You are on page 1of 40

tcsyfydkaemufausmzkH;rS

jrwfcdkif/
/ tckwavm &efukefwdkif;a'oBuD; 0efBuD;csKyfajymaewJhtxJrSm
Adv
k cf sKyfBuD;udk zrf;wmwk?Yd OD;ae0if;wdu
Yk kd zrf;wmwkYd olygwmr[kwb
f ;l vdYk ajymaew,f/
AdkvfcsKyfBuD;cifnGefY/
/ 'gawmhrodbl;ayghAsm/ tif;aygh ...olyJodrSmayghAsm/
jrwfcdkif/
/ AdkvfcsKyfBuD;u um,uH&SifjzpfwJhtwGuf olygw,f/ olrygbl;
qdkwmaygh/
AdkvfcsKyfBuD;cifnGefY/
/ tJ'gawmh rodbl;Asm/ um,uH&SiftodqHk;yJ/
jrwfcdkif/
/ &efukefvTwfawmfrSm OD;a&Tref;eJYawGUawmh olu tJ'gav;xnfh
ajymw,fvdkY *sme,fxJrSmygw,f/
AdkvfcsKyfBuD;cifnGefY/
/ olwkdYum,uH&Sif todqHk;ayghAsm/ uRefawmfuawmh
b,fol&,fvdkYbmnm bmrSr&Sdawmhygbl;Asm/ olUtajctae olUtcsdeftcgeJYjzpfcJh
wmayghAsm/ 'gawGvnf; uRefawmfjyefrpOf;pm;awmhbl;av/ bmrSvnf; tmCmw
pdwfvnf;r&Sdbl;/ at;csrf;b0vnf; xlaxmifxm;wmudkyJ 0rf;omaew,f/ yDwd
jzpfaew,f/ 'gav;eJYyJ [efusaew,f/ tqifajyaew,f/ bk&m;w&m;tvkyfvkyf
w,f/ bmoma&;vkyfw,f/ aemufvlrIa&;av;awG vkyfw,f/ wcsdKUtdrfawGu
bk&m;r&Sdbl;As/ bk&m;um;av;awG csdwfxm;wmav;awGtwGuf vSLzdkYtwGuf
tckbk&m;awGuRefawmfpkaew,f/ 'gutckpdwfat;csrf;w,fAsm/ udkjrwfcdkif tck
uRefawmfae&xdkif&w,f odyfat;csrf;w,f/

axmufvSrf;a&;rsm;udk ta&;,ljcif;u
tcsyfydkrsufESmzkH;rS
AdkvfcsKyfBuD;cifGefY/
/ ucsifjynfe,frSm ausmif;om;awG towfcH&wmukd cifAsm;Munfhygvm;/
axmufvSrf;a&;olvQdKawGqdkNyD; tukefowfypfvkdufwmav/ tJ'gusawmh cifAsm;wdkYtjypfrajymbl;vm;/
jrwfcdkif/
/ tckawmh tJ'gajymaeMuNyDav/
AdkvfcsKyfBuD;cifGe/Yf
/ axmufvSrf;a&;olvQdKqdkwmeJY owf aumvm;Asm/ uGsefawmfuaum
b,fvv
kd yk o
f v
l QdKvkyrf mS vJ/ olwt
Ykd csif;csif; ausmif;om;awGyAJ sm/ r[kwb
f ;l vm;/ tJ'gawG bufppkH Of;pm;Munfh
ayghAsm/ bufpHkpOf;pm;Munfh&if 'g[kwfovm;? r[kwfbl;vm;/ jzpfEdkifacs Sdvm;?rSdvm; OD;aESmufSd&if
awG;ac:ajrmfjrifvdkuf/
jrwfcdki/f
/ tJ'Dajrmufykdif; ABSDF rSmawmh vSrf;u 0ifxm;wmrSdbl;aygh/
AdkvfcsKyfBuD;cifGefY/
/ vSrf;u bmvdkY0ifrSmvJAsm/ uGsefawmf wdkYu tJ'Dvdk ,kwfnhHwJhtawG;tac:
rsdK; rvkyfbl;As/ rSdygbl;/ olY[mol ausmif;om;awGoGm;wmyJ/ wcsdKUausmif;om;awGqdk&if awmxJrSm
a[m[dku oHtrwfBuD; todqHk;yg/ raecsifvdkY xGufajy;vdkYr&wJholawGtrsm;BuD;yJ/ bkef;BuD;oHk;yg;awmif
uav;awGjyefac:zdkYoGm;&if;eJYrSpcef;a&mufawmh bkef;BuD;awGyg xGufvdkYr&bl;/ bkef;BuD;awGyg ausmif;om;
awGeJYtwlwl/ aemufawmh bkef;BuD;awGu xGufajy;vmNyD; oHHk;a&mufvmNyD;awmhrS oHHk;uae &efukef
ukdjyefykdYvkdufwm/ tJ'DvdkrsdK;awGayghAsm/ 'DvdkyJ ausmif;om;awG? vli,fawGu raecsifbJeJY ae&if;ae&if;eJY
b,fvdkrSjyefvdkYr&awmhbl;/ 'DvdkjzpfwmawG trsm;BuD;SdwmayghAsm/ wcsdKUu jyefcsifwmayghAsm/ jyefcsifvdkY
wpfckckBuHpnfwmjzpfrSmayghAsm/ tJ'gukd olvQdKqdkNyD; pGyfpGJwmjzpfrSmayghAsm/ r[kwfbl;vm;/ olwdkYrSm aerSrae
csifbJukd;/ jyefcsifwJhpdwfSdrSmayghAs/ awmxJrSmvufeufukdiftzGJUtpnf;qdkwm a&Snfb,faeEdkifrSmvJAsm/
taxmuftyHh&ae&ifawmh pD;yGm;jzpfae&ifawmh aerSmayghAsm/ taxmuftyHhr&bJ? pD;yGm;rjzpfbJeJYuawmh
a&Snb
f ,faeEdik rf mS vJAs/ ,cifwek ;f u e,fpyfrmS qd&k if olwt
Ykd axmuftyHah wG trsm;BuD;ay;aewm uGsefawmf
wdkYodwmyJ/ b,ftzGJUtpnf;u ay;aevJqdkwm uGsefawmfwdkYodw,f/ tJ'DtzGJUtpnf;awGuvnf; wcsdKUqdk&if
'Dawmifa&mufaeNyD/ jrefrmEdkifiHxJawmif a&mufaeMuNyD/ 'gayr,fh acwfumvajymif;oGm;NyDav/ pepfvnf;
ajymif;oGm;NyDqdkawmh olwdkYtajctaeeJYol ajymif;oGm;NyDqdkawmh olwdkY0ifvmMuNyDaygh/ 'gu 'DvdkyJjzpfrSmyJav/
pepfvnf;ajymif;oGm;NyD/ acwfumvvnf; ajymif;oGm;NyD/ tm;vHk;u pnf;pnf;vHk;vHk;nDnDGwfGwf0ifvm
w,fqdkwm aumif;wJhedrdwfyg/ tm;vHk;uwpfaygif;wpfpnf;vkyf&rSmAs/ pdwfwlukd,fwl tm;vHk;wpfa,muf
eJYwpfa,mufu tmCmwawGrSdMueJY/ aygif;pnf;NyD;awmhrSwdkif;jynfwdk;wuf&mwdk;wufaMumif; vkyf&r,f/
jynfolawG&JUvlaerIb0jrifhrm;atmif 0dkif;vkyfMur,fqdkwJhpdwfxm;rsdK;eJY? apwemtrSefvkyfMu&ifawmh
aumif;wmayghAsm/
(OD;cifTefY\ajymMum;csufrS)
Photo: Ko Lin Wai Aung Facebook rS

AdkvfcsKyfBuD;cifGefh/
/uGsefawmfwdkY t&ifwkef;u wyfrawmfxJrSmpdwf0rf;uGJjym;wm vHk;0rSdbl;As/
uGsefawmfhukd ta&;,lvdkufwmrSmvnf; pdwf0rf;uGJvdkY ta&;,lvdkufwm r[kwfbl;As/ oHo,pdwfeJY
ta&;,lwmyJ jzpfcsifjzpfrSmayghAsm/ uGsefawmfhwynfhawG&JUwcsdKU[mawGu vkyfwmukdifwm trSm;t,Gif;
awGaMumifhvJ jzpfrSmayghAsm/ 'gayr,fh uGsefawmfu tmCmwrSdygbl;/ uGsefawmfhwynfhawG rSm;wm,Gif;wm
vnf; Sdr,f/ SdwJhtwGufvnf; acgif;aqmifqdkwmuawmh cH&rSmyJAs/ wm0ef,l&rSmyJ/ uGsefawmftjypf
rqdkygbl;/ uGsefawmfu uGsefawmfhwynfhawG&JUacgif;aqmifjzpfaewmukd;As/ wynfhawGuvkyfvkdYq&mvnf;
'Dvykd J wm0efw
dS mayghAs/ wm0efw
dS ,fqw
kd t
hJ aeeJY uGsefawmfu
h dk ta&;,lwt
hJ wGuf uGsefawmf cHomygw,fAsm/
uGsefawmfhpdwfxJrSm b,fvdkrSrSdbl;/ 'g uGsefawmfhoabmxm;/ uGsefawmfhpdwfaepdwfxm;/
jrwfcdkif/
/ olwdkYukd 'DESpfrukefcif jyefvTwfr,fvdkYxifovm;/
AdkvfcsKyfBuD;cifGefY/
/ 'gawmh rodbl;Asm/
jrwfcdki/f
/ 'DESpfrukefcif EdkifiHa&;tusOf;om;tm;vHk;vTwfr,fvdkYajymw,f/
AdkvfcsKyfBuD;cifGefY/
/ 'guawmh olwdkYqHk;jzwfcsufayghAsm/ uGsefawmfwdkYuawmh 'DvdkyJ
apmifhaerSmaygh/ rdom;pkawGuvnf; apmifhaeMuwmyJ/ b,fawmhrsm; vGwfrSmvJ apmifhaeMuwmayghAsm/

Mum;vm; . . . .

tpmraMujcif;aMumifh
urmrausoDcsif;
&GmajrwGif;rSm [def;vdkYnH/
www.snapshot-news .com

twG?J 4 ? trSwf ? 49 ? 23 9. 2. 013 (wevFm)

/
wk d ; a0

ud,
k yf ikd af usmif;rsm;udt
k vGwyf nmoifausmif;[k
oHk;pGJjcif;uefhowfxm;aMumif;
q&mBuD; *kPfxl;OD;odef;EdkifrSajymMum;

jynfaxmifp0k efBu;D OD;pd;k odr;f OD;aqmifaom jynfaxmifp0k efBu;D rsm;ESiUf wm0ef&ydS *k Kd vrf sm;
owif;rD',
D mrsm;ESiaUf wGq
Y rkH nf
owif;rD'D,mrsm;ESifhawGUqHk&ef 0efr
av;wwf a om jynf a xmif p k 0 ef B uD ;
OD ; pd k ; od r f ; OD ; aqmif o nf h ? jynf a xmif p k
0efBuD;rsm;wm0ef&Sdyk*dKvfrsm;onf (2013)
pufwifbm(20)&ufaeY? eHeuf(10)em&DwiG f
aejynf a wmf ? puf r I 0 ef B uD ; Xmetpnf ;
ta0;cef;r awGUqHk&eftpDtpOf&SdaMumif;
od&Sd&onf/
YOH

ppftpd;k &tmPmodr;f onfaU ehwiG f vGwv


f yfa&;twGuf wdu
k yf 0JG ifco
UJ nfU ocifwifjrtm;*kPjf yKonfU
taejzifU usyw
f pfoefd ;f cs;D jri [
Uf ?k q&marmifoed ;f nGe(hf aumUu&dw)f rSajymMum;
&efukef?pufwifbm(18)
&efuek Af v
kd cf sKyfatmifqef;vrf;? &efuek jf ynfoUl
aq;H?k OD;aESmufEiS hf tmHak MumwGif aq;0g;ukorIc,
H l
ae&aom pma&;q&mBuD; ocifwifjr tm;? pma&;
q&mBuD; armifoed ;f nGe(Yf aumhu&dw)f rS *kPjf yKcsD;jrihf
aiG usyfwpfodef;ay;tyfcJhaMumif; od&Sd&onf/
]'DaeYu ppftpdk;&tmPmodrf;wJhaeYavAsm?
ppftpdk;&tmPmodrf;wJhaeYrSm vGwfvyfa&;twGuf
wdkufyGJ0ifcJhwJh ocifwifjrudk *kPfjyKaiGvmay;wm
yJjzpfw,f/ ,HMk unfcsufww
l m rwlwmawGab;z,f
xm;NyD ; vG w f v yf a &;twG u f ol i ,f i ,f & G , f & G , f
tcsderf mS toufpeG NYf yD; wdu
k yf 0JG ifcw
hJ o
hJ w
l pfa,mufrYkd
*kPjf yKaiGay;wmyg? NyD;awmh ocifwifjr&JU bHb
k 0
rSmjzifh jr0wDtcef;qufukd uRefawmfwu
Ykd axmifxJ
rSm zwfcJh&wmAs}[kqdkonf/

ud k , f y k d i f t xuf w ef ;
ausmif;rsm; wnfaxmifzGifh
vSpfcGifhjyKxm;jcif;ESifh ywf
ouf q&mBuD ; *k P f x l ;
OD;ode;f Edik rf S tvGwyf nmoif
ausmif ; [k oH k ; pG J c G i f h r jyK
aMumif; uefo
Y wfcsufrsm;pGm&Sd
aMumif; oHk;oyfajymMum;cJh
onf/ ](9)wef;txd udk,fh
ausmif ; rS m ud k , f p mppf v d k Y
&w,f/
(pmrsufESm 2 okdY)

Myanmar Media Libary


English or Jourmalist

oifwef;zGiv
Uf pS yf chkd srnf
owif;orm;rsm; t*Fvyd pf mpGr;f &nfjrihf
wif v map&ef & nf & G , f jref r mrD ' D , m
pmMunfw
h u
kd rf S t*Fvyd pf moifwef;udk wpf
ywf v Qif ( 2)&uf ( pae?we*F a EG ) (12)
ywfMumzGiv
hf pS yf cYkd srnf[q
k o
kd nf/ (3)vMum
jrif h r nf h tqd k y goif w ef ; wG i f (48)em&D
oifwef;csdef&Sdrnf[kqdkonf/ tqdkygoif
(pmrsufESm 2 okdY)

J.J vQyfwpfjyufpmpDpmuHk;

yxrqk&&Sdol(3)OD;qkcsD;jrifUrnf

SKY NET NidrfUNydKifyGJaemufqHk;tqifUodkh

tNird (Uf 4)zG,


YJ OS Nf yKd irf nf
&efukefpufwifbm(18)
SKY NET tNidrNhf ydKifyu
JG kd &efuek ?f NrdKUrausmif;vrf; trsdK;om;
ZmwfHkwGif (2013) pufwifbm(16?17?18)(3)&uf qufwdkuf
usif;y&m aemufqHk;tqifhodkY? [m;ig;aumif?jrefrmjynfpwm;?
a&Tjrifhrdk&f'Dpwm;wdkY qufvuf,SOfNydKifMu&rnfjzpfaMumif; od&Sd&
onf/ tqdyk gtNidrNhf ydKifyu
JG kd OD;Zm*emrS BuD;rSL;usif;yjcif;jzpfaMumif;
owif;"mwfyHk
od&&dS onf/
YOH

J.J EXTRESS ESiv


hf Qyfwpfjyuf owif;*sme,fwYkd yl;aygif; J.J
vQyfwpfjyufpmpDpmuH;k NydKifyw
JG pf&yf usif;ycJ&h m? tmZmenfacgif;aqmifBuD;
Adv
k cf sKyfatmifqef;? acgif;pOfjzifh roloEl ikd pf ;kd ('rwef;)uvnf;aumif;
trsdK;om;a&;pdwf"mwfacgif;pOfjzifh rtdrfhrSL;aomf('rwef;)uvnf;
aumif;? vGwfvyfa&;wefzdk;acgif;pOfjzifh armif&efvif;Edkif(e0rwef;)u
vnf;aumif; yxrqktoD;oD;&&Scd ahJ Mumif;od&&dS onf/ tqdyk gpmpDpmuH;k

(pmrsufESm 2 okdY)

acsmjrwfEG,frdom;pkrS aiGusyfodef; (550) wefzdk;&Sd


pmoifausmif;aqmifEiS ahf q;ay;cef;tm; ivsiaf b;'Pfoifch o
hJ nfh
a&vnfarmfaus;&GmwGiaf qmufvyk v
f LS 'ge;f
ppfudkif; pufwifbm (14)
ivsifvyI cf wfraI Mumifh NydK
usysufpD;cJhaom ppfudkif;wdkif;
a'oBuD;?a&Tbdkcdkif? 0ufvuf
NrdKUe,f a&vnfarmfaus;&Gm&Sd
tajccH y nm tv,f w ef ;
ausmif;(cGJ)ESifh aq;ay;cef;tm;
a'gufwmom&ifjrwf (oD&o
d "k r
rPdaZmw"&)? ZeD;a':EG,Ef ,
G f
at;(oD [ ok " r o d * ) ? orD ;
racsmpk j rwf (acsmjrwf E G , f )
(pmrsufESm 2 okdY)

rsufESmzkH; acsmjrwfEG,frdom;pkrS tquf

rdom;pkrS topfjyefvnfaqmufvyk v
f LS 'gef;yGt
J crf;em;udk (2013)ckEpS ?f
pufwifbm (14) &ufaeYwGifusif;yjyKvkyf&m ppfudkif;wdkif; a'oBuD;
0efBuD;csKyfO;D omat;ESihf Xmeqdik &f mtBuD;tuJrsm; wufa&mufcMhJ uonf/
(2012)ckEpS ?f Ed0k ifbm (11) &ufaeYwiG f tiftm; (6.8)tqif&h dS
ivsifvyI cf wfcjhJ cif;aMumifh a&vnfarmfaus;&Gm&Sd pmoifausmif;ESiahf q;
ay;cef;rsm;NydKusysufp;D cJah omfvnf; a'ocHrsm;touftE&,fxcd u
kd jf cif;
r&Scd ahJ Mumif;od&onf/ xdo
k NYkd ydKusysufp;D aeaom pmoifausmif;ESiahf q;
ay;cef;tm; a'gufwmom&ifjrwf(acsmjrwfE,
G )f rdom;pkrS topfjyefvnf
aqmufvyk v
f LS 'gef;cJjh cif;jzpfovdk ausmif;q&m? q&mrrsm;\ 0efxrf;tdrf
,mudkyg aqmufvkyfvSL'gef;cJhMujcif;jzpfaMumif; od&onf/
,if;aeYtcrf;tem;odYk wufa&mufvmonfh ppfuifkd ;f wdik ;f a'oBuD;
0efBuD;csKyfOD;omat;u trSmpum;ajymMum;&mwGif apwem&Sifrsm;\
aygif;pnf;rInDnGwftm;jzifh obm0ywf0ef;usifab;'PfoifhcJhaom
pmoifausmif;aqmif? aq;ay;cef;? q&m?q&mrrsm;\ em;aeaqmif
rsm;udk topfjyefvnfaqmufvkyfvSL'gef;EdkifcJhNyD; ,aeYtcrf;tem;jzpf
ay:vm&aMumif;? Ekid if aH wmfonf zGUH NzdK;wd;k wuf&efaqmif&u
G af eaMumif;?
orwBuD;\ arQmfjrifrEI iS rhf wlwmawGab;xm;NyD; wlwmawGaygif;pnf;
vkyfaqmifMu&rnfjzpfaMumif;? vufeufudkifqefYusifrItzGJUrsm;onf
vnf; Nidr;f csrf;a&;twGuf vufrw
S af &;xd;k Edik cf NhJ yDjzpfaMumif;? vSL'gef;xm;

onfh pmoifausmif;ESiahf q;cef;tm; a'owGiw


f m0ef&adS om rdbjynfol
rsm;u a&&Snfaumif;rGefatmif xdef;odrf;zdkYvdktyfaMumif;? oHk;pGJonfh
q&m? q&mrESifh ausmif;om;ausmif;olrsm;uvnf; tav;xm;NyD;
xdef;odrf;oGm;&efvdktyfaMumif;? EdkifiHawmf\umuG,fa&;? ynma&;?
usef;rma&;? pD;yGm;a&;? vlraI &;Edik if t
Hh iftm;pkrsm; jzpf&efBudK;pm;Mu&ef
vdktyfaMumif;? tem*wf\rsdK;qufopfrsm;jzpf&ef BudK;pm;zdkYvdktyf
aMumif;? acsmjrwfEG,fausmif;aqmif;rS EdkifiHhom;aumif;rsdK;qufopf
vli,frsm;pGm ay:xGuv
f mEdik &f ef qkawmif;arwmydo
Yk aMumif; ajymMum;cJh
onf/
qufvufNyD;acsmjrwfE,
G rf o
d m;pkrS ausmif;aqmifopfEiS hf aq;ay;
cef;tm; aqmufvyk v
f LS 'gef;&jcif;ESiyhf wfouf a'gufwmom&ifjrwfu
ajymMum;&m tckv&kd yfr&d yfzawG? Xmeqdik &f mtBuD;tuJawG? ppfuikd ;f wdik ;f
a'oBuD;0efBuD;csKyfyg wufa&mufvmwJt
h wGuf yxrOD;qH;k aus;Zl;wif
aMumif;ajymvdyk gw,f/ uRefawmfa'gufwmom&ifjrwfyg/ uRefawmfZh eD;
a':EG,fEG,fat;? uRefawmfhorD;acsmpkjrwfyg/ uRefawmfwdkYoHk;OD;vm
a&mufvLS 'gef;jcif;jzpfygw,f/ vSL'gef;&wJt
h aMumif;&if;uawmhajrivsif
vIyfoGm;NyD;awmh yckuLuae'Dudka&mufvmw,f/ a&mufvmNyD;awmh
awmfawmfav;ysufp;D oGm;wmawGukd 'Dua'ocHawGeYJ Xmeqdik &f mtBuD;
tuJawGuvdkufjyw,f/ tJ'geJYuRefawmfwdkY o'gaygufNyD;vSL'gef;jcif;
jzpfygw,f/ tckvkd rtm;wJMh um;u 'DvLS 'gef;yGaJ v;jzpfatmifvyk af y;wJh
Xmeqdik &f mtBuD;tuJawGa&m &yfr&d yfzawGa&m vli,ftiftm;pktukef
vH;k a&m tm;vH;k udak us;Zl;wifaMumif;vnf; xyfNyD;awmhajymcsifygw,f/
uRefawmfa&vnfarmfudkvmNyD;awmh ausmif;aqmifopf? aq;ay;cef;
eJ0Y efxrf;tdr,
f mudv
k LS wJt
h wGuf uRefawmfwt
Ykd ygt0iftukev
f ;kH u GloY mG ol&mG om;awGqakd wmh
balization aygh/ urm&mG ol&mG om;awGygyJ/ urm&
uRefawmfwv
Ykd nf;urm&mG xJu &Gmom;awGygyJ/ &Gmom;tcsif;csif;vmNyD;
awmhun
l cD sif;jzpfygw,f/ uRefawmfaemufq;kH ajymcsifwmu uRefawmf
wdu
Yk t
kd csdeaf y;NyD;awmh 'kuc NH yD;awmh pDpOfay;wJ&h yfr&d yfzawG? BuGa&muf
vmwJh Xmeqdik &f mtBuD;tuJawGa&m ppfuikd ;f wdik ;f a'oBuD;0efBuD;csKyf
udak &m tukev
f ;kH udak us;Zl;wifaMumif;ajymNyD; ed*;kH csKyfygw,f [kajym
Mum;cJhonf/
ivsifab;'PfoifhcJhonfh a&vnfarmfaus;&GmrS tajccHynm
tv,fwef;ausmif;(cG)J pmoifausmif;aqmif? aq;ay;cef;? q&m? q&m
rsm;\ 0efxrf;tdr,
f mtm; aqmufvyk v
f LS 'gef;&mwGif aiGusyfoed ;f (550)
cefu
Y ek u
f saMumif;od&onf/
PS

rsufESmzkH; J.J vQyfwpfjyufpmpDpmuHk;rS tquf

NydKifyt
JG ajzvTmrsm;udk q&mBuD;*kPx
f ;l OD;ode;f Edik ?f q&mBuD;v,fwiG o
f m;
apmcspf? q&mBuD;armifcifrif("EkjzL)?wdkYrS pdppftuJjzwfcJhMuaMumif;
od&&dS onf/ qk&&So
d rl sm;udk J.J EXPRESS SUMSANG Tablet (3) (8hf nf[o
k &d onf/
YOH
Gib) wpfv;kH pD csD;jrir

rsuEf mS zk;H Myanmar Media LibaryrS tquf


wef;wGif t*Fvyd pf m?o'g?ta&;tom;ESit
hf ajymwdu
Yk kd t"duxm; oif
Mum;rnf[q
k o
kd nf/ oifwef;aMu;ay;&efrvd[
k v
k nf;qdo
k nf/ oifwef;
q&mrSm tawGUtBuHK&Sad om owif;orm;wpfO;D jzpfaMumif;od&&dS onf/
tqdkygoifwef;udk (2013)atmufwdkbm(5)&ufaeYwGifpwifrnfjzpfNyD;
oifwef;tcsdefrSm eHeuf(9)em&DrS (11)em&DjzpfaMumif;od&Sd&onf/
pdwyf g0ifpm;olrsm;taejzifOh ;D jrifah usmf(09-5138460) OD;apmvif;atmif
(09-420292865)atmifwx
Ykd q
H ufo,
G pf m&if;ay;Edik af Mumif;od&&dS onf/
YOH

rsufESmzkH; udk,fydkifausmif;rsm;udktvGwfynmoifaMumif;[krS tquf


(10)wef;wpfcu
k akd wmh ud,
k f
ydkifausmif;awGrSmajzqdkvdkYr&bl;/
tJ'guawmh tpd;k &ppfy/J uRefawmf
wdu
Yk ,
kd yf ikd af usmif;awGrmS pmppfXme
zGizhf aYkd jymqdw
k mrsdK;&Sad yr,f?h ausmif;
om;awGuakd Mumufawmh (10)wef;
rapmif h & J b l ; / (10)wef ; cd k ; cswJ h
acwfqw
kd mckx&d adS eao;w,f} [k
oHk;oyfajymMum;cJhonf/

(2013-14)usKu
d x
f ;D k;d bk&m;zl;&moDaps;qkid cf ef;rsm; uk,
d aUf e&mudjk yefa&mif;cs&?
bk&m;BuD;aiGtyfESHyGJ usKdufxkdNrKdY NrKdYawmfcef;rwGifusif;y

ESppf Of jrefrmwpfEidk if v
H ;Hk ESihf urmt&yf&yfrb
S &k m;zl;rsm; oef;csD
vma&mufz;l ajrmfaom rGejf ynfe,f? usKdux
f Ndk rKdUe,ftwGi;f &Sd urmt
Y zHh ,
G f
qHawmf&SifusKdufxD;kd;apwDawmfjrwfBuD;tm; (2013-14)bk&m;zl;&moD
twGuf aiGay;oGi;f a&;tcrf;tem;udk pufwifbm(14)&ufaeYu usKu
d x
f dk
NrKdU&Sd NrKdUawmfcef;rwGifusif;yjyKvkyfcJhonf/ tcrf;tem;okdY rGefjynfe,f
tpkd;&tzGJUrS0efBuD;rsm;? jynfe,fvTwfawmfrSwm0ef&Sdolrsm;? ckdiftqifh
wm0ef&o
dS rl sm;? usKdux
f ;D k;d awmifay:rS aps;a&mif;csolrsm; wufa&mufchJ
Muonf/ tcrf;tem;wGif rGefjynfe,fwkdif;&if;om;a&;&m0efBuD;rS
tzGit
hf rSm pum;ajymMum;&mwGif ]],ckEpS yf aJG wmfwiG f jynfe,ftpk;d &tzGUJ
taejzifh bk&m;zl;rsm;pdwcf srf;ajrU pGmzl;ajrmfEidk af &;? oufaomifo
h ufom
pm;aomufwnf;ckdEkdifa&;twGuf tjcm;vkyfief;rsm;tygt0if vuf&Sd
vkyu
f idk o
f rl sm;uko
d m jyefvnfvyk u
f idk cf iG jhf yKcJah Mumif;? okyYd g pm;aomuf
qkdifrsm;taejzifh a'oaygufaps;? ukefaps;EIef;ay:rlwnfNyD; rsm;rsm;
a&mif;? enf;enf;tjrwf,lum bk&m;zl;rsm;oufompGm? pdwfcsrf;ajrUpGm
aqmif&u
G 0f efaqmifraI y;apvkad Mumif;? wnf;ckad qmifrsm;taejzifv
h nf;
tvGet
f uRHEeI ;f xm;rsm;jri
hf tcef;iSm;&rf;crsm;,ljcif;rjyKbJ a*gyu tzGUJ
rSowfrw
S x
f m;onfEh eI ;f xm;twkid ;f iSm;&rf;Mu&ef}}xnfo
h iG ;f ajymqkd oGm;
onf/
qufvuf jynfe,fwkdif&if;om;a&;&m0efBuD;rS ]]bk&m;yGJ
awmfumvtwGi;f vkyif ef;aqmif&u
G Mf urnfh yk*K v
d rf sm;taejzifh qHawmf
&SifusKdufxD;kd;apwDawmfjrwfBuD;[m EkdifiHawmftqifh jyefwrf;0ifbk&m;
BuD;wpfqljzpfonfhtavQmuf jrefrmEkdifiHwGifomru urmay:rSmyg xl;

jcm;thHzG,f bk&m;BuD;wpfqljzpfaMumif;? ,if;twGufaMumifh qHawmf&Sif


usKdufxD;kd;apwDawmfjrwfBuD;okdY vma&mufzl;ajrmfMuolrsm; pdwfcsrf;
omrI&&Sdap&ef pm;aomufqkdifrsm;? wnf;ckdaqmifrsm;? tvSLcHXmersm;?
o,f,yl aYdk qmifa&;vkyif ef;rsm;aqmif&u
G Mf urnfh yk*Kd vfrsm;taejzifh Ekid if H
awmf\*kPf? jynfe,f\*kPf? NrKdUe,f\*kPf? bmom^omoem\*kPf
aus;Zl;udkaxmufxm;NyD; rdrdukd,fusKd;wpfckwnf;ukdomrMunfhbJ 0dor
avmbw&m;udk vufukdifxm;NyD;aqmif&Gufjcif;rjyKMu&ef arwm&yfcH
aMumif;}}ajymqkdoGm;onf/
(2013-14)bk&m;zl;&moDtwGuf usKdufxD;kd;awmifay:wGif
aps;a&mif;csolrsm;taejzifh aumufnif;aygif;a&mif;csonfholrsm;onf
bk&m;BuD;okdY(3)odef;usyfay;oGif;&NyD;? xrif;qkdifrsm;taejzifh odef;(100)
rif;atmifatmif
ausmfay;oGif;&aMumif; owif;&&Sdonf/

usKdufxD;kd;awmifwufum;vrf;ab;wGifaexkdifaom u&ifwkdif;&if;om;rsm;twGuf
tppt&m&mtqifajyatmifaqmif&u
G af y;rnf[q
k dk
tqifrajyEkdifygbl;/ bmjzpfvkdYtqifrajyEkdifovJqkdawmh olwkdYudk ay;
vku
d &f if wjcm;tzGUJ tpnf;awGuvnf; awmif;qkv
d mr,f/ aemufwjcm;
vlawGuvnf;awmif;qkv
d mr,f/ usKdux
f ;D k;d awmifu tckawmif bk&m;
zl;rsm;wJh Ekd0ifbm? 'DZifbm? Zefe0g&DvawGrSm awmifay:rSmum;vSnfhvkdY
awmifr&awmhygbl;/ tukefvkH;udkusyfaeygNyD/ aemufusKdufxD;kd;
awmifuajrNyKdawmifyg/ tckESpf rkd;rsm;wJhtcsdefrSmawmif awmifeH&HawG
NyKdusvkdY eH&HawGudkuGefu&pfeH&HawGvkyfae&ygw,f/ wjcm;a'oeJY rwl
ygbl;/ uRefawmf tykdajymwmr[kwfygbl;/ bk&m;zl;jynfolawGtodyg/
uRefawmfwkdYuawmh tqifajyqkH;jzpfatmifaqmif&Gufay;rSmyg/ wjcm;
enf;vrf;eJY ulnDvkdY&wJh enf;awGtrsm;BuD;yg/ uRefawmfwkdYESpfzuf ajy
ajyvnfvnf? wkdifwkdifyifyif? ndndEdIif;EdIif;eJYaqmif&GufoGm;rSmyg/ uRef
awmfwkdYu u&ifwkdif;&if;om;awGudk apmfum;wJhpum;awG ajymqkdw,f
(2013-14)bk&m;zl;&moD rprDumvtwGi;f usKdux
f ;D k;d awmifwuf
toif;okYd um;(5)pD; ajy;qGcJ iG &hf &ef awmif;qkx
d m;aom u&if,Ofaus;rI?
pmayjyefYyGm;a&;toif;ESifh awmifwufarmfawmf,Oftoif;wkdYtMum;
ndEdIif;rIrsm;jyKvkyfaeqJumvwGif tppt&m&mtqifajyatmifaqmif
&Guo
f mG ;rnfjzpfaMumif;armfawmf,mOfyidk &f iS w
f pfO;D rSvQyfwpfjyuf owif;
*sme,foYdk twnfjyKajymqko
d mG ;onf/ ]]'Da'orSm u&ifvrl sKd;awG trsm;
qkH;aexkdifvmwm uRefawmfwkdYusKdufxkda'ocHawGtodqkH;yg/ t&if
ppftpkd;&vufxufwkef;uawmh usKdufxD;kd;a'oteD;wpf0kdufrSm&SdwJh
a'ocH wkid ;f &if;om;awGukd tvkyt
f ukid t
f cGit
hf vrf;&&Sad tmif w&m;0if
a&m^w&m;r0ifwJhenf;awGeJY vkyfukdifcGifhawGay;cJhygw,f/ tck tpkd;&
ajymif;? acwfumvajymif;vJvmwJhenf;wl a'ocHwkdif;&if;om;awG&JU
tvkyt
f ukid &f &Srd eI YJ tcGit
hf a&;awGenf;yg;vmcJyh gw,f/ acwfajymif;oGm;
NyDav/ [kdwkef; uvkd tcGifhta&;eJY vkyfykdifcGifhur&Sdawmhbl;/ tm;vkH;
wpfajy;nDNyKdifqkdifvkyfaqmif&r,fhacwfa&mufvmNyD/ olwkdYawmif;qkd
aewJh awmifwufarmfawmf,mOftoif;rSm ,mOfvkdif;ajy;qGJcGifhuawmh

qkw
d muvnf; r[kwyf gbl;/ ab;uaeaoG;xk;d wJph um;awGyg/ uRefawmf
wkdY ESpfOD;ESpfzuf ajyvnfatmif aqmif&GufMur,f/ rsufESmcsif;qkdif
yGiyhf iG v
hf if;vif;aqG;aEG;wkid yf ifMur,fq&dk if ajyvnfomG ;rSmyg}}[k awmif
wuf,mOfyidk &f iS w
f pfO;D rS vQyfwpfjyufowif;*sme,foYdk ajymqko
d mG ;onf/
rif ; atmif a tmif

tjynfjynfqdkif&m Nidrf;csrf;a&; pufwifbm


(21)&uf t&yfbufvltzGJt
Y pnf;(60)ausmf
Nird ;f csr;f a&;twGuv
f rf;avQmufqak wmif;MuOD;rnf

pufwifbmv(21)&ufaeYwGif usa&mufrnfh tjynfjynfqdkif&m


Nidrf;csrf;a&;aeYrSm &efukefu Nidrf;csrf;a&;vdkvm;olrsm;u vrf;avQmuf
csDwufNyD; wpfEdkifiHvHk;Nidrf;csrf;a&;twGufqkawmif;jcif;rsm;udk jyKvkyfMu
rnfjzpfonf/
&efuek Nf rdKU&Sd Nidr;f csrf;a&;vdv
k m;onfh t&yfbufvUl tzGUJ tpnf; (60)
ausmfwdkYuyl;aygif;NyD; &efukefNrdKUwGif;jynfolrsm; Nidrf;csrf;a&; vkyfief;pOf
rsm;wGiaf &;vkyif ef;pOfrsm;wGiyf g0ifvmap&ef vIaH qmfrrI sm;jyKvkyMf u rnf
jzpfonf/ Nidr;f csrf;a&;txdr;f trSwf vrf;avQmuf&eftwGuf oufqikd &f m
odYk vltiftm; (300)cefw
Y ifjyxm;NyD;rS vltiftm; (100)ceft
Y xd avsmhcs
wifjyxm;&aMumif;vnf;od&onf/ Nidr;f csrf;a&;vrf;avQmuf &eftwGuf
cGifhjyKrdefYwifcJhonfh udkZifudkudku ]]yxr vltiftm;(300)cefYygzdkY ygrpf
awmif;xm;NyD;rS vltiftm; (100)udkavsmhNyD; ygrpfawmif;xm;w,f/
cGijhf yKatmiftwGuyf g? 'gayrJh (100)vdo
Yk wfrw
S x
f m;ayr,fh vnf;jynfol
awGuyg0ifr,fqdk&if vltiftm;ursm;oGm;rSmyJ? Nidrf;csrf;a&;vdkvm;wJh
jynfoal wGux
kd m;vdrYk &blav/ cGijhf yKvdrrhf ,fvaYkd rQmfvifw
h ,f/ cGijhf yKcsuf
r&&ifvnf; Nidrf;csrf;a&;twGufwpfenf;enf;awmhuRefawmfwdkYu
vkyfrSmyJ}} [kvQyfwpfjyufodkYajymonf/
tjynfjynfqikd &f m Nidr;f csrf;a&;aeY txdr;f trSwt
f jzpfvrf;avQmuf
jcif;udk pufwifbmv(21)&ufaeY eHeuf(11)em&DcefYwGif &efukefNrdKUawmf
cef;ra&SUupwifNyD; ausmufwHwm;? yef;bJwef;? vom? vrf;rawmf?
tvHk? Munfhjrifwdkif? prf;acsmif;? '*kHponfh NrdKUe,f(8)NrdKUe,fudkjzwf
&efukef? jynfolU&ifjyiftxd qifEGJMurnfjzpfaMumif;od&onf/ vrf;
avQmuf&mwGif yg0ifrnfu
h rkd ;kd aoG;u ]]Nidr;f csrf;a&;jzpfpOfrmS tMurf;zsif;
taeeJYae&mawmfawmfrsm;rsm;rSm Nidrf;csrf;vufrSwfawGxdk;xm;ovdk?
wdkufyGJawGenf;oGm;NyDqdkwmudkvnf; jrif&ygw,f/ tJ'Duaewpfqifh
wpfa,mufew
YJ pfa,muf? wpfzUJG eJw
Y pfzUJG Mum;rSm jyefvnfoifjh rwfMuzdv
Yk kd
Muvdrfhr,fhtawG;tc:awGvnf;&Sdygw,f}} [k rD'D,mrsm;odkY ajymonf/
tjynfjynfqikd &f mNidr;f csrf;a&;aeYwiG f vrf;avQmufcsDwufrnfukd pufwif
bmv(17)&ufaeYu &efukef&Sdjrefrmh*sme,fvpfkH;cef; rD'D,mrsm;odkY
wifjycJhonf/ tjynfjynfqdkif&m Nidrf;csrf;a&;aeYtxdrf;trSwftjzpf
Nidrf;csrf; a&;vrf;avQmufyGJrsm;usif;yjcif;onf/ EdkifiHwGif;ppfrsm;ESifh
tBurf;zufjcif;rsm;? yaysmufap&ef? Nidrf;csrf;a&;vkyfief;pOfrsm;wGif
jynf olvlxkyg0if&efESifh trsdK;om;jyefvnfoifhjrwf&eftwGuf &nf&G,f
jcif;jzpfaMumif;od&onf/ &efukefNidrf;csrf;a&;vrf;avQmufyGJrsm;tjyif
&ef ukefjynfol&ifjyiftwGif;vnf;Nidrf;csrf;a&;vrf; avQmufjcif;rsm;udk
(2012)ckEpS f pufwifbm(2)&uf? tjynfjynfqikd &f mNidr;f csrf;a&;aeYwiG jf yK
vkycf ahJ omaMumifh yk'rf (18)jzifOh ;D aqmifol (19)OD;w&m;pGq
J ckd cH &hJ NyD; vuf
apmzdk;cGm;
&SdtcsdefxdtrI&ifqdkifae&qJjzpfonf/

rS0efxrf;a[mif;(4)OD;\ aiGaMu;
tvGJoHk;pm;vkyfrItm;pufwifbm(12)&ufaehrS
pufwifbm(29)&ufaehodkh xyfrHcsdef;qdk

