1.

0 Pengenalan:

Bidang statistik asas ialah bidang dimana beberapa analisis data mudah
akan dijalankan.Data akan dikumpul dan diringkaskan dalam jadual dan
diwakilkan dengan perwakilan seperti carta,dan graf. Kemudian akan diterjemah
melalui

penerangan

yang

berkaitan

seperti

mengenalpasti

ukuran

kecenderungan memusat,serakan atau taburan.Ini dapat memberi makna dan

gambaran yang lebih tepat lagi.
2.0 Pembahagian Data
Data kuantitatif boleh dibahagikan kepada 4 jenis iaitu:
Data nominal
Data ordinal
Data sela
Data Nisbah
2.1 Data nominal:
Skala yang dianggap paling mudah dan mempunyai ketepatan yang
paling rendah. Skala ini mengkategorikan pembolehubah berdasarkan
persamaan dan seterusnya memberi nama kepada pembolehubah
berkenaan.
2.1.1 Ciri- ciri utama skala nominal:
Setiap ahli dimiliki oleh satu kategori
Nombor yang mewakili setiap kategori tidak mempunyai nilai
pemeringkatan.
Pengkelasan data asal bagi data nominal bersifat satu
kepada satu.

2.2 Data ordinal :

1

Skala yang member nilai pemeringkatan atau pangkatan. Disusun dari

nilai terendah kepada nilai tertinggi atau dari lemah kepada cemerlang.
2.2.1Ciri-ciri utama skala ordinal:

Kategori yang digunakan bagi mengkelaskan data ordinal adalh

paling eksklusif
Ukuran yang digunakan memperlihatkan secara logik.
Ukuran mempunyai pemberat iaitu setiap kategori mempunyai
pemberat yang kurang atau lebih berbanding kategori lain.

2.3 Data sela

Skala yang mempunyai ciri pemeringkatan dan juga mempunyai
perbezaan bagi setiap unit sela yang sama nilai.Ia juga berupaya
menunjukkan perbezaan antara beberapa kategori dan juga boleh
menunjukkan kesamaan dalam unit ukuran yang digunakan.

2.3.1 Ciri-ciri skala sela:

Kategori yang digunakan bagi mmengkelas data sela eksklusif.
Ukuran yang digunakan menggambarkan susunan pemeringkatan
logik
Ukuran yang digunakan mempunyai pemberat, iaitu ada lebih
kecil ,ada lebih besar.
Ukuran skala sela lebih bernilai arbitrari.(tidak mutlak)
Perbezaan satu unit mempunyai nilai yang sama bagi semua
perbezaan ukuran.

2.4 Data Nisbah

Skala yang mempunyai semua ciri skala sela dan juga nilai mutlak.
3.0 Ukuran Kecenderungan Memusat

Satu jenis pengukuran yang digunakan untuk memerihalkan set data.Ia dapat
menghasilkan maklumat berkaitan dengan titik tengah pada satu kumpulan
nombor.
3.1 Data Tidak Berkumpul
Ukuran biasa ialah:
Mod
Median
Min
Persentil
Sukuan
3.1.1 Mod
Mod ialah nilai yang paling kerap wujud di dalam set data.Ianya
sesuai digunakan untk semua jenis paras pengukuran data
(nominal,ordinal,interval,dan ratio)
Bimodal ialah set data yang mempunyai dua mod model ,manakala
berbilang modal ialah set data yang mempunyai lebih dari dua
mod.
Contoh Mod
Menyusun data di dalam susunan menaik dari nombor yang terkecil
hinggalah yang terbesar.Contoh:
7.00 ,11.00, 14.25, 15.00,15.50,19.00, 19.00,19.00,19.00
21.00,22.00,23.00,24.00,27.00,27.00,28.50,34.50,43.25
Bagi data ditujukkan di atas mod ialah RM 19.00 kerana harga
tawaran berlaku sebanyak 4 kali.
3.1.2 Median
Ialah titik tengah sesuatu kumpulan nombor yang disusun secara
menaik.Ia

boleh

digunakan
3

untuk data

ordinal,interval

dan

ratio.Tidak sesuai untuk data data nominal.Tidak juga dipengaruhi

oleh nilai data ekstrim yang besar atau kecil.
Tatacara pengiraan median:
Langkah 1:
Susun data dalam susunan menaik
Jika bilangan data adalah ganjil,carikan sebutan ditengahtengah di dalam susunan tersebut. Ia adalah median.
Jika bilangan data adalah genab,kirakan purata dua angka
di tengah-tengah susunan tersebut. Purata ini adalah
median
Langkah 2:
Kedudukan

median

dalam

susunan

menaik

adalah

dikedudukan (n+1)/2
Pengiraan median dengan bilangan nombor ganjil
Susunan meningkat:
3, 4 ,5, 7, 8, 9 ,11,14, 15, 16 ,16, 17, 19, 19, 20, 21 ,22
Terdapat 17 nombor dalam susunan meningkat
Kedudukan median=(n+1)/2=9 iaitu (17+1)/2=9
Median ialah sebutan ke 9 =15
Jika 22 di gantikan dengan 100,median masih 15
Jika 3 digantikan dengan -103, median masih lagi 15
Pengiraan median dengan bilangan nombor genab
Susunan menaik:
3,4,5,7,8,9,11,14,15,16,16,17,19,19,20,21
Terdapat 16 sebutan dalam susunan menaik
Kedudukan median =(n+1)/2=(16+1)/2=8.5
Median terletak di antara kedudukan 8 dan 9, iaitu
(14+15)/2=14.5
Jika 21 digantikan dengan 100,median adalah 14.5,jika 3
digantikan dengan -88 ,mediannya adalah 14.5 juga
3.1.3 Min
Merupakan purata bagi kumpulan angka,sesuai untuk data bertaraf
interval dan ratio. Ia tidak sesuai untukdata bertaraf nominal atau
ordinal. Dipengaruhi oleh setiap nilai di dalam set data, termasuk
4

