Professional Documents
Culture Documents
ت مندرجات
فهرس
شمارهبنـد
1 مـقدمـه .
2 دامنه كاربرد .
3 .تعاريف
4 مسئوليت گزارش مالي مياندورهاي .
7ـ 5 مباني تهيه گزارش مالي مياندورهاي .
27ـ 8 محتواي گزارش مالي مياندورهاي .
12 ـ حداقل اجزاي گزارش مالي مياندورهاي
17ـ 13 ـ شكل و محتواي صورتهاي مالي مياندورهاي
22ـ 18 ـ گزيده يادداشتهاي توضيحي
23 ـ افشاي رعايت استانداردهاي حسابداري
25ـ 24 ـ دورههاي زماني صورتهاي مالي مياندورهاي
27ـ 26 ـ اهميت
39ـ 28 شناخت و اندازهگيري .
34ـ 28 ـ رويههاي حسابداري
36ـ 35 ـ درآمدهاي عملياتي فصلي ،چرخهاي يا موردي و مخارج نامنظم
37 ـ كاربرد اصول شناخت و اندازهگيري
39ـ 38 ـ استفاده از براورد
40 تعديلت سنواتي .
41 تاريخ اجرا .
42 مطابقت با استانداردهاي بينالمللي حسابداري .
پيوست شماره : 1نمونههاي كاربرد اصول شناخت و اندازهگيري .
پيوست شماره : 2نمونههاي كاربرد براورد .
استاندارد حسابداري شماره 22
گزارشگري مالي مياندورهاي
اين استاندارد بايد با توجه به "مقدمهاي بر استانداردهاي حسابداري" مطالعه و بكارگرفته شود.
مـقدمـه
. 1هدف اين استاندارد تعيين حداقل محتواي گزارش مالي مياندورهاي و تعيين اصول شناخت و اندازهگيري قابل اعمال
در تهيه صورتهاي مالي كامل يا فشرده مياندورهاي است .گزارش مالي مياندورهاي به موقع و قابل اتكا ،اطلعات مفيدي
درـ ـرابطهـ باـ ـتوانـ كسبـ سودـ ـوـ ـايجادـ ـجريانهايـ نقديـ ،ـشرايطـ ماليـ وـ ـنقدينگيـ واحدـ ـتجاريـ برايـ سرمايهگذاران،
اعتباردهندگان و ساير استفادهكنندگان فراهم ميآورد.
دامنه كاربرد
2ـ .در اينـ استاندارد الزاماتـ خاصيـ در رابطهـ با اينكهـ كدامـ واحدهايـ تجاريـ ملزمـ بهـ انتشار گزارشـ ماليـ مياندورهاي
هستند و همچنين زمان تهيه و تناوب اين گزارشها تعيين نميشود .معمولً مراجع قانوني ،آن گروه از واحدهاي تجاري را
كه اوراق سهام يا اوراق مشاركت آنها به عموم عرضه ميشود ،ملزم به تهيه و ارائه گزارش مالي مياندورهاي ميكنند .اين
استاندارد براي كليه واحدهاي تجاري كه به صورت اختياري يا اجباري گزارش مالي مياندورهاي منتشر ميكنند ،كاربرد
دارد.
تعاريف
. 3اصطلحات ذيل در اين استاندارد با معاني مشخص زير بكار رفته است :
.دوره مياني دوره مالي گزارشگري كوتاهتر از يك سال مالي است .
.گزارش مالي مياندورهاي گزارشي براي يك دوره مياني است كه شامل مجموعه
كامل صورتهاي مالي (طبق استاندارد حسابداري شماره 1با عنوان "نحوه ارائه صورتهاي
مالي") يا صورتهاي مالي فشرده (طبق اين استاندارد) است .
.صورتهاي مالي فشرده حداقل شامل صورتهاي مالي اساسي و گزيدهاي از يادداشتهاي
توضيحي مطابق الزامات اين استاندارد است.
