Szkoa Policji w Katowicach

Trening techniczny bezstrzaowy jako podstawa szkolenia strzeleckiego policjantw

Opracowanie: nadkom. Tomasz Stechnij m. asp. Marek Grzebieluch m. asp. Aleksandra Kukua Zakad Wyszkolenia Specjalnego

S ZK

A PO O

Wydawnictwo Szkoy Policji w Katowicach 2011

CJ LI

Wszelkie prawa zastrzeone Szkoa Policji w Katowicach 2010 Ksiki nie wolno reprodukowa (adaptowa) ani w caoci, ani w czci, niezalenie od zastosowanej techniki (druk, fotografia, komputer, kserograf, fonografia itd.), bez pisemnej zgody Wydawcy. Druk i oprawa: Szkoa Policji w Katowicach

Spis treci
Wstp .............................................................................................................................. 5 I. Formy, zasady i warunki treningu bezstrzaowego policjantw ................................. 6 II. Podstawowe sposoby trzymania broni ....................................................................... 8 III. Podstawowe postawy strzeleckie przy strzelaninach z broni krtkiej .................... 10 A. Podstawowe postawy wyjciowe .................................................................. 10 B. Podstawowe postawy strzeleckie .................................................................. 12 Postawa stojca frontalna (wysoka, obniona) ..................................... 12 Postawa stojca pfrontalna (wysoka, obniona) ................................ 14 Postawa klasyczna (boczna, z jednej rki) ........................................... 15 Postawa klczca (wysoka, niska) ........................................................ 16 Postawa leca (na plecach, na brzuchu, na boku) ............................... 19 IV. Celowanie (zgrywanie przyrzdw celowniczych) ................................................ 21 V. ciganie jzyka spustowego ................................................................................... 25 VI.Oddychanie podczas strzelania ................................................................................ 27 VII. Wnioski kocowe ................................................................................................. 28 VIII. Spis zdj i rysunkw ........................................................................................... 29 IX. Bibliografia ............................................................................................................. 30

Wstp

Realia suby policjanta nie pozwalaj zwykle na intensywny trening strzelecki w dosownym tego sowa znaczeniu. Bdem jest natomiast sdzi, i trening strzelecki to tylko strzelanie. Proces szkolenia strzeleckiego obejmuje kilka etapw, a sam efekt kocowy zuycie amunicji powinno by poprzedzone prawidowo zrealizowanym treningiem bezstrzaowym. Trening ten mona rozpatrywa w dwch znaczeniach: wszym i szerszym. Na potrzeby treningu bezstrzaowego rozumianego szerzej mona wykorzyst ywa przykady strzelania z broni pneumatycznej. W niniejszej publikacji zajmiemy si jednak realizacj treningu, nazywanego w rodowisku strzeleckim treningiem na sucho w jego wszym aspekcie, a mianowicie zwizanym z elementami celnego strzelania. Trening w powinien by podstawowym elementem realizacji treningu strzeleckiego niezalenie od stopnia zaawansowania strzelca. Warto zwrci uwag, i ci najlepsi, ktrzy osigaj wietne wyniki w strzelaniu amunicj ostr, znaczn ilo czasu przeznaczaj na wiczenie statyki oraz czynnoci zwizanych z dobywaniem broni, przeadowaniem, przyjmowaniem postaw strzeleckich, a take czynnoci zwizanych z prawidow prac na jzyku spustowym poczon z obserwacj przyrzdw celowniczych. Mamy nadziej, e niniejsza publikacja przybliy zagadnienie treningu bezstrzaowego wszystkim zainteresowanym t tematyk, zarwno rozpoczynajcym swoj przygod ze strzelaniem, jak i jego bardziej zaawansowanym sympatykom.

