Professional Documents
Culture Documents
Publikasi Gratis neik Uab Met neu Kit Ok-ok a-nbi Format PDF
Abmepu : Yohanes Manhitu, Yogyakarta. Email: ymanhitu@yahoo.com
Kuan Global : Pah-pinan i Onl Kuan Mes (Artikel) Buku Laistoes l Matu neik Uab Met (01) (Info Buku) Mut hum-hum sin kankin (Met-Latn-Labit) (Varia) Dac, versi Rumnias ma Met (Puisi)
Amneikhanaf Edisi 11, 9 Funnu 2012 Tkoenoktm teu Blog Uab Met http://uabmeto.blogspot.com
Artikel
2
Natuin konsep
Kuan Global nane, s l matek nak budaya global napoinon ma nsilkon baun-baun. Nane fun biasa kuan-es nok budaya l namns. Nahn nk o telegr am , natutnon neu telepon, oke-te nafinbon neu telepon seluler ma komputer, hit nabe tsoun a tataim hanaf laba. S-s l a-npoi nbi pah bian mapoin a-nbi nbi tivi ma hit tite lab-lb. Neis-neis a-nbi mun i, natuin internet, hit onl tmabain teun, tok tuaf bian nko negara bian masi tabala
kuk hit ken ma tamatan teu baha komputer in layar. Nbi neno i, tuaf es-esneis-neis abitin kota nmu kun surat eletronik (e-mail), Facebook, Twitter, ma fasilitas siber (internet) humaf bian. Natuin fasilitas komunikasi moderen faukan i, hit nabe tkomunikasi tok tuafe nbi bale bian lab-lb ma trasa onl paumak sek masi es-es nabala es in balan. Fasilitas alekot bian onl Yahoo Messenger ma Skype ntulun tuafe namfau he nanaob komunikasi natuin tuis ma molok, natuin kamera. Tolas-nikut a-ms nabe manaob natuin layar naek ma matek nak telekonferensi. Ss naleok; s-s a-njail laba. Naleok piuta ka? Naik nko mot alekot ok-ok l nem nko Kuan Global nane, on atoni nekamonit kit, hit musti
Amneikhanaf Edisi 11, 9 Funnu 2012 Tkoenoktm teu Blog Uab Met http://uabmeto.blogspot.com
>>
tanep lekleok ma ttai lasi piuta ntomneu s-s l nemantean kit a-nbi hit pah, s-s l a-ntam neu hit monit neno-neno. S-s l napoinon biasa nmu in kotin ma in matan, alekot ma amlet. Ka tt fa s es naleok piuta, a namle nobamesen. Mnahat aminat sek l nmau vitamin hum-hum ms nabe nalen hit aok kalu hit tah ka ts fa. Hit ka tparl fa he tasn Kuan Global, fun nane konsep nepin ka atoni fa. Me natuin konsep kuan mes-bale mes nane, atoni nabe nanep nak s-s musti namns (humaf mes). Nane nak natuin media eletronik, neis-neis l nem nko pah bian nok budaya anaomatas ma ultramoderen sin, hit onl musti tsiom ma tpaek s-s ok-ok ma tasaitan tain hiti masi in naleok ma nams kun he mapanat ma matutan neno amunit. Natuin konsep Kuan Global nane, s l matek nak budaya global napoinon ma nsilkon baunbaun. Nane fun biasa, onl hit tahn, kuan-es nok budaya l namns. Ma on kuan pah-pinan bo he onnane, musti nmu budaya mes neu pah-pinan nobamesen. Tuis i ka neu fa he nhaktau kit he tasaitan tain s-s l moderenin mateab neu kit he hit nekke nmoin piuta ma tpaek hit hine kuatuaf (lokal) he ttae takaf. Natuin nep biasa, natuin maneone, masi hit kuan mes kit, umnakaf es-es lo nok kun in nono. Tlek nane nmesineb hit nekak nak masi mun i hit es kit kuan global, hit ka tparl ma he tamns piuta tok atoni abitin negara bian ma tmo tatuin sin adat a nono piuta. Ka nparl fa ms he tsiom s-s ok-ok nko umnakaf bian ma tmnisin hit kuk. Natuin lalan i, hit nabe tafnekan tak masi hit tatua kuan mes ma tmatulun es nok es on aokbian a bi-ben, nmu lopo he tpanat kuk hiti maus amastin. Kuan mes alaha uab mes ka? Fun biasa nbi kuan mane-mane tobe in uabe namnsuab mes neu kuan meshit musti taim he tahn kaiskais lasi i npoi ms a-nbi kuan global. Nane nak alaha uab mes es mapak a napein bale nbi kuan global on uab global. Kalu njail mane onnane, uab bian nko umnakaf ok-ok lof namnekun ma alaha uab nko umnakaf akuasat es masim ma mlatan. Hit lof ka tafnekan fa onnane. Fun on umnakaf, hit he tpanat kuk hit uab