XUẤT KHẨU RAU QUẢ CỦA VIỆT NAM SANG THỊ TRƯỜNG ĐÀI LOAN

n kinh t thng mi MC LC Trang LI M U ..................................................................................................
1 Chng 1: VN C BN V XUT KHU RAU QU CA VIT NAM

SANG I LOAN ............................................................................3
1.1. c im ca mt hng rau qu..........................................................3 1.1.1. V ngun hng .............................................................................3 1.1.2. V cht lng ca mt hng rau qu ............................................4 1.1.3. V vn bo qun rau qu ........................................................6 1.1.4. Nhu cu v rau qu trn cc th trng......................................8 1.2. Tm quan trng ca xut khu rau qu ca Vit Nam ....................9 1.2.1. S cn thit ca xut khu rau qu ..............................................9 1.2.2. Vai tr ca xut khu rau qu .....................................................10 1.3. Tng quan v th trng i Loan ...................................................12 1.3.1. Khi qut v th trng sn xut, xut khu i Loan ..............13 1.3.1.1. V Kinh t ...............................................................................13 1.3.1.2. Quan h kinh t thng mi Vit Nam - i Loan.................18 1.3.2. Cc qui nh v nhp khu ca i Loan ...................................20 Chng 2: THC TRNG HOT NG XUT KHU RAU QU CA VIT
NAM SANG TH TRNG I LOAN ..........................................23
2.1. Li th ca Vit Nam v sn xut v xut khu rau qu..............23 2.1.1. Li th v kh hu .........................................................................23 2.1.2. Li th v ngun nc ..................................................................23 2.1.3 Li th v t ai ............................................................................25 2.1.4. Nhng li th khc .......................................................................25 2.2. Tnh hnh sn xut rau qu ca Vit Nam .......................................27 2.3. Tnh hnh xut khu rau qu ca Vit Nam sang th trng i Loan 30
o Th Thanh Thy - QTKD Thng Mi 47B
n kinh t thng mi 2.3.1. Kim ngch xut khu ca Vit Nam trong nhng nm va qua .... 30 2.3.2. C cu mt hng ...........................................................................34 2.2. Nhng thun li, kh khn khi rau qu ca Vit Nam xut khu sang i Loan ............................................................................................40 2.2.1. Nhng thun li khi rau qu ca Vit Nam xut khu sang i Loan ...... 40 2.4.2. Nhng kh khn khi rau qu ca Vit Nam a i xut khu .43 Chng 3: GII PHP THC Y HOT NG XUT KHU RAU QU
SANG I LOAN ..........................................................................47
3.1. Phng hng pht trin mt hng rau qu nc ta trong nhng nm sp ti .....................................................................................47 3.1.1. Phng hng pht trin .............................................................47 3.1.2. Mc tiu ra ...............................................................................48 3.2. D bo v th trng rau qu ca th gii v ca i Loan trong thi gian ti.................................................................................................50 3.3. Mt s gii php thc y hot ng xut khu rau qu sang th trng i Loan.........................................................................................52 3.3.1. Gii php lin quan n ngun hng ..........................................52 3.3.2. Gii php lin quan n th trng .............................................55 3.3.3. Hon thin cng ngh ch bin v cng tc bo qun d tr hng ha ..................................................................................................56 3.1. Mt s kin ngh i vi nh nc .................................................58 3.1.1. nh hng quy hoch vng sn xut......................................58 3.4.2. Th trng .....................................................................................58 3.4.3. Khoa hc v cng ngh ................................................................58 3.3.4. u t v tn dng ........................................................................59 3.3.5. o to cn b v hun luyn k thut .......................................59 3.3.6. V v sinh an ton thc phm ......................................................60
KT LUN ........................................................................................................61 DANH MC TI LIU THAM KHO ..............................................................62
n kinh t thng mi
DANH MC BNG BIU Trang Din tch t canh tc v sn lng cc loi qu ca i Loan ......................18 Kim ngch xut khu rau qu ca Vit Nam qua cc nm ..............................31 Kim ngch xut khu hng rau qu qua cc thng ca 2005 so vi 2006 (1.000 $) ...........................................................................................................32 Kim ngch xut khu thng 1/2008 .................................................................34 Chng loi rau qu xut khu trong thng 12/06 ............................................35 Chng loi rau c xut khu trong thng 1/2007 ............................................37 Bng kim ngch xut khu rau qu ca Vit Nam sang i Loan ..................40
n kinh t thng mi
n kinh t thng mi LI M U Sau mt nm hi nhp t chc thng mi th gii WTO, Vit Nam t c nhiu thnh cng ln, trong khng th khng k ti xut khu rau qu. l mt ngnh chim t trng tng i cao trong kim ngch xut khu ca nc ta. u thp nin 90 nn kinh t Vit Nam suy gim mnh do mt th trng xut khu truyn thng cc nc khi SEV. T nm 95 tr li y xut khu rau qu nc ta hi phc v t c bc tng trng ng k. Vi cc iu kin, th nhng ph hp vi nhiu loi rau qu nhit i, nhit i v c mt s loi rau qu n i. Cng vi th mnh l ngun lao ng di do rau qu ca Vit Nam vn ti hn 50 quc gia trn th gii. Nhm xc tin v pht trin kinh t thng mi Vit Nam bt tay vi nhiu i tc mt trong s nhng s l i Loan. T thp nin 1970 n nay, i Loan lm vo tnh trng c lp trn trng ngoi giao. Thi ch c cha ti 30 nc cn duy tr mi quan h vi o quc. Nhng thp nin gn y nh kinh t pht trin nhanh chng i Loan tr thnh mt trong nhng nc giu nht chu nn i Loan ng vo hng mnh h kinh t vng ny. Hin nay din n kinh t th gii (WEF) xp i Loan vo hng th 3 v mc tng trng cnh tranh kinh t. Vit Nam v i Loan c mi quan h t rt lu, c nhiu nt tng ng v hiu nhau kh r. Ngay sau khi Vit Nam tr thnh thnh vin ca WTO cc bn hng ca Vit Nam nhn nhn Vit Nam l mt im u t c bit thu ht. Trong cc nh lm lut i Loan tin c Vit Nam l ni u t l tng. Sau chuyn ving thm Vit Nam ri tham d din n kinh t thng mi Vit Nam - i Loan, Vit Nam c tin c nh l mt thin ng vi nhiu kh nng tim n. Mi quan h hp tc lm n gia Vit Nam v i Loan ngy cng thm cng c. Vit Nam xc nh r cc mt hng kinh doanh ph hp vi chc nng, th mnh ca mnh ng thi ph hp vi o Th Thanh Thy - QTKD Thng Mi 47B 1
n kinh t thng mi nhu cu t pha i Loan. Rau qu chnh l mt trong nhng mt hng c c bit quan tm, xy dng kinh doanh vi i Loan ngay t u. V th m em chn ti Thc y xut khu rau qu ca Vit Nam sang i Loan. Mc tiu tp trung m t cc c im, c cu, phn tch nhng im thun li cng nh kh khn khi rau qu ca Vit Nam xut khu sang i Loan, t tm ra nhng gii php thch hp cho s pht trin ca ngnh rau qu trong nhng nm sp ti. Kt cu n c chia thnh 3 phn nh sau: Chng 1: Vn c bn v xut khu rau qu ca Vit Nam sang i Loan Chng 2: Thc trng xut khu rau qu ca Vit Nam sang th trng i Loan Chng 3: Gii php thc y hot ng xut khu rau qu sang i Loan Em xin cm n trung tm th vin trng i hc Kinh t quc dn, cc ging vin khoa Thng Mi. c bit em xin chn thnh cm n Gio s tin s Hong c Thn gip v hng dn em hon thnh n ny.
n kinh t thng mi
Chng 1: VN C BN V XUT KHU RAU QU

CA VIT NAM SANG I LOAN
1.1. c im ca mt hng rau qu

1.1.1. V ngun hng Vit Nam l mt nc nhit i gi ma, c tim nng v pht trin rau qu. Vi 7 vng sinh thi khc nhau, to iu kin cho Vit Nam c kh nng trng lun canh nhiu loi rau v cy n qu phong ph, a dng. Trung du v min ni pha Bc c th trng mn, hng, o, chui, da, vi, nhn, sp l xanh, su ho,... ng bng Sng Hng th trng nhn, cam, na, qut, cc loi rau v ng: bp ci, c rt, Cc loi rau ma h nh: rau ay, da chut, cc loi b, mp, ng bng Sng Cu Long trng vi, nhn, su ring, xoi, da,thanh long, tri b, chm chm, chui, mt th c trng ch yu Ty Nguyn v ng Nam B. Hin nay nhiu vng qui hoch trng rau qu c xc lp trong c nc. Vic ch bin cng c u t v nhiu mt hng c ch bin bng phng php c truyn nh sy, mui chua, mui mn, cng nh nhng mt hng hp ca Vit Nam c mt nhiu nc trn th gii. Vi nn cng nghip mi, hin i hn trc ngnh rau qu c nhiu sn phm a dng. Chng ta sy kh v ng hp cc loi qu (mt, khoai mn, da, chui, nhn, vi,). Nc ung ti ng trong lon, chai, hp giy hoc c ng vo can ln, hp ln. Cc loi sn phm mui v nc qu c c cng rt c a thch. Vi ngun cung v cng a dng, phong ph cc nh xut khu ca Vit Nam khng kh thu mua cc loi rau qu. Nhng vn t ra l phi xc nh c im rau qu tng thi v ln k hoch thu mua sao cho tt nht, s lng nhiu nhng gi mua li l thp nht. Thng thng vo ma v gi c cc loi thng thp, cht lng v mu m u t yu cu. Tuy nhin, c o Th Thanh Thy - QTKD Thng Mi 47B 3
n kinh t thng mi khng t nhng n t hng v cc loi rau qu tri v, vi mt hng ny kh nng d tr l thp, kh c th d tr lu di vi s lng ln nn khng kh nng cung cp cho i Loan. T cho thy Vit Nam cn phi xc nh r ngun hng cung cp cng vi ngun d tr ca mnh. Sau khi chnh thc tr thnh thnh vin ca WTO, Vit Nam m rng ngoi giao v t hon thin mnh hn na. Bn i tc c nhiu kht khe nhng do Vit Nam c nhiu nm kinh nghim bit r tnh trng ny. Nh vy hu ht nhng yu cu v hoa qu tri v chng ta u thc hin tng i hiu qu, c uy tn vi nhiu nc trn th gii, lun gi c bn hng truyn thng l i Loan v cc th trng khc nh: Trung Quc, EU, Nht Bn, Hoa K, Tuy nhin Vit Nam ang c gng pht huy hiu qu ca mt chuyn mn ny c th thnh cng hn na trong tng lai. 1.1.2. V cht lng ca mt hng rau qu Hin nay cht lng ca nhiu loi hoa qu tiu th trong nc hay xut khu lun l vn ni cm. Cht lng ca rau qu ph thuc vo nhiu yu t nh ging, phng php canh tc, thu hoch, bo qun, ch bin, vn chuyn, Trong ging rau qu v k thut trng trt l yu t quan trng hng u nng cao nng sut v c bit l cht lng rau qu. Vit Nam c nhiu loi ging rau bn a phong ph. S phong ph ny c khai thc pht trin mt cch trit , nhiu ging rau qu hin nay ph hp vi th trng trong nc, ngi dn s dng ging c sn mt cch thun thc. Tuy nhin vn cha c s u t thch ng cho pht trin nhng ging mi c cht lng cao hn, ph hp vi th trng th hiu phc tp ca cc th trng khc nhau. chnh l mt trong nhng im yu c bn v kh nng cnh tranh ca rau qu Vit Nam. Trn thc t do tp quan lu i ca nc ta l vn cy n tri c trng bng ht do vy b thoi ha, b lai tp nhiu. Cc ging b lai tp khng thun chng to ra kh khn c bn cho sn phm nh tnh khng ng u, o Th Thanh Thy - QTKD Thng Mi 47B 4
n kinh t thng mi s n nh v cht lng tiu chun ha. Tuy nhin, bt u t vi nm gn y vic nhp ging tin b, tuyn chn ging ni a tt c mi ngi dn quan tm v thc hin theo. Vi thiu l loi cy n qu c trng ph bin cc tnh pha Bc nht l Bc Giang, Hng Yn. Sn lng cho nhiu thch hp cho vic tiu dng ni a nhng khi ch bin th qu vi i mu sau khi ng hp t 2-3 thng. Do i hi ta phi tm kim th trng xut khu t trc. Nhn th hu ht cc ging ang c trng min Nam v min Bc cho cht lng v s lng tng i cao. Mt s a phng nh Hng Yn tn dng ngun ny ch bin nhiu sn phm thm ngon, cht lng m bo l long nhn c rt nhiu nc trn th gii a chung. Tuy nhin, ci nhn mng v ht nhn li ln, iu ny gy nh hng ti cht lng long nhn khi ch bin. Ging da ph bin Vit Nam hin nay l ging Queen Victoria cho qu nh nng sut thp (trn di 10 tn/ha). N rt ph hp cho tiu dng ti. Ging da Cayen nng sut cao hn t 50-60 tn/ha. Nhiu nc v qu thch hp ch bin ng hp thnh da khoanh hoc nc da p, sn phm ch bin ra rt thm ngon c nhiu th trng t mua. Cc ging chui v cy c mi ca Vit Nam cng ch ph hp vi th trng trong nc, ch cha ph hp xut khu ra th trng quc t v kch thc, nng sut, mu sc, mi v cn cha ph hp. Bn cnh nhiu nc trong khu vc bng cch ny hay cch khc ly ging mt s loi hoa qu ca Vit Nam nh thanh long, ch mt vi nm gn y Vit Nam bt u nhp nhiu ging cht lng cao ca cc nc i vi mt s cy n qu nhit i nh xoi t Thi Lan, xtraylia, da, nhn t Trung Quc v Thi Lan, hng t i Loan. Mt hng rau qu mang tnh thi v in hnh, ph thuc rt nhiu vo iu kin t nhin. Nht l cc loi rau, nu iu kin t nhin tt nh ma thun gi ha, t ai mu m. Cho cc loi rau ng u c v s lng ln o Th Thanh Thy - QTKD Thng Mi 47B 5
n kinh t thng mi cht lng m gi c li r. Nhng nu thi tit bt n, ko theo s st gim v cht lng rt mnh. Trong khi hng ha em i xut khu c nhng i hi rt kht khe, bi y l mt hng nh hng trc tip ti sc khe ca ngi tiu dng nn s c kim nh cht ch ti quc gia nhp khu. Bt k du hiu bt n no cng gy ra bt li cho Vit Nam, hng ha s b em tr li, gy tn tht v ti chnh v uy tn. Cc loi rau v ng va qua do thi tit rt m rt hi lin tc trong nhiu ngy khng th sng v tng trng nh d tnh, cht lng thu v km hn so vi mu nm trc. Tuy nhin ma no thc y phi c kh hu se se lnh th mi trng c. Vn t ra l Vit Nam phi lun c gng ht sc kim sot cht lng sn phm a i xut khu. Do cc nc nhp khu lun bo h cho sn xut trong nc, cuc sng i hi ngy cng cao ca ngi dn. Vn sc khe c t ln hng u, cc tiu chun v an ton thc phm tr nn rt cao. chim lnh trn th trng quc t v sc cnh tranh vi cc nc khc nh: Thi Lan, Trung Quc Vit Nam phi m bo tiu chun hm lng cc cht trong thc phm ng thi m bo cc ch tiu v bo v mi trng, gim thiu sai st. 1.1.3. V vn bo qun rau qu Vi c tnh ca rau qu l nhng thc phm ti, vic d tr mt hng ny trong mt thi gian di khng th khng trnh khi t nhiu s lm gim i cht lng ca chng. Trong khi xut khu lun i hi rau qu ti mi nht. V th vic bo qun rau qu nh th no vn gi c cht lng l mt vn nan gii v cn thit. Mun p ng c yu cu ca th trng buc chng ta phi c mt qu trnh ch bin, bo qun d tr tht tt. Khu ny c thc hin tt mi m bo c cht lng ca sn phm. V ch cn mt thi gian ngn nu khng c bo qun ng qui cch, rau qu d b bin cht, khng s dng o Th Thanh Thy - QTKD Thng Mi 47B 6
n kinh t thng mi c. Thu mua sn phm ng u v cht lng gia v s loi sn phm khc nhau l iu rt kh. V vy vic bo qun gp nhiu tr ngi, cc loi rau qu c thu thp t nhiu a phng, hu ht l a chng loi. Trong khi cng ngh bo qun ti Vit Nam cn thp, cng ngh ch bin cn lc hu, ch c s ch ch cha thc s c bo m an ton. nh hng n cc thnh phn cht ca sn phm. i vi rau qu ti c nh gi rt cao, tip theo l hng v, hnh dng, mu sc ca sn phm. Ty theo tng mt hng c th m chng ta c nhng hnh thc bo qun sao cho hp l. Nc ta ch yu bo qun rau qu theo nhng cc sau: Bo qun trn iu kin thng: ngha l khng bo qun lnh hay bt k cch x l no khc ngoi h thng thng gi. Thng c p dng cho: khoai ty, c ci, c rt, ci bp, chui bung Bo qun lnh: kho lnh phi t tiu chun trn v sn nh u phi c cch nhit tt. Bo qun bng iu chnh kh quyn: phng kho phi kn, lnh hoc khng lnh, c h thng thng gi v cung cp oxy, nit, cacbonic, vi thit b o nhit , m cc kh ny mt cch t ng. Phng php ny thng p dng cho to, l, x lch, ci bp, mng ty,... Ngoi ra cn bo qun rau qu ti bng ha cht c php s dng trong c cht chng thi, mc, chng ny mm, Ring i vi rau qu ch bin c th chia thnh cc nhm sau: S ch. ng lnh: tt c cc loi rau qu u c th xt ming cho vo bao b thch hp bo qun ng lnh trong thi gian di, vn chuyn i xa. Sy kh: sy bng khng kh nng, vi cc sn phm c trng l to, chui, mn, vi, sy thng hoa p lc cao c th p dng vi hu ht cc loi rau qu.
n kinh t thng mi Sn phm mui: mui mn, mui chua dng cho: hnh, c, ng, da chut, cc loi da, Bao b ng gi bo qun cc loi rau qu cng rt cn thit. N c tc dng bo v rau qu trc tc ng ca mi trng. Cht liu ng gi ph hp vi tnh cht ca sn phm, hnh thc p, gy ch trong phi cha ng y thng tin v sn phm: ni sn xut, hn s dng, hm lng cc cht dinh dng 1.1.4. Nhu cu v rau qu trn cc th trng Nhu cu v rau qu cc loi ( dng ti hoc ch bin) ngy cng gi vai tr quan trng v khng th thiu trong i sng hng ngy ca con ngi. Rau qu khng ch c tc dng dinh dng m cn cung cp cho con ngi ngun dc liu qu gi v trong rau qu khng ch c cc loi vitamin A, B, C, E, catoren m cn mt s yu t vi lng khc. c bit trong rau qu cn cha cht x gip cho b my tiu ha lm vic tt hn. V th m bt c quc gia no trn th gii hng nm cng tiu th mt s lng ln thc phm l rau qu. Theo s liu trung tm thng tin thng mi ton cu th cc nc ng u v xut khu rau l Mhic, Trung quc, Hoa K, EU, Canada. Cn v sn xut qu ln nht th gii l Trung Quc, EU ng th 2, ng th 3 l n . Trong Trung Quc c mc tng trng sn lng cao nht. Cc nc sn xut rau qu ln khc l Braxin, Hoa K, Mhic, Chil v Nam Phi c mc tng trng tng i n nh. Nhu cu ca ngi tiu dng c lin quan ti thu nhp qu trnh th ha, thng tin v gio dc. Nhng thng tin v gio dc v vn sc khe nh hng ti u tin trong tiu dng i vi rau qu ca ngi dn. Rt nhiu chin dch khc nhau cung cp cho ngi dn nhng thng tin v li ch i vi sc khe t vic n rau qu. Xu hng tng cng ch n king cc nc pht trin cng khuyn khch tiu th nhiu rau qu hn. Ti cc nc ang pht trin lng rau tiu th thnh ph cao hn nng thn. o Th Thanh Thy - QTKD Thng Mi 47B 8
n kinh t thng mi Theo s liu ca t chc nng lng quc t (FAO) nghin cu ti Trung Quc lng tiu th rau trn u ngi hng nm thnh th cao hn nng thn l 40kg. Cc nc ang pht trin li l nc ang trong qu trnh th ha do vy y l cc th trng y tim nng. Mt thay i na l xu hng gia tng nhu cu i vi cc sn phm tri v. Ngi tiu dng nhiu nc pht trin sn sng tr mc gi rt cao cho cc sn phm tri v. Trong vng hai thp k qua thng mi rau qu th gii c bc pht trin mnh m. Theo s liu ca FAO th phn ca rau qu xut khu trong tng thng mi hng nng sn ton cu t tc tng trng bnh qun hng nm l 11,7%. T l tng trng xut khu cao nht thuc nhm cc sn phm phi truyn thng nh: xoi, khoai ty, cam, nm, ng ngt, b... u tng mc 2 con s trong sut nhng nm va qua. Ngc li cng trong giai on ny t l tng trng xut khu ca cc phm truyn thng (chui v qu c mi) gim i. Cc nc ang pht trin ngy cng c vai tr quan trng hn trong xut khu rau qu, c bit l rau qu phi truyn thng. Hin nay cc nc ang pht trin chim khong 60% th phn rau qu xut khu trn ton cu.
1.2. Tm quan trng ca xut khu rau qu ca Vit Nam