I. Formy, zasady i warunki treningu bezstrzaowego policjantw.

Trening bezstrzaowy powinien stanowi podstaw szkolenia strzeleckiego policjantw. Jak wynika z Decyzji nr 713/2005 KGP z dnia 30 grudnia 2005 r. w sprawie szkolenia strzeleckiego policjantw: kade strzelanie wykonywane przez policjantw powinno by poprzedzone treningiem bezstrzaowym w formie i zakresie sprzyjajcym uzyskaniu odpowiednich wynikw, w czasie nie krtszym ni pitnacie minut. Zaleca si, aby kady policjant w jednostce organizacyjnej, w ktrej peni sub, przeprowadza kilkunastominutowy trening bezstrzaowy. Miejsce treningu bezstrzaowego powinno zapewnia warunki do wypracowania prawidowych nawykw zwizanych z posugiwaniem si broni paln. Powinno by wyposaone w stanowisko do rozadowania broni, miniatury tarcz i lustra umoliwiajce samokontrol wiczcego. Sam trening bezstrzaowy przeprowadzany na strzelnicy moe si odbywa tylko w miejscu uprzednio do tego wyznaczonym przez prowadzcego strzelanie. Cele treningu bezstrzaowego: wyksztacenie u policjanta umiejtnoci gwarantujcych bezpieczne i sprawne posugiwanie si broni paln, wypracowanie odpowiednich nawykw i reakcji ruchowych, opanowanie czynnoci umoliwiajcych osignicie precyzji strzau. Trening bezstrzaowy obejmuje: trening bezstrzaowy polegajcy na wiczeniu prawidowego: trzymania broni, przyjmowania postaw strzeleckich, zgrywania przyrzdw celowniczych, cigania jzyka spustowego, czenia wyej wymienionych czynnoci z oddychaniem;

trening wytrzymaociowy polegajcy na utrzymywaniu broni palnej w odpowiedniej postawie strzeleckiej, z zachowaniem jak najlepszej statyki; trening polegajcy na wykonywaniu okrelonych czynnoci, skadajcych si na przygotowanie do oddania strzau, tj.: doczanie magazynka do broni, uchwycenie broni w kaburze dobywanie broni, przeadowanie broni, trzymanie broni jednorcz i oburcz, kontrolowanie broni w trakcie strzelania i po oddaniu ostatniego strzau, wymian magazynkw rnymi technikami, taktyczn wymian magazynkw, rozadowywanie broni, przyjmowanie postaw strzeleckich z rnych postaw wyjciowych, przyjmowanie postaw strzeleckich z wykorzystaniem oson, wykorzystanie latarki w warunkach ograniczonej widocznoci, posugiwanie si broni w pozorowanej sytuacji zranienia jednej rki, rozpoznawanie i usuwanie zaci, trening z uyciem broni zaadowanej amunicj szkoln; trening z wykorzystaniem systemw elektronicznych (trenaerw); indywidualny trening bezstrzaowy polegajcy na systematycznym powtarzaniu wicze doskonalcych umiejtnoci posugiwania si broni i utrwalajcych prawidowe nawyki ruchowe.

UWAGA
Podczas treningu bezstrzaowego oraz treningu strzeleckiego

z wykorzystaniem amunicji wiczebnej, barwicej i szkolnej zabrania si posiadania amunicji bojowej (ostrej).

II. Podstawowe sposoby trzymania broni.

Biorc pod uwag fakt, i podstawow broni policjanta jest bro palna krtka (pistolet, rzadziej rewolwer), podczas realizacji treningu na etapie wstpnym naley pooy szczeglny nacisk na prawidowe ujmowanie i trzymanie tego typu broni. Chwyt broni krtkiej trzeba starannie umieci midzy kciukiem i palcem wskazujcym doni, tak by o lufy bya przedueniem przedramienia rki trzymajcej bro. Do na chwycie broni naley uoy moliwie wysoko, a kabk jzyka spustowego oprze na rodkowym palcu. Kciuk i may palec powinny przylega lekko do broni, bez wywierania nacisku. Gwnymi palcami trzymajcymi bro krtk s: palec rodkowy i serdeczny. Palce te, wraz z maym palcem, powinny obejmowa chwyt pewnie, ze sta si. Sabe trzymanie broni jest bdem, poniewa nacisk palca na jzyk spustowy przenosi si na ca bro, przez co dochodzi do ruchw broni podczas strzau. Z kolei zbyt silne zaciskanie palcw powoduje zwikszenie si drga broni. Palec wskazujcy powinien styka si w rodku dugoci jzyka spustowego swoim pierwszym czonem, zapewniajc wyciskanie spustu si skierowan rwnolegle do osi lufy. Pozostae czony palca nie powinny styka si z adnymi czciami broni. Do powinna przylega do powierzchni chwytu moliwie du paszczyzn. W czasie trzymania broni oburcz, do rki wspomagajcej powinna obejmowa palce doni trzymajcej bro. Palec wskazujcy doni wspomagajcej moe obejmowa od przodu kabk jzyka spustowego, kciuk za ley na kciuku doni trzymajcej bro. Po wyprostowaniu obu rk, rka trzymajca bro musi lekko napiera na do rki wspomagajcej. Poprawia to znacznie statyk trzymanej broni.

