Merkantilismo Ito ang kaisipang nagsusulong na anglakas
at kapangyarihan ng isang bansa aynakasalalay sa dami ng pilak at ginto nito.Nanguna ang mga bansang Portugal atEspanyal sa paghahanap ng mga ito. Ang mgabansang mananakop (mother country) angnakikinabang sa yaman ng lupaing sinakop(kolonya). Ang mga kolonya ang nagingtagatustos ng mga hilaw na materyales naginagamit ng mga bansang Europeo. .Sa pagsara ng pasilangang ruta patungong Asya dahil sa mga Turkong Muslim, naghanap ang mga manlalakbay ng pakanlurang ruta. Sa pangunguna ng Espanya at Portugal, nilakbay ng mga ito ang Karagatang Atlantiko. Isa sa mga layunin nito ay upang mapuntahan ang isla ng mga rekado o spices --- Moluccas (Indonesia). Ilan sa mga halimbawa ng panrekado ay paminta, bawang, luya, nutmeg, at cinnamon. .Ang isa sa mga pinakakilalang manlalayag sa Europa na nakarating sa Asya ay si Ferdinand Magellan. Sa kanyang paglalayag ay dala ng kanyang pangkat ang limang barko:Trinidad, San Antonio Santiago, Concepcion, Victoria Mga Estratehiya sa Pananakop ng mga Espanyol Ang ganap na kolonisasyon ng Espanya sa Pilipinas ay natupad lamang ni Miguel Lopez de Legazpi. Nagtatag siya ng unang permanenteng pamayanan sa Cebu matapos talunin si Raja Tupas (Abril 1565). Noong Hunyo24, 1571, itinatag ang Maynila bilangpunonglungsod ng Espanya sa Pilipinas.
Ang estratehiyang ginamit ng mga Espanyol sa
pagsakop ay ebanghelisasyonat kolonisasyon. Ang ebanghelisasyon ay mapayapang paraan sa pamamagitan ng pagpapalaganap ng Kristiyanismo. Ito aykinakatawan ng krus. Ang kolonisasyon naman ay paggamit ng puwersa at lakas-militar. Ito ay kinakatawan ng espada. Sa paggamit ng mapayapang paraan, napalapit ang loob ng mga Pilipino sa mga dahuyang mananakop. Tinawag ng mga Espanyol ang mga Pilipino noon bilang disibilisado,barbaro, at pagano. Ang mga Pilipino noon ay nakatira sa mga lupaing kaibasa Espanya kayat tinawag na barbaro odi-sibilisado. Tinawag ding infieles opagano ang mga Pilipino dahil wala silang pinaniniwalaang diyos noon. Patakarang Espanyol na Bumago sa Pamayanang Pilipino Gobernador-heneral ang pinakamataas napinunong Espanyol sa Pilipinas. Ito ang kumakatawan sa hari ng Espanya sa Pilipinas. Siya aymay kapangyarihang panghukuman, pangmilitar, at panrelihiyon. Siya rin ang presidente ng Real Audiencia o Kataas-taasang Hukuman sabansa. Ang kapangyarihan bilang tagapagbatas ayhindi hawak ng gobernador-heneral. Ito ay nasailalim ng Consejo de las Indias na nasa Espanya.Pero dahil sa cumplase, binibigyan anggobernador-heneral ng karapatan na hindi ipatupadang mga batas na pinagtibay ng Consejo de las Indiaskapag hindi ito akmas sa bansa. Sa pamahalaang lokal, alcaldemayor ang namumuno sa mgaalcaldia o probinsiya. Nasa ilalimnito ang
gobernadorcillo na pinunong pueblo. Cabeza de
barangaynaman ang tawag sa pinuno ngbarangay. Mayroong mga bayan oprobinsya na di ganap na mapayapa. Itoay tinatawag na corregimiento napinamumunuan ng corregidor. Entrada, Reduccion, at Doctrina Ito ay mga patakaran ng Espanyol paramagkaroon ng sentro na magsisilbing siyudadang pamayanang Pilipino. Una, ang entradaay ginagawa sa paggamit ng lakas-militar paramasakop ang mga katutubong komunidad.Pangalawa, ang reduccion ay ang pag-iiponng mga tao sa ibat ibang barangay sa iisang sentro na tinatawag na cabecera. Pangatlo,ang mga paring misyoneryo naman angnagpapatupad ng doctrina. Ito ay paghahandasa pagtatayo ng parokya. Sistemang Encomienda Encomienda ang tawag sa mgalupaing ipinagkakatiwala ng mga Espanyol