masi tparl ms he tahn ma tpaek uab nko umnakaf bian. Me hit ka tparl fa he tneksusar fun mun i masi nmu uab fauk es mapak on uab nasional a internasional, neisneis uab Ingls (uab Inggris), uab bian f napeinin bale amliat ma njail nete komunikasi neu tob. Masi onnane, f a-nmu uab namfau es musti mapanat ma mamliab henait sin a-nmonin piuta nbi kuan globalkuan l nmau nok molok hum-hum. Kuan global lof ka nams fa leko kalu alaha molok mes es mapak ma biakin namneain. Ka nparl fa he tamtau Onl mateab malal es fafon i, tuis i ka haktaus fa neu abaca es-es, me ala he namonib hit nekak. Es onnane ka nparl fa he tamtau. Onl haef namfafau Am Santu Ahunut Yohanes Paulus II nfeinek kit, tob pah-pinan i nobtemen, nak, Non abbiate paura! (Italia, Kais mimtau!) He tahn ka ka tahn, he tloim ka ka tloim, oras i es kit kuan global nane in nanan. Hit ok-ok tatua tabua es planet mes, esl Pah-pinan (Terra). Neu hit musti tmo s he kais tamtau tbi kuan global? Au uk ak hit musti tafnekan piuta ma umnakaf-es musti nmu hormat neu umnakaf bian. Ma neu tob ok-ok nko kuan global ini lekon (bonum commune), hit musti tmeup tabua ma tmatulun. Nmalt nok hanaf i, hit musti tamlil fun haef namfau ben oras Pah Indonesia ntom sut a mle onl nainunus ma tsunami, tob amfaut nko umnakaf bian neman ma nfit kit nko susar nanan. Hit a-tsanaen ma tafnekan he Uisneno nseunbain sin mot alekot nane. Lobaithe kuan global i nfain-on kuan l naheun nok dame neu kanan atuas ma amonit ok-ok. Yogyakarta, 8-9 Funnu 2012 Yohanes Manhitu in tuis
Amneikhanaf Edisi 11, 9 Funnu 2012 Tkoenoktm teu Blog Uab Met http://uabmeto.blogspot.com
: Sulat Knino : Katholische Schulbible : V. Leko (P. Vinsentius Lechovic SVD) nok in atulun-sin : Perpustakaan Nusa Indah/Pertjetakan Arnoldus Ende-Flores : Atambua, 27 September (Funsi) 1966 Mgr. Th. v.d. Tilaart SVD, Uskup Atambua Cum permisu Superioris Regionalis Nenuk, 1 October (Funbos) 1966 P. Willbr. Meulendijk
Amneikhanaf Edisi 11, 9 Funnu 2012 Tkoenoktm teu Blog Uab Met http://uabmeto.blogspot.com
Mut hum-hum sin kankin neik Uab Met ma Latn (kanaf ilmiah) nok sin tekas neik Uab Indonesia
Amneikhanaf Edisi 11, 9 Funnu 2012 Tkoenoktm teu Blog Uab Met http://uabmeto.blogspot.com
Sastra : Puisi
Dac
Nbi kase fautin, mte neusbiasa nesu In upan nfinin fa naek ini fun ume kama-
Kalu Kalu haefes ho nabe ms s l kamasuk, mutm s l ka nok tun ma, mlak mutuin luman, ka mjail fa es nko nuasin... Kalu haefes ho nabe mjail manekat masi ka mnk, mjail fnekan masi ka mufnekan, mjail molok masi ka mumulok, mjail nep masi ka munep Kalu haefes ho nabe mnen s l kamanen mut s l kamat, ma mnoin s l kamahin, mot fe es lof nabon ka?
Versi Met: Yohanes Manhitu Matlakab natuin versi Spanyol, Joaqun Garrigs in mepu Yogyakarta, 6 Funmes 2012
Dac s-ar putea vreodat S msori nemsuratul, S cuprinzi nemrginirea, S stai, strbtnd neantul, S fii nici unul, nici altul. Dac s-ar putea vreodat Neiubind s fii iubirea, Nespernd s fii speran a, Nevorbind s fii vorbirea, Negndind sa fii gndirea. Dac s-ar putea vreodat S auzi neauzitul, S priveti n nevzut i s afli netiutul, Ar urma iar nceputul? *Atuipuisi makan nko Pah Rumania,
namfau kam mae taus l ma ko. mumtau mkios nesu, jendela baelmupn.
profesor matematika ma ahli aljebra, ntui buku puisi namfau ben neik uab Rumnias. Puisi Dac i npoi nahn nbi buku Cnt de Iubire (St Manekat), Editorial Herald es napoine nbi Bukarest nbi ton 1999. Prof. Elena in situs puisi Haef smanam esl http://www.elena-liliana-popescu.ro.
manas fun in nl nko mesin atan alekot. Jendela nfain lalan mes neu mesin
bian ho ka nt fa
Amneikhanaf Edisi 11, 9 Funnu 2012 Tkoenoktm teu Blog Uab Met http://uabmeto.blogspot.com