‫چگونه هويت جنسي جوانان انكار ميشود‬

‫گفت‌وگو با دكتر عفت‌السادات مرقاتي خويي‪ ،‬متخصص رفتارشناسي جنسي‬

‫تكامل جنسي بخش مهمي از روند رشد و تكامل طبيعي نوجوانان است‪ .‬اگرچه اكثر نوجوانان مرحلة بيولوژيكي اين‬
‫روند را بدون مشكل طي مي‌كنند‪ ،‬ناآگاهي افراد جامعه و خانواده از چگونگي شكل‌گيري هويت و نقش جنسي‬
‫نوجوانان گاه سالمت آنها را به خطر مي‌اندازد‪ .‬حدود يك‌سوم جمعيت جوانان جهان در سنين ‪ 10‬تا ‪ 24‬سالگي‬
‫هستند که چهارپنجم آنان در كشورهاي درحال‌توسعه‪ ،‬ازجمله ايران‪ ،‬زندگي مي‌كنند‪ .‬نيمي از جمعيت كشور ما در‬
‫سنين ‪ 15‬تا ‪ 25‬سال هستند که از نظر جنسي بحراني‌ترين دوره به‌شمار مي‌رود‪ .‬لذا پرداختن به مشكالت جنسي‬
‫اين گروه سني ضروري به‌نظر مي‌رسد‪ .‬اهميت دسترسي نوجوانان و خانواده‌هاي‪ R‬آنان به اطالعات صحيح و كافي‬
‫در مورد تكامل جنسي‪ ،‬رفتارهاي جنسي و نيز خدمات بهداشتي مناسب در اين زمينه به‌قدري مورد توجه است‬
‫كه مراكز معتبر جهاني فعال در حوزة بهداشت و سالمت نظير سازمان جهاني بهداشت و يونيسف و سازمان‌هاي‬
‫مشابه بخش وسيعي از برنامه‌هاي خود را به آن اختصاص داده‌اند‪ .‬دكتر عفت‌السادات مرقاتي خويي‪ ،‬دانش‌آموختة‬
‫رفتارشناسي جنسي (سكسولوژيست)‪ R‬از استراليا‪ ،‬در ادامة بحث‌هاي قبلي دربارة رفتارهاي جنسي انسان‪ ،‬پس‬
‫از شرح شكل‌گيري هويت و ادراك جنسي در دوران كودكي‪ ،‬در اين شماره و شمارة آتي‪ ،‬به سؤاالت متداولي كه‬
‫دربارة تكامل جنسي نوجوانان در دوران بلوغ‪ ،‬رفتارهاي جنسي نوجوانان و مشكالت جنسي اين دوره وجود دارد‬
‫پاسخ مي‌دهد‪.‬‬
‫خانم دكتر‪ ،‬در جلسة گذشته دربارة رشد هويت جنسي در كودكان و باورهاي غلطي كه‪ ‬در اين زمينه در جامعه و‬
‫برخي از خانواده‌ها وجود دارد صحبت كرديد و اينكه درك جنسي ناكافي در دوران كودكي‪ ،‬زندگي جنسي را در‬
‫بزرگسالي مخدوش خواهد كرد‪ .‬به‌طوركلي‪ ،‬شکل‌گيري صحيح هويت و نقش جنسي در فرد در سنين کودکي و‬
‫نوجواني چه اهميتي دارد؟ ○ با در نظر داشتن تأثير ويژگي‌هاي فردي و بافت اجتماعي در هويت و نقش جنسي‪،‬‬
‫به‌نظر متخصصان‪ ،‬شكل‌گيري هويت و نقش جنسي معموال ً بين ‪ 12‬تا ‪ 20‬سالگي کامل مي‌شود‪ .‬به همين دليل‬
‫ناپايداري‪ ،‬تنش و اضطراب از ويژگي‌هاي اين دورة سني است‪ .‬براساس نظر اريكسون‪ ،‬شكل‌گيري «خودانگاره» (‬
‫‪ )self-concept‬هدف مهم اين دوره است‪ .‬به‌نظر وي‪ ،‬اگر شخص خودش را بين ‪ 12‬تا ‪ 20‬سالگي از نظر جنسي‬
