You are on page 1of 5

ETM NOTLARI 35 Sanayi Tipi Buhar Kazanlarnda Ortalama Verimin Saptanmas SANAY TP BUHAR KAZANLARINDA ORTALAMA VERMN SAPTANMASI

I zet Bu alma ile sanayi tipi kazanlardaki ortalama verimin saptanmasnn nemine dikkat ekilerek, yardmc grafikler oluturulmutur. Bu grafikler yardmyla iletmeci firmalarn Doal Gaz kullanmna geerken yakt ihtiyalarn daha hassas saptamalar ve yatrmlarn daha bilinli yapmalar hedeflenmitir. 1. Giri Sanayi kazanlarnda baca gaz analiz cihaz ile saptanan verim deerleri kazann anlk durumu hakknda bilgi verirler. Ancak iletmeci iin nemli olan kazann ortalama verimidir. nk yakt sarfiyatn, dolaysyla denecek yakt bedelini belirleyen, ortalama verim deeridir. Ortalama bir buhar kazannn verimini saptamak iin gerekli olan nemli deikenler aada verilmitir; I. II. III. IV. V. VI.
3 Yakt sarfiyat (kg/ h) veya (Sm / h)

Yaktn cinsi Kazan tasarm kapasitesi (t/ h) Yumuak su sarfiyat (kg/ h) Kazan blf miktar (kg/ h ) veya oran (%) Kazan iletme sresi (h/ ay)

Sz konusu bilgiler, haftalk, aylk, yllk veya sezonluk olabilir. Elde edilecek sonular da ayn ekilde haftalk, aylk, yllk veya sezonluk olacaktr.

2. Sanayi Tipi Buhar Kazanlarnda Ortalama Verim Sanayi tesislerindeki buhar kazanlar 1 t/ h ile 25 t/ h kapasite arasndadrlar ve ortalama kapasite 8 t/ h dolayndadr. Bu yzden incelemeye esas olarak 8 t/ h kapasiteli, 10 bar g basnl bir buhar kazan seilmitir. nceleme sonular ve grafikler 8 t/ h kapasitenin dndaki kazanlarda da yeterince hassas sonular salamaktadr. Buhar kazanlarnda kullanm kapasitesi, ortalama verimi ok etkileyen bir faktrdr. Dk kapasite kullanmlar ortalama verimlerin nemli lde dmesine sebep olurlar. Grafik 1 Tasarm verim deerleri ve uzun vadeli verim deerlerini rnek olarak gstermektedir. Tasarm deerleri 8 t/ h kapasiteli 10 barg basnl bir buhar kazan iin geerlidir. Uzun vadeli deerler ise tahmini byklkleri ihtiva etmektedir. Grafik 2 ise uzun vadeli deerlerde grlen kayplar ve bunlarn nasl azaltlabileceine ilikin iki neri iermektedir. Baca gaz klapesi sadece bekleme kayplarn azaltan bir faktrdr. Oysa kazan kna entegre edilecek bir ekonomizer kayplarn byk bir ksmn telafi edecek bir elemandr. Yakt olarak Fuel Oil 6 kullanan buhar kazanlarnn ortalama verimi aadaki Grafik 3 yardmyla tespit edilebilir.

Sayfa - 1

ETM NOTLARI 35 Sanayi Tipi Buhar Kazanlarnda Ortalama Verimin Saptanmas

Grafik 1

Grafik 2

Sayfa - 2

ETM NOTLARI 35 Sanayi Tipi Buhar Kazanlarnda Ortalama Verimin Saptanmas

Grafik 3 Fuel Oil Yaktl Bir Kazanda Verim Hesab rnei: Kazan Kapasitesi Aylk iletme saati Aylk yakt sarfiyat : 10 t/ h : 384 h : 144 t

Aylk yumuak su sarfiyat : 1152 t m yakt = [144000/ 384] = 375 kg/ h X ekseni deeri [(375 kg/ h) / (10 t/ h)] = 37,5 m su = [1152/ 384] = 3 t/ h Eri deeri [(3 t/ h)/ (10 t/ h) x 100] = % 30 Bulunan bu deerlere gre ortalama kazan verimi: % 45 dir.

Sayfa - 3

ETM NOTLARI 35 Sanayi Tipi Buhar Kazanlarnda Ortalama Verimin Saptanmas Doal gaza dnm yaplacak kazanlarda nce mevcut ortalama verim tespit edilmelidir. Ardndan da doal gaz kullanlmas halinde bu ortalama verimin ne kadar ykseltilebilecei tespit edilerek dnm parametreleri saptanmaldr. Bu yapld takdirde hem yatrm bedeli gerek ihtiyaca uygun olarak saptanr hem de uzun vadeli verim ykseltilerek yakt sarfiyat ve dolaysyla giderler minimize edilir. (Bkz. Grafik 4)

Grafik 4 Doal az Yaktl Bir Kazanda Verim Hesab rnei: Kazan Kapasitesi Aylk iletme saati Aylk yakt sarfiyat : 10 t/ h : 384 h : 134,4 t

Aylk yumuak su sarfiyat : 1152 t m yakt = [134400/ 384] = 350 kg/ h X ekseni deeri [(350 kg/ h) / (10 t/ h)] = 35 m su = [1152/ 384] = 3 t/ h Eri deeri [(3 t/ h)/ (10 t/ h) x 100] = % 30

Sayfa - 4

ETM NOTLARI 35 Sanayi Tipi Buhar Kazanlarnda Ortalama Verimin Saptanmas Bu deerlere gre Ortalama kazan verimi Ortalama ekonomizerli kazan verimi Ortalama yakt tasarrufu Sonu Anlk olarak llen kazan verim kazann sadece o esnadaki durumu hakknda bilgi verir. Temiz ve brlr ayarlar yaplm bir kazanda verim deerleri genelde tatmin edici deerlerdi. Oysa anlk saptanan verimi % 92 olan bir kazann uzun vadeli ortalama verimi pekala % 35 gibi bir seciyede oluabilir. denen yakt bedeli BU ORTALAMA VERMLE retilen enerjiye karlk gelen yaktn bedelidir. Ortalama verimleri genellikle % 80 in zerine karma imkan vardr. letmeciler, ncelikle mevcut ortalama verimlerini saptamal, tasarruf potansiyellerini ve uzun vadeli yatrm planlarn da dikkate alarak doal gaz ihtiyalarn ve doal gaz yatrmlarn bu deerlere uygun olarak tespit etmelidirler.
1

: % 56 : % 75
3 : % 72 Sm / h

KAYNAKLAR 1.zmir Doal Gaz Gnleri Bildirileri Yayn No: E/ 2002/ 312 1 Makine Mhendisleri Odas Konu Yazar: Ahmet MR

Sayfa - 5

You might also like