Professional Documents
Culture Documents
خ١ِاالعش
ِإٌف
1
سمددهللد اراحبد ارايم
ِٓ ٍٝاٌغالَ ػٚ اٌظالحٚ ،ّٗ ٔؼٍٝشا ػ١ٓ ؽّذاوض١ٌّاٌؾّذ هلل سة اٌؼب
.ٓ١ج١اطؾبثٗ اٌطٚ ٓ٠ اٌٗ اٌطب ٘شٍٝػٚ ،ش٠ٔذٚ شا١اسعٍٗ ثش
Karena terdorong dari sebuah kewajiban dalam
mengembankan ilmu pengetahuan, terutama pengetahuan agama
Islam yang bersumber pada Al Quran dan Al Hadits adalah dengan
mengunakan bahasa arab maka penulis mencoba menyusun kitab kecil
ini guna membantu para pencinta ilmu agama yang termuat dalam
kiab-kitab kuning dengan harapan membantu para pencinta ilmu
agama untuk menbaca litab klasik sesuai dengan kaidah nahu shorrof.
Kitab ini diupayakan dengan sedemikian rupa dengan
menyertakan tulisan dari kitab ajjurmiya dan sebagai penyempurna
penulis sedikit menyertakan dalil-dalil baik dari kawakib, imriti dan
alfia sebagai reverensi dalam pembuatan kitab ini.
Besar harapan penulis dalam pembuatan kitab yang sangat
simple ini menjadi tambahan amal ibadah . Kepada semua pihak
terutama kepada pembaca penulis mengaharap saran dan kritik atas
segala kekurangan yang ada dalam kitab ini, yang diakibatkan dari
sempitnya ilmu yang dimiliki penulis.
كالو
كالو
1
Lafal adalah suara yang tersusun dari guruf hujaiyah yang 28
2
Murakkab adalah lafal yang tesusun dari dua kata atau lebih
3
Mufid artinya memberikan kepahaman kepada pendengar dan pembicara sehingga
tidak mnimbulkan pertayaan lagi.
4
Wadhi' artinya kesengajaan menyampaikan pembicaraan pada pendengar, tidak
seperti ucapan orang mengigau, gila atau mebuk
3
فبالعُ ثبٌزٕٚ ٓ٠ٛاٌخفع ػشف * ؽشف ؽفغ ٚثالَ ٚاالف
اعُ ٠ؼشف
فؼً ٠ؼشف
اعُ ٠ؼشف
االعُ
ِؼشة ِجٕٝ
اعُ ظب٘ش اعُ ػّش اعُ ِجُٙ
مب العرب
شا٠ رمذٚٗ ٌفظب ا١ٍاًِ اٌذاخٍخ ػٛخشاٌىٍُ الخزالف اٌؼٚش ا١١رغٛ٘
I'rab adalah perubahan akhir kata karena berbagai amil yang masuk
padanya, baik perubahan itu secara lafzdi atau taqdiri. Contohnya;
perubahan kata secara lafzdi .1
zaid relah membaca al qur'an : ْذ اٌمشا٠لشأ ص
saya melihat zaid sedang berdiri : ُ لبئٛ٘ٚ ذا٠ذ ص٠سا
perubahan kata secara taqdir .2
pemuda takut kepada allah : ٗ سثٝ اٌفزٝخش٠
saya melihat pemuda sedang berpidato : خطت٠ ٝذ اٌفز٠سا
اػشة
َعض خفغ ٔظت سفغ
ُاع
ًفؼ
5
م ب عرفة عال م ت العر ب
ْ صب ثذ الِٕؾز فٛٔ اٌف * وزانٚاٚ ب ػّخِٕٙ ٌٍشفغ
سفغ
7
رؼشثب ْ :فؼً ِؼبسع اٌخٚ ...االٌف ػّ١شاٌّضٕ ٓ١١اٌّخب ؽج ٓ١ثبسص
ِزظً ِجٕ ٟػٍ ٝاٌغى ْٛاٌخ...
٠ؼشث : ْٛفؼً ِؼبسع اٌخٚ...اٌٛا ٚػّ١ش عّغ اٌّزاٌزوٛساٌغئجٓ١
ثبسص ِزظً ِجٕ ٟػٍ ٝاٌغى ْٛاٌخ....
رؼشث : ْٛفؼً ِؼبسع اٌخٚ ...اٌٛا ٚػّ١ش عّغ اٌّزاٌزوٛس اٌّخبؽجٓ١
ثبسص ِزظً ِجٕ ٟػٍ ٝاٌغى ْٛاٌخ...