‫نشناسد‪ ،‬به هدف تكاملي‌اش نرسيده است‪ .‬در اين سنين‪ ،‬تحوالت زيست‌شناختي كه بلوغ ناميده مي‌شود‪،‬‬
‫نوجوان را با نقش‌هاي متفاوتي روبه‌رو مي‌كند‪ .‬يكي از مهم‌ترين اين نقش‌ها نقش جنسيتي (دختر يا پسر بودن)‬
‫است كه قبال ً دربارة آن به‌تفصيل بحث شده است‪ .‬دختر بودن و به تبع آن‪ ،‬مجموعه‌اي از رفتارهاي جنسي زنانة‬
‫تعريف‌شده در عرف‪ ،‬دو مفهوم كامال ً عجين‌شده‌ با هم است‪ .‬بايد متذکر شوم که تغييرات فيزيكي دوران بلوغ‬
‫هميشه باعث نهايي شدن شكل‌گيري نقش جنسيتي و هويت جنسي در نوجوان نمي‌شود‪ .‬يعني به صرف قاعده‬
‫شدن يك دختر يا رشد موهاي صورت يك پسر‪ ،‬نمي‌توان گفت كه او نقش خود را به‌عنوان دختر يا پسر در جامعه‬
‫پذيرفته است‪ ،‬يا آن دختر توانايي رفتارهاي جنسي سالم زنانه و آن پسر قابليت شروع فعاليت جنسي اين نظر‬
‫همة نظريه‌پردازان است؟ ○ بله‪ .‬مثال ً فرويد‪‬سالم مردانه را يافته است‪ .‬معتقد است كه با بلوغ‪ ،‬رفتارهاي جنسي‬
‫بزرگسال در انسان‌ها شكل مي‌گيرد‪ .‬البته نظرية فرويد جاي بحث دارد و همه با اين ايدة او موافق نيستند‪ .‬فاصلة‬
‫زماني بين تغييرات بيولوژيکي‌ـ‌جسماني ناشي از بلوغ و شكل‌گيري هويت جنسي‪ ،‬چالش‌هايي را در اين زمينه‬
‫ايجاد كرده است‪ .‬برخي از اين چالش‌ها عبارت‌اند از‪ :‬ـ تعارض در پنداشت نوجوان از هويت جنسي خود؛ ـ نقشي‬
‫كه فرهنگ جامعه به محض بروز عالئم بلوغ براي او تعريف مي‌كند؛ ـ دشواري آموزش مسائل جنسي به نوجوانان‪.‬‬
‫تأکيد مي‌کنم كه با بلند شدن قد يك پسر نوجوان و رشد موهاي صورتش يا با رشد پستان‌ها در دختر و بروز‬
‫قاعدگي‪ ،‬نبايد هويت جنسي نوجوان را تكامل‌يافته دانست‪ .‬هرچند برخي از جوامع در اين مورد طرفدار اعتقادات‬
‫فرويدي هستند و بر تغييرات زيست‌شناختي دوران بلوغ متمركز مي‌شوند و بلوغ را مرحلة نهايي تكامل جنسي‬
‫مي‌شمارند؛ و از همين رو‪ ،‬والدين و مراقبان و معلمان‪ ،‬بالفاصله پس از بلوغ جسمي نوجوان‪ ،‬به قضاوت و در نتيجه‬
‫کنترل غيراصولي رفتارهاي در مبحث قبلي اشاره داشتيد كه افكار و ادراكات جنسي‪‬جنسي فرد نوجوان‬
‫مي‌پردازند‪ .‬در خانواده و براساس فرهنگ حاكم بر جامعه شكل مي‌گيرد‪ .‬به اين ترتيب‪ ،‬آيا روند تكامل هويت و‬
‫نقش جنسي يك نوجوان ممكن است با همساالنش متفاوت باشد؟ ○ بله‪ .‬گروه‌بندي نوجوانان با تكية صرف بر‬
‫عالئم بلوغ كامال ً نادرست است و مشكالتي را ايجاد خواهد كرد‪ .‬فرض كنيد كه مي‌خواهيم محتواي آموزش جامع‬
