You are on page 1of 36

One way ANOVA & Factorial ANOVA 1

ก
ก
One-way ANONA  Factorial ANOVA
 
   
 ก ก
ก   ! "#$ก %#$
$ก   &ก 
 t-test
"  Z-test ,%-&ก %#$กก#
$ก ก 
,. /
#ก, /"

0  1"&
# , #  ! 2! 1 (Type 1 error) 
:$;<.   -&%&$ก
  !;$ก %#$ 5 ก  "ก & t-test 
, &# %&$1ก 

.$" 10 : <$ 1"& # !;$ก &$!,%ก%$ก ก 
,%  .$ 
กก1""& 
1?@ .05 (α = .05) ก# 
 .$ 10  .$ 
1?!
ก1"/#&%&$กก# .05 $, ! ก#  ! 2! 1 ก
1-(1- α)C ! c @ 1# .$;$ก 
 & t-test , α @ 
1?;$ก

 t-test ,%  .$
%#$  -&ก %#$ 5 ก ! & t-test 
 : 
.$" 10  .$
, -&ก1" α /#& .05 , &##  ! 2! 1 ก 1- (1-.05)10 = .40 F<!$
กก# .05 $. กGH  . #  &ก #  "#,  # ก#0  /%&$

# 
 :ก.$#  ! 2! 1 กI$$ก!ก1"/#&
 .$, ก
J .. 1923 Sir Ronald Fisher ก
-% #$กWG <$/&#Xก 
#
,%ก%$;$ !กก#
$ก ;<. F<!$ ก# ก
 )) ( Analysis of
Variance - ANOVA ) 
%Yก 
# Z  ! K ก  /,%ก%$ก\
H0: µ1= µ2= µ3= µ4= ```` = µk
HA:  !$& 2  !,%ก%$ก


-%!1
ก #  "#,  #  % 
#c ( F-ratio "  F-test )
" 
$
# /01ก/23 45678 ก95:;< ก
 )) F<!$.$.
!$&# !, #,  #
#ก!#;&$ก0  ก 1#H#,  #
%&$ !1#H   &d %$ก1 $
$;$ , ก ! [ ∑   2]
#ก!#;&$ก. <$
#,%ก%$;$ ! ก#,  #/& 0!#
  $.
One way ANOVA & Factorial ANOVA 2

ก H
%ก %#$ 3 ก   1#;&: ก #,  #ก ,% !%$ก
$ :

-& #;&: 3 ก ;&&#ก #,  #;$ก " 0!;<.$ก 0 


 ,;$,% ก  !,%ก%$กก !1 # ,ก ก ก

"I/&#-& #;&: 3 ;&&#ก #,  # # ,%ก%$ ก#


,  #;$,% ก ก .$.0   !;$,% ก ,%ก%$กก " ก #
1$ก ก/&# -&#,  #ก .;&: ก ก ก 0   ก
;&: !%$ " %$ก F<!$ !,%ก%$ก ก"%d ;&$%& <$1"& 
 - &ก
#  "#,  #
#,%ก%$;$ ! "#$ก /&
One way ANOVA & Factorial ANOVA 3

One = way Analysis of Variance ( One-way ANOVA )

 
:  #$ % (2534) "&#"# ก #  "#,  #, 1 %#
 ก ( One h way analysis of variance ) "  ก #  ",$# ( One h way
Classification ) @ก #  ";&: 0! &
#,%ก%$ "#$ ! (Mean) ก%#
, 
1 %# !/& กก %#$%.$,% 3 ก ;<./
 $ ก H
:% (2542) "&#"# ก #  "#,  #$#
(Single Classification Analysis of Variance "  One h way of Variance) @ก #  "0!
  ! ;H%;$%#$ ก %.$,% 3 ก ;<./
2ก #$##oก (2550) ก ## ก #  "#,  #,$#
(One h way ANOVA) @ก #  "0! #,%ก%$;$ !%.$,% 2 ก ;<./
ก!#;&$ก%#, 
1 %#

, &# One h way ANOVA @ก #  ";&: 0!  !;$%#
, 
1 %# กก %#$%.$,% 2 ก ;<./

ก>? ; /78< ก


One = way ANOVA
1. ;&: !1#  "%&$:% % 2" % 
#
2. ;&: !1#  "%&$@;&: %!$

กGH ;&: ! 1#  " k ก  : กGH $.

ก95/78 1 ก95/78 2 ... ก95/78 k

X11 X12 X1k


X21 X22 X2k
X31 X32 X3k
. . .

. . .

. . .
One way ANOVA & Factorial ANOVA 4

Xn1 Xn2 Xnk

d # (Tj) T1 T2 Tk
1# (nj) n1 n2 nk
 ! ( X j) X1 X2 Xk

""% Xij  ;&: 1! i ก ! j


Tj  d #;&: ,% ก 
nj  1#;&: ,% ก F<!$ ก" /กกI/&
Xj   !;$;&: ,% ก 

;-8 1 / 0ก2 ;ก


I7 One = way ANOVA
1. ก %#$,% ก %&$/&#Xก
 ก ก !ก , ก $@&$
ก%
2. ก %#$,% ก %&$@
กก
3. ก %#$,% ก %&$/& ก ก !#,  #ก
4. 
ก   
  ก ก ( กก  2 ก )
ก  ! " 1 !

