FADAK

Ksika jest wynikiem pracy Wydziau Badao Meczetu Damkaran (m. Kum) - Sejid Muhammad Wahidi

Przekad z jzyka rosyjskiego: Omm Hussein Z podzikowaniami dla Husseina Almukhtar

Wstp
Ksika, ktr macie Paostwo przed sob, omawia jeden z najwaniejszych momentw historii po mierci Wysannika Allaha. Fadak jest to ziemia w pobliu witego miasta Medina, darowana z woli Allaha Fatimie przez Proroka. Po mierci Proroka Islamu, Abu Bakr odebra ziemi wacicielce. Fatima prbowaa dochodzid swych praw, jednak jej argumenty nie zostay przyjte. W okresie rzdw Umara ibn abd al-Aziza ziemie zwrcono rodzinie i potomkom Fatimy Na Fadak mona patrzed z dwch perspektyw. Pierwsza, to rozpatrzenie tematu niezalenie od historycznych wydarzeo w czasw. Fadak by ziemi nalec do Fatimy. Ziemi, ktra zostaa wczona do uytku publicznego, w celu rozwizania pewnych problemw ekonomicznych. Fatima daa zwrotu nalecych do niej ziem. Byd moe z tego punktu widzenia, wydarzenia nie mogy wygldad tak drastycznie. Fatima, bowiem, o ktrej zosta zesany ajat: Ktre karmi, pomimo mioci do niej (sura Czowiek), wydawaoby si powinna obojtnie pochodzid do bogactw materialnych do ktrych bez wtpienia nalea Fadak. Z drugiej jednak strony, wydarzenia wkoo Fadaku przybieraj dramatyczny i jaskrawy charakter. Pierwszy moment odnosi si do ostatnich miesicy ycia Wysannika Allaha, kiedy po powrocie z poegnalnej pielgrzymki, w miejscowoci Gadir Hum zebra ludzi i ogosi:

Dla kogo ja jestem panem, dla tego Ali jest panem1 Po jakim czasie, Wysannik Allaha wzywa muzumanw, by stanli pod sztandarem modego Usamy i udali si na wojn.2 Pewne osoby dowiedziawszy si jednak o chorobie Proroka, odmwili wzicia udziau w wojennym pochodzie, wiedzc, e mog stracid drogocenny czas w walce o wadz. Wysannik Allaha przekl tych, ktrzy odmwili wstpienia do armii Usamy.3 Przed mierci, jego wiatod Wysannik Allaha rozkazuje przynied piro i papier, aby mg zapisad to, dziki czemu nie zbdz po jego mierci. Niektrzy zgodzili si z rozkazem, inni znw stwierdzili, e wystarczy im Ksiga Allaha! Widzieli w tym wielkie zagroenie dla swoich planw. Dlatego wanie przeszkadzaj w wypenieniu proby Proroka.4 Wysannik Allaha rozkazuje wszystkim wyjd. Z
1

Jego wiatod Wysannik Allaha, w miejscowoci Gadir Hum, zwrci si do muzumanw ze sowami: Czy wierzycie w to, e jestem bliej pobonych ni oni sami sobie? Oni odpowiedzieli: Tak! Wtedy zwrci si do ludzi biorc Alego za rk: Dla kogo ja jestem panem, dla tego Ali jest panem! O Allah, kochaj kadego, kto go kocha i bd wrogiem kadego, kto jest jego wrogiem! Pomagaj temu, kto pomaga Alemu i poni kadego, kto stara si go poniyd! Po tym Umar podszed do Alego i powiedzia: Gratuluj ci o Abu Hassan, e ju teraz stae si opiekunem wierzcych! ( Musnad Ahmada ibn Hanbala, tom IV, str. 270, 271, 281; Mustadrak ala Sahihajn, tom III, str. 110; Madzmu az-Zawaid, tom 9, str. 104; Hadis, str. 150. Oprcz tego wszystkiego istnieje ogromna ilod innych ksiek dotyczcych hadisw, odnoszcych si do sunnickiego nurtu i wskazujca na ten wany moment. Allame Amini Al. Gadir, tom 1). 2 Bliski mierci Wysannik Allaha rozkazuje Usmamie stand na czele armii, w ktrej szeregach byli Abu Bakr i Umar. Wysannik Allaha niejednokrotnie podkrela wanod tego wojennego pochodu i prosi onierzy o podporzdkowanie si Usamie. (Sira Ibn Hiszam, tom IV, str. 299; Szarch Nahd al-Balaga Ibn Abul Hadid, tom 6, str. 52; Sakifa, str. 75.
3 4

Tarih Ibn Asir, tom II, str. 5. Tabakat Ibn Sad, tom II, str. 242; Kamil, tom II, str. 5; Bihar al Anwar, tom XXX, str. 531

powodu choroby jego stan pogarsza si i po kilku dniach opuszcza ten wiat.5 Nie chcc widzied prawnego spadkobiercy u wadzy, niektrzy ludzie zaprzeczaj mierci Proroka. Graj na zwok (skoro Prorok yje, nie potrzeba nikomu skadad przysigi). Korzystajc z okazji, e Ali zajty jest obmywaniem ciaa Proroka, zbieraj si w Sakifie pod nieobecnod wielu znanych towarzyszy i podejmuj decyzj o wyborze Abu Bakra na kalifa.6 Dochodzi do tego, e ludzie ci daj od haszymitw, a take podajcych za rodzin Proroka (jak Abuzar, czy Abbas), nie mieszad si w sprawy polityczne. Nastpnie prawo (przewodnictwo i wadza) na czele z pierwszym kalifem dostaj si wrogom rodziny Wysannika Allaha, takim jak Halid i Muawija.7 Dokadnie w tamtym okresie odebrane zostay prawa Wysannika Allaha, takie jak hums. Rwnie Fadak zosta odebrany Alemu. Z tego punktu widzenia, Fadak posiada bezporedni zwizek z Islamem, Wysannikiem Allaha, politycznym przewodnictwem Imama Alego. Jednym z waniejszych momentw Fadaku jest odezwa Fatimy i nieustajcy protest Imamw rodziny Proroka na przestrzeni caej historii. Celem tej ksiki jest zbadanie historycznych wydarzeo oraz przedstawienie prawdy tak, by jednoczenie zachowany zosta szacunek do religijno-prawnych szk Islamu. Wanie, dlatego powoywad bdziemy si na wypowiedzi wielkich ludzi i dziaaczy politycznych w czasw, nie odstpujc ani na krok od ich wypowiedzi zapisanych w historycznych dokumentach. W ksice tej postaralimy si rozpatrzed histori Fadak od czasu jego wejcia w jurysdykcj Islamu. Opierajc si w pierwszej kolejnoci na wiarygodnych sunnickich rdach, dopiero pniej oprzemy si na szyickich, aby potwierdzid i w miar dokadnie skomentowad dane wydarzenie. Staralimy si, aby praca bya ciekawa zarwno dla badaczy jak i szerokiego krgu czytelnikw. Sejid Muhammad Wahidi

Sahih Buhari, tom I, str. 38; Kamil, tom 2, str. 7; Fath al-Bari fi szarh al-Buhari, tom VIII, str. 132; Tabakt Ibn Sada, tom II, str. 242. 6 Kamil, tom II, str. 9; Fath al-Bari, tom VIII, str. 145; Sira Ibn Hiszam, tom IV, str. 306; Tabari, tom III, str. 200. Ibn Abdul Hadid mwi: Umar nie mg pomyled, e Prorok nie zmar, ale doskonale zdawa sobie spraw, e problem przejcia wadzy moe wzbudzid wiele problemw i nieporozumieo w spoeczeostwie, dlatego niepokoi si, e sytuacja moe wymknd z si pod kontroli jego i jego zwolennikw. Szarh Nahd al-Balaga, tom II, str. 42. Pniej przyszed Abu Bakr i przeczyta ajat: Jeli umrze lub zostanie zabity. Po czym Umar wypar si swoich poprzednich pogldw. (Sira HalAbu, tom IV, str. 307). 7 Zapytano Umara: Dlaczego pozwoli wzmocnid swoj polityczn pozycj takim ludziom jak Jazid ibn Abu Sufjan, Said ibn Ass, Muawija ibn Abu Sufjan, a takich jak Ali, Abbas, Zubejr i Talha odsun od wadzy? Umar odpowiedzia: Co si tyczy Alego, to stoi on wyej ni te przywileje, inni natomiast pochodz z kurajszytw i obawiam si, aby nie stali si przyczyn rozpusty w spoeczeostwie. (Jak rozpust mg mied na myli, skoro mowa bya o najlepszych z towarzyszy Wysannika Allaha?) Szarh Nahd al-Balaga Ibn Abul Hadid, tom 9, str. 30.

Nadchodzi sidmy wiek ksiycowej hidry. Mode islamskie paostwo powoli nabierao mocy i siy. Muzumanie byli jednak bardzo zmartwieni tym, e nie mieli moliwoci odbyd pielgrzymki do Mekki. Wkrtce nastpia bitwa Hajbar. Niedostpne twierdze terenu Hajbar, jedne po drugim przechodziy w rce muzumanw. Twierdze Watih i Salalam zostay przez nich otoczone. ydzi tych dwch twierdz poprosili o ugod,8 i oddali swj majtek muzumanom. atwe przejcie przez islamskie wojsko twierdzy, zasiao strach w sercach ydw Fadaku.9 Poprosili Wysannika Allaha, by bez przyjmowania Islamu mogli pozostad na swoich ziemiach jednoczenie oddajc Prorokowi poow z nich (bogat w daktylowe gaje i inne drzewa). Wysannik Allaha przyjmuje ich prob.10 W ten sposb Fadak przeszed pod wadze muzumanw.

Pooenie geograficzne
Fadak miejscowod w Hidazie, pooona 149 km od Mediny.11 Fadak ciasno graniczy z ziemiami Hajbaru. Bogaty by w gaje daktylowe i rda.12

Warto Fadaku
Fadak posiada wielk wartod i cen z dwch punktw widzenia. Pierwszy to polityka, a drugi to ekonomiczna strona sprawy. Co si tyczy drugiego, naley podkrelid, e na podstawie danych historycznych Fadak, bdc bogatym w obszerne gaje i podne ziemie, zajmowa wan i kluczow rol w ekonomicznym rozkwicie okolicy.

wiadectwo historii
1. W ksice Mudam al-Buldan, Fadak opisywany jest, jako teren bogaty w gaje daktylowe.13 2. Po przejciu politycznej wadzy w rce Abu Bakra i Umara, zadali oni od Alego zwrcenia Fadaku, co samo w sobie wiadczyo o wielkiej roli i wartoci tych ziem. 3. Umar, widzc, e Abu Bakr nie zamierza naciskad na przejcie Fadaku w jego wadanie, zapyta go, w jaki sposb zamierza w przyszoci zapeniad skarbiec.14 Jest to rwnie wiadectwem, i Fadak, jak minimum, mg napeniad i umacniad paostwowy skarbiec. 4. Na protesty Fatimy, Abu Bakr odpowiedzia, e Prorok wykorzystywa dochody z tych ziem, na wojenne dziaania (dihad).15 Jak wiadomo, koszty wojennych dziaao s nie mae, co rwnie wiadczy o wartoci Fadaku. 5. Muawija, po dojciu do wadzy, podzieli Fadak pomidzy swojego syna Jazida, Marwana i Omara ibn Osmana.16 Wskazuje to na to, e ziemie te zajmoway olbrzymie tereny skoro podzielone zostay pomidzy trzema bliskimi Muawiji ludmi.
8 9

Ibn Asir Kamil, tom I, str. 596; Tabari Tarih, tom III, str. 15. Wanie, dlatego zwrcili si z prob do Proroka o przyjcie poowy ich majtku, na co jego wiatod wyrazi zgod. 10 Futuh al-Bildan Fadak, 38; Tarih Tabari, tom III, str. 15. 11 Mudam al-Bildan, tom IV, str. 238; Tarih Kamil, tom I, str. 298. 12 Mudam al-Bildan, tom IV, rozdz. Fadak. 13 Mudam al-Bildan, tom III, rozdz. 238. 14 Sira HalAbu, tom 3, str. 488. 15 Szarh Nahd al-Balaga ibn Abul Hadid, tom XVI, str. 214; Sakifa i Fadak, str. 102 16 Sakifa i Fadak, str. 103; Szarh Ibn Abul Hadid, str. 16.

6. Za rzdw Mansura, potomkowie Imama Hassana Mudtaba wszczli powstanie przeciwko rzdzcym. Manzur, chcc stworzyd ekonomiczne problemy powstaocom, rozkazuje, aby odebrad im Fadak. Po raz kolejny dowodzi to, i ziemie te byy bogate i podne. Ich brak kooczy zasilanie powstania przeciwko kalifatowi.17 Oprcz tego wszystkiego, Fadak posiada strategiczne pooenie geograficzne, co miao olbrzymie znaczenie dla opozycji w ideologicznym powstaniu.

Fadak z punktu widzenia prawodawstwa islamskiego

Jak ju wspominalimy, zgodnie z umow pomidzy ydami i muzumanami, ziemie Fadaku przeszy pod kontrol muzumanw. Teraz rozpatrzymy z perspektywy prawa koranicznego (szariatu), do kogo powinny naleed te ziemie? Ziemie, ktre zostay przejte w wyniku dziaao wojennych i przelewu krwi, na podstawie ajatu: I wiedzcie, i cokolwiek wemiecie w postaci upw, to pita czd naley do Boga i Jego Posaoca, do jego krewnych i sierot, do ubogich i do podrnego.18 Jedna pita czd tych ziem przechodzia w rce Proroka, i na podstawie tego ajatu dokadnie tak zarzdza trofeami. Tabari pisze w tafsirze Koranu: Za kadym razem, zdobyte w wyniku dziaao wojennych trofea, Prorok dzieli na pid czci. Cztery czci oddawa muzumaoskim wojownikom, czd wydawa na potrzeby Kaaby, a reszt wykorzystywa na potrzeby wasne, bliskich, sierot i pielgrzymw.19 Majtek zdobyty bez dziaao wojennych, na podstawie ajatu: To, co da Bg Swojemu Posaocowi, jako zdobycz od mieszkaocw miast, to naley do Boga i do Jego Posaoca, do bliskich krewnych i do sierot, do biedakw i do podrnego; tak eby to nie przechodzio kolejno do bogatych spord was. A to, co wam daje Posaniec, to bierzcie; a czego wam zakaza, od tego si powstrzymajcie! I bjcie si Boga! Zaprawd, Bg jest straszny w karaniu! To jest dla biednych muhadirw, ktrzy zostali wypdzeni ze swoich domostw i ktrzy zostali pozbawieni swoich majtkw, gdy poszukiwali aski i zadowolenia Boga i starali si pomc Bogu i Jego Posaocowi. Oni s naprawd szczerzy. (Sura Haszr, ajaty 6, 7). W zwizku z tym, taki majtek nie by dzielony pomidzy muzumanw, a nalea do samego Proroka Islamu. Prorok postpowa w ten sposb, jak dugo y. Na pocztku, wiele osb nie rozumiao takiego podziau majtku i zadawali Prorokowi pytania. Wahidi pisze: Umar zapyta Proroka o majtek ydw Bani Nazir, czy nie ma zamiaru podzielid go pomidzy muzumanami? Wysannik Allaha odpowiedzia: To, co Allah przeznaczy dla mnie, nie podlega podziaowi midzy wami.20

17 18

Wafa al-Wafa, tom III, str. 999. Koran 8:41 19 Tafsir Dami al-Bajan, tom X, str. 4, 5. 20 Magazi Wahidi, tom 1, str. 377.

Fahr Razi, znany sunnicki mufassir (tumacz) Koranu, pisze: Towarzysze Proroka chcieli, aby podzieli midzy nimi majtek zdobyty w wyniku wojennych dziaao. Wanie dlatego Allah zesa objawienie w ktrym wskazuje na rnice pomidzy tymi dwoma majtkami.21 Bilazari, komentujc ten ajat, pisze: Allah wskazuje ludziom, e majtek, jaki muzumanie zdobywaj drog pokojow, naley do Proroka i nikt nie ma do niego prawa.22

Fadak naley do Proroka

Poniewa ziemie Fadaku przeszy w rce muzumanw bez uycia siy zbrojnej, to na podstawie sw Wszechmogcego staj si wasnoci Wysannika Allaha. Wszyscy muzumanie maj na ten temat jedno zdanie. Chcielibymy te przedstawid kilka hadisw z sunnickich ksiek. Jakut Hamawi pisze:

Tumaczenie: Fadak to ziemia, ktra przesza w rce muzumanw, bez siodania, (czyli nie przejli ziemi w walce zbrojnej), co za tym idzie, naley ona do Proroka Islamu.23 Balazari rwnie pisze:

Poowa ziem Fadaku przesza na wasnod Allaha.24 Ibn Hiszam:

Fadak by wasnoci Proroka Islamu, poniewa muzumanie nie prowadzili dziaao wojennych o t ziemi.25 Ibn Kasir pisze na ten temat: Fadak przeszed na wasnod Wysannika Allaha.26 W Sira Halabiego czytamy:

Tumaczenie: Cay Fadak przeszed na wasnod Wysannika Allaha.27 Fadak by wasnoci Proroka Islamu i nie ma, co do tego adnych wtpliwoci. Oczywiste jest, wic e Prorok mia pene prawo decydowad o swojej wasnoci: darowad, sprzedad, wynajd itd.

21 22

Tafsir Kabur, tom 29, str. 284. Asbab al-Aszraf, tom 1, str. 518. 23 Mudam al-Bildan, str. 46. 24 Futuh al-Bildan, str. 46.
25 26

Sira Ibn Hiszam, tom 3, str. 301. Bidaja wa nahaja, tom 3, str. 231. 27 Sira Halabu, tom 3, str. 487.

Fadak prezent dla Fatimy

Istnieje dua ilod hadisw wskazujcych na to, e Wysannik podarowa ziemie Fadaku swojej ukochanej crce Fatimie. Jedn z takich ksiek jest Szawahid at-Tanzil28. Bada si w niej wydarzenia zwizane z ajatami zesanymi o cnotach i szlachetnych cechach rodziny Proroka Islamu. Jako komentarz:

I dawaj krewnemu, co mu si naley. (Koran, 17:26) Haskani, podajc siedem aocuchw przekazicieli hadisu, mwi, e po otrzymaniu danego ajatu Wysannik podarowa Fadak Fatimie. Przekaziciele tego hadisu sigaj Abu Saida Hudri, oprcz jednego hadisu, przekazicielem, ktrego by Ali ibn Abu Talib (a.s).29 Sam hadis by nastpujcej treci:

Kiedy zosta zesany ajat: I dawaj krewnemu, co mu si naley, Wysannik Allaha wezwa do siebie Fatim i podarowa jej ziemie Fadaku.30 Sujuti w ksice Durr al-Mansur przytacza dwa hadisy przekazicielem pierwszego by Ibn Abbas, drugiego Abu Said Hudri.31 W hadisie przytoczonym od Ibn Abbada mwi si:, Kiedy ajat ten zosta zesany Wysannikowi Allaha, wezwa do siebie Fatim i podarowa jej Fadak.32 Szyiccy komentatorzy s takiego samego zdania.33 Poniej przedstawimy jeden tylko hadis przedstawiajcy to wydarzenie. Kiedy zesany zosta ajat I dawaj krewnemu, co mu si naley, Wysannik Allaha zapyta Dabraila kim s ci krewni. W odpowiedzi anio wygosi objawienie Allaha: Podaruj Fadak Fatimie. Wysannik Allaha wezwa do siebie swoj ukochan crk i powiedzia: Allah kaza mi podarowad ci ziemie Fadaku. wita Fatima przyja dar ojca.34 Do mierci Proroka, ziemie te naleay do Fatimy. Niektrzy z szyickich uczonych podaj taki hadis:, Kiedy Wysannik Allaha podarowa Fadak crce, ona powiedziaa: Za twego ycia nie bd ruszad tych ziem. On odpowiedzia: Nie chc by po mojej mierci sprawili ci bl i odebrali ci te ziemie. Fatima powiedziaa: Zgadzam si na wszystko, co powiecie. Potem Wysannik Allaha zebra w swoim domu towarzyszy i ogosi, e Fadak podarowa Fatimie.

28 29

Autorem tej ksiki jest Hakim Haskani, jeden z autorytatywnych sunnickich uczonych, yjcy w pitym roku po hidra. Szawahid at-Tanzil, tom 1, str. 339. 30 Jw. 31 Durr al-Mansur, tom 4, str. 177. 32 Kanz al-Ummal, tom 3, str. 767; tafsir Furat al-Kufi, tom 1, str. 239. 33 Tafsir At-Tabujjan, tom 8, str. 256; tafsir Madma al-Bajan, tom 8, str. 306; tafsir Al-Burhan, tom 3, str. 264; tafsir Szubbar, str. 388, tafsir Al Mizan, tom 16, str. 189. 34 Kafi, tom 1, str. 622; Tahzib, tom 4, str. 129; Wasail asz-Szia, tom 6, str. 366.

Fadak po Wysanniku Allaha

Badania wydarzeo zwizanych z ziemiami Fadak, po mierci Wysannika Allaha ukazuj pewien nie mao wany fakt, ktry przytacza si w historycznych ksikach oraz hadisach. Umar mwi:, Kiedy Wysannik Allaha opuci ten wiat, poszedem do Alego (tj. po wyborze na kalifa Abu Bakra) i zapytaem go o majtek Proroka. On odpowiedzia: My jestemy spadkobiercami majtku Proroka. - A Hajbar? - Rwnie Hajbar. - A Fadak? - Fadak te. - Nigdy do tego nie dojdzie chyba, e zetniesz nam gowy!35 Hadis ten nie jest podawany w szyickich ksikach, innymi sowy narracja ta przytaczana jest tylko w sunnickich rdach. Kady sprytny polityk dy do osignicia swojego celu tak, aby obyo si bez powanych problemw. Byd moe do tego dialogu doszo tylko po to, by Ali wypowiedzia swoje zdanie. Poniewa jednak cel nie zosta osignity, pado pytanie o Fadak.