‫جنسي متنا سب با تكامل نوجوانان را طراحي كنيم‪ .‬همة نوجوانان يك كالس ممكن است از نظر جسمي بالغ شده‬
‫باشند اما درك يكساني از مفاهيم جنسي نداشته باشند‪ .‬پس بلوغ و ادراک جنسي هركدام از دانش‌آموزان روند‬
‫متفاوتي خواهد داشت‪ .‬متأثر از محيطي که هر نوجوان در آن زندگي مي‌کند‪ ،‬ممکن است اين روند تکاملي براي‬
‫يكي در ‪ 10‬سالگي شروع شود و براي ديگري از ‪‌14‬سالگي؛ حتي اگر سطح تحصيالت آنها و سن مدرسه‌اي‌شان‬
‫يكسان باشد‪ .‬آنها در خانواده‌هاي متفاوت‪ ،‬با سطح آگاهي‪ ،‬باورها‪ ،‬ارزش‌ها و هنجارهاي متفاوت زندگي برخي از‬
‫نوجوانان‪‬مي‌کنند که اين عوامل بر روند تکاملي نوجوان تأثير بسيار دارند‪ .‬در اين سنين رفتارهاي گوناگون و‬
‫بي‌ثباتي از خود نشان مي‌دهند‪ .‬آيا چنين رفتارهايي در مسير تكامل هويت جنسي آنها طبيعي است؟ ○ دليل‬
‫رفتارهاي مختلف و متغير نوجوانان رويارويي آنها با نقش‌هاي مختلف و خيال‌پردازي‌هاي ويژة اين دوران است‪ ،‬مثل‬
‫تغيير پي‌درپي نوع و مدل پوشش و آراستن مو در آنان‪ .‬اين بي‌ثباتي در روند تكامل هويت جنسي آنها هم مشاهده‪R‬‬
‫مي‌شود كه البته اين موضوع به‌‌سادگي تغيير مدل لباس يا موي سر برخي از خانواده‌ها‪ ،‬در‪‬نوجوان نيست و‬
‫عموماً سالمت او را به خطر مي‌اندازد‪ .‬دوران بلوغ فرزندشان‪ ،‬اختيار و آزادي روابط را صحيح مي‌دانند و گروهي‬
‫ديگر اعمال محدوديت را‪ .‬شما كدام روش را توصيه مي‌كنيد؟ ○ در اين دوران‪ ،‬آزادي بيش از حد باعث سردرگمي‬
‫بيشتر نوجوان در شكل دادن به هويت و شخصيت جنسي‌اش مي‌شود و اعمال محدوديت زياد هم مضر است زيرا‬
‫مانع از آن مي‌شود كه وي نقش‌هاي مختلف خود را در سطح جامعه كشف كند‪ ،‬كه الزمة تكامل هويت جنسي‬
‫است‪ .‬در نتيجه‪ ،‬وي در زندگي جنسي بزرگسالي‌اش دچار مشكل خواهد شد‪ .‬بر طبق پيشنهاد اريكسون‪ ،‬آزادي‬
‫معتدل همراه با توصيه‌هاي روشن و حساب‌شدة والدين‪ ،‬به نوجوان كمك خواهد كرد كه نقش جنسيتي‌اش را‬
‫به‌سالمت در موقعيت‌هاي مختلف به تجربه بگذارد و هويت واقعي‌اش را شكل دهد‪ .‬در اغلب خانواده‌ها‪ ،‬والدين‬
‫شيوة پنهان‌كاري را به‌كار مي‌برند‪ .‬داليل مختلفي براي توجيه تئوري پنهان‌كاري بيان شده است كه شايد شرح‬
‫همة آنها از حوصلة خوانندگانتان خارج باشد‪ .‬مثال ً در بريتانيا‪ ،‬تا قبل از دورة ويكتوريا‪ ،‬صحبت كردن در مورد سكس و‬
‫مسائل جنسي گناه شمرده مي‌شد‪ .‬برخي از افراد اين را كه نبايد دربارة موضوعات جنسي صحبت كرد يك باور‬
