You are on page 1of 56

1

ibasmaIllaaihr-hmaainar-ihma

kuAa-nanauM pa`vaoSaWar

drok paustaknaI Sa#AatamaaM taonaI pa`staavanaa haoya Co, Jo paustaknaa ivaYayanaI TuMkmaaM samaJNa Aapao Co. tao paustakmaaM Jo
vaNa-na AavaSao tao ivaYao vaacaknaa manamaaM AaCI #paroKaa taOyaar kro Co. yaaogya pa`staavanaa Ao haoya Co Jo paustaknaa samaga`
ivaYayanao Aokdma TuMkaNamaaM Anao vyavaisqata rItao rJu kro. saura Alafataoha Ao paiva~a kuAa-nanauM pa`qama pa`krNa ko saura Co.
taonao fataohtaula iktaaba paNa kho Co, AoTlao paiva~a kuAa-nanaao paircaya, Sa#Aata ko pa`vaoSaWar. tao paiva~a kuAa-nanaao TuMkmaaM
Anao sauMdr rItao paircaya kravao Co. maa~a saata naanaI naanaI AayaataaomaaM tao Aokdma yaaogya rItao kuAa-namaaM vaNa-vaolaa ivaYayanao
rJu kro Co. Aama, tao sava-Sai>taSaaLaI KaudaAo maanavaJatanaa klyaaNa maaTo saucavaolaI Pvanapawita(Ad\dIna) Ala[slaamanaI #paroKaa Aapao Co. Jao saura Alafataohanao saarI rItao samaP laovaamaaM Aavao taao [slaamanaI ivacaarsarNaInaao
TuMkmaaM Kyaala AavaI Jaya Co.
taao caalaao! paiva~akuAa-nanao Kaud taonaa pa`kaSamaaM Jao[Ao, karNa ko kuAa-nanao naur AoTlao ko pa`kaSa khovaamaaM AavyauM Co.
saIQaI vaata Ao Co ko pa`kaSanao Jaovaa maaTo baIJa kao[ maaQyamanaI J#r naqaI haotaI, tao svayaM baQaI baabataaonao spaYT krI naaKao
Co. taoqaI kuAa-nanao samaJvaa maaTo saaOpa`qama J#rI Co ArbaI BaaYaanauM &aana. kuAa-na kho Co ko tao sarLa, gau@aqa- vagarnaI,
taurMta samaP Sakaya taovaI ArbaI BaaYaamaaM ]taarvaamaaM AavyauM Co Anao tao paNa payagaMbar saahobanaa kbaIlaanaI BaaYaamaaM.
AoTlao tao samayanaa mauhavara Anao Sabdaqa-nao QyaanamaaM raKavaanaa Anao tao maULa Aqa-naa AaQaaro kuAa-namaaMqaI J taonaa Aqataarvavaanaa. baIJuM kuAa-na kho Co ko tao vaatanao taSarIfo AayaataqaI samaJavao Co, AoTlao ko Jo ivaYaya ko Sabdnao samaJvaao
haoya tao ivaYaya ko mauLa Sabd QaravataI baQaI Aayaataaonao Aoksaaqao naJr samaxa raKavaaqaI tao ivaYaya ko Sabdnaao Aqa- spaYT qa[
Jaya Co. Collao, paiva~a kuAa-nanaa Anauvaadnaa saMdBa-maaM Aok saaOqaI mahtvanaI vaata Ao Co ko ArbaI BaaYaanaa Anao kuAa-nao
krImanaa Sabdaonaa Aqa- AoTlaa ivaSaaLa haoya Co ko paiva~a kuAa-nanaao ivaevanaI kao[paNa BaaYaamaaM SabdSa: Anauvaad krvaao
ASa>ya Co. ha, taonaao Baava ko Aqa- baIJa SabdaomaaM samaJavaI Sakaya Co. da.ta. kuAa-namaaM Julma Sabd Aavao Co. JonauM maULa
Co: Jaoya-laama-maIma. Jo pa`maaNao [maama ragaIbanaa SabdkaoYamaaM taonaa Aqa- Co: kao[ vastaunao Aonaa inaiecata sqaana ]par naa
rhovaa dovaI, AavauM Aonaa inaiecata pa`maaNamaaM vaQaarao GaTaDao krInao paNa qa[ Sako Co Anao taonao taonaa saacaa samaya Anao
sqaLaqaI hTavaInao paNa qa[ Sako Co. kao[ vastaunauM saMtaulana bagaaDI dovauM, AMQakar, hd AaoLaMgavaI. ivacaar krao, Julma
Sabdnaao baIP kao[ BaaYaamaaM samaanaaqaI- Sabd >yaaMqaI maLao? hkIktamaaM kuAa-nanaa Sabdao Ao ivastaRta Aqa-saBar
pairBaaYaaAao ko vyaaKyaaAao Co. taoqaI taonaI Aayaatanaao Aqa- ko Baava samaJavaI Sakaya, parMtau, Anauvaad ASa>ya Co.
Aa hkIkta Aa laoKa Joma Joma vaaMcataa JSaao taoma taoma AnauBavataa paNa JSaao. taao caalaao Ao vaatanaao AanaMd maoLavaIAo ko
kuAa-na kovaI sarLa Anao sauMdr rItao taonaI drok vaatanao samaJavao Co.

ibasmaIllaa ihr-hmaa inar-rihma


ibasmaIllaa ihr-hmaa inar-rihma Sabdao paiva~akuAa-nanaI drok sauranaI Sa#AatamaaM Aavao Co, isavaaya ko navamaI saura
Ata\taaObaa. Aa J Sabdao paiva~a kuAa-nanaI 27maI saura Ana\namalanaI 30maI AayaatamaaM paNa Aavaolaa Co, AaqaI tao kuAa-nanaao
J Baaga Co. Aa Aayaatanaao AapaNao tyaaM saamaanya rItao Aovaao Aqa- krvaamaaM Aavao Co ko Sa# k#M CuM huM Allaahnaa naamaqaI,
Jo GaNaao rhoma krvaavaaLaao, GaNaao mahorbaana Co. ArbaI BaaYaamaaM Sabdaonaa Aqa- GaNaa ivastaRta Anao }MDa haoya Co.
Aa AayaatamaaM kao[ Aovaao Sabd naqaI ko Jonaao Aqa- Sa# k#M CuM Aovaao qaaya. Aa AayatanaI Sa#Aata ArbaI mauLaaxarbaoqaI
qaaya Co, taonaao Aok Aqa- qaI ko saaqao qaaya Co Anao Aonaao baIJao Aqa- hotau, karNa ko maksad paNa qaaya Co. taoqaI Ao paNa

JaovauM paDo ko Aa Sabd kyaa saMdBa-maaM Anao k[ JgyaaAo vaparayaao Co.


bao paCI Sabd Aavao Co [sma, Jonaao Aqa- qaaya naama. parMtau jyaaro tao Allaahnaa saMbaMQamaaM vaparaya taao taonaao Aqaqaaya Allaahnaa gauNaao, Kaaisayataao, laxaNaao, inaSaanaIAao, icanhao, Jonaa qakI tao AaoLaKaaya Co. Aama Allaah Ao KaudanauM
Kaasa naama Co Jonaa qakI tao AaoLaKaaya Co. baIJa naamaao taonaa gauNaao dSaa-vao Co Jonao bahuvacanamaaM AsmaaA\ kho Co.
saura AlahSarmaaM Allaahnaa koTlaak gauNaao ko KaaisayataaonauM vaNa-na krvaamaaM AavyauM Co, tyaarbaad khovaamaaM AavyauM Co ko:

lahu Ala Asmaa Ala huSnaa (59:24). drok gauNa taonaa sauMdrtama, sava-EaoYZ Anao saMpaUNa- sva#pamaaM maa~a AllaahnaI
JatamaaM Co. tao kho Co ko huvallaahu AlaKaailaku AlabaarI] AlamauSvvaI#, Ao Allaahnaa saaOqaI sauMdr gauNaao, Kaaisayataao ko

naama Co. Ar-rhmaana Anao Ar-rhIma Ao paNa Allaahnaa ivaiSaYT naama, gauNaao ko Kaaisayataao Co, Jo AapaNao saura
AlafataohamaaM samaPSauM.

Aama jyaaro AapaNao kao[ kama Sa# krIAo tao paholaaM ibasmaIllaa ihr-rhmaainar-rhIma khIAo CIAo, tyaaro taomaaM pa`qama
Sabd ibanao Jao qaI ko saaqaonaa Aqa-maaM la[Ao taao taonaI kao[ Kaasa Asar ko mahtva naqaI doKaatauM, paNa Jao Aonao hotau, karNa
ko maksadnaa Aqa-maaM la[Ao taao Aonaao Aqa- qaaya ko Jo kaya- ko vaata huM hvao krvaa ko khovaa J[ r(ao CuM taonaao hotau
AllaahnaI rhmaanaIyata Anao rhImaIyatanaI laaxaiNaktaaAao vyavaharIk sva#pamaaM Jahor qa[ Jaya tao Co. Aa Aok
maaomaInanaI Jahorata Co Jo ibasmaIllaah khotaI vaKatao taonaa manamaaM haoya Co. paNa Aa J Aayaata jyaaro vahInaa sva#pamaaM
kuAa-namaaM Allaah kho Co tyaaro taonaao Aqa- qaaya: Allaah kho Co ko Amao Aa kuAa-na ko kuAa-nanaI Aa Aayaatanao AoTlaa

maaTo ]taarI Co ko Amaara rhmaanaIyata Anao rhImaIyatanaa gauNaaonaI Jahorata qa[ Jaya (ko Aa gauNaao drok JgyaaAo
]d\Bava paamao.)
naaoMQa: drok AayatanaI saaqao taonaao saMdBa- naMbar Co, JomaaM pa`qama naMbar sauranaao Anao paCInaao naMbar tao sauranaI Aayatanaao.
GaNaI JgyaaAo Jo ivaYaya caalataao hSao tao ivaYaya dSaa-vataa Sabdnaao rMga badlaola Co, Jo taSarIfo AayaatanaI rIta dSaa-vao Co.

saura Alafataoha

1:1 AlahmdulaIllaahI ribbala AalamaIna.

saamaanya rItao Aa Aayaatanaao Aqa- krvaamaaM Aavao Co ko drok JatanaI pa`SaMsaa maa~a Allaah maaTo J Co, Jo baQaa
ivaevaaonaao paalanahar Co. AaqaI gaOrmauislamaao AovaI TIka kro Co ko mauislamaaonaao Kauda paaotao paaotaanaa vaKaaNa kro Co. parMtau
Aa Aok gaorsamaJNa Co. hkIktamaaM maanavaJatanao Aa Aok saucana maa~a Co ko tamao Aa rItao khao Anao khao maaTo Sabd Co
kula Anao tao AhIMyaaM SaaMta Co. taoqaI maanavaIAo Ao vaata satata QyaanamaaM raKavaI Jao[Ao ko Alahmd maa~a AllaahnaI J
qaaya. hvao Aa Aayaata Jao[Ao, JomaaM caar Sabdao Co. (1) Alahmd, (2) Allaah, (3) rbba Anao (4) Aalama.
(1) Alahmd:

AhIM Sabd Co hmd. Jonaao Aqa- vaKaaNa ko pa`SaMsaa krvaamaaM Aavao Co. parMtau Aa Sabdao yaqaayaaogya Baava rJu naqaI
krtaa. ArbaI BaaYaamaaM vaKaaNa ko pa`SaMsaa maaTo baIJa Sabdao paNa Co. taairf Anao mad\h Jovaa Sabdao paNa ArbaI
BaaYaanaa J Co, paNa Aa Sabdao AhIMyaaM vaparayaa naqaI. ArbaI BaaYaamaaM drok Sabdnaao paaotaanaao Aagavaao Aqa- haoya Co.
kuAa-namaaM SabdaonaI pasaMdgaI paNa Aok Aita mahtvanaI baabata Co. AhIM hmd SabdnauM paNa Aok caao>ksa mahtva Co Anao tao
taonaa Aqa-nao vaQaaro spaYT kro Co.
kao[ AJaoD, AitaSaya sauMdr, saMpaUNa-, Anahd AanaMdnaI AnauBauita kravataI vastaunao Jao[nao kao[naa manamaaM Anaayaasao
taonaa vaKaaNanaa, pa`SaMsaanaa, SaabaaSaInaa, vaah vaah krvaanaa Baava ]d\Bavao taao Aa Baavanao SabdaomaaM vya>ta krvaa
ArbaI BaaYaamaaM hmd Sabd vaparaya Co.
parMtau, Aa Sabdnaa ]payaaoga maaTo ArbaI vyaakrNa pa`maaNao koTlaIk Sartaao Co:
(1) Ao J vastaunaI hmd Sa>ya Co Jo sqauLa, BaaOitak ko AnauBavaI Sakaya taovaa sva#pamaaM haoya. AanaMu karNa Ao Co ko
A$Sya ko AnauBavaI na Sakaya taovaI vastau maaTo AapaNaa manamaaM vaKaaNa ko SaabaaSaInaa Baava ]tpanna qavaa Sakya J naqaI.
da.ta. AapaNao kao[ ica~akarnaI pa`SaMsaa tyaaro J krI SakIAo jyaaro taonaI kao[ ica~akRita _Sya sva#pao AapaNaI samaxa Aavaoo.
kuAa-na maa~a doKaava krvaavaaLaaAao ivaSao TIppaNaI krtaaM kho Co ko taoAao rcanaatmak ko fayadakark kaya- kyaa- vagar
paaotaanaI pa`SaMsaa [cCo Co.
3:188

taoAao [cCo Co ko taomanaI pa`SaMsaa Ao kayaao-naa AaQaaro krvaamaaM Aavao, Jo kayaao- taoAao krtaa naqaI.
AaqaI, Ao vaata saaibata qa[ ko hmd AonaI J qaaya Jo KaroKar hmdnao yaaogya kaya- krtaao haoya.
(2) Jo vaata ko kaya-naa AaQaaro hmdkrvaamaaM AavaI rhI haoya, tao kaya- ko vaata taonaa ktaa-naI [cCaqaI qayauM haovauM
Jao[Ao, taonaaqaI Anaayaasao ko yaaMi~ak rItao kao[ kaya-nauM qa[ JvauM Ao taonaa maaTo hmdnauM karNa naqaI banatauM. AoTlao sauQaI ko
Ao sauMdrtaa, Jo taonao Jnma samayaqaI J maLaI haoya taonaa maaTo paNa hmd Sabd naqaI baaolaataao. mad\h Sabd baaolaaSao. da.ta
maaornauM naacavauM taomaaM maaor mad\hnaao hkdar haoya Co Anao maaornao banaavavaavaaLaao Kauda hmdnaao hkdar.
(3) hmd maaTo Ao paNa J#rI Co ko taovauM krvauM hmdkrvaavaaLaanaI idlanaI [cCa haoya. kao[naa dbaaNamaaM kao[naI
pa`SaMsaa krvaI hmd nahIM mad\h khovaaSao. hmdmaaM kao[paNa Jatanaao doKaava, banaavaT ko dMBa hao[ naqaI Saktaao.
hmd hMmaoSaaM pa`SaMsaanaao Anaayaasao ko sahsaa ]tpanna qataao Baava Co, Jo Anaayaasao AapaaoAapa maao@a ]par AavaI Jaya Co.

3
(4) Jo vastaunaI hmd krvaamaaM AavataI haoya taonauM saMpaUNa- &aana haovauM J#rI Co. maa~a QaarNaanaa AaQaaro hmd naqaI

qa[ SaktaI. kao[paNa ivaYaya, vastau ko pairisqaitanauM Jao AQau# &aana haoya taao taonauM saMpaUNa- ica~a AapaNaa manamaaM spaYT naqaI
qatauM. taoqaI Aavaa ivaYaya, vastau ko pairisqaita ivaYao hmdnaI AnauBaUita nahIM qaaya. hmd AMQaEawa, KaaoTI maanyataa,
QaarNaanaa AaQaaro naqaI ]d\BavataI. tao maa~a $@ivaevaasa Anao samaJNanaa AaQaaro J ]dBavao Co.
(5) Jo klyaaNakarI, AakYa-k, sauMdr Anao samataaola rcanaanaI hmd krvaamaaM AavaI rhI haoya taonao maaTo J#rI Co ko tao
taonaa saMpaUNa- sva#pa sauQaI ivaksaIta qa[ caukolaI haovaI Jao[Ao Anao taonaa fayada doKaataa haovaa Joa[Ao. Jo kLaa taonaa saMpaUNasva#pa sauQaI naa pahaoMcaI haoya Anao maanavataa maaTo fayadakark paNa naa haoya, taao tao kLaa mad\hnaI taao hkdar hao[ Sako
Co paNa hmdnaI taao nahIM J.
hmd kovaI rItao krI Sakaya Co:
Aama, hmdnaao ArbaI BaaYaa Anao ArbaI mauhavaranaa AaQaaro Aqa- qaaya: kao[ AJaoD, AitaSaya sauMdr, saMpaUNa-,
Anahd AanaMdnaI AnauBauita kravataI vastaunao Jao[nao manamaaM Anaayaasao ]d\Bavataa vaKaaNanaa, pa`SaMsaanaa, SaabaaSaInaa,
vaah vaah krvaanaa Baava Anao kuAa-namaaM paNa Aa J Aqa-maaM taonaao ]payaaoga qayaao Co. jyaaro Aa SabdnaI AagaLa Ala
(Alahmdiulallaah) laagao Co tyaaro taonaao Aqa- qaSao ko drok pa`karnaI hmdIyata paaotaanaa EaoYZ sva#pamaaM maa~a Kauda maaTo J Co
Anao taomaaM taonaao kao[ BaagaIdar naqaI hao[ Saktaao. AllaahtAalaanaI Jata maaNasanaa Anaumaana, ivacaar Anao QaarNaaqaI
paNa par Co, AoTlaa maaTo taonaI Jata ivaYaonaI klpanaa hmdnaI laagaNaI ]tpanna naqaI krI SaktaI. karNa Ao Co ko hmdnaI
pa`qama Sarta Co ko tao vastau AnauBavaI Sakaya taovaI ko $Syamaana haovaI Jao[Ao. taoqaI kao[ ica~anaI pa`SaMsaa krvaanaao AqahkIktamaaM tao ica~akarnaI hmdnaao hotau haoya Co. AoTlao KaudanaI hmd taonaa saJ-na ko maKalauknaI sauMdrtaa Anao
klyaaNakarItaanao $iYT samaxa laavavaaqaI J qa[ Sako Co. kuAa-na kho Co ko:
17:44

ba`|aMDnaI drok vastau taonaa saJ-naharnaI pa`SaMsaanaao baaolataao pauravaao Co.


Aama, Ao vaata spaYT Co ko KaudanaI hmd taoNao banaavaolaa inayamaaonaao AByaasa krvaaqaI J Sa>ya Co. taonaa inayamaao
pa`kRitanaa inayamaaonaa sva#pamaaM samaga` ba`|aMDmaaM kayaa-invata Co Anao maanava Pvananao lagataa inayamaao paiva~a kuAa-namaaM
saurixata. maaomaInaaonaao Aok gauNa Ao paNa bataavyaao Co ko taoAao hamaIduna 9:112 AoTlao ko hmd krvaavaaLaa haoya Co. AaqaI Ao
spaYT Co ko jyaaro KaudanaI hmd pa`kRitanaa sva#paaonao samaJvaaqaI J Sa>ya Co, taao maaomaInaaonaI maULaBaUta frJ Ao hSao ko taoAao
pa`kRitanaao AByaasa kro, pa`kRitanaa Juda Juda xao~aaomaaM saMSaaoQana kro Anao taonaa BaaOitak fayadaAaonao paiva~a kuAa-namaaM Aapaolaa
sanaatana maUlyaao pa`maaNao maanavaJata maaTo pa`apya banaavaInao KaudanaI hmdnao vyavaharmaaM isaw kro. Aama, hamaIduna Ao
laaokao Co Jo icaMtana, manana Anao AByaasa kro Co. Jomanaa maaToo kuAa-namaaM khovaamaaM AavyauM Co ko:

3:190





KaroKar! ba`|aMDnaI }MDa[Aao Anao }Mcaa[Aaonaa saJ-namaaM taqaa rai~a Anao idvasanaa badlaavamaaM bauiw Anao
samaJNavaaLaa laaokao maaTo satya sauQaI pahaoMcavaanaI inaSaanaIAao Co.
Anao Ao bauiw Anao samaJNavaaLaa laaokaonaao paircaya AapataaM kuAa-na JNaavao Co ko :


3:191


taoAao ]ZtaaM, baosataaM, sautaaM drok samayao Kaudanaa inayamaaonao naJr samaxa raKao Co

Anao paRqvaI Anao AMtarIxanaa saJ-na ivaSao satata manana Anao icaMtana kro Co,
Anao taonaa AnausaMQaanamaaM SaaoQa Anao saMSaaoQana kyaa- paCI jyaaro pa`kRitanaa saJ-knaI klyaaNakarI yaaoJnaaAaonao taoAao samaP lao
Co tyaaro taoAao Anaayaasao baaolaI ]Zo Co ko:

...

ho Amaara paalanahar! taoM ba`|aMDnauM saJ-na naa taao hotau vagar kyau-M Co ko naa naukSaanakark pairNaama paoda krvaa maaTo.
Aa Co KaudanaI hmd Anao Aa Co Ao manana, icaMtana Anao AByaasa krvaavaaLaa Jomanao hamaIduna (hmd krvaavaaLaa)
khovaamaaM Aavyaa Co. Jomanaa drok pa`yatnaao Kaudanaa rhmaanaIyata Anao rhImaIyatanaa gauNaaonao sava-vyaapaI krvaa maaTo hSao Anao
jyaaro Aa pa`yatnaaoqaI samaga` maanavaJata laaBaanvaIta qaSao, tyaaroJ Aa hamaIduna maaomaIna khovaaSao. Jomanao KaudaAo baIP
JgyaaAo ]laomaa paNa k(a Co.

]laomaa kaoNa?

saura AlafaitarmaaM Co ko:



35:27


SauM tamao Ao ivacaartaa naqaI ko AllaahnauM paaNaI pahaoMcaaDvaanauM vyavasqaataM~a kovaI AJayaba rItao Anao J#r pa`maaNao
AakaSanaa vaadLaaomaaMqaI varsaad varsaavao Co? Aa Aok J paaNaIqaI tao (Allaah) Juda Juda rMganaa FLa, fula, AnaaJ

vagaoro paoda kro Co. SauM tamao Ao baabatao ivacaar kyaao- Co ko Aa pahaD ko Jo isqar doKaaya Co, taomaNao KaudaAo inaiecata krola
]tk`aMitanaI pa`ik`yaanaI koTlaI inaSaanaIAaonao paaotaanaamaaM saacavaI raKaI Co. Ao ca+anaao ko Jo >yaaMk laala, >yaaMk safod Anao
>yaaMk kaLaI BauJMga Co, JomanauM Aok Aok star yaugaaonaao [itahasa paaotaanaamaaM CupaavaI raKao Co,


35:28

Anao taovaI J rItao maaNasaao ivaYao, pa`aNaIAao ivaYao Anao paRqvaInaI tamaama Pva saRiYTnaao AByaasa krao ko
Ao kovaI rItao AsaMKya JaitaAaomaaM vahoMcaayaolaI Co. taomaaMnaI drok Jaita Kaasa laxaNaao Qaravao Co. (tamao sRiYTnaI Aa caIJao
]par maa~a ]parCllaI naJr naaKaInao naIkLaI JaAao Cao). parMtau Kaudanaa Ao baMdaAao, AoTlao ko ]laomaaAao,
JoAao &aana Anao samaJNa Qaravao Co, tao Aa ivaYayaaonaao AByaasa kro Co, taao tao taonaI (AllaahnaI) mahanataa Anao
AiQakar Jao[nao kaMpaI ]Zo Co Anao taomanaa maao@o Anaayaasao hmdnaa (pa`SaMsaanaa) Ao Sabdao AavaI Jaya Co ko:
inaSaMdoh! taomanaao saJ-k Ao Kauda Co Jo AisamaIta pa`Baava Anao Sai>taAaonaao maalaIk Co,
parMtau tao Aa pa`Baava Anao Sai>taAaonao ivanaaSa maaTo naqaI vaapartaao, tao saRiYTnaI saurxaa krvaavaaLaao Co.
Aama, Aa AByaasa krvaavaaLaa Ao laaokao Co, Jomanao kuAa-na ]laomaa khInao AaoLaKaavao Co Anao AapaNao taomanao
vaO&aainakao khIAo CIAo. KaroKar, taoAao J KaudanaI hmd krvaavaaLaa hamaIduna Co.
baIP Aok JgyaaAo kuAa-na kho Co ko:
45:3



AMtarIxamaaM Anao paRqvaImaaM maaomaInaao maaTo inaSaanaIAao Co.


Anao Aa Ao laaokao Co Jo ba`|aMDnaa saJ-k (Allaah) Anao taonaa ATla inayamaao ivaYao _@ ivaevaasa Qaravao Co.


45:4

tamaara paaotaanaa Jnma Anao PvasaRiYTnaI vaMSavaRiwmaaM Ao laaokao maaTo inaSaanaIAao Co,
Jo ba`|aMDnaI vaastaivaktaa ]par yakIna / ivaevaasa Qaravao Co (taoAao bauiw Anao samaJNa QaravataI kaoma / laaokao Co).
Anao taomanao J mau<akI paNa khovaamaaM Aavao Co.


10:6




inasaMdoh! rai~a Anao idvasanaa badlaavamaaM Anao Allaahnaa samaga` saJ-namaaM taqaa ba`|aMDnaI }Mcaa[Aao Anao
}MDa[AaomaaM mau<akIAao maaTo inaSaanaIAao Co.
ba`|aMDnaI kaya-pa`NaalaInaa AByaasanaao Aaga`h kyaa- paCI kuAa-namaaM k(uM Co ko:

45:6




Aa KaudanaI Ao inaSaanaIAao Co Jonao tamaarI samaxa sanaatana satyanaa sva#pamaaM rJu krvaamaaM AavaI Co. taomanao pauCao ko
Aonaa paCI Ao k[ vaata baakI rhI Jaya Co Jonaa AaQaaro taoAao [maana laavavaa maaMgao Co?
AhIM sauQaI BaaOitak saRiYTmaaMnaa hmdnaa karNaaonao rJu kyaa- Co. parMtau maanavaInao BaaOitak PvananaI J#iryaataaonaI saaqao
saaqao Pvananaa safrmaaM saacaa maaga-dSa-nanaI paNa J#rta haoya Co. Aa maaga-dSa-na vahI Wara maLao Co. JonaI CollaI kDI
paiva~a kuAa-na Co. taoqaI J Allaah tAalaaAo kuAa-nanao paNa hmdnauM karNa gaNaavyauM Co.
jyaaro AapaNao maanavaJatanaa maaga-dSa-na maaTo, Kauda tarfqaI maLaolaa Anao payagaMmbar saahoba ]par ]taarolaa Aa Pvana
baMQaarNanauM manana, icaMtana Anao AByaasa krISauM, taao Anaayaasao AapaNaa maaoM@amaaMqaI Sabdao naIkLaI JSao ko:

18:1


(inaSaMdoh!) Alahmdnaao hkdar maa~a Allaah J Co JoNao Aa baMQaarNa (Ala iktaaba) paaotaanaa payagaMmbar ]par ]taayau-

Co Jonao samaJvaamaaM kao[ JatanaI mauSkolaI naqaI paDtaI.

kuAa-namaaM manana, icaMtana Anao AByaasa:


Ao spaYT Co ko saIQaao rstaao (isaratao maustakIma) paiva~a kuAa-nanaao AByaasa krvaaqaI, taonaa ]par manana Anao icaMtana
krvaaqaI J maLaI Sako Co. taoqaI saacaao maaomaIna Ao Co Jo BaaOitak ba`|aMDnaao AByaasa kro Anao paiva~a kuAa-namaaM manana Anao
icaMtana krInao Ao vaastaivaktaa duinayaanaI samaxa la[ Aavao ko AlahmdnaI hkdar maa~a Anao maa~a KaudanaI Jata Co.
Ahmad sa.A.va. mauhmmad sa.A.va. Anao makamao mahmaud:
Ao paiva~a Jata sa.A.va. ko JoNao saaOpa`qama KaudanaI Alahmdnao folaavaI, JoqaI kuAa-na taomanao Ahmad sa.A.va. khInao AaoLaKaavao
Co (61:6), Aqaa-ta vaQaaro pa`maaNamaaM hmd krvaavaaLaao Anao Aa kaya-qaI taoAaoo svayaM mauhmmad sa.A.va. saaibata qayaa (48:29),
JonaI satata hmd krvaamaaM Aavao tao. taomanaa paiva~a PvananaI AovaI isaiwAao htaI ko Jonaa AaQaaro khovaamaaM AavyauM ko taoAao
makamao mahmaud AoTlao ko pa`SaMsanaIya sqaana ]par Aa#@ Co (17:79). taomanaa sa.A.va. paiva~a hstao Ao vyavasqaataM~a sqapaayauM
Jonao Jao[nao AaKaI duinayaa paaokarI ]ZI ko KaroKar! hmd Anao pa`SaMsaanaI hkdar KaudanaI Jata Co JoNao AavauM k`aMitakarI
vyavasqaataM~a AapyauM Anao taonaa paCI hmdnaao hkdar Co Ao k`aMitanaao payagaMbar, JoNao Aa vyavasqaataM~anaI sqaapanaa krInao taonao
vyavaharIk saaibata krI dIQauM. Aa vyavasqaataM~anauM pa`qama pairNaama Ao htauM ko Ao kaomaao ko doSaaonaa maULaIyaa ]KaDI gayaa Jo
kmaJaor maaNasaao ]par Julma, isatama, Atyaacaar Anao SaaoYaNa krtaa htaa. AonaI Ao klyaaNakarI isaiw htaI JonaaqaI
KaudanaI hmd spaYT rItao inaKarInao ivaevanaI samaxa AavaI ga[. taonaa maaTo khovaamaaM AavyauM Co ko :
6:45



Julma krvaavaaLaI kaomaaonaI JD kpaa[ ga[ Anao AovaI rItao Kauda ko Jo samaga` saRiYTnaao paalanahar Co,
taonaI Alahmd ivaeva ]par AMkIta qa[ ga[.

Jlaala Anao Jmaala:

Ao vaata spaYT Co ko Aa pa`karnaI k`aMita maaTo KaudanaI Jatanaa JlaalaI ko ]ga` sva#panauM Jahor qavauM paNa AoTlauM J J#rI
Co, AoTlao ko saJ-naatmaktaanaI sauMdrtaanaI saaqao saaqao pa`Baava Anao Sai>tanauM pa`dSa-na paNa. AoTlao J paiva~a kuAa-nao Jlaala
(]ga` sva#pa) Anao Jmaala (kaomaLataa) bannaonaa maULa s~aaota tarIko KaudanaI Jatanao bataavaI Co.
kuAa-namaaM khovaamaaM AavyauM Co ko:
64:1

hmd Anao sa<aa bannaonaI hkdar taonaI Jata Co.


Jao ba`|aMDmaaM JmaalaIyatanaI saaqao saaqao JlaalaIyatanaao ]d\Bava naa qaaya taao vyavasqaataM~a naYT qa[ Jaya. Jao [kbaalanaa
SabdaomaaM khIAo taao,
ihfaJta fula kI maumakIna nahIM hO,
Agar kaMTomaoM hao Kau Ao hrIrI.
baIP baaJu Jo Sai>ta Anao sa<aamaaM KaudanaI hmdIyata ko pa`Saista Jahor naa qaaya, tao ifraonaIyata Anao caMgaoPyata JovaI
AtyaacaarI banaI Jaya Co. FrIqaI Jao [kbaalanaa SabdaomaaM khIAo taao,
Juda hao dIna isayaasata sao, taao rh JataI hO caMgaozI
taoqaI J AllaahtAalaaAo k(uM Co ko Amao idvya maaga-dSa-nanaI saaqao talavaarnaI laaoKaMDI Sai>ta paNa AapaI Co (57:25),
JoqaI Aa bannaonaa ivavaokqaI PvananauM vyavasqaataM~a TkI rhoo. Sai>ta ]par kuAa-nanaao kMT/aola naa haoya taao tao caMgaozIyata
saaibata qaaya Co Anao kuAa-nanaI saaqao taonaI sqaapanaa krvaanaI Sai>ta naa haoya taao tao maa~a ]padoSa banaInao rhI Jaya Co.
taoqaI maaomaIna laaokao Aa bannao Sai>taAaonao Aok saaqao Asarkark banaavaI hamaIduna banao Co.
Aa samaJNaqaI tamao Ao AMdaJ lagaavaao ko jyaaro Aok maaomaIna kho Co AlahmdulaIllaah taao taonaao Aqa- SauM qaSao Anao
taonaao hotau SauM haovaao Jao[Ao? AanaaqaI Ao vaata paNa spaYT qaaya ko hmdIyata maaoM@aqaI koTlaak Sabdao baaolavaaqaI naqaI qataI,
paNa KaudanaI Alahmd Aok vyavasqaataM~anaI sqaapanaa krvaaqaI J kayaa-invata qaaya Co, JomaaM pa`kRitanaa baLaao ko Sai>taAaonao
kabaumaaM krInao taomaaMqaI maLataa fayada kuAa-nanaa idvya maaga-dSa-na pa`maaNao samaga` maanavaJatanaa paalanapaaoYaNa maaTo
]payaaogamaaM laavavaamaaM Aavao Anao Jo Sai>taAao Aa maaga-maaM ivaGna banao taonao maaga-maaMqaI dur krI dovaamaaM Aavao.

(2) Allaah:
Alahmd paCInaao Sabd Co: laIllaah. Jo saMQaI Co: laI +Allaah naI. laInaao Aqa- Co maaTo, taoqaI laIllaahnaao Aqaqaaya Allaah maaTo Anao AlahmdulaIllaahnaao Aqa- qaaya hmdIyata AoTlao ko mananaa ]MDaNamaaMqaI Anaayaasao qataI
pa`SaMsaanauM saMpauNa- Anao sava-EaoYZ sva#pa maa~a Allaah maaTo J Co.
hvao AapaNaI samaxa Allaah Sabd Aavao Co. AovauM khovaamaaM Aavao Co ko Aa paNa saMQaI Co Ala+ [laahnaI.
taoqaI Allaahnaao Aqa- qaaya vaastaivak [laah ko [laah, Jo Aok J Co. JovauM ko paholaaM laKavaamaaM AavyauM Co ko Allaah
Ao KaudanaI JatanauM naama Co. Aa Sabd KaudanaI Jata maaTo J baaolavaamaaM Aavao Co Anao Ao isavaayanaa naama Ao AllaahnaI
JatanaI laaxaiNaktaaAao ko gauNaao Co.
[laah SabdnauM maULa Co AlaIf-laama-ho, Jonaao Aqa- Co:
stabQa, caik\ta haovauM
]cca sqaana ]par Anao A$Sya haovauM
gaBara[nao kao[naao AaSarao SaaoQavaao ko kao[ gaBarayaolaanao AaSarao Aapavaao
kao[naI gaulaamaI ko taabaodarI AoTlao ko kao[nauM pa`Bautva, savaao-pairtaa ko sa<aa svaIkarvaI.
Aa Aqaao- pa`maaNao Allaah (kuAa-nanaao [laah) Ao savaao-cca hstaI Co Jo maaNasanaI naJrqaI A$Sya Co, JonaI mahanataanaI
saamao maanavaInaI bauiw stabQa ko cai>\ta qa[ Jaya Co, JonaI savaao-parItaa Anao sa<aa samaga` ba`|aMDmaaM folaayaolaI Co taqaa taonauM
Aa&aapaalana, taabaodarI ko gaulaamaI J#rI Co. Aama, [laahnao svaIkarvaanaao Aqa- taonauM Aa&aapaalana Anao taabaodarI
svaIkarvaamaaM Aavao tao Co. JovauM ko AagaLa AavaI gayauM Co, AapaNao KaudanaI JatanauM sva#pa Anao taonaI vaastaivak isqataI JaNaI
naqaI Sakataa. taoqaI J kuAa-na kho Co:
6:103

tao maanavaInaI samaJ, bauiw, klpanaa Anao $iYTnaI saImaaAaoqaI par Co.
Alabata\, AapaNao AoTlauM JaNaIAo CIAo ko Ao JatanaI laaxaiNaktaaAao kovaI Co. Aa laxaNaao paNa taoNao J JNaavaolaa Co,
Jo paiva~a kuAa-namaaM laKaolaa Anao saurixata Co. taoqaI Allaah ]par [maananaao Aqa- qaSao ko: Ao JatanaI sa<aa Anao
savaao-parItaanao svaIkarvaI JonaI laaxaiNaktaaAao kuAa-namaaM bataavaolaI Co.

[laahnaI sava-vyaapaI klpanaa:

tamao maanava [itahasa ]par naJr naaKaSaao Anao paRqvaInaa kao[paNa Baaganaao AByaasa krSaao taao Aok vaata samaana naJr
AavaSao ko lagaBaga samaga` maanavaJatanaa [itahasamaaM kao[nao kao[ AovaI savaao-cca hstaInaI klpanaa Jaovaa maLao Co, JomaaM
AmaanavaIya ko dOvaI Sai>tanaao svaIkar haoya Co ko JonaI AagaLa namaI Sakaya, JonaI paUJa krI Sakaya, JonaI paasao maaMgaI
Sakaya, JonaaqaI DrvauM paDo, JonaI saovaamaaM BaoT saaogaaQa rJu krI Sakaya.
paiecamanaa saahisakao jyaaro paRqvaInaa kao[ Aovaa BauBaaga ]par gayaa, jyaaM Aoomanaa paholaaM baIJa kao[ saBya maanavaIAo
paga paNa naa mau>yaao haoya ko tyaaMnaa rhovaasaIAao saByataa Anao saMskRitanao JaNataa paNa naa haoya ko taoAao A&aana yauganauM
Pvana vyaitata krtaa haoya ko taoAaonauM Pvana saBya ivaevaqaI tad\dna iBanna haoya, CtaaM taomanaamaaM kao[nao kao[ AovaI savaao-cca
Sai>tanaI klpanaa Jaovaa maLaI htaI JonaI taoAao paUJa krtaa htaa. saaqao saaqao Ao paNa satya Co ko jyaaM Aa pa`karnaI hstaInaa
AstaItvanaI klpanaa svaIkarvaamaaM Aavao Co tyaaM Aa hstaI ivaYaonaI ivagataao Anao klpanaaAao drok JgyaaAo JudI Jaovaa maLao Co
Anao Aa J Ao mataBaod Co ko drok Jaitanaao Kauda Judao Co, drok Qama-naao Kauda Judao Co. yahudIAaonaao yahaovaah,
[Saa[Aaonaao faQar, ihMduAaonaao [evar, vaodaMtanaao parmaatmaa ko AignapaUJkaonaao yaJdana drok Aok baIJaqaI tad\dna
Juda Co. kuAa-nanaao Allaah paNa baQaaqaI Judao Co. Aa ivaiBannataa AoTlaa maaTo Co ko Aa Qamaao-naa pa`vata-kaoAo ko JoAaonao
AapaNao Allaahnaa payagaMbaraomaaM saamaola krI SakIAo, KaudanaI AovaI J laaxaiNaktaaAao vaNa-vaI hSao JovaI ko kuAa-namaaM
vaNa-vavaamaaM AavaI Co. parMtau paaCLaqaI taomaaM maanavaIya ivacaarao Anao klpanaaAao ]maoravaaqaI Aa baQaa Qamaao-naa KaudaAaonaI
klpanaa AokbaIJaqaI Alaga qa[ ga[. AoTlauM J nahIM KaudanaI vaastaivak klpanaaqaI paNa KaudaAaonaI Aa klpanaaAao Alaga
Alaga qa[ ga[. Aok Kaasa vaata AhIM naaoMQavaI Jao[Ao ko payagaMbar dInanaa sqaapak naqaI haotaa paNa Kaudanaa dInanao
pahaoMcaaDvaavaaLaa J haoya Co. AaqaI J paiva~a kuAa-nao Kauda ivaYao k(uM Co ko:
6:100

taoAao vaNa-vao Co taonaa krtaaM tao GaNaao mahana Co.

vaastaivak KaudamaaM [maana:

Allaah Ao laaxaiNaktaaAaoqaI GaNaao ]cca Co Jo maanavaIya magaJo GaDInao taonaI saaqao JaoDI dIQaI Co. KaudanaI saacaI klpanaa
Ao laaxaiNaktaaAaonaa AQaaro J qa[ Sako Co Jo paiva~a kuAa-namaaM vaNa-vavaamaaM AavaI Co, karNako taomaaM maanavaIya ivacaarao
Anao klpanaaAaonaao ]maorao naqaI qayaao. Aa J karNa Co ko kuAa-na, Ao laaokaonaa AllaahmaaM [maananao svaIkartaao J naqaI Jo
paaotapaaotaanaI klpanaa pa`maaNao KaudamaaM [maana raKao Co. taoqaI J tao spaYT SabdaomaaM kho Co ko:
2:137
Jao Ao laaokao AovaI rItao (Kauda ]par) [maana laavao, JovaI rItao tamao (kuAa-nanaI vyaaKyaa pa`maaNao) [maana laavyaa Cao,

vaQaumaaM taoNao k(uM Co ko:

taao AovauM samaJao ko taoAao saacaa maaga- ]par caalao Co.


42:11

taonao (Kaudanao) kao[ namaunaa ko ]dahrNa vaDo paNa naqaI samaJavaI Sakataao .
Aa Aayaatanaao Aqa- maa~a AoTlaao J naqaI ko KaudanaI Jatanao kao[ namaunaa ko ]dahrNa vaDo naqaI samaJavaI SakataI, karNako
namaunaao ko ]dahrNa kao[ AnauBavaI Sakaya taovaI saIimata ko BaaOitak vastau maaTo J AapaI Sakaya Co. AllaahnaI Jata A$Sya
Anao AsaIimata Co. taoqaI Aa Aayaatanaao Aqa- Aovaao paNa qaaya ko:
baIJa Qama-naa laaokao KaudanaI Jo klpanaaAao Qaravao Co, AomaaMnaI kao[ paNa klpanaa kuAa-namaaM AapaolaI KaudanaI klpanaa
JovaI naqaI, Anao kuAa-namaaM Jo klpanaa Co tao svayaM KaudaAo J AapaI Co.
Allaah Sabdnaao Anauvaad naqaI qa[ Saktaao:
AhIMyaaM Aok baIJao maud\dao spaYT qaaya Co ko Allaah Sabdnaao Anauvaad baIP kao[ BaaYaamaaM krI naqaI Sakataao , karNa ko
Aonaao Anauvaad Jo BaaYaamaaM krvaamaaM AavaSao tao BaaYaa baaolavaavaaLaa laaokaomaaM KaudanaI Jo klpanaa hSao taovaI klpanaa manamaaM
AavaSao. da.ta. GOD SabdqaI [saa[ laaokaonaa KaudanaI klpanaa manamaaM AavaSao Anao [evar SabdqaI ihMdu laaokaonaa KaudanaI
klpanaa. baIJao pa`ena Ao ]d\Bavao Co ko Kauda ]par [maana laavavauM koma J#rI Co. taonaaqaI AapaNaa Pvana ]par SauM Asar paDo
Co? da.ta. Aok vyai>ta kho ko Kauda Co. baIP vyai>ta kho ko huM Aonao naqaI maanataao Aqavaa Aok vyai>ta Ao Kaudanao maanao Co
JonaI klpanaa [saa[yata rJu kro Co Anao baIJao vyai>ta Ao Kaudanao maanao Co JonaI klpanaa kuAa-na Aapao Co. taao Aa
maanyataanaI taomanaa vyavaharIk PvanamaaM SauM Asar paDSao? Jao kao[ maanyataa ko ivacaarsarNaInaI Asar maanavaInaa
vyai>tagata ko saamauihk Pvana ]par paDtaI J naqaI taao taonauM maanavauM ko naa maanavauM samaana Co. Aa pa`enanaao Jvaaba GaNaI
ivagata maaMgaI lao Co taoqaI taonaao Jvaaba laoKaknaa paustak mana va yaJdaMMmaaM ivagatavaar Aapaolaao Co, AhIMyaaM TuMkmaaM
samaJavavaanaao pa`yatna krvaamaaM Aavyaao Co.