1.2.1. S cn thit ca xut khu rau qu Ngay t thu xa xa con ngi tm cho mnh mt loi thc n c sn t thin nhin, mang y gi tr dinh dng v thc s hu ch cho s pht trin ca c th con ngi chnh l rau qu. Cng vi bc tin ca thi i rau qu ngy cng khng nh v tr, vai tr v tm quan trng ca mnh i vi cuc sng ca con ngi ni chung v i vi s pht trin ca nn kinh t ni ring. i vi mt s t nc c khng c iu kin sn xut rau qu nh: Nht Bn, Nga v mt s nc chu phi th vic nhp khu rau qu t nc khc l khng th trnh khi. Trong khi nc ta l nc i ln t nng nghip, i sng nhn dn cn rt kh khn, thiu thn nhng li c rt nhiu iu kin thun li cho vic trng cc loi rau qu. V vy vic trao o Th Thanh Thy - QTKD Thng Mi 47B 9
n kinh t thng mi i, mua bn rau qu vi nc ngoi l rt cn thit. Trong khu phn n ca con ngi ngoi calo, cht bo, cht m ra cn cn c vitamin, mui khong cc axit hu c m cc cht ny th li c ch yu trong rau qu. Theo s nghin cu ca cc nh khoa hc th hng ngy c th ca chng ta cn khong 1300 1500 calo v nhu cu tiu dng rau qu hng ngy cho mt ngi l t 300 400 gam (khong 9 12 kg/ngi/thng). Khi i sng ca ngi dn cc nc pht trin ngy cng c nng cao hn th rau qu cn c tc dng gip lm p v gim cn. Pht trin rau qu khng ch cung cp cht dinh dng cho c th m n cn gp phn to ra cng n, vic lm, tng thu nhp cho ngi nng dn, xo i gim ngho, tng ngoi t cho t nc. Rau qu ngy cng chim t trng cao hn trong c cu kinh t nng nghip ca tt c cc nc trong nhng thp k qua. Xut khu rau qu khng nhng nng cao sc cnh tranh ca hng ho trong nc m cn gip nn kinh t nc ta n nh v bn vng hn v ngun lc c phn b hp l, c hiu qu. Chnh iu ny s gip cho nhng nc ang pht trin nh Vit Nam y mnh cng nghip ho hin i ho trn c s ng dng khoa hc cng ngh k thut. 1.2.2. Vai tr ca xut khu rau qu Xut khu rau qu thc y sn xut, chuyn dch c cu, gp phn thu ngoi t: Xut khu rau qu c vai tr rt ln trong vic pht trin nng nghip nc ta, to ra kh nng m rng th trng tiu th nng cao nng lc sn xut ca cc n v xut khu mt hng rau qu, nh vy ngnh sn xut rau qu c th pht trin n nh. Nh c hot ng xut khu m cc vng trng cy n qu c xy dng mt cch c h thng ch khng pht trin mt cch trn lan. Nh c xut khu m cc doanh nghip v ngi nng dn hnh thnh nn mi quan h gn b, mt thit vi nhau. Doanh nghip cung cp ging cy trng, h tr my mc cn ngi nng dn s bn sn phm cho doanh nghip. V vy m hiu qu kinh t c tng ln ng k. o Th Thanh Thy - QTKD Thng Mi 47B 10
n kinh t thng mi Thng qua xut khu s gip chng ta phi t chc li sn xut, hnh thnh c cu thch ng vi thay i, i hi ca th trng. Theo nh gi ca cc nh kinh t v cc chuyn gia th vic sn xut v xut khu rau qu cho hiu qu cao hn so vi cc nng sn khc. Trong khi cc loi cy cng nghip t nm th 8 tr i s bt u c li, th vi cy vi thiu n nm th 5 thu hi vn, v t nm th 6 tr i sinh li. Mi nm trn th gii nhu cu tiu dng rau qu tng thm 3,6%/nm; trong khi cung ch tng 2,8%/nm. Xut khu ng vai tr rt quan trng vo vic tng thu ngn sch cho nh nc. My nm gn y kim ngch xut khu lin tc tng nhanh. n nm 2008 nc ta d kin s tng 16,7% t 350 triu tn. Vi nhng iu kin ht sc thun li pht trin sn xut v xut khu rau qu ca Vit Nam th chng ta cn rt nhiu c hi gia nhp, cnh tranh vi th trng th gii. Xut khu rau qu gp phn gii quyt cng n, vic lm cho ngi lao ng, ci thin i sng ngi dn. Vi dn s hn 81 triu ngi trong hn 50 triu ngi ang tui lao ng, hng nm li c thm 1,2 triu ngi bc vo tui lao ng. Vit Nam l mt trong nhng nc c lng ngi lao ng ng nht trong khu vc. Tuy nhin lao ng ca chng cn hn ch v trnh , lao ng th cng l chnh. Rau qu khng nh nhng mt hng c th sn xut quanh nm m n c tnh thi v, nhng ngi dn tht nghip trong lc nng nhn u ko nhau ln thnh ph kim vic. Sn xut mt hng rau qu xut khu c th thu ht mt lng ln lao ng trong nc k c lao ng c trnh cao v nhng lao ng ph thng c bit l nhng lao ng nng thn. Sn lng xut khu rau qu hng nm cng cao th cng to ra nhiu vic lm cho ngi lao ng t ci thin cn bn i sng ca h. Nhng cng ty sn xut rau qu v cc nh my ch bin thu ht khng t lao ng trong x hi to ra ngun lao ng lnh ngh, nhng cn b k thut ch bin gii. o Th Thanh Thy - QTKD Thng Mi 47B 11
n kinh t thng mi Hn na ngun lao ng ca nc ta rt di do nn chi ph lao ng thng r hn so vi cc quc gia khc t gim chi ph sn xut, nng cao tnh cnh tranh ca mt hng rau qu trn th trng quc t. Xut khu rau qu l c s m rng v thc y cc quan h kinh t i ngoi. Hin nay Vit Nam c quan h kinh t vi hn 120 quc gia. Mt s mt hng c cht lng cao nh: thanh long, su ring, mng ct, cam, nhn, vi... c qui m ngy cng ln v c th trng th gii ngy mt a chung. T khi c gia nhp WTO Vit Nam c hng nhiu chnh sch a i ca t chc, c gim thu xut nhp khu i vi cc nc trong lin minh. Vit Nam ang dn dn coi th trng th gii l hng quan trng nhm xut khu nhng g m th trng th gii cn.
1.3. Tng quan v th trng i Loan