رؼشثٓ :فؼً ِؼبسع اٌخ ...فؼً ِؼبسع اٌخٚ ...اٌ١بء ػّ١ش اٌّفشدح
اٌّإٔضخ اٌّخبؽجخ ثبسص ِزظً ِجٕ ٟػٍ ٝاٌغى ْٛاٌخ...
ٌٍٕظت خّظ ٝ٘ٚفزؾخ اٌف * وغش ٠ٚبء صُ ٔ ْٛرٕؾز ف
ٔظت
9
serupa dengan ِب ؽًّ ػٍٝ
سثٕب اِزٕب اشٕذيٍ ٚاٚالث االؽّبي ٚاْ ٠ىٓ ِٕىُ ػشش وٌ طب ثشوٌ
ِشسد ثب ٔذيٍ ٚاْ وٓ ا ٚالث ٚٚاػذ ٔب ِٛع ٝصال ثيٍ ٌٍ١خ
ِشسد ٚاصٕذ يٍ ِشسد ثأ ٚالد االؽّبي فاؽؼبَ ػحيٍ ِغىٕ١ب
خفغ
11
َ اؽبدٛ عبءاٌمٛ ٔؾ. اؽبد،ؽذِٛ asalnya ؽذٚ
َ صٕبءٛ عبءاٌمٛ صٕبء ٔؾ، ٕٝ ِضasalnya ٓ١ٕاص
َ صالسٛ عبءاٌمٛ ٔؾ. صالس، ِضٍشasalnya صالصخ
َ سثبعٛ عبءاٌمٛ ٔؾ. سثبع، ِشثغasalnya اسثغ
4. Ta'nits
ta'nits dengan alif dapat mencegah isim menerima tanwin
sacara mutlak, baik alif ta'nits itu maqshurah, seperti kata
ٜ روش،ٍٝ ؽج،ِٝشػ. Atau ta'nits mamdudah seperti kata ،
طؾشاء، ؽّشاء،بء٠بء صوش١اش
ta'nits dengan ta' dapat mencegah isim menerima tanwin jika
bersamaan alamiyyah, baik alam (nama) laki-laki seperti ؽبؽخ
atau perempuan seperti; فب ؽّخ
5. Ta'rif
ta'ri yang di maksud disini adalah alamiyyah, alamiyah dapat
mencegah iisim menerima tanwin dengan syarat bersamaan
dengan 1.. wazan fi'il.2. adal 3. ta'nits 4. tarkib mazdji 5. alif dan
nun 6. ajam
6. Tarkib mazji
tarkib disini adalah tarkib mazji yang diakhiri dengan selain kata
ٗ٠ٚ seperti lafal ثؼٍجه،دِٛ ؽؼشtarkib mazji ini dapat menjegah
isim menerima tanwin, jika bersamaamn dengan alamiyah
7. Tambahan alif dan nun
alif dan nun tambahan itu dapat mencegah isim menerima tanwin
apabila bersamaan dengan;
alamiyyah ْ ػّشا،ْ ػضّب،ْعىشا
wasfiyyah yang tidak menerima ta' ْعىشا
8. Ajami
adalah kata yang berasal dari bahasa asing ( selain bahasa arab )
seperti
ُ١٘ اثش،ً١ اعّب ػ، عؾبقdan nama nabi yang lainya selain nabi
Muhammad, sholeh syu;aib, dan hud adalah akamii.