samga tao. Ang tawag sa tumatanggap ngencomienda ay encomendero.Polo y Servicio Personal Ito ay tumutukoy sa sapilitangpagbibigay ng serbisyo para sa hari ngEspanya. Ang mga kalalakihang nasa edad16-60 ang pilit na pinagtatrabaho sa loob ng 40 araw sa isang taon. Ito ay tinatawag dingprestacion personal. Polista ang tawag sa mga nagbibigayng serbisyo.Tributo Ito ang tawag sa pangkalahatangbuwis na ipinapataw ng mga Espanyol samga Pilipino noon. Nang tinanggala angtributo, pinalitan ito ng cedula personal.Ang paniningil dito ay nakabatay hindi sa edad kundi sa laki ng kita. Patakarang Pangkabuhayan na Bumago sa mga PilipinoBandala Ito ang sapilitang pagbebenta ngilang produkto tulag ng niyog at bigas sapamahalaan. Ang pamahalaan ang nagtatakdasa presyo ng produkto na
mas mababa sa orihinal na presyo. Naging kahulugan
nitoang pagsamsam ng pamahalaan samga produkto o kalakal. Monopolyo ng Tabako Sapilitang itinakda ang ilang lugar sa bansabilang eksklusibong taniman ng tabako. Bilang monopolyo, tanging sa gobyerno lang maaaringibenta ang mga tabako sa presyong itinakdanito.Kalakalang Galleon Ito ang kalakalan sa pagitan ng Maynila at Acapulco, Mexico sa pamamagitan ng barkongtinatawag na galleon. Ito ay tinawag dingKalakalang Manila-Acapulco. Ang Kalakalang Galleon ang naging tagapag-ugnay ng Pilipinas sa Kanluran. Dahil dito, nagkaroon ng pagpapalitan ngmga halaman at hayop sa pagitan ng Silangan atKanluran. Mga Reaksiyon at Pagtutol ng mga Pilipino sa Pananakop Hindi pareho ang reaksiyon ng mgaPilipino sa pananakop ng mga Espanyol. May mga nag-alsa o naglunsad ng rebelyon ngunit mayroon ding sumang-ayon atnakipagsabwatan. May mga Pilipinong tinanggap nangbuong-buo ang kulturang Espanyol(akulturasyon). May mga Pilipino ring iniangkop ang bagong kultura sa katutubongkulta upang makabuo ng isang panibagongkultura (asimilasyon). Mga Pag-aalsa Bilang Pagtutol sa Pananakop Iba-iba ang mga pag-aalsang naganap sabansa dahil sa pananakop ng mga dayuhan. Pinamunuan ni Lakan Dula atSulayman ang pag-aalsa sa Maynila (1574)para hilingin sa mga Espanyol na malibre sila pagbabayad ng buwis. Isang panrelihiyongpag-aalsa naman ang ginawa ni Tamblot saBohol (1621) para ibalika ng kanilang mataas na katayuan sa lipunan. At si Bankaw naman ay sinubukang
ibalik ang katutubong relihiyon sa Limasawa (1622).
Si Apolinario de la Cruz o Hermano Pule naman ay nagalsa sa Tayabas (1841) dahilsa diskriminasyon ng mga prayle sa mga Pilipino sa pagpapatupad ng Kristiyanismo. Hindi tinanggap ngmga prayle si De la Cruz bilang pari. Dahil dito,itinatag niya ang kapatiran na Cofradia de SanJose na nakapaghikayat ng mga miyembro. Ang pinakamahabang pag-aalsa naman ay pinangunahan ni Francisco Dagohoy ng Bohol.Ito ay dahil tinanggihan ng prayleng bigyan ngKristiyanong libing ang kapatid ni Dagohoy nanamatay sa duwelo. Naganap ang rebelyon noong1744-1829 at tumaggal ng 85 taon. Pagtutol ng mga Muslim sa Pananakop Ang higit na organisadong pamahalaang sultanato ng Muslim ang tumakot sa mga Espanyolpara hindi agad sakupin ang Mindanao. Hindi rinnaging priyoridad ng mga Espanyol na sakupin angmga katutubong nakatira sa kabundukan. Tinawag ng mga Espanyol ang mga Muslimnilang moro o moors. Sinimulan nila ang pagsakop saSulu (1578) at sinunod naman nila ang Maguindanao(1579). Nang matalo ang pinuno ng mga Muslim(Datu Dimacasnay at Buisan) ay napilitan silang makipagkasundo sa mga Espanyol. Kawalan ng Diwang Makabansa: Sanhi ng Kabiguan Higit sa 300 pag-aalsa ang nagawa ng mgaPilipino sa bansa. Kawalan ng pambansang pagkakaisa ang sanhi ng pagkabigo ng mgaPilipino. Hindi pa nagigising ang damdamin ngnasyonalismong Pilipino. Karaniwang pansarili,pangrelihiyon, at pamprobinsiya lang ang dahilanng mga pag-aalsa. Bunga nito, maituturinglamang na patriotismo o pagmamahal sapartikular na lugar ang