. 6در رابطه با نحوه تهيه و ارائه گزارش مالي مياندورهاي دو ديدگاه وجود دارد:
الف .عدهاي هر دوره مياني را به عنوان يك دوره مالي مستقل تلقي ميكنند و به همين دليل معتقدند كه عملكرد مالي هر
دوره مياني بايد اساساً مشابه با دوره مالي سالنه تعيين شود .براساس اين نظريه ،براي شناسايي درآمدها و هزينهها و انجام
براوردها در پايان دوره مياني ،از همان اصولـ قابل اعمال براي دورههايـ مالي سالنهـ استفادهـ ميشود .اين روشـ در اين
استاندارد "روش منفصل" ناميده ميشود.
ب .گروهي ديگر ،هر دوره مياني را به عنوان بخش لينفك دوره مالي سالنه تلقي ميكنند .براساس اين نظريه ،شناسايي
درآمدها و هزينهها و انجام براوردها در پايان دوره مياني ،با توجه به پيشبيني عملكرد مالي براي مابقي دوره مالي سالنه،
صورت ميگيرد .بنابراين يك قلم هزينه كه ممكن است مربوط به كل دوره مالي سالنه باشد ،براساس زمان ،حجم فروش،
حجمـ توليد يا مبانيـ ديگر بهـ دورههايـ ميانيـ تخصيصـ دادهـ ميشود .اينـ روشـ در اينـ استاندارد "روشـ متصل " ناميده
ميشود.
. 7در اين استاندارد ،اقلم درآمد و هزينه براساس مباني مشابه با مباني تهيه صورتهاي مالي سالنه اندازهگيري و شناسايي
ميشود (روش منفصل) .در رابطه با برخي اقلم درآمد و هزينه كه ماهيت سالنه دارند (از قبيل ماليات بردرآمد) ،لزم است
ابتدا درآمد يا هزينه براي كل سال براورد شود تا بتوان براساس آن ،سهم دوره مياني را به نحو مناسب شناسايي كرد .در
اين روش ،درآمدها و هزينهها ضمن رعايت مفهوم "تطابق درآمد و هزينه" در دوره مربوط شناسايي ميشود .روش منفصل
برخلفـ روشـ متصل ،موجبـ هموارسازيـ عملكرد ماليـ طيـ سالـ نميشود .در عوض ،توضيحاتـ مجملـ و كافيـ درباره
هرگونه نوسان ،از قبيل عملكرد فصلي يا مخارج مقطعي بسيار مهم در ابتداي سال در صورتهاي مالي مياندورهاي ارائه
ميشود .اين شيوه به شناخت فعاليتهاي تجاري توسط استفادهكنندگان و همچنين بهبود توان آنها براي ارزيابي عملكرد
مالي و وضعيت مالي واحد تجاري كمك ميكند.
ي
محتواي گزارش مالي مياندورها
. 8مجموعه كامل صورتهاي مالي طبق استاندارد حسابداري شماره 1با عنوان نحوه ارائه صورتهاي مالي شامل اجزاي
زير است:
الف .ترازنامه،
ب .صورت سود و زيان،
ج .صورت سود و زيان جامع،
د .صورت جريان وجوه نقد ،و
ه .يادداشتهاي توضيحي.
. 9اهداف گزارش مالي مياندورهاي همانند اهداف گزارش سالنه است .گزارش مالي مياندورهاي ،غالباً مبنايي اساسي
براي اتخاذ تصميمات اقتصادي است و اين امكان را فراهم ميسازد كه چنين تصميماتي براساس اطلعات به موقعتر اتخاذ
شود .بنابراين ،الزامات ارائه اطلعات مالي مياندورهاي تا حدود زيادي مشابه الزامات ارائه اطلعات مالي سالنه است ،اگرچه
توازن بين خصوصيات كيفي "قابل اتكا بودن" و "به موقع بودن" اطلعات مالي مياندورهاي ،با در نظر گرفتن محدوديت
فزوني منافع بر هزينهها ،ممكن است متفاوت باشد.