Orchid Hotel

&efukefNrdKU? ykZGefawmifNrdKUe,f? Orchid Hotel \aiGpm&if;XmerS


wm0efxrf;aqmifco
hJ l 0efxrf;av;OD;tm; yk'rf (408)aiGaMu;tvGo
J ;kH pm;
vkyfrIjzifh w&m;pGJqdkxm;onfhtrItm; ykZGefawmifNrdKUe,fw&m;Hk;wGif
NrdKUe,fw&m;olBuD;u (12?9?2013)aeYrS (29?9?2013)aeYodkYxyfrHcsdef;
qdkcJhonf/
tqdkyg0efxrf;av;OD;onf(2013)ckESpf? ZGef(7)&ufaeYwGifjyKvkyfcJh
onf/ [dw
k ,f'gdu
k w
f mrsm;tpnf;ta0;wGit
f ar&duefa':vm(12372)
a':vmuGm[rIjzifw
h m0ef&o
dS rl sm;jzpfaomaMumifh (8?9?2013)&ufaeYwiG f
ykZGefawmifNrdKUe,f&Jpcef;rS trItrSwf(y)127? yk'fr(480)jzifhtrIzGifhcJh
pdk;pHxdkuf
aMumif;od&onf/

Edik if aH wmforwBu;D OD;ode;f pdeEf iS (Uf 88)ausmif;om;acgi;f aqmifrsm; awGq


Y rkH I oabmwlnrD EI pS cf &k &Sd

Edik if aH wmforwOD;ode;f pdeEf iS hf (88)rsdK;qufausmif;om; acgif;aqmif


rsm;onf pufwifbmv (14)&ufaeYwGif tcsdef(3)em&DMum awGUqHkaqG;
aEG;rIrsm; jyKvkyfcJhMuaMumif;od&onf/ ,if; odkYawGUqHk aqG;aEG;&mwGif
(88)rsdK;qufausmif;om; acgif;aqmifrsm;jzpfonfh OD;rif;udkEdkif? OD;udkudk
BuD;? OD;rif;aZ,sm? udkrmuD;? OD;*sifrD? reDvmodef;[ef wdkYyg0ifcJhonf/
EdkifiHawmf orwOD;odef;pdefESifh (88)rsdK;qufausmif;om;acgif;aqmifrsm;
aqG;aEG;oabmwlcJhonfrsm;udkaqG;aEG;&mwGif yg0ifonfh (88)rsdK;quf
ausmif;om;acgif;aqmifwpfOD;jzpfonfh OD;*sifrDtm;ar;jref;xm;onf
rsm;udk jyefvnfazmfjyvdkufygonf/
ar;/ (88)rsd K ;quf a usmif ; om; acgif ; aqmif a wG or w BuD ;
yxrqHk; tBudrf atmufwdkbm(14)&ufaeYu awGUMuw,f/ tJ'DawGU
qHkrIrSmbmawG ajymcJhMuvJ/
ajz/ 'DawGqHkrIu vaygif;rsm;pGmuwnf;u pDpOfxm;wm? 'gayrJh
vnf; orwuvnf;rtm;rvyfwmawG&Sdw,f/ taMumif;trsdK;rsdK;
aMumifh tckrSawGUjzpfoGm;wm? awGUwJhtcgem&Dtm;jzifh (10)em&D uae
(1)em&Dtxd oHk;em&DawGU&w,f/ tJ'Dawmh ajymwJhtaMumif; t&mawG
uawmh acgif;pOfawGtrsm;BuD;aygh? trsdK;om;jyefvnfoifhjrwfa&;?
vdktyfwJh Nidrf;csrf;rIwnfaqmufa&;? aemufNyD; EdkifiHa&;tusOf;om;awG
udp? v,f,majrudpa wG? pD;yGm;a&;zGUH NzdK;wd;k wufru
I pd a wGpojzifh awmf
awmfrsm;rsm;ajymqdkcJhMuw,f/ tJ'DajymqdkrIwpfckvHk;udk csKHNyD;Munfhvdkuf
&if t"duuswmu trsdK;om;jyefvnfoifhjrwfa&;vkyfief;pOf? Nidrf;csrf;
a&;vkyfief;pOfvnf;ygr,f/ 'Drdkua&pDjyKjyifajymif;vJa&; vkyfief;pOf
ygr,f/ Nidrf;csrf;a&;eJY trsdK;om;jyefvnfoifhjrwfa&;eJY ywfoufvdkYjzpf
pOfrSmawmh oufqdkifolawGtm;vHk; all inclusive tukev
f ;kH yg0ifzYkd wpfck
vkyzf v
Ykd w
kd ,f awGUqHak qG;aEG;yGJ tpnf;ta0;BuD;wpfcu
k kd vkyzf q
Ykd w
kd mudk
oabmwlcJhMuw,f/ uRefawmfwdkYuvnf;oabmwlw,f/ orwBuD;
uvnf;oabmwlw,f/ aemufwpfcsufu 'Dru
kd a&pDjyKjyifajymif;vJa&;
umvrSm EkdifiHa&;,Ofaus;rItopfjzpfwJh awGUqHkaqG;aEG;wJh tavh
tusifhudktcdkiftrmpdkufxlr,f/ t&ifu'Dvdkr&SdcJhbl;? 'Drdkua&pDrSmawmh
EdkifiHa&;,Ofaus;rIopfrSmus,fus,fjyefYjyefY xGef;um;zdkYvdkw,f/ rwlwm
awG&rdS ,f? wlwmawG&rdS ,f? rwlwmawGuv
kd nf; awGUqHn
k Ed iId ;f tajz&SmNyD;
qufomG ;r,f/ tJ'u
D mvrSmwlwmawGuw
kd NJG yD; vkyo
f mG ;r,f? tJ'ED ikd if aH &;
enf;AsL[mtopf cdkifcdkifrmrmwnfaqmufEdkifw,f? csHKvdkuf&iftJ'DESpfck
udk oabmwlcJhw,f/
ar;/ tpfudkwdkY(88)rsdK;qufawGu orwBuD;udk uwdawmif;cJh
wm &Sdvm;? orwBuD;ua&m uwdjyKcJhwmawG&Sdvm;/
ajz/ uwdawmif;wmawG? uwdjyKwmawGr&Sdygbl;? uRefawmf
wdeYk m;vnfwt
hJ csufuvnf; Edik if aH &;qdw
k mb,fou
l wdawmif;vdYk uwd

jyKw,fqdkwmuvnf; vufawGUrSmvufawGUuscsifrSMur,f/ ta&;BuD;


wJhtcsufu 'DaeYjyKjyifajymif;vJa&;eJY Nidrf;csrf;a&;jzpfpOfawGrSm us,f
us,fjyefYjyefYtm;vHk;yg0ifEdkifwJh EdkifiHa&;jzpfpOfwpfckudkwnfaqmuf Edkif
r,ft
h aetxm;a&mufr,fq&kd if vufawGUuswmyJjzpfw,f/ e*du
k wnf;
u(88)rsdK;qufawGqrD mS &SNd yD;om;? uRefawmfwu
Ykd y#dyuurkd aMumufb;l
bmvdkYvJqdkawmhvl&Sd&ifjyem&SdrSmyJ? y#dyu&SdrSmyJ? t"duta&;BuD;
wmu tJ'jD yemudak jz&Si;f Edik w
f ehJ nf;vrf;uta&;BuD;w,f/ bmjzpfvYkd
vJq&kd iftmPm&Siw
f pfavQmufv;kH rSm uGejf rLepf system eJyY o
J mG ;aecJw
h m
tajzrxGufbl;/ 'Drdkua&pDrSmu tJ'DvdkoGm;vdkYr&bl;? tajzrxGufbl;?
tjyeftvSefav;pm;rIeJY awGUqHkaqG;aEG;ndEdIif; tajz&SmwJhtavhtusifh?
tJ'Dtavhtusifhuom jyemawGudk ndEdIif;ajz&Sif;Edkifr,fh tJ'Dawmh
tJ't
D avhtusift
h cdik t
f rm pdu
k x
f rl ,fqw
kd mudk oabmwlwo
hJ m cdik cf ikd f
rmrm&Sd&iftvkyfjzpfrSm/ uRefawmfwdkYu tJ'Dvdk,HkMunfw,f/ 'gjyem
ajz&Sif;wJh enf;vrf;trSefyJ/ tJ'Denf;vrf;trSef udktcdkiftrmjzpfatmif
vkyfr,f? 'D,Ofaus;rIBuD;&moufyefxGef;um;atmif uRefawmfwkdYwnf
aqmufr,f/
ar;/ tJ'gqdk orwBuD;qDu awGUqHkaqG;aEG;ndEdIif;tajz&Smr,fh
enf;vrf;udk oabmwlnDrI&cJhw,faygh?
ajz/ tJ'DtwGuf uoabmwlnDrI&cJhw,f/ oabmwlnDrI&wm
uvnf;jyKjyifajymif;vJ vdkolawG&JUoabmxm;trSefyJ? jyKjyifajymif;vJ
olawGqDuomvQif 'Dvdkoabmxm;udk&Edkifwmyg/
ar;/ a&SUavQmuf (88)rsdK;qufeJYtpdk;&ylaygif;NyD; jyemawGudk
ajz&Sif;r,fvdkYqdkwmvm;/
ajz/ uRefawmfwdkYu wpfavQmufvHk;jynfolbufuyJ&yfwm? tJ
awmh tpd;k &ujynfob
l ufu&yfvm;? r&yfvm;qdw
k muvnf; uRefawmf
wdkYwpfavQmufvHk;Munfhaer,f? jynfolbufudka&S;IaeorQ umv
ywfvHk;? txl;ojzifh 'Drdkua&pDvdkvm;wJhjynfolawGbufuae &yf
wnfNyD;aqmif&Gufay;aewJhb,folrqdk uRefawmfwdkYuyl;aygif; aqmif
&Gufr,f/ ulnDr,f/ tJ'Dawmhjynfolbufu&yfNyD; 'Drdkua&pDjyKjyif
ajymif;vJa&;vkyfwJhb,folrqdk EdkifiHawmforwBuD;u aeNyD;awmh
atmufqHk;tedrfhqHk;0efxrf;txd yl;aygif;aqmif&Gufr,f/ uRefawmfwdkY
vufwGJr,fqdkwmudk uRefawmfwkdYaxmifupxGufuwnf;uaMunm
xm;NyD;om; ar;/ tpfuw
kd u
Ykd Ekid if aH &;tusOf;om; awGvw
G af y;a&;eJY ywfouf
NyD;aqG;aEG;cJhw,fqdkawmh orwBuD;u 'D(2013)ckESpf ukefydkif;rSm Edkif
iHa&;tusOf;om;tm;vH;k udk vTwaf y;zdaYk jymxm;wm&Sw
d ,fav/ tpfuw
kd Ykd
eJY aqG;aEG;awmha&m EkdifiHa7;tusOf;om;tm;vHk;vTwfay;zdkYudp bmajym
ao;vJ/

ajymygw,f? 'DESpfukefrSm EkdifiHa&;tusOf;om;rsm;tm;vHk;udk vTwf


ay;csifw,f/ vGwfay;zdkY uRefawmfqHk;jzwfxm;w,fvdkY ajymygw,f/
'Dae&mrSm EdkifiHa&;tusOf;om; pdppfa&;aumfrwDqdkwm&Sdygw,f/ Edkif
iHa&; tusOf;om; pdppfa&;aumfrwDuvnf;vkyfaeMuygw,f/ tJ'DrSm
uRefawmfwdkY (88)rsdK;qufu OD;udkudkBuD;wkdYvnf;ygygw,f? olwdkYu
aemufqufwGJEdkifiHa&; tusOf;om;awGtm;vHk;vGwfajrmufzdkY? tJ'Du
wpfqifx
h ufNyD;pOf;pm;&rSmu aemufw;kd vmwJEh ikd if aH &;tusOf;om; jy
em? tJ'DtjyifEdkifiHa&;tusOf;om;awGr&Sdatmif b,fvdkvkyfrvJ
qdkwJhav;eufwJhudpawG ta&;ygwJhudpawG aemufqufwGJaqG;aEG;
zdkYqufNyD;vkyf&r,f/
ar;/ tpfudkwdkY (88)rsdK;qufNidrf;csrf;a&;ESifh yGifhvif;vlUtzGJU
tpnf;udka&mufvmr,fh (2015)a&G;aumufyGJrSm w&m;0ifygwDtjzpf
&yfwnfNyD; 0ifa&muf,SOfNydKifzdkYtwGufa&m ajymcJhwm&Sdvm;/
ajz/ r&Sdygbl;/ uRefawmfwkdY tzGJUtpnf;u 'Drdkua&pDjyKjyifajymif;
vJa&;twGuf&yfwnfaewJhtzGJUtpnf;yJ? 'Drdkua&pDjyKjyifajymif;vJ a&;
rSeforQudk wGef;tm;ay;aqmif&GufoGm;r,f? uRefawmfydkYyg0ifjznfh qnf;
oGm;r,f/ uRefawmfwdkYvkyfEkdifwJh tcef;u@uudk,fwdkifyg0ifr,f/
ar;/ t&ifwkef;u (88)rsdK;quf tzGJUtpnf;rw&m;toif;tjzpf
owfrSwfjcif;cHcJh&wmav/ tJ'Dawmh tckorwBuD;eJY yxrqHk;awGU
qHkcGifh&wJhtay: b,fvdkjrifygovJ/
ajz/ uRefawmfwdkYu uRefawmfwdkYtoif;tzGJUudk w&m;0ifw,fyJ
owfrw
S x
f m;w,f/ t&ifuvnf;w&m;0ify?J tckvnf;w&m;0ify?J wnf
qJOya'eJY uRefawmfwdkYurMunfhbl;? avmuygvw&m;eJYyJ Munfhw,f?

MunfhwJhtwGuf wpfcsdefrSmjyKjyifajymif;vJa&;orm;awG uaygif;pnf;


&rSmyJ? jyKjyifajymif;vJvdkYwJh oltcsif;csif;uvufwGJMurSmyJ/ tJ'DtwGuf
tjyeftvSefem;vnfrIeJY tjyeftvSefoabmxm;BuD;rIeJY pdwf&Snfonf;cH
rIeJY'Drdkua&pDxlaxmifr,fholtcsif;csif; taeeJYt&ifuajymcJhovdkvuf
wGJoGm;MurSmyJ/
ar;/ tpfudkwdkY (88)ujyemawGudk ajz&Sif;zdkYvkyfwmawG?
v,f o rm;awG tusd K ;twG u f a qmif & G u f r I a wG tJ ' D v d k t BuH a y;
aqmif&GufrIawGua&m orwBuD;xHb,favmufxd a&mufwJ twdkif;
twm&SdvJ/
ajz/ &Sdygw,f/ uRefawmfwdkYbufu wifjyvmwJhtcsufawGqdk
ta&;w,laqmif&Gufay;wm&Sdygw,f/ orwBuD;eJYrawGUcifrSmvnf;
orwBuD;&JUudk,fpm;vS,fawG 0efBuD;awG&Sdygw,f/ olwdkYeJYtNrJxdawGU
rI&Sdygw,f/ &Sdawmh 'DrSmvkyfaqmifaewJh tvkyform;udp? v,form;
udp? tkycf sKyfa&;udp? w&m;pD&ifa&;udp pwJt
h csufawGtm;vH;k udt
k ydik ;f
ESpfydkif;wJhwifjyavh&Sdw,f/ tBuHjyKcsufaygh? aemufwpfckurl0g'ydkif;eJY
jyemajz&Sif;enf;ESpfydkif;udk tNrJqufoG,fay;ydkYaew,f/
ar;/ vmr,fh (2015)rSm yGifhvif;vlUtzGJUtpnf;u EkdifiHa&;ygwD
axmifNyD; (2015)a&G;aumufyGJudk 0ifa&muf,SOfNydKifrSmr[kwfbl;/ 'gayrJh
wcsdKUaomyk*Kd vfawGu ud,
k yf ikd q
f Eq;kH jzwfreI 0YJ ifa&muf,OS Nf ydKifNyD; vTwf
awmfwGif;ae&m,lzdkY &Sdw,fvdkYodxm;w,f? tpfudka&mb,fvdk&SdvJ?
ajz/ usefwmu uRefawmfh&JUvkyfazmfudkifzufawG olwdkYoabmeJY
olwdkYqHk;jzwfMuygapaygh/ usefwmuawmh uRefawmfoabmuawmh
(2015)rSm ygvDrefEdkifiHa&;udkyg0ifzdkYqEr&Sdbl;/
apmzd k ; cG m ;

J.J EXPRESS (2012-2013)ESpfywfvnf npmpm;yGJESifUqkcsD;jrifUyGJtcrf;tem;usif;y

&efukef?pufwifbm(19)
&efukefNrdKUrausmif;vrf;&Sd ORENTAL pm;aomufqdkifwGif (2013)
pufwifbm(19)&uf? nydkif;u J.J EXPRESS \ (2012-2013)ESpfywf
vnf npmpm;yGJESifhqkcsD;jrifhyGJtcrf;tem;usif;ycJhonf/

tqdkygtcrf;tem;wGif tcrf;tem;rSL;tjzpf udkarwm?tdkif;?


anmifanmifwdkYuaqmif&GufcJhMuNyD;? J.J EXPRESS rS OD;jrifhOD;u aus;
Zl;wifpum;ajymMum;cJhonf/ xdkYaemufxl;cRefqk&&Sdaom 0efxrf;rsm;
?qk&&Sad ompD;yGm;bPfta&mif;ud,
k pf m;vS,rf sm;tm; qkcsD;jrichf NhJ yD; qk&&Sd

olwpfOD;rS trSwfw&pum;ajymMum;cJhonf/ tqdkygtcrf;tem;wGif


oD;jcm;qkcsD;jrifhaMumif;
od&Sd&onf/ xdkYaemufnpmjzifh wnfcif;{nfhcHum uHprf;rJrsm;qkcsD;jrifh
owif;ESifh"mwfyHk
cJhaMumif;od&Sd&onf/

J.J vQyfwpfjyufpmpDpmuHk;qk&&Sdol(3)OD;udkvnf;

YOH

uRefawmfaxmifxJa&mufoGm;w,f?
tESpfESpfq,fae&w,f?
wkdufydwfxm;w,f?
azmufazmufjyefjyef uRefawmf bmrSrvkyfcJUbl;?
&yfwnfcsufvnf; rajymif;bl;[kajymqkdol
tGefvkdif;0P

[Hom0wDOD;0if;wifESifUawGYqkHjcif;

, c if t y wf rS t q uf

OD;ae0if;taMumif;awGqufajym&r,fqdk&if OD;ae0if;u uRef


awmf rEav;a&mufNyD;aemufyidk ;f Ed0k ifbm^'DZifbmavmufrmS udk rEav;
a&mufvmw,f/ a&mufvmwJhtcgusawmh tJ'DyGJawGukd uRefawmf
rSwfrdw,f/ bmjzpfvdkYrSwfrdvJqdkawmh OD;ae0if;u a&mufvmNyD;
wJt
h csderf mS yk*u
H o
kd mG ;r,fAs? tJ'rD mS c&pf0gemwdb
Yk mwdq
Yk w
kd hJ *smrefurk P
D
u vlawGvnf;ygw,fAs/ OD;ae0if; vufeuf0,fwJhukrPDawGayghAsm/
tckawmh rvkyfjzpfawmhygbl;/ t&ifwkef;u ArmjynfrSmvufeuf
twGuu
f olwyYdk v
J yk af y;aewm/ olwyYkd J enf;ynmawGay;? wjcm;pD;yGm;
a&; vkyfief;awGvnf;&Sdw,f/ c&pf0gemac:w,f/ tJ'DukrPDeJYtquf
toG,f&Sdw,f/
&Sad wmh tJ't
D csderf mS a':cifaroef;uvnf;&Sad o;w,f/ OD;ae
0if;uvnf; tJ'DyGJawGqdk&if uRefawmfhudkzdwfw,f/ wpf&uf uRefawmf
bmrSwfrdvJqdkawmh OD;ae0if;uzdwfwJhtcg OD;ae0if;eJYuRefawmfeJY
rawGUjzpfygbl;/ nusrSawGUjzpfw,f/ naeaygh/ a':cifaroef;eJY 'D
c&pf0gemuvlawGeJY pum;ajymaeMuw,f/ a':cifaroef;uvnf;
t*Fvdyfvdk tvGeftajymaumif;wJhol/ a':cifaroef;uvnf;uRefawmfh
a&SUrSmawmifrS &,fp&marmp&mawGeJY tjyuftacsmfpum;awG awmf
awmfajymygw,f/ very imformal ayghAsm/ enf;enf; t&yfpum;eJY ajym
r,fqdk&ifawmh uav;pum;awGawmifrSygw,f/ EkdifiHjcm;om; awGeJY
ajymaewm/ olub,fvdk xifovJqdkawmh uRefawmfhudk axmufvSrf;
a&;vdkY xifcsifxifrSmaygh/ bmjzpfvdkYvJqdkawmh vlawGzdwfxm;wmudk;
'DO,smOfxJrSm/ a&SUNcHxJrSmajymwm/ ab;uvlawGu aemufusrS a':
cifaroef;udk oGm;ajymw,fxifw,f/ tem;wdk;uyfNyD;awmh/ uRefawmf
r[kwfbl;? owif;pmuvlqdkawmh} uRefawmfhudkMunfhNyD;awmh olawmf
awmf trf;oGm;w,f/ pum;awGuvnf; &,fp&marmp&meJY tjyuft&Te;f
awGayghAsm/ ajymrdaeNyD/ 'gayrJh olu ]udpr &Syd gbl;}wJ/h a':cifaroef;u
ajymwwfqdkwwfayghAsm/ ]&ygw,f? udpr&Sdygbl;}wJh/ olu one of us
qdkNyD;awmhawmifrS uRefawmfhudk t*Fvdyfvdkajymao;w,f/ ]&Sif uRefr
wdkYxJuyJ r[kwfvm;? uRefrwdkYeJYtwlwlygyJ r[kwfvm;}qdkNyD;awmh
awmifrS uRefawmfhudk ar;cGef;awGbmawGar;wJh[mawG&Sdygw,f/
qdv
k w
kd mu vlenf;enf;av;yJzw
d w
f t
hJ xJrmS vnf; uReaf wmfyg
w,f/ OD;ae0if;u uRefawmfhudk ac:w,f/ tJ'DrSm OD;ae0if;eJYajymw,f/
OD;ae0if;u uRefawmfhudk uRefawmftJ'DrSmrSwfrdwJh[mu bmvJqdk&if
OD;ae0if;eJu
Y Refawmf yxrOD;qHt
k Budrpf NyD;awmh Privately awGUwJt
h cgrSm?
ESpfa,mufwnf;yJ pum;ajymwm/ tJ'Dpum;ajymwJhae&mrSm pum;
ajym&if;ajym&if; olu em&DMunfhvdkuf? [dkuvlawGUvnf;vmac:? em&D
Munfhvdkufvmac:/ qdkawmh aemufqHk;ydwfvnf;usa&m olu ]udk0if;
wif? cifAsm;vdu
k cf AhJ sm}wJ/h }yk*v
H u
kd cf w
hJ /hJ yk*u
H srS pum;qufajymr,f}wJ/h
uRefawmftJ'DyGJrSmOD;ae0if;udkajymw,f/ ][m uRefawmfrvdkufEkdifbl;?
uRefawmf owif;pmvkypf &m&Sw
d ,f/ owif;pmxGuzf u
Ykd vnf; uRefawmf
owif;apmifh&w,f/ w,fvDzkef;awGuvnf; tquftoG,fr&bl;/
tvGefcufw,fayghAsm/ bmjzpfvdkYvJqdkawmh w,fvDzkef;uwpfqifh
ajymae&wmud/k uRefawmhrf mS bmrSaemufyikd ;f rSmawmh w,fvyD &ifwmwdYk
bmwdkYay:w,f/ w,fvDzkef;eJYajymaewmqdkawmh uRefawmfjiif;vdkuf
w,f/ vlawGtukefvHk;u a&Smhcfjzpfaewm/ bmjzpfvdkYvJqdkawmh OD;ae
0if;udk [ift
h if;vdaYk jymwJ[
h m olw,
Ykd Ofaus;rIxrJ mS r&Sb
d ;l ayghAsm/ ppfAv
kd f
todkif;t0dkif;awGaygh/ tJawmh tJ'Dtcsdefwkef;u wkdif;rSL;u b,folvJ
qdkawmh AdkvfBuD;pdefvGifaygh/ aemufydkif;rSm jynfxJa&;0efBuD;wdkY bmwdkY
jzpfvmwJhyk*dKvf/ qdkawmh olwdkY&JUtodkif;t0dkif;xJrSm ajymwJhae&mrSm
b,favmufy&J if;ES;D w,fajymajym OD;ae0if;u vku
d cf v
hJ aYkd c:&ifvu
kd o
f mG ;?
rvdkufbl;vdkYajymwmr&Sdbl;/ uRefawmfu OD;ae0if;ac:vnf; ]yk*Hudk
vdkufcJhAsm? pum;qufajym&atmif}qdkawmh ]uRefawmfrvdkufEkdifbl;?
uRefawmfhrSm owif;pmMunfh&r,f}/ owif;pmuvnf;ckrSpNyD;awmh
axmifcgpukAd s/ uRefawmhrf mS tJ'aD wmh qufo,
G af &;wdb
Yk mwdYk raumif;
bl;bmnmqdkawmh tJ'Dpum;tqufeJY aemufydkif;uRefawmfhudk w,fvD
y&ifwmwdkYbmwdkYvkyfay;qdkNyD;awmh OD;ae0if;u nTefMum;wJhtwGuf
rEav;[Hom0wDrmS w,fvyD &ifwmawG bmawG&cJyh gw,f/ 'g tquf
toG,f/
tJawmh uRefawmfeJYOD;ae0if;pNyD;awmh yk*dKvfa&;? vGwfvGwf
uRwfuRwf uRefawmfeEYJ pS af ,mufwnf;ajymwm tJ'g yxrqH;k tBudryf /J

1969 'DZifbmavmufjzpfr,frSef;w,f/ tJ'DyGJrSm uRefawmfOD;ae0if;udk


uRefawmfajymzl;w,f/ ]uRefawmf rvdkufEkdifygbl;} uRefawmf jiif;zl;
w,f/ 'g trSwftom;wpfck/
tJ'Daemufydkif;rSm b,fvkdjzpfvmovJqdkawmh OD;ae0if;
rEav;udk vmwkid ;f vmwkid ;f uRefawmfow
d ,f/ OD;ae0if;u rE a v;udk
vmr,fqdkwm olY&JUxdyfwef;vQdKU0Sufcsuf/ b,folYqDrSowif; rayguf
Mum;bl;/ uRefawmfb
h momuRefawmf t&dyt
f uJMunf&h w,f/ b,fae&m
rSm wyfb,fvakd &TUw,f/ b,fae&mrSm oef&Y iS ;f a&;vkyw
f ,f/ b,fae&m
rSmawmh b,fvdkvkyfw,f/ 'DvkdeJY omreftm;jzifh ab;vlawGu Munfh&
wm/ Ekid if aH &;todik ;f t0dik ;f u Munf&h wmaygh/ 'gayrJv
h Ykd uRefawmfuawmh
tNrJwrf;odw,f/ bmjzpfvkdYodvJqdkawmh OD;ae0if;vmr,fqdkwmeJY
wpfNydKifeuf uRefawmfhqDudk wkdif;rSL;&JUudk,fpm;vS,f? 'kwkdif;rSL;aygh/
tJ't
D csdew
f ek ;f u Adv
k rf LS ;BuD; tke;f Munfqw
kd v
hJ /l aemufyikd ;f rSm jynfxaJ &;
0efBuD;jzpfomG ;w,f/ aemuf Ekid if aH wmfaumifp0D ifjzpfomG ;w,f/ &Sr;f tke;f
Munfac:w,feJYwlw,f/ olu tNrJwrf;uRefawmfhqD quf&w,f/
wkdif;rSL;&JUudk,fpm;? wkdif;rSL;&JUudptukefvHk;udkif&w,f/ tJ'Dawmh olu

rEav;rSmvnf; uRefawmf jyemawGwufw,f/


'Dppfwkdif;rSL;awGeJYywfoufNyD;awmhvnf; jy em
wufwmawG&Sdw,f/ aemufwpfcg EkdifiHa&;ygwDu[mawGeJY
jyem&Sdw,f/ aumifpDeJYvnf;jyem&SdwmawG&Sdw,f/
aumifpDqdkwm jynfolYaumifpDaygh/ t&ifwkef;u
ppfwkdif;yJ&Sdw,f/ ppfwkdif;uae aemuf usawmhwpfcg
ygwDay:vmw,f/ a'oygwDqdkwm ay:vmw,f/ aemuf
usawmh jynfolYaumifpDqdkwmawG ay:vmw,f/
uRefawmfu 'D[mawGeJY qufqHae&wmudk;/
qufqHaewJhtcgusawmh b,fvkdyJajymajym vlawGu
b,fvdkem;vnfusovJ qkdawmh OD;0if;wifqdkwJhvl[m
OD;ae0if;eJYtvGef&if;ESD;wJhvl? OD;0if;wifNyD;&ifNyD;w,f/
'Davmuftxd owif;awGujzpfw,f/
tNrJwrf;ajymw,f/ ]udk0if;wif? b,foGm;p&m&SdvJ? 'DtawmtwGif;
c&D;rxGufygOD;eJYOD;}/ t"dym,futJ'gyJ/ OD;ae0if;vmr,f/ OD;ae0if;
vm&if uRefawmfhudk awGUaumif;awGUr,f/ rawGU&ifvnf; rawGUjzpfbl;
ayghAsm/ awGUr,fqdk&if olwkdYu uRefawmfc&D;vGefaewm rjzpfapcsifbl;/
awGUr,fac:vdu
k &f ifou
l a&mufapcsifw,f/ Armpum;eJq
Y &kd if ig;ajcmuf
qkd zkwfNyD;om;ygbk&m;qdkNyD; jzpfcsifwJhvlawGayghAsm/
qdkwJhtcgusawmh uRefawmfu tNrJwrf;od&w,f/ tJ'g
aMumifh rEav;rSm uRefawmfaecJhwm udk;ESpfMumw,f/ udk;ESpfumvrSm
b,frv
S nf; uRefawmfajymif;&wmr&Sb
d ;l / rEav;wpfcw
k nf;yJvyk w
f ,f/
uRefawmf &efukefvnf; odyfrqif;jzpfbl;/ rEav;rSmvnf; uRefawmf
jyemawGwufw,f/ 'Dppfwkdif;rSL;awGeJYywfoufNyD;awmhvnf; jy
em wufwmawG&Sdw,f/ aemufwpfcg EkdifiHa&;ygwDu[mawGeJY
jyem&Sw
d ,f/ aumifpeD v
YJ nf;jyem&Sw
d mawG&w
dS ,f/ aumifpq
D w
kd m
jynfoaYl umifpaD ygh/ t&ifwek ;f u ppfwidk ;f yJ&w
dS ,f/ ppfwidk ;f uae aemuf
usawmhwpfcg ygwDay:vmw,f/ a'oygwDqw
kd m ay:vmw,f/ aemuf
usawmh jynfoaYl umifpq
D w
kd mawG ay:vmw,f/ uRefawmfu 'D[mawGeYJ
qufqHae&wmudk;/ qufqHaewJhtcgusawmh b,fvkdyJajymajym
vlawGu b,fvdkem;vnfusovJ qkdawmh OD;0if;wifqdkwJhvl[m
OD;ae0if;eJYtvGef&if;ESD;wJhvl? OD;0if;wifNyD;&ifNyD;w,f/ 'Davmuftxd
owif;awGujzpfw,f/ xHk;pHtwkdif;ayghAsm/ vlawGu/ wu,fwrf;
ajym&&if uRefawmfuomreftm;jzifah wmh OD;ae0if;eJu
Y Refawmf rEav;rSm
aewkef; av;ig;q,fcgavmufyJ awGUcJhzl;wm&Sdygw,f/ av;ig;q,fcg
avmuf qkdwJhae&mrSm ESpfa,mufwnf;awGUwmvnf;ygygw,f/ vlxk

OD;vSwdkY? a':trmwdkY? OD;armifarmifa'G;wdkYqdkwJh yk*dKvfBuD;awGeJY awGUwm


vnf;ygygw,f/ aemufwpfcg ,Ofaus;rIuqdkygawmh OD;pdefvSOD;wdkY?
aemufwpfcg a':wifvw
S q
Ykd w
kd hJ yk*Kd vfawGygNyD; awGUzl;wmvnf;&Syd gw,f/
uRefawmfcsnf;yJwpfa,mufwnf;awGUzl;wmvnf;&Srd ,f/ vlxOk ;D vS? a':
trmwdkYeJYwGJNyD; awGUzl;wmvnf;&Sdygw,f/
odkYaomf bmyJajymajym ckeuajymovdk uRefawmfeJY OD;ae0if;
[m tvGe&f if;ES;D w,f? ]cifAsm; yxroH;k wJh ar;cGe;f xJrmS oH;k wJph um;vH;k
vdak ygh}? tvGe&f if;ES;D w,fqw
kd [
hJ mudak jymMuw,f/ wu,fu r[kwb
f ;l
As/ uRefawmfu tvGef&if;ESD;wJhtxJrSmrygbl;/ tmHkxm;wmawmh
&Sdaumif;&Sdr,f/ bmjzpfvdkYvJqkdawmh OD;ae0if;u 'DaemufqHk;ydwf
uRefawmfjyKwfawmhr,ftcsdefjzpfaewJh[mrSmudk uRefawmfeJYawGUzdkY csdef;
ao;w,f/ oBuFefavmufa&mufNyD tJ'Dtcsdefu/ uRefawmfoBuFefudk
oGm;zdkYawmifrS? awmifBuD;udkaygh? uRefawmfhrdwfaqG q&mBuD;aiGOa'gif;
&Sw
d ahJ wmifBuD;udk oGm;r,fqNkd yD;awmh 1978 aygh/ uRefawmfh [Hom0wDu
ZGefvrSmydwfoGm;wmudk;/ tJawmhuRefawmfjyemwufaeNyD/ {NyD? ar
aygh/ ESpfvavmufusefawmhwJhtcsdef OD;ae0if;vmr,fqkdwmudk uRef
awmfhqDtaMumif;Mum;awmh uRefawmfhudkb,frSroGm;ygeJYbmnm? uRef
awmfawmifrS q&mBuD;aiGOa'gif;qDudk awmifBuD;udkoGm;r,fqdk NyD;awmh
uRefawmfuav;awGbmawGeJY uRefawmfhum;eJYoGm;zdkY pDpOfNyD;om;/ zsuf
ypfvu
kd &f w,f/ qdv
k w
kd muawmh OD;ae0if;eJ[
Y m uRefawmfcek uajymovdk
1969 [Hom0wDpNyD;awmha&mufwJhtcsdefupNyD;awmh uRefawmfeJYawGUcJh
w,f/ tJMum;xJrSm av;ig;q,fcgavmufawGUw,f/ aemufqHk;ydwf
jzpfwhJ uRefawmfjyKwfcgeD;ESpv
f avmuf [Hom0wDowif;pmzsufypfawmh
r,fh uRefawmfvnf;jyKwfawmhr,fqw
kd EhJ pS v
f avmuftvdt
k xd uRefawmfh
qDudk c&D;rxGufygeJY? b,frSroGm;ygeJYqdkwm a&mufwkef;/ qkdvdkwmu
awmh OD;ae0if;bufuawmh bmrSrodbl;aygh/ xm;ygawmhab;vlxJrSm
jyKwfcgeD;txd uRefawmfu Black List xJrmS ra&mufao;bl;/ qdv
k w
kd mu
uRefawmfhudkypm;ay;xm;r,fhvlpm&if;xJrSmxnfhwkef;/ OD;ae0if;vm&if
uRefawmfb,frSroGm;atmif uRefawmfhudkac:&if tqifoifhawGUatmif
vkyf&r,fqdkwJh vlpm&if;xJrSmaygufwkef;yJvdkYuRefawmfajymcsifw,f/ 'g
----qufqHa&;udp/
aumif;NyD 'gjzifh&if tJ'D -----qufqHa&;udpxJuwcsdKU
wpf0ufayghav/ 'DtaMumif;t&mav;eJY qufqHNyD;ajymr,fqdk&if ckeu
ajymovdyk J OD;ae0if;udk uRefawmfb,fvw
kd u
G rf o
d vJqakd wmh OD;ae0if;eJY
uRefawmfeJYawGUwJhav;ig;q,fBudrfavmufrSm OD;ae0if;utvGefudk pdwf
wdw
k ,f? tvGeu
f w
kd u
d sw,f/ uRefawmfawGUwJt
h csderf mS b,forl rS ygbl;/
uRefawmfh[m uRefawmfyJ/ uRefawmfeJY pum;ajymw,f/ wpfcgwpfav
yef;NcHxJrSm pum;ajymwm&Sdw,f/ wpfcgwpfav &wemyHk&dyfom&JU qif
0ifcef;xJrSmajymwm&Sdw,f/ wpfcgwpfav &wemyHk&dyfom atmufxyf
xJrmS ajymwm&Sw
d ,f/ ajymwkid ;f ajymwkid ;f udk uRefawmfrw
S rf w
d mu bmvJ
qdk&if b,faumifrSruyf&bl;/ wkdif;rSL;awGbmawGudk olar;csifwJh
ar;cGef;vSrf;ar;vdkufvdkY rajymEkdifbl;qdk&if wpfcgwnf;aumfNyD;awmh
qJwm/ ratESreJu
Y q
kd w
J m/ tJawmh vuPmu bmvJqadk wmh OD;ae0if;
[m tvGefudkMoZmBuD;w,f/ aemufwpfcku bmvJqdkawmh bmyJajym
ajym tem;udb
k ,forYl t
S uyfrcHbeJ YJ olajymcsifwv
hJ yl aJ jymw,f/ tJawmh
wcsdKUvlawGu uRefawmfhudktxifBuD;wmwdkY bmwdkYjzpfukefw,f/ uRef
awmfeYJ tvGe&f if;ES;D w,fw?Ykd uReaf wmhu
f kd tvGe,
f w
kH ,fw?Ykd uReaf wmfajym
&ifNyD;w,fw?Ykd rEav;wkid ;f rSm ajymwmawGbmawGuuRefawmfajymw,f
wdYk .../ r[kwyf gbl;/ uRefawmfu uRefawmfo
h wif;pmxJ uRefawmfa&;
wmyJ/ uRefawmf OD;ae0if;udkvnf;wpfcgrS aumif;jcif;qdk;jcif;uRefawmf
rajymzl;bl;/ olar;vdkYajymwmu wpfydkif;aygh/ uRefawmfuaeNyD;awmh
b,f[mawmhraumif;bl;vkdY? ygwDubmjzpfaew,fwdkY? ppfbufu
b,fvdkjzpfaew,fwdkY rajymbl;/ uRefawmfbmrSrajymbl;/ uRefawmf
axmufvSrf;a&; owif;ay;wJhaumifvnf; r[kwfbl;/
uRefawmf owif;pmq&m/ uRefawmfowif;pmq&mqdk&if
uRefawmhf owif;pmxJrSma&;Ekdif&r,f/ tJ'Dudk uRefawmf&Sif;atmifajym
&&if OD;ae0if;t&Sed t
f 0gaMumifh uRefawmfrh mS enf;enf;av;yGiv
fh mw,fvYkd
ajymr,fqkd&ifajymvdkY&ygw,f/ tJ'gudk taMumif;jyKNyD;awmh uRefawmf
[Hom0wDrSma&;w,f/ 'gaMumifh [Hom0wDowif;pmta[mif;awG cif
Asm;wdkYjyef&SmawGU&ifodkYr[kwfvnf; tJ'Dacwfwkef;u [Hom0wDeJYywf
oufwJh vlawG&JUwkefYjyefcsufudkMunfh&ifawGUygvdrfhr,f/ uRefawmfu
awmfawmfudk yGifhyGifhvif;vif;a&;wm/ uRefawmf tpdk;&owif;pmvnf;
em;raxmifbl;/ tpdk;& jyefMuma&;Xmevnf;em;raxmifbl;/ tvm;wlyJ
ppfwyfuajymwmvnf; uRefawmfem;raxmifb;l / ppfwyfuajymw,fqkd
&if uRefawmfaemufNyD;awmhajymr,f? ygwDuajymvnf; uRefawmf
em;raxmifbl;/ uRefawmf tkyfcsKyfa&;uvlawGajymwmvnf; em;r
axmifbl;/ uRefawmfh[muRefawmfvGwfvGwfvyfvyfudka&;w,f/ 'g
aMumifhvnf; [Hom0wD[m jyif;jyif;xefxefa&;wmawG&Sdw,fvdkYqdk
wmawG uRefawmfNyD;awmhajymr,f/ jyif;jyif;xefxefawGa&;w,f/ um
wGef;awGaum? aqmif;yg;awGaum? acgif;BuD;awG? aemufowif;awG?
tukefvHk;udkenf;enf; jyif;xefw,fqdkwmawmhtukefvHk; wu,fjyif;
xefcsifraS wmh jyif;xefr,fayghAsm/ 'gayr,fh tJ'u
D mvacwftajctae?
ywf0ef;usiftajctaeeJYvlawG&JU &yfwnfae&wJh taetxm;t&qdk&if
xif[yfcJhwJh yHkoPmeft&qdk&ifawmh jyif;jyif;xefxefvdkYajymvdkY&w,f/
bmjzpfvkdYvJqdkawmh b,folrSrajym0HhwJhaqmif;yg;rsdK;awG? b,folrS
ra&;0HhwJhacgif;BuD;rsdK;awG? b,folrSrazmfjy0HhwJhowif;wdkY? umwGef;wdkY
aqmif;yg;wdkY? jyifyaqmif;yg;wdkYqdkwmawG uRefawmfhqDrSm trsm;BuD;ygcJh
w,f/ 'gudkuRefawmf ajymcsifygw,f/

