BC 30603 10 Pendahuluan

PERANCANGAN DAN PENILAIAN PROJEK

Tugasan ini merupakan kesinambungan kepada tugasan pertama kami, iaitu Rancangan Pembinaan Jalan Keretapi Awam Menghubungkan Pantai Timur dengan Pantai Barat Negeri Sabah: Jalan Keretapi Tawau ke Kota Kinabalu. Dalam tugasan ini, akan menjelaskan dan kos dengan yang lebih lebih lanjut mengenai Dalam untuk menggunakan kajian yang analisis dijalankan faedah mendalam. berlaku

menyempurnakan tugasan ini, kami menggunakan kaedah kajian ex-ante, iaitu sebelum sesuatu campur tangan menentukan sama ada sumber yang sepatutnya diagihkan kepada sesebuah projek atau program yang dicadangkan (Boardman et al, 2006: 3). Dalam tugasan ini, kami akan menjelaskan lebih lanjut mengenai kos yang ditanggung dan faedah yang diterima dalam melaksanakan projek ini yang meliputi kos sosial dan faedah sosial. Beberapa permasalahan yang diutarakan semasa tugasan pertama dibentangkan juga diambil kira dalam pengiraan kos dan faedah pelaksanaan projek. Untuk analisis ini, kami akan menggunakan kaedah asas Analsis Faedah-Kos yang melibatkan sembilan langkah asas (Boardman et al, 2006: 7). Setiap kos dan faedah di dalam perancangan projek ini akan diberikan nilaian wang untuk memudahkan tujuan perbandingan. Kami juga turut menggunakan andaian daripada tugasan yang pertama, namun terdapat sedikit perubahan yang dilakukan. Antaranya: 1. Cadangan Projek yang spesifik diubah daripada membina jalan keretapi dari daerah Tawau ke Bandaraya Kota Kinabalu di mana dengan jarak lingkungan 550 KM kepada jarak yang lebih hampir iaitu dari Tawau ke Tenom melalui daerah Nabawan dengan jarak lingkungan 262.5 KM (Googlemaps, 2010). 2. Sistem pengangkutan keretapi adalah berdasarkan sistem yang digunakan di Semenanjung Malaysia iaitu Kereta Api Tanah Melayu Berhad (KTMB) bagi tujuan perbandingan dengan kenderaan alternatif bagi projek tersebut dari segi jarak, tambang, kuantiti dan sebagainya. a. Teknologi yang digunakan adalah Teknologi Lokomotif berasaskan tenaga elektrik yang lebih efisyen dan lebih cepat dengan kelajuan 140 km/j (Adham, 2010: 3 Ogos). 3. Alternatif yang dipilih selain daripada pengangkutan keretapi ialah: a. Bas 1

BC 30603 4. Golongan 10 sasaran bagi

PERANCANGAN DAN PENILAIAN PROJEK perancangan projek ini ialah golongan

berpendapatan sederhana dan rendah dan juga golongan pelajar. Analisis Kos-Faedah

Dalam menganalisis Kos-Faedah perlaksanaan projek pembinaan jalan kereta api daripada Tawau-Tenom, kami menggunakan kaedah kajian ex-ante. Kajian exante adalah merupakan kajian analisis sebelum sesuatu projek dilaksanakan ataupun sebelum sesuatu campur tangan berlaku ke atas projek bagi menilai kos-faedahnya (Boardman et al, 2006: 3). Oleh itu, kami melihat kaedah kajian ini adalah sesuai untuk digunakan dalam menilai pelaksanaan projek pembinaan jalan kereta api ini kerana projek ini adalah merupakan projek rancangan dan masih dalam penilaian awal. Terdapat beberapa kebaikan yang akan diperoleh dalam menggunakan kajian ex-ante antaranya iaitu mampu membuat keputusan projek-spesifik, kerana kajian ini dapat membantu untuk membuat sebarang keputusan pemilihan sesuatu projek yang terbaik untuk dilaksanakan mahupun tidak dilaksanakan secara lebih tepat. Namun begitu, kajian ex-ante ini lemah dari segi menganggar ketidakpastian yang tinggi mengenai faedah dah kos untuk masa hadapan projek di samping tidak memerlukan pengetahuan mengenai faedah potensi daripada projek yang sama serta tidak memerlukan keberkesanan analisis kosfaedah ke atas projek spesifik (Boardman et al, 2006: 3-5). Untuk langkah pertama hingga ketiga dalam penilaian analisis faedah-kos, ia telah dilaksanakan dalam bahagian pertama tugasan kami. Untuk bahagian kedua ini, kami akan meneruskan langkah yang lain iaitu langkah keempat hingga langkah sembilan untuk pelaksanaan cadangan projek ini. 2.1 Asas-asas Pengukuran. Dalam melaksanakan penilaian mengenai projek ini, berikut adalah asas-asas pengukuran yang digunakan untuk tujuan perbandingan antara kos dan faedah bagi projek ini: a) Faedah dinilai dalam jangka masa setahun. b) Perbandingan alternatif yang digunakan ialah pengangkutan bas. c) Jenis kereta api yang digunakan ialah kereta api berkuasa elektrik yang mempunyai kelajuan 140 km/jam dengan kapasiti penumpang 352 orang

