ERGME VE KATILAMA DERS LABARATUVAR ALIMASI BAKIR DKM Bakr ergitilmesi doal gaz yaktl bir ocakta yapld.

Bakr ve alamlar yksek oksijen ve hidrojen znrlne sahiptir. Gaz gzeneklilii gibi bir kusurun meydana gelmemesi iin eriyik iindeki gazn doldurma ve katlama srecince atlmas gerekir. Eriyik duruma gelen bakr iersine bir miktar odun kmr tozu katld. Odun kmr tozunu bir eit indirgeme eritkenidir, en nemli faydas bakrn oksijen sourmasn ve ergime kayplarn azaltmaktr. Kkrtle gaz ve nemle hidrojenin tepkimelerini nlemek iin bakr alamlar ile daima dk kkrtl ve kuru karbonlu eritken malzemeler kullanlmaldr. Odun kmr tozu katlmasndan ksa bir sre sonra eriyik bakr ierisine cam krklar katld. Cam asll eritkenler doal rt eritkenleridir. Eriyik ile temas eden cam paralar yumuayarak eriyik yzeyinde macunsu bir rt oluturur. Bu rt metal kayplarn azaltr ve eriyikteki metal olmayan kalntlar bir araya toplar. Bu sayede odun kmr artklar dkmden nce eriyikten uzaklatrlabilecektir. Cam krklar eklenmesini bir sre sonra bakr fosforla (Cu2P) gaz alma ilemi izledi. Bakr fosfor eriyik iersine grafit an ile daldrld. Bakr fosfor ile gaz gidermekteki ama bakr oksijensizletirmektir. Btn bakr asll alamlar eritme ilemlerinin ounda oksijen kapmaya eilimlidir. Oksijen bakr ile tepkimeye girerek eriyik metalle tamamen kararak bakr oksit oluturur. Eriyikteki bakr oksit sv fazdadr, eer oksijen uzaklatrlamaz ise bu sv faz dkm srasnda sreksiz katlamaya yol aacak bu da gzeneklilie ve mekanik zelliklerin dne neden olacaktr. Bu nedenle bir tr oksijen alma srecine ihtiya vardr. Ayrca, btn eriyikte yeterli miktarda oksijen alnmas, akkanl ve buna bal olarak dklebilirlii artracaktr. Oksit oluum serbest enerjisine gre kullanlabilecek bir ok dier oksijen alc bulunmakla beraber fosfor genellikle en kolay uygulanan, en ekonomik ve en az problem kartan oksijen alcdr. Fosfor ounlukla sama veya zgara briket halindeki %15 lik bakr fosfor n alam olarak katlr. Oksijen alcnn kuru olmasna dikkat edilmelidir. Eriyik yzeyindeki macunsu faz dar alnarak eriyik bir potaya aktarld oradan da metal kalplara dkld. Kerem Altu Gler 99054059 1. Eitim