‫مذهبي مي‌دانند و معتقدند كه انسان‌ها را به گناه آلوده مي‌كند‪ .‬درحالي‌كه اگر بتوانيم موضوعات جنسي را به‬
‫صورت تخصصي و علمي و اجتماعي تجزيه و تحليل كنيم‪ ،‬نه‌تنها انسان‌ها را به سمت گناه نمي‌كشد‪ ،‬بلكه‬
‫قداست رابطة جنسي را براي افراد روشن مي‌كند‪ ،‬چيزي که باور دارم مطابق تعاليم دين مقدس اسالم است‪ .‬اگر‬
‫ارزش‌هاي جنسي هر فرد را به خودش بشناسانيم‪ ،‬قداست رابطة جنسي در قالب ارزش‌هاي فرهنگي‪ ،‬آيا در‬
‫قرآن به قداست رابطة‪‬اجتماعي و مذهبي حاكم بر هر جامعه تعريف خواهد شد‪ .‬جنسي اشاره شده است؟ ○‬
‫من عالقه‌مندم كه جلسه‌اي را به بررسي مسائل جنسي از ديدگاه اسالم اختصاص دهيم‪ .‬به‌نظر من‪ ،‬قداست اين‬
‫مسئله در قرآن حتي از ساير كتاب‌هاي آسماني واضح‌تر است‪ .‬من در يك كنفرانس بين‌المللي در امريكا دربارة‬
‫قداست رابطة جنسي از ديدگاه قرآن سخنراني كردم و متخصصان حاضر در آن كنفرانس شگفت‌زده شدند‪ .‬در‬
‫پاكستان هم در يك كارگاه آموزشي دربارة كاهش رفتارهاي پرخطر جنسي با راهكارهاي قرآني صحبت كردم‪ .‬من‬
‫مدعي هستم كه قرآن به‌زيبايي بيان كرده است كه به‌اصطالح غرايز به بحث اصلي برگرديم‪ .‬تكامل‪‬جنسي‬
‫چگونه مي‌توانند انسان را به تكامل برسانند‪ .‬هويت و نقش جنسي در نوجوانان و جوانان دختر و پسر چه‬
‫تفاوت‌هايي با يكديگر دارد؟ ○ پسران و دختران با ورود به دورة نوجواني و جواني دچار تحول شخصيتي مي‌شوند‪ .‬بر‬
‫طبق يافته‌هاي علمي‪ ،‬افزايش ترشح هورمون‌هاي مردانه‪ ،‬باالخص تستوسترون‪ ،‬در دوران بلوغ‪ ،‬انگيزش و افكار و‬
‫تحريكات جنسي ايجاد مي‌كند كه به بروز رفتارهاي جنسي غيرآميزشي در نوجوانان مذكر منتهي مي‌شود‪.‬‬
‫تحقيقات علمي نشان داده‌اند كه شروع فعاليت جنسي در پسران بيشتر وابسته به هورمون‌هاي جنسي است و‬
‫ارتباط ضعيفي با عوامل اجتماعي دارد‪ .‬درحالي‌كه شروع فعاليت جنسي در دختران بيشتر به فاكتورهاي اجتماعي‬
‫وابسته است تا به هورمون‌هاي جنسي‪ .‬سن شروع اولين فعاليت جنسي در نوجوانان به جنس فرد بستگي دارد‪.‬‬
‫در جوامعي كه نظام دومعياري در آنها حكمفرماست‪ ،‬يعني فعاليت جنسي براي جوان مذكر قابل قبول و براي جوان‬
‫مؤنث ممنوع است‪ ،‬پسران زودتر از دختران فعاليت جنسي خود را آغاز مي‌كنند‪ .‬براي مثال‪ ،‬ارزشي مانند بكارت که‬
‫در جوامع دومعياري فقط براي دختر مطرح است‪ ،‬در دنياي غرب‪ ،‬براي پسر و دختر يکسان است و به كسي باكره‬