Wysiedlenie mieszkacw Fadaku

Wiele sunnickich ksiek nie wskazuje bezporednio, e to Abu Bakr wyda rozkaz wysiedlenia mieszkaocw Fadaku, jednak bez adnych komentarzy podaje si fakt, e Fadak zosta odebrany Fatimie, a mieszkaocy wysiedleni. W ksice Sawaik, autor, w rozdziale wychwalajcym Abu Bakra i Umara, podkrela: Powiedziano Zejdowi: Odebrali witej Zachrze Fadak, odpowiedzia: Abu Bakr jest miosiernym czowiekiem, gdybym by na jego miejscu, wydaabym taki sam rozkaz.36 Duhari przytacza dialog pomidzy Sejdem Humajrem i Kumejtem, w ktrym to Sejd powiedzia: Ty bye tym, kto uoy te wiersze: Kocham przywdc wiernych,37 ale nie zgadzam si z przeklinaniem Abu Bakra i Umara. Nie mwi, e ci, ktrzy odebrali spadek crce Proroka stali si niewiernymi. Allah wie, jakie dowody w Sdny Dzieo przedstawi ci, ktrzy obrazili crk Proroka. Kumejt powiedzia: Tak, to mj wiersz, ale uoyem go ze strachu przed Umejjadami.38 Wskazaem jednak, e to, co si naleao Fatimie, zostao jej zabrane. Ibn Abu Hadid (sunnita mutazilita),

35 36

Madma az-Zawaid, tom 9, str. 40. Zejd by synem Imama Sadada (a.s) i bratem Imama Bakira (a.s). Rozpocz powstanie przeciwko despotycznej dynastii Omejdaw, a w 121 r.h zgin mczeosk mierci. Jednak do tego czy Zejd mg powiedzied co takiego, istnieje wiele wtpliwoci. Sunnicy uczeni przypisuj dan wypowied Zejdowi, poniewa by on jednym z nonkonformistw swych czasw, posiadajcym wielki talent i mdrod. 37 Tytu Imama Alego (a.s) 38 Takija szyickie (koraniczna doktryna) ukrywanie swoich religijnych przekonao ze strachu przed mierci lub utrat majtku z rk swoich ideologicznych przeciwnikw.

komentujc powyszy dialog, przytacza narracj Ibn as-Sabaha, e Abu Hassan zapyta mnie: Powiedz, czy Kumejt w swoim wierszu udowodni niewiar tych dwojga? Odpowiedziaem: Tak.39 W hadisie tym uyto sowo odebrano, jasno wskazujce na to, e Fadak zosta Fatimie odebrany. W szyickich ksikach otwarcie, a nie powierzchownie mwi si, e ziemie Fadaku zostay odebrane przez Abu Bakra. Z narracji Imama Sadyka dowiadujemy si:, Kiedy Abu Bakr zosta kalifem, wysa swoje sugi, aby wyrzucili ludzi pracujcych na Fadaku.40

Reakcje witej Fatimy

Po tym jak Abu Bakr odebra Fatimie Fadak, jej wiatod, aby zachowad swoje prawa do spadku, podja nastpujce kroki: 1. Wysaa do Abu Bakra list, w ktrym daa zwrotu zagarnitych ziem. 2. W obecnoci grupy ludzi wyrazia swj protest przeciwko Abu Bakrowi. 3. Jej wiatod Fatima przeprowadzia w meczecie zabranie, krytykujc tam dziaania Abu Bakra i jego zwolennikw. W niektrych narracjach spotyka si sowo arsalat, tj. Fatima wysyaa kogo z podobnym daniem w swoim imieniu. W niektrych innych przekazach, uyto sowa daat, co oznaczaoby, e jeszcze przed swoim oficjalnym protestem Fatima przysza do meczetu, aby tam przedstawid jak zamano jej prawa. Z przekazw tych jasno wynika, e ju wczeniej Fatima przychodzia do meczetu z mowami, by ludzie si ocknli. Istniej narracje przedstawiajce wypowiedzi Fatimy w Meczecie Proroka. Poniej przedstawimy metody, jakie stosowaa Fatima w deniu do utwierdzenia prawdy i zniszczenia kamstwa.

Narracje
Przekaz pierwszy
Aisza mwi: Zaprawd, Fatima crka Proroka, wysaa do Abu Bakra czowieka z daniem zwrcenia jaki praw do jakiego majtku. Wrd nich ziemie Fadaku i pozostaoci humsu z ziem Hajbaru. Abu Bakr odpowiedzia: Nikt z nas nie ma praw do przyjcia majtku, jaki pozosta po Proroku. Rodzina Proroka korzysta z tych ziem. Przysigam na Allaha, e nie bd wprowadzad zmian w religii Muhammada, a bd odnosid si do majtku Proroka dokadnie tak jak to robi on sam. A w sumie Abu Bakr nie da Fatimie nic z tego, co daa41 Przekaz ten ukazuje na pewne momenty, ktre wydaj nam si wane do rozpatrzenia.

39 40

Sakifa wa Fadak, str. 116; Szarh Nahd ul-Balaga, Ibn Abu Hadid, tom 16, str. 232. Tafsir Kumi, tom 2, str. 155; Ihtias, str. 182; Bihar, tom 29, str. 127, 128. 41 Sahih Muslim, tom 5, str. 158, rozdzia Al-Dihad; Sahih Buhari, tom 5, str. 82, rozdzia Fath al-Hejbar; Damija alUsul, tom 10, str. 386; Sunan Kabur, tom 6, str. 300; Sawaik, str. 14; Bihar al-Anwar, tom 29, str. 11

1. Jej wiatod Fatima wysya poufne pismo do Abu Bakra z daniem zwrcenia Fadaku, w nadziei, e sama nie bdzie musiaa opuszczad domu, by walczyd o prawa do ziem Fadak. Jej wiatod Fatima mwi: Doskonaod kobiety polega na tym, by nie patrzya na obcych mczyzn, a oni nie patrzyli na ni.42 Wysza jednak z domu z daniem, aby zwrcid jej Fadak, gdy tak chcia Bg. Mahmud Abbas Ukkad mwi: Dwie rzeczy stay si przyczyn tego, e jej wiatod Fatima wystpia z politycznymi daniami. Pierwsze, to uzurpacja politycznego prawa Alego na dowodzenie spoeczeostwem, a drugie zagarnicie Fadaku. Gdyby nie te dwa wydarzenia, to jej wiatod spdzaaby czas na modlitwach w swym domu.43

Przekaz drugi
Jej wiatod Fatima skierowaa si do Abu Bakra z daniem zwrotu spadku po ojcu Wysanniku Allaha. Spadek skada si z: ziem, ktre ansarzy podarowali Prorokowi, ziem Fadaku i Abu Bakr powiedzia: Nie mam prawa dzielid tego spadku, pozostawiam wszystko tak, jak byo to za ycia Proroka. Inna narracja podaje sowa Abu Bakra: To by dar Wszechmogcego, ale kiedy Wysannik Allaha odszed z tego wiata, to majtek ten powinien byd zwrcony do wsplnego skarbca (bejt al-mal).44

Przekaz trzeci
Fatima powiedziaa do Abu Bakra: Umm Ajman jest wiadkiem tego, e Wysannik Allaha podarowa mi Fadak. Abu Bakr powiedzia: O crko Wysannika Allaha! Allah nie stworzy adnej istoty, ktr kochabym bardziej ni Proroka Islamu! Lepiej byoby dla mnie, by niebo zawalio mi si na gow i przekno mnie, ni byd wiadkiem mierci Wysannika Allaha. Przysigam ci, e wolabym, aby moja crka Aisza bya zuboa, ni widzied ciebie pozostawion bez spadku. Czyby mylaa, e ja, wydajc prawa czarne na biaym, mog ci uciskad ciebie crk drogiego Proroka Islamu? Ten majtek nie by wasnoci Proroka Islamu on naley do wszystkich muzumanw. Wysannik Allaha wzmacnia dziki niemu swoj armi. Po mierci Proroka ja rzdz tym majtkiem, tak jak to robi on.45

Przekaz czwarty

42 43

Bihar al-Anwar, tom 101, str. 36, hadis nr. 24. Fatima i fatymidzi, str. 46.

44

Mudam al-Bildan, Dama al-usul, tom 10, str. 386; Sira Halabi, tom 3, str. 486; Wafa al-wafa, tom 2, str. 157; Sunan Kubra, tom 6, str. 301. 45 Sakifa Duhari, tom 3, str. 102; Szarh Nahd al-Balaga ibn Abu Hadid, tom 16, str. 214; Bihar al-Anwar, tom 29, str. 228.

Abu Bakr napisa list, w ktrym jasno ukazywa, e Fadak jest wasnoci Fatimy. Podczas, gdy Abu Bakr pisa, przyszed do niego Umar i zapyta:, Co piszesz? Abu Bakr odpowiedzia: O prawie Fatimy na posiadanie ziem Fadaku. Umar powiedzia: A co masz zamiar dad muzumanom? Arabowie przecie stanli przeciwko tobie! Nastpnie Umar podar to, co Abu Bakr napisa.46

Przekaz pity
Fatima zadaa od Abu Bakra zwrotu ziem Fadaku, jednak Abu Bakr odmwi i wykorzysta je, jako finansow pomoc armii.47 Na koniec chcielibymy przytoczyd narracj, zapisan przez szejcha Mufida ze sw Imama Sadika: Kiedy Wysannik Allaha odszed z tego wiata, Abu Bakr zacz dowodzid muzumanami oraz wygna robotnikw z ziem Fadaku. Fatima przysza do Abu Bakra z daniem, aby zwrcid jej Fadak: Hej Abu Bakr, czy uwaasz, e stae si zastpc mego ojca? Wiesz przecie, e ojciec Wysannik Allaha podarowa mi Fadak. Mam na to dowd. Fatima wrcia do domu i opowiedziaa wszystko Alemu. Przywdca wiernych powiedzia: Wrd i powiedz: Czy mylisz, e po proroku nie mona dziedziczyd? I mimo, e Sulejman od Dawida, Zakaria od Jahji, dlaczeg ja nie mog dziedziczyd po swoim ojcu? Umar syszc te sowa odpowiedzia: Kto ci tego nauczy, tak? Fatima powiedziaa:, Jeli mona to nazwad nauk, to nauczy mnie mj m Ali! Abu Bakr powiedzia: Aisza i Umar wiadcz, e po Wysanniku Allaha nie wolno dziedziczyd. Fatima powiedziaa: To pierwsze faszywe zeznanie w historii Islamu. Mj ojciec podarowa mi Fadak i mam na to wiadkw!. Abu Bakr powiedzia: Przyprowad nam swoich wiadkw! Jej wiatod przyprowadzia swoich wiadkw (Alego i Umm Ajman). Abu Bakr zapyta: O Umm Ajman! Czy syszaa to, o czym mwi Fatima? Ali i Umm Ajman powiedzieli: My wiadczymy, e wysannik Allaha powiedzia: Fatima jest pani kobiet w raju. Nastpnie Umm Ajman kontynuowaa: Czy ta, o ktrej Prorok powiedzia, e jest pani kobiet w raju, moe dad czego, co jej si zgodnie z prawem nie naley? Sam Wysannik Allaha powiedzia, e ja te bd jedn z mieszkanek raju nigdy, wic nie bd skadad faszywych wiadectw! Umar wtrci si ze sowami: Pomio podobne historie. Lepiej powiedz, o czym chcesz wiadczyd? Umm Ajman odpowiedziaa: Byam w domu Zahry,48 kiedy by tam te Wysannik Allaha i kiedy zesane zostao mu objawienie. Anio Dabrail powiedzia: O Proroku! Wstao, Bg da mi wytyczne,
46

Sira Halabi, tom 3, str. 488; Szarh Nahd al-Balaga ibn Abu Hadid, tom 16, str. 274; Bihar al-Anwar, tom 29, str. 128, 134, 135, 157, 192; Tafsir al-Buhar, tom 3, str. 128.
47

Szarh Nahd al-Balaga ibn Abu Hadid, tom 16, str. 231

eby zdecydowa o ziemi Fadak. Nastpnie Prorok podarowa je swojej crce Fatimie mwic: Czy przyjmiesz ten dar? Fatima odpowiedziaa: O tak! Wtedy Wysannik Allaha zwrci si do mnie i Alego mwic: Bdcie wiadkami! Umar powiedzia: Jeste jedyn kobiet, ktra wiadczy, a wiadectwo jednej kobiety nie jest dla nas wystarczajce! A co do Alego, to wiadczy on dla wasnych korzyci! Wtedy Fatima wstaa ze swego miejsca silnie wzburzona i powiedziaa: O Allah! Tych dwoje sprawio mi crce Twojego Proroka wielki bl i niesprawiedliwod! Daj im odczud mki!49

Badanie narracji
Chcielibymy zwrcid uwag na kilka wanych punktw zawartych w wyej przytoczonych narracjach. Z jakiego powodu zosta odebrany Fadak? Czy rzeczywicie nie rozumieli i nie wiedzieli, e zgodnie z prawem naley on do witej Fatimy? Bardzo to podejrzane. Istniej hadisy otwarcie mwice, e Wysannik Allaha podarowa Fadak swojej ukochanej crce i wszyscy muzumanie doskonale o tym wiedzieli. Wielu uczonych podkrela, e Prorok, co roku przypomina muzumanom, e Fadak jest darem dla Fatimy.

Dowody wiadczce o uzurpacji Fadaku

1. Dla wzmocnienia wadzy. Po tym, jak ostatecznie umocnia si wadza pierwszego kalifa, on i jego zwolennicy, doskonale zdajc sobie spraw z tego, e do kontynuacji rzdw niezbdne jest materialne wsparcie, podjli okrelone dziaania. Wiedzieli, e ansarzy nie s z nich zadowoleni, muhaderowie rwnie wyraali niezadowolenie. Jednak za realnego, politycznego opozycjonist uwaali Ahl ul Bejt (ludzi domu Proroka Islamu). Kierowao nimi denie do wadzy. Rozumieli rwnie, e w wikszoci ludzie przywizani s do doczesnego wiata, a teraz nadarzaa im si okazja zapania wadzy i bogactwa. I wanie Fadak mg ekonomicznie wzmocnid t wadz. Dowodem tego stwierdzenia moe suyd nastpujcy fakt: Po przejciu kalifatu, ludzie ci kieruj si do domu Alego i pierwsze pytanie, jakie zadaj dotyczy ziem Fadaku. Narracja, w ktrej mwi si o tym, e Abu Bakr napisa list, w ktrym przyznaje, e Fadak jest wasnoci Fatimy, rwnie wskazuje na to, e ziemie te miay nie tylko polityczny, ale i wany ekonomiczny aspekt.

48 49

Jedno z okreleo witej Fatimy. Mufid Ihtisas, str. 183.

Osabienie rodziny Proroka

Pierwszy i drugi kalif zmuszeni byli bronid si przed grupami muzumanw. Doskonale rozumieli, e spord nich, tylko Ali ma bezapelacyjne prawo do kierowania spoeczeostwem. Ten sam Ali, ktrego Wysannik Allaha wyznaczy przewodnikiem muzumanw, jedyny czowiek, co, do ktrego wszyscy muzumanie s zgodni, e jest niezastpionym duchowym liderem. Jeli kochany przez ludzi bdzie mied oprcz wszystkich swoich zalet bogactwo, wtedy ci, ktrzy uzurpowali sobie wadz bd mieli mied jeszcze wicej problemw. Wanie dlatego zagarnli majtek Proroka, a jednym z ich celi byo oddzielenie ludzi od rodziny Wysannika. Zwolennicy Alego, widzc, e wikszod ludzi odsuna si od nastpcy Wysannika Allaha, zmuszona bdzie zachowad milczenie. Ibn Abu Hadid pisze: Zapytaem kiedy jednego z szyickich uczonych, o imieniu Ali ibn Taki: Czyby Fadak by czym wicej ni kilkoma daktylowymi drzewami? Odpowiedzia: To nie tak jak mylisz te ziemie byy bardzo cenne i bogate w daktylowe gaje. Smakowo nie ustpoway najlepszym kufijskim daktylom. Celem przejcia gai byo odebranie Alemu moliwoci umocnienia si w walce o kalifat. W ten sposb nie tylko odebrali Alemu, Faimie i rodowi Proroka ziemie, ale i hums, ktry zgodnie z koranicznymi ajatami nalea im si od muzumanw.

Zo i zawi
Ajatollah Muhammad Bkir as-Sadr50, mwi:, Jeli rzeczywicie chcemy przeprowadzid powane dochodzenie, to przede wszystkim musimy zbadad psychologi ludzi na przestrzeni historii ludzkoci. Ludzi, ktrzy yli na tej ziemi i ktrymi miotay rne, sprzeczne uczucia. Wanie te uczucia staway si przyczyn niezgody midzy nimi.51 Jeli na problemy Fadaku spojrzymy z tej strony, to znajdziemy niemao faktorw bdcych przyczyn tej bezprawnej grabiey. Przywdca wiernych, jako pierwszy po Proroku przyj Islam.52 Jego wiatod Imam Ali, to ten, ktrego wiedza przewysza wiedz wszystkich towarzyszy,53 ktry w dihadzie by najlepszym z najlepszych.54 To Alego Wysannik Allaha wybra do przeczytania sury Baraat w Mekce.55

Jej wiato Fatima da zwrotu Fadaku

Temu wydarzeniu nie moe zaprzeczyd aden z historykw. O daniu zwrotu Fadaku przez Fatim wspomniay najbardziej autorytatywne sunnickie i szyickie rda. Oprcz tego, rda te wskazuj na to, e Fatima bya rozgniewana na dwch pierwszych kalifw i z takim uczuciem opucia ten wiat. W
50

Mczennik ajatollah Muhammad Bakir as-Sadr, w witym miecie Nadaf (Irak), zosta bestialsko zamordowany na rozkaz Saddama. 51 Fadak w historii, str. 42 52 Mustadrak Hakim, tom 3, str. 136; Musnad Ahmad, tom 4, str. 368; Szawahid at-Tanzil, tom 2, str. 125; Usad alGaba, tom 7, str. 121 w ksice Ihkak al-Hak moecie zapoznad si z adresami hadisw na temat tego wydarzenia tom 7, str. 493. 53 Mustadrak Hakim, tom 3, str. 126; Manakab al-Harazmi, str. 82; Madma az-Zawaid, tom 9, str. 101; Tarih ibn Asakir, tom 2, str. 459-480. 54 Imama Sadda zapytano, dlaczego kurajszyci byo wrogo nastawienie do Imama Alego? Imam odpowiedzia: Dlatego e zabi wielu z kurajszytw, ktrzy nie chcieli przyjd Islamu i wojowali przeciwko Islamowi. Wysa ich do pieka, a pozostaych zmusi do cierpienia w tym wiecie (Tarih ibn Asakir, tom 2, str. 229). 55 Musnad Ahmad, tom 1, str. 3; tom 3, str. 283; Mustadrak Hakim, tom 3, str. 51; Dur al-Mansur, tom 3, str. 209; Zahair al-Ukba, str. 69; Al-Gadir, tom 6, str. 33.

narracji przytoczonej przez Buhari mwi si: Dabir mwi: Jego wiatod Wysannik Allaha, zwracajc si do mnie, powiedzia:, Gdy z Bajranu dojdzie majtek, otrzymasz z niego okrelon czd. Majtek nie dotar jednak do Hidazu jak Wysannik Allaha opuci ten wiat. Kiedy przybyo, Abu Bakr owiadczy: Niech przyjdzie do mnie ten, kto ma w tym udzia. Poszedem wtedy do Abu Bakra i powiedziaem, e Wysannik Allaha obieca mi z tego majtku okrelon sum. Abu Bakr da mi to, co byo obiecane, po czym powiedzia: We dwa razy wicej!56 Przyjrzyjcie si tej narracji! Po pierwsze: Dabir jest szanowanym towarzyszem Wysannika Allaha. Zauwacie, co mwi: Wysannik Allaha obieca mi okrelon sum z tego majtku. Nikt nie da od niego wiadkw! Nie pada nawet pytanie, gdzie i kiedy Prorok obieca mu t sum. Na odwrt, proponuje mu si wzid dwa razy wicej. Ajat Tathir nie zosta zesany, by potwierdzad bezgrzesznod i ochron przed bdami Dabira, lecz o witej Fatimie (a.s)!. Po za tym, Wysannik Allaha nie o Dabirze powiedzia: Ty jeste czci mnie powiedzia to o Fatimie. Wysannik nie powiedzia te Dabirowi: Allah zadowolony jest z twojego zadowolenia i gniewa si twoim gniewem powiedzia to jednak o Fatimie! Interesujce jest rwnie, e Ibn Hadar Askalani, przytaczajc t narracj w swojej ksice, pisze: Przekaz ten wskazuje na to, e sowa towarzyszy s dowodem i naley je przyjmowad nawet, jeli bd mwid co na swoj korzyd. W danym przekazie, Abu Bakr nie zada od Dabira wiadkw. Oprcz tego, przekaz ten wykorzystuje si do wydawania fatw. Tak czy inaczej, dziaanie to wskazuje na to, e kalif powinien by bez namysu oddad Fatimie to, co si jej prawnie naleao chociaby na tej podstawie, e jeden z towarzyszy Proroka otrzymuje obiecane bez koniecznoci przedstawiania jakichkolwiek wiadectw. Nic nie mwimy Buhari i ibn Hadarowi, (ktry wykona obszerny komentarz do Sahih Buhari). Zwracamy jednak swoj uwag na Abbasa Mahmuda Akkada57. Dlaczego doskonale znajc ten przekaz, nie uzna prawa Fatimy o cnotach, ktrej zesano wiele ajatw witego Koranu, a take hadisy, potwierdzone zarwno przez szyickich jak i sunnickich tumaczy Koranu i znawcw hadisw? W swojej ksice Akkad pisze, e Abu Bakr mg zyskad zadowolenie niektrych towarzyszy Wysannika Allaha, w tym i jej wiatoci Fatimy. Nie zrobi jednak nic podobnego i wybra idtihad.58 Czy Akkad zadawa sobie pytanie, dlaczego idtihad? Czy Akkad zadawa sobie pytanie gdzie sigaj korzenie tego idtihadu? Czy zadawa sobie pytanie, dlaczego Dabir Abu Bakr uznaje czyje prawo bez dowodw, ale odmawia crce Proroka?