J 5;JK9)3;
ก/78< 3KJ
I7 One = way ANOVA
1. 0! d
WX$ก  H%
%  !$ ก :H ;$ก  .
 -<กGJ! 6 !  &
!
1 I : (CAI)  ก  &ก กก
 ,
 ก  &  ,ก 
2. 0! #"I!%ก  c  15 J;$ Y ;$d:&ก $
ก  $ 
$ก
1ก$H ก ก ก <กGก   $ 
$ก%1 #
% # , ,  $ 
$ก
1ก$H ก ก ก <กG;.0.Y
3. 0!<กGก  &,
#d
WX$ก  H%
%  3  /&,ก 
, ก% %1% $ $# , "&,
$#X1 ;$ก  . -<กG
J! 6 d 1"& ,ก 
,%ก%$ก" /
One way ANOVA & Factorial ANOVA 5

ก39) - )Lก

1. ก 1#H 1#H ก
:%

F = MS B

MS w


 -,
$ % $#  "#,  #$# $.

," $#,  # df SS MS F

k-1 SSb MSb = SSb/k - 1


"#$ก  MS b
MS w
SSw MSw = SSw/N - k
2ก  N-k

# Nh1 SSt

N  1#;&: .$"


k  1#ก 
SSb  sum of square between groups
SSw  sum of square within group
SSt  total sum of square
MSb  Mean square between groups
MSw  Mean square within group
One way ANOVA & Factorial ANOVA 6

k
ก1""& d #;$;&: .$"  T = ∑T j
j =1

k
d #;$ 1#;&:  N = ∑nj
j =1

k
1
 ! #.$"  X = ∑n j Xj
N j =1

T
=
N
.$ MSb , MSw   H;$#,  #;$ ก -&ก %#$ก
ก  ก ก #ก  MSb , MSw /&d "ก ,%-&ก %#$ ก
 ก !,%ก%$ก"  !,%ก%$ก MSb 
:$ก# MSw #
0X;$
MSb , MSw : :% 
# F ,
$/#&% $ก #  "#,  #;&$%& F<!$@
กY;$ก 

1?$
-%;$ก #  "#,  #

ก 1#Hd #ก1 $
$ ( Sum of Square "  SS)

SSt  d #;$ก1 $


$;$d %$;$ก;&: (Xij) ก ! ( X )

k nj k nj 2
SSt = ∑ ∑ ( X ij − X ) 2 = ∑ ∑ X ij2 − T
j =1 i =1 j =1 N i =1

SSw  d #;$ก1 $


$;$d %$;$;&: 2ก  (Xij) ก !
;$กก  ( X )

k nj k nj nj
T j2
SSw = ∑ ∑ ( X ij − X j ) 2 = ∑ ∑ X ij2 -∑
j =1 i =1 j =1 i =1 j =1 nj
One way ANOVA & Factorial ANOVA 7

SSb  d #;$ก1 $


$;$d %$;$ !;$ก  ( X j) ก !
# ( X )

k k T j2 T2
SSb = ∑ n ( X j − X )2 = ∑ -
j =1
j
j =1 nj N

2. 1d  F !1#H/&  ก F % $,


$ F  
1?%$
{   F .01 ( df 1 = k h 1 , df 2 = N-k ) d ก    2 กGH $.
2.1 ก H  F !1#H/& &ก# F % $   H 0 ,
$# %#
, 
,% %#!ก 1กก %#$%${."&d ,%ก%$ก$/
1?$
-%
"ก ก #$ { กI %#, 
 2%${ "&d  & <$ก" ก
2.2 ก H  F !1#H/& ก" กก# F % $   H 1
,
$# %#,

,% %#$& 1 : !ก 1กก %#$%$ { . "&d ,%ก%$
ก$
1?$
-% "ก ก #$ { กI %#, 
 2%${ $& 1 :
"&d ,%ก%$ก" /"ก
 J9 ก H 2.2 %&$
ก .$"<!$0!"#%#, 
:!"&d
,%ก%$ก &##Xก  0":H (Multiple Comparison test) F<!$ &#Xก  

;$ cc} ( Scheffe Method) "  #Xก ;$#, :
 (Newman keuls Method) " 
#Xก ;$%:ก (Tukey~ Honestly Significance difference)
One way ANOVA & Factorial ANOVA 8

J 5;; ก )Lก

€ !
$d %##d:ก0%$ก , ,#&! 1$%/;$0ก$
 $0 ก ,"$"<!$
  $   ?? " X ก "H%
;# ก ก
"#    # o G 2552

