You are on page 1of 2

CAPTULO 2 A CLULA E SUAS FUNES

1. ORGANIZAO DA CLULA As diferentes substncias que formam a clula so, coletivamente, chamadas de protoplasma. O protoplasma composto de cinco substncias bsicas: GUA: Presente na maioria das clulas, exceto nas clulas de gordura, na concentrao de 70% a 85%. ONS (ELETRLITOS): Os ons mais importantes na clula so potssio, magnsio, fosfato, sulfato, bicarbonato, sdio, cloreto e clcio. PROTENAS: Constituem 10% a 20% da massa celular. Protenas Estruturais: Na forma de longos filamentos que so polmeros de muitas molculas individuais de protena. Filamentos intracelulares formam microtbulos e estes formam os citoesqueletos de organelas celulares. Extracelularmente, so encontradas nas fibras de colgeno e elastina do tecido conjuntivo e nas paredes de vasos sanguneos, nos tendes, nos ligamentos e outros. Protenas Funcionais: Composta de combinaes de poucas molculas na forma de tbulo globular. So principalmente enzimas da clula e, em geral, so mveis no lquido intracelular. Catalisam reaes qumicas intracelulares especficas. LIPDIOS: Diversas substncias com propriedades comuns de solubilidade em solventes de gordura. Fosfolipdios e Colesterol: Constituem cerca de 2% da massa celular. So solveis principalmente em gua, formam a membrana celular e as membranas intracelulares. Triglicerdios (gordura neutra): Nos adipcitos, respondem por at 95% da massa celular (principal reserva de nutrientes energticos do corpo). CARBOIDRATOS: Tm pouca funo estrutural, exceto como parte das molculas de glicoprotenas. Desempenham papel principal na nutrio da clula. A maioria das clulas humanas no mantm grandes reservas de carboidrato. O carboidrato na forma de glicose dissolvida est sempre presente no lquido extracelular, prontamente disponvel para a clula. Pouco carboidrato armazenado na clula como glicognio (polmero insolvel da glicose), que pode ser despolimerizado e utilizado com rapidez para suprir as necessidades energticas. 2. ESTRUTURA FSICA DA CLULA 2.1. ESTRUTURAS MEMBRANOSAS DA CLULA A maioria das organelas da clula delimitada por membranas compostas de lipdios e protenas. Incluem a membrana celular, a nuclear, a do retculo endoplasmtico e as membranas das mitocndrias, dos lisossomos e do complexo de Golgi. 2.1.1. MEMBRANA CELULAR A composio aproximada : protenas, 55%; fosfolipdios, 25%; colesterol, 13%; outros lipdios, 4%; e carboidratos, 3%. A extremidade do fosfolipdio com fosfato hidroflica e a extremidade com cido graxo hidrofbica (solvel apenas em lipdios). A camada lipdica impermevel s substncias hidrossolveis comuns, como ons, glicose e ureia. As substncias lipossolveis, como oxignio, CO2 e lcool, podem passar com facilidade pela membrana. O colesterol regula a fluidez da membrana. LQUIDO EXTRACELULAR

CITOPLASMA

Protenas Integrais e Perifricas: As protenas integrais atravessam toda a membrana, e as perifricas ficam ancoradas superfcie da membrana. As protenas integrais constituem um meio de transmitir informaes sobre o ambiente para o interior da clula. As protenas perifricas funcionam quase sempre como enzimas ou como controladores do transporte de substncias. Os carboidratos ocorrem em combinao com protenas (glicoprotenas) ou lipdios (glicolipdios). Ocorre, ainda, como revestimento frouxo de carboidrato (glicoclice) 2.2. O CITOPLASMA E SUAS ORGANELAS Citosol a parte lquida e transparente do citoplasma, onde as partculas ficam dispersas, principalmente protenas dissolvidas, eletrlitos e glicose. Dispersos no citoplasma esto os glbulos de gordura neutra, grnulos de glicognio, ribossomos, vesculas secretrias e as seguintes organelas especialmente importantes: 2.2.1. RETCULO ENDOPLASMTICO O espao interno dos tbulos e das vesculas cheio de matriz endoplasmtica e conectado com o espao entre as duas superfcies da membrana nuclear. Ribossomos e Retculo Endoplasmtico Granular Ribossomos so numerosas partculas granulares e minsculas ancoradas na superfcie externa de muitas partes do retculo endoplasmtico. Onde eles esto, o RE chama-se retculo endoplasmtico granular. Retculo Endoplasmtico Agranular Serve para a sntese de substncias lipdicas e para outros processos das clulas, promovidos pelas enzimas intrarreticulares. 2.2.2. COMPLEXO DE GOLGI Funciona em associao ao retculo endoplasmtico. Pequenas vesculas de transporte (tb chamadas de vesculas do retculo endoplasmtico ou vesculas RE) se destacam do retculo endoplasmtico e, logo depois, se fundem com o complexo de Golgi. As substncias contidas nas vesculas RE so transportadas do retculo endoplasmtico para o complexo de Golgi para formar lisossomos, vesculas secretrias e outros componentes citoplasmticos. 2.2.3. LISOSSOMOS Separam-se do complexo de Golgi, se dispersam pelo citoplasma e constituem um sistema digestivo intracelular, permitindo que a clula digira estruturas celulares danificadas, partculas de alimentos que foram ingeridos pela clula e materiais indesejados, como bactrias. Contm grande nmero de pequenos grnulos, que so agregados proteicos com enzimas da classe das hidrolases (digestivas). Comumente, a membrana que circunda o lisossomo evita que as enzimas hidrolticas nele contidas entrem em contato com outras substncias na clula. Entretanto, algumas condies da clula rompem as membranas de alguns dos lisossomos, permitindo a liberao das enzimas digestivas. 2.2.4. PEROXISSOMOS So fisicamente parecidos com os lisossomos, porm, so formados por autorreplicao (ou talvez por brotamento) do retculo endoplasmtico liso. Contm oxidases, em vez de hidrolases, para oxidar muitas substncias que poderiam ser txicas para a clula. 2.2.5. VESCULAS SECRETRIAS Substncias secretadas so formadas pelo sistema retculo endoplasmtico-complexo de Golgi, sendo liberadas pelo complexo de Golgi no citoplasma, na forma de vesculas de armazenamento (vesculas secretrias ou grnulos secretrios). Exemplo: Vesculas secretrias nas clulas acinares pancreticas armazenam protenas que so proenzimas (que ainda no foram ativadas). So secretadas, posteriormente, atravs da membrana celular apical no ducto pancretico e da para o duodeno, onde se tornam ativas e realizam funes digestivas sobre o alimento no trato intestinal. 2.2.6. MITOCNDRIAS Esto concentradas nas pores da clula responsveis pela maior parte do seu metabolismo energtico. Variam de tamanho, de nmero e de forma. So autorreplicantes (o DNA da mitocndria controla a replicao da prpria mitocndria). 2.2.7. CITOESQUELETO CELULAR FILAMENTOS E ESTRUTURAS TUBULARES DA CLULA Um tipo especial de filamento rgido, composto por molculas de tubulina polimerizadas, usado em todas as clulas para construir estruturas tubulares muito fortes, os microtbulos. A funo primria dos microtbulos formar o citoesqueleto, proporcionando estruturas rgidas para certas partes de clulas. 2.2.8. NCLEO o centro de controle da clula. Contm grande quantidade de DNA, que so os genes. Os genes determinam as caractersticas das protenas da clula. Tambm controlam e promovem a reproduo da prpria clula. Na interfase (perodo entre as mitoses), a cromatina est dispersa pelo nucleoplasma. Durante a mitose, a cromatina se organiza na forma de cromossomos altamente estruturados.

You might also like