56 57

Fath al-Barii fi Szarh al-Buhari, tom 4, str. 474; Sunan Kubra, tom 6, str. 302. Egipski uczony, ksika przez niego napisana nosi tytu Al-Mumdar fil alam. 58 Jw.

Wymagane s trzy rzeczy

Ibn Abu Hadid pisze: Ludzie myl, e nieporozumienia pomidzy Fatim, a Abu Bakrem dotyczyy tylko i wycznie spadku po Wysanniku Allaha i jego prezentu dla Fatimy. Wiemy jednak, e bya i trzecia rzecz, ktrej daa Fatima prawo bliskich . . Temu rwnie Abu Bakr zaprzeczy.59 Po tym jak Ahl ul Bejt odsunici zostali od kalifatu, Bajt al-Mal (majtek narodowy), ktry powinien znajdowad si pod piecz Alego Ibn Abu Taliba, rwnie przeszed w rce innych. Alemu pozosta majtek skadajcy si z: 1. Niewielkiego sadu w pobliu Mediny (spadek po Wysanniku Allaha). Sad ten by darem wdzicznoci dla Proroka, od ydw, ktrzy przyjli Islam. Majtek od ydw plemienia bani Kurajz, ich hums, oraz hums mieszkaocw Hajbaru. 2. Prawo bliskich. Na podstawie witego Koranu:

I wiedzcie, i cokolwiek wemiecie w postaci upw, to pita czd naley do Boga i Jego Posaoca, do jego krewnych i sierot, do ubogich i do podrnego.60 Czd od humsu powinna naleed do bliskich Wysannika Allaha.61 3. Ziemie Fadak, ktre Prorok podarowa Fatimie. Po jego mierci, ziemie te przeszy pod kontrol pierwszego kalifa. wita Fatima zadaa wszystkich trzech, nalecych si jej praw. Wanie dlatego, czasem mwi si o prawie na spadek, czasem o prawie na gaje, a innym razem o prawie bliskich. W kwestii Fadaku, jako prezentu lub spadku, istniej dwa zdania: 1) wita Fatima traktowaa Fadak raz, jako spadek po Wysanniku Allaha, innym razem, jako prezent od ojca. Jeli przeciwna strona nie uznaaby tych ziem, jako spadek, to nie moga zaprzeczyd, e by to prezent. Uczeni nie maj jednego zdania, co do prawa, ktre wymagane byo, jako pierwsze. 2) Czasem prezent uwaany jest za spadek, poniewa to, co otrzymuje si od ojca w kadym przypadku uwaane bdzie za spadek.

59 60

Szarh Nahd al-Balaga, Ibn Abu Hadid, tom 16, str. 230. Sura Anfal, ajat 41.

61

W kwestii humsu jako prawa bliskich Wysannika Allaha, Hajsami pisze: Abu Bakr dzieli hums podobnie jak Wysannik Allaha, jednak co do czci prawa rodziny Wysannika to postpowa przeciwnie ni to robi Prorok. Abu Bakr da rozkaz, aby nie dawad hums rodzinie Wysannika Allaha (Madma az Zawaid wa Manabya al-Fawaid, tom 5, str. 341). Za czasw Wysannika Allaha, czd humsu, prawo Ahl ul Bejt dzielone byo pomidzy Bani Haszim i bani Abd al-Mutallib. Ibn Mutaam mwi: Kiedy Wysannik Allaha podzieli czd humsu pomidzy bani Haszim i bani Abd al-Mutallib, ja i Osman przyszlimy do Wysannika i powiedzielimy: O Wysanniku Allaha! Nie zaprzeczamy wysokiej pozycji dzieci Abd al-Mutalliba, jednake tak jak i on naleymy do kurajszytw i w jakim stopniu jestemy wam bliscy. Dlaczego wic czd humsu dotyczy tylko ich? Wysannik Allaha powiedzia: Bani Haszim i Bani al-Mutallib s jednym klanem. (Magazi Wakidi, tom 2, str. 696; Asbab alAszraf, str. 517). Zwrcie uwag, eprawo bliskich odnoszce si do bani Haszim przyjmowali i uznawali wszyscy, dlatego pytanie dotyczyo tylko bani Abd al-Mutalliba. Przytacza si narracje od ibn Abbasa: Pewnego razu Omar postanowi rozwizad problem humsu bliskich, ale my powiedzielimy: albo uznajcie wszystkie nasze prawa, albo my odmawiamy.

Abu Bakr da wiadkw

Zarwno szyici jak i sunnici przytaczaj w swoich ksikach:, Kiedy Fatima zadaa praw do Fadaku, Abu Bakr zada od niej wiadkw. Pojawia si tu pytanie, czy Fatima rzeczywicie potrzebowaa wiadkw? Chcielibymy rozpatrzed dwa hadisy uznawane przez szyitw i sunnitw.

Hadis Kisa i ajat Tathir

Oba hadisy przytaczane s zarwno przez szyitw jak i sunnitw, oraz uznawany jest za hadis wyszego stopnia wiarygodnoci. Hadis od Umm Salama, matki wierzcych. Mwi ona: Ajat Koranu:

O ludzie domu! Bg chce tylko odsund od was brud i oczycid was cakowicie.62, zosta zesany w moim domu, a oprcz proroka nas byo nas siedmioro: Dabrail, Mikail, Ali, Fatima, Hassan, Hussein i ja. Zwrciam si do Proroka ze sowami: O Wysanniku Allaha, czy nie nale do rodziny? Wysannik Allaha odpowiedzia: Jeste dobra i jeste jedn z on proroka.63

Pozdrowienie Wysannika Allaha dla Ahl ul Bejt

Od Imamw Hassana i Zajn al-Abidina przytacza si hadis, w ktrym mwi si, e po zesaniu danego ajatu witego Koranu (ajat Tathir), Wysannik Allaha przez kilka miesicy przychodzi do domu Alego i Fatimy, pozdrawia mieszkaocw domu, a nastpnie czyta ten ajat.64 Ibn Abbas mwi: Drogi Wysannik Allaha, przez dziewid miesicy, przed kad modlitw przychodzi do domu Alego i Fatimy i mwi:

Pokj wam i aska Allaha i Jego bogosawieostwo dla ludzi domu Proroka! Bg chce tylko odsund od was brud i oczycid was cakowicie.!65 Przez dziewid miesicy, pid razy dziennie, Wysannik Allaha przychodzi do ich domu, czyta powysze powitanie i ajat Tathir. Hadis ten, w rnych wariantach, przytoczyli sunniccy uczeni w swoich ksikach. Na tej wanie podstawie, nie tylko szyickie, ale w wikszoci sunnickie rda przyznaj, e dany ajat zesany by w odniesieniu Proroka Muhammada (s.a.s), Alego, Fatimy i Husseina (a.s). Nie ma co do tego adnych wtpliwoci.66

62 63

Koran 33:33 Durr al-Mansur, tom 5, str. 199; Mustadrak ala Sahihajn, tom 2, str. 416; Musnad Ahmad Hanbal, tom 6, str. 292. Hadis ten przekazywao wielu znanych towarzyszy Wysannika Allaha, np: Abdulla ibn Dafar, Umar ibn Abu Salma, Abu Said Hudri, Sad ibn Abu Bakkas, Anas ibn Malik i wielu innych. Oprcz tego, kady z przekazicieli posiada wiele innych aocuchw przekazicieli tego hadisu. Chccy zbadad ten hadis mog znaled informacje w ksiach: Ihkak al-Hak, Mualim Madrasatajn. 64 Mustadrak ala Sahihajn, tom 3, str. 172; Madma az-Zawaid, tom 9, str. 146; Tarih al-Jakubi, tom 2, str. 303. 65 Tafsir Durr al-Mansur.

Znaczenie tego ajatu

Ten ajat wietego Koranu jasno wskazuje na nieskazitelnod i ochron przed popenianiem wszelakich bdw przez rodzin Wysannika Allaha. Skoro Wszechmogcy Allah oczyci Ahl ul Bejt (w tym Fatim) z wszelkich grzechw i bdw, to i wiadectwo Fatimy jest wystarczajce. danie sprowadzenia wiadkw mogcych potwierdzid jej sowa jest niewaciwe. W jakim celu skada si wiadectwa? Czy nie po to, aby potwierdzid prawdziwod sw? Jakiego jeszcze wiadectwa potrzebuj, gdy sam Wszechmogcy Allah poprzez ajat Tathir wiadczy o bezgrzesznoci Fatimy? Czy jeli yby Wysannik Allaha i potwierdziby, e Fadak jest jego wasnoci, zadaliby od niego wiadkw? Jeli nie, to my mwimy, e jej wiatod Fatima Zahra podobnie jak Wysannik Allaha, na podstawie ajatu Tathir chroniona jest przed grzechem. Jeli natomiast, kto powie, e od Wysannika Allaha zadano by wiadkw, gdy sam powiedzia: Wrd was sdz poprzez wiadectwo i przysig, to w odpowiedzi przytoczymy ajat, w ktrym Allah mwi: wypaczaj znaczenie sw (Koran, 5:41). Jego wiatod Ali, powiedzia o hariditach: Sowo prawdy, z ktrego wycigaj kamstwo. Sowa Alego dotycz nie tylko hariditw Kiedy Wysannik Allaha ogosi ludziom swoje prawa do Fadaku, nikt nie protestowa. Nikt nie zada od niego wiadkw potwierdzajcych, e ziemia ta powinna naleed do niego. Skoro za ycia Proroka ludzie uznali jego prawo wasnoci to, dlaczego po jego mierci odebrano je jego rodzinie? Skoro prawo Wysannika Allaha zostao uznane to, dlaczego zlekcewaono prawa crki? Przecie na podstawie koranicznych ajatw, wita Zahra oczyszczona zostaa z wszelkich grzechw. Dlaczego potrzebni s wiadkowie na jej sowa, gdy jednoczenie sam Bg wiadczy o jej czystoci, a co za tym idzie i uczciwoci.

Gniew Fatimy, to gniew Allaha i Jego Wysannika

Chcielibymy zwrcid wasz uwag na kilka hadisw, ktre uznawane s zarwno przez szyitw jak i sunnitw, a ktre osigny do tego status tawatur.67 Jego wiatod Wysannik Allaha Muhammad (s.a.s) powiedzia: Fatima jest czci mnie. Sprawia mi bl wszystko to, co sprawia bl jej. Gniewa mnie wszystko to, co gniewa j. Hadis ten, w rnych wariantach przytaczany jest w wielu znanych ksikach. Allama Amini, w ksice Al-Gadir podaje ten hadis z ponad 59 przekazicielami. Wysannik Allaha powiedzia: Allah gniewa si gniewem Fatimy i zadowolony jest z zadowolenia Fatimy. Wysannik Allaha powiedzia, zwracajc si do Fatimy: Allah gniewa si twoim gniewem i cieszy twoim zadowoleniem.
66

To, e Prorok przez dziewid miesicy (pid razy dziennie, przed kad modlitw przychodzi do domu Fatimy i Alego (a.s) i czyta ajat Tathir (oczyszczenie) ), jest wiadectwem, e chcia on donied do ludzi, e tylko oni nale do Ahl ul Bejt i tylko oni mieszkaocy tego domu, oczyszczeni zostali od wszelakiego grzechu. Oprcz tego, Wysannik Allaha chcia przez to pokazad ludziom, e nikt wicej nie ma prawa pretendowad do miana Ahl ul Bejt, nawet ony Wysannika Allaha. 67 Hadis tawatur hadis uznawany za wiarygodny i posiadajcy du ilod przekazicieli, tak, e badanie sanadu (prawdziwod i wiarygodnod przekazicieli hadisu) nie odgrywa wikszej roli w jego wiarygodnoci.

Fatima przyprowadza dwch wiadkw

wiadkami sw Fatimy i jej praw do Fadaku byli nie proci towarzysze Wysannika Allaha. Jednym z nich by przywdca wiernych Ali (a.s), a drugim wiadkiem bya Umm Ajman. Oboje cieszyli si wysok pozycj wrd towarzyszy. Jeli oni wiadcz o czymkolwiek, to ich wiadectwa przyjmowane s bez adnych wtpliwoci. Byd moe wanie tym kierowaa si Fatima powoujc ich na wiadkw. Wielu towarzyszy syszao od Proroka, e Fadak naley do Fatimy i nikt nie ma prawa go jej odbierad.

Charakterystyczne cechy wiadkw

Umm Ajman jest t, ktr Wysannik Allaha ucieszy wiadomoci o raju.68 Wskazuje to na jej wysoki stopieo i sami towarzysze Proroka bardzo szanowali t odwan kobiet. Jeli chodzi o Alego, to uwaamy, e nie ma potrzeby wymieniad tu jego zalet, gdy jest ich bardzo duo. Zatrzymamy si jednak na wybranych hadisach Wysannika Allaha dotyczce Alego i w pewnym stopniu odnoszce si do wartoci jego wiadectwa. 1. Wysannik Allaha powiedzia: Ali jest z prawd, a prawda jest z Alim i oni si nie rozdziel. Hadis ten oznacza, e tam gdzie bdzie prawda, tam zawsze bdzie Ali, a tam gdzie bdzie Ali, tam bdzie prawda.69 Czy wiadectwo Alego podobne jest wiadectwu zwykego towarzysza? I mimo wszystko nie przyjmuje si jego sw. 2. Wysannik Allaha powiedzia: Najlepszym sdzi w mojej ummie jest Ali ibn Abu Talib.70 Wysannik Allaha tumaczy w tym hadisie, e najlepszym sdzi jest tylko Ali, co za tym idzie on jest tym, ktrego wiadectwo odpowiada prawdzie. Czy ten, ktrego sam Wysannik Allaha nazywa najlepszym sdzi, nie jest najlepszym wiadkiem?

wiadectwo Umm Ajman

Umm Ajman przed zawiadczeniem na korzyd Fatimy, przytoczya nastpujcy hadis Wysannika Allaha: Fatima jest pani kobiet raju. Nastpnie powiedziaa: Czy ta, ktra jest pani kobiet raju bdzie dad czego, co jej si zgodnie z prawem nie naley? Wielu towarzyszy Proroka rwnie nie rozumiao, dlaczego nie spenia si dao crki Proroka? Dlaczego wymagaj przedstawienia wiadkw mogcych potwierdzid jej sowa? Dalej Umm Ajman mwi: Sam Wysannik Allaha powiedzia, e ja rwnie jestem jedn z kobiet raju i nigdy nie bd skadad faszywych wiadectw! Tym samym chciaa powiedzied, e jej wiadectwo

68 69

Tabakat al Kubra, tom 8, str. 224; Ihtidad, tom 1, str. 91. Tafsir Nur as-Sakalajn, tom 5, str. 605; Szarh Nahd ul-Balaga ibn Abu Hadid, tom 2, str. 297; Manakab Harazmi, str. 104 70 Al-Mudam as-Sagir, str 241.

rni si od wiadectwa innych towarzyszy. Syszc te sowa Umar stara si przerwad jej mow, mwic: Ej, Umm Ajman, daruj sobie te mowy, lepiej powiedz, o czym chcesz wiadczyd? Umm Ujman chciaa si wypowiedzied przed zoeniem wiadectwa. Dlaczego nie pozwolono jej dokooczyd? Istniao wielkie prawdopodobieostwo, e ludzie ci bali si, i w tym momencie prawda wyjdzie na jaw. Byd moe bali si, e po mowach Umm Ajman ludzie ockn si i jak jeden m stan przeciwko tym, ktrzy zdeptali prawa Ahl ul Bejt. Umm Ajman wiadczy: Wtedy Wysannik Allaha, zwracajc si do mnie i Alego, powiedzia: Bdcie wiadkami! Umar powiedzia: Jeste jedn kobiet wiadkiem, a nam nie wystarczy wiadectwo jednej kobiety! Co si tyczy wiadectwa Alego, to robi to dla wasnej korzyci! Po tym jak Umm Ajman przedstawia swoj wysok pozycj, mwi jej, e jest tylko kobiet, a jej wiadectwo nie ma adnej wartoci. A przecie jej wiadectwo rni si chociaby tym, e naley ona do mieszkaocw raju. Naturalnie nie moe, wic kamad. Uwaamy, e danie przedstawienia wiadkw od osoby, ktr Allah oczyci od wszelakich grzechw, ktr Wysannik Allaha przedstawi, jako wzorzec prawdy, jest absolutnie nie do przyjcia i przeczy Ksidze Allaha oraz sunnie drogiego Wysannika. Kolejnym naszym badaniem jest zagadnienie, od kogo naley dad wiadkw zgodnie z Islamskim prawem. Wysannik Allaha powiedzia: Ten, kto stawia dania powinien przedstawid wiadkw potwierdzajcych jego sowa. Powinien rwnie zoyd przysig.71 W danym przypadku ziemia naleaa do Fatimy i odebrano j twierdzc, e jest ona wasnoci spoeczn. Nastpnie wysunito danie przedstawienia wiadkw potwierdzajcych jej sowa. A przecie w tym momencie ten, kto odebra ziemi powinien by przedstawid wiadkw, gdy to oni byli na pozycji stawiajcych dania, (gdy odbierali te ziemie). Na tej, wic podstawie, danie wiadkw byo niewaciwe nawet, jeli na miejscu Fatimy byby zwyky czowiek.

Dlaczego drugi kalif?

Badajc hadisy mwice o Fadaku, widzimy, e jej wiatod Fatima adresuje swoje dania do Abu Bakra. Natomiast w pewnych bardzo napitych i wanych momentach obwinia Umara. A to, dlatego, e aby osignd cel, nie powstrzymywa si przed niczym. Umar nie patrzy, kto przed nim stoi, jakie dowody ma jego oponent, nie zwraca uwagi na to, czy w ogle mona wystpowad przeciwko podobnym dowodom. Widzi tylko swj cel. Bezczelnod Umara nie jest tu czym nowym. Do niego nale pene niewiary sowa, ktre wypowiedzia w czasie choroby drogiego Wysannika Allaha: ( Zaprawd, mczyzna (Wysannik Allaha) bredzi).72

71

Wasail asz-Szia, tom 18, str. 170, 171.

Gdy Wysannik Allaha by ciko chory i wok niego zebrali si ludzie, Prorok poprosi o przyniesienia pira i papieru. Chcia napisad to, dziki czemu islamska umma nigdy nie zbdzi. Podnis si szum. Jedni mwili, e nie trzeba wypeniad proby Proroka, inni mwili spenid. Wtedy Umar powiedzia: Ten mczyzna bredzi, wystarczy nam ksiga Allaha! Czy mona co takiego mwid Wysannikowi Allaha? Allah mwi w witym Koranie: On nie mwi pod wpywem namitnoci. To jest tylko objawienie, ktre mu zostao zesane.73 Ktry z muzumanw ma prawo wystpowad przeciwko witemu Koranowi? Kto ma prawo winid Wysannika Allaha? Zrobi to Umar ibn Hattab, drugi kalif. Tym samym stworzy podwaliny przyszej smuty wrd muzumanw i zmieni kierunek ustanowiony dla muzumaoskiego spoeczeostwa przez drogiego Wysannika Allaha.

wiadectwo Alego
Historia nie mwi nic na temat treci wiadectwa Alego (a.s).74 Po sowach Umm Ajman, doskonale zdawali sobie spraw, e wiadectwo jego wiatoci Alego postawi wszystko na swoje miejsce i nie bd mieli wyjcia. Dlatego zaczli mwid, e wiadectwo Alego nie ma wartoci, gdy bdzie wiadczyd na korzyd swej ony Fatimy Zahry (a.s). Wanie, dlatego przeszkodzili Imamowi i zakooczyli zebranie.

Abu Bakr pisze list

Jeden z momentw tego konfliktu nie posiada wystarczajcych przekazw ze strony sunnickich rde. Znajduje si jednak w szyickich ksikach. Chodzi o pismo Abu Bakra, w ktrym rozkazuje, aby Fadak zwrcid Fatimie. Umar niszczy jednak ten list. W sunnickich ksikach wspomnia o tym tylko Halabi w Sira cytujc hadis od Ibn Duzi. Ibn Abu Hadid wspomina rwnie przekaz od Saida Murtaza: Jej wiatod Fatima przysza do Abu Bakra i powiedziaa: Wysannik Allaha podarowa mi te ziemie. Ali i Umm Ajman byli tego wiadkami. Abu Bakr powiedzia: Nigdy nie powiesz o swoim ojcu nic innego jak tylko prawd, dlatego zwracam ci Fadak. Nastpnie rozkaza, aby przyniesiono mu piro i papier i napisa rozkaz o zwrocie Fadaku. Fatima wysza od Abu Bakra i spotkaa Umara, ktry zapyta j: Skd idziesz? Jej wiatod powiedziaa: Od Abu Bakra. Umar zrozumia, o co chodzi, zabra Fatimie list, poszed do Abu Bakra i powiedzia: Zwracasz Fatimie Fadak? Dajesz pisemne potwierdzenie? Tak odpowiedzia.