%Y 0ก$!  # ก ‚%$,%ก%$ก#d:ก0%$ก ;$


0ก$,%ก%$ก F<!$
 -;
%Y$
-% /&$.
H0 : 0ก$!  # ก ‚%$,%ก%$ก#d:ก0%$ก ;$
0ก$/,%ก%$ก
H1 : 0ก$!  # ก ‚%$,%ก%$ก#d:ก0%$ก ;$
0ก$,%ก%$ก

-%!1 &ก #  "  ก #  "#,  #$# (One Way
ANOVA)
 # ก ‚%$
 ก# ก ≤ 1 $ ก 2 - 4 $  ก 5 $ %&'
% $,
$#,%ก%$;$#d:ก0%$ก ;$0ก$ $0 ก ,"$"<!$
1,ก%  # ก ‚%$
One way ANOVA & Factorial ANOVA 9

(ก  "
 )ก 
ก 
(*ก+!
)ก+!ก 
,+ ก% -. ก   ก /" !"  ,0""ก  "
 )

   (One Way Analysis of Variance : One - Way ANOVA) ก 
+ 
(*ก+!
)ก 
 0 -!ก1 0 2 +ก # "ก
)ก' 

(*ก+!
)ก, 
 Sig. (2-tailed)  ก! 0.023  0.011 3% 
 ก 
0.05
4 /"5 "6 !ก(H0)  !  "6  (H1)  
 +!ก  
  ก /" !" ก ก! 
(*ก+!
)ก 
 0 -!ก1
0 2 +ก # "ก
)ก'  
(*ก+!
)ก, ก ก!   
!.
!7 0""! 0.05  
(*ก+!
)ก 
4 ! ! 8  

 " 
)ก 
 Sig. (2-tailed)  ก! 0.005 3% 
 ก  0.01
4 /"5
 "6 !ก(H0)  !  "6  (H1)  
 +!ก    ก 
/" !"  ก ก! 
(*ก+!
)ก 
4 ! ! 8  
 "

)กก ก!   !.
!7 0""! 0.01

J 5;ก0? 


ก        (One  Way Analysis of
Variance : One - Way ANOVA)
ก  $#X
102G$กWG 3 #X  &ก %#$ 30 
,$@ 3 ก  ก  10
 " $ ก
,% ก #X
!,%ก%$ก/  "<!$, &#1ก 
  ก‚d ก 
/&
 , $.
ก95/78 1ก !  ก95/78 2ก !  ก95/78 3ก ! 
 &
!
1 I : CAI  &ก กก
  &ก ก ก 
5 4 5
4 5 4
6 3 4
2 6 7
2 6 8
2 3 7
6 3 6
4 4 4
3 4 4
5 2 7
One way ANOVA & Factorial ANOVA 10

$
##X
"&d ,%ก%$ก$
1?$
-%" /
Q/78 1 H 0 : #X
"&d /%$ก
H A : #X
"&d %$ก
Q/78 2 α = .05
Q/78 3 ;;%#กW% df = 2, 27
Q/78 4 1#H

X1 X 12 X2 X 22 X3 X 32

5 25 4 16 5 25
4 16 5 25 4 16
6 36 3 9 4 16
2 4 6 36 7 49
2 4 6 36 8 64
2 4 3 9 7 49
6 36 3 9 6 36
4 16 4 16 4 16
3 9 4 16 4 16
5 25 2 4 7 49

sum 39 175 40 176 56 336


nj 10 10 10
Xj 3.9 4.0 5.6

∑ ∑X 2
= 175 + 176 + 336 = 687

T j2 39 2 40 2 56 2
∑n = + + = 625.7
j 10 10 10

T2 (39 + 40 + 56) 2 135 2


= = = 607.5
N (10 + 10 + 10) 30
One way ANOVA & Factorial ANOVA 11

T j2
SS w = ∑ ∑X - ∑ = 2
687 h 625.7 = 61.3
n j

T j2 2
SS b =∑ -T = 625.7 h 607.5 = 18.2
nj N

T2
SS t = ∑ ∑X - 2
= 687 h 607.5 = 79.5
N

J; ก
 ))/;27

," $#,  # df SS MS F

"#$ก  kh1=2 18.2 9.1 4.008 *


2ก  N h k = 27 61.3 2.27

# N h 1 = 29 79.5

F 1#Hก 4.008 * กก# F % $ ‚


X H 0

Q/78 5
/&##X
"&d ,%ก%$ก$
1?$
-%!  .05
One way ANOVA & Factorial ANOVA 12

J 5;ก0?T2< T) ก UJ 

I7ก0?T2 SPSS 10.0 for Windows


ก%#$ ก  $#X
102G$กWG 3 #X ( "& 8 )
 -
#
,%ก%$;$ก %#$.$ 3 ก 
 - $ "
;&: /&$.
teach , ก %#$
"
1 ,ก ! 1 ก !  &
!
1 I : CAI
"
2 ,ก ! 2 ก !  &ก กก

