12.03.

2010
(rev. 01 - 31.05.2010)
Değerli Kaynak Mühendisleri ve Kaynak Mühendisi Adayları,

Bir süredir çeşitli ortamlarda yapılan beyanlara, e-posta mesajlarına ve yayınlara bakıldığında Kaynak Mühendisliği
eğitimi ile ilgili bir karmaşa görülmektedir. 1988 yılından beri faaliyette olan 700 ‟e yakın Uluslararası Kaynak
Mühendisini yetiştirerek ülkemize kazandıran ODTÜ Kaynak Teknolojisi ve Tahribatsız Muayene Merkezi olarak
aşağıdaki duyuruyu üç ana başlık altında yapma ihtiyacını hissettik.
1. Merkezimiz ve İşleyişi
2. IIW Üyeliği ve IIW Sisteminin İşleyişi
3. IIW Kaynak Mühendisliği Kurslarına Kabul Kriterleri

Bilginize sunar, iyi çalışmalar dileriz.

C. Hakan Gür
Prof.Dr. - Merkez Bşk.

1. Merkezimiz ve İşleyişi:
Merkezimiz, Türkiye-Almanya hükümetler arası proje çerçevesinde 1988 „de kurulmuştur. 8 yıl devam eden proje
boyunca Merkezimizde kaynak ve tahribatsız muayene laboratuvarları kurulmuş, personelin yurt dışında eğitilip en üst
düzeyde sertifika almaları sağlanmıştır. Alman Federal Malzeme Araştırma ve Test Enstitüsü, Alman Tahribatsız
Muayene Cemiyeti, Alman Kaynak Teknolojisi Enstitüsü ile yoğun işbirliği yapılmıştır.
ODTÜ Rektörlüğüne bağlı olarak faaliyet gösteren Merkezimiz, Kaynak Teknolojisi Birimi ve Tahribatsız Muayene
Birimi „nden oluşmaktadır. Merkezin başkanı ve Yönetim Kurulu (Mühendislik Fakültesi Dekan Yardımcısı, Meslek
Yüksek Okulu Müdürü, Metalurji ve Malzeme Müh. Bl. Başkanı, Makina Müh. Bl. Temsilcisi) ODTÜ Rektörlüğü
tarafından 3 yıllık süre ile atanmaktadır. Merkezimizin eğitim/belgelendirme gelirleri, ODTÜ Sürekli Eğitim Merkezi
aracılığı ile ODTÜ mali sistemine aktarılmaktadır. Her yılın sonunda faaliyetleri ve mali durumu açıklayan faaliyet
raporu Merkez Yönetim Kurulu‟nun onayını takiben ODTÜ Rektörlüğü Araştırmalar Koordinatörlüğü‟ne
gönderilmektedir. Ayrıca, Merkezimizin yıllık faaliyetlerine ait özet rapor Rektörlük aracılığı ile YÖK„e gönderilmektedir.