Fot. 1. Podstawowe sposoby trzymania broni

III. Podstawowe postawy strzeleckie przy strzelaninach z broni krtkiej.

Postaw strzeleck jest takie ustawienie lub uoenie ciaa, ktre zapewnia dobr statyk broni, skuteczno prowadzonego ognia oraz wasne bezpieczestwo. Postawa strzelecka jest najczciej zmienianym elementem techniki strzelania, zwykle wymuszonym przez sytuacj, w jakiej znajduje si policjant. Istniej jednak pewne sprawdzone reguy i zalecenia dotyczce przyjmowania postaw strzeleckich, wynikajce z dugoletnich dowiadcze strzelcw sportowych, policyjnych i wojskowych. Przyjcie odpowiedniej postawy zaley od rodzaju strzela (statyczne, dynamiczne, sytuacyjne), uywanej broni (krtka, duga) oraz odlegoci strzelania. Opisane poniej postawy dotycz osb praworcznych, strzelcy leworczni powinni przyjmowa postawy odwrotne.

A. Podstawowe postawy wyjciowe:

Postawy wyjciowe nie s postawami strzeleckimi lecz swego rodzaju pozycjami wyczekiwania na przyjcie waciwej postawy strzeleckiej lub wykonania innych czynnoci, np.: biegu, zwrotu itp. Wyrniamy nastpujce postawy wyjciowe:
Fot. 2. Postawa wyjciowa: swobodna

10

Fot. 3. Postawa wyjciowa: z doni na chwycie broni znajdujcej si w kaburze

Fot. 4. Postawa wyjciowa: gotw

Fot. 5. Postawa wyjciowa: bezpieczna grna

11

Fot. 6. Postawa wyjciowa: bezpieczna dolna

B. Podstawowe postawy strzeleckie:

Postawa stojca frontalna (wysoka, obniona) Postawa stojca frontalna jest stosowana w czasie strzelania z broni krtkiej, trzymanej oburcz. W zalenoci od tego, czy strzelajcy stoi na wyprostowanych nogach, czy te ugitych w kolanach, postaw frontaln dzieli si na wysok lub obnion. Stojc w postawie frontalnej wysokiej ciao strzelca jest naturalnie wyprostowane, nogi w lekkim rozkroku (stopy ustawione w linii prostopadej do kierunku strzelania), ciar ciaa rwnomiernie rozoony. Rozstaw stp w postawie wysokiej jest rwny szerokoci barkw (30 - 40 cm). Podniesiona do gry broda sprawia, e nie ma problemu ze swobodnym oddychaniem oraz prawidowym zgraniem przyrzdw celowniczych. Rce trzymajce bro s wyprostowane, zablokowane w okciach, tworz trjkt z tuowiem. W postawie tej mona odda celne, mierzone strzay i dlatego stosuje si j bardzo czsto w strzelaninach precyzyjnych. Mankamentem tej postawy jest to, e ciao strzelca jest wystawione na ewentualny ostrza przeciwnika.

12

Fot. 7. Postawa strzelecka: frontalna wysoka

Postawa frontalna obniona jest modyfikacj postawy frontalnej wysokiej. Rni si ona tym, e do jej przyjcia konieczne jest wiksze odstawienie jednej nogi w bok oraz ugicie kolan w sposb, ktry imituje ruch siadania. Istotne jest przy tym, aby tuw by prosty (linia krgosupa powinna by prostopada do podoa). Gboko obnienia zaley od indywidualnych moliwoci i upodoba strzelca. Jest to postawa bardzo stabilna umoliwiajca oddanie szybkich strzaw, a przy tym, poprzez obnienie sprawia, e strzelec staje si trudniejszym celem do raenia. Pamita naley o tym, e ugicie powoduje napicie mini ud, a przez to zmczenie, ktre moe spowodowa drgania, mogce mie wpyw na celno. Dlatego w tej postawie preferowane jest oddawanie krtkich serii strzaw.
Fot. 8. Postawa strzelecka: frontalna obniona

13

Postawa stojca pfrontalna (wysoka, obniona) Postaw stojca pfrontaln, tak samo jak frontaln, stosuje si w czasie strzelania z broni krtkiej, trzymanej oburcz. W zalenoci od tego, czy strzelajcy stoi na wyprostowanych nogach, czy te ugitych w kolanach, postaw pfrontaln dzieli si na wysok lub obnion. Aby przyj postaw pfrontaln wysok naley wykona wykrok do przodu jedn nog, przez co uzyskuje si skrcenie ciaa, ktre ustawia si lekko po skosie. Dziki temu uzyskuje si efekt zmniejszenia obrysu sylwetki wystawionej na dziaania przeciwnika. Rka trzymajca bro jest wyprostowana i zablokowana w okciu. Druga rka zamyka chwyt broni, a ponadto dociska pierwsz do barku, dodatkowo j stabilizujc. Ugity okie zasania cz tuowia stwarzajc niejak oson dla tej czci ciaa. Sylwetka jest prosta, ciar ciaa rwnomiernie rozoony na obu nogach. Istotne jest, aby pity nie byy ustawione w jednej linii jedna za drug, gdy w ten sposb postawa traci stabilno. Jest to postawa bardzo wygodna, stabilna i bezpieczna. Umoliwia zarwno celne, szybkie oddanie strzaw, jak i pewne poruszanie si z broni.
Fot. 9. Postawa strzelecka: pfrontalna wysoka