Cho n thp nin 1960, o chnh ca i Loan c gi l Formosa (cc thy th ngi B o Nha gi n l Ilha Formosa, ngha l "hn o xinh p"). Lnh th i Loan nm pha ng Nam Trung Quc bao gm 86 o, trong i Loan l o ln nht v rt nhiu o nh khc. Tng din tch lnh th l 360006km2 . Chnh o i Loan ging nh hnh l tru chim 99%. Do kin to a hnh ca i Loan b chia thnh 2 min Ty v ng. Sng ngi i Loan th hin 2 c im kh r l ngn v dc. i Loan thuc vng lnh th nng lm ma nhiu, thng c bo ln v ng t. i Loan cng c 4 ma: xun, h, thu, ng. Lng ma i Loan kh cao, nhiu khi cn km theo c gi mnh, bo lt gy nh hng kh nhiu n sn xut nng nghip. Hn th i Loan li l ni thng xy ra ng t, tuy khng gy thit hi nghim trng ti ngi v ca nhng n gy tht thot ma mng. C th ni mc d thin nhin t u i nhnng b li i Loan li nhiu khong sn, v th a hnh th nhng v thi tit khng hon ton thun li cho pht trin nng nghip. Nhng i Loan li i o Th Thanh Thy - QTKD Thng Mi 47B 12
n kinh t thng mi ln bng nng nghip. Sn phm nng lm, ng nghip ca i Loan cng rt phong ph v a dng. 1.3.1. Khi qut v th trng sn xut, xut khu i Loan 1.3.1.1. V Kinh t i Loan l nc c nn kinh t t bn pht trin nng ng. Tc tng GDP thc t trung bnh t mc 8% trong sut 3 thp k qua. T l lm pht v tht nghip thp; thng d thng mi tng i n nh, d tr nc ngoi cao th 3 th gii. Ngnh nng nghip ng gp 6% cho GDP; gim so vi t l 35% nm 1952, cng nghip 35,8% v dch v: 58,2%. Nhng ngnh tp trung nhiu lao ng truyn thng dn chuyn ra nc ngoi v thay th bng nhng ngnh sn xut c hm lng vn v k thut cao. i Loan vn l i tc u t chnh ca Cng ho Nhn dn Trung Hoa; Thi Lan; Indonesia; Phiplippines; Malaysia; v Vit Nam. Tri qua gn 5 thp k hnh thnh v pht trin, i Loan ang chuyn mnh t mt nc nng nghip lc hu thnh mt cng quc kinh t v dn u trong lnh vc sn xut cc sn phm cng ngh cao. Tuy nhin vi chnh sch hng v xut khu m i Loan ang p dng hin nay khin cho nn kinh t nc ny chu nh hng kh ln t nhng bin ng t bn ngoi. Thu nhp bnh qun u ngi nm 2005 ca i Loan t mc 27.572 USD ngang vi thu nhp trung bnh ca lin minh Chu u. Ngoi thng c coi l ng lc gip cho i Loan t mc tiu tng trng kinh t trong sut 40 nm qua. Mt hng xut khu ch yu ca nc ny chuyn t sn phm nng nghip truyn thng sang cc sn phm cng nghip (hin nay chim 98%). in t l ngnh xut khu ch o ca i Loan ng thi y l ngnh hng nhn c cc khon u t ln, ch yu t Hoa K. Dt may cng l ngnh xut khu ch o ca nc ny. Kim ngch xut khu ca i Loan nm 2005 l 189.4 t USD. Trong , cc mt hng xut khu ch lc bao gm: sn phm my tnh v thit b in o Th Thanh Thy - QTKD Thng Mi 47B 13
n kinh t thng mi t, khong sn, dt may, nha, cc sn phm cao su v ho cht. Cc i tc xut khu chnh l Trung Quc (chim 21.6%), M (16.22%), Hng Kng (15.1%), Nht Bn (7.7%) (thng k nm 2005). Kim ngch nhp khu nm 2005 l 181.6 t USD gi f.o.b. Cc mt hng ch yu m i Loan phi nhp khu bao gm my mc v thit b in 44.5%, khong sn v cng c chnh xc (thng k nm 2002). Cc mt hng ny c nhp t mt s th trng chnh nh: Nht Bn (chim 25.3%), M (11.6%), Trung Quc (11%), Nam Triu Tin (7.3%) v rp Saudi (4.1%) (thng k nm 2005). Mc d t nng nghip ch chim din tch t ca i Loan nhng gn nh tt c din tch t ny l dnh trng trt, mt s khu t c th trng t 2 n 3 v mi nm. Tuy vy, tc tng sn lng nng nghip ca nc ny thp hn nhiu so vi tc tng trng sn xut hng cng nghip. Hin ngnh nng nghip ca i Loan ch ng gp mt t l kh khim tn 2,69% cho GDP. Cc v ma chnh ca i Loan gm go, ma ng, hoa qu v rau. Sn lng go ca nc ny ch yu phc v cho nhu cu trong nc v ang phi nhp khu mt lng ln ng cc t M. Cc mt hng nng sn xut khu ca i Loan c th k n nh: rau ng hp, rau ng lnh v cc sn phm ng cc, thu sn. Cc sn phm nng sn chnh c nui trng i Loan gm: ng, rau, hoa qu, chim, b, s, c... - i Loan vn c quan h khng chnh thc vi hn 140 nc, c 126 vn phng ti nc ngoi v vn l thnh vin ca 11 t chc quc t mang tnh chnh ph v 752 t chc quc t phi chnh ph. - Ngy 11/11/2001 i Loan vn c kt np vo WTO, tr thnh thnh vin th 144 ca WTO. Sau khi gia nhp WTO, mt trong nhng mc tiu m i Loan n lc t c l tr thnh thnh vin ca t chc Hng khng Dn dng quc t v t chc y t th gii. - i Loan mt mt da vo thc lc kinh t ca mnh, tch cc hot ng i ngoi theo phng chm linh hot mm do nhm tranh th cng ng o Th Thanh Thy - QTKD Thng Mi 47B 14
n kinh t thng mi quc t nhn nhn i Loan nh l mt thc th chnh tr, mt khc i Loan tng cng hot ng ti cc t chc kinh t quc t (nh APEC, OECD, WTO) nhm khng nh thc lc kinh t, nng cao vai tr v v tr ca i Loan trn trng quc t. - Cc nc phng Ty, nht l M, Nht, Ty u tuy khng cn quan h chnh thc v mt ngoi giao vi i Loan, nhng vn duy tr v y mnh quan h khng chnh thc vi i Loan v mt kinh t, vn ho v qun s di nhiu hnh thc trc tip hoc gin tip. M, Nht vn l th trng quan trng i vi i Loan. Kim ngch mu dch i Loan - M nm 1993 t trn 40 t USD, chim 25% tng kim ngch mu dch ca i Loan, trong i Loan xut siu 9 t (so vi 12 t nm 1992). Kim ngch mu dch i Loan - Nht nm 1993 l 36 t USD (i Loan nhp siu 14 t). Kim ngch mu dch gia i Loan v Ty u nm 1993 l 26,4 t, chim 26,4% tng kim ngch mu dch ca i Loan. Trong quan h vi cc nc phng ty, i Loan tranh th c vn u t, khoa hc k thut v cng ngh cao ca M, Nht, Ty u. Hot ng sn xut ti i Loan: * V rau: Hu ht rau sn xut i Loan ch yu phc v nhu cu tiu th trong nc. Nm 2002, c khong 179.500 hecta t canh tc c s dng trong vic trng rau ch yu tp trung ti cc tnh Vn Lm, Trng Hoa, i Nam v Chiayi. Sn lng rau t khong 3.462.000 tn vi nng sut trung bnh khong 19.300 kg/ha. Mt s loi rau c trng ch yu i Loan bao gm: mng tre, nm, cc loi rau n l, bp ci, da , u tng. Hin i Loan c khong 100 loi rau khc nhau. Cc loi hnh, bp ci tu, m tt v ti ph hp vi vng kh hu mt m min bc i Loan, cn min nam ch yu trng cc loi nh c chua, sp l, mng tre v cc loi u. Cc loi rau ti c nhp khu nhiu nht l sp l xanh, sp l trng, bp ci v bp ci tu. i Loan ch yu nhp cc loi rau t Hoa k, Trung Quc v Vit Nam. o Th Thanh Thy - QTKD Thng Mi 47B 15
n kinh t thng mi Th trng nhp khu rau qu ca i Loan gm: M, Nht Bn, cc nc Ty u Cc loi rau chnh i Loan xut sang Nht bao gm: Hnh, ti ty, sp l, ci bp, c rt. Ngoi ra, i Loan cn tin hnh xut khu cc ch phm t rau qu sang th trng cc nc, tuy nhin, kim ngch xut khu mt hng ny trong nm 2005 ca i Loan gim 11,723% so vi nm 2004 v t 2.975.950 USD. Hin nay, t l lao ng trong ngnh nng nghip i Loan ln hn nhiu so vi din tch t canh tc (c 936.000 nng dn nhng ch c 871.000 hecta t canh tc). Nhng tp qun cy trng ch yu y l: ma ng, go v ging cy n qu c mi. i Loan cng l nc sn xut c da v chui. i Loan, din tch t canh tc bao gm t trng trt v t chuyn canh t 870000 hecta. * V qu : i Loan hin ang trng hn 30 loi cy n qu khc nhau. Trong cc ging cy nh to, l, o ch yu trng cc vng cao cn cam, qut, chui, da, vi, nhn, xoi, u , hng, sn tr, i li c trng ph bin cc vng ng bng v cc vng t khng bng phng hoc c a hnh dc. Nm 2002, sn lng qu ca i Loan t 2,69 triu tn vi tng din tch t canh tc l 221.775 ha. Ngnh sn xut rau qu i Loan phi chu sc p cnh tranh mnh m t cc loi rau qu nhp khu k t khi thu nhp khu i vi cc loi rau qu c gim hoc min hon ton. cnh tranh c, nng dn i Loan p dng cc cng ngh tin tin trong chm sc cy trng nhm hin i ho cc hot ng sn xut v tiu th. Ngnh sn xut tri cy ca i Loan tr thnh mt ngnh cng nghip pht trin v mang li li nhun cao. Cc vn cy n qu cng c a dng ho thnh cc khu du lch sinh thi nh vn. Chui l sn phm nng nghip quan trng ca nhiu nc nhit i v cn nhit i. i Loan, vic trng chui cho mc ch thng mi thng phn tn cc h nng dn hoc trn cc trang tri nh. Sn phm ch yu o Th Thanh Thy - QTKD Thng Mi 47B 16
n kinh t thng mi phc v cho nhu cu tiu th trong nc v xut khu. Th trng chnh nhp khu chui ca i Loan l Nht Bn. Ma thu hoch chui y thng vo khong t thng 3 n thng 5. Mt ging cy trng khc cng mang li nng sut cao i Loan l cam qut. Trng cam qut nc ny bt u t u th k 17. Mt s ging cy c mi nh cam Ponkan, Tankan, Liucheng, bi Wentan, Hailikan l do ngi nhp c t i Lc Trung Quc mang vo i Loan. Sut thi gian Nht chim ng, khong 6.000 ha din tch t nng nghip i Loan c dnh trng cam qut, vi sn lng hng nm t gn 40.000 tn. Khong sn lng cam qut thu hoch c dnh xut khu. Th trng nhp khu chnh cc loi hoa qu ny ca i Loan l Trung Quc i Lc, Nht v Hn Quc. Trong th chin th 2, xut khu cam qut ca i Loan b ngng li v nhiu vn cam c chuyn sang trng cc v ma khc. Nm 1945, khi i Loan nm di quyn qun l ca Trung Quc, din tch trng cam qut l 4000 ha, sn lng hng nm t trn 20.000 tn. Trong giai on t nm 1945 ti 1990, din tch trng cam tng chm. Nguyn nhn l do chi ph cc nguyn liu u vo sn xut cam qut tng cao, nguy c ph hoi ca nhiu loi su bnh v thin tai, s cnh tranh mnh m t cc nc sn xut cam qut ln trong khu vc v trn th gii, tt c nhng yu t khin ngi nng dn thu hp din tch trng cam qut. Sau nm 1990, din tch trng tip tc gim, vo nm 1995 i Loan c khong 10.500 ha cam Ponkan, 8.000 ha cam Liucheng, 6,700 ha bi Wentan v 5,900 ha Tankan, tng sn lng t khong 472.409 tn.
17
n kinh t thng mi Din tch t canh tc v sn lng cc loi qu ca i Loan Loi Din tch t canh tc (ha) Ponkan Liucheng cam Wentan pummelo Tankan Chanh Bi chm Cc loi qu khc Tng 10.409 8.025 6.715 5.819 1.023 1000 4.639 37.690 139.868 117.198 73.734 62.156 12.081 15.361 56.411 472.409 (Theo h s th trng i Loan) Ghi ch: Ponkan: l mt loi qut da mng, gn nh khng c ht, khi chn c mu vng xanh. Tankan: l mt ging lai t qut v cam, nh hn tri Ponkan v ma thu hoch vo khong thng 2. Liucheng cam: l mt loi cam c v ngt, mng nc, rt kh bc v do vy ngi ta thng ct thnh tng lt mng n. Wentan:l mt loi bi c eo, khi chn c mu vng xanh hi ng sang xm. 1.3.1.2. Quan h kinh t thng mi Vit Nam - i Loan - K t khi Vit nam tin hnh ci cch v m ca, Thng gia i Loan n Vit nam u t nhiu nh quy hoch xy dng khu th Nam Si gn, Khu ch xut Tn Thun, nh my in Hip Phc, Nh my ca Vedan, xe my Chinfon, Xi mng Chinfon, thc n gia sc, lin doanh Vit Nam i ng. Cc tp on cng ty x nghip ln ca i Loan u t vo Vit Nam nh: Formosa, Mu Khai TW, Thp i Loan, Tp on Trng Vinh, o Th Thanh Thy - QTKD Thng Mi 47B 18 Sn lng (tn)
n kinh t thng mi Chinfon, Vedan, i ng, Cng ty du kh i Loan, Tp on thc n chn nui Thng nht v n ngn x nghip va v nh trong cc lnh vc sn xut giy, may mc, thc phm ch bin u t vo Vit Nam. Nhiu Ngn hng ln ca i Loan c php m chi nhnh ti Vit Nam nh Ngn hng Nht, China Trust, ChinFon nhm phc v thng nhn i Loan u t v kinh doanh ti Vit Nam. Formosa l mt tp on ho du hng u ca i Loan thu 300 ha t u t vo Nhn Trch ng Nai, vn u t giai on u 260 triu USD, nay tng ln 480 triu USD nu lp y khu cng nghip vn u t ln 2,6 t USD v chc chn s ko theo nhiu doanh nghip i Loan s dng nguyn liu ca tp on ny u t vo Vit Nam. * Kim ngch mu dch hai bn: Nm 2002 kim ngch mu dch hai chiu Vit Nam i Loan t 3,49 t USD, tng 18,5% so vi nm 2001, Vit Nam nhp siu 1,7248 t USD. i Loan l i tc thng mi th 4 ca Vit Nam xp sau Nht, Xingapo v Trung Quc. Nm 2003 kim ngch mu dch hai chiu Vit nam i Loan t 3,665 t USD. Vit Nam xut: 749 triu USD v nhp: 2,916 t USD Vit Nam nhp siu: 2,167t USD. Hai thng u nm 2004, kim ngach xut nhp khu t gn 500 triu USD. Vit Nam nhp siu gn 300 triu USD. Tng trng xut nhp khu hai chiu tng bnh qun 10- 15%/nm. Hng Vit Nam xut khu ch yu dng nguyn liu s ch, gm hng nng sn, lm sn, khong sn, thu hi sn, hng cng nghip. Hng nhp khu t i Loan ch yu l vt t, nguyn liu, my mc thit b. Vit Nam nhp siu t i Loan ngy cng ln, nguyn nhn chnh l do cc nh u t i Loan a my mc v nguyn liu vo Vit nam sn xut, i Loan dng hn ngch qun l mt s mt hng nh nng sn v thc phm ch bin ca Vit nam khng cho vo th trng i Loan nh go, ru, da
19
n kinh t thng mi * u t trc tip: Tnh t nm 1988 n thng 5/2004, Thng gia i Loan u t vo Vit Nam 1137 d n (ng u v s d n), tng vn u t ng k t 6,396 t USD (ng th hai v vn sau Xingapore). Nu tnh u t ca i Loan thng qua nc th ba th u t ca i Loan vo Vit nam ng th nht. C th ni i Loan u t vo hu ht cc ngnh kinh t quan trng ca Vit nam. Lnh vc cng nghip nh 365 d n, tng vn: 2,262 t USD = 36 %. Cng nghip nng: 346 d n, tng vn 1,306 t USD = 21%, Vn phng cho thu: 10 d n = 769 triu USD, Xy dng 57 d n, tng vn: 618 triu USD. ng ch l i Loan u t vo lnh vc nng nghip 222 d n vi tng vn 613 triu USD. Cc d n u t ca i Loan phn b ti 43 tnh thnh ph trong c nc v u t tp trung vo cc tnh pha nam nh H Ch Minh: 304 d n, vn u t: 1,6 t USD. ng Nai: 213 d n, vn u t: 2,032 t USD. Bnh Dng: 329 d n vn u t 1,111 t USD, Long An: 44 D n vn u t: 313 triu USD. u t ca i Loan ti Vit Nam s dng khong 100.000 lao ng trc tip v hng vn lao ng gin tip. Nhn chung cc d n u t ca i Loan hot ng tng i tt. Quy m vn u t trung bnh gn 6 triu USD/mt d n, u t vo mt s a phng c c s h tng kh hn. T l gii ngn cao so vi t l gii ngn trung bnh. 1.3.2. Cc qui nh v nhp khu ca i Loan Hng ho nhp khu vo i Loan tun theo Lut Ngoi thng: H thng thu nhp khu ca i Loan da trn h HS, bao gm 10.228 mt hng, trong 9.958 mt hng c php nhp khu (hn 97%). Trong c 9.679 mt hng (khong 94%) c th nhp khu khng cn giy php. n xin cp php ca 549 mt hng l do B Ngoi thng (BOFT) cp. 143 mt hng cn li phi c thm mt s th tc khc nh ca ngn hng trc khi c BOFT chp thun. o Th Thanh Thy - QTKD Thng Mi 47B 20
n kinh t thng mi Chnh sch nng nghip ca i Loan da vo 2 nguyn tc c bn, phn b cng bng ca ci v s dng ti u t ai. Bn mc tiu ca cc chnh sch l: (1) bo m an ninh lng thc bng vic s dng t ai ti u; (2) ci thin iu kin sng v phc li nng thn; (3) tng thu nhp cho nng dn v gim khong cch giu ngho gia nng thn v thnh th; (4) y mnh vic bo tn t nhin v duy tr t chn nui trng trt. Xt ring cho mt hng rau hoa qu, hin nay mt s chnh sch lin quan n mt hng ny c cp c th di y: a, Chnh sch thu v phi thu. Sau khi gia nhp WTO, i Loan thc hin m ca th trng nng sn theo cc cam kt WTO. Do vic cm nhp khu khng ph hp vi cc nguyn tc ca WTO v khng phn bit i x nn 18 loi sn phm nng nghip b cm trc y s c nhp khu m khng c cc hn ch phi thu, trong c cc sn phm rau qu nh: qu mm xi, vi, cam, chanh v cc loi cam chanh, bi, nho, o, mn, to, cc loi qut ti, khoai ty, u . Mc thu p dng cho cc sn phm ny dao ng t 20 n 40%. Cc loi rau qu nh l, ti c, ht tru khng, u adzuki, nm kh, bi, nho kh v qu nho, da non, chui, da, xoi, hng, hoa ly kh c nhp khu theo ch hn ngch thu quan. Hn ngch nhp khu s chim t 4 n 8% lng tiu th trong nc hoc cao hn v mc thu s bng 50% mc hin ti. Ngoi ra khi lng hng nhp khu s khng b hn ch i vi s hng nhp vt qu hn ngch tuy nhin s phi chu mc thu cao hn so vi cc loi hin c trong hn ngch ty theo s chnh lch v gi sn gia th trng trong nc v nc ngoi v tu vo kt qu m phn song phng vi cc quc gia lin quan. V chnh sch phi thu, i Loan p dng ch yu l hn ngch v cc loi giy php. i Loan thc hin chnh sch phn bit trong nhp khu, ch nhp khu t mt s nc nht nh. V d nh to v cam ch nhp t Hoa o Th Thanh Thy - QTKD Thng Mi 47B 21
n kinh t thng mi K v New Zealand, da nhp t Malaysia v Philippines. Vit Nam cha c u tin trong vic ch nh th trng nhp khu nn nhiu mt hng Vit Nam khng xut khu c sang i Loan. im kh trong chnh sch phi thu ca i Loan l cc bin php hn ch ch c quy nh mt cch chung chung m khng chi tit ho cho tng mt hng c th nh nhiu nc khc dn n s khng minh bch khi p dng. T 2004, B Ti chnh i Loan ra thng bo gim thu sut thu nhp khu mt s sn phm rau qu nh sp l, ci bp, ci trng, su ho, ci xanh... t 20% xung cn 10%. Nhng nc c hng mc thu ny bao gm cc nc thnh vin WTO v cc nc c i ng ti hu quc, trong c Vit Nam. b, An ton thc phm v v sinh dch t: Cc tiu chun o lng v kim dch i Loan bt u p dng cc tiu chun mi quy nh v d lng thuc bo v thc phm trong cc sn phm rau qu t thng 6/1999.Ngoi mt s loi thuc tr su c cho php vi mc d lng quy nh, cc loi thuc tr su khc khng c php tn ti trong rau qu nhp khu. Cc loi rau qu xut khu khng p ng c cc tiu chun trn s khng c php a vo i Loan.
22
n kinh t thng mi Chng 2: THC TRNG HOT NG XUT KHU RAU QU CA VIT NAM SANG TH TRNG I LOAN
2.1. Li th ca Vit Nam v sn xut v xut khu rau qu