. 10اگرچه در دوره مياني بايد اطلعات كافي به منظور امكانپذير ساختن ارزيابي آگاهانه وضعيت مالي ،عملكرد مالي و
جريانهاي نقدي ارائه شود ،اما حجم اين اطلعات در مقايسه با صورتهاي مالي سالنه كمتر است .براي تهيه اطلعات به
موقع ،صرفهجوييـ در هزينهـ تهيهـ اطلعاتـ و خودداريـ از ارائهـ اطلعاتـ تكراري ،يكـ واحد تجاريـ ممكنـ استـ بهـ طور
اجباري يا اختياري اطلعات كمتري در صورتهاي مالي مياندورهاي ارائه كند .در اين استاندارد ،منظور از حداقل محتواي
گزارشـ ماليـ مياندورهاي ،صورتهايـ ماليـ اساسيـ و گزيدهايـ از يادداشتهايـ توضيحيـ است .هدفـ اصليـ گزارشـ مالي
مياندورهاي در واقع به روز كردن اطلعات آخرين مجموعه كامل صورتهاي مالي سالنه است .به همين دليل ،در گزارش
ماليـ مياندورهايـ اساساً اطلعاتـ دربارهـ فعاليتها ،رويدادها و شرايطـ جديد ارائهـ ميشود و اطلعاتـ گزارشـ قبليـ تكرار
نميگردد.
. 11اين استاندارد ،واحدهاي تجاري را از ارائه مجموعه كامل صورتهاي مالي (طبق استاندارد حسابداري شماره 1با عنوان
نحوه ارائه صورتهاي مالي ) بجاي صورتهاي مالي فشرده يا ارائه اطلعات بيشتر از حداقل تعيين شده در اين استاندارد منع
نميكند .معيارهاي شناخت و اندازهگيري اين استاندارد براي مجموعه كامل صورتهاي مالي مياندورهاي نيز كاربرد دارد و
براي تهيه اين صورتهاي مالي ،رعايت الزامات افشاي اين استاندارد و همچنين ساير استانداردهاي حسابداري ضروري است.
. 13چنانچه واحد تجاري در گزارش مالي مياندورهاي ،مجموعه كامل صورتهاي مالي را
منتشر كند ،شكل و محتواي اين صورتهاي مالي بايد با الزامات مندرج در استاندارد
حسابداري شماره 1با عنوان "نحوه ارائه صورتهاي مالي" منطبق باشد.
. 14چنانچه واحد تجاري در گزارش مالي مياندورهاي ،مجموعه صورتهاي مالي به شكل فشرده را منتشر كند ،اين
صورتها بايد شامل صورتهاي مالي اساسي طبق الزامات استاندارد حسابداري شماره 1با عنوان " نحوه ارائه صورتهاي مالي "
و گزيدهاي از يادداشتهاي توضيحي طبق الزامات استاندارد حاضر باشد .يادداشتهاي اضافي در صورتي كه عدم انعكاس
آنها ،صورتهاي مالي مياندورهاي را گمراه كننده سازد ،بايد در اين صورتها گنجانده شود .
. 15كليه واحدهاي تجاري كه اوراق سهام آنها به عموم عرضه شده يا در جريان انتشار
عمومي است بايد عايدي هر سهم را در صورت سود و زيان يا يادداشتهاي توضيحي
ي ارائه كنند .مياندورها
. 16عبارت " گزارش مالي مياندورهاي " بايد در عناوين كليه صفحات گزارش درج شود
.
. 17واحدهايـ تجاريـ اصليـ برايـ تهيهـ صورتهايـ ماليـ مياندورهايـ مشمولـ الزاماتـ استاندارد حسابداريـ شمارهـ 18ـبا
عنوان صورتهاي مالي تلفيقي و حسابداري سرمايهگذاري در واحدهاي تجاري فرعي ،نيز ميباشند.
گزيده يادداشتهاي توضيحي
. 18استفادهكنندگان گزارش مالي مياندورهاي به آخرين گزارش مالي سالنه واحد تجاري نيز دسترسي دارند .بنابراين
ارائه اطلعات نسبتاً كماهميت در يادداشتهاي توضيحي گزارشهاي مياندورهاي براي به روز كردن اطلعاتي كه در آخرين
گزارش سالنه ارائه شده است ،ضرورت ندارد .در دوره مياني تشريح معاملت و ساير رويدادهايي مفيد است كه براي درك
تغييرات در وضعيت مالي و عملكرد مالي واحد تجاري از تاريخ آخرين گزارشگري سالنه ،حائز اهميت باشد.