BC 30603

PERANCANGAN DAN PENILAIAN PROJEK

(8 gerabak dengan satu gerabak seramai 44 orang) untuk satu perjalanan (Adham, 2010: 3 Ogos). d) Kereta api ini juga diandaikan akan dilengkapi dengan kemudahan dua buah gerabak kargo untuk tujuan penghantaran barangan pukal iaitu barangan ekonomi. e) Kereta api ini dicadangkan untuk bergerak dengan 6 perjalanan sehari. f) Kos pembinaan kereta api adalah berasaskan kos pembinaan Projek Electronic Train System (ETS) oleh Keretapi Tanah Melayu Berhad (KTMB) dengan nilai RM 15.7 bilion untuk jarak 700 kilometer (Adham, 2010: 3 Ogos) dan juga cadangan projek kereta api di Melaka dengan kos RM 3.4 bilion untuk jarak 96.26 kilometer (Utusan online, 2010: 11 Januari). g) Jarak pembinaan yang diambil kira sejauh 262.5 kilometer yang bermula dari daerah Tenom merentasi daerah Nabawan ke Tawau. 2.2 Meletakkan Nilai Wang (Ringgit) ke atas Faedah dan Kos 2.2.1 Faedah Dalam menilai faedah yang bakal diterima untuk projek ini, kami telah mengambil kira beberapa kriteria penting khususnya dalam meletakkan nilaian wang ke dalam faedah yang diterima. Antaranya seperti berikut: A. Faedah Penggunaan Kenderaan Alternatif Faedah alternatif ini merujuk kepada feadah yang diterima pengguna kenderaan sedia ada jika mereka beralih kepada penggunaan kereta api. Untuk tujuan perbandingan ini, kita akan membandingkan pengangkutan kereta api dengan alternatif kedua iaitu pengangkutan bas. Dalam perbandingan ini, faedah yang diterima oleh pengguna ialah daripada aspek tambang yang lebih rendah berbanding bas di mana bernilai RM 35 satu perjalanan, berbanding bas dengan RM 55 untuk satu perjalanan dari Kota Kinabalu ke Tawau. Berikut adalah kaedah pengiraan faedah alternatif yang diterima: Tambang keretapi RM 35 x 44 orang per gerabak RM1,540 x 8 gerabak RM12,320 x 6 perjalanan (sehari) RM73,920 x 7 hari (seminggu) RM 517,440 x 4 minggu (sebulan) RM 2,069,760 x 12 bulan (setahun) =RM1,540 = RM12,320 = RM 73,920 = RM 517,440 = RM 2,069,760 = RM 24,837,120 3

BC 30603

PERANCANGAN DAN PENILAIAN PROJEK

Berdasarkan pada kaedah pengiraan di atas, nilai faedah alternatif yang diperoleh adalah berjumlah RM 24,837,120 iaitu dinilai dalam tempoh setahun penggunaannya untuk seramai 352 orang penumpang dalam lapan buah gerabak kereta api yang ada yang mana mengambil enam kali perjalanan dalam sehari.

B. Feadah Keselamatan Faedah keselamatan pula merujuk kepada faedah nilai keselamatan yang diterima oleh pengguna jika menggunakan pengangkutan kereta api berbanding dengan menggunakan bas. Kami mengandaikan, nilai keselamatan yang diperoleh untuk sesebuah perjalanan ialah RM 1,000 untuk seorang pengguna di mana andaian bahawa insurans yang bakal diperoleh oleh pengguna jika terdapat kecelakaan oleh syarikat pengusaha bas. Nilai keselamatan diperoleh kereta api untuk satu orang RM 1,000. RM 1,000 x 352 untuk 8 gerabak RM 352,000 x 6 perjalanan (sehari) RM 2,112,000 x 7 hari (seminggu) RM 14,784,000 x 4 minggu (sebulan) RM 59,136,000 x 12 bulan (setahun) = RM 352,000 = RM 2,112,000 = RM 14,784,000 = RM 59,136,000 = RM 709,632,000

Berdasarkan pada hasil pengiraan faedah keselamatan di atas, nilai faedah keselamatan yang diperoleh dalam masa tempoh setahun adalah berjumlah RM 709,632,000. Jumlah ini dinilai ke atas 352 orang penumpang untuk lapan gerabak kereta api yang ada dan mengambil enam kali masa perjalanan daripada Tawau ke Kinabalu dan sebaliknya. C. Faedah Pertumbuhan Ekonomi Setiap barangan ekonomi yang diangkut menggunakan kereta api untuk dibawa daripada Tawau ke Kota Kinabalu dan sekitarnya untuk tujuan dipasarkan adalah dinilai atas faedah pertumbuhan ekonomi. Kereta api ini mampu membawa muatan barangan ekonomi seberat 4 tan bagi setiap satu buah gerabak kargo yang ada yang mana khas untuk mengangkut dan menghantar barangan pukal atau barangan ekonomi untuk dipasarkan. Berikut adalah kaedah pengiraan faedah pertumbuhan ekonomi yang diperoleh:

BC 30603 1 tan= 1,000 kg 1 gerabak = 4 tan x RM 30,000 RM 120,000 x 2 gerabak RM 240,000 x 6 perjalanan (sehari) RM 1, 440,000 x 7 hari (seminggu)

PERANCANGAN DAN PENILAIAN PROJEK = RM 30,000 = RM 120,000 = RM 240,000 = RM 1, 440,000 = RM 10,080,000 = RM 40,320,000 = RM 483, 840,000

RM10,080,000 x 4 minggu (sebulan) RM40,320,000 x 12 bulan (setahun)

Berdasarkan pada hasil pengiraan faedah pertumbuhan ekonomi di atas, nilai faedah pertumbuhan ekonomi yang mampu diperoleh adalah berjumlah RM483,840,000 untuk tempoh setahun bagi dua gerabak kereta api yang ada dengan mengambil kira 1 tan yang bersamaan dengan 1,000 kg dengan nilai RM30,000 bagi setiap RM1,000 kg. D. Faedah Masa Dalam menilai faedah masa, kami membandingkan faedah masa bagi setiap kilometer yang diperoleh oleh pengguna jika menggunakan pengangkutan kereta api atau menggunakan pengangkutan alternatif lain iaitu bas. Untuk satu perjalanan menggunakan bas dari Tawau ke Kota Kinabalu, ia mengambil masa 8 Jam dengan harga RM 55 satu perjalanan. Untuk itu, jumlah faedah yang di terima untuk seminit perjalanan ialah: RM 55/480 minit = RM 0.11/minit.

Untuk satu perjalanan kereta api pula, ia mengambil masa 2 jam 50 minit untuk perjalanan sejauh 398.5 KM dengan 135.7 untuk jarak Kota Kinabalu ke Tenom (Sabah Railway, 2010) dan 262.5 km dari tenom ke Tawau (Googlemaps, 2010) dengan kelajuan 140 km/jam (Adham, 2010: 3 Ogos). (398.5/140) x 60 = 170 minit atau 2 jam 50 minit

Untuk itu, faedah yang di terima oleh penggunaan kereta api seperti berikut: Masa perjalanan 5jam 10 minit x 11 sen Satu perjalanan untuk seorang RM 34.10 x 352 orang RM12,003.20 x 6 perjalanan (sehari) RM 72, 019.20 x 7 hari (seminggu) = RM 34.10 = RM12,003.20 = RM 72, 019.20 = RM 504, 134.40 untuk 8 gerabak

RM 504, 134.40 x 4 minggu (sebulan) = RM 2,016,537.60 5

BC 30603

PERANCANGAN DAN PENILAIAN PROJEK

RM 2,016,537.60 x 12 bulan (setahun) = RM 24, 198,451.20 Berdasarkan pada hasil pengiraan nilai faedah masa di atas, nilai yang diperoleh adalah berjumlah RM24,198,451.20 untuk tempoh setahun yang mana mengambil enam perjalanan dalam sehari. perkhidmatan dengan jumlah masa yang diambil untuk sekali perjalanan adalah 5jam 10minit

E. Faedah Harga Faedah harga merujuk kepada faedah yang diperoleh oleh pengguna kereta api dengan mengambil kira harga tambang yang telah ditetapkan iaitu RM35 bagi setiap seorang penumpang. Hal ini kerana, tambang kereta api sedia ada yang berkuasa diesel untuk Tanjung Aru ke Tenom adalah RM 7.50 untuk Kota Kinabalu (dari stesen Tanjung aru) ke Tenom untuk kelas ekonomi (Sabah Railway, 2010). Dengan peningkatan teknologi lokomotif daripada diesel kepada elektrik, maka harga tambang perlu dinaikkan sedikit untuk menampung kos. Namun begitu, ia masih lagi rendah jika dibandingkan dengan pengangkutan bas. Berikut adalah kaedah pengiraan faedah harga yang diperoleh: RM 35 x 352 orang untuk 8 gerabak RM 12,320 x 6 perjalanan (sehari) RM 73,920 x 7 hari (seminggu) RM 517, 440 x 4 minggu (sebulan) RM 2,069,760 x 12 bulan (setahun) = RM 12,320 = RM 73,920 = RM 517, 440 = RM 2,069,760 = RM 24,837,120

Berdasarkan pada hasil pengiraan faedah harga di atas, nilai yang diperoleh adalah berjumlah RM 24,837,120 dalam tempoh setahun penggunaannya iaitu faedah untuk 352 orang dalam lapan buah gerabak dengan enam kali perjalanan dari Tawau ke Kota Kinabalu dan sebaliknya. F. Faedah Kualiti Seterusnya adalah faedah kualiti iaitu faedah kepuasan dan keselesaan dari segi kualiti tinggi yang diperoleh oleh pengguna dengan menggunakan pengangkutan kereta api berbanding dengan pengangkutan alternatif lain seperti bas. Dalam menilai faedah kualiti pengangkutan kereta api, kami