MumacsNyD/ udkMunf0if;?(avmutrGef) pmtkyfjyyGJodkY ra&mufjzpf? um;


b,fx&D? 'dkiferdkjyif&wm usyfwpfodef;ckESpfaomif;? ig;axmif bk&m;
ac:oGm;onf/ pD;csiftek ;f [J(h um;) b&dwf SL;awGv&J if wpfoed ;f avmuf
xyfukeftkef;rnf[kod&/ yef;csDudkausmf aomif;ESifhudkarmifarmifodkuf
om;? udkaZmfNzdK;wkdYzkef;qufMuonf/ tif0bufrSyef;csDum;udp udk
vif ; xd e f z k e f ; quf o nf / *syef o G m ;zd k Y u d p .../ aus;Zl ; ygq&ma&
...uRefawmhfrSm vSdrfhcHae&csdefygvdkYajym&ifaumif;rvm;yJ/

vrf ; avQmuf ' d k i f , m&D u d k zwf I t m;ay;csD ; jr i f h ? pd w f E S v H k ; at;jr


vd k & mqE j ynf h 0 csrf ; om&m&Ed k i f M uygapownf ; /
vrf ; avQmuf t ,f ' D w m
(2013)puf w if b m? (18)&uf
(ppf t pd k ; &tmPmod r f ; onf h aiG & wk )
'DaeYreufydkif;a&a0;odkYa&muf&jyefonf/ q&mOD;jynfhpHk aemufqHk;
c&D;rSm pmayorm;? kyf&Siform;tawmfenf;vSonf/ kyf&Siftpnf;tHk;
uawmh bBuD;atmif? udkat;MuLav;wdkYyef;acGvmydkYMuonf/ udkat;
MuLav;ESifhtu,f'rDudpajymjzpfMuonf/ udkoD[ausmfpdk;? umwGef;
pdk;aomfwm? jrifhOD;OD;jrifhwdkYuvnf;vmydkYMuwmawGU&onf/ q&mOD;jynfh
pHkpmtkyfrsm;a0wmvnf;awGU&onf/ nDnDausmfvwfom&SdvQif olUtaz
taMumif;'Daumifxa&;aerSmaocsmonf/ q&mOD;jynfhpHktavmif;udk
rD;oN*dKvfpufxJxnfhzdkY 0dkif;ray;cJhjzpfonf/ q&mOD;jynfhpHkaumif;&mok*
wdvm;ygap/ OD;nGefY0if;uaeraumif;vdkY tefwD0gu',f'DxG#frusef;rm
vdkYa&mufrvmMuwmjzpfrnf/ jrifhOD;udkvkdufydkYjzpfonf/ olwdkYr[mNrdKif
wdkufcef;awGyifrao;? udk,fawGuawmhao&ifawmifaep&m&Sdrnf r
xif/ wefbdk;enf;tdrf,mvnf;ruyfEdkif? wefzdk;rsm;tdrf,mvnf; tem;
roDEdkifonfhb0awGygvm;/ aeYvnfbufra&mufwmMumNyDjzpfonfh
(9)vrf;rS Muufaomufprf;qdkifodkYa&mufonf/ aps;vnf;oufom? pm;
vdkYvnf;aumif;onf/ udk,fawGrdkY aps;avsmhay;aeovm;rajymwwf?
Muufaomufprf;q&morm;u *sme,fawGudk Return vufcHay;zdkY aqG;
aEG;onf? Return vufcHvQif onfhxufydka&mif;&rnf[ktBuHay;onf/
ckcsdefrSm'gvnf; pOf;pm;&rnfhtcsufjzpfonf/
aeYvnfbufocifwifjrudk oGm;Munfhrnfqdk q&mOD;odef;nGefYudk
aq;HkrSmoGm;apmifhay;jzpfonf/ q&mOD;odef;nGefYu tefu,fvf ocif
wifjrudk usyfwpfodef;vSLoGm;onf/ wyfrawmftmPmodrf;onfhaeYrSm?

vGwv
f yfa&;wku
d yf 0JG ifco
hJ nfh ocifwifjrud*k P
k jf yKNyD;vmvSLonf[ak jym
ao;onf/ EldkrSmaw;a&;araomfESifhvnf;awGUvdkufao;onf/ ocif
wifjruawmh udk,fawGubmajymcsifaeonfrod? yg;pyfuwvIyfvIyf
ESifh? bmomrjyefwwfwmcufonf/
nbuf r a&muf w mMumNyD j zpf o nf h * &if ; (ef ) rD ; &xm;[d k w ,f o d k Y
a&mufonf/ q&mOD;cspfpH0if;? q&mOD;odef;nGefYwdkY\rdwfaqGrsm;ESifhjzpf
onf/ q&mOD;cspfpH0if;uaejynfawmfrSmpwnf;csae&aMumif;od&onf/
q&morm;rsm;pum;0dkif;u a&S;a[mif;aESmif;jzpfrsm;ajymMujcif; jzpf
A[kokwtawmf&onf/

trsdK;om;uZmwfHk a&mufawmh tNidrfhNydKifyGJrSmvltjynfhjzpfonf/


jzpftm;ay;Mujcif;vm;rajymwwf? bmyJjzpfjzpf udkZm*em
atmifjrifygonf[kqdk&rnf/ xkdifp&mr&Sd Hk;odkYjyefcJhonf/ Hk;rSm
oli,fcsif;udkodef;aZmfuazmifydwfzdkY vmapmifhaeonf/ olUudkql&SD? z&J
oD;? ig;ajcmuf?a&aEG;Murf;wdkYESifh{nfhcHjyKpk&ao;onf/ pdwfyef;vlyef;jzpf
aeyJvm;rajymwwf/ udk,fawmf urdef;rr&Sdbmr&Sdqdkawmh udk,f
awmfutdyfaysmfoGm;toHrxGuf&J? bmawGyifyef;aew,frajymwwf?
ukrkj'maq;cef;oGm;ESpfa,mufom; BudK;uGif;oGm;rpGyfMu&wmvnf;
Free Show

Ye Htut

uRefawmfav;wef;ausmif;om;b0tazu wyf&if;rSL;jzpfawmh
csif;wGif;jrpfzsm;u tvGefacgifwJhNrdKUav;rSm wm0efusygw,f/ (1999)
ckESpf uRefawmfwyf&if;rSL;jzpfawmh rEav;wdkif;eJY &Srf;jynfe,fpyfu
awmifay:wpfae&mu wyf&if;topfrSm wm0efusygw,f/ wyf&if;u
teD;qHk;NrdKUeJY rdkifoHk;q,favmufa0;ygw,f/ tJ'Dtcsdefu vrf;yef;quf
oG,fa&;vnf;raumif;ao;ygbl;/ wpfywfwpfcgawmif NrdKUoGm;zdkY tEdkif
Edik yf g/ uRefawmfeYJ &JabmfawGtm;vH;k uk,
d b
hf momud0k g;awmBuD;udk &Si;f NyD;
,m,DwJawGaqmufNyD;aecJh&ygw,f/
tJ'DtcsdefrSm orD;BuD;u wpfwef;? uav;yDyD'gef;pD;csifw,fvdkY
ylqmvd'Yk gef;vnf;0,fray;Edik w
f meJY "mwfyx
kH u
J twkid ;f 0g;yd;k 0g;eJY 'gef;vkyf
ay;cJh&ygw,f/ 'gef;vkyfenf;udkawmh c&D;oGm;&if;awGUwJhu&if&Gmwpf
&Gmuaeerlem,lvmcJhwmyg/
wyfrawmfom;wkdif;vnf; NrdKUrSmae&wmr[kwfygbl;/ taMumif;
aMumif;aMumifh tcGit
hf a&;&ol tenf;tyg;&SEd ikd af yr,f?h trsm;pkuawmh
wm0efus&mae&mudk OD;vnfroHkoGm;NyD; wm0efxrf;aqmifcJhMuwmygyJ/
wyfrawmfom;awGomr[kwf olw&Ykd UJ rdom;pk0ifawGyg b,fae&ma&muf
a&muf b,fwm0efay;ay;? a&mufwJht&yfrSmaysmfatmifaeay;wJh wm
0efausatmifBudK;pm;cJhMuwmyg/

'DaeYa&T0ga&mifESpfywfvnftcrf;tem; MunfhjrifwdkifrSm at;at;


csrf;usif;yEdik cf o
hJ nf[o
k &d 0rf;om&onf/ onftcsderf mS vrf;ay:xGuf
wJhenf;uawmh pOf;pm;&rnfhtcsdef[kvnf;ajymqdkrIrsm;&Sdaeonf/
(2013)puf w if b m(19)&uf ? Mumomyaw;
q&mOD;vSarmifa&T (PEACE CENTRE) ESizhf ek ;f ajymjzpfonf/ nae
J aYkd &muf? q&ma'gufwmaepd;k armifvnf;
buf J.J EXPRESS *kPjf yKyGo
yGJwufvmwmawGU& EIwfqufjzpfonf/ pmpDpmuHk;qk&olawGudk qkcsD;
jrifhonf/ tdkif;? udkarwm? anmifanmifwdkYudk J.J EXPRESS oHwref

aeY v nf u ud k M unf p d k ; xG e f ; ES i f h z k e f ; &onf / 0d w d k & d , aq;H k r S m


vkyfaejcif;[kod&onf/ aoG;awGbmawGuawmh aumif;
onf[kqdk? q&m0efrvmao; apmifhae&onfwJh? olvmvmrvmvm
udk,fuapmifh&rSmaygh armifausmufcJ&,f/ we*FaEGaeYreufydkif; q&m
OD;jynfhpHk qGrf;auR;oGm;&efcsdef;jzpfonf/ 'DaeYaeYvnf Hk;rSuav;awG
udktaMumf0,fauR;jzpfonf/ qdkifrSmvkdufrauR;EdkifwmawmhoD;cHMuay
awmha[h ../ armifjynfh0? yef;a0oDESifh q&mOD;0if;Munf (pdefa|;kyf&Sif
AD'D,dk)wdkYxH zkef;quf(D.V) puf0,fcsifvSrf;ar;jcif;jzpfonf/ udk,f
0,fxm;onfhpufawGuawmh tcdk;cH&r&Sdawmh? vkyfief;oHk;ypnf;rsm;
cdk;wmavmuf a'gojzpfwmr&Sd? reufjzefaejynfawmfrSm jynfaxmifpk
0efBuD; OD;pdk;odrf;ESifhawGUqHkyGJ&Sdonf/ &efukefrSmtvkyfwpfck&Sdae udk,f
wkdifroGm;Edkif? a'gufwmwifatmifa&TBuD;uvnf; odyfac:csifyHkray:
rvdkufwmyJ aumif;rnfxifonf/
reuf(1)em&DcGJwJhtxd qD'dk;em;trJvdkufyGJBuD;u yGJqlaewkef;jzpf
onf/ vlawGES,f l;ygh l;ygh/
,kZeyvmZmrS ol&Jrudpowif;,lcdkif;? 0if;armfOD;qGrf;auR;at;
at;csrf;csrf;usif;yEdkifcJhonf[kod&? tPfaxmfPDBuD;vnf;vmonf[k
qdk? dkufp&m&Sd&ifvnf; jrefjrefdkufvdkufawmhq&morm;a& .../
CHECK UP

rsm;tjzpfceft
Y yfum &moufyeftcrJh pD;eif;cGiahf y;xm;aMumif;od&onf/
udk,fawGvnf; J.J EXPRESS oHwrefjzpfjzpf oHwaysmhjzpfjzpf cefY&if
aumif;rnf um;tvum;pD;&vnf; renf;bl;aygh? q&mudkjrifhOD;&,f
bmyJjzpfjzpfq&mudkjrifhOD;wdkY J.J EXPRESS atmifjrifygapaMumif; qk
awmif;ay;&ayvdrfhrnf/ pmpDpmuHk;NydKifyGJudk aemufwpfBudrfrEav;oGm;

vkyfzdkY pOf;pm;xm;onf[kod&? Face Book ay:rSm qD'dk;em;udpawGyvl


ysHae/ wpfcsdKUuvnf; [ufumawGuvkyfwmwJh? wpfcsdKUuvnf; tmHk
vGJwm[kqdkonf/ bmyJjzpfjzpf qD'dk;em;udkemrnfzsufwmvnf;jzpfEdkif
onf/ xl;jcm;onfu &efukef-rEav;rD;awGwNydKifwnf; ysufoGm;jcif;
jzpfonf/ aejynfawmfuawmh cPyJysufonf[kod&/ *avmufawmh
&Sdayraygh? 'DaeYHk;rStoHk;jyKaeaom "mwfavScg;udkukrPDwpfcku armif
ydik pf ;D NyD;ypn;f awGrwefwqtwiftcsvkyaf e pdww
f &kd onf/ ukew
f if
aom"mwfavScg;r[kwf? vlpD;aom"mwfavScg;jzpf pdwfylp&maumif;
vSonf/ "mwfavScg;tapmifhrsm;uvnf; ESmap;aeyHk&onf/ Face
Book rSm q&mOD;&JxG#fwifxm;wmav;wpfck0ifzwfjzpfonf/ om;orD;
awGtay:cspfwJhpdwfuawmhav;pm;p&mjzpfonf/ rdbqdkwmuawmh
rdbyJudk; ....

OD;udu
k akd xG;ESiUf vif;odu
k
f eG (hf jrefrmUajr)
a[majymrnf

OD;udkudkaxG;(Ou|)awmf0ifrdom;pkukrPDESifh pma&;q&m vif;


odkufGefY(jrefrmhajr)wdkYonf 2013 pufwifbm(23)&uf? eHeuf(9)
em&D rS (12)em&DwGifvnf;aumif;? 2013 pufwifbm(24)&uf
eHeuf(9)em&DrS (12)em&DwGifvnf;aumif;? &efukef? prf;acsmif;
txu(4) pdwf"mwf? pnf;urf;? ynmESifhywfoufa[majym
ydkYcsrnfjzpfaMumif;od&Sd&onf/
YOH

,cif t ygwf r S t quf


AD,uferfqdkifav;[mvnf; Customer &SdvdkY &yfwnfEdkifwJhoabm
ygyJ/ wu,fawmh bmvif&JU Night life udkuRefawmfrjrifcJh&ygbl; .../
orD;BuD;wdkYcrsmvnf; uRefawmfhudkvkdufydkY&wmaMumifh yifyef;aeMuygNyD/
reufqdk&ifvnf; y&'fhudkjyefMu&zdkY em;aeMuygNyD? uRefawmhfrSmawmh
wpfa,mufwnf; tdyfraysmfbJ ypnf;awGtqifoifhjzpfatmif odrf;&yg
w,f/ reufr;kd vif;&if orD;BuD;vmEI;d &iftqifoifjh zpfatmif jyifqifxm;
&ygao;w,f/ c&D;a0;oGm;&wmrdkY udk,fhtwGufaMumifh MuefYMumwmrsdK;
rjzpfap&atmif jyifqif&wmyg ud,
k af wGutazqdak yr,f?h onfc&D;&Snf
udkOD;aqmifolu orD;BuD;wdkYvifr,m;yg/ wnf;&r,fhae&mudk olwdkY
awGtifwmeufuae&SmMuygw,f/ olwdkYenf; olwdkY[efeJY bGwfuifvSrf;

Ncdwfw,f/ c&D;oGm;vkyfief;awGbmawGuwpfqifh NcdwfwmrsdK;r[kwfyg


bl;/ jyifopfc&D;pOfudkawmh orD;BuD;u pDpOfwmjzpfNyD; onfbufc&D;pOf
awGudkawmh orD;BuD;&JU trsdK;om;u pDpOf[efwlygw,f/ orD;BuD;wdkY
vifr,m;ESpaf ,mufrmS wlnw
D t
hJ csufu vifr,m;ESpaf ,mufv;kH ? Ekid if H
a&;udk pdwf0ifpm;Muw,f? pmawmfawmfzwfMuw,fqdkwmyJ/ uRefawmhf
udkvdkufydkYwJh EdkifiHawGeJYywfoufvdkYvnf;olwdkYESpfa,mufvHk;tawmfavh
vmxm;wJo
h abm&Sw
d maMumifh aus;Zl;wif&ygw,f/ G.P.S udu
k m;rSmwyf
NyD;awmufavsmuf[ikd ;f a0;c&D;udak rmif;wmowdxm;rdygw,f/ uRefawmf
wdkYqDu G.P.S awGuawmh tJonfvdkrsdK;r[kwfygbl;/ &efukefukdawmif
taotcsmvrf;rnTefEdkifao;ygbl;/ jrefrmjynfrSmom G.P.S tm;udk;eJY
um;armif;NyD;oGm;Mur,fqdk&if tawmf'kua&mufrSmyJvdkYawG;rdygao;

w,f/ EdkifiHwumeJY&ifabmifwef;zdkYqdkwmuawmhjzifh [dkta0;BuD;rSm


&Sdaetkef;rSmyg/ uRefawmfwdkYawG MopwD;,m;uaecsuf? bmvif? ESpfEdkif
iHudk xGufvmMu&mrSm bmtcuftcJrSr&Sdwmudku xl;jcm;rIyJvdkYqdk&rSm
yg/ bmppfaq;a&;*dwfrSr&Sdbl;? ywfpfyYdkpfrvdkbl;(wnf;wJhtcgrSmyJvkd
wmyg) bmypnf;rSum;wm;NyD; jyL;NyJ&SmwmrsdK;r&Sdbl;/ tJonfhawmh c&D;
wGifwJhoabmygyJ/ uRefawmfwdkYwdkif;jynfrSm e,fpyf*dwfawGu um;eJY
bmeJY0ifcGifhjyKawmhr,fqdkawmh(ckcsdefrSm jr0wDuae0ifwmjyKwm &Sdae
w,fvdkYod&ygw,f) EdkifiHwumpHEIef;awGeJYtnDcGifhjyKay;Edkifyghrvm;vdkY
pOf;pm;Munfrh yd gw,f/ uRefawmfww
Ykd idk ;f jynfu zGirhf ,fq&kd if &J&w
J if;wif;
eJY wu,fzGifhzdkYvdkrvm;vkdYpOf;pm;Munfhrdygw,f
(a&SUtygwfqufzwfyg&ef)

onfwpfygwfrSmawmh pdwf0ifpm;p&maumif;wJh SPY av;awGudk &SmMunfhMuygpdkYvm;/


&SmazGay;&r,fh SPY av;awGuawmh
(1) zm;wpfaumif? (2)'kdifEkaqmkyf<uif;? (3) vrf;avQmufol ajcmufOD;? (4) vif;EkdY ? (5) zkef;ESpfvHk;? (6) ysm;ig;aumif? (7) cJwH? (*) ajrmuf? (9) u'fjym; (10) urmh
ajryHk (10) ESvHk;wpfpHk 'gav;ygyJ/ vG,fr,fxifyg&JU/
&wemOD;vIid pf pD Ofonf/

vkyfaumif;ovm;Asm
awmh pifppfq&mOD;jynfhpHkonf tpktaqmif;todrf;tqnf; aumif;ol
jzpfonf/ q&mhxHwGif pmtkyfpmwrf;tpHk&Sdonf/ q&mhom; nDnD
ausmfvwf(uG,fvGef)onfvnf; q&mhenf;wlt&SmtazGtpktaqmif;
aumif;oljzpfonf/ q&mqH;k yg;oGm;ojzifq
h &mhpmtkypf mwrf;rsm; ta[m
odujH zpfr&/ 'gaMumifb
h mvkycf sifwmvJ[ak r;&m tm;vH;k u ewvif;rSm
jzpfap odkYwnf;r[kwf&efukefrSmjzpfap wpfae&m&mwGifq&mhtrSwfw&
pmMunfhwdkufodkYwnf;r[kwf q&mhpmtkyfrsm;bDdkjzifhxm; trSwfw&
xm;vdkonfh qE&SdMuonf[kodk&onf/ xdkaomtcg q&mhpmtkyfrsm;?
pm&Gufpmwrf;rsm;udkpm&if;vkyfxm;yg? NyD;awmhpDpOfMuwmaygh[k aqG;
aEG;jzpfcJhonf/ onfhaemuf q&mOD;jynfhpHkudk0ifuefawmhNyD; vdkwm&Sd&if
tcsdefra&G;zkef;qufyg[krSm&if; vSnfhjyefcJhonf/
tjyefvrf;wpfavQmuf q&mOD;jynfhpHk\ pmtkyfpmwrf;rsm;udk r
awmfavmbjzifh rormpdwfjzifhrnfolawGu xkdodkYrBuHaumif;rpnf&m
atmufwef;uspGmvkyf&ufavoenf;[k pOf;pm;aerdygawmhonf/
"mwfyHk-YOH
q&mOD;jynfhpHktoufu,faq;xdk;xm;&onf/ tajctaer aumif;
[kuRefawmfhHk;udk zkef;0ifvmonf/ xdktcsdefu uRefawmftvkyfrsm;ae
b,frSmvJ[kom vSrf;ar;cdkif;jzpfonf/ csufjcif;xoGm;zdkY&mrjzpfEdkif/
aeYv,fa&mufawmh 'gdkufwmoD[ausmfpdk;xHrS zkef;0ifvmonf/ q&m
OD;jynfhpHkom;udkcspfwdkif;atmif tultnDawmif;qufjcif;jzpfonf/
q&mOD;jynfhpHkrSmtajctaeraumif;awmhaMumif; xdktcsdefwGif rnfol
rnf0grSef;rodolawGu q&mhpmtkyfawGvmawmif;aeMuaMumif;? q&m
uolwdkYudkay;rnf[kajymxm;aMumif; vmajymaeojzifh vSrf;taMumif;
Mum;jcif;jzpfonf/ xkdYaemuf q&mOD;jynfhpHk\om;BuD; udkcspfwdkif;atmif?
q&m\wl udkudkvdIifwdkYuvnf; zkef;vSrf;qufMuonf/ olwdkYu q&mh
pmtkyfrsm;udk uRefawmfhxHtyfESHNyD; jynfhpHkpmMunfhwdkufwpfck trSwfw&
xlaxmifvdkMuonfhoabm/ onfawmh q&mOD;jynfhpHkaetdrf&Sd&m
ausmufukef;odkY tcsdefrDajy;oGm;cJhonf/ uRefawmfa&mufonfhtcsdef
q&mqHk;oGm;acsNyD/ (5)rdepfcefY&SdNyDqdkonf/ q&mhtavmif;udk 0ifMunfh
awmhESmacgif;ydkufyifrjzKwf&ao;/ q&mOD;jynfhpHkudk uRefawmfar;vdkYr&

J.J EXPRESS rEav;-aejynfawmfqD;*drf;trDajy;qGJrnf

c&D;oGm;ydaYk qmifa&;vkyif ef;wGi(f 2)ESpo


f uf wrf;
odkY atmifjrifpGma&muf&SdvmNyDjzpfonfh J.J EXPRESS onf? qD;*drf;trDrEav;aejynfawmf c&D;
pOfudk tqifhjrifh,Ofrsm;jzifhajy;qGJ&efpDpOfvsuf&Sd
aMumif;od&Sd&onf/
owif;ESifh"mwfyHk
YOH

wpfaeYo uREfyk w
f \
Ykd rdwaf qGEpS Of ;D jzpfonfh OD;ygyESihf OD;tm*
wdkYonf olwdkY\ xHk;pHtwdkif; tifwmeufuzD;wpfckwGif a0zefav
uefaeMuacsawmhownf;/
OD ; ygy
AsKdU rdwfaqGBuD; &efukefrSm udk,fydkif,mOfroHk;pGJ&aeYudp b,fh
ES,fjzpfoGm;wmvJAs/
OD ; tm*
ajymcsifygbl;Asm/ b,folawGu b,fvdkpdwful;eJYvkyfaeMu
w,fqw
kd m/ wpfcpk Of;pm;zdaYk umif;wm rEav;vdNk rdKUBuD;rSm qdik u
f ,f
roHk;pGJ&aeYowfrSwfMunfh&if b,fvdkaervJqdkwmrsKd; pOf;pm;Munfh
oifhw,fav/ywf0ef;usifxdef;odrf;&mvnf;a&mufw,f/ ,mOfwdkuf
cdkufrItE&m,fr&Sdatmif bmnmayghAsm/ qifajcav;eJY tvkyfvkyf
Munfhygvm;/ &efukefrSm ema&;,mOfrsm; roHk;pGJ&aeYqdkwmrsKd;awGus
awmh bmaMumifhrpOf;pm;MuovJAsm/ [kdkwkef;uvdktavmif;awGudk
ukwifay:wif vlawGuxrf;? NyD;awmh a&SUeJYaemuftavmif; upm;
Muqdk&if ,mOfwdkufcdkufrIvnf;r&Sdbl;Asm/ ,mOftE&m,fvnf; r&Sd
bl;Asm? NyD;awmhywf0ef;usifxdef;odrf;&mvnf; a&mufr,fAsm/ NyD;
awmhtavmif;awGuu
kd w
k ifex
YJ rf;cswm a&SUeJaY emuftavmif;upm;
MuwmrsKd;awGqdk&if EkdifiHjcm;om;awGudkac:jyAsm/ urmawmif ausmf
oGm;tkef;r,fb,fhES,fhvJ/ onfhxufydkNyD;xGifcsif&if xrif;wpfeyf
avQmhpm;awGbmawGvkyfraeMubJ wpfwdkif;jynfvHk;xrif; rpm;&
wJhaeYwpfwdkif;jynfvHk; OykofapmifhMu&r,fhaeYawGbmawG tqdkwif
oGi;f NyD; rJcq
JG ;kH jzwfMu&ifaum b,fEh ,
S ahf ervJAsm/ NyD;awmh wpfwikd ;f
jynfvHk;zkef;rajym&wJhae&? wpfwdkif;jynfvHk; tifwmeuf roHk;pGJ&wJh
aeY? wpfwdkif;jynfvHk; za,mif;wdkifxGef;NyD;ae&wJhaeYvkyfMunfhprf;yg
Asm/ wpfcgwnf; *&if;epfpHcsdef0ifoGm;wJhwdkif;jynfjzpfNyD; urm
ausmfomG ;r,f/ tJ'grsKd;awGpOf;pm;Munf&h ifaum b,fEh ,
S af ervJAsm/
onfx
h ufyNkd yD; tqef;xGicf sifao;&ifwpfwikd ;f jynfv;kH om; qufjcm;
wJhtaeeJY vifr,m;awGtwlwlrtdyf&wJhaeYawGbmawG xnfhNyD;
usif;yzdkYa&m rpOf;pm;oifhbl;vm;vdkY ar;csifwmAsKdUb,fhES,fvJ/
OD ; ygy
cifAsm;u ajymavuJavjzpfaeygvm;As/
OD ; tm*
[kwfw,fav wpfwdkif;jynfvHk; tiwfxm;Mu&r,fhaeYawG
owf rSwfcsifao;vm;/ usKyftqdkwifay;av/ onfhxuf acRwm
wmawmhr&Sad wmhb;l uk,
d v
hf /l wpfaeukef a&awmifraomuf&wJah eY
qdk&if a&udkacRwm&m ra&mufbl;vm;Asm/
OD ; ygy
awmf awmf cifAsm;uvluyfyJ pum;taumif;ajymvdkYr&bl;/
cifAsm;uawmh l;aeNyD/
OD ; tm*
l;aewm b,folvJ ajymprf;ygtkef;As/
OD ; ygy
awmfawmf cifAsm;eJYusKyfeJY pum;ajymvdkYtayguftvrf;rwnfh
bl; 'gyJ 'gNAJ/
(odkYESifholwdkYESpfOD;om;onf rajyrvnfjzpfum vrf;cGJoGm;Mu
acs awmhownf;)

tjrefavQmufxm;Edik o
f nf
1/
2/
3/

pmjyif (t*Fvdyf^jrefrm)uRrf;usif-(2)OD;
(trsKd;om;^trsKd;orD;)
Hk;vkyfief;uRrf;usif-(2)OD;
(trsKd;om;^trsKd;orD;)
owif;uRrf;usif-(4)OD;
(trsKd;om;^trsKd;orD;)

vQyfwpfjyufESifharmfeDwmowif;*sme,fwGif
wm0efxrf;aqmif&rnfjzpfonf/
trSwf(220^222)?
Adkvfwaxmifbk&m;vrf;(tay:)? ykZGefawmifNrdKUe,f?
&efukefNrdKU/

'DuAsmudkuRefawmfq,fwef; atmif
NyD;ump (2000)ckEpS af usmfurSzwfz;l wmyg/
'kwd,tBudrfxkwfa0jcif;xifygw,f/ q
&m&JUuAsmawGxJu t&rf;BudKufwJhuAsm
wpf yk'fyg/
Ei Mg

&S,foGm;ygw,fq&m/ uAsmawG rsm;


rsm; wifay;ygOD;/
F.B vdt
Yk wdak umufajymaeMuwJh vlru
I eG ,
f ufpmrsufEmS onf tif
rwef I y f a xG ; w,f v k d Y qd k & if r rS m ;ygbl ; / OD ; od e f ; aZmf u tI y f x J r S m
&Si;f atmifaewmudu
k olU&JUbmomw&m;tqH;k trvkx
Yd ifygw,f/ olUpm
rsufESmay:0ifNyD; arwmydkYaeolawGudkawmif arwmxm;Edkifwmudku
Ak'bmomaumif;wpfa,muf&JU vuPmyJvdkY qdkEdkifr,fxifyg&JU/
&wemOD;vIdif

Bue Buethie
YJ &;xm;wJph mawGzwfcsifw,f/
KaZmfea
Aung Naing Win

'D"mwfykHav;udk ESif;&nfpufvuf u
Asmpmtkyfav;eJYpwifcifrifcJh&wmyg/ 'kwd
,tBudrf qkHqnf;cGifhxyfay;vdkY aus;Zl;yg
tpfudkodef;aZmf/
Song Thazin

ud k o d e f ; aZmf i ,f i ,f u t&rf ; acsm


w,f ... t&rf;BudKufw,f/
Archangel AK
Mandalay Thein Zaw

ESif;&nfpufvuf
ararhqDrSm
pdwf&JU tokH;p&dwftaeeJY
pm&if;jyNyD;
c&D;pOfav;wpfckudk awmif;,lcJh

q&ma& Zmwfrif;om;av;odef;aZmf? uAsmq&m odef;aZmf? pwl


'D,dktqdkawmf KaZmf ... ESpfrsm;pGmtm;ay;cJhygw,f/
Composer Minn Chit Thu - Beautiful
Nyo Minkhet - vGwfvS

awmifukef;av;ay:rSmwnf&SdaewJh
NrdKUuav;vdkYajymr,fhtpm;
awmifukef;av;ay:rSm zl;yGifhaewJh
NrdKUuav;vdkYajymMu&atmifyg/
aevkH;eDeDa&
udk,faus;Zl;txl;wifygw,f
yef;awG0wfxm;wJh
ESif;udk rif;cRwfcsvdkufwJhtcg
obm0&JU udk,fxnfvSvSudk
txif;om;udk,fjrifcGifh&w,f
'Dae&mav;[m wu,fawmh
uAsma&;zdkYraumif;ygbl;
bmrSra&;bJ arT;&eYHawGudkom
ai;MunfhaezdkYaumif;ygw,f/
uJ udk,fh&mZ0iftwGufawmh
101 qdkwJh
tdyfcef;av;rygvnf;jzpfw,f
Oa&mywdkufBuD;rygvnf;jzpfw,f
yef;yGifheJYaea&mifjcnfawG
rygvnf;jzpfw,f? NrdKUuav;a&
rif;uawmhrygvdkYrjzpfbl;uG,f
'gayr,fh arar&,f
NrdKUuav;om olvSaewm
olodrae&if ol[m'DxufydkNyD;
vSaerSmyJ? olxHrSm om;aysmfygw,f
'gayr,fh arar&,f
avaumif;avoefYawG? yef;cif;awG
wdrfawG? awmifukef;jrifhjrifhawG
ESif;pufawGeJYNrdKUuav;udk
e*dk&nftwkdif;xm;NyD; om;jyefcJh/
tJ'DaeYuaygh arar&,f
reufapmapmBuD; NrdKUuav;tay:udk cs,f&Dyef;awG
tm;&yg;&a<uusvdkY tjyifbufu
ESpfa,mufxdkifckHav;tay:rSm
tarhom;&JU
ESvkH;om;i,frdk;a&awG&TJvdkY / /
armifodef;aZmf
(1987)
Ei Ei Khaing

ES p f a wG t rsm;BuD ; 'D t a&; tom;awG e J Y c G J a e&wm zwf & wm


tvGrf;ajyoGm;ovdkyJ/
Zaw Myo Hlaing

q&marmifodef;aZmf(odkYr[kwf) uAsm/
Aung Thet Paing

10

Mandalay Thein Zaw

aomif;xkdufuausmf
(DVD) qkdwm
pdefuwkH;? zdk;pdef? a&Tref;wifarmif
NrdKUawmfodef;atmifqdkwJh
*E0ifZmwfrif;om;BuD;awG&JU
oDcsif;awG&,f ....Zmwfy&dowfeJYuRefawmf
ESpfOD;ESpfzufESpfoufMuwJh
uRefawmhfoDcsif;awG&,f ...
aygif;pkwifqufxm;wJh
obifaw;t,f(vf)brfwpfckjzpfygw,f/
&moDwpfckudka&mufwkdif; wpfwkdif;jynfvkH; wpfEkdifiHvkH;oDqkdMuwJh
oDcsif;xJu jreEmuefBuD;&JU
pdrf;vJhMunfjrwJh a&t,OfrSmuRefawmfwdkYwpfawG jrefrmoDcsif;awG
qkdNyD; a&rdk;oefYpifEdkifr,fh tcGifhta&;
tem*wfrSm&Sdygovm;?
tdyfrufqefayr,fh 'DtawG;[m
MunfEl;p&mvdkY cHpm;rdygw,f/
twdwfqdkwm [dk;ta0;rSm ... ta[mif;awGwnf&Sd&mvdkY topf
urmBuD;u ausmckdif;wwfayr,fh
topfawGb,fvdkaumif;aumif;
ta[mif;wvnfvnfqdkwJhpum;
ed,mrt& tJ'DtopfurmBuD;[m
t&G,fwpfckrSm tESpfom&aumif;wJh
ta[mif;rsm;udk rsufESmcsif;qdkifjyK&wmvnf; obm0trSefygyJ/
Ak'bmomxGef;awmufwJh
uRefawmfwdkY EdkifiHrSm jrefrmhobif
qdkwmvnf; a&S;a&S;uwnf;u,Ofaus;rItpOftvmBuD;rm;vdkY
ZmwfyGJujyawmhr,fqdk&if OD;pGmyxr
bk&m;uefawmhcef;udk wpfcef;wpfem;
wifqufujyavh&Sdygw,f/
tpdaE,sqkdwJh Ak'ylZed,aw;oGm;udk
*DwrSL;rEav;OD;oef;<u,fa&;om;jyKpkNyD;
wpfcsdefu NrdKUawmfodef;atmif
ZmwftzGJUBuD;rSm ujycJhwmyg/
tJ'DoDcsif;udk a&Tref;NrdKU usufoa&aqmif
rEav;awmifay:rSm&SdwJh &aohBuD;OD;cEDaumif;rI
ordkif;0ifAsm'dwfawmfay; kyfyGm;awmfjrwfBuD;a&SUrSm
uRefawmfwdkYarmifr,fawG pdwfa&mukd,fyg
ylaZmfoum,jyKNyD;
kduful;cJhygw,f/
rEav;eJY jrefrmhobifwpfacwf&JU
a&S;rlrysuftrSwf&zG,f tpDtpOfrsm;
'DrSm pwifjcif;ygyJ ....
Zayartun Tun

rl&if;tacGudk tm;ay;xm;ygw,f/
Ei Ei Khaing

b,ftcsdefzGifhzGifh rkd;Edkifygbl;/ tNrJtm;ay;aeygw,f/


Milostar Mdy
Zar Ni

&S,fyg&ap .../
tonf;uGJrdk;wdrf Let me Share

rEav;odef;aZmf&JU tEkynmzefwD;rIrsm;udk ESpfoufNrJrdkY tm;ay;


vsufyg/
Zaw Min Oo

tNrJtm;ay;vsufyg/

Ye Nan Oo i m remember U Nyi Win Myint.


