You are on page 1of 300

‫‪1‬‬

‫دُعا (بيان)‬

‫ناشناسو نا مه بچ َوساتے ربا‬ ‫پاکا خدايا مستجابه مه دُعا کے‬


‫اهلبيت ده پيغمبر دَما نواکے‬ ‫په نظمونو مه رحمت دروازه واکے‬

‫م َّودت حکم دے ځان ده گورم پاتے‬ ‫ده رحمت باران نازل کے اۓ معبودا‬
‫کوتاهۍ دے مغفرت رتا عطا کے‬ ‫وچا زمکا ده شعرونو مه زندا کے‬

‫تخيَّل کشتۍ تاريخ په سمندر کے‬ ‫څه په باغ مه ده شعرونو بهار راشۍ‬
‫په بادبان مه جارۍ ده حقو هَوا کے‬ ‫دسے مهر مه په باغ باندے رنڑا کے‬

‫بس درويغو نامه بچ وساتے ربا‬ ‫ده حسين ده غم مرثيے نازک مقام دے‬
‫ده زڑه دورا طاقت نه الرم سينه کے‬ ‫حق تاريخ دَما يا ربا راهنما کے‬

‫څه مه کال ده نظم ُونو باغ گلزار شۍ‬ ‫په درويغو مه قلم ُڅوکا کے ماتا‬
‫په هر گل کے ده سرُور خوشبو پيدا کے‬ ‫په ريختياؤ مه راوانا کليمه کے‬

‫ده دُعا قبليدو تا کڑۍ وعده دے‬ ‫چيتا زه چيتا اشعار ده اهلبيتو‬
‫ځکا سوال کاوۍ حسين غالم ژاڑا کے‬ ‫ځکا تاتا په دُعا يم مدد راکے‬
‫‪2‬‬

‫ترجمه سورته الفاتحه‬

‫ده اﷲ ال نامے‬
‫څه رحيم او څه دے مهربانه‬
‫دے صفت ده اﷲ بے پايانه‬

‫ليارے ده هغو څه وۍ انعامدار‬ ‫څه دے رب ده عالم ال حجابه‬


‫اونه وۍ په غضب گرفتار‬ ‫دے رحمان او رحيم بے حسابه‬
‫نه ده هغو هللا‬ ‫ده حساب ده وريځے‬
‫چوک څه وۍ ليار خطا سوال دے تانا‬ ‫صاحب او مالک دے عا ِدالنه‬
‫دے صفت ده اﷲ بے پايانه‬ ‫دے صفت ده اﷲ بے پايانه‬

‫يا هللا توفيق غواڑم دوام‬ ‫يا اﷲ زه هم ستا عبادت کڑم‬


‫په دُعا يم زه حسين غالم‬ ‫هم ال ستا امي ِد اِعانت کڑم‬
‫کا قبوال دعا‬ ‫ته ده سيدها ليارے‬
‫اُو غواڑم بے ال ستا ربا چانا‬ ‫هدايت را کاوے ائے سبحانه‬
‫دے صفت ده اﷲ بے پايانه‬ ‫دے صفت ده اﷲ بے پايانه‬
‫‪3‬‬

‫گفتار‬

‫وليد نعريکے څه ڈيرا خادے‬ ‫وليد نعريکے وخت اواختلۓ دے‬


‫دے‬ ‫ماتا منظورا دا مشوره‬ ‫معاويه ريختونۍ اجل خواﮍلۓ دے‬
‫ته خ و حاضر شوے ده زهرا زويا‬ ‫وا حسين جانه دتا په باب کے‬
‫زواۓ ده ُزبير مه هم دےراباللۓدے‬ ‫کاغذ يزيد نا دسے راغلۓ دے‬

‫حسين وليد نا واپس راوان شه‬ ‫واخال په خپال چٹهۍ پڑهاؤ کا‬
‫اور نايا بال په زڑه ده مروان شه‬ ‫ميالؤ کا‬ ‫خپال ورسا‬ ‫مشورا‬
‫اوازۍ وکه حسين پرے نگدے‬ ‫تخت ده يزيد په قبضے کے راغله‬
‫خيروغے موقعے کے ده راواستلۓدے‬ ‫بيعت ده تاسو يزيد غوختلۓ دے‬

‫يا بيعت واخال ياۓ وايا سار‬ ‫ايت‬ ‫قرآن‬ ‫هلِل ِ‬ ‫اِنا‬
‫بيال دے ما کا نور انتظار‬ ‫تالوت‬ ‫که‬ ‫قرارے‬ ‫حسين‬
‫کا درنا الڑشۍ قابو بٸ نه کے‬ ‫شپا دے‬ ‫قرارا‬ ‫بيائ فرمانکه‬
‫هاشمۍ کور ده خه پيژاندلۓ دے‬ ‫دے‬ ‫مدينے کلۓ ٹول خوبياولۓ‬

‫گفتار کا‬ ‫ختم‬ ‫غالمه‬ ‫حسين‬ ‫دا ده بيعت دے‬ ‫لويا خابرا‬
‫نور حال مرثيے په شکل تيار کا‬ ‫په مدينے کے ما حيثيت دے‬
‫څه عزادارۍ ماتم شروع کۍ‬ ‫زواۓ ده رسول يم حسين ناميگم‬
‫ده ماتمدارو ثواب ليکهلۓ دے‬ ‫پٹ بيعت کال بيا چا مانلۓ دے‬

‫تا دا خواخ وۍ څه په قرار‬


‫خلق شۍ راجمع جوڑ شۍ دربار‬
‫څه ما خابرے هر واڑا واورې‬
‫وليدا الس ده بيا چانيولۓ دے‬

‫نوحه‬

‫سار‬ ‫ياێ‬ ‫وليدا‬ ‫يا بيعت واخال‬ ‫په وليد باندے مروان َوکو غاگونه‬
‫اُوا يا قرار ۔ ته‬ ‫پرے نگدے شبير ۔ ته‬
‫ما کاوا سوچونه‬ ‫خا موقعه دے ورتا‬
‫وه نکے تقصير ۔ ته‬ ‫کا اُس الڑشۍ بيا به َوکے ارمانونه‬
‫بيال دے اسير ۔ خه‬
‫‪4‬‬

‫ده حسين په دۍ خابرو هاشميان‬ ‫کا اُس الڑشۍ حسين بيا بٸ قابونه کے‬
‫ديرش پهلوانان ۔ خه‬ ‫ﮣير ارمان به وکے ۔ ته‬
‫اُونے تورے ده وليد په دربارونه‬ ‫څه تر څو پورے بيا نه وشۍ جنگونه‬
‫راغلل ُو نزگير ۔ خه‬ ‫فوج کے هماگير ۔ خه‬

‫څه دا حال َوليده شه رنگ ده مروان‬ ‫حسين غاگ َوکه مروان تا اۓ بدگويا‬
‫زيڑ لکا زعفران ۔ خه‬ ‫وا ده زرقا زويا ۔ ته‬
‫عباس تُورے الندے ئې راغلو ورميگونه‬ ‫چا جرا ٔت دے څه پما وکې بريدونه‬
‫شه اُلٹا تدبير ۔ خه‬ ‫تيز الرم شمشير ۔ زه‬

‫حسين زر َونيولل بياده مير عباس‬ ‫بل ده خيال څرنگے راغله څه تنها يم‬
‫تُورے واال الس ۔ خه‬ ‫او قاب ُو َد تا يم۔ زه‬
‫کنۍ پرے حسين غالمه ُوو سارونه‬ ‫ننگيالۍ مه دې ويالڑ په خدمتونه‬
‫دي دسے تحرير ۔ خه‬ ‫يم يثرب امير ۔ زه‬

‫بيان‬
‫یزید پالر مرگ ھم پہ جشن کےبدل کہ‬ ‫خالصيدل ال مرگا نيشتا دے ظاهرا‬
‫چنگ رباب او شرابونہ شو برسیرا‬ ‫کا ہوشیار وے بس ال خدایا وکا ویرا‬

‫بیائۍ چھیٹی یوا مدینے تا ولیکھال‬ ‫دَرسول جوڑکڑی تخت باندےڅہ ناست وہ‬
‫ویلوئۍ اۓ قاصدا زر ولید تا ویرا‬ ‫غہ معاویہ ھم دہ سفر نیٹا کا تیرا‬

‫اویا زر رسول فرزند نا بیعت واخال‬ ‫چوک دہ صدقہ جاریہ دنیا کے پریگدی‬
‫یاي سار غنچہ کا ماواتا حاضرا‬ ‫پس ال مرگ ھم گرداوی ثواب دہ خیرا‬

‫دا چھٹی څہ ولید ولیدا دائې ویلو‬ ‫چوک دہ ظلم جاریہ دنیا کے پریگدی‬
‫دا عہدہ دے دہ ازغی یو ڈاکا بیرا‬ ‫پس ال مرگ ھم ٹوالوی گناہ ال غیرا‬

‫څہ ولید چھٹی حسین پہ مخکے چیخال‬ ‫حکومتی زوی یزید تا حوالہ کہ‬
‫حسین خونا وہ لیدا لی وو کے گیرا‬ ‫شرابی وا فحاشی سا مینا ڈیرا‬

‫دا تاریخ دے نہ ڈاریگی نہ شرمیگی‬ ‫خپال الڑ واگۓ یزید پہ الس کےویرکے‬
‫نہ پہ چا باندے عبث آچاوی سیورا‬ ‫دہ رسول پہ امت جوڑا شوا اندھیرا‬
‫‪5‬‬

‫زہ حسین غالم تاریخ ترجمانی کڑم‬


‫نہ مسکین خاطر الرم نہ دہ وڈیرہ‬

‫نوحہ‬

‫دما‬ ‫واورا‬ ‫شہزادہ‬ ‫مدینے‬


‫بیا اواز دہ حسین شہ اوچات‬ ‫یزید غوختۓ دے بیعت دہ تا‬
‫لعنت‬ ‫پہ تا وی‬ ‫اۓ ملعونہ‬
‫دما‬ ‫واورا‬ ‫زرقا‬ ‫وابن‬ ‫اۓ‬ ‫دما‬ ‫اۓ ولیدہ دے شپا واورا‬
‫دسے نیشتا دے جرات دہ چا‬ ‫بیعتونہ نہ کیگی خفیہ‬

‫پہ دی غاگ ھاشمیان ننگیالی‬ ‫زھرا جگر‬ ‫زہ حسین یم دہ‬


‫صیکالی‬ ‫تورے‬ ‫راغلو نایا‬ ‫پیغمبر‬ ‫دہ‬ ‫زہ‬ ‫نماسۓ یم‬
‫دما‬ ‫آقا واورا‬ ‫عباس ویلو‬ ‫دما‬ ‫واورا‬ ‫پہ تیارو کے تنہا‬
‫څنگ شا وینو کے نشے زیبا‬ ‫سودا‬ ‫نشی‬ ‫دہ مذہب کیداۓ‬

‫بیا شبیر‬ ‫اۓ حسین غالمہ‬ ‫مروان‬ ‫ولیدلو‬ ‫دا‬ ‫کال‬


‫کور تا راغۓ سارا دہ وزیر‬ ‫څہ حسین څی واپس دے راوان‬
‫ویلوئۍ ثانی زھرا واورا دما‬ ‫دما‬ ‫واورا‬ ‫ویلوئۍ اۓ ولیدہ‬
‫کاوا‬ ‫بس دہ کوچ تیاریانے‬ ‫دسے موقعہ‬ ‫بیا بہ رانشی‬

‫چیرے انکار‬ ‫کا بیعت نا وی‬


‫سار‬ ‫نو اوئ وایا‬ ‫اۓ ولیدہ‬
‫دسے وخت دوبارا واورا دما‬
‫را بہ نشی اۓ ولیدہ بیا‬

‫بیان‬

‫خو څہ سترگے دہ رسول ہللا پناہ شوے‬ ‫مکمل شہ دین غدیرخوشی صحراکے‬
‫حسد جوڑے منصوبے کڑلے ناپاکے‬ ‫خداۓ پسند کہ داغا دین خپلےراضاکے‬

‫دہ رسول پہ آل عیال ظلم شروع شہ‬ ‫رحمتونہ پہ دیندارو خداۓ نازل کڑو‬
‫پہ بدعتؤي دہ دین لیارے شکستہ کے‬ ‫وگیو تگیو ال نعمت شوے خیٹے ڈاکے‬
‫‪6‬‬

‫حسین پیش کے قربانیانے دین دہ پارا‬ ‫دہ اسالم صرف ناماوا اسالم نہ وہ‬
‫وینو فتح کا حاصال کربال کے‬ ‫ٹول عیبونہ ُوو راجمع خلیفہ کے‬

‫منافقونائ پردے دہ اسالم څنگ کے‬ ‫چلیدو یزید دربار کے شرابونہ‬


‫دہ دین قدری خکارا کڑلو دنیا کے‬ ‫ھم رقصونہ وو یزید پہ خوا او شاکے‬

‫شہ حسین ورنہ قربان حسین غالمہ‬ ‫مايندو ترایندو سا یزید کڑل نکاحونہ‬
‫دسے دین پارا پکار دے څہ ژاڑا کے‬ ‫بدکاریانے چلیدے سپینے رنڑا کے‬

‫بیت المال دہ یزید ذاتی خزانہ شوا‬


‫دہ ریختیا ویلو جرٔات نہ وہ ھیچاکے‬

‫گفتار‬

‫شۍ‬ ‫مدينه به پما پرادۍ‬ ‫دا‬ ‫يئه‬ ‫حسين فرمانکه څه انديخنے کے‬
‫په نصيب به در با درۍ شۍ‬ ‫ما‬ ‫يئه‬ ‫خورے ويالڑا څه دروازے کے‬
‫شۍ‬ ‫به مسافرۍ‬ ‫بيابان‬ ‫ده‬ ‫َوه‬ ‫وليد دربار وه دا خو آغاز‬
‫خورے نن خو په مدينے کے يئه‬ ‫يا‬ ‫يئه‬ ‫اوسا نا ويلے دورا صدمے کے‬

‫امت ده السه به دل ازارا شے‬ ‫تا مينے قدر په ورور حسين دے‬
‫څه کربال کے په ورونڑو ويارا شے‬ ‫درد ده هر دواڑوخورے عين عين دے‬
‫کور به ده لوٹ شۍ څه بے دربارا شے‬ ‫سارا نسبت مه قاب قوسين دے‬
‫يا عباس شتا دے خورے پردے کے يئه‬ ‫ده زڑه په مثل ده ورورا سينےکے يئه‬

‫بس ژاڑا پريگده ځان دالسه کا‬ ‫دروازه پريگده حاصل سکون کا‬
‫عبدُهللا کا‬ ‫اوس‬ ‫خبار ال حاال‬ ‫صابيرے خورے صبر دوگُون کا‬
‫َوتاڑا‬ ‫بيا مليا‬ ‫بند واتا خورے‬ ‫َولۍ په َولۍ رسا ژمدون کا‬
‫بند کے مه سار سارا بدراگے کے يئه‬ ‫ماده لوٹلۍ کاروان نقشے کے يئه‬

‫ده خوأيندو ورونڑو مينے مثال دے‬ ‫يا خو په خير يم خورے قربان شم‬
‫کا حسين ستوراۓ زينب هالل دے‬ ‫اوس دۍ نا پس به جال وطن شم‬
‫دے‬ ‫الزوال‬ ‫حسين غالمه غم‬ ‫نن ژاڑا ما کا يا خو اِے خورے‬
‫لگيا څه ته ده چا په مرثيۓ کے يئه‬ ‫ده ميڑانيو ورونڑو حلقے کے يئه‬
‫‪7‬‬

‫نوحه‬

‫ورور مه راوان دے کربال واتا ده څۍ عبدهللا‬


‫سرتاجه دۍ ناشا خبار څه کربال کے‬ ‫رخصتۍ غواڑم زه تانا‬
‫خايئسته ځواني به شۍ په دار ده وينوڈاکے‬
‫َد تا زينب به بنديوانه شام تا څۍ عبدهللا‬ ‫زه څم َِد تا به کاوي چوک تيماردارۍ عبدهللا‬
‫څه ده صالح دے جانان‬ ‫ڈيرا يم پاتے حيرانه‬

‫عبدهللا سترگے کے اوچاتے ژاڑيدلو‬ ‫ورور مه راوان دے کربال په بيوانونه‬


‫ده زهرا لورے کاشکے زه هم واۓ ده تللو‬ ‫ما نيشانچۍ الله تيار کو فهرست ُونه‬
‫ده شهادت براخا به ڈيرڈير ژاڑا وۍ عبدهللا‬ ‫په کربال به باغ ده گلو جوڑاوۍ عبدهللا‬
‫کاشکے قربان واۓ موالنه‬ ‫آوريدۍ ُوو ما بابا نا‬

‫حسين غالمه دُنيا باغ دے ده غمونو‬ ‫جنگ په سامان مه دۍ تيار خايئسته ويارونه‬
‫دے عبادت فقط چراغ ده راحتونو‬ ‫عابد ده ور و ورو الگاوۍ په فرس زينونه‬
‫رب عبادت ده ال انسانه جوڑاوۍ عبدهللا‬ ‫ده ديارلس کالو مه قاسم مليا تاڑۍ عبدهللا‬
‫اخير رفتن دے دُنيا نا‬ ‫واۓ صداقه شهزاده نا‬

‫ٹولے بۍ بيانے ده سفر تا تياريگۍ‬


‫وريرا بيمارا مه ده کور تا پاتۍ کيگۍ‬
‫ده کجاؤ سردارۍ ماتا راکاوۍ عبدهللا‬
‫مشوره را کا ته مانا‬

‫نوحه‬

‫وا خورے رامه واستے ځکا دروازے نا‬


‫مخ واتامه چينا ۔ نوۍ پيغامونه دۍ‬
‫په خپالوکساحال به زداکے۔ معاف به دۍ ناماکے‬
‫دا گستاخۍ قيصے ده زه درتا کاواۓ نشم‬ ‫مڑ شه معاويه اُس په تخت چيناسته يزيد‬
‫څه ديخمان ده خداۓ نشم ۔ ما درتا سوالونه دۍ‬ ‫دا ويلؤ وليد تا پارا حکمونه دۍ‬

‫خورےچهٹۍ کے ؤو تحرير ۔ څه نه َوکے تاخير‬ ‫وليد ويل اۓ ده رسول زويا ۔ دے معامله لويا‬
‫بيعت دَما حسين نا واخال په قرار‬ ‫يزيد ده ما په نامے دا چهٹۍ راغلۍ دے‬
‫يائې اوايا سار ۔ دامه اميدونه دۍ‬ ‫سختائې ليکهلۍ دے ۔ دا مه نصيبونه دۍ‬
‫‪8‬‬

‫وخت ده قرارقرارتيريگۍ ۔ کوچ جرس غاگيگۍ‬ ‫خورےپوهيگم څه غاوخت۔ نزگير شه موده بخت‬
‫په تورے شپے ده زهرا کور دے اوجاڑيگۍ‬
‫پورتا نيشانونا د‬ ‫څه پيشگوئۍ ده کربال مه نيکه کڑۍ وا‬

‫داغاتاريخ دےوينےاورۍ ۔ حسين غالم ده گورۍ‬ ‫خاورائې راوڑۍ وا ۔ ٹول هغا رازونه دۍ‬
‫مصرو جمال‬ ‫قرار قرار به جوڑاوۍ‬
‫زبان حال ۔ دائۍ ارمانونه دۍ‬ ‫ِ‬ ‫په‬ ‫کال دۍ قربانۍ قيصه وا۔ دتا ماسا وعده وا‬
‫څه ورورا څے نو زه به هم درسارا څما‬
‫وير به ده کاومه ۔گران مه بلتانونه دۍ‬

‫اجازت واخله ال شوهر ۔ خورے ويرا زر‬


‫ويرا هم دا قيصه کا تيرا عبدُهللا تا‬
‫څم زه کربال تا ۔ ُمو امتحانونه دۍ‬

‫فاطمه څه ژاڑيدَال خلق خاموش‬


‫دروازه څه پريواتال خلق خاموش‬ ‫نوحه‬
‫په شپے خاخا شوا رسول جگر پاره‬
‫مدینہ مدينے خلق او مدينه‬
‫ابوز ر جال وطن شه خلق دم‬ ‫مدينے خلقو ال حاال شو اگاه‬
‫او څه قتل بيا عثمان شه خلق دم‬
‫تاريخ په آٔينه‬ ‫خلقۍ وگورا‬ ‫مدينه څه وه مرکز ده ديندارانو‬
‫څۍ خبار شو ال خوبيانو‬
‫ضرورۍ دے ٔ‬
‫ال رسول ايسار حسن شه خلق گ َونگ‬ ‫څه مسکن دے دا غا ده رسول هللا‬
‫په تابوت غشيو باران شه خلق گ َونگ‬
‫کور تا بيا واپس شوا حسن جنازه‬ ‫ده رسول هللا تقريرۍ شه پوير‬
‫په دوو وريځو کے غدير ۍ شه پوير‬
‫حسين څۍ ال مدينے خلق بے پرواه‬ ‫جنازے نا شوال مخکے سقيفه‬
‫شوے راوانے کجاوے خلق بے پرواه‬
‫يزيد وکا ده حسين قتل سودا‬ ‫رسول لور کور سيځيدلو خلق وو چپ‬
‫څه فدک غصب کيدلو خلق وو چپ‬
‫شه شهيد حسين بۍبيانے شوے قيدۍ‬ ‫هم پيشۍ تاۓ کسان بوتلو مرتضۍٰ‬
‫کور تاال شه شهزاديانے شوے قيدۍ‬
‫يو کال جيل نا مدينے تا راغلے بيا‬ ‫ده فدکۍ سندونه کڑو منسوخ‬
‫خپل حديث سأي اياتونه کڑو منسوخ‬
‫هر څوئې ويلو حسبُنا کتاب هللا‬
‫‪9‬‬

‫اصحابان کو يزيد قتل خون ريزۍ وا‬ ‫دسے خلقو سا دے ُکوم سلوک پکار‬
‫او عصمت ريزۍ هم درے وريځےجارۍ وا‬ ‫يزيد وکه مدينے باندے يلغار‬
‫اۓ حسين غالم بس پانڑۍ واڑا وا‬ ‫تاريخ ويائې دۍ تا واقعه حُرا‬
‫مدينه‬ ‫او‬ ‫خلق‬ ‫مدينه مدينے‬

‫بيان‬
‫پيغمبر پاره گريوان شه مدينے‬
‫بيأي خوأيندو تا نعريکے تياريگو‬ ‫ده زهرا چمن ويران شه مدينے‬
‫ده عباس اوچات نيشان شه مدينے‬
‫ده وليد دربار نا ستڑۓ حسين راغۓ‬
‫پالر په قبر قاسم ويلو بابا جانا‬ ‫زڑه داغلۓ ال مروان شه مدينے‬
‫تره مه ڈوب په غم راوان شه مدينے‬
‫په شيشے اُ ِم سلمه خه غور وکه‬
‫اجازت راکا زه تره سارا تلل غواڑم‬ ‫کربال شروع داستان شه مدينے‬
‫په ژمدون قاسم خيمان شه مدينے‬
‫يو کم شل وريځو اصغر به ششماهۍ شۍ‬
‫خير واپس به بيا بۍبيانو سارا راشۍ‬ ‫دا معصوم هم ده ميدان شه مدينے‬
‫عابدين کا بنديوان شه مدينے‬
‫پيغمبر په قبر پروت څه حسين ژاڑۍ‬
‫مدينے نورو تا خاروغا وداع ويرکا‬ ‫ال نيکه جال وطن شه مدينے‬
‫شه مدينے‬ ‫کربال ئې قبرستان‬
‫ده نيکه تصوير به ځان سا حسين بيأي‬
‫وشوا ختم په دۍ ځاۓ عزادارۍ کے‬ ‫گل اتلس کالو ځوان شه مدينے‬
‫ده حسين غالم بيان شه مدينے‬

‫گفتار‬

‫بل حال احوال څه درتا بيان کم‬ ‫نيکه شيرينا‬ ‫حسين فرمانکه‬
‫بوج ده فکرونو ځان تا اسان کم‬ ‫په مينه مينه‬ ‫سالم مه واخال‬
‫بيا به تا قبر ديدان ونشۍ‬ ‫بيڑے راغلم‬ ‫تا مقبرے تا په‬
‫پوهيگم بند شوا په ما مدينه‬ ‫تا زيارتۍ نا‬ ‫څه مشرف شم‬
‫‪10‬‬

‫ما پس ال غور دا فيصله َوکا‬ ‫معاويه ملت تا نواۓ بدعت ويرکه‬


‫وطن پرېخللو مه اراده َوکا‬ ‫خپل زوۍ يزيد تائ څه حکومت ويرکه‬
‫حج تا به ويرم څه هر وطن نا‬ ‫دين باچاول ده پالرا مشکل ش ُو‬
‫به خلق مکے په لورې راڅۍ نا‬ ‫اوس دۍ فاجر او دۍ شرابۍ نه‬

‫بيا نو څه هر څه ده رب رضا وۍ‬ ‫ده يزيد خوف نا خلق خاموش دۍ‬


‫ده امر و نهۍ کا ر به دُعا وۍ‬ ‫ده تا اصحاب هم واڑا روپوش دۍ‬
‫مرگ خه دے ماتا شيرينا پالرا‬ ‫بيعت هر واڑو ده يزيد وکه‬
‫دسے ده ذلت دۍ زندگۍ نا‬ ‫طمعه اوس ما ده بيعت الرينا‬

‫ورستۓ سالم دے څه درتا ويايم‬ ‫دايئ پيغام دے څه يا بيعت َوکا‬


‫خوائيندے به خپلے ځان سارا بيايم‬ ‫يا تيارۍ خپل شهادت وکا‬
‫نوبت ده قتل کا چيرے راشۍ‬ ‫کا بيعت َوکم نو دين ڑانگيگۍ‬
‫حيا به َوکۍ رسول زادۍ نا‬ ‫الزام دَما په نامے راڅينا‬

‫حسين غالمه خه دے راستۍ عمر‬ ‫خطره اسالم تا ال هر څه ڈيرا دے‬


‫مرگ نا بد تر دے ده غالمۍ عمر‬ ‫وعظ نصيحت نا خابرا تيرا دے‬
‫څه ظلم گورے ته هم ظالم يئه‬ ‫اُس گمراهۍ ده خلقو عادت شه‬
‫څه کار آخلے بيا خاموشۍ نه‬ ‫ظلم ده ځکا چوک ستاناوۍ نا‬

‫نوحه‬

‫نيکا راکا رخصا تونه‬


‫څه زه څم ال وطن ورو ورو‬
‫زه به خوائيندو تا دا اُويم څه سفرمه ده مکے دے‬
‫ده حج وريځےنزگيريگۍ اراده مه ده عمرے دے‬ ‫تا دۍ خوب القاتونه‬
‫څه مکےکےٹول حالونه زه ده شام کم بيان ورو ورو‬ ‫به پما شۍ عيان ورو ورو‬

‫مدينه خو شوا خبارا څه بيعت نا ده يزيد‬ ‫زه به خوائيندے کم خبارے وا نيکا تا ال ارشاد‬
‫حسين څۍ وطن پريگدۍ دورا دے ظلم شديد‬ ‫څه هر واڑا شۍ تيارے په سفر ده دۍ جهاد‬
‫اوس به حج کےدا ذکرونه نيکا َوکۍ حاجيان ورو ورو‬ ‫خور ُوبه درےواڑا زخمونه نيکاتادههجران ورو ورو‬
‫‪11‬‬

‫سالم واخال الوداع دے الوداع دے‬

‫خالفت ملوکيت شه غور َوکا چا َد السا‬ ‫اراده مه دے څه نشۍ رنا پاتے چوک نا خواندا‬
‫دا بادشاه څه مالمت شه غور َوکا چا َد السا‬ ‫مظلومۍ به دَما حج کےشۍ هرچاباندے څرگندا‬
‫خائې ظلم دستانونه ده تاريخ کاتبان ورو ورو‬ ‫کا بيا پٹ َوکۍ قتلونه خباريگۍ جهان ورو ورو‬

‫يزيد مڑشه خو حسين دے ژامدۓ تاريخ گواه دے‬ ‫ده ما قتل سا به گورے شۍ ال خوب عوام بيدار‬
‫اۓ حسين غالمه هر ځۍ کے ده حسين نعره دے‬ ‫تخت او تاج به ده يزيد شۍ په خطرےکےگرفتار‬
‫دۍ ده کاميابۍ نقشونه څه لويستل شۍ قرآن ورو ورو‬ ‫څه پماخوائيندےويرونه َوکۍ څيرےگريوان ورو ورو‬

‫څه دَما سارپه نيزے کے کال گرزۍ په چ ُولو کے‬


‫ده خطبو آواز اسکيگۍ زلوانو کے کجا ُو کے‬
‫بيا ده دۍ ظلم ذکرونه به کاوۍ ذاکران ورو ورو‬

‫بيان‬
‫بي ُزو وانو او هم سپو سا کاوۍ لوبے‬ ‫تورا شپا دے سنا ٹا دے مدينه دے‬
‫بيت المالۍ ده شترنجو خزانه دے‬‫ُ‬ ‫ده رسول په قبر پروت زوۓ ده زهرادے‬
‫ما ده ورور په شانے دين ترويج َد پارا‬ ‫مدينے خلق بے غم کاوۍ خ ُوبونه‬
‫مجبورۍ دے ځکا کڑۍ کناره دے‬ ‫ده حسين په مخ ده اوخيو شوگيرا دے‬
‫خو يزيد ماتا پيغام دے راستاولۓ‬ ‫فريادونه ده حسين دسے آسکيگۍ‬
‫څه مذهب سياست بيل دے خو خطره دے‬ ‫لکا پروت ده خپل نيکه په جنازه دے‬
‫ته مذهب دستخط دما په عمل َوکا‬ ‫حسين ويل ُو آخيرۍ زيارت دے پالرا‬
‫څه زه څه کاوم دا دين ده مصطفۍٰ دے‬ ‫تا امت کڑۍ پما تانگا دُنيا دے‬
‫ته مه دسے بيعت َوکا اۓ حسينه‬ ‫بيال‬ ‫کڑلو‬ ‫سياستۍ ال مذهبه‬
‫څه حرام حالالول اختيار د ما دے‬ ‫دا ده زهرو گوٹ مه څخلۓگران الال دے‬
‫اوس ده دين وينځل هم غواڑۍ په شرابو‬ ‫بادشاهۍ معاويه يزيد په الس کے چيخال‬
‫دما سار په پرۍ کيدو ده دين بقا دے‬ ‫پالرا دسے بادشاهۍ نامه توبه دے‬
‫دين بقا پارا راوان يم گرانا پالرا‬
‫‪12‬‬

‫يزيد چنگ اوپه ربابو کے مصروف دے‬ ‫مو چا خپل مرگ تا پريخۍ نه ي ُو‬
‫شرابۍ په ُکل حرامو فرفته دے‬ ‫شهيدا وۍ مه بے اجال په ظلمونه‬
‫اۓ حسين غالمه صرف سار خونه وه‬
‫سار سارا ده شهزادۍ ده سار ِردا دے‬

‫نوحه‬

‫گرانا نيکا بلتون دے تانا‬


‫زه ۔ حسين غمجن يم‬
‫تانا پس م ُو سا اُمتيانو خه ۔ م َّودت َوکه‬
‫ازار هر لَور ال ظاليمانو خه ۔ ده زهرا زڑه که‬ ‫يزيد ده السه باباجانه‬
‫څه ياسير پاتے شوم زهرانا زه۔ غمو داستان يم‬ ‫زه ۔ جال وطن يم‬

‫پالر مه شهيد شه نمانځه کےڈير ۔ په وينو لَولۓ‬ ‫دا آخيرۍ زيارت دَتا وه نن ۔ څه ما ادا که‬
‫ارام خوئ نه وه ژمدانه کےڈير ۔ په زڑه داغلۓ‬ ‫قبر دَتا اُميد َد ما وه نن ۔ ما الوداع که‬
‫بيا بيال پاتے شوم الله نا زه ۔ ڈير سرگردان يم‬ ‫بلتون گيله به کاوم چانا زه ۔ په زڑه بيريان يم‬

‫سالم مه واخال بابا جانه څم ۔ ناوختا کيگۍ‬ ‫يزيد وليد تا راستا َولۓ دے ۔ دسے پيغام‬
‫خوائيندو سارا څم ال وطانه څم ۔ څه تياريگۍ‬ ‫يا بيعت واخال ما ليکهلۓدے ۔ يا َسرانجام‬
‫اجازت واخلۍ عبدهللا نا زه ۔ يو ساعت مهمان يم‬ ‫سارۍ جُدا کا ال بدانه زه َد تا سلطان يم‬

‫څه ژمدون ڈاک وۍ ال تقصير نو ۔ تلل دي دُنيا نا‬ ‫دا مه گمان دے رابه نشم بيا ۔ دَتا په قبر‬
‫کا اميد نه واۓ ده شبير نو ۔ ڈيرا وا گرانا‬ ‫تاال روضے به جُدا زه شم بيا ۔ دَما دے صبر‬
‫حسين غالم يم بے ژاڑا نا زه ۔ تش جز ويدان يم‬ ‫شوا مدينه پما ويرانا زه ۔ ورنا راوان يم‬

‫مثنوۍ‬

‫م ُو خپل اُمت السه ازار ش ُو‬ ‫حسين په قبر پرنا ُو يوڑل‬


‫وا نيکا تا څه َرنا َوک ُو رخصاتونه‬ ‫څه کالۓ ختم شو ده سترگو بارانُونه‬

‫يا تا مزار خاورے لمدے وے‬ ‫َوليد لو‬ ‫نيکه ئي خوب کے‬
‫څه مور شکم باندے مه َوش ُو گ ُوزارونه‬ ‫رسول هللا نائي چاپير کڑل ُو السونه‬
‫‪13‬‬

‫ايسار کا‬ ‫بيائي فرمانکه ما‬


‫دُنيا تا نه څم پالرا ڈير دي تکليفونه‬
‫منظور دَتا به شفاعت شۍ‬ ‫کا‬ ‫رسول هللا دالسه وير‬
‫زويا هلے کا چيرے ته َوکے صبرونه‬ ‫څه دراجے ده آسکا وۍ مصيبتونه‬

‫حسين ويل خواخا مه دے پالرا‬ ‫تا مصيبت ال واڑو زيات دے‬


‫زه به په وچو ش ُونڈو لويلم سورتونه‬ ‫ٹول به شهيد شو کربال په ميدانونه‬

‫يئه‬ ‫غالمه دروغجن‬ ‫حسين‬ ‫يِو عابدين به ژامداۓ پريگدۍ‬


‫کا بے تارېخا جوڑا وے ځان نا بيتونه‬ ‫غا به تر شاما گرزاوۍ بيا ځنځيرونه‬

‫َد پارا‬ ‫بقا‬ ‫اسالم‬ ‫زويا‬


‫ل ُونڑے َد ما به الس تاڑلۍ کي ک ُوچونه‬

‫بيان‬

‫هم دما پيغام تر سارا کا ميدان کے‬ ‫گرانے مورے ماتا اويا يا حالونه‬
‫په ميدان ا ُو نزے ورور په ديدانونه‬ ‫تا په قبر دۍ پراته اوخيو رودونه‬

‫ده فرياد موقعه به بيا درتا ميال ُو شۍ‬ ‫دا په شپے دے چوک راغلۓ تا په قبر‬
‫در سارا به څۍ نيزو باندے سارونه‬ ‫څه په قبر ده خکاريگۍ نيشانونه‬

‫ته خطبے ده پالر په شانے کا َولويلے‬ ‫خوب عالَم کے اواز راغۓ گرانے لورے‬
‫تر قيامت به کيگۍ تاسو ماتم ُونه‬ ‫ورور حسين ده دۍ خستلۍ رخصاتونه‬

‫قيد او بند کے ل ُورے ذکر ده غفار کا‬ ‫لُورے ماپه ڈيرو نازو دے ساتلۓ‬
‫کا هر څو دَتا تاڑلۍ وۍ الس ُونه‬ ‫پرے ئي نگدے لورے بيال په غمونه‬

‫اۓ حسين غالمه څه قيصے ده پريخلے‬ ‫حال احوالۍ ل ُورے ماتا کڑلو تير‬
‫غا خبار دۍ څه چوک لويلۍ کتاب ُونه‬ ‫دا خابرے غواڑۍ وينو سيالبونه‬

‫شهادت مه ده زوۍ پٹ در څخا نشۍ‬


‫په چُولو چُولو بيا وکا فريادونه‬
‫‪14‬‬

‫ورورا اکبرا ۔ وروا اکبرا‬

‫گفتار‬

‫خورے ال ما به نوائے ايسارا‬ ‫صُغرا فرمانکه ورورا اکبرا‬


‫کا چيرے نه واۓ دسے بيمارا‬ ‫يو ځال مه ويرا تر مور او پالرا‬
‫خداۓ ده کا جوڑا بيا به دو بوزم‬ ‫ما ځان سا بيائي بيال به مڑاشم‬
‫اُس دا ژاڑا کا وشوا قرارا‬ ‫زارۍ يئه َوکا دَما َد پارا‬

‫ترڅو به ورورا دا رنځورۍ وۍ‬ ‫َد تا خابرا به شۍ منظورا‬


‫گرانا به ماتا تا جُدائۍ وۍ‬ ‫په بابا گران ئيه در سترگو ن ُورا‬
‫دا وخت به څرنگ پما تيريگۍ‬ ‫بيال کا پريگدے دا خور رنځورا‬
‫حيات به نه َوم تا تر اقرارا‬ ‫ديدان به نشۍ بيا م ُو تر سارا‬

‫اکبر فرمانکه ده خواگو زڑونو‬ ‫گرانے خابرے َد بلتانه دۍ‬


‫هجر تيريگۍ په اُميدونو‬ ‫شيرينا ورورا ورونڑا خواگه دۍ‬
‫کال مه باغ ده گلونو گورا‬ ‫التا بلتون به َد ما ناخون شۍ‬
‫کال مه گورا ده راتلو لياره‬ ‫کا الڑے خور ده په مڑيو شمار‬

‫انشاهللا خواخا کا ده هللا وۍ‬ ‫واڑا خاندان ده ورورا ال ماڅۍ‬


‫کال ارام کے بابا َد ما وۍ‬ ‫پالرمه ده خپلو خوايئندو سرا څۍ‬
‫کور مه په خيروۍ زڑه مه ڈاڈا وۍ‬ ‫ته دَما ويلے نه بياۓ ورورا‬
‫واپس به راشم ما شے آزارا‬ ‫کا خور ده نه دے صغرا بيمارا‬

‫ارمانُونو‬ ‫حسين غالمه ده‬ ‫اکبر فرمانکه خور خو َد ما ئيه‬


‫اُميدُونو‬ ‫په‬ ‫عمر تيريگۍ‬ ‫دَما ده نايا جگر ٹکڑا ئيه‬
‫کا ده تقوا په مفهوم پوهۓ نه شوے‬ ‫َد سفر زڑه مه درباندے نشۍ‬
‫اخير به الڑ شے خو ڈير نادارا‬ ‫مسافرۍ دے گرانا بسيارا‬

‫نوحه‬

‫په کجا ُو کے سوارے واڑا بۍ بيانے ش َولے‬


‫شولے‬ ‫کور سامان ُونو سارا خيمے راوانے َ‬
‫گمان مه کيگۍ راغلو عمر بلتانونه‬ ‫مخ ده را واڑا واڅه َوکو ديدانونه‬
‫‪15‬‬

‫ورورا اکبرا ۔ ورورا اکبرا‬

‫کائيه راوان اکبرا دورا مه واورا عرضۍ‬ ‫په ستر سفر راوان يئه دورا پ ُوهيگۍ صغرا‬
‫نکے پو۔ير اللکا َد خور صغرا نتهائۍ‬ ‫څه ال خواهر راوان يئه درپسے مڑيگۍ صغرا‬
‫ما پسے راشا ورورا وامه ورا سوالونه‬ ‫خوائيندو تا گران دۍ ده هجران سوۍ داغونه‬
‫ورورا اکبرا ۔ وروا اکبرا‬ ‫ورورا اکبرا ۔ وروا اکبرا‬

‫کاروان راوان شه صغرا الورور اکبر پاتے شوا‬ ‫په صبراولو کال زنڑکۓ غمجن صبريگۍ‬
‫حسين غالمه تنها المو ر او پالر پاتے شوا‬ ‫په َد السو ده کال غم ده هجران کاميگۍ‬
‫کاروان پسے ئې په ژاڑا َوک ُو غاگونه‬ ‫تل په م سترگے اورۍ اوخيو بارانونه‬
‫ورورا اکبرا ۔ وروا اکبرا‬ ‫ورورا اکبرا ۔ وروا اکبرا‬

‫مليا ده َوتاڑ ال ده بلتانه سفر تا‬


‫رنځورا خور پريگدے وروا خالۍ دفترتا‬
‫ما واتا گران ش َولو بے تانا ژمدانونه‬
‫ورورا اکبرا ۔ وروا اکبرا‬

‫مثنوۍ‬

‫پويراول ده کا اسان واۓ‬ ‫اکبرا ويلے مه پرۍ گدے‬


‫صغرا به ويلے څيرل ورورا گريوانونه‬ ‫رانځورے خوائيندے بيال چاپرېخلۍ دينا‬

‫اوخۍ ده سترگو نا صفا کا‬ ‫واخورے ويلے دورا ژاڑے‬


‫په ڈاک نظير مه څه اداشۍ ديدانونه‬ ‫په ژمدون دورا ورونڑا چا ژاڑلۍ دينا‬

‫ده رخصاتۍ ديدان دے ورورا‬ ‫ورورا عجب دَتا سفر دے‬


‫دسے ديدان تا جوڑاوۍ اوخۍ بندونه‬ ‫اکبرا خدائيگو وراناوے ويدان کورونه‬

‫وا صغرا خروغ ديدان َوکا‬ ‫ده بلتانه ده دا عالج دے‬


‫بيا به َونکسے ده اکبر سترگے لعلونه‬ ‫زڑه مشخولۍ پارا ساتا ده باغ گلونه‬

‫اکبر به سار په ريگو چيگدۍ‬ ‫څه ورور اکبر مه ورکے نَوۍ‬


‫حسين غالمه خور بَئۍ ليار سائۍ کاوينا‬ ‫خداۓ ده په دسے گلو اور َوالگا وينا‬
‫‪16‬‬

‫واورا په زڑه بيمارے خورے‬ ‫مخ ده نه را آڑاوے داڅه اسراردے‬


‫َوکا اکبر پويرا َولو کوشش ُونه‬ ‫په زنڑکۍ مه مخ رنڑا کا نو بيا څا‬
‫نوحه‬

‫ده شهزادگانوکاڈے ماتاڑابلتونه‬


‫داخوراو ورور بلتونه ڈيرساراخواگه دۍ‬ ‫قربان صغرا ده ژاڑۍ‬
‫َد تا ده ليدو نه دۍ‬
‫ما سپارا ته په بيمارانو خالۍ خونه‬ ‫ا ُوجاڑاوے ويلے زهرا اباد کورونه‬
‫قربان صغرا ده ژاڑۍ‬ ‫قربان صغرا ده ژاڑۍ‬

‫بيمارۍ ته ال صغرا څنگ شا کا بلتون‬ ‫صغرا بيمارا دے بلتونه پاتۍ کيگۍ‬


‫وۍ ضد کے ده ژمدون‬ ‫حرم ده راوانيگۍ‬
‫اوڑکۍ واڑا دے گران دۍ دوا مصيبتونه‬ ‫بيال وا ما ال مور او پالر رنځور گلونه‬
‫قربان صغرا ده ژاڑۍ‬ ‫قربان صغرا ده ژاڑۍ‬

‫په تورے شپے په توے شپے کاڈے باريگۍ‬ ‫بلتونه ته څورا ناترسا ناروا ئيه‬
‫بلتون جرس غاگيگۍ‬ ‫بے رحم بے پروا ئيه‬
‫کلثوم اکبر په لورۍ َوکو آوازونه‬ ‫څه آورے نا ده رنځورانو فريادونه‬
‫قربان صغرا ده ژاڑۍ‬ ‫قربان صغرا ده ژاڑۍ‬

‫هريو موجود څه روح الرۍ بلتون به گورۍ‬ ‫صغرا رنځورا کاژمدۍ په کور کے وينے‬
‫هر څو کا اوخۍ اورۍ‬ ‫ده ژنڑۍ ورور په مينے‬
‫حسين غالمه اکبر خلۍ رخصاتونه‬ ‫جدائۍ نکے ال اکبر په ارمانونه‬
‫قربان صغرا ده ژاڑۍ‬ ‫قربان صغرا ده ژاڑۍ‬

‫مثنوۍ‬

‫گرانا ترور مه بابا ځان ساويلے بيائي‬ ‫څو خابروځواب راکا نو بيا څا‬
‫دۍ خابرے ځواب راکا نو بيا څا‬ ‫گرانا ورورا خور ڈا ڈاکا نوبيا څا‬

‫څه اصغرۍ هم الما غويگے جُدا که‬ ‫بيمارانو تا ده څرنک کور پريخلۓ شې‬
‫پس ظاهر دَما خطا کو نو بيا څا‬ ‫اۓ اکبرا دا رتا کا نو بيا څا‬
‫‪17‬‬

‫گرانا ورورا زڑه ده مانا څرنگ وشه‬


‫طريقه دا پما زدا کا نو بيا چا‬
‫خواگے خواگے خابرے راتا ماکادا‬ ‫هاۓ په ځان شا دَما ورورا ته ده ژاڑے‬
‫ورورا لگا مه خفا کا نو بيا څا‬ ‫صداقه ځان نا صغرا کا نو بيا څا‬

‫بس خو دورا وکا ما بيا پوير نه کے‬ ‫زه به بيا دسے خابرے چيرے نه کم‬
‫ورورا وريځ راتا وعده کا نو بيا څا‬ ‫اوخيو رود ال مخ صفا کا نو بيا څا‬

‫څے خو څے خو په دۍ غم حسين غالمه‬ ‫ما نصيب کے به بلتون وۍ گيال نيشتا‬


‫ځان سارا ڈير په ژاڑا کا نو بيا څا‬ ‫لگ په سرو ش ُونڈو خاندا کا نو بيا څا‬

‫نوحه‬

‫گران ئيه پما ځکا بے ديدان َد تا‬


‫مرگ دے پما وا ورورا هجران َد تا‬ ‫ورورا دا سوالونه رد ده ما نکے‬
‫هجر په ژمدون مه آموخته نکے‬ ‫اور پما ده مينے مدينه نکے‬

‫پالر مه وکسه خوائيندے ځان سارا بيائ‬ ‫ورورا يو ماشوما نازبردارا يم‬
‫زه يم َد تا خور ته ئيه ده ما بهائي‬ ‫بل وگورا څه قسم بيمارا يم‬
‫پرے ده ورور والۍ ال ما رشته نکے‬ ‫ورورا رنځورۍ کے مه تنها نکے‬

‫ما کا بيايو جوڑا به شم وا ورورا‬ ‫ورورا ده واڑو ده دلجوئي کيگۍ‬


‫بيمارۍ فرياد به نکم خا ورورا‬ ‫هر چيتا بيمار تيماردارۍ کيگۍ‬
‫دا َد ما وعده دے پوير دا نکے‬ ‫ما بے تيماردارو په دنيا نکے‬

‫گران وهللا بلتون ده خواگو زڑونو دے‬ ‫وگورا هر واڑا دۍ ال ما راوان‬


‫سوز حسين غالم ده غزالُونو دے‬ ‫بيال پاتۍ کيگم بے نوا په شان‬
‫غم دے څو څه اوخۍ نذرانه نکے‬ ‫ڈاکے خيلخانے نا مه جدا نکے‬

‫اۓ ده اعجاز چيختنا دَتا خاندان دے راوان‬ ‫آسکے شوے خيمے بار ش َولو ٹول راوان‬
‫ده شنه گمباد چيختنا وکسا کاروان دے راوان‬ ‫ڈير َد ايساريگو دا مه دے گمان‬
‫وگورا تا ده قبر مجاوران الڑو‬ ‫اراده نکے‬ ‫ويلے مه بوتللو‬
‫‪18‬‬

‫نوحه‬

‫واڑا صغرا رنځورا ژاڑا ژاڑ کے ويائې‬


‫خاندان راوان دے گورا هيچوک ده ما نه بيائې‬
‫ال مدينے ده رسول څۍ شهزادگان الڑو‬
‫اکبرا ورورا وکسا ٹول ماشومان الڑو‬
‫اوجاڑشه کور ده بتول واڑا سيدان الڑو‬

‫ورورا دما ده تلو ځاۓ کا کجاؤ کے نوۍ‬


‫اۓ ده حجاز چيختنا دَتا خاندان دے راوان‬
‫زه به پيدل څم خيردے هيڅ به گيلو کے نوۍ‬
‫ده شنه گمباد چيختنا وکسا کاروان دے راوان‬
‫ما بيال ما پريگدو ٹول هاشميان الڑو‬
‫وگورا تا ده قبر مجاوران الڑو‬

‫بيال کا مڑا شم ورورا حال به ليدلو نه وۍ‬


‫تئې څه سالم تا تللے غا خالې کور وکسا‬
‫خپل به دما چوک گورے َد خاخاولو نوۍ‬
‫سجدے څه ستريدلے نن هغه سور وکسا‬
‫ٹول اُميدونه َد ما بيريان بيريان الڑو‬
‫په ظلم تا اهلبيت ال خپل وطن الڑو‬

‫رسول هللا مدينه په بيکسۍ ژاڑيدا‬


‫څې مدينه پاتے شوال تا اديرا پاتے شوا‬
‫حسين غالمه صغرا په جدائۍ ژاڑيدا‬
‫اُم سلمه پاتے شوا ورسا صغرا پاتے شوا‬
‫آ ِل رسول څه واڑا مرگ په سامان الڑو‬
‫واڑے بيمارے صغرا تيماردارن الڑو‬
‫‪19‬‬

‫نوحه‬

‫حسين ده کور تياراوينا‬


‫مدينے خلقو ظلم زور دے‬
‫مدينے خلق به بيا اگاه شۍ‬
‫څه پيش حُرا واقعه شۍ‬ ‫سارلۓ څۍ باغ اوجاڑاوينا‬
‫حسين عقلونه ويخا وينا‬ ‫مدينے خلقو ظلم زور دے‬
‫مدينے خلقو ظلم زور دے‬
‫ده پيغمبر نفس ستاره دے‬
‫مدينے خلق به غالمان شۍ‬ ‫ده فاطمه جگر پاره دے‬
‫څه قتل اصحابان شۍ‬ ‫ده خپل بابا قبر نا څينا‬
‫حسين غالمه دے مدينه‬ ‫مدينے خلقو ظلم زور دے‬
‫مدينے خلقو ظلم زور دے‬
‫غوختل دربار تا‬
‫په شپے ئي ا ُو َ‬
‫بعثت دعوت څه ده نبۍ وه‬ ‫بيعت غواڑۍ َمے خوار تا‬
‫جانشينۍ جوڑ علۍ وه‬ ‫انکار صورت کے قتالوينا‬
‫ُشو روگردان نبۍ وصۍ نا‬ ‫مدينے خلقو ظلم زور دے‬
‫مدينے خلقو ظلم زور دے‬
‫کال رسول که عمر تير‬
‫شير خدا دے‬
‫اوال مظلوم ِ‬ ‫کو پوير‬ ‫حديثونائي‬
‫ترسيدۍ ئي زوجه دے‬ ‫امت که څٹ ال جانشينه‬
‫فدکۍ غصب که بۍبۍ نا‬ ‫مدينے خلقو ظلم زور دے‬
‫مدينے خلقو ظلم زور دے‬
‫قول سقيفے که مسترد‬
‫بيا ده پالر قبر نا حسن‬ ‫شيخان شولو په ضد‬
‫که څنگ غشيو باران‬ ‫بيعتۍ اُوغ َوختل علۍ نا‬
‫اُس ده حسين ليرۍ کا وينا‬ ‫مدينے خلقو ظلم زور دے‬
‫مدينے خلقو ظلم زور دے‬
‫ده کربال پيشنگوئي دے‬
‫مدينے نا رخصتۍ دے‬
‫عباس بۍبيانے سواراوينا‬
‫مدينے خلقو ظلم زور دے‬
‫‪20‬‬

‫گفتار‬

‫غواڑم ما وينو سا يو سيالب راشۍ‬ ‫حسين فرمانکه ورورا عباسه‬


‫دۍ غالمانو کے انقالب راشۍ‬ ‫هجرت ده مو خاندان دے خاصه‬
‫حق او باطل کے تميز عيان شۍ‬ ‫نيکه روضے نا ده جدا کيگم‬
‫اُمت محروم دے ال دۍ احساسه‬ ‫دۍ ظالمانو کڑلم بے واسه‬

‫ما علمدار ورورا قرار‬ ‫ده دين نصرت کے دربدرۍ خا دے‬


‫خپل ننگيالۍ کا واڑا تيار‬ ‫وطن به پريگدو مسافرۍ خا دے‬
‫سفر سامان کا هر واڑا بار‬ ‫حرمت ضائع ده مدينے نشۍ‬
‫وا ساقۍ جانه په خپال السه‬ ‫مسافر خه يم ال دۍ وسواسه‬

‫بيا گرانا ورورا ڈيرے پردے کے‬ ‫يزيد خبار دے هر څو دے ليرے‬


‫عدن بۍبيانے ورونڑو حلقے کے‬ ‫څه حسين نکۍ بيعت هيچيرے‬
‫په خپال السه عباسه ورورا‬ ‫ما قتالولو همدا بهانا دے‬
‫قرار قرارۍ ال کور اوباسه‬ ‫با چيدل گران دۍ ال دۍ خناسه‬

‫بې بيانے ٹولے بيا کجاؤ کے‬ ‫ده منافقو پهچان ده پارا‬
‫خپال سوارے کا گانڑو پردو کے‬ ‫ما اختيار کا َد هجرت ليارا‬
‫واڑو نا ورستا بيا گرانا خور‬ ‫کا په دهوکے مه کور کے شهيد کۍ‬
‫سوارا کا ورورا زنگون َد پاسه‬ ‫بچ به شۍ بيا ال اُمت شناسه‬

‫حسين غالمه ويلے ئيه رنج کے‬ ‫کا ورسا وکم په شان ده پالر جنگ‬
‫مرگ تبديلۍ دے ژمدانو منځ کے‬ ‫اُمت به ويائي وه اقتدار جنگ‬
‫دۍ نا راتلونکۓ ژمدون بهتر دے‬ ‫زه ځکه خوائيندے ځان سارا بيايم‬
‫عمل څه خه وۍ څا زڑه َد خالصه‬ ‫څه شۍ څرگنده ده جنگ خالصه‬
‫‪21‬‬

‫نوحه‬

‫عباسه څا راواناوا وشوا کاروان ورورا‬


‫ناواختا کيگۍ لوۓ سفردے۔ ده کوچ وسواصدا کا‬ ‫مخکے کا نشان ورورا‬
‫وروراپه څه کاروان ايساردے۔په دۍ مه زراگاه کا‬
‫ال کجاؤ وشوا راڅا َوکا اعالن ورورا‬ ‫ده پرديدارو عابدين کا نگهبان ورورا‬
‫مخکے کا نيشان ورورا‬ ‫مخکے کا نشان ورورا‬

‫عباس فرمانکه آۓ سردارا ۔ قربان شا برادر‬ ‫عابد بۍبيانو سارا خه دےڅه خيال کۍ دَناموس‬
‫نيوليۓ دے اصغر‬ ‫َ‬ ‫ال کجاؤ نه څۍ بيمارا ۔‬ ‫ده شام سفربيا په غرمه دے څه شۍ ورسا مانوس‬
‫کا ته لگ راشے څه ستاناکے صغرا جان ورورا‬ ‫نور کجاؤنا واڑا مخکے کا سپاهيان ورورا‬
‫مخکے کا نيشان ورورا‬ ‫مخکے کا نشان ورورا‬

‫اصغر صغرا نا نه بليگۍ ۔ بۍ بيانے دۍ حيرانے‬ ‫نورناوخت نشۍ راوانگۍ کے جارۍ کا دا فرمان‬
‫مشوم ده مورناپاتۍ کيگۍ ۔کاکم خوائندے راوانے‬ ‫ده شپےسفرکا څه گرمۍ کے تنگ نشۍ ماشومان‬
‫راشا په خپلو سترگو ته َوکا ديدان ورورا‬ ‫دا غم کافۍ دے مدينے نا َد هجران ورورا‬
‫مخکے کا نيشان ورورا‬ ‫مخکے کا نشان ورورا‬

‫حسين غالمه بيا امام ۔ اصغر تا شه نزگير‬ ‫مسلم کاٹول کاروان نا وڑاندے۔ دما عباسه ورورا‬
‫ورتاشه غويگ کےهمکالم۔اصغر پريخال همشير‬ ‫ځان ساقاسم بيايا توغ الندے به مينے ورتا گورا‬
‫بيائيۍ ويل ُو څا وشوا مشکل َد ش ُو اسان ورورا‬ ‫اکبر به ماساراوۍ خۍ طرف راوان ورورا‬
‫مخکے کا نيشان ورورا‬ ‫مخکے کا نشان ورورا‬

‫حسن مثنۍٰ به کينڑطرف څۍ ۔ دماورور نشانۍدے‬


‫ورونڑابه ورستا صف درصف څۍ۔نقشه َد راوانۍ دے‬
‫څۍ به َد مو په نقشے پا نور عاشقان ورورا‬
‫مخکے کا نشان ورورا‬
‫‪22‬‬

‫نوحه‬

‫ما رنځورے خواگے ل ُورے‬


‫سالم واخال َد حجران‬

‫هر چا خپال خوارۍ وکا ۔ خو اصغر ده نه بليگۍ‬ ‫په خه شانے پما گرانے‬
‫زه ويالڑا يما ځکا ۔ څه مه ورور نه جُدا کيگۍ‬ ‫ل ُورے وير کا بهائۍ جان‬
‫څم به خپال غويگا کال ۔ رنا خالصه کۍ جانان‬
‫تاخوراکڑۓ وه رخصت۔ بيا په څه ئيه راواتلۍ‬
‫نيولۓ ۔ وکساما سا غارغاڑۍ دے‬
‫ماخو په زور نه دے َ‬ ‫زر النڈاوا دا مالقات ۔ دے قافله َوداريدلۍ‬
‫ماسارا ٹينگ دےغاڑواتلۓ ۔ گويا ما سارا راضۍ دے‬ ‫ئيه بيمارا خداۓ َد پارا ۔ فک ر َو ساتا َد ځان‬
‫ناخکولۓما پريخلۓ ۔ دے کا خپال شۍ راوان‬
‫َ‬ ‫گل‬
‫ويرکا واڑوکۓاصغرمورتا۔ لوۓسفردے شپا تيريگۍ‬
‫څه حسين په دۍ اگاه شه ۔ شه اصغر واتا نزگير‬ ‫بيمارے لورے ويرا کورتا ۔ ارام َوکا نواختگۍ‬
‫ورتاغويگےکے گويا شه ۔ اصغر پريخال همشير‬ ‫م ُو پويرکا زڑه صابر کا ۔ په غمونو ده جهان‬
‫واويال شوا په ژاڑا شوا ۔ څه رنځورا صغراجان‬
‫بۍ بيانو گرانا پالرا ماسا۔ دے کڑاۓ دے اقرار‬
‫شوال راوانا ۔ صغرا جان َوکه سالم‬‫قافيال َ‬ ‫څوراپه خپال نکۍ خالصه۔غويگاماناورور اصغر‬
‫شوال ويرانا۔ دا لويستل حسين غالم‬ ‫مدينه َ‬ ‫چوک به مانا بابا جانه ۔ په زور نه خلۍ نادان‬
‫يوه خاندان دۍ ۔ چوک راوان دۍ‬
‫چوک ش ُو پاتے په ارمان‬
‫مثنوۍ‬

‫واده صغرا واڑکيا ورورا‬


‫ترور تا هم مانا جدا نه شوے‬ ‫ويلے ده خالص َ‬
‫کڑلو الما واڑه السونه‬
‫فخر خو دا وه څه ايسار ش ُو کاروانونه‬
‫نور خو هر واڑو بيال پريخلم‬
‫پالر درتا څه ا ُو ويل ُو غويگ کے‬ ‫ته ماتا راغلے ما پيدا شو اميدونه‬
‫څه په يو دَم ده ورورا واڑول رنگونه‬
‫مور تا هم ما غويگے نا نه تلے‬
‫څرنگ خابرا وا اصغرا‬ ‫دما پيدا ش َولو بۍ بيانو کے قدرونه‬
‫څه ده رنځورے خورنا خالص ک ُو وڑمندونه‬
‫ځان کے په دۍ کاٹا کيدَلم‬
‫کاشکے دۍ راز ناواۓ خبارا‬ ‫څه ما ساغاڑواتلے ٹينگ په بلتانونه‬
‫څه دۍ سفر کے څه دۍ تابراخے کارونه‬
‫‪23‬‬

‫حسين غالمه حسين ورو ورو‬


‫صفا ک ُو سترگو نا ده اوخيو سيالبونه‬

‫نوحه‬

‫يزيد هله به کيگـۍ ۔ اصحاب به ده قتليگۍ‬ ‫هاۓ الوداع مدينے ۔ هاۓ الوداے مدينے‬
‫درے وريځے به کۍ عصمت ريزۍ روا مدينے‬ ‫گواه اوسا ما بچ که حُرمت دَتا مدينے‬

‫عصمت به ده اصحابو ۔ لوٹيگۍ ده اعرابو‬ ‫څه تير ما شهادت شۍ پامال به تا حُرمت شۍ‬
‫سپا ِه صحابه ته ديخنه خايا مدينے‬ ‫شاميان به اخير تاکۍ په وينو سرا مدينے‬

‫جاهل کافر په شور ۔ خپل کور س َوزۍ په اور‬ ‫منصوبه دے تيارا ۔ اُس ما قتل ده پارا‬
‫حال حُرا مدينے‬‫ِ‬ ‫تاريخ پٹا واۓ نشۍ‬ ‫حسين ځکا پريگدۍ ۔ نيکه روضه مدينے‬

‫اۓ دين شمع مدينے ۔ اۓ دين رُبا مدينے‬ ‫زه نه غواڑم مدينے ۔ څه پريوزۍ َد ماونے‬
‫حسين غالمه اويا سالم وۍ وا مدينے‬ ‫دَتا خاورو ده پاسه ۔ بس بے گناه مدينے‬

‫ماځاۓ به کربالوۍ ۔ هللا به مه گواه وۍ‬


‫سجدے کے به شم ذبح ۔ پاره پاره مدينے‬

‫بيان‬

‫حسين راغۓ ويلوئي لورے ناواختگۍ‬ ‫َوداريگے‬ ‫اۓ عباسه انتظار به‬
‫اوڑکۓ مورتا وير کاوا څه راوانيگۍ‬ ‫صغرا خستۓ دے علۍ اصغرپه غويگے‬

‫صغرا ويلُو کاڅۍ خپال ويرۍ مورتا‬ ‫صغرا ويائۍ څو په خپال دَما ورور‬
‫هيچرے ويرنکم َد چا زورتا‬
‫خو بَئۍ ِ‬ ‫جُدا نشۍ چوک بَئۍ نه خلۍ په زور‬

‫کا چا واخسته اصغر مانا په زور‬ ‫عجب دادے څه بۍ بيانے دَئي راخلۍ‬
‫بالرا زه به واپس نه ويرم په کور‬ ‫نيولۍ‬
‫چاتا نه څۍ خورۍ ٹينگا دے َ‬

‫مائيندو ترائيندو سامه داکڑۍ وعده دے‬ ‫نه ده ترائيندو تا راڅۍ او نه ده مورتا‬
‫بس په دۍ وعدے مه پالرا فيصال دے‬ ‫دا خابرا مه زر ورا ساوا ورور تا‬
‫‪24‬‬

‫دا مظلوم کاروان عراق په لور راوان شه‬ ‫څه حسين شونڈے په غويگ ده اصغر چيخلے‬
‫ده حسين غالم کالمۍ ترجمان شه‬ ‫اصغر خور نا په قرار منگولے پريخلے‬

‫اصغر مورتا حواله کڑلو شبير‬


‫صغرا کورتا شوا ستانا ژڑا په وير‬

‫نوحه‬

‫کال څۍ کال ده چينۍ په زمين‬


‫آچاوۍ َد خاورے پاس په جبين‬ ‫شاه حسين راوان دے څۍ الوطن ورو ورو‬
‫ويائي الڑل َرنا څۍ اکبر جان ورو ورو‬ ‫بادشاهۍ کاروان دے څۍ په هجران ورو ورو‬

‫خلقو َوکے نعرے وا کاروان ساالرا‬ ‫بادشاهۍ کور دے څۍ مکے په لور‬


‫درپسے َد پيدل هاۓ راڅۍ بيمارا‬ ‫دا َد مينے زور دے بيائي گرانا خور‬
‫واراوۍ درپسے اوخيو باران ورو ورو‬ ‫ده زهرا گلشن دے څۍ شاه طوطيان ورو ورو‬

‫اکبر اکبر ده کاوۍ غاگونه‬ ‫ده‬ ‫څۍ هادۍ راوان دے منځ کے ده سيدانو‬
‫ال دۍ نا خونه‬ ‫کا ستانائي نکے‬ ‫ورپسے راوان دے صف َد ُمحبانو‬
‫هسے نا څه تيرکۍ هاۓ زن َکدان ورو ورو‬ ‫امام زمان دے څۍ نثاران ورو ورو‬‫ِ‬

‫اۓ حسين غالم څه فهم شه شور تا‬ ‫ٹول سواره څۍ مگر يوا واڑا رنځورا‬
‫حسين ل ُور ستانا کا بيا واپس کورتا‬ ‫ال گاوۍ َد الختا هۓ لکا معذورا‬
‫بيا هلے راوان شه دا کاروان ورو ورو‬ ‫دا نعرے َد وائي ورو کا کاروان ورو ورو‬

‫نوحه‬

‫راغلل ُو مکے نا الڑو په کوفے‬ ‫پالر او مور مه چيتا اکبر چيتا دے‬
‫زه نه يم خبارا سفر چيتا دے‬ ‫دورا بيمارانو جگر چيتا دے‬

‫خدايا ما ده خپل خپلوان ياديگۍ ڈير‬ ‫زه صغرا ماش ُوما يم بيمارا يم‬
‫ماواڑے طاقت ده هجران چيتا دے‬ ‫خدايا ما طاقت ده صبر چيتا دے‬

‫هيچوک دَما نيشتا کا زه مڑا شولم‬ ‫ٹول عزيزان الڑو بيال پاتے يم‬
‫مور به مه بيا ويائي قبر چيتا دے‬ ‫ماتا مائيندو ورونڑو خبار چيتا دے‬
‫‪25‬‬

‫رنځورا څه مور نا بيال پاتے شۍ‬ ‫خور يم ده زلمۍ اکبر رنځورا يم‬
‫تا حسين غالمه فکر چيتا دے‬ ‫سکينه دے چيتا اصغر چيتا دے‬

‫دسے معلوميگۍ زه يتيما يم‬


‫هاۓ ده يتيمانو قدر چيتا دے‬

‫بيان‬

‫عبدهللا به اوس ال ما جوڑاول نشۍ‬ ‫اۓ کعبے حج مه بدال که درنا الڑم‬


‫ما يزيد په دۍ مالل که درنا الڑم‬ ‫په عمرے مه تا ِوصال که درنا الڑم‬

‫اوس خبيث مقتول پوهيگۍ ته پوهيگا‬ ‫بيا به تا ديدان َونشۍ زه پوهيگم‬


‫ما حُرمت دَتا بحال که درنا الڑم‬ ‫س َور مه ځان سا خپل عيال که درنا الڑم‬

‫زه به خپل ده شهادت مقام تا الڑشم‬ ‫دے حديث دۍ ځاۓ به بد ساڑاۓ قتليگۍ‬
‫ما قائم درتا مثال که درنا الڑم‬ ‫دۍ حديث واتا مه خيال که درنا الڑم‬

‫َد ما قتل به حربو سا راپٹ نشۍ‬ ‫دۍ بدبخت مقت ُول مثالۍ جوڑا َولم‬
‫ما ده خورنصرت صيکال که درنا الڑم‬ ‫ځان مه بچ خپل الدۍ جال که درنا الڑم‬

‫شاعرا‬
‫ِ‬ ‫ده درويغو مرثيے ما ليکها‬ ‫َد ما َد قتل وا تيارا‬ ‫منصوبه‬
‫ما حسين غالم دا سوال که درنا الڑم‬ ‫مامعلوم ده يزيد چال که درنا الڑم‬

‫گفتار‬

‫وينا دَما څه ورورا بها نه شۍ‬ ‫محمد فرمانکه ورور در قربان دے‬
‫کعبے حُرمت هم ورورا ضائع شۍ‬ ‫حسينه ورورا الس په دامان دے‬
‫ځکا مه حج په عمرے بدل که‬ ‫احرام ده ک ُوز که چيتا راوان ئيه‬
‫کوفے په لور ده الال راوان دے‬ ‫کا اجازت وۍ دامه پُرسان دے‬

‫محمد فرمانکه يا څا وطن تا‬ ‫حسين فرمانکه ورور در فدا دے‬


‫يا مه دا سوال دے ويرا يمن تا‬ ‫ماتا راغلۍ دسے اطالع دے‬
‫ده کوفے خلق خو ڈير بے وفا دۍ‬ ‫څه حسين قتل کو په کعبے کے‬
‫بيعت به مات کۍ دامه گمان دے‬ ‫دا جارۍ کڑاۓ يزيد فرمان دے‬
‫‪26‬‬

‫بۍ بۍ فرمانکه وا حنيف جانه‬ ‫حسين فرمانکه نيت مه تاڑلۓ دے‬


‫بلتون خابرا دے ڈيرا گرانا‬ ‫رسول هللا مه خوب کے ليدَلۓ دے‬
‫بلتون قيصے مه الال تا ماکا‬ ‫دسے َد ويائي کوفے تا ويرا‬
‫حسين دَما ده ژمدون سامان دے‬ ‫تا شهادت کے رب امتحان دے‬

‫ظاهر کے څه دۍ باطن که څه دۍ‬ ‫محمد عرض که بيا دسے ورور تا‬


‫حسين غالمه ورونڑا خواگه دۍ‬ ‫خوائيندے واپس کا ورورا خپل کورتا‬
‫بيا ده حسين او ده زينب مينے‬ ‫نور کا هر څه شۍ هللا ده َمل وۍ‬
‫گواه دربار ده شاهۍ سلطان دے‬ ‫خو په بۍ بيانو دا سفر گران دے‬

‫حسين فرمانکه ورورا ارمان دے‬


‫خوائيندو سارامه دا امتحان دے‬
‫وا حنيف جانه ده امر و نهۍ‬
‫بقاﺀ پارا حسين گريان دے‬

‫نوحه‬
‫څه هرچيتا مه الالوۍ ستڑۍ خور به ورسارا وۍ‬
‫په ژمدون به بيال نه ش ُوخوراو وروربه دا وعده وۍ‬ ‫حنيف جانه دا ده څرنگ‬
‫دسےاُويا کا مه وروردے بس دماده سترگو تورتا‬ ‫مشورے ويرکاوے ورور تا‬

‫حنيف جانه پيغمبرهم مه دا وروردے ڈير ژاڑلۓ‬


‫مورزهرهم ورورخدمت دے واڑاماباندے سپارلۓ‬ ‫څه خه گورۍ ورور خطرے کے‬
‫په قيامت به حينف جانه څه ځواب جُوڑاوم مورتا‬ ‫خور بَئۍ څرنگے څۍ کورتا‬

‫څه مه وروروۍ په خطرےکےزه به هم وم سرگردانه‬ ‫حنيف جانه خداۓ َد پارا ماال ورور جُدا نکے‬
‫کا مه ورورچيرے شهيد شۍ نو‬ ‫زينب څرنگ شۍ ايسارا ده الال په ژمدانه کے‬
‫په کوفےاو شام چولو کےبه زه لويلم ُخطبے زور تا‬ ‫دا بلتون خو آچاول دۍ په ژمدون مه لکا اور تا‬

‫کاورور تن الما جُدا شۍ زه بئۍ سار سارا سارا څم‬ ‫حنيف جانا ورور حسين نا ده زه نشم بيليدَلۓ‬
‫به نيزے کا وۍ نوزه به ورپسے گريوان پارا څم‬ ‫عبدهللا نا خو مه ځکا اجازت دے را خستلۓ‬
‫کاوما کا نزولۍ شۍ تنور تا‬ ‫َ‬ ‫انتظار به زه‬ ‫زه به څرنگے واپس څم لگ خو فکر َوکا خور تا‬

‫ده حسين دا غم نجات دے ما ليدلۍ دۍ کتاب کے‬ ‫په ژمدون مه بيال ماکے دامه خداۓ واتا دعا دے‬
‫اۓحسين غالمه حق دےخوڅه لويلےپه اداب کے‬ ‫ال حسين مه جدا ماکے بس همدا خواهش دَما دے‬
‫غوروکے گور تا‬
‫ِ‬ ‫په درويغوکےنقصان دےکالگ‬ ‫ماخوتل په دۍ دُعا کے دۍ السونه ورورا پورتا‬
‫‪27‬‬

‫بيان‬
‫مدينه مه دے پريخلۍ حنيف جانه‬
‫زه ده هسے حنيف جانه ورور سانه څم‬ ‫په ژمدون به جُدا نشم زه الال نا‬
‫خبراوم به شام کوفه زه کربالنا‬
‫مشورے مه ورور تا ماويرکاوا دسے‬
‫په کوفے کے به زه ورورا خطبے لويلم‬ ‫څه خطره وۍ خوائيندے بيال کا الځانه‬
‫ژاڑا وم به کوفے خځے زه گريانا‬
‫پيشگوئۍ ده کربال دے موتا شوۍ‬
‫په دربارو کے څه َسخے ظاليمان کڑۍ‬ ‫کا هم غے موقعے قضا وۍ ال سبحانه‬
‫وير کاوم به ځوابونه زه هر چانا‬
‫نو دما ورکے حصه دے برابارا‬
‫غرض دا څه حسين کوچ َوکه مکے نا‬ ‫ناممکن دۍ ستانيدل ال اِمتحانه‬
‫ورور سا خور حسين غالمه شوا راوانه‬
‫يتيمانو به ده العطش نعرے وۍ‬
‫تسلۍ به وير کاوم زه سرگردانه‬

‫نوحه‬

‫واحنيف جانه ورورا ما کاوا سوالونه‬


‫ال پيشگوئۍ ده کربال يم زه خبارا‬ ‫دا خور او ورور قيصه دے‬
‫کا شم په بهائۍ ويارا‬
‫په شهيدانو به بيا زه کاوم ويرونه‬ ‫څه حسين نوۍ کور کے څه کم ژمدانونه‬
‫همدا مه اِراده دے‬ ‫دا ورور دما ارواح دے‬

‫داظاليمان مه کا شهيد ورور په صحرا کې‬ ‫زه به حسين نا په يو شانے جُدانشم‬


‫ظلمونه به پرده کۍ‬ ‫دۍ شرط کے زه واده ش َوم‬
‫زه به بندۍ السونه َوکم اعالنونه‬ ‫مادۍ راخستۍ عبدهللا نا رخصاتونه‬
‫څه ورور مه بے گناه دے‬ ‫مو کڑۍ فيصله دے‬

‫واحنيف جانه کا ورور سارمه په نيزے څۍ‬ ‫په ژمدانه به جدا نه ش ُو حنيف جانه‬
‫بنديان به ورپسے څۍ‬ ‫دُعا غواڑم هللا نا‬
‫غه وخت به زه کاون حسين حسين غاگونه‬ ‫مرگۍ تا حق دے کا بيا جوڑکۍ بلتانونه‬
‫بنديانو طريقه دے‬ ‫اخير فانۍ دُنيا دے‬
‫‪28‬‬

‫زه به ماتم سا جوڑکم د سے انقالب‬ ‫زه به شيرين الال پرے نگدم بے کاسۍ تا‬
‫دوستان به کم بے تاب‬ ‫بے وير بے نوائې تا‬
‫حسين غالم به جوڑاوۍ ده غم بيتونه‬ ‫نيزو پسے به وۍ ده خوائيندو فريادونه‬
‫شهيد دا فلسفه دے‬ ‫څه زواۓ ده مصطفۍٰ دے‬

‫لعل ده ايرو لعل ده ايرو کے نه پٹيگۍ‬


‫هر څو کا خوارۍ کيگۍ‬
‫زه به ځسين په وينو جوڑکم ماتمونه‬
‫زينب ناما َد ما دے‬

‫بيان‬

‫عابدين نا مدد واخال کجا ُو نا‬ ‫زڑه نا واڑا سوداگانے ک ُوزاوا‬


‫خو په ک َّوت اوڑکۍ نادانے ک ُوزاوا‬ ‫محرم راغۓ شاديانے ک ُوزاوا‬

‫پردے َونيسۍ اکبر او حسن م َشنا‬ ‫زڑه غمجن لرا کا فيض چيرے مقصعد وۍ‬
‫بيا هلے عدن بۍ بيانے ک ُوزاوا‬ ‫اوخۍ مخ باندے راوانے ک ُوزاوا‬

‫سيوره وکا تر خيمے هلے توغدارا‬ ‫حسين غاگ َوکه عباس تا يوے صحرا کے‬
‫زهرا لونڑ‌ے خير امانے ک ُوزاوا‬ ‫ورورا شهزاديانے ک ُوزاوا‬ ‫وشوا‬

‫سترگے پٹے کے انصارو حيادارو‬ ‫غاضريه دے کربال دے نينوا دے‬


‫په درو دون و شاهسواريانے ک ُوزاوا‬ ‫ځاۓ همدادے عماريانے ک ُوزاوا‬

‫يا دمه بيا کوزيدل ش ُو حسين غالمه‬ ‫اوال خروغ ده پردے بندوبست َوکا‬
‫ال کتاب سترگے بيريانے ک ُوزاوا‬ ‫بيا قرار حرم نيکزانے ک ُوزاوا‬

‫څه حيا ورنا ورورا شمس و قمر کۍ‬


‫هغا خوائيندے قدردانے ک ُوزاوا‬
‫‪29‬‬

‫بيان‬

‫دين حق تالش کاوا پالرنيکه تير شول‬ ‫محرم دے راشا دَف او خزان پريگدا‬
‫په قرآن دا ايت شتادے شيطان پريگدا‬ ‫غمو مياشت دے خوشحاليانو سامان پريگدا‬

‫جنازے نه مخکے تلل کال دۍ منع‬ ‫بس نمونځ ده پيغمبر علۍ په شان کا‬
‫جنازو نا مخکے وڑل ده قرآن پريگدا‬ ‫ال خپل نفسا جوڑاول ده اديان پريگدا‬

‫دا قرآن گورے ژمديو تا نازل دے‬ ‫کا تقلي ِد مجتهد نا انکارۍ وے‬
‫تالوت کا ئيه زنده مردگان پريگدا‬ ‫پيراوۍ دا ده امام دے هاديان پريگدا‬

‫دا ده چا زيارت دے قبر کے چوک نيشتا‬ ‫شبيهے کال حرام کڑے مجتهد‬
‫ماردا خداۓ تاوکسا تش کدُوان پريگدا‬ ‫نو زانگوۓ ۔ تعذيے او آسيان پريگدا‬

‫په بوتل ليکهۍ هوشيار ال ناقِالنو‬ ‫مجتهد حُکم نفسۍ خواهشات نوۍ‬
‫اصل واخال نقل او ناقالن پريگدا‬ ‫استنباط شۍ ال قرآن کافران پريگدا‬

‫خپال وياۓ َو گۓ تگۓ حسين آل وه‬ ‫په گمان کے ده ثواب کڑے گناهانے‬
‫ُمال ته هم لگ چرگوڑۍ چرگان پريگدا‬ ‫اما مان کا ته الرے نو گمان پريگدا‬

‫څه ال خپل سار خوگاوے حسين غالمه‬ ‫خپل پرڅم گورے عباس پرڅم ماشمارا‬
‫عادتۍ به منع نشۍ احزان پريگدا‬ ‫ريختيا وايا په عباس دا بهتان پريگدا‬

‫اُس نمونځ ده بدال ولو کارشروع شه‬ ‫ال خپل آس ده ذولجناح کال کڑا جوڑا‬
‫په فروع کے کج روۍ ده نادان پريگدا‬ ‫غم ده پوزے کاوا جانا پيزوان پريگدا‬

‫حق ترخه دۍ ئيه جا ِهل حسين غالمه‬ ‫ريختيا څه دۍ درويغ څه دۍ خه خبار ئيه‬
‫گاٹا خال ده دُنيا دا تاوان پريگدا‬ ‫دۍ چندو تا غ َوالول ده انسان پريگدا‬

‫څه ده خوا خاوۍ کاوا حسين غالمه‬ ‫تور علم وه ده يزيد سپين ده حسين وه‬
‫دين ناجوڑادے نخرا امتحان پريگدا‬ ‫په تاريخ غو ر کاوا جاهالن پريگدا‬
‫‪30‬‬

‫کفتار‬

‫طُول مختصر کا راوۍ وائينے تا‬ ‫حسين فرمانکه وا مسلم جانه‬


‫مسلم واپس شه بيا مدينے تا‬ ‫دما نائب ئيه وا پما گرانا‬
‫دواڑا زامنۍ هم ځان سارا ک ُو‬ ‫دا ده کوفيانو چهيٹۍ څه راغلے‬
‫شوال راوانا‬ ‫َ‬ ‫جامه کوفے تا‬ ‫قائم حجت شه پما بے شانه‬

‫دوا ليار خايونۍ هم ور سارا ش ُو‬ ‫زه ده پوهيگم په حقيقت‬


‫راوان هر واڑه کوفے په خوا ش ُو‬ ‫خو خپل عمل سامه دے اُلفت‬
‫خو ليار خطا شوا ال مسافرانو‬ ‫دَما طرف نا کوفے تاويرا‬
‫په بيابان کے ش ُو پريشانه‬ ‫قيصه په ٹولو څه شۍ عيانه‬

‫تندو نا مڑه ش ُو غا رهبران‬ ‫د ه تاريخدانو فهم په ظاهروۍ‬


‫مسلم ويل فال مه خکارۍ ده زيان‬ ‫با ِطن کے څه دۍ دۍ نا قاصر دۍ‬
‫چهيٹئۍ امام تا دسے تحرير کا‬ ‫دسے عمل به کا ُوو اۓ ورورا‬
‫څه سفر فال دے ڈاک ال نقصانه‬ ‫څه خاکستر شۍ هرا بهانه‬

‫حسين غالمه امام ځواب‬ ‫قدام به خلو په غور و فکر‬


‫دسے تحرير که سفر په باب‬ ‫څه تر قيامت مه باقۍ وۍ ذکر‬
‫څه فال خستلو فکر وه نکے‬ ‫او ظاليمانو حربے هرواڑا‬
‫اميد ده خيرو الرا هللا نا‬ ‫ختمے شۍ ورورا الدۍ ميدانه‬

‫مسلم فرمانکه زواۓ ده رسول ئيه‬


‫امام حق ئيه الرب مقبول ئيه‬‫ِ‬
‫حُکم دَتا دے په دواڑو سترگو‬
‫انکار به چيرے وه نشۍ مانا‬

‫نوحه‬

‫ما حديث دے خپل نيکه نا آوريدلے په دۍ شان‬ ‫حسين ويرک ُو ځوابونه‬


‫څه کاوۍ تَوّکلونه اهلبيت په هللا ورو ورو‬ ‫شهزاده مسلم تا ورو ورو‬

‫اۓمسليما کاهرڅه شۍ خورضا څه وۍ سبحان‬ ‫ورورا ما خال فالونه‬


‫په تکليف کاوا صبرونه آسکاوا دراجه ورو ورو‬ ‫خپل سفر النڈاوا ورو ورو‬
‫‪31‬‬

‫شولو دوستان‬
‫ده بيعت دور شروع شه څه خبار َ‬ ‫غور َوکا مصيبت کے گرفتار ُوو ٹول نبيان‬
‫په زرگا ُو بيعتونه ش ُو ادا ده موال ورو ورو‬ ‫تيرا وا مصيبتونه په نابودے دُنيا ورو ورو‬

‫يو قاصد حسين غالمه بيا مسلم کڑلو راوان‬ ‫ُمضيق دۍ کلۍ ناما واڅه ولما وه مسلم جان‬
‫َوئې ليکهل ُوٹول حالونه موالاوسکے راڅا ورو ورو‬ ‫قاصد راوڑوپيغامونه شه راوان شهزاده ورو ورو‬

‫اخيردا مسلم کوفے تا شه داخل ڈير په امان‬


‫مختارکورکۓخپل بارونه کوز ک ُو اوڑکيو سارا ورو ورو‬

‫اس وقت کوفے کا گورنر نعمان بن بشير تها جسکۍ بهن زوجه مختار کي‬
‫همشيره تهۍ۔ اس لۓ وه نرمۍ برتتا تها۔ يعنۍ سختۍ سے پيش نهيں اتا تها‬
‫اور شايد چاهتا تها که امام حسين کامياب هوں تو بهتر هے۔ وهللا اعلم‬

‫نظم‬

‫جهنم ده خداۓنعمت دے ده مظلوم جنتۍ حق کے‬ ‫هر نعمت کے عذاب پٹ دے‬


‫يزيدۍ به ورکے سيځۍ حسينۍ تا نصرت شتا‬ ‫هر عذاب کے نعمت شتا دے‬

‫دا څه مرگ نا خوفزده دے داده هسےنا فهمۍ وا‬ ‫په اُوبو کے طغيانۍ شتا‬
‫څوڅوځال په خوب کے مڑشوے مرگ نا پس اقامت شتا‬ ‫هم اوبو کے لذت شتا‬

‫هر څه دۍ خداۓ نعمتونه ته په خپالهم نعمت ئيه‬ ‫اونگۍ ده کال هالل شۍ کال قمر کال بدر‬
‫کاده شکرپه راز پوهۓشوےده هرشکرقيمت شتا‬ ‫په يو حال صرف هللا دےمخلوق کے حرکت شتا‬

‫شکرهم ده خداۓمخلوق دےته به څه شکراداکے‬ ‫خوفزده التکليف نشےداتکليف هم لوۓنعمت دے‬


‫بس هللا فرمانبردارۍ کے ده شکرونوق َّوت شتا‬ ‫په تکليف کےکاوا شکرهرتکليف کے راحت دے‬

‫ده عرفان ال سمندرا يو قطره حسين غالمه‬ ‫په وجود څه ستڑاۓ نشے نه پوهيگے په ارام‬
‫کا حاصله څه خبار شے ذلت شتا دے عزت شتا‬ ‫په ارام کےستڑمونۍ دے ستڑمونۍ کےفرحت شتا‬

‫څه څه نيشتاغاهم شتا دۍ څه په فکرکےده راغل ُو‬ ‫ضد دَخداۓده نعمت نيشتا‬
‫ضد ناپيژاندل شۍ ِ‬
‫هرشۓ ِ‬
‫ده حسين غالم اُلفت کے محبت کے نفرت شتا‬ ‫جهنم هم خداۓنعمت دےهرنعمت کےحکمت شتا‬
‫‪32‬‬

‫گفتار‬

‫ُخداۓ ده کامياب کا خو حال پُر خون دے‬ ‫هُمام فرمانکه څه مرحبا وۍ‬
‫زيات الهرشۍ نا دتا ژمدون دے‬ ‫واحسين جانه سالم په تاوۍ‬
‫وا ده رسول َد چمن گالبه‬ ‫بےواختا څرنگ حج نا راوان شوے‬
‫کا الڑے ما به دا انديخناوۍ‬ ‫وا موال کڑۍ به تا عمره وۍ‬

‫حسين فرمانکه ڈاڈا خپل زڑه کا‬ ‫حسين فرمانکه کا واۓ ايسار‬
‫خوارۍ دَما به وے نرۍ َورکا‬ ‫يا به شهيد َوم يا گرفتار‬
‫دُنيا طلبۍ تا زه راوان نه يم‬ ‫دسے اطالع وا ماتا راغلۍ‬
‫ما هر عمل به رب په رضا وۍ‬ ‫حج کے به قتل حمله په تاوۍ‬

‫شوم هللا رحمان دے‬


‫کا زه کامياب َ‬ ‫شاعرا زه ده الرم اِدراک‬
‫ِ‬
‫کا بيا شهيد شم دا هم احسان دے‬ ‫ده امن ځاۓ دے حرم پاک‬
‫هر دوو صورتو کے زه کامياب يم‬ ‫کعبے حرمت دے څه ضائع نشۍ‬
‫مقصد دَما به اخير پورا وۍ‬ ‫دما په قتل څه واس دما وۍ‬

‫دامه مقصد دے څه دا پوراشۍ‬ ‫کوفے نا راغلے دسے ده وياۓ‬


‫حق ال باطلو وشوا جُدا شۍ‬ ‫څه خپال مور ده حج پارا بياۓ‬
‫يزيد کرت ُوتو نا خلق اگاه شۍ‬ ‫اُويا څه حال کے ده ک ُوفه پريخال‬
‫فرزدقا څورا به حق پرده وۍ‬ ‫بهتر به ماتا دَتا اطالع وۍ‬

‫اسالم پرده دے څرگندۍ داۓ نشۍ‬ ‫زه خه خبار يم ده فيض چيختنا‬


‫بے قربانيانو داکار کيداۓ نشۍ‬ ‫صحيح ساڑۍ نا کاوے پوختنا‬
‫بے قربانيانو حسين غالمه‬ ‫کوفيانو تورے يزيد سارا دۍ‬
‫ازادۍ عمر نصيب ده چادے‬ ‫زڑو نائې هر څو کاتا سارا وۍ‬

‫نوحه‬
‫يزيد اسالم نامے باندے شروع ک ُو بدعتونه‬
‫ده ُ‬
‫بيت المال دولت سائې حالل ک ُو شرابونه‬ ‫پما باندے واجب دے غا عمل پورا کاوم‬
‫عَوام نا به غفلت ده غالمۍ ليرۍ کاوم‬ ‫شاعرا ده عرابو کربال واتا ده څم‬

‫په عيش او په عشرت ده تقسيميگۍ ُ‬


‫بيت المال‬ ‫داماڅه اۓ همامه حج عمرے کے که بدال‬
‫ظاليمو خالفت په سلطنت کے که بدال‬ ‫داځان سارا څه بيا وگورا ده رسول آل‬
‫پما باندے واجب دے خلق به زه بيداراوم‬ ‫مکے په مثل ځاۓ به کربال نه جوڑا وم‬
‫‪33‬‬

‫ده ظلم بادشاهۍ دے تقريرونه بے اثر دۍ‬ ‫ده شام ملوکيَّت باندے عرصه وش َوال ڈيرا‬
‫دۍ ذلت زندگۍ نا ده عزت مڑيدل بهتر دۍ‬ ‫هُمامه نصيحتونا اُس دے خابرا تيرا‬
‫په تورو به ده وينو فتح زه حاصالوم‬ ‫تقرير تا راوان نه يم زه به ځان قرباناوم‬

‫ده ظلم بادشاهۍ باندے خاموش څه وۍ عوام‬ ‫دا کارڅه اسان نه دے څه ظالم ظلم څرگند شۍ‬
‫هرواڑا ظاليمان دۍ ده هللا دے دا کالم‬ ‫دۍ کار کے به ده دۍ دُنيا اُوبه م ُو باندے بند شۍ‬
‫ده وينو په طاقت به زه ظلمونه ڑانگاوم‬ ‫واڑو واڑو باچيّو سا به تندا تيراوم‬

‫کا ما قيام َونه که نو په دۍ روۓ زمين‬ ‫په خلقو به څرگندشۍ کرتُوتونه ده يزيد‬
‫ده بدو عملونو به ناما جوڑا شۍ دين‬ ‫خو ما څه آل سارا درو وريځو تگۓ کۍ شهيد‬
‫اسالم نا ده باطلو دا پردے اُوچاتا وم‬ ‫ده کربال بيوان کے به گلونه ال گاوم‬

‫حسين غالمه کا قرباني نه واۓ ده شبير‬ ‫دا ته څه زلمۍ گورےڅه دا واڑه شۍ شهيد‬
‫مسجد به نن ده هغو بت پرستو وه جاگير‬ ‫او قيد څه رسول آل شۍ نو پيدا به شۍ اميد‬
‫همدۍ نقطے َد پارا کتابونه الٹا وم‬ ‫زه کارده اشاعت به عابدين باندے سپارم‬

‫نوحه‬

‫زه نه حکومت پارا راوان يم کربال تا‬


‫نه چا مغفرت پارا راوان يم کربالتا‬
‫زه حق او باطل تمير َد پارا يم راوان‬
‫څه ظاهر په هر چاشۍ رسول خليفه گان‬ ‫ورور مه حکومت معاويه تاپريخله دۍ َد پارا‬
‫زه دۍ صداقت پارا راوان يم کربال تا‬ ‫خلقه څه روشنا ما مقصد پارا کۍ لياره‬

‫چوک ده اولۍ االمر ال مطلب نه دۍ خبار‬ ‫نه زه نصاراؤ عقيدے سا الرم کار‬
‫ويائې اولۍ االمر دے همدا يزيد بدکار‬ ‫څه زه شم قربان اُمت تاشۍ جنت تيار‬
‫بس دۍ وضاحت پارا راوان يم کربال تا‬ ‫نه زه بغاوت پارا راوان يم کربال تا‬

‫زه به درويغزونئے او صادق کم بيال بيال‬ ‫نه ما دا مقصد دے څه خلق ما َد پارا ژاڑۍ‬
‫زه به مسلمان او منافق کم بيال بيال‬ ‫جوڑا يو دهنده شۍ پيسے ما په ماتم غواڑۍ‬
‫زه دۍ شريعت پارا راوان يم کربال تا‬ ‫نه زه تجارت پارا راوان يم کربالتا‬

‫زه په مرگ رضايم خوبيوت نا مه انکار دے‬ ‫نه مه دۍ نظام ده قبالولو اراده دے‬
‫اۓ مسلمانانو بيا علۍ خو َد ما پالر دے‬ ‫نه دا غانظام دے څه هللا ورنه رضا دے‬
‫زه نن پالر نصرت پارا راوان يم کربال تا‬ ‫زه نه څه شهرت پارا راوان يم کربال تا‬
‫‪34‬‬

‫بيا هيچا بيعت جرٔات وه نشه ال امام‬ ‫زه به ده اصحاب او اهل بيتو فرق خکارا کم‬
‫ده حسين مقصد کڑلو واضح حسين غالم‬ ‫زه به ده غدير اعالن ظاهر په کربال کم‬
‫ويائې څه زيارت پارا راوان يم کربال تا‬ ‫زه دۍ عبادت پارا راوان يم کربال تا‬

‫پيغمبر دۍ ويلۍ وې به دولس ُخلفاﺀ‬ ‫واقعه قرطاس ده نفاق نوۍ منصوبه وا‬
‫خلق ويائې څالور دۍ نور درويغ ا ُو ويلو چا‬ ‫دين َد بربادۍ غا جوڑا شوۍ منصوبه وا‬
‫زه دۍ عدالت پارا راوان يم کربال تا‬ ‫زه ئې شناخت پارا راوان يم کربال تا‬

‫چوک دۍ مستقيم چوک دۍ غلط راوان په ليارے‬ ‫ما پالر او ما ورور کا چيرے کڑاۓ وے بيعت‬
‫ايا پيغمبر حديث ده هم ته خطا شمارے‬ ‫ما به هم يزيد بيعت وه کڑاۓ په سرعت‬
‫کذب مزمت پارا راوان يم کربال تا‬ ‫زه همدۍ حجت پارا راوان يم کربال تا‬

‫نوحه‬
‫راوڑلو اسالم رسول ختم رواجونه ش ُو‬
‫ختم جهالت ش َولو برسيرا حکومتونه ش ُو‬ ‫څم څم کربال تا څم‬
‫َوليد عربو کے دُنيا معرفت او علم‬ ‫بدعتونه ختما وم‬

‫خو رسول مرض کے خلقو زڑه گانڈ پرشوڑا کا‬


‫کاغذ او قلم باندے اصحابو غوغه جوڑا کا‬ ‫زه اسالم دَپارا ورونڑو‬
‫ويل ُو رسول ده تحرير به تل کۍ گمراهۍ ختم‬ ‫قربانيانے ويرکاوهم‬

‫څه تحرير وه نشه بدعتونو سارڅرگند کڑلو‬ ‫انبياﺀ راغلو هللا نا سيدها ليار خايلو تا‬
‫جانشينۍ ده غدير سياسۍ قلع بند کڑلو‬ ‫دينۍ راوڑه ده اسانۍ رسم ختماولو تا‬
‫شام تاراغئے ملوکيت خالفت نامے کے ضم‬ ‫جوڑکو خلقو رواج ُونه پاتے شه دين محترم‬

‫څم څه خالفت جامے بادشاه ال جسم ليرے کم‬ ‫هرنبۍ نا ورستا خلقو دين کے تبديلۍ َوکے‬
‫بيا به شرابيانو تا رسول خابرے تيرے کم‬ ‫بل نبۍ رب راواسته بے اجرۍ نيکۍ َوکے‬
‫وينو سا به زه ده اسالم بيا امرونه َوليکهم‬ ‫شولو ستم‬
‫خو نبيانو او وصيانو باندے َو َ‬

‫گران حسين شهيد شه بدعتونو ختماولوکے‬ ‫هر نبۍ نا ورستا امت بدعتونه جمع کڑل‬
‫مگر دے حسين غالم بدعتو جوڑا َولو کے‬ ‫هر وصۍ بيا حق څرگنداولو بے آراما کڑل‬
‫بدعتونه جوڑاوۍ خو خاص ده حسين په ماتم‬ ‫حق کےباطل دسے گاڈ ش ُو لکا مالوچ اور ريشم‬
‫‪35‬‬

‫نوحه‬
‫شولے په مومنانو‬
‫وضيفے بند َ‬
‫خولے ده شيخانو‬
‫شولے َ‬‫په رشوت بند َ‬ ‫اۓ هماما واورا ما تقريرونه‬
‫بي ُزوانے ساتۍ په دربارونه‬ ‫ته شاعر ئيه ځکا خايم حالونه‬

‫کاوۍ سپو سا لوبے حقوق پامال ش ُو‬ ‫ايا نه ده گورے دين پاماليگۍ‬
‫ايانه ده گورے حرام حالل ش ُو‬ ‫بدعتونه ده دين رواج جوڑيگۍ‬
‫کاوۍ مائيندو ترائيندو سا نکاحونه‬ ‫پس پشت غورزيگۍ قرآن حکمونه‬

‫هميشه په َمے او شترنج لگيادے‬ ‫خليفه بالل شۍ ناست دے په تخت‬


‫چنگ رباب او غنا باندے رسيا دے‬ ‫شرابۍ وا زانۍ يزيد بد بخت‬
‫مومنانو په مال کيگۍ رقصونه‬ ‫ُ‬
‫بيت المال په دولت کاوۍ عيشونه‬

‫دۍ عرب ُش َرفا واڑا خاموش‬ ‫ايا نه ده گورے حال دامنگير‬


‫لکا نوۍ َد چا فکر او هوش‬ ‫ُ‬
‫بيت المال ده گانڑۍ ذاتۍ جاگير‬
‫اُس پما دۍ واجب دين خدمتونه‬ ‫په دربار کے ده څخل شۍ شرابونه‬

‫يا خو هغا وخت وه څه محمد وه‬ ‫خالفت نا وکسا ملُوکئّت شه‬


‫اۓ حسين غالمه تختۍ مسجد وه‬ ‫جوڑ ده مصر په شان فرعونيت شه‬
‫يا خو داغا وخت دے ساز دۍ محلونه‬ ‫په ديندارو کيگۍ څرگند ظلمونه‬

‫بيت المال جوڑا شوا ذاتۍ خزانه‬


‫گورنرۍ جوڑ که اب ِن مرجانه‬
‫زنا ذادو پرے ک ُو ده دين رگونه‬

‫گفتار‬

‫هر چا به ويل ُو َوکا پيغام‬ ‫مسلم په کور ده مختار ولما وه‬


‫وا مسلم جانه راشۍ امام‬ ‫بيعت شروع ده مسلم ڈآڈآ وه‬
‫څه جوڑ په خير شۍ َد م ُو انجام‬ ‫بيعت ده ديرشو زرو پورا شه‬
‫کانوے حشر َد م ُو تبا ه وه‬ ‫هريو مشتاق ده حسين موال وه‬
‫‪36‬‬

‫کوفيان ال خوفه ڈير پريشان ش ُو‬ ‫مسلم عابِس تا وير که تحرير‬


‫دربار شه ختم واڑا پرشان ش ُو‬ ‫په حال خبار کا دسے شبير‬
‫ابن ذياد خوف نائې سلوۍ بند وے‬ ‫وشوا کوفے په لور راوانيگا‬
‫اوسان ده هر يوه کوفۍ خطا وه‬ ‫ڈير انتظار کے مسلم َد تا وه‬

‫بيائي هانۍ که ال کور طلب‬ ‫دۍ وخت امير ده کوفے نعمان وه‬
‫دائۍ ورتا ويل ُو ڈير په غضب‬ ‫څه په کوفے کے مسلم مهمان وه‬
‫په ڈيرے بيڑے مسلم حاضر کا‬ ‫بيعت شروع وه نعمان خاموش وه‬
‫زه خه خبار يم څه تاکارا وه‬ ‫په امامت ده حسين رضا وه‬

‫بے خوف ويالڑ وه هانۍ دلير‬ ‫عابس راوان شه کال مکے تا‬
‫ابن ذياد َوسوه ال قهرا ڈير‬ ‫اب ِن زياد راغئے په شپے کوفے تا‬
‫گوزارۍ َوکه هانۍ زخمۍ شه‬ ‫ده کوفے رُخ په بل طرف واوڑۍ‬
‫خو هانۍ بيا هم په قوم ڈآڈآ وه‬ ‫غه وختے دسے فکر َد چا وه‬

‫په کسوٹۍ ده حسين مظلوم‬ ‫څه کال راغئے عبيد مختور‬


‫حسين غالمه زر ش ُو معلوم‬ ‫مسلم بدال که ده مختار کور‬
‫هانۍ په شانے څو حق پرست و ُو‬ ‫ده هانۍ کور کے مسلم ولما شه‬
‫نور ديرشو زرو ايمان کچا وه‬ ‫هانۍ محب ده مشکل کشا وه‬

‫ابن ذياد َو الگاول دربار‬


‫کوفيانۍ واڑا ک ُو خبردار‬
‫کاچا امداد َد مسلم جان َوکه‬
‫بيا دا اُو نه ئې څه ما نااشنا وه‬

‫نوحه‬

‫هانۍ که دسےځواب په عشق مه زڑه دےغرقاب‬


‫فقط ده اب ُو تراب‬ ‫اُويا هانۍ ويلے ده وه نک ُو تعظيمونه‬
‫زڑه مه سودائي دے ده چا څه کم تعظيمونه‬ ‫واڑا ده ٹيٹيگۍ ابن ذياد په دربارونه‬

‫څرنگ بے باک غاگيگے ۔ مرگ تا َد نزگيريگے‬ ‫دا ابن ذياد دربار دے رُعب مه په هر بشر دے‬
‫ويلے ده نه پ ُوهيگے‬ ‫هر يو ال دۍ خبار دے‬
‫ڈير ده خوشحاليگم څه کاوم کال قتلونه‬ ‫ُ‬
‫ته څرنگ بے خوفه ئيه هانۍ اويا حالونه‬
‫‪37‬‬

‫مسلم ِدما ولما دے ۔ سفير ما ده موالدے‬ ‫المرگ به غا ڈاريگۍ ۔ چوک په دُنيا نازيگۍ‬
‫ځان مه ورنا فدادے‬ ‫هانۍ په يوے پوهيگۍ‬
‫څو پورے ژمداۓ وم َوبَئۍ نکسے ملع ُونه‬ ‫عشق َد معرفت عاشقان نه ساتۍ سارونه‬

‫حسين غالمه هانۍ ۔ َوکا مسلم مهمانۍ‬ ‫خا احترام ما کاوا ۔ زياتئے کالم ماکاوا‬
‫ويرۍ که سار قربانۍ‬ ‫ننگ ده امام ما کاوا‬
‫مودت مطلبونه‬ ‫َوئي خايل دُنيا واتا ِّ‬ ‫راواال مسلم ال کورا وامه ورا سوالونه‬

‫بيان‬

‫څه مسلم بن عقيل سا ما ميالؤ کا‬ ‫ابن ذياد څه ده مسلم شه طلبگار‬


‫يم محب ځکا پما َوکا اعتبار‬ ‫خپل غالمۍ جاسوسۍ تا که تيار‬

‫مسلم راواسته معقل ده هانۍ کورتا‬ ‫دۍ جاسوس نا مامعقل وا تاريخ ليکهۍ‬
‫بيا معقل که ابن ذياد به حال خبار‬ ‫دسے ليکهۍ معقل وه ڈير مکار‬

‫ابن ذياد هانۍ را ا ُوغ ُو ختل دربار تا‬ ‫ابن ذياد څه رقم ويرکه دائي ويل ُو‬
‫خو هانۍ ال مسلم جان َوکه انکار‬ ‫ځان ناجوڑکا اهل بيتو طرفدار‬

‫ابن ذياد دۍ وخت معقل تا ايشارا کا‬ ‫ځان حسين قاصد ظاهر کا په مسجد کے‬
‫هانۍ پوهۓ شه څه څرنگند مه شه اسرار‬ ‫ا ُويا ڈير ضرور مسلم سا الرم کار‬

‫هانۍ ويرنکه مسلم حسين غالمه‬ ‫دا دولت مه دے مسلم پارا راوڑۓ‬
‫اخير ځانۍ کي مسلم باندے نثار‬ ‫ورسا واخلۍ ضرورۍ کا وۍ هتهيار‬

‫معقل مسلم بن عو سجه تا راغئے‬


‫مصنوعۍ ژاڑا کۓ دا َو که گفتار‬

‫نوحه‬

‫دا معقل َوگورا تاباندے گواه دے‬


‫ا ُويا ويلے مسلم تا کارا ولما دے‬ ‫وا هانۍ ما واتا راکا ځوابونه‬
‫ده انکار ده پاتے نش ُو جوازونه‬ ‫ويلے تا وير کو مسلم تا امانونه‬
‫‪38‬‬

‫کاولو‬
‫غرض دا هانۍ مسلم نه وير َ‬ ‫څه هانۍ کال معقل تا َوليدَلو‬
‫واچاولو‬
‫َ‬ ‫ده مختار په شانۍ جيل کے‬ ‫اميدونائۍ ال باما َولويدَلو‬
‫خو ده قتلۍ پاخه َوک ُو نياتونه‬ ‫دۍ جاسوس ليدو سائي وکو ارمانونه‬

‫دَهانۍ دۍ قيد مسلم کڑلو بے کور‬ ‫ابن ذياد تائي ويلو مانه دے باللۓ‬
‫واڑا الڑو بيال پاتے شه شاه زور‬ ‫دَما کور تا مسلم خپال دے راغلۓ‬
‫هاۓ حسين غالمه َوکا فريادونه‬ ‫ولما نه چادۍ ا ُوخلۍ ال کورونه‬

‫ابن ذياد ويل ُو وشوا هر څه پوير کا‬


‫ڈيرے بيڑے سا مسلم ماتا حاضر کا‬
‫قيصے پريگداوا ِدما واورا حکمونه‬

‫نوحه‬

‫بل طرف زواۓ ده حسن دے۔ تره ترڅنگ گل په رفتن دے‬ ‫په طرف ده کربالڅۍ ده اکبربابا جان ورور ورو‬
‫ديارلس کالوگلبدن دےشرماوۍ دَخ ُوبان ورو ورو‬ ‫شاهسوارده ذوالجناح څۍهمرکاب شيعه گان ورور ورور‬

‫ورپسے حسن مثنا دے ۔ شان و شوکت کے مجتبۍٰ دے‬ ‫حج بدال څه شه عمرےکے ۔ فرشتونعرے سورےکے‬
‫گران شوهر دا َد ُکبرا دے څۍ َد تره په گزران ورو ورو‬ ‫منزل خپالايشارےکےپه طرف دَجانان ورو ورو‬

‫بانڑ بلبلے کجاؤ کے ۔ دَحيا گانڑو پردو کے‬ ‫شاه َد دين َرب په وعدےڅۍ ۔ گوياروح المدئنے څې‬
‫په قرار قرارسلگوکے ياداوۍ صغراجان ورو ورو‬ ‫حق باطل په فيصلے ځۍ َد يثرب شاه طوطيان ورو ورو‬

‫کجاؤ سا عابدين ۔ لکا ن ُور شغله ده دين‬ ‫په سفر ده نور چهرے دۍ۔ سايه فگن فرشتے دۍ‬
‫سجدوخال پاس په جبين څۍ هردوا اِمامان ورو ورو‬ ‫کجاؤ کے هچکولے دۍ زانگۍ غويگو دوران ورو ورو‬

‫هاۓافسوس حسين غالمه ۔ غمگسارئيه ال انجامه‬ ‫قافيلے علمبردار دے ۔ په فرس عجب سوار دے‬
‫کاشکےدا مختصر جامه دسے ماواۓ خزان ورو ورو‬ ‫وفادار آقا په سار راپاوۍ خپل نيشان ورو ورو‬

‫ذوالجناح خروغ سينگاردے۔ ده آقاعجب وقار دے‬


‫يوطرف ورنااکبردےبريخاوۍ دَچشمان ورو ورو‬
‫‪39‬‬

‫گفتار‬

‫مسلم شوے اوخۍ په مخ راوانے‬ ‫مسلم فرمانکه مسافرۍ دے‬


‫دائې فرياد که څه وانيکزانے‬ ‫نيکزانے ڈيرا مه بے کسۍ دے‬
‫ما اوچات نکے نور چيتا ويرم‬ ‫نور حاجت نيشتا فقط التندو‬
‫پما ويرانا دا ابادۍ دے‬ ‫سائل ده يو گوٹ اوبو سوالۍ دے‬

‫طوعه فرمانکه رنگ سلطانۍ الرے‬ ‫طوعه مسلم تا اوبه په منڈے‬


‫لباس هم خدايگو ده سردارۍ الرے‬ ‫ويرکے بے شانه په خالصے ٹنڈے‬
‫عجب خابرے ده فقيرۍ الرے‬ ‫مسلم دُعا کا يا ربا اجر‬
‫څه سبب تا ده دۍ عاجزۍ دے‬ ‫ته وير کے ڈيرا مه بيواسۍ دے‬

‫مسلم فرمانکه دورا بيکس نه وم‬ ‫څه ا ُوبه نوش کے مسلم دلگير‬
‫زواۓ ده عقيل يم دسے بيواس نه وم‬ ‫نو ديوال شاتا کور سا نزگير‬
‫مسلم نا ميگم ما سارا خدايگو‬ ‫چولے کے چيناسته په دۍ شان‬
‫ک ُوفيانو کڑۍ بے وفائۍ دے‬ ‫څه ک ُوم دستور ده بے نوائې دے‬

‫طوعه نيکزانے څيرے گريوان که‬ ‫هاۓ ده مسلم دا څرنگ نصيب وه‬
‫شروعۍ الڈيرا غما شيوان که‬ ‫څه نه سلمان وه او نه حبيب وه‬
‫مسلمۍ کورتا نايا راوان که‬ ‫بن ابۍ شبيب وه‬‫نه عابس ِ‬
‫دسے ليکهلئے بيان راوۍ دے‬ ‫هزار دوستانو کے تنهائې دے‬

‫حسين غالمه وکا فرياد‬ ‫طوعه فرمانکه ځوانا پا څيگا‬


‫ابن ذياد‬
‫لخکر طرف نا ده ِ‬ ‫اوبه ده نوش کے څه راوانيگا‬
‫گرفتارۍ تا ده هغه شهزاد‬ ‫څه ده غرض دے څه چيناستلے‬
‫راغئے څه غاگۍ ده ليرۍ دے‬ ‫دا طريقه خو ده فقيرۍ دے‬

‫نوحه‬

‫اوس به دا لخکرطوعه يوبل باندےسواره وکسے‬


‫تورا به دَما اوس ده هريو په ورميگه وکسے‬ ‫پريگدا طوعه ماڅه اوسکےجنگ ده مزارۍ َوکم‬
‫دورامه ورپريگدا څه ديدار ده دۍ شقۍ َوکم‬ ‫بيا مه نندارا کا څه زه غاگ ده حيدرۍ َوکم‬
‫‪40‬‬

‫اواته مسلم په جنگ ديخنو نعرے سورے ش َولے‬ ‫خالصه دروازه کا څه زه کور کے گرفتار نشم‬
‫ڈاکے ال سارونو ده کوفے هغا چ ُولے ش َولے‬ ‫دا ده کورحرمت دےڅه مجبور زه په گوزار نشم‬
‫شير حسينۍ َوکم‬
‫څه تعريف ده جنگ به زه ده ِ‬ ‫نه غواڑم څه کور کے نايا وينو ابيار َوکم‬

‫دواساوا لخر يو هاشمۍ السا سقار ش َولو‬ ‫زه علۍ وياره يم ده ميزبان ده کور عزت کاوم‬
‫باالخير مسلم ده فريب دام کے گرفتار ش َولو‬ ‫ننگ او ده ناموس ده اهل خانه حفاظت کاوم‬
‫وه ئې که فرياد خندق نا څرنگ راهائۍ َوکم‬ ‫کور کے نايا گرانا دے څه کور پهرادارۍ َوکم‬

‫بس حسين غالمه ژاڑا وخت دےاوس ژاڑا َوکا‬ ‫اُوس به ده اشعت فوجونه واڑا دربدر وکسے‬
‫وخت ده يو دلير ده شهادت دے واويال َوکا‬ ‫هرڅومه کا جنگ واتا لخکر باندے لخکر وکسے‬
‫نيشتا ثانۍ هر څو تاريخونو تالشۍ َوکم‬ ‫سرو وينو باران به په چولو سار سارۍ َوکم‬