‫اطالق مي‌شود كه هرگز پس به نظر شما بايد مفهوم بکارت در ايران هم تغيير کند؟ ○‪‬تجربة جنسي نداشته‬
‫است‪ .‬بله‪ .‬در كشور ما‪ ،‬مفهوم بكارت به يك عالمت تبديل شده و آن عالمت پردة بكارت است كه مختص دختران‬
‫است‪ .‬حال آنكه اگر با هدف كاهش رفتارهاي پرخطر‪ ،‬خودداري از برقراري رابطة جنسي را تا زمان ازدواج توصيه‬
 ‫مي‌كنيم‪ ،‬بايد هر دو جنس را در نظر بگيريم‪ .‬اينجاست که توصيه مي‌کنم بکارت از عالمت به ارزش تبديل شود‪.‬‬
‫بنابراين به‌نظر من‪ ،‬حاكم بودن‪‬عموميت دادن به مفهوم بكارت براي دختران و پسران جامعة ما ضروري است‪.‬‬
‫نظام دومعياري بر فرهنگ جامعه چه آثاري بر رشد موجوديت جنسي نوجوانان خواهد داشت؟ ○ در چنين جوامعي‬
‫شاهديم كه دختران نوجوان‪ ،‬پس از بلوغ‪ ،‬عموماً خودشان را موجود جنسي نمي‌شناسند اما جامعه آنان را‬
‫موجوداتي جنسي مي‌داند‪ .‬جامعه دختر نوجوان را موجودي جنسي مي‌بيند که اگر بدون کنترل وارد جامعه شود‪،‬‬
‫باعث برهم خوردن نظام سالمت جنسي آن خواهد شد‪ .‬در نتيجه‪ ،‬معيارهايي اجتماعي وجود دارد كه براي كنترل‬
‫دختران نوجوان در جامعه اعمال مي‌شوند‪ ،‬مثال ً اينكه وقتي دختر بالغ شد‪ ،‬كمتر بايد در انظار عموم حضور فعال‬
‫داشته باشد‪ .‬اما پسر بعد از بلوغ مي‌تواند وارد جامعه شود و مردانگي خود را به معرض نمايش بگذارد‪ .‬اين معيارها‬
‫افكاري را در ذهن دختران نوجوان القا مي‌كند كه باعث مي‌شود از موجوديت جنسي خودشان شرمگين باشند‪.‬‬
‫اين طرز تفکر احتماال ً دختر را وادار به انكار موجوديت جنسي‌اش مي‌كند‪ .‬اين يكي از عوارض حكمفرمايي نظام‬
‫دومعياري بر جوامع است‪ .‬از ديگر عواقب برقراري اين نظام‪ ،‬شيوع بيشتر اجبار و آزار و تجاوزات جنسي است‪ .‬دختر‬
‫نوجواني را در نظر بگيريد كه از موجوديت جنسي‌اش احساس شرم دارد‪ .‬وجود اين احساسات و افكار كنترلي در‬
‫ضمير ناخودآگاه دختر نوجوان باعث مي‌شود كه اگر روزي مورد آزار و تجاوز جنسي قرار گرفت‪ ،‬از بيان آن شرمگين‬
‫باشد‪ .‬از سوي ديگر‪ ،‬در مراحل اولية بلوغ‪ ،‬آگاهي نوجوانان ما دربارة آزار و اجبارهاي جنسي اندك اشاره داشتيد‬
‫كه رفتارهاي جنسي‪‬است‪ .‬در نتيجه‪ ،‬آنها را مشکل تلقي نمي‌كنند‪ .‬نوجوانان پسر تأثيرپذيري اندكي از عوامل‬
‫اجتماعي دارد‪ ،‬حال آنكه رفتارهاي جنسي نوجوانان دختر بيشتر متأثر از عوامل اجتماعي است‪ .‬اين دوگانگي چه‬
‫مشكالتي را در روابط ميان دختران و پسران نوجوان ايجاد مي‌كند؟ ○ در جوامع با نظام دومعياري‪ ،‬پسران نوجوان به‬