"
3 ,ก ! 3 ก !  &ก ก ก 
Score ,  ,;$ก 
„;&: 0!ก 1#H/&$.
One way ANOVA & Factorial ANOVA 13

 &:" ก ZAnalyze\ : $ ZCompare Means\ , : ZOne-way ANOVA\

"& ก%#, %


 $ ZDependent List :\ , %#, 

 $ ZFactor :\ !.%#,
%%#, Zscore\ , %#, 
 Zteach\  ก!} ZPost Hoc`\ 0!
 :
One way ANOVA & Factorial ANOVA 14

 กก  0":H&##X ZScheff\ ก. ก} ZContinue\ ,  ก} ZOK\


 ,ก ,
$d 0X!1#H/&"&%$ ZOutput\

d Print out
ANOVA

SCORE
Sum of
Squares df Mean Square F Sig.
Between Groups 18.200 2 9.100 4.008 .030
Within Groups 61.300 27 2.270
Total 79.500 29

Multiple Comparisons

Dependent Variable: SCORE


Scheffe

95% Confidence Interval


Mean
Difference (I-
(I) TEACH (J) TEACH J) Std. Error Sig. Lower Bound Upper Bound
1.00 2.00 -.1000 .67385 .989 -1.8453 1.6453
3.00 -1.7000 .67385 .057 -3.4453 .0453
2.00 1.00 .1000 .67385 .989 -1.6453 1.8453
3.00 -1.6000 .67385 .077 -3.3453 .1453
3.00 1.00 1.7000 .67385 .057 -.0453 3.4453
2.00 1.6000 .67385 .077 -.1453 3.3453
One way ANOVA & Factorial ANOVA 15

Multiple Comparisons

Dependent Variable: SCORE


Tukey HSD

95% Confidence Interval


Mean
Difference (I-
(I) TEACH (J) TEACH J) Std. Error Sig. Lower Bound Upper Bound
1.00 2.00 -.1000 .67385 .988 -1.7708 1.5708
3.00 -1.7000(*) .67385 .046 -3.3708 -.0292
2.00 1.00 .1000 .67385 .988 -1.5708 1.7708
3.00 -1.6000 .67385 .062 -3.2708 .0708
3.00 1.00 1.7000(*) .67385 .046 .0292 3.3708
2.00 1.6000 .67385 .062 -.0708 3.2708
* The mean difference is significant at the .05 level.

SCORE

Scheffe
Subset for
alpha =
.05

TEACH N 1
1.00 10 3.9000
2.00 10 4.0000
3.00 10 5.6000
Sig. .057
Means for groups in homogeneous subsets are displayed.
a Uses Harmonic Mean Sample Size = 10.000.
One way ANOVA & Factorial ANOVA 16

I7ก0?T2 Microsolf Excel


ก%#$ ก  $#X
102G$กWG 3 #X ( "& 8 )
 -
#
,%ก%$;$ก %#$.$ 3 ก   & Microsolf Excel

ก ก;&:  cell

/
#;$ Z ;&: \ ก. ก Data Analysis

;&/ Analysis Tools  ก Anova :Single Factor ก. ก OK


One way ANOVA & Factorial ANOVA 17

ก OK , &#  ก‚ก% :;&$ $ ก.ก ก;&: ;&/  ก


;$
0#%   %.$,%"#;&%  ;&: .$" ก. ก OK

/&d 0Xก #  " $.


One way ANOVA & Factorial ANOVA 18

Factorial ANOVA
 
&#
 , $
 (2540) ก ## Factorial ANOVA "  Factorial Analysis
of Variance @ก #  "#,  #!%#, 
" %#" " $ ก
( Factors)
2ก #$##oก (2550) ก #-<$ Factorial ANOVA @ก  &ก
#  " &ก #  "#,  #  :,;$ Factorial design F<!$@ก <กG%#,

กก#" ก 2 %#;<./
   ก? #
 ( 2551 ) "&#"# Factorial ANOVA @ก 
#
,%ก%$;$ ! "#$ ก กก# 2 ก  !%#, 
" %#

, &# Factorial ANOVA @ก #  ";&: 0!  !;$%#,

" %# กก %#$%.$,% 2 ก ;<./

ก>? ; /78< ก


Factorial ANOVA
1 ;&: !1#  "%&$:% % 2" % 
#
2 ;&: !1#  "%&$@;&: %!$
กGH ;&: ! 1#  " k ก , %#, 
2 %#  A , B :
 กGH $.
One way ANOVA & Factorial ANOVA 19

 $ $;$;&: !,
$-<$%#, 
2 %#  $ ก A , $ ก B
F<!$ "I#,% ,-# ,
$
1" ,% ;$$ ก A , ,%
2 ,
$