. 19واحد تجاري بايد اطلعات زير را ،به عنوان حداقل اطلعات لزم ،در صورت با
اهميت بودن در يادداشتهاي توضيحي صورتهاي مالي مياندورهاي افشاكند .اين اطلعات
بايد براي دورهاي كه از ابتداي سال مالي شروع و به پايان دوره مياني ختم ميشود ،
گزارش گردد .همچنين ،واحد تجاري بايد معاملت و ساير رويدادهايي را كه براي درك
بهتر وضعيت مالي و عملكرد مالي واحد تجاري در دوره مياني با اهميت است ،افشا كند
:
الف .افشاي يكنواختي رويههاي حسابداري و روشهاي محاسباتي مورد استفاده در تهيه
صورتهاي مالي مياندورهاي با آخرين صورتهاي مالي سالنه و در صورت تغيير رويهها و
روشها افشاي ماهيت و اثرات تغيير ،
ب .تشريح عمليات فصلي يا چرخهاي در دوره مياني ،
ج .ماهيت و مبلغ اقلم مؤثر بر داراييها ،بدهيها ،حقوق صاحبان سرمايه ،سود (زيان)
خالص يا جريانهاي نقدي كه از نظر ماهيت ،اندازه يا وقوع غيرمعمول است ،
د .ماهيت و مبلغ تغيير در براورد مبالغ گزارش شده در دوره(هاي) مياني قبلي سال مالي
جاري يا تغيير در براورد مبالغ گزارش شده در سالهاي مالي گذشته ،مشروط بر اينكه
تغييرات ياد شده آثار مهمي بر اقلم دوره مياني جاري داشته باشد ،
ه .افزايش يا كاهش سرمايه و انتشار يا بازخريد اوراق مشاركت ،
و .رويدادهاي بااهميت پس از پايان دوره مياني كه در صورتهاي مالي مياندورهاي
منعكس نشده است ،
ز .اثر تغييرات ساختاري واحد تجاري طي دوره مياني از جمله تركيب واحدهاي تجاري ،
تحصيل يا واگذاري واحدهاي تجاري فرعي و سرمايهگذاريهاي بلندمدت ،تجديد ساختار و
عمليات متوقف شده ،
ح .تغيير در بدهيهاي احتمالي يا داراييهاي احتمالي از تاريخ آخرين ترازنامه سالنه ،و
ط .اطلعات لزم درباره طرحهاي توسعه ،جايگزيني و غيره .
. 20نمونههاي زير مصاديقي از موارد افشاست كه طبق بند 19انعكاس آنها در گزيده يادداشتهاي توضيحي لزم است .در
ساير استانداردهاي حسابداري شيوه افشاي بسياري از اين اقلم مشخص شده است:
الف .كاهش ارزش موجوديها به خالص ارزش فروش يا برگشت آن،
ب .زيان كاهش ارزش داراييهاي ثابت مشهود ،داراييهاي نامشهود يا ساير داراييها و برگشت آن،
ج .تحصيل و واگذاري داراييهاي ثابت مشهود،
د .تعهدات سرمايهاي،
ه .حل و فصل دعاوي حقوقي،
و .اصلح اشتباه،
ز .اقلم استثنايي و غيرمترقبه،
ح .تأخير در پرداخت بدهيها يا نقض قراردادهاي استقراض،
ط .معاملت با اشخاص وابسته ،و
ي .سود يا زيان حاصل از فروش سرمايهگذاريها و درآمد حاصل از سود سهام.
21ـ .ساير استانداردهايـ حسابداري ،موارد افشا در صورتهايـ ماليـ را مشخصـ ميكند .در آنـ استانداردها ،منظور از
صورتهايـ مالي ،مجموعهـ كاملـ صورتهايـ ماليـ استـ كهـ سالنهـ تهيهـ و ارائهـ ميشود .رعايتـ الزاماتـ افشا كهـ در ساير
استانداردهاي حسابداري مقرر شده است در مواردي كه واحد تجاري صورتهاي مالي مياندورهاي را به شكل فشرده ارائه
ميكند ،الزامي نيست.