‫دختران نوجواني دسترسي دارند كه ناآگاه از مسائل جنسي و چه‌بسا شرمزده‌اند و از رشد بدني‌شان خجالت‬
‫مي‌كشند‪ ،‬اما تحت تأثير هورمون‌ها احساسات جنسي رفتارهاي جنسي‪‬را تجربه مي‌کنند‪ .‬نتيجه‪ ،‬بروز‬
‫مشكالتي است كه امروزه شاهدش هستيم‪ .‬در دوران نوجواني و جواني چه تفاوتي با رفتارهاي جنسي‬
‫بزرگساالن دارد؟ ○ در دوران نوجواني‪ ،‬بازي‌هاي جنسي دورة كودكي جاي خود را به رفتارهاي جنسي با مفاهيم‬
‫متفاوت و درك متفاوت از آن رفتارها مي‌دهد‪ .‬به اعتقاد من‪ ،‬مفاهيم و رفتارهاي جنسي اين دوران هم با مفاهيم‬
‫دورة بزرگسال ي متفاوت است‪ .‬در مراحل اولية تكامل جنسي‪ ،‬رفتارهاي جنسي گوناگون بين نوجوانان اتفاق‬
‫مي‌افتد‪ .‬براي مثال‪ ،‬از عوامل تحريك‌كننده مانند عكس و فيلم براي خودارضايي استفاده مي‌كنند يا ستايش از بدن‬
‫يك دختر نوجوان در مرحلة بلوغ ممكن است باعث شود او ناخواسته درگير يك رابطة جنسي پرخطر شود‪ .‬بنابراين‪،‬‬
‫امروزه بر يادگيري رفتارهاي صحيح جنسي در دوران نوجواني تأكيد زيادي مي‌شود‪ .‬اکثر متخصصان معاصر‪ ،‬به‌ويژه‬
‫جامعه‌شناساني نظير گگنن و سايمون‪ ،‬معتقدند كه نقش‌هاي اولية جنسي و دستورالعمل‌ها براي اجراي آن‬
‫نقش‌ها به‌تدريج در دوران نوجواني شكل مي‌گيرند‪ .‬در اين دوران‪ ،‬فرد جوان با نمايشنامة جنسي‌اي كه جامعه براي‬
‫اين قشر طراحي مي‌كند آشنا مي‌شود‪ .‬دستورالعمل‌هاي جنسي متفاوت رايج ميان همساالن از طرف ديگر به‬
‫شكل‌گيري خيال‌پردازي‌هاي جنسي كمك مي‌كند و در نهايت به تعامالت جنسي مي‌انجامد‪ .‬مواجهه با سناريوهاي‬
‫مختلف جنسي در جامعه‪ ،‬نوجوان را در معرض تجربه و پذيرش خطرات جنسي قرار آيا فرهنگ جنسي نوجوانان‬
‫امروز با والدينشان متفاوت است؟ ○ بله‪ ،‬شكاف‪‬مي‌دهد‪ .‬بزرگي ميان فرهنگ جنسي نسل حاضر و نسل‌هاي‬
‫گذشته وجود دارد‪ .‬شايد تفاوت تفسير و تعبير مفاهيمي مانند اخالق‪ ،‬عفت و شرافت در بين نسل‌ها‪ ،‬در شروع يا‬
‫عدم شروع زودرس فعاليت‌هاي جنسي مؤثر بوده‌ است‪ .‬به‌هرحال‪ ،‬احترام به حقوق جنسي نوجوانان و جوانان‬
‫فرصت نزديك شدن به دنياي جنسي آنها را به والدين و متخصصان خواهد داد و بايد از اين فرصت‌ها براي‬
‫همگون‌سازي ارزش‌ها و مفاهيم جنسي دو نسل سود جست‪ .‬اگر به اين شكاف بزرگ فرهنگي آگاه نباشيم‪ ،‬در‬
‫مديريت رفتارهاي جنسي نوجوانانمان دچار اشتباهات چرا برخي از والدين تمايل دارند كه فرزندانشان دير بالغ‬