‫يو کا يم لخکرو تا طوعه فکرونه ما کاوا‬


‫جنگ کے کا هر څو وم بے نوا فکرونه ماکاوا‬
‫مرحبابه اُوئيه څه زه جنگ ده تنهائې ِوکم‬

‫بيان‬

‫ده اشعت زوۍ ورنا نور لخکر طلب که‬ ‫شا خبار ال روايتو گرانا ورورا‬
‫ابن ذياد پوهۓ شه هلے مسلم ال زورا‬ ‫څه شے بچ ال طاغوطيانو شنگ او شورا‬

‫تاريخ ليکهۍ په ک ُوٹو بَهئۍ خلق ويشتَلو‬ ‫ده طاقت او شجاعت قيصے دۍ ڈيرے‬
‫غرض دا لخکر نائې جوڑا کا بٹورا‬ ‫خو ميزانۍ ده تاريخ په رنڑا گورا‬

‫ابن ذياد ويل ُو څه چال سارائې ٹينگ کو‬ ‫څه دوا ساوا فوج طوعه په مکان راغۓ‬
‫دهوکے آمن ويرکو فوج نه الرم دورا‬ ‫مسلم جنگ تا اواته طوعه ال کورا‬

‫هاشمۍ دا شير دهوکے کے گرفتار شه‬ ‫غور وکا داميدان نه وه چُولے وے‬
‫ابن ذياد خپل تاريخ ڈاک که ال پيغورا‬ ‫ده يوه َکس کيگۍ لخکر سارا جنگ څورا‬

‫هاشميانو شجاعت په مخکے نورو‬ ‫څه مسلم يوسل پنځوش کاسا ک ُو قتل‬
‫ُشجاعانو تعريفونه ُشو بے سُرا‬ ‫شوا په نورو باندے سپينا رنڑا تورا‬

‫الس تاڑلۓ ئې څه بام باندے شهيد که‬ ‫ابن ذياد پينځه سوا نور واستا َولو‬
‫په دۍ غم حسين غالمه اوخۍ اورا‬ ‫پنځوس پاتے ش ُو نور واڑا شو تر گورا‬
‫‪41‬‬

‫نوحه‬

‫زه مرگِ يزيد نا خو بيزار يم‬


‫مرگِ يزيديت تا تيار يم‬ ‫نه کاوم بيعت چيرے ذلت سارا‬
‫اراده کامياب دے همت سارا‬ ‫حسين حسين نه دے چا بيعت سارا‬

‫طاقت نا به مخکے خپل کردار کم زه‬ ‫حسين رسول يو بل نادۍ دے صفت‬


‫ځان به په امرو نهۍ نثار کم زه‬ ‫ده حسين بعيت دے ده رسول بيعت‬
‫جنگدے ده سادگۍ عيش او عشرت سارا‬ ‫ما بيعت پيوست دے نب َّوت سارا‬

‫هر څو ڈير لخکروۍ کوفۍ او شامۍ‬ ‫دا يزيد دے څورا ناراوا ويائې‬
‫فوج دے َد دمابيکسۍ او مظلومۍ‬ ‫ځان تا خليفه ده مصطفۍٰ ويائې‬
‫وير به کم شکست زه شهادت سارا‬ ‫شاه در اندازۍ کا شريعت سارا‬

‫ظاهر او باطن سارا سارا بيا يم‬ ‫درگزر اسالم به بيا روشن کم زه‬
‫ده دنيا تاريخ په نتيجه بيا يم‬ ‫بے هوشۍ به ختم ال گلشن کم زه‬
‫نُور زندگۍ نه کاندۍ ظلمت سارا‬ ‫هر څو يزيد دين پٹ که بدعت سارا‬

‫خالد ال سنگسار خليفه معاف کڑلو‬ ‫درست دے څه نن خلقو سترگے پٹے دۍ‬
‫دين کے خليفه پيدا شگاف کڑلو‬ ‫ما تا رب راکڑۍ جرٔات مٹے دۍ‬
‫درپرده مزاق دے خالفت سارا‬ ‫جنگبه په قلت کاوم کثرت سارا‬

‫هيڅه نه دۍ دے خطره اسالم واتا‬ ‫جنگ به باطل سا ده حقيقت کاوم‬


‫ځکا ويايم هر حسين غالم واتا‬ ‫دشمنۍ سا جنگ ده محبت کاوم‬
‫حق آواز کا پورتا شجاعت سارا‬ ‫ظلم مخ تا څم مظلوميت سارا‬

‫تورو سا به وينو مقابله کم زه‬


‫مڑۍ به عيسۍ په شان زنده کم زه‬
‫ما بے بسۍ جنگ دے حکومت سارا‬

‫گفتار‬
‫واخکوليا ځوانا ده کوم خاندان ئيه‬ ‫طوعه فرمانکه ال گلو خکولۓ ئيه‬
‫کا مسافر ئيه ده بل وطن ئيه‬ ‫سپاهۍ په شانے خه جوڑاولۓ ئيه‬
‫ده چا ولما ئيه څه درپدر ئيه‬ ‫نه ده پوهيگم څه په دۍ وخت کے‬
‫غمو کوفے تا چا راباللۓ ئيه‬ ‫ځوانا ال کورا څرنگ واتلۓ ئيه‬
‫‪42‬‬

‫دسے مائيگے ستڑاۓ ستومان ئيه‬ ‫کوفے ده کلۍ عزت نسکور دے‬
‫چوک ده ميزبان دے دَچامهمان ئيه‬ ‫ده اب ِن زياد ده ظلمونو زور دے‬
‫يا خو زخمۍ ئيه څه چيناستلے‬ ‫اُوبه ده نوش کے څاراوانيگا‬
‫نيولۓ ئيه‬
‫يا مه گمان دے تبے َ‬ ‫واځوانا ويلے وداريدلۓ ئيه‬

‫زه به دَتا ده زخمو مرهم کم‬ ‫ځوانا مسلم ده نيولو حکمونه دۍ‬
‫خه بندوبست به تا ده ارام کم‬ ‫ځکا سپاهيانو شروع گشتونه دۍ‬
‫اوخلۍ تورا ده الس کے گورم‬ ‫مسلم په ځاۓ به چوک ازار کۍ‬
‫کا ده مسلم په ننگ جنگيدلۓ ئيه‬ ‫ويلے څه ځوانا مليا تاڑلۓ ئيه‬

‫حسين غالمه ده سوز وائينا کا‬ ‫دۍ ځاۓ الگيداۓ ده ظلم اور دے‬
‫ناز په مدد ده مشکل کشا کا‬ ‫چيتا ده کلے چيتا ده کور دے‬
‫ده حسين غم کے هميش ژاڑا کا‬ ‫کوم ځاۓ ده کار دے څه ده غرض دے‬
‫ده مظلومانو غم سيځاولۓ ئيه‬ ‫څه ده کوفے په لورۍ راغلۓ ئيه‬

‫نوحه‬

‫کا زامن مانا پاتے نه وے۔وا طوعه نيکزانے‬


‫وا طوعه نيکزانے‬ ‫وا طوعه نيکزانے‬
‫زه به ظاليمانو ال کوفے واتلۓ َوما‬ ‫زه مسلم سفير ده حسين جان راغلۓيما‬

‫ما نا واڑه اوڑکۍ جدا دۍ۔وا طوعه نيکزانے‬


‫وا طوعه نيکزانے‬ ‫واده کور ورمنے‬
‫الٹاوما‬
‫َ‬ ‫زه ده خپل باچۍ کوفے چولوکے‬ ‫زه بے کورا نن ديخنو کے بيال پاتے يما‬

‫په تن کوفيانو يم پرهارژلۓ۔وا طوعه نيکزانے‬ ‫زه بيال پاتے يم ديخنو کے۔ وا طوعه نيکزانے‬
‫وا طوعه نيکزانے‬ ‫وا طوعه نيکزانے‬
‫اوڑکيو بلتانه نايا په زڑه پرهارژلۓيما‬ ‫تلو طاقت مه نيشتا تندو ڈيروايلۓ يما‬

‫هيچوک مه نيشتا دۍ کوفے کے۔وا طوعه نيکزانے‬ ‫دروازے واڑا پما باند دۍ۔وا طوعه نيکزانے‬
‫وا طوعه نيکزانے‬ ‫وا طوعه نيکزانے‬
‫تيراوما‬
‫َ‬ ‫زه به شپا ده هجرپه چولوکے‬ ‫ځکا نن بے کس دَتا په در وداريدما‬
‫‪43‬‬

‫دتا مظلوم ولما نا جار شم۔وا طوعه نيکزانے‬ ‫بادشاه حسين مه دے باللۓ۔وا طوعه نيکزانے‬
‫وا طوعه نيکزانے‬ ‫وا طوعه نيکزانے‬
‫زه حسين غالم به تا وفا ذکر کا َوما‬ ‫اوس ده عبيد ظلم خبار څرنگ واستا َوما‬

‫گفتار‬

‫مسلم فرمانکه هيڅ اُميد مانا‬ ‫مسلم خندق کے کال گوزار شه‬
‫ابن مرجانه‬
‫ده سالم ماکا ِ‬ ‫ده ظاليمانو السا سنگسار شه‬
‫علۍ وياره يم مسلم ناميگم‬ ‫بدانۍ واڑا پرهار پرهار شه‬
‫شهادت ما ده زنڑکۍ قرار شه‬ ‫هلے اشعث په دام گرفتار شه‬

‫بيا شهزاده کے ا ُوبه طلب‬ ‫کوفيانو قدر دا ده مهمان که‬


‫جام ده اوبوئ څه چيخله په لب‬ ‫خارڅۍ دنيا په اللچ ايمان که‬
‫ده شونڈو وينے ئي اوبو تا راغلے‬ ‫کشان کشانۍ مسلم راوان که‬
‫اوبو نا تگۓ مسلم بيزار شه‬ ‫پيش اب ِن ذياد تا په ڈاک دربارشه‬

‫بيا جالد وخيجاول په بام‬ ‫مسلم دربار کے لکا فوالد‬


‫مسلم فرياد که څه يا امام‬ ‫ابن ذياد‬
‫ويالڑوه مخکے ده ِ‬
‫تگۓ راوان يم فانۍ دنيا نا‬ ‫ظالم گزار په مسلم جان وکه‬
‫سالم مه واخال وخت مه ده دار شه‬ ‫تاڑلۓ شير وه څه دل ازار شه‬

‫حسين غالمه ارمان ارمان دے‬ ‫اب ِن ذياد ويلو مان ده په څه کاوے‬
‫مسلم ال باما راکوز شه الندے‬ ‫دَما قيدۍ ئيه سالم ده نه کاوے‬
‫بيا آس پسے ده کوفے چولو کے‬ ‫بهادرۍ کے ده هيڅ شک نيشتا‬
‫و گرزيدلو گل گلزارشه‬ ‫لخکر مه تا ده السه فۍالنار شه‬

‫نوحه‬
‫دۍ کوفيانو دَالسه ازار شوما زه‬
‫په خندق کے الله بيا سنگسار شوما زه‬ ‫آۓ حسينه آقا بنديوان يما زه‬
‫خپلو وينو کے واڑا الوان يما زه‬ ‫قتليدوپاره تگۓ راوان يما زه‬

‫کا ما تا په نامے خط ليکهلۓ نه وے‬ ‫اۓ حسينه سالم ده مسلم کا قبول‬


‫ته کوفے تا حرم سا راغلۓ نه وے‬ ‫قربانۍ کے دا تگۓ خادم کا قبول‬
‫زه خو مرم خوتاپارا گريان يمازه‬ ‫دۍ کوفيانو په قول حيران يما زه‬
‫‪44‬‬

‫اۓ موال واخال دَما سالم آخرۍ‬ ‫ما سارا دوا باچۍ وو ترسيگۍ به ڈير‬
‫دا جالد مه ده پاسا په بام خيجاوۍ‬ ‫رنا پاتے شو بيال ياديگۍ مه ڈير‬
‫قتالوۍ مه په بام در قربان يمازه‬ ‫ده زامنوپه غم کے غمجان يمازه‬

‫بدالوم په پختو کے زبان ده راوۍ‬ ‫چابه ترس ما په زامنو راشۍ کانا‬


‫نرماوم په مصرو کے بيان ده راوۍ‬ ‫مور سارابه ميالؤ يو ځال بيا شۍ کانا‬
‫زه حسين غالم يم ترجمان يما زه‬ ‫معلوميگۍ بس يو ساعت مهمان يمازه‬

‫مثنوۍ‬

‫واڑاجام سرو وينو نا ڈاک شه‬ ‫مسلم ال تندو حلقوم وچ دے‬


‫ده شونڈو پرهار نائي جام تا پريواتو لعلونا‬ ‫ديخنو دربار کے ده اوبو کاوۍ سوالونه‬

‫مسلم ال شونڈو جام جدا که‬ ‫چا څه نصيب کے تندے مرگ وۍ‬
‫قرار قرارۍ وکو دسے فريادونه‬ ‫په زنکدان ده ورتا وچ شۍ دريابونه‬

‫بادشاه حسينه سالم واخله‬ ‫چا څه پيشوا تندا نصيب وۍ‬


‫مسلم ده تگۓ ال دنيا کاوۍ کوچونه‬ ‫سفير بَئ څرنگ ال اوبو کاوۍ گ َوٹونه‬

‫حسين مسلم سالم قبول که‬ ‫کوثر تا تگۓ څه الڑ نه شۍ‬


‫ورورا کوثر اُبه به دواڑا سارا څخونه‬ ‫وۍ شکم سيرو تا اوبو کله خواندونه‬

‫حسين غالمه جام څه وکسے‬ ‫مسلم تا جام ده اوبو راغۓ‬


‫وکا مسلم اوده حسين حسين غاگونه‬ ‫جناب مسلم جام چيخله شونڈو په سارونه‬

‫مثنوۍ‬

‫په هر صورت حسين ايسار کو‬ ‫مسلم چهٹۍ نامه بر راوڑا‬


‫ما تا راغلۍ دۍ يزيد دسے حکومونه‬ ‫حسين مکے نا اخير وکڑلو کوچونه‬

‫فوج څه حسين سا مخامخ شه‬ ‫مکے والۍ کال خبار شه‬


‫حسين انصارو ده تکبير وکو غاگونه‬ ‫ده حسين مخ واتائي واستاول فوجونه‬
‫‪45‬‬

‫فوج ده مکے ئي مخنا څنگ شه‬ ‫تُورے غالفو نا اُونے شوے‬


‫حسين کوفے په لور شروع کو سفرونه‬ ‫اِلهۍ فوج په ديخنو وکڑلو بريدونه‬

‫ليارے کے دا پيغام ميالو شه‬ ‫ده مکے فوج څه کال پوهئے شه‬
‫مسلم شهيد شه ده اوبو په ارمانونه‬ ‫گران دۍ حسين دۍ انصارانو سا جنگونه‬

‫بس دۍ پيغام حسين غالمه‬ ‫حاجيان به ٹول حسين سا راشۍ‬


‫ده حسين سترگو نه راوان کو سيالبونه‬ ‫ده گورنر به اوسکے ڑانگ شۍ دربارونه‬

‫نوحه‬
‫حسين رانشۍ يوسا داغا خابرا دَما‬
‫بل مه قرضے کے وير کا تورا او زغره دَما‬ ‫راغئے بندۍ په جيلو قرار قرار مسلم‬
‫خو واوريده څواب کے شديد انکار مسلم‬ ‫قرار قرار مسلم‬

‫ده حسين غم کے شولو مسلم ديگر او مالل‬


‫الڈير تندو مسلم بياده اوبو وکه سوال‬ ‫شه ابن زياد مخ واتا پيش په دربار مسلم‬
‫جام ده اوبو اوچات که تگۍ سرکار مسلم‬ ‫پيش په دربار مسلم‬

‫کالئے په شونڈو چيخله جام ده اوبو شيرينو‬ ‫ابن زياد وکه آواز په احترام اُويا‬
‫جام واتا پرے شونڈونا پريواته رود َد وينو‬ ‫ويلے ده نه وکڑلو ماتا سالم اُويا‬
‫جامۍ واپس که تشنه خيجۍپه دار مسلم‬ ‫دسے ځواب کے وکه ورتا گفتار مسلم‬
‫ورتا گفتار مسلم‬
‫يو گوزار َوشه مسلم ويلو دا پرهار دے کافۍ‬
‫جال دا تا قصاص تا دا يو گوزاردے کافۍ‬ ‫وا ابن زياد اسالم په ظاليمانو نشۍ‬
‫َوکڑلو تورے الندے ده حق پرچار مسلم‬ ‫سالمتۍدُعادے په دشمنانو نشي‬
‫دے هاشمۍ پيژانۍ سالم حقدار مسلم‬
‫وه ده ظالم حکومت مسلمانۍ چيتاوا‬
‫بيا بل گوزار َوشه مهربانۍ چيتاوا‬ ‫ابن زياد ويرکه اخير ده قتالولو حکم‬
‫حسين غالمه بيا شه البام گوزار مسلم‬ ‫دا وه مسلم َد پارا په بام خاتلوحکم‬
‫ويلو مسلم المرگانه الرۍ ڈار مسلم‬

‫خو ابن زياد کاوم څو وصيت خابرے‬


‫کا چيرے غور وکے دۍ نصحيت خابرے‬
‫عمر سعد تا َوکه دسے اظهار مسلم‬
‫‪46‬‬

‫گفتار‬

‫کال حصين ابن نمير‬ ‫حسين فرمانکه مسلم اطالع دے‬


‫گرفتار بوتله ده حسين شير‬ ‫ده کوفے خلقو کڑۍ وعده دے‬
‫داراولو‬
‫َ‬ ‫اب ِن ذياد مختائۍ َو‬ ‫اتلس زرو دے بيعت کڑاۓ‬
‫قيس په هر دواڑو السو بسته دے‬ ‫انتظار ورورا بس اوس َد تا دے‬

‫ابن ذياد ويلو يا غا چهٹۍ راکا‬ ‫اۓ قيس ته ويرا کوفے په لورۍ‬
‫يا بيا ناما ده هر هغ ساڑۍ راکا‬ ‫گردش کے خکارۍ ده نصيب ستورۍ‬
‫چاتا پيغام دے حسين ليکهلۓ‬ ‫کوفے اشرفو تا چهٹۍ يو سا‬
‫ما قيداوونۓ غا هر شعيه دے‬ ‫تجدي ِد عهد عرضې َد ما دے‬

‫يا بيا مسجد کے ممبر ده پاسه‬ ‫شولو راوان‬


‫قيس بن مسسهر َ‬
‫يزيد تعريف کا ده زڑه ده خالصه‬ ‫کوفے په لورۍ ده باد په شان‬
‫مزمت وکا بيا ده حسين‬ ‫امام چهٹيۍ ئې چيخال ميانۍ کے‬
‫ده باچيدو ده دا طريقه دے‬ ‫سفر ده خک َولۍ زلمۍ شجاع دے‬

‫قيس پوهۓ شه اوس مه کار پوراکيگۍ‬ ‫قيس کوفے حال نانه وه خبار‬
‫پيغام به واڑو تا َو راسيگۍ‬ ‫څه اب ِن ذياد ده دُنيا مکار‬
‫ويلوئې مسجد کے به تعريف َوکم‬ ‫بندکے هرواڑا ده کوفے ليارے‬
‫نور انکار ما ال هرے وائينا دے‬ ‫په هرے ليارے ناستا پهرا دے‬

‫حسين غالمه قيس َوخاتلو‬ ‫گرمۍ موسم کے قيس برق رفتار‬


‫حسين پيغامې َو راساولو‬ ‫شه قادسيه په مقام ايسار‬
‫بيائې تبره په بنۍ اُميه ؤ‬ ‫ده حصين فوج سا شه سار په سار‬
‫َوکا تاريخ کے دا نويشته دے‬ ‫ده نصيبونو دا معامله دے‬

‫قيس َوليدَلو څه فوج دے ڈير‬


‫موال کاغذۍ که حلق نا تير‬
‫جنگۍ خه وه که مگر اخير‬
‫يو کاس ده زرو طاقت ُکجا دے‬
‫‪47‬‬

‫نوحه‬

‫ملۓ تاڑ تيار کو ځان‬


‫حسين کوفے تا دے راوان‬
‫دے ورسارا گرانا همشير‬ ‫کال به مرگ ناشۍ دلگير‬
‫ويايم ده حق هللا گواه وۍ‬ ‫څه چوک مانونکۓ ده هللا وۍ‬

‫کا چوک تعريف غواڑۍ بے دين‬


‫ده شرابۍ يزيد لعين‬
‫نو دامه غاگ دے ده ضمير‬ ‫زه قيس قاصد يم ده شبير‬
‫په جهنم به ورسارا وۍ‬ ‫زواۓ ده ُمسهر صيداوۍ‬

‫کوفيانو وخت ده امتحان دے‬ ‫ده کوفے خلقو ابن ذياد‬


‫حقو باطل صفا ميدان دے‬ ‫زه دۍ مسجد تا کڑلم ياد‬
‫زه به شهيد شم يم آسير‬ ‫څه َوکاته دسے تقرير‬
‫خو دا جرٔات به مه زنده وۍ‬ ‫څه صفت ده بنۍ اُميه وۍ‬

‫قيس ابن ذياد که گرفتار‬ ‫او بد رد اُويا ال حسين‬


‫َوئې خيجاول ده بام په سار‬ ‫نور عين‬
‫څه ده زهرادے ِ‬
‫مسلم په شانۍ گلوگير‬ ‫زه وم تاڑلۓ په ځنځير‬
‫اُو غور زاوال څه ٹول اگاه وۍ‬ ‫اوس به صفا وائينا َد ماوۍ‬

‫قيس وه تاڑلۓ الس او پخوکے‬ ‫تعريف هرواڑا ده هللا دے‬


‫حسين غالمه غور زيدو کے‬ ‫حسين فرزند ده مصطفۍٰ دے‬
‫نعرائې َوکا ده تکبير‬ ‫زه يم ده هغ حسين سفير‬
‫بيائې ويل حسينه الوداع وۍ‬ ‫څه به جنتو شاهنشاه وۍ‬

‫گفتار‬

‫دسے مائيگۍ سردارۍ حُر دے‬ ‫حسين فرمانکه فوج ده ديخنو دے‬
‫رانگۍ ال تندو سواۓ تکتور دے‬ ‫ُمو طرف ځکا تيز په راتلو دے‬
‫ولماستيائې اُس کے پم ُو واجب دے‬ ‫گرمۍ دے تندو دۍ ځورا ولۍ‬
‫گرمۍ وايلۓ په پرۍ واتو دے‬ ‫حاجتۍ پوهۓ يم څه ده اوبو دے‬
‫‪48‬‬

‫خپال اوبو په تقسيم ال گياوه‬ ‫تسمے اوس خالصے ٹول ده مش ُکونو کو‬
‫ويلے نا زواۓ ده کوثر سقا وه‬ ‫سيراب هروڑا فوج ده ديخنونو کو‬
‫آسسيانۍ هم ال اوبو سيراب کڑو‬ ‫مجبورۍ حال کے ئې خدمت َوکو‬
‫حقو همدا ځاۓ ده پيژاندو دے‬ ‫حسين امام ده وچو لمدو دے‬

‫څه گورۍ ورستا يو سور راوان دے‬ ‫دۍ يو خپل کار دے خپلۍ ادراک دے‬
‫تندو ده السه بيريان بيريان دے‬ ‫دَم ُو خپل کاردے خپل مه اخالق دے‬
‫علۍ ناميگۍ دائۍ بيان دے‬ ‫کوتاهۍ گورے درنا وه نشۍ‬
‫ماويل څه وخت مه بس ده مڑيدو دے‬ ‫ماتا خبار ده پٹو پردو دے‬

‫لوۓ روايت دے گفتار ستريگۍ‬ ‫اُوبه شروع شوے َوچے ميرے کے‬
‫حسين غالمه ناوختا کيگۍ‬ ‫ده حُر لخکر په اوبو حملے کے‬
‫نوحه نويس شا ده ماتمدارو‬ ‫غرض دا ٹولو سينے ساڑے کے‬
‫ده گاٹے وخت دے په تيريدو دے‬ ‫ارمان ده تگيو اوڑکيو واڑو دے‬

‫نوحه‬

‫کاول ُو‬
‫سوالونه ده اوبو ُوو ماشومانو څه َ‬
‫هم دۍ يو په ځواب کے بيا په غشيو ا ُو ويشتلو‬ ‫راغلۍ دۍ لخکر ده مسافر حسين نيولو تا‬
‫همدې حسين پرے نخلے هغا ونے تا ليدوتا‬ ‫اُوبه ويرکاوۍ خپال زهرا زواۓ گورے ديخنو تا‬

‫هغ تگۍ ماش ُوم ونيو سارائي مخ که خپل خضاب‬ ‫دا زر سواره ده حُر دۍ څه دۍ ڈير تندو وايلۍ‬
‫هسے نوۍ په زمکے باران بندشۍ العزاب‬ ‫راغلۍ په تالش کے ده حسين دۍ گرزيدَلۍ‬
‫جاهل دۍ ربا ته ده گورے دۍ يو ارادو تا‬ ‫دا درس دے ده اخالق څه ويرکاوۍ ساڑۍ خوارو تا‬

‫حسين ده رسول زواۓ وه په دۍ حال باندے خبار‬ ‫حسين په خپال هم دے په سفر وچے صحرا کے‬
‫وير کڑئي پيشگوئۍ وے ده دۍ تندے پيغمبر‬ ‫واڑه واڑه باچۍ دۍ ورسارا په خيماگاه کے‬
‫بياهم زوۍ ده کرم ده حلق ا ُوبه ويرکے سپيروتا‬ ‫مشکونه خالۍ کيگۍ ده حرم دۍ درندو واتا‬

‫هاتم طائي ناما څه سخاوت کے چوک آخلۍ‬ ‫دا هغا درندے دۍ څه په ارض کربال کے‬
‫غايا الرۍ کينه يا التريخ دۍ خوبياولۍ‬ ‫اُوبئۍ هم په همدۍ يو اوڑکيو بندکے څه ژاڑاکے‬
‫داويرکا دے هغا څه خپال نه الرۍ خواڑو تا‬ ‫ليدَلو وچے شونڈے ده فرات ساڑو اُوبو تا‬
‫‪49‬‬

‫ماتم څه عبث نه دے حاصيليگۍ راه نمائي‬


‫مرثيے همدادۍ څه کاوۍ تاريخ نقاب ُکشائي‬
‫خو چوک حسين غالمه دۍ څه غور کڑۍ مرثيوتا‬

‫بيان‬

‫حسين ويل تا مرگ الدۍ خواهس نزگير دے‬ ‫څه حُر فوج تا ا ُوبه ويرکے حيسن جان‬
‫مور دَتا په ماتم چينا په شيوان‬ ‫ش ُو خالۍ واڑا مشک ُونه په بيوان‬

‫غرض دا فيصله دۍ صورت کے وشوا‬ ‫ظهر وخت شه دسے ليکهۍ زورگيرۍ وا‬
‫څه سارا سارا به څ ُو په ريگستان‬ ‫څه حجاج بن مسرُوق َوکه آذان‬

‫حُر ويل زه به درسارا وم اورا پورے‬ ‫حسين اوفرمائل حُرتا نمونځ َوکا‬
‫ابن ذياد نا څو را نشۍ بل فرمان‬ ‫صف بسته ش َولو ده م ُو ٹول انصاران‬

‫کوچ شروع کڑلو سارا هر دو لخکرو‬ ‫بے دعوت زه المکے راغلۓ نه يم‬
‫ش ُو داخل ده کربال په بيابان‬ ‫زه هم تاسو دۍ چهٹيانو کم راوان‬

‫ُمرتجز وه داريده حسين غالمه‬ ‫اوس کا ماتاسو کوفے تا نه پرۍ گدو‬


‫ٹول ش ُو ُکوز څه انکارۍ ش َولو آسيان‬ ‫خير دے زه به شم واپس په بل وطن‬

‫اۓ حسين غالمه داهمدۍ جاۓ پريگدا‬ ‫حُرويل زه الدۍ چهٹيانو خبار نه يم‬
‫اوس راياد کا ده مسلم غا فرزندان‬ ‫اب ِن ذياد تا به ده بيايم بنديوان‬

‫گفتار‬

‫بيا حُر فرمانکه الرم ُمراد‬ ‫حُر در قربان شا گل ده الال ئيه‬


‫زه راستاؤلۓ يم ابن ذياد‬ ‫څرنگ راوان په خوشۍ صحرا ئيه‬
‫ابن ذياد ويلو ما واتائې پيش کا‬ ‫ده يثرب شهر ده ويلے پريخله‬
‫ده علۍ زويا څرنگ راضائيه‬ ‫واځسين جانه راوان ُکجا ئيه‬

‫حسين فرمانکه کا زه راغلۓ يم‬ ‫حسين فرمانکه څه ده مطلب دے‬


‫کوفے چهٹيانو زه راباللۓ يم‬ ‫خابرے ورو کا ماسا زينب دے‬
‫مسلمۍ تگۓ َرتا شهيد که‬ ‫نيازمنده خور مه کۍ وسواسونه‬
‫به ننگ بيا ويلے ده بے وفا ئيه‬ ‫څه ته راغلۓ لخکر سارا ئيه‬
‫‪50‬‬

‫حُرا دَما يو ساعت مهمان شے‬ ‫وا موال زرو سوارو سردار يم‬
‫خه ده پوهيگم بيا به خيمان شے‬ ‫الدۍ چهٹيانو زه نا خبار يم‬
‫کا هر څو فخر خابرے وه کے‬ ‫ابن ذياد مختا به ده زه زبيايم‬
‫گران حُرا نايا زڑه کے پما ئيه‬ ‫خه ده پوهيگم پاتے تهنا ئيه‬

‫حُرا اٹل ده هر چا تقدير دے‬ ‫حسين فرمانکه ننگ ده مختور کاوے‬


‫الدۍ خواهشا تا مرگ نزگير دے‬ ‫څرنگ خابرے ده تکبُر کاوے‬
‫ما ابن ذياد تا بوتللۓ نشے‬ ‫شيرينا مور ده په ماتم چينا‬
‫هسے په آلو بالو لگيا ئيه‬ ‫دَما نسب نا خو خه اگاه ئيه‬

‫حسين غالمه ده راز قيصے دۍ‬ ‫بيا حُر فرمانکه عجب کالم دے‬
‫خو ال نشترو واڑا تيرے دۍ‬ ‫ته شاهنشاه ئيه حُر ده غالم دے‬
‫کاعقوبت ده چيرے په خير شۍ‬ ‫موال کا هر څه ماواتا ا ُو ئيه‬
‫ولما څو وريځے ده دۍ دُنيا ئيه‬ ‫څه ويلۓ نشم زواۓ ده زهرا ئيه‬

‫نوحه‬
‫زه مانم خروغ پهلوان ئيه‬
‫خو خه ده گورم ڈير خيمان ئيه‬ ‫څا قرار قرار حُرا يو مه منزلونه دۍ‬
‫پرےپرے دتا سارحُرا۔ اومازنگانونه دې‬ ‫مانکے ايسار حُرا پٹ ال تا رازونا دۍ‬

‫ماده تقدير په آئينے کے‬ ‫حُرا الس ليرے ال جيالب کا‬


‫نيولۓئٹينگ سينے کے‬ ‫ئيه َ‬ ‫ما سارا پخا په رکاب کا‬
‫َوکا انتظار حُرا ۔ دامه وصياتونه دۍ‬ ‫څا النڈاوا ليار حُرا ۔ يومه نصيبونه دۍ‬

‫تلل به دَتاوۍ په دۍ حال‬ ‫حُرا بس څنگ ال ذوالجناح شا‬


‫وڑے به مانا يو رومال‬ ‫زه حسين يم خه اگاه شا‬
‫شۍ به ده پکار حُرا۔ دا ده انعامونه دۍ‬ ‫بيايا خپل لخکر حُرا۔ لوۓ امتحانونه دۍ‬

‫حُر پريخال ليار حسين غالمه‬ ‫خو يو ساعت ماپورے نزگير شا‬
‫شاه حسين ويل ُو ال غما‬ ‫لگ ما سترگو کے ځير شا‬
‫ځان دَکاتيار حُرا۔ يوځاۓ مه قبرونه دۍ‬ ‫ئيه دَما په شمار حُرا ۔ شوۍ اقرارونه دۍ‬

‫کاته هر څو کبر قيصے کے‬


‫ماليدلے ئيه مائيرے کے‬
‫يئه پرهار پرهارحُرا۔ ماتا ده غاگونه دۍ‬
‫‪51‬‬

‫نوحه‬

‫څنگ شا ڈير به پريشان شے۔په دۍ کارو به خيمان شے‬ ‫حُرا ليرے کا السونه په قرارے ذوالجناح نا‬
‫بيا به ِوکے افسوسونه ۔ ميڑانيا پهلوانا‬ ‫تا نسته نکے جنگونه ۔ مشوره ديرکاوم تا نا‬

‫کبرماکادۍ سواروکے۔زه ده گورم په مائيرو کے‬ ‫حُرا ڈيرمه نکے تنگ ۔ خواهش نه الرم َد جنگ‬
‫پروت دَخاوروپه گردونه۔رنگ په وينوعالۍ شانه‬ ‫وشوا پريگدا جيالبونه ۔ قافيله مه دے راوانا‬

‫تاجامےپه وينو سرے دۍ۔ حُرا ماتا ده نعرے دۍ‬ ‫فوج دَما سا رو بُرو که ۔ کا ده جنگ چيرے شروع که‬
‫تاده سار هغا زخمونه۔ به مرهم کۍ رومال مانا‬ ‫بيا به وکسے ځوابونه ۔ معامله به ده شۍ گرانا‬

‫دير کاوم درتا نويد۔ ئيه ده جنگ اوال شهيد‬ ‫څه گوزاراوال ال تا شۍ۔ بيا به جنگ واجب پما شۍ‬
‫ځکا زه کاوم صبرونه۔ څه ولما مه ئيه خوبانه‬ ‫ابتدا نه کيگۍ م ُونا ۔ وصيت دے مصطفۍٰ نا‬

‫پهلوان حُر ال انجامه۔ دے ظاهر حسين غالمه‬ ‫دا جرٔات دَتا اۓ حُرا۔ او دَما صبر تا گورا‬
‫ميالويگۍ جنتونه۔ څه توبه وه کے گناه نا‬ ‫څه خودۍ مصلحتونه ۔ يم خبار دتا ارواح نا‬

‫بيان‬

‫ده کوهۍ رسۍ په شان به ٹول راپيگے‬ ‫حُر څنگ کا ذوالجناح مخ نا السونه‬
‫کال واورے َد ُمو العطش غاگونه‬ ‫کار ده زڑو دے بيا به َوکے ارمانونه‬

‫نظاره به ده جنت او دوزخ َوکے‬ ‫صراط مستقيم دے‬‫صراط حُرا ِ‬ ‫ما ِ‬


‫ده غره بوج به شۍ پتا خپل ژمدانونه‬ ‫ليارمه مابنداوا ماکارا ظلمونه‬

‫سار به ما په زانگون حُرا اخير چيگدے‬ ‫زه فرزند ده ب ُو تراب يم خه خبار ئيه‬
‫زه به َوتاڑم دَتا ده سار زخمونه‬ ‫ال گبين م ُو تا خواگه دۍ جهادونه‬

‫ليار مه پريگدا ما سارادۍ زهرا لونڑے‬ ‫خو دا الس څه ما ده تورے په لور نه څۍ‬
‫چوک ده نيسۍ پرديدارو رکابونه‬ ‫حُرا دۍ کے ده زه گورم پٹ رازونه‬

‫حُر په لور ده کجاؤ کے سترگے اسکے‬ ‫تا ضمير څه مالمت کۍ کربال کے‬
‫اۓ حسين غالمه پريۓ خل ُو جيالبونه‬ ‫په هغ وخت به درڅرگند شۍ حکمتونه‬
‫‪52‬‬

‫گفتار‬

‫محمد ويلو ځان در خايۓ نشم‬ ‫محمد فرمانکه سخت زندانونه دۍ‬
‫کا ځان درتا کم بيا ورور ليداۓ نشم‬ ‫ُمو هر دوو ورونڑو ڈير کم عمرونه دۍ‬
‫خو دورا واورا ُمو بے گناه يُو‬ ‫يوکال مه جيل کے وکسا پورا شه‬
‫هيچوک مه نيشتا پرادۍ ملکونه دۍ‬ ‫مشکورا تاتا مه فريادونه دۍ‬

‫کا ورور سا وشۍ ما ديدانونه‬ ‫فرياد مه دادے دواڑا واڑه يُو‬


‫بيا به درتا کو خير دے ځانونه‬ ‫تاجيلخانے کے بيل بيل پراته يُو‬
‫هر څو تکليف کا بيا راکے خير دے‬ ‫ما ده واڑکۓ ورور ڈير ياديگۍ‬
‫خو سارا وکسو دامه سوالونه دۍ‬ ‫يوه جيل کے ويلے دا بلتانونه دۍ‬

‫اخير کاميابه ديدان زارۍ شوا‬ ‫دورا خو اُويا ورور حال مه څه دے‬
‫ده مشکور زڑه کے پيدا نرمۍ شوا‬ ‫يو کال پورا شه ليداۓ مه نه دے‬
‫هر واڑا ورونڑائي سارا ميالؤ کو‬ ‫شکل هم مانا ده ورور پوير شه‬
‫داپه کتب کے روايتونه دۍ‬ ‫لگۍ ارتا کا دامه عرضونه دۍ‬

‫ژمدون دستور دے يو حال ده خداۓ وۍ‬ ‫څه څورا غواڑے َوکا وايل بيا‬
‫غم او خادۍ ده بال پسے وۍ‬ ‫خوراک هم ماده حصے کا خپل بيا‬
‫حسين غالمه مسلم زامنو‬ ‫خو يوځال ورور سا مه مخامخ کا‬
‫دۍ واقعے کے ڈير سبقونه دۍ‬ ‫څه سارا وکسو ڈير ارمانونا دۍ‬

‫حسين غالمه وخت ده تيريگۍ‬ ‫کا دتا خيال وۍ څه اب ِن ذياد‬


‫ماتم دستور دے څه برپا کيگۍ‬ ‫خالف به اويو مو څه بد رد‬
‫ذاکران خپال هم نه پوهيگۍ‬ ‫نو مو سا چينا مو به خولے بند وۍ‬
‫څه ماده ويلو څه مطلبونه دۍ‬ ‫صرف ليدو تا مه شوۍ زڑونه دۍ‬

‫مشکور فرمانکه ازار ازار يو‬


‫څه مه دۍ کڑۍ څه گرفتار يو‬
‫چوک يو څه ماتا اب ِن ذياد کڑۍ‬
‫تاسو دَپارا سختۍ حکمونه دۍ‬
‫‪53‬‬

‫نوحه‬

‫غاڑوزو غاڑوزو واڑو قيديانو‬


‫خا اوس دا اويا څه علۍ ده‬ ‫ڈاريگو ما ما اجازت دے‬
‫پيژاندلۓ دے کانا‬
‫مشکور فرمانکه اۓ واڑو طوطيانو‬ ‫خابرے وکو خير دے ماشومانو‬
‫علۍ امام ده ٹول امت دے‬ ‫کال کے مه پهال مالقات دے‬

‫محمد ويلو خا مسلم نا‬ ‫اوس خو دا اويو تاسو چوک يو‬


‫څه اگاه ئيه او کا نه ئيه‬ ‫او په څه ئي يو نيولۍ‬
‫مشکور دا ويلو اويو اسيرانو‬ ‫اۓده مشکور ده زندان مهمانانو‬
‫ده دۍ تاپوس څه ضرورت دے‬ ‫هرا خابرا امانت دے‬

‫مسلم سفير وه ده حسين‬ ‫ابراهيم ويلو ورورا اويا‬


‫خه دَئي پيژانم طوطيانو‬ ‫څه مو چوک يو غم وايلۍ‬
‫ابن ذياد سپاهيانو‬
‫همدۍ کوفے کے ِ‬ ‫کا مه مڑاوۍ خير دے په ظاليمانو‬
‫کڑاۓ فائيز په شهادت دے‬ ‫ده مظلومانو دا حجت دے‬

‫اوڑکۍ هر دواڑا په ژاڑا شو‬ ‫هسے خو نه وۍ څه قيامت کے‬


‫ويلوئي ُمو مسلم زامن يُو‬ ‫پيغمبر مخکےدسے اُوئي‬
‫مشکور ويل جار شم دما شهزادگانو‬ ‫څه خبار نه وم ال دۍ يتيمانو‬
‫دا خبار ما باندے قيامت دے‬ ‫څه دا ده چا ده کور عزت دے‬

‫جهنم اور مه ځان تا خپال‬ ‫محمد ويلو اۓ مشکورا‬


‫که تيار کامعاف مه نه کو‬ ‫ده دۍ خابرے ځواب راکا‬
‫ما اوباخو ده مسلم فرزندانو‬ ‫کليمه څه دے ده مسلمانو‬
‫جيل ناڅو نور مه خپل قسمت دے‬ ‫اُويا همدا ده مو حاجت دے‬

‫ده حُر په شانے هم مشکور‬ ‫مشکور څه تيرا کليمه کا‬


‫شه خيمان او توبه گار‬ ‫او رسول نامه ئي خکارا کا‬
‫حسين غالمه په اوخيو راوانو‬ ‫محمد اوفرمائيل اۓ کوفيانو‬
‫اُويا توبه هم سعادت دے‬ ‫ال دۍ رسول پاتے عزت دے‬
‫‪54‬‬

‫مثنوۍ‬

‫څه ژمدانه يقين پيدا شۍ‬ ‫مشکورا ورور مه په کوم حال دے‬
‫نور به بيا خير دے تيرا ُوو جيل زندانونه‬ ‫ماتا رتا کا ده واڑه ورور ژمدانونه‬

‫ما بيا ڈير اُوايا مشکورا‬ ‫ُمو په يوه جيل جدا جدا يُو‬
‫خو وکه ُمو ده مالقات بندوبستُونه‬ ‫يو کال پورا شه وه مه نشو ديدانونه‬

‫مشکور هر دوا ورونڑا ميالؤ ُکو‬ ‫مشکورا ما ده ڈير ياديگۍ‬


‫اوئ ويلو وخايو اوس ماواتا ځانونه‬ ‫ويلے ده يوه بل نا جُدا تاڑلۍيُونا‬

‫وا ده اوالد چيختنو اويو‬ ‫کا ورور َد ما چيرے ژمداۓ وۍ‬


‫دا يتيمان به دنيا څه خه ياداوينا‬ ‫لگۍ راتا کا څه مه ورک شۍ وسواسونه‬

‫مشکور هر دوا ماشومان پريخلُو‬ ‫کا تا دا خيال وۍ څه ميالؤ شو‬


‫حسين غالم په خيال خو خه ُوو دا جيلونه‬ ‫سارا به وکو اب ِن ذياد شکايتونه‬

‫ُمو به خولے بند وۍ دا وعده دے‬


‫بس صرف سترگو سارا وشۍ وصالونه‬

‫گفتار‬
‫کال ده صبحے پورا رنڑا شوا‬ ‫ده کوفے جيل نا کال دربان‬
‫دۍ ماشومانو په زڑو سودا شوا‬ ‫خالص ده مسلم ک ُو دوا فرزندان‬
‫ال کوفے کلۍ واتلۍ نه ُوو‬ ‫په تورے شپے ش ُو تيز تيز راوان‬
‫نظرۍ َوکه ش ُو پريشان‬ ‫خوشحال اميد کے ده خپل وطن‬

‫سارائې ويل ُو اليو تر بال‬ ‫ٹوال شپائې َوک ُو تيز منزلونه‬


‫هيڅه جوڑ نش ُو الدۍ منزال‬ ‫ستڑۍ ستومن ش ُو تاغير گلونه‬
‫کوفے چولو کے يو گرزيدلۍ‬ ‫دائۍ اميد وه اوس به کوفے نا‬
‫اوس مه واتل دۍ ال کوفے گران‬ ‫ليرے راغلۍ ُوو په خه شان‬

‫ستڑۍ ستومن ي ُو گران دے فرار‬ ‫چا په نصيب کے څه وۍ ليکهلۍ‬


‫هسے خونوۍ ش ُو گرفتار‬ ‫هر دواڑا ورونڑا شو خوبيا َولۍ‬
‫وريځ رنڑا کيگۍ پٹ ځاۓ به چين ُو‬ ‫داماشومان ُوو سفر وايلۍ‬
‫دا وريځ به تيرا ک ُو په امان‬ ‫رنڑا شوا ويخ شو دا يتيمان‬
‫‪55‬‬

‫حسين غالمه درويغ صفا وياۓ‬ ‫بيائې يوا ونا راغال نظر کے‬
‫څه اللچ شتادے ځکا خطا وياۓ‬ ‫دا امانگاهۍ راغال خاطر کے‬
‫کااللچ نوۍ بيا به ريختياوياۓ‬ ‫هر دوا دۍ َونے تا و۔خاتل ُو‬
‫خبار ال دۍ دۍ خه عاقالن‬ ‫چيناست ُو َونے کے دا طوطيان‬

‫ژاڑا پارا ده درويغ ايجاد کڑو‬ ‫دا َونا وا ده اوبو په دوش‬


‫خبار هم نه شوے حق ده برباد کڑو‬ ‫او دا اُوبه وے اُوبه ده نوش‬
‫خداۓ ده ناراضا او خلق ده شادکڑو‬ ‫يوا خځا راغال َد کور اوبوتا‬
‫حسين غالمه شتا دے ميزان‬ ‫اوبو کۓ َوليدو شهزادگان‬

‫حسين غالمه وشوا نوحه کا‬


‫خځے دۍ اوڑکيو سا څه وينا کا‬
‫اوڑکيو ال َونے شروع ژاڑا کا‬
‫دۍ په مرثيے کے َوکا بيان‬

‫نوحه‬

‫څو څه زه مه بوزم خپلو کورو تا قرار‬


‫سوال زارۍ به َوکم چوک به ديرنکۍ ازار‬ ‫ويلے مه السترگو شو راوان اوخيو رودونه‬
‫دورا َرتا اُويو ک ُوم طرف مه دۍ کورونه‬ ‫ويلے مه پُوختنے سارا واوخت ُو رنگونه‬

‫مور به تاسو غم کے اوس وۍ ڈيرا سرگردانه‬ ‫َونے نارکوز شو ژاڑو ما واڑه واڑه يَو‬
‫مائيندے ده اوالد په مينے تيرے وۍ ال ځانه‬ ‫دورا َرتا اُويو خوفزده دورا په څه يَو‬
‫تاسو يو واڑه نه پيژانو ده مايئندو زڑونا‬ ‫دۍ َونے کے نيشتا دۍ ميوے اونه گلونه‬

‫اُف حسين غالمه ُکوکے وه کے شهزادگانو‬ ‫ورو ورو را ُکوزيگو ژاڑو ما دامه وعده دے‬
‫مورۍ څه را ياد شوا دۍ واڑوکيو يتيمانو‬ ‫څه حاجت الرو ا ُويو کينز درنا فدا دے‬
‫غار غاڑۍ ش ُو َوئې ک ُو مورے مورے فريادونه‬ ‫څو مه واس راسيگۍ درنا وابه خلم غمونه‬

‫سرے شونڈے مه وچے دۍ التندو کا ال ڈارا‬


‫مور نا مارور يو وا گلونو کا ال پالرا‬
‫چانا خوفزده يو َرتا ا ُويايو حالونه‬
‫‪56‬‬

‫بيان‬

‫په ويالڑيۓ څه شپا تيرا ال بستر کا‬ ‫ماواۓ ماواۓ يا ده زڑونو ارمان ماواۓ‬
‫دۍ بستر باندے پراته شهزادگان ماواۓ‬ ‫يا سينو کے نايا زڑونه پنهان ماواۓ‬

‫څه اوازۍ ده مرگ واوريده ارمان دے‬ ‫څه السار وا ماالۓ تير ده عشق په خواندکۍ‬
‫ويلوئې مرگ واۓ په وطن مسافران ماواۓ‬ ‫يا ده زڑو دسے غالبه شيريان ماواۓ‬

‫دائې سوال که يامه خارڅ کا يا مه قيد کا‬ ‫يا ده ونے پاسه سره گلونه ماواۓ‬
‫کاشکے م ُو دواڑا بيرون ال زندان ماواۓ‬ ‫يا دا ونا ده اوبو په دامان ماواۓ‬

‫څه ال مرگ ده ماشومانو ستانيگۍ‬ ‫کابيا واۓ نو په اوبو کے په دۍ گلو‬


‫دۍ حارث په شان سنگدل قاتالن ماواۓ‬ ‫الگيدَلۍ ده نيکزانے چشمان ماواۓ‬

‫څه فرصت ده نمانځه ظالم نا غواڑۍ‬ ‫څه ئې حال او نسب َوخايل بے فکرا‬
‫په نمانځه کے دا گلونه خزان ماواۓ‬ ‫کاشکے خدايا څه ئې کورتا راوان ماواۓ‬

‫تورے الندے کۍ سجدے حسين غالمه‬ ‫څه په قدر ده ولما پوهۓ نوۍ خدايا‬
‫پيدا شواۓ ته بے نماز په جهان ماواۓ‬ ‫ولمانه ورکا مسلم يتيمان ماواۓ‬

‫مثنوۍ‬

‫ُمو پالر همدۍ خلقو شهيد که‬ ‫نيکزانے ُمو ده چيتا بياۓ‬
‫ُمو يتيمانۍ بيا په چيل تاڑلۍ ُوونا‬ ‫ُمو مسافران يُو َد ُمو چيتا دۍ کورنه‬

‫اوس خو ده پالر ناما َرتا کو‬ ‫ده مسافرۍ دا عمر نه دے‬


‫خواگو گل ُونو اوس مه زيات ش ُو وسواسونه‬ ‫ده پالرنامه َوخايو ماکاؤ فکرونه‬

‫ده پالر ناما کا ُمو درتا کو‬ ‫کا پالر مه واے چيرے نيکزانے‬
‫په ُمو به َوکے ده چاپيڑو گوزارونه‬ ‫نو ُمو به خلقو نا بياويلے پٹۍ دونا‬

‫دا دورا چا يو ځورا ولۍ‬ ‫خلقو نا ويلے خوفزده يو‬


‫دا مه وعده دے زه به نه کاوم ظلمونه‬ ‫ڈاريگو ما ماواتا اُويا يو حالونه‬
‫‪57‬‬

‫َوکه شيوان هغے نيکزانے‬ ‫خير موده هغ مسلم زامن يُو‬


‫کور تائې بوتلو ده مسلم دواڑا گلونه‬ ‫څه ورنا کڑۍ ُوو کوفيانو بيعتونه‬

‫خو کور آرامۍ نصيب نشه‬ ‫بيائې مسجد کے بيال پريخله‬


‫حسين غالمه ش ُو شهيد په نمانځونه‬ ‫ابن ذياد ا ُو غورزاول پاسا ال بامونه‬

‫گفتار‬

‫مسلم زامنو ويل ماشومان ي ُو‬ ‫څرنگ ال خوفه مه زيڑ رنگونه دۍ‬
‫ده ليرے ملکا مسافران ي ُو‬ ‫کا په ژاڑا مه سترگے لعلونه دۍ‬
‫ابن ذياد مختا مه ژامدۍ بوزا‬ ‫اوس به بچ نه شو تاسو َد پارا‬
‫کا نا قبوال مه نور سوالونه دۍ‬ ‫ماال ٹاولۍ واڑا ملکونه دۍ‬

‫حارث نعريکے په دۍ عرضۍ ئيه‬ ‫مسلم زامنو َوکه فرياد‬


‫به مه وه نشۍ چيرے مرضۍ ئيه‬ ‫ده خداۓ دَپارا ُمو کا ازاد‬
‫بچ به ال مرگا هيچيرے نشو‬ ‫ظاليما ويلے مه ُخون آخلے‬
‫په سار مه يخۍ ويلے السونه دۍ‬ ‫ده يتيمانو سوۍ اهونه دۍ‬

‫مسلم زامنو ويل ُو ارمان دے‬ ‫حارث نعريکےدسے کيداۓ نشۍ‬


‫مرگۓ مه راغۓ پراداۓ وطن دے‬ ‫تاسو ال مرگ مه زڑه صبريداۓ نشۍ‬
‫ظاليما دورا فرصت خو راکا‬ ‫سوالونه مکو تا سو َد پارا‬
‫ادا کا ُوونۍ مه نمانځونه دۍ‬ ‫ابن ذياد يخۍ ڈير انعامونه دۍ‬

‫حسين غالمه ده غم حالونه‬ ‫مسلم زامنو ويل يتيمان ي ُو‬


‫نور په مرثيے کے ليکها بيتونه‬ ‫ظاليما تا ده کور مهمانان يو‬
‫څه ُمحبانۍ ويرونه َوکۍ‬ ‫کا ده دولت وے طعمے راخستۓ‬
‫ده مسافرانو بے وير مرگونه دۍ‬ ‫ُموژمدۍ خارڅ کا دامه عرضونه دۍ‬

‫حارث نعريکے گران ژامدانونه دۍ‬


‫ماپرۍ کا ُوونۍ تا سو سارونه دۍ‬
‫تورے گوزار به دَما اُس وکسو‬
‫ا ُو يو په زڑه مه څه ارمانونه دۍ‬
‫‪58‬‬

‫نوحه‬

‫وه نکے تُورے گوزار ۔ ظاليما‬


‫ُمو مسافران ۔ يُو بے وطن‬ ‫بومه زا جيل واتا بيا‬
‫ويلے ده ويژنے موغريبان‬
‫چوک دۍ دَمو عزادار۔ ظاليما‬ ‫ويلے مه خلے آزار ۔ ظاليما‬
‫څه بيا مه َوکې ژاڑا‬ ‫يُو يتيمان بے نوا‬

‫واورا فرياد ۔ څه ابن ذياد‬ ‫پريگدا سالم ۔ ُمو آۓ ظالم‬


‫به پورا نکۍ دَتا مراد‬ ‫ُمو فرزندان ۔ يُو ده مسلم‬
‫خداۓ به ده زرکۍ په دار۔ ظاليما‬ ‫وکسا شهيد مه دے پالر ۔ ظاليما‬
‫نه کاوۍ عمر وفا‬ ‫يُو ماشومان بے گناه‬

‫اخير حاجت ۔ دے ده فرصت‬ ‫خطا دے څه ۔ ُمو ولمانه‬


‫څه دورا راکا بس اجازت‬ ‫ُوو تا ده کور ۔ واڑه واڑه‬
‫کا ُوو نمونځ ده غفار۔ ظاليما‬ ‫کاشکے ُمونه واۓ يسار۔ ظاليما‬
‫څه مه مڑاوے خواه مخواه‬ ‫کور کے حارثه َد تا‬

‫مسلم غنچے ۔ هاۓ پريواتے‬ ‫کا ده دولت ۔ الرے حاجت‬


‫حسين غالمه بيا په سجدے‬ ‫خارڅ مه کا ۔ واخال پَمو قيمت‬
‫هريو کاول دا گفتار۔ ظاليما‬ ‫پُورا به شۍ دَتاکار ۔ ظاليما‬
‫اوال َد ما سار وايا‬ ‫بومه زا بازار واتا‬

‫يامه ژمدۍ ۔ بوزا جوڑۍ‬


‫وه مه کا ابن ذياد تا پيشۍ‬
‫ُمو يُو راضۍ په دربار۔ ظاليما‬
‫هر څه څه شۍ فيصله‬

‫نوحه‬

‫هيڅه خبار نه ي ُو ُمو۔ ڈير واڑه واڑه يُو ُمو‬


‫څه ده ابن ذياد په جيل کے بندۍ په څه يُو ُمو‬ ‫کاشکے وا ظاليما شهيد َد ُمو بابا نواۓ‬
‫کاشکے ُموغه جيل نا واتلۍ په رضا نوے‬ ‫آسکے به پ ُمو نن اجل تورے دَتا نوے‬
‫‪59‬‬

‫راغلُو دَتا کور واتا ۔ تادۍ ظلم زور واتا‬ ‫ُمو تورو تياروکے ۔ گرزيدۍ يُو چولو کے‬
‫اوس َد ځکا ويايما وگورا خپل ورو واتا‬ ‫څه صبحے رنڑا شوا موڈار راغۓ په زڑو کے‬
‫کاشکے ُمو نيکزانے په کور باندے ولما نوے‬ ‫کاشکے ُمو غے َونے تا کڑۍ آسرا نوے‬

‫وکسا يتيمان يُو ُمو ۔ پاتے بے وطن يو مو‬ ‫شولو۔ ُمو َونے کے پٹ ش َولو‬‫ورونڑا مٹ په مٹ َ‬
‫مو په مرگ به څه کاوے وکسا ماشومان يو مو‬ ‫زڑوکے مه دا ويل ُو څه خلقو نا په څٹ ش َولو‬
‫کاشکے بيا ُمو دورا ڈاڈا تا په زوجه نوے‬ ‫کاشکے بيا ليدَلۍ تا وينځے ُمو جوڑيا نوے‬

‫کاش مڑ مستقل واۓ ته ۔ يا انپڑه جاهل وے ته‬ ‫وينځے په راتلو کے ۔ ُمو َولِيدو اُوبو کے‬
‫يا حسين غالمه کاواۓ نو عدم ِدل واے ته‬ ‫وه ئې که اواز پَ ُمو ُکوزۍ ک ُو سلگو کے‬
‫کاشکے يا مسلم زامن ذبح په سجدے نواۓ‬ ‫کاشکے ُمو راغلۍ بيا وينځے په وائينا نوے‬

‫ڈير په مينے پاکدامن۔ څاپې که دَمو بدن‬


‫کال څه ُمو وخايل ُمو يُو ده مسلم زامن‬
‫کاشکے ُموخايلۍ ده خپل بابا ناما نوے‬

‫بيان‬

‫مرۍ خو هرچوک خالصيدل المرگا نيشتا‬ ‫دادُنيا دے ده رنگدارو خزانه‬


‫خو بل قتل سبب غواڑۍ او بهانه‬ ‫نصيحت په چاالگيگۍ په چا نا‬

‫ُمو ده قتل څه سبب دے ځواب نيشتا‬ ‫چوک څه نه مانۍ ده بل اونه پوهيگۍ‬


‫څه راضۍ يُو ُمو ده قيد په جيلخانه‬ ‫بس عبرت تا دَئې شۍ پاتے افسانه‬

‫بے گناه قتل خوتا سانه جوڑيگۍ‬ ‫شهزاده ابراهيم ورو ورو فرياد َوکه‬
‫څه ځوانۍ دے خداۓ ديرکڑۍ خ ُوبانه‬ ‫ده حارث غالم تا ڈير عاجزانه‬

‫ال بالل څه ُمو آوريدۍ ُوو خکاريگے‬ ‫ُمو تاڑلۍ قتال َولو پارا بياۓ‬
‫هم غارنگ او هم غا جسم توانه‬ ‫دا په څه راکاوے قتل جُرمانه‬

‫غالم تُورا په دۍ گفت ا ُو غ َورزا َوال‬ ‫ُمو واڑه يُو يتيمان يُو چوک مه نيشتا‬
‫شهزادگانو نا فرار شولو دانا‬ ‫په دۍ عمر ش ُو ده ظلم نيشانه‬

‫خو حارث هيڅ قسم سوال ا ُونه مانلو‬ ‫دۍ تا څه ويائې کوفے کے لگ مه پوهۓ کا‬
‫شه قاتل ده ماشومانو ديوانه‬ ‫ولمانه څه قتالوۍ اه ِل خانه‬
‫‪60‬‬

‫شهزادگانۍ کڑو شهيد حسين غالمه‬ ‫ظلم اثر ده هوادے نه معافيگۍ‬


‫شوال خپال آشيانه‬
‫همۍ ڑانگا ِ‬ ‫دور زمانه‬
‫نه په بعد اونه په ِ‬

‫نوحه‬
‫الس په وينو رنگ نکے ظاليما خپل‬
‫يا ُمو ژمدۍ بوزا تر حاکيما خپل‬ ‫ما حارثه مڑه مه بے گناه نکے‬
‫ويلے مه دربار کے فيصله نکے‬ ‫ُمو يُو يتيمان عرش په لرزه نکے‬

‫ويلے َد ُمو نه مانے سوالونه نن‬ ‫نيولۍ يُو‬


‫څه خطا کے تا ُمو نن َ‬
‫ڈير مه بے اثر دۍ فريادونه نن‬ ‫ويلے ده ُموبند په بند تاڑلۍ يُو‬
‫هيڅ پرواه مه آه او ده بکا نکے‬ ‫واۓ شا هيڅ خاطر ده مصطفۍٰ نکے‬

‫تا څه ده بدۍ مليا تاڑلۍ دے‬ ‫ُمو پريگدا کا ڈار ده قيامت الرے‬
‫نيولۍ دے‬
‫ُمو ده مظلومۍ غاڑه َ‬ ‫خارڅ مه کا کا طمعه ده دولت الرے‬
‫وخت ده نمانځه ال ُمو خطا نکے‬ ‫ُمو په خون به زڑه ُمراد پورا نکے‬

‫بند حسين غالمه کا ده غم مصرے‬ ‫واظاليما ُمو درتا سوالُونه دۍ‬


‫پريواتے سجدے کے ده مسلم غنچے‬ ‫چاپه ولمانو کڑۍ ظلمونه دۍ‬
‫سرد به دا غمونه په ژاڑا نکے‬ ‫ڈير يُو بے کسان ظلم راوا نکے‬

‫نوحه‬

‫ُمو دَتا چاپيڑونه يُو۔ وکسا ڈير واڑه واڑه يو‬ ‫وا حارثه موده ويلے بے گناه ني َولۍ يُُو‬
‫کا اوالد الرے ُمو پريگدا مو ڈير ژاڑيدلۍ يو‬ ‫ُمو په خپال نه راتللو تا زوجه راوستې يُو‬

‫ُموپه جيل کےبنديوان ُوو۔ په ژاڑا پارا گريوان يُو‬ ‫واظاليما ماشومان يُو۔ظلم ما کا يتيمان يُو‬
‫پ ُمو ترس ده جيلر راغۓ ُمو مشکور پريخلۍ يُو‬ ‫موده ڈير ليرے وطن يُو ال يثرب راغلۍ يُو‬

‫اوس کاتا چيرے ِرها ک ُو ۔ ُمو به تاپارا دُعا کو‬ ‫ُموخواڑلۓتا طعام دے۔کا ُموپريگدےڈيرانعام دے‬
‫ُمو به هيچيرے ا ُو نه يُو څه مو تا تاڑلۍ يُو‬ ‫ده بهشت کا ارزومند وے عزيزان ده نبۍ يُو‬

‫دۍ واڑو زارۍ کاولے۔خو حارث کال مانلے‬ ‫نه مه پالر شتا نه مه مور ۔ ولمانه ُوو تا ده کور‬
‫بس حسين غالمه پوهے ش ُو څه بابا باللۍ يُو‬ ‫خيردے کورنامه باهر کا ُمو ڈير ترسيدَلۍ يُو‬
‫‪61‬‬

‫بيان‬

‫ځناور مخکے ده هم تيغ نه تيريگۍ‬ ‫ماکا ماکا اۓ ظاليما ظلم ماکا‬


‫ُمو په مخکے ده اَجل تورا تيرا کا‬ ‫په ظلمات کے ده زنڑکۍ پيدا رنڑاکا‬

‫ولمانه چا ده خپل کور ويژلۍ نه دۍ‬ ‫ُمو گلونه ده رسول ده پاک چمن يُو‬
‫رد َد ويلے انسانو طريقه کا‬ ‫ُمو نسب نا اوال خروغ ځان اگاه کا‬

‫څه ال مرگا مه هيڅ شانے نه ستانيگے‬ ‫وکسا څرنگ ده غالم او زواۓ فرار ش ُو‬
‫بس ده يوے سجدے مهلت رتا عطا کا‬ ‫هر دوو مو بے گناه قتل نا توبه کا‬

‫خو ال مرگ مه مخکے ويلے واۓ دورا‬ ‫تا کا رحم ده رسول په قربت نشۍ‬
‫ُمو پسے ده خداۓ راوانا جنازه کا‬ ‫نو واڑه يُو واڑکتو تامه نگاه کا‬

‫تورا څنگ کا څه سجده ده خوف په زمکے‬ ‫په واڑکا رحم نه الرے ظاليما‬
‫چيگدو قتل مه بيا نه رُخ په قبله کا‬ ‫يتيمان يُو مسافران يُو امان راکا‬

‫ده فرات په کنارے حسين غالمه‬ ‫کا سخت زڑه ده په يتيم هم نه نرميگۍ‬
‫ماشومانو آخيرۍ سجده ادا کا‬ ‫او اخير ُمو څه خطا خو ُمو واتا کا‬

‫بے خطا مه مڑاوے ويلے نامرادا‬


‫ابن ذياد تا مه پيش خير دے دست بسته کا‬

‫مثنوۍ‬

‫موده رسول ده کور طوطيان يُو‬ ‫ُمو مسافران يُو يتيمان يُو‬
‫ظاليما خالص مه کا واڑه واڑه الس ُونه‬ ‫حارثه ويلے َد ُمونه آورے سوالونه‬

‫ته په کوم دين په ُکوم مذهب ئيه‬ ‫څه مه گناه څه مه خطا دے‬
‫څه بے گناه په ولمانو کاوے ظل ُمونہ‬ ‫څه ٹوال شپا ده ُمو جوڑيا تاڑلۍ ُوونا‬

‫تيغ ځناور نا پٹ تيريگۍ‬ ‫کاشکے ال جيل واتلۍ نه واۓ‬


‫ُ‬
‫َد ُمو په مخکے ده تيره کڑلو تيغونہ‬ ‫کوندے اسک نواۓ پمو تورو گوزارونه‬
‫‪62‬‬

‫ايا چوک شتادۍ څہ مو خالص کۍ‬ ‫دواڑا طوطيان ال سيل جُدا يُو‬
‫کا ده کوفيانو پہ زڑو پورے شو زنگونہ‬ ‫په مسافرانو به بيا چوک کاوۍ ويرونہ‬

‫ځہ اب ِن ذياد پوختنا وکۍ‬ ‫په جيل راضۍ يو وا ظاليما‬


‫اُويا دائي ويلو ِ‬
‫ابن ذياد مخ واتا څونا‬ ‫شہيد مه نکے َد مو واورا فريادونہ‬

‫کاکانڑۍ زڑه واۓ ہم بہ موم وه‬ ‫دتا مراد به پورا نشۍ‬


‫حسين غالمه حارث غ َوڅ کو گالبونہ‬ ‫ُمو وينو ساسکۍ بہ دہ ڑانگ کۍ اميدونہ‬

‫نوحه‬

‫په نمانځه کے ده خوف تا گورے شهيد ک ُو ځکا‬ ‫انسانہ اويا څہ جنت نا تہ پہ څہ اُواتے‬
‫څه گلدستے دواڑا رسول هللا ده زڑه اواتے‬ ‫دورا خبار يم پہ اسانے خوتہ نہ اواتے‬

‫هغا سجدے څه ماشومانو ده خوف چيگداولے‬ ‫خپل ورورهابيل سارده قبيالڅہ پہ کانڑۍ کہ مات‬
‫گوزار ده َوکه وينے تن ناده واڑه اواتے‬ ‫اويا ورور سار نا ده سرے وينے کا اوبہ اواتے‬

‫ابليس خو يوا سجده وه نکا شه عمرۍ ملعون‬ ‫ده نوح فرزنده ده نجات کشتۍ تا ويلے نہ تلے‬
‫حارثه ته صفا قاتل ده نمانځه اواتے‬ ‫خپل پالرده پريخلہ ځان ده غرق کہ څہ پہ غره اواتے‬

‫قتالولو ابليس به ويلۍ وۍ‬


‫َ‬ ‫څه يتيمان ده‬ ‫يوسف هم خپلوورونڑو واچاول کوهۍ کے تگے‬
‫زه شرمندايم هسے ته َد مانيکه اواتے‬ ‫ابولہبا تہ ديخمان ده خپل وياره اواتے‬

‫حسين غالمه بدکاوے وياۓ شيطان کم غلط‬ ‫حارثہ کور ده خپل تباه کہ ده انعام پہ طمعے‬
‫شيطان خو دورا شيطان نه وه لکا ته اواتے‬ ‫قتل مقتول کے نامراد ال ژمدانہ اوواتے‬

‫ده ماشومانو ده سوالونه قبول نه ک ُو ويلے‬


‫رحم اُميد کے ولمانو پارا چاڑه اواتے‬
‫‪63‬‬

‫بيان‬

‫زامن ورونڑا به راوڑم يَو يَو ميدان نا‬ ‫ويلے نه څے ذوالجناح په مخ بيوان کے‬
‫داغا کار به ذوالجناح ماواتا گران کے‬ ‫په دۍ ځاۓ ده څه اسرار دے څه جوالن کے‬

‫بيا به چوک خبارا وۍ عدن ورمنے‬ ‫قافيله ده په گرمۍ َودارا َوال‬


‫څه روغ ځاۓ مه پاتے نوۍ په بدن کے‬ ‫شا اگاه َد رسول لونڑے دۍ کاروان کے‬

‫اخير دا حسين آسيان هرڅو بدل کو‬ ‫ذوالجناح دا وخت ده دسے آڑۍ نه دے‬
‫خو يو آس هم مخکے نه تله نخلستان کے‬ ‫نن حسين دے غريب پاتے امتحان کے‬

‫مظلوم َوکا ده دۍ ځۍ نامے پ ُوختنا‬ ‫ذوالجناح زه راسدونئے يم هغ ځاۓ تا‬


‫اوخۍ راغللے ده ذوالجناح چشمان کے‬ ‫څه ثانۍ ده ستم نه الرۍ جهان کے‬

‫حسين بوئيں کے کال خاورے هاۓ ارماد دے‬ ‫هغا ځاۓ دَما دَصبرمنتظردے‬
‫عباس ک ُوزے کجاوے کے ريگستان کے‬ ‫په تاخير به کربالشۍ په ارمان کے‬

‫کا هميش داغا دُعا حسين غالمه‬ ‫يا خو ماڈير اميدونه وابسته دۍ‬
‫جنتۍ خدايا َد دۍ ځاۓ زواران کے‬ ‫ذوالجناح تا سارا کربال ميدان کے‬

‫ما به چوک کال ميدان کال خيمو تا‬


‫وڑۍ راوڑۍ ذوالجناح غشيو په باران کے‬

‫مثنوۍ‬

‫ورورا بل آس رتا حاضر کا‬ ‫ذوالجناح ويلے مخکے نه څے‬


‫ما ُمرتجز َوک ُو سفرنا انکارونه‬ ‫َوداريدَلۍ دۍ گرمۍ کے کاروانونه‬

‫غرض اُوه آسيان بدال ش ُو‬ ‫زر راسا وا ما خپل منزل تا‬
‫يَو آس هم نه َوک ُو دۍ ځاۓ نا حرکتونه‬ ‫ويلے َد خاخ ک ُو ريگستان کے قدامونه‬

‫ويائې څه خاورے امام بوئيں کے‬ ‫څه ذواالجناح حرکت وه نه که‬


‫بيائې شيرنےخورتا ا ُو ويل ُو حالونه‬ ‫حسين خپل ورور عباس تا َوک ُو آوازونه‬
‫‪64‬‬

‫دا گورا ما څه چوک ده ويائې‬ ‫کربال زمکے استقبال کے‬


‫حسين غالمه گورا ويل او مطلبونه‬ ‫بۍ بيانو سارو وا تا پورتا ک ُو گردونه‬

‫رسول ذاديانو په ځواب کے‬


‫زمکے تا نذر ک ُو ده اوخيو بارانونه‬

‫گفتار‬

‫هريو نبۍ څه پتا گزران شه‬ ‫حسين فرمانکه ځاۓ ده گيلے نيشتا‬
‫دَتا ال کرب بئۍ زنڑکۓ غمجان شه‬ ‫ده َوفا ناخکے په زمانے نيشتا‬
‫مالل مالل به التا راوان شه‬ ‫کربال زمکے اوس مه ولما کا‬
‫خوزه حسين يم دَما بل صراۓ نيشتا‬ ‫هغا خابرے اوس ده ک ُوفے نيشتا‬

‫ماتا تا خاورے رسول راکڑۍ دۍ‬ ‫کربال زمکے هر څو بے چينَ يم‬


‫ځان سا مه ځکا وکسا راوڑۍ دۍ‬ ‫ځان خه خبار کا دَتا حسين يم‬
‫ځکا مه بوئيں کے اصلۍ بودے‬ ‫تا به ابادا کم په سرو وينو‬
‫دسے بوئيں بل ځۍ خاورو نژدے نيشتا‬ ‫بال صحرا دَتا په نامے نيشتا‬

‫په سينے ينے َد ُمو گلنار کا‬ ‫زه به نصيب کم دَتا بدال‬
‫بوسه تانے مه قرار قرار کا‬ ‫ڈير به مشتاق کم تا ده ويصال‬
‫ده ماش ُوم زوۍ مه وينے وانخلے‬ ‫ده کال اوال به ده کم هالل‬
‫بيا فرياد َوکا څه پما ځاۓ نيشتا‬ ‫هر څو ترنن ده پيژاندگولۓ نيشتا‬

‫حسين غالمه حسين فرمانکه‬ ‫کرب او بال نابه معلۍٰ شے‬


‫ذبح عظيم مه دستور راوان که‬‫ِ‬ ‫دَمومنانو به سجده گاه شے‬
‫هر صنف او سن مه دے راواستلۓ‬ ‫ک شفا شے‬ ‫خاک صحرا به خا ِ‬
‫ِ‬
‫بيا چوک ا ُو نه ئې څه ما بانڑاۓ نيشتا‬ ‫گواه مه خداۓ دے اولٰۍ ال خداۓ نيشتا‬

‫نوحه‬

‫لرزاولۍ وۍ تا‬
‫َ‬ ‫ده نوح کشتۍ به‬
‫نبيان به ديلے ترسا َولۍ وۍ تا‬ ‫کربال زمکے لرزيدل ما کا وا‬
‫وشوا اوس هغا ځوراول ما کاوا‬ ‫گرد او غبار اوچاتا َول ماکاوا‬
‫‪65‬‬

‫وينو ناتگۍ زه وعده کم دسے‬ ‫ٹهو کرخواڑلۍ دۍ نبيانو په تا‬


‫زه به تا وينو نا ماڑا کم دسے‬ ‫وينے جارۍ شو َد وليانو په تا‬
‫سينه به چيگدے راپيدل ماکاوا‬ ‫نور بزرگانو خوگا َول ما کاوا‬

‫يم تا ولما چيتا ده تللو نه يم‬ ‫کربال بس کرب و بال پريگدا‬


‫تر ځشر زه تا ده پريخللو نه يم‬ ‫مسافران ما غمجناوا پريگدا‬
‫ُمو مقبره ئيه شانيدل ماکاوا‬ ‫زدا کا صبرونه ڈاراول ما کاوا‬

‫نشے خفا ژاڑا به کيگۍ په تا‬ ‫اۓ غم پسندے کربال واورا‬


‫ال غم به تل اوخۍ واريگۍ په تا‬ ‫زه ځسين زواۓ يم ده زهرا واورا‬
‫دۍ نا پس نور غمو غَوختل ماکاوا‬ ‫ماسابل چا غوندے عمل ماکاوا‬

‫ناما َد تا به په دُنيا خواراشۍ‬ ‫زه راغلم تاتا به درسونه خايم‬


‫ک شفا شۍ‬
‫خاورا دَتا به بيا خا ِ‬ ‫غصه به پريگدے زه صبرونه خايم‬
‫حسين غالم پَويراول ماکاوا‬ ‫اوس زدا کاوا بلتا خايل ماکاوا‬

‫نوحه‬

‫با ِد صرصر۔ سارو څادر‬


‫څنگ ش ُو السارو هاۓ بے خبر‬
‫شوال واويال۔ کربال‬
‫شروع َ‬ ‫ما جوڑا وا زلزله کربال‬
‫ژاڑۍ ده ثانۍ زهرا‬ ‫زواۓ ده علۍ دے ولما‬

‫لرزيگے ته ۔ اوڑکۍ واڑه‬ ‫کيگۍ نزول ۔ آل ده رسول‬


‫کربال ده تادۍ ولمانه‬ ‫دَتا َد پاسا تَئې کا قبول‬
‫گرمۍ کۓ ما ځوراوا ۔ کربال‬ ‫گردونه ما جوڑا ۔ کربال‬
‫آل دے ده رسول هللا‬ ‫بۍ بيانے شوے خوفزده‬

‫حسين حاضر۔ دے مسافر‬ ‫رسول حرم ۔دے محترم‬


‫ده حُر لخکر دۍ هاۓ منتظر‬ ‫کربال نکے برپا ماتم‬
‫څانگۍ که ال علقمه ۔ کربال‬ ‫اوسا نائۍ ما ژاڑاوا ۔ کربال‬
‫دے ده تندے منصوبه‬ ‫ستڑۍ سفر کے زادا‬
‫‪66‬‬

‫تاريخ دوام ۔ ده محرم‬ ‫اۓ کربال ۔ دے بے نوا‬


‫دے ځکا ليکهۍ ۔ حسين غالم‬ ‫اورۍ به وينے َد مصطفۍٰ‬
‫دے ده غمو ابتدا ۔ کربال‬ ‫حسين به َوکۍ سجده ۔ کربال‬
‫جوڑا به شۍ مقبره‬ ‫وينو کے په دۍ صحرا‬

‫بيا زلزلے ۔ کاجوڑا وے‬


‫گرد او غبار کا ۔ بيا آسکاوے‬
‫نه به وۍ تا نا گيال ۔ کربال‬
‫څه شۍ تاال خيمگاه‬

‫بيان‬

‫غم نويس يم َد حسين ده وينو ليارے‬ ‫خدا داد دے شاعرۍ دماغ دَما‬
‫په دۍ ليارے څۍ ورو ورو ا ُوالغ دَما‬ ‫په دُنيا کے بے خزاﮟ دے باغ دَما‬

‫ده شعور په سيم ورو ورو پيرۍ لعلونه‬ ‫مرگ ناپس مه کا بيام ُومے حق شناسه‬
‫ده فکرونو او خيالونو زاغ دَما‬ ‫داشعرونه به خائې سُراغ دَما‬

‫زه حسين غالم په غم ده حسين ژاڑم‬ ‫زه به مڑوم خو ما ياد به جاويدان وۍ‬
‫سوزۍ اوخيو ياغ دَما‬
‫په ڈيو کے َ‬ ‫دے شعور په روغن بال چراغ دَما‬

‫څه ماضۍ واقعے جمعه په شعور شوے‬


‫کربال داستان شه زڑه کے داغ دَما‬

‫۔ سوارۍ‬ ‫ا ُوالغ‬ ‫۔ تالش‬ ‫سرُاغ‬


‫۔ تيل‬ ‫ياغ‬ ‫۔ ک َّوا‬ ‫زاغ‬
‫‪67‬‬

‫بيان‬

‫حسين ويل ُو خدايا تندے سزا ويرکے‬ ‫محرم اُوام تاريخ وه کربال کے‬
‫دۍ ظالم واتا څه اور الرۍ وائينا کے‬ ‫اُوبه بند رسول په آل َ‬
‫شولے بدياکے‬

‫حميد بن مسلم خپل تاريخ کے ليکهۍ‬ ‫يو شقۍ وه څه عبدهللا ناميدَلو‬


‫خداۓ قسم سارا اثر زر په دُعا کے‬ ‫بالرۍ اُبۍ دے تحرير تاريخ رنڑا کے‬

‫عبدهللا څخلۍ اُوبه اُولٹۍ کا َولے‬ ‫دۍ ظالم زور سا حسين تا اواز َوکه‬
‫خولے باکے‬
‫اوعطشان نعرے ئې وايلے په َ‬ ‫څه فرات اوبو تا َوگورا دۍ خواکے‬

‫شول ُو مشک ُونه‬


‫تندائې نه ماتۍ دا تش َ‬ ‫اسمانۍ رنگ الرۍ څورا خے الگيگۍ‬
‫خداۓ ده خپلے بَدگوئې مزے ورتا کے‬ ‫څه خواگے ساڑے ا ُوبه دۍ په دريا کے‬

‫په دۍ حال کے شه هالک حسين غالمه‬ ‫په َوهللا څه په ارمان به تگۓ مڑ شے‬
‫خو بيا هم عبرت اثر وه نکه چاکے‬ ‫خويو ساسکۓ به وه نه څاخے صحراکے‬

‫بيان‬

‫غريب وم غاگ مه هم چانه آوريدل‬ ‫شو ما زه‬‫په عقل و فکر پشيمان َ‬


‫شوما زه‬
‫شوم اوس تور دَچشمان َ‬
‫امير َ‬ ‫خلقه دولت واتا حيران ش َو ما زه‬

‫هغا کاٹهوا څه دولت وۍ ورکے‬ ‫څه زه غريب وم مانامه وا نَته ُو‬


‫شوما زه‬
‫خادے کا زه خه يم گريان َ‬ ‫شوما زه‬ ‫کال امير ش َوم نتهو خان َ‬

‫حسين غالم ته ئيه کا دَتا دولت‬ ‫څه وم غريب چا مه تپوس نه کاول‬


‫شوما زه‬
‫په ځان خو ځکا بدگمان َ‬ ‫شوم امير ٹولو جانان ش َوما زه‬
‫څه َ‬

‫غريب وم حق دَما درويغ جوڑيدل‬


‫شوم امير نو حق زبان ش َوما زه‬
‫څه َ‬
‫‪68‬‬

‫نابغير‬

‫قرآن دے ٹولو کتابونو حاکم‬ ‫ژاڑۍ هريو مخلوق بے جان نا بغير‬


‫نظام چاليگۍ نا سلطان نا بغير‬ ‫خاندا هيچوک نه کا انسان نا بغير‬

‫جسم کا خوب خوب ده سوچونو نوۍ‬ ‫خاندا علت پويريدل دۍ گنڑا‬


‫سوچ َوداريگۍ خو زمان نا بغير‬ ‫ژمدونه صله دے مرگ سبحان نه بغير‬

‫هر پهلوان اخير شکست شۍ نصيب‬ ‫يا ِد مرگ خوف دے ارمان او دے غم‬
‫فقط علۍ شاه مردان نا بغير‬ ‫زمکا لمديگۍ نا باران نا بغير‬

‫پرے سار چوک نکا په نيزے تالوت‬ ‫حق دۍ ترخه خلق دۍ الحقو بيزار‬
‫نور چشمان نا بغير‬
‫ِ‬ ‫ده فاطمه‬ ‫ترخه شفا دے زهر زيان نا بغير‬

‫قيدۍ هرگز نکا بادشاه تا جواب‬ ‫هزارها ژبے دۍ انسان دے مجبور‬


‫صرف زينب فصيح لسان نا بغير‬ ‫په ايشارو باندے زبان نا بغير‬

‫چوک ده اوبو سوالۍ په غشيو َولۍ‬ ‫په ايشارو به گزارا چاالوۍ‬


‫دۍ نام نهادا مسلمان نا بغير‬ ‫بنۍ آدم هريو حيوان نا بغير‬

‫زخمۍ جگر څو جنازے ده راوڑے‬ ‫علمونه ڈير دۍ عمر کم دے ځکا‬


‫اکبر ده راوڑه پهلوان نا بغير‬ ‫عالم به نشۍ چوک رحمٰن نا بغير‬

‫شاعران گل بلبل خابرے ليکهۍ‬ ‫غا انسان نه دے خود غرض څه نوۍ‬


‫بلبل گل څه کا باورا گان نا بغير‬ ‫مينا هم نيشتا دے احسان نا بغير‬

‫اختيار الرۍ خو هم مجبور دے انسان‬ ‫دين مکمل دے بدعتونو شه زور‬


‫پاتۍ کيداۓ نشۍ ارمان نا بغير‬ ‫بدعت جوڑيگۍ نا شيطان نا بغير‬

‫حسين غالم نجومۍ نه دے ويائې‬ ‫دۍ ال بدعتو باچيدل نا ممکن‬


‫چوک به بچ نشۍ زنکدان نه بغير‬ ‫هر څو خوارۍ َوکے قرآن نا بغير‬
‫‪69‬‬

‫نوحه‬

‫زه حسين راغلۓ يم ۔ تا په نُوم نميسلے يم‬


‫نه به سترگے ِوتاڑم ۔ او نه الس تاڑلۓ يم‬ ‫واده کربال زمکے يا ذبح بينا نه دے‬
‫ڑانگا مه سودا نکے۔ داگورے ِمنا نه دے‬ ‫بند کا دا لرزا نکے ما حرم رضا نه دے‬

‫تا به زه نيک نامه کم ۔ خے خ ُولگۍ به جمع کم‬ ‫زه ده ماشومان الرم ستر سفر وايلۍ دۍ‬
‫مانگ به ده سندور په سرو۔ سرو وينوتر شاما کم‬ ‫دا ده ڈير ارمان الرم خوائيندے مه راغلۍ دۍ‬
‫جوڑا زلزله نکے ۔ پروت مه ذوالجناح نه دے‬ ‫اوسا نائې خفانکے ۔ داسلوک زيبا نه دے‬

‫هر څو کا تاال کيگۍ ۔ العطش نعرا کيگۍ‬ ‫واڑا پرديدارے دۍ ۔ ڈيرے ناز بردارے دۍ‬
‫قدر به دَتا کيگۍ ۔ ِوير کا بيا پما کيگۍ‬ ‫َد غمو سردارے دۍ ۔ خو يا نا خبارے دۍ‬
‫زواران تشنه نکے۔ تشنائۍ روا نه دے‬ ‫ننۍ په ژاڑانکے ۔ يا مه خور دا مانه دے‬

‫زه حسين غالم عاصۍ۔ دا کا وم سوالونه‬ ‫پريگدا څه داماشۍ نن ۔ دابه ولما ستياشۍ نن‬
‫مرگ کاشۍ په هر يوه ځۍ ۔ وڑم به اميدونه‬ ‫جوڑا مه ِديرا شۍ نن ۔ اوڑکۍ مه ڈاڈا شۍ نن‬
‫خاک مه کا ده گاه نکے۔ شکوه مه بے جانه دے‬ ‫غمو ابتدا نکے ۔ جوڑا خيمگاه نه دے‬

‫ذبح عظيم گورا‬


‫اوس لگا قرار شا ۔ ته ِ‬
‫لگا گوش گزار شا ۔ رضا ِد رب کريم گورا‬
‫زڑه کا نن دريانکے۔ نن مثل صبا نه دے‬

‫نوحه‬

‫اوال چا ايمان راوڑل په دۍ کےخو بل سوال دے‬ ‫تاريخ څه چا ليکهل غا مسلمان ُوو کا نه وو‬
‫څه مخکے ال ايمان دا بے ايمان ُوو کا نه وو‬ ‫حاضر په هغه وخت په غه زمان ُوو کا نه وو‬

‫نعرے څه وائې م ُو تا بس دايو قرآن کافۍ دے‬ ‫دا واڑا کتابونه څه دۍ ڈاک ال ِروايتو‬
‫رسول نواۓ جاهل دا ال قرآن ُوو کا نه وو‬ ‫ليکهونکۍ ده دۍ اُويا تاريخدان ُوو کا نه وو‬

‫قرآن کے اهليبتو ذکر ن ُور غوندے ځاليگۍ‬ ‫هيچوک ده اهليبتو صف تا ماراواال ورورا‬
‫مباهلے په وخت نور جاهالن ُوو کا نه وو‬ ‫اصحاب ده رسول مخکے ُمشرکان ُوو کا نه وو‬
‫‪70‬‬

‫حسين څه ده حُر فوج تا ماشومانو ا ُوبه وير کے‬ ‫بس دوا قسما مخلوق وه اهلبيت او بل اصحاب‬
‫اوبَئۍ په حسين بند کے ظاليمان ُوو کا نه وو‬ ‫اصحابو کے آشناﺀ منافقان ُوو کا نه وو‬

‫يزيد تا دا جرٔات گورے شيخانو نا ميالؤ شه‬ ‫جهاد کے څه څا څٹ که هللا ويائې غا کافردے‬
‫شيخان ا ُويو ده ملک قاتالن ُوو کا نه وو‬ ‫جهادو نا مغرور پهلوانان ُوو کا نه وو‬

‫خالد څه زنا وکا نو بيا معاف چا السنگسار که‬ ‫تيار تخت باندے گورا چينا ستل څه مشکل نه دۍ‬
‫هغا ده يزيد ا ُويا پيشوايان ُوو کا نه وو‬ ‫قوت سارا دۍ تخت جوڑاول گران ُوو کا نه وو‬

‫حسين او رسول يودۍ نو دا قتل ده رسول وه‬ ‫حسين څه بيعت نه َوکه شوا ٹولو تا څرگندا‬
‫حسين غالمه دا خليفه گان ُوو کا نه وو‬ ‫حسن او علۍ دۍ نا بزرگان ُوو کا نه وو‬

‫علۍ گوزار بهتردے ثقلينو عبادت نا‬ ‫علۍ څرنگ بيعت کاوۍ څه نفس وه ده رسول‬
‫ثقل کے عبادت گزار نبيان ُوو کا نه وو‬ ‫ريختيا ا ُويا څه ٹولۍ غالمان ُوو کا نه وو‬

‫حسين غالمه واۓ وۍ تا علۍ احسان پوير که‬ ‫معاويه څه ا ُوبه بند کے علۍ فتح که فرات‬
‫اُحد او په حُنين کے تخلې ياران ُوو کا نه وو‬ ‫سيراب بيا علۍ السه دشمنان ُوو کا نه وو‬

‫مثنوۍ‬

‫يو ځال به بيا شے ته ا ُوجاڑه‬ ‫لرزيگا ما کربال زمکے‬


‫غوڑا وينا‬
‫څه گرد په سروگلو شالونه َ‬ ‫ده زهرا لونڑے ولمانے راغلۍ دينا‬

‫بلبلو سيل کال واپس شۍ‬ ‫زه حسين تا ده سينے گل يم‬


‫بيا به ده خاک خاک شفا خلق ياداوينا‬ ‫ما ځان سارا درتا غنچے راوڑۍ دينا‬

‫ده زوارانو قدر َوکا‬ ‫کاته قرار دا لرزيدل کے‬


‫تندا ظاليما زڑونو وينا وچا وينا‬ ‫نو ده بلبلو سيل به کور په ريگو شينا‬

‫حسين غالم بيا پوير نکے‬ ‫دسے به باغ ده گلو جوڑ کم‬
‫تا ده نامے ئې قصيدے ليکهلۍ دينا‬ ‫څه خوشبونئې پسے به ڈير عالم راڅينا‬

‫واڑا غوٹۍ کال خزان شۍ‬


‫بلبلو سيل به ځان ده تلو تيارا وينا‬
‫‪71‬‬

‫گفتار‬

‫بنۍ اسدو ويل حيرانۍ دے‬ ‫حسين فرمانکه پاتے دُنيا دے‬
‫بيا په دۍ ځۍ کے کوما خوبۍ دے‬ ‫بنۍ اسدو دا ځاۓ دَچادے‬
‫بل طرف ويرا وا حسين جانه‬ ‫قيمتۍ َوکو په ڈيرے بيڑے‬
‫څه په دۍ ځۍ کے دورا خطره دے‬ ‫َد آخستلو مه اراده دے‬

‫حسين فرمانکه دے فوج ده حُر‬ ‫بنۍ اسدو ويل ُو ارمان دے‬


‫اوس بئۍ امداد تا فوجونه نور‬ ‫موال عجب دَتا دا بيان دے‬
‫راشۍ کا ويرم ميگۍ په کور‬ ‫فکر وه نکے دا بيابان دے‬
‫پرے به مه نگدۍ يزيد منشادے‬ ‫هر څو ديرا وے اختيار دَتا دے‬

‫اخير دا زمکا خريد موال کا‬ ‫حسين فرمانکه َد راز قيصے دۍ‬
‫بيائې هم دۍ يو په نُوم هبه کا‬ ‫ماتر قيامتا دۍ ځاۓ ديرے دۍ‬
‫خودائې ويل ُو تاوان پتاسو‬ ‫زر به خبار شو څه ال ڈير وختا‬
‫ما زوارانو بيا ولماستيادے‬ ‫په انتظار دا بيوان دَما دے‬

‫دل ازارۍ دے کا دل جوئې دے‬ ‫دۍ ځاۓ به جوڑ ده تورو جنگونه شۍ‬
‫څرنگ تاثير ده سُخن گوئۍ دے‬ ‫اوبو اوبو به اوچات غاگونه شۍ‬
‫ده عارفانو او کامالنو‬ ‫پم ُو به بند ده ا ُوبو نهرونه شۍ‬
‫حسين غالمه پوهيا پورا دے‬ ‫هر څو کا ڈاکا دا علقمه دے‬

‫څه باک به نوۍ کا ځناور څخۍ‬


‫بنۍ اسدو هم کا شجر څخۍ‬
‫دا به نعرے وۍ اوبه وير نه کو‬
‫ويلے څه آل ده رسول هللا دے‬

‫نوحه‬

‫او بنۍ اسدو اوس به جنگ وکسو‬


‫اموۍ به رسول په وينو رنگ وکسو‬ ‫جوڑ به په دۍ زمکے کے جنگونه شۍ‬
‫پرے به ده زهرا ده باغ گلونه شۍ‬ ‫رنگ به په سرو وينو بيوانونه شۍ‬
‫‪72‬‬

‫بيا بنۍ اسدو جوڑ قبرونه کو‬ ‫اوس به اوبه بند کۍ په عترت ده رسول‬
‫خاخ َد م ُو خزان خزان گلونه کو‬ ‫ځان تا کا هر څو ويائې اُمت ده رسول‬
‫جوڑ به مه په دۍ ځاۓ زيارتونه شۍ‬ ‫پورتا به ده العطش غاگونه شۍ‬

‫کا دَتا سو ڈار وۍ گور کفن پارا‬ ‫اوس به دۍ صحرا باندے بازار جوڑ شۍ‬
‫خځے بيا راواستاؤ دفن پارا‬ ‫رب به ده سرو وينو خريدار جوڑ شۍ‬
‫ڈير به په محشر تا سو اجرونه شۍ‬ ‫اسک به په نيزو باندے سارونه شۍ‬

‫بيا هم کا څه خوف وۍ نو واڑه اُوڑکۍ‬ ‫خپل مڑۍ به خاخ کۍ ده رسول ده آل‬


‫ُموٹۓ ُموٹۓ خاورے پ ُمو واچاوۍ‬ ‫بے سارو تانے به کۍ پامال پامال‬
‫جوڑ به ده بيکس تانو قبرونه شۍ‬ ‫لوٹ به ده زهرا کور سامانونه شۍ‬

‫تل حسين غالمه په ماتم ژاڑا‬ ‫ده رسول حرم به وتاڑۍ ولۍ په ولۍ‬
‫دا شيرين کالم ده خپل امام ژاڑا‬ ‫بند بئۍ کجاؤ کے گرزاوۍ کلۍ په کلۍ‬
‫ڈير به لوند په اوخيو گريوانونه شۍ‬ ‫پاتے به دَم ُو زخمۍ الشونه شۍ‬

‫بيان‬

‫آس په دوو پخو شه اوچات ده ڈيرا جوشه‬ ‫ال ديخنو راغۓ حسين تا يو سوار‬
‫ال خپل زينۍ عبدهللا کڑلو گزار‬ ‫دا ساڑاۓ بنۍ تميم نا وه بدکار‬

‫شوال خا خا‬
‫عبدهللا يوه پخا رکاب کے َ‬ ‫عبدهللا ناميده زواۓ وه ده حوزه‬
‫نور په زمکے کرڑيده لکا ده مار‬ ‫زور سائې ويل ُو اۓ حسين ئيه فۍ النار‬

‫آس په منڈا وه تر هغے ُمدے پورے‬ ‫حسين اسک کڑل ُو السونه په دُعا کے‬
‫شولے تار په تار‬
‫عبدهللا غ َوخے څه َ‬ ‫دائۍ ويل ُو سوال دے اۓ پرودگار‬

‫اۓ حسين غالمه بيا هم چوک پوهۓ نه شو‬ ‫دا بدگو زر جهنم واتا واصل کے‬
‫څه حق کوم طرف دۍ ُکوم طرف کفار‬ ‫دۍ کالم سا کڑم په نايا زڑه ازار‬
‫‪73‬‬

‫نوحه‬

‫کاتا سو ڈار وۍ ال يزيد نو اويو خځو واتا‬ ‫بنۍ اسدو کال ٹول الدۍ بيوان ويرۍ‬
‫څه م ُو بيا خاخ کۍ څه ال زڑو نومه ارمان ويرۍ‬ ‫ده م ُو بې بيانے به بند پاره گريوان ويرۍ‬

‫کا بياهم خوف وۍ په م ُو خاورے آچاولو پارا‬ ‫ِد م ُو تانے به بے سارو نووۍ پراتے په ريگو‬
‫اويو بيا خځو تا څه خير دے ماشومان ويرۍ‬ ‫َد م ُو سارونه به کوفے تا به سنان ويرۍ‬

‫خو م ُوتانے درنا همدے پاتے نشۍ گورے‬ ‫خيمے په َوسيځۍ هيڅه به پاتے نشۍ ديلے‬
‫هسے خو نوۍ رحمتونه ال جهان ويرۍ‬ ‫خيمو تاال کے به رسول ده کور سامان ويرۍ‬

‫وينے به اورۍ تر هغے څه م ُو تانے شۍ خاخے‬ ‫ُمو ده تانو َد خاخا َولو به چوک نوۍ ديلے‬
‫هلے به وکسو څه سُرخۍ به ال اسمان ويرۍ‬ ‫څه زواۓ بيمار مه په ځنځيرو بنديوان ويرۍ‬

‫حسين غالمه وۍ به چا دسے بيکاسه تانے‬ ‫بيا ُمو تانے کوتا سو خاخے لگے خداۓ په رضا‬
‫څه په راخلو ورنا واڑوکۍ يتيمان ويرۍ‬ ‫څه کال وکسو څه يزيد واڑا سپاهيان ويرۍ‬

‫بيان‬

‫کور مه لُوٹ شۍ او پامال مه جنازه شۍ‬ ‫حبيب ويلو مسلم بن عوسجه تا‬
‫سار غنچه مه شۍ نيزے په عرش اوچاتا‬ ‫څه حسين چهٹيۍ ميالؤ شوا اُسکے ماتا‬

‫څه مسلم دا چهٹيۍ واوريدا نو زرۍ‬ ‫ليکهۍ زه په کربال کے بنديوان يم‬


‫ده ناکريزو پهوڑۍ اُويشتا هوا تا‬ ‫زه دعوت دير کاوم ځکا يارا تاتا‬

‫دائې ويلُو زه خو الڑم حبيب جانه‬ ‫ده ميثم قيصه را ياد کا حبيب جانه‬
‫ځان به اوسکے راساوم زه کربال تا‬ ‫په سفر يُو بس دُعا کاوا دُنياتا‬

‫خپال ګيرا به په خپلو وينو رنگ کم‬ ‫دے غالب گمان څه هغا وخت نزگير شه‬
‫قربانۍ مه څه قبوال شۍ موالتا‬ ‫پيشگوئې څه څرنگ شوۍ وا آشنا تا‬

‫ضعيفانو جوش حسين غالم پڑهاؤ که‬ ‫اۓ حبيبا زر راڅاڅه دا تنا مه‬
‫ال تيارے ئې روح را اُواته رنڑا تا‬ ‫شۍ په عشق کے خپلو وينو کے غالطه‬
‫‪74‬‬

‫گفتار‬

‫حسين کوفيانو څه را باللۓ وه‬ ‫مسلم فرمانکه حبيبه يارا‬


‫ده کور بۍ بيانو سارا راغلۓ وه‬ ‫بازار تا راغلم خضاب َد پارا‬
‫اوس کربال په بيوان کے گير دے‬ ‫خضاب مه واخستو خو حيران يم‬
‫لخکرے الڑے ال دۍ سرکارا‬ ‫بازار ٹول ڈاک دے نن ال هتهيارا‬

‫دا څه ته غشۍ گورے جوڑيگۍ‬ ‫وکسا څه تورے ده صيکال کيگۍ‬


‫دابه رسول په اوالد واريگۍ‬ ‫نيزے تبرونه ده هم تيريگۍ‬
‫دسے خبار يم څه اُوبه بند دۍ‬ ‫بے شمارا غشۍ دۍ څه جوڑيگۍ‬
‫حسين په اوڑکيو اۓ شب بيدارا‬ ‫دا څه اسرار دے يم نا خبارا‬

‫په دۍ خابرے مسلم خضاب‬


‫اُو غور زاول ُو َ‬
‫شولو بے تاب‬ ‫چوک ده آسيانو واهۍ نعلونه‬
‫حبيبه ورورا اوس به زه گيرا‬ ‫چوک زغرے خلۍ چوک ده خودونه‬
‫کم خپلو وينو سارا رنگدارا‬ ‫مخلوق راغونڈ دے نن دۍ بازار کے‬
‫کا تپوس َوکم ال يوه لوهارا‬
‫چاکے څه نوۍ ده فهم نُور‬
‫غا ژمداۓ مڑاۓ دے ال شعور‬ ‫حبيب فرمانکه ارمان ارمان دے‬
‫ژمداۓ همغا دے حسين غالمه‬ ‫ته خبار نه ئيه څه جنگ اعالن دے‬
‫څه دين شناس وۍ ال کردگارا‬ ‫تورے حسين َد پارا تيريگۍ‬
‫بند په حسين دے ده کوفے ليارا‬

‫نوحه‬

‫دا َد کوفے خلق دۍ څه راغلۍ په بازار دۍ‬


‫ده رسول هللا ده اوالد قتل تا تيار دۍ‬ ‫اوس څه کم خضاب حبيبا څم به کربال تا‬
‫څه به وۍ ځواب حبيبا ۔ بيا رسول هللا تا‬ ‫زڑه مه شه کباب حبيبا ۔ دا ده ويايم تاتا‬

‫خپالئې را باللۓ وه دا ده کوفے وعدے دۍ‬ ‫تورے ده تيريگۍ گورم غشۍ ده جوڑيگۍ‬
‫يا خوده رسول ده قبر خاورے هم المدے دۍ‬ ‫بيا به اهلبيتو باندے داغشۍ واريگۍ‬
‫دۍ خانه خراب حبيبا ۔ وعدائې کا ماتا‬ ‫وريځ دے ده حساب حبيبا ۔ اوس به گورے چا تا‬
‫‪75‬‬

‫اوس به دا ژمدون په شهادت باندے هبه کم‬ ‫اۓ حبيبا اوس څرگندے ناخکے نيخانے دۍ‬
‫ننگ کے ده حسين به گيرا وينو سارا سراکم‬ ‫بس اوس ده مسلم وشوا بدالے ارادے دۍ‬
‫ځکا په شتاب حبيبا ۔ څم زه نينوا تا‬ ‫اوس دے څه حجاب حبيبا ۔ څم زه خپل موال تا‬

‫مسلم بن عوسجه اخير َوکه سالم‬ ‫بس راکاوا الس حبيبا اسکے درنا څما‬
‫اصحابُ اليمين نا دا ليکهۍ حسين غالم‬ ‫گيرا به اوس زه په خپلو وينو رانگا َوما‬
‫م َّودت ناياب حبيبا ۔ زه خايم دُنيا تا‬ ‫ڈير ده کم بے تاب حبيبا ۔ حقو قتلگاه تا‬

‫نوحه‬

‫څه خواند به َوکۍ په زه دۍ عمر کے‬ ‫حبيبا وا حبيبا وشوا درنا څم‬
‫قربان شم زه رسول زوۍ نا لخکر کے‬ ‫زه به په هر حال ځان کربال تا راساوم‬
‫دۍ عشق کے به زه سجده ده شکر الگاوم‬
‫هاۓ دا َد څه اُو ويلو څه امام‬
‫وخت ده تيريگۍ هاۓ بس الوداع وۍ‬ ‫کربال کے گير که لخکر ده شام‬
‫حبيبا الڑم زه سالم پتا وۍ‬ ‫زه به ژمدون څرنگ اوس کوفے کے تيراوم‬
‫غاڑواتو هر دواڑا عارفان ده محترم‬
‫ورک ده خضاب شۍ بس حبيبا ورورا‬
‫حبيب نيم خاند ش َولو ژاڑا ژاڑا کے‬ ‫گيرامه سرا اوسکے وينو کے گورا‬
‫زڑه کۓ ويل ُو جنگ به ما په رضا کے‬ ‫اوس به زه په خپلو وينو گيرا رانگاوم‬
‫خپلے سردارۍ به گورے ما الس کے علم‬
‫هاۓ دا څه َوکڑلُو دۍ ظاليمانو‬
‫ولوله وه گورا ده ضعيفانو‬ ‫داخو باللۓ وه خپال کوفيانو‬
‫حسين غالمه ته ده عاشقانو‬ ‫څرنگ بيا په خپلو ولمانو کاوۍ ستم‬
‫ليکها صفتونه عارفانو ده عزم‬
‫حبيبا بس ده ملسم زندگانۍ‬
‫اور دے په وهللا او دے بے ايمانۍ‬
‫خا موقعه دے اوس به شهادت حاصالوم‬
‫‪76‬‬

‫گفتار‬

‫اباد کوفے کے دۍ منافق‬ ‫حبيب فرمانکه قاصد راغلۓ دے‬


‫بيناد چيخلونۍ په مطابق‬ ‫موال کاغذۍ ماتا راوڑاۓ دے‬
‫دۍ فاسقانو سا منسلک‬ ‫زوجه په دواڑو سترگو ئې چيگدا‬
‫ده جفائې ئې شهرت موندَلۓ دے‬ ‫علۍ اکبر ده السه ليکهلۓ دے‬

‫ک ُوم مومنان ُوو غا شهيدان ش ُو‬ ‫وا زوجه پريگدا وشوا طعام‬
‫يا ابن ذياد په جيل بنديوان شو‬ ‫خبار خو واورا ده خپل امام‬
‫يا بچ بيا هغا مسافران شو‬ ‫نيکه روضه دے حسين پريخلۍ‬
‫ده کوفےکلۓ څه چا پريخلۓ دے‬ ‫مدينے کلۍ نا راواتلۓ دے‬

‫تاريخ گواه دے کوفه چهاونۍ وا‬ ‫حسين راغلۓ عراق په لور دے‬
‫ده تنخواه داره دا ابادۍ وا‬ ‫خالۍ خوئې پاتے بادشاهۍ کور دے‬
‫ده مومنانو ڈير کم ُکورونو‬ ‫صغرا رنځورا دے ورنا پاتے‬
‫ذکر تاريخ په اوراق ليکهلۓ دے‬ ‫واڑا خاندانۍ نور راواستلۓ دے‬

‫حسين غالمه طلم جفا دے‬ ‫وا زوجه څه ده غمو دوران راغۓ‬
‫حسين راغلۓ په کربال دے‬ ‫موال حسين مه په بيابان راغۓ‬
‫چاپير ديخنه دۍ حسين امداد تا‬ ‫چاپير ديخنو کے نن قلعه بند دے‬
‫حبيب په ڈيرے بيڑے باللۓ دے‬ ‫په کربالئۍ حبيب باللۓ دے‬

‫کوفيانو څرنگ ورسا دهوکا َوکا‬


‫څه ده بيعتۍ ورسا وعده وکا‬
‫گوندۍ ويالڑ دۍ‬‫اوس ابن ذياد په َ‬
‫مسليمۍ ڈير په دهوکے ويژلۓ دے‬

‫نوحه‬

‫وکسا زوجه دا کاغذ ده موال دے‬


‫زواۓ ده زهرا ماده لوبو اشنا دے‬ ‫َوگورا زوجه عجب دوران راغلۓ دے‬
‫سترگو باندۓ چيگدا اکبر جان ليکهلۓ دے‬ ‫ماواتا کاغذ ده جانان راغلۓ دے‬
‫‪77‬‬

‫َوڅخا اُوبه څه راوان شے ال کورا‬ ‫واورا قيصه زوجه پريگدا طعام‬


‫بند دۍ اُوبه پمو حبيبا ورورا‬ ‫حان خه خبار کا ال خک َولۍ امام‬
‫تندو نا واڑوکۓ اصغر جان لويدلۓ دے‬ ‫شاه مه کربال په ريگستان راغلۓ دے‬

‫غم کے ياديگۍ هرچا خپل دستان‬ ‫ماتا اکبر دا پيغام دے ليکهلۓ‬


‫نن خپل محبوب تا حبيب دے راوان‬ ‫راشا حبيبا بابا ئيه باللۓ‬
‫غم حسين غالمه په سلطان راغلۓ دے‬ ‫تا پارا مه پالر بيال نيشان ني َولۓ دے‬

‫ترور مه ده ژاڑۍ م ُو پاتے تنها يو‬


‫چاپير لخکر دۍ مو ڈير بے نوا يو‬
‫فوج ده شمر۔عمر۔ او سنان راغلۓ دے‬

‫گفتار‬

‫فضه حبيب دے پما ڈير گران‬ ‫بۍ بۍ فرمانکه زڑه مه زاده دے‬
‫په ننگ مه راغۓ ده بهائې جان‬ ‫وا فضه وکسا آواز َد چا دے‬
‫خاولماستيا بَئۍ ال ما ونشۍ‬ ‫دا مه گمان دے څه حبيب راغۓ‬
‫َد ما ده خروغ الال آشنا دے‬ ‫هر کلۓ ويرکا َد ُمو ولما دے‬

‫وا فضه اُويا ديخنه راغلۍ دۍ‬ ‫کاشکے حبيب خو پمو ولما واۓ‬
‫ده حرب و ضرب مليا تاڑلۍ دۍ‬ ‫خو صحرا نواۓ دا مدينه واۓ‬
‫حبيبا ورور مه بيال پري نگدے‬ ‫حبيب ده ڈير ڈير عزت الئق دے‬
‫زينب خو ڈيرا پتا ڈاڈا دے‬ ‫خونن مه حال ناخبار هللا دے‬

‫حسين غالمه بۍ بۍ وائينا کا‬ ‫حبيب تا يوسا فضه پيغام‬


‫فضه په راٹو راٹو ژاڑا کا‬ ‫څه شهزادۍ ده کاوۍ سالم‬
‫دا څرنگ وخت په شهزادۍ راغۓ‬ ‫دا خرما يوسا ورتا طعام‬
‫ده زهرا ل ُور نن په التجا دے‬ ‫خواُوبه نيشتا ڈيرا تنځکا دے‬

‫زه ده ولما په قدر پوهيگم‬


‫ده علۍ لور يم ڈيرا زهريگم‬
‫حبيب تا اويا څه خفا نشۍ‬
‫سخت قلعه بند مه شيرين الال دے‬
‫‪78‬‬

‫نوحه‬

‫اُويا ده ُمو ڈيرا بيواسۍ دۍ نن‬


‫پاتے مه بيکس حيسن بهائۍ دے نن‬ ‫وا فضه وهللا گمان ده ما راغۓ‬
‫وخت ده فقيرۍ مه په الال راغۓ‬ ‫نن َد م ُو په کور حبيب ولما راغۓ‬

‫وچ َد م ُو حبيباٹول مشکۍ دۍ نن‬ ‫فرض پما ده ولمانو قدرونه دۍ‬


‫تگۍ مه واڑه واڑه باچۍ دۍ نن‬ ‫اويا بۍ بۍ ويلۍ سالمونه دۍ‬
‫چاپيراز لخکر ده اشقيا راغۓ‬ ‫قدر بَئۍ وه نشۍ په بديا راغۓ‬

‫اويا اۓ حبيبا ده ديخنو دے زور‬ ‫ويرشا زر حبيب تا ولماستيا يوسا‬


‫پرے مه نگدۍ کربال کے ورور‬ ‫دا ده مدينے وطن خرما يوسا‬
‫ما ده ڈاڈگيرۍ باور پتا راغۓ‬ ‫شکر دے څه ما ده ورور آشنا راغۓ‬

‫شهزادۍ بۍ بۍ تا واستاول سالم‬ ‫ته حبيب تا اُويا څه خفا نشۍ‬


‫ويلے به ژاڑا نکۍ حسين غالم‬ ‫نن کا ده حبيب قدر پورا نشۍ‬
‫گلشن زهرا راغۓ‬
‫ِ‬ ‫سخت ساعت په‬ ‫ڈيرے بيواسۍ کے نن پما راغۓ‬

‫نوحه‬
‫خپلو چهٹيانونا ُمنکر شو وا َد ما حبيبا ورورا‬
‫شا کوفه نسکورا‬ ‫وا حبيبا ورورا‬
‫څرنگ ولمانه مسلم نائۍ واخستو الس ُونه‬ ‫خيرا سارا راغلے کربال په بيوانونه‬

‫ديخنوتائې بيالمسلم پريخله دروازۓ ورباندے بند کے‬


‫پاتے شه بے کورا‬ ‫اوس وخايا دورا‬
‫ځکا ابن ذياد ا ُو غور زا َولو ال با ُمونه‬ ‫څه ما ده مسلم وش َول ُو څورا خدمتونه‬

‫ما قتالولو تا شو جمع دا ده مانيکه امت دے‬ ‫کوفيانو ماتا پيغامونه راستاولۍ َد راتلو ُوو‬
‫دۍ بے خوف ال گورا‬ ‫اويا رتا څورا‬
‫وکسا الگا َولئې دۍ فرات باندے فوجونه‬ ‫دۍ کوفيانو کڑۍ ُوو مسلم نا بيعتونه‬

‫دانيشان پورتا کا حبيبا سردارۍ ناخکا دَتا دے‬ ‫مسلم چهٹۍ ماواتاراغال ماالمکے سفر شروع که‬
‫ده ديخنو ال زورا‬ ‫شم خبار ال حُرا‬
‫وکسا ماشومان کاوۍ ال تندو فريادونه‬ ‫څه لخکر نيولۍ دۍ کوفے ليارے سارونه‬
‫‪79‬‬

