Pentaksiran Dalam

Pendidikan
• Pentaksiran
• Konstruk
• Ciri-ciri item berkualiti
• Kata tugas
• Jenis item dan prinsip pembinaan
item
• Menilai item
 OBJEKTIF CERAMAH
Pada akhir ceramah peserta akan :
1. Mengetahui tentang pengertian
pentaksiran pendidikan
2. Memahami tentang konsep dan
kepentingan konstruk
3. Mengetahui tentang ciri-ciri item
yang berkualiti
 OBJEKTIF CERAMAH
4. Mengetahui tentang peranan dan
kepentingan kata tugas
5. Mengetahui tentang jenis item
6. Memperoleh kemahiran menilai item
mengikut prinsip dan prosedur piawai
7.Bersikap positif dalam mengendalikan
tugas yang berkaitan dengan pentaksiran
pendidikan
BAHAGIAN 1:
Pentaksiran
 PENTAKSIRAN
• Pentaksiran merupakan satu
proses mendapatkan maklumat
dan seterusnya membuat
penilaian tentang produk
sesuatu proses pendidikan.
RUKUN PENTAKSIRAN
• Instrumen
• Kumpulan yang ditaksir
• Respons
• Kumpulan yang mentaksir
• Skor
Ciri Pentaksiran Yang baik
• Skor yang tinggi darjah kesahan
• Skor yang tinggi darjah
kebolehpercayaan
• Keobjektifan
• Kebolehtadbiran
• Kemudahtafsiran
• Menyeluruh
Ciri Pentaksiran Yang Baik
• Keobjektifan:- ketepatan seseorang
pemeriksa memeriksa skrip jawapan
• Kebolehtadbiran:- kelicinan dan kerja-
kerja susulan yang dilaksanakan secara
berpusat atau berasaskan sekolah
• Kemudahtafsiran:- maklumat tentang
calon berdasarkan skor,
mendiskrimininasikan calon, menepati
tujuan mengadakan sesuatu ujian dan
pentaksiran
• Menyeluruh:- mengandungi soalan-soalan
yang mewakili semua objektif yang
penting
Konsep kesahan dan
kebolehpercayaan
Thorndike(1991) konsep kesahan
merujuk kepada keseluruhan apa yang
kita hendak ukur dan tiada
lain selain apa yang kita hendak ukur.

LPM – kesahan skor ujian merujuk

kepada relevan dan kecukupcakupan
 Faktor yang menentukan
kesahan skor
• Releven
• Mewakili
 Releven
Item yang ditulis bagi sesuatu
instrumen pentaksiran mestilah
menepati
• Kumpulan sasar
• Kurikulum
• Konteks dan situasi
• JSU
• Aras kesukaran
 Mewakili –item dalam
instrumen mestilah mewakili
• Cakupan kurikulum
• Kepelbagaian item
• Aras kesukaran yang dihasratkan
• Kepelbagaian cara menyoal
 Kebolehpercayaan
• Skor – tepat dan tekal
• Instrumen – Memberi skor
yang konsisten
 Faktor yang mempengaruhi
kebolehpercayaan
• Arahan tidak jelas
• Tempoh ujian tidak sesuai
• Pentadbiran ujian tidak
standard
BAHAGIAN 2 :
KONSTRUK
@ Hak Cipta LPM
 KONSTRUK
Konstruk ialah suatu aspek yang
dihasratkan untuk dibangunkan dalam
diri pelajar melalui kurikulum dan
pelaksanaan kurikulum yang berkesan.

Dalam pentaksiran, apa yang diukur

ialah konstruk .
 BIDANG KONSTRUK

Pengetahuan(Tahu dan faham)

Kemahiran(Boleh buat)
Nilai dan Sikap(Boleh amal)
 KURIKULUM

MATLAMAT DAN OBJEKTIF

KANDUNGAN MATA PELAJARAN

KONSTRUK
PELAKSANAAN KURIKULUM

PENTAKSIRAN
 CONTOH KATEGORI KONSTRUK
TAKSONOMI KOGNITIF BLOOM
Taksonomi Bloom mengujudkan satu kemudahan untuk
mengorganisasikan tingkahlaku kognitif kepada enam
kategori :

1. Pengetahuan
2. Kefahaman
3. Aplikasi
4. Analisis
5. Sintesis
6. Penilaian
 PENGETAHUAN

Kebolehan untuk
mengingat semula atau
mengenalpasti perkara
spesifik yang terdapat dalam
suatu kandungan mata
pelajaran.
Pengetahuan boleh dibahagikan kepada beberapa
komponen kecil iaitu:

P1 - Pengetahuan tentang terminologi

P2 - Pengetahuan tentang fakta
P3 - Pengetahuan tentang kelaziman
P4 - Pengetahuan tentang urutan
P5 - Pengetahuan tentang pengkelasan
P6 - Pengetahuan tentang kriteria
P7 - Pengetahuan tentang metodologi / kaedah
P8 - Pengetahuan tentang prinsip dan
generelisasi
P9 - Pengetahuan tentang teori dan struktur
 Contoh

• Menerangkan proses
pembentukan batuan enapan
• Menjelaskan proses pergerakan
plat tektonik
• Menyenaraikan jenis bentuk
bentuk muka bumi proses
tindakan air mengalir
 KEFAHAMAN

Kebolehan kognitif yang

melibatkan penggunaan
pengetahuan tanpa situasi
baru
 KEFAHAMAN

• Contoh
Kebolehan untuk menyatakan sesuatu
konsep yang diketahui dengan
menggunakan perkataan/simbol
– Menjelaskan bentuk muka bumi
berdasarkan keratan rentas
– Mentafsir peta topo
 KEFAHAMAN

Contoh:
Menginterpretasi graf,carta,peta,
jadual,kartun ke bentuk verbal atau
sebaliknya.
 APLIKASI
Kebolehan menggunakan pengetahuan
untuk memberikan penjelasan bagi suatu
situasi baru atau menyelesaikan masalah
baru
 APLIKASI
Contoh:
 Melukis graf dan carta
 Mengira kecerunan dalam nisbah
 Melukis keratan rentas dan mengira
lampauan tegak
 ANALISIS

Kebolehan mencerakinkan sesuatu

maklumat kepada pecahannya atau
bahagian-bahagian.Dengan ini
penyusunan idea-idea secara
perbandingan dapat dijelaskan atau
idea tersebut dapat dikaitkan
untukdijadikan lebih jelas.
 Contoh
• Membandingkan dan membezakan
jenis-jenis luluhawa
• Membandingkan dan membezakan
jenis-jenis dan proses gerakan jisim
• Mengenal pasti jenis-jenis peta
tematik
 SINTESIS
Kebolehan menghubungkaitkan atau
menggabungkan bahagian-bahagian supaya
membentuk satu set komunikasi
yangbermakna.Melibatkan proses membentuk
suatu struktur atau persembahan yang tidak jelas
sebelumnya.
 SINTESIS
Contoh:
• Membuat
kesimpulan/rumusan/ramalan
berdasarkan analisis atau kajian yang
dijalankan
 SINTESIS
Contoh:
•Menggabungjalin pelbagai fakta geografi
dan dapat membuat kesimpulan yang
rasional
•Membina hipotesis berdasarkan kajian
yang dijalankan.
 Penilaian
Kebolehan membuat pertimbangan
dengan menggunakan kaedah dan kriteria
yang piawai untuk menentukan
kesesuaian dan ketepatan tentang
sesuatu pendapat,penyelesaian dan
prosedur
 Contoh
Mengenalpasti
ketepatan dan
kebolehpercayaan
pelaporan suatu
pemerhatian tentang
fenomena alam
BAHAGIAN 3:
ITEM
ITE
M Y A N G
L A T
U A U K G
A T A N T A N
R A N U N S Y G
KA A K A P O AN
PE R U N R E S T Y
DI G A N M A A N
T K K L U G K
A P A M A A N A U
N D A N I M B AT
M E PA K R T A N K
R U I PE S I R R U
M E H D T A K ST
L E E N O N
BO M P A N K
L A U R
DA GUK
PEN
 KOM
PON
EN I
TEM
• RANGSANGAN
– Mengandungi maklumat khusus
dalam bentuk petikan, rajah,
jadual, dll.
• TUGASAN
– Apa yang perlu diberikan
sebagai respons
 KOM
PON
EN I
TEM
• ARAHAN
ARAHAN
– Bagaimana cara memberikan
respons
• PERATURAN PEMARKAHAN/
SKEMA PENSKORAN (bagi
item subjektif)
• PILIHAN JAWAPAN (bagi
item objektif aneka pilihan)
 CIR
• KEAKURAN I IT
– Kurikulum E M
– Peluang
– Spesifikasi Ujian
• KETEPATAN
– Menepati konstruk yang ditaksir
– Menepati konteks yang ditetapkan
 CIR
I IT
• KESESUAIAN E M
– Aras kesukaran seperti yang
dihasratkan
– Kepentingan dari segi konteks-
situasi
– Adil bagi semua pihak
 Bahagian 4:
KATA TUGAS
 KATA TUGAS