9. Sifat
adalah sifat atau wasfiyyah itu dapat mencegah isim meneriuma
tanwin dengan syarat beserta salah satu dari tiga illat yaitu; 1.adal
2. alif dan nun 3. wazan fi'il
ْٛٔ ٚ ؽز ف ؽشف ػٍخ اْٚ * اٛ االفؼبي ثب ٌغىٝاٌغضَ فٚ
َعض
ؽذف ْٛاٌغى
ؼ اخش١اٌفؼً ِؼب سػ اٌظؾ
ف ػٍخٚؽش ٌْٕٛا
َش٠ ٌُ فؼال٠ ٌُ
ذع٠ ٌُ ٌُ فؼال
ٝخش٠ ٌُ اٌٍُٛ رفؼ
يٍٛفؼ٠ ٌُ
ٌٍُٝ رفؼ
13
اٌّؼشثبد وٍٙبلذ رؼشة * ثبٌؾشوبد ا ٚؽشٚف رمشة
انًعرباث
ٚخشط ػٓ رٌه
االعُ اٌز ٜالٕ٠ظشف عّغ اٌّإٔش اٌغب ٌُ اٌفؼً اٌّؼبسع ِؼزً
خفغ ثب اٌفزؾخ ٔظت ثب اٌفؾخ االخش ِغضَ ثب اٌؾذف
م ب ال فعم لد
افؼب ٌ ُٙصالصخ ف ٝاٌٛالغ * ِبع ٚفغ االِش ٚاٌّؼبسع
فبٌّبػِ ٝفزٛػ االخ١ش اْ لطغ * ػٓ ِؼّش ِؾشن ثٗ سفغ
ٚاالِش ِجٕ ٟػٍ ٝاٌغى * ْٛا ٚؽز ف ؽشف ػٍخ اْٛٔ ٚ
ٚفززؾ ٛاِؼب سػب ثٛاؽذ * ِٓ اٌؾشٚف االسثغ اٌضٚاػذ
ّ٘ض ٚ ْٛٔٚوزا ٠أ ٚرب * ٠غّؼٙب ل ٌٝ ٛأ١ذ ٠ب فزٝ
ًفؼ
11
Fi'il madi. Adlah kata yang menunjukkan pekerjaan, yang telah di kejakakan.
12
Fi'il mudhoreh. Adalah kata yang menunjukkan pekerjaan, yang sedang atau akan
dikerjakan
13
Fi'il amar. Adalah kata yang menunjukkan (menuntut dilakukanya pekerjaan
pada zaman mustaqbal)
15
ػًّ ٔٛاطت
اٌّغٛٙسح
االرٕضي ػٕذ ٔب فزظ١ت ٚ /رٕظت خ١ش ف ٟاٌؼشع
االاِذ ص٠ذا ف١ضىشن ٠ٚ /ضىشن ف ٝاٌزؾؼ١غ
ٌ١ذ ٌِ ٝب الفبؽظ ٚ/اؽظ ِٕٗ ف ٝاٌزّٕٝ
ٌؼٍ ٝاسعؼ اٌش١خ ف١ف٠/ ّٓٙف ّٕٝٙاٌّغب ي ف ٝاٌزشعٝ
ِب ربء رٕ١ب فزؾذ صٕب ٚ /رؾذ صٕب ف ٝإٌفٝ
ٚعضِٗ ثٍُ ٌّٚب لذ ٚعت * ٚال ٚالَ دٌزب ػٍ ٝاٌطٍت
وذان اْ ِٚب ٚ ِٓٚارِب * اِ ٞز ٝا٠بْ اِّٙ ٓ٠ب
ٚؽ١ضّب ٚو١فّب ٚأ * ٝواْ ٠مُ ص٠ذ ٚػّشٚلّٕب
ػًّ اٌغٛاصَ
17
م ب ر فو عم تد السحمء
م ب اففمععد
٘ ٛاالعُ اٌّشفٛع اٌّزوٛس لجٍٗ فؼً اِ ٚب ربء ً٠ٚاٌفؼً ٛ٘ٚ ،ػٍٝ
لغّ ٓ١ظب٘ش ِٚؼّش.
Fa'Il adalah isim yang dibaca rafa', yang jatuh sesudah fiil atau kata
yang di takwil sebagai fiil. Fa'il ada dua, yaitu fa'il zhaher dan fa'il
isim dzaher
ٌٚز ٜف ٝربء ً٠ٚاٌفؼً ٔؾ ٛالبئُ اٌض٠ذاْ ( )apakah dua zaid berdiri
ٚل ٌٗٛرؼبي ِخزٍف اٌ)yang berbeda-beda warnanya( ٗٔٛ
اٌفب ػً
يضًر ظ هر
ػشة ٠ؼشة ص٠ذ عبء
ػشثب ٠ؼشثب ْ عبءاٌشعبي
ػشثٛا ٠ؼشثْٛ عبءاٌض٠ذ ْٚ
ػشثذ رؼشة عبء اثٛن
ػشثزب رؼشثب ْ عبء إٌٙذاد
ػشثٕب ٠ؼشثٓ عبء اٌض٠ذاْ
ػشثذ رؼشة
ػشثزّب رؼشثب ْ
ػشثزُ رؼشثْٛ
ػشثزٝ رؼشثٓ١
ػشثزّب رؼشثب ْ
ػشثزٓ رؼشثٓ
ػشثذ اػشة
ػشثٕب ٔؼشة
م ب احفعول اذد ام يسم ففم علهد
ٛ٘ٚاالعُ اٌّشفٛع اٌز٠ ٌُ ٜزوش ِؼٗ فبػٍٗ ٚألِ ٛ٘ ُ١مب ِٗ ٛ٘ٚ
ػٍ ٝلغّ ٓ١ظب٘ش ِٚؼّش.