‫دا ده مظلوم حيسن مرثيے دۍ څه حسين غالم َد ويائې‬


‫زه به ليکهم اورا‬
‫څورا څه دُنيا کے مه جارۍ وۍ حرکتونه‬

‫حمد‬

‫دا معلوم دے څه هر څه تا راپيدا کڑو‬ ‫ئيه خو ئيه خو واحد نه ئيه عدد نه ئيه‬
‫مگر بيا هم والد نه ئيه ولد نه ئيه‬ ‫احد ئيه خو محدود نه ئيه څه حد نه ئيه‬

‫څه هر څه دۍ ستا تسبيح کاوۍ يا ربا‬ ‫په حواسو پيژاندل ده ناممکن دۍ‬
‫نه معيد ناسوا نه ئيه معبد نه ئيه‬ ‫په حواسو کے هرگز ده آمد نه ئيه‬

‫ستا په َحول کے دۍ هر څه ستا حواله دۍ‬ ‫ال گمانه ده مخلوق کڑم تر يقينا‬
‫په قدر توکے محتاج ده مدد نه ئيه‬ ‫څه تنها ئيه ال شريک ئيه او َشد نه ئيه‬

‫هر موصوف صفت اخير دستا صفت دے‬ ‫ده فهمونو په ميزان کال ځائيگے‬
‫تر حسين غالم وائينے محمد نه ئيه‬ ‫قدر دانا مقتدر ئيه خو قد نه ئيه‬

‫گفتار‬

‫څه دا حال َوليدَلو عباس‬ ‫برير فرمانکه راشو دوستانو‬


‫علمدار ورور وه سورشه په آس‬ ‫فرياد خو واورو ده ماشومانو‬
‫عباس اصغر ده دۍ ناما وا‬
‫ِ‬ ‫ده حسين اوڑکۍ التندو مڑيگۍ‬
‫حمله ئې َو کڑال په شاميانو‬ ‫عبث ژمدون دے په عاشقانو‬

‫عباس ويل تا سو کوز شو اوبوتا‬ ‫راشا زهيرا راشا حبيبا‬


‫يو زه کافۍ يم بس دۍ ديخنو تا‬ ‫واڑا بۍ بۍ ده ژاڑۍ غريبا‬
‫تاسو مشک يوسو زه به جنگيگم‬ ‫بيائې يحۍٰ مازنۍ تا غاگ َوکه‬
‫ناصر هللا دے ده مومنانو‬ ‫راشو اوبو تا ويرو يارانو‬

‫عباس ديخنه ک ُو په جنگ مش ُخول‬ ‫دا فيصله شوا وڑ ُو به مشکونه‬


‫برير مشک ڈاک که خو جنگ شه طول‬ ‫اوال به َوک ُو ورتا سوالونه‬
‫ساولو‬
‫مشکۍ خيموتا َورا َ‬ ‫کا بيا انکارۍ ال اوبو َوکه‬
‫فوجونه ڈير ش ُو ده ظاليمانو‬ ‫بيا به حمله وۍ په يزيدانو‬
‫‪80‬‬

‫حيسن غالمه دے روايت‬ ‫امداد تائې راغل ُو فوجونه ڈير‬


‫عباس فائيز شه په شهادت‬ ‫عباس شه ڈيرو ديخنو کے گير‬
‫اوال شهيد هم ده علۍ زواۓ دے‬ ‫آس نا جُدا شه ده علۍ شير‬
‫اخير حيسن دے ده ُم ِحبانو‬ ‫شولو ده سپاهيانو‬
‫ورباندے زور َ‬

‫عباس ادريکنۍ غاگ َوکه ورورتا‬


‫حيسن راوان شه ده سترگو تور تا‬
‫علمدار مخکے َوراسيدلو‬
‫ورورۍ اوچات که ال خون خوارانو‬

‫گفتار‬

‫اسحاق نعريکے څه اجازت دے‬ ‫حسين فرمانکه ورورا توغدارا‬


‫خے اوبه نوش کو تندا زحمت دے‬ ‫بُرير راوان دے اُوبوده پارا‬
‫خو اُوبه بند دۍ رسول په آل‬ ‫اجازت را کا زه ورسارا څم‬
‫خه ځان اگاه کا ماال گفتارا‬ ‫ٹول انصاران دۍ سپاه ساالرا‬

‫ده بُرير جامے مشک ڈاکا َولو‬ ‫غازۍ فرمانکه ورورا گلفام ئيه‬
‫خو پهريدارو مشک َوليدَلو‬ ‫خا اراده دے َد ما هم نام ئيه‬
‫اسحاق تائې ويل ُو اوبَئې يو وڑے‬ ‫ده اوڑکيو تندے مه زڑه پاره که‬
‫وا علقمے ده پهرو سردارا‬ ‫کوندے مهلت کے جوڑا شۍ ليارا‬

‫دا شيطانۍ وا شروع شه جنگ‬ ‫ده اوبو نهر ديخنونا ڈاک وه‬
‫عباس فرمانکه مشک کو په څنگ‬ ‫ده پهريدارو رائيس اسحاق وه‬
‫تاسو اوبه وڑو زه به جنگيگم‬ ‫اسحاق په ځان ده بُرير عزيز وه‬
‫ليار ده واتلو به کم تيارا‬ ‫اوازۍ َوکه ورتا بے ڈارا‬

‫اوال شهيد هم علۍ فرزند دے‬ ‫دسے فرمانکه ورتا برير‬


‫ورستۓ شهيد هم علۍ دل بند دے‬ ‫درياب تا راغلو تگۍ يو ڈير‬
‫مومنا ورورا ده علۍ دولس‬ ‫اوبو ثواب دے کا اجازت وۍ‬
‫زامن شهيد شو دۍ دين ده پارا‬ ‫بُرير په حق کے دا احسان شمارا‬
‫‪81‬‬

‫اُوبه خيمو تا َوراسيدلے‬


‫په فرات وينے اُو باهيدلے‬
‫عباس تنا وا حيسن غالمه‬
‫ليکهۍ په وينو ش َوال گلزارا‬

‫نوحه‬

‫ورور علمدار تا په ديدار وکسا راغلۓ دے‬


‫تا په اواز ۔ تا په اواز‬ ‫وا ورورا دَما‬
‫لکا ده باز راغۓ لمحو کے‬ ‫بدان َد تا خکارۍ گردو کے‬

‫راشا نزگير۔ شو بغلگير ورورا جُدائۍ دے‬


‫شروع به وير ۔ شروع به وير‬ ‫وا شهزاده ۔ وشهزاده‬
‫وۍ ده شبير ٹولو خيمو کے‬ ‫تن ده زيبا شه وينو سرو کے‬

‫شوال‬
‫رسول هللا ۔ ده آل وينا په باهيدو َ‬ ‫عباسه تا کا بسم هللا ده شهادت ورارا‬
‫هاۓ جنازه ۔ هاۓ جنازه‬ ‫په کربال ۔ په کربال‬
‫په خيمگاه راغال سُورو کے‬ ‫َد لسم شپا راغال ديخنو کے‬

‫دا وه عباس۔ څه راغۓ پاس َد خپلو ورونڑو په دوش‬ ‫په علقمے تا ده سينے وينو تاريخ َوليکهل‬
‫حسين غالم ۔ حيسن غالم‬ ‫چيخله امت ۔ چيخله امت‬
‫ژاڑۍ امام َسويو مرثيو کے‬ ‫اوبو قيمت وينو ويالو کے‬

‫اسک کا چشمان۔ تا زنکدان ورورا دے شاق په حيسن‬


‫وکا ديدان ۔ وکا ديدان‬
‫)روايت از اصحاب اليمين(‬ ‫ده بنديوان ورور په سلگو کے‬

‫بيان‬

‫ماشومانو العطش نعرے وايلے‬ ‫محرم انام تاريخ وه تيريدو کے‬


‫اور ده تندو الگيدلۓ وه سينو کے‬ ‫َد فرات اوبه جارۍ وے خو پهروکے‬

‫څه شودے ده مائيندو وچے وے ال تندو‬ ‫په حسين او په ملگريوئې اوبه بند وے‬
‫اوخۍ وچے وے ده سترگو په ليمو کے‬ ‫ڈير فوجونه ُوو فرات په کنارو کے‬
‫‪82‬‬

‫عباس علمدار وه‬


‫ِ‬ ‫چوک څه ويائۍ دا‬ ‫څه برير تندو غاگونه واوريدَل ُو‬
‫خطا شواۓ دے تاريخ په ايشارو کے‬ ‫مشکۍ واخسته غمونو په لمبو کے‬

‫دا عباس ده سُبها زواۓ وه عالۍ قدر‬ ‫ده علۍ زواۓ عباس هم ورسا راوان شه‬
‫ده بنين زواۓ نه وه گورا شجرو کے‬ ‫دائې ويل ُو ليار به جوڑا ک ُو ديخنو کے‬

‫علمدار ورتا ڈير زر وراسيدَلو‬ ‫ته اوبه راڈا کاوا زه به جنگيگم‬


‫خو عباس شهادت خستۓ وه سلگو کے‬ ‫درڑاوم به زه فوجونه په ميرو کے‬

‫دا عباس ده کربال اوال شهيد دے‬ ‫بُرير يو و َڑلے اُوبه عباس جنگيگۍ‬
‫اۓ حسين غالمه يادۍ کا نوحو کے‬ ‫ٹول بدانۍ شه گلگون په وينو سروکے‬

‫ده عباس علمدار ورور عباس ناميگۍ‬


‫اخير پريواته ال آس تورو نيزو کے‬

‫بيان‬

‫زه په دۍ طعمے ده ترور خيمے تا الڑم‬ ‫زڑونا ِونيسو هر واڑا دۍ داستان تا‬
‫کوندے جوڑشۍ څه سبيل تندے ارمان تا‬ ‫خولے بيان تا‬
‫َد شيرينے سکينه ده َ‬

‫ما اصغر ده ترور په غويگے َوليدَلو‬ ‫سکينه ويلُو ده تندے دورا زور وه‬
‫چيناستا پاراتا دائۍ ويلو ناتوان تا‬ ‫ژاڑيدو خو اوخۍ نه راتلے چشمان کے‬

‫کاشکے زويا دَما اوخۍ وچے ماواۓ‬ ‫محرم انام تاريخ وه لوخۍ وچ ُوو‬
‫څه اوبو په ځاۓ مه يخئۍ واۓ جانان تا‬ ‫اوخۍ وچے وے هر چا فکر وه ځان تا‬

‫څه خالۍ الس ماشومانو َوليدَلم‬ ‫ماشومانو اواز نه خاته بے حال ُوو‬
‫العطش غاگونه اسک شو بيابان تا‬ ‫بس مو سترگے غاڑا َولے بابا جان تا‬

‫برير ورغته په ريگو نعرۓ َوکے‬ ‫نمير غروب شه کال لگا ساڑوخۍ شوا‬
‫اۓ يارانو زر راڅو وشوا ميدان تا‬ ‫اوڑکۍ ٹول راغلُو دَماخيمے مکان تا‬

‫برير راوڑه لے اوبه حسين غالمه‬ ‫دۍ گمان کے ُوو څه دے په بابا گرانا‬
‫خو شوے تالے او مخ پورتا شه اسمان تا‬ ‫کوندے څوساسکۍ ميالؤ شۍ وچ لبان تا‬
‫‪83‬‬

‫بيان‬

‫خو نوشته ده تقدير کال رفع کيگۍ‬ ‫ارمانونه جوڑاوۍ دُنيا فانۍ‬
‫په اميد په دالسو په تسلۍ‬ ‫ال دردونو قوۍ زڑونه ريژاوۍ‬

‫سکينه مشک که اوچات په ڈيرے بيڑے‬ ‫د بل درد هلے انسان تا محسوس کيگۍ‬
‫حسين تاؤ که مخ طرف نا ده بۍ بۍ‬ ‫څه دردونائۍ ده زڑه خواڑلۍ وۍ‬

‫تندے بيڑا وا بۍ بۍ مشک خالصا َولو‬ ‫کربال تگۍ باچۍ واڑا خوشحال ش ُو‬
‫تسمه خالصه شوا بۍ بۍ نا ده مشکۍ‬ ‫څه اُوبه راوڑے بُرير همدانۍ‬

‫اوبه تالے شوے ال مشک په گرمو ريگو‬ ‫ده دوو وريځو واڑا تگۍ ماشومان‬
‫پاتے نشه مشک کے يو ساکئے باقۍ‬ ‫ال خيمو را اواتلو په گرمۍ‬

‫سکينه په لمدو ريگو پريواتال‬ ‫ده اوبو اوبو غاگونه ش َولو پورتا‬
‫خاورو نم تا راغلے شونڈے يعقوتۍ‬ ‫حسين ژاڑۍ ورتا سترگے غاڑاوۍ‬

‫ده بُرير واڑا محنت حسين غالمه‬ ‫ده خيمو بۍ بيانو شکر نعرے َوکے‬
‫په يو ساعت کربال ريگو که فانۍ‬ ‫فريادونه به کۍ بند َد م ُو باچۍ‬

‫مثنوۍ‬

‫عون و محمد خروغ جوڑکا‬ ‫ده مهلت شپادے گرانے خورے‬


‫ما په فهرست ده ميرعباس ليکهلۍ دينا‬ ‫ويلے َد اوخۍ په گريوان راوانے دينا‬

‫گريوان ده اوخيو سارا لوند که‬ ‫ده لسم شپادے ژاڑا ماکا‬
‫دا لوند گريوان خو به ده څيرے صبا شينا‬ ‫دَتا ژاڑا ده ورونڑو زڑونا پريکاوينا‬

‫حسين غالمه ورستۍ شپا دے‬ ‫واڑوکۍ اوڑکۍ دالسه کا‬


‫حسين خيمے کے گرانا خور قراراوينا‬ ‫څه ته ژاڑاکئے دابه چوک ڈاڈا کاوينا‬

‫ده ديدان شپا دے ژاڑا ماکا‬


‫صبا به يو يو درنا جنگ په لورۍ چينا‬
‫‪84‬‬

‫گفتار‬

‫خورے عباس به غمجان صبا وکسے‬ ‫ما ژاڑا خورے َد ژاڑا شپا نه دے‬
‫تش مشک په الس به ده سکينه وکسے‬ ‫باران ده وينو په کربال نه دے‬
‫يا خو عباس په مٹو ڈاڈايم‬ ‫شپا ده مهلت دے ژاڑا په ورو کا‬
‫کڑئې ده سپينو مٹو سودا نه دے‬ ‫بے علمدارا ده يا الال نه دے‬

‫ويلے ده خورے کاوے شيوان‬ ‫نن شپے مه ځکا خستۓ مهلت دے‬
‫يا خو راغلۓ نه دے خزان‬ ‫خيمانيدل هم خکولۓ عادت دے‬
‫وريځ ده لسم شۍ هلے ژاڑا کا‬ ‫نور به هم راشۍ دسے پوهيگم‬
‫يا خو پامال ده قاسم تنا نه دے‬ ‫يامه دوستانو جامه پورا نه دے‬

‫يا خو ده خورے خيمے تاال نه دۍ‬ ‫وکسا انصار په خيمو موجود دۍ‬
‫ده ظاليمانو په اور المبا نه دۍ‬ ‫چوک په قيام دۍ چوک په سجود دۍ‬
‫واڑا باچۍ ده خيمو کے گورے‬ ‫دوستان به نور هم دَما حاضر شۍ‬
‫ال يتيمانو ڈاکا صحرانه دے‬ ‫مقدر شوۍ يا فيصله نه دے‬

‫حسين غالمه ورونڑا خواگه دۍ‬ ‫يا خو عباس ده نيشان پهرادے‬


‫بس ده لسم ده شپے ولمانه دۍ‬ ‫رُباب اباد يا گهوارا دے‬
‫اوس ده لسم سپے لگا اوگدا شا‬ ‫عون و محمد خروغ تيار کا‬
‫حسين ديدان نا زينب ماڑا نه دے‬ ‫غمجنے خورے يا خو صبا نه دے‬

‫نوحه‬

‫ته څه ژاڑے عرش ده لرزيگۍ‬


‫ته کاوے فرياد ورور ده مڑيگۍ‬ ‫خورے زينب جان ژاڑا ما‬
‫وچ َد کا چشمان ژاڑا ما‬ ‫لوند َد که گريوان ژاڑا ما‬

‫وخت يا ده ژاڑا نه دے خورے‬ ‫جنگ څه شۍ صبا بيا به څکۓ‬


‫رنگ يا کربال نه دے خورے‬ ‫کور ده شۍ تاال بيا به څکۓ‬
‫شتادۍ ننگ ياران ژاڑا ما‬ ‫دورا په ارمان ژاڑا ما‬

‫يا خو ده اکبر واتلۓ نه دے‬ ‫غواڑا مناجات ژاڑا ماکا‬


‫سرو وينو کے رنگ لويدلۓ نه دے‬ ‫شپادے ده مهلت ژاڑا ماکا‬
‫وه به کۍ اذان ژاڑا ما‬ ‫نن کوا ديدان ژاڑا ما‬
‫‪85‬‬

‫ذبځ ده شۍ ورور نو بے شکا‬ ‫خورے څه قاسم الٹا َوما‬


‫بيا کا ژاڑے خورے ژاڑا کا‬ ‫پانڑۍ گل ٹوال َوما‬
‫نه يو بنديوان ژاڑا ما‬ ‫يا نه دے خزان ژاڑا ما‬

‫ته حسين غالمه لويستل کے‬ ‫تندو نا څه تنگ اصغر جان شۍ‬
‫غم کے ده حسين ژاڑيدل کے‬ ‫ک َّوت کے به ميدان تاراون شۍ‬
‫ويائې احمقان ژاڑا ما‬ ‫رابه وڑۍ پيکان ژاڑا ما‬
‫لوند دهکه گريوان ژاڑا ما‬
‫يا خو ميرعباس نه دے واتلۓ‬
‫پريۓ نه دۍ هردواڑے منگولے‬
‫شتا دے يا نيشان ژاڑا ما‬

‫بيان‬

‫معرفت څه ده امام چا حاصل نه که‬ ‫زه قربان واۓ ده حسين ال اصحآبانو‬


‫بے اماما مرگ دے مرگ ده جاهالنو‬ ‫مخلصانو ۔ درويشانو۔ عارفانو‬

‫ده امام په حفاظت کے ٹول شهيد ش ُو‬ ‫يو سل دے اويا نامے دۍ په کتاب کے‬
‫مثال نيشتا ده حسين ده عاشقانو‬ ‫ليکهل شوۍ ده مظلوم حسين دوستانو‬

‫ده فرار ن ُوم کربال تاريخ کے نيشتا‬ ‫دۍ کے دوا ديرش ُوو السم په شپے راغلۍ‬
‫بے شک شتا دے قربانۍ ده ماشومانو‬ ‫شاه حسين واتا لخکر نا ده شاميانو‬

‫ده انصارو هغو خځو نا قربان واۓ‬ ‫ده لسم په شپے حسين دا اعالن وه که‬
‫صداقه څه پرخيدلے ال بۍ بيانو‬ ‫مهلت شپادے څو ستانيگو ُمحبانو‬

‫يزيدۍ فوج نائې شل زرا کڑو قتل‬ ‫ده بيعت طوق مه ال هر گدن اوچات که‬
‫ده باقۍ لخکر شمار نه وه ده زخميانو‬ ‫هيڅ گناه پتاسو نيشتا اے يارانو‬

‫ده حسين په شان اصحاب حسين غالمه‬ ‫صرف ماسا الرۍ کار بيال مه پريگدو‬
‫خداۓ قسم دے نصيب نه ُوو ده نبيانو‬ ‫ولگو تندو اذيَّت څنگ کو ال ځانو‬

‫په ځواب کے انصارانو يک زبان‬


‫ويلُو واخال امتحان ده قربانيانو‬
‫‪86‬‬

‫هسے دسے‬

‫تاسو خپلے خځے درشندارے رانژدے کڑه لے‬ ‫ورک شے فرنگيا بيمارۍ ده ُمو کے پريخال‬
‫ُمو تاسوتقليد کے خپلےخځے بے پردے کڑه لے‬ ‫سپۍ په شان پٹها ٹائۍ ِد ُمو غاڑے کے چيخال‬

‫نه جوڑ انگريزان شو او نه پاتے مسلمان شولو‬ ‫خوارشےموغيرت باندےده کومےاُوبه تالے کے‬
‫ُموده منځ کے پريخل ُو خپال الڑو اُس حيران شولو‬ ‫شول ُو په ُمو ده گيرے کالے کے‬
‫ځان نا خبار نه َ‬

‫خپل ثقافت ورک شولو حسين غالم مجبور خکارۍ‬ ‫اُوده خال پارتوک ال ُمو پتلون ڈيرپه ضرورکڑه لُو‬
‫بُوٹ۔ بتلون او ٹائۍ کے صفا لکا لنگور خکارۍ‬ ‫ويالڑے متيازو تا ده څه په چال مجبور کڑهلو‬

‫ٹول حيا کارونه ده اسالم ال مونگا هير شولو‬


‫بے حيائې کے َوگورا مو تاسو نا تير شوال‬

‫نوحه‬

‫صبا به وکسےوروربيکاس۔ څه پرےمه وزۍ عباس‬ ‫نن شپا خو خادے جامے جامے دۍ گلونه‬
‫په علقمے بَئۍ خورے پرے شۍ وڑمندونه‬ ‫وا خورے ما کا وا فريادونه‬
‫بيابه نادان سپاهۍ تيارشۍ۔څه ننگ ژنڑۍ قرار شۍ‬ ‫صبا به څه کۓ څه اوجاڑه ده شۍ خونا‬
‫په حلق به راوڑۍ حرمله غشۍ پرهارونه‬ ‫وا خورے ما کاوا فريادونه‬
‫هلے به َوگورے غربت۔ څه ورور ده ُکوم ساعت‬ ‫اوساناويلےاوخۍ اورے۔ صبا به څه کۓ خورے‬
‫يو زر آنه سوا پنځوس اُوخرۍ زخمونه‬ ‫څه په خيمو ده وشۍ غشيو بارانونه‬
‫خورے بيا خا ِوير ژاڑا کا۔ خه گريوان پاره کا‬ ‫شيرينے خورے ژاڑا ما کا ۔ فکر َد صبا کا‬
‫څه تاال بند ده څۍ ده شام په بازارونه‬ ‫صبا به وکسے شهزاده اکبر جنگونه‬
‫حسين غالمه خور ژاڑا کا۔ ورور ورتا وائينا کا‬ ‫صبه به وکسے قاسم جان ۔ دلير جنگ په ميدان‬
‫نن شپا ديدان کا بيا به نوۍ ديدانونه‬ ‫په تورے پرے يتيم وياره ملۓ شالونه‬
‫وا خورے ما کا وا فريادونه‬
‫صبا به سپينو تورو جنگ وۍ ۔ ٹول ميدان به رنگ وۍ‬
‫واڑه باچۍ به العطش کاوۍ غاگونه‬
‫‪87‬‬

‫بيان‬

‫خورۍ ويل دۍ اَويا کاسو سارا ورورا‬ ‫جنگ بندۍ يوے شپے مهلت ش َولو منظور‬
‫ده اتهيا زرو جنگ دے څه دستور‬ ‫محرم َد لسم شپے َوکه ظهور‬

‫معلوميگۍ څه صبا به گرانا ورورا‬ ‫حسين شپا َد مهلت ځکا واغ َوختلۍ‬
‫ده عباس عَلم په وينو کے شۍ سور‬ ‫کوندے چا خو زڑه نا ظلم شۍ کافور‬

‫ديارلس ورونڑو خور به شۍ پاتے بے ورونڑو‬ ‫دا يوا شپا ڈيرا دے سوچ فکر َد پارا‬
‫بے مٹونو به قيدۍ شۍ زهرا لور‬ ‫څه شۍ بچ غضب نا صاحب شعور‬

‫ورورا تا سترگے څه ماال مخ پناه شۍ‬ ‫او حجت به هم قائم شۍ په نا ترسو‬


‫ده يعقوب په شان به شۍ چشمان ناسور‬ ‫عبادت َد پارا هم دے شپا ضرور‬

‫حسين ويلو په نيزے به تاسارا څم‬ ‫دا مهلت بَئۍ هم ده شپے نه وه وير کڑاۓ‬
‫َد دين فتح دے ما وينو کے مستور‬ ‫خو فائده ورکے ليدا شمر مقهور‬

‫زڑه ڈاڈا کا مانا تا امتحان سخت دے‬ ‫شمر ويلُو جنگ څه څورا ورستا کيگۍ‬
‫تا خطبے به انقالب کۍ مشهور‬ ‫غورا تندا کاوۍ زور نور په حضور‬

‫حقو مرسته کا حسين حسين غالمه‬ ‫مهلت وير کو جنگ به ُمو پارا اسان شۍ‬
‫ده بۍ بۍ حق گوئۍ ظلم بُت که چور‬ ‫ده حسين ننگيالۍ واڑا دۍ محصور‬

‫داغا شپا وا يوے خيمے کے خور اور ورور‬


‫سارا ناست ُوو لکا دوے سترگے يو نور‬

‫گفتار‬

‫ال دېخنو ڈاک دے واڑا ميدان‬ ‫حسين فرمانکه خواگو انصارو‬


‫بے مرگا نشتا َد ُمو امان‬ ‫قرارا شپادے اۓ وفادارو‬
‫ده شپے تياره دے خاروغه موقعه دے‬ ‫طوق ده بيعت مه که درنا ليرے‬
‫ځانونه بچ کو ال ظلم کارو‬ ‫ورو ورو اُو وزو په خپلو ليارو‬
‫‪88‬‬

‫اکبر څه شمعے هر کال مڑے کے‬ ‫بيعت مه اسک که التاسو خپال‬


‫انصارو تورے اوخلے ال تهيکے‬ ‫هيڅ گناه نيشتا تاسو په وهللا‬
‫سارو نائې ٹيٹ ک ُو دائۍ نعرے کے‬ ‫ما بيال پريگدو ماسارائې کار دے‬
‫ژمدون طالق دے په خدمتگارو‬ ‫خير َد زه غواڑم تاسو ده سارو‬

‫کاته آخلے ُمو امتحان‬ ‫بے شمار راغونڈ دۍ ده ح َوس َوگۍ‬


‫سارونه خپل به ُکو اوس قربان‬ ‫فقط ما وينو تا ناست دۍ تگۍ‬
‫بے تا ژمدون دے په ُمو ځرام‬ ‫څه ما شهيد کۍ تاسو سا هيڅه‬
‫ازميخت صبا کا ده پرستارو‬ ‫بيا غرض نيشتا ده دۍ خون خوارو‬

‫حسين غالمه شمعے شوے بالے‬ ‫زه ده پوهيگم ڈير حيادار يو‬
‫حيسن ال سترگو اوخۍ شوے تالے‬ ‫خو ما طرف نا اوس خود مختار يو‬
‫دائې ويلو راشو خپل مقام وکسو‬ ‫اکبرا پاڅا دا شمعے مڑے کا‬
‫گوتو کے جان نثارو‬
‫دَما دۍ َ‬ ‫څه ليار شۍ جوڑا ده غيرت دارو‬

‫ما شهادت دے بس عنقريب‬


‫اوس بيال پريگدو حيسن غريب‬
‫ما اهلبيت هم ځان سارا بيايو‬
‫صر دے ده ساتر دارو‬‫هللا نا ِ‬

‫نوحه‬

‫شمعے مڑے شوے خيمو کے شه شور‬


‫خدايا زه په مهلت شپے رضا يم‬ ‫ده انصارو جوڑا همهمه شوا‬
‫خو َد ورور په انصارو ڈاڈا يم‬
‫څه ٹول ويرۍ ال ُمو لور به لور‬ ‫خور څه واوريدے قيصے ده ورور‬
‫نو ديخنو تا اسانه موقعه شوا‬ ‫بيکسۍ تا ده ورور په ژاڑا شوا‬

‫بۍ بۍ وکا دُعا يا غفار‬ ‫دائې ويلو اۓ پروردگارا‬


‫څه نا څه مه کے ورور تا ايسار‬ ‫ورور مه اسک که بيعت ال انصارا‬
‫السۍ پورتا که سارۍ که تور‬ ‫ويائې څو هريو کس په خپل کور‬
‫په ژاڑا هللا تا په دُعا شوا‬ ‫شمعے مڑے شوے خيمے کے تيارا شوا‬
‫‪89‬‬

‫حيسن راغۓ په شور خور خيمے تا‬ ‫ده بۍ بۍ په ژاڑا ساترمنے‬


‫چيناسته ده بۍ بۍ دالسے تا‬ ‫شوے راغونڈے په غم ده غمجنے‬
‫خورے انصار د مادۍ هم گور‬ ‫وير شيوان شه شروع ڈير ده زور‬
‫دورا ويلے دَتا انديخنا شوا‬ ‫ده مهلت شپا شپا ده واويال شوا‬

‫ده حسين په شانے انصاران‬ ‫بۍ بۍ ويلو انصار دۍ راوان‬


‫ميالويگۍ نا په دۍ جهان‬ ‫بيال پاتے شه ما بهائۍ جان‬
‫اۓ حسين غالمه ورو او خور‬ ‫وشوا ماتا شام خځو پيغور‬
‫په ليدو تيرا اخيرۍ شپا شوا‬ ‫زه پوهيگم څه جوڑا بهانه شوا‬

‫بيان‬

‫بيائې ويلو ما نصرت کے مه څه خيال دے‬ ‫ده مهلت په شپے کوفے نا دوا کاسان‬
‫څه هر څه شۍ په دۍوخت په دۍ زمان‬ ‫په خدمت ده حسين راغلو پريشان‬

‫هر دوو ويلو عيالدار يو هم قرضدار يو‬ ‫يو ضحاک ناميده بل ناما ملک وا‬
‫ورنه ځان مه وه پتا پورے قربان‬ ‫دئې ويلو راغلو ُموتا په ديدان‬

‫خير قتال به کا ُوو تا پارا هر حال کے‬ ‫بل کوفے خبار مه تا َد پارا راوڑه‬
‫څه تر څو ده ختم نشۍ انصاران‬ ‫شولو يکجان‬‫څه تا قتل تا کوفيان َ‬

‫باچيدو صورت څه کال پاتے نشۍ‬ ‫گزارش دے څه خپل ځان بندوبست َوکا‬
‫اجازت به بيا غه وخت غواڑو َد ځان‬ ‫هر صورت کے به ده ويژنۍ دا کوفيان‬

‫حسين ويلو دا شرط ماتا دے منظور‬ ‫حسين ويل حسبۍ هللا و نعمل وکيل‬
‫تنها پاتے شم بيا څو خداۓ په امان‬ ‫ش ُو هر دواڑا شرمنده په دۍ بيان‬

‫نوحه‬

‫حسين ثناﺀ او صفت َد کردگار َوکه‬


‫بيائې حاضر حاالتو دسے اظهار َوکه‬ ‫جوڑکه دربار حسين اخيرۍ شپے کے‬
‫قرار قرار حسين ۔ ويلو خطبے کے‬ ‫جمع انصار حسين کڑلو خيمے کے‬
‫‪90‬‬

‫جوش کے انصارو بيا خپل خپل تقريرونه َوکو‬ ‫اۓ َد وفا کردارو۔ دما خواگو انصارو‬
‫ده شهادتۍ موال سا اقرارونه َوکو‬ ‫صبا به جنگ قيصے وۍ ٹول څو په خپلو ليارو‬
‫کشف ديدار حيسن ۔ ويرکه پردے کے‬ ‫دے گرفتار حيسن ۔ خوشۍ مائرکے‬

‫ما اصحآبانو په شان چا اصحاب نيشتا‬ ‫بيعت اوچات که درنا ما په رضا انصارو‬
‫ما انصارانو په شان چا انصاران نيشتا‬ ‫يزيدۍ فوج سارا دے اُس کار دَما انصارو‬
‫شکر اظهار حسين ۔ َوکه سجدے کے‬ ‫دۍ يو پکار حيسن ۔ دے دۍ جهگڑے کے‬

‫گوتو کے خپل خپل مقام َوليده‬‫هر يو حيسن َ‬ ‫وشوا کے ختمے شولے ٹولے قيصے ده جوڑے‬
‫په تصور دا منظر حيسن غالم َوليده‬ ‫شمر اُونه مانلے شوۍ وعدے ده جوڑے‬
‫شولو تيار حيسن ۔ ذکر مرثيے کے‬
‫َ‬ ‫دے انتظار حيسن ۔ اُوزو تيارے کے‬

‫نوحه‬

‫ڈير شه انتظار ۔ حرکت نشه بيدار‬


‫اخير کا شمع باال۔ خائيسته علۍ اکبر‬
‫ٹول ُوو خم کمر۔ حيسن َوليدل منظر‬ ‫زور ايمان ۔ حسين جوڑکه امتحان‬
‫ِ‬ ‫په‬
‫ٹولو واري ِدلے اوخۍ کارتا په گريوان‬ ‫نيشتا په دنيا کے َد چا دسے انصاران‬

‫يوا واڑا خيمه وا۔ عجبه نظاره وا‬ ‫څه خوشۍ صحرا دے ۔ صحرا ده کربال دے‬
‫سلگۍ وے خاموشۍ کے۔ ده اوخيو شوگيرا وا‬ ‫درو شپو اور درے وريځونا تندو غلبه دے‬
‫شوا خطبه جارۍ ۔ حسين بند کا خاموشۍ‬ ‫واڑا اصحابان ۔ حسين گرد کو دۍ دوران‬
‫ورو غوندے انصارو ورتا پورتا ک ُو چشمان‬ ‫څه ال هر طرفه وه ديخنو کے بنديوان‬

‫دا ويلو امام ۔ کاوم درتا قسم‬ ‫دا ويلو شبير ۔ دے فکر دامنگير‬
‫سر عام‬
‫بال ليار نيشتا بے قتال ِ‬ ‫فوجونه اتههيا زرا راغلۍ دۍ نزگير‬
‫نيشتا دے چا زور ۔ حسين څې هجر په لور‬ ‫څه الرۍ محبوب ۔ حسين دے دۍ يو مطلوب‬
‫طوق مه ده بيعت که درنا ليرے په جهان‬ ‫نور چا سارا نه الرۍ کارونه ده ميدان‬

‫حسين په ځوابونه۔ وشو لبيک غاگونه‬ ‫ده مهلت فايده دے ۔ خا قرارا شپا دے‬
‫بےتا پمو حرام دۍ حسينه ژمدانونه‬ ‫بس څو ما اجازت دے۔ پرده دے څه تيارا دے‬
‫بس په دۍ ځواب ۔ حسين پورتا که نقاب‬ ‫بيا شوا شمع مڑا۔ حيسن جوڑا کا پرده‬
‫َوليدو هر واڑو خپل ځايونه ده عرفان‬ ‫څه کا چوک شرميگۍ الما َونشۍ پهچان‬
‫‪91‬‬

‫ته کاوے ذاکر۔ بس دانکے پوير‬


‫څه حسين نامے سا کا ځان جوڑا وے سير‬
‫اۓ حسين غالمه بيا به ڈير َوکے ارمان‬

‫نوحه‬

‫اوڑکۓ اُوبه غواڑۍ عجب دے مورۍ‬ ‫ده خزان باد دے په وراتلو کے دے‬
‫ده تسليو وير کاولو کے دے‬ ‫ده گلو باغ دے ريژيدلو کے دے‬

‫يو تندا نه دے ولگا هم دے ژاڑۍ‬ ‫تاغير تاغير گلونه دۍ التندو‬


‫خور سکينه ئۍ په زانگاولو کے دے‬ ‫عندليب ځکا ژاڑيدَلو کے دے‬

‫چوک په سجدے چوک په رکوع په قيام‬ ‫ده رسول آل ال تندو مڑيگۍ ځکا‬
‫اخيرۍ شپا دے ختميدَلو کے دے‬ ‫نزگير فرات دے باهيدَلو کے دے‬

‫اکبر تي ُمم َوکه اذان َد پارا‬ ‫خيمے کے ناست شمع ئې مڑا کا گويا‬
‫ويلے څه نمر وشوا خاتلو کے دے‬ ‫حسين اصحابو ازمايلو کے دے‬

‫حسين غالمه عارف سوز څه خلۍ‬ ‫ٹول ده اکبر ديدان موقعه الٹاوۍ‬
‫دا لذت مخص تا غزلو کے دے‬ ‫ده رسول مخ پنا کيدلو کے دے‬

‫توروۍ سپين مخ او مورۍ څٹ تا گورۍ‬


‫ويلے څه حقۍ په ساتلو کے دے‬

‫گفتار‬

‫حسين فرمانکه ده گل غوٹۍ ئيه‬ ‫قاسم فرمانکه وا عمو جانه‬


‫خبار يم زويا تاال عرضۍ ئيه‬ ‫دَما ارواح شا ال تا قربانه‬
‫دورا خو اويا مرگ درتا څرنگ‬ ‫خپل خپل مقام ده ٹولو وا تاکه‬
‫خکارۍ قاسيما تشنه لبانه‬ ‫په شهادت دے جامه راوانه‬

‫قاسم فرمانکه بقا ده دين خکارۍ‬ ‫وا عمو جانه زه کمسينۍ الرم‬
‫مرگے ده ماتا خوگ ال گبين خکارۍ‬ ‫خپل پالرمه نيشتا زه يتيمۍ الرم‬
‫ما کمسينۍ په وجهے پرے نگدے‬ ‫اجازت تانا ده يوۓ عرضۍ الرم‬
‫شهادت خوگ دے ماتا دُنيا نا‬ ‫دُنيا ده ماتا خکارۍ ويرانه‬
‫‪92‬‬

‫حسين فرمانکه تندو به زور وۍ‬ ‫حسين فرمانکه جنگ شروع کيگۍ‬
‫اصغر راوان به ده مرگ په لور وۍ‬ ‫ال کمسينۍ به چوک پاتۍ کيگۍ‬
‫زه بَئۍ اوبو تا ميدان تا بيا يم‬ ‫ماشوم اصغر به هم شهيد يگۍ‬
‫غشۓ په حلق به خورۍ حرمله نا‬ ‫ده ظلم زور دے ما ِه تبانه‬

‫هر څه ده خاورو ال زڑه اُو وزۍ‬ ‫قاسم ژاڑا کے دسے نعريکے‬


‫اخير ده خاورو سارا گاڈ وزۍ‬ ‫اصغر خو پروت دے په گهوارے کے‬
‫ٹيٹ شا په خاورو حسين غالمه‬ ‫ايا ديخنه به خيمو تا راشۍ‬
‫سجده ريزۍ کا بے حجابانه‬ ‫وا کاکا جانه جنگ ال ميدانه‬

‫نوحه‬

‫کال شۍ انصار شهيد۔ بيا مه رشته دار شهيد‬


‫شۍ به وار په وار شهيد۔ بيا به شۍ اصغر شهيد‬ ‫نا قاسيما دورا جرٔات نيشتا دے ديخنو تا‬
‫هيچوک راتلۓ نشۍ ما ژمدون کے گهوارو تا‬ ‫زه څورا ژمداۓ وم فوج به نه راڅۍ خيموتا‬

‫کال شم تهنا پاے۔ بيال بے نوا پاتے‬ ‫ٹول به شهيديگۍ بيا۔ وينے به واريگۍ بيا‬
‫يو به شۍ سودا پاتے۔ پاتے دے دُنيا پاے‬ ‫بند به تياريگۍ بيا۔ کور به خالۍ کيگۍ بيا‬
‫ک َّوت کے به اصغر په ميدان بيا يمه اوبوتا‬ ‫باقر او سجاد به پاتۍ کيگۍ کجاؤ تا‬

‫حجت به شۍ په ديخنو۔ سوال به کاوم ده اوبو‬ ‫دَما ماشومان سپاهيان۔ ٹول به زغلۍ په ميدان‬
‫غشۍ به شۍ په ليندو۔ حلق به ڑانگ شۍ ده شودو‬ ‫شجاعت به شۍ عيان۔ گواه َد م ُو دے منان‬
‫ال پے به زه َونيسم اصغر وينو قطروتا‬ ‫جوڑ به ک ُو تاريخ ده شجاعت ورستا ليدو تا‬

‫اسم حيسن ممتاز‬


‫شعر وا شاعرۍ عجاز۔ په ِ‬ ‫تنگ ئيه ويلے تره څخا۔ گل ئيه دَما زڑه څخا‬
‫دے جدا ال هر استاذ۔ ده حيسن غالم انداز‬ ‫ته به هم نيکه څخا۔ خپل بابا خواگه څخا‬
‫شرط دے کا تاريخ په سترگو وه گورۍ مصروتا‬ ‫ويرے اۓ قاسيما بيڑا ماکا وينو سرو تا‬

‫نوحه‬

‫شپا ده ارام وۍ وريځے ستڑۍ ده خوبوبه کاوۍ‬


‫نازاولۍ ده په نيمے شپے نفلُونه کاوۍ‬
‫َ‬ ‫رب‬ ‫ده لسم شپے دَتا په حال به عالم څه خبريگۍ‬
‫تماما شپا څه ويخ وۍ غو په غم چوک څه پوهيگۍ‬ ‫څه په بيوان ده مسافرانو باندے څه تيريگۍ‬
‫‪93‬‬

‫صرف دَما وينے بکاردۍ ده يزيد فوجونو‬ ‫ده لسم شپے َد تاالمے کے دۍ ٹول په ارام‬
‫څه خپل السُونه ظاليمان سره کۍ دَما په وينو‬ ‫رسول اسالم‬
‫ِ‬ ‫کا بے ارام دۍ خويو کوردے ده‬
‫تاسو سا بيانه الرۍ کار ماتا ده خه مائيگۍ‬ ‫په کربال دے قلعه بند جهان ده نه ڑانگيگۍ‬

‫ده لسم شپے ده ُمحبانو امتحان شه پورا‬ ‫قلعه بند دسے دے چاپير دۍ ده ديخنو فوجونه‬
‫شمعے شوے بالے ده مظلوم حسين ارمان شه پورا‬ ‫وچا صحرا دے خيمگاه ناراڅۍ فريادونه‬
‫پروانے ځان سيځاوۍ خو ال شمعے نه ستانيگۍ‬ ‫اوبو يو ساسکۓ ده هم خيمگاه تا نه راسيگۍ‬

‫څه چوک خبار شۍ ال خپل مرگا څه مه النڈ دے ژمدون‬ ‫دوے وريځے او رريما شپا دے اُوبه نيشتا په کور‬
‫يوا شپا مهلت دے ده ديدان صبا به کيگۍ بيلتون‬ ‫گوتے څ ُوپۍ تندو ال زور‬
‫ماشومان اوڑکۍ خپلے َ‬
‫حسين غالمه غا مهلت ده په غم وه ريژيگۍ‬ ‫څه مائيندوئۍ اوخۍ نه واريگۍ نه به څه واريگۍ‬

‫په يوے خيمے کے امتحان دے شمعے مڑکے حسين‬


‫رخصاتاوۍ ده انصاران تيارے پردے کے حسين‬
‫ويائې ما بيال پريگدو ما بے مرگانه النڈيگۍ‬

‫بيان‬
‫سمندر هر څو په ڈاکو سترگو گورۍ‬
‫تش ليدو سا وچ لبان ماڑيگۍ نا‬ ‫عبادت نا متقيان ماڑيگۍ نا‬
‫غم ده اوخيو په باران ماڑيگۍ نا‬
‫لسم صبحے خداۓ قسم په تسليو‬
‫درو شپو تگۍ ماشومان ماڑيگۍ نا‬ ‫ده لسم صبحے په ورو ورو را آسکيگا‬
‫خوائيندے ورونڑو په ديدان ماڑيگۍ نا‬
‫په سينے کاوۍ هما عمر خوبونه‬
‫دسے لور ال پالر هيڅ شان ماڑيگۍ نا‬ ‫څه خبار وۍ ال خزان ورستۍ بهار کے‬
‫بلبالن ال گلستان ماڑيگۍ نا‬
‫شناکاولۍ يوا بهانه دے‬
‫َ‬ ‫دا ويختو‬
‫ال ديدان مائيندے عطشان ماڑيگۍ نا‬ ‫درستا شپا پتنگان شمعے نا جاروزۍ‬
‫هر څو س َوزۍ تر هجران ماڑيگۍ نا‬
‫څه ُوو ناپه رزمگاه حسين غالمه‬
‫په ژاڑا نن شيعه گان ماڑيگۍ نا‬ ‫څه خوارۍ اتلس کاال خزانيگۍ‬
‫په يوے شپے دسے باغبان ماڑيگۍ نا‬

‫لسم صبحے دا يوا ترور خيمے کے وکسا‬


‫څا پاوۍ اکبر چشمان ماڑيگۍ نا‬
‫‪94‬‬

‫گفتار‬

‫هم روژا دار دے هم نمازۍ دے‬ ‫ده لسم صبحے خوشۍ مائيرے وکسا‬
‫هم به جهاد کے وکسے غازۍ دے‬ ‫حق او باطل نن خه ال نژدے وکسا‬
‫گوتا ويرکۍ‬
‫زکواة به گ َوتۍ سا َ‬ ‫چوک په شرابو کے مخمور وکسا‬
‫ده لسم صبځے بيا په َولجے وکسا‬ ‫چوک وچے شونڈے رب په سجدے وکسا‬

‫ده لسم صبځے امام عظيم‬ ‫چوک لهو لعب په ساز ماسته وکسا‬
‫په امرو نهۍ کے مسقيم‬ ‫چوک په فرياد او په نمانځه وکسا‬
‫کا توّال اور تبره گورے‬ ‫دا همهمه ده عبادت ورورا‬
‫ده لسم صبحے بيائې په خطبے وکسا‬ ‫حال رسول آل ده هرے خيمے وکسا‬

‫په رُکن حج کے به پيش اکبر کۍ‬ ‫ده لسم سبحے شپا ده رخصت کا‬
‫الس به خپل زوۍ په خون منور کۍ‬ ‫ختما ده طعمه بس ده مهلت کا‬
‫صابر به شکر ده خپل دلبر کۍ‬ ‫يا َد تگيو اوڑکيو بيا دا همت کا‬
‫تيغ به اوباسۍ زوۍ ال سينے وکسا‬ ‫ڈاک اوبو نهر ده علقمے وکسا‬

‫ده لسم صبحے ذبح په خپال‬ ‫يو طرف وکسا خيمے ده شمار‬
‫خپلے سجدے کے کۍ مکمال‬ ‫بل اتهيازرا جمع لخکر‬
‫نور ده حج ذکرۍ کا بيا آورے‬ ‫دے بے گناه مرگ په انتظار‬
‫په تالوتۍ سار په نيزے وکسا‬ ‫کفن په شانۍ جوڑے جامے وکسا‬

‫حج به په خپال حسين زيارت شۍ‬ ‫ده لسم صبحے فروع دين‬
‫ورنا فيض ياب به واڑا اُمت شۍ‬ ‫به مکمل کۍ شا ِه ُمبين‬
‫ثواب ده حجو حيسن غالمه‬ ‫ٹول په يوے وريځے ده علۍ زواۓ دے‬
‫په يو زيارت ده حيسن روضے وکسا‬ ‫په هر عملې نن معجزے وکسا‬

‫کچﮭ ادهر اُدهر‬

‫کس نے پلٹايا هے افتاب کو علۍ کۍ طرح‬ ‫کٹے حُسن يوسف ميں هاﺘﻬ په استغراق کا عالم‬
‫ايک اشارے سے ذوليخا کۍ جوانۍ کۍ طرح‬ ‫نار نمرود ابراهيم کو گلزار کيوﮟ نه هو‬
‫ِ‬

‫بِاز ِن هللا پکارا جاتا هے مشکل ﻣﯿﮟ وه‬ ‫نفس بنۍ آدم‬
‫ِ‬ ‫خشک گلے په چُهرۍ مطمئن‬
‫منزلت جس کۍ هے هارون سے نبۍ کے طرح‬ ‫دوش نبوت کا شاهسوار کيوﮟ نه هو‬
‫ِ‬ ‫امامت‬
‫‪95‬‬

‫ياد کيا کيا کرے اُن کا حسين غالم جس نے‬


‫کيا صمصام سے جهاد بهۍ شادۍ کۍ طرح‬

‫نوحه‬

‫ويائې َوکو نمانځونه۔ دۍ ده خداۓ دسے حکمونه‬ ‫ده لسم صبحے دتا ڈير انتظار دے وهللا‬
‫کا هر څو مه زڑه ال تندو سُور انگار دے وهللا‬ ‫ده رسول اوالد ديخنو کے گرفتار دے وهللا‬

‫بيائې ويل خيروالعمل۔ َد رب حکم دے کو خپل‬ ‫ديخنه چوک دۍ په زبان۔ ويائې يُو مسلمانان‬
‫ظاليمانو خيرعملو نا انکار دے وهللا‬ ‫مسلمان ده رسول وينو تا تيار دے وهللا‬

‫هللا لوۓ دے هللا لوۓدے۔‪ v‬ده هر چا په عمل پوهۓدے‬ ‫منافق اسالم نامے نا۔ فائده خلۍ واحسينه‬
‫نشيتا بل معبود کا دے پرودگار دے وهللا‬ ‫دا نفاقۍ کا څرگند دا َد تا کار دے وهللا‬

‫نمونځ کيگۍ په تي ُمم۔ صبحے ويلے ده لسم‬ ‫لسم صبحے نندارا کا۔ بيا دُنيا واتا خکاراکا‬
‫اوبه بند دۍ په حسين تگۓ شيرخوار دے وهللا‬ ‫څه اکبر ده آذان لويلۍ شور او شار دے وهللا‬

‫صبحے واورا آوازونه۔ ماشومانو فريادونه‬ ‫اکبر ويائې لوۓ هللا دے۔ مانيکه رسول هللا دے‬
‫ُکوزئيے السو کے دۍ منځ کے علمدار دے وهللا‬ ‫گواه اوسا صبحے بےگناه مه پالر دے وهللا‬

‫صبحےتا قسم په خداۓ وۍ۔ څه ترڅوانسان ژمداۓ وۍ‬ ‫ويائې داکور ده علۍ دے۔ څه بےشک ده خداۓ ولۍ دے‬
‫گواه اوسا دا حسين غالم گفتار وهللا‬ ‫سقيفے نا در بدر او غمگسار دے وهللا‬

‫گفتار‬

‫په شهادت ده رب وحدانيت‬ ‫علۍ اکبر ده صبحے اذان دے‬


‫اکبر که دوا ځالۍ تالوت‬ ‫ديخنو لخکرو نا ڈاک ميدان دے‬
‫اشه ُد ان محمد رسول هللا‬ ‫هللا اکبر‬
‫په خيمگاه کے شروع شيوان دے‬ ‫نن قلعه بند ده نبۍ خاندان دے‬

‫څه اکبر آسکا نيکه نعرا کا‬ ‫اکبر څالور ځال غاگ ده تکبير که‬
‫ديخنو لخکرو کۓ غلغال کا‬ ‫پالرۍ ده اوخيو شروع باهير که‬
‫ُمو نماسۍ ده رسول هللا يُو‬ ‫اشهدُان ال اله اال هللا‬
‫کا اُوبه راکو وچ مه زبان دے‬ ‫رامعلوميگۍ غاگ ده هجران دے‬
‫‪96‬‬

‫څرنگ ده خير ده کاؤ عمل‬ ‫بيائې شهادت ده مشکل ُکشا که‬


‫اُوبه مه بند کے رسول په آل‬ ‫څرگند مولودۍ ده ُ‬
‫بيت هللا که‬
‫َح ّۍٰ علے خيرالعمل‬ ‫اشه ُد ان عليا ً ولۍ هللا‬
‫هالک ال تندو مه ورور نادان دے‬ ‫دامه نيکه دے ناطق قرآن دے‬

‫ده لسم وريځ دے اوس به جنگونه شۍ‬ ‫ادا نمونځ کو ده رب حکمونه دۍ‬
‫ده زهرا لونڑو به بند السونه شۍ‬ ‫تاسو راخستۍ تورے ُگرزونه دۍ‬
‫هللا اکبر‬ ‫َح ٓۍٰ علے الصالة‬
‫ده موال څرنگ سخت امتحان دے‬ ‫هر څو مه غوختۓ درنا امان دے‬

‫حسين غالمه ته ستغفار کا‬ ‫ُمو بے گناه يُو وخت ده نجات شتا‬
‫عين عبادت ده پروردگار کا‬ ‫واتو ليار راکو دا مناجات شتا‬
‫ال اله اال هللا‬ ‫َح ّۍٰ علےالفالح‬
‫سفر په لورۍ ده گورستان کا‬ ‫وطن به پريگو کا هر څو گران دے‬

‫بيان‬

‫څه عمل په اسالم نوۍ ژاڑا څه کا‬ ‫دے ارمان واۓ حکومت ده اِمامانو‬
‫وا ا سالم تا قربانۍ ده شهيدانو‬ ‫عدالت واۓ ده قاضيانو متقيانو‬

‫بے عمال ژاڑا ځان تا نادانۍ دے‬ ‫ده قرآن او ده حديث جارۍ آئين واۓ‬
‫چهلکا څه کا بے چزغو ده آغوزانو‬ ‫ُ‬
‫بيت المال به وه محفوظ ال يزيدانو‬

‫حسين جار که ځان ده رب په امرو نهۍ‬ ‫نعمتونه ده خداۓ ڈير دۍ په جهان کے‬
‫کا هر څووا واويال ده يتيمانو‬ ‫څۍ زنبيل تا ده بے شمارا وزيرانو‬

‫سارۍ خم نکه ال دين حاکم ده واڑندے‬ ‫د عمرو زنبيل به هيچرے ڈاک نشۍ‬
‫خواخائې نه وا زندگۍ ده غالمانو‬ ‫خويلے وينے دۍ محدود ده مسکينانو‬

‫کاشکے دا مقصد ظاهر شواۓ ده مظلوم‬ ‫په تعليم کے کاش واجب دين شناسۍ واۓ‬
‫ثمر بار به وا ژاڑا ده مومنانو‬ ‫نه محتاج به وه عالم ده جاهالنو‬

‫حقيقۍ مقصد به چيرے په الس نشۍ‬ ‫اٹول عمر مه ژاڑا ژاڑا کے تير که‬
‫څو ممبر نشۍ په الس ده عاليمانو‬ ‫څه جوڑ نشو ال ژاڑا ده متقيانو‬
‫‪97‬‬

‫ورتا چينا دے دستور حسين غالمه‬ ‫ده درويغو يا ريختياؤ تيمز چوک کا‬
‫بس نعرے وايا په کهيل ده مداريانو‬ ‫څه ذاکر ده وويائې څه ده شاعرانو‬

‫گفتار‬

‫بيا ڈار خابرے څرنگ ال حُر کاوے‬ ‫عُروه فرمانکه واورا عرض ُونه‬
‫نه ده پوهيگم ويلے پيغور کاوے‬ ‫واده حُر ورورا واورا حال ُونه‬
‫ده ڈار په وريځے حُر پيدا نه دے‬ ‫ده حُر په غور زر وراسيگا‬
‫ورور به مه وکسے په ميدانونه‬ ‫حُرنا خطا دۍ وشوا جنگونه‬

‫عروه فرمانکه َوگورا ورور‬ ‫رانگۍ تک زيڑ دے ٹول ده راپيگۍ‬


‫ما څه مجال دے نن ده پيغور‬ ‫ده خوف خويلے ده ورنا باهيگۍ‬
‫خپالئې وکسا يقين به وه کے‬ ‫بےهوشه کيگۍ دسے پوهيگم‬
‫وا ده حُر ورورا کاوم سوالونه‬ ‫په خاورئې يخۍ دې زنگانونه‬

‫مصعب حُر َوليده شه حيران‬ ‫ُمصعب فرمانکه دا څه وائينا کاوے‬


‫ده اضطرابۍ وکه پُرسان‬ ‫ده خوف خابرے ال خپل آقا کاوے‬
‫حُر ويلو ورورا ما پسے راشا‬ ‫ده حُر په شانے دالور نيشتا‬
‫څه کاوے مانا خوف تپوسونو‬ ‫غالمه واورا په دۍ مل ُکونه‬

‫دوزخ جنت په منځ کے ده ځان گورم‬ ‫ورور مه ده زرو سوارو سردار دے‬
‫خوف خودے ځکا ځان ده حيرن گورم‬ ‫اوال نيولئې ده حيسن ليار دے‬
‫الدۍ عملو تاريخ جوڑيگۍ‬ ‫ده حسين مختا تلل اسان نه دۍ‬
‫حسين غالم به ليکهۍ شعرونه‬ ‫حُرئې ني َولۍ ُوو جيالبونه‬

‫الدۍ ژمدون به اُوئيه څه دا څه دۍ‬ ‫ورور مه وه تگۓ حالۍ خراب وه‬


‫کاشے خبار څه پس پرده څه دۍ‬ ‫خو حسين زواۓ ده ابو تراب وه‬
‫حيسن غالمه ڈير مانوش نشے‬ ‫حُر ٹول لخکر تائې اُوبه ويرکے‬
‫فقط عرضۍدۍ دا ژمدانونه‬ ‫خو بيا هم حُر ک ُو اوچات السونه‬

‫احسان بدالۍ هم په ديخنۍ ويرکه‬


‫ابن ذياد حُکمۍ په سختۍ ويرکه‬
‫نن کربال کے کا قلعه بند دے‬
‫غالمه دا دۍ ده حُر کارونه‬
‫‪98‬‬

‫نوحه‬

‫وا حُرا وا ورورا ويلے‬


‫دواڑا ورنڑا لخکر نا راوان شو‬ ‫نن پتا دورا خوف غلبه دے‬
‫يوے صحرا کے ايسار په بيوان شو‬
‫حُر فرمانکه غويگ َونيسا ورورا‬ ‫خلق خوشحال دۍ اوته ناست ئيه ويلے‬
‫وکسا دا حيسن خيمگاه دے‬ ‫خويله دے‬
‫رنگ ده زيڑ په جبين ده ِ‬

‫دۍ خيمونا ده څه راڅۍ شور‬ ‫پهلوان ئيه ال جنگ نه ڈاريگے‬


‫څه ده ويائې دا اوڑکۍ بے کور‬ ‫ورورا بيا ده په څه ٹول راپيگے‬
‫بس څه څپه ويائې ماتا رتا کا‬ ‫ما خو دسے اميد نه وه تانا‬
‫دا هم اُويا څه دا کور ده چا دے‬ ‫سرفروشو کے ناما َد تا دے‬

‫ورورا گورم ده اوڑکۍ واڑے دۍ‬ ‫وکسا فوج َد ُمو څورا نازيگۍ‬
‫العطش العطشې نعرے دۍ‬ ‫ڈهول باجے سريندے ده غاگيگۍ‬
‫خه ده پيژانم وا بهائۍ جانه‬ ‫ٹول ولجے تا دۍ شاد څه حيسن‬
‫دا عترت ُمو ده رسول هللا دے‬ ‫قلعه بند َد ُمو ڈاک کور سارا دے‬

‫حُر فرمانکه اوس ويخ کا ضمير‬ ‫وکسا موال سارا څو کسان دۍ‬
‫زهرا کور ديلے چا که اسير‬ ‫غا هم واڑا اُوبو په ارمان دۍ‬
‫څه اوس هر څه په دۍ يو تيريگۍ‬ ‫ُمو لخکر الر ُو ورورا بے شمارا‬
‫دا الزام سارتر پايه پما دے‬ ‫وکسا ڈاکا ورنا کربال دے‬

‫دواڑا ورنڑا اۓ حسين غالمه‬ ‫ورورا څرنگ ورور ئيه ده حُر‬


‫پشيمان الڑه لُو تر اماما‬ ‫څه ده جنگ راکاوے نن پيغور‬
‫ويلوئې معاف مه کا نکے واموال‬ ‫بل عرب به وه نه زيگۍ مور‬
‫جهنم اور ده م ُو ٹهکانه دے‬ ‫مابانڑاۓ ورورا دامه دعوا دے‬

‫نوحه‬

‫ورورا يو گوٹ اوبو ارزو مند دۍ‬


‫وکسا درو وريځونا اوبه بند دۍ‬ ‫اور ده تندے۔ الرۍ زور ده تندے‬
‫دا شمر کار دے۔ خو زمه دار دے حُر ده تندے‬ ‫ورورا واورا دۍ ماشومانو شور ده تندے‬
‫‪99‬‬

‫په محشر به نيکه ده حسين‬ ‫دۍ خيمو کے ده رسول هللا آل دے‬


‫کاوۍ پُوختنا ده ثقلين‬ ‫دا ده نوح سفينے په مثال دے‬
‫مهجور قرآن دے۔ او بنديوان دے کور ده تندے‬ ‫چوک شو بيزار۔ خواخۍ که نار گور ده تندے‬

‫څورا عجب دے زه وم سيراب‬ ‫ورورا م ُو ُوو ڈيرتگۍ صحرا کے‬


‫او حسين وۍ ال تندو کباب‬ ‫حسين ٹولے اوبه م ُو تا راکے‬
‫معافۍ به غواڑم۔ زه درنا الڑم په لور ده تندے‬ ‫دامه ايمان دے۔ الرۍ موباندے پور ده تندے‬

‫بس کاوۍ په دۍ حيسن غالم‬ ‫گورم دۍ تگيو طرف جنت دے‬


‫څورا صابر وه کور ده امام‬ ‫او جهنم ده ظالم امت دے‬
‫تشنائې شان۔ څه کۍ بيان نورده تندے‬ ‫حُر ده پوهيگۍ۔ پما الگيگۍ تور ده تندے‬

‫نوحه‬

‫حُر ويل راشا ده حيسن وکسا حالونه‬


‫ورورا نه ده گورے څه حرم خيمے دۍ‬ ‫څه قيامت برپادے۔ دا‬
‫العطش نعرے دۍ ۔ دا‬
‫حُر خو ُکونڑ واۓ څه ده اوڑکيو فريادونه‬ ‫ال خيمو خيجۍ اوبو اوبو غاگونه‬
‫آورې او زنده دے ۔ دا‬ ‫کور ده مصطفۍٰ دے ۔ دا‬

‫ميڑانۍ جنگيگۍ خپال کے منظور دے‬ ‫ُمو ده ځانتا وياي ُو يو مسلمانان‬


‫ده دينا دستور دے ۔ دا‬ ‫ُمو مانو قرآن ۔ خه‬
‫ُمو را تاؤ کڑل ُو بې بيانو نا فوجونه‬ ‫په قرآن کے دۍ موّدت اياتونه‬
‫څورا ناراوا دے ۔ دا‬ ‫ځان سارا دهوکه دے ۔ دا‬

‫ورورا ما اٹول لخکر تا حسين خپال‬ ‫هللا حکم دے څه اجر رسالت‬


‫ويرے کے اُوبه وهللا ۔ خے‬ ‫آل سا محبت ۔ دے‬
‫ُمو کے بند ورنا اُوبه ده درياب ُونه‬ ‫ُمو کا ُوو غو اهلبيتو سا جنگونه‬
‫اجر څه زيبا دے ۔ دا‬ ‫ُکوما طريقه دے ۔ دا‬

‫ورورا دا څه څرگند کفر دے په زور‬ ‫کا خداۓ ويلۍ واۓ ديخنۍ ورسارا َوکو‬
‫دے تاوان په حُر ۔ دا‬ ‫بے گناهۍ مڑه کو ۔ نو‬
‫څه رسول اوالد دے گير په بيوانونه‬ ‫بيا به هم په دۍ حيسن دورا ظلمونه‬
‫ٹول قصور ِد ما دے ۔ دا‬ ‫نه ُوو فيصله دے ۔ دا‬
‫‪100‬‬

‫دواڑا الڑ ل ُو خيمان ده معافۍ درتا‬ ‫مصعب ويلو څه اوالد دے ده رسول‬


‫سبط پيغمبر تا ۔ بيا‬
‫ِ‬ ‫سوال به کۍ قبول ۔ خه‬
‫شولو معاف حسين غالمه تقصيرونه‬ ‫َ‬ ‫څا څه ويرو ده معافۍ َوک ُو سوالونه‬
‫ده تاريخ قيصه دے ۔ دا‬ ‫ليارا وشوا يوا دے ۔ دا‬

‫گفتار‬

‫حُر ويل حيسنه خلق ده عظيم الرے‬ ‫حُر فرياد َوکه څه وا اميرا‬
‫فيض رسانۍ کے عجب تعميم الرے‬ ‫ڈير مالمت يم ال خپل ضميرا‬
‫خو ځان به اورا پورے معاف نه کم‬ ‫پخو کے ده پروت يم اوچات به نشم‬
‫څو قربان نشم تاال توقيرا‬ ‫حيسنه ما ده السه اسيرا‬

‫ساربه ده پخونا هلے اوچات کم‬ ‫زڑه مه راپيگۍ ڈير بے قرار يم‬
‫کال حاصل ده جنگ اجازت کم‬ ‫زه په خپل فعل ڈير شرمسار يم‬
‫پوهيگم سوال به دما َرد نشۍ‬ ‫خپل سار به تاال پخو پورتا نه کم‬
‫ده زهرا زويا بدر ُمنيرا‬ ‫څو څه تير نشے ما ال تقصيرا‬

‫اخير پورا شه ده حُر مراد‬ ‫حيسن فرمانکه لوۓ پهلوان ئيه‬


‫سور په سمند شه الڑ په جهاد‬ ‫خه ده پوهيگم ڈيرقدردان ئيه‬
‫کافۍ لخکرۍ ده ابن ذياد‬ ‫سار ده اوچات کا دتا په شانے‬
‫يو ساعت کے اوخله ال خپل شمشيرا‬ ‫حُرا چا نيشتا بخت بے نظيرا‬

‫سالم سالم کا حسين غالم‬ ‫پوير اۓ حُرا غا تير وختونه کا‬


‫نار نا گلزار شۍ چوک په يو گام‬ ‫اوس غاڑواتو تا اوچات السونه کا‬
‫حُر په شان بخت به نوۍ دوام‬ ‫تقصير ده معاف دے ده معافۍ درتا‬
‫بشارت خواند کا ال لوۓ بشيرا‬ ‫فقط کافۍ دے نيت بے تعبيرا‬

‫نوحه‬

‫سار به پورتا نه کم‬ ‫حُرا سار اوچات کا‬


‫سار به پورتا نه کم څو مه وانه ورے سوالونه‬ ‫حُرا سار اوچات کا وشوا پريگدا قدامونه‬
‫‪101‬‬

‫زڑه نکے تنگ۔ ماکا اُمنگ۔ په دسے وخت کے َد جنگ‬ ‫اُويا يا حال۔ څه الرے سوال۔ ُحرا زڑه نکے مالل‬
‫زلمۍ خوشرنگ۔ الرم َد ننگ۔ يا مه دربارنه دے ڑانگ‬ ‫ئيه خوش خصال۔ اونگۍ مثال۔ ده که طلوع خپل زوال‬
‫ته نواۓ ولما ئيه‬ ‫معاف ئيه حُرا پاڅا‬
‫ته نواۓ ولما ئيه حُرا ما څا په جنگونه‬ ‫معاف ئيه حُرا پاڅا ده دوستۍ راکا السونه‬

‫َد ندامت۔ساربه اوچات۔ نشۍ ال پاۓ عظمت‬ ‫خپال موال۔ ُخلقت دَتا۔ دے مشهور په دُنيا‬
‫څو اجازت۔ ال امامت۔ وانخلم ده شهادت‬ ‫خاک پا۔ رنا رضا۔ څو نشۍ لُور ده زهرا‬‫ِ‬ ‫يم‬
‫در سخاوت نا‬
‫ِ‬ ‫مادۍ سيځا ولۍ‬
‫در سخاوت نا ده الرم ڈير اميدونه‬‫ِ‬ ‫مادۍ سيځا ولۍ ده عدن ورمنو زڑونه‬

‫اخير انجام۔ حُر ده صمصام۔ واخسته اذن امام‬ ‫وخت ده نزاع۔ دے ال دُنيا۔ دسے راغلۓ پما‬
‫حيسن غالم۔ به کاوۍ عام۔ ذکر ده هغه انعام‬ ‫چوک څه اشناﺀ۔ راشۍ دَما۔ شاد دَشۍ لور ده زهرا‬
‫حُر څه ُکوم رُمال‬ ‫پاڅا وشوا پاڅا‬
‫حُر څه ُکوم رُمال َد زهرا يو وڑل په زخمونه‬ ‫پاڅا وشوا پاڅا حُرا ما کا وا فکرونه‬

‫سترگے دما۔ به ال حيا۔ بلندے نشۍ موال‬


‫څو مه ارواح۔ نشۍ جُدا۔ الدۍ نابودے دُنيا‬
‫جنگ اجازت راکا‬
‫جنگ اجازت راکا څه زه څم په ميدانونه‬

‫گفتار‬

‫ده حيسن شير وه په فوج درون شه‬ ‫حُر رياحۍ په جنگ راوان شه‬
‫پٹ په لخکرو َد ملعون شه‬ ‫ده جنگ اغاز الدۍ پهلوان شه‬
‫يو گرز گوازار په حُر دسے َوشه‬ ‫دسے حملے ئې په ديخنو َوکے‬
‫څه حُر َد زمکے په مخ مهمان شه‬ ‫تاريخ ليکهونکۓ ورتا حيران شه‬

‫يو غاگۍ َو که څه يا موال راشا‬ ‫عاصۍ سارونه په پريواتلو شو‬


‫زر مه ديدان تا ال خيمگاه راشا‬ ‫ده حُر حمله وا شاميان په تخلو شو‬
‫ڈير ليرے راغلم شکسته ساريم‬ ‫تاريخ گواه دے َد حُر په مٹو‬
‫مانا ڈير ليرے پاتے ميدان شه‬ ‫لخکر َد شمر واڑا پرشان شه‬

‫په خپلو کارو زه ڈير خيمان يم‬ ‫ابو محنف دۍ دسے ليکهلۍ‬
‫اوس خو راضۍ شاالتا قربان يم‬ ‫شپيگ ميال حُرنا ديخنه ُوو تخلۍ‬
‫لگ ديدان راکا درنا راوان يم‬ ‫َد تانو څلۍ ُوو الگيدَلۍ‬
‫بدان مه واڑا په خون الوان شه‬ ‫په کربال َد وينو باران شه‬
‫‪102‬‬

‫ديدان خابرے پردے پردے کے‬ ‫حسين سارا وه ورور علمدار‬


‫حيسن غالمه ليکها مرثيے کے‬ ‫حُر په طرف که شروع سفر‬
‫کا ُمحبانۍ سينه زنۍ کڑۍ‬ ‫سپيگ ميالۓ ليرے حُر بيامندَلو‬
‫حق دے څه حُر ده حيسن جانان شه‬ ‫حيسن را کوز په حُر پهلوان شه‬

‫راوۍ َد غمو دا روايت که‬


‫حيسن حُر سار په زنگون اوچات که‬
‫بيائې يو رومال سا خروغ َوتاڑلو‬
‫حُر سترگے پورتا کے په ديدان شه‬

‫نوحه‬

‫وا حُرا پورتا کا سارما په زنگون‬


‫وخت اخيرۍ دے پوير جنگ کا حُرا‬ ‫څه َوئې تاڑم درپارا چاخ‬
‫اوس خودا تورا الس نا څنگ کا حُرا‬
‫ده گلو څانگے په شان پروت ئيه نِگون‬ ‫بند به ده سار ناکۍ َد وينو زنگون‬
‫وينے ده اورۍ ال هر شاخ‬ ‫دا غا رومال به َد شۍ خواخ‬

‫ته خو يو ساعت دَما ولماوے حُرا‬ ‫حُرا دا پرهار څه تا َد سار مائيگۍ‬


‫په دسے وخت خو جدا ماواۓ حُرا‬ ‫سار ده عباس مه مختا َوداريگۍ‬
‫دورا زخمۍ زخمۍ کے ک ُوم ملعون‬ ‫تا په شان سار به َد عباس شۍ گلگون‬
‫گرز گوزار َوکه ک ُوم گستاخ‬ ‫وينے بئۍ څاڅې تر زناخ‬

‫حيسن غالمه پروت وه حُر پهلوان‬ ‫سار َد تاڑم َد گرانے مور په رومال‬
‫حُر زنکدان وه امام َوکه فرمان‬ ‫تا َد نصرت څه شۍ گواه په مثال‬
‫هللا َد مل شا حُرا راغۓ بلتون‬ ‫سار ده عباس به وۍ چور چور رنگ په خون‬
‫ڑانگ َد يزيد شا شاهۍ کاخ‬ ‫نشۍ تاڑل زخم فراغ‬

‫نوحه‬

‫څه په رومال َو تاڑم‬ ‫سار خو دَما په زنگون‬


‫درپارا پرهار حُرا۔ درپارا پرهار حُرا‬ ‫چيگدا قرار حُرا۔ چيگدا قرار حُرا‬
‫‪103‬‬

‫فوج مه ال تا که ليرے هلے راکوز شوم حُرا‬ ‫َد تا َد جنگ وا حُرا دا ظاليمان کال ُوو‬
‫وينے به بندشۍ اوسکے‬ ‫تخلو ال تا تورے په‬
‫دتا َد سار حُرا۔ دتا َد سار حُرا‬ ‫غرڅو رفتار حُرا ۔ غرڅو رفتار حُرا‬

‫ما دتا سار ليدو سا سار َد عباس شولو ياد‬ ‫شپيگ ميال ته ورپسے راغلے ده شير په مثال‬
‫سار ده عباس به هم شۍ‬ ‫څٹ نا َد فوج راتاؤ شه‬
‫په خون گلزار حُرا ۔ په خون گلزار حُرا‬ ‫ش َولے ايسار حُرا ۔ ش َولے ايسار حُرا‬

‫تا سار مه َو تاڑلو وينو زيگون شه قرار‬ ‫مخکے راوان وے حُرا څٹ تا دَنه ليدَل ُو‬
‫سار ده عباس به پاره‬ ‫شوق شهادت‬
‫ِ‬ ‫پوهۓ يم‬
‫وۍ ڈير بے شمارا حُرا ۔ وۍ ڈير بے شمار حُرا‬ ‫کڑلے سرشار حُرا ۔ کڑلے سرشار حُرا‬

‫حُر تا ژاڑا کے ويلو حيسن غالمه امام‬ ‫ترتيب بيگاڑ وه ده فوج واڑا حيران پاتے ُوو‬
‫تورا کا څنگ وشوا کوچ‬ ‫چا په تا څٹ نا َوکه‬
‫تاشوے تيار حُرا ۔ تاشوے تيار حُرا‬ ‫َد گرز گوزار حُرا ۔ َد گرز گوزار حُرا‬

‫َد گل په شانے حُرا په زمکے پريواتلے‬


‫ورور سارا َوراسيدم‬
‫تا په ديدار حُرا ۔ تا په ديدار حُرا‬

‫بيان‬

‫څه قيام کڑے نو ٹول جسم په قيام کا‬ ‫ويائې مڑۍ َد ٹول خداۓ حضور تاڅۍ‬
‫قائم هغا وۍ څه نه کاندۍ سختۍ‬ ‫نو بيا ويلے درنا خالص السونه وڑۍ‬

‫څه السونه مه اوچات کو قيام مات شه‬ ‫په نامه ورپارا َوتاڑا السونه‬
‫دا قيام نه دے دادے زبردستۍ‬ ‫ۀسے نوۍ جوڑا شۍ بے ادابۍ‬

‫دا به تا خيال کے ادب وۍ ادب نه دے‬ ‫په رکوع کے َد السونه ويلے خالص کڑو‬
‫کا َد شک وۍ نظر َوکا په فوجۍ‬ ‫کا رکوع ده هللا نه دے بندگۍ‬

‫خپل افسر مختا ويالڑ وۍ خالص السونه‬ ‫په سجدے کے ده هم خالص چيخلو السونه‬
‫بند السونه افسران نه خواخاوۍ‬ ‫ده تاڑليو السوگورا بيواسۍ‬
‫‪104‬‬

‫نو به خداۓ په بند السونو څرنگ شاد شۍ‬


‫اۓ حسين غالمه پريگدا نادانۍ‬

‫بيان‬

‫ال خيمو بۍ بيانے باهر ليدلۓ نشۍ‬ ‫ما َد يوے وريځے ولما لکا هالل‬
‫په خيمو ده اورۍ غشۍ بے مثال‬ ‫لگ ديدان ناپس ده کوز شۍ په زوال‬

‫حُرا کوم ظالم ده سار په گرز زخمۍ که‬ ‫ولما ستۓ نا َد حسين گيالمند ماشے‬
‫مخ َد سرو وينو کے خکارۍ لکا لعل‬ ‫څه څے تگۓ ده زهرا کورنا مالل‬

‫سار به زه در پارا َوتاڑم اۓ حُرا‬ ‫حُرا سار کا را اوچات ما نگانه تا‬


‫څه دا وينو رود َد بند شۍ په وصال‬ ‫څه ال وينو کم صفا تا سپين جمال‬

‫ما طرف نا بس دا يوا نشانۍ يوسا‬ ‫خپل غريب ميزبان سا ورو ورو قيصے َوکا‬
‫په خپل زخم َد زهرا َد الس رومال‬ ‫څه اۓ حُرا څه ارمان الرے څه سوال‬

‫پهلوانه حُرا وخت َد زنکدان دے‬ ‫سوال کا مانا پورا نشۍ خفا نشے‬
‫وشوا پريگدا خپال تورا َد جالل‬ ‫قلعه بند يم َد امت تورو په جال‬

‫هم په دۍ دُنيا وے حُر هم عقبۍٰ شوے‬ ‫َد کوثر اوبه څه نوش کے ورتا اُويا‬
‫شهادت ناما ده يووڑا ترکمال‬ ‫ال درو وريځو تگۓ وه ده رسول آل‬

‫ده موال په زنگانه حسين غالمه‬ ‫ده کوثر ساقۍ تا اويا څه ده لونڑے‬
‫حُر ابن رياحۍ َوکه انتقال‬ ‫خپل امت کے بنديوانے تشنه حال‬

‫نوحه‬

‫ولما ئيه نواۓ څرنگ۔ بے دم حُرا اُمنگ‬ ‫اۓ حُر دَما ۔ بے کورا پما مهمانه‬
‫الر ده جنگ‬ ‫ولمائيه دَما په جنگ څرنگ څے مانا‬
‫دستور ده ولمانو نه دے دا ځوانه‬ ‫اۓ حُر دَما ۔ بے کورا پما مهمانه‬
‫‪105‬‬

‫په جنگ څرنگ څے مانا۔ مهمانه پما گرانا‬ ‫موال زه ڈير پر غم يم۔ ويالڑ ځکا سار خم يم‬
‫پهلوانا‬ ‫ڈير نا دم يم‬
‫َد ننگ ژنڑۍ الرم نه يم بے چانا‬ ‫نا حق مه کڑاۓ ازار ئيه اۓ سلطانه‬

‫موال مانکے مجبور۔ کا معاف مه وۍ قصور‬ ‫پوير کا غا وختونه۔ نيولل ليارو سارونه‬
‫اۓ حضور‬ ‫جيالبونه‬
‫ايسار مه نکے نور جنگ ال ميدانه‬ ‫خيمان شوے ته او معاف کے ما اۓ جانه‬

‫حسين غالم حُر۔ اخير شه جنگ تا سور‬


‫دا شاه زور‬ ‫معاف به گانڑم ځان۔ هلے څه ده جنگ ميدان‬
‫اوال انعام شه حُر شهيد موالنا‬ ‫کے شم قربان‬
‫اۓ حُر دَما ۔ بے کورا پما مهمانه‬ ‫ځکا غواڑم ده جنگ اجازت تانا‬

‫بيان‬

‫خواه مخواه کا دا جمله ويل غواڑۓ واورا‬ ‫دامه واوريدو ده صبحے په آذان کے‬
‫دا جمله ادا کاوا وخت ماسخوتن کے‬ ‫څه نمونځ خوب نا بهتر دے په برشان کے‬

‫ويلے خلق څه کاوۍ خوب تا تياريانے‬ ‫دۍ خابرے تا وهللا څه فکر يو وڑم‬
‫تَئۍ نمونځ واتا راغواڑا دۍ زمان کے‬ ‫څه سحر صبا دا څه ويائي بيان کے‬

‫خداۓ نا َو ڈار شا صبحۍ واختے آذان کے‬ ‫خو بياولۍ خو نه آورۍ آوازونه‬
‫دا جمله ما ويايا جوڑ آذان به وران کے‬ ‫څه چوک ويخ وۍ غوتا څه وياۓ اعالن کے‬

‫غور َوکۍ خلق به پريگدۍ نمانځونه‬ ‫نمونځ خوب نا دے بهتر ويخ نا خو نه دے‬
‫گناهانے به ده غيرو وکسے ځان کے‬ ‫کا ال ويخ َد نمونځ معاف کڑلو جهان کے‬

‫ماکاوا دسے آذان حيسن غالمه‬ ‫چوک ويخيگۍ غا به ويائې زه خو ويخ يم‬
‫څه په غم کے مبتال هر مسلمان کے‬ ‫خوبياوليو پسے گرزا گلستان کے‬
‫‪106‬‬

‫گفتار‬

‫بيائې په فوجونو َد شام حمله کا‬ ‫ال غم فرمانکه دسے بُرير‬


‫په فوجۍ جوڑا يوا غلغله کا‬ ‫موال حسينه ديخنه دۍ ڈير‬
‫گردو کے پٹائې کربال کا‬ ‫اجازت راکا فخر خابرے‬
‫په ظاليمانو جوڑ شه اندهير‬ ‫څه اوسکے زه کم ورنا پوير‬

‫هر څو فوجونه دا ٹڈۍ دل ُوو‬ ‫وهللا تاريخ دے دسے بيان‬


‫تخل ُوو راتخل ُوو او پرۍ واتل ُوو‬ ‫برير ميدان تا څه شه راوان‬
‫برير راخستۍ ٹول په اجل ُوو‬ ‫رجز کۓ ويلو زه يم برير‬
‫زخمۍ زخمۍ شه برير اخير‬ ‫زواۓ اۓ شميانو يم ده ُخضير‬

‫برير يوه کاس په سينے وه سور‬ ‫چاکے څه زڑه وۍ راشۍ ميدان تا‬
‫دۍ ساڑۍ جوڑ که ال ڈارا شور‬ ‫دامه اعالن دے هر پهلوان تا‬
‫نيزے گوزار سه ال څٹ ِد زور‬ ‫درو وريځو تگۓ يم راواتلۓ‬
‫دسے غاگ َوکه بيا دۍ لير‬ ‫او تاسو واڑا يو شکم سير‬

‫موال حيسنه واخال خبار‬ ‫يو ظالم راغۓ ال کبر ڈاک‬


‫نورمه واس نيشتا درنا يم چار‬ ‫په يو گوزر شه سپردخاک‬
‫پما تياره شه ليل و نهار‬ ‫دا سلسله څه څرنگ شروع شوا‬
‫يم ده لخکرو په منځ کے گير‬ ‫برير اٹول کڑو تر تيغا تير‬

‫حيسن غالمه عمر تيريگۍ‬ ‫ده جنگميدان وه برير گاٹلۓ‬


‫بهادرانو ذکر به کيگۍ‬ ‫تاريخ دے دسے بيان ليکهلۓ‬
‫درويغ اُو نه ئيه نازک مقام دے‬ ‫مبالغه په گفتار کے نيشتا‬
‫کا ده حسين وے چيرے ذاکر‬ ‫درے ساوا خلق ک ُو هالک دۍ شير‬

‫)اصحاب اليمين سے ترجمه(‬


‫نوحه‬

‫وا گرانا بُريرا‬


‫وگورا حسين ده په ديدان راغلۓ دے‬
‫څه خپلو سرو وينو کے پروت ئيه‬
‫وا گرانا بُريرا ۔ دا چا ال خاطرا‬ ‫اوس ده کا ظاهرا‬
‫تا ژمدون ده امن او امان پريخلۓ دے‬ ‫تا څه خپل مقام په دۍ جهان ليدلۓ دے‬
‫‪107‬‬

‫قتل څه تا کڑلو درے ساوا‬ ‫تاتا ده څرنگ محسوسيگۍ‬


‫زخميانو خو شمار نيشتا۔ دا قيصه دے ڈيرا‬ ‫ځان دۍ وينو ڈانڈ کے۔ اوس قيصه کا تيرا‬
‫تا ده دليرۍ صفت ديخنو ليکهلۓ دے‬ ‫چاينولۓ دے‬
‫َ‬ ‫اُويا جام ده مينے درتا‬

‫سار خو دَما په زنگانه کا‬ ‫تا جنگيدل مه َوليدَلو‬


‫بيا خابرے َوکا ۔ ده تا ال خاطرا‬ ‫وا گرانا بريرا ۔ وا ده ميدان شيرا‬
‫وگورا په خاورو مه زنگون وايلۓ دے‬ ‫درے ساوا کسانو نا ده روح اوخلۓ دے‬

‫کاوۍ حساب حسين غالمه‬ ‫درے ساوا خولے سا ويل اسان دۍ‬
‫رُخ په جهنم کا ۔ خپال ورتا ويرا‬ ‫جنگ قيصه دے گرانا۔ وا ده خداۓ دليرا‬
‫ناکا په رحمت وۍ نو تاهم موندلۓ دے‬ ‫تا ديخنو سارونونا ميدان کارلۓ دے‬

‫گفتار‬

‫اخير څه گاڈ شو لخکر سينے کے‬ ‫حسين فرمانکه دَما خوريونو‬


‫سارا هر دواڑو ميالؤ ملۓ کے‬ ‫ده عبدهللا ده چمن گلونو‬
‫هر دواڑو خروغ جهاد شروع که‬ ‫په ڈيرو سوالو په جنگ راوان يو‬
‫څٹ نا څه بچ شو ال گوزارونو‬ ‫عمر مه نه دے يا ده جنگونو‬

‫څه په يوه ورور شواۓ گوزار اوچات‬ ‫تاسو عمرونه محتاج َد مينے دۍ‬
‫بل بَئۍ ال څٹا که حفاظت‬ ‫تندو نا تاسو سرے شونڈے سپينے دۍ‬
‫په دۍ حالت کۓ ڈير قتال َوکه‬ ‫خور کا سار نواۓ رتا تور کڑاۓ‬
‫خو کماۓ نه وه َد لخکرونو‬ ‫راوان به نه ُوو په ميدانونه‬

‫اخير جنگ تيز شه دواڑا جُدا شو‬ ‫عون مخ راتاؤ که وا عموجانه‬


‫دۍ جُدائۍ کے دسے گويا شو‬ ‫اوس ته دُعا کا په خوريو گرانا‬
‫ده خداۓ قسم دے شهادت خوگ دے‬ ‫ُمو څه جنگيگو ته نندارا کا‬
‫ده ماما ننگ کے ال دۍ غمونو‬ ‫ُمراد پورا شه َد مو ده زڑونو‬

‫بيا يو غاگ َوشه وا ماموجانه‬ ‫رخصاتۍ وشوا َد شهزدگانو‬


‫وشوا راوان يم فانۍ دُنيا نا‬ ‫مبازرۍ کے هر دوو طوطيانو‬
‫زر راشا ورور سارا مه ميالؤ کا‬ ‫ڈير ظاليمانۍ تر تيغا تير کو‬
‫خبار مه واخال په بلتانونه‬ ‫واڑه السو نائۍ رنگ کو په وينو‬
‫‪108‬‬

‫حسين غالمه گفتار ستريگۍ‬


‫ِد محبانو به زڑونه کيگۍ‬
‫څه شيوان َوکۍ َد ماشومانو‬
‫جوڑا مرثيه کا َد ماتمونو‬

‫نوحه‬

‫دا ماشومان پهلوانان څه جنگيدو په ميدان‬


‫ورور باچاول ورور۔ وه ده غشيو باران‬ ‫ستورۍ پريواتلۍ دۍ۔ گل خزان وايلۍ دۍ‬
‫دۍ عمر کے خدايا چا نظير خواڑلۍ دۍ‬ ‫خپل ماموجان دواڑا۔ غويگۓ کے نيولۍ دۍ‬

‫ڈيروو لخکر َد پيغمبر دا نماسۍ شو رنگين‬


‫ُوو غاڑه په غاڑه ۔ تگۍ وو هر دواڑا‬ ‫ده حيسن خوريونه دۍ۔ ده زينب گلونه دۍ‬
‫رمکے تا راتلو کے گران ماما ليدَلۍ دۍ‬ ‫کربال صحرا کے ڈير تندو وايلۍ دۍ‬

‫حيسن هر دوا طوطيان اوچات کو کربال ال خاورو‬ ‫يوه ناما عون بل محمد دواڑا دۍ رنگ په وينو‬
‫څاپۍ کو گلونه۔ آسکۍ ک ُو السونه‬ ‫َولويدو هر دوا جوڑيا۔ دۍ زامن َد عبدهللا‬
‫خدايا دا خوريونه ما پتا سپارلۍ دۍ‬ ‫خپل ماما نا دواڑا مور نذر مانلۍ دۍ‬

‫حيسن غالمه تاريخ ليکهۍ شجاعانو قيصے‬ ‫دا شهزادگان په خون الوان ُوو َد ميدان ننگيالۍ‬
‫عزم او دليرۍ کے ۔ په بهادرۍ کے‬ ‫واڑو ليدو جنگ کے۔ خپل ماما په ننگ کے‬
‫داخکولۍ سپاهيان هم په تاريخ ليکهلۍ دۍ‬ ‫مرحبا نعرے وے خروغ جنگيدلۍ دۍ‬

‫نوحه‬

‫ياکا ځوانان نه دۍ خو نزگير دواڑو عمرونه دۍ‬


‫دا ده عبدهللا اور زه زينب ده باغ گلونه دۍ‬ ‫خدايا دا ځوانۍ َد طاغوتې ورنا قربان کے‬
‫عون او محمد دۍ څه حملے کاوۍ ميدان کے‬ ‫دوا ماشومان اوڑکۍ ده جنگيگۍ په ميدان کے‬

‫فوج کے ده ديخنو َد االمان االمن کوکے شوے‬ ‫دوا ورونڑا دوا گلونه ڈير تندو وايلۍ دۍ‬
‫دوڑا ماشومان َد ذوالفقار لکا دوے څوکے شوے‬ ‫ننگ کے ده شيرين ماما ميدان تاراواتلۍ دۍ‬
‫تيغ زنۍ کاوۍ سارونه ربۍ ريگستان کے‬ ‫خکولۍ واڑے تورۓ دئې ځاليگۍ په اسمان کے‬
‫‪109‬‬

‫دا څرنگ مور دے څه نه وير او نه ژاڑا کاوۍ‬ ‫يا هللا دا چا َد بد نظير دواڑا نظير کڑلو‬
‫دوا السونه پورتا په قبلے لکا دُعا کاوۍ‬ ‫غشيو شوگيرو په خپلو وينو کے اسير کڑلو‬
‫ويلے ده زينب شکر لفظونه نه دۍ زبان کے‬ ‫ذين باندے زانگيگۍ لکا اوخۍ په چشمان کے‬

‫اُف به هغا کس وه نکۍ چيرے َد ناکاما‬ ‫دوا مجاهدان دۍ ماشومان دۍ غاڑواتلۍ دۍ‬
‫چوک څه شهادت بادنے شۍ پوهۓ حيسن غالمه‬ ‫په وينو الوان دۍ بس ځوانۍ تاراسيدلۍ دۍ‬
‫مرگ نه دے ژمدون دے شهادت ليکهۍ قرآن‬ ‫کاشکے پرۓ والتۍ نواۓ دۍ تندے ارمان کے‬

‫راغۓ دا خبار په خيمو ده غمجنو کور واتا‬


‫آسکے کے بۍ بيانو سترگے َد گلونو مور واتا‬
‫مور ده ماشومانو وا علۍ اکبر ديدان کے‬

‫نوحه‬

‫هاۓ زينب کردار ده تا‬


‫هاۓ زينب‬
‫تا په شهزادگانو حرم اوخۍ وارا َولے‬
‫تا ده اکبر سترگو واتا سترگے غاڑا َولے‬ ‫دواماشومان اوڑکۍ ده تااو په جنگ اصرار ده تا‬
‫لکا تسلۍ وا ده زڑه ده اکبر ديدار ده تا‬ ‫هاۓ زينب‬

‫فخر هاجره ئيه‬


‫ِ‬ ‫هاۓ ده مصيبتو مورے ته‬ ‫په يو ساعت ده دوو زامنو راغلے تانے تاتا‬
‫هاۓ وا ده عدن ورمنے غمو خزانه ئيه‬ ‫دسے وخت کے تا السونه پورتا کو دُعا تا‬
‫مخکے ده زامن پراته دۍ په وينو گلزار ده تا‬ ‫ده غمو حمله پتا او ده صبر اظهار ده تا‬
‫هاۓ زينب‬ ‫هاۓ زينب‬

‫ٹيٹا شوے په دوو گلونو څاپ دَئې کو زخمونه‬ ‫عون و محمد په وينو رنگ راغلو خيموتا‬
‫آسک ده کو اوالد په وينو رنگ دواڑا السونه‬ ‫تاسترگے اوچاتے کے ده ورور السونو سروتا‬
‫خداۓ ده شام کے ماکا اُوجاڑ دا صبردربار ده تا‬ ‫گويا قربانۍ ده قبليدو وه دا اقرار ده تا‬
‫هاۓ زينب‬

‫تا فرمانکه اۓ زامنوزه تاسو مائې يم‬ ‫عون و محمد باندے شروع ش ُو ماتمونه‬
‫اۓ ده بورے مور شهيدو اوس درنا راضۍ يم‬ ‫تا علۍ اکبر تا بۍ بۍ َوکڑلو غاگونه‬
‫وه مسلمانانو السا څورا زڑه ازار ده تا‬ ‫الس په نامه وادارده سرے سترگے اکبر ده تا‬
‫هاۓ زينب‬
‫‪110‬‬

‫ده رسول هللا اوالد شروع وه قتل عام‬


‫دا ده کربال تاريخ لويستل حيسن غالم‬
‫څه خبار وه څه دا اوخۍ به ليکهۍ اشعار ده تا‬

‫گفتار‬

‫ديخنه ئې شو قتل واتا نزگير‬ ‫څه حسن مثنا په جنگ راوان شه‬
‫خو قيصه واورا اوس ده تقدير‬ ‫حيسن وياره تا دسے گويان شه‬
‫اسماﺀ غو مختا شه دامنگير‬ ‫وا ده ورور ناخکے لگ مخ راتاؤ کا‬
‫دامه خوريه دے پما تاوان شه‬ ‫بلتون َد ماتا وشوا عيان شه‬

‫اسماﺀ نعريکے قتلۍ نه کو‬ ‫څه رب رضا وۍ هغا ده وشۍ‬


‫زخمۍ زخمۍ دے نور ده اوس څه کو‬ ‫ديدان به ُمو سا دتا وه نشۍ‬
‫دما خوريه دے سارۍ غوڅ نه کو‬ ‫په مخ َد خاوۍ ويارا نامدارا‬
‫په خپال مڑيگۍ ختمۍ توان شه‬ ‫َد ُمو بس داغا ورستۓ ديدان شه‬

‫اسماﺀ حسن که ال َرن اوچات‬ ‫هر څو َد موال جامے جُدا شے‬


‫يوئې وڑلو کورتا ڈير په عزت‬ ‫اخير شهيد به ُمو څخا راشے‬
‫شولو تندرست‬‫عالجۍ وکه َ‬ ‫تره نا ده تگۓ په جنگ ا ُو وزے‬
‫حسن مثنا دا داستان بيان شه‬ ‫بس زويا دا ده په تره ارمان شه‬

‫ده حسن مثنا ڈير جهادونه دۍ‬ ‫څه حسن مثنا شروع که جنگ‬
‫په کاربالئۍ هم کڑۍ جنگونه دۍ‬ ‫ديخنو صفونائۍ کو ڑانگ را ڑانگ‬
‫حيسن غالمه ياد په مرثيو کے‬ ‫حملے ئې َوکے په هر النگ‬
‫حسنۍ سيدانو هم بابا جان شه‬ ‫يو ساعت کے ڈاک التانو ميدان شه‬

‫اخير حسن ال زخمو چور چور شه‬


‫زواۓ ده حسن په وينو کےنور شه‬
‫َد آس ال ذينا څه څرنگ دور شه‬
‫بے هوشه ريگو په دوش مهمان شه‬
‫‪111‬‬

‫نوحه‬

‫مور خوله ده ژاڑۍ په زڑه بيريانه‬


‫او زوجه ده ژاڑۍ کبرا ِگريانه‬ ‫بۍ بۍ َوکه فرياد ڈير َد ارمان‬
‫اُويا چاتا پريخال تا کبرا جان‬ ‫خدايا څه شه دَما زواۓ پهلوان‬

‫شهدانو تانے راڅۍ خيموتا‬ ‫ويارا چيتا به وے پروت بےنوا ته‬


‫ته رانغلے ويلے حرم ليدو تا‬ ‫ماده ورور ناخکا وے حسن مثنا ته‬
‫ارمانۍ پاتے دۍ تا َد ديدان‬ ‫ويلے پاتے ش َولے جنگ په ميدان‬

‫تاواڑکۓ ورور ده اوس تياريگۍ‬ ‫تا تنا رانغال جنگ ال ميدانه‬


‫ديارلس کالو قاسم نه ايساريگۍ‬ ‫شوال پاتے حيرانه‬
‫مور خوله ده َ‬
‫دے په وچو شونڈو جنگ تاراوان‬ ‫ڈير تالش ده ِوکه گران عموجان‬

‫حسن مثنا قيصے تر خاص او عام‬ ‫دَتا جنگ قيصے نا خويم خبارا‬
‫ال تاريخ را اُوخلے حيسن غالم‬ ‫څه وايلۍ ده دۍ ديخنه بے شمارا‬
‫څه ال ذکر پاتے نشۍ ُخوبان‬ ‫خو بيا څه شوے په چا َوکم شيوان‬

‫گفتار‬

‫بيا دا اطالع وا څه په لخکر کے‬ ‫خوله فرمانکه زويا شيرينا‬


‫ناواته نه ده راڅۍ نظر کے‬ ‫څه په جنگ الڑے خپل تره غازۍ نا‬
‫تُرونا دَتا په تالش راوان شو‬ ‫خه جنگ ده َوکه دورا اگاه يم‬
‫خو ميالؤ نه شوے بيا نازانينا‬ ‫ده سرلۍ گال تا دليرۍ نا‬

‫خيمو تا راغلو ٹول شهيدان‬ ‫ديخنو لخکر ده نقشه شالولۍ دے‬


‫ورباندے َوشه وير او شيوان‬ ‫خيمو تا دسے اطالع راغلۍ دے‬
‫مجبورا مور ده وير په چا َوکۍ‬ ‫زواۓ ده حسن دے شاهين په مثل‬
‫دے انتظار کے خوله غمگينا‬ ‫َد په لخکرو حملے کاوۍ نا‬

‫ميالؤ څه گرانو ترونو تا نه شوے‬ ‫حسن مثنا دے ده پالر تصوير‬


‫مور در قربان شا زويا ته څه شوے‬ ‫حيدر په شان ده وائې شمشير‬
‫ورور قاسم جان ده رخصاتۍ غواڑۍ‬ ‫چوکۍ څه مختا راشۍ نزگير‬
‫تره ده قاسم تا ميال تاڑۍ نا‬ ‫ُکوزا َد راشۍ َد آس ال ذينا‬
‫‪112‬‬

‫حسين غالمه َو ساتا خيال‬ ‫دا حسن مثنا قاسم اکبر وه‬
‫زبان حال‬
‫ِ‬ ‫ليار صرف دے َد‬ ‫ُکبرا غمجنے همدا شوهر وه‬
‫کا َد وائينے کے چيرے درويغ وۍ‬ ‫قاسم اصغرۍ گران برادر وه‬
‫قرآن به ويائې درتا لعينه‬ ‫تحقيق اوباسۍ خلق غلطۍ نا‬

‫نوحه‬

‫ته څه شوے يو ارمان کے۔ تانے نيشتا ميدان کے‬ ‫اۓ جان حسن مثنا۔ قربان حسن مثنا‬
‫هيڅ نيشتا قتلگاه کے تا نيشان حسن مثنا‬ ‫دَتا په انتظار دے ٹول خاندان حسن مثنا‬

‫ُکبرا ده کا بے چين۔ داماد ئيه ده حسين‬ ‫نور ديده ئيه‬


‫تصوير ده مجتبۍٰ ئيه۔ َد تره ِ‬
‫ارزو الرۍ آٹول تا ده ديدان حسن مثنا‬ ‫تالش کے َد دۍ ترونا سرگردان حسن مثنا‬

‫تالش ده تره صحرا کا۔ څه ته شوے بے داراکا‬ ‫ته چا کڑلے مقيد۔ کا جنگ کے واۓ شهيد‬
‫واڑوکۓ ورور ده جنگ تا شه راوان حسن مثنا‬ ‫نو تره به وے راوڑے ال ميدان حسن مثنا‬

‫کاوۍ دَتا ماتم۔ هر گاه حسين غالم‬ ‫ٹول مڑۍ ش ُو سنبهال۔ َد تا به وۍ څه حال‬
‫زيگيدۍ دۍ ال تا حسنۍ سيدان حسن مثنا‬ ‫اوچاتۍ کڑو تا السه مقتوالن حسن مثنا‬

‫نوحه‬
‫اخير بتُور شا وير کا ذين تا‬
‫زخمونا چور راغۓ زمين تا‬
‫شولو هاۓ شهزاده‬ ‫بے هوشه َ‬ ‫جنگ تا راوان دے حسن مثنا‬
‫هللا هللا ۔ هللا هللا‬ ‫هللا هللا ۔ هللا هللا‬

‫چوک څه خبار دۍ رب په اسرار‬ ‫څورا بے چين دے برهنه شمشير‬


‫ديخنه تياردۍ څه پريۓ کۍ سار‬ ‫زوم ده حسين دے څۍ هوا گير‬
‫خو جان بخشۍ سوال َوکه اسماﺀ‬ ‫په دين ديخنوئې وکا حمال‬
‫هللا هللا ۔ هللا هللا‬ ‫هللا هللا ۔ هللا هللا‬

‫اسماﺀ دا ويلو َد ما خوريه دے‬ ‫راوۍ َد ويائې گاڈۍ لخکر کو‬


‫زخمۍ زخمۍ ده باچيدو نه دے‬ ‫بے شمارا سپاهيانۍ زيرو زبر کو‬
‫کوفے تاۓ يو وڑا مثنا تنا‬ ‫الس په دُعا دے بۍ بۍ ُکبرا‬
‫هللا هللا ۔ هللا هللا‬ ‫هللا هللا ۔ هللا هللا‬
‫‪113‬‬

‫خبار شا النڈا درويغو ليار دے‬ ‫تره په ميدان که وياره تالش‬


‫ُکبرا ده حضرت قاسم ونديار دے‬ ‫خو ميالؤ نشه ده مثنا الش‬
‫حيسن غالمه بند کا نوحه‬ ‫راغۓ خالۍ الس په خيمگاه‬
‫هللا هللا ۔ هللا هللا‬ ‫هللا هللا ۔ هللا هللا‬

‫دۍ غم کے ُکبرا اوايل سار‬


‫زوجه ده مثنا قاسم ونديار‬
‫په خيمگاه شوا وير او ژاڑا‬
‫هللا هللا ۔ هللا هللا‬
‫گفتار‬

‫هر دوا حيسن تا ش َولو حاصر‬ ‫وهب فرمانکه جنگ مه گواه ئيه‬
‫وعده ئې َوکا په شان َد شير‬ ‫مورے ويالڑا په نندارا ئيه‬
‫حيسن دُعا کا ورتا اخير‬ ‫ديخنه مه څرنگ زير او زبر ک ُو‬
‫څا په عدن ده وهب زوجه ئيه‬ ‫وا مورے اوس خو رنا رضا ئيه‬

‫وهب حمله کا ديخنه ناکام ش ُو‬ ‫قمرۍ فرمانکه بيا به راضۍ شم‬
‫چوک مختا راغلو په مرگ تمام ش ُو‬ ‫څه چشم آسکۍ ال ده نبۍ شم‬
‫اخير السونائې هردوا قلم شو‬ ‫خبارا زه تا ال قربانۍ شم‬
‫نامئې فرمانکه گل ده الال ئيه‬ ‫شيرينا زويا يا خو زنده ئيه‬

‫نامئې په منڈے الڑا ميدان تا‬ ‫نامئې فرمانکه وهابه نور‬


‫غور َوکا ده دُعا شان تا‬
‫اوس َ‬ ‫بيان وانه ورے َد خپلے مور‬
‫گرز گوزار َوشه دواڑا شهيد شو‬ ‫تازه واده ي ُو ما ک َونڈا نکے‬
‫حيسن فرمانکه کال جُدا ئيه‬ ‫مرگ تا ده گورم څه اماده ئيه‬

‫حيسن غالمه مال گردا َول کا‬ ‫قمرۍ فرمانکه خځے خابرے‬
‫څه خه راغونڈ کے بيا ورنا تلل کا‬ ‫دۍ ده څو وريځو خطا وے نرے‬
‫ته خالۍ الس څا بل تا پريخلل کا‬ ‫حيسن شهيد شۍ ژمدون به څه کے‬
‫مزے به بل کڑۍ څورا ساده ئيه‬ ‫مرگۓ خو حق دے ورنا اگا ئيه‬

‫نامئې فرمانکه څه ځان قربان کے‬


‫ده حُورالعينو به بيا ديدان کے‬
‫ما به پوير کے جنت بستان کے‬
‫وعده کا َوکے شوهر ده ما ئيه‬
‫‪114‬‬

‫نوحه‬

‫وهابه زويا اوس راضۍ شوا درنا مور‬


‫مرگے دے پ ُمو پور‬

‫شهيدا زويا مبارک ده شا دا ذين‬ ‫ديخنو ده سار باچيا ماتا اُو ويشتلو‬
‫قربان شوے ال حيسن‬ ‫څه مڑا شۍ په ليدَلو‬
‫زه کاوم فخر ظاليمان کاوۍ پيغور‬ ‫ُممينے مائيندے زامن آستاوۍ په زور‬
‫مرگے دے پ ُمو پور‬ ‫مرگے دے پ ُمو پور‬

‫قمرۍ ده زوۍ سار په ديخنو واپس گزار که‬ ‫دا شهادت نا خبار نه دۍ ناپوهۍ دے‬
‫يو کاسۍ بيا فۍ النار که‬ ‫ژمدون څه سرمدۍ دے‬
‫شهيدان دسے ديخنه آستاوۍ په گور‬ ‫واڑا جاهل دۍ ده قرآن ايت ال لور‬
‫مرگے دے پ ُمو پور‬ ‫مرگے دے پ ُمو پور‬

‫تاريخ به پيش نکۍ وهاب په شان جهاد‬ ‫وهابه زويا دا ديخنه دۍ ظاليمان‬
‫جوڑيا ش ُو با ُمراد‬ ‫رسول هم ده قرآن‬
‫تانے دوے راوڑے ده زهرا ده سترگو تور‬ ‫څه اهلبيت ذبح کاوۍ دا ساڑۍ خور‬
‫مرگے دے پ ُمو پور‬ ‫مرگے دے پ ُمو پور‬

‫حيسن غالمه دا ده هغ وهب قيصه دے‬ ‫شيرينا زويا اوس به څاپ کم تا رخسار‬
‫څه زواۓ ده عبدهللا دے‬ ‫څه َومه شه ديدار‬
‫دا مسلمان وه عيسائې حال به وۍ نور‬ ‫دے فخر دا څه مه شهيدا شوا اندرور‬
‫مرگے دے پ ُمو پور‬ ‫مرگے دے پ ُمو پور‬

‫گفتار‬

‫خوشبو د تانا ما ده الال راڅۍ‬ ‫حسين فرمانکه گل ده بُستان ئيه‬


‫قاسيما مخ نا ده نور شغله راڅۍ‬ ‫اوس ده بهار په منزل راوان ئيه‬
‫ځان نا ده څرنگ زويا جُدا کم‬ ‫يا ده شبنم دۍ شونڈے محتاجے‬
‫ناخکا دَما ده گران بهائې جان ئيه‬ ‫ويلےبيا ذکر کے ده خزان ئيه‬
‫‪115‬‬

‫زويا زنڑکۓ په َد ما پرے پرے کے‬ ‫ته رخصت غواڑے زه ده غم نور کم‬
‫څه ده ادريکنۍ رتا نعريکے‬ ‫تاخد او خال کے ديدان ده ورور کم‬
‫الئق ده تورو جنگونو نه ئيه‬ ‫ده ورور ديدان نه به زه محروم شم‬
‫ده سترگو تورا تشنه لبان ئيه‬ ‫زويا راوان څه جنگ په ميدان ئيه‬

‫هر چوک څه الڑ دۍ جنگ په ميدان‬ ‫يا خو باچيا نه يم بيکس‬


‫بيا واپس نه ش ُو هغا ځوانان‬ ‫نيشان بلند دے ده مير عباس‬
‫څرنگ ده پريگدم تورو نيزو تا‬ ‫يا اکبر شتا دے شيرينا زويا‬
‫تور قاسم جانه ما ده چشمان ئيه‬ ‫اوسا نا ويلے دورا غمجان ئيه‬

‫حسين غالمه غم بے نظير دے‬ ‫ياده زه ژاڑم تا يتيمۍ ئيه‬


‫خونين بيان ده مظلوم شبير دے‬ ‫اوته ده مرگ کۓ رتا زارۍ ئيه‬
‫ده سترگو نم به اورا وچ نشۍ‬ ‫تره څه تا گورۍ دا تسلۍ دے‬
‫تر څو څه ٹيٹ په راوۍ بيان ئيه‬ ‫ده حسن مثنا بلتون نيشان ئيه‬

‫يو ده التندو شونڈے انگاردۍ‬


‫بل دۍ کم عمر وريځے ده شماردۍ‬
‫غنچه ئيه گل شا بيا اِذن غواڑا‬
‫جڑاؤ باچيا مرگ په سامان ئيه‬

‫نوحه‬

‫زه ده يا ژاڑا باچيا تا ده يتيمۍ کاوم‬ ‫وا ده گالب گال ده خزان ويلے قيصے کاوے‬
‫ته الس په نامه رتا ويالڑ ده مرگ سودے کاوے‬ ‫ڈير ده خوشحاليگم څه ما مخکے تجالے کاوے‬

‫وا ده سپرلۍ گال تا نابوﺌﯿﮟ څۍ ده الال حسن‬ ‫ما ده الال ناخکا ئيه قاسيما آئينه ئيه ته‬
‫زڑه مه دے روشن څه ال قمر جبين شغلے کاوے‬ ‫ماواۓ خزان ماواۓ څه زارۍ خواگے خواگے کواے‬

‫ورور حسن مثنا ده په جنگ الڑ لو جُدا ش َولو‬ ‫ما قاسيما زويه يا ده گران تره علمدار الرے‬
‫ته بيا ده بلتون ماواتا ويلے ايشارے کاورے‬ ‫يا مه اکبر شتادے ته ده ويلے انديخنے الوے‬

‫زڑه به شۍ زخمۍ وا قاسم جانه په غه وخت دَما‬ ‫يا مه دۍ په زڑه انبار حسن مثنا غمونه ڈير‬
‫زويا څه ته جنگ ميدان نا تره واتا نعرے کاوے‬ ‫ته بيا ويلے سپينو تورو جنگ تا ارادے کاوے‬
‫‪116‬‬

‫اسک حيسن غالمه کا قلم ده غم بيتونونا‬


‫دۍ سمندر غم نا به ترڅو سوۍ مصرےکاوے‬

‫گفتار‬

‫ارزق نعريکے څه زه جنگونه کم‬ ‫ارزق نعريکے مر ِد ميدان ئيه‬


‫ده جنگ ميدان ده ڈاک ال گردونه کم‬ ‫څه ده ناما دے غنچے په شان ئيه‬
‫څالور زامن مه ده دۍ ويژلۍ‬ ‫څالور زامن ده رتا خزان ک ُو‬
‫کنۍ پوهيگم څه يا نادان ئيه‬ ‫ځوانا طوطه ده کوم گلستان ئيه‬

‫قاسم فرمانکه نادان خو ته ئيه‬ ‫قاسم فرمانکه زواۓ ده حسن يم‬


‫څه ځان ال حاال هم خبار نه ئيه‬ ‫گل ده رسول ده طاهر چمن يم‬
‫ده آس تنگونه خو ده خالص وکسا‬ ‫قاسم ناميگم غنچه َد دهن يم‬
‫اۓ شامۍ څرنگ پهلوان ئيه‬ ‫ظاليما ويلے دورا حيران ئيه‬

‫ارزق ٹيٹ آس په لورۍ نظر که‬ ‫ارزق نوريکے دما ده زور نه ئيه‬
‫قاسم اوچات ده تورے گوزار که‬ ‫خه ده پوهيگم څه يا ده گور نه ئيه‬
‫اوازۍ َوکه ځان خبردار کا‬ ‫ده گل غنچه ئيه وا قاسم جانه‬
‫دما ده تورے مرغوب خوردان ئيه‬ ‫بل وچے شونڈے تشنه لبان ئيه‬

‫حسين غالمه قاسم گوزار که‬ ‫قاسم فرمانکه کا زه تشنه نه وے‬


‫التن جدائۍ ده ارزق سار که‬ ‫ديخنو يو کاس به په کربال نه وے‬
‫عباس غاگ َوکه څه مرحبا وۍ‬ ‫مابه ُوو واڑا تر تيغ ا ُو خلۍ‬
‫تور قاسم جانه ما ده چشمان ئيه‬ ‫کانا واقِفا ما ال خاندان ئيه‬

‫نوحه‬

‫شولو گردونه‬
‫پريواته ارزق په زمکے اسک َ‬
‫وکا په ديخنو حمله قاسم شروع که جنگ‬ ‫قاسم باندے حملے شوے‬
‫صفونائۍ کڑلو ڑانگ‬
‫جوڑ شو کربال په ريگو وينو بارنونه‬ ‫هر طرف نا راغللو ده غشيو بارانونه‬
‫ده االمان نعرے شوے‬ ‫ميدان کے غلغلے شوے‬
‫‪117‬‬

‫شور شه خيمگاه کے عمو جانۍ دے باللۓ‬ ‫غاگ عمر سعد که دے قاسم طفل صغير‬
‫قاسم دے پريواتلۓ‬ ‫ابدار الرۍ شمشير‬
‫څيرے په خيمو کے کو بۍ بيانو گريوانونه‬ ‫يو ځال سارا وکو هر طرف نا گوزارونه‬
‫تاال حسن غنچے شوے‬ ‫کاختمے حوصلے شوے‬