Kauda ]par [maana laavavauM koma J#rI Co?

kuAa-na AapaNanao Ao JNaavao Co maanavaI maa~a taonaa sqaULa SarIrnauM naama naqaI ko Jo baIJa pa`aNaIAaonaI Joma sqaULa SarIrnaa
BaaOitak inayamaao pa`maaNao PvaMta rho Co Anao CovaTo maRtyau paamao Co. maanavaImaaM Aok baIP vastau paNa maukvaamaaM AavaI Co Jonao
taonaI Jata, naFsa, Aatmaa, vyai>tatva ko SELF khovaamaaM Aavao Co. Aa Jata ko naF\sa drok baaLaknao Kauda tarfqaI maLao Co.
parMtau tao AivaksaIta sva#pamaaM haoya Co. maRtyauqaI maanavaInaI Aa Jata ko vyai>tatva naYT naqaI qatauM, parMtau tao Aonaa paCI paNa
PvaMta rho Co Anao AagaLa vaQao Co. taoqaI maanavaInaa BaaOitak Pvananao pa`aNaI starnauM Pvana Anao taonaI Jata ko vyai>tatvanaa
Pvananao maanava Pvana khI Sakaya.

maanavaInaI Jata ko taonauM vyai>tatva:

maanavaInao maLaolaI Aa AivaksaIta Jata, vyai>tatva ko nafsanaao ivakasa Ao maanava Pvananaao mauKya Qyaoya Anao hotau Co.

ivakasa paamaolauM vyai>tatva, Jata ko nafsa maRtyau paCInaa ivakasanaa taba>kaAao paar krvaa Sai>tamaana qa[ Jaya Co. Ao saacauM
Co ko Aok vyai>tanaI Jata ivakasaSaIla Co ko nahIM tao JaNavauM J#rI Co Anao taonaa ivakasanaI pairisqaitanaao saacaao
AMdaJ paNa maLavaao J#rI Co, karNa ko Aonaa vagar maaNasanao taonaI Jatanaa ivakasa AMgao gaorsamaJ, Ba`ma ko frobao naFsa
qavaanaI Sa>yataa rholaI Co. Jo Jata paaotaanaa saMpaUNa- ivaksaIta sva#pamaaM AstaItva Qaravao Co tao maa~a KaudanaI Jata Co.
kuAa-namaaM vaNa-vaolaI KaudanaI laaxaiNaktaaAao tao saMpaUNa- Jatanaa Juda Juda paasaa ko gauNa Co. AovaI laaxaiNaktaaAao ko Jo maa~a
KaudanaI JatanaI J Co (JovaI ko AlaAvvalau, AlaAaiKa# vagaoro.) tao isavaayanaa gauNaao maanavaInaI JatamaaM paNa sauYaupta
Sai>taAaonaa sva#pamaaM ko saMBaavanaaAaonaa sva#pamaaM Cupaayaolaa Co. Joma Joma maanavaInaI Jata ko vyai>tatva ivakasa paamatauM
Jaya Co taoma taoma taomaaM KaudanaI Aa laaxaiNaktaaAao, maanavaIya saImaaAaomaaM rhInao, ]BartaI ko inaKartaI Jaya Co.

baIJa Sabdao khIAo taao, Jo vyai>tanaI Jata ko vyai>tatva ivakasa paamaI r(uM haoya Co tao vyai>tanaa vyai>tatva Anao
cair~amaaM, maanavaIya saImaaAaomaaM rhInao, KaudanaI laaxaiNaktaaAao ko gauNaao ]Barvaa ko doKaavaa laagao Co. Aama, AapaNauM

vyai>tatva ko Jata ivakasa paamaI rhI Co ko nahIM Anao ivakasa paamaI rhI Co taao taonaao koTlaao ivakasa qayaao Co Ao JaNavaa maaToo
Ao JaovauM paDSao ko AapaNaa vyai>tatva Anao cair~amaaM KaudanaI laaxaiNaktaaAaonaI zlak Aavao Co ko nahIM. Aa $iYTkaoNaqaI

Jao[Ao taao KaudanaI laaxaiNaktaaAao AapaNaI Jata ko vyai>tatvanaa ivakasanao paarKavaanauM Aok taTsqa pairmaaNa ko QaaorNanauM
kama Aapao Co. AonaaqaI maanavaI kao[ gaorsamaJ ko Ba`mamaaM naqaI rhotaao. Aa Co Allaah ]par [maana laavavaanaI pa`qama
J#rta Anao maULaBaUta hotau.
maanavaInaI Jata ko vyai>tatvanaao ivakasa Ao inayamaao Anao isawaMtaaonao AnausarvaaqaI ko paalana krvaaqaI J qa[ Sako Co Jo
KaudaAo vahInaa maaQyamaqaI Aapyaa Co Anao hvao tao kuAa-namaaM saurixata Co. BaaOitak ivaevanaI drok vastau paaotaanaa QyaoyanaI
pa`aptaI maaTo satata kaya-SaIla rho Co, Jo Aonaa maaTo KaudaAo inaiecata kyaao- Co. kao[paNa vastau Ao inayamaaonaao BaMga naqaI krI
SaktaI ko BaMga krvaanaI [cCa paNa naqaI raKataI. AavauM AoTlaa maaTo Co ko taomanao paaotaanaI marP raKavaanaao AiQakar naqaI
ko tao vastauAaonao AovaI maJbaur J banaavavaamaaM AavaI Co. AanaaqaI tad\dna ivaparIta, maanavaInao marPnaao maalaIk banaavavaamaaM
Aavyaao Co. tao marPnaao maalaIk haovaanaI pa`qama saaibataI Ao Co ko pa`aNaIAaonaI Joma taonaa BaaOitak ko SaarIirk Pvananaao
AaQaar taao pa`kRitanaa inayamaaonaa paalana ]par J Co paNa tao taonaao BaMga krInao Aatmahtyaa paNa krI Sako Co. jyaaro pa`a NaIAao
Aatmahtyaa naqaI krI Saktaa.
JovaI rItao maanavaInaa SaarIirk (pa`aNaI starnaa) Pvananaa ivakasa Anao paaoYaNa maaTo inayamaao Anao kayada J#rI Co, AovaI
J rItao taonaa maaNasa tarIkonaa Pvana AoTlao Ao Pvana JomaaM taonaI Jatanaao ko vyai>tatvanaao ivakasa qaaya Co, taonaa maaTo paNa
inayamaao Anao kayada J#rI Co. Aa $iYTkaoNaqaI Jao[Ao taao maanavaI maaTo baovaDa inayamaao Anao kayadaAaonauM paalana J#rI Co.
Aok taonaa sqaULa SarIrnaa paalanapaaoYaNa maaTo Anao baIJa inayamaao taonaa maaNasa tarIkonaa PvananaI (vyai>tatva ko JatanaI)
_@taa Anao ivakasa maaTo.

saamaaPk Pvana:
maanavaInaa SaarIirk (pa`aNaI starnaa) PvananauM paalanapaaoYaNa Anao ivakasa vyai>tagata QaaorNao ko Aoklaa rhovaaqaI paNa
qa[ Sako Co. parMtau taonaI Jata ko vyai>tatvanaao ivakasa saamauihk PvanamaaM J Sa>ya Co, jyaaM Aok maaNasanaao Gasaarao baIJa
maaNasanao vaoZvaao paDo Co. AovauM samaJvaamaaM Aavao Co ko maaNasanaI Jata ko vyai>tatvanaao ivakasa - taJikyaa Ao naFsa gaufaAao, pahaDao, JMgalaao, rNa, samaaQaIAao Anao maZaonaa AokaMtamaaM qaaya Co. Aa frobao naFsa ko paaotaanaI Jatanao Ba`mamaaM
raKavaanaI vaata Co Anao kuAa-nanaa iSaxaNaqaI tad\dna ivaparIta. paiva~a kuAa-nanauM iSaxaNa kho Co ko:
2:43

Kaudanaa inayamaao AagaLa namavaavaaLaaAaonaI saaqao maLaInao namaao,


9:119

Anao saacaa laaokaonaI saaobatamaaM Pvana ivataavaaoo.


JnnatamaaM pa`vaoSavaanaI Sarta Ao Co ko:
89:29-30
maara baMdaAaomaaM (AoTlao saovakao ko kma-caarIAaomaaM) saamaola qaaAao Anao maarI JnnatamaaM daKala qa[ JaAao.

Anao AavauM saamauihk Pvana Ao maaNasanauM saamaaPk Pvana khovaaya. maaNasanaa saBya saamaaPk Pvana maaTo
paNa inayamaao, kayadaAao ko baMQaarNanaI J#r paDo Co. Aa Pvana maaTo inayamaao Anao kayadaAaonaI J#rta duinayaanaI
drok kaoma Anao doSa svaIkaro Co. maaNasaaonaao Aok samauh (JonaI AaJnaI duinayaamaaM bahumataI Co) Aoma maanao Co ko Aavaa
inayamaao maanava samaaJ Jatao GaDI Sako Co (Aa ivacaarSarNaInao sao>yaulaarIJma khovaamaaM Aavao Co). parMtau kuAa-na kho Co ko
taonaaqaI maanava saByataa Anao saamaaPk PvanamaaM fsaad ko AMQaaQauMQaI paoda qa[ JSao, JonaI saaxaI [itahasa paNa pauro Co
Anao AovauM qatauM AavyauM Co Anao qa[ r(uM Co. vaQaumaaM, kuAa-na kho Co ko maanavaInaa saamaaPk Pvana maaTo paNa Ao J Kauda
paasaoqaI inayamaao Anao kayadaAao maLavaa Jao[Ao Jonaa inayamaao baharnaa ba`|aMDmaaM kaya-rta Co Anao Jonaa karNao ba`|aMDnaI
Aa ivaSaaLa kaya-pa`NaalaI sauMdr rItao caalaI rhI Co (67:3-4). Aa inayamaao vahInaa maaQyamaqaI maLao Co. hvao Aa inayamaao
saMpauNa- Anao Sauw sva#pamaaM kuAa-namaaM saurixata Co (15:9, 6:116). sao>yaulaarIJmanaa TokodaraomaaM Ao laaokao paNa Co Jo
AoTlauM taao svaIkaro Co ko ba`|aMDnauM saJ-na KaudaAo kyau-M Co Anao tao taonaa inayamaao pa`maaNao TkI r(uM Co Anao caalao Co.

parMtau, kuAa-na Aa maanyataanao Allaah ]par [maana tarIko naqaI svaIkartauM. Aavaa laaokao AMgao tao kho Co ko Jao taomanao pauCao
ko Aa paRqvaI Anao AakaSaI padaqaao-nao kaoNao paoda kyaa-? sauya- Anao caM$ kaonaa inayamaao pa`maaNao kaya-rta Co? taao Ao khoSao ko
KaudaAo J taomanao paoda kyaa- Co Anao taonaa J inayamaaonao AaQaIna Co tyaarbaad tao kho Co ko Jao taomanao pauCao ko Ao kaoNa Co
Jonaa inayamaao pa`maaNao AakaSamaaMqaI varsaad varsao Co, JonaaqaI maRta JmaIna navauM Pvana pa`apta krI lao Co (29:63)? taao taoAao
khoSao ko AovauM Kaudanaa J inayamaao pa`maaNao qaaya Co. Aa paCI kuAa-namaaM khovaamaaM AavyauM Co ko jyaaro Ao laaokao baharnaa
ba`|aMDmaaM Kaudanaa inayamaaonaa paalananao svaIkaro Co taao maanava ivaevamaaM taonaa inayamaaonaI J#rtaqaI kovaI rItao [nakar krI Sako
Co? AhIMyaaM AavaInao taomanao k[ vaata kYT pahaoMcaaDo Co?
23:89

taomanao khao: taomanaI bauiw Anao samaJNa ]par koma paDda paDI Jaya Co?

paRqvaI Anao AvakaSanaao [laah:

taomanao khao ko AlahmdulaIllaah (29:63) KaudanaI hmd maa~a baharnaa ba`|aMDmaaM J naqaI krvaanaI, maanavaivaevamaaM
paNa taonauM Jahor qavauM Kauba J#rI Co. tamao maanava ivaevanao paNa Kaudanaa inayamaaonao AaQaIna raKaao Anao paCI JuAao ko taomaaM
kovaI KauSaIAao Anao samaRiwnaI CaoLaao ]Do Co Anao pa`SaMsaa Anao vaKaaNanaa naara gauMJo Co. tao kho Co ko:
43:84

tao AakaSamaaM paNa savaao-parI Co Anao paRqvaI ]par paNa savaao-parI Co.
AoTlao ko ba`|aMDnaI ivaSaaLataamaaM paNa AllaahnaI sa<aa pa`vatao- Co Anao JmaIna ]par paNa taonaI savaao-parItaa Co.
Allaah ]par [maananaao Aqa- Ao Co ko Aa bannao JgyaaAo taonaa inayamaaonaI yaqaaqa-taanao ko ]payaaogaItaanao svaIkarvaamaaM
Aavao. Jao Allaahnao samaavaata ko AMtarIxanaao (baharnaa ba`|aMDnaao) [laah ko sa<aaQaISa svaIkarI laovaamaaM Aavao Anao maanava
saByataa maaTonaa PvanamaaM kao[ baIJa [laah ko sa<aaQaISanao svaIkarI laovaamaaM Aavao taao AonaaqaI fsaad folaa[ JSao.

21:22

Jao bannaomaaM Allaah isavaaya baIJa kao[naI savaao-parItaa svaIkarI laovaamaaM Aavao taao taomanaamaaM fsaad folaa[ JSao.

manaaovaRi<aAao, [cCaAaonao [laah banaavavaavaaLaa:

AovauM naqaI ko kuAa-na maa~a laaokao Wara taomanaa paaotaanaa samaaJmaaM Jatao GaDolaa kayada Anao inayamaaonao AaQaIna Pvana
ivataavavaanao Allaah ]par [maana tarIko naqaI svaIkartauM, paNa tao taao AonaaqaI paNa Aok kdma AagaLa vaQaInao kho Co ko:

45:23

SauM tamao Ao vyai>tanaI halata ]par ivacaar kyaao- Co JoNao svayaM paaotaanaI [cCaAaonaI savaao-parItaa svaIkarI?
AavauM krvaanauM pairNaama AovauM Aavao Co ko:

45:23

maaNasamaaM saaMBaLavaanaI, JaovaanaI, ivacaarvaanaI Anao samaJvaanaI Sai>taAao samaapta qa[ Jaya Co,
Anao bauiw ]par paDdao paDI Jaya Co.
AovaI rItao &aana haovaa CtaaM tao barbaadInaa rstaa ]par caalaI naIkLao Co.
45:23

Aovaa vyai>tanao maa~a KaudanauM maaga-dSa-na J bacaavaI Sako Co.

[cCa, &aana Anao maaga-dSa-na:

Aa sqaanao Aok baIJao mahtvanaao maud\dao saamao Aavao Co. Jonaa ivaYao AoTlauM khovauM paurtaMu Co ko jyaaro kuAa-na ]tayau-M tyaaro
samaga` duinayaa raohbaainayata, saMsaartyaaga ko Bai>tavaadmaaM DubaolaI htaI. Aa ivacaarsarNaInaa AaQaaro AovauM samaJvaamaaM
AavatauM htauM ko maanavaInaI [cCaAao Kaudanao AaoLaKavaamaaM baaQaa#pa Co Anao KaudanaI inakTtaa Aonao J pa`apta qa[ Sako Co
Jo paaotaanaI [cCaAaonao maITavaI do. Aa maanyataanao taoAao naFsaksaI khotaa htaa. Aa Aok CLa htauM. karNa ko [cCa Aok
AovaI Sai>ta Co Jo maanavaInaa kaya-naao AaQaar haoya Co. Jao Aonao maITavaI dovaamaaM Aavao taao maanavaI JD ko laagaNaI Saunya
banaI Jaya. baIJuM Ao ko [cCaAaonao maITavaI Sakaya Co, AovauM samaJvauM paaotaanaI Jatanao dgaao krvaa barabar Co. [cCaAaonao
maa~a dbaavaI Sakaya Co. dbaayaolaI [cCaAaonao jyaaro paaotaanaa saMtaaoYa maaTonaao ko vya>ta qavaanaao ko bahar inakLavaanaao saacaao
Anao kudrtaI maaga- naqaI maLataao, tyaaro tao AkudrtaI rItao ko ivakRta sva#pao bahar inakLao Co, Jonao maanaaoiva&aananaI BaaYaamaaM
PERVERSION, ivakar ko ivakRtaI kho Co. Aama, maanavaJata maanaisak baImaarIAaomaaM fsaa[ Jaya Co.

10

kuAa-nao AavaInao Aa raohbaainayata ko KaanakaihyatanaI ivacaarsarNaInao KaaoTI Jahor krI dIQaI Anao k(uM ko [cCaAao
Anao manaaovaRi<aAaonao baokabau CaoDI dovaI, AoTlao ko paaotaanaI [cCaAaonao paaotaanaao [laah banaavaI laovaao, Ao barbaadInaao rstaao
Co. Aa [cCaAaonao Jao Kaudanaa maaga-dSa-na pa`maaNao vaaLavaamaaM Aavao taao taonaaqaI GaNaa rcanaatmak kaya- qa[ Sako Co. taoqaI J
kuAa-namaaM k(uM Co ko:

28:50

paqaBa`YT Co Ao Jo Kaudanaa maaga-dSa-na vagar paaotaanaI [cCaAaonao Anausaro Co.


baIP Aok JgyaaAo Co ko:
30:29

JalaIma Co Ao Jo &aana vagar paaotaanaI [cCaAaonao Anausaro Co.


saMsaartyaaganaI ivacaarsarNaImaaM &aana Anao [cCaAaonao AokbaIJanaa ivaraoQaI samaJvaamaaM Aavao Co. AoTlao J KaudanaI
inakTtaa [cCnaar drok vyai>ta bauiw paaCLa haqa Qaao[nao paDolaao rho Co. parMtau , kuAa-na kho Co ko &aananaa pa`kaSamaaM
[cCaAaoqaI kama laao. Aa vaata tyaaro khovaamaaM AavaI jyaaro maanavabauiwnao Aa parspar ivaraoQaI doKaataI vaastaivaktaa sauQaI
pahaoMcavaa maaTo sadIAaonaao pa`vaasa baakI htaao. hvao vaIsamaI sadImaaM manaaoiva&aana Aok iva&aananaI SaaKaa tarIko ivaksaI
r(uM Co. RATIONAL PASSION (samaJNa AaQaarIta AoTlao ko taaik-k ko yaaogya [cCaAao) Anao IRRATIONAL
PASSIONS (samaJNa iva#wnaI, Ataaik-k ko Ayaaogya [cCaAao), Aa Ao J tafavata Co Jonaa ivaYao kuAa-nao saatamaI sadImaaM
[Saarao kyaao- htaao. Jonao BaUtakaLanaI maanavabauiw ApanaavaI naa SakI karNa ko tao &aana Anao [cCaAaonao ivaraoQaI tatvaao
gaNataI rhI. Aa Co Ao JgyaaAao jyaaM pahaoMcaInao maanavaI Anaayaasao khI do Co ko AomaaM kao[ saMdoh naqaI ko paiva~a kuAa-na
maanavabauiwnauM saJ-na naqaI. paiva~akuAa-nao KaudanaI Alauihyata ko savaao-parItaanao AoTlaa ]cca sqaanao raKaI Co ko tao maanavaInaI
paaotaanaI [cCaAaonaI AaiQanataanao paNa paaotaanaI savaao-parItaamaaM BaagaIdar ko SaIk- tarIko AaoLaKaavao Co. Jao kao[ [cCa
kuAa-nanaa kao[ inayamanaao BaMga krtaI haoya taao AovauM krvaavaaLaao mauSarIk khovaaya.
Aa samaJNaqaI Ao vaata spaYT qa[ Jaya Co ko maanavaI paaotaanauM vyai>tagata Anao saamauihk Pvana vahInaa maaQyamaqaI
maLaolaa Anao kuAa-namaaM saurixata Co tao Kaudanaa inayamaaonao taabao raKao, Jonaoo KaudanaI sa<aa svaIkarvaI ko maa~a Kaudanao [laah
tarIko svaIkarvaao kho Co taqaa Aanao J Kauda ]par [maana laavavauM paNa kho Co. taoqaI taoNao kuAa-namaaM Aokdma yaaogya SabdaomaaM
khI dIQauM ko:


5:44

Jo laaokao paaotaanaa tamaama inaNa-yaao AllaahnaI iktaabanaa AaQaaro naqaI krtaa tao kafIr Co.
Aama, Jo laaokao maa~a Anao maa~a AllaahnaI iktaaba pa`maaNao Pvana Pvao, taoAao J Kaudanao [laah maanao Co taovaao davaao
krI Sako Anao tao laaokao J saacaa Aqa-maaM khI Sako: AlahmdulaIllaah (1:1).
saura fataohamaaM Aa bao Sabdao paCI AllaatAalaanaI ~aNa KaaisayataaonauM vaNa-na krvaamaaM AavyauM Co.Jonaao Aqa- Ao Co ko taonaI
hmdIyata ko ]ccakaoTInaI inaKaalasa pa`SaMsaa ko pa`Saistanaao ]d\Bava Anao sava-vyaapaItaa maULaBaUta rItao Aa laaxaiNaktaaAaonaa
AaQaaro qaSao. Aa laaxaiNaktaaAao Co rbbaulaAalamaInaI, Ar-rhmaainar-rhImaI Anao maalaIkIyaaOmaId\dInaI.

(3) rbba
rbba Ao AllaahnauM gauNavaacak naama Co. rbba SabdnauM maULa Co: ro-bao-bao. Jonaao Aqa- qaaya:
ivakasa krvaao,
paalanapaaoYaNa krvauM.
kao[ vastaunao navaa navaa forfaraomaaMqaI AoTlaa maaTo Anao AovaI rItao pasaar krvaamaaM Aavao ko tao vastau ivakasa paamataI
paamataI paaotaanaa ivakasanaa Sa#Aatanaa sauxma ibaMduqaI saMpauNa- ivaksaIta sva#pamaaM pahaoMcaI Jaya. Aa ivakasa pa`ik`yaanao
rbaubaIyata kho Co Anao AovaI rItao ivaksaavavaavaaLaanao paalanahar AoTlao ko rbba kho Co. Aa pa`ik`yaamaaM sauQaarNaa

Anao _@taanaa paasaa paNa saamaola haoya Co. ivakasanauM inaiecata pairNaama pa`sannataa Anao pa`fuillatataa haoya Co AoTlao Aarba
laaokao Air-bbatau Aovaa CaoDvaanao kho Co Jo garmaI ko ZMDI AoTlao ko kao[ paNa %taumaaM hMmaoSaaM taaJuM Anao laIlauMCmma rhoo.
Aama rbbanaao Aqa- qaaya:

11

ivaksaIta krvaavaaLaao, saMpauNa- sva#pa sauQaI pahaoMcaaDvaavaaLaao,


vyavasqaa krvaavaaLaao,
sauQaarNaa krvaavaaLaao,
AagaLa vaQaarvaavaaLaao ko pa`aotsaahna AapavaavaaLaao, Anao
_@taa AapavaavaaLaao
AoTlao ko drok vastaunao taonaa Sa#Aatanaa ibaMduqaI saMpauNa- sva#pa sauQaI pahaoMcaaDvaavaaLaao paalanahar.

ba`|aMDnauM saJ-na:
Aa BaaOitak ba`|aMD SaunyamaaMqaI kovaI rItao AstaItvamaaM AavyauM, taonaao Jvaaba maanavabauiw paasao naqaI. BaaOitak ba`|aM Dnaa
vyavasqaataM~amaaM karNa Anao taonaa pairNaamanaao isawaMta AoTlao ko Law of Cause and Effect kaya-rta Co. AhIMyaaM
kao[ paNa vastau tyaaro J AstaItvamaaM Aavao Co jyaaro taonaI paaCLa kao[ karNa haoya. baIJa SabdaomaaM kao[ karNanauM
pairNaama. BaaOitak iva&aana karNa Anao pairNaamanaI kDIAaonao SaaoQavaanauM naama Co. Aonaa saMSaaoQakao Aa kDIAao paaCLa
tarf maoLavataa Jaya Co Anao taoAao taomanaa Aa saMSaaoQanamaaM GaNaa safLa paNa qa[ r(a Co. parMtau taoAao Collao Ao sqaana ]par
pahaoMcaI Jaya Co jyaaM Aa ba`|aMD AstaItvamaaM taao doKaaya Co parMtau Ao samaJatauM naqaI ko Ao kovaI rItao saaOpa`qama AstaItvamaaM
AavaI gayauM. AoTlao tyaaM pairNaama ko EFFECT taao haJr haoya Co, paNa taonauM karNa ko CAUSE naqaI JDtauM. maaoTamaaM maaoTao
vaO&aainak paNa Aa sqaana ]par daMta taLao AaMgaLaI dbaavaI ivasmayaqaI AaMKaao faDInao AovaI rItao ]Baolaao doKaaya Co ko JaNao
AbauQa gaamaDIyaao!
AapaNao AagaLa Allaahnaa ivaYayamaaM JaoyauM ko [laah Sabdnaa Aqa-maaM stabQa ko Aaecaya-cai>ta qa[ JvauM paNa saamaola
Co. ba`|aMD Aok AovauM ivaemayakarI sqaana Co Jonaao saMbaMQa KaudanaI Alauihyata ko sa<aaiQaSapaNaaqaI Co. AoTlaa maaTo KaudaAo
paaotaanaa maaTo k|uM Co ko:
2:117

BaaOitak ba`|aMDnauM SaunyamaaMqaI saJ-na krvaavaaLaao Co.


6:14

BaaOitak ba`|aMDnao Sa#AataqaI banaavavaavaaLaao Co.


Aama, tao Aa BaaOitak ba`|aMDnao kao[paNa pa`karnaa AagaLaqaI AstaItva Qaravataa AaQaar AoTlao ko karNa vagar
AstaItvamaaM laavavaavaaLaao Co. karNa vagar pairNaamanao AstaItvamaaM maa~a Kauda J laavaI Sako Co. maanavaI paNa saJ-na taao
krI Sako Co paNa taonao kacaa maalasaamaana ko paholaaMqaI AstaItvamaaM haoya taovaa maalasaamaana ko AaQaarnaI J#r paDo Co. kuAa-na
ba`|aMDnaa AstaItva ko Sa#Aata paholaaMnaI pairisqaitanao Aalamao Amar tarIko AaoLaKaavao Co taqaa ba`|aMDnaa saJ-na paCInaI
pairisqaitanaoo Aalamao Kalak. maanavaIya &aananaI Sa#Aata Aalamao-KalakqaI qaaya Co Anao tyaaMqaI J KaudanaI rbauibayatanao
samaJvaanaI Sa#Aata paNa.

]tk`aMita:

Kauda kuAa-namaaM kho Co ko:

41:53

Amao laaokaonao taomanaI paaotaanaI PMdgaImaaM Anao baharnaa BaaOitak ivaevamaaM AmaarI inaSaanaIAao doKaaDtaa J[SauM,
JoqaI Amaarao Ao davaao spaYT rItao taomanaI samaxa AavaI Jaya ko kuAa-namaaM Jo kM[ paNa khovaamaaM AavyauM Co,
tao na>kr vaastaivaktaa AoTlao ko sanaatana satya Co, klpanaa Anao QaarNaaAao nahIM.
Aqaa-ta maanavaInaa maanaisak Anao saamaaPk PvanamaaM, maanavaI isavaayanaI paRqvaI ]parnaI samaga` PvaMta Anao inaP-va
saRiYTmaaM taqaa AMtarIxanaI saRiYTmaaM Joma Joma vaO&aainak saMSaaoQanaao Wara satyaao SaaoQaataa JSao taoma taoma tao saMSaaoiQata satyaao
ivaYaonaI kuAa-nanaI Aayaataao Ao vaatanaI saaibataIAao banaSao ko paiva~a kuAa-na sanaatana satya Co Anao tao Allaah tarfqaI
maanavaJatanaI rbauibayata AoTlao ko maanavaJatanaa ivakasa maaTo AapavaamaaM AavyauM Co. taoqaI maanavaI maaTo Ao J#rI Co ko tao
&aananaI drok SaaKaaAaonaI CollaI JaNakarI raKao, JoqaI Ao JaNaI Sako ko kuAa-namaaM dSaa-vaolaI k[ hkIktaao vaastaivak
ivaevamaaM satya saaibata qa[.

12

BaaOitak iva&aananaa taqyaao Ao vaastaivaktaa sauQaI pahaoMcyaa Co ko ba`|aMDnaI vastauAao, Jo sva#pamaaM Atyaaro hyaata Co,
tao sva#pamaaM Sa#AataqaI J na htaI. AomaaMnaI drok vastaunaI Sa#Aata Aok ibaMduqaI qa[ htaI Aoma khI Sakaya Anao tyaarbaad
Ao vastauAao ivakasa paamataI ga[ Anao ibaMdumaaMqaI roKaa banataI ga[. Aama, Juda Juda taba>kaAao Anao pairisqaitaAaomaaMqaI
pasaar qataaM qataaM Aa ivaeva Ao sva#pamaaM AavaI gayauM, Jonao AapaNao AaJo Jao[Ao CIAo. Aa ivakasanaI pa`ik`yaanao iva&aananaI
pairBaaYaamaaM ]tk`aMtaI ko Theory of Organic Evolution kho Co.
Aa saMdBa-maaM Dao.Abdula vadud taomanaa paustak Gateway to the QuranmaaM Kaudanaa rbba ko paalanahar tarIkonaa
gauNanaI saRiYTmaaM k[ rItao Jahorata qaaya Co, tao ivaYaonaI Jo hkIktaao AaJnaa iva&aanao SaaoQaI Co, taonao vaNa-vataaM laKao Co ko:
{rbbaAo Allaahnaa maULaBaUta gauNaao paOkInaao Aok gauNa Co AoTlao ko rbauibayata Ao AllaahnaI maULaBaUta laaxaiNaktaa

Co. JomaaM kao[ vastaunao taonaa pa`arMiBak sva#paqaI paUNa-sva#pa sauQaI pahaoMcaaDvaa maaTonaa paalanapaaoYaNanaI drok pa`karnaI
vyavasqaanaI Jaogavaa[ haoya Co. Aama, samaga` ba`|aMDnaI drok vastaunaa paalanapaaoYaNanaI vyavasqaa krnaar Allaahnao kuAa-na
rbba kho Co.
paRqvaI ]par PvananaI ]tk`aMita AokkaoYaI PvamaaMqaI bahukaoYaI PvamaaM qa[. ]tk`aMitanaI pa`ik`yaa drmyaana Jovaao kao[ navaa
pa`karnaao Pva ]dBavao Co ko tarta J tao Aok navaI pa`Jaita maaTo saMBaivata paUva-J banao Co Anao taomaaMqaI navaI pa`SaaKaa inakLao
Co. drok navaI pa`SaaKaa taonaI caaokksa rIta mauJba ivaksao Co. AavaI rItao ]tk`aMita vaRxanaI DaLaIAaonaa sva#pamaaM ivastartaI
Jaya Co. taoqaI J kuAa-na kho Co ko:

71:17

Allaaho taomanao vaRxanaa (vaMSavaRxanaa) #pamaaM ivaksaavyaa.

AaQauinak saMSaaoQanaao pa`maaNao AovauM khovaaya Co ko drok saPva Jaita taonaI ]tk`aMita drmyaana GaNaa taba>kaAaomaaMqaI pasaar
qayaola haoya Co. drok pa`karnaI saPva Jaita kao[ caao>ksa taba>kamaaM caao>ksa samaya sauQaI hMgaamaI QaaorNao rho Co Anao
tyaarbaad taonao navaa sva#panaa ivakasa maaTo AagaLanaa taba>kamaaM tabadIla krvaamaaM Aavao Co. Allaah taomanaa drok
taba>kamaaM J#rI tamaama pa`karnaa paalanapaaoYaNanaI AoTlao ko rbauibayatanaI taonaa inayama pa`maaNao vyavasqaa krtaao rho Co.
11:6



paRqvaI ]par ivacarvaavaaLaao Aovaao AokpaNa Pva naqaI Jo taonaa paalanapaaoYaNa maaTo Allaah ]par AaQaarIta naa haoya,
tao (Allaah) JaNao Co ko drok Pvanao Aok taba>kamaaM koTlaao samaya rhovaanauM Co Anao >yaaro baIJa taba>kamaaM tabadIla
qavaanauM Co (Anao kyaa pa`karnaa paalanapaaoYaNanaI drok taba>kamaaM J#r paDo Co), Aa baQauM spaYT rItao inayamabaQQa Co.
rbauibayatamaaM maa~a paalanapaaoYaNanaI vyavasqaa J nahI, parMtau Juda Juda pa`karnaa ivakasanaI pa`ik`yaanaI vyavasqaa,
saurixatataa Anao isqartaanaI saaqao k`imak ivakasanaa taba>kaAao drmyaana Jo tao vastau ko saPvamaaM Jo kM[ paNa vaQaaranauM haoya
taonao dur krvaanaI pa`ik`yaa paNa saamaola haoya Co, JoqaI tao vastau ko saPva taonaI mah<ama xamataa pa`apta kro.
taao caalaao, qaaoDak ]dahrNaao Wara ]tk`aMitanaI samaga` pa`ik`yaa drmyaana PvasaRiYTmaaM paalanapaaoYaNa Anao ivakasanaI
vyavasqaa k[ rItao qa[ htaI taonaI #paroKaanao samaPAo:
}dahrNa 1: PvananaI Sa#AataqaI taonaa ivakasa Anao paalanapaaoYaNamaaM KaudanaI rbauibayata
paRqvaI ]par PvananaI Sa#Aata AokkaoYaI Pvanaa #pamaaM qa[ htaI. AaJo Jo pa`karnaa baMQaarNavaaLaao kaoYa AstaItvamaaM
Co, Aovaa J pa`karnaa rsaayaNaao Wara paRqvaI ]par pa`qama kaoYa baMQaayaao htaao. da.ta. paaNaI, KainaJtatvaao, AoDonaaosaa[na
faosfoTsa, paaolaIsaokora[Dsa, carbaI, pa`aoTIna Anao nyaui>lak AoisaD. Sa#Aatanaa kaoYaao taomanaa paaoYaNa maaTo kaba-inak Anao
Akaba-inak Kaaorak saIQaao samau$naa paaNaImaaMqaI maoLavataa htaa Anao Aa paaoYaNa maoLavavaanauM saadu sva#pa htauM. tyaarbaad
ivapaula pa`maaNamaaM Aavaa kaoYaao AistatvamaaM Aavyaa. paRqvaI ]par Aavaa ivaSaaLa pa`maaNamaaM folaayaolaa kaoYaao maaTo samau$naa
paaNaImaaM Jo parmaaNau sva#panaao Kaaorak AstaItvamaaM htaao tao QaImao QaImao A$Sya qa[ gayaao. tyaarbaad KaaoraknaI vyavasqaa kovaI
rItao qa[ htaI? Anao Aa pa`ena Ao KaudanaI rbauibayatanaI pa`ik`yaanaao AByaasa krvaa maaTonaao Aok rsapa`d ivaYaya Co. Kaaorak
maoLavavaanaa koTlaak rstaa htaa.
paorasaITIzma (paraopaPvaI): jyaaro samau$maaMqaI kudrtaI rItao parmaaNau sva#pamaaM Jo Kaaorak maLataao htaao tao baMQa qayaao AoTlao
kaoYaao baIJa kaoYaaonaa SarIrmaaMqaI Kaaorak maoLavavaa laagyaa. Aok kaoYa Kaaorak maoLavavaa baIJa kaoYa ]par AaQaar raKavaa
laagyaao. Aa pa`karo Kaaorak maoLavavaanaI rItanao paorasaITIzma ko paraopaPvaItaa kho Co. hala bao>TorIyaa Anao ivaYaaNauAao Aa
rItao Kaaorak maoLavao Co.

13

saopa`aoT/aofIzma: AamaaM Aok saPva Kaaorak maaTo baIJa saPvanaa maRta SarIr par AaQaar raKao Co. GaNaa pa`karnaa baokTorIyaa
Aa pa`karo paaoYaNa maoLavao Co.
haolaaoT/aofIzma: Aa pa`ik`yaamaaM Aok saPva baIJa saPvanao AaKao AaKaao Kaa[ Jaya Co. paorasaITIzmamaaM naanaao saPva
maaoTa saPvanaa SarIrnaa padaqaao- ko $vyaao ]par AaQaar raKao Co, jyaaro haolaaoT/aofIzmamaaM maaoTao saPva naanaa saPvanao
AaKao AaKaao Kaa[ Jaya Co.
]parnaa vaNa-na ]parqaI Ao vaata saaibata qaaya Co ko ]par JNaavaolaI Kaaorak maoLavavaanaI ~aNaoya rItaao Wara paRqvaInaa kula
Kaaoraknaa JqqaamaaM kao[ ]maorao naqaI qataao. taomaaM maa~a Aok kaoYa baIJa kaoYanao Kaaya Co: Pvataao ko marolaao. taoqaI Jao
Kaaoraknaa navaa s~aaota maLao nahIM taao QaImao QaImao paRqvaI ]par Pvananaao AMta AavaI Jaya. AaqaI, kaoYaaomaaMqaI J Kaaorak
banaavavaa maaTonaa s~aaota ]d\Bava paamyaa Anao taomaNao Kaaorak banaavavaanau Sa# paNa kyau-.
Sa#Aatanaa taba>kamaaM paaoYak tatvaaonauM inamaa-Na maIqaona, Aomaaoinayaa Anao paaNaI Jovaa padaqaao-maaMqaI sauya-pa`kaSa Anao
paRqvaInaI AaJubaaJu satata Gaorayaolaa rhotaa vaadLaaomaaMqaI paDtaI vaIJLaI $ara maLataI }Ja-qaI qayauM. Kaaorak maoLavavaanaI Aa
rIta Ao paCInaa taba>kaAao maaTo ApaurtaI htaI. paRqvaI ]par satata rhotaa vaadLaao A$Sya qataaM taomaaMqaI paDtaI AakaSaI
vaIJLaInauM pa`maaNa naihvata\ qa[ gayauM Anao paRqvaInaa vaataavarNamaaM kaba-na Dayaaoksaa[DnauM star rcaataaM sauya-naa saIQaa Anao
taIva` ikrNaaotsaga- Wara maLataI SaiktaSaaLaI }Ja- paNa Apa`apya banaI ga[. taoqaI kaba-inak saMyaaoJnaao banaavavaanaI baIP
pawitanaao ivakasa J#rI qa[ gayaao. paaNaI taao pauYkLa maa~aamaaM ]palabQa htauM J Anao taomaaM maIqaona Anao ha[D/aoJna
saa[naa[D paNa htaa taqaa taonaI saaqao kaoYaaonaa evaasaaocCvaasaqaI paoda qataao kaba-na Dayaaoksaa[D vaayau kaba-nanaa s~aaota
tarIko pa`apta htaao. hvao Jao }Ja--naao Eaaota maLao taao paaNaI Anao kaba-na Dayaaoksaa[D vaDo kaoYaao kaba-inak saMyaaoJna paoda krI
Sako. ATP Wara AavaI }Ja-naao paurvaZao maLaI Saktaao htaao, parMtau tao paNa Aok kaba-inak saMyaaoJna J htauM Anao taonauM
]tpaadna baharnaI }Ja-naa s~aaota ]par AaQaarIta htauM. Aama, Aa kaoYaao paaotaanauM Aistatva taao J TkavaI Sako Jao taoAao
baharnaI }Ja-nao ]payaaogamaaM laovaanaI paQQaita ivaksaavao. Jo bao Alaga Alaga rItao Sakya banyauM.
1. Chemosynthesis: pa`arMiBak maaonaora Anao pa`aoTIsTa Jovaa Kaasa pa`karnaa bao>TorIyaaAaoAo salfr, Aayana- Anao
naa[T/aoJnanaa saMyaaoJnamaaMqaI }Ja- maoLavavaanauM Sa# kyau-M. taoAao Aa saMyaaoJnanao paaotaanaa SarIrmaaM SaaoYaI laotaa htaa. Amauk
pa`ik`yaaAaonao karNao Aa saMyaaoJnaaonauM ivaGaTna qayauM, Jonaa karNao }Ja- paoda qa[. Aa CuTI paDolaI }Ja- kaba-na Dayaaoksaa[D
Anao paaNaImaaMqaI kabaao-ha[D/oTnaa saMyaaoJnaao banaavavaa maaTo pa`apta qa[. parMtau Aa pa`ik`yaa mayaa-idta htaI karNa ko tao
rasaayaiNak tatvaaonaI pa`aptaI ]par AaQaar raKataI htaI.
2. Photosynthesis: baIP Ao pawita AstaItvamaaM AavaI Jonaa maaTo ivapaula pa`maaNamaaM saama`gaI Anao }Ja- haJr htaa.
}Ja-naao AKauT BaMDar sauya-ikrNaaomaaM haJr htaao. maa~a kaoYaaomaaM tao }Ja- maoLavavaa maaTonaa tatvanaI J#rta htaI. Aa tatva
]tk`aMita Wara >laaoraofIlanaa sva#pamaaM AstaItvamaaM Aavyaao. >laaoraofIla Anao sauya-pa`kaSamaaMqaI kaba-inak saMyaaoJna maoLavavaanaI
pawitanao faoTaosaInqaosaIz kho Co Anao Aa pawita vata-maana samayamaaMM paNa vanaspaita Wara ]payaaogamaaM laovaamaaM Aavao Co.
Aama, Aa pawitaAo Sa#Aatanaa taba>kamaaM saPvasaRiYTnao bacaavavaamaaM mahtvanaao Baaga BaJvyaao htaao.
AapaNao JaNyauM ko paaMca pa`karnaI Kaaorak maoLavavaanaI pawitaAao AstaItvamaaM AavaI: 1. paorasaITIzma, 2. saopa`aTo /aofIzma,
3. haolaaoT/aofIzma, 4. komaaosaInqaosaIz Anao 5. faoTaoisanqaosaIz. Aa pawitaAaomaaM kovaLa CollaI bao pawitaAao Wara samaga`
paRqvaInaa Kaaoraknaa paurvaZa ]maorao qayaao. AovauM doKaaya Co ko maaonaora bao>TorIyaaAo Kaaorak Kaavaa isavaayanaI drok pa`karnaI
Kaaorak maoLavavaanaI pawitaAao AmalamaaM maukI Anao pa`aoTIsTa bao>TorIAaAo faoTaosaInqaosaIz taqaa haolaaoT/aofIzma (Kaaorak
KaavaanaI). Aama, pa`aoTIsTa bao>TorIAamaaMqaI bao Juda Juda pa`karnaI pawitaAao k`imak rItao ivakasa paamaI.
Aok FaoTaoisanqaosaIz vaga-maaM, JomaaMqaI paRqvaI ]parnaI baQaI vanaspaitaAao ivakasa paamaI Anao baIJuM gaRpa haolaaoT/aofIzma
(KaaorakKaavaavaaLaao), JomaaMqaI paRqvaI ]parnaa baQaa pa`aNaIAao AstaItvamaaM Aavyaa.
}dahrNa 2: saPva kaoYaaonaI ]tk`aMitamaaM Jaovaa maLataI KaudanaI rbauibayata:
Joma Joma samaya pasaar qataao gayaao taoma taoma AokkaoYaI Pvaao JTIla bahukaoYaI PvaaomaaM #paaMtar paamataa gayaa karNa ko
}Mcaa starnauM saMgaZna naIcaa starnaa saMgaZna krtaaM vaQaaaro kaya-xama haoya Co. Jomako Juda Juda kaoYaaonao paaotaanauM AstaItva
Tkavavaa maaTo JoTlaI }Ja- Anao saaQanaaonaI J#r paDo, taonaa krtaaM taoTlaa J kaoYaaonao Aok maaMsapaoSaInaa sva#pamaaM AaoCI
}Ja- Anao saaQanaaonaI J#r paDo Co. Aanaa bao karNaao Co:

14

paholauM taao Ao ko maaMsapaoSaInaa baQaa J kaoYaao Aok J pa`karnauM kama krvaaqaI bacaI Jaya Co. da.ta Aok kaoYa Jo
vaataavarNamaaM Aoklaao haoya taao taonaI caarobaaJu KaullauM vaataavarNa haovaaqaI vaataavarNanaa forfaraonaI AsarqaI bacavaa taoNao
caarobaaJuqaI paaotaanauM rxaNa krvauM paDo Co. parMtau Jao tao kaoYa maaMsapaoSaInaa Aok Baaga tarIko haoya taao Jo kaoYa vaataavarNanaI
baaJuAo haoya taoNao J maa~a vaataavarNaqaI bacavaa pa`yatnaao krvaa paDo Co Anao tao samaga` maaMsapaoSaInaI saurxaanauM kama paNa krI
Sako Co. baIJuM Ao ko maaMsapaoSaInaa kaoYaao vaccao kaya-naI vahoMcaNaI qavaaqaI baQaa kama kaya-xama rItao inarMtar qayaa kro Co. da.ta.
Aok kaoYaIPvanao evaacCaoevaasa, paacanaik`yaa, maLaivasaJ-na, sqaLaaMtar Anao pa`Jnana Jovaa baQaaJ kayaao- paaotao J krvaanaa
haoya Co. AoTlao ko AaKaoAaKaao koaYa Aa kayaao-maaM laagaolaao rho Co. hvao Kaaorak paNa laovaanaao haoya Anao sqaLaaMtar paNa
krvaanauM haoya taao Aok samayao Aok J kama qaaya Anao Aok kama hMgaamaI QaaorNao maaokuf raKavauM paDo. Jao tao J kaoYanao pa`JnananauM
kaya- paNa krvauM haoya taao paholaa bannao kaya- maaokuf raKavaa paDo. jyaaro bahu kaoYaIya saPvamaaM kayaao-naI vahoMcaNaI qa[ Jaya Co.
Jonaa drok kaya- maaTo Alaga kaoYaaonaao samauh kaya-rta haoya Co. data. sqaLaaMtarnaI JvaabadarI snaayaunaa kaoYaaonaI,
paacanataM~anaI JvaabadarI taonao lagataa Avayavaaonaa kaoYaaonaI vagaoro, taoqaI drok kaoYa samauh taonaa kaya-maaM inapauNa qa[ Jaya Co.
Jomako paaoYaNanaa paurvaZanao maa~a paacanataM~a Wara J laovaamaaM Aavao Co.
}dahrNa 3: maQamaaKaIAaonaI Pvana pawitamaaM Jaovaa maLataI KaudanaI rbauibayata:
pa`aNaIAaomaaM vaQaaro ivaksaIta qayaolaa staro kayaao-naI vahoMcaNaImaaM paalanapaaoYaNanaI vyavasqaa paNa vahoMcaI dovaamaaM Aavao Co.
JoqaI koTlaak saByaao paaoYaNa maaTo baIJa saByaao ]par AaQaarIta qa[ Jaya Co. pa`aNaIAaonaa Aavaa samauhnao pairvaar kho Co.
GaNaa pairvaar Baogaa maLaInao kaoma, Jaita ko kbaIlaao banao Co. AagaLanauM }Mcaa starnaMu saMgaZna tyaaro J banao Co, Jyaaro AokJ
pa`karnaa saPvaao GaNaI maaoTI saMKyaamaaM haoya Anao taoAao JmaInanaao kao[ Baaga kbaJo kro. Aa saMgaZnanao vastaI khovaamaaM
Aavao Co. GaNaI vaKatao AavaI vastaI GaNaI saMgaZIta haoya Co. AavaI rItao saaqao rhovaanauM karNa maa~a AaMtarsaMbaMQaao Wara
pa`Jnana J naqaI haotauM, paNa taoAao Aok J pa`karnaI rItaBaata AapanaavaInao Aok baIJanaI Balaa[ maaTo Pvana Pvao Co Anao
Aavaa samauhnao samaaJ kho Co. samaaJ Ao GaNaa pa`aNaIAaonaI Aok Kaasa laaxaiNaktaa haoya Co da.ta. JMtauAao Anao
kraoDrjJuvaaLaa pa`aNaIAao. ]Qa[, GaNaI JatanaI kIDIAao, maQamaaKaI, Bamara vagaoromaaM Aavaao samaaJ vaQaaro pa`maaNamaaM
ivakisata haoya Co. JMtauAaonaa Aavaa samauhmaaM JMtauM taonaI vaarsaagata caalaI AavataI svaBaavagata vaRi<aAao vaDo maaga-dSa-na
maoLavao Co Anao taoAao Aa maaga-dSa-nanao Anausarvaa kudrtaI rItao baaQya haoya Co. Aavaa maaga-dSa-nanao paNa paiva~a kuAa-na vahI
tarIko AaoLaKaavao Co. AapaNao tao maaTo maQamaaKaInaao daKalaao la[ SakIAo. maQamaaKaIAaonaa samaaJmaaM ~aNa pa`karnaI
maQamaaKaIAao haoya Co. JomaaMnaao Aok pa`kar raNaI maQamaaKaInaao haoya Co Jo AaKaa maQamaaKaIAaonaa samaaJnaI maa haoya Co.
baIJao pa`kar nar maQamaaKaIAaonaao haoya Co Anao ~aIJao pa`kar kamadar maQamaaKaIAaonaao. raNaI Anao DMKavagarnaI nar
maQamaaKaIAao satata pa`JnanaSaIla haoya Co. raNaI {MDa mauko Co Anao DMKa vagarnaI nar maQamaaKaIAao navaI raNaIAaonao flaIta
kro Co. raoPMdu kaya- kamadar maQamaaKaIAao Wara krvaamaaM Aavao Co. Jaitaya rItao pairpakva maada maQamaaKaIAao, Jo {MDa
maukvaanaI xamataa gaumaavaI caukI haoya Coo, taomanaao samaya paaNaI laavavaamaaM, paraga Anao fulaaomaaMqaI rsa AokZuM krvaamaaM,
maINanaao s~aava krvaamaaM, maQapauDao banaavavaamaaM, Kaaorak AokZuM krvaamaaM, raNaI Anao navaJata maQamaaKaIAaonaI saovaa
krvaamaaM Anao maQapauDanauM rxaNa krvaa Jovaa kamaaomaaM pasaar kro Co. Aama kaya-naI vahoMcaNaInaI vyavasqaa haovaaqaI samaaJ maaTo
KaaoraknaI vyavasqaa krvaanauM kama drok JNao naqaI krvauM paDtauM, paNa tao kama Aok caao>ksa samauh Wara krvaamaaM Aavao Co.
69

16:68-69





Anao tamaara rbbao maQamaaKaIAaonao maaga-dSa-na AapyauM ko tamao tamaarao maQapauDao pava-taaomaaM, vaRxaaomaaM Anao
jyaaM tamanao sarLataa rho tyaaM banaavaao. drok pa`karnaa fLaao Kaava Anao tamaara rbbanaa maaga-nao Anausarao.
paCI taomanaa paoTmaaMqaI ivaivaQa rMgaaomaaM maQanaa sva#pamaaM Jo paINauM inakLao Co tao maanavaJata maaTo Aaraogyapa`d Co.
KaroKar! taomaaM ivacaarSaIla laaokao maaTo inaSaanaIAao Co.
}dahrNa 4: [MDanaI rcanaamaaM Jaovaa maLataI KaudanaI rbauibayata:
AhIMyaaM AllaahnaI rbauibayatanaI Aok vaQau naaoMQapaa~a kDI vaNa-vaIAo. maaClaI Anao ]BayaPvaI Pvaao JoAao kudrtaI
paaNaImaaM [MDa mauko Co. Aa [MDa paaNaInaa saIQaa saMsaga-maaM rho Co, Jo taomanaa paaoYaNanaao AaQaar haoya Co. vaQaumaaM, paaNaInaa
saMsaga-qaI taomanao saUka[ Jvaanaao Baya paNa naqaI haotaao. taoqaI J taomanaa maaTo kao[paNa JatanauM rxak kvaca naqaI haotauM. jyaaro
sarIsaRpa Anao paxaIAaonaa [MDaAaonao zTkaAao saamao rxaNanaI J#r paDo Co, taoqaI taomaaM Amniotic fluid Aok zTka
AvaraoQak tarIko ivaksaolauM haoya Co Anao rxak kvaca paNa haoya Co. jyaaM sauQaI gaBa- kaocalaamaaM haoya Co tyaaMsauQaI tao baharqaI
saIQaao Kaaorak maoLavaI SaktauM naqaI, taoqaI {MDamaaM JrdInaao saMga`h kudrtaI rItao J qa[ Jaya Co.