ٔب ئت اٌفب ػً
يضًر ظهر
رؼشثب ْ ٠ؼشة ػشثزّب ػشة ػشة ص٠ذ
رؼشثْٛ ٠ؼشثب ْ ػشثزُ ػشثب ػشة اٌشعب ل
رؼشثٓ١ ٠ؼشثْ ٛ ػشثذ ػشثٛا ػشة اٌض٠ذ ْٚ
رؼشثب ْ رؼشة ػشثزّب ػشثذ ػشة اٌض٠ذاْ
رؼشثٓ رؼشثب ْ ػشثزٓ ػشثزب ػشة اثٛن
اػشة ٠ؼشثبْ ػشثذ ػشثٕب ٠ؼشة ص٠ذ
ٔؼشة رؼشة ػشثٕب ػشثذ ٠ؼشثبٌشعب ي
٠ؼشة اٌض٠ذْٚ
٠ؼشة اٌض٠ذاْ
٠ؼشة اثٛن
19
م احتم ا اخمرد دم
ٍٝ ػٛ٘ٚ خ١اًِ اٌٍفظٛ ػٓ اٌؼٜع اٌؼبسٛ االعُ اٌّشفٛ٘ اٌّجزذأ
.14 ِؼّشٚ لغّبْ ظب ٘ش
اٌّجزذاء
خ١ّاع خ١ٍفؼ
اٌٍفعٛ٘ َاٌىال ؼشة٠ ذ٠ص
ٚ) اmentiadakan ( ٟٗ ٔف١ٍي ار رمذَ ػٛاعُ اٌّفؼٚ ًاعُ اٌفبػٛ٘*
)kalimat tanya( َاعزفب
Syarat-syarat mubtada'
Mubtada' itu tidak boleh terdiei dari isim nakira (kata umum), keuali ada
musawwigh (sebab) yang di ntaranya ada empat;
1. mubtada' itu didahului oleh nafi atau istifham. ًً٘ سع، ُِبسعً لبئ
أئٌٗ ِغ هللا، عبٌظ
2. mubtada' nakirah itu disifati, ِِٓإ ٌؼجذٚ
3. mubtada' nakirah itu dimudhafkan, ٓ هللاٙاح وزجٍٛخّظ ط
4. mubtada' nakirah jatuh sesudah kgabar yang berupa zharaf atau
jer majrur
14
Mubtada’ adalah isim yang dibaca rafa’ yang sepi dari beberapa amil lafdzi.
Mubtada’ terbagi menjadi dua yaitu zhoher dan mudhmar.
اٌذساِشاحٝف، ًػٕذ سع
ش١غٚ لغّبْ ِفشدٍٝ ػٛ٘ٚ ٗ١ٌع اٌّغٕذ اٛ االعُ اٌّشفٛ٘ اٌخجشٚ
15
.ِفشد
اٌخجش
ش اٌّفشد١غ اٌّفشد
21
ػشث4. sebelum hal, yang tidak pantas dijadikan khobar,,contoh; ٝ
yang wajib dubuangاراوبْ khabarnya berupa lafalص٠ذالبئّب
karena jatuh sesudah lafal yang berkedudukan sebagai hal
(keterangan keadaan), yang apabila kata itu dijadikan khabar
tidak pantas.
