Ir Siska Stockelynck

Integratie van erfgoed in het gemeentelijk beleid

Oostende | 29 april 2010

Inhoud
Deel 1: Inventarisatie: waarom en hoe? Hoofdstuk 1 Aanleiding Hoofdstuk 2 Aanpak

Deel 2: Erfgoedbeleid: wat doen we ermee? Hoofdstuk 3 Ondersteuning Hoofdstuk 4 Beleid & sturing Hoofdstuk 5 Sensibilisering

Deel 1

Inventerisatie

Hoofdstuk 1

Aanleiding

Vanuit ruimtelijke ordening

* In structuurplannen was erfgoed nog geen echt thema * Veel waardevolle gebouwen verdwenen of kwamen onder druk voor afbraak: soms verdwenen waardevolle gebouwen zonder dat het beleid het zelf vaak besefte * Meer en meer aandacht voor waardevolle architectuur (Gecoro: opstart architectuurprijs)
> Bij opmaak van ontwerp BPA Strandlaan werd voor het eerst een erfgoedluik gentroduceerd

Hoofdstuk 1

Aanleiding

Vanuit cultuurbeleid
Cultuurbeleidsplan Koksijde 2003-2007 (in het kader van het decreet op lokaal cultuurbeleid, 2001): * Analyse van de minpunten op vlak van cultuuraanbod: nog geen erfgoedaanbod + kustarchitectuur verdwijnt onder de sloophamer * Doelstelling: ontsluiting + behoud van waardevolle, karakteristieke wijken en gebouwen + kwaliteitsvolle nieuwbouw

=>

creren van een maatschappelijk draagvlak

Hoofdstuk 1

Ook streven naar waardevolle nieuwe architectuur

Hoofdstuk 1

Ook streven naar waardevolle nieuwe architectuur

Hoofdstuk 1

Aanleiding

Vanuit vlaams beleid

Beschermd erfgoed: bevoegdheid Vlaamse overheid Versus Waardevol niet-beschermd erfgoed: bevoegdheid gemeente

Vlaanderenstraat: een gemeentelijk beschermd dorpsgezicht?

Hoofdstuk 2

Aanpak Aanwerving van een cultuurfunctionaris erfgoed versus uitbesteding aan een extern studiebureau

Inventarisatie
voorbereiding veldwerk archiefonderzoek digitalisering publicatie

Hoofdstuk 2

Aanpak voorbereiding: geschiedenis en urbanisatie - Gemeentelijk ruimtelijk structuurplan (2001): visie op vlak van ruimtelijke ordening (binnen het kader van het decreet op ruimtelijke ordening, 1999) - Bouwen door de eeuwen heen (arrondissement Veurne: 1982): actualisatie drong zich op, want * Beeldbepalende gebouwen afgebroken * Meer aandacht voor kustarchitectuur, interbellumarchitectuur en regionalistische architectuur

Hoofdstuk 2

Aanpak voorbereiding: bepalen van de methodiek - Opmaak en vastleggen van een fiche, genspireerd op de fiche van Monumenten & Landschappen + evaluatie (cfr. Sint-Lukasarchief, studie KnokkeZoute, Cottage-Plage) - Kritische noot: methodiek specifiek voor badplaats Koksijde, want: vrijstaande villas, 20ste-eeuwse architectuur, bedreigde architectuur Opgelet: ontwerp nieuwe fiche kustarchitectuur Niet toepasbaar in oude steden, archiefonderzoek en bouwblokinventarisatie

Hoofdstuk 2

Aanpak voorbereiding: bepalen van de methodiek Vastleggen van de evaluatiecriteria: Ouderdom gebouw Bouwstijl Streekgebondenheid Dialoog gebouw - omgeving: landschap en stedenbouwkundige context - Mate van behoud in oorspronkelijke staat - Architect

Hoofdstuk 2

Aanpak

Vastleggen van de evaluatiecriteria: Ouderdom gebouw (Damhof 17/18de eeuw)

Hoofdstuk 2

Aanpak

Vastleggen van de evaluatiecriteria: Bouwstijl (Sursum Corda 1938)

Beschermd monument!

Hoofdstuk 2

Aanpak

Vastleggen van de evaluatiecriteria: Streekgebondenheid (vissershuisjes)

Hoofdstuk 2

Aanpak Vastleggen van de evaluatiecriteria: Dialoog gebouw - omgeving: landschap en stedenbouwkundige context (Villa Mieke Hill 1923)

Hoofdstuk 2

Aanpak Vastleggen van de evaluatiecriteria: Architect (Villa Le Carbet 1931 arch. Marcel Leborgne)

Hoofdstuk 2

Aanpak voorbereiding: bepalen van de methodiek Toepassing sterrensysteem: 4 sterren = beschermenswaardig 3 sterren = beeldbepalend 2 sterren en 1 ster = begeleidend waardevol Geen sterren = niet opgenomen in de inventaris

Hoofdstuk 2

Aanpak voorbereiding: bepalen van de methodiek De fiche

Hoofdstuk 2

Aanpak voorbereiding: opmaken van een planning - Wijk per wijk - in overleg met andere diensten: * dienst stedenbouw: in functie van in opmaak zijnde ruimtelijke uitvoeringsplannen

Hoofdstuk 2

Aanpak veldwerk Per wijk, per straat aan de hand van de fiche maken van fotos sensibilisering van de bewoners/ eigenaars

=> Voldoende tijd voorzien: tijdrovend!!!

Hoofdstuk 2

Aanpak archiefonderzoek - Dienst stedenbouw: notulenboeken van de bouwvergunningen - Gemeentearchief: bouwplannen - Archief kadaster

Hoofdstuk 2

Aanpak digitalisering - Integratie in GIS - Geoloketten

publicatie - Doelstelling ontsluiting en sensibilisatie: publicatie Koksijde, een bewogen architectuurgeschiedenis - Doelstelling monumentenzorg: digitale inventaris

Deel 2

Erfgoedbeleid: wat doen we ermee?

Hoofdstuk 3

Ondersteuning Gemeentelijke restauratiepremie voor niet-beschermd waardevol erfgoed

- Gebouwen met 4 sterren - Op die delen van het gebouw met een hoge erfgoedwaarde - Restauratie (geen comfortwerken) - Subsidie is 40% van de totale kostprijs van de subsidieerbare werken * Maximum subsidiebedrag: 12.000 * Minimumfactuur: 5000 -Lijst 4 sterren expliciet goedgekeurd door de gemeenteraad - sinds 2007: +/- 25 dossiers goedgekeurd (+/- 200.000 subsidie uitbetaald)

Hoofdstuk 3

Ondersteuning Aanspreekpunt erfgoed - Cultuurfunctionaris erfgoed is aanspreekpunt over alle zaken inzake erfgoed - Kan mensen doorverwijzen - Nieuwe aanwerving gepland

Hoofdstuk 4

Beleid: sturing Integratie van erfgoed in Gemeentelijke RUPs - GemRUP voor zonevreemde constructies: erfgoedtoets + aangepaste bouwvoorschriften - GemRUP Koksijde-centrum: afbraakverbod, aangepaste voorschriften die behoud stimuleren, goedgekeurd maar procedure lopende voor de Raad van State - Voordeel: democratische Procedure (OO) - Nadeel: tijdsrovend

Hoofdstuk 4

Beleid - Bij inventarisatie: geen inmenging van beleid, moet samenhangend geheel vormen (wetenschappelijke benadering) - Aanvragen voor sloping van 4 sterren worden meestal geweigerd - Nieuwe Codex RO: Lijst VIOE: afwijkend ten aanzien van gemeentelijke inventaris => engagement van zowel gemeente als vlaamse overheid om beide inventarissen in overeenstemming te brengen met elkaar

Hoofdstuk 4

Beleid: GeCoMo Gemeentelijke commissie monumentenzorg - ondersteuning/ advisering gemeentelijke restauratiepremie - discussieforum - samenstelling: - vertegenwoordiging van beleid (schepen), dienst cultuur (cultuurfunctionaris erfgoed), dienst stedenbouw (stedenbouwkundig ambtenaar), Ruimte en Erfgoed (soms) - aangevuld met deskundigen volgens de agendapunten (bijv. ontwerpers herwaarderingsplan)

Hoofdstuk 4

Sensibilisering Onsluiting - Erfgoeddag en Open Monumentendag - Erfgoedwandelingen (al dan niet met gids) thematisch - I-POD wandelingen - Erfgoedborden

Hoofdstuk 4

Sensibilisering Architectuurprijs - Voor nieuwbouw & (ver)nieuwbouw, wonen & handel

Hoofdstuk 4

Sensibilisering Architectuurprijs - Ook voor verbouwingen

Hoofdstuk 4

Sensibilisering Publicaties - architectuur: Koksijde, een bewogen architectuurgeschiedenis (binnenkort verkrijgbaar in het Frans) - funerair erfgoed: Koksijde, tuinen van eeuwige rust