You are on page 1of 2

Acceso 'a posteriori', significa despus de la experiencia del mundo; a diferencia del de Anselmo que es 'a priori', e.d.

, antes de la experiencia del mundo, por necesidad intrnseca de lo pensado. Toms de Aquino(A), Suma Teolgica(B), Ia. parte, cuestin 2, artculo 3 (= ST I,2,3).
(A) 1225-1274. Domnico, nacido en Roccasecca (Frosinone, Italia), estudi en Pars y en Colonia con Alberto Magno y ense en Pars y, por fin, en Roma. (B) Es la obra ms sencilla de su produccin que contiene lo que ve con claridad. Lo ms difcil lo expuso en las Cuestiones Disputadas. La Suma la destin a los principiantes en teologa, y qued inconclusa despus de una experiencia mstica tenida en 1273. La tercera parte de esta obra la desarrollaron sus seguidores.

Ttulo del artculo 3: Acaso haya Dios La va del movimiento: Es cierto(0) y consta por los sentidos que, en el mundo (a), hay cosas que se mueven(1). Pues todo lo que se mueve es movido por otro(b); nada es movido sino en cuanto est en potencia para aquello a lo que es movido(2). Algo mueve en cuanto est en acto(3); mover no es otra cosa que llevar algo de la potencia al acto. No es posible reducir(4) nada de la potencia al acto sino por aquello que es ente en acto(5); ... . No es posible que la misma cosa est simultneamente en acto y en potencia bajo el mismo respecto(6). Es por tanto imposible que en el mismo sentido algo sea motor(7) y movido, o que se mueva a s mismo (8). Todo aquello que se mueve es necesario que sea movido por otro. Esto no se puede retrotraer indefinidamente... . Por lo tanto es necesario llegar a un primer motor(9), el cual no es movido por ninguno(10); y esto es lo que todos entienden por Dios(11)1. ________________
Explicacin: (0) 'Cierto' significa seguro, lo opuesto a lo dudoso; lo cierto es aquello de lo cual no se duda. (a) por lo tanto, a posteriori de la experiencia (del mundo), cf. nota n2. (1) Movimiento, significa aqu, cambio, en cualquier sentido, no slo de lugar fsico. Crecer, decrecer, cambiar de color, envejecer, etc., son todos movimientos. Mover es llevar algo de la potencia al acto (cf (5)). Movimiento implica por lo tanto cambio, y cambio implica cesacin, este ltimo punto es aqu muy importante, lo que cesa deja de ser. (b) porque para mover hay que estar en acto y el que es movido est en potencia para ser movido, pero antes de ser movido no est en movimiento. (2) Potencia es la posibilidad todava no realizada, de algo. Por esto para ser movido hay que estar en potencia para ser movido. Lo que ya est en acto, no es suceptible de ser movido bajo ese aspecto porque est en acto. (3) Acto, es el contrario de la potencia, es lo posible ya realizado. Acto es lo mismo que actualidad o realidad. (4) Reducir, no es disminuir como en nuestro castellano, sino conducir o llevar algo a alguna parte o estado, por lo tanto, reducir es causar o producir. Reducir, viene de 'reduco' que es devolver, o re-conducir. 'Duco, ducis, ere' es conducir. (5) Ente en acto es el que ya es lo que puede ser (=su pontencialidad) y por eso dej de estar en potencia.
1

Certum est enim, et sensu constat, aliqua moveri in hoc mundo. Omne autem quod movetur, ab alio movetur. Nihil enim movetur, nisi secundum quod est in potentia ad illud ad quod movetur: movet autem aliquid secundum quod est in actu. Movere enim nihil aliud est quam educere aliquid de potentia in actum: de potentia autem non potest aliquid reduci in actum, nisi per aliquod ens in actu: . Non autem est possibile ut idem sit simul in actu et potentia secundum idem, sed solum secundum diversa: quod enim est calidum in actu, non potest simul esse calidum in potentia, sed est simul frigidum in potentia. Impossibilile est enim quod, secundum idem et eodem modo, aliquid sit movens et motum. vel quod moveat seipsum. Omne ergo quod movetur, oportet ab alio moveri. Si ergo id a quo movetur, moveatur, oportet et ipsum ab alio moveri; et illud ab alio. Hic autem non est procedere in infinitum: . Ergo necesse est devenire ad aliquod primum movens, quod a nullo movetur: et hoc omnes intelligunt Deum.

(6) Bajo el mismo respecto significa en el mismo sentido. Y esto no es posible porque acto y potencia son contrarios, por lo cual se excluyen. Como que algo no puede ser chico y grande en el mismo sentido y simultneamente. (7) Motor es, en latn, lo que mueve y es lo contrario a lo movido. (8) El auto-movimiento, es decir, el auto-cambio (cf.1), no es posible porque para mover hay que estar en acto y para ser movido hay que estar en potencia. Y no se puede estar simultneamente y bajo el mismo respecto en potencia y en acto, eso es contradictorio. De la potencia al acto no se sale slo, cf. al comienzo "todo lo que es movido es movido por otro." (9) El primer motor no es primero intramundanamente (=el primer domin en la lnea, que bota al segundo), sino como condicin para todo otro movimiento, porque los movimientos intramundanos cesan. El primero tiene un movimiento que no cesa y por eso fundamenta todos los que cesan. El primer motor es primero cualitativamente y no sucesivamente. (10) Es necesario aceptar entonces un motor primero que est perennemente en acto, que no pudo haber sido movido por otro. Si no se acepta esto no se explica el movimiento que se ve en los seres mundanos. Sin este primer moviente no habra movimiento. (11) En el sentido de que esa condicin de ser totalmente en acto es condicin propia de Dios, va en el concepto 'absoluto'. Puede ser que alguien no llame a esa realidad Dios, pero este hecho no cambia el que al que se llama Dios se lo entiende as porque es parte del concepto Dios. Hay que aceptar que debe haber una realidad que sea puro acto, sin potencia, aun cuando no se la llama Dios, tal vez se la llamar Absoluto. Como esta es una argumentacin filosfica (no religiosa), el nombre que se le d a esa realidad, no es decisivo. Una prueba a posteriori significa que dado que hay algo mundano (en este caso el movimiento), de lo cual no puedo dudar, es necesario que haya lo que es condicin de posibilidad de eso mundano. En simple: porque hay mundo (o relativo) concluyo que tiene que haber Dios (o absoluto).

You might also like