Kilusang Sekularisasyon

*Sa pagdating ng Peninsulares, lumakas ang 3 institusyon: 1 Simbahan, 2 Hukbong Sandatahan, 3 Pamahalaan. Dahil sa paglakas ng Simbahan, naganap ang Kilusang Sekularisasyon.*

- pagkakapantay-pantay ng Pilipino sa Espanyol - isa sa mga bunga ng Nasyonalismo - laban para sa karapatang humawak ng mga parokya - Padre Pedro Pablo Pelaez (unang pinuno), Padre Jose Burgos (successor) - secular na pari ang mga namuno - parokya (sekular + regular) - pag-aalsa sa Cavite

2 uri ng Pari
1. Regular/Relihiyoso Orden (order)/Grupo/Pangkat - may regala/rules - misyonero (pinapalaganap ang Kristiyanismo sa ibang lugar) - Hal: Heswita, Dominikano, Agostino, Rekoleto, atbp 2. Sekular/Diyosesisan Diyosesis (Diocese) - walang rules - pinamumunuan ng Obispo (Bishop) - bahala sa parokya o parishes Napaalis ang mga Heswita kaya naging kulang ang mga pari sa bansa. ang solusyon dito ay pinabilis ang training ng mga pari at naging palpak ang resulta ngunit inayos ang training, at mas maganda na ang naging resulta ng pagtraining ng mga pari Bumalik ang mga Heswita sa Pilipinas na may kasama pang Peninsulares sumobra na ang bilang ng mga pari karamihan sa mga parokya ay ibinigay sa mga paring regular (isa rito ay ang nasa Antipolo na isa sa mga mayayaman) umalma ang mga paring sekular at naganap ang Kilusang Sekularisasyon Jose Burgos - successor ni Pelaez - matalino sa pag-aaral, parating nag-excel - pinamunuan ang mga rally at protesta - nalaman niya ang totoong dahilan kung bakit napunta sa mga paring regular ang mga parokya, na hindi dahil sa pagiging mas magaling na pari, kundi dahil sa LAHI o pagiging Pilipino.

Gomburza - nagbigay ng testimonya si Francisco Zaldua kung saan nasangkot sina Mariano Gomez, Jacinto Zamora, at Jose Burgos - ngunit si Jose Zamora ang hinahanap, sa pagkamalas ni Jacinto Zamora, siya na lang ang nasangkot - si Mariano Gomez at kasama ni Pedro Pelaez sa pangangalap ng pondo para sa sekularisasyon - ginarrote rin si Francisco Zaldua - ang pangyayaring ito ang nagtanim ng seeds ng Nasyonalismo sa bansa

Kilusang Propaganda (Kilusang Repormista)

( Propaganda isang pamamaraan na naglalayon hubugin o i- influence ang reaksiyon o damdamin ng mga tao. Isang halimbawa ay ang mga advertisements.) - ang pagpapatuloy ng mga Gawaing Nasyonalista ng mga Pilipino - ang pagsubok ng mga Pilipino na maabot ang mga pagbabago sa Pilipinas - Mga Layunin: 1. Ang pagtatanggal sa mga prayle at ang sekularisasyon ng mga parokya 2. Aktibong pakikisangkot sa mga usapin ng pamamahala 3. Kalayaan at karapatan sa pananalita, pamamahayag, at pagtitipon 4. Pagkakapantay-pantay sa batas 5. Ang pagturing sa Pilipinas bilang lalawigan at hindi kolonya (asimilasyon) 6. Ang pagpayag na magkaroon ang Pilipinas ng kinatawan sa Cortes ng Espanya - La Solidaridad - big 3: Jose Rizal, Marcelo H. Del Pilar, Graciano Lopez-Jaena - HINDI MATAGUMPAY