2.1.1. Li th v kh hu c trng ca kh hu nc ta l kh hu gi ma, nhiu nng, nhiu ma, m trung bnh tng i cao. Vit Nam c kh hu nhit i Min Nam c 2 ma (ma ma gia thng 5 n gia thng 9 v ma kh t gia thng 10 n gia thng 3) v kh hu gi ma Min Bc vi 4 ma r rt (ma xun, ma h, ma thu v ma ng). Do nm dc theo b bin, kh hu Vit Nam c iu ha mt phn bi cc dng bin mang nhiu yu t kh hu bin. m tng i trung bnh l 84%/nm. Hng nm lng ma t 1200 n 3000mm v nhit t 5C n 37C. Chnh v Vit Nam nm trong vnh ai kh h nhit i gi ma m nn kh hu l mt iu kin ht sc thun li trng nhiu loi cy rau, cy n qu c gi tr cao. Kh hu mi vng, mi min l khc nhau hnh thnh cc vng sinh thi nng nghip khc nhau. Kh hu ba min phn bit r rng: ma ng lnh Min Bc c kh nng cung cp cc loi rau qu n i cho th trng nhit i nh Singapore, Malaysia, Philippine... Kh hu kiu Ty Nam Ty Nguyn, ng Nam B v ng bng sng Cu Long th li tp trung cc loi qu c ngun gc nhit i. So vi cc quc gia nh M, Nga , EU, Nht Bn ... th Vit Nam c li th hn nhiu. Vi iu kin t nhin ht sc thun li Vit Nam c th sn xut v cung cp rau qu ti xanh quanh nm, tn dng ma v m ngun cung cp ni a ca cc nc do hn ch v thi tit xut khu sang th chc chn s thnh cng. 2.1.2. Li th v ngun nc Vit Nam nm trong khu vc kh hu nhit i gi ma, nng lm, ma nhiu, nhit lng trung bnh cao, m trung bnh ln l mt thun li ng o Th Thanh Thy - QTKD Thng Mi 47B 23
n kinh t thng mi k cho ta pht trin nn nng nghip a canh quanh nm vi nhiu loi nng sn phong ph: t cy lng thc n cy cng nghip, cy n qu, rau, u lng ma trung bnh hng nm trn phn ln b mt lnh th c nc t 1,5m n 3,0m nc to nn ngun nc mt v nc ngm di do vi h thng sng ngi, knh rch dy c cung cp nc cho cng nghip, nng nghip, giao thng vn ti v sinh hot dn c, to nn mu xanh quanh nm bao trm ln c nc. Vi m trung bnh kh cao ti 85%. Ma nhit i khng ch c tc dng iu ha kh hu m cn cung cp cho t lng nc v lng m v c rt ln. y l iu kin thun li cho sinh trng, iu kin tt tin hnh xen canh, gi v, tng nhanh vng quay rung t v thm canh nng sut. Nc l mt dng ti nguyn c bit: va hu hn (nc ngm) va v hn (nc trn mt t). Trong thin nhin nc lun hot ng v v vy s phn b nc c nhng dao ng r rt theo lnh th ma v qua cc nm. Ton b cc ngun nc ngt lu chuyn trn lnh th nc ta rt to ln. Ngun nc ngt di do m bo cho vic pht trin ngnh trng trt c bit l cc loi rau qu. Sng ngi nc ta va nhiu va kt hp vi nhau to thnh nhng mng li thy vn dy c. Vi nhiu sng o v knh mng. Do vic cung cp nc cho nng nghip l kh d dng. Vic sn xut rau qu cng thun li hn rt nhiu. Vit Nam c mt mng li sng ngi dy c (2.360 con sng di trn 10km), chy theo hai hng chnh l ty bc - ng nam v vng cung. Hai sng ln nht l sng Hng v sng M Cng to nn 2 vng ng bng rng ln v ph nhiu. H thng cc sng sui hng nm c b sung ti 310 t mt khi nc. Ch nc ca sng ngi chia thnh ma l v ma cn. Ma l chim ti 70 - 80% lng nc c nm v thng gy ra l lt. Tuy nhin chng ta phn no ngn chn tc hi ca thin nhin, ngnh rau qu nc ta t c nhiu thnh cng hn so vi cc quc gia khc. o Th Thanh Thy - QTKD Thng Mi 47B 24
n kinh t thng mi 2.1.3 Li th v t ai Ton b qu t ai ca Vit Nam l 33,1 triu ha. Trong t c kh nng nng nghip l 10,5 triu ha chim gn 1/3, t nng nghip Vit Nam chim mt t l ln trn din tch c nc. C nhiu loi th nhng c gi tr kinh t cao thch hp cho vic pht trin cc loi cy n qu. ng bng chu th c t ph sa chim trn 6 triu ha (trong nam b chim ) l c s cho cc vng cy lng thc v cy cng nghip ngn ngy tr ph. Hin nay trn lnh th nc ta c 27 loi cy n qu c trng trn din tch ln. trong chui, da, cam, xoi, chim 57% tng din tch tri cy c nc vi cht lng v khi lng ln. Theo quy hoch t nay n nm 2010 din tch c kh nng trng rau qu nc ta l 1,55 triu ha. Trong tt c cc ti nguyn th t chim v tr quan trng nht. Ngnh nng nghip ca nc ta s d pht trin hn cc nc khc v din tch t trong nng nghip mu m v a dng. Mi loi t khc nhau cho cc ging cy trng pht trin khc nhau. Nhiu vng chuyn sn xut cy n qu vi khi lng ln, hng v thm ngon m ch c vng t mi c nh bi oan Hng, m, mn Ty Bc, xoi ct Ha Lc, nhn Hng Yn, thanh long Bnh Thun, vi thiu Bc Giang Xt v v th t nhin Vit Nam l mt quc gia c nhng c s thun li pht trin nng nghip nhm vo mc tiu xut khu. l li th so snh vi nhiu quc gia khc. 2.1.4. Nhng li th khc - Li th v v tr a l: Vit Nam l quc gia nm trn bn o ng Dng, ven bin Thi Bnh Dng. Vit Nam c ng bin gii trn t lin di 4550km tip gip vi Trung Quc pha Bc, Lo v Campuchia Ty. Pha ng gip vi bin ng, Vit Nam c ba mt ng, Nam, v Ty Nam trng ra bin vi b bin di 3260km t Mng Ci pha Bc n H Tin pha Ty o Th Thanh Thy - QTKD Thng Mi 47B 25
n kinh t thng mi Nam. Phn bin ng thuc ch quyn Vit Nam m rng v pha ng v ng Nam c thm lc a, cc o v qun o ln nh bao bc. T xa Vit Nam c coi l trung tm giao thng ca ng Nam , l ca ng rt thun tin bun bn giao lu vi bn ngoi. l iu kin ht sc thun li hng ho ca Vit Nam k c rau qu ti ti c cc th trng ln bng nhng phng thc vn ti phong ph nh: ng sng, ng bin. Chi ph va r li va nhanh m khng b tnh trng ch tc giao thng nh s dng ng b. - Li th v ging cy trng: Nc ta c th trng nhiu loi rau qu quanh nm. Ma no thc ny. Ring vi cy n qu ta trng c trn 130 loi cy: nhm c ngun gc nhit i (chui, da, xoi, u ...), nhm c ngun gc n i (l, o, m, mn....), nhm c ngun gc nhit i (nhn, vi, cam, hng...) vi cht lng v hng v thm ngon. Cn ngh trng rau nc ta c t lu i, nhn dn c kinh nghim canh tc rau k c rau tri v. Bn cnh nhng ging rau qu hin c a dng hn na cc mt hng xut khu nh nc khuyn khch ngi dn gieo trng ging rau v cc loi cy n qu mi c nng sut cao v cht lng tt. - Li th v ngun lc: Vi s dn hn 81 triu ngi, trong lao ng trong ngnh nng nghip chim 80% dn s lao ng. Nc ta l nc c dn s tr vi khong 50% dn s ang tui lao ng c sc kho tt. Gi nhn cng Vit Nam thuc loi r nht trn th gii. Sn xut xut khu rau qu c li th hn v gim c chi ph, h gi thnh sn phm, nng cao sc cnh tranh trn th trng quc t. Trnh ngi nng dn c nng cao mt cch r rt. Ngi nng dn ang tng bc p dng tin b ca khoa hc cng ngh k thut. Cc phng thc canh tc mi nh m nng sut cao hn. Bn cnh i ng cn b qun l, nghin cu khoa hc cng ngh v ch o Th Thanh Thy - QTKD Thng Mi 47B 26
n kinh t thng mi bin rau qu v lai to ging cy trng ngy cng nhiu v trnh ngy cng chuyn nghip. H va tm ti, nghin cu sng to va trc tip hng dn b con nng dn k thut mi. 2.2. Tnh hnh sn xut rau qu ca Vit Nam Pht huy li th v kh hu, th nhng mt nc nhit i, cc tnh ti Vit Nam hnh thnh cc vng nguyn liu tri cy kh tp trung phc v cho ch bin cng nghip v tiu dng. c bit l vng ng bng sng Cu Long c din tch trng cy n tri ln nht, chim khong 36,5% din tch c nc. Tng lng ging cy n tri cc tnh ng Bng Sng Cu Long sn xut bnh qun trong vi nm gn y vso khong 26 n 27 triu cy/nm. S lng ging cy n tri ny c lu thng khp c nc k c sang mt s nc lng ging. Din tch cy n qu c nc trong thi gian qua tng kh nhanh, nm 2005 t 766,9 ngn ha (so vi nm 1999 tng thm ngn ha, tc tng bnh qun l 8,5%/nm), cho sn lng 6,5 triu tn (trong chui c sn lng ln nht vi khong 1,4 triu tn, tip n cy c mi: 800 ngn tn, nhn: 590 ngn tn). Vng ng bng sng Cu Long c din tch cy n qu ln nht (262,1 ngn ha), sn lng t 2,93 triu tn (chim 35,1% v din tch v 46,1% v sn lng). Do a dng v sinh thi nn chng loi cy n qu ca nc ta rt a dng, c ti trn 30 loi cy n qu khc nhau, thuc 3 nhm l: cy n qu nhit i (chui, da, xoi), nhit i (cam, qut, vi, nhn) v n i (mn, l). Mt trong cc nhm cy n qu ln nht v pht trin mnh nht l nhn, vi v chm chm. Din tch ca cc loi cy ny chim 26% tng din tch cy n qu. Tip theo l chui, chim khong 19%. Trn a bn c nc, bc u hnh thnh cc vng trng cy n qu kh tp trung, cho sn lng hng ho ln. Mt s vng cy n qu tp trung in hnh nh sau: + Vi thiu: vng vi tp trung ln nht c nc l Bc Giang (ch yu 3 huyn Lc Ngn Lc Nam v Lng Giang), c din tch 35,1 ngn ha, sn o Th Thanh Thy - QTKD Thng Mi 47B 27
n kinh t thng mi lng t 120,1 ngn tn. Tip theo l Hi Dng (tp trung hai huyn Thanh H v Ch Linh) vi din tch 14 ngn ha, sn lng 36,4 ngn tn. + Cam snh: c trng tp trung ng Bng Sng Cu Long, vi din tch 28,7 ngn ha, cho sn lng trn 200 ngn tn. a phng c sn lng ln nht l tnh Vnh Long: nm 2005 cho sn lng trn 47 ngn tn. Tip theo l cc tnh Bn Tre (45 ngn tn) v Tin Giang (42 ngn tn). Trn vng Trung du min ni pha Bc, cy cam snh cng c trng kh tp trung tnh H Giang, tuy nhin, sn lng mi t gn 20 ngn tn. + Chm chm: cy chm chm c trng nhiu min ng nam b, vi din tch 14,2 ngn ha, sn lng xp x 100 ngn tn (chim 40% din tch v 61,54% sn lng chm chm c nc). a phng c din tch chm chm tp trung ln nht l ng Nai (11,4 ngn ha), tip theo l Bn Tre (4,2 ngn ha). + Thanh long: c trng tp trung ch yu Bnh Thun (din tch khong 5 ngn ha, sn lng gn 90 ngn tn, chim 70 % din tch v 78,6% v sn lng thanh long c nc). Tip theo l Tin Giang, c 2 ngn ha. Thanh long l loi tri cy c kim ngch xut khu ln nht so vi cc loi qu khc. + Bi: Vit Nam c nhiu ging bi ngon, c ngi tiu dng nh gi cao nh bi Nm roi, Da xanh, Phc Trch, Thanh Tr, Din, oan Hng Tuy nhin, ch c bi Nm Roi l c sn lng mang ngha hng ho ln. Tng din tch bi Nm Roi l 9,2 ngn ha, phn b chnh tnh Vnh Long (din tch 4,5 ngn ha cho sn lng 31,3 ngn tn, chim 48,6% v din tch v 54,3% v sn lng bi Nm Roi c nc); trong tp trung huyn Bnh Minh: 3,4 ngn ha t sn lng gn 30 ngn tn, tip theo l tnh Hu Giang (1,3 ngn ha). + Xoi: cng l loi cy trng c t trng din tch ln ca Vit Nam. Hin c nhiu ging xoi ang c trng nc ta, ging c cht lng cao o Th Thanh Thy - QTKD Thng Mi 47B 28
n kinh t thng mi v c trng tp trung l ging xoi ct Ho Lc. Xoi ct Ho Lc c phn b chnh dc theo sng Tin (cch cu M Thun khong 20-25 km) vi din tch 4,4 ngn ha t sn lng 22,6 ngn tn. Din tch xoi Ho Lc tp trung ch yu tnh Tin Giang (din tch 1,6 ngn ha, sn lng 10,1 ngn tn), tip theo l tnh ng Thp (873 ha, sn lng 4,3 ngn tn). + Mng ct: l loi tri cy nhit i rt ngon v b. Mng ct phn b 2 vng ng Bng Sng Cu Long v ng Nam B, trong trng ch yu ng Bng Sng Cu Long vi tng din tch khong 4,9 ngn ha, cho sn lng khong 4,5 ngn tn. Tnh Bn Tre l ni c din tch tp trung ln nht: 4,2 ngn ha (chim 76,8% din tch c nc). Tuy mng ct l sn phm rt c gi trn th trng nhng vic m rng din tch loi cy ny hin nay ang gp nhiu tr ngi do thi gian kin thit c bn di (5-6 nm), l cy thn g ln, chim nhiu din tch t v ch thch hp vi t mu cc c lao. + Da: y l mt trong 3 loi cy n qu ch o c khuyn khch u t pht trin trong thi gian va qua nhm phc v xut khu. Cc ging c s dng chnh bao gm ging Queen v Cayene; trong ging Cayene l loi c nng sut cao, thch hp ch bin (nc qu c c, nc da t nhin). Cc a phng c din tch da tp trung ln l Tin Giang (3,7 ngn ha), Kin Giang (3,3 ngn ha); Ngh An (3,1 ngn ha), Ninh Bnh (3,0 ngn ha) v Qung Nam (2,7 ngn ha). Ngoi ra, cn c mt s loi cy n qu khc cng c kh nng xut khu ti l: Su ring cm vng ht lp, V sa L rn, Nhn xung cm vng... Tuy nhin, nhng loi ny c din tch v sn lng cn rt khim tn (v d din tch ca Nhn xung cm vng mi ch c 200 ha, tp trung B RaVng Tu), khng tiu th trong nc v gi bn trong nc thm ch cn cao hn gi xut khu. o Th Thanh Thy - QTKD Thng Mi 47B 29
n kinh t thng mi V chng loi cc tri cy c li th cnh tranh, B Nng nghip v PTNT xc nh 11 loi tri cy c li th cnh tranh, bao gm: Thanh long, v sa, Mng ct, cy c mi (Bi, Cam snh), xoi, su ring, da, vi, nhn, da v u . Theo n qui hoch chuyn i c cu sn xut nng, lm nghip, thu sn c nc n nm 2010 v tm nhn 2020 mi nht ca Th tng Chnh ph th trong , i vi cy n qu Chnh ph nh hng: Trong nhng nm ti m rng din tch 11 loi cy n qu c li th; ring i vi nhn, vi ch trng mi bng cc ging ri v, cht lng cao v ci to vn tp. Din tch cy n qu n nm 2010 t 1 triu ha, tm nhn nm 2020 khong 1,3 triu ha. B tr ch yu Trung du min ni pha Bc, ng bng Sng Cu Long, ng nam b, ng bng Sng Hng v mt s vng khc c iu kin. R sot chng trnh pht trin rau qu n 2010 v qui hoch 11 loi cy n qu ch lc xut khu (bao gm: cam snh, bi Nm Roi, bi da xanh, xoi ct Ho Lc, su ring, mng ct, thanh long, v sa l rn, vi, nhn xung cm vng v da.
2.3. Tnh hnh xut khu rau qu ca Vit Nam sang th trng i Loan
2.3.1. Kim ngch xut khu ca Vit Nam trong nhng nm va qua Kim ngch xut khu rau qu ca nc ta tri qua cc thi k: thi k trc 1990 n 1994: kim ngch xut khu lin tc b st gim t 52,3 triu Rp-USD nm 1990 xung cn 33,2 triu nm 1991; 32,3 triu nm 1992; 23,6 triu nm 1993 v 20,8 triu nm 1994. C 3 nguyn nhn ch yu lm cho kim ngch xut khu rau qu b st gim. Mt l: th trng xut khu ch yu ca rau qu Vit Nam l Lin X (c) v cc nc ng u nay b ht hng sau khi nc ny thay i ch . Hai l: Vit Nam cn ang b bao vy, cm vn nn xut khu ca Vit Nam ni chung v xut khu rau qu ni ring sang cc th trng mi cn rt hn ch. Ba l: Vit Nam cn ang tp trung vo vic gii quyt an ninh lng thc trong nc v xut khu go, o Th Thanh Thy - QTKD Thng Mi 47B 30
n kinh t thng mi bc u pht trin nng nghip ton din khc phc thiu ht cc nng sn ngoi lng thc, cha c iu kin y mnh sn xut v xut khu rau qu. Thi k 1995-1998, xut khu rau qu tng kh, t nh cao nht so vi trc vo nm 1996. Tuy nhin, li b st gim vo hai nm 19971998. Thi k 1998- 2001: kim ngch xut khu rau qu tng nhanh v tng lin tc t nh cao nht vo nm 2001. Nguyn nhn chnh do th trng xut khu ch yu l Trung Quc gia tng mnh, mt s th trng khc cng tng ln. Thi k 2001- 2003: kim ngach xut khu rau b st gim mnh, ch yu do xut khu vo th trng Trung Quc b st gim. T nm 2004 n nay kim ngch xut khu rau qu c du hiu phc hi, thng 11 nm 2005 t 210 triu USD, tng 31,9% so vi cng k, cao gn gp ri tc chung, c c nm t 230 triu USD. Theo d on ca t chc lng thc th gii ( FAO), nhu cu tiu th rau qu trn th gii tng bnh qun 3,6% / nm, trong khi cung vn cha cu v ch tng 2,8% / nm. iu chng t th trng xut khu rau qu ca Vit Nam gim mnh. Nu nm 2001 c 42 nc v vng lnh th, th nm 2004 ch cn 39 nc v nm 2005 ch cn 36 nc. Nh vy, vi nhng thay i v cht xut khu rau qu ca Vit Nam vn cn rt nhiu c hi. Kim ngch xut khu rau qu ca Vit Nam qua cc nm Nm 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 (d kin) kim ngch xut khu(triu USD) 213,1 344,3 221,2 151,5 178,8 243 259 300 350 (theo thng tin thng mi) 31
n kinh t thng mi Nm 2006, rau qu ca nc ta xut khu t 259 triu USD, tng 10,02% so vi nm 2005 v tng gn 45% so vi nm 2004. Nht Bn, i Loan, Trung Quc, Nga v M l nm th trng xut khu hng rau qu ln nht ca nc ta. Trong s , tc tng trng th trng Nga tng 23,8% v M c tc tng trng tng 39,8% so vi nm 2005. Theo s liu Hi quan, trong thng 12/2006, xut khu hng rau qu ca nc ta t 20,95 triu USD, gim hn 9% so vi thng 11/2006 v gim trn 3% so vi nm 2005. Nh vy, trong nm 2006, kim ngch xut khu hng rau qu ca nc ta t 259,08 triu USD, tng 10,02% so vi nm 2005 v tng 44,86% so vi nm 2004. Trong 2 thng u nm 2007, xut khu hng rau qu ca nc ta sang cc th trng chu ang tng rt mnh, v ngun cung trong nc cng di do hn. Kim ngch xut khu hng rau qu qua cc thng ca 2005 so vi 2006 (1.000 $)
(theo h s th trng i Loan) Trong thng 12/2006, Trung Quc l th trng xut khu hng rau qu ln nht ca nc ta vi kim ngch t 2,36 triu USD, tng trn 7% so vi thng 11/2006 nhng vn gim ti trn 40% so vi cng k nm 2005. Xut khu hng rau qu ca nc ta sang nhiu th trng nh: Nga, Singgapore, c, Php, Malaixia, Anh tng rt mnh c bit xut sang th trng Thi Lan tng ti gn 180%. Bn cnh th xut khu sang: c, Php, Australia, i Loan, Thi Lan, Hng Kng, H Lan gim i so vi thng 11/2006. o Th Thanh Thy - QTKD Thng Mi 47B 32
n kinh t thng mi Trong nhng nm gn y, i Loan lun l mt trong nhng th trng xut khu rau qu ln ca Vit Nam. y l mt th trng nhiu tim nng vi th hiu tng i a dng v khng i hi qu cao v cht lng. Vit Nam ng v tr th 5 trong s cc nc v khu vc xut khu rau vo i Loan (sau M, Trung Quc, Thi Lan, Nht Bn), mi nm t khong trn 10 triu USD rau v ng th 8 v xut khu qu vo i Loan (sau M, Chi L, Nht Bn, New Zealand, Thi lan, Trung Quc, Hn Quc), t trn 13 triu USD. Hng rau, qu Vit Nam xut vo i Loan c tng song cn manh mn. c bit, c nhng l hng cht lng km nh: khoai s cn dnh t.., gy lo ngi cho nh nhp khu. Nhn chung, lng hng Vit Nam xut vo th trng ny vn cn rt hn ch, cha tng xng vi nhu cu ca th trng nc bn v nng lc ca Vit Nam. Theo s liu thng k chnh thc t Tng cc Hi quan trong 04 thng u nm 2007 kim ngch xut khu rau qu theo ng chnh kim ngch nc ta t trn 88 triu USD. Tuy nhin kim ngch xut khu c xu hng tng dn vo nhng thng 5 v 6. Hot ng xut khu hng rau qu ca nc ta trong 04 thng u nm 2007 c tin hnh sang khong 70 th trng khc nhau. Trong cc th trng c kim ngch xut khu ln v n nh l: Trung Quc, Nht Bn, i Loan v Nga vi t l ln lt chim 20%; 9,6%; 8,8% v 8,4% tng kim ngch xut khu rau qu ca nc ta. i Loan l th trng xut khu rau qu ln nc ta trong 04 thng u nm 2007. y l mt th trng khng kh tnh v cc hot ng xut khu li thun li hn nhiu so vi cc th trng khc. ng ch , trong thng 3 i Loan l th trng xut khu c kim ngch chim trn 30% tng kim ngch xut khu hng rau qu ca c nc. Tng kim ngch xut khu hng rau qu c nc trong thng 1/2008 t 27.877.491 USD, gim 23% so vi thng 12/2007 do t rt m rt hi ko di nhng tng 12,3% so vi cng k nm ngoi. Phn ln mt hng rau qu nc ta c xut khu ch yu vo cc nc nh: i Loan, Trung Quc, Nht Bn, Lin bang Nga o Th Thanh Thy - QTKD Thng Mi 47B 33
n kinh t thng mi Kim ngch xut khu thng 1/2008 Tn nc Anh B Braxin Tiu Vng quc Rp thng nht Canada i Loan CHLB c H Lan Hn Quc Hng Kng Indonesia Malaysia M Lin Bang Nga Nht Bn xtrylia Php CH Sc Singapore Thi Lan Trung Quc Ucraina Tng 2.3.2. C cu mt hng Trong thng 12/2006, mc d xut khu thanh long gim ti trn 28% so vi thng 11/2006, nhng y vn l chng loi rau qu xut khu c kim ngch ln nht ca nc ta. Trong khi , xut khu nm v da gim nh so vi thng 11/2006. n thng 12/2006, xut khu nhiu chng loi nh da chut, cm da, b xi, madacimia, c tm, thch da, chm chm, c chua li tng rt mnh so vi thng 11/2006. u nm 2007, do nhu cu tiu dng o Th Thanh Thy - QTKD Thng Mi 47B 34 Kim ngch xut khu thng 1/2008 (USD) 372.357 256.331 431.855 591.104 410.173 2.441.813 513.217 1.210.363 1.109.942 949.214 228.748 486.054 1.623.500 2.702.723 2.299.991 227.930 630.478 317.926 1.213.974 1.910.462 3.484.504 224.184 23.636.843 (theo rauhoaqua.com.vn)
n kinh t thng mi vo dp tt Nguyn n tng cao ti nhiu th trng chu nn xut khu nhiu chng loi rau qu ca nc ta sang nhng th trng ny ang tng kh mnh. Chng loi rau qu xut khu trong thng 12/06 Chng loi Thanh long Nm Da chut Th trng xut khu chnh Thi Lan, i Loan, Hng Kng, H Lan, Singapo, Trung Quc M, Italia, Nht Bn, Anh, Php, i Loan Nga, Nht Bn, i Loan, Mng C, c, Ukraina Nht Bn, Hng Kng, Singapore, Malaysia, i Loan, Thi Lan Singapore, Nht Bn, i Loan, Malaysia, Hn Quc, Canaa M, Trung Quc, xtrylia, i Loan M, Trung Quc, xtrylia, i Loan i Loan, Trung Quc, Nht Bn, Singapore, Bnglaet, Malaysia M, B Nga, Nht Bn, Php, Singapo Trung Quc, i Loan i Loan, Nht Bn, CH Sc Tr gi So T11/06 (%) (1.000 USD) 2.846 1.987 1.667 -28,67 -4,96 40,02
Khoai
1.000 490 402 315
4,80 -12,26 27,27 178,43
t Ng Macadamia
Thch da Gc C chua Nhn Mng
234 223 129 128 114 106
69,34 1,10 87,59 455,11 -32,35 -32,47
Chm chm Trung Quc, Hn Quc, Canaa
(Theo rauhoaqua.com.vn) o Th Thanh Thy - QTKD Thng Mi 47B 35
n kinh t thng mi Trong 10 ngy u thng 1/2007, tnh hnh xut khu rau qu ca Vit Nam din ra tng i thun li vi kim ngch xut khu t xp x 5,5 triu USD, tng gn gp i so vi cng k thng 12/2006, trong xut khu sn chim 71%. Trong thi gian ny cc lai: sn, da chut, khoai, b xi, nm rm, u phng, ng l nhng chng loi rau c xut khu chnh ca Vit Nam. ng ch , xut khu sn vi sn phm chnh l sn lt kh tng t bin nhanh, t kim ngch 3,9 triu USD, tng mnh so vi kim ngch ch t 1.290 USD trong 10 ngy u thng 12/2006. Nguyn nhn khin xut khu sn tng mnh l do 2 th trng ln Trung Quc v Hn Quc tip tc nhp khu sn ca Vit Nam sau 2 thng 11 v 12/2006 tm ngng nhp khu mt hng ny. C th, kim ngch xut khu sn sang Trung Quc t 3,2 triu USD, chim 82% lng sn xut khu ca Vit Nam. Gi xut khu sn sang th trng ny t mc 120 USD/tn (FOB, Cng Qui Nhn). Xut khu sang Hn Quc t 699 nghn USD vi n gi 117 USD/tn (FOB, Cng Qui Nhn). Kim ngch xut khu khoai cc loi t 330,8 nghn USD, tng 66,2% so vi thng 12/2006, a khoai tr thnh chng loi rau c t kim ngch xut khu cao th hai ca Vit Nam trong thi gian ny. Cc th trng xut khu chnh ca mt hng ny l Nga, Nht Bn, Hng Kng, Singapore vi kim ngch ln lt t 196,4 nghn USD; 59 nghn USD; 25,6 nghn USD v 15,5 nghn USD. Trong , gi xut khu khoai sang th trng Singapore t cao nht vi 720 USD/tn (FOB, ICD - Phc Long). Ngoi ra, kim ngch xut khu mt s chng loi rau c khc cng t mc cao trong thi gian ny nh: Rau b xi vi 158 nghn USD, tng 47,3% so vi 10 ngy u thng 12/2006; gng 52 nghn USD, tng 822,4%; b 43 nghn USD, tng 16,4%; c chua 27,3 nghn USD, tng 27,3%. Trong , xut khu nm rm - chng loi rau c xut khu ln nht ca Vit Nam trong nhiu thng lin tip c mc gim mnh nht. 10 ngy u o Th Thanh Thy - QTKD Thng Mi 47B 36
n kinh t thng mi thng 1/2007, kim ngch xut khu nm rm ch t 119 nghn USD, gim ti 81,5% so vi cng thi im thng 12/2006. Th trng t kim ngch xut khu nm rm cao nht ca nc ta trong thi gian ny l Italia vi 85 nghn USD, gim 32% so vi 10 ngy u thng 12/2006. D bo xut khu nm rm trong nhng tun k tip s tng cao do ngun hng c tp trung xut sang M - th trng xut khu nm rm quen thuc v ln nht ca Vit Nam v p ng nhu cu tiu th ca cc th trng Chu . Xut khu da chut, ng, u phng cng gim ln lt 15%; 33% v 58% so vi cng thi im thng 12/2006. Chng loi rau c xut khu trong thng 1/2007 Chng loi Sn Khoai Da chut B xi Nm rm u phng Ng Rau cc loi Bp ci Gng Mng t Ci tho C ci Sp l Th trng Hn Quc, Trung Quc Hng Kng, Malaisia, M, Nga, Nht Bn, Singapore, ThI Lan, Thu in i Loan, Nga, Nht Bn, Panama Nht Bn, Singapore Hng Kng, Italia, Nht Bn i Loan, Campuchia, Canada, Nga, Singapore i Loan, Colombia, H Lan, M, Thu in Hng Kng, M, Nht Bn, Php i Loan, Panama i Loan, Anh, Nht Bn, Panama i Loan, Panama i Loan, Malaisia, Panama, Ukraina, Singapore i Loan, Hn Quc, Panama i Loan i Loan, Panama (Theo rauhoaqua.com.vn) Tr gi (USD) 3.894.200 330.832 303.329 158.665 119.271 95.596 8.097 72.344 68.335 52.100 46.983 94.937 13.328 6.150 4.755
Cc sn phm xut khu nc ta kh phong ph a dng, xp x 90 mt hng khc nhau. Tuy nhin cc mt hng c xut nhiu l cc sn phm nc ta c li th cnh tranh cao nh: da, thanh long, nm T cui nm o Th Thanh Thy - QTKD Thng Mi 47B 37
n kinh t thng mi 2006 n nay kim ngch xut khu da ca nc ta lun t mc cao. Ring hai thng 03 v 04 /07 kim ngch ca mt hng ny t gn 80 triu USD, chim 14 % tng kim ngch xut khu rau qu ca nc ta trong thi gian ny. c bit nc ta l quc gia c din tch trng da ln trong khu vc vi cht lng da tt v c bit l sn phm ch bin cm da cht lng cao c th trng th gii a chung. Hn na so vi nhng nm trc nhu cu v da kh bc v, cm da ca cc nc Trung Quc, Thi Lan, i Loan, Hng Kng tng cao. Thanh long v nm l hai mt hng vn lun ng v tr u v kim ngch xut khu. Trong 04 thng u nm 2007 kim ngch xut khu ca nm lun t mc trn 1,2 triu USD. Theo s liu thng k chnh thc ca Tng cc hi quan, kim ngch xut khu thanh long c nc theo ng chnh ngch trong 6 thng u nm 2007 t xp x 17 triu USD. Trong , kim ngch xut khu ca 03 thng u nm t trn 10 triu USD. Mc d ang l thi gian thu hoch r thanh long nhng kim ngch xut khu ca 03 thng 4, 5 v 6 c xu hng st gim. Kim ngch xut khu trong 3 thng ny ch t trn 6 triu USD, gim 40 % so vi 3 thng u nm 2007. Theo tm hiu ban u nguyn nhn xut khu thanh long ca nc ta gim st l do ti cc nh vn Tin Giang thanh long mc bnh nng sut gn nh mt trng. Hn na, do thi gian qua thi tit nng nng cao nn vic thu hi, bo qun cng gp rt nhiu kh khn. Nhiu l hng xut khu khi a n cng bin, ca khu li phi tr v do nng nng nn thanh long b h hoc gim cht lng khng xut khu c. Th trng xut khu thanh long ca nc ta vn c duy tr mc trn di 20 th trng khc nhau. i Loan, Trung Quc, Hng Kng v Thi Lan vn l nhng th trng xut khu chnh cho loi mt hng nhiu u th ny. Hin nay, nc ta tnh Bnh Thun l tnh c din tch sn lng thanh long ln nht c nc. nng cao kh nng cung cp thanh long ( c v s o Th Thanh Thy - QTKD Thng Mi 47B 38
n kinh t thng mi lng ln cht lng) va qua tnh a ra k hoch pht trin c th i vi loi cy n tri ny. Hi vng vi chnh sch m rng din tch chuyn canh gn vi nng cao cht lng tri thanh long Vit Nam s l ng gp quan trng cho xut khu rau qu ni chung. i Loan l mt th trng tim nng, th hiu tng i a dng v khng i hi cao v cht lng. y cng l th trng trung gian cho rt nhiu loi sn phm ca Vit Nam xut sang cc th trng chu u, chu M v ng . Tuy nhin, i Loan khng phi l mt th trng d xm nhp do vng lnh th nc ny ch yu duy tr cc tp qun th trng trong nc v bun bn vi cc bn hng c mi quan h lu i. Trong s cc loi qu nhp khu vo i Loan th to v l l nhng sn phm c nhp nhiu nht, nc ny ch yu nhp khu hoa qu t Hoa K. Loi rau ti m i Loan nhp khu nhiu nht l sp l xanh, sp l trng, bp ci v bp ci tu. Th trng nhp khu rau qu ch yu ca i Loan l Hoa K, Trung Quc v Vit Nam. Hin nay, i Loan l th trng nhp khu mt hng rau hoa qu tng i ln ca Vit Nam. i Loan hng nm nhp khu rau t 130145 triu USD v nhp khu qu t 400- 420 triu USD. Cc mt hng ch yu m Vit Nam xut sang i Loan gm: bp ci, da chut, c chua, nm, chui, thanh long, vi v xoi, ngoi ra c cc loi gia v nh: ht tiu, gng, t, ging, ngh, ti. Nm 1999, i Loan nhp khu 11,9 triu USD rau, qu t Vit Nam, chim 11,3% tng kim ngch xut khu rau, qu ca nc ta. Trong 6 thng u nm 2004, xut khu rau qu ca Vit Nam sang i Loan c t 9 triu USD, gim gn 25% so vi cng k nm 2003. Hin i Loan l th trng nhp khu rau qu ln th 2 ca Vit Nam vi kim ngch chim 10% tng kim ngch xut khu mt hng rau qu ca Vit Nam.
39
n kinh t thng mi Bng kim ngch xut khu rau qu ca Vit Nam sang i Loan (1000 USD) 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 235482
KNXK rau 104922 213100 329972 201156 152470 178840 qu i Loan 11895 20841 23319 20897 21584 195544
26868
(Theo h s th trng i Loan) Theo s liu thng k chnh thc t Tng cc Hi quan kim ngch xut khu rau ca nc ta sang th trng i Loan trong thng 06/07 t trn 1,6 triu USD, tng 33% so vi thng 05. Trong , kim ngch xut khu rau bp ci v rau ci tho tng t bin. Trong thng 06/07 kim ngch xut khu hai loi rau bp ci v rau ci tho sang th trng i Loan t xp x 800 nghn USD, tng trn 90% so vi thng trc. Xt v lng rau xut khu trong thng 06 tng rt mnh so vi thng 05, tuy nhin n gi xut khu trung bnh vn gi mc n nh. V d nh: gi rau bp ci xut khu dao ng t 0,10 n 0,17 USD/kg v rau ci tho cng mc t 0,12 n 0,16 USD/kg. Ngai ra, hai loi rau ny cn c xut sang th trng Nht Bn tuy nhin lng xut khu cn hn ch.
2.2. Nhng thun li, kh khn khi rau qu ca Vit Nam xut khu sang i Loan
2.2.1. Nhng thun li khi rau qu ca Vit Nam xut khu sang i Loan Rau qu xut khu t Vit Nam ch yu vn chuyn bng hai con ng l hng khng v ng bin. Hin nay, rau qu ca Vit Nam xut khu ch yu n cc nc v vng lnh th ng Nam nh: i Loan, Trung Quc, Thi Lan, Malaysia, Hng Kng, Singapore... v mt s nc chu u nh: Php, c, H Lan, Anh... Nhng th trng ny u nh gi cao cht lng o Th Thanh Thy - QTKD Thng Mi 47B 40
n kinh t thng mi cng nh tim nng ca rau qu Vit Nam. Nhng mt hng ang xut khu mnh: thanh long, da ti, cam, vi thiu, nhn, supl trng, sp l xanh, khoai ty, t... Hu ht sn phm xut khu l rau qu ti, cha qua ch bin. Nhng rau qu nhit i, tri v ang l th mnh ca Vit Nam v Thi Lan khi xut sang th trng Trung Quc. Gi xut khu thng thp hn th trng bn l trong nc, v xut vi s lng nhiu, v sn phm phi bo qun lu nn gim cht lng, chng hn thi im hin ti: t ti c gi FOB 0,6 USD/kg (gi trong nc l 12.000 ng/kg); thanh long FOB 0,37 USD/kg (gi trong nc ti ch Long Bin 8.000ng/kg). Th nht: Vit Nam l mt nc c tim nng v pht trin rau qu. Vi kh hu nhit i v n i cng 7 vng sinh thi khc nhau, Vit Nam c kh nng trng lun canh nhiu loi rau v cy n qu phong ph, a dng. trung du v min ni pha Bc c th trng hng, o, chui, da, vi, u cve, sp l xanh, su ho, khoai ty ng Bng Sng Hng c th trng nhn, cam, qut, na, chui v cc loi rau v ng (bp ci, c chua, c rt) v cc loi rau ma h (b xanh, rau mung, da chut). ng Bng Sng Cu Long c th trng vi, nhn, xoi, su ring, mng ct, cam, qut, da Min ng Nam B v Ty Nguyn trng da, chui, mt, chm chm, thanh long, b Vi nhng thun li trn rau qu Vit Nam p ng phn no nhu cu tiu dng a dng ca ngi dn i Loan. Th hai: Rau qu ca Vit Nam xut sang i Loan vn bo m c ti mi v hm lng cht dinh dng cao. l l do khong cch vn chuyn t Vit Nam sang i Loan ngn, giao thng vn ti gia hai nc cng d dng. Vi h thng giao thng ng st, ng sng, ng hng khng dy c c th tin hnh nhiu cch vn chuyn trao i hng ha. V th m hai bn c nhiu khu bun bn t do hn. Th ba: Vit Nam bt tay vo xy dng nhiu vng chuyn canh sn xut rau qu xut khu to nn ngun cung cp nguyn liu n nh lu di. Thm vo Chnh ph v cc doanh nghip ca Vit Nam ang tin hnh o Th Thanh Thy - QTKD Thng Mi 47B 41
n kinh t thng mi u t cho sn xut v xut khu. Bt du t lc chn ging n khi sn xut, thu hoch, ch bin, bo qun c v cht lng ln s lng c th xut khu sang i Loan vi cht lng tt nht; gip rau qu Vit Nam c th phn ngy cng ln trn th trng i Loan. Th t: C Vit Nam v i Loan u l hai th trng tim nng cha c khai thc ht. Vic bun bn gia hai bn s cn ln mnh hn trc rt nhiu. Th gian gn y tim lc hai nc u c nh gi cao trn th trng th gii v kh nng thu ht vn u t nc ngoi v kh nng cung cu u rt ln, tng cng khng ngng. c bit th trng i Loan l mt im thu ht mi, cc nh u t nhn thy rng s nng ng, nhy bn v y tim nng khin i Loan tr thnh im n ca nn kinh t th gii v cng l mi lo cho cc nc cng quc khc. i Loan l th trng m chng ta c th xut khu mt lng ln hng ha trong c hng rau qu. Th nm: Vit Nam tn dng s u i thu, thu nhp khu rau qu ca Vit Nam vo i Loan l rt thp. B Thng Mi trch ngun tin b Ti Chnh i Loan cho bit, B ny va quyt nh gim thu sut thu nhp khu t 20% xung 10% vi thnh vin ca WTO v cc nc c i ng ti hu quc trong c Vit Nam. Nhng sn phm rau qu c gim thu l spl, ci bp, ci trng, su ho Vic i Loan gim thu nhp khu rau qu l c hi cc doanh nghip Vit Nam y mnh xut khu vo th trng ny. y cng l mt trong nhng u th hn cc i th cnh tranh khc khi xut khu rau qu sang i Loan. Th su: Vi xu hng ton cu ha v mi y Vit Nam tr thnh thnh vin ca WTO, Vit Nam tr thnh im thu ht mi trn th trng th gii. Vit Nam mun hp tc v bt tay lm bn vi cc nc nhm thu ht u t pht trin t nc cn. i Loan mun vo Vit Nam kim tm ngun li ln. iu ny gip Vit Nam v i Loan xch li gn nhau hn, cng nhau tip tc pht trin. Nht l i Loan tin hnh m ca nn o Th Thanh Thy - QTKD Thng Mi 47B 42
n kinh t thng mi kinh t th c hai bn u c mt ng lc ht sc tch cc, hai bn cng vng vng tin tng nhau hn. Th by: i sng ngi dn ngy cng c ci thin, nht l mt t nc v cng pht trin nh i Loan th nhu cu v rau qu l tt yu. i vi thc phm ngi dn i Loan rt quan tm ti an ton v sinh thc phm, xut x sn phm, c bit quan tm n cht lng ca sn phm. Ngy nay vi xu hng ca ngi tiu dng hoa qu l ngun b sung cc loi vitamin c li cho c th con ngi. L t nc c nn kinh t pht trin, i Loan c coi l mnh h v kinh t trong khu vc. Do , y l mt th trng y hp dn i vi Vit Nam. 2.4.2. Nhng kh khn khi rau qu ca Vit Nam a i xut khu Rau qu l mt hng li th ca nc ta, va a dng va phong ph chng loi. Tuy nhin, khi gia nhp WTO mt hng ny s gp nhiu sc cn ln do thiu ngun nguyn liu ch bin nn cht lng hng ho thp, vic tiu th sn phm rau qu thng b ng bn gi thp Theo Tng gim c Tng cng ty rau qu nng sn Vit Nam, thch thc ln nht ca ngnh rau qu khi vo WTO l gi v cht lng sn phm. Cc sn phm rau qu ca ta u cao hn cc nc trong khu vc. V d, gi su ring ca Thi Lan 1 USD/kg, trong khi ca nc ta 2 USD/kg. Cc hoa qu khc nh xoi, thanh long chi ph sn xut ca ta rt cao, gp 2-3 ln so vi Thi Lan. C hai i th ln m Vit Nam kh cnh tranh l Thi Lan v Trung Quc, bi h c nhiu rau qu, cht lng tt, gi thnh h. Nu khng c gii php tch cc hn th hoa qu Vit Nam thua ngay trn sn nh. Thay v la chn rau qu ca ta i Loan s chn nhp khu t Thi Lan hay Trung Quc. Do tp qun sn xut quy m nh, thiu ngun nguyn liu ch bin nn cht lng hng ho thp v khng ng u, c bit vic qun l d lng thuc Bo v thc vt rt km. Trong khi th gii ang tin ti sn xut rau qu sch, rau qu hu c, yu cu kht khe v sinh an ton thc phm. Tham o Th Thanh Thy - QTKD Thng Mi 47B 43
n kinh t thng mi gia WTO, Vit Nam m ca th trng, trong c th trng rau qu. Trc ht l cam kt gim thu nhp khu nng sn, bi b tr cp xut khu nng sn, cam kt m ca th trng dch v, cho php thnh lp doanh nghip 100% vn nc ngoi tham gia dch v phn phi hng ho, trong c mt hng nng sn v rau qu. Mt khc, do thiu nhng thng tin, khng c s phi hp gia cc doanh nghip v ch trang tri nn vic tiu th sn phm rau qu thng b ng bn gi thp. Rau qu ca Vit Nam cht lng tt, nhng mu m sn phm v bao b cn km thm m. Bi ca Trung Quc, Thi Lan khng ngon bng bi ca nc ta, nhng khi bi Trung Quc xut hin ti chu u th bi ca ta khng bn c, v gi ca h thp hn 10 - 20 %, mu m ca h p hn chng ta rt nhiu nh khu x l nh bng. Nhiu sn phm ca Thi Lan nh xoi, chm chm, chui, cam... tuy khi n th cht lng khng ngon mu m rt p, ti rt lu cn rau qu ca Vit Nam li rt nhanh hng. Mt khc, cc nc trong khu vc lun cp nht v a vo canh tc nhng ging mi l, cht lng tt, nng sut cao, nh: da MD2, thanh long rut , chm chm ru di xanh, xoi ngt... trong khi ta rt chm nhn thc vn ny. V th tuy chng ta c nhiu u th hn h nhng thm nhp vo th trng i Loan th chng ta cn nghin cu a ra nhng chnh sch thit thc nhm tho g cc kh khn v chi ph vn chuyn hng ho, cng nh vic xc tin thng mi. ng thi thc y cc vng nguyn li tp trung v chuyn canh sn xut theo phng thc sn xut hng ho, cht lng ng u, sn lng thu hoch ln, c nh vy mi p ng c nhu cu khch hng. Cc nh khoa hc cn ch trng hn na trong vic nghin cu cng ngh bo qun, ch bin hng ho, lm sao t mc tiu: chi ph thp, n gin, nhng vn bo lu c cht lng sn phm trong thi gian di, p ng nhu cu vn chuyn v tiu th. Cc doanh nghip xut khu rau qu nn lin kt vi nhau to ngun sn lng ln, o Th Thanh Thy - QTKD Thng Mi 47B 44
n kinh t thng mi to thnh chui sn phm cung cp cho th trng, xy dng nhng khu ch xut tp trung... Xut khu rau qu ca ta ang gp phi nhng vn kh cn gii quyt: Mt l: chi ph vn chuyn ca ta lun cao gp 1,5 ln i vi hng khng v t 200-500 USD/cng lnh 40 ft. Thi gian vn chuyn l vn v cng quan trng i vi rau qu ti, th nhng so vi hng ho ca cc nc khc trong khu vc, chng ta mt nhiu thi gian vn chuyn hn, thng ko di thm 6-10 gi (khi vn chuyn bng ng hng khng) v 5-6 ngy (khi vn chuyn bng ng bin). Tuy i loan cng nm trong khu vc Chu nhng vn chuyn khng nhanh cng s lm gim cht lng sn phm. Hai l: cng ngh bo qun ca ta cn th s v trnh thp hn nhiu so vi cc nc trong khu vc, ch yu p dng phng php lm lnh trc khi xut hng. Vi thiu Thi Lan bo qun c 45 ngy, trong khi Vit Nam ch bo qun c 15-20 ngy. Vi nhn, Thi Lan bo qun c 50 ngy, chng ta mi ch bo qun c 20 ngy... Rt nhiu sn phm: khoai lang, chm chm, chui, gng, da ti, mng ct... v cha c phng php bo qun ph hp nn nhiu khi cha p ng c tiu chun an ton v sinh v sinh thc phm do i Loan a ra v cng cha th vn ti nhiu th trng ln nh: Chu u, Chu M, Trung ng v mt s th trng. Ba l: do khu canh tc v sn xut cn manh mn, sn lng thp, nh xng ng gi nh l, thu gom hng ho khng d dng. Trong khi i tc i Loan thng t hng vi s lng ln, nn rt kh p ng c nhu cu ca h. V khng gom s lng rau qu, nn chng ta nhiu ln phi t chi nhng n t hng ln t pha i tc. Cht lng rau qu ca chng ta cn thp, cha p ng c cc yu v cht lng an ton v sinh. Bn l: Kh nng thm nhp vo th trng i Loan cn rt hn ch do cha c nhiu mt hng ch lc, cht lng cha ng u, s lng khng tp trung, lm dng thuc bo v thc vt. Cc sn phm ang xut khu cha o Th Thanh Thy - QTKD Thng Mi 47B 45
n kinh t thng mi mnh cnh tranh vi cc th trng khc. Do ngnh rau qu ph thuc rt nhiu vo iu kin t nhin nn hn hn, l lt cng lm nh hng n nng sut v cht lng. Nm l: nng lc, trnh cng nh vic t chc qun l cng tc nghin cu khoa hc, nht l trong lnh vc nghin cu cng ngh cao cha p ng c nhu cu. C s vt cht - k thut ca cc t chc nghin cu KH&CN cn thiu, lc hu, cha ng b v s dng km hiu qu, thiu cc cn b c trnh chuyn mn cao nh hng n tin v hiu qu ca cng tc nghin cu. Vic p dng khoa hc cng ngh vo sn xut cha to ra bc t ph tng nhanh nng sut, cht lng v hiu qu nhm phc v qu trnh chuyn i c cu sn xut nng nghip. Su l: Cc chnh sch h tr cho xut khu rau qu nc ta vn cha tht y v cc doanh nghip cha bit cch phi hp ln nhau. Vic a sn phm i xut khu vn cn gp nhiu kh khn v thu xut khu, khng ging mt s nc khc nh Nht Bn v i Loan c hn mt ng li nhm pht trin v chnh sch xut nhp khu ca h v cng cht ch. Vit Nam cng nn c mt b lut ban hnh ring cho tng ngnh trong c rau qu.
46
n kinh t thng mi Chng 3: GII PHP THC Y HOT NG XUT KHU RAU QU SANG I LOAN
3.1. Phng hng pht trin mt hng rau qu nc ta trong nhng nm sp ti