BC 30603

PERANCANGAN DAN PENILAIAN PROJEK

membandingkan tahap kualiti antara pengangkutan kereta api dengan bas dengan meletakkan tahap kualiti masing-masing dalam bentuk nilai peratus (%) untuk memudahkan membuat perbandingan. Kenderaan Keretapi Bas Peratusan Perbezaan Tahap Kualiti (%) 100 80 20

Seperti yang kita sedia maklum, kereta api yang berkuasa elekterik ini adalah lebih berkualiti tinggi jika dibandingkan dengan pengangkutan bas. Hal ini demikian kerana, kereta api ini menyediakan perkhidmatan yang sangat baik dari segi tempat duduk yang lebih selesa di samping nilai tambang yang lebih murah berbanding bas. Oleh itu, kami meletakkan nilai 100 peratus bagi penilaian tahap kualiti kereta api berbanding bas yang hanya 80 peratus tahap penilaian kualitinya bagi menunjukkan perbezaan tahap kualiti perkhidmatan pengangkutan masing-masing. Sebanyak 20 peratus nilai perbanding yang diperoleh adalah merupakan peratusan faedah kualiti yang diperoleh pengguna kenderaan kereta api. Berikut adalah kaedah pengiraan faedah kualiti penggunaan kereta api: 20% x RM 55 tambang kapal terbang = RM 11 seorang RM 11 x 352 orang untuk 8 gerabak RM 3,872 x 6 perjalanan (sehari) RM 23,232 x 7 hari (seminggu) RM 162, 624 x 4 minggu (sebulan) RM 650,496 x 12 bulan (setahun) = RM 3,872 = RM 23,232 = RM 162, 624 = RM 650,496 = RM 7,805,952

Berdasarkan pada hasil pengiraan faedah kualiti di atas, nilai yang diperoleh adalah berjumlah RM 7,805,952 untuk tempoh setahun. Nilai faedah kualiti ini juga dikira ke atas seramai 352 orang yang diandaikan menggunakan perkhidmatan kereta api dengan jumlah gerabak sebanyak lapan buah gerabak untuk enam kali perjalanan dalam sehari. 2.2.2 Kos

BC 30603

PERANCANGAN DAN PENILAIAN PROJEK

Dari segi kos, terdapat beberapa aspek kos yang dinilai untuk projek ini. Antaranya kos pembinaan projek, kos alam sekitar serta kos sosial kepada penduduk kawasan yang terlibat dengan pembinaan projek. 2.2.2.1 Kos Pembinaan Dalam membina projek ini, kos yang dinilai berdasarkan projek sedia ada di Semenanjung oleh Keretapi Tanah Melayu Berhad (KTMB) iaitu projek Sistem Tren Elektrik (ETS) yang menghubungkan Pantai jarak sejauh 700 km yang kos menghubungkan antara negeri Barat Semenanjung dengan

pembinaan RM15.7 bilion dalam jangka masa 8 tahun (Adham, 2010). Jumlah ini juga adalah termasuk dengan kos pembinaan loji jana kuasa elektrik khusus untuk perjalanan kereta api ini. Untuk itu, nilai untuk satu kilometer projek ETS (Adham, 2010) adalah seperti berikut; RM 7.8 bilion /700 kilometer = RM 22.43 juta per kilometer. Jarak cadangan projek yang akan dilaksanakan ialah 262.5 kilometer yang merentasi kawasan pedalaman dan tanah tinggi banjaran Crocker di sekitar Nabawan. Oleh itu, untuk projek ini, kami meningkatkan kos pembinaan per kilometer sebanyak RM 4 juta untuk mengambil kira: i) Kos pengangkutan bagi memulakan projek di kawasan pedalaman ii) Kos pembinaan di kawasan pedalaman dan tanah tinggi iii) Kos pampasan untuk penduduk kawasan yang terlibat Untuk itu, kos pembinaan projek landasan kereta api Tawau ke Tenom di anggarkan seperti berikut: (RM 22.43 juta + Rm 4 juta) x 262.5 kilometer = RM 6.94 billion Projek ini dijangka siap dalam jangka masa 5 tahun di mana, dalam jangka masa setahun jarak landasan yang boleh disiapkan ialah 50 kilometer berasaskan projek pembinaan Landasan Elektrik berkembar Seremban-Gemas mengambil jangka masa empat tahun untuk disiapkan dengan jarak 98.261 kilometer (Utusan Online 2010: 11 Januari). (98.261 kilometer x 2)/ 4 tahun 262.5 kilometer/ 50 kilometer = 50 kilometer/tahun setahun = 6 tahun.

BC 30603

PERANCANGAN DAN PENILAIAN PROJEK

Manakala anggaran kos pembinaan untuk setahun bagi projek ini ialah: RM 6.94 billion/6 tahun = RM 1.10 bilion setahun.