72

Umar zastosowa w stosunku do Proroka sowo mczyzna. Zwrot ten dozwolony jest w przypadku zwracania si do innych, prostych ludzi i jest absolutnie niedozwolony w przypadku drogiego Wysannika Allaha. wity Koran mwi: Nie nazywajcie Posaoca midzy sob tak, jak nazywacie si midzy sob nawzajem. Sura 24, ajat 63. Oprcz tego, samo sowo bredzid jest obraliwe i nie do przyjcia. (patrz: Tabakat ibn Saad, tom 2, str. 242; Kamil, tom 2, str. 5; Bihar alAnwar, tom 30, str. 531). 73 Koran, 53:3,4 74 Chod sam Ali wiele razy wskazywa, e po zoeniu przez niego wiadectwa, pierwszy i drugi kalif postanowili zabid Alego. Przedstawimy ten temat pniej.

Umar powiedzia: Ali wiadczy na swoj korzyd, a Umm Ajman to tylko kobieta! Nastpnie podar pismo Po narracji, Ibn Abu Hadidi przytacza zdanie Alego ibn Al-Faraki, wskazujce na to, e uznaj t narracj, jako wiarygodn. Zrozumiae jest, e wikszod sunnickich rde milczy na temat tego wydarzenia jest to, bowiem dowd przeciwko pierwszemu i drugiemu kalifowi. Zakaz kolekcjonowania hadisw, ktry obowizywa dugi czas, a take polityczna kontrola wszystkich hadisw, wpyny na to, e przekazw tych nie da si znaled w sunnickich ksikach. Dowodem przeciwko Abu Bakrowi, suyd moe fakt, i napisa list, w ktrym rozkaza zwrcid Fadak, a pniej, pod wpywem Umara zmieni swoj decyzj. Jeli Fadak nie jest wasnoci Fatimy to, po co pisa ten list? Jeli ziemie naleay do Fatimy to, dlaczego cofa swoje sowo? Dlaczego decydujc zwrcid ziemie Fatimie, to znw odbierajc, mwi: Wysannik Allaha powiedzia: My Prorocy nie pozostawiamy spadku.

Dowody Abu Bakra

Istniejce narracje wskazuj, i Abu Bakr powoywa si na 4 przyczyny odmawiajc wydania ziem Fatimie. 1. Fadak nie by wasnoci Proroka Niektre narracje przytoczone przez sunnickich uczonych mwi, e Abu Bakr powiedzia: Fadak nie by wasnoci Proroka, ale by narodowym dziedzictwem. Wysannik Allaha wykorzystywa te ziemie w celu wzmacniania wojskowej potgi Islamu.75 Przyjrzyjcie si temu dowodowi. Czy to nie przeczy idma (oglnemu zdaniu muzumanw)? Czy te sowa nie przecz sowom drogiego Wysannika Allaha? Jeszcze za ycia Proroka, Umar pyta o majtek ydowskiego plemienia Bani Nazri: O Wysanniku Allaha, dlaczego nie dzielicie tego majtku pomidzy muzumanw? Wysannik Allaha odpowiedzia: To, co Allah uczyni moj wasnoci nie podlega podziaowi pomidzy wami.76 Czy te sowa odnosz si do narodowego dziedzictwa (bajt al-mail)? Przytaczalimy wczeniej wypowiedzi sunnickich uczonych wskazujcych na to, e Fadak by wasnoci Wysannika Allaha. Oprcz tego wszystkiego, sam Abu Bakr podkrela, e ziemie Fadaku nale do Wysannika Allaha.77 Co wicej, rwnie to, e Fadak by prezentem od ydw dla Proroka, a na tej podstawie wasnoci Wysannika Allaha nie ma to wrd muzumanw rozbienoci.

2. Fadak moje rdo utrzymania w tym wiecie

75

Madma al-Bildan (termin Fadak), Futuh al-Bildan, str. 238; Damia Usul, tom 10, str. 386; Sira Halabi, tom 3, str. 486; Sunan Kubra, tom 6, str. 301. 76 Magazi Wakidi, tom 1, str. 377. 77 Futuh al-Bildan, str. 38; Szarh Nahd ul-Balaga, tom 16, str. 218; Kanz al-Umal, tom 3, str. 130; Tarih Madinat alMunaura, tom 1, str. 198.

Drugim dowodem pierwszego kalifa byo: Syszaem od Proroka, jak powiedzia: Fadak jest moim rdem utrzymania w tym wiecie, a kiedy umr, bdzie on do dyspozycji muzumanw. W narracji tej Abu Bakr przyznaje, e Fadak by wasnoci Wysannika Allaha. Jedyne, co to, e po mierci Proroka, ziemie powinny (na podstawie sw Abu Bakra) przejd na wasnod muzumanw.

Sprzecznod w sowach W pierwszym przykadzie, Aby Bakr mwi: Fadak nie by wasnoci Proroka. W tej narracji mwi co przeciwnego. Obie te wypowiedzi Abu Bakr przypisuje Wysannikowi Allaha. Ktra z tych wypowiedzi jest prawdziwa? Sprzecznod w sowach wskazuje na sabod obu hadisw, czyli adna z tych narracji nie naley do Wysannika.

3. Prorok nie pozostawia spadku Kolejnym dowodem Abu Bakra by hadis: Syszaem od Wysannika Allaha, e powiedzia: Prorocy nie pozostawiaj spadku. Wszystko, co pozostawiaj to jamuna. Rwnie w tej narracji Abu Bakr przyznaje, e Fadak by wasnoci Proroka Islamu. Zaprzecza tylko, e Fatima moe go dziedziczyd, gdy prorocy nie pozostawiaj spadku Zwrdcie uwag, e na podstawie tego przekazu wszystko, co naleao do Wysannika Allaha powinno stad si jamun dla ubogich.

4. Robi tylko to, co robi Prorok Kiedy wita Zahra (a.s) przysza, do Aby Bakra i zadaa zwrotu zgodnie z prawem nalecych do niej ziem Fadaku, on powiedzia: Robi tylko to, co robi Wysannik Allaha. On, dziki tym ziemiom wzmacnia islamsk armi i ja bd postpowad jak on. Obawiam si odstpid od prawdy, jeli postpi inaczej.78 W narracji tej, pierwszy kalif nie opiera si na wypowiedziach Wysannika Allaha, ale jako dowody przedstawia wasne przemylenia.

Badanie tych dowodw

Dokadnie rozpatrzywszy dowody Abu Bakra, widzimy, e jego wypowiedzi nie cechuje ani systematyka ani stanowczod. Czasem opiera si na wasnej opinii, czasem twierdzi, e Fadak nie by wasnoci Wysannika Allaha, to znw mwi co przeciwnego. Czasem mwi, e Fadak po mierci Proroka przejdzie w gesti muzumanw, a czasem, e to, co pozostao po Proroku stanowi jamun

78

Sahih Muslim, tom 5, str. 153, rozdzia Dihad; Sahih Buhari, tom 5, str. 82, rozdzial Fath al-Hejbar; Damia Usul, tom 10, str. 386; Sunan Kubra, tom 6, str. 300; Sawaik, str. 14; Bihar al-Anwar, tom 29, str.11.

W tych sprzecznych wypowiedziach pierwszego kalifa zauwayd mona jeden cel nie dopucid, aby ziemie te przeszy we wadanie rodziny Wysannika Allaha.

Kalif jedyny przekaziciel

Ciekawy jest fakt, e jedynym przekazicielem wszystkich tych narracji by tylko Abu Bakr. Wyglda na to, e nikt oprcz niego nie sysza od Wysannika tych hadisw.79 Jeli porwnamy te narracje do hadisu Szahra Aszuby, o tym, e Wysannik Allaha codziennie owiadcza pracownikom Fadaku, e ziemie te nale do Fatimy to, do jakiego wniosku dojdziemy?! Czy nie pomylimy o tym, e Prorok, ogaszajc Fadak wasnoci Fatimy, pragn zapobiec wiaroomstwa praw swojej rodziny? W nadziei, e ludzie, ktrzy syszeli sowa Wysannika Allaha o Fadaku i jego prawdziwym wacicielu nie dopuszcz do tego, czego si mimo wszystko z tak lekkoci dopucili Jak to moliwe, by Wysannik Allaha, co roku informowa ludzi o prawie Fatimy do Fadaku i nic nie powiedzia o tym, e po jego mierci ziemie przejd na uytek ludzi. Powinna istnied, chod jedna taka narracja. Czy to moliwe, aby odnonie tego (przejcia ziem na uytek narodowego skarbca) Wysannik Allaha nic nie powiedzia swojej crce? Jeli Wysannik ukrywa to od swojej crki, to nasuwa si myl, e swoim postpowaniem chcia jej sprawid bl?! A ta myl jest absolutnie niedopuszczalna. Prorok bardzo kocha swoj crk i nie mona go o co podobnego podejrzewad. Rozpatrujc histori Fadaku, opierajc si na szyickich i sunnickich rdach jasno widad, e za ycia Proroka by on jego wasnoci, a pniej podarowa go Fatimie. Nie mamy innego wyjcia jak tylko uznad prawa Fatimy do Fadaku. W przeciwnym razie, jeli uznamy prawidowod dziaao pierwszego kalifa, opartych wg niego na wypowiedziach Wysannika Allaha, to powinnimy te przyznad, e wszystkie cierpienia jej wiatoci Fatimy spowodowane zostay przez samego Proroka Islamu! Prorocy nie pozostawiaj spadku. Wszystko, co po nich pozostaje to jamuna. Pierwszy kalif jest samotny rwnie i w tym przekazie (tzn. jest jednym przekazicielem tego hadisu). Co prawda na drugim zebraniu bierze na wiadkw potwierdzajcych jego sowa Aisz i Umara. Kady, kto pniej przytacza dany hadis powoywa si tylko na Abu Bakra.

Ten hadis przeczy Koranowi

Allah mwi w witym Koranie:

79

Patrz: Szarh Nahd ul Balaga, tom 16, str. 221, 227.

Mczyznom przypada czd tego, co pozostawili rodzice i krewni; i kobietom przypada czd tego, co pozostawili rodzice i krewni. Czy to bdzie mao, czy duo, to jest udzia obowizujcy prawnie. (Koran, sura Nisa, ajat 7).

I daje wam Bg przykazanie, co do waszych dzieci: synowi przypada udzia podobny do udziau dwch crek. (Koran, sura Nisa, ajat 11). Ajaty te jasno wskazuj na to, e spadkobiercy kadego czowieka dziedzicz po nim okrelone prawo. Nastpnie Allah mwi: A kto si zbuntuje przeciw Bogu i przeciw Jego Posaocowi i przekroczy Jego granice, to Bg wprowadzi go do ognia, gdzie bdzie przebywa na wieki. I ta kara bdzie dla niego poniajca!. (Koran, 4:14). W witych ajatach zesanych przez Wszechmogcego Allaha mwi si o dziedziczeniu i karze dla tych, kto przekracza w tym granice. Jeli uwanie si im przyjrzymy, to zobaczymy, e Wysannik Allaha nie by w tej kwestii wyjtkiem. Hadisy rwnie nie wspominaj, aby drogi Prorok by tu wyjtkiem. I tak, Wysannik Allaha, podobnie jak inni ludzie, pozostawia spadek, a jego dzieci, podobnie jak inne dziedzicz.

Inne ajaty Koranu

Salomon by dziedzicem Dawida
80

Oto obawiam si moich bliskich po mojej mierci. A moja ona jest bezpodna. Daj mi wic od Ciebie nastpc!81 Ten ajat witego Koranu jasno wskazuje, e po Prorokach rwnie dziedziczy si majtek, proroctwo czy wiedz. Czy po przedstawieniu oczywistych wskazwek Koranu mona uznad prawidowod wypowiedzi pierwszego kalifa? Jego sowa, e prorocy nie pozostawiaj spadku przecz ajatom Koranu. Jeli istniayby jakiekolwiek wyjtki, to bez wtpienia Prorok pozostawiby konkretne wskazwki na te temat. Nawet, jeli zaoyd, e Prorok powiedzia co takiego, to waciwoci jego towarzyszy byo to, e przekazywali sobie nawzajem jego sowa. Dlaczego za ycia Proroka, Abu Bakr nikomu nie przekaza tego hadisu, a przytacza si go po mierci Proroka, w momencie sprzecznoci odnonie prawa na ziemie? Jeli kto zapyta, dlaczego nie akceptujemy wyczenia Proroka z prawa darowania majtku na podstawie danego hadisu Abu Bakra, to odpowiemy:

80 81

Sura Naml, ajat 16. Sura Mariam, ajat 5.

1. Hadis przekazany zosta przez jednego przekaziciela Abu Bakra. Oprcz tego, Habar Wahid,82 kieruje si okrelonymi warunkami potraktowania go jako wiarygodny, jednak w tym przypadku nie zostay one spenione. 2. Wane jest to, co sam kalif mwi, przeczc hadisowi, ktry sam poda. Na sowa jej wiatoci Fatimy: Ty dziedziczysz po Proroku, czy jego rd?, kalif odpowiedzia: Jego rd powinien po nim dziedziczyd.83 Ibn Abu Hadid mwi: Zaskakujce s sowa pierwszego kalifa! 3. Dziaania pierwszego kalifa przecz jego sowom. Dlaczego nie zada w takim razie zwrotu pozostaego majtku, jaki pozostawi Wysannik Allaha? Dlaczego wzili tylko Fadak? Czy nie twierdzili, e Prorok nic nie pozostawi w spadku? Dlaczego majtek znajdujcy si w domach on nie podleg konfiskacie? 4. Oprcz tego wszystkiego, narracja Abu Bakra przeczy wypowiedziom Alego i Fatimy. Ali by tym, ktremu Wysannik Allaha tworzy tysice bram wiedzy. A dla kadej z bram tysic innych drzwi. Jak to moliwe, by nic ze spadku po Proorku nie naleao si jego rodzinie? Zgodnie z wierzeniem szyitw, Fatima chroniona bya przed grzechem. Z punktu widzenia sunnitw, jak minimum, nie wolno rzucad w jej stron oskareo, gdy naleaa do grona towarzyszy Proroka. Jak to moliwe, by Ali i Fatima przeczc sowom Abu Bakra, nie mieli racji? Powinno byd oczywiste, i w tej konfrontacji (pomidzy Alim i Fatim z jednej strony, a Abu Bakrem z drugiej) sowa jednej ze stron odpowiadaj prawdzie, a drugiej nie. Jak mylicie, gdyby podobna sytuacja miaa miejsce za ycia Proroka, kogo uznaby on za uczciwego? 5. Drugi kalif wypaci okrelon sum Alemu i Abbasowi. Innymi sowy, Umar wiedzia o nieprawdziwoci sw Abu Bakra na temat spadku i mimo to, swego czasu sam wiadczy na korzyd Abu Bakra. 6. Rozkaz wydany przez Abu Bakra, dotyczcy spadku po Wysanniku Allaha, posiada oglne znaczenie. Narracja przekazana przez Abu Bakra, posiadajca oglne znaczenie (dotyczy wszystkich prorokw), powinna opierad si na jaki historycznych faktach. Nie istnieje jednak aden przekaz, e prorocy nie pozostawiaj adnego spadku, a to z kolei wiadczy, e prorocy nie byli wyjtkami i podobnie jak inni pozostawiali materialne dziedzictwo. 7. Hadis Abu Bakra przeczy Koranowi (a to stanowi dowd na nieprawdziwod przekazu). Za pomoc tego hadisu nie mona, wic wykluczyd wskazwek witego Koranu. Oprcz tego, sowa kalifa zawieraj i inne przesanki, wskazujce na niewiarygodnod przekazu.

Kazanie pierwszego kalifa

Po przedstawieniu dowodw na niewiarygodnod omawianego hadisu, chcielibymy zwrcid uwag na niemao wany moment. Niektrzy ludzie, z caych si staraj si udowodnid prawidowod dziaao pierwszego kalifa, gdy sam on mwi: O ludzie! Zostaem waszym przywdc, ale nie jestem
82

Habar Wahid mwi o hadisie przekazicielem, ktrego by tylko jeden z towarzyszy Wysannika Allaha. Szarh Nahd ul Balaga Ibn Hadid, tom 16, str. 219

83

najlepszym z was. Jeli postpuj dobrze pomagajcie mi. Jeli si myl poprawcie mnie.84 Gdy wykonuje rozkazy Allaha i Jego Proroka, podajcie za mn i bdcie mi posuszni. Jeli dopuszcz si nieposuszeostwa wy nie musicie byd mi poddani.85

danie sdu
Gdy tylko Fatima dowiedziaa si o tym, e Abu Bakr podj ostateczn decyzj w sprawie Fadaku, okrya si narzut i w otoczeniu kobiet bani Haszim udaa si do meczetu. Jej chd by dokadnie taki sam jak chd drogiego Wysannika Allaha. W meczecie by Abu Bakr i wiele z muhadirw i ansarw.86 Pomidzy wit Zahr, a ludmi w meczecie zawieszono biay materia, aby mczyni jej nie widzieli. Fatima stkna tak ciko, e wszyscy zebrani zapakali. Po duszej chwili milczenia, kiedy w meczecie zapada ju absolutna cisza, zacza sw mow. Jasno widad, e Wysannik Allaha podarowa Fatimie ziemie Fadaku, a po jego mierci odebra je Abu Bakr. Fatima wysya zaufan osob z daniem zwrotu ziem. danie zostaje pozostawione bez uwagi. Udaje si, wic osobicie do meczetu, ale znw spotyka si z odmow. Idzie do meczetu nie po to, aby wzid udzia w zwykym zebraniu, ale po to, by wygosid kazanie, otworzyd ludziom oczy, wyrwad wczorajszych towarzyszy Proroka z apatii, by pomogli przywrcid rodzinie Proroka ich prawa. Tred tego kazania opublikowana zostaa w wielu ksikach i posiada wiarygodny sanad (aocuch przekazicieli). Kady, kto przeczyta to kazanie, zrozumie samotnod i ucisk rodziny Wysannika Allaha oraz duchow sabod wczesnych ludzi. Wszystkie te historyczne fakty wskazuj na ucisk Zahry i proroczego rodu (a.s). Jej wiatod Fatima, staraa si wpynd na ludzi, aby jej sowa na dugo zapady w serca ludzi. Z drugiej strony, jej mowy odnosz si do caej muzumaoskiej ummy niezalenie od czasu i miejsca. Jej wiatod udaa si do meczetu w otoczeniu kobiet bani Haszim, gdy z jednej strony, wpyw grupy ludzi silniejszy jest ni jednego czowieka. Jak wiadomo, drzwi domu Fatimy otwieray si wprost do meczetu. Wybraa jednak inn drog. Poruszaa si dokadnie tak samo jak Prorok. Wielu z przekazicieli tego hadisu odnotowao ten szczeg. Wszystko to, przypominao ludziom o Wysanniku Allaha, co rwnie miao due znaczenie. Oprcz tego, jej wiatod wybraa taki moment, kiedy meczet peen by muhaderw i ansarw. Chcielibymy jeszcze zwrcid uwag na to, e przed rozpoczciem kazania Fatima zapakaa. Nigdzie nie wspomina si o przyczynie jej ez. Czy pamid o ojcu wzruszya jej serce? A moe chciaa pokazad,
84

W ksice Sirat al-Mustakim czytamy, e Abu Bakr powiedzia: Nie jestem najlepszym z was, gdy jest wrd was Ali (tom 2, str. 294). Niektrzy uwaaj t wypowied za politycznie poprawn, staraniem aby pokazad ludziom swoj obojtnod do wadzy. 85 Sira Halabu, str. 483; Sira Ibn Hiszam, tom 4, str. 312; Tarih Tabari, tom 2, str. 450; Tarih Kamil ibn Asir, tom 2, str. 15; Madma az-Zawaid, tom 5, str. 183; Szarh Nahd ul-Balaga ibn Abu Hadid, tom 2, str. 218; Al Imamatu wa asSijasa, str. 16. 86 Muhaderowie (przesiedleocy), towarzysze Wysannika, ktrzy przesiedlili si razem z nim z Mekki do Mediny. Ansarzy (towarzysze Wysannika) ci, ktrzy okazali pomoc przesiedleocom w Medinie.

jaka jest jej sytuacja po mierci Wysannika Allaha? Jakby nie byo, jej zy wywoay u obecnych lawin paczu Przedstawimy kilka fragmentw tego kazania.