3.1.1. Phng hng pht trin - Pht trin rau, qu nhm khai thc li th v iu kin kh hu, sinh thi a dng (nhit i, nhit i, n i) ca cc vng, sn xut thc phm c gi tr dinh dng a sinh t cho ngi, gp phn gii quyt vic lm, ph xanh t trng i ni trc, to cnh quan mi trng. - Pht trin rau, qu ng thi phi gn vi nhu cu ca th trng, c kh nng cnh tranh th trng trong nc, th trng cc nc trong khu vc v trn th gii, c trc mt v lu di. p ng nhu cu ngy cng cao ca ngi tiu dng trong nc v phc v xut khu. - Pht trin rau, qu i vi tt c cc vng trong c nc, trong cn quan tm pht trin mt s vng c iu kin sinh thi c bit nh: ng bng sng Cu Long, Lm ng, ng bng sng Hng, min ni pha Bc, kt hp ci to vn tp, thm canh vn cy hin c vi trng mi theo hng: va pht trin rng ri trong dn, va pht trin cc vng sn xut chuyn canh cy ch lc, c thm canh, tng bc hin i ho, s dng cng ngh truyn thng v cng ngh sch bo v mi trng, bo v sc kho v i sng nhn dn, nng cao cht lng hng ho xut khu. - Tp trung v pht trin nhng loi cy n qu c li th cnh tranh cao, trong c mt s loi cy ch lc phc v xut khu nh: chui, da, nhn, thanh long, xoi, bi, vi, v sa... - Gn sn xut vi th trng, y mnh sn xut v ch bin cc sn phm c gi tr gia tng cao nhm cnh tranh trn th trng trong nc v th o Th Thanh Thy - QTKD Thng Mi 47B 47
n kinh t thng mi gii. Trong thi gian ti, i vi rau qu chng ta cn phi ch trng n th trng Chu -Thi Bnh Dng, trong c bit l Trung Quc, i Loan, Hn Quc v Nht, cn i vi h tiu cn ch trng n th trng Chu u. - Sn xut rau qu phi da trn c s p dng cng ngh cao, trc ht phi thc hin quy trnh sn xut theo hng thc hnh, bo m an ton v sinh thc phm, cnh tranh vi hng ho nhp khu ngay ti th trng trong nc v y mnh xut khu. Trong thi k 2010 - 2020, ngoi p ng nhu cu ni a, kim ngch xut khu rau hoa qu Vit Nam phn u t 1,2 t USD/nm. 3.1.2. Mc tiu ra - Nhanh chng tho mn nhu cu i sng nhn dn v rau, qu (thng thng v cao cp), trong y mnh sn xut, ch bin nc qu vi gi r tng bc thay th nc ung c cn (bia, ru) hin nay. - To thm vic lm cho khong 5 triu ngi lao ng trong c nc. - Kim ngch xut khu n nm 2010 t 1,0 t la M/nm. * V din tch, sn lng: Din tch cy n qu tnh n nm 2010 t 1 triu ha, n nm 2020 khong 1,3 triu ha; din tch rau n nm 2010 t 700 ngn ha, n nm 2020 khong 750 ngn ha; gi quy m din tch h tiu n nm 2010 v nh hng n nm 2020 l 50 ngn ha); trong , n nm 2010: - Cy n qu: din tch: 1,0 triu ha. sn lng: 10 triu tn. Trong din tch cy n qu ch lc xut khu khong 255 ngn ha. - Rau: din tch: 700 ngn ha. sn lng: 14 triu tn. Trong : rau an ton v rau cng ngh cao khong 100 ngn ha. - H tiu: din tch: 50 ngn ha. sn lng: 120 ngn tn. o Th Thanh Thy - QTKD Thng Mi 47B 48
n kinh t thng mi * V kim ngch xut khu: Vit Nam phn u t tc tng trng kim ngch xut khu bnh qun giai on 2006-2010 l 23-25%/nm. Phn u n nm 2010 tng kim ngch xut khu rau qu cc loi t t 760 triu USD/nm, n nm 2020 t 1,2 t USD/nm. Trong , n nm 2010: - Rau (200 ngn tn): 155 triu USD - Qu (430 ngn tn): 295 triu USD - H tiu (120 ngn tn): 250 triu USD Mc d Vit Nam c tim nng xut khu rau, qu nhit i, v nhu cu nhp khu mt hng ny trn th gii hu nh khng b hn ch d yu cu v v sinh an ton thc phm ngy cng cao hn trc, song xut khu ca ta vn cn nhng yu im nh: sn xut phn tn, nng sut thp, cha gii quyt dt im c khu to ging, thu hoch, bo qun v ch bin rau qu xut khu cng nh khu kim dch v cng nhn ln nhau gia ta v cc th trng nhp khu. V th trng xut khu, ngoi th trng Trung Quc, i Loan, Nht Bn, Hn Quc, trong thi gian ti chng ta cn hng ti cc th trng khc a dng ho trnh l thuc trong xut khu nh Hoa K, Nht Bn, Lin Bang Nga, EU Cc th trng mc tiu c la chn da trn c s sau y: Trung Quc: nhu cu nhp khu nhng nm gn y khong 680 triu USD/nm, xut khu ca Vit Nam nm 2005 vo Trung Quc chim 5,1% kim ngch nhp khu ca nc ny, phn u n 2010 nng t l ny ln khong 15% (t kim ngch trn 100 triu USD). i Loan: nhu cu nhp khu nhng nm gn y khong 270 triu USD/nm, xut khu ca Vit Nam nm 2005 vo i Loan chim 9,3% kim ngch nhp khu ca nc ny, phn u n 2010 nng t l ny ln trn 18% (t kim ngch trn 50 triu USD). o Th Thanh Thy - QTKD Thng Mi 47B 49
n kinh t thng mi Nht Bn: nhu cu nhp khu nhng nm gn y khong gn 6 t USD/nm, xut khu ca Vit Nam nm 2005 vo Nht Bn ch chim 0,5% kim ngch nhp khu ca nc ny, phn u n 2010 nng t l ny ln 2% (t kim ngch trn 120 triu USD).
3.2. D bo v th trng rau qu ca th gii v ca i Loan
trong thi gian ti