1" ,% ;$$ ก B  #$ $;$,%
2 @ ! #
1" ,%

2 &;#;$,% ,-#@ ! #
1" ,% ,-#, & $;#% $
@ ! #.$"
%#$ก <ก $ $
ก ก,# !%#, 
2 %#   ก ก <กG  ก20ก 
# d  #o :ก#Xก
 @%& ,% %#, 
กI ,ก  (Level) ก/
ก%#%&$ก   -&0ก #
 - ,ก 0 @ , "?$ 
#
 -@
:$ ก $ %!1 ;@% $กI /& 0 & Row #
 -@
Column
J ) 243K
J80 )ก; 3;
0 
"?$

;-8 1 / 0ก2 ;ก


I7 Factorial ANOVA
1 ก %#$,% ก %&$/&#Xก
 ก ก !ก , ก $@&$ก%
2 ก %#$,% ก %&$@
กก
3 ก %#$,% ก %&$/& ก ก !#,  #ก
4.
ก   
  ก ก ( กก  2 ก )
ก  ! " !

J 5;JK9)3;
ก/78< 3KJ
I7 Factorial ANOVA
1. 0! #
&$
;$ก !#
 -$ก  %$ก
, /& ก
&##X!%$ก
ก # .%#, 
2 %#  #
 -$ก   ( ,$@ 3   
#
 -$ก  
:$ ก $ %!1) , #X
 ( & 3 #X   #X
, #
#X
,ก 
0X #X
,

 )%#, %%#, # #
&$

One way ANOVA & Factorial ANOVA 20

2. 0! #%$ ;$ก ! ก  #!d:&ก $ ก


 0%$ก, Y $
$%$ก
ก # .%#, 
2 %#   0d:&ก $ (  4  2    0&; 
 ก กG% ก  &$) , Y $
$ ( 3 
:$ ก $ %!1) %#, %%#,
# #%$
3. 0! d
WX$ก  ;$ก !/& ก
,%ก%$ก
#$# %$ก ,  &
!ก   :&!,%ก%$ก
ก # .%#, 
3 %#  #Xก
 ( ก
,2  #ก ก

,ก 
0X ก
,

 ) #$#  ( #$ & #$ ) , ก  &
!ก   :&
( ,Œก   ,ก 
! I ) %#, %  d
WX$ก  
ก39) - )Lก

1. ก 1#H 1#H ก
:%
ก!  ก 
ก   
  ก ก ( กก  2 ก )
ก  ! " 2 %# ก 1#H ANOVA ,. %&$"d #ก1 $
$.$",%

#$.
T .. 2
1) " SS T = ∑ X 2 −
N

2) " SSTCELL =
∑ − T ..2
Tji
n n
3) " SSE=SST-SSCELL
4) " SS R =
∑T 2
R
−−
T .. 2
nc N

5) " SS C =
∑T 2 R −−
T .. 2
nr N
6) " SSRC=SSCELL-SSR-SSC
SS R
7) " MS R =
R −1
SS C
8) " MS C =
C −1
SS RC
9) " MS RC =
(R − 1)(C − 1)
SS E
10) " MS E =
RC (n − 1)
11) " FR, FC , FRC
One way ANOVA & Factorial ANOVA 21

;@% $ /&$. ก% $ก1"%#, !, &#


," $ SS df MS F
Row (R) SSR R-1 SSR/dfR
Column (C) SSC C-1 SSC/dfC
RXC SSRC (R − 1)(C − 1) SSRC/dfRC
Error SSE N-RC SSE/dfE
# SST N-1

2 1d  F !1#H/&  ก F % $,


$ F  
1?%$
{ d ก    2 กGH $.
2.1 ก H  F !1#H/& &ก# F % $   H 0 ,
$# %#
, 
,% %#!ก 1กก %#$%${."&d ,%ก%$ก$/
1?$
-%
"ก ก #$ { กI %#, 
 2%${ "&d  & <$ก" ก
2.2 ก H  F !1#H/& ก" กก# F % $   H 1
,
$# %#,

,% %#$& 1 : !ก 1กก %#$%$ { . "&d ,%ก%$
ก$
1?$
-% "ก ก #$ { กI %#, 
 2%${ $& 1 :
"&d ,%ก%$ก" /"ก
 J9 ก H 2.2 %&$
ก .$"<!$0!"#%#, 
:!"&d
,%ก%$ก &##Xก  0":H (Multiple Comparison test) F<!$ &#Xก  

;$ cc} ( Scheffe Method) "  #Xก ;$#, :
 (Newman keuls Method) " 
#Xก ;$%:ก (Tukey~ Honestly Significance difference)
One way ANOVA & Factorial ANOVA 22

J 5;; ก )Lก

ก  
 0 
-. 9:ก 
"
 -.  ก!!ก!&
0 ;%ก1 $ 6    !  "77 ก ;%ก1  ! <"   ก  !(ก ;%ก1
 " !;
" ",= 2542
-
)
 
 0 
-.  -. !! -.  4 ก"-ก  ก 
!ก'! ก 9:ก
-.  
"
 -. ก ก!

J ) ! (! >5"? ก 


%!1 ก $
:$
ก 9:ก 5 

"

 -.  "ก)

 ,'3

! 
4
 0 
-. !!