Kazanie Fatimy
Chwaa Bogu, za zesanie dbr i Boego Objawienia. Chwaa mu za rnorodne dobra, jakie nam darowa zanim zdylimy o nie poprosid. Dziki niech bd Bogu za Jego niekooczc si dobrod. Niezliczone s jego aski nie jestemy w stanie odwdziczyd si za najmniejsze z nich, a wielkich nie jestemy w stanie zrozumied. Allah wzywa nas do wdzicznoci za nie, tak by mg je pomnoyd. Owiadczam, e nie ma boga oprcz Allaha, Jedynego i nie ma On wsptowarzyszy! Rezultatem takiego monoteizmu mog byd czyny, przepenione szczeroci, dalekie od hipokryzji. Allah pozwoli ludziom zrozumied sens znaczenia takiej wiary. On owietli znaczenie tych sw w mylach ludzi. Chwaa Panu, ktrego nie mona zobaczyd oczami i nie mona opisad sowami. Ludzka wyobrania nie jest w stanie Go sobie wyobrazid. Nie ma obrazu ani podobieostwa. Swoj potg z niczego stworzy wszystko. Ze Swej woli da im byt. On stworzy wszystko bez adnej potrzeby. Nie myla o swojej wygodzie, gdy nadawa form i wygld Swoim stworzeniom. Chcia tylko udowodnid Sw mdrod i przekonad do suenia Bogu. Chcia, aby odnosili si z szacunkiem do tego, e dostali wezwanie do wiary. Nastpnie wyznaczy nagrod za oddawanie czci i kar za nieposuszeostwo, aby oddalid swych ludzi od gehenny i skierowad do rajskiego dobra. Owiadczam, e mj ojciec Muhammad to suga i Wysannik Boga. Zanim Allah powierzy mu proroctwo uczyni go Swoim wybraocem. Zanim go stworzy, poda jego imi wczeniejszym Prorokom. Zanim tchn w niego ducha proroctwa, wybra go, kiedy wszystkie stworzenia tkwiy za zason niebytu, okryte strachem, a sam wszechwiat by podobny absolutnej nicoci. Wybra go znajc o rezultacie wszystkich jego dziaao. Wiedzia o wszystkich wydarzeniach, wszystkich epok. Wiedzia, kiedy wypeni si wszystkie zapowiedzi. Z woli Pana, Prorok mia stad si imamem i przywdc ludzi, aby wypenid Jego rozkazy i spenid wszystkie przykazania. Zobaczy, e narody podzieliy si na grupy, a kada z grup odseparowaa si przy poncym ogniu (byli to czciciele ognia, albo szli w stron gorcej gehenny), oddaj czed swoim idolom i wiedzc o Bogu zaprzeczaj Jego istnieniu. On, wiatem Muhammada owietli mrok ludzkich serc, rozwiza pta ich niewiedzy i rozproszy mroczn mg sprzed ich oczu. Z woli Boga, Muhammad wywyszony wrd ludzi, ukaza im waciw drog, uratowa od zbdzenia, nauczy widzied po odzyskaniu wzroku, skierowa ku twardej wierze i zaprosi do wstpienia na prost drog. Tak byo dopki Wszechmogcy Allah, ze Swej woli i chci, mioci i wspczucia, wezwa do Siebie jego ducha i zawadn jego dusz. Muhammad zazna teraz spokoju od wszelkiego, doczesnego trudu. Wok niego kr wite anioy i stre Wszechmiosiernego Allaha. Niech bdzie pozdrowiony ojciec mj, ktremu powierzone zostao Boe Objawienie, wybraocowi Allaha spord ludzi, godnego Jego akceptacji. Niech Allah go bogosawi!

Nastpnie zwrcia si do uczestnikw zebrania. Zwracam si do was sug boych, sztandarowym, wskazujcym ludziom drog dozwolonego i zabronionego. Wy jestecie posaocami religii i boego objawienia. Wy jestecie zaufanymi Boga w stosunku do samych siebie. Wy jestecie gosicielami religii dla innych narodw. Nie zdradzajcie ludzi, jeli uwaacie si za godnych tych cech. Pomidzy wami znajduje si prawdziwy przywdca wyznaczony przez Allaha. Ju wczeniej Allah zawar z wami umow i porozumienie. Zgodnie z powyszym wyznaczy waszym przywdc tego, kto jest kontynuatorem i czonkiem proroczej linii. Oto Boa Ksiga, przemawiajca ksiga, prawdziwy Koran, rozjaniajcy i nawietlajcy. Rozumienie Koranu zgbia wiatopogld, tajemnice ksigi, nie zawiera niejasnoci, jego zewntrzna forma jest jasna i zrozumiaa. Podajcy za Koranem wzbudzaj zawid wszystkich ludzi wiata. Swoim zwolennikom, Koran wskazuje drog do raju i ratuje wszystkich czerpicych z jego rda. Za pomoc Koranu mona zrozumied boskie dogmaty, zalecenia i tajemnice, mona osignd konieczne korzyci, uprawnienia i zrozumied prawa Ksigi Allaha. Allah da wam wiar, dla oczyszczenia od politeizmu. Da wam modlitw, aby uwolnid was od pychy i arogancji. Rozkaza wam rozdawad jamun, bycie mogli oczycid swe dusze i pomnoyli chleb doczesny. Przestrzeganie postu w celu osignicia szczeroci dziaao. Pielgrzymk dla wzmocnienia religii. Zobowiza was do bycia sprawiedliwymi, aby zbliyd serca. Rozkaza wam byd posusznymi (Ahl ul Bejt) w celu wzmocnienia szeregw i porzdku w islamskiej ummie. Imamat i nasze przywdztwo naznaczy, aby uchronid umm od bied, nieszczd i podziau. Allah zatwierdzi Dihad dla wspaniaoci Islamu i ponienia niewiernych i odstpcw od wiary. Cierpliwod jako rodek osignicia boej nagrody. Ustanowi wezwanie do dobra i powstrzymanie si od za dla oglnego dobra. Wszechmogcy wzywa, aby do rodzicw odnosid si z dobrem, by nie wywoywad boego gniewu. Wzywa te, aby byd dobrym dla rodziny i bliskich, aby przeduyd ycie. Utwierdzi kar za przelan krew z szacunku do ycia. Wzywa do dotrzymywania sowa, aby zasuyd na wybaczenie Pana. Rozkazuje, aby rozliczad si w caoci, by zapobiec oszustwu. Nie zezwala na zaywanie zamraczajcych napoi dla oczyszczenia z brudu. Powstrzymuje przed oszczerstwem, aby nie cignd na siebie przekleostwa. Zabrania kradziey, aby zachowad czystod.

Do szczerego uznania boskoci Allaha i uznania prawdziwego monoteizmu zabroni politeizmu. Wzywajc ludzi do bogobojnoci, powiedziaa: O ludzie! Wzmacniajcie swoje stopy na drodze Allaha, poniewa bogobojnod na to zasuguje. yjcie tak, abycie pozostawiali muzumanami opuszczajc ten wiat. Bdcie posuszni Bogu we wszystkim, co wam przykaza i wystrzegajcie si tego, czego zabroni. Przecie obawiaj si Boga jedynie ludzie mdrzy spord Jego sug.87 O ludzie! Wiedzcie ja jestem Fatima, a mj ojciec to Muhammad (s.a.s). Mwiam wam i jeszcze raz powtarzam moje sowa i czyny chronione s przed wszelkimi bdami i pomykami. Przyszed do was Posaniec spord was. Ciy mu to, co wy czynicie zego. On jest o was zatroskany, dla wiernych jest dobrotliwy, litociwy.88 On jest moim ojcem, a nie ojcem waszych kobiet. (Tymi sowami chciaa podkrelid swoj pozycj w stosunku do innych kobiet). On jest bratem Alego89, a nie kogokolwiek z was. Jak cudowne i cenne jest posiadanie takich wizw. Niech pokj i bogosawieostwo bdzie jemu i jego rodowi! Jej wiatod Fatima, widzc, e ludzie zapomnieli o religii i jej przykazaniach, mwi: On (Wysannik Allaha) przyszed do was wypeniajc sw misj. Nie szed na kompromis z politeistami. On zdobywa ich serca, wzywajc do wiary mdrze i dowodami. Zniszczy idoli zwyciajc liderw politeizmu. Widzc odejcie ludzi od prawdy, powiedziaa: On (Wysannik Allaha) przyszed i przemawiajc do was ustami mdroci i dobrej wieci, zaprosi do wstpienia na drog Prawdy. Niszczy wszystkich idoli i rozgromi przywdcw bawochwalstwa. Rozczy (wrogw) i rozbiegli si w rne strony. Z mroku nocy wynurzao si prawdziwe jutro, a lnice oblicze prawdy zerwao swe okrycie. Absolutna i boska prawda okazaa si w caej krasie. Przemwi przywdca religii i zamilky wzburzone diaby. On zniszczy ciernie hipokryzji. Wtedy i wy, znajdujc si w otoczeniu promienistych i szczerych ludzi (Ahl ul Bejt), wypowiedzielicie sowa monoteizmu. Przyjlicie wiar w momencie, gdy stalicie na skraju przepaci (w gehenn). Kady mg was wykorzystad do swych celi. Pilicie brudn wod z kauy, waszym poywieniem bya padlina, waszym cieniem byy degeneracja i pogarda. Balicie si, e w mgnieniu oka zostaniecie uprowadzeni. Od tego wszystkiego, rkoma mojego ojca Muhammada, uratowa was Allah. Na wasnej skrze odczu zncanie si drapienikw w ludzkiej postaci, arabskich wilkw i odstpcw od witych ksig. Za kadym razem, kiedy rozpala si ogieo wojny Allah go gasi. Za kadym razem, gdy diabe wystawia rogi ze swego ukrycia, lub pogaoskie smoki otwieray gardziele, Prorok rzuca przed ich paszcze swego brata (Alego). On odwanie z nimi walczy i ci ich swym ostrym mieczem tak dugo, dopki ich nie zdawi i zniszczy podobnie jak woda gasi ogieo i zamienia go w

87 88

Sura Fatir, ajat 28. Sura Tauba, ajat 128. 89 Ali by synem Abu Taliba, wuja Wysannika Allaha (by kuzynem Proroka). Wysannik, na rozkaz Boga, nazwa Alego swoim bratem.

popi. Mczy si i cierpia biedy na drodze do Pana. Z oddaniem spenia wszystkie rozkazy. On jest bliskim krewnym Wysannika Boga i przywdc witych i wszystkich tych, ktrzy kochaj Allaha. On by cenionym doradc i sumiennym mentorem, a wy w tych niebezpiecznych czasach odpoczywalicie i cieszyli w odosobnionym miejscu. Cay czas artowalicie i dowcipkowali w oczekiwaniu na biedy i nieszczcia, ktre spadn wam na gowy. Nastawilicie uszu, by usyszed o nas co zego. Odwrcilicie si od wojny i ucieklicie z pola bitwy. Jak tylko Allah wezwa swojego Proroka i Wybraoca na wieczny spoczynek w gronie prorokw, wysza na jaw wasza skryta wrogod i hipokryzja. Zacza si znosid odzie religii. Obudzi si powstrzymywany gniew bdzcych, nikomu nieznana powierzchownod zacza pretendowad na swoj genialnod. Szatan wysun gow ze swej nory i pocign was do siebie. Wiedzia, e dacie si oszukad i dacie si nabrad. Zada abycie stanli na nogi i zobaczy, z jak lekkoci to zrobilicie. Wystarczyo, e rozkaza wam zod i zobaczy wasze rozgorczkowanie. (W lad za tym pokuszeniem) uzurpowalicie sobie to, co wam si zgodnie z prawem nie naley (wadz). Nie mino duo czasu od momentu, kiedy Prorok zawar z wami umow i zgod, nie zdya zagoid si otwarta rana, nie oddano jeszcze ziemi najczystszego ciaa Proroka, a wy ju wysunlicie si na przd. Wytumaczylicie to obaw przed buntem. Wiedzcie, e tkwicie w bdzie, a pieko otacza ze wszystkich stron niewiernych. Co si stao? Dlaczego tak postpilicie? Dlaczego podacie z drog, przecie mielicie przed sob Koran Bosk Ksig. Wszystkie jego przesania s jasne i oczywiste. Koran otwarcie i jasno wskazuje na to, co zabronione i to, co dozwolone, a mimo to odstawilicie go na bok. Chcecie si od niego odwrcid, czy znalelicie mu zamian i podacie zgodnie z tym pismem?! (Wiedzcie, e adna ksiga przeczca Koranowi), nie zastpi tyranom Koranu. Kady, kto szuka innej wiary ni Islam nie zostanie przyjty przez Boga i okae si w gronie tych, ktrzy stracili. Odczekawszy, pki nie zacichn spory i nieporozumienia wkoo zdobytego przez was tronu, wzniecilicie i rozdmuchalicie ogieo jeszcze mocniej. Odpowiedzielicie na wezwanie szatana, zgasilicie iskry religii i zdeptalicie tradycje Proroka. Pod hasem dla dobra Islamu i w imi kalifa wykorzenilicie religi i domagacie si doczesnych dbr. Przygotowalicie si, aby zniszczyd rodzin Wysannika Boga. Cierpimy podobnie jak cierpi czowiek, ktremu w pier wbito n i przeszyto serce strza. Uwaacie, e nie dziedziczymy po Proroku. Czy podacie za faszywymi przykazaniami? Czyje przykazania s waniejsze od praw Boych dla tych, kto uwierzy? A moe nic nie wiecie?! To niemoliwe! To jasne jak sooce, e jestem crk Proroka! Czy wy muzumanie, od serca zgodzicie si naruszyd moje prawa w kwestii dziedziczenia po ojcu?! O synu Abu Kahafy! (Abu Bakr) Czy w Boej Ksidze byo napisane, e moesz dziedziczyd po swoim ojcu, a ja po swoim nie mog?! Dziwne, albo oczerniacie Boga, albo macie zamiar odwrcid si od Boej Ksigi. Czy Allah w Koranie nie powiedzia, e Salomon by dziedzicem Dawida? W miejscu, gdzie rzecz dotyczy Jahji, syna Zakarii, Koran mwi, e Zakaria prosi Boga: Daj mi, wic od Ciebie nastpc! On bdzie po mnie dziedziczy; on bdzie dziedzicem rodu Jakuba. Koran mwi

take: lecz ci, ktrzy s zwizani pokrewieostwem, s jeszcze blisi jedni drugich w Ksidze Boga. Rwnie: I daje wam Bg przykazanie, co do waszych dzieci: synowi przypada udzia podobny do udziau dwch crek. Mwi te: Zostao wam przepisane, kiedy ktrego z was nawiedzi mierd, a zostawia on jakie dobra, sporzdzenie testamentu dla rodzicw i bliskich krewnych, wedug uznanego zwyczaju. To jest obowizek bogobojnych! Mylicie, e nic mi si nie naley z majtku ojca. Czyby Allah specjalnie dla was zesa ajat w Koranie, a mj ojciec by wyjtkiem? Albo mwi, e wyznawcy dwch religii nie otrzymuj po sobie spadku, a czy ja i mj ojciec nie wyznajemy tej samej religii? Czy moe znacie Koran lepiej od mego ojca i syna mojego wujka? A teraz, jeli to prawda, to we sobie Fadak. Ale nadejdzie Dzieo Sdu i staniesz przed strasznym Sdem. Bg jest najsprawiedliwszym z sdziw, a Muhammad najlepszym z egzekwujcych prawo, a to najlepsze miejsce na spotkanie. Nadejdzie czas, gdy grzesznicy bd aowad swych czynw, ale korzyci mied z tego nie bd. Kada rzecz ma okrelony czas.

Rezultat
Wygoszone kazanie byo krzykiem biednych i ucinionych, powstaniem przeciwko niesprawiedliwoci i tyranii. Fatima poruszya w nim wiele spraw, ktre do tej pory ukryte byy pod polityczn dziaalnoci kalifw. Jedn z tych spraw by Fadak. Sunnickie rda wspominaj o kazaniu Fatimy w meczecie Proroka, jednak w wikszoci nie podaj celu i przyczyny jej odezwy do ludzi. Jedn z przyczyn jest mowa Fatimy o przejciu Fadaku. Nie zostay rwnie rozpatrzone przyczyny wrogoci i sytuacja Alego po mierci Wysannika Allaha. Fatima w swej wypowiedzi wskazaa na przywdztwo Alego i jego miejsce w spoeczeostwie. W gruncie rzeczy, protest Fatimy by podstaw protestu przeciwko niesprawiedliwoci i przygotowywa do niepokornoci w obliczu skaenia boego postanowienia po mierci Wysannika Allaha. Fadaku Fatimie nie zwrcono, a ona opucia ten wiat w niezadowoleniu i gniewie na grabiecw. Od tamtej pory, do samej mierci nie zamienia z nimi ani sowa.90 Fadak wykorzystywany by przez Abu Bakra w celach wzmocnienia wojennej potgi armii.

Gwny cel protestu

Aby waciwie rozpatrzed protest Fatimy i jej walk o zwrot ziem konieczne jest zatrzymanie si na dwch momentach: 1. Strona ekonomiczna 2. Strona spoeczno-polityczna

90

Tabakt al-Kubra, tom 2, str. 315; Damia Usul, tom 10, str. 386; Szarh Nahd ul Balaga ibn Abu Hadid, tom 16, str. 214; Kaszf al-Gumma, tom 2, str. 100.

Strona ekonomiczna
Na przestrzeni caego swego ycia, jej wiatod Fatima i Imam Ali, okazywali pomoc i wsparcie biednym, ubogim i sierotom. Spora ilod ajatw Koranu zesana zostaa wanie o ich zaletach i szlachetnych cechach. Dlatego te nikt nie moe twierdzid, i Fatima prowadzia walk o Fadak z zamiowania do majtku. Z drugiej strony, na kadym muzumaninie ley obowizek ochrony swego majtku. W hadisie Wysannika Allaha mwi si: Jeli kto zostanie na tej drodze zabity (w obronie swego majtku), zostanie mczennikiem za wiar.91 Mimo wszystko jednak uwaamy, e w wystpieniu Fatimy waniejsza bya polityczna strona sprawy.

Strona polityczna
Niektrzy z badaczy uwaaj, e protest witej Fatimy mia wycznie polityczny aspekt i nie mia nic wsplnego z ekonomicznymi i innymi stronami sprawy. Jedn z gwnych pobudek walki o Fadak, bya bez wtpienia chd wyjawienia i pokazania prawdziwej twarzy rzdzcych, gdy wikszod ludzi niewiele wiedziao o przywdcach.

Dowody historyczne
1. Kazanie jej wiatoci Fatimy wygoszone w meczecie Wysannika Allaha jest olbrzymim dowodem i wiadectwem danego twierdzenia (politycznej walki przeciwko wadzy). Oczywicie w mowie poruszone zostay i inne sprawy, ale byy one tylko wstpem do konkretnego celu. Wyjanienie filozofii boskiego prawa, sens proroczej misji, nastpstwo Alego, a z drugiej strony denie do pokazania prawdziwego oblicza pierwszego kalifa oraz dowody na to, e rozkaz kalifa nie posiada adnej zasadnoci wszystko to stanowi dowd na polityczn walk. Oprcz tego, Fatima zwraca si do ludzi z wezwaniem, aby nie powracali do okresu ignorancji (odsunicie si ludzi od Alego jest wanie ignorancj). Czy protestowi Fatimy mogy przywiecad materialne cele? Oczywicie nie! Jej walce przywieca jeden cel zachowanie czystego Islamu Muhammada (s.a.s). 2. Jej wiatod Fatima moga przyprowadzid jeszcze wicej wiadkw, a jednak nie zrobia tego. To rwnie stanowi dowd na to, e Fadak by tylko rodkiem politycznej walki, a nie samym celem. Bez wtpienia byli ludzie gotowi powiadczyd, e Fadak naley do jej wiatoci. Ci sami ludzie, ktrzy konfliktowali z Umarem, dajc zwrotu Fadaku Imamowi Alemu. 3. W okresie swych rzdw, Imam Ali nie podj adnych dziaao w kierunku przywrcenia Fadaku i to te jest dowodem, e nie sam Fadak by celem, a tylko stanowi rodek politycznej walki przeciwko wadzy. 4. Historia Imamw rwnie jest tego dowodem. Za kadym razem, gdy Fadak zwracano rodzinie Proroka, to nie przechodzi w rce Imamw. 5. Jego wiatod Musa ibn Dafar (Imam Kazim) odwiedzi kalifa Mahdi z dynastii Abbasydw i powiedzia:, Dlaczego nie zwracaj nam naszych praw, ktre przejli i uzurpowali? Mahdi zapyta: Co wam zabrano? Fadak odpowiedzia Imam i dokadnie opowiedzia jego histori. Mahdi uwanie wysucha Imama i powiedzia: Zaznaczcie na mapie jego granice,
91

Man la jahdaruhu al-fakih, tom 4, str. 380, hadis nr 5807.

abym mg go zwrcid. Imam zaznaczy cae terytorium islamskiego kalifatu. Kalif ze zdziwieniem zapyta: Jak to wszystko naley do was? Imam odpowiedzia: Tak, to wszystko naley do nas. Ziemie s zbyt rozlege, musz pomyled odpowiedzia zdezorientowany kalif.92 Wskazane ziemie, w rzeczywistoci nie byy ziemiami Fadaku, byy jednak hasem walki za przywrcenie wadzy rodzinie Wysannika Allaha. Fatima wybraa drog walki, a jej rodkiem sta si wanie Fadak. Nawet, jeli oddano by jej Fadak, tym samym Abu Bakr zaoyby podwaliny opozycji swojej wadzy i doskonale zdawa sobie z tego spraw. Z drugiej strony, odmowa pokazywaa prawdziwe oblicze przejtej przez Abu Bakra wadzy.93 W tej walce, jej wiatod Fatima dokonaa kilku czynnod majcych polityczny charakter. Omwimy je poniej.