23
/ wajib dibaca inئْ
ثؼذ اٌمٛي ثؼذ لغُ ثؼذ ؽ١ش ثؼذ اال اثزذاء اثزذاء
لبي أٝ االاْ ا١ٌٚبء هللا عٍغذ حيث اْ واٌىزبة اٌّجٓ١ اْ أضٌٕب
ػجذ هللا اْ أضٌٕب ٖ ص٠ذ عب ٌظ الخٛف ػٍُٙ١
دخً ػٍ ٝاْ ِؾً اٌّجزذأ ِؾً اٌّفؼٛي ِؾً ٔبئت ار ؽٍذ
ؽشف اٌغش اٌفبػً ػً ِؾً اٌفب
ثأْ هللا ٘ٛ ِٓٚا٠ب رٗ أٔه ٚالرخبفْٛ ا٠ ٌُٚىف ُٙ١لً اٚؽ١بٌ ٝأٔٗ
اٌؾك رش ٜاالسع أٔىُ اششوزُ اعزّغ ٔفشّ ِٓ أٔب أٔضٌٕب
خب شؼخ ثبهلل اٌغٓ
اَْ /ئْ
ثؼذ ار اٌفغب ئ١خ ار ٚلؼذ فِٛ ٝػغ اٌزؼًٍ١ ثؼذ فبء عضأ
خشعذ فارااْ ٔذػ ٖٛأٗ ٘ٛااٌجشاٌشؽُ١ ِٓ ػًّ ِٕىُ عٛأ ثغٙب ٌخ
ص٠ذا لبئُ اٌخ ل ٌٗٛفأٗ غفٛس سؽُ١
اتو عد
م ب انعت د
،16 ٗػٛٓ ٌٍفع ِزج٠ ي ثٗ اٌّجبٚ اٌّإٚاٌزب ثغ اٌّغزك اٛ٘ إٌؼذ
ي ااعُ اٌفؼً وؼبسةٚاٌّإٚاٌّشد ثبٌّغزك اٚ
Yang disebut dengan
musytaq disini adalah; Yang disebut muawwal adalah;
isim fail ػبسة 1 Isim isyarah ٘زا ذ٠ِشسد ثض 1
isim maf'ul ةِٚؼش 2
Isim mausul َ لبٜذ اٌز٠ِشسد ثض 2
sifat musyabbihah ٓؽغ 3
Dzu ِبيٜذ ر٠ِشسد ثض 3
isim tafdihil, ٍُاػ 4
Isim-isim nisbat ذ٠ِشسد ثض 4
ِغمظ
Jumlah(kalimat) ِب رشٛ٠ اٛارمٚ 5
ٗ اٌىبهلل١ْ فٛعؼ
Masdhdar dengan bentuk mufrad 6
muzdakkar
ِشسد ثا ِشأح، ذ ػذي٠ِشسد ثض
،ٓ ػذي١ٍ ِشسد ثشع،ػذي
إٌؼذ/طفخ ِشسد ثشعبي ػذي
ٝعجج ٝؽمم
ٖٛذ اٌمب ئُ اث٠عبء ص ًذاٌؼب ل٠عبء ص
ش١ّشفغ اٌؼ٠ ٜ اٌزٝؽمم
. شفغ االعُ اٌظب ٘ش٠ ٜ اٌزٝ عجج.17اٌّغززش
18
16
Na'at adalah kata yang mustaq atau muawwal, yang menjelaskan kata yang
diikutiya. Na'at juga di sebut dengan sifat.
17
Na’at hakiki (yang merafa’kan dhomir mustater) itu mengikuti ma’ut (kata yang
diikuti) dalam rafa’ nashob, jer , ma’rifat, nakira, mudzakar, mu’annas, mufrod,
tasniyah dan jamak.
25
م ب اعطف
ػطف
ْ ب١اٌج إٌغك
ؽفض ػّشٛالغُ ثب هلل اث ٚذ وػّش٠عبء ص ٚاٚ
ٚذ فػّش٠عبء ص اٌفبء
ذ ثى ِؾّذ٠عبء ص ُص
ٚذ اوػّش٠عبء ص ٚا
ٚذ او ػّش٠عبء ص َا
ذ عبء٠ نكٍ صٚػّش ٌٓى
ذ ثً عًرو٠ياجاء ص ًث
ٚذ ال ػّش٠عبء ص ال
ايا فذاءٚ فب ِب ِٕب ثؼذ اِب
بٙاوٍذ اٌغّىخ حخً ساء ع ٝؽز
18
19
Athaf Nasaq adalah tabi' (kata yang ikut) pada mabtu'nya (kata yang diikuti) yang
memakai perantara salah satu huruf yang sepuluhٚ
20
Athaf Bayan adalah tabi (kata yang ikut) seperti halnya na'at berfungsi
menjelaskan matbu'(kata yang diikuti)nya.