‫غاگ حيسن غالمه قاسم جان َوکه کاکا تا‬ ‫پٹا لکا اونگۍ ده اسمان شۍ په اُورو کے‬
‫زر راشا قتلگاه تا‬ ‫قاسم راغۓ ديخنو کے‬
‫بچ مه عمو جانه کا اسيانو ال نعلونه‬ ‫تن نا ده قاسم راوان شو سرو وينو رودونه‬
‫په سترگو مه تيارے شوے‬ ‫رنگينے ئۍ جامے شوے‬

‫تگۍ قاسم جان څه ٹول بدن زخمۍ زخمۍ شه‬


‫کوز په سرے گرمۍ شه‬
‫وه ئې ک ُو کاکا واتا ادريکنۍ آوازونه‬
‫ژاڑا نعرے سورے شوے‬

‫بيان‬

‫شهزاده څه کال تاج ده آس په ذين شه‬ ‫څه ده نور تجلۍ آسکا تر اسمان شوا‬
‫لکا اور شغله سوارا په شمع دان شوا‬ ‫ڈيرا سختا راعيان وريځ په چشمان شوا‬

‫کال باز په شان حمله يوسف ثانۍ کا‬ ‫څه پالؤ ده خيمے اسک شه روشنائې شوا‬
‫ده ارزق په شان گبرُو خاورا خوردان شوا‬ ‫ُمنکشفه نوجوانۍ دُر او مرجان شوا‬

‫مخالف کے کال ختم تاب ده جنگ شه‬ ‫لکا مياشت ده اُورو شال نه مخ څرگند کۍ‬
‫توجهۍ راهبرۍ تا ده شيطان شوا‬ ‫په دۍ مثل ِرعنائې ده قاسم جان شوا‬

‫هاۓ افسوس غشيو باران په قاسم راغۓ‬ ‫چا ويل برق دے چا به ويل يدبيضه دے‬
‫گرد کے پٹا هغا ناخکا ده حسن شوا‬ ‫چا به ويل طور تجلۍ په بيابان شوا‬

‫گرد غبار تورو ژرانگا غشيو باران وه‬ ‫مشتاقانو څه په غور نظر َوکه‬
‫الميدان پورتا نعرا وا عمو جان شوا‬ ‫شوق ديدان شوا‬
‫ِ‬ ‫ختما طعمه ده يوسف‬

‫ال خيمو يو سور ميدان په لورۍ راغۓ‬ ‫شهزاده وه مور جوڑ کڑاۓ دا گمان دے‬
‫ترهغے دا غا تنا خزان خزان شوا‬ ‫څه هر چا ده حسرت گ َوتا په دندان شوا‬
‫‪118‬‬

‫معرکه ده کربال حق او باطل وا‬ ‫څه گلچين گل ده بلبلو منځ کے چيخله‬


‫گنجينه حسين غالمه ده ارمان شوا‬ ‫بلبالنو صدا آسکا ده فغان شوا‬

‫مثنوۍ‬

‫اسماعيل سپينے اُوبه نوش کے‬ ‫ده ديارلس کالو اسماعيل وه‬
‫قاسم په وچو شونڈو څۍ په ميدانونه‬ ‫څه َوئې ک ُو پالر سا قربانۍ تا اقرارونه‬

‫اسماعيل مور تا واپس راغۓ‬ ‫ده ديارلس کالو قاسم جان دے‬
‫قاسم پامال جسم ده مور سائې کاوينا‬ ‫تره نا ده غواڑۍ قربانۍ تا رخصاتونه‬

‫اسماعيل ياد هر عيد کے کيگۍ‬ ‫اسماعيل پالر اطاعت وه که‬


‫قاسيما تا به محرم کے يادا ُوونا‬ ‫قاسم ده تره ده اطاعت خائې درسونه‬

‫ذبح کے يو پرهار ده حلقوم وۍ‬ ‫اسماعيل الڑ خو ذبح نشه‬


‫قاسم بدن نه وه هرواڑا ُوو پرهارونه‬ ‫قاسم ده ذبحے پارا مور تياراوينا‬

‫فخر خليل حسين غالمه‬ ‫اسماعيل ويلو پڑاۓ راواخال‬


‫سره کو ده فخر اسماعيل په خون السونه‬ ‫ذبح کيدوکےوه نشۍ حرکتونه‬

‫قاسم ويل زغرے حاجت نيشتا‬


‫کاکا َد ما په لور وه نکے وسواسونه‬

‫نوحه‬

‫ورور څه کال َوليده شامۍ په زمکے سرنگون‬ ‫اواته قاسم په ميدان حلقۍ نندارے کاوۍ‬
‫تيز راغۓ قاسم باندے راوۍ دسے قيصے کاوۍ‬ ‫آس باندے غامۍ په مثل دُر لکا جلوے کاوۍ‬

‫دۍ تيزۍ نا واخسته قاسم فائده سبحان هللا‬ ‫راغۓ يو شامۍ پهلوان ده شهزاده مخ واتا‬
‫آس سارا په زمکے راغۓ باد لکا گردے کاوۍ‬ ‫َوليدو قاسم څه گوزار دا به ده نيزے کاوۍ‬

‫دوا ورنڑا جوڑيا را اواتو ورونڑو بدل پسے‬ ‫ٹيٹ شه قاسم بيا اوچات شه څه غا تيريدو کے وه‬
‫پورتا شه په ذين قاسم عباس ده ايشارے کاوۍ‬ ‫تيغۍ اوايلو دسے اور لکا النبے کاوۍ‬
‫‪119‬‬

‫غاگ راغۓ ادريکنۍ عم ُو بےشمارالخکرے دۍ‬ ‫َوئي نيولو هر دوا ال کمر بندو شهزاده قاسم‬
‫زه په زمے پروت يم ده پامال ده ارادے کاوۍ‬ ‫الڑو آسيان اواتو دا پريواتو سورے کاوۍ‬

‫تره په وياره راغۓ خو خابرے سارا وه نشوے‬ ‫مرحبا ديخنو هم ويلو ديارلس کالو اوڑکۓ وه‬
‫ځکا ده حسين غالم ارمان سوۍ مرثيے کاوۍ‬ ‫څه ارزقۍ دوا نيما که شير لکا حملے کاوۍ‬

‫غشيو بارن تورو گوزر هر طرف نا راغللو‬


‫لکا اوره اونگۍ تجالو باندے پردے کاوۍ‬

‫نوحه‬

‫زر راشا کاکا دَما سترگے کا صفا دَما‬ ‫جنگ ميدان نا غاگ راڅۍ يا عمو جان ادريکنۍ‬
‫زغلۍ ده آشيان سترگے مه ترا وينونا ڈاکے دۍ‬ ‫راشا راشا حال ده قاسم وکسا شوم زخمۍ زخمۍ‬

‫تاده جنگ درمال ش َوم زه خيردےکاپامال ش َوم زه‬ ‫ترا څه سور وهم قاسم وه پريواتم تقسيم ش َولم‬
‫خو يو ارمان تا ده ديدان به زه وڑما آخيرۍ‬ ‫منځ کے ده لخکرو ذين نا ولويدم په سرے گرمۍ‬

‫بيا حسن جگر ٹکڑے کربال کے شوے خوارے‬ ‫خپل مه ارمانونه کو اوس مه سره السونه کو‬
‫اۓ حسين غالمه يو مظلوم ده يوا يوا ٹوال وۍ‬ ‫سرو ال سو سا به اوس خلم جام زه ال کوثر ساقۍ‬

‫شولم بالر سا رُوبرُو ش َولم‬


‫ترا وشوا سُرخرو َ‬
‫څه ويرکم ځواب کا تپوس َوکۍ تا ده تنشنائې‬

‫کچﻬ ادهر اُدهر‬

‫واه واه تو کرتے هيں قارۍ کۍ تالوت په هم‬ ‫ڈهونڈو وه ايت جو ميرے شوق کو پورا کرے‬
‫کس نےکها اُس کو که اب اس کا ترجمه کرے‬ ‫اُس ايت کو چهوڑ دے جو مجهے ال وهللا کرے‬

‫ترجمےسےتو ميرۍ خواهش کۍ هوتۍ هے نفۍ‬ ‫بادشاه هوﮟ! دين ځق کو ميرۍ جانب موڑدے‬
‫خير جو هوتا هے وه هوتا رهے هوتا کرے‬ ‫اس دور ﻣﯿﮟ کيوﮟ کوئۍ دين په چال کرے‬

‫ﻧﮭﯿﮟهےمهجور قرآن سب هۍ پڑهتے هيں اسے‬


‫محفل شراب هو موسيقۍ هو يا رقص هو‬ ‫پر نهيں کريں گے وه کهتا هے جو کها کرے‬
‫مسلمان مس ٔعول تالوت سے افتتاح کرے‬
‫‪120‬‬

‫هر کوئۍ مشتاق هے ديندار ايماندار کا‬ ‫اس لئے تو مجلس حيسن ﻣﯿﮟ حسين غالم‬
‫دين دارۍ هے تو پهر ُمالں کيوں بدنام هے‬ ‫تالوت کو چهوڑکر غزلوں سے ابتدا کرے‬

‫کاش کوئۍ دربارۍ ُمالں سے ذرا پوچ لے‬ ‫عام هے عوام هے حيران بر نظام هے‬
‫بهال تُو امام هے حاکم هے يا غالم هے۔‬ ‫نظام رائيج سے هر نفس لرزه براندام هے‬

‫گفتار‬

‫ذوالجناح عقب نا بيا راستون شه‬ ‫حُسين اوچات شه رُخ په قبله شه‬
‫ميدان په وينو واڑا گلگون شه‬ ‫بيا تاج په ذين ده خپل ذوالجناح شه‬
‫حيسن تالش ده قاسم شروع که‬ ‫ده قاسم غاگۍ څه واوريدَلو‬
‫څه ال ديخنوئې ميدان صفا شه‬ ‫نو تلوار اُون شه آس په هوا شه‬

‫يوےگلو څانگے سارا نزگير‬ ‫کم ِسن ده ديارلسو کالو شير‬


‫حيسن راکوز شه ال ذين دلگير‬ ‫وه اتهيا زرا لخکر کے گير‬
‫يوغاگۍ َوکه وا ويارا څه شوے‬ ‫څه موال َوليده لخکر ڈير‬
‫ادريکنۍ غاگ سا ده تره ذادا شه‬ ‫نو په جالل کے زواۓ ده زهرا شه‬

‫تره ده تا غاگ ساپه ځان خبار نه دے‬ ‫ذوالجناح ئي پريخله ديخنو په ميان‬
‫سيراب ال وينو مه يا تلوار نه دے‬ ‫تورے ئې جوڑکه وينو باران‬
‫ديخنه مه تانا ليرے کا َولو‬ ‫ميمنه گاڈا په ميسرا شوا‬
‫ځکا راتلو کے ناوخت پما شه‬ ‫هر اول عقب په صف پناه شه‬

‫گلو غوٹۍ ئيه ماواۓ خزان‬ ‫وينو باران وه ساروگالۍ وا‬


‫کوم ځاۓ ده څاپ کۍ اوس عمو جان‬ ‫ده تورے پڑک په تانو بجلۍ وا‬
‫خپال عبا به درتا کفن کم‬ ‫گويا نعرا ده علۍ علۍ وا‬
‫تقسيم څه گلو بدان دَتا شه‬ ‫اٹول ميدان کے قيامت برپا شه‬

‫ڈير وخت په لگے عرصے فِدانکے‬ ‫راوۍ ده ليکهۍ زه وم په څنڈے‬


‫ابد دُنيا په لگو رسوانکے‬ ‫مادۍ ليدَلۍ منڈے رامنڈے‬
‫بے تقوا عمر حيسن غالمه‬ ‫يو ده بل حاال خبريدل گران وو‬
‫الڑ ده دُنيا وه هم ده دُنيا شه‬ ‫هر يو ده خپل ځان په واويال شه‬
‫‪121‬‬

‫نوحه‬

‫قاسيما چيتا ئيه تانو کے‬


‫يا خو سرلۍ گال خزان ئيه‬ ‫ده الٹا وۍ تره نا قرار‬
‫يا بيا ولما ده زنکدان ئيه‬
‫ق َوت ده نيشتا السو پخو کے‬ ‫شولو خيمو کے‬
‫ويرونه گاڈ َ‬
‫څه َوکے تره واتا ايشاره‬ ‫دَتا اواز سارا دلدارا‬

‫واپس به نشم دا ژمدون دے‬ ‫چيتا ئيه غاگ ده نه آسکيگۍ‬


‫ترڅو مه ته نوے بياموندے‬ ‫دما ده دسے گمان کيگۍ‬
‫اورا به گرزم دۍ تانو کے‬ ‫څه پروت ئيه زويا وينو سرو کے‬
‫څو سيراب نشم ال ديدارا‬ ‫خپلو زخمونو کے بے شمارا‬

‫خالۍ الس څرنگ خيمگاه تا‬ ‫تا څه ادريکنۍ نعرے َوکے‬


‫ويرۍ حيسن اُ ِم فروه تا‬ ‫لکا زخمۍ زخمۍ ش َوم زڑه کے‬
‫څه خه پوهيگم دۍ لمحو کے‬ ‫گيروے چاپير ڈيرو ديخنو کے‬
‫مور به وۍ تاتا انتظارا‬ ‫حمله مه َوکا ده زڑه سارا‬

‫اخير حيسن لکا گلچين‬ ‫اوال مه تا قاتل فۍ النار که‬


‫په زنگانه شه په زمين‬ ‫بيامه راغونڈ فوج تار پتار که‬
‫لکا مليار په باغيچو کے‬ ‫غو غامه جوڑا کا سوارو کے‬
‫گرداوۍ گل ال خپل گلزرا‬ ‫پيدل آسيانو کڑو ناکارا‬

‫ده شهزاده پامال تناوا‬ ‫ديخنه مه څنگ کڑو ال ميدانه‬


‫ويڑا ده تره ورتا عبا وا‬ ‫اوس ده بيا مومم نا جانانه‬
‫حيسن غالمه دۍ څو شپو کے‬ ‫درپسے گرزم انديخنو کے‬
‫زا ِد راه واخال ځان ده پارا‬ ‫يو غاگ خوبل َوکا دوبارا‬

‫نوٹ‪:‬۔ اکثر رواياتوں ميں ملتا هے که قاسم پامال نهيں هوۓ تهے۔ بلکه اُن کے قاتل پامال هوۓ تهے۔‬
‫ميں نے قاسم کۍ پامالۍ کا ذکر اسلئے اختيار کيا هے که ايک تو کمسن تهے دوسرے گرے اور‬
‫زخمۍ پڑے تهے۔ اسلۓ قاتل کۍ پامالۍ ناممکن لگۍ۔ وهللا اعلم ! حسين نے فرمايا۔ بعد انتبلو ببال‪:‬‬
‫يعنۍ تمهارۍ شهادت باقيوں سے مختلف هوگۍ۔ عظيم بال کے بعد شهيد هونگے۔ دوسرے يه که امام‬
‫حسين نے قاسم سے مهلت کۍ رات جو گفتگو هوئۍ اُس ميں امام کے يه الفاظ درج هيں که اۓ قاسم‬
‫اپ بهۍ شهيد هونگے مگر عظيم تکليف کے بعد۔ ظاهر هے پامالۍ کے سوا اور کيا هوا؟‬
‫‪122‬‬

‫نوحه‬

‫غاگ نه راکاوے ئيه ارمان کے‬


‫کائيه ده تندے زنکدان کے‬
‫هاۓ ستم ده بخت۔ څه مانا شه ناوخت‬ ‫گرزم ده تانوکے ۔ وے پٹ ڈيرو ديخنو کے‬
‫قاسيما چيتا يئه ۔ قاسيما چيتا يئه‬ ‫قاسيما چيتا يئه ۔ قاسيما چيتا يئه‬

‫اخير يوے غنچے سارا نزگير‬ ‫تا ده ادريکنۍ څه نعريکے‬


‫ٹيٹ شه په سجدے موال دلگير‬ ‫تره ده که زخمۍ په سينے کے‬
‫بيائې َوکه فرياد۔ ديدان مه شه برباد‬ ‫جمع وه لخکر ۔ ما پورتا که تلوار‬
‫قاسيما چيتا يئه ۔ قاسيما چيتا يئه‬ ‫قاسيما چيتا يئه ۔ قاسيما چيتا يئه‬

‫َوليده امام ويڑ مائيرے کے‬ ‫پوهۓ نه ش َوم په ځان تا نعرے کے‬
‫گل اندام اندام دائې نعريکے‬ ‫صاف مه که ميدان يوے حملے کے‬
‫ده وينو نيران کے۔ دا چا خزان خزان کے‬ ‫ما په يوه رفتار۔ تر تيغا کڑلو بے شمار‬
‫قاسيما چيتا يئه ۔ قاسيما چيتا يئه‬ ‫قاسيما چيتا يئه ۔ قاسيما چيتا يئه‬

‫بيائې ويلُو هللا تا ثناﺀ کم‬ ‫څم قدم قدم وا قاسيما‬


‫څرنگ جنازه زه آسکا کم‬ ‫تا ده الٹاوم وا قاسيما‬
‫هاۓ حيسن غالمه۔ موال ويل الناکاما‬ ‫راکا اواز راکا ۔ زنڑکۓ ده تره ڈاڈا کا‬
‫قاسيما چيتا يئه ۔ قاسيما چيتا يئه‬ ‫قاسيما چيتا يئه ۔ قاسيما چيتا يئه‬

‫نوحه‬
‫دُر او گوہر ده پہ مقتل کے دۍ پہ ريگو پرشان‬
‫غاڑاوما شہزاده قاسيما‬
‫َ‬ ‫زه درتا سترگے‬ ‫زه به ده څرنگ آسکاوما شهزاده قاسيما‬
‫واراوم اوخيو بارانونہ‬ ‫دتا بدان خزان گلونه‬

‫ما بل شہيد دتا پہ شانے چوک ليدلۓ نہ دے‬


‫زه ده ہر يو اوچاتاوما شہزاده قاسيما‬ ‫څرنگ بہ تا خيمو تا وڑما شہزاده قاسيما‬
‫پہ زنگانہ ال ميدانونہ‬ ‫ُکوم ځاۓ ده وا چاوم السُونہ‬

‫بدن ده ستورۍ ستورۍ پروت دےکربال پہ بيوان‬ ‫کاشکےسينےسا مہ يوځالۍ غارغاڑۍ کڑاۓ وے‬
‫ڑاوما شہزاده قاسيما‬
‫عبابہ تا تا غ َو َ‬ ‫غاڑواتو نہ ئيہ جار َد شما شہزاده قاسيما‬
‫څہ ده يو ځاۓ کم اندامونہ‬ ‫پہ زڑه بہ وڑم دا ارمانونہ‬
‫‪123‬‬

‫زه صبح شام حسين غالم تا ده وفا صداقہ‬ ‫ده پالر جگر ٹکڑے ده هم وے گردے کڑۍ ع ُمو‬
‫تل بہ ژاڑا کے ياداوما شہزاده قاسيما‬ ‫نن تا گلونہ گرداوما شہزاده قاسيما‬
‫تا ده پامال تانے زخمونہ‬ ‫دا ده حسين دۍ نصيبونہ‬

‫تره خوده ڈير پہ وسواسونوکے غرقاب دے زويا‬


‫مور تا ده څرنگ َوخايما شہزاده قاسيما‬
‫غوڅاوے زڑونہ‬‫پامال تنا َ‬

‫نوحه‬

‫بيا ما جنگ جارۍ که ميدان مه خالۍ که‬


‫قاسم قاسم ليٹ راسيداۓ يما‬ ‫قاسم قاسم گل َد گرداوما‬
‫څرنگ بہ ده وڑما‬ ‫څرنگ بہ ده وڑما‬

‫ما جوڑکه قتال ۔ ته شولے پامال‬ ‫زويا په دۍ حال کے چا پامال پامال کے‬
‫ٹوالوما‬
‫َ‬ ‫قاسم قاسم اوس ده‬ ‫قاسم قاسم خيمو تا څه څما‬
‫څرنگ بہ ده وڑما‬ ‫څرنگ بہ ده وڑما‬

‫گردے مه غنچے کے۔ وڑم به ده عبے کے‬ ‫ته څه جنگيدلے ۔ زويا ما ليدلے‬
‫قاسم قاسم په زڑه سواۓ يما‬ ‫قاسم قاسم اوس فکر کے يما‬
‫څرنگ بہ ده وڑما‬ ‫څرنگ بہ ده وڑما‬

‫تندے اجل خواخ کے ما ده الله ناخکے‬ ‫گل ده ديارلس کالو شير وے ده مثالو‬
‫قاسم قاسم مخ ده څاپا َوما‬ ‫قاسم قاسم غاوخت يادا َوما‬
‫څرنگ بہ ده وڑما‬ ‫څرنگ بہ ده وڑما‬

‫هاۓ حسين غالمه صوت وه ال اماما‬ ‫تا پهلوانان ڈير کڑلو خزان‬
‫آسکاوما‬
‫َ‬ ‫قاسم قاسم رنگ ده‬ ‫قاسم قاسم بيا َو لرزيدما‬
‫څرنگ بہ ده وڑما‬ ‫څرنگ بہ ده وڑما‬

‫بيا څه تا نعريکے دردمه شه سينے کے‬


‫قاسم قاسم زه بے حاال ش َوما‬
‫څرنگ بہ ده وڑما‬
‫‪124‬‬

‫نوحه‬

‫لبيک لبيک يا قاسم‬


‫سالم عليک يا قاسم‬

‫ده نفس سودا ده وکا زويا‬ ‫قربان واۓ عمو وازويا تانا‬
‫واده خستا رب رضا لويا‬ ‫دَدۍ ستم ته اۓ خوبانه‬
‫شوے ده خالق اۓ قاسم‬ ‫نوے الئق اۓ قاسم‬
‫سالم عليک يا قاسم‬ ‫سالم عليک يا قاسم‬

‫هاۓ العجب وے تشنه لب‬ ‫عمر سعد ۔ به ساتۍ ياد‬


‫حيران ده کو واڑا عرب‬ ‫اۓ شهزاده دَتا جهاد‬
‫رب دے رازق اۓ قاسم‬ ‫شير مطابق اۓ قاسم‬
‫سالم عليک يا قاسم‬ ‫سالم عليک يا قاسم‬

‫تگۓ زخمۍ عمر نهال‬ ‫تا برق په رنگ تورے گزار‬


‫شولے پامال‬
‫دۍ باوجود َ‬ ‫راغۓ په شرنگ ارزق په سار‬
‫مير سالک اۓ قاسم‬
‫ِ‬ ‫ش َولے فائق اۓ قاسم‬
‫سالم عليک يا قاسم‬ ‫سالم عليک يا قاسم‬

‫ژاڑۍ الغم ۔ حسين غالم‬ ‫ته شوے تيار کفن جامو کے‬
‫پامال کے هاۓ ويل ُوامام‬ ‫ياده اقرار خپلو وعدو کے‬
‫ُکوم منافق اۓ قاسم‬ ‫ڈير وے صادق اۓ قاسم‬
‫سالم عليک يا قاسم‬ ‫سالم عليک يا قاسم‬

‫نوحه‬

‫اسماعيل څمالسته بابا مخکے تشنه خو نه وه‬ ‫وا قاسيما تورا دتا عمو ليدلۍ دے‬
‫تا ده درو وريځو تندے ژبه سيځاولۍدے‬ ‫کا دَتنا جُدا جُدا دے غوڑيدلۍ دے‬

‫نه خ َوڅيدو تا اسماعيل تنا تاڑلۍ وا‬ ‫اسماعيل هم تاپه شانے ده ديارلس کالو وه‬
‫تا تنا واڑا په ميدان باندے کارلۍ دے‬ ‫غه ده بابا تا ده کاکا رضا مانلۍ دے‬

‫اسماعيل مور زوۍ قربانۍ باندے خبارانه وا‬ ‫اسماعيل پيش کا قربانۍ خو غا ذبح نه شو‬
‫تا قربانۍ تاال بيگا مور نازيدلۍ دے‬ ‫تا دراجه ده قربانيانو خيجاولۍ دے‬
‫‪125‬‬

‫ځان تا شاعر ويائي کاوۍ مگر ده نورو نقل‬ ‫اسماعيل پالر سارا مشخول شولو يتيم خو نه وه‬
‫گوتو اوخلۍ دے‬‫خداۓ ده دۍ غلے بدۍ ال تا َ‬ ‫تا يتيمۍ او غريبۍ مور ژاڑاولۍ دے‬

‫خداۓ څه پتا دے مهربان نو ده خداۓ شکر کاوا‬ ‫ذبح عظيم ش َوال فديه ده اسمعيل ذبح‬
‫ِ‬
‫څه ده سلطان په مدد دا رسۍ نيولۍ دے‬ ‫غا عظيمۍ دراجه زويا تا گاٹلۍ دے‬

‫سخن گوئي کے خپل انداز دے ده حسين غالم‬


‫منفردئي داخپل اسمۍ دَم نا موندلۍ دے‬

‫بيان‬

‫منتظر به وۍ فروه پروردگارا‬ ‫انتها په کربال شوا ده ستم‬


‫دا جلوه به څرنگ زه ورتا کاوم‬ ‫څه شوا مياشت ده محرم وريځ ده لسم‬

‫ده عبا بٹنۍ خالص ُکو دائي ويل ُو‬ ‫ت جگر زنگون په ريگو‬ ‫فاطمه لخ ِ‬
‫ده وياره کفن عبے نا جوڑاوم‬ ‫يوه واڑوکۍ شهزاده تا کڑلو خم‬

‫ماده ورور جگر ٹکڑے دۍ غ َوڑيدلۍ‬ ‫سره السونه ئي اوچات کڑلو بارگاه کے‬
‫زه مظلوم حسين به يوا يوا ٹوالوم‬ ‫دائي ويلو ربا تا ثنا کاوم‬

‫ته گواه اوسا خالقه په دۍ باب‬ ‫گواه اوسا ته ده ما ده مظلومۍ ئيه‬


‫څه وياره ده خپل په وليو باندے وڑم‬ ‫څه خيمو تا کالڅم کال راڅم‬

‫په عبے کے څه گل پانڑۍ پانڑۍ راغۓ‬ ‫يو اويا جنازو ما کڑۍ وعده دے‬
‫خيمگاه کے جوڑ بۍبيانو که ماتم‬ ‫څه يوا يوا به غار غاڑۍ اوچاتاوم‬

‫زه حسين غالم پائمال شهزاده لويلم‬ ‫خودا څرنگ جنازه دے نه پوهيگم‬
‫ده زڑه اور باندے به اوخۍ تاالوم‬ ‫په ُکوم شان بَئ اوس ال زمکے اسکاوم‬
‫‪126‬‬

‫هسے دسے‬

‫هللا خپال هم شاهد دے پٹ به نشۍ‬ ‫ځاۓ به څرنگ کے تالش ده گناهانو‬


‫په قيامت کے ذره فعل ده بندگانو‬ ‫څه به زمکا وۍ گواه ده سا ِکنانو‬

‫څه په خپال سترگے پٹے کے څه نيشتا‬ ‫شپا او وريځ به هم گواه وۍ په قيامت کے‬
‫خو کا بچ شے شاهدينو ال چشمان‬ ‫وابه ورے اقرار ده خپلو اعضاگانو‬

‫گناهانے ده حسين غالم عيان دۍ‬ ‫زمانے امام به هم شهادت کاندۍ‬


‫هسے ځان ڈاڈا کاوۍ په مکريانو‬ ‫شهادت به ظاهريگۍ ده نبيانو‬

‫کچﻬ ادهر اُدهر‬

‫کرار هوگا وه کبهۍ فرار نه هوگا‬ ‫خيبر کو فتح کرنے اب ايک فرد جاۓ گا‬
‫منه پهيرنے کو وه کبهۍ تيار نه هوگا‬ ‫انشاﺀ هللا بهگاوڑوں کا بهۍ درد جاۓگا‬

‫ديکهوگے تم اُسے تو ڈهارس بند هې جاۓگا‬ ‫تم واپس آگۓ هو چلو کوئۍ بات نهيں‬
‫وه اور هوگا تم ميں وه شمار نه هوگا‬ ‫نامردۍ نه هو جس ميں اب وه مرد جاۓگا‬

‫گفتار‬

‫ڈيرو آسيانو منځ کے راغلۓ وے‬ ‫حيسن فرمانکه وا قاسم جانه‬


‫زه څه راتللم ته ريژيدلۓ وے‬ ‫گيال َونکے تره بے نوانا‬
‫دا په ُکوم حال کے ده څه تره گورۍ‬ ‫ديخنه مه تانا ليرۍ کا ولُو‬
‫قيصه ده مرگ دے دۍ نا اسانه‬ ‫ناوخت راتلو کے ځکا شه مانا‬

‫ده الله ناخکے گلگون گلگون ئيه‬ ‫قاتل َد تامه کڑلو فۍالنار‬
‫تره در قربان شا واڑا پُر خون ئيه‬ ‫خو ڈير ارمان دے تا ده ديدار‬
‫خيمو په لورۍ ده څرنگ يو سم‬ ‫تا بيکسۍ کے زنکدان تير که‬
‫زويا حيران يم دۍ قتلگاه نه‬ ‫تره نا جُدا شوے خوبے ديدانه‬
‫‪127‬‬

‫قاسم مه راوڑه خو َد اظهار نه يم‬ ‫عبا به خپال درتا کفن کم‬


‫ده حسن مثنا په حال خبر نه يم‬ ‫راغونڈ به تا دا پامال بدن کم‬
‫راز مه ويارونو سارا مل نشه‬ ‫تا جنازه به غويگے کے يوسم‬
‫دا مه ارمان دے په زڑه بے شانه‬ ‫واپس خيمو تا گ ِل ريحانه‬

‫جنازه راغله حسين په دوش‬ ‫حسين خيمو تا څه شه نزگير‬


‫حسين غالمه راواال هوش‬ ‫َوداريدلو په زڑه دلگير‬
‫گورے جوڑ نشے ماتم فروش‬ ‫اوازۍ وکه راشه همشير‬
‫دے خيٹاورو دُنيا ويرانه‬ ‫جنازه واخله ستڑۍ الله نا‬

‫نور توان مه نيشتا خورے ديرتلۓ نشم‬


‫وشوا خيمے تا زه ناواتۓ نشم‬
‫اُ ِم فروه تا مه سالم وايا‬
‫قاسم ده راغله جنگ ال ميدانه‬

‫نوحه‬
‫خورے ديخنو وليدو واڑه قاسم جنگونه‬
‫شروعۍ ُکو هر طرف نا ده غشيو بارانونه‬ ‫ماستردارے خورے‬
‫څه شه لخکرو کے پٹ هغا خوبان مه راوڑه‬ ‫څيرے گريوان مه راوڑه‬

‫اخير ديخنو کے مه ک ُوز وياره يتيم شه خورے‬


‫َسوروه قاسم وه خورےک ُوز شه تقسيم شه خورے‬ ‫غمو سردارے خورے‬
‫گل ده بهار وه مگر خزان خزان مه راوڑه‬ ‫غمو ديوان مه راوڑه‬

‫يتيم وياره باندے مه اوس خه ويرونه وکو‬ ‫ده خيمے در تا راشا زه ناواتلۓ نشم‬
‫اوغوڑاوم قاسم غاگونه وکو‬
‫َ‬ ‫عبا څه‬ ‫اُ ِم فروه سترگو تا وشوا ليدلۓ نشم‬
‫نور څه راوڑلو نه وم تاسو شيوان مه راوڑه‬ ‫څه مه ونديار نازيدا هغا ارمان مه راوڑه‬

‫داغم په تادے تاوان دما غمجنے خورے‬ ‫خورے پردے کے وکسا نه يم ده ناواتلو‬
‫پُرسه فروه تا ويرکا ده مصيبتو مورے‬ ‫دما عبے کے وکسا سيرے سيرے ده گلو‬
‫حسن مثنا کشر ورور ُکشته بدن مه راوڑه‬ ‫وياره ده تگۍ حسين زواۓ ده حسن مه راوڑه‬

‫څرنگ په تره ننگونه کيگۍ دے ځاۓ ده غور‬ ‫َد ديارلس کالو شير ده ڈير په ميدان پرے باست ُو‬
‫ده ديارلس کالو شهيد فقط سبق په طور‬ ‫په هر گوزرۍ نامور پهلوانان پرے باست ُو‬
‫حسين غالمه پامال قاسم بيان مه راوڑه‬ ‫څه ئيه ارزق که نگون غا پهلوان مه راوڑه‬
‫‪128‬‬

‫نوحه‬

‫لبيک وا عموجانه ۔ ماتا ڈير زر راشه‬


‫اواز مه شه تر غويگو ۔ يم پروت رنگين په ريگو‬ ‫لخکر دۍ بے پايانه ۔ ماتاڈير زر راشه‬
‫روۓ انور راشه‬ ‫لگ په نظر راشه‬
‫امداد اُوغواڑم چانا ۔ ماتاڈير زر راشه‬ ‫ماموڑ کا ال ديدانه ۔ ماتاڈير زر راشه‬

‫آسيان دۍ بے مثال ۔ خطره دے ده پامال‬ ‫اواز دے تا ده پارا ۔ ما مور نکے خبارا‬


‫وکسا منظر راشه‬ ‫ماپه خبر راشه‬
‫زخمۍ يم زه بے شانا ۔ ماتاڈير زر راشه‬ ‫قاسم دے قربان تانا ۔ ماتاڈير زر راشه‬

‫شبير حسين غالمه ۔ حمله کا سرانجاما‬ ‫تياره شه پما افتاب ۔ ديخنو دے په ما سيالب‬
‫هاۓ مقدر راشه‬ ‫وکسا لخکر راشه‬
‫قاسم ويل اۓ سلطانه ۔ ماتاڈير زر راشه‬ ‫گيال به نه کاوے مانا ۔ ماتاڈير زر راشه‬

‫نور نه الرم ارمان ۔ بس غواڑم تا ديدان‬


‫يم منتظر راشه‬
‫ارواح مه دے راوانا ۔ ماتاڈير زر راشه‬

‫نوحه‬

‫ده ديارلس کالو گال جنگ ده څه خبره نيشتا‬


‫تورو نيزو تا څے بدن باندے ده زغره نيشتا‬
‫گل ريحانه‬
‫وا قاسم جانه ۔ ِ‬ ‫گل ريحانه‬
‫وا قاسم جانه ۔ ِ‬
‫راشا کفن په شان ده جوڑ کم دےگمان قريب‬ ‫لگ عموجان تا کا دا گل غوندے بدان قريب‬
‫څه دے هجران قريب ۔ وا قاسم جانه‬ ‫څه دے هجران قريب ۔ واقاسم جانه‬

‫قاسيما تره زڑه نا خبارنه ئيه آسکيگۍ فرياد‬ ‫جنگ اجازت ده گرانے ترور نا څرنگ واخستلو‬
‫ده گالب گال زه ده گورم دَتا نيت و مراد‬ ‫مرگ تا رخصت ده زويا مور نا څرنگ واخستلو‬
‫گل ريحانه‬
‫وا قاسم جانه ۔ ِ‬ ‫گل ريحانه‬
‫وا قاسم جانه ۔ ِ‬
‫َد شهادت ارزو ده وڑے په ِدل و جان قريب‬ ‫راشا څه څاپ ده کم زويا کا وچ لبان قريب‬
‫څه دے هجران قريب ۔ وا قاسم جانه‬ ‫څه دے هجران قريب ۔ وا قاسم جانه‬
‫‪129‬‬

‫پهلوانان به پرۍ کاوے هر څوکا غ َورے کاوۍ‬ ‫گوتۍ کے غامۓ ځاليگۍ‬ ‫په آس ده خکارے لکا َ‬
‫راتلونکۍ خلق به زويا تا هنر خابرے کاوۍ‬ ‫اۓ شاهسوارا پخے ده هم رکاب تا نه راسيگۍ‬
‫گل ريحانه‬
‫وا قاسم جانه ۔ ِ‬ ‫گل ريحانه‬
‫وا قاسم جانه ۔ ِ‬
‫خو تره ده گورۍ بے سرليا دے خزان قريب‬ ‫نرگس ده گورم خپلو وينو کے الوان قريب‬
‫څه دے هجران قريب ۔ وا قاسم جانه‬ ‫څه دے هجران قريب ۔ وا قاسم جانه‬

‫قاسم يو يو پريباسته بيائې په فوج حمله َوکا‬ ‫درو وريځو تگيا فدائۍ ده دين په ننگ خکارے‬
‫يتيم لخکرو کے شه پٹ گردو تيارا َوکا‬ ‫په تره ده څه تيريگۍ ته خوشرنگ خکارے‬
‫گل ريحانه‬
‫وا قاسم جانه ۔ ِ‬ ‫گل ريحانه‬
‫وا قاسم جانه ۔ ِ‬
‫آواز شه راشا عمو ڈير راغل ُو آسيان قريب‬ ‫يتيما مور نا څے دے پالر سارا ديدان قريب‬
‫څه دے هجران قريب ۔ وا قاسم جانه‬ ‫څه دے هجران قريب ۔ وا قاسم جانه‬

‫حسين حمله َوکا ديخنو باندے طوفان راغۓ‬ ‫عباس به صف آرا ويالڑوۍ ساتا ياد خابرے‬
‫حسين غالمه په قاسم لکا آسمان راغۓ‬ ‫نيمچه را اُوباسا او آورا خپل استاد خابرے‬
‫گل ريحانه‬
‫وا قاسم جانه ۔ ِ‬ ‫گل ريحانه‬
‫وا قاسم جانه ۔ ِ‬
‫تره مالقات نا هم شه مخے زنکدان قريب‬ ‫يَو په يَو جنگ څه کاوے وۍ به پهلوان قريب‬
‫څه دے هجران قريب ۔ وا قاسم جانه‬ ‫څه دے هجران قريب ۔ وا قاسم جانه‬

‫بيان‬

‫خپل بدن ورتا په ريگو باندے ويڑکۍ‬ ‫څه ئۍ َوليده بدان او وينے وينے‬
‫څه حسين شان وکسۍ ده تانے رنگينے‬ ‫ده گالب په رانگۍ سرے زلفلے ريخمينے‬

‫څه عبے کۓ جنازه خيمے تا راوڑا‬ ‫قاسم څرنگ شۍ تقسيم په سوز عشق کے‬
‫ويلوئې اوس ماتم کاوا خورے شيرينے‬ ‫اورۍ ځکا عشق ال سترگو اوخۍ سپينے‬

‫څه په فرش کال عبا اُ َ‬


‫وغوڑيدال‬ ‫کربال خوشۍ صحرا کے باغ جوڑيگۍ‬
‫شوے راجمع ده رسول لونڑے غمگينے‬ ‫باغبان دم بدم کارۍ گل ده مدينے‬

‫عاشقانو په مذهب غم بے اثروۍ‬ ‫شوق جوانۍ کے غواڑۍ لوۓ شۍ‬ ‫ِ‬ ‫يتيم‬
‫په حسين غالم شوے غم قيصے سنگينے‬ ‫په پائمال کوندے پورا شۍ ده زڑه مينے‬

‫څه گران تره ديدان ده پارا نعرے َوکۍ‬


‫استقبال تا ليچے وا کۍ نازانينے‬
‫‪130‬‬

‫نوحه‬

‫وا قاسيما ۔ تنا دَتا‬


‫غشۍ ميدان کے څه واريدَلو‬ ‫تره َوليده ۔ پاره پاره‬
‫موال عبے کے گل گردا َولو‬
‫شوال‬
‫عبے کےبيا ۔ جوڑا َ‬ ‫نور دل۔ تره تا قاتل‬
‫آے ِ‬
‫سرو گلو نا يو جنازه‬ ‫کڑلو واصل په حُطمه‬

‫نصيب َد نشه تره سا ديدان‬ ‫عمر دَتا وه ديارلس کاال‬


‫عبے نا جوڑشه دَتا کفن‬ ‫شاميان َد ک ُو واڑا بے حاال‬
‫تره ده کوم شان۔ تشنه لبان‬ ‫ارزق په شان۔ پهلوانان‬
‫يوسۍ خزان په خيمگاه‬ ‫تاک ُو خزان وا شهزاده‬

‫حسين غويگے کے آسکا فديه کا‬ ‫شوق شهادت کے وے خوبانه‬ ‫ِ‬


‫څه السرو گلو عبا شوا ڈاکا‬ ‫درو وريځو تگۓ وے قاسم جانه‬
‫بياشه سرکار ۔ راوان قرار‬ ‫وايتيما ۔ تا کا پورا‬
‫ڈير دل ازار ال قتلگاه‬ ‫خپال وعده په کربال‬

‫څه خيمگاه تا راغۓ امام‬ ‫تاپه اواز وه تره راسيدَلۓ‬


‫شولو ماتم‬
‫شروع خيمو کے َ‬ ‫تره په ميدان کے ته الٹا َولے‬
‫په دۍ ستم ۔ حسين غالم‬ ‫اخير موال۔ خپال عبا‬
‫جوڑا ده غم کڑال مرثيه‬ ‫کا ارسته هللا هللا‬

‫کچﮭ ادهر اُدهر‬


‫کچﮭ کرکے ديکها دو که ضعيفۍ ميں هو سکون‬ ‫جوان هو تو اپنۍ جوانۍ په ترس کها‬
‫ناصح کۍ گفتگو کو يوں هنسۍ ميں نه اُڑا‬
‫ِ‬ ‫ت فوالد کو عياشۍ مه نه اُڑا‬
‫اس ُمد ِ‬

‫سيکهتے رهو سيکهنا نهيں چهوڑو حسين غالم‬ ‫کج رو کو زمانےنےکبهۍبهۍ نهيں بخشا‬
‫اس فهم کۍ قوّت کو نادانۍ ميں نه اُڑا‬ ‫همت کو مقدر کے فريبۍ ميں نه اُڑا‬

‫لگتا هے‪ :‬هے زوال سےکمال ناخبر‬


‫ُ‬
‫کهه دے کوئۍعرصےکوناخبرۍميں اڑا‬
‫‪131‬‬

‫نوحه‬

‫نه َوشه ديدان تا سارا دَما‬


‫گل ده ديارلس کالو شوے پاره پاره‬ ‫زه تا په ديدان زويا راغللم‬
‫څورا په ارمان زويا راغللم‬ ‫ڈير درتا حيران زويا راغللم‬

‫نڈاوم‬
‫غو َ‬ ‫څرنگ به اوس تا زويا َ‬ ‫تا َوکه اواز ۔ زه په زڑه پاره‬
‫څرنگ په خيمو تا تا قاسيما وڑم‬ ‫ڈيرپه بيڑے راغلم ماخواگا ويارا‬
‫تا واتا گريان زويا راغللم‬ ‫ده جنگ په ميدان زويا راغللم‬

‫زه به اوس عبا تاتا غوڑاوم‬ ‫ما دتا قاتل ۔ قتل که ويارا‬
‫گل به ده عبےکے زويا گرداوم‬ ‫بيا مه ديخنه څنگ ک ُو تانا شهزاده‬
‫راغلم په هجران زويا راغللم‬ ‫زه په زڑه بيريان زويا راغللم‬

‫اوخۍ ال چشمان ده حسين غالم‬ ‫څه واپس په تا راغلم په دۍ حال‬


‫اورۍ په دۍ غم کے څه ويلو امام‬ ‫ته وا قاسم جانه شوے پامال پامال‬
‫وشوا په خزن زويا راغللم‬ ‫زه په دۍ زمان زويا راغللم‬

‫سوال ده شهادت زويا شه قبول‬


‫خو يتيما تاسا نه ش َولم مشخول‬
‫څه په زنکدان زويا راغللم‬

‫بيان‬

‫ته راوان شوے ابليس لرزه براندام شه‬ ‫واۓ وې واۓ وۍ ده خزان دۍ بے رحمۍ تا‬
‫اسماعيل تا وه راغلۓ شيطانۍ تا‬ ‫اۓ قاسيما څه ئې پرے نخلے ځوانۍ تا‬

‫اسماعيل ويل پالرا پڑاۓ هم راواخال‬ ‫تا په شانے ديارلس کالو اسماعيل وه‬
‫هسے نا حرکت مه بوزۍ محرومۍ تا‬ ‫څه عالمۍ که حيران جان نثارۍ تا‬

‫تاويل ترا رپسے نور وشوا رانشے‬ ‫اسماعيل تا ويلو پالر ذبح کيدونا‬
‫همدۍ ځاۓ نامه بياگورا دليرۍ تا‬ ‫تا په خپال زارۍ َوکے قربانۍ تا‬

‫اسماعيل ساڑے اُوبه نوش کے راوان شه‬ ‫اسماعيل شيرينا مور خبارا نه وا‬
‫ته په وچو شونڈو اواتے گرمۍ تا‬ ‫ته کے خپلے مور تيار سرفروشۍ تا‬
‫‪132‬‬

‫نماسۓ ئيه ده خليل ځکا قاسيما‬ ‫شولو ده مينے‬


‫اسماعيل پالرسا مشخول َ‬
‫فديه جوڑشوے ته خپل گران نيکه سخۍ تا‬ ‫تره دتا قاسيما ژاڑۍ يتيمۍ تا‬

‫اسماعيل غاڑواته مور سا واپسۍ کے‬ ‫خليل سترگے واتا َڑلۓ هاۓ ارمان دے‬
‫قاسم مور په ژاڑاگورۍ گل غوٹۍ تا‬ ‫حسين سترگے غاڑاوۍ تا پامالۍ تا‬

‫اسماعيل کا ش َولو عيد ته محرم شوے‬ ‫اسماعيل شه په سجدے خو ذبح نشه‬


‫او حسين غالم ده شه عزادارۍ تا‬ ‫تا چور چور بدان شه گران پيژانگولۍ تا‬

‫اسماعل او خليل بيا سارا ميالؤ شو‬


‫ته قربان شوے بے ديدان نوحه گوئۍ تا‬

‫کچﮭ ادهر اُدهر‬

‫جو جان کر بهۍ دهوکا کهاۓ جمهوريت هے‬ ‫ب غفلت کا يه اثر هےاور کچﮭ بهۍ نهيں‬‫ش ِ‬
‫رنگ و روغن و پلستر هے اور کچﮭ بهۍ نهيں‬ ‫يه اقتدار کا در ِد سر هے اور کچﮭ بهۍ نهيں‬

‫راحت ملےگانه کهبۍ تهجے حسين غالم‬ ‫جمهوريت بهۍ ايک نظام هے دهمکانے کو‬
‫يه حاکم نِرا جادوگر هے اور کچﮭ بهۍ نهيں‬ ‫حکومت ان کۍ مختصر هے اور کچﮭ بهۍ نهيں‬

‫شعر شعور کا ثمر هے اور کچﮭ بهۍ نهيں‬ ‫گلۍ گلۍ جو آج پهرتے هيں پهر پهرائيں گے‬
‫يه تخليل کا سکندر هے اور کچﮭ بهۍ نهيں‬ ‫يه بهۍ ج ُوۓکاايک هنرهےاورکچﮭ بهۍ نهيں‬

‫نوحه‬

‫غاگ دےده هجران۔ خوائيندو راشو ستانيدے نشم‬


‫واخلو قاسم جان۔ زه خيمے تا نواتۓ نشم‬
‫شوال گرانا راشو دروازے تا‬
‫خوائيندو َ‬
‫واخلو عبا مانا ناۓ باسو خيمے تا‬ ‫واخلو شهزاده خودے کوم درتا کاواۓ نشم‬
‫پاتے يم حيران ځکا مخکے ورتسا تلۓ نشم‬ ‫کا َوکۍ پرسان۔ حال ده زوۍ ورتا خاۓ نشم‬

‫خوائيندو نا واتو تا ما گورے مجبور نه کو‬ ‫واخلودے ارمان ده دُنيا هر څه نيمگڑۍ دۍ‬
‫شاه قاسم ليدوتا ما بيا په ضرور نه کو‬ ‫گل مه ال ميدان په عبے کے غونڈ راوڑۍ دۍ‬
‫گران دے دا ديدان عبےگانڈے خالصاواۓ نشم‬ ‫گل ده گلستان فروه مخکے غوڑاواۓ نشم‬
‫‪133‬‬

‫ک ُوزا کا ملۓ نا خروغه جنازه حسين‬ ‫دائې اُويايو مورتا څه تا گلو غنچه راغال‬
‫بيا قاسم خيمے ناسوتن شه بے نوا حسين‬ ‫دا اُونه يو زور تا څه څرنگ جنازه راغال‬
‫نور حرم شيوان زه حسين غالم ليکهۓ نشم‬ ‫زڑه مه دے بيريان ځوابونه جوڑاواۓ نشم‬

‫ظلم ده ظالم وه گل په تورو نيم ش َولو‬


‫س َور وه نو قسم وه ک ُوز شه نو تقسيم ش َولو‬
‫نور په دۍ جهان وشوا عمر تيراواۓ نشم‬

‫نوحه‬

‫زر راوراسيگا کاکا ڈير دۍ آسيان‬


‫کاشکے اخيروخت کے دَتا وشۍ ديدان‬ ‫راشا عموجانه ۔ ديخنه يرے کا مانا‬
‫دا طمعه مه تانا دے‬ ‫ارواح دَما راوانا دے‬

‫هسے مه بدن کے بے شمارا ُوو زخمونه‬ ‫راشا عموجانه ال ذين يم پرۍ واتلۓ‬
‫نور ده زخمۍ کيگم آسيانو په نعلونه‬ ‫ده ڈيرو آسيانو زه پنجو کے يم راغلۓ‬
‫قاسم ده بےتوانا دے‬ ‫باچيدَنا دے گرانا‬

‫هيڅه نه مائيگۍ دے وخت ده زنکدان‬ ‫زغره ِدمانه وا زه وم خپلو جاموکے‬


‫دسے معلوميگۍ څه گران مه دے ديدان‬ ‫ځکا مه واڑوکۓ بدن دے ستاروکے‬
‫بے ځانه پروانه دے‬ ‫وينا بے پايانه دے‬

‫قاسم وه تقسيم شه څه راغللو امام‬ ‫غاگ کا دما آورے آواز دے تا ده پارا‬


‫څرنگ به نه ژاڑۍ ال غم حسين غالم‬ ‫گرانا عموجانه ما مور نشۍ خبارا‬
‫گلدسته پرشانه دے‬ ‫ڈيرا پما گرانا‬

‫قاسم وه تقسيم شه تره َوليده پايمال‬ ‫نور نظر‬


‫مور دَماتا ويل ُو ئيه ما ِ‬
‫وۍ حسين غالمه لکا گلونه تال‬ ‫ماشے نظير ماشے ته ناخکائيه ده پالر‬
‫سما شاعرانه دے‬ ‫گويا راضۍ مانا دے‬
‫‪134‬‬

‫گفتار‬

‫قاسم جان وکسا َد پاراتونه دے‬ ‫بۍ بيانو ويل ُو شور الگيدلۓ دے‬
‫بۍ بۍ دا وخت َد مراوريدو نه‬ ‫ته ئيه بے هوشه فرش ده نيوالۓ دے‬
‫پاڅا لبان ده شهزاده څاپ کا‬ ‫خود شا نندارا َوکا‬
‫لگا په َ‬
‫يوسف ده ڈيرو تندو وايلۓ دے‬ ‫گل په شان زواۓ ده ال جنگ راغللۓ دے‬

‫ديدان بَئۍ موم کۍ زنڑکۓ ده کانڑۍ‬ ‫ديدان تاۓ ويرا څه دالسه راشۍ‬
‫بدانۍ پروت دے خو پانڑۍ پانڑۍ‬ ‫قاسم به تانا فروه گيال راشۍ‬
‫پيژاندگولۓ به ده گالب څه شۍ‬ ‫يتيمان مائيندو باندے ڈاڈا وۍ‬
‫څه ڈير په ظلم گل ريژيدَلۓ دے‬ ‫يتيم باچۓ ده بيال پريخلے دے‬

‫وکسا بۍ بيانے په قاسم غونڈے دۍ‬ ‫َد وفا ناخکا واڑا پُر خون دے‬
‫ده گالب وينے په ش ُونڈو پنڈے دۍ‬ ‫خائيسته بدانۍ گلگون گلگون دے‬
‫ده مور آوازۍ ترغويگا نشۍ‬ ‫مليا َد وتاڑه په دوو السو‬
‫ځکاۓ په شونڈو مهر الگيدَلۓ دے‬ ‫سارواتاۓ چينا ڈير نازاوالۓ دے‬

‫يتيم جنگونه ال ژنڑيو هير کو‬ ‫خوله خو وکسا په زوۍ حاضرا دے‬
‫حيسن غالمه ديخنه ئې زير کو‬ ‫مور ده حسن په زڑه زورا ورا دے‬
‫ده عشق شرابۍ ال حلقه تير کو‬ ‫ده قاسم وچے شونڈے ئې څاپ کے‬
‫ده تره ديدان تاۓ ځان غواڑوالۓ دے‬ ‫څه ش ُو په زوئې کا گريوان شال َولۓ دے‬

‫حسين غالمه هوش ده بۍ بۍ راغۓ‬ ‫بۍ بۍ ُکبرا خو په جنازے وکسا‬


‫شور جنازے نا ده گل غوٹۍ راغۓ‬ ‫ويرۍ ليوره په پامال تانے وکسا‬
‫اُ ِم فروه څه دا فرياد َوکه‬ ‫وشوا را پاڅا دَتا کمۍ دے‬
‫زواۓ مه بيدار دے کا خوبياولۓ دے‬ ‫ماتم قاسم په غم الگيدَلۓ دے‬

‫نوحه‬

‫ده مور ده زڑه اميد۔ بهارتا نا راسيدا‬ ‫وا زويا قاسم جانه غنچه وے باغيچو کے‬
‫ک ُوم ځاۓ ده څاپ کم جانه۔ دۍ سروگلوغنچوکے‬ ‫دا مور شا در قربانه رنگين راغلے سيروکے‬

‫خکولۍ۔ څه تره راوڑے په َولۍ‬


‫َ‬ ‫تنا دَتادے‬ ‫دُنيا به ساتۍ ياد۔ ُکوم تا َوکه جهاد‬
‫قاسيما په تره گرانا۔ ياديگے به نوحو کے‬ ‫خو َوغريدے مانا۔ ده غشيو شوگيروکے‬
‫‪135‬‬

‫ُکبرا څه شهزادۍ وا۔ اٹولو نا مشرۍ وا‬ ‫تا گل غنچه خولگۍ ئيه۔ وا وچاالگرمۍ ئيه‬
‫وا ڈيرا مشرا تانا۔ ُکبرا خائۍ ناموکے‬ ‫وشوا تشنه لبانه۔ سيراب ش َولے ديخنو کے‬

‫تاريخ کاوۍ اظهار۔ ُکبرا دے تاونديار‬ ‫ريژيداۓ لکا گل شۍ۔ نوگران ده پيژاندل شۍ‬
‫اوالد حسن مثنانا۔ شه ڈير گورا رشتو کے‬ ‫قربان گل ريحانه۔ خزان پروت ئيه خيموکے‬

‫درويغ کال پٹيگۍ۔ اخير په څرگنديگۍ‬ ‫وياره ئيه ده شبير۔ پتا ده کيگۍ وير‬
‫راغلۍ دۍ هللا نا۔ داٹکۍ صحيفو کے‬ ‫ده پالر په لور راوانا۔ دۍ وير نعروسوروکے‬

‫کا هر څو کے راجمع۔ دُنيا حسين غالمه‬ ‫دا څه دے روايت۔ وادونو په نوبت‬


‫اخير به څے دُنيانا تش الس سپينو جاموکے‬ ‫ليکهلۍ دۍ ُکبرانا۔ واده ش َولے مرثيو کو‬

‫نوحه‬

‫داخو غير مذهب دے نو الدۍ به څه گيال کاوے‬


‫خپل مذهب واال هم دۍ الگيا څه به وائنا کاوے‬ ‫شهزاده قاسم دے څه نن جنگ پاراواتلۓ دے‬
‫خپلو ذاکرانو نامه هم ڈير آوريدلے دے‬ ‫لوباولۓ دے‬
‫َ‬ ‫دا هغا ماشومدے ُکبراکوت کے‬

‫ده امام حسين ٹولونا مشرا لور ُکبرا دے‬ ‫داده ديارلس کالو شهزاده زواۓ ده حسن دے‬
‫دۍ شوهر حسن مثنا ال جنگ پاتے زنده دے‬ ‫حسن مثنا ورو ُکبرا ونديار ده گلبدن دے‬
‫بيا واڑه ليوره واده سا عقل شرميدلۓ دے‬ ‫شهزاده ونديارے نارخصت ده جنگ خستلۓ دے‬

‫ده ُکبرا ليوار دے څه کاوۍ تاريخۍ جنگ‬ ‫نه راڅۍ ماشوم باندے پورا لباس ده جنگ‬
‫يوه گوزر سائۍ ک ُو ده ارزق اميدونه ڑانگ‬ ‫تره دَئې خپل لباس کے جوڑاوۍ کفن په رنگ‬
‫ڈير قتال نا ورستا سحر ستوراۓ پريواتلۓ دے‬ ‫چاپه دۍ ماشوم باندے واده تور لگا َولۓ دے‬

‫ڈير ثواب الرۍ کال تاريخ ناکيگۍ خه ذکر‬ ‫بيا واده ونديارے سا اُف نعوذ باهللا‬
‫څورا دے معيوب واده ونديارے سا واده ذکر‬ ‫دۍ تهمت باندے اُويا شوا څه فا ئده حاصال‬
‫نيولۓ دے‬ ‫ځکا خو حسين غالم په دۍ گناه َ‬ ‫نيشتا ده تاريخ په يوه کتاب ما الٹا َولۓ دے‬

‫فقط يو کتاب دے څه حسين کاشفۍ ليکهلۓ دے‬


‫دۍ ساڑۍ صفت مه کاذبانو کے لويستلۓ دے‬
‫داهم تاريخ نه دے حوالونا غڑيدلۓ دے‬
‫‪136‬‬

‫بيان‬

‫اخير دا مسلم شهيد شه په کوفے کے‬ ‫تاريخ ليکهۍ حال احوال ده مظلومانو‬
‫شودو۔ وينو عاشقانو‬
‫فرق څرگند شه َ‬ ‫هم ظاليموفريب کارو اُمتيانو‬

‫څه حسين په کربال کے قلعه بند شه‬ ‫څه حسين ال مدينے مکے تا راغۓ‬
‫په سار ده آل عيال او انصارانو‬ ‫نو شروع شو پيغامونه ده کوفيانو‬

‫حق باطل يو ځالۍ بيا فرات په غاڑے‬ ‫حسين کار واخسته صبر و تحمل نا‬
‫مخا مخ ش ُو دے محنت ده تاريخدانو‬ ‫سلسله کال شروع شوا ده چهٹيانو‬

‫حسين غواڑۍ پٹو زڑونو حال خکارا کۍ‬ ‫هر تحرير فرياد کاول څه زر راسيگا‬
‫منافق څه شۍ جُدا ال مومنانو‬ ‫اۓ حسينه په طرف ده عراقيانو‬

‫کا چهٹيانو برابر حسين غالمه‬ ‫کال دولس زرا جمع شوے چهٹيانے‬
‫کوفيان واۓ نو طاقت نه وه ده شاميانو‬ ‫حسين واستاول مسلم تور ده چشمانو‬

‫نوحه‬

‫جوڑ کفن کے راغلے تا کفن َد تره عبادے‬


‫ٹولو جنازو کے جنازه دَتا جُدا دے‬ ‫تا جنازه راغال وا قاسيما په عبے کے‬
‫ځاۓ َد څاپاولو نه مائيگۍ په کعبے کے‬ ‫وير َد پتاکيگې۔ ده فروا بۍ بۍ خيمے کے‬

‫مور َد په شيوان کے کاوۍ تاتا فريادونه‬ ‫ما يتيما زويا څه بے زغرے دَبدان وه‬
‫ڈيرا دے ارام کے۔ ورتا ويرکا ځوابونه‬ ‫تره سارا مشخول شولے۔ کا تنها َد زنکدان وه‬
‫تا َد خاموشۍگيلے کاوۍ خواگے خواگے کے‬ ‫څرنگے پامال شوے ۔ ظاليمانو ريسالے کے‬

‫اۓ حسين غالمه په خيمو برپا محشردے‬ ‫زويا تاليدو سامه زنڑکۓ کباب کباب شه‬
‫اوخۍ َد کا اورۍ دا اثر ده تصور دے‬ ‫َد آسيانو پخوسا گلدسته گالب گالب شه‬
‫چيتا څرگنديگۍ زڑه زخمونه په مرثيے کے‬ ‫گل لکا خزان کے َو ريژيگۍ باغيچے کے‬

‫بيڑا اجل وکا پاتے دوا کاال خوارۍ وا‬


‫ديارلس کالو گال پس ال دوو کالو ځوانۍ وا‬
‫پرے نخلے ځوانۓ تا خپل اُمت پارے پارے کے‬
‫‪137‬‬

‫نوحه‬

‫دۍ سره گلونه کا بدان َد قاسم جان دے‬


‫يتيم وياره مه دے بدانۍ نه مائيگۍ‬ ‫ارمان ارمان دے‬
‫زڑه مه خوگيگۍ‬
‫اُ ِم فروه تا ده زوۍ دسے ديدان گران دے‬ ‫څه گرداوۍ گلونه دائې عمو جان دے‬
‫ارمان ارمان دے‬ ‫ارمان ارمان دے‬

‫خدايا ده صبر توفيق ويرکے نونهال دے‬ ‫غوڑاولۍ‬


‫َ‬ ‫مظلوم حسين خپال عبادے‬
‫څا توا کال دے‬ ‫په وينو ل َولۍ‬
‫تا دين ده پارا حيسن سار او مال قربان دے‬ ‫گل گرداوۍ دا ده رسول هللا باغبان دے‬
‫ارمان ارمان دے‬ ‫ارمان ارمان دے‬

‫امام زاده راغللو ده امام عبے کے‬ ‫قاسم گلونه په کفن کے شو تيار‬
‫شور شه خيمے کے‬ ‫پرهار پرهار‬
‫حسين غالمه دے قاسم کا گلستان دے‬ ‫څرنگې بۍ بيانو منځ کے چيگدم گل خزان دے‬
‫ارمان ارمان دے‬ ‫ارمان ارمان دے‬

‫اِدهر اُدهر‬

‫قاتل مقتول دونوں هوگۓ جب رضۍ هللا‬ ‫پهلے سے تيسرے تک جو کيا دوسرے نے کيا‬
‫حسين غالم کو تميز هۍ حاصل نه رها‬ ‫اس لۓ اج تک نظام هميں مل نه رها‬
‫‪138‬‬

‫حضرت َجون‬
‫نوحه‬

‫يا موال ۔ ته کرم وکا پما‬


‫سوال ده ما ااوريدلے دے کانا‬

‫ويائې حسين َوژاڑيدلو‬ ‫زه يم غالم په دۍ قايل يم‬


‫واڑاولو‬
‫َ‬ ‫مخۍ قبلے تا‬ ‫ده رنگا تور سياهۍ مائل يم‬
‫َجون ئې ميدان تا واستاولو‬ ‫ته ئيه سخۍ او زه سائل يم‬
‫خوشبو تا بيا امام َوکا دُعا‬ ‫جنگ واتا اذن غواڑم شهزاده‬

‫َجون څه راوان شه په ميدان‬ ‫اۓ ده رسول هللا محبوبه‬


‫زغرائې ليرے کا ال ځان‬ ‫شوم ال جنگ مغلوبه‬‫کا بچ َ‬
‫ختۍ هم ک ُوز که ال بدان‬ ‫شهادت غواڑم دے منصوبه‬
‫بے پرواه شه په جنگ کے آموخته‬ ‫التجاﺀ کاوم مامه ژاڑاوا‬

‫اخير دا َجون شولو شهيد‬ ‫سفارش چيتا دے ده َجون‬


‫پورائې شه زڑه اميد‬ ‫ده غالم چوک کا تعاون‬
‫خوشبو ده ُمشکۍ ده شه نويد‬ ‫لخکر دۍ َد يزيد فرعون‬
‫ت خدا‬
‫رز راشا۔ پما حج ِ‬ ‫پريگداما۔ څه زه تانا شم فدا‬

‫وينو خوشبو ده َجون انعام‬ ‫بوئيں ده بدن مه کا ناخوش دے‬


‫سارۍ اوچات کڑلو امام‬ ‫ژمدانه بارمه درونڑ په دوش دے‬
‫کاوۍ سالم حسين غالم‬ ‫دا جسارت شهادت جوش دے‬
‫مرحبا۔ ُشهداۓ کربال‬ ‫اۓ آقا۔ اجازت دے راکاوا‬

‫بيان‬

‫دۍ ظالم زور سا حسين تا اواز َوکه‬ ‫محرم اُوام تاريخ وه کربال کے‬
‫څه فرات اوبو تا َوگورا دۍ خوا کے‬ ‫شولے بديا کے‬
‫اوبه بند رسول په آل َ‬

‫اسمانۍ رنگ الرۍ څورا خے الگيگۍ‬ ‫يو شقۍ وه څه عبدهللا ناميدَلو‬


‫څه خواگے ساڑے اوبه دۍ په دريا کے‬ ‫پالرۍ اُبۍ دے تحرير تاريخ رنڑاکے‬
‫‪139‬‬

‫کاولے‬
‫عبدهللا څخلۍ اوبه اولٹۍ َ‬ ‫په وهللا څه په ارمان به تگۓ مڑشے‬
‫اوعطشان نعرئيے وايلے په خولے باکے‬ ‫خو يو ساسکۓ به ونه څاخے صحراکے‬

‫تندائۍ نه ماتۍ دا تش ش ُو ٹول مشکونه‬ ‫حيسن ويلو خدايا تندے سزا ويرکے‬
‫خداۓ ده خپلے بدگوئۍ مزے ورتا کے‬ ‫دۍ ظالم واتا څه اور الرۍ وائينا کے‬

‫په دۍ حال کے شه هالک حيسن غالمه‬ ‫حميد بن مسلم خپل تاريخ کے ليکهۍ‬
‫خوبيا هم عبرت اثر وه نکه چاکے‬ ‫خداۓ قاسم سار اثرحُسين دُعا کے‬

‫گفتار‬

‫فضه په فکر کے مبتال يم‬ ‫بۍ بۍ فرمانکه زڑونو سودا دے‬


‫کا عباس الڑشۍ ورور تا خفا يم‬ ‫خو زڑه ده ورونڑو مينے قيصه دے‬
‫ده ملۓ تير به مه ده ورور مات شۍ‬ ‫فضه په ځان ده نن نه پوهيگم‬
‫حسين خو ڈير په عباس ڈاڈا دے‬ ‫ما آوريدلۍ دسے قيصه دے‬

‫فضه عباس تا اُويا جناب‬ ‫آمان راغلۓ دے ال دربار‬


‫غوختۓ ئيه لور ده ابوتراب‬ ‫يو عبدهللا دے بل ده جعفر‬
‫ده پالر نامامه ضرورۍ واخال‬ ‫بل ده عثمان دے بل علمدار‬
‫دۍ کے يو راز دے يوا التجادے‬ ‫حسين مه پاتے وشوا تنهادے‬

‫حسين عباس سا ڈير محبت الرۍ‬ ‫فضه زنڑکۓ مه په کشمکش دے‬


‫بلتون مه ورور تا زور ده قيامت الرۍ‬ ‫عُرفان راوڑاۓ دسے پيشکش دے‬
‫حيسن ژمدون خو بے علمدارا‬ ‫څه مير عباسه حسين پريگدا‬
‫لکا بلتون ده تن او ارواح دے‬ ‫حسين ده لگو وريځو ولما دے‬

‫حسين غالمه خابرے سپينے کا‬ ‫راشا دَمو ده لخکر سردار شا‬
‫مينا زدا دۍ کور ال خواگے مينے کا‬ ‫ژمدون ڈير خوگ دے په دۍ خبار شا‬
‫عداوت فعل ده يزيد دے‬ ‫په هيڅ صورت به حيسن بچ نشۍ‬
‫ژمدون څو وريځے ده دۍ دُنيا دے‬ ‫بے مرگا دا ده يزيد منشادے‬

‫ځکا لپارا دَتا امان دے‬


‫څه گرانا مور ده ال ُمو خاندان دے‬
‫سفارش کڑاۓ ابن جرير دے‬
‫څه دتا خپل دے دتا خير خواه دے‬
‫‪140‬‬

‫نوحه‬

‫زه خبارا يم عباسه ورورا‬


‫کاتاالکے هرڅه خلۍ واخلۍ‬ ‫څه راغلۓ نن امان َد تادے‬
‫خو دا خيال کا ردا مه وانخلۍ‬
‫زه سبق يم ال شيرينے مورا‬ ‫نور خو خيردے خوبس وکسا دورا‬
‫اۓ عباسه پرده شان دَمادے‬ ‫څه حسين پاتےڈيربے نوا دے‬

‫ُمو به تاپورے زڑونا ڈاڈا وۍ‬ ‫نه َد تا ورورا منع کاواۓشم‬


‫کا دربارو کے پيشۍ َد ماوۍ‬ ‫نه ده ورور دسے بيکس ليداۓشم‬
‫کا هرڅو گرزم بے کليا کورا‬ ‫کادا بوﺠﻬ اسک کے الستڑۍ خورا‬
‫دابه ويايم څه يو ورور مه داداے‬ ‫غم ده ورونڑو په خور جان ليوا دے‬

‫خور په دۍ خابرے علمدار‬ ‫پوهايم ظاليمان په مانه دۍ‬


‫تُورا اُوخال او خامۍ که سار‬ ‫بے ال مرگا مه ورور نه پريگدۍ‬
‫بس کا طول َد کا خابرا نورا‬ ‫کاته بچ شے الدۍ ظلم زورا‬
‫دۍ خادم سار َد تن نا جُدادے‬ ‫دا ده هم خور تايوا سهارادے‬

‫اۓ حسين غالمه بيا عباس‬ ‫ورورا کال ُمو ش ُو بيديوانے‬


‫په ژاڑا ورور تا دا ويلو خاص‬ ‫الس تاڑلۍ ش ُو شام تاراوانے‬
‫راکا جنگ اجازت سترگو تورا‬ ‫بس په غه وخت بيا ُموتا َوگورا‬
‫خور راغلۓ پما شک بے جا دے‬ ‫تا ژمدون ُمو پارا فائده دے‬

‫هسے دسے‬

‫عمل َوکا په دُنيا کا شمارل نيشتا‬


‫په قيامت کے دے حساب بيا عمل نيشتا‬

‫نوحه‬

‫هرڅو بيکس مه وۍ الال عباسه‬ ‫څاورورا څا په مخ ده خا عباسه‬


‫غمجنه خور ده ورسارا دے‬ ‫دَتا امان امان َد ما دے‬
‫‪141‬‬

‫په دۍ خابرے عباس خپله السه‬ ‫څه جان بخشۍ وشۍ دَتا عباسه‬
‫َونيوال سپينا تورا سار َد پاسه‬ ‫هر څو حسين وۍ بےنوا عباسه‬
‫خورے کا اُوئيے يو ځال بيا عباسه‬ ‫ُمو به ُوو تا پورے ڈاڈا عباسه‬
‫سارمه تا پخوکے نذرانه دے‬ ‫ماسا ده بند تلو انديخنا دے‬

‫خورے يو ځان مه واۓ زر ځالۍ قربان‬ ‫کال شهيد شۍ َد ُمو ورور عباسه‬
‫کا چيرے خلے ده عباس امتحان‬ ‫شاميان به لُوٹ کۍ َد ُمو کور عباسه‬
‫حُکم کاوا څه سار دتا عباسه‬ ‫بيا اويا لوٹ نکۍ ردا عباسه‬
‫دَما طرف نا صداقه دے‬ ‫مو ساتردارو اِلتجا دے‬

‫دۍ وخت حسين خيمے تاناواتلو‬ ‫کال شام خځے تاڑۍ ُموالس ُونه‬
‫عباسۍ ٹيٹ خور پخو کے َوليدَلو‬ ‫غه وختے َوکا ورتا داغاگونه‬
‫فريادۍ َوکه شهزاده عباسه‬ ‫اوڑکۍ بند نکۍ ُمو سارا عباسه‬
‫ويلے َد مرگ کڑۍ بينا دے‬ ‫ڈيرا نيازمنده سکينه دے‬

‫حسين غالمه عباس اوخۍ تللے‬ ‫کال څه ُمو شام په چولو گرزاوۍ‬
‫ش ُونڈے ئې غاخو سارا َوژ ُو َولے‬ ‫سار ده الال مه په نيزو گرزاوۍ‬
‫حيسن فرمانکه وا َد ما عباسه‬ ‫غه وختے دا َوکا صدا عباسه‬
‫صبر کاوا صبر موقعه دے‬ ‫دا بند حرم ده ُمرتضۍٰ دے‬

‫بيان‬

‫څه دريمے وريځے تندے غلبه شوا‬ ‫ُخدايا څه به وليکهم اشعار ده تندے‬
‫واڑو اوڑکيو کڑلو جوڑ قطار ده تندے‬ ‫سيراب نفس به څه الرۍ خبار َد تندے‬

‫سکينه تا په ژاڑا ژاڑا گويا ش ُو‬ ‫روژا دار ده فقط يوا وريځ ده روژے وۍ‬
‫سيځاوۍ مه په ژمدون انگار ده تندے‬ ‫مگر بيا هم وۍ ظاهر اثار ده تندے‬

‫تره عباس تا دَم ُو تندے فرياد يوسا‬ ‫ماشومانو باندے معاف ځکا روژا دے‬
‫نور وبال دے پم ُو انتظار ده تندے‬ ‫څه ماشوم تا دے اجل گوزار ده تندے‬

‫سکينه وچ مشک راوان که علمدار تا‬ ‫کربال کے ظاليمانو ا ُوبه بندکے‬


‫مگر حلق ناۓ نه واته گفتار ده تندے‬ ‫ماشومانو وه ليل و نهار ده تندے‬
‫‪142‬‬

‫حسين پاراته هر دوے مٹے ئې څاپ کے‬ ‫مشک راواخسته عباس حسين تاراغۓ‬
‫ساقۍ څا شوے سکينه آبدار ده تندے‬ ‫په دۍ شانۍ که بيان اسرار ده تندے‬

‫ده حسين غالم غزل ده تاريخ کرخے‬ ‫آقا جنگ تا مه کانه پريگدے خيردے‬
‫ماتاوۍ ده حق پسندو وار ده تندے‬ ‫خو به کالوۍ واڑو افطار ده تندے‬

‫کچﮭ ادهر اُدهر‬

‫منافق کلمه تو پڑﻫ کے سناتے تهے مگر‬ ‫نکاح پڑﻫ گيا کافر تيرے نبۍ کا اگر‬
‫هللا نے کرديا قرآن ميں انجام کيسا‬ ‫هادۍ اسالم کا اسالم کيسا‬
‫ِ‬ ‫بتا اس‬

‫گفتار‬

‫اوڑکۍ واڑه دۍ کۍ فريادونه‬ ‫خدايا چوک تگۍ په چهان ماکے‬


‫دريما وريځ دے وچ دۍ مشکونه‬ ‫تندا سُور اور دے په دۍ دُنيا کے‬
‫نيولۍ‬
‫مشکو نائې غويگو کے دۍ َ‬ ‫کابيا کاٹو وۍ خو ماشومانو‬
‫وائۍ ده منڈے په خيمگاه کے‬ ‫ماشا ال تندو حلقوم تنڑاکے‬

‫واڑا راجمع شو يوے خيمے تا‬ ‫بياگران دے هغے تندے منظر‬


‫يوےگل ناخکولۍ اوڑکۍ واڑےتا‬ ‫څه فرات گورۍ په ڈاک نظر‬
‫هر يو اوچات ُکو السونه خولےتا‬ ‫سپينے اوبه په چشمانوگورۍ‬
‫مڑيگو ال تندے وشوا بدياکے‬ ‫تيراوۍ تندا ژاڑا ژاڑا کے‬

‫خه ده پوهيگو ته هم تشنه ئيه‬ ‫بيا هغا اوڑکۍ آل ده رسول وۍ‬


‫شونڈے ده گل دۍ گريوان پاره ئيه‬ ‫امت َد السه تشنه ملُول وۍ‬
‫خو شهزادۍ ئيه ته سکينه ئيه‬ ‫ده العطش په ُکوکو مشخول وۍ‬
‫بے حد اثر دے دَتا وائينا کے‬ ‫مسلماناو په کربال کے‬

‫کاکا تا ويرا په کاکا گرانے‬ ‫دسے رسول َد کور مهمانۍ کاوۍ‬


‫ده ُمو سردارے سکينه جانے‬ ‫کاٹا دعوا ده مسلمانۍ کاوۍ‬
‫سوال ورتا َوکا مرگ نا به بچ شو‬ ‫قلعه بند کڑاۓ دے هر طرف نا‬
‫کاکا يو مشک اوبه کا راکے‬ ‫آل ده رسول په گرمے صحرا کے‬
‫‪143‬‬

‫حسين غالمه تش مشک په الس‬


‫سکينه راغال تر مير عباس‬
‫ده اوبو سوالۍ کاکا تا َوکه‬
‫ماللے سترگے اوخيو ناڈاکے‬

‫نوحه‬

‫تندو تاغير کڑلو گلونه‬


‫کاکا ڈيرا گرمۍ دے‬
‫کاکايو مشک اُوبه کا راشۍ۔ ده مينے امتحان دے‬
‫سيراب به مااصغرالالشۍ۔ بےحاله دے ناتوان دے‬ ‫خيمو کے واورا فريادونه‬
‫اصغر ده نه کاوۍ خوبونه۔ کاکا ڈيرا گرمۍ دے‬ ‫کاکا ڈيرا گرمۍ دے‬

‫زه يم خبارا څه مه پالر۔ تا نه پريدۍ په جنگ‬ ‫دريما وريځ دے په خيمو کے ۔ اوبو نيشتا داراک‬
‫ما درتا مشک کڑلو تيار۔ بس دا يوسا په څنگ‬ ‫اوڑکۍ به وکسے په ميروکے ۔ التندو شۍ هالک‬
‫بيا ده اوبو َوکا سوالونه ۔ کاکا ڈيرا گرمۍ دے‬ ‫دۍ حال کےگران دۍ ژمدانونه۔کاکاڈيراگرمۍ دے‬

‫کا دا مشک تاسا بابا جان۔ َوگورۍ دا اُميد دے‬ ‫پوهيگم نا ُمو ماشومانو ۔ نا څه شوۍگناه دے‬
‫پُورا به شۍ دتا ارمان ۔ همدا دتا رسيد دے‬ ‫څه ڈاک درياب باندےشاميانو۔ال ُموکڑۍ قبضه دے‬
‫ته دَما اُويا سالمونه ۔ کاکا ڈيرا گرمۍ دے‬ ‫ڈاک ده باهيگۍ دريابونه۔ کاکا ڈيرا گرمۍ دے‬

‫سکينه مشک حسين غالمه۔ ساقۍ تا حواله که‬ ‫ماتا راغونڈ شو ماشومان۔ څه ته ئيه په تره گرانا‬
‫خبارا نه دے ال انجاما ۔ خو زڑه ئې تسال که‬ ‫حال مه ده تندوکا بيان ۔ انکار به نشۍ تانا‬
‫ورتائې کڑو وچ شونڈو سارونه ۔ کاکا ڈيراگرمۍ دے‬ ‫څه ده اوبو راوڑۍ مشکونه۔ کاکا ڈيرا گرمۍ دے‬

‫هسے دسے‬

‫امرو نهۍ ذکر نکا لطيفے په ممبر کاندۍ‬ ‫شوم غلط په سيرت کے وه سفاک‬
‫په صورتۍ َ‬
‫شناسۍ سامعين نکا ۔ وۍ خطيب دورا چاالک‬ ‫لکا گل وۍ ده کاغذو خوشبوئۍ نشۍ ادراک‬

‫په ماربلو پخته قبر غلط نشے عقلمنده‬ ‫څوئيےاشناالوصف نوے هرخائسته تا نزگير نشه‬
‫طواف ماکا مانځۍ گوراڅه څزغۓ دے کا مٹاک‬ ‫په ليدو کےبراگ خمارهم الگۍ خه ال زهرو ڈاک‬

‫تقدس هر دواڑو يو دے هم ممبر هم دے محراب‬ ‫په ممبرنازيباويل کارب ناراض مخلوق خوشحال‬
‫دۍهردوو تا قريب نشۍ څه حرام کاندۍ خوراک‬ ‫مدارۍ لکا ملبوس شۍ عاليمانو په پوشاک‬
‫‪144‬‬

‫ده ممبر غا تقدس ده که ضائع حسين غالمه‬


‫ليارخطابه په الر نشۍ کا هر څو تور کے اوراق‬

‫نوحه‬

‫ڈيرده گرمۍ زور دے وهللا زه ماشومايم‬


‫لگے اوبه راوڑا کاکا ڈيرا تگۍ يم‬

‫ما اوبو پارا۔ خيمے واڑا۔ الٹا َولۍ دينا‬ ‫وچ مه زبان۔ پاترۍ لبان۔ او تشنه غاڑه يما‬
‫نيشتا اوبه۔ اوڑکۍ واڑه۔ ڈير ژاڑيدلۍ دينا‬ ‫ڈير الرم اس۔ مشک دے په الس۔ درتا ويالڑايما‬
‫درو وريځو تشنه يم مشک ده ځکا گرزاوم‬ ‫سوال ده ماشومانو اوڑکيو زه درتا کاوم‬

‫مشک کا په څنگ۔ کا درتاجنگ۔ اجازت نکۍ بابا‬ ‫په خيمگاه۔ کے وا کاکا۔ دۍ العطش غاگونه‬
‫اويا واڑا۔ گل سکينه۔ ورورا دے ڈيرا تشنه‬ ‫اوڑکۍ واڑه۔ غواڑۍ اوبه۔ رتا کاوۍ سوالونه‬
‫ديربه اجازت کۍ کاکا زه اميد الرم‬ ‫تره تا ويرا تره پتا دے ڈير لطف و کرم‬

‫څرنگ به ياد۔ نشۍ فرياد۔ غے واڑے لور َد امام‬ ‫اوڑکيو ويل دا۔ واسکينه۔ ڈيرا په تره گرانه ئيه‬
‫ده اُوبو جام۔ حسين غالم۔ څه کال کۍ ل ِ‬
‫ب بام‬ ‫وچ ده لبان۔ مثل خزان۔ تاغيره بے شانه ئيه‬
‫ويلو شهزادۍ الدُنيا وچے شونڈے وڑم‬ ‫محو غم‬
‫ِ‬ ‫تره ده په دۍ حال کال ليداۓ شۍ‬

‫گهر کٹ گيا تو کيا تها مقصد شبير کا‬


‫کچﻬ اس کے سوچنے کا بهۍ وقفه نکاليے‬
‫روتے روتے تو عمر کٹ گيا هے مير کا‬
‫غيروڼ نے انقالب سے فائدے اُٹهالۓ‬

‫نوحه‬

‫علقمه ڈاکه باهيگۍ ۔ خو پمو تندے تيريگۍ‬ ‫ما شيرينا کاکا جانه‬
‫په ُمو ويلے دۍ دنيا نا ۔ کاکا بند دۍ دريابونه‬ ‫دَما واورا فريادونه‬

‫ُمو خطا وکا ده څه شۍ ۔ څه ژمدۍ مه ليدے نشۍ‬ ‫بے اوبو به عمو جانه‬
‫مو خو څه نه غواڑو چانا ۔ څه کاوۍ پمو ظلمونه‬ ‫کا ُوو څرنگ ژمدانونه‬
‫‪145‬‬

‫دا درياب خو به وچ نشۍ۔کاميالؤ يو مشک اوبه شۍ‬ ‫ڈاک درياب‪ v‬دےڅه باهيگۍ ۔ ده ُموڅخوسانه کاميگۍ‬
‫بچ به شۍ ال زنکدانه ۔ گهوارو واڑه گلونه‬ ‫پيسے ويرکا کاکا جانه ۔ کا اوبو وۍ قيمتونه‬

‫تره وريره بيا دَالسه کا ۔ په پاترۍ شونڈوئي بوسه کا‬ ‫بس کا دا دَمو گناه دے ۔ څه مو جد رسول هللا دے‬
‫اۓ حسين غالمه شاه نا ۔ ساقۍ غواڑۍ رخصتونه‬ ‫نور خو مو بلے خطا نا ۔ کاکا نه الرو علمونه‬

‫خپل حالت مه در خکارا که ۔ تندومه جگرپارا که‬


‫يم ال درو وريځو بيريانه‪ v‬۔ وچ مه دۍ شنڈو سارونه‬

‫کچه ادهر اُدهر‬

‫ساﮣﮭ سال زندگۍ ميں هے اخالق بهۍ الزم‬ ‫تجهےآزادۍ راس آجاۓيه توموسۍ کامعجزه هوگا‬
‫خوراک بهۍ ۔ پوشاک بهۍ ۔ اِدراک بهۍ الزم‬ ‫جمهوريت سپاس پا جاۓ اژدها يا ي ِد بيضا هوگا‬

‫واڑکتو دے پستۍ ۔ جوانۍ دے مستۍ‬


‫ضعيفۍ دے سستۍ ۔ چيتا دے رب پرستۍ‬

‫گفتار‬

‫ورورا ما ياد دۍ دتا جنگونه‬ ‫عباس فرمانکه ڈير ارمانونه دۍ‬


‫ده صفين مقام کے په ميدانونه‬ ‫بند پما ويلے آقا جنگونه دۍ‬
‫ده يولس کالو څه جنگيدلے‬ ‫اوس خو چوک نيشته څه جنگ تا اوزۍ‬
‫ماليدۍ تا ده تورے بريدونه دۍ‬ ‫ديخنو طرف نا ده جنگ غاگونه دۍ‬

‫يو الﻜﻬ شل زرا معاويه لخکر وه‬ ‫ځسين فرمانکه دا جنگ ده ڈير وه‬
‫نيولۓ ورورا فرات گدار وه‬ ‫مارود ده زير که څه ڈير دلير وه‬
‫تا يوے حملے سا فرات خالۍ شه‬ ‫علۍ اکبر دے په جنگ واتلے‬
‫همغا فرات دے همغا فوجونه دۍ‬ ‫په زڑه ده ويلے دورا غمونه دۍ‬

‫خه ده پوهيگم تا ده حملے نه دۍ‬ ‫ورورا کا َوکے ديخنو سا جنگ‬


‫منافقان دۍ ده فيصلے نه دۍ‬ ‫ميدان به ٹول کے په وينو رنگ‬
‫خپل شکستونائي واڑا پوير شو‬ ‫درس غا ده صبر به مه شۍ ڑنگ‬
‫غوختلۍ ُمو بيعتونه دۍ‬
‫بيائي َ‬ ‫ده صابرانو لوۓ منزلونه دۍ‬
‫‪146‬‬

‫ڈير تعجب دے علۍ وائينا کاوۍ‬ ‫اوس به زه دسے امتحان ويرکم‬


‫هر چوک يقين څه په مرگ ريختيا کاوۍ‬ ‫څه بيعت ٹکۓ ورنا پوير کم‬
‫نو هغا کس بيا څرنگ خاندا کاوۍ‬ ‫څه تر قيامتائي بيا خ َولے بند وې‬
‫حسين غالمه دا حق قولونه دۍ‬ ‫عباسه ورورا دا مه خيالونه دۍ‬

‫حسين غالمه بے ِحس پرچم دے‬ ‫عباس فرمانکه څه ڈيرا خادے‬


‫عباس په الس وۍ نو محترم دے‬ ‫خو ما راوڑۍ يوا التجا دے‬
‫شمر په الس وۍ لعنت په وايا‬ ‫بے حدا تگۍ گل سکينه دے‬
‫بس شخصيت کے ٹول کمالونه د‬ ‫اُوبو راوڑلو مه خواهشونه دۍ‬

‫حسين اُوچات شه َوژاڑيدلو‬


‫سکينه مشکۍ څه وليدلو‬
‫دواڑا السونائ ده عباس څاپ ُکو‬
‫حسين غالمه گران بلتانونه دۍ‬

‫نوحه‬

‫څرنگ به ڈاک مشک ده اوبوراوڑے په بيال ورورا‬ ‫چاتا مه پريگدے ورورا ته څه نن اوبو تا څے‬
‫ما دليرا ورورا تنها غشيو بارانو تا څے‬ ‫توراده په نيام څه مشک په مٹ گانڑوديخنوتا څے‬

‫حجت تمام کا نور کا هر څه شۍ ده رب په رضا‬ ‫يوه الس کےمشک اولگام وڑےورورا بل الس کے علم‬
‫ته فاتح ئيه نن ده فرات بيا غو کنارو تا څے‬ ‫مٹے ده اُونے کا څه زَئې څاپ کم بلتانو تا څے‬

‫حسين غالمه ساقۍ خواند کا ده اُوبو په کنار‬ ‫کابُريرراو ڑے خو وه منځ کے ده ملگريو راوان‬
‫هر څو موال ويلو ورورا وڑم ده کا خيمو تا څے‬ ‫ته ده ورورا بيال منافقو خون خوارو تا څے‬

‫مثنوۍ‬

‫سپاه ساالر َد چا شهيد شۍ‬ ‫عباس حسين واتا گويا شه‬


‫ده غه سلطان َد گويا ڑانگ شۍ دربارونه‬ ‫وا موال جارشم وشوا راکا رخصاتونه‬

‫موال زه چا باندے ساالر يم‬ ‫حسين فرمانکه بيڑا ماکا‬


‫ُکوم دۍ سپاهيان دما څه جوڑۍ کم صفونه‬ ‫سپاه ساالر ئيه ته دَما َوکا فکرونه‬
‫‪147‬‬

‫ده سکينه مشک به را ڈاک کم‬ ‫فوج کے مه هيچوک پاتے نه ش‬


‫ڈاک به راوڑم څو مه پرےنوۍ وڑمندونه‬ ‫ځکا ده غواڑم درنا جنگ اجازتونه‬

‫موال کا مٹے چيرے پرے نشۍ‬ ‫کا بيا ده جنگ اجازت نوۍ‬
‫ده سکينه مشک به زه نيسم په غاخونه‬ ‫آوريداۓ نشم نور ده اوڑکيو فريادونه‬

‫موال کا مشک چيرے سرواۓ شۍ‬ ‫سکينه مشک ما واتا راکه‬


‫بيا ده عباس ځوانۍ نا ا ُو وينځا السونه‬ ‫ويائې څه تندو نامه وچ ش َولو حلقونه‬

‫موال حيسن حسين غالمه‬ ‫زه به اوبه ورپارا راوڑم‬


‫غازۍ عباس َد پارا څاپ کڑلو مٹونه‬ ‫اجازت راکا څه زه څم په دريابونه‬

‫کا په رضا اُوبه رانکۍ‬


‫اوس به خالۍ کم ظاليمانو نا نهرونه‬

‫بيان‬

‫په دۍ غاگ ده مات حيسن ده مليۓ تير که‬ ‫گلدسته څه کا څه زڑه شادمان نوۍ‬
‫ورور تنها پريخلل بايد په بيوان نوۍ‬ ‫حُسن څکا ده ليدوئۍ څه چشمان نوۍ‬

‫ورورا اُس به په ديخنو کے حسين څه کۍ‬ ‫ال فراتا ساقۍ دسے نعرے وکے‬
‫څه ناصر ورسا سپاه ساالران نوۍ‬ ‫آقا راشه بيا به سترگو ديدان نوۍ‬

‫عباس ويلو ساالر غواڑے فوج ُکجادے‬ ‫ده خيمو په لور به هيچيرے وے نرم‬
‫ساالر څکا څه په فوج کے سپاهيان نوۍ‬ ‫څو سيراب ده سکينه وچ لبان نوۍ‬

‫ده بنديانو ساالرۍ کا ال ما غواڑے‬ ‫اۓ صابرا اوس بے شک کاوا صبرونه‬


‫په عباس کے به ده دۍ صبرتوان نوۍ‬ ‫څه ژمداۓ درتا عباس په جهان نوۍ‬

‫په نيزو کاشۍ بلند رنگين سارونه‬ ‫شاهنشاه جنگ په ميدان ا ُونه واتلم‬
‫ده عباس سار به الال په سنان نوۍ‬ ‫نو ده جنگ به مه بيا څرنگ ارمان نوۍ‬

‫امامان ده امامت په رمز پ ُوهيگۍ‬ ‫حيسن غاگ َوکه بادشاه رتا ا ُونه ئيه‬
‫بند سردار کا عابدين څه طوطيان نوۍ‬ ‫بے وزيرا په دُنيا بادشاهان نوۍ‬
‫‪148‬‬

‫ويلے شاه آسک که نيشان حسين غالمه‬ ‫موال اسک کڑلو السونه غاڑواتو تا‬
‫نيشان څه کا څه توغدار ده نيشان نوۍ‬ ‫څه به غاڑوزۍ څه چا بازؤان نوۍ‬

‫کچﻬ ادهر اُدهر‬

‫شهد کۍ مکهيوں سے چيونٹيوں سے تو پوچهو‬ ‫مسلمانو جهاں جهاں جمهوريت هے‬


‫کهيں گے اختالف هو تو انسانيت هے‬ ‫پارٹياں دشمنياں هيں وهاں اذيّت هے‬

‫کاش حاکم کا انتخاب امتحان سےهوتا‬ ‫علم و دانش کا جمهور ميں کزر هۍ نهيں‬
‫نهيں مگر حسين غالم جس کۍ اهميت هے‬ ‫يهاں هے بهينس اس کۍ جس کۍ اکثريت هے‬

‫حاکم هوگا تو واحدانيت ميں‬ ‫اکثريت هے جهنم ميں فرماتا هے قرآن‬


‫هونگے محکوم اکثريت ميں‬ ‫يه حقيقت هے تو پهر باقۍ سب خيريت هے‬

‫فرشتوں نے اکثريت کا کها‬ ‫يهاں انتخاب هوتا هے تو اکثريت پر‬


‫هللا نے علم و حکمت کا کها‬ ‫کالج ميں امتحان هوتا هے جو اصليت هے‬

‫فرشتوں نے کها همارۍ اکثريت هے‬ ‫جو حکومت چالۓ اُن کا امتحان نهيں‬
‫هللا نے کها يهاں علم کۍ فوقيت هے‬ ‫اس لۓ غصبيّت۔ قوميت۔ جاهليت هے‬

‫گفتار‬

‫غاگ ده هجران دے عباسه ورورا‬


‫مخ تجلۍ ده ورورا ده طُور دے‬ ‫رنگ ده بدان دے عباسه ورورا‬
‫خائيسته جبين ده په وينو نور دے‬ ‫سار خو َد ماپه زنگانه چيگدا‬
‫بنۍ هاشمو څوارلسم اونگۍ‬ ‫ورستۓ ديدان دے عباسه ورورا‬
‫مخ ده مرجان دے عباسه ورورا‬
‫ده بادشاه زويا گل مه ده زڑه ئيه‬
‫ال ٹول بدان ده وينے واريگۍ‬ ‫دۍ تورو خاورو اليق خو نه ئيه‬
‫ليٹ په ليٹ آوڑے ورورخو ده مڑيگۍ‬ ‫پروت په گرمۍ ئيه په تاودو ريگو‬
‫څه ته فرياد کۓ په نايا زڑه ده‬ ‫پرادۓ وطن دے عباسه ورورا‬
‫الال بيريان دے عباسه ورورا‬
‫‪149‬‬

‫په سترگو ٹيٹ ده واڑا بانڑه دۍ‬ ‫خه ده پوهيگم څه ئيه راوان‬
‫واڑا خابرے ده بلتانه دۍ‬ ‫ما ده پريگدے په بيابان‬
‫څه ته بيليگے زه ژمدون څه کم‬ ‫خو دورا واورا دَما بے تانه‬
‫ڑانگ مه جهان دے عباسه ورورا‬ ‫نور عمرگران دے عباسه ورورا‬

‫دتا په شانے به نوۍ ورور دَچا‬ ‫ماتا ده نه دۍ ويلۍ څه ورورا‬


‫زينب په شانے به نوۍ خور دَچا‬ ‫اخيرۍ وخت دے ده سترگو تورا‬
‫تاال به نشۍ مو په شان کور دَچا‬ ‫يو ځال خو اُويا رتا څه ورورا‬
‫باغ مه خزان دے عباسه ورورا‬ ‫دامه ارمان دے عباسه ورورا‬

‫حسين غالمه مظلوم نعريکے‬ ‫په غاڑواتو ده جُدا کيدل شۍ‬


‫حيسن ده ورورا خم که مليۓ کے‬ ‫بے السو کال چوک غاڑواتل شۍ‬
‫شونڈے ده ورو ورو َو راپاولے‬ ‫زه به په ريگو درسارا څملم‬
‫کا زنکدان دے عباسه ورورا‬ ‫دا امتحان دے عباسه ورورا‬

‫نوحه‬

‫وا موال واخال سالمونه‬


‫ده خپل سپاه ساالر‬
‫تا به بيا چوک بيائې خيموتا۔ بس دورا خو رتا کا‬
‫کاپاتۍ کيگےته ديخنوتا ۔ ما دۓ ځاۓ کےولما کا‬ ‫ديرۍ ک ُو تاتا تکليفونه‬
‫يونسے ما ال ميدانونه ۔ هم دۍ ځاۓ يم ايسار‬ ‫بے السو علمدار‬

‫بل دمادا په زڑه ارمان دے۔ ارواح واتو واتو کے‬ ‫تکليف مه ځکا درتا دير که ۔څه ته مه وے ارمان‬
‫تگۍ واڑا سکينه جان دے۔ ويالڑا په خيمو کے‬ ‫ځان ده غالم واتا حاضر کا۔ بس َوبشۍ ديدان‬
‫کاوۍ به اوڑکۍ فريادونه۔ اوبو په انتظار‬ ‫چے خو ده خللوزنگانونه۔ خواسک مه نکے سار‬

‫اخير موال مشک اونيشان۔ اوچات که ال ناکاما‬ ‫زه نماسے يم ده عمران۔ اوته ده عبدهللا ئيه‬
‫پاتے په ځاۓ شه پهلوان۔ بس ته حسين غالمه‬ ‫ورور ويل دَما واتا دۍ گران۔ بس ته دما آقا ئيه‬
‫ليکها ده اوخيو په رودونه۔ مرثيے ده وافادار‬ ‫دا رتا را نکے حکمونه۔ کاواۓ نشم انکار‬

‫ئيه ده زهرا پاره جگر ۔ زه نوم الرم عباس‬


‫ارمان مه دادے مختصر۔ څه پاتے شوے بيکاس‬
‫رنا ده تندے په حالونه۔ په زڑه ازار ازار‬
‫‪150‬‬

‫نوحه‬

‫زه ده اسدُهللا زواۓ يم نوم الرم عباس‬


‫وڑم ده ارمان دا څه رنا پاتے شوے بيکاس‬ ‫ځان پماگلگون نکے۔ځان رنگ دما په خون نکے‬
‫څرنگے تنها ئيه ځان ما باندے محزون نکے‬ ‫ته دما آقا ئيه اوچات مه په زنگون نکے‬

‫تا سار به آقا ال ريگو چوک اوچاتا وينا‬ ‫ماتا بابا ويلۍ دۍ قائم يم په اصول‬
‫سار ده عباس ځکا پورتا نکے ال زمينا‬ ‫زه زواے ده علۍ يم اوته زواۓ ده رسول‬
‫ته ارمان دما ئيه غمونه مه افزون نکے‬ ‫ته دما بادشاه ئيه عاجز مه ال مسنون نکے‬

‫تا به چوک خيموتا وڑۍ بيا دورا خو رتا کا‬ ‫پالرمه زواۓغوختل وادَئې کاوالوته موجود وے‬
‫ته څه پاتۍ کيگے عباس دۍ ځاۓ کے ولما کا‬ ‫زه ئې تا خدمت تا غ َوختے يم په غالمۍ کے‬
‫څورا غمزده ئيه غمونو مه بلتون نکے‬ ‫ته دَما موال ئيه محروم مه په ژمدون نکے‬

‫ده وفا منزل څورا مشکل دے تا تر فهما‬ ‫زه نماسۓ يم ده عمران او ته ده عبدهللا ئيه‬
‫اوس وفادارۍ تميز کاوا حيسن غالمه‬ ‫زه ا ُو يم په ک ُومے خولے څه ته دَما الال ئيه‬
‫ته غالم ده چائيه پوير ده غه مضمون نکے‬ ‫ته حجت هللا ئيه ما غالمۍ نا ستون نکے‬

‫مثنوۍ‬

‫وا موال زڑه مه دسے غواڑۍ‬ ‫شاهۍ لحاظ وشوا کے پريگدا‬


‫څه ته رنگ نشے مانا څۍ وينو رودونه‬ ‫وا ساقۍ چيگدا سار دَما په زنگانونه‬

‫زه څه دتا په وينو رنگ شم‬ ‫وا موال دورا رتا اويا‬
‫گويا دتا وفا به جوڑ شۍ رسيدونه‬ ‫تا سار به چوک آسکاوۍ خاورو ال گردونه‬

‫موال تا حکم سار په سترگو‬ ‫سار به دما خولۍ اوچات کۍ‬


‫خوما بس پيش ک ُو موال تاواتا عرضونه‬ ‫دورا څه ٹولو به ماالندے شۍ سارونه‬

‫سترگے ده اوخيو نا شوے ڈاکے‬ ‫بيا سار دما هم دسے پريگدا‬


‫ورورا شديد دۍ اويا کوم زخم دردونه‬ ‫همدۍ ديخنو تا څه مه يوشۍ تکليفونه‬

‫دا ده زخمونو ژاڑا نه دے‬ ‫زه به خپل الس سار الندے چيگدم‬
‫ده سکينه مه ياد شو تندو فريادونه‬ ‫عباسه اويا دَتا چيتا دۍ السونه‬
‫‪151‬‬

‫حسين غالمه وفا ژاڑۍ‬ ‫څا څه خيمو په لور ده يوسم‬


‫څه وفادار دُنيا نا خلۍ رخصاتونه‬ ‫عباسه خوائيندے څه پتا َوکۍ ويرونه‬

‫موال همدۍ ځاۓ که مه پريگدا‬


‫يا اويا تا به بيا چوک وڑۍ ال ميدانونه‬

‫نوحه‬

‫دا کوم ظالم درنا خائيسته مٹے جدا کے‬ ‫عباسه ورورا آواز راکا نازانينا‬
‫په وينو سور نيشان به چوک اوچاتا وينا‬ ‫زه ده الال يم چيتا َولويدے ال ذينا‬

‫تنها ده پريخلم ده ديخنو په منځ کے ورورا‬ ‫وا وفادارا ورورا چا رنا جدا کے‬
‫ده ذوالجناح به مه چوک نيسۍ جيالبونه‬ ‫ماشومے اوڑکۍ ورورا تا په طعمے دينا‬

‫زه به بۍ بيانو تا بس دورا خبار يوسم‬ ‫وا ساقۍ جانه سکينه تا به څه ويايم‬
‫څه وشوا اوس ده مليۓ بند پارا تاڑينا‬ ‫په وچو شونڈو انتظار دَتا کاوينا‬

‫حسين غالمه څه السونه ده چانوۍ‬ ‫وا ميڑانيا تا بۍ بيانے چاتا پريخلے‬


‫غا به کوم شان ده غاڑ واتو کوشش کاوينا‬ ‫شيرينے خوائيندے تا په ڈاڈ راغلۍ دينا‬

‫وزيرا ورورا وشوا ماتا مه مليا شوا‬


‫ديخنه به ورورا اوس پما سخے کاوينا‬

‫گفتار‬

‫څرنگ گلزار ئيه په وينو سرو کے‬ ‫عباسه ورورا مليا مه خم دے‬
‫غريب حسين ده پريخله ديخنو کے‬ ‫ده جدائۍ مه درتا سالم دے‬
‫وا ده حيسن ده لخکر توغدارا‬ ‫دورا پوهيگم په کربال مه‬
‫وشوا الال ده عمر تمام دے‬ ‫وشوا ده گلو باغچه نيالم دے‬

‫حسين ده ورورا ازار ازار که‬ ‫سپاهيان مه واڑا په وينو رنگ شو‬
‫څه تا خپل ورور سا دسے گفتار که‬ ‫واڑه باچۍ مه التندو تنگ شو‬
‫غوڅ نکے‬‫څه صبر وکا سار مه َ‬ ‫څه ته راوان شوے ال چا گيال کم‬
‫آستاولۓ ورور تا پيغام دے‬
‫َ‬ ‫ما‬ ‫ال هر طرفه په حيسن غم دے‬
‫‪152‬‬

‫څه واپس ويرم زه خيمگاه تا‬ ‫زه ده الال يم غمو وايلۓ‬


‫کا څه ويل نشم نور سکينه تا‬ ‫دتا اواز يم په زڑه داغلۓ‬
‫دا سرواے مشک به ورپارا يوسم‬ ‫سار خو دما په زنگانه چيگدا‬
‫شيرينا ورورا پما ناکام دے‬ ‫رنگ ده په وينو هو يو اندام دے‬

‫حسين غالمه حق وحدانيت دے‬ ‫بيال ده پريخلم بے کليه کورا‬


‫باطل جاهلو جمهوريت دے‬ ‫يو ځال خو اويا رتا څه ورورا‬
‫شهيد په حقو وۍ سعادت دے‬ ‫ده قوت مٹے ده چا جدا کے‬
‫دا درس خايلۓ مظلوم امام دے‬ ‫پاره پاراه ده يخۓ علم دے‬

‫نوحه‬

‫سار دما په زنگون چيگدا ريگستان دے‬


‫بس لحاظ شاهۍ پريگدا زنکدان دے‬

‫ال کوم زخم په ستم شوے‬ ‫گرانا ورورا ريگ تاو ده دۍ‬
‫څه ده سرے سترگے پُر نم شوے‬ ‫زخمۍ سار ده چيخلو نه دۍ‬
‫دتا اوخيو مه زڑه پرے که څه هجران دے‬ ‫ځکا ما زنگون وايلۓ تا ده شان دے‬

‫دا ده زخمو ژاڑا نه دے‬ ‫ا ُويا ته څه ذوالجناح نا‬


‫ما واڑا بۍ بۍ په زڑه دے‬ ‫شے را کوز َد ما سلطانه‬
‫تگۍ پاتے شوا ده تندے عمر گران دے‬ ‫سار به چا په زنگانه کے دا پرسان دے‬

‫څا څه يو َد سم خيمو تا‬ ‫ورورا ويلے ده ارمان دے‬


‫ده حرم نعرو سورو تا‬ ‫زه به الس چيگدم سار الندے‬
‫ٹول حرم ارمان دتا سترگو ديدان دے‬ ‫حق دتا دے څه بے السو ده بدان دے‬

‫آقا تا به چوک بيا يوسۍ‬ ‫ما موال دَما آقا ئيه‬


‫کا تا تن به بيال اوسۍ‬ ‫سترگو نور ده مصطفۍٰ ئيه‬
‫ته څه نه څے دما تلل ده وفا ذيان دے‬ ‫څه مه رنگ په وينو نشے دا ارمان دے‬

‫ده وفا فقط ال ناما‬ ‫زه څه تا په خون رنگين شم‬


‫ئيه اگاه حيسن غالمه‬ ‫ده وفا به ده ضامن شم‬
‫ده وفا ناخکا ده مير عباس نيشان دے‬ ‫جوڑ مثال مه ده دو قالب او يو ځان دے‬
‫‪153‬‬

‫نوحه‬

‫څاڅه په وليو ده مظلوم حسين خيمو تا يوسۍ‬


‫ماشومے اوڑکۍ انتظار دتا کاوۍ دلبرا‬
‫واده بيکاسو ورورا۔ دَما بے السو ورورا‬
‫خوائيندے څه مانا تاپوختنا وکۍ‬ ‫په ڈيرے مينے به عباس درسا خيمو تا ويرۍ‬
‫ورور به َد څرنگ ځوابونه جوڑاوۍ دلبرا‬ ‫خو اويا تا به چوک خيمو تا راساوۍ راهبرا‬

‫سروۍ مشکونه يوسا۔ ماپرے السونه يوسا‬ ‫بل زه ده وڑلو نه يم۔ َد آسکا ولو نه يم‬
‫بل مه نيشان يوسا آقا په َولۍ‬ ‫وينے َد ما به په آقا پرۍ وزۍ‬
‫دا نشانے دَما حرم تا ڈيرے دۍ راهبرا‬ ‫مور ماتا تا ده غالمۍ وايلۍ دۍ راهبرا‬

‫خور ده نيشان وگورۍ رنگ بازو وان وگورۍ‬ ‫هرڅه تينوک دۍ ورورا۔ بل دماچوک دۍ ورورو‬
‫څه سرواۓ مشک ده ماشومان وگورۍ‬ ‫کا رنا پاتے شوے تنها په گرمۍ‬
‫ٹول به النڈے َد ژمدون شۍ ڈاڈگيرۍ دلبرا‬ ‫ديخنه به ماباندے بےجا سخے کاوۍ دلبرا‬

‫دوا ورونڑا دوا گلونه غاڑواتو دوا السونه‬ ‫څرنگ مه بياۓ په کور۔ وڑل دَشۍ وليو په زور‬
‫حسين غالمه عباس َوکے زارۍ‬ ‫ما ده نيولو ځايونه پاتے نه دۍ‬
‫دا احسان ڈيردےڅه شوےماسا غارغآڑۍ راهبرا‬ ‫السونه ما ال وليو ليرے پاتے دۍ راهبرا‬

‫نوحه‬

‫بس دا ورتا خايم څه دا رازونه دۍ ده خداۓ‬


‫ورنه غازۍ عباس نا اوبه نشو بانداوۓ‬ ‫ما نهر واتا پريگدا علقمے په لورۍ څم‬
‫بس يو ځالۍ فرات باندے قبضه ورنا کاوم‬ ‫زه تگۍ سکينه پارا ا ُوبه ورنا راوڑم‬

‫ما واتا ده ويائې اوبه وڅخا په زارۍ‬ ‫ال تندو به خيمو کے وۍ غاگونه ده عطشان‬
‫بيا به درنا ديرکو ده لخکرو سردارۍ‬ ‫او زه به شم باللۓ اهلبيتو پاسبان‬
‫آقا لگ مه ورپريگدا زه سبق ورتا خايم‬ ‫نا دا کال کيداۓ شۍ زه به اور او لوگے شم‬

‫پهرے کا په فرات دۍ څه دما نيشتا پرواه‬ ‫عباس خو زه يم هم ده غازۍ باللۓ شم‬


‫فرزند زه ده حيدريم حيدر دست يد هللا‬ ‫زه علمدار يم بيا به ساقۍ باللۓ شم‬
‫سترگے به غاڑاوۍ زه به اوبو کے ودارم‬ ‫دا مشک ده سکينه به ال اوبو راڈاکاوم‬
‫‪154‬‬

‫السونه مه څو پورے وۍ يو ساسکے ده اوبو‬ ‫فرات باندے به خاخ کم علم مشک به ڈاکاوم‬
‫ضائع به رنا نشۍ زه به ورزم په ديخنو‬ ‫اوتگۓ به دريا نا سکينه پارا راڅم‬
‫کاپرےمه شۍ السونه مشک به خولے کے َونيسم‬ ‫فرياد ده سکينه به بيا هيچيرے نه آورم‬

‫لويستو لوستو کے گورۍ يو نقطه حيسن غالم‬ ‫نور چا جرٔات نيشتا خو کا شه غشيو باران‬
‫تلو تلو کے يوا خابرا عباس َوکا تر امام‬ ‫سينے سا به مشک َوالگاوم مخے به کم ځان‬
‫شولے تالے بيا خيمو تا نه راڅم‬
‫اوبه کا َ‬ ‫اوبو په حفاظت به خپال وينا تاالوم‬

‫بيان‬

‫چوک پخو الندے ده آس راغللو کشته شو‬ ‫علقمے په دوش پهره وا ده خناس‬
‫چوک شو تورے سا ژمدون غضب نا خالص‬ ‫اوبه بند وے ده رسول په آ ِل خاص‬

‫عزرائيل دسے مصروف وه جان ُکشۍ کے‬ ‫يو ځال شور ژرانگا شروع شوا علقمے کے‬
‫لکا ځاۓ ده تحرير نوۍ په قرطاس‬ ‫يو غوغا شوا راسيداۓ نشه غياث‬

‫ده اوبو پهرادار خپل ځان په پهرے شو‬ ‫غشۍ ولواتو په مثل ده مرغانو‬
‫خو ده ځان پهرائې هم شوا ستياناس‬ ‫نيزے تورے پڑکيدَلے ُکوز او پاس‬

‫االمان نعروکے باز په شان راوان وه‬ ‫تورو پڑک لکا بجلۍ وينو باران شه‬
‫اخيرنهر تا شه ُکوز لکا غواص‬ ‫ده لخرو شه ظاهر خوف او هراس‬

‫ساقۍ مشک ده سکينه کڑلو راڈاک‬ ‫لخکر َوشليدو صفونه مات را مات شو‬
‫مگر تگۓ څۍ خپل واسۍ که بے واس‬ ‫څه لخکرو په منځ ناواته عباس‬

‫مشک خيمو په لورۍ وڑۍ حيسن غالمه‬ ‫عباس تورا چاليدا ده برق په شانے‬
‫بيا واپس شه څه ئې الس چيخله په الس‬ ‫تورا تورو باندے تال او آس په آس‬

‫خول کنگال تورے نيزے دسے ٹوٹے شوے‬


‫لکا څرنگ پرۍ کاوۍ شيشه الماس‬
‫‪155‬‬

‫گفتار‬

‫شاهين په شانے ده تا رفتار شه‬ ‫سالم مه واخال ال خوبال خولۓ ئيه‬


‫کا هر څو بيال ده خاۓ وازار شه‬ ‫هزار په سرو سرو گلو کارلۓ ئيه‬
‫فرق ده رفتار کے څرنگ را نغله‬ ‫وا ده حيسن ده توغ علمدارا‬
‫دا ک ُومے بيڑے نن راخستلۓ ئيه‬ ‫ٹول ده وفا په سبق لميسلے ئيه‬