Rosemary Virgo (1984, 1985)
Myo Zaw Win

Nyi Min Wai

,Of,Ofuav;eJY vSaewJh q&mhuAsmawGukd xyfzwfcsifao;w,f/

yGJBudKufcif obifaw; vkyfvdkufOD; .../

av;pm;tm;ay;vsufyg q&m ... /


Bio Soehtay
Kyaw Thame

tm;ay;vsufyg .../

11

Kyaw Soemoe

ed,mrt& tJ'DurmopfBuD;[m t&G,fwpfckrSm tESpfom&aumif; wJh


ta[mif;rsm;udk rsufESmcsif;qdkifjyK&wmvnf; obm0trSefygyJ/
rEav;om;ol&
t&rf;aumif;wJhacGyg jrefrmhZmwfobiftwGuf *kPf,lp&m rSwfwrf;/
a&pufBuD;olrsm;toif;
xl;xl;jcm;jcm; ....
[oFmwckdif? xl;BuD;NrdKUu
OD;xl;BuD; rdom;pktvSLyGJrSm
bdodufcef;tNyD;trSwfw&

Ak'b
momESiyhf wfouf trsKd;rsKd;zGiq
hf Mkd uonf/ Ak'b
momudk
xJxJ0if0if avhvmolawGvnf;&Sdonf/ Ak'bmomESifhywfouf
jiif; ckefajymqdkaerIrsm;onfvnf; tawmrowf/ xdkaomtcg
wpfcsdefu EkdifiHawmf0efBuD;csKyf OD;Ek\ e,l;a&mufwuodkvf
(1955? Zlvkdif 6&ufaeY)wGifAk'bmomw&m;awmfESifhywfoufAk'
bmomqdw
k mbmvJ[
l a[majymcJo
h nfrsm;udk trSw&f rdacsonf/

Wutyee Thant

aysmfp&m uRefrwdkY NrdKUuav;yg .../

Ak ' b momqd k w mbmvJ


1955 ck Zlvdkifv (6)&ufaeYwGif e,l;a,mufwuodkvf
Ak ' b momw&m;awmf E S i f h y wf o uf Ek d i f i H a wmf 0 ef B uD ; csKyf OD ; Ek
a[m ajymcsuf /
tar&duefawG[m tifrwef tHhMozdkYaumif;w,f/ urmBuD;
udk zsufqD;ypfr,fhurmh&efoleHywfwpfawG&JU ab;qdk;BuD;awGu
toufepYJ nf;pdraf wGupkd eG NYf yD; urmolurmom;awGuu
kd ,fcw
hJ mESpf
Budr&f o
dS mG ;NyD/ tckvnf;yJurmBuD;udk wd;k wufaumif;rGeNf yD; wd;k wuf

Mandalay Thein Zaw


Happy Birthday Ko Zaw Min Aye

tawG;vSol
vSaomtawG;\0ef xrf;&Gufol
arG;aeY&SifnD rdk;qrf;yef;vdk vef;ygap ...

Ko Thein Zaw

tpfudktm;ay;aeygw,f ... /
Nay Zar Mandalay Thein Zaw

tpfudkvnf; tawG;vSol? b0uolyg/ uRefawmfwdkYi,fi,fu


tpfudk rD;BudK;uav;udkif&rf;NyD;uwmudk vlawGt&rf;tm;ay;wm rSwfrd
w,fAs/
Nwe Nwe

udkodef;aZmf t&iftwdkif;av;yJ .../


Bio Soehtay

uAsm&GwfwJh ESpfyg;oGm;wifqufygOD;/
Thet Thet Win

ief;ZGeNf rdKU? bk&m;yGrJ mS pNyD; udo


k ed ;f aZmfuwm Munfzh ;l wmyg/ (1987)
avmufuaygh ... /
Mandalay Thein Zaw

mPf . ..yef ; td k ; av;


opf&Gufvdk
vG,fvG,fa<uzdkY
Mu,fawGrSm
yifpnfr&Sdbl; / /
Kyitha Maung
Share pa ya say ...
Tin Zar Moe Win
Love that words ... father gi
D May Cho
Right !
Zayartun Tun
Right!
Si Thu Shein
very nice!
Thura Zaw

tif; ...[kwfom;yJaemf ...trSD&SdwJholu ydkNyD;a<uvG,fwwf


Muw,f/

12

om,mwJhurmBuD;jzpfvmatmifvlpGrf;? mPfpGrf;&SdorQ tpGrf;


ukefBudK;pm;aewmudkuRefawmfwdkYawGU&w,f/
tJ'Dvdk urmol urmom;rsm;&JU aus;Zl;&Sifrsm;jzpfMuwJh tar
&duefjynfaxmifpkol jynfaxmifpkom;rsm;eJY awGUwJhtcgrSm uRef
awmfu,
kd w
f ikd f tifrwefwefz;kd xm;wJh "rvufaqmifwpfcu
k kd aus;
Zl;qyfwJhtaeeJYay;zdkY uRefawmftifrwef pdwfxufoefaeygw,f/
'Dvw
kd pfEidk if rH w
S pfEidk if o
H Ykd "rvufaqmifrsm;ay;ydMYk uwJh om"uBuD;
rsm;[mtxift&Sm;&Sdygw,f/ jrwfpGmbk&m; oufawmfxif&Sm;&SdpOf
uAdrdom&rif;u bk&m;\ w&m;awmfudk o&P*HkupNyD;aom
wmywdr*f aomwmywdzdkvfodkYusatmif "rusifhpOfrsm;udka&;om;
azmfjyNyD; *Em&wdkif;&Sifbk&if yuKomwdrif;xHodkY "rvufaqmif
ay;ydkYMuzl;wJh oufaoom"uBuD;rsm;vnf; tajrmuftjrm;&SdMuyg
ao;w,f/ tJ'Dawmh tckuRefawmfay;r,fh "rvufaqmifudk
uRefawmf&JU apwemtwdkif; vlBuD;rif;rsm;uvnf; vufcHMuvdrfh
r,fvdkY uRefawmfarQmfvifhaeygw,f/
trSet
f wdik ;f ajym&&if Ak'b
momw&m;udk jynfjh ynfph pkH ekH m;vnf
olrsm; tvGe&f mS ;ygw,f/ uReaf wmfwYkd ArmEkid if rH mS yifvQif Ak'b
mom
xGef;um;aom EkdifiHwpfEkdifiHyifjzpfvifhupm; Ak'bmomudk tjynfh
tpHkem;vnfolrsm;tvGef&Sm;ygw,f/
Ak'bmomqdkwm olrsm;toufudk owfjcif;? olrsm;Opmudk
cd;k ,ljcif; olrsm; om;r,m;rsm;? om;ysKd orD;ysKdrsm;udk zsufq;D jcif;?
rkom;ajymjcif;? t&ufaomufjcif; tp&SdwJh 'kpdkufw&m;awGudk
a&Smif MuOfatmifval wGuq
kd ;kH raom w&m;jzpfw,fvo
Ykd m wcsKdUu
,lqMuygw,f/ wcsKdUuvnf; Ak'bmomw&m;qdkwm vlow0g
awGay:rSm rkef;pdwfrsm; y,f&Sm;NyD; arwmpdwfrsm; yGm;rsm;&ef vlo
w0gawGudk qHk;rxm;wJhw&m;jzpfw,fvdkYom od&Sdxm;Muw,f/
tck azmfjycJhwJh tcsufawG[m Ak'bmom&JU tpdwftydkif;awG
avmufom &Sdygao;w,f/ Oyrmuif;ajcrsm;&JU ajcacsmif;awGxJu
wpfacsmif;avmufeJYwlygw,f/ trSefpifppfqdk&if tckvdk 'kpdkuf
w&m;awGa&Smif&Sm;zdkYow0gawGay:rSmrkef;pdwfrxm;bJ arwmpdwf
awGxm;zdkYqdkwJh w&m;awG[m bk&m;awG ryGifhrDuvnf; olUtcsdef
tcgeJYvdkufNyD; ay:aygufcJhzl;ygw,f/
'Dvq
kd &kd if Ak'w
&m;awmfqw
kd m bmvJ/ 'Dtajzudk twdck sKyfajz
&&ifA'k w
&m;awmfqw
kd mwjcm;r[kw?f 'kut
aygif;uvGwf ajrmuf
atmifa[mxm;wJh enf;vrf;rsm;yifjzpfw,fvdkY ajz&ygvdrfhr,f/
tJ'Dvdkqdk&if 'kuawGqdkwmbmawGvJvdkY vlBuD;rif;rsm;uwpf
qifhwufNyD;ar;Ekdifygao;w,f/ tJ'Dar;cGef;udkawmh cyf&Snf&Snf
av;ajzyg&ap/

vlBuD;rif;wdkYvG,fvG,fESifhoabmaygufEkdifatmiftck 'Dt
pnf;ta0;udka&mufvmMuwJh yk*dKvfawGxJu wpfa,mufudk
Oyrm tjzpfeJY toHk;jyK&atmif/ tJ'Dvl[m rpwmatvdkY
,lqMuygpdkY/ tJ'D rpwmat[m arG;wJhtcsdefupNyD; ckcsdeftxd
tvd k q E r jynf h wmawG trsm;BuD ; awG U &ygvd r f h r ,f /
Munf h c sif w mawG rMunf h & / rMunf h c sif w mawG Munf h & /
Mum;csif w mawG rMum;&? rMum;csif w m awG Mum;&/
SLcsifwmawG rSL&? rSLcsifwmawG SL&/ pm;csifwm awG
rpm;&? rpm;csifwmawGpm;&/ xdawGUcsifwmawG rxdawGU&?
rxdawGUcsifwmawGudk xdawGU&/ udk,fcspfcifwJh aqGrsKd;om;csif;
rdwaf qGo*F[wdeYk YJ aouGw
J pfrsKd; &Siu
f w
JG pfrsKd; uGMJ u&? ud,
k rf cspf
rESpfoufwJholawGeJY twlwuGaygif;oif;qufqHaeMu&qdkwJh
tvdk
qErjynfh0rIawG[maeYpOfESifhtrQ
tJ'D
rpwmat[mawGUcJh&zl; ygvdrfhr,f/ tJ'gawG[m 'kuawGyJ/
tJ'D 'kuawGxuf tqaygif; rsm;pGmqdk;wJh 'kuawGuawmh
wjcm;[mr[kwfygbl;/ 'D rpwmat udk,fwdkif aeYpOfESifhtrQ
em&DESifhtrQ puefYESifhtrQ wdk;wufNyD; tdkvm&r,fh 'ku? tJ'Dvdk
tdk&muaeNyD; emzsm;rusef;jzpf&r,fh 'ku? tJ'Dvdk emzsm;rusef;
jzpf & muaeNyD ; tJ ' D rp w matud k , f w d k i f ao &r,f h
'kujzpfygw,f/
tJ'D rpwmat[m aoNyD;&ifNyD;a&m? bmrSaemufxyfNyD;
rjzpfawmhbl;qdk&if tckajymcJhwJh 'kuawG[m 'DavmufaMumuf
p&m raumif;ao;ygbl;/ 'gayr,fh rpwmat[m aoNyD;wJah emuf
wpfzef jyefjzpf&OD;r,f/ tJ'Dvkd jyefjzpfwJhtcgrSm bHkaygif;(31)bHk
&SdwJhteuf wpfbHkbHkrSmjyefNyD;jzpf&r,f/ tJ'D(31)bHkuawmh jA[m
bHkaygif; (20)? ewfbHkaygif; (6)bHk? vlUbHkwpfbHk? tyg,fbHk (4)
bHk? tm;vHk;aygif; (31)bHkjzpfw,f/
aoNyD;&if tJ'DbHk wpfbHkbHkudka&mufzdkY[m t&rf;a&mufcsif
wdkif;ra&muf&bl;/ vGefcJhaomb0aygif;rsm;pGmu 'D rpwmat
vkycf w
hJ hJ ukov
kd t
f ukov
kd af wG ,ckvuf&b
dS 0rSm vkycf w
hJ u
hJ o
k v
kd f
tukodkvfawGeJY? olraorDaemufqHk;jzpfay:wJhpdwfay:rSm wnf
w,f/
tJ'Dawmh vGefcJhwJhb0u ukodkvf tukodkvfawGeJY? tckb0
ukodkvf tukodkvfawG? aemufNyD;awmh raocif aemufqHk;pdwf
[mb,fvjkd zpfay:ovJ? tJ'aD r;cGe;f udk uRefawmfajzygr,f/ vlBuD;
rif;rsm;vG,v
f ,
G ef YJ em;vnfatmif uRefawmf BudK;pm;NyD;ajzygr,f/
rpwmat[m vGefcJhwJh b0awGrSma&m? tckb0rSma&m? rsufpdeJY
jrifwmawG? em;eJY Mum;wmawG? ESmacgif;eJYSLrdwmawG? vQmeJY
t&omcHrdwmawG? udk,feJYxdawGUrdwmawG? pdwful;Munfhrdwm
awG &Syd gw,f/ tJ'v
D jkd rifwikd ;f Mum;wdik ;f SLrdwikd ;f t&omcHrw
d ikd ;f xd
awGUrdwdkif;pdwful;rdwdkif; rpwmat&JUpdwfxJrSm aumif;wJhpdwf
awGaomfvnf;aumif;? raumif;wJhpdwfawGaomfvnf;aumif;
ay:vdrrhf ,f/ tJ'v
D akd umif;wJph w
d af wG ay:Ho
k may:NyD;? aysmufomG ;
wJt
h cgvnf;&Sw
d ,f? tJ'aD umif;wJ?h raumif;wJh pdwaf wGu wdu
k f
wGef;rIaMumifh? aumif;wJhpum;awGeJY raumif;wJhpum;awGudk
ajymrdwJhtcgvnf;&Sdw,f/ aumif;wJhtvkyfawGwJy raumif;wJh
tvkyfawGudk vkyfrdwJhtcgvnf;&Sdw,f/
tJ'Daumif;wJhpdwfawG aumif;wJhpum;awG aumif;wJhtvkyf
awG[m ukodkvfuHrsm;jzpfMuw,f/ raumif;wJhpdwfawG raumif;
wJhpum;awG raumif;wJhtvkyfawG[m tukodkvfuHrsm;jzpf
Muw,f/

tMurf;tm;jzifhajym&&if rpwmat\ukdokdvfuHrsm;onf
rpwmatudk vlUbHk aomfvnf;aumif;? ewfb(kH 6)bHk aomfvnf;
aumif;? jA[mbHk(20)aomfvnf;aumif;? wpfzefjyef jzpfapEkdif
w,f/ if;\ tukodkvfuHrsm;onf rpwmatudk i&J? wd&pmef?
Nydwm? tol&u,fqdkwJh tyg,f(4)bHkrSm jyefNyD;jzpfapEkdifw,f/
aumif;wJhpdwf aumif;wJhpum;aumif;wJhtvkyfqdkwmrSm
vnf; t,kwftvwftjrwftp&Sdonfjzifh trsKd;rsKd;tpm;pm;&SdwJh
twGuf rpwmat[mvlUbHek wfbkH jA[mbHrk mS vlewfjA[mjyefjzpf
wJhtcg 'DpdwfawG 'Dpum;awG 'DtvkyfawGudkvdkufNyD; wefcdk;&SdwJh
jA[m? wefc;kd r&Sw
d jhJ A[m? wefc;kd &Sw
d ehJ wf? wefc;kd r&Sw
d ehJ wf? wefc;kd &Sd
wJhvl? wefcdk;r&SdwJhvl? ydkufqH&SdwJhvl? ydkufqHr&SdwJhvl? vSwJhvl?
rvSwJhvl? vlcspfvlcifrsm;wJhvl? vlrkef;rsm;wJhvl? ynmwwfwJhvl?
ynmrwwfwv
hJ t
l p&So
d jzifh jA[mtrsKd;rsKd;? ewftrsKd;rsKd;? vltrsKd;
rsKd;jzpfvrd rhf ,f/ raumif;wJph w
d ?f raumif;wJph um;? raumif;wJt
h
vkyfqdk&mrSm t,kwftvwftjrwf[l trsKd;rsKd;tpm;pm;&SdwJh
twGuf rpwmat[m tyg,f(4)bHkudk a&mufwJhtcgrSmvnf;
'D raumif;wJhpdwfawG? 'D raumif;wJhpum;awG? 'D raumif;wJh

tar&d u ef E k d i f i H bmaMumif h c srf ; omvJ


'DuaeY urmay:rSm tcsrf;omqH;k Ekid if [
H m tar&duefEidk if ?H tiftm;
tBuD;qHk;uvnf; tar&duef? MoZmBuD;rm;wmvnf;tar&duefyJ jzpf
w,f/ tar&dueforw NyD;cJhwJhESpf Ekd0ifbmvu jrefrmjynfudktvnf
vmoGm;w,f/ &efukefom;awGodw,f/ (5)em&DeJY rdepf(40)avmufyJ
vmoGm;wm/ wpf&uf&JU av;yHkwpfyHkawmifrjynfhbl;/ av,mOfysH(13)pD;
eJYvmoGm;w,f/ olpD;rJharmfawmfum; olU[mol av,mOfysHwpfpD;eJYo,f
vmw,f/ oludk,fydkifav,mOfysHeJYvmw,f/ BuD;us,fcrf;em;wmawGu
awmhajymraeeJY/ bGJUESif;obifcef;rBuD;rSm olrdefYcGef;ajymr,fqdkawmh
uRefawmfwdkYuoGm;em;axmifMuw,f/ ArmawGem;axmifzdkY vlwpf
a,mufwpfckpD bmomjyefem;Muyfudk tar&duefuav,mOfwpfpD;eJY
o,fvmNyD; wpfa,mufwpfcak y;vdu
k w
f ,f/ t*Fvyd v
f kd oluajymwmudk
em;Muyfxdk;vdkufwmeJY jrefrmvdkwpfcgwnf;Mum;&w,f/ tar&duef
orwu jrefrmjynfrSmwpfem&D
avmuf rdecYf eG ;f ajymzdt
Yk wGuf tar
&duefuem;MuyftvH;k (5000)avmuf
o,fvmNyD; ArmawGudkay;w,f/
tJ'gtar&dueforwwpfa,muf
wnf;b,favmufBuD;us,fovJ/
tar&duefEkdifiHcsnf;qdk&if BuD;
us,fvdkufwm tiftm;BuD;vdkuf
wm? tar&duefNyD;&if urmay:rSm
'kwd,tiftm;tBuD;qHk;u k&Sm;?
'kwd,tcsrf;omqHk;u wkwf?
tJ'DavmufBuD; tar&duefbm
aMumifh csrf;omaewmvJ/ tar&d
uefu wpfcsdefut*Fvdyf&JU uRef?
uRefawmfwdkYwdkif;jynfvnf; wpf
csdefu t*FvdyfuRef? olwdkYut&if
uRefjzpfw,f/ tar&duefutBuD;
BuD;eJYt&ifuRefjzpfw,f/ uRefawmfwdkY EkdifiHao;ao;av;eJY aemufrS
uRefjzpfwm/ uRefBuD;eJY uRefav;? uRefBuD;eJY uRefuav;rSm uRefBuD;u
urmay:rSm tcsrf;omqH;k jzpfNyD; uRefuav;uurmay:rSmbmvdYk trGq
J ;kH
jzpfaewmvJ/
tar&duefEkdifiH&JU zGJUpnf;yHktajccHOya'
uRefjzpfwmvnf; twlwlyJ/ t*Fvdyfvufatmufu vGwfvyf
a&;&cJhwmvJ twlwlyJ/ 'DxufydkNyD; tHhMop&maumif;wmwpfck&Sdao;
w,f/ tar&duefu t*Fvdyfvufatmufu 1776 ckESpfrSm vGwfvyf
a&;&w,fvdkY aMunmw,f/ vGwfvyfa&;r,lcif apmapmuajymcJhwJh
AdkvfcsKyfatmifqef;vdk tifrweftarQmftjrifBuD;wJh tar&duef EdkifiH
a&;acgif;aqmifawGu t*Fvdyfvufatmufu vGwfvyfa&;,lNyD;&if
tar&duefEkdifiHudktkyfcsKyfzdkY zGJUpnf;yHktajccHOya'udka&;cJhw,f/ yHkESdyf
pufray:ao;bl;/ vufa&;eJYa&;xm;w,f/ 'DuaeYuRefawmf ajym
aecsdefqdk (237)ESpf&SdNyD/ tar&duefzGJUpnf;yHktajccHOya'vufa&;rl?
tJ'Dvdkvufa&;eJY zGJUpnf;yHktajccHOya'udka&;NyD;awmhrS t*Fvdyfvuf
atmufu vGwfvyfa&;udk,lcJhw,f/ tvm;wl uRefawmfwdkY jrefrm
awGvnf; t*FvdyfvufatmufuvGwfvyfa&;,lcgeD;rSm AdkvfcsKyfu
vnf; tarQmftjrifBuD;BuD;eJY 1947 zGJUpnf;yHktajccHOya'udk a&;qGJcJh
w,f/ NyD;awmhrS vGwv
f yfa&;,lw,f/ tJ'aD wmh tar&duef uRefBuD;u
vGwfvyfa&;r,lcif zGJUpnf;yHktajccHOya'udkqGJovdk jrefrm uRefav;
uvnf; vGwfvyfa&;r,lcif zGJUpnf;yHktajccHOya'qGJw,f/ uRefBuD;u
vGwfvyfa&;,lNyD;wmeJY zGJUpnf;yHktajccHOya'eJY tkyfcsKyfw,f/ uRefav;
uvnf; vGwfvyfa&;,lNyD;wmeJY zGJUpnf;yHktajccHOya'eJYtkyfcsKyfw,f/
tJ'aD vmuf orkid ;f jzpfpOfwyl gvsuf [du
k RefBuD;u urmay:rSm tcsrf;om

tar&duef uRefBuD;u vGwfvyfa&;r,lcif


zGJYpnf;yHktajccHOya'udkqGJovdk jrefrm uRefav;uvnf;
vGwfvyfa&;r,lcif zGJYpnf;yHktajccHOya'qGJw,f/
uRefBuD;u vGwfvyfa&;,lNyD;wmeJh zGJYpnf;yHktajccHOya'eJY
tkyfcsKyfw,f/ uRefav;uvnf; vGwfvyfa&;,lNyD;wmeJh
zGJYpnf;yHktajccH Oya'eJYtkyfcsKyfw,f/ tJ'Davmuf
orkdif;jzpfpOfwlygvsuf [dkuRefBuD;u urmay:rSm
tcsrf;om qHk;jzpfNyD; 'DbufuuRefuav;u
bmaMumifh urmay:rSm tqif;&JqHk; jzpfaewm

qHk;jzpfNyD; 'DbufuuRefuav;ubmaMumifh urmay:rSm tqif;&JqHk;


jzpfaewmvJ/ uRefBuD;u (1776) ckESpfrSma&;qGJcJhwJh zGJUpnf;yHktajccH
Oya'udk 'DaeYtxd tqufrjywfusifhoHk;cJhw,f/ (237)ESpf&SdNyD/ wdkif;
jynfudkpnf;eJYurf;eJYtkyfcsKyfvmwm (237)ESpf&SdNyD/ tJ'DtusKd;u bmwkef;
qdk&if 'DuaeY urmrSmtcsrf;omqHk; tiftm;tBuD;qHk; MoZmt&SdqHk;jzpf
w,f/ uRefawmfwdkY uRefav;jzpfwJh jrefrmEkdifiHu t*Fvdyfvufatmuf
u vGwfvmNyD; zGJUpnf;yHktajccHOya'eJY tkyfcsKyfcJhwmrSefw,f/ 'gayr,fh
(13)ESpfeJY (2)veJY (1)&ufyJtkyfcsKyfcGifh&cJhw,f/ uRefawmfwdkYEkdifiH&JU
tmPmud k twif ; t"r od r f ; vd k u f w J h t wG u f 1962 ck E S p f rwf v
(1)&uf a eY aemuf y d k i f ; 1947 zG J U pnf ; yH k t ajccH O ya'eJ Y tk y f c sKyf w J h
pepf ysuf o G m ;w,f / pnf ; rJ h u rf ; rJ h t k y f c sKyf w J h p epf & J U tusKd ; quf
aMumif h 'D u aeY tqif ; &J q H k ; jzpf o G m ;w,f / uRefawmfwdkY jrefrmEkdifif&JU
1948 ckESpfa&SUydkif;umvudk pOf;pm;Munfh&atmif/ uRefawmfwdkYudk
t*F v d y f u tk y f c sKyf w mud k rBud K uf v d k Y trsKd ; pH k a wmf v S e f M u w,f /
aemufqHk;t*FvdyfudkawmfvSefzdkY jrefrmcsnf;yJrjzpfEkdifvdkY EdkifiHjcm; udk
tul t nD a wmif ; vd k u f w ,f / *syef u d k t ul t nD a wmif ; vd k u f w ,f /
*syefu uRefawmfwdkYrac:vnf;vmawmhrSm/ 'kwd,urmppfBuD;u pae
NyD/ *syefudkac:vmawmh AHk;usJNyD;0ifvmw,f/ t*Fvdyfu ajrvSefrD;dIU
pepfeJYqkwfay;&w,f/ tHI;awmhay;vdkuf&w,f/ *syefay;wJh vGwfvyf
a&; a&Ta&pdrfeJYraumif;bl;/ *syefusrS a&aEG;ylavmifcH&w,f? vuf
onf;cGHcGmcH&w,f? tjyifrxGuf&Jbl;/ *syefvmrS t*Fvdyfwkef;u tJ'D
avmufrqdk;bl;/ *syefydkqdk;w,fqdkNyD; t*FvdyfeJYaygif;NyD;jyefcsw,f/
tJ'aD wmh*syefu tm;vH;k rD;dUI oGm;NyD; jyefqw
k w
f ,f/ tJ'v
D rkd ;D yJUId aeawmh
uRefawmfwdkYwdkif;jynfbmusefvJ? jymyHkyJusefw,f/
tvkyfawGay:rSmwnfNyD; trsKd;rsKd;tzHkzHkjzpf&jyefw,f/ tJ'D rpwm
at[m jA[mbHkrSmyJjzpfjzpf? ewfbHkrSmyJjzpfjzpf? vlUbHkrSmyJjzpfjzpf?
b,fbHkrSmyJjzpfjzpf? cspfwJhvlawGeJY auGuGif;&wJh'ku? rcspfrESpf oufwJh
vlawGeYJ aygif;oif;&wJ'h u
k ? tvdq
k Erjynf0h wJ'h u
k ? td&k wJ'h u
k ? em&wJh
'ku? ao&wJ'h u
k tp&Sw
d 'hJ u
k t
rsKd;rsKd;awGukd tm;vH;k aomfvnf;aumif;?
wpfpdwfwpfa'oaomfvnf;aumif;awGU&rSmrvGJbl;/
tu,f rpwmat[m taumif;qH;k pum;awGuakd jym t aumif;
qHk;tvkyfawGudkvkyf? taumif;qHk;pdwfawGudk arG;jrLcJhwJhtwGuf 'D(31)
bHkrSm wefcdk;tBuD;qHk;vdkYqdkwJh jA[mawGxJrSmwefcdk;tBuD;qHk; jA[mBuD;
jzpfw,fqdkMuygpdkY/ tJ'Dvdkwefcdk;tBuD;qHk; jA[mBuD;jzpfwJhtwGuf olU&JU
qE&SdorQawG? tukefvHk; jynfh0w,fvdkYvJqdkMuygpdkY/ tJ'Dvdk qEawGeJY
jynfh0wJhtwGuftjcm; qif;&JrIawG r&Sdonfhwdkifatmif 'D rpwmatqdk
wJh jA[mBuD;[mtd&k wJ'h u
k ? ao&wJ'h u
k ? b,fenf;eJrY rS vGwu
f if;Ekid b
f ;l /
'D vdkrvGwfuif;EdkifHk ruao;bl; tJ'D jA[mBuD;[maoNyD;wJhaemuf
&yfem;jcif;r&SdbJewfbHk? vlUbHk? tyg,f(4)bHk tp&SdwJh oHo&mBuD;xJrSm
olU&JUukodkvf? tukodkvfawGudktrSDjyKNyD; v,fae&rSmyJ/
tJ'D rpwmat[m olU&JUukodkvf tukodkvfawGay:rSmwnfNyD;
(31)bHkrSmtrsKd;rsKd;tzHkzHkusifvnf&ovdk wavmuvHk;rSm &SdMuwJhvlawG?
ewfawG? jA[mawG? tyg,f(4)bHrk mS &SMd uwJo
h w0gawG[molw&Ykd UJ ukov
kd f
tukodkvfay:rSmwnfNyD; (31)bHkrSmusifvnf&wmyJ/
'D ukov
kd ?f tukov
kd af wG[m b,foUl udrk rS sufEmS rvdu
k b
f ;l / Ak'b
m
om0ifawGudkawmhwpfrsKd;? Ak'bmom0ifr[kwfwJh yk*dKvfawGusawmh
wpfrsKd;qdkNyD; rsufESmvkdufjcif;r&Sd/ Ak'bmom0ifjzpfNyD; aeYpOfaeYwdkif;
bk&m;udk tBudrBf udr&f cdS ;kd olyif jzpfvifu
h pm;? Ak'b
mom0if r[kwo
f El iS hf

vG w f v yf a &;,l N yD ; wd k i f ; jynf r S m bmusef v J


vGwfvyfa&;,lwJhtcgrSm wdkif;jynfjyefvnfxlaxmifa&;twGuf
t*Fvdyfudk,lxm;wJh ydkufqHta<u; uka#(20)jyefay;&w,f/ tJ'Dawmh
vGwfvyfa&;,lNyD;wJhtcgjymyHkeJY t*Fvdyfudkay;&r,fhuka#(20) ta<u;
usefcJhw,f/ tJ'Dtaetxm;uaevGwfvyfa&;,lcJhw,f/ vGwfvyf
a&;,lNyD; uRefawmfwdkYwdkif;jynftajctaeaumif;ovm;/ 1948 ckESpf
Zefe0g&Dv(4)&ufaeYrSm vGwfvyfa&;7w,f/ tJ'gNyD; rwfv (18)&uf
aeYrmS uGejf rLepfawGawmcdNk yD; Ekid if aH &;pawmhr,f/ Ekid if aH &; rwnfrNidrrf I
awGuGefjrLepfawmcdkNyD/ 1948 ckESpfukefydkif;avmufrSmyJ wyfrawmfwyf
&if;wyfzUJG tcsKdU awmcdu
k ek w
f ,f/ 1949? 1950 rSm a&mifpo
kH yl ek x
f w,f/
t"duuawmh u&ifolykefxw,f/ &efukef c0JNcHawmif u&ifodrf;vkduf
NyD/ jrefrmEkdifiHwpfEkdifiHvHk; a&mifpHkolykefvufatmufa&mufoGm;w,f/
wpf c sd e f u jynf o l v l x k u wyf r awmf u d k cspf c J h w ,f
&efukefwpfNrdKUyJ tpdk;&&JUtkyfcsKyfrIatmuf&Sdw,f/ OD;Ektpdk;&udk
&efukeftpdk;&vdkYyJac:w,f/ jrefrmEkdifiHtpdk;&vdkYawmifrac:awmhbl;/
tJ'aD vmufxd wdik ;f jynftajctaeqd;k &Gm;oGm;w,f/ 'gayr,fah emufq;kH
tdEd,tultnDeJY jyefwdkufw,f/ a&mifpHkolykefvufatmufuae wyfr
awmfu jyefu,fwifcJhw,f/ 'DtwGufvnf; jynfolvl
xku wyfrawmfudk tJ'DtcsdefrSmMunfcJhw,f/ awmf
vSefa&;aeYrSm jynfolawGyef;uHk;awGpGyfw,f?
wcsKdUqdkzufNyD;erf;w,f/ wu,f tJ'Davmufxd
wyfrawmfudkcspfcJhMuw,f/ tJ'Duae(1952 ck
1953)ckESpfrSm jynfwGif;ppfNyD;oGm;NyD/EkdifiHa&;
wnfNidrv
f mNyD;a&G;aumufyjJG yefvyk af wmhO;D Ektpd;k &
yJjyefwufw,f/
1948 ckESpfuae 1962 ckESpftxdEkdifiHa&;
wnfNidrfrIbm&Sd cJhvJ
1956 ckESpf tJ'Dtcsdefu tmPm& zqyv
ygwDxJrSm ESpfjcrf;uGJoGm;w,f/ [dkbufu OD;b
aqG? OD;ausmfaX; tkyfpkeJYOD;Ek? OD;wiftkyfpk qdkNyD;
awmh ygwDESpfjcrf;uGJzdkYtaMumif;zefvmw,f/ q&mBuD; ocifudk,fawmf
rdIif;u awmfawmfaphpyfay;vnf;tqifrajybl;? aemufqHk; zqyveJY
oefY&Sif; zqyv qdkNyD; vHk;0ESpfjcrf;uGJoGm;w,f/ ESpfjcrf;uGJwJhae&m
rSm trSwt
f rsm;pkuwnfNrJbufu &vdu
k w
f t
hJ wGuyf gvDrefuOkd ;D Ek xde;f
csKyfzYkd awmfawmfuckd ufomG ;w,f/ tJ't
D csderf mS wyfrawmfu tmPmodr;f
zdBYk uHpnfcw
hJ ,f/ orkid ;f rSmawmh BuHpnfcw
hJ ,faygh/ OD;EkuvTaJ y;w,faygh/
odkYaomfvnf; jzpf&yfrSefuodrf;NyD;NyD/ odrf;NyD;NyDqdkwJhtaMumif; OD;Ek
udkoGm;NyD;awmh AdkvfcsKyfarmifarmif&,f? AdkvfcsKyfwifaz&,f? AdkvfcsKyf
atmifBuD;&,f oGm;ajymw,f/ tJ'Dawmh uRefawmfwdkYodrf;zdkY pDpOfNyD;NyDvdkY
ajymvdu
k w
f phJ um;udk rif;wdrYk odr;f eJY odr;f &if ppfwyfemrnfysufomG ;w,f?
trnf;pufjzpfoGm;vdrfhr,f? igvTJay;r,fvdkYajymvkdufw,f/ tJ'Dpum;
udkudkifNyD; aemufqHk;tmPmodrf;wJhyGJysufNyD;awmh tmPmvTJay;vdkuf
w,f/ 1958 ckESpfrSm AdkvfcsKyfBuD;ae0if;udk tdrfapmifhtpdk;&0efBuD;csKyf
tjzpfcefYNyD;awmh EdkifiHawmftmPmudktyfvdkufw,f/ tyfwkef;u (6)v
qdkNyD; tyfw,f/ r&bl; aemuf(6)v 'DvdkeJY tm;vHk;(2)ESpfjzpfoGm;w,f/
(2)ESpf tmPmodrf;cHvkduf&w,f/ 1960 ckESpfrSm a&G;aumufyGJvkyfao;
w,f/ OD;EkjyefEkdifvdkY OD;EkudktmPmvTJay;vdkufw,f/ wpfESpfcGJ avmuf
Mumawmh 1962 ckESpf rwfv(2)&ufaeYrSm OD;ae0if;ujyefNyD; tmPm
odrf;w,f/ vGwfvyfa&; &wJhaeY 1948 ckESpfuae tmPmodrf;cH&wJh
1962 ckESpfrwfv(2)&uf aeYtxduRefawmfwdkYwdkif;jynf EkdifiHa&;wnf
NidrfrIbm&SdcJhvJ/ bmaumif;cJhvJ? bmrSraumif;cJhbl;/
apmzd k ; cG m ;
a&SUwpfywfqufzwfyg/
tukodkvfusL;vGefonfh ae&mrSmtwlwljzpfvQif twlwl tusKd;ay;
w,f/ ukodkvfjyKwJhae&mrSm twlwljzpfvQiftwlwltusKd;ay;w,f/
Ak'bmom0ifjzpfvifhupm; tukodkvfusL;vGef Ak'bmom0if r[kwf
vifu
h pm;ukov
kd jf yKvQif xdAk 'k b
mom0ifrmS tyg,f(4)bHo
k o
Ykd mG ; Ak'b
m
om0ifr[kwfolrSm vlUbHk? ewfbHk? jA[mbHkodkYoGm;Ekdifw,f/
rQavmufEiS hf ukov
kd t
f ukov
kd w
f o
Ykd nf Ak'b
mom0if[w
k o
f nf
r[kwfonfwdkYudk rsufESmrvdkufbJ ukodkvfqdkvQif ukodkvftavsmuf
tukov
kd q
f v
kd Qif tukov
kd t
f avsmuf? tusKd;ay;w,f qdw
k t
hJ csuf[m
xif&Sm;avmufayNyD/
tJ'Dvdkqdk&if 'D qif;&J'kuawGu b,ftcgrS vGwfrvJvdkY vlBuD;
rif;rsm;u ar;p&m&Sdw,f/ 'D qif;&J'kuawGu vGwfajrmufcsifw,f
qdk&if wjcm;enf;vrf;r&Sd? rpwmat[maoNyD;wJhaemuf tckajym cJh
wJh(31)bHkxJrSm b,fbHkrSmrSjyefrjzpfatmif vkyf&r,fhenf;vrf; wpfckyJ&Sd
w,f/ jyefNyD;jzpfaeoa&GUumvywfvHk; b,fbHkrSmyJjzpfjzpf jA[mbHkyJjzpf
jzpf ewfyJjzpfjzpf vlyJjzpfjzpf i&J? wd&pmef? Nydwm? tol&u,fyJjzpfjzpf
jyefNyD;jzpfaeonfu
h mvywfv;kH awmh rpwmat[m tJ''D u
k a wGu b,f
enf;eJyrS rvGwfEkdifbl;/
tJ'Dvdkqdk&if 'D 'kuawGuvGwfatmif b,fvdkvkyfrvJ/
jrwfpGmbk&m;ocifu 'D'kuawGu vGwfEdkifwJhvrf;[m wpfvrf;
wnf;om&Sdw,fvdkY twdtvif;rdefYrSmypfcJhw,f/ tJ'Dvrf;udkvlBuD;
rif;rsm;vG,fvG,feJYem;vnfatmif uRefawmfBudK;pm;NyD;ajymjyygr,f/

a&SUwywfqufzwfyg&ef

13

"rapwDacgif;avmif;BuD;tm; 0guRwfumvwGif pwifq,fazmfrnfUusdKufxD;aqmif;q&mawmfbk&m;BuD;

aZ,smjrwfcdkifavQmufxm;a&;om;onf /
usdKufxD;aqmif;q&mawmfbk&m;BuD; tbd"Zt*r[m o'r
aZmwdu b'Eynm'DyrS &efukefjrpfqHkwGif epfjrKyfaeaom "r
apwDacgif;avmif;awmfBuD;tm; 0guRwfumvrSpwif q,fazmfrnf
jzpfaMumif;od&onf/ if;udpESifhywfouf acgif;avmif;awmfq,f,l
a&;twGuf oufqkdif&mrScGifhjyKcsuf&xm;NyD;jzpfaMumif;vnf;od&onf/
urmay:rSm tBuD;qkH;aomaMu;oGef;acgif;avmif;awmfBuD;
tjzpf rSwfwrf;0ifcJhonfh "rapwDacgif;avmif;awmfBuD;onf ESpfaygif;
(400)ausmfcefYu a'gykHjrpftwGif;epfjrKyfaecJhjcif;jzpfonf/ acgif;avmif;
awmfBuD;udk aumZmou&mZf(852)ckEpS rf mS rGeb
f &k if"rapwDrif;u a&Tw*d Hk
apwD&ifjyifawmfay:odu
Yk yfvLS ylaZmfcu
hJ m ou&mZf (947)ckEpS rf mS ay:wl*D
e,fcsJU'Db&pf(ac:)iZifum\ oabFm(2)pD;ESihf vk,o
l ,faqmifraI Mumihf
&efukefESifhoefvsifNrdKUMum;? yJcl;jrpf? &efukefjrpfESifh ykZGefawmifacsmif;wdkY
qkH&ma'gykHjrpf0rSmepfjrKyfcJhjcif;jzpfonf/
,ckvdk epfjrKyfcJhonfh acgif;avmif;awmfBuD;onf tjrihf (12)
awmif? tus,f(18)awmifEiS hf tav;csdeyf
d maygif;(1)ode;f (8)aomif;
cefY&Sdonf/ onfvdkESpfaygif;(400)ausmfcefYepfjrKyfaeonfh acgif;avmif;
awmfBuD;udk EkdifiHwumrSokawoetzGJUrsm;uvm,l &SmazGqnf,lrIrsm;
&Scd o
hJ vdk (2012)ckEpS rf wf(16)&ufrmS awmhtar&duefrS vTww
f ifxm;onfh
emqm Land Sat-7 N*dKvfwrk mS acgif;avmif;awmfBuD;epfjrKyfaeonf&h ef
ukefjrpf-yJcl;jrpf-ykZGefacsmif;wdkYqkH&m a'gykHjrpf0rSmwnf&Sdaeonfudk awGU
&SdcJhNyD;jzpfonf/ q,f,la&;vkyfief;rsm;vkyfudkifzdkYtwGuf tar&duefa':
vm(10)oef;cefYukefusrnfjzpfNyD; oD;jcm;tvSLaiGaumufcHwmrsKd;r&SdbJ
usKdufxD;aqmif;q&mawmfbk&m;BuD;qDodkY udk,fwkdifvma&muf vSL'gef;
onfhtvSLaiGrsm;udkomvufcHoGm;rnfjzpfum vuf&SdrSmawmh jyifyap
wemtvSL&Sifrsm;tjyif aZurmrdom;pkrSq,f,la&;vkyfief;rSm yl;aygif;
yg0ifvSL'gef;rIrsm;jyKvkyfoGm;rnf[kod&onf/
"rapwDacgif;avmif;awmfBuD;tm;q,fazmfrnfh usdKufxD;
aqmif;q&mawmfbk&m;BuD;onf rGefjynfe,f? bD;vif;NrdKU? Zkwfokwf
&GmwGiftbOD;pHaz? trda':apmusifwkdYrSarG;zGm;aomom;(3)OD;teuf
wwd,ajrmufom;&wemjzpfNyD; usdKufxD;aqmif;q&mawmf t&Sif ol
jrwfavmif;vsm armifatmifNidrf;udk (1290)jynfhESpfwGif arG;zGm;cJhonf/
(1290)jynfhESpfrS (1310)jynfhESpftxd Zkwfokwf&GmwGifaexkdifNyD; (1310)
jynfhESpfwGif &efukefNrdKUodkYa&muf&SdcJhonf/ (1313)ckESpftxdavmuD uH
ynm&yf toufarG;0rf;aMumif;jyK armfawmfum;jyif rui;f epfq&mjzpfNyD;
C&m0gotdrfaxmifrIjyK &efukefNrdKU? oCFef;uRef;NrdKUe,fwGif aexkdifcJh
onf/
(1325)ckEpS rf pS udpr sm;ajrmifvw
l aYdk bmifrS vGwaf tmif ke;f
&eftaMumif;uefygvmaom bkef;&Sif? uH&Sif? yg&rD&Sifonf tb bkd;bkd;
atmif? tbbk;d rif;acgifwrYdk eS nf;rsdK;pHjk zifh omoemwGi;f odr;f oGi;f awmfrl
onf/ usdKufx;D aqmif;q&mawmfavmif;vsmonf (1325) ckEpS Of ;D rSpwif
vl?vlolawmf?a,m*D?&aohtqifhqifhjzifh jrefrmjynftESHU Ak'bk&m;&Sif
\Asm'dw0f if&[Emodu
k ?f 0dZm "mwfyEu?f ude;f cef;BuD;pGm opmt"dXmefjyKcJh
onfah e&mXmetp&So
d nfrsm;udk (9)ESpw
f idk w
f idk f r[m*Em&D vufsmtusifh
pcef;udkaqmif usifhBuHyGm;rsm;tm;xkwfcJhonf/
usdKufx;D aqmif;q&mawmfavmif;vsm &Si&f aohonf jrifjh rwf
aom&[ef; abmiful;ajymif; qHawmf&Sifomoem tajccH"r w&m;
pnf;urf;ig;oH;k vDtusihjf rwf[o
k wfrw
S
f wdwyd ywdwu
d sus ud;k uG,f
qnf;uyf&efvkdufemusifhoHk;aqmufwnf&ef aqmif&ef? a&Smif&ef pnf;
urf;rsm;jzifh pwifcJhonf/
(1333)ckESpfrSpwif bk&m;&SifESifh&[EmjrwfwkdY\Asm'dwfawmf
a&S;vmjcif;aumif;awmfrlaom olawmfpifolawmfaumif; taygif;wkdY\
qEawmftwkdif;wkdif; (2500)wpf0ufausmf wpfausmhjyefomoem zGifh