14

Postawa pfrontalna obniona jest modyfikacj postawy pfrontalnej wysokiej. Zmienia si ona o tyle, e zachowujc proste plecy wykonuje si przysiad. Naley przy tym zwrci uwag, aby kolana skierowane byy na zewntrz sylwetki. Przyjcie tej postawy dodatkowo zwiksza bezpieczestwo strzelca przy wymianie ogniowej, gdy oprcz zmniejszenia obrysu sylwetki uzyskuje si efekt obnienia. Jej wad, podobnie jak w przypadku postawy frontalnej obnionej, jest szybkie zmczenie ud, ze wszystkimi tego konsekwencjami. Bardzo wane jest, aby ciar ciaa rwnomiernie rozoy na obie nogi, gdy najczstszym bdem popenianym przez strzelcw, jest przenoszenie ciaru na nog wykroczn oraz zamykanie sylwetki poprzez skierowanie kolana do jej wntrza.
Fot. 10. Postawa strzelecka pfrontalna obniona

Postawa klasyczna (boczna, z jednej rki) Jest to typowa postawa stosowana w strzelectwie sportowym i w praktyce strzela policyjnych raczej jej si nie spotyka. Stosowana jest podczas szkolenia funkcjonariuszy, aby zapozna ich z moliwoci uycia broni w sytuacji, gdy jedna rka jest wyczona na skutek urazu lub gdy jest zajta. W postawie tej ciao strzelca ustawione jest bokiem do celu. Nogi ustawione s w lekkim rozkroku, stopy rozstawione na szeroko ramion, a ciar ciaa rwnomiernie rozoony na obie wyprostowane nogi, tak by rzut poziomy rodka 15

cikoci ciaa znalaz si midzy stopami. Tuw pozostaje wyprostowany z piersi wysunit nieco do przodu. Biodra s lekko wysunite do przodu. Gowa skrcona jest w bok w stron celu, broda lekko uniesiona. Rka trzymajca bro jest wyprostowana, zablokowana w okciu i tworzy wraz z ramionami jedn lini. Do wolnej rki trzymana jest w kieszeni spodni lub zatknita jest za pas. Zalet tej postawy strzeleckiej jest dobra statyka ciaa oraz fakt, e przybierajc j strzelec stanowi prawie dwukrotnie mniejsz powierzchni celu dla ognia przeciwnika.
Fot. 11. Postawa strzelecka: boczna z jednej rki

Postawa klczca (wysoka, niska) Postawa klczca jest bardziej stabilna od stojcej oraz stwarza ma powierzchni celu dla ognia przeciwnika. Przyjcie postawy klczcej wysokiej polega na przyklkniciu na prawym kolanie. Stopa lewej nogi zwrcona jest palcami w kierunku celu. Lewa noga ugita jest z kolei w kolanie pod ktem prostym (zmniejszenie kta skutkuje utrat stabilnoci postawy oraz moe spowodowa podniesienie pity z podoa, a jednym z warunkw prawidowoci tej postawy jest to, aby lewa stopa pewnie, ca powierzchni przylegaa do podoa). Tuw pozostaje wyprostowany. Bro trzymana jest oburcz, proste rce, zablokowane w okciach, tworz z tuowiem trjkt. 16

Fot. 12. Postawa strzelecka: klczca wysoka

Postawa klczca niska jest modyfikacj postawy klczcej wysokiej. Przyjmuje si j w identyczny sposb, z tym, e w fazie kocowej biodra siadaj na picie nogi zakrocznej. W oczywisty sposb zmniejsza si w ten sposb sylwetk strzelca oraz daje si moliw korzystania z niskich oson podczas walki ogniowej. W praktyce stosuje si j take w sytuacji, gdy wystpi niesprawno broni, czy to na skutek jej zacicia, czy te koniecznoci wymiany magazynka. Schodzi si do niej w takich okolicznosciach ze wszystkich wyej omwionych postaw.
Fot. 13. Postawa strzelecka: klczca niska

Odmian postawy klczcej niskiej jest postawa klczca niska z podparciem, ktra jest jeszcze bardziej stabilna. Przyjmuje si j w identyczny sposb jak postaw klczc nisk z tym, e tuw pochylamy do przodu, a lewy okie, nieznacznie wysunity, oparty jest o lewe kolano. 17