nagbuklod sa pag-aalsa athindi pa matatawag na
makabansa o nationalist. Ang ilan sa mga patriot ay sina Dagohoy, Diego Silang, at Lapu-lapu. Ang Rebulosyong pilipino Ang Lipunan at Rebolusyong Pilipino ay isang pagsisikap na ilahad nang komprehensibo mula sa paninindigan ng Marxismo-Leninismo-Kaisipang Mao Zedong ang mga pangunahing agos sa kasaysayan ng Pilipinas, ang mga saligang problema ng sambayanang Pilipino, ang umiiral na istruktura ng lipunanan, at ang istratehiyat taktika at makauring lohika ng rebolusyonaryong solusyon ang demokratikong rebolusyon ng bayan. Ipinaliliwanag ng librong ito kung bakit itinatag uli ang Partido Komunista ng Pilipinas na naglalayong pukawin at pakilusin ang malawak na masa ng sambayanan, pangunahin ang inaapit pinagsasamantalahang manggagawat magsasaka, laban sa imperyalismong E.U., pyudalismo at burukratang kapitalismo na ngayoy naghahari sa kasalukuyang malakolonyal at malapyudal na lipunan. Ang Lipunan at Rebolusyong Pilipino ay magagamit na praymer at mapag-aaralan sa tatlong sunud-sunod o hiwahiwalay na araw ng sinumang interesadong malaman ang katotohanan tungkol sa Pilipinas, at makibaka para sa tunay na pambansat demokratikong interes ng buong sambayanang Pilipino. Inihahandog ng awtor ang librong ito bilang pasimulaan ng bawat makabayang Pilipino sa pagsasagawa ng ibayong makauring pagsusuri at imbistigasyong panlipunan na pagbabatayan ng kongkreto at masigasig na rebolusyonaryong pagkilos.
Ang Pagsibol at Pag-unlad ng Nasyonalismong Pilipino
Nagsimula ang pagsibol at pag-unlad ng nasyonalismo nung matalo ng inglatera ang mga espanol. Bunga nito, madami ng nagbago kagaya ng ating ekonomiya.Ang halimbawa nito ay ang pag payag na mangalakal ang pilipinas sa ibang bansa.pinapayagan na rin na mag-aral sa ibang bansa ang mga pilipino. Ngunit, hindi tumagal ang inglatera sa ating bansa.Bumalik ang mga espanyol upang tayo ay salakayin, kaya napilitang umalis ang mga inglatera sa pilipinas.Dahil dito, nagkaroon ng paghihimagsik ang mga pilipino. GomBurZa kalupitan ng espanyol. Ang Kilusang Propaganda pangunahing layunin ng kilusang propaganda ang pagiging probinsiya ng pilipinas ng espanya. Kapag naging probinsiya ng Espana ang pilipinas, magiging mayan na rin ang mga pilipino katulad ng espanya.Dahil dito magiging pantay na ang karapatan ng espanyol at pilipinas.Kabilang sa karapatang politikal ay sa pananalita at pamamahayag ,pagkakaroon ng kinatawang kongreso ng espana,at pag tigil sa mga di-makataong patakaran. Ito
ang isang lihim na kilusan na naitatag sa Tondo,Maynila
noong Hulyo 7,1892. Ito ay pinamumunuan ni Andres Bonifacio. Ito ang isang himagsikan na kilalang kilala na ginawa ng ating mga kababayang pilipino. Ang KKK ay may layuning palayain ang bansa sa ilalim ng mananakop na Espanyol.Naitatag ang katipunan noong hulyo 7,1892 matapos mahuli ang pangunahing miyembro ng La LigaFilifina,na itinatag ni Dr.Jose Rizal. Ang pakikibaka ng katipunan ay nagsimula noong Agosto 1896 pag katapos natuklasan ng otoridad ang katipunan. si Rizal ang sinisi ng mga espanyol,na itinuturing ng katipunan bilang pangulong pandangal,at hinatulan si Rizal ng kamatayan at binaril ito noong Disyembre 1896.