‫‪‬جبران‌ناپذيري خواهيم شد‪ .‬شوند و دير به تكامل جنسي برسند؟ ○ بسياري از والديني كه به من مراجعه‬
‫مي‌كنند چنين خواسته‌اي دارند‪ .‬وقتي علت اكراهشان را مي‌پرسم مي‌گويند كه نمي‌خواهند فرزندشان زود وارد‬
‫دنياي جنسي شود‪ .‬آنها مي‌خواهند تكامل جنسي نوجوانشان را به تعويق بيندازند‪ .‬همان‌طور كه مي‌دانيم‪ ،‬يكي‬
‫از عوامل دخيل در شروع زودرس فعاليت‌هاي جنسي‪ ،‬بلوغ جسمي است‪ .‬شايد به همين دليل است كه‬
‫خانواده‌ها فكر مي‌كنند اگر جلو بلوغ جسمي فرزندشان را بگيرند‪ ،‬از فعاليت‌هاي جنسي او هم جلوگيري خواهند‬
‫كرد‪ .‬اما واقعيت آن است كه بلوغ جسمي فقط بخش بسيار كوچكي از تكامل جنسي و افكار جنسي نوجوان را به‬
 ‫خود آموزش‌هاي صحيح جنسي در‪‬اختصاص مي‌دهد و موجوديت جنسي بخشي از هستي فرد است‪ .‬دوران‬
‫نوجواني‪ ،‬بخصوص به دختران نوجوان‪ ،‬چه تأثيراتي در زندگي و سالمت جنسي آنان در آينده خواهد داشت؟ ○ اين‬
‫بر عهدة والدين و متصديان آموزش و پرورش جامعه است كه به دختران نوجوان بياموزند كه چگونه با مسائل‬
‫جنسي خودشان كنار بيايند‪ .‬بايد به اين گروه آموزش داده شود تا بتوانند در آينده انتخاب‌هاي جنسي درستي‬
‫داشته باشند و در دوران بزرگسالي از موجوديت جنسي خود لذت ببرند‪ .‬در برخي از جوامع‪ ،‬اجتماعي شدن‬
‫نوجوانان در رابطه با نقش جنسيتي‌شان بسيار پيچيده است و چارچوب روشن و قابل قبولي براي بيان و ابراز‬
‫احساسات جنسي تعريف‌نشده است‪ .‬دختران نوجوان پيام‌هاي متضاد و متفاوتي از اطراف خود دريافت مي‌كنند‪.‬‬
‫آنها در معرض پيام‌هاي اعضاي خانواده‪ ،‬همساالن و افراد جامعه قرار دارند‪ .‬من به‌عنوان متخصص در اين رشته‬
‫معتقدم كه مراقبت‌هاي بهداشت جنسي بايد جزئي از نظام سالمت كشورمان باشد‪ .‬مشاوره‌هاي جنسي براي‬
‫نوجوانان‪ ،‬بخصوص به شكل جلسات پرسش و پاسخ با متخصصان اين رشته‪ ،‬بايد در برنامه‌هاي كشوري گنجانده‬
‫شود‪ .‬مطالعات نشان داده‌اند كه نوجوانان ازجمله گروه‌هاي فراموش‌شدة جوامع‌اند و آگاهي و اطالعات كافي‬
‫دريافت نمي‌كنند‪ .‬خانواده‌ها هم در مرحلة اول بايد بپذيرند كه نوجوانانشان داراي موجوديت جنسي‌ هستند و بايد‬
‫به حقوق جنسي آنها احترام گذاشته شود‪ .‬خانواده‌هاي ما درحال‌حاضر قبول كرده‌اند كه نوجوانانشان از فرهنگ‬
‫جنسي متفاوتي تبعيت مي‌كنند‪ .‬پس بايد بتوانند راهكارهاي متناسب با فرهنگ حاکم را هم بپذيرند و به هدف‬
‫پرورش جنسي صحيح فرزندانشان دست يابند‪■.‬‬
‫زنان‬