Fot. 14. Postawa strzelecka: klczca niska z podparciem

Oprcz wyej wymienionych postaw klczcych wyrniamy ponadto postaw klczc obunon wysok i klczc obunon nisk. S one swego rodzaju modyfikacj postaw klczcych omwionych powyej, z t rnic, e przyklk wykonujemy na obydwa kolana. Postawy obunone klczce s najbardziej stabilnymi postawami klczcymi.
Fot. 15. Postawa strzelecka: obunona wysoka

Fot. 16. Postawa strzelecka: obunona niska

18

Postawa leca (na plecach, na brzuchu, na boku) Postawa leca jest najbardziej stabilna i bezpieczna. Stanowi najmniejsz powierzchni celu dla przeciwnika. Wad tej postawy jest ograniczona manewrowo strzelajcego. Postawa leca na plecach jest postaw defensywn, stosowan, np. po opuszczeniu pojazdu bdcego pod ostrzaem od przodu, po przewrceniu si itp. Dobywanie broni z kabury bocznej lub operacyjnej jest w tej pozycji uatwione. Strzelec ley na plecach z uniesion gow. Bro trzymana jest oburcz, rce s wyprostowane, a kolana odchylone na zewntrz.
Fot. 17. Postawa strzelecka: leca na plecach

Postawa leca na brzuchu wyglda z kolei nastpujco: rce wysunite do przodu, nogi wyprostowane, palcami stp zwrconymi na zewntrz. Lewa stopa odsunita od prawej na odlego okoo 60 cm. Strzelec ley pasko na podou z uniesion gow. Bro trzymana oburcz. okcie oparte o podoe. Chwyt broni nie dotyka podoa.
Fot. 18. Postawa strzelecka: leca na brzuchu

19

Postaw lec na boku stosuje si zwykle w czasie strzelania zza paskiej osony, np. krawnika. Korzystniejsze jest leenie na lewym boku, gdy ma si wtedy swobodn rk praw. Woln do naley zawsze wykorzystywa jako podprk dla doni trzymajcej bro, pamitajc o zasadzie, e bro nie powinna bezporednio opiera si o podoe lub oson.
Fot. 19. Postawa strzelecka: leca na boku

20

IV.

Celowanie (zgrywanie przyrzdw celowniczych)

Celowaniem nazywamy czynnoci polegajce na nadaniu lufie takiego pooenia w paszczynie poziomej i pionowej, aby tor lotu pocisku przechodzi przez wyznaczony cel. Wyej wymienione czynnoci realizujemy poprzez tzw. zgrywanie przyrzdw celowniczych, tj. szczerbiny oraz muszki. Prawidowe ustawienie przyrzdw celowniczych wzgldem siebie polega na umieszczeniu muszki w szczerbinie tak, by po obydwu stronach muszki byy przewity jednakowej szerokoci, a krawdzie grne muszki i szczerbiny byy na jednej poziomej linii. Kady inny obraz przyrzdw celowniczych jest uwaany za wadliwy. Oko ludzkie posiada wyczucie symetrii, dlatego te wielko przewitw bocznych oraz wysoko muszki w szczerbinie s atwo sprawdzalne.
Rys. 1 Prawidowo zgrane przyrzdy celownicze1

rdo: B. Wasilewski: Sztuka celnego strzelania, Warszawa: Sport i Turystyka, 1979, s.25.

21

Rys. 2 Efekty zego zgrywania przyrzdw celowniczych2

W praktyce celowanie to ustawienie oka strzelca, przyrzdw celowniczych i punktu celowania (tj. punktu do ktrego wcelowuje si bro - zawiera si on w rejonie celowania, a wic w obszarze odpowiednio oznaczonym, np. na tarczy strzeleckiej) w jednej prostej linii, nazywanej lini celowania. Utrzymanie tego ukadu w bezruchu, podczas trzymania broni w rkach, jest niemoliwe. Linia celowania porusza si po okrelonej powierzchni celu, zwanej rejonem celowania. Dodatkowo oko ludzkie posiada tak zwan pojedyncz akomodacj, co oznacza, e nie moe rwnoczenie, jednakowo ostro, widzie przedmiotw oddalonych na rne odlegoci. W praktyce jest niemoliwe jednakowo wyrane widzenie obrazu przyrzdw celowniczych i celu. Z powyszych wzgldw jedn z najistotniejszych zasad przy prawidowym celowaniu jest to, aby koncentrowa uwag wycznie na zrwnaniu przyrzdw celowniczych w rejonie oddania strzau. Nie naley natomiast stara si widzie wyranie celu, specjalnie dokadnie celowa w cel, ani te porwnywa muszki z celem. Inaczej mwic przy strzelaniu z broni krtkiej naley zrezygnowa z dokadnego punktu celowania i ograniczy si do rejonu oddania strzau.

rdo: J. A. Ejsmont: Celno broni strzeleckiej, Pantera Books, 2007.