Oleh yang demikian, kos pembinaan untuk projek ini adalah RM 1.10 bilion setahun dan disiapkan dalam tempoh 6 tahun. 2.2.2.2 Kos Alam Sekitar Kos alam sekitar merujuk kepada kos yang ditanggung oleh semua pihak kesan daripada perlaksanaan projek pembinaan landasan ini. Dalam hal ini, ia merujuk kepada pencemaran alam sekitar semasa pembinaan dilaksanakan seperti pembersihan kawasan hutan yang bakal dibina projek, pembinaan projek yang meliputi kawasan tanah tinggi dengan melakukan aktiviti penarahan bukit dan sebagainya. Antara aspek pencemaran yang diambil kira dalam melaksanakan projek ini ialah; i. Pencemaran Bunyi a. Wujud akibat pembinaan landasan kereta api yang mana lalu lintas merupakan punca pencemaran kebisingan komuniti yang dipengaruhi oleh beberapa faktor antaranya adalah jenis permukaan jalan, kelajuan kenderaan bergerak, nisbah laluan lori, kecerunan lalulintas dan persimpanagn jalan serta keadaan cuaca (Siti Musliha dan Jemilah, t.th :10). Bagi masalah kebisingan yang berpunca daripada kereta api lebih ketara di kawasan yang tertentu sahaja, contohnya di kawasan luar bandar yang terdapat landasan kereta api. b. Punca utama kebisingan adalah daripada roda dan landasan kereta api. Akibatnya, masalah ini akan memberi kesan kepada kesihatan manusia dan pembangunan ekonomi. Kebisingan ini akan mengganggu kenikmatan untuk mendengar radio, televisyen, pembelajaran dan waktu rehat. Selain itu, masalah ini juga akan memberi kesan negatif kepada pendengaran seperti masalah pekak dan keupayaan pendengaran (Siti Musliha dan Jemilah, t.th :8). Selain itu, ianya juga akan menggangu pertumbuhan kanak-kanak

BC 30603

PERANCANGAN DAN PENILAIAN PROJEK seperti mengalami masalah kulit pucat, selaput lendir yang kering, usus kejang dan kerosakan buah pinggang. ii. Pencemaran sungai a. Kemusnahan kawasan tadahan air hujan juga akan berlaku akibat aktiviti penerokaan hutan untuk tujuan pembinaan landasan keretapi yang mana tempat penyerapan dan penapisan air hujan musnah sebelum dialirkan ke sungai (Kalai Vani, t.th: 3). Hal ini juga akan mengakibatkan bekalan air di kawasan kita akan terputus. Selain itu, penerokaan ini juga akan memberi kesan terhadap kepupusan habitat flora dan fauna akibat ekosistem dan ekologi yang terganggu dan menyebabkan terhadap haiwan-haiwan akan akan melarikan diri dan mewujudkan habitat baru. Pemusnahan yang berterusan hutan menyebabkan penukaran karbon dioksida kepada organik karbon di udara berkurang dan mengakibatkan kesan rumah hijau. iii. Kemusnahan flora dan fauna a. Pembinaan landasan keretapi baharu melibatkan sesuatu kawasan hutan dan bukit-bukau yang akan diterokai. Oleh yang demikian, penebangan dan pemusnahan tumbuhan hijau akan berlaku dan menyebabkan struktur dan keadaan bumi berubah (Nurulhaslin, 2010) . Aktiviti ini akan memberi kesan kepada alam sekitar seperti berlakunya hakisan tanah dan tanah runtuh ekoran struktur tanah yang longgar dan tidak stabil kerana kehilangan cengkaman akar pokok yang berfungsi untuk meneguhkan kestabilan struktur tanah.

Untuk menilai kos pencemaran ini, kami menganggarkan kos pencemaran bagi setiap kilometer landasan. Untuk satu kilometer landasan, kos yang perlu ditanggung ialah dianggarkan RM 1 juta. Oleh itu, kos alam sekitar yang perlu ditanggung dalam melaksanakan projek ini ialah: RM 1 juta x 262.5 kilometer = RM 262.5 juta 2.2.2.3 Kos Sosial Penduduk Untuk melaksanakan projek ini, kos yang ditanggung oleh penduduk setempat, khususnya kawasan yang terlibat dengan pembinaan perlu diambil kira dalam 10

BC 30603

PERANCANGAN DAN PENILAIAN PROJEK

penilaian. Kos seperti keselesaan penduduk, keselamatan penduduk, dan juga pampasan bagi tanah penduduk yang tanah mereka diambil untuk tujuan pembinaan. Untuk itu, bagi menilai kos sosial penduduk setempat, kami menganggarkan kos untuk setiap kilometer yang ditanggung ialah RM 500,000 ribu. Untuk itu, nilai kos sosial yang ditanggung untuk projek ini adalah: RM 500,000 x 262.5 kilometer = RM 65,625,000 Jumlah ini adalah berdasarkan kos yang perlu dikeluarkan untuk membina pagar keselamatan bagi kawasan pembinaan landasan yang terlibat dekat dengan penduduk di samping pampasan yang diberikan bagi penduduk kawasan yang terlibat dengan pembinaan landasan. 2.2.3 Nilai Faedah Sosial Bersih Untuk setahun
Faedah (Setahun) Penggunaan Kenderaan Alternatif Keselamatan Pertumbuhan Ekonomi Harga Masa Kualiti Jumlah Nilai Faedah (Setahun) Kos Pembinaan Projek Jumlah Nilai Kos Faedah Sosial Bersih (Setahun) RM 24,837,120 709,632,000 483, 840,000 24,837,120 24, 198,451.20 7,805,952 1,275,150,643 RM 1,100,000,000 1, 100,000,000 75,150, 643

