BO GIAO DUC VA AO TAO

TRNG AI HOC KINH TE TP.HCM

Nguyen Th Thanh Nga




Chuyen nganh: Kinh te tai chnh Ngan hang
Ma so: 60.31.12

LUAN VAN THAC S KINH TE
TEN E TAI:
Thanh pho Ho Ch Minh - Nam 2007
NGI HNG DAN KHOA HOC:
Tien s: Nguyen Van Thuan

26
MC LC Trang

LI M U
Chng I: TNG QUAN V THANH TON QUC T (TTQT)
V RI RO TRONG CC PHNG THC TTQT.
1.1. Tng quan v thanh ton quc t : .....................................................1
1.1.1. Khi nim thanh ton quc t: ...........................................................1
1.1.2. Vai tr ca thanh ton quc t: ..........................................................1
1.1.3. Vai tr ca Ngn hng trong thanh ton quc t: ............................3
1.2. Ri ro trong cc phng thc thanh ton quc t: .........................3
1.2.1. Phng thc chuyn tin (Remittance):.........................................6
1.2.1.1. Khi nim phng thc chuyn tin: ...........................................6
1.2.1.2. Ri ro khi p dng phng thc chuyn tin:.............................6
1.2.2. Phng thc ng trc (Advanced payment):..............................6
1.2.2.1. Khi nim phng thc ng trc: ..............................................6
1.2.2.2. Ri ro trong phng thc ng trc: ........................................7
* Ri ro i vi nh xut khu: ....................................................7
* Ri ro i vi nh nhp khu: ...................................................7
1.2.3. Phng thc ghi s (Open account):.............................................7
1.2.3.1. Khi nim phng thc ghi s: ...................................................7
1.2.3.2. Ri ro trong phng thc ghi s: ..............................................8
* Ri ro i vi nh xut khu:....................................................8
* Ri ro i vi nh nhp khu:...................................................8
1.2.4. Phng thc nh thu (Collections):.............................................8
1.2.4.1. Khi nim Phng thc nh thu: ...............................................8
- Nh thu trn (Clean Collection): ......................................9
- Nh thu km chng t (Documentary Collection): ......9
+ Nh thu km chng t dng D/P (Documents against payment): ..........9
+ Nh thu km chng t dng D/A (Documents against Acceptance): ....9

27
1.2.4.2. Ri ro ca phng thc nh thu: ..............................................9
1.2.4.2.1. Ri ro trong phng thc Nh thu trn:..............................9
* Ri ro ch yu thuc v nh xut khu .......................................... 9
* Ri ro i vi nh nhp khu.......................................................10
1.2.4.2.2. Ri ro trong phng thc Nh thu km chng t: ...............10
* Ri ro i vi nh xut khu........................................................10
* Ri ro i vi nh nhp khu.......................................................12
* Ri ro i vi ngn hng chuyn chng t..................................13
* Ri ro i vi ngn hng xut trnh.............................................13
1.2.5. Phng thc tn dng chng t Documentary Credit:.................14
1.2.5.1. Khi nim phng thc tn dng chng t: .................................14
1.2.5.2. Cc loi th tn dng: .................................................................15
* Th tn dng hy ngang Revocable letter of credit: .................15
* Th tn dng khng hy ngang Irrevocable letter of credit. .....15
* Th tn dng khng hy ngang min truy i Irrevocable without
resourse letter of Credit:...............................................................................15
* Th tn dng chuyn nhng Transferable letter of Credit:.....16
+ Khi nim, quy trnh nghip v tn dng chuyn nhng16
+ Ri ro i vi th tn dng chuyn nhng ........................17
a) Ri ro i vi nh xut khu l ch yu .........................17
b) Ri ro i vi ngn hng chuyn chng.......................18
* Th tn dng gip lng Back to back letter of Credit:..............18
* Th tn dng c iu khon red clause letter of Credit:......19
* Th tn dng tun hon Revolving letter of Credit:..................19
* Th tn dng d phng (Standby Letter of Credit): .....................20
1.2.5.3. Ri ro trong phng thc Tn dng chng t: ............................20
1.2.5.3.1. i vi nh xut khu: ....................................................20
1.2.5.3.2. i vi nh nhp khu: ...................................................21
1.2.5.3.3. i vi ngn hng:..........................................................22

28
Chng II: THC TRNG QUN L RI RO HOT NG THANH
TON XUT NHP KHU TI SGDII - NHCTVN.

2.1. Thc trng v ri ro hot ng xut nhp khu ti Vit Nam: .....26
2.1.1. Thc trng hot ng xut nhp khu ti Vit Nam: .............26
2.1.2. Ri ro hot ng xut nhp khu ti Vit Nam: ......................39
2.2. Thc trng qun l ri ro hot ng thanh ton xut nhp khu ti
SGDII NHCTVN:................................................................................................42
2.2.1. Gii thiu s lc v SGDII NHCTVN:.................................42
2.2.2. Thc trng hot ng thanh ton xut nhp khu ti SGDII
NHCTVN: ...............................................................................................................46
2.2.3. Nhn din ri ro trong hot ng thanh ton xut nhp khu
ti SGDII NHCTVN: ..........................................................................................51
2.2.4. Nguyn nhn ri ro hot ng thanh ton xut nhp khu ti
SGDII NHCTVN:................................................................................................63
2.2.4.1. Nguyn nhn khch quan: ...............................................63
2.2.4.2. Nguyn nhn ch quan:...................................................64
+ Trong thanh ton NK: .............................................. 64
+ Trong thanh ton XK:.................................................. 66
2.2.5. Qun l ri ro hot ng thanh ton xut nhp khu ti SGDII
NHCTVN: ............................................................................................................68
Chng III: CC GII PHP NHM QUN L RI RO TRONG CC
PHNG THC TTQT TI SGDII- NHCTVN.

3.1. nh hng pht trin ca SGDII NHCTVN: .......................................... 75
3.2. Cc gii php c bn nhm qun l ri ro cc phng thc TTQT ch yu
ti SGDII NHCTVN: .......................................................................................... 79
3.2.1. Cc gii php qun l ri ro trong phng thc chuyn tin:
.......................................................................................................................... 79

29
3.2.2. Cc gii php qun l ri ro trong phng thc nh thu: ..... 79
3.2.3. Cc gii php qun l ri ro trong phng thc tn dng
chng t:......................................................................................................... 81
3.2.3.1. i vi L/C nhp khu: ........................................................... 82
3.2.3.2. i vi L/C xut khu:............................................................ 89
3.3. Cc gii php ng b nhm qun l ri ro cc phng thc TTQT ti
SGDII NHCTVN:................................................................................................ 92
3.3.1. Ti SGDII - NHCTVN:................................................................. 92
3.3.1.1. Cc gii php nng cao doanh s thanh ton quc t i i vi
tiu ch an ton......................................................................................... 92
3.3.1.2. Xy dng m hnh qun l ri ro mi trong thanh ton quc t.
................................................................................................................. 94
3.3.1.3. Gim ri ro trong kin tng vi phm thc hin hp ng.......... 96
3.3.1.4. Trnh nhng ri ro quc gia nh hng n cc phng thc
TTQT:...................................................................................................... 98
3.3.1.5. Tp trung u t o to ngun nhn lc phc v hot ng
TTQT. ...................................................................................................... 99
3.3.2. Nhng gii php h tr t Chnh ph:......................................100
3.3.2.1. Khng ngng hon thin h thng php l , chnh sch pht trin
trong TTQT. ...........................................................................................101
3.3.2.2. Tng cng qun l th trng, gim st hp ng kinh doanh.
................................................................................................................102
3.3.2.3. Tng cng cc bin php qun l k thut an ton trong phm vi
ton b nn kinh t quc dn. .................................................................104
3.3.1.4. Cng vi bo him, Chnh ph phi l ngi ti tr chnh cho cc
bin php phng nga hn ch ri ro, bi thng tn tht trong thanh ton
xut nhp khu........................................................................................105
3.3.3. Nhng gii php h tr t Ngn hng Nh nc:....................105
KT LUN

30
CC T VIT TT C S DNG TRONG LUN VN


TTQT Thanh ton quc t
NH Ngn hng
L/C Tn dng th (Letter of credit)
BCT B chng t
HH Hng ha
NHPH Ngn hng pht hnh
XK Xut khu
NK Nhp khu
XNK Xut nhp khu
SGDII NHCTVN S Giao Dch II Ngn hng Cng
Thng Vit Nam.


31
DANH MC CC BNG, BIU, HNH V S
Bng 2.1 - Tng trng kinh t v thng mi quc t (trang 26).
Bng 2.2 - Cn cn xut nhp khu (Trang 27)
Bng 2.3 - Tng kim ngch xut nhp khu theo nm (Trang 29).
Bng 2.4 - Tc tng kim ngch XK mt s mt hng (Trang 33)
Bng 2.5 S liu v tng gim kim ngch mt hng nhp khu 6 thng u
nm 2007 so vi cng k nm 2006 (Trang 35).
Bng 2.6 - Phn tch tnh hnh doanh s thanh ton XNK t nm 2001-2006
ti SGDII NHCTVN (Trang 47).
Bng 2.7 - Phn tch tnh hnh doanh s thanh ton XNK 5 thng u nm
2007 ti SGDII NHCTVN (Trang 49).
Bng 3.1 - K hoch pht trin thanh ton xut nhp khu nm 2007 (Trang 76).
Bng 3.2 - K hoch pht trin thanh ton xut nhp khu nm 2007 phn theo mt
hng xut nhp khu (Trang 77).
Bng 3.3 - Bng phn cng nhim v cc b phn trong m hnh qun l
ri ro mi (Trang 96).

Biu 2.1- Kim ngch xut nhp khu v t l nhp siu (Trang 27)
Biu 2.2 - Tng kim ngch xut nhp khu theo nm (Trang 30)
Biu 2.3 - Doanh s thanh ton quc t mu dch qua cc nm (Trang 50)

Hnh 1.1 - S cc nghip v ngn hng quc t (Trang 3)
S 1.1 - Quy trnh nghip v tn dng chuyn nhng (Trang 16)
S 1.2 - Quy trnh nghip v ca L/C gip lng (Trang 18).


32





Cng cuc i mi nn kinh t Vit Nam theo hng m ca, ch ng hi
nhp quc t mang li nhng thnh tu quan trng, to ra th v lc mi cho
nc ta tip tc hi nhp su sc hn vo nn kinh t khu vc v th gii. Bo
co v phng hng, nhim v pht trin kinh t - x hi 5 nm 2006 2010 nu
r y mnh hn na hot ng kinh t i ngoi, hi nhp kinh t quc t su
hn v y hn vi cc th ch kinh t ton cu, khu vc v song phng,
Cng c v pht trin quan h hp tc song phng tin cy vi cc i tc chin
lc; khai thc c hiu qu cc c hi v gim ti a nhng thch thc, ri ro khi
nc ta l thnh vin T chc Thng mi Th gii (WTO).
Trc yu cu , ngnh ti chnh ngn hng cng vo cuc, m biu hin
u tin l s gia tng khng ngng v mng li hot ng. Nht l k t sau 01-
04-2007 ngn hng nc ngoi c th thnh lp ngn hng con vi 100% vn u
t nc ngoi theo cam kt gia nhp WTO ca Vit Nam. iu c ngha l th
phn trn th trng Vit Nam phn chia xong, mun gi tc tng trng 22-
25% (trung bnh ngnh), cc ngn hng phi lin kt cnh tranh vi nhau pht
trin, ng thi m bo an ton trong hot ng kinh doanh ca mnh.
Ngy nay cc ngn hng hin i hot ng a nng nhm tng thu nhp
khng nhng t cc nghip v ngn hng truyn thng, m ngy cng m rng cc
nghip v ngoi bng nh kinh doanh ngoi hi, thanh ton quc t, bo lnh Cc
hot ng ngoi bng mang li thu nhp cho ngn hng di dng ph ngy mt
tng khng nhng v mt s lng m c t trng. Trong s cc nghip v ngoi
bng, th thanh ton quc t i vi cc NHTM Vit Nam l nghip v quan trng
nht, c tc tng trng mnh, mang li cho ngn hng khon thu ph ngy mt

33
tng; thng qua nghip v thanh ton quc t chp ni pht trin cc nghip v
khc nh mua bn ngoi t, bo lnh, ti tr xut nhp khu, m rng quan h ti
khon, tn dngDo , nghip v thanh ton quc t c th c xem l nghip
v ngoi bng c trng cho cc NHTM Vit Nam ngy nay.
Tuy nhin, thanh ton quc t cng nh cc hot ng ngoi bng khc, tim
n kh nhiu ri ro v s phc tp v a dng ca yu t quc t em n; c bit,
khi mt s ngi cho rng hot ng thanh ton quc t mang li thu nhp hp dn
nhng ngn hng khng h phi b vn, cng lm cho h ch quan l l, bt chp
nhng ri ro tim n c th xy ra bt c lc no.
V vy, vic nghin cu mt cch c h thng cc ni dung v bin php
nhm qun l cc ri ro trong cc phng thc thanh ton quc t nng cao
hiu qu hot ng thanh ton quc t ti ngn hng ph hp vi yu cu pht trin
kinh t i ngoi l mt nhu cu khch quan v hp vi quy lut. ti vi tiu
Qun l ri ro trong cc phng thc thanh ton quc t ti SGDII NHCTVN
hy vng s gii quyt cc yu cu ca vn t ra.
1. Mc ch v ngha ca ti:
ti lm sng t v tr v vai tr ca thanh ton quc t trong nn kinh t;
cc ri ro thng gp trong thanh ton quc t; c bit i su vo phn tch ri ro
cc phng thc thanh ton quc t di gc cc bn tham gia trong qu trnh
thanh ton xut nhp khu. Trn c s nhn dng, phn tch, so snh t thc trng
s rt ra nhng ri ro trong hot ng xut nhp khu ti Vit Nam ni chung v ti
SGDII NHCTVN ni ring. Cn c vo nhng tng hp ri ro, c s l lun
xy dng v thc tin nghin cu, ra thm nhng gii php nhm qun l nhng
ri ro trong cc phng thc thanh ton quc t ti SGDII NHCTVN mt cch
hiu qu hn.
2. i tng v phm vi nghin cu:
Lun n s tp trung nghin cu ri ro i vi cc bn tham gia trong cc
phng thc thanh ton quc t, m ch yu l phng thc tn dng chng t (ly

34
SGDII NHCTVN, mt trong cc ngn hng quc doanh ln nht Vit Nam hin
nay v c hot ng thanh ton quc t kh mnh trong thi gian qua lm im
nghin cu).
Trn c s phn tch thc trng v ri ro ca hot ng thanh ton quc t
ti SGDII NHCTVN ni ring v hot ng xut nhp khu ca Vit Nam ni
chung, ra nhng quan im, nhng kin ngh v nhng gii php nhm qun l
ri ro cc phng thc thanh ton quc t ti SGDII NHCTVN ph hp vi iu
kin nn kinh t i ngoi a phng nh chnh sch, php lut, quy ch, nghip v,
k thut, o to v bi dng v.v
3. Phng php nghin cu:
Lun vn s dng phng php i t ci chung n ci ring, tc l phn tch
nhng ri ro trong cc phng thc thanh ton quc t ca cc bn tham gia trong
qu trnh thanh ton xut nhp khu chung, sau phn tch n nhng ri ro trong
cc phng thc thanh ton quc t m trng tm l phng thc tn dng chng t
ti SGDII NHCTVN; ngoi ra, lun vn s dng phng php phn tch v tng
hp hai chiu: c kt thnh l lun trn c s thc tin nghin cu v t l
lun xem xt v xut c nhng ng dng ph hp hn trong thc tin.
4. Nhng im mi ca lun vn:
H thng ha y l lun, thc tin v phn tch, nh gi cc ri ro lin
quan n nhng phng thc thanh ton quc t trong bi cnh nn kinh t hi
nhp.
a ra mt s gii php nhm tng cng qun l ri ro hot ng thanh ton
xut nhp khu ni chung v trong cc phng thc thanh ton quc t ni ring
ph hp vi ng li pht trin kinh t i ngoi ca ng v Nh nc ta.
Ngoi ra, nh vic tm hiu nhng ri ro trong cc phng thc thanh ton quc
t m ta s pht trin thm nghip v ti tr xut nhp khu, cng c xem l
mt trong nhng nghip v tim nng cn ch trng v m rng pht trin trong
iu kin nn kinh t hi nhp hin nay.

35


5. Ni dung, b cc lun vn:
a - Tn lun van: Qun l ri ro trong cc phng thc thanh ton quc t
ti SGDII NHCTVN.
b- B cc lun vn: Ngoi phn m u v kt lun, lun vn c trnh
bay goi gon trong 3 chng sau:
NG I: CH TNG QUAN V RI RO THANH TON QUC T V
RI RO TRONG CC PHNG THC THANH TON QUC T.
CHNG II: THC TRNG QUN L RI RO HOT NG THANH
TON XUT NHP KHU TI SGDII NHCTVN.
CHNG III: NHNG GII PHP NHM QUN L RI RO TRONG
CC PHNG THC THANH TON QUC T TI SGDII NHCTVN.
Vi mot tr ngai la kien thc han hep, ly luan tiep can thc te cha nhieu
va sau nen khong the tranh khoi nhng khiem khuyet, sai sot. Em mong van e
nghien cu nay se phan nao nh hng c trc mat va lau dai cho nghiep vu
thanh ton quc t nham gop phan ay manh hoat ong ngan hang nc nha,
em lai s giau manh cho nen kinh te Viet Nam trong bc ng hoi nhap khu
vc va the gii./.







36











CHNG I CHNG I: :

T



TO O N NG G @ @U UA AN N V VE E
T TH HA AN NH H T TO OA A N N @ @U UO O C C T TE E
V

VA A R RU U I I R RO O T TR RO ON NG G C CA A C C
P

PH HU UO ON NG G T TH HU U C C T TT T@ @T T. .









37



Chng I: TNG QUAN V THANH TON QUC T
(TTQT) V RI RO TRONG CC PHNG THC TTQT.

1.1. Tng quan v thanh ton quc t :
1.1.1. Khi nim thanh ton quc t:
TTQT l vic chi tr cc ngha v v yu cu v tin t pht sinh t cc
quan h kinh t, thng mi, ti chnh, tn dng gia cc t chc kinh t quc t,
gia cc hng, gia cc c nhn ca cc nc khc nhau kt thc mt chu trnh
hot ng trong lnh vc kinh t i ngoi bng cc hnh thc chuyn tin hoc b
tr trn cc ti khon trong cc ngn hng.
TTQT l vic thc hin cc ngha v chi tr v quyn hng li v tin t
pht sinh trn c s cc hot ng kinh t v phi kinh t gia cc t chc, c nhn
nc ny vi t chc, c nhn nc khc, hay gia mt quc gia vi t chc quc
t, thng qua quan h gia cc ngn hng ca cc nc lin quan.
Qua khi nim trn cho thy, TTQT phc v cho c hai lnh vc hot ng
l kinh t v phi kinh t, tuy nhin trong thc t gia hai lnh vc hot ng ny
thng kt hp vi nhau v khng c mt ranh gii r rt. Do phm vi thanh ton
quc t rt rng nn ti ch cp n TTQT trong hot ng kinh t.
TTQT trong hot ng kinh t l vic thc hin thanh ton trn c s hng
ha xut nhp khu v cung ng cc dch v thng mi cho nc ngoi theo gi c
ca th trng quc t. C s cc bn tin hnh mua bn v thanh ton cho nhau
l hp ng ngoi thng.
1.1.2. Vai tr ca thanh ton quc t:
TTQT c vai tr quan trng i vi s pht trin kinh t ca mi quc gia,
c th hin ch yu trn cc mt sau:
a. Thc y v m rng hot ng dch v nh du lch, hp tc quc t.

38
b. Tng cng thu ht kiu hi v cc ngun lc ti chnh khc.
c. Khng ch c tc dng thc y hot ng xut nhp khu hng ha v
dch v, m cn thc y u t nc ngoi trc tip v gin tip.
d. Thc y th trng ti chnh quc gia hi nhp quc t, m rng hot
ng sn xut ra th trng th gii.
Vi vai tr nh vy hot ng kinh t i ngoi kh m c th tn ti v
pht trin c nu khng c hot ng TTQT. Hot ng y cng nhanh chng,
an ton, chnh xc s gii quyt c mi quan h lu thng hng ha tin t
gia nh nhp khu v nh xut khu cng thun li v c hiu qu.
Trong xu th ton cu ha cc hot ng mu dch v ti chnh hin nay,
ngi ta th ch ha mt s nghip v TTQT. Mt s lut ch yu chi phi hot
ng ca TTQT nh sau: Phng thng mi quc t (ICC) ban hnh quy tc v
thc hnh thng nht v tn dng chng t gi tt l UCP. UCP500 p dng t
ngy 1-1-1994 v c sa i thnh UCP 600 c p dng chnh thc vo
ngy 1-7-2007, ng vai tr l hnh lang php l cho mi giao dch quc t ca
Ngn hng v nn thng mi th gii; Quy tc thng nht v hon tr tin hng
theo tn dng chng t gi tt l URR (bn 525 p dng t 1-7-1996) v i vi
nghip v nh thu, phng thng mi quc t son tho Quy tc thng nht v
nghip v nh thu gi tt l URC (bn u tin 1956 bn 522 p dng t 1-1-1996
l bn mi nht); ngoi ra cn c cc lut chi phi hot ng TTQT: lut thng nht
v hi phiu v k phiu Cng c Geneve 1930 ngoi ra to iu kin thc
thi thun li v c hiu qu cho Cng c Geneve ng thi bo v li ch cho nh
nc, quyn v li ch hp php ca t chc c nhn tham gia quan h thng phiu
U Ban Thng v Quc hi ra php lnh s 17/1999/PL-UBTVQH, ngy 24
thng 12 nm 1999, ngy 10 thng 12 nm 2003 Chnh Ph cng a ra Ngh
nh s 159/2003/N-CP v cung ng v s dng Sc to mt bc thng thong
mi v a dng hn cho cng c thanh ton trong hot ng TTQT .

39
C s hnh thnh hot ng TTQT l hot ng ngoi thng, v hot ng
thanh ton c thc hin qua h thng ngn hng, v vy khi ni n TTQT l ni
n hot ng thanh ton ca ngn hng thng mi.
1.1.3. Vai tr ca Ngn hng thng mi (NHTM) trong thanh
ton quc t:
Trong thng mi quc t, khng phi lc no cc nh xut khu, nh nhp
khu cng c th thanh ton tin hng trc tip cho nhau, m thng phi thng qua
cu ni trung gian thanh ton l cc NHTM vi mng li chi nhnh v h thng
ngn hng i l rng khp ton cu.
S pht trin ca cng ngh in t l bc t ph trong thanh ton lin
ngn hng v lin quc gia vi h thng CHIPS (clearing house interbank payment
system) ri mng ti chnh vin thng lin ngn hng ton cu gi tt l SWIFT
(society for word wide interbank financial telecomunication). Vi tc nhanh,
chnh xc cao cng vi vic cung cp hon ho cc loi hnh dch v k thut v ti
chnh, ngn hng h tr tt cc hot ng thanh ton XNK ca cc t chc
nhng nc khc nhau d dng hn, tin li hn, chnh xc v nhanh chng hn,
m bo quyn li hai bn.
Sau y l s v cc hot ng ca nghip v ngn hng Quc T, cc
nghip v ny gn b vi nhau v gp phn hnh thnh nn hot ng TTQT.








Nghiep vu ngan hang quoc te
Kinh
doanh
ngoai
te
Tai tr
XNK
Bao lanh
NH trong
ngoai
thng
Tn
dung
quoc
te
Thanh
toan
quoc te
Hnh 1.1 S cc nghip v ngn hng quc t
1.2. Ri ro trong cc phng thc thanh ton quc t.

40
Theo t in Ting Vit Nh xut bn Khoa hc x hi, 1988 Danh t
S ri ro c gii thch l iu khng lnh, khng tt, bt ng xy ra. Theo
ti, y l khi nim chung nht v s ri ro. Trong i sng kinh t, danh t ri
ro (ting Anh l Risk, ting Php l Risque) c rt nhiu hc gi v nh kinh
t trn th gii quan tm nghin cu, c nh ngha theo nhiu cch khc nhau.
Frank Knight mt hc gi ngi M u th k 20 nh ngha Ri ro l
s bt trc c th o lng c.
Allan Willet trong ti liu nh ngha Ri ro l s bt trc c th lin quan
n mt bin c khng mong i.
Irving preffer li cho rng Ri ro l tng hp khng nhng s ngu nhin
c th o lng bng xc sut. Ngoi ra, hc gi ngi Anh Hurt MrCarty cng c
quan nim tng t. ng cho rng Ri ro l mt tnh trng trong cc bin c
xy ra trong tng lai c th xc nh c.
Trong kinh doanh xut nhp khu, ri ro l s bt trc c th o lng c,
n c th to ra nhng tn tht, mt mt, thit hi hoc lm mt i nhng c hi
sinh li, nhng cng c th em n nhng li ch, nhng c hi thun li trong
lnh vc hot ng ny. Ri ro i vi nh xut khu hay nh nhp khu cng chnh
l ri ro ca ngn hng v h chnh l nhng khch hng m ngn hng phc v.
Trong hot ng thanh ton quc t, nhn chung c nhng ri ro sau y:
Ri ro quc gia: kh nng mt quc gia khng mun hoc khng th
tr/thanh ton mt mn n/s tin ngoi t cho nc ngoi.
Ri ro v vic thanh ton ca cc i tc: thng xy ra khi c s vi phm
trong thc hin hp ng ngoi thng ca cc bn mua/bn. Mc ri ro cho
cc bn ty phng thc thanh ton c p dng.
Ri ro hi oi: t gi hi oi lun bin ng khng ngng do nhiu yu t
tc ng. Do c s chnh lch v k hn, v loi ngoi t pht sinh khi ngn hng
cho t chc xut khu vay ngoi t nhp nguyn liu ca t nc ngoi v v
th lm cho ngn hng c th gnh chu thua l khi t gi ngoi hi bin ng.

41
Ri ro quan h i l: ngn hng gi ti khon Nostro ca mt ngn hng
b ph sn, ng ca s l mt ri ro v cng nghim trng i vi hot ng ca
ngn hng, thm ch c th dn ti ph sn theo.
Ri ro tc nghip: l ri ro xy ra trong qu trnh thc hin nghip v thanh
ton do cn b ngn hng s sut, yu nghip v chuyn mn
Ri ro do hot ng: gm ton b ri ro c th pht sinh t cch thc ngn
hng iu hnh cc hot ng ca mnh nh qun tr km cc quy trnh thanh ton
quc t, thiu k hoch khi phc kinh doanh trong trng hp c ri ro xy ra.
Ri ro php l: ngoi ra ngn hng cn gp ri ro do s can thip ca chnh
ph thay i t ngt chnh sch tin t, c cu kinh t, lnh vc u tin iu
ny c th dn n thua l cho ngn hng.
Ri ro chin lc: pht sinh t cc thay i trong mi trng hot ng ca
Ngn hng trn phm vi rng hn v kinh doanh v ti chnh, vic xm nhp lnh
vc mi m thiu nghin cu y v thiu cc ngun lc cn thit khai thc
th trng ny c th lm cho ngn hng phi kh khn v dn n thua l.
Ri ro uy tn: l ri ro d lun nh gi xu v ngn hng gy kh khn cho
vn tm kim khch hng hoc thm ch khch hng ri b ngn hng.
Ri ro o c: cn b ngn hng lm sai quy nh, tham , tip tay vi
khch hng la o ngn hng
Ri ro php l: cc ngn hng tin hnh ti tr xut nhp khu cho mt l
hng m thi im quyt nh ti tr li c s thay i php l hoc nh xut
khu v nh nhp khu khng nm c cc quy nh php l v xut, nhp khu.
Kinh doanh trong nn kinh t th trng, mc cnh tranh ngy cng tr
nn quyt lit v phc tp, tn ti v pht trin, cc doanh nghip khng ch
hoch nh chin lc kinh doanh m cn phi phn tch cc ri ro c gii php
hn ch v ngn nga. Nht l trong hot ng kinh doanh xut nhp khu, khi m
nh xut khu v nh nhp khu thng c c s kinh doanh ti cc quc gia khc
nhau, ri ro li tng cao v kh kim sot.

42
Trn gic l nh nhp khu, nh xut khu v ngn hng, phn ny s
tp trung phn tch cc vn lin quan n cc ri ro v mt s gii php hn ch
ri ro trong cc phng thc TTQT i vi hng ha xut khu v nhp khu nh:
Phng thc chuyn tin.
Phng thc ng trc
Phng thc ghi s
Phng thc nh thu.
Phng thc tn dng chng t.
1.2.1. Phng thc chuyn tin (Remittance):
1.2.1.1. Khi nim phng thc chuyn tin:
Phng thc chuyn tin l phng thc thanh ton n gin nht, trong
mt khch hng tr tin (ngi mua, nh nhp khu.) yu cu ngn hng phc v
mnh chuyn mt s tin nht nh cho ngi hng li (ngi bn, nh xut khu,
ngi nhn tin) mt a im xc nh v trong mt thi gian nht nh.
1.2.1.2. Ri ro khi p dng phng thc chuyn tin:
Nghip v chuyn tin l phng thc n gin, trong ngi chuyn
tin v ngi nhn tin tin hnh thanh ton trc tip vi nhau. Ngn hng ch l
trung gian v ch hng hoa hng m khng b rng buc bt k trch nhim no.
Vic tr tin hay khng ph thuc vo thin ch ca nh nhp khu, nh nhp khu
c th sau khi nhn c hng nhng khng tin hnh chuyn tin, hoc c tnh dy
da ko di thi hn tr tin chim dng vn ca nh xut khu quyn li ca t
chc xut khu khng c m bo. Chnh v vy m trong ngoi thng phng
thc chuyn tin ny ch p dng trong trng hp cc bn mua bn c uy tn v tin
cy ln nhau hoc thng dng thanh ton cc chi ph lin quan n xut nhp
khu nh: bo him, vn chuyn, bu in.
1.2.2. Phng thc ng trc (Advanced payment):
1.2.2.1. Khi nim phng thc ng trc:

43
Nh nhp khu chp nhn gi hng ca nh xut khu v chuyn thanh ton
cng vi n t hng khi hng ha c chc chn (khng hy ngang), ngha l
vic thanh ton xy ra trc khi hng ha c ch i.
1.2.2.2. Ri ro trong phng thc ng trc:
* Ri ro i vi nh xut khu:
Nu nh nhp khu khng thc hin thanh ton trc, th nh xut khu
phi chu chi ph qun l, chi ph lu kho, tin bo him, hoc phi ch hng tr v
(nu hng gi i), v tm khch hng mua khc rt tn km hay phi gim gi.
* Ri ro i vi nh nhp khu:
Phng thc ny m bo cho nh xut khu nhn thanh ton trc khi
giao hng, ngc li i vi nh nhp khu phi gnh chu nhng ri ro:
Hng b ch tm khng giao hoc c giao khng ng s lng, cht lng
ca hp ng.
Hng giao tr hn so vi qui nh.
Nh xut khu khng giao hng trong trng hp nh xut khu b ph sn, hoc
khng c hng giao, hoc khi gi c th trng ang c xu hng tng gi nh
xut khu s bn l hng ny cho ngi khch hng khc v chp nhn khong
pht trong hp ng nu thy vn c li cho mnh.
Khng kim sot c vic hng ha c c bo him y trong qu trnh
vn chuyn hay khng?
Do phi thanh ton trc, nh nhp khu c th phi chu p lc v ti chnh.
Tnh hnh s xu hn, nu hng ha n chm hoc b khim khuyt th iu ny
ngn cn nh nhp khu bn hng thu hi tin v lm cho li nhun c th gim.
1.2.3. Phng thc ghi s (Open account):
1.2.3.1. Khi nim phng thc ghi s:
y l phng thc thanh ton, trong nh xut khu sau khi giao hng th
ghi N ti khon cho bn nhp khu vo mt cun s theo di; vic thanh ton cc

44
khon n ny c thc hin thng thng theo nh k nh tha thun. Nh
vy, v thc cht y l phng thc thanh ton n cn kht li, ngc vi phng
thc ng trc (xem 1.2.2).
1.2.3.2. Ri ro trong phng thc ghi s:
* Ri ro i vi nh xut khu:
Sau khi nhn hng ha, nh nhp khu c th khng thanh ton, hoc khng th
thanh ton (v d, do cc gii php kim sot ngoi hi), hoc ch tm tr hon
ko di thi gian thanh ton. V l thuyt, cho d quyn s hu hng ha c th
c bo lu, nhng thc t nh xut khu kh lng m kim sot c hng
ha mt khi chuyn cho nh nhp khu. Ngoi ra, nh nhp khu c th dn
dng tranh chp v cht lng hoc khiu ni v s khim khuyt hay thiu ht
hng ha yu cu gim gi. Trc tnh hung ny, nh xut khu ch cn
cch la chn: (i) gim gi; (ii) tm i tc mua khc; (iii) ch hng v nc (ri
ro c th nc nhp hng khng cho php gi tr hng).
Nu ha n thanh ton ghi bng ngoi t, nh xut khu c th gp ri ro t gi
khi ngoi t gim gi.
Nh xut khu bn hng theo phng thc ghi s phi gnh chu chi ph kim
sot tn dng v thu tin.
* Ri ro i vi nh nhp khu:
Nu ha n thanh ton ghi bng ngoi t, nh nhp khu c th gp ri ro t gi
khi ngoi t ln gi.
Nh xut khu c th khng giao hng, hoc hng giao khng ng thi gian,
khng ng chng loi v cht lng.
1.2.4. Phng thc nh thu (Collections):
1.2.4.1. Khi nim phng thc nh thu:

45
Phng thc nh thu l phng thc thanh ton m nh xut khu sau khi
giao hng cho nh nhp khu s k pht hi phiu i tin nh nhp khu, nh ngn
hng thu h s tin ghi trn t hi phiu .
Hoc: Phng thc nh thu l nghip v x l ca ngn hng i vi cc
chng t quy nh theo ng ch th nhn c nhm :
- Chng t c thanh ton hoc c chp nhn.
- Chuyn giao khi chng t c thanh ton hoc c chp nhn.
- Chuyn giao chng t theo ng cc iu khon v iu kin khc.
Cc loi nh thu:
- Nh thu trn (Clean Collection): l phng thc thanh ton trong
nh xut khu sau khi giao hng cho nh nhp khu,ch k pht t hi phiu
(hoc nh thu t Sc) i tin nh nhp khu v yu cu ngn hng thu s tin ghi
trn t hi phiu, khng km theo mt iu kin no c.
- Nh thu km chng t (Documentary Collection): l phng
thc thanh ton m nh xut khu nh ngn hng thu h tin t nh nhp khu
khng nhng ch da trn c s hi phiu m cn trn b chng t hng ha gi
km vi hi phiu, nu nh nhp khu khng ng thanh ton hoc chp nhn ln
hi phiu th ngn hng s khng giao b chng t.
+ Nh thu km chng t dng D/P (Documents against payment): Thanh ton
i chng t nh thu tr ngay, nh nhp khu ch nhn c cc chng t s hu
hng ho sau khi thc hin thanh ton.
+ Nh thu km chng t dng D/A (Documents against Acceptance): Chp nhn
thanh ton i chng t nh thu tr chm, nh nhp khu nhn chng t s hu
hng ha sau khi k chp nhn hi phiu tr tin vo thi im c xc nh sau.
1.2.4.2. Ri ro ca phng thc nh thu:
1.2.4.2.1. Ri ro trong phng thc Nh thu trn:
Do vic tr tin trong phng thc nh thu trn khng cn c vo b
chng t hng ha, m ch da vo hi phiu do nh xut khu k pht, do :

46
* Ri ro ch yu thuc v nh xut khu, bao gm:
Nu nh nhp khu v n, th nh XK chng bao gi nhn c tin thanh ton.
Nu nng lc ti chnh ca nh nhp khu km, th vic thanh ton s dy da,
chm tr v tn km.
Nu nh nhp khu ch tm la o, vn nhn hng nhng t chi thanh ton
hay t chi k chp nhn thanh ton hi phiu k hn.
n hn thanh ton hi phiu k hn, m nh nhp khu khng th thanh ton
hoc khng mun thanh ton (do tnh hnh ti chnh, kinh doanh nh nhp khu
tr nn xu i, hay nh nhp khu pht sinh ch tm la o) th nh xut khu
c th kin ra ta nhng rt tn km v khng phi lc no cng nhn c tin.
* Ri ro i vi nh nhp khu:
Ri ro c th pht sinh khi hi phiu i tin n trc v phi thc hin
ngha v thanh ton, trong khi hng ha khng c gi i, hoc c gi i
nhng cha ti, hoc khi nhn hng ho c th khng m bo ng cht lng,
chng loi v s lng nh tha thun trong hp ng thng mi.
1.2.4.2.2. Ri ro trong phng thc Nh thu km chng t:
- Trong phng thc ny nh xut khu mt quyn kim sot hng ha v
cha c thanh ton cng nh khng c bo lnh thanh ton ngay t lc gi hng
i. Ri ro thanh ton hon ton thuc v nh xut khu khi nh nhp khu khng tr
tin khi nhn c hng. Ngn hng ch ng vai tr trung gian n thun, thu
c hay khng ngn hng cng thu th tc ph, ngn hng khng chu trch nhim
nu bn nhp khu khng thanh ton. Nn nu l t chc xut khu ta ch s dng
phng thc ny khi c tn nhim hon ton vi nh nhp khu, hoc c gi tr xut
khu nh, mang tnh cht thm d th trng hay hng ha b ng kh tiu th
- Phng thc nh thu km chng t th tc n gin, v chi ph r, nhng
mc ri ro i vi nh nhp khu v nh xut khu cao hn so vi phng thc
tn dng chng t.
* Ri ro i vi nh xut khu:

47
Tp trung ch yu vic thanh ton khng c thc hin sau khi hng giao.
N bao gm:
Lm tri vi lnh nh thu, ngn hng xut trnh trao b chng t hng ha
cho nh nhp khu trc khi ngi ny thanh ton hay chp nhn thanh ton.
iu ny c th xy ra mt s quc gia, khi m ngn hng u tin t mi
quan h doanh nghip trong nc ln trn trch nhim v ngha v ca h i
vi doanh nghip bn ngoi lnh th quc gia. Lc ny, nh xut khu gp rt
nhiu kh khn trong vic khiu ni i vi ngn hng xut trnh.
Ch k chp nhn thanh ton c tn b gi mo, hoc ngi k chp nhn khng
thm quyn hay cha c ng k mu du, ch k.
Ngn hng chuyn chng t (NH nh xut khu) lun gi lp trng rng, nu
ngn hng xut trnh c sai st trong vic thc hin lnh nh thu, th mi hu
qu u do nh xut khu phi t gnh chu, thm ch ngay c trong trng hp
nh xut khu khng h lin quan n vic ch nh ngn hng xut trnh (Theo
URC522, iu 11b).
Ton b hay mt phn chng t b tht lc.
S hng ha (m b chng t l i din) ch c th c chuyn cho (hay theo
lnh ca) ngn hng xut trnh vi s ng ca ngn hng ny t trc. Ngoi
ra, ngn hng khng chu bt c trch nhim no v vic lu kho, mua bo him
hng ha, giao hng hay d hng ha.
Khi ngn hng hnh ng bo v hng ha nh dn xp vic lu kho, mua
bo him hng ha th ngn hng khng chu bt c trch nhim no v tn tht
hay h hng, mt mt hng ha.
Nh xut khu thng phi gnh chu mi chi ph lin quan n cng vic bo
v hng ha ca ngn hng, cho d ngn hng khng c yu cu lm cc cng
vic ny.
Nh nhp khu thanh ton nhn b chng t, nhng ngn hng xut trnh
khng chuyn cho ngn hng chuyn chng t tr cho nh xut khu. iu
ny c th xy ra, v d khi ngn hng xut trnh khng th hoc phi chm tr

48
thanh ton do cc gii php kim sot ngoi hi cm chuyn ngoi t ra ngoi
lnh th quc gia.
Ngn hng xut trnh chuyn tin cho ngn hng chuyn chng t, nhng ngn
hng ny li chm tr hay b mt kh nng thanh ton, do nh xut khu nhn
c tin chm hoc khng nhn c tin.
Nh nhp khu khc t thanh ton hay chp nhn thanh ton, trong khi hng
ha c gi t trc. D nh xut khu c th kin nh nhp khu theo hp
ng k, nhng iu ny mt nhiu thi gian, trong khi, hng ha c th
bc d v lu kho hoc nh xut khu ra lnh chuyn ch hng v nc.
Hng ha c bo him u hay cha? V nh xut khu c th khiu ni
tin bi thng nu hng ha b tn tht hay h hi khng?
Cc ngn hng khng chu trch nhim v bt k s chm tr hay tht lc chng
t no (theo URC522, iu 14a).
Nu ha n thanh ton bng ngoi t, nh xut khu khng chu ri ro t gi
cho n khi nhn c tin.
Bt k chi ph pht sinh no lin quan n nh thu hay chi ph li sut m nh
nhp khu chu (nh tha thun) m nh nhp khu t chi thanh ton, ngn
hng xut trnh vn trao chng t cho nh nhp khu theo lnh nh thu c
thanh ton v khu tr chi ph pht sinh, s tin cn li tr cho ngn hng
chuyn chng t thanh ton cho nh xut khu (Theo URC522, iu 21a).
iu ny lm nh xut khu mt mt khon chi ph khng mun.
* Ri ro i vi nh nhp khu:
Phng thc nh thu km chng t phn ln ri ro thuc v nh xut khu,
tuy nhin nh nhp khu vn ng trc cc ri ro sau:
Cho d nh nhp khu c c hi kim chng t trc khi thanh ton hay chp
nhn thanh ton, nhng hng ha th c th khng c kim nh, cha
c bo him y , hay khng tun theo cc tiu chun ghi trong hp ng
thng mi. Nh nhp khu c th ng trc ri ro khi nh xut khu lp b

49
chng t gi, c sai st, hay c tnh gian ln thng mi. B vn n gc c y
hay mt ngi no khc li dng chng i nhn hng? Cc ngn hng
khng chu trch nhim khi chng t gi mo hay c sai st, hoc hng ha hay
phng tin vn ti khng khp vi chng t.
Sau khi k chp nhn thanh ton hi phiu k hn (hay pht hnh k phiu), nh
nhp khu c th b nh xut khu kin ra ta nu khng thanh ton khi hi
phiu n hn. Thm ch nh nhp khu khng th dng cc l do chnh ng
bo cha cho vic khng thanh ton: nh xut khu khng giao hng, hay
giao hng c sai st nghim trng Ngha l, mt khi nh nhp khu k
nhn thanh ton hi phiu k hn, th buc phi thanh ton khi hi phiu n
hn mt cch v iu kin, nu khng c th b kin ra ta. S khng thanh ton
hi phiu ng hn s lm tn hi nghim trng danh ting thng mi con n.
* Ri ro i vi ngn hng chuyn chng t:
Nhn chung, ngn hng chuyn chng t ch chu ri ro khi thanh ton hay
cho nh xut khu vay trc khi nhn c tin chuyn n ngn hng xut trnh
(chit khu chng t nh thu). Nu khng nhn c tin chuyn n, ngn hng
chuyn chng t chu ri ro tn dng trong vic nh xut khu hon tr tin vay.
* Ri ro i vi ngn hng xut trnh:
Nu ngn hng xut trnh chuyn tin cho ngn hng chuyn chng t trc khi
nh nhp khu thanh ton, th phi chu ri ro nu nh nh nhp khu khng
nhn chng t v khng thanh ton hoc khng chp nhn thanh ton.
Nu ngn hng xut trnh cho nh nhp khu vay thanh ton, th c th chu
ri ro tn dng t pha nh nhp khu.
Chu trch nhim kim tra chng t nhn c xem c v ph hp vi danh
mc lit k chng t gi ti, nu chng t khng hoc khng ph hp th
phi thng bo cho ngn hng chuyn chng t xin ch th tip.
Ngn hng chuyn chng t c th yu cu rng, nu nh nhp khu khng
thanh ton hoc khng chp nhn thanh ton, th ngn hng xut trnh thu xp

50
hng ha c lu kho v c bo him cho n khi bn c cho khch hng
mi hay chuyn hng quay v nc. Nu iu ny xy ra, th ngn hng xut
trnh phi c b p chi ph y .

1.2.5. Phng thc tn dng chng t Documentary Credit:
1.2.5.1. Khi nim phng thc tn dng chng t:
- Phng thc tn dng chng t l mt s tho thun m trong mt ngn
hng (ngn hng m L/C) p ng nhng nhu cu ca khch hng (ngi xin m
L/C) cam kt hay cho php ngn hng khc chi tr hoc chp thun nhng yu cu
ca ngi hng li khi nhng iu kin quy nh trong th tn dng c thc
hin ng v y .
- Th tn dng l c s php l chnh ca vic thanh ton, n rng buc
cc bn hu quan tham gia vo phng thc thanh ton tn dng chng t nh: nh
nhp khu (ngi m L/C), Ngn hng pht hnh L/C (NHPH), nh xut khu
(ngi hng li L/C, ngn hng thng bo, ngn hng thanh ton, ngn hng chit
khu Cn hp ng ngoi thng ch c gi tr php l rng buc v quyn li v
ngha v gia hai bn nhp khu v xut khu.
- Nh nhp khu c th s dng L/C c th ho, chi tit ha hoc b
sung, nh chnh, sa cha nhng iu khon m hp ng mua bn cn st.
Phng thc tn dng chng t lin quan n cc bn:
+ Ngi xin m th tn dng (Applicant for the credit): l t chc nhp
khu, nh nhp khu yu cu ngn hng phc v mnh pht hnh mt L/C v c
trch nhim php l v vic tr tin ca ngn hng cho nh xut khu theo L/C ny.
+ Ngi th hng L/C (Beneficiary): l nh xut khu hng ha, c
hng s tin thanh ton hay s hu hi phiu c chp nhn thanh ton.
+ Ngn hng m th tn dng (the issuing bank): l ngn hng phc v
nh nhp khu ti nc nhp khu, cung cp tn dng cho nh nhp khu v theo
yu cu ca nh nhp khu pht hnh mt L/C cho nh xut khu hng.

51
+ Ngn hng thng bo th tn dng (The Advising Bank): l ngn hng
phc v nh xut khu, thng bo cho nh xut khu bit th tn dng m.
+ Ngn hng xc nhn (The confirming bank): l ngn hng xc nhn
trch nhim ca mnh s cng NHPH, bo m vic tr tin cho nh xut khu trong
trng hp ngn hng m khng kh nng thanh ton. Ngn hng xc nhn c
th l Ngn hng thng bo th tn dng hay l mt ngn hng khc do nh xut
khu yu cu.
+ Ngn hng thanh ton (The paying bank): c th l ngn hng m th
tn dng hoc l mt ngn hng khc c ngn hng m th tn dng ch nh thay
mnh thanh ton tr tin cho nh xut khu hay chit khu hi phiu.
+ Ngn hng thng lng cn gi l Ngn hng chit khu (The
negotiating bank): l ngn hng ng ra thng lng b chng t v thng cng
l Ngn hng thng bo L/C. Nu L/C quy nh thng lng t do th ngn hng
no cng c th l Ngn hng thng lng.
+ Ngn hng chuyn nhng (Transfering bank), ngn hng ch nh
(nominated Bank), ngn hng hon tr (Reimbursing bank), ngn hng i tin
(Claiming Bank), ngn hng chp nhn (Accepting bank), ngn hng chuyn chng
t (Remitting bank). Tt c c giao trch nhim c th trong th tn dng.
1.2.5.2. Cc loi th tn dng:
* Th tn dng hy ngang Revocable letter of credit: L loi L/C m ngn hng
m L/C c th sa i hoc hy b bt k lc no m khng cn bo trc cho
ngi hng li L/C. Loi L/C ny t c s dng trong thanh ton quc t.
* Th tn dng khng hy ngang Irrevocable letter of credit: L loi L/C sau
khi c NHPH th khng c sa i hoc hy b nu khng c s ng ca
cc bn lin quan. Loi L/C ny c s dng ph bin trong thanh ton quc t.
* Th tn dng khng hy ngang min truy i Irrevocable without resourse
letter of Credit: L loi L/C sau khi nh xut khu c tr tin th ngn hng
pht hnh L/C khng c quyn i tin nh xut khu trong bt k trng hp no.

52
Khi s dng loi L/C ny, nh xut khu khi k pht hi phiu phi ghi without
recourse to drawer v trong L/C cng phi ghi nh vy.
* Th tn dng chuyn nhng Transferable letter of Credit:
Khi nim: Th tn dng chuyn nhng l th tn dng khng hy
ngang c ch r rng c th chuyn nhng (xem thm iu 38 UCP 600).
N c p dng trong trng hp mt cng ty c th trng tiu th hng
ln nhng hin ti h khng hng hoc thm ch khng c hng cung ng cho
ngi mua. Do vy, h s tm kim cc nh xut khu, k hp ng mua hng ca
h bn li cho nh nhp khu nc ngoi trn c s tn dng th chuyn
nhng. Nh vy, cng ty thng mi trn s tr thnh mt ngi trung gian
(Middle man) ca giao dch mua v bn m c th khng cn vn. Th tn dng
chuyn nhng c nh nhp khu m cho ngi trung gian, ngi hng li th
nht. Sau , n lt ngi trung gian chuyn nhng ton b hoc mt phn tr
gi th tn dng cho mt hoc nhiu nh xut khu, ngi hng li th hai.

Quy trnh nghip v tn dng chuyn nhng










Ngan Hang M Th
Tn Dung
Ngan Hang Thong Bao
L/C chuyen nhng
Ngan Hang Thong Bao
L/C chuyen nhng
(Ngi Cung ng)
Ngi Hng li L/C
Ngi Mua
S 1.1 - Quy
trnh nghip v tn dng
chuyn nhng
Ngi Hng Li
(Ngi Trung Gian)




53
Loi L/C ny cho php nh xut khu c chuyn nhng mt phn hay
ton b s tin ca L/C cho ngi th 2, thng cho ngi cung cp hng ha.
L/C chuyn nhng ch c php chuyn nhng mt ln.
Chi ph chuyn nhng do ngi hng li u tin tr.
Ngi hng li th 2 mun i tin nhanh nn yu cu ngn hng chuyn
nhng l ngn hng xc nhn.
Ri ro i vi th tn dng chuyn nhng:
a) Ri ro i vi nh xut khu l ch yu:
Hp ng bn hng k vi mt i tc (trung gian) li khng phi l ngi chu
trch nhim thanh ton m ty thuc vo nh nhp khu l ngi m tn dng
th. Lm sao nh xut khu bit c nh nhp khu c thin ch hoc l doanh
nghip tm c, uy tn. B chng t rt d b t chi v mt li rt nh nu hng
xung gi trn th trng, kh nng tiu th kh hoc nh nhp khu c du hiu
thua ld nh xut khu thc thi y ngha v trong hp ng. Nh xut
khu khng th kin hay khiu ni ngi k hp ng (ngi trung gian) hoc
ngn hng chuyn nhng v h lm ng quy nh tn dng th v bn iu l
UCP 600.
Nh xut khu ch trng ch vo thin ch ca ngi trung gian (ngi hng
th nht) c tch cc i tin nh nhp khu hay khng?
V th tc thanh ton, nh xut khu khng th ch ng hon ton m cn ty
thuc hnh ng ca ngi trung gian v ngn hng chuyn nhng.
Bi v mc d nh xut khu hon chnh tuyt i b chng t giao hng nhng
ch theo quy nh ca tn dng th c chuyn nhng m i. Lm sao m
nh xut khu bit c ni dung ca tn dng th c chuyn nhng v tn
dng th gc u nh nhau khi m ngi hng th nht c quyn khng thng
bo cc sa i tn dng th cho ngi hng th hai? Do vy b chng t xut
trnh theo tn dng th chuyn nhng l hon ho cha hn ph hp hon ton
vi cc iu khon v iu kin ca tn dng th.

54
Hn na, ha n, hi phiu ca ngi th nht lp thay th khng hon
chnh s b ngn hng pht hnh t chi. Do s nh hng n thi hn xut
trnh ti ngn hng pht hnh.
Tt c nhng vn trn ngoi tm kim sot ca nh xut khu (ngi hng
th hai). Mi li lm thiu st ca ngi trung gian s gy hu qu m nh xut
khu phi gnh chu.
b) Ri ro i vi ngn hng chuyn chng:
B ri ro v hot ng, hot ng b hn ch v L/C chuyn nhng khng phi
l mt cam kt thanh ton.
Nu ngi th hng th nht khng th trnh chng t c, chng t ca
Ngi th hng th hai c th c chuyn tip cho ngn hng pht hnh L/C.
* Th tn dng gip lng Back to back letter of Credit:
Quy trnh nghip v ca L/C gip lng














Ngi Mua Ngi Hng li L/C
Giap lng (Cung ng)
Ngan Hang M L/C Ngan Hang Thong Bao L/C
Ngi Hng
Li L/C goc
Ngan Hang Thong
Bao L/C
*
Ngan Hang m L/C giap lng
(thng la NH thong bao L/C
*
)
S 1.2 - Quy trnh nghip v ca L/C gip lng


55
Loi L/C c m da vo mt L/C khc, ngha l sau khi nhn c L/C do
nh nhp khu m, nh xut khu yu cu ngn hng m mt L/C khc da vo L/C
gc cho nh cung cp hng ho.
c s dng trong trng hp mua bn qua trung gian thanh ton cho
nh cung cp hng.
Cc ri ro cn ch :
Nu ngi th hng ca L/C gc khng p ng yu cu ca L/C gc th
NHPH L/C gip lng s chu tn tht.
NHPH L/C gc cho vo cc bt hp l nh nht v khng thanh ton L/C.
C th c nhng tranh chp vi nh nhp khu m NHPH L/C gip lng khng
bit.
Trong nghip v tn dng th gip lng, ci li ca nh xut khu cung cp hng
ha chnh l ci bt li ca ngi trung gian, ngc li tn dng th chuyn
nhng.
* Th tn dng c iu khon red clause letter of Credit
Th tn dng c iu khon c s dng nhm ng trc cho nh xut
khu mt khon tin trc khi giao hng h tr cho sn xut hng ha. Tn dng
ny c th ng trc mt phn hay ton b, ngn hng ca nh nhp khu s ng
trc khon tin ny. Bn cht ca L/C ny l nh nhp khu ng tin cho nh xut
khu v chu mi ri ro v tn dng ng trc.
* Th tn dng tun hon Revolving letter of Credit
L loi tn dng khng hy ngang, c ngn hng m L/C cam kt rng khi
L/C s dng ht tng tr gi ban u ca n th t ng c gi tr nh c.
Cn quy nh s ln c tun hon v thi hn hiu lc ca th tn dng.
C 2 loi th tn dng tun hon:
L/C tun hon tch ly (cumulative revolving L/C): Cho php cng
gp kim ngch t giao hng trc vo t giao hng sau nu t
giao hng trc cha s dng ht.

56
L/C tun hon khng tch ly (Non cumulative revolving L/C):
khng cho php cng gp kim ngch t giao hng trc v t
giao hng sau nu t giao hng trc vn cha s dng ht.
Ri ro: Trong trng hp L/C t ng tun hon, ngi m L/C v NHPH
L/C c trch nhim thanh ton trong thi gian hiu lc ca L/C.
* Th tn dng d phng (Standby Letter of Credit):
Tn dng d phng tng t nh l s bo m ca ngn hng pht hnh
cam kt vi ngi th hng s thanh ton cho ngi ny nu xut trnh cc bng
chng v i tc lin quan khng thc hin ngha v nh c tha thun.
Vic thanh ton ch c thc hin khi xut trnh cc chng t nh:
certificate of non-preformance hoc Statement of default.
1.2.5.3. Ri ro trong phng thc Tn dng chng t:
Phng thc thanh ton tn dng chng t l phng thc thanh ton m
bo c quyn li cho nh sn xut cao nht so vi cc phng thc thanh ton
khc. Tuy nhin n khng phi l phng thc thanh ton tuyt i an ton cho cc
bn tham gia. Vn cn mt s ri ro cho c nh xut khu, nh nhp khu v cc
ngn hng tham gia.
1.2.5.3.1. i vi nh xut khu:
i vi nh xut khu c th gp nhiu kh khn hoc khng th thc c cc
iu khon trong th tn dng, nu nh nh nhp khu c tnh m th tn dng
khc vi ni dung tha thun, hoc a thm vo cc iu khon m cha
c ng trc y, chng hn:
Thi gian giao hng qu gp khng th p ng c.
Cc chng t quy nh phi xut trnh qu kh khn hoc khng th thc
hin c.
Quy nh mt cc ph vn ti m nh xut khu khng th chp nhn
c.

57
Thi hn hiu lc L/C qu ngn, nh xut khu khng thi gian tp
hp chng t xut trnh.
Loi th tn dng khng ng nh c tha thun.
Ngay khi nh xut khu chp nhn cc iu kin ca th tn dng, vn gp ri
ro trong khu thanh ton: BCT khng ph hp v ngn hng t chi thanh ton
hoc NHPH/Ngn hng xc nhn mt kh nng thanh ton.
Trong thc tin bun bn gia cc quc gia trong khu vc gn nhau, hng n
cng trc khi nh nhp khu nhn c chng t vn ti. thun tin cho
vic nhn hng m khng cn bo lnh ca ngn hng, ngi m th tn dng
yu cu mt bn vn n gc gi theo hng ho hoc c nh xut khu gi
trc tip cho nh nhp khu. Chng t gc ny s c nhn hng thay th cho
chng t gi qua cho ngn hng. Trong trng hp ny, nu nh ngn hng xc
nh l bt hp l, trong khi nh nhp khu nhn c hng v t chi thanh
ton. Nh vy nh xut khu phi chp nhn ri ro.
NHPH L/C khng thc hin ng cam kt ca mnh trong thanh ton cho nh
xut khu.
1.2.5.3.2. i vi nh nhp khu:
Ngn hng s tin hnh tr tin cho ngi hng li da trn cc chng t c
xut trnh, khng da vo vic kim tra hng ho. Ngn hng khng chu trch
nhim v tnh xc thc ca cc chng t, khng chu trch nhim v s lng v
cht lng hng c giao. Do vy, nu c s gi mo trong vic xut trnh
chng t gi nhn c thanh ton, th trong trng hp ny, nh nhp khu
phi bi hon li s tin m NHPH th tn dng tr cho ngi hng li.
Trong trng hp nh xut khu xut trnh cc chng t ph hp vi quy nh
ca L/C v nhn c thanh ton t ngn hng. Nhng hng ho khng giao
ng hp ng. Bi v ngn hng khng lin quan n vic kim tra hng ho
nh phn tch trn.

58
Khi cn thit c s thay i v cc iu khon trong hp ng th nh nhp khu
phi tu chnh, sa i cc iu khon trong L/C. Nh vy, thi gian giao hng c
th b tr hn, khng th p ng nhu cu kinh doanh ca nh nhp khu kp
thi, v phi chu ph tu chnh, sa i.
Trong mt s trng hp, hng c giao n ni n nhng nh nhp khu
vn cha nhn c cc chng t thanh ton v nh vy khng th nhn hng
c. nu nh nhp khu cn gp hng ha hay s chu chi ph lu kho th phi
thu xp NHPH pht hnh mt bo lnh gi hng tu nhn hng, nh nhp
khu phi chu thm chi ph khng nh tr cho ngn hng.
Ngn hng xc nhn hay mt ngn hng c ch nh khc c th mc sai lm
khi thanh ton cho mt b chng t sai st, sau ghi n NHPH L/C. Nu
ngn hng mc sai lm li do nh nhp khu ch nh, th NHPH c quyn truy
hon s tin b ghi n. Hn na, trong mt s trng hp, nh nhp khu
phi chp nhn iu khon hon tr cho NHPH ngay c khi ngn hng mc sai
lm do NHPH ch nh. V nguyn tc, ngn hng ch nh mc sai lm phi
hon tr s tin ghi n cho NHPH, nhng thc t th rt phc tp v d b t
chi. iu ny xy ra l v, c bi hon buc NHPH phi giao dch vi
mt ngn hng rt xa v ti mt quc gia khc, hn na ngn hng ny thng
cao mi quan h v trch nhim ca mnh vi nh xut khu ni a. Thm
ch, cho d cui cng NHPH cng c bi hon, nhng phi mt nhiu thi
gian v chi ph c th vt gi tr L/C.
1.2.5.3.3. i vi ngn hng:
a) i vi NHPH:
NHPH phi thc hin thanh ton cho ngi th hng theo quy nh ca L/C
ngay c trong trng hp nh nhp khu ch tm khng hon tr hoc khng
hon tr. Vi l do ny, ri ro tn dng i vi NHPH l rt hin hu.
Khi thanh ton L/C khng xc nhn, NHPH hay c yu cu chp nhn thanh
ton cho ngi th hng m cha nhn thy b chng t. Trong trng hp

59
ny, nu khng c s chp thun trc ca ngi nhp khu v vic hon tr, th
NHPH s gp ri ro khi b chng t sai st, nn nh nhp khu t chi, do
ngn hng s khng truy hon c tin t nh nhp khu. V mt nguyn tc,
NHPH c quyn truy i ngn hng tr tin cho b chng t sai st. Nhng nh
ni trn, vic ny t ra mt thi gian v tn km.
Nu NHPH tr tin hay chp nhn thanh ton hi phiu k hn, m khng kim
tra k lng b chng t, b chng t c li, nh nhp khu t chi th
NHPH khng th i tin nh nhp khu.
Ri ro xy ra trong qu trnh vn chuyn m trch nhim khng thuc hng tu
m nh nhp khu khng mua bo him, nh nhp khu khng sn lng thanh
ton th NHPH c th gp ri ro.
Ri ro nh nhp khu mt kh nng thanh ton hoc ph sn: ri ro ny gy thit
hi nng n cho NHPH nu NHPH ti tr vn nhp khu.
Ri ro do nh xut khu c hnh vi la o: nh xut khu gi mo chng t,
mc d ngn hng c ch nh kim tra nhng khng pht hin ra, cn
NHPH th cho php NH chit khu trch ti khon tin gi ca mnh thanh
ton cho ngi bn hoc i tin ti NH th ba. Nu nh nh xut khu l mt
t chc ma hoc b ph sn trong khi nh nhp khu khng c nng lc ti
chnh bi thng cho NHPH th NHPH cui cng l ngi gnh chu ri ro.
NHPH khng cn trng thanh ton b chng t khng c B/L hay AWB gc,
tc l thanh ton tin ra nc ngoi khng chng minh trn c s c hng ho
i ng, gy ri ro l thanh ton khng hay pha nc ngoi li dng xut
trnh i tin tip vi b chng t hon ho c B/L hay AWB gc.
Ri ro do NHPH khng hnh ng ng UCP m th tn dng dn chiu:
Theo UCP, NHPH c min trch nhim thanh ton nu b chng t c li.
Tuy nhin nu NHPH khng hnh ng ng theo nhng quy nh ti iu 16
UCP600 th NHPH gp ri ro trn chnh nhng b chng t c li . l
nhng trng hp sau:

60
+ Thng bo t chi nhng khng nu r v y cc bt hp l ca b
chng t, hoc nhng bt hp l ny b Ngn hng chit khu ph nhn v tr nn
khng c gi tr;
+ Thng bo nhng bt hp l v t chi chng t vt qu 5 ngy lm vic
ca Ngn hng;
+ Khng nu ch th v vic nh ot b chng t;
+ chuyn giao chng t cho ngi m, hoc lm mt khng tr li y
v nguyn vn b chng t cho pha xut trnh, hoc khng giao chng t cho pha
th ba do pha xut trnh ch nh.
b) i vi Ngn hng thng bo:
Ngn hng thng bo chu trch nhim phi c s quan tm hp l m
bo rng th tn dng l chn tht, bao gm c vic xc thc ch k, kha m, mu
in trc khi gi thng bo cho nh xut khu. Ngn hng thng bo chu trch
nhim khi quyt nh khng thng bo th tn dng m khng gi thng bo v
quyt nh ca mnh cho NHPH bit mt cch khng chm tr.

c) i vi NH c ch nh:
Tr khi l Ngn hng xc nhn, cc ngn hng c ch nh khng c mt
trch nhim no phi thanh ton cho ngi xut khu trc khi nhn c tin t
NHPH. Tuy nhin, trong thc t, trn c s b chng t xut trnh, cc ngn hng
c ch nh thng ng trc cho nh xut khu vi iu kin truy i (with
recourse) tr gip nh xut khu, do , ngn hng ny phi t chu ri ro tn
dng i vi NHPH hoc nh xut khu.

d) i vi NH xc nhn:
Nu b chng t l hon ho, th Ngn hng xc nhn phi tr tin cho nh xut
khu bt lun l c truy hon c tin t NHPH hay khng. Nh vy, Ngn
hng xc nhn chu ri ro tn dng i vi NHPH, cng nh ri ro chnh tr v
ri ro c ch (hn ch ngoi hi) ca nc NHPH.

61
NH xc nhn khng nm c nng lc ti chnh ca NHPH m vi xc nhn
theo yu cu ca h cui cng, Ngn hng xc nhn phi nhn lnh trch
nhim thanh ton cho NHPH do NHPH thiu thin ch hay mt kh nng thanh
ton, thm ch b ph sn.
Nu Ngn hng xc nhn tr tin hay chp nhn thanh ton hi phiu k hn, m
khng c s kim tra mt cch thch ng b chng t, b chng t c li,
NHPH khng chp nhn, th khng th i tin NHPH.
) i vi NH chit khu chng t:
NH chit khu c th l Ngn hng xc nhn nu l L/C xc nhn, hoc l
NHPH nu ngi hng khng mun xut trnh qua ngn hng th ba, nhng thng
thng l Ngn hng c ch nh c th hoc bt c Ngn hng no nu L/C cho
php chit khu t do (any bank negotiation). Theo UCP 600, NHPH c quyn t
chi thanh ton b chng t c li (phn ln ty thuc thin ch nh nhp khu).
Mc d iu khon chit khu cho php Ngn hng chit khu c php truy i
li nh xut khu nhng nu nh xut khu khng kh nng thanh ton th Ngn
hng chit khu gp ri ro.
Chng I cho chng ta tt c nhng c s l lun v ri ro trong cc
phng thc thanh ton quc t. L lun l vy, nhng thc t chng ta vn dng
cc phng thc thanh ton quc t nh th no trong thi gian qua v kt qu nh
th no, vic kim sot ri ro ra sao. Chng ta hy tip tc tm hiu iu ny trong
chng II sau y vi im nghin cu l S Giao Dch II Ngn hng Cng
Thng Vit Nam (SGDII NHCTVN).








62




































C CH H N NG G I II I: :

T TH HU U C C T TR RA A N NG G @ @U UA A N N L LY Y R RU U I I R RO O
H HO OA A T T O O N NG G T TH HA AN NH H T TO OA A N N
X XU UA A T T N NH HA A P P K KH HA A U U T TA A I I S SG GD DI II I - -
N NH HC CT TV VN N. .

63
CHNG II: THC TRNG QUN L RI RO
HOT NG THANH TON XUT NHP KHU TI
SGDII - NHCTVN.

2.1. Thc trng v ri ro trong hot ng xut NK ti Vit Nam:
2.1.1. Thc trng hot ng xut nhp khu ti Vit Nam:
Nm 2006 cng l mt nm khc su du n ca Vit Nam trn trng
Quc t, nh du bc ngoc lch s "Vit Nam gia nhp WTO" cng l nm u
tin thc hin Ngh quyt i hi X ca ng v k hoch 5 nm 2006-2010.
Bng 2.1 Tng trng kinh t v thng mi quc t.
XK
(%)
NK
(%)
XNK
(%)
GDP
(%)
XK/GDP
(ln)
NK/GDP
(ln)
XNK/GDP
(ln)
1986-1991 21,48 1,64 8,5 5,0 4,3 0,3 1,7
1992-2000 24,02 23,51 23,8 7,8 3,1 3,0 3,1
2001-2005 17,34 18,72 18,1 7,5 2,3 2,5 2,4
2006 22,9 20,2 22,0 8,2 2,8 2,5 2,7
Ngun: Tp ch nghin cu kinh t s 345 thng 2/2007, trang 5.
tin phn tch v so snh, s pht trin kinh t v thng mi quc t c
chia lm 3 giai on, giai on 1986-1991, 1992-2000, 2001-2005. Nhn chung, t
s tc tng trng XK/tc tng trng GDP trung bnh theo cc giai an
gim dn, t 4,3 ln giai on 1986-1991 xung cn 3,1 ln giai on 1992-2000 v
cn 2,4 ln giai on 2001-2005. Nm 2006, cc t s ny u cao hn hoc bng
giai on 2001-2005 (xem bng 2.1).



64
Bng 2.2 - Cn cn xut nhp khu. (n v: % ca kim ngch XNK).
nm 1995 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006
XK-NK
-49,6 -8,0 -7,9 -18,2 -25,3 -20,7 -14,0 -12,1
Trong nc
-49,7 -25,0 -20,0 -25,2 -32,0 -33,5 -29,1 -28,5
Ngoi nc
0,1 17,0 12,1 7,0 6,7 12,8 15,1 16,4
Ngun: Tp ch nghin cu kinh t s 345 thng 2/2007, trang 7.
Biu 2.1 - Kim ngch xut nhp
khu v t l nhp siu (n v: T USD)
0
5
10
15
20
25
30
35
40
45
50
1 2 3 4 5
nm
k
i
m

n
g

c
h
xuat nhap
2002 2003 2004 2005 2006





25

20

15

10

5

0
Nhp siu
Ngun: Tp ch thng tin v d bo kinh t - x hi, s 12 -12/2006
Theo Tp ch Ti chnh thng 2/2007, kt thc nm 2006, XK hng ha
nc ta t kt qu kh quan. Tng kim ngch XK t gn 39,7 t USD, tng

65
22,1% so vi cng k nm 2005. y cng l nm th t lin tip XK Vit Nam t
tc tng trng trn 20%. Chnh v vy, cn cn nhp siu ngy cng c thu
hp, t l nhp siu t 25,3% nm 2003 gim xung cn 14,4% trong nm 2005
v n nay ch cn 10,8% (xem biu 2.1).
Tng mc lu chuyn hng ho xut nhp khu nm 2006 c tnh t 84 t
USD, tng 21% so vi nm trc, trong XK tng 22,1%; NK tng 20,1%; nhp
siu l 4,8 t USD, bng 12,1% kim ngch XK (cc con s tng ng ca nm
trc l 4,54 t USD v 14%).
XK hng ho nm 2006 c tnh t 39,6 t USD v vt 4,9% so vi k
hoch c nm, trong khu vc kinh t trong nc t 16,7 t USD, tng 20,5% so
vi nm trc, ng gp 39,8% vo mc tng chung; khu vc c vn u t nc
ngoi khng k du th 14,5 t USD, tng 30,1%, ng gp 46,9% v du th 8,3
t USD, tng 12,9%, ng gp 13,3%. Nm nay, c thm cao su v c ph t kim
ngch XK trn 1 t USD nng tng s cc mt hng c kim ngch t 1 t USD tr
ln l 9, trong 4 mt hng ln truyn thng l du th, dt may, giy dp v thu
sn kim ngch mi mt hng t trn 3,3 t USD.
NK hng ho nm 2006 c tnh t 44,41 t USD, vt 4,5% so vi k
hoch nm 2006 v tng 20,1% so vi nm trc, trong khu vc kinh t trong
nc t 27,99 t USD, tng 19,9% v ng gp 62,6% vo mc tng chung; khu
vc c vn u t nc ngoi 16,42 t USD, tng 20,4%, ng gp 37,4%.
NK my mc, thit b v hu ht cc vt t, nguyn liu cho sn xut trong
nc u tng so vi nm trc, c bit l nhiu loi vt t ch yu (tr xng du,
phi thp v phn u r) c lng NK tng kh. NK my mc, thit b tng 24,1%;
xng du 5,8 t USD, tng 16,4% (nhng lng nhp gim 3,8%); phn bn tng
5,1%; cht do tng 26,8%; ho cht 18,6%; giy cc loi tng 30,5%; vi tng
23,1%; ring nguyn ph liu dt, may, da gim 14,1%, v ang c xu hng gim
do tng sn xut thay th trong nc; st, thp 2,9 t USD, gim 0,9%, nhng
lng tng 1,8% nh gi gim.

66
XK dch v nm 2006 c tnh t 5,1 t USD, tng 19,6% so vi nm 2005,
trong mt s dch v c t trng cao t mc tng trn 20% nh: du lch, tng
23,9%; vn ti hng khng tng 35,5%; dch v hng hi tng 27,5%; dch v ti
chnh tng 22,7%. NK dch v nm 2006 c tnh t 5,12 t USD, tng 14,3% so
vi nm trc, trong du lch tng 16,7% v cc ph vn ti, bo him (CIF)
chim 33,7%, tng 20,1%. Nhp siu dch v nm 2006 ch cn khong 22 triu
USD (nm trc 220 triu USD).
Bng 2.3 - Tng kim ngch xut nhp khu theo nm.
n v tnh: Triu USD
Nm Xut khu Nhp Khu Tng kim ngch
2006 39.605 44.410 84.015
2005 32.223 36.881 69.104
2004 26.503 32.075 58.578
2003 20.149 25.256 45.405
2002 16.706 19.746 36.452
2001 15.029 16.218 31.247
2000 14.483 15.637 30.120
1999 11.541 11.622 23.163
1998 9.361 11.500 20.861
1997 9.185 11.592 20.777
1996 7.255 11.143 18.398
Ngun: http://www.mot.gov.vn

67

Biu 2.2 -
Ngun:
- Tng kim ngch XK 6 thng u nm 2007 t 22,46 t USD, tng 19,4% so
vi cng k nm 2006.
- Kim ngch XK ca khu vc doanh nghip 100% vn trong nc t 9.82 t
USD, chim 43,75% tng kim ngch XK ca c nc, tng 24,3% so vi cng k.
n - Kim ngch XK ca cc doanh nghip c vn u t c ngoi (FDI) t
12,63 t USD, chim 56,25% tng kim ngch XK ca c nc, tng 15,8% so vi cng
k nm trc.
Khng tnh du th, kim ngch XK ca cc doanh nghip FDI tng 31,9% so
vi cng k nm trc.
- XK mt s mt hng ch lc
+ Du th: Trong 6 thng u nm 2007, lng du th XK ca Vit Nam t
7,69 triu tn vi kim ngch 3,76 t USD. Lng XK du th gim 6,7%, gi du th

68
XK cng gim bnh qun khong 3,6% (18 USD/tn) lm cho kim ngch XK mt hng
ny gim 10,1% so vi cng k nm trc.
Nh vy, do s st gim v sn lng v gi XK thp, kim ngch XK du th
khng t mc k vng, ko tc tng kim ngch XK chung ca c nc xung
thp trong 6 thng u nm.
+ Than : 6 thng u nm lng XK mt hng ny t 16,137 triu tn, kim
ngch XK t 509 triu USD, tng 18,7% v lng v 18,6% v kim ngch. Th trng
XK ln nht l Trung Quc (tng 21% v chim 81,5% tng lng than XK c nc).
y l mt trong s cc mt hng c lng XK sm hon thnh mc tiu (mc
tiu c nm 2007 XK 14 triu tn).
+ Hng dt may: Kim ngch XK 6 thng u nm t 3,432 t USD, tng
25,9%. Th trng XK ln nht ca Vit Nam l Hoa K, chim 58,5% kim ngch XK
hng dt may ca c nc v tng 34% so vi cng k nm trc. Hai th trng ln
tip theo cng t tc tng trng kh l EU (485 triu USD, tng 17,6%) v Nht
Bn (271 triu USD, tng 13,4%).
+ Giy dp: 6 thng u nm, kim ngch XK t 1,9 t USD, tng 11% so vi
cng k nm trc. Tc tng kim ngch XK ny thp hn nhiu so vi mc tiu t
ra ti HNTM ton quc (+21%).
+ My vi tnh, sn phm in t v kinh kin: 6 thng u nm kim ngch XK
mt hng ny t 935 triu USD, tng gn 24% so vi cng k nm trc (t 35%
mc tiu kim ngch XK c nm). Th trng XK ln nht ca nhm ny l Thi Lan,
Hoa K v Nht Bn, Philippin;
+ G v sn phm g: 6 thng u nm kim ngch XK mt hng ny t 1,128
t USD (43% mc tiu kim ngch XK c nm), ch tng 22,9%, bnh qun 188
triu/thng. Th trng Hoa K chim t trng ln nht, tng 28,5%, th trng EU
tng 12,2%, Nht Bn tng 17,4%.
+ Go: 6 thng u nm Kim ngch XK mt hng ny t 732 triu USD (bng
52% mc tiu kim ngch XK c nm).

69
+ Thu sn: 6 thng u nm kim ngch XK mt hng ny t 1,648 t USD
(44% mc tiu kim ngch XK c nm), tng 15,6% so vi cng k nm trc. V th
trng XK, so vi cng k nm 2006, kim ngch XK vo th trng EU tng mnh
(chim 25% tng kim ngch XK ca c nc v tng 26,8% so vi cng k nm
trc); Tip theo l Hoa K (chim 18% tng kim ngch XK ca c nc v tng
10,4%, so vi cng k nm trc); Hn Quc (chim 7% tng kim ngch XK ca c
nc v tng 23,2%, so vi cng k nm trc); Nht Bn (chim 18% tng Kim
ngch XK ca c nc, gim -9,9% so vi cng k nm trc).
+ C ph: do nhu cu v gi th gii tng mnh nn kim ngch XK 6 thng u
nm ca mt hng ny t 1,217 t USD, tng 109% so vi cng k nm trc v hon
thnh 92% mc tiu c nm i vi lng XK.
+ Ht tiu: Tuy kim ngch XK khim tn song c tc tng cao hn nhiu so
vi mc tiu t ra (32% so vi 10,5%). Vi din bin th trng thun li, kim ngch
XK ht tiu c nm c th vt xa so vi mc tiu t ra t u nm.
+ Cao su: 6 thng u nm, kim ngch XK cao su ch tng 1,5% so vi cng k
nm trc, thp hn nhiu so vi mc tiu tng kim ngch XK c nm 2007 (trn 7%),
kim ngch XK mi t 38,5% tng mc tiu kim ngch XK c nm.
* XK hng ho trong 6 thng u nm c mt s mt c sau y:
- Kim ngch XK bnh qun 6 thng u nm tng 19,4% so vi cng k nm
trc, cao hn mc tiu ca Chnh ph t ra cho nm 2007 (tng 17,4%).
Kim ngch XK thng 6 tng l 19,4% so vi cng k nm 2006. Qua theo di
dy s liu nhng nm gn y, kim ngch XK nhng thng cui nm (bt u t
thng 6) thng tng nhanh hn nhng thng u nm. V vy, kim ngch XK c nm
2007 so vi nm 2006 c th tng cao hn 20%.
- Nhiu mt hng ch lc c tc tng kim ngch XK bng hoc cao hn mc
tiu t ra cho c nm 2007. Cc mt hng c kim ngch ln nh thu sn, dt may u
c tc tng kim ngch XK trong 6 thng u nm 2007 tng ng vi mc tiu

70
tng trng t ra cho nm 2007. Cc mt hng khc c tc tng kim ngch XK cao
hn rt nhiu so vi mc tiu t ra nh c ph, ht tiu, sn phm nha. C th:
Bng 2.4 Tc tng kim ngch XK mt s mt hng.
n v tnh: triu USD
Mt hng Mc tiu 2007
(tng % so vi 2006)
Thc hin 6 thng/2007
(tng % so 6Thng/2006)
Thy sn 116,0 115,6
C ph 104,5 209,0
Rau qu 117,9 121,0
Ht tiu 110,5 133,0
Nhn iu 110,9 116,0
Than 48,0 119,0
Hng dt v may mc 126,7 126,0
Hng th cng m ngh 119,6 124,0
Sn phm nha (plastics) 136,0 151,0
Dy in v cp in 129,0 129,0
Ngun: http://www.mot.gov.vn
- Kim ngch XK 6 thng u nm 2007 tng 3,845 t USD v gi tr tuyt i
so vi cng k nm trc. Trong , lng hng ho XK tng mnh so vi cng k
nm trc, kim ngch XK tng do lng hng ho XK tng chim t trng 79,3%,
tng t kim ngch XK tng do gi chim t trng 20,7% gi tr tng tuyt i ca kim
ngch XK trong 6 thng u nm 2007 so vi cng k nm trc.
- Khng tnh du th, Kim ngch XK ca c nc v tng khu vc doanh
nghip vn t tc tng trng cao so vi cng k nm trc, c th:
+ Kim ngch XK ca c nc tng 27,8% so vi cng k nm 2006;
+ Kim ngch XK ca khu vc doanh nghip FDI tng 31,9% so vi cng k
nm 2006 (tnh c du th ch tng 15,8%);

71
+ Kim ngch XK ca khu vc doanh nghip 100% vn trong nc tng 24,3%
so vi cng k nm trc.
- V th trng XK, tr Trung Quc v Nht Bn, cc th trng ln nh
ASEAN, EU v M u tng cao hn nhiu so vi mc tng kim ngch XK ca c
nc trong 5 thng u nm (do cha c s liu chi tit v th trng 6 thng u nm),
ln lt l 29,8%; 28,4% v 23%.
* Mt s hn ch trong XK hng ho trong 6 thng u nm:
- XK c nc cn l thuc cao vo XK du th, kt qu l do du th gim
6,7% v lng XK, gim 10% v kim ngch lm cho kim ngch XK ca c nc
gim mc tng trng 10%.
- Mt s mt hng XK ch lc c kim ngch v tc tng trng khng t
mc k vng.
- Th trng XK tng trng khng u, trong khi th trng ASEAN, EU, M
tng kh cao th mt s th mt s th trng khc tng chm hoc gim: Trung Quc
ch tng 4,9%, Nht Bn gim nh 0,4% v Australia gim 11%.
Tm li: XK hng ho trong 6 thng u nm t tc tng trng kh so
vi cng k nm trc nhng cha t mc k vng. Nhiu mt hng gp thun li
v gi v th trng XK. Bn cnh , nhiu mt hng cng gp kh khn trong qu
trnh thm nhp th trng do phi chu nhng ro cn thng mi mi. Nguyn
nhn ch yu l do c doanh nghip v pha c quan nh nc cha thc s ch
ng tn dng trit c hi mang li t t cch thnh vin WTO.
- Tng kim ngch NK t 27,2 t USD (cng k nm 2006 l 20.708 triu
USD), tng 30,4% so vi cng k nm 2006 (cng k nm 2006 tng 14,1% so vi
cng k nm 2005; 6 thng u nm 2005 tng 22% so vi cng k nm 2004).
Ring thng 6 t 5,05 t USD, tng 24% so vi thng 6/2006.
- Kim ngch NK ca cc doanhg nghip 100% vn trong nc t 17,34 t
USD, chim t trng 63,7% tng kim ngch NK c nc, tng 30,6% so vi cng k
nm 2006.

72
- Kim ngch NK ca cc doanh nghip c vn u t nc ngoi trong 6 thng
u nm t 9,89 t USD, chim t trng 36,3% tng Kim ngch NK c nc, tng
30% so vi cng k nm 2006.
S liu v tng gim kim ngch mt hng nhp khu 6 thng u nm 2007 so
vi cng k nm 2006 (triu USD) nh sau:
Bng 2.5 S liu v tng gim kim ngch mt hng nhp khu 6 thng
u nm 2007 so vi cng k nm 2006.
n v tnh: triu USD
Kim ngch
tng, gim


Nhp
khu 6
thng
2006
c 6
thng
2007 %
S
tuyt
i
1.t nguyn chic cc loi 113 140 124,2 27,3
2. Linh kin t 190 291 153,1 100,8
3.Linh kin v ph tng xe gn my 210 283 134,8 73,0
4.Thp thnh phm 997 1.706 171,1 708,7
5. Phi thp 341 447 131,2 106,4
6. Phn bn cc loi 341 432 126,7 90,9
7. Xng du 3.032 3.329 109,8 297,0
8. Giy cc loi 240 288 120,0 48,0
9. Cht do nguyn liu 844 1.146 135,8 302,5
10. Si cc loi 250 361 144,3 110,8
11.Bng 104 140 134,6 36,0
12. Ho cht nguyn liu 453 665 146,8 212,0
13. My mc, thit b, ph tng 3.000 4.396 146,5 1.396,0
- Trong : NK my bay 0 306 306,0
14. Tn dc 256 341 133,2 85,0

73
Kim ngch
tng, gim


Nhp
khu 6
thng
2006
c 6
thng
2007 %
S
tuyt
i
15. in t, my tnh v linh kin 912 1.277 140,0 365,0
16. Vi 1.455 2.010 138,1 555,0
17.Nguyn, ph liu dt may da 1.018 1.121 110,1 103,0
18. Du m ng thc vt 119 163 137,0 44,0
19. Nguyn ph liu thuc l 82 102 124,4 20,0
20.Clannke 53 68 128,2 15,0
21. Nguyn liu dc phm 63 77 122,2 14,0
22. Sn phm ho cht 467 591 126,6 124,0
23. Thuc tr su v nguyn liu 155 192 123,9 37,0
24. Kim loi thng khc 622 838 134,7 216,0
25. Sa 168 187 111,3 19,0
26. G v nguyn liu 325 479 147,4 154,0
27.Thc n gia sc v nguyn liu 305 532 174,4 227,0
28. La m 109 160 146,7 50,9
29. Bt giy 36 41 112,9 4,6
30. Cao su 205 183 89,2 -22,1
31. Hng ho khc 4.423 5.246 118,6 823,3
- Trong : NK vng 754,0 540,0 71,6 -214,0
Hng tiu dng ch yu 707 890 125,9 183
Cng 20.888 27.232 130,4 6.344
Ngun: http://www.mot.gov.vn



74
Mt s nhn xt, nh gi v NK 6 thng u nm 2007:
- Kim ngch NK 6 thng u nm tng 6,34 t USD v gi tr tuyt i
(+30,4%) so vi cng k nm 2006. Trong :
+ Kim ngch NK tng do tng n gi v gi tr hng ho NK l 1,32 t,
chim 21% Kim ngch NK tng trong 6 thng u nm so vi cng k nm trc;
+ Kim ngch NK tng do lng hng ho NK tng l 5,032 t, chim 79%
Kim ngch NK tng trong 6 thng u nm so vi cng k nm trc;
- Cc mt hng NK c kim ngch tng mnh so vi cng k nm trc v c
tc tng cao hn so vi tc tng kim ngch NK ca c nc l: linh kin t,
linh kin v ph tng xe my, thp thnh phm, phi thp, kim loi thng khc,
cht do nguyn liu, si cc loi, bng, ho cht nguyn liu, my mc - thit b -
ph tng, tn dc, in t - my tnh v linh kin, du m ng thc vt, g v
nguyn liu, thc n gia sc v nguyn liu, la m. Trong , tng mnh nht l:
+ My mc - thit b - ph tng: tng 46,5% (1,4 t USD) so vi cng k
nm trc, chim 22% kim ngch NK tng trong 6 thng u nm;
+ Thp thnh phm: tng 71,1% (709 triu USD) so vi cng k nm trc,
chim 11,2% kim ngch NK tng trong 6 thng u nm;
+ Cht do nguyn liu: tng 35,8% (302,5 triu USD) so vi cng k nm
trc, chim 4,8% kim ngch NK tng trong 6 thng u nm;
+ in t v linh kin my tnh: tng 40% (365 triu USD) so vi cng k
nm trc, chim 5,7% kim ngch NK tng trong 6 thng u nm;
+ Vi: tng 38% (555 triu USD) so vi cng k nm trc, chim 8,7% kim
ngch NK tng trong 6 thng u nm;
+ Thc n gia sc v nguyn liu: tng 74% (227 triu USD) so vi cng k
nm trc, chim 3,8% kim ngch NK tng trong 6 thng u nm;
- Trong s cc mt hng NK ch lc, c 2 mt hng kim ngch NK gim l
cao su (gim 10,8%) v vng (gim 28,6%).

75
- Kim ngch NK Nhm hng tiu dng ch yu ch tng 25,8% (183 triu
USD) chim 2,9% gi tr kim ngch NK tng trong 6 thng u nm so vi cng k;
- V th trng NK, kim ngch NK t Trung Quc v ASEAN vn chim t
trng ln nht trong s cc th trng NK ca c nc. Trong , kim ngch NK t
ASEAN chim 25%, Trung Quc chim 20% trong tng kim ngch NK ca c
nc 5 thng u.
Tm li, NK hng ho 6 thng u nm gp phn tt cho sn xut trong
nc. C th thy, trong s cc mt hng NK c tc tng mnh v chim t trng
ln trong kim ngch NK tng trong 6 thng u nm so vi cng k nm trc u
l nguyn liu u vo i vi sn xut v ti sn xut hay u t. Nh vy, trong
trung hn v di hn, vic kim ngch NK tng c th s tc ng tch cc ti nng
lc sn xut v kim ngch XK. Cnh , NK hng tiu dng ch tng vi gi tr
tuyt i nh, chim t trng thp trong tng kim ngch NK tng 6 thng u nm,
khng phi l nguyn nhn chnh gp phn lm tng kim ngch NK.
Theo s liu thng k ca TP.HCM th 6 thng u nm 2007 kinh t
TP.HCM t tc tng trng GDP 11,2% v l mc tng trng cao nht ca
6 thng u nm trong 5 nm gn y. Tuy nhin, tng kim ngch XK hng ha ca
cc doanh nghip trn trong 6 thng u 2007 ch t 6.568,3 triu USD, gim 2,6%
so vi cng k nm 2006. Kim ngch NK cc mt hng chnh ti TP.HCM trong 5
thng u 2007 (st thp, phn bn, nhin liu, sa, nguyn ph liu dt may, da
giy,) t 2.962,2 triu USD, tng khong 13,6% so vi cng k nm 2006.
Nu loi tr gi tr du th XK th kim ngch XK ca TP.HCM ch thc hin
c 2.816,5 triu USD. Phn tch theo ngnh hng XK th ch ring cc mt hng
go, thy sn, sa, may mc v giy dp chim 66,6% tng gi tr XK ca khu
vc kinh t trong nc trn a bn TP.HCM. Bn cnh nhng mt hng t t l
tng trng cao nh may mc, indy cp in, sn phm nha, c ph, tiu, sn
phm g cng c mt hng tng trng thp nh giy dp, cao su, iu v tr v c
mt hng gim st ng k nh go gim 17,2%, xe p v ph tng gim 38,5%.

76
2.1.2. Ri ro hot ng xut nhp khu ti Vit Nam:
Thc tin cho thy, khi XK vo cc th trng ln nh M, EU Cc
doanh nghip Vit Nam c th b p mc thu chng bn ph gi hoc b kin v
vic bn ph gi. Vic ny li ph thuc vo chnh sch v quyt nh ca nc
NK, do , tim n rt nhiu ri ro. Vic b p mt mc thu chng bn ph gi cao
khi NK vo th trng cc nc c th lm cho cc doanh nghip Vit Nam b thit
hi rt nhiu v li ch. Khng nhng th, thc t t v kin bn ph gi tm v c
ba sa M cho thy chi ph cho vic theo ui nhng v kin chng bn ph gi
nc ngoi rt cao.
Trong khi i din ngnh dt may lit k hng lot nhng kh khn, ri
ro php l m doanh nghip dt may Vit Nam c th gp phi. Theo v i din
ny, do c im c th ca ngnh dt may Vit Nam: XK hu ht l qua trung
gian di hnh thc gia cng, cc giao dch kinh t ph thuc nhiu vo kin ch
nh t pha khch hng, v vy cc ri ro php l m cc doanh nghip dt may ca
ta c nguy c gp phi ch yu l thuc loi ri ro tim n mang tnh chnh sch
(ro cn k thut, ro cn thng mi). Mc d nhng ri ro ny mi mc tim
n, cha chnh thc xy ra trong thc t nhng k t khi chm dt ch hn
ngch, Vit Nam tch cc tham gia hi nhp kinh t khu vc v quc t th XK hng
dt may c kh nng phi i din vi cc ri ro php l thuc loi ny ngy cng
nhiu hn. Bn cnh , d thi gian ti, thot khi s hn ch XK bng hn ngch
th khng c ngha ngnh dt may Vit Nam s c th XK t do, thoi mi sang cc
th trng ln do bn cnh s cnh tranh gay gt hn t cc nc XK mnh khc
nh Trung Quc, n , Pakistan, Bangladesh th cn c nhng ri ro khc do
nhng quy nh v ro cn thng mi t pha cc nc NK.
Tng t, i din ngnh da giy cng cho rng, cc doanh nghip ny
cng phi i mt thng xuyn vi cc hp ng thng mi, do khng vng v
nghip v, cc iu kin rng buc khng cht ch nn khi xy ra tranh chp, cc
doanh nghip Vit Nam thng b thit hi. Thm ch, do khng c s d liu

77
chng minh cc tranh chp xy ra, v kin chng bn ph gi cc loi gay c m t
da xy ra, Vit Nam khng s liu chng minh.
Trong khi , i din ngnh hng khng li thng k ti cc ri ro thc t
m hng hng khng Vit Nam gp phi. l ri ro t cc i tc, cc i l, tng
i l, h thng phn phi, bn dch v; ri ro t khch hng ca hng, t cc nh
chc trch hng khng, sn bay. Thm ch l t hot ng lp php, hnh php, t
php n cc ri ro t yu t th trng nh gi c, bo ng, khng hong, cc s
kin x hi khc.
Trong nhng nm qua tnh hnh tng trng ca XK, cng nh NK khng
u, iu ny cng d hiu v y cng l tnh hnh chung ca cc doanh nghip
trong c nc do nhng nm qua trn th gii c nhiu bin ng nh thin tai,
chin tranh, dch cm SARS, dch cm gia cm dn n nguyn nhn l cc quc
gia c chnh sch hn ch xut NK ca lm cho tnh hnh NK cng nh XK gp
nhiu kh khn, khng n nh.
i su vo phn tch th cng khng th ph nhn mt thc t rng, mt s
mt hng do sn xut trong nc cn yu km, nn NK ln, nh phi thp, phn
bn, thc n gia sc v nguyn ph liu ngy mt tng cao. Ring thng 4, phn
bn cc loi tng t bin vi 45,5% v s lng, 34,9% v gi tr. Trong mt
hng phn bn URE tng n 257,1% v s lng v 295,6% v gi tr. Tip theo l
mt hng linh kin t, tng 37,7% v s lng, 61,3% v gi tr. Thp thnh phm
l mt hng ng th ba tng 37,2% v s lng v 58,2% v gi tr.
Nguyn nhn khin gi thp tng cao nh vy l do gi phi thp trn th
gii v gi phi thp NK vo nc ta tng... Nhng mt hng ny khng ch tng
ln v s lng v gi NK tng cao hn c s lng nn kim ngch cng tng cao.
Thm ch, khng t mt hng do gi trn th trng th gii y ln cao nn gi tr
NK cn tng xa hn nhiu i vi s lng nh: Cht do nguyn liu, si cc loi,
ha cht, tn dc...

78
Mt s mt hng lin quan n tiu dng, nh vi, xe my nguyn chic, tn
dc cng c nh gi l tng cao. Vi mc nhp siu mi qua 4 thng gn
2 t USD th d kin nhp siu ca c nc trong nm 2007 ln ti hn 5,5 t USD.
Mt im khc ng lu , nhp siu ca khu vc kinh t trong nc rt cao.
Trong khi thng 4, khi Doanh nghip trong nc ch XK c 1,78 t USD, th NK
li ln ti 2,8 t USD. Ngc li, cc Doanh nghip c vn u t nc ngoi XK
chim ti 2,170 t USD th NK ch l 1,7 t USD. iu ny chng t hiu qu v sc
cnh tranh ca hng ha sn xut trong nc cn thp, nn cha tn dng c c
hi cc nc ct gim thu sut thu NK i vi hng ha Vit Nam; ng thi
ngay trn th trng ni a, hng ha sn xut trong nc li b gim th phn do
phi cnh tranh gay gt hn khi Vit Nam cng phi ct gim thu sut thu NK i
vi hng ha ca cc nc. (Theo tin t Vinanet).
Ngoi ra, thi gian qua, s tng gi xng du nh hng n gi c cc
mt hng NK, nguyn liu NK lm hng XK . khin nhiu doanh nghip khng
thc hin c k hoch kinh doanh v thanh ton XNK, ko theo khng nng cao
k hoch XNK ca c nc..
Doanh nghip XK ca Vit Nam c nhng im yu v quy m, mc a
dng ca sn phm, kh nng cung cp v sn xut, li th so snh ca sn phm,
hot ng phn phi v bn hng khin cho Doanh nghip XK ca Vit Nam mt
i li th thng lng hp ng v lm gim i mc tin tng ca ngi NK
vo kh nng thc hin hp ng ca ngi XK.
Bn cnh , Vit Nam phi i mt vi ri ro hi nhp khi m k thut
cng ngh cn lc hu, trnh v nghip v xut nhp khu cn yu km, cc hnh
vi la o ngy cng tinh vi, phc tp hn
Qua tm hiu trn cho thy ri ro l mun hnh vn trng: t ri ro php
l, ri ro quc gia, ri ro chnh tr, ri ro i tc, ri ro gi c u vo v khng
loi tr bt k ngnh no. Chng ta cn phi c s phn tch k lng phng
nga v qun l ri ro mt cch ch ng v hiu qu.

79
2.2. Thc trng qun l ri ro hot ng thanh ton xut nhp
khu ti S giao dch II - Ngn Hng Cng Thng Vit Nam (SGDII
NHCTVN):
2.2.1. Gii thiu s lc v SGD II NHCTVN:
NGN HNG CNG THNG VIT NAM vi tn giao dch l
INDUSTRIAL AND COMMERCIAL BANK OF VIET NAM, gi tt l
INCOMBANK hay ICB, l mt Ngn hng Quc doanh ra i vo thng 7/1988.
Theo quyt nh s 53/Q-NHCT ngy 16/10/1997 ca Hi ng Qun Tr
Ngn Hng Cng Thng Vit Nam, S Giao Dch II - Ngn hng Cng Thng
Vit Nam (SGDII NHCTVNVN) chnh thc ra i ngy 1/10/1997 do s sp
nhp ca Chi nhnh Ngn hng Cng Thng Thnh Ph H Ch Minh v S Giao
Dch II. Vi tn giao dch quc t l INDUSTRIAL AND COMMERCIAL BANK
OF VIET NAM - MAIN TRANSATION OFFICE II, vit tt l ICBV-MTOII, to
lc ngay trung tm Ti chnh Ngn hng s 79A - Hm Nghi Qun I
TP.HCM, mt a im rt thun li cho vic pht trin cc hot ng kinh doanh.
SGDII NHCTVN c chc nng cung ng cc dch v a dng v ngn
hng, ti chnh v cc dch v cho cc khch hng l t chc kinh t v c nhn
trong v ngoi nc. Cc hot ng chnh ti SGD II NHCTVN:
- Huy ng vn di nhiu hnh thc khc nhau trong v ngoi nc.
- Cung ng tn dng vi 3 th loi (ngn hn, trung hn v di hn) bng tin
ng v ngoi t.
- Kinh doanh ngoi hi v cc dch v lin quan n ngoi hi.
- Cung cp cc dch v thanh ton trong nc v quc t.
- Hn vn, lin doanh vi cc t chc kinh t.
- Thc hin nghip v bo lnh ngn hng v cc dch v khc,
SGDII NHCTVN c nhim v t chc thc hin kinh doanh thanh ton tn
dng v cung cp cc dch v trong h thng ngn hng n cc t chc kinh t, c
nhn trong nc v ngoi nc. To s an tm tn nhhim ca khch hng i vi

80
cc hnh thc thanh ton khng dng tin mt qua ngn hng nh y nhim thu, u
nhim chi gp phn lm gim yu cu cng thng tin mt trong nn kinh t nh
hp tc x doanh nghip t nhn phi m bo l ngn hng phc v nhu cu
vn trong cc doanh nghip quc doanh theo ch .
Hin nay SGDII NHCTVN c 15 phng trong thng 3/2006 va qua
phng giao dch Hip Phc v thng 4/2007 c phng giao dch Ph M Hng va
mi chnh thc i vo hot ng Qun 7 trc thuc s qun l ca SGDII -
NHCTVN, 1 ca hng kinh doanh vng bc trc thuc, 2 qu tit kim, 2 im giao
dch, 1 trung tm dch v a c, 1 t th k tng hp.
Phng thanh ton quc t, SGDII NHCTVN hin nay c gi l phng ti
tr thng mi l mt phng nghip v c trang b k thut hin i cho mi
nhn vin, vi 19 cn b trong gm lnh o (1 trng phng cng vi 4 ph
phng) c nhiu kinh nghim trong lnh vc thanh ton quc t, nm vng kin thc
chuyn mn, kh nng ch o su st, linh ng, kp thi, cng vi i ng nhn
vin cn tr, nng ng c nng lc chuyn mn cao, gii ngoi ng, vi tnh
Phng ti tr thng mi c b tr thnh 2 t l t NK v t XK, to iu
kin thun li cho cc nghip v c chuyn mn ha su hn, p ng mi yu
cu ca khch hng m bo cht lng dch v ti a cho khch hng.
Trong cc phng thc TTQT th phng thc th tn dng (L/C) c thc
hin nhiu nht chim t trng cao chim khon 84% trong tng s doanh thu ca
phng thanh ton quc t SGD II, do hot ng phc v cho phng thc ny
l nghip v ch yu, chnh v vy tt c cc nhn vin trong phng iu c o
to bi dng chuyn su v nghip v ny hn cc nghip v khc.
+ Thanh ton hng NK: thuc chc nng ca t NK. T nhp hin nay
c 7 thanh ton vin v 2 ph phng ph trch cc nghip v phc v cho t chc
NK. Cc nghip v m t nhp chuyn m trch l:
Trong phng thc tn dng chng t : SGD II NHCTVN ng vai tr l
ngn hng pht hnh (Issuing Bank) thc hin pht hnh L/C theo yu cu ca t

81
chc NK cho ngn hng phc v t chc XK hay ngn hng i l ca Incombank
ti nc ca t chc XK, gm cc nghip v sau:
- Nhn n ngh m L/C
- Kim tra ni dung n xin m L/C vi hp ng thng mi.
- Thc hin t vn khch hng gip khch hng hon thin ni dung L/C,
m bo c quyn li khch hng, trnh trng hp vi phm hp ng gy thit
hi cho khch hng v c uy tn ca Incombank.
- Khi nhn c b chng t t ngn hng nc ngoi, thanh ton vin s
tin hnh kim tra i chiu b chng t c ph hp vi L/C pht hnh hay
khng, v y l c s nh NK c quyn t chi thanh ton nu b chng t bt
hp l, nu thy ph hp s tin hnh thanh ton cho nh XK theo lnh ca ngn
hng thng bo, trng hp mua hng tr chm nu nh NK ng thanh ton th
gi in chp nhn v ngn hng nh XK.
Trong phng thc nh thu : nhn thc hin cc dch v nh thu n vi cc
hnh thc thu hi phiu tr ngay (D/P) v nh thu chp nhn hi phiu (D/A)
Chuyn tin bng in.
Bo lnh trong nc trc y l nghip v ca phng k ton, t lc m nhn
nghip v ny phng TTQT ca SGD II NHCTVN i tn l phng ti tr
thng mi.
+ Thanh ton hng XK: thuc chc nng ca t XK. T xut hin nay c
7 thanh ton vin, 1 nhn vin chuyn m trch vic giao nhn chng t v 2 ph
phng trc tip iu hnh hot ng ca t xut. Cc nghip v m t xut chuyn
m trch l:
Trong phng thc tn dng chng t: SGD II-NHCT cung cp cc dch v
l ngn hng thng bo L/C (Advising Bank) thng bo L/C c m cho khch
hng bit hoc sa i khi nhn c L/C sa i t ngn hng nc ngoi, chit
khu b chng t c quyn truy i.

82
- Gip khch hng kim tra tnh hp l ca L/C, kim tra nhng sai st
trong L/C kp thi yu cu ngn hng nc ngoi tu chnh L/C , thc hin t vn
gip t chc XK thng lng vi t chc NK thit lp nhng iu khon L/C sao
cho bo v c quyn li ca c t chc XK NK.
- Xc nhn L/C khi t chc XK khng tin tng ngn hng nc ngoi,
NHCT s cng ngn hng pht hnh bo m vic tr tin cho t chc XK trong
trng hp ngn hng pht hnh khng kh nng thanh ton (ch thc hin xc
nhn L/C hi s ca NHCTVN).
- Gip khch hng kim tra b chng t c ng nh quy nh trong
L/C hay khng, c hp l hay khng, trnh ri ro cho t chc XK b t chc NK
da vo sai st tr hon thm ch t chi thanh ton v cng khng b mt ph
do b chng t c sai st, gip khch hng hon chnh b chng t mt cch nhanh
chng v chnh xc trnh tnh trng tr thi hn hiu lc quy nh trong L/C.
- Gi chng t n ngn hng nc ngoi c thanh ton
Trong phng thc nh thu: SGD II NHCTVN thc hin cc dch v nh
thu i vi cc hnh thc nh thu hi phiu tr ngay (D/P) v nh thu chp nhn hi
phiu (D/A).
Chit khu b chng t: thng thng cc t chc XK chit khu i vi
b chng t tr chm, t chc XK cn vn cho chu trnh sn xut kinh doanh tip
theo. T xut s tin hnh kim tra b chng t c ng nh quy nh trong L/C
c thng bo hay khng hay L/C c thng bo ti ngn hng khc m trn L/C
quy nh Available any bank sau tin hnh chit khu b chng t cho
khch hng. Theo qui nh ca NHCTVN, SGDII - NHCTVN s tin hnh chit
khu c quyn truy i i vi trng hp thanh ton bng phng thc L/C, b
chng t hp l s c chit khu ti a l 95%, b chng t bt hp l s c
chit khu ti a 80%; i vi chit khu trong trng hp thanh ton bng phng
thc nh thu, SGDII - NHCTVN s tin hnh chit khu ti a cho b chng t l
80% i vi nhng ngn hng c quan h i l.


83

2.2.2. Thc trng hot ng thanh ton xut nhp khu ti SGDII
NHCTVN:
Trong cc nm qua, t bit nm 2006 hot ng TTQT ti SGDII -
NHCTVN t c nhng thnh tu ng k trong bi cnh t gi ngoi t v
gi vng bin ng mnh m nh hin nay; s thay i li sut c bn ca Cc D
tr Lin bang M cng vi quan h cung cu v vn, li sut tin ng, ch s gi
c...; nhng kh khn nh dch cm gia cm, s bin ng ca st thp, phn bn,
xng du thin tai min Trung, min Ty Nam B nh hng n hot ng
ca nhiu doanh nghip; s cnh tranh ngy cng khc lit trong h thng ngn
hng thng mi v cc t chc ti chnh ti Vit Nam v trn a bn TP.HCM.
Nm 2005, doanh s thanh ton xut nhp khu ca SGDII - NHCTVN t
1.017 triu USD tng 9,1% so vi nm 2004, bng khong 20% doanh s thanh
ton xut NK ca ton h thng NHCTVN, nm 2005 doanh s thanh ton ca
SGDII-NHCTVN chim khong 5,6% th phn ton TP.H Ch Minh. Trong
doanh s thanh ton quc t mu dch l 718 triu USD tng 17,45 triu tng ng
2,43% so vi cng k, ch yu do doanh s thanh ton L/C D/A D/P NK tng
7%, XK tng 1% so vi nm 2004.
Nm 2006, hot ng dch v tip tc tng trng, thu dch v n
31/12/2006 l 34,541 t ng tng 5,54 t ng tng ng tng 19.08% so vi nm
2005, trong thu t hot ng TTQT 15,57 t ng tng 1,55 t.
Tng doanh s TTQT qua SGDII - NHCTVN nm 2006: 1.500 triu USD,
tng 230 triu USD tng ng 15% so vi nm 2005. Trong doanh s thanh ton
quc t mu dch l 785 triu USD tng 67 triu tng ng 9,19% so vi nm 2005,
gp gn 5 ln so vi nm 1997, ch yu do doanh s thanh ton L/C D/A D/P
NK tng 9%, XK tng 3%, thanh ton XK phng thc TTR tng 29% so vi nm
2005; doanh s TTQT phi mu dch l 435 triu USD tng 90,5 triu USD tng
ng 25% so vi nm 2006.

84
Bng 2.6 - Phn tch tnh hnh doanh s thanh ton XNK t nm 2001-2006 ti
SGDII - NHCTVN.
n v tnh: triu USD
Nm 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2006
(%)
L/C NK 135 133 128 179 184 187 17.71
Th/ton 122 133 151 166 162 156 14.77 L/C XK
Ch/khu 40 48 63 81 94 102 -
XK 4 5 10 17 24 46 4.36 Th/ton
D/P D/A NK 27 24 34 49 60 70 6.63
i 39 79 111 140 123 145 13.73 Th/ton TTR
n 121 123 161 138 165 196 18.56
XK ngt mt 24 8 16 170 207 256 24.24
Tng kim ngch
thanh ton XNK
472 505 611 859 925 1,056 100

Ngun: Bo co tng hp hot ng kinh doanh P.TTTM, SGDII NHCTVN v
bo thng tin NHCTVN s 1/2007.
Kim ngch thanh ton XNK (khng tnh chit khu) ti SGDII - NHCTVN
tng trng lin tc trong cc nm qua, t 472 triu USD nm 2001 tng ln 505
triu USD nm 2002 ri 925 triu USD nm 2005 v nm 2006 t 1 t 56 triu
USD (trong thanh ton theo L/C v D/P-D/A l 459 triu USD) tng 123% so
vi nm 2001, tng bnh qun mi nm l 18%.
Qua bng 2.6 ta thy doanh s thanh ton L/C NK ti SGDII-NHCTVN lun
cao hn so vi doanh s thanh ton L/C XK, c trong 6 thng u nm 2007 cng
cho thy r iu (xem bng 2.7), chng t th trng XK cn nhiu tim nng
cho m rng khch hng trong th trng XK ca NHCTVN. Nm 2006 SGDII-
NHCTVN t c doanh s thanh ton qua L/C nhp l 187 triu USD, doanh s

85
thanh ton qua L/C xut l 156 triu USD; thanh ton nh thu xut l 46 triu USD
trong khi thanh ton nh thu nhp l 70 triu USD.
Mc d m bo tnh an ton cao trong thanh ton XNK, bin php u
tin ti tr cho cc hp ng XNK thanh ton bng phng thc thanh ton L/C
c t ra v p dng (Vic ti tr vn theo yu cu ca khch hng XNK thc
hin cc hp ng ngoi thng c th km theo nhng chnh sch u i tn dng
(v li sut cho vay/chit khu, mc d n, ti sn m bo n vay,), iu kin
u i trong thanh ton (mc k qu thp, u tin bn ngoi t khi thanh ton, ) )
nhng tc cht lng pht trin cho thy c mt xu hng tng ngy mt cao
v phng thc thanh ton TTR v nh thu D/P-D/A v xu hng gim st v tng
trng theo phng thc L/C (doanh s thanh ton L/C XK nm 2006 gim 6 triu
USD (162 triu USD 152 triu USD) tng ng 4% so vi nm 2005 trong khi
doanh s thanh ton TTR n tng 31 triu USD (196 triu USD 165 triu USD)
tng ng 19% so vi nm 2005, doanh s thanh ton nh thu hng xut nm 2006
tng 12 triu USD (46 triu USD - 24 triu USD) tng ng 92% so vi nm 2005).
Trong tng kim ngch thanh ton xut nhp khu nm 2006, XK ngoi t
mt chim t trng cao nht 24,24%, k n l thanh ton TTR n 18,56% ri mi
n thanh ton L/C NK l 17,71%, thanh ton L/C XK 14,77%. Mc d kim ngch
thanh ton XNK bng phng thc TTR chim t trng ln, song y l phng
thc n gin v tim n t ri ro do khi i tc la chn phng thc thanh ton
ny th c mi quan h mua bn t lu, c th thanh ton tr trc hoc tr sau
ty tha thun. Thanh ton bng phng thc tn dng chng t ti SGDII
NHCTVN tuy chim t trng thp hn song n vn l phng thc kh ph bin
nhng nm gn y khi m hot ng thanh ton xut nhp khu ngy cng si
ng v quan h gia ngi mua v ngi bn l rt a dng, phong ph. Do ,
phng thc tn dng chng t vn c xem l mt phng thc thanh ton hu
hiu v cn phi u t nghin cu k cc ri ro pht sinh trong thc tin v tim n
cha c pht hin m bo hot ng kinh doanh ca SGDII NHCTVN
c an ton v hiu qu hn.

86
Bng 2.7 - Phn tch tng trng kim ngch thanh ton XNK 6 thng u nm
2007 ti SGDII - NHCTVN.
n v tnh: theo bng
Phn theo phng thc thanh ton Kim ngch thanh ton
NK quy USD L/C D/P D/A TTR
Tng cng
(***)
6 thng u nm 2006 95,281,617 31,671,962 54,522,341 181,475,920
6 thng u nm 2007 160,331,786 35,491,998 58,240,587 254,064,371
% tng trng 2007/2006 68% 12% 7% 40%
Phn theo phng thc thanh ton Kim ngch thanh ton
XK quy USD L/C D/P D/A TTR
Tng cng
(***)
6 thng u nm 2006 57,342,032 19,486,285 84,951,206 161,779,523
6 thng u nm 2007 61,368,290 13,274,715 199,677,186 274,320,191
% tng trng 2007/2006 7% -32% 135% 70%

Ngun: Bo co s liu hot ng kinh doanh thng 6 nm 2007 ca SGDII-NHCTVN.
So snh vi tc tng trng hot ng XNK trn a bn TP.HCM (xt
khu gim 2,6%, NK tng 13,6%) th hot ng thanh ton NK ti SGDII-
NHCTVN t c mt bc tin b vt bc (XK tng 51% v NK tng 40%).
Cc ngnh hng thanh ton tng trng qua SGDII NHCTVN l dt may, xng
du, st thp, phn bn, g, dc phm, in in t, cht do nguyn liu, lng
thc v thc phm ch bin, vt liu xy dng, th cng, m ngh, giao thng vn
chuyn.
Tuy nhin nu so snh v th phn trn a bn TP.HCM th kim ngch thc
hin c ti SGDII NHCTVN trong thanh ton XNK (tr du th) cng ch
chim 9,74% (= 274.320.191 USD/2.816.500.000 USD) v NK chim khong
8,58% (= 254.064.371 USD/2.962.200.000 USD).

87
Bieu o 2.3 - DOANH SO THANH TOAN QUOC TE MAU
DCH QUA CAC NAM
n v tnh: Trieu USD
374
290
163
193 182
208
236
590
350
42
101
121
175
233
352
272
510
367
0
100
200
300
400
500
600
700
1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006
Xuat khau
Nhap khau

Ngun: Ti liu Hi ngh trin khai nhim v kinh doanh nm 2007, SGDII- NHCTVN.
5 nm qua cng l 5 nm thc hin thnh cng ch trng y mnh ti tr
xut NK ti SGDII - NHCTVN theo mi phng thc thanh ton ph bin nh L/C,
nh thu, TTR trn nhiu ngnh hng: dt may, thy sn, go, g, cao su, iu, rau
qu, hng m ngh, phn bn, st thp, ha cht, in in t, lng thc thc
phm, xi mng, dc phm, xng du, cng l kt qu thc hin hiu qu ca
vic m rng tn dng i vi ngnh hng c u th cnh tranh v kh nng pht
trin. i mi c cu u t vo ngnh ngh c kim ngch XNK cao. Pht trin
khch hng theo chui ngnh hng, chui khch hng, gn tn dng vi dch v
thanh ton XNK v ngc li; p dng chnh sch khch hng ring cho tng nhm
khch hng v chnh sch u i i vi khch hng c kim ngch thanh ton XNK
ln qua SGDII NHCTVN v li sut cho vay v ph dch v cnh tranh gi v
thu ht khch hng tp trung hn na thanh ton qua SGDII NHCTVN; Khai thc
li th ca TP.HCM trong thu ht ngun vn ngoi t vi gi r t hot ng u t
ca nc ngoi chuyn vo, t dch v du lch, t hot ng kiu hi, gia tng
hot ng kinh doanh ngoi t hiu qu phc v cho nhu cu thanh ton ca khch
hng XNK ti SGDII NHCTVN.

88

2.2.3. Nhn din ri ro trong hot ng thanh ton xut nhp
khu ti SGDII NHCTVN:
Trong qu trnh hot ng thanh ton xut nhp khu qua cc phng thc
thanh ton quc t ti SGDII NHCTVN trong thi gian qua, ti nhn din c
mt s ri ro m ti s nu ra qua mt vi v d c th sau y:
V d th nht:
SGDII NHCTVN nhn c t cng ty vn chuyn chng t DHL mt b
chng t nh thu vi ngi gi l cng ty Morgan Des Lages, India cng l nh
xut khu xut hng ha cht cho Cng ty AXN ti Vit Nam. Trn covering letter
th hin ngn hng chuyn chng t l Ngn hng Standard charter bank, India
song khng c bt k ch k hay con du ca ngn hng ny. c bit SGDII
NHCTVN cng nhiu ln nhn b chng t vi nh xut khu l cng ty ny.
Song, i s cn trng, SGDII NHCTVN yu cu Cng ty vn chuyn chng t
DHL tr li cho cng ty Morgan des Lages v SGDII NHCTVN khng th xc
thc c cc chng t m h gi khi khng c ngn hng chuyn chng t bo h.
Sau khi tr c vi ngy c bit thng tin (do pha Standard Charter bank,
VietNam cung cp) l ti ngn hng Standard charter bank, India l c mt cng ty
n nh chuyn chng t nhng chng t c du diu l gi mo, cng ty ny cng
ang c rc ri vi php l nn hng ha ang b phong ta cha th vn chuyn
nn b ngn hng t chi chuyn.
Qua s vic ny, ta nhn thy tht ht sc ri ro khi ngn hng nhn b
chng t v thng bo cho nh nhp khu, nh nhp khu do mi quan h lm n
lu di vi cng ty ny t trc chp nhn ly b chng t v thanh ton nhng sau
khng th nhn c hng v hng b phong ta nc nh xut khu. y
cng l mt tnh hung v ri ro la o. Nu SGDII NHCTVN ti tr thanh ton
l hng ny bng vic th chp chnh l hng th SGDII NHCTVN gp ri ro
thanh ton do khng c hng bi thng.

89
V d th hai:
B phn thanh ton NK SGDII c tip nhn bn Fax d tho Giy ngh
m L/C tr gi 161.000 USD ca Cng ty CP Du ABC cho Cng ty De Smet
Engineering (SEA) Pte., Ltd. Singapore th hng thanh ton tin sa cha thit
b lc mng p (Netzsch Membrane Filter Press) thuc my phn on du c. Tng
chi ph sa cha l 230.000 USD c thanh ton ng trc 30% bi Cng ty CP
Du ABC v 70% theo bn Fax d tho L/C tr gi 161.000 USD k trn .
Qua phn tch v nhn nh, SGDII bit c thit b lc mng p ny
nhp trc y theo L/C s 9001007xxxxx nhng pht hin b h hng khi my cp
cng B Ra Vng Tu. Mt khc, chng t giao hng do Cng ty De Smet
Engineering (SEA) Pte., Ltd. Singapore xut trnh khng ng theo quy nh ca
L/C nn SGDII khng cho vay thanh ton m dng vn t c ca cng ty CP
Du ABC thanh ton l thit b h hng k trn. Tip tc nghin cu Hp ng
thanh ton (chi ph sa cha thit b Netzsch Membrane Filter Press) nh km bn
d tho Giy ngh m L/C tr gi 161.000 USD, SGDII nhn thy n nay gn
5 thng tri qua k t khi hng c giao t Singapore n cng B Ra, Vng Tu
m hai bn Cng ty CP Du ABC v Cng ty De Smet Engineering (SEA) Pte., Ltd.
Singapore cha xc nh c nguyn nhn thit b b h phn nh chi ph sa
cha s phi do bn no chu trch nhim thanh ton l rt bt li cho Cng ty CP
Du ABC nu n v ln ny li tip tc ng ra thanh ton trc chi ph sa cha
thit b h hng cho Cty Cng ty De Smet Engineering (SEA) Pte., Ltd. Singapore
ch i ly cc chng t nu trong bn Fax d tho Giy ngh m L/C tr gi
161.000 USD v 2 l sau :
n ngy 03/05/2007, Cng ty CP Du ABC tr 90% gi tr thit b v s
phi tr nt 10% s tin cn li ca thit b k trn vo ngy 27/10/2007 ng theo
quy nh ti L/C s 9001007xxxxx .
Hp ng thanh ton chi ph sa cha thit b k trn ch tuyn b Cng ty De
Smet Engineering (SEA) Pte., Ltd. Singapore s gip Cng ty CP Du ABC yu
cu Cng ty bo him hon tr ton b chi ph sa cha thit b v cc chi ph pht

90
Do , tnh hung thit b lc mng p (Netzsch Membrane Filter Press) b
h hng trc khi c xp xung tu ti Cng Singapore vo ngy 30/01/2007 l
mt kh nng chc xy ra v vic Cng ty CP Du ABC trng ch vo s chp
thun bi thng ca Cng ty Bo him l khng kh thi. SGDII t vn cho
Cng ty CP Du ABC xem li cc chng t thanh ton chi ph sa cha thit b xut
trnh ti Giy ngh m L/C tr gi 161.000 USD trnh ri ro v nn yu cu
Ngn hng ca Cng ty De Smet Engineering (SEA) Pte., Ltd. Singapore c th bo
lnh bi thng tt c thit hi v chi ph sa cha thit b lc mng p cho Cng ty
CP Du ABC nu cng ty khng c bi thng tt c cc tn tht ny t Hp
ng bo him ca Cng ty QBE INSURANCE (INTERNATIONAL) LIMITED,
Singapore c xut trnh theo b chng t i tin.
Nhn din mt s ri ro i vi cc bn tham gia:
+ V pha NHPH l SGDII - NHCTVN:
SGDII NHCTVN ti tr m v thanh ton L/C ny l ht sc ri ro khi
m hp ng nu r y l chi ph sa cha m do chnh Cng ty CP Du ABC

91
+ V pha ngi mua l Cng ty CP Du ABC:
Cng ty CP Du ABC do cn nhp my mc a vo sn xut kp tin
nn phi chp nhn thanh ton my mc bao gm thit b h hng bng vn t c
(do SGDII khng chp nhn cho vay thanh ton). y l ri ro do s c bt ng.
Mt khc, Cng ty CP Du ABC phi thanh ton chi ph sa cha my mc
ny khi li h my mc cha xc nh c l li ca ai. Gi s sau khi thanh ton,
cng ty bo him xc nh li do ngi bn khng phi xy ra trong qu trnh vn
chuyn th Cng ty CP Du ABC s ly li chi ph sa cha bng cch no? Nu
em ra kin tng th rt mt thi gian, cng sc v tin bc. Mt khc sa my
ny, Cng ty CP Du ABC phi chuyn tr my mc h ny v nc nh xut khu
nhng Hp ng khng quy nh r l ai chu ph vn chuyn.
+ V pha ngi bn l Cng ty De Smet Engineering (SEA) Pte., Ltd:
Do b chng t ban u cho ton b my mc lp khng ng theo quy nh
L/C, nu Cng ty CP Du ABC khng ng nhn hng, do hng h hng v
khng c ngun thanh ton do SGDII t chi cho vay thanh ton, v tr b chng t
th ngi bn gp ri ro v thanh ton.
Tng t, nu sau khi nhn li my mc b h chuyn tr t Vit Nam v
Singapore, h tin hnh sa cha v gi li cho Cng ty CP Du ABC nhng cng
ty nhp khu ny c th vin l do sa cha khng ng yu cu v b chng t
khng hon ho t chi thanh ton.
V d th ba:
SGDII - NHCTVN thc hin vic ti tr m L/C nhp xng du mua t
Cng ty Unipec Singapore ltd., Singapore cho cc cng ty xng du ln trong nc
theo gi CFR (nh NK mua bo him) theo chp thun ca NHCTVN. Ti thi
im thanh ton, vic thanh ton ch da trn cam kt bi hon ca ngi th hng

92
Nhn din mt s ri ro i vi cc bn tham gia:
+ V pha NHPH l SGDII - NHCTVN:
SGDII NHCTVN gnh chu ton b ri ro trong x l L/C pht hnh v
phi thanh ton L/C m khng c trong tay vn n gc nhn c hng ha.
SGDII cha th thc hin vic thu tu chuyn ch hay mua bo him cho l
hng nn SGDII khng kim sot c tu i an ton khng v c giao hng ng
khng.
+ V pha nh nhp khu l cc Cng ty xng du ln trong nc:
Nh nhp khu c th gp ri ro v i tc v vic thanh ton ch da trn th
cam kt bi thng m khng c vn n v chng t giao hng gc. Nu b chng
t hp l phi chp nhn thanh ton nhng hng vn c giao th y l iu ht
sc ri ro. Mc khc, nh nhp khu cn c th gp ri ro khi gi c xng du tng
t bin so vi lc tha thun k hp ng hoc gp ri ro v t gi khi phi thanh
ton s tin ln m t gi li tng cao.
+ V pha nh xut khu l Cng ty Unipec Singapore. Ltd.:
Sau khi bm du xung tu d giao hng cho nh nhp khu nhng vin c
gi tng cao hay b chng t c li khng nhn hng. Hay ri ro v thanh ton
ca i tc l nh nhp khu nhn hng nhng b chng t c li b t chi chp
nhn thanh ton.

93
V d th t:
Ngy 23/06/2007, SGDII c nhn c in t ngn hng Bank of
America Los Angeles thng bo L/C s 559357 c ngn hng ny pht hnh hai
ln (in pht hnh chuyn n SGDII) cho Cng ty XYZ th hng: 1 ln t
Los Angeles Office ngy 22/05/2007 s 159456 tr gi USD100,000.00; 1 ln t
Scraton PA Office ngy 05/06/2007 s 559357 tr gi 100,000.00. Bank of America
Los Angles yu cu SGDII hy ngay L/C s 559357.
Qua xem xt cn trng hai h s L/C k trn, SGDII nhn thy i vi L/C
s 159456 khch hng th hng thc hin giao hng ngy 01/06/2007 (B/L s
ABC) v c ngn hng Bank of America Los Angles thanh ton ngy
18/06/2007 s tin 34,000.00. Cn L/C s 559357 hn cht giao hng l 24/06/2007
v hiu lc xut trnh chng t l 10 ngy sau ngy giao hng ti ngn hng Vit
Nam, khch hng th hng L/C cng thc hin giao hng tr gi 34,100.00 ngy
15/06/2007 (AWB s 123) v xut trnh chng t cho SGDII vo ngy 22/06/2007
(7 ngy sau ngy AWB). B chng t cng c gi n Bank of America Los
Angles ngy 22/06/2007 v c Bank of America Los Angles nhn ngy
26/06/2007. Do , ngy 25/06/2007, SGDII in ngay cho Bank of America
Los Angles thng bo khng chp nhn vic Bank of America Los Angles ngh
hy L/C s 559357 v yu cu Bank of America Los Angles thc hin thanh ton
ngay cho SGDII b chng t trnh theo L/C s 559357 k trn. Kt qu l Bank of
America thanh ton b chng t tr gi 34,100.00 giao theo L/C s 559357 cho
SGDII nhng Bank of America s hch ton vo L/C s 159456.
Mt s nhn nh v ri ro i vi cc bn tham gia:
+ V pha NH chuyn chng t v i tin l SGDII - NHCTVN:
i vi L/C s 559357 SGDII lm thc hin tt cng tc phng chng ri
ro trong nghip v chng t (hng dn khch hng lp v xut trnh chng t ph
hp hon ton vi cc iu khon v iu kin ca L/C) nn buc Bank of
America phi thanh ton v vic pht hnh 2 ln L/C trong tnh hung ny thuc v

94
Bank of America. Nu Cng ty th hng tin hnh giao hng nhng SGDII
khng lm ht trch nhim kim tra nhanh v cha chun b kp chng t i tin
m nhn c in ngh hy L/C ny th vic i tin ny s tr nn kh khn
hn. Lc ny nh nhp khu nc ngoi li vin mt l do no v li ca b
chng t t chi thanh ton, trong khi hng c vn chuyn i hoc nh
nhp khu nhn hng. Tt c nhng li ny s do SGDII gnh chu v khng lm
ht trch nhim ca mnh.
+ V pha nh xut khu l Cng ty XYZ:
Tng t, nu vic chun b chng t i tin chm tr l do pha cng ty th
cng ty phi chu ri ro v vic chng t b t chi thanh ton trong khi hng
c vn chuyn i hoc nh nhp khu nhn hng.
Qua v d trn, cho thy SGDII NHCTVN lm vic rt cn trng, hiu
qu v nhanh chng, trnh c cc ri ro do sai st t bn ngoi v em li quyn
li cho khch hng.
V d th nm:
SGDII NHCTVN phi chp nhn thanh ton L/C s 9001007xxxxx
m tr gi 2.500.426 EUR cho ngn hng BHF Franfurt mc d khch hng nhp
khu l Cng XNK T.H c ngh tu chnh gi tr L/C sang ngoi t la M. L
do: ngh tu chnh gi tr L/C sang ngoi t la M khng c khch hng th
hng L/C v ngn hng BHF Franfurt chp nhn do ng la M ang b gim
gi so vi ng Euro v thi hn sa i sa i iu khon loi ngoi t thanh
ton l 3 thng trc khi hng c giao tri qua. y l mt v d m khch
hng cng nh SGDII NHCTVN l ngn hng ti tr thanh ton cng b ri ro v
bin ng t gi.
Ngoi ra, trong thc t nhiu nh XK Vit Nam do cha hiu r v thanh ton
trong tn dng chng t vi nhng u th ca n v trch nhim ca ngn hng pht
hnh v quyn li ca ngi hng li khi xut trnh chng t, cho nn khi bit b
chng t c sai st g th thng yu cu SGDII - NHCTVN chuyn chng t i

95
thanh ton theo phng thc nh thu, nu lm nh vy s gy bt li cho nh XK v
lc b chng t s c x l theo quy tc thng nht v nh thu URC (Uniform
Rules for Collection), c ngha chng t mt quyn c m bo vi iu l UCP
600 m theo ngn hng pht hnh phi thc hin ng ngha v l kim tra b
chng t trong thi gian hp l nhng khng qu 5 ngy lm vic k t ngay nhn
b chng t, nu qu thi hn trn ngn hng pht hnh s b mt quyn t chi
thanh ton, ngoi ra nu b chng t c bt hp l NHPH c theo kin ring ca
mnh tip xc ngi m tn dng th v vic chp nhn bt hp l, tuy nhin iu
ny cng khng c vt qu thi hn 5 ngy lm vic.
Trong khi , URC cho php NHPH hoc ngn hng xc nhn c th khng
cn kim tra chng t, hoc thng bo nhng bt hp l vt thi gian quy nh cho
pha xut trnh c ngha l h khng b khng ch thi gian thng bo, h ch hnh
ng ng cc iu khon ca URC, khng b rng buc vi cam kt s thanh ton
trong tn dng th na, iu ny hon ton ngc vi tn dng th quy nh p dng
theo UCP 600 v tri vi tp qun quc t v giao dch tn dng chng t.
Thc t, SGDII NHCTVN tng hnh ng nh vy nhng cha c ri ro
no xy ra, tuy nhin ti SGDII NCHTVN gp mt trng hp nh sau m theo
ti, nn nhn din y cng chnh l mt ri ro:
V d th su:
Nh nhp khu l Cng ty kinh Doanh Thp v Vt T Thit B
(MINEXIM), nhp khu thp t cng ty B. Cng ty kinh Doanh Thp v Vt T
Thit B (MINEXIM) m L/C ti SGDII NHCTVN. Sau , b chng t xut
trnh ti SGDII NHCTVN v kim tra vi cc bt hp l: giao hng tng phn
khng c php, giao hng thiu, khng xut trnh chng t bo him. SGDII
NHCTVN theo ch th ngi mua v cha thy hng v nn tm thi t chi thanh
ton b chng t trn c s b chng t c bt hp l. Ngi bn do nn nng mun
nhn tin hng lp tc yu cu chuyn sang hnh thc nh thu tr ngay (D/P at

96
sight). SGDII NHCTVN tr thnh ngn hng trung gian phc v khch hng v
tun th quc t v quy tc thng nht nh thu chng t bng cch thng bo chi tit
v b chng t nhn c. Ngi mua bit hng ha vn cha cp cng nn cng
quyt khng nhn b chng t v ngh ngi bn s nhn b chng t v thanh
ton khi hng v cng. Ngi bn do gi hng v b hcng t kh lu m cha
nhn c tin hng li khng c bt k thng tin no t pha ngn hng thu h, do
chuyn sang hnh thc nh thu nn ngn hng thu h khng c s rng buc v
vic thng bo tnh trng b chng t cho ngi bn trong vng 5 ngy lm vic
theo quy nh. Ngi bn li khng tin tng ngi mua nn khng th tin v ch
ngi mua nhn hng ri mi thanh ton. Do , ngi bn thng qua ngn hng
xut trnh yu cu hon tr chng t khng c tr hon v c th ngi bn tm
c i tc khc bn vi gi cao hn hoc c c s la o l tht s ngi bn
cha giao hng nh tuyn b vi ngi mua. Nh vy, giao dch ny khng
thnh, gy ra mt s ri ro: ngi mua ang cn hng m khng c hng, tim n ri
ro b la o nu tr tin m khng nhn c hng; ngi bn tn chi ph ch
hng bn cho i tc khc
Trong tnh hung ny, khi ngi mua v ngi bn cha tht s tin tng ln
nhau th phng thc tn dng chng t vn m bo vic thanh ton ca ngi mua
cho ngi bn hn l phng thc nh thu.
V d th by:
SGDII NHCTVN thng xuyn m L/C cho cc cng ty trong nc
nhp khu vi, si. Cc b chng t xut trnh cho mt hng ny a s rt nhiu v
mn tin nh, kh kim tra. Thng hay xy ra cc li nh: covering letter i tin
nhiu hn s tin tng cc ha n, cc chng nhn ng gi (packing list) ln n
hng chc trang nhng kim tra s kin th nhiu hn s kin th hin trn chng t
vn ti m vn i tin trn s kin ca chng t ng gi, xut trnh chng t vn
ti khng phi l bn gc, ha n i tin hng mu hay ph bu in khng c
cp trong L/C v.v). SGDII NHCTVN nhn nh r, y l nhng li khng
nh, gy mt s ri ro nht nh cho SGDII NHCTVN khi ti tr thanh ton

97
nhng L/C ny. l khi thanh ton s tin ln hn s tin tng cc ha n, s
kin trn cc chng t ng gi khng nh chng t vn ti th hin, thanh ton
hng mu hay ph bu in khng cp trong L/C m khng bit hay thanh ton
mt chng t vn ti khng phi chng t gc (c th gi mo) tc l thanh ton
khng tin ra nc ngoi m khng c hng ha i ng, vi phm quy nh v qun
l ngoi hi, y c th khng phi l sai st ca ngn hng i tin m c th l
mt s c khi m lng chng t dy c kh kim tra; hay ngi mua n tin
ngi bn nn cu kt la ngn hng chuyn tin khng.
V d th tm:
SGDII NHCTVN nhn c mt L/C t ngn hng Korea Exchange bank,
Seoul, Korea vi iu khon ngy m l ngy 15/01/2006, ngy giao hng chm
nht l 20/03/2006, chng t phi c xut trnh sau 15 ngy sau ngy B/L v L/C
ht hn hiu lc l ngy 05/04/2006. SGDII NHCTVN tin hnh thng bo L/C
cho nh xut khu bit m khng c bt k s lu c bit no v cc iu khon
trn ca L/C. Nh nhp khu tip nhn L/C, chun b hng giao v chun b cc
chng t xut trnh cho SGDII NHCTVN kim tra lp b chng t theo quy
nh L/C i tin. SGDII NHCTVN do nghe cng ty xut khu ni s giao hng
khong 15/02/2006 v tr lm cng trc ngy 20/03/2006 nn SGDII NHCTVN
cho rng s chun b kp chng t gi i tin v s tn ph m khng c s cnh
bo hay cn trng cn thit l yu cu cng ty xut khu tu chnh L/C di ngy ht
hn hiu lc ca L/C n 15/04/2006 thay v 05/04/2006 l rt kh khn trnh b
chng t c bt hp l v phng nga mi ri ro c th xy ra. Mt khc SGDII
NHCTVN cho rng y l vic nhp khu rt quen thuc v thng xuyn, ngn
hng Korea Exchange bank li l mt ngn hng c uy tn. Cng ty xut khu xut
trnh b chng t v hp ng ngoi cha c ngi mua k nhng SGDII
NHCTVN khng hi m vn tip nhn b chng t.
Mi n ngy 20/03/2006, cng ty xut khu mi tin hng giao hng. Bt
buc ngy 27/03/2006, SGDII NHCTVN xut trnh b chng t n ngn hng
Korea Exchange bank i tin nhm trnh vic L/C ht hiu lc. Nhng sau ,

98
SGDII NHCTVN nhn c in t chi thanh ton ca SGDII NHCTVN ca
Korea Exchange vi l do: xut trnh khng ng yu cu ca L/C v tr b
chng t.
Cng ty xut khu ch hng i nn vic tr li b chng t a cng ty
xut khu vo mt tnh th ht sc kh khn, cng ty nhp khu kin ngi mua
nhng ngi mua tr li hp ng cha c k kt r rng.
Nhn nh mt s ri ro cc bn tham gia:
+ i vi ngn hng xut trnh l SGDII NCHTVN:
SGDII NHCTVN khng c s quyt on v cn trng cn thit khi qu
tin vo nh xut khu v ngn hng nc ngoi. Trong tnh hung ny SGDII
NHCTVN tuy c min trch nhng sai lm khi khng kin quyt yu cu nh
xut khu tu chnh L/C v t vn nh xut khu k kt y hp ng trc khi
m L/C c c s php l khiu kin khi c tranh chp xy ra. Nhn vin TTQT
ca SGDII NHCTVN khng c nghip v chuyn mn, k nng x l tnh hung
tt lm cng mt i phn no uy tn ca SGDII NCHTVN. Mc d, SGDII
NCHTVN c th kin Korea Exchange bank v l do t chi b chng t l khng
xc ng. SGDII gp ri ro v tc nghip v ri ro v quan h i l.
+ i vi cng ty xut khu trong nc:
Tn km v chun b chng t v vn chuyn hng ha i v vn chuyn v
nc. Thua kin trong vic tranh chp vi nh nhp khu nc ngoi.
+ i vi ngn hng pht hnh l ngn hng Korea Exchange bank:
V li ch ca khch hng m mt L/C vi iu kin v l, lm mt uy tn
ca ngn hng v mi quan h gia cc ngn hng.
Trn y l mt s v d v nhng ri ro xy ra ti SGDII NHCTVN
cng nh nhng tnh hung khc xy ra ti SGDII NCHTVN m SGDII
NCHTVN nhn din c mt s ri ro c bin php qun l ri ro thch hp.

99
Ngoi ra, SGDII NHCTVN ni ring v cc ngn hng thng mi ti Vit
Nam ni chung lun phi i u vi rt nhiu ri ro khc trong cc phng thc
TTQT nh ri ro tc nghip, ri ro chin lc, ri ro t h thng h tr (cng ngh
thng tin, ng truyn) Trong nhp khu, cc nh nhp khu Vit Nam
thng b p trong vic m L/C bt li cho mnh, khin vic nhn hng chm tr,
chng t xut trnh s si; chp nhn thanh ton b chng t khng c chng t
gc d dn n vic i tin trn b chng t khc c chng t gc; nh nhp khu
nhn hng di bo lnh nhn hng do SGDII pht hnh, do SGDII khng yu cu
tr li bo lnh trong thi gian nht nh nn sau khi nhn chng t vn ti gc li
lm tht lc bo lnh nhn hng. SGDII NHCTVN phi i mt vi ri ro v vic
m L/C khng ng thi gian quy nh trong hp ng ngoi k kt do SGDII -
NCHTVN sau khi m khng c i thng m phi qua Hi s kim tra li.
Trong xut khu, thi hn xut trnh qu ngn, khng m bo vic xut trnh d b
vin c tr chng t khng thanh ton; chn phng thc thanh ton khng ph
hp gy nhiu ri ro; khng c y phng tin v thng tin iu tra k v i
tc; k nng m phn yu km, kin thc mp m nn k nhng hp ng khng
r rng v bt li
Bn cnh , mt trong nhng ri ro c quan tm hin nay lin quan n
thanh ton quc t l ri ro trong kin tng thc hin vi phm hp ng: Bin php
khi kin bn vi phm hp ng thc hin rt kh khn v tn km v nhng vn
nan gii nh: Khi khi kin bn mua hng (takes a legal action against the buyer)
thu hi n cha c thanh ton th s p dng lut php ca nc ngi mua, lut
ca nc ngi bn hay lut ca mt nc th ba? V kin (legal proceedings) s
c x u. Ngay c khi v kin c x mt nc khc khng phi ti nc
ngi mua v ngi mua b x thua kin th cng c kh nng bn n (Judgement)
cng khng c ngi mua thi hnh. Ngoi ra, vic khi kin ti mt ta n nc
ngoi l mt vn tn thi gian (time consuming) v tn km (costly) cho bn bn.
Vn t ra l cn c mt gii php gim thiu ri ro trong kin tng thc hin
vi phm hp ng.

100
2.2.4. Nguyn nhn ri ro hot ng thanh ton xut nhp khu
ti SGDII NHCTVN.
Qua vic nhn din mt s ri ro trong thanh ton xut nhp khu ti SGDII
NHCTVN, ti nhn thy cc ri ro xy ra v ri ro tim n xut pht t
nhiu nguyn nhn, c nguyn nhn khch quan v nguyn nhn ch quan.
2.2.4.1. Nguyn nhn khch quan:
- Nh NK cng nh nh XK Vit Nam thng c v th khng cao trong
quan h mua bn nn thng gp mt s kh khn nht nh trong vic thanh ton
hay i tin. Trong vic m L/C th thng b p m nhng L/C bt li cho chnh
h v gy kh khn cho chnh SGDII NHCTVN l ngn hng phc v h.
- Vic gia tng kim sot cht ch hng thy sn XK t Vit Nam ca cc
th trng tiu th ln nh Nht Bn, EU hoc s tng gi xng du nh hng
n gi c cc mt hng NK, nguyn liu NK lm hng XK hoc t gi ngy cng
tng khin nhiu doanh nghip thc hin thanh ton XNK qua SGDII
NHCTVN gp kh nhiu kh khn. chp nhn L/C v gi b chng t nhng
vn chuyn hng khng ng nh cam kt do nhng tr ngi trn, b kin l vi
phm hp ng. Hay nh nhp khu k kt hp ng m L/C nhng gi hng nhp
khu tng cao nn m L/C vi nhng iu kin bt li hoc m L/C nhng tnh
hnh khng th nhn hng c do gi qu cao hay t gi qu cao.
- Tnh hnh th gii din bin phc tp v khng lng trc nh dch bnh,
chin tranh, bo ng, khng b khin hng ha xut khu ca cc doanh nghip
Vit Nam qua SGDII NHCTVN gp phi ri ro bt kh khng.
- Mc hi nhp th gii ngy cng tng cao ko theo mi trng kinh
doanh phc hp, h thng php l c nhiu thay i so vi trc, tc thanh
ton v khi lng thanh ton ngy cng cao, cc hnh vi tri php t bn ngoi
cha c kinh nghim nhn bit v kh phng nga.

101
Tuy nhin, theo ti nhn nh th cc nguyn nhn khch quan ny cng l
tnh hnh chung cho cc ngn hng khc trn a bn, chng phn no c kh nng
kim sot v t gy nh hng n kh nng cnh trnh v pht trin dch v cng
nh kim sot ri ro trong thanh ton XNK ca SGDII NHCTVN m nguyn
nhn t cc hn ch v t chc, chin lc kinh doanh, quy ch quy trnh nghip v,
h thng thng tin ca SGDII; nng lc, chuyn mn, lng trung thnh v tnh k
lut ca cn b x l nghip v SGDII; nng lc, kh nng thanh ton ca cc
khch hng ca SGDII; kh nng thanh ton v thin ch i tc mi l mi quan
tm hin nay m SGDII cn c NHCTVN tho g nhng vn m bo kh nng
kim sot ri ro, c th nh sau:
2.2.4.2. Nguyn nhn ch quan:
+ Trong thanh ton NK:
- SGDII NHCTVN cha lin kt v thc hin vic thu tu ch hng
kim sot ri ro cho nhng l hng gi tr ln v mt hng ch lc (st thp, xng
du) m ngn hng ng ra ti tr nhp khu. Trong khi thc tin thanh ton L/C
NK ca mt s mt hng c th nh xng du (thng thanh ton ch da vo cam
kt bi hon ca ngi th hng L/C m khng c vn n Bill of Lading c
xut trnh) hoc tnh trng cc khch hng nhp khu (l khch hng VIP) khng
mun phi xut trnh Hp ng bo him ngay trc khi L/C nhp hng (theo gi
FOB/ CF) c SGDII NHCTVN pht hnh hoc trnh y chng t vn
chuyn m hp ng bo him yu cu phi xut trnh cho ngn hng sn sng
cho vic khiu i bi thng bo him (nu c sau ny). SGDII NHCTVN c th
gp ri ro l thc hin ti tr trn c s tn chp cho cc cng ty NK xng du,
sau khi SGDII thc hin thanh ton cho pha nc ngoi trn c s th cam kt
bi thng ca ngi th hng li khng nhn chng t gc nh cam kt. C th
tip theo , mt ngn hng khc li dng chnh b chng t gc xut trnh hp
l v i thanh ton tip. V vy, y thc s l mt ri ro cha xy ra m SGDII -
NHCTVN phi i mt.

102
- SGDII NHCTVN vi hot ng thanh ton XNK kh ln, vic x l
chng t mi ngy kh nhiu, a dng v phc tp, i hi nhn vin x l giao
dch phi c kinh nghim v chuyn mn kh vng, nm r quy trnh nghip v
cng nh cc bin php phi hp phng nga ri ro trong thanh ton xut nhp
khu. Nu s sut s khng th phng nga v ngn chn mt s thanh ton khng
hay xut trnh chng t gi mo hay khng c chng t gc m L/C yu cu.
- Nh nhp khu l khch hng ca SGDII NHCTVN cn mt s hn ch
v hiu bit nghip v v kinh nghim thc tin nn khng lng ht c cc ri
ro xy ra cho mnh. l l do m khch hng thng yu cu SGDII NHCTVN
thc hin mt s vic gy nhiu ri ro, nh: chp nhn m L/C da trn hp ng
khng r rng, khng mua bo him bo v l hng nhp khu v s tn ph,
chp nhn thanh ton mt chng t khng y , s si m khng yu cu tu chnh
ngay t u, tm hiu i tc khng k.
- Cn b tn dng nhn h s m L/C nhp khu i vi trng hp cam kt
m L/C bng vn vay SGDII NHCTVN th kin thc v xut nhp khu ca cc
cn b tn dng cn yu nn chp nhn m nhng h s gy nhiu ri ro. Giao cho
phng ti tr thng mi m mi pht hin ra, phi iu nghnh vi khch hng
va mt thi gian va mt uy tn. Mt uy tn trong nc s mt uy tn c nc
ngoi, khin vic thng lng v quan h i l tr nn kh khn hn.
- Trong iu kin cnh tranh nh hin nay, a s cc ngn hng phc v v
li ch khch hng ca h rt nhiu nn c th lm tri mt s quy nh gy ri ro
cho ngn hng i tc. V d, c th c sai st trong i tin, xut trnh chng t
gi mo khi bit chng t l c du hiu gi mo
- Hin nay, theo quy nh ca NHCTVN, tt c L/C ca cc chi nhnh
khng ngoi tr SGDII NHCTVN sau khi m phi chuyn ti Hi s NHCTVN
kim tra v ph duyt. Cho nn, mc d SGDII NHCTVN m L/C nhanh
chng nhng L/C i ra nc ngoi vn cn kh chm. y l nguyn nhn to nn

103
mt ri ro hot ng tim n v vic mt uy tn hay khiu kin do vi phm hp ng
v vic m L/C khng ng thi gian (ngi bn yu cu ch giao hng khi nhn
thy L/C, ngn hng m tr, ngi bn hy hp ng v bn hng cho i tc khc,
ngi mua b thit hi phi bi thng vi phm hp ng v khng c hng nhp
kp thi). Mt khc, NHCTVN cng quy nh SGDII NHCTVN ch c m L/C
tr chm nu khch hng k qu 100% gi tr L/C hoc c ti sn m bo
bng 200% gi tr L/C. V theo NHCTVN, ri ro c bn ca L/C tr chm l SGDII
kh c th qun l c ngun tin chm tr dn n kh nng khi n hn thanh
ton khch hng khng c/khng tin thanh ton cho nc ngoi theo cam kt
(do s dng vng vn quay vng). iu ny gy ra mt s kh khn hn trong vic
khai thc th phn xut nhp khu, y cng c xem l nguyn nhn gy nn ri
ro chin lc.
+ Trong thanh ton XK:
- Nh xut khu l khch hng ca SGDII NHCTVN cng c mt s hn
ch v hiu bit nghip v v kinh nghim thc tin khi: ngh chuyn sang hnh
thc nh thu khi thy b chng t c sai st; chp nhn L/C vi nhng iu khon
kh thc hin nh thi hn xut trnh qu ngn (khng m bo vic xut trnh d b
vin c tr chng t khng thanh ton)
- Vic kim tra chng t ca SGDII NHCTVN do nh xut khu xut
trnh cn nhiu thiu st, ch quan, cha t vn r rng, chuyn mn nghip v v
trnh ngoi ng cn yu. Gi b chng t i tin c sai st hay chit khu b
chng t c sai st, sau khi thanh ton trc cho ngi bn th ngn hng pht hnh
t chi do b chng t sai st.
- Quy ch ti tr thng mi c nh ngha cc dch v Bao thanh ton
(Factoring), Bin lai tn thc (Trust Receipt), nhng NHCTVN cha ban hnh
quy trnh nghip v cho cc sn phm trn cng nh cha cho ci t chng trnh
qun l cc sn phm dch v k trn trn Module Trade Finance. Cho nn cc

104
nghip v ny nu c pht sinh s gy lng tng trong vic thc hin, ko theo s c
mt s ri ro nht nh.
- Qua thc t SGDII - NHCTVN thy rng cho d khi ngn hng khng
thc hin thanh ton hay chit khu b chng t nhng vi tinh thn trch nhim
bo v quyn li cho khch hng trnh trng hp chuyn chng t qua li nhiu
ln tn ph, thng thng khi kim tra nu b chng t c sai st khng chp nhn,
SGDII - NHCTVN ngh khch hng chuyn sang hnh thc thanh ton nh thu
hoc tr li chng t cho h, y l nguyn nhn gy ra ri ro nh phn tch v
d th nm phn nhn din ri ro.
- Ngn hng i tc bt chp uy tn ca mnh, v bo v li ch khch hng
m h phc v t chi thanh ton b chng t vi nhng li khng xc ng; tr
hon, dy da thanh ton hoc vin l do b chng t khng hp l yu cu gim
gi hay khng nhn hng do hng nhp khu v v tnh hnh kinh t bin ng s
khng bn c
Ngoi cc nguyn nhn ri ro c phn loi theo thanh ton nhp khu v
xut khu nu trn, cn c cc nguyn nhn nh cc chnh sch cha ph hp vi
thc tin, h thng kim tra, kim sot ni b cn yu km, thit k h thng thng
tin cha ng b v hin i (h thng bo mt, ng truyn cha mnh), s
ph thuc vo cng ngh, cn b x l nghip v khng chp hnh ng quy trnh
nghip v (cn b khng thc hin cc nghip v, nhim v khng c y quyn
v/hoc vt qu thm quyn cho php hoc khng ng chc nng c giao;
cha phi hp tt vi cc phng nghip v khc phng nga ri ro tt; che du
sai st, n trnh kh khn), kin thc yu, cha c o to ng mc gy ra ri
ro tc nghip, mt ri ro c nh gi l c nguy c xy ra nhiu nht.



105
2.2.5. Qun l ri ro thanh ton xut nhp khu ti SGDII
NHCTVN:
m bo an ton trong hot ng thanh ton xut nhp khu, SGDII
NHCTVN v ang thc hin mt s gii php qun l ri ro trong thanh ton
xut nhp khu nh sau:
Kim tra ngay khi nhn c b chng t nh thu xem c phi do ngi bn
trc tip gi hay khng. Nu khng c tha thun trc th SGDII khng nhn
chng t do ngi bn gi trc tip n. ng thi kim tra ngay s lng chng t
c lit k vi chng t thc nhn v c bn gc chng t vn ti khng
thng bo ngay cho nh NK chn phng n x l l tr ngay hay tra sot ngn
hng chuyn chng t.
Khi giao b chng t nh thu cho nh NK i nhn hng, SGDII yu cu nhn
vin ngn hng xem xt k ch k v mu du ng k trn Lnh thanh ton
chuyn tin ca nh NK xut trnh, ng thi c nhng bin php m bo ti
sn thanh ton cho nc ngoi nu l thanh ton D/P (hoc thc hin ngay vic
k qu hay m bo thanh ton bng tin vay da trn Giy nhn n ca khch
hng). Nu l thanh ton D/A th ti thi im nh NK chpnhn hi phiu ly
b chng t i nhn hng cng phi kim tra k mu du v ch k. Ngy o hn
thanh ton, nu b chng t nh thu nhn c thiu chng t vn ti gc th nh
NK phi xut trnh t khai hi quan chng minh hng ha c thng quan lin
quan ti cc thng tin ca b chng t nh thu m SGDII nhn.
Khi SGDII NCHTVN tip nhn n xin m L/C ca khch hng, SGDII
NCHTVn phi xem xt k tt c cc iu kin v iu khon ca L/C c bt li v
ri ro g cho SGDII NCHTVN v cho khch hng hay khng? nu c, yu cu
khch hng thng lng vi ngi bn sa i, b sung n v hp ng ngoi
thng (nu c) cho ph hp, nu L/C m hon ton bng vn t c ca khch
hng, sau khi t vn cho khch hng mt cch y v cc ri ro c th xy ra

106
m khch hng vn chp nhn th SGDII - NCHTVN yu cu khch hng cam kt
mi ri ro v sau hon ton do khch hng gnh chu.
Quy trnh nghip v Th Tn dng ca NHCTVN khuyn co tuyt i khng
c thanh ton chng t nu thanh ton L/C i ly chng t giao hng m chng
t xut trnh thiu bn gc vn n bn chnh hoc khng c bin lai giao nhn
hng ho c k gia hai bn mua bn. Ngoi tr trng hp c bit l trong
nhp khu xng du, thanh ton ch da trn cam kt bi hon ca ngi th hng
L/C c s chp thun ca NHCTVN bng vn bn.
i vi vic thc hin m L/C nhp khu xng du m vic thanh ton
khng da trn chng t gc, ch da trn cam kt bi hon ca ngi th hng,
trong khi ch nhng quy nh c th v quy trnh, quy ch cho nghip v ny ca
NHCTVN th v pha SGDII NHCTVN thc hin mt s bin php phng
nga ri ro nh sau:
+ Yu cu nh NK cung cp chng th bo him lin quan n l hng
ang chun b d theo hp ng bo him bao cung cp ti thi im m L/C,
chp nhn mi ri ro pht sinh t iu khon thanh ton quy nh trong L/C v hoc
tn tht (nu c) xy ra i vi xng du trn ng vn chuyn k t lc bm ln
tu cho n ni n ti Vit Nam theo quy nh ca L/C, hoc:
+ Yu cu nh NK ti thi im m L/C hoc lc hng giao, cung cp cc
thng tin lin quan n l hng SGDII cung cp cho c quan bo him lm c
s bo him l hng v xc nhn vi ngn hng nc ngoi v thng tin l hng
c giao di s v ngy B/L c cung cp cng nh thng tin chng th bo
him cho l hng ny c nh NK mua.
+ Sau khi thanh ton, SGDII thng xuyn nh in nhc nh ngn
hng nc ngoi thc hin chuyn tr b chng t gc nh cam kt.
Trong trng hp nh xut khu l khch hng ca SGDII NCHTVN khi bit
b chng t c sai st g th thng yu cu SGDII - NHCTVN chuyn chng t i

107
thanh ton theo phng thc nh thu, SGDII NHCTVN nn t vn v cc ri
ro s gp phi v khi t vn mt cch r rng ri nhng khch hng vn ngh
th cn cn nhc khi chp nhn khch hng chuyn vic thanh ton b chng t
sang hnh thc nh thu. Vic cn nhc ny da trn cc iu kin: ngi mua v
ngi bn c s thng hiu ln nhau, c thin ch hoc ngi mua l ngi thu tu.
i vi nhng b chng t i tin c s lng chng t nhiu v lt nht,
SGDII NCHTVN quy nh phi kim tra k v s tin trn cc invoice vi s tin
i thanh ton; kim tra c i tin nhng hng mu hay hng giao bng DHL
ngoi L/C hay i ph bu in khng. Kim tra b chng t pht hin ra phi nh
in bo ngay cho ngn hng nc ngoi bit l SGDII NHCTVN khng chp
nhn thanh ton cc trng hp ny cho d ngi mua chp nhn v thanh ton
bng tin ca ngi mua. Cn trong trng hp b chng t khng c chng t vn
ti gc, SGDII NHCTVN thng bo ngay cho ngi mua bit v nh in cho
ngn hng nc ngoi trong vng 5 ngy lm vic thng bo l SGDII NHCTVN
ch thanh ton b chng t khi ngi mua xut trnh t khai hi quan th hin hng
ha, s lng, s v ngy chng t vn ti, phng tin vn ti, s v ngy hp
ng ngoi thng, s ha n thng mi ng nh b chng t xut trnh v
tuyt i gi nguyn tnh trng b chng t.
SGDII NHCTVN c bit ch trng v nng cao cng tc phng nga ri ro:
- Thng xuyn b sung hon chnh cng tc phng nga ri ro. Ch ng nm
bt thng tin th trng, gi c, bin ng ca tng ngnh hng, c bit l din
bin tng gim gi ca mt s mt hng XNK c lin quan n lnh vc tn dng
ti SGDII - NHCTVN nh tm c, dt may, st thp, phn bn, ht iu, kp
thi cnh bo n cc phng nghip v thn trng hn trong cng tc ti tr
m L/C nhp khu hay chit khu hng xut khu.
- Trn c s phn tch, nh gi tnh hnh hot ng ca cc doanh nghip, b
phn Phng nga ri ro phn loi, sng lc khch hng v a ra cc xut

108
nh hng phng nga ri ro i vi tng loi khch hng nh iu chnh t l
k qu, quy m ti sn th chp, hn mc m L/C, hn mc chit khu
- Tng bc m rng cng tc phng nga ri ro sang cc lnh vc khc nh
ngoi t (ri ro t gi), thng tin (ri ro chnh tr)
- Tng cng lc lng cn b lm cng tc phng nga ri ro. Tuyn dng
nhng lao ng c kinh nghim lm vic thc t lu nm ti cc doanh nghip,
nhy bn trong cng vic c th d bo phng nga nhng ri ro c th xy
ra trong hot ng thanh ton quc t mt cch hiu qu.
- Tng bc b sung hon chnh v nng cao Quy ch phng nga ri ro ton
din trong nghip v thanh ton quc t ti SGDII - NHCTVN.
- Cng c, phn cng v giao nhim v c th cho tng lnh o phng trc tip
ph trch nhm m bo thc hin ng quy nh v thng tin 2 chiu theo ng
tinh thn ca Ban lnh o pht huy ht vai tr ca cng tc thng tin phng
nga ri ro trong hot ng nghip v thanh ton quc t.
- Tng cng phng tin kt ni mng thng tin khai thc v ch ng thu
thp mi thng tin t mi ngun: Trung tm thng tin tn dng CIC (credit
information centre) ca NHNN, Internet, cc phng tin thng tin i chng
nh bo, i
- Xy dng cho ton th cn b nhn vin nhn thc c tm quan trng ca
cng tc thng tin phng nga ri ro l cng vic thng xuyn lin tc v hot
ng TTQT cng nh bt k nghip v no lin quan n hot ng ngn hng.
u t c trng im trong cng tc o to, bi dng cn b nhn vin thanh
ton quc t.
Tng trng v tr ha i ng cn b, nhn vin thanh ton quc t, c k
hoch quy hoch, o to, bi dng cn b c tm huyt vi ngh; sng lc v
kim sot cn b, nhn vin gim ri ro v o c; thu ht, i ng cn b,

109
nhn vin gii; hc tp, bi dng nghip v, quy trnh xut nhp khu ca
NHCTVN v cc ngn hng hng u trn a bn; nghin cu th trng, chnh
sch, hot ng thanh ton xut nhp khu ca cc ngn hng thng mi l i th
cnh tranh, hon thin xut, ng gp, hon thin, gim ri ro trong quy
trnh nghip v, nng cao k nng t vn, x l nghip v thanh ton xut nhp
khu nhanh chng, khc phc ri ro chuyn mn v phc v tha mn mi nhu cu
ngy mt cao v a dng ca khch hng xut nhp khu.
Khng ngng ci tin cng tc qun l iu hnh v pht trin cng ngh tin
hc.
SGDII NHCTVN trn l trnh Hin i ha ngn hng, khng ngng ci
tin khng nhng con ngi m c my mc. Cng ngh thng tin pht trin s h
tr gim thiu, pht hin ri ro do sai st con ngi gy ra. Cng ngh thng tin cn
l cng c qun l hiu qu v l phng tin thc hin vic thanh ton xut
nhp c nhanh chng v an ton.
Ngoi vic qun l trc tip cc ri ro lin quan n hot ng thanh ton
xut nhp khu nh trn, SGDII NHCTVN khng ngng ci thin v ra cc
bin php gp phn i i gia cng tc pht trin doanh s thanh ton xut nhp
khu v phng nga ri ro. C th l cc bin php:
(i) SGDII NHCTVN tip tc y mnh cho vay xut nhp khu kt hp
cht ch vi phng nga ri ro;
c bit l y mnh cho vay XK ang cn nhiu tim nng, kt hp thng
xuyn r sot tnh hnh hot ng ca cc doanh nghip ang c quan h, c bit l
cc doanh nghip c quan h tn dng thit lp quan h ton din vi cc doanh
nghip c quy m ln, lm n c hiu qu, c kh nng cnh tranh trong xu th hi
nhp; ng thi pht hin kp thi, theo di cht ch i vi nhng doanh nghip
lm n km hiu qu, ngng cho vay XNK v tp trung thu hi n. i vi nhng
doanh nghip lm n c hiu qu cha c quan h vi SGDII, th p dng cc chnh
sch khch hng ph hp li ko v quan h vi SGDII. Thng xuyn r sot

110
li quy trnh cho vay XK cng nh NK c nhng iu chnh ph hp, kp thi
theo din bin kinh t, x hi v php lut nhm va to mt c ch thng thong
nng cao hot ng ti tr xut nhp khu h tr thanh ton xut nhp khu, va
kim sot cht ch cc ri ro tim n.
(ii) Tng cng huy ng vn ngoi t pht trin nghip v ti tr xut
nhp khu to tin kim sot ri ro t gi.
Gii php c ra trn c s nh gi kh nng c th khai thc c
ngun vn ngoi t di do trn a bn TP.HCM ca cc doanh nghip kinh doanh
XNK khng ch bng n by tn dng m cn l s kt hp ng b cc chnh sch
khch hng, chnh sch li sut, ph dch v cnh tranh ca SGDII NHCTVN.
Kim sot hiu qu nhng ri ro lin quan n t gi lm nh hng n hot ng
thanh ton quc t.
(iii) Phn tn ri ro bng vic tnh ton, nh gi li thu nhp cho c gi
dch v i vi cc khch hng XNK ln ca SGDII NHCTVN.
Gii php c ra nhm gim ri ro ca mt nghip v vo mt khch
hng; ng thi gi v thu ht khch hng XNK ln s dng ton din chui dch
v ngn hng do SGDII NHCTVN cung ng gm dch v thanh ton quc t, ti
tr xut NK, dch v thm nh cho vay, dch v bo lnh thanh ton XNK, dch
v chuyn tin v dch v ngoi hi trn c s ly hiu qu kinh t tng hp SGDII
NHCTVN thu c t khch hng lm tiu chun nh gi cht lng dch v
cung ng v phn loi khch hng c chnh xc, hiu qu hn.
(iv) a dng ha nghip v v dch v ngn hng trong thanh ton XNK
hot ng h tr cng tc qun l ri ro c hiu qu.
Gii php c ra trn c s nhn thc nhu cu cn c cung ng
nhiu li hnh dch v thanh ton ca khch hng xut nhp khu (chit khu chng
t xut khu, pht hnh L/C i ng, L/C chuyn hng, L/C tun hon; cho vay
thanh ton di mi phng thc L/C, Nh thu D/A-D/A, TTR) theo phng n

111
kinh doanh kh thi v c cu thanh ton hp l ca tng khch hng c xem xt n
tng mt hng xut NK v th trng xut NK; pht hnh L/C min k qu hoc k
qu vi t l thp hn trc i km vi qun l cht ch hot ng ca doanh
nghip; thc hin chnh sch mua bn ngoi t u tin vi khch hng thanh ton
L/C xut nhp khu qua SGDII NHCTVN. Qua nhiu dch v thanh ton XNK
c cung ng m cng tc qun l ri ro i vi khch hng hiu qu hn do
bit c v th kinh doanh XNK ca khch hng, tim nng khch hng v kinh
nghim ca khch hng trong thanh ton xut nhp khu
Phn II i t tng quan v thc trng hot ng v ri ro xut NK Vit
Nam n phn tch ri ro thanh ton xut NK v thc trng qun l ri ro thanh ton
xut NK ti S Giao Dch II Ngn hng Cng Thng Vit Nam (SGDII
NHCTVN) trong thi gian qua. kim sot v gim thiu cc ri ro ny, cc ngn
hng thng mi Vit Nam ni chung v SGDII NHCTVN ni ring phi nghin
cu thm v ng dng mt s gii php ph hp vi iu kin hot ng kinh
doanh ca tng ngn hng. Cc gii php ny s c trnh by mt cch c th
trong chng III.














112
CHNG III: CC GII PHP NHM QUN L RI
RO TRONG CC PHNG THC THANH TON QUC
T TI SGDII - NHCTVN.

3.1. nh hng pht trin ca SGDII NHCTVN:
SGDII NHCTVN nhn nh r xu hng chung ca nn kinh t th gii:
Vit Nam ang dn hi nhp vo kinh t khu vc v th gii, thc hin cc cam
kt theo Hip nh thng mi Vit - M, theo AFTA v cc cam kt sau khi gia
nhp WTO.
Th trng ti chnh tin t Vit Nam s c s gia tng mnh m hot ng ca
cc ngn hng c phn, cc t chc ti chnh phi ngn hng v cc t chc ti
chnh ngn hng a quc gia. Chnh sch cho php cc ngn hng nc ngoi
c php huy ng vn v c quyn bnh ng nh T chc tn dng trong
nc l mt thch thc i vi cc ngn hng thng mi trong nc ni chung
v SGDII NHCTVN ni ring.
Qu trnh tin t ha nn kinh t tip tc din ra vi tc nhanh. Nh nc s
tng cng dng cc cng c th trng hn l cc bin php hnh chnh iu
tit v m nn kinh t. Khu vc kinh t Nh nc dn b thu hp, khu vc kinh
t t nhn v kinh t nc ngoi ngy cng m rng.
Vic hi nhp vo kinh t th gii v hnh thnh cc khi kinh t khu vc
i hi cc ngn hng trong nc trong c SGDII NHCTVN sn sng cng
Doanh nghip i vo tin trnh ny.
Trn tinh thn , SGDII NHCTVN c nhng nh hng pht trin
v mc tiu kinh doanh trong nhng nm ti, c th v hot ng thanh ton quc t
c nhng nh hng sau:

113
+ V v tr:
- Trong h thng ngn hng Cng Thng Vit Nam: ng th 1
- Trn a bn TP.HCM: ng th 2
+ V th phn:
- Trong h thng ngn hng Cng Thng Vit Nam: 26%
- Trn a bn TP.HCM: 7%
Mc tiu c th v dch v thanh ton quc t nh sau:
- m bo hot ng TTQT nhanh chng, an ton, sc cnh tranh trong
tin trnh hi nhp.
- Ch trng y mnh TTQT phi mu dch.
- Pht trin thng hiu SGDII NHCTVN trn thng trng quc t.
- Thc hin c mc tiu SGDII NHCTVN l trung tm thanh ton ngoi
t c v tr nht nh trn a bn.
Mc tiu trn c nh lng qua qua cc ch tiu nh sau:
- K hoch pht trin thanh ton xut nhp khu nm 2007:
Bng 3.1 - K hoch pht trin thanh ton xut nhp khu nm 2007.
n v tnh: Triu USD
S
T
T
6h IIau duor gIao
(quy 1 trieu uS0)
Thuc
hien
nam
2OO4
Thuc
hien
nam
2OO5
Thuc
hien
Ke hoach
7
Tang truJng
so nam 2OOG 2OO nam
nam
2OOG
1 oanh 8 TT Ll6 & Fk 41Z 480 469 600 876 81%
91%
+ TT Xuat khau 188 18G 1O8 24O255 24%82%
(TTXK kh/h khong vay) (12) (20) (25) (31) (24%)
+ TT hha khau 22O 244 2GG 8GOG21 85%188%
Z oanh 8 TT TT (F. KT00) 877 496 697 716 ZZ%
+ TTR XK mau dich 14O 1G5 1OG 27O 84%
+ TTR Xuat khau hT mat 17O 2O7 25G 28O 18%
+ TTR hK mau dich G7 128 145 1GG 1O%
60h (1) & (Z) 789 9Z6 1.066 1.816 1.69Z
Z6% 6Z%
Ngun: Bo co thanh ton xut nhp khu 6 thng u nm 2007 ca SGDII.

114
- Phn theo mt hng xut nhp khu:
Bng 3.2 - K hoch pht trin thanh ton xut nhp khu nm 2007 phn
theo mt hng xut nhp khu.
n v tnh: Triu USD
Tong kIm ngarh
Ihanh Ioan Xhk
Tong kIm ngarh Ihanh
Ioan Xhk
8T
T
hganh hang
%
tang
0uy trieu
uS0
8T
T
hganh hang
%
tang
0uy trieu uS0
1 Xang dau 7G 24O 2 Sat the 1OO% 55 12O
8 Fhan bon 2O% 12G 4 0et May 25% 18O
5 0uJc ham 15% 88 G Bien & Btu 2O% 5O
7 hoa chat 25% 41 8 0iay/thuoc la 12
O Xi mang 8O% 88 GO 1O Bieu 25% GO 8O
11 Thuy/hai san 25% OG 12 0ao 2O% 85
18 Rau qua 1O% 8 14 0o 45% 45
15 vat lieu X0 5% 12 1G Cao su 4O% 81
17 0iay da 5 18 Che bien
hSTF
8O% 45
1O 0iao Thong
van Tai
1OO% O 2O Thu Cong My
hghe
2O% 5
21 Chat do
nguyen lieu
1OO% 8 22 Ca he 2O% 5
28 0ich vu Th 1O% 2 24 Xuat ngoai te
mat
21% 28O
kE h0k6h Thkhh T0kh Xhk Ihao hnh Ihur Ll6 & lFlk va TT
hkM Z007
1.816 1.69Z
Ngun: Bo co thanh ton xut nhp khu 6 thng u nm 2007 ca SGDII.
c bit pht trin nhanh hot ng TTQT, SGDII NHCTVN c bit
ch trng y mnh ti tr thanh ton xut nhp khu hiu qu - an ton bn vng
qua cc phng hng:
Tip tc a vo Hp ng tn dng cc ni dung: cam kt t l thanh ton xut
khu, thanh ton nhp khu, mua bn ngoi t, t l chuyn doanh thu qua
SGDII NHCTVN.

115
i vi cc doanh nghip mi, khi t quan h chnh thc vi SGDII
NHCTVN, iu kin hp tc l phi quan h ton din vi SGDII.
Tip tc vn ng cc doanh nghip c quan h tn dng thc hin thanh ton
xut khu qua SGDII NHCTVN v tng doanh s, s d tin gi ti SGDII
bng cc chnh sch u i tin gi, tin vay p ng nhanh chng nhu cu ca
khch hng, m bo gi c khch hng truyn thng v thu ht c khch
hng mi.
nh k tin hnh r sot cc doanh nghip c hot ng thanh ton xut nhp
khu ln, cha quan h ton din ti SGDII vn ng doanh nghip tp trung
giao dch vi SGDII.
Phng Ti tr Thng mi nghin cu trnh NHCTVN v nhng vn cn
vng mc trong c ch thanh ton xut nhp khu nh: t l k qu, quy trnh
thc hin m L/C tr ngay, tr chm, quy trnh chit khu nhm to thun li
cho doanh nghip trong quan h ton din vi SGDII NHCTVN.
R sot doanh nghip ang quan h tn dng, nh gi mc quan h ton din
xut u i hp l v li sut vay, ph thanh ton, t l k qu m L/C
i vi tng doanh nghip.
Cn c vo nh hng pht trin trong cc nm ti, c bit l nm 2007
sp n, cng vi vic nhn nh cc nguyn nhn ca ri ro trong cc phng thc
thanh ton quc t ti SGDII NHCTVN, ti xin xut mt s gii php sau
nhm qun l cc ri ro ny.




116
3.2. Cc gii php c bn nhm qun l ri ro cc phng thc TTQT
ch yu ti SGDII NHCTVN:
i vi cc phng thc thanh ton ch yu nh phng thc chuyn tin,
phng thc nh thu v phng thc tn dng chng t, SGDII cng cn nn p
dng mt s bin php qun l ri ro sau:
3.2.1. Cc gii php qun l ri ro trong phng thc chuyn
tin:
- SGDII- NHCTVN ch xem xt ti tr cho khch hng xut khu c
cp hn mc tn dng thanh ton XNK, c hp ng xut khu thanh ton theo
phng thc ny v c ti sn m bo, c kinh nghim, uy tn trong thanh ton
XNK, c khch hng nhp khu ng tin cy ti cc th trng truyn thng .
- T vn cho khch hng l nh xut khu mt cch r rng:
iu tra k kh nng ti chnh v uy tn ca nh nhp khu.
Ch p dng cho cc giao dch mua bn c gi tr nh.
Chp nhn thanh ton cho hp ng c gi tr ln khi nh xut khu v nh nhp
khu c quan h cht ch vi nhau.
Khi hp ng quy nh iu khon thanh ton bng T/T tr sau th nh xut khu
nn quy nh t l pht i vi vic thanh ton chm. Cn quy nh r v iu
khon lut p dng trong hp ng, trng ti v gii quyt tranh chp.

3.2.2. Cc gii php qun l ri ro trong phng thc nh thu:
SGDII- NHCTVN ch xem xt ti tr cho cc khch hng c cp hn
mc tn dng trong thanh ton XNK, c ti sn m bo v tt nhin l c hp ng
xut nhp khu thanh ton theo phng thc nh thu km chng t trong ton b
(full set) vn n lp theo lnh ca ngn hng thu tin v c gi cho ngn hng

117
phc v gi i nc ngoi nh thu (khch hng xut) hoc ton b vn n lp
theo lnh ca ngn hng thu h v c ngn hng chuyn chng t gi cho ngn
hng thu h thu tin (khch hng nhp), theo Quy tc thc hnh & thng nht v
nh thu chng t ca Phng Thng Mi Quc T (n bn 522 ca ICC Paris).
SGDII NHCTVN nn ghi r trn ch th nh thu i l chng t khng
c giao cho nh nhp khu nu nh nhp khu khng thanh ton cc chi ph pht
sinh theo nh tha thun trnh vic ngn hng xut trnh vn giao b chng t
cho nh nhp khu v t ng khu tr vo tin ca b chng t ton b chi ph
pht sinh m nh nhp khu t chi chu.
SGDII NHCTVN cng nn thc hin chuyn chng t lm hai ln theo
hai cch thc khc nhau trnh tht lc chng t.
SGDII NHCTVN nn t vn cho khch hng khi khch hng yu cu s
dng phng thc nh thu: phng thc nh thu d r tin, tin li, song bn thn
n li cha ng ri ro ln cho tt c cc bn trong quan h, v khng loi tr c
cc ngn hng trong trng hp cc ngn hng ny ng ra tr trc cho khch
hng ca mnh. i vi cc khch hng xut nhp khu vic p dng phng thc
ny ch v ch khi hai bn mua bn hng ha c mi quan h mt thit v tin cy ln
nhau. Cn i vi cc ngn hng, do vic khng c mt iu lut quc t no v
rng buc trch nhim ca cc ngn hng, nn khi quyt nh thanh ton trc i
vi b chng t nh thu hng xut nn c s cn nhc v thn trng v s tht bi
trong vic i tin c th xy ra nm ngoi kh nng kim sot ca h.
Hin nay, tuy SGDII - NHCTVN quy nh nghip v thanh ton ngay i
vi b chng t nh thu hng xut ch p dng c km theo cc gii php bo m
khc nhau nh cm c, th chp, bo lnh m bo an ton, nhng ti ngh
NHCTVN b iu kin Khch hng phi c th chp/ cm c ti sn v khch
hng chit khu c xem xt v kh nng hon tr tin chit khu khi c
ngn hng cp hn mc chit khu.


118
3.2.3. Cc gii php qun l ri ro trong phng thc tn dng
chng t:
- T vn v vn dng cc phng thc thch hp nht cho tng nhm sn
phm v tng loi khch hng:
+ Phn loi nhm sn phm:
i vi nhng sn phm hng ha kh tiu th, hng mi ln u cn tm kim
th trng mi th nn p dng cc phng thc thanh ton to iu kin u i
cho ngi nhp, thu ht hp dn cho mua hng nhiu nh phng thc tr
chm, phng thc chuyn tin hay nh thu da trn chp nhn trao chng t.
i vi hng gia cng, hng i hng hay hng c giao thng xuyn theo
chu k nn p dng phng thc tn dng chng t c bit nh: th tn dng
tun hon, i ng;
i vi hng ha c kinh doanh qua trung gian, chuyn khunn p dng
loi thanh ton ph hp nh th tn dng gip lng, th tn dng chuyn
nhng.
i vi nhng sn phm hng ha l thc phm nng sn mau h hng nn p
dng tn dng th d phng bo m vic thc hin hp ng ca c hai bn
xut v nhp.
+ Phn loi khch hng:
i vi nhng khch hng c quan h thng xuyn; giao hng theo chu k nn
p dng phng thc tn dng th tun hon, tit kim chi ph v thi gian.
i vi khch hng c s hiu bit v tin cy cao th nn p dng cc phng
thc thanh ton n gin, tit kim chi ph v rt ngn thi gian nh phng
thc chuyn tin hay nh thu.
i vi khch hng quan h ln u cha hiu r v nhau th hy p dng cc
phng thc thanh ton tn dng chng t km theo l loi tn dng th c
bit m bo quyn li ca mnh cho d khi p dng cc loi tn dng th c
bit th l ph s cao hn.

119
Ngoi ra cng cn da vo v th ca nh nhp khu v nh xut khu trn
thng trng c nhng quyt nh ng v gim thiu ri ro.
- SGDII - NHCTVN cn trang b cc thit b hin i cng nh phng php
lm vic kinh doanh cho ph hp trnh th gii, ng thi ch n tnh hnh
thc t ca Vit Nam v trnh , kinh nghim, ngun vn c nhng ci tin hp l.
Tuy nhin khng phi v bo v quyn li khch hng mnh m SGDII- NHCTVN
vi phm tp qun bun bn quc t lm nh hng uy tn ca SGDII- NHCTVN
trn thng trng th gii.
3.2.3.1. i vi L/C nhp khu:
+ i vi vic pht hnh L/C nhp khu:
- Trc khi chp nhn pht hnh L/C, SGDII NHCTVN cn p dng mt
quy trnh thm nh cht ch ging nh vic cp tn dng cho khch hng nhm
kim sot c kh nng hon tr khi ngn hng thanh ton cho b chng t
hon ho. y l vic rt quan trng v l bin php hiu qu nht ngn nga ri
ro. Tt c th tn dng gi n NHTB u phi pht hnh theo nh dng in
MT700 truyn i trn mng SWIFT. Hn ch gi th tn dng bng th hoc telex
d gy tht lc, chm tr v b li dng lm li th tn dng gi mo khc.
- Trong s cc nhn t NHPH cn phi xem xt khi quyt nh pht hnh
L/C l liu ngn hng c thu li c mt phn hay ton b s tin thanh ton
t vic bn hng nu nh nhp khu b ph sn. Cc cu hi cn tr li l:
Nh nhp khu s l ngi chc chn s hu hng ha?
Hng ha m bo cht lng v c th bn c?
Hng ha c d hng v gi c c hay bin ng?
Hng ha c b h hi trong qu trnh vn chuyn? nu b h hi th
c bo him khng? V ngn hng c quyn i tin bo him khng?
C s thng ng la o gia nh xut khu v nhp khu, hu qu
c th l hng ha s khng bao gi c chuyn i?

120
- Ri ro c bn ca L/C tr chm l NH kh c th qun l c ngun tin
chm tr dn n kh nng khi n hn thanh ton khch hng khng c/khng
tin thanh ton cho nc ngoi theo cam kt (do s dng vng vn quay vng).
Nhng hin nay, vn bn ca NHCTVN cha c quy nh ni dung ny m ch ch
trng n cc iu kin, c bit l t l k qu v thm quyn ph duyt m L/C.
Tuy nhin theo ti, mc ri ro ca L/C tr chm ngn hn v L/C tr chm trung,
di hn l khc nhau. L/C tr chm ngn hn c thi hn thanh ton n 1 nm
(thng tng ng vi mt chu k sn xut kinh doanh ca khch hng) nn nu
tun th ng cc quy nh, quy trnh tn dng hin hnh ca NHCTVN, SGDII
NHCTVN cng vn c th kim sot c vic ngun tin chm tr ca khch
hng. V vy, vic hn ch y quyn cho SGDII NHCTVN m L/C tr chm
gy nn ri ro chin lc l mt thc trng cn tho g.
- SGDII - NHCTVN phi kim sot c hng ha nhp khu cho L/C m
ngn hng ti tr bng vic quy nh tt c vn n phi c lp theo lnh ca
ngn hng pht hnh L/C (tr vn n hng khng, ng b, ng st) v ton b
B/L phi xut trnh cho ngn hng pht hnh.
- Trng hp L/C quy nh ng trc mt phn hoc tin ng trc nm
ngoi tr gi ca L/C do SGDII - NHCTVN cho vay th phi yu cu mt th bo
lnh tin ng trc hoc tin t cc do mt ngn hng uy tn trn th gii pht
hnh bng in SWIFT c kha bo mt c truyn n NHCTVN qua mng
SWIFT thng bo cho khch hng. Thi hn ca th bo lnh ny phi di hn
thi hn giao hng ca th tn dng m bo quyn truy i tin ng trc khi
ngi bn khng giao hng.
- Nu L/C i km vi mt th bo lnh thc hin hp ng th L/C v bo
lnh thc hin hp ng phi c gi tr song hnh.
- Th tn dng khng nn cho php giao hng ti bt k cng no ngoi
Vit Nam khi ngi mua cui cng l pha Vit Nam. Trng hp ngi mua cui

121
cng nhp hng ho t nc ngoi v phi a qua mt nc th ba s ch hoc
gia cng trc khi a v Vit Nam th ch pht hnh L/C c hiu lc khi nhn
c mt th bo lnh do mt ngn hng uy tn trn th gii pht hnh bng in
SWIFT m bo bn gia cng hng ha s tr li hng cho pha Vit Nam sau khi
hon thnh vic gia cng.
- Khng nn cho php L/C c gi tr thanh ton ti ngn hng khc bng
vic thanh ton (available with by payment).
- Phn m t hng ha cn c tn chung v hng ha (v d: con chut, bn
phm, Ram th tn chung l cc ph kin v linh kin my vi tnh components
of computer).
- Nn quy nh c th s lng v chng loi hng ha ca mi ln giao
hng trong trng hp L/C quy nh giao hng nhiu ln mi ln giao cc loi hng
ha khc nhau v chng loi, tn hng, kch c c bit l thit b my mc v.v.
- Khng cho php i tin bng in v khng ch nh ngn hng hon tin
(tr L/C xc nhn v L/C k qu di 100%). Nu ch nh ngn hng hon tin
SGDII NHCTVN phi trao i vi Trung tm Ti tr thng mi ti Hi s
chnh.
- hn ch vic chng t n trc hng ho m SGDII NHCTVN phi
thanh ton khi b chng t hon ho, cn tnh ton khong thi gian vn chuyn
hng trn ng, thi gian chun b chng t ca bn bn v thi gian lm vic ca
ngn hng thng lng, thi gian gi chng t qua bu in xc nh thi gian
xut trnh chng t chnh xc.
- i vi nhng mt hng c chng, hng qua s dng, hng nhp t
nhng th trng c ri ro ln nh Trung Quc, n , Chu Phi gi tr ln do
SGDII NHCTVN ti tr nhp khu yu cu xut trnh bin lai nhn hng do ngi
mua pht hnh hoc giy kim nh s lng v cht lng hng do c quan gim

122
nh cht lng hng ha c lp pht hnh ti cng i/cng n xc nhn ngi
bn giao hng s lng v cht lng theo ng quy nh ca hp ng.
- i khi gim chi ph nhp hng, nh nhp khu ngh trong n xin
m L/C iu kin nhp hng l gi FOB hay CFR. i vi cc iu kin ny th
mi ri ro sau khi hng cht ln tu thuc v nh nhp khu, nu trong qu trnh
vn chuyn xy ra cc ri ro m trch nhim khng thuc v v hng tu, do ri
ro hon tan do nh nhp khu gnh chu. Nu nh nhp khu khng c thin ch
hoc c tnh trn trnh trch nhim, SGDII - NHCTVN vi vai tr l NHPH buc
phi thanh ton theo cam kt cho nc ngoi khi b chng t hp l. V vy, SGDII
- NHCTVN quy nh r, i vi L/C k qu di 100% (phn cn li SGDII -
NHCTVN ti tr), nh nhp khu buc phi b sung chng t mua bo him.
- Cn c s lu i vi cc loi L/C c bit:
+ i vi L/C chuyn nhng: ni dung giao hng trong L/C gc v L/C
chuyn nhng s ging nhau, ngn hng m L/C khng c trch nhim thanh ton
cho ngi th hng L/C chuyn nhng (tr khi ngn hng ny l ngn hng xc
nhn L/C chuyn nhng).
Nh xut khu th nht ng vai tr trung gian nn c mt s vn h s
gi b mt vi nh xut khu th hai, c bit vn gi c.
+ i vi L/C gip lng: Thi im giao hng trong L/C gip lng phi
xy ra trc thi im giao hang trong L/C gc, nhng thi im thanh l L/C gip
lng c thc hin sau khi thanh ton L/C gc.
+ Lu mt s ni dung c bn trong L/C:
Ngn hng pht hnh Issuing bank: c thng nht gia nh nhp
khu v nh xut khu nh trong hp ng.
S hiu ca th tn dng number of L/C: cn ghi chnh xc v s
hiu L/C c ghi trong cc chng t khc lin quan trong b chng t thanh ton
nh ho n thng mi, vn n, hi phiu.

123
a im place of issue L/C: l ni ngn hng m pht hnh th tn
dng v cam kt tr tin cho nh xut khu.
Ngy m th tn dng date of issue L/C: l ngy ngn hng m
chnh thc chp nhn n yu cu m th tn dng v pht hnh th tn dng.
Loi th tn dng type of L/C: xc nh loi th tn dng no c
p dng, l ni dung quan trng trong phng thc tn dng v n quyt nh trch
nhim v quyn li ca cc bn lin quan n th tn dng.
Ngi hng li beneficiary of L/C: cn kim tra k v tn, a ch
ca ngi hng li nh c thng nht trong hp ng.
S tin th tn dng amount of L/C; cn kim tra cht ch gia s
tin ghi bng s phi chnh xc vi s tin ghi bng ch, kim tra n v tin t s
dng.
Theo UCP 600, quy nh nhng t about, approximately c
hiu l dung sai cho php hn/km khng qu 10% so vi s tin, s lng.
Thi hn hiu lc th tn dng validity of L/C: c tnh t ngy
m L/C n ngy ht hn hiu lc ca L/C.
Cn xc nh thi hn hiu lc ca L/C mt cch hp l, nh xut
khu c thi gian hon tt b chng t thanh ton, v khng nn qu di dn n
chi ph tr cho ngn hng cao. xc nh thi hn thch cn xem xt cc vn :
+ Ngy m th tn dng: trc ngy giao hng, khng c trng ngy
giao hng.
+ Ngy giao hng date of shipment: phi nm trong thi hn hiu lc ca
L/C, trc ngy ht hn hiu lc ca L/C v khng c trng vo ngy ht hn
hiu lc ca L/C.
+ Ngy ht hn hiu lc L/C Expiry date: phi sau ngy giao hng mt
thi gian nht nh.
- ngh NHCTVN nghin cu c hng dn thm v quy trnh cho vay
thanh ton L/C c quy nh cho php trong trng hp c bit cha th c ngay
chng t, ho n, .. th chi nhnh NHCTVN v khch hng c th tha thun

124
trong Hp ng tn dng/ Hp ng Hn mc Tn dng v thi gian/ iu kin c
c cc chng t k trn.
+ i vi vic x l chng t v thanh ton L/C nhp khu:
- Khch hng t chi thanh ton khi b chng t sai st, trong bt k trng
hp no cng phi gi li ton b chng t nguyn trng nh khi nhn c
thng bo v ch ch dn t ngn hng thng lng.
- Tuyt i khng chp nhn b chng t thiu ton b vn n gc (ch c
vn n bn copy) cho d khch hng c chp nhn thanh ton v chuyn tan b
s tin cn thit thanh ton L/C cho SGDII - NHCTVN.
- Tun th ng theo nhng quy nh ca UCP m NHPH dn chiu:
NHPH phi thng bo cho NH chuyn chng t (hoc NH chit khu) tt c
bt hp l ca b chng t trong 5 ngy lm vic ca ngn hng k t ngy NHPH
nhn b chng t. Ni dung thng bo nu r tt c nhng bt hp l c pht
hin v y l cc bt hp l ton b v cui cng, khng c b sung thm sau
ny. Khi thng bo bt hp l b chng t cn thng tin r l tm thi gi b
chng t v s giao b chng t i ly s chp nhn bt hp l ca ngi m nu
khng nhn c ch th no khc t pha NH xut trnh chng t.
- Trong trng hp k hu vn n hay bo lnh cho khch hng nhn hng
khi cha nhn c b chng t c gi tr thng lng, khch hng phi xut trnh
cho SGDII - NHCTVN vn bn chp nhn thanh ton v iu kin k c trong
trng hp b chng t c sai st, thm ch chng t khng c vn n bn gc.
i vi L/C tr ngay: Trc khi SGDII - NHCTVN k hu vn n
hoc pht hnh bo lnh nhn hng, khch hng phi k kh c nhn n vi
SGDII - NHCTVN (nu khch hng vay vn ngn hng), hoc chuyn khon tin
tng ng vi gi tr l hng phi thanh ton vo ti khon thanh ton vi nc
ngoi ch thanh ton (nu khch hng thanh ton bng vn t c).
i vi L/C tr chm: Trc khi k hu vn n, SGDII NHCTVN
phi yu cu khch hng th chp ti sn m bo (trng hp thanh ton bng vn

125
t c) hoc k hp ng tn dng hay kh c nhn n (trng hp vay vn SGDII
NHCTVN), SGDII NHCTVN s ch ng ghi n ti khon tin vay ca khch
hng v tnh li k t ngy thanh ton cho ngn hng gi chng t.
- Trng hp sau khi SGDII NHCTVN pht hnh bo lnh nhn hng
khi cha c vn n gc, SGDII NHCTVN ch trao vn n cho khch hng vi
iu kin khch hng phi tr li bn gc th bo lnh nhn hng v SGDII
NHCTVN hy th bo lnh ny trnh tht lc v li dng. SGDII cng cn c
quy nh mi v vic nh nhp khu phi hon tr th bo lnh nhn hng gc trong
mt thi gian xc nh nu khng s b pht (v d 60 ngy) n c khch hng
tr li th bo lnh nhn hng.
- i vi vn n ng hng khng, ng b, ng st, SGDII
NHCTVN khng nn k y quyn nhn hng trn chng. V chng khng phi l
chng t s hu hng ha. Nu khch hng vn yu cu k vn n hng khng,
ng st, ng b, SGDII NCHTVN phi yu cu khch hng cung cp cam
kt k hu vi iu kin min trch cho SGDII NHCTVN hoc SGDII
NHCTVN ch nn k y quyn nhn hng di vn n hng khng/ng
st/ng b m thi.
- Khi chng t c sai st c bit i vi nhng l hng gi tr ln, hng
c chng, SGDII NHCTVN nn khuyn co khch hng xem xt hng cn thn
trc khi k hu vn n chp nhn thanh ton v lm th tc thng quan hng ha.
- Trng hp mt chng t hng nhp, SGDII NHCTVN khng nn chn
ch m cn bo ngay cho hi s chnh phi hp gii quyt.
- Khi xy ra tranh chp thanh ton, SGDII NHCTVN cn phi hp vi
khch hng theo di st qu trnh chuyn ch v chuyn giao hng ha, khng
mt hng v ty tng trng hp c th tm bin php gii quyt thch hp.
- Trong iu kin c bit v chng t, ti liu khi gii ngn thanh ton, da
trn yu cu qun l ri ro L/C nhp khu, theo Quy nh cho vay i vi cc T
chc kinh t ca NHCTVN (Ban hnh theo Quyt nh s 072/Q-HQT-

126
NHCT35), gm : Giy nhn n v y cc ti liu ( giy t ) chng minh r mc
ch (nhu cu) s dng vn vay. Quy trnh nghip v Th Tn dng ca NHCTVN
khuyn co tuyt i khng c thanh ton chng t nu thanh ton L/C i ly
chng t giao hng m chng t xut trnh li thiu bn gc vn n bn chnh hoc
khng c bin lai giao nhn hng ho c k gia hai bn mua bn.
Trong khi , theo quy nh ti vn bn hng dn thc hin Quy ch cho
vay ca Ngn hng Ngoi Thng, gm : Giy nhn n v chng t chng minh
mc ch s dng vn vay. Trng hp c bit cha th c ngay chng t, ho
n, th Vietcombank v khch hng c tha thun trong Hp ng Tn Dng/
Hp ng Hn mc Tn Dng v thi gian c c cc chng t trn (y l ni
dung khc bit quan trng ca Ngn hng Ngoi Thng so vi NHCTVN cho
php Phng nghip v c pht hnh L/C ng theo nh ni dung yu cu ca
khch hng) .
Quy trnh K thut nghip v ca Ngn hng Ngoi Thng khng t ra
vic t chi x l thanh ton chng t nu khi thanh ton L/C i ly chng t
giao hng m chng t xut trnh li thiu bn gc vn n bn chnh hoc khng
c bin lai giao nhn hng ho c k gia hai bn mua bn.
Do , SGDII NHCTVN cn c cc bin php qun l ri ro khc nh
thu tu, mua bo him cho l hng, kim sot l trnh l hng v b sung vo Hp
ng Tn Dng/ Hp ng Hn Mc Tn Dng quy nh v trng hp c bit
phi cho vay khi cha c ngay y chng t nh Ngn hng Ngoi Thng;
ng thi b sung, hon chnh quy trnh nghip v v trng hp nhp khu c
bit ny cho cc chi nhnh khc p dng khi gp phi m khng lng tng.
3.2.3.2. i vi L/C xut khu:
- Trong thanh ton theo phng thc tn dng chng t, SGDII- NHCTVN
nn t vn cho nh xut khu khi b chng t c bt hp l. Tuy quyn chn gi b
chng t thanh ton theo phng thc no l ca ngi hng li, nhng ngn hng
vi b dy trong kinh doanh theo tn dng chng t v lun ly phng chm phc

127
v khch hng n mc ti a nn t vn cho khch hng: khi b chng t c bt
hp l, ngi hng nn yu cu chuyn chng t trn c s chp nhn thanh ton
v ghi r p dng theo UCP 600 ch khng nn gi trn c s nh thu.
- SGDII - NHCTVN t vn cho nh xut khu yu cu L/C phi c pht
hnh bi ngn hng c uy tn trong TTQT (tt nht l cc ngn hng c quan h i
l v thanh ton vi ngn hng phc v bn bn); chn la ngn hng c nhiu kinh
nghim trong TTQT phc v v nh thu tin; tun theo s hng dn ca ngn
hng phc v khi c ngh chnh sa chng t cho ph hp vi L/C. T vn
nh xut khu bn hng theo gi CFR hoc CIF c th ngh ngi vn chuyn
cp li B/L mi m khng b h i hi mt cch khc khe v s bo m vt cht
gy thm thit hi, kh khn trong kinh doanh cho bn bn .
- trnh ri ro do bn mua khng thc hin c chng t ph hp
c NHPH L/C ch (Master L/C)/ L/C c th chuyn nhng (transferable L/C)
tr tin nn NHPH L/C i ng (Receiprocal L/C)/ L/C c chuyn nhng
(Transferred L/C) khng tr tin cho bn bn. SGDII NHCTVN t vn khch hng
khng nn chp nhn cc L/C i ng trong thanh ton nu khng c bin php
m bo tr tin khc ngoi L/C ny v vic thanh ton ca ngi mua; Ch chp
nhn L/C c chuyn nhng nu ngn hng chuyn nhng (Transfering bank)
cam kt thanh ton cho L/C c chuyn nhng ny (Transferred L/C) bt k vic
L/C c th chuyn nhng (transferable L/C) c c NHPH thanh ton hay khng.
- Khng nn chit khu cc b chng t xut trnh theo L/C pht hnh bng
ng th.
- Hn ch vic chit khu b chng t m vn n do nhng hng vn ti
khng ng tin cy pht hnh.
- Khng chit khu gi chng t i i tin cho nhng b chng t xut
khu cc mt hng m nh nc cm xut khu.
- Khng chit khu chng t cho khch hng m SGDII NHCTVN khng
hiu r v khch hng .

128
- Trng hp mt chng t hng xut, SGDII NHCTVN cn bo ngay
cho hi s chnh phi hp gii quyt.
- Khi xy ra tranh chp thanh ton, SGDII NHCTVN phi hp vi khch
hng theo di st qu trnh chuyn ch v chuyn giao hng ha, khng mt
hng v ty tng trng hp c th tm bin php gii quyt thch hp.
- Hn ch vic cho cc ngn hng khc s dng test key ca NHCTVN.
- Khng nn thng bo th tn dng khi khng c tn chung hng ha.
- trnh ri ro v ch k:
Gi tr ca ch k trn thng phiu m SGDII NHCTVN c th nhm ln khi
chit khu i vi cc c nhn khng trung thc. V vy, SGDII NHCTVN lu
trc nht n tnh hnh ti chnh ca ngi pht hnh, ngi chp nhn hi
phiu.
Thng phiu hay hi phiu nhiu lc c lp m khng c mua hng thc s,
pht hnh mt cch ngy to do chnh ngi pht hnh hoc c s ng la ca
ngi th hai ngn hng ng tin. SGDII NHCTVN cn kim tra k lng
v xc thc gi tr ca thng phiu.
- Nghin cu tnh hnh kinh t chnh tr ca nc nh nhp khu quyt
nh chit khu b chng t cho nh xut khu. i vi cc quc gia ang c ni
chin, chin tranh sc tc, tnh trng chnh tr khng n nh hay xy ra tnh trng
o chnh, ang b khng hong kinh t c nh hng n cc t chc ti chnh, tn
dng SGDII NHCTVN kin quyt khng chit khu b chng t v ri ro cao,
theo UCP 600, NHPH c min trch thanh ton trong nhng trng hp ny.
Ngoi ra cng cn xem xt uy tn ca nh xut khu, thc trng hot ng v kh
nng ti tr nu b chng t khng c thanh ton.
- V quy trnh nghip v chit khu chng t xut khu c truy i hin hnh
ca NHCTVN, i vi khch hng c chi nhnh cp hn mc chit khu
chng t xut khu, trong iu kin chit khu chng t theo L/C:

129
+ ngh NHCTVN b iu kin L/C quy nh vn n lp theo lnh ca
NH pht hnh L/C hoc ton b vn n bn gc c xut trnh qua Ngn hng v
khch hng chit khu c xem xt trc v kh nng hon tr tin chit khu
khi c ngn hng cp hn mc chit khu .
+ ngh NHCT b iu kin C vn bn ca NHCTVN chp thun cho
chit khu i vi cc b chng t tr chm c thi hn di 360 ngy v l c
iu kin Phi c in chp nhn thanh ton v/hoc hi phiu c k hn c
chp nhn thanh ton vo ngy o hn bi ngn hng pht hnh/ngn hng xc
nhn L/C.
3.3. Cc gii php ng b nhm qun l ri ro cc phng thc TTQT
ti SGDII NHCTVN:
3.3.2. Ti SGDII - NHCTVN:
3.3.1.1. Cc gii php nng cao doanh s thanh ton quc t i i
vi tiu ch an ton:
Cung ng dch v XNK trn gi cho khch hng kim sot ton din v tt
cc ri ro: tin hnh k kt hp ng lin kt vi cc doanh nghip dch v
Logistics (nh Cng ty vn chuyn/i l hang tu/i l giao nhn hng ha),
cng ty bo him v cng ty t vn cung cp cho khch hng nhng dch v
lin quan n XNK hng ha. Trong , SGDII NHCTVN s thc hin cng
vic t vn, hng dn khch hng v nghip v chng t, nh: pht hnh L/C,
thanh ton XNK theo hnh thc nh thu qua ngn hng, pht hnh bo lnh (bao
gm c bo lnh np thu), lp/thu thp chng t theo quy nh trn L/C L/G
(Letter of Guarantee) gi i thanh ton Doanh nghip dch v Logistics v
cng ty t vn s thc hin cung cp cho khch hng nhng dch v t vn v
thu, khai bo hi quan (bao gm c lp chng t khai bo ph hp), giao
nhn hng, bc xp vn chuyn hng ha, cho thu kho bi hoc vn chuyn
hng ha t kho ngi bn n kho ngi mua (dch v door to door) Cng ty
bo him thc hin t vn cho khch hng mua bo him hng ha XNK ng

130
theo Hp ng kinh t k. NHCTVN phi gn trch nhim vi SGDII
NHCTVN v cc chi nhnh v s pht trin v a dng ha cc sn phm dch
v thanh ton xut nhp khu.
Tp trung tip th cc khch hng ln thuc cc ngnh hng c kim ngch XNK
hng u ti TP.HCM nh: Xng du, st thp, phn bn, xi mng, cao su. Mc
tiu li nhun thu c vi cc khch hng ln k trn l t u t tn dng xut
nhp khu nn s p dng mt chnh sch chm sc c bit v khuyn mi v
ph dch v cnh tranh nht. y l nhng khch hng c uy tn v mc ri ro
c nh gi l thp.
Thnh lp qu phng nga ri ro thanh ton quc t: Qu phng nga ri ro
thanh ton quc t lp ti H s chnh. Ngun hnh thnh c th trch lp t qu
d phng ri ro chung, hoc do SGDII - NHCTVN ng gp vi mt t l nht
nh trn c s doanh s hot ng thanh ton quc t ca SGDII NHCTVN.
Khi c nhng ri ro pht sinh, SGDII NHCTVN c th ngh trch qu
phng nga ri ro b p cc thit hi pht sinh.
i vi ngn hng i l, SGDII NHCTVN cn thng xuyn tng cng hp
tc quc t trong hot ng thanh ton quc t, nh gi, cp nht nh k cc
thng tin v ngn hng i l trnh nhng ri ro khng ng c.
Nng cao quy m hot ng thanh ton ca cc doanh nghip c thng qua vic
thc hin chnh sch u i cho khch hng c vay tn chp, khch hng c
thanh ton L/C v chng t Nh thu XK thng xuyn qua SGDII - NHCTVN.
Phi hp cht ch vi phng kinh doanh xut nhp khu c nhng gii php
phng nga ri ro t pha khch hng trong vic ti tr xut nhp khu..
y mnh hn na nghip v pht hnh L/C min k qu lc m L/C i vi
nhng doanh nghip c hn mc tn dng v ti sn th chp cho SGDII -
NHCTVN khuyn khch, gi v thu ht khch hng ln.

131
Tip th v thu ht cc doanh nghip va v nh lm hng xut khu thanh ton
qua SGDII - NHCTVN: tp trung vo cc ngnh hng m ngh, g, may,m
rng tip th vo nhm i tng l cc Vn Phng nc ngoi, cc chi nhnh
NHCTVN, cc T chc tn dng trn a bn.
R sot li quy ch quy trnh thng xuyn v c kt hp hc hi, so snh vi
cc ngn hng bn c nhng iu chnh hp l, cnh tranh v pht hin
nhng ri ro m SGDII cha thy; sa i quy trnh TTQT ca tng phng
thc TTQT m bo ng chun mc quc t v nghip v TTQT, ng chun
mc ISO. ng thi, pht trin cc dch v km theo, dch v h tr, dch v t
vn tt cho khch hng;
Qua cc NHTM c phn c quan h u t lin ngn hng m rng lnh vc
thanh ton quc t cho khch hng ca cc Ngn hng ny, va nng cao hot
ng thanh ton xut nhp khu, va chia s c ri ro.
Nm chc tin trnh hi nhp ca kinh t trong nc vi kinh t th gii, chun
b iu kin, m bo an ton thanh ton khi cc doanh nghip hi nhp vo
kinh t khu vc v ton cu.
Tng cng hot ng phi hp, lin kt, trao i thng tin trong v ngoi nc
m bo an ton trong hot ng thanh ton quc t.
3.3.1.2. Xy dng m hnh qun l ri ro mi trong thanh ton
quc t:
Tng cng cng tc hu kim, qun l v kim tra, kim sot ni b ca SGDII
NHCTVN kp thi pht hin, ngn chn v x l cc ri ro c th xy ra.
Vic kim tra, kim sot ni b phi c tin hnh mt cch thit thc, trnh
hnh thc v cn thit phi tun th mt nguyn tc m bo hiu qu ca
hot ng kim tra, kim sot ni b.

132
B phn kim sot ni b cng vi b phn nghip v thanh ton quc t v b
phn qun l ri ro xy dng mt m hnh qun l ri ro mi trong thanh ton
quc t, hot ng ca m hnh ny gm 3 bc c bn: xc nh ri ro, o
lng ri ro v kim sot ri ro (gim st v qun l ri ro).
+ Xc nh ri ro: mi ngy mi nhn vin phng thanh ton quc t
phi hu kim, kim tra i chiu gia bo co v cng vic thc t
l, r sat li cc h s chng t x l v s x l. Hng tun v
hng qu t nh gi ri ro v kim sot bi chnh cn b kim sot
trc tip qun l h s lin quan. Xc nh ri ro bng phng vn,
nh gi ri ro thng qua tho lun, cuc hp. Xc nh ri ro nhm
sm tm ra ri ro cha c nhn dng v khng c chp nhn,
nh gi tit hn kh nng c th chp nhn cc ri ro nhn dng,
t xy dng cc bin phpkim sot ph hp.
+ o lng ri ro: cng c o lng ri ro hot ng thanh ton quc
t l bo co ch s chnh, biu thay i, r sot gii hn cho php,
cc chun mc v tc nghip
+ Kim sot ri ro: Cng c thc hin vic kim sot l chun mc
kim sot, chun mc ny do b phn qun l ri ro lp di s ch
o ca Ban gim c.
Cc bc ny phi c thc hin mt cch ng b v c kt hp gia b
phn nghip v thanh ton quc t cng vi b phn kim sot ni b v b phn
qun l ri ro, c th nh sau:





133
Bng 3.3 Bng phn cng trch nhim ca tng b phn trong m
hnh qun l ri ro mi.

B phn nghip v TTQT B phn qun l ri ro B phn kim ton ni b
Thc hin qu trnh hu
kim, t nh gi ri ro.
Xy dng v thc hin
qu trnh qun l ri ro
TTQT.
nh gi ri ro TTQT v
qu trnh qun l ri ro
TTQT.
Xy dng, thc hin quy
trnh x l nghip v
TTQT.
Xy dng, r sot quy
trnh v h tr qu trnh t
nh gi ri ro.
S dng kt qu qu trnh
t nh gi ri ro, nh
gi phm vi v mc ,
kim tra mu v chm
im ngm.
X l hng mc nm trong
h thng r sot.
H tr qu trnh tm, theo
di v phi hp k ph
duyt.
Khuyn khch, nh gi
hot ng x l trong h
thng.
Thc hin s kim tra xc
ng i vi cc yu cu
mi.
Xy dng v xut
chun mc kim sot; h
tr qu trnh thc hin.
nh gi qu trnh r sot
cc yu cu mi.
3.3.1.3. Gim ri ro trong kin tng vi phm thc hin hp ng:
SGDII- NHCTVN t vn v a vo s dng bo him thanh ton hng xut
khu (Export Credit Insurance). Hp ng bo him ny s bi hon cc khon thit
hi (losses) pht sinh t vic bn mua mt kh nng thanh ton (insolvency of the
buyer), hoc vic bn mua nhn hng nhng khng thanh ton, hoc bn mua t
chi nhn hng .
Vi mc tiu trc mt khi gia nhp WTO l y mnh xut khu, hnh
thc bo him ti tr xut khu ti Vit Nam nn chia thnh hai giai on:


134
Giai on 1: do tnh cht hot ng ca bo him ti tr xut khu
kh ri ro nn t chc c giao nhim v cn nhn c s h tr nht nh t
Chnh Ph nh ti bo him 95% trch nhim bo him, c cp ph hot ng
hng nm (nh hot ng ca t chc ny Nht Bn) nhng phi hot ng da
trn c s t ch v ti chnh khng li vo s h tr ca Chnh Ph.
Trong giai on u SGDII-NHCTVN ch nn p dng hnh thc bo him
ti tr xut khu nh bo him cho cc nh xut khu khi gp ri ro chnh tr hoc
ri ro thng mi, mua bo him cho ngn hng khi chit khu b chng t hoc
khi cho vay i vi cc nh nhp khu nc ngoi (tn dng nh nhp khu sp
c trin khai trong h thng NHCTVN), cn cc khon cho cc t chc xut khu
vay th cc t chc xut khu s ng ph, theo hnh thc bo him ton din hoc
bo him ring l. Hin nay do ngun lc cn hn hp nn hot ng u t ca
Vit Nam ra nc ngoi cn hn ch, v vy hnh thc bo him u t ra nc
ngoi nn thc hin giai on sau. Khi hot ng u t ra nc ngoi ca Vit
Nam c m rng.
Giai on 2: trong iu kin ci cch qun l hnh chnh, gim cc
u mi, s tng tnh t ch cho cc t chc bo him, khi cc ngun lc ti chnh
mnh, cc loi hnh nghip v cng nh dch v phc v cho t chc xut
khu pht trin a dng, h thng thng tin ca t chc bo him cng nh ca ngn
hng pht trin, v gia ngn hng vi t chc bo him c mt s lin kt nht
nh gn b cht ch hn na th cc t chc bo him s t mnh ng ra bo him
m khng cn s h tr ca Chnh Ph nhm gim bt gnh nng cho Chnh Ph.
Chnh Ph cng s to iu kin thng thong hn cho vic a vo p dng trong
cc t chc bo him t nhn. Trong giai on ny NHCTVN trc khi a vo b
sung loi hnh ny cho cng ty lin doanh bo him Chu - Ngn Hng Cng
Thng thc hin, cn cn nhc trong vic thnh lp mi ny.

C th ni t chc bo him ti tr xut khu l i tc vi ngn hng v trn
phng din bo him ti tr xut khu, quan h nh nhp khu bo him vi nh

135
xut khu bo him th ngn hng c th l ngi c th quyn ca bn th 3 thay
mt cho nh xut khu truy i s tin do nh nhp khu khng thanh ton do ri ro
v chnh tr hoc ri ro v thng mi. Bo him tn dng c xem nh l cng c
bo m tin vay ng thi l cng c qun l ri ro hiu qu ca ngn hng.
Phng n trin khai ti SGDII -NHCTVN:
+ Phi nh gi c nhu cu v trin vng ca bo him ti tr xut khu.
iu ny c ngha l ngn hng s thm d kin ca cc khch hng, ng thi
tm hiu, phn loi v phn tch c cu th trng bo him, hnh thc thanh ton,
c cu ngun vn, kh nng sn sng ngun vn ca nn kinh t cng nh nhu cu
ca khch hng i vi NHCTVN.
+ Phi nm r cc chin lc xut khu trong tng thi k. C lm r c
nhng iu ny mi khoanh vng pht trin bo him ti tr xut khu. SGDII-
NHCTVN nm ngay trung tm ti chnh th trng TP. H Ch Minh v vy nh
gi c tim nng ca bo him ti tr xut khu, SGDII-NHCTVN phi tnh n
quy m xut khu ca quc gia; s lng v t l nhng giao dch c thanh ton
bng L/C; s lng b chng t c chit khu; s lng, kh nng ca nhng
qu bo him ngn hng. Ni mt cch tng qut nhng giao dch c thanh ton
bng L/C phn ln khng cn bo him ch bo him trong cc trng hp L/C tr
chm, L/C pht hnh t nhng nc c nn kinh t v ti chnh khng n nh, xut
khu sang th trng mi.
3.3.1.4. Trnh nhng ri ro quc gia nh hng n cc phng
thc TTQT:
trnh nhng ri ro quc gia nh hng n cc phng thc TTQT,
SGDII NHCTVN cn c mt s bin php nh sau:
- Cung cp cho khch hng bng nh gi xp hng ri ro quc gia cho cc
nc trn th gii (ngun thng tin t tp ch: Euromoney, Institutional Investor,

136
) ; a ch khch hng c th truy cp trn mng Internet nm thng tin : trang
Web ca OFAC (Vn phng Qun l ti sn nc ngoi thuc B Ti Chnh M)
http://www.treas.gov/offices/enforcement/ofac/sanctions.
- Cung cp cho khch hng danh sch cc nc b M cm vn trong thanh
ton : Balkans, Burma (Myanmar Min in), Iran, Liberia, Libya, North Korea
(Bc Triu tin), Sudan, Syria, Zimbabwe tng thi k.
S Giao Dch II NHCTVN khng nn ti tr cho cc hp ng mua bn k kt ca
khch hng vi i tc nhng quc gia nu trn . SGDII cng khng khuyn
khch ti tr cho bn bn thc hin cc hp ng xut khu thanh ton theo phng
thc ghi s v l bn hng chu v khng c s m bo trong thanh ton.
3.3.1.5. Tp trung u t o to ngun nhn lc phc v hot
ng TTQT:
TTQT l hot ng phc tp, nhiu ri ro, m nguyn nhn ri ro li phn
ln do con ngi trc tip hoc gin tip gy ra. Do vy, bin php tt nht l tng
cng u t, o to ngun nhn lc phc v cho TTQT, th hin mt s mt
sau y:
+ o to, bi dng v chuyn mn nghip v. y l tiu chun c bn
nh gi nng lc ca nh qun tr trong TTQT. Chuyn mn nghip v TTQT c
kh, phc tp cao bi tnh a dng, phong ph ca yu t quc t tc ng.
+ o to, bi dng v trnh ngoi ng. Ngn ng l cu ni c bn;
quan trng nht trong giao tip, cng l nguyn nhn gy ra s bt ng, nhng ri
ro ng tic trong kinh doanh. Nng cao trnh ngoi ng l iu kin bt buc
cho cc nh qun tr v nhn vin TTQT xm nhp th trng quc t.
+ o to, bi dng v trnh tin hc. Tin hc l tr th c lc, l
phng tin nh qun tr tip cn vi th trng quc t. Bn thn tin hc gip
cc doanh nghip x l nhanh chng nhng thng tin phc tp trc khi c quyt
nh chnh thc v phng n kinh doanh.

137
+ o to, bi dng kin thc v lut php, tp qun thng mi trong
nc v quc t mt cch thu o v c tip cn thc t. Mi trng php l
thng kh phc tp m li khng r rng. trnh nhng vi phm php lut ngoi
mong mun, cn c s am hiu nht nh v nhng cng c, iu c quc t,
lut php trong v ngoi nc.
+ o to, bi dng kin thc v vn ha, x hi, phong tc, tp qun, s
thch ca cc nc l i tc trong quan h ngoi thng. Vi phm nhng iu
cm k ca cc quc gia l nguyn nhn ri ro khng th cu vn trong quan h
bun bn quc t. S hiu bit vn ho, x hi cc quc gia i tc l mt c s
vng chc cho s tn ti v pht trin kinh doanh ngoi thng.
+ Gio dc v phm cht, o c, bi dng v ngh thut kinh doanh.
Phm cht l s nhit tnh, lm vic qun mnh. o dc l tn trng php lut
trong mi hon cnh, v li ch chung khng t li. Ngh thut kinh doanh l s
kho lo vn dng kin thc v thut kinh doanh vo tng trng hp c th t
hiu qu tt.
Mc d xut v trit thc hin nhng gii php qun l ri ro ch ti
SGDII NHCTVN th cng kh c th trnh c mi ri ro, tn tht trong hot
ng thanh ton quc t. gim thiu ri ro, qun l c ri ro v gp phn
nng cao hiu qu trong hot ng thanh ton quc t cng cn c cc gii php h
tr khc t Chnh Ph v Ngn hng Nh nc.
3.3.2. Nhng gii php h tr t Chnh ph:
Qua nghin cu v thc t cho thy c rt nhiu loi ri ro trong thanh ton
quc t thuc trch nhim v thm quyn gii quyt ca cp Chnh ph. gp
phn phng nga, hn ch ri ro trong thanh ton quc t, Chnh ph cn trin khai
mt s bin php ng b sau:
3.3.2.1. Khng ngng hon thin h thng php l , chnh sch trong TTQT.

138
H thng php l, chnh sch pht trin hot ng kinh doanh ngoi thng
ni chung v hot ng TTQT ni ring lun c s quan tm ca cc nh u t.
N c th nh hng n quyt nh ca cc nh u t c gia nhp th trng, c
mua bn vi nhau hay khng.
Vit Nam l mt quc gia ang pht trin, trn ng hi nhp vi th gii
v khu vc v mi mt; nn hnh chnh php lut cn ang trong qu trnh xy
dng v tng bc hon thin. Rt nhiu lnh vc vn bn php lut cn thiu, cn
yu cha p ng c yu cu ca mt nn hnh chnh php quyn.
khng ngng hon thin h thng php l v chnh sch pht trin
thng mi, nhm hn ch ri ro trong kinh doanh ngoi thng ni chung v
TTQT ni ring, xin nu ra mt s kin ngh c th sau y:
+ Chnh ph thng qua B Ti Chnh cn xem xt n vn v vn v chi
ph c lin quan n hot ng bo him ti tr xut khu. Thc hin chc nng
hoch nh chnh sch, nh hng pht trin cn xy dng cc mc tiu trung di
hn v qun l h thng bo him ti tr xut khu.
+ Tng cng h thng php l thng nht nhm to ra mi trng php
l , mi trng cnh tranh bnh ng cho cc doanh nghip.
+ Xy dng h thng php l , chnh sch pht trin, qun l kinh t trn
c s khoa hc, thc tin, ph hp vi yu cu ca hot ng sn xut kinh doanh,
thc y s tng trng v hn ch nhng khim khuyt cn tr n hot ng ca
cc doanh nghip.
+ Nghin cu k lng, chun b chu o, trnh nng vi nhm to ra sc
sng ca cc vn bn php quy, hn ch nhng thay i qu nhanh ca h thng
php lut, chnh sch pht trin, qun l kinh doanh gy ra bt li cho cc nh
doanh nghip. Khng nn lm dng nguyn tc sai th sa trong khi ban hnh cc
vn bn php quy, chnh sch qun l kinh doanh m dn n s ty tin d thay
i, gy ra s lo ngi, hoi nghi ca cc nh u t v nhng cam kt mang tnh
nguyn tc ca Nh nc. Nhng thay i qu nhanh ca cc vn bn php quy v

139
chnh sch kinh t l nguyn nhn ri ro cho mt s doanh nghip khi xy dng
phng n kinh doanh xut nhp khu khng lng ht nhng kh khn, chi ph
mi pht sinh.
+ Ci tin cng tc ban hnh php lut, xy dng chnh sch kinh t t
khu son tho, tho lun cho n ban hnh chnh thc. Hn ch ti thiu nhng sai
st, mp m, khng kh thi, thiu thng nht ca cc vn bn php quy v kinh t,
nht l cc vn bn di lut nh ngh nh, quyt nh, thng t, ch th
+ Tng cng php ch trong qun l kinh doanh XNK. K lut, php
nc phi c tn trng bng cch tuyn truyn gio dc mi ngi v c bin
php x l nghim hot ng chng bun lu, lm hng gi, la o kinh t trong
nc cng nh quc t.
+ Nh nc cn sm ban hnh cc B lut, cc vn bn php quy lin quan
n vic x l bt ng gia lut trong nc v quc t, gip cc doanh nghip Vit
Nam thc hin ng quy trnh nghip v.
3.3.2.2. Tng cng qun l th trng, gim st hp ng kinh
doanh:
Vn ng theo quy lut kinh t th trng, th trng quc t l ngun pht
sinh nhng bt trc, mi him ha, nguy c ri ro cho bt k doanh nghip no chp
nhn kinh doanh xut nhp khu. Nhm gim bt nguy c ri ro cho doanh nghip
Vit Nam. Chnh ph cn can thip mt cch hp l trong mt s mt sau y:
a) Qun l cht ch u mi bun bn quc t:
Mc d, theo quan im chung l khuyn khch cc doanh nghip kinh
doanh XNK, tuy nhin khng nn hiu theo ngha th ni khng c s qun l cc
u mi kinh doanh. trnh ri ro: tranh mua, tranh bn gy thit hi v gim uy
tn cho doanh nghip Vit Nam. Chnh ph cn phi:

140
+ Quy nh tiu chun cc doanh nghip c quyn tham gia kinh doanh
xut nhp khu. Tiu chun ny phn nh nng lc thc s, uy tn ca cc doanh
nghip khi mun tham gia th trng quc t.
+ Tng cng gim st qu trnh kinh doanh bng ch kim tra, kim
sot, gim c bng tin, ch kim ton, bo co ti chnh, phng n kinh
doanh
+ i vi mt s mt hng xut nhp khu ch lc, c nhng nh hng
ln n s pht trin kinh t, i sng nhn dn cn c s qun l cht ch u mi
kinh doanh.
b) nh hng th trng, mt hng xut khu ch lc lm cn c nh
hng pht trin sn xut kinh doanh:
Nghin cu nh hng th trng, mt hng xut khu ch lc l gii php
ca Chnh ph tc ng vo ngun ri ro nhm gim nh tn tht khi c ri ro do
bin ng cung cu, gi c hng ha trn th trng quc t gy ra.
nh hng ng n v th trng xut khu nhm to iu kin thun li
cho pht trin sn xut, c th trng tiu th thun li, vi gi c hp l . Thiu s
hng dn ca Chnh ph, ngi lao ng, doanh nghip tin hnh sn xut mt
cch t pht, h ch thy li nhun cao hin thi m x vo kinh doanh, mt lc
no gi c hng ho xung thp h gp ri ro ngoi s mong i. Do vy, Chnh
ph l ngi c kh nng thc hin vai tr b cho cc doanh nghip
gim bt ri ro do s bin ng khc nghit ca th trng th gii.
c) T vn, h tr cc doanh nghip nhng thng tin v th trng quc t.
Hu ht cc doanh nghip Vit Nam l nhng doanh nghip va v nh,
nn vic t tm kim thng tin th trng, t tranh tri mi khon chi ph pht trin
th trng, xc tin thng mi, thit lp knh phn phil khng th thc hin.
Chnh ph cn h tr cho cc doanh nghip v thng tin, t vn php l , ngun ti
chnh gia nhp th trng quc t mt cch vng vng, hn ch gp phi ri ro
khi phi kinh doanh trong tnh trng bt li, thiu thng tin, thiu bnh ng.

141
d) Gim st thc hin hp ng kinh doanh xut nhp khu.
Ri ro, tn tht trong kinh doanh hu ht xy ra trong giai on thc hin
hp ng kinh doanh xut nhp khu. Ngoi vic t gim st ca mi doanh nghip,
c quan qun l ca Chnh ph cn phi tng cng chc nng gim st thc hin
hp ng c bit l nhng hp ng c gi tr ln kp thi ngn chn ngun ri
ro pht sinh.
Gim st thc hin hp ng kinh doanh ngoi thng c tin hnh trn
c s so snh gia hp ng vi k hoch xut nhp khu cp quc gia, qua
Chnh ph thng k lng hng ha xut nhp khu thc t v c bin php iu
chnh kp thi cung cu hng ho trn th trng ni a.
3.3.2.3. Tng cng cc bin php qun l k thut an ton trong
thanh ton xut nhp khu:
Da trn quan im phng hn chng, Chnh ph cn c nhng bin
php ch ng nhm ngn chn, phng nga ri ro, tn tht bng cch gim thiu
mi him ha, nguy c, n trnh ri ro. V s an ton trong thanh ton xut nhp
khu, Chnh ph cn thc hin mt s bin php mang tnh k thut nh sau:
+ Tng cng nhng qui nh thng nht chung v an ton trong thanh ton
xut nhp khu. V d nhng qui nh v qui trnh: an ton trong ti tr v s dng
vn ti tr, an ton trong qun l v s dng ngoi t, m tn dng th (L/C)...
+ u t xy dng h tng c s, nng cao trnh d k thut cng ngh
nhm to thun li v an ton trong thanh ton xut nhp khu ca cc doanh
nghip Vit Nam. V d: Xy dng h thng cng bin, i tu vn ti, xy dng h
thng cng bin, i tu vn ti, xy dng h thng bo him, ngn hng, th trng
vn, x l thng tin, thng k hin i.
+ Tng cng tuyn truyn, tp hun bi dng kin thc v an ton,
phng nga ri ro, tn tht trong thanh ton xut nhp khu lng ghp kin thc
v an ton trong chng trnh bi dng, o to v qun tr kinh doanh.

142
+ H tr k thut ci tin cng ngh nhm s dng nhng quy trnh cng
ngh hin i, t ri ro trong sn xut v xut nhp khu.
3.3.2.4. Cng vi bo him, Chnh ph phi l ngi ti tr chnh
cho cc bin php phng nga hn ch ri ro, bi thng tn tht trong thanh
ton xut nhp khu.
Chnh ph khng th bng mnh lnh hnh chnh buc cc doanh nghip
pht trin XNK m cn to iu kin h thu li nhun cao bng cch ti tr mt
phn chi ph ri ro, qua gin tip thc y pht trin thanh ton xut nhp khu.
Nhng chi ph ri ro m Chnh ph cn ti tr bao gm:
+ Chi ph phng nga, hn ch ri ro ca doanh nghip, c th chu chi ph
hun luyn an ton, tuyn truyn qung co v nguy c ri ro, mua sm phng tin
k thut phng chng; xy dng cc phng n kinh doanh an ton
+ Chi ph bi thng tn tht nhm nhanh chng cu gi th trng, phc
hi sn xut kinh doanh.
Nu xt v li ch ton din lu di th ti tr cho ri ro khng ch c tc
dng cho cc doanh nghip m cn c li cho Chnh ph. Thng qua s pht trin
bn vng, an ton ti nhng th trng cha nhiu ri ro s kch thch cc doanh
nghip tham gia pht trin kinh doanh XNK, qua Chnh ph s thu c nhiu
thu hn, gp phn tng thu ngn sch nh nc.
3.3.3. Nhng gii php h tr t Ngn hng Nh nc:
+ Ngn hng Nh Nc cn nhanh chng trin khai hng dn thc hin
mt cch r rng cc khun kh php l lin quan n bo him ti tr xut khu
nhm m bo an ton tn dng theo Lut NHNN v Lut cc T chc Tn dng.
ng thi hon thin hot ng thng tin cho cc b phn trong ton b h thng
ngn hng.
+ Ngn hng Nh nc cn sm ban hnh cc vn bn php quy lin quan
n cc nghip v nh thu trc tip trong thanh ton quc t. C th nn c vn bn

143
hng dn x l nghip v CAD hin nay ang c rt nhiu ngn hng v doanh
nghip quan tm.
+ i mi c bn v ton din cng tc thanh tra Ngn hng Nh nc:
Gim st ngn hng ph hp vi thng l v chun mc quc t. nh gi
ton din m hnh t chc, hot ng, php l theo cc nguyn tc ca y Ban
Gim st Ngn hng Quc t (Basel). R sot nhng hn ch, bt cp lm gim hiu
lc, hiu qu cng tc thanh tra, gim st ngn hng, lm c s cho vic xy dng
n ci cch t chc v hot ng thanh tra ca Ngn hng Nh nc.
Chng III ra mt s gii php c bn v ng b t pha SGDII
NHCTVN, n cc gii php h tr t chnh ph v Ngn hng Nh nc nhm gp
phn qun l ri ro trong cc phng thc thanh ton quc t ti SGDII
NHCTVN trong qu trnh hi nhp. Qu trnh pht trin cn di v th thch cng
cn nhiu, song vi mong mun c ng gp cho s nghip kinh doanh v pht
trin ca cc ngn hng ni chung v ti SGDII NHCTVN ni ring, ti mun
mi ngi cng ti chia s nhng phn tch, nhn nh v nhng gii php m ti
nghin cu v ng gp.














144



Trong l trnh hi nhp nn kinh t sp ti, khi m Lut chi chung c
p dng th s cnh tranh c t l thun theo s pht trin ca nn kinh t th
gii, ngha l s gay gt hn, khc lit hn. iu cng ng ngha vi hot ng
kinh doanh tim n ngy cng nhiu ri ro hn. Yu cu qun l ri ro t ra va
nh mt cu cnh va nh mt mnh lnh buc chng ta phi thc hin hot
ng kinh doanh va hiu qu, va an ton. Ngnh ti chnh ngn hng l ngnh
cung cp nhng sn phm v hnh mang li li nhun kh cao t l thun vi ri ro
kinh doanh, mt trong nhng sn phm ch yu l thanh ton quc t.
Mt nguyn tc c bn trong thng mi quc t l ngi xut khu phi
c thanh ton hng ha v ngi nhp khu khi thanh ton phi nhn hng ha
ng theo cc iu kin c hai bn cam kt thc hin. Tuy nhin qu trnh thc
hin nguyn tc ny c nhiu phc tp v ri ro v nhng vn mang tnh k thut
trong vic chuyn giao hng ha v tin thanh ton cn c vn l vic m bo
ngi mua v ngi bn tun th cc cam kt ca h.
Thanh ton quc t s dng cc phng thc thanh ton ch yu nh trc
tn dng chng t, nh thu, ghi s Cc phng thc ny, ng v pha ngi
xut khu tnh trng m bo thanh ton yu dn i v mnh dn ln nu ng t
pha ngi nhp khu; ngn hng ty i tng khch hng phc v l ngi nhp
khu hay xut khu, nhn nhim v trung gian g m hng chu nhng ri ro lin
quan. Mi phng thc u cha ng nhng thun li v ri ro ring ty thuc
vo cc yu t: v tr l ngi nhp khu hay xut khu, mi quan h kinh doanh
mi bt u hay lu di, uy tn v qui m kinh doanh mi bn, ng tin thanh ton,
v th kinh doanh, mi tng quan vi cc ngn hng phc v cho cc bn nhp
khu v xut khu, tnh hnh chnh tr v x hi ca cc nc hai bn mua bn

145
Da trn s phn tch cc yu t m nh nhp khu hay nh xut khu la
chn phng thc thanh ton quc t ph hp em li hiu qu cao m an ton.
Trc nhu cu , vic phn tch ri ro cc phng thc thanh ton
quc t l ht sc cn thit. y khng phi l vn mi cp song trong bi
cnh cnh tranh hi nhp th ri ro l mun mu mun v, cn c nhng nhn
nh, nh gi ra nhng gii php ph hp hn vi tnh hnh nhm qun l
cc ri ro hiu qu hn.
Lun vn Qun l ri ro cc phng thc thanh ton quc t ti SGDII
NHCTVN khng nm ngoi mc ch , vi mong mun tng hp nhng vn
lin quan n nhng ri ro ca cc phng thc thanh ton quc t v xut
nhng bin php hu hiu qun l ri ro cc phng thc thanh ton quc t
nhm nng cao hiu qu hot ng thanh ton xut nhp khu ti SGDII
NHCTVN, to dng mi quan h giao dch gia cc doanh nghip vi GSDII
NHCTVN di t cch va l mt ngn hng phc v va l mt i tc ng hnh
vi cc doanh nghip trong tin trnh hi nhp hot ng kinh t i ngoi.
















146

TAI LIEU THAM KHAO

1. Ths.Phm Th Nguyn An, Khoa Ngn hng Quc t - Trng i hc Ngn
hng TP.HCM (2007), Bo him ri ro thanh ton cho doanh nghip va v nh
Vit Nam kinh doanh trong lnh vc xut khu, Tp ch ngn hng, (14), tr.31-34.
2. Ch bin.PGS.TS.Nguyn Duy Bt (2003), Thng mi quc t v pht trin th
trng xut khu, sch chuyn kho, trng HKT QD B mn TMQT, NXB
Thng K, H Ni.
3. PGS.TS.Trn Vn Chu (2004), Qun l v nghip v kinh doanh thng mi
quc t, NXB th Gii, H Ni.
4. Phan B Cu (2003), Bn li v vic x l cc chng t bt hp l trong
phng thc tn dng chng t, Tp ch ngn hng, (13), tr. 17-18.
5. Nguyn Hu c (2003), X l cc chng t bt hp l trong phng thc tn
dng chng t, Tp ch ngn hng, (10), tr. 19-21.
6. Dng Hu Hnh (2005), Cm nang nghip v xut nhp khu, NXB Thng K.
7. o Hi Hin, NHCTVN (2007), Kinh nghim qun tr ri ro hot ng ca
Tp on ING, Tp ch ngn hng, (2), tr.45-46.
8. ng Cng Sn Vit Nam (2006), Vn kin i hi i biu Ton quc ln th
X, NXB Chnh tr Quc gia, H Ni.
9. Ths.Phng Mnh Hng (2007), Ri ro trong thanh ton quc t ca ngn hng
thng mi Vit Nam, Tp ch ngn hng, (8), tr.19-22.
10. Dch v hiu nh TS.Nguyn Ninh Kiu, ging vin trng HKT TP.HCM
(1995), Nhng tnh hung c bit trong thanh ton quc t, NXB Thng K.
11. Nguyn Th Phng Lan (1995), Mt s vn v ri ro ngn hng trong iu
kin nn kinh t th trng, Lun n PTS Khoa hc kinh t, Trng HKTQD,
H Ni.
12. Nguyn Phng Linh (2007), Mt s ri ro php l i vi ngn hng trong
giao dch thng mi quc t, Tp ch ngn hng, (3+4), tr. 57-61.

147
13. S Giao Dch II NHCTVN (2007), Ti liu Hi ngh trin khai nhim v kinh
doanh nm 2007.
14. Ths.Thn Thn Trng Tn, i hc Ngn hng TP.HCM (2006), Tn dng th
chuyn nhng Ri ro v mt s vn cn lu cho nh xut khu v ngn
hng, Tp ch Cng ngh Ngn hng, (10), tr.41-43, 50.
15. Ch bin GS.TS.V Thanh Thu (2002), K thut kinh doanh xut nhp khu,
NXB Thng K.
16. GS.TS.V Thanh Thu (2005), Hi p v thanh ton xut nhp khu qua
phng thc tn dng chng t, NXB Thng K.
17. TS.Nguyn Vn Tin (2002), nh gi v phng nga ri ro trong kinh doanh
ngn hng, HVNH, NXB Thng K.
18. TS.Nguyn Anh Tun (2006), Qun tr ri ro trong kinh doanh ngoi thng,
trng HKTQD, NXB Lao ng x hi, H Ni.
19. Tc gi H Th Ngc Oanh (2002), Gio trnh k thut thng mi quc t,
NXB.Thng K.
20. Nguyn Th Quy (1995), Nhng gii php nhm hon thin cc hot ng thanh
ton quc t ca Vit Nam, Lun n PTS Khoa hc kinh t, trng H KTQD,
H Ni.
21. GS.TS.L Vn T L Tng Vn (chuyn vin kinh t) (2002), Tn dng xut
nhp khu, thanh ton quc t v kinh doanh ngoi t, NXB Thng K, H Ni.
22. Cc website tham kho:
http://www.gso.gov.vn Website ca Tng cc Thng K.
http://www.mot.gov.vn Website ca B Thng Mi.
http://www.vietrade.gov.vn Website ca Trung tm Xc tin Thng mi
B Thng Mi.
http://www.mpi.gov.vn Website ca B K hoch v u t.
http://www.adb.org Website ca Ngn hng Pht trin Chu .
http://www.vinanet.com.vn website ca Trung tm Thng tin Thng
mi.

148