. 22چنانچه سازمان بورس اوراق بهادار يا مراجع قانوني ديگر افشاي اطلعات ديگري را در دوره مياني الزامي كند ،اين
اطلعاتـ در صورتيـ كهـ در حوزهـ گزارشگريـ ماليـ باشد در صورتهايـ ماليـ مياندورهايـ و در غير اينـ صورتـ بهـ عنوان
اطلعات متمم آن ارائه ميشود (از قبيل آمار توليد و فروش ،پيشبينيها و .)...
. 25ارائه اطلعات مالي 12ماهه منتهي به پايان دوره مياني همراه با اطلعات مالي مقايسهاي 12ماهه گذشته ،براي
واحدهاي تجاري كه فعاليت آنها اساساً فصلي است ممكن است مفيد باشد .لذا ،توصيه ميشود چنين واحدهايي علوه بر
اطلعات مندرج در بند ،24گزارش اطلعات براي يك دوره 12ماهه را نيز در نظر داشته باشند.
اهميت
. 26در تصميمگيري براي شناسايي ،اندازهگيري ،طبقهبندي يا افشاي يك قلم جه
ت
مقاصد گزارشگري مالي مياندورهاي ،اهميت بايد با توجه به اطلعات مالي مياندورهاي
ارزيابي شود .در ارزيابي اهميت بايد به اين نكته توجه داشت كه اندازهگيري اقلم در
دوره مياني در مقايسه با اندازهگيري دادههاي مالي سالنه ،بيشتر متكي به براورد است
.
. 27برايـ ارزيابيـ اهميتـ اقلمـ هميشهـ اعمالـ قضاوتـ لزمـ است .طبقـ اينـ استاندارد بهـ منظور قابلـ فهمـ بودنـ اقلم
مياندورهاي ،تصميمگيري براي شناخت و افشاي اطلعات در دوره مياني با توجه به اهميت اقلم براي دوره مياني صورت
ميگيرد .بنابراين ،براي مثال ،اقلم غيرمترقبه يا استثنايي ،تغيير در رويه حسابداري يا تغيير در براورد حسابداري و اشتباه
در صورتهايـ ماليـ دورههايـ گذشتهـ برمبنايـ اهميتـ آنها نسبتـ بهـ اطلعاتـ مياندورهايـ شناساييـ و افشا ميشود تا از
برداشتهاي گمراهكننده كه ممكن است ناشي از افشا نكردن اطلعات باشد ،جلوگيري شود .هدف اصلي چنين ديدگاهي،
اطمينان از اين امر است كه گزارش مالي مياندورهاي شامل كليه اطلعات مربوط براي درك وضعيت مالي و عملكرد مالي
واحد تجاري طي دوره مياني باشد.
شناخت و اندازهگيري
رويههاي حسابداري
. 28واحد تجاري بايد براي تهيه صورتهاي مالي مياندورهاي از رويههاي يكسان با رويههاي
مورد استفاده در تهيه صورتهاي مالي سالنه استفاده كند .تغيير در رويههاي حسابداري
بعد از تاريخ آخرين صورتهاي مالي سالنه كه در صورتهاي مالي سالنه بعدي منعكس
ميشود از اين قاعده مستثني است .به هر حال ،تناوب گزارشگري واحد تجاري
(سالنه ،شش ماهه يا فصلي ) نبايد بر اندازهگيري نتايج سالنه اثر داشته باشد .براي
دستيابي به اين هدف ،اندازهگيري براي مقاصد گزارشگري مالي مياندورهاي ،بايد آن
دوره زماني را دربر گيرد كه از ابتداي سال مالي شروع و به پايان دوره مياني ختم
ميشود .