Theo d bo ca T chc Nng lng th gii (FAO), nhu cu tiu th rau qu trn th trng th gii hng nm tng khong 3,6%, trong khi th kh nng tng trng sn xut ch l 2,6% nn trn th gii i mt hng rau qu vn lun tnh trng cung khng cu, d tiu th v gi c lun trong tnh trng tng. Nhng nc c nn cng nghip pht trin th nhu cu nhp khu rau li cng tng, i sng cng c nng cao th nhu cu i vi cc loi rau qu ti li cng tng. C th khng nh rng th trng th gii i vi rau qu l rt c trin vng. Thng thng, xut khu cc loi nng sn ch bin c coi l c li hn cho quc gia so vi nng sn cha qua ch bin v n lm tng gi tr gia tng ca sn phm v li nhun xut khu. Tuy nhin, v phng din ny, th trng rau qa kh khc bit so vi nhiu loi nng sn khc. Rau: Theo d bo ca B nng nghip Hoa K (USDA), do tc ng ca cc yu t nh s thay i c cu dn s, th hiu tiu dng v thu nhp dn c tiu th nhiu loi rau s tng mnh trong giai on 2000-2010, c bit l cc loi rau n l. Theo USDA, nu nh nhu cu tiu th rau dip v cc loi rau xanh khc s tng khong 22-23% th tiu th khoai ty v cc loi rau c khc s ch tng khong 7-8%. Gi rau ti cc loi s tip tc tng cng vi tc tng nhu cu tiu th nhng gi rau ch bin s ch tng nh, thm ch gi khoai ty c th s gim nh so vi giai on 2000-2004.
50
n kinh t thng mi Nhu cu nhp khu rau d bo s tng khong 1,8%/nm. Cc nc pht trin nh Php, c, Canada, M vn l nhng nc nhp khu rau ch yu. Trong khi cc nc ang pht trin, c bit l Trung Quc, Thi Lan v cc nc Nam bn cu vn ng vai tr chnh cung cp cc loi rau ti tri v. Qu nhit i: Nhu cu v qu nhit i s tng trng nhanh trong giai on d bo vi tc tng trng 8%. Nhp khu ton cu s t 4,3 triu tn nm 2010, trong 87% (3,8 triu tn) c nhp khu l nhu cu nhp khu ca cc nc pht trin. Hai khu vc EU v Hoa K chim 70% tng nhp khu qu nhit i ton cu. EU vn l khu vc nhp khu qu nhit i ln nht th gii vi Php l th trng tiu th chnh v H Lan l th trng trung chuyn ln nht chu u. Ngoi Hoa K v EU, Nht Bn, Canada v Hng Kng cng l nhng th trng nhp khu qu nhit i ln. Qu c mi: Sn xut tng nhanh trong khi nhu cu tng trng chm gy sc p ln gi c cc loi qu c mi ti cng nh ch bin, lm gim cc din tch trng mi trong thi gian qua. V vy, tc tng sn lng vn s mc thp trong thi gian ti. Sao Paolo ca Brazil v Florida ca M vn l nhng khu vc cung cp qu c mi ln nht th gii. Chui: Nhp khu chui ton cu d bo s t 14,3 triu tn nm 2010, thp hn 4% so vi tng lng xut khu chui do nhng hao ht trong qu trnh vn chuyn. Nhp khu chui vo cc nc ang pht trin v ang chuyn i s tng mnh hn cc nc pht trin, a t trng ca cc nc ny trong tng lng nhp khu ton cu t 25% hin nay ln gn 50% vo nm 2010. Nhp khu chui ca cc nc pht trin d bo s tng 1-2%/nm trong nhng nm ti, trong Canada v Hoa K ng gp ti 80% mc tng trng nhp khu ny tuy EU vn l khu vc nhp khu chui ch yu. 51
n kinh t thng mi
3.3. Mt s gii php thc y hot ng xut khu rau qu sang th trng i Loan
3.3.1. Gii php lin quan n ngun hng Ging cy n tri ca Vit Nam mi ch dng mc khai thc cc ging c sn ch cha u t thch ng cho vic pht trin cng nh bo qun nhng ging mi c cht lng cao, ph hp th hiu ca cc th trng khc nhau. Hu ht cc c s ging u thiu hn vn cy u dng hoc khng c vn cung cp mt ghp c nhn t cy u dng c xc nhn. i vi ging cy c mi sch bnh c sn xut trong nh li mi nm cng ch khong 500.000 cy/nm trong khi nhu cu cn n 4 n 5 triu cy ging mi nm v gi bn li cao (12.000 n 15.000/cy), do nh vn kh mua c ging tt. V pht trin ging cy trng: i vi pht trin kinh t nng nghip ni chung, ngnh hng rau qu ni ring, mt trong nhng hng tc ng ch yu ca khoa hc v cng ngh l ng dng cng ngh sinh hc trong pht trin cc loi ging cy trng, vt nui c nng sut, cht lng v sc chng chu bnh cao, khng thoi ho, khng lm tn hi n a dng sinh hc... ng trc yu cu cp thit nng cao kh nng cnh tranh v hiu qu sn xut nng nghip ng thi tng thu nhp cho nng. Cc doanh nghip cn t mc tiu n nm 2010: Nng t l s dng ging tin b k thut trong sn xut ln trn 70% phc v xut khu, thay th nhp khu nng sn. Nng cao nng lc chn to ging, p dng cng ngh sn xut ging to ra nhiu ging mi c c tnh tt, nng sut v cht lng cao. Khuyn khch mi thnh phn kinh t u t vo nghin cu, chn to, sn xut ging nhm hon thin h thng sn xut v cung ng ging theo hng hin i ha v ph hp vi kinh t th trng. thc hin mc tiu a sn lng tri cy ln 9 triu tn v kim ngch xut khu t 350 triu USD vo nm 2010, th phi quy hoch vng sn xut o Th Thanh Thy - QTKD Thng Mi 47B 52
n kinh t thng mi cy n tri tp trung an ton theo hng GAP (sn xut nng nghip tt) v ng dng cng ngh sau thu hoch tin tin nhm nng cao cht lng, h gi thnh sn phm p ng yu cu th trng trong v ngoi nc; xy dng thng hiu trn c s m bo cht lng, khi lng v uy tn v bao b, nhn hiu, dch v giao hng; xy dng chin lc pht trin th trng trong nc lm c s cho xut khu; ng thi tng cng qung b tri cy Vit Nam v xc tin thng mi. Pht trin cy n qu theo hng xy dng cc vng sn xut tp trung chuyn canh (qui m phi t trn 1.000ha), to ra khi lng sn xut ln, c cht lng cao, ng u p ng c yu cu ca th trng, trn c s pht huy li th v tim nng ca tng loi cy trng tng vng. Tp trung pht trin 11 loi cy n qu c li th cnh tranh, trong c mt s loi cy ch lc phc v xut khu nh: Cam snh, Thanh long, Xoi ct Ho Lc, Bi Nm Roi, Vi, V sa v Mng ct. Mi tnh cn chn t 1 n 2 hoc 3 cy n qu c hi cc iu kin pht trin sn xut thnh sn phm hng ho ch lc c sc cnh tranh trn th trng trong bi cnh hi nhp kinh t khu vc v th gii. + Cam snh: d kin quy hoch pht trin cy cam snh ti vng BSCL n nm 2010 l 31 ngn ha, t sn lng 277,2 ngn tn; tp trung ti cc tnh Vnh Long (ch yu huyn Tam Bnh v Tr n), Bn tre (tp trung chnh huyn Ch Lch, M Cy v Chu Thnh), Tin Giang (ch yu huyn Ci B v Cai Ly), Hu Giang v Cn Th. + Thanh Long: Quy hoch pht trin thanh long ti 3 tnh vng ng nam b v BSCL l Bnh Thun, Tin Giang v Long An. D kin n nm 2010 din tch Thanh long 2 vng ny t 14,3 ngn ha, cho sn lng 236,5 ngn tn. Ngoi ging Thanh long v rut trng hin nay, cn ch pht trin cc ging mi nh v rut ; v rut tm v v vng rut trng nhm a dng ho sn phm p ng c th hiu ngi tiu dng. o Th Thanh Thy - QTKD Thng Mi 47B 53
n kinh t thng mi + Bi Nm roi: Quy hoch pht trin bi Nm roi n 2010 l 15 ngn ha, t sn lng 121,5 ngn tn; ch yu ti cc tnh Vnh Long (tp trung chnh huyn Bnh Minh v Tr n) v tnh Hu Giang (ch yu huyn Chu Thnh). + Xoi ct Ho Lc: D kin n 2010 c 9,0 ngn ha xoi ct Ho Lc, cho sn lng xp x 40 ngn tn. Tp trung hai tnh Tin Giang (trong ch yu huyn Ci B) v tnh ng Thp (tp trung chnh huyn Cao Lnh). + Su ring: Quy hoch vng su ring ch lc tp trung ti vng ng nam b, trong ch yu tnh ng Nai (tp trung chnh ti cc huyn Cm M, Th x Long Khnh, Xun Lc) v tnh Ty Ninh (ch yu ti cc huyn Ho Thnh, Tn Chu v Tn Bin). Ngoi ra, cng c th pht trin ti mt s tnh ti vng BSCL nh Bn Tre, Tin Giang, Vnh LongCc ging su ring cht lng cao nh DONA, Chn Ho, Ri 6 cn c ch trng pht trin. D kin n nm 2010 tng din tch su ring c nc t gn 16 ngn ha, cho sn lng xp x 52 ngn tn. + Mng ct: D kin quy hoch n 2010 pht trin cy mng ct ti mt s tnh vng BSCL v ng nam b, t din tch 11,3 ngn ha, cho sn lng 24 ngn tn; Trong Bn Tre l tnh c din tch mng ct ln nht (tp trung cc huyn Ch Lch, Chu Thnh); Tip theo l Vnh Long (tp trung huyn Vng Lim); Tr Vinh v Bnh Dng (ti cc huyn Thun An, Bn Ct v Du Ting). + Vi thiu: Hai vng trng vi tp trung s l Thanh H - Hi Dng v Lc Ngn Bc Giang. D kin quy hoch n nm 2010 din tch vi c nc t 90 ngn ha, cho sn lng 315 ngn tn; trong Bc Giang t 36 ngn ha, cho sn lng 177,5 ngn tn v vng Hi Dng: 14,1 ngn ha, t sn lng 70 ngn tn. + V rau: cn xy dng cc trung tm sn xut ging rau. Ch trng nghin cu ci to nhng ging rau c cht lng tt, cho nng sut cao. Ch o Th Thanh Thy - QTKD Thng Mi 47B 54
n kinh t thng mi ng trong vic t sn xut nhng loi rau c sn h gi thnh. Trong thi gian ti cn ch trng n nhng ging rau nhp t nc ngoi v. Qui hoch cc vng chuyn sn xut rau, mt s nh my ch bin t ti nhng vng nguyn liu. V c cu ging, cn ch pht trin cc ging chn sm v chn mun nhm hn ch tc ng ca th trng khi tp trung thu hoch lc chnh v, dn n cung vt qu cu. 3.3.2. Gii php lin quan n th trng Cng tc d bo th trng, t chc thu thp v x l thng tin c nhng tin b ng k nhng cn ri rc, chm v thi gian, thiu h thng t c s vt cht n phng thc t chc, ngho nn v ni dung, cha thc s tr thnh mt cng c mnh ch o, hng dn sn xut. Do thiu thng tin v th trng nn ngi sn xut rt lng tng trong vic quyt nh u t nn trng cy g? qui m ra sao? c hiu qu. Th trng cha thc s hng dn sn xut, cha c tc ng tch cc i mi c cu sn xut hng theo nhu cu ca th trng. Cng tc t chc d bo th trng, thu thp x l thng tin chm v thi gian, mc , tin cy khng cao, trn thc t cha tr thnh cng c mnh hng dn sn xut. Tm v m, hot ng ca cc c quan qun l Nh nc trong vic xy dng v pht trin th trng, xc tin thng mi, xy dng cc quan h song phng v a phng, to iu kin xut khu rau qu cn rt hn ch, thiu ch ng. Hot ng nghin cu tip th thuc cc t chc kinh t, chuyn mn chm pht trin, cn b xem nh, cha tng xng vi yu cu pht trin ngnh rau qu ni chung, y mnh xut khu rau qu ni ring. S yu km trong vic xc nh h thng th trng xut khu ch lc v nhng mt hng rau qu xut khu trng im l mt trong nhng nguyn nhn hn ch qu trnh pht trin sn xut - lu thng - xut khu rau qu. sn xut t hiu qu cao cn u t vo nhng lnh vc th trng thc s c nhu cu. Ngi sn xut i hi phi c nhu cu thng xuyn v o Th Thanh Thy - QTKD Thng Mi 47B 55
n kinh t thng mi thng tin th trng tiu th c quyt nh u t sn xut hp l. Tuy vy, ngi sn xut khng th t gii quyt vn ny cho mnh, m i hi c s h tr ca Nh nc, cc t chc kinh t v cc doanh nghip. Th trng i Loan rt a dng v nng ng, c nhiu bin ng trong tiu dng, v vy khi thm nhp vo th trng i Loan nn c s nghin cu k lng. Trc ht chng ta cn c mt i ng tin hnh nghin cu ngay trn t nc i Loan nng cao hiu bit v cc yu cu ca th trng, tp qun tiu dng, hot ng c hiu qu hn na cn ch trng cc thng tin v cung, cu, gi c, kh nng cnh tranh i vi nhng nhm mt hng. Ngoi th trng ny chng ta cng cn tp trung vo m rng mi quan h vi nhiu th trng khc na. Xy dng cc vn phng i din ngay ti nc m mnh xut khu l iu nn thc hin bi v y chnh l k kt cc hp ng cn thit cng nh nhn phn hi t khch hng. Sau khi thu thp cc thng tin cn thit v nhng d bo c th chng ta s d dng a ra cc chin lc kinh doanh ph hp. 3.3.3. Hon thin cng ngh ch bin v cng tc bo qun d tr hng ha Ti cc nh my ch bin rau qu hin nay ca Vit Nam, cc dy chuyn hu nh rt c k v lc hu so vi nhiu nc trn th gii. M cc yu cu v cht lng cng nh s lng nhp khu ngy cng i hi cao hn. Nu khng p ng c th kh nng cnh tranh ca chng ta s b gim trn th trng th gi. Vic nng cp cc nh my ch bin, i mi trang thit b, m rng qui m sn xut l mt yu cu cp thit c t ra trong thi gian ti. Nu khng iu kin mua mi cc thit b th chng ta s nng cp cc thit b hin c gip cho vic ch bin rau qu nhanh chng v tt hn. Trn c s quy hoch vng chuyn canh tp trung, vng c sn phm phi c u t c s ch bin ph hp gia cng sut ch bin vi ngun 56
n kinh t thng mi nguyn liu. Vic nhp khu thit b ch bin phi m bo yu cu v cng ngh tin tin v hin i ph hp vi yu cu ca th trng tiu th, h gi thnh, nng cao cht lng sn phm phc v cho xut khu v tiu dng. Hon thnh u t xy dng cc nh my ch bin nc qu, hp mt s vng, nghin cu u t ch bin nc qu i vi mt s qu c sn c hng v ring ca Vit Nam. Trc mt mt s tnh trng da nh: Kin Giang, Tin Giang, H Tnh, Ninh Bnh (ng Giao), Bc Giang v mt s a phng khc cn sm hon thnh vic u t xy dng nh my ch bin mi hoc u t ci to, i mi thit b i vi nh my hin c tiu th ht da cho ngi trng da nhng phi m bo c th trng tiu th. Rau qu l mt hng i hi rt cao trong vic bo qun bi v nu bo qun khng tt s dn n vic gim cht lng. Thi tit v m nh hng khng nh ti vic bo qun cht lng, gii quyt tt vn ny chng ta cn lu nhng iu sau: - Nng cao h thng cng ngh bo qun khi vn chuyn: cc cng ngh v lm lnh, cng ngh gi m, my sy hng...S dng cc h thng vn chuyn sao cho n ni giao hng mt cch nhanh nht. - Xy dng h thng thu mua ngay ti gn vi ni sn xut tit kim c thi gian a v cc nh my ch bin. - Hin nay c nhng phng php bo qun sau khi thu hoch m ta c th p dng nh: s dng cng ngh ng lnh nhanh (IQF), s dng cc ch phm sinh hc Inturina, cc thit b ln men, ly tm tch nc... - Nhanh chng p dng v thc hin quy trnh sn xut bng cng ngh sch (dng phn vi sinh, thuc vi sinh bo v thc vt...). Cng ngh ti tiu, cng ngh bo qun, ch bin tin tin, hin i trong thi gian ngn cng ngh sn xut, bo qun, ch bin rau qu ca Vit Nam snh kp cc nc trong khu vc. o Th Thanh Thy - QTKD Thng Mi 47B 57
n kinh t thng mi
3.4. Mt s kin ngh i vi nh nc