15

[MDanauM kaocalauM Ao AllaahnauM Aok AJaoD saJ-na Co karNa ko taomaaM evaacCaoevaasa maaTo hvaa pasaar qa[ Sako Co, paNa
taomaaMqaI paaNaInauM baaiYpaBavana qa[ SaktauM naqaI. sastana PvaaomaaM [MDu gaBaa-SayamaaM saurxaIta rho Co, taoqaI kaocalaanaI J#r
naqaI rhotaI. taomaaM gaBa- evacCaoevaasa Anao paaoYaNa maataanaa laaohI Wara maoLavao Co, taoqaI JrdInaI naihvata\ pa`maaNamaaM J#r
paDo Co. Aama, taonao folaaopaIna TyaubaqaI la[nao jyaaMsauQaI gaBa- gaBaa-SayanaI idvaalamaaM pa`sqaaipata naa qaaya tyaaMsauQaInaa pa`vaasa
drmyaana paaoYaNa maLao taoTlaI JrdInaI J J#r paDo Co. Jovaao navaJata baaLaknaao Jnma qaaya Co ko taurMta J taonaI naaLa kpaa[
Jaya Co Anao taonaa maaTo maataanaI CataImaaM duQanaa sva#pamaaM paaoYaNanaI vyavasqaa taOyaar J haoya Co.
]dahrNa 5: PvasaiYTnao paaNaI pahaoMcaaDvaanaI vyavasqaamaaM Jaovaa maLataI KaudanaI rbauibayata:
paRqvaI ]parnaa tamaama KanaIJaomaaM paaNaI pauYkLa pa`maaNamaaM Co. paRqvaInaI kula sapaaTInaa ~aIJa Baaga ]par paaNaI Co Anao
taonaa isavaaya vaataavarNa Anao LithospheremaaM paNa ivapaula maa~aamaaM paaNaI Co. saPva SarIrnaao maaoTao Baaga paNa paaNaIqaI
banaolaao Co. maULaBaUta paaNaIcak`qaI AapaNao pairicata CIAo. sauya-naI garmaIqaI paaNaI varaLa #pao AakaSamaaM (Hydrosphere
qaI Atmosphere) pahaMocao Co. jyaaro tao Kauba }Mcaa[ ]par pahaoMcao Co tyaaro tao ZMDu paDo Co Anao taonauM GanaIBavana qaaya Co,
JonaaqaI vaadLaao baMQaaya Co. tyaarbaad vaadLaaomaaMqaI paaNaI varsaad ko barfnaa sva#pamaaM paaCuM JlaavarNamaaM Hydrosphere AavaI Jaya Co. Aa pa`ik`yaa Ao paRqvaI ]par qataI maaoTamaaM maaoTI kudrtaI pai`k`yaa Co JomaaM baIP kao[ paNa
pa`ik`yaa krtaaM ivapaula pa`maaNamaaM }Ja- Anao padaqa-naao ]payaaoga qaaya Co.
AapaNao JaNaIAo CIAo taoma varsaadI paaNaI jyaaro vaayauAaonaa Anao paqqaraonaa saMsaga-maaM Aavao Co tyaaro Gasaara Anao
QaaovaaNanaI pa`ik`yaa Wara taaJu paaNaI QaImao QaImao Kaara paaNaImaaM tabadIla qaaya Co Anao Aama Kaara paaNaI Anao taaJa paaNaInauM
Aok ivaSaaLa vaOievak cak` satata caalyaa kro Co. Aa KaaruM Anao taaJuM paaNaI AokbaIJamaaM imaEa qavaa maukta Co Anao taoAao imaEa
qaaya paNa Co, CtaaM garmaI Anao gau#tvaakYa-Nanaao inayama AvaraoQa banaI Aa bannao pa`karnaa paaNaInao Alaga raKao Co. Aa
Ad\Bauta Anao ivaSaaLa JlaIya pa`ik`yaa (Hydrological Process) Anao Hydrospherenaa bao ivaBaaga vaccaonaI saImaa ko
AvaraoQa Ao mahana AllaahnaI rbauibayatanaI Jahorata Co. Aonaa isavaaya JmaIna ]par Pvana Sa>ya naqaI. kuAa-na kho Co ko:


56:68-70



tamao Jo paaNaI paIvaao Cao taonauM >yaaroya inarIxaNa kyau-M Co? vaadLamaaMqaI taonao tamao laavaao Cao ko Amao?
Anao Jao Amao [cCtaa taao tao Kaa#M (Anao kDvauM) haota, taao paCI tamao koma AaBaarI naqaI qataa?
Aanaao Aqa- Aovaao qaaya ko idvya kaya-k`mamaaM samaga` JLaraSaImaaM KaaraSa paoda krvaanaI gaNa~aI nahaotaI, Jao taoma krvaamaaM
AavatauM taao paRqvaI ]par Pvana caalyauM J naa haota.}
Aama, jyaaro kao[ vyaikta samaga` saRiYTnao Allaah Wara paura paDvaamaaM Aavataa paaoYaNa, ivakasa Anao ]Cornaa saaQanaao
ivaYao ivacaaro Co ko KaudanaI rbaubaIyata kovaI rItao nagaNya Anao Aita sauxma Pvanao paalana paaoYaNa pauruM paaDI, JudI JudI
pairisqaitaAaomaaMqaI pasaar krI saMpauNa- sva#pamaaM pahaoMcaaDo Co, taao tao AnaayaaSao baaolaI paDo Co ko AlahmduilallaahI ribbala
AaalamaIna.
Allaahnaao Aa rbauibayataao gauNa kao[ caao>ksa vastau paCI tao pa`aNaI haoya, vanaspaita haoya, saPva haoya ko inaP-va drok
maaTo AoTlao ko samaga` ba`|aMDnaI drok vastau maaTo Co. tao samaga` ba`|aMD ]par kaya-rta Co. Aama, KaudanaI rbaubaIyatanaI
laaxaiNaktaanaI Asarkarktaa PvananaI kao[ Aok vastau ko xao~a paurtaI saIimata naqaI. paNa taoNao AalamaInanao paaotaanaa GaoramaaM
la[ raKyaa Co. taoqaI J taonaa maaTo AaalamaIna Sabdnaao ]payaaoga qayaao Co. taao caalaao, hvao AapaNao AalamaIna Sabdnaa Aqa-nao
samaPAo.
(4)

AalamaIna:

Aa SabdnauM maULa Co Aona-laama-maIma. Jonaa Aqa- qaaya Co: JaNavauM, AaoLaKavauM.


Aama, AalaIma AoTlao [lma raKavaavaaLaao ko &aanaI ko kao[ vaata JaNavaavaaLaao. Alaamata Ao vastaunao kho Co ko Jonaa
maaQyamaqaI kao[naI AaoLaKa qa[ Sako. AoTlao ko kao[ vastaunao JaNavaa maaTonaI inaSaanaI ko Alaamata. JovaI rItao Alama
AoTlao zMDao ko QvaJ, Jo kao[ doSa ko laSkrnaI inaSaanaI haoya Co. ra~aInaa vaKatao kao[ vyaikta Avaava# JMgalamaaMqaI pasaar
qa[ rhI haoya, kao[ maaNasanaa sagaD paNa naa haoya, Aovaa samayao Jao dur dIvaao TmaTmataao doKaaya taao taonaaqaI Kabar paDI
Jaya Co ko tyaaM kao[ maaNasa rho Co. tao dIvaao kao[ maaNasanaI ]paisqataInaI inaSaanaI ko Alaamata banaI JSao. JovauM ko AagaLa
AavaI cau>yauM Co, AllaahnaI Jata AMgaonaI vaastaivak pairoisqaita maaNasa JaNaI Saktaao naqaI. parMtau, Aa ba`|aMDnauM AstaItva
Ao vaatanaI inaSaanaI ko Alaamata Co ko taonaao kao[ saJ-k ko paoda krvaavaaLaao Co. taoqaI Aa BaaOitak ba`|aMD inarMJna inarakar
Kaudanao AaoLaKavaanaI inaSaanaI, Alaamata ko maaQyama khovaaSao.

16

AhIM Aok sauxma maud\dao AapaNaI saamao Aavao Co ko kuAa-nao Aa ba`|aMDnao Aalama koma k(uM Co? Aanaao Jvaaba ko Aqa- Ao
qaaya ko ba`|aMDnauM AstaItva svayaM kao[ hotaunaI pauita- naqaI. tao Aok maa~a inaSaanaI ko Alaamata Co kao[nao AaoLaKavaanaI, svayaM
maaNasanaa sqaananao AaoLaKavaanaI ko Ao hkIktanao JaNavaa, samaJvaanaI ko Aa ba`|aMDnaao kao[ saJ-k Co Anao taonaI kao[
mahana yaaoJnaa AMtaga-ta Aa samaga` vyavasqaataM~a kaya-rta Co. Aa AJayaba ba`|aMD svayaM kao[ hotau naqaI paNa kao[ hotau
pa`aiptanauM maaQyama Co Anao AavauM taao maa~a kuAa-na J khI Sako Co. AalamaIna Ao AalamanauM bahuvacana Co. taoqaI taonaao Aqaqaaya saRiYTAao, ivaevaao ko paCI ba`|aMDao. AapaNao taao AapaNaI Aa duinayaanao ba`|aMD samaPAo CIAo . parMtau Ao Kabar naqaI ko
KaudaAo koTlaa ba`|aMD banaavyaa Co. Aa Sabdnaao Aqa- vaQaaro spaYT tyaaro qa[ JSao jyaaro kuAa-nanaI Aa Aayaatanao JaNaIAoo:
35:1

Allaah taonaa inayama pa`maaNao paaotaanaI maKalaukmaaM (saJ-namaaM) vaQaarao krtaao rho Co.
SauM Kabar koTlaa inatanavaa ba`|aMDao raoJbaraoJ AstaItvamaaM Aavataa hSao. KaudanaI Aa satata ivaksataI JtaI ivaSaaLa Anao
AnaMta saRiYTnao naJr samaxa raKaInao ivacaar krIAo taao samaJaSao ko taoNao paaotaanaI Jatanao rbbaula AalamaIna koma khI Co.
AoTlaa maaTo ko tao tamaama ba`|aMDaonaI rbaubaIyatanaao Jvaabadar Co. Arba laaokao maaTI ko paqqar JovaI isqar Anao inaP-va
vastauAaonaa ivaYayamaaM AovauM samaJtaa htaa ko AomaaM ivakasa naqaI qataao. taoqaI tao laaokao PvaMta vastauAao maaTo J Aalama Sabdnaao
]payaaoga krtaa htaa.
Aama, AalamaIna AoTlao ivaevanaa JudaJuda doSaao, kaomaao ko JaitaAao. parMtau hvao iva&aananaI SaaoQaKaaoLa pa`maaNao isqar Anao
calanaao Baod paNa BaMUsaavaa laagyaao Co. AoTlauM J nahIM paNa padaqa- ko MATTERnaao paaOraNaIk Kyaala paNa badlaa[ gayaao Co.
taoqaI KaudanaI rbbaula AalamaInaI maa~a PvaMta vastauAao paurtaI J saIimata nahI rho paNa ba`|aMDmaaM rholaI tamaama vastauAaonao
paaotaanaa GaoramaaM la[ laoSao.

AMtarIxamaaM PvasauRiYT:

Jao AapaNao Arba laaokaonaI paaOraNaIk maanyataanaa AaQaaro AalamanaI vyaaKyaanao maa~a PvaMta vastauAao paurtaI J saIimata
raKaIAo taao paNa kuAa-na pa`maaNao PvasauiYT maa~a paRqvaI paurtaI J saIimata naqaI, tao AMtarIxamaaM folaayaolaa ga`haomaaM paNa Co.

42:29


KaudanaI inaSaanaIAaomaaM Ao paNa Co ko taoNao JmaIna Anao AMtarIxanao paoda kyaa-,


taomaaM PvaMta maKalauknao folaavaI dIQaI taqaa tao AiQakar raKao Co ko
jyaaro tao [cCo tyaaro Juda Juda ga`hao ]par folaayaolaI PvaMta maKalauknao Aok baIJaqaI maoLavaI do.
Atyaarnaa JmaanaamaaM jyaaro baIJa ga`hao ]par pahaoMcavaanaa kaya-k`maao AmalamaaM AavaI r(a Co, tyaaro banaI Sako Co ko
Aok idvasa maaNasanaa Aa kayaao- saFLa qaaya Anao Ao SaaoQa kuAa-nanaI hkIktaaonaI satyataanaI inaSaanaI ko saaibataI banaInao
AapaNaI saamao AavaI Jaya. kuAa-nao taonaI satyataanaI saaibataI maaTo k(uM Co ko:
41:53

Amao, laaokaonao taomanaI paaotaanaI PMdgaImaaM Anao baharnaa BaaOitak ivaevamaaM AmaarI inaSaanaIAao doKaaDtaa J[SauM,
JoqaI Amaarao Ao davaao spaYT rItao taomanaI samaxa AavaI Jaya ko kuAa-namaaM Jo kM[ khovaamaaM AavyauM Co,
tao na>kr vaastaivaktaa Co, klpanaa Anao QaarNaaAao nahIM.
ivaevanaa doSaao ko kaomaao:
Jao AapaNao AalamaIna Sabdnaa Aqa-nao saMkuicata krI, maa~a AapaNaa Aa ivaevanaa laaokao sauQaI J saIimata raKaIAo taao
taonaao Aqa- samaga` maanavaJata ko ivaevanaa doSaao ko kaomaao ko JaitaAao qa[ JSao. kuAa-namaaM Aa Sabd Aa Aqa-maaM paNa
]payaaogamaaM Aavyaao Co. da.ta. svayaM kuAa-na taonao zIk`ulaIla AalamaIna (12:104) tarIko AaoLaKaavao Co. baIP JgyaaAo tao
baSaa[# laInnaasa (45:20) Aqavaa hud\la laInnaasa (2:185) khInao paNa AaoLaKaavao Co. Aa J rItao hJur payagaMbar
saahobanao rhmataullaIla AalamaIna (21:107) taomaJ kAFftana laInnaasa (34:28) k(a Co. AoTlao ko samaga` maanavaJata
maaTo maaoklavaamaaM Aavyaa htaa. Aa saMdBaao-naa AaQaaro rbbaula AalamaInanaao Aqa- qaSao samaga` maanavaJatanaa

paalanapaaoYaNa Anao ivakasa maaTo Jvaabadar.

17

kuAa-na AaQaarIta [slaamaI vyavasqaataM~anaI JvaabadarI:


samaga` maanavaJatanaI rbauibayata ko paalanapaaoYaNaqaI Ao hkIkta Jahor qa[ Jaya Co ko vaastaivak Kauda ko JonaI klpanaa
kuAa-namaaM AapavaamaaM AavaI Co, tao kao[ Kaasa kbaIlaa, Jaita, doSa ko Qama-nao paaLavaavaaLaaAaonaao rba ko paalanahar nahIM,
paNa samaga` maanavaJatanaao rba Co. Aama, Ao paNa spaYT qa[ Jaya Co ko jyaaro kuAa-nanaa Kauda ]par [maana raKavaavaaLaI
]mmata ko kaomanaa hstao AovauM vyavasqaataM~a sqapaaSao, JomaaM KaudanaI rbbaula AalamaInaI AoTlao ko samaga` maanavaJatanaa
paalanahar tarIkonaI laaxaiNaktaa vyavaharIk sva#pamaaM AmalamaaM AavaSao, tyaaro Aa vyavasqaataM~a samaga` maanavaJatanao
paalanapaaoYaNa Anao ivakasanaa saaQanaao paura paaDvaanaI JvaabadarI ]paaDSao. kuAa-na kho Co ko:
11:6

paRqvaI ]par kao[ Aovaao Pva naqaI Jonaa rIJknaI JvaabadarI KaudaAo svayaM paaotaanaa ]par naa laIQaI haoya.
(rIJk AoTlao Pvana J#iryaatanaa Anao ivakasanaa tamaama saaQanaao.)
rIJk maoLavavaanaa s~aaotaao taao KaudaAo paRqvaI ]par ]palabQa krI dIQaa Co. parMtau taonauM ]tpaadna Anao vahoMcaNaI maanavaInaa
haqao qaaya Co. Aa ]mmata (mauislamaao) Pvana J#iryaatanaao saamaana vaQaaromaaM vaQaaro pa`maaNamaaM ]tpanna krSao Anao taonaI
vahoMcaNaI AovaI rItao krSao ko kao[ maaNasa AonaaqaI vaMcaIta naa rhI Jaya.
Allaah hmd ko pa`SaMsaanaao Aokmaa~a AiQakarI haovaanauM saaOpa`qama karNa taonauM rbbaula AalamaIna haovauM Co. AaqaI
Alahmdu ilallaahI ribbala AalamaInanaao Aqa- qaSao:
ivaevamaaM maa~a Ao vyavasqaataM~a J hmdnao paa~a hao[ Sako Co Jo Allaahnaa naamao sqapaayaolauM haoya taqaa maa~a Anao maa~a
kuAa-nanaa isawaMtaao Anao inayamaao pa`maaNao caalatauM haoya, Jo ivaevanaa drok vyai>tanaa paalanapaaoYaNa Anao ivakasanaI (rbaubaIyatao
AalamaInaInaI ) JvaabadarI svaIkaro Anao taonao sauMdr rItao paurI kro. Aa J Co kuAa-nao saucavaolaa Aqa-taM~anaao maULaBaUta hotau

Anao Qyaoya. raoP Anao Pvana J#iryaatanaa saaQanaao kaonao kovaI rItao maLaSao Ao AagaLa Aavataa bao SabdaoqaI spaYT qaSao.
1:2

Ar-rhmaana, Ar-rhIma.

Aa bannao SabdaonauM maULa Aok J Co ro-ho-maIma. taonaa ]parqaI J rh\mata Sabd Aavyaao Co. Jonaao Aqa- qaaya Co: Ao BaoT

ko baixasa Jo kao[naI Jahor ko KaanagaI KaamaI ko ]Napanao yaaogya rItao paurI krI do Aqavaa J#iryaata pa`maaNao kao[ vastau
ko vyai>tanao AapavaamaaM AavatauM Jahor ko KaanagaI paaoYaNa ko paaoYaNanaa saaQanaao. rh\mao maadrnaao Aqa- qaaya maataanauM

gaBaa-Saya. maataanaa gaBaa-SayamaaM JovaI rItao gaBa-naao ]Cor qaaya Co, tao rh\matanaa Aqa-nao saarI rItao spaYT kro Co. pau#Ya Anao
s~aIbaIJnaa imalanaqaI rh\ma AoTlao ko gaBaa-SayamaaM gaBa- AistatvamaaM Aavao Co. Aa gaBa-maaM Aok PvaMta maanavabaaLanaI
saMBaavanaaAao CupaayaolaI haoya Co. tyaaM Aa sauYauptataanao JagaRtataamaaM badlavaa maaTo Jo pa`maaNao Anao Jo rItao paalanapaaoYaNa
Anao ivakasanaa s~aaotaao Anao saaQanaao maLao Co tao ivacaarvaMta vyai>taAaonao caik\ta krI do Co. vaQaumaaM, Aa baQauM kao[ paNa
JatanaI ikMmata ko vaLatar caukvyaa vagar maLao Co taqaa baaLaknaa Jnma paCInaI pawita krtaaM tad\dna JudI rItao maLao Co.
rh\mao maadr ko gaBaa-SayamaaM AoTlaI lacak, isqaitasqaapaktaa, ivaiSaYTtaa Anao kaomaLataa haoya Co ko tao gaBa-naa hlana
calanamaaM paNa ADcaNa#pa naqaI banatauM. Aa ]dahrNa KaudanaI rh\mata kovaI rItao kaya-SaIla Co taonaao Aok yaaogya namaunaao Co.
pa`ena Ao Co ko KaudanaI rh\mata Jahor qavaa ko ]d\Bava qavaa maaTo rh\maana Anao rhIma bao Sabdao koma Aavyaa Co?
paaCuM bannao SabdaonauM maULa Aok J Co CtaaM. JovauM ko AapaNao ibasmaIllaahnaa ivaYayamaaM Jao[ cau>yaa CIAo, Aa Sabdao tyaaM
paNa Aavyaa Co. taonaao Anauvaad krvaamaaM Aavao Co rhoma krvaavaaLaao GaNaao mahorbaana. tamao JaoyauM ko Aa AnauvaadqaI
vaastaivaktaa spaYT naqaI qataI. ]paraMta Ao paNa samaJatauM naqaI ko rhoma krvaavaaLaao GaNaao mahorbaananaao Aqa- SauM?
ArbaI BaaYaa Aok vaO&aainak rcanaa QaravataI BaaYaa Co. JomaaM drok Sabd maaTo Aok maULa, maad\a ko Root haoya Co.
Jo Aok vaRxanaa baIJnaI Joma maULaBaUta Aqa- Qaravao Co. tyaarpaCI Aa BaaYaamaaM JudaJuda Abavaaba(Baagaao) Aqavaa AaOJana
(vaJna) haoya Co. Jonaa AaQaaro Aok J maULamaaMqaI JudaJuda Sabdao banataa Jaya Co. drok baaba ko vaJnanaI Aok laaxaiNaktaa
haoya Co. Aama JudaJuda AbavaabamaaM AavavaavaaLaa Sabdaonaao maULa Aqa- taao Aok J haoya Co, paNa taomanaI ivaSaoYataa badlaataI
Jaya Co. rhIma Sabd f[lanaa vaJna ]par ko ]ccaarNa vaga-maaM Co. JonaI ivaSaoYataa Ao Co ko Aa gauNanaI Jahor qavaanaI
rIta JvaabadarIpaUva-k, QaImao QaImao Anao satata AoTlao ko inayaimata haoya Co. rhmaananauM vaJna ko ]ccaarNa vaga- fAlaana
Co. JonaI ivaSaoYataa Ao Co ko Aa gauNanaI Jahor qavaanaI rIta tvarIta Anao pa`baLa haoya Co.

18

JovauM ko paholaaM JNaavavaamaaM AavyauM Co ko BaaOitakSaas~aIAao Ao nataIJa ]par pahaoMcyaa Co ko ba`|aMDnaI vastauAaomaaM ivakasa
]tk`aMitanaI rItao qa[ r(ao Co. AoTlao ko tao paaotaanaa Sa#Aatanaa ibaMduqaI QaImao QaImao ivakasa paamaInao taonaa inaiecata sqaanao
saMpauNa- sva#pamaaM AavaI Jaya Co. Aa ]tk`aMitanaa taba>kanaI kDIAao satata paar qataI Jaya Co. Aa kDIAaomaaM kao[ KaalaI
Jgyaa ko GAP naqaI haotaao. parMtau GaNaI vaKata AovauM paNa qaaya Co ko tao vastau Aok J kudkamaaM GaNaI kDIAaonao kudavaInao Aok
navauM J sva#pa QaarNa krI lao Co. Jonao iva&aanaIAaonaI parIBaaYaamaaM Emergent Evolution AoTlao ko itava` Anao k`aMitakarI
ivakasa kho Co.
EMERGENT EVOLUTION:
Emergent Evolution kovaI rItao qaaya Co tao AMgao
Emergent EvolutionmaaM laKao Co ko: Jao Ao pauCvaamaaM

vaO&aainakao kM[ khI naqaI Saktaa. laao[D maaoga-na taonaa paustak


Aavao ko Jo vastaunao tamao Emergent khao Cao tao KaroKar SauM Co?
taao taonaao TuMkao Jvaaba Ao Co ko tao Aok navaa pa`karnaao saMbaMQa haoya Co Anao Jao Ao pauCvaamaaM Aavao ko Ao saMbaMQa k[ rItao navaao
haoya Co? taao Aonaao Jvaaba AoTlaao J Co ko AonaI ivaSaoYataaAao ko taonaa JudapaNaa ivaYao tao saMbaMQa AstaItvamaaM Aavyaao
tao paholaaM kM[ paNa khI Sakatau naqaI. Aa ivaYayamaaM iva.saomyauAla taonaa paustak Belife And ActionmaaM laKao Co. karNa
Anao pairNaamanaI kDIAaoomaaM GaNaI vaKatao Aovaa Apavaad haoya Co ko taonao maa~a kudrta J AstaItvamaaM laavaI Sako Co.
Aa samaJNaqaI Ao hkIkta AapaNaI samaxa AavaI Jaya Co ko ba`|aMDnaI vastauAaonao taomanaa ivakasa maaTo Jo rh\matanaa s~aaota
Anao saaQanaao maLao Co, taonauM saamaanya sva#pa taao Ao J Co ko tao inayamaIta, satata Anao taba>kavaar maLataa Jaya. AanaI
paaCLa Jo pawita kama kro Co tao pawita dSaa-vavaa maaTo kuAa-namaaM Kaudanao Ar-rhIma tarIko AaoLaKaavaamaaM Aavyaao Co.
parMtau, tao ivakasanaao ]d\Bava Jao Emergent Evolution ko tvarIta Anao pa`baLa forfar Wara qaaya taao tao pawita dSaa-vavaa
maaTo Kaudanao Ar-rhmaana tarIko AaoLaKaavaamaaM Aavyaao Co. tamao Ao vaata naaoMQaI ko ]ccaarNanaa frknao karNao Sabdnaa
Aqa-naa BaavamaaM koTlaao frk paDo Co Anao Ao vaata paNa samaJmaaM AavaI ga[ ko kuAa-nao Aok J maULanaa bao Sabdaonaao ]payaaoga
koma kyaao- Co.

maaNasanaI ]tpai<anaa taba>ka:

maaNasanaI ]tpai<anaa ivaYayamaaM kuAa-na, saura maaomaInaunamaaM, Kaudanaa Aa bannao gauNaaonaI Asarkarktaanao bahu sauMdr rItao
vaNa-vao Co. taomaaM k|uM Co ko maaNasanaI ]tpai<anaI Sa#Aata inaP-va maaTIqaI qa[, paCI maataanaa gaBaa-SayamaaM gaBa- r(ao Anao
taoNao ivakisata qavaanauM Sa# kyau-M, pa`qama tao JLaao AakarnaI maaMsapaoSaI banaI, paCI tao maaMsanaao laaocaao banyaao, paCI taomaaM
haDkanauM maaLaKau banyauM, paCI Ao maaLaKaa ]par maaMsanauM paataLauM AavarNa AoTlao ko caamaDI caDavaI dIQaI. AhIM sauQaInaa
gaBa-naa ivakasanaI pawita pa`aNaI Anao maaNasamaaM samaana J Co taqaa Aa ivakasa QaImao QaImao Anao satata qaaya Co. Aanao
KaudanaI rhImaIyatanaao gauNa khovaaya. Aonaa paCI maaNasa Anao pa`aNaImaaM Aok maULaBaUta frk paoda qaaya Co, JomaaM maaNasanaa
ivaYayamaaM paaCLaqaI caalaI AavataI ivakasanaI pa`ik`yaamaaM AagaLanaI kDIAaonauM pa`akRitak parINaama naqaI haotauM, paNa Aok
tvarIta Anao Acaanak forfar AistatvamaaM Aavao Co, Jo pa`aNaIAaomaaM naqaI Aavataao. taonaa saMbaMQamaaM kuAa-na kho Co ko:

23:14
...., Amao taonao Aok navaa J pa`karnau saJ-na (maKalauk) banaavaI dIQauM.

Aa Emergent EvolutionnauM pairNaama Co. Aa forfar Wara maaNasanao taonaI Jata, nafsa, Aatmaa ko vyai>tatva
AapavaamaaM Aavao Co. JonaI maULaBaUta laaxaiNaktaa Ao Co ko taonaa Wara maaNasanao AiQakar, [cCa ko marP AapavaamaaM Aavao
Co. Aama, Jata ko nafsanaa ivakasaqaI tao ]tk`aMitanaa AagaLanaa taba>kaAao paar krvaa Sai>tamaana banaI Jaya Co.
Aa tvarIta Anao pa`baLa ivakasa krvaanaI KaudanaI laaxaiNaktaa maaTo Ar-rhmaananaao Sabd Co.

vahInauM maaga-dSa-na Ao paNa rhmata Co:

maaNasanaI Jatanaao ivakasa maUlyaao, isawaMtaao Anao inayamaaonaa paalanaqaI qaaya Co. Jo Kauda tarfqaI vahInaa maaQyamaqaI maLao
Co. jyaaro KaudaAo paaotaanaa maaTo k(uM htauM ko:
6:54

KaudaAo svayaM Pvana Pvavaanaa saaQanaao (rhmata) paura paaDvaanauM paaotaanaa ]par FrJ tarIko svaIkarolauM Co.

Aa rhmatamaaM maanavaInaa BaaOitak Pvananaa ivakasanaa saaQanaaonaI saaqao saaqao taonaI Jata ko Aatmaanaa ivakasa maaTonauM
maaga-dSa-na paNa saamaola Co. AhIMyaaM AapaNaI saamao Aok baIJuM xao~a Aavao Co Jo Kaudanaa rhmaanaIyatanaa gauNanao pa`gaT kro Co.
maanavaInaa saMbaMQamaaM kuAa-namaaM Kauda kho Co ko:

19
96:5

maaNasamaaM &aana pa`apta krvaanaI yaaogyataa raKaI Co.


pa`aNaIAao paaotaanaI pa`aNaIgata vaRi<aAaonaa AaQaaro taomanauM Pvana pasaar kro Co. taomanao baharnauM &aana maoLavavaanaI J#r
naqaI haotaI. taoqaI taomanaamaaM &aana pa`apta krvaanaI yaaogyataa raKavaamaaM J naqaI AavaI. Aa yaaogyataa maa~a maaNasa maaTo J Co.
maaNasa JudI JudI rItao &aana pa`apta kro Co, da.ta. AByaasa, AnauBava, J#rta, iSaxaNa, Avalaaokna vagaoronaa maaQyamaaoqaI.
Aa rItaaoqaI &aana QaImaoQaImao maoLavaI Sakaya Co Anao Jo kao[ [cCo tao Aa &aana pa`apta krI Sako Co. baIJa SabdaomaaM khIAo taao
Aa xao~amaaM KaudanaI rhImaIyatanaao gauNa pa`gaT qaaya Co.
parMtau &aananaao Aok baIJao pa`kar paNa Co Jo ]par JNaavaola rItaaomaaMqaI kao[paNa rIta Wara maoLavaI SakatauM naqaI.
tao maoLavavaa maaTo maanavaInaa kao[ pa`yatnaao, AavaDta ko hunar kama naqaI Aavataa. Ao Kauda tarfqaI taonaa pasaMd krolaa baMda ko
saovaknao saIQao saIQauM AapavaamaaM AavatauM htauM, Jonao vahIkhovaamaaM Aavao Co. Aa Ao &aana Co Jonao maaTo khovaamaaM AavyauM Co ko:

2:105

Allaah paaotaanaI marP pa`maaNao Jonao [cCo taonao Aa rhmata maaTo pasaMd krI lao Co.
vahI pa`apta krvaa maaTo maanavaInaI paaotaanaI kao[ kaoiSaYa ko AavaDta kama laagataI naqaI. Aa hkIktaqaI Ao vaata spaYT
qa[ Jaya Co ko Jo hstaInao vahI maaTo pasaMd ko inayau>ta krvaamaaM AavataI htaI, taonao vahI maLavaanaa qaaoDa samaya pahol aaM
sauQaI paNa Ao vaatanauM &aana ko Anaumaana SauwaM nahaotauM haotauM ko taomanao Allaah tarfqaI &aana maLavaanauM Co. taoqaI J Kaud
payagaMbar saahobanaa ivaYayamaaM khovaamaaM AavyauM ko:

42:52

taMu vahI maLavaa paholaaM JaNataao paNa na htaao ko iktaaba kaonao kho Co Anao [maana SauM haoya Co.
AaqaI Ao vaata spaYT Co ko vahI maLavaamaaM KaudanaI rhmaanaIyatanaao gauNa pa`gaT qataao htaao. AoTlao Aa ivaYayamaaM khI
dovaamaaM AavyauM ko:
55:1-2

kuAa-nanauM &aana rhmaanao AapyauM.


Anao Ao J AaQaaro kuAa-nanao rh\mata khovaamaaM AavyauM,
17:82

Anao Amao kuAa-na ]taayauM- JonaI satyataa ]par _@ivaevaasa raKavaavaaLaaAao maaTo [laaJ Anao rhmata Co.
Allaah tarfqaI Aa &aana (vahI) CollaI vaar hJur nabaI Akrma salallaahu Alayaho vasallamanao AapavaamaaM AavyauM.
Aa vahImaaM dIna AoTlao Pvanapawita ivaYaonauM saMpauNa- &aana AapaI dovaamaaM AavyauM Co Anao taonao kuAa-nanaa paRYZao ]par saurixata
paNa krI dovaamaaM AavyaMu Co. AaqaI J Aonao Katmao nabauvata ko nabaIAaonaI parMparanaao AMta kho Co. Aonaa paCI Kauda tarfqaI
saIQao saIQauM &aana AapavaanaI naa taao J#rta baakI rho Co ko naa saMBaavanaa.
Aa samaJNaqaI Ao vaata spaYT qa[ Jaya Co ko AllaahtAalaaAo ivakasanaao Jo saamaana ko rh\mata AapavaanaI JvaabadarI
paaotao laIQaI htaI (6:54) tao baharnaa ba`|aMD Anao maanavaivaeva bannaonao samaavaI lao Co. AaqaI J kuAa-namaaM k(uM Co ko:
40:7

KaudanaI rhmata Anao &aana drok vastaunao paaotaanaamaaM samaavaI lao Co.

Ar-rhmaana Ar-rhImanaI vaO&aainak samaJNa:

Kauda kuAa-namaaM kho Co ko tamaarI AMdrnaa ivaevamaaM (maanavaInaa maanaisak Anao saamaaPk PvanamaaM) Anao baharnaa
ivaevamaaM (maanavaI isavaayanaI paRqvaI ]parnaI samaga` PvaMta Anao inaP-va saRiYT taqaa AMtarIxanaI saRiYTmaaM) Joma Joma vaO&aainak
saMSaaoQanaao Wara satyaao SaaoQaataa JSao taoma taoma tao saMSaaoiQata satyaao ivaYaonaI kuAa-nanaI Aayataao Ao vaatanaI saaibataIAao banaSao ko
paiva~a kuAa-na sanaatana satya Co Anao tao Allaah tarfqaI taonaI rhmata tarIko maanavaJatanao AapavaamaaM AavyauM Co . taoqaI
J#rI Co ko AapaNao AapaNaa samayanaa &aananaI JaNakarI raKaIAo, JoqaI Ao JaNaI SakIAo ko kuAa-nanaI k[ hkIktaao
vaastaivak ivaevamaaM satya saaibata qa[.
Dao.Abdula vadud taomanaa paustak Gateway to the QuranmaaM Kaudanaa Ar-rhmaana Anao Ar-rhIma tarIkonaa gauNaao
saRiYTmaaM k[ rItao Jahor qaaya Co tao ivaYaonaI Jo hkIktaao AaJnaa iva&aanao SaaoQaI Co taonao vaNa-vataaM laKao Co ko:

20

{ ba`|aMDnaa drok ihssaa taonaa saJ-nanaa samayaqaI ]tk`aMita paamaI r(a Co. kuAa-namaaM k|uM Co ko:
32:5



sa<aanaa savaao-cca sqaanaoqaI tao paaotaanaa kaya-k`manaI rcanaa kro Co. Jyaaro tao kaya-k`ma AmalaI banao Co tyaaro taonaI Sa#Aata
sauxmamaaM sauxma staroqaI qaaya Co Anao taonao taba>kavaar ivakisata krInao tao(Allaah) taonaa kaya-k`manao inaiecata sqaana sauQaI
(ivastarNanaa Juda Juda taba>kaAaomaaMqaI pasaar krInao) pahaMocaaDo Co. Aa kaya-k`ma Aok taba>kaqaI baIJa taba>ka
sauQaInaI }Mcaa[ caao>ksa Anao inaQaa-irta samayamaaM pa`apta kro Co. Jo tamaara samaya pa`maaNao hJar vaYa-naao hao[ Sako Co.
baIJa sqaanao Aa samayagaaLaanaoo pacaasa hJar varsanaao paNa khovaamaaM Aavyaao Co (70:4). hkIktamaaM Aa hJar varsa ko
pacaasa hJar varsa Ao kao[ gaNa~aI maaTo nahIM, parMtau Aok laaMbaa samayagaaLaa ko yauganaao inado-Sa krvaa maaTo Co. ]tk`aMita ko
k`imak ivakasa Ao QaImaI, sarLa Anao inayaimata pa`ik`yaa Co. parMtau, taomaaM caao>ksa samayao itava` Anao pa`baLa k`aMitakarI forfarao
Wara Aok navaao J Aakar ko sva#pa AstaItvamaaM Aavao Co. Aama, ]tk`aMitanao QyaanamaaM raKaI, hvao rhmaana Anao rhIma
Sabdao vaccaonaao tafavata vaO&aainak taqyaaonaa AaQaaro samaPAo.
}dahrNa 1 : ]tk`aMitanaI pa`ik`yaamaaM Jaovaa maLataa Kaudanaa rhmaana Anao rhIma tarIkonaa gauNaao:
Baustar Saas~aIAaoAo RADIOACTIVE AND FOSSIL CLOCKSnaa AaQaaro maoLavaolaI maaihtaI ]parqaI paRqvaInaa AayauYya,
star, [itahasa Anao Sa#AataqaI AaJ sauQaInaa forfaraonao vaNa-vataa Aok kaoYTk Anao kolaonDrnaI rcanaa krI Co.
Aa kolaonDrmaaM paaMca yaugaaonaI gaNanaa krvaamaaM Aavao Co. Jao ko kuAa-namaaM AvakaSaI padaqaao- saaqao paRqvaInaa ivakasa ko
]tk`aMitanaa samayagaaLaanao C yaugaaomaaM (satah Ayyaama) ivaBaaPta krvaamaaM Aavyaao Co. AZOIC ERA AoTlao ko paRqvaI ]par
Pvananaa ]d\Bava paholaaMnaa samayanao kuAa-na bao yaugaao (yaaOmayanaI) tarIko vaNa-vao Co, JomaaM paRqvaI Anao AvakaSaI padaqaao-naao
ivakasa qayaao.
41:9


taomanao khao: SauM tamao Aonaao [nkar krao Cao, JoNao paRqvaInao bao yaugaaomaaM banaavaI?
41:12



Aama, taoNao saata (Aqavaa koTlaak) AakaSaao bao yaugaaomaaM paUNa- krI dIQaa.

kuAa-nanau
Ta[ma Tobala
Geologic
Time Table

]tk`aMitanauM Ta[ma Tobala: (Aok maIlaIyana AoTlao dsa laaKa)


yaaOmayanaI
ArbaaAita Ayyaaimana (caar yaugaao)
(bao yaugaao)
yaaoma Alasaalasata yaaOma AlarabaAta yaaOma AlaKaamasata yaaOma Alasaadsata
AZOIC*

PRECAMBRION

pa`qama bao yauga ~aIJao yauga

PALEOZOIC

pa`acaIna Pvana

MESOZOIC

maQya Pvana

CAINOZOIC

Avaa-icana Pvana

3000
1500
300
130
75
]tk`aMitanaa
maIlaIyana vaYa- maIlaIyana vaYamaIlaIyana vaYamaIlaIyana vaYamaIlaIyana vaYayaugaao
AhIMyaaM mahtvanaao maud\dao Ao Co ko paRqvaInaa [itahasamaaM drok yaugamaaM AstaItvamaaM AavaolaI vanaspaita Anao Pva saRiYT
drok yaugao tad\dna iBanna sva#panaI htaI. drok yaugamaaM Pvana pa`NaalaInaI iBannataanaa karNaao samajyaa paCI AapaNao
rhmaanaIyata Anao rhImaIyata vaccaonaao Baod samaP SakISauM.
yaaOmayanaI (AZOIC) ko pa`qama bao yaugaaomaaM paRqvaI ]par Pvananau AstaItva na htauM.
yaaOma Alasaalasata (PRECAMBRION) ko ~aIJayaugamaaM maa~a AokkaoYaI Pva Anao vanaspaita AistatvamaaM htaa.
yaaOma AlarabaAta (PALEOZOIC) ko pa`acaIna Pvana ko caaoqaa yaugamaaM bahukaoYaI Pvaao Jovaa ko Green Algae,
Sponges, Snail Anao Jawless Fish doKaayaa, tyaar paCI bahu maaoTa vaRxaao Jovaako Giant Club Moss Anao
pa`aNaIAaomaaM Bony Fish, Sharks, Amphibia, JMtau, kraoLaIyaa vagaoro ]tk`aMita paamyaa.
yaaOma AlaKaamasata (MESOZOIC) ko maQyaPvana ko paaMcamaa yaugamaaM fulaaovaaLaa CaoD Anao ivaSaaLakaya pa`aNaIAao
Jovaa ko Petrosaurs, Lethyosaurs, Anao Dynosaurs AstaItvamaaM Aavyaa, taomaaMnaa koTlaak 87.5 fuTnaI
laMbaa[ Anao 35 Tna vaJna Qaravataa htaa.
yaaOma Alasaadsata (CAINOZOIC) ko Avaa-caIna yauga ko C=a yaugamaaM tad\dna JudI J Jatanaa pa`aNaIAao Anao
vanaspaita AstaItvamaaM Aavyaa. Jovaa ko paxaIAao Anao stanaQaarI Pvaao. maaNasa paNa stanaQaarI Pva Co. drok JatanaI
vanaspaita Anao pa`aNaIAao Jo AaJo AapaNao AapaNaI Aasapaasa Jao[Ao CIAo.