14

azmfyGifhvif;apEkdif&ef a&S;tcg rxifr&Sm;b,fbufuMunfhMunfh xD;


awmfBuD;onf vku
d
f apmif;aeaomaMumifh usdKufxD;apmif;bk&m; [kbUJG
awmfwiG af om Asm'dwaf wmf0ifqaH wmf&iS af pwDawmfjrwfBuD;udk p rS q odYk
apmif;&mrSwnfhrwfum usdKufxD;aqmif;bk&m;
m;[kbGJUawmfajymif; qH
awmf&Sifomoemudk pwifzGifhazmfawmfrlonf/ usdKufxD;aqmif;q&m
awmfBuD;onf jrwfpmG bk&m;xm;&Sad wmfrcl o
hJ nfh omoem(5000)wnfwhH
ap&efESifh a0ae,smrsm;pGmwkdY uRwfwrf;vGwfvrf;0ifEkdifMuap&ef usdKuf
xD;aqmif;qHawmf&Sif apwDawmfjrwfBuD;udk xD;r@dKifckdifzGifh udk;ql
yEufudk;e0if;pufjzifh qHawmf&SifapwDta[mif;tEGrf;ikwfwkd tysuf
tqD;rsm;pGmudk aeYrtm;nrem;omoemawmftwGuf aqmif&Gufawmfrl
&ef (1353)ckESpfwGif jynfaxmifpk jrefrmEkdifiHawmftpkd;&u t*r[m
o'raZmwdu"ZbGJUwHqdyfawmf qyfuyfjcif;jyKcJhonf/
usdKufxD;aqmif;q&mawmfBuD;onf o'gqEBuD;rm;pGmESifh
arwmudx
k m;&SNd y;D ravQmah om ZGv
J v
YkH 0D&,
d wkjYd zifh Asm'dwaf wmf0if qHawmf
&SifomoemawmfjrwfBuD;udk tqifhoHk;qifhydkif;jcm;um yxrtqifh jrwf
pGmbk&m;&Sif (8)0gajrmufaomtcsed t
f cg jrefrmEkid if H ok0Pbrl d auvmo
awmifay:odkY <ua&mufawmfrlNyD; ay;a0iScJhaom tqifhjrifh oZD0 q
auo r[m"mwk0if qHawmf&Sifrsm;jzifh wnfxm;udk;uG,fawmfrlcJhaom
apwDawmfrsm;udk jyKjyifrGrf;rHxdef;odrf;apmifh a&Smufjcif;? 'kwd,tqifh
t&Sifr[mtEkk'g tBuD;trSL;jyKaom &[Em(6)yg;wkdY tarG&&Sdawmfrl
onfh qauoax& xly0ifqHawmf&Sif(6)ql apwDawmfrsm;udk zGifhazmf
awmfrljcif;? wwd,tqifh &mZ0if*E0ifr[m0iftp&Sdaom "mwk "r
y&dabm* O'
d apwDawmfrsm;udk jyefvnfziG ahf zmf xde;f odr;f apmifah &Smuf
vsuf pGrf;pGrf;wrHomoemawmfjyKawmfrlcJh&m (1365)ckESpfwGif omoem
jyK&mwGif tjrifhqHk;jzpfaom tbd"Zt*r[mo'raZmwdu bGJUwHqdyf
awmfudkxyfrH 'kwd,tBudrf qufuyfvSL'gef;jcif;cH&onf/
usdKufxD;aqmif;q&mawmfBuD;onf brsdK;bkd;wlqkdaom om
oemjyKyk*Kd vfw\
Ydk rsdK;k;d ADZrS qif;oufvmaom omoemhtmZmenf ol&J
aumif;BuD;jzpfonf/ Zkwfokwf&GmrS tbkd;OD;tkef;ckdif? tbGm; a':pdef;
wdo
Yk nf q&mawmf\ tbk;d ? tbGm;rsm;jzpfMuonf/ tbk;d OD;tke;f ckid o
f nf
t&n0goD awmawmifurkd
DS oydww
f pfv;kH ? ouFe;f oH;k xnfjzifw
h &m;
&SmrSD;cJhNyD; &[Em[kausmfMum;aom q&mawmf OD;oDv tp&Sdaom ol
awmfpifoal wmfaumif;taygif;wkEYd iS hf awGUBuHKawGUqHck v
dk cIH iG &hf &Scd NhJ yD; usdKuf
xD;aqmif;bk&m;BuD;\ajrmuf aemifawmfBuD;apwDteD; NrdKUkd;usHK;oHk;
xyftv,fwiG af b;rJo
h ufu,f yJuo
kd mbkO;f ay;oH;k aqmifNyD; yJpm;ud,
k f
awmfBuD;[ktrnfwiG cf NhJ y;D a0ae,smrsm;aumif;usKd ;csr;f om&ap&efaqmif
&GufawmfrlcJhonf/
tbk;d OD;tke;f ckid Ef iS hf tbGm;a':pdew
f rYdk S arG;zGm;cJah om OD;pHazrSm
usdKufxD;aqmif;q&mawmfBuD;\ crnf;awmfjzpfonf/ (1300)jynfhESpf
wGif tbbkd;rif;acgifBuD;(ac:) bkd;awmfatmifrif;acgif Zkwfokwf&GmodkY
a&muf&v
dS mcsdef uyf0#fab;'PfwrYdk aS wGUBuHKaeaom &Gmol&mG om; e,fol
e,fom;wkdYtm; u,fq,fawmfrlcJhonf/ urmY&Sifbk&ifBuD;[kwifpm;
tbbk;d rif;acgiftm; xD;awmfr;dk um aemufrt
S NrJuyfyg vsuf usdKufx;D
aqmif;qHawmf&Sif apwD,omoemawmfudk apmifha&SmufcJhonf/
bk&m;&SiEf iS &hf [Em&Siaf wmfjrwfrsm; Asm'dwx
f m;&Scd o
hJ nfh (2500)
wpf0ufausmf wpfausmhjyefzGifhazmfyGifhvif;awmfrlcJhaom brsdK;bkd;wl
usdKufxD;aqmif;q&mawmfBuD;onf ,cktcgusdKuf"EkwfapwD awmfBuD;
tm; tNydKtysufyHkrSjyefvnfwnfxm;cJhonfh q&mawmfBuD;jzpfonf/
odkYtwGufaMumifh q&mawmfBuD;taejzifh "rapwDacgif;
avmif;awmfBuD;tm; jyefvnfq,f,lrnf[kod&Sd&onfhtwGuf acgif;
avmif;awmfq,f,la&;ESifhywfouf (16?9?2013)&ufu rGefjynfe,f?
bD;vif;NrdKU? Zkwfokwf&Gm? usdKufxD;aqmif;omoemhajrwGif oDwif;oHk;

awmfral eaom usdKufx;D aqmif;q&mawmfBuD;tm; oGm;a&mufawGUqHak r;


jref;avQmufxm;jzpfcJh&mq&mawmfbk&m;taeeJY "rapwDacgif;avmif;awmfBuD; udk
b,fvdkpdwfqEjzpfNyD; q,f,lzdkYqHk;jzwfcJhwmygvJbk&m;/
at;aygh/ tvkdqEeJYawmh r[kwfygbl;/ olUtaMumif; y|mef;
qufvmwJt
h ay:u qEjzpfay:vmwmyg/ tJ'aD wmh rdrw
d t
Ydk m;vH;k vnf;
odwJhtwkdif; tajctjrpfajym&&if apmapmu a&SUu omoemhtusdK;
awmfaqmifcsKyfar;jref;avQmufxm;csufrsm;tay: ajzMum;oGm;wJhtay:
rSmvnf; Ak'j rwfb&k m; Asm'dwef x
YJ m;wJh qHawmf&iS f awG usKd ufx;D aqmif;?
auvmo ysufjyKef;awmzH;k nKd ;EGr;f aewJh umvuae tifrwefrjS yK&jyif
&cufw,f/ 'gawGudk atmifjrifausmfvTm;Ekdifovkd tqlqltqifhqifhjyK
jyifEkdifcJhovkd tJ'DtajccHtiftm;udk ,HkMunfcsufxm; yxrpjyKjyif
wmuawmh usdKuf"EkwfqHawmf&Sif apwDawmfjrwfBuD;yJ/ apwDawmfBuD;
xdcu
dk yf sufq;D wJt
h ay:uaejyKjyifzYdk tckvt
dk aMumif;qufvmwJt
h csdeu
f s
awmh usdKuf"Ekwfbk&m;BuD;udk vufcHjyKjyifw,faygh/ EkdifiHawmftaeeJY
vnf;wm0efay;w,f/
wpfcak wmh&w
dS ,f/ ajymwJt
h cgrSm tajctjrpfygrSacgif;avmif;
BuD;taMumif;vnf; t"dym,f&Sdr,f/ usdKuf"Ekwfbk&m;BuD;udk pNyD;
vufcHjyKjyifuwnf;u ajrjyifvnf;wnDwnf;qufpyfaewJh usdKuf
"Ekwfbk&m;BuD; tjypfab;&efu uif;a0;NyD; xl;xl;jcm;jcm;atmifjrif&if
acgif;avmif;BuD;ygqufNyD;pOf;pm;r,fqkdwJh t"d|mefjyKvkdufw,f/ tJ'D
awmh 'DvkdeJYyJ usdKuf"Ekwfbk&m;BuD;u xl;xl;jcm;jcm;atmifjrifpnfum;
xl;jcm;yGifhvif;vmw,f/ tJh'gaMumifh t"d|mefqkdwmvkyfudkvkyf&r,f/
'gayrJh vG,fvG,feJYvkyfvkdYawmhrjzpfbl;/ EkdifiHawmfuvnf; oabmwl
vufcw
H ,f/ odaYk omf wpfqifch 0H efBuD;XmeawGqw
dk mu trsdK;rsdK;&Sw
d ,f/
odkYaomf tckcsdefxdawmh bmrSrvkyf&ao;bl;ayghaemf/ tcktcsdefxdawmh
bmrSrvkyfao;bl;/ [dkbufutvkyfudkrvkyfao;bJ tjyiftaeeJY avh
vmpl;prf;t&ifuvkyfaqmifcJhwmawG pkaqmif;rSwfwrf;jyK&SmazGaewJh
tcsdef/ tvkyfudkawmh bmrSrvkyf&ao;bl;/ tJ'Dawmh 'Du OD;wnfcsuf
xm;wmu 'Du qHawmf&SifomoemawGawmawmifawGeJY jyKjyifcJhovkd
usdKuf"Ekwfbk&m;BuD;udk tajccHpnfurf;eJY jyKjyifcJhovkd 'Dacgif;avmif;
awmfBuD;udkvnf; tJ'Dpnf;urf;eJYyJ t"d|mefxm;NyD;azmf,lr,f/
a&SUu tusdK;awmfaqmifcsKyfajymoGm;wJt
h xJrmS teEig;yg;udk
udk;uG,fkdaoqnf;uyf&r,f/ &wemjrwfoHk;yg;udk rarhravsmh OD;xdyf
xm;&r,f/ vlusifh0wf? rif;usifh? jA[pkd&ftusifh? ig;yg;oDvudk vHkNcHKpGm

xde;f odr;f apmifah &Smuf&r,f/ qifom;? jrif;om;&wemxku


d w
f hJ tom;ukd
a&Smif&r,f/ uRJom;? EGm;om;? 0ufom; a&Smif&mS ;&r,f/ tJ't
D ajccHpnf;
urf;awGeJYtvkyfvkyfwJhtcgrSm acgif;avmif;awmfBuD;udkenf; trsdK;
rsdK;awGeJY EkdifiHjcm;om;awGa&m? odyHenf;awGa&m enf;trsdK;rsdK;awGvkyf
aew,f/ wdwu
d sus tpteay:ay:xifxifawGUw,fqw
dk mudk r&ao;
bl;/ tJ'DvkdawG wdwdusus bmrStpter&wJh taetpm;uswmudk
'Duae acgif;avmif;BuD;udv
k nf;aumif;? acgif;avmif;BuD;udk 'g,umjyK
aom "rapwDrif;udv
k nf;aumif;? yk*Kd vfawGtaetpm;uvnf; wkb
Yd m
omomoemrSm jrifrh m;xG#af cgifxif&mS ;wJyh *k Kd vfawGjzpfjcif;aMumif?h b,f
ay:rSmjrifhrm;vJ/ omoemtay:rSm/ b,ftay:rSm OD;xdyfxm;vJ/ urm
txd tHzh ,
G x
f m;wJh av;ql"mwfyakH &Tw*d b
kH &k m;BuD;txd 'g,umjyKMuwJh
yk*dKvf/ tJh'gaMumifh bk&m;*kPf?w&m;*kPf?oHCmh*kPftajccHxm;NyD;
vkyMf unfrh ,f/tcktcsdex
f ad jymqkw
d t
hJ xJrmS vkyv
f &Ydk r,fvrYdk ajymao;bl;/
ajymMuwmu tjyifuajymMuw,f/ qHawmf&SifawGvnf;
olrsm;vkyfvkdYr&wm vkyfvkdY&w,f/ usdKuf"Ekwfbk&m;BuD;uvnf; cP
cPNydKw,f/ tcktaerSmatmifjrifw,f/ tJ'Dawmh 'Dacgif;avmif;
BuD;vnf; &Ekdifygw,f/ tJh'g olwkdYajymwm/ 'DutaeeJYuawmh bmrqkd
avmurSm uHupd > cif;csufxm;&w,f/ &Ekid af tmifBudK;pm;r,f/ enf;trsdK;
rsdK;omoemrSm&Sdw,f/ ukodkvfeJYawmhtaMumif;cH&w,f/ tJ'Denf;vrf;
rsm;eJYawmhvkyfaqmifr,f/ odkYaomf tcktcsdefxd rvkyfao;bl;/ rvkyf

ao;wmvkcd sifwyhJ pkH H rjzpfao;bl;/ 'Duvkcd sifwyhJ pkH u


H ud,
k phf m;&dwu
f ,
dk f
tukefuscHr,f/ tukeftuscHr,fh 'g,umolaX;uvnf;&SdaeNyD/ aZ
urmOD;cifa&T/ udk,fhtvkyftaeeJYusawmh udk,fhtvkyfudkwdwdyy wdwd
usust&if;uswJo
h al wGusawmh ud;k yg;oDveJY w&m;xkid &f if;eJY ae&w,f/
tJ'Dt"d|meftiftm;awGeJYvkyfr,f/ tu,f'gvkdvkdY 'geJYtay;t,l
wnfo
h mG ;&ifawmh r[matmifjrifru
I kd awGUjrif&r,f/ tJ'h gr[m atmifjrif
rI/ tu,fr&&if vlutHI;awmhr&Sdbl;/ bmjzpfvkdYvJ bk&m;qHk;rwJh
w&m; 0dZmpnf;urf;tusifhtajccHxm;jcif;aMumifh Ak'bmomwkdYyDyD t
usifhp&Pt"d|mef oabmuawmh tJh'geJYoGm;r,f/ 'DuajymwJhtxJrSm
&r,fvkdYrqkdvkdbl;aemf/ >cif;csufxm;w,f/ &atmifawmh BudK;pm;r,f/
r[matmif j rif r I & rS m ygbk & m;/
at; awmfawmfrsm;rsm;uawmhajymMuw,fayghav/ wcsdKU
u awmh tvGwfrajymygbl;/ tifrwef txdtcdkuf vlajymrsm;wJh
usdKuf"EkwfawmifrS xl;xl;jcm;jcm;atmifjrif yGifhvif;wm 'gvnf;yJ
atmifjrifwmygyJ/ jrifjrifcsif;vnf;awGU&wmyJ/ tJ'Dawmh xyfqifhbm
avQmufOD;rvJ/
q&mawmf b k & m;BuD ; taeeJ Y pOf ; pm;NyD ; NyD q k d a wmh b,f
awmhavmuf vkyfief;taumiftxnfazmfzkdY&SdygovJbk&m;/
tck&Sdaewmu 'Duvnf;vGwfvGwfudk,fhpm;&dwfukd,fpm; NyD;
awmhvw
G af ewJh BuD;awmfEmG ;udak usmif;&wmqkad wmh [db
k ufukd bmrSwm
0efray;bl;/ xdckdufp&mepfemp&mukefusp&m? tJ'Dawmh 'Duae 0guRwf
NyD;&ifawmh ajcmufaoGUwJhtcga&muf&ifwkdYrsm;vnf;0guRwfqkdawmh 0gy
qkad wmhvyk af &;udik af &;vG,w
f ,f/ tJ't
D jyifuEkd idk if aH wmfutxG#t
f acgif
tBuD;trSL;wku
Yd pNyD;awmh 'Du 'DqEu&kd w
dS ,fqadk wmh olwYdk 0rf;ajrmuf
Muw,f/ auseyfvufcw
H ,f/ cGijhf yKw,f/ odaYk omf'aD vmuf ESpaf ygif;&meJY
axmifeJYcsDNyD;awmha&xJrSmMumjrifhcJhwJhtqifhjrifh toif;tyif;awG? EkdifiH
jcm;toif;awGa&m odyeH nf;trsdK;rsdKd ;awGe&YJ mS ayrJw
h w
d yd y ckid v
f w
kH t
hJ csuf
awGUygw,fqkdwmur&Sdbl;/ awGUygw,fqkdwJh ckdifvHkcsufawmifr&Sdawmh
tJ'aD wmh 'Du 'Duenf;eJY tvkyq
f ufvyk rf ,f/ &Smvk&Yd &ifvnf; tjrwfy/J
tqifh av;qifhuav;qifhpvHk;uwm0efuawmhrayghbl;/
rSefvSygbk&m;/
yxrtaeeJY pl;prf;&SmazGavhvmr,f/ 'kwd,taeeJY tp
teawGU&if wdusrSefuefatmif awGU&ifazmf&r,f/ azmfNyD;&if a&Twd*Hk
bk&m;BuD;udk a&TU&r,f/ o,f&r,f/ r&r,f/ csD&r,f/ a&Twd*Hka&muf
&ifvnf; uke;f awmfxufrmS urmtxdausmMf um;jyefEY w
YHS hJ acgif;avmif;BuD;?
urmolurmom;awGuvnf;vma&mufNyD; a&Tw*d b
kH &k m;zl;wJt
h cg acgif;
avmif;BuD;udk awGU&jrif&r,f/ xm;&r,fhae&mvnf;vkdw,f/ wm0ef
uawmhrao;bl;/ rao;ayrJv
h nf; bk&m;udk MunfnKd wJh o'gpdwef w
YJ pf
enf;awmhvnf; tm;prf;Munfw
h maygh/ apmapmu ajymovkyd J tH;I awmh
r&Sdygbl;/ HI;vnf;tjrwfyJ/ atmifjrif&ifawmh r[matmifjrifrIyJ/
xl;qef;wJhedrdwfawGaum &ygovm;bk&m;/
tif;/ &oifw
h m&ygw,f/ &oifw
h mu wcsdKUusawmh tdyrf ufed
rdwf? wcsdKUusawmhtmHkedrdwf? wcsdKUusawmh "mwfedrdwftrsdK;rsdK;ygyJ/
'gayrJ&h wkid ;f vnf;yJ 'gyJvYdk owfrw
S v
f aYdk wmhr&bl;/ bmjzpfvv
Ydk q
J adk wmh
'gusawmh tvGwfr[kwfbJbk&m;&SifqHk;rwJh oDv? orm"d? ynmrygvkdY
r&bl;/ orm"d orxpdwftvkyfw&m;tvkyfbm0emtvkyf 'gu rvkyf
vkdYr&bl;/ tJ'Dvkd wdwdususvkyfawmhrS? wcsdKUusawmhvnf; olUy|mef;
quf acgif;pGeJ ;D wJo
h al wGut
kd mHek rd w
d ?f "mwferd w
d af wGay;w,f/ wcsdKUus
awmh vSnhfywfNyD;ay;w,f/ 'grsdK;uwnfhwnfhwkdufkdufay;w,fvkdY r&Sd
bl;/ tJh'gudkudk,fuvnf;yJpdwftiftm;udk toHk;jyKNyD;awmh awG;ac:
wkdif;wm pOf;pm;a0zefcsdefqNyD;awmh vkyf&r,f/
aemufwpfcsufu acgif;avmif;BuD;azmfwJhtcsdefrSm q&m
awmftaeeJY udk;yg;oDvusifhBuHwJholawG q&mawmfhvrf;pOf twkdif;
vkdufemwJh tjyify&dowfawGudkaumvkyftm;ay;ac:zkdY&Sdygovm;bk&m;/
usdKuf"Ekwfbk&m;BuD;wkef;uvnf;twlwlyJ/ vkyftm;ay;u
ac:w,fvkdYr&Sdbl;/ 'Du vkyfaewmawGUwmeJYwifolUtaMumif; y|mef;
quf&w
dS o
hJ al wGoUl bmol a&mufvmwm/ 'DrmS vnf;twlwyl /J qHawmf&iS f
bk&m;awGjyifwJhtcgrSm vkyftm;ay;ac:w,fvkdYr&Sdbl;/ olwkdYbmolwkdY
vmMuwm/ vmMu&if tenf;qHk;awmh 'DuwpfaeYudk qefq,fhig;wif;?
wif;ESpq
f ,favmufuek w
f ,f/ ud,
k u
f awmhoufu,fab;rJh auR;&wm
yJ/ olwkdYvnf;pm;&if;eJYukodkvfjyKwm/ tJ'DvkdeJY olwkdYudkig;yg;oDvuae
pNyD;awmh teEig;yg;tusdK;tjypf 'gawGudk a[majymjy&if;eJY udk,fhvlrsdK;
bmomomoemeJw
Y idk ;f jynfEidk if t
H wGuyf gta&;BuD;wJh tcsuftvufawG
omoemjyKw,f/ ow0gu,fw,f/ a&S;tpOftvmaumif; qufcw
H ,f
qkdwJhtcsuf tvufawGudkajymjyw,f/ bmvJac:&ifvmrvkdYvm;/
vmyghr,f bk&m;/
vlo&d iS Mf um; us,fus,fjyefjY yefjY zpfrmS yg/ Mum;&ifvmMurSmaygh/
at; at;/
'Dacgif;avmif;awmfBuD; a&Twd*Hkukef;awmfay: a&mufvm
cJhr,fqkd&if jrefrmjynf&JU tem*wf[m bmjzpfvmEkdifygvJbk&m;/
'guawmh 'DuvkyfaqmifcsufawGu bk&m;Asm'dwfawmfeJY
&[EmawG&JU t"d|mefcsufeJY qHawmf&SifawGqkd&if olwkdYt"d|mefvkduf
wm jrifhrm;ovkd wkdYuvnf; vdkufNyD; jrifhrm;atmif vkyf&wmrsdK;av/
jrifhrm;atmifvnf; vkyf&w,f/ tcufcJ trsdK;rsdK; BuHK&w,f/ odkYaomf
atmifjrifoGm;&if jrifhrm;oavmuf jyefNyD;awmh ajymif;vJyGifhvif;w,f/
'Da'o XmeESifhwuG wkdif;jynfEkdifiHrSm wkdYu opmwkdifwnfxnhfNyD;
qkawmif;&w,f/ bk&m;wefckd;awmfjrwf? w&m;wefckd;awmfjrwf? oHCmh
wefckd;awmfjrwfawGaMumifh 'Dacgif;avmif;BuD;a&Twd*Hk&ifjyifawmfay:
a&muf&if wcsdKUuacgif;avmif;BuD;udq
k ,fNyD;&if bmvkyrf mS vJwhJ ar;cGe;f
u/ tJh'gusawmh acgif;avmif;BuD;udkq,fNyD;&if jrefrmjynfrSmpNyD;awmh
o*Fg,emwifwm yOro*Fg,emrEav;rSmwifw,f/ q|o*Fg,em

&efukefrSmwifw,f/ tck owro*Fg,em/ tJ'Dtcgus&if 'Dacgif;


avmif;BuD;udx
k ;dk rvk/Yd aomif;xku
d pf BuF0|m tukeMf um;atmifvYdk 'gua&S;
uwnf;uvnf; Ak'omoemAk'bmomjrefrmvlrsdK;wkdYaexkdifwJh ae&m
'grsdK;awGay:xGef;&if tcuftcJawGuaeausmfvTm;w,fqkd&if wkdif;jynf
a&mvlrsKd ;a&mbmoma&m omoema&mtm;vH;k ukov
kd af wG vku
d zf ufnpD mG
zGHUNzdK;vmr,f/ ukodkvfawGyGifhNzdK;ovkdtm;vHk;vnf; wkdif;jynfEkdifiH
pnfyifjyefYyGm; wkd;wufyGifhvif;vmr,f/ a&ajrpdk;&mrif;&mZmawGvnf;
rif;aumif;rif;jrwfawGay:xGef;NyD; wkdif;jynfEkdifiHudk pDrHcefYcGJuGyfuJtkyf
csKyfNy;D rif;jyKvkyMf ur,f/ tJ't
D xJrmS xif&mS ;wmuawmh tJ'aD cgif;avmif;
BuD;&JU 'g,um a&Twd*Hkbk&m;BuD;'g,um "rapwDrif;yJ/ tJ'Dtvkyfqkd
awmh tJh'gBuD;atmifjrifrI&&ifa&Twd*Hkukef;awmfay:wifr,f/ 0rf;ajrmuf
p&mawGjzpfr,f/ bkef;wefckd;tiftm;BuD;ovkd urmtxdyg taMumif;
qufr,f/ aumif;NyD/ aumif;NyD/
wynfhawmfudk wjcm;rdefYp&m&SdwmrdefYay;ygOD;bk&m;/
at; rdrdwkdY"rapwDacgif;avmif;BuD;eJY taMumif;qufNyD;
tvkyv
f yk rf ,fo
h abmawGuykd godomG ;ovkd ajzMum;ay;wJt
h ay:rSm aum
rdrdwkdYpdwf0ifpm; pmaya&;om;rSwfcsufrSwfwrf;jyK tqifajyMu&JUvm;/
ajyygw,f b k & m;/
at;/ 'Du arwm&yfcaH vQmufxm;wm rdrw
d t
Ydk wGuf ajzMum;
ay;rSmuawmh apmapmutusdK;awmfaqmifcsKyfajzMum;ay; wJhtxJrSm
vnf;ygygw,f/ txl;ojzifh usdKuf"EkwfqHawmf&Sif apwDawmfjrwfBuD;
xl;uJpGmatmifjrifyGifhvif;wmu tajccHygyJ/ tckvnf; rdrdwkdYtwGuft
a&;BuD;qHk;bmvlrsdK;vJvkdYar;&if Ak'bmomjrefrmvlrsdK;a[hvkdY "ropm

u,fpm;r,fqkd&if tqifhqifhjrifhvmwmaygh/ twef;pmoifovkdyJav/


wpfwef;wpfwef;wufzkdYu wpfwef;&JUatmifrSwfudk&rS wpfwef;wuf&
rSm/ todmPfwo
Ydk nf tqifq
h ifah jymif;vJvmw,f/ ud,
k Ehf idk if H ud,
k b
hf m
omudk,fhomoemudk aumif;&maumif;usdK;jzpfatmif xdef;odrf;apmifh
a&Smuf&r,f/ tJh'g rdrdwkdYtwGuft"duqkdqHk;rrIyJ/ [kwfvm;/ vufig;
acsmif; vuftkyfcsD teEig;yg;vnf;rarhbl;/ ig;yg;oDvvnf;rarhbl;/
'Duae tajccHay;wmuawmh ig;oHk;vDyJ/ aemufwpfvDu
tom;BuD; ig;rsdK;yJ/ qif&wemtom;? jrif;&wemtom;? uRJtom;?
EGm;tom;? 0uftom; tJh'gawGudk pm;oHk;aeorQ ememb, Oyawm0
ememoif;uGw
J q
Ydk w
dk m aoG;ya,m*? avya,m*? ud,
k w
f iG ;f ya,m*awG
trsdK;rsdK;jzpfr,f/ tJh'gawGudk a&Smif&Sm;jcif;tm;jzifh ab;uif;r,f/ rdrdwkdY
twGuf txl;"rb@u txl;vufaqmifay;wm/ ausaum auseyfMu
&JUvm;/
auseyfygw,f bk&m;/
igu auseyfr,fxifvkdY ajymwm/ rauseyfbl;xifwJholu
t&ufbD,mteHUawG woif;oif;eJY/ rauseyfbl;xif&ifvnf; wkdYvnf;
rajymygbl;/
"rapwDacgif;avmif;BuD; azmf,la&;rSm t&ifu&SmcJhwJhol
awGvnf;&Sdygw,f/ tJ'DvlawGu vmNyD;tultnDay;r,fqkd&ifaum
q&mawmf&JUoabmxm; b,fvkd&SdygovJbk&m;/
wkAYd 'k j rwfpmG bk&m;&JU "r"|d mefus0g'qkw
d m abmifuefw
Y ,fvYdk
r&Sdbl;/ olUtvkdvkd twkdif;wkdif;vmwm/ [kwfvm;/ wkdYAk'w&m; qkdwm
vGwfvyfwJhw&m;/ tvGwfvyfqHk;uawmh oHk;q,fhwpfbHkuyg vGwf

udu
k w
f ,f/ Ak'b
momqkw
d mbmjzpfvAYdk 'k b
momvkaYd c:wmvJ/ Ak'b
mom
qkdwmAk'&JUqdkqHk;rpum;awGudk tajccHvkdufemusifhoHk;w,f/ bmom
w&m;udk ,HkMunfav;pm;vkdufem tm;xm;w,f/ 'gaMumifh Ak'bmom/
tJ'Dawmh Ak'bmomtavhtusifh/ bk&m;&,f? w&m;&,f? oHCm&,f
&wemjrwfoHk;yg;udk tNrJwrf;,HkMunftm;xm;udk;uG,f&wm/ NyD;awmh
udk,fhudkarG;wJhrdbupNyD;awmhq&morm; teEig;yg; rarhravsmh tNrJ
wrf;dak ouefawmhw,f/ tJ'aD wmhoUl taMumif;u qkx
d m;wm/ Ak'u
,
kd f
wkdifqdkqHk;rxm;wm/ bk&m;&,f? w&m;&,f? oHCm&,f? rdb&,f? q&m
orm;&,f teEig;yg;udkrS tkdtaorwwfao;&ifcsefxm;ypfy,f&if
tjypf/ kdaowwfrStusdK;/ arhavsmhcsefvSyfypfy,f&if udk,fhrdbup
csefvSyfypfy,f&iftjypf? tJ'DtaMumif;aMumifh Ak'w&m;awmfrSm edAmef
w&m;csrf;omqkdwm tjrifhjrwfqHk;t&m/ tJh'gudkyg wm;qD;ydwfyifw,f/
uG,fuef;w,f/ r*fuef;? zkdvfuG,f r*fE&m,f zkdvfE&m,f BuHK&r,f/
&wemjrwfoHk;yg;eJY teEig;yg;udktdktaorwwfao;&ifjzpfr,f/ 'gjzifh
b,fvkdenf;eJYkdao&rvJ/ ig;yg;oDvtusihfawGudk tajccH? ig;yg;oDv
xufydkoGm;&if aeYvGJnpmrpm;&/ udk;yg;oDv 0dumvabmZeqkd&if
tcsdefeJY OykofaeYawGbmawG Oykofapmifh? ajymwmawGMum;w,faemf/
Mum;ygw,f b k & m;/
pdwf0ifpm;Muw,faemf/
0if p m;ygw,f b k & m;/
teEig;yg;xJu rdbvkyo
f al wGukd aus;Zl;jyKwmvnf; aus;Zl;
qyfwmvnf; tJh'gta&;BuD;qHk;yJ/ [kwfvm;/ vufq,facsmif;&Sdw,f/
vuftkyfcsDwkdif; nmbufvufig;acsmif;u teEig;yg;udk rarheJY/ b,f
bufvufig;acsmif;u ig;yg;oDvudkrarheJY/ vuftkyfcsDNyD; bk&m;udktdyf
&m0ifwidk ;f OD;ig;BudrOf ;D cswm cufcw
J t
hJ vkyrf [kwb
f ;l / cufomrcufwm
tifrweftusdK;aus;Zl;BuD;w,f/ tusdK;BuD;oavmuf rodovkdrvkyfrd
Muwmrsm;w,f/ tJ'h gaMumifh 'Du omoemawGu usifph OfawGukd tajcc
Hjcif;aMumifhtcuftcJ&SdayrJh tcsdefwef&if atmifjrifrI&&Sdw,f/ tJ'Dt
wGuf b,fbufvufig;yg;oDv 'gudyk u
J sif&h r,fvrYdk [kwb
f ;l / pGNJ rJatmif
usihf/ ig;yg;oDvr,Hk&if ty,f0#fqif;&Ji&Judkjyefusr,f/ tJ'D*kPfudk
vHkNcHKjynfhpHkHkwifrubl;/ ig;yg;oDvudk vHkNcHKusifhBuHEkdifvmwJhtcg &Spfyg;
oDv? udk;yg;oDv xdef;odrf;r,f/ ig;yg;oDvxdef;odrf;&if;eJY ab;rJhouf

xGuo
f mG ;Ekid w
f hJ edAm ef r*fmPf zkv
d f mPfw&m; tJ'aD wmhEpS rf sKd ; &Sw
d ,faygh/
mPfw&m;usawmh abmifuefYw,fvkdYr&Sdbl;/ wpfzuf uae0ifNyD;
pl;prf;w,f/ uHw&m;usawmh pnf;urf;abmifuefYvkdYr&bl;/ b,fol
rqkd 'Dtvkyef o
YJ [Zmwjzpfr,f/ "r"|d mefusjzpfr,f/ wkOYd ;D wnfcsufjzpf
wJh "r"|d mefus0g'eJv
Y nf; xyfwu
l sr,fq&dk if vufcrH ,f/ tJ'v
D rdk [kwf
vkdY wkdYuapmeu ig;oHk;vD&Sif;jyxm;wmudk tajccHxm;w,f/ olwkdYu
t&ufeb
YJ ,
D meJY olrsm;toufpm;w,fq&dk ifawmhvufrcHb;l / [kwv
f m;/
vufco
H nfw
h idk af tmifawmifrS tjyifpnf;taeeJt
Y wGi;f pnf;taeeJaY wmh
vufrcHb;l / vH;k vH;k csefvyS yf pfy,f wmawmhr&Syd gbl;/ tckvdk ajzay;wm
0rf;ajrmufauseyf&JUvm;/
auseyfygw,f bk&m;/
at; at;/ wkdY'DomoemawG jyKvmwmvnf; 'Dpnf;urf;eJY
yJ/ qHawmf&SifawG usdKufxD;aqmif;uaepNyD; (67)qlae&mwkdif;u
a&S;a[mif; tenf;qHk;ikwfwkdt&mrkdY tysufawGudkjyifcJhwm/ 'DrlyJ/ tJ'Drl
udck soGm;&if;eJY wcsdKUvlawG omoemhtarGawGuq
kd ufco
H mG ;w,f/ ig;oH;k
vD t"dym ,fuu
kd sifNh yD;aexkid u
f sifBh uHomG ;wm/ olwt
Ydk wGuv
f nf; oHo&m
yg omoemhtarGqufc&H &Sw
d ,f/ wko
Yd moemBuD;twGuv
f nf; taxmuf
tyHhjzpfw,f/ wkdYwkdif;jynfEkdifiHtwGufyg taxmuftyHhjzpfw,f/
q&mawmfbk&m; acgif;avmif;BuD;q,f,la&;twGuf tpdk;&
tydkif;eJY q&mawmfeJYawGUw,fvkdYMum;w,f/ olwkdYeJYaum b,fvkduwd
u0wf&SdygovJbk&m;/
at;&Sdwmawmh&Sdw,f/ tJ'Dtydkif;awGudkawmh tm;vHk;ca&aph
wGif;usajymvkdYawmhrjzpfbl;/ vlBuD;eJYajymwJhtcgusawmh tajctjrpfqkd
wmBuD;ovkd jrifhoGm;w,faygh/ tJ'Dawmh us,foGm;wJhjrifhoGm;wJh tae
tpm; enf;enf;usOf;usOf;tusOf;H;k ajymvkv
Yd nf;rjzpfb;l / odaYk omf vuf
cHw,f/ auseyfw,f/ trsm;awGu usdKuf"Ekwfbk&m;BuD;jyKjyifwm
atmifjrifwt
hJ cg 'gvnf;yJatmifjrifr,fvYdk ,HMk unfw,f/ at; wpfc&k dS
wmaygh/ tu,f 'Dupm;&dwpf ueJY 'Duud,
k b
hf mud,
k f ud,
k phf m;pm;&dwef YJ
udk,fhtvkyfeJY udk,fhbk&m;? w&m;? oHCm vkyfaqmifcsufjyKwJhtcgrSmvkd
tyfwmawG&Sd&if ulnDyHhydk;yghr,fvkdY XmeBuD;oHk;Xmeuae ajymw,fqkd&if
wpfXmewpfXmerSm vufatmufXmeawG trsm;BuD;&Sdw,f/ vkyfaqmif
csufvkd&ifulnDrSm/ ulnDw,fqdkayrJh wkdYujyefNyD;qef;ppf&r,f/ t&uf