3.4.4. nh hng quy hoch vng sn xut B Nng nghp v Pht trin nng thn hng dn U ban nhn dn cc tnh, thnh ph trc thuc Trung ng r sot li quy hoch sn xut, b tr li c cu cy trng ph hp vi iu kin t ai, kh hu ca tng vng; gn pht trin vng nguyn liu vi c s ch bin; sn phm sn xut ra phi xut pht t nhu cu th trng (trong nc v xut khu) quy hoch, xy dng k hoch sn xut tng loi sn phm, khng nng dn sn xut t pht dn n tnh trng khi tha, khi thiu gy thit hi cho ngi sn xut v ngi tiu dng. Trc mt, tp trung u t ci to vn tp, xy dng vng chuyn canh tp trung, thm canh mt s cy trng c li th, c kh nng cnh tranh c trong nc v ngoi nc nh: da, chui, nhn, vi, xoi, cy c mi, thanh long, rau cao cp, mng ty, h tiu... 3.4.5. Th trng B Thng mi cn ch tr phi hp vi cc B, ngnh c lin quan trnh Th tng Chnh ph bin php h tr xut khu rau, qu vo cc th trng ln v mi trong c M, Nga, Nht Bn, i Loan... nhm gii quyt n nh u ra cho sn xut rau, qu trc mt v lu di. To iu kin v h tr cc doanh nghip v kinh ph tham gia hi ch, trin lm quc t, tip th tm kim th trng. 3.4.6. Khoa hc v cng ngh Cn phi c cc b ging tt c nng sut cao thay th ging nng sut thp, cht lng km hin nay theo hng: tuyn chn ging sn c, nhp khu, lai to nhng ging mi nng sut cao, cht lng tt. B Nng nghp v Pht trin nng thn ch o Vin nghin cu rau qu, Vin nghin cu cy n qu min Nam gip cc tnh v k thut cc tnh u c vn ging u dng nhm h tr cho cc doanh nghip v nhn dn lai ghp, to ging tt cung cp cho nhu cu ca ngi trng rau, qu. Trn c o Th Thanh Thy - QTKD Thng Mi 47B 58
n kinh t thng mi s sp xp li h thng cc c s nghin cu khoa hc ca B, cn c k hoch u t Vin nghin cu rau qu thuc Tng cng ty rau qu Vit Nam hin nay cng vi Vin nghin cu cy n qu min Nam tr thnh cc Vin nghin cu cng v rau, qu. 3.4.7. u t v tn dng - Vn ngn sch Nh nc u t cho cc cng vic: Nghin cu khoa hc v cng ngh; nhp khu, to ging u dng; khuyn nng, chuyn giao tin b k thut mi v cy rau, qu o to cn b. - Vn tn dng u t theo k hoch c thc hin i vi cc d n ci to i mi cng ngh, thit b v u t mi cho ch bin; trng cy n qu theo cc d n. - Vn tn dng ngn hng: bo m vn cho nhu cu ca ngi trng rau, qu. - Vn thuc Chng trnh gii quyt vic lm, vn Ngn hng phc v ngi ngho, nu thuc vng kh khn. Khuyn khch cc thnh phn kinh t pht trin rau, qu, nht l m hnh kinh t trang tri gia nh, trang tri t nhn u t trng rau, qu v cng nghip ch bin. 3.4.8. o to cn b v hun luyn k thut B Nng nghip v Pht trin nng thn tng cng hn na cng tc khuyn nng, khuyn lm hun luyn nng dn v k thut trng trt cy rau, qu nht l hng dn vic p dng cng ngh sch, khng s dng ho cht thuc tr su c hi trong sn xut rau, qu, pht huy vai tr tch cc ca kinh t hp tc v hp tc x v phng tr su bnh. C k hoch o to v o to li cn b qun l, cn b k thut, trc ht l gim c cc doanh nghip nng cao kin thc v k thut v qun l sn xut, nng cao cht lng, h gi thnh sn phm. Tng cng v m rng hp tc quc t v khoa hc, k thut, cng ngh v o to cn b. o Th Thanh Thy - QTKD Thng Mi 47B 59
n kinh t thng mi 3.4.9. V v sinh an ton thc phm Thc trng an ton v sinh thc phm trong nhng nm gn y rt ng lo ngi. c bit, trong sn xut rau qu, vic s dng thuc bo v thc vt, s dng cht bo qun khng ng quy nh hoc cm lu hnh trn th trng dn n nhng hu qu nghim trng, nh hng ti sc kho ngi tiu dng. H thng vn bn quy phm php lut v v sinh an ton thc phm n nay v c bn hon thnh, tuy nhin vic xy dng h thng tiu chun cn chm, thiu ng b, cha p ng c yu cu ca cng tc qun l v v cc tiu chun quc t. H thng c quan qun l nh nc v v sinh an ton cn yu, phn tn, cha phi hp cht ch gia cc b v ngnh. Nh nc cn cam kt c chnh sch v bin php bo m v sinh an ton thc phm nh: Xy dng v t chc thc hin chin lc, chnh sch, quy hoch, k hoch v v sinh an ton thc phm. T chc cng tc thng tin, tuyn truyn, ph bin kin thc v php lut v v sinh an ton thc phm. Thanh tra, kim tra, gii quyt khiu ni, t co v x l cc vi phm php lut v v sinh an ton thc phm. Khuyn khch cc t chc, c nhn sn xut, kinh doanh thc phm p dng cc h thng qun l cht lng tin tin nhm bo m v sinh an ton thc phm theo ng tiu chun quc t... Ngi sn xut, kinh doanh nng sn, thc phm phi chu trch nhim i vi sn phm do mnh sn xut, kinh doanh, khng c c cc hnh vi tri vi quy nh ca php lut trong vic sn xut, thu hoch, ch bin, bo qun, vn chuyn, kinh doanh thc phm...
60
n kinh t thng mi
KT LUN
Cng vi chin lc hi nhp v pht trin kinh t, thng mi quc t l mt b phn khng th thiu c trong qu trnh hi nhp v n vai tr quan trng i vi mi quc gia trn th gii. Vic y mnh giao lu vi cc nc v thc y xut khu l mc tiu pht trin kinh t hng u ca Vit Nam. Vi nhng li th ht sc thun li v pht trin v xut khu cc loi rau qu Vit Nam p ng phn no nhu cu tiu th ca mt s quc gia trn th gii. So vi nhiu ngnh sn xut khc th rau qu cha phi l ngnh em li kim ngch ln nht cho t nc nhng cng khng th khng thy r li ch ca n trong nn kinh t. i Loan l nc c nn nng nghip t pht trin, v vy nn nhu cu xut khu rau qu tng i ln. Chng ta nhanh chng xc nh y l th trng truyn thng ng thi cng l th trng y tim nng ca ngnh rau qu. Vit Nam c rt nhiu hot ng thc y xut khu sang th trng ny, tuy nhin nu so snh vi cc th trng khc th i Loan vn cn kh nh b so vi tim nng c th khai thc. Bi v trong thi gian ti Vit Nam cn cn xc nh phng hng pht trin cho th trng i Loan ng thi thc hin cc gii php cn thit ng b c th cnh tranh vi nhng quc gia khc. Nh nc, cc b, cc c quan ngang b cn c s hp tc tch cc a ra gii ng n xut khu rau qu mang li nhiu li nhun cho cc doanh nghip cng nh tng kim ngch cho quc gia.
61
n kinh t thng mi DANH MC TI LIU THAM KHO 1. Gio trnh Qun tr doanh nghip thng mi - PGS.TS: Hong Minh ng, PGS.TS: Nguyn Tha Lc ( ng ch bin), NXB Lao ng x hi, H Ni, 2006. 2. Gio trnh Kinh t thng mi GS-TS ng nh o, GS-TS Hong c Thn, NXB Thng k, 2003. 3. Vai tr ca Nh nc h tr doanh nghip m rng th trng xut khu - Tp ch ngoi thng thng 1/2004 GSTSKH To Hu Phng. 4. Chuyn mc bn trn (2004) - xut, ch bin rau qu _ Thi bo kinh t Vit Nam s 90 ngy 5/6/2002. 5. B nng nghip v pht trin nng thn - 5/2004 _ Cng vn gi th tng chnh ph Bo co kt qu trin khai thc hin chng trnh pht trin rau, qu, hoa, cy cnh thi k 1999 2010. 6. B nng nghip v pht trin nng thn (2006). n chin lc pht trin th trng nng sn n nm 2010. H Ni 7. Th trng rau qu xut khu. Nguyn thnh Nam - NXB Thng k 2003. 8. Th trng nng sn (2006) Thch thc cho tri cy Vit . 9. Vin kinh t nng nghip (2005) - Bo co khoa hc Kh nng cnh tranh nng sn Vit Nam trong hi nhp AFTA. 10. Mt s lun vn khc. 11. Mt s bi vit trn trang web. www.rauhoaqua.vn www.mot.gov.vn
62