م ب اتوكيم
ْذ ػشثب١وٛاٌزٚ .ٖ ظب ٘شٍٝع ػْٛ اٌّزجٛمظذ ثٗ و٠ ذ ربثغ١وٛاٌز
فؼالٚاء وبْ اعّب إٛٗ ع١ي ثؼٚ اػبدح االٟ فب ٌٍفظ.ِٕٞٛؼٚ ٌٟفظ
21
.ؽشفبٚا
ذ١وٛا ٌز
ٌٝفط ِٜٕٛؼ
ًفؼ ؽشف ُاع ٖ ذ٠عأ ص
ٔفظ إٌفظ
ٕٗ١ذ ػ٠عأ ص ٓ١اٌؼ
bitsnah,sesungguhnya dia telah
ب* اخزدٙٔػ ثؾت ثضٕخ اٛالالاث
maka berhentilah, berhentilah
orang-orang yg menyusulmu,
21
Taukid adalah isim yang ikut pada isim sebelumnya, untuk menegaskan maksud
sebenarnya dari isim yang diikuti. Taukid ada dua yaitu taukid lafzhi (taukid yang
dengan cara mengulang kata pertama baik berupa isim, fi'il dan huruf), takid
ma’nawi it terdiri dari kata-kata yang telah dikenal seperti contoh diatas
27
م ب امم ل
٘ ٛإٌبثغ اٌّمظٛد ثبٌؾىُ ثال ٚاعخ ٚاراا ثذي اعُ ا ٚفؼً ِٓ فؼً
22
رجؼٗ ف ٝعّ١غ اػشثٗ
اٌجذ ي
اٌشئ ِٓ اٌشئ ِب وبْ اٌضب ٔ ٝف ٗ١ػ ٓ١االٚي ٠ٚمبي ٌٗ ثذي اٌىً ِٓ
اٌىً ٚاٌجذ ي اٌّطبثك ،
اٌجؼغ ِٓ اٌىً ِب وبْ اٌضب ٔ ٝف ٗ١ثؼؼباالٚي ،االشزًّ ِبوبْ اٌضبٔٝ
ف ٗ١ثٚ ٕٗ١ث ٓ١االٚي اس رجب ؽ ثغ١ش اٌىٍ١خ ا ٚاٌغض ئغخِ ،جب ّٕ٠ب
روشف ٗ١االٚي غٍؾ صُ روش اٌضبْ الصٌخ رٌه اٌغٍع
22
Badal ialah tabi' yang menjadi sasaran hukum tanpa perantara. Apabila ada isim
dijadikan badal isim atau fiil dijadikan badal fill, maka isim atau fiil yang menjadi
badal itu harus mengikuti mubdal minhu dalam semua I'robnya.
م ب نصو م ت السحمء
م ب احفعول ه
ٛ٘ٚاالعُ اٌز٠ ٜمغ ػٍ ٗ١اٌفؼً ٛ٘ٚػٍ ٝلغّ ٓ١ظب٘ش ِٚؼّش
)Adalah isim yang menjadi sasaran pekerjaan (objek, penderita
م ب احفعول طلق
ٚٚاٌّظذس اٌفؼٍخ اٌّإوذ ٌؼب ٍِٗ ا ٚاٌّجٌٕٛ ٓ١ػٗ اٚػذ رٗ
Adalah mazdar pelengkap yang mengukuhkan amilnya, menjelaskan macam
atau bilangan.
اٌّفؼٛي اِطٍك /اٌّظذ س
ِؼٕ**ٜٛ ٌفظ*ٝ
عٍغذ لؼٛد ٚلّذ ٚلٛفب لزٍزٗ لزال
29
االاعُ إٌّظٛة اٌز٠ ٜغئ صب ٌضب ف ٝرظش٠ف افؼً.
* فبْ ٚافك ٌفع فؼٍٗ لزٍزٗ لزال،
adalah maf'ul mutlaq yang lafalnya sama dengan lafal fi'ilnya,
** اْ ٚافك ِؼٕ ٝفؼٍٗ عٍغذ لؼٛد ٚلّذ ٚلٛفب،
adalah maf'ul mutlaq yang terdiri dai kata yang sama maknanya
dengan fi'ilnya
م ب احفعولدفيه
ٛ٘ٚاٌّغّ ٝظشف اٌضِبْ ٚظشف اٌّىبْ ٚ،ظشف اٌضِبْ ٘ ٛاعُ
اٌضِبْ اٌّظٛة ثزمذ٠ش فٚ .ٝظشف اٌّىبْ ٘ٛاعُ اٌّىبْ
اٌّظٛة ثزمذ٠ش ف.ٝ
Di sebut jug denga zharaf zaman (keterangan waktu) yaitu isim yang
menunjukkan arti masa yang di baca nasob dengan mempekirakan makna,
dan zharaf makan (keterangn tempat) adalah isim yng menunjukkan arti
فtempat, yang di baca nasob dengan memperkirakan makna lafal ٝ
م ب احفعولد عه
ًبْ ِٓ اٌفؼ١ ِغ ٌجٕٝ ثّؼٚاٚ زوش ثؼذ٠ ٜة اٌزٛاالعُ إٌّظٛ٘ٚ
24
. ٗفٚؽشٚ ً اٌفؼٕٝٗ ِؼ١ اعُ فٚب فؼً اٙ١لب ثغٍّخ فٛبٌفؼً ِغجِٙؼ
Contoh maf’ul ma’ah yang didahului oleh jumla fi’liyah
pemimpin itu dating bersama pasukanya : ٟاٌغٚ ش١ِعبء ا
air itu telah merata dengan kayu : اٌخشجخٚ اٌّبءٜٛاعز
Contoh ma’aul ma’ah yang didahului oleh ismiyah.