2. IIW (Uluslararası Kaynak Enstitüsü) Üyeliği ve IIW Sisteminin İşleyişi

Her ülkeden çeşitli kuruluşlar ticari bir özellik taşımadıkları takdirde IIW üyesi olabilir (Bilgi Notu 1). Kurallar gereğince
işleyişi kolaylaştırmak için bir ülkedeki IIW üyelerinin kendi aralarında bir temsilci üye seçmeleri gerekir. IIW ile
yazışmaları ve koordinasyonu bu kuruluş yapar ve ülkedeki diğer üyelere tüm bilgileri aktarır.
ODTÜ rektörlüğünün imzası ile Haziran 2008‟de yapılan IIW üyelik başvurusunu takiben, Avusturya‟da yapılan IIW
toplantısında ODTÜ ve GEV aynı anda üye olmuştur. ODTÜ, ülkemiz için çok önemli bir adım olan ulusal sistemin
kurulmasına destek olmak için GEV „in temsilci üye olmasını kabul etmiştir. ODTÜ ve GEV Türkiye adına yıllık ücreti
IIW „ya eşit olarak paylaşarak ödemektedir.
Her ülkenin IIW kuralları paralelinde kendi eğitim sisteminin kurallarını belirlemesi ve IIW „nun onayından sonra
devreye sokması gerekmektedir. Bunun ilk adımı Yetkilendirilmiş Ulusal Kuruluş (ANB: Authorized National Body)
oluşturulması (Bilgi Notu 2) ve çeşitli Yetkilendirilmiş Eğitim Kuruluşlarının (ATB: Authorized Training Body)
onaylanmasıdır.
Merkezimiz, GSI-SLV işbirliği ile uzun zamandır ATB olarak faaliyettedir (GSI-SLV Almanya’daki ANB’nin
denetimindedir). Merkezimizdeki eğitimlerin bir kısmını GSI SLV Münih‟ ten Alman uzmanlar yapmakta, sınavlarda
Alman yetkililer de görev almakta, sınavda başarılı olanlara Alman Kaynak Cemiyeti (DVS) diploması ile birlikte IIW
diploması (çift diploma) verilmektedir.
IIW üyeliğini takiben ulusal sistemin kurulması için GEV öncülüğünde yapılan çeşitli toplantılara ODTÜ temsilcileri de
katılmıştır. ODTÜ, bağımsız karar verecek şekilde yapılanması ve ülkemizde kaynak alanında önemli faaliyet
gösteren tüm kuruluşların katılımının sağlanması koşulu ile “Türkiye Kaynak Teknolojileri Akademisi” başlığı altında
ulusal ANB‟nin kurulmasını destekleyeceğini ve ODTÜ temsilcisinin bu yapıda görev alacağını beyan etmiştir.
Ulusal ANB kuruluş çalışmaları devam etmektedir. 2010 yılı içinde ulusal ANB, IIW tarafından resmen tanınınca
ulusal sistem devreye girecektir. Bu durumda, IIW kriterlerine göre denetlenerek onaylanmış ATB lerdeki eğitimleri
takiben sınavlar ulusal ANB tarafından yapılacak ve ANB aracılığı ile IIW diplomaları verilecektir.
Bu yapı çerçevesinde Merkezimiz, ATB olarak eğitim vermeyi sürdürmeyi planlamaktadır. Ulusal ANB tarafından IIW
kuralları çerçevesinde onaylanan bütün kuruluşlar ATB olabilmektedir.

ATB olan bir kuruluşun aynı zamanda ANB olması sakınca yaratabilir. Ulusal ANB „nin tüm sektörü kapsayan bir
yapıda olması ve kararlarını hiçbir ticari, mali ve diğer faktörlerden etkilenmeden IIW teknik kurallarına göre
verebilmesi gerekmektedir. ODTÜ, ulusal sistemin işleyişinde herhangi bir kuruluşun ön plana çıktığı izleniminin
oluşmaması için ülkemizden ilgili bütün kuruluşların IIW üyesi olmasını ve ulusal yapılanma içinde aktif görev almasını
istemekte ve desteklemektedir.
3. IIW Kaynak Mühendisliği Kursları ve Kabul Kriterleri
IIW kurallarına göre kaynak mühendisliği eğitimi için öncelikle bir mühendislik alanında diplomanın veya ulusal
hükümet tarafından onaylanan eşdeğerinin olması gerekir (Bilgi notu 3).

Merkezimiz, kaynak mühendisliği kurslarına başvuranları bugüne kadar EWF ve IIW kurallarına göre kabul etmiştir.
Makina veya Metalurji-Malzeme mühendislikleri haricindeki diğer mühendislik bölümü mezunlarının kurslarımıza
katılması, Merkezimizin özel talebine veya maddi faktörlere dayanmayıp, tamamen EWF/IIW tarafından belirlenmiş
kabul kriterleri çerçevesinde gerçekleşmiştir. Merkezimizde bu tarihe kadar gerçekleştirilen 25 eğitim programı
sonucunda Kaynak Mühendisi diploması alanların çok ağırlıklı kısmı Makina, Metalurji-Malzeme, İnşaat gibi
mühendislik bölümlerindendir.