15

aomufwwfwJholvmrulnDeJY/ qifom;? jrif;om;? 0ufom;? trJom;


ra&Smif&Sm;wJhvlvmrulnDeJY bmjzpfvkdYvJqkdawmh 'Dpnf;udkxm;rS atmif
jrifr,f/ 'Dpnf;urf;udkpazmufNyDqkd&if olrsm;enf;wlyJjzpfrSmyJ/ 'Dvkdvkyf
&wmtNrJvm;qkdawmh [ifhtif;'DuvGwf&if udk,fhbmudk,f vkyfcsifwm
vkyf/ wkdYruefYowfrcsKyfcs,fbl;/ wkdYae&m wkdYvkyfaewJh0ef;usif 'gvnf;
tNrJvm;qkdawmhr[kwfbl;/ wkdY tvkyfNyD;ajrmufatmifjrif&if 'gajyvnf
oGm;NyD/
q&mawmfhtaeeJY oHk;XmeudkajymvkdY&vm; bk&m;/
ajymvkdYawmh&w,f/ 'gayrJhrajymbl;/ armif&ifwkdYpOf;pm;/
tjrifhqHk;tqifh 'kwd,tv,ftvwftqifh wwd,'Davmufajymjy
awmfNyDaygh/ wkdYu 'DyHk'Denf; 'DvkdtultnDay;ygvkdYajymwmr[kwfbl;/
olwkdY 0rf;ajrmufp&mjzpfw,f/ vkdtyfwm&Sd&ifulnDr,f/ yHhydk;r,fvkdYolU
bmolajymwm/ wkdYu awmif;cHwmr[kwfbl;/ uJ tm;vHk; NyD;MuNyDvm;/
vkdufqkd/
Ak'Ho&PH *pmrd? "ro&PH *pmrd? oHCHo&PH *pmrd?
bk&m;wynfhawmf wynfhawmftaygif;wkdYonf Ak'bmom jrefrm
vlrsdK; {uefpifppf trSefjzpfMuyg\/ xkdtaMumif;wkdYaMumifh vlppf
vlESpf vltrSefjzpf&eftwGuf wynfhawmftaygif;wkdYonf Ak'jrwfbk&m;
OD;xdyfxm; &wemjrwfoHk;yg; rdbq&morm; teEig;yg;udk rarhr
avsmhtNrJxm0&kdaouefawmhyg\/ xkdYtwl wynfh awmftaygif;
wkdYonf ig;yg;aomvlusifhoDv jA[pdk&foDvarwmoDvudk xdef;odrf;
apmifhwnfaexkdifvkdufemusifhoHk;yg\/ xkdtaMumif;wkdYaMumifh wynfh
awmftaygif;wkdYonf teEig;yg;,HkMunftm;xm; udk;uG,fqnf;
uyfaom *kPfaus;Zl;aMumifh wynfhawmftaygif;wdkYonf r*tE&m,f
o*tE&m,f r*fwm;zkdvfwm;r*fuef;zkdvfuG,f tjypfwkdYrS uif;vGwfcGifh
& r*fmPf? zkdvfmPfw&m;trSefudk odcGifhjrifcGifh&&ygvkd\ t&Sifjrwf
bk&m;/ xkdYtwl wynfhawmfwkdYonf ig;yg;oDv *kPfaus;Zl;aMumifh
tyg,f0#f'ku qif;&Ji&JrS uif;vGwfcGifh& vlewfcsrf;om bHkpOfpH
aumif;usdK;tjzmjzmESifh edAmefr*fmPf? edAmefzkdvfmPf w&m; trSefudk

odcGifhjrifcGifh&&Sd tom;BuD;ig;rsdK; a&SmifMuOfjcif;aMumifh uyf0#fa&m*g


&efb,mab; udk,fwGif;ukd,fy Oyg'fab;'Pf tE&m,fcyfodrf;
uif;vGwfNidrf; xkdtaMumif;wkdYaMumifh wynfhawmftaygif;wkdYonf
usdKufxD;aqmif;qHawmf jrwfapwDawmfrS wef&mwef&m w&m;"r
tajccH ig;oHk;vDusifhpOfwkdYudk tEkdifeif; qHk; aexkdifvkdufem usifhoHk;jcif;
jzifh omoemhtarG ukodkvfy|mef; quf&&Sd b0twGuf aemifb0
twGuf omoemhtarG y|mef; qufwkdYonf &&ygvkd\t&Sifbk&m;/
om"k om"k om"k om"k om"k om"k om"k om"k om"k
at; wpfckawmh&Sdw,f/ rdrdwkdYudkxyfqifhrSmMum;vkdwmu wkdY
Ak'bmom udk,fhbmomudk,fhomoemudk b,ftcgrStxifrao;MueJY
aemh/ ajym&r,fqkd&if 'Dhjyifh'DhjyifhbmomawGqkdwm uHcsrf;omwpfvTmyJ
&Sdw,f/ jA[0d[m&Mum;vm;/ b,favmuf<u,f0w,f/ csrf;omw,f/
uka#uk#m odef;oef; 'gyJ&Sdw,f/ uHcsrf;omyJ&Sdw,f/ wkdYAk'bmomqkd
wm edAm efr*fmPfzv
dk f mPfqw
dk m mPfcsrf;omwpfvmT u b,fbmom
rSmrS r&Sdbl;/ wkdYbmomwpfbmomyJ&Sdw,f/ vufaumvufcHMu&JUvm;/
vufcHygw,fbk&m;/
tJ'v
D o
dk abmaygufzYdk ta&;BuD;ygw,f/ tJ't
D aMumif;aMumif;
aMumifh wkdYbmom[m wkdYbk&m;[m ightm;udk;Mu/ ig eifwkdY b0awGudk
u,fwifr,fqkdNyD; r[kwfbl;/ eifwkdYb0 eifwkdYjyKjyifMu/ u,fwifMu/
tJ'DoDv OykofapmifhMu/ tJ'Dorxw&m;xkdifMu/ 'DvkdTefMum;wm/
olUudktm;udk;zkdYyJr[kwfbl;/ olenf;ay;vrf;Tef jywJh a'oempOft&eJY
tm;udk;w,f/ MunfndKw,fqkdwm ydwfaewJhvrf;udkzGifhay;wJhaus;Zl;&Sd
w,f/ bmudkzGifhay;vJqkdawmh todmPf? [kwfuJhvm;/
rSefygbk&m;/
'gaMumifh wkdYbmomrSm wkdYbk&m;[m olUudktm;udk;qkdwJh 0g'
r[kwfbl;/ olUudk kdaowmkdao/ olqHk;rwJhtwkdif; aexdkifusifhoHk;
oDv? orm"d? ynm [kwfuJhvm;/ tJh'g tp? tv,f? tqHk;yJ/ tJh'g
aocsmrSeu
f efwu
d swmudk igajymjywm/ tJ'aD wmh tJ'h gtm;ud;k yHk tm;ud;k
enf;aemufq;kH awmh ta&;BuD;wm &Siw
f t
hJ peJY aowJt
h qH;k tifrweft

a&;BuD;w,f/ aowJhtcg tedp 'ku tew tedp rNrJbl;/ 'ku qif;


&Jr,f/ tew tpd;k r&bl;/ wpfBudrw
f pfcgkyu
f pkd eG cYf mG &r,f/ aowJ[
h mudk
wkb
Yd &k m;uqH;k rw,f/ kyo
f nf twkid ;f ao&r,f/ twkid ;f em&r,f/
twkdif; tkd&r,f/ kyfudkwpfb0 wm olUoufwrf;eJY pGefYa>cNyD; aoNyD;
&if 'DkyfutoufxGufoGm;wJh emrf[mwpfae&mrSm udk,fjyKxm;wJht
wkid ;f oGm;tusdK;ay;vdrrhf ,f/ tukov
kd jf yKxm;&if tym,fav;bHu
k sr,f/
ukov
kd af wG yGm;xm;&if ewfbkH ajcmufxyf? r*fuo
k v
kd af wG? zkv
d u
f o
k v
kd f
awGjyKxm;&if r*f edAmef zkdvfedAmef&r,f/
at; tJ'aD wmh ud,
k b
hf momudk tm;ud;k tm;xm;jyKEkid Mf uygap/
apmapmuqH;k rwJh ig;oH;k vDeaYJ eMuorQ rdrw
d [
Ydk rf;zke;f wkYd vufuikd zf ek ;f wkYd
rkdbdkif;zkef;wdkY qufoG,fovkdyJ teEig;yg; ig;yg;oDvudk pufvkdYoabm
xm; tNrJwrf;usdKufxD;aqmif;qHawmf&Sifbk&m;BuD;ESifh a&TvkdvSwJh
ok0PblrdqHawmf&SifawG bk&m;wefckd;awmfeJY ig;oHk;vDeJYaeMuorQ qHk;
rwJhw&m;awGeJY rdrdwkdYryGifhvif;rjzpfxGef;bl;ao;aom ukodkvfrsm; jzpf
xGef;yGifhvif;Murjzpfoifhrjzpfxkdufaom tukodkvftjypfawG ab;awG
tE&m,fawG? &efpG,fawG toG,foG,frSuif;vGwfa0;uGmMuygap/
at; w&m;"ra'oemrsm;udak [mazmfeT jf yzGiq
hf jdk yjcif;aMumifh
wkrYd sm;onfvnf; wkv
Yd yk w
f t
hJ vkyaf wGuo
kd mvQif OD;wnfcsufxm; wk,
Yd kH
Munftm;udk;wJh jrwfpGmbk&m;udk OD;xdyfxm;a[mazmfajymMum; qkdqHk;
ronf/ xkdYaMumifh w&m;twkdif;wkdif; qHk;rjcif;aMumifh wkdYtvkyfawGeJY
omvQif wkdifwnfopmzGJU wkdYa[majymqHk;raomw&m;wkdYonf "ra'
oemrnf\/ rdrdwkdYonfvnf; pdwf0ifpm;pGmrSwfom;umjzifh aexkdif
vdkufemusifhoHk;rnfqkdcJhaomf "rbm0emrnf\/ aexkdifvdkufemusifhoHk;
aomtay: rdrdwkdYonf yxrukodkvfuHrsm;yGifhvif; 'kwd,tm;jzifh
wkdif;jynfEkdifiHtwGuf pwkwr@dKiftm;jzifhbmomomoemtwGuf pnf
yifjyefYyGm; yGifhvif;&efjzpfjcif;aMumifh "ra'oemukodkvf? "rbm0emuk
odkvf? "romupukodkvf xkdukodkvftzHkzHk tvHk;pHkwkdYonfwkdYrsm;onf
vnf; wkt
Yd vkyu
f o
hJ Ykd qHawmf&iS o
f moemrsm;ESiw
hf uG twtusdK;? y&t
usdK;o,fydk;aeaom oAOHktvHk;pHk*kPfaom ukodkvfwkdYonf trQ
twef;ay;a0iSyg\/ rdrdwkdYonf ,cktcsdefrSpig;oHk;vDusifhpOfwkdYudk
NrJNrHpGmaqmifHkrQ rdrdwkdYaexdkifwJh tdrfa*[mrS tdrfapmifhewfawG? rdrdwdkY
rd;dk zvm k;d &mewfawGtm;vH;k wku
Yd kd ukov
kd w
f yYdk g&Mu xkaYd Mumifo
h uf
qkdif&mqkdif&maygif;rsm;pGmESifhwuG a'0godMum;trSL;xm; 0okajE
onfhajrudk ydkifpdk;aom ajrapmifhewfrif;udk oufaotvif;udkaqmif
xkdYaMumifhMum;&qHk&? BuHK&&SdESifhMuolrsm;pGm ,aeY,ckw&m;"r a'o
emudrk w
S o
f m;emMum; tmHyk mG ;rsm;o'gw&m;xm;&Syd gukeaf om Ak'b
mom
omoemhtEG,f0if olawmfpiftaygif;wkdY
tm;vHk; tm;vHk; tm;vHk;udk
trQ trQ trQ ,lawmfrlMuygukefaomf
om"k om"k om"k
trQ trQ trQ ,lawmfrlMuygukefaomf
om"k om"k om"k
trQ trQ trQ ,lawmfrlMuygukefaomf
om"k om"k om"k
at; wkdYwawGjyKaom qEtwkdif;wkdif; rdrdwkdY qHawmf&Sif
bk&m;awG&JU wefckd;awmfrsm;ESifhwuG w&m;wefckd;awmf? oHCmhwefckd;
awmf ,aeY taMumif;y|mef;quf ckdvHIcGifh&Mujcif;aMumifh wcsdKU
trsm;trsm;awGvkdyJ xl;jcm;aomukodkvfuHrsm; yGifhvif;atmifjrifjcif;
jzpfap/ tukokdvfwkdYrS uif;vGwfa0;uGm yaysmufjcif; &SdMuygap/
a&mh qefeDYom; 'DykwD;udk oGm;&mvm&m tNrJwrf;aqmif
vlcspf? ewfcspf? jA[mcspfw,f/ 'DykwD;u apmapmuqHk;rwJh ig;oHk;vD
ykwD;vkdY ac:w,f/ orxykwD;? taqmifykwD;? aq;ykwD;? "mwfykwD;?
raemykwD;? od'd? 'd? r[d'dfykwD;uGJU/
aus;Zl;wifygw,f bk&m;/
aZ,smjrwfcdkif

apmifhtMuyfawG&SdcJh&if aumif;r,fvkdYajymcJhygvdrfh
(1) olUy&dowfeJY pum;ajym&wmaMumifh toH
aysmufoGm;rSmpkd;vkdY
(2) Prince Charles eJYawGUqkHyGJrSm aemufusae&vkYd
(3) olUy&dwfowfu olUukdtrsKd;orD;twGif;cH
abmif;bDwkdeJYypfvkdY
(4) olUrdef;r Penny Lancaster &JU Jujitsu okdif;
aMumifh
pkd;jrwfEG,f
,cktywfbDbDpDr*Zif;\ EkdifiHwumowif;ya[Vdu@ukd
apmifhMunfzwfIaeolrsm;NyKH;&if;ajz? ajz&if;NyKH;EkdifMuygap/
(1) JK Rowling onf [,f&Day:wm kyf&SifZmwfTef;tm; Fantastic Beasts and Where to Find Them Zmwfvrf;ukd tajccHa&;
rnfjzpfonf/ xkd0wKonfrnfonfh Potter Zmwfvrf;rSjzpfoenf;/
(1) Hogwarts' set textbook
(2) Gift from Dumbledore to Hermione
(3) Hagrid's bedtime reading
(2) bmaMumifhrsm; Rod Stewart ubmaMumifhrsm;olUrSm &Jt

16

(3) tvkyaf Mumfjimpmwpfcrk S tokid ;f t0kid ;f jzpfaeaomukwf rsm;jzpf


onf/ rnfolonftvkyf&Sifjzpfoenf;/
(1) GCHQ
(2) Marks and Spencer
(3) Google
(4) *sdrf;pfbGef;\ a&ikyfoabFmumonf ,cktywfavvHyGJwGif
aygif 550,000 ($870,000) jzifhaps;jzwfoGm;onf/ xkdum;onf rnf
onfhkyf&SifwGifyg0ifcJhoenf;/
(1) Thunerball
(2) On Her Majesty's Secret Service

(3) The Spy who loved Me


(5) um;taMumif;yJ qufajym&r,fqkd&if atmufazmfjyygxJrS
rnfolonf 1984 Renault 4 um;ukdvufaqmiftjzpfvufcHcJho
enf;/
(1) Dalsi Lama
(2) Aung San Suu Kyi
(3) Pope Francis
(6) . . . . . onf trsKd;om;wpfa,muftm; ykdvm0uf0H&efrS
toufu,fcJh\
(1) zkef;
(2) acsmuvuf
(3) a&cJ
(7) Happie the goat onf urmY Guinness rSwfwrf;pmtkyfBuD;
xJokdY0ifoGm;onf olrbmrsm;vkyfygoenf;/
(1) abmvkH;rsm;azmufjcif;
(2) BudK;wef;vrf;avQmufjcif;
(3) pudwfbkwfpD;jcif;

vQyw
f pfjyufuMH urm
(24-9-2013)&ufrS
(1-10-2013)&uf txd

wevF m om;orD ; taygif ; wd k Y o nf


ywf0ef; usifESifhroifhrwifhjzpfrnfh
udprsm;udk txl;a&SmifMuOf&efjzpfonf/
tdrfeD;csif;wpfOD;u oifhtay:raumif;BuHpnfae
wwfrnf/ pum;rrSm;? pum;rrsm;ap&ef txl;*kjyK
&rnfh &uftydkif;tjcm;jzpfonf/ a&TxGufwwfrnf/
aiGpkvQifvnf;rNrJwwfonfhoabmjrifonf/ wefcdk;
BuD;bk&m;zl;&onf[k jrifrufaomfux
H ;l zdv
Yk rf;pay:NyD
[krSwfygav/ tcspfa&;rSmrl uHraumif;wwfao;yg/
oifu
h sef;rma&;vnf; enf;enf;yg;yg;nHrh nf/ odaYk omf
pdk;&drfzG,frrnf/ xDxdk;vdkygu 8 tp 4 tqHk;xdk;yg
av/
,Mwmacsvdkygu ol&wDr,fawmftm; 0wf
vJawmfuyfvSLyg/
taqmifjyKvdkonf&Sdaomf ol&wDr,fawmf
yHktm;a&Tcs aqmifvdkuf&efjzpfonf/
t*F g om;orD ; taygif ; wd k Y o nf
pdwfupm;wwfolwpfOD;uoifhudk
'kutBuD;tus,fay;zG,fjrifonf/ pdwf
aemuf u d k , f y gpd w f r om,moif h o nf h
&uftydkif;tjcm;jzpfonf/ rdbusef;rma&;tenf;
i,fnHhrnf/ odkYaomftpdk;&drfBuD;awmhr[kwf? c&D;
,m,D o G m ;&ud e f ; &S d r nf / taemuf t &yf u d k
awmhtxl;a&SmifMuOf&efjzpfonf/ a&vrf;c&D;qdkvQi
fawmhvHk;0a&SmifMuOf&efwnf;/ ynma&;uHaumif;
wwfrnf/ tvkyftudkif opfajymif;a&TU&udef;jrif
onf / tcspf a &;url t nH h x J a &muf a ewwf r nf /
usef;rma&;rqdk;yg/ xDxdk;vdkygu (5)tp(0)tqHk;a&G;
cs,f&efjzpfonf/
,Mwmacsvd k y gu/
/
a&Twd*Hkbk&m;atmifajrwGif uefawmhyGJ (5)yGJxdk;
umatmifNyD[k a<u;aMumfyg(cyfwdk;wdk;-3Budrf)
taqmifjyKvdkonf&Sdaomf/
/
a&Tw*d b
kH &k m;njrifuiG ;f yHk awmfuAkd ED ikd ;f xkw
f (oifo
h
vdk) tdrfOD;cef;wGif ylaZmfxm;&Sd&efwnf;/
Ak'[l;om;orD;taygif;wdkYonf
&wmem(3)yg;*kPaf us;Zl;awmfaMumifh
BuHpnfxm;avorQ xajrmufatmifjrif
rnfhumvjzpfonf/ paeeHuawmhrNrJwwfyg/ t*FgeH
ES i f h t usd K ;ay;xl ; rnf h u mvjzpf o nf / vl v d r f v l
aumufrsm;udkrl txl;*KjyK &rnfhtcsdefjzpfonf/
&S,,
f mvkyif ef;udv
k yk u
f ikd v
f v
kd Qifrv
l rl sdK;jcm;? bmom
jcm;rsm;udk txl;*kjyKqifjcifoifhonfhumvjzpf
onf/ tdyfruf vSvQifxDxdk;&efrarhtyf/ cspfoleJY
o[Zmwjzpfaernfhtqifjzpfrnf/ oifhusef;rma&;
rSmrl enf;enf;av;awmhnHhrnf/
,Mwmacsvd k y gu/
/ Adkvfwaxmif ap
wDrStrawmfjreef; EG,fudkyk0gwpfydkif qufumvdk&m
qkacRygav/
taqmif j yKvd k y gu/
/ Adkvfwaxmif ap
wDyHkawmftm;aqmifxm;&efjzpfonf/
&m[k o m;orD ; taygif ; wd k Y o nf
a&TESifhywfouf a&mif;rSm;0,frSm;?
ajymrSm;qdkrSm;&Sdwwfrnf/ taetxdkif
qifjcif&efvnf; txl;vdktyfrnfhumvvnf; jzpf
rnf / td k ; opf t d r f o pf a jymif ; a&T U aexd k i f & uef ; jrif
onf/ toem;? tMuifemydkwwfrIu oifh&nf&G,f
csufaumif;rsm;a00g;oGm;zG,fjrifonf/ a&vrf;c&D;
a&SmifMuOf&efrl rarhavsmhvif?h ynm&Sw
d pfO;D xHrS tul
tnD xl;wpfck rarQmfvifhyJ kwfcsnf;&zG,fjrifonf/
xDxdk;vdkygu (3)tp(9)tqHk;xdk;ygav/usef;rma&;
rqdk;vS/ tcspfa&;at;at;aq;aq;&SdNrJ&Sdrnf/
,Mwmacsvk d y gu/
/ a&TanmifyifwGif
anmifaxmufum vdk&mqkyefygav/
taqmifjyKvkdonf&Sdaomf/
/
aAm"danmif&Gufudktajcmuf cHyvyfpwpfavmif;um
aqmif&efwnf;/

Mumomyaw;om;orD;taygif;wdo
Y k nf
&efrsm;rnf? rvdkrkef;xm; vlrkef;rsm;
rIuoif*h P
k o
f wif;udx
k yd g; yGe;f yJah prnf/
oifhtcuftcJrsm;udk b0a[mif;rSawmfpyfzl;olwpf
OD;u txl;ulnDvmzG,fjrifonf/ 0ifaiGESifhxGufaiG
wdkY dk;&mrysufaemif*sdefyav;aeMuzG,fjrifonf/ t
cspfa&;tay;t,ltavsmftpm;*kpdkuf&efrarh&m?
a&a0;ajrjcm;rSvufaqmifaumif;wpfck&vwfonf&Sd
aomf ,ck&ufydkif;twGif;a&muf&SdvmygutdrfwHpuf
Nrdwf tjyifwGifxm;ygav/ xDxdk;vdkygu (1)tp(5)
tqHk;&SmazGxdk;&efjzpfonf/ usef;rma&;a'gifa'gif
jrnfvaYkd ernf/ rdbusef;rma&;rSmrl enf;enf;nHrh nf/
,Mwmacsvd k y gu/
/ rif;"rukef;awmf
ay:wGifaA'ifar;um tnHhrsm;pGefYyg/
taqmifjyKvkdonf&Sdaomf/
/ ql;av
bdk;bdk;BuD;yHkawmfudk tarT;eHomyufjzef;aqmif&ef
wnf;/
aomMumom;orD;taygif;wdkYonf
MuHpnfxm;avorQxajrmufatmif
jrifrnf&h uftydik ;f tjcm;jzpfrnf/ a&Ta&mif
tdyfrufrsm;zl;yGifha0qmvmrnfh &ufpGJrsm;vnf;jzpf
rnf/ olawmfpifwpfOD;oifhtdrfqdkufqdkufNrdKufNrdKuf
<uvmonf&Sdaomf csufjcif;xDajy;xdk;&efrarhygESifh?
tcspf E S i f h y wf o uf eif b J i qjzpf u d e f ; jrif o nf /
tcspf a&;IyfIyfaxG;axG;&Sdrnf/ ynm*kPfowif;
ausmfapmjcif;&Srd nf/ ta&; ay:cGpJ w
d u
f o
k rIc,
H &l zG,f
&Sdaomfvnf; pdk;&drfxdwfvefYwkefvIyfajcmufjcm; &ef
rvdk/
,Mwmacsvd k y gu/
/ a'geyef;udkr,fuk
0Pfkyfwktm;qufuyf &efaygif;atmifygap[kqk
awmif;/
t a q m i f j y K v d k o n f & S d a o m f / / usd K u p H
apwDawmfyHkawmf tm;aqmifygav/
paeom;orD ; taygif ; wd k Y o nf
ca,mif;vrf;udkcufcufcJcJjzwfoef;
&rnf/ &efoludkrdwfaqGjzpf atmifvkyfEdkif
vG e f ; ygrS w ef u musrnf / &ef r sm;rnf h u mvtyd k i f ;
tjcm;jzpf pdwfvdkufrmefygbmwpfckrSrvkyfygav
ESifh? pdwfrxdef;EdkifvQif Hk;jyifuEm;a&muf&zG,fudef;
jrifonf/ tdraf jymif;a&TU&zG,u
f ed ;f vnf;&So
d nf/ tnHh
rsm;ajyaysmufap&ef pdwf&Snfonf;cHapmifhqdkif;&ef
tcsdefay;&ef txl;vdktyfrnf/ xDrxdk;ygESifh? avmif;
upm;oifESifhtusdK;ray;wwfyg/ cspfolESifhpdwftcefY
roifhjzpfwwfrnf/ usef;rma&;uawmha'gifa'gif
jrnfygyJ/
,Mwmacsvd k y gu/
/ oajyyef;udk ouf
aphuyfvSL(arG;eHaxmifh)vdk&mqkyef/
taqmif j yKvd k o nf & S d a omf / / r[m0d Z ,
yHkawmftm;aqmifxm;yg/
we*FaEGom;orD;taygif;wdkYonf
cspfrIa&;&muRrf;usifolwpfOD;\cspf
wrf;upm;rIaMumifh oifb
h 0arSmufarSmuf
rSm;rSm;jzpfwwfrnf/ pdwftvdkvkufrI? t,mwwfrI?
taysmf t yg;tyg;ruf a rmwwf r I r sm;u b0ud k t
ajymif;vJBuD;ajymif;vJapwwfzG,f&Sdrnf/ c&D;,m,D
rsm;wwfonf&Sdaomfaumif;thH? kwfw&uf,OftE
&,fawGUBuHK&wwfrnf/ *kpu
kd yf grayghvif?h vlBuD;rdb
wpfOD;xHrS arQmfvifhrxm;aom tultnDxl;&rnf/
tvkyo
f pftudik o
f pfajymif;a&TUvkyf udik &f onf&adS omf?
oifuaH umif;NyD[rk w
S ?f xDx;kd vdak omf(4)tp(2)tqH;k
xdk;yg/ usef;rma&;oifh/
,Mwmacsvdkonf&Sdaomf/
/ a&Tyef;?
aiGyef;udkarG;eHaxmifhwGifuyfvSLygav/
taqmif j yKvd k y gu/
/ bdk;bdk;atmifyHkawmf
udkaqmif&efwnf;/

'D v d k q d k a wmh v nf ;
[k w f o vd k v d k y
AsL;q&m/ ]]armf',fwpfa,muf t
aeeJY pmzwfolawGbmajymcsifygovJ}}
armf ' ,f / ]]orD;wdkY udk,fum, t
vSudkvSpfjyw,fqdkwm orD;wdkY[m usef;
rmNyD;ta&jym;rSm tema&m*guif;aMumif;
jywmyg/ orD;wkdYvdk usef;rmrSvJ tem
*wf&JU om;aumif;rdcifawGjzpfrSmaygh}}

pD ; yG m ;a&;tjrif
AsL;q&m/ ]]tckacwf trsKd;orD;awG
t0wftpm;uwdkeHYeHYeJY 0wfqifMuwmudk
b,fvdkjrifygovJ q&m}}
pD ; yG m ;a&;ynm&S i f / ]]'gu pD;yGm;
a&;tjrift&qkd&if acRwmjcif;wpfrsKd;ygyJ/
ydwfpwpfxGmwpfrdkufudk rdef;uav; (5)
a,muftwGuf 0wfpckH sKyf&&if ydNk yD;acRwm
&m a&mufrSmaygh}}

npmygqdk npmayghuGm
umvmom;/ ]]&yf & G m om,ma&;
tzGUJ Ou|[m ,cifEpS u
f oufBuD;ylaZmfyJG
aiGpm&if;&Si;f wrf;rSm npm(3)ode;f qdNk yD; pm
&if;jyxm;ygw,f/ tJ'n
D u npmudk uRef
awmfwdkY vli,fawGpkNyD;{nhfcHcJhwmyg}}
Ou | / ]]rif;wkdYvli,fawG bmod
vkdYvJ? iguvlBuD;vkyfpm;vmwm tHwdkNyD?
npmqdkrSawmh npmayghuG}}

vk y f o uf
ud k e D / ]]udkeuf[m 0efxrf;vkyfouf
ighxuf&ifhayrJhkH;u0efxrf;awGtdrfawmif
pkaH tmifrodb;l / OD;[dak eYuvnf; OD ;pD;u
OD;eufkH;tkyfBuD;tdrfodvm;vkdYar;awmh
]]OD;pD;cifAsm; uRefawmfaumif;aumif;rod
ygbl;}}wJh/ bm&rvJ igu0ifNyD;awmh ]]OD;
pD; uRefawmfodw,fvdkYajymvdkufwmaygh}}

(31)bHkom;rsm;Nidrf;at;csrf;ajrhw&m;
a'gufwm*rD&
awGUMuygap/

17

jrefrmjynfudka&mufNyD;aemuf owif;orm;awGu uRefawmfh


udk trsm;qHk;tar;cH&wJhar;cGef;u ]]tpfudku tar&duefvdkvm;ol
k hJ ar;cGe;f jzpf
vm;/ jrefrmjynfudktar&duefvkdvkyfvdkufrSmvm;}} qdw
ygw,f/
uRefawmfajzwJhtajzu urmBuD;rSm eHywfwpfjzpfaewm
tar&duefjzpfygw,f/ pmoifcef;wpfck rSm pmawmfwJheHywfwpf&wJh
ausmif;om; (bufpHkxl;cRefol)udk tm;us&rvm;/ 'kkwd,? wwd,
&oludk tm;us&rvm;vkkdYjyefar;cJhygw,f/ wwfEkdifr,fqdk&if/ tdkifzkef;udk
oHk;rvm;? wkkyfvkyfzkef;udkoHk;rvm;jyefar;cJhygw,f/ 'gaMumihf 'DaeY
urmBuD;&JU plygyg0g[m b,folvJvdkYodxm;zdkY vdkvmygw,f/
+++

vQyfwpfjyufowif;*sme,fodkY qufoG,far;jref;ajymqdkvmMu
onfrsm;udk rSwfwrf;wifazmfjyvdkufygonf/
vQyfwpfjyuf
[k w f u J h vQyf w pf j yuf o wif ; *sme,f u ygcif A sm
aMomf ,kZeyvmZmrSm o&Jubmvkyfay;yg nmvkyfay;ygqdkNyD;
owif;xGufaewJhudpvm;Asm [kwfuJh uRefawmfwdkYvnf;Mum;ygw,f
Asm/ tGefvdkif;ay:rSmvnf; ajymqdkaeMuwmawG&Sdygw,fAsm/ [kwfuJh
y&avmuqdw
k mawmh ajym&tcufom;vm;Asm/ [kwu
f hJ aowdik ;f om
o&Jajcmuf&r,fqdk&if &efukefNrdKUay:rSmAHk;cGJcH&vdkY ao&olawG? ta&;
tcif;awGrSmypfowfcH&vdkY vrf;awGay:rSmaocJh&olawG acwftquf
qufuvrf;ay:rSm aocJh&olawG&JUtavmif;awGudkwef;pD vdkufr,f
qdk&if&efukefuaeaejynfawmftxd wpfoDBuD;wpfwef;BuD; &Sdae
avmufa&mayghAsm/ olwdkYudkaumb,folawGuemrnfac:NyD; emrnf
wyfNyD;w&m;0iftrQa0Ekid cf v
hJ v
Ykd m;Asm/ tJ'gav;yJpOf;pm;Munfzh Ykd wifjy
csifwmygAsm[kwfuJh [kwfuJh ol&Jcsif;twlwl ruRwfrvGwf olcsif;
twlwlta&;tcif;awGrSm acwftqufqufaocJh&olawG towf
cH&olawGudkpkaygif;NyD; wpfae&m&mrSmpkaygif;trQa0yGJBuD;vkyfzdkY rpOf;
pm;oifhMubl;vm;vdkY wifjycsifwmygAsm/ [kwfuJh [kwfuJh 8888
aiG&wk? a&T0ga&mifawmfvSefa&;txdrf;trSwfawGawmif w&m;0if
usif;yaeMucsdefrsKd;rSm ppftpdk;&&JUwdkufcdkufowfjzwfypfcwfrIawG
aMumifh toufay;oGm;&olawGudkvnf;rSwfwrf;rSwf&meJY ckcsdefrSm
rSww
f rf;wiftrQa0aumif;rIuo
k v
kd jf yKay;MuzdYk pOf;pm;Munfah pcsifwm
ygAsm/ Oyrm 7 JULY tvkyform;ta&;tcif;? ppfawGqefvkyGJ?uRef;
qG,fta&;tcif;? OD;oefY? rdIif;&mjynfh? ajreDukef;ta&;tcif;? 8888?
a&T0ga&mifponfjzifhayghAsm ckcsdeftxd pm&if;Z,m;twdtusxkwfjyef
ay;zdkYawmif;qdkoifhygNyDAsm/ [kwfuJh [kwfuJh/
[k w f u J h vQyf w pf j yuf o wif ; *sme,f u ygcif A sm
aMomf 8888 trSwfw& jycef;udpvm;[kwfuJh pdwf0ifpm;zdkY
aumif;ygw,fAsm/ EkdifiHwumtqifhjrifhjycef;jzpfr,fqdk&if ydkNyD;pdwf0if
pm;zdkYaumif;rSmayghAsm/ wpfjynfvHk;twdkif;twmeJY wpfrsKd;om;vHk; t
wdik ;f twmeJY pkaqmif;&SmazGNyD;jyoEkid &f ifwikd ;f &if;om;tzGUJ tpnf; aygif;
pHu
k yg yg0ifjyoEkid &f if ydNk yD;wefz;kd BuD;rm;rSmayghcifAsm/ [kwu
f hJ [kwu
f hJ
Ekid if w
H umrSmawmhorkid ;f wefz;kd wpf&yftjzpf a&&Snx
f ed ;f odr;f jyoxm;
wmjzpfwJhtwGuf t*FvdyfbmomeJY rSwfwrf;pmtkyf xkwfa0 jyo
a&mif;csay;Ekdif&if ydkNyD;tusKd;rsm;vdkY ,lqygw,fAsm [kwfuJh [kwfuJh/

tajzrSefrsm;
(1)
(2)
(3)
(4)
(5)
(6)
(7)