Untuk Keseluruhan Projek

Faedah Faedah setahun x 6 tahun Jumlah Faedah Kos RM 1,275,150,643 x 6 = 7,650,903,858 7,650,903,858 RM

11

BC 30603
Pembinaan Alam sekitar Sosial Jumlah Kos Jumlah Faedah Sosial Bersih

PERANCANGAN DAN PENILAIAN PROJEK

6,940,000,000 262,000,000 65,625,000 6,817,625,000

833,278,858 (Faedah- Kos)

10

Nilai Masa Kini Faedah Bersih Projek (NPV)

Untuk melaksanakan sesebuah projek, nilai masa kini perlu dinilai untuk mengetahui nilai sebenar projek pada masa sekarang. Ini adalah nilaian faedah dan kos projek yang dinilai iaitu anggaran jumlah yang diperoleh pada masa akan datang. Oleh itu, nilai masa kini hendaklah ditentukan bagi memperolohi nilai sebenar bagi pelaksanaan projek tersebut. Nilai ini adalah hasil perbezaan yang diperoleh daripada perbezaan nilai kini faedah dengan nilai kini kos (Boardman et al, 2006: 15). Bagi projek ini, kadar diskaun yang ditetapkan adalah 5%. Manakala kadar inflasi semasa ialah 1.7% (Tradingeconomics, 2010). Untuk itu, nilai kadar diskaun setelah diambil kira nilai inflasi ialah 6.7%. 12

BC 30603

PERANCANGAN DAN PENILAIAN PROJEK

3.1 Nilai Faedah Masa Kini (PV) Projek Untuk menilai faedah masa kini, formula yang digunakan adalah seperti berikut: PV B= t=0nBt(1+i)t Di mana: t = tahun (t= 1,2,3.... n) ` B = Faedah n = tempoh masa i = kadar diskaun Nilai faedah bagi pelaksanaan projek landasan kereta api untuk jangka masa 6 tahun ialah RM 7,650,903,858 dengan kadar diskaun 6.7% setelah diambil kira kadar inflasi semasa. Oleh itu, nilai faedah masa kini projek ialah: PV B= t=067,650,903,858 6(1+0.067)6 PV (B) = RM 5,184,739,992 3.2 Nilai Kos Masa Kini Untuk menilai kos masa kini, formula yang digunakan adalah seperti berikut (Boardman et al, 2006: 14): PV C= t=0nCt(1+i)t Di mana: t = tahun (t= 1,2,3.... n) ` C= Kos n = tempoh masa i = kadar diskaun Nilai kos bagi pelaksanaan projek landasan kereta api untuk jangka masa enam tahun ialah RM 6,817,625,000 dengan kadar diskaun 6.7% setelah diambil kira kadar inflasi semasa. Oleh itu, nilai kos masa kini projek ialah dengan formula pengiraan seperti berikut (Boardman et al, 2006: 14): PV C= t=066,817,625,000 6(1+0.067)6 PV (B) = RM 4,702,978,073

13

BC 30603 3.3 Nilai Kini Faedah Bersih (NPV)

PERANCANGAN DAN PENILAIAN PROJEK

Untuk menilai Nilai Kini Faedah Bersih yang diterima oleh pelaksanaan projek ini, formulanya adalah seperti berikut (Boardman et al, 2006: 15).: NPV = PV (B)-PV (C) NPV= t=0nBt(1+i)t-t=0nCt(1+i)t Di mana: t = tahun (t= 1,2,3.... n) B= Faedah ` C= Kos n = tempoh masa i = kadar diskaun

Oleh yang demikian, jumlah faedah bersih masa kini ialah: NPV = PV(B)- PV(C) = RM 5,184,739,992- RM 4,702,978,073 = RM 481,761,919

14

BC 30603

PERANCANGAN DAN PENILAIAN PROJEK

20

Perbincangan dan Cadangan

Melihat kepada nilai faedah bersih masa kini yang telah dinilai iaitu berjumlah RM 481,761,919 juta, projek cadangan ini dilihat mampu dilaksanakan untuk pembangunan masa depan negara khususnya negeri Sabah yang terkenal dengan sumber alamnya amnya daerah Tawau dan sekitarnya. Hal ini demikian kerana, nilai faedah kini bersih yang diperoleh adalah melebihi nilai kos pembinaan projek. Namun begitu, pelaksanaan projek cadangan ini perlulah diteliti dan dikaji semula terutamanya aspek-aspek lain seperti sistem pengurusan kereta api, kajian alam sekitar, serta isu-isu penduduk setempat yang mana perlu diambil kira secara lebih mendalam bagi memastikan perancangan projek ini dapat dilaksanakan dengan lebih cekap dan efisien. Berikut adalah beberapa cadangan yang boleh dilakukan untuk meningkatkan lagi keupayaan di samping kebolehlaksanaan projek ini dicapai dengan lebih baik dan berkesan: 4.1 Penswastaan Sistem Pengurusan Kereta api