22

Rys. 3 Zgrywanie przyrzdw celowniczych z celem3

Strzelec, ktry stara si bardzo dokadnie widzie cel, nie bdzie wyranie widzia muszki i szczerbinki, a tym samym zgranych przyrzdw celowniczych. Natomiast widzenie celu o nie dokadnie zarysowanych krawdziach jest dowodem koncentracji wzroku na przyrzdach celowniczych. Z kolei wyrane widzenie celu oraz nadmierna ch idealnego wrcz wycelowania powoduj czsto porwnanie samej muszki z celem, co jest bdem, gdy szczerbina, jako skadowa cz przyrzdw celowniczych, odgrywa tak samo znaczn rol jak i muszka. Po zoeniu si do strzau i wstpnym zgraniu przyrzdw celowniczych, drobnych poprawek w ich ustawieniu naley dokona przez nieznaczny ruch gowy. Unika naley poprawy ustawienia wzajemnego muszki i szczerbinki ruchem nadgarstka lub dodatkowym napiciem mini. Jeeli muszka wystaje ponad grn krawd szczerbinki, to powinno si gow pochyli. Natomiast jeeli muszka znajduje si zbyt nisko, gow naley lekko unie. Skrtami gowy w prawo lub lewo koryguje si boczne bdy ustawienia muszki w szczerbinie. Naley jednak pamita e w czasie celowania gowa strzelajcego powinna by ustawiona prostopadle do linii celowania. Bdem jest celowanie ze znacznie pochylon, odchylon lub skrcon gow.

rdo: B. Wasilewski: Sztuka celnego strzelania, Warszawa: Sport i Turystyka, 1979, s. 32.

23

Pojcie oka dominujcego Wzrok peni bardzo wan rol w strzelectwie, gdy od niego zaley dokadno wycelowania czyli naprowadzenia przyrzdw celowniczych na cel. Zwykle u ludzi jedno z oczu jest okiem dominujcym. Jest to cakowicie normalne i podobnie jak leworczno lub praworczno wie si z budow i funkcjonowaniem ukadu nerwowego. Moesz sam atwo sprawdzi, ktre oko jest dominujce u Ciebie. W tym celu musisz wykona nastepujce czynnoci: Znajd jaki punkt w przestrzeni w odlegoci kilku metrw i skoncentruj na nim wzrok. Wycignij przed siebie rk i palcem wskazujcym wyceluj dokadnie w ten punkt. Koncentrujc cay czas wzrok na wybranym punkcie, bdziesz mie w polu widzenia nieco rozmazany obraz jakby dwch palcw. Teraz zamykaj na zmian to jedno to drugie oko. Okae si zapewne, e patrzc jednym okiem zobaczysz swj palec wskazujcy naoony dokadnie na wybrany punkt, a patrzc drugim, palec nieco przesunity w bok. To oko, ktrym zobaczysz swj palec pokrywajcy si z wybranym punktem, jest Twoim okiem dominujcym. Ustalenie u siebie oka dominujcego jest bardzo wane, gdy gwnie przy pomocy tego oka bdziemy zgrywa przyrzdy celownicze i poprawnie celowa. Podczas celowania jednym okiem (dominujcym) drugie powinno by zamknite, ze swobodnie opuszczon powiek. W wyniku treningu mona nauczy si celowania przy obu otwartych oczach, co mniej mczy wzrok i pozwala na lepsz obserwacj otoczenia.

