Proses Pembentukan Kata

“pengimbuhan dan
penggandaan”
Disediakan oleh:
Noradila binti Abdullah
“PENGIMBUHAN”
 PENGENALAN

 Proses pengimbuhan ialah proses merangkaikan imbuhan

kepada kada dasar untuk menerbitkan perkataan yang
berlainan makna serta fungsi nahunya.
 Dalam bahasa Melayu, imbuhan terdiri daripada morfem

terikat yang dirangkaikan kepada kata dasar.

 Imbuhan tergolong dalam empat jenis, iaitu awalan, akhiran,

apitan dan sisipan.
 Contoh imbuhan pada awalan ayat
Awalan Contoh Perkataan Contoh Ayat
ke- kerabat, kekasih Kerabat diraja itu makan di
warung sahaja.

 Contoh imbuhan pada akhiran ayat

Akhiran Contoh Perkataan
-man (menunjukkan sifat perkara- samada seniman, budiman
orang atau benda- yang dirujuk)
 Contoh imbuhan pada apitan ayat
Apitan Contoh Perkataan
ke....an kezaliman, kesenangan

 Contoh imbuhan sisipan pada ayat

Sisipan Contoh Perkataan
-em- kemuning, kemuncup,
kemelut
“PENGGANDAAN”
 PENGENALAN
 Proses penggandaan dalam bahasa Melayu ialah proses
yang menggandakan kata dasar. Dalam proses demikian,
kata dasar boleh mengalami penggandaan penuh atau
penggandaan separa. Kata dasar boleh digandakan secara
berentak, iaitu berdasarkan rentak bunyi tertentu.
 Tiga Jenis Penggandaan iaitu:
a) penggandaan penuh
b) penggandaan separa
c) penggandaan berentak
 PENGGANDAAN PENUH
 Penggandaan Penuh
Penggandaan penuh ialah proses yang menggandakan
keseluruhan kata dasar, sama ada kata dasar itu
mengandungi imbuhan ataupun tidak.
 Contohnya:
pulau-pulau ,suku-suku ,tinggi-tinggi
cantik-cantik, buku-buku, kura-kura
tiba-tiba, mata-mata ,fail-fail
pemimpin-pemimpin ,kehendak-kehendak ,pelatih-pelatih
persatuan-persatuan, petugas-petugas ,pelajar-pelajar
 PENGGANDAAN SEPARA
 Penggandaan Separa
Penggandaan separa ialah proses yang menggandakan
sebahagian daripada kata dasar sahaja. Kata dasar boleh
merupakan kata tunggal ataupun kata terbitan. Penggandaan
separa boleh berlaku di hadapan atau di belakang kata dasar.
 Contohnya:
berlari-lari, sepandai-pandai, berturut-turut
kejar-mengejar ,tolong-menolong, kasih-mengasihi
lelaki ,tetamu ,sesiku
 PENGGANDAAN BERENTAK
 Penggandaan Berentak
Penggandaan berentak ialah proses yang menggandakan kata
dasar mengikut rentak bunyi tertentu dalam kata dasar itu.
 Penggandaan ini dibahagikan kepada tiga jenis iaitu:

◦ Pengulangan Vokal
◦ Pengulangan Konsonan
◦ Bebas
 PENGULANGAN VOKAL
 Merupakan penggandaan berentak yang mempunyai vokal
yang serupa tetapi konsonan yang berbeza.
 Contohnya:

1. sayur = sayur-sayur
2. kuih = kuih-kuih
3. lauk = lauk-pauk
 PENGULANGAN KONSONAN
 Merupakan penggandaan berentak yang mempunyai
konsonan yang serupa tetapi vokal yang berbeza.
 Contohnya:

1. kayu = kayu-kayan
2. bukit = bukit-bukau
3. gunung = gunung-ganang
 BEBAS
 Merupakan penggandaan berentak bebas yang tidak
melibatkan ciri-ciri persamaan bunyi.
 Contohnya:

1. anak = anak-pinak
2. sedu = sedu-sedan
3. saudara = saudara-mara