. 29تناوب گزارشگري نبايد موجب تغيير اصول شناخت و اندازهگيري حاكم بر صورتهاي مالي مياندورهاي شود .براي
مثال:
الف .اصولـ شناختـ و اندازهگيريـ زيانـ كاهشـ ارزشـ موجوديـ مواد و كال ـيا زيانـ كاهشـ دائميـ در ارزشـ داراييهاي
غيرجاري در دوره مياني ،يكسان با اصولي است كه براي تهيه صورتهاي مالي سالنه اعمال ميشود .با اين حال ،اگر چنين
اقلمي در يك دوره مياني شناسايي و اندازهگيري شود ولي براورد آنها در يك دوره مياني بعدي همان سال مالي تغيير كند،
در دوره مياني بعدي براورد اوليه از طريق احتساب ذخيره براي مبلغ زيان اضافي يا از طريق برگشت مبلغ شناسايي شده،
تغيير داده ميشود.
ب .مخارجي كه در پايان دوره مياني با تعريف دارايي انطباق ندارد را نميتوان به اميد دريافت اطلعاتي در آينده حاكي از
انطباق با تعريف دارايي يا به منظور هموارسازي سود طي دورههاي مياني يكسال مالي ،در ترازنامه به دوره آتي منتقل كرد.
ج .در هر دوره مياني ،هزينه ماليات بردرآمد برمبناي بهترين براورد از نرخ مؤثر ماليات بردرامد سالنه مورد انتظار براي
كل سال مالي ،شناسايي ميشود .ذخيره ماليات يك دوره مياني ممكن است در دوره مياني بعدي همان سال مالي به علت
تغيير در نرخ مؤثر ماليات بردرآمد سالنه ،تعديل شود.
. 30براساس مفاهيم نظري گزارشگري مالي شناخت متضمن مشخص كردن عنوان و مبلغ پولي يك عنصر و احتساب آن
مبلغ در جمع اقلم صورتهاي مالي است .يكي از معيارهاي شناخت تطبيق يك قلم با تعريف يكي از عناصر صورتهاي مالي
است .تعاريف دارايي ،بدهي ،درآمد و هزينه هم براي شناخت در دوره مياني و هم شناخت در دوره سالنه،اهميت اساسي
دارد.
. 31منافع اقتصادي آتي داراييها در دوره مياني همانند دوره سالنه بررسي ميشود .مخارجي كه ماهيتاً در پايان سال
مالي واجد معيارهاي شناخت دارايي نيست در دوره مياني نيز به عنوان دارايي شناسايي نميشود .به همين ترتيب در پايان
دوره مياني اقلمي به عنوان بدهي شناسايي ميشود كه در آن تاريخ بيانگر وجود تعهد باشد.
. 32يكي از ويژگيهاي اصلي درآمد و هزينه اين است كه افزايش يا كاهش داراييها و بدهيهاي مرتبط با آن ،قبلً رخ داده
است .چنانچه اين تغييرات واقع شده باشد ،درآمد و هزينه مرتبط با آن شناسايي و در غير اينصورت از شناسايي درآمد و
هزينه خودداري ميشود.
33ـ .يكـ واحد تجاريـ كهـ تنها صورتهايـ ماليـ سالنهـ تهيهـ و ارائهـ ميكند ،برايـ اندازهگيريـ داراييها ،بدهيها ،درآمدها،
هزينهها و جريانهاي نقدي در صورتهاي مالي ميتواند از اطلعاتي استفاده كند كه در طول سال مالي فراهم شده است.
درنتيجه اندازهگيريها ،آن دوره زماني را دربر ميگيرد كه از ابتداي سال مالي شروع و به پايان دوره مياني ختم ميشود.
. 34يك واحد تجاري كه گزارش شش ماهه تهيه ميكند ،براي اندازهگيري اقلم صورتهاي مالي مياندورهاي از اطلعاتي
استفاده ميكند كه تا پايان دوره شش ماهه يا مدت كوتاهي بعد از آن در دسترس است .چنين واحدي براي دوره سالنه از
اطلعاتي بهره ميگيرد كه تا پايان سال يا مدت كوتاهي پس از آن كسب ميشود .اندازهگيريهاي سالنه ،تغيير در براورد
ارقام گزارش شده در شش ماهه اول را منعكس ميكند و مبالغ گزارش شده در صورتهاي مالي مياندورهاي براي دوره
شش ماهه اول تعديل نميشود.