‫څه په يوه الس ده مشک او نيشان وه‬ ‫په حُسن اونگۍ ده څوارلسم ئيه‬
‫بل ده ني َولۓ طاويه لگان وه‬ ‫قمربنۍ هاشم ئيه‬
‫مشهور ِ‬
‫کا هر څو تورو غشيو باران وه‬ ‫ده رسول ُخونا پتا رنڑا دے‬
‫بے خوفه واڑا عالم ليدَلۓ ئيه‬ ‫غروب دما واۓ خه ځاليدلۓ ئيه‬

‫څه دا بل الس هم ال تن جدا شه‬ ‫په خايست خک َولۓ تر هر َحسين ئيه‬


‫حيران په دۍ ځاۓ هر يو شجاع شه‬ ‫ده هاشميانو سترگو آئين ئيه‬
‫څرنگ ده مشک په غاخونو ٹينگ که‬ ‫په ميڑانتو کے هم افرين ئيه‬
‫عجب دۍ مشک سارا غاڑواتلۓ ئيه‬ ‫تنها په زور سوارو راغلۓ ئيه‬

‫په زڑه چاڑے دۍ بيان تيريگۍ‬ ‫هزار ديخنه ده زيز او زبر کو‬
‫هر کس ده السو په مدد لويگۍ‬ ‫زير او زبر ده ڈير په هنر کو‬
‫ال ذين بے السو مير عباس جانه‬ ‫مشک ده په يوه الس توغ ده په بل‬
‫څرنگ په گرمو ريگو لويدلۓ ئيه‬ ‫َد فرات نهر تا ناواتلۓ ئيه‬

‫څه ال ميدانا ده بيائې ورور‬ ‫ده پهريدارو ده ڑانگ صفونه کو‬


‫ويلے ده نه څے خيمو په لور‬ ‫فرات اوبو نا ده ڈاک السونه کو‬
‫وا ساقۍ جانه پوير ده ماشا‬ ‫بيا ده کے تالے په وچو شونڈو‬
‫وريرے په ڈيرے بيڑے باللۓ ئيه‬ ‫فرات درياب نا بيا راواتلۓ ئيه‬

‫حسين غالمه گفتار ستريگۍ‬ ‫مشک خو ده ڈاک که خپال تشنه راغلے‬


‫هر څو نظام ده دُنيا چاليگۍ‬ ‫ده علۍ زويا ڈير بےپرواه راغلے‬
‫ده ميڑانيو صفت به کيگۍ‬ ‫تورا ده ميان نا بيرونا نکا‬
‫ده عباس مٹو ڈير ژاڑا َولۓ ئيه‬ ‫ده برق په شان په لخکر وراتلۓ ئيه‬
‫‪156‬‬

‫نوحه‬

‫شير ميدان‬
‫يا غازۍ ِ‬
‫عباسه ته چيتا ئيه‬
‫هاۓ دا دے دتا پرچم۔ ته څه شوے علمدارا‬
‫ميال مه ش َوال بس خم۔ کافۍ دے دا ايشارا‬ ‫حيسن ده که حيران‬
‫بس باغ مه شه خزان ۔ عباسه ته چيتا ئيه‬ ‫عباسه ته چيتائيه‬

‫دا ناخکے دتا څا لور۔ په زڑونو الگاوۍ اور‬ ‫تا مشک مه وليده ۔ اوبو نا دے پروت خالۍ‬
‫کا هجرمه لگ شه نور۔ بے حاله به ده شۍ ورور‬ ‫ته چيتا ئيه دۍ ديخنه ۔ کا بيا ستون شوے ساقۍ‬
‫بس نور نه الرم توان ۔ عباسه ته چيتا ئيه‬ ‫ڈير پاتے يم گريان۔ عباسه ته چيتا ئيه‬

‫عباسه واڑا حرم ۔ وه تا په مٹو ڈاڈا‬ ‫څا مخکے وا ذوالجناح۔ ما ورور تا َوراساوا‬
‫کا يوشم دا رنگ علم۔ ماتم به شۍ برپا‬ ‫عباس مه کا مليا ۔ اوس ماتا په کربال‬
‫په طعمے دۍ ماشومان ۔ عباسه ته چيتا ئيه‬ ‫نصيب مه شا ديدان ۔ عباسه ته چيتا ئيه‬

‫دا مشک په غشيو چور۔ کا َوگورۍ سکينه‬ ‫دا الس خو دے ده تا۔ اۓ ورورا ته چيتا ئيه‬
‫تپوس به کاوۍ ضرور ۔ څه څه شه دما کاکا‬ ‫تا الس به کم بوسه ۔ غمخواره ته چيتا ئيه‬
‫بيا څه َوکم بيان ۔ عباسه ته چيتا ئيه‬ ‫تالش به کم بيوان ۔ عباسه ته چيتا ئيه‬

‫څو ځالۍ شه کوز ال ذين۔ حيسن ڈير ارمانۍ‬ ‫دا بل الس هم ده تا ۔ په ريگو ده زه گورم‬
‫حيسن غالمه دين ۔ بقا دے په قربانۍ‬ ‫په وينو دے زيبا ۔ خو تا ده زه نه گورم‬
‫مظلوم کاول فرمان ۔ عباسه ته چيتا ئيه‬ ‫بے السو ده دے ديدان ۔ عباسه ته چيتا ئيه‬

‫گفتار‬

‫راشا د مادۍ اواز په لورۍ‬ ‫عباس فرمانکه خپال آقا راشا‬


‫ليدل ده نشم وينے ده اورۍ‬ ‫په ڈيرے بيڑے فرات په خوا راشا‬
‫سترگے مه ڈاکے دۍ السرو وينو‬ ‫غالم ده ولويده آس ال ذينا‬
‫ديدان ده پارائې کا صفا راشا‬ ‫ديدان َد پارا مه شاهنشا راشا‬

‫ته رتا خپال صفا چشمان کا‬ ‫وخت مه قريب دے په سار زخمۍ يم‬
‫بيا سکينه ده ساقۍ ديدان کا‬ ‫فقط َد تا ده ديدان سوالۍ يم‬
‫څه زه ده وکسم شرين جمال‬ ‫فرات په غاڑے مه اوس بيا موما‬
‫دامه ارمان دے په الوداع راشه‬ ‫رخصاتۍ راکا ال خيمگاه راشا‬
‫‪157‬‬

‫دوا ورونڑا څرنگ دۍ غاڑواتلۍ‬ ‫ويلۍ به نه ُوو ما درتا چيرے‬


‫په گرمو ريگو دۍ څمالستلۍ‬ ‫څه ما ال سترگو وينے کا ليرے‬
‫غازۍ مجلس دے امام ده ژاڑۍ‬ ‫ما مجبورۍ دے ځکا ده ويايم‬
‫حسين غالمه ته په ژاڑا راشه‬ ‫السونه نيشتا دما هر دوا راشها‬

‫په اواز راشا زه پاراتۓ نشم‬


‫اشاره هم زه درتا کاوے نشم‬
‫بے السو پروت يم په گرمو ريگو‬
‫خپل علمدار ده رخصاتاوا راشا‬

‫نوحه‬
‫ديراغلم ورورا قريب‬
‫خو غريبو کے غريب‬
‫شوم بے نوا‬
‫اوس ريختيا َ‬ ‫ادريکنۍ يا شاهنشاه‬
‫څرنگ ده کم اوس الوداع‬ ‫اوس ساقۍ کا الوداع‬

‫راشا دَما ترڅنگ راشا‬ ‫لبيک لبيک هاۓ وا ورورا‬


‫وينو سا نشے رنگ راشا‬ ‫ماتا مه شوا مليا ورورا‬
‫سار دَما دے شکسته‬ ‫ته وے دما ژمدون تکيه‬
‫اوس ساقۍ کا الوداع‬ ‫څرنگ ده کم اوس الوداع‬

‫تا په وينو کا شم رنگين‬ ‫اۓ اقائي اۓ حجت‬


‫دابه سند جوڑشۍ ُمبين‬ ‫نيشتا ده پاراتو طاقت‬
‫يو به ده سم تر خيمگاه‬ ‫مٹے مه دۍ هر دوے جدا‬
‫څرنگ ده کم اوس الوداع‬ ‫اُس ساقۍ کا الوداع‬

‫دانه دے رسم غالمۍ‬ ‫ورورا دما بازو وے ته‬


‫تابه خيمو تا چوک بيائي‬ ‫ده حيدر ارزو وے ته‬
‫ته نه څے نو ما ما بيا يا‬ ‫الس جدا شه اوس دما‬
‫اوس ساقۍ کا الوداع‬ ‫څرنگ َد کم اوس الوداع‬

‫وه شه ده جدائ سالم‬ ‫اۓ امامۍ زر راشه‬


‫بند که بيان حسين غالم‬ ‫لگ ما په نظر راشه‬
‫ويلو فرزن ِد زهرا‬ ‫څه وشۍ ديدان دَتا‬
‫څرنگ دَکم اوس الوداع‬ ‫اوس ساقۍ کا الوداع‬
‫‪158‬‬

‫مثنوۍ‬

‫يو غشے دسے په مشک راغۓ‬ ‫کا ما السونه جدا نه وے‬


‫څه سروۍ مشک نا اوبو َوکو رخصاتونه‬ ‫په خيمگاه به نه ُوو تندو فريادونه‬

‫شولے تالے‬‫څه اوبه مشک نا َ‬ ‫کا آقا صبر تلقين نه وے‬


‫بيا مه خيمو تا ده تلو نه ُوو جوازونه‬ ‫په علقمے به ده يذيد نه ُوو فوجونه‬

‫بے السو بيا په ديخنو ستُون َشوم‬ ‫هر کار ده السو په زور کيگۍ‬
‫ما په فرات و ُکو بے السو جهادونه‬ ‫څه کاول نشۍ څه چانوۍ وڑمندونه‬

‫ده گرز گزار ال ذين جُدا کم‬ ‫خير کا السونه مه جدا وے‬
‫ده زهرا زويا اوس مه واورا آوازونه‬ ‫ما به غاخونو کے ديروڑۍ ُوو مشکونه‬

‫دُنيا کے دَسے شجاع چوک دے‬ ‫سکينه ما نا گيال ماکا‬


‫څه بے السونو په ميدان کاوۍ جنگونه‬ ‫کيدَلو مشک باندے ده غشيو بارانونه‬

‫حسين مليا حسين غالمه‬ ‫هر څو مه مشک په سينے پٹ که‬


‫وه نيوال َوئي ُکو ميڑانۍ تا سالمونه‬ ‫خو غشۍ ڈير ُوو او دَما نه ُوو السونه‬

‫نوحه‬

‫اۓ دما برادرا ۔ حسين بے تا دلبرا‬


‫څه قلم شو بدن نا السونه دَتا‬ ‫بے نوا غوندے دے‬
‫نو ده څرنگ السترگے که غشۓجُدا‬
‫اۓ ده غمو کوثرا وفا تا غوندے دے‬ ‫اۓ عباسه خابرا التجا غوندے دے‬

‫تسلۍ وے اۓ ورورا رسول ده حرم‬ ‫تا په عمر ويلۍ نه دۍ ماتا څه ورورا‬


‫ٹول ڈا ڈا ُوو څو پورے ويالڑ وه علم‬ ‫نن خو اويا غريب بے نوا تا څه ورورا‬
‫څه ته څے سار ترسرا ڑانگانا غوندے دے‬ ‫اُويا ورور ال خاطره يوا نقطه غوندے دے‬

‫اوس به ورورا خيمو کے نعرے جوڑے شۍ‬ ‫ما ِه بنۍ هاشم حُسن داراته ئيه‬
‫ده ديخنو به پمو حوصلے جوڑے شۍ‬ ‫ڈاڈگيرۍ ده حرم علمدارا ته ئيه‬
‫بس ده جنگ اوس حاضرا فيصله غوندے دے‬ ‫ته کے چاده نظرا يوا شکوه غوندے دے‬
‫‪159‬‬

‫حسين بے السو ورور سارا غاڑے واتل‬ ‫سار اوچات کا ورورا زنکدان دے دَتا‬
‫اۓ حسين غالمه شه گلونو کے گل‬ ‫دورا ا ُويا رتا څه ارمان دے دَتا‬
‫ورور والۍ ده بهترا آئينه غوندے دے‬ ‫څه ده روح دا کونترا په ه َوا غوندے دے‬

‫نوحه‬

‫را ده وڑے ا ُوبه په خيمو واڑا ده سيراب کڑلو‬


‫صفونه شومات ده ديخنو زڑونا ده کباب کڑلو‬ ‫زه ال تا قربان ساقۍ څورا حُسن دار وے‬
‫زياتۍ ک ُو فوجيان ساقۍ ته فتح اظهار وے‬ ‫عقل دے حيران ساقۍ ته ثانۍ ده پالر وے‬

‫تا اوبه راوڑے واساقۍ ده نهر پهرے باندے‬ ‫پالر ده علدار ساقۍ وه ده رسو ِل خدا‬
‫زياتے شوے پهرے وا ساقۍ بيا په علقمے باندے‬ ‫ته شوے علمدار ساقۍ ده فرزن ِد فاطمه‬
‫س ُو شهيد سپاهيان ساقۍ ته چا کماندار وے‬ ‫گودر آبدار وے‬‫خاخ ده که نيشان ساقۍ په َ‬

‫ارض کربال باندے‬


‫ِ‬ ‫شولے‬
‫کال تنها پاتے َ‬ ‫غالم حيسن‬
‫ِ‬ ‫پالر ده وه غالم نبۍ ته شوے‬
‫العطش نعرے وايلے اوڑکيو خيمگاه باندے‬ ‫ناظم حيسن‬
‫ِ‬ ‫ناظم نبۍ وه ته وے‬
‫ِ‬ ‫پالر ده‬
‫بيا شولے راوان ساقۍ بيال ِدل فگار وے‬ ‫مير کاروان ساقۍ ڈير وفا شعار وے‬
‫ِ‬

‫مشک ده سکينه وا ساقۍ وچ دتا اوگو کے وه‬ ‫څرنگے رسول هللا تل ڈير وه په علۍ ڈاڈا‬
‫تا حيسن تنها وه ساقۍ ځکا ژاڑيدو کے وه‬ ‫آل ده حيسن هم مکمل وه په ميڑانۍ ڈاڈا‬
‫گرد ُوو يتيمان ساقۍ ته اميدو ليار وے‬ ‫ده غريب خاندان ساقۍ ده زڑونو قرار وے‬

‫هاۓ ده کربال نقشه خاص بيا عباس بداال کا‬ ‫ده رسول هر جنگ کے علۍ ده لشکر ساالر وه‬
‫غا کارگزارۍ ده عباس بيا زينب سنبهاال کا‬ ‫کلمه گو هر څو ُووتخلۍ خو علۍ کرار وه‬
‫وه ده خور گمان ساقۍ ځکا ته ايسار وے‬ ‫ُوو حيسن سپاهيان ساقۍ تَئۍ سپاه ساالر وے‬

‫نهر علقمه گواه دے گهاٹ دتا اوبه دَتا‬ ‫ته څو وے جانه وه جرٔات خيکگاه تا ده نگاه‬
‫ده حسين غالم صدا دے وه ده حيسن زڑه دتا‬ ‫ديخنو په صفين کے قوت ليدۓ وه دتا وهللا‬
‫لرزاوۍ شاهان ساقۍ ته هغا گفتار وے‬ ‫اوڑکۓوےشوےځوان ساقۍ ته غضب شاهسوار وے‬

‫مثنوۍ‬

‫خور ده يو مشک اوبو کا ويارا‬ ‫دما ال گلو خائيسته ورورا‬


‫ماليدۍ نه ُوو اوبو دورا قيمتونه‬ ‫ما خيان دے پاتے شوے فرات په دريابونه‬
‫‪160‬‬

‫بے تاده ورور دسے مائيگۍ‬ ‫ال کورا نه راتلو تا الڑے‬


‫لکا صحرا ونا تنها په بيوانونه‬ ‫لکا واتلۍ اوخۍ بيرتا نه راڅينا‬

‫ورور سا ده څه خابرے َوکے‬ ‫يو تا واتو سا کور اوجاڑ شه‬


‫څه تيراوۍ دل الس بۍ بيانو په سارونه‬ ‫لکا يعسوب الگبين وکۍ پروازونه‬

‫ساقۍ اوبو په کنار خواند کا‬ ‫بۍ بيانو ساتر ذمه دارا‬
‫حيسن غالمه څه گواهۍ وۍ نهرونه‬ ‫ته الڑے پوها شوم خطرے کے شو ساترونه‬

‫حسين ده نه َوليده ورورا‬


‫ته الڑے ورور ده په ملۓ چيخلو السونه‬

‫مثنوۍ‬

‫تا مدينے نا يم راوستۍ‬ ‫دما شيرينا کاکا راشا‬


‫ُمو به بےتا چوک بيائې بيا په وطانونه‬ ‫زه به اوبو درتا بيا نه وکم سوالونه‬

‫په کجاوے کے به چے نه نم‬ ‫سکينه وچے شونڈے خا دے‬


‫تر څو کاکا رتا چے نگدے زنگانونه‬ ‫ما خو اصغر پارا ديرکڑۍ ُوو مشکونه‬

‫پالر مه ده ويائې څه شهيد شه‬ ‫پالر وم اوبو تا چيناولۍ‬


‫نو شهيدان خو ده راوڑۍ ال ميدانونه‬ ‫ما پالر سا وه کڑلو ده صبر اقرارونه‬

‫ته په ميدان ويلے ايسار شوے‬ ‫کا سکينه نا مراوار وے‬


‫پتا ڈاڈا دۍ ساتردارو ترائيندو زڑونه‬ ‫نيولۍ دۍ السونه‬
‫ما خو معافۍ پارا َ‬

‫حسين غالمه لسم وريځ دے‬ ‫مراوار ماشے کاکا جانه‬


‫خيمو تا راغلو ده عباس سپين وڑمندونه‬ ‫زه به وه نکم بيا ال تندو فريادونه‬

‫دما شيرينا کاکا راشا‬


‫ويلے ده خپلے وريرے نه اورے غاگونه‬
‫‪161‬‬

‫نوحه‬

‫حيسن بيا علمدار سا غاڑواته بديا کے‬


‫هردوےمٹے ئې څاپ کےده ورورژاڑا ژاڑا کے‬ ‫بۍ بۍ سکينه راشا رخصت کا نشانچۍ‬
‫خبار نه يو څه ويلے ده اوخۍ وارا وۍ‬ ‫خپل مشک ورتا راواخال اوبو پارا ده څۍ‬

‫بيا مشک ده سکينه ساقۍ واچاول اُوگے تا‬ ‫تا تندوه فريادونه کاکا دۍ آوريدلۍ‬
‫وريرا ئې په شونڈو څاپ کا راوان شه علقمے تا‬ ‫اوبو اجازتونه ئې دۍ ورور نا آخستلۍ‬
‫حيسن بيا َو نيولال مليا په دواالسۍ‬ ‫تا مشک تا انتظار دے اوبه درتا راوڑۍ‬

‫غا مشک اوبو نا ڈاک شه خيمو تا شه راوان‬ ‫خيمو نا باهر ويالڑدے غازۍ نيشان په الس‬
‫ده مشک په حفاظت کے قلم ش ُو بازوان‬ ‫ساقۍ به اوس دتا شۍ ناما الرۍ عباس‬
‫خولے کے ده عباس وه يو غشۍ که خالۍ‬ ‫مشک َ‬ ‫تشنه سکينه راشا نعرے درتا وائې‬

‫عباس بے السو ستون شه دادۍ تاريخ حوالے‬ ‫دتا ده فريادونو بۍ بۍ داغا اثر دے‬
‫افسوس حسين غالمه اوبه څه شولے تالے‬ ‫ساالر دتا خدمت تا الس په نامه حاضر دے‬
‫شولو تگۍ واڑه واڑه باچۍ‬
‫ٹول پاتے َ‬ ‫فرات په لور راوان دے ته ويرکا رخصتۍ‬

‫تا العطش نعرے وے عباس څه واوريدلے‬


‫امام تائې ال غما زارۍ دسے کاولے‬
‫آقا آوريداۓ نشم فرياد ده شهزادۍ‬

‫نوحه‬

‫رسول ده کور قلعه ئيه۔په سرو وينو ذيبا ئيه‬


‫خوائيندے ويلے پرۍگدے ۔ په څه ورنا خفا ئيه‬
‫اۓ ورورا ساتردارے ۔ دۍ تاتا انتظارے‬ ‫وا ورورا حُسن دارا۔ کاوم درتا ايشاره‬
‫او ته ده مراوريگے بے وجهے علمدارا‬ ‫څه ته الما راوان شوے۔ دا ورور په مڑيو شمارا‬

‫کا ما سارا خوليا شے ۔ خيمو تا واپس راشے‬ ‫ده هاشميانو اونگۍ ۔ پتامه زڑه رنڑا وه‬
‫فرات کنارا پريگدے ۔ بۍبيانو دالسه شے‬ ‫رسول لکا علۍ سا خائيستا وه شاهنشاه وه‬
‫اۓ ورورا واورا دورا ۔ سرخ رُو بشم زه څورا‬ ‫ورورا پرادۍ وطن کے ۔ تشنه په دۍ بيوان کے‬
‫څه تا ځان سارا بوزم ۔ واڑے بۍبۍ ده پاره‬ ‫ته ويلے ماپرۍگدے۔ديخنو تا بے سهارا‬
‫‪162‬‬

‫ماچوک دۍ څه بے تايم ۔ بيا څرنگے آقا يم‬ ‫تا ورورا څه پرواه دے ۔ دامشک دما سارا دے‬
‫دا حال ده فقيرۍ دے ۔ تنها يم بے نوا يم‬ ‫اوبو سارا خو لوند دے ۔ هر څو پاره پاره دے‬
‫څه ته نوے قريب ۔ زه پاتے يم غريب‬ ‫هر چوک په دۍ پوهيگۍ ۔ څه غشۓ والگيگۍ‬
‫څه گل کال خزان شۍ ۔ گليگۍ نا دوباره‬ ‫اُوبه به وروراچوک کۍ سروۍ مشک کے ايسارے‬

‫کوت کےستورے۔ ديخنه پورے را پورے‬


‫دےاونگۍ َ‬ ‫خابرے دۍ ده راز ۔ څه تا وکه اواز‬
‫حسين غالمه ته نن ۔ دا اوخۍ څرنگ اورے‬ ‫څه خپال آقا راشه ۔ غاگونو په پرواز‬
‫دوا ورونڑا مشخوليگۍ ۔ په تلو نه راضۍ کيگۍ‬ ‫زه راغلم تياريگا ۔ راڅا ما ايساريگا‬
‫تاريخ په ذريعے ده هر د ُوو کاوا نظاره‬ ‫اۓ ورورا سکينه شوا اُوبو نا توبه گارا‬

‫آقا اونه ئيه نور ۔ يو ځال خو اويا ورور‬


‫څه زڑه مه لگ خوشحال شۍ ۔ بس نورنه الرم زور‬
‫شوال ماتا‬
‫سوالونه کاوم تاتا ۔ مليا مه َ‬
‫دُنيا کے مه اوس چوک دۍ ۔ بے تانا وفادارا‬

‫گفتار‬
‫دسے مه اويا گران عموجان تا‬
‫راشۍ مو بوزئ بيا خپل وطن تا‬ ‫شهزادۍ عرض که شيرينا پالرا‬
‫کجاوے بيا کۍ ده ُمو تيارے‬ ‫فرات نا راغلے په کوما ليارا‬
‫غمجن دۍ ځۍ کو ُمو ڈير بے شمارا‬ ‫کاکا مه څه شه زر راتا اويا‬
‫ويالڑه تره تا يم انتطارا‬
‫يا پالرا بوزا ماتره په لور‬
‫خوليا کم اوخيو په زور‬ ‫ماخو ويل پالر سا به تره دما راشۍ‬
‫زه بَئ َ‬
‫يم په تره گرانا زه ده پوهيگم‬ ‫ده اوبو مشک به ده سکينه راشۍ‬
‫زارۍ دما به کۍ تره ترسارا‬ ‫پالرا کاکا مه ځان نا څنگ نکے‬
‫بيکاس ده خکارے بے علمدارا‬
‫عمل بےعلما ذرے ذرے شۍ‬
‫بے عمل علم خاورے ايرے شۍ‬ ‫وسواس مه زڑه کے ڈير پريواتلۓ دے‬
‫حسين غالمه اويا هر دواڑو‬ ‫ترور ويلو پالر ده عباس باللۓ دے‬
‫توفيق ته راکے پروردگارا‬ ‫نو تره مه ويلے رانغله پالرا‬
‫ده کاکا حال نا مه کا خبارا‬

‫ته راغلے تره مه ويلے ايسار شه‬


‫کا پالرا مانا تره مراوار شه‬
‫بيا وير شا تره مه بابا خوليا کا‬
‫اُويا وريرا ده دے بے قرارا‬
‫‪163‬‬

‫نوحه‬

‫ڈيرا بے اسرے زه بے کاکا نا يم‬


‫خپال پالرا زه کاپتا گرانا يم‬ ‫ذرشا بابا ماتا ئي خوليا راواال‬
‫ويرا ال فراتۍ ځان سارا راواال‬ ‫وشوا اوبه نه څخم ما کاکا راواال‬

‫يا ما نناواتۍ ورڅخا بوزا‬ ‫ما گمان دے تره مراوار مانا دے‬
‫څاپ بَئ کم السونه ماق بابا بوزا‬ ‫اويا سکينه ڈيرا خيمانه دے‬
‫يائي خپال ته تر خيمگاه راواال‬ ‫څکم دا سرواۓ مشک تره دما راواال‬

‫خوليا ده نکه زه به وير جوڑکم‬


‫کا َ‬ ‫پالرا زه خو صبر کے مشکورا وم‬
‫پخو کے به ده زه اوخيو باهير جوڑکم‬ ‫خوال ورور اصغر تندے مجبورا وم‬
‫ورنه ڈاڈگيرۍ ده سکينه راواال‬ ‫بيا نکم فرياد خو خپل الله راواال‬

‫چيرے کا دنيا په غم اسير شے ته‬ ‫ٹول ده ماتا گورۍ پريشانه دۍ‬


‫ڈير حسين غالمه کا دلگير شے ته‬ ‫ماگمان دے ٹول گيالمند مانا دۍ‬
‫بس يو تصور ده کربال راواال‬ ‫ٹول حرم ده ژاڑۍ تره مه بيا راواال‬

‫خه ده خدائيگو پالرا په عباس خکارے‬


‫اوبے علمدارا ده بےکس خکارے‬
‫يو ځالۍ خو بيا نيشان ذيبا راواال‬

‫نوحه‬

‫ما راوڑۍ دۍ عباس نا پيغامونه‬


‫عباس ويلو ما َد پارا په ارمان‬ ‫خورے راواال ته ماتا سکينه‬
‫سکينه پارا کا څاپ تشنه لبان‬
‫گران ُوو موتا غاڑواتلو وعملونه‬ ‫کا غآگورۍ ده ساقۍ سپين وڑمندونه‬
‫ٹول بادنۍ وه َد زخمو خزانه‬ ‫راغال وينو کے رنگينا نذرانه‬

‫کا هر څورا تسلۍ مه ويرکا َوال‬ ‫ورتا اويا دتا تندے اميد مات شه‬
‫سکينه ئې خورے ڈيرا يادا َوال‬ ‫تره ده پاتے بے السونو په فرات شه‬
‫خورے وچۍ ُوو ده سرو شونڈو سارونه‬ ‫اوبو پارائې ُوو کڑۍ کوششونه‬
‫ال فراتا راواتلۓ وه تشنه‬ ‫خوتا مشک شه لورے غشۍ نشانه‬
‫‪164‬‬

‫دا سرواۓ مشک خورے ويرکا سکينه تا‬ ‫ما ويل څا څه ورورا يو َد سم خيموتا‬
‫اويا بيا نعرے ا ُونه وائې کاکاتا‬ ‫غه ويل بيال رنا پاتے شوے ديخنو تا‬
‫گوٹونه‬
‫مقدر کے نيشتا تا اوبو َ‬ ‫زه به ويلے څم خيموتا دۍ فکرونه‬
‫صبر صبر سارا تندا تيراوا‬ ‫څه هيڅ نيشتا تاده وڑلو قرينه‬

‫بے عباس څه شه حيسن نو ال ناکاما‬ ‫دا وفانه دے څه ته پروت وے ديخنو کے‬


‫مليا ونيوال موال حيسن غالمه‬ ‫او غالم دتا وۍ يخۓ په خيمو کے‬
‫َوئۍ کو خور واتا بيا دسے وصيتونه‬ ‫زه به څه وير کاوم پالرتا ځوابونه‬
‫ده بۍ بيانو غم اوس پاتے شه په تا‬ ‫څه پامال وۍ ده زهرا ده زوۍ تنا‬

‫بيان‬

‫غوختو خيمانه‬
‫ويائې تره يم په اوبو َ‬ ‫ده اوبو په طوف الڑے نو بس الڑے‬
‫يا خو راشا يا به ماځان پسے غواڑے‬ ‫په يو ساعت ده خوائيندے ويارے کے هردواڑے‬

‫ساترمنے خوائيندے تاپورے ڈاڈا وے‬ ‫اۓ عباسه وے اميد ده ساتردارو‬


‫ڈاڈگيرۍ قيصے هرواڑا شوے بيگاڑے‬ ‫پرديدارو ده پردے ش َولے اوجاڑے‬

‫څه بيکاسه ده ورور پريخللو ديخنو کے‬ ‫ته په څه خيمو په لور رانغلے ورورا‬
‫په کوم حال به پروت وے علقمے په غاڑے‬ ‫انتظار ده وے واڑے اوڑکۍ ويالڑے‬

‫ده حسين غالم بيان به نرم موم کۍ‬ ‫څه سرواۓ مشک ده راواستاول خيموتا‬
‫غور شرط دے کا هر څو وۍ زڑه ده تاڑے‬ ‫اوڑکۍ جمع سکينه تا شولے هرواڑے‬

‫ته رانغلے سکينه ده په مشک ژاڑۍ‬


‫دۍ شيوان کۓ کا َو گورے وه به ژاڑے‬

‫نوحه‬

‫شوال ده آل رسول هللا زمانه‬


‫ديخنا َ‬ ‫اۓ خورے رتا راوال دے چيتا سکينه‬
‫پيغام دے ده ساقۍ‬ ‫پيغام دے ده ساقۍ‬
‫‪165‬‬

‫غازۍ ويلو وريرے سا دَمانه َو شه ديدان‬ ‫دا اويا سکينه تا څه واپس ده راغۓ پالر‬
‫په وچو شونڈوئۍ ما پارا کا څاپ دادے ارمان‬ ‫کاکا ده لورے ُمونا شه فرات باندے ايسار‬
‫دا پرے السونا يوسا ما وريرے تا نيخانه‬ ‫بس پريگدا انتظار ده کاکا صبر کا سينه‬
‫پيغام دے ده ساقۍ‬ ‫پيغام دے ده ساقۍ‬

‫عباس ويلو ليداۓ نشم زه تگۍ ماشومان‬ ‫اۓ لورے ده اوبو وشوا ونکے انتظار‬
‫اوبه څه شولے تالے ژمدون څکم په جهان‬ ‫اوس تندا خپل عادت کا په وفا ده علمدار‬
‫اوس ژاڑا سکينه وشوا ال تندو روزانه‬ ‫فرات کے ش َوال ڈوبا اميدونه سفينه‬
‫پيغام دے ده ساقۍ‬ ‫پيغام دے ده ساقۍ‬

‫ماتم ده مظلومانو خو هللا که محترم‬ ‫گيال وه نکے تره نا مشک ده ڈاک وه ال اوبو‬
‫ماتم باندے څه اجر خلے دا نه دے ماتم‬ ‫خو غشۍ سا سرواۓ که دَتا مشک لورے ديخنو‬
‫حيسن غالمه ليکها مظلومانو فسانه‬ ‫سروۍ مشک نا ده جوڑا شوا غمونو خزانه‬
‫پيغام دے ده ساقۍ‬ ‫پيغام دے ده ساقۍ‬

‫تا تره مه څه رانه وڑه دا دما وا مجبورۍ‬


‫وفا کڑلو خيمو واتا راتلو نا انکارۍ‬
‫راوائې ستا َوال تاواتا السونه نذرانه‬
‫پيغام دے ده ساقۍ‬

‫نوحه‬

‫دا گستاخۍ ده شمر او دا شان ده عباس‬ ‫ُ‬


‫حجت هللا زه به فرات په لورۍ څم‬ ‫اۓ‬
‫آقا لگ مه ورپريگدا زه سبق ورتا کاوم‬ ‫زه تگۍ سکينه پارا اوبه ورنا راوڑم‬

‫پهرے کا په فرات وۍ څه دَما نيشتا پرواه‬ ‫کا جنگ اجازت نوۍ تا عباس تا يا موال‬
‫سترگے به غاڑاوۍ زه به اوبو کے ودارم‬ ‫اوبو اجازت راکا دا زارۍ درتا کاوم‬

‫فرات باندے به خاخ کم علم گورۍ به ديخنه‬ ‫خيمو کے به ال تندو وۍ غاگونه ده عطشان‬
‫دا مشک َد سکينه به ال اوبو راڈاکا وم‬ ‫نا دا کال کيداۓ شۍ زه به اور او لوگے شم‬

‫دا مسک ده سکينه څه کال ڈاک کم ال اوبو‬ ‫سپاه ساالرۍ څه کا څه پاتے نه شو سپاهيان‬
‫نو تگۓ به درياب نا سکينه پارا راڅم‬ ‫علمدارۍ ختم اوس به ساقۍ ځان جوڑاوم‬
‫‪166‬‬

‫عباس حسين غالمه يو خابرا وکا دا‬ ‫نور هيڅه پرواه نيشتا خو کا شه غشيو باران‬
‫شولے تالے نو خيمو تا نه راڅم‬
‫اوبه کا ِ‬ ‫دا مشک ده سکينه به زه سينے الندے ساتم‬

‫السونه مه څو وۍ چوک نزگير هم نه راڅۍ‬


‫کا پرے مه شۍ السونه مشک به خولےکے َونيسم‬

‫نوحه‬

‫دَما خو الس ترونا شهيد ش ُو کربال په ميدان‬ ‫شيرينا پالرا اويا ويلے مه کاکا نه راڅۍ‬
‫بس دا يو تره مه دے آسرا ويلے دَما نه راڅۍ‬ ‫ويلے فرات کے شه ايسار په خيمگاه نه راڅۍ‬

‫کا مه شهيد وۍ تره بس دورا رتا اويا پالرا‬ ‫کا دا شاميان مه تره درياب اوبو تا نه پريگدۍ‬
‫راوڑاۓ دَئې نشےکاپه غويگےکے َد تا نه راڅۍ‬ ‫دسے گرمۍ کے اويا تندا ده په چا نه راڅۍ‬

‫نن شاعرويائې څه السترگوده سرے اوخۍ اورۍ‬ ‫چا خو اوبو نا ځناور هم منع کڑۍ نه دۍ‬
‫اوخۍ دۍ سپينےم ُوالسترگو اوخۍ سرا نه راڅۍ‬ ‫ترس ده هيچا ويلے په آ ِل مصطفۍٰ نه راڅۍ‬

‫لگ خو درويغ ورکے شامل کا وا حسين غالمه‬ ‫تندےبرداشت توفيق به خداۓ م ُو واتا راکۍ پالرا‬
‫ُمو ده تاريخ ريختيا خابرو سا ژاڑا نه راڅۍ‬ ‫ځکا مه گرانا پالرا هيچا نا گيال نه راڅۍ‬

‫کورمه خالۍ شه چوک څه الڑ دۍ ده ديخنو په طرف‬


‫گورم ميدان نا ده په خپال دوبارا نه راڅۍ‬

‫نوحه‬

‫پرادۍ وطن کےپه بيوان کےبےبازو شوے ورورا‬


‫شولوسرخروشوے ورورا‬
‫زنگ ده په وينوسپين جبين َ‬ ‫سار خو ِدما په زنگانه کا ال بيوان وزيرا‬
‫زه به صفاکم تا ال سرو وينو چشمان وزيرا‬ ‫څه خون بارو سترگو ده زه وکم ديدان وزيرا‬

‫څه چوک پرۍ وزۍ ال گاوۍ اوال السونه ورورا‬ ‫سار خو ده خاورو الئق نه دے ميڑانيا ورورا‬
‫شولو ال وليو وڑمندونه ورورا‬
‫تا څه جدا َ‬ ‫رڅخا خاورو باندے گل شوے َد خواريا ورورا‬
‫څرنگے کوز سوے آس ال ذينا په ميدان وزيرا‬ ‫سار را اوچات کا څه بوسه ده کم لبان وزيرا‬
‫‪167‬‬

‫حيسن غالمه هاشمۍ اونگۍ نن ولويدَال‬ ‫ميرعباس جانه پما گرانا رنگ ئيه وينو سرو کے‬
‫مظلوم حسين په دوا السۍ ئيه مليا ونيوال‬ ‫زه وشواپوهۓشوم څه پريگدےورورتنهاديخنو کے‬
‫فريادۍ َوکه بس دربار مه شه ويران وزيرا‬ ‫يو ځال خو اويا رتا ورور په زنکدان وزيرا‬

‫ده علقمے نهره په څه ده مانا ورور بيال که‬


‫ڈير مصبت کے ده حسين ده مٹو زور بيال که‬
‫زه ده جُدا کم په بيوان ال پهلوان وزيرا‬

‫بيان‬

‫ما بلتون فکر وه نکے کا څم بيال‬ ‫ب غم يم‬


‫خورے زه عباس ناميگم ل ِ‬
‫تر اوبو به ليار کڑم جوڑا پُر عزم يم‬ ‫ژاڑا ما زواۓ ده حيدر شکن صنم يم‬

‫زه به وينے او اوبه کم گاڈے واڈے‬ ‫حُسن ده هللا عطيه دے گرانے خورے‬
‫ده علۍ زواۓ يم بنين نور چشم يم‬ ‫مشهور کا زه قمر بنۍ هاشم يم‬

‫ده وريرے ساقۍ څه جوڑ شم گرانے خورے‬ ‫ابوالفضل مه کنيت ال فرزند دے‬
‫دسے وه گانڑا کامياب په هر قدم يم‬ ‫علمدار هم مشهور رب په کرم يم‬

‫څه ساقۍ ناما دَما شۍ مشهورا‬ ‫اوس ساقۍ نامے گاٹلو تا راوان يم‬
‫گانڑا ستوراۓ عاشورے ده محرم يم‬ ‫اميدوار سکينه مشک سارا هر دم يم‬

‫مشکۍ ڈاک که خو نصيب کے اوبه نوے‬ ‫کا مارود ناما ده ورور طاؤيه حاصل کا‬
‫زه حيسن غالم ناظم ده دۍ نظم يم‬ ‫مشهور بيا ميڑانۓ زه په عجم يم‬

‫کا گودر باندے هر څو ڈير وۍ فوجونه‬


‫زه صاحب ده حُسينۍ ده فوج علم يم‬

‫نوحه‬

‫راشا َوگورا خوائيندے څه کڑۍ څرنگے سفر‬ ‫يا غازۍ علمدار‬


‫نيکزانے بے ردا دۍ۔ او لوٹۍ دے زيور‬ ‫ته پاتے شوے مقتل کے ۔ کاروان ده شه تيار‬
‫يا غازۍ علمدار‬ ‫يا غازۍ علمدار‬
‫‪168‬‬

‫نيزو کے دۍ سارونه مگر ته ده نه خکارے‬ ‫راوانے دۍ بۍبيانے۔ غازۍ ده کوفے په لور‬


‫دا ويلے ده ته خوائيندو سارا نه کاوے ديدار‬ ‫بسته دے په ځنځيرو ۔ نن قافله ساالر‬
‫يا غازۍ علمدار‬ ‫يا غازۍ علمدار‬

‫بے تا څرنگ سفر دے علمدارا ده حرم‬ ‫کور لوٹ شه ده رسول هللا په ظلم و ستم‬
‫څرنگ به څۍ بۍ بيانے ده کوفے په بازار‬ ‫ژاڑا کاوۍ سکينه ۔ دتا په انتظار‬
‫يا غازۍ علمدار‬ ‫يا غازۍ علمدار‬

‫حسين غالم لويستلۍ ُوو لفظونه ده وفا‬ ‫ٹول راغلو خيمگاه تا مگر ته نه شوے څرگند‬
‫نه خکارۍ په دُنيا کے تا غوندے وفادار‬ ‫السونه خو ده راغلو خو ته ش َولے ايسار‬
‫يا غازۍ علمدار‬ ‫يا غازۍ علمدار‬

‫نوحه‬

‫گلشن ده گلونو شوے‬


‫زه به کوم کوم گل څاپاوم‬
‫کا شۍ خبارے ۔ حرم سردارے ۔ تا بلتانه نا‬
‫کال بےتاشۍ۔ ڈير خوف بئۍ راشۍ۔ دۍ ژمدانه نا‬ ‫غمخور ده زڑونو وے‬
‫ته چين ده واڑو وے ۔ اوس بئۍ په چا ڈاڈا کاوم‬ ‫سدا وا قمر بنۍ هاشم‬

‫شا ِه خوبانه ۔ اوس به بے تانا ۔ طعمه ال چاکم‬ ‫شان علۍ ئيه ۔ زڑو تسلۍ ئيه ۔ خکولۓ ساقۍ ئيه‬ ‫ِ‬
‫اۓ ماه جبينه ۔ زه اوس سکينه۔ څرنگاگاه کم‬ ‫مابرادر ئيه ۔ ما علمدار ئيه ۔ ما ڈاڈگيرۍ ئيه‬
‫نور حال نشم ويلۓ ۔ دا مشک بئۍ مختا َونيسم‬ ‫ته وچے شونڈے څے۔ زه درتا سترگے غاڑاوم‬

‫جوڑده زخم شۍ۔ څه کوز علم شۍ ۔ حسين غالمه‬ ‫زه ده الال يم ۔ خکولۓ پتا يم ۔ راوان ُکجا ئيه‬
‫څه بے وزير۔ شولو شبير ۔ نو ال ناکاما‬ ‫زه به تنها شم ۔ کال بےتا شم ۔ ته مٹ دما ئيه‬
‫فريادۍ دا کڑاۓ دے ۔ يا هللا اوس بينوا ش َوم‬ ‫جدا څه رنا ته شے۔ دسے ژمدون نه خواخاوم‬

‫مشک او علم ۔ ده په ستم ۔ پاره پاره دۍ‬


‫سره سره لعلونه ۔ تا وڑمندونه۔ هم ما سارا دۍ‬
‫کا گلدسته ده واۓ ۔ درسا به ٹينگ غاڑواتۓ وم‬
‫‪169‬‬

‫نوحه‬

‫صداقه تا ده وفا شم ۔ اۓ عباس علمدارا‬

‫پريگدازواۓده زهراپريگدا۔ الس ده ُموال السوکے چيگده‬ ‫هاۓ بنين نور عينه ۔ هاۓ وا عاشق حسينه‬
‫دا ځوانۍ دا دُنياگۍ به چيرے رانشۍ دوبارا‬ ‫اۓ جگر ده رسول هللا ۔ ده شبير سپاه ساالر‬

‫داخابرے آوريدَلے ۔ مير عباس شونڈے ژ ُو ولے‬ ‫په خوبانو کے َحسينه ۔ جار واے ساقۍ ده سکينه‬
‫په ځوابۍ ورتا ويلو۔ وشوا چُپ شا اۓ بدکارا‬ ‫سپنےليچےده کےقربان۔تنشنه لب وريرے َد پارا‬

‫ده عباس شونڈےتازه وۍ۔ ده زهرالونڑےتشنه وۍ‬ ‫ديخنو تا تا دا وائينا کا ۔ ده دوستۍ الس موتا راکا‬
‫څه ځواب به په محشر کے وير کاوۍ ال پيغمبرا‬ ‫بيال تگے حسين پريگدا۔ دُنيا واخال بے شمارا‬

‫ته به وگورے عباس۔دۍ فرات کےمشک په الس‬ ‫شربتونه به ُمو ديرکو۔ تشنائۍ به ده پوير کو‬
‫خو اوبه به شونڈے نکۍ څو يونسۍ تر سردارا‬ ‫خکوليا شاهسوارا‬
‫َ‬ ‫ده لخکرو سردارۍ به واخلے‬

‫دے غيبت حيسن غالمه۔ بد عادت ال هر حراما‬ ‫تا ال مور ده مو شرميگو۔ ځکا تا پارا زهريگو‬
‫څه باطن نا خبار نوے۔ په ظاهر به شے خساره‬ ‫څه ده م ُو ده قبيلے دے ۔ شهزادۍ ئيه نازبردارا‬

‫دُعا‬

‫صدقه پياسوں کا هللا با مراد کر ڈالو‬


‫جوش موّدت نے تها بنا ڈاال‬
‫ِ‬ ‫شاعر تو‬ ‫دُکهۍ حيسن کا تها اب تو شادکر ڈالو‬
‫قربت حيسن کا دے کر اباد کر ڈالو‬
‫نوحه‬

‫وکسا څه چاپير دۍ مانا اوڑکۍ ماشومان‬ ‫العطش العطش تشنائې‬


‫العطش نعرے وائې يوه ساسکۍ په ارمان‬ ‫يودے ده قيامت گرمۍ‬
‫ژاڑۍ گهوارو باچۍ۔ يو دے ده قيامت گرمۍ‬ ‫بل وا دما گرانا ترا۔ وچ دۍ ده اوبو لوخۍ‬
‫بل وا دما گرانا ترا۔ وچ دۍ ده اوبو لوخۍ‬ ‫العطش العطش‬
‫العطش العطش‬
‫‪170‬‬

‫زه ده خيمگاه اوڑکيو يم تاتا راستا َولۍ‬ ‫زه يم گرزيدلۍ ڈيرا تشنه لب خيمو کے‬
‫ويائې تره تا ته اويا ئيه ڈيرا نازا َولۍ‬ ‫نيشتا گوٹ اوبه خيموکے بال دے اور سينو کے‬
‫څه ڈاک کۍ دا تش مشکۍ۔ يو دےده قيامت گرمۍ‬ ‫يم په زڑه زخمۍ زخمۍ۔ يو دے ده قيامت گرمۍ‬
‫بل وا دما گرانا ترا۔ وچ دۍ ده اوبو لوخۍ‬ ‫بل وا دما گرانا ترا۔ وچ دۍ ده اوبو لوخۍ‬
‫العطش العطش‬ ‫العطش العطش‬

‫تله عباس حيسن غالمه ده فرات په لور‬ ‫هر څومه کا حلق دے بيريان تندے په انگار‬
‫راغلے اوبه يا رانغلے دا نه ويايم نور‬ ‫نه ده شم ليدَلۓ خپل ده لوبو ورور اصغر‬
‫بس دا ويلو شهزادۍ۔ يو دے ده قيامت گرمۍ‬ ‫سرے شونڈے پاترۍ پاترۍ۔ يو دے ده قيامت گرمۍ‬
‫بل وا دما گرانا ترا۔ وچ دۍ ده اوبو لوخۍ‬ ‫بل وا دما گرانا ترا۔ وچ دۍ ده اوبو لوخۍ‬
‫العطش العطش‬ ‫العطش العطش‬

‫مشک مه دے راوڑاۓ درتا گرانا عموجانه‬


‫بال آسرا نيشتا مو ده تندے بے ال تانا‬
‫دے درتا وريرا سوالۍ۔ يو دے ده قيامت گرمۍ‬
‫بل وا دما گرانا ترا۔ وچ دۍ ده اوبو لوخۍ‬
‫العطش العطش‬

‫مرثيه‬

‫ديخنه څه ش ُو خبار څه اوبه يوڑے علمدار‬ ‫حمله څه کال َوکڑال حسينۍ علمدار‬
‫يو غاگ وشه َد غشيو باران َوکو لگا تار‬ ‫چا پخے ال بدن پريواتے او چا پريواته سار‬
‫دا ورور ده حسين دے نه دے حيدر کرار‬ ‫چمک ده تورے وه کا تجلۍ ده ذوالفقار‬
‫اوبه درنا يونسۍ گورے بند وساتو ليار‬ ‫مشک دسے زانگيده څنگ کے لکا سکينه هار‬
‫حسين کا اوبه وڅخلے نو با ُمراد دے‬ ‫يو شور شه ځان کو بچ او دريا پريگدو په قرار‬
‫لخکر نو بيا تباه واڑا ده ابن ذياد دے‬ ‫حيسن مدد َد پارا راغۓ حيدر کرار‬

‫السونه څه جدا شو ال بدن ده نيشانچۍ‬ ‫يو دم نهر خالۍ شه اوبو تا ناواته آس‬
‫تمسه ئې وه نيولال په غاخو نو ده مشکۍ‬ ‫اوبو منځ کے راکوز شه علمدار مشک په الس‬
‫يوغشۓ په مشک َوالگيده مشک څه شه خالۍ‬ ‫آس تا ايشاره َوکا ده اوبو څه مير عباس‬
‫واپس َوگرزيدَلو په ديخنو زواۓ ده علۍ‬ ‫آس سار َوشاناولو ده انکار گورا اخالص‬
‫په سار څه گوزار َوشه تيارا راغال په عينين‬ ‫عباس مشک را ڈاک او تشنه شه په آس سور‬
‫اواز عباس َوکه څه ادريکنۍ يا حيسن‬ ‫بس مشک َد راساولو عباس َوالگاول زور‬
‫‪171‬‬

‫اوڑکيو ويلو يو بل تا بدنصيب بے خطايو‬ ‫حسين څه ورتا راغۓ ده وينو سيالب وه‬
‫بۍ بۍ سکينه اويا بے اوبو به څرنگ پا يو‬ ‫السونه وو علم وه مشکۍ حال خراب وه‬
‫دۍ نا ورستا به خپلے وچے شونڈے چاتا خايو‬ ‫وينو کے الال زار ده بنين افتاب وه‬
‫عباس عمو نوۍ بهشتۍ به چاتا ويايو‬ ‫گويا زڑه ده حيسن په دۍ غم کباب وه‬
‫هاۓ هاۓ سکينه اويا علمدار به وۍ چيتا‬ ‫حسين څۍ خيمو تا عباس دريا په کنار‬
‫نو چوک به خيجاوۍ مودۍ گرمۍ کے کجاوے تا‬ ‫عباس الوداع َوکا حيسن شه علمدار‬

‫سرواۓمشک هلےراغۓڅه اوبه کےريگو ُڅوس‬ ‫علم څه وليده اوڑکيو نزگير راغۓ خيمو تا‬
‫شولو مايوس‬
‫خالۍ مشکۍ ليدو سا ماشومانو َ‬ ‫اميد لکا پيدا شه ماشومانو تگيو زڑوتا‬
‫ژاڑا ده ماشومانو به غمجن تاشۍ محسوس‬ ‫خيمو نا ٹول را اواتو په يوے منڈے اوبوتا‬
‫مرثيے وايا هغا څه تاريخۍ خائې درُوس‬ ‫تقدير په خاندا وه دۍ واڑو واڑو غنچو تا‬
‫حيسن غالمه غور سارا وگورا مرثيے تا‬ ‫څه گورۍ څه حيسن راوڑلو توغ ده مير عباس‬
‫کا غم ده پهلوان دے نو الس او وايا سينے تا‬ ‫دۍ وختے يتيمانو شه ِسوا تندے بهڑاس‬

‫بيان‬

‫کالۓ َوليده خپل سار محبوب په ک َّوت کے‬ ‫فرش راه کے‬
‫ِ‬ ‫څه ساقۍ کال محبوب تا‬
‫جوش َد عشق شه سرغوطا َحوض حيا کے‬ ‫سترگے سرے لکا پيالے ده وينو ڈاکے‬

‫کا السونائې واۓ نو سار بَئۍ وه کوز کڑاۓ‬ ‫څه نظر مخکۓ پردے ده وينو راغلے‬
‫خو بےالسو وه شه پاتے التجاﺀ کے‬ ‫شوے مايوسا ال ديدان سترگے مشتاقے‬

‫شه شاکر په دۍ څه پرے مه دۍ السونه‬ ‫ده جانان خوشبوئې مشام تا ځراۓ ويرکڑل‬
‫ده دلبر گ َوتو مه بند سترگوکے رنڑا کے‬ ‫څه معشوق َوکه قيام عاشق په خوا کے‬

‫په حرکتۍ اشناﺀ پوهۓ شه سار کوز نکے‬ ‫دلرُباﺀ کال عاشق تا خپال راشۍ‬
‫ک پا کے‬
‫اشقۍ ليارے مه ٹولے خا ِ‬ ‫ده عاشق وجدان َد َوخيجۍ هوا کے‬

‫اوس راڅا څه خيمگاه په لور ده يوسم‬ ‫بيا محبوب څه کال ورو ورور خپال السه‬
‫واڑه اوڑکۍ مه پرۍ خلۍ دۍ ژاڑا کے‬ ‫ده عباس سترگے السرو وينو صفا کے‬

‫مالقات مه څه بهشت کے مقرر شه‬ ‫څه ديدان ليارے شوے خالصے عرفانۍ تا‬
‫نو بيا اويا مائين څکا خيمگاه کے‬ ‫ده دلبر په لورۍ مينے سترگے وا کے‬
‫‪172‬‬

‫اوس حسين غالمه زڑه لُغات کے گورا‬ ‫اوس مه فتځ کے حسينه سر بُلندا‬
‫څه نور څه معنۍٰ الرۍ در وفا کے‬ ‫عاشقان بے جانان څه غواڑۍ دُنيا کے‬

‫حمد‬

‫تجلۍ َد څه موسۍٰ کڑلو بے هوشه‬ ‫څه تعريف به ستا َونشۍ يا رازق‬


‫شه مخلوق کال دتا ديدان شائق‬ ‫هر صفت دتا مخلوق دے ته خالق‬

‫څه هيڅ شۍ په مثل نه ئيه نو هللا ئيه‬ ‫چوک ده ويائې څه قيامت کے به ليدل شے‬
‫په دۍ ضمن کے يکتا الگے مطلق‬ ‫يا هللا دا هسے خيال دے ناالئق‬

‫بُخارۍ کے ليکهۍ څه هللا به خاندۍ‬ ‫څه په خپال ا ُوئيه زه ده ليدو نه يم‬


‫کاوۍ نفۍ مگر قرآن ناطق‬ ‫نو بل چوک دے ربا تا غوندے صادق‬

‫حمد دتا دے تعريفونه ده هرچا شۍ‬ ‫احاطه به د تاسترگے څرنگ اوکڑۍ‬


‫دا بيان الرم قرآن سا متفق‬ ‫څه محدود نه ئيه مخلوق په مطابق‬

‫ته خالق ئيه بس همدا ال واڑو وڑ دے‬ ‫په کرسۍ کے څه چينے نو هللا نه ئيه‬
‫څه راهبر۔ راه رو۔ معشوق۔ او څه عاشق‬ ‫هللا کال شۍ موجود سارا ال حق‬

‫معرفت کے ده حيران حسين غالم دے‬ ‫کا چوک ويائې هللا پخا جهنمۍ دے‬
‫دے تسليم څه ال عقلونو ئيه فائِق‬ ‫منافق دے دا مشرک دے او فاسق‬

‫ميال ِد نبۍ نظم‬


‫جبرائيل سے پهلے محمد وصۍ تهے‬
‫ادم اب و ِگل ميں تهے سو يه نبۍ تهے‬ ‫حبيب خدا کۍ جو رُو نمائۍ هے‬
‫نب َّوت کے واسطے وجود الزمۍ هے‬ ‫کهوں ميں يه کيسے ميال ِد نبۍ هے‬

‫آج دن کۍ باتيں جو حضور کي هيں‬ ‫قرآن ميں هے ارسال پيدائيش نهيں هے‬
‫پيدائيش کۍ نهيں هيں ظهور کۍ هيں‬ ‫يهاں تو خطا کۍ گنجائش نهيں هے‬
‫قرآن و حديث سے يه صدا ملۍ هے‬ ‫تولد کالم ميں گويا تبديلۍ هے‬

‫لرزگيا کسرا کنگرے گر پڑے تهے‬ ‫هوتا هے وه ارسال جو رکهے وجود‬


‫بُت جو تهے وه سارے سرنگون هوۓ تهے‬ ‫پيدا وه هوتا هے جو نه هو موجود‬
‫يه حيسن غالم کۍ سُخن طرازۍ هے‬ ‫اول ذکر تخليق اسۍ نور کۍ هے‬
‫‪173‬‬

‫گفتار‬

‫حسين فرمانکه مانا ايسار نه ئيه‬ ‫اکبر فرمانکه په خيمو ويردے‬


‫په دۍ خبار شا پالر په اختيار نه ئيه‬ ‫وا پالرا زواۓ ده حُکم اسير دے‬
‫کا اجازت ده ترور نا خستۓ شے‬ ‫تره پرے السونه خيموتا راغلو‬
‫حق پتا ما ده گرانے همشير دے‬ ‫ده ساتردارو اوخيو باهير دے‬

‫زويا څه پريوزے ديخنو هجوم کے‬ ‫ُکوکے خيمونا ده بيکسۍ راڅۍ‬


‫نيکه زيارت نا به پالر محروم کے‬ ‫پکار به کال دَما ځوانۍ راڅۍ‬
‫بيکس به پاتے بابا مظلوم کے‬ ‫اجازت راکا لگ به سکون شۍ‬
‫پوهيگم اوس مه مرگۓ نزگير دے‬ ‫څه ال گيا جنگ کے زواۓ ده شبير دے‬

‫مخکے اکبر دے ورپسے پالر څۍ‬ ‫لگ نيشان راکا ده مير عباس‬
‫پيدل راوان دے قرار قرار څۍ‬ ‫څه ال خيموئۍ کم بلند په الس‬
‫دا ويائې ربا دا قربانۍ مه‬ ‫څه چوک ا ُونه ئې په شه بيکاس‬
‫ده دواڑو سترگو خورشيد مينر دے‬ ‫حيسن بس دامه غاگ ده ضمير دے‬

‫حسين غالمه جنگ څه اکبر که‬ ‫اجازت راکا څه جوڑ جنگونه کم‬
‫ديخنو گمان ده نبۍ سرور که‬ ‫واڑو کاٹو به اوس ڈاڈا زڑونه کم‬
‫در بدرۍ شوا لخکر کے جوڑا‬ ‫ڑانگ به اوس واڑا ديخنو صفونه کم‬
‫خکولۍ رسول تصوير دے‬‫َ‬ ‫اکبر ده‬ ‫بے تاب مه نيام کے پالرا شمشير دے‬

‫اجازت راکا ايساريداۓ نشم‬


‫دا فريادونه نور آوريداۓ نشم‬
‫هاشمي جنگ به دما اوس وکسے‬
‫پالرا قسم مه په توقير دے‬

‫نوحه‬

‫ترورے بابا دے پتا څورا شيرين‬


‫کا زه دير کڑاۓ يم پالر تاتا قربان‬ ‫نن رتا اُويا يا حالونه‬
‫زهرا سپارلۓ وه په چا بابا جان‬
‫دۍ غريبۍ کے کربال په زمين‬ ‫کا زه دتا يم نو زهرا نازانين‬
‫کيگۍ بابا باندے غاگونه‬ ‫به دۍ وخت چوک ساتۍ خيالونه‬
‫‪174‬‬

‫تا اجازت نا بغير ما بابا جان‬ ‫کا ورور ريختيا وي پتا مور سپارلۓ‬
‫نشۍ پريخالۓ ترورے ده جنگ په ميدان‬ ‫نو بيکسې کے دے ديخنو ني َولۓ‬
‫ځکا زارۍ کاوم زه الس په جبين‬ ‫ننگۍ چوک نيشتا دے په وينو رنگين‬
‫راکا ده جنگ اجازتونه‬ ‫راوان دے څې ده په جنگونه‬

‫کاولے‬
‫اکبر ده جنگ ترور تا زارۍ َ‬ ‫ته ده سپارختے حق پورا کا ترورے‬
‫واچاولے‬
‫َ‬ ‫ترورۍ زر خاورے په سار‬ ‫گران شۓ قربان نن ال الله کا ترورے‬
‫اکبرا څا وڑۍ مه ده شمر لعين‬ ‫فخر مبين‬
‫ِ‬ ‫څه په ځواب شے مورتا‬
‫اتلس کاال محنتونه‬ ‫مائيندو تا گران دې ځوابونه‬

‫چوک ده دُنيا چوک ده عقبا کاوۍ غم‬ ‫کا پتا گران علۍ اکبر وۍ ترورے‬
‫چوک ده هر دوو سارا سارا کاوۍ غم‬ ‫دتا قسم اکبر په سار وۍ ترورے‬
‫حيسن غالمه دے ژاڑا کے تسکين‬ ‫حيله وه نکے ويرکا خپل دلنشين‬
‫څه شۍ په زڑه انبار غمونه‬ ‫ادا کاوا ترورے فرضونه‬

‫هرواڑو خپلے قربانۍ کے قربان‬


‫دتا اکبر ال تادے پاتے حيران‬
‫نور وخت به دۍ نا ترورے څه وهن سنگين‬
‫څه پالر مه خلۍ رخصاتونه‬

‫نوحه‬

‫غا رفتار ده رسول او غا گفتار‬


‫بيا به وه نه گورو ده پيغمبر‬ ‫شه ال سترگو راوان اوخيو باران‬
‫عکس نبۍ په جنگ راوان‬
‫ِ‬ ‫څه شه‬ ‫څه اکبر راوان شه جنگ په ميدان‬

‫څه تصوير ده رسول باهر شه خيمونا‬ ‫ده اتلس کالو ځوان اجازت‬
‫ده بۍ بيانو شيوان نعرو سورو نا‬ ‫ترور نا واخستلو ڈير په محنت‬
‫الس کۓ َونيوللو عباس نيشان‬ ‫په خيمو کے شروع ش َولو شيوان‬

‫ده اکبر رخصاتۍ دا نظاره وا‬ ‫څه حرم کے ياد شواۓ چا پيغمبر‬
‫لکا نه وه اکبر يوا جنازه وا‬ ‫مينا دَئې ماتۍ دا بيا په اکبر‬
‫جنازے واتلو کيدل گمان‬ ‫ځکائې ويلو نن دے رسول هجران‬
‫‪175‬‬

‫ده حسين خو بس دا يو قربانۍ دے‬ ‫خدايا دا قربانۍ قبول کا اوس‬


‫اۓ حسين غالمه بيا بيکسۍ دے‬ ‫ش َوم رسول ديدان نا محروم افسوس‬
‫بس کے پاتے وشوا ش ُو ماشومان‬ ‫بس همدا آسرا وا ماده ديدان‬

‫بيان‬

‫غا گفتار او غا رفتار او غا کردار‬ ‫حيسن َوکڑلو فرياد مالل مالل‬


‫هم غا تا َد رسول حُسن بے مثال‬ ‫په ميدان امتحان ده ذوالجالل‬

‫جنازے په شان رخصت شه خيمگاه نا‬ ‫قربانۍ کے مه انصار هرواڑا پيش کو‬
‫خدايا اوس کے صبر راکے الرم سوال‬ ‫بيا مه پيش کے قربانې ده آل عيال‬

‫بيائې ده پالر کمربند َو تاڑل اکبرتا‬ ‫قربانيانو مه ال صبحے اغاز وه شه‬


‫شولو هالل‬
‫ده رسول په عقاب سور َ‬ ‫بيکسۍ شوا اوس څه وخت شه ده زاوال‬

‫رخصاتۍ وا ده اکبر خيمو کے شور شه‬ ‫گواه اوسا څه اوس هغا ځوان راوان دے‬
‫څه عقاب الڑو په لورۍ ده قتال‬ ‫څه دے ٹول تا ده رسول په خدو خال‬

‫دا حسين غالم ال ځانا وائينا نه دے‬ ‫ته اگاه ئيه څه دما ده زڑه ثمر دے‬
‫ال ملهوف بياناوۍ درتا احوال‬ ‫آئينه دے ما نيکه ده سپين جمال‬

‫نوحه‬

‫څه په ميدان چکر وائينا‬


‫پهلوانان يو يو سقار شو‬ ‫دا حيسن نور نظر دے‬
‫په يو بل باندے انبار شو‬
‫اوسۍ چوک مختا نه راڅينا‬ ‫هل من مبارز غاگ کاوينا‬
‫دا عباس ده جنگ هنر دے‬ ‫شهزاده علۍ اکبر دے‬

‫اکبر ده جنگ کاوۍ غاگونه‬ ‫چوکۍ څه مختا راشۍ دواشۍ‬


‫ديخنو واڑاول مخونه‬ ‫دروازه ده دوزخ وا شۍ‬
‫غوال وينا‬
‫ويائې مو شمر َ‬ ‫په يو گوزار يو دوا کاوينا‬
‫دسے خکارۍ پيغمبر دے‬ ‫هر گوزارۍ ده حيدر دے‬
‫‪176‬‬

‫ظالم بيا دا َوکه اواز‬ ‫عمر سعد وکو غاگونه‬


‫شو را مخکے تير انداز‬ ‫دا تهيا زرا فوجونه‬
‫غشيو باران ال ليرے ځۍ نا‬ ‫يو نواۓ زنڑاۓ زغالوينا‬
‫شير نر دے‬
‫کو شروع دا ِ‬ ‫مرگ ال دۍ تيختے بهتر دے‬

‫غشيو شيبے ال نافر جاما‬ ‫دا ده حيسن زواۓ دے علۍ دے‬


‫شوے شروع حسين غالمه‬ ‫خو هم شکل ده نبۍ دے‬
‫سينے کے ماتا نيزه وڑينا‬ ‫علۍ اکبر ناما الرينا‬
‫دا ده چا شودو اثر دے‬ ‫ده زهرا پاره جگر دے‬

‫نوحه‬

‫زواۓ ده حسين دے ده حيدر په شان جنگيگۍ‬


‫ده رسول په شان مائيگۍ زواۓ ده حسين دے‬
‫الڑو اکبر خيمو په لور ۔ چوکۍ نيشتا دۍ ده زور‬
‫زواۓ ده حسين دے ۔ خپل بابا تا نزگيريگۍ‬ ‫زواۓ ده حسين دے ۔ شهزاده اکبر ناميگۍ‬
‫وينۓ تورے نا څاکيگۍ ۔ زواۓ ده حسين دے‬ ‫فلک ستوراۍ دے ځاليگۍ۔ زواۓ ده حسين دے‬

‫پالرورتاژبه ويرکاخولےکے۔تازه دم بشۍ حملےکے‬ ‫دارسول نه دےشهزاده دے۔ خو شبيه ده مصطفۍٰ‬


‫زواۓ ده حسين دے ۔ حمله وکو کا څه کيگۍ‬ ‫زواۓ ده حسين دے ۔ ده نبۍ گمان ده کيگۍ‬
‫يو په يو نه ايساريگۍ ۔ زواۓ ده حسين دے‬ ‫جنگ ميدان ده خالۍ کيگۍ۔ زواۓ ده حسين دے‬

‫حيسن غالمه ابن سعد ۔ فوج راغونڈ که بے بيناد‬ ‫ويلے مه پريخللو ميدان۔ دے اکبر تشنه لبان‬
‫زواۓ ده حسين دے ۔ ال شمشير کال ستانيگۍ‬ ‫زواۓ ده حسين دے۔ شونڈے تندو نا وچيگۍ‬
‫څو څه غشۍ نه واريگۍ ۔ زواۓ ده حسين دے‬ ‫وريځ دريما دے ترسيگۍ۔ زواۓ ده حسين دے‬

‫ده تورےشرنگۍ جوڑاجل که۔کربالميدانۍ خپل که‬


‫زواۓ ده حسين دے۔ خوف مه ويلے ورنا کيگۍ‬
‫ساعت په ساعت‪ v‬مه رنگ زيڑيگۍ۔‪ v‬زواۓ ده حسين دے‬

‫گفتار‬
‫هر چوک څه ما په مقابلے راغۓ‬ ‫کبر فرمانکه صاف مه ميدان که‬
‫اجلۍ ما په تورے تيرے راغۓ‬ ‫هر پهلوان مه ورک ال جهان که‬
‫رجز موقعه به مه ورتا ويرکا‬ ‫اوس مه چوک مختا نه راڅۍ پالرا‬
‫بيا مه عقاب ده نعلو پادان که‬ ‫ځکا مه تا ده سترگو ديدان که‬
‫‪177‬‬

‫خولے کے ُگهٹۍ کا‬ ‫اکبر پالر ژبه َ‬ ‫دا حال څه َوليده ظاليمانو‬
‫بيا زر شه ورستا دائې عرضۍ کا‬ ‫دوا دوا را اُوخلو شام جرنيالنو‬
‫ته څورا تگۓ ئيه گرانا پالرا‬ ‫ما به نيزے کے يو اسک ال ذين که‬
‫تا ژبے اور مه بيريان بدان که‬ ‫بل به مه سپينے تورے خوردان که‬

‫حيسن فرمانکه تگيا اکبرا‬ ‫چوک مه څه مخ تا راغلو خزان شو‬


‫اوس به سيراب شے ال پيغمبرا‬ ‫خوراک هرواڑه ده جنگ ميدان شو‬
‫صبر کا زويا وشوا لگ وخت دے‬ ‫هغا هنر مه ده جنگ خکارا که‬
‫اخيرۍ وخت کے ده پالر گريان که‬ ‫څه هر شقۍ مه په ځان حيران که‬

‫پالر تندائې يووڑا ځان سارا زڑه کے‬ ‫بيا مه په زور زور وکو غاگونه‬
‫خيروغےحملے ئې په ديخنو وکے‬ ‫خو چوک مه جنگ واتا راواتو نا‬
‫اخير خپل زڑه ئې ده پالر په ننگ کے‬ ‫ڈير انتظار مه وه که ميدان کے‬
‫ده سماعيل په طور قربان که‬ ‫بيا مه آس تا په سالم راوان که‬

‫دا قربانۍ ده مذهب ستون دے‬ ‫اوس مه دا خيال دے په لخکر ڈير‬


‫ڈير لوۓ مقصد په دۍ کے مدفون دے‬ ‫زه حمله ِوکم په شان ده شير‬
‫حسين غالمه کا غور َوکے‬ ‫خو کا بس يو گوٹ اوبه ميالؤ شۍ‬
‫ويخۍ ده ظلم خالف انسان که‬ ‫تندو مه پالرا جگر بيريان که‬

‫حسين فرمانکه زويا اکبرا‬


‫ژبه مه خ َولے کے واخال قرارا‬
‫تندے گيال به ده شۍ اوس ختما‬
‫نقش مه زنڑکۍ کے تادا ارمان که‬

‫نوحه‬

‫خبار مه واخال بابا جانه‬


‫شربت مه َوڅخلو بابکا‬ ‫ادريکنۍ درتا ويايم‬
‫بس تندا مه شوا ورکا‬
‫خو دتا ژبه وا بيريانه‬ ‫اوبه مه نوش کڑلے موالنا‬
‫دۍ غم کے مبتال يم‬ ‫زه تا پارا خفا يم‬
‫‪178‬‬

‫زه ال دُنيا ژمدانه تنگ يم‬ ‫بل جام دے تا پارا تيار‬


‫قربان ده دين په ننگ يم‬ ‫په الس ده پيغمبر‬
‫خو تلل التا زه بے ديدانه‬ ‫ويائې څه زر راڅا جانان‬
‫نه غواڑم په دُعا يم‬ ‫زه انتظار دتا يم‬

‫سترگے مه وينو نا دۍ ڈاکے‬ ‫واڑا دتا په انتظار دۍ‬


‫ديدان به څرنگ راکے‬ ‫گلونه ده بهار دۍ‬
‫وينے مه څاڅۍ ال چشمانه‬ ‫دتا پوختنے کاوۍ مانا‬
‫هسے خو نابينا يم‬ ‫تا تندے نا اگاه يم‬

‫پالرا څه ماته يوسے کورتا‬ ‫تا ويل نيکه به اوبه ديرکۍ‬


‫يو دم بيا دَما مورتا‬ ‫تا تندا به پوير کۍ‬
‫ا ُو نه ئيه پالرا ال ديدانه‬ ‫ش َولم سيراب رسول هللا نا‬
‫ده زخمو خزانه يم‬ ‫ده حقو ده گواه يم‬

‫غورزاولۓ وه امام‬‫ځان َ‬ ‫وا پالرا زر ال خيمو راشا‬


‫لويستل حسين غالم‬ ‫اکبر په حال اگاه شا‬
‫علۍ اکبر تا ذوالجناح نا‬ ‫وينے مه اورۍ ال بدانه‬
‫دائې ويلو اوس تاال يم‬ ‫سينه پاره پاره يم‬

‫نوحه‬

‫څۍ راوانا دے ارواح مانا‬


‫ديدان تا راشا بابا جانه‬

‫ده وينو رود کا ال ما راوان دے‬ ‫زر راشا وکسا ده اکبر حال‬
‫خو تشنائۍ مه دتا ارمان دے‬ ‫څه زخمۍ تن مه نشۍ پامال‬
‫ارمانۍ راوان يم دُنيا نا‬ ‫گيال مند به نوے ته مانا‬
‫ديدان تا راشا بابا جاتا‬ ‫ديدان تا راشا بابا جاتا‬

‫خور به مه ويائې په مدينے کے‬ ‫کا بيا زه الڑوے دُنيا فانۍ نا‬
‫الال مه څرنگ پوير وعدے کے‬ ‫څه ته راضۍ وے ما قربانۍ نا‬
‫څو به ژاڑۍ غا سرگردانا‬ ‫دورا اذن غواڑم زه تانا‬
‫ديدان تا راشا بابا جاتا‬ ‫ديدان تا راشا بابا جاتا‬
‫‪179‬‬

‫شهزاده ويلو حيسن غالمه‬ ‫حيسن څه راغۓ په زوۍ بے تابه‬


‫پالرا زر راشا يم ديد په طعمه‬ ‫خالصه ئې نه کا پخا ال رکابه‬
‫وينے څنگ کا ما ال چشمانه‬ ‫ځانۍ او ويشتل ذوالجناح نا‬
‫ديدان تا راشا بابا جاتا‬ ‫ديدان تا راشا بابا جاتا‬

‫نوحه‬

‫اديکنۍ اۓ مسؤال‬
‫قربانۍ کا قبوال‬ ‫ادريکنۍ يا بابا ۔ ميدان تا راشا‬
‫مظهر انقالبه ۔ ميدان تا راشا‬ ‫ک ُوز شوم ال رکابه۔ ميدان تا راشا‬

‫زر راشا زنکدان تا‬ ‫ادريکنۍ يا مظلوما‬


‫الوداعۍ ديدان تا‬ ‫خپل علۍ اوس بيا موما‬
‫مرم ال اضطرابه۔ ميدان تا راشا‬ ‫دے اکبر بے تابه۔ ميدان تا راشا‬

‫وا پالرا ديدان راکا‬ ‫زر راشا وکسا حال‬


‫سترگے مه زر صفا کا‬ ‫دے خطره ده پامال‬
‫وينو ال حجابه۔ ميدان تا راشا‬ ‫ده زهرا مهتابه۔ ميدان تا راشا‬

‫په بيوان زنکدان دے‬ ‫په برچهۍ شک سينه يم‬


‫ما ارمان تا ديدان دے‬ ‫نن ثانۍ ده حمزه يم‬
‫ده اکبر اسبابه۔ ميدان تا راشا‬ ‫رنگ يم بے حسابه۔ ميدان تا راشا‬

‫خپل محسن ال کال ما‬ ‫ما تندا وشوا الڑا‬


‫اۓ حيسن غالمه‬ ‫شوا لمدا په خون غاڑا‬
‫بس شا ال اِطنابه۔ ميدان تا راشا‬ ‫يم سيراب بے آبه۔ ميدان تا راشا‬

‫گفتار‬

‫حيسن فرمانکه چاک به گريوان کم‬ ‫قدم خيمو نا په بسم هللا واخال‬
‫تالش به واڑا ده جنگ ميدان کم‬ ‫تگے اکبر ده په خون زيبا واخال‬
‫ک ُوم ځاۓ کے پروت ئيه علۍ اکبرا‬ ‫په زمکے راغلم عقاب ال ذينا‬
‫يو ځال ده ستڑۍ پالر ناما بيا واخال‬ ‫وا بابا جانا خبار ده ما واخال‬
‫‪180‬‬

‫کامسلمان وے لگ َوکا خيال‬ ‫بابا ليدل مه دتا ارمان دۍ‬


‫رسول په شان ده الرم جمال‬ ‫ال وينو ڈاک مه دواڑا چشمان دۍ‬
‫کا رسول قدر ده زڑه کے نوۍ‬ ‫ده ديخنو زور دے راوراسيگا‬
‫سارمه بيا پرے کا دامه وعده واخال‬ ‫ال ريژيدلو ده گل غنچه واخال‬

‫بس کا اکبرا تنگ په جهان يم‬ ‫حيسن فرمانکه ديخنه په څنگ کم‬
‫نورمه داغ نکے بيريان بيريان يم‬ ‫واڑا صفونا بَئۍ اسکے ڑانگ کم‬
‫سترگے کا آسکے ده وينو ڈاکے‬ ‫خو اواز راکا څه زه ده وکسم‬
‫ديدان باچيَّا ده خپال بابا واخال‬ ‫کربال زمکا رنا صفا واخال‬

‫حسين غالمه قدر ده وينے کا‬ ‫موال تالش څه علۍ اکبر که‬
‫عداوت پريگدا زڑه ڈاک المينے کا‬ ‫آسکۍ زنگون تا شهزاده سار که‬
‫کا چيرے خواند ده ژمدون آخلے‬ ‫دائې فرياد که خدايا قبوال‬
‫صبر سبق دے ال خپل موال واخال‬ ‫مه قربانۍ کے ده زڑه ٹکڑا واخال‬

‫ده شاعرانو بازار سينگار دے‬ ‫اکبر فرمانکه لگ څنگ شا مانا‬


‫مير انيس سيد اوال نمبر دے‬ ‫لگ صبر وکا وا پهلوانا‬
‫ورپسے گورم عبدالجبار دے‬ ‫څه گران بابا مه په تانے راشۍ‬
‫حيسن غالمه خکولۍ سودا واخال‬ ‫سارمه خپل پالرنا بيا صداقه واخال‬

‫علۍ ناميگم تشنه لبان يم‬


‫زواۓ ده حيسن يم په بابا گران يم‬
‫زخمۍ زخمۍ يم په زنکدان يم‬
‫کا مه قاتل وے خپال ناما واخال‬

‫نوحه‬

‫موال مه ده اکبر په تاندۍ چيخللو السونه‬


‫حيسن څه سار په زنگانه که‬ ‫گل خزان وايلۓ دے‬
‫ک ُوز به اکبر په نخانه که‬
‫مظلوم سائې کاوۍ قرار قرار ده زوۍ زخمونه‬ ‫اکبر په سپين جبين راوان دۍ سرو وينو رودونه‬
‫زڑه ئې غور زيدلۓ دے‬ ‫رانگۍ اڑا َولے دے‬
‫‪181‬‬

‫څه آس نا کوز شولم په زمکے‬ ‫اکبر فرمانکه چوک ئيه اۓ ځوانا‬


‫ما خپل بابا تا نعرے وکے‬ ‫وشوا ارواح مه دے راوانا‬
‫اکبر ده الٹاوا ده کربال په ميدانونه‬ ‫ال تن مه سار جدا نکے څه وکم ديدانونه ديدانونه‬
‫ذين نا پريواتلۓ دے‬ ‫پالر مه راباللۓ دے‬

‫دما وعده به نشۍ ماتا‬ ‫زخمۍ زخمۍ يما بے شمارا‬


‫پالر به مه هيڅ ا ُو نه ئې تاتا‬ ‫لگ صبر وکا خداۓ ده پارا‬
‫ديدان څه ده م ُو وشۍ بيا به پورتا کم السونه‬ ‫جدا کا سار دَما شيرين بابا په زنگانونه زنگانونه‬
‫الس َد چا نيوالۓ دے‬ ‫ما دسے مانلۓ دے‬

‫حسين غالمه کال اکبر‬ ‫زه لگ ولما ده کربال يم‬


‫وه که بابا تا سواۓ گفتار‬ ‫نور ديده ده خپل بابا يم‬
‫موال ويلو قاتل نه يم نور ماکاوا سوالونه‬ ‫خيمونا ده راڅۍ اکبراکبرسوۍغاگونه ۔ واغاگونه‬
‫پالر ده راسدَلۓ دے‬ ‫ويرۍ الگا ولۓ دے‬

‫کا مه ديدان مراد پورا شۍ‬


‫اوس به بابا ماڅخا راشۍ‬
‫آوريدۍ مه ده پالردۍ زويا زويا آوازونه‬
‫غاگۍ آوريدلۓ دے‬

‫مثنوۍ‬

‫وا دل اراما چيتا پروت ئيه‬ ‫يو اواز راکا اکبر جانه‬
‫شوما‬
‫وا ځوانۍ مرگا سرگردان درپسے َ‬ ‫نظير مه کم شه اوس ده ليار نه پيژانما‬

‫ويلے ده غاگ نه کاوے زويا‬ ‫ده مرگ اواز ده ڈير محزون کم‬
‫په اور لمبا يم زه نعرے درتا وايما‬ ‫ده زڑه دردونه به په اوخيو کماوما‬

‫اکبرا ته الما بيليگے‬ ‫اٹول جهان پما تياره شه‬


‫زه به بے تا نور ژمدون څرنگ تيراوما‬ ‫اوس به ده گرانا زويا چيتا الٹا وما‬

‫رسول هللا مه څه را ياد شوے‬ ‫کا رتا غاگ َوکے اکبرا‬


‫ما ويلو مخ به ده اکبر سائې کاوما‬ ‫زه به قرار قرارے غاگ پسے ديرڅما‬
‫‪182‬‬

‫په زڑه غمجن حيسن غالم يم‬ ‫ده نيکه ناخکے څه ته الڑے‬
‫ځکا مصرے ده زڑه ال دردا جوڑاوما‬ ‫زه به هللا ته شهادت دُعا کاوما‬

‫نوحه‬

‫ما څه ژبا چيخلال۔ زوۍ په غے تشنا ژبے‬


‫خولے۔ راخللو َد ما ژبے‬
‫نم ٹول ده اکبر ده َ‬ ‫وا ده کربال خاورو ۔ وخايو ۔ چيتا دے اکبر‬
‫ما گمان دے ځکا شه ۔ مانا نن۔ تگۓ مراوار‬ ‫غاگ سا ده زوۍ خه واورو۔الڑه لو۔کم مه شه نظر‬

‫مائې ده ادريکنۍ غاگ۔ يوځال آوريدلۓ دے‬ ‫وا ده کربال خاورو ۔ ِوکو تعارف دما‬
‫زڑه مه زلزلے په شان۔ خدائيگو راپيدَلۓ دے‬ ‫بيا ماواتا وخايو۔ چيتا دے يوسوف دما‬
‫بيا يم ال خيمو راوان ۔ خوال ځان۔ زه نه يم خبار‬ ‫ث يعقوب يم زه۔ زوۍ پسے۔ گرزم دربدر‬ ‫وار ِ‬

‫راغۓ ال فرات حسين۔ بيا په دشت کربال‬ ‫خت رتا ده زوۍ راکو۔ څه بوئيں ده اکبر واخلم‬
‫وه ئې کا نعرا مدد ۔ خضر راه وا خضر راه‬ ‫يا رهنمائې راکو۔ زه څه کوما ليار واخلم‬
‫سعۍ مه پوراکڑه ال۔وخت راغۓ۔اوس ما ده اقرار‬ ‫دے جهان تياره پما۔ نه گورم۔ شپا دے کا سحر‬

‫اوس لگ ده منا منظر۔ ما واتا رتا کے ته‬ ‫وا ده کربال خاورو۔ خدو خال بَئۍ وخايم‬
‫تگۓ اسماعيل دما۔ ماسا خوال په خوال کے ته‬ ‫ٹول رسول هللا وه بس۔ نور بَئۍ درتا څه خايم‬
‫صبر امتحان دما۔ اوس واخال۔ په لخت جگر‬ ‫شکل او په گفتار اکبر۔ هوبهو۔ بس دے پيغمبر‬

‫اۓ حسين غالمه الس چيخله۔ په برچهۍ حيسن‬ ‫ماهيئيے فرات تاسو۔ کا اکبر ليدَلۓ وۍ‬
‫سرےسترگےرا آسکےکے۔پالرواتاپروت نورعين‬ ‫ڈير تگۓ وه مبادا۔ اوبو تا کا راغلۓ وۍ‬
‫سترگے کا صفا دما۔ واپالرا۔ څه وکم ديدان‬ ‫مانائي اوبه غوختۍ وے۔ يوساسکۓ۔ خو زه وم نادار‬

‫بيان‬

‫آسۍ يوخوا بل خوا وڑۍ او گوزر کيگۍ‬ ‫کربال تندو وايلۓ اکبر وکسا‬
‫وينولولۓ اکبر وکسا‬
‫َ‬ ‫په ذين ويڑ په‬ ‫شجاعت په اوج خاتلۓ اکبر وکسا‬

‫اسماعيل ذبح منظر کا ليدل غواڑے‬ ‫کا جنگونه ده علۍ ذوالفقار گورے‬
‫نن په ريگو پريواتلۓ اکبر وکسا‬ ‫په ديخنو شمشير اوخلۓ اکبر وکسا‬

‫کا يوسف پسے فرياد ده يعقوب گورے‬ ‫څه نيزه ئې ده ديخنه ماتا په سينے شوا‬
‫يو حسين بل نازاولۓ اکبر وکسا‬ ‫ال عقابه زانگيدلۓ اکبر وکسا‬
‫‪183‬‬

‫پالر اوچات که اۓ ورمنے اوس بَئۍ راوڑۍ‬ ‫اۓ حسينه کا ديدان ده رسول غواڑے‬
‫په شباب خزان خواڑلۓ اکبر وکسا‬ ‫اخير وخت دے راشا خکولۓ اکبر وکسا‬

‫تصور کے په ژاڑا حسين غالمه‬ ‫زلمۓ زواۓ دے ده واده ارمان بَئۍ خور وۍ‬
‫گران بابا سا غاڑواتلۓ اکبر وکسا‬ ‫نن په غشيو غريدلۓ اکبر وکسا‬

‫ال ادبۍ په سينے چيخلو السونه‬


‫ٹول په سروگلو کارلۓ اکبر وکسا‬

‫نوحه‬
‫زر راشا اۓ شاهنشاه‬
‫پريواتم ديخنو کے‬
‫غاگ ده زڑه په زورکيداۓ شۍ زڑه راکه ځواب‬
‫يم کباب کباب‬ ‫ديراغلم بدر دُجاﺀ‬
‫پالره يم الس په سينه۔ وينو شوگيرو کے‬ ‫ويرشه په خيمو کے‬

‫اۓ دما دعا نتيجے هاۓ دتا فرياد‬ ‫غاگ سارا دتا اۓ زويا غمو باندے غم شه‬
‫نادارۍ شوا ياد‬ ‫سترگو نظير کم شه‬
‫تگۓ پالرناشوے جدا۔ َد دُنيا اوبو کے‬ ‫عکس رسول هللا گرزم به مائيرو کے‬
‫ِ‬ ‫اۓ‬

‫ماخو نوش اوبه کے پالرا ته تگۓ ئيه ڈير‬ ‫ما بيکاسه پالرا ارمان مه ديدان َد تادے‬
‫مانه ئيه پوير‬ ‫ده پامال خطره دے‬
‫جام تيار دے تا دَپارا۔ نيکه گلدستو کے‬ ‫زغلۍ ده آسيان پالرا۔ گل دے ريژدو کے‬

‫ځان اُوغورزاول په اکبر آس ذين نا امام‬ ‫يو غاگ رتا بل َوکا څه ديرشم په اواز‬
‫ده حسين غالم‬ ‫دا وکا لحاظ‬
‫اوخۍ شوے دانه دانه۔ سترگو په ليمو کے‬ ‫اوسبه شۍ ميدان صفا۔ ماشے انديخنو کے‬

‫گفتار‬

‫شيريا زويا څه تا اواز که‬ ‫حسين فرمانکه علۍ اکبرا‬


‫لکا څه روح مه ال تن پرواز که‬ ‫ده مدينے ده ژنڑيو سردارا‬
‫نظير مه کم شه دورا پوهيگم‬ ‫څه قتلگاه نا ده اواز َوکه‬
‫څه زويا نه ده پيژانم ليارا‬ ‫وشوا بابا ده په مڑيو شمارا‬
‫‪184‬‬

‫زليما زويا څه الوداع کے‬ ‫دورا چوک نيشتا څه تا رتا کۍ‬


‫ژمدون مه نيشتا نور په دُنيا کے‬ ‫النديواتلۓ زڑه مه ڈاڈا کۍ‬
‫په دسے وخت کے ده تنها پريخلم‬ ‫ُکوم طرف پروت ئيه ځواب خو راکا‬
‫څه بےنوا يم بے علمدارا‬ ‫چاپير لخکر دۍ زويا بے شمارا‬

‫په خيمگاه ده برپا ماتم دے‬ ‫ارمان ارمان دے زويا ارمان دے‬
‫څيرے گريوان مه واڑا حرم دے‬ ‫يو سوال ده کڑاۓ په بابا جان دے‬
‫څرنگ ده بورے ليله تا بوزم‬ ‫بے واسه پالر ده سوال پورا نه که‬
‫شيرينا زيوا ال دۍ اغيارا‬ ‫تگۓ راوان ئيه زويا ال پالرا‬

‫غور زيگے‬
‫حيسن غالمه ورکے َ‬ ‫څه کال ياد شواۓ نيکه سرور‬
‫څه ده کوهۍ په څنڈےگرزيگے‬ ‫مابه په تاکه زويا نظر‬
‫واڑےگناه نا څه ځان بچ نکے‬ ‫دا ظاليمان خو تاال واال شا‬
‫کاٹا گناه دے درتا تيارا‬ ‫حيائې وه نکا ال پيغمبرا‬

‫نوحه‬

‫راکا اواز راکا ۔ کوم طرف ولويدے الذينا‬


‫بورا ده ليال کا ‪ ،‬شهزاده زويا نازانينا‬

‫زلميا زويا اواز راکا۔ په خيمو برپا کهرام دے‬ ‫ماڅه راياد رسول هللا شوے۔ زويا ته مه ده ليدَلے‬
‫غمزده پالر په دۍ اگاه کا۔ پتا چاکڑاۓ ستم دے‬ ‫رناجداپه کربال شوے۔زويازڑه مه دےپرهارژلے‬
‫څاڅه خيمگاه تا ده يوسم زويا ماه جبينا‬ ‫پالر به بيال تانا ۔ اوس ژمدون څرنگ تيراونيا‬
‫بورا ده ليال کا ‪ ،‬شهزاده زويا نازانينا‬ ‫بورا ده ليال کا ‪ ،‬شهزاده زويا نازانينا‬

‫زه کا دتا په تانے زويا۔ ڈير ناوخت راسيداۓ يما‬ ‫څه تا ادريکنۍ اواز َوکه۔ وا دما زويا شيرينا‬
‫گيال وه نکے ال هيبتا ۔ څو څو ځال پريوتۓ يما‬ ‫پرےخوده ستڑۍ زينب زڑه که۔درپسۓوکو فريادونه‬
‫اُس به په رختياؤ ۔ ديخنه پما سخے کاوينا‬ ‫وير په خيمگاه کۍ بۍ بيانے څيرے گريوانونه‬
‫بورا ده ليال کا ‪ ،‬شهزاده زويا نازانينا‬ ‫بورا ده ليال کا ‪ ،‬شهزاده زويا نازانينا‬

‫څه امام کال په الش۔ ده زوۍ راغۓ خم کمر‬ ‫زويا وعدےده وفانشوے۔څه بےوارا شوے خزان‬
‫سارۍ اسک حسين غالمه۔ که زنگون تا ده اکبر‬ ‫تا وچےشونڈےلمدےنشوے۔يو َد وڑل اوبو ارمان‬
‫گل اکبر ده سار خپل ۔ پالر زنگانه نا کوزاوينا‬ ‫خور ده مدينے کے ۔ تا انتظار ليارے ساتينا‬
‫بورا ده ليال کا ‪ ،‬شهزاده زويا نازانينا‬ ‫بورا ده ليال کا ‪ ،‬شهزاده زويا نازانينا‬
‫‪185‬‬

‫نوحه‬

‫وا شيرينے خورے راشا نن مدد دَما وکا‬


‫سترگو نُور مه الڑو ۔ څه اکبر رتا نعرا وکا‬
‫دسےحال کےپروت دےشهزاده څه پيژانداۓ‬
‫نشۍ‬ ‫دسے بے نوا شوم څه زنده مه چوک ليداۓ نشۍ‬
‫ليٹ په ليٹ ده آوڑۍ په يو حال ايساريداۓ نشۍ‬ ‫نورخو خيردےخورےخپل اکبرمه پيژانداۓ نشۍ‬
‫لعل بدخشانۍ رنا زڑه باندے قبضه وکا‬ ‫راشا تعارف خو لگ اکبر ساده بابا وکا‬

‫شولو‬
‫ما ويخته کا سپين شو ده اکبر گيسوان سره َ‬ ‫گرام نه دے اکبر ما ورور عباس نا مليا ماتا دے‬
‫پاتے په ارمان ده کويژدانۍ اکبر واده ش َولو‬ ‫سپين مه ش ُو ويخته څه اکبرمرگ نعرا اوچاتا دے‬
‫گل ده نو بهار وه خو اجل ڈيرا بيڑا وکا‬ ‫غم ده ورور او ژنڑۍ زوۍ همدا رسا وفا وکا‬

‫خورے واڑوکتو کے اکبر تا ال ماخستلۓ وه‬ ‫يو ساعت کے شاه کال گدا شۍ چوکۍ پيژانۍ‬
‫تر اتلس کالو خورے تا په ناز ساتلۓ وه‬ ‫هسے گيال راغال بےنواشۍ چوکۍ پيژانۍ‬
‫اوس ده ماتا پريخله ځوانۍ مرگ څه الوداع وکا‬ ‫راغۓ افسوس ما څه ده اکبر درتا گيال وکا‬

‫هاۓ حسين غالمه امام ويلو بيالۓ وڑاۓ نشم‬ ‫حق خودادےخورے زه ده هم زواۓپيژانداۓنشم‬
‫ځوان دےڑانگ بدن دےمليا خم يم اسکاواۓ نشم‬ ‫خوشبوئې ده وينے وا ورنه زه راسيداۓ نشم‬
‫نن بيکس حيسن سا مدد ثانئۍ زهرا وکا‬ ‫ڈير زخمۍ دے ځکاۓ تاودو ريگو تا آسرا وکا‬

‫کچﻬ ادهر اُدهر‬

‫مجهے تو ذرا ديکﻬ غور سے حسين غالم‬ ‫ساﮣﮭ سال رهائش کيلئے آگيا هوں ميں‬
‫کيا تها کيا کيا سے کيا کيا هوا هوں ميں‬ ‫موجود اس سفر ميں ڈگمگا گيا هوں ميں‬

‫جهاں جهاں که حکومت هے مسلمانوں کۍ‬ ‫تالش هے راحت کۍ ميسر نهيں اتا‬
‫نصيب ميں بڑۍ ذلت هے مسلمانوں کۍ‬ ‫محتاج هۍ محتاج هوں بوکهال گيا هوں ميں‬

‫رونا يه بيت المقدس کا کيا رونا هے‬ ‫اپنا تهاميں چند سال که جس جس کا برادر‬
‫اپسميں لڑنے کۍ عادت هے مسلمانوں کۍ‬ ‫اب ديکﻬ که انهيں کا پرايا هوں ميں‬

‫کهوکهلے نعرے اخوّت کے تو لگاتے هيں‬ ‫نشيب و فراز هيں انگنت يهاں پر‬
‫ورنه بهائۍ سے بهۍ نفرت هے مسلمانوں کۍ‬ ‫تالش هۍ تالش سے اُکتا گيا هوں ميں‬
‫‪186‬‬

‫نبۍ کے بعد اُن کۍ دُختر کو زنده چهوڑنا‬ ‫دست گريبان هيں تقسيم هو کر فرقوں ميں‬
‫بخدا يه بهۍ شرافت هے مسلمانوں کۍ‬ ‫گويا غالمۍ هۍ قسمت هے مسلمانوں کۍ‬

‫يه قيامت سے قبل ديکﻬ قيامت کا سماں‬ ‫قرو ِن اولۍٰ کے قصوں په فخر کرتے هيں‬
‫هر س ُو پهيال قتل و غارت هے مسلمانوں کۍ‬ ‫خود بس يهيں تلک همت هے مسلمانوں کۍ‬

‫حسين غالم آج هر گا کربال هے گويا‬ ‫يه تهتر سے بهتر کا جهنم جانا‬


‫وه کربال بهۍ منقبت هے مسلمانوں کۍ‬ ‫يوں جهنم بهۍ ملکيت هے مسلمانوں کۍ‬

‫بيان‬

‫ځکا مائې ال سترگو سرے وينے صفا کے‬ ‫په قرار يم زه څه دورا نا قرار يم‬
‫څه مه وکسۍ څه زه ئې پالريم دل فگار يم‬ ‫په رضا ممنون ده خپل پروردگار يم‬

‫چوک دمادۍ نايا زڑه نا څه خبار دۍ‬ ‫ال بدن مه زنڑکۓ زيات ال زخمو چور دے‬
‫زلمۍ زوۍ بلتون تا څرنگ انتظاريم‬ ‫ڈير په لطف ده دردونو لذت باريم‬

‫زه به اوس رسول زيارت نا محروميگم‬ ‫فرحت بخش جامونه څخم ده وصالونو‬
‫څه اکبر سترگے پناه شۍ دل ازاريم‬ ‫هر څو تندو نا وچ لب جگر انگار يم‬

‫زڑه شباب نا َمئۍ برچهۍ ده خزان څنگ کا‬ ‫زه ده زوۍ په مينا نه گورم اکبرتا‬
‫ځکا زه ده زوۍ په سرو وينو گلزاريم‬ ‫اکبر مخ شيشه کے بل چاپه ديداريم‬

‫څه ده ژنڑۍ زوۍ په سرو وينو رنگين شۍ‬ ‫ده اکبر زخم مه زڑه کے صدف مات که‬
‫بس غه پالر تا بے گفتارا په گفتار يم‬ ‫مرغللۓ ځکا اورم اشک گزاريم‬

‫زه حيسن غالم به عيد کے څرنگ شاد شم‬ ‫دا گريوان مه په اکبر ځکا پاره که‬
‫څه فخر خليل په غم کے گرفتار يم‬ ‫څه مه نه پيژانۍ زواۓ څه زه ئې پالريم‬

‫اڑخ په اڑخ رنا ماهۍ په مثل آوڑۍ‬


‫دۓ گمان کے لکا زه ئې قاتل ده ساريم‬
‫‪187‬‬

‫نوحه‬

‫څرنگ راغلم زه بيا ده اکبر په الش‬ ‫يا هللا راضۍ شے په صبر دَما‬
‫خپال وکسا يا هللا منظر دَما‬ ‫فخر اسماعيل کے اکبر دَما‬

‫دا اتلس کاال تروو ساتلۓ وه‬ ‫بےگناه اُمت په وينو رنگ کڑلو‬
‫بس دا يو مشکل کے مختصر دَما‬ ‫وگورا همشکل پيغمبر دَما‬

‫څه علۍ اکبر يوسم خيمو په لور‬ ‫زلمۓ زواۓ مه درو وريځو نا تگۓ وه‬
‫ته بيا رحم َوکے په خواهر دَما‬ ‫تگۓ شه پاره پاره جگر دَما‬

‫زه به اوس برچهۍ ال اکبر اوباسم‬ ‫يوگوٹ اوبو سوالۍ ماتا کڑاۓ وه‬
‫امتحان هر څو دے شديدتر دَما‬ ‫وس َولم بابا واخال خبر دَما‬

‫شمارمه صابرانو کے کے يا ربا‬ ‫خپال ژبه ما څه خولے کے وير کڑال‬


‫مقبوال کے سجد ِه شکر دَما‬ ‫ورستا شه يو دم نور نظر دَما‬

‫زه حسين غالم غم کے لذت گورم‬ ‫تکۓ بيا ميدان په لورۍ الڑ لو‬
‫دلرباﺀ دے غم او دے دلبر دَما‬ ‫غاگ راغۓ ادريکنۍ اۓ پدر دَما‬

‫نوحه‬

‫کوم پرهار ده کم مرهم زويا‬


‫پکار خو زويا دا وا څه په وخت ده زنکدان‬ ‫تازه پرهارونه دۍ‬
‫ماکڑۍ وے پوختنے څه ته څه الرے ارمان‬
‫تاسوال مه پورا کڑاۓ وے دا دستورونه دۍ‬ ‫بے شمارا زويا اکبرا تا تن زخمونه دۍ‬

‫زه څه وکم پوختنا څه ته څه الرے ارمان‬ ‫دورا مخلوق کے نه َوکه چا رحم شهزاده‬
‫پوهيگم په ځواب کا ايشاره کے وچ لبان‬ ‫کومے وينے صفاکم ال کوم زخم شهزاده‬
‫پورا به رنا نشۍ ڈير مشکل سوالونه دۍ‬ ‫يو پرهارپه‪ v‬بل پرهارپروت‪ v‬دے رو وينورودونه دۍ‬

‫عکس مصطفۍٰ‬
‫ِ‬ ‫اوبه کا ديرکاوے نشم اۓ‬ ‫دتا اواز خيمو نا ڈير په بيڑے کم راوان‬
‫رنگينا به کم تا په وينو زه خپال سينه‬ ‫راغلۓ يم زه تا ماللو سترگو په ديدان‬
‫وڑم ناخکا خپل نيکه تا دا اُمت قدرونه دۍ‬ ‫بابا درجار شا سترگے ده وينو ڈانڈونه دۍ‬
‫‪188‬‬

‫حسين غالمه کربال نه دے فقط فرياد‬


‫نمونځ روژا زاکواﺓ خمس حج عملۍ جهاد‬
‫شبير کعبه ده دين دے ورتا زر بابونه دۍ‬

‫گفتار‬

‫تر حشر دورا به چوک مغموم نشۍ‬ ‫حيسن فرمانکه تا په نعرے راغلم‬
‫َد مو په شانے به چوک مظلوم نشۍ‬ ‫اکبرا زويا درتا نژدے راغلم‬
‫دا امتحان به بل چوک ويرنکۍ‬ ‫نظير مه کم شه بل اواز راکا‬
‫دا زويا زه يم څه په وعدے راغلم‬ ‫دتا غاگونو په سهارے راغلم‬

‫دتا ديدان مه نيکه زيارت وه‬ ‫څه غمو زور شۍ کا زڑه درياب شۍ‬
‫ادريکنۍ غاگ ده پما قيامت وه‬ ‫اخير به غمو په اور کباب شۍ‬
‫تا څخا راغلم نه ده پوهيگم‬ ‫وا نيکه ناخکے ته هم راوان شوے‬
‫کا خپل نيکه تا په جنازے راغلم‬ ‫درتا ده هجر په دروازے راغلم‬

‫خدايا ده ژنڑۍ زوۍ په ديدار يم‬ ‫خيمے مه پريخلے وير او شيوان کے‬
‫هيچوک مه نيشتا بے علمدار يم‬ ‫تا په غاگ راغلم خودۍ ارمان کے‬
‫توانۍ ده وڑلو يا ربا راکے‬ ‫څه گوٹ اوبه مه درتا دير نکے‬
‫بيال ده وڑلو په ارادے راغلم‬ ‫دسے بيواسه ال زمانے راغلم‬

‫حسين غالمه څه ده ليکهلو وۍ‬ ‫نيکه اُمت مه کاشکے قاتل نه وے‬


‫بيال پالر کال ځوان زوۍ ده وڑلو وۍ‬ ‫يا ده اوبو په بنديز سنگدل نه وے‬
‫قلم طاقت وه همدورا پورے‬ ‫څه وکم زويا زه تا ده تندے‬
‫حيران شم زه څه په دۍ نقطے راغلم‬ ‫السا په نايا جگر پارے راغلم‬

‫نوحه‬

‫تا ده بدن پرهارونه ۔ اکبرا دۍ گلونه‬


‫خيال کے مه دسے راڅۍ ۔ لکا ځوانۍ کے نبۍ‬
‫پروت وۍ پارا په گرمۍ ۔ داغا مه دۍ غمونه‬ ‫شولو غمونه ۔ پورتا مه ش ُو السونه‬
‫څورا َ‬

‫دا مه دے زوياارمان۔ځوان په ځوانۍ شوےخزان‬ ‫صبر وۍ څورا صبر ۔ کم مه شه ويلے نظر‬


‫خزان شوے تشنه لبان ۔ پاتے ش ُو ارمانونه‬ ‫غم مه نه دے ده پِسر۔ دۍ په رسول زخمونه‬
‫‪189‬‬

‫الس تا دما وگورا۔ خپال صغرا وگورا‬ ‫ده خزان نوے زويا۔ طاقت مه ته وے زويا‬
‫ياد کے دتا وگورا۔ کاوۍ ده فريادونه‬ ‫اوس ده واده وے زويا۔ ڑانگ مه ش ُو اميدونه‬

‫همشکل رسول هللا ۔ په دۍ امت به خاندا‬ ‫تا هر کلۓ ده مينے۔ پالر که قبول په سينے‬
‫کاوۍ يهود نصارا۔ جوڑۍ کو پيغارونه‬ ‫بدن ده وينے وينے ۔ کاوۍ بلتون غاگونه‬

‫شوال جنازه‬
‫عکس رسول شه جدا۔ آسکا َ‬ ‫پروت بے نوائيه ويلے ۔ چشم براه ئيه ويلے‬
‫حيسن غالمه وهللا ۔ اوخۍ کاوۍ رودونه‬ ‫الس په سينے ئيه ويلے۔ پرۍ کاوے ويلےزڑونه‬

‫تا مدينه ياديگۍ ۔ يا ده صغرا ياديگۍ‬


‫يا ترور دتا ياديگۍ ۔ اوس به کاوۍ ويرونه‬

‫نوحه‬

‫ده کورواڑه کاٹه ده په ځوانانو وۍ ڈاڈا‬ ‫شولو ممکن‬ ‫اکبرا دتا غم کے ژاڑيدل َ‬
‫شولو ممکن‬
‫بۍ بيانو تا گريوان پاره کاول َ‬ ‫نظر مه دتا غاگ سا کميدل ش َولو ممکن‬

‫څه پالر سا غاڑواتو تا پاراتلۓ نشے ته‬ ‫وو تا واتا ليدل لکا وصال محمد‬
‫شولو ممکن‬
‫په ريگو مه اوس تاتا څمالستل َ‬ ‫ديدان نا ده نيکه محروم ش َولو ممکن‬

‫څه تا سو کال الڑو په بهار کے ده ځوانۍ‬ ‫يويو رنا راوان يو زه مه پريخللم تنها‬
‫ناموس ده پيغمبر اوس قيديدل ش َولو ممکن‬ ‫شولو ممکن‬
‫اوس جنگ تا بيکسۍ کے راواتل َ‬

‫څه ماتا ده اکبرا کا سينے باندے برچهۍ‬ ‫مليا مه کڑال ماتا شهادت ده علمدار‬
‫شولو ممکن‬
‫دربار کے ده يزيد اوس پشيدل َ‬ ‫تا غاگ سا اميدونو ڑانگيدل ش َولو ممکن‬

‫امت څه کال خپل پيغمبر آل کڑلو شهيد‬ ‫تا وينے به اکبرا په سينے وال گاوم‬
‫شولو ممکن‬
‫مرثيو حيسن غالم تا جوڑاول َ‬ ‫اصغر وينو خضاب اوس الگاول ش َولو ممکن‬

‫نوحه‬

‫غاگ َوکه علۍ اکبر گرانا پالرا زر راشا‬ ‫ذين نا ده عقاب کال گلو غنچه پريواتا‬
‫پاس مه په سينے باندے ظلم نيزه پريواتا‬ ‫غاگ ساده علۍ اکبر بورا ليلۍٰ پريواتا‬
‫‪190‬‬

‫گل سکينه په ژاڑا او ويلو وشوا الال‬ ‫غاگ َوکه مظلوم حسين گرانا زويا چيتا ئيه‬
‫ناز نا ده ناتوانا خور قيد او بند تا پريواتا‬ ‫ما خو په هر دوو سترگو تورا تيارا پريواتا‬

‫او ويلومظلوم حسين اوس به ژمدون څه کاوم‬ ‫دا َو که زينب فرياد ده اتلس کالومه‬
‫خکولۍ جلوه پريواتا‬
‫َ‬ ‫نن ماده رسول هللا‬ ‫خدايا په خوارۍ باندے اور غلبه پريواتا‬

‫سقيفه حيسن غالمه ده فتنه گرو وا‬ ‫وشوا شهزادې صغرا نور انتظار ماکاوا‬
‫ځکا کربال باندے هغا فتنه پريواتا‬ ‫تا په نصيبونو نن عمرژاڑا پريواتا‬

‫َوڅيرل ُکبرا گريوان َوئې کو فريادونه‬


‫وشوا اوس ده ويارا خور ژمدانه نا پريواتا‬

‫نوحه‬

‫خواگوزڑونوديدان کيگـۍ۔ پالراوزواۓ دۍ مشخوليگۍ‪v‬‬ ‫ده اکبر په سپين جبين سره سره خالونه يخۍ دۍ‬
‫په خيمو بۍ بيانو څيرے گريوانونه يخۍ دۍ‬ ‫پالرۍ سار واتا په ريگو زنگانونه يخۍ دۍ‬

‫خکولۍ ځوانۍ الڑا‬


‫َ‬ ‫ده مظلوم بابا ترغاڑه ۔ اکبر‬ ‫شهزاده شغله ده طوردے۔ تانۍ ٹول په گلونور دے‬
‫خو صغرائۍ انتظار کے اميدونه يخۍ دۍ‬ ‫خو سينے باندے ئې ُموٹيے سره گـلونه يخۍ دۍ‬

‫څه خطا دے ده لفظونو۔ ده حسين غالم بيتونو‬ ‫پالر راٹيٹ شه په اکبر۔ ځير ځيرگورۍ خپل پِسر‬
‫څه راوۍ ورتا کتاب کے ٹول غمونه يخۍ دۍ‬ ‫څه دا چاۓ په وچو شونڈو شربتونه يخۍ دۍ‬

‫موال ويلو واڑ رنگ ئيه۔ زويا اويا څه نا تنگ ئيه‬


‫په دۍ گفت اکبر زنڑکۍ باندے السونه يخۍ دۍ‬

‫بيان‬

‫نظر وکا څه مه تن ال زخمو چور دے‬ ‫په غے وريځے رنگ بدال کڑلو اسمان خپل‬
‫وينو زور دے غاڑا واۓ نشم چشمان خپل‬ ‫څه حسين په غويگے ونيول جانان خپل‬

‫ژمدانه اميد مه دۍ ناپاسے نيشتا‬ ‫شهزاده اکبر قرارے فرياد َوکه‬


‫ساماواۓ نشم قبلے په لور بدان خپل‬ ‫چوک ئيه صبر وکا وگانڑا احسان خپل‬
‫‪191‬‬

‫نور ده سار غرضۍ نه يم خفا نشے‬ ‫خو ده صبر درتا ځکا ويايم ځوانا‬
‫ما مانلۓ دے سار پالر پورے قربان خپل‬ ‫څه تکميل خواهش الرم ده يوه ارمان خپل‬

‫خو بس دورا صبر وکا خداۓ َد پارا‬ ‫نه اوبه غواڑم نه بل څه حاجت مند يم‬
‫څه ده پالر په غويگے تيرکم زنکدان خپل‬ ‫دلگير نشے نه الچا غواڑم امان خپل‬

‫څه حيسن ده زوۍ خابرے واوريدلے‬ ‫خو ما پالر تا دسے غاگ کڑاۓ دے واورا‬
‫په زلمۍ اکبرۍ څيرے که گريوان خپل‬ ‫څه راڅا وشوا بياموما اکبر جان خپل‬

‫کاوا فکر عقوبت حسين غالمه‬ ‫ليداۓ نشۍ اوس به پالر ما څخا راشۍ‬
‫جهانگير نشے فانۍ گانڑا جهان خپل‬ ‫گران يم ڈير مظلوم بابا باندے ال ځان خپل‬

‫نوحه‬

‫پما ده څه څه تيريگۍ۔ غا پالر په دۍ پوهيگۍ‬ ‫پاڅا بوده زم اکبر جانه‬


‫څه چا ځوان زواۓ څۍ دنيانا۔ ڈير ارمانونو کے‬ ‫نن سرو السونو کے‬

‫راشا سترگےده صفاکم ۔بيا به ورو ورو نندارا کم‬ ‫څه مينا مه شۍ عيانه‬
‫ماڑخت نوۍ ال ديدانه ۔ په بلتانونو کے‬ ‫زويا دردونو کے‬

‫شولم بيکاس۔ سينے ناليرے کا الس‬


‫اوس پاتے َ‬ ‫زويا کا ناوخت پما شۍ۔ خيمو کے به انديخنا شۍ‬
‫ڈير تنگ خکارے سينے نا۔ هزار پرهارونو کے‬ ‫پرۍ خلۍ مه دۍ بےشانه ۔ بۍ بيانے ويرونو کے‬

‫په وخت ده زنکدان ۔ کا غواڑے هجر ديدان‬ ‫تاغم کےخودے ٹول کور۔خودےڈارمه تا ده ترور‬
‫گ َوتو کے َوگورا مانا ۔ صغرا اميدونو کے‬ ‫هسے نوۍ څه خيمگاه نا۔ راشۍ تا غمونو کے‬

‫ڈيرا دے خو بے اراما۔ دا دُنيا حيسن غالمه‬ ‫کاده وه گورۍ په دۍ حال۔ لکا خاورو کے يخۓ وۍ لعل‬
‫مقصد به پٹاوۍ تانا۔ دلکش رنگونو کے‬ ‫قاب ُو به نشۍ بيا مانا ۔ يما امتحانونو کے‬