21

caaoqaa, paaMcamaaM Anao C=a yauga drmyaananaa drok yaugamaaM Pvananaao pa`kar koTlaak JMtauAao isavaaya AokbaIJaqaI tad\dna
iBanna htaao. Jo saPvaao pa`acaIna PvanamaaM AstaItvamaaM htaa tao maQya PvanamaaM laupta qa[ gayaa Anao Jo maQya PvanamaaM
AstaItvamaaM htaa tao Avaa-caIna PvanamaaM laupta qa[ gayaa. AavauM Saa karNao banyauM? AonauM karNa Ao htauM ko ]tk`aMitanaI pa`ik`yaa
sarLa, k`imak Anao inayaimata na htaI. paRqvaInaa paD ]par maaoTa forfaraoonao karNao BaUstarmaaM Anao vaataavarNamaaM maaoTa
forfarao Aavyaa, JoqaI vanaspaita saRiYTnaI Anao pa`aNaI saRiYTnaI ]tk`aMita Anao vahoMcaNaI ]par Asarao qa[. Aa maaoTI
KalaolaaoAo BaUstar [itahasanao caar yaugaaomaaM vahoMcaI dIQaao, Jo ]par dSaa-vyauM Co. tao caaroya yaugaaonaa samauhnao ArbaaAita
Ayyaama ko caar yaugaao khovaamaaM Aavyaa Co. Aa Kalaolaao Anao forfaraonao karNao paRqvaI ]par Jo paqqarao banyaa taomanao
vagaI-kRta krvaamaaM Aavyaa Anao Aa vagaI-kRta paqqarao Anao ASmaIAaonaI vaO&aainak cakasaNaIqaI maLaolaI maahItaI Anao
pauravaaAaonaa AaQaaro maa~a vanaspaitasaRiYT Anao PvasaRiYTnaI ]tk`aMitanaI J nahIM, paNa paRqvaInaa mahasaagarao, KaMDao,
pava-tamaaLaaAao Anao nadIAaonaI ivakasagaaqaa taqaa vaataavarNamaaM Aavaolaa maaoTa maaoTa forfaraonaao [itahasa paNa JaNavaa
maLao Co.
pa`acaIna PvanaqaI (caaoqaa yaugaqaI) maQya PvanamaaM (paaMcamaa yaugamaaM) qayaola saMk`aMitanaa samayagaaLaanao Appalachian
Revolution khovaaya Co. Aa samayagaaLaamaaM tao samayanaI pava-tamaaLaaAao rcaa[ htaI. Aa pava-tamaaLaaAaonaI }Mcaa[
QaaovaaNa Anao Gasaaranao karNao halanaa samayamaaM GaNaI GaTI gayaolaI Jaovaa maLao Co. taovaI J rItao maQya PvanamaaMqaI (paaMcamaa
yaugamaaMqaI) Avaa-caIna PvanamaaM (C=a yaugamaaM) qayaola saMk`aMitanao Larmide Revolution tarIko AaoLaKavaamaaM Aavao Co.
Jonaa karNao AaJnaI }McaI pava-tamaaLaaAao rcaaNaI. JovaI ko ihmaalaya, raoikz, AonDIsa Anao Aalpasa. Aama, navaI navaI
pava-tamaaLaaAao rcaavaaqaI vaataavarNamaaM forfarao paoda qayaa. paaNaInaI vahoMcaNaI taqaa BauBaaganaI pairisqaitaAaomaaM paNa
badlaava Aavyaa. Aa forfaraonaa karNao vanaspaita Anao Pva saRiYTnaa Aakarao Anao sva#paaomaaM vaataavarNa Anao
pairisqaitaAaoo Anausaar badlaava qayaa. Aa vaatanao kuAa-na sauMdr rItao samaJavataaM kho Co ko:

41:10



taoNao (paRqvaI ]par) }Mcaa, AD\ga Anao icarsqaayaI pava-taaonauM inamaa-Na kyau-M, taomaaM Pvananaa paaoYaNa Anao ]Cornaa
saaQanaaonaI vyavasqaa krI, JoqaI tyaaM rhovaavaaLaa saPvaaonaI Pvana J#iryaataao saMtaaoYaataI rho.
Aa baQauM caar yaugaao (ArbaaAtaI AyyaamaIna) drmyaana qayauM.
Aama ]tk`aMitanaI pa`ik`yaa, Jo hala paNa caalau Co, Aoo vaata spaYT kro Co ko paRqvaInaI ]tk`aMita taao sarLa Anao k`imak htaI.
parMtau, Collaa 4500 maIlaIyana vaYaao-maaM saJa-yaolaa ivaGnaao Anao maaoTI k`aMitakarI GaTnaaAaonaa karNao rbba (paalanahar) Wara
saJo-laa Anao Tkavaolaa PvanamaaM Acaanak maaoTa badlaava Aavyaa. saJ-vaamaaM AavaolaI vastauAaonao inayaimata Anao sarLa
]tk`aMitanaI saaqao saaqao taomanaI J#rta pa`maaNao taomanaa AstaItvanao Tkavavaanaa Anao ivaksaavavaanaa J#rI saaQanaao satata Anao
sarLataaqaI paura paaDvaanaa Kaudanaa gauNanao taonaI rhImaIyata khovaamaaM Aavao Co. baIP baaJu tvairta Anao pa`baLa forfaraonaa
Jaordar zTkaAao Wara taomanaI PvanapawitamaaM maaoTa forfarao laavaI dovaanao KaudanaI rhmaainayata khovaamaaM Aavao Co.
]par vaNa-vavaamaaM Aavaola kudrtanaI ivalaxaNa GaTnaaAaonao Dao.saOyad Abdula vadudnaa paustakao fInaaomaInaa Aaof naocar
AonD kuAa-na Anao hovansa, Qa Aqa- AonD Qa kuAa-namaaM saivastaar vaNa-vaolaI Co. baIJa naMbarnau paustak Ao vaatanaI paNa
spaYTtaa kro Co ko Saa maaTo AZOIC ERAnao kuAa-na yaaOmayanaI bao yaugaao tarIko vaNa-vao Co.
B. koTlaak laaokao Aoma kho Co ko Jao maanavaI KaroKar ]tk`aMita Wara Anao JOvavaO&aainak ivakasa Wara AaJnaa sva#pamaaM
pahaocyaao haoya, taao hvao koma AagaLa badlaava naqaI Aavataao? Aavaa laaokao A&aanaI Co. hkIktamaaM AaJo paNa JOivak
]tk`aMitanaI pa`ik`yaa caalau J Co. taomaaM Fkta maanava ]tk`aMita ]maoraNaI Co. AapaNao JaNaIAo CIAo ko rasaayaiNak ]tk`aMita
laaKKaao vaYaao- sauQaI caalau rhI (Anao caalau Co), jyaaMsauQaI Aovaa saMyaaoJnaao AstaItvamaaM naa Aavyaa ko taomaaM Pvana Sakya banao.
Aa J pa`maaNao rasaayaiNak ]tk`aMitamaaM JOivak ]tk`aMita ]maoraNaI. Anao taoJ pa`maaNao JOivak ]tk`aMita laaKKaao vaYaao- sauQaI caalau
rhI, jyaaMsauQaI taomaaM maanava ]tk`aMita (naf\sa ko pasa-naalaITI ko vyiktatva) naa ]maoraNaI. maanavaInaa vyai>tatvanaa ivakasa ]par
AapaNao naJr krIAo taao Jao[SauM ko paholaaMnaa maanavaInaI maanaisak Sai>taAao Anao AaJnaa maanavaInaI maanaisak Sai>taAaomaaM
frk doKaaSao, Jo satata ivaksataI Jaya Co. Jao Pvaiva&aana Anao SaarIirk rcanaanaI rItao Jao[Ao taao AapaNaa SarIrmaaM GaNaa
Aovaa Avayavaao Co JonaI ]payaaogaItaa hvao naqaI rhI. da.ta AopaonDIxa.
A.

22

}dahrNa: 2. maanava saJ-namaaM Jaovaa maLataa Kaudanaa rhmaana Anao rhIma tarIkonaa gauNaao :
maanavaInauM saJ-na Ao AllaahnaI rhImaIyata Anao rhmaainayatanaa gauNaaonaI Jahorata Co. maanavaI saaOpa`qamavaar kovaI
rItao paoda qayaao Ao hMmaoSaaM Aok cacaa-naao ivaYaya r(ao Co. .pa`acaIna samayanaa laaokaonaI maanyataaAao AovaI htaI ko inaP-va
vastaumaaMqaI idvyaSai>ta Wara maanavaInao paoda krvaamaaM Aavyaao Co. parMtau, maanava SarIrnauM baMQaarNa Anao kaya-pa`NaalaI,
maanavaInaao gaBa-maaM Aok pa`aNaInaI JomaJ ivakasa taqaa AOitahaisak Anao pa`agaOitahaisak AiSmaAao ]parqaI maLataI maaihtaI Ao
hkIkta tarF inado-Sa kro Co ko AaQauinak maanavaI paNa Aovaa J pairbaLaao ko Jonaa Wara baIP PvasaRiYT AstaItvamaaM AavaI
Co, tao pa`maaNao k`imak ivakasa (]tk`aMita) Wara halanaa sva#pao pahaoMcyaao Co. maaNasa paNa Phylum Chordata,
Subphylum Vertebrata, Class Mammalia, Order Primate, Super-Family Hominoid, Family Hominid,
Genus Homo Anao Species Homo Sapians AMtaga-ta J Co.

Jao ko maaNasa baIJa pa`aNaIAaonaI sarKaamaNaImaaM koTlaIk ivaiSaYT KaaisayataaoqaI Alaga paDo Co, Jo bao pa`karnaI Co:
(1) ]parnaa fkramaaM vaNa-vavaamaaM AavyauM Co taoma maanavaI paNa Ao J pairbaLaaonaI AsarqaI QaImaI Anao k`imak ]tk`aMita Wara
Atyaarnaa SaarIirk baMQaarNa Anao kaya-pa`NaalaInaa sva#pamaaM pahaoMcyaao Co Jo pairbaLaaonaI Asar hoZLa baIJa pa`aNaIAao
Atyaarnaa sva#pamaaM pahaoMcyaa Co. (2) ]tk`aMitanaa AagaLanaa tabakka ko Avasqaa saaqao JaoDayaolaI kao[ paNa JatanaI kDI
vagar Acaanak Anao itava` forfar Wara ivakasanaao maaoTao gaaLaao ko GaNaa taba>kaAao Aok saaqao paar krI, Acaanak navauM J
sva#pa QaarNa krvauM.
pa`qama pa`karnaI ivaiSaYT Kaaisayataao: sapaaT, saIQaao cahorao; Aa[ba`aonauM naIcauM qavauM; maaqaanaa satata vaQataa laaMbaavaaLa,
parMtau SarIr ]par TuMka vaaLa; iva#w idSaamaaM AMgauZanaa karNao haqanaao vaQaaro ]payaaoga; haqa krtaaM paganaI laMbaa[ 30%
vaQaaro; saIQaa }Baa rhovaanaI isqaitamaaM baoZknaa Baaganaao ivakisata ]Baar; magaJnauM maaoTuM Anao JTIla kaya-pa`NaalaIvaaLauM
haovauM; yaadSai>ta, bauiw Anao inaNa-ya Sai>tanaao GaNaao ivakasa; saaQanaao banaavavaanaI AJaoD Sai>tanaao ivakasa Anao Aa
saaQanaaonaa ]payaaoga vaDoo kudrtaI baLaaonao kabau laovaanaI Saikta; laagaNaIAaonaa ivaivaQa pa`kar. Aa ivaiSaYTtaaAao maanavaImaaM
QaImao QaImao Anao inayaimata ]tk`aMita Wara ivakasa paamaI, Jo Kaudanaa rhImaIyatanaa gauNanao Jahor kro Co.
baIJa pa`karnaI ivaiSaYT Kaaisayataao, Jo maanavaInaI ]tk`aMitanaa AagaLanaa tabakka ko AvasqaaAao saaqao JaoDayaolaI kDI
vagar ivaksaIta qa[ Co, Jo naIcao mauJba Co:
1. #h ko idvya]Ja-naao hstaxaopa.
32:7


taoNao drok caIJ sapa`maaNa Anao sauMdr banaavaI, maanavaInaa saJ-nanaI Sa#Aata paRqvaInaI inaP-va vastaumaaMqaI krI.
32:8

tyaarbaad taoNao taonaa vaMSanao taucCkarJnak pa`vaahImaaMqaI paoda kyaao-.


32:9

tyaarbaad taonao sapa`maaNataa AapaI, taomaaM taonaI #h fuMkI.


Anao taonao saaMBaLavaanaI, JaovaanaI Anao ivacaarvaanaI Sai>taAao AapaI.
Aayaata 32:7naa pa`qama BaagamaaM maanavaPvanaqaI paholaaMnaa taba>kaAao, JomaaM inaP-va vastaumaaMqaI PvananauM saJ-na qayauM tao
AMgaonauM maanavaPvanaqaI paholaaMnaa taba>kaAaonauM vaNa-na Co Anao Aayaatanaa baIJa BaagamaaM taqaa Aayaata 32:8maaM ivakisata
baccaaMnao Jnma Aapanaara (Viviparous) pa`aNaIAaonaI pa`Jaotpai<anaI pa`ik`yaanauM vaNa-na Co. Aa taba>ka AllaahnaI
rhImaIyatanaa Co. maanava taba>kanaI Sa#Aata vaKatao Jo #h fuMkvaamaaM AavaI Ao AllaahnaI rhmaanaIyatanaao gauNa Co.
maanavaImaaM #h ko idvya ]Ja-nauM AaraopaNa Aok Kaasa sva#pamaaM qayauM, Jonao kuAa-na naf\sa kho Co. naf\sa Ao maaNasanaa
vyai>tatvanauM baIJuM naama Co. ivakasanaa Aa taba>ko maaNasamaaM pasaMdgaI krvaanaao gauNa paoda qayaao, Jo gauNanauM baIJa
pa`aNaIAaomaaM AstaItva naqaI, JonaaqaI maanavaI baIJa pa`aNaIAaonaI sarKaamaNaImaaM ]tk`aMitanaa navaa Anao k`aMitakark taba>kamaaM
pahaoMcaI gayaao. 2000 imailayana vaYa- paholaaM pa`qama badlaava Aavyaao htaao, JomaaM rasaayaiNak ]tk`aMitamaaM JOivak ]tk`aMita
]maoraNaI Jonaa karNao GaNaI baQaI baabataaonao frIqaI ivaivaQa rItao gaaoZvavaanaI takaonaa ivaSaaLa xao~aao ]Baa qayaa. baIP baaJu,
vata-maana badlaavamaaM JOivak ]tk`aMitamaaM maanava ]tk`aMita ]maoraNaI Jonaa karNao navaI SakyataaAao ]BaI qa[. KaudaAo
]tk`aMitanaa Aa taba>kamaaM maanavaInao Kalakna AaKar tarIko vaNa-vyaao Co.

23:14 ,

, tyaar paCI Amao taonao tad\dna navauM Anao AJaoD saJ-na banaavaI dIQauM.

23
2.

maaNasa Anao pa`aNaIAao vaccao baIJao tafavata Co: baaolavaanaI ivaiSaYTtaa.


55:3-4



taoNao maaNasa banaavyaao, taonao baaolataaM SaIKavyauM.


baaolavauM ko vaacaa AoTlao ivacaaraonaa Aadanapa`dana maaTo saMkotaaonaao ]payaaoga krvaao. Aa ivaiSaYTtaa maa~a maanavaImaaM J Co.
Jo AMgaonaI kDIAao ]tk`aMitanaI pa`ik`yaamaaM maanavaI paholaaMnaa taba>kamaaM doKaataI naqaI. Aama, Aa AllaahnaI rhmaanaIyata
Co. Aa tabakka paCI maanavaIya ivacaarao Aok maanavaIqaI baIJa maanavaI Anao Aok pao@IqaI baIP pao@I tarf vahovaa laagyaa.
Jonaa karNao pao@I dr pao@I &aananaao saMga`h qavaa laagyaao. Aa &aana saMga`hnaI GaTnaa JnaIna ko JOivak ivakasa Wara naqaI banaI,
paNa laKaayaolaI baaolaI Wara Sakya banaI Co. taoqaI J maanava ]tk`aMita maaTo J#rI Co ko paRqvaInaa ivaivaQa Baagaao ]par Aok
samayao vasavaavaaLaa laaokao vaccao GainaYT Anao ivaSaaLa saMbaMQaao baMQaaya taqaa Juda Juda samayao vasataa laaokao vaccao paNa. Aa
Sa>ya banyauM Co baaolaInaI kayamaI naaoMQa AoTlao ko laKaaNanaa karNao. karNa ko baaolaayaolaa Sabdao taonao la[nao inakLaolaa evaasanaI
Joma naYT qa[ Jaya Co. taoqaI J kuAa-na kho Co ko:
96:4-5

tao JoNao klamanaao ]payaaoga SaIKavyaao. maaNasanao Ao &aana AapyauM Jo tao JaNataao na htaao.
Aama, idvya saMdoSaao Jo GaNaa ivaSaaLa Anao saudur xao~aaomaaM ko samaya Anao sqaLaaomaaM folaayaao, tao saMdoSaao maanavaJatanao kao[
vyai>ta Wara naqaI pahaoMcaaDayaao, parMtau, laKaayaolaI baaolaIAo maanavaIya &aananaa folaavaamaaM kon$Iya Baaga BaJvyaao Co.
}dahrNa: 3. maanavaJatanao maaga-dSa-na.
Allaah rbbaulaAalamaIna Co. tao ba`|aMDnaI drok vastaunao vyai>tagata rItao vaRiwnauM, ivaksavaanauM, ]tk`aMita paamavaanauM
maaga-dSa-na Aapao Co. BaaOitak ivaevamaaM inaP-va vastauAao BaaOitak inayamaao Wara saIQauM maaga-dSa-na maoLavao Co. .pa`aNaIAao
SaarIirk inayamaao Anao taomanaI pa`aNaIgata vaRi<aAao Wara saIQauM maaga-dSa-na maoLavao Co. maa~a maaNasanaa ivaYayamaaM tafavata Co.
maanavaSarIr taao baIJa pa`aNaIAaonaI Joma J saIQauM maaga-dSa-na maoLavao Co. parMtau taonaI Jata, naf\sa, vyai>tatva ko taonaa
huMpaNaanao maaga-dSa-na Aapavaa maaTo KaudaAo JudI pawita ApanaavaI karNa ko maanavaInao KaudaAo pasaMdgaInaao, marPnaao
AiQakar Aapyaao Co. Aa maaga-dSa-na maanavaInao KaudaAo taonaa payagaMbarao Wara maaoklaola Co. Kauda Wara maaga-dSa-na maaTo
ApanaavaayaolaI Aa rIta KaudanaI rhmaanaIyatanaao gauNa Jahor kro Co. parMtau pa`ena Ao qaaya ko maanava staro Aavaao forfar koma?
AonauM karNa Ao Co ko PvasaRiYTmaaM maanava ivakasao Aok Judao J vaLaaMk laIQaao Co. hkIktamaaM maanavaInaI Jata, Aatmaa ko
huMpaNauM Jonao kuAa-na naf\sa tarIko AaoLaKaavao Co taonaao ivakasa taonaamaaM idvya ko Kauda[ gauNaao paoda qavaaqaI qaaya Co Anao tao
maa~a saamaaPk PvanamaaM J Sa>ya banao Co. Jo kao[ vyai>ta KaudaAo bataavaolaa inayamaao pa`maaNao, maanavaJatanaa klyaaNa maaTo
JoTlaa vaQaaro kayaao- kro taoTlaa vaQaaro pa`maaNamaaM taonaI JatamaaM Aok maanavaI tarIkonaI mayaa-damaaM rhInao Kaudanaa gauNaao paoda
qaaya Co. taoqaI Aok vaata samaP laovaI Ja[Ao ko maanavaInaI Jatanaao ivakasa vyai>tagata QaaorNao naa qaaya, tao maa~a Kaudanaa
maaga-dSa-namaaM sqapaayaolaa Anao caalataa Aok kon$I saamaaPk vyavasqaataM~amaaM J qa[ Sako Co. KaudanaI iktaabamaaM Aapaolaa
maaga-dSa-na pa`maaNao caalatauM vyavasqaataM~a Qaravataa samaaJmaaM laaokao Kaudanaa inayamaao pa`maaNao parspar sahkarqaI ivakasa saaQao
Co. Sa#AatamaaM Aavaa vyavasqaataM~anaI rcanaa Allaahnaa payagaMbar krtaa Jo laaokaonao KaudanauM maaga-dSa-na pahaoMcaaDtaa,
Aomanaa paCI AomaNao AapaolaI KaudanaI iktaabanaa maaga-dSa-namaaM Aa kaya- krvauM paDo. Aa dSaa-vao Co ko Allaahnaa rhImaIyata
Anao rhmaainayatanaa gauNaao J#rta pa`maaNao Anao Allaaho inaiecata krolaa kaya-k`ma Anausaar vaOkilpak rItao Jahor qaaya Co.
kuAa-na svayaM kuAa-na maaTo rhmata Sabdnaao ]payaaoga kro Co.
17:82

Amao kuAa-namaaM (tamao krolaa KaaoTa kayaao-nao karNao tamaarI Jatanao qayaola naukSaana maaTonaao) [laaJ maaoklyaao Co Anao
[maanavaaLaaAao maaToo rhmata (ivakasanaa saaQanaao).
]par JNaavyaa pa`maaNao maaNasanaI Jata ko Aatmaanaao ivakasa Allaahnaa inayamaaonauM paalana Anao Allaaho Aapaola sanaatana
maUlyaaonaI JaLavaNaIqaI qaaya Co.
6:54

KaudaAo svayaM Pvana Pvavaanaa saaQanaao (rhmata) paura paaDvaanauM paaotaanaa ]par FrJ tarIko svaIkarolauM Co.

SarIrnaa ivakasanaI saaqao saaqao maaNasanaI Jatanaao ivakasa Ao rhmata Co.}

24

ibasmaIllaah...naI AagaLanaI samaJNa:

AapaNao ibasmaIllaahIr-rhmaainar-rhImanaa ivaYayamaaM laKyauM htauM ko rhmaana Anao rhImanaao Aqa- saura fataohamaaM
AavaSao. Aa bannao Sabdaonaa Aqaao- hvao spaYT qa[ Jaya Co ko jyaaro AllaahtAalaa tarfqaI khovaamaaM AavaSao ko Amao vahI
Wara Aa pa`aoga`ama AoTlaa maaTo Aapyaao Co ko Amaara rhmaanaIyata Anao rhImaIyatanaa gauNaao pa`gaT qaaya.
AaqaI ivakasanaa saamaananaao Aqa- qaSao ko Ao saamaana Jo maaNasanaa BaaOitak Pvananaa Anao maaNasanaI Jata ko Aatmaa ko
nafsanaa ivakasa maaTo J#rI htaao. Aa Sabdao jyaaro maaNasa tarfqaI khovaamaaM AavaSao tyaaro taonaao Aqa- qaSao: huM maarI saamao

Jo kama Co taonao AoTlaa maaTo haqamaaM la]M CuM ko taonaaqaI Kaudanaa rhmaanaIyata Anao rhImaIyatanaa gauNaao pa`gaT qaaya.
AoTlao ko AovauM vyavasqaataM~a sqapaa[ Jaya JomaaM baQaa maaNasaaonaI BaaOitak PvananaI J#iryaataao saMtaaoYaa[ Jaya Anao taomanaI
Jatanaao ivakasa paNa qataao Jaya. AanaaqaI Ao hkIkta paNa spaYT qa[ JSao ko hJ. saulayamaana A.sa.Ao sabaa doSanaI
raNaInao laKaolaa pa~anaI Sa#Aata ibasmaIllaahIr-rhmaainar-rhIma 27:30 SabdaoqaI koma krI htaI. Aa SabdaomaaM Ao mahana
hkIktanaI Jahorata htaI. baIJa baadSaahaonaa laSkraonaI kucanaao hotau Anao pairNaama taao tabaahI Anao barbaadInaao J haoya
Co. JovauM ko sabaanaI raNaIAo paaotaanaa drbaarIAaonao k(uM htauM:

27:34

jyaaro kao[ baadSaah baIJa doSa ]par caDa[ kro Co tyaaro tao Ao doSanaao ivanaaSa krI naaKao Co,
Anao tao doSanaa [jJtadar laaokao bao[jJta qa[ Jaya Co.
Anao Aa rIta kao[ Kaasa baadSaah paurtaI saIimata naqaI haotaI. hMmaoSaaM maaNasaaonaa AaiQapatyamaaM AavauM J banatau haoya Co.
paNa Kaudanaa payagaMbar hJrta saulayamaana A.sa.Ao paaotaanaa pa~amaaM Aa vaatanaao Kaulaasaao kyaao- htaao ko maarI rIta duinayaanaa
baIJa baadSaahao JovaI naqaI. huM Kaudanaao payagaMbar CuM Anao Kaudanaa AaiQapatyanaI sqaapanaa maaTonauM maaQyama. taoqaI maara
laSkrnaI kucanaao hotau tabaahI Anao barbaadI maaTo nahIM, paNa KaudanaI rhmaanaIyata Anao rhImaIyatanaa gauNaaonao sava-vyaapaI
krvaa maaTo Co.
hJ. saulayamaana A.sa. Aok caao>ksa kaoma ko doSa maaTo Kaudanaa payagaMbar tarIko inamaNaMuk paamaolaa htaa. taomanaI
Asarkarktaa Aok Kaasa BaUBaaga ]par htaI. taonaaqaI ivaparIta Kaudanaa Collaa payagaMbar hJrta mauhmmad salallaahu
Alayaho vasallamanao samaga` maanavaJata maaTo payagaMbar banaavaInao maaoklavaamaaM Aavyaa htaa Anao Co. taomanaa iSaxaNanaao vyaapa
samaya Anao sqaLanaI saImaaAaoqaI paNa mau>ta Co. taoqaI J payagaMbarsaahobanao rhmataulalaIlaAalamaIna (21:107) AoTlao ko
samaga` maanavaJata maaTo rh\mata khovaamaaM Aavyaa Co.
rh\manaao kuAa-naI Aqa-:
AagaLa vaQataaM paholaaM Aok maULaBaUta maud\danaI spaYTtaa paNa J#rI Co. KaudanaI rhImaIyatanaa gauNanaI AMdr rh\ma Jonao
AapaNao rhoma ko dyaa khIAo CIAo taonaao Baava paNa saamaola Co. parMtau, rh\manaao kuAa-naI Aqa- Anao halanaI duinayaamaaM
sava-svaIkRta Aqa-maaM frk Co. halanaa sava-svaIkRta Aqa-maaM rh\ma ko rhoma AoTlao dyaanaa AaQaaro maafI Co Anao
tao [Saa[yata Wara folaayaolaao Aqa- Co Anao taonaaqaI laaokaomaaM Aok maaoTI gaorsamaJ folaa[ Co, Jonaa iSakar Kaud mausalamaana
paNa qa[ gayaa. mausalamaanaaomaaM Aa maanyataa taomanaI saufI ivacaarSarNaI Wara folaa[.

[Saa[yatanaI ivacaarSarNaI:
[Saa[yatanaI maULaBaUta ivacaarSarNaI Ao Co ko drok maanavabaaLa paaotaanaa pa`qama maabaapa Aadma Anao [vanaa (hvvaanaa)
gaunaah ko paapanao karNao gaunaogaar Jnmao Co. Jonao Original Sin kho Co. maaNasa maaTo paaotaanaa kayaao- Wara Aa gaunaahqaI
paiva~a qavauM Sa>ya J naqaI. taonauM taaik-k ko pa`akRitak pairNaama Ao Co ko kao[ paNa maaNasa JnnatamaaM Jvaanao laayak naqaI
rhotaao. Aa ivacaarSarNaI mauJba jyaaro KaudaAo ibacaara maanavaInaI Aa halata ]par ivacaar kyaao- taao, taonao GaNaao Afsaaosa
qayaao. taonao taomanaa ]par dyaa AavaI Anao taoNao paaotaanaa Aoknaa Aok pau~anao duinayaamaaM maaoklyaao, JoqaI ivaraoQaIAao taonao k`aosa
]par laTkavaI do Anao taonauM bailadana maaNasaaonaa gaunaahao ko paapaaonauM pa`ayaiecata banaI Jaya. Aonaa AaQaaro [Saa[yatamaaM Ao
maanyataa AavaI ko naJata ko maUi>tanaao AaQaar maaNasanaa kayaao- nahIM paNa KaudanaI rhoma (dyaa) ]par AaQaairta Co. Jo Ao
laaokao J maoLavaI Sako Co Jo Kaudanaa pau~a hJrta masaIho paaotaanaa bailadana vaDo krolaa pa`ayaiecata ]par [maana laavao.
[nPlanaa navaa krarmaaM saonT paa^lanaa pa~aaomaaM Aa maanyataanao svaIkarvaamaaM AavaI Co. taoNao k(uM Co ko:
tamanao [maananaa (Eawanaa) AaQaaro J naJata AoTlao ko maUi>ta maLao Co Anao Ao tamaara tarfqaI nahIM, paNa KaudanaI
baixasa Co. tao kayaao-naa AaQaaro naqaI. (Afsyauna 2:8-9)

25
Amao Ao naitaJa ]par Aavyaa CIAo ko maanavaI SarIyatanaa kayaao-naa AaQaaro nahIM, paNa [maananaa (Eawanaa) karNao
[maanadar saaibata qaaya Co. (raomanaaonaa naamao 3:28)

Aa Co Ao ivacaarsarNaI Jonaa AaQaaro [Saa[yaaonaI Kauda ivaYao maanyataa Co ko God is Mercy / God is Love. Kauda
pa`oma Anao dyaanaI mauita- Co. Aa klpanaanaa AaQaaro kuAa-nanaa AMgao`P AnauvaadmaaM rhmaana Anao rhIma maaTo Merciful Anao
Compassionate Jovaa Sabdao vaaparvaamaaM Aavao Co Anao taonao rh\ma krvaavaaLaao ko dyaa krvaavaaLaao khovaamaaM Aavao Co.

kuAa-nanaI rhmanaI klpanaa:


[Saa[yatanaI Aa ivacaarsarNaIqaI ivaparIta kuAa-nanaa iSaxaNanaI AaKaI [maarta kanaunao makafatao Amala AoTlao
kaya-naa vaLatarnaa inayama ]par caNaayaolaI Co. Aonaao Aqa- Ao Co ko maaNasanaa drok (vyai>tagata ko saamauihk) kayaao-nauM
pairNaama Ao caao>ksa inayamaao Anausaar J inakLao Co, Jo KaudaAo taonaa maaTo inaiecata kyaa- Co. zor KaavaaqaI maRtyau qaaya.
Sauw paaNaI Pvana Aapao Co. Aa J inayamaao BaaOitak ba`|aMDmaaM Anao Kaud maaNasanaa BaaOitak PvanamaaM Anao AonaaqaI AagaLa
vaQaInao taonaa maaNasa tarIkonaa AoTlao ko taonaI Jata ko naFsanaa PvanamaaM paNa laagau paDo Co. Aanao Kaudanaa Adla ko nyaaya
tarIko AaoLaKavaamaaM Aavao Co. Kaudanaao Aa inayama Afr Anao ATla Co. parMtau, Kaudanaa rhImaIyatanaa gauNamaaM rhoma ko
dyaanaao Baava paNa saamaola Co. taoqaI pa`ena Ao saamao Aavao Co ko Adla AoTlao ko nyaaya Anao rhoma AoTlao ko dyaa Ao bannao
ivaraoQaI baabataao Co, taao Aa bannao saaqao kovaI rItao hao[ Sako? nyaayamaaM Jao rhomanaI laagaNaI pa`BaavaI qaaya taao tao nyaaya naqaI
rhotaao. parMtau rhmanaa kuAa-naI Aqa- pa`maaNao Aa tafavata baakI rho Co. taomaaM nyaaya paNa rho Co Anao rhma paNa. taonao Aok
]dahrNaqaI samaPAo. Aok vyai>ta AagamaaM AaMgaLaI naaKao Co, AaMgaLaI dazI Jaya Co. taonao AitaSaya paIDa qaaya Co. Aa
baQauM Kaudanaa Adla ko nyaayanaa inayama pa`maaNao qaaya Co. JomaaM dyaanaa Aqa-maaM rhoma maaTo kao[ Jgyaa naqaI. parMtau Jo KaudaAo
Ao inayama banaavyaao Co ko AagamaaM AaMgaLaI naaKavaaqaI AaMgaLaI dazI Jaya Co, Ao J KaudaAo AovaI dvaaAao paNa banaavaI Co
Jonaa ]payaaogaqaI Aa paIDamaaMqaI maui>ta maLaI Jaya Co. AaMgaLaInaa navaosarqaI ivakasanaI Sa>yataa paNa paoda qa[ Jaya Co. Aa
pa`karnaa bacaavanaa saamaana ko [laaJnaI SaaoQa KaudanaI rhmata ko rhoma Co. tamao JaoyauM ko rhomanaI Aa klpanaamaaM inayamanaI
klpanaa kaya-rta Co. AovaI rItao Kaudanaao Ao inayama Adla ko nyaaya Co JomaaM AagamaaM AaMgaLaI naaKavaaqaI dazI Jvaaya Co.
taovaI J rItao Kaudanaao Ao paNa inayama Co ko kao[ Kaasa pa`karnaI dvaa lagaaDvaaqaI AaMgaLaI saarI paNa qa[ Jaya Co,
maaNasanaa PvanamaaM Aonao taaObaa tarIko AaoLaKavaamaaM Aavao Co.
taaObaanaao kuAa-naI Aqa-:
taaObaa AoTlao SauM? taaObaanaao kuAa-naI Aqa- Aok ]dahrNaqaI samaP SakaSao. Qaarao ko tamaaro kao[ Kaasa gaama JvauM Co.
bao rstaa Aavyaa Anao tamao KaaoTa rstao caDI gayaa. Jonao gaumarahI ko paqaBa`YTtaa ko Baulaa paDvauM kho Co. qaaoDuM caalyaa
paCI kao[Ao k(uM Aqavaa rstaanaI inaSaanaIAao ]parqaI na>kI kyau-M ko huM KaaoTa maagao- CuM. taoqaI Ao vaata spaYT Co ko hvao tamao
Ao rstaa ]par AagaLa nahI vaQaao. tamaaro naa CuTko Ao JgyaaAo paaCa AavavauM paDSao jyaaMqaI tamao KaaoTa maagao- caalaI
inakLyaa htaa. parMtau Ao bao rstaanaa sqaana ]par pahaoMcaI JvaaqaI tamao tamaara inaiecata sqaana ]par taao naqaI pahaoMcaI Jtaa.
AhIMqaI tamaaro saacaa maaga- ]par pa`vaasa Sa# krvaao paDSao. KaaoTa maaga- ]parqaI Ao JgyaaAo parta AavavaMu, jyaaMqaI KaaoTa
maagao- caalyaa htaa, taonao ArbaI BaaYaamaaM Anao kuAa-nanaI parIBaaYaamaaM taaObaa khovaamaaM Aavao Co.
baIJa SabdaomaaM khIAo taao jyaaro Kabar paDo ko maa#M kao[ kaya- ko Pvanapawita kuAa-nanaa inayamaao pa`maaNao naqaI taao tyaaMJ
tao kama ko pawitanao CaoDvaI Anao Pvananaa Jo sqaanao Aa Baula Sa# krI htaI tao pairisqaita par paaCa AavavauM AoTlao taaObaa
Anao Ao sqaanaoqaI saacaa maaga- ]par pa`vaasa caalau krvaanao Aamaalao saalaoha khovaamaaM Aavao Co. Aa rItao maanavaInaI BaulaqaI
taonaa Pvananao, Allaahnaa inayama pa`maaNao, qayaolaa naukSaananaI Barpaa[ qa[ Jaya Co.
maanava PvanamaaM BaulaaoqaI qayaolaa naukSaananaI Barpaa[ Anao pa`ayaiecata maaTo KaudaAo inayamaao inaiecata krolaa Co.
PvananaI AacaarsaMihMtaamaaM Aa pa`karnaa inayamaaonaI Jaogavaa[ raKavaI, Ao kuAa-nanaI parIBaaYaamaaM rh\ma khovaaya Co Anao
Kauda Aa Aqa-maaM rhIma Co. yahudIAaomaaM taaObaa ko pa`ayaiecatanaI klpanaa J naqaI. AovaI rItao [Saa[yatamaaM saara kayaao- Wara
gaunaah ko paapaaonaa baaoJmaaMqaI mau>ta qavaanaI Sa>yataa J naqaI. kma-naa isawaMtamaaM maanataa Qamaao- pa`maaNao maanavaInao paaotaanaa
paaClaa Jnmanaa kmaao-naa AaQaaro samaaJnaa khovaataa naIcalaa vaNa-maaM Aqavaa maaNasa krtaaM naIcalaa drjJanaI yaaonaImaaM
Jnma maLaoo Co Anao Aa pairisqaitanao vata-maana JnmamaaM badlavaI ASakya Co. AoTlao ko Aa baQaa Qamaao-maaM, kuAa-nanaa Aqa-maaM
KaudanaI rhmatanaI AoTlao ko KaaoTa kayaao-naa naukSaanakark pairNaamaaoqaI ko saJaqaI bacavaanaI kao[ Jaogavaa[ naqaI.
AavaI pairisqaitamaaM maaNasa inaraSa qa[ Jaya Co. Aa inaraSaanao kuAa-na kuf` kho Co.

26
12:87

KaudanaI rh\maqaI inaraSa naa qaava, Jo laaokao KaudanaI rh\maqaI inaraSa qaaya Co tao kafIr Co.
vaQaumaaM, kuAa-na kho Co ko:


39:53

(ho rsaula!) taomanao khI dao ko: maara Jo saovakao paaotaanaI Jata ]par Atyaacaar krI baosao Co,

AoTlao ko PvanamaaM BaulaqaI KaaoTa maagao- caalaI naIkLyaa haoya, taoAao KaudanaI rhmatanaa inayamaqaI inaraSa naa qaaya,
taonaI nyaaya vyavasqaamaaM Baulaaonaa naukSaanakark pairNaamaaoqaI bacaavanaI Jaogavaa[ Co. tamanao jyaaro paNa Ao samaJ paDo ko
tamao KaudaAo saucavaolaa maaga- isavaayanaa maaga- ]par Cao. tyaaro,
39:54

tamao tamaara paalanahar tarf paaCa vaLaI Java,


Aama, BaulaaoqaI qayaolaa naukSaanaqaI bacaI JSaao. parMtau AovauM Ao pairisqaitamaaM J Sa>ya Co ko:

Kaudanaa inayamaaonaI SarNaagataI svaIkarI laao, Ao paholaaM ko tamaarI Baulaaonaa naukSaanakark pairNaama AavaI Jaya.
Jao AomaaM maaoDuM krI dIQauM taao paCI taonaI Barpaa[ Sa>ya nahIM haoya.
Aa tamaama ivagatavaar samaJNanao kuAa-nao caar J SabdaomaaM TuMkavaInao khI dIQaI Co ko:
11:114

KaaoTa pagalaaAaonaa naukSaanakark pairNaamaaonaI Barpaa[ rcanaatmak kayaao-qaI qaaya Co.


AoTlao ko baura[naa pairNaamaaonao Balaa[qaI dur krao. Aa Co KaudanaI rh\ma kayaa-nvaIta qavaanaI pairisqaita. tamao JaoyauM ko
KaudanaI rh\ma paNa kovaI rItao taonaa vaLatarnaa inayama ko kanaunao makafatao Amalanaa inayamanao kayaa-nvaIta krvaanaMu J Aok xao~a
Co. taonaI spaYTtaa saura fataohanaI hvao paCI AavataI AayatamaaM AapavaamaaM AavaI Co.
Aama, Ar-hmaanaIr-hImanaao Aqa- qaSao: Allaah Ao Co Jo ba`|aMDnaI drok vastaunao taonaa Sa#Aatanaa sauxma sva#paqaI saMpauNasva#pa sauQaI saamaanya saMJaogaaomaaM inayamaIta Anao QaImao QaImao taqaa J#iryaata vaKatao tvarIta ivakasa Wara pahaoMcaaDI do Co.
1:3 maalaIkIyaaOmaId\dIna.
Aa AayatamaaM ~aNa Sabd Co (1) maalaIk, (2) yaaOma Anao (3) dIna.
(1) maalaIk

maalaIk SabdnauM maULa Co maIma-laama-kaf Anao Aonaao maULaBaUta Aqa- Co:


AaiQapatya BaaogavavauM, samaqa-taa haovaI.
AiQakar, marP, sa<aa
maJbauta paayaao, AoTlao ko Ao saharao Jonaa ]par kao[ vastau sqaaipata haoya.
AovauM maaQyama JonaaqaI kao[ vyavahar sauQarI Jaya Anao paUNa-taa pa`apta kro.
AaqaI J gaaramaaTInao (hvao isamaonTnao) maIlaakuna kho Co karNa ko AonaaqaI [MT Anao patqar parspar JaoDa[nao Aok
baIJanaI Sai>tanaao saharao banao Co Anao idvaala pauNa-taa pa`apta kro Co.
Jyaaro Aa Sabd maaNasaao maaTo baaolavaamaaM Aavao Co tyaaro taonaao Aqa- qaSao: Ao pa`karnaI Sai>ta ko AiQakar, JonaaqaI baIJa
maaNasaaonao taabaodar ko gaulaama banaavavaamaaM Aavao. Jonao malaukIyata ko AapaKaud ko AtyaacaarI sa<aa paNa khI Sakaya. parMtau,
jyaaro Aonao Kauda maaTo baaolavaamaaM AavaSao tyaaro taomaaM AtyaacaarI sa<aanaao Baava nahI haoya. Kauda drok vastaunaao saJ-k,
sava-Sai>tamaana, samaqa- Anao maalaIk haovaa CtaaM AtyaacaarI naqaI. taoqaI jyaaro khovaamaaM Aavao Co ko:

2:107





SauM tamao JaNataa naqaI ko samaga` ba`|aMDmaaM Allaahnaao AiQakar Anao sa<aa pa`vatao- Co Anao
Allaah isavaaya tamaarao kao[ maddgaar ko AaEayadataa naqaI?

27

parMtau, maalaIknaa maULaBaUta Aqa-maaM Ao Baava paNa saamaola Co ko taonaao Aa AiQakar ko sa<aa ba`|aMDnaI vastauAaonaa Pvana
Anao ivakasanaao AaQaar Co. Aa sa<aa Ao Cementing Force ko JaoDvaavaaLaI Sai>ta Co ko JonaaqaI ba`|aMDnaa AvakaSaI
padaqaao- Aok baIJaqaI AovaI rItao JaoDayaolaa rho Co ko JaNao samaga` ba`|aMD Aok Aokma ko vaahdta banaI gayauM Co. taomanaI
AnaoktaamaaM AoktaanaI ivaSaoYataa Ao Co ko ba`|aMDnauM Aa vyavasqaataM~a sauMdr rItao caalaI r(uM Co. Jonao maud\dta khovaamaaM Aavao
Co. Aa saMdBa-maaM J Kaudanaao Aok gauNa Alavadud paNa Co (85:13-15), AoTlao ko ba`|aMDnaa padaqaao- vaccao parspar
KaoMcaaNa Anao laagaNaI paoda krInao ]tk`aMitanaI pai`k`yaanao AagaLa vaQaarvaavaaLaao. kuAa-namaaM jyaaM jyaaM Kaudanaa
maalaIkpaNaanaa gauNanaao ]llaoKa AavaSao tyaaM Ao QyaanamaaM raKavauM paDSao ko ]par dSaa-vaolaa Aqaao-maaMqaI kyaao Aqa- saMdBa- pa`maaNao
baMQabaosataao Aavao Co. saura fataohanaI Aa AayatamaaM taonaao Aqa- sa<aa ko AiQapatyanaao qaaya Co.
(2)

yaaOma.

Aa Sabdnaao Anauvaad saamaanyarItao idvasa krvaamaaM Aavao Co Jo caaovaIsa klaaknaao haoya Co. Ao vaatamaaM kao[ SaMka naqaI
ko ArbaI BaaYaamaaM yaaOma Sabd idvasanaa Aqa-maaM paNa Aavao Co. parMtauM taonaao Aqa- GaNaao ivaSaaLa Co. Jonao AapaNao yauga,
Jmaanaao, Age, Era, samayagaaLaao ko Stage khIyao CIAo, taonaa maaTo paNa ArbaI BaaYaamaaM Aa J Sabd Aavao Co. ba`|aMD
Jo Anaok yaugaaomaaMqaI pasaar qa[ AaJnaa tabakka sauQaI pahaocyauM Co tao yaugaaonao paNa yaaOma SabdqaI J AaoLaKaavavaamaaM Aavao
Co. maanava [itahasamaaM yauganaI Sa#Aata kao[ GaTnaaqaI qataI haoya Co da.ta. Ka`IstaIyauganaI Sa#Aata qaaya Co [sauKa`Istanaa
JnmaqaI Anao mauislamayauganaI Sa#Aata qaaya Co payagaMbarsaahobanaI ma>kaqaI madInaanaI hIJrtaqaI. paRqvaInaa [itahasanaa
saMdBa-maaM kuAa-namaaM k|uM Co ko:
41:9


taomanao khao: SauM tamao Aonaao [nkar krao Cao, JoNao paRqvaInao bao yaugaaomaaM banaavaI?
AaQauinak saMSaaoQanaao pa`maaNao tao bao yaugaaonao AZOIC ERA kho Co. JomaaM paRqvaI ]par PvananauM AstaItva na htauM. Aama,
yauganaa saMdBa-maaM kuAa-namaaM yaaOma Sabdnaao ]payaaoga qayaolaao Co. kuAa-na kho Co ko Kaudanaao Aok idvasa tamaara hJar vaYa(32:5) ko pacaasa hJar vaYa- (70:4) barabar haoya Co. taoqaI saura AlafataohanaI Aa AayatamaaM yaaOmanaao Aqa- qaaya Co:
samayagaaLaao ko yauga.
(3)

Ad\dIna

paiva~akuAa-nanaI Aa Aok AovaI Aqa-saBar parIBaaYaa Co, JomaaM kuAa-nanaa saMpauNa- iSaxaNanaao saar AavaI Jaya Co.
Ad\dInamaaM Sabd Co dIna Anao kao[ caao>ksa vastau dSaa-vavaa maaTo JovaI rItao AMga`PmaaM naama ko NounnaI AagaLa
AaTI-kla THEnaao ]payaaoga qaaya Co AovaI J rItao ArbaI BaaYaamaaM Ala AaTI-klanaao ]payaaoga qaaya Co. taoqaI AhIMyaaM
Sabd banao Co Ala dIna. paNa, koTlaak naama ko Noun Aovaa haoya Co JonaI Sa#Aata SamsaI AxarqaI qataI haoya Co, taoqaI
taomaaM AlamaaM laama Axarnaao ]ccaar naqaI qataao Anao AlaIfnaI saaqao naamanaa pa`qama Axarnaao ]ccaar qaaya Co. taoqaI
AhIM Ad\dIna baaolaaSao karNa ko dala Ao SamsaI Axar Co.
Ad\dInanaI sqaapanaa Ao kuAa-nanaa iSaxaNanauM kon$ Co. JonaI frtao kuAa-nanaa tamaama AadoSaao, isawaMtaao, maUlyaao Anao
inayamaao pairBa`maNa kro Co. Aa paairBaaYaIk Sabdnao samaJvaaqaI [slaamanaI ivacaarsarNaI samaJmaaM AavaI Jaya Co.
Ad\dInanaao kuAa-naI Aqa- ko klpanaa AaMKaaoqaI Aaozla qa[ Jaya taao paCI [slaamanaI kao[ paNa vaata saacaI rItao samaJmaaM
AavaI SaktaI naqaI. naa taonaI ivacaarsarNaI samaJaya Co ko naa taonaI klpanaaAao, naa taonaa AMgaao ko naa taonaa AadoSaao,
naa taonaao hotau ko naa taonaa Aqaao-, naa AMta ko naa taonaI parakaYZa. kM[ paNa samaJmaaM AavatauM naqaI. Aa cacaa-qaI Ao vaata spaYT
qa[ ga[ hSao ko Aa pairBaaYaa kovaI Aqa-saBar, ivastaRta Anao mahtvanaI Co taqaa taonao saacaI samaJNa koTlaI mahtvanaI.
dIna Sabd GaNaao ivastaRta Aqa- Qaravao Co. taonauM maULa Co: dala-yaa-nauna.

dala-yaa-naunanaao Allaahnaa sMadBa-maaM Aqa- qaaya Co:


pa`BaUtva ko AaiQapatya
sa<aanaI lagaama ko rajya
inayama, kanauna ko baMQaarNa
baMdaobasta, kayadao Anao vyavasqaa.

