You are on page 1of 4

* TÓM TҲT VIӊC THÀNH LҰP AN NAM CӜNG SҦN ĐҦNG:

- 1- 9/ 5/ 1929: Đҥi hӝi đҥi biӇu toàn quӕc lҫn thӭ nhҩt Hӝi VNCMTN diӉn ra tҥi
Hӗng Công( Trung Quӕc)

+ Đҥi biӇu:

Hӝi TƯ chҩp ӫy: Lê Hӗng Sơn, Lê Duy ĐiӃm, Lâm Đӭc Thө

KǤ bӝ Bҳc KǤ: Trҫn Văn Cung, Ngô Gia Tӵ, Dương Hҥc Đính, NguyӉn Tuân

KǤ bӝ Trung KǤ: NguyӉn Sĩ Sách, NguyӉn ThiӋu, Trương Quang Trӑng, Võ Mai

KǤ bӝ Nam KǤ: Phҥm Văn Đӗng, Châu Văn Liêm, Trҫn Văn Phӗng

Đҥi biӇu ӣ Xiêm: Võ Tòng

+ Đoàn đҥi biӇu Bҳc KǤ đưa ra đӅ nghӏ thành lұp Đҧng Cӝng sҧn nhưng không
đưӧc Đҥi hӝi thông qua liӅn bӓ ra vӅ

- 17/ 6/ 1929:

Hơn 20 đҥi biӇu các tә chӭc cӝng sҧn ӣ Bҳc KǤ hӑp tҥi nhà 312( Khâm Thiên, Hà
Nӝi) quyӃt đӏnh thành lұp Đông Dương Cӝng sҧn Đҧng( ĐDCSĐ).

Sau khi thành lұp, KǤ bӝ Bҳc KǤ chuyӇn ngay thành Xӭ ӫy Bҳc KǤ do Đӛ Ngӑc
Du làm Bí thư

NguyӉn Phong Sҳc, Trҫn Văn Cung đưӧc cӱ vào NghӋ An gһp Võ Mai thành lұp
Xӭ ӫy Trung KǤ do NguyӉn Phong Sҳc làm Bí thư

- 21/ 7/ 1929:

Ban Chҩp hành TƯ lâm thӡi ĐDCSĐ hӑp ӣ Tam Sơn( Bҳc Ninh)( quê Ngô Gia
Tӵ) cӱ Trҫn Tư Chính, Ngô Gia Tӵ vào Nam gây dӵng cơ sӣ Đҧng.

Cuӕi 7/ 1929, Ngô Gia Tӵ lұp Xӭ ӫy Nam KǤ

- Nhóm Hӗ Tùng Mұu, Châu Văn Liêm ӣ Tәng bӝ Hӝi VNCMTN chӫ trương phҧi
thành lұp chi bӝ trưӟc mӟi thành lұp Đҧng Cӝng sҧn
É/ 1929, ĐDCSĐ cӱ ngưӡi sang Hӗng Công tiӃp xúc vӟi Hӗ Tùng Mұu, Châu Văn
Liêm đӇ trao đәi ý kiӃn vӅ thành lұp mӝt Đҧng Cӝng sҧn chính thӭc ӣ ViӋt Nam
nhưng không thành.

Sau đó Châu Văn Liêm vӅ Sài Gòn.

Căn cӭ vào thư cӫa Tәng bӝ ӣ Hương Cҧng đӗng ý viӋc thành lұp Đҧng Cӝng sҧn
(thư cӫa đ/c Đӛ và đ/c Lê gӱi ngày 2É/7/1929), đ/c Châu Văn Liêm và mӝt sӕ đӗng
chí khác đã gһp Bàng Thӕng (tӭc Trҫn Tư Chính) đҥi diӋn cho Đông Dương cӝng
sҧn Đҧng đӇ bàn viӋc hӧp nhҩt nhưng không thành.

Vì vұy, Châu Văn Liêm cùng mӝt sӕ cán bӝ Hӝi VNCMTN nhóm hӑp tҥi nhà đӗng
chí Châu Văn Liêm ӣ đưӡng Hamelin-Sài Gòn (nay là đưӡng Lê Thӏ Hӗng Gҩm)
bàn viӋc chuҭn bӏ thành lұp ANCSĐ( É/ 1929).

Theo chӫ trương cӫa KǤ bӝ Nam KǤ, trong tháng É/1929, NguyӉn Ngӑc Ba thành
lұp và làm Bí thư chi bӝ An Nam Cӝng sҧn Đҧng( ANCSĐ) đҫu tiên ӣ Mӻ Tho.