XUẤT KHẨU RAU QUẢ CỦA VIỆT NAM SANG THỊ TRƯỜNG ĐÀI LOAN

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

XUẤT KHẨU RAU QUẢ CỦA VIỆT NAM SANG THỊ TRƯỜNG ĐÀI LOAN

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

n kinh t thng mi MC LC Trang LI M U ..................................................................................................

1 Chng 1: VN C BN V XUT KHU RAU QU CA VIT NAM

o Th Thanh Thy - QTKD Thng Mi 47B

o Th Thanh Thy - QTKD Thng Mi 47B

o Th Thanh Thy - QTKD Thng Mi 47B

o Th Thanh Thy - QTKD Thng Mi 47B

o Th Thanh Thy - QTKD Thng Mi 47B

Chng 1: VN C BN V XUT KHU RAU QU

1.1. c im ca mt hng rau qu

o Th Thanh Thy - QTKD Thng Mi 47B

1.2. Tm quan trng ca xut khu rau qu ca Vit Nam

1.3. Tng quan v th trng i Loan

o Th Thanh Thy - QTKD Thng Mi 47B

o Th Thanh Thy - QTKD Thng Mi 47B

o Th Thanh Thy - QTKD Thng Mi 47B

2.1. Li th ca Vit Nam v sn xut v xut khu rau qu

o Th Thanh Thy - QTKD Thng Mi 47B

1.000 490 402 315

4,80 -12,26 27,27 178,43

Thch da Gc C chua Nhn Mng

234 223 129 128 114 106

69,34 1,10 87,59 455,11 -32,35 -32,47

Chm chm Trung Quc, Hn Quc, Canaa

(Theo rauhoaqua.com.vn) o Th Thanh Thy - QTKD Thng Mi 47B 35

o Th Thanh Thy - QTKD Thng Mi 47B

o Th Thanh Thy - QTKD Thng Mi 47B

3.1. Phng hng pht trin mt hng rau qu nc ta trong nhng nm sp ti

trong thi gian ti

o Th Thanh Thy - QTKD Thng Mi 47B

o Th Thanh Thy - QTKD Thng Mi 47B

o Th Thanh Thy - QTKD Thng Mi 47B

3.4. Mt s kin ngh i vi nh nc

o Th Thanh Thy - QTKD Thng Mi 47B

o Th Thanh Thy - QTKD Thng Mi 47B

o Th Thanh Thy - QTKD Thng Mi 47B

You might also like