Sistem pengurusan kereta api di Sabah masih lagi di bawah seliaan kerajaan negeri iaitu Jabatan Kereta api Negeri Sabah, di bawah Kementerian Pembangunan Infatstruktur Sabah (Sabah Railways, 2010). Seperti yang kita maklum, kualiti yang disediakan oleh kakitangan awam dalam menyediakan 15

BC 30603

PERANCANGAN DAN PENILAIAN PROJEK

perkhidmatan dalam mana-mana sektor adalah rendah berbanding dengan sektor swasta. Hal ini kerana mereka merasakan kerjaya mereka terjamin dan tiada motivasi untuk meningkatkan produktiviti mereka. Dalam hal sistem pengurusan kereta api di negeri Sabah ini, penggunaannya masih belum meluas dan di ketahui umum sistem kereta api yang digunakan adalah sistem kereta api yang berkuasa diesel. Untuk meningkatkan daya kebolehlaksanaan projek ini, sistem kereta api di Sabah seharusnya diswastakan bagi meningkatkan kualiti perkhidmatan yang disediakan kepada penumpang. Mengambil contoh di England, penswastaan sistem kereta api British (British Rail) pada tahun 1992 telah meningkatkan penggunaan kereta api awam di England 50% jumlah penumpang per kilometer dan peningkatan 80% jaringan landasan menjelang 2010 (Shaw et al, 2003:141). Melihat kepada kejayaan yang dilaksanakan di England, penswastaan sistem pengurusan kereta api di negeri Sabah ini memungkinkan peningkatan kualiti perkhidmatan yang disediakan di samping mempunyai dana yang besar untuk melabur dalam meningkatkan penggunaan sistem kereta api sebagai pengangkutan awam utama. Jika penswastaan ini dilaksanakan, perancangan projek ini dilihat akan boleh dilaksanakan dengan lebih cekap dan efisyen. 4.2 Kajian Alam Sekitar yang lebih mendalam

Dalam melaksanakan projek pembinaan kereta api ini, isu alam sekitar merupakan isu yang paling hangat dibincangkan khususnya oleh aktivis alam sekitar yang menentang aktiviti pembangunan yang melibatkan pembersihan atau pelupusan kawasan alam sekitar yang belum diterokai. Dalam hal ini, pembinaan landasan baru kereta api ini sememangnya melibatkan penerokaan kawasan hutan mengakibatkan kepupusan flora dan fauna di kawasan yang terlibat. Di samping itu, penerokaan ini juga akan menyebabkan peningkatan suhu kawasan sekitar, disamping penarahan kawasan bukit yang memungkinkan pencemaran sungai berlaku jika berlaku hujan yang mana dibawa oleh larian air permukaan yang akan membawa partikel tanah ke dalam sungai dan menjadi mendapan di dasar sungai. Di samping itu pencemaran bunyi oleh kereta api juga perlu diambil kira kerana ia boleh mengganggu keselesaan kawasan yang mempunyai penduduk.

16

BC 30603

PERANCANGAN DAN PENILAIAN PROJEK

Untuk menangani hal ini, penilaian risiko hendaklah dilaksanakan iaitu penilaian kuantitatif dan kualitatif mengenai risiko yang berkaitan kesihatan atau ekologikal kesan pencemaran alam sekitar (Thomas dan Callan, 2010: 17). Penilaian ini perlulah dilakukan dengan cekap bagi mengurangkan risiko pencemaran yang dihadapi kesan perlaksanaan projek ini. Antara penilaian lain yang juga boleh dilakukan ialah dengan mengadaptasi program Ecotrans yang dilaksanakan di Ukraine. Program ini bertujuan membenarkan pengawalan ekologikal terhadap atmosfera, air dan sisa buangan dan dapat memproses data ekologi untuk syarikat kereta api (Plakhtonik ,1998, dipetik oleh Plakhtonik et al, 2005:264) 4.3 Tangani Isu Penduduk Setempat

Isu mengenai penduduk setempat seperti keselamatan mereka khususnya kanak-kanak, bayaran pampasan tanah serta peluang pekerjaan perlu diteliti dan diselesaikan bagi mengelakkan golongan ini menerima impak negatif daripada pelaksanaan projek ini. Projek ini seharusnya memberikan manfaat kepada semua pihak tanpa memberikan kesan negatif kepada mereka yang terlibat. Mengenai keselamatan penduduk khususnya di kawasan yang dibina landasan, pagar keselamatan hendaklah dibina dengan jarak yang selamat bagi memastikan kejadian yang tidak diingini berlaku misalnya seperti kanak-kanak bermain di kawasan landasan, bermain layang-layang dan orang ramai melintas landasan. Pembinaan jejantas juga perlu jika kawasan yang terlibat adalah kawasan padat penduduk bagi mengelakkan penduduk merentasi landasan untuk menyeberang ke kawasan bersebelahan. Bayaran pampasan yang setimpal juga perlu diberikan kepada penduduk kawasan terlibat agar golongan ini dapat menikmati faedah yang lebih baik daripada kos yang ditanggung mereka tanggung. Isu-isu sebegini seharusnya dipandang serius dalam melaksanakan projek ini kerana pembangunan yang dirancang seharusnyanya memberikan manfaat kepada semua pihak dan bukanya kepada entiti tertentu sahaja. 5.0 Kesimpulan Sebagai kesimpulan untuk tugasan ini, nilai faedah bersih yang diperoleh menunjukkan projek ini boleh dilaksanakan berdasarkan analisis kos dan faedah yang kami sediakan. Harapan kami adalah cadangan projek pembinaan kereta 17