‫گفتار‬

‫ده اوالد مينا پالر روبرو دے‬ ‫حيسن فرمانکه اوس به ليدَلۓ شۍ‬
‫ده زوۍ په قبر دخول مکروه دے‬ ‫صابران څورا برداشت کاولۓ شۍ‬
‫امتحان ځکا ده ابراهيم‬ ‫برداشت النڈون ده په بےهوشۍ وۍ‬
‫ده مينے زوۍ په ذبحے خستلۓ شۍ‬ ‫زڑونه غمونو کے ازمايلۓ شۍ‬
‫‪192‬‬

‫بيائې فرياد َوکه راشا ناکاما‬ ‫څه زواۓ زلمۓ وۍ حال ده بيا نوروۍ‬
‫اکبر اوچات کا يم بے اراما‬ ‫زيات په شباب کے ده مينے زور وۍ‬
‫دورا پوهيگم مجبورۍ وخت کے‬ ‫دسے دستور دے جنازے کورنا‬
‫ده بس همتانا کار جوڑيدلۓ شۍ‬ ‫َد په څالور کاسو اوخللۓ شۍ‬

‫يوا جنازه دے يوئې راوڑونۓ دے‬ ‫دما ده ژنڑۍ زوۍ جنازه دے‬
‫ناکامۍ زور دے هللا ليدونۓ دے‬ ‫سار التر پايا په خون زيبا دے‬
‫حسين غالمه ده غم حالونه‬ ‫کورتا ده وڑلو مه اراده دے‬
‫گويا ده زڑه په وينو ليکهلۓ شۍ‬ ‫بيال ده څرنگ جنازه وڑلۓ شۍ‬

‫څوڅه زورل شے دا ده نيکيانے دۍ‬ ‫چاتا غاگ وکم څه بے نوا يم‬


‫حيسن غالمه دا بيماريانے دۍ‬ ‫ماسا زواۓ اسک کۍ ماندا ماندا يم‬
‫غيبت نا پوهۓ شا درکے خوبيانے دۍ‬ ‫جنازو وڑلو کے زه لگيا يم‬
‫شجر پهلدار په کانڑيو ويشتلۓ شۍ‬ ‫صبحے نا چوک دا طاقت الرلۓ شۍ‬

‫اوس پورے زوۍ که رسا امداد‬


‫اوس هيچوک نيشتا ماده ُمراد‬
‫چاپير ديخنه ده رسول هللا دۍ‬
‫ديخنه امداد تا کال باللۓ شۍ‬

‫نوحه‬

‫اکبرا الس لگ ال سينے پورتا کا‬ ‫څه ساسکۓ نمۍ په زبان کے نوۍ‬
‫دورا ادب جنگ په ميدان کے نوۍ‬ ‫اکبرا دسے زنکدان کے نوۍ‬

‫په کومو گلو ده بدان دے گلگون‬ ‫ک ُوم ځائۍ څاپ کۍ پالر ال ڈيرے مينے‬
‫دسے گلونه گلستان کے نوۍ‬ ‫ځاۓ ده ليدوۓ څه په بدان کے نوۍ‬

‫دتا اواز پما تياره که جهان‬ ‫رسا را وکا راز او نياز خابرے‬
‫ځاۓ ده بۍ بيانو به گريوان کے نوۍ‬ ‫هر څو طاقت ده کا لبان کے نوۍ‬

‫تارانگ په وينو او تندے زنکدان‬ ‫دسے خاموش ئيه دما گرانا زويا‬
‫صغرا به زويا دا گمان کے نوۍ‬ ‫لکا هيچوکۍ په جهان کے نوۍ‬
‫‪193‬‬

‫دا حسد کانڑۍ څه پتا واريگۍ‬ ‫راڅا پاترۍ شونڈے هر دوا کو ميالؤ‬
‫دۍ قدر ساسکۍ خو باران کے نوۍ‬ ‫څه تشنائۍ مه بيا ارمان کے نوۍ‬

‫حيسن غالمه دوا ش ُو يو په ريگو‬ ‫راڅا څه غاڑوزو هر دوا په ريگو‬


‫دا صبر مينا هر انسان کے نوۍ‬ ‫څه زڑونو اور مه په هجران کے نوۍ‬

‫نوحه‬

‫دا مه اميد دے ما امداد ته به ناکام راشۍ‬ ‫زويا راڅا څه يو ده سم ۔ کا چيرے توان راشۍ‬
‫څه بيکسۍ وۍ نو ناکام ده په پُرسان راشۍ‬ ‫هسے نا ترائيندے ده ليدو تا په ميدان راشۍ‬

‫تا خکولۍ مخکے مه ديدان که ده رسول هللا‬ ‫علۍ اکبرا تا ځوانۍ خو بهارونو کے وا‬
‫اوس به څه گورم څه ارزو مه ده ديدان راشۍ‬ ‫چا دا گمان وه څه ځوانۍ کے به خزان راشۍ‬

‫تاناپس خاورے دے دُنيا اوس په حسين زويا‬ ‫ما ضعيفۍ دے تا ځوانۍ وڑل ده اسان نه دۍ‬
‫اوس مه دُعا دے شهادت مه تا په شان راشۍ‬ ‫خو کال کال بيکسۍ ده په انسان راشۍ‬

‫څا څه خيمو تا ده زخمۍ وراساوم زويا‬ ‫يوا جنازا ده په څالورو کاسو وڑه لۓ شۍ‬
‫زويا ليدو تا به ده مور څيرے گريوان راشۍ‬ ‫زه څه خبار وم دا دستور به په يوه ځان راشۍ‬

‫حسين غالم تا ده شعرونو سمندر شۍ راوان‬ ‫گران دۍ غه پالرتا جنازے اوچاتاول زويا‬
‫کال حسين په تصور کے په وجدان راشۍ‬ ‫چوک مسافر څه ژنڑۍ زوۍ په زنکدان راشۍ‬

‫ده جنازے نمونځ واجب کفائۍ دے ځکا‬


‫څه ولۍ سترگونا ده غم اوخيو باران راشۍ‬

‫نوحه‬

‫راشه دما زويا اکبرا‬


‫نه غواڑم نور ژمدون بے تانا‬ ‫څه يو ده سم خيمو تا‬
‫وا دما زويا اکبر جانا‬
‫پرے ده خلم زه بے مدد گارا‬ ‫َونيسا غويگ اۓ نوبهارا‬
‫په کربال ديخنو واتا‬ ‫حرم نعرو سورو تا‬
‫‪194‬‬

‫وخت ده ديدان دے ارمان ما کا‬ ‫دۍ تندے دۍ گرمۍ غربت کے‬


‫گوتو کے نندارا کا‬
‫لگ مه َ‬ ‫شونڈے ده چا په خون شربت کے‬
‫کا گورے خور صغرا بيمارا‬ ‫گيلے يو نسے نن ال پالرا‬
‫َوگورا باغيچو واتا‬ ‫څه څے کوثر اوبو واتا‬

‫حسين غالمه ده ارمان‬ ‫سار کا اوچات لگ ال ُغبارا‬


‫َوکه امام دسے فرمان‬ ‫زه ده بابا يم اۓ اکبرا‬
‫صبر راکے پروردگارا‬ ‫زويا يو ساعت ديدان ده پارا‬
‫الس وڑم برچهۍ اوخلو واتا‬ ‫َو گورا ما سترگو واتا‬

‫څرنگ دما په ارمانونو‬


‫َوشه باران ده سرو گلونو‬
‫گل ئيه بے شانه الگلزارا‬
‫نيشتا حاجت سيرو واتا‬

‫نوحه‬

‫راڅا اکبرا سارا غاڑوزو قرار غوندے‬


‫څه سارا خاوروباندے يو ځاۓ ُشو مزار غوندے‬

‫هاۓ زويا اورشه جهان۔مات ده دےزڑه کے سنان‬ ‫ده پاراتلو نه ئيه ۔ ده غاڑواتلو نه ئيه‬
‫جان جانان‬
‫زه به برچهۍ اوباسم ۔ واورا اۓ ِ‬ ‫زخمۍ زخمۍ ئيه زويا ۔ ده آسکاولو نه ئيه‬
‫خو اسماعيل په شانےته وکا اقرار غوندے‬ ‫زه به په ريگو درسا څملما هموار غوندے‬

‫زواۓ اسماعيل په شانے ۔ پالرۍ خليل په شانے‬ ‫تا ده بدن زخمونه ۔ اورۍ سره سره لعلونه‬
‫حسين په زنگانو شه ۔ صبر جميل په شانے‬ ‫يادسے اويا زويا ۔ څه دۍ باغيچے گلونه‬
‫برچهۍ ئي راخال وينے راغللے ابشار غوندے‬ ‫سره گالپونه ده تازه دۍ نو بهار غوندے‬

‫ِمنا تصوير شه تازه ۔ وينو باهير شه تازه‬ ‫ثمر دما ئيه زويا ۔ په الوداع ئيه زويا‬
‫تانداۓ هاجره اووايل ۔ په خيمو وير شه تازه‬ ‫ده زخمو شمار نيشتا ۔ گلو باغچه ئيه زويا‬
‫ڑانگ شه اکبر پالر زنگانو کے گلوهار غوندے‬ ‫زه به ده ٹول گلونه څاپ کما مليار غوندے‬

‫دين ده ويرانے نه دے ۔ خواهش په شانے نه دے‬ ‫ذلفے ده سرے ريخمينے بدان ده وينے وينے‬
‫حسين غالمه پاتے دين په اسانے نه دے‬ ‫غاڑواتووخت دے زويا ۔ الس کا اوچات السينے‬
‫څه دين فروشو الگاولۓ دے بازار غوندے‬ ‫سينه ميالؤ کا زويا ڈير يم مينادار غوندے‬
‫‪195‬‬

‫نوحه‬

‫اۓ اکبرا زويا اکبرا‬


‫اۓ اکبرا زويا څے په سفر‬ ‫اويا څه څه دے ارمان دَتا‬
‫گوتو کے وکا نظر‬ ‫لگ مادۍ َ‬
‫لگ وگورا صغرا بيمارا‬ ‫خيمونا ده تاليدو پارا‬
‫دے طعمے کے ده ديدان دَتا‬ ‫راغلۓ دے بابا جان دَتا‬

‫اۓ عکس رسول همشکل نبۍ‬ ‫اۓ زويا سترگے را آسکے کاته‬
‫بابا سا په ريگوشا غارغاڑۍ‬ ‫بےواسه بابا خپل واس کے کاته‬
‫سينه کا ميالؤ زويا ماسارا‬ ‫دسے ارمان وخايا څه شۍ پورا‬
‫څه وينو کے شم الوان دَتا‬ ‫دےگرانا زويا احسان دَتا‬

‫سروگلونو شال دے وينا دَتا‬ ‫اۓ اکبرا اوس به تا تندےخبر‬


‫حمزه په مثال دے سينه دَتا‬ ‫واخلۍ تورو پرهارونو کے ساقۍ کوثر‬
‫سار ماپه زنگون کا دلدارا‬ ‫اوبو نا ا ُو نه ئيه دوبارا‬
‫څه څاپ کم خائيسته چشمان دَتا‬ ‫بابا به شۍ ڈير بيريان دَتا‬

‫په غم غمزده علۍ اکبر‬ ‫تا وچے شونڈے دۍ وينو کے رنگ‬


‫اوسا لويال هر دم استغفار‬ ‫بے پرهار پاتےدے کوم يوالنگ‬
‫اۓ حسين غالمه بے شمارا‬ ‫بابا په جگرده انگاره‬
‫دۍ ده ژمدون عصيان دَتا‬ ‫دے وچ حلق زنکدان دَتا‬

‫هارونه ده وينو دۍ تا په گريوان‬


‫نصيب ده شه زويا ريگو کفن‬
‫گلونو حاجت دے څه پارا‬
‫گلشن دے واڑا بدان دَتا‬

‫بيان‬

‫راشا راشا کا ديدان ده اکبر غواڑے‬ ‫نشۍ نشۍ په دُنيا پاتۍ کيدَلۓ‬
‫ڈير آسيان دۍ پالرا نشم پاراتلۓ‬ ‫څه ده درو وريځو وۍ تندے سيځا َولۓ‬

‫کا په وخت رتا رانغلے گرانا پالرا‬ ‫بلۍ ځوان او کوژدانۓ فرزند نعريکۍ‬
‫بيا اُو نه ئيه څه مه گل دے ريژيدلۓ‬ ‫وشوا پري َوتم په زڑه يم الگيدَلۓ‬
‫‪196‬‬

‫هغا سرے دۍ په سرو وينو گرانے خورے‬ ‫خيمگاه نا په دۍ غاگ هللا خبر دے‬
‫عنبرۍ زلفے څه تا تورے ليدلۓ‬ ‫پالر به څرنگ په اکبر وۍ راسيدلۓ‬

‫طاقت نيشتا زه بيکس يم بے عباس يم‬ ‫خو اوازۍ قتلگاه نا دسے َوکه‬
‫زلمۍ زوۍ جنازه نشم آسکا ولۓ‬ ‫الگاولۓ‬
‫َ‬ ‫خورے زوۍ تا مه زنگون دے‬

‫جگر خون يم کا مدد رسارا وکے‬ ‫خو علۍ اکبر مه نه پيژانۍ خورے‬
‫کنۍ گران اکبر خيموتا نشم وڑه لۓ‬ ‫ديخنه شکۍ دے پما باندے راغلۓ‬

‫اکبر سترگو نا مظلوم حسين صفا کے‬ ‫بيائې ويلو گيال هسے راغال خورے‬
‫اۓ حسين غالمه سرے سرے مرغللے‬ ‫مليا خم يم ويختو رنگ دے اڑاولۓ‬

‫ما به څه پيژانۍ خورے په دۍ حال کے‬


‫زه ده خپال اکبر نشم پيژاندلۓ‬

‫نوحه‬

‫بسم هللا بسم هللا‬


‫بيکاسه نصيب ۔ چوک نيشتا قريب‬ ‫پورتا کا چشمان وا زويا اکبرا‬
‫اکبرا څرنگ ئيه پاتے غريب‬
‫په وخت ده زنکدان وا زويا‬ ‫بابا َد يم دل بيريان وا زويا‬
‫بسم هللا بسم هللا‬ ‫بسم هللا بسم هللا پورتا کا چشمان وا زويا اکبرا‬

‫بابا ده بيکس ۔ چوک نيشتا ده الس‬ ‫اۓ رنگِ گالب ۔ اۓ دور شباب‬
‫کمزور کم شهادت ده عباس‬ ‫اۓ َش ِط فرات کے تشنه بے آب‬
‫بس نور مه نيشتاتون وازويا‬ ‫ب اسمان وا زويا‬ ‫آۓ کوک ِ‬
‫بسم هللا بسم هللا‬ ‫بسم هللا بسم هللا‬

‫اکبرا څرنگ ۔ ده حقو په جنگ‬ ‫نذر اُصول۔ اۓ عکس رسول‬ ‫اۓ ِ‬


‫بدان ده ٹول که وينو کے رنگ‬ ‫قربانۍ ده فخر خليل وۍ قبول‬
‫ده وادگانۍ په شان وا زويا‬ ‫اۓ کردار قرآن وا زويا‬
‫بسم هللا بسم هللا‬ ‫بسم هللا بسم هللا‬
‫‪197‬‬

‫شولے شهيد‬‫خورتا په اميد۔ ته َ‬ ‫لگ سار کا اوچات۔ بيان کا حاجت‬


‫بلتون بلتون کۓ تير کڑلو عيد‬ ‫خو واس مه گورا او حالت‬
‫شوا پاتے په ارمان وا زويا‬ ‫اوبو نه َوکے پرسان وا زويا‬
‫بسم هللا بسم هللا‬ ‫بسم هللا بسم هللا‬

‫اخير مغموم ۔ تشنه حلقوم‬ ‫کاگورے خواهر۔ لگ وکا نظر‬


‫حيسن غالمه ويلو مظلوم‬ ‫جان پدر‬
‫گوتو کے دَما اۓ ِ‬ ‫َ‬
‫تنها شوم په بيوان وا زويا‬ ‫صغرا سا َوکا ديدان وا زويا‬
‫بسم هللا بسم هللا پورتا کا چشمانوا زويا اکبرا‬ ‫بسم هللا بسم هللا‬

‫نوحه‬

‫دۍ بيوان کے چانا اوغواڑم زويا امداد‬ ‫ما خو ده جگرکه وشوا نن پاره پاره‬
‫چوک څه گورے غه المن دے مو وينو کے سرا‬ ‫څاڅه اوس ده مور تا يوسم زويا اکبرا‬

‫تا ځوانۍ ما ضعيفۍ او دور امتحان‬ ‫ضرورت وۍ زنکدان کے ده ساڑو اوبو‬


‫تال کا تر خيمو گلونه جوڑا کا ليارا‬ ‫تا قسمت کے سيوره نيشتا سيورا ده صحرا‬

‫ترور تا شکايت َونکے څه ماال بابا‬ ‫گواه اوسا ته خالقه څه وينو په يم‬
‫غوختۍ وے اوبه خو نه وا ده اوبو قطره‬
‫َ‬ ‫غاڑواتلو منځ ميدان کے پالر او زواۓ سارا‬

‫قتلگاه نا گل کارلۍ دۍ تر خيمگاه‬ ‫کوم ځۍ تا ده الس واچاوم اسکاولو تا‬


‫علۍ اکبر پالر ال غويگے دۍ خکارا خکارا‬ ‫هر ځۍ نا دتا باهيگۍ وينو فواره‬

‫ژاڑم نا نو څه وکم څه غم نامه سينه‬ ‫جنازے وڑلو تا وۍ څالور کاسا پکار‬


‫ڈاکا دے حسين غالمه شه غزل پورا‬ ‫بيال يم زه تاوڑلوتا نيشتا سهارا‬

‫نوحه‬

‫وهللا ادا شوا قربانۍ لويا‬


‫څا څه خيموتا ده يوسم زويا‬
‫هاۓ اکبرجانه۔ پالر جارواۓ تانا‬ ‫څا بسم هللا کا ۔ اوس غويگا راکا‬
‫واشهزاده‬ ‫زويا ده ما‬
‫‪198‬‬

‫ارمان مه دا دے هاۓ اکبر جانه‬ ‫څرنگ به ويايم څه شه شهيد‬


‫جدا خو ماواۓ ته خور صغرا نا‬ ‫ٹول منتظر دۍ د تا ده ديدار‬
‫خوائيندو شيوان۔ په بهائۍ جان‬ ‫پرے پرے مه زڑه دے۔ يو غم خو نه دے‬
‫دے دستورا‬ ‫زويا په ما‬

‫ٹول ارمانونه دې يو ارمان کے‬ ‫ٹهيک دے شهادت په کربال واۓ‬


‫گوٹ اوبه واۓ بس زنکدان کے‬ ‫يو َ‬ ‫خو کاشکے دورا خو تگۓ ماواۓ‬
‫ما اچاولۓ۔ تا تيرا والۓ‬ ‫هاۓ ارزومندا ۔ درو وريځو تندا‬
‫په قتلگاه‬ ‫دے جان ليوا‬

‫حيسن غالمه خويلے شوے ماتے‬ ‫تا دا ځوانۍ هاۓ په خون رنگينا‬
‫هر څه ده زڑه شو په زڑه کے پاتے‬ ‫دا مه ارمان دے زويا شيرينا‬
‫الم نصيب ۔ امام غريب‬ ‫ئيه بلتانه کے ۔ واده مه نکے‬
‫شه بے نوا‬ ‫ارمان دے دا‬

‫بل ارمان دادے کا گل سينه واۓ‬


‫رسول په شان مخ پرهارژلۓ ماواۓ‬
‫دا گيسوان ۔ په خونن الوان‬
‫ماواۓ دَتا‬

‫نوحه‬

‫گرانے خورے ۔ کا وگورے‬


‫خپل علۍ نامدار ۔ هللاُ اکبر‬
‫سپين نرگس وه سورگالب شه يو ساعت خابرا وا‬
‫زوۍ باندے په زنگانونو ٹيٹ دے ستڑاۓ پالر‬ ‫تانۍ ويڑ په سرو گلونو‬
‫هللاُ اکبر‬ ‫او په ريگو سار ۔ هللاُ اکبر‬

‫تا اتلس کاال خوارۍ په ريگو پرشانے دۍ‬ ‫گرانے خورے کا وگورے خپل علۍ اکبر‬
‫لکا خزان وه ريژاوۍ گل ده نو بهار‬ ‫جنازه ده ارمانونو۔ او تاال بازار‬
‫هللاُ اکبر‬ ‫هللاُ اکبر‬

‫صبر مه ال سترگو اوخۍ په اکبر راوانے کے‬ ‫نوۍ وادگانۍ په شانے جوڑ دے خپلو وينو کے‬
‫څه ئې َوکه زنکدان کے ده تندے اظهار‬ ‫سپين بدان په سرو گلونو۔ دے واڑا گلزار‬
‫هللاُ اکبر‬ ‫هللاُ اکبر‬
‫‪199‬‬

‫طوعًا کرها ً اسک که اکبر بيکاسه موال حسين‬ ‫يو دے تندا بل ده ورونڑو غم مه مليا ماتاکا‬
‫رائې وڑلو حسين غالمه ۔ ده خيمے په دار‬ ‫بل رتا ځوانۍ کے الڑل عکس پيغمبر‬
‫هللاُ اکبر‬ ‫هللاُ اکبر‬

‫ځوان دے ڑانگ بدان دے خورے وڑلو مه چوک نيشتا دۍ‬


‫څه رسا الدۍ گردونو۔ پورتا کۍ دلدار‬
‫هللاُ اکبر‬

‫مثنوۍ‬

‫ساسکۍ پما ويلے پريباسے‬ ‫زه ده اکبر په تانے راغلم‬


‫خوال تر اوسا سيځا وينا‬
‫ما ده پالر تگۍ َ‬ ‫لکا نابينا ساڑاۓ ليارا الٹاوينا‬

‫ده ويلو ما څخا څه نه ُوو‬ ‫څه په اکبر مه گوتے چيخلے‬


‫زر مه اکبر سترگو نا ليرے کڑالوينا‬ ‫السۍ که پورتا زلفۓ ليرے کے تاندۍ نا‬

‫اکبر څه ماتا وليدَلو‬ ‫چوک ئيه ده قتل بيڑا ماکا‬


‫زرۍ سينے باندے جوڑيا چيخلو السونه‬ ‫ماتگۍ پالر واتا نعرے وايلۍ دينا‬

‫ما ويلو الس ال سينے څنگ کا‬ ‫ڈير زر به پالر ما څخا راشۍ‬
‫مادۍ ليدلۍ دتا زڑه په سار زخمونه‬ ‫ما په ديدان ده رسول مينا ماتاوينا‬

‫اکبر ويل پالرا زه سيراب شوم‬ ‫نور خو ال هر لورۍ تاال شه‬


‫نيکه نيولۍ دۍ اوس تاپارا جامونه‬ ‫پريگدا څه ماتاکۍ پما ده نيکه مينا‬

‫تاپما اوخۍ وارا ولے‬ ‫اکبر څه دا خابرے وکے‬


‫ما ويلو چوک ده اوبو ساسکۍ اچاوينا‬ ‫دما السترگو شو روان اوخيو رودونه‬

‫حسين غالمه وينو څخل دۍ‬ ‫اکبر ويل څنگ ال ما اوبه کا‬
‫څه ده حسين په ماتم غواڑے دولتونه‬ ‫نيولۍ دينا‬
‫ماال دُنيا اوبو روژے َ‬

‫نوحه‬

‫په چاوۍ تير زلمۍ مرگونه‬ ‫اکبرا ماکا فريادونه‬


‫هغا په دۍ پوهيگۍ‬ ‫بابا ده تاال کيگۍ‬
‫‪200‬‬

‫ماال نيکه ده اوبو جام‬ ‫څه چاليدلۓ وۍ شباب‬


‫که نوش خه په ارام‬ ‫دۀ زوۍ کباب کباب‬
‫دتا دۍ وچ شونڈو سارونه‬ ‫زنکدان تندے په حالونه‬
‫تا تندا مه ياديگۍ‬ ‫غا پالر کال پائيگۍ‬

‫زنکدان تا په پتالۍ دے‬ ‫بيا څه فرياد ده زلمۍ زوۍ وۍ‬


‫همدا ماتا کافۍ دے‬ ‫او پالرۍ بيواسۍ وۍ‬
‫ته به کاوے چاتا غاگونه‬ ‫واراوۍ اوخيو بارانونه‬
‫څه ذين ال تا بليگۍ‬ ‫غا وخت دے څه تيريگۍ‬

‫غا وخت به دۍ نا مشکل نوۍ‬ ‫وا پالرا دا خابرے ماکا‬


‫باچيا څه هر څه وۍ‬ ‫دا سترگے مه صفا کا‬
‫مور به مه راشۍ په ويرونه‬ ‫څه زه ده وکم ديدانونه‬
‫خنجر کال تيريگۍ‬ ‫زنڑکۓمه ده ڈوبيگۍ‬

‫حسين څه گل کال اوخللو‬ ‫فرياد دما نه دے ده ځان‬


‫هم صبر ژاڑيدلو‬ ‫خو ته مه ئيه ارمان‬
‫حسين غالم ځکا السونه‬ ‫بيکس شوے پاتے په جنگونه‬
‫سينے واتا آسکيگۍ‬ ‫دا اور پما باليگۍ‬

‫نوحه‬

‫کا وگورے خورے۔ ده زلمۍ حالونه‬


‫هغا سترگے تورے۔ سرے لکا لعلونه‬ ‫خورے ارمان دے ۔ عمر مه زندان دے‬
‫دا باور به َوکے ۔ څه وينو نيران دے‬ ‫بيا مه موندل اکبر۔ خو په زنکدان دے‬

‫زه يم راسيدلۓ۔ ده زوۍ په اواز‬ ‫غا علۍ اکبر۔ وه څه تاليدَلو‬


‫مانه وه ليدلۓ ۔ په ريگو دراز‬ ‫ما په دۍ منظر۔ اونه پيژاندلو‬
‫اوس مه وليدلو ۔ خوشناختۍ گران دے‬ ‫نه يم گرام زه خورے۔ گل دے خو خزان دے‬

‫چائې مانا واڑاندے۔ کڑۍ دۍ قدرونه‬ ‫يو خو نگين دے۔ هاۓ ڈيرو تانو کے‬
‫سپينے سينے باندے۔ ويڑ دۍ سره گلونه‬ ‫بل ٹول رنگين دے۔ خورے وينو سرو کے‬
‫سور شربت ده خکارۍ۔ وچو شونڈو باندے‬ ‫بل مه غمو سيورا۔ ناستا په چشمان دے‬
‫‪201‬‬

‫ولگا تندا بسمل۔ او ستڑاۓ ستومان‬ ‫کاشکے يا جعفر واۓ۔ يا واۓ علمدار‬
‫واڑا جنازو وڑل۔ بيال ال ميدان‬ ‫کابيا مه جگر واۓ۔ ڈير پرهار پرهار‬
‫دۓ حسين غالمه۔ گران بيان اسان دے‬ ‫اوس په چا ڈاڈا شم۔ هر طرف ديخمان دے‬

‫څرنگ بے واسۍ دے۔ غمو کڑم کمزور‬


‫ڈيرا بيکسۍ دے۔ نه الرم غمخور‬
‫څرنگ به ئې وڑما۔ زه به بيال ځوان دے‬

‫نوحه‬

‫شولے‬
‫وينو قطرے په ختميدو َ‬
‫خيمے پردے ۔ په آسکيدو شولے‬ ‫علۍ اکبر جنازه ۔ خون بارا‬
‫وليدا خور ۔ ده ستڑۍ ورور‬ ‫راغال ميدان ۔ ناده ارمان‬
‫بيکسۍ ايشارا‬ ‫په گلو گلزار‬

‫په حسين خورے بيکسۍ راغال‬ ‫شهزاده پالر په وڑمندونو کے‬


‫تنا ده آخيرۍ سپاهۍ راغال‬ ‫سارۍ تر سار پخے قدامونوکے‬
‫واخال خواهر ۔ علۍ اکبر‬ ‫دےنواۓ ځوان۔ لکا قرآن‬
‫څم قربانۍ پارا‬ ‫پانڑۍ پاره پاره‬

‫سينه زنۍ به ده اکبر کيگۍ‬ ‫يو جنازه او يو راوڑونۓ دے‬


‫يو قربانۍ به ده اصغر کيگۍ‬ ‫يو نذرانه يو قبالؤنۓ دے‬
‫تندے سودا ۔ وکا موال‬ ‫ده محمد ۔ په خال او خد‬
‫پاڅا اۓ شير خوارا‬ ‫دے پروردگار‬

‫ظلم انجام ده وۍ رسوائۍ کے‬ ‫ناخکے ده پخودۍ يوا لکير هم دے‬


‫حسين غالم سُخن ارائې کے‬ ‫ورسارا سرو وينو باهير هم دے‬
‫الرۍ حاجت۔ وکا لعنت‬ ‫ال قتلگاه ۔ تر خيمگاه‬
‫په ظالم بے شمارا‬ ‫جوڑا شوا يو ليارا‬

‫نوحه‬

‫تا غاگ سارا زويا شروع خيمو کے شه ماتم‬ ‫ت صفدر‬ ‫اۓ صور ِ‬
‫بيريان مه شه جگر۔ دُر شاهوارا چيتا ئيه‬ ‫علۍ اکبرا چيتا ئيه‬
‫‪202‬‬

‫په سيورے ئيه اکبرا کا گرمۍ کے ده صحرا‬ ‫چينم کال پاڅم ۔ دا يو دوران راغۓ پما‬
‫يو غاگ وکا دلبر ۔ رتا دوبارا چيتا ئيه‬ ‫ليدو دے دا منظر۔ زر رتا خکارا چيتا ئيه‬

‫واپس حسين غالمه راڅا وشوا په حال‬ ‫يو غاگ سا ده پما راواستا زويا ضعيفۍ‬
‫غرقاب تصور ۔ جگر انگارا چيتا ئيه‬ ‫دۍ غاگ وه دا اثر ۔ اۓ جگر پاره چيتا ئيه‬

‫تا غاگ خو وه اکبرا ما ده پارا دا اعالن‬


‫څه شه زواۓ ده حيدر ۔ بے مددگارا چيتا ئيه‬

‫نوحه‬

‫اوس هغا ځوان څۍ رنا څه وه وصال ده رسول‬ ‫دا دستورا نه دے خلقه دا عزادارۍ دے‬
‫تگۓ راوان دے رنا ۔ دا څورا نادارۍ دے‬ ‫دا ده اسالم ده گلشن ۔ اوخيو ابيارۍ دے‬

‫نوجوان زوۍ پالر تا يوگوٹ اوبو زارۍ َوکے‬ ‫کور ده رسول شولو اوجاڑ۔ غم ده محمد دے‬
‫پالر ويرکا ژبه دهن کے۔ دا تيمار دارۍ دے‬ ‫دا غا ماتم رسول هللا ۔ سارا غمخوارۍ دے‬

‫نم ده اکبر ژبے نا واخسته ده پالر تندے‬ ‫په رسول غم دے محرم دے۔ څه غمجن نه وے‬
‫ويلو اکبر تندا دتا پالرا انگارۍ دے‬ ‫نو بيا رسول سارا دا څرنگ ‪ ،‬وفادارۍ دے‬

‫عين شهادت کے اکبر او ويلو سيراب شولم‬ ‫اوبه شوے بند په اهلبيتو۔ شه قرآن حيران‬
‫پالرا ده آب کوثر تاتا انتظارۍ دے‬ ‫وما يُريد ايت ويل۔ امت انکارۍ دے‬

‫دعوت فکر دے عاقل واتا ده حق او ناحق‬ ‫وه که فرياد دسے حسين۔ څه ته گواه اوسا‬
‫بس ده حسين غالم په دۍ سخن نگارۍ دے‬ ‫يا هللا نن ده اهلبيتو۔ جان نثارۍ دے‬

‫نوحه‬

‫تنها مه سترگو تورا۔ پرےنگدے شوم بے زورا‬


‫ژمدون تا مه َوگورا۔ څه پاتے يم بے ورورا‬ ‫اکبرا دا جلوے ده زنکدان يخۍ دۍ‬
‫دا اوخۍ صداقه مه ده ديدان يخۍ دۍ‬ ‫کاتا ماللے سترگے ال خفگان يخۍ دۍ‬

‫باچيا کا ته پالر واۓ۔ زواۓ تانا مراوار واۓ‬


‫په سرو وينو گلزار واۓ۔ هلے به بيا خبار واۓ‬ ‫خفا ماشے بابانا۔ څه تگۓ څے دُنيانا‬
‫څه څو غشۍ په زڑه ده زوۍ هجران يخۍ دۍ‬ ‫ځکا پاترۍ پاترۍ ده وچ لبان يخۍ دۍ‬
‫‪203‬‬

‫حسين غالمه شب۔ روشن دۍ په کوکب‬ ‫دا چا زخمۍ زخمۍ کے۔ تشنه سوۍ گرمۍ کے‬
‫تاريخ کے ده عرب۔ ناساپا ويائې لب‬ ‫مرگۓ ماواۓ ځوانۍ کے۔ سارچيگدا پتالۍ کے‬
‫دا ناخکے ده هنده ابوسفيان يخۍ دۍ‬ ‫بابا ده زنگانونه په ميدان يخۍ دۍ‬

‫رنځورے صغرا ورورا۔ دۍ گوتو کے وگورا‬


‫دے هجر ستم څورا۔ معلوم بشے ال خورا‬
‫څه اوخيو شوگيرے ئې په گريوان يخۍ دۍ‬

‫بيان‬

‫زرۍ چيخلو په سينے دواڑا السونه‬ ‫څه حسين راغۓ اکبر په جنازے‬
‫څه مه پالر وه نکسۍ زخم ده سينے‬ ‫ذوالجناح نائې ځان پريباسته نِژدے‬

‫حسين ويلو ال سينے څنگ کا السونه‬ ‫اکبر اُو ويلو څه سار مه جدا نکے‬
‫ماليدلۍ دۍ گلونه ده باغچے‬ ‫شوے جارۍ ده حسين سترگو نا ويالے‬

‫اکبر ويلو دا برچهۍ کا رنا ليرے‬ ‫څه په مخ ده اکبر اوخۍ پريواتلے‬


‫تنگ يم ڈير پالرا الدۍ ماتے نيزے‬ ‫اکبر ويلو څنگ کا ساسکۍ ده اوبے‬

‫حسين سترگے کے اسمان په لور اوچاتے‬ ‫ده اوبو هيڅ ضرورت اکبر تا نيشتا‬
‫ربا ته اوسا گواه ده دۍ سودے‬ ‫دۍ دما الدۍ دُنيا اوبو روژے‬

‫ابراهيم څه اسماعيل باندے راٹيٹ شه‬ ‫ما به پالر تندا هيڅ کال پوير نشۍ‬
‫شوے چاپير حسين غالمه فرشتے‬ ‫نوبيا ويلے پما ساسکۍ واراوے‬

‫حسين سترگو نا ده زوۍ وينے صفا کے‬


‫ابر َوليدے ده پالر سترگے لمدے‬

‫نوحه‬

‫پاڅا اکبر جانه ۔ پالر ده خيمگاه نا‬


‫مااکبرا زويا تجلۍ ده کو ِه طور وے‬ ‫په ديدان راغلۓ دے‬
‫پاتے شوم بے نورا زويا ماده سترگو نور وے‬
‫رنگ ئيه بے پايا نه‬ ‫راکا ځواب مانا‬
‫چا ده په سينے ظلم سنان چيخلۓ دے‬ ‫نن پما ده صبر امتحان راغلۓ دے‬
‫‪204‬‬

‫زويا بے ال تا زه ژمدون څکم په دنيا کے‬ ‫گرانا اکبر جانه زخم ما ده زڑه په نام شه‬
‫زه به درپسے څم ياد به پريگدو کربال کے‬ ‫سپينا مه شوا گيرا په يودم نظيرمه کم شه‬
‫زويا پما گرانا‬ ‫تاڅه ال ميدانه‬
‫گران دے ژمدون پالر ده تا هجران داغلۓ دے‬ ‫غاگ َوکه زنڑکۍ مه لکا اور خستلۓ دے‬

‫ٹينگا غويگا راکا زويا پاڅا قتلگاه نا‬ ‫تا خواگو خابرو ڈير حسرت الرم په زڑه کے‬
‫څاڅه خيمگاه په لور ده يوسم اکبر جانه‬ ‫تلو نا مخکے ماسا کا ياڅو خابرے وکے‬
‫خاروغا پهلوانه‬ ‫سار اوچات کا جانه‬
‫مور ده بوروالۍ غما گريوان شالولۓدے‬ ‫ريگو الئق نه ئيه ما زنگون وايلۓ دے‬

‫پالر حسين غالمه څه زواۓ گورۍ زنکدان کے‬ ‫پالر ده چاتا پريخله اکبر جانه مسافرۍ کے‬
‫گران دے وهللا گران دے مرگ ده ژنڑۍ زوۍ‬ ‫يويو رنا الڑو بے کفنه عاجزۍ کے‬
‫بيوان کے‬ ‫زويا قدردانه‬
‫گنج ُشهدانا تا په کرب او غم اکبر بيان ليکهلۓ‬
‫ِ‬ ‫نن مه باد په گلو ده خزان وراتلۓ دے‬
‫دے‬
‫قصيده‬

‫علۍ دے پاک نسل ۔ علۍ دے علم و عمل‬ ‫علۍ ذۍ شان علۍ ۔ علۍ قرآن علۍ‬
‫علۍ سخۍ ۔ علۍ زکۍ ۔ علۍ احسان علۍ‬ ‫علۍ بهتر ۔ علۍ حيدر ۔ علۍ سلطان علۍ‬

‫علۍ صدا سلونۍ ۔ علۍ علم لدونۍ‬ ‫علۍ مقصود کعبه۔ علۍ مولود علۍ‬
‫علۍ حميد۔ علۍ شهيد ۔ هللا لسان علۍ‬ ‫علۍ قبله ۔ علۍ موال۔ علۍ ايمان علۍ‬

‫نه دے عجب ناخالۍ ۔ هر يو صفت ده علۍ‬ ‫علۍ وصۍ ده رسول۔ علۍ شوهر ده بتول‬
‫علۍ شاکر ۔ علۍ ذاکر ۔ فصيح بيان علۍ‬ ‫علۍ عالم ۔ علۍ قاسم ۔ علۍ ميزان علۍ‬

‫حسين غالمه علۍ ۔ نور هللا نور نبۍ‬ ‫علۍ عظمت ده هللا ۔ علۍ قوت ده هللا‬
‫علۍ قدرت ۔ علۍ الفت ۔ دے مهربان علۍ‬ ‫دے ي ُد هللا۔ اسد هللا ۔ هللا چشمان علۍ‬

‫علۍ تقدير فتح۔ علۍ شمشير فتح‬


‫علۍ صاحب۔ علۍ غالب ۔ ابن عمران علۍ‬

‫نوحه‬
‫چا ده ک ُو تور گيسوان په خون خضاب‬ ‫علۍ اکبرا زويا راکا ځواب‬
‫په خون خضاب‬ ‫راکا ځواب‬
‫‪205‬‬

‫څه زنکدان په زوۍ تيريگۍ‬ ‫ال هر پرهار وينے اورۍ‬


‫پالر بَئۍ څرنگے پائيگۍ‬ ‫مظلوم بابا ده گورۍ‬
‫څه ويرکاولۓ نشۍ قطره ده آب‬ ‫ده سينے پرهار ده زويا لکا مهتاب‬
‫قطره ده آب‬ ‫لکا مهتاب‬

‫اوس به ده يوسم خيمگاه تا‬ ‫ما په غه وخت وے ڈير ژاڑلۓ‬


‫زويا څا بورے ليال تا‬ ‫څه تشنه مه واستا َولے‬
‫او رنگين مخ ده وکسۍ گرانا زينب‬ ‫کوثر اوبه به دير کۍ ابو تراب‬
‫گرانا زينب‬ ‫ابو تراب‬

‫اوال پُرنم سترگو لويستل کا‬ ‫کال ده غوٹا زوياپخے کے‬


‫بيا شعرونو جوڑاول کا‬ ‫کال ده اوگدے کے‬
‫حسين غالمه اوسا په غم غرقاب‬ ‫په دۍ ادا ده پالر شه زنڑکۓ کباب‬
‫په غم غرقاب‬ ‫زنڑکۓ کباب‬

‫اکبرا ناخکا ده نکه وے‬


‫تورو خاورو الئق نوے‬
‫پاتے ژمدون شه وشوا پما خراب‬
‫پما خراب‬

‫گفتار‬

‫دعوا اٹول ده مسلمانۍ کاوۍ‬ ‫حسين فرمانکه په خيمگاه راغلم‬


‫ده رسول آل سارا ده ديخنۍ کاوۍ‬ ‫خوائيندو را اُوزو اکبر سارا راغلم‬
‫ده شجاعت هم اميد وارۍ کاوۍ‬ ‫اکبر مه بيال ميدان نا راوڑه‬
‫ڈير تعجب سا دل شکسته راغلم‬ ‫هيچوک مه نيشتا ڈير بے نوا راغلم‬

‫شهيد شه ما ده ژمدون قرار‬ ‫مخلوق خو ڈير دے ٹول قاتالن دۍ‬


‫بيال مه راوڑه علۍ اکبر‬ ‫نه يهوديان دۍ نه نصرانيان دۍ‬
‫په درستے ليارے وينو باران وه‬ ‫نه مجوسيان دۍ نه مشرکان دۍ‬
‫ده ژنڑۍ زوۍ په وينو زيبا راغلم‬ ‫نيکه امت ده السه تاال راغلم‬
‫‪206‬‬

‫حسين غالمه علم زياتيگۍ‬ ‫دا غم راغلۓ کا په جبل واۓ‬


‫قرار قرار به حق څرگنديگۍ‬ ‫تک تور به سواۓ جوڑ به کاجل وے‬
‫ده اهلبيتو تکذيب ده کيگۍ‬ ‫غمونه ڈيردۍ زنڑکۓ مه يو دے‬
‫فقط هم دۍ تا زه بے پروا راغلم‬ ‫دۍ امت جهل نا په لرزه راغلم‬

‫خلق دۍ عادت په درويغو ڈير‬ ‫څه پاتے نه شو اوسکے گزران تا‬


‫تطهير ايت دے لکا پوير‬ ‫وا خوائيندو راشو نيکه ديدان تا‬
‫خيٹے ده پارا ده درويغ ويل شۍ‬ ‫رسول شبيه مه درپارا راوڑل‬
‫ځکا ماتم نا په واويال راغلم‬ ‫غمجنو خوائيندو ال قتلگاه راغلم‬

‫حسين غالمه حق به ده َوڑکۍ‬ ‫اکبر ُوو کڑۍ دا وصياتونه‬


‫خو بيا هلے څه قضا ده مڑکۍ‬ ‫حرم وه نکۍ پما ويرونه‬
‫بيا به ٹول ا ُوئۍ تاريخ وائينا دے‬ ‫ترور تا مه اُويا ما ڈير خزان کو‬
‫اوس خو زه خپلو نا په ژاڑا راغلم‬ ‫زه فتحياب ده پالر په رضا راغلم‬

‫نوحه‬

‫ما درتا اکبر خورے راوڑلو‬


‫ماتا انتظار خورے راوڑلو‬

‫جوڑے کو حلقے غونڈ ده کا حرم‬ ‫وتاڑا مليا ڑانگ مه شه جهان‬


‫نن ما په اکبر هاۓ خه وکو ماتم‬ ‫گل تا ده چمن نن خورے شه خزان‬
‫ځکا مه دلبر خورے راوڑلو‬ ‫گل مه ده بهار خورے راوڑلو‬

‫وکسا ما سينه زوۍ په وينو سرا‬ ‫اوسکے په ريختيا پاتے شوم تنها‬
‫زڑه ما ده اکبر خورے دے پاره پاره‬ ‫گلو باغيچه مه شوا تاال واال‬
‫په خون مه گلزار خورے راوڑلو‬ ‫ما هغا خبار خورے راوڑلو‬

‫وير په کوژدانۍ وکو دواالسۍ‬ ‫ما په بيکسۍ اوس فرياد کاوا‬


‫سوالۍ ده اوبو وه ما وا بيواسۍ‬ ‫تا په ناز ساتلۓ وه هغا شهزاده‬
‫ما غا مراوار خورے راوڑلو‬ ‫ما پرهار پرهار خورے راوڑلو‬

‫پالر ده ژنڑۍ زوۍ راوڑا جنازه‬ ‫ما ده بيکسۍ ما ده زڑه اُمنگ‬


‫ويل حسين غالمه زوۍ ده مصطفۍٰ‬ ‫په سوال او زارۍ رنا الڑلو په جنگ‬
‫ما نور نظر خورے راوڑلو‬ ‫ما غا جان نثار خورے راوڑلو‬
‫‪207‬‬

‫نوحه‬

‫ترورۍ غم نا څيرے که گريوان په جنازے‬ ‫خيمو وتائې راوڑه اکبر جان زخمۍ زخمۍ‬
‫بورا مورۍ ورو ورو وچے شونڈے څاپا وۍ‬ ‫تورے زلفۓ زانگۍ ولونه ولونه په تاندۍ‬

‫شور دے وير ژاڑا دے په خيمو کيگۍ شيوان‬ ‫پالر په غويگے راغۓ ده اتلس کالو ځوان‬
‫يو واڑا بلبله پريواتا په ننگيالۍ‬ ‫رنگ خکولۍ زخمونائۍ سره گلونه شرماوۍ‬

‫ويلو سکينه بے آسرے پاتے شوم الال‬ ‫ظالم امت ويژلۓ دے همشکل پيغمبر‬
‫کوم ظالم خزان کا تاال گل خائيسته ځوانۍ‬ ‫بابائۍ په ځير ځير گورۍ نيکه مينا ماتاوۍ‬

‫ورورا خون بارے سترگے ده ويلے يخۍ دۍ‬ ‫چاورتا سينے باندے سره گل ٹومبلۍ دۍ‬
‫خور صغرا به ورورا ناستا تا په طعمے وۍ‬ ‫چاۓ په سپين جبين سره سره خالونه يخۍ دۍ‬

‫گل حسين غالمه ده صغرا راغلۍ دۍ‬ ‫جمع شوے بۍ بيانے ده اکبر په جنازے‬
‫مور ده اکبر تن باندے گلونه غوڑاوۍ‬ ‫بورا مورۍ ژاڑۍ ده ارمان کوکے وائې‬

‫قيصده‬

‫علۍ ته به ميالؤ شۍ غالمان هم خادمان‬ ‫غا وريځے او غا شپے غا مقدر به ميالؤ نشۍ‬
‫غالم مگر په شانے ده قمبر به ميالؤ نشۍ‬ ‫حيدر خو يو حيدر وه بل حيدر به ميالؤ نشۍ‬

‫ميالؤ به فرزندان شۍ پرهيزگار او نيک عمال‬ ‫ميالؤ بشۍ ليارے هم دروازے وهللا مگر‬
‫زامن خو مثل شبر و شبير به ميالؤ نشۍ‬ ‫کعبے ديوال شليدو سا راه گزر به ميالؤ نشۍ‬

‫لونڑے به هم ميالؤ شۍ حيادارے ساتردارے‬ ‫غره کے خو به خومڅ شۍ ژاڑيدو پارا ميالؤ‬


‫دليرا ده زينب په شان دختر به ميالؤ نشۍ‬ ‫خو خوب پارا رسول هللا بستر به ميالؤ نشۍ‬

‫اصحآب او انصاران خو ميالويگۍ هر نبۍ تا‬ ‫ميالؤ بشۍ شريکته الحيات حُسن دارا‬
‫حسين په شانے انصار دالور به ميالؤ نشۍ‬ ‫تزويج تا خو رسول هللا دُختر به ميالؤ نشۍ‬

‫حسين غالم نامے واال به ڈير درتا ميالؤ شۍ‬ ‫بۍ بۍ رسول زادۍ دے ده جهان خځو سردارا‬
‫حسين غالم شبير سخن ور به ميالؤ نشۍ‬ ‫زهرا تا خو علۍ په شان شوهر به ميالؤ نشۍ‬
‫‪208‬‬

‫نوحه‬

‫خوائيندے هغا څه زلمۍ ورونڑا الرۍ‬


‫غا ده دُنيا کال غمونه الرۍ‬ ‫سترگے را آسکے علۍ اکبرا‬
‫سترگے ده تاتا غاڑاوۍ اکبرا‬ ‫مور درتا سوال زارۍ کاوۍ اکبرا‬

‫الڑے په آس راغلے ده پالر په وليو‬ ‫زويا دا مور درتا نعرے وائينا‬


‫وير پتا کيگۍ ده مليا تاڑليو‬ ‫ارزو دتا ده مشخولۍ الرينا‬
‫حرم ملۓ تاڑلۍ دۍ اکبرا‬ ‫دسۓ پرےنگدے ارمانۍ اکبرا‬

‫يا خو َد تا واده قيصے پاتے دۍ‬ ‫اتلس کاال مه په طمعے طمعے‬


‫ويلے قرار شوے يا وعدے پاتے دۍ‬ ‫عمر که تير تا ده شيرينے جامے‬
‫ياد کا بيمارا شهزادۍ اکبرا‬ ‫لگ رسا وکا مشخولۍ اکبرا‬

‫حسين غالمه چوک مجبورا ماوے‬ ‫زويا کا مور ده پيژاندلۓ نشے‬


‫ليلۍٰ په ژنڑۍ اکبر بورا ماوے‬ ‫ويلے ده سترگے آسکاولۓ نشے‬
‫نعرے وے ماڅا په ځوانۍ اکبرا‬ ‫خالصے کا شونڈے شربتۍ اکبرا‬

‫نيازمندے خوائيندے وکسا څيرے گريوان‬


‫سترگے کا آسکے ورنا وکا پرسان‬
‫ورور غاگ به چاواتا کاوۍ اکبرا‬

‫نوحه‬

‫ده ځوانۍمينرشه شهيد۔ ده رسول تصويرشه شهيد‬ ‫راغال ده اکبر جنازه‬


‫گويا دے سرکار جنازه۔ وينو کے گلزار جنازه‬ ‫وينو کے گلزار جنازه‬

‫رائۍ وڑه اکبر ال ميدان ۔ بۍ بيانو کاول شيوان‬ ‫راغال ده اميد جنازه ۔ اخرۍ شهيد جنازه‬
‫دے ترائيندو دلدار جنازه ۔ وينو کے گلزار جنازه‬ ‫راوڑا تنها پالر جنازه۔ وينو کے گلزار جنازه‬

‫کربال کے اُمتيانو ۔ اوخال شاميانو کوفيانو‬ ‫اهلبيتو باغ ده ريحان۔ په قرار قرار کا خزان‬
‫ده خپل دين وقار جنازه ۔ وينو کے گلزار جنازه‬ ‫آسکا ده بهار جنازه۔ وينو کے گلزار جنازه‬

‫په حسين پِسروينےدۍ۔ ده رسول جگر وينے دۍ‬ ‫دردونو دےخداۓ ليدونۓ۔ يو ميت يواسکا ُوونۓ‬
‫سرا ال گل خون بارجنازه۔ وينو کے گلزار جنازه‬ ‫دے پرهار پرهار جنازه۔ وينو کے گلزار جنازه‬
‫‪209‬‬

‫پالر راوڑا په بيکسۍ کے۔حسين غالمه ځوانۍ کے‬


‫څورا وۍ دُشوار جنازه ۔ وينو کے گلزار جنازه‬

‫گفتار‬

‫ما ورتا ويلو اوس بند ژاڑا کا‬ ‫قاصد فرمانکه ده ارمانونو‬
‫کا څه پيغام وۍ ماواتائۍ راکا‬ ‫پيغام مه راوڑه ده س َويو زوڑونو‬
‫زه به کوفے تا تاپارا ويرم‬ ‫زه مدينے نا په بيڑے راغلم‬
‫ځواب به راوڑم تا ده عرضونو‬ ‫ده يوے بۍ بۍ په ڈيرو سوالونو‬

‫په دۍ خابرے ناواتا کورتا‬ ‫شودو په نيت زه ال کور واتلۓ وم‬


‫گلونائۍ راوڑو څه دامه ورورتا‬ ‫بنۍ هاشمو په خيل راغلۓ وم‬
‫يوسا اکبر مه ده ڈير ياديگۍ‬ ‫مايوا ماشوما څه وليدال‬
‫ڈير ميناداردے ده سروگلونو‬ ‫په واويال په ڈير فريادونو‬

‫صيفتۍ ڈير ده علۍ اکبر که‬ ‫ژاڑا اندازۍ ٹول ده زهرا وه‬
‫کباب کبابۍ دما جگر که‬ ‫دردۍ اواز کے بے انتها وه‬
‫اکبر دے چيتا ماتائې رتا کا‬ ‫ما تپوس وکه غے رتا ويلو‬
‫څه ئې خبار کم ال پيغامونو‬ ‫زه يم بيمارا ده بلتانونو‬

‫صغرا په طعمے او په اميد دے‬ ‫دائۍ ماتا ويلو زه فاطمه يم‬


‫گل ده صغرا دۍ اکبر شهيد دے‬ ‫ٹول رنا الڑو پاتے تنها يم‬
‫امام اکبر سا حسين غالمه‬ ‫څه خط خبر مه ده پالر رانغله‬
‫وه که سامان ده مالقاتونو‬ ‫يم اندېخنے کے په وسواسونو‬

‫دورا اگاه يم څه اٹول کور‬


‫مکے نا الڑ دے کوفے په لور‬
‫زه بيال پاتے يم مدينےکے‬
‫مرگ تا نژدے کم همدۍ غمونو‬

‫نوحه‬

‫خور دتا مدينے نا پيغام دے رستاولۓ‬ ‫گل راغلو تا َد پارا‬


‫پاڅا قيصے خو وکا قاصد سارا دلدارا‬ ‫پاڅا علۍ اکبرا ۔ پاڅا علۍ اکبرا‬
‫‪210‬‬

‫خوائيندے ده په زلميو ورورنڑو ڈيرے ڈاڈاوۍ‬ ‫خور تاتا دۍ ليکهلۍ گيلے ده مالقات‬
‫قاصدا دۍ اکبر نا صغرا نکے خبارا‬ ‫وعده ده ويلے نه کا اۓ شهزاده ترسارا‬

‫گلونه په تانے ده اکبر اُوغوڑيدلو‬ ‫خور ده ليکهلۍ اۓ ورورا عيد وه ده بيکسۍ ئيه‬
‫قاصد په ژاڑا ستون شه مايوس او دل ازارا‬ ‫چاتا ده وا پريخلۍ دا ماشوما بيمارا‬

‫مائل کا چيرے زڑه وۍ او زڑه وۍ غم شناس‬ ‫قاصد ده ويائې ڈيرا بيمارا ژاڑيدال‬
‫حسين غالم مرثيے دې لکا تورا آبدارا‬ ‫ناستا وا دروازے کے اکبر تا انتظارا‬

‫تاريخ دۍ دا ليکهلۍ وا دروازے کے ناستا‬ ‫قاصد ويائې بے شک دے دا ځوان ده ياداولو‬


‫څي ليارو سار ناوياۓ خابرا دے ناکارا‬ ‫گراما نه دے رنځورا څه بيال دے ايسارا‬

‫صغرا اُم سلمه ساوا کور کے خو بيمارا‬ ‫ورورا ورورا نعرےئې پوهۓشوم بےوجهےنه دۍ‬
‫انصاف وکا بيمارا چولو کے نوۍ سارا‬ ‫دا حُسن پيغمبر خو وهللا دے چشم تارا‬

‫تاريخ کے ذکر نيشتا دے ده دوراهۍ ليارو‬ ‫عکس پيغمبر‬


‫ِ‬ ‫گوزر زڑه څرنگ وشه په‬
‫حسين غالمه ځان نا قيصه نکے تيارا‬ ‫دا چاۓ تگۍ سينے کے نيزا کا اثر بارا‬
‫)از سفينت البکا(‬

‫نوحه‬

‫ڈير په زڑه کے وا الال‬


‫وسواسونه گرزاوم‬
‫څه شوے۔ غا دالسے دَتا‬
‫نه شوے۔ پورا وعدے دَتا‬ ‫په جگر دا ده هجران‬
‫ځکا ده په سترگو سيالبونه گرزاوم‬ ‫ڈير غمونه گرزاوم‬

‫گورم۔ کا چوک عراق واتا‬ ‫اور دے ۔ پما بلتون دَتا‬


‫څۍ نو۔ يوسۍ پيغام دَما‬ ‫گران دے۔ بے تا ژمدون پما‬
‫هر صبحۍ دَتا پاراگلونه گرداوم‬ ‫هر څو ورورا زه په زڑه غمونه گرزاوم‬

‫يومه۔ دارنځورۍ شوال‬ ‫ورورا ۔ وا اکبرجانه زه‬


‫بل مه۔ تا جدائۍ شوال‬ ‫څورا ۔ به وهم گريانه زه‬
‫څرنگ پُر مالله نصيبونه گرزاوم‬ ‫مڑا به وم الال خو اميدونه گرزاوم‬
‫‪211‬‬

‫څرنگ ۔ به وې صغرا دَما‬ ‫مرگ مه۔ خواخ بلتانه نادے‬


‫ويائې۔ دسے جگر دَما‬ ‫موڑمه۔ زڑه ژمدانه نادے‬
‫شۍ به شپيگومياشتو حسابونه گرزاوم‬ ‫تا ديدان ده ورورا ارمانونه گرزاوم‬

‫اوخۍ ۔ زينت ده چشمانو‬ ‫کوردے۔ دسے خالۍ لکا‬


‫درد دے۔ زينت ده شيريانو‬ ‫اوردے۔ زڑه سيځاوۍ لکا‬
‫زه حسين غالم ځکا دردونه گرزاوم‬ ‫څرنگ بيکسۍ کے زه صبرونه گرزاوم‬

‫مثنوۍ‬

‫څه خلقو نوۍ جامے گورم‬ ‫په چا به عيد وۍ مبارک وۍ‬


‫تورے جامے مه رنځاوۍ په بلتانونه‬ ‫اکبرا ماباندے خو خاورے شو عيدونه‬

‫وطن کے عيد مبارکۍ دۍ‬ ‫عيد تاسارا په هجرت الڑل‬


‫ده حسين کور کے اورۍ اوخيو بارانونه‬ ‫ماتا ده پريخلو شپا او وريځے ماتمونه‬

‫پما به هغا وريځا عيد شۍ‬ ‫چوک خو ده چا پوختنا وکۍ‬


‫څه مه اکبر الال ساوشۍ ديدانونه‬ ‫ده صغرا چوک دۍ څه غالط مه کۍ غمونه‬

‫خدايا مکے کے عيد دواتو کے‬ ‫خاندان ده واڑا ځان سا بوتله‬


‫څه مه اکبر الال حاصل کۍ راحتونه‬ ‫په رنځورانو چا سپارلۍ دۍ کورنه‬

‫حسين غالمه عيد ُکجا دے‬ ‫مسافران عيد کے راڅۍ کورتا‬


‫څه نوۍ کال شۍ محرم نا آغازونه‬ ‫صغرا خو ځکا پٹ ساتلو اميدونه‬

‫قدر ده ويارو را معلوم شه‬


‫څه زلمۍ ورور مه په ژمدون وکو کوچونه‬

‫نوحه‬

‫هم شکل هم اواز ده پيغمبر‬ ‫راوڑلو راوڑلو په بيال پالر‬


‫علۍ اکبر‬ ‫علۍ اکبر‬
‫‪212‬‬

‫خيمگاه پورے تازه ال ميدانه‬ ‫دا مظلومانو ورستۍ جنازه دے‬


‫خپل قتلگاه نا‬ ‫موال تنها دے‬
‫جوڑا کا۔ جوڑاکا۔ ده وينو ليار‬ ‫بيکس که۔ بيکس که۔ زهرا دُالر‬
‫علۍ اکبر‬ ‫علۍ اکبر‬

‫ناستا دے صغرا ده ورور په اميد‬ ‫ده اتلس کالو ځوان جنازه دے‬
‫گل شه شهيد‬ ‫پاره پاره دے‬
‫النڈۍ نه۔ که ده۔ صغرا انتظار‬ ‫پرهار ده برچهۍ الرۍ ده زڑه په سار‬
‫علۍ اکبر‬ ‫علۍ اکبر‬

‫النڈا کا مرثيه اکبر ال ماتاما‬ ‫خيمے تا څه ناواتلو امام‬


‫حسين غالمه‬ ‫جوڑ شه ماتم‬
‫زينت دے ۔ زينت دے تا ده اشعار‬ ‫کوزۍ که۔ ولۍ نا۔ سرو گلو هار‬
‫علۍ اکبر‬ ‫علۍ اکبر‬

‫شور شولو جوڑا شوا وير ژاڑا‬


‫بۍ بيانو مختا‬
‫چيخللو ۔ چيخللو۔ ڈير په قرار‬
‫علۍ اکبر‬

‫گفتار‬

‫علۍ اکبر وه جنگ کے مشخول‬ ‫حسين فرمانکه وخت مزديگار دے‬


‫مختائۍ چوک راغۓ شه به مقتول‬ ‫جهاد شروع ده زلمۍ اکبر دے‬
‫خلقو گمان که څه دے رسول‬ ‫فرات تا الڑمه ورور علمدار دے‬
‫اجل اجلۍ تورے گوزاردے‬ ‫اکبر تنها دے ديخنو لخکر دے‬

‫شهزاده رُعب په ديخنو تسليم شه‬ ‫اکبر تنها دے ديخنه دۍ ڈير‬


‫چوک مختا راغۓ غا به دوانيم شه‬ ‫بيکس يم نيشتا بل چول ناصر‬
‫بس بے حسابه په جحيم شه‬ ‫يو ځال کا بياشۍ اکبر حاضر‬
‫ده تارېخدانو دسے اظهار دے‬ ‫اکبر همشکل ده پيغمبر دے‬
‫‪213‬‬

‫حسين عباس نا څرنگ راستون شه‬ ‫چوک څه راتللو غا پريواتلو‬


‫اکبرغاگ وه که وخت ده بلتون شه‬ ‫بيائۍ چوک مختا نه راواتلو‬
‫پالرا راسيگا زواۓ ده پُر خون شه‬ ‫علۍ اکبر څه دا وليده لو‬
‫حسين غالمه دا سخت گوزار دے‬ ‫اوازۍ وکۀ وخت ده ديدار دے‬

‫دا قربانۍ وے اسالم َد پارا‬ ‫ده پالر زيارت تا اکبر راوان شه‬
‫کا بے عمل وے خطا دے ليارا‬ ‫حضور په مخکے دسے گويان شه‬
‫هرڅو کاژاڑے ژاڑا ناکارا‬ ‫بابا کا يو گوٹ اوبه ميالؤ شۍ‬
‫حسين غالمه عمل ده کار دے‬ ‫تندو ده السه مه زڑه انگار دے‬

‫هم دروغجن ئيه هم شرمسار ئيه‬ ‫پالر ورتا ژبه ويرکا په خ َولے کے‬
‫هم دُنيا دارو تا بے اعتبار ئيه‬ ‫اکبر شه ورستا دائې نعرے کے‬
‫حسين غالمه خو کا قرضدار ئيه‬ ‫تا تندے ماده زڑه ولۍ پرے کے‬
‫مقروضو خلقو عمر سنگسار دے‬ ‫بس رخصت راکا ځان مه نثار دے‬

‫اکبر رخصت شه خه په اخالص‬


‫فرات نا راغۓ غاگ ده عباس‬
‫اقا ديدان تا راو راسيگا‬
‫عباس بے السو په انتظار دے‬

‫نوحه‬

‫دا جنازه مائيگۍ ده اتلس کالو ځوان‬


‫صورت نا معلوميگۍ دے رسول هللا په شان‬ ‫اسکيگۍ راوانيگۍ ده اکبر جنازه‬
‫دے دسے لکاوۍ ده پيغمبر جنازه‬ ‫ُکوم زوۍ پارا راوڑۍ بيال يو پالر جنازه‬

‫څه خکولۍ جنازه دے نازانينا جنازه‬ ‫قاعده دے جنازے ده مقبرے په لورۍ څۍ‬
‫َحسينه دے په سرو گلو رنگينا جنازه‬ ‫دا څرنگ جنازه دے څه خيمو تا دَئۍ راوڑۍ‬
‫گلونه څه کا ٹوال دے گلزار جنازه‬ ‫هيچوک ورپسے نيشتا دے بے يار جنازه‬

‫دا سره گلونه وکسو جنازے نا څه واريگۍ‬ ‫هيچوک ورپسے نيشتا دے خابرا معمولۍ‬
‫مشاعيّت جنازه ال سرو گلو جوڑيگۍ‬ ‫خو خلقو جنازه خو ده څالور کاسا راوڑۍ‬
‫هر څو کا دے بے يارو مددگار جنازه‬ ‫دا يو کاس څه راوڑۍ دے ده نادار جنازه‬
‫‪214‬‬

‫گلونه شو خزان ده بهار دا اخير گل‬ ‫دانا څه هيچوک نيشتا دے بے سروسامانۍ‬


‫خيمو تا راغۓ سترگے سرے ده وينو په کاجل‬ ‫اتهيا زرا کسان دۍ خو دادے مسلمانۍ‬
‫ال گهوارے سائې کڑال اصغر جنازه‬ ‫ٹول سترگے غاڑاوۍ څۍ ده سرکار جنازه‬

‫دا قربانۍ وا اصل کے بقاﺀ شريعت‬ ‫دا ٹول څه دۍ ويالڑ دۍ دعويدار ده اسالم‬
‫حسين غالمه ياد به ده شۍ هلے دا غفلت‬ ‫دا بيال جنازه څه وڑۍ دا دے تگۓ امام‬
‫څه څۍ ده گور په لور قرار قرار جنازه‬ ‫په خپال وڑۍ ده خپل زوۍ وفادار جنازه‬

‫دا جنازے راوڑونۓ څه خيموتا شه نزگير‬


‫خيمو کے جنازو باندے صبحۍ نا کيگۍ وير‬
‫يو شور شه راغال اوس ده نوبهار جنازه‬

‫نوحه‬

‫ادريکنۍ وا بابا ادريکنۍ‬

‫وه مه ليدل خپل نيکه بابا گريوان پاره دے‬ ‫پرے پرےدے بدن ده اکبرکارتا وينے اورۍ‬
‫اوخۍ واراوۍ خو پالرا ڈاک جام ورسارا دے‬ ‫ده نيزےگوزرسامه شوےسترگےستورۍ ستورۍ‬
‫نوش مه کےشيرينےاوبه تندے اورده مڑيگۍ بابا‬ ‫ولويدم ال آس په ريگو۔ تامخ مه ياديگۍ بابا‬
‫ادريکنۍ وا بابا ادريکنۍ‬ ‫ادريکنۍ وا بابا ادريکنۍ‬

‫ځوان زوۍ زنکدان وخت کے راوراسيدل پالر‬ ‫ٹول وطن تياره شه پما اوس کا ديدان راکے‬
‫دسے ويائې الس په سينے چيخللو اکبر‬ ‫سترگے مه هر دوے لکا پيالے ده وينو ڈاکے‬
‫ويلو اکبر اوباسا برچهۍ زڑه مه ڈوبيگۍ بابا‬ ‫څرنگ به ده گورم څه چشمان مه نه غاڑيگۍ بابا‬
‫ادريکنۍ وا بابا ادريکنۍ‬ ‫ادريکنۍ وا بابا ادريکنۍ‬

‫وخت ده امتحان وه څه برچهۍ را اواتال‬ ‫نور څه ارمان نيشتا تا ديدان مه دے ارمان‬


‫زوۍ سينے نا وينا پالر سينے تا راغال خپال‬ ‫ڈير آسيان دۍ پالرا ورنا ڈاک الگۍ ميدان‬
‫فخر اسماعيل حسين غالمه رخصاتيگۍ بابا‬ ‫زرکا رتا راشے کنۍ تن مه پاماليگۍ بابا‬
‫ادريکنۍ وا بابا ادريکنۍ‬ ‫ادريکنۍ وا بابا ادريکنۍ‬

‫غاگ پسے مه راشا بابا شمع دے رفتن کے‬


‫پروت دے تا اکبر بابا ده سرو گلو گلشن کے‬
‫توان مه ده غاگونو وشوا ورو په وروکاميگۍ بابا‬
‫ادريکنۍ وا بابا ادريکنۍ‬
‫‪215‬‬

‫نوحه‬

‫علۍ اصغرال گهوارےخپل پالردۍ حال کےوه ليدل‬ ‫واورو خيمگاه تا ده اکبر جنازه راغال‬
‫گويا ويلوئۍ ما هيرنکے کا شمار جنازه راغال‬ ‫گويا په زينب ده پيغمبر جنازه راغال‬

‫حسين ويلو خوائيندو راشو مينا ده نيکه ماتاکو‬ ‫بيال پاتے ش َولو اوس حسين‬
‫ده پيغمبر همشکل او کردار جنازه راغال‬ ‫اعتبار جنازه راغال‬

‫صغرا په مدينےکځاوس زلمۍ ورور انتظار کاوۍ‬ ‫ٹول ستورۍ ورنا ولويدو بس اونگۍ بيالپاتےشوا‬
‫ده بۍ بۍ صغرا وعدے او اقرار جنازه راغال‬ ‫اسمان چمن خزان شه څه بهار جنازه راغال‬

‫مظلوم استغاثے پارا تنها ميدان تا اواتل‬ ‫ضعيف غويگے کے راوڑه ال ځوانۍ اتلس کالو‬
‫حسين غالمه څه په خون گلزار جنازه راغال‬ ‫اواز راغۓ په زڑه وينو خون بار جنازه راغال‬

‫نوحه‬

‫سار مه پرے نکے ځوانا‬


‫اُس به مه بابا راشۍ‬
‫حسين څه کال ده زوۍ سوۍ قيصے واوريدلے‬
‫اکبر په مخ ده حسين سترگو اوخۍ ولويدلے‬ ‫يا به پيدل وۍ‬
‫زه ده چشمان صفا کاوم وينے ده بيا راشۍ‬ ‫يا به سور په ذوالجناح راشۍ‬

‫زه ده بابا حسين يم لگے وا کا سترگے‬ ‫په بابا گران يم ما اواز بَئۍ اوريدلۓ وۍ‬
‫سار ده بابا پتالۍ دے لگ رنڑا کا سترگے‬ ‫ما غاگ پسئ به اوس خيمو نا راواتلۓ وۍ‬
‫ديخنه مه څنگ کو تانا چوک به دوبارا راشۍ‬ ‫پالرمه راتلو کے وگورے ترس به دتا راشۍ‬

‫تندا ده څرنگے دے اوس دما اکبرا زويا‬ ‫کاغاگ ويرنکم ځوانا ما به په تانو الٹاوۍ‬
‫اوبه ده مانا غ َوختې وے څه وم نادارا زويا‬ ‫ده پيغمبر مينا ده تل ما په ليدو ماتاوۍ‬
‫ماويل کوثر اوبه به اوسکے تا څخا راشۍ‬ ‫څه سار مه نوۍ پيژاندو کے به وقفه راشۍ‬

‫حسين غالمه پالر او زواۓ مشخوليدو ساراکے‬ ‫داخيال وه نکے څه ده خپل سار قربانۍ نه غواڑم‬
‫ويائۍ هردوا په تاودو ريگو غاڑواتو ساراکے‬ ‫ديدان مه وشۍ نو زه دا دُنيا فانۍ نه غواڑم‬
‫وے انتظار بۍ بيانے اوس به جنازه راشۍ‬ ‫دورا مه پريگدا څه شيرين بابا ده ماراشۍ‬
‫‪216‬‬

‫نوحه‬

‫خيمو تا شه درون ۔ امام جگر پُرخون‬


‫راکوزا په زنگون۔ که تن ده زوۍ گلگون‬ ‫مظلوم بابا اوچاتا کڑه ال‬
‫ليال ده اميدونو رونق۔ ظالم کڑلو مسمارقرارقرارے‬ ‫جنازه ده اکبر قرار قرارے‬

‫ماتم شه خيمگاه کے۔ غاگونه ُوو ژاڑاکے‬ ‫يوپالردےضعيفۍ دے۔ يو زواۓ دے جوانۍ دے‬
‫نعرے دا سکينه کے۔ زلميا ورورا چاکے‬ ‫تازه بےنوائۍ دے۔ بيکاسه سلطانۍ دے‬
‫ځوانۍ کےپه دۍ ظلم وستم۔ په سروگلو گلزارقرار قرارے‬ ‫ناکام دستورا ماتا کڑه ال۔اسان ش ُو دشوارقرار قرارے‬

‫حسين شه بے انصار۔ بے يار او مددگار‬ ‫دستور دے ده جهان۔ جنازه ده انسان‬


‫شهيد څه شه اکبر۔ سجاد پروت وه بيمار‬ ‫وڑۍ ده څالور کاسان۔ خو نن په حسين جان‬
‫ختم شه مدينےکےوشوا۔ ده صغراانتظارقرارقرارے‬ ‫تاوان کو تنهائې په امام۔ بيال وڑل ده دلدارقرارقرارے‬

‫حسين ستون شه خاموش۔ شيوان دے په خروش‬ ‫دلسوز واڑا منظر دے۔ زهرا پارا جگر دے‬
‫اصغر بۍ بۍ په دوش۔ ال تندو شه بے هوش‬ ‫هما په وينو تر دے۔ همشکل پيغمبر دے‬
‫ترتيب کڑلو حسين غالم۔ ژاڑاکےاشعارقرارقرارے‬ ‫نيکه اُمت ده السه َ‬
‫شولو۔گجينه ده پرهارقرار قرارے‬

‫جنازه شوا راوانا۔ رنگينا ال ميدانه‬


‫ده وينو ال بارانا۔ سرا ليار شوال روخانه‬
‫خيموواتانزگيراشوال۔څنگ کےده پالرقرار قرارے‬

‫نوحه‬
‫اکبر په پٹو سترگو فرياد وکه اۓ ځوانا‬
‫ارواح مه دے راوانا۔ نورڅه غواڑے ته مانا‬ ‫څه وئۍ ليده ميدان کے‬
‫سينے زخم مه وکسا يم ده يو ساعت ولما‬ ‫شبيه مصطفۍٰ‬

‫ده زمکۓ گلدسته يم تشنه ده زنکدان‬


‫زخمۍ به ازارنکۓ هيچرے پهلوان‬ ‫مليا َونيوال خپال‬
‫ته څرنگ پهلوان ئيه الٹاوے زخمۍ تنا‬ ‫شاهسوار ذوالجناح‬

‫دۍ مختا مه لگ وکسا الرم َد چا په رنگ‬ ‫مظلوم په ريگو چيخله۔ زنگون قرار قرار‬
‫چاوکا ال سار مه شا څنگ‬‫خاطر خو َد َ‬ ‫اوچاتۍ کال سار که ۔ زنگون تا ده اکبر‬
‫ديدان تا مه اۓ ځوانا راباللۓ دے بابا‬ ‫اکبر ال زنگانه راکوز که۔ سار په ريگو بيا‬
‫‪217‬‬

‫موال حسين ال سترگو وه اوخيو رود راوان‬ ‫کا سار دَما پکار وۍ لگ صبر انتظار کا‬
‫صفائۍ ک ُو ال وينو اکبر خکولۍ چشمان‬ ‫څه پالرپه زنگون چيگدم بيا هلے خواخے کارکا‬
‫فريادۍ وکه زويا زه ده پالر يم بے نوا‬ ‫مانلۓ مه خپل سار دے خپل بابا نا صداقه‬

‫ده پالر کوت کے شهيد شه اکبر ڈير په ستم کے‬ ‫سوار ده ذوالجناح دے ڈير زر به اوسکے راشۍ‬
‫کا جمع شۍ دا اوخۍ څه اورۍ هر ماتم کے‬ ‫اکبر په مخ شيدا دے ڈير زر به اوسکے راشۍ‬
‫نو جوڑ به سمندر حسين غالمه شۍ وهللا‬ ‫پوهيگم څه آوريداۓ دے ادريکنۍ غاگ دما‬

‫پوهيگم څه اوريدئۍ دمادۍ اوازونه‬


‫خيمو ناده زه آورم اکبر اکبر غاگونه‬
‫ڈير زر به اوسکے راشۍ شاهنشاه گريوان پاره‬

‫نوحه‬

‫څه رنگ شۍ ده شبير فضه کال تاغير‬ ‫ځير ځير گورا الال مخ‬
‫بس پوها شا څه رنگ شه په وينو مصطفۍٰ مخ‬ ‫څه زه گورم ده تا مخ‬

‫ويخته سپين ش ُو يو دم ده اوخيو په شبنم‬ ‫په جنگ الڑدے اکبر دما دل و جگر‬
‫څه کال شه يوسف مخ پناه ال ذوليخا مخ‬ ‫په ځير ځير فضه گورا بس حال ده بے نوا مخ‬

‫څه غاگ وکه اکبر بے چينۍ شولو پالر‬ ‫فضه ده انتظار وخت ڈير دے دل ازار‬
‫رنگ زيڑ شه ده فضه خپل زينب اوايل بيا مخ‬ ‫دتا مخ کے به گورم ميدا ِن کربال مخ‬

‫مجبور حسين غالما هر دم ئيه ال ناکاما‬ ‫ځيرځير گورا حسين دے نور ده نور عين‬
‫امداد غواڑا هغ چانا څه چوک وۍ ده هللا مخ‬ ‫اکبر تا مه څو خيروۍ رنڑا بَئۍ وۍ بابا مخ‬

‫څه ورورمه رنگ بدال کۍ اگاه به مه په حال کۍ‬


‫څه وشوا اکبر الڑل وايا اوس په ژاڑا مخ‬

‫نوحه‬

‫تگۓ خو ته ئيه بےپايانا‬ ‫اوبه مه نوش کے بابا جانه‬


‫دے ڈاکا درتا کاسه‬ ‫کوثر ساقۍ ده السه‬
‫‪218‬‬

‫څه زه ده بيا وکسم شيرين غا مخ حافظ ده دين‬ ‫دسے اوبه دۍ خوشبودارے څه بيا به تگۓ نشم‬
‫ده تندے حال کے هم َح ِسين ُمنور ال آئين‬ ‫يخئۍ دۍ تا پارا تيارے خائيسته نيکه ده کسم‬
‫بس نور حاجت نه الرم چانا ديخنو نامه اوباسا‬ ‫ماويلو ڈير تگۓ دے مانا بابا دما بے واسه‬

‫هسے خو نوۍ بے ديدان پامال مه شۍ بدن‬ ‫ما ويل څه ژبه ما َد پالر ويرکا خواگه دهن کے‬
‫ماتا برچهۍ دے ده سنان سينے کے دے پنهان‬ ‫پاتے نم نشه ده اکبر يو ساسکے په بدن کے‬
‫دۍ مدوا دے رتا گرانا دے خاخا زڑه ده پاسا‬ ‫بابا مه تگۓ دے بے شانه الفاظ نيشتا دۍ ماسا‬

‫حسين ويل ديراغلم پُر عزم باچيا گل انداما‬ ‫اکبر ده پروت دے په زمين ورستۍ ديدان َد پارا‬
‫اشعار غزل او هريو نظم ته خپل حسين غالمه‬ ‫چاپير السروگلو رنگين دما شيرينا پالرا‬
‫بچ وساتا نشے گريانه ال هر يوه نا شناسه‬ ‫وينےمه څنگ کا ال چشمانه وصال ليارا کا خالصه‬

‫فَاِ َّن َم َع الع ِ‬


‫ُسر يُسرا هاۓ َم َع العُسر يُسرا‬
‫تکليف مه ختم شه بے عذرا بےسعۍاوبے نصرا‬
‫بس دا گيال الرم ال ځانا څه پاتے شوے بے کاسا‬

‫نوحه‬
‫وا دما اکبرا زويا دا ده ځوانۍ څه گورم‬
‫ويڑ ده په بدن گلونه سره گورم‬

‫چا دير کڑۍ سره شربت جامونه دۍ‬ ‫سما ده بهاروۍ خزان څه کاوۍ‬
‫چا ده په سينے يخۍ لعلونه دۍ‬ ‫ويائې په بهار ظلمونه نه کاوۍ‬
‫وا دما زنڑکيا څه پاره پاره ده زڑه گورم‬ ‫تا په دۍ شباب ده نن خزان ظلمونه زه گورم‬

‫راشا څه ده يوسم خيمگاه واتا‬ ‫سترگے مه بے شمارا ژاڑيدل غواڑۍ‬


‫سره السونه نن بورے ليال واتا‬ ‫روح مه ال بدانا بيليدل غواڑۍ‬
‫ناخکے ده بدان کے وادگانيو ده واده گورم‬ ‫تا څه وچے شونڈے او فرات سپينے اوبه گورم‬

‫خور صغرا ده ڈيرا ژاڑيدلۍ وا‬ ‫قدر ده ديدان په بلتانه راڅۍ‬


‫ده راتلو وعدو کے ده پريخلۍ وا‬ ‫ويلے ده په سترگو نن بانڑه راڅۍ‬
‫غا ديدان وعدے وشوا پاخے ده بلتانه گورم‬ ‫اسک کا بانڑه آسک کاڅه په ڈاک نظيرده وگورم‬

‫غم حسين غالمه خکار ده زڑونوکۍ‬ ‫تا رتا اوبو کڑۍ سوالونه ُوو‬
‫سترگے نا اشنا کاش ده دردونو کۍ‬ ‫وچ ده زويا سرو شونڈو سارونه ُوو‬
‫زڑه څه گورۍ کوم غمونه غا په سترگو نه گورم‬ ‫ساسکۍ ده بدان نا نن ده وينو بارانه گورم‬
‫‪219‬‬

‫نوحه‬

‫راشا خورے وکسا دا اکبر دے کانا‬


‫پروت په زمين بے بالين په غبار دے کانا‬

‫تناۓ گوهر۔ ده ريگزار۔ په مجمعے يخۍ دے‬ ‫نن ده خپل گران ۔ اکبر جان۔ په مائيرو کے وکسا‬
‫وکسا داچاۓ۔ گلدسته۔ په سينے يخۍ دے‬ ‫گل ده خزان ۔ په ميدان۔ دۍ ديخنو کے وکسا‬
‫څه په دۍحال۔ شۍ وصال۔ستڑاۓ پالر دے کانا‬ ‫اُويا څه ياد۔ ما امداد۔ ده اقرار دے کانا‬

‫مليا مه خم۔ دے ناکام۔ آسکيدلۓ نشم‬ ‫يم سرگردان۔ په ميدان۔ راغلم انديخنے کے‬
‫دے نواۓ ځوان۔ ڑانگ بدان۔ بيالۓ وڑلۓ نشم‬ ‫نظير مه کم۔ شه يودم۔ څه اکبر نعريکے‬
‫وکسا څه ورور۔ ده بے ورور۔ علمدار دے کانا‬ ‫وکسا خواهر۔ څه اکبر۔ ده ديدار دے کانا‬

‫خورے پدر۔ ده پسر۔ جنازے تا چينۍ‬ ‫يو تشنائې۔ بے بهائۍ۔ شوم تنها ديخنو کے‬
‫لکا درويش۔ څه درپيش۔ وضيفے تا چينۍ‬ ‫بل سترگو نور۔ مه شه دور۔ ده اکبر نعرو کے‬
‫دا ده ِمنا۔ نمونه ۔ پُر اسرار دے کانا‬ ‫وگورا ورور۔ ده ال زور۔ خم کمر دے کانا‬

‫حسين غالم۔ شۍ بے فهم۔ په دُنيا دارۍ کے‬ ‫ما زلمۓ زواۓ۔ کوژدانۓ۔ غريدلۓ نه وه‬
‫څه شۍ مشخول۔ ده رسول۔ درگداگرۍ کے‬ ‫دسے خوئې هار۔ زڑه په سار۔ غوڑيدلۓ نه وه‬
‫کاوۍ صدا۔ په ژاڑا۔ عزادار دے کانا‬ ‫وکسا دانن۔ الگلشن۔ ڈير گلزار دے کانا‬

‫گفتار‬

‫تا غاگ خيمو په لور راسيدلۓ دے‬ ‫حسين فرمانکه ده غمو زور دے‬
‫سجاد ده ننگ تا راپاراتلۓ دے‬ ‫په خيمگاه کے الگيداۓ شور دے‬
‫بل ده بے هوشه وکسا التندو‬ ‫خورے ال تندو چوک ماشوم مڑشه‬
‫ده شپيگو مياشتو ده سترگو تور دے‬ ‫څه الگيدلۓ ماتم په کور دے‬

‫ده شودو اوڑکۓ چيتا گرمۍ چيتا‬ ‫شيرينا ورورا ال خور غمجنے‬
‫بيا ال درو وريځو تندے سختۍ چيتا‬ ‫ده ژاڑا څرنگ کاوے پوختنے‬
‫ورورا کا غم ده اصغر وه نکے‬ ‫استغاثه ده بيکسۍ وکا‬
‫ناخکۓ ده مرگ دۍ حاالتۍ نوردے‬ ‫عجب خو دا دے ژمدۍ ده خور دے‬
‫‪220‬‬

‫دا هم موقعه رتا ده حجت دے‬ ‫حسين فرمانکه نه علمدار الرم‬


‫اخير دما ده نيکه امت دے‬ ‫نه مه انصار شتا نه ده اکبر الرم‬
‫کا اوس هم چيرے توبه تائِب شۍ‬ ‫چاپير ديخنه دۍ شيرينے خورے‬
‫احساسۍ ماسا بياهم ده گور دے‬ ‫بيال ده پاتے بيکاسه ورور دے‬

‫په دُنيا دسے خلق نازيگۍ نا‬ ‫ورورا قيصه ده انسانيت دے‬
‫مرگۓ هر چانا څه پويريگۍ نا‬ ‫اوبو غوختو کے کوم قباحت دے‬
‫دا به النڈيگۍ حسين غالمه‬ ‫کوندے چا زڑه کے خو رحم راشۍ‬
‫په ژمدانه دا يو دسے پور دے‬ ‫کوشش خو َوکا بے حاالئې مور دے‬

‫حسين فرمانکه څه مجبورۍ دے‬


‫کوشش اۓ خورے ڈير ضرورۍ دے‬
‫علۍ اصغر په غويگےکے بوزم‬
‫ماتا ځواب ده کوفيانو سپور دے‬

‫نوحه‬

‫اوس بند به تا ژاڑا شۍ عادت به ده خاندا شۍ‬ ‫يو ځال غويگے تاراشا‬
‫فاتح ده نينوا شا قربان علۍ اصغرا‬ ‫قربان علۍ اصغرا‬

‫الغويگے بيا اوچات شا ديخنو باندے حجت شا‬ ‫رخصت کے الوداع شا‬
‫عيسۍٰ غوندے گويا شا قربان علۍ اصغرا‬ ‫قربان علۍ اصغرا‬

‫خه نوش کا ال اُمت شربت ده شهادت‬ ‫اٹولو نا رخصت شا هلے ده ما په ک َّوت شا‬
‫مظلوميت گواه شا قربان علۍ اصغرا‬ ‫ته اسماعيل دما شا قربان علۍ اصغرا‬

‫زه َسور وم ده رسالت ته َسور شوے ده امامت‬ ‫نا وخت څه نشۍ نور رخصت واخال ال مور‬
‫ماشومانو سفينه شا قربان علۍ اصغرا‬ ‫عبے الندے پرده شا قربان علۍ اصغرا‬

‫دُنيا نه دے دواما هرگز حسين غالما‬ ‫ال تندو ده ته ژاڑے کا حق ده زويا غواڑے‬
‫برزخ کے په صدا شا قربان علۍ اصغرا‬ ‫الهوت نا زر اگاه شا قربان علۍ اصغرا‬

‫څه ماغويگے تا راشے عالم به ده عقبۍٰ شے‬


‫ميدان تا رو براه شا قربان علۍ اصغرا‬
‫‪221‬‬

‫گفتار‬

‫بل گهوارے کے اصغر ماشوم‬ ‫حسين فرمانکه په استغاثے که‬


‫بيکاسه ورورا تگۓ حلقوم‬ ‫کال اکبرۍ خکل تر خيمے که‬
‫شولو بے هوشه‬
‫ژاڑا ژاڑا کے َ‬ ‫سپاه ساالرۍ هم مٹے وير کے‬
‫ُ‬
‫ما گهوارے نااسک په اوگے که‬ ‫بے ورونڑوئې پاتے په علقمے که‬

‫ورورا کا بوزے اصغر مالل‬ ‫حسين څه پاتے تن و تنها شه‬


‫ورپارا وکے ده اوبو سوال‬ ‫فريادۍ وکه دسے گويا شه‬
‫ديخنو واتاۓ کے تاغير جمال‬ ‫ايا چوک شتادۍ څه مدد وکۍ‬
‫تندو خو مرگ په لورۍ نژدے که‬ ‫کا رسول کورمه اوس بے آسرے که‬

‫حسين اوچات که ماشوم فرزند‬ ‫ده رسول لونڑو سترگے دۍ ماتا‬


‫اصغر سار چيخله پالر په مڑوند‬ ‫زه بے نوا يم ظلم او جفا تا‬
‫ده گرمۍ زور وه شاهنشاه ځکا‬ ‫بيا دا او نه يو څه خبار نه ُوو‬
‫اصغر پرده په خپلے عبے که‬ ‫دا غاگ مه ځکا اسک په مائيرے که‬

‫حسين غالمه کم اميدونه کا‬ ‫بيکسۍ غاگ وه خور شه هر لورتا‬


‫ده گور تيارے تا هميش فکرونه کا‬ ‫شور ده ژاڑا شه ال خيمو پورتا‬
‫توبه قبليگۍ کا وخت په ساروۍ‬ ‫حسين واپس شه ده خيمے کورتا‬
‫عمر ده هسے خاورے ايرے که‬ ‫تپوسۍ خور نا ده هنگامے که‬

‫بۍ بۍ ويل تا څه استغاثه کا‬


‫بيمار اوچات شه پورتاۓ عصاکا‬
‫ويلوئې څه ترورے اوس تورا راکا‬
‫غاگ مه ده پالر دے جگر َمئۍ پرے که‬

‫نوحه‬
‫بيال دے پاتے ورنا څه خه انصاران الوڑه‬
‫ورنا زهرا ده باغچے واڑه طوطيان الڑو‬ ‫شاميانو ويلو څه حسين وکسو قران راوڑه‬
‫ځکائۍ خپال ده عباس پرے پرے نيشان راوڑه‬ ‫عبے کے پٹ غويگے کۓوکسو په ميدان راوڑه‬

‫ده غريبۍ استغاثه ئې چا قبوال نه کا‬ ‫وشوا بيعت تا شه راضۍ څه بے نوا شه پاتے‬
‫څه بيکاسۍ ئې َوليدال نو خيمان شه ځکا‬ ‫څه علمدار ورنا رنگين په علقمه شه پاتے‬
‫قرآنې ځکا اوس ال پارا ده آمان راوڑه‬ ‫بلۍ خيمو تا څه په وليو اکبر جان راوڑه‬
‫‪222‬‬

‫زه کادتاسو ناقص خيال کےقصوروار وم چيرے‬ ‫ده زهرا زوۍ څه ده شاميانو وائينا واوريدال‬
‫دا خو ماشوم دےکازه تاسو په زڑوبار وم چيرے‬ ‫عبائې شپيگو مياشتو اوڑکۍ مخ نا واڑا وال‬
‫يو گوٹ اوبه ويرکو بس دامه يو ارمان راوڑه‬ ‫فريادۍ وه که ما يو گل درتا بيريان راوڑه‬

‫سوال ده اوبو وه غشۓ راغله ده قرآن په طرف‬ ‫زه معاويه نه يم څه نيزو باندے قرآن کم اوچات‬
‫حسين غالمه وينے پورتا شوے اسمان په طرف‬ ‫ځان خالصه ولو په بهانےده رب فرمان کم اوچات‬
‫اصغر خيموتا امام بيا په خون الوان راوڑه‬ ‫قرآن زه خپال يم ما خو تشنه لبان راوڑه‬

‫زه به هيچيرے بيعت واورو ده يزيد ونکم‬


‫بل به زه تاسونا امان چيرے اميد ونکم‬
‫ماخو اوبو پارا ماشوم تگۓ ناتوان راوڑه‬

‫نوحه‬

‫اصغر پيکان نيشان په شانے ده عباس َونيول‬


‫پالرۍ حلقوم الندے سرو وينو واتا الس َونيول‬ ‫دا ماشوم اوڑکۓ ظاليمانو گنهگار نه دے‬
‫بيائې الس تيرکه په خپل مخ ځاۓ ده گفتارنه دے‬ ‫په خپال ويرکو اوبه کا پما اعتبار نه دے‬

‫اوبو درياب باهيدل خلقه څه قيامت خو نه وه‬ ‫اۓ ده اوالد چيختنو دۍ کے کاؤ څه سوچونه‬
‫درےگوشه غشۍ ده راخللو څه حاجت خو نه وه‬ ‫اوبو يو گوٹ پارا حسين درتا کاوۍ سوالونه‬
‫ده شپيگو مياشتواوڑکۍ حلق دےڅه لخکارنه دے‬ ‫ده واڑه اوڑکۍ سوال دے خپال طلبگار نه دے‬

‫مخ ده ماشوم په وينو رنگ که گواهۍ ده پارا‬ ‫فرات اوبه نه دۍ يهود او انصارا باندے بند‬
‫کا ده اُ ِم رباب حسينه تسلۍ ده پارا‬ ‫نه ځناورو ده ځنگل نه په صحرا باندےبند‬
‫ايا ويالڑا مور ده زوۍ په انتظار نه دے‬ ‫کا پمو بند دۍ خودا اوڑکۓ ده انکار نه دے‬

‫بهار کا هر څورا شادۍ شۍ اخير شۍ ده خزان‬ ‫انکار وه نکو ظاليمانو اوبه نه کاميگۍ‬
‫حسين غالم په خپلے سخن طرازۍ دے نازان‬ ‫دريما وريځ دے ده تندو نو نور به څه پائيگۍ‬
‫دا غم نويس دے ده حسين نور څه فنکار نه دے‬ ‫په زنکدان کے خوئې حلق لوند کوسزاوار نه دے‬

‫مسلمانانو په دۍ سوال حلقوم په مينے که لوند‬


‫خو په اوبو نا په وهللا په خپلو وينو شه لوند‬
‫فريادۍ وکه پالرا وخت مه ده افطار نه دے‬
‫‪223‬‬

‫بيان‬

‫خو اوبو تائې اُمتيانو مختا راوڑل‬ ‫اميد نواۓ نو به نوه ارمان نه وه‬
‫واڑے خولے کے لعاب نام و نشان نه وه‬ ‫صبر نواۓ يزيد ظلم ميزان نه وه‬

‫مظلوم غاگ وکه اۓ قوما زه حسين يم‬ ‫هل من ناصر ينصُرنا غاگ خو وشه‬
‫ده حسين هيچيرے سوال په زبان نه وه‬ ‫خو لبيک مگر هيچا په زبان نه وه‬

‫نن ماشوم تا اوبه غواڑم حلقۍ وچ دے‬ ‫خيمگاه کے يو دم وير ژاڑا شروع شوا‬
‫شپيگو مياشتو غوٹۍ دۍ تندے توان نه وه‬ ‫بے حسين بل خبر گير ده زنان نه وه‬

‫امام الس کے وينے راغلے دائې ويلو‬ ‫مظلوم بيا خيموتا راغۓ ال ناکاما‬
‫اوبو سوال بدال قابل دا پيکان نه وه‬ ‫ده بۍ بيانو څه بل چوک ده پرسان نه وه‬

‫اسمان زمکا انکارۍ ش ُو ال دۍ وينو‬ ‫چوک ماشوم التندو گل شه کا څه حال دے‬


‫ورنا مخ سراولو کار څه اسان نه وه‬ ‫خورے اوس خو دسے وير او شيوان نه وه‬

‫الف پاتے شه تنها حسين غالمه‬ ‫بۍ بۍ ويلو ورورا تا استغاثه کا‬
‫حسين دسے بے نوا په جهان نه وه‬ ‫ماليده بيا گهوارے کے نادان نه وه‬

‫امام غويگے کے ماشوم باچۓ اوچات که‬


‫هاۓ ارمان دے دا شيرخوار ده ميدان نه وه‬

‫بيان‬

‫حسين راغۓ په خيمو تپوسۍ وه که‬ ‫څه حسين کال راوان شه خيمگاه نا‬
‫ما مدد څرنگ کاوے تشنه لبانه‬ ‫جنازه لکا اُو وزۍ اقرباﺀ نا‬

‫په زبان حال اصغر گويا فرمانکه‬ ‫ايا شتادے چوک څه اوس مه مدد وکۍ‬
‫خپل نصرت په پالرا وگورے نن مانا‬ ‫بيال پاتے شوم خپل فوج با وفانا‬

‫کا ديخنه مه درتا وه نه ژاڑا ولو‬ ‫په ځواب گويا علۍ اصغر فرياد که‬
‫نو خيموتا مه رانه وڑے ال ميدانه‬ ‫تا امداد پارا زه شتا يم بابا جانه‬
‫‪224‬‬

‫اصغر مخ خيموتا تاؤ که گويا ويلوئې‬ ‫څه نصرت پاراۓ اصغر ميدان تا بوتله‬
‫ده پالر مٹ تا غشۓ الڑو مورے مانا‬ ‫په حسين غشۓ راوان شه حرمله نا‬

‫مورے حلق مه وه واڑوکۓ گيال ماکا‬ ‫ال خيمو گويا رباب دسے نعريکے‬
‫درے پارے غشۓ وه درونڑ مه وه ال ځانا‬ ‫شاباش پالر بچ کا واڑوکيا پهلوانا‬

‫حسين غشۓ راخله هاۓ حسين غالمه‬ ‫اصغر خپال غاڑه پالر مختا کنگال کا‬
‫لکا دين پرده ئې راخال خليفه نا‬ ‫خو افسوس حسين بچ نشه ال پيکانه‬

‫بيان‬

‫کال گلو باغ خزان شۍ ده باغبان‬ ‫باغبان شاد ساتۍ بهار ده گلستان مخ‬
‫نو راواڑاوۍ مالک تا خپل غمجان مخ‬ ‫شۍ تاغير څه کال وکسۍ ده خزان مخ‬

‫څه گلونه مه هما واڑا خزان شو‬ ‫په ده زمکے په مخ هيچوک امداد نکۍ‬
‫کاتۓ نشۍ چوک ده باغ دسے ويران مخ‬ ‫ال ناکامه به غا گورۍ ده اسمان مخ‬

‫اِرجعۍ حکم کاوا اوس کا راضۍ وے‬ ‫څه په شور ده زنان بيا خيمو تا راشۍ‬
‫څه مه خورتا شۍ بدال نور امتحان مخ‬ ‫انتخاب نظرۍ پريوزۍ په نادان مخ‬

‫اۓ دلبرا کا حسين صبر تا گورے‬ ‫څه پردے کے ده عبے شيرخوار راوان کۍ‬
‫بيائې ده شام بازار کے وکسا په سنان مخ‬ ‫شک به راشۍ څه عبے کے دے قرآن مخ‬

‫وۍ ده ظلم څه حساب حسين غالمه‬ ‫څه اصغر ژبه په وچو شونڈو تاؤ کۍ‬
‫شرماولۓ دے شاميانو ده شيطان مخ‬ ‫حرمله ورتا راواڑاوۍ پيکان مخ‬

‫ده حسين خو وا فقه حسين غالمه‬ ‫فواره څه ده ماشوم ال حلقه اوزۍ‬


‫نن ممبر ده پاسه وکسا دسترخوان مخ‬ ‫هاۓ ارمان دے ورسا رنگ کۍ بابا جان مخ‬

‫څه پيکان اصغر په دواڑو السو ٹينگ کۍ‬


‫شۍ په اوخيو لوند جنت کے ده رضوان مخ‬
‫‪225‬‬

‫گفتار‬

‫بۍ بۍ فرمانکه شيرينا ورورا‬ ‫حسين ال دردا وکه گفتار‬


‫کور کے ده ڈيرو تندو ال زورا‬ ‫څه په خيمو ئې راوڑه اکبر‬
‫ده شپيگو مياشتو اصغر په شونڈو‬ ‫بۍ بيانو تاسو په اکبر ژاڑو‬
‫ورورا څرگند دے مرگۍ اثر‬ ‫زه په اُمت کم حجت اشکار‬

‫حسين فرمانکه څه اصغر راکو‬ ‫ميدان تا رغۓ حسين صدا کا‬


‫کاؤ صبرونه ويرونا ماکو‬ ‫ده زڑه ال دردائې استغاثه کا‬
‫زه به سوالونه ده اوبو وکم‬ ‫ايا چوک شتادۍ څه امداد وکۍ‬
‫کوندے په ظلم شۍ شرمسار‬ ‫ڈير بيکسۍ کے يم گرفتار‬

‫ميدان تاۓ راوڑه اصغر بے حال‬ ‫دۍ غاگ سارا په خيمو کے شور شه‬
‫وه ئې که بے رحمو تا اوبو سوال‬ ‫سجاد دۍ غاگ سا بيرون ال کور شه‬
‫حسين کا طمعے کے ده اوبو وه‬ ‫حسين اواز که کلثومے خورے‬
‫په ماشوم وشه غشۍ گوزار‬ ‫ڈير زر ايسار کا علۍ بيمار‬

‫ايا همداغا مسلمانۍ دے‬ ‫هسے خو نوۍ النڈ مه اميد شۍ‬


‫ده ماشوم تگۓ حلقوم زخمۍ دے‬ ‫سجاد هم خورے رنا شهيد شۍ‬
‫حسين غالمه حيران وه پاتے‬ ‫ده رسول نسل به دۍ دُنيانا‬
‫شولو شهيد اصغر‬‫امام څه َ‬ ‫ختم شۍ خورے کا شه نثار‬

‫حسين واپس که بيمار خيموتا‬


‫دائۍ فرياد که خوائيندو خواگوتا‬
‫دا شور خيمونا ويلو اسکگيگۍ‬
‫ماتم په چادے راکو خبار‬

‫نوحه‬

‫زه حسين ابن علۍ يم واورو‬


‫استغاثه درتا کاوم واورو‬
‫دا دے حجت څه النڈاوم واورو‬ ‫وکه اواز حسين عرفانۍ‬
‫ده دين بقا دے ماقربانۍ‬ ‫هل من ناصر ينصُرنۍ‬
‫هل من ناصر ينصُرنۍ‬
‫‪226‬‬

‫آل ده رسول يو مو دۍ يادونه‬ ‫ده رسول زواۓ دے بے نوا پاتے‬


‫په نمانځه کے په مو درودونه‬ ‫ٹول شهيدان شو دے تنها پاتے‬
‫آستاؤ دۍ عجب دا کارونه‬ ‫بے آسرے کور دے ده زهرا پاتے‬
‫هم مه ويژنو څورا په اسانۍ‬ ‫وکا امت دسے ميزبانۍ‬
‫هل من ناصر ينصُرنۍ‬ ‫هل من ناصر ينصُرنۍ‬

‫دا حماسه ده عارفانو وا‬ ‫تاسو مادۍ ليارے پما بند کے‬
‫حشر حمله ده عاشقانو وا‬ ‫اوبه مه هم ده دۍ دُنيا بند کے‬
‫غا شهادت ده طالبانو وا‬ ‫ما روحانۍ ليارے ځکا بند کے‬
‫څه په لخکروا طارۍ حيرانۍ‬ ‫څه ال جواب مه شۍ طغيانۍ‬
‫هل من ناصر ينصُرنۍ‬ ‫هل من ناصر ينصُرنۍ‬

‫اوس ده شودو باچۍ حمله وکسو‬ ‫کاچا نصرت چيرے دما وه که‬
‫خپلو سپاهيانو به ژاڑا وکسو‬ ‫کارۍ عظيم ده دۍ دُنيا وه که‬
‫بلند به غشۍ تا شجاع وکسو‬ ‫گويا نصرتۍ ده هللا وه که‬
‫دے ده کوثر اوبو ارمانۍ‬ ‫خو اميد نيشتا ال نادانۍ‬
‫هل من ناصر ينصُرنۍ‬ ‫هل من ناصر ينصُرنۍ‬

‫عارف ده رب راضۍ کاول غواڑۍ‬ ‫شولو‬


‫غا عارفان ُوو څه کباب َ‬
‫څه عارف نوۍ غا ال بل غواڑۍ‬ ‫ابد ژمدون پارا حجاب شولو‬
‫دُنيا متاع راغونڈاول غواڑۍ‬ ‫غا عاشقان ُوو څه کامياب شولو‬
‫حسين غالمه دے انجانۍ‬ ‫دے امتحان برپا سبحانۍ‬
‫هل من ناصر ينصُرنۍ‬ ‫هل من ناصر ينصُرنۍ‬

‫نوحه‬

‫وکسا تا سوالونو سا لخکرے په ژاڑا شولے‬ ‫بس زويا بس‬


‫تادۍ تندے حال تا فرشتے په واويال شولے‬ ‫وشوا ڑانگا مه وعده نکے‬
‫بس زويا بس ۔ وچ ده صبر مه دريا نکے‬ ‫بس زويا بس‬

‫نور امتحان وشه َد مو دوے قربانۍ پاتے دۍ‬ ‫مور صفا مروا تا تشنه لبه را اونه باسے‬
‫تا جهاد سارا وکسا ديخنو لخکرے ماتے دۍ‬ ‫بيا سوال پارا زويا وچا ژبه را اونه باسے‬
‫بس زويا بس ۔ ذبح مه بال فديه نکے‬ ‫بس زويا بس ۔ کربال جوڑا ِمنا نکے‬
‫‪227‬‬

‫قربانۍ ده قاسم او ده تره عباس را يادا کا‬ ‫يو اسماعيل ځاۓ نه دے وکسا اسماعيليان دَما‬
‫ورور اکبر سارا زويا اوس ته جامه ابادا کا‬ ‫يو خليل په ځاۓ به حاضريگۍ خليليان دَما‬
‫بس زويا بس ۔ انتظار ويلے ده ما نکۓ‬ ‫بس زويا بس ۔ دۍ جهاد قيصه اوگدا نکے‬

‫پورتا شه اصغر حسين غالمه دۍ وائينا سارا‬ ‫هسے نوۍ رب بيا ده زمزم چنا را اُوباسۍ‬
‫ويائې څه نيم خاند شه وينائۍ گاڈا کا بابا سارا‬ ‫دۍ ذبح عظيم پارا بال فديه راوباسۍ‬
‫بس زويا بس اوس به ده تندے گيال نکے‬ ‫بس زويا بس۔ ويلے صبر ساخاندا نکے‬

‫نوحه‬

‫تاريخ کے دۍ ليکهلۍ۔ ُوو واڑا شرميده لۍ‬


‫دۍ ژبے نلۍ نلۍ۔ لخکر دۍ ژاڑا ولۍ‬ ‫را اواته ميدان تا ۔ ماشوم ال گهوارے‬
‫سوفار شولو ميزان تا۔ ميزان تا ده ليندے‬ ‫نن خائې جهان تا۔ جهادو طريقے‬

‫ميدان وۍ ده ځوانانو۔ ماشوم وۍ گهوارو کے‬ ‫وگورا ميدان کے ۔ نن صداقت کا گورے‬


‫روژا وۍ بالغانو ۔ ماشوم نوۍ روثے کے‬ ‫ده تندےارمان کے۔ ده اونگۍ ک َّوت کے ستوراۓ‬
‫افطار ويرکۍ مهمان تا۔ ده غشۍ په پيالے‬ ‫جلوے خيجۍ اسمان تا۔ قرآن ده سيپارے‬

‫عمر سعد ساقۍ نا۔ حکم وير که په طيش‬ ‫په دسے هستۍ َسور دے۔ څه َسور وه ده رسول‬
‫اوبه دۍ گل غوٹۍ تا۔ افطار پارا کا پيش‬ ‫ځکا جُدا ال مور دے۔ ش َودے نه شوے وصول‬
‫زر ويرکو پهلوان تا۔ لخکرے شوے ستانے‬ ‫مور څه ويرکۍ جانان تا۔ څه وچۓ دۍ شودے‬

‫غشۓ وه ده نمرود ۔ ويشتونۓ ورسا خداۓ شه‬ ‫اوسانا ويلے ژاڑو ۔ ما خو څه ويلۍ نه دۍ‬
‫ځکا په دۍ مردود۔ ماشوم اصغر ُمسکۓ شه‬ ‫دا کوم فکر تا الڑو ۔ اوبو تندو کے څه دۍ‬
‫دۍ عزم او اطمينان تا۔ ديده وے فرشتے‬ ‫ده شپيگو مياشتو ځوان تا۔ راشو راشو نژدے‬

‫بس گستاخۍ وه نکے۔ نور ته حسين غالمه‬ ‫دا شپيگو مياشتو ځوان۔ جهاد کاوۍ ده کار‬
‫ب باما‬
‫عارفانو به زڑه کے ۔ پاره ال ل ِ‬ ‫را اُوخللو الميان ۔ ده ژبے ذوالفقار‬
‫ناپوهو دبستان تا۔ بے شمارا شتا مرثيے‬ ‫دې ژبے کڑو انسان تا ۔ زڑونا پارے پارے‬

‫گفتار‬
‫شوال بے کار‬‫استغاثه ئې َ‬ ‫شاميانو ويلو حسين راوان دے‬
‫هيچوکۍ نيشتا اوس مددگار‬ ‫نندارا وکو څيرے گريوان دے‬
‫وکسوپه ځائۍ ده ذوالفقار‬ ‫ده زلمۍ زوۍ په وينو لُهان دے‬
‫ځکا راوڑاۓ موتا قرآن دے‬ ‫جنگ نياتۍ نيشتا تورائۍ په ميان دے‬
‫‪228‬‬

‫کا تاسو ويايو تندا دَئي جوش کۍ‬ ‫حسين عبے نا اُون که اصغر‬
‫تگۓ حسين به دا اُوبه نوش کۍ‬ ‫وچ حلق ال تندو هاے استغفار‬
‫نو گل به چيگدم څه ويخ مه هوش کۍ‬ ‫بيائې دا ويلو قرار قرار‬
‫زه به شم ورستا دامه زبان دے‬ ‫اۓ قوما دامه ورستۓ فرمان دے‬

‫په دۍ خابرے فوج کے ژاڑا شوا‬ ‫کا ناقص عقل کے زه ده تاسو‬


‫عمر سعد ويل خوارۍ تباه شوا‬ ‫وم گنهگار توبه اوباسو‬
‫حرمله څه شوے څه ده لينده شوا‬ ‫نو نظر وکو په دواڑو السو‬
‫قطع گفتار کا کار ده پيکان دے‬ ‫مه پاس ني َولۓ درتا ناتوان دے‬

‫حسين غالمه غشۓ دريام‬ ‫دۍ څه قصور دے اوڑکۓ ما ُشوم دے‬


‫الڑ په طرف ده تگۍ امام‬ ‫ده شپيگو مياشتو وچۍ حلقوم دے‬
‫اصغر په حلقۍ َوکه سالم‬ ‫تندو نا مڑيگۍ دامه مفهُوم دے‬
‫حسين فرمانکه زويا ارمان دے‬ ‫کا اُوبه وير کو نو ڈير احسان دے‬

‫نوحه‬
‫غاگ راغۓ اصغرا ۔ زويا خپال ايشارا کا‬
‫اۓ جگر انگارا۔ نن خو ته حجت پورا کا‬
‫اور دے ۔ تندا اور دے ۔ زويا ته وکا سوالونه‬ ‫تاج ئيه ۔ په معراج ئيه‬
‫ده بابا په وڑماندونه‬
‫دا نيکه اُمت دے ۔ اۓ ده شپيگو مياشتو گال‬
‫دا َد مو حرمت دے ۔ زويا ته وگورا خپال‬ ‫الج ئيه ‪ ،‬ده منهاج ئيه‬
‫بند دۍ ۔ اوبه بند دۍ ۔ کا هر څو ڈاک دۍ نهرونه‬ ‫ده نيکه په ِملَتونه‬

‫سوال کا اوس ده وار دے ۔ څه خوما اُميد پيدا شه‬ ‫ته سينے اطراف کے ۔ امام غويگے کے زيبا ئيه‬
‫تاتا انتظار دے ۔ ويلے ما حجت پورا شه‬ ‫پٹ ئيه په غالف کے ۔ ته قرآن ئيه کا کعبه ئيه‬
‫دير کۍ ۔ کوندے دير کۍ ۔ ده ساڑو اوبو جامونه‬ ‫شور دے ۔ ڈير ده زور دے ۔ دا په څه کيگۍ ويرونه‬

‫ژبه څه تلوار شوا ۔ وچا تندے ال کا بَال‬ ‫پورتائي څه عبا کا ۔ ال قرآن وشه ظهور‬
‫خۍ طرف نا باهر شوا ۔ کينڑطرف اُوپرخيدال‬ ‫اوڑکۍ همهمه کا ۔ گورے څنگ کے ده حضور‬
‫فوج کے۔ ستم موج کے شوا ژاڑا او فريادونه‬ ‫پيش که ۔ گلۍ پيش که ۔ ده اُوبو ال تکليفونه‬

‫جام ۔ يولب بام ۔ حلق تاراغۓ ده پيکان‬ ‫دسے ځواب راغۓ ۔ څه اُوبه ده غواڑۍ ځان تا‬
‫بيا حسين غالم کتاب بند که دا بيان‬ ‫اوڑکۍ خو بهانه دے ۔ اوبه وير نه کو مهمان تا‬
‫وينے۔ وے ده مينے حسين رنگ ک ُو رخسارونه‬ ‫نم شۍ ۔ تازه دم شۍ ۔ نو به واڑاوۍ صفونه‬
‫‪229‬‬