16/ É/ 1929, NguyӉn Ngӑc Ba tӟi Gò Công lұp chi bӝ ANCSĐ do NguyӉn Văn
Côn làm Bí thư.

TiӃp đó, nhiӅu chi bӝ ra đӡi ӣ Vĩnh Kim, Long Hưng, Thҥnh Phú( Châu Thành) và
chi bӝ ghép Lӝc Thuұn- Phú Vang- Vang Quӟi( An Hóa).

Đҫu 9/ 1929, Châu Văn Liêm vӅ Cҫn Thơ tiӃp xúc vӟi mӝt sӕ cơ sӣ ANCSĐ

Vào mӝt đêm trung tuҫn tháng 9/1929 tҥi căn nhà trӋt cuӕi phӕ mà đӗng chí Thơ
đã mưӟn ӣ trưӟc đây cӫa ngưӡi Hoa KiӅu, nay là sӕ 34/7 đưӡng Bùi Hӳu Nghĩa,
phưӡng Bình Thӫy thuӝc thành phӕ Cҫn Thơ đã diӉn ra sӵ kiӋn rҩt quan trӑng đӕi
vӟi Đҧng bӝ miӅn Hұu Giang. Đó là cuӝc hӝi nghӏ thành lұp tә chӭc "Đһc ӫy An
Nam Cӝng sҧn Đҧng Hұu Giang" do đӗng chí Châu Văn Liêm chӫ trì. Đӗng chí
cũng đã thay mһt tә chӭc cҩp trên chӍ đҥo bҫu ban chҩp hành đһc ӫy đҫu tiên gӗm
các đӗng chí Ung Văn Khiêm, Hà Huy Giáp, NguyӉn Văn Tây( NguyӉn Thanh
Sơn), NguyӉn Văn Trí, Lê Văn Xô và do đӗng chí Ung Văn Khiêm làm Bí thư.
Đһc ӫy Hұu Giang phө trách các tӍnh: Cҫn Thơ, Sóc Trăng, Vĩnh Long, Trà Vinh,
Bҥc Liêu, Rҥch Giá, Sa Đéc, Châu Đӕc.

- Hҥ tuҫn tháng 9/ 1929, Châu Văn Liêm lҥi sang Hӗng Công cùng vӟi Hӗ Tùng
Mұu thành lұp các chi bӝ ANCSĐ ӣ Trung Quӕc.
29/ 9/ 1929, Châu Văn Liêm và Hӗ Tùng Mұu gӱi thư vӅ Bҳc KǤ

4/ 10/ 1929, TƯ ĐDCSĐ gӱi cho nhӳng ngưӡi cӝng sҧn An Nam ӣ Trung Quӕc
mӝt bӭc thư do Đӛ Ngӑc Du chuyӇn trong chuyӃn đӃn Hӗng Công dӵ cuӝc gһp các
đҥi biӇu cӫa ANCSĐ.

- Sau đó, Châu Văn Liêm lҥi vӅ Sài Gòn.

Tháng 10/1929 đӗng chí Châu Văn Liêm đã đích thân triӋu tұp hӝi nghӏ gӗm các
đҥi biӇu đã đưӧc chӑn lӑc và chӍ đӏnh ӣ các tӍnh đӇ thành lұp hӋ thӕng chính thӭc
cӫa ³An Nam Cӝng Sҧn Ðҧng´.

Đҥi hӝi thành lұp An Nam cӝng sҧn Đҧng năm 1929 đưӧc tә chӭc tҥi phòng 1, lҫu
2, nhà sӕ 1 đưӡng NguyӉn Trung Trӵc (thӡi Pháp thuӝc - năm 1929 là đưӡng
Philippini), phưӡng BӃn Thành quұn 1, thành phӕ Hӗ Chí Minh. Nơi tә chӭc đҥi
hӝi là căn phòng trong khách sҥn cӫa Pháp mang tên "Phong cҧnh khách lҫu".

Khách sҥn nҵm ӣ giӳa trung tâm thành phӕ và là nơi thưӡng lui tӟi cӫa khách vãng
lai trong cҧ nưӟc.

Đӗng chí Châu Văn Liêm đã nghiên cӭu kӻ tình hình ӣ khách sҥn và các khu vӵc
chung quanh nên đã thuê căn phòng trên. NӃu hӑp ӣ đây, các đҥi biӇu tӯ nơi khác
đӃn sӁ ít bӏ mұt thám Pháp đӇ ý. Đҥi hӝi vӟi khoҧng 30 ngưӡi tham dӵ đã tiӃn hành
thành công và bҧo đҧm an toàn. Lӕi đi lên căn phòng sӕ 1, lҫu 3 và cӱa cӫa nhà sӕ
1 đưӡng NguyӉn Trung Trӵc. Cӱa rӝng 1,2m, cҫu thang bҵng gӛ rӝng 1,2m dүn
đӃn phòng sӕ 1. Phòng có 2 buӗng: buӗng ngoài rӝng 3,6m, dài 4,Ém; buӗng trong
rӝng 3,6m, dài 4,7m.