Podstawowe dziaania w walce, publiczne kazanie

Jednym z dziaao Fatimy byo publiczne wygoszenie kazania. Abu Bakr z pocztku uznaje prawa Fatimy do ziem, jednak po upywie czasu, w jednej ze swych przemw grozi muzumanom. Powiedzia: Dlaczego wysuchujecie rnych dyskusji? On stara si zasiad niezgod. Zwracacie si o pomoc do sabych kobiet? Nastpnie Abu Bakr odwrci si do ansarw i powiedzia: O ansarzy! Syszaem od was niewaciwe sowa. Zaprawd, kiedy Prorok do was przyszed, bylicie pierwszymi, ktrzy oddali mu swj dom i okazali pomoc.94 Z tych sw wynika, e Abu Bakr bardzo ba si o swoj wadz. Dlatego w pierwszej kolejnoci wini Alego i Fatim, a nastpnie grozi ansarom. Ibn Abul Hadid, sunnicki uczony, zdziwiony sowami Abu Bakra pisze: Pewnego razu zapytaem swojego nauczyciela (Abu Jahj Basri), kogo mia na myli Abu Bakr, kiedy mwi: On stara si zasiad niezgod. Zwracacie si o pomoc do sabych kobiet? - Przecie to jasne jak sooce. - Nie pytabym was, gdyby dla mnie byo to jasne. Nauczyciel zamia si i powiedzia: To zarzut przeciwko Alemu. - Czyby wszystkie te mowy byy przeciwko Alemu? - Tak, to wpyw wadzy.
92 93

Kafi, tom 1, str. 622, Tahzib, tom 4, str. 129; Bihar, tom 48, str. 156. Ibn Hadid pisze: Zapytaem Alego al-Farika, nauczyciela z Bagdadu, czy Fatima miaa racj dajc zwrotu Fdaku. Ten umiechn si i powiedzia: Bez wtpienia miaa racj. Zapytaem wic znw: Dlaczego wic Abu Bakr nie odda jej tej ziemi? Odpowiedzia: Jeli dzi oddaby Fadak, jutro zadaaby przywrcenia wadzy Alemu. W komenatrzy ibn Abu Hadid pisze: Mowy te odpowiadaj prawdzie. Szarh Nahd ul Balaga, tom 16, str.284. 94 Szarh Nahd ul Balaga, Ibn Abu Hadid, tom 16, str. 214.

Zapytaem znw: A o czym mwili ansarzy? - Mwili o Alim, a Abu Bakr wystraszy si, e mog przejd na jego stron.

Ostrzeenie dla kobiet

Kolejnym wanym dziaaniem Fatimy, byo przebudzenie muzumaoskich kobiet. Zaprawd, kobiety stanowi olbrzymi si w przekazie dowodw. Kada z nich moga, bowiem przekazad kad informacj braciom, mowi, dzieciom, rodzinie. Oprcz tego mog wykorzystywad swoj si wpywu, psychologicznie przygotowad grunt na rozprzestrzenienie idei imamatu rodziny Wysannika Allaha. Kiedy grupa kobiet przychodzia odwiedzid jej wiatod i jak to przyjto, pytay o jej zdrowie, ona przekazywaa im bardzo wan i cenn informacj. Kobiety te przekazyway pniej sowa Fatimy innym ludziom i w ten sposb bya przekazywana z pokolenia na pokolenie. Opowiaday jak przyszy do Fatimy w ostatnim dniu jej ycia, kiedy jedyna pamitka po Wysanniku Allaha jej wiatod nie moga w sobie znaled si, aby usid. Skarya si na ucisk tyranw. Cierpiaa i obawiaa si, gdy ludzie pozostawili religi i oddawali si uciechom doczesnego wiata.

Wskazwki jej wiatoci

Przysigam na Boga, przywitaam kolejny dzieo odczuwajc wrogod do waszego wiata. Moim sercu kryje si nieprzyjao do waszych mczyzn. Odsunam si od nich po tym, jak dowiadczyam ich sabej wiary i oddania (rodzinie Wysannika Allaha). Zaprawd, jak obrzydliwe s zamane miecze i czyny pene apatii po powadze i pragnienia w religii. Jak wstrtnie jest bid mocno w kamieo i amad kopie. Jak wielki bl sprawia patrzenie na faszywe przekonania i odejcie od prawdy. (Ten fragment wygoszonej przez Fatim mowy wskazuje na tych towarzyszy Wysannika Allaha, ktrzy za ycia Proroka byli twardo przekonani w swojej wierze, a po jego mierci, zostali pokonani przez wroga. Ich przegrana bya wynikiem ich wasnych saboci.) Jake le postpowali, e Allah rozgniewa si na nich i bd przebywad na zawsze w mkach. Z przymusu zarzuciam na nich uzdy wadzy i obarczyam ich odpowiedzialnoci za kalifat. Nieadekwatnod, zatracenie i oddalenie od boej aski oto efekt, jaki osignli tyrani. Biada wam! My naleymy do rodu Proroka, my jestemy fundamentem boego objawienia i przewodnictwa, my jestemy miejscem, do ktrego zosta zesany anio Dabrail, a komu przekazali wadz odebrawszy j od nas? Bdcie ostroni! To wielka szkoda i bd! Powiedzcie prawd, dlaczego walcz z Abu Hassanem i chc si na nim zemcid? Przysigam na Boga, oni boj si jego miecza i jego odwagi! Czy to nie jego pewnod w walce i gniew na wrogw wiary wzbudziy w nich chd zemsty? Przysigam na Allaha! (Gdyby wasi mczyni przejawili miaod w okazaniu pomocy prawdzie i nie pozwolili kalifowi na utrat jego gwnego wzorca Wysannik Allaha zleci, bowiem przyjcie przewodnictwa Alego). Za kadym razem, gdy ludzie odchodzili od prawdy, odmawiali przyjmowad jasnych wskazwek, Ali z mioci kierowa ich ku czystemu, orzewiajcemu rdu Prawdy.

Ali nigdy nie korzysta z bogactwa innych, by osignd wasn wygod, wolnod i niezalenod materialn. Korzysta ze rodkw tego wiata tylko w celu zaspokojenia niezbdnych potrzeb. Wanie tu przebiega granica pomidzy zwolennikami wiata doczesnego i ludmi bogobojnymi. Jake piknie mwi Koran: A jeliby mieszkaocy tych miast uwierzyli i byli bogobojni, to otwarlibymy dla nich z pewnoci bogosawieostwa nieba i ziemi. Lecz oni uwaali za kamstwo, wic pochwycilimy ich za to, co oni zarobili. Odnonie tego, e islamskie spoeczeostwo posiada wielkie znaczenie, jej wiatod Fatima mwi: Suchajcie! Bdziecie wiadkami dziwnych rzeczy. Jeli jestecie zaskoczeni, to wiedzcie, e ich sowa i czyny s naprawd zadziwiajce. Gdybym tylko wiedziaa, na czym opieraj swoje argumenty i co stanowi ich opor?! Przeciwko jakiemu rodowi walcz? Na jakich uzurpatorw i tyranw zamienili czyste rdo sprawiedliwoci? Zamienilicie godnych i bogobojnych ludzi na bezwartociowych. Ludzi znajcych religi zastpilicie ignorantami. Niech bdzie poniony ten nard, ktry uwaa, e ma w takiej sprawie racj. Wiedzcie, e taki nard naley do wystpnych, ale oni nie rozumiej. Biada tym, ktrzy nie rozumiej: Czy, wic ten, kto prowadzi drog prost ku prawdzie, nie zasuguje bardziej na to, by postpowad za nim, ni ten, ktry nie prowadzi drog prost, ale sam jest prowadzony? C, wic z wami? Jak sdzicie? O ludzie! Przysigam na Pana, wasza niezgoda w sprawie wadzy ju wzesza i bliski jest czas, gdy zobaczycie jej plony. Wypijcie, wic rezultat swych czynw, pen czasz krwi, nasczon jadem. Zwolennicy kamstwa przegraj. Przysze pokolenia zbior owoce tego, co przygotowali im poprzednicy. Cieszcie si, wic ozdob tego tymczasowego wiata, ale wiedzcie, e dopadn was wanie. Czeka was miecz tncy i rzdy tyranw, niepokoje i masowa eksterminacja. Uprzedzam was o rzdach autarchw, ktrzy niesprawiedliwie bd traktowad dziedzictwo ludzi, nie pozostawi wam adnego prawa. Biada wam i smutek, dokd was prowadz? Czy mamy was bagad bycie podali za prawd, kiedy wy sami j zaniedbujecie? Jej wiatod zakooczya przemow. Kobiety rozeszy si do domw odczuwajc al (za odejcie od przewodnictwa Ahl ul Bejt) i obawiajc si majcych nadejd wydarzeo. Przekazay sowa jej wiatoci swoim mom i bliskim. Mowy Fatimy odniosy skutek ludzie si ocknli. Jednak na jak dugo? Stad ich byo tylko na to, aby przyjd do Fatimy i poprosid j o wybaczenie. Mwili tumaczc si: O pani kobiet! Gdyby Ali zwrci si do nas zanim zoylimy przysig Abu Bakrowi, to z pewnoci nie poszlibymy zoyd przysigo na wiernod nikomu innemu oprcz niego. Ona odpowiedziaa: Zostawcie mnie! Wasze tumaczenia s nie do przyjcia. Po tym jak dopucilicie si takiego bdu, wasze wymwki s mieszne. Nie ma adnych wskazwek po tym jak porzucilicie przykazania religii. Nic wicej do nich nie powiedziaa. Towarzysze Wysannika Allaha (muhaderowie i ansarzy) zaczli si rozchodzid, odczuwajc wielki al za to, co si wydarzyo. W ten sposb, Fatimie udao si przygotowad kobiety do szerzenia idei i pogldw ucinionych ludzi domu Proroka (Ahl ul Bejt). Przyjcie do jej domu aujcych o przekazie wadzy Abu Bakrowi ansarw i muhaderw, byo najprawdopodobniej pierwszym efektem dziaania Fatimy.

Oficjalna nieobecno
Kolejnym dziaaniem jej wiatoci Fatimy bya oficjalne odsunicie si i ogoszenie swojego gniewu i obrazy na Abu Bakra i Umara. Jej wiatoci towarzyszyy sowa, ktre niejednokrotnie muzumanie syszeli od Proroka: Zadowolenie Fatimy jest zadowoleniem Wszechmogcego i Jego Wysannika. Jej gniew jest gniewem Allaha i Jego Wysannika. Kady, kto j obrazi obrazi Wysannika Allaha. Kiedy muzumanie syszeli, e Fatima jest niezadowolona z Abu Bakra, co wicej jest na niego zagniewana, od razu wspominali sowa Proroka. Tym samym, rozumieli niewaciwod istniejcego reimu. To chyba miao najwiksze znaczenie w zaoeniu przyszego fundamentu ideologicznego przeciwstawienia si kalifatowi ze strony zwolennikw Alego. W celu zmikczenia napitej sytuacji w spoeczeostwie, denia zaagodzid narastajcy w protest, Abu Bakr i Umar udaj si do domu Zahry. Miao to pokazad ludziom, e si na nich nie gniewa. Fatima ich jednak nie przyjmuje. Udao im si pniej spotkad Fatim, ona jednak odwrcia si od nich. Abu Bakr zacz rozmow: Ukochana crko Wysannika Allaha! Przysigam na Stworzyciela! Ahl ul Bejt Wysannika Allaha kocham bardziej ni swoj rodzin. Ciebie kocham bardziej ni swoj crk Aisz. Absolutnie uznaj wasz wysok pozycj. Co si tyczy spadku, to powiem, e sam syszaem od Proroka, e nie pozostawia on spadku. W meczecie Fatima powiedziaa, e jest to kamstwo przypisywane Prorokowi. Tutaj, jej wiatod wykorzystuje inny sposb odpowiadajc im tym samym, podnoszc wielkie i wane zagadnienie w historii Islamu. Zwracajc si do Abu Bakra powiedziaa: Przytocz wam pewien hadis. Jeli syszelicie go od Wysannika Allaha to uznacie jego wiarygodnod? Oni powiedzieli: Tak crko Wysannika Allaha!. Wtedy ona powiedziaa: Wzywam was imieniem Allaha, bdcie szczerzy! Czy nie syszelicie od Proroka, jak niejednokrotnie powtarza: Zadowolenie Fatimy jest moim zadowoleniem, a jej gniew moim gniewem. Kady, kto kocha Fatim kocha mnie, kto stara si j ucieszyd cieszy mnie. Kady, kto wzbudzi jej gniew rozgniewa mnie. Oni powiedzieli: Tak, syszelimy te sowa od niego. Wtedy ona powiedziaa: Wiedzcie! Bior na wiadkw Allaha i Jego anioy, e sprawilicie mi bl i obrazili, a tym samym wzbudzilicie mj gniew. Wiedzcie, e bd si na was skaryd swojemu ojcu, Wysannikowi Allaha. Wtedy Abu Bakr powiedzia: Uciekam si do Allaha od Jego gniewu i gniewu Fatimy. Jej wiatod Fatima powiedziaa: Przysigam na Allaha! Bd was przeklinad w kadej swojej modlitwie!.95 Spotkanie to nie mogo w aden sposb wpynd na Fatim. Przeciwnie wzmocnio tylko jej gniew i wrogod do Abu Bakra i Umara. W takim stanie ducha opucia ten wiat. W ostatniej woli poprosia, aby pochowad j noc, w tajemnicy przed ludmi tak, aby ci dwoje nie mogli nad ni przeczytad pogrzebowej modlitwy.96 Poprosia rwnie, aby miejsce jej pochwku zostao nieznanym, aby nie mogli przyjd na jej grb. W ten sposb chciaa donied do muzumanw swoje niezadowolenie z wadzy. Jak wiadomo, niezadowolenie i gniew Fatimy stanowi najlepszy sposb na oddzielenie prawdy i kamstwa po Wysanniku Allaha.

95 96

Al Imama wa Sijasa, tom 1, str. 14; Aalamu Nisa, tom 4, str. 124; Bihar, tom 29, str. 157. Sawaik al-Muhrika, str. 15; Sunan Kubra, tom 4, str. 29; Mustadrak ala Sahihajn, rozdzia Marifat as-Sahaba; Tarih Dameszk, tom 2, str. 270.

Nieuznawane dowody
Jak powiedzielimy wyej, jej wiatod Fatima wyrazia swoje niezadowolenie z wadzy. Przyznaje to wielu sunnickich uczonych. Wielu z nich wskazao na fakt, e niezadowolenie to trwao do jej mierci. Halabi pisze: Ona (Fatima) odczuwaa wrogod do Abu Bakra, trwajc do jej mierci.97 Bajhaki pisze: Obraza (Fatimy na pierwszego kalifa) i odosobnienie Fatimy trway, dopki nie opucia doczesnego wiata.98 Ibn Kasir pisze: Rozgniewaa si na Abu Bakra tak bardzo, e wybraa odosobnienie i w koocu opucia ten wiat. Gniew jej wiatoci Fatimy by olbrzymim dowodem na to, e ich wadza nie miaa waciwie uzasadnionej formy na podstawie sw Proroka: Allah gniewa si gniewem Fatimy. Co za tym idzie, gniew i wrogod w stosunku do wadzy bez wtpienia powoduje podobny gniew i wrogod ze strony Allaha. Sunniccy uczeni nie s w tej sprawie zgodni. Ibn Kasir pisze: Nie wiem, co byo przyczyn gniewu Fatimy, jednak staraem si udowodnid wanod i koniecznod posuszeostwa Abu Bakrowi.99 Dalej pisze: Jest jedn z kobiet. Wszystkim kobietom towarzysz w zasadzie takie cechy (gniew i wrogod), a ona przecie nie bya bezgrzeszn i chronion od grzechu. Tym samym Ibn Kasir chce powiedzied, e gniew i niezadowolenie Fatimy nie maj wikszego znaczenia. Porwnuje Fatim do kobiet, ktre szybko trac nerwy, wysnuwajc wniosek, e cecha ta towarzyszy wszystkim kobietom niby, e taka ju ich uroda i nigdzie si od tego nie ucieknie. A w zwizku z tym, gniew kobiety na wadc kalifa nie moe wskazywad na sabod tego przywdcy. Ibn Kasir prbuje ratowad opini kalifa. Inni sunniccy uczeni uwaali jednak, e pierwszy kalif wzbudzi gniew Fatimy, z kolei Allah gniewa si gniewem Fatimy. Dlatego Abu Bakr spowodowa gniew Allaha. Bg mwi w witym Koranie: Zaprawd, tych, ktrzy obraaj Boga i Jego Posaoca, przeklnie Bg w tym yciu i w yciu ostatecznym; On przygotowa dla nich kar poniajc!100 W innym miejscu Allah mwi: A tych, ktrzy obraaj Posaoca Boga, czeka kara bolesna!101 Ci sunniccy uczeni byli zgodni, co do tego, e niesuszne jest uwaad za nieistotny gniew Fatimy. To przecie crka Wysannika Allaha. Nie wolno twierdzid, e jest jak inne kobiety, poniewa jej gniewu i zadowoleniu z kogo towarzyszy kara lub nagroda. Z drugiej strony uczeni nie mogli nie uznad wiarygodnych hadisw i faktw historycznych wskazujcych, e Abu Bakr wzbudzi gniew i wrogod Fatimy w stosunku do siebie. Wanie, dlatego zmuszeni byli skomentowad te wydarzenia. Halabi pisze: Znaczenie odosobnienia i gniew Fatimy tumaczy si tym, e o nic Abu Bakra nie prosia i dlatego si z nim nie widziaa. Nikt nie przytacza hadisu o tym, e si z nim spotkaa i pozdrowia go.102

97 98

Sira Halabu, tom 3, str. 487. Sunan Kubra, tom 6, str. 301. 99 Al Bidajja wa nahaja, tom 5, str. 285. 100 Koran, 33:57 101 Koran, 9:61 102 Sira Halabu.

Naley jednak podkrelid, e wikszod badaczy i historykw opisuje konflikt pomidzy Abu Bakrem i Fatim. Wielu ludzi o nic nie prosio kalifw, nie wchodzili z nimi w konflikt, jednake nikt nie mwi, e naley to udowodnid. Poza tym, po co Abu Bakr stara si o zadowolenie jej wiatoci Fatimy? Czy do wydarzeo zwizanych z Fadakiem, Fatima prosia o cokolwiek Abu Bakra, lub potrzebowaa jego pomocy? Halabi pisze: Nigdzie nie wspomina si, e Fatima Zahra spotykaa si i pozdrawiaa Abu Bakra. Wystarczy nam, e Ibn Kutajba przytacza: Gdy przyszli prosid j o wybaczenie, odwrcia si od nich mwic: Bd si na was skaryd Wysannikowi Allaha i przeklinad was w kadej swojej modlitwie.103 Umar Riza Kahala pisze: Kiedy Fatima zachorowaa, Abu Bakr odwiedzi j i prosi j o wybaczenie. Ona mu wybaczya.104 Sam tego nie wiedzc, Kahala przyznaje fakt, e Fatima bya rozgniewana na Abu Bakra. Kahala przeoczy, e po kazaniu, Fatima wicej nie widziaa si z Abu Bakrem, poza tym jedynym razem, kiedy powiedziaa, e bdzie przeklinad Abu Bakra w kadej modlitwie. Jej wiatod Fatima stosowaa te inne metody walki przeciwko reimowi.

Atmosfera w czasw.
Zanim omwimy wyniki protestu jej wiatoci Fatimy, chcielibymy zatrzymad si na duchowopolitycznej atmosferze panujcej w masach tamtych czasw. Ibn Asir pisze: Umar siedzia ze swoimi ludmi, gdy zacza si rozmowa na temat wierszy i poetw. Kady przedstawia swojego ulubionego twrc. Podszedem do nich, a Umar widzc mnie powiedzia: Oto ten, ktry najlepiej odpowie na to pytanie. Nastpnie zwrci si do mnie: Powiedz nam, kto jest najlepszym poet? - Zuhejr Ibn Abu Salami. - Wyrecytuj nam jeden z jego wierszy. Wtedy powiedziaem: Wychwalajc rd Gatfana, on (Abu Salami) uoy nastpujce wiersze: Jeli przez zasugi w stosunku do sooca dad komu miejsce, na czele stan plemiona bani Gatfan! Jeli korzenie chcecie ich poznad, to sawy nie zliczycie! Oni wyrniaj si sprawiedliwym potomstwem, a ludzie zazdroszcz im dlatego, e Pan obdarowa ich sw hojnoci! Potem Umar powiedzia: Pikny wiersz, wiedz jednak, e nie pasuje do niego nikt jak tylko rd bani Haszim, gdy od nich wywodzi si Wysannik Allaha. Powiedziaem: Dokadnie Umar zapyta: Ibn Abbas, czy znasz przyczyn wrogoci kurajszytw i bani Haszim105 po Wysanniku Allaha?

103 104

Al Imamatu wa Sijjasat, tom 1, str. 14; Ilamu Nisa, tom 4, str. 114; Bihar al-Anwar, tom 29, str. 175. Ilamu Nisa, tom 4, str. 130. 105 Bani Haszim arabski rd, potomkowie, ktrego pochodz od proroka Ismaila, syna Ibrahima (Abrahama).

Nie chciaem o tym mwid, ale zmuszony byem powiedzied: Nie wiem, ale jeli wy wiecie, to z pewnoci mi powiecie. Umar powiedzia: Nie chcieli, ebycie czyli proroctwo i przewodnictwo w jednym rodzie, a tym samym osignli przewag nad innymi. Dlatego kurajszyci wybrali sobie wadc i udao im si. - O Umar! Jeli nie rozgniewasz si na mnie, to pozwl mi powiedzied. - Mw! - Twierdzisz, e kurajszyci wybrali sobie przywdc i udao im si. Jednake, gdyby si pogodzili z tym, co wczeniej wybra ju dla nich Allah (Dzieo Gadir), wtedy bez wtpienia skorzystaliby o wiele bardziej. Nikt by ich wtedy nie nienawidzi. Ludzie nie chcieli, aby proroctwo i wadza naleay do jednego rodu, wic Allah wskaza na tych, ktrym nie podobao si, do co On zsya, mwic, e przepady ich czyny. (Zwrdcie uwag, e sprzeciw boemu objawieniu sta si przyczyn tego, e utony wszystkie ich dobre uczynki). Umar powiedzia: Ej, Ibn Abbas! A dziw bierze, e dochodz do mnie takie nowiny na twj temat. Nie chciabym w to wierzyd. Uwaaj eby nie spada twoja pozycja w naszych oczach, albo w ogle, aby nie znikna ta, ktra jest dzisiaj. - Jakie to wieci dochodz na mj temat? Jeli wszystko, co mwi to prawda, to dlaczego miabym stracid w waszych oczach? - Doszy mnie wieci, e rozpowiadasz, jakoby przejlimy od was (bani Haszim) wadz gwatem (Zwrdcie uwag, e kalif nie mg zaprzeczyd sowom Ibn Abbasa, gdy rozmowa toczya si w obecnoci ludzi). Dalej Ibn Abbas mwi: Co si tyczy przejcia wadzy, to wszyscy o tym wiedz, a ludzka zawid Umar przerwa mu mwic: O bani Haszim! Jak bardzo przepenione s serca wasze zawici i nienawici! - O przywdco! Czy serca, ktre oczyci Allah mog byd przepenione zawici, czy serce Wysannika Allaha nie pochodzi z bani Haszim? - Wstao Ibn Abbas! - Ju sobie id. (Umar poczu, e popeni gdzie bd. Nie trzeba byo zaczynad rozmowy z Ibn Abbasem). - Usid! Przysigam na Allaha, e wypeni swj dug wobec ciebie. Gotowy jestem zrobid to, co sprawi wam przyjemnod. - O przywdco! Obowizuje mnie prawo wobec was i muzumanw! Kady, kto speni swoje obowizki wobec mnie, zrobi to tylko z korzyci dla siebie, a kady, kto popiera wasze prawo szkodzi sobie. Potem wsta i wyszed.106

106

Kamil ibn Asir, tom 2, str. 217; Tarih Tabari, tom 4, str. 223.

To wydarzenie ma due i wane znaczenie. Rozpatrzymy to z dwch stron. Pierwsza wydarzenia po Wysanniku Allaha. Druga to, e gwn postaci w tej biesiadzie by drugi kalif, jedna z potniejszych postaci w czasw. Przystpimy teraz do uwanego rozpatrzenia danego spotkania. 1. Pytanie Umara, czy Ibn Abbas zna przyczyn wrogoci kurajszytw do bani Haszim i nie dopuszczenia proroczego rodu do wadzy, wskazuj na to, e drugi kalif doskonale zdawa sobie spraw, e prawo do politycznej wadzy w islamskiej ummie naley do rodu Proroka. Uwaa jednak, e uzurpacja jest w peni prawna. Kalif i Ibn Abbas pornili si, co do argumentw, na jakiej podstawie polityczna wadza ma naleed do rodu Proroka. Drugi kalif mwi: wiedz jednak, e nikt tak dokadnie nie pasuje do tego wiersza jak rd bani Haszim, gdy z nich pochodzi Wysannik Allaha. Innymi sowy godnod Ahl ul Bejt, drugi kalif odnajduje w bliskoci z Prorokiem. Ze sw Ibn Abbasa wynika jednak, e godnod i przewaga proroczego rodu wynika nie z pokrewieostwa, a jest wyborem Wszechmogcego. wiadcz o tym sowa: Jednake, gdyby (ludzie), pogodzili si z tym, e Allah wybra dla nich wczeniej (Dzieo Gadir), wtedy bez wtpienia skorzystaliby po wielokrod. W kwestii jednoci proroctwa i politycznego przywdztwa w jego rodzie po mierci Wysannika, Ibn Abbas powouje si na ajat Koranu, gdzie mwi si, e przepadn dobre uczynki tych, ktrzy sprzeciwili si woli i przykazaniom Allaha. Kalif nie sprzeciwia si wszelako Ibn Abbasowi w tej kwestii, ale grozi, e rzucanie podobnych sw godzi w jego autorytet, jako kalifa. 2. Drugim wanym momentem jest to, e wiara ludzi w wysok pozycj proroczego rodu moga byd poddawana dyskusji tylko w okrelonych krgach. Kalif mwi na ten temat: Doszy mnie wieci, e rozpowiadasz, jakoby przejlimy od was (bani Haszim) wadz gwatem. Ludzie mimo wszystko rozprawiali na ten temat, co widad po sowach Ibn Abbasa: Co si tyczy przejcia wadzy, to wszyscy o tym wiedz. W zasadzie wygosid podobne zdanie w obecnoci kalifa i sporego zgromadzenia ludzi nie naley atwych zadao. Kalif nie zostawiby tego bez wymierzenia kary. Wszyscy jednak przywykli do rozmw o tym, wic Ibn Abbas nie wystraszy si przedstawienia swojego punktu widzenia. Znajdujemy na to dowd w historii. Jak wiadomo ansarzy mwili: Nie zoymy przysigi nikomu oprcz Alego. Niektrzy z muhaderw, na znak protestu wyboru Abu Bakra, zebrali si w domu Alego.107 Oprcz tego, wszyscy przedstawiciele bani Haszim wystpowali przeciwko kalifatowi Abu Bakra.108 3. Kolejny moment w tym dialogu, zasugujcy na uwag, to niezadowolenie kalifa z osb starajcych si poczyd wadz z proroczym rodem. Wedug niego byo to denie (pewnych osb z bani Haszim) do osignicia przewagi nad innymi.109 Jednej z podstawowych przyczyn sprzeciwu rodowi Proroka naley doszukiwad si w duchowopsychologicznych nastrojach ludzi tamtych czasw. Kade dziaanie spoeczeostwa jest bezporednio zwizane z duchow kultur ludzi. Moemy wymienid dwie wane rzeczy:

107 108

Kamil ibn Asir, tom 2, str. 10; Szarh Nahd ul Balaga ibn Abu Hadid, tom 2, str. 22. Kamil ibn Asir, tom 2, str. 10; Sunan Kabur, tom 6, str. 300; Szarh Nahd ul Balaga ibn Abu Hadid, tom 2, str. 21. 109 Tarih Tabari, tom 2, str. 222. (Podobne sowa Umar wygosi i na inny temat).

1) Duma i ludzka prnod (dumni byli nawet ze swoich zmarych). Arabowie przed nastpieniem Islamu dzielili midzy rodami i plemionami okrelone obowizki. Jedn z przyczyn bya chd ograniczenia rnid i stard z byle powodu. Taki podzia obowizkw sprawia, e kade z plemion dumne byo z wykonanej przez siebie pracy. W omawianym dialogu padaj sowa kalifa: Nie chcieli, ebycie czyli proroctwo i przewodnictwo w jednym rodzie, a tym samym osignli przewag nad innymi. Dlatego kurajszyci wybrali sobie wadc i udao im si. Pojawia si pytanie: czy podejcie w oparciu o to, co byo przed nadejciem Islamu moe byd sposobem podejmowania decyzji w tak wanej kwestii jak polityczna wadza w islamskim spoeczeostwie? 2) Drug cech w czasw bya zazdrod kurajszytw w stosunku do bani Haszim z powodu proroctwa i imamatu, jakie Allah ustanowi w tym rodzie. Wiadomo, e kurajszyci przez dugi okres nie przyjmowali Islamu. Dopiero, kiedy religia ta staa si potna i silna, zmuszeni byli zwrcid si w jej stron. Na podstawie koranicznych ajatw i wypowiedzi Wysannika Allaha, Imamat rwnie powinien pozostad w rodzie Proroka. Kurajszyci oczywicie nie mogli znied, e po mierci Proroka nie do nich naleed bdzie wadza. Zawid staa si jeszcze jednym faktorem w wystpieniu kurajszytw przeciwko bani Haszim. Ibn Abu Hadid w Szarh Nahd ul Balaga, pisze, e zawid kurajszytw do Alego bya powszechnie znana.110 Jego wiatod, przywdca wiernych Ali, mwi: Przysigam na Allaha! Zemsta kurajszytw spowodowana jest tym, e Allah wywyszy nas nad innymi.111 Pozwlcie, e wrcimy teraz do mw drugiego kalifa. Jak wiadomo, ludzie byli wiadomi zasug i szlachetnych cech jego wiatoci Alego. Syszeli sowa Wysannika Allaha, jakie powiedzia w Gadir Humie. I mimo to, kalif mwi: Nie chcieli, ebycie czyli proroctwo i przewodnictwo w jednym rodzie, a tym samym osignli przewag nad innymi. Dlatego kurajszyci wybrali sobie wadc i udao im si. Jego wiatod mwi: Kurajszyci poczyli si w walce przeciwko mnie, podobnie jak kiedy zrobili to przeciwko Wysannika Allaha.112 Dochodzi do tego, e Ali mwi: Widziaem, e oprcz rodziny nie ma przy mnie nikogo, kto gotw by mi pomc. Ustrzegem ich przed mierci. Zamknem oczy mimo blu od pyu, wypiem wod mimo blu od koci, ktra stana w gardle. Cierpiaem mimo goryczy wydarzeo majcych miejsce po Wysanniku Allaha. Goryczy gorszej od smaku Hanzal113.114 Znajdujc si w tak trudnej sytuacji, Ali nie znajduje innego wyjcia jak wykazad si cierpliwoci. Powicajc niektre zasady Islamu dla innych wanych pozycji, Imam mwi: Wiedziaem, e cierpliwod stoi ponad wszelk gorycz i lepsza jest od niezgody, ktra mogaby wstrzsnd religi. Ludzie, bowiem dopiero, co przyjli Islam i ich religia jest jeszcze bardzo saba - wol cierpied ni patrzed jak zawahaj si z powodu najmniejszej niezgody i wywiedzie ich ona z religii.115

110 111

Szarch Nahd ul Balaga, tom 1, str. 140-158. Nahd ul Balaga, kazanie 33. 112 Nahd ul Balaga, kazanie 37. 113 Hanzal bardzo gorzka trawa. 114 Nahd ul Balaga kazanie 26. 115 Szarh Nahd ul Balaga, Ibn Abu Hadid, tom 1, str. 308.

W drugim miejscu Imam Ali mwi: Odmwiem zoenia przysigi (Abu Bakrowi), ale kiedy zobaczyem, e wielu ludzi porzuca religi i wzywaj innych do zniszczenia dziedzictwa Muhammada (s.a.s), wystraszyem si, e jeli nie oka pomocy Islamowi, to na religii bdzie wielka rysa niszczca jej podstawy a to jest dla mnie najwiksz tragedi i blem.116 Rwnie: Gdybym si nie ba niezgody i tego, e ignorancja omota masy, bez wtpienia wybrabym drog inn ni cierpienie.117 Te wypowiedzi Imama Alego (a.s) wskazuj na to, e lepszym byo cierpienie anieli powstanie przeciwko wadzy niosce szkod dla Islamu. Lepszym dihadem bya cierpliwod, cierpienie ucinionego, ktre Ali wybra, aby zachowad Islam. Jeli zacznie co mwid, jego wrogowie mog obnayd miecze i przelad krew. Imam Ali wybiera, wic milczenie i zajmuje si zebraniem Quranu Kto w takich warunkach gotw by przyjd z pomoc Alemu? Kt by gotw, aby zachowad i przekazad prawd kolejnym pokoleniom? Kto gotw by powicid si dla zachowania prawdy i wiedzy dla nastpnych pokoleo? Jedynym pomocnikiem Alego okazaa si tylko wita Zahra, pamitka po Wysanniku Allaha.

Wpyw przeciwdziaania Zahry

W tym strasznym momencie tylko Fatima Zahra moga wystpid z krytyk pod adresem rzdu. Wszyscy inni, bojc si o swoje ycie, wybrali milczenie i konformistyczn zgod. To ona rozpocza ruch, ktry w efekcie przybra charakter absolutnej niezgody z reimem tyranw. Jej krzyk podobny by poncej wiecy, prowadzcej do prawdy w ciemn noc. Ruch ten nie zanik rwnie po jej mierci. Umar, w czasie swoich rzdw, obawiajc si fali protestw, zmuszony by oddad jak czd ziem Fadaka dla rodu Proroka. Uniwersalna osobowod Fatimy nie pozwolia wzid od Alego i jego zwolennikw przysigi na wiernod pierwszemu kalifowi, dopki crka Proroka ya.118 Ruch jej wiatoci (a.s) sprzyja temu, e Ali, pod pretekstem walki za prawo wasnoci nad Fadakiem, donis do ludzi niektre z islamskich zasad, dziki czemu udowodni swoje prawo na wadz. Fatimie udao si skrcid rce ciemicw i zmusid do ugryzienia si w jzyk. Kalif, ktry kani kadego, kto nie zapaci podatku, nazywa Halida ibn Walida mieczem Allaha, gdy ten morduje muzumanw wiadczcych o jednoci Boga i wierze w Jego Wysannika. Zabjstwo Malika ibn Nuwajra, przywdcy duego plemienia, a take gwat na jego onie (gdzie w obu przypadkach sprawc by Halid ibn Walid), pozostaj niezauwaone przez sprawiedliwego kalifa. Przeciwnie, Abu Bakr chwali Halida, co budzi niezadowolenie wielu towarzyszy Wysannika Allaha. Wobec politycznych dziaao Fatimy, kalif zmuszony jest milczed bojc si narodowego niezadowolenia. Raz, prbujc uspokoid niepokoje w spoeczeostwie, kalif idzie do domu Fatimy wybagad jej zadowolenie. Spotka si z jeszcze wiksz niechci Fatimy. Opuszczajc jej dom, Abu Bakr paczc, zwrci si do ludzi mwic: Odejdcie, wecie sobie swoj przysig, zostawcie mnie w spokoju.119 Waniejszym politycznym posuniciem Fatimy, byo to, e rozpocza swj protest, jako ruch w imi religii i imamatu (duchowo-politycznej wadzy) inspirujc ludzi do bycia zwolennikami prawdy i
116 117

Nahd ul Balaga, ksiga 62. Szarh Nahd ul Balaga ibn Abu Hadid, tom 1, str. 307. 118 Ali, rd bani Haszim, a take Zubejr nie skadali przysigi Abu Bakrowi przez szed miesicy, do czasu kiedy Fatima zmara. (Tarih Kamil Ibn Asir, tom 2, str. 14); Ali nie skada przysigi Abu Bakrowi przez szed miesicy, dopki Fatima nie opucia tego wiata. Nikt z plemienia bani Haszim rwnie nie przysiga Abu Bakrowi. (Sunan Kubra maa adDawahir an-Nuka, tom 6, str. 300; Sira Halabu, tom 3, str. 485. Naley te podkrelid, i wielu uczonych uwaa, e Ali nigdy nie skada przysigi Abu Bakrowi. 119 Al imamatu wa sijjasa, tom 1, str. 124; Fatima wa fatimijun, str. 43.

ucinionych. W rzeczywistoci najwikszy ucisk skierowany by przeciwko proroczemu rodu, ktremu naley si prawo do imamatu.

Ali i Fadak
Zwizek przywdcy wiernych z Fadakiem posiada dwa gwne obszary. 1. Okres wystpienia Fatimy Zahry przeciwko wadzy. 2. Okres rzdw Alego (a.s). Pierwszy okres120 mona umownie okrelid, jako okres po kazaniu Zahry w meczecie Proroka Muhammada (s.a.s) i odrzucenia jej dowodw i dziaao przez panujcy reim. Ali udaje si wtedy do meczetu i zwracajc si do Abu Bakra mwi: Abu Bakr, dlaczego odebrae spadek Wysannika Allaha przeznaczony dla Zahry? Przecie wiesz doskonale, e te ziemie naleay do niej jeszcze za ycia Proroka! Abu Bakr odpowiedzia: Fadak jest dobrem narodowym i Fatima musi przyprowadzid wiadkw, abym mg zwrcid jej ziemie. W przeciwnym razie nie ma ona adnych praw do tych ziem! Ali odpowiedzia: Czy przeciwko nam bdziesz sdzid wbrew Ksidze Allaha? -Nie! Bd sdzi zgodnie z ksig Allaha! - Jeli bd twierdzid, e rzecz naleca do kogo innego naley do mnie, jakich dowodw zadasz? - Oczywicie wiadkw! - Powiedz mi, wic jak to si stao, e dacie od Fatimy wiadkw na jej prawo do tych ziem, gdy jeszcze za ycia Proroka wszyscy wiedzieli, e Fadak naley tylko do niej. Abu Bakr nie wiedzia, co odpowiedzied.121 Wtedy do rozmowy wtrci si Umar. Powiedzia: O Ali! Nie sprzeczaj si z nami, nie ma sensu nam co udowadniad! I tak nie jestemy w stanie odrzucid twoich dowodw. Mwimy tylko aby przyprowadzi wiadkw na to, e macie racj. W przeciwnym razie, Fadak pozostanie czci narodowego majtku. Ty i Fatima nie bdziecie mied prawa do tych ziem. Tutaj Ali (a.s) ukaza na prawd, zaprzeczanie, ktrej jest niesprawiedliwoci. Drugi kalif jasno mwi: I tak nie jestemy w stanie odrzucid twoich dowodw. Mwimy tylko aby przyprowadzi wiadkw na to, e macie racj. daj wiadkw nawet, gdy przeczy to Ksidze Allaha. Po tym jego wiatod Ali przytacza drugi dowd, po ktrym jego wrogowie staj si bezsilni. To przeczysta istota i ochrona przed grzechem jej wiatoci Fatimy Zahry (a.s). Ali mwi: Czytasz Koran, Abu Bakr? - Tak.
120

Naley podkrelid fakt, e w sunickich ksikach nie znalelimy nic na temat walki Alego o prawo do Fadaku. Dlatego te w danym rozdziale bdziemy si opierad tylko na rdach szyickich. 121 W islamskim prawodawstwie strona posiadajca okrelony majtek lub rodki nie potrzebuje wiadkw. wiadkw przyprowadza strona roszczca sobie prawa do tego majtku.

Ajat:

Zaprawd, Allah chce tylko oddalid nieczystod od was ludzie domu i oczycid was penym oczyszczeniem122, zosta zesany o nas, czy o kim innym? - O was oczywicie. - Abu Bakr, jak podejmiesz decyzj, jeli ktokolwiek owiadczy, e Fatima crka Proroka dopucia si grzechu? - Ukarz j tak jak kadego innego. - Jeli zrobisz co podobnego, wtedy przed Allahem bdziesz jednym z niewiernych. - A to dlaczego? - Jeli odwaysz si ukarad Fatim, to odrzucisz wiadectwo Allaha na jej temat. Zalecenia Allaha i Jego Wysannika w kwestii Fadaku zostay przez ciebie odrzucone! A przecie Prorok podarowa Fatimie Fadak jeszcze za swego ycia. Mwisz, e Fadak jest wasnoci muzumanw, jednak pamitaj, e Wysannik Allaha powiedzia: Strona roszczca prawa, powinna przedstawid wiadkw na to, e przeciwna strona na majtek praw nie ma. Odrzucie sowa i rozkaz Wysannika Allaha! Wtedy, wrd zebranych podnis si szum. Wielu oburzao si na decyzj Abu Bakra, mwic: Na Allaha, Ali mwi prawd!123 Po tym Ali opuci meczet.124 Podstawowym jego celem byo doniesienie prawdy, aby ludzie wybudzili si ze snu, w jaki zapadli po mierci Wysannika Allaha. Tym krtkim dialogiem, Ali wskaza ludziom prawd, wyjawi zamysy kalifa, pozostawiajc przyszym pokoleniom historyczny fakt. Kolejnym, wanym dziaaniem Alego by list do Abu Bakra. W licie tym, jego wiatod pisze: Fala fitny moe zostad skruszona tylko dziki arce zbawienia, jak jest Ahl ul Bejt, a w grupie kamcw zniweczono wyjtkowe ich szlachectwo. Prosilicie o wiato ze wiata Wysannika Allaha, po czym zaczlicie dzielid spadek sprawiedliwych. Przywaszczajc sobie prezent, jaki otrzymaa Fatima od Wysannika Allaha, wzilicie na siebie ogromn ilod grzechw. Widz jak taplacie si w oceanie zbdzenia. Podobni jestecie do wielbda, ktrego najli do mcki zawizujc mu oczy, a on chodzc w kko myli, e wyruszy w dug drog. Przysigam na Stwrc! Gdyby byo dozwolone to, o czym nie macie wiedzy, z ca pewnoci oddzielibym wasze gowy od tuowi. Odkd mnie znacie, zawsze byem zwycizc waszych armii, waszej liczebnoci. Byem tym, ktry zagusza wasze gosy; tym, ktry swoim mieczem zmusi dred pogan, gdy wy siedzielicie w swoich domach. Jestem tym samym Alim. Przysigam na Allaha! Nie chcielicie, aby w naszym rodzie, oprcz proroctwa byo i przywdztwo nad spoeczeostwem, bo bylicie obraeni za Badr i Uhud.125 Wiedzcie! Jeli powiem wam o mkach, jakie was czekaj, to stracicie mow ze strachu! Kiedy przemawiam, wy szepczecie:

122 123

Koran 33:33 Protestujcy i wiadczcy o racji Alego byli towarzyszami Wysannika Allaha. 124 Ihtidad, tom 1, str. 92; Bihar al Anwar, tom 29, str. 128. 125 W obu bitwach Imam Ali zabi najwicej znanych i wpywowych pogan. Wg najbardziej autorytatywnych badaczy, ponad 100 bawochwalcw pado w tych walkach z rk Alego. Krewni tych ludzi nie mogli wybaczyd, e ten kto zabi ich przodkw, bdzie teraz nimi dowodzid i kierowad.

Alego przepenia zawid, (e wadza nie dostaa si jemu), a kiedy milcz, mwicie do siebie: Ali boi si mierci i nic nie mwi, (tj. nie broni swojego prawa do wadzy). Wasze sowa dalekie s od tego, co w rzeczywistoci posiadam. Jak moecie mwid o mnie co podobnego?! A przecie mierd na drodze Allaha sodsza jest dla mnie od miodu! Dziaania Alego miay wielkie znaczenie. Po odczytaniu tego listu najbardziej wystraszony by Abu Bakr i nosi si z zamiarem oddania Alemu wadzy.126 Po tym jak wrd ludzi rozeszy si suchy o licie, zaczy si niepokoje, a wielu zaczo wystpowad przeciwko Abu Bakrowi. Gdy Imam Ali zosta kalifem, nie podj dziaao, aby przywrcid ziemie Fadaku. Zapytano Imama Sadyka (a.s), dlaczego Imam Ali tego nie zrobi. Ten odpowiedzia: Stao si tak, dlatego, e Ali by szczerze podajcym za Wysannikiem Allaha... Po przejciu przez muzumanw Mekki, na pytanie, dlaczego nie da zwrotu domu, ktry zosta sprzedany przez Akila podczas jego nieobecnoci, Wysannik Allaha odpowiedzia: A czy Akil zachowa nasze prawa na ten dom? My jestemy rodem, ktry nie da zwrotu tego, co gwatem u nas odebrano. Wanie dlatego Ali dochodzc do wadzy nie domaga si swoich praw do Fadaku. 127 Podobne pytanie zadano Imamowi Ryzie (a.s), na co powiedzia: Tylko Allah zwraca nam nasze prawa, ktre odebrane zostay si. My jestemy przywdcami muzumanw, my sdzimy wrd ludzi na podstawie boych decyzji. Przywracamy prawa ucinionych, naszych jednak praw, odebranych niesprawiedliwie my nie bierzemy.128 Muhammad ibn Ishak mwi: Zapytaem Imama Bakira (a.s): Gdy Imam Ali doszed do wadzy, w jaki sposb zarzdzi humsem, czd ktrego powinna naleed do proroczego rodu? Imam powiedzia: Postpi podobnie jak Abu Bakr i Omar, czyli pozostawi hums we wsplnym skarbcu. Zapytaem: Dlaczego tak postpi? Czy wy, rd Proroka nie twierdzicie, e czd hums naley do proroczego rodu! Imam powiedzia: Przysigam na Allaha, proroczy rd robi i mwi tylko to, co robi i mwi Wysannik Allaha. Znw zapytaem: Co przeszkodzio Alemu? Powiedzia: Ali nie chcia eby ludzie mwili (o tym, e pozwala zarabiad proroczemu rodowi), postpi inaczej ni Abu Bakr i Omar.129 Innym razem jego wiatod Ali (a.s) mwi: Wadcy przede mn wprowadzili zmiany w postanowieniach religii. Wprowadzili rzeczy, ktrych nie byo za czasw Wysannika Allaha, a tym samym naruszyli przykazania i zmienili sunn. Jeli rozka swoim ludziom wyrzec si tego, co przeczy sunnie Wysannika Allaha, ustanowi to, co byo za czasw samego Proroka, moja armia pozostawi mnie samego i tylko niewielka czd moich zwolennikw znajcych moj sytuacj, moje rzdy uznane przez Koran i sunn Wysannika Allaha pozostan przy mnie. Wiedzcie, e jeli zwrc makom Ibrahima, 130 tam gdzie by za czasw Wysannika Allaha i przywrc Fadka jego prawdziwym wacicielom, ludzie opuszcz mnie.131

126 127

Ihtidad, tom 1, str. 95; Bihar al-Anwar, tom 29, str. 142 Illal asz-Szarai, tom 1, str. 155 128 Jw. 129 Szarh Nahd ul Balaga 130 Miejsce w pobliu Kaaby, w czasie had w miejscu tym czyta si po tawafa specjaln modlitw. 131 Rudah al-Kafi, str. 56.

Niezwyke zwycistwo
Jak wynika z wyej podanych faktw, danie zwrcenia Fadaku nie kryo za sob chci osignicia materialnej wygody. Byo ono hasem do walki przeciwko niesprawiedliwoci i uciskowi. Chcielibymy si tu zatrzymad na pewnych momentach z szyickich rde. W niektrych rdach na temat przejcia przez muzumanw Fadaku mwi si: Anio Dabrail przynis Wysannika Allaha na ziemie Fadaku. Miejscowi syszc szum, pomyleli, e rozpoczyna si szturm na ich posiadoci i uciekli w gry porzucajc swj majtek. Dabrail pokaza Prorokowi ziemie i powiedzia: O Wysanniku Allaha! Fadak jest twoj wasnoci. Potem Wysannik Allaha wrci do domu witej Zahry i opowiedzia o tym, co si wydarzyo. Daruj te ziemie tobie o twoim potomkom, jako wiano, jakie powinienem by dad twojej matce.132 W hadisie tym mwi si o nadprzyrodzonej sile zwycistwa i przekazie tych ziem. Przyczyna takiego zwycistwa i przejcie tych ziem w rce Proroka i podarowanie jej Fatimie wiadcz o tym, e ziemie te powinny byy stad si politycznym hasem w walce za prawa proroczego rodu.

Fadak za rzdw Umara

Umar wysa swojego przedstawiciela, aby ten okreli cen ziem nalecych do ydw i wysa zysk do Szamu.133 Dochd z Fadaku Umar traci na oglne potrzeby. Chod i istniej przekazy wskazujce, e Umar odda Fadak Alemu i Abbasowi. Prawda jednake jest taka, e Umar oddal tylko nalece do Fadaku sady i krzewy, a sam Fadak pozostawa w dyspozycji Umara.

Historyczne wiadectwa
W narracji mwi si:

1. To, co naleao do Wysannika Allaha, Umar dawa proroczemu rodowi, jednake ziemie Fadaku i Hejbar pozostay do dyspozycji kalifa.134 2. Umar ibn Abd al-Aziz uwaany jest za pierwszego, ktry zwrci ziemie Fadaku potomkom ej wiatoci Fatimy (a.s).135 3. Jeli ziemie te zostayby oddane Fatimie za czasw Umara ibn Hattaba, powinno o tym wspomnied, chod jedno z najbardziej autorytatywnych historycznych rde. Jednake nic podobnego nie widzimy. W konsekwencji nie maj racji ci, ktrzy twierdz, e Fadak zosta zwrcony prawnym wacicielom za czasw Umara.
132 133

Ihtidad, tom 1, str. 95; Bihar al-Anawar, tom 29, str. 142. Mudam al-Bildan, rozdzia dotyczcy Fadaku; Tarih Tabari, tom 4, str. 112; Magazi Wakidi, tom 2, str. 707; Tarih Madina Munawwara, tom 1, str. 195; Szarh Nahd ul-Balaga ibn Abu Hadid, tom 16, str. 212; Sakifa wa Fadka, str. 97; Sira Halabu, rozdzia Gazwa Hejbar. 134 Tarih Madinatu al-Mnawwara, tom 1, str. 207; Damia al-Usul, tom 10, str. 386; Wafau al-wafa, tom 3, str. 995; Sunan Kubra, tom 6, str. 301. 135 Kaszszaf al-Guma, tom 2, str. 120.

4. Allame Muzaffar po dokadnym i uwanym badaniu zakwalifikowa podobne przekazy (o tym, e Umar zwrci ziemie Fadaku Fatimie) za niewiarygodne.136 Z ca pewnoci niektrych historykw wprowadzio w bd zwrcenie sadu w okolicach Fadaku przez to uznali, e Umar zwrci ziemie Fadaku. My uwaamy, e zwrcone zostay tylko okolice, ale nie same ziemie. Wskazuj na to przekazy tak szyickie jak i sunnickie.

Dlaczego zostay zwrcone sady pooone w pobliu Fadaku?

Jedn z gwnych przyczyn szybkiego zwrotu tych sadw polega na tym, e ustanowiona wadza nie bya dod mocna i znajdowaa si pod politycznym naciskiem towarzyszy Wysannika Allaha. Ibn Kasir pisze: W okresie rzdw Umara wielu cieszcych si autorytetem towarzyszy Wysannika Allaha dao zwrotu sadw Alemu i Abbasowi.137 Hamawi pisze: Kiedy Umar odnis rzd wielkich zwycistw i zdoby nowe, bogate i podne ziemie, jego zdanie zmienio si. Czd zdobyczy da Alemu i Abbasowi.138 Jeli uwanie przeledzimy te dwa przekazy dojdziemy do wniosku, e nacisk ze strony zasuonych towarzyszy Wysannika i poprawa materialnej sytuacji kalifatu wpyny na to, e Umar zmieni swoj decyzj i osabi polityczno-ekonomiczn presj na ludzi domu Proroka.

Fadak za rzdw Usmana

Karty historii mwi, e Usman podarowa Fadka kuzynowi Mrawanowi ibn Hakamowi. Ibn Hadar pisze: Kiedy ziemie Fadaku nie byy ju Usmanowi potrzebne, podarowa je Marwanowi.139 Arbili w swojej ksice pisze o wydarzeniach za rzdw Usmana, ktre nie dotyczyy bezporednio Fadaku. Jednak w celu rozjanienia sprawy wiele z tego, co napisa Arbili zasuguje na uwag. Pisze: Kiedy Usman stan na czele kalifatu, Aisza powiedziaa: Daj mi t czd ze skarbca, jak wypaca mi mj ojciec i Umar!140 Usman odpowiedzia: Nie widziaem nic podobnego w Ksidze Allaha! Twj ojciec i Umar dawali ci te pienidze na podstawie swoich wasnych zachcianek, a ode mnie niczego nie oczekuj! Aisza powiedziaa: Daj mi w takim razie t czd, jaka naley mi si w spadku po Proroku! Usman odpowiedzia: A czy ty sama nie wiadczya, e Prorocy nie pozostawiaj spadku? Czy z powodu tych wiadectw, Fatima crka Proroka nie pozostaa bez spadku? A teraz przychodzisz do mnie i dasz spucizny Wysannika Allaha? Nigdy nie dostaniesz tego, o co prosisz!

136 137

Dalail Sadyk, tom 3, str. 55, 148. Al Bidajja wa Nihajja, tom 4, str. 231. 138 Mudam al-Bildan rozdzia Fadak. 139 Wafa al Wafa, tom 3, str. 1000; Sunan Bajhaki, tom 5, str. 301; Akd al-Fardi, tom 4, str. 283; Al Gadir, tom 7, str. 195. 140 Allame Halili: Co roku, z narodowego skarbca, Aiszy i Hafsie (pierwsza crka Abu Bakra, druga Umara) wypacano dziesid tysicy dirhamw. Dalail as-Sydk, tom 3, str. 145.

Dalej Arbili pisze, e z powodu niezgody pomidzy Usmanem i Aisz, ta rozgniewana wezwaa swoich zwolennikw i powiedziaa: Zabijcie Usmana!.141 Ciekawy pozostaje fakt, e w wielu sunnickich ksikach wskazuje si na to, e Aisza zabraniaa nawet onom Proroka prosid o spadek. Podaje si sowa samej Aiszy: Gdy ony Wysannika Allaha chciay wysad Usmana do Abu Bakra, aby prosi w ich imieniu o spadek, ja powiedziaam: Czy Wysannik Allaha nie powiedzia: Prorocy nie pozostawiaj spadku. To, co po nich pozostaje jest datkiem, po czym zmieniy decyzj.142 Abu Bakr przytaczajc hadis: Prorocy nie pozostawiaj spadku bra Aisz i Umara na wiadkw wiarygodnoci jego sw. Jednake, gdy otrzymywane za czasw ojca i Umara rodki zostaj wstrzymane, sama udaje si do kalifa z daniem wydania jej spadku po Wysanniku Allaha. Drugi wiadek wiarygodnoci sw Abu Bakra Umar za swoich rzdw z wielkim trudem zwraca Alemu i Abbasowi czd ziemi w okolicach Fadaku Dziwne s przekazy Abu Bakra (hadis o spadku) i dziwni s ci, ktrzy potwierdzaj co podobnego!

Fadak za czasw Muawii

Muawia za swych rzdw podzieli Fadak pomidzy trzech swoich zwolennikw. Kiedy do wadzy doszed Marwan143 zabra Fadak, jako swoj wasnod.144 Nastpnie podarowa te ziemie swojemu synowi Abd al-Azizowi, a ten z kolei swojemu synowi Umarowi.145

Fadak za rzdw Umara ibn Abd Al Aziza

Umar ibn Abd al-Aziz obejmujc wadz, oficjalnie owiadczy: Wszystko, co zostao uzurpowane za poprzednich rzdw, zostanie zwrcone ich wacicielom.146 Na tej wanie podstawie Fadak zwrcono potomkom Alego i Fatimy.147

Protest bliskich Abd Al Aziza

Wielu z bliskich kalifa zaczo si oburzad z powodu jego nieoczekiwanych postpkw na to, e podobnym dziaaniem postawi pod duym znakiem zapytania sprawiedliwod dwch pierwszych kalifw. Innymi sowy, zwracajc Fadak, kalif uzna niewaciwod i uzurpatorsk istot kalifatu Abu Bakra i Umara.148 W odpowiedzi Umar ibn Abd al-Aziz powiedzia: Wiemy doskonale, e Fadak nalea do Fatimy, crki Wysannika Allaha. Odebrano jej te ziemie, a ona zwrcia si o ich zwrot. Fatima nie naleaa do tych, ktrzy kami. Oprcz tego przyprowadzia wiadkw potwierdzajcych
141 142

Kaszf al-Gumma, tom 2, str. 105. Szarh Nahd ul Balaga, ibn Abu Hadid, tom 16, str. 220 143 Szarh Nahd ul Balaga ibn Abu Hadid, tom 16, str. 216; Al. Gadir, Allame Amini, tom 7, str. 195. 144 Niektrzy badacze uwaaj, e Muawia podarowa Fadak Marwanowi i Abd al. Malikowi (Mudam al-Bildan, rozdzia Fadak). 145 Ibn Wazich pisze, e Muawia specjalnie podarowa Fadak Marwanowi, aby wzbudzid niezadowolenie Bani Haszim i sprowokowad ich tak, aby umoliwid sobie nowe dziaania przeciwko proroczemu rodowi. (Tarih Jakubi, tom 2, str. 223). 146 Tarih, Tabari, tom 6, str. 427. 147 Kaszf al-Gumma, tom 2, str. 120; Tarih Jakubi. Tom 2, str. 305; Wafa al Wafa, tom 3, str. 999. 148 Szarh Nahd ul Balaga, tom 16, str. 278.

jej racj Alego i Umm Ajman. Ja uwaam Fatim za szczer i jej modlitwy przyjte s przez Allaha. Nawet jeli nie przedstawiaby wiadkw, jej sowa powinny zostad przyjte, poniewa ona jest pani mieszkaocw raju. Dzi zwracam Fadak ich potomkom, a tym samym zbliam si do Wysannika Allaha w nadziei na wstawiennictwo Fatimy, Hassana i Husseina w Sdny Dzieo. Gdybym by na miejscu Abu Bakra, uznabym jej prawo do tych ziem.149 Uwanie analizujc dan wypowied dojrzymy wiele ciekawego. Chociaby to, e w danej kwestii Umar ibn Abd al-Aziz by cakowicie po stronie proroczego rodu. Wielu protestuje wobec takiej decyzji kalifa, bowiem tym samym rzuci cieo podejrzeo na pierwszego i drugiego kalifa. Drugim ciekawym momentem s sowa kalifa: Ja uwaam Fatim za szczer i jej modlitwy przyjte s przez Allaha. Nawet, jeli nie przedstawiaby wiadkw, jej sowa powinny zostad przyjte, poniewa ona jest pani mieszkaocw raju.

Wielu badaczy widzc, e dziaania Abd al-Aziza mog ostatecznie poderwad fundamenty kalifatu, jako wzoru prawdziwego Islamu, staraj si uzasadnid jego sprawy, jako odpowiadajce sprawom pierwszych dwch kalifw. I tak przytacza si histori, w ktrej kalif wygaszajc kazanie, w nastpujcy sposb uzasadnia zwrot Fadaku jego prawnym wacicielom: Fatima poprosia Wysannika Allaha o Fadak, a ten odpowiedzia: Nie mog spenid twojej proby. Dochodem z tych ziem Prorok zaspokaja potrzeby muzumanw. Kalifowie Abu Bakr, Umar i Ali postpowali w ten sam sposb. Muawia przekaza te ziemie Marwanowi, a nastpnie przeszy one do mnie. Bdcie wiadkami ja zwracam je prawdziwym wacicielom.150 Jasno widad, e sowa te cakowicie przecz temu, co zapisane zostao w wielu sunnickich rdach. Nie wiemy, przez kogo i w jakim celu sowa te zostay woone w usta kalifa, ale oczywisty jest fakt, e opowied ta przeczy olbrzymiej iloci przekazw i historycznym faktom. Po raz pierwszy, Fadak zosta zwrcony potomkom Fatimy i Alego dopiero za rzdw Umara ibn Abd al-Aziza. Ziemie znajdoway si w dyspozycji potomkw Fatimy do nadejcia Jazida ibn Abd al-Malika, ktry to znw ziemie te odebra.151 Potem, przez dugi czas, Fadak znajdowa si w rkach bani Umeja (klanu Umejjadw).

Fadak za rzdw Mamuna

W 210 k.h, Mamun zasiada na tronie kalifa. Niektrzy z potomkw Fatimy chcc przywrcid Fadak zwracaj si do kalifa. Mamun rozkazuje wezwad najwietniejszych uczonych i wypytuje ich o Fadak. Uczeni twierdz, e Fatima uwaaa Fadak za prezent od Wysannika Allaha, a na potwierdzenie swych sw przyprowadzia wiadkw. Abu Bakr odrzuca jednak wiadectwa. Wtedy Mamun zapyta: O uczeni mowie, jakie jest wasze zdanie o Umm Ajman? Wszyscy odpowiedzieli, e Wysannik Allaha obradowa j wieci o raju. Mamun zadawa im pytania dopki nie przyznali, e Ahl ul Bejt proroka to najszczersi i najsprawiedliwsi z pord muzumanw. Nastpnie, kiedy wszyscy uczeni jednogonie uznali Fadak za wasnod Fatimy, kalif wydaje rozkaz, aby zwrcid go Ahl ul Bejt.152
149 150

Kaszf al-Gumma, tom 2, str. 121. Fatuh al-Bildan, str. 46; Mudam al-Bildan rozdzia Fadak. 151 Tarih Jakubi, tom 2, str. 306. 152 Tarih Jakubi, tom 2, str. 469.

Mamun pisze do swojego przedstawiciela w Medinie: Zaprawd, Wysannik Allaha podarowa Fadak jej wiatoci Fatimie i nie ma, co do tego adnych wtpliwoci. Fakt ten jest znany i potwierdzony. Sama Fatima na powiadczenie swoich sw przedstawia wiadkw prawdomwnod, ktrych rwnie zostaa przez wszystkich potwierdzona. Na tej podstawie rozkazuj zwrcid Fadak jego prawdziwym wacicielom.153 Ziemie Fadaku przeszy na wasnod potomkw Imama Husseina, a dokadnie Muhammada ibn Abduli i Muhammada ibn Jahiji. Ciekawe jest to, e sunniccy uczeni III i IV wieku ksiycowej hidry, jednogonie uznawali ten fakt, a pniej zaczto go przemilczad. Za rzdw Mamuna Fadak przeszed na wasnod potomkw Husseina, ale znw nie potomkw w linii prostej, czyli Imamowi Zajn al-Abidinowi, Bakirowi, Sadykowi, Kazimowi i Ridowi (a.s). Mutawakkil dochodzc do wadzy znw odbiera te ziemie.

Fadak kryteria prawdy

Podsumowujc powyszy materia widzimy, e susznod jej wiatoci Fatimy jest bardzo jasna. aden z wiernych Proroka i uczeni pierwszych pokoleo nie mieli tu adnych wtpliwoci. Nie mniej jednak ludzie za rzdw Abu Bakra nie mieli odwagi protestowad. Nawet po dowodach Alego w meczecie, ludzie mwili midzy sob: Fatima ma pene prawo do Fadaku! Naley to uznad. Dalej jednak ludzie si nie posunli. Umar za swych rzdw oddaje Alemu i Abbasowi okolice Fadaku. Kalif podj tak decyzj, gdy kalifat do tego czasu si umocni i nie potrzebowa ekonomicznego wsparcia. Uciniony rd Wysannika Allaha nie ma z kolei politycznego wpywu na wikszod ludzi. Sytuacja Fadaku bya do tego stopnia jasna, e Umar ib Abd al-Aziz mwi: Doskonale wiemy, e Fadak nalea do Fatimy i zosta jej odebrany. Nawet Mamun i wikszod uczonych jego dworu uznali fakt uzurpacji ziem ucinionego rodu Proroka. My jestemy wiernymi drogiego Proroka (s.a.s), on nic nie mwi od siebie. Wszystkie jego mowy pochodziy od Allaha. Fadak stanowi wielki egzamin dla Islamskiej ummy po mierci Wysannika Allaha.

153

Futuh al-Bildan, str. 46; Mudam al-Bildan, rozdzia Fadak.