‫نوحه‬

‫وا ظاليما ۔ ما ظاليما ۔ گل ده خزان نه دے‬


‫خرد دے کالن نه دے ۔ يا ده ميدان نه دے‬

‫يا پورا گل نه دے ۔ گل واڑا غوٹۍ دے‬


‫وا ظليما بس کا ۔ جنگ خو ده زلمو شې‬ ‫هاۓ ده اجل نه دے ۔ تگۓ ِسه يومۍ دے‬
‫څه ليندا کے آسکا ۔ وير ده په خيمو شۍ‬ ‫خرد دے کالن نه دے ۔ يا ده ميدان نه دے‬
‫خرد دے کالن نه دے ۔ يا ده ميدان نه دے‬ ‫دے ده شپيگو مياشتو يائي ليدلۓ جهان نه دے‬
‫ما سيځاوا زڑونه زڑه ده مور څه لوبان نه دے‬
‫وا حرمله څه کۓ ۔ گل ده گهوارے دے‬
‫غشۓ ده دريام ځال ظاليما اسک که‬ ‫ما گوزار وه نکے ۔ غشۓ درے پارے دے‬
‫سُور خو ده امام ۔ زوۍ په وينو الس که‬ ‫خرد دے کالن نه دے ۔ يا ده ميدان نه دے‬
‫خرد دے کالن نه دے ۔ يا ده ميدان نه دے‬ ‫غاڑه ده شودو َوهللا ده دسے پيکان نه دے‬
‫وه لرزيدل عرش څه معمولۍ زنکدان نه دے‬
‫اوڑکۓ ده شودو دے ۔ کوت کے ده مظلوم‬
‫هاۓ ال ڈير ناکاما ۔ مخ رنگ که مظلوم‬ ‫سوالۍ ده اوبو دے ۔ وچۍ دے حلقوم‬
‫وا حسين غالمه ۔ وينا ده ماشوم‬ ‫خرد دے کالن نه دے ۔ يا ده ميدان نه دے‬
‫خرد دے کالن نه دے ۔ يا ده ميدان نه دے‬ ‫مڑيگۍ ده ال تندو کنۍ سوال څه اسان نه دے‬
‫زمکے نه خستا نو څه قصور ده اسمان نه دے‬
‫گفتار‬
‫زويا بے رحم زڑه ده ديخنه وه‬ ‫ماشوما زويا ال گلو خکلۓ ئيه‬
‫ده دسے غشۍ توان خو ده نه وه‬ ‫درو وريځو ولگے تندے وايلۓ ئيه‬
‫دما ده شپيگو مياشتو غوٹۍ ئيه‬ ‫روژا ده ماتا کا په سرو وينو‬
‫په ڈيرے بيڑے خزان وايلۓ ئيه‬ ‫اصغرا وينو کے المبيدلۓ ئيه‬

‫په دۍ مطلب ده پالر راسيدلۓ دے‬ ‫دما واڑوکيا علۍ اصغرا‬


‫غشۓ ده ٹينگ په السو نيولۓ دے‬ ‫گيال َونکے زويا ال پالرا‬
‫خپل مخ به رنگ کم دَتا په وينو‬ ‫ميدان په لورۍ مه ځکا راوڑے‬
‫غشۍ سارا مه په خداۓ سپارلۓ ئيه‬ ‫يو گ َوٹ اوبو تا ڈير ژاڑيدلۓ ئيه‬

‫غشۍ سارا کا جد تا فرياد‬ ‫زويا اوبو ده کاول ارمان‬


‫اُمت ده السه َ‬
‫شولو برباد‬ ‫تاال واال شا دا ظاليمان‬
‫په کربال مه بابا بيکس شه‬ ‫په ايشارو ده اوبه غوختلۓ‬
‫ميدان په لورۍ بابا باللۓ ئيه‬ ‫ځکاۓ په غويگے ده پالر ويشتلۓ ئيه‬
‫‪230‬‬

‫په مصيبت ده حسين ژاڑا کا‬ ‫بابا درجار شا سپين ال کفور ئيه‬
‫موال په غمو ده دين تازه کا‬ ‫حلق ده سرواۓ دے په وينو نور ئيه‬
‫عمر تيريگۍ په منڈو منڈو‬ ‫مور تا ده څرنگ په خيمو بوزم‬
‫حسين غالمه کا خوبياولۓ ئيه‬ ‫ما خو اوبو تا ته راواستلۓ ئيه‬

‫نوحه‬

‫دما زويا اصغرا زخمۍ ده پالر جگر که‬


‫واڑوکيا روژا دارا ۔ په وينو ده افطار که‬

‫جد تا دا فرياد کا ۔ څه ما اوبه غوختلے‬ ‫دما واڑوکيا زويا ۔ په سرو وينو زيبا شوے‬
‫تا امت اۓ پالرا۔ اوبه نه را کاولے‬ ‫غوٹۍ ده شپيگو مياشتو۔ خزان په کربال شوے‬
‫پماۓ اوبو بدال کے۔ تيره غشۍ گوزار که‬ ‫ده تگۍ حلق ده جارشم۔ په وينو ده گلزار که‬

‫ما خو ته اوبوتا۔ ال مور وے راواستلۓ‬ ‫دما شيرينا زويا۔ ته نوے ده پيکان‬


‫مورتا به ده اوسکے۔ په وينو المبيدلۓ‬ ‫څرنگ زر ده تير که ۔ په غويگے زنکدان‬
‫څرنگ زويا وڑما۔ بابا ده شرمسار که‬ ‫سترگے ده کے آسکے۔ بابا ده دل ازار که‬

‫وا حسين غالمه دا۔ يوے وريځے قيصے وے‬ ‫ماشوما زوياپوهۓ شوم زه په ده وصيت‬
‫يو اَويا امام آسکے ۔ کڑۍ جنازے وے‬ ‫تا غشۍ ٹينگ نيولل۔ شکايت کۍ ده امت‬
‫المنۍ ٹاکوايال څه ۔ خاخۍ زواۓ اصغر که‬ ‫څا غشۍ سارا څا۔ څه تا دسے اصرار که‬

‫نوحه‬

‫ورورا وگورا خيمو کے دے شيوان‬


‫ال تشنه ئۍ دے بے هوشه اصغر جان‬

‫تا څه ال ميدانا الال استغاثه کا‬


‫مهد نا بے شانا اصغر گويا نعرا کا‬
‫ديراغلم بابا په مدد يم در راوان‬

‫تا ويلو چوک شتا دے ۔ څه مو په مدد راشۍ‬


‫دا دما صدا دے ۔ څه رادا دا بال شۍ‬
‫هاۓ تگۓ اصغر ده ۔ ال غما شه بے ځان‬
‫‪231‬‬

‫ورورا کا ته بوزے اصغر تگۓ مالل‬ ‫بل دتا بيمار زواۓ۔ اوچات شه بسترے نا‬
‫ده يوگوٹ اوبو کا ديخنو تا وکے سوال‬ ‫لبيک يا بابا جانه ۔ داۓ غاگ وکه خيمے نا‬
‫کوندے اوبه ويرکۍ ماشوم تا ظاليمان‬ ‫ترورے تورا راکا ۔ څه اوزم په ميدان‬

‫ک َّوت کے اصغر الڑو ميدان تا الناکاما‬ ‫ما ٹينگ عابدين بيا په غويگے ونيوللو‬
‫سوالۍ ده اوبو وه افسوس حسين غالمه‬ ‫ورورا دا غمگين بيا۔ ما ورو ورو صبراولو‬
‫تگۓ حلقۍ راوڑه پرهارژلۓ په پيکان‬ ‫تا په تلو به نسل رسول هللا شۍ زيان‬

‫زه بيا الناکاما وا ورورا شوم خاموشه‬


‫څه مه ڈير ال غما وياره شولو بے هوشه‬
‫خو بس نه باچيگۍ اصغر تشنه لبان‬

‫نوحه‬

‫اصغرا وڑم ده کربال په ميدانونه‬


‫اوبو ڈيرا تنځکا دے‬
‫مسلمانۍ کا پاتے نوۍ ده نيکه په امت‬
‫کوندے وي انسانيت‬ ‫چوک پاتے نه شو څه اوبو راوڑۍ مشکونه‬
‫انسانيت کے په واڑو اوڑکيو رحمونه‬ ‫خيمو کے واويال دے‬
‫راڅۍ دا تقاضه دے‬
‫اوبو راوڑلو نيشتا چوک بيال ده پالر دے‬
‫علۍ اصغر کوت کے ده پالر راغۓ ميدان نا‬ ‫زويا اوس دتا نمبر دے‬
‫ده امت امتحان تا‬ ‫څه ساقۍ پرے شولو هر دواڑا وڑمندونه‬
‫آسکۍ اوبو تا کو واڑه واڑه السونه‬ ‫نصيب ده سکينه دے‬
‫يو گوٹ اوبو سودا دے‬
‫اوبو غوختلو مه هر يو کوشش پورا که‬
‫ذبح نا مخکے ذبيحه سيرابا ول شۍ‬ ‫خو انکار کۓ ځواب راکه‬
‫اوبه ده وير کاول شۍ‬ ‫کوندے اوس وکۍ په ماشوم باچۍ ترسونه‬
‫غشۍ نا مخکے ده اوبو راکو جامونه‬ ‫ازميخت واجب پما دے‬
‫دُنيا دا طريقه دے‬
‫مسلمانۍ دعوا کاوۍ کوندے انکار وه نکۍ‬
‫ځان مه حاضر دے خو يم تگۓ بے پايان‬ ‫تاتا به دير اوبه کۍ‬
‫اوبه مه دۍ ارمان‬ ‫هسے خو تندو نا تاغير دۍ ٹول گلونه‬
‫څه حلق مه لوندشۍ کا بيا وشۍ گوزارونه‬ ‫خو مرگ الم دتا دے‬
‫انکار کال ده مادے‬
‫‪232‬‬

‫حسين غالمه څوارلس ساوا او اُوما‬ ‫ده شپيگومياشتو غه ماشوم سوال پورا نشه‬
‫دے هجرۍ ال محرما‬ ‫ده غشۍ گوزار َوشه‬
‫څه ياداوے ته ده واڑه اصغر غمونه‬ ‫حسين فرمانکه ش ُو تمام ٹول حُجتونه‬
‫ژمدون تاريخ ده تادے‬ ‫گواه دما هللا دے‬

‫نوحه‬

‫ظاليما خبردار ۔ ڈير تگۓ دے اصغر‬

‫بدال کے ده اوبو۔ ش ُو غشۍ په ليندو‬ ‫ماشوم دے ده شودو ۔ يوگل دے ده اوگو‬


‫شروع کڑلو شيوان۔ بۍ بيانو په خيمو‬ ‫واڑے شونڈے مهمان۔ سوالۍ دے ده اوبو‬
‫ماشوم دے برخوردار۔ داغشۓ دے آبدار‬ ‫کا دے اوبو انکار۔ خو وه نکے گوزار‬

‫په څه ولے ماشوم۔ څه وچۍ دے حلقوم‬ ‫واڑوکۍ ماشومان ۔ وۍ مينے په ارمان‬


‫التندو په ارمان۔ بس مڑيگۍ دے معلوم‬ ‫فطرت دے ده انسان ۔ چوک نه ويژنۍ خوبان‬
‫ما وانخلے ازار۔ داغشۓ کا ايسار‬ ‫څه خه خکارۍ شيرخوار۔په غويگے کے ده پالر‬

‫اوبو په ايشارے ۔ وه غشۓ درے پارے‬ ‫ثمر دے ده رسول ۔ گوهر دے ده بتول‬


‫ظالم ناشه راوان ۔ اصغر په ستارے‬ ‫لعينه شا خيمان ۔ دے تندے کے مشخول‬
‫السونه ده سرکار۔ ش ُو وينو کے گلزار‬ ‫التندے دے ازار۔ ال خدايا وکا ڈار‬

‫څه غشۓ راغال کال ۔ شوا مختا مرغلله‬ ‫ماشوم نه دے ده جنگ ۔ ليندا کا وشوا څنگ‬
‫حلقوم تاۓ بابا جان۔ يو چونگا ونيولال‬ ‫کا راغۓ په ميدان ۔ ڈير تندو نا وه تنگ‬
‫په چونگے کۓ ده پالر۔ لعلونه ش ُو انبار‬ ‫کاوۍ قرار قرار ۔ اجل تندے اظهار‬

‫حسين غالمه حق ۔ په ظلم نشۍ ورک‬ ‫څه آسکا کے ليندا۔ په لور ده شهزاده‬
‫ځان بولۍ مسلمان ۔ په دۍ کے نيشتا شک‬ ‫يو زڑه بيريان بيريان۔ شۍ پورتا په سينه‬
‫خو وگورا کردار ۔ بد تر دے ال کفار‬ ‫ده زوۍ په انتظار ۔ مور زڑه دے نا قرار‬

‫بيان‬

‫ده اوبو سوال وه ده غشۍ سوال خو نه وه‬ ‫څه اوچات ده کڑلو غشۓ په ليندے کے‬
‫دا ده کوم دستور شروع که زمانے کے‬ ‫واڑا ژبه ماشوم تاؤ کا وچے خولے کے‬
‫‪233‬‬

‫دا حرکت به پتاکم وۍ خولگ واورا‬ ‫شودو اوڑکۍ په حلقوم ده نظر خاخ که‬
‫فريادونه ده رسول ناموس خيمے کے‬ ‫ده مور زڑه ئې ولرزيده نايا سينے کے‬

‫تا اوچات که گلو هار څه شۍ ترغاڑه‬ ‫مورۍ پورتا ک ُو السونه پاکا خدايا‬
‫حسسين جوڑے کڑلے الپے انديخنے کے‬ ‫ماشومان قبول کے ژنڑيو نذرانے کے‬

‫ده غوٹۍ سُرخۍ گالب په مخ حنا شوا‬ ‫ده اوبو انکار کافۍ دے زنکدان تا‬
‫ساق عرش وه لرزيدلو زلزلے کے‬
‫ِ‬ ‫ده پيکان طاقت خو نوۍ گل غنچے کے‬

‫اۓ فرات دريابه وچ وے دۍ موسم کے‬ ‫بيڑے ويلے ئيه راخستۓ وا ظاليما‬
‫کا نصيب ده فيض يابۍ نه وه اوبے کے‬ ‫خپال مڑيگۍ څه تيل ختم شۍ ڈيوے کے‬

‫په دۍ حال خو ده وهللا ال وچو سترگو‬ ‫کال ٹيٹا کے ليندا کال کے آسکا‬
‫ده حسين غالم راوانے پرنالے کے‬ ‫آسکاوے چيناوے ن ُور تورے پردے کے‬

‫نوحه‬
‫جنگ کےځوانان جنگيگۍ۔ڑانگ ده دستورکه زويا‬
‫گل ده سُور خه الگيگۍ ۔ بدن ده سُور که زويا‬ ‫راغلے ال جنگ اۓ اصغرا مرحبا‬
‫ته شوے راوان ۔ منورا مرحبا‬ ‫مورشا قربان دالورا مرحبا‬

‫استغاثه ده بابا ۔ وکا په کربال کے‬ ‫چاپير ديخنه ُوو زويا ۔ څه بے عباس وه پاتے‬
‫ٹول چپ ُوو ته کوم طاقت۔ الگهوارے جدا کے‬ ‫ننگۍ چوک نه ُوو زويا۔ پالر ده بيکس وه پاتے‬
‫چاکے دۍ شان ۔ ده نظرا مرحبا‬ ‫وه ده که ننگ بهادرا مرحبا‬

‫بنۍ اُميه ؤ ڈارا ۔ عرب خاموش دۍ زويا‬ ‫بل زملۓ زواۓ مه نه وه ۔ څه ال بابا واۓ قربان‬
‫دُينا اللچ ده پارا ۔ حق فراموش دۍ زويا‬ ‫ده ناستۍ ځاۓ مه نه وه ۔ اوچات مه تاکو چشمان‬
‫تا متحان ۔ که تر سرا مرحبا‬ ‫ځان ده که رنگ اۓ دلبرا مرحبا‬

‫سار ده که ٹيٹ ده باطل۔ حق ده عيان ُکو زويا‬ ‫وا ده لوبو باچيا ۔ بابا مظلوم ده څه شه‬
‫تا شهادت که حاصل۔ خلق ده حيران ک ُو زويا‬ ‫ما ده شودو باچيا ۔ تگۓ حلقوم ده څه شه‬
‫تا قربانۍ ۔ دے بهترا مرحبا‬ ‫جار ده که ځان ال پدرا مرحبا‬

‫وکا اصغر تا سالم ۔ ده سالمۍ الرۍ حق‬ ‫تا قربانۍ دے لويا ۔ هر څو ماشوم ئيه زويا‬
‫واورا اۓ حسين غالم ۔ سينه زنۍ الرۍ حق‬ ‫ويرده کا حقو پوهيا۔ حقو مفهوم ئيه زويا‬
‫ته کا بيان ۔ دا خبرا مرحبا‬ ‫پالر ده که څنگ ۔ ال گوزرا مرحبا‬
‫‪234‬‬

‫مثنوۍ‬

‫زڑه نابَئۍ يو هللا خابر وۍ‬ ‫دُعا څه ختم مومنان کۍ‬


‫گويا څه مور تائې جوڑاولو ځوابونه‬ ‫نو په خپل مخ ده تيراوۍ دواڑا السونه‬

‫تا خو اوبو تا وه بوتلۓ‬ ‫حسين السونه په مخ راخلو‬


‫اوبه ئې نوش کے راکاوا امانتونه‬ ‫لکا اصغر وينو سائې ختم ش ُو سوالونه‬

‫په ژاڑا گويا ذوالفقار شه‬ ‫مخۍ ده زوۍ په وينو رنگ که‬
‫ماسا خو کڑۍ ُوو موال علۍ جنگونه‬ ‫لکا اوبو سوالۍ ادا کو قيمتونه‬

‫زه وم جهاد تا نازل شواۓ‬ ‫واپس خيمو په لور راون شه‬


‫ته خو دما سا ده اصغر کنے قبرونه‬ ‫واپسۍ غويگے کےراوڑو اميدونه‬

‫حسين المنا ٹاک وايال‬ ‫کال خيمو واتا نزگير شه‬


‫څه اصغر قبرۍ که جوڑ په بيوانونه‬ ‫بيائې په څٹ خيمو نا چيخلو قدامونه‬

‫دا عرضۍ قبر وه بيا ڑانگ شه‬ ‫ان هلل اياتۍ اُو ويل‬
‫حسين غالمه څه نيزو کے تلو سارونه‬ ‫بيا شه راوان مخکے خيمو په طرفونه‬

‫اُووه ځال مخکے ورستا الڑل‬


‫راوۍ ليدلو دا موال ده حرکتونه‬

‫نوحه‬

‫هاۓ علۍ اصغر ۔ هاۓ علۍ اصغر‬


‫نيشتا اوبه بس نور ما ژاڑا‬ ‫هاۓ علۍ اصغر‬
‫تگۍ دۍ يتيمان هر واڑا‬
‫او غواڑم چانا ۔ اوبه دے گرانا‬ ‫گ ِل ريحانه ۔ تشنه لبانه‬
‫هاۓ علۍ اصغر‬ ‫هاۓ علۍ اصغر‬

‫په څه مشخول کم تا ماشوما‬ ‫زانگاوم ورو ورو تا زنگويا‬


‫حال ده ليدو نه دے مظلوما‬ ‫اَورا وم لورۍ تاتا زويا‬
‫زڑه مه بے شانه ۔ پرے شه خوبانه‬ ‫چپ شا ژاڑانا ۔ مورشا قربانه‬
‫هاۓ علۍ اصغر‬ ‫هاۓ علۍ اصغر‬
‫‪235‬‬

‫تا سا ميدان تا کال حاضر شۍ‬ ‫ما به په اوخيو دتا تندا‬


‫ديخنه به تانا متاثر شۍ‬ ‫واماتا کڑۍ وا فرزندا‬
‫اوبه راوانا ۔ به ديرکۍ تانا‬ ‫وچے دۍ مانا ۔ اوخۍ بيگانا‬
‫هاۓ علۍ اصغر‬ ‫هاۓ علۍ اصغر‬

‫سخن نويس حسين غالم دے‬ ‫بس دورا وکا انتظار‬


‫څورا سنگدل بنۍ ادم دے‬ ‫راشۍ خيموتا دتا پالر‬
‫تندا بے ځانه ۔ نه دے اسانه‬ ‫اوبه بابانا ۔ اوغواڑا جانه‬
‫هاۓ علۍ اصغر‬ ‫هاۓ علۍ اصغر‬

‫نوحه‬

‫بس اخرۍ حجت دے دا‬ ‫ماشوم ده شپيگو مياشتو‬


‫ٹول قوم مه ازمايلۓ دے‬ ‫ميدان تا راواتلۓ دے‬
‫ماشوم‬ ‫ماشوم‬

‫اصغر په ايشارو سارا‬ ‫مظلوم ده شپيگو مياشتو‬


‫خپل تندے حال خايلۓ دے‬ ‫اجل تندو وايلۓ دے‬
‫ماشوم‬ ‫ماشوم‬

‫تاريخ ليکهۍ علۍ اصغر‬ ‫مظلوم حسين په غويگے کے‬


‫لخکر ٹول ژاڑاولۓ دے‬ ‫شودو باچۓ نيولۓ دے‬
‫ماشوم‬ ‫ماشوم‬

‫ده شپيگو مياشتو اوڑکۍ سوال‬ ‫حسين ويلو اۓ کوفيانو‬


‫حرمل په حلق ويشتلۓ دے‬ ‫يو سوال زڑه تاراغلۓ دے‬
‫ماشوم‬ ‫ماشوم‬

‫لويستلۍ دې حسين غالم‬ ‫اوبه کا پمو بند وۍ خير‬


‫څه عرش هم لرزيدلۓ دے‬ ‫ماشوم مه راواستلۓ دے‬
‫ماشوم‬ ‫ماشوم‬

‫شودے وچے دۍ‬ ‫ال تندو َ‬


‫ده مور ڈير ترسيدلۓ دے‬
‫ماشوم‬
‫‪236‬‬

‫نوحه‬

‫اوخۍ ده غم ۔ اب زمزم سا برابارے نشۍ‬


‫څو محرم ۔ سوز لسم۔ کے واگزارے نشۍ‬

‫غشۓ ليندے نا ده حرمل په تگۍ گل راغۓ‬ ‫ده يوه ماشوم تندے تا زمزم چنا را اواتال‬
‫گويا اجل در مقتل نا په منزل راغۓ‬ ‫بل ماشوم تندے تا حرمل ليندا را اواتال‬
‫دا وينے هم لکا زمزم په ځاۓ ايسارے نشۍ‬ ‫څه ماشوم تگۍ حلقوم قيصے اشکارے نشۍ‬

‫نه کربال خليل هللا تا تبديلۍ راغله‬ ‫خوف نا هاجره آب زمزم تا او ويلو زمزم‬
‫نه دۍ منا کے ده فديه بيا اسمانۍ راغله‬ ‫اُوبه په ځاۓ َوداريدے يو دم موجونه شو کم‬
‫څه دا وينے ۔ زمکے سينےباندے انگارے نشۍ‬ ‫مور ده اصغر۔ ويلو دلبر ۔ غشۓ بے ليارے نشۍ‬

‫حسين وضو ده زوۍ په وينو وکه يا هللا‬ ‫زويا دما ۔ څے ده بابا ۔ غويگے کے په ميدان‬
‫بيائې سجده په خپلو وينو وکا هللا تا‬ ‫گوزار ال پالر۔ ته کا ايسار۔ جان من په خپل ځان‬
‫څه زوۍ وينے مه په سجدے بيا دل ازارے نشۍ‬ ‫څه ده بابا ۔ جامے التا ۔ مخکے خون بارے نشۍ‬

‫دا قربانۍ به قربانيانو امامت کاوۍ‬ ‫يوے بۍبۍ منڈے په صفا او په مروا کے شروع‬
‫داغا کالم به هم دۍ غم کے شراکت کاوۍ‬ ‫بلے بۍ بۍ منڈے ده ريگو په صحرا کے شروع‬
‫څو سرانجام۔ حسين غالم۔ سلوۍ قرارے نشۍ‬ ‫څه دين کارۍ ۔ نا بيزارۍ ۔ کے ساتردارے نشۍ‬

‫نوحه‬

‫ڈير ده ترسيگۍ ځکا ده ژاڑۍ‬


‫دائې قصوردے څه اوبه غواڑۍ‬ ‫وه نکے ظالم غشۍ گوزار‬
‫بل دا څه حسين دے ده دۍ پالر‬ ‫تندو نا مڑيگۍ خپال شير خوار‬

‫ڈير قصوروار دے مورۍ زهرا دے‬ ‫شودے دۍ وچے وکا اعتبار‬


‫نيکه ده دۍ گل رسول هللا دے‬ ‫هسے ده ويايم څه دے شيرخوار‬
‫نور خو هيچا سانه الرۍ کار‬ ‫شودے دۍ چيتا ده دۍ اصغر‬

‫دريا باهيگۍ ده خداۓ بنده دے‬ ‫ده شپيگو مياشتو دے دا ماشوم‬


‫غشۓ دتا دۍ گل نا کاٹا دے‬ ‫وچۍ ال درو وريځو دے حلقوم‬
‫دے درے پارے دا غشۓ آبدار‬ ‫څه څه ده کيگۍ نه دے خبار‬
‫‪237‬‬

‫څه وشو خدايا اسمان شه سور‬ ‫په دۍ ماشوم به څه گاٹا َوکے‬


‫غاڑه ده اصغر مخ ده حضور‬ ‫تندو نا مڑيگۍ حرمله څه کۓ‬
‫حسين غالمه سوال شه نادار‬ ‫مرگ تا کافۍ دے اوبو انکار‬

‫لگ کا ايسار شے بس گل خزان دے‬


‫وکسا ال تندو په زنکدان دے‬
‫وکا ده زنکدان انتظار‬

‫نوحه‬

‫وسپارم بيوان کے زه چاتا ُمرتضۍ لونڑے‬


‫ده ديخنو وطن کے وا خدايا ده زهرا لونڑے‬ ‫يا خدايا ۔ وکم ايا ۔ چانا گيال‬
‫غريبۍ دے ۔ بے وسۍ دے ۔ په دۍ صحرا‬ ‫خپل نيکه امت ده السه زه شوم تاال‬

‫نيولۓ دے‬
‫خدايا ما امت تا ماشوم باچۓ َ‬ ‫يا رحيما خدايا دتا ڈير نعمتونه دۍ‬
‫گوٹ اوبو حاجت تا ما خپال راواستلۓ دے‬ ‫هر څه نا ده ڈيرو اوبو يخۍ نهرونه دۍ‬
‫وکسا ربا ۔ وچا ژبا ۔ وه لرزيدا‬ ‫هغا ساڑا ۔ اوبه واڑا ۔ بند دے پما‬

‫خدايا دۍ امت څه اوبو سوال اوريدلۓ دے‬ ‫تگۍ ده درو وريځو شهيد شو انصاران دَما‬
‫کوت څه په کوم غشئي ويشتلۓ دے‬
‫وکسا ما په َ‬ ‫يوے وريځے کے خدايا اوجاڑ شه گلستان دَما‬
‫شولو اصغر ۔ اۓ عادله‬
‫وکسا نحر ۔ َ‬ ‫وم بے گناه ۔ يم بے خطا ۔ ته ئيه گواه‬

‫ليکه وه ده کتاب لويستل حسين غالم‬ ‫شولو‬


‫خدايا اهلبيت دۍ ده تورو بنديوان َ‬
‫زوۍ ده ابو تراب حجت څه که تمام‬ ‫شولو‬
‫ورونڑا او ويارونه خوريونه مه خزان َ‬
‫ويلُو حسين ۔ اۓ نُور عين ۔ څا بسم ِه هللا‬ ‫اوس يم ربا ۔ بے سببا ۔ ڈير بے نوا‬

‫نوحه‬

‫مودت‬
‫امر رب دے اهلبيتو سا ده َ‬ ‫ِ‬
‫ظاليمانو اوال وير که تندو اذيت‬ ‫هللا هللا ۔ په کربال‬
‫خولے سارائ ويال کليمه‬ ‫َ‬ ‫پاتے حسين دے بےنوا‬

‫ظاليمانو په يوے وريځے ده حسين انصار‬ ‫بنۍ اميه ؤ ده السه ده نبۍ خاندان‬
‫بے گناهۍ يو يو ذبح که تر مزديگار‬ ‫شه بے کاسه ۔ او بے واسه ۔ په بيوان‬
‫وکا حسين بيا استغاثه‬ ‫تگۍ ده درو وريځو وهللا‬
‫‪238‬‬

‫کال راغۓ بيا خيمو نا تگۓ په ميدان‬ ‫ويلو َموال ايا شتا دۍ چوک ماده امداد‬
‫غويگے کۓ غنچه ني َولۍ وا لکا قرآن‬ ‫آل نبۍ نا ده يذيد فساد‬
‫څه ليرے کۍ ِ‬
‫مخ تاۓ راغۓ حرمله‬ ‫قتل دما دے ناراوا‬

‫سپين نرگس وه رنگ بدال شه سور لکا گالب‬ ‫خاموشۍ وا هر طرف نا تورے پڑکيدلے‬
‫اۓ حسين غالمه گيرا شوا په خون خضاب‬ ‫خو حسين خيمو نا فقط کوکے واوريدلے‬
‫قتل معصوم کا زالله‬ ‫راغۓ واپس په خيمگاه‬

‫نوحه‬

‫اوه ظالم دا وار دَتا‬


‫اوه ظالم‬
‫څرنگے ده شيست ظاليما دا وچا مارۍ کا‬
‫يوه رپ کےدَئې موراوجاڑه شپيگ مياشتوخوارۍ کا‬ ‫دا ده شوده غاڑه واڑا او غشۍ گوزار دَتا‬
‫څه خطره وا دۍ ماشوم نا او عاصۍ بد کار دَتا‬ ‫اوه ظالم‬

‫څرنگ په واڑو السوئې غشۓ وه نيوللو‬ ‫لگ خو چيگدا وا ظاليما الس خپل زڑه َد پاسا‬
‫سارۍ ده بابا په َولۍ ورو َو زانگيدلو‬ ‫څه خطا وا شوۍ دۍ ماشوم نا او خناسه‬
‫زنکدان موقعه هم نوا غشۓ وه سه ار دَتا‬ ‫څه به ده شۍ حال څه په دۍ حال شۍ رنگ شيرخوار دَتا‬

‫يوگوٹ وينے تگۍ حلق نا راغلے پالر په السو‬ ‫مائيندو ناشودو باچۍ ظاليما څه جُدا شۍ‬
‫پالر ورسا مخ رنگ که بس اوس دورا اُويو تاسو‬ ‫زور په هغے مور وۍ څه ئې زڑه پاره پاره شۍ‬
‫ايا دۍ يوگوٹ وينو سارا پورا شه کار دَتا‬ ‫زڑه دے وا ظاليما دَتا او کادے سنگخار دَتا‬

‫غشۍ الگيدو سائې پالر تا سترگے واڑاولے‬ ‫تگۍ شهزاده په ايشارے اُوبه غوختلے‬
‫عرش به وۍ حسين غالمه دۍ وخت لرزيدلۓ‬ ‫دا ظلم څه کم وه چا اوبه نه وير کاولے‬
‫کيفيت ده دۍ ستم به څه خائې اشعار دَتا‬ ‫مرگ تا ده ماشوم کافۍ وه اوبو نا انکار دَتا‬

‫قصيده‬
‫عرب جاهليت کے ُوو مرد او زن‬
‫ٹول بت پرستان ُوو يو وه بت شکن‬ ‫فضيلت عيان دے ده رب ال کتابه‬
‫دين ال بُت پرستو دۍ خستل بے آبه‬ ‫زه به پيراوۍ کڑم ده مولو ِد کعبه‬

‫والدت کے اعلٰۍ ۔ عبادت کے اعلٰۍ‬ ‫دُنيا سمتونه خو دۍ ٹول څالور‬


‫امامت کے اعلٰۍ ۔ شجاعت کے اعلٰۍ‬ ‫يو سمت کعبه دے بے کار دۍ نور‬
‫فنا هڈو نيشتا بے ابو ترابه‬ ‫يو رُخ ده ادب شه نور دۍ بے ادبه‬
‫‪239‬‬

‫اۓ کعبے تا مولود ده رسول نائب دے‬ ‫ذکر ده علۍ دے ذکر ده رسول‬
‫ځکا هم څه تا حج موباندے واجب دے‬ ‫ذکر ده رسول دے عبادت مقبول‬
‫شليداۓ ديوال اون کا ته ال تور حجابه‬ ‫ذکر بے عبادت دے گويا خرابه‬

‫خه بت پرستان ُوو بيا خه اصحابان شو‬ ‫اۓ کعبے تا راکه مؤ واتا امام‬
‫بيا ورکے څرگند خه خه منافقان شو‬ ‫ځکا مو کا ُوو تل تا په لور سالم‬
‫درود چيختنا ته ئيه بيال الدۍ بابه‬ ‫ته مه سجده گاه شوے بس الدۍ حسابه‬

‫زه حسين غالم موال پيراوۍ کڑم‬ ‫تا په رُخ سجده کڑم ده هللا سجده دے‬
‫په هر عبادت کے به علۍ علۍ کڑم‬ ‫ده علۍ ثنا کڑم ده هللا ثنا دے‬
‫نفس رسول بوئيں دے لکا الگالب‬ ‫تاسو وسيلے يو تر ربُ االربابه‬

‫نوحه‬

‫هم ده نمونځ هم ده روژا درو وريځو تگيا موال‬ ‫درود او سالم َد مو پتاوۓ بے نوا حسينه‬
‫هم ده جهاد َو کڑلو فۍ سبيل هللا حسينه‬ ‫اۓ ده رسول او ده علۍ او ده زهرا حسينه‬

‫گوتۍ ويرکا خپلے گوتے سارا‬


‫هم ده زکواة کے َ‬ ‫احسان دتا دے په عالم هم په نبيانو وهللا‬
‫هم خپال حج شوےڅه ذبيح شوے په سجده حسينه‬ ‫ويلے به نوۍ ئيه ده قربانۍ فديه حسينه‬

‫تا انصارانو په شان هيچوک انصارن نه الرۍ‬ ‫طوق ده بيعت ده خپل انصارونا اوچات کڑاۓ وه‬
‫نه به پيداشۍ تا په شان ده چا شيعه حسينه‬ ‫څرنگ ده ويلو وشوا پرے مه گدو تنها حسينه‬

‫دا غا شيعه به ماتم تر قيامتا کاوۍ‬ ‫وينا دَما غواڑۍ يزيد تاسو سا کار نه الرۍ‬
‫نيشتا پيرو دسے په ارض ده انبياﺀ حسينه‬ ‫شمع ده مڑاکا په خيمے ده کا تيارا حسينه‬

‫ده پردے درس ده خپلے گرانے خورتا وسپارلو‬ ‫شاهان خو جنگ واتا لخکر باندے لخکرغونڈاوۍ‬
‫څه گيسوانو سائې ادا کڑله پرده حسينه‬ ‫تا ده پيڑۍ يو کا بداال طريقه حسينه‬

‫څه واڑے لور ده هم په مخ السونه چيگداولو‬ ‫دُنيا خو فتح په شمشير کے مقدر گانڑال‬
‫شام په دربار ده پردے حقۍ که ادا حسينه‬ ‫فتح ده وينو ده دُنيا تاکا خکارا حسينه‬

‫قرٔات دتا پاس په نيزے باندے سبحان هللا‬ ‫فروع دين درس ده په يوے وريځے کے وخايلو‬
‫څه جبرائيل هم درتا ويلو مرحبا حسينه‬ ‫وۍ به قيامت پورے زنده تا عاشوره حسينه‬
‫‪240‬‬

‫خو اصغر وينے ده په مخ باندے ِحنا کے ويلے‬


‫حسين غالم کاوۍ فرياد ده کربال حسينه‬

‫حسين عليه‬

‫درس تحريرۍ دے قرآن نو عملۍ درس ئيه ته‬ ‫اۓ ده زهرا زويا تا سيرت دے کا قرآن دے‬
‫تا ده درگزر صداقه څه سرابا ترس ئيه ته‬ ‫تا ال مرتبے ذهن عاجز ده هر انسان دے‬
‫ته عظيم راهبر راه رو دتا هر مسلمان دے‬
‫ته يا په دُنيا نه وے قرآن دتا خطاب کاول‬
‫حق دے اۓ حسينه څه ده کليمے پاسدار ئيه ته‬ ‫ته ده مور شکم کے وے قرآن دتا حساب کاول‬
‫ده مسلمانانو ده يو والۍ علمدار ئيه ته‬ ‫تا ده پيدائش حساب قرآن کڑاۓ اعالن دے‬
‫اۓ حسينه په مومنانو باندے ڈير دتا احسان دے‬
‫شپيگو مياشتو ته ده مور شکم کے نازيدلۓ ئيه‬
‫ظلم په خالف قيام حسينه تا خايلۓ دے‬ ‫ده ا ِل عمران په يو شپيتم ايت نميسلۓ ئيه‬
‫تا حقو ميدان په خپلو سرو وينو گاٹلۓ دے‬ ‫په ندعو ابناانا کے تا وجود عيان دے‬
‫تا نقش قدم باندے نن هر مومن راوان دے‬
‫تا ده عبادت ذکرونه شوۍ په قرآن کے دۍ‬
‫ته ده مو امام ئيه مو به تا سبق پوير نه کو‬ ‫تاده صداقت قيصےخوارےپه درست جهان کےدۍ‬
‫وينا به مو ويرکو خو به زڑه کافر تاوير نه کو‬ ‫تا وجود ده ٹولو انبياؤ گلستان دے‬
‫ظالم تا به ٹيٹ نه شو موتا سارا پيمان دے‬
‫ان هللا اشترۍٰ سور ِه توبه يو ايت دے‬
‫مو قرآن مانونکۍ به يو موٹۓ شو يو ځان شو‬ ‫اۓ حسينه دا ايت فقط دتا ده ذات دے‬
‫تا ده کربال تحريک په مثل به راوان شو‬ ‫خداۓ سا ده سودا وکا جنت دتا سامان دے‬
‫ده حسين غالم فقط دتا تندا ارمان دے‬
‫څه څه دۍ قرآن کے هغا واڑا تا سيرت کے دۍ‬
‫آسکے دراجے ده قرآن ٹولے تا صفت کے دۍ‬
‫اۓ حسينه تا هر يو حرکت ده رب فرمان دے‬

‫گفتار‬
‫بۍ بۍ فرمانکه زڑه مه داغلۓ دے‬
‫فضه فرمانکه ارمان ارمان دے‬ ‫په کربال مه باغ ريژيدلۓ دے‬
‫آقا مه کڑاۓ دسے فرمان دے‬ ‫فضه راوانا په کوم طرف ئيه‬
‫شيرينا خور مه خبارا نشۍ‬ ‫نيولۓ دے‬
‫پٹ ده پردے کے څه شۓ َ‬
‫دا شۓ پردے کے موال غوختلۓ دے‬
‫‪241‬‬

‫زينب ورمنے شروع که وير‬ ‫بۍ بۍ فرمانکه څرنگ قيصے دۍ‬


‫حسين خيمے تا راغۓ نزگير‬ ‫څه مه غ َوختلۍ ورور په پردے دۍ‬
‫گورۍ څه خورۍ وير او ژاڑ کۍ‬ ‫فضه رتا کا پرده ئې نکے‬
‫او فضه زوڑ خت الس کے نيولۓ دے‬ ‫وسواس مه زڑه کے ڈير پريوتلۓ دے‬

‫بۍ بۍ فرمانکه وشوا کے ويارا شوم‬ ‫فضه فرمانکه کاوے پوختنے‬


‫دۍ خت ليدو سا په حال خبارا شوم‬ ‫حُکم ده ورور دے گرانے ورمنے‬
‫دۍ خت احوال خو ماال ڈير واختا‬ ‫پما ده دواڑو حُکم واجب دے‬
‫شيرين بابا نا ٹول آوريدلۓ دے‬ ‫سخت امتحان په فضه راغلۓ دے‬

‫حسين غالمه هجر دوران دے‬ ‫بۍ بۍ فرمانکه يما حيرانه‬


‫څه بے وزيرا بادشاه راوان دے‬ ‫ورور مه څه نکۍ بغير صالحه نا‬
‫موال ده ورو ورو رخصت آخلۍ‬ ‫داشۓ زينب نا څرنگ حجاب دے‬
‫شالولۓ دے‬
‫ِ‬ ‫شيرينے خورۍگريوان‬ ‫عجب اسرار مه ورکے موندَلۓ دے‬

‫فضه په ورور به خاطر َد ماوۍ‬


‫دتا قسم مه په مور زهرا وۍ‬
‫ماتائې رتا کا څه هر څه شۓ وۍ‬
‫فضه صندوق نا ده را اوخلۓ دے‬

‫نوحه‬

‫حيران ويلے ويالڑ ئيه ۔ بے کاسه ذوالجناح تا‬ ‫قرارے څا ال خورا ۔ وا ورورا پما گرانا‬
‫کا ياد ده علمدار شه ۔ مظلومه بهائۍ جانه‬ ‫ماڑا به چيرے نشۍ ۔ زينب تا ال ديدانا‬

‫پرواه ونکے ورورا ۔ زينب په ژمدانه کے‬ ‫راواڑاوا مخ ماتا ۔ بس دورا رتا اويا‬
‫وزير به ده زينب شۍ ۔ جيالب َد راکا مانا‬ ‫قميص ده ويلے ورورا۔ پاره که ال گريوانه‬

‫واپس نه راڅے ورورا ۔ بس زه دسے پوهيگم‬ ‫نه غازۍ علمدار شتا ۔ نه شهزاده اکبر شتا‬
‫ته الڑے وشوا خور ده ۔ الال شوا بنديوانه‬ ‫سپارختا ده بۍ بيانو ۔ الال وير کاوے چانا‬

‫بلتون حسين غالمه۔دےگران ده خوائيندو ورونڑو‬ ‫فضه څه خت راوان که ۔ زه پوها په اسرار شوم‬
‫هسے خو به څۍ واڑا ۔ نفسونه دۍ دُنيا نا‬ ‫څه وشوا بورا ويارا ۔ به څم دۍ کربال نا‬

‫راستون شا بهائۍ جانه۔ زينب خاطر َد پارا‬


‫څه څاپ ده کم مارۍ ئيه ۔ الال تنشه لبانه‬
‫‪242‬‬

‫نوحه‬

‫قرارے څا ال خورا ۔ قربان خپال ورورا‬


‫څه سور ده کۍ په آس ۔ هيچوک نه الرے دورا‬

‫ايا نشۍ کيدلۓ ۔ څه مو بيا مدينے تا‬ ‫زه پوها شولم دۍ نا ۔ څه اوس راغۓ بلتون‬
‫ويرو کادے ني َولۓ ۔ ضد دۍ يو ولجے تا‬ ‫پاره ده که هر ځۍ نا ۔ زوڑ خت څه نشۍ اُون‬
‫هر شۓبه خيردےويرکو۔ خو قيد څه نه شو گورا‬ ‫بدان دتا تاال کے ۔ ديخنو ال ظلم زورا‬

‫کا قيدۍ په ستم کے ۔ دا لونڑے ده سرور‬ ‫سالم ده رخصتۍ کے ۔ ادا که په بۍ بيانو‬


‫رسوا بشۍ عالم کے ۔ امت ده پيغمبر‬ ‫اوس الس ده دلجوئې کے ۔ راخلل په ماشومانو‬
‫دا دين به کال بچ شۍ ۔ دينونو ال پيغورا‬ ‫تلقين کاوے ده صبر ۔ راوان څه شوے ال کورا‬

‫تاريخ دے نه شرميگۍ ۔ او نه ال چا ڈاريگۍ‬ ‫چهرے نا ده حضور ۔ عجب ځاليگۍ نور‬


‫هر څو کا خوارۍ کيگۍ ۔ خو حق کال پٹيگۍ‬ ‫په عشق کے ده غفور ۔ هر غم ده که منظور‬
‫سونا نه صفا کيگۍ ۔ څو اُو نزۍ ال اُورا‬ ‫دا ته څه په رضا ئيه ۔ ُمو توان کال دے غورا‬

‫افسوس حسين غالمه ۔ همدا خو رسوائۍ دے‬ ‫څه تا جدائې کيگۍ ۔ په دۍ مه کا خبارا‬
‫بندۍ بيائې تر شاما ۔ ناموسۍ ده نبۍ دے‬ ‫پ ُمو به څه تيريگۍ ۔ الال بے علمدارا‬
‫قضا کال بدليگۍ ۔ هسے ال شنگ و شورا‬ ‫پ ُمو به خپل امت نا ۔ ظلمونه وۍ نور څورا‬

‫نوحه‬

‫ورورا دُعا کم درتا ۔ ماشے اُداس‬


‫زه به ادا کم درتا ۔ حق ده عباس‬ ‫قرارے څا ۔ څا په ميدانونه‬
‫څه شۍ پورا دتا خدمتونه‬ ‫ده ساتردارو خوائينو واخال سالمونه‬

‫ته ئيه راوان ال کورا ۔ ژاڑۍ ده واڑا‬ ‫اوس څے ريختيا ورورا ۔ زه شوم خبارا‬
‫څاپ به کم زه اۓ ورورا۔ تا سپينا غاڑه‬ ‫زوڑ خت څه تا ورورا۔ که پاره پاره‬
‫څه شۍ ادا مور وصيتونه‬ ‫دا نيخانه دے ده بلتانونه‬

‫وشوا پورا شه ورورا ۔ تا امتحان‬ ‫ويلے حيران ئيه دورا ۔ ورورا بيکاسه‬
‫جهاد دتا شه ورورا ۔ حد ده ايمان‬ ‫کا پريشان ئيه ورورا ۔ ئيه بے عباسه‬
‫نور وسپارا ماتا جهادونه‬ ‫سام به کم تا ۔ تاتا رکابونه‬
‫‪243‬‬

‫ميڑانۍ خور نا شولو ۔ رخصت امام‬ ‫قربانۍ به د تا زه ۔ هر ځۍ خکارا کم‬


‫قلم َو دارا ولو ۔ حسين غالم‬ ‫ماتم به تا ده ديخنه ۔ کورے کے برپاکم‬
‫څه بے نوا َوکو رخصاتونه‬ ‫وم به گويا زه بندۍ السونه‬

‫نوحه‬

‫وا حسين جانه ۔ خور وارۍ شا تانا‬


‫ورو ورو جوڑاوا ده هجران ذوالجناح‬

‫بے تا ژمدون به پما اورشۍ ۔ ما مظلوما ورورا‬ ‫شولے بے عباس‬‫څه جوڑا وے په خپال آس ۔ َ‬
‫بيا بنديوانه به ده خور شۍ ۔ ما ده سترگو تورا‬ ‫ماشے زهير کا شے بيکاس۔ زه به وکم الس‬
‫وا حسين جانه ۔ دے جدائې گرانه‬ ‫وا حسين جانه راکا جيالب مانا‬

‫ده تا ديدان ما زندگۍ وا ۔ راغله جُدائۍ ئيه‬ ‫قرار قرارے تياريگا ۔ ما شيرينا ورورا‬
‫دتا خدمت ما خشحالۍ وا ۔ تگۓ ال گرمۍ ئيه‬ ‫راغۓ بلتون په ورو بليگا ۔ ته ال ستڑۍ خورا‬
‫وا حسين جانه ۔ څے تشنه لبانه‬ ‫وا حسين جانه ۔ ما ده زڑه ارمانه‬

‫ويلو بۍ بۍ حسين غالمه ۔ اوس به شم غريبا‬ ‫زه به ده َونيسم جيالب ۔ ته کال سواريگے‬
‫ته الڑے زه به څم ترشاما ۔ بند کے بدنصيبه‬ ‫څه مخ َد ماتا شۍ محراب ۔ رو برو مائيگے‬
‫وا حسين جانه ۔ خوگ مه ئيه ارواح نا‬ ‫وا حسين جانه ۔ ما څا بے ديدانه‬

‫نوحه‬

‫ده کربال شهسوارا ماڅا په جنگونه‬


‫تر څو ده خور زينب وه نکۍ ديدانونه‬

‫شيرينے خورے ظلم زور دے‬


‫بيال ده پاتے مظلوم ورور دے‬
‫بل چوک مه نيشتا خورے راکا رخصاتونه‬

‫اورا وے نرے زه زارۍ کم‬


‫څه څاپ دتا خکولۍ مارۍ کم‬
‫څه ده غمجنے مور پورا کم وصياتونه‬
‫‪244‬‬

‫ُمو واتا ورورا وصيت وکا‬ ‫خورے ده جنگ کيگۍ غاگونه‬


‫ُمو ده په چا سپارے اللکا‬ ‫وشوا کے راغلُو بلتانونه‬
‫اوريداۓ نشم بيمارانو فريادو‬ ‫اصغر په وينو مه تازه سره دۍ السونه‬

‫ما خو سپارلۍ په هللا ئيه‬ ‫دما ارواح خو تا سارا دے‬


‫وشوا ال ورونڑو نن جدا ئيه‬ ‫بے تا تياره پما دُنيا دے‬
‫تر شام به خورے گرزاؤ بيا ځنځيرونه‬ ‫څه ته راوان شوے پما اور دۍ ژمدانونه‬

‫حسين غالمه جدائۍ دے‬ ‫واخال دما ورستۓ سالم‬


‫ده حسين سختا بيکسۍ دے‬ ‫بيا به راوانا شے تر شام‬
‫حسين سواريگۍ خورۍ نيسۍ جيالبونه‬ ‫راشا څه څاپ ده کم هر دوو مٹو سارونه‬

‫نوحه‬

‫فضه او فرمايلو دا فرمان دے تا ده ورور‬


‫خت راوڑا خو خبارا درنا نشۍ ده ما خور‬ ‫فضه دا زوڑ قميص مه ده الال چيتا وڑے‬
‫اوس ته وياۓ څه خت اُويا فضه چيتا وڑے‬ ‫په څنگ کے فقط ما نا ته خفيه چيتا وڑے‬

‫هر دوو حکم ده زه بۍ بۍ واجب گانڑم په ځان‬ ‫زه شک شوم په هغ وخت څه ته صندوق تا چيناستلے‬
‫تا خت څه َوليدلو دما گانڈا شه زبان‬ ‫را اُو ده خله صندوق نا په کوم شان ماليدَلے‬
‫مشکل څه پما راغلو اوس به دا چيتا وڑے‬ ‫بازو الندے َد مانا که پرده چيتا وڑے‬

‫په حال څه شوا خبارا شهزادۍ شوا په ژاڑا‬ ‫صندق دے دۍ کے نيشتا هيڅه شۓ ده ضرورت‬
‫دائې ويلو څه دا زوڑ قميص دے ذبح نيخانه‬ ‫دۍ کے صرف پراته دۍ وا فضه تبرکات‬
‫ده خور او ورور دا جنازه چيتا وڑے‬ ‫دا خپال السا يخۍ دۍ زهرا چيتا وڑے‬

‫حسين خيمے تا راغۓ څه فضه شوال ايسارا‬ ‫فضه دا روايت دے ما بابا نا آوريدَلۓ‬
‫بے هوشه خورتا چيناستلو هوش راتلو ده پارا‬ ‫زوڑخت به حسين شهادت په وخت وۍ غنداولۓ‬
‫حسين غالمه ته دا ترجمه چيتا وڑے‬ ‫دورا خو اويا خت ال خيمگاه چيتا وڑے‬

‫مثنوۍ‬

‫په ذوالجناح مه ورور سواريگۍ‬ ‫خالِقه مانا صبر راکے‬


‫دۍ ناپس څه کم دۍ جهان کے ژمدانونه‬ ‫شيرين الال ده رنا غواڑۍ رخصاتونه‬
‫‪245‬‬

‫عمر مه لوند په اوخيو تير که‬ ‫يا سارا دورا خواگه ماواۓ‬
‫وينے به اورم اوس ده ورور په ارمانونه‬ ‫يا مه بلتون په منځ کے ماواۓ تر مرگونه‬

‫هيچوک مه نيشتا خپال خدايا‬ ‫زه به په مرگ زهيرا نه وم‬


‫ُمو جنازو پارا به چوک کنۍ قبرونه‬ ‫ما به گريانه په ژمدون کۍ بلتانونه‬

‫حسين غالمه شے به خاورے‬ ‫ده بلتون دا څرنگ دستور دے‬


‫خاورے به نشۍ ده مظلوم امام بيتونه‬ ‫ورستۍ ديدان تا جوڑاوۍ اوخۍ بندونه‬

‫تندا دما ال ورور ِسوا کے‬


‫کوثر ساقۍ تا څه بيا جوڑ شۍ ځوابونه‬

‫گفتار‬

‫کال ده وکسے پاسا هَوا تا‬ ‫حسينه ورورا ته ده انصارگورے‬


‫کال ده تاؤ شے بيا خيمگاه تا‬ ‫کا سواريدو تا ورور علمدارگورے‬
‫په راٹو راٹو ده ژاڑا وکے‬ ‫بيکاسه ورورا خور ده ورتيگۍ‬
‫کا بے نوا ده خپل پرديدار گورے‬ ‫په هر طرف څه قرار قرار گورے‬

‫کال ده ځان تا ڈير په ژاڑا وکسے‬ ‫په دۍ ادا ده ورورا خور مڑيگۍ‬
‫کال رکاب تا ده ذوالجناح وکسے‬ ‫دورا خو اُويا چوک ده ياديگۍ‬
‫زه به ده سور کم کا سواريدوتا‬ ‫دما تر فهما ده دسے کيگۍ‬
‫مظلوما ورورا سپاه ساالر گورے‬ ‫بلتانه وخت کے علۍ اکبر گورے‬

‫حسين فرمانکه دما رفتار دے‬ ‫کال ده ورورا ته علقمه گورے‬


‫امتحانونو گرم بازار دے‬ ‫کال ده گورم په قتلگاه گورے‬
‫څه خامۍ نوۍ دا انتظار دے‬ ‫دۍ تنهائۍ کے په لور دا چا گورے‬
‫خورے خپل ورور ده شکرگزار گورے‬ ‫کا ورستۍ وخت کے خپل ڑانگ بازار گورے‬

‫حسين غالمه هللا صمد دے‬ ‫ڈير په حسرت ده کال کوفه گورے‬
‫ظلم اشد دے ده صبر حد دے‬ ‫کوفے په لور ده ڈير په ژاڑا گورے‬
‫خوف خدا دے‬
‫ِ‬ ‫حسين ژا ڑا ده‬ ‫يا خو ده ژاڑے مسلم شهيد‬
‫په تصور ده دسے شاهسوار گورے‬ ‫يا خو راتلونے حال ده دربار گورے‬
‫‪246‬‬

‫نوحه‬

‫څم څم خورے اوس ديخنوتا‬


‫حال ده خليفه خايم‬
‫بيعت خارڅيدل دۍ خورے ۔ دا ال خليفه کيگۍ‬
‫پيشوا پيژاندل دۍ خورے ۔ ال کال ُم هللا کيگۍ‬ ‫اوس لگ شام کوفے خلقوتا‬
‫څم څم ياد کے راواستوتا ۔ ده قرآن سوره خايم‬ ‫زور ده مرتضۍٰ خايم‬

‫خليفه هللا جوڑاوۍ ۔ ده نبيانو په زبان‬ ‫تا وه ليدا ما انصارو څه بے شانا قربانۍ‬
‫بادشاه ده جرگه جوڑاوۍ ۔ گورا سقيفے په شان‬ ‫نه ُوو انبياﺀ نامدارو اصحابان دَما ثانۍ‬
‫څم څم ليار خطا سپيروتا ۔ حکم ده هللا خايم‬ ‫څم څم خپلو انصارو تا ۔ خپال اراده خايم‬

‫بيت المال دۓ بادشاهانو ۔ نن ذاتۍ خزانه شوا‬ ‫هر بادشاه تا زورگيرۍ دے ۔ ويائې خليفه خورے‬
‫خارڅ که ځان دۍ جاهالنو ۔ ازادۍ ويرانه شوا‬ ‫داغا سلسله جارۍ دے ۔ پس ال مصطفۍٰ خورے‬
‫څم څم زه تورو نيزوتا ۔ ازادۍ سودا خايم‬ ‫څم څم دۍ زڑونو تياروتا ۔ نن ورتا رنڑا خايم‬

‫الڑ حسين حسين غالمه ۔ وينو کےسجدے په لور‬ ‫څم ده بادشاه او خليفه ۔ گانڈے خالصه ولوتا‬
‫مطمن څم سرانجامه ۔ زه خپلے وعدے په لور‬ ‫ٔ‬ ‫نفس اماره لطيفه ۔ لطف ختما ولو تا‬
‫ِ‬
‫څم څم نيکه غاڑواتوتا ۔ حال ده کربال خايم‬ ‫څم څم دۍ طغيان چهپوتا۔ ده نوح سفينه خايم‬

‫ده يزيد بيعت غالمان ۔ ماواتا نعرے وائې‬


‫بيعت ده غواڑۍ ال قرآن ۔ طبل او نغارے وائې‬
‫څم څم دۍ شراب خواروتا ۔ ده بيعت معنۍٰ خايم‬

‫نوحه‬

‫ادا کاوم هر څو شکرونه ده تا‬


‫بے حد پما دۍ احسانونه ده تا‬ ‫زه حسين تاتا په دُعا يم هللا‬
‫څه زه فرزند ده مصطفۍٰ يم هللا‬ ‫هر امتحان تا اماده يم هللا‬

‫امت ولما کڑلم په کربال کے‬ ‫زه يم عاجز ته مه وکيل ئيه ربا‬
‫باندۍ فرات جارۍ اوبه پما کے‬ ‫څورا جليل څورا جميل ئيه ربا‬
‫درو وريځو تگۓ ده دُنيا يم هللا‬ ‫زه تا قضا باندے رضا يم هللا‬
‫‪247‬‬

‫ال ُمرتجز کم ظاليمانو جدا‬ ‫دما ملگرۍ انصاران شو شهيد‬


‫بے زخما ځاۓ بدن کے نيشتا دَما‬ ‫فرمانبردار تا عابدان شو شهيد‬
‫زه ارزومند تا ده سجده يم هللا‬ ‫وگورا څرنگ بےنوا يم هللا‬

‫ويايم څه هر چوک گوزارونه َوکو‬ ‫بيا مه زينت واڑا گلونه الڑو‬


‫کينے ساڑے کو خه ظلمونه َوکو‬ ‫ورونڑا زامن وياره خوريونه الڑو‬
‫هر هر گوز تا نيشانا يم هللا‬ ‫زه واڑو وينو کے زيبا يم هللا‬

‫دين فضيلت شه په شيعاؤ عيان‬ ‫ده رسول لونڑو واويال کاوال‬


‫حسين ابن علۍ شه دين نا قربان‬ ‫ما څه تنها استغاثه کاوال‬
‫ويلو حسين ال دين فدا يم هللا‬ ‫لکا امام زه ده ژاڑا يم هللا‬

‫ژاڑ ژاڑا سا َوکا فکر و نظر‬ ‫کا دين دتا ده گران رسول باچيگۍ‬
‫ده امر و نهۍ څه دے څورا قدر‬ ‫خيردے هر څو سختۍ پما زياتيگۍ‬
‫حسين غالم زه شرمنده يم هللا‬ ‫مطمن دتا بنده يم هللا‬
‫زه ٔ‬

‫نوحه‬

‫ڈير غمونه ده وڑے جمع ۔ په زنڑکۍ ال ڈيرناکاما‬ ‫خفا ماشے زه به تاتا رکابونه ساماوم‬
‫زه به هم ده زڑه غمونه ۔ ياتر شاما گرداوم‬ ‫ورورا ته دَما ارواح ئيه ماتا ماويايا څه څم‬

‫ورورا څا هللا ده مل شا ۔ په ديخنو دتا زاوال شا‬ ‫تا سارا دما ارواح دے ۔ بےتا اور پما دُنيا دے‬
‫ماسارا پاس په نيزے څا ۔ څه زه تا سائې کاوم‬ ‫بے التا به ورورا څرنگ ۔ ژمدانونه تيراوم‬

‫دا يواخور دےپه کوم شان۔مرگ تاآستاوۍ ورور گران‬ ‫ورورا زه ده اوخۍ اورم۔څه تا وچےشونڈےگورم‬
‫ويائې دين اسالم َد پارا ۔ ده بلتون جامونه څخم‬ ‫کا ده َوگورم زخمونه ۔ ورورا بيا به څه کاوم‬

‫ده حسين اونگۍ کوزيگۍ ۔ ده زينب عَلم آسکيگۍ‬ ‫زه پتا وم ڈيرا گرانا ۔ بيال نه وے چيرے مانا‬
‫زه حسين غالم به سوۍ غزلونه جوڑاوم‬ ‫اوس پوهيگم په ديخنو کے ۔ درنا بيال پاتے شوم‬

‫ُوو يو بل په مالقات ۔ تاديدان مه شه عادات‬


‫بيا ده ويلے دۍ بيوان کے ۔ ورورا بيال پريخودم‬
‫‪248‬‬

‫نوحه‬

‫څوڅه ذوالجناح رانشۍ اُونه زے خيمے نا‬


‫آورم ال خيمے کا اُويۓ وا ورورا حسينه‬ ‫گرانے خورے ما الوداع کا‬
‫دا خواهش مه خورے پورا کا‬ ‫واخال سالم اجازت راکا‬

‫بيا څه زه شهيد شم خورے کوز زر او زيور کا‬ ‫هيچوک پاتے نه شو څه دما َوکۍ ننگونه‬
‫غونڈ کا ال بۍ بيانو خورے بيائې خيمو نا باهر کا‬ ‫وکسا ده اصغر په وينو رنگ مه دۍ السونه‬
‫لوٹ به شۍ کور گريوان پاره کا‬ ‫وشوا رخصت غريب الال کا‬

‫خورے سار ويختو سارا بيا وکو حجابونه‬ ‫ما صابيرے خورے هر څو گران وۍ بلتانونه‬
‫څه سيځۍ خيمے عابد نا وکو تپوسونه‬ ‫پريگدا ژاڑا واورا ده بيکس ورور وصياتونه‬
‫څه حکم دے اويا رتا کا‬ ‫وکا وعده حسين ڈاڈا کا‬

‫خورے کا هر څو بيا بندۍ څے په بازارونه‬ ‫ورورا خه مه ياد دے وصيت ده گرانے مور‬


‫ما بيمار باچۍ سارا بيا وکا امدادونه‬ ‫ويلوئې په يو حال هم خفا نشۍ درنا ورور‬
‫پالر په مثل خطبے ادا کا‬ ‫حکم کاوا زينب اگاه کا‬

‫سختے بيکسۍ کے الوداع وا ده شبير‬ ‫خورے امتحان دار و مدار دما په تادے‬
‫هاۓ حسين غالمه خور تائې ويلو اۓ همشير‬ ‫بس حسين خو نن نا درنا پاتے په بديا دے‬
‫څم خو خورے اوخۍ صفا کا‬ ‫درس ده پردے دُنيا واتا کا‬

‫نوحه‬

‫بس ماده جرٔات سبق وه۔ وير که عالمونو تا‬


‫او ده شهادت سبق مه ۔ ويرکه مرده زڑونو تا‬ ‫خورے اجازت راکا څه ۔ څم تورو جنگونو تا‬
‫اوس پکار دے۔ څه ده پردے ۔ درس ويرکےعقلونوتا‬ ‫خون خواروتا ۔ دين ديخنوتا۔ ده يزيد فوجونو تا‬

‫زه څه شم شهيد وا خورے۔ خيال وکا پردے واتا‬ ‫دا ورستۓ ديدان دے خورے۔اوس ماجنازه گانڑا‬
‫رانشے په ديد وا خورے ۔ دما جنازے واتا‬ ‫بيامه ديدان گران دے خورے ۔ ځان تاالواال گانڑا‬
‫تا ده پردے۔ لوۓ اثردے۔ درس ويرکا درسونوتا‬ ‫ويايم ځکا ۔ غور وکا ۔ دما وصيتونوتا‬

‫درس ده انبياؤ خورے ۔ وه تاوان پما باندے‬ ‫مانا پس ما گرانے خورے ۔ حجت هللا او آمين‬
‫درس ده زنا ناؤ خورے ۔ دے تاوان پتا باندے‬ ‫دے ماسرگردانے خورے ۔ علۍ ذين العابدين‬
‫اوس بيليگا۔ تياريگا۔ خپل امتحانونو تا‬ ‫هر امر کے ۔ خم کمر کے۔ ده علۍ حکمونو تا‬
‫‪249‬‬

‫گرانا خور حسين غالمه ۔ ورور په جنازے نه وا‬ ‫ماناپس به گرانے خورے۔ شۍ تاال دتا خيمے‬
‫شمر سارا هم کالما ۔ ده ورور په تانے نه وا‬ ‫بيا ما قدر دانے خورے ۔ سيځۍ به تاال خيمے‬
‫ويايم ځکا۔ غور وکا ۔ ده تاريخ لفظونو تا‬ ‫بيا څه زور۔ وکۍ اور ۔ ده حرم کورونو تا‬

‫باهر به نامحرم وۍ خورے۔نايا به وۍ اورشغلے‬


‫بيا به مقدم وۍ خورے۔ ده عابدين مشورے‬
‫بيا گيسوان ۔ خپل کو پرشان ۔ پرده وکو مخونوتا‬

‫نوحه‬

‫اويا ما اکبر تا ترور ده ڈير ساالم کاول‬ ‫څا ورورا څه راغلو بلتانونه ده هجران‬
‫زه څه شوم رخصت زيوارۍ ورو ورو کوزاول‬ ‫کيگۍ ده ميدان نا اوازونه ده هجران‬
‫وۍ همدسے ناخکے نيشانونه ده هجران‬
‫هر څورا مشکل دۍ ورورا تانا بيليدل‬
‫بيا وکا سالم دما په خکولۍ ميڑانۍ‬ ‫ضرورۍ دۍ دۍنا هم ده رب حُکم مانل‬
‫اويا خوائيندے به ده بے ردا په بند کے څۍ‬ ‫خور ُو به په رضا دواڑا زخمونه ده هجران‬
‫اويا څه قبول کۍ سالمونه ده هجران‬
‫څاپ به ده کم غاڑه څه ادا مه شۍ عمل‬
‫دين بقا دے ما ده سار چادر دتا په وينو‬ ‫خوب ليدل ُوو ورورا دما تا په لور ليدل‬
‫ده سجاد ځنځيرو او حرم په بند السونو‬ ‫اوخيو کے به پٹ ساتم رازونه ده هجران‬
‫دۍ نا خو ادنۍٰ دۍ حسابونه ده هجران‬
‫م ُو طرف تا نه وکے فکرونه انديخنے‬
‫ڈيرا مختصر حسين غالم کا په قلم‬ ‫ماهم ده زهرا ده صدر څخلۍ دۍ شودے‬
‫داوا رخصتۍ ده حسين يوم محرم‬ ‫ليدۍ دۍ ما ٹول عمر کارونه ده هجران‬
‫کڑۍ دۍ يعقوب هم ماتمونه ده هجران‬
‫چيگدا مبارک خپل قدامونه په رکاب‬
‫زه به سواريدو تا درتا ونيسم جيالب‬
‫وخت راواستو موتا حجابونه ده هجران‬

‫نوحه‬

‫کا هر څو ده خواهر بےنوا وۍ‬ ‫ورورا څا وشوا مل ده هللا وۍ‬


‫څا الوداع وۍ ۔ څا الوداع وۍ‬ ‫څا الوداع وۍ ۔ څا الوداع وۍ‬
‫‪250‬‬

‫تا ماتم کا پمو بند وۍ ورورا دما‬ ‫ورورا تا بلتون هر څو کاوۍ رتا گران‬
‫ته الال بيا جهاد واتا گورا دما‬ ‫خو ده رب په رضا مه دۍ هر څه قربان‬
‫په هر ځاۓ به ده ماتم برپاوۍ‬ ‫تاپسے امتحان به دما وۍ‬

‫ورورا څا خو دما يو خواهش کا پورا‬ ‫گرانا ورورا انصارو محفل واتا څا‬
‫عبا خالصه کا څه تا گردن کم بوسه‬ ‫باقياتو ذمه اوس پما وسپارا‬
‫څه ده مور وصيت مه پورا وۍ‬ ‫عابدين به الال ما سارا وۍ‬

‫په خنجر کيگۍ ورور او ده خور جدائې‬ ‫ورورا تا شهادت به زه خطبو په زور‬
‫هاۓ دا صبر و تحمل ده گرانے بۍ بۍ‬ ‫راساوم دۍ بيوان نا وهللا کور په کور‬
‫تر حشر به زينب دا صدا وۍ‬ ‫کا هر څو مه السونه بسته وۍ‬

‫حق وائينا کاوا ماکا ده هيچا خاطر‬ ‫ظاليمان کا دا غواڑۍ څه تا قربانۍ‬


‫اۓ حسين غالمه دے عمر مختصر‬ ‫به دفن شۍ ده دۍ صحرا په ويرانۍ‬
‫دا نعرا به ده فانۍ دُنيا وۍ‬ ‫نا وهللا دا ارزو بَئۍ تشنه وۍ‬

‫نوحه‬

‫صبحۍ نا بے وقفے ته ۔ راوڑے ده جنازے ته‬ ‫رخصت شولے ال خورا ۔ قربان خپال ورورا‬
‫مظلوم دا څورا ئيه ته ۔ پاڅے کال چينے ته‬
‫څه څورا وخت تيريگۍ۔ تا رنگ ده تازه کيگۍ‬ ‫زهرا او رسول مينے ۔ امت کے وينے وينے‬
‫نصيب ده نشوا سيورا۔ قربان خپال ورورا‬ ‫اميد خو نه وه دورا ۔ قربان خپال ورورا‬

‫نيکه امت ولما کے ۔ ولمائې په صحرا کے‬ ‫اۓ ده رب برگزيده ۔ ده زهرا نور ديده‬
‫نامے مسلمانانو ۔ اوبه هم په بند پتا کے‬ ‫هر واڑا شو خميده ۔ انکار تا ال يزيدا‬
‫تا اوڑکۍ ماشومان ۔ ال تندو شو بيريان‬ ‫وه که په دسے حال ۔ څه جار شه سار او مال‬
‫خيمو تا خو وگورا ۔ قربان خپال ورورا‬ ‫دے قدر ده دين څورا۔ قربان خپال ورورا‬

‫اۓ ورورا غريبۍ کے ۔ تا پيش قربانۍ کے‬ ‫تا تندا ده قيامت ۔ تا صبر و استقامت‬
‫اکبر ده اسماعيل شه ۔ قربان خو ځوانۍ کے‬ ‫کاوے به شهيدانو ۔ اوس ته ورورا امامت‬
‫تانے ده خاخے نکے ۔ داغونه ده وڑے زڑه کے‬ ‫څه ده خداۓ په خدائې کے۔ نن دورا بيکسۍ کے‬
‫دما ده سترگو تورا ۔ قربان خپال ورورا‬ ‫راوان شولے ال کورا ۔ قربان خپال ورورا‬
‫‪251‬‬

‫مظهر وه ده اسالم ۔ بلتون دا ده امام‬ ‫بلتون دما او تا دے ۔ تقدير دا فيصله دے‬


‫ليکهل دا ده تاريخ ۔ لويستل حسين غالم‬ ‫دا ته رنا راوان ئيه ۔ کا د تا جنازه دے‬
‫بۍ بۍ ويلو الال تا ۔ څه څے وسپارا ماتا‬ ‫بلتون کا هرڅوگران دے۔ واجب دا امتحان دے‬
‫ده جيلو قيصه نورا ۔ قربان خپال ورورا‬ ‫خايم ده زڑه ال زورا ۔ قربان خپال ورورا‬

‫اسماﺀُ الحسنۍٰ‬

‫تا ناما سهارا دے يا هللا‬


‫متقم ۔ عفو ۔ او بصير ئيه‬ ‫ته رحمٰن ئيه ته رحيم ئيه‬
‫متکبر ۔ هادۍ ۔ خبير ئيه‬
‫ته مقسط ۔ کبير ۔ ئيه بے بها‬ ‫ته ملک ۔ خالق ۔ قدوس ۔ او فتاح‬
‫ته مالک الملک ۔ او قسيم ئيه‬ ‫ته سالم ئيه ته قديم ئيه‬

‫ته معز ۔ حفيظ ۔ او غفور ئيه‬ ‫ته مومن۔ مهمن ۔ جامع ۔ جبار‬
‫ته بديع ۔ باقۍ ۔ او شکور ئيه‬ ‫ته عزيز ۔ بارۍ۔ مؤاخير۔ غفار‬
‫ته مقيت ۔ مميت ۔ ئيه بے پرواه‬ ‫ته وهاب۔ او رازق ئيه يا موال‬
‫ته حبيب ۔ رقيب ۔ او حکيم ئيه‬ ‫ته باسط ۔ ُمذل ۔ ته عليم ئيه‬

‫تا وارث ۔ مجيب ۔ او ته نور ئيه‬ ‫ته سميع ۔ َحکم ۔ ته عدل ۔ قهار‬
‫ته غنۍ ۔ مغنۍ ۔ او صبور ئيه‬ ‫ته لطيف۔ علۍ ۔ او جليل ۔ او ضار‬
‫ئيه واجد ۔ ماجد ۔ واحد ۔ او يکتا‬ ‫ته ودود ۔ باعث ۔ ته ئيه شاهنشاه‬
‫ذوالجالل ئيه ته سليم ئيه‬ ‫ته ئيه حق ۔ وکيل ۔ ته عليم ئيه‬

‫ته مجيد ۔ شهيد ۔ احد او حميد‬ ‫ته قوۍ ۔ متين ۔ ولۍ ۔ او قابض‬
‫ته معيد ۔ صمد ۔ اوت ئيه رشيد‬ ‫ته محصۍ ۔ ُمبدۍ ۔ ته محۍ ۔ خافض‬
‫ده حسين غالم کے معاف خطا‬ ‫ته ئيه َح ّۍ۔ قيوم۔ اول ۔ اۓ خدا‬
‫ته ظاهر ۔ اخير ۔ ته کريم ئيه‬ ‫مقدم ۔ باطن ۔ ته عظيم ئيه‬

‫تا والۍ ۔ تواب ۔ مصور ۔ رافع‬


‫متعال ۔ وبر ۔ ته قادر ۔ واسع‬
‫مقتدر ۔ راؤف ۔ ئيه اۓ کبريا‬
‫ته مانع ۔ نافع ۔ ته فهيم ئيه‬
‫‪252‬‬

‫گفتار‬

‫بيمارا زويا کاوا صبرونه‬ ‫حسين فرمانکه تاال بستان دے‬


‫گرزاوا السو کے ځنځيرونه‬ ‫بيمارا زويا ورستۓ ديدان دے‬
‫سجاده زويا زه ده پوهيگم‬ ‫سترگے کا آسکے څه سارا وکسو‬
‫څه مانا گران دتا امتحان دے‬ ‫زويا بابا ده په جنگ راوان دے‬

‫کال به زويا شام منزلونه شۍ‬ ‫وصيت واورا زويا بيمارا‬


‫کال پيشۍ به په دربارونه شۍ‬ ‫دما وعده به شۍ اوس ترسارا‬
‫ٹولو بۍ بيانو به بند السونه شۍ‬ ‫ځان را بيدار کا حرم ده شمارا‬
‫تاسو تا يخۓ غمو زندان دے‬ ‫سجاده زويا وخت ده هجران دے‬

‫کال څه تيرشۍ شام زندانونه‬ ‫ما شهيدانو فهرست پورا که‬


‫بيا موتا راوڑو خپل خپل سارونه‬ ‫جوڑگلو باغ مه په کربال که‬
‫خور تا مه اويا څه بيا وير وه کۍ‬ ‫وشوا فارغ شوم شيرينا زويا‬
‫وير مه چوک نيشتا پراداۓ وطن دے‬ ‫اخيرۍ يخۓ مه زواۓ نادان دے‬

‫حسين غالمه دا به شرف وۍ‬ ‫اجازت راکا زويا څه څما‬


‫سُرمه ده تا څه خاک نجف وۍ‬ ‫بۍ بيانو جامه پتا سپارما‬
‫کربال خاورا ده څه صدف وۍ‬ ‫څه زه شهيد شم ده ساترمنو‬
‫ده موال پوهۓ شا دا خاص احسان دے‬ ‫خوائيندو بوتلنا پتا تاوان دے‬

‫خپل ذوالجناح مه په خپال ذين که‬


‫اصغر په وينو مه رنگ جبين که‬
‫نيکه ديدان تا ده راوانيگم‬
‫خو شام زندان مه دتا ارمان دے‬

‫نوحه‬

‫وشوا بسم هللا کا ۔ پاڅا رخصت راکا‬


‫ته پروت وے بے هوشه ۔ وا زويا رنځورا‬ ‫پالر ده جنگ تا څينا ۔ زويا عابدينه‬
‫څه ليلۍٰ په ژنڑۍ ۔ گل اکبر شوا بورا‬
‫ورور ده بخت په ٹنڈے ۔ سرے يعقوتۍ شنڈے‬ ‫سور گل ده جمال دے ۔ هاۓ دا ده څه حال دے‬
‫وچے وڑۍ دينا ۔ زويا عابدينه‬ ‫شوا ده گيرا سپينا ۔ وا پالرا شيرينا‬
‫‪253‬‬

‫شه قاسم پامال ۔ هاۓ تشنه لبان‬ ‫تره مه چيتا الڑ وه ۔ ته څه جنگ تا تللے‬
‫ماعبے کے راوڑه ۔ راوڑه ال ميدان‬ ‫کا شمر ظالم مه ۔ دے کاکا بو تلۓ‬
‫ٹول ورونڑا ويارونه۔ گل غوندے خوريونه‬ ‫بيا مو عمو جان ۔ دا رشته داران‬
‫ما ژاڑلۍ دينا ۔ زويا عابدينا‬ ‫ويلے څورا دينا ۔ وا پالرا شيرينا‬

‫ٹول شهيد دوستان شو ۔ ننگيالۍ ځونان شو‬ ‫تره ده ال فرات ۔ څه اوبه راوڑه لے‬
‫شاميانوده السه۔ ذبح ماشومان شو‬ ‫مشک پاره پاره شه ۔ پرے ئې شوے منگولے‬
‫وکسا مخ ده پالر ۔ وينے ده اصغر‬ ‫اوڑکۍ ماشومان ۔ ځکا په ارمان‬
‫څه جلوے کاوينا ۔ زويا عابدينا‬ ‫تگۍ پاتے دينا ۔ زويا عابدينا‬

‫وا حسين غالمه ۔ پاراته بيمار‬ ‫چيتا وه قاسم ۔ څه مه علمدار‬


‫ترورے تورا راکا ۔ څم په ننگ ده پالر‬ ‫ته فرات په غاڑے ۔ شه پرهار پرهار‬
‫دا او ويل شبير ۔ بند کے به ځنځير‬ ‫څه ده شو ويارونه ۔ څه غشيو پرهارونه‬
‫چوک په غاڑے وڑينا ۔ زويا عابدينا‬ ‫تا خواڑلۍ دينا ۔ وا پالرا شيرينا‬

‫نوحه‬

‫زويا کال تير ده خرابے کو زندانونه‬ ‫پاڅا عابدينا ۔ وشوا بابا ده جنگ تا څينا‬
‫بيا مو پارا راوڑو په کربال جدا سارونه‬
‫نيولۍ وينا‬
‫ما به انتظار کے کربل مائيرے َ‬ ‫ورور اصغر ده راغۓ په حلقۍ گل ٹومبلۍ دينا‬

‫کال څه بيا ويرو ده مدينے به وطنونه‬ ‫پاڅا عابدينا څه وصيت درتا کاوما‬
‫زويا په دوستانو ده بابا اويا سالمونه‬ ‫زه به درنا څم بۍ بيانے تا باندے سپارما‬
‫خور صغرا تا اويا اکبر ده ڈيرا يادا وينا‬ ‫تاج ده امامت په ساراوا زويا شيرينا‬

‫زويا دما دوستانو واتا دما يوسا پيغام‬ ‫پاڅا بلتانه تا سارا ۔ ادا کو ديدانونه‬
‫تندا دما ياد کۍ څه ده اوبو وگورۍ جام‬ ‫اوس به زويا واورے ده هجران سوۍ غاگونه‬
‫اويا پالر مه تگۍ شونڈے دُنيا نا وڑۍ دينا‬ ‫اور به ده خيموتا دا ظاليمان وال گاوينا‬

‫پس حسين غالمه امام خيمو نا رخصاتيگۍ‬ ‫پاڅا وشوا څم رخصاتۍ راکا په ميدان‬
‫ذين ده په ميمون بيکس حسين پارا ال گيگۍ‬ ‫خپال تيارۍ شروع کا زويا ده زندان‬
‫څرنگ بيکسۍ دے حسين ده خوائيندے سواراوينا‬ ‫تا به السو پخو کے بيا ځنځيرونه وه تاڑينا‬

‫صبر کاوا زويا کا هر څو ڈير وشۍ ظلمونه‬


‫څو به الس تاڑلۍ قرار قرار په بازارونه‬
‫جار غنچے ده گلو به په نيزو درسارا وڑينا‬
‫‪254‬‬

‫مثنوۍ‬

‫اويا حسين په کربال کے‬ ‫زه درنا څم رخصاتۍ راکا‬


‫درو وريځو تگۓ شولو ذبح په ظلمونه‬ ‫سجادا زويابيا به نوۍ ديدانونه‬

‫ده ما شيعاؤ تا پيغام دے‬ ‫صبر کاوا صابرا زويا‬


‫څه اوبه نوش کۍ دما وکۍ فريادونه‬ ‫کا ده بې بيانو شاميان وتاڑۍ السونه‬

‫څه زنکدان وه اوبه نوے‬ ‫زه به شهيد شم غم په تادے‬


‫ده تندو زور وه ورنا تلو وينو رودونه‬ ‫ده شام چولو کے گرزاوا بيا ځنځيرونه‬

‫حسين غالمه کا محب وے‬ ‫ده خرابے زندان څه تير کو‬


‫ده مظلوم تندا پوير نکے په جامونه‬ ‫بيا موتا راوڑا گرانا زويا خپل سارونه‬

‫څه مدينے په لورۍ ويرے‬


‫بيا په دوستانو دما اويا سالمونه‬

‫نوحه‬

‫تاتگۍ اوڑکۍ واڑا ۔ کا قرار ال ژاڑا دۍ‬ ‫خوائيندے ال تا شا قربان وا اخيرۍ سهارے‬
‫خالصا وم خپال غاڑا ۔ ورورا پتا ڈاڈا دۍ‬
‫څرنگ بيا دا يتيمان ۔ قرار کۍ غم سردارے‬ ‫څه ال خيمو ئيه راوان ورورا قرار قرارے‬

‫ما ساترمنو خوائيندو ۔ حسين آسرا ده تاسو‬ ‫خوائيندے ده خے پوهيگۍ په بلتانه اللکا‬
‫وا صبرجنو خوائيندو ۔ اوس جنازه اوباسو‬ ‫اوسکے به څه تيريگۍ دتا په زڑه اللکا‬
‫تاسو ناصر دے منان ۔ نور بندۍ ٹولے ليارے‬ ‫څه بے اسرے په بيوان پاتے شوے ساتردارے‬

‫زه څم ما ويارو خوائيندو ۔ وشوا زيور کوزاؤ‬ ‫رسول د کور پهريدار ۔ ورورا يو يو شه شهيد‬
‫ما ساتردارو خوائيندو ۔ ده سار څادر کوزاؤ‬ ‫چاپير دۍ مونا بيزار ۔ دا غالمان ده يزيد‬
‫نقاب کۍ خپل گيسوان ۔ بۍ بيانے کو خبارے‬ ‫تاناپس نور په جهان ۔ چوک الرۍ بورے ويارے‬

‫څه رب سودے تا ويرم ۔ بيا ال خيمو را نشو‬ ‫څوڅه ژمداۓ تاگورۍ ۔ َد هيچا نيشتا مجال‬
‫او څه سجدے تا ويرم ۔ چا په نعرو را نشو‬ ‫څه ده خيمو په لورۍ ۔ راشۍ ڈاڈا دے عيال‬
‫پردے سبق و خايو ۔ ما په تانے خون بارے‬ ‫خو څه څے په ميدان ۔ ڈاڈگيرۍ څه پکارے‬
‫‪255‬‬

‫دا بےنوا حسين دے ۔ خوائندے تر غاڑے نه دۍ‬ ‫کال خيمو تا ويرکۍ ۔ دا ظاليمان اورونه‬
‫ورور جنازےتاخوائيندے۔غه واختےالڑےنه دۍ‬ ‫بيمار به خوائيندو ديرکۍ۔ ده رب رضا حکمونه‬
‫حسين غالم کےبيان ۔ په دۍ مرثيے بسيارے‬ ‫بيا ورنا وکو پرسان ۔ چيتا ويرے غمخوارے‬

‫حسين دۍ فرمايلۍ ۔ ميدان په لور وے نرے‬


‫چا دۍ ال تا ليکهلۍ ۔ شمر سارا خابرے‬
‫دا خو تهمت دے عيان ۔ کا تَئۍ عزت کا شمارے‬

‫گفتار‬

‫سکينه ويلو شيرينا پالرا‬ ‫حسين فرمانکه خورے غمجنے‬


‫چيتا راوان ئيه ماکا خبارا‬ ‫چوک پاتے نشو ده ننگ کاونے‬
‫کا ده ميدان په لورۍ راوان وے‬ ‫ده جنگ غاگونه ده رتا کيگۍ‬
‫اجازت راکا ده يوے پوختنے‬ ‫نمبر دما دے اوس ده واتنے‬

‫حسين فرمانکه څه اجازت دے‬ ‫خيمو کے جوڑ شه وير او شيوان‬


‫پوختنا وکا څه ده حاجت دے‬ ‫خوائيندو الال تا وکه فرمان‬
‫کوشش به وکم کا رنا کيگۍ‬ ‫څه ته راوان ئيه ده مرگ په لورۍ‬
‫وا لورے تا ده زنڑکۍ ساتنے‬ ‫چاتا پرۍ گدے دا ساترمنے‬

‫سکينه ويلو بيا راتلل گران دۍ‬ ‫حسين فرمانکه دُنيا فانۍ دے‬
‫چوک څه وتلۍ جنگ په ميدان دۍ‬ ‫پاتۍ کيدونيو تا خداۓ کافۍ دے‬
‫چوک چوک خيموتا دتا راوڑلو‬ ‫ده متقيانو غم زندگۍ دے‬
‫چوک دۍ اوس پالرا تا ده راوڑنے‬ ‫مانا پس غم کو بند کے ده تلنے‬

‫څه جدا کيگے وا پالرا مونا‬ ‫بيمار مه تاسو باندے سپارلۓ دے‬
‫چا په سينے به کاوم خوبونه‬ ‫ما جانشين دے ڈير نازاولۓ دے‬
‫دورا رتا کا بيا ده خداۓ مل شا‬ ‫خورے بيائۍ خروغ غويگۓ کے ٹينگ کا‬
‫بندوبست وکا ما ده سپارنے‬ ‫څه حکم وشۍ ده قتال ونے‬

‫حسين غالمه گفتار پورا کا‬ ‫جدائۍ وخت وه اوخيو باران شه‬
‫روايت نور په مرثيے رنڑا کا‬ ‫دا ژاڑا شور کے حسين راوان شه‬
‫څه محبانۍ ويرونه وکۍ‬ ‫راوۍ ده ليکهۍ خيمنو نا مخکے‬
‫ماتم سنت دے ده بند ورمنے‬ ‫سکينه َونيولے پالر المنے‬
‫‪256‬‬

‫نوحه‬

‫څه ته څے په ميدانونه‬
‫بس همدا مينا وا پوهيا ده زه کم‬ ‫زه به چا په سينے بيا کاوم خوبونه‬
‫وشوا تا سارا زه خابرے نکم‬
‫کاڅے څا اوس په جنگونه‬ ‫لورے ماسپڑا زخمونه‬
‫ما په سترگو چيخلو وکسا السونه‬ ‫خپلے مور بازوان بيا کا بالختونه‬

‫کاما خوب رانغله څه تورا شپا شۍ‬ ‫ما په دواڑو سترگو دتا گفتار‬
‫قتلگاه تا به لور درڅخا راشۍ‬ ‫پالرا مورسا ده وۍ علۍ اصغر‬
‫بيا به غويگا په گردونه‬ ‫مانا ما کا بلتانونه‬
‫خپال راکے څه زه وکم غاگونه‬ ‫ده اصغر به نيم شۍ بيا راحتونه‬

‫حسين وکه اخير بلتون سالم‬ ‫لورے زه به بوزم علۍ اصغر‬


‫بند کتاب که دۍ ځاۓ حسين غالم‬ ‫مور به تاتا ديرکۍ خالۍ کنار‬
‫مخکے دۍ اصغر حالونه‬ ‫اوس به کو بدال گلونه‬
‫په قرآن جوڑيگۍ غشيو زخمونه‬ ‫ته ده مور شوے وشوا ماکا سوالونه‬

‫کربال تاريخ دے ڈير بے مثال‬ ‫پالرا خوب به دما څرنگے راشۍ‬


‫رخصاتۍ ده حسين دے څوڅوځال‬ ‫څه دتا سينے بوئيں مانا جدا شۍ‬
‫ده حسين غالم بيتونه‬ ‫ما ده خوب دۍ عادتونه‬
‫ده تاريخ په رنڑا کۍ حرکتونه‬ ‫تا سينے نا خلم زه خوشبويونه‬

‫مجبورۍ دے لورے ماکا اصرار‬


‫پالر سينه اوباخا اوس تر اصغر‬
‫لورے اوس کاوا صبرونه‬
‫يتيمانو په شان زدا کا عمرونه‬

‫گفتار‬

‫شيرينے خورے ئيه پرديدار‬ ‫حسين فرمانکه ال ذوالجناح ورو ورو‬


‫تر څو څه نشے په بهائې ويارا‬ ‫په جنگ راوان يم ده نينوا ورور ورو‬
‫بيرونه نشے خپلے خيمے نا‬ ‫بيا ديدان گران دے شيرينے خورے‬
‫نايا خيمے نا قيصے کاوا ورو ورو‬ ‫قيصے مه واورا ال خيمگاه ورو ورو‬
‫‪257‬‬

‫ده شام بازار به خه سينگاريگۍ‬ ‫شمرۍ َد السه به اوسکے ويارا شے‬


‫عجب ده گلو باران به کيگۍ‬ ‫ده بنديوانو به بيا سردارا شے‬
‫ٹول ماشومان به غويگو کے لويگۍ‬ ‫ذمه دارۍ ئيه به ده شۍ ڈيرے‬
‫ماشوما لور مه ڈاڈا کاوا ورو ورو‬ ‫بيا بندتا خورے مليا تاڑا ورو ورو‬

‫ڈير فکر خورے ده سکينه کا‬ ‫وا خورے هر څو کا تکليفونه وۍ‬


‫غا به ژاڑا کۍ ته دالسه کا‬ ‫بيمار په غاڑے به ځنځيرونه وۍ‬
‫پاسا نيزے کے بيا ما ورتا کا‬ ‫سجاد به وکسے ڈير په ستم کے‬
‫سار به مه بند کے څۍ تا سارا ورو ورو‬ ‫ما جانشين سا امداد کاوا ورو ورو‬

‫حسين غالمه غم ده موال دے‬ ‫وه بکسے خورے عجب ظلمونه‬


‫څه په دوستانوئې وير و غوغادے‬ ‫په عابدين کا جوڑ شۍ زخمونه‬
‫دتا محنت به رائيگان نه څۍ‬ ‫په بد دُعا ده الس اوچات نشۍ‬
‫ده غم شعرونه دۍ جوڑا ورو ورو‬ ‫ده صبر غشۍ په زنڑکۍ خورا ورو ورو‬

‫بل به کوفے په بازار گرزيگے‬


‫هر څو همشيرے کا بيا شرميگے‬
‫مخ گيسوانو سارا پرده کا‬
‫دربار په لورۍ بيا هلے څا ورو ورو‬

‫نوحه‬

‫گرانے خورے ڈير به کيگۍ تا باندے ظلمونه‬


‫وه به الگاوۍ هرے خيمے باندے ارونه‬ ‫خپلے خورے اوس به رنگ په وينو ميدانونه شۍ‬
‫بيا به را حاضر درتا اۓ خورے ځنځيرونه شۍ‬ ‫شمر به راڅۍ پورا به ذبح دستورونه شۍ‬

‫چوک به درتا خورے سوۍ سوۍ فريادونه کۍ‬ ‫خپلےخورے ورور به ده زخمۍ ال ذين کوزيگۍ‬
‫چوک به قتلگاه کے ده بابا بابا غاگونه کۍ‬ ‫شمر به راڅۍ خنجر بَئۍ السو کے مائيگۍ‬
‫چا به ده هللا درگاه کے اسک واڑه السونه شۍ‬ ‫بيا به خورے قتل الحسين اوچات غاگونه شۍ‬

‫خورے بيا به بند راوانا وۍ شاميان کوفيان‬ ‫صبر به دما په خون وه نکۍ ظاليمان‬
‫نه به کجاوے وۍ نه به مير عباس نيشان‬ ‫لوٹ به کۍ شيرينے خورے تا ده کور سامان‬
‫رابشۍ بلتون څه په نيزو اوچات سارونه شۍ‬ ‫صبر کاوا هر څو کا بيا تاباندے ظلمونه شۍ‬
‫‪258‬‬

‫پريگدا دُنيا حُب حسين غالمه نفس شکن اوسا‬ ‫خځے به ده شام په نندارے په بام ويالڑے وۍ‬
‫غم سارا دُنيا دے ده حسين په غم غمجن اوسا‬ ‫بامونا به خورے شروع کانڑيو بارانونه شۍ‬
‫ختم به ده دۍ دُنيا ده غمو ژمدانونه شۍ‬
‫صبر امتحان دے کافرياد قبول دتا شۍ‬
‫خورے بند السونا ده اوچات په بد دُعا شۍ‬
‫څا دربار تا څا کا ناقبول ده نور عرضونه شۍ‬

‫نوحه‬

‫ماکا ژا ڑا خورے څه څما‬


‫دا پاتے خونا پتا سپارما‬ ‫گرانے خورے خورے بلتون کا‬
‫دۍ نا پاسے تنها ناخون کا‬ ‫قبول ده وشوا غمو ژمدون کا‬

‫صبر کاوا کا شۍ ظلمونه‬ ‫راکا رخصت ال ال پوير کا‬


‫څے به بندۍ دوا ڑا السونه‬ ‫دا گوٹ ده زهرو ال حلقه تير کا‬
‫ياد مه خورے داغا مضمون کا‬ ‫صبر وشوا زنڑ کۓ مغموم کا‬

‫ويرکا زيور کا ديخنه راشۍ‬ ‫نيشتا عباس څه بادشاه سور کۍ‬


‫ٹول سامان به تاال واال شۍ‬ ‫شاميان ده ځکا رتا پيغور کۍ‬
‫سيځۍ خيمے بيمار بيرون کا‬ ‫ورور په شانے زنگون کا‬

‫څۍ حسين حسين غالمه‬ ‫مٹے راکا څه زئۍ بوسه کم‬


‫څاپ کا غا ڑا خور ال اماما‬ ‫څم په ميدان فرض پورا کم‬
‫ياد ده حسين بيکس مدفون کا‬ ‫راکا رخصت ال ال ممنون کا‬

‫نوحه‬
‫دے جدائۍ گرانا ۔ ماشے بيال مانا‬
‫نور کا شم جدا خو۔ سار بيل ماشا تانا‬ ‫راغۓ هجران ورو ورو‬
‫زه به ده ديدن کم پاس ال سنان ورو ورو‬ ‫چاک کا گريوان ورو ورو‬

‫شام وۍ کا کوفه وۍ۔ څو ستم سوا وۍ‬ ‫ما شيرينے خورے ۔ اوس به ستم گورے‬
‫گرانا کا دربار تا ۔ هم پيشۍ په تا وۍ‬ ‫خپل به په کربل کم۔ ما ده ستر گو تورے‬
‫صبر کا مشکل شۍ اسک کا چشمان ورو ورو‬ ‫ته به بنديوانه څے په جبران ورو ورو‬
‫قيدبه ٹول حرم شۍ عابدين به طوق په غاڑے وۍ‬ ‫بند څه شي مجبورے۔ وياے کونڈے بورے‬
‫‪259‬‬

‫خوف ماکا ال تورے ۔ وا ده علۍ لورے‬ ‫لو ٹ به خيما گا شۍ۔ ليرے خپل زيور کا‬
‫لويال په خطبو کے نسب و نشان ورو ورو‬ ‫کوز کا سکينه ناغويگو دوران ورو ورو‬

‫ڈاک دے ال حکمت ۔ درس ده عنايت‬ ‫خورے څه په کور۔ ولگاوۍ اور‬


‫ته حسين غالمه ۔ څه گورے لذت‬ ‫او ڑکۍ به ال خوفه۔ گرزۍ لور په لور‬
‫څۍ نه ايساريگۍ عمر کاروان ورو ورو‬ ‫بيا غونڈ کا خورے ما يتيمان ورو ورو‬

‫گفتار‬

‫بلتون په ما شه ته ورسارا ئيه‬ ‫ذوالجناح دامه ورستۍ وائينا دے‬


‫ذوالجناح ويلے بيا په ژا ڑا ئيه‬ ‫خاده پوهيگم ورور مه ولما دے‬
‫کا ته دما په واتلو ژا ڑے‬ ‫راوڑويۓ چوک نيشتا يو ساعت ولما دے‬
‫کور ناستے دۍ ناپس بند پما دے‬ ‫زرۍ بو نزے دا التجا دے‬

‫يا خو يم وکسا خپلو خيمو کے‬ ‫زه بئۍ ديدان کم سار ال تر پايا‬
‫کا ده ليدلۓ زه زلوانو کے‬ ‫قرار قرارۍ خيمونا بيايا‬
‫بيا به ده څه که ذوالجناح تلنا‬ ‫کا په ذين سور دے ژمداۓ پتا دے‬
‫بند کجاؤ کے نصيب دما دے‬ ‫پما راوانا ورور جنازه دے‬

‫حسين غالمه غمجن په غم يئه‬ ‫خا ده پوهيگم څه بيا به رانشۍ‬


‫شکر کاوا څه زواۓ ده کرم يئه‬ ‫ديدان ده ورور به نصيب دما نشۍ‬
‫وخت ده فرصت وۍ ته په ماتم يئه‬ ‫گريوان به اوسکے په ورور پاره کم‬
‫ده محبانو فطرت هما دے‬ ‫ده بيکسانو دا طريقه دے‬

‫ده اهليبو هر چوک دوستۍ کا‬ ‫نور په هر وا ڑو وشو ويرونه‬


‫حسين غالمه کرم علۍ کا‬ ‫الال خيمو تا راو ڑل الشونه‬
‫حشر روشن وۍ دا دُنيا څه کا‬ ‫ورور مه چوک نيشتا څه بيائيۍ را ڑۍ‬
‫هر څو دلکش دے اخير فنا دے‬ ‫وشوا سپارلۓ مه ورور پتا دے‬

‫نوحه‬

‫ورور مه دے بيکس مدد گار نه الرۍ‬ ‫اۓ ذوالجناح هجر گران دے کا نا‬
‫چوک بئۍ سواراوۍ علمدار نه الرۍ‬ ‫ورور څه رنا څۍ دا ارمان دے کانا‬
‫ورور خدمت پما نن توان دے کانا‬
‫ما په لور نظر کا ۔ ٹول حرم خبر کا‬ ‫اوخۍ اورا ما بنديوانا نه يم‬
‫‪260‬‬

‫يا بے کجاؤ بندۍ راوانه نه يم‬ ‫څه شو کا زه باهر شوم ال خيمے ذوالجناح‬
‫دا مشکل ال شام چولو اسان دے کانا‬ ‫وکسا بادشاهۍ کور مه وران دے کانا‬

‫دسے مه خيمه کال اوجا ڑا وا‬ ‫دۍ نا پس به رخت زه ده گور ساماوم‬


‫ورور څه رنا بياۓ مخ را وا ڑا وا‬ ‫اوس به رکابونه ده خپل ورور ساماوم‬
‫وا ذوالجناح دا ورستے ديدان دے کانا‬ ‫تاج ده بادشاهۍ مه راوان دے کانا‬

‫درس حسين غالمه عبادت دے حسين‬ ‫ال ڑا بادشاهۍ غا دما ال ڑا‬


‫پند او نصيحت نا عبادت دے حسين‬ ‫غا نازبردارۍ عباس سارا ال ڑا‬
‫ويارے بې بۍ کڑ اۓ دا فرمان دے کانا‬ ‫اور پما ژمدون ده جهان دے کانا‬

‫نوحه‬

‫مور پما وسپارل ۔ ما پتا وسپارل‬ ‫الوداع ذوالجناح ۔ الوداع ذوالجناح‬


‫خيالۍ ڈير وساتا۔ دے جگر د زهرا‬ ‫دۍ نا پس مه الال شه دتا ذوالجناح‬

‫څه ده جنگ په ميدان ۔ الال تاکه راوان‬ ‫بورا ويارا شوم زه ۔ بے سهارا شوم زه‬
‫زه به شام بندواتا۔ وتا ڑما مليا‬ ‫اوس ده بياۓ رنا ۔ اخرۍ سهارا‬

‫دے گرمۍ تيز دے نمر ۔ ورور مه تگۓ دے ڈير‬ ‫بے اکبرا شوم زه ۔ بے دربارا شوم زه‬
‫ما حسين بے نوا ۔ په قرار کوزاوا‬ ‫بے الال ذوالجناح ۔ به زه شم نابينا‬

‫چوکۍ نيشتا هنوز ۔ دسے ځۍ کۓ کا کوز‬ ‫شوخزان ننگيالۍ۔ شاهۍ کور شه خالۍ‬
‫په قرار څه تنها ۔ شۍ په ريگو تکيه‬ ‫خالۍ کا حرمله ده اصغر گهوارا‬

‫اۓ حسين غالمه ۔ دا امت کا وفا‬ ‫غا ځوانان شو شهيد ۔ ماشومان شو شهيد‬
‫په خنجر شوا بوسه ۔ ده رسول بوسه گاه‬ ‫په دۍ خوشۍ صحرا ۔ زه په ورور وم ڈ اڈا‬

‫نوحه‬

‫ته خوخه خبارئيه زه ال ورور چيرے جدانه وم‬


‫زه په مرگ رضاوم په بلتون ده ورور رضا نه وم‬ ‫يو وارۍ خو بيا رتا راستون شا ذوالجناح‬
‫ورور دما گهٹۍ ۔ دما ژمدون ۔ دما ارواح‬ ‫زه په ديدان نه يم ده شيرين الال ما ڑا‬

‫ويلے ده ته اوخۍ واراوے ذوالجناح‬ ‫يواويا سارونو تا مه ورورزانگون ويرکڑاۓ دے‬


‫‪261‬‬

‫اوس دے تنها پاتے ذوالجناح الال مه ستڑاۓ دے‬ ‫کاشکےذوالجناح يوگوٹ اوبه مه نن ويرکڑۍ وے‬
‫دسے ځۍ کۓ کوز کا څه په ريگو شۍ تکيه‬ ‫څۍ په وچو شونڈو هاۓ دےبے واسۍ دما‬

‫تل حسين غالمه په فراق ده کربال ژاڑا‬ ‫وا ذوالجناح ما شيرين الال پتا سپارلۓ دے‬
‫ورور نا تشنائۍ فراق ده ثانئۍ زهرا ژاڑا‬ ‫فهم ورباندے وکا مور په ڈير نازو ساتلۓ دے‬
‫ته دا فريادونه ده ورمنے ياداوا‬ ‫اور دےگرمۍ اور دے ريگ تاوده دۍ ده صحرا‬

‫وکسا شهزاده ورور مه شاهۍ خت غنداولۓ دے‬


‫ده ديخنوخصلت الوجهےخپل گريوان شالولۓ دے‬
‫خوئۍ دے شاميانو ذوالجناح ڈير ناراوا‬

‫نوحه‬

‫راغال کلثوم ورتائۍ ونيول جيالب‬


‫سام بورے ليلۍ کو شاهنشاه پارا رکاب‬ ‫شور شه خيمگاه کےشاه حسين په جنگ واتلۓدے‬
‫خور زينب عباس په شان ز نگون ورتاوايلۓ دے‬ ‫کورۍ کربال کے ستڑۍ خور باندے سپارلۓدے‬

‫ويلو سکينه ده ما شيرينا باباجانه‬ ‫شور شه خيمگاه کےحرم څيرے گريوانونه کو‬
‫چاتا مه پرۍ گدے څه ته څے خيمگاه نا‬ ‫خورۍ ولويدال څه فضه څرگند السونه کو‬
‫ما خو ورور اکبر رنگين په سرو وينو ليدلۓ دے‬ ‫مانا ده وروردا ورمنےزوڑ قميص غوختلۓ دے‬

‫زه حسين غالم به ده غمجن زنڑکۍ ال خونا‬ ‫نن ده بادشاه سترگو نا باران ده اوخيو اورۍ‬
‫ليکهم په ژا ڑا ده حسين غم سوي بيتونه‬ ‫کال يو طرف کال ده بل طرف تا گورۍ‬
‫مختا مه دستان ده مظلومانو غو ڑاوالۓ دے‬ ‫چوک بئۍ سواراوۍ حسين تنها وداريدلۓ دے‬

‫گفتار‬

‫خيمو کے پاتے وشوا بۍ بيانے دۍ‬ ‫سکينه فرمانکه ڈيرا گرمۍ دے‬
‫چاپير ديخنه دۍ ڈيرے حيرانے دۍ‬ ‫خيموکے وکسا شيوان جارۍ دے‬
‫رنځور الال مه بے هوشه پروت دے‬ ‫ذوالجناح ويلے مه بابا بيايۓ‬
‫ذوالجناح گرانا تيماردارۍ دے‬ ‫هيچوک مه نيشتا کور مه خالۍ دے‬
‫ورور ده خپل بدن پما ال نمرا سيورے کڑۍ وے‬
‫څه بابا بياۓ وکسا خيمے تا‬
‫‪262‬‬

‫مو به چوک بيائۍ بيا مدينے تا‬ ‫نور مه بے خدايا څه سهارا نيشتا‬
‫هيچوک مه نيشتا دسے پوهيگم‬ ‫پرادۓ وطن دے ذوالجناح وهللا‬
‫ده مو نصيب کے بيا اسرۍ دے‬ ‫بے اسرے گرانا مسافرۍ دے‬

‫پالر مه راکوز کا څه دالسه راکۍ‬ ‫گران دے اوس ماتا ده غريبۍ عمر‬


‫ماتا غا سينا يو ځالۍ بيا راکۍ‬ ‫ما ده ياديگۍ خپل بادشاهۍ عمر‬
‫څه په سينے ده بابا سار چيگدم‬ ‫کال تيريگۍ په تشنائۍ عمر‬
‫وشوا په برخے مه يتيمۍ دے‬ ‫ذوالجناح څرنگ دا زند گۍ دے‬

‫خودۍ ده حر دے خو حيثيت نيشتا‬ ‫څو مه بابا وۍ ما به اميد وۍ‬


‫تقوا نا هيڅه نور فضيلت نيشتا‬ ‫هر څو يو گوٹ ده اوبو بعيد وۍ‬
‫حسين غالمه زواۓ ده آدم‬ ‫په اميدونو ژمدون تيريگۍ‬
‫ده آدم نسل دا خوش فهمۍ دے‬ ‫همدا اسرا مه بس اخيرۍ دے‬

‫هر چوک څه مونا په ذين سواره ال ڑو‬


‫واپس رانغلو په وينو سره ال ڑو‬
‫کا پالر مه بوزے بيا به رنشۍ‬
‫سکينه ځکا سوال په زارۍ دے‬

‫نوحه‬

‫بل مه طاويه کاکا راوان که زه تنها پاتے شوم‬


‫ال علقمے واپس رانغله زه تشنه پاتے شوم‬ ‫وداريگا ماڅا خيمگاه نا ذوالجناح‬
‫يا قرارا نه يم ال ژ ا ڑ ا نا ذوالجناح‬ ‫پالر مه چيتا بياۓ قدردانه ذوالجناح‬

‫بس يوا اسرا مه ده بابا په کربال پاتے دے‬ ‫زه به ده پخو تا وداريگم ذوالجناح وے نرے‬
‫ڈيرا بيکاسه نن ماشوما سکينه پاتے دے‬ ‫خاده پوهيگم يتيميگم ال بابا وے نرے‬
‫گران به مه ژمدون شۍ بے بابا نا ذوالجناح‬ ‫ورونڑا مه رانغلو ال ميدانه ذوالجناح‬

‫زه نن ال صبحے په ژا ڑا پارا گريوانه يما‬ ‫الال اکبر عقاب راوان که قتلگاه په لورۍ‬
‫ماده بابا سينا ياديگۍ سر گردانه يما‬ ‫ڈاک ال سرو گلو بابا راو ڑه خيمگاه په لورۍ‬
‫ورو مه پالر راکوز کا مهربانه ذولجناح‬ ‫بال غنچه راغال حرمله نا ذوالجناح‬

‫يو مه بابا دے بل نرينا نيشتا‬ ‫زه به بابا پتا سپارم توان مه ده تللو نيشتا‬
‫‪263‬‬

‫وا ذوالجناح چوکۍ خيموتا ده راو ڑلو نيشتا‬ ‫ال صبحے جنگ دے په قرار وداريدلۓ نه دے‬
‫گلو باغيچه مه شوا ويرانه ذوالجناح‬ ‫مانائۍ بونزے بے ديدانه ذوالجناح‬

‫حسين راکوز شه ذوالجناح نا سکينه ده پارا‬ ‫پالرمه راکوز کا ماتا غويگ ده نازوالۍ جوڑاکۍ‬
‫حسين غالمه غے تشنه جگر پارا ده پارا‬ ‫په گرمو ريگو ماتا مينے پتالۍ جوڑاکۍ‬
‫واورا په فرياد وے نرے مانا ذوالجناح‬ ‫ما به سپارۍ چاتا يم حيرانه ذوالجناح‬

‫ذوالجناح سار په ايشارے هغا موال تا ويلو‬ ‫يو ځالۍ پالر سا غارغاڑۍ شم ارمانونه الرم‬
‫حسين غالمه شهزادۍ څه ذوالجناح تا ويلو‬ ‫يا څو پوختنے ورنا وکم داعرضونه الرم‬
‫پالر ديدان ده غوا ڑم پما گرانا ذوالجناح‬ ‫چوک به مه بيا بيايئۍ تر وطانه ذوالجناح‬

‫مثنوۍ‬

‫پالرا رکوز شا غويگاراکا‬ ‫په ذولجناح سوارا شاهسوارا‬


‫زه به دتا په پتالۍ سار ال گاوما‬ ‫راکوز شا پالرا زه زارۍ درتا کاوما‬

‫کا بيا رانغلے خپال پالرا‬ ‫څه ته راوان جنگ په ميدان شوے‬
‫ماواتا اويا څه بيا چيتا الڑا شما‬ ‫زه به وا ڑه السونه چاتا اسکاوما‬

‫څه الس دما په سار راکا گے‬ ‫په دوا ڑو ورونڑو شولم ويارا‬
‫دسے پوهيگم څه يتيما پاتے شوما‬ ‫ده يتيمۍ عمر به څرنگ تيراوما‬

‫ده يتيمۍ ئيه چال رتا کا‬ ‫کا ته ايسار شے خپال پالرا‬
‫اوس به دستور ده يتيمانو زدا کاوما‬ ‫زه به ال تندو فرياد چيرے نه کاوما‬

‫حسين غالم بۍ بۍ ويلو‬ ‫يم په اوبو غوختو خيمانه‬


‫زه به بے تا نور ژمدون څرنگ تيراوما‬ ‫شيرين کاکا به اوسکے کوم ځاۓ ال ٹاوما‬

‫کا ته اوبو پسے راوان وے‬


‫اصغر مه نيشتا زه به څرنگ اوبه څخما‬

‫نن ذوالجناح ما خپل بابا په ځيرليدلۓ نه دے‬


‫‪264‬‬

‫چاپيراز ديخنه دۍگورا۔ مو مدد چوک نه کاوۍ‬


‫ته څه نوے اُويا دورا ۔ يتيمان به څه کاوۍ‬ ‫بابا جانه ۔ ذوالجناح نا ۔ کوز شاه سکينه واتا‬
‫تندو زور دے ۔ څورا شوردے۔وکسا خيمگاه واتا‬ ‫پما گرانا۔ مهربانه ۔ غويگا راکا ما واتا‬

‫هرڅو کا تکليف دے پالرا۔خومويو ڈا ڈا پتا‬ ‫واده خستا دا رخصاتۍ دسے عجيبه غوندے‬
‫ته څه څے نو خداۓ دپارا۔مو بيا په چا وسپارا‬ ‫لکا بيا واپس نه راڅے ته دما کاکا غوندے‬
‫دادے گمان۔ داظاليمان ۔ ناست دۍ مو تاال واتا‬ ‫کا همدۍ شان څے په ميدان مو پرۍ گدے چاوتا‬

‫ته څه نوے زه ده گورم۔ ُمو به بنديوانے شو‬ ‫ته څه ويرے باباجانه مو بيال پاتے شو‬
‫ځکا ده زه اوخۍ اورم۔ ڈيرے به گريانے شو‬ ‫چوک مه دۍ اوس نوربےتانا مو څه اماناتے شو‬
‫لوٹ به سامان۔ کۍ ظاليمان۔ غم کے يم ردا واتا‬ ‫ٹول ديخنه دۍ۔ په مانه دۍ۔ وکسا کربال واتا‬

‫شو لو رخصت بے نوا‬ ‫اخير سکينه نا امام۔ َ‬ ‫کوزشا پاتالۍ په زمکے اُوايا لگ ماواتا‬
‫وه ليکهال حسين غالم۔ ده ذبح عظيم نوحه‬ ‫مادۍ ارمانونه زڑه کے۔ څه اويا يم تاواتا‬
‫حق او باطل۔ دۍ مقابل۔ څه وياۓ دنيا واتا‬ ‫دےجدائۍ۔چوک به بيائۍ۔ ما بيا خور صغراواتا‬

‫نوحه‬

‫خداۓ باندے آسرا کاوا‬


‫وادما واڑے لورے‬

‫اوسکے بيکاسۍ زداکا چال ده يتيمۍ زدا کا‬


‫پريگداوا ده ناز قيصے عمر ده قيدۍ زداکا‬ ‫تندے گيال ماکاوا‬
‫وخت سا فيصله کاوا وا دما خوا گے لورے‬ ‫وادما خوا گے لورے‬