Saya berjalan bersama sungai : ً١ٌٕاٚ اْ عب ئش
23
Diaebut juga dengan maf’ul li-ajlih dan maful lahu, yaitu isim yang dibaca nashob
yang disebut untuk menjelaskan sebab atau alas an terjadinya perbuatan
Adalah isim yang dibaca nasob, yang di sebut sesudah ٚاٚ yang bermakna ِغ
24
31
با ب احنم دي
إٌّبدا
ٔظت +سفغ
ِٗشج دح ِؼبفٛش اٌّمظ١ٔىشح غ ِفشد ٔىشح
ثبٌّؼبف دحٛاِمظ ٍُاٌؼ
ٗٙعٚ ب ؽغٕب٠ ػجذهللاٜذ١ب سعالخز ث٠ ب ِغٍّبد٠ ذ٠بص٠
ًب ؽب ٌؼب عج٠ ْذا٠ب ص٠ دٛ٠ب ص٠
ّب ثب ٌؼجبد١ب سؽ٠ ْٚذ٠ب ص٠ ب ٕ٘ذاد٠
ْب سعال٠ ب سعبي٠
ىشة٠ ب ِؼذ٠
ًب سع٠
ٍّْٛب ِغ٠
ؽبي
ِفشد غ١شِفشد
صٕ٠ذ
26
Syarat untuk menjadi haal harus terdiri dari isim nakirah, isim mustak, jatuh
sesudah kalimat sempurna.
33
مدبد اتحييد
٘ ٛاالعُ إٌّظت اٌّفغش ٌّب أج ِٓ ُٙاٌزٚاد اٚإٌغت ٔؾ ٛصظجت
ص٠ذ ػشلبٚ ،اٌزٚاد اٌّجّٙخ اسثؼخ أٛاع اؽذ٘ب اٌؼذ د ٚاٌضبٔ ٝاٌّمذ
27
س ٚاٌضب ٌش شجِ ًٙمذ اس ٚاٌشاثغ ِب وبْ فشػب ٌٍزّ١١ض.
Isim yang menjelaskan dzat atau nisbat yang masih samar.
اٌزّ١١ض
راد ٔغجخ
27
( Dzat yang masih mubham(samar) yang perlu di beri tamyiz itu ada empat adad
bilangan), takaran / ukuran, serupa takaran / timbangan, dan cabang tamyiz
مدبد التثنمء
االرضٕبء/Pengecualian
د
اعضٕبء ِٕمطغ اعضٕبء ِزظً
28
Istitsna' muttashil adalah apabila mustatsna (kata yang di kecualikan) itu sejenis
dari mustatsna minhu.
