You are on page 1of 5

Superior Tribunal de Justia

RECURSO ESPECIAL N 1.032.975 - RJ (2008/0035452-8) RELATOR RECORRENTE ADVOGADO RECORRIDO ADVOGADO : : : : : MINISTRO CASTRO MEIRA COMPANHIA ESTADUAL DE AGUAS E ESGOTOS CEDAE EVANDRO LUS CASTELLO BRANCO PERTENCE E OUTRO(S) CONDOMINIO DO EDIFICIO SAVOIR VIVRE APART HOTEL BRUNO VASCONCELLOS LOPES DOS SANTOS E OUTRO(S) EMENTA

PROCESSUAL CIVIL E ADMINISTRATIVO. PRELIMINAR. ART. 535 DO CPC. OMISSO AFASTADA. PREJUDICIAL DE MRITO. PRESCRIO. FUNDAMENTAO DEFICIENTE. SMULA 284/STF. AUSNCIA DE PREQUESTIONAMENTO. SMULA 211/STJ. TARIFA DE ESGOTO. MRITO. AUSNCIA DE PREQUESTIONAMENTO. LEI LOCAL. SMULA 280/STF. 1. Ofensa ao art. 535 do CPC. A Corte local, com base na percia produzida nos autos, foi expressa em negar qualquer participao da CEDAE no tratamento do esgoto produzido no condomnio autor. 2. Prejudicial de mrito. Prescrio. Ausncia de prequestionamento do art. 206, 3, IV, do CC. Smula 211/STJ. Deficincia de fundamentao quanto suposta contrariedade ao art. 27 do CDC. Smula 284/STF. 3. Mrito. Arts. 8, 9, 87, 88, 89, 90, 91, 93 e 97 do Decreto Estadual 553/76. Ausncia de prequestionamento. Normas locais. Smula 280 do STF. 4. Art. 77 do CTN. Se o acrdo recorrido firmou a premissa de que a CEDAE no dispe de sistema de tratamento de esgoto que atenda ao imvel da autora, torna-se indevida qualquer contraprestao, em virtude, inclusive, de suposta utilizao potencial do servio. 5. Recurso especial conhecido em parte e no provido. ACRDO Vistos, relatados e discutidos os autos em que so partes as acima indicadas, acordam os Ministros da Segunda Turma do Superior Tribunal de Justia, por unanimidade, conhecer parcialmente do recurso e, nessa parte, negar-lhe provimento nos termos do voto do Sr. Ministro Relator. Os Srs. Ministros Humberto Martins, Herman Benjamin, Carlos Fernando Mathias (Juiz convocado do TRF 1 Regio) e Eliana Calmon votaram com o Sr. Ministro Relator. Sustentou oralmente Dra. Dbora Veloso Maffia, pela parte RECORRENTE: COMPANHIA ESTADUAL DE AGUAS E ESGOTOS CEDAE Braslia, 1 de abril de 2008 (data do julgamento).

Ministro Castro Meira Relator

Documento: 767911 - Inteiro Teor do Acrdo - Site certificado - DJ: 15/04/2008

Pgina 1 de 5

Superior Tribunal de Justia


RECURSO ESPECIAL N 1.032.975 - RJ (2008/0035452-8) RELATOR RECORRENTE ADVOGADO RECORRIDO ADVOGADO : : : : : MINISTRO CASTRO MEIRA COMPANHIA ESTADUAL DE AGUAS E ESGOTOS CEDAE GLRIA DE CASTRO BERREDO E OUTRO(S) CONDOMINIO DO EDIFICIO SAVOIR VIVRE APART HOTEL BRUNO VASCONCELLOS LOPES DOS SANTOS E OUTRO(S) RELATRIO O EXMO. SR. MINISTRO CASTRO MEIRA (Relator): Cuida-se de recurso especial fundado nas alneas "a" e "c" do inciso III do art. 105 da Constituio da Repblica, interposto contra acrdo do Tribunal de Justia do Estado do Rio de Janeiro que negou provimento apelao da ora recorrente, nos termos da seguinte ementa:
"APELAO CVEL. AO DECLARATRIA CUMULADA COM REPETIO DE INDBITO. COBRANA DE TARIFA DE ESGOTO SANITRIO. Condomnio situado na Barra da Tijuca que possui sua prpria estao de tratamento de esgotos (ETE). Aplicabilidade do CDC, diante da relao de consumo existente entre o condomnio e a CEDAE. Laudo pericial que comprova a inexistncia de prestao de servio de esgoto sanitrio, tornando a cobrana de tarifa indevida. Precedentes desta corte. Correta a sentena que declara a inexigibilidade da tarifa e determina a devoluo dos valores pagos indevidamente, observado o prazo prescricional de 20 (vinte) anos, na forma do artigo 177 do CC/16, regra mais favorvel ao consumidor. Recurso improvido" (fl. 505).

Os embargos de declarao opostos na seqncia foram rejeitados (fl. 529). Alega a recorrente que o julgado contraria o disposto no art. 535 do CPC, pois se omitiu quanto ao fato de que "atua no tratamento de esgoto, eis que o lodo retirado das ETEs levado para a estao Alegria" (fl. 535), de sua propriedade. No mrito, aponta ofensa aos arts. 8, 9, 87, 88, 89, 90, 91, 93 e 97 do Decreto Estadual 553/76, que asseguram, em situao como a dos autos, a cobrana da taxa de esgoto. Aduz, ainda, que o julgado viola o disposto no art. 77 do CTN, que autoriza a cobrana de taxa pela potencial utilizao do servio. Quanto prescrio, sustenta contrariedade aos arts. 206, 3, IV, do Cdigo Civil-CC e 27 do Cdigo de Defesa do Consumidor-CDC. Defende o prazo prescricional de cinco anos. Por fim, com base no art. 42 do CDC, postula a devoluo simples, e no em dobro, das importncias porventura repetidas. O recorrido ofertou contra-razes s fls. 620-625. Inadmitido o apelo na origem (fl. 632), subiram os autos em razo do provimento dado ao Agravo 951.296/RJ (fl. 623). o relatrio.

Documento: 767911 - Inteiro Teor do Acrdo - Site certificado - DJ: 15/04/2008

Pgina 2 de 5

Superior Tribunal de Justia


RECURSO ESPECIAL N 1.032.975 - RJ (2008/0035452-8) EMENTA PROCESSUAL CIVIL E ADMINISTRATIVO. PRELIMINAR. ART. 535 DO CPC. OMISSO AFASTADA. PREJUDICIAL DE MRITO. PRESCRIO. FUNDAMENTAO DEFICIENTE. SMULA 284/STF. AUSNCIA DE PREQUESTIONAMENTO. SMULA 211/STJ. TARIFA DE ESGOTO. MRITO. AUSNCIA DE PREQUESTIONAMENTO. LEI LOCAL. SMULA 280/STF. 1. Ofensa ao art. 535 do CPC. A Corte local, com base na percia produzida nos autos, foi expressa em negar qualquer participao da CEDAE no tratamento do esgoto produzido no condomnio autor. 2. Prejudicial de mrito. Prescrio. Ausncia de prequestionamento do art. 206, 3, IV, do CC. Smula 211/STJ. Deficincia de fundamentao quanto suposta contrariedade ao art. 27 do CDC. Smula 284/STF. 3. Mrito. Arts. 8, 9, 87, 88, 89, 90, 91, 93 e 97 do Decreto Estadual 553/76. Ausncia de prequestionamento. Normas locais. Smula 280 do STF. 4. Art. 77 do CTN. Se o acrdo recorrido firmou a premissa de que a CEDAE no dispe de sistema de tratamento de esgoto que atenda ao imvel da autora, torna-se indevida qualquer contraprestao, em virtude, inclusive, de suposta utilizao potencial do servio. 5. Recurso especial conhecido em parte e no provido. VOTO O EXMO. SR. MINISTRO CASTRO MEIRA (Relator): Examino a prefacial de contrariedade ao art. 535 do CPC. Alega a recorrente que o julgado se omitiu quanto ao fato de que "atua no tratamento de esgoto, eis que o lodo retirado das ETEs levado para a estao Alegria" (fl. 535), de sua propriedade. No convence a alegao. A Corte local, com base na percia produzida nos autos, foi expressa em negar qualquer participao da CEDAE no tratamento do esgoto produzido no Condomnio autor, como se observa da seguinte passagem do voto condutor, que reproduzo: "A r, por sua vez, sustenta que o autor utiliza o sistema de esgoto, ainda que de forma incompleta, o que enseja a obrigao de pagamento. No entanto, restou comprovado nos autos que o condomnio dispe de 'Estao de Tratamento de Esgoto', em que a totalidade do esgoto sanitrio lanado por meio de canalizao prpria na referida Estao, saindo devidamente depurado e tratado de acordo com os padres ambientais exigidos pela FEEMA - Fundao Estadual de Engenharia do Meio Ambiente, para ser despejado ao Canal de Marapendi, seguindo para mar aberto. Em nenhum momento, h interveno da CEDAE. O laudo pericial de fls. 233/252 concluiu pela inexistncia de sistema pblico de esgotamento sanitrio, em funcionamento ou implantado pela CEDAE, pois esta no coleta adequadamente , no trata os efluentes e no possui rede
Documento: 767911 - Inteiro Teor do Acrdo - Site certificado - DJ: 15/04/2008 Pgina 3 de 5

Superior Tribunal de Justia


especfica para o despejo final cabvel para os efluentes gerados pelo imvel em questo" (fl. 510). Afasta-se, portanto, a omisso alegada e, por conseguinte, a suposta violao do art. 535 do CPC. Quanto ao tema da prescrio, o recurso no comporta juzo positivo de admissibilidade. Em primeiro lugar, o art. 206, 3, IV, do Cdigo Civil no foi prequestionado na origem, o que impede a abertura da instncia especial, nos termos da Smula 211/STJ. Em segundo lugar, no que se refere ao art. 27 do CDC, no explicitou a recorrente as razes por que reputa violado o dispositivo, tendo-se limitado a formular pedido alternativo nos seguintes termos: "(...) Caso assim no entenda, seja aplicada a regra do art. 27 do CDC, que estabelece que ser de 05 (cinco) anos o prazo para a pretenso reparao pelos danos causados pelo fato do produto ou do servio, restando equivocado o v. acrdo" (fl. 548). A deficincia de fundamentao impede, pois, o conhecimento do apelo nesse ponto, nos termos da Smula 284/STF. Por fim, examino a questo de mrito. A recorrente apontou ofensa aos arts. 8, 9, 87, 88, 89, 90, 91, 93 e 97 do Decreto Estadual 553/76, que, segundo entende, asseguram em situao como a dos autos a cobrana da taxa de esgoto. A par da ausncia de prequestionamento de tais dispositivos, o recurso tambm no ultrapassa o juzo de admisso, por ter a recorrente apontado como malferidas normas locais, o que no se admite nesta instncia recursal, tal qual previsto na Smula 280 do Supremo, de seguinte teor: "Por ofensa a direito local no cabe recurso extraordinrio". Quanto ao art. 77 do CTN, afirma a recorrente que devida a cobrana de taxa pelo uso potencial do servio pblico. No caso dos autos, afirmou o acrdo recorrido que a CEDAE no dispe de sistema de tratamento de esgoto que atenda ao imvel da autora, o que torna invivel, inclusive, a cobrana pelo uso potencial. Ante o exposto, conheo em parte do recurso especial e nego-lhe provimento. como voto.

Documento: 767911 - Inteiro Teor do Acrdo - Site certificado - DJ: 15/04/2008

Pgina 4 de 5

Superior Tribunal de Justia


CERTIDO DE JULGAMENTO SEGUNDA TURMA

Nmero Registro: 2008/0035452-8

REsp 1032975 / RJ

Nmeros Origem: 20020010795689 200701952432 200713503890 200713707316 PAUTA: 01/04/2008 JULGADO: 01/04/2008

Relator Exmo. Sr. Ministro CASTRO MEIRA Presidente da Sesso Exmo. Sr. Ministro CASTRO MEIRA Subprocuradora-Geral da Repblica Exma. Sra. Dra. MARIA CAETANA CINTRA SANTOS Secretria Bela. VALRIA ALVIM DUSI AUTUAO
RECORRENTE ADVOGADO RECORRIDO ADVOGADO : : : : COMPANHIA ESTADUAL DE AGUAS E ESGOTOS CEDAE EVANDRO LUS CASTELLO BRANCO PERTENCE E OUTRO(S) CONDOMINIO DO EDIFICIO SAVOIR VIVRE APART HOTEL BRUNO VASCONCELLOS LOPES DOS SANTOS E OUTRO(S)

ASSUNTO: Tributrio - Tarifa - Esgoto

SUSTENTAO ORAL Dr(a). DBORA VELOSO MAFFIA, pela parte RECORRENTE: COMPANHIA ESTADUAL DE AGUAS E ESGOTOS CEDAE CERTIDO Certifico que a egrgia SEGUNDA TURMA, ao apreciar o processo em epgrafe na sesso realizada nesta data, proferiu a seguinte deciso: "A Turma, por unanimidade, conheceu parcialmente do recurso e, nessa parte, negou-lhe provimento, nos termos do voto do(a) Sr(a). Ministro(a)-Relator(a)." Os Srs. Ministros Humberto Martins, Herman Benjamin, Carlos Fernando Mathias (Juiz convocado do TRF 1 Regio) e Eliana Calmon votaram com o Sr. Ministro Relator. Braslia, 01 de abril de 2008

VALRIA ALVIM DUSI Secretria

Documento: 767911 - Inteiro Teor do Acrdo - Site certificado - DJ: 15/04/2008

Pgina 5 de 5

You might also like