‫ته په اکبر ويارا شوے هم بے علمدارا شوے‬ ‫وخت په تندے تيرکا۔ ما مينا پويرکا‬
‫صبر امتحان دے دا وگانڑا بے پالرا شوے‬ ‫خپل واڑه السونه اوس مانا راچاپير کا‬
‫صبر په ژا ڑا کاوا وادما خوا گے لورے‬ ‫ده مينے سودا کاوا وادما وا ڑے لورے‬

‫دا وا ڑے وا ڑے دتا غويگو گوشوارے دتا‬ ‫شولو‬


‫شولو مور کنار دتا َ‬‫اوس اصغر دما َ‬
‫ليرےکا هسے نوۍ شۍ غويگونا پرے دتا‬ ‫شولو‬
‫تاسا اوس دما مينے لورے وخت پورا َ‬
‫ترور سا مشوره کاوا وادما خوا گے لورے‬ ‫ماپه حق دعا کاوا وا دما خوا گے لورے‬
‫نوحه‬ ‫هاۓ حسين غالمه بيا گل نا شه بلبل جدا‬
‫‪265‬‬

‫سور په ذوالجناح شه گل وه ئي کڑال دا قيصه‬ ‫خپل واڑه السونه اوس پڑيو تا تيار کا‬
‫ذکر ده هللا کاوا وادما واڑے لورے‬ ‫پاڅا الوداع کاوا وادما خوا گے لورے‬

‫نوحه‬

‫غاگ وکه سيد ُشهدا‬


‫هل من ناصر ينصرنا‬
‫تگۍ مه باچۍ دۍ ال درو وريځو تشنائي دے‬
‫ماسارا بۍ بيانے بے اسرے دۍ مسافرۍ دے‬ ‫پاتے يم بيکس تنها‬
‫ژا ڑۍ ثانئۍ زهرا هل من ناصر ينصرنا‬ ‫هل من ناصر ينصرنا‬

‫تاسو باندے زمکا هم اسمان پاتے حيران دے‬ ‫زه حسين ابن علۍ يم واورو نسب مانا‬
‫درود آستاؤ خپلو نمانځوکے پما باندے‬ ‫جگر گوشه ده نبۍ يم واورو نسب مانا‬
‫هم دما ويژنو تشنه هل من ناصر ينصرنا‬ ‫قلعه بند يم بے گناه هل من ناصر ينصرنا‬

‫دۍ استغاثے سارا دوا ورونڑا شام لخکرنا‬ ‫ڈير غمجن يم تشنه دهن يم دۍ خوشۍ صحراکے‬
‫راغللو حسين خدمت تا شو ا گاه منظر نا‬ ‫اخير شمع ده پنجتن يم نن دۍ کربال کے‬
‫جنگ کے شو شهيد هردوا هل من ناصر ينصرنا‬ ‫دۍ چاپير ديخنه الما هل من ناصر ينصرنا‬

‫زه حسين غالم فدا واۓ تا ده مظلومۍ ئيه‬ ‫ظلم ده فاجر يزيد دے مظلومۍ دما دے‬
‫کاشکے صدا کڑۍ ماواۓ تا ده بيکسۍ ئيه‬ ‫ورور عباس دما شهيد دے ماتا مه مليا دے‬
‫اۓ شهيد کرب و بال هل من ناصر ينصرنا‬ ‫واورو دا مظلوم صدا هل من ناصر ينصرنا‬
‫۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔‬
‫جو استغاثے پر آۓ تهے ان کا نام‬ ‫ما مليا تا ڑلۍ کو خزان دۍ ظاليمانو‬
‫۔ ابوالحتوف بن حارث‪۱‬‬ ‫ورونڑا او ويارونه فرزندان دۍ ظاليمانو‬
‫۔ سعد بن حارث‪۲‬‬ ‫يم ده يو ساعت ولما هل من ناصر ينصرنا‬

‫گفتار‬

‫حسين ناميگم زواۓ ده زهرا يم‬ ‫حسين فرمانکه حجت دوران شه‬
‫ڈير غريبۍ کے تاسو ولما يم‬ ‫په وچو شونڈ و مه دا فرمان شه‬
‫څه مه خطا وا څه ظاليمانو‬ ‫وا ستم گرو زواۓ ده رسول يم‬
‫ڈاک کورمه تا سو السا ويران شه‬ ‫بيگا ڑمه ويلے دورا يمان شه‬
‫اوسکے پوير پالرکا جيل تا انتظار کا‬ ‫پاسا تلوار وه کوزا ده سار وه‬
‫‪266‬‬

‫ذوالجناح پخے وے تانو انبار وه‬ ‫هم خپل نبۍ ده خونے ديخنۍ کاؤ‬
‫په چا څه راغۓ هغا فۍ النار وه‬ ‫دا کوم تضاد دے تاسو ايمان کے‬
‫يو ساعت کے مڑيو نا ڈاک ميدان شه‬ ‫منافقت مه وا ڑا عيان شه‬

‫حسين فرمانکه او ظاليمانو‬ ‫عمر سعد که قطع کالم‬


‫ويلے اوس تيختو اۓ بزدالنو‬ ‫لخکر تاۓ ويرکه دسے پيغام‬
‫زه خو تنها يم او تشنه لب‬ ‫ده حسين کار کو زر زر تمام‬
‫څرنگ پتاسو تنگ دا جهان شه‬ ‫هيچوکۍ نيشتا بيال ناتوان شه‬

‫راوۍ ده ليکهۍ څه تاليدال وو‬ ‫اوس په خابرو وخت تيراول غوا ڑۍ‬
‫االمان کوکے وے تخل راتخل وو‬ ‫دورا دے تگۓ څه پريواتل غوا ڑۍ‬
‫لکا پوخ فصل شروع ربدل وو‬ ‫ده شهيدانو غمو کمزور که‬
‫حسين حمله وا خالۍ ميدان شه‬ ‫ده قتالولو ئي کار اسان شه‬

‫حسين ويل څه شوے عمر سعدا‬ ‫په دۍ خابرے حسين قرار‬


‫کوم ځۍ کے پٹ ئيه خانه بربادا‬ ‫ال ميان را اوخله خکولۓ تلوار‬
‫لگ ځان رتا کا څه زه ده وکسم‬ ‫تکبير نعرائۍ وکا ميدان کے‬
‫فوج خوده بوسو په شان پرشان شه‬ ‫ضعيف اتلسو کالو ځوان شه‬

‫حسين غالمه هغا فرات وه‬ ‫رجز کۓ دسے ويلو اشعار‬


‫ذوالجناح پخو کے په مناجات وه‬ ‫قتل بهتر دے ال ننگ او عار‬
‫ارجعۍ حکم انتظار ورستا‬ ‫او عار بهتر دے وهللا ال نار‬
‫سور لکا وينو په رنگ اسمان شه‬ ‫ذوالجناح گا ڈ ده لخکر په ميان شه‬

‫نوحه‬

‫آسکيگۍ لکا عرش په منزل‬


‫کوزيگۍ صفا اجل اجل‬ ‫درودونه لويلۍ ملک اسمان کے‬
‫بلتون جو ڑاوۍ سار او بدان کے‬ ‫حسين جنگيگۍ تنها ميدان کے‬

‫په الس ده حسين دے لکا گل‬ ‫تيغۓ حسينۍ په شان ده برق‬


‫ديخنه لرزاوۍ نايا گوگل‬ ‫شغلے غوا ڑوۍ په غرب او شرق‬
‫مثال نه الرۍ هر دوجهان کے‬ ‫تندرونه سپڑنۍ وينو باران کے‬

‫هم ده دعوا ده مسلمانۍ کاؤ‬ ‫ديخنو پسے وه امام راوان‬


‫‪267‬‬

‫ذوالکفيل قبر نا شه سالم‬ ‫حسين چاالوۍ دسے تلوار‬


‫موال بيا تلوار چيخله په ميان کے‬ ‫هر شۓ غوڅاوۍ روۓ راوان کے‬

‫راوۍ ده ويائۍ زه وم په څنڈے‬ ‫درو وريځو تگۍ يوه سرفروش‬


‫ليلدۍ دۍ ما منڈے را منڈے‬ ‫اتهيا زرو نا خطا که هوش‬
‫هر کس وه لکا په زنکدان کے‬ ‫سارونه کارۍ په بيابان کے‬

‫اۓ تورو غشيو کا دين باچيگۍ‬ ‫رفتار ده حسين هللا اکبر‬


‫نو راشو پما ناوختا کيگۍ‬ ‫گوزار ده حسين هللا اکبر‬
‫روغ ځاۓ پرے نه گدو دما په ځان کے‬ ‫شاميانو نعرے ده االمان کے‬

‫حسين دۍ حملے غوا ڑو حديث‬ ‫لخکرو شولو حسين نا څٹ‬


‫مرثيه و گورو ده مير انيس‬ ‫عمر سعد وه دۍ واخت پٹ‬
‫پرخيگۍ سپئنے اوخۍ چشمان کے‬ ‫نه شمر خکارۍ په دۍ دوران کے‬

‫زه حسين غالم په خو گ جگر‬ ‫فرات کے حسين دے ناواتلۓ‬


‫ده کربال دا خونين منظر‬ ‫اوبه ئي مگر وه نه څاخلے‬
‫گورم په لمدو ستر گو مکان کے‬ ‫واپس شه ورنا تگۓ ارمان کے‬

‫جنيان فرشتے نن نندارے تا‬


‫ده تگۍ حسين دۍ يوے حملے تا‬
‫ويال ڑ دۍ گوتے يخۍ دندان کے‬

‫بيان‬

‫ساتردارو نا رخصت دے هللا هللا‬ ‫څه را اواته ميدان تا گريوان شليداۓ‬


‫خو بيکاسو خوايئندو اوخيو کے غريداۓ‬ ‫وچے شونڈے ده اوبو په نوم ترسيداۓ‬

‫تورائي الس کے دے خودۍ قسم تنها دے‬ ‫ُشهداؤ غم وايلۓ سار تر پايا‬
‫لکا صبحے ستوراۓ بيال وداريداۓ‬ ‫گرد غبار او په سرو وينو کے المبيداۓ‬

‫ده ديخنو هجوم سا يو غمجن جنگيگۍ‬ ‫مخۍ سور ده خپل شودو باچۍ په وينو‬
‫شکۍ نيشتا دے راوۍ په خپال ليداۓ‬ ‫ده ځوان زوۍ په تن غورزيداۓ او پاڅيداۓ‬

‫نه زغرا گورۍ کنگال نه سار‬ ‫سينه ئي َو نيوال ده غشيو بارانه تا‬
‫‪268‬‬

‫په سجدے شه بيا رسول په دوش لوبيداۓ‬ ‫په يو رپ کے وه بيا عقب تا راسيداۓ‬

‫سارۍ اسک شه ٹول سارونائي ځان نا ٹيٹ کو‬ ‫مخ تا څۍ څٹ تا ده دسے معلوميگۍ‬
‫تنۍ ويڑ په ريگو گل لکا ريژيداۓ‬ ‫لکا وۍ باران ده سرو وينو واريداۓ‬

‫ده حسين غالم ناما ورتا وانخلے‬ ‫االمان غا گونه پورتا شو لخکر کے‬
‫څه په غم کے ده حسين نوۍ ژا ڑيداۓ‬ ‫زمين بوس څه شه ال گيداۓ نا ال گيداۓ‬

‫خداۓ خبار دے بيا تلوار ويلے په نيام شه‬


‫څه صاحبۍ دے لخکر نا را پرخيداۓ‬

‫نوحه‬

‫وه که اواز حسين عرفانۍ‬


‫هل من ناصر ينصرنۍ‬

‫کا چا نصرت چيرے دما وکه‬ ‫زه حسين ابن علۍ يم واورو‬
‫کارۍ عظيم ده دين بقا وکه‬ ‫استغاثه درتا کاوم واورو‬
‫گويا نصرتۍ ده هللا وکه‬ ‫دا دے حجت څه النڈا وم واورو‬
‫خو اميد نيشتا ال نادانۍ‬ ‫ده دين بقا دے ما قربانۍ‬

‫غا عارفان وو څه کباب شولو‬ ‫ده رسول زواۓ دے بے نوا پاتے‬


‫ابد ژمدون پارا حجاب شولو‬ ‫ٹول شهيدان شو دے تنها پاتے‬
‫غا عاشقان وو څه کامياب شولو‬ ‫بے آسرے کور دے ده زهرا پاتے‬
‫دے امتحان سرپا سبحانۍ‬ ‫وکا امت دسے ميزبانۍ‬

‫دا حماسه ده عارفانو وا‬ ‫تاسو مادۍ ليارے پما بند کے‬
‫حشر حمله ده عاشقانو وا‬ ‫اوبه مه هم ده دۍ دنيا بند کے‬
‫غا شهادت ده طالبانو وا‬ ‫ما په حجت بهانے ځکا بند کے‬
‫څه لخکر وا طارۍ حيرانۍ‬ ‫څه الجواب مه شۍ طغيانۍ‬

‫څه حمله کا يوه اتهيازرو ده پاسا‬ ‫استغاثه دے صداقت پارا‬


‫‪269‬‬

‫دوا ورونڑا ده حسين نصرت پارا‬ ‫دا وا هما مسلمانانو تا‬


‫راغلو لخکر نا شهادت پارا‬ ‫بلکه هر وا ڑو انسانانو تا‬
‫نعرائي وکا دے دنيا فانۍ‬ ‫نصرت دے امر ده دين نورانۍ‬

‫عارف ده رب راضۍ کاول غوا ڑۍ‬ ‫اوس به شودو باچۍ حمله وکسو‬
‫څه عارف نوۍ غا ال بل غوا ڑۍ‬ ‫خپلو سپاهيانو به ژا ڑا وکسو‬
‫دنيا متاع راغونڈاول غوا ڑۍ‬ ‫بلند به غشۍ تا شجاع وکسو‬
‫حسين غالم دے انجانۍ‬ ‫دے ده کوثر اوبو ارمانۍ‬

‫نوحه‬

‫زه زواۓ يم ده کرار ۔ نبۍ سجده سوار‬


‫نن يم بے علمدار‬ ‫اۓ شام او کوفے حلقو زه تشنه حسين يم‬
‫شهيد مه فرزندان شو بے نوا حسين يم‬ ‫تشنه حسين يم ۔ زه تشنه حسين يم‬

‫اواز ده امامت شۍ ۔ خبار وا ڑا امت شۍ‬


‫څه ختم بيا حجت شۍ‬ ‫فرزند ده مصطفۍ زواۓ ده زهرا حسين يم‬
‫امداد دما چوک نيشتا دۍ تنها حسين يم‬ ‫تشنه حسين يم ۔ زه تشنه حسين يم‬

‫مطلوب شهادت يم ۔ زه صبر حقيقيت يم‬ ‫زه سبط پيغمبر يم ۔ فرزند ده حيدر يم‬
‫شعله ده شجاعت يم‬ ‫کا هر څو مسافريم‬
‫وارث ده ذوالفقار هغا شجاع حسين يم‬ ‫په ارض کربال باندے ولما حسين يم‬

‫دنيا حسين غالمه ۔ ڈيرا دے بے فهما‬ ‫صحراۓ کربال کے۔ افسوس ولماستيا کے‬
‫سرعامه‬
‫محشر کے ِ‬ ‫اوبه مه بند پما کے‬
‫نعرا وکا شيدا زه ده موال حسين يم‬ ‫زه ساقۍ کوثر جگر گوشه حسين يم‬

‫نوحه‬

‫زوۍ ده زهرا ۔ وکا استغاثه‬ ‫هللا هللا ۔ شه حسين بے نوا‬


‫په بيوان کربال کے‬ ‫په بيوان کربال کے‬

‫استغاثه نوا کوفيانو تا‬ ‫شمر لعين څه کال يا ربا ماتا راشۍ‬
‫‪270‬‬

‫خور مه ديدان په طعمے تلے زينبيا تا راشۍ‬ ‫نن علمدار نه الرم ۔زواۓ علۍ اکبر نه الرم‬
‫غه وخت هللا ۔ ته کے مشکل کشا‬ ‫پاتے تنها ۔ يم تشنه يا هللا په‬
‫په بيوان کربال کے‬ ‫بيوان کربال کے‬

‫يا هللا بس دے په ذين۔ ايساريدلۓ نشم‬ ‫دۍ ظاليمانو ربا ۔ ما برادر که شهيد‬
‫ده وينو زور دے ربا ستر گے غاڑاولۓ نشم‬ ‫ده شپيگو مياشتو ۔ده شودو علۍ اصغر که شهيد‬
‫ال ذوالجناح شه جدا شهزاده‬ ‫نن حرمله يا هللا بے گناه‬
‫په بيوان کربال کے‬ ‫په بيوان کربال کے‬

‫حسين غالمه ادا ۔ شوال سجده په خون‬ ‫فرات ده ڈاک باهيگۍ ۔ هر څو فالتو دۍ اوبه‬
‫انا هلل وانا اليه راجعون‬ ‫کا څناور څخۍ ربا خير۔ خو بند پمو دۍ اوبه‬
‫وکا نعرا ۔ شه شهيد شاهنشاه‬ ‫تندو دما ۔ داغ کا نايا سينه‬
‫په بيوان کربال کے‬ ‫په بيوان کربال کے‬

‫بيا مه بيمار علۍ تا ځنځيرو توان وير کے‬


‫خورتا دما يا ربا صبر غه زمان ويرکے‬
‫څه شم کال ۔ زه په ريگو تکيه‬
‫په بيوان کربال کے‬

‫نوحه‬

‫گوٹ اوبه غواڑم څه دۍ سوال مه گوا وۍ هللا‬ ‫ايا زه زواۓ ده علۍ حيدر کرار نه يم‬
‫تگۓ ده درو شپو وريځو يم ايا جاندار نه يم‬ ‫يا نماسۓ ده خديجه او پيغمبر نه يم‬

‫وطن به پريگدم خو لياره ده واتو راکو‬ ‫ويلے سراؤ السونه اويو دما وينو سارا‬
‫دادے حجت ورنا زه دنيا طلبگار نه يم‬ ‫کا زه دختر ده رسول فاطمه شيرخوار نه يم‬

‫اوس بے عباس بے اکبر څه کۍ ژمدون حسين‬ ‫محضرامان څه عباس پارا راغلۓ وه‬
‫زواۓ ده شهيد يم شهيد يگم به فرار نه يم‬ ‫ايا زه ورور ده عباس علمدار نه يم‬

‫نن ده يزيد نا څه پينځام خليفه جوڑکه وهللا‬ ‫تاسوکم بے ورونڑو ويارونو اوخوريونو وهللا‬
‫صبا به ويايو څه پينځم يار نه خبار نه يم‬ ‫يم بے نوا او ظاليمانو گنهگار نه يم‬

‫دائي نعرکے ربا ۔ چوک مدد گار نه الرم‬ ‫بس زه درويغ او ريختيا بيل کم بيا به څم ال دنيا‬
‫‪271‬‬

‫امر و نهۍ تا يم راغلۓ زه بے کار نه يم‬ ‫چوک دۍ ريختونۍخپال اويو زه وز گار نه يم‬

‫غوا ڑم هللا نا په دنيا کے زه حسين غالم‬ ‫ځان به خه گورو درويغزونۍ خوبه ضدکاؤ ٹول‬
‫ديدار حسين نوۍ نور څه مينادار نه يم‬
‫ِ‬ ‫شکر دے زه څه کاذبانو صف کے شمار نه يم‬

‫گفتار‬

‫اوال سوال دادے څه راکا ليار‬ ‫حسين فرمانکه عمر سعدا‬


‫هند تا به الڑ شم کاوم اقرار‬ ‫په دنيا مڑئيه خانه بربادا‬
‫بل سوال مه دا دے څه اوبه راکا‬ ‫دنيا خوا گه به هم حاصل نکے‬
‫کا بيا په جنگ وے چيرے امادا‬ ‫دا پيشگوئۍ دے ستم ايجادا‬

‫ال هر دوو سوالو عمر انکار‬ ‫نصيحت څه کا څه النڈ اميد شه‬


‫ڈير بے دردۍ سا وکه انکار‬ ‫پالر ده مروان ده السا شهيد شه‬
‫حسين فرمانکه اخيرۍ سوال‬ ‫ده اهلبيتو ديخنۍ به نه کا‬
‫مه دے ده جنگ په بارے بے دادا‬ ‫چوک څه خه واورا وۍ حالل زاده‬

‫سوال دا دے يو يو راڅو ميدان تا‬ ‫دا ليرے نه دے ما به شهيد کے‬


‫تنها ويالڑيم هر پهلوان تا‬ ‫يوا دقيقه به خوشحال يزيد کے‬
‫څه تاريخدان تا مواد ميالؤ شۍ‬ ‫خو راۓ غنم به ده نصيب نشۍ‬
‫اُويا څه څه ده الرے ارادا‬ ‫دا خوش فهمۍ دے ال اب ِن زيادا‬

‫عمر سعد ويل حسين غالمه‬ ‫خير کا ده عقل هوش ده غورزيداۓ دے‬
‫دا سوال قبول که ماال نا کاما‬ ‫ُمهر ده ضالين ده په زڑه ال گيداۓ دے‬
‫خو دا اقرارۍ هم وفا نکه‬ ‫ما يوے خابرے تا غور وکا‬
‫څه حسين قتل کڑو ال تعدادا‬ ‫څه نه ستانيگے ال دۍ فسادا‬

‫څه نمانځونه واجب اُووه دۍ‬ ‫دا ده عربو دستور چاليگۍ‬


‫او تا فخرونه فقط په ايوه دۍ‬ ‫څه درو سوالونو کے يو قبليگۍ‬
‫حسين غالمه څه شپيگ قضادۍ‬ ‫حجت ده پارا کاوم سوالونه‬
‫مسلمانۍ دے دا نام نهادا‬ ‫څه جوڑ تاريخ کم اۓ نامرادا‬

‫رسول ده دولسو نا ويائي تا سو ويايو څالور‬


‫‪272‬‬

‫پس الدۍ خابرو حسين ستون عمر سعد که‬


‫تورا شوا بيرون ده علۍ زوۍ شروع جهاد که‬ ‫څا عمر سعدا را ستاوا اوس پهلوان‬
‫ڈاکۍ که تانونا په يو ساعت هغا بيوان‬ ‫څه اوس جنگ ده تگۍ حسين وکسۍ تاريخدان‬

‫څه عمر سعد دا وليدو څه فوج ختميگۍ‬ ‫څا عمر سعدا زه حسين په زڑه زخمۍ يم‬
‫فوج تاۓ حکم وير که ده حملےجنگ ده گرميگۍ‬ ‫تگۓ ده درو وريځو يک تنها په غريبۍ يم‬
‫شير هم حمله وکا شه لخکر پسے راوان‬ ‫جنگ ده دۍ غريب به اوسکے وکسے په ميدان‬

‫يوه يوه راواتو واال وعده ئي پورا نکا‬ ‫څا عمر سعدا زه حسين يم ده ليدلو‬
‫ٹول لخکر سارائي په يوه تگۍ حمله وکا‬ ‫صبحے نا يم ستڑاۓ جنازو په اسکاولو‬
‫خو زهرا زوۍ بيال ٹول لخکر کڑلو پرشان‬ ‫را وال ما مخ تا په چا ڈير کاوے مان‬

‫تگۍ حسين فوج دے تر ذوالکيفل راساولے‬ ‫څا عمر سعدا زه حسين زواۓ ده علۍ يم‬
‫حال حسين غالمه دے راوۍ دسے ليکهلۓ‬ ‫ننگ مه هيچوک نيشتا جگرخون يحۍ ثانۍ يم‬
‫ده حسين حملے جنگ تاريخونه ُکو حيرن‬ ‫تورے بريد مه وکسا په دۍ حال بيا په چشمان‬

‫وا حسين غالمه خه شعرونه اراسته کا‬ ‫څا عمر سعدا زه حسين يم با ُمراد‬
‫خو درويغ اؤنه ئيه خه تاريخ مطالعه کا‬ ‫بس يو جنگ منظر درتا خايم څه الرے ياد‬
‫دا هڑ بوم وه نکے څه کاوۍ نور شاعران‬ ‫ُکوکے به اوس خپال فوج نا واورے ده آمان‬

‫نوحه‬

‫زه حسين ابن علۍ يم نسب دما واورو‬


‫حسد وه نکو فضيلت دما هللا نا دے‬ ‫يا اهل کوفه و شام لگ دما خطبه واورو‬
‫زه يم رسول نا اوشاميانو رسول ما نا دے‬
‫کا ده چا شک وۍ حديث‬ ‫زه حسين زه حسين ۔ زه حسين ابن علۍ يم نسب دماواورو‬
‫کا ده چا شک وۍ حديث رسول هللا واورو‬
‫وهللا مشرق نا تر مغربا په دۍ روۓ زمين‬
‫ده دۍ حديث گواهان شتا دۍ واورو تاسوکے‬ ‫ماناسوا چوک نيشتا زواۓ ده رسول ماه جبين‬
‫رسول هللا اصحابان شتا دۍ واورو تاسوکے‬ ‫کا ده چا شک وۍ ايا‬
‫څه شه جابر او سهل نا دا حديث بيا واورو‬ ‫کا ده چاشک وۍ ايا۔ مباهله واورو‬

‫نوحه‬ ‫ايا فرضداريم ده تاسو څه رنا الس خلو‬


‫‪273‬‬

‫يا بيا قاتل يم َد چا څه رنا قصاص خلو‬ ‫ذيد بن ارقم صحابۍ دے خو کا حق وۍ قبول‬
‫نو بيا مه ويژنو ولے ۔ څه يم بے گناه واورو‬ ‫دا اصحاب راغلو رسول زوۍ قتل واتا واورو‬

‫هم ال قرآن کاؤ انکار هم اياتونه لويلو‬ ‫تاسو نا څه گيال دے څه ما ده نيکه اصحابان‬
‫هم مه اوبه بند کے پمو هم مه درودنه لويلو‬ ‫راغلو دما قتل ده پارا کربال په بيوان‬
‫څورا بدبخت يو ُمويُو ۔آل مصطفۍ واورو‬ ‫هم دا به وکسو کور به کۍ تاال واورو‬

‫څه منگهڑت ده رسول آل باندے مرثيےجوڑاوے‬ ‫زه ده رسول هللا علۍ او فاطمه زواۓ يم‬
‫حسين غالمه ته هم غا ئيه خو بهانے جوڑاوے‬ ‫وياره ده جعفر طيار ده خديجه زواۓ يم‬
‫اخير به حق او باطل کيگې فيصله واورو‬ ‫نو بيا په تاسو دما خون حالل که چا واورو‬

‫بيان‬

‫ده حسين څه هيڅ حجتۍ قبول نه که‬ ‫ده رسول څه په اوگو وه لوبيدلۓ‬
‫ال دا څه په سجدے دے ا ڑاولۓ‬ ‫جبرائيل څه وه په فخر زانگاولۓ‬

‫په سجدے کے څه گوهر ال تن جدا شه‬ ‫سجدے حال کے په رسول هللا څه سور شه‬
‫په هغ وخت وينو باران دے واريدلۓ‬ ‫خداۓ وه دۍ تا عبادت وداراولۓ‬

‫شمر الس کے مرغلله کا اوچاتا‬ ‫نن هغا حسين ده کربال په ريگو‬


‫سارنا غا گ دے ده عباس عباس راغلۓ‬ ‫خپل امت دے ذوالجناح نا غورزاولۓ‬

‫دسے ليکهۍ شمر سار پريخله ال خوفه‬ ‫هاۓ دنيا دارۍ پتا بے حد افسوس دے‬
‫رانگۍ زيڑ شه شمر ڈير وه رپيدلۓ‬ ‫په انسان ده څه شيطان دے پرزاولۓ‬

‫خو انعام اللچ وه سار شمر اوچات که‬ ‫ده زهرا په زوۍ ده تورو گوزر کيگۍ‬
‫دۍ گير کالۍ برا گ ابليس دے شرماولۓ‬ ‫هم دے غشيو گويا غويگے کے نيوالۓ‬

‫دا بيان څه عبث نه دے عقلمندا‬ ‫څه قوت ده پارا توئي پاتے نشه‬
‫څه تاريخ نا دے حسين غالم ليکهلۓ‬ ‫مرغللے واتاۓ شمر وه راغلۓ‬

‫ابن سعيد ناتپوس وکو دے اصحاب رسول‬


‫‪274‬‬

‫شمر نعريکے هيڅه بد تانا‬ ‫حسين فرمانکه ممدوح هللا دے‬


‫ما ليدۍ نه دۍ وا حسين جانه‬ ‫پرےپرے په تورو بدان دما دے‬
‫خو يزيد حکم دے سے کڑاۓ‬ ‫تيغ څه دما په حلقوم چيگدے‬
‫دتا په قتل انعام وعده دے‬ ‫اُويا څه چوک ئيه څه ده ناما دے‬

‫حسين فرمانکه تاتا انعام خه دے‬ ‫شمر نعريکے خه ده پوهيگم‬


‫کا شفاعت ده رسول دوام خه دے‬ ‫ذۍ جوشن زواۓ يم شمر ناميگم‬
‫څو به ژمداۓ وے لگ غور وکا‬ ‫تا قتالولو نا ڈير واپس شو‬
‫پاتۍ کيدونۍ اخير دنيا دے‬ ‫داغا کار مانا سوا ده چادے‬

‫شمر نعريکے بس دا کالم ڈير دے‬ ‫حسين فرمانکه ځکا گويا شوم‬
‫شفاعت قرض دے ما تا انعام ڈير دے‬ ‫اخيرۍ وخت دے التا ا گاه شوم‬
‫محشر په وريځے به بيا ليدل شۍ‬ ‫ته ده ما پيژانے څه زه چوک يم‬
‫اوس کے ظاهرا ماتا فائده دے‬ ‫کا بے پُرسان ده خستۍ ذمه دے‬

‫حسين فرمانکه خا خداۓ ده پارا‬ ‫شمر نعريکے خه يم خبار‬


‫لگا اُونا کا سينه بدکارا‬ ‫څه نماسيۓ ئيه ده پيغمبر‬
‫څه زه ده وکسم دامه ارزو دے‬ ‫ده زهرا زواۓ ئيه حسين ناميگے‬
‫نيکه راکڑۍ يوا نيشانه دے‬ ‫شواۓ قرآن کے ذکر دتا دے‬

‫سگ ابلق څه سينه اونا کا‬ ‫حسين فرمانکه څه خه خبار ئيه‬


‫حسين مظلوم ده تکبير نعرا کا‬ ‫بيا مه په قتل ويلے تيار ئيه‬
‫حسين غالمه برا گ اخير برا گ وۍ‬ ‫څه بد مه تاسو سارا دۍ کڑۍ‬
‫حديث ده خکولۍ رسول ريختيا دے‬ ‫څه ما ده قتل ده اراده دے‬

‫نوحه‬
‫بلۍ دا کاول فرمان۔ څه ويخته بئۍ په سينے وۍ‬
‫بس ثابت ده سپۍ په شان دابئۍناخکےنيخانےوۍ‬ ‫شمرا ماواتا خايلۍ۔ خپل نيکه رسول هللا دۍ‬
‫ما نيکه غا حديثونه ٹول پتا باندے پورا دۍ‬ ‫ماغاناخکے دۍ ليدلۍ۔ په وهللا وا ڑا ريختيا دۍ‬

‫بل دے دا څه تازه گيرا۔ده دے کاال اۓ لعينه‬ ‫ما نيکه رسول هللا نا ۔ اوريدلۓ دے داغا گ‬
‫ڈير نجس ئيه ال خنزيرا۔زه خايم خابرا سپينا‬ ‫څه قاتل وا حسين جانه ۔ به دتا وۍ زويا برا گ‬
‫زه ده گورم تا خويونه۔ څه هروا ڑا ناراو دۍ‬ ‫همغا سپين ده برص داغونه۔ په بدن باندے دتادۍ‬
‫گفتار‬ ‫څه ما وا ڑاوے سجدے تا۔ويلے نه الرم قوت‬
‫‪275‬‬

‫څه هللا لوۓ آسرےتا۔ وکم شکر عبادت‬ ‫دۍ خنجرسابه اوس گورے۔څه جارۍکم درنا وينا‬
‫پرےبه څٹ نا شۍ گلونه۔ داتقدير کے نويشته دۍ‬ ‫تا ليدل ظلمونه ۔ دا کارونه ٹول دما دۍ‬

‫څه سجده کال ادا شوا۔ده حسين ده راز او نياز‬ ‫ده رسول په بوسه گاهۍ۔ کال چيخللو خنجر‬
‫مرغلال بيا جدا شوا۔ شوا هر وا ڑونا ممتاز‬ ‫نو تاريخ کے دسے ويائي۔ خنجر نه کاول اثر‬
‫ده حسين غالم بيتونه۔ الکتابو ترجمه دۍ‬ ‫حسين وکو فريادونه۔ دما هر څه ده موال دۍ‬

‫حسين ويلو کاوے مڑۍ۔ ته په حکم ته يزيد‬


‫ماسودا دے رب ساکڑۍ۔ داخنجرنه کاوۍ بريد‬
‫ده سجدے الرم شرطونه۔ خواهشونه مه همدادۍ‬

‫نوحۀ‬
‫رنا څنگ کا خنجر پاراتلۓ نشم‬
‫په سجدے ده شکر اواختلۓ نشم‬ ‫رنا څنگ کا خنجر گوراظاليما‬
‫ما به وا ڑاوے زر گورا ظاليما‬ ‫يم ده زهرا پسر گورا ظاليما‬

‫رنا څنگ کا خنجر ما نيکه دے موجود‬ ‫رنا څنگ کا خنجر څه کاوے ظاليما‬
‫ته په دۍ شا خبر دا خوارۍ دے بے سود‬ ‫امام نکۍ سفر بے سجدے ظاليما‬
‫پرے به نکۍ گوهر گورا ظاليما‬ ‫په رضا ده دلبر گورا ظاليما‬

‫رنا څنگ کا خنجر څومه وانه ڑاوے‬ ‫رنا څنگ کا خنجر تل بے دادا به وے‬
‫آسک به نه کے دا سار بے اخيرۍ سجدے‬ ‫زور ده دے بے اثر نامرادا به وے‬
‫زير به شۍ بيا زبر گورا ظاليما‬ ‫ده رسول يم جگر گورا ظاليما‬

‫رنا څنگ کا خنجر څه ذبح شۍ ادا‬ ‫رنا څنگ کا خنجر زنکدان دے دما‬
‫کال زوۍ ده حيدر دا سجده شۍ ادا‬ ‫تگۓ ڈير يم مگر يو ارمان دے دما‬
‫دے سجدے دا قدر گورا ظاليما‬ ‫يوا سجده خاک بسر گورا ظاليما‬

‫کال څنگ شه خنجر واوختا عمامه‬ ‫رنا څنگ کا خنجر يم غريب بے نوا‬
‫موال ويل بے خطر وا حسين غالمه‬ ‫کورمه شه دربدر بے خطا بے گناه‬
‫دے هللاُ اکبر گورا ظاليما‬ ‫مابه گورۍ خواهر گورا ظاليما‬

‫شمر ويلو ما ده زورے۔رتا او ده ويلو سپۍ نا‬


‫‪276‬‬

‫ده شودو زوۍ په وينوئي مخ که حنا‬ ‫وهللا تشنه شه په بيوان شهيد‬


‫کال شه تگۓ اصغر جان شهيد‬ ‫ده رسول زواۓ که مسلمان شهيد‬

‫څه اکبر غا گ وکه ادريکنۍ بابا‬ ‫په کانڑيو او په غشيو تورو نيزو‬
‫ځکا خو شه پارا گريوان شهيد‬ ‫ده زهرا زواۓ که وچ لبان شهيد‬

‫قاسيمۍ راو ڑلو عبے کے په دوش‬ ‫ده يزيد حکم ابن ذياد په ايما‬
‫څه شه اسيانو په گزران شهيد‬ ‫حسين که شمر بے ايمان شهيد‬

‫مليائي وه نيوال په دوا ڑو السو‬ ‫شهادت سعادت دے خودے ارمان‬


‫څه په فرات سه پهلوان شهيد‬ ‫څه مسافر شه بے وطن شهيد‬

‫څه تنها پاتے شه په کربال کے‬ ‫بيال نه وه حرم سا کربال کے‬


‫فريادۍ وکه شوم مهمان شهيد‬ ‫شاميانو که بيريان بيريان شهيد‬

‫رسول حرم السونه وتا ڑل شو‬ ‫ده خوائيندو غم کے جگر خون شه شهيد‬
‫څه شولو شاه شهيدان شهيد‬ ‫شه ده بنديانو په ارمان شهيد‬

‫کا حسين دين مدد کے نوے شهيد‬ ‫په کربال يو حسين نه وه وهللا‬
‫وه به هللا باندے ايمان شهيد‬ ‫شه ده رسول وا ڑا خاندان شهيد‬

‫حسين غالمه زخمۍ او په سجدے‬ ‫زامنو ورونڑو او ويارونو غم کے‬


‫شاميانو السه شه قرآن شهيد‬ ‫رنگين په وينو شه گريان شهيد‬

‫گفتار‬

‫ذوالجناح امر درست ده موال که‬ ‫حسين فرمانکه ده زخمو زور دے‬
‫حسين ځان په ريگو تکيه که‬ ‫رود مه ده وينو په ستر گو خور دے‬
‫بيائۍ سار اوچات ده خيمو په خوا که‬ ‫ذوالجناح ورو ورو مه وشا ُکوزکا‬
‫ذوالجناح پوهے شو غمۍ ده کور دے‬ ‫نور ناستے ماتا بس په ذين اور دے‬

‫نوحه‬ ‫ذوالجناح راغۓ بيا په ميدان‬


‫‪277‬‬

‫ديخنه ئي څنگ کو ال حسين جان‬ ‫الڑ په خيموئي قيصه خوارا کا‬


‫دا بئۍ منشا وا څه حسين وکسم‬ ‫گير چاپير پرخۍ حرم خيمونا‬
‫اُو به يم داغا حکم ده خور دے‬ ‫ال غما حال ده ذوالجناح نور دے‬

‫خو څه نژدے شه آقا تانے تا‬ ‫بۍ بۍ نظر څه په ذوالجناح شه‬


‫فکرۍ وکه وينو سجدے تا‬ ‫گريوان ده گرانے بۍ بۍ پاره شه‬
‫بے سار تنائۍ څه وليدال‬ ‫اشارئي وکا ذوالجناح راشه‬
‫ذوالجناح خيال که ژمدون پيغور دے‬ ‫کوم ځاۓ کے پروت مه ده ستر گو تور دے‬

‫تا څه حسين نا خستۍ وعده وا‬ ‫مو پهرا پريگدا زينب زنده دے‬
‫سوارۍ ده حشر ده سار سودا وا‬ ‫خبار ئيه لور ده مشکل کشا دے‬
‫بل چا سوارۍ ده په ذين حرام شا‬ ‫خو ده ميدان په لورۍ راسيگا‬
‫څه پروت په خاورو تا ده ذين سور دے‬ ‫ديخنو کے گير مه بےنوا ورور دے‬

‫حسين غالمه پويرۍ نکے‬ ‫يم ساتردارا باهر ده واتۓ نشم‬


‫ذوالجناح اوايل سار په زمکے‬ ‫په جنازے ده ورور راسيداۓ نشم‬
‫ځانۍ قربان که مظلوم امام نا‬ ‫بيکاسه ورور مه بيال پرے نگدے‬
‫وفا باقۍ دے نور ژمدون پور دے‬ ‫ده اُمتيانو ده ظلم زور دے‬

‫نوحه‬

‫زر ويرشا ورور نامه ديخنه ليرے کا‬


‫يو ساعت مه اور ال سوۍ زڑه ليرے کا‬ ‫پريگدا د مو خيمو پهرا ذوالجناح‬
‫يو دے پيدل بل شه تنها ذوالجناح‬ ‫ځان ده ميدان تا راسا وا ذوالجناح‬

‫ورور مه چوک نيشتا بے نوا پاتے دے‬ ‫دا خالۍ ذين ده ورور ليدلۓ نشم‬
‫زخمۍ په ريگو ده صحرا پاتے دے‬ ‫ده پردے خيال دے باهر واتلے نشم‬
‫نشۍ پامال الال تنا ذوالجناح‬ ‫ورور مه ديخنونا باچاوا ذوالجناح‬

‫څه زنکدان په بلتانه تيريگۍ‬ ‫خيمو کے شتا دے يا زينب او کلثوم‬


‫آرے آرے نايا په زڑه تيريگۍ‬ ‫حرمت ده مو دے په کوفيانو معلوم‬
‫زنکدان گران دے بے نوا ذوالجناح‬ ‫مو په لور فکر ماکاوا ذوالجناح‬

‫ذوالجناح ٹنڈ ا په وينو سرا کا‬ ‫حسين غالمه ذوالجناح په ميدان‬


‫‪278‬‬

‫راغۓ خو تير وه سلطانۍ زنکدان‬ ‫زنکدان وخت کے کا چوک وۍ ذوالجناح‬


‫سار اوايل ځان که فدا ذوالجناح‬ ‫زڑه بۍ وۍ نزاع کے ڈا ڈا ذوالجناح‬

‫گفتار‬

‫څه خلق شو ورايا ذوالجناح ستون شه‬ ‫عمر سعد نعريکے حسين لويدلۓ دے‬
‫ده حسين الش تا بيا سرنگون شه‬ ‫آس بے شاهسوارا وداريدلۓ دے‬
‫جبينۍ سور ده حسين په خون شه‬ ‫زر دا آس ما په حضور کے پيش کو‬
‫خيمو په لور بيا را گرزيدلۓ دے‬ ‫ڈير ده کمال په حد راسيدلۓ دے‬

‫خو په دۍ حال کے څه وا گۓ پرے وے‬ ‫سپاهيان شو آس په لورۍ نز گير‬


‫سترگو ناۓ اوخيو شروع ويالے وے‬ ‫خوف ذوالجناح تا شه دامنگير‬
‫ده ذين وازرےپه انڈ کا گے وے‬ ‫بيا حمله وکا آس ده شبير‬
‫غا گۍ بۍ بۍ ده غم آوريدلۓ دے‬ ‫په منتخب کے دا حال ليکهلۓ دے‬

‫حسين غالمه ڈير په قرارا‬ ‫چوکۍ په غاخو ذين نا گزار کو‬


‫قلم اوچات کا الدۍ گفتار‬ ‫چوکۍ سمبونو الندے پامال کو‬
‫نور حال مرثيے په دُهن کا تيار‬ ‫يزيد سپاهيانۍ ٹول تار په تار کو‬
‫سينه زنۍ تا ده الس نيولۓ دے‬ ‫دا حال ٹول عمر سعد ليدلۓ دے‬

‫حسين غالمه تاريخ خو دا دے‬ ‫ذوالجناح مڑه کو څالويخت کسان‬


‫زينب سا شمر ناستۓ ُکجا دے‬ ‫څه خو سپاهيان وو څه سرداران‬
‫کا ورور تانے تا زينب واۓ ال ڑا‬ ‫عمر سعد شه بے حد حيران‬
‫آس خبار ويلے بيا راساولۓ دے‬ ‫څه څرنگ آس په جالل راغلۓ دے‬

‫اوازۍ وکه آس نا شو څنگ‬


‫کاولۓ نه شو دۍ آس سا جنگ‬
‫ال ورايا گورو حسين په ننگ‬
‫څه دا آس څه کۍ تنگۍ شليدلۓ دے‬
‫نوحه‬

‫وا گۓ پرے په شمشير۔ ذينۍ په خۍ النگ دے‬


‫واراوۍ اوخيو باهير۔ ٹنڈا ئي په وينورنگ دے‬ ‫غمجان ذولجناح رنگ پرےپرے شالونه‬
‫اوچات اواز کے ده کاوۍ غا گونه‬ ‫خيمو تا راغۓ ڈير په فريادونه‬
‫ورور مه څه ستر گے اسکاوۍ ذوالجناح‬ ‫ذوالجناح پخو کے بۍبې ۔ سکينه ولويدال‬
‫‪279‬‬

‫څه په دۍ حال شهزادۍ۔ ذوالجناح وليدال‬ ‫بابا مه راغۓ کسے ۔ ما ديدان غرض دے‬
‫په زمکۓ چيخلو ورو خپل زنگانونه‬ ‫وا ترورے زه څم اوس په ديدانونه‬

‫ماتم کيده ذوالجناح۔ واپس شه بيا ميدان تا‬ ‫خبار به اوس درپارا ۔ راوڑم ده خکولۍ بابا‬
‫حسين پراتاوا تنا۔ گوهرۍ تله په سنان‬ ‫رابه شم خپل پالر سارا۔ بيا ترورے په خيمگاه‬
‫خپل سار اوايل آس بيا په فرشونه‬ ‫څم مخ تاۓ ويرم زه په سالمونه‬

‫تاريخ ليکهلۍ ده آس۔ وفادارۍ قيصے دۍ‬ ‫څه ذوالجناح وليده۔ سکينه بے چيختنا‬
‫حسين غالم دے احساس۔ جارۍ رسول وينے دۍ‬ ‫دسے فريادۍ وکه ۔ يتيما شوا غمجنا‬
‫حيوان نا بدتر وو يزيد فوجونه‬ ‫بۍ بيانو راشو زر په ماتمونه‬

‫ده سکينه غاگ سارا۔ شور او شيوان شه شروع‬


‫بې بيانو گريوان پارا۔ اوخيو باران شه شروع‬
‫چاپير ميمون نا شروع شو ويرونه‬

‫نوحه‬

‫چا څه واس راسيگۍ دۍ دما ده مر گ تدبير کے‬


‫نه کاوۍ صرفه پما يم فوج هما گير کے‬ ‫په ذين گرانا سهارا شوا يا هللا‬
‫اوس مه ذين نا الوداع شوا يا هللا‬ ‫زخمۍ زخمۍ مه تنا شوا يا هللا‬

‫خوائيندے مه پتا سپارلۍ دۍ اوس الوداع کاوم‬ ‫گورا خپل رسول نماسۓ رنگ په خپلو وينو کے‬
‫وينو په جانماز به زه خوا گا سجده دتا کاوم‬ ‫خپل امت دالسه کربال عجب ظلمونو کے‬
‫خور مه پاتے بے نوا شوا يا هللا‬ ‫تندو نا مه اور سينه شوا يا هللا‬

‫لويلۍ کليمه دتا او ماده نيکه په زبان‬ ‫تا په رضا زه رضا يم غشيو بارانونو کے‬
‫بيا مه هم ذبح کاوۍ يا رب با حال زنکدان‬ ‫ته مه اضافه وکے يا رب فقط صبرونو کے‬
‫رد مه هر التجا شوا يا هللا‬ ‫ورنه ظلم انتها شوا يا هللا‬

‫رنگ ده اسمان سورشه په زمين لرزه طارۍ شوال‬ ‫زه حسين ابن علۍ يم بے گناه يم ئيه گواه‬
‫هاۓ حسين غالمه په ژاڑا بۍبۍ شوال‬ ‫بےنوا کم ظاليمانو خو نه کاوم بد دُعا‬
‫کربال کرب و بال شوا يا هللا‬ ‫فيصله مه بس پتا شوا يا هللا‬

‫سکينه ويلو دسے ۔ دا ذوالجناح اواز دے‬


‫‪280‬‬

‫مرحباوۍ اوس بئۍ چوک په کليمے غالط نشۍ‬


‫څيرے کا نقاب ال شمر پٹۍ حقيقت نشۍ‬
‫کلمه زبانونو کے ۔ خنجر آستينونو کے‬ ‫حق حمايتونوکے ۔ پروت ئيه خپلو وينو کے‬
‫حسينه ورورا ۔ حسينه ورورا‬ ‫حسينه ورورا ۔ حسين ورورا‬

‫غا گ مه وکه ته ده گورے وا عمر سعدا‬ ‫ما غريبا ورورا ظاليمانو ځوراولۓ ئيه‬
‫زواۓ ده رسول ذبح کيگۍ واۓ وۍ نامرادا‬ ‫تلے زينببيا نا مه خوا گا ورورا ليدلۓ ئيه‬
‫خوترس نه وه زڑونوکے۔گوتے وے غاخونوکے‬ ‫غشيو بارنونو کے ۔ تورو گوزارونو کے‬
‫حسينه ورورا ۔ حسينه ورورا‬ ‫حسينه ورورا ۔ حسينه ورورا‬

‫فرق ده که عيان ده منافق او مومنانو‬ ‫ته څه ذوالجناح نا شوے جدا گوزرو زور وه‬
‫کا بيا پٹا وۍ چوک دا ستم ده ظاليمانو‬ ‫غسے وخت کے تا کڑاۓ اواز عباس په لور وه‬
‫زه به غم غا گونو کے۔ ويايم بازارونوکے‬ ‫درد ده وه غا گونو کے ۔ شور شه اسمانونو کے‬
‫حسينه ورورا ۔ حسينه ورورا‬ ‫حسينه ورورا ۔ حسينه ورورا‬

‫ويل حسين غالمه بۍ بۍ هلے به محسوس کے‬ ‫تا ذبح کاولو تا يو نصرانۍ راغلۓ وه‬
‫سار سا دتا ورورا څه څم بندۍ جلوس کے‬ ‫غير مذهب وه خو دتا ليدو سا ژا ڑيدلۓ وه‬
‫زه ده فريادونوکے۔ ته تالوتونو کے‬ ‫څورا پُر اثر ئيه ته ۔ لعل ده پيغمبر ئيه ته‬
‫حسينه ورورا ۔ حسينه ورورا‬ ‫حسينه ورورا ۔ حسينه ورورا‬

‫نوحه‬

‫يوبےنوا ۔ په بديا ۔ شولم خدايا پاکا‬


‫بل مه تنا۔ بے گناه ۔ شواال غشيو ڈاکا‬ ‫يا هللا زه تندا په جهان تيراوم‬
‫بل تندو زور ۔ مثل اور ۔ په زبان تيراوم‬ ‫تشنه لبان ۔ ده ارمان ۔ زنکدان تيراوم‬

‫پروت په گرمۍ۔ دۍ سلگۍ ۔ اسکيدلۓ نشم‬ ‫زه غا حسين ۔ يم بے چين ۔ پروت يم کربال کے‬
‫وخت آخيرۍ ۔ يم زخمۍ ۔ باچيدلۓ نشم‬ ‫څه گران نبۍ۔ دلجوئۍ ۔ ذلفے الس کے راکے‬
‫بيا هم گوزر ۔ ده لخکر ۔ زه نيم جان تيراوم‬ ‫نن ده ژمدون۔ وخت پُر خون۔ په بيوان تيراوم‬

‫دا ظلم کار ۔ مه قرار ۔ مر گ تانه پرۍ گدۍ‬ ‫ماده حجت ۔ مناجات ۔ کڑۍ ُوو اوبوتا‬
‫وکسا څه هار ۔ حلق په سار ۔ مه ديخنه چيگدۍ‬ ‫نيکه امت ۔ مه اوچات ۔ شه ذبح کيدوتا‬
‫او زه ده يوے۔ يوےسجدے۔ ڈير ارمان تيراوم‬ ‫پروت يم بے وير۔ خو تفسير۔ ده قرآن تيراوم‬
‫نوحه‬ ‫دے رب مختار۔ ال مخ هار۔ هار ترغا ڑه نشۍ‬
‫‪281‬‬

‫څو سجده دار ۔ ال اغيار ۔ په څٹ واڑا نشۍ‬ ‫دسوال دے رب ۔ څه سبب۔ ده سجدے کے پيدا‬
‫هاۓ دا بيان ۔ ده ارمان ۔ تر چشمان تيراوم‬ ‫نگاه باتُو ۔ دا ارزو ۔ يا سبحان تيراوم‬

‫حال ده امام ۔ طشت از بام ۔ تيراولۓ نشۍ‬ ‫دا مائيه ناز ۔ جانماز ۔ ده سرو وينو هللا‬
‫حسين غالم ۔ هم کالم ۔ پٹاولۓ نشۍ‬ ‫سجده ده راز ۔ په اعجاز۔ کے ده مينو هللا‬
‫ځکا بيريان ۔ دا بيان ۔ نيم پنهان تيراوم‬ ‫وامه ڑاوے ۔ په سجدے ۔ دتا شان تيراوم‬

‫دهن ‪ :‬راشا خورے وکسا دا اکبر دے کانا‬


‫نوحه‬

‫ماتم په جامو راشو نن وريځ َد لسم دے‬


‫داشان و شوکت پريدو۔ دا زيب و زينت پريدو‬

‫غازۍ عباس السونه التن دوا ڑا جدا شو‬ ‫غمجن وۍ نن وريځے ارواح ده مومنانو‬
‫اکبر او قاسم دوا ڑا فدا ال شاهنشاه شو‬ ‫محنت به نن فنا وه هزار ده نبيانو‬
‫بۍ بيانو کاول وير ۔ حسين دے بے وزير‬ ‫اسالم په زلزل وه ۔ خونۍ جاۓ مقتل وه‬
‫څه سور په ذوالجناح شه ۔ غا وريځ ده لسم دے‬ ‫زهرا چمن تاال شه ۔ غا وريځ ده لسم دے‬

‫مظلوم څه ميدان کے اواز وکۍ داسے‬ ‫احسان ده زهرا دے۔ احسان ده موالدے‬
‫امداد مه چوک نيشتا بيکس يما دۍ پاسے‬ ‫حق ده مسلمانانو ۔ اسالم کا نن زنده دے‬
‫فۍالحال يوے خيمےکے۔ ماشوم گهوارے کے‬ ‫اسالم وه تشنه حال ۔ حسين تشنه آل‬
‫بے چين په ژا ڑا شه ۔ غا وريځ ده لسم دے‬ ‫شهيد په نينوا شه ۔ غا وريځ ده لسم دے‬

‫حسين مثل قرآن اصغر راو ڑه ميدان تا‬ ‫څه صبح ده لسم شوا۔ بيوان کربال کے‬
‫فرزند شا ِه مردان ۔ گردن وير که پيکان تا‬ ‫عشره ده محرم شوا۔ بيوان کربال کے‬
‫اصغر وينے خوارے شوے۔ اسمان نعرے شوے‬ ‫په کربال بيوان ۔ اکبر وکه اذان‬
‫شهيد شهزاده شه ۔ غا وريځ ده لسم دے‬ ‫وير گاڈ په خيمگاه شه۔ غا وريځ ده لسم دے‬

‫افسوس حسين غالمه زخمۍ تشنه لبان‬ ‫خيمونا را باهر ش ُو ۔ وا ڑو ژا ڑلۓ اوخۍ‬
‫جدا ال ذوالجناح شه زهرا ما ِه تبان‬ ‫هر چاپه الس نيولۍ وو وچ ده اوبو لوخۍ‬
‫امام عالۍ مقام ۔ محافظ اسالم‬ ‫ده العطش نعروسا ۔ اوبو اوبو سورو سا‬
‫په ريگو څه تکيه شه ۔ غا وريځ ده لسم دے‬ ‫قيامت الم برپا شه ۔ غا وريځ ده لسم دے‬

‫روح مه بر لب۔ ده مطلب ۔ څه اسرے کے پيدا‬


‫‪282‬‬

‫کا چوک ده نيشتا تن او تنها ئيه‬ ‫آواز مه واورا ارض و سما موال‬
‫زه به غويگ ديرکم دما موال ئيه‬ ‫ده ذوالفقار او ده ذوالجناح موال‬
‫ذوالجناح پريگدا دما ولما ئيه‬ ‫په کوم دستور کے ده مظلومۍ ئيه‬
‫زه کربال يم ده کربال موال‬ ‫وکسا لرزيگۍ ده عرش هللا موال‬

‫آواز مه واورا ده کربال زمکا يم‬ ‫يو زر انه ساوا او پنځوس‬


‫ديدان ده غوا ڑم گويانا ځکا يم‬ ‫ده کو زخمونه نن جسم بوس‬
‫راشا دما په سينے سجده کا‬ ‫زه کربال يم وشوا پرۍ گدا‬
‫ال ظاليمانو کا ځان جدا موال‬ ‫کنۍ به شق کم خپال سينه موال‬

‫ما باندے پروت دے وکسا اکبر‬ ‫صبريداۓ نشم پتا شيدا شوم‬
‫بل ده بے السو وکسا توغدار‬ ‫زه تاال غما ورتا ورتا شوم‬
‫بل مه دے غويگے کے پروت اصغر‬ ‫نور امتحان ده پما دشوار دے‬
‫بس انتظار دے وشوا د تا موال‬ ‫وينے ده اورۍ قطره قطره موال‬

‫حسين غالمه شاه ال ذين بُود شه‬ ‫وينو نا بوئيں ده رسول هللا راڅۍ‬
‫قيامۍ زمکے په مخ نمود شه‬ ‫غا گ ال هر ساسکۍ زهرا زهرا راڅۍ‬
‫ورو په رکوع شه بيا په سجود شه‬ ‫حسين حسين ده دسےنعرا رڅۍ‬
‫تن نا بلند شه بيا په هوا موال‬ ‫لکا فرياد وۍ ده مورزهرا موال‬

‫ده جنگيدلو دا کوم دستور دے‬


‫زغره ده نيشتا بدان ده چور دے‬
‫حسينه تورا ده الس نا دور دے‬
‫غشيو تا ميم ئيه گريوان پارا موال‬

‫نوحه‬

‫نورانۍ تن نا ده سرو وينو تجلۍ خيجۍ‬ ‫ال ذوالجناح وشوا راکوز شا دلرباء راشا‬
‫زه به ده څاپ کم نن پما وکا سجدا راشا‬ ‫زه کربال به غويگا ديرکم اوس پما راشا‬

‫په يوه او بل النگ ده آوڑے ده زهرا زويا‬ ‫دا زمانه کاتا په قدر پوهيدلۓ موال‬
‫همدسے ورو غوندے په انڈ ال ذوالجناح راشا‬ ‫غشۍ به نه ُوو تا په تن الدۍ دُنيا راشا‬

‫گفتار‬ ‫کا ساترمنے ال حيا درتا راتللۓ نشۍ‬


‫‪283‬‬

‫زه به ده غويگے کے رواخلم جنازه راشا‬ ‫دا ڑانگ بدان به غارغاڑۍ کم زه دتا راشا‬

‫حسين غالمه نکرائين څه په پرسان راشۍ‬ ‫فيض رسان ئيه اۓ حسينه زه ارزو الرم‬
‫دۍ وخت کے اُويا وا شهيد کربال راشا‬ ‫راشا څه خاک مه شۍ موال خاک شفا راشا‬

‫کا ده گوهر قدر جانانا په دنيا نوۍ‬


‫زه به صدف شم ته گوهر ئيه ده هللا راشا‬
‫نوحه‬

‫ده زهرا زواۓ يم لگ مه تن‬


‫زه بے وطن يم طرفدار نه الرم‬ ‫تن زخمۍ زخمۍ ونيسا‬
‫جال وطن يم مدد گار نه الرم‬
‫په پريواتو يم اوس مه ته‬ ‫په زمکے راغلم اوس مه ته‬
‫ته وا غريبۍ ونيسا‬ ‫ته وا بيکسۍ ونيسا‬

‫کربال زمکے گور کفن نه الرم‬ ‫زواۓ ده زهرا او ده علۍ يم‬


‫هيچوک په وخت ده زنکدان نه الرم‬ ‫درو وريځو تگۓ يم زخمۍ يم‬
‫څه سار مه اسک شۍ تن مه ته‬ ‫اخيرۍ وخت دے پمو سيورا‬
‫ته په تسلۍ ونيسا‬ ‫سيورا وا گرمۍ ونيسا‬

‫پرهار ده جبين مه سور الوان دے‬ ‫يم بے آسرے تکيه په څه شم‬


‫ورستۍ سجده مه ڈير ارمان دے‬ ‫ايساريدلۓ په ذين نه شم‬
‫کربال زمکے ٹينگ مه زخم‬ ‫ال ذين کوزيگم لگ مه ورو‬
‫زخم ده تاندۍ ونيسا‬ ‫ورو وا مظلومۍ ونيسا‬

‫حسين غالمه وشوا نور‬ ‫ال غشيو پور مه ٹول بدان دے‬
‫مخکے نشتر دۍ نيشتا زور‬ ‫پما تياره وا ڑا جهان دے‬
‫په اوخيو تر المن موال‬ ‫وشوا ما کوز کا ذوالجناح‬
‫موال تا ده زارۍ ونيسا‬ ‫جناح ذين مه خالۍ ونيسا‬

‫نوحه‬
‫دے وريځ ده عاشور ده محرم‬
‫په کور ده رسول جوڑ دے ماتم‬ ‫بر ظلم يزيد هاۓ واويال‬
‫حرم دے شوريد هاۓ واويال‬ ‫بر خون شهيد هاۓ واويال‬
‫ڈيرا گرمۍ دے تشنائۍ دے وشوا ذين پريگدا‬ ‫تقسيم ده قاسم خائيسته بدان‬
‫‪284‬‬

‫را ٹول کو حسين رنگ ال ميدان‬ ‫اوجا ڑ که يزيد ژا ڑا ژا ڑا کے‬


‫لعل و مرواريد هاۓ واويال‬ ‫فرياد نه شنيد هاۓ واويال‬

‫السونه راغلو مشک سارا جار‬ ‫اوبه ورباندے بند کے شاميانو‬


‫ده تگۍ بۍ بۍ تره علمدار‬ ‫ُوو فريادونه ده ماشومانو‬
‫بس النڈ شه اميد هاۓ واويال‬ ‫بر اتش شديد هاۓ واويال‬

‫حسين غالمه فخر خليل‬ ‫په سوال ده اوبو ده يوه ماشوم‬


‫اخير شه ذبح صبر جميل‬ ‫ظالم حرمله په وچ حلقوم‬
‫بر ستم رسيد هاۓ واويال‬ ‫پيکان مے کشيد هاۓ واويال‬

‫تصوير ده رسول هاۓ علۍ اکبر‬


‫نظير ده رسول هاۓ علۍ اکبر‬
‫بر زخم خورشيد هاۓ واويال‬

‫نوحه‬

‫رسول شبيهه چيتا ده غشيو باران‬ ‫دين ده هللا ده ختميدو چيتا وه‬
‫دا زلمۓ تورو ده نيزو چيتا وه‬ ‫کربال حال ده پٹيدو چيتا وه‬

‫فرات نا ستون څه کۍ غازۍ علمدار‬ ‫رسول نا پس څه جانشين شه کال‬


‫دورا طاقت ده دين ديخنو چيتاوه‬ ‫اُحد و حنين په معرکو چيتا وه‬

‫علۍ ۔ حسن ۔حسين نا واخلۍ بيعت‬ ‫تخت شه ده چا غم شه َد چا په نصيب‬


‫دا همت ده حرام خوارو چيتا وه‬ ‫خواهش ده غمو آخستو چيتاوه‬

‫ليکهۍ څه بيا علۍ بيعت وکڑلو‬ ‫غمو بدال کے خداۓ رضا آخستل‬
‫دا ده حسين په کارنامو چيتاوه‬ ‫بے حسين بل ده دۍ سودو چيتاوه‬

‫بس دا کاذب راوۍ حسين که عيان‬ ‫حسين اصحابو کروبۍ کڑو حيران‬
‫ورنه حاجت ده غو خطبو چيتاوه‬ ‫دسے معيار ده يارانو چيتا وه‬

‫ڈاک کور ده زهرا په کربال کے‬ ‫اوخۍ څه راغلے ستاناولو پارا‬


‫‪285‬‬

‫طاقت ده ستر گو په بانڑو چيتاوه‬ ‫دسے نصيب ده غو اوبو چيتاوه‬

‫حسين غالمه عارفان څه نه واۓ‬ ‫ده ماشوم سرے وينے په مخ کۍ حنا‬


‫دا سوز و غم تا ده مرثيو چيتا وه‬ ‫دا صبر زمکۓ او ده غرو چيتا وه‬

‫ژا ڑا پارا څه درويغ جو ڑاوۍ‬ ‫سجده خنجر الندے او وچے شونڈے‬


‫دا شاعر دورا درويغزو چيتا وه‬ ‫داخوند مسجد کے ده سجدو چيتاوه‬

‫ده شام بازار کے ذلوانو کے سفر‬


‫ده اهلبيتو بے خطبو چيتاوه‬

‫نوحه‬

‫وفاسبق خستو تا خپل زنگون په خاورو که خم‬ ‫ده فرات نهر نا دنيا اوبو گيال کاوال‬
‫کال بے السو عباس خولے کےمشک تسمه کاوال‬ ‫څه ده حسين باچيو تندو نا ژا ڑا کاوال‬

‫زهد او تقوا خپل گريوان څيرےکه المنے پورے‬ ‫ظلم ال شرما سترگے پٹےکےپه دوا ڑو السو‬
‫کال حسين په خپلو سرو وينو سجده کاوال‬ ‫څه حرمله ده اصغر تندے فيصله کاوال‬

‫حيا زينب نا ده کعبے په شان طواف که شروع‬ ‫اسالم چوک چوک زخمۍ پروت وه په کربال کے‬
‫مظلومۍ وير کاول څه ذلوانو ژارنگا کاوال‬ ‫حسين ده سرو وينو عطيے ورتا هبه کاوال‬

‫شکر و قناعت وينوال ده سکينه المنا‬ ‫وينا اسالم تا وا جارۍ ده حسين اصحابانو‬
‫څه خرابے کۓ ده پالر سار مطالبه کاوال‬ ‫تيماردارۍ ده اسالم ثانئۍ زهرا کاوال‬

‫ده عارفانو په گريوان اوخۍ راپريواتلے‬ ‫ده اسالم راگو تا څه وينے ويرکےآل ده رسول‬
‫ورنه حسين غالم خو صرف ايشاره کاوال‬ ‫زينب خپل سار څادر سا زخمو مداوا کاوال‬

‫صبر خپل سار ال حيرانۍ په السو ونيولو‬


‫څه شودو زوۍ وينوسا پالر په مخ حنا کاوال‬

‫راشۍ اوبه څاپ ده اصغر کۍ لبان‬


‫‪286‬‬

‫قرآن ويائۍ بيا خپال هم قتل شو رضا کے‬ ‫هللا وا ڑا حکمونه ۔ نازل دۍ په قران کے‬
‫حسين وکو غا گونه تورو راشو جوالن کے‬ ‫حسين حسين غا گونه۔آسکيگۍ په جهان کے‬

‫کا دين پما باچيگۍ نو ما ذرے ذرے کو‬ ‫کتاب بے استادا زداکيگۍ نا هيچاتا‬
‫شو دورا گوزارونه روغ ځاۓ نه وه بدان کے‬ ‫عبث دۍ کتابونه بے هادۍ جزودان کے‬

‫ذبح شه خوسجدے کے سجده وا په سرو وينو‬ ‫قرآن ويائۍ شهيد زنده دے په دليل‬
‫ده رب ُوو تعريفونه حسين تگۍ زبان کے‬ ‫حسين تالوتونه کاوۍ پاسا سنان کے‬

‫قرآن وا ڑا حکمونه په يوے ورئځے پورا شو‬ ‫قرآن ويائۍ نمونځ ادا کو مومنانو‬
‫دانا څه وو عمرونه حسين په امتحان کے‬ ‫حسين نمانځونه کاوۍ غشيو باران کے‬

‫حسين غالمه اويا سيرت ده حسين څه دے‬ ‫قرآن ويائۍ روژا کا صبحۍ نا تر مخاما‬
‫گويا وو اياتونه نازل ده حسين شان کے‬ ‫حسين درو وريځو تندا کا تيرا بيابان کے‬

‫قرآن ويائۍ جهاد کا دين بقا ده پارا‬


‫ځسين وکو جنگونه تنها تورو ميدان کے‬

‫نوحه‬

‫چاتا څه رسول آسکيده هغے زهرا کور‬


‫نن ده کربال صحرا کے وسولو په اور‬ ‫نن دے هغا وريځ زهرا کورلوٹ شه کربالکے‬
‫ده عصمت ورمنےبےکور پاتےدۍ صحراکے‬ ‫ده رسول هللا نماسيۓ ذبح شه سجده کے‬

‫ورور په جنازيۓ خوائيندے ماتم ته نه پريخللے‬ ‫غا حسين شهيد شه څه سيد ثقلين‬
‫ويرڅه چا کاول غا گلدستے ئي واتا ڑلے‬ ‫ويل حسينُ منۍ َو انا من الحسين‬
‫نن بئۍ ته وير وکے کا زنڑکۓ الرے سينه کے‬ ‫نن څه ژا ڑے نا مسليما کال به ژا ڑا کۓ‬

‫غم کےده رسول څه شريک نشے په خادۍ کے‬ ‫غا رسول څه تئۍ په کليمے کاوے فخرونه‬
‫هر چوک شاميلگۍ په خادۍ او خوشحالۍ کے‬ ‫څه نامائۍ واخلے څاپاوے گوتو سارونه‬
‫صرف په خادۍ شرکت به څه مينے دعوا کے‬ ‫نن ده غه رسول لونڑے ديخنو تاالواال کے‬

‫نوحه‬ ‫کهف سوره لويستال په نيزے سار ده شبير‬


‫‪287‬‬

‫ځکا يوه نصرانۍ نعرا وکا ده تکبير‬ ‫دا بيمار پُرسۍ وا څه حاضرے زلوانے شوے‬
‫ځانۍ که نثار په حقو ننگ به کال زداکے‬ ‫طوقۍ ده بيمار په غا ڑے هار که ولماستۓ کے‬

‫چا څه کليمه لويستا هغو حسين غالمه‬ ‫شيعتۍ ماء انشربتم ما عذنا ذکرونۍ‬
‫آل ده رسول و ځاوراول حائير نا تر شاما‬ ‫ب او شهدنا فندبونۍ‬
‫اوسمعتوم بغري ٍ‬
‫آخير بنديوان شو اهلبيت په خرابے کے‬ ‫پرے حلقوم نا دا اواز راتله ژا ڑا ژا ڑا کے‬

‫نوحه‬

‫پرےپرے بدن په تورو زواۓده زهرايخيۓ دے‬


‫هار فاطمه ده غا ڑے پاره پاره يخيۓ دے‬ ‫ده رسول زواۓ قتليگۍ مسلمانان گورۍ‬
‫خپال ده خپل بدن نا وينو باران گورۍ‬ ‫اجر ايت ځاليگۍ دا په قرآن گورۍ‬

‫ناموس دےده پيغمبرڅه کجاؤ کے گرزۍ‬ ‫دا اجر رسالت وه څه که کوفيانو ادا‬
‫هم ده رسول ده جگر ۔ سار په نيزو کے گرزۍ‬ ‫درينا عداوت وه څه که شقيانو ادا‬
‫ده خور بندۍ السونه۔ ده ال سنان گورۍ‬ ‫ظلمونه نه پٹيگۍ دا هر انسان گورۍ‬

‫اسالم سالمتۍ وا دۍ په قرآن ليکهلۍ‬ ‫ده اهلبيتو بے گهر څه قتل عام وشه‬
‫نامے مسلمانۍ وا دۍ تاريخدان ليکهلۍ‬ ‫ده شودو اوڑکۍ نحر َولۍ په بام وشه‬
‫همدا تاريخ په ژا ڑا۔ نن انگريزان گورۍ‬ ‫دا وچ حلقوم وينے دۍ۔ دا ده اسمان گورۍ‬

‫څه شهيدانو جمع هم قاتالن ال ڑو‬ ‫پرے شوےغنچے ده رسول داڅرنگ پيراوۍدے‬
‫څه شو حسين غالمه ٹول ظاليمان ال ڑو‬ ‫لوٹ شوے خيمے ده رسول دا کوما ديندارۍ دے‬
‫دا ده عبرت سبق دے ۔ څه هوشيارن گورۍ‬ ‫ده گوشوارو زخمونه ۔ سکينه جان گورۍ‬

‫نوحه‬

‫اوال عمر سعد ۔ برپا که دا فساد‬


‫غشۍ گوزارۍ وه که په مصطفۍٰ اوالد‬ ‫مجبور شاهنشاه شه دانن دے هغا وريځ‬
‫وير گاڈ په خيمگاه شه۔ دانن دےهغا وريځ‬ ‫رنگين کربال شه ۔ دا نن دے هغا وريځ‬

‫ده العطش نعرے شوے ۔ مظلومے خيمگاه کے‬ ‫موال ويلو اکبرا ۔ اذان ته ادا کا‬
‫انصارو تانے سرے شوے۔وينو سارا وفا کے‬ ‫ديدان ده دوا ڑو ستر گو نيکه په مينے راکا‬
‫حسن چمن تاالشه ۔ دا نن دے هغا وريځ‬ ‫تيمم نمونځ ادا شه ۔ دانن دےهغا وريځ‬
‫اۓ مسليما تاده نبۍ لونڑے ولمانے شوے‬ ‫څه بے گناه اوجاڑه ۔ باغچه ده پيغمبر شوا‬
‫‪288‬‬

‫تانا ده گلو ڈاکا ۔ زهرا لخت جگر شوا‬ ‫راغونڈ وا ڑه او ڑکۍ ۔ نادانے سکينه کو‬
‫بے شاه ذوالجناح شه ۔ دا نن دے هغا وريځ‬ ‫په مشک ماتم برپا شه ۔ دا نن دے هغا وريځ‬

‫ويلے حسين غالمه ماتم دے ناگوار‬ ‫څه غاگ علۍ اکبر۔ شيرين بابا تا وکه‬
‫بے داد نوحه خواں دے هريو درو ديوار‬ ‫راو راسيگا بابا ۔ ظالم مه بوسه زڑه که‬
‫پُرخون ارض و سما ں شه۔ دا نن دے هغا وريځ‬ ‫مظلوم آب ديده شه ۔ دانن دے هغا وريځ‬

‫په مٹ کال را ٹيٹ شه تشنه تازه گالب‬


‫نو مخ ده شاهنشاه شه اصغر په خون خضاب‬
‫څه عرش په لرزه شه۔ دانن دے هغا وريځ‬

‫نوحه‬

‫کوزشه په گرمۍ زخمۍزخمۍ الذوالجناح حسين‬


‫يا حسين يا حسين ۔ ياحسين يا حيسن‬

‫يا رسول هللا نن ده امت ظلمونه و گورا‬ ‫راغله ذوالجناح په وينو رنگ ٹنڈا خيموتا‬
‫تورو۔نيزو۔غشيو ۔ په حسين زخمونه و گورا‬ ‫َوکاتل بۍبۍ څه خالۍ ذين اوخيو شيبو تا‬
‫ځاۓ ده ليدو نيشتا په بدن ده شهزاده حسين‬ ‫غا گۍ َوکه راغله خالۍ ذين ما ده الال حسين‬

‫حرمت پرده دے دۍ ديخنه ورڅخاتللۓ نشم‬ ‫وير او په شيوان ورمنا تلے زينبيا واتا‬
‫ويرپه دوا ڑو السو خپل الال باندے کاواۓ نشم‬ ‫راغلال فريادۍ وکه روح مصطفۍٰ واتا‬
‫شتاخوائيندوکےپاتےشه بےويرده مابادشاه حسين‬ ‫ذبح که هاۓ ذبح وانيکا شمر دتا حسين‬

‫نه وه که ماتم چاپه تانے ده بے نوا حسين‬ ‫يا رسول هللا تاپه سينےڅه لوباولۓ دے‬
‫ته حسين غالمه ماتم وکا ده آقا حسين‬ ‫هغا حسين نن په تاودوريگو پرۍواتلۓ دے‬
‫اُويا دے شهيد کربال دما موال حسين‬ ‫راشانن په وينو رنگين وکسا بے نوا حسين‬

‫نوحه‬

‫ده پيغمبر ده جگر شولے ٹکڑے ده وينو‬


‫او ده حيدر ده پسر شولے جامو ده وينو‬ ‫دے عاشوره ده حسين ۔ په کربال ده حسين‬
‫وا ڑا انصار شو شهيد۔ په نينوا ده حسين‬ ‫تاال ده سرو گلونو۔ شوال باغچه ده حسين‬

‫عباس خپل السونه علم سارا فدا کو‬ ‫کال سجدے تا ال ڑا اسرا ده ويارو بورو‬
‫‪289‬‬

‫سور شه شفق ده اسمان ويرشه جنت په حورو‬ ‫هاۓ ماشومانو کاول اوبو اوبو غا گونه‬
‫شو سرنگون سارونه ۔ سار شه باال ده حسين‬ ‫التگيو اوڑکيو ڈاکا۔ شوال خيمه ده حسين‬

‫حسين غالمه يزيد مڑدے زنده دے حسين‬ ‫حسين ده خکولۍ الال۔ جگر ٹکڑےٹولےکے‬
‫دا کليمه ال اله اِال هللا دے حسين‬ ‫ننۍ قاسم ده بدن خوارے غنچے ٹولے کے‬
‫داجنت څه دے انعام نيشتا صله ده حسين‬ ‫په گوتو وال گيدا وياره حنا ده حسين‬

‫رسول هللا ده حسين عجب منظر وليده‬


‫ده ابرهيم په شانۍ ٹيٹ په اکبر وليده‬
‫نه وه اکبر تا ڑلۓ ۔ نه بند بينا ده حسين‬

‫نوحه‬

‫زه نه څه غاصب يم واورو عام و خاص‬


‫نه ده چا قاتل يم څه خلو قصاص‬ ‫زنده اۓ حسين ۔ دے تا انقالب‬
‫هيڅ گناه مه نيشتا څه غوا ڑو حساب‬ ‫کفر نا ده څنگ که ۔ اسالمۍ نقاب‬

‫تا استغاثه کا څه پاتے تنها شوے‬ ‫تا ده حريت زنده ولوله کا‬
‫بۍ بيانو ژا ڑاکا ستون په خيمگاه شوے‬ ‫تاده شهادت بيا تازه جزبه کا‬
‫گهوارے نا کوز شه ۔ ششماهۍ گالب‬ ‫سامراج ده رسوا که ۔ اۓ شاه محراب‬

‫تا عبے کے راو ڑه ده شودو ماشوم‬ ‫بنۍ اميه ويل مو ۔ يو مسلمانان‬


‫هاۓ فرياد ده وکه وچۍ دے حلقوم‬ ‫تا په کربال کے جوڑ که امتحان‬
‫يو گوٹ اوبه ويرکو تندو که کباب‬ ‫ڑانگ ده کو محلونه ده يزيد کذاب‬

‫او اوالد والؤ ستر گے کو اوچاتے‬ ‫تا په يوے خطبے کے۔ دا وکه فرمان‬
‫تندو نا ده مڑيگۍ دا دنيا دے پاتے‬ ‫کا دعوا الرو څه۔ يو مسلمانان‬
‫غشۓ اُو ويشتلو حرمله قصاب‬ ‫نو زواۓ ده زهرا يم۔ زواۓ ده بو تراب‬

‫هاۓ ماشوم ال وينو ده فانۍ جهان‬ ‫مانا سوا بل چوک زواۓ ده رسول هللا‬
‫دوا ڑا انکارۍ ش ُو زمکا هم اسمان‬ ‫نيشتا په دۍ زمکے او شاميانو و هللا‬
‫پالر ده زوۍ په وينو گيرا کا خضاب‬ ‫نو بيا ويلے ويژنو ما تگے بے آب‬

‫اوبه وے بند په حسين۔ تاغير وو ٹول گلونه‬ ‫اۓ حسين غالمه اُوايا سينه نن‬
‫‪290‬‬

‫خپل امت شهيد که زواۓ ده مصطفۍٰ نن‬ ‫تگۓ څه شهيد که ده رسول عترت‬
‫آسکۍ په نيزے که هاشمۍ افتاب‬ ‫اخير پانڑۍ پانڑئۍ که هللا کتاب‬

‫نوحه‬

‫دين دے دين پناه دے شهزاده حسين‬


‫زواۓ ده محمد الرسول هللا حسين‬

‫استغاثه وکڑال حسين مگر‬ ‫څه رسول په خپال لوبا ولۓ وه‬
‫وانه خسته هيچا ده حسين خبر‬ ‫حق دے جبرائيل څه زانگا ولۓ وه‬
‫پاتے دے غريب او بےنوا حسين‬ ‫خپل امت که گير په کربال حسين‬

‫هر طرف نا غشيو بارانونه شو‬ ‫لويلۍ کليمه ده محمد مگر‬


‫کانڑيو هم ده تورو گوزارونه شو‬ ‫غوڅۍ که بے جرما فاطمه جگر‬
‫کوز شه په گرمۍ ال ذوالجناح حسين‬ ‫بندۍ کے اوبه څه شه ولما حسين‬

‫سپين نر گس په وينو سور گالب شولو‬ ‫غا پٹ عداوتۍ نن څرگند کڑلو‬


‫ده پنجتن اخير ستوراۓ حجاب شولو‬ ‫کورۍ ده رسول ٹول قلعه بند کڑلو‬
‫سار په نيزے اسک شه ده هللا حسين‬ ‫او ڑکۍ ژا ڑيدلو ده تشنه حسين‬

‫نن حسين غالم ځکا ژا ڑا کاوۍ‬ ‫خکولۍ توريالۍ ٹول شهيدان شولو‬
‫خپل رسول هللا واتا پرسا کاوۍ‬ ‫هاشمۍ گلونه ُوو خزان شولو‬
‫څه امت که ذبح بے گناه حسين‬ ‫راغۓ په ميدان تگۓ تنها حسين‬

‫نوحه‬

‫تورو راشو راشو ما زخمۍ زخمۍ کو‬ ‫ده هللا قسم تورو ۔ کا ما دين باچيگۍ‬
‫دا حسين کا نه وۍ خو دين به نازيگۍ‬ ‫ما قلم قلم کو ۔ وهللا ز ڑه مه کيگۍ‬

‫تورو تگۓ اکبر څه تا سو شهيد که‬ ‫ذلت زندگۍ نا ۔ خه دے مرگ ده عزت‬


‫پيغمبر په رنگ وه۔ ما ده ڈ ير ياديگۍ‬ ‫غا ژمدون به څه کم ۔ څه مه دين ڑانگيگۍ‬

‫بيا احسان بدال دا وير که امت‬ ‫زوۍ دوا السونه ۔ پاس په سينے چيخلو‬
‫‪291‬‬

‫ما ويلو ادب تا مه زواے تياريگۍ‬ ‫غا ٹکۍ ده تندے مانه پويريگۍ‬

‫مائي څنگ کو السونه ۔ سرے سپينے سينے نا‬ ‫زه څه ورتا ال ڑم ۔ زوۍ مه زنکدان وه‬
‫څه خبار وم څه به کوژدانۓ ڑ انگيگۍ‬ ‫اويلو نظرمه ۔ ويلے نه ال گيگۍ‬

‫ستر گے مه کے آسکے هيچوک رسا نه ُوو‬ ‫زوۍ مه ويلو بابا۔ تا ديدان ده غوا ڑم‬
‫غا گ مه وکه خدايا څرنگ به آسکيگۍ‬ ‫خو څه وکم ستر گے مه ده نه غآ ڑيگۍ‬

‫تورو غشيو راشو کانڑيو صرفه ماکو‬ ‫زه چيناستم زوۍ تا وينے مه صفا کے‬
‫بے اکبرا څه کۍ څه حسين پائيگۍ‬ ‫ماويلو ديدان کا ۔ کا درتا مائيگۍ‬

‫دين حسين غالمه هسے پاتے نه دے‬ ‫ويلو علۍ اکبر ۔ پالرا زه سيراب شوم‬
‫ونے ده دينونو په خون پنڑاکيگۍ‬ ‫هاۓ تندا دتا به کال رفع کيگۍ‬

‫خابرا ده اکبر ۔ مه کڑال بداال‬


‫اومه ويلو زويا ۔ کوم ځاۓ ده خوگيگۍ‬

‫نوحه‬

‫رسول امت که ازار ۔ شه کربال کے ايسار‬


‫وا ڑو باچيو سارا ۔ ژا ڑيدو زار و قطار‬ ‫دے کربال کے گرفتار حسين ابن علۍ‬
‫په کربال شروع که شمار حسين ابن علۍ‬ ‫ده رسول دين باندے نثار حسين ابن علۍ‬

‫اوبه کے بند شاميانو ۔ په حسين ظاليمانو‬ ‫خکولۓ پسر ده رسول ۔ جان جگر ده رسول‬
‫ده العطش نعرے وے ۔ ده حسين ماشومانو‬ ‫تن څادر ده رسول‬
‫مباهلےضرورت ۔ ِ‬
‫ساقۍ ده لور که علمدار حسين ابن علۍ‬ ‫ده نبوت هغا شاهسوار حسين ابن علۍ‬

‫شهيد شو ٹول بے گناه ۔ يويو په کرب و بال‬ ‫لوبو غنچه ده نبۍ ۔ غا بوسه گاه ده نبۍ‬
‫ده ابن ذياد په حکم ۔ ده رسول کور شه تاال‬ ‫ت جان ده نبۍ ۔ نور بينا ده نبۍ‬
‫راح ِ‬
‫اخير راوان که يو شيرخوار حسين ابن علۍ‬ ‫ده فاطمه ده غآ ڑے هار حسين ابن علۍ‬

‫ده شپيگو مياشتو غوٹۍ۔ ده زنکدان په ٹکۍ‬ ‫شاه او سلطان حسين ۔ دين او ايمان حسين‬
‫بابا تا وليدلو ۔ وا پالرا ته شه راضۍ‬ ‫حسينُ منۍ حديث۔ صفا عنوان حسين‬
‫شه ده زوۍ وينو کے گلزار حسين ابن علۍ‬ ‫انا من الحسين کردار حسين ابن علۍ‬
‫غا ځوانۍ ده اکبر ۔ او پراتا په ريگو‬ ‫زواۓ ده رسول هللا دے شهيد کربال دے‬
‫‪292‬‬

‫حسين غالمه بنا کليمه طيبه دے‬ ‫ويلوئي خوائيندو واتا۔ وشوا هللا نگهبان‬
‫دين او دنيا هغا سردار حسين ابن علۍ‬ ‫بيا به رانشۍ په ديدار حسين ابن علۍ‬

‫نوحه‬

‫تاسو شپيگام خليفه جوڑ کڑلو يزيد نا مگر‬ ‫زه حسين ابن علۍ يم اويو زمانے تا‬
‫زه يم راغلۓ ده شپيگم اوس ازمانےتا‬ ‫مه به هر گز بو نه زو ده يزيد مے خانےتا‬

‫ما کا واپس نه کو شپيگونا بيا څالورو په لور‬ ‫دما بيعت ده غه کردار باندے دستخط دے گويا‬
‫بيا اهلبيت اونه يو پس دما گهرانے تا‬ ‫اور ويلے ويرکم ده دين پاکے آشيانے تا‬

‫ما خو قرآن په نيزو چاتا اوچات کڑاۓ نه دے‬ ‫حرام حرام ده محمد حالل حالل به وۍ‬
‫ما څه پرواه دے غصب تخت حرام خزانے تا‬ ‫نيشتا اختيار ده بدعت ابن مرجانے تا‬

‫ربا حسين غالم تا دين سارا نسبت ويرکے‬ ‫د ما بيعت وهللا بيعت دے ده رسول هللا‬
‫لکا نسبت ده شمع دے څر نگ پروانے تا‬ ‫بند اچاول دۍ ده دنيا اوبے راوانے تا‬

‫دادهمکۍ او غورے حسين واتا سبحان هللا‬


‫عزم دما واخايو خپل يزيد ديوانے تا‬

‫نوحه‬

‫ځکا خو حُر ۔ سارا ده ورور‬


‫راغلو امام تا ۔ دوا ديرش ُوو نور‬ ‫هللا هللا قيامت برپا دے‬
‫دا عاشورے وريځے دا قيصه دے‬ ‫ده زهرا زواۓ حسين بے نوا‬

‫ٹول انصاران ۔ شو شهيدان‬ ‫بند دۍ اوبه ۔ ده ژامدانه‬


‫ورونڑا ويارونه او فرزندان‬ ‫ژا ڑۍ خيمو کے او ڑکۍ وا ڑه‬
‫دائي ده نيکه امت ولماستيا دے‬ ‫ده شاميانو ظلم انتها دے‬

‫ديخنه دۍ ڈير۔ دۍ گيرچاپير‬ ‫يو شپا فقط ۔ غوختل مهلت‬


‫حسين تنها دے ۔ مر گ منتظر‬ ‫څه کا ظلم ناستون شۍ امت‬
‫هر طرف نا ديخنو غلبه دے‬ ‫سوچ کاولو تا کافۍ يوا شپادے‬

‫حسين ده جنگ په ميدان ۔ څه شه خيمو نا راوان‬ ‫تندو نا چور ۔ زخمو نا پور‬


‫‪293‬‬

‫ذين نا سجدے تا راغۓ حضور‬ ‫کيگۍ ورباندے۔ غشيو گوزر‬


‫په سجدو کے دا واحد سجده دے‬ ‫بياهم زواۓ ده رسول په دعا دے‬

‫درود او سالم۔ ته په امام‬ ‫اکثريت ۔ دے ده امت‬


‫حسين غالمه ۔ لويال مدام‬ ‫غوا ڑۍ حسين نا په زور بيعت‬
‫څه حسين ده جرائت آئينه دے‬ ‫ده جمهوريت دا طريقه دے‬

‫نوحه‬

‫تورو راڅو بيکس يم ۔ اکبر او بے عباس يم‬ ‫زخمۍ بدن مائيرے کے ۔ حسين دسے نعريکے‬
‫اوس پاتے خالۍ الس يم ۔ او بے اصغر يم‬ ‫وا تورو نيزو راشو ۔ نعرے درتا وايم‬

‫مظلوم حسين ليدلو ۔ چاغشۍ وارا ولو‬ ‫کا ما په وينو دين ۔ باچيگۍ دے آمين‬
‫چا کانڑۍ او ويشتلو ۔ خيمو که وه ماتم‬ ‫نوما ذرے ذرے کو ۔ خو دين به باچاوم‬

‫گوزر ُوو بے رحمۍ وا۔ اکتوبر ده عسوۍ وا‬ ‫خاموش وا ڑا امت دے۔ ده ظلم حکومت دے‬
‫او ده آسو گرمۍ وا ۔ عشره ده محرم‬ ‫دا عمر ده ذلت دے ۔ زئي کال خواخاوم‬

‫افسوس ده ستم کوش ۔ واورو ضمير فروش‬ ‫دۍ ذلت ژمدانه نا ۔ خه دے عزت مڑيدنا‬
‫زه درس ده آدم هوش ۔ دنيا واتا کاوم‬ ‫مرگ شتا خطره دے څه نا ۔ بس دا درتا خايم‬

‫تورو په دۍ بيوان ۔ تاسو دما خاندان‬ ‫تورو راڅو ِمنا دے ۔ نيولۍ مه سينه دے‬
‫شهيد که په ارمان ۔ زه بيال پاتے يم‬ ‫پاره گريوان دما دے ۔ پاتے بيکاسه يم‬

‫سجدے نا اخير سار ۔ نيزے تاکه سفر‬ ‫په دين ده پيغمبر ۔ خپل ځان به کم نثار‬
‫حسين غالم شا جار ۔ بيا ده بندۍ حرم‬ ‫خو بيعت ده بدکار ۔ به زه اُو نه مانم‬

‫نوحه‬

‫صرف ال گيدَلۍ شو پطرس پارا شفا‬


‫غا حسين زخمۍ زخمۍ دے نن په کربال‬ ‫گل ده محمد ده گلستان دے حسين‬
‫خپل نيکه امت کے پريشان دے حسين‬ ‫نن په کربال کے بنديوان دے حسين‬

‫زوۍ ده حيدر ۔ دادے خاطر‬ ‫دۍ مسلمانانو په ځاۓ کاواۓ کافران‬


‫‪294‬‬

‫تگۍ به هيچيرے نه ُوو او ڑکۍ ماشومان‬ ‫غا دما قاتل دے څه چا که قتل حسين‬
‫بس دۍ تگيو او ڑکيو په ارمان دے حسين‬ ‫ده رسول ده دۍ حديث عنوان دے حسين‬

‫آل وا ڑا شهيد شه ده محمد مصطفۍٰ‬ ‫اجر رسالت دے مودت ده دۍ حسين‬


‫ت کربال‬
‫بيال حسين پاتے دے په دش ِ‬ ‫قتل محمد دے شهادت ده دۍ حسين‬
‫خوائيندو بيکسۍ پارا حيران دے حسين‬ ‫مودت دے مينا ده قرآن دے حسين‬

‫اۓ حسين غالمه خليفه وه غا مقبول‬ ‫زواۓ دے ده رسول دا زواۓده ساقئۍ کوثر‬
‫اُوئۍ خال ده حسين جسم نا وينا ده رسول‬ ‫بند کڑلے اوبه ورباندے يزيدۍ لخکر‬
‫تگۓ ذبح نن په زنکدان دے حسين‬ ‫تگۓ په اوبو کے ده جهان دے حسين‬

‫ده مباهلے نفردے زواۓ ده فاطمه‬


‫مسلمانان غوا ڑۍ ده پنجتنو خاتمه‬
‫ځکا خپلو وينو کے الوان دے حسين‬

‫نوحه‬

‫ده رسول آل باندے مه بےگناه وکه غشيو باران‬ ‫مسلمانان يو نو زهرا گلونه ويلے ريژاؤ‬
‫نو نمانځو کے بياپه دۍ درودونه ويلے آستاؤ‬ ‫ده رسول آل باندے رب نعمتونه ويلے بنداؤ‬

‫قرآن کے خوده دۍ حسين ده پيدائش ذکرونه دۍ‬ ‫دا غا حسين دے څه رسول هللا په وليو گرزاول‬
‫څه قتالؤ حسين بيا قرآنونه ويلے څاپاؤ‬ ‫دے مسافر ورتا تورے تيغونه ويلے تيراؤ‬

‫ظلم څه حد وۍ ظاليمانو څه اوبه مه کڑلے بند‬ ‫ويلے مه گير که رسول زواۓبيال په دشت کربال‬
‫اوس ده رسول په وينو خپل السونه ويلے رنگاؤ‬ ‫ورسا بۍبيانے دۍ چاپير فوجونه ويلے غونڈاؤ‬

‫مسلمانۍ دعوا الرو ده رسول زواۓ مه که شهيد‬ ‫ڈيرا گرمۍ دےورسارادۍ وکسواوڑکۍ ماشومان‬
‫بے حياؤ اوس ده بۍبيانو السونه ويلے تا ڑؤ‬ ‫ده فرات غآ ڑے نا خيمو کورنه ويلے آسکاؤ‬

‫حسين غالم څه دےلگياپه غم کےده مظلوم حسين‬ ‫مسلمانان يو نو اُوبه مه بند کے ويلے په حسين‬
‫څه وائۍ خپل ځان نو تاسو بيا زڑونه ويلے تنگاؤ‬ ‫ده ماشومانو العطش غا گونه ويلے نه آورو‬

‫مسلمانان يو نو اوالد دے دا دتا سو ده نبۍ‬


‫په نمانځه ويال ڑدۍ نو بيا غشۍ ويلے واراؤ‬
‫حسينُ منۍ وانا من الحسين‬
‫‪295‬‬

‫اسمان شکسته شه شغله بار نور شه‬ ‫څه زمکا الال زارشوا او سرا شوا ترائي‬
‫مختا ده مرتجز يودم ظاهر حضور شه‬ ‫فوج خدائۍ‬
‫په زمکے سجده ريز شه ٹول ِ‬
‫باچيا څٹ تا وکسا وطن سور سور شه‬ ‫امام شه بے انصارو بے اوالد او بے بهائۍ‬
‫تانو څلۍ دۍ ده سارو چکۓ انگور شه‬ ‫حمله ئي وکا دشمن باندے عجب په تنهائۍ‬
‫په ننگ کے فرشتے هزار هزار دتا دۍ‬ ‫دشمن صرف نه تخلو حيدرۍ گوزار نا‬
‫علۍ ۔ حسن ۔ زهرا په انتظار دتا دۍ‬ ‫دريا هم درڑيدلو مرتجز رفتار نا‬

‫کا غوا ڑے څه ده نوح په شان فناشۍ هرانسان‬ ‫يو پڑک وه سور په وينو کربال ميدان شه‬
‫نجات کشتۍ هم ته ئيه څه تازه شۍ بيا جهان‬ ‫تندے ده السه گويا حسين نوجوان شه‬
‫خو ظلم به هيچيرے ختم نه شۍ په زمان‬ ‫اواز ال ديخنو پورتا ده االمان شه‬
‫زنده څه څورا پورے وۍ دنيا باندے شيطان‬ ‫گردا وا په هرچا باندے تياره جهان شه‬
‫بس نور مرضۍ دتا دے څه شاهد دے جبرائيل‬ ‫تانو کا زمکا پٹا حمله ور شبير شه‬
‫څه کال به پورا شۍ غا فديه ده اسماعيل‬ ‫گرمۍ وا تماشے پارا افتاب نز گيرشه‬

‫دۍ وختے خاموشۍ وا کربال بيوان کے‬ ‫تورا په وينو سرا وا کا وينے په تورے سرے‬
‫حسين تورا و ٹومبال بيا په ميان کے‬ ‫څيرل ُوو پرۍکيدل ُوو وے تانے پارے پارے‬
‫زغرائي اُوغورزاوال بدن نا ميدان کے‬ ‫آرا لکا لرگۍ نا پاراوۍ ذرے ذرے‬
‫سينه ئي کا اونا لکا غامۓ پيزوان کے‬ ‫ميدان کے وےتانو ٹکڑے ٹکڑے خوارے وارے‬
‫دشمن کال ا گا شه ده غشيو باران شه‬ ‫گالۍ لکا باران سارا واريگۍ په هر س ُو‬
‫زخمۍ په تورو غشيو افاقۍ بدان شه‬ ‫وينو باران کے دۍ قسم سارونه تاليدو‬

‫ده قلب مطمئن جسم ال زخمو ڈاک شه‬ ‫گرد پورتا شه بے حدا جنگ زده ميدان شه‬
‫شه ذين نا الوداع څه ده ريگو مشتاق شه‬ ‫ال زمکے گردے َوخاتے جوڑ سائبان شه‬
‫گويا ده انسانيت دامن چاک چاک شه‬ ‫زمکے پاتےشوےشپيگ لکا اتهام اسمان شه‬
‫ناما ده کربال ٹولے دنيا پوشاک شه‬ ‫افتاب باندے لکا گويا گهن عيان شه‬
‫روح قدسۍ ده شاه په افالک باندے دے‬
‫ِ‬ ‫ال تورے گويا وينو باران سور واريده‬
‫سجدے کۓ جبين ده کربال خاک باندے دے‬ ‫امام حسين چهرے نا عجب نور واريده‬

‫اخير څه ذين نا زمکے تا را ولويده امام‬ ‫حسين په ديخنو لکا با ِد صرصر راوان‬
‫يو الکځ شل څالور زرا نبيانو که سالم‬ ‫عمر سعد۔شمر چيتا چيتا پهلوان‬
‫زهرا ويخته پرشان کو او کاولۍ دا کالم‬ ‫بس هغا سا ڑاۓ نر وه څه چا بچ واساتل ځان‬
‫يا خدايا په محشر غوا ڑم ده دۍ ظلم انجام‬ ‫دريا نا پورے وتخلوبےدين بے ايمان‬
‫خيمو کے دسے ليکهۍ څه برپا ماتام دے‬ ‫دريا کے ورپسے مرتجز ځان واچاول‬
‫ژا ڑا به ويلے نکۍ څه حسين غالم دے‬ ‫شمشير ده شبير امتحان واچاول‬
‫مرثيه‬
‫‪296‬‬

‫ځان گانڑۍ ده پيغمبر مسلمانان‬


‫په بازارو گرزاوۍ عصمت ورمنے‬ ‫همۍ تورے کے رسول په خون الوان‬
‫داڅه غير نه دۍ قاريان دۍ ده قرآن‬
‫ده رسول او گو شاهسوارۍ کربال کے‬
‫حدثيونونا هم ٹول وا ڑا ا گاه دۍ‬ ‫همۍ کڑلو اهلبيت ٹول بنديوان‬
‫تاريخ ليکهۍ ورکے ڈير دۍ اصحآبان‬
‫ده تطهير ايت ده هم لويلۍ قرآن کے‬
‫يو جابر دے بل ابو سعيد خذرۍ دے‬ ‫ده رسول کورۍ تاال که په بيوان‬
‫سُهل۔ ذيد۔ انس ده يزيد شو غالمان‬
‫هم مباهلے ايت لويلۍ عجب دے‬
‫زه حسين غالم به خپلے گوتے ژويم‬ ‫سار ٹيکرئي ده زهرا لوٹ کو دۍ قاريان‬
‫کورمه وسولو خپل کور په شمع دان‬
‫خالص سارونه در بدر څه گرزاوۍ نن‬
‫دا بۍ بيانے دۍ رسول ده خاندان‬

‫نوحه‬

‫اب فرات او تشنه لبۍ‬


‫څرنگ مسلمان يو واورو زه زواۓ ده زهرايم‬
‫آل محمد ۔ آل نبۍ‬
‫ِ‬
‫څه مه گناه دے دورا خو اويو ويلےمه ويژنوارمانۍ‬
‫اکتوبر مياشت ريگ ده صحرا‬
‫ايا زه رسول په وليو نه يم گرزاولۓ‬ ‫اوبيا ده آسو گرمۍ‬
‫يا ليداۓ نه يم تاسو په اغوش مصطفوۍ‬
‫فوج ده يزيد آ ِل رسول نا پروت دے گيرچاپير‬
‫موباندے مه ويلے اوبه بند کے ظاليمانو‬ ‫بند وے اوبه په آل محمد ژاڑيدو شودو باچۍ‬
‫رب خوده په ونو بوٹيو هم ساتۍ اوبه جارۍ‬
‫سور شه په ناقه فرزند زهرا خطبه ئي دسے ويال‬
‫ايا زه قرض دار يم ده چا يا ده چا قاتل يم‬ ‫ماده نه پيژانو کا څه چال دے اوشاميانو او کوفۍ‬
‫بحال تشنه ئي‬
‫ِ‬ ‫اويو چا قصاص کے ويژنو ما‬
‫ويلے مه قتال ولو پارا تورے دۍ نيولۍ‬
‫تاسو خو چيهٹيانے ماتا واۓ وۍ راستاولۍ‬ ‫چوک مه نه پيژانۍغاواورو زه يم حسين ابن علۍ‬
‫اۓ نامرادو ويلے بدال شو دا خوسند دے تحريرۍ‬
‫تاسو کے موجود دۍ وکسو رسول اصحابان‬
‫هيڅ پرواه وه نکا هيچا هاۓ حسين غالمه‬ ‫چادے په حديث کے ده بهشت ځوانانو سردارۍ‬
‫غشۍ راغلو په ځواب کے داوا امت مهمانۍ‬
‫بيان‬
‫‪297‬‬

‫ويلو موال يا شتادۍ چوک ماده امداد‬


‫څه ليرے کې آل نبۍ نا ده يزيد فساد‬ ‫هللا هللا ۔ په کربال‬
‫قتل دما دے ناراوا‬ ‫پاتے حسين دے بے نوا‬

‫خاموشۍ وا هر طرف نا تورے پڑکيدلے‬ ‫بنې اميه ؤ ده السه ۔ ده نبۍ خاندان‬


‫خو حسين خيمونا فقط کوکے واوريدلے‬ ‫شه بيکاسه او بيواسه۔ په بيوان‬
‫راغۓ واپس په خيمگاه‬ ‫تگۍ ده درو وريځو وهللا‬

‫کال راغۓ بيا خيمونا تگۓ په ميدان‬ ‫امر رب دے اهلبيتو ساده مودت‬
‫غويگے کۓ غنچه نيولۍ وا لکا قرآن‬ ‫ظاليمانو اوال ويرکه۔ تندے اذيت‬
‫مختاۓ راغۓ حُرمله‬ ‫خ َولے سارا ئي ويال کليمه‬

‫سپين نرگس وه رنگ بدال شه شور لکا گالب‬ ‫ظاليمانو يوے وريځے ۔ حسين انصآر‬
‫اۓ حسين غالمه گيرا شوا په خون خضاب‬ ‫بے گناهۍ يويوذبح که۔ تر مزديگار‬
‫قتل معصوم کا زلزله‬ ‫وکا حسين بيا استغاثه‬

‫نوحه‬

‫اکبر په وينو رنگ کا موال ليدلۓ نه وے‬ ‫هللا دتا ده دين به نوه دسے توقير‬
‫شايد څه ده حسين به بيا کم نه وه نظير‬ ‫کا نواۓ رسول هللا چيرے ستم پزير‬

‫قاسم تنا کا چيرے ُکشته نواۓ مقتل کے‬ ‫اسالم به مکمل بيا هم هيجيرے نه وه‬
‫خيمو تا بئۍ په و ڑلو حسين نه وه دلگير‬ ‫کا نواۓ ده حيدر بياغا دو دهارۍ شمشير‬

‫ويلے به ده زوۍ وينو سا مخ سراولو پالر‬ ‫مسجد کے به رقصونه کيدو تکبير به نه وه‬
‫کا خوف ده زمکے نواۓ ال وينو ده بے شير‬ ‫کا چيرے کربال کے قائم نواۓ شبير‬

‫حسين دا شهادت به څرنگ څرگنديدلو‬ ‫امت کا ده قرآن عظمت نا واۓ خبار‬


‫کا چيرےبنديوانه ال ڑاۓ نواۓ همشير‬ ‫نو تن نا ده حسين به نه وه وينو باهير‬

‫محنت غا ده حسين به هم پاتے وه نيمگڑاۓ‬ ‫کا مٹے ده عباس جدا په فرات نواۓ‬
‫سجاد کا السو پخو کے ترشام نواۓ ځنځير‬ ‫نو او ڑکۍ به ال تندو دورا نه ُوو زهير‬

‫نوحه‬
‫‪298‬‬

‫نوحه‬

‫په سوز عشق کے دے لذت نوده اوبو څه حاجت‬ ‫واخورے موتا شرطونه خپل دلبر يخۍ دۍ‬
‫ده صابرانو شربتونه په کوثر يخۍ دۍ‬ ‫قانو ِن عشق کے اقرارونه پيغمبر يخۍ دۍ‬

‫صبر خو غا وه څه ايوب وکه ماترو کو قسم‬ ‫زه به ده اوس کم خبردارا الهوتيانو په راز‬
‫تا ورور ده دۍ شرط عالجونه په جگر يخۍ دۍ‬ ‫محبوب وصال امتحانونه زورا وريخۍ دۍ‬

‫ال خپل محبوبه قربانۍ خو څه خابرانه دے‬ ‫څورامحبوب وۍ حسن دارغورامشکل وۍوصال‬
‫عشق لکا تاسو بند السونه په سفر يخۍ دۍ‬ ‫محبوب قربت واتا شرطونه پُرخطر يخۍ دۍ‬

‫زه به څم و ڑاندے کال پورتاشم نيزےپه معراج‬ ‫لگ غور وکا عاشقانوکے ايوب په طرف‬
‫تحفےده تاسو سار شالونه قلندر يخۍ دۍ‬ ‫څه په قرآن کۓ تعريفونه ده صبر يخۍ دۍ‬

‫ځاۓ څه بدن کے پاتے نوۍ پس الدۍ په څه وۍ‬ ‫ابراهيم عشق تاؤ کے ده اور په گرمۍ پوهۓ نه شولو‬
‫ماتاۓ ماتروکو سالمونه په دختر يخۍ دۍ‬ ‫ده اسماعيل په غا ڑے ناخکے ده خنجريخۍ دۍ‬

‫کوم يو شاعر څه وخيجۍ ده مستتر په معراج‬ ‫مو څه ال دواڑو رقيبانو مخکے نه شو خورے‬
‫حسين غالم ورتا السونه پاس په سر يخۍ دۍ‬ ‫محبوب خو دسے عاشقان په يوه قاطر يخۍ دۍ‬

‫په دنيا شتادۍ عارفان پوهۓ به شۍ نايا نايا‬ ‫اخير موڅه َوکو څه پالر مه څه پريخلۍ نه دۍ‬
‫حسين غالم ځکا شعرونه مختصر يخۍ دۍ‬ ‫فضيلتونو تکمے ٹولے ُمو بدر يخۍ دۍ‬
‫)مستتر ۔ پوشيده ۔ ستر شده(‬

‫نوحه‬

‫وير او ژا ڑا کے ربا ۔ په کربال کے‬


‫ده اهلبيتو وينو باران دے‬
‫امت دعو ده مسلمانۍ دے‬
‫آل رسول سارائي جو ڑا ديخنۍ دے‬ ‫کوفے په خوا کے ربا ۔ په ڈاک دريا کے‬
‫دۍ سخت غرمه کے ربا۔ بندۍ اوبه کے‬ ‫زواۓ ده رسول تشنه لبان دے‬
‫نهر ده فرات راوان دے‬
‫غم حسين وسيله نواۓ حسين غالمه‬ ‫بے گناه قتل څه نامناسب دے‬
‫نور تا ده گناهانو بخشش څه وه تدبير‬ ‫محبت ده اهلبيتو واجب دے‬
‫‪299‬‬

‫رسول ديخنۍ دے ربا دين رسوائۍ دے‬ ‫او ڑکۍ صحرا کے ربا۔ دۍ واويال کے‬
‫اجر رسالت دا ميزان دے‬ ‫ده ماشومانو اوبو ارمان دے‬

‫څورا ظاليمان دۍ دا عربيان‬ ‫حسين اوبه ويرکے ديخنو لخکر تا‬


‫دۍ نا خبار شو کال عجميان‬ ‫فوج ده حُر سيالب شه گورا اثر تا‬
‫ڈير دل ازار شو ربا ٹول توبه گار شو‬ ‫دا ديخنو حال دے ربا۔ احسان بدال دے‬
‫بے شک عرب ده ظلم ميدان دے‬ ‫انسان دۍ ظلم تا حيران دے‬

‫اخير شهيد شه ده رسول جگر‬ ‫درو وريځو تندا چيتا ماشومان‬


‫حسين غالمه فرزند ده حيدر‬ ‫هاۓ دا ناکامۍ په خوشۍ بيوان‬
‫ال ڑو سجدے کے ربا سارۍ نيزے کے‬ ‫عطشان نعرے دۍ ربا غشيو شيبے دۍ‬
‫لکا کوفے تا راوان کاروان دے‬ ‫آل ده زهرا غم کے ۔ بيريان دے‬

‫فوج ده يزيد دے په ظلم خوشحال‬


‫ده اهلبيتو شروع دے قتال‬
‫ورونڑو ويارونو ربا او ده خوريونو‬
‫جنازے راو ڑے حسين گريان دے‬

‫نوحه‬

‫ور سارا دتا ساتردارے دۍ‬


‫ال ظلم و ستم بے قرارے دۍ‬ ‫يا محمد ا يا خيرُالبش‬
‫تاال کيگۍ به ده تطهير څادر‬ ‫دتا آل امت کڑلو در بدر‬

‫راشا دا واڑه ماشومان وکسا‬ ‫دتا هغا آل امتحان کے دے‬


‫ال درو وريځو تندو بيريان وکسا‬ ‫ذکرۍ نمونځ او قرآن کے دے‬
‫لکا گهن وۍ ده شمس و قمر‬ ‫اوبه بند دۍ ورباندے ده نهر‬

‫ده حسين اصحاب کو امت شهيد‬ ‫دا څه ته ورنا او دا تانا دے‬


‫دۍ امت کو او ڑکۍ ده کوت شهيد‬ ‫دا حسين دتا بے وطانه دے‬
‫غشۓ ا ُوخوا ڑلو علۍ اصغر‬ ‫درو وريځو تگۓ دے دتا پسر‬

‫بنددۍ اوبه ده رسول په ساتردارو‬ ‫بيکس او تگۓ صف شکن راغۓ‬


‫رحم وه نه که اسالم دعويدارو‬ ‫دتا زواۓ او ده تا بدن راغۓ‬
‫‪300‬‬

‫شه په تيخت وا ڑا يزيد لخکر‬ ‫مشهور غازۍ وفادار وه‬


‫شه شهيد ده موال غا برادر‬
‫ويائي ذلت زند گۍ نا شدت‬
‫سارا خه دے خو مرگۓ ده عزت‬ ‫ده حسين شه هر يو خادم شهيد‬
‫حيف دے غالمۍ عمر سراسر‬ ‫عون و محمد شه قاسم شهيد‬
‫بيکسۍ ده زوۍ وکسا يو نظر‬
‫دا مرثيے څه ليکهۍ حسين غالم‬
‫پوهيگۍ چوک الرۍ علم کالم‬ ‫څه اتلس کاال مدت کے وه‬
‫عارفانو پارا دۍ دُر او گوهر‬ ‫هم دتا په شان او شوکت کے وه‬
‫شه شهيد شباب کے علۍ اکبر‬

‫نوحه‬

‫بل خوائيندو ورسارا وے سنگين غم وه ده ناموس‬


‫اوخپل ذبح کيدَلۍ خپل امت نا ُکو محسوس‬ ‫صحرا ده سرو گلونو ۔ باغيچو کے شوا بداال‬
‫چهره ده غمزده په ځاليدو کے شوا بداال‬ ‫هوا څه ده سرو وينو ۔ په شيبو کے شوا بداال‬

‫څه ٹول شهيد شو بيال شه انداز رسالت‬ ‫ناقص څه منصوبه ده اسالم بيخ کنۍ کا جو ڑا‬
‫اصغرۍ اخيرۍ فتح تا يووڑ لو حجت‬ ‫ده سرو وينو سيالب دا منصونه ال بيخا يووڑا‬
‫شش ماه تگۍ مارۍ په وينو سرو کے شوا بداال‬ ‫جهگڑا دا ده تعجب په لمحو کے شوا بداال‬

‫حسين خو شه پامال دينۍ که بچ پاماليدونا‬ ‫يو درو وريځو تنداوا وا ڑه وا ڑه باچۍ ُوو‬
‫حسين غالم که نظم ده تاريخ احوال لويستونا‬ ‫بل غضب گرمۍ وا تگۍ وا ڑا په گرمۍ ُوو‬
‫سجده بس داغا يوا ٹولو سجدو کے شوا بداال‬ ‫ژا ڑا ده دۍ باچيو په سلگو شوا بداال‬

‫څه فوج خدا علمدار وه‬

You might also like