Ülkemizde, 4 yıllık Teknik Eğitim Fakültesi mezunlarının kaynak mühendisi olma talepleri söz konusudur. ODTÜ
Kaynak Teknolojisi ve Tahribatsız Muayene Merkezinin 30.09.2009 tarihli 2009/3 no.lu Yönetim Kurulu toplantısında
bu husus görüşülmüştür. YÖK tarafından yetkilendirilen bir mühendislik bölümünden mezun olmayan kişilere 3,5 aylık
eğitimden sonra Kaynak Mühendisliği diploması ve mühendis olarak imza yetkisinin verilmesinin, ODTÜ açısından
yasal sakınca doğurabileceğine karar verilmiştir. Mühendislik Fakülteleri ve Teknik Eğitim Fakülteleri, yasaların ve
yönetmeliklerin belirlediği kurallar çerçevesinde niteliği, görevi ve yetkisi farklı elemanlar yetiştirmektedir. IIW
kurallarına göre kaynak mühendisliği eğitimi ve diploması mühendislik eğitimini takip eden bir aşama olduğundan,
Yönetim Kurulu üyelerimiz YÖK denetimindeki üniversitelerde mühendislik eğitimi almamış kişilere kaynak
mühendisliği diploması verilmesinin ODTÜ için uygun olmadığı görüşünde fikir birliğine varmışlardır.

Diğer bir husus ise sistemini yeni kuran ülkelere uluslararası sisteme geçiş aşamasında kolaylık sağlamak açısından
IIW tarafından sunulan bir opsiyondur (tecrübeli kişilere çok kısa süreli eğitim ile kaynak mühendisi diplomasının
verilmesi). Merkezimiz, bu yaklaşımı benimsememektedir. Ülkemizde ulusal sistem yeni kurulmakla birlikte uzun
yıllardır EWF/IIW sistemi dolaylı olarak işletilmektedir ve 700 civarında EWF/IIW diplomalı kaynak mühendisi zaten
ülkemizde hizmet vermektedir. Dolayısıyla, böyle bir geçiş dönemi uygulamasının haksızlığa ve karmaşaya neden
olacağı düşüncesindeyiz.

Merkezimizin, yetiştirmiş ve yetiştirmekte olduğu kaynak mühendislerinin ve diğer personelin haklarını korumanın ve
kaynak sektöründe üzerine düşen görev ve sorumluluğun bilinciyle hareket etmekte olduğunu, bu tutumunu tutarlı bir
şekilde devam ettireceğini duyururuz.

Bilgi Notu 1. IIW üyesi olma kriterleri:

“Membership shall be open to legal entities which are meeting the following requirements:
- to be legally established in accordance with the laws and practice of their country of origin,
- to be non-profit distributing organisations,
- to be so organised and financed as to be able to take into consideration and/or to represent the national
interests of those industrial domains which make use of techniques within the Technical Field of the
Association,
- to provide the financial resources for sharing the work of the Association and implementing the decisions
reached by the General Assembly.
Membership shall not be open to bodies whose activities are wholly or mainly of commercial or trade
character.“

Bilgi Notu 2. IAB-WGB-308-2006 numaralı IIW dokümanı – Ulusal ANB olma kriterleri:
Guidance to a “National Welding Society” to became an Authorised National Body – ANB
“2. How to become an ANB
2.1 International “National Welding Society”
If a country outside Europe wants to become an ANB, the following is required:
– To be “National Welding Society”;
– To be an IIW member.
If the country has more than one IIW member, the different IIW members must achieve an agreement concerning
the appointment of the National IIW member that will be the applicant ANB.”

Bilgi Notu 3. IAB-252-07/SV-00 no.lu IIW dokümanı - Uluslararası Kaynak Mühendisliği programına kabul:
“3.1 International Welding Engineer IWE
It is agreed that entry to the program should be on a postgraduate level. Participants should have a primary degree in
an engineering discipline or its equivalent recognised by the national government and assessed by the ANB.
Therefore, it would be expected that participants should have at least a Bachelor degree.”

Tüm bilgi notlarının ayrıntılarına IIW web sayfasından ulaşılabilir (http://www.iiw-iis.org/)