  (ก  "
 )
 
 0 
-.  -. !!
!ก'! ก 9:ก
-.  
"
 -. ก ก!

  SS df MS F
  ก 9:ก (A) 177.75 2 88.88 6.20**
  ! (! >5"? (B) 424.08 2 212.04 14.78**
/"! +!5) (AxB) 149.17 4 37.29 2.60*


 
4 903.88 63 14.35
 1654.88 71 23.31 .

** !.
!7 0""! .01
* !.
!7 0""! .05
One way ANOVA & Factorial ANOVA 23

- ก  '  !ก'! ก 9:ก


-.  
"
 -.  ก! !ก
 ! (! >5"? ก  ก! 
 0 
-.  -. !!ก ก!
  !.
!7 0""! .01
 /"! +!5)  ก 9:ก
-.  
"
 -.  ก! ก! ! (! >5"?
 ก  (
 0 
-.   !.
!7 0""! .05
- กก  "
 )
 
!&&  ก/  ก 9:ก
-.  
"
 -.  ก!
! (! >5"? ก  ก! 
 

 0 
-. 
!!ก ก!  !.
!7 0"" -%. ก   +
*  "5ก BBC
(Scheffe) +4
  ก 9:ก
-.
*! (! >5"? ก !  


 0 
-.  -. !!ก ก!

  (ก  


 

 0 
-.  -. !!
!ก'! ก 9:ก
-.  
"
 -.  ก!

"
 -. 5  (18.67)  "ก) (19.79)  ,'3 (22.42)
5  (18.67) - 1.12 3.75*
 "ก) (19.79) - 2.63
 ,'3 (22.42) -

* !.
!7 0""! .05

'  !ก'! ก 9:ก


-.  5  ,ก 3&. D ก! !ก
'! ก 9:ก
-.  
"
 -.  ,'3 
 0 
-.  -. !!
ก ก!  !.
!7 0""! .05
 !ก'! ก 9:ก
-.  5  ,ก 3&. D ก! !ก'! ก 
9:ก
-.  
"
 -.  "ก) !ก'! ก 9:ก
-.  
"
 -.
 "ก)ก! !ก'! ก 9$ก
-.  
"
 -.  ,'3 
 0 

-.  -. !!ก ก! '  !.


!7 0""
One way ANOVA & Factorial ANOVA 24

  (ก  


 

 0 
-.  -. !!
!ก ! (! >5"? ก  ก!
! (! >5"? ก 
ก . (17.17) ก  ก  (20.63) ก * (23.08)

ก . (17.17) - 3.46* 5.91**
ก  ก  (20.63) - 2.45
ก * (23.08) -

** !.
!7 0""! .01
* !.
!7 0""! .05

'  !ก ! (! >5"? ก . ก! !ก ! (! >5"?
 ก * 
 0 
-.  -. !!ก ก!  !.
!7 
0""! .01 !ก ! (! >5"? ก . ก! !ก ! (! >5"?
 ก  ก  
 0 
-.  !!ก ก!  !.
!7
 0""! .05  !ก ! (! >5"? ก  ก ก! !ก !
(! >5"? ก * 
 0 
-.  !!ก ก! '  
!.
!7 0""
One way ANOVA & Factorial ANOVA 25

J 5;ก0?
ก <กG#
 -&ก ,

 "# :&;$ก  .X<กG! 1 ,$%
d
WX$ก   %!1 ก $, 
:$ ก 1,ก%Y  
ก $ , # 1<กGก  6  &#ก Œก#
 -&

 "
# :& d  ก‚$%# ;% $
J ) L3[/I\/;ก7
J80 )ก; 3;
 10, 12, 11 12, 15, 13 15, 13, 12
15, 12, 10 14, 15, 12 17, 20, 13
Y ก $ 14, 10, 11 15, 12, 11 17, 16, 14
12, 11, 15 14, 13, 16 14, 15, 16
# 12, 13 11 13, 12, 13 16, 15, 13
14, 12, 11 16, 15, 18 18, 19, 20
$

%Y!# d
WX$ก  , Y $ GYก d %
#
 -&ก ,

 "# :&$
1?!  0.05

I7/0
J ) L3[/I\/;ก7
J80 )ก; 3; 
 10, 12, 11 12, 15, 13 15, 13, 12
15, 12 ,10 14, 15, 12 17, 20, 13
# 70 81 90 241
Y $ GYก

ก $ 14, 10, 11 15, 12, 11 17, 16, 14


12, 11, 15 14, 13, 16 14, 15, 16
# 73 81 92 246
# 12, 13, 11 13, 12, 13 16, 15, 13
14, 12, 15 16, 15, 18 18, 19, 20
# 77 87 101 265
#.$" 220 249 283 752
One way ANOVA & Factorial ANOVA 26