BC 30603 api berkuasa elektrik ini

PERANCANGAN DAN PENILAIAN PROJEK mendapat perhatian daripada pihak yang

bertanggungjawab khususnya kerajaan di mana faedah yang diterima bukan sahaja kepada penduduk kawasan pantai barat, bahkan keseluruhan penduduk negeri Sabah. Dengan adanya jaringan pengangkutan yang cekap, ia dapat membantu usaha membangunkan negeri Sabah khususnya dari segi pertumbuhan ekonominya yang mana dilihat berpotensi tinggi untuk dibangunkan amnya daerah Tawau dan sekitarnya yang kaya dengan sumber-sumber ekonomi pertanian, perikanan juga perhiasan sebagai kraf tangan seperti penanaman kelapa sawit, hasil tanggkapan ikan, mutiara dan sebagainya. Namun disebabkan sistem jaringan pengangkutannya yang masih rendah menyebabkan pertumbuhan ekonominya kurang dimajukan. Jika perancangan projek ini dapat dilaksanakan, ia akan menjadi penyumbang kepada kepaeatan koridor pembangunan Sabah yang bakal membawa kepada kemakmuran dan pembangunan menyeluruh negeri Sabah yang melibatkan semua wilayah di negeri Sabah tanpa pengecualian.

Bibliografi Brux J. M. & Cowen J. L. 2002. Economic Issues and Policy: 2nd Ed . Mason: South- Western Thomson Learning Rujukan Adham Shadan. 2010. KL-Ipoh 1 Jam 55 Minit. Kosmo Online, 03 Ogos: diakses pada 03/08/2010 202.190.126.83/kosmo/content.asp?y= Boardman, A. et.Al .2006. Cost-Benefit Analysis: Consepts and Prcatice, 3rd Ed. New Jersey: Prentice Hall Googlemaps. 2010. Peta Negeri Sabah. Di akses pada 1/10/2010 di

http://maps.google.com.my/maps/mm?hl=en

18

BC 30603

PERANCANGAN DAN PENILAIAN PROJEK

Kalai Vani. S. t.th. Hutan dan Kegunaan: Universiti Kebangsaan Malaysia. Diakses pada 14/10/2010 http://pkukmweb.ukm.my/~ahmad/tugasan/s3_99/kalai.htm Nurulhaslin Zainol & Suhaila Shaari. 2010. Pencemaran: Blogspot, 29 Mac: Diakses pada 14/10/2010 di http://www.lynnbretta.blogspot.com/2010/03/pencemaran.html Plakhotnik V. N., Onyshchenko Ju. V. & Yaryshkina L. A. 2005. The Environment Impacts Of Railway Transportation In The Ukraine. Journal of Transportation Research Part D. 10: 263-268. Sabah Railway atau Jabatan Kereta Api Negeri Sabah. 2010. Menu Utama: Latar Belakang. Jabatan Kereta Api Negeri Sabah. Diakses pada 09/10/2010 di http:// www.sabah.gov.my/railway/index.html ______. 2010. Maklumat Tambang keretapi Diakses pada 09/10/2010 http:// www.sabah.gov.my/railway/infotambang.html Shaw J., Walton W. & Farrington J. 2003. Assessing The Potential For A Railway Renaissance In Great Britain. Journal of Geoforum. 34: 141-156. Siti Musliha dan Jemilah. t.th. Pendidikan Alam Sekitar: Pencemaran Air, Bunyi dan Udara diakses pada 14/10/2010 sourceid=chrome&ie=UTF8&q=prabm1.21classes.com/.../Pencemaran_Air__Bunyi_dan_Udara.doc Thomas J. M and Callan S. J. 2010. Environmental Economics Applications, Policy, and Theory, 5th Ed. Mason: South-Western Cencage Learning http://www.google.com/search? di

Tradingeconomics. 2010. Malaysia Inflation Rate. Di akses pada 10/10/2010 di http://www.tradingeconomics.com/Economics/Inflation-CPI.aspx? Symbol=MYR Utusan Online. 2010. Melaka mohon Keretapi Elektrik. Utusan Online, 11 Januari: diakses pada 04/08/2010 utusan.com.my/utusan/info.asp?y=201

19

BC 30603

PERANCANGAN DAN PENILAIAN PROJEK

20