28

caukadao, Zaosa pairNaama


kama pa`maaNao [naama Aqavaa saJa
makafatao Amala Aqavaa kaya-nauM vaLatar ko karNa Anao taonaI Asar.
Pvanapawita
parMtau, jyaaro AaJ Aqaao-nao baIJa $iYTkaoNaqaI Jao[Ao taao AoTlao ko maaNasanaa saMdBa-maaM JaovaamaaM Aavao taao taonaao Aqa- qaSao:
Aa&aapaalana, Anao
taabaodarI
Anao jyaaro taonaao saMdBa- Kauda Anao maaNasa bannaonaaoo haoya tyaaro taonaao Aqa- qaSao:
Kaudanaa inayamaaonauM Aa&aapaalana
Aa Aa&aapaalananauM pairNaama KaudaAo sauinaecaIta krolaa inayamaao pa`maaNao J Aavao Co ko Jahor qaaya Co. Aa Sabdnaa
maULanaa Jo Aqaao- ]par vaNa-vavaamaaM Aavyaa Co, taonaa samaqa-namaaM kuAa-nanaI saMKyaabaMQa Aayaataao rJu krI Sakaya taoma Co.
tao droknao Aa sqaanao rJu krvaI J#rI naqaI. Aa JgyaaAo saura Aalao [marananaI Aok Aayaata J rJu krvaI paurtaI Co.
3:83


SauM Ao laaokao Allaahnaa dIna ko Pvanapawita isavaayanaao kao[ baIJao dIna svaIkarvaa maagao Co?
SauM taomanao baIJa dInanaI talaaSa Co?


SauM tao Jaotaa naqaI ko ba`|aMDnaI }MDa[Aao Anao }Mcaa[AaomaaM Jo vastau paNa Co tao paaotaanaI marPqaI
ko marP vagar Aa inayamaaonauM paalana kro Co.
Aa Co Ao dIna Jo samaga` ba`|aMDnaI drok BaaOitak Jgyaa ]par vyaapta Co. AanaaqaI dInanaao Aqa- spaYT qa[ gayaao ko
Ao Aok vyavasqaataM~a ko Pvanapawita Co Jo Kaudanaa inayamaaonaa AaQaaro sqapaaya Co Anao caalao Co. tyaarbaad k(uM ko tamao paNa
Ao Jahorata krI dao ko Amao paNa maa~a Kaudanaa J inayamaaonaI saamao natamastak CIAo. Aa Ao inayamaao Co Jo payagaMbarao naa
maaQyamaqaI maanava saByataanaI Sa#AataqaI maanavaJatanao samayaaMtaro maLataa r(a Co Anao hvao Collao tao paiva~a kuAa-namaaM
saurixata krI dovaamaaM Aavyaa Co.
3:84 .....,

Anao Amao taonaI SarNaagataI svaIkarIyao CIAo,


Aa PvanapawitanauM naama Ala [slaama Co. taoqaI tao paCInaI AayatamaaM khovaamaaM AavyauM Co ko:
3:85


Anao Jo vyai>ta Ala[slaama isavaayanaI baIP kao[ Pvanapawita ApanaavaSao, taao tao Kaudanao tyaaM svaIkaya- nahIM haoya.

Anao Aavaa laaokao CovaTo Jao[ laoSao ko taoAao koTlaa naukSaanamaaM r(a.

kuAa-na AaQaarIta vyavasqaataM~a AMtaga-ta:

Aa cacaa-qaI spaYT Co ko Ad\dIna Ao Aok AovaI Pvanapawita ko vyavasqaataM~anauM naama Co JonaI sqaapanaa Kaudanaa inayamaaonaa
AaQaaro krvaamaaM Aavao Co. JomaaM drok vyai>ta maa~a Anao maa~a Kaudanaa AaiQapatyanao svaIkaro Co. JoqaI taonaa drok kaya-nauM
yaqaayaaogya pairNaama taonao maLaI Jaya, Jonao vaLatar ko mahonataaNauM khovaamaaM Aavao Co. Ao spaYT Co ko Aavaa vyavasqaataM~amaaM
Aa&aapaalana Anao AaiQapatya maa~a Kaudanaa inayamaaonauM krvaamaaM Aavao. AovauM Ao J pairisqaitamaaM Sa>ya Co ko Aa vyavasqaataM~a
kuAa-nanao paaotaanaa ATla Anao Afr baMQaarNa tarIko svaIkaro. baIJa SabdaomaaM khIyao taao Aa vyavasqaataM~a kuAa-nanaa AadoSaao
Anao inayamaaonao laagau krvaavaaLaI AoJnsaI ko saMsqaa tarIko kaya- kro. Aa isavaaya Ad\dIna ko Ala[slaama pa`maaNao Pvana
PvavauM Sa>ya J naqaI. Aa vyavasqaataM~a Ao [maana (paiva~a kuAa-nanaa isawaMtaao saacaa Co taovaao _@ivaevaasa) Anao
Aamaalao saalaohanauM (paiva~a kuAa-na Jo kayaao- krvaanauM kho Co taovaa kayaao-o, JonaaqaI vyai>ta Anao samaaJnaI Sai>taAaonaao
ivakasa qaaya) AavaSyak ko inaiecata pairNaama haoya Co. Anao Ao kayaao-naao hotau haoya Co Ad\dInanaI sqaapanaa. saura naurnaI
AayatamaaM Aa satyanao sauMdr rItao spaYT krvaamaaM AavyauM Co.

29

24:55





Ao laaokao ko Jo Kaudanaa inayamaaonaI satyataa ]par [maana (_@ivaevaasa) raKao Co Anao Aamaalao saalaoha
(rcanaatmak kayaao-) kro Co, Jo taomanaI sauYaupta Sai>taAaonao ivaksaavavaanauM Anao ]BaarvaanauM karNa banao Co,
taomanao KaudaAo vacana AapyauM Co ko tao (Kauda) taomanao Aa paRqvaI ]par pa`Bautva AapaSao,

JovauM taoNao Aa paholaaM paNa AavaI rItao vata-vaavaaLaa laaokaonao AapyauM htauM.

[Aamaalao saalaoha = Aamaala AoTlao kayaao-, Aamaalao saalaoha AoTlao Aovaa kayaao- JonaaqaI maaNasanaI sauYaupta Sai>taAao
Jaga`ta qa[ Jaya, JonaaqaI AonaamaaM Pvananaao ivakasa krvaanaI Sai>ta (salaahIyata) AavaI Jaya, JonaaqaI samaaJnaI sauMdrtaa

Anao saMtaulana JLavaa[ rho, samaaJmaaMqaI ivaGnaao dur qa[ Jaya, Jo PvananaI saarI vaataao paaotaanaI saaqao laavao, Aovaa kama Jo
pa`vata-maana pairisqaita pa`maaNao haoya Anao Kaudanaa inayamaaonao Anau#pa. Jonao gauJrataImaaM AapaNao rcanaatmak kayaao- khI
SakIAo. saalaoha' Anao [slaah bannao SabdaonauM maULa Aok J Co [slaah AoTlao sauQaarNaa.]
Aanao [staKalaaf fIla Ad- kho Co. Aa [staKalaaf Saanao maaTo Co?
24:55

Aonaao hotau Ao Co ko Ao dInanaI, AoTlao ko Ao PvanapawitanaI, JonaI pasaMdgaI KaudaAo taomanaa maaTo krolaI Co,
taonaI sqaapanaa qa[ Jaya Anao tao vyavaharmaaM AmalaI banao, JoqaI laaokao drok pa`karnaa Baya Anao saMtaapaqaI saurixata qa[,
SaaMita Anao saMtaaoYanauM Pvana ivataavavaanao yaaogya qa[ Jaya.
Aa SaaMita Anao saMtaaoYa paNa maULa hotau naqaI, parMtau taonaao hotau Co:
24:55

taoAao maa~a Kaudanaa inayamaaonaI J taabaodarI svaIkarI Sako Anao taonaa isavaaya kao[ taonaa AaiQapatyamaaM saamaola naa haoya.
Aok Kaudanaa inayamaaonauM Aa&aapaalana AoTlao J Ad\dIna Aqavaa Ala[slaama. dInanaao Aqa- Aa pa`maaNao spaYT qa[ gayaa
paCI k(uM Co ko:
24:55

Jo Aonaa svaIkarqaI [nkar krSao ko


Jo Aa vyavasqaanaao BaMga krSao tao samaP lao ko tao saacaao maaga- CaoDInao KaaoTa maagao- caalao Co.
Ad\dInanaa bao mahtvanaa staMBa Co: Akamatao salaata Anao [taaAo zkata. taoqaI taonaa paCInaI AayaatamaaM khovaamaaM

AavyauM Co ko [StaKalaafIlaAd- ko paRqvaI ]par pa`Bautvanaao hotau Ao Co ko Ad\dInanaI sqaapanaa qa[ Jaya Anao AonaaqaI tamaara
paasao Ao AiQakar AavaI Jaya ko:

24:56

tamao Akamatao salaata Anao [taaAo zkatanaI frJ paurI krI Sakao,
rsaulanauM Aa&aapaalana krI Sakao Anao rhmata maoLavaI Sakao.
Aa pa`karnauM paRqvaI ]par pa`Bautva hJur payagaMbar saahobanaa samayagaaLaamaaM pa`apta qayauM htauM.

[taaA\tao rsaula ko rsaulanaI Aa&aaAaonauM paalana:

Aa vyavasqaataM~anaa pa`qama AQyaxa ko kon$Iya sa<aa svayaM hJur payagaMbar saahoba htaa. Aa vyavasqaataM~anaI sqaapanaanauM
Anao _@taanauM karNa Aok kon$Iya sa<aanauM Aa&aapaalana htauM. Aa Aa&aapaalana hkIktamaaM Kaudanaa inayamaaonauM J htauM. parMtau,
Aa inayamaao kon$Iya sa<aanaa maaQyamaqaI laagau qataa htaa. taoqaI J Aa Aa&aapaalananao frPyaata gaNavaamaaM AavatauM htauM. Aa
vyavasqaataM~a payagaMbarsaahobanaa paiva~a Pvana paurtaMu J mayaa-dIta na htauM. taomanaa samaya paCI paNa caalavaanauM htauM, karNako
paiva~a kuAa-na samaga` maanavaJata maaTo CollauM Anao hMmaoSa maaTo PvananauM maaga-dSa-na Co. AaqaI Aa baabatanaI spaYTtaa
kuAa-namaaM AovauM khInao krI dIQaI ko:


3:144

mauhmmadsa.A.va. maa~a Aok payagaMbar J Co. taomanaa paholaaM paNa Aavaa payagaMbar Aavyaa Anao paaotapaaotaanaI frJ paurI
krInao caalyaa gayaa. taoqaI Jao kalao Aa payagaMbar paNa Avasaana paamao ko taomanauM Kauna qa[ Jaya, taao SauM tamao AovauM samaPnao
ko dInanauM vyavasqaataM~a maa~a taomanaa Pvana paurtaMu J mayaa-idta htauM, tamao tamaarI JunaI pawita ]par paaCa Jtaa rhoSaao?

30

3:144

Jo AovauM krSao tao KaudanauM kao[ naukSaana nahIM krI Sako, paaotaanauM J naukSaana krSao. parMtau Jo Aa pawita ]par TkI rhoSao,
taomanao taomanaa kayaao- Anao pa`yatnaaonauM Barpaur fLa maLaSao.
baIP JgyaaAo maaomaIna laaokaonaa AnausaMQaanamaaM khovaamaaM AavyauM Co ko:


22:41



Aa Ao laaokao Co ko jyaaro taoAao paRqvaI ]par sqaaipata qa[ JSao, taao taoAao Akamatao salaata Anao [taaAo zkatanaI frJ
paurI krSao, Ao tamaama AadoSaaonao laagau krSao Jonao Aa vyavasqaataM~a Kaudanaa inayamaao pa`maaNao saacaa svaIkarSao Anao
Aovaa kayaao-nao inayamaao ko kayada Wara ATkavaSao Jo KaudanaI iktaaba pa`maaNao AsvaIkaya- hSao.
Anao drok baabataaomaaM Allaahnaao AadoSa AMitama hSao.
Aama, Aa vyavasqaataM~amaaM tamaama inaNa-yaao Kaudanaa inayamaao pa`maaNao krvaamaaM AavaSao, karNa ko kuAa-namaaM k|uM Co ko:
12:40

hukma Aapavaanaao AiQakar Allaah isavaaya kao[nao naqaI.


Anao Kaudanaa Saasananaa saMdBa-maaM Aoma khInao spaYTtaa krI dIQaI ko:


5:44


Jo laaokao KaudanaI iktaaba (kuAa-na) pa`maaNao hukma naqaI Aapataa taoAao kafIr Co.

svayaM payagaMbarsaahobanao paNa k(uM ko:


,....,

5:48


(ho rsaula!) Amao tamaara ]par saacaI iktaaba ]taarI, ....,

taoqaI tamao taomanaa ivavaadao Allaaho ]taarolaa hukmaao pa`maaNao ]kolaao.

yaaOmaId\dInanaI ivaiSaiYTtaa:
Aa samaJNanaa AaQaaro saura fataohanaI Jo Aayaata AapaNaI saamao Co, maalaIkIyaaOmaId\dInanaao Aqa- spaYT qa[ Jaya Co.
Aa Ao samayagaaLaao Co JomaaM Ad\dInanauM vyavasqaataM~a sqapaaSao Anao taomaaM kuAa-nanaa AadoSaao taqaa inayamaao laagau qaSao. Aa
samayagaaLaanaI saaOqaI mahtvanaI vaastaivaktaa SauM hSao? taonaI samaJNa AapataaM khovaamaaM AavyauM Co ko:
82:17

Anao tamanao Kauda isavaaya kaoNa bataavaI Sako Co ko yaaOmaId\dIna SauM Co?
82:18

Aokvaar FrIqaI, tamanao Kauda isavaaya kaoNa bataavaI Sako Co ko yaaOmaId\dIna SauM Co?
82:19

Aovaao samayagaaLaao JomaaM kao[ maaNasanao kao[ baIJa maaNasa ]par kao[paNa pa`karnaao AiQakar ko sa<aa pa`apta nahIM haoya.
82:19

Anao Ao samayagaaLaamaaM tamaama AiQakar Anao sa<aa maa~a Kauda paasao hSao.
AoTlao ko Aovaao samaya JomaaM tamaama AadoSaao Kaudanaa inayamaao pa`maaNao qataa hSao. Aa Co yaaOmaId\dInanaI maULaBaUta ivaiSaYTtaa.
tamao ivacaar taao krao ko Ao kovaI inaNa-yanaI GaDI hSao, Jo samaaJmaaM kao[ maaNasa kao[ baIJa maaNasanaao taabaodar naa haoya.
Aa&aapaalana maa~a Kaudanaa inayamaaonauM J krvaamaaM AavataMu haoya. drok vyai>tanaa kayaao-naa pairNaama Aa inayamaao pa`maaNao J
AavaI Jtaa haoya. kao[naa ]par kao[ paNa pa`karnaao Atyaacaar Anao baLaJbarI naa qaaya (3:24). kao[nao Anyaaya Anao
kao[nauM SaaoYaNa naa qaaya (20:112).

kuAa-na AaQaarIta vyavasqaataM~anaao ivaraoQa:

Joma ]par khovaamaaM AavyauM Co ko dInanaa vyavasqaataM~amaaM kao[ paNa maaNasanao kao[ baIJa maaNasa ]par kao[ paNa
pa`karnaao AaiQakar ko sa<aa naqaI rhotaI. taoqaI spaYT Co ko Aa pa`karnauM vyavasqaataM~a samaaJmaaM sqaaipata ihtaao Qaravataa
laaokaonao svaIkaya- naqaI haotauM. saOwaMitak rItao Aa pa`karnaa laaokaonao ~aNa vagaao-maaM ivaBaaPta krI Sakaya Co.

31

sa<aa Qaravanaara laaokao, paCI taonauM kao[ paNa sva#pa koma naa haoya, Junaa JmaanaanaI raJaSaahInaa sa<aaiQaSaao haoya ko
halanaa JmaanaanaI laaokSaahInaa sa<aaiQaSaao.
mauDIpataI laaokao, Jo mauDInaa Jaor ]par J#rtamaMdaonao Anao mahonata krvaavaaLaa vaga-nao paaotaanaa AaiQapatyamaaM raKao Co
KaaoTI Qaaima-k AagaovaanaI, Jo Kaudanaa naama ]par paaotaanaI manamaanaI kro Co.
Aa ~aNaoya vagaao- pau#M Jaor lagaavaI do Co ko AavauM vyavasqaataM~a sqapaaya nahIM Anao Jao sqapaa[ Jaya taao Tko nahIM. Kaudanaa
payagaMbarao dInanao la[nao Aavataa htaa Anao dInanaa vyavasqaataM~anaI sqaapanaa Ao taomanaI payagaMbar tarIkonaI JvaabadarI
rhotaI htaI. taoAao ivaraoQaIAaonaa AtyaMta ivaraoQa CtaaM Aavaa vyavasqaataM~anaI sqaapanaa krInao J rhotaa htaa. parMtau, taoAaonaI
Aa duinayaamaaMqaI ivadaya baad sqaaipata ihtaao frIqaI paaotaanaa ihtaaonaI JaLavaNaI maaTo Aa vyavasqaataM~anao CInnaBaInna
krvaa laagaI Jtaa htaa. Aa hotau maaTo Aa ~aNaoya vagaao- parspar gaZbaMQana krI laotaa htaa. AomaaM Qaaima-k AagaovaanaI
AagaLa paDtaao Baaga BaJvataI htaI karNa ko JuZ kyaaroya paaotaanaa AsalaI sva#pamaaM safLa qa[ SaktauM naqaI. taoqaI tao hMmaoSaaM
satyanaao AaMcaLaao Aao@Inao Aavao Co Anao dgaao kro Co. Aa Aok vaastaivak satya Co. Jao Aa laaokao dInanaa AnauyaayaIAaonao
spaYT SabdaomaaM dIna CaoDvaanaI salaah Aapao taao laaokao taomanaI vaata naa maanao. AaqaI taomaNao yaui>ta Ao vaaparI ko dInanaI
parIBaaYaanaa Sabdao taao Ao J rhovaa dIQaa paNa taonaao Aqa- badlaI naaKyaao. dInanaao hotau pa`apta krvaanaI yaaoJnaanaa kaya-k`maaonauM
sva#pa Aoma J rhovaa dIQauM, parMtau taomaaMqaI Aatmaa Alaga krI Aa kaya-k`maaonao inaP-va ik`yaakaMDao banaavaI dIQaa.
(AanaI samaJNa [yyaaka naAabaudumaaM AavaSao). tyaarbaad taomaNao duinayaanaa kayaao- Anao dInanaa kayaao-nao Alaga krI dIQaa.
duinayaanaa kayaao- rajyasa<aanao saaMpaI dIQaa Anao dInanaa kayaao-naa paaotao maalaIk banaI baoZa. dInanaa kayaao- AoTlao AkIdaAao ko
maanyataaAao, [baadtaao ko pauJapaaZ, pasa-nala laa^ ko AMgata kayadaAao Jovaa ko talaak, inakah vagaoro. duinayaanaa kayaao-maaM
rajyasa<aanaa inaNa-yaao laagau qavaa laagyaa, jyaaro dInaI kayaao-maaM taomanaa ftavaa caalavaa laagyaa. Ad\dIna - Ala[slaama Ao
saMpaUNa- Pvanapawitanao samaavaI laotauM Aok vyavasqaataM~a Co. JomaaM Pvananaa drok xao~aao AavaI Jaya Co. AMgata, paarIvaarIk,
saamaaPk, Aaiqa-k Anao raJkIya vagaoro tamaama xao~aao. AoTlao dIna Anao duinayaa Aovaa bao BaaganauM kao[ Aistatva naqaI.
Pvana Ao Aok saMpaUNa- Aokma ko vaahdta Co, taonaa bao Baaga krvaa Ao J iSak- Co.
Jo kM[ AagaLanaa payagaMbaraoAo sqaapaolaa dInanaa vyavasqaataM~anaI saaqao qayauM taovauM J [slaama ]par paNa ivatyauM. dInanaa
pa`qama AQyaxa payagaMbar saahobanaa samayagaaLaanaa qaaoDa samaya paCI J AapaKaudSaahIAo maaqauM ]Mca>yauM Anao taonaI saaqao
Qaaima-k AagaovaanaI paNa AistatvamaaM AavaI ga[. dIna bao BaagamaaM vahoMcaa[ gayaao.

dIna mazhbamaaM badlaa[ gayaao:

Jo Baaganao Qaaima-k AagaovaanaIAo paaotaanaa AiQakarmaaM laIQaao taoo dInanaa badlao mazhba khovaaya Co. Jonao AMga`PmaaM
Religion kho Co. mazhbamaaM rajyasa<aa sao>yaular ko Qama-inarpaoxa haoya Co. [slaamanauM Aa mazhbanauM sva#pa Atyaarnaa
samayamaaM AmalamaaM Co. Jonaa maaTo khovaamaaM Aavao Co ko [slaamanaa paalana maaTo paaotaanaa vyavasqaataM~anaI J#r naqaI.
namaaJ, raoza, hjJ, zkata vagaoro [slaamanaa kayaao- kao[ paNa Jatanaa vyavasqaataM~anaa AstaItva vagar paNa qa[ Sako Co
Anao taonaaqaI [slaamanaao hotau paurao qa[ Jaya Co. baakI rhI KaudanaI sa<aa Jo AaKaortamaaM J[nao paurI qaSao, Aa duinayaamaaM
nahIM. taoqaI J, mazhbanaa AaQaaro maalaIkI yaaOmaId\dInanaao Anauvaad maalaIk Co ihsaabanaa idvasanaao krvaamaaM Aavao Co
Anao Aa ihsaabanaa idvasanaao Aqa- kyaamatanaao idvasa krvaamaaM Aavao Co taqaa AovauM khovaamaaM Aavao Co ko
yaaOmaId\dInanaao Aa duinayaa saaqao kao[ saMbaMQa naqaI. jyaaro dIna mazhbamaaM tabadIla qa[ Jaya Co tyaaro Qaaima-k AagaovaanaI
Aavaa froba AapaInao laaokaonao Ba`mamaaM raKao Co. kuAa-nanaa pa`gaT qavaanaa samayao duinayaamaaM maa~a mazhbaao J baakI r(a
htaa. dInanauM vyavasqaataM~a kyaaMya baakI r(uM na htauM Anao AaJo paNa duinayaamaaM mauislamaao saihta drok JgyaaAo mazhba J
caalao Co. dInanauM Aistatva kyaaMya naqaI.
baIJa mazhbaaomaaM taao mauSkolaI Ao htaI ko Co ko taomanaa tyaaM KaudanauM paustak taonaa maULa sva#pamaaM haJr na htauM ko naqaI.
AoTlao tao mazhbaaonao frIqaI dInanaa sva#pamaaM forvaavauM ASa>ya htauM ko Co. AapaNao tyaaM KaudanauM paustak paiva~a kuAa-na taonaa
maULa sva#pamaaM, kao[paNa Jatanaa forfar vagar haJr Co. taoqaI mausalamaanaaomaaM frIqaI dInanaa vyavasqaataM~anaI sqaapanaa
ASa>ya naqaI.
kuAa-nanaI satyataamaaM ivaevaasa Qaravanaara laaokaonaao Jo samauh Ao inaNa-ya krSao ko taoAao taomanauM paaotaanauM Pvana maa~a
kuAa-nanaa AaQaaro calaavaSao tao laaokao dInanaa vyavasqaataM~anaI sqaapanaanauM karNa banaI JSao. taoqaI [slaamanao mazhba tarIko
naa AaoLaKavaao Jao[Ao. tao mazhba nahIM dIna ko Pvanapawita Co. taoqaI taonao dIna J khovaao Jao[Ao. Aama [slaama
Aok baaJu duinayaanaa mazhbaaoqaI Judao paDI JSao Anao baIP saamaaPk, raJkIya Anao Aaiqa-k PvanapawitaAaoqaI paNa Judao
Anao EaoYZ.

32

Collao Ao spaYTtaa paNa J#rI Co ko yaaOmaId\dInanaa Aqa-maaM maa~a Aa duinayaamaaM Kaudanao maalaIk ko raJa tarIko
svaIkarInao taoNao Aapaolaa paustak kuAa-nanaa isawaMtaao, inayamaao Anao AadoSaao Anausaar caalataa vyavasqaataM~anaao samayagaaLaao J
nahIM, paNa taomaaM maaNasanaa maRtyau paCInauM Pvana, Jo AagaLa caalao Co tao paNa AavaI Jaya Co. karNa ko drok vyai>tanauM
BaivaYya (maRtyau paCInaa PvananauM sqaana) taonaa Ao kayaao-nao AaQaaro GaDaya Co Jo Aa duinayaamaaM qaaya Co. Aama, Kaudanaa
kaya-naa vaLatarnaao inayama laagau qavaanaa xao~amaaM duinayaa Anao AaKaorta bannao AavaI Jaya Co Anao Kaudanaa maalaIkIyaaOmaId\dIna
haovaamaaM bannao duinayaaAao AavaI Jaya Co.
Joma ]par khovaamaaM AavyauM Co ko mazhbanaI yaui>ta Ao haoya Co ko tao dInanaI parIBaaYaa Anao taonaa kaya-k`maaonauM sva#pa
Aoma J rhovaa do Co, parMtau taonaao Aqa- badlaI naaKao Co. taonaao KaulaaSaao [baadtanaa ivaYayamaaM maLaSao Jo hvao AapaNaI saamao
AavaI r(ao Co.
1:4

[yyaak naAabaudu va [yyaak nasta{na:

[yyaaknaao Aqa- Co: maa~a taara AoklaanaI J.

[yyaak naAabaudu

saura fataohanaI Aa Aayatanaao paholaao Baaga Co [yyaak naAabaudu. Aok saacaao maaomaIna KaudanaI hmdIyata, rbauibayata,
rhmaanaIyata, rhImaIyata Anao maalaIkIyatanaI saacaI vyaaKyaaAao JaNaI laIQaa baad AnaayaaSao baaolaI paDo Co:
[yyaak naAabaudu. Aa naAabaudumaaM dInanauM AaKauM vyavasqaataM~a samaa[ Jaya Co. AhIM taonaao Anauvaad qaSao Amao maa~a
taarI J [baadta krIAo CIAo. Jao [baadtanao paUJanaa Aqa-maaM laovaamaaM Aavao taao Aqa- qaSaoo Amao maa~a taarI J paUJa
krIAo CIAo Anao saamaanya rItao [baadtanao paUJanaa Aqa-maaM J laovaamaaM Aavao Co. [baadtanao paUJamaaM badlaI
naaKavaaqaI dIna mazhbamaaM forvaa[ Jaya Co. drok mazhbamaaM KaudanaI paUJa AoTlao ko Worship qaaya Co, parMtau,
dInamaaM KaudanaI [baadta qaaya Co.

[baadta:
AonauM maULa Aona-bao-dala Co. Jonaa ]parqaI Abd Sabd Aavyaao Co, Jonaao Aqa- qaaya Co:
gaulaama, dasa, saovak, kma-caarI , naaokr, taabaodar, AaiQana ko Aa&aaMikta vyaikta.
Aama, [baadta Sabdnaao Aqa- paUJapaaZ ko Qaaima-k ik`yaakaMDao naqaI qataao. parMtauM, taonaao Aqa- Co: Aa&aapaalana ko
maailaknaI Aa&aa mauJba saaoMpaolaa kama krvaa. gaulaama (Abd) haoya J Co maailaknaa hukma mauJba kama krvaa vaaLaao.
paiva~a kuAa-namaaM Aa Sabd gaulaamaI Anao AaiQanataanaa Aqa-maaM ]payaaogamaaM laovaamaaM Aavyaao Co. saura AssauramaaM Co ko
hJ. mausaaA.sa. ifraOna paasao gayaa Anao k(uM ko banaI [sara[la kaomanao taomanaI saaqao Jvaa maaTo rJa Aapao. taao ifraOnao k(uM ko:
mausaa! Amao tamaara ]par AaTlaa ]pakar kyaa- Anao tamao Ao ]pakaraonaao badlaao Aavaao AapaI r(a Cao? taonaa JvaabamaaM
hJ. mausaa A.sa. kho Co ko taarao ]pakar taao Ao J Co ko:

26:22

taoM maarI kaomanaa laaokaonao taarI gaulaamaInaI caMgaulamaaM JkDI raKyaa Co.
AhIM JuAao Abba\dta\naao Aqa- spaYT qa[ Jaya Co, AhIM paUJanaao Aqa- Sa>ya J naqaI.
baIP Aok JgyaaAo Co ko jyaaro hJ. mausaaA.sa. Anao hJ. ha#naoA.sa. ifraOna Anao taonaa sardaraonao Kauda ]par [maana
laavavaanauM AamaM~aNa AapyauM taao tao laaokaoAo JvaabamaaM k(uM ko:
23:47

SauM Amao AomanaI vaata maanaIAo, Jo Amaara Jovaa J bao maaNasa Co Anao AomanaI kaoma AmaarI gaulaama ko saovak.
Aa isavaaya paNa GaNaI JgyaaAo Ao satya spaYT qa[ Jaya Co ko AbdIyata\ AoTlao KaudanaI gaulaamaI, Aa&aapaalana,
naaokrI ko saovaanaao svaIkar krvaao. saura khfmaaM AaiQanataa Anao [baadta samaanaaqaI- Sabdao tarIko pa`yaaogamaaM Aavaolaa Co.
tyaaM k|uM Co ko:
18:26

tao (Kauda) paaotaanaI hkumatanaa AiQakarmaaM kao[nao BaagaIdar naqaI banaavataao.


18:110
kao[nao paNa taonaa paalanaharnaI (KaudanaI) [baadtamaaM (Aa&aapaalanamaaM) BaagaIdar naa banaavaao.

33

Aama, pa`qama AayatamaaM Kauda paaotaanao hukma (Aa&aa) krvaavaaLaao Aokmaa~a hakoma khoo Co Anao taonaI sa<aamaaM kao[nao paNa
BaagaIdar tarIko naqaI svaIkartaao. Jyaaro baIP AayaatamaaM maanavaJata maaTo saMdoSa Co ko kao[nao paNa KaudanaI [baadta ko
Aa&aapaalanamaaM BaagaIdar naa banaavao. vaQaumaaM, laaokaonao salaah AapataaM khovaamaaM Aavao Co ko taoAao taonao J Aok maa~a hakoma
ko sa<aaQaISa tarIko svaIkaro Anao maa~a taonaI J gaulaamaI, naaokrI ko AaiQanataa svaIkaro. saura yausaufmaaM Co ko hJ. yausaufoA.sa.
taomanaa kodKaanaanaa saaqaIdaraonao k(uM htauM ko:
12:40

hukma Aapavaanaao AiQakar Allaah isavaaya kao[nao naqaI.


12:40
taoNao hukma Aapyaao Co ko taonaa isavaaya kao[naI paNa Abauidyata (Aa&aapaalana ko taabaodarI) naa svaIkarao.

AhIMyaaM paNa KaudanaI gaulaamaI ko Aa&aapaalananao [baadta tarIko AaoLaKaavaI Co karNa ko hakoma saaqao maahkumanaao
(ko naaokrnaao) Aqa- J Sa>ya Co, pauJarInaao Aqa- Sa>ya naqaI. tyaarbaad k|uM Co ko:
12:40

Aa J Co hMmaoSaaM caalavaavaaLaao dIna.


AanaaqaI Ao hkIkta spaYT qa[ ga[ ko paiva~a kuAa-na pa`maaNao KaudanaI [baadta AoTlao taonaI sa<aanaao svaIkar krvaao,
taonaa inayamaaonauM paalana krvauM Anao taonauM J naama Ad\dIna Co. vaQaumaMa, Ao vaata paNa spaYT qa[ Jaya Co ko KaudanaI gaulaamaI
ko naaokrInaao svaIkar Ao kao[ sarmauKatyaarnauM Aa&aapaalana naqaI, paNa inayamaao Anao kayadanauM paalana Co. dInanaao maULa Aqakayadao ko inayamaaonaao paNa Co. KaudanaI gaulaamaI ko naaokrImaaM Aok baIJao maud\dao Aatma samapa-Nanaao paNa Cupaayaolaao Co,
JonaI cacaa- paNa J#rI Co.

Aatma samapa-Na:

ArbaI BaaYaa pa`maaNao taAabaIdunaao Aqa- }MT ko GaaoDanao T/onaIMga AapaInao ko paLaaoTInao ]payaaoganao laayak banaavavaao.
AoTlao ko JMgalaI Janavarnao AovaI koLavaNaI AapavaI ko tao paaotaanaI yaaogyataa Anao Sai>taAaonao Kaasa inayamaao pa`maaNao vaaparo.
Allaaho maaNasanao GaNaI sauYaupta Sai>taAao Anao yaaogyataaAao AapaI Co. Jao maaNasa Aa Sai>taAaonao CuTI maukI do
AoTlao ko paaotaanao manafavao Ao rItao Aa Sai>taAao vaaparo taao taonauM pairNaama ivanaaSa Anao AMQaaQauMQaI (fsaad) isavaaya kM[ naqaI
haotauM. parMtau Jao Aa J Sai>taAaonao hududullaah AoTlao ko Allaaho inaiecata krolaI saImaaAaomaaM raKaInao, Allaahoo
inaiecata krolaa kayada Anao inayamaao pa`maaNao ]payaaogamaaM laavao taao taonauM pairNaama AalamagaIr rbaubaIyata AoTlao ko
samaga` maanavaJatanaa Anao taonaI paaotaanaI Jatanaa paNa ivakasamaaM Aavao Co.
Aama ]paraokta cacaa-naa AaQaaro [baadtanaao Aqa- inakLao Co: paaotaanaI marPqaI, paaotaanaI tamaama yaaogyataaAao Anao
Sai>taAaonaao Kaudanaa inayamaao pa`maaNao ]payaaoga krvaao . paaotaanaI marPqaI karNa ko jyaaro kao[ vyai>ta KaudanauM
Aa&aapaalana svaIkaro taao tao taonaI marPqaI J Sakya Co karNa ko dInamaaM kao[ paNa pa`karnaI baLaJbarInao AvakaSa naqaI.
saura AnnaurnaI Aayata naMbar 24:55, Jo AagaLa naaoMQavaamaaM AavaI Co tao frIqaI JuAao.
Ao laaokao Jo Kaudanaa inayamaaonaI satyataa ]par [maana (_@ivaevaasa) raKao Co
Anao Ao pa`maaNao Aovaa kama (Amaalao saalaoha - rcanaatmak kayaao-) kro Co,
Jonaa FLa sva#pao taomanao (Kauda) Aa paRqvaI ]par pa`Bautva AapaSao,
JovauM taoNao Aa paholaaM paNa AavaI rItao vata-vaavaaLaa laaokaonao AapyauM htauM.
Aonaao hotau Ao Co ko KaudaAo saucavaolaa dInanaI (PvanapawitanaI) sqaapanaa qa[ Jaya.
JoqaI Ao laaokao drok pa`karnaa Baya Anao saMtaapaqaI saurixata qa[nao,
SaaMita Anao saMtaaoYanauM Pvana ivataavao Anao maa~a Kaudanaa inayamaaonaI J taabaodarI svaIkarI Sako
Anao taonaa (Kauda) isavaaya kao[ taonaa AaiQapatyamaaM saamaola naa haoya.
Aa AayaatamaaM khovaamaaM AavyauM Co ko [maana Anao Amaalao saalaohanaa pairNaama sva#pa paRqvaI ]par pa`Bautva maLao Co,
JonaaqaI dInanaI sqaapanaa qaaya Co Anao Kauda kho Co ko taoqaI tamao yAbaudunanao laayak qa[ JaAao Cao AoTlao ko tamao maa~a
maarI (AllaahnaI) AbaudIyata, gaulaamaI, naaokrI ko dasatva svaIkarI Sakao Cao. AhIMyaaM paNa Ao vaastaivaktaa spaYT qa[ ga[
ko KaudanaI [baadta Ao isqataImaaM J qa[ Sako Co ko jyaaM kuAa-nanaa inayamaao pa`maaNao caalatauM Aok vyavasqaataM~a haoya, JomaaM
taoAao Kaudanaa AadoSaaonaa taabao Pvana ivataavaI Sako. jyaaro KaudanaI paUJa krvaa maaTo kao[ vyavasqaataM~anaI J#r naqaI.

34

paiva~a kuAa-na ArbaI BaaYaamaaM ]taarvaamaaM AavyauM Co Anao kuAa-nanaa AvatarNa samayao dIna kao[ JgyaaAo AstaItvamaaM na
htaao. drok JgyaaAo mazhba folaayaolaao htaao. mazhbamaaM KaudanaI gaulaamaI ko naaokrInaI nahIM paNa taonaI paUJanaI klpanaa haoya
Co. Jonaa karNao ArbaI baaolavaavaaLaa Qamaao-naa laaokao Anao Arbanaa mauSarIkaomaaM [baadta Sabdnaao Aqa- paUJa qa[ gayaao htaao.
taoqaI paiva~a kuAa-namaaM Aa Sabd jyaaro Ao laaokaonaa saMdBa-maaM AavaSao tyaaro taonaao Aqa- paUJa qaSao. parMtau kuAa-namaaM pa`stauta
krvaamaaM AavaolaI KaudanaI klpanaa Anao taonaa ]par [maana laavavaavaaLaa laaokao AoTlao ko maaomaInaaonaa saMdBa-maaM Aa Sabd
AavaSao tyaaro taonaao Aqa- KaudanaI hakImaIyata AoTlao ko sa<aaQaISataa Anao maaomaInaao tarfqaI taonaI maahkumaIyata AoTlao ko
AaiQanataa, gaulaamaI, naaokrI, dasatva ko saovaanaao qaSao. Aama, maahkumaIyata AoTlao ko AaiQanataa, gaulaamaI, naaokrI,
dasatva ko saovaanaa Aqa-maaM jyaaro Aok maaomaIna Kaudanaa baMda, saovak, naaokr ko kma-caarI tarIko Kaudanaa inayamaaonaao svaIkar
krSao Anao Ao inayamaao mauJba kaya- krSao, tyaaro tao khoSao: [yyaak naAabaudu

saacaI svataM~ataa:

saacaI svataM~ataanaao Aqa- Ao hSao ko Amao Kauda isavaaya kao[naI paNa AaiQanataa naqaI svaIkartaa. Amao Amaara ]par Kauda
isavaaya kao[naa paNa hukma calaavavaanaa h>knao svaIkartaa J naqaI (laa [laaha [llalaah). ivacaar taao krao ko
svataM~atataanaao Aa kovaao mahana davaao Anao naarao Co, Aovaao mahana ko AonaaqaI maaNasa duinayaanaI tamaama sa<aaAaoqaI svataM~a
Anao mastak ]ZavaInao caalavaanaao hk Qaravataao qa[ Jaya Co taqaa kao[ maaNasanaI AagaLa naqaI zuktaao.
[kbaala kho Co ko:
yao Aok saJda Psao tau garaM samaJtaa ho,
hJar saJdaoM sao dotaa hO AadmaI kao naJata.
[ ArbaI BaaYaa pa`maaNao saJdanaao Aqa- qaaya Co: natamastak qavauM, namavauM, Aa&aa maaqao ca@avavaI. AapaNao Jo SaairrIk
saJdao krIAo CIAo tao hkIktamaaM KaudanaI Aa&aa maaqao ca@avavaanaI AapaNaI maanaisak pairisqaita dSaa-vavaanaI Aok rIta
maa~a Co. JovaI rItao AapaNao kao[naI vaata saaqao sahmata hao[Ao tyaaro AapaNauM maaqauM AagaLa paaCLa Anao Asahmata hao[Ao
tyaaro Dabao JmaNao hlaavaInao AapaNaI maanaisak pairisqaita dSaa-vaIAo CIAo taoma.]
Aama, Aa Ao AazadI Co Jo maa~a KaudanaI AbdIyataqaI (gaulaamaIqaI) Abdur-rhmaananao pa`apta qaaya Co. kuAa-na spaYT
SabdaomaaM kho Co ko maaNasanauM saacauM sqaana J Ao Co ko tao Kaudanaa inayamaao isavaaya kao[naI saamao naa zuko. kao[naI AaiQanataa
naa svaIkaro.

51:56


Amao [nsaana Anao Pnnanao paoda J AoTlaa maaTo kyaa- Co ko


taoAao Kauda isavaaya kao[nauM Aa&aapaalana ko taabaodarI naa svaIkaro.
Aa Ao svaIkar Co Jo [yyaak naAabaudumaaM samaayaolaao Co Anao Aama,laa [laaha [llalaahnaao Aqa- qaaya
kao[ AaiQapatya naqaI QaravatauM isavaaya ko Allaah. parMtau, Kaudanaa AaiQapatyanao svaIkarvaanaao hotau, Kaudanaa kao[
kamanao pauruM krvaa maaTo nahIM, paNa taonaao hotau maaNasanaI paaotaanaI Jatanaa ivakasa maaTonaao Co Anao Aa satya paaCLanaa
bao SabdaomaaM Aavao Co: va [yyaak nasta[na.

[yyaak nasta[na
Aa Sabdaonaao Aqa- krvaamaaM Aavao Co ko Amao maa~a taarI J madd [cCIAo CIAo. madd maaTo ArbaI BaaYaamaaM Anao
paiva~a kuAa-namaaM GaNaa Sabdao Aavaolaa Co, tyaaro Aa Sabdnao J koma pasaMd krvaamaaM Aavyaao? ArbaI BaaYaa GaNaI ivastaRta
Anao Aqa-saBar Co JomaaM Aok Aok vastau maaTo saoMkDao Sabd Aavao Co. paiva~a kuAa-nao paaotaanaa Aqaao- Anao hotauAao maaTo Aa
ivaSaaLa BaMDarmaaMqaI Jo Sabdaonaao ]payaaoga kyaao- Co, tao svayaM paiva~a kuAa-nanaI mahana Kaaisayata Co. AoTlao ko kuAa-nao
Jo sqaLa ]par Jo Sabdnaao ]payaaoga kyaao- Co, tyaaM Ao JaovauM paDSao ko Ao Sabdnao tyaaM koma pasaMd kyaao- ko ]payaaoga kyaao-o Co.
Jao Aa taqya spaYT qa[ Jaya taao maa~a AoTlauM J nahIM ko Aonao lagataI Aayaataaonaao Aqa- spaYT qa[ Jsao, paNa saaqao saaqao
paiva~a kuAa-nanaa maaoTaBaaganauM iSaxaNa ko Aonaa hotau Anao karNanaI Aok zlak paNa AapaNaI saamao AavaI JSao. Ao J karNa
Co ko paiva~a kuAa-nanaa drok Sabdnaao Aqa- samaJvaao J#rI Co. Anauvaad ko tarJumaaqaI Aa hotau paurao naqaI qataao.

35

maustaAananaao Aqa-:
[staAana Sabdnau maULa Co Aona-vaava-nauna. taonaa ]parqaI ArbaI BaaYaamaaM Aok Sabd Co Avaana. Jonaao Aqa- AovauM
pa`aNaI ko maaNasa Jo taonaI yauvaanaInaa EaoYZ vaYaao-maaM haoya, taonaI Sai>taAao saMpauNa-paNao ivaksaIta qa[ caukI haoya Anao
taonaamaaM saMpaUNa- samataaolana paNa haoya. taoqaI [staAananaao Aqa- qaSaopaaotaanaI Jatanaa saMpaUNa- ivakasa Anao paUNa- saMtaulananaI
[cCa krvaI taqaa Ao hotau maaTo kao[naI madd maaMgavaI. Aa saMdBa-maaM kuAa-namaaM AllaahtAalaanaao Aok gauNa
Ala maustaAana (21:112) dSaa-vavaamaaM Aavaola Co, Aqaa-ta Ao JonaI paasao madd maaMgavaI Jao[Ao.
Aayaatanaa pa`qama BaagamaaM khovaamaaM AavyauM htauM ko [yyaak naAabaudu. AomaaM [baadtanaa Aqa-maaM Baava htaao. paaotaanaI
Sai>taAao, yaaogyataaAao ko AavaDtaaonao Kaudanaa inayama pa`maaNao vaaparvaanaao. taoqaI [yyaak naAabaudunaao Aqa- qaaya Amao
AmaarI tamaama Sai>taAao Anao AavaDtaaonao maa~a taara J AadoSaao Anao inayamaao pa`maaNao vaaparIAo CIAo . Aa hotau maaTo
J#rI Co ko maaNasanaI yaaogyataaAao, AavaDtaao Anao Sai>taAao ivakasa paamataI haoya taqaa taomaaM saMtaulana Anao pa`maaNamaapa paNa
haoya. Jao AavaDtaao Anao Sai>taAao barabar, saMtaulaIta Anao pa`maaNaSar naa haoya taao tao vaoDfa[ Jaya Co ko ivanaaSak
pairNaamaao paoda kro Co. rcanaatmak pairNaama paoda krvaa maaTo taomaaM saMtaulana Anao sapa`maaNataa haovaI GaNaI J#rI Co.
Aama, [yyaak nasta[nanaao Aqa- Aovaao qaaya ko Amao AmaarI AavaDtaao, yaaogyataaAao Anao Sai>taAaomaaM Aovaa pa`karnaao

ivakasa [cCIAo CIAo ko Jo ivakasa maa~a taarI (AllaahtAalaanaI) bataavaolaI Pvana pawita pa`maaNao J Pvana ivataavavaaqaI
J pa`apta qa[ Sako Co.

duAanaao Aqa-:

jyaaro AapaNao [yyaak nasta[na AoTlao ko Amao taarI Ao hotau maaTo madd maaMgaIAo CIAo Aoma khIAo CIAo,
tyaaro taomaaM duAanauM paasauM ko Baava paNa AapaNaI samaxa Aavao Co. taoqaI AapaNao samaJvauM paDo ko duAa AoTlao SauM? tyaaM sauQaI kao[
kaya- AmalamaaM naqaI AavatauM, jyaaM sauQaI vyaiktanaa manamaaM Ao kaya- krvaanaI [cCa ko [radao naa ]d\Bavao. Aa [cCa ko
[radao JoTlaao taIva` hSao taoTlaa pa`maaNamaaM tao hotaunao pa`apta krvaanaI [cCa pa`baLa hSao. JoTlaa pa`maaNamaaM [radao pa`baLa hSao
taoTlaI Sai>ta Anao itava`taaqaI tao hotaunao pa`apta krvaanaa pa`yatna qaSao. manamaaM ]tpanna qayaolaI taIva` AarzunauM AapaaoAapa
PBa ]par AavaI Jvaanao duAa khovaaya Co.
[kbaalanaa SabdaomaaM khIAo taao,
laba pao AataI hO duAa banako tamannaa maorI.
GaNaa pa`saMgaaoAo Aa Aarzunao Sabdaonaa sva#pamaaM PBa ]par AavavaanaI paNa J#rta naqaI rhotaI, AonauM manamaaM }BarvauM
J duAa banaI Jaya Co. AapaNao ibasmaIllaanaa Aqa-naa saMdBa-maaM Jao[ cau>yaa CIAo ko Kaudanaao baMdao, maaomaIna Jo kaya-naI paNa
[cCa kro Co taonaao hotau Ao haoya Co ko KaudanaI rhmaanaIyata Anao rhImaIyatanaI laaxaiNaktaaAao Jahor Anao kayaa-nvaIta
qa[ Jaya. baIJa SabdaomaaM khIAo taao taonaaqaI rbaubaIyatao AalamaInaInaao hotau isaQQa qa[ Jaya.

Aok maaomaInanaI Aarzu:

Aama Aok saacaa maaomaInanaI drok [cCa Aqavaa Aarzu kuAa-nanaa maUlyaao Anao Kaudanaa inayamaao pa`maaNao J haoya Co.
tao maaTo khovaamaaM AavyauM Co ko:

76:30

tamao Ao J [cCao, Jo Allaah [cCo Co.


Aama, Kaudanaao saovak ko naaokr paaotaanaI [cCaAao ko AarzuAaonaI saMtauYZI Aqavaa Jo hotau haoya taonao pa`apta krvaa maaTo
Kaudanaa inayamaao Anao maUlyaaonaI taaOfIk [cCSao. tao [cCSao ko Aa hotaunaI pa`aptaI maaTo AonauM drok DgalauM Ao inayamaao Anao
maUlyaao pa`maaNao ]paDo Jo KaudaAo Aapyaa Co. taaOfIk AoTlao maaNasanaa [rada Anao kayaao-nauM Kaudanaa maaga-dSa-na pa`maaNao qavauM ko
taonao Anau#pa haovauM. Aanao khovaamaaM AavaSao KaudanaI madd maaMgavaI.

duAanaI saaqao Amala:

duAanaao Aqa- Ao naqaI ko AapaNao Kauda paasao Jo kM[ maaMgaISauM tao AapaaoAapa maLaI JSao. Aonaa maaTo KaudaAo bataavaolaI
pawita pa`maaNao pauropaura pa`yatnaao krvaa paDSao. KaudaqaI [staAanatanaao Aqa- Ao naqaI ko AokbaaJu AapaNao duAa maaMgaIAo
Anao baIP baaJu hotau isaw qa[ Jaya. Aonaa maaTo KaudaAo bataavaolaa pa`aoga`ama pa`maaNao kaya- krvauM paDSao.

36

saura bakramaaM k|uM Co ko:



2:153



ho [maanavaaLaaAao! tamao sabar Anao salaatanaa maaQyama Wara Kauda paasaoqaI madd maaMgaao.
yaad raKaao! KaudanaI madd Ao laaokaonao J maLao Co Jo taomanaa hotaunaI pa`aptaI maaTo ADgataaqaI pa`yatnaao kro Co.
Aama, tamao salaata Anao sabarnaa maaQyamaqaI KaudanaI madd maaMgaao Aoma k(a paCInaI AayaataaomaaM khovaamaaM AavyauM Co ko
Aonaa maaTo kovaa pa`karnaa Qa`uJavaI do taovaa Anao Pva saTaosaTnaa taba>kaAaomaaMqaI pasaar qavauM paDSao. Aa taba>kaAaomaaM
Baya, KataraAao, BauKa Anao tarsanaao saamanaao krvaao paDSao taqaa Pva Anao QananauM bailadana paNa AapavauM paDSao. Jo laao kao
ksaaoTInaa Aa kaLamaaM isqartaa Anao _@taanaao parIcaya AapaSao taomanao KaudanaI madd maLaSao (4:104-107).
saura AMbaIyaamaaM pa`qama Ao sanaatana isawaMtanaao ]llaoKa krvaamaaM Aavyaao Co ko JmaInanaao vaarsaao AoTlao ko paRqvaI ]par
pa`Bautva Ao laaokaonaa BaagamaaM J Aavao Co Jo KaudaAo bataavaolaI rcanaatmak kaya-pa`NaalaI ]par Amala kro Co (21:105).
Aa Aayaata paCI Ao saMGaYa- ivaSao [Saarao krvaamaaM Aavyaao Co Jo KaudanaI rhmatanao folaavavaanaa pa`yaasaaonaI AMtaga-ta
payagaMbar saahoba Anao taomanaa ivaraoQaI sqaaipata ihtaaonaI vaccao qataao htaao. tyaarbaad payagaMbar saahobanaa maao@oqaI khovaravyauM
ko ho maara paalanahar! tauM maara Anao Aa laaokao vaccao Jo satya Co taonaao inaNa-ya krI do. tyaarpaCI k|uM Co ko:
21:112

tamao (ivaraoQaIAao) Jo pa`karnaI vaataao krao Cao Aonaa ivaraoQamaaM,

Amao, Kauda Jo rhmaana Co taonaI maddnaI [cCa raKaIAo CIAo.


Aama, madd maaMgavaanao [stanaaAta khovaaya Anao Kaudanao AlamaustaAana. AaqaI spaYT Co ko KaudanaI madd
maaMgavaanaao SauM Aqa- qaaya.
hvao Aavaao saura fataohanaI Jo Aayaata samaPAo CIAo tao tarf. JomaaM naAabaudu Anao nasta[na bannao Sabdao
bahuvacananaa Co. maa~a Aa bao sqaanaao ]par J nahIM, paNa Jmaatao maaomaInaInanaI tamaama duAaAao bahuvacanamaaM J AavaI Co.
AoTlao Aa madd maaMgavaanaI rIta vyai>tagata naqaI, saamauihk Co. AonauM karNa Ao Co ko maaomaInaaonaa tamaama Qyaoya saamauihk
rItao vyavasqaataM~anaa pa`yatnaao Wara J pa`apta qaaya Co. JonaI sqaapanaa Kaudanaa inayamaao pa`maaNao laaokaonaa parspar sahkarqaI
qaaya Co. Aa vyavasqaataM~amaaM vyaiM>taAao parspar sahkar kro Co. parspar ivaevaasa Anao sahkarqaI Aa vyavasqaataM~a sau_@
paNa rho Co taqaa Aa vyavasqaataM~anaao hotau ko Qyaoya laaokaonaao ivakasa haoya Co. taoqaI khovaamaaM AavyauM ko:
5:2

tamao ibar- Anao takvaanaa kayaao-maaM parspar sahkar krao, [sma Anao ]dvaananaa kayaao-maaM sahkar naa krao.
Aa AayaatamaaM Aavaolaa Sabdao ibar-, takvaa, [sma Anao ]dvaananaao Aqa- naIcao mauJba Co.
ibar-: ibar-naao AoTlao ivaSaaLataa, ]dartaa. Aovaa kayaao- JonaaqaI vaQaarao ko ivastaar qaaya,
Aovaa kayaa-o JonaaqaI vaQaaromaaM vaQaaro laaokaonao fayadao qaaya.
takvaa: takvaa AoTlao KaudaAo bataavaolaa inayamaaonauM pauropau#M paalana krvauM, Ao pa`maaNao Pvana PvavauM.
[sma: Aarba laaokao, Aaisamaa AovaI }MTNaInao kho Co, Jo taonaa samauhqaI qaakInao paaCLa rhI Jaya. AoTlao Aovaa
drok kama JonaaqaI maanava ivakasanaI zDpa QaImaI ko sausta qa[ Jaya, taonao [sma kho Co.
]dvaana: ]dvaana AoTlao iva$aoh. AoTlao ko Kaudanaa inayamaaonaao ivaraoQa krvaao, naafrmaanaI krvaI.
hvao Aa Aqa-saBar Sabdaonaa Aqa- JaNyaa paCI ]parnaI Aayatanaao Aqa- qaaya:
Jo laaokao Kaudanaa inayamaao pa`maaNao Aovaa kayaao- kro Co JonaaqaI vaQaaromaaM vaQaaro laaokaonao fayadao qataao haoya,
taao Aovaa kamaaomaaM taomanao sahkar krao Anao Jo laaokao Kaudanaa AadoSaaonaI naafrmaanaI kro Aqavaa Aovaa kayaao- kro
JonaaqaI maanava ivakasa QaImaao paDI Jaya, taao taomanao madd naa krao.
AaqaI Ao spaYT Co ko KaudanaI [staAanata ko madd gaufaAao Anao AokaMtamaaM pa`apta naqaI qataI. tao Kaudanaa inayamaao pa`maaNao
sqapaayaolaa vyavasqaataM~amaaM saamauihk pa`yatnaao krvaaqaI maLao Co.

37

tamao ]par vaaMcyauM ko maaNasanaa drok pa`yatna ko kaya-naI Sa#Aata taonaa manamaaM ]tpanna qavaavaaLaI [cCa ko AarzuqaI qaaya
Co. Aa Aarzu taIva` banaInao [radao banao Co. [radao _@ banyaa paCI tao hotaunao pauNa- krvaa maaTo pagalaaM BarvaamaaM Aavao Co.
Aa pagalauM Barvaanaao taba>kao GaNaao mahtvanaao haoya Co Anao AonaI saaqao naaJuk paNa. tamao GarmaaMqaI kao[ JgyaaAo Jvaa maaTo
[radao krInao naIkLaao Cao, Aa JgyaaAo pahaoMcavaa maaTonaI saaOpa`qama Anao sava-svaIkRta Sarta Ao Co ko tamao saacaa maaga- ]par
haova. Jao tamao KaaoTa maagao- caalaI naIkLyaa taao tamao AMtar taao kapaSaao, paNa taomaaM tamaarao samaya Anao Sai>ta vaparaSao, parMtau
Collao qaSao AovauM ko tamao tamaara inaiecata sqaanao pahaoMcavaanao badlao AonaaqaI GaNaa dur naIkLaI cau>yaa hSaao. taoqaI jyaaro tamao
[yyaaka nasta[na khInao Kauda paasaoqaI inaiecata sqaanao pahaoMcavaanaI madd maaMgaI taao taonaao Aqa- Ao ko tamao saaOqaI paholaaM AovaI
[cCa krI ko Ao inaiecata sqaanao pahaoMcavaa maaTonaao saacaao Anao saIQaao maaga- tamaarI samaxa AavaI Jaya. Aonaa maaTo tamaara
idlanaI Aarzu duAa banaInao tamaara haoZao ]par Aavao Co ko [hdInassaIratala maustakIma.
1:5 [hdInassaIratala

maustakIma.

Aa AayatamaaM pa`qama Sabdrcanaa [hdInaa Co. JomaaM maULa Sabd Co: ho, dala, yaa. JoomaaMqaI maaga-dSa-na maoLavavaanaao AqaAavao Co. AhIM Jo Sabd sva#pa Co, [hdInaa, Jonaao Aqa- maaga-dSa-na maoLavavaanaI [cCa Co. paiva~a kuAa-namaaM
ihdayatanaao Sabd Juda Juda sva#paaomaaM Kauba maaoTI maa~aamaaM Aavyaao Co. ihdayata Anao dlaalata, h>k Anao baataIla, kufr
Anao [maana vagaoro parspar ivaraoQaI saM&aaAao Co. taoqaI Aa Sabdaonaao saacaao Aqa- samaP laovaao paNa GaNaao J#rI Co karNa ko
kuAa-na GaNaI vaKatao ivaraoQaI Sabdaonaa ]payaaoga Wara paNa paaotaanaI vaata samaJavao Co.
rbbaulaAalamaInanaa vaNa-namaaM AavaI cau>yauM Co ko rbaubaIyatanaao Aqa- Co: kao[ vastaunao taonaa Sa#Aatanaa sauxma sva#paqaI
paalanapaaoYaNa krtaaM krtaaM QaImao QaImao taonaI saMpaUNa-taa sauQaI pahaocaaDvaI. AaqaI Ao vaata spaYT qa[ Jaya Co ko Aa kaya-k`ma
pa`maaNao ba`|aMDnaI vastauAaonao Aok pa`vaasa ko pa`ikyaa ApanaavavaI paDo Co, Aok maaga- ]par caalavauM paDo Co Anao Ao maaga- paNa
Kaud KaudaAo J sauinaiecata krolaao haovaao Jao[Ao karNako AoNao na>kI krolaa Anao bataavaolaa maaga- isavaayanaa kao[paNa maaga]par caalaInao Aa hotau pa`apta naqaI qa[ Saktaao. Aa pa`karnaa maaga-dSa-nanao ihdayata khovaamaaM Aavao Co. taonaa maaTo Sarta
Ao Co ko Ao maaga-dSa-na spaYT, jvalaMta, pa`kaSaIta Anao pa`tyaxa haoya (Aa ivaiSaYTtaaAao svayaM ihdayata Sabdnaa maULamaaM
Co). Jonaa ivaSao QaarNaa, AMdaJ, AspaYTtaa ko QaMuQaLaapaNauM haoya taovaa maaga-nao ihdayatao KaudavaMdI na khI Sakaya.
Aa maaga-dSa-na ba`|aMDnaI tamaama vastauAaonao Kauda tarfqaI pa`apta qayauM Co. saura A\AlaamaaM Co ko:

87:2-3
(rba Ao Co), JoNao saJ-nanaI Sa#Aata krI. taomaaMqaI ibanaJ#rI tatvaaonao dur krInao sapa`maaNataa AapaI.

JoNao taonaa maaTo QaaraQaaorNa AoTlao ko inayamaao na>kI kyaa-,


caao>ksa Qyaoya na>kI kyaao- Anao tyaaM sauQaI pahaoMcavaa maaTo maaga-dSa-na AapyauM.
baIP JgyaaAo TuMkmaaM Aoma khovaamaaM AavyauM Co ko:

20:50

Amaarao rba Ao Co Jo drok vastaunao paoda kro Co,


Anao taomanao (vastauAaonao) taomanaa inaiecata Qyaoya sauQaI pahaoMcavaa maaTo maaga-dSa-na Aapao Co.
KaudanauM Aa maaga-dSa-na drok vastaunaI AMdr samaayaolauM haoya Co. Jonao tao vastaunaI pa`kRita, vaRi<a ko svaBaava khovaamaaM Aavao
Co. Jonao Anausarvaa maaTo Aa vastauAao baaQya Co. paaNaInaI pa`kRita Co ko tao kao[ baharnauM dbaaNa naa haoya taao naIcaaNa tarf
vaho, Aok caao>ksa iDga`Inaa taapamaanao tao barf banaI Jaya ko varaLa qa[nao ]DI Jaya. bakrInaI pa`aNaIgata pa`kRita haoya Co ko
tao Gaasa Kaaya Co Anao maaMsa tarf AaMKa paNa naqaI ]ZavataI. isaMhnaI pa`kRita haoya Co ko tao laaohI paIAo Anao maaMsa Kaaya, Gaasa
naa Kaaya. tamao Jao maurGaI naIcao maurGaI Anao bataknaa [MDa saovavaa maukI dao taao jyaaro Ao [MDaAaomaaMqaI baccaa inakLaSao taao
bataknaa baccaa paaNaI tarf daoDSao Anao maurGaInaa baccaaAaonao tamao paaNaI tarf la[ Jvaa maaMgaao taao paNa tao tyaaMqaI dur BaagaI
JSao. Aa maaga-dSa-na taomanaI AMdr taomanaa Jnmanaa samayaqaI J haJr haoya Co, baharqaI naqaI maoLavavauM paDtauM. Jonao kuAa-nao
taomanaI tarf vahI khInao paNa AaoLaKaavyauM Co. da.ta. maQamaaKaI tarf vahI (16:68), ba`|aMD tarf vahI (41:12),
JmaInanaI tarf vahI (99:5).

38

maaNasa maaTo maaga-dSa-na:

maaNasanao KaudaAo banaavaolaao Co. taonao paNa taonaa ivakasanaa taba>ka paar krInao taonaa inaiecata Qyaoya sauQaI pahaoMcavaanauM Co.
Aonaa maaTo pa`vaasa krvaanaao Co. pa`vaasa maaTo maaga- pasaMd krvaanaao Co. taoqaI taonao saacaa maaga-dSa-nanaI paNa J#rta Co.
Aa maaga-dSa-nanaI JvaabadarI paNa KaudaAo la[ raKaI Co, JoNao ba`|aMDnaI vastauAaonao maaga-dSa-na AapyauM.
kuAa-na kho Co ko:
92:12

maaga-dSa-na AapavaanaI JvaabadarI AmaarI J Co.


baIP JgyaaAo hJ. [ba`hIma A.sa.naa maao@o khoravyauM ko rbbaula AalamaIna Ao Co ko:
26:78

JoNao manao paoda kyaao- Co Anao tao manao inaiecata Qyaoya sauQaI pahaoMcavaamaaM maa#M maaga-dSa-na kro Co.
Aadmanaa ikssaamaaM kuAa-nao naaT\yaatmak rItao vaNa-na krtaaM k|uM Co ko jyaaro AadmanaI Jnnata CInavaa[ ga[ Anao
tao inaraSa qa[ gayaao ko SauM Kabar maara maaTo paecaataapa ko Baula sauQaarNaanaao AvakaSa Co ko nahIM, taao AllaahtAalaaAo k(uM
ko tau inaraSa na qaa karNa ko:
2:38

maara tarfqaI taarI tarf maaga-dSa-na AavatauM rhoSao, tamaaramaaMqaI Jo paNa Ao maaga-dSa-na ApanaavaSao
tao kao[paNa Jatanaa Baya Anao naukSaana vagar inaiecata Qyaoya sauQaI pahaoMcaI JSao.
Aa Anao Aa ivaYayanaI GaNaI AayataaomaaM Ao spaYT qa[ Jaya Co ko maaNasanao maaga-dSa-nanaI JvaabadarI paNa KaudaAo
paaotaanaI paasao J raKaI Co. parMtau taomanao Aa maaga-dSa-na AapavaanauM sva#pa ko pawita ba`|aMDnaI baIP vastauAao krtaaM JudI Co.
ba`|aMDnaI baIP vastauAao maaTo Aa maaga-dSa-na taomanaI AMdr J maukI dovaamaaM AavyauM Co, jyaaro maaNasaaomaaM AovauM naqaI. taomanaa
maaTo Alaga rIta ApanaavavaamaaM AavaI Co. JomaaM Kauda tarfqaI Aa maaga-dSa-na ko Jonao vahI khovaamaaM Aavao Co, taonao taonaa
kao[ Kaasa baMda ko saovaknao AapavaamaaM Aavao Co. Jonao nabaI ko rsaula tarIko AaoLaKavaamaaM Aavao Co Anao tao Aa maaga-dSa-nanao
baIJa maaNasaao sauQaI pahaoMcaaDo Co. laaokaonao AiQakar haoya Co ko tao Aa maaga-dSa-nanau AnausarNa krInao kao[paNa Jatanaa Baya
ko Asaurxaa vagar inaiecata Qyaoya sauQaI pahaoMcaI Jaya Aqavaa paaotaanaa maaTo baIJao (KaaoTao) maaga- svaIkarInao tabaah Anao
barbaad qa[ Jaya. Kauda tarfqaI Aa maaga-dSa-na saaO pa`qama nabaInao maLatauM htauM. taoqaI svayaM payagaMbar saahoba sa.A.va.naa maaTo
khovaamaaM AavyauM ko :

93:7


Amao tanao satyanaI SaaoQamaaM BaTktaaM Jaoyaao, taao (saacaa maaga- tarf) taa#M maaga-dSa-na krI dIQauM.

nabaInao vahI Wara Jo maaga-dSa-na AapavaamaaM Aavao Co, taonao AllaahnaI iktaaba khovaamaaM Aavao Co Anao taoqaI J tao
iktaabaullaah tarIko AaoLaKaaya Co.

Kauda tarfqaI vahI:

Kaudanaa maaga-dSa-nanaMu AnausarNa AoTlao Ao iktaabanauM paalana ko AnausarNa Jonao payagaMbar saahobanaI tarf vahI Wara
maaoklavaamaaM AavyauM htauM. Aa maaga-dSa-na kuAa-namaaM laKaayaolau Anao saurixata Co. Aa vahI saMpaUNa- paNa Co Anao AovaI ATla
Anao Afr ko taomaaM kao[ forfarnaI J#rta, Jgyaa ko Sa>yataa J naqaI. taoqaI Aa iktaaba maaTo khovaamaaM AavyauM ko:

39:41




Amao Aa iktaaba Jo sanaatana satya Co, taarI tarf ]taarI Co, JoqaI samaga` maanavaJata AomaaMqaI maaga-dSa-na maoLavao.
Jo Aa maaga-dSa-na maoLavaSao taonaao fayadao taonaI Jatanao J qaSao, Jo baIJao maaga- svaIkarInao paqaBa`YT qa[ JSao,
taonauM naukSaana paNa AonaI Jatanao J qaSao. taa#M kama Aa maaga-dSa-na laaokao sauQaI pahaoMcaaDI dovaanauM Co, taomanao baLaJbarIqaI
Aa maaga- ]par calaavavaanauM naqaI karNako tanao taomanaI Kabar raKavaavaaLaao naqaI banaavavaamaaM Aavyaao.
AhIM bao baabataao spaYT qa[ ga[. pa`qama taao Ao ko rsaulanaI frJ Allaahnaa maaga-dSa-nanao baIJa laaokao sauQaI
pahaoMcaaDvaanaI htaI Anao baIJuM Ao ko laaokaonao Aa maaga- ]par calaavavaanaI JvaabadarI rsaulanaI na htaI.

39

kuAa-nao GaNaa baQaa sqaanaao ]par k(uM Co ko Jao maaNasanao paNa caaokksa maaga- ]par ba`|aMDnaI baIP vastauAaonaI Joma
calaavavaanaao hotau haota taao taomanao paNa Aa vastauAao Jovaa maJbaur paoda krI dovaamaaM Aavataa. AiQakar Anao marPnaa hknaa
karNao baIP Aok AayaatamaaM khovaamaaM AavyauM Co ko:
76:3

Amao maaNasanao maaga- bataavaI dIQaao, hvao Ao AonaI marP ]par Co ko tao [cCo taao Aa maaga- svaIkaro
Anao naa [cCo taao [nkar krI do. (Aa J vaata Aayaata naMbar 18:29maaM paNa khI Co).
baIP Aok JgyaaAo khovaamaaM AavyauM Co ko (ho rsaula!) Ao taara AiQakarmaaM naqaI ko kao[nao saacaa maaga- ]par calaavao,
paCI Balaonao AovauM krvaa maaTo taa#M mana gamao taoTlaI [cCa kro. saacaa maaga- ]par Ao J caalaSao Jo paaotaanaa mananaI marPqaI
caalavaa [cCSao (28:56).
Aama, AhIM Aok maaoTI Ao vaastaivaktaa rJu krvaamaaM AavaI Co ko Allaahnaao maaga- Ao vyai>ta J ApanaavaSao Jo kao[
sqaana sauQaI pahaoMcavaa maaTo GaroqaI naIkLaSao Anao jyaaM maaga- FMTataao haoya tyaaM Kaa~aI kro ko taonaa kdma saacaa maaga- ]par J
paDo. Jo vyai>ta mausaafrI krvaanaI [cCa J naa raKataao haoya Aonaa maaTo maaga-dSa-nanaao pa`ena J ]Baao qataao naqaI ko
Jo mausaafrI taao kro paNa maMPla na>kI kyaa- vagar - Jonao safr nahIM paNa AavaargaI ko rKaDvauM khovaamaaM Aavao Co.
kuAa-na Aonao hbataI Amaala kho Co AoTlao ko kao[ paNa pairNaama vagarnauM kaya- ko ik`yaa. Aavaa laaokao maaga-dSa-nanauM mahtva
J naqaI samaJtaa. Aa Ao laaokao Co Jomanaa AMgao payagaMbar saahobanao k(uM ko:

43:40




SauM taMu Aomanao saMBaLaavavaa maaMgao Co, Jo bahora banaInao baoZa rho Co Anao vaata saaMBaLavaa J naqaI maagataa?
SauM tauM AomanauM maaga-dSa-na krvaa [cCo Co Jo paaotaanaI AaMKaao J Kaaolavaa naqaI maagataa?
Anao Ao rItao taoAao spaYT rItao paqaBa`YT qa[ Jaya Co.
saacauM maaga-dSa-na Aonao J maLaI Sako Co Jonaa manamaaM maMzIla sauQaI pahaoMcavaanaI taDpa haoya Anao tao saacaa maaga-naI talaaSamaaM
pa`yatnaao kro.
29:69

Jo laaokao AmaarI tarf pahaoMcavaanaa maaga-naI SaaoQaKaaoLamaaM Co, Amao taomanauM saacauM maaga-dSa-na krI d[Ao CIAo.
JovauM ]par khovaamaaM AavyauM Co ko saacaao maaga- maa~a KaudaAo AapaolaI iktaabanauM AnausarNa krvaaqaI J maLao Co, JoonaI baIP
kao[ rIta naqaI.
2:120

ho rsaula! laaokaonao Ao khI dao ko saacauM maaga-dSa-na Ao J Co Jo maaga-dSa-na Kauda tarfqaI maLao Co.
Aonaa isavaaya kao[ maaga-dSa-na maanavaJatanao taonaI maMzIla sauQaI naqaI la[ J[ SaktauM. Aa J Co Ao maaga- Jonao
isaratao maustakIma tarIko AaoLaKaavavaamaaM Aavyaao Co. Aa sqaanao Aok baIJa mahtvanaa maud\danao paNa samaP laovaao J#rI Co.
Aa vaata AapaNao ]dahrNaqaI samaJvaanaao pa`yatna krIAo. da.ta. Aok vyai>ta mauMba[qaI idlhI JvaanaI [cCa raKao Co.
tao savaaro ]ZInao rolvao Ta[maTobala Kaaolao Co, AomaaM Juvao Co ko idlhI JvaavaaLaI gaaDIAaonaa samaya SauM Co, tyaaM >yaaro pahaoMcao
Co, BaaDa SauM Co, gaaDImaaM saIT rIzva- kravavaanaI pawita SauM Co vagaoro vagaoro. tao Aa kayaao- ivaSao Ta[ma TobalamaaM Aokdma
zINavaTqaI Anao saavacaotaIpaUva-k AByaasa krInao paaotaanaao saMtaaoYa pa`apta krI lao Co Anao paCI Aonao saMBaaLaInao maukI do Co.
tao raoJ savaaro AovauM J kro Co Anao Aok frJ samaPnao AovauM kro Co. parMtau, tao idlhI Jvaa maaTo GarmaaMqaI naqaI naIkLataao.
tamanao SauM laagao Co ko tao AaKaI ]Mmar AavauM kro taao paNa tao idlhI pahaoMcaI SakSao? SauM Ta[maTobalanaao AavaI rItao AByaasa
krvaao taonao kao[ fayadao pahaoMcaaDSao? Jvaaba spaYT Co: naa. taoqaI J KaudanaI iktaaba kuAa-nanao vaaMcavaI Anao samaJvaI J#rI
Co. tao Aonao J fayadao pahaoMcaaDI SakSao Jo taonaa maaga-dSa-namaaM Pvananaa pa`vaasa maaTo vaastaivaktaamaaM Dga maaMDo. maMzIla ]par
Ao J pahaoMcaI SakSao Jo Aa mahana iktaabanaa maaga-dSa-namaaM pa`yaaNa kro. Aa iktaaba isaratao maustaikmanaI tarf maaga-dSa-na
krSao, kao[nao ]McakInao maMPla ]par nahIM pahaoMcaaDo.

isaratao maustaikma:
Aa Sabdaonaao saamaanyarItao Anauvaad krvaamaaM Aavao Co saIQaao maaga- Anao saIQaao maaga- Ao taao maa~a isarata Sabdnaao J
Anauvaad Co. parMtau AhIMyaaM isaratanaI saaqao AlamaustakIma Sabd paNa Co.
AlamaustakIma SabdnauM maULa Co: kaf-vaava-maIma. JomaaMqaI kyaama Sabd Aavao Co. kyaamanaao Aqa- Co }Baa qavauM.

40

Ao vaata spaYT Co ko }Baao Ao J vyai>ta rhI Sako Co JonaamaaM saMtaulana haoya. JonauM saMtaulana bagaDI gayauM haoya tao maaNasa
haoya ko kao[ vastau }BaI naqaI rhI SaktaI. Aama, maustaikmanaao Aqa- Co: T+ar, saMtaulaIta. AaqaI isaratao maustakImanaao AqaCo saIQaao Anao samatala maaga-, Aovaao saIQaao ko JomaaM kao[ AaMTIGaMuTI naa haoya Anao Aovaao samatala ko taomaaM kao[ ]McanaIca ko
KaaDa Tokra naa haoya.

Aok mahana hkIkta:

kuAa-namaaM SabdaonaI pasaMdgaI kuAa-nanaI Aok ivaSaoYataa Co. isaratanaao Aqa- taao saIQaao maaga- J Co, parMtau Aa maaga-naa saIQaa
haovaamaaM paNa Aok mahana hkIkta CupaayaolaI Co. kuAa-na paaotaanaao paxa spaYT Anao maJbauta isawaMtaaonaa AaQaaro rJu kro Co
taqaa KaaoTI ivacaarQaaraAaonao rd\d paNa krtaao Jaya Co Anao Aa bannao Baava isarata Sabdnaa Aqa-maaM Cupaayaolaa Co.

Pvana vatau-LamaaM caalao Co taovaI maanyataa:


maaNasanaI bauiwAo Pvana ivaYao Jo maanyataa baaMQaI taomaaM Pvana vatau-LamaaM cyclic caalao Co taovauM samaJvaamaaM AavyauM.
ga`Isanaa ivacaarkaoAo jyaaro AvakaSanaa padaqaao- ivaSao AByaasa kyaao- taao taomanao Aa padaqaao- gaaoLaakarmaaM JNaayaa. AonaaqaI
taomanaa manamaaM gaaoLaa[ ko vatau-LanauM mahtva sqaaipata qa[ gayauM. taomaNao ivacaarQaara ApanaavaI ko ba`|aMD Anao maaNasanauM Pvana
vatau-LamaaM caalao Co. baIJa SabdaomaaM khIAo taao tao Aok vatau-LamaaM fro Co. vatau-Lanaa sva#pamaaM frvaamaaM AovauM haoya Co ko kao[
vastau kao[ Aok ibaMdu ]parqaI ik`yaanaI Sa#Aata kro Co, saMpauNa- vatau-La pau# kyaa- paCI frIqaI Ao J sqaana ]par AavaI Jaya
Co. tao AagaLa naqaI vaQataI. kaolaunaa baLadnaI Joma Aok J maaga- ]par ca>kr kapataI rho Co. AaqaI paayaqaagaaorsao
AavaagamananaI Trans-Migration of Soul ivacaarQaara AapaI. Aa ivacaarQaara pa`maaNao AovauM samaJvaamaaM Aavao Co ko
maaNasa Jnma la[nao Aa duinayaamaaM Aavyaao, paapa ko gaunaahaoqaI maolaao qa[ gayaao, taonaa maRtyau paCI taonaa Pvanao kao[ baIJa
ca>krmaaM frIqaI duinayaamaaM maaoklavaamaaM Aavao Co JoqaI tao Aa maola Qaao[ Sako. Aa ik`yaa Aokad Jnamanaa ca>krmaaM paurI naqaI
qa[ JtaI. Aonaa maaTo kraoDao, AbaJao ca>krmaaMqaI AoTlao ko navaa navaa AsaMKya JnmaaomaaMqaI pasaar qavauM paDo Co.
Aa pairisqaita tyaaM sauQaI caalau rho Co jyaaM sauQaI maaNasa taonaI pa`qama isqaitamaaM AavaI naa Jaya. Aama maULa isqataImaaM AavaI
JvaanaI saaqao Aa ca>kr paura qa[ Jaya Co. AoTlao Aa tamaama ca>kraonaao hotau Ao haoya Co ko maaNasa Jovaao paholaaM htaao taovaao
banaI Jaya. Aa Co Pvananaa vatau-LamaaM frvaanaI maanyataanaao tak- ko hotau. PvananaI Aa maanyataa maa~a Aavaagamana sauQaI J
saIimata naqaI paNa duinayaanaa mazhbaaomaaM naJata ko maui>tanaI ivacaarSarNaI paNa Aa ivacaarQaaramaaMqaI J paoda qayaolaI Co.
[Saa[yatamaaM khovaamaaM AavyauM ko drok maanavabaaLa taonaa pa`qama maa-baapanaa gaunaahaonaao maola la[nao J Aavao Co.
Aa maolamaaMqaI maUi>ta maoLavavaanaI maa~a Aok J rIta Co, Anao tao Ao Co ko hJ. masaIh A.sa.naa kFfara ko pa`ayaiecata ]par
[maana laavavaamaaM Aavao. Aa [maanaqaI maaNasa Aovaao J paiva~a Anao caaoKKaao qa[ Jaya Co Jovaao JnmaqaI paholaaM haoya Co.
AoTlao baIJa SabdaomaaM Ao J vaata Jo AavaagamananaI ivacaarSarNaInauM maULa htauM: AMtao Jovaa htaa taovaa qa[ JvauM.
Jo mazhbaaoAo Jhnnama, daozKa ko nak-naI klpanaa krI taomanauM khovauM Ao htauM ko maaNasa Aa duinayaamaaM Aavao taao Co paiva~a
Anao caaoKKaao. parMtau AhIMyaaM AonaaqaI Aovaa gaunaah ko paapa qa[ Jaya Co, JonaaqaI taonaI Jata ko Aatmaa Apaiva~a qa[ Jaya
Co. Anao Aa Apaiva~ataanao Qaaovaa maaTo maRtyau paCInaa PvanamaaM taonao Jhnnama ko nak-maaM naaKavaamaaM AavaSao. taoqaI taomanaa tyaaM
Jhnnamanao QaaobaInaI Ba=I saaqao sarKaavavaamaaM Aavao Co. taonauM frIqaI paholaaM JovauM paiva~a Anao caaoKKaa qa[ Jvaanao naJata
khovaamaaM Aavao Co. tamao JaoyauM ko AhIM paNa Pvananaa vatau-LamaaM frvaanaI maanyataa Co. AaTlaI laaMbaI mausaafrI paCI paNa
frIqaI tyaaM J pahaoMcaI JvauM jyaaMqaI maanavaI caalyaao htaao.

saufI ivacaarQaaranaI maanyataa:

tyaagamaaM maanavaavaaLaa laaokaoAo Aa maanyataanao Aok baIJa rMgamaaM rJu krI. ihMdumatanaa vaodaMta pa`maaNao khovaamaaM Ao AavyauM
ko maaNasanaI Aatmaa parmaatmaanaao J Aok Baaga Co. Aa Aatmaa parmaatmaaqaI Alaga qa[nao BaaOitak Pvananaa kIcaDmaaM
fsaa[ ga[ Co. AoTlao Aonaa maaTo J#rI Ao Co ko taonao Aa kIcaDnaI Apaiva~ataaqaI Sauw krvaamaaM Aavao. JoqaI tao taonaa maULamaaM
J[nao ivalaIna qa[ Jaya. taonao maUi>ta khovaamaaM Aavao Co. Aonaa maaTo Kauba mahonata maagaI laotaa samaaQaI, Qyaana, tapa,
[cCanaao tyaaga, Jovaa SarIrnao kYT paDo taovaa kayaao-naI J#r haoya Co. bauwmatanaao inavaa-Na paNa kM[k AavaI J maanyataa
Aapao Co. vaodaMtanaI Aa J ivacaarsarNaI yahudI taSavvauf Anao [Saa[ raohbaanaIyatamaaM AavaI Anao tyaaMqaI J mausalamaanaaoAo
]Qaar la[nao [slaamaI taSavvaufnauM naama AapyauM. Aa Ao ivacaarSarNaI Co Jonao maaOlaanaa #mao paaotaanaI maSanavaImaaM vaNa-vaI Co.
Jonaao Aqa- Co: vaaMsaLaI AoTlaa maaTo Aah Baro Co ko tao paaotaanaa maULaqaI Alaga qa[ ga[ Co, AonaI Aa paIDa Ao vaKatao paurI
qaSao jyaaro tao paaotaanaa maULaqaI maLaI JSao. Aa ivacaarSarNaI pa`maaNaoo PvananaI samaga` GaTmaaLanaao hotau AoTlaao J Co ko:
AMtao Jovaa htaa taovaa qa[ JvauM. Aa ivaYayamaaM gaalaIba kho Co ko:

41

[Sartao ktara hO drIyaamaoM fnaa hao Janaa.


maaNasanaI JatanauM KaudanaI JatamaaM frIqaI ivalaIna ko imalana qa[ Jvaanao saufI pairBaaYaamaaM ivasaala ko imalanakho Co.
Aa cacaa-qaI tamao Jao[ laIQauM ko Pvana vatau-LamaaM fro Co tao ivacaarQaara kovaa kovaa pa`karnaI maanyataaAaomaaM folaayaolaI Co.
AonaaqaI maaNasanauM Pvana J nahIM, paNa Aonao paoda krvaavaaLaa Kauda maaTo kovaa pa`karnaI klpanaa manamaaM Aavao Co? ba`|aMDnaI
]tpai<a, maaNasanaao Jnma, Kauda tarfqaI maaga-dSa-na AapavaanaI parMpara, payagaMbaraonauM AavavauM AoTlao ko Kaudanaa Aa ivaSaaLa
kaya-k`manaao hotau maa~a AoTlaao J haoya ko JovauM paholaaM htauM AovauM qa[ Jaya! Aavaao baokar ko karNa vagarnaao kaya-k`ma Kaudanaa
maaoBaanao CaJtaao naa hao[ Sako.
kuAa-nao Aa tamaama ivacaarQaaraAaonao KaaoTI Jahor krInao khI dIQauM ko PvananaI gaita vatau-LamaaM naqaI, parMtau isarataI Co.
PvananaI vaNazar saIQaa maaga- ]par kuca krI rhI Co. Pvana paaotaanaa ivakasanaa taba>kaAaonao paar krtauM krtauM AagaLa
vaQaI r(uM Co. Aa mausaafrInaao hotau Ao naqaI ko tyaaM pahaoMcaI J[Ao, jyaaMqaI mausaafrI Sa# krI htaI. taonauM Qyaoya Ao maMzIla Co
Jo taonaa Sa#Aatanaa ibaMduqaI GaNaI AagaLa Anao ]cca Co.

kuAa-nanaI Pvana ivaSaonaI ivacaarSarNaI:

PvananaI gaita vatau-LamaaM naqaI, parMtau ki`mak ivakasa paamataI Jaya Co. Aa GaTmaaLanaao hotau mausaIbataaoqaI CuTkarao ko
gaunaahaoqaI paiva~a qa[nao frIqaI Aovaanao Aovaa banaI JvauM nahIM ko Jovaa Ao paholaaM htaa. taonaao hotau taao paholaaMqaI paNa GaNaa
vaQaaro saara banaI Jvaanaao Co. ]cca sqaana maoLavavaanaao Co. maanava Pvananaao hotau naJata, maui>ta ko Salvation nahIM, parMtau,
kuAa-nanaI pairBaaYaamaaM faOJ AoTlao ko pa`aptaI, isaiw, saFLataa ko Achievement Co.
kuAa-na pa`maaNao maaNasanaI Jata KaudanaI Jatanaao Baaga naqaI. karNako Jata Ao Aok AivaBaaJya Aokma haoya Co. taonaa
Baaga naqaI qa[ Saktaa. Jao kao[ saMpaUNa- vastauqaI taonaao kao[ Baaga Alaga qa[ Jaya taao tao vastau ApaUNa- qa[ Jaya Co.
KaamaIvaaLaI qa[ Jaya Co. taonaaqaI tao Jata, saMpaUNa-Jata J naqaI rhotaI. taoqaI maaNasanaI Jata KaudanaI JatamaaMqaI Alaga
qayaolaao Baaga naqaI. parMtau, KaudaAo maaNasanao AivaksaIta sva#pamaaM Jata AapaI Co Anao maaNasanaa Pvananaao hotau Ao Co ko tao
taonaI Aa AivaksaIta Jatanaao ivakasa krInao, AovaI yaaogya banaavaI do ko tao AagaLanaa k`imak ivakasanaa taba>ka paar krI
Sako. Aa taba>ka maRtyau paCInaa PvanamaaM AavaSao. kuAa-namaaM isaratao maustakIma ]par caalavaa maaTo Jo duAa JNaavaolaI Co,
taomaaM taoNao maanava Pvananaa hotau Anao karNa ivaYaonaI KaaoTI ivacaarQaaraAao ko maanyataaAaonauM KaMDna paNa krI dIQau Co Anao
maaNasanao Aok spaYT rcanaatmak kaya-k`ma paNa AapaI dIQaao Co, Jo taonao ivakasa krtaaM krtaaM ]ccataa tarf la[ JSao.
84:19

Aa Co isaratao maustakIma.

tamao taba>kavaar ]Mcaa[ tarf ivaksataa JSaao.

Kauda isaratao maustakIma ]par Co:


saura hudmaaM Co ko:

11:56

inasaMdoh! maarao paalanahar isaratao maustakIma ]par Co.


Aa Aayaatanaao Anauvaad taao Aoma qaaya Co ko Kauda isaratao maustakIma ]par caalaI r(ao Co, parMtauM Kauda Aavaa sqaULa
sva#pamaaM naqaI AoTlao taonaao Baavaaqa- qaaya Co ko:
samaga` ba`|aMDnauM vyavasqaataM~a Kaudanaa inayamaao pa`maaNao isaratao maustakIma ]par k`imak ivakasanaa taba>ka paar krtaaM krtaaM
AagaLa vaQaI r(uM Co.
maaNasaaonaI duinayaamaaM Aa saIQaa Anao samatala maaga- ]par saaOqaI paholaaM Kaudanaao rsaula AagaLa vaQao Co. taoqaI payagaMbar
saahobanaa ivaYao khovaamaaM AavyauM ko:
43:43

inasaMdoh! tauM isaratao maustakIma ]par caalaI r(ao Co.


maaomaInaaonaI Jmaatanao khovaamaaM AavyauM Co ko tamao Ao ivacaarSarNaI svaIkarao ko [yyaak naAabaudu AoTlao Amao maa~a KaudanauM
AaiQapatya svaIkarIAo CIAo Anao tyaarpaCI taomanao isaratao maustakIma ]par caalavaanaa [cCuk vaNa-vavaamaaM Aavyaa Co.
tyaarbaad saMbaaoQana krvaamaaM AavyauM Co ko:

42


3:51
(ho payagaMbar! taomanao khI dao ko) maarao Anao tamaarao rba Allaah Co.

taoqaI tamao baQaa taonauM AaiQapatya svaIkarao. Aa isaratao maustakIma Co.


AanaaqaI Ao spaYT qa[ Jaya Co ko isaratao maustakIma Ao KaudanauM AaiQapatya svaIkarvaanauM J baIJuM naama Co. tamao JaoyauM ko
kuAa-na svayaM paaotaanao kovaI rItao samaJavatauM Jaya Co. isaratao maustakImanaa ivaYayamaaM baIJa Aok maudd\anaI spaYTtaa paNa J#rI
Co. isaratao maustakIma (Highway ko QaaorImaaga-) Aok J Co. Aa Ao mahana QaaorImaaga- Co JonaI tarf drok payagaMbarao Wara
maaga-dSa-na maLatauM r(uM Co. parMtau AllaahtAalaaAo kuAa-nanaa saMbaMQamaaM k(uM Co ko Ao zgamagataao pa`kaSa (nauro maubaIna) Co.


5:16

Aonaa maaQyamaqaI Allaah Ao laaokaonao, Jo taonaa kaya-k`manao Anausaro Co, saubaulassalaama (salaamataInaa rstaaAao)

tarf maaga-dSa-na kro Co Anao AovaI rItao tao taomanao AMQaaramaaMqaI pa`kaSa tarf la[ Aavao Co.
AhIM taoNao saubaula k(uM Co, Jo sabaIlanauM bahuvacana Co. Jonaao Aqa- qaaya: GaNaa baQaa maaga-. AhIM pa`ena Ao ]dBavao Co
ko Jao isaratao maustakIma Aok J Co, taao AhIM saubaula koma k(uM? Aa maudd\ao ivacaar maagaI lao taovaao Co. Ad\dIna Sa#AataqaI
Aok J Co. parMtau, Juda Juda JmaanaaAaomaaM, Jo tao samayanaa takaJaAao pa`maaNao, Ad\dInanao vyavaharmaaM AmalamaaM laavavaa
maaTonaI pawitaAao Anao pa`aoga`ama Juda Juda r(a Co. baIJa SabdaomaaM khIyao taao KaudanaI tarfqaI AapavaamaaM Aavaolaa
saOwaMitak inayamaao Sa#AataqaI J Afr r(a Co Anao rhoSao. parMtau, taomanaa AmalanaI pawitaAao Jmaanaanaa takaJa Anao
J#iryaataao pa`maaNao badlaataI rho Co. AaqaI saubaula AoTlao tao pagadMDIAao Jo CovaTo QaaorImaaga-nao maLaI Jaya Co Anao
taoqaI J Aayaata 5:16 maaM saubaulassalaama paCI khovaamaaM AavyauM Co ko:

Anao AovaI rItao Kauda taomanauM maaga-dSa-na isaratao maustakIma tarf krI do Co.
Aama, dInanaa vyavasqaataM~a maaTo Jo kao[ pawita svaIkarvaamaaM Aavao taonaao ]d\oSa haoya Co maaNasaaonao satya dIna tarf la[
Jvaanaao. Aa Co Ao isaratao maustakIma AoTlao saIQaao, spaYT, sapaaT, samatala maaga- Jonaa ]par caalavaanaI [cCa maaomaInanaa
manamaaM ]d\Bavao Co.
AhIM sauQaInaI cacaa- saOwaMitak ko ivacaarsarNaInaI htaI. AagaLa AavataI AayaataaomaaM kuAa-na taonauM Qyaoya Anao pairNaama
samaP ko AnauBavaI Sakaya taovaa sva#pamaaM Jahor kro Co, jyaaro khovaamaaM Aavao Co ko:




1:6

isaratallaPna Ana\Amata AlayahIma,

isaratallaPnaa: Aomanaao maaga- Aqaa-ta Ao maaga- Jonaa ]par paholaaM paNa Aa pa`karnaa maaNasaao caalyaa Co Anao

AonauM pairNaama Ao AavyaMu ko:

Ana\Amata AlayahIma

isaratao maustakIma tarf maaga-dSa-na maaTo Kaudanao Jo duAa krvaamaaM AavaI htaI, taonao samaP Sakaya ko AnauBavaI Sakaya
Aovaa sva#pamaaM AhIM rJu krvaamaaM AavaI rhI Co. khovaamaaM AavaI r(uM Co ko Aa Ao laaokaonaao maaga- Co Jomanao KaudaAo
paaotaanaI naoAmataaoqaI navaajyaa. spaYT Co ko Aa Aqa-saBar parIBaaYaamaaM dIna ]par Amala krvaaqaI maLataa tamaama saara
pairNaamaaonaao samaavaoSa qa[ Jaya Co. paCI tao Aa duinayaamaaM maLataa haoya ko maRtyau paCInaa PvanamaaM. taoqaI naoAmatanaao
kuAa-naI Aqa- samaP laovaao GaNaao J#rI Co. karNa ko Aa J Ao samaP Sakaya taovauM QaaorNa Co, JonaaqaI Ao paarKaI Sakaya ko
AapaNanao KaudanaI naoAmataao pa`apta qa[ rhI Co ko nahIM. Jao Ao pa`apta Co taao samaJao ko AapaNauM [maana kuAa-nanaa maapadMD
pa`maaNao [maana Anao AapaNaa kayaao- kuAa-nanaa maapadMD pa`maaNao Aamaalao saalaoha Co. Jao Ao pa`apta naqaI taao samaP laao ko
AapaNao Jonao [baadta khIAo ko krIAo CIAo tao Kaudanaa paUJapaaZqaI ivaSaoYa kM[ naqaI. AapaNao taonao [maana Anao Aamaalao
saalaoha khInao mananao KaaoTao saMtaaoYa AapaI d[SauM, Jo paaotaanaI Jatanao Ba`mamaaM raKavaaqaI vaQaaro kM[ nahIM haoya.
Arba pa`doSamaaM Aok CaoD qaaya Co Jonao taoAao tana\{mata kho Co. taonaa paana kuNaa, kaomaLa Anao laIlaaCmma haoya Co
taqaa tao paaNaI ]par qaaya Co JoqaI taonaI taaJgaImaaM kyaaroya frk naqaI paDtaao. tao sadabahar haoya Co. parMtau Aa saaqao Aa
SabdnauM maULa nauna-Aona-maIma Co. JomaaMqaI }Mcaa[ Anao pa`itaYZanaao Aqa- paNa naIkLao Co. taoqaI Ana\Amatau Ao [maartanao kho
Co, Jo pava-ta ]par baaMQavaamaaM AavaI haoya Aqavaa kao[ ]McauM inaSaana ko zMDao JonaaqaI maaga-naI Kabar paDo.

43

AaqaI spaYT Co ko maanava Pvananaa drok paasaaAaonauM saa#M, pa`sanna, ivastaRta, ClaaoCla, samaRw, saMtau YT, ]ccakxaanauM
Anao pa`itaYZIta haovauM Ao naoAmatanaI inaSaanaI Co. Jo laaokaonauM Pvana AavauM hSao tao mauna[ma Alayaho khovaaSao, AoTlao ko Ao
laaokaonao KaudanaI naoAmataao pa`apta Co. Aa parIBaaYaanaI samaJNa kuAa-nanaI AayaataaonaI hvao paCInaI cacaa-maaM Jaovaa maLaSao.

KaudanaI naoAmataao:
(1) AtyaacaarI SaasanamaaMqaI maui>ta: kao[ kaoma ko doSanauM AapaKaud Anao JulmaI SaasanamaaMqaI svataM~a qavauM Ao KaudanaI naoAmata

Co. taoqaI J Kaudanaa payagaMbar hJ. mausaaA.sa.Ao paaotaanaI kaoma banaI [sara[lanao k(uM htauM ko tamao KaudanaI Ao naoAmatanao yaad
krao JonaaqaI tamanao navaaJvaamaaM Aavyaa htaa. tamao ifraOnanaI kaomanaI gaulaamaInaI naagacaUDmaaM JkDayaolaa htaa, KaudaAo tamanao
AomaaMqaI maui>ta ApaavaI, Aa GaNauM maaoTuM [naama Co (2:47-49). Aama, AtyaacaarI maaNasaaonaI ko kaomaaonaI gaulaamaImaaMqaI
svataM~ataa Ao KaudanaI naoAmata Co.
(2) samakalaIna kaomaaomaaM EaoYZtaa: maa~a svataM~ataa ko kao[ AzabaqaI maui>ta pa`apta krvaI Ao Aok nakaratmak paasauM Co.
Aonaa paCI taonauM hkaratmak paasauM saamao Aavao Co. banaI [sara[la kaomanao AonaI yaad AapavaamaaM AavaI ko:

2:47

ho banaI [sara[lanaI kaoma! tamao KaudanaI Ao naoAmatanao yaad krao,


JomaaM taoNao tamanao ivaevanaI tamaarI samakalaIna kaomaao ]par EaoYZtaa AapaI.
baIJa SabdaomaaM Jo kaoma ko doSanao KaudanaI naoAmataao pa`apta qayaolaI haoya tao kaoma ko doSa taonaI samakalaIna kaomaao ko doSaaomaaM
pa`itaYZIta Anao ]Mcau sqaana QaravataI haoya Co. AoTlao ko baIP kaomaao ko doSaaonaI saaqao J nahIM, taomanaa krtaaM GaNaa AagaLa
Anao ]cca sqaanao. kuAa-nao jyaaro mauslaIma ]mmatanaa ivaYayamaaM k(uM ko:
3:139

Anao Jao tamao maaomaIna Cao taao tamao ivaevanaI tamaama kaomaaomaaM sava-EaoYZ Anao savaa-occa hSaao.
Aa J taao htaI saaOktao da]dI Anao satavatao saulayamaanaI. Jonaao AaBaar maanavaanaI Sai>ta hJ. saulayamaanaA.sa.Ao
Aa SabdaomaaM maaMgaI htaI:

27:19

ho maara rba! manao AonaI Sai>ta Aapa ko huM taarI naoAmataaonaao AaBaar maanauM,
JonaaqaI taoM manao Anao maara maataaipataanao navaajyaa Co.
Aama, pa`itaYZa Anao pa`Bautva Ao KaudanaI naoAmata Co.
(3) PvananaI J#iryaataao sarLataaqaI saMtaaoYaavaI: saura Ana\nahlamaaM Aa duinayaanaa Pvana maaTo J#rI JudaJuda
saamaananaI ivagataao AapavaamaaM AavaI Co, Jovaa ko rhovaa maaTo makanaao Anao taMbauAao, pava-taaomaaM saurixata AaEayasqaanaao.
%tauAaonaI AsaraoqaI bacavaa maaTo pahorvaoSa, laDa[naa maodanamaaM saurxaa maaTo Sas~aao Anao baKtar vagaoro. tyaarbaad
khovaamaaM AavyauM ko:
16:81

., AavaI rItao KaudaAo taomanao naoAmataao AapaI JoqaI tamao taonaa inayamaaonauM paalana krtaa rhao.

Aama, PvananaI tamaama P#iryaataao paUNa- qataI rhovaI Ao paNa KaudanaI naoAmata Co.
(4) paRqvaI Anao AakaSanaI drok caIJ maanavaI maaTo Co: saura laukmaanamaaM Aa hkIktanao bao Aqa-saBar SabdaomaaM vaNa-vavaamaaM
AavaI Co, JomaaM ba`|aMDnaI drok vastaunaao samaavaoSa qa[ Jaya Co.
31:20


SauM tamao Ao hkIkta ivaYao ivacaar kyaao- Co ko AakaSamaaM Anao paRqvaImaaM Jo kM[paNa Co, taonao KaudaAo tamaara maaTo
inayamabaw krI raKyauM Co Anao AovaI rItao tamanao $Sya Anao A$Sya naoAmataaonaI ivapaulataaqaI navaajyaa Co.
saura [ba`ahImamaaM paRqvaI Anao Avakasa ]par kMT/aolanauM vaNa-na kyaa- paCI khovaamaaM AavyauM Co ko:

14:34

Anao taoo (Allaah) tao tamaama saaQana-sagavaDao Aapao Co, Jo tamaara maaTo J#rI Co.

AllaahnaI naoAmataao AoTlaI A@Lak Co ko JonaI gaNa~aI Anao AMdaJ Sa>ya J naqaI.

44

TuMkmaaM, maanavaJatanaa PvananaI safLataa, _@taa Anao pa`itaYZa maaTo Jo kM[ saaQana saama`gaI J#rI Co, tao tamaama taomanao
Kauda paurI paaDo Co. Aama, pa`kRitanaa baLaaonao kabaumaaM krI, ]payaaogamaaM laovaanaI Sai>ta KaudanaI naoAmata Co.
(5) Aoktaa, Baa[caarao, manamaoLa ko samaana ivacaarsarNaInaI naoAmata: Jo laaokao kuAa-nanaI naoAmataqaI fayadao lao Co,
taomanaI saaOpa`qama inaSaanaI Ao haoya Co ko taomanaamaaM kao[ paNa pa`karnaa BaodBaava ko ifrka naqaI haotaa. taomanaa mana
AokbaIJaqaI maLaolaa haoya Co. JuAao kuAa-nao Aa mahana hkIktanao kovaa spaYT SabdaomaaM vaNa-vaI Co.
3:103

(ho maaomaInaao!) tamao Kauda tarfqaI AapavaamaaM Aavaolaa Aa maJbauta saharanao, baQaa saaqao maLaInao, saamaiuhk rItao,

Aok JmaaAta banaInao pakDI raKaao Anao parspar BaodBaava, ifrka naa banaavaao.

tamao KaudanaI Ao naoAmatanao yaad krao JoNao tamao AokbaIJanaa Sa~au haovaa CtaaM tamaara mana AokbaIJaqaI maoLavaI dIQaa.
(AoNao tamanao maa~a JahormaaM Aoktaa AapaI AovauM naqaI), Anao Ao rItao taonaI naoAmatanaI AsarqaI tamao parspar Baa[ Baa[
banaI gayaa. tamao tabaahI Anao barabaadInaa iknaara ]par pahaoMcaI cau>yaa htaa, taoNao tamanao taomaaM paDtaaM bacaavaI laIQaa.

AovaI rItao Kauda paaotaanaI AayaataaonaI spaYTtaa kro Co, JoqaI tamao saacaa maaga- ]par caalataa rhao.
(6) kuAa-na paNa Aok naoAmata Co: ]par AapaNao Jo caar naoAmataao Jao[ tao maaNasanaa BaaOitak Pvananaa saaQanaao AMgaonaI
htaI. parMtau maaNasa maa~a BaaOitak Pvana J naqaI Pvataao, Aonaa isavaaya taonaI Aok maaNasa (maaNasaa[naa Aqa-maaM) tarIkonaI
PMdgaI paNa haoya Co. AoTlao ko AonaI Jatanaao ivakasa, Jo Aovaa maUlyaaonaa AaQaaro qaaya Co Jo Kaudanaa payagaMbaraonaa
maaQyamaqaI vahI Wara pa`apta qayaa Co. saura marIyamamaaM Juda Juda payagaMbaraonaa naamaaonaao ]llaoKa kyaa- paCI k(uM ko:

19:58


Aomanaa maaTo Ao KaudanaI naoAmata Co, JomanaamaaM taoNao payagaMbarao maaoklyaa.


AhIM nabauvatanao paNa KaudanaI naoAmata khovaamaaM AavaI Co. paNa Aa AovaI naoAmata Co Jo maaNasanao taonaa kao[ kaya- ko
pa`yatnaaonaa fLasva#pao naqaI maLataI. parMtau tao Kauda tarfqaI kRpaanaa sva#pao maLataI htaI. Aama, nabauvata KaudanaI Ao naoAmata
Co JonaI paUNa-taa paiva~a kuAa-namaaM qa[ ga[.



5:3

Aa idvasao maoM tamaara maaTo tamaarao dIna saMpaUNa- krI dIQaao Anao maoM maarI naoAmata tamaara ]par pauNa- krI dIQaI.
Aama, hvao samaga` maanavaJata kyaamata sauQaI paiva~a kuAa-nanaa maaQyamaqaI vahInaao fayadao maoLavaI SakSao. Aa vahInaI
naoAmata naa taao baIP kao[ JgyaaAo maaoJud Co ko naa hvao payagaMbarsaahoba paCI baIJa kao[nao maLavaanaI Co. karNa ko
KaudaAo saurixata raKaolaI iktaaba kuAa-na paCI AonaI kao[ J#rta J rhotaI naqaI. AoTlao kuAa-nanaa AnausarNamaaM Jata ko
Aatmaanaao ivakasa qaaya taovaI Pvanapawita svaIkarvaI Ao KaudanaI naoAmata Co.
Aa cacaa-qaI Ao vaata spaYT qa[ Jaya Co ko KaudaAo k[ baabataaonao naoAmata tarIko AaoLaKaavaI Co Anao mauna[ma Alayaho
AoTlao ko naoAmata pa`apta krvaavaaLaa laaokao kaoNa Co. taoAao Kaudanaa inaiecata krolaa maaga- isaratao maustakIma ]par caalyaa
htaa. AapaNaaqaI AagaLa gayaa Anao Jomanaa maaga- ]par caalavaanaI duAa AapaNanao SaIKavaaDvaamaaM AavaI. Aama, naoAmataao
maa~a duAa maaMgavaaqaI naqaI maLaI JtaI, tao [maana Anao Aamaalao saalaohanauM pa`akRitak pairNaama haoya Co (isavaaya ko nabauvata).
(Aa sqaanao AapaNao ivacaarvaanaao maud\dao Ao Co ko SauM AapaNao KaudanaI naoAmataao maoLavaolaI Co?Anao Jao maoLavaolaI hSao taao J khI Sakaya ko
AapaNao isarataomaustaikma ]par CIAo).

KaudanaI naoAmata kaya- krvaaqaI maLao Co:

kuAa-na pa`maaNao Jnnata Ao sqaana Co jyaaM KaudanaI Aa baQaI naoAmataao paaotaanaa EaoYZ Anao saMpaUNa- sva#pamaaM maLao Co.
Aa Jnnatanaa ivaYayamaaM khovaamaaM AavyauM Co ko:
39:74

kama krvaavaaLaaAaonauM vaLatar koTlauM naoAmatavaaLauM haoya Co.

45

saura Ana\naIsaamaaM Aa vaLatarnaI pa`aptaI Anao saacavaNaInaao Aok ivastaRta paaoga`ama AapavaamaaM Aavyaao Co. TuMkmaaM AoTlauM
khI Sakaya ko Aa naoAmata pa`apta krvaavaaLaa laaokaonaI saMgata ko ima~ataa Kaudanaa vyavasqaataM~anaa AnausarNaqaI J pa`apta qa[
Sako Co (4: 64 -70).
Aa J ivaYayamaaM AagaLanaI vaata Ao Co ko KaudanaI naoAmatanauM pa`apta qa[ JvauM J maa~a ]doSa naqaI. Ao JaovauM paNa J#rI Co
ko Aa naoAmataaonaao ]payaaoga kovaI rItao krvaamaaM Aavao Co. Jao Aonao Kaudanaa inayamaao Anao maUlyaao pa`maaNao ]payaaogamaaM
laavavaamaaM Aavao taao Aonao Saukro naoAmatao tarIko AaoLaKavaamaaM AavaSao Anao Jao Kaudanaa inayamaao Anao maUlyaao iva#w ]payaaoga
krvaamaaM Aavao taao kuAa-na pa`maaNao taonao kufranao naoAmata tarIko AaoLaKavaamaaM AavaSao.
AapaNao tyaaM saamaanya rItao Saukro naoAmata ko naoAmatanaao Saukr maanavaanaao Aqa- maa~a maao@aqaI Kaudanaao AaBaar
maanavaanao kho Co. parMtau, Saukrnaao Aqa- AaTlaao ]parCllaao naqaI. Arba laaokao iSakra AovaI }MTNaInao khotaa htaa ko
Jonaa Aa]maaM duQa BarolauM doKaatauM haoya Anao AoTlauM BarolauM haoya ko AapaaoAapa TpaktauM paNa haoya. (iSakra Anao Saukr
bannao SabdaonauM maULa Aok J Co). AoTlao naoAmatanao CuTqaI vahoMcavaamaaM Aavao taao Saukro naoAmata khovaaya. kufrnaao AqaCupaavavauM. AoTlao naoAmata haoya paNa CupaavaI raKavaamaaM AavataI haoya ko droknaa maaTo KaullaI raKavaamaaM naa AavataI haoya
taonao kufranao naoAmata khovaaya.

naoAmataaonaao ]payaaoga kovaI rItao krvaamaaM Aavyaao htaao?


Aa baabatamaaM khovaamaaM AavyauM Co ko:

102:8

tamanao paUCvaamaaM AavaSao ko tamao KaudanaI naoAmataaonaao kovaI rItao ]payaaoga kyaao- htaao.
Jao KaudanaI Aa naoAmataaonao KaaoTI rItao vaaparI AoTlao ko kuf`anao naoAmata kyau-M taao Ao naoAmataao CInavaa[ Jaya Co.
taonauM pa`qama pairNaama Ao haoya Co ko tao kaoma ko doSa Baya Anao BauKanaa AzabamaaM sapaDa[ Jaya Co.
saura Ana\nahlamaaM Kauda Aa satyanao ]dahrNa Wara samaJavataaM kho Co ko:




16:112



Allaah baaoQavaataa- Wara samaJavao Co ko Aok htaI vastaI, Jonaa rhovaasaIAaoo SaaMita Anao saMtaaoYaqaI Pvana Pvataa htaa.

karNa ko rIJk AoTlao ko Pvana J#iryaatanaa saaQanaao caaro baaJuqaI tyaaM KaoMcaa[ Aavataa htaa.


Ao laaokaoAo KaudanaI naoAmataaoqaI kufr kyau-M taao AonauM pairNaama Ao AavyauM ko


taoAao BauKa Anao Bayanaa AzabamaaM sapaDa[ gayaa Anao Aa Azaba kyaaMya baharqaI nahaotaao Aavyaao,
tao svayaM taomanaa krtautaaonauM pairNaama htauM. AoTlao ko taomaNao Jatao sqaapaolaa vyavasqaataM~anauM pairNaama.
Aa satyanao baIP JgyaaAo Aa SabdaomaaM vaNa-vavaamaaM AavyauM Co:

14:28-29





SauM tamao Ao laaokaonaI pairisqaita ]par paNa ivacaar kyaao- Co. JomaNao KaudanaI naoAmataaonao kufrqaI badlaI naaKaI

Anao Aoma paaotaanaI kaoma ko doSanaa kaflaanao Ao baJarmaaM ]taayaao- jyaaM Ao maala saamaananaao kao[ ga`ahk na htaao.
AoTlao ko JhnnamamaaM kovauM Bayaanak htauM Ao sqaana jyaaM Ao kaoma ko doSanaa naotaaAao taomanao daorI gayaa.
parMtau Aa JvaabadarI maa~a kaoma ko doSanaa naotaaAaonaI naqaI haotaI, AaKaI kaoma ko doSa taonaa maaTo Jvaabadar haoya Co .
karNa ko kuAa-nao Aa ivaYayamaaM isawaMta Ao Aapyaao Co ko:
Ao kaoma ko doSanaI halata Kauda tyaaM sauQaI naqaI badlataao,
jyaaM sauQaI tao kaoma ko doSa paaotao tao maaTo pa`yatnaao naa kro.

13:11

KaroKar! Allaah tyaaMsauQaI kao[ kaomanaI halata naqaI badlataao,


jyaaMsauQaI tao kaoma paaotao paaotaanaI ivacaarsarNaI Anao maanaisaktaamaaM badlaava naa laavao.

46

8:53

Ao naoAmataao Jo kao[ kaoma ko doSanao pa`apta haoya Co, taomaaM Kauda >yaaroya badlaava naqaI krtaao,
jyaaM sauQaI tao kaoma ko doSa paaotaanaI ivacaarsarNaImaaM Anao maanaisaktaamaaM badlaava naa laavao.
yaad raKaao! (Allaahnaa caukadaAao Aoma J AMQaaQauMQa naqaI Aavataa). tao baQauM saaMBaLavaavaaLaao JaNavaavaaLaao Co.
AaqaI spaYT qa[ Jaya Co ko ko naoAmataao maLavaanaa Anao CInavaa[ Jvaanaa maULaBaUta karNaao Jo tao kaomanaI maanaisaktaamaaM
forfar ]par AaQaar raKao Co. Jao Ao forfar Kaudanaa maaga-dSa-na pa`maaNao saacaI idSaamaaM qaaya taao Aonao [maana khovaamaaM
Aavao Co Anao Jao Ao forfar KaaoTI idSaamaaM qayaao taao Aonao kufr khInao AaoLaKavaamaaM AavaSao. vaata Sa# qa[ htaI ko Kaudanaa
baMda AoTlao ko maaomaInaao KaudanaI saovaamaaM Ao svaIkaro Co ko:

taonaa JvaabamaaM Kauda kho Co ko:

Amao maa~a taa#M J AaiQapatya svaIkarIyao CIAo.



16:114

Jao (tamao tamaara Aa davaamaaM saacaa Cao ko) tamao maa~a KaudanauM J AaiQapatya svaIkarao Cao,
taao tamao KaudaAo AapaolaI naoAmataaonao (taonaa inayamaao pa`maaNao) ]payaaogamaaM laavaI taonaao AaBaar maanaao.
AonaaqaI Jo naoAmataao tamaarI paasao Co tao paNa sacavaayaolaI rhoSao Anao AomaaM navaa vaQaara paNa qataa JSao.
kuAa-na kho Co ko:
14:7

tamaara paalanaharo Ao inayama Jahor kyaao- Co ko:


Jao tamao Saukro naoAmata krSaao taao Amao Ao naoAmataaomaaM vaQaarao krtaa J[SauM,
parMtau Jao kufranao naoAmata krI taao AonaI saJa GaNaI saKata hSao.
Ao saJa SauM hSao, taonaI ivagata hvao paCInaI AayatamaaM AavaSao.
[Saukro naoAmata: KaudanaI naoAmataaonao KaudaAo saucavaolaa QaaraQaaorNaao pa`maaNao ]payaaogamaaM laavavaI. kufro naoAmata: KaudanaI
naoAmataaonao CupaavaI raKavaI, KaudanaI maKalauknaa Balaa maaTo naa vaaparvaI ko paaotaanaao svaaqa- saaQavaao. kufr AoTlao CupaavavauM]
(Aa sqaanao ivacaarvaanaao maud\dao Ao Co ko SauM AapaNao AapaNaI paasao JoTlaI paNa KaudanaI naoAmataao pa`apta Co taonauM Saukro naoAmata krIAo CIAo?)
1:7

gayarIla magadubaI AlayahIma valad\dalaIna

AapaNao tyaaM saura fataohanaI Aayataao [hdInaSaisaratala maustakIma. isaratallazIna Ana\Amata AlayahIma. gayarIla
magadubaI AlayahIma valad\dalaInanaao saamaanyarItao Anauvaad Aovaao krvaamaaM Aavao Co ko dIKaa hmakao rah saIQaI, rah [na
laaogaaoM kI Pna par taunao Apanaa [naAama kIyaa. na [na laaogaaoMkI Pna par taora gazba huAa yaa Jao gaumarah huAo.
pa`qama naJrmaaM Aa AnauvaadmaaM kao[ vaata vaaMQaaJnak naqaI doKaataI. parMtau Jra QyaanaqaI JaovaamaaM Aavao taao AonaaqaI
KaudanaI Jatanaa ivaYayamaaM GaNaI KaaoTI maanyataa baMQaaya Co. jyaaro AapaNao Kaudanao ivanaMtaI krIAo CIAo ko Amanao Ao laaokaonaao
maaga- (AoTlao AovaI Pvanapawita) bataava Jomanaa ]par taoM naoAmataao varsaavaI (AoTlao mauna[ma Alayaho kaomaao ko doSaaonaI
Pvanapawita). AhIM sauQaInaI vaata spaYT Anao samaJaya taovaI haoya Co. parMtau jyaaro AapaNao Ao khIAo CIAo ko Ao laaokaonaa
maaga- ]par naa calaava ko Jomanaa ]par taarao gazba qayaao ko gaumarah qayaa. Jonaao Aqa- Aovaao inakLao Co ko Kauda Aovaa laaokaonaa
maaga- tarf paNa maaga-dSa-na krI do Co Jomanaa ]par taonaao gazba qayaao ko Jo gaumarah qayaa! (AoTlao ko magadubao Alayah kaomaao
ko doSaao tarf!). KaudanaI Jata maaTo Aovaao ivacaar Aqavaa maanyataa ko Ao Aovaa laaokaonaa maaga- tarf paNa maaga-dSa-na krI do
Co Jo paqaBa`YT htaa, tao KaubaJ vaaMQaaJnak Co. Aavaa J ivacaar ko maanyataanaa AaQaaro kuAa-nanaI Aa ivaYayanaI koTlaIk
AayaataaonauM koTlaak laaokao AovauM Aqa-GaTna kro Co ko Kauda Jonao [cCo taonao ihdayata (maaga-dSa-na) AapaI do Co Anao Jonao
[cCo taonao gaumarah krI do Co. Aavaao Aqa- saacaao naqaI.
hala Aa sqaanao Ao samaP laovauM paurtauM Co ko maaNasa ihdayata (ko maaga-dSa-na) Anao gaumarahI (ko pa`qaBa`YTtaa) svayaM maoLavao
Co. parMtau taonao Aa pa`apta qaaya Co KaudaAo inaiecata krolaa inayamaao Anao QaaraQaaorNaao pa`maaNao Anao taoqaI J Aonaao saMbaMQa
KaudanaI Jata saaqao JaoDvaamaaM Aavao Co ko KaudaAo Aama kya-uM. paNa hkIktamaaM Aonaao Aqa- Aovaao qaaya ko Jo qayauM Co tao KaudaAo
inaiecata krolaa inayamaao ko QaaraQaaorNaao pa`maaNao kayaao-nauM parINaama AavyauM Co.

47

Aa AMgaonaI ivagatavaar samaJNa Allaamaa P.Ao. parvaoznaa paustak iktaabaula takdIrmaaM AapavaamaaM AavaI Co.
taoqaI Aa Aayatanaao saacaao Aqa- JaNavaa maaTo Ao hkIktanao naJr samaxa raKavaI J#rI Co ko kuAa-na paaotaanaI satyataa Anao
hkIktaaonao parspar ivaraoQaI saM&aaAaonaa ]payaaoga Wara paNa spaYT kro Co Anao taonaI Aa rIta GaNaI idlacaSpa Co. da.ta.
zulamaata (AMQakar) Anao naur (pa`kaSa), Jovaa ivaraoQaI Sabdaonao AokbaIJanaa maukabalaamaaM laavaInao paaotaanaao Aqa- spaYT kro
Co. Aa J rIta taoNao ]par laKaolaI AayatamaaM paNa ApanaavaI Co. Ao pa`maaNao Aonaao Aqa- Aovaao qaaya ko Amanao Ao laaokaonaao
maaga- (Pvanapawita) bataava Jo mauna[ma Alayaho htaa Anao taoAao magadubao Alayaho ko dallaIna na htaa. AoTlao ko Ao
Aavaa htaa Anao Aavaa na htaa. Aama ivaraoQaI Aqa- Qaravataa SabdaoqaI By Contrast Aqa- Aokdma spaYT qa[ Jaya Coo.

gadbanaao (ko gazbanaao) Aqa-:


gadba SabdnauM maULa Co gaona-duvaad-bao Anao taomaaMqaI inakLataa maULa Aqaao- Co:

pa`caMDtaa, itava`taa, ]ga`taa


Sai>ta,
garmaI
pa`Bautva
ivaJya
maJbauta pa>kD vagaoromaaM sapaDayaolaa ko JkDayaolaa haovauM Aovaao qaaya Co.
jyaaro Aa Sabd maaNasaao maaTo baaolavaamaaM Aavao Co tyaaro taomaaM gaussaao ko raoYa AaQaarIta laagaNaIAao ko Baavaaonao Jahor
krvaanaao hotau haoya Co. parMtau AllaahtAalaa taao maanavaIya laagaNaIAao Anao BaavanaaAaoqaI par Co. AoTlao gadba ko gazba
Sabd jyaaro Kaudanaa saMbaMQamaaM baaolavaamaaM AavaSao taao taonaao Aqa- Kaudanaa vaLatarnaa inayama ko kanaunao makafatanaI maJbauta
pa>kDnaao hSao. Ao J Aqa- naIcao dSaa-vaolaI AayataaomaaM Aavao Co.
85:12

KaudanaI pa>kD Aokdma itava` haoya Co.



73:16

parMtau, ifraOnao payaMgabarnaao Anaadr kyaao-, taoqaI Amao taonao pa>kDmaaM la[ laIQaao.
]parnaI AayaataaomaaM paNa Kaudanaa gazbanaao Baava Co AoTlao Ao ko Aonaa kaopa ko raoYanaao, Jo Aonaa ATla inayama pa`maaNao
GaTo Co ko AstaItvamaaM Aavao Co.
JovauM ]par khovaamaaM Aavyau Co ko AhIM Ana\Amata AlayahImanaao (AoTlao ko JomaNao naoA\mataao maoLavaI htaI tao laaokaonaao)
Aqa- taonaI sarKaamaNaImaaM ivaraoQaaqa- Qaravataa Sabdnao maukInao spaYT krvaamaaM Aavyaao Co. da.ta.jyaaro KaudanaI Ao naoAmataaonaao
]llaoKa krvaamaaM Aavyaao htaao JonaaqaI banaI [sara[lanaI kaoma samaRw qa[ htaI, taao taonaa saMbaMQamaaM khovaamaaM AavyauM ko:
2:47

Amao tamanao tamaara ivaevanaI samakalaIna kaomaao ]par pa`Bautva Anao EaoYZtaa AapaI.
taoqaI ivaevanaI kaomaao ]par pa`Bautva ko EaoYZtaa KaudanaI naoAmata Co. taonaa paCI jyaaro taomaNao Ao maaga-nao CaoDI dIQaao,
Jonaa ]par caalavaaqaI Ao pa`itaYZa maLaI htaI, taao AonauM pairNaama naIkLyauM ko:


2:61


Aomanaa ]par zIllata Anao maSknatanaao Azaba Aavyaao Anao Ao Kaudanaao gazba htaao.
baIP JgyaaAo Ao Kaulaasaao paNa krI dIQaao ko:
7:152

Anao zIllata taomanaa ]par Aa duinayaamaaM J AavaI ga[ htaI.

zIllata va maSknatanaao Azaba:


zIllata Sabd drok pa`karnaI maaohtaaP ko paravalaMbana, kmaJaorI, nabaLaapaNauM, gaulaamaI, paraQaInataa, naIcaaJaoNauM,
naalaoSaI, ibacaarapaNauM ko laacaarI AoTlao ko drok rItao hlakI pairisqaitanaa Aqaao-maaM Aavao Co. tyaaM AfzlaIyata htaI Anao
AhIM zIllata Anao patana. Aama, KaudanaI naoAmata ko [naAama Anao Kaudanaa gazbanaao Aqa- spaYT qa[ Jaya Co.

48

baIJao Sabd Co maSknata. Pvana ik`yaaSaIlataa Anao ]YNataanauM naama Co AoTlao Pvananaa QaaorImaaga- ]par satata,
gaitamaya rhovaanauM ko caalavaanauM naama. Aonao satata pa`yatnaao ko Jd\daoJhdo dvaama ko satata saMGaYa- khovaamaaM Aavao Co. Jo kaoma ko
doSa kao[ JgyaaAo raoka[ Jaya Co ko isqar qa[ Jaya Co, tyaaro tao PvananaI ]YNataa Kaao[ baosao Co. isqar qa[ gayaolaI kaoma
Aok sqaana ]par ]BaolaI naqaI haotaI, parMtau QyaanaqaI JaovaamaaM Aavao taao tao paaCLa paDtaI doKaaya Co. karNako gaitaSaIla kaomaao
taonaaqaI GaNaI AagaLa inakLaI Jaya Co. taoqaI maSknata Ao kaomanaI AovaI halatanauM naama Co JomaaM taonaI pa`gaita ATkI Jaya
Co. kuAa-nao Jhnnamanao JhIma paNa khI Co (5:10) Anao JhImanaao Aqa- qaaya Co maaga-naI #kavaT.
AapaNao AagaLa Kaudanaao Ao sanaatana isawaMta Jao[ cau>yaa CIAo ko Jo naoAmataao kao[ kaomanao pa`apta qaaya Co, tao taonaI
paasaoqaI tyaaM sauQaI naqaI CInavaataI jyaaM sauQaI Ao kaoma paaotaanaI maanaisak pairisqaitamaaM badlaava naa laavao. taoqaI kao[ kaoma
Aok sqaana ]par ATkI Jaya Co taonaao matalaba Ao naqaI ko taomanaa paga ATkI Jaya Co. paNa taomanaamaaM vaOcaarIk isqartaa
AavaI Jaya Co. tao samaJvaanauM ko ivacaarvaanauM CaoDI do Co. tao taklaIdnaI AoTlao ko AaMQaLauM AnaukrNa, GaoTaMcaala, paaCLa
paaCLa caalavaanaI rIta ApanaavaI lao Co. tao Aoma khInao paaotaanao Ba`mamaaM raKao Co ko PvananaI khIktaao Anao vyavaharaon aI
baabatamaaM Jo kM[ ivacaarvaanauM htauM tao ivacaara[ cau>yauM Co. Pvananaa maaga-maaM JoTlauM AMtar kapavaanauM htauM tao kpaa[ cau>yauM Co
ko JoTlaao ivakasa qavaanaao htaao tao qa[ caU>yaao Co Anao Aa J AapaNaI CollaI maMzIla Anao inaQaa-rIta ]doSyanaI parakaYTa Co.
AavaI maanyataa maaTo taomanaI paasao sanad maa~a Ao haoya Co ko Aa Ao rIta Co ko Jonaao taomanaa baapadada Anao vaDvaaAaoAo
svaIkar kyaao- htaao. kuAa-nao GaNaI JgyaaAo Aa maanyataanao KaaoTI ZorvaI Co Anao spaYT SabdaomaaM vaNa-vaI dIQauM Co ko
AavaI kaoma Kaudanaa gazbanaI iSakar qa[ Jaya Co. da.ta. saura Ala ArafmaaM AadnaI kaomanaa saMdBa-maaM Co ko jyaaro
taomanaa payagaMbar hJ. hudoA.sa. taomanao Aok KaudanauM AaiQapatya svaIkaravaanauM AamaM~aNa AapyauM taao taomaNao Aonaa JvaabamaaM k(uM
ko SauM tamao [cCao Cao ko Amao Amaara baapa dadaAaonaI rIta CaoDI d[Ao? Aonaa JvaabamaaM hJ. hudoA.sa.k(uM ko tamaarI Aa
rIta Anao Pd Ao baabatanaI saaxaI pauro Co ko:
7:71

tamaara ]par Kaudanaao gazba Anao rIJsa AavaI cau>yauM Co.


Jo KaaoTa maAabaudaonao (paUjyaaonao) tamao yaad krao Cao, Jo ivacaarQaara Anao maanyataaAaonao hk Anao satyataanaI taalaIma
khao Cao, taonaI hkIkta AonaaqaI vaQaaro kM[ naqaI ko:

7:71

SauM tamao Ao baabatao ivavaad krao Cao, Jo Aoma J koTlaak naama Co -

Jo tamaara vaDvaaAaoAo Anao hvao tamao Jatao raKaolaa Co, JomanaI hk Anao satya haovaanaI kao[ sanad KaudaAo AapaI naqaI?
Aa caotavaNaIAao Anao salaahao CtaaM tao paaotaanaI Pd par vaLagaI r(a taonauM pairNaama Ao AavyauM ko:
7:72

Anao Ao kaomanaa mauLaIyaa ]KaDI gayaa, JomaNao Kaudanaa inayamaaonao svaIkarvaanaa badlao taomanao (Kaudanaa inayamaaonaoo)
JuZlaavataa r(a Anao Ao laaokao maanavaavaaLaa na htaa.
AaqaI Jahor Co ko magaduba Alayaho kaoma PvananaI tamaama KauSaalaIAao Anao pa`itaYZaqaI vaMcaIta qa[ Jaya Co Anao taonaa
PvanavaRxanaa mauLaIyaa kpaa[ Jaya Co.
mauna[ma Alayaho kaomanaI Aok inaSaanaI Ao paNa bataavavaamaaM AavaI htaI ko:
3:102

Aa kaomanaI vyai>taAaonaa idla AokbaIJaqaI maLaolaa haoya Co.


AavaI kaomaaomaaM parspar pa`oma taonaI parakaYTa sauQaI pahaoMcaolaao haoya Co. AanaaqaI ivaparIta Jao kao[ kaoma AokbaIJanaa
gaLaa kapavaa laagaI Jaya taao taomanaa ]par Kaudanaao gazba ]taro Co.

4:93

Jo maaomaIna paaotaanaa kao[ Baa[nao [radapaUva-k maarI naaKao Co, tao samaP lao ko AonauM ZokaNauM saIQauM Jhnnama haoya Co.
Aonaa ]par Kaudanaao gazba Anao taonaI laanata AavaI ga[, tao GaNaa maaoTa AzabamaaM fsaa[ JSao.

49

saKata Allaah:

kuAa-namaaM Aok Sabd saKata paNa Aavyaao Co, Jonaao Aqa- lagaBaga gazba Jovaao J qaaya Co. Jo sqaLaaoAo Aa Sabdnaao
]payaaoga qayaao Co taonao QyaanamaaM laovaa Jovaa Co. Kauda tarfqaI kuAa-namaaM AapavaamaaM Aavaolaao dIna saMpauNa- Co Anao taonaa
AnausarNanaao Aqa- Ao Co ko taonauM saMpaUNa- paalana krvaamaaM Aavao. Aovaa vyavasqaataM~anaI sqaapanaa krvaamaaM Aavao JomaaM tamaama
vyavaharao Aa naItaIinayamaao pa`maaNao AmalamaaM Aavao. Jao AovauM qaaya ko koTlaak vyavaharao Kaudanaa inayamaao pa`maaNao AmalamaaM
laavavaamaaM Aavao Anao koTlaak paaotao na>kI krolaa inayamaao ko baIP kaomaaonaa naItaIinayamaao pa`maaNao AmalamaaM laavavaamaaM Aavao,
taao AavaI baovaDI naItaInauM parINaama zIllata Anao badnaamaI isavaaya kM[ naqaI haotauM (2:85). Aa kaomanaa saMdBa-maaM khovaamaaM
AavyauM ko tao magadubao Alayah haoya Co.
Aa magadubao Alayah kaomaao AMgaonaI spaYTtaa baIP JgyaaAo Aoma khInao krI ko koTlaak laaokaonaI kofIyata Ao Co ko
Kauda tarfqaI spaYT maaga-dSa-na AavaI gayaa paCI paNa paaotaanaI JunaI rIta ]par parta Jtaa rho Co. Jonao [rtadad khovaamaaM
Aavao Co. Aa laaokao koTlaIk baabataaomaaM Ao laaokaonauM AnausarNa krvaa laagaI Jaya Co, Jomanao Kaudanaa naItaIinayamaao AGara
laagao Co. taonauM pairNaama GaNauM Bayaanak haoya Co.
47:26

AavauM AoTlaa maaTo Co ko tao laaokaoAo Kaudanaa inayamaaonao iQakkarvaavaaLaaAaonao k|uM ko:
Amao tamaara inayamaaonauM koTlaIk baabataaomaaM AnausarNa krISauM.
AoTlao ko koTlaIk baabataaomaaM Aovaa laaokaonaa inayamaaonauM AnausarNa krvauM, JoAao Kaudanaa inayamaaonao naapasaMd kro Co.

47:28

AavauM AoTlaa maaTo Co ko, taoAao taonao Anausaro Co Jo Kaudanaa gaussaanauM Anao naaKauSaInauM karNa haoya Co.
JonaaqaI taomanaa tamaama kayaao- naYT qa[ Jaya Co.
Aayaata 47:26naa Sabdao Kaasa QyaanamaaM laovaa Jovaa Co. tyaaM khovaamaaM Ao AavyauM Co ko Aa laaokao koTlaIk baabataaomaaM
Kaudanaa naa haoya taovaa inayamaaonauM AnausarNa kro Co. AaqaI Qyaana Ao baaJu Jaya Co ko Jo baabataaomaaM Kaudanaa inayamaaonauM
paalana kro Co taonaao badlaao taao maLavaao Jao[Ao Anaoo taomanaa baQaa kayaao- taao vyaqa- naa Jvaa Jao[Ao. parMtau, Jao }MDaNaqaI
ivacaarIAo taao Ao taqya saamao AavaI Jaya Co ko AavaI rItanauM pa`akRitak pairNaama J Ao haoya Co ko maaNasanaa tamaama pa`yatnaao
Anao kayaao- vyaqa- Jaya. Aa vaatanao Aok ]dahrNa Wara samaPAo. Jao tamao kao[ ibamaarInaI saarvaarmaaM koTlaIk dvaaAao vaOQao
AapaolaI dvaaAaomaaMqaI laao Anao koTlaIk Da^>Tro laKaolaa ipa`isk`pasananaI. hvao Ao ivacaarao ko SauM Aa JudI JudI dvaaAao taonauM
yaaogya pairNaama paoda krSao ko paCI tamaara baQaa pa`yatnaao baokar JSao? PvananaI pawita Ao sva#pamaaM J saacauM pairNaama paoda
kro Co jyaaro taonaa drok xao~aao saacaa, Sauw, saMtaulaIta Anao yaqaayaaogya haoya. taomanaamaaM kao[ paNa pa`karnaI ASauwtaa naa
haoya, Jonao taaOhId ko Aoktva kho Co. Jao Aa pawitamaaM baIP pawitanauM qaIgaDuM lagaavavaamaaM Aavao taao AavaI KaamaIvaaLaI
pawita kao[ rcanaatmak pairNaama paoda naa krI Sako. Aavaa qaagaDqaIgaD ko BaoLasaoLanao iSak- khovaamaaM Aavao Co.
dIna Aoktva ko taaOhId ]par AaQaarIta PvanapawitanauM naama Co. mazhbamaaM maaNasanaI ivacaarsarNaI, maanyataaAao,
AasqaaAao Anao rItaaonaI BaoLaSaoLa krI dovaamaaM Aavao Co. JoqaI mazhbanao maanavaavaaLaI kaomanaa kayaao- pairNaama paoda naqaI
krtaa Anao AaqaI J mazhbao inaiecata krolaa rIvaaJao Anao ik`yaakaMDaonao paura krvaamaaM GaNaI kYTdayak taklaIfao ]Zavyaa
baad paNa kao[ rcanaatmak pairNaama maLataa naqaI. parMtau taoAao raoJo raoJ zIllata Anao patananaI KaINamaaM paDtaa Jaya Co.

[maana laavavaa CtaaM mauSarIknaa mauSarIk:

12:106

Anao maaoTa Baaganaa laaokao AllaahmaaM nahIM maanao, jyaaMsauQaI taonaI saaqao baIJa kao[nao BaagaIdar nahIM banaavao.
AoTlao ko maaoTa Baaganaa laaokao [maana laavavaa CtaaM mauSarIknaa mauSarIk J rho Co. (baIJa saMdBaao- 39:45, 40:12, 17:46)
dInallaahmaaM taao Jra JoTlaI paNa gaorllaahnaI BaoLaSaoLa qa[ Jaya taao tao SaIk- qa[ Jaya Co. kuAa-nao magadubao Alayaho
kaomanaI baIP paNa inaSaanaIAao bataavaI Co, parMtau Aa sqaana ]par AaTlaoqaI J ATkIAo. Collao Ao AayaatanaI cacaa- J#rI
Co Jo AapaNaa JmaanaamaaM Kaasa mahtva Qaravao Co. Ao Co Aaiqa-k vyavasqaa. kuAa-nao BauKanao Kaudanaa Azaba tarIko
AaoLaKaavaI Co (16:112). parMtau baIP baaJuAo taoNao Ao paNa k(uM Co ko:

28:58

GaNaI AovaI kaomaao tabaah qa[ ga[ JomaNao GaNaI Aaiqa-k samaRwtaa pa`apta krI htaI.

50

pa`ena Ao paoda qaaya Co ko Aaiqa-k taMgaI Ao Kaudanaa Azaba Anao gazbanaI inaSaanaI haoya taao paCI Aaiqa-k samaRiw kovaI
rItao tabaahInauM karNa banaI Sako Co? vaata spaYT Co ko kaoma ko doSanaI KauSahalaInauM karNa AovaI Aaiqa-kvyavasqaa J hao[ Sako
Co JomaaM Pvana J#iryaatanaa saaQanaaonaI vahoMcaNaImaaM saMtaulana haoya. Jo vyavasqaamaaM Aa saMtaulana bagaDI Jaya Co taomaaM kaomamaaM
Aok vaga- BauKa taqaa taMgaImaaM Pvana gauJartaao haoya Co Anao baIJao vaga- Pvana J#iryaatanaa saaQanaaonaI ivapaulataamaaM
AaLaaoTtaao Jaovaa maLao Co. Pvana J#rI saaQanaaonaI AavaI AsamaanataanauM pairNaama tabaahI Anao barbaadI haoya Co.
kuAa-na Aanao paNa Kaudanaa gazbanauM karNa gaNaavao Co.
20:81



tamao KaudaAo Aapaolaa rIJknao hlaala Anao taOyaba rItao KaaAao, AovaI rIta naa Apanaavaao JonaaqaI rIJknaI vahoMcaNaI
AsaMtaulaIta qa[ Jaya. Jao AovauM krSaao taao Kaudanaa gazbamaaM sapaDa[ JSaao. saarI rItao saaMBaLaI laao ko Jo kaoma Kaudanaa
gazbamaaM (AzabamaaM) Fsaa[ Jaya Co, tao (zIllata Anao badnaamaInaI KaINamaaM paDI) tabaah Anao barbaad qa[ Jaya Co.
[valaa tataGaufhInaao Aqa- saura rhmaananaI Ao AayaataqaI spaYT qa[ Jaya Co, jyaaM k|uMu Co ko valaa tataGaufIla maIzanaI
(55:8), tamao imazanamaaM AoTlao ko ~aaJvaamaaM AsaMtaulana paoda naa krao.]
(Aa sqaanao ivacaarvaanaao maud\dao Ao Co ko AapaNao >yaaMk magadubao AlayahonaI vyaaKyaamaaM taao naqaI Aavataa nao?)

magadubao AlayahoqaI ima~ataa:

kuAa-nao maa~a AoTlauM J naqaI k(uM ko tamao AovaI rIta QaarNa naa krao JonaaqaI tamaarI ]par Kaudanaao gazba ]taro. taoNao Ao
paNa k(uM Co ko magadubao Alayaho laaokaonaI saaqao ima~ataa paUNa- vyavaharao paNa naa raKaao.

58:14

SauM tamao Aovaa laaokaonaI halata ]par Qyaana AapyauM Jo Ao laaokaoqaI ima~ataanaa baaMQao Co Jo Kaudanaa gazbamaaM fsaayaolaa Co?
Anao taomanaamaaM kao[ vastau Aok JovaI naa haovaa CtaaM paNa.
baIP Jgyaa ]par maaomaIna laaokaonao khI dovaamaaM AavyauM Co ko:

60:13

ho maaomaInaao! tamao Ao laaokaonao ima~a naa banaavaao Jomanaa ]par Allaahnaao gazba haoya.
Aa cacaa-qaI spaYT Co ko jyaaro Aok maaomaIna paaotaanaI Ao Aarzunao vya>ta kro Co ko huM >yaaMk Aa laaokaonaa maaga- ]par naa
caalavaa laagauM Jo magadubao Alayaho Co, taao AonaI paaCLa taonaao hotau SauM haoya Co Anao kuAa-nanaao Aa ivaYayamaaM SaMu ]d\oSa Co.
tao Aa Aayatanaa baIJa TukDamaaM Jao[Ao.

valad\dallaIna

kuAa-nao krIma JovaI rItao mauna[ma Alayaho kaomanao magadubao Alayaho kaomanaI saamaonaI baaJu mauko Co. AovaI J rItao taoNao
ihdayata SabdnaI saamaonaI baaJu dlaalata Sabdnao ]payaaogamaaM laIQaao Co. maULaBaUta rItao dlaalata Sabdnaao Aqa- horana
Anao paroSaana qavauM, BaTkvauM, kao[ vastaunauM naJr saamaoqaI Cupaa[ JvauM ko gaayaba qa[ JvauM, JudI JudI vastauAaonauM parspar AovaI
rItao maLaI JvauM ko taomanao Alaga naa krI Sakaya, JovaI rItao duQamaaM paaNaI maLaI Jaya Co taoma. rNamaaM rstaao Baulaolaao vyaikta
paaotaanaa baQaa pa`yatnaao CtaaM paaotaanaI maMzIla sauQaI pahaoMcaI naqaI Saktaao. AoTlao ko taonaI mahonata Anao pa`yatnaao Kaaovaa[ Jaya
Co ko vyaqa- Anao inaYfLa qa[ Jaya Co, Jonaa maaTo Aa Sabd vaparaya Co. saura khfmaaM Co ko:
18:104




taoAao, Jomanaa tamaama pa`yatnaao Aa duinayaanaI PMdgaImaaM Kaaovaa[ gayaa (AoTlao ko inaYfLa gayaa),
jyaaro taoAao AovauM ivacaartaa htaa ko taoAao kamanauM saa#M vaLatar maoLavaI r|a Co.
KaaoTa maaga- ]par caalavaavaaLaao Ao Ba`mamaaM rho Co ko tao saacaa maaga- ]par caalao Co. taoqaI J Ao paaNaI Jo rNamaaM maRgaJLa
sva#pao doKaaya Co taonao AlamaudIllau khovaamaaM AavyauM Co. maa~a samaJvaa maaTo Aok ]dahrNa Co ko qavaavaaLaao Aok nabaI,
nabauvata maLavaaqaI paholaaM paaotaanaI samaJNanaa AaQaaro Ao pairNaama ivaYao taao ivacaarI Saktaao haoya Co ko Aonaao samaaJ Jo
maaga- ]par J[ r(ao Co tao saacaao naqaI. parMtauM saacaao maaga- taonaI samaxa haotaao naqaI. AonaaqaI taonaa manamaaM satyanaI SaaoQa maaTo
taDpa paoda qataI haoya Co Anao tao saacaa maaga-naI SaaoQamaaM, tyaaMsauQaI vyaakuLa qa[nao frtaao rho Co jyaaM sauQaI taonao Kauda tarfqaI
maaga-dSa-na maLaI naa Jaya. kuAa-nao krImao payagaMbar saahobanaa ivaYayamaaM k(uM Co ko:

51

93:7


Amao tanao satyanaI SaaoQamaaM BaTktaao* Jaoyaao, taoqaI taa#M (saacaa maaga- tarf) maaga-dSa-na krI dIQauM.

Aa vaata taao Aok nabaInaa saMdBa-maaM khovaamaaM AavaI Co, parMtau drok satya SaaoQaknao Aa J pawita svaIkarvaI paDo Co.
* AhIM Aok spaYTtaa J#rI Co ko nabauvata Ao maanavaInaa vaOcaarIk pa`yatnaaonaa pairNaamao nahIM, paNa Kauda tarfqaI kRpaa#pao maLataI haoya Co,
Jonao pa`apta krvaamaaM maanavaInaI paaotaanaI kao[ AavaDta ko pa`yatnaaonaao faLaao haotaao naqaI. AhIM Aa vaata JNaavavaanaao hotau maa~a AoTlaao J Co ko
Jo vyai>tanao nabauvata maaTo pasaMd krvaamaaM Aavataao, Ao svayaM taonaa samayanaI saamaaPk pairisqaitaqaI kovaao AsaMtauYZ rhotaao htaao, tao Co.

satyanaI SaaoQamaaM BaTkvauM:

Jao kao[ vyai>ta paaotaanaI samaaPk ko duinayaanaI pa`calaIta halataqaI saMtauYZ haoya taao, naa taao taonaa manamaaM PvananaI saacaI
pawitanaI SaaoQa maaTo vyaakuLataa paoda qaaya Co ko naa tao saacaa maaga- ]par caalaI Sako Co. taoqaI J pa`vata-maana pairisqaitanao
QyaanaqaI JaovaI J#rI Co. AaQauinak Jmaanaa maSahur iflaaosaaofr vha[T hoDo Adventure of IdeasmaaM laKyauM Co ko
paaotaanaa samayanaI maanyataaAao Anao ivacaarsarNaIAaonao vagar ivacaaro svaIkarI laovaI Ao paNa Aok pa`karnaI mauita-paUJa J Co.
Aa Aok ivaica~a vaata Co ko Arba laaokaomaaM paNa mauita-paUJa ivaYao AavaI J maanyataa pa`vatao- Co AoTlao J AomanaI BaaYaamaaM mauitamaaTo vasana Sabd vaparaya Co.vasananaao Aqa- Co AcaLa, isqar. AoTlao ko taklaIdo JamaId ko isqartaanauM AoTlao ko
#@IAaonauM AnaukrNa. AavaI rIta ApanaavavaavaaLaao >yaaroya saacaao maaga- ApanaavaI naqaI Saktaao.

taklaIdnaI (AaMQaLaa AnauMkrNanaI) tabaahIAao:

kuAa-nao krImao k(uM Co ko tamaaro Ao JaNavauM Co ko JhnnamaI laaokao kovaa haoya Co? Jo laaokao bauiw Anao icaMtanaqaI kama naqaI
laotaa tao >yaaroya saacaa maaga- ]par naqaI caalaI Saktaa Anao AomanauM ZokaNauM Jhnnama haoya Co.

7:179

duinayaamaaM tamanao Aovaa laaokao maLaSao JomanaI rIta bataavataI hSao ko Ao JhnnamaI Co.
savaala Ao paoda qaaya Co ko Ao kyaa laaokao Co JomanaI rIta taomanaa JhnnamaI haovaanaI inaSaanaI Co. Aa AMgao Aa J
AayaatamaaM kuAa-nao krImamaaM k(uM Co ko:



Aa Ao laaokao Co Jo ivacaarvaanaI Sai>ta taao raKao Co, parMtau AonaaqaI ivacaarvaanauM kama naqaI laotaa. taomanao AaMKaao haoya Co,
paNa Jaotaa naqaI. taomanao kana paNa haoya Co, paNa AonaaqaI saaMBaLavaanauM kama naqaI laotaa.

Aa laaokao pa`aNaIAaonaa starnauM Pvana ivataavao Co. naa! taoAao pa`aNaIAaoqaI paNa naIcaa staro haoya Co.
(karNa ko pa`aNaIAao bauiwqaI kama naqaI laotaa ko taomanao AavaI Sai>taAao AapavaamaaM AavaolaI J naqaI haotaI,
CtaaM kma sao kma taoAao paaotaanaI vaRi<aAao Anausaar taao vatao- J Co. jyaaro taonaaqaI ivaparIta)
Aa laaokao taao paaotaanaa sqaanaqaI gaafola ko paaotaanaa QyaoyaqaI paNa baoKabar haoya Co.
Aa Ao laaokao Co Jomanaa tarf [Saarao krtaaM kuAa-namaaM payagaMbar saahobanao khovaamaaM AavyauM htauM ko:
53
30:52-53
52

KaroKar! naa taao tamao maRtyau paamaolaaAaonao tamaarI vaata saMBaLaavaI Sakao Cao ko naa bahoraAaonao,
Jyaaro taoAao taomanauM maaM@Mu forvaInao dUr caalyaa Jaya Co,
53 Anao naa taao tamao AaMQaLaaAaonauM taoAaonaI paqaBa`YTtaaqaI maaga-dSa-na krI Sakao Cao.
bauiwqaI kama laovaavaaLaa laaokaonao saOwaMitak rItao bao vagaao-maaM ivaBaaPta krI Sakaya Co. Aok Co Ao laaokao Jo Pvananaa
maaga-maaM jyaaro bao ivaklpa saamao Aavao Co, tyaaro Ao JaNavaanaI taSdI paNa naa lao ko taomaNao kyaao maaga- Apanaavavaao Jao[Ao ko
naa taao AovauM kao[nao pauCvaanaI J#rta samaJo. taoAaoo Jo maaga- ]par TaoLaanaI Joma laaokao caalyaa Jtaa haoya tao maaga- ]par
kao[nao pauC\yaa vagar caalaI naIkLao Co Anao AonaI sanad AomanaI Ao maanyataa haoya Co ko Aa Ao maaga- Co Jonao Amaara
vaDvaaAao Anao baapadadaAaoAo svaIkayaao- htaao Anao tao satata caalyaao Aavao Co. kuAa-na Aomanaa ivaYayamaaM kho Co ko jyaaro
taoAao Aa maaga- ]par caalataa caalataa JhnnamamaaM pahaoMcaI JSao Anao jyaaro tyaaM taomanao pauCvaamaaM AavaSao ko tamao Aa maagakoma svaIkayaao- htaao tyaaro taoAao khoSao ko:

52

33:67

laagaNaIAaonaa gaulaama:

ho Amaara paalanahar! Amaara Aa maaoTa maaoTa vaDvaaAaoAo Anao


mahana maaNasaaoAo Amanao saacaa maaga- ]parqaI paqaBa`YT kyaa-.

baIJa pa`karnaa laaokaonaao vaga- Ao haoya Co ko Jo saacaa maaga-nao JaNao taao Co paNa taomanaI fayadaparstaI taomanao saacaa maaga]par naqaI Aavavaa dotaI. tao laaokao taomanaI laalasaaAaonaa gaulaama qa[nao AaMQaLaa qa[ Jaya Co. taomanaI bauiw, &aana Anao
samaJNa kao[ kama naqaI AavataI.


45:23



SauM tamao Aovaa vyai>tanaI halata ]par paNa Qyaana AapyauM Co ko JoNao paaotaanaI [cCaAao Anao laagaNaIAaonao paaotaanaao
[laah banaavaI dIQaao? pairNaama sva#pa taonaI JaovaanaI Anao saaMBaLavaanaI Sai>taAao ]par taaLaa laagaI gayaa,
Anao taonaI AaMKaao ]par paDda paDI gayaa. Anao Aama tao &aana Anao bauiw raKavaa CtaaM paqaBa`YT qa[ gayaao.
Jo vyai>ta AavaI rItao KaaoTa maaga- ]par caalavaa laagaI Jaya Co, AonaI saacaa maaga- ]par AavavaanaI rIta Ao isavaaya
baIP SauM hao[ Sako ko tao paaotaanaI laagaNaIAaoqaI Alaga qa[nao KaudanauM maaga-dSa-na Apanaavao.
Aok vaata yaad raKaao ko maaNasanaI [cCaAao Anao laagaNaIAao nafrtanao paa~a naqaI. paNa AonauM KaaoTuM AnausarNa maaNasanao
barbaad kro Co. Jao Aonao Kaudanaa maaga-dSa-nanao AaiQana raKavaamaaM Aavao taao AonaaqaI GaNaa mahana Anao rcanaatmak
pairNaama paoda qaaya Co. taoqaI J kuAa-na kho Co ko:
28:50


Jo vyai>ta Kaudanaa maaga-dSa-nanao CaoDInao paaotaanaI laagaNaIAaonauM AnausarNa kro Co,


AonaaqaI vaQaaro paqaBa`YT kaoNa hao[ Sako?

bahumataI hMmaoSaaM satya haoya Co, AovauM maanavauM Ao paNa Aok paqaBa`YTtaa Co:

AapaNaa JmaanaamaaM paqaBa`YTtaanauM Aok baIJuM sva#pa paNa Co. Jo Aa JmaanaamaaM samaga` ivaevamaaM svaIkaya- qa[ r(uM Co.
Jonao AaJnaa JmaanaanaI bahu maaoTI isaiw samaJvaamaaM AavaI rhI Co. Aa Ao rIta Co Jonao laaokSaahI ko Domaaok`saI tarIko
AaoLaKavaamaaM Aavao Co. Jonaao paayaao Ao ivacaarsarNaI ]par Co ko bahumataInaao inaNa-ya hMmaoSaaM saacaao haoya Co. JonauM paalana
krvauM Jao[Ao. kuAa-nao krIma Aonaa iva#wmaaM kho Co ko:

6:116





Jao taMu maaNasaaonaI bahumataInauM AnausarNa krSao taao taoAao tanao Kauda tarf la[ JvaavaaLaa maaga-qaI paqaBa`YT krI doSao,
Aa laaokao QaarNaaAao Anao AnaumaanaaonauM AnausarNa kro Co Anao AMdaJo caalataa rho Co.
vaQaumaaM, kuAa-na kho Co ko:
6:117

KaroKar! tamaarao rba saarI rItao JaNao Co ko kaoNa paqaBa`YT Co Anao kaoNa saacaa rstaa ]par.
Aqaa-ta, saacaa Anao KaaoTa, satya Anao AsatyanauM QaaorNa maa~a KaudanaI iktaaba (kuAa-na) J Co. Aa J Ao maaga-dSa-na Co
Jonao maaTo maanavaJatanao khovaamaaM AavyauM htauM ko:
20:123

Jo maara maaga-dSa-nanauM AnausarNa krSao tao paqaBa`YT nahIM qaaya Anao taonao taklaIfao BaaogavavaI nahIM paDo.

mazhbanao dIna khInao vaocavaavaaLaa:

AapaNao Sa#AatamaaM JaoyauM Co ko bao vastau AokbaIJamaaM AovaI rItao BaLaI Jaya ko taomanao JudI krvaI ASa>ya haoya taao taonao
dlaalata khovaamaaM Aavao Co. jyaaro Kauda Wara taonaa payagaMbar maarfta maaoklavaamaaM Aavaola dIna AoTlao ko KaudaAo
saucavaolaI Pvanapawita mazhbamaaM forvaa[ Jaya Co, tyaaro taomaaM satya Anao Asatya AokbaIJamaaM AovaI rItao BaLaI Jaya Co
ko taomanao Juda krvaa taao Aok tarf taomanaI AaoLaKa paNa mauSkola banaI Jaya Co. JovaI rItao Aok bao[maana gaaovaaLa duQamaaM paaNaI
maoLavaInao Sauw duQa khInao vaocao Co. AovaI J rItao mazhbanao QaMQaao banaavavaaLaa Jatao GaDolaa dInanao Kaudanaao saacaao dIna khInao
vaocao Co Anao taonaI maaoTI maaoTI ikMmataao vasaula kro Co.

53

yaad raKaao! kuAa-na AapaNanao dIna Aapao Co, AoTlao ko tao Ala[slaamanao dIna tarIko AaoLaKaavao Co. kuAa-namaaM
mazhba Sabd Aavyaao J naqaI. Aama, AavaI rItao satya Anao AsatyanauM imaEaNa krvaavaaLaa laaokaonaa ivaYayamaaM kuAa-namaaM
khovaamaaM AavyauM Co ko:
31:6




Anao laaokaomaaM Aovaa paNa Co JoAao, A&aanataamaaM dMta kqaaAao ko xaullak vaataa-Aao KarIdI,
laaokaonao Kaudanaa maagao-qaI paqaBa`YT kro Co Anao taonao (Kaudanaa maaga-dSa-nanao ko kuAa-nanao) ]pahasa#pa banaavao Co.
JoAao dInanaI saaqao AavaI rmata kro Co taoAao badnaamaInaa AzabamaaM fsaa[ Jaya Co.
AoTlao ko Aavaa laaokao haoya taao Co A&aanaI, paNa paaotaanao GaNaa maaoTa ivaWanamaaM KapaavaInao paUjya banaI Jaya Co. taoAao
Aa baQauM raoPraoTI maaTo kro Co. Aama, taoAao paaotao GaDolaa mazhbanao dIna tarIko rJu kro Co Jo Aok maSkrI#pa banaI Jaya
Co. pairNaama Ao Aavao Co ko duinayaa taomaNao GaDI ka@olaa dInanao maJak samaJvaa laagao Co.

rIJk Kaudanaa haqamaaM Co?


AapaNao AagaLa magadubao AlayahonaI samaJNanao kuAa-nanaI Ao Aayaata ]par paurI krI htaI, JomaaM AsaMtaulaIta Aaiqa-k
vyavasqaanauM pairNaama Jhnnama tarIko vaNa-vavaamaaM AavyauM htauM. dlaalatanaa ivaYayamaaM paNa Aok AovaI J Aayaata Co.

36:47

jyaaro taomanao khovaamaaM Aavao Co ko KaudaAo paura paaDolaa rIJknao Ao laaokao maaTo Kaullaao maukao Jomanao AonaI J#rta Co.

36:47

tyaaro naa maanavaavaaLaa laaokao taomanaa JvaabamaaM maanavaavaaLaaAaonao kho Co ko:


SauM Amao taomanao paaoYaNa pau#M paaDIAo, Jomanao Jao Kauda [cCtaao taao tao paaotao (Kauda) J rIJk AapaI dotaao?
AoTlao ko jyaaro Kaudanaa inayamaaonao naa maanavaavaaLaa laaokaonao khovaamaaM Aavao Co ko tamanao KaudaAo Aapaolaa Anao tamaarI
J#rtaqaI vaQaaranauM rIJk (Pvana J#iryaatanaa saaQanaao) J#rtamaMd laaokaonao Aapaao. taao taonaa JvaabamaaM taoAao kho Co ko tamao
Amanao kovaao KaaoTao maaga- bataavaI r(a Cao. KaudaAo rIJknaI vahoMcaNaI paaotaanaa haqamaaM raKaI Co. Jo laaokao garIba Anao
naadar Co tao KaudanaI marPqaI Aovaa Co. Kauda [cCo Co ko taoAao Aovaa J rho. hvao AovauM khovauM ko taomanaI garIbaI Anao
naadarI dur krvaa maaTo Amao Amaaru vaQaaranauM rIJk AapaI d[Aoo, taao Ao Kaudanaa iva#w yauw khovaaSao, Jao Kauda [cCtaao
taao taomanao tao paaotao J rIJk AapaI dotaao.
KaudanaI tarfqaI Aomanaa Aa ivaraoQanaao Jvaaba Aavao Co ko:
36:47

(taomanao khI dao ko) tamao kovaI spaYT gaumarahImaaM ko KaaoTI maanyataamaaM ko paqaBa`YTtaamaaM Cao.

Kauda kao[nao saIQao saIQauM rIJk naqaI AapaI dotaao. rIJknaI vahoMcaNaI [slaamaI vyavasqaataM~anao hstak qaaya Co.
JomaaM rIJknaI vahoMcaNaI vaga- AaQaarIta naqaI rhotaI paNa tao Kaudanaa maaga-dSa-namaaM AstaItvamaaM Aavao Co. Aa mauna[ma
Alayaho laaokaonaao maaga- Co. AaqaI Ao spaYT Co ko kuAa-na jyaaro Jmaatao maaomaInaInanao Ao duAa SaIKavao Co ko Amao Ao laaokaonaa
maaga- ]par na caalaIAo Jo dallaIna Co taao taonaao hotau SauM htaao. Aa ivaYayamaaM taoNao Ao taakId krI ko:
5:77



tamao Ao laaokaonaI laagaNaIAaonauM AnausarNa naa krtaa, Jo Aanaa paholaaM svayaM paqaBa`YT qa[ gayaa
Anao Ao laaokaoAo baIJaAaonao paNa paqaBa`YT kyaaAnao AovaI rItao Kauda tarf JvaavaaLaa saIQaa Anao samatala maaga-qaI BaTkI gayaa.
(Aa sqaanao ivacaarvaanaao maud\dao Ao Co ko AapaNao >yaaMk dallaInanaI vyaaKyaamaaM taao naqaI Aavataa nao?)

Aa kao[ Kaasa kaoma naqaI:


Aa cacaa-qaI Ao spaYT Co ko magadubao Alayaho Anao dallaIna Ao kao[ Kaasa kaoma, Jaita, doSa ko Qama-naa AnauyaayaIAao
naqaI. Aa Aok vyaaKyaa ko parIBaaYaa Co. Jo Ao drok kaomanao laagau paDSao, Jo KaaoTa maaga- ]par caalavaanao karNao KaudanaI
naoAmataaoqaI vaMcaIta qa[ Jaya Co Anao tabaahI Anao barbaadInaa JhnnamamaaM J[ paDo Co. Aa kaomaao kuAa-nanaa AvatarNa
samaya paholaaMnaI kaomaao haoya ko tao paCInaI kyaamata sauQaI AavavaavaaLaI kaomaao.

54

parMtau, AapaNao tyaaM AovauM samaJvaamaaM Aavao Co ko magadubao Alayaho yahudI kaoma Co Anao dallaIna AoTlao [Saa[. AapaNao
AovaI rItao AapaNaI Jatanao Ao froba Aapyaao ko Aa bannao vyaaKyaaAao AapaNaa maaTo naqaI. kuAa-namaaM jyaaM jyaaM tabaahIAao
Anao barbaadIAaonaao ]llaoKa Aavao Co, tyaaM tyaaM AapaNao AovauM khInao Ba`mamaaM rhIAo CIAo ko Aa yahudIAaonaI vaata Co Anao
Aa naSaaranaI, Aa ma>kanaa mauSarIkaonaI Anao Aa kuFfaro ArbanaI. Ao baQaa JhnnamaI Co Anao Jnnata maa~a AapaNaa maaTo
banaavavaamaaM AavaI Co. parMtau Ba`mamaaM PvavaaqaI vaastaivaktaa taao badlaa[ naqaI JtaI. kuAa-na kho Co ko AavaI maanyataa
yahudIAao paNa Qaravataa htaa ko JnnatamaaM Jvaanaao hk maa~a taomanaao J Co, baIP kao[ kaomanaao nahIM. AapaNao Aa
Ba`maNaamaaMqaI tyaaro J bahar inakLaI SakISauM , jyaaro AapaNao KaudanaI iktaabanao maapadMD tarIko svaIkarInao Ao Jao[Ao,
samaPAo Anao paarKaIAo ko AapaNaao samaavaoSa mauna[ma AlayahonaI vyaaKyaamaaM qaaya Co ko magadubao Alayaho Anao
dallaInanaI vyaaKyaamaaM?
kuAa-namaaM Jo kaomaaonaa }dahrNaao AapavaamaaM Aavyaa Co tao maa~a paholaaMnaa samayanaI vaataa-Aao ko ikssaaAao naqaI.
Jonaa ivaYao AapaNao maa~a AovauM samaP la[Ao ko Ao FlaaNaI kaoma htaI Jonao KaudanaI naoAmataao maLaI htaI Anaoo Ao FlaaNaI kaoma
htaI Jonaa ]par Kaudanaao Azaba Aavyaao htaao. hkIktamaaM taao kuAa-nao krIma Aa }dahrNaao Wara sanaatana maUlyaao Anao
ATla isawaMtaao Aapao Co. Jo kao[ doSa ko kaoma KaudaAo kuAa-namaaM Aapaolaa Aa sanaatana maUlyaao Anao ATla isawaMtaaonao
AnausarSao, taoAao KaudanaI naoAmataao maoLavaSao. JovaI rItao BaUtakaLanaI kaomaaonao Aa naoAmataao Kaudanaa Aa inayamaaonao
AnausarvaaqaI maLaI htaI Anao Jo Aonaao BaMga krSao Aonaa ]par Kaudanaao Azaba AavaSao. Jovaao BaUtakaLanaI kaomaao ]par
Kaudanaa Aa inayamaaonaa BaMgaqaI Aavyaao htaao (Jonaa }dahrNa ikssaaAaonaa sva#pamaaM kuAa-namaaM Aapaolaa Co).
AoTlao AapaNao kuAa-nao vaNa-vaolaa kao[ kaomanaa BaUtakaLanaa ikssaamaaMqaI Ao sanaatana inayama taarvavaanaao ko Ao kyaao inayama Co
JonauM paalana krvaaqaI tao kaomanao KaudanaI naoAmata pa`apta qa[ htaI Aqavaa Ao kyaao inayama Co Jonaao BaMga krvaaqaI tao kaoma ]par
Kaudanaao Azaba Aavyaao htaao. Aa Aovaa sanaatana inayamaao Co Jo drok samayagaaLaamaaM sarKaI pairisqaitamaaM sarKauM pairNaama
paoda kro J Co. Jonao Kaudanaao kaya-naa vaLatarnaao inayama ko kanaunao makafatao Amala khovaamaaM Aavao Co.
hvao Aa samaga` cacaa-naa AaQaaro saura Alafataohanaao Jo Baavaaqa- AapaNaI saamao Aavao Co tao Jao[Ao. Jo laoKaknaa paustak
mafhumaula kuAa-namaaM paNa vaNa-vavaamaaM Aavyaao Co. AhIM Aayaataaonaao Sabdsa: Anauvaad naqaI tao Kaasa QyaanamaaM raKavauM.

ibasmaIllaaihr-rhmaainar-hIma.
Kauda Jo rhmaana Anao rhIma Co, AoNao Aa mahana paustaknao AoTlaa maaTo ]taayau-M Co ko taoNao ba`|aMDnaI drok vastaunaI Anao
maanavaJatanaI ivakasanaI JvaabadarI laIQaolaI Co tao paurI qa[ Jaya (6:12, 6:54). Aa ivakasa vahInaa maaga-dSa-na vagar
Sa>ya naqaI (10:57-58, 17:82) Anao maanava ivaevamaaM KaudanaI JvaabadarIAao maaNasaaonaa haqao paurI qaaya Co AoTlao
Kaudanaa baMdaAao maaTo J#rI Co ko taoAao Jo kamanaao paNa [radao kro Aonaao ]doSya KaudanaI Aa JvaabadarInao paurI krvaanaao
haoya (6:162). taoqaI J Aok maaomaIna kao[ paNa kama Sa# krtaaM paholaaM khoSao ko:
ibasmaIllaaihr-rhmaainar-hIma Aqaa-ta Jo kaya- ko vaata huM hvao krvaa ko khovaa J[ r(ao CuM taonaao hotau AllaahnaI
rhmaanaIyata Anao rhImaIyatanaI laaxaiNaktaaAao vyavaharIk sva#pamaaM AmalamaaM Aavao ko Jahor qaaya tao Co.
1:1-2 AlahmduilallaahI rbbaIla AalamaIna Ar-rhmaainar-hIma.

jyaaro maanavaI ba`|aMDnaa Aa ivaSaaLa Anao AJayaba karKaanaanaI kaya-pawita ]par ivacaar kro Co taao AonaI samaxa Ao
vaastaivaktaa spaYT qa[ Jaya Co ko AomaaMnaI drok vastaunao taonaa ivakasanaa saaQanaao kao[paNa JatanauM vaLatar caukvyaa vagar
satata maLataa rho Co. JonaaqaI tao paaotaanaa Sa#Aatanaa sauxma sva#paqaI saMpauNa- sva#pa sauQaI saamaanya saMJaogaaomaaM QaImao QaImao
Anao J#iryaata vaKatao tvarIta ivakasa Wara pahaoMcaI Jaya Co. Aa AJayaba paalanapaaoYaNanaa vyavasqaataM~anao Jao[nao drok
samaJdar Anao &aanaI vyai>tanaa maao@amaaMqaI sahsaa pa`SaMSaa Anao AhaoBaavanaa Sabdao naIkLaI Jaya Co. tao AnaayaaSao khI
paDo Co ko: ho Amaara paalanahar! taoM ba`|aMDnaI kao[ paNa vastaunao naa taao baokar banaavaI Co ko naa naukSaanakark

pairNaamaao maaTo (3:189-190).

Aa laaokao J saacaa Aqa-maaM KaudanaI hmd ko pa`SaMsaa krvaavaaLaa Co (9:112) Anao taomanao J ]laomaa paNa khovaamaaM Aavao
Co (35:28-29). Kaudanaa Aa kaya-k`manao AmalamaaM laavavaa maaTo J#rI Co ko Jo AapaKaud Anao JulmaI Sai>taAao
maanavaJatanaa ivakasamaaM ivaGna ]Baa krtaI haoya, taomanao maaga-maaMqaI hTavaI dovaamaaM Aavao. Jo Aa ivaevamaaM KaudanaI saacaa
Aqa-maaM hmd qaaya tao maaTonauM pa`qama pagalauM Co (6:44-45).

55
1:3 maailakIyaaOmaId\dIna.

AapaKaud Anao AtyaacaarI Sai>taAaonao maaga-maaMqaI hTavavaanauM pairNaama Ao hSao ko Aok AovauM vyavasqaataM~a sqapaa[ JSao
JomaaM naa kao[ maanavaI baIJa kao[ maanavaInaao AaiEata hSao ko naa kao[naao AaiQana. taomaaM drok baabataaonaa inaNa-ya Kaudanaa
inayamaao pa`maaNao qaSao (82:18-19, 17:111, 43:84). Aa J Ao Pvanapawita (Ad\dIna-Ala[slaama) Co Jo CovaTo
maaNasaaoAo Jatao banaavaolaI PvanapawitaAao ]par pa`BaavaI saaibata qaSao (9:33).
1:4 [yyaak naAabaudu va [yyaak nasta[na.

Aa vyavasqaataM~a Ao laaokaonaa haqao sqapaaSao Jo Ao mahana vaastaivaktaanaI Jahorata krSao Anao vyavaharmaaM svaIkarSao ko:
Amao Kauda isavaaya kao[nauM Aa&aapaalana Anao AaiQanataa naqaI svaIkartaa Anao drok Aovaa vyavasqaataM~aqaI saMbaMQa

taaoDIAo CIAo Jo Kaudanaa inayamaao ko Jo paiva~a kuAa-namaaM Aapaolaa Co taonao taabao caalataa naa haoya (12:40, 3:78).
(ho Amaara paalanahar!) Amao AmaarI Sai>taAao Anao saaQanaaonaao ivakasa krI, taomanao maanavaJatanaa Balaa maaTo
]payaaogamaaM laavaI SakIAo taqaa Ao maaTo Amao maa~a taara J inayamaaonauM paalana krIAo Anao taarI bataavaolaI Pvanapawita
Anausaarnaa Amaara PvanaGaDtar maaTo maa~a taarI J madd [cCIAo CIAo.
1:5 [hdInassaIratalamaustakIma.

Aa laaokao AoTlao Jmaatao maaomaInaIna jyaaro Pvananaao pa`vaasa Sa# kro Co taao taomanaa mananaI Aa sauMdr [cCaAao Anao
paiva~a AarzuAao duAa banaInao taomanaa haoZao ]par AavaI Jaya Co ko:

ho Amaara paalanahar! Pvananaao Ao saacaao, saIQaao Anao samatala maaga- Alaga tarInao AmaarI saamao AavaI Jaya,
Jo Amanao kao[paNa Jatanaa Baya Anao naukSaana vagar Amaara Qyaoya sauQaI la[ Jaya.
1:6-7

isaratallaPna AnaAmata AlayahIma gayarIla magadubaI AlayahIma valad\dallaIna.

Ao maaga-, Jonaa ]par caalaInao safLa kaomaaoAo PvananaI KauSaalaIAao Anao pa`itaYZa maoLavaI. taomaNao pa`kRitanaa baLaaonao
kabaumaaM kyaa- Anao paaotaanaI samakalaIna kaomaaomaaM EaoYZ sqaana pa`apta kyau-M (31:20, 2:47). jyaaM sauQaI Aa kaomaao taara na>kI
krolaa maaga- ]par caalataI rhI, PvananaI KauSaalaIAao BaaogavataI rhI. jyaaro taomanaao Pvana ivaYaonaao $iYTkaoNa badlaa[
gayaao taao Ao naoAmataao taomanaaqaI CInavaa[ ga[ (8:53) Anao tao kaomaao duinayaamaaM badnaama Anao baohala qa[ ga[ (2:61,
7:152). taomanaa pa`yatnaao Anao kayaao-naI KaotaI baLaInao raKanaao @galaao banaI ga[ Anao saacaao maaga- $iYTqaI Aaozla qa[ gayaao
haovaanaa karNao taomanaa PvananaI vaNazar KaaoTa maagao- ca@Inao paqaBa`YT qa[ ga[. taoAao kyaarok AaMKaao baMQa krInao paaotaanaa
baapadadaAaonaa maagao- caalavaa laagyaa (37:69-71) Anao kyaarok taomaNao paaotaanaI laagaNaIAaonao J paaotaanaI maaga-dSa-k
banaavaI dIQaI (6:148).
ho Amaara paalanahar! Amao maa~a taarI paasaoqaI J Anao maa~a taara J bataavaolaa Ao maaga- ]par caalavaanaI Sai>ta

Anao maaga-dSa-na maaMgaIAo CIAo, Jo maaga- ]par caalaInao BaUtakaLamaaM GaNaI kaomaaoAo saFLataa #pao taarI naoAmataao maoLavaI
htaI, JoqaI AovaI J naoAmataao Amao paNa maoLavaI SakIAo. maa~a taa#M J maaga-dSa-na Anao taarI J madd maoLavavaanaao ]doSya Ao
paNa Co ko Amaa#M pairNaama Ao magadubaI AlayahIma ko valad\dalaIna kaomaao JovauM naa qaaya, Jo taara saucavaolaa maagaisavaayanaa maagao- caalaInao AzabamaaM sapaDa[nao paqaBa`YT qa[ ga[ htaI.
Amao JaNaIAo CIAo ko Jo kaoma taara maaga-dSa-nanao CaoDI do Co Aonao kao[paNa vyai>ta saacaao maaga- naqaI bataavaI Saktaao
(61:5). taoqaI Amao maa~a taarI paasaoqaI J Anao maa~a taara J bataavaolaa maaga- ]par saMGaYa- krvaanaI Sai>ta maagaIAo CIAo.

samaapana:

AamaIna.

[slaamanauM vyavasqaataM~a vyavaharmaaM kovaI rItao AmalaI banaI Sakoo tao AMgaonaa taba>kaAaonao TuMkmaaM naIcao mauJba vaNa-vaI Sakaya.
1. [maana:
jyaaro maanavaI paiva~a kuAa-namaaM Anao Aa AJayaba ba`|aMDnaI ]tpai<a, AstaItva Anao ivakasa ]par ivacaar kro Co
tyaaro taonao Aovaao _@ivaevaasa ([maana) qa[ Jaya Co ko kuAa-na Ao Kaudanaao J saacaao saMdoSaao Co.
kuAa-namaaM Kauda kho Co ko maanavaInaa AstaItvamaaM taonaa sqaULa doh isavaaya Aok AovaI caIJ paNa Co Jo sqaULa dohnaa
maRtyaqaI paNa martaI naqaI, Anao Aa caIJnao paiva~akuAa-na naF\sa tarIko AaoLaKaavao Co.
drok maaNasamaaM KaudaAo AapaolaI sauYaupta Sai>taAao QaravataI naF\sa (maanavaInaI Jata, Aatmaa ko vyai>tatva) haoya Co.

56

naFsa maaNasanaa sqauLa SarIrnaa maRtyau paCI paNa PvaMta rho Co. tao Amar Co. taoqaI maRtyau paCInaa PvananaI safLataa
maaTo Aa duinayaanaa PvanamaaM naF\sanaao ivakasa qavaao J#rI Co.
naF\sanaa ivakasa maaTonaao kaya-k`ma KaudaAo maanavaJatanao vaKataao vaKata Anao drok sqaLao paaotaanaa saMdoSavaahkao maarfta
pahaoMcaaD\yaao htaao Anao CollaI vaKata Ao paiva~a kuAa-nanaa sva#pamaaM payagaMbar mauhmmad saahoba sa.A.va.maarfta
maanavaJatanao pahaoMcaaDI dIQaao Co Anao tao hMmaoSa maaTo sauw sva#pamaaM sacavaayaolaao paNa Co.
naF\sanaa ivakasa maaTonaa kaya-k`ma AMtaga-ta kuAa-namaaM JNaavyauM Co ko drok vyai>tanao taoNao krolaa kayaao-nauM vaLatar
Aa PvanamaaM Anao maRtyau paCInaa PvanamaaM J#rqaI maLao Co. maanavaInaa kayaao-nauM vaLatar KaudaAo inaiecata krolaa
inayamaao Anao QaaraQaaorNaao pa`maaNao caao>ksapaNao maLao J Co Jonao kao[ TaLaI SaktauM naqaI.
samaga` ba`|aMDmaaM KaudaAo inaiecata krolaa inayamaao pa`maaNao GaTnaaAao GaTo Co, Anao Kaudanaa Aa inayamaao ATla Co.
Aavaa [maananao karNao maanavaI paaotaanaI naF\sanaa ivakasa maaTo KaudaAo saucavaolaa kaya-k`ma pa`maaNao Amala krvaa
kTIbaw qaaya Co, Jonao Aamaalao saalaoha kho Co Anao Aamaalao saalaoha krnaara vyai>tanao maaomaIna kho Co.
2. Aamaalao saalaoha:
maanavaInaa drok Aamaalanaa AoTlao ko kayaao-naa maUlyaao KaudaAo paiva~akuAa-namaaM sauinaiecata krI dIQaa Co. Aa maUlyaaonao
QyaanamaaM raKaInao kayaao-nau AovauM AayaaoJna krvauM JoqaI vyai>tanaI paaotaanaI naFsa\ Anao samaga` maanavaJatanaI Sai>taAao,
yaaogyataaAao Anao salaaihyataaonaao ivakasa qaaya, Aavaa kayaao-nao rcanaatmakkayaao- ko Aamaalao saalaoha kho Co.
maanavaJatanaa klyaaNa Anao ivakasa maaTo J#rI Co ko maanavaInaa BaaOitak PvananaI J#iryaatanaa Anao maanava
ivakasanaa saaQanaaonauM J#rta pa`maaNao ]tpaadna Anao paurvaZao paoda qaaya. AavauM maanavaInaI paaotaanaI JatamaaM taqaa
baharnaa BaaOitak ba`|aMDmaaM vyaapta KaudaAo inaiecata krolaa pa`kRitanaa ATla inayamaaonaao AByaasa krI, tao Anausaar
kayaao- krvaaqaI J Sa>ya banao Co.
pa`kRitamaaM vyaapta Kaudanaa inayamaaonaao AByaasa krvaaqaI pa`kRitanaa saMcaalak baLaaonao maanavaI paaotaanaa ]payaaogamaaM laavaI
Sako Co. Aama pa`apta qataa ]tpaadna Anao paurvaZanaI, paiva~a kuAa-namaaM KaudaAo inaiecata krolaa Qaara QaaorNaao
pa`maaNao vahoMcaNaInaI vyavasqaa krvaamaaM Aavao. JoqaI kao[paNa maaNasanaI Aok paNa yaaogya J#iryaata saMtaaoYaayaa
vagarnaI baakI naa rho.
3. [staKaIlaafI AlaAd- Anao Ad\dInanaI sqaapanaa:
jyaaro JmaaAtao maaomaInaIna kuAa-namaaM saucavaolaa kaya-k`ma pa`maaNao Aamaalao saalaoha (rcanaatmak kayaao-) kro Co, tyaaro
taonaa pairNaama sva#pao taomanao Kaudanaa inayama pa`maaNao [staKaIlaafIAlaAd- (paRqvaI ]par pa`Bautva) pa`apta qaaya Co.
Aama, jyaaro Jmaatao maaomaInaInanao [staKaIlaafI AlaAd- pa`apta qaSao tyaaro Ao laaokao KaudaAo kuAa-namaaM vaNa-vaolaa
inayamaao pa`maaNao caalataI PvanapawitanaI (Ad\dInanaI) sqaapanaa salaata Anao zkatanaa maaQyamaqaI krSao.
JomaaM Allaahnaa rhmatanaa inayama pa`maaNao caalatauM Adla (nyaaya) Anao [hsaananauM (KaamaI paUita-nauM) vyavasqaataM~a
kayaa-invata qaSao. JomaaM drok vyai>tanao taonaa kaya-nauM yaaogya vaLatar maLatauM hSao, Anao drok maaomaInanaI paaotaanaI
naFsanaao ivakasa qataao JSao Jo maRtyau paCInaa PvanamaaM paNa safLataa pa`apta krSao.
Aama, maanavaInaa vaastaivak PvanamaaM KaudanaI Alahmd qaSao Anao paRqvaI paNa taonaa paalanaharnaa naurqaI zgamagaI ]ZSao.

kuAa-nanaa mahana AByaasau Allaamaa gaulaama Ahmad parvaoz saahobao, kuAa-nanaI kuAa-na Wara samaJNa ko taSarIfo
Aayaatanaa isaQQaaMta mauJba, taomanaa paustak mataalaobaula furkanamaaM laKaolaI saura AlafataohanaI tafsaIrnaao gauJrataImaaM
Baavaanauvaad Anao saMklana krvaanaao maarao AaSaya taomanaa Aa AmaUlya kaya-naao AaBaar ko %Na maanavaanaao Anao }du- na
JaNataa gauJrataI kuAa-na pa`omaIAaonao vaIsamaI sadInaa Aa mahana ivaWananaa kaya-qaI parIcaya kravavaanaao Aok nama` pa`yaasa Co.
Aa kaya-maaM maara paurtaa pa`yatnaao CtaaM maarI kao[ BaUlacaUk rhI ga[ haoya taao KaudanaI maafI [cCuM CuM.
Baavaanauvaad Anao saMklananaa Aa kaya-maaM Baa[EaI vaPrBaa[ ibaharI. hobatapaurnaao (hala konaoDanaao) AmaUlya saaqa Anao
sahkar maLyaao tao badla Aomanaao paNa huM AMta:krNaqaI AaBaarI CuM.
- ihdayataullaaKaana ibaharI. (nagaaNaa), (hala baaoT\svaanaa,Aaif`ka).

You might also like