-& α @d กY


H O : α1 = α 2 = α 3 = 0
H1 : $& "<!$/@ 0
@d กd
WX$ก  
H O : β1 = β 2 = β 3 = 0
H1 : $& "<!$/@ 0
-& αβ @ Interaction
H O : αβ 11 = αβ 12 = ... = αβ 33 = 0
H1 : $& β ij "<!$/@ 0

SS T = (10 ) + (12 ) + (11) + ... + (19 ) + (20 ) −


2 2 2 2 (752)2
54
= 10790-10472.29317.704
SS CELLS=
(70)2 + (81)2 + (90) 2 + ... + (101) 2 − (752) 2
6 6 6 6 54
= 10602.33-10472.296=130.037
SS E = 317.704 − 130.037 = 187.667

SS R =
(241) 2 + (246) 2 + (265) 2 − (752) 2
6×3 6×3 6×3 54
= 10582.778-10472.296=110.482
SS R×C = SS CELL − SS R − SS C
= 130.037-17.815-110.482=1.740

;@% $
/&$.
5; SS df MS F
Y (R) 17.815 2 8.908 2.136
d
WX (C) 110.482 2 55.241 13.247*
R xC 1.740 4 0.435 0.104
Error 187.667 45 4.170
#.$" 317.704 53
One way ANOVA & Factorial ANOVA 27

 F .05 (2, 45) = 3.23 ,% F !1#H/& 2.136 $.  # Ho !# d กY
 GYก /1"&#
 -&ก ,

 "# :&,%ก%$ก , d $ 
d
WX$ก    F !1#H/& 13.247
:$กก# F ก% $F<!$ 3.23 ,
$#/
  Ho ,%  H1 , # d
WX%$ก1"&#
 -&ก ,


 "# :&,%ก%$ก $
1?!  0.05

J 5;ก0?T2< T) ก UJ 

I7ก0?T2 SPSS 10.0 for Windows


%#$ก 1#H"& 20
ก <กG#
 -&ก ,

 "# :&;$ก  .X<กG! 1 ,$%
d
WX$ก   %!1 ก $, 
:$ ก 1,ก%Y  
ก $ , #
Y $ GYก , status
"
1 , 
"
2 , ก $
"
3 , #
d
WX$ก   , achive
"
1 , %!1
"
2 , ก $
"
3 ,
:$
#
 -&ก ,

 "# :& , inqui

ก1"1
!$! &ก #  ";&:  ANOVA
„;&: 0!ก 1#H/&$.
One way ANOVA & Factorial ANOVA 28

 &:" ก ZAnalyze\ : $ ZGeneral Linear Model\ , : ZUnivariate`\


One way ANOVA & Factorial ANOVA 29

 ก%#, %
 $ ZDependent Variable :\ !.%#, Zinqui\ , %#, 


$ ZFixed Factor(s) :\ "  ZRandom Factor(s) :\ % ;$%#, 
!.%#,
Zstatus\ , Zachive\ @ fix effect .$:"&
 $ ZFixed Factor(s)\

 -1ก  0":H/& &#ก  ก!} ZPost Hoc`\ F<!$ 
-%
1" 
ก  0":H"& กก  %&$ ก$ ก!%&$ก 
 ก $
ZFactor(s) :\ "&: $ ZPost Hoc Test for :\
One way ANOVA & Factorial ANOVA 30

%#$d 0X$.
Between-Subjects Factors

Value Label N
STATUS 1.00 จน 18
2.00 ปานกลาง 18
3.00 รวย 18
ACHIVE 1.00 ต่ํา 18
2.00 ปานกลาง 18
3.00 สูง 18

Tests of Between-Subjects Effects

Dependent Variable: INQUI


Type III Sum
Source of Squares df Mean Square F Sig.
Corrected Model 130.037(a) 8 16.255 3.898 .001
Intercept 10472.296 1 10472.296 2511.119 .000
STATUS 17.815 2 8.907 2.136 .130
ACHIVE 110.481 2 55.241 13.246 .000
STATUS * ACHIVE 1.741 4 .435 .104 .980
Error 187.667 45 4.170
Total 10790.000 54
Corrected Total 317.704 53
a R Squared = .409 (Adjusted R Squared = .304)

Multiple Comparisons

Dependent Variable: INQUI


Scheffe

95% Confidence Interval


Mean
Difference (I-
(I) STATUS (J) STATUS J) Std. Error Sig. Lower Bound Upper Bound
จน ปานกลาง -.2778 .68072 .920 -2.0010 1.4455
รวย -1.3333 .68072 .159 -3.0566 .3899
ปานกลาง จน .2778 .68072 .920 -1.4455 2.0010
รวย -1.0556 .68072 .310 -2.7788 .6677
รวย จน 1.3333 .68072 .159 -.3899 3.0566
ปานกลาง 1.0556 .68072 .310 -.6677 2.7788
Based on observed means.
One way ANOVA & Factorial ANOVA 31

INQUI

Scheffe
Subset
STATUS N 1
จน 18 13.3889
ปานกลาง 18 13.6667
รวย 18 14.7222
Sig. .159
Means for groups in homogeneous subsets are displayed. Based on Type III Sum of Squares The error
term is Mean Square(Error) = 4.170.
a Uses Harmonic Mean Sample Size = 18.000.
b Alpha = .05.

