Professional Documents
Culture Documents
Κεφ.21
Αθήνα, 1999
Ε. Σώκος
Εργαστήριο Σεισμολογίας
Τμήμα Γεωλογίας
Σεισμική επικινδυνότητα
• Ορισμοί
• Μεθοδολογίες
• Μοντέλα περιγραφής σεισμικότητας
• Εξασθένιση σεισμικής κίνησης
• Παραδείγματα
Σεισμική επικινδυνότητα
Σεισμική Επικινδυνότητα (Seismic hazard):
Η πιθανότητα κάποια εδαφική παράμετρος να ξεπεράσει
μια ορισμένη τιμή, σε ένα δεδομένο χρονικό διάστημα, σε
μια θέση. Η εδαφική παράμετρος μπορεί να είναι η
επιτάχυνση, ταχύτητα, μετατόπιση, ένταση, διάρκεια κλπ.
Η εκτίμηση της σεισμικής επικινδυνότητας είναι μια πολύπλοκη διαδικασία
και εξαρτάται από παράγοντες όπως:
• η σεισμικότητα
• η επίδραση του μέσου
• ο τοπικές εδαφικές συνθήκες
Σεισμική επικινδυνότητα
Σεισμικός κίνδυνος (seismic risk):
Ορίζεται σαν επικινδυνότητα * τρωτότητα
(hazard * vulnerability). O σεισμικός κίνδυνος
μπορεί να εκφραστεί σε οικονομικό κόστος,
κόστος σε ανθρώπινες ζωές κλπ, ανά μονάδα
χρόνου.
Σεισμικός κίνδυνος = Επικινδυνότητα x Τρωτότητα
Τρωτότητα (Vulnerability):
Ο βαθμός της βλάβης (ή η πιθανότητα φθοράς) που
προκαλεί στο κτίριο κάποιο σεισμικό φορτίο. Υπάρχουν
πολλές μεθοδολογίες για τον υπολογισμό της (π.χ.
πιθανολογική, αιτιοκρατική, experts opinion)
Παράγοντες που επηρεάζουν τον σεισμικό κίνδυνο σε μια θέση
Υπολογισμός της σεισμικής
επικινδυνότητας
Μέτρα σεισμικής επικινδυνότητας
αλλά και ως
logNγ(M)=a-bΥ
Νγ(Μ)=Σn(M)dm
συσσωρευτική συχνότητα
σεισμών με «ένταση»
μεγαλύτερη από Υ
Κατανομή της συχνότητας μεγεθών
Ποσοτικά μέτρα
• Από την σχέση Gutenberg-Richter προκύπτουν
διάφορα ποσοτικά μέτρα για τον στατιστικό
καθορισμό της σεισμικότητας π.χ.
• Ο ετήσιος αριθμός σεισμών με μέγεθος Μ ή
μεγαλύτερο
a
10
N M = bM
10
Κατανομή της συχνότητας μεγεθών
Ποσοτικά μέτρα
• Η μέση περίοδος επανάληψης των σεισμών
ΤΜ
bM
10
TM = a
= 1/ NM
10
Κατανομή της συχνότητας μεγεθών
Ποσοτικά μέτρα
• Το πιθανότερο μέγιστο μέγεθος Μ*, σε k
χρόνια
a + log k
M* =
b
Κατανομή της συχνότητας μεγεθών
Ποσοτικά μέτρα
• To συχνότερα παρατηρούμενο μέγιστο
ετήσιο μέγεθος
Μ1=a/b
• H πιθανότητα P να συμβεί σεισμός
μεγέθους Μ (Υ) ή μεγαλύτερου σε χρόνο t
a −bM
P = 1 − exp(−10 t)
Κατανομή Poisson
Προσδιορισμός της σεισμικής επικινδυνότητας
Mean Return Period
300
250
200
Years
150
100
50
0
5 5,5 6 6,5 7 7,5
Magnitude
1
T=10
0,9
T=20
T=50
0,8
T=100
0,7
0,6
Probability of non
0,5
exceedance
0,4
0,3
0,2
0,1
0
4 4,5 5 5,5 6 6,5 7 7,5
Magnitude
Πρόβλημα .. Η πληρότητα …
Υπολογισμός της σεισμικής
επικινδυνότητας
• Αιτιοκρατική ανάλυση (Deterministic):
– Σε αυτή την προσέγγιση υπολογισμού της σεισμικής
επικινδυνότητας κάνουμε χρήση διακριτών τιμών ή
μοντέλων, για να εκφράσουμε την σεισμική
επικινδυνότητα σε μια θέση (Για παράδειγμα, η σεισμική
επικινδυνότητα σε μία θέση Χ είναι PGA 0.5g από ένα
σεισμό με μέγεθος 6 σε απόσταση 10km και από το ρήγμα
Υ, σεισμικά σενάρια)
• Πιθανολογική ανάλυση (Probabilistic):
– Επιτρέπει τη χρήση μοντέλων, που εισάγουν την
πιθανότητα να συμβεί ένα σεισμικό γεγονός, στις
αναλύσεις. (π.χ. η σεισμική επικινδυνότητα είναι 0.4g
μέγιστη εδαφική επιτάχυνση με πιθανότητα μη υπέρβασης
90% για χρονική περίοδο 50 χρόνια, αντισεισμικοί
κανονισμοί)
Μεθοδολογία Αιτιοκρατικού Υπολογισμού
Μεθοδολογία Αιτιοκρατικού Υπολογισμού
Πηγή 1
Στόχος 1. Καθορισμός σεισμικών πηγών
M1 Πηγή 3
(τεκτονική, σεισμικότητα κλπ..)
M3
M2
Πηγή 2
ΒΗΜΑ 1
Μεθοδολογία Αιτιοκρατικού Υπολογισμού
R1 R3
M1 Πηγή 3
R2
M3
ΒΗΜΑ 2
Μεθοδολογία Αιτιοκρατικού Υπολογισμού
M3
εδαφικής κίνησης
M1
Παράμετρος
M2
R3 R2 R Απόσταση
1
ΒΗΜΑ 3
Σχέσεις εξασθένισης
Μέγεθος Μ
Εδαφική παράμετρος
Απόσταση
Σχέσεις εξασθένισης
Σχέσεις εξασθένισης
Μεθοδολογία Αιτιοκρατικού Υπολογισμού
⎧Y1 ⎫
⎪Y 2⎪
⎪⎪ ⎪⎪
Y = ⎨. ⎬
⎪. ⎪
⎪ ⎪
⎪⎩YN ⎪⎭
ΒΗΜΑ 4
Μεθοδολογία Αιτιοκρατικού Υπολογισμού
Πηγή 1 Στόχος
R1 R3
M1 Πηγή 3 M1 Πηγή 3
R2
M3 M3
M2 M2
Πηγή 2 Πηγή 2
ΒΗΜΑ 1 ΒΗΜΑ 2
M3 ⎧Y1 ⎫
εδαφικής κίνησης
M1 ⎪Y 2⎪
⎪⎪ ⎪⎪
Παράμετρος
M2 Y = ⎨. ⎬
⎪. ⎪
⎪ ⎪
⎪⎩YN ⎪⎭
R3 R2 R Απόσταση
ΒΗΜΑ 4
1
ΒΗΜΑ 3
Μεθοδολογία Αιτιοκρατικού Υπολογισμού
+ Ευκολία εφαρμογής
+ Η μεθοδολογία επιτρέπει τον εύκολο
προσδιορισμό της επίδρασης κάθε
παράγοντα στο τελικό αποτέλεσμα
+ Δεν απαιτείται ειδίκευση για την εφαρμογή της
Cornell, 1968
“Engineering Seismic Risk Analysis,”
Μεθοδολογία Πιθανολογικού Υπολογισμού
Πηγή 1 Στόχος
1. Καθορισμός σεισμικών πηγών
M1 Πηγή 3
M3
M2
Πηγή 2
ΒΗΜΑ 1
Σεισμική Επικινδυνότητα (1)
• Σεισμικές Ζώνες ή Πηγές
– Ρήγματα, επιφανειακές, σημειακές
Στόχος
Πηγή Πηγή
Πηγή
Στόχος Στόχος
10a
•N αριθμός σεισμών
logN
•a, b σταθερές
b
M3
εδαφικής κίνησης
M1
Παράμετρος
M2
R3 R2 R Απόσταση
1
ΒΗΜΑ 3
Μεθοδολογία Πιθανολογικού Υπολογισμού
N mu r =∞
1000
100
10
1
1 10 100 1000
Απόσταση (km)
Σεισμική Επικινδυνότητα στην Ελλάδα
(g)
Σεισμική επικινδυνότητα στην Ελλάδα
Αποτελέσματα σεισμικής επικινδυνότητας (3)
Αποτελέσματα σεισμικής επικινδυνότητας (4)