ffd8ffe000104a4649460001020100c800c80000ffe20c584943435f5

0524f46494c4500010100000c484c696e6f021000006d6e747252474
AGRABETON nummer 5 -2006
22058595a2007ce00020009000600310000616373704d5346540000
000049454320735247420000000000000000000000000000f6d6000
100000000d32d485020200000000000000000000000000000000000
0000000000000000000000000000000000000000000000000000000
000001163707274000001500000003364657363000001840000006c
77747074000001f000000014626b707400000204000000147258595
a00000218000000146758595a0000022c000000146258595a000002
4000000014646d6e640000025400000070646d6464000002c400000
088767565640000034c0000008676696577000003d4000000246c75
6d69000003f8000000146d6561730000040c0000002474656368000
004300000000c725452430000043c0000080c675452430000043c00
00080c625452430000043c0000080c7465787400000000436f70797
269676874202863292031393938204865776c6574742d5061636b61
726420436f6d70616e7900006465736300000000000000127352474
22049454336313936362d322e310000000000000000000000127352
ffd8ffe000104a464946000
47422049454336313936362d322e310000000000000000000000000
1020100c800c80000ffe20c5
00000000000000000000000000000
84943435f50524f46494c450
0010100000c484c696e6f02
1000006d6e7472524742205
8595a2007ce000200090006
00310000616373704d53465
40000000049454320735247
42000000000000000000000
0000000f6d6000100000000
d32d4850202000000000000
00000000000000000000000
00000000000000000000000
00000000000000000000000
00000000000000116370727
40000015000000033646573
63000001840000006c77747
074000001f000000014626b
70740000020400000014725
8595a000002180000001467
58595a0000022c000000146
258595a0000024000000014
646d6e64000002540000007
0646d6464000002c4000000
88767565640000034c00000
08676696577000003d40000
00246c756d69000003f8000
000146d6561730000040c00
00002474656368000004300
000000c725452430000043c
ffd8ffe000104a4649460001020100c800c80000ffe20c584943435f50524f46494c4500010100000c
0000080c675452430000043
484c696e6f021000006d6e74725247422058595a2007ce00020009000600310000616373704d5346
c0000080c62545243000004
540000000049454320735247420000000000000000000000000000f6d6000100000000d32d48502
3c0000080c7465787400000
0200000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000
000436f7079726967687420
0000000000000000001163707274000001500000003364657363000001840000006c77747074000
28632920313939382048657
001f000000014626b707400000204000000147258595a00000218000000146758595a0000022c000
76c6574742d5061636b6172
000146258595a0000024000000014646d6e640000025400000070646d6464000002c40000008876
6420436f6d70616e7900006
7565640000034c0000008676696577000003d4000000246c756d69000003f8000000146d65617300
46573630000000000000012
00040c0000002474656368000004300000000c725452430000043c0000080c675452430000043c00
73524742204945433631393
00080c625452430000043c0000080c7465787400000000436f707972696768742028632920313939
6362d322e31000000000000
38204865776c6574742d5061636b61726420436f6d70616e79000064657363000000000000001273
00000000001273524742204
5247422049454336313936362d322e3100000000000000000000001273524742204945433631393
9454336313936362d322e31
6362d322e31000000000000000000000000000000000000000000000000000000
00000000000000000000000
00000000000000000000000
00000000

| 6|

ffd8ffe000104a4649460001020100c800c80000ffe2
0c584943435f50524f46494c4500010100000c484c6
96e6f021000006d6e74725247422058595a2007ce00
020009000600310000616373704d53465400000000
494543207352474200000000000000000000000000
00f6d6000100000000d32d48502020000000000000
000000000000000000000000000000000000000000
000000000000000000000000000000000000000011
637072740000015000000033646573630000018400
00006c77747074000001f000000014626b707400000
204000000147258595a00000218000000146758595
a0000022c000000146258595a00000240000000146
46d6e640000025400000070646d6464000002c4000
00088767565640000034c000000867669657700000
3d4000000246c756d69000003f8000000146d656173
0000040c0000002474656368000004300000000c72
5452430000043c0000080c675452430000043c0000
080c625452430000043c0000080c74657874000000
00436f707972696768742028632920313939382048
65776c6574742d5061636b61726420436f6d70616e7
900006465736300000000000000127352474220494
54336313936362d322e31000000000000000000000
012735247422049454336313936362d322e3100000
000000000000000000000000000000000000000000
0000000

tabiele
chtbelvormer

n
e luchtbellen.

abiele luchtbellen
htbelvormer is dit standaard 1 ? 2 % Met luchtbelvormer behoren hiertoe ook de grote bewust ingebrachte luchtbellen.

m tot 3 ? 4 ? 5 mm
lten
even lucht door

de verdichten

onspecie.