Vì vүn chӡ bàn bҥc vӟi Đông dương cӝng sҧn Đҧng đӇ thӕng nhҩt nên An Nam
cӝng sҧn Đҧng chưa bҫu ban chҩp hành trung ương.

Tӯ đó đӃn trưӟc khi hӧp nhҩt các tә chӭc cӝng sҧn ӣ ViӋt Nam, An Nam cӝng sҧn
Đҧng đã có mӝt hӋ thӕng tә chӭc vӳng mҥnh và có tә chӭc quҫn chúng rӝng khҳp
ӣ các tӍnh Nam KǤ. Các chi bӝ cӫa An Nam Cӝng sҧn Đҧng lҫn lưӧt đưӧc tә chӭc
ӣ các cơ sӣ Ba Son, Faci, đӅ pô xe lӱa Dĩ An, hãng dҫu Nhà Bè, hãng rưӧu Bình
Tây, hãng buôn Charner, nhà đèn Chӧ Rүy và trong mӝt sӕ ngành thӫ công như:
thӧ máy, thӧ hӟt tóc, phu kéo xe v.v« An Nam Cӝng sҧn Đҧng còn thành lұp ra
Tәng công hӝi Nam kǤ( 10/1929?), trưӟc hӃt lҩy tӯ 12 tә chӭc công hӝi đӓ cӫa đӏa
phұn Sài Gòn - Chӧ Lӟn làm nòng cӕt.

11/ 1929, ANCSĐ quyӃt đӏnh thành lұp Ban lâm thӡi chӍ đҥo đóng ngay tҥi Sài
Gòn. Ban đưӧc đһt ӣ trong nưӟc và chӍ đҥo các tә chӭc ӣ trong nưӟc. Các đӗng chí
ӣ Hӗng Công vүn tә chӭc mӝt chi bӝ đһc biӋt chӍ đӑ mӑi mһt cho Ban.

Ban lâm thӡi chӍ đҥo gӗm có: Châu Văn Liêm( Bí thư), NguyӉn Nghĩa, Ung Văn
Khiêm, Đӛ Quҧng, HuǤnh Quҧng.

- Cũng trong 10/ 1929, Ngô Gia Tӵ đã chӍ đҥo xây dӵng các chi bӝ ĐDCSĐ ӣ
xưӣng Ba Son, xã Vĩnh Kim( Mӻ Tho) và Đӗn điӅn cao su Phú RiӅng( Thӫ Dҫu
Mӝt).

Chi bӝ ĐDCSĐ ӣ Phú RiӅng đưӧc thành lұp ngày 2É/ 10/ 1929, lúc đҫu có 6 đӗng
chí: NguyӉn Xuân Cӯ( Bí thư), Trҫn Tӱ Bình, NguyӉn Mҥnh Hӗng, Hòa, Tҥ,
Doanh; bên cҥnh còn có đӝi ³Thanh niên xích vӋ´, cuӕi 1929 thành lұp Công hӝi
đӓ Phú RiӅng.

- Đêm 10-11-1929, tҥi mӝt căn chòi ngang lүm lúa cӫa đӗn điӅn Cӡ Đӓ (do chӫ
Tây Paul Eméry cai quҧn), thuӝc làng Thӟi Đông, tәng Thӟi Bҧo, quұn Ô Môn,
tӍnh Cҫn Thơ, đӗng chí Hà Huy Giáp - Ӫy viên Ban Chҩp hành Đһc ӫy An Nam
Cӝng sҧn Đҧng Hұu Giang - đưӧc Đһc ӫy phân công vӅ Ô Môn phӕi hӧp cùng
đӗng chí NguyӉn Văn Nhung (quê ӣ Long Hӗ - Vĩnh Long, trưӟc làm thư ký Tòa
khâm sӭ ӣ Phnom Penh) và đӗng chí Bҧy Núi (tӯ Cà Mau đưӧc điӅu lên Ô Môn,
trưӟc làm thư ký Bưu điӋn Biên Hòa) đã thành lұp Chi bӝ An Nam Cӝng sҧn Đҧng,
do đӗng chí Hà Huy Giáp làm Bí thư.

You might also like