1. Suatu kata kerja yang

berfungsi untuk mengarah dan
memandu calon memberikan
respons yang sejajar dengan
tugasan item
 KATA TUGAS

1. Suatu kata kerja yang

berfungsi untuk mengarah dan
memandu calon memberikan
respons yang sejajar dengan
tugasan item
 CONTOH KATA TUGAS
•Takrifkan •Tukarkan bentuk
•Nyatakan •Ringkaskan
•Lukiskan
•Senaraikan
•Lakarkan
•Namakan
•Anggarkan
•Labelkan
•Hitungkan
•Kenalpastikan •Binakan
CONTOH KATA TUGAS
•Bincangkan •Bandingkan
•Cadangkan •Bezakan
•Terjemahkan •Selesaikan
•Analisiskan •Rumuskan
•Hubungkaitkan •Susunkan
•Kelaskan
 BAHAGIAN 5:
PEMBINAAN ITEM
OBJEKTIF DAN
SUBJEKTIK
PEMBINAAN
ITEM
OBJEKTIF
BAHAGIAN ITEM
OBJEKTIF
•Stimulus
•Stem
•Pilihan Jawapan
•Jawapan
•Distraktor
 Stimulus
m a t y a n g
m a k lu
Suatu k s a t a u g ra fik
be n tu k te d a
ber i f o k u s k e p a
m e n j a d
yang a n y a n g
a si tu g a s
situ t e n t ik
be n t u k a u
ber
 Stem
a t y a ng
m a k l u m
ny a t aa n n j a w a b
P e r n t u k m e
r l u k an u
dipe e r n y a t aa n
d a n p t a k a n
item a n g d i n y a
a s a n y n
tug t u k s o a la
m b e n n g k a p
dala t a u t id a k l e
k a p a
leng
 PILIHAN JAWAPAN
a p a n
a n ja w
a d a n g g
a r ai c n y a n
Se n l e s a i a n,
p e n y e k a ta a
a ta u k p e r
b e n t u s a ,
l a m l , fr a f
da s im b o a l , g r a
n g k a , , j ad u i n .
a r a j ah a s i l a
b a r u n i k
gam tu k k o m
n b e n
da
 Jawapan ul
b e t
y an g
a p a n
Ja w
l ih an k. uk a n
• P i r b ai a ng b
t uk
u t e pa n y
s i un
ata ihan jaw n berfun alon yang suatu
a g
l
Pi l da n c i a s a i
 a pan h a t ia n g u
jaw rik per dak me atau
e na a u t i ar a n
m g a t e l a j e p
a n a p n s
kur tif mat l a h k o
e k s a
obj u n y a i
m p
me
 Distraktor
 Pilihan jawapan yang bukan
jawapan

 Berfungsi menarik perhatian calon

yang tidak menguasai sesuatu
bidang pembelajaran.

 Merupakan pernyataan yan memang

salah, separuh salah atau betul tapi
tidak menepati kehendak tugasan
(stem)
 (A) ANEKA PILIHAN MUDAH

Mempunyai satu jawapan sahaja yang betul atau terbaik daripada

beberapa cadangan jawapan bagi soalan itu.

Contoh : Berbentuk soalan lengkap

Pernyataan manakah benar tentang kornubasi?

A Perkembangan saiz bandar utama
B Perkembangan guna tanah utama
C Percantuman pusat bandar baru dengan pusat bandar
utama
D Percantuman pusat bandar dengan guna tanah pinggir
bandar
 (A) ANEKA PILIHAN MUDAH
Contoh : Bentuk melengkapkan pernyataan

Bentuk muka bumi yang terhasil oleh tindakan

mendapan ombak ialah
A tanjung
B gerbang
C beting pasir
D batu tunggul
 (A) ANEKA PILIHAN MUDAH
Contoh : Bentuk stem negatif

Antara berikut yang manakah bukan

tindakan hakisan sungai?
A Lagaan
B Lelasan
C Larutan
D Tindakan hidrol
 (B) ANEKA PILIHAN KOMPLEKS
Contoh :
Antara berikut yang manakah merupakan agen
penggondolan permukaan bumi?
I Angin
II Glasier
III Luluhawa
IV Letusan gunung berapi
A I, dan III
B II dan IV
C I, III dan IV
D II, III dan IV
 PANDUAN PEMBINAAN ITEM
ANEKA PILIHAN