18

Hogwarts' set textbook


Prince Charles eJYawGUqkHyGJrSm
GCHQ
The Spy who loved Me
Pope Francis

zkef;
pudwfbkwfpD;jcif;

aemufusae&vkYd

'Dae hurmBuD;udk b,foltkyfcsKyfaeovJ olbmvdkcsifovJ/


urmBuD;rSm awmfvSefa&;BuD; oHk;ckkjzpfcJhw,f/
1/ tar&duefawmfvSefa&;(1776) 2/ jyifopfawmfvSefa&;
(1789) 3/ kk&Sm;awmfvSefa&;(1917)
'D o H k ; ck p vH k ; rS m &nf & G , f c suf w pf c k y J & d S w ,f / 'guawmh
EkdifiHawmfopfwpfck (Republic)wnfaqmufzdkYyJjzpfw,f/ jyifopf
awmfvSefa&;usqHk;oGm;w,f/ kk&Sm;awmfvSefa&; ESpfaygif;(70)cefYom
wnfwHhw,f/
'D o H k ; ck x J r S m tapmqH k ; jzpf c J h w J h tar&d u ef w pf c k w nf ;
ESpfaygif;(237)ESpfMumonftxd r,drf;r,dkifjrJckdifpGm&yfwnfEkdifwJhEkdifiH
jzpfvmw,f/
(1991)ckESpf k&Sm;tifyg,mNydKusoGm;NyD;onhfaemuf urmBuD;
&JUwpfckwnf;aom tifyg,m odkYr[kkwf t&Sifocif[m tar&duef
jzpfvmw,f/
tar&duefpD;yGm;us&if urmBuD;pD;yGm;usw,f/ tar&duef
aysmf&if urmBuD;aysmfw,fjzpfvmw,f/ (1930)rSmtar&duef pD;yGm;a&;
usw,f/ urmhpD;yGm;ysufuyfjzpfw,f/ (2008)ckkESpfrSm tar&duef
pD;yGm;a&;usw,f/ urmhpD;yGm;ysufuyfjzpfcJh&jyefw,f/
ESpfckpvHk;u tdrfaps;uGufysufrIaMumihfjzpfw,f/ tdrfaps;awG
tqrwefaps;us&if odkYr[kwf tqrwefaps;wuf&if pD;yGm;ysufuyf
rvGJraoGjzpfw,f/
tcktar&duef pD;yGm;a&;usqif;aew,fvkdY nD;nLaew,f/
'gawmifrSm (2012)ckkESpf urmhbPftvkkdt& tar&duef *sD'DyD[m
(14)x&DvsHa':vm&dSaeygw,f/
'kkwd, wwd, pojzihf wkkwf? *syef? *smrPD? t*FvefeJY
k&Sm;(5)EkdifiHaygif; *sD'DyDxufrsm;aejyefygw,f/ 'gu urmrSm eHywf(1)
&aew,fqw
kd mudjk yaeygw,f/ 'Dvkd *sD'yD [
D m eHywf(1)jzpfae w,fqw
kd m
raeYwpfaeYurS &vdkufwmvm;vdkYar;&ifawmh r[kkwfbl;vdkYajzcsifw,f/
oleHywf(1)yJjzpfaewm (1914)yxrurmppfuwnf;ujzpfygw,f/
qdkvdkwmu twef;xJrSm pmtawmfqHk; eHywfwpf ajy;vmcJh
wJh ausmif;om;wpfOD;vdkjzpfaew,f/ ol[m Perfect awmhr[kkwfbl;/
EdIif;,SOfrIt&'gayrJhol[m
1/ AvBuD;w,f( Hard Power)/ 2/ mPfaumif;w,f (Soft
Power)/
tar&duefudk wjcm;EkdifiHawG r,SOfEkdifwJhtcsufawGuawmh
vGwfvyfrI? pD;yGm;a&;? ynma&;? ppfwyfeJY a[mvdD;0kk'fjzpfygw,f/
tar&duefawGu urmBuD;udk vufaqmifay;cJhwmawGu
awmh aomrwfydef;? vQyfppfrD;vHk;? kyf&Sif? w,fvDzkef;eJY tifwmeufjzpf
ygw,f/ aomrwfyed ;f &JUvGwv
f yfa&;aMunmpmwrf;u *EDu
q
kd JG aqmifchJ
w,f/ *EDudk rif'Jvm;u tm;usw,f/ rif'Jvm;udk a':pku MunfndK
w,f/ vQyfppfrD;vHk;udktar&duefu wDxGifcJhw,f/ w,fvDzkef; tar&d
uefwDxGifcJhawmhtar&duefu EkdifiHwumukk'frSm eHywf 1udk,lcJhw,f/
tifwmeufudk tar&duefwDxGifcJhawmh .com qdkwmudk olu ,lcJhNyD;
wjcm;EkdifiHawGu olwdkYEkdifiHuk'fudktydkdkufae&ygw,f/
tar&duefu wpfurmvHk;udk csrSwfxm;wJh trdefYaMunmpm
trSw(f 1^1776)uawmho&l UJ value awGukd wpfurmvH;k u vku
d ef mzdjYk zpfyg
w,f/ 'Dwefzdk;awGqdkwm vGwfvyfrIeJYvGwfvyfpGm ukkefoG,fr(I Freedom
and Free trade)awGjzpfygw,f/ 'gawGu tar&duefrSm&dSyg&JUvm;/
[kw
k u
f /hJ r&db
S ;l vdjYk iif;Ekid yf gw,f/ &dw
S ,fvYkd qdEk idk yf gw,f/ 'gu cifAsm;&JU
&yfwnfcsuftjrifeJY enf;emawGtay:rSmrlwnfygw,f/
wkwfeJYtar&duefukefoG,fa&;rSm wkwfawGu(2)x&DvsH
a':vmtydkjycJhvdkY wkyfawG xlxlaxmifaxmifjzpfvmw,f/ tar&d
uefawGu ukefoG,fa&;rSmtHI;ay:cJhw,f/ 'gayrJh wkwfawG&JU aeYpOf
xkwf owif;pmawGrmS awmh tar&duef*w
k af oG;pkw
k t
f &Si;f &Sif pepfqNkd yD;
rsufESmajymifeJY0g'jzefYaewkef;jzpfygw,f/ tar&duefawG tNyHK;rysuf
tHI;udk&ifqdkifaeMuygw,f/
tar&duefvv
kd m;olvYkd oihu
f pkd yG pf &JG ifoifcEH ikd &f nf&ySd govm;/
vltawmfrsm;rsm;ur&dMS ubl;/ 'gayrJh tawmfrsm;rsm;uawmh tar&duef
vkyf tdkifzkef;eJYtJyJvfuGefjyLwmudkudkifcsifMuygw,f/ b,folurSm k&Sm;
vkyfuGefysLwmeJY wkwfvkyfzkef;udk rudkifcsifMuygbl;/ rwwfomvdkYudkif
aeMu&wmyg/
tar&duefusqHk;zdkY vlwdkif; arwmydkYol urmrSmtawmfrsm;
ygw,f/ 'gayrJhjzpfrvmEkdifbl;jzpfaeygw,f/ bmjzpfvk dYvJqdk awmh
tar&duefusqHk;rSmudk tar&duef &efolawGuyg pdk;&drfae&wJhb0
udka&mufaevdkYjzpfygw,f/ tar&duefusqkH;rSmudk wkwfawG ydkpdk;&drfae
ygw,f/ bmjzpfvkdYvJqkdawmh tar&duefudk ta<u;(2) x&DvsHa':vm
acs;xm;vdkYjzpfygw,f/ tar&duefu ta<u;awGjyefqyfr,fqdkawmh

vnf;r,l&b
J ;l jzpfaeygw,f/ bmjzpfvv
Ykd q
J akd wmhta<u;qyfwhJ twGuf
tar&duefa':vmawG wkw
k jf ynfrmS rsm;vmr,f/ 'gqd&k if (1)a':vmwef
ypn;f [m a':vm(20)&dv
S mr,f/ 'gqd&k if vlawGr0,fEidk af wmhb;l / r0,f
Ekdif&if0,fvdktm;usr,f/ pufHkawG&yfr,f/tvkyform;awG tvkyfjyKwf
r,f/ qlylrIjzpfr,f/ 'Dawmh wkwf[m ta<u;qyfr,fqdk&ifawmifr,l
&Jao;wJhb0 jyefjzpfae&jyefygw,f/
t*Fvdyfu urmplyg0gjzpfwkef;u odum&dSygao;w,f/ vlBuD;
vlaumif;yDow,fajymvdkY&r,f/ olUydkufqH(pwmvifaygif)udk tm;vHk;
oH;k apvdq
Yk w
kd ,f/ 'gayrJh rif;wdrYk pd;k &drv
f ih/f t*FvefbPfrmS a&Taygifxm;
pepfudk xm;ay;ygao;w,f/ (1946)'kwd,urmppfyGJtNyD; plygyg0g
wpf0ufjzpfvmwJhtar&duefu bifwef0k'ftpnf;a0;udkac:w,f/
cifAsm;wdkY uRefawmhfudk,Hkvm;vdkY urmhEkdifiHacgif;aqmifawGudk
ar;w,f/ trsm;pkku ,Hkw,fvdkYajzMuw,f/ ,Hk&if uRefawmfh ydkufqH
a':vmudkoHk;MuygvdkYqdkw,f/ a&Taygifrxm;wJha':vmudk EkdifiHwumu
,Hv
k u
dk Mf u&wmyg/ bmaMumih,
f w
kH ,fvaYkd jzMuygoenf;/ tajzu awmh
ol[maoewfSdw,f/ tavsmftpm;vkyfEkdifw,fvdkY ,HkMunfMuvdkY jzpf
ygw,f/
[kwfuJh tar&duef[m *syefudk'kwd,urmppfrSm tejrLAHk;
BuJcw
hJ ,f/ Ekid if aH &; jyKjyifajymif;vJrv
I yk af y;cJw
h ,f/ *smrPDukd odr;f ydu
k f
cJhNyD;ygNyD/ EkdifiHa&;jyKjyifajymif;vJrIvkyfay;cJhw,f/ atmifjrifcJhw,f/
tD&wfudkwdkufcdkufNyD;ygNyD/ vpfAsm;udkwdkufcJhNyD;ygNyD/ qufvuf Munhf&
ygr,f/
qD ; &D ; ,m;- ajrmufudk&D;,m;[m tar&duefpm&if;xJrSm 0if
aeNyDjzpfygw,f/ aemufxyfb,folawG acgif;axmifcsifygovJ/ nPf
wpfxGmwpfrdkufeJY tar&duefudk b,folpdefac:aeygovJ/
k & S m ;- aemufxyf plygygrjzpfEkdifawmhyg/ pD;yGm;us/ tdrfeD;em;
csif;EkdifiHrsm;vGef;w,f/ olwdkYu r,Hk&olrsm;w,f/
wk w f -plygyg0grjzpfEkdifao;/ tar&duef aps;uGufudkrSDae
&w,f/ jynfwGif;aps;uGuf tm;raumif;vSao;/ edifiHa&;pepfrcdkifrm/
tdrfeD;csif;rsm; pdwfrcs&/ pdwfcs&wJhEkdifiH (3)ckkom&dS/ jrefrm? ygupwef?
ajrmufudk;&D;,m;omjzpfae/ tm;vHk;ujyem&dS/
td E d , - plygyg0grjzpfEkdifao;/ a'owGif;rSmyg acgif;aqmif
rIr&/ rif;avmif;vdkvdk? bkk&m;avmif;vdkvdk tqihfom&dS/ ESpfaygif; wpf
axmifeD;yg; vufawGUbmrSjzpfrvm/ qif;&Jcsrf;omuGm[rIBuD;/ urmY
vlOD;a&trsm;qHk; 'Drdkua&pDEkdifiH[kom auseyfae&/
t*F v ef - plygyg0gjzpfzl;w,f/ aemufxyfjzpfzkdYtvm; tvm
r&dS/ EkdifiHao;vGef;? tdrfeD;csif;rsm;vGef;w,f/ ordkif;wpfavQmufvHk;
ppfyJwdkufae&/ ppfaMumifhwufNyD; ppfaMumihfusqHk;cJh/ (jrefrmESihfwl)
jref r m- tar&duefu urmwpfckvHk;eJ h vSnfhNyD;&efjzpfae
oavmuf/ jrefrmudkawmh oluarwm&dSaew,f/ (Moral issue) vdkY
cH,lxm;w,f/ qif;&JEGrf;yg;rIwdkufzsufa&;? enf;ynmulnDay;a&;?
'Drdkua&pDtoGiful;ajymif;rI acsmarGUa&;awGudk vkyfay;zdkY pdwfaumif;
0ifaejyefygw,f/ 'guawmh uRefawmfwkdY jynfolawGtwGuf uHaumif;
wJhtcsufjzpfygw,f/ tar&dueftulnDawGrygbJeJY uRefawmfwkdYjyef
vnf wnfaqmufvdkY r&ygbl;/ tar&duefeJY oihfjrwfatmifaejcif;
[m ESpfOD;ESpfzuftusdK;&dSEkdifygw,f/
[kwu
f /hJ tar&duef bmudo
k yd rf ek ;f ovJqw
kd modzv
Ykd ykd gw,f/
tar&dueftrkkef;qHk;uawmh aiGrnf;udkaiGjzLavsmfjcif;jzpfygw,f/
&mZ0wfrv
I Ykd ,lqw,f/ tar&dueftBudKufq;kH uawmh aiGukd xkwv
f yk rf I
rSmoHk;pGJjcif;/ ukefoG,fjcif;/ bPfpepfudk xlaxmifjcif;awG jzpfygw,f/
'Drdkua&pD? vGwfvyfrI? aumif;rGefaomtpdk;&pepfqdk wm
awGu tar&duef tdrfa&SUwHcg;0rSm bk&m;Ekwfuywfawmfvdka&;xm;wJh
aqmifyk 'fawGjzpfygw,f/
uRefawmfhrdwfaqGawGudk 'DaeYurmBuD;udk b,foltkyfcsKyf
aewmvJ/ olbmvkcd sifwmvJqw
kd mudo
k Ed idk zf Ydk cHpm;csufawGab;csdwNf yD;
tcsuftvufrSefuefpGmqifjcifoHk;oyfEkdifzkdY pOf;pm;EkdifzdkYwifjyjcif;jzpfyg
w,f/

EdkifiH,Ofaus;rIwpf&yftjrefqkH;xGef;um;&efvdktyfonf[kqdkvkdufol vlYabmifopf'Drdku&ufwpfygwD(XmecsKyf)&efukef\ Ou|udkaZ,sESifU


vQyfwpfjyufar;jref;jcif;
ra0;awmhonfh (2015)ckESpfwGif jrefrmEdkifiH
aemufxyfygwDp'kH rD u
kd a&pDtaxGaxGaG;aumufyw
JG pfcu
k dk
xyfrHusif;yrnfjzpfygonf/ aG;aumufyGJtwGuf
,cktcsdefwGif BudKwifjyifqifaeMuonfh EdkifiHa&;
ygwDrsm;teuf (1990)jynfEh pS q
f u
D aG;aumufy0JG ifchJ
zl;NyD;aemuf w&m;0ifygwDtjzpfrS &yfpJcHcJh&onfh
vlUabmifopf'Drdku&ufwpfygwDvnf; yg0ifygonf/
vlUabmifopf'Drdku&ufwpfygwDonf vufSdtae
txm;wGif jynfwGif;wGifwpfzGJU? jynfywGif wpfzGJUSd
ae&m if;ESpzf UJG wdjYk ynfwiG ;f rSmyif yl;aygif;tajcpdu
k Mf u&ef
aqG;aEG;MurnfjzpfaMumif; avhvmawGUS&d onf/ odjYk zpf
tqdyk gygwD\vwfwavmtaetxm;ESihf ywfouf
NyD; jynfwGif;Sd vlUabmifopf'Drdku&ufwpfygwD (Xme
csKyf)&efuek w
f iG f Ou|tjzpfwm0ef,x
l m;ol ukad Z,s
ESifhawGUqHkar;jref;jzpfcJhonf/ ukdaZ,sonf (1988)
ckEpS f ausmif;om;vIyf mS ;rIrsm;wGif yg0ifco
hJ w
l pfO;D jzpfNy;D
ausmif;om;b0rS EdkifiHa&;avmuodkY ul;ajymif;cJhNyD;
zrf;qD;xde;f odr;f cHc&hJ onf/ ausmif;om;tzGUJ tpnf;rsm;
rSonf vlUabmifopf'Drdku&ufwpfygwD[l EdkifiHa&;
ygwDwpf&yftjzpf wnfaxmif&mwGifvnf; ta&;yg
onfhu@rSyg0ifcJhonf/ vufSdEdkifiHa&;tajc tae
ESihf if;\ygwD&yfwnfru
I dk ukad Z,su,ckuo
hJ Ykd oH;k oyf
ajymMum;oGm;onf/
vlUabmifopfygwDu (2015) ckESpfrSm bmawG
vkyfr,fqdkwm jynfolukdtoday;csifovJ/
(2013) ckEpS ef YJ (2014) ckEpS af vmufrmS vlUabmif
opf'Drdku&ufwpfygwDtaeeJY w&m;0if&yfwnfzdkY jyif
qifBudK;pm;aeygw,f/ tJ'Dtaetxm;rSm (2014)
taetxm;eJY (2015) umvawGrSm (2015) aG;
aumufy[
JG mvGwv
f yfrQwNy;D awmh 'Dru
kd a&pDev
YJ Ul tcGihf
ta&;tajccHabmifxJu usif;ycJhr,fqdk&if vlxk&JU
tqH;k tjzwfucdk ,
H o
l mG ;zdYk uGseaf wmfwjYkd yifqifxm;w,f/
uRefawmfwdkYwawGu (1990) jynfhESpfaG;aumufyGJeJY
twl (2012)ckEpS ?f Zefe0g&Dv (13)&ufaeY jyefvw
G v
f m
NyD;aemufyidk ;f Mum;jzwfaG;aumufyJG tawGUtBuHKawG
SdwJhtwGuf (1990)jynfhESpfaG;aumufyGJeJY (2012)
ckESpfMum;jzwfaG;aumufyGJ tawGUtBuHKawGt&aG;
aumufyGJeJYrpdrf;bl;vdkYajymvdkY&ygw,f/ uGsefawmfwdkY
ausmif;om;vli,fb0 (1988)ckESpf jzwfoef;rIawGeJY
twl ausmif;om;ygwDtqifu
h ae vlxt
k m;uk;d &aom
ygwDtjzpful;ajymif;EdkifzdkYtwGuf uGsefawmfwdkYtaeeJY
uGseaf wmfwt
Ykd awGUtBuHKawG? b0jzwfoef;rIawG? avh
vmrIawG? tcsif;csif;todynmzvS,frIawGt& b0
jzwfoef;eJYtG,fawGt& (40)? (50)wef;tG,f
awGuawmh twdkif;twmwpfcktxd todynmSdae
ygNyD/ tJ't
D wGuv
f akH vmufw,fvYkd uGsefawmf rqdv
k kd
csiaf o;ygbl;/ Edik if aH &;qdw
k mb,fawmhrS ukev
f eG o
f mG ;
w,frSdygbl;/ tNrJwrf;avhvmqnf;yl;ae&wJh bm
om&yfwpfckvnf;jzpfygw,f/ vlxktwGuftusdK;jyK
wmukd uRefawmfwdkYaqmifGufaewmjzpfwJhtwGuf
vuf'dS rD u
kd a&pDeYJ vlUtcGit
hf a&;xGe;f um;a&;ukd vlxk
uk,
d pf m;jyKygwDwpf&yfjzpfzt
Ykd wGuf jynfov
l x
l k tusKd ;
jyKEdkifzdkY taumif;qHk;jyifqifaeygw,f/
(1991)ckESpfrSm w&m;r0iftzGJUtpnf;eJY quf
oG,fw,fqdkNyD; vlUabmifopf'Drdku&ufwpfygwDu
w&m;0ifygwDtjzpfu &yfpJcH&w,f/ rw&m;oif;
aMunmcH&w,fqdkawmh tJ'DjzpfpOfu wpfzufu
taMumif;jyovdk [kwfovm;/
r[kwfygbl;/ (1991) ckESpf? 'DZifbmv (6)
&ufaeYrSm ygwDpHk'Drdkua&pDtaxGaxGaG;aumufyGJ
aumfrSifuae vlUabmifopf'Drdku&ufwpfygwDukd
ygwDw&m;0ifwnfSdrIukd y,fzsufwJhtcgrSm w&m;
r0iftzGJUtpnf;rsm;eJY qufoG,fonf[laom cdkifvHk
aomtaxmuftxm;rsm;t& vlUabmifopf'rD kd u&uf
wpfygwDuw
dk &m;r0ifwnfrdS rI S y,fzsufvu
kd o
f nfvYkd
aumfrSiu
f owif;pmxJrmS aMunmygw,f/ tJ'aD Mu
nmwJhtcsdefrSm uRefawmfwdkYqDukd tJ'DaMunmcsuf
a&mufrvmygbl;/ tJ'DaMunmcsufay;ykdYrI a&muf
rvmbl;/ tJ'DtcsdefrSmygwDu &efuif;? ausmufukef;
rSmSw
d hJ ygwDXmecsKyf;kH rSm uGsefawmf,m,DOu|taeeJY
wm0ef,laeygw,f/ owif;pmxJaMunmcsuft&u
ygwDu ,m,DOu|taeeJY uGsefawmfodvkduf&wm/

tJ't
D ajctaet& tJ't
D csed rf mS w&m;r0iftzGUJ tpnf;
wpfct
k aeeJY aMunmjcif;rSyd gbl;/ uGsefawmfwt
Ykd 'J t
D
csdefu vkyfcJhwJhtaetxm;rSm axmufvSrf;a&;&JUzrf;
qD;rIawG? zdEydS rf aI wG? nSi;f yef;rIawG tJ't
D csderf mS awmh
jyif;xefaewJt
h csdejf zpfwt
hJ wGuf uGsefawmfwyYkd gwD0if
wcsdKU e,fpyfukdwdrf;aSmifxGufcGmoGm;wmSdygw,f/
tJ'rD mS uGseaf wmfwyYkd gwD0ifxek t
YJ wl ygwDtvH[m jynf
wGi;f rSmrm;rm;rwfrwfviT x
hf El ikd cf yhJ gw,f/ vlx&k UJ vdt
k yf
csufrsm;? vlx&k UJ epfemcsufrsm;? vlxt
k wGu&f yfwnf
aqmifu
G Nf y;D awmh taumif;qH;k aqmifu
G af ewJh tae
txm;rSmyJ wdkif;jynf&JUtajctaeawGt& trsdK;om;
a&;jyemrsm;jzpfwJh EdkifiHa&;? vlrIa&;? pD;yGm;a&;?
use;f rma&;jyemrsm;[m taxGaxGtusyt
f wnf;eJY
BuHKawGUae&Ny;D tJ'jD yemrsm;ukd tmPmodr;f tpd;k &
taeeJY ajzSi;f aqmifu
G Ef ikd jf cif;rSw
d t
hJ wGuf vlxv
k kd
tyfcsufukd azmfxkwfaewJhEdkifiHa&;tzGJUtpnf;rsm;eJY
Edik if aH &;tiftm;pkrsm;ukd ppfaxmufvrS ;f a&;u wpfzuf
owfzEd ydS Nf zdKcGi;f ESrd ef if;aewJt
h ajctaeeJY BuHKawGUae&
wJt
h csderf mS uRefawmfwNYkd zdKcGi;f jcif;cHc&hJ wmjzpfygw,f/
tJ'DtcsdefrSmvnf; twdtusajym&&if (1991) ckESpf?
'DZifbmv (6) &ufaeYrSm ygwDukdw&m;0ifwnfSdrIu
y,fzsufvdkufjcif;jzpfygw,f/ rw&m;oif;taeeJY
aMunmxm;jcif;rSdygbl;/ tJ'gu aemufykdif;rSjzpfwJh
udpyg/
rw&m;oif ; jzpf o G m ;NyD q d k w m b,f t csd e f r S m
ajymwmvJ/
rw&m;oif;jzpfomG ;Nyq
D w
kd m uReaf wmfcefrY eS ;f rdo
avmufu xdik ;f -jrefrme,fpyfrmS vlUabmifopf'rD u
kd
&ufwpfygwDukd ygwD0ifawGu &yfwnfaqmifGufwJh
tajctaeaemufyidk ;f rSm aMunmw,fvYkd uReaf wmfem;
vnfrw
d ,f/ aemufyidk ;f rSm tqufjywfomG ;w,f/ bm
jzpfvv
Ykd q
J akd wmh uReaf wmfu (1991)ckEpS ?f 'DZifbmv
(11)&ufaeYupNyD; &efukef? tif;pdefaxmifrSm txdef;
odrf;cHaxmifuscJhvdkYyg/
tckusawmh rw&m;oif;tufOya'ukd jyifr,f
vdkYvnf; qdkxm;w,fav/
rw&m;oif;tufOya'yk'frukd jyifzdkYBudK;pm;
aewmjzpfygvdrrhf ,f/ bmjzpfvv
Ykd q
J akd wmh [dw
k avm
uyJ rw&m;oif;tufOya'yk'fr (17)1 t&vGefcJh
wJw
h pfvavmufu vlwpfa,mufudk H;k wif? zrf;0&rf;
xkwfwmrSm tJ'Dyk'frwyfxm;wm uGsefawmfMum;&
w,f/ txl;ojzifh'DaeYumvrSm Nidrf;csrf;a&;eJY trsdK;
om;jyefvnfoifjh rwfa&;ukd tpd;k &taeeJaY um orw
BuD;OD;odef;pdeftaeeJYaum? vTwfawmfOu|rsm;jzpfwJh
ol&OD;aTref;wdkYaum EdkifiHh&JUwm0efSdolrsm;taeeJY
wu,fNidrf;csrf;a&;ukd aS;Ir,fqdk&if rw&m;oif;

Oya'ukd y,fzsufay;zdkY vdkr,fvdkYxifygw,f/


vlUabmifopf jynfwGif;eJYjynfy tckaqG;aEG;
nSdEdIif;MuNyD; aSUqufoGm;zdkY tajctaeav;ukd
ajymygOD;/
ajray:rSm Edik if eH nf;eJaY jzSi;f aqmifu
G Ef ikd zf ?Ykd 'Drkd
ua&pDeJYvlUtcGifhta&;xGef;um;zdkYqdkwJh uGsefawmfwdkY
wwfEikd o
f avmuf &yfwnfaqmifu
G cf MhJ uw,f/ tJ'g
uawmh Edik if aH &;enf;t& &yfwnfaqmifu
G zf yYkd g/ uGsef
awmft
h jrif? uGsefawmfwv
Ykd yk af zmfuidk zf ufawG&UJ tjrifeYJ
&yfwnfaqmifu
G cf MhJ uw,f/ Ny;D awmh tmPmodr;f tpd;k
&&JUppfaxmufvSrf;a&;u zrf;qD;jcif;? xdef;odrf;jcif;?
ar;jref;jcif;? ppfaMumjcif;ponfjzifh cdS w
hJ ,f/ 'gayr,fh
qdv
k ckd siw
f muawmh uGseaf wmfwEYkd ikd if aH &;enf;eJY ajzSi;f
aqmifu
G rf S 'Dru
kd a&pDev
YJ Ul tcGit
hf a&;xGe;f um;atmif
aqmifu
G Ef ikd rf ,f/ 'Dru
kd a&pDev
YJ Ul tcGit
hf a&;[mvnf;
Edik if aH &;enf;eJY ajzSi;f aqmifu
G rf o
S m wu,ft
h ESpo
f m
&Sd x
dS eG ;f um;r,fvYkd ,HMk unfwt
hJ wGuf uGseaf wmfw&Ydk yf
wnfaqmifu
G af ewmyg/ tJ't
D xJrmS rS ppfaxmufvrS ;f
a&;&JUzrf;qD;ESyd pf ufniS ;f yef;rIawGt& wcsKd UygwD0ifxek YJ
twl 'Drdkua&pDeJYvlUtcGifhta&;vIyfSm;olwcsdKU[m
jynfyukd xGufcGmwdrf;aSmifoGm;&ygw,f/ tJ'Dwdrf;
aSmifomG ;wJt
h aetxm;rSmvnf; uGsefawmfwyYkd gwDu
acgif;aqmifawGygygw,f/ txl;ojzifh xifmS ;wJah cgif;
aqmifrsm;uawmh ukdrkd;oD;ZGef? ukdoufxGef;? ukd,Of
axG;? ukdatmifrdk;aZmfwdkYvnf; xGufcGmoGm;&ygw,f/
tJ'v
D x
kd u
G cf mG oGm;&wJt
h aetxm;u ppfaxmufvrS ;f
a&;&JUzrf;qD;rI? ESyd pf ufniS ;f yef;rIu vGwaf jrmufatmif
wdrf;aSmifoGm;wJhtaetxm;Sdovdk wcsdKUuvnf;
olwdkY,HkMunfcsuft& xGufcGmoGm;&wJh taetxm;

awGSdygw,f/ tJ'Dtaetxm;rSmawmh ukdrdk;oD;ZGefu


vlUabmifopf'Drdku&ufwpfygwDuae (1989)ckESpf?
{NyDvoBuFeftNyD;avmufrSm xdkif;-jrefrme,fpyfukd
xGufcGmoGm;wJhtcgrSm ol[matbDtufpf'DtufzfrSm
0ifa&mufNy;D awmh 'Dru
kd a&pDev
YJ Ul tcGit
hf a&;xGe;f um;zdYk
vufeufukdifawmfvSefa&;twGuf 0ifa&mufoGm;wm
jzpfygw,f/ tJ't
D wGuf wcsdKUtykid ;f awGrmS uGsefawmfh
taeeJY wpfOD;csif;wpfzGJUcsif;&JU ,HkMunfcsufawGSdwJh
taetxm;rSm ,HMk unfcsuft&&yfwnfaqmifu
G Mf u
wmjzpfwJhtwGuf wcsdKUtykdif;awGukdra0zefvdkbl;/
tJ't
D wGuf uGseaf wmfw[
Ykd m uGseaf wmfw,
Ykd MkH unfcsu?f
uGsefawmfwaYkd qmifu
G w
f t
hJ ykid ;f u aqmifu
G w
f mukyd J
ajymcsifw,f/ 'DaeYtaetxm;rSmawmh jynfya&muf
rJaqmuftajcpdu
k f vlUabmifopf'rD u
kd &ufwpfygwDeYJ
tpdk;&eJY Nidrf;csrf;a&;aqG;aEG;rIt& xdkif;EdkifiH? rJ
aqmuftajcpdkuf vlUabmifopf'Drdku&ufwpfygwDu
jynfwGif;ukd jyef0ifvmwJhtaetxm;rSm jynfwGif;rSm
Sw
d hJ vlUabmifopf'rD u
kd &ufwpfygwD(XmecsKyf)&efuek u
f
Ou|taeeJY uGseaf wmfuaqmifu
G Nf y;D awmh xdik ;f Edik if ?H
rJaqmuftajcpdkuf vlUabmifopf'Drdku&ufwpfygwD
Ou|ukad tmifr;kd aZmfeYJ nSEd iId ;f qJumvyJydS gw,f/ 'Dv
ukefavmufrSmawmh uGsefawmfwdkYnSdEdIif;rIawG NyD;jywf
r,f? NyD;jynfhpHkr,fvdkYajymvdkY&ygw,f/ NyD;jywfwJhtae
txm;usrS uGseaf wmfwv
Ykd Ul abmifopf'rD u
kd &uf wpfyg
wD&JUtaetxm;eJY uGsefawmfwkdY&JUyHkpHukd aqG;aEG;yGJ&JU
tajzukd tJ'u
D srSajymvd&Yk rSmjzpfygw,f/ vuft
dS ajc
taerSm nSdEdIif;qJjzpfygw,f/
jynfaxmifpkNidrf;csrf;a&;azmfaqmifa&;tzGJUeJY
ukdatmifrdk;aZmfwdkYeJY aqG;aEG;MuwJhae&mrSm ukdaZ,s
yg0ifjcif;Sdovm;/ 'grSr[kwf ab;uaetBuHjyK
ay;wmSdovm;/
vufSd rJaqmuftajcpdkuf vlUabmifopf'Drdku
&ufwpfygwDeYJ t&ifunSEd iId ;f aqmifu
G rf aI wGrScd b
hJ ;l /
tJ'DtwGuf jynfyrSm&yfwnfaqmifGufaewJh tzGJU
tpnf;rsm;&JU tao;pdwt
f ajctaeukad wmh uGseaf wmf
wdkYrodEdkifygbl;/
ygwDrSwfyHkwifzdkY tvm;tvmukd tpfukdb,f
vdkcsdefG,fxm;ovJ/
wcsKd U[mawGu aG;aumufyyJG pkH t
H &aum? vufdS
Edik if aH &;t&aum all inclusive tm;vH;k yg0ifwEhJ ikd if aH &;
eJt
Y wl yGiv
hf if;jrifomrIu 'Dxufvw
G v
f yfyiG v
hf if;jrif
omrIvt
kd yfygw,f/ tm;vH;k yg0ifwt
hJ cif;tusi;f wpfck
jzpfzdkYqdk&if EdkifiHwuma&muf EdkifiHa&;tiftm;pkrsm;
*kPfodumSdpGm? yGifhvif;jrifompGm 0ifa&mufvmEdkifzdkY
tpdk;&taeeJY 'DxufykdNyD;tjyKoabmaqmifNyD; ykdrdk
vGwv
f yfyiG v
hf if;jrifompGm zGiahf y;zdv
Yk t
kd yfw,fvYkd uGsef
awmftaeeJY jrifrdygw,f/
ar;jref;ol-at;atmif
(qufvufazmfjyygrnf)

19

vlukeful;rIonf uRefjyKvkdjcif;? jynfhwefqmjyK


vkdjcif;? t"rckdif;apvkdjcif;? vdifykdif;qkdif&mtjrwf
xkwfvkdjcif;ponfh acgif;ykHjzwftjrwfxkwfvkdonfh
&nf&G,fcsufrsm;jzifh vlpkaqmif;jcif;? ykdYaqmifjcif;ESifh
a&mif;pm;jcif;wkrYd S w&m;r0if tjrwftpGe;f ajrmufjrm;
pGm&dSonfh vkyfief;jzpfaeonf/ vlukeful;rIoHo&m
puf0idk ;f tqifq
h ifw
h idk ;f wGif vlUtcGit
hf a&;csdK;azmufrI
trsdK;rsdK;&dSaeonf/
vluek u
f ;l rIonf vlUtcGit
hf a&;cHpm;cGirhf ay;aom
ae&mtESt
H jym;wGif a,bk,stm;jzifh jzpfymG ;avYMSd u
onf/vlukeful;rIjzpfyGm;&onfh tajccHZpfjrpfonf
qif;&JrI? cJGjcm;qufqHrI? tMurf;zufrIESifhvufeuf
ukdify#dyujzpfaomae&mrsm;ESifh a,bk,svkHNcHKrIr&dSr
w
I aYdk Mumifjh zpfonf/ okaYd Mumifrh nforl qkd vluek u
f ;l ol
vufokdYvlukeful;cH&oltjzpf usa&mufoGm;Ekdifonf/
vlukeful;cH&ol (80)&mckdifEIef;onf trsdK;orD;rsm;ESifh
uav;oli,frsm;jzpfMuonf/ xkdolwkdYonfxdSvG,f
onfh tkypf jk zpfonft
h wGuf azmfjyygtajccHZpfjrpfrsm;
aMumifh wpfzufowftcsdK;rrQwpGm vluek u
f ;l cH&jcif;
jzpfonf/
vlukeful;rI\ jzpf&yfjzpfpOfrsm;
wG i f vl U tcG i f h t a&;csd K ;azmuf r I \
taMumif;t&mrsm;vTr;f NcHKygdo
S nf/ xkd
okdYaomtaMumif;t&mrsm;rSm ukd,fa&;
uk,
d w
f mrsm;ukd vGwv
f yfciG rhf ay;jcif;? uRef
jyKonfhtajctaersdK;wGifdSaejcif;? vlrqef
onfhqufqHrIrsdK;rsm;&dSaejcif;? usef;rma&;ESifhtouf
tE&m,fdSonfhtvkyfcGifwGif tvkyfvkyfae&jcif;ESifh
vIyfSm;oGm;vmcGifhr&dSjcif;wkdY jzpfMuonf/
vlukeful;cH&rIrS xGufajy;vGwfajrmufvmMu
onf h vl u k e f u l ; cH & ol r sm;uk d tpk d ; &trsm;pk u
if;wkdY\Oya'csdK;azmufolrsm;tjzpf xdef;odrf;jcif;?
w&m;pJGqkdjcif;? jynfESifjcif;rsm;ukd tav;xm;jyKvkyf
avY&MSd uonf/ tpk;d &rsm;u vluek u
f ;l jcif;cH&olrsm;ukd
ta&;,l&mwGif vl0ifrIBuD;Muyfa&;Oya'csdK;azmufrI?
jynfhwefqmvkyfrIESifh awmif;&rf;pm;aomufrIrsm;t
ygt0if xkdokdYaomtaMumif;w&m;rsm;jzifh ta&;,l
avY&MSd uonf/ vluek u
f ;l rI w&m;pD&ifrv
I yk if ef;pOfrsm;
wGif vlukeful;cH&olrsm;\ tultnDtjynfht0 ay;
Ekid rf o
I nf wpfcw
k nf;aomta&;ygrIudk wpfcgw&Hz,f
Sm;xm;jcif;cHMu&onf/
,ciftawGUtBuHKrsm;wGif xko
d aYdk omrl0g'rsm;u
vlukeful;cH&olrsm;ukd ykdyifvlukeful;cH&Ekdifatmif
taxmuftyHYjzpfouJYokdYjzpfonfukd awGUMu&onf/
w&m;pD&ifNy;D onfah emuf rdcifEidk if rH sm;okjYd yefyo
Ydk nft
h cg
a&Snaf xmufyaYH y;rIrygbJ jyefyMYdk uavYo
Sd nf/ Oyrm
tm;jzifrh o
d m;pktokid ;f t0dik ;f okYd jyefvnf0ifqefaY tmif
aygif;pnf;ay;jcif;rdSonfhtwGuf jyefvnfvlukeful;
jcif;cH&&eftajctaersdK;okdY wGef;ykdYay;aeovkdjzpfcJY
Mu&onf/
vlukeful;cH&olrsm;onf if;wkdYvkdtyfcsufrsm;?
if;wkdY\tawGYtBuHKrsm;ukd xkwfazmfajymqkdcGifh&jcif;
tm;jzifh tpkd;&tzJGYtpnf;rsm;ESifh tpdk;&r[kwfaom
vlrIa&;tzJGUtpnf;rsm;Mum; tjyeftvSeftusdK;dSrnfh
pdwful;pdwfoef;rsm;ESifh owif;tcsuftvufrsm;ukd
ay;pGrf;EkdifMurnfjzpfonf/
okaYd Mumifv
h nf; (2013)ckEpS ?f Zlvidk v
f twGi;f u
jrefrmEkid if w
H iG f vluek u
f ;l rIwm;qD;umuG,af &; A[k\
d
OD;aqmifrIjzifh &efukef? rEav;? armfvNrdKifESifh vdGKif
aumfNrKd Ursm;wGif vluek u
f ;l cH&olrsm;\tcsi;f csi;f awGUqkH
yJGrsm;jyKvkyfum if;wkdY\pum;oHrsm;ukd wm0ef&dS
olrsm;u em;axmifcJYMuonf/
rEav;NrdKU? vlukeful;cH&olrsm;awGUqkHyJGwGif
wkwfe,fpyfvlukeful;cH&olrsm;\ jyefvnfawmif;
qk?d tBuHjyKcsufrsm;u rl0g'csrSwo
f rl sm;twGuf rSwf
om;p&mjzpfcJY&onf/ vlukeful;cH&olrsm;tm; tum
tuG,fay;rI? w&m;a&;ESifh&ifqkdif&mwGifawGUBuHKcJYrI
rsm;ESiyhf wfoufNy;D atmufazmfjyygtwkid ;f tBuHjyKajym
qkdxm;Muonf/
(u) wkwfEkdifiHwGifomru tjcm;EkdifiHrsm;wGif
jrefrmjynfokdYrjyefciftcsdeftwGif; oD;oefYa*[mrsm;
xm;&daS y;&ef? w&kwEf idk if w
H iG f tpm;taomufEiS hf use;f
rma&;apmifha&SmufrIrsm;xm;dSay;&ef? tcsKyf(tusOf;
axmif)wGirf xm;&ef? wm0efo
Sd rl sm;u tEkid u
f sifah pmf
um;rIrd&S eftumtuG,af y;&ef? rdcifEidk if EH iS t
hf jrefq;Hk
quf o G , f & atmif a qmif G u f a y;&ef ? bmomjyef
xm;dSay;&ef/

20

(c) ESpfodrfYaqG;aEG;jcif;ESifh aEG;axG;pGmqufqH


ay;Mu&ef? trsm;enf;wl 0ifaiGw;dk tvkyt
f ukid t
f cGit
hf
vrf;rsm;pDpOfay;&ef? a*[mrsm;wGif a&? tdrfom?
tpm;taomuf? tdyf&mponfwkdYukd tvkHtavmuf
pDpOfay;xm;&ef? tjypfusL;vGefxm;olrsm;ESifhtwl
vluek u
f ;l cH&olrsm;tm;twlrxm;&ef? ae&yfojYdk yefypYdk Of
oufqkdif&m bmompum;uRrf;usifolrsm; vkdufygykdY
aqmifay;&ef? wpfzufEkdifiHrS vlukeful;cH&olrsm;ukd
&Jum;jzifh vma&mufac:aqmifjcif;rjyKvkyf&ef/
(*) jyefvnfyaYdk qmifpOfumvtwGi;f vluek u
f ;l
cH&olrsm;ukd oifw
h ifah omtpm;taomuf vkaH vmuf
atmifppD Ofay;&ef? rdbESit
hf quftoG,rf &cif ,m,D
xm;dSonfha*[mwGif qlylBudrf;armif;jcif;? Ekdifxuf
pD;eif;jcif;rsm;rjyKvkyf&ef? jyefvnfykdYaqmifpOfumv
twGif; wm0ef&dSolrsm;u vlukeful;cH&olrsm;ukd aEG;
aEG;axG;axG;qufq&H ef? jyefvnfyaYdk qmif&mwGit
f rd Ef iS hf
tjreftquftoG,f&atmifjyKvkyfay;&ef/
(C) a*[mwGif&dSpOf &yfuGufkH;rsm;rSwpfqifhpkH
prf;NyD; rdom;pk0ifwpfO;D ukad c:,lum wk;d wk;d wdww
f w
d f
jyefyaYdk y;&ef? tjcm;tpDtpOfrsm;ESiyhf ;l wJu
G m &yfuu
G x
f J
okYd vlo&d iS Mf um;vku
d rf ykMYd u&ef? vli,frsm;? uav;rsm;
okdYc&D;oGm;axmufcHpmrsm;ukd oufqkdif&mkH;rsm;rS
tvG,fwulxkwfray;Mu&ef? aocsmpdppfNyD;rS xkwf
ay;Mu&ef/
(i) &yfuu
G t
f wGi;f rSaexkid o
f rl sm;ukd vluek u
f ;l rI
ESiyhf wfoufonft
h odynmay;rIrsm; wk;d jri v
hf yk af qmif
ay;&ef? if;wk&Yd yfuu
G x
f o
J aYdk &mufonft
h cg if;wk\
Yd
cHpm;csufrsm;'kursm;udk ukd,fcsif;pmem;vnfay;Ekdif

&eftwGuf oufqidk &f mtzJUG tpnf;rsm;u a[majymay;