24

V. ciganie jzyka spustowego

Umiejtno cigania jzyka spustowego jest kluczowym zagadnieniem w strzelectwie. Niezrozumienie i nieopanowanie tej czynnoci niweczy czsto wkad ogromnej pracy woonej w opanowanie innych elementw technicznych, jak: postawa strzelecka, chwyt broni itd. Sposb cigania jzyka spustowego ma decydujcy wpyw na jako strzau, zwaszcza podczas strzelania z broni krtkiej. Wadliwy ruch palca wskazujcego w czasie cigania jzyka spustowego powoduje mimowolne napinanie pozostaych mini doni, co w konsekwencji prowadzi do przemieszczenia si muszki w szczerbince w momencie strzau, a tym samym do zerwania strzau (szarpnicia za jzyk spustowy) i skutkuje strzaem niecelnym. Jzyk spustowy naley ciga pynnie rodkiem trzeciego paznokciowego czonu palca wskazujcego (pozostae jego czony nie powinny bra udziau w ciganiu jzyka spustowego i nie mog dotyka powierzchni rkojeci broni). ciganie jzyka spustowego winno by prostopade i jednostajne, tak aby moment oddania strzau by dla strzelca zaskoczeniem przy jednoczesnej pewnoci, e muszka jest rwno ustawiona w szczerbinie i znajduje si w bardzo dobrym pooeniu w rejonie oddania strzau. Jednoczenie naley pamita o tym, e nawet znaczne odchylenie od punktu celowania poprawnie zgranych: muszki i szczerbinki, nie powinno by powodem do cakowitego zwolnienia nacisku na spust. Nie naley wtedy zwiksza siy nacisku na spust, a po powrocie przyrzdw do waciwego miejsca kontynuowa wyciskanie spustu. Jeeli jednak celowanie i wyciskanie spustu trwa zbyt dugo i ruchy broni s coraz wiksze, naley bezwzgldnie opuci rk z broni i odpocz. Czas odpoczynku zaley od indywidualnych cech strzelajcego.

25

Fot. 20 Prawidowe uoenie rki podczas cigania jzyka spustowego

Wytrzymanie po strzale Ostatnim elementem techniki strzelania nie jest oddanie strzau lecz jego wytrzymanie. Ju podczas procesu celowania i wyciskania jzyka spustowego naley nastawi si psychicznie na wytrzymanie po strzale. Polega ono na utrzymaniu stanu wszystkich elementw ciaa i broni w pooeniu przed strzaem. Gwnym powod em koniecznoci utrzymania penej koncentracji uwagi i napicia miniowego przez 1-2 sekundy po strzale jest uniknicie, jeszcze przed lub w czasie strzau, psychicznego i fizycznego rozlunienia. Charakterystycznymi objawami braku koncentracji skierowanej na wytrzymanie po strzale s: opad rki trzymajcej bro, zamknicie oczu w momencie strzau lub gwatowne zwolnienie jzyka spustowego po strzale. Wszystko to, niewtpliwie, odbija si negatywnie na celnoci oddanego strzau i uzyskanym wyniku.

26

VI.

Oddychanie podczas strzelania

W kontekcie treningu strzeleckiego bardzo istotne jest, by pamita, e w czasie oddychania czowiek jest tylko pozornie nieruchomy. Ruchy klatki piersiowej przenosz si na ramiona i donie, w ktrych trzymana jest bro, przez co trudno jest nam zgra drgajce na tle celu przyrzdy celownicze. Z tego wzgldu regulacja oddechu jest spraw bardzo istotn i ma duy wpyw na celno strzau. Niezatrzymanie oddechu podczas kontroli zgranych przyrzdw celowniczych i cigania jzyka spustowego obnia rezultaty strzelania. Zatrzymanie oddechu powinno nastpi po wejciu obrazu przyrzdw celowniczych w rejon celowania i powinno w jak najmniejszym stopniu zaburza nasz normalny rytm oddechowy. Zbyt dugie wstrzymywanie oddechu powoduje bowiem niedobr tlenu w organizmie, a w konsekwencji zmniejszenie ostroci widzenia przyrzdw celowniczych i utrat statyki broni. Z kolei zbyt krtkie wstrzymanie oddechu utrudnia dokadn kontrol obrazu przyrzdw celowniczych w poczeniu z prawidowym wyciskaniem jzyka spustowego. Z bada przeprowadzonych na podstawie pomiarw czasu bezdechu, ruchw broni i obserwowanych trafie wynika, e najkorzystniejszy czas celowania powinien wynosi od 6 do 8 sekund. W tym czasie powinien nastpi strza, gdy ruchy broni s wtedy najmniejsze.
Rys. 4 Oddech a ruchy broni i moment oddania strzau4

rdo: B. Wasilewski: Sztuka celnego strzelania, Warszawa: Sport i Turystyka, 1979, s.34