. 36چنانچه بين سطح سود در دوره مياني و مابقي سال نوسانات فاحش و مكرر وجود داشته باشد ،فعاليت واحد تجاري
ماهيت فصلي يا چرخهاي دارد .چنين نوساناتي معمولً توسط بازار درك ميشود و بنابراين درآمد عملياتي در همان دوره
مياني كه تحقق مييابد گزارش و ماهيت فصلي يا چرخهاي آن نيز افشا ميشود .مثالهايي از اين درآمدهاي عملياتي شامل
سود سهام در شركتهاي سرمايهگذاري ،كمك بلعوض دولت و فروش محصول در شركتهاي توليدكننده قند و شكر است.
استفاده از براورد
. 38به منظور ارائه اطلعات قابل اتكا و همچنين افشاي مناسب كليه اطلعات بااهميت و
مربوط براي درك وضعيت مالي و عملكرد مالي واحد تجاري ،در تهيه گزارش مالي
مياندورهاي بايد از روشهاي اندازهگيري مناسب استفاده شود .اگرچه اندازهگيريها هم در
گزارش مالي مياندورهاي و هم در گزارش مالي سالنه مبتني بر براوردهاي معقول
است ،اما براي تهيه گزارشهاي مالي مياندورهاي ،براوردها كاربرد گستردهتري دارد .
. 39نمونههاي استفاده از براورد در دوره مياني ،در پيوست شماره 2ارائه شده است.
ي
ت سنوات
تعديل
. 40در صورت تغيير در رويه حسابداري ،مبالغ دوره مياني جاري و دورههاي قبل كه ب
ه
شكل مقايسهاي ارائه ميگردد بايد برمبناي رويه جديد محاسبه شود .همچنين در صورت
اصلح اشتباه ،ارقام مقايسهاي نيز بايد ارائه مجدد شود .با آثار انباشته تغيير در رويه
حسابداري و نيز اصلح اشتباه بايد طبق استاندارد حسابداري شماره 6با عنوان "گزارش
عملكرد مالي" برخورد شود .
تاريخ اجرا
. 41الزامات اين استاندارد براي كليه صورتهاي مالي كه دوره مالي آنها از تاريخ 1/1/1380و
ع ميشود ،لزمالجراست . بعد از آن شرو
ي
ي بينالمللي حسابدار
مطابقت با استانداردها
عنوان گزارشگري مالي مياندورهاي . 42با اجراي الزامات اين استاندارد ،مفاد استاندارد بينالمللي حسابداري شماره 34با
نيز رعايت ميشود.
استاندارد حسابداري شماره 22
گزارشگري مالي مياندورهاي
در اين پيوست كه تنها جنبه توضيحي دارد و بخشي از استاندارد حسابداري نيست ،نمونههايي از كاربرد اصول شناخت و
اندازهگيري مندرج در بندهاي 28تا 36ارائه ميشود .تشريح كاربرد استاندارد در راستاي روشن شدن مفاهيم استاندارد
است.
ذخاير
.2چنانچه واحد تجاري در نتيجه رويدادهاي گذشته كه سبب ايجاد تعهد قانوني يا قراردادي شده است راهكار ديگري به
جز انتقال منافع اقتصادي نداشته باشد ،براي هزينههاي مربوط ،ذخيره شناسايي ميشود .تعديلت ناشي از تغيير در براورد
ذخيره ،در صورت سود و زيان منعكس ميشود.
.3براي شناسايي و اندازهگيري ذخاير در دوره مياني از همان معيارهايي استفاده ميشود كه براي دورههاي سالنه ملك
عمل است .وجود يا نبود تعهد انتقال منافع تابع طول دوره گزارشگري نيست.
ل
ي پايان سا
پاداشها
.4پاداشهاي پايان سال ماهيتي بسيار متنوع دارد .برخي پاداشها مبتني بر مدت زمان و برخي ديگر مبتني بر شاخصهاي
عملكرد ماهانه ،فصلي يا سالنه پرداخت ميشود .مبلغ پاداش ممكن است به موجب مصوبات قانوني ،قراردادي يا براساس
تشخيص مديريت تعيين شود.
.5در گزارشگري مياندورهاي پاداش سالنه تنها زماني شناسايي ميشود كه:
الف .پاداش يك تعهد قانوني يا قراردادي باشد يا اينكه شيوه عمل در سنوات قبل موجب تعهد عرفي گردد و واحد تجاري
راهكار عملي ديگري به جز پرداخت آن نداشته باشد ،و
ب .مبلغ تعهد را بتوان به گونهاي اتكاپذير اندازهگيري كرد.
داراييهاي نامشهود
.6تعريف و معيارهاي شناسايي داراييهاي نامشهود در دوره مياني ،مشابه دوره سالنه است .مخارج واقع شده قبل از احراز
معيارهاي شناخت دارايي نامشهود ،در صورت سود و زيان منعكس ميشود .انتقال مخارج به دورههاي آتي به اميد احراز
معيارهاي شناخت در زمان باقيمانده از سال مالي ،مجاز نيست.
مزاياي پايان خدمت كاركنان
.7براي مزاياي پايان خدمت كاركنان ،در قالب رويه مورد عمل براي احتساب ذخيره سالنه و براي دوره زماني از ابتداي
سال مالي تا پايان دوره مياني ذخيره در نظر گرفته ميشود.
ي نامشهود
ك داراييهاي ثابت مشهود و داراييها
استهل
.10استهلك داراييهاي ثابت مشهود و داراييهاي نامشهود ،براي داراييهاي موجود طي دوره مياني محاسبه ميشود .تحصيل
يا واگذاري داراييها كه براي مدت زمان باقيمانده از سال مالي برنامهريزي شده است در محاسبه استهلك در نظر گرفته
نميشود.
ي
انحرافات هزينههاي توليد در دوره ميان
.13انحرافات قيمت ،كارايي ،مصرف (هزينه) و حجم تنها به همان ترتيبي در صورت سود و زيان ميان دورهاي شناسايي
ميشود كه اين انحرافات در پايان سال مالي در صورت سود و زيان سالنه شناسايي ميگردد .انتقال انحرافاتي كه انتظار
ميرود تا پايان سال جذبـ شود ،مناسب نيست زيرا موجب تحريف بهاي تمامشده واقعي موجودي مواد و كال در دوره
مياني ميشود.
سود و زيان تسعير ارز
.14سود و زيان تسعير ارز در دوره مياني با توجه به استاندارد حسابداري شماره 16با عنوان تسعير ارز ـ اندازهگيري و
شناسايي ميشود .براي تسعير عمليات خارجي در دوره مياني ،تغييرات نرخ ارز براي مدت باقيمانده از سال مالي در نظر
گرفته نميشود.
در اين پيوست كه تنها جنبه توضيحي دارد و بخشي از استاندارد حسابداري نيست ،نمونههايي از كاربرد اصول مندرج در
بند 38اين استاندارد ارائه ميشود .هدف اين پيوست تشريح كاربرد استاندارد در راستاي روشنشدن مفاهيم آن است.
ذخاير
.3تعيين مبالغ مناسب براي ذخيره (از قبيل ذخيره تضمين كال و هزينههاي زيست محيطي) ممكن است پيچيده و اغلب
هزينهبر و زمانبر باشد .واحدهاي تجاري ،در مواردي براي محاسبهـ ذخاير سالنه از متخصصين خارجـ از شركتـ استفاده
ميكنند .در دوره مياني ،براي انجام براوردهاي مشابه ،اغلب ذخاير سال گذشته به هنگام ميشود و از متخصصين خارج از
شركت براي انجام محاسبات جديد استفاده نميشود.
ي
صنايع تخصص
.5دقت اندازهگيريهاي مياندورهاي در صنايع تخصصي (مثل اندازهگيري ذخاير در صنعت بيمه) به دليل پيچيدگي ،هزينه
و زمان ،نسبت به پايان دوره سالنه ،كمتر است.