nilai ekstrim.Dikira dengan menjumlahkan semua nilai di dalam set

data dan membahagikan jumlah tersebut dengan bilangan data
dalam set data.

Min Populasi

Min sampel

3.1.4 Data Berkumpul

Tiga ukuran kecenderungan memusat akan dibincangkan bagi data
berkumpul iaitu : min,median dan mod
3.1.5- Min- Data Berkumpulan
Purata wajaran bagi titik tengah kelas.Kekerapan kelas digunakan
sebagai wajaran:

Pengiraan Min Berkumpulan

Jeda Kelas

Kekerapan (fi)

Titik Tengah (Mi)

fiMi

13

16

32

35

57

24

79

24

9 11

10

90

11 13

12

72

Jumlah

40

fM = 252

Median Data Berkumpulan

= Had bawah jeda kelas median

Cfp

= Jumlah terkumpul kekerapan sehingga kelas tersebut, tetapi tidak

melibatkan kekerapan median kelas

Fmed = kekerapan median.

W

= Keluasan jeda kelas median(had atas kelas-had bawah kelas).

= Jumlah bilangan kekerapan.

3.1.5 Contoh Median Data Berkumpulan

Jeda
Kelas

Kekerapan
(fi)

Kekerapan
Terkumpul
13

16

35

57

79

9 11

10

11 13

12

Jumlah

40

3.1.6 Mod Data Berkumpulan

Jeda Kelas

Kekerapan (fi)

13

16

35

57

79

9 11

11 13

Jumlah

40

Mod = 1+3

2
= 2
4.0 Varian
Varian ialah purata sisihan kuasadua dari min bagi set nombor. Populasi varian
ditandakan dengan huruf Greek,
dan formulanya :

Contoh :Varian:
Jumlah sisihan kuasadua daripada min(xjumlah kuasadua X (SS x )

) bagi set nombor dipanggil sebagai

X-

( X - )2

-8

64

-4

16

17

+3

17

+4

16

18

+5

25

(X -) =
0

(X - )2
= 130

X
65

10

SSX
N

(X

- ) 2

130
26.0
5

5.0 Sisihan Piawai

Dalam kebarangkalian dan statistik, sisihan piawai bagi satusatu taburan kebarangkalian, pembolehubah rawak atau populasi atau banyak set nilai
adalah ukuran serakan nilainya. Ia sering diwakili dengan huruf (huruf kecil sigma). Ia
ditakrifkan sebagai punca kuasa dua varians.
Untuk memahami sisihan piawai, harus diingat bahawa varians
adalah purata bagi kuasa dua kepada beza titik data dengan min. Sisihan piawai, yang
merupakan punca kuasa dua kuantiti tersebut, lalu mengukur serakan data pada min,
yang diukur dengan unit yang sama dengan data.Lebih rasmi lagi, sisihan piawai ialah
sisihan punca min kuasa dua (pmkd) bagi nilai dari min aritmetik mereka.
Sebagai contoh, dalam populasi {4, 8}, min adalah 6 dan sisihan dari min
ialah {2, 2}. Sisihan tersebut dikuasa duakan lalu menjadi {4, 4}, puratanya (varians)
adalah 4. Maka, sisihan piawai ialah 2. Dalam kes ini, 100% nilai dalam populasi adalah
pada satu sisihan piawai min.
Sisihan piawai adalah pengukuran yang biasa bagi serakan statistik,
mengukur betapa lebarnya nilai dalam set data. Jika kebanyakan titik data hampir
dengan min, maka sisihan piawai adalah kecil; jika banyak titik data jauh dari min,
maka, sisihan piawai adalah besar. Jika semua data adalah sama, maka sisihan piawai
11

adalah sifar. Bagi satu populasi, sisihan piawai boleh dianggar oleh sisihan piawai yang
diubah (s) bagi sampel. Formula adalah diberi di bawah.
5.1 Sisihan piawai pupolasi (punca kuasadua varian)
X-

( X - )
5

-8

64

-4

16

17

+3

17

+4

16

18

+5

25

X = 65

(X -) = 0

(X - )
130

5.2 Sisihan piawai sampel (punca kuasadua varian)

12

X X

n 1
663,866

3
221,288.67

221,288.67
470.41

62 390,
2,
5
625
39
71 5,04
8
1
1,
23 54,7
84
5.3 Penggunaan sisihan piawai
4
56
4
risiko
kewangan
213,
1,Petunjuk
Kawalan kualiti-pembinaan carta kawalan kualiti,kajian kebolehan proses
isirumah antara dua bandar,ponteng
46 populasi-pendapatan
444
53Perbandingan
kerja antara dua kilang
2 663,
9
0
866
1,
31
1
7,
09
2
13