&ef? oufqidk &f mtzJUG tpnf;rsm;rS vma&mufonft
h cg
rnfonfhtzJGYtpnf;jzpfonfukd aocsm&Sif;vif;ajym
jyay;&ef/
(p) w&m;k H ; wuf o nf h t csd e f vrf ; c&D ; wpf
avQmufvNHk cHKrI&ap&ef vku
d yf gapmifah Smufonft
h zJt
YG
pnf;wpfcck yk g0if&ef? w&m;cGiw
f iG f w&m;cHEiS ehf ;D eD;uyf
uyfrxm;&ef? (Ncdrf;ajcmufcH&jcif;?aMumufGUHap jcif;
rsm;? pkd;&drfpdwfrsm;jzpfaponf)? w&m;cHESifhqufpyfol
rsm; Ncdrf;ajcmufjcif;rsm;ukdyg ta&;,lay;&ef? w&m;
&ifqidk &f rnfo
h rl sm;taejzifh w&m;cHEiS yhf wfoufonfh
tcsuftvufrsm;odatmif avYvmxm;&ef (ykHyef;
oPmef? vlrsdK;? vdypf m? w,fvzD ek ;f eHygwfponfjzif)h ?
w&m;cHrsm;tm;csrSwfonfhjypf'Pfrsm;ukd vlukef
ul;cH&olrsm;ukd today;&ef/
(q) epfemolrsm;taejzifh oufaocHypnf;rsm;
jyoEkid &f ef jzpfpOfwpfavQmuf&t
Sd axmuftxm;rsm;ukd
wwfEkdifoavmuf pkpnf;xm;ay;&ef(Oyrm-t0wf
tpm;? um;vufrw
S ?f "mwfy?Hk pmcsKyfpmwrf;? e,fpyf
jzwfoef;cGiv
hf ufrw
S )f ? vrf;c&D;wpfavQmufSd xl;jcm;
aomae&m? trSwt
f om;? qkid ;f bkwEf iS phf mom;rsm;ukd
rSwfom;jcif;tm;jzifh w&m;&ifqkdif&mwGif taxmuf
tuljzpf&ef? w&m;cGifwGif cHpm;&orQrsm;ukd &J&J0HY0HY
yGiyhf iG v
hf if;vif;ajymcGijhf yK&ef? xkt
d ajctaersdK; zefw;D
ay;&ef/
(Z) w&m;k;H wuf&eftwGupf &dwrf sm;ukd yHyY ;dk ay;
Ekid af omtzJUG tpnf;rsm;d&S ef? &yfuu
G x
f J Sd e,fpyfwiG f
tvkyfvkyfukdifzl;olrsm;ukd apmifhMunfhay;&ef? e,fpyf

*dwfrsm;wGifpdppfrIrsm; wif;wif;MuyfMuyfvkyfaqmif
ay;&ef/
vluek u
f ;l cH&olrsm;ukw
d &m;a&;t&ajz&Si;f ay;&ef
tultnDray;onfhtcg jyefvnfukpm;rIray;onfh
tcgrsm;wkw
Yd iG f jyefvnfvu
l ek u
f ;l cH&jcif;ESihf jyefvnf
vlukeful;cH&oltjzpfokdYa&muf&jcif;wkdYESifh BuHK&
wwfonf/
Ekid if w
H umuvluek u
f ;l rIonf vlUtcGit
hf a&;ukd
csdK;azmufr[
I k todrw
S jf yKxm;Muonf/ xkjYd yifvo
l m;
rsm;twGuf tvGepf ;dk &drzf ,
G &f mjzpfonfh pdeaf c:rIyifjzpf
onf/ vlukeful;cH&olonf vlUtcGifhta&;ukdcsdK;
azmufcHxm;&olyifjzpfawmhonf/ (2004)ckESpfwGif
uav;rsm;ESifhtrsdK;orD;rsm;ukd txl;tav;xm;um
vlukeful;rIqkdif&m txl;tpD&ifcHpmwifoGif;olukd
*sDeAD mNrdKUdS vlUtcGit
hf a&;qkid &f mr[mrif;BuD;k;H u cefY
xm;ay;cJo
Y nf/ vlu;l cH&olrsm;\ vlt
Y cGit
hf a&;toGif
tjyifukd tmkHpkdufapcJYonf/ vufdSxkdwm0efukd,l
xm;olonf (2008)ckESpfu
wnf;ucefYtyfxm;ol Ms.
Joy Ngozi Ezeilo yifjzpf
onf/ olUwm0efwGifvlukef
ul ; cH & ol r sm;\ vl U tcG i f h
ta&;rsm;ukd tumuG,af y;
&efESifh tumuG,fay;rIvkyf
aqmifrIrsm;ukdwkd;jrifhay;&ef
wkdYyg0ifonf/ (2011)ckESpf? ZGefvtwGif;u
vlUtcGit
hf a&;aumifpw
D iG f olruvluek u
f ;l cH&olrsm;
xda&mufonfh jyefvnfukpm;rItcGifhta&;ay;&rnfh
tajccHvrf;nTefcsufpmwrf;wpfapmifukd wifoGif;cJY
onf/ xkdpmwrf;onf (2010)jynfhESpf? Ekd0ifbmvu
Bratislava NrdKU Slovakia EkdifiHwGifjyKvkyfaom ynm
Sirf sm; tBuHjyKaqG;aEG;yJrG S ay:xGuv
f mjcif;jzpfonf/
xkpd mwrf;ukd (2011)ckEpS f ukvor*taxGaxGnv
D m
cHwGifvnf; wifjycJYao;onf/ olr\vlukeful;cH
&olrsm;xda&mufonfh jyefvnfupk m;rItcGit
hf a&;ay;
&rnft
h ajccH vrf;Tecf sufpmwrf;onf rlMurf;tqifh
omdSaomfvnf; vmrnfhpufwifbmv (27)&ufaeY?
xkid ;f Ekid if ?H befaumufNrdKUwGif xkrd Ml urf;tay:tBuHjyK
csurf sm;&,lonfh aqG;aEG;yJw
G pfcjk yKvkyOf ;D rnfjzpfonf/
okdYaMumifhvlukeful;cH&olrsm;ukd tumuG,fay;rI
vkyif ef;pOfonf urmwGit
f a&;ygonfv
h yk if ef;pOfwpf
ckjzpfonf/ vluek u
f ;l cH&olrsm;ukd A[kjd yKcsOf;uyfonfh
enf;vrf;jzifh vlukeful;rIwm;qD;a&;vkyfief;udk vkyf
aqmifvmaeMuonfudk awGUjrif&onf/
vlukeful;cH&olonf vlUtcGifhta&;csdK;azmuf
cH&olyifjzpfonf/ if;wkdYwGifjyefvnfukpm;&ef tcGifh
ta&;dSMuonf/ rl&if;EdkifiH? Mum;cH(wpfaxmufem;)
EkdifiHESifhqkdufa&muf(c&D;qkH;)EkdifiHwkdYwGif rQwaom?
vkaH vmufaom okrYd [kwf tvG,w
f uljyefvnfupk m;
cGit
hf cGit
hf a&;rsm;ukd vluek u
f ;l cH&olrsm;tm; ay;qyf
&rnfhwm0efdSMuonf/ rdrdEkdifiHom;rsm;r[kwfonfh
wkdifxkdokdYtcGifhta&;rsm; ay;&rnfjzpfonf/
vlukeful;cH&olrsm;\xda&mufaom jyefvnf
ukpm;cGi&hf a&;onf Ekid if w
H umvlUtcGit
hf a&;Oya'wGif
azmfjyxm;aomtajccHusonfh tmrcHcsufwpfckyif
0if;EkdifxGef;
jzpfonf/

*DwrlydkifcGifhtvkyfkH aqG;aEG;yGJudk pufwifbm(28) &ufaeYwGif jyKvkyfrnf


*DwrlydkifcGifh tvkyfkHaqG;aEG;yGJudk jrefrmEdkifiH*Dwtpnf;tkH;rSBuD;rSL; (2013)ckESpf
pufwifbm (28)&ufaeYv,f (1)em&DwGifusif;yrnfjzpfNyD; *DwrlydkifcGifh qdkif&mtaMumif;
t&mrsm;udk q&mOD;atmifpdk;OD;rS tBuHKjyKaqG;aEG;oGm;rnfjzpfaMumif; aw;a&;q&mjrifrdk;
atmifrSajymcJhonf/
jrefrm*Dwtpnf;tkH; zGJUpnf;xm;aom tvTm (5)vTmrS a&;? qdk? wD;? pufrI?
xkwfvkyftp&Sdaom *Dwynm&Sifrsm;pHkpHknDnDjzifh vGwfvyfpGmaqG;aEG;jcif;jzifh tem*wf
*Dwavmu\wd;k wufru
I kd zefw;D Edik v
f rd rfh nf[k &nf&,
G cf sujf zifu
h si;f yaMumif; aw;a&;q&mjrifh
rdk;atmifrS qufvufajymcJhonf/
,aeYjrefrm*Dwavmu rlydkifcGifhjyemrsm;ESifh ywfouf aeYpOfESifhtrQ&ifqdkifae&
aMumif;? xdkodkYjzpf&jcif;rSm *DwrlydkifcGifhtodw&m; us,fus,fjyefYjyefY rod&Sd&jzpfEdkifaMumif;?
odkYjzpfygjrefrm*Dw&SifoefYwdk;wufap&efESifh *Dwqdkif&mrSm;,Gif;rIjyemrsm;udk avQmhyg;ap
&ef&nf&,
G
f jrefrmEdik if *H w
D tpnf;tk;H u jyemrsm;udak vQmyh g;ap&ef&nf&,
G
f jrefrmEdik if *H w
D
tpnf;tkH;wGif pufwifbm (28)&ufaeYv,f (1)em&DrS (5)em&Dtcsdefxd aqG;aEG;oGm;rnf
jzpfaMumif; q&mOD;atmifpdk;OD;uajymcJhonf/
jrefrmEdik if *H w
D tpnf;tk;H rlyikd cf iG ahf umfrwD (CMC)taejzifh aw;a&;q&mrsm;\ oDcsif;
rsm;udk tvGo
J ;kH pm;toH;k jyKjcif;? tqdak wmfrsm;\aw;oDcsi;f rsm;udk um,uH&iS rf sm;udt
k odray;bJ
avvdIif;rsm;rSxkwfvTifhaejcif;? atmifjrifaomaw;oDcsif;rsm;udk cGifh rawmif;bJkyf&Sif
Zmwfum;rsm; Zmwf0ifaw;oDcsif;tjzpf toHk;jyKaejcif;? aw;a&;? aw;qdkrsm;udk todr
ay;bJ vlrla&;&efyHkaiG*DwyGJrsm; xnfhoGif;toHk;jyKaejcif; tp&Sdaomjyemrsm;udk ndEdIif;
pdk;pHxdkuf
ajz&Sif;ay;aeaMumif;od&onf/

Hello Japanes Food Restaurant (Nanartaw Branch)

zGifUvSpf

&efukef pufwifbm 18
&efukef? urm&Gwf? emewfawmvrf;? trSwf(3)? jynf&dyfrGeftdrf
&mwGif Hello Japanes Food Restaurant (Nanartaw Branch)udk 2013
pufwifbm(18)&ufaeYu zGifhvSpfcJhonf/ qdkifzGifhyGJtrSwfw&tjzpf
Amazing Ramen of the month trnfjzifh *syefacgufqJG trsKd;(20)ausmf
udk txl;EIef; (50)&mcdkifEIef; Discount tpDtpOftm; 2013 pufwif
bm(20)rS atmufwdkbm(20)&uftxd wpfvwdwd rdom;pkrsm;? oli,f
csif;rsm;? rdwfaqGrsm; pkaygif;oHk;aqmifEkdifMu&ef &nf&G,fxm;aMumif;
od&Sd&onf/ tqdkygqdkifonf wwd,ajrmuf qdkifcGJjzpfNyD; jrefrm
Celebrities x i f & S m ; a u s m f M u m ;
tEkynm&Sifrsm;vnf;
vma&muftm;ay;MuaMumif; od&Sd&um zGifhyGJaeYu &Da0,H? r,fvdk'D?
oD&pd w
H v
Ykd nf; wufa&muf csD;jrit
hf m;ay;cJah Mumif; avhvmawGU&S&d onf/
YOH

"mwfyHk-nDnDvGif(omau;&D;,m;)

21

22

23

acsmjrwfEG,frdom;pk\ (11) Budrfajrmuf 0gqdkouFef;qufuyfvSL'gef;jcif;tcrf;tem; qm;vif;BuD;NrdKY e,f vufyefawmif;aus;&GmwGifusif;yjyKvkyf


ausmif;twGuf tvSLaiGusyf (10)ode;f ? jrwfapwemvlru
I n
l aD &;toif;
twGuf tvSLaiGusyf (10)ode;f ? ppfuikd ;f wdik ;f a'oBuD;&Sd tajccHynmrlv
wef;ausmif;twGuf tvSLaiGusyf (10)odef;tm; vSL'gef;cJhonf/
ppfuikd ;f wdik ;f a'oBuD;0efBuD;csKyfO;D omat;ESihf tvSL&Siaf csmjrwfE,
G f
rdom;pkrS vufyaH wmif;q&mawmfb'Et
m0k"ESihf vufyaH wmif;awmifwpf
0du
k &f dS yifo
h C
H mawmf? q&mawmfrsm;tm; 0gqdo
k uFe;f quf uyfvLS 'gef;NyD;
vufyefawmif;q&mawmfrjS yefvnfw&m;rdeMYf um;cJ&h m orwBuD;uaeOD;
aqmifNyD; 'Drdkua&pDqdkwJhEdkifiHudkxlaxmifwJhae&mrSm arwma&SUxm;NyD;?
cEw
D &m;vufuikd x
f m;NyD; tvkyv
f yk af eygw,f/ orwBuD;uvnf; bke;f
bkef;wdkYtar&duefoGm;awmh orwBuD;ajymcJhzl;wJhpum;wpfcGef;&Sdw,f/
[dek m;uqEjyMu 'Dem;uqEjyMuw,fqw
kd m 'gu'Dru
kd a&pDxifw,fw/hJ
olwq
Ykd Ejywmudu
k Refawmfwu
Ykd pdw&f n
S &f n
S x
f m;NyD; tvkyv
f yk Mf uwJt
h cg
yg&rDjzpfwmayghw/hJ orwBuD;u tJ'pD um;wpfceG ;f [drk mS ajymcJw
h m&Sw
d ,f/
cEDeJYarwmqdkwm udk;vdkYuefYveYform;&SdrSjzpfwm/ udk,fhudk'kuvmay;wJh
yk*dKvf pdwfnpfatmifvkyfwJhyk*dKvfudk;vdkYuefYvefYwdkufwJh ol&SdrScEDarwm
qdkwmjzpfwm/ 'gaMumifhrdkYudk;vdkYuefYvefYorm;&SdcJh&if ightwGufyg&rDjzpf
w,fvaYkd tmufarhvu
kd /f tJ'gqd&k ifu,
kd v
hf yk if ef;awGatmifjrifvrd rhf ,f[k
cEyD g&rD? arwmyg&rDxm;&Syd guatmifjrifrnfjzpfaMumif; w&m;rdeMfY um;cJh
onf/ ,if;aeYtcrf;tem;odo
Yk moema&;0efBuD;XmerS 'kw,
d 0efBuD;OD;pd;k
zdk;pdkif;
0if;ESifh Xmeqdkif&mrStBuD;tuJrsm;wufa&mufcJhMuonf/

ppfudkif; pufwifbm (15)


ppfuikd ;f wdik ;f a'oBuD;? qm;vif;BuD; NrKd Ue,f vufyefawmif;aus;&Gm&Sd
uRef;qif rif;? a&Tpnf;cHkapwDawmf acsmjrwfEG,f"rmHkwGif (2013)ckESpf?
pufwifbm (15)&uf a'gufwmom&ifjrwf(oD&dok"rrPdaZm w"&)?
ZeD;a':EG,fEG,fat; (oD[ok"r od*)? orD;racsmpkjrwf(acsmjrwfEG,f)
rd om;pkwdkY\ (11)Budrfajrmuf? Ak'ylZed,bk&m;yGJawmfESifh0gqdk ouFef;
qufuyfvSL'gef;jcif;tcrf;tem;udk usif;yjyKvkyfcJhonf/
tqdkygvSL'gef;yGJtcrf;tem;udk vufyHawmif;q&mawmf b'E
tm0k"ESihf ppfuikd ;f wdik ;f a'oBuD; 0efBuD;csKyfO;D omat;ESiZhf eD; a':a0a0cdik f
tm;trSL;xm; acsmjrwfEG,frdom;pkrS ESpfpOfvSL'gef;usif;ycJhjcif;jzpfNyD;
,if;aeYwGifacsmjrwfEG,frdom;pkrS vufyHawmif;aus;&Gm&Sd txufwef;

Snap Shot
News Journal
PHONE:
09-73204192,09-73203273
09-5502618

24

(ae0ifnudu
k ;l jzwfNyD;rS a&mifeo
D mwJah eYopfuakd &mufr,f ... ,HMk unfjcif;eJBY udK;pm;xm;rS wpfcsderf mS atmifjrifvw
G af jrmufr,f [kwv
f m; ...oH o&mvrf;
[mracsmarGUwwfawmh wm0efu,
kd pf t
D m;wif; a&SUqufvrS ;f ...tH;I ray;eJrY id ,fa& ...) ponfph mom;rsm;jzifh acwftqufqufvil ,frsm; wuov
kd af usmif;om;rsm;
acwfqdk;? pepfqdk;? acwftarSmif? pepftysufrsm;Mum;wGif wpfOD;ESifhwpfOD;tm;ay;oDqdkcJhMu&onfh *Dw&oajrmufaw;oDcsif;wpfyk'fjzpfonfh cGeftm;jznfhrdi,f
aw;oDcsif;onf ESpfaygif; (30) ausmfonfhtxd jynfolvlxk\ &ifxJwGifdk;&Sif;pGmvSyaeqJjzpfonf/
tqdyk gcGet
f m;jznfrh id ,faw;oDcsif;tm; trsdK;om;a&;aw;oDcsif; wpfy'k t
f jzpf a':atmifqef;pkMunfu owfrw
S x
f m;NyD; aw;a&;udak e0if;rS if;oDcsif;tm;
rnfolUudkrSa&mif;rnfr[kwfbJ arwmjzifhoDqdkcGifh ay;xm;aMumif; rZdrvSdKif;rSaw;a&;udk&JvGifu vQyfwpfjyufowif;*sme,fESifh tifwmAsL;wGifajymjyonf/
'DoDcsif;pwifjzpfvmwmu (80)ausmfumvyJ/ udkae0if;a&;wmaygh/ tJ'DtcsdefrSmacwfumvuraumif;bl;av/ (rqv)uvnf;zdk z&JjzpfaeNyD/
wdkif;jynfudkrtkyfcsKyfEdkifawmhbl;/ udk,fwdkYutJvdkcHpm;&wm/ vlawGutrsm;BuD;pdwfnpfaeMuwm/ wpfa,mufeJYwpfa,muftm;ay;zdkY tJ'DoDcsif;u tqifajy
oGm;wmaygh/ wpfpw
kH pfa,mufukd &nfneT ;f NyD;a&; wmawmhr[kwyf gbl;/ &G,w
f w
l uov
kd af usmif;om;awG pdw"f mwfusaewmudk tm;ay;wmyJ/ txl;ojzifu
h awmh
todkif;t0dkif;tkyfpkawGtwGif; rSmqdkvdkYaumif;wJhoDcsif;yJ/ taqmifoGm;qdkvnf; Mum;wJholwdkif;twGufyJ/ rdef;cav;wpfa,muftwGufvnf; ygrSmr[kwfbl;/
tJ'DpD;&D;xGufNyD; awmhrS (88)ta&;tcif;jzpfw,f/ ausmif;om;awGxJrSmvnf; 'DoDcsif; eJYyJNyD;oGm;Muwm/ 'DoDcsif;uta&;tcif;rjzpfcifuwnf;u y&dowf
BudKufwJhoDcsif;jzpfaeNyD/ &efukefrSm nbuftarSmifxJxGufMuawmh qdkoGm;Muw,f/ tHI;ray;eJYrdi,fa& t
HI;ray;eJYpkMunfa&jzpfukefwm/ aemufydkif;cifarmifwdk;

ta[mif;awGjyefq&kd ayr,fh tJ'o


D cD sif;udq
k ckd iG rhf ay;bl;/ pDppfa&;ydww
f mvnf;r[kwb
f ;l / bmpmrSvnf;rygbl;/ EIwrf ed eYf yYJ /J wpfjcm;oDcsif;awGq&kd vnf;
cGet
f m;jznhrf id ,focD sif;udrk qd&k bl;/ (rqv)pDppfa&;u'DocD sif;udk olwyYkd J pass ay;NyD;aps;uGux
f v
J nf;ayguf aeNyD/ tJ'gcifarmifw;kd oDcsif;ta[mif;awG
jyefqakd wmh tJ'o
D cD si;f qdrk mS udo
k t
l &rf;pd;k w,f/ 'DocD si;f udjk yefqckd iG rhf ay;bl;/ a':pkvw
G v
f mawmh 'DocD si;f awGqMkd uawmh a':pku,
kd w
f ikd u
f trsKd ;om;oDcsi;f vdYk
owfrSwf wmyJ/ trsdK;om;a&;oDcsif;aygh[k aw;a&;udk&JvGifu vQyfwpfjyufowif;*sme,fudk jyefvnfajymjycJhjcif;jzpfonf/
ESpaf ygif; (20)ausmfyw
d q
f w
Ykd m;jrpfccH &hJ onfh tqdyk gaw;oDcsif;tm; w&m;0ifjyefvnfoq
D ckd iG rhf &cJah omfvnf; *DwcspfjrwfE;kd olvil ,f y&d owfrsm;u
NyD;cJo
h nft
h mPm&Siv
f ufxufrsm;txd vomomnrsm;wGif aqmif;&eYrH sm;ESit
hf wl vrf;ray:xGu
f acwfq;kd ? pepfq;kd ? acwftarSmif pepftysufBuD;tm;
wif;cHausmfvTm;&m cGeftm;jznfhrdi,faw;oDcsif;onf vli,fy&dowfrsm;\ tm;aq;wpfcGufjzpfcJhonf/
zdk;pdkif;

25

usdKufxD;kd;awmifwufarmfawmf,mOfvkyfief;
t*Fvdyfpum;ajymoifwef;zGifU

jrpfBuD;em;NrdKU pDwmyl&yfuGufEkdifiHom; pdppfa&;uwfjym;rsm;ay;tyf


ucsifjynfe,f jrpfBuD;em;NrdKU pDwmyl
&yfuGuftwGif;&Sd EkdifiHom;t&nftcsif;
jynfhrDolrsm;tm; uGif;qif;aqmif&Guf
ay;cJhonfhEkdifiHom; pdppfa&;uwfjym;rsm;
ay;tyfyGJtcrf;tem;ukd pufwifbm (2)
&uf nae (3)em&Du pDwmyl&yfuGuf
tk y f c sKyf a &;rS L ;H k ; usif ; y&m jynf e ,f
vl0ifrIBuD;Muyfa&;ESifh trsdK;om;rSwfyHk
wifa&;OD;pD;Xme 'kwd,nTefMum;a&;rSL;
OD;atmifausmfjrifh wufa&muftrSmpum;
ajymMum;NyD; EkdifiHom;t&nf tcsif;jynfhrD
onfha'ocHjynfol (287)OD;wdkYtm; EkdifiH
om;pdppfa&; uwfjym;rsm;ay;tyfcahJ Mumif;
od&onf/
xufolatmif

trsdK;orD;i,f&G,frsm;tMurf;zufrIrSumuG,fa&; todynmay; a[majymyGJusif;y


rGefjynfe,fusdKufxdkNrdKUe,f usdKufxD;kd;awmifwufarmfawmf,mOf vkyfief;\
yxrtBudrf t*Fvdyfpum;ajym &ufwkdoifwef;zGihfyGJ tcrf;tem;ukd pufwifbm (8)
&ufu usif;ycJhaMumif;od&onf/
tcrf;tem;ukd eHeuf (10)em&DwGif usdKufxD;kd;awmifwuf armfawmf,mOfHk;
tpnf;ta0;cef;rusif;ycJh&m usdKufxkdNrdKUe,f jynfolUvTwfawmfukd,fpm;vS,f OD;jrifh
vGif? trsdK;om;vTwfawmfukd,fpm; vS,fOD;nDnDxGef;? rGefjynfe,fvTwfawmf 'kOu|
OD;aX;vGif? NrdKUe,ftkyfcsKyfa&;rSL; OD;rsdK;atmif? usdKufxD;kd;bk&m; b@mawmfxdef;
a*gyuOu| OD;aX;0if;? NrdKUe,fzUHG NzdK;wk;d wufa&; taxmuftuljyKaumfrwDOu|OD;pHjr?
awmifwufarmfawmf,mOftoif;Ou|OD;0dwifESifh toif;0ifrsm;oifwef;om;rsm; wuf
a&mufcJhMuonf/
t*Fvdyfpum;ajym&ufwkdoifwef;ukd awmifwufarmfawmf,mOf vkyfief;rS BuD;rSL;
usif;ycJhjcif;jzpfNyD; EkdifiHjcm;om;c&D;onfrsm;ESifhqufqH&mwGif taxmuftuljyKap&ef
&nf&G,f zGifhvSpfjcif;jzpfNyD; awmifwufarmfawmf,mOftoif; ,mOfarmif;rsm;? ,mOf
aemufvkdufrsm; *dwfrSpma&;0efxrf;rsm; pkpkaygif; (50)OD;cefYwuffa&mufMuNyD; oifwef;
umvrSm pufwifbm (8)&ufrS (30)&ufxd aeYpOfrGef;wnfh (12)em&DrS rGef;vGJ (1)
aeaoG;
em&DcGJtxd oifMum;ykdYcsoGm;rnfjzpfaMumif; owif;&&Sdonf/

26

trsdK;orD;i,frsm;tm;tMurf;zufrrI S
umuG,fa&;todynmay;a[majymyGJudk
pufwifbm(5)&uf rGe;f vG(J 2)em&Du jrpfBuD;
em;NrKd Ue,f taxGaxGtyk cf sKyfa&;OD;pD;Xmek;H
tpnf;ta0;cef;rusif;y&m NrdKUe,ftrsdK;
orD;a&;&mtzGUJ Ou| a':rd;k eDev
D iG u
f tzGihf
trSmpum;ajymMum;Ny;D jrpfBuD;em;vluek u
f ;l
rIwm;qD;ESdrf;eif;a&; wyfzGJUpkrS'k&Jtkyfae
rsdK;cefYu trsdK;orD;i,frsm;tm; tMurf;
zufrIumuG,fa&; vlarSmifcdkukeful;rI
wdu
k zf suaf &;wdEYk iS hf pyfvsO;f tus,w
f 0ifh
&Sif;vif;a[m ajymoGm;aMumif;od&onf/
xufolatmif

naeav;em&DcGJ ausmfausmfrSmawmh uRef


awmfwUkd um;av;[m emrnfausmfawmifeaD wmif
udpk wufygNy/D ig;td;k eJUuyfvsuv
f Ukd ajym&r,fh a&TvD
wHwm;uaetajzmifo
h moGm;Edik &f if c&D;u'Davmuf
r&SnfEdkifygbl;/ 'gayr,fhajrjyefU&Sd&mudka&G;azmuf
xm;wmrdUk vrf;[mjrpfvv
kd u
dk af uGUae&ygw,f/ {&m0
wD[m 'Dae&mrSm* i,fv
akd uGUygw,f/ vrf;uvnf; tJovdk
auG;auG;av;yJ auGUvdkufygaeygw,f/
rd;k r&GmygapeJUvdUk wpfvrf;vk;Hk qkak wmif;cJw
h m qkak wmif;jynfyh g
w,f/ rIefrTm;rTm; rdk;pufav;wpfcsKdUuvGJ&if r&GmcJhyg/ rdk;&Gm&if 'Dawmif
wufvrf;uvrf;acsmyf gw,f/ a>rvdraf >raumuftqif;twufMurf;awmh
tE&m,fvnf;BuD;ygw,f/ usGefawmfwdkUuawmh 'DawmifudkarmifjzdKr,f
jrifhrdk&frdkUvm; oDcsif;eJUtm;wif;wufcJhMuwmyg/ awmifvrf;ptwufrSm
e*dkuw&mvrf;tcsKdU usefaeao;awmh tqifajyygw,f/ awmifwpf
0ufavmufta&mufrSmyJ vrf;[mZmwdkyfjyvmygw,f/ olUudk,fay:rSm
rwefwqtav;awGeJUeif;jzwfxm;vdkU vrf;ausm&dk;csKdifh0if tufuGJ
aewmudt
k auGUawG? tqif;eJUtwufqw
Hk hJ tedrchf sKid t
hf awmfrsm;rsm;awGrmS
awGUvm&ygNyD/
'Dvrf;udk ukek w
f ifum;MuD;awGtok;H jyKcJygw,f/ vrf;rSmvnf; atmuf
jynfatmuf&mG awGrmS vdk uket
f jynfw
h ifxm;wJu
h m;MuD;awG wtdtad rmif;
wufarmif;qif;vkyaf ewmrsK;d wpfp;D wavawmifrawGUcJyh gbl;/ Aef;armft
wufuek t
f m;vk;Hk vdv
k akd &vrf;udt
k ok;H jyKyk&H ygw,f/ o,f,cl oufomwm
ud;k / wkw
k u
f vmwJu
h ek af wG atmufbufupk d ek q
f if;r,fqv
k d nf; oabFmyJ
pD;Muygw,f/ jrpfMuD;em;wufr,fu
h ek af wG qif;r,fu
h ek af wGvnf; &xm;pD;
Muygw,f/ 'gqdkvrf;csKdifhcGuf0ifNyD; ysufpD;&avmufatmif b,fum;
awGomG ;xm;^ok;H xm;MuovJpOf;pm;&if; rMumcifrmS awmh taumifvu
kd f
awGUygawmhw,f/ 'Dvrf;udk ajcrTxm;Muwm udka&Topfwifum;awGygyJ/
rd;k r&Gmayr,fh vrf;csKdichf u
G af wGrmS a&wifUHT 0ifaeNyD/ *kw
k pdu
k af rmif;
ae&if;vrf;rSmopfwifvmwJu
h m;awGawGUygw,f/ w&m;0ifvm;? w&m;r0if
vm;? vrf;oGm;vrf;vmc&D;onfb,forl rS odEikd yf g/ twnfrjyKEdik yf g/ wpf
csKUd um;awG[m oefrmwJch sed ;f MudK;awG 0ifch saf wGygayr,feh yH gwfrygyg/ r[m
AsL[mvrf;rMuD;ay:rSm eHygwfrygaomarmfawmfqdkifu,frsm;? um;rsm;
aysmaf ysmMf uD;oGm;vmaeMuygw,f/ eHywfygwJu
h m;wdik ;f udak wmif twkv
k m;
tppfvm;cGJjcm;zdk UcufvSygw,f/ awmxJrSmrdk Uaeygapvm;rajymygeJU/
(wu,fawmheyH gwfrygwJh qdik u
f ,fqw
kd m &efuek Nf rKd U&JUqifajczk;Hk awGrv
S nf;
w'k;Hk 'k;Hk oGm;aeMuwmygyJAsmvdUk tai:wl;wJt
h oHwpfcw
k avxGuv
f m&if
usGefawmfvnf;rNiif;0Hhyg)/
'Dvrf;[mjrefrmjynftv,fydkif;eJU ajrmufydkif;&JUt"duuswJh quf
aMumif;vrf;yg/ aeUpOfeUJ trQ c&D;onfawG? 0efxrf;awG? wm0ef&o
dS al wG
jzwfomG ;jzwfvmvkyk af e&wJv
h rf;yg/ tJovdv
k rf;rMuD;ay:rSmudyk J w&m;r
0ifrIawGu w&m;0ifaexdkifaeMuwmjrif&awmh pdwfqif;&Jygw,f/
a&Torifxu
G w
f t
hJ aygufukd uRefawmfrodcsifyg? odaevdUk rodcsifwm
vnf; jzpfaumif;jzpfygr,f/ 'gayr,fh wdik ;f jynf&UJ a&Torifav;awGuv
kd nf;
useG af wmfwUk d taysmufrcHEik d Mf uyg/ tysurf cHvMk d uyg/ awmxJu o,HZmw
awGuk d 'Dtwdik ;f xm;Ny;D tcsed w
f ef&if aqG;jrnfyh supf ;D oGm;wmudyk J Munfah erSm
vm;qdw
k ahJ r;cGe;f wpfck ar;vmwwfMuygw,f/ wdik ;f jynftwGuf (wu,f)
tusKd;&Srd ,fq&kd if pepfuswJeh nf;vrf;eJUtwdik ;f tq&S&d dS csifch sifch sdecf sdef yGihf
vif;jrifompGmxkkwf,lMuyg/ 'Da'oo,HZmwudka'ocHvlawG cHpm;cGifh
&Muygap/ wdik ;f jynf&UJ tpmjzpfygap/ vlwpfpo
k mtusKd;&Sad tmif(a0rQpm;
aomufenf;vrf;eJU)cd;k xkw
k af eMuwm[m usew
f jhJ ynfoal wGtay: apmfum;

&m^ tEdkifusifh&m^ rxDrJhjrifjyK&ma&mufygw,f/ obm0awmMuD;udk


enf;rsKd;pkeHk UJ cd;k xkw
k af eolawGukd awmrjyKef;atmif obm0rysufp;D atmif
opfyif b,fEpS yf ifpjD yefpu
kd cf MhJ uzl;ygovJvUkd ar;Munfch sifygw,f/ igpdu
k cf hJ
zl;wmayghuv
G Uk d &ifaumhNy;D v
h ufn;dI awmh&rf;raxmifvu
k d yf geJU/ cifAsm;cd;k xkw
k f
cJw
h o
hJ pf&UJ b,fE&S mcdik Ef eI ;f avmufukd jyefpu
kd cf yhJ govJvUkd wefjyefar;vm&if
cifAsm;wdkUrsufESm[m &SufpdwfeJUeD&JvmEdkifygw,f/
tJ'Denf;vrf;eJU cdk;xkkwfcJhNyD;wJhopfawG&JU 0ifaiGvrf;aMumif;udk
pl;prf;Munfh&atmif/ opfxkwfvkyfa&;,E&m; (um;^qdkifu,f^vTpuf^
avmifpm^ opfxkwfvkyfa&;ud&d,m)tm;vkkH; olUwdkif;jynfu0ifygw,f/
apwem&Sv
d eG ;f vdUk tvum;vmay;wm^vmvSLxm;wmr[kw
k yf g/ 'Dt
h wGuf
useG af wmfwUkd aiGawG ('Dwikd ;f jynfuaiGawG)ay;&ygw,f/ pm;eyf&u
d m tok;H
taqmiftm;vkH;eD;yg; olwdkUqDu0,f&ygw,f/ wpfcgw&Haygif;rsm;pGm
omru e,fpyfa'otawmfrsm;rsm;rSm olwUk d qDuvkyk o
f m;awG wpfjyKHwpfr
MuD;0ifvmvkyk u
f ikd Mf uygw,f/ tJ'v
D al wG&UJ vkyk t
f m;cudk opfxw
k v
f yk af &;
t&if;tES;D xJ xnfw
h u
G Mf uygw,f/ ypn;f a&mif;&awmh olwUkd wpfcgjrwfyg
w,f/ vkyk o
f m;oGi;f tm;pkk xnfo
h ;Hk cGi&hf awmh ud,
k ahf jray:rSmyJ olUvlawG&UJ
tvkkyf udkif tcGifhvrf;udkzefwD;ay;xm;&ma&mufygw,f/ tJ'DvlawG&JU
vkkyftm;cu olUwdkif;jynfxJjyefpD;0ifygw,f/ a&mif;ukkefxGuf&mvrf;udk
wpfaygufwnf;zGix
hf m;awmh aps;uGuu
f v
kd uf0g;BuD;tkyk x
f m;cGi&hf ygw,f/
usGeaf wmfwUkd [m urmah ygufaps;xuferd w
hf hJ (0,foUl pdwMf udKufaps;)eJUom
a&mif;cscGi&hf Muygw,f/ uJusGeaf wmfwUkd b,favmufjrwfygovJ/ jrwfzUkd
aeaeomom wef&mwefaMu;awmifr&S cJMh uygovm;/ opfyifopfawmawG
uawmh tydik ;f ydik ;f jywfNy;D ysupf ;D aoqk;Hk ukek cf MhJ uygNy/D pm&if;cswu
G Mf unf&h if
udk,fhawm? udk,fhawmifudktukkefcHtysufcHNyD; olrsm;udkvkyfauR;ae&
ovdkjzpfaewmawGUygvdrfhr,f/
'Dvekd UJ awmawGuek cf hJ jyKef;cJ&h ygw,f/ useG af wmfwUkd &JU bd;k ab;bDbif
tqufqufyikd cf w
hJ hJ 'Dawm'Dawmif[m 'DuaeUtouf&iS cf iG hf vkyk u
f ikd Ef ikd f
cGifh&aewJh uRefawmfwdkUcsnf;csnf;oufouf ydkifqdkifaewmr[kkwfyg/
uRefawmfwUkd qufvufcsefxm;cJ&h r,fh ud,
k t
hf em*wfrsKd;quf aygif;rsm;
pGmrSmvnf; ydkifqdkifcGifh&Sdygw,f/ olwdkUvnf;tarGqdkifawGjzpfygw,f/ 'dkU
b
;kd bGm;tarGtESprf Ukd cspfjrwfE;dk ayvUkd Edik if aH wmfocD sif;udk ukek ;f atmfqNkd yD;
ud,
k o
f mtukek ,
f pl epf usifo
h ;Hk vdUk roifyh gbl;/ ud,
k v
hf ufxuf ud,
k w
hf pf
oufrSm tukkefpm;aomufvdkufMurSmvm;ar;yg&ap/ udk,fh uav;awG
twGufudk,fpOf;pm;csefrxm;cJhMuawmhbl;vm;awG;&if; ta0;udkMunfh
oifhygw,f/
umwGef;q&marmifa&T0if;&JU umwGef;av;wpfuGuf oGm;owd&rd
w,f/ zdik u
f ckd sKdi;f Mum;nSyNf yD; acgif;aygif;aygif;xm;wJv
h Ml uD;wpfa,mufu
ajymw,f/ t
em*wfurk d if;wdUk ydik w
f ,fuw
G /hJ vG,t
f yd v
f ,
G x
f m;wJh ausmif;
om;av;ujyefar;w,f/ u
sGeaf wmfwUkd ydik w
f t
hJ em*wfrmS bmrSr&Sad wmh&if
b,fEh ,
S v
f yk rf vJw
/hJ wpfuu
G u
f mwGe;f av;xJuar;cGe;f udk a cgif;aygif;&Sif
rsm;ajzMu&ygvdrfhr,f/ &Sif;Mu&ygvdrfhr,f/

'D w d k i f ; jynf [ m ol a y;qyf v d k u f & wJ h


opfwpfyiftwGuf olb,favmufjyef& vdkufEdkifygovJ/ 'Dvkyfief;rSm
yg0ifywfoufaewJh jynfwGif;u vkkyfom;eJUu,f&DawG xrif;riwfkH
enf;enf;yg;yg;&Edkifygw,f/ 'Dta&;udptay:wm0ef&SdwJh qGHUt em;r
Mum;rsm;twGuf rsufaphrSdwfc? em;rMum;ceJU vkkyfudkifpm;aomufEdkifol^
vkkyfydkifcGifh&ol vkkyfief;&SifMuD;awGtwGuf um&mtdkau aeUpOfoGm;Edkif
avmufwJh 0ifaiGrsm;&vmEdkifygw,f/ 'g[mopfwpfyif&JU wu,fhwef
aMu;vm;/ 'DopfwpfyiftwGuf wdik ;f jynfu tcGet
f cb,favmuf&vdu
k f
ygovJ/ a'ocHvlawGtwGuