9/30/2009

1
SPREZANJE BETON - BETON
Spregnute konstrukcije
9/30/2009
2
POGLAVLJE I - KRATAK PRIKAZ DOSADANJIH RADOVA
NA PROBLEMU PUZANJA BETONA
1.1 Dischingerov izraz
n
S
E d
d
E
1
d
d

pri emu oznake imaju slijedee znaenje:

- ukupna veliina deformacije
- koeficijent teenja

s
- koeficijent skupljanja

n
- granina vrijednost koeficijenata teenja u trenutku t = t
n
Nedostatak ove teorije je to ne opisuje realno deformacije u periodu
rastereenja; naime ovim izrazom se ne registriraju reverzibilne (zaostale
elastine) deformacije.

M
HM EM
NM
9/30/2009
3
1.2 Poboljani Dischingerov izraz
U smislu poboljanja Dischinger-ovog izraza (teorija starenja betona)
predloeno je koritenje Maxwell-Kelvin-ovog modela, gdje Kelvin-ov
element daje deformacije zaostalog puzanja i povratnog puzanja.

Eb0
M
Poboljana teorija starenja bolje opisuje ponaanje betona. Meutim u
praksi se, eksperimentalno pokazalo da poboljana teorija starenja
nije u stanju opisati relaksaciju napona pod konstantnim
deformacijama.
1.3 Nasljedna teorija starenja Maslov - Arutjunjan
Po ovoj teoriji funkcija specifinog teenja uzima se u obliku:
( ) ( )
( )
| |

=
t
e 1 , t C
gdje je funkcija koja uzima u obzir starenje betona
( )
9/30/2009
4

EH
EK
K
Iako nasljedna teorija starenja znatno uspjenije opisuje
vremenske deformacije betona od prethodnih teorija, ona
nije nala iru primjenu u teoriji konstrukcija. Razlog je to
se zadatak odreivanja stanja napona i deformacija i za
statiki odreene sisteme svodi na rjeavanje integralnih,
odnosno diferencijalnih jednaina sa promjenljivim
koeficijentima.
1.4 Rjeenje Dischinger-ove diferencijalne jednaine prema
autorima Rusch i Jungwirth
Rusch i Jungwirth su dali rjeenje Dischinger-ove diferencijalne jednaine
za lokalno sprezanje dva elementa: elastinog i elementa sklonog puzanju
(betonski luk sa elinom zategom ili prednaprezanje bez kontakta) i
kontinuirano sprezanje (armirani beton, prednaprezanje sa kontaktom,
spregnuti nosa).
9/30/2009
5
Z = 1
S
ybz
( ) + + = 1 E C C
a t , s s 0 , ad d t , ak t , a
Izraz (1-3) daje relativno jednostavno rjeenje za naprezanje u
elementima armiranog betona usljed uticaja vremenskih deformacija.
Meutim, ovim postupkom nisu obuhvaene promjene dugotrajnog
optereenja, razliite starosti betona ili eventualne promjene na sistemu
usljed puzanja i skupljanja. U tom sluaju rjeenje je jedino mogue
primjenom difereninih postupaka.
1.5 Prijedlog Trost-a
( ) ( ) ( ) ( ) ( ) | |
t , s 0 t t 0
b
t 1 1
E
1
t + + + + =
Ovaj postupak ima prednost jer se preko koeficijenta u proraun mogu
unijeti teoretske postavke, te dobiti tanije vrijednosti koje odgovaraju
stvarnosti.
9/30/2009
6
1.6 Prijedlozi raznih autora
- Prijedlog prof.uria
Prof. uri je uveo algebarsku vezu umjesto integralne veze izmeu
napona i deformacija.
s
0
d
E
1
E
+ +

+
=

2
d
0
0
s 0
E 2 2
1
E
1
+

+
|
.
|

\
|

+ =
- Izraz po Ulickom
( )
( ) ( )
( ) | |
( ) ( )
( )
( ) +

+ +

= , t
t E 2
t
, t 1
E 2
t
t
s
0
Nedostatak ovog prijedloga je isti kao i kod teorije starenja -
ne opisuje reverzibilne (viskoelastine) deformacije.
9/30/2009
7
- Prijedlog prof.Ivkovia

Eb0

10
1i
E10
E1i
1
i
( )
( )
( )
( )

(
(

dk e
1
k
E
kt
kt
kt
1
k
k
0 i
k kt
i 1
t 1
E
i 1 0 b
Dijagram koeficijenta teenja uraen prema ovom prijedlogu je
u saglasnosti sa dijagramom predloenim CEB preporukama.
- Trost Baant-ov modul
( )
( ) ( )
0 0
0
TB
, t , t 1
E
E
+

=
Ovaj postupak se pokazao dosta taan za istorije deformacija afine funkciji
puzanja , dok u sluaju ostalih tipova deformacija moe posluiti samo za
preliminarnu ocjenu.
9/30/2009
8
POGLAVLJE II LINEARNE ALGEBARSKE VEZE TEORIJE
PUZANJA OVRSLOG BETONA
Svojstva ovrslog betona su u optem sluaju funkcija izvanredno
velikog broja razliitih uticajnih faktora:
-karakteristika primjenjenih komponenata agregata,
cementa, vode i aditiva,
-kvantitativnih odnosa ovih materijala u masi svjeeg betona,
-tehnolokih faktora,
-postupaka izrade konkretnog betonskog elementa,
-uslova eksploatacije,
-dimenzija konstruktivnog elementa
Najvei broj svojstava betona zavisi od ostvarene strukture betona.
Reoloka svojstva betona naelno bi uvijek trebalo posmatrati u funkciji
svojstava strukture, vremena, termohigrometrijskih i drugih parametara
vezanih kako za sam materijal, tako i za okolinu i sredinu.
Beton je po reolokim svojstvima viskozan elastian materijal.
9/30/2009
9
Jednaine ravnotee i jednaine kompatibilnosti su osnovni principi mehanike
i vrijede za sve materijale.
Karakteristina svojstva pojedinih materijala su odreena jednainama
konstitucije, koje predstavljaju odnos izmeu napona i deformacije.
D
e
( ) = t
( )
)
`

=
=
t
t
0
Vrijednost deformacije u vremenu t zavisi od svih vrijednosti naprezanja
za , koje varira izmeu
0
i t.

( )

Ako je materijal linearno elastian, prethodni izraz se moe pojednostaviti
( ) ( ) t D t =
Meutim, viskoelastian materijal karakterizira deformacioni proces koji ovisi o
cijeloj istoriji naprezanja i njegova konstitutivna relacija mora imati oblik
funkcionala.
9/30/2009
10
(t)

1 0
t
0 1
t
(t)
0
0
Deformacija viskoelastinog tijela pod konstantnim naprezanjem
Ponaanje materijala se definie kao linearno ako za istoriju naprezanja:
( ) ( ) ( ) ( ) t , ; t
0 2 1
+ =
odgovara istorija deformacije:
( ) ( ) ( ) ( ) t , ; t
0 2 1
+ =
Ovo se ujedno naziva princip superpozicije i koristi se u svim pretpostavkama
do sada datih linearnih teorija puzanja betona.
9/30/2009
11
Granica naprezanja do koje beton ima linearno ponaanje je:
C C
f 4 , 0
Za linearno podruje moe se pisati:
( ) ( ) = , t D t
0
gdje je specifina funkcija puzanja, definirana kao odgovor u
trenutku t na jedinstven korak naprezanja primijenjen u trenutku t.
( ) , t D
Starenje betona
Poreenje funkcija D(t,) materijala koji stari i materijala koji ne stari
9/30/2009
12
Reoloki modeli
Riesz teorema (istorija deformacija viskoelastinog tijela
u linearnom podruju) :
( )
( )
( )
( ) ( )

=
t
0
d , t d
t E
t
t
Da bi se objasnilo ponaanje betona, kao viskoelastinog materijala, pod
djelovanjem optereenja, koriste se saznanja reologije, kao dijela fizike, koji
se bavi izuavanjem deformacija tijela usljed definiranih sila.
1 E1
E2
En
2
n
E1
1
E2
2
En
n
a) b)
Standardni model za vrsto tijelo Reoloki modeli
9/30/2009
13
Primjena Kelvin ovog modela za opis preraspodjele
naprezanja izmeu starog i novog betona - autorski rad
NOVI
BETON
STARI
BETON
) t ( ) t (
) t (
E
+

&
diferencijalna jednaina prvog reda tipa: + p(t) y = r(t) y
&
Uz poetni uslov da je y(t
0
) = y
0
, rjeenje jednaine je: y(t) =

+

t
t
t
t
t
t
pdt t
t
pd pd
e y d r e e
0
0
0 0
0
) (

Iz uslova kompatibilnosti dobije se jednaina:

t
t
) t (
E
b
0
0 b
bn
b
b
0
bn
dt e ) (
1
) t ( E
) t (
E
) ( 1
Nakon provedenih matematikih transformacija dobije se rjeenje za odreivanje
naprezanja u novom betonu usljed vremenski ovisnih deformacija :
( ) ( )
( ) t
0
t
bn
E
e
b
0 b b
e t

=
9/30/2009
14
POGLAVLJE III DEFINICIJA PROBLEMA PRERASPODJELE
NAPREZANJA U BETONSKIM PRESJECIMA
Primjeri kompozitnih presjeka
O O
mont.prednapregnuti
nosac (MPN)
mont. oplata
beton "in situ"
beton "in situ"
beton "in situ"
beton "in situ"
beton "in situ"
mont.prednapregnuti
nosac (MPN)
mont.prednapregnuti
nosac (MPN)
mont.prednapregnuti
nosac (MPN)
mont.prednapregnuti
nosac (MPN)
9/30/2009
15
Mehanizam peraspodjele naprezanja i presjenih sila unutar
armiranobetonskih i prednapregnutih konstruktivnih elemenata
P
P
-P
P
b
e
t
o
n
P
f
e
d
e
r
m
a
x
.
P
b
e
t
o
n
Radni dijagram betona i opruge
t
t

p
a,b
t t0
t0
BETON
CELIK
t
Dijagram deformacije betona i elika
pod konstantnim naprezanjem
9/30/2009
16
Ako se zanemari relaksacija elika (armatura), moe se smatrati da je elik idealno
elastian materijal. Pod konstantnim dugotrajnim optereenjem deformacija je
konstantna.
d = d/E ; = const. d = 0 d = 0
U vremenskom intervalu dt dolazi do razlike u veliini deformacije u betonu i eliku.
Razlika je posljedica vremenski ovisnih deformacija betona (puzanje i skupljanje).
Iz uslova kompatibilnosti jasno je da e se naprezanje d, koje nastaje kao
posljedica vremenski ovisnih deformacija betona, pojaviti u armaturi. Poto moraju
uvijek biti zadovoljeni uslovi ravnotee, a ne dolazi do promjene vanjskog
optereenja, ovaj prirast naprezanja d u armaturi, ujedno je pad naprezanja u
betonu PRERASPODJELA NAPREZANJA.
d
p
= 0 d
a
+ d
b
= 0
Na analogan nain se moe objasniti preraspodjela naprezanja izmeu dva
viskozno-elastina materijala razliitih karakteristika.
9/30/2009
17
2
1
2
1

t
t0 t1 t
Dijagram deformacije betona pod konstantnim naprezanjem
Zbog razliitog prirasta deformacija d dolazi do preraspodjele naprezanja d
izmeu betona 1 i betona 2.
1
2
ARMATURA
dio beton-beton
dio armatura-beton
a,b

t
t1 t t t0
*
9/30/2009
18
Metode rjeavanja preraspodjele naprezanja u kompozitnim
presjecima (teorija k elemenata)
Ukupni moment i normalna sila u proizvoljnom poprenom presjeku:

= =
F
0
F
0
dF y M dF N
Dijagram naprezanja pojedinih dijelova kompozitnog presjeka
E1
1
E2
E3
0
u
2
10
1u
20
30
2u
1u
9/30/2009
19
Ako se promatra jedan dio poprenog presjeka k, onda su presjene sile:

=
=
k
k
F
0 k
F
0 k
dF y M
dF N
FK
k0
ku
Prilikom prorauna presjenih sila pojedinih dijelova, mora se zadovoljiti
sljedee:
1. Suma svih presjenih sila pojedinih dijelova poprenog presjeka
jednaka je presjenoj sili ukupnog poprenog presjeka,
2. Deformacije pojedinih dijlova usljed vanjskih presjenih sila su
kompatibilne i odgovaraju deformaciji ukupnog presjeka
Moraju biti zadovoljeni uslovi ravnotee i uslovi kompatibilnosti.
9/30/2009
20
Preraspodjela presjenih sila
Osnovni razlozi koji dovode do preraspodjele presjenih sila su vremenski
ovisne deformacije betona (skupljanje i puzanje).
Matematika funkcija puzanja, koja dosta dobro aproksimira rezultate
eksperimenata, moe se uzeti:
( ) ( )
ct
el
p
e b a t = =

Iz rubnih uslova: za t = 0; (t) = 0

za t = ; (t) =

(t) =

(1-e
ct
)
Veliina c u eksponentu funkcije se dobija
eksperimentalno (test puzanja).
9/30/2009
21
Vremenski ovisne deformacije dovode u vremenu dt do promjene konstantnih
vrijednosti presjenih sila N
bo
+ N
bt
, M
bo
+ M
bt
, N
ao
+ N
at
.
U pojedinim dijelovima poprenog presjeka javljaju se sljedee deformacije dt:
BETON (materijal koji pue)
CENTRINO OPTEREEN POPRENI PRESJEK

+
+

d d
F E
N N
A E
dN
d
S
b b
bt 0 b
b bt
t , b
b
EKSCENTRINO OPTEREEN POPRENI PRESJEK

+
+

+
+

d
I E
M M
I E
dM
d d
F E
N N
F E
dN
b b
bt 0 b
b b
t , b
S
b b
bt 0 b
b bt
t , b
ARMATURA, ELIK ZA PREDNAPREZANJE, ELINI NOSA (materijal
koji ne pue)
deformacija armature
deformacija elinih nosaa
a a
t , a
el , a
F E
dN
d

=
N N
t , N
N N
t , N
N
I E
dM
F E
dN
d

=
9/30/2009
22
Proraun preraspodjele poprenih sila se radi u sljedeim koracima:
1. Odreivanje presjenih sila pojedinih dijelova poprenog presjeka u
trenutku t,
2. Ispisivanje promjene deformacije pojedinih dijelova poprenog
presjeka za interval vremena dt
3. Postavka uslova ravnotee za presjene sile pojedinih dijelova u
trenutku t i t+dt,
4. Postavka uslova kompatibilnosti deformacija u intervalu vremena dt,
5. Zamjena presjenih sila Nbt, Mbt, Nat, i uvoenje njihovih
diferencijala dNbt, dMbt, dNat iz uslova ravnotee u uslove
kompatibilnosti,
6. Uz pomo funkcija puzanja dobijanje sistema diferencijalnih jednaina
za proraun presjenih sila ovisnih o vremenu.
Rjeenje problema preraspodjele presjenih sila, u matematikom smislu,
svodi se na rjeenje sistema linearnih diferencijalnih jednaina.
U nastavku su postavljeni sistemi lineranih diferencijalnih jednaina za primjere
iz prakse:
- sanirani armiranobetonski stub,
- spregnuta prednapregnuta greda,
- ojaana armiranobetonska greda,
- polumontana stropna konstrukcija,
- spregnuti popreni presjek beton+elik.
9/30/2009
23
Rjeenje sistema linearnih diferencijalnih jednaina za
sanirani armiranobetonski stub autorski rad
bs
bn
as
an
N
as
= X - sila u staroj armaturi
N
an
= Y - sila u novoj armaturi
N
bs
= Z - sila u starom betonu
N
bn
= W - sila u novom betonu
Uslov ravnotee:
0 dW dZ dY dX = + + +
Uslovi kompatibilnosti:
an an as as
F E
dY
F E
dX

s
ss
s
bs bs
0
bs bs as as
d d
F E
Z Z
F E
dZ
F E
dX

+
+

n
sn
n
bn bn
0
bn bn as as
d d
F E
W W
F E
dW
F E
dX

+
+

9/30/2009
24
Dobije se sistem diferencijalnih nehomogenih jednaina, koje imaju
homogeno i partikularno rjeenje. Detalji rjeenja sistema dati su u
magistarskom radu.
Rjeenje sistema jednaina su funkcije promjene presjenih sila u starom
i novom betonu, te staroj i novoj armaturi.
3
p
q
p H
D
q
r
e X X X + + = + =

( )
2 3
s
p
q
D D
q
r
e 1 q Y +
|
|
.
|

\
|
+ + =

)) m e ( Y X D (
2
1
W
1
+ =

)) m e ( Y X D (
2
1
Z
1
+ + =

Konstante D1, D2 i D3 su integracione konstante. Odabir matematikog
oblika integracionih konstanti uslovljava ponaanje funkcija X, Y, Z i W.
9/30/2009
25
Osim tanog rjeenja sistema linearnih diferencijalnih jednaina, postoje
priblini postupci od kojih se izdvajaju: rjeenje pomou pribline
funkcije toka vremenski ovisnih presjenih sila i diferenina metoda.
Rjeenje pomou pribline funkcije toka vremenski ovisnih
presjenih sila
Pretpostavljena funkcija promjene presjene sile u betonu
9/30/2009
26
Diferenina metoda
Dijagram promjene presjene sile u betonu u ovisnosti od koeficijenta puzanja
Poboljanje diferenine metode moe se dobiti korekcijom .
9/30/2009
27
Iz prethodno izloene definicije problema moe se konstatovati
slijedee:
1. Tano rjeenje problema preraspodjele naprezanja u
kompozitnim presjecima, koji se nalaze u naponskom stanju I,
je rjeenje sistema linearnih diferencijalnih jednaina, koje se
dobijaju iz uslova ravnotee i uslova kompatibilnosti,
2. Promjena presjenih sila u pojedinim dijelovima kompozitnog
presjeka ovisi od promjene vremenski ovisnih deformacija
(puzanje i skupljanje), prema tome funkcija promjene
presjenih sila ovisi od funkcije promjene vremenskih
deformacija,
3. Odabir funkcije puzanja i skupljanja vri se na osnovu
eksperimentalnih rezultata,
4. Kod kompozitnih presjeka koji se nalaze u naponskom stanju II
sistem linearnih diferencijalnih jednaina nije dovoljan za
rjeenje, s obzirom da poloaj neutralne osi zavisi od
optereenja. Dakle potrebno je rjeavati iterativnim postupkom,
za pojedine korake poloaja neutralne osi.
9/30/2009
28
POGLAVLJE IV PRIMJERI ZA ILUSTRACIJU
Preraspodjela naprezanja u saniranom armiranobetonskom stubu
60
40 10 10
6
0
4
0
1
0
1
0
Razmatrimo primjer stuba centrino pritisnutog silom
P = 2,0 MN, koji se sastoji od betona C16/20
armiranog sa 425. Nakon 30 godina, stub je ojaan
dodatnim slojem betona C30/37, debljine d = 10 cm
armiranog sa 2020 i optereenog dodatnim
optereenjem P = 2,0 MN.
Odredit emo presjene sile u betonu postojeeg
dijela stuba, dimenzija 40/40 cm, i armaturi za stub
starosti 28 dana (t
1
= 0) i starosti t
2
= 30 g, prije
saniranja, a potom presjene sile u starom i novom
betonu i staroj i novoj armaturi, od trenutka nanoenja
dodatnog optereenja t
3
= 30 g + 28 dana do trenutka
t
4
= .
Karakteristike presjeka su:
- postojei beton C16/20 E
bs
= 27 500 MN/m
2
b/h = 40/40 cm
- stara armatura F
a
= 19,6 cm
2
(425) E
as
= 210 000 MN/m
2
- novi beton C30/37 E
bn
= 32 000 MN/m
2
d = 10 cm
- nova armatura F
a
= 62,8 cm
2
(2020) E
an
= 210 000 MN/m
2
9/30/2009
29
a) t
1
= 0
N
at1
= 0,173 MN
N
bt1
= 1,827 MN
b) t
2
= 0
uslov ravnotee: dN
a
+ dN
b
= 0 dN
a
= - dN
b
uslov kompatibilnosti: = + d - d
a a
at
F E
dN
b b
bt
F E
dN
b b
bt
F E
N

s
9/30/2009
30
N
bt
= N
b0
- sila u betonu u vremenu t
|
|
.
|

\
|
+

b b
s
b
F E N

0
|
|
|
|
.
|

\
|

t
a a
b b
F E
F E
e

1
1
1

t
(30 g) = 3,33
st
= -21 10
-5
Proraunati koeficijent puzanja i mjera skupljanja za beton starosti 30g:
N
at2
= 0,591 MN
N
bt2
= 1,409 MN
c) t
3
= 30g + 28dana (ojaanje stuba i nanoenje dodatnog
optereenja N = 2,0MN )
Iz uslova ravnotee i kompatibilnosti mogu se direktno dobiti presjene sile u
pojedinim dijelovima poprenog presjeka:
N = 0 N
as
+ N
an
+ N
bs
+ N
bn
= N
bs bs
bs
as as
as
F E
N
F E
N
=
bn bn
bn
as as
as
F E
N
F E
N
=
an an
an
as as
as
F E
N
F E
N
=
N
ast3
= 0,066 MN
N
bst3
= 0,702 MN
N
ant3
= 0,211 MN
N
bnt3
= 1,022 MN
9/30/2009
31
d) t
4
=
s
= 0,422
n
= 3,55
ss
= -1,43 10
-5

sn
= -21,23 10
-5
Proraun preraspodjele presjenih sila od trenutka ojaanja stuba uraen je
na slijedei nain :
d1) Diferenina metoda,
d2) Rjeenje sa pretpostavljenom funkcijom promjene presjenih sila u betonu,
d3) Rjeenje primjenom osnovne Dischinger-ove diferencijalne jednaine,
d4) Pomou Kelvin-ovog modela
d5) Postupak po Stangenberg-u
d6) Proraun presjenih sila u funkciji od stare armature (veina autora).
d1) Diferenina metoda
uslov ravnotee u trenutku t
n
: X
n
+ Y
n
+ Z
n
+ W
n
= 0
uslov ravnotee u trenutku t
n+1
: X
n+1
+ Y
n+1
+ Z
n+1
+ W
n+1
= 0
uslov kompatibilnosti u intervalu vremena t = t
n+1
- t
n
s
ss
s
bs bs
n c
bs bs
n n
as as
n n
F E
Y Y
F E
Y Y
F E
X X

+
+

+ + 1 1

n
-
bn bn
n c
bn bn
n n
as as
n n
F E
Z Z
F E
Z Z
F E
X X +
+

+ + 1 1
n
sn

an an
n n
as as
n n
F E
W W
F E
X X
=

+ + 1 1
gdje su: X = N
as
; Y = N
bs
; Z = N
bn
; W =
N
an
9/30/2009
32
d2) Rjeenje sa pretpostavljenom funkcijom promjene presjenih sila u
betonu u obliku parabole drugog reda
dN
bs
+ dN
bn
+ dN
as
+ dN
an
= dN
an an
an
as as
as
F E
dN
F E
dN
=
( ) + +
|
|
.
|

\
|
=

s
bs bs
bs
s s s
s
bs bs
bs
as as
as
d
F E
N
d
F E
N
F E
dN

0
2
2
s
s
ss
s
s s
bs bs
bs
d d
F E
N

|
|
.
|

\
|
+ 2
( ) + +
|
|
.
|

\
|
=

n
bn bN
bno
n n n
n
bn bn
bn
as as
as
d
F E
N
d
F E
N
F E
dN

2
2
n
n
sn
n
n
n
n
n
bn bn
bn
d d
F E
N

|
|
.
|

\
|
+ 2
d3) Rjeenje primjenom osnovne Dischinger-ove diferencijalne jednaine
Modifikovani izraz za preraspodjelu presjenih sila izmeu dva betona
razliitih karakteristika:
|
|
|
|
.
|

\
|

|
|
.
|

\
|
+ =
+

1
1
0 0
2 2
1
b b
b b
F E
F E
b b
s
b b bt
e F E N N N
9/30/2009
33
d4) Pomou Kelvin-ovog modela
Izraz je izveden u poglavlju II
( ) ( )
( ) t
0
t
bn
E
e
b
0 b b
e t

=
d5) Postupak po Stangenberg-u
Stangenberg je koristio iste jednaine (uslov ravnotee i uslov kompatibilnosti),
s tim to je u uslovima kompatibilnosti uzeo da je:
N
bs0
+ N
bst
= dN
bst
odnosno N
bn0
+ N
bnt
= dN
bnt
Stangenberg je dao vezu izmeu puzanja i skupljanja starog i novog betona u
obliku:
|
|
.
|

\
|
|
|
.
|

\
|
+

+


tn
tn
tn ts
n , t
s
1
1
d6) Proveden je isti postupak kao pod d5) samo su presjene sile odreene u
funkciji od stare armature, to je sluaj kod veine autora koji su se bavili ovim
problemom. Stangenberg je odredio presjene sile u funkciji od starog betona.
9/30/2009
34
Tabela: Presjene sile u MN
Iz pregleda rezultata je vidljivo da se primjenom raznih postupaka dobiju
ekstremne vrijednosti u pojedinim dijelovima poprenog presjeka. Meutim, sa
sigurnou se moe tvrditi, da u vremenu od trenutka ojaanja
armiranobetonskog stuba do t = dolazi do porasta naprezanja u novoj
armaturi, staroj armaturi i starom betonu, a da dolazi do pada naprezanja u
novom betonu.
9/30/2009
35
Utvrivanje kapaciteta nosivosti ojaanog armiranobetonskog stuba
Maksimalna nosivost postojeeg stuba je:
N
sd
=F
cd
+ F
sd
= A
c
f
cd
+A
sd

sd
=0,4 0,4 0,85 + 19,610
-4
400 =2,235 MN
5 , 1
16
Karakteristina nosivost je:
596 , 1
4 , 1
235 , 2
4 , 1
= = =
sd
k
N
N
Ukupno optereenje u konanom stanju je:
N
t =
= 2,0 + N
Poetno optereenje preuzima postojei stub, a dodatno optereenje
preuzimaju postojei i novi dio stuba.
N
staro
= 2,0 + K
staro
N
N
novo =
K
novo
N
Kapacitet nosivosti proraunat je po Stangenberg-ovom postupku (d5) i
postupku oznaenom sa (d6).
Mogue dodatno optereenje u trenutku t = 0 N = 0,612 MN
Mogue dodatno optereenje u trenutku t = :
d5) N = 0,337 MN
d6) N = 0,405 MN
9/30/2009
36
Programski algoritam
9/30/2009
37
Preraspodjela naprezanja kod spregnute prednapregnute grede
Primjer uraen u knjizi, navedena u literaturi pod brojem 5, autora Alfreda
Mehmela, uraen je i postupkom opisanim u poglavlju III.
75
15
6
0
1
2
6
2
1
FZ
S2
Si
S1
I
b1
= 0,0027m
4
y
1z
= 0,34 m
E
b1
= 40000 MN/m
2
BETON 2 : F
b2
= 0,09 m
2
I
b2
= 0,000108m
4
y
2z
= 0,60 m
E
b2
= 30000 MN/m
2
ARMATURA : F
Z
= 0,0012 m
2
E
Z
= 200000 MN/m
2
BETON 1 : F
b1
= 0,09 m
2
Promatrat emo promjenu naprezanja u
betonima 1 i 2, od trenutka ovravanja betona
2 (t
1
) do t
2
= .
4,89
2,78
3,70
2,88
3,11
7,81
12,83 10,40
t1 t2
Preraspodjela presjenih sila sa
novog na stari beton po
Mehmel-u:
X(t) = 0,0758 MN
y(t) = 0,00665 MN
9/30/2009
38
Preraspodjela presjenih sila sa novog na stari beton postupak
opisan u poglavlju III
2
1
2
1
a a
2
1
y2
y1
N1
N2
M1
M2
uslovi ravnotee:
0 N N
2 1
= +
0 M M
2 1
= +
uslovi kompatibilnosti:
2
2 b 2 b
t 2 20
2 b 2 b
2
1 b 1 b
1
d
I E
M M
I E
dM
I E
dM

+
+

+
+

+
+

d y
I E
M M
I E
dM
d d
F E
dN
F E
dN
y
I E
dM
F E
dN
a 2
2 b 2 b
t 2 20
2 b 2 b
2
2 S
2 b 2 b
2
2 b 2 b
2
a 1
1 b 1 b
1
1 b 1 b
1
Rjeenjem sistema jednaina kako je pokazano u primjeru stuba, dobiju se
izrazi za sile preraspodjele:
9/30/2009
39
2
2 b
I
2 b
E
1
1 b
I
1 b
E
1
2 b
I
2 b
E
1
0
e M M

=
( )

|
|
.
|

\
|

+ = e F E
I E
y M
F E N N N
b b
b b
a
b b
S
1
2 2
2 2
2
2 2 0 0
10,40
13,40
9,70
3,53
1,14
12,83
2,88
3,11
7,81
4,89
2,78
3,70
Mehmel postupak iz magistarskog rada
9/30/2009
40
Preraspodjela naprezanja kod armiranobetonske grede
Izrazi dobiveni za prednapregnutu gredu mogu se primijeniti i za
armiranobetonsku gredu, to je pokazano na primjeru datom u knjizi [ 14 ]
(str.464).
Rjeenja primjera iz knjige data su u sljedeoj tablici:
Proraun se radi iterativnim postupkom. Prvo se za poetni iznos presjenih
sila odredi poloaj neutralne osi, potom se za preraspodijeljene presjene sile
odredi novi poloaj neutralne osi, te za novi poloaj neutralne osi
preraspodjela presjenih sila.
Proraun iterativnim postupkom sa 3 koraka i dobiveno je rjeenje :
naprezanje u betonu:
2
b
m MN 36 , 3 =
naprezanje u pritisnutoj armaturi:
2 I
a
m MN 130 =
9/30/2009
41
Na osnovu prethodnih primjera spregnute prednapregnute grede i
armiranobetonske grede, moe se zakljuiti da je primjenjeni postupak upotrebljiv i
za sluaj ojaanja armiranobetonskih greda kao na narednoj slici.
1
2
Nb1
Nb2
Nb1
Na Na

x
x
0
Oznaimo sa X
0
poloaj neutralne ose prije nanoenja ojaanja grede. Usljed
poveanja statike visine, doi e do pomjeranja neutralne ose prema gore. To
pomjeranje nije proporcionalno poveanju visine, jer se sa poveanjem visine
poprenog presjeka poveava i optereenje.
Novi poloaj neutralne ose je X
0
- X, i poetni je korak provoenja postupka iz
prethodnog primjera. Usljed veeg inteziteta skupljanja i puzanja novog betona
od inteziteta skupljanja betona grede, sila N
b2
e se smanjivati, a sila N
b1
poveavati (preraspodjela presjenih sila sa novog betona na stari beton).