Multiple Comparisons

Dependent Variable: INQUI


Scheffe

95% Confidence Interval


Mean
Difference (I-
(I) ACHIVE (J) ACHIVE J) Std. Error Sig. Lower Bound Upper Bound
ต่ํา ปานกลาง -1.6111 .68072 .071 -3.3344 .1121
สูง -3.5000(*) .68072 .000 -5.2233 -1.7767
ปานกลาง ต่ํา 1.6111 .68072 .071 -.1121 3.3344
สูง -1.8889(*) .68072 .029 -3.6121 -.1656
สูง ต่ํา 3.5000(*) .68072 .000 1.7767 5.2233
ปานกลาง 1.8889(*) .68072 .029 .1656 3.6121
Based on observed means.
* The mean difference is significant at the .05 level.

INQUI

Scheffe
Subset
ACHIVE N 1 2
ต่ํา 18 12.2222
ปานกลาง 18 13.8333
สูง 18 15.7222
Sig. .071 1.000
Means for groups in homogeneous subsets are displayed. Based on Type III Sum of Squares The error
term is Mean Square(Error) = 4.170.
a Uses Harmonic Mean Sample Size = 18.000.
b Alpha = .05.
One way ANOVA & Factorial ANOVA 32

I7ก0?T2 Microsolf Excel


%#$ก 1#H"& 20
ก <กG#
 -&ก ,

 "# :&;$ก  .X<กG! 1 ,$%
d
WX$ก   %!1 ก $, 
:$ ก 1,ก%Y  
ก $ , #
ก ก;&:  cell

/
#;$ Z ;&: \ ก. ก Data Analysis
One way ANOVA & Factorial ANOVA 33

;&/ Analysis Tools  ก Anova : Two-Factor With Replication ก. ก OK

ก OK , &#  ก‚ก% :;&$ $ ก.ก ก;&: ;&/  ก


;$
0#%   %.$,%"#;&%  ;&: .$" ก. ก OK

/&
One way ANOVA & Factorial ANOVA 34

d 0Xก #  " $.


One way ANOVA & Factorial ANOVA 35

4?9ก

ก %
  
; (2552 ) .474I7.
;#  d , # ก <กG. H
<กG
%  "#  $".
ก  # ? . (2544). ก
J ) J )2  SPSS for Windows. ก $0’:
“ $ก H"# .
กก0 0o0#0X. (2542). 3KJ ; ;U-8 ก/;ก]:ก>: 2#  d ,
# $ก <กG H <กG
%  "#  $".

1$. (2547). Lก< 37;2J7)ก 4ก3 <])/787J5 2 3 ;3

3Kก2^U ;ก7<Q)K]:ก>)_/78 6  ??ก <กG


"H%
;#  %#0oก "#    # o
2 "  %. [Online]. 2#  # H ,0
%  "# ;,ก
http://202.28.95.5/thai/tech/news/index-eval.htm
?   
. (2538). I7ก/;3KJ3 4ก 5 2. 00 .$! 2. ก $0’ :
# 


.
X กG  ?d .(2547). 23 ;3
;2aก)b/7812 4ก2
กก])3 ;3
J5 J2 3 .  ??ก <กG"H%
;# 
%#0oก "#    # o
  !  (2542). ก        ก !
! ก"#$
"ก "& '(ก) * 6 . "77 ก ;%ก1  ! <"   ก  !(ก ;%ก1
 " !;
" ",=.
    ”. (2548). ก3 ;4/7 UJ 
<53  -8 ; ก ก 44 c<8
3-Q L .  ??0X<กG
% "H% "#  $"
0 ?
 0:1 (2550) 3KJU-8 ก H #
% ,   "#   2”
 $"
2  . (2544). ก/;ก]:ก> 3;]3J
. ก $0" :  G
กG 00o 1ก
2
 2 ก (2550).3KJU-8 ก/;/]3J
. ก $0’:
1ก00,"$
“ $ก H"# .
One way ANOVA & Factorial ANOVA 36

  $  (2552). )d/7835;LJ5 LกUJ5 ;


ก  T /78/0;
J5 1) ;Uก;T;U4 ก< 5; :8;  ?? " X ก "H%

;# ก ก "#    # o
$
 .[Online] H <กG
%  "# "
 .
http://www.edu.msu.ac.th/Rungson/teach/document/0502106/ppt/
&#
 , $
. (2540). 3KJ//;ก. 00 .$! 3. ก $0’ :
# 


.
   ก? #
 ##o •% ,  ก  
; (2551) . ก- ก< 3KJ/78 3
30 4ก . 00 .$! 5.ก $0’:  $00,"$ “ $ก H"# 

You might also like