A. Keseluruhan item
B. Stimulus
C. Stem
D. Pilihan Jawapan
E. Jawapan
F. Distraktor
 A. KESELURUHAN ITEM
1. Dibina berdasarkan spesifikasi ujian yang
ditetapkan dari segi:
 Konstruk
 Tajuk
 Aras kesukaran
 Jenis item
 Kelasifikasi item

2.Mentaksir perkara dicakupi oleh Sukatan Mata

Pelajaran dan Huraian Mata
 A. KESELURUHAN ITEM
3. Berpeluang mempelajari perkara yang ditaksir
4. Mentaksir perkara yang penting bukan serpihan
kecil daripada HSP/ standard pembelajaran
5. Hendaklah adil kepada kesemua calon dari segi:
 Tidak bias kepada mana-mana kumpulan
 Meminimumkan masa membaca item
 Tidak bersifat perangkap muslihat
6. Penggunaan istilah yang tepat dan digunapakai
dalam kurikulum
7. Fokus kepada satu tugasan atau masalah
 B. STIMULUS
1. Relevan
2. Dinyatakan dalam bentuk yang paling
berkesan
3. Maklumat yang autentik
 C. STEM
1. Tugasan dinyatakan dengan jelas, tepat dan ringkas,
tiada pembaziran perkataan sebagai hiasan
2. Tidak memetik terus frasa daripada buku teks atau
buku ulang kaji
3. Tidak memberikan bayangan kepada jawapan
seperti penggunaan pertalian perkataan (words
association)
4. Elakkan menyatakan tugasan dalam bentuk negatif
sekiranya perlu penggunaanya perlu ditegaskan
5. Idea utama item perlulah dinyatakan pada stem
bukan stimulus atau pilihan jawapan
6. Elakkan item berasaskan pendapat
D. PILIHAN JAWAPAN/OPSYEN
1.Elakkan menggunakan perkataan penentu seperti
selalu, sangat, lebih kurang, dll.
2. Bagi item aneka pilihan kompleks elakkan
menggunakan suatu cadangan jawapan pada
setiap pilihan jawapan
3.Elakkan menggunakan pilihan jawapan “semua di
atas betul”, “Tiada satupun betul” atau “Saya
tidak pasti”
4.Jawapan mestilah homogen
5.Susun sacara lojik
6. Elakkan menggunakan maklumat yang sama dalam
setiap opsyen.
7.Pastikan satu jawapan betul
 E. JAWAPAN

1. Tepat atau paling sesuai dan tidak

boleh dipertikaikan

2. Homogen dengan opsyen yang lain dan

tidak menonjol sebagai jawapan seperti
sentiasa panjang atau diiringi dengan
penjelasan
 ITEM SUBJEKTIF
Item jenis ini membenarkan subjektiviti dalam
respons
Calon mengemukakan jawapan sendiri, mengikut
arahan tugasan
Skor diberi berdasarkan peraturan pemarkahan
yang disediakan secara jelas dan terperinci
• Item membolehkan calon mempamerkan
kedalaman pengetahuan dan kemahiran yang
dimiliki
• Jawapan bersifat polikotomus (bukan satu
jawapan sahaja yang diterima sebagai betul)
• Calon perlu berfikir secara kreatif dan kritis
 JENIS-JENIS
ITEM SUBJEKTIF
• Item Respons Terbuka

• Item Respons Terhad

• Item Berstruktur
 ITEM RESPONS TERBUKA
Mengundang pelbagai kemungkinan
jawapan daripada calon

KELEBIHAN ITEM RESPONS TERBUKA

Boleh mentaksir keupayaan calon dalam:
mengenal pasti, memilih,mengorganisasi
dan mempersembahkan sesuatu perkara
atau idea dalam bentuk suatu komunikasi
 Boleh mentaksir keupayaan pelajar
dalam :

• menerokai pelbagai pilihan, cara atau

pendekatan bagi menyelesaikan masalah

CONTOH
ITEM RESPONS TERBUKA
 Bagaimanakah sumber air daripada
pelbagai punca diperolehi?
 ITEM RESPONS TERHAD
• Item jenis ini berkecenderungan menghadkan
bentuk dan respons pelajar.

• Bentuk respons biasanya dihadkan melalui

skop yang disoal.

• Biasanya item ini memerlukan pelajar

memberikan respons dalam satu frasa, atau
beberapa ayat atau satu perenggan.
 ITEM BERSTRUKTUR
• Mengandungi satu siri soalan yang berkaitan
antara satu sama lain, berdasarkan satu
rangsangan tertentu

• Respons pelajar adalah terpandu dan terhad

PERATURAN PEMARKAHAN
(PP)

APA
KENAPA
BAGAIMANA
 APA DIA PP ?

• Dokumen yang mengandungi panduan

memberi markah bagi setiap item dalam
sesuatu ujian
• Mengandungi jawapan / contoh jawapan
• Disediakan bersama-sama dengan soalan
• Komponen penting item subjektif
 KENAPA PP PERLU
• Panduan spesifik pemberian markah
memastikan:
- pemberian markah sepadan dengan
konstruk yang ditaksir dan tugasan yang
dilaksana calon
- pemberian markah adil kepada calon
- pemarkahan antara pemeriksa terselaras
- kebolehpercayaan skor
 BAGAIMANA PP DIBINA ?

• Berdasarkan kata tugas dan tugasan

• Berpandukan respons yang dijangka

• Berdasarkan pembahagian markah

 Kata tugas
• menentukan bentuk jawapan
• memberi panduan tentang pemberian markah

Respons yang dijangka

• Tahap-tahap pencapaian calon bagi sesuatu item disusun
sebagai senarai respons yang diterima, beserta markah
yang diperuntukkan bagi setiap tahap
• Kemungkinan-kemungkinan jawapan calon diambil kira

Pembahagian markah
- ikut soalan
- ikut pecahan soalan
- ikut persembahan jawapan
- ikut agihan markah dalam format kertas soalan
 KAEDAH
PEMARKAHAN

• Pemarkahan Analitik

• Pemarkahan Holistik
 Pemarkahan analitik
• Markah diberi pada peringkat-peringkat
tertentu
• Markah mengikut poin jawapan yang
ditentukan
• Setiap poin ditentukan pemberatan markah
• Peraturan menolak markah/pemberian markah
maksimum
Pemarkahan holistik
• Melihat mutu jawapan secara keseluruhan
• Memberi perhatian kepada perkara-perkara
yang harus dipertimbangkan
• Menentukan tahap pencapaian keseluruhan
 BAHAGIAN 6:
PENILAIAN ITEM
PENILAIAN
ITEM
 PENILAIAN ITEM
ITEM
(MENTAH)

dibaiki

KIV NILAI TOLAK

(9L)

TERIMA
 Ciri-ciri Item Berkualiti
• Keakuran
Kurikulum – Peluang - Spesifikasi
• Ketepatan dan Kejelasan
Konstruk – Tajuk - Jelas
• Kesesuaian
Aras Kesukaran – Penting - Adil
Akur Kurikulum
APA yang ditaksir (konstruk)
dan
di MANA pentaksiran itu
dilakukan (konteks)
mestilah sebahagian daripada
kurikulum
 Akur Peluang
Peluang merujuk kepada :
Kelengkapan
Kehadiran pengajar
Kepakaran pengajar
Pengalaman harian pelajar

Akur Spesifikasi
Kawalan dari aspek
releven dan cakupan
 Tepat Konstruk

Tugasan dalam item mesti mampu

Menghadirkan evidens yang boleh digunakan
untuk mentaksir konstruk yang diharapkan

Tepat Tajuk
Tajuk ialah di MANA pentaksiran sesuatu
konstruk itu dilaksanakan
 Jelas
Item mesti mempunyai darjah komunikabiliti
(komunikasi yang yang tinggi) dari aspek:
Kebolehbacaan, Ekspresi (gambaran)

Sesuai Aras Kesukaran

Item yang ditulis harus membawa bersama aras
kesukaran yang dihasratkan
R – Aras Rendah
S – Aras Sederhana
T – Aras Tinggi
 Sesuai Penting
Pastikan idea, isi, kandungan dan
hal-hal yang diketengahkan dalam
item merupakan perkara yang
penting dalam pembelajaran
 Sesuai Adil
Pastikan item yang ditulis tidak
memberi faedah kepada kumpulan
tertentu seperti dari aspek
bangsa, jantina, status ekonomi,
tempat tinggal
 Item Dalam Perhatian (KIV)
• Item dalam perhatian (KIV) - bila satu atau
lebih tajuk wajib tidak dipenuhi.
* Jelas
* Sesuai Aras Kesukaran
* Sesuai Penting
* Sesuai Adil
Item Yang Ditolak
Item ditolak - jika terdapat satu atau lebih
tajuk rukun tidak dipenuhi.
* Akur Kurikulum
* Akur Spesifikasi
* Akur Peluang
* Tepat Konstruk
* Tepat Tajuk
TAMAT