eer

centimeters

Vorst?dooizout?bestandheid Samenhang Verwerkbaarheid

Waterdichtheid
1. kleine stabiele luchtbellen ++ ++ ++
++
2. grote stabiele luchtbellen + + +
+
3. luchtholten 0 0 0
0
(0 = geen invloed, + = positief effect, ++ = zeer positief effect)

Tabel 1: Indeling in luchtbellen

wapeningsstaven te voorkomen (door

mindere hechting verliest de constructie een deel van haarsterkte), is naverdichten noodzakelijk. In NEN 6722:
2002 Voorschriften Beton
Uitvoering staat in artikel 16.2 Toleranties voor betonoppervlakken een standaardklasse A benoemd. Voor luchtbellen geldt: Luchtbellen plaatselijk Max. 50 mm2/m2 * Luchtbellen totaal Max. 1500 mm2/ m2 *
* Onvolkomenheden kunnen gerepareerd worden
NORMEN OVER LUCHTBELLEN
In NEN-EN 206-1 en NEN 8005 wordt

Tabel 2: Invloed van de verschillende luchtbellen op de vorst-dooizoutbestandheid, samenhang,

verwerkbaarheid, waterdichtheid en druksterkte van beton(specie)

de duurzaamheid van beton geregeld via de milieuklassen (zie Agrabeton 2005 nr 2 De juiste milieuklasse in 4
stappen). In de NEN 8005, paragraaf 5.3.2 wordt aangegeven welke maximale watercementfactor en minimaal
cementgehalte bij de verschillende milieuklassen moet worden aangehouden. Specifiek voor de milieuklasse XF
(vorst,
al dan niet in combinatie met dooizou-Tabel 3: Eisen aan de betonsamenstelling bij milieuklasse XF ten) is er de mogelijkheid om
te werken

verbeteren van de vorstdooizoutbestandheid, samenhang,

verwerkbaarheid en
waterdichtheid van beton(specie).

verbetering van de vorst- dooizoutbestandheid, samenhang,

verwerkbaarheid en waterdichtheid
van beton(specie).

LUCHTHOLTEN (3)
Bij het storten van hoge wanden of
Een luchtholte bestaat uit lucht die
andere hoge constructies kan
na het verdichten is
nazakking voorkomen. Om
Milieuklasse
achtergebleven maar in
principe
zettingscheuren en het ontstaan
Maximaal
uitgedreven had kunnen
worden.
van holle ruimte aan de onderzijde
Minimaal
Door een goede verdichting
zijn
van met een luchtbelvormer. Het
Grootste
Luchtgehalte
deze luchtholten te vermijden.
De
luchtgehalte wordt altijd
grootte van de luchtholten kan
weergegeven ten opzichte van het
variren van ongeveertoelaatbare
3 mm tot
betonvolume. De luchtbellen zullen
vereiste
wel centimeters. Onder
luchtholten
zich bevinden in de pasta tussen
korrelafmeting
verstaan we hier ook de
de zand- en grindkorrels.
luchtbellen die tussen de
betonspecie en de bekisting
METEN WE LUCHT
water-cementfactor
achterblijven. Deze zijn
niet
altijd
cementgehalte In Nederland worden drukmethode
met verdichten te verwijderen. Dus
en de verdringingsmethode
ook bij een goede verdichting kungebruikt om het luchtgehalte aan
nen er nog wel luchtholten
beton te meten. Beide methoden
eenheid
achterblijven. De luchtholten
bepalen het totale luchtgehalte van
geven geen bijdrage aan
een
de specie nadat deze is verdicht
kg/m3
mm
% (VV)
XF2
0,55
300

XF2
0,45
300
63 31,5 16 8
3,0 3,5 4,0 5,0
XF3
0,50
300

XF4
0,50
300

63
3,0

31,5
3,5

16
4,0

8
5,0
XF4
0,45
320

AGRABETON nummer 5 -2006

| 7|

ten opzichte van het betonvolume.

We meten met deze methoden de
kleine en de grote stabiele
luchtbellen. De luchtholten zijn
verdwenen omdat de betonspecie
eerst wordt verdicht. Als we lucht
als grondstof willen gaan
gebruiken, moeten we eisen
kunnen stellen aan de hoeveelheid
kleine stabiele luchtbellen die in
de betonspecie aanwezig zijn. De
hierboven weergegeven
meetmethoden geven ons die
informatie niet. De zogenaamde
'Air Void Analyser' (AVA) is een
betrouwbare meetmethode die het
mogelijk maakt om aan de
betonspecie wel het onderscheid
tussen de hoeveelheid grote en
kleine stabiele luchtbellen te
maken. De AVA wordt in ons land
gebruikt in de wegenbouw.
Bron Betoniek 13/15, mei 2005