35
مدبدال د
بّْٙ اعٛى٠ ْرشفغ اٌخجش ثششؽ اٚ ُرؼًّ ػًّ اْ فزٕظت االعٚ
30
.بْٙ اعّٗ ِزظال ثٛى٠ ْاٚ ٓ١خجش٘ب ٔىشرٚ
Contoh laa yang tidak diulang-ulang
دٛ الطؾت ػٍُ ِّم: tidak seorangpun yang berilmu ang terkutuk
ال ؽب ٌؼب عجال ؽبع س: tidak ada seorangpun pendaki gunung yang
hadir
ب عبصٙ فبْ فزؾز,اٌشفغٚ اٌفزؼٌٝٚ إٌىشح االٝار رىشسد ال عبص فٚ
عبصٌٝٚاْ سفؼذ االٚ .اٌشفغٚ إٌظتٚ عٗ اٌفزؼٚخ صالصخ ا١ٔ اٌضبٝف
.اٌفزؼٚ بْ اٌشفغٙعٚ خ١ٔ اٌضبٌٝه ف
Apabila isim الyang pertama dibaca fatha, maka isim الyang kedua
boleh di baca fatha atau rofa’ contoh:
اٌغغٓ
اٌٍ/ً١
طبؽجٝ
عبط/
٘بن ؽشٚف اٌغش ِٓ ٟ٘ٚاٌ *ٝؽز ٝخال ؽبصب ػذا ف ٟػٓ ػٍٝ
ِز ِٕز سة اٌالَ وٚ ٝاٚ ٚرب * ٚاٌىبف ٚاٌجب ٌٚؼً ِٚزٝ
37
فبَ و ٝفزى ْٛؽشف اٌغش فِٛ ٝػؼ ٓ١اؽذّ٘ب ار دخٍذ ػٍِ ٝب
االعزفٙب ِ١خٚ .اٌضبٔٝ
االعُ
ِجٕٝ ِؼشة
عخغِٛ٘ ٝب ٚػغ ٌشئ ثؼ ٕٗ١ال ٍْٕٛ٠غ31ٗ١عٕغٚ ٝػغ ٌغظ ِٓ
34
االعٕبط 32.وٕ١بِب طذسد ثبة اٚاٌَ 33مت ِب اشؼشثشفؼخ ِغّبٖ
31
Isim yang dibuat untuk nama suatu tertentu secara khusus dan tidak mencakup
lainya
32
Yaitu isim yang dibuat untuk suatu nama suatu jenis tertentu di antara beberapa
jenis
33
Alam kunya. Setiap nama yang di dahului oleh kata Abun dan Ummun.
اعُ ِجُٙ
سفغ
سفغ
اّٞ اٌٍزاْ ِضِٕ ٝذوش
٘بربْ رٗ ِفشد ِإٔش
٘بٔٓ١ رب ِفشد ِإٔش اي ِضِٕ ٝإٔش اٌٍزبْ
٘إالء ر اْ ِضِٕ ٝذوش
رٚ ِضِٕ ٝذوش اٌزٓ٠
ٔظت
رِ ٓ٠ضٕٝ
ٔظت
/عش
ِذوش
اٌٍزِ ٓ١ضِٕ ٝإٔش
ِضٕٝ ربْ
عش
سفغ
ِإٔش
ِضٕٝ رٓ١
ٔظت
/عش
ِإٔش
فب اٌّغززش ِب ٌ١ظ ٌٗ طٛسحف ٝاٌٍفع ٛ٘ٚاِب ِغززش ٚعٛثب وب ٌّمذس ف ٝفؼً
اِش اٌٛاؽذ اٌّزوش
Adalah dhomir yang tidak tampak bentuk lafalnya. Ketidak
tampakanya itu wajib dan adakalanya juga ketidak tampakanya itu
bersifat jawas
34
Alam laqab. Yaitu sebutan atau nama yang mengandung nilai pujian atau
pelecehan.
39
اعُ ػّش
ِغززش ػّشثبسص
اػشة
ِٕفظً ِزظً
لُ
ِٕظٛة ِشفغ ِشفغ ِٕظٛة عش
رمَٛ
ٔؼشة
ا٠بٖ ٘ٛ ِشثٟ اوشِٗ ػشة
الَٛ
ا٠ب ّ٘ب ّ٘ب ِشثٕب َ اوشِّٙب ػشثب
ا٠بُ٘ ِشثهََ اوشُِٙ ػشثٛا
ُ٘
ا٠ب٘ب ِشثه
ِك اوشِٙب ػشثذ
ا٠ب ّ٘ب ٟ٘ ِشثىّب اوشِّٙب ػشثزب
ا٠ب٘ٓ ّ٘ب ِشثىُ اوشِٓٙ ػشثٓ
ا٠بن ٘ٓ ِشثىٓ اوشِه ػشثذ
ا٠بوّب أذ ِشثٗ اوشِىّب ػشثزّب
ا٠بوُ أزّب ِشثٙب اوشِىُ ػشثزُ
ا٠بن أزُ ِشثّٙب اوشِه ػشثذ
ا٠بوّب أذ ِشثُٙ اوشِىّب ػشثزّب
ا٠بوٓ أزّب ِشثٓٙ اوشِىٓ ػشثزٓ
ا٠بٞ أزٓ اوشِٕٝ ػشثذ
ا٠بٔب أب اوشِٕب ػشثٕب
ٔؾٓ
رّذ
41