27

VII. Wnioski kocowe

Bdny, a nawet szkodliwy, jest pogld, e wysokie rezultaty zapewniaj tylko treningi amunicj ostr. Szkodliwo trenowania amunicj ostr, szczeglnie w pocztkowej fazie szkolenia polega na tym, e strzelec widzi tylko trafienia czsto przypadkowe do tarczy, na nic poza tym nie zwracajc uwagi. Trening bezstrzaowy, jako rdo wykrywania bdw i podstawa stopniowego opanowywania poszczeglnych elementw technicznych, powinien pozostawa w odpowiedniej proporcji do strzela amunicj ostr. Stosunek ten, mierzony czasem, powinien ksztatowa si w pocztkowej fazie nawet jak 20:1 na korzy treningu bezstrzaowego. Biorc za pod uwag skal trudnoci poszczeglnych postaw strzeleckich (trudniejsz jest zawsze postawa mniej statyczna) podana wyej proporcja powinna by nawet jeszcze wysza na korzy treningu bezstrzaowego. Ogromn zalet treningu bezstrzaowego jest to, e mona przeprowadza go praktycznie zawsze i wszdzie, nawet przy sztucznym owietleniu w miejscu zamieszkania, wykorzystujc na to chwil wolnego czasu. Chodzi tylko o to, aby by on przemylany i systematyczny. Trening uprzednio nie przemylany prowadzi bowiem do zautomatyzowania bdnych nawykw, co w przyszoci odbija si bdzie szkodliwie na wynikach. Dobrze opracowany i prawidowo realizowany trening bezstrzaowy powoduje opanowanie caego zespou elementw skadajcych si na pojedynczy strza, prowadzi do nabycia i utrwalenia prawidowych nawykw oraz zautomatyzowania czynnoci technicznych, a w konsekwencji do osigania midzy innymi wysokich rezultatw w strzelectwie.

28

VIII. Spis zdj i rysunkw

Fot. 1. Podstawowe sposoby trzymania broni ................................................................ 9 Fot. 2. Postawa wyjciowa: swobodna ...................................................................... 10 Fot. 3. Postawa wyjciowa: z doni na chwycie broni znajdujcej si w kaburze .. 11 Fot. 4. Postawa wyjciowa: gotw ............................................................................ 11 Fot. 5. Postawa wyjciowa: bezpieczna grna .......................................................... 11 Fot. 6. Postawa wyjciowa: bezpieczna dolna .......................................................... 12 Fot. 7. Postawa strzelecka: frontalna wysoka .......Bd! Nie zdefiniowano zakadki. Fot. 8. Postawa strzelecka: frontalna obniona ......................................................... 13 Fot. 9. Postawa strzelecka: pfrontalna wysoka ..Bd! Nie zdefiniowano zakadki. Fot. 10. Postawa strzelecka pfrontalna obniona ................................................... 15 Fot. 11. Postawa strzelecka: boczna z jednej rki ..................................................... 16 Fot. 12. Postawa strzelecka: klczca wysoka ......Bd! Nie zdefiniowano zakadki. Fot. 13. Postawa strzelecka: klczca niska ..........Bd! Nie zdefiniowano zakadki. Fot. 14. Postawa strzelecka: klczca niska z podparciemBd! Nie zdefiniowano zakadki. Fot. 15. Postawa strzelecka: obunona wysoka ........................................................ 18 Fot. 16. Postawa strzelecka: obunona niska ............................................................ 18 Fot. 17. Postawa strzelecka: leca na plecach .....Bd! Nie zdefiniowano zakadki. Fot. 18. Postawa strzelecka: leca na brzuchu ....Bd! Nie zdefiniowano zakadki. Fot. 19. Postawa strzelecka: leca na boku ............................................................. 20 Fot. 20. Prawidowe uoenie rki podczas cigania jzyka spustowego ................... 26 Rys. 1. Prawidowo zgrane przyrzdy celownicze ....................................................... 21 Rys. 2. Efekty zego zgrywania przyrzdw celowniczych ......................................... 22 Rys. 3. Zgrywanie przyrzdw celowniczych z celem ................................................. 23 Rys. 4. Oddech a ruchy broni i moment oddania strzau .............................................. 27

29

IX.

Bibliografia

1. Ustawa z dnia 6 kwietnia 1990 r. o Policji (Dz.U. z 2007 r., nr 43, poz. 277, z pn. zm.). 2. Decyzja nr 713/2005 KGP z dnia 30 grudnia 2005 r. w sprawie szkolenia strzeleckiego policjantw. 3. Decyzja nr 3/2007 KGP z dnia 4 stycznia 2007 r. zmieniajca decyzj w sprawie szkolenia strzeleckiego policjantw. 4. Ciupiski J., Komar A.B.: Techniki i taktyka strzela policyjnych, Warszawa: KGP WSP, 1999. 5. Ejsmont J. A.: Celno broni strzeleckiej, Pantera Books, 2007. 6. Sterczewski J., Kwaczaa M.: Podstawowe postawy strzeleckie, Katowice: Szkoa Policji w Katowicach, 2003. 7. Wasilewski B.: Sztuka celnego strzelania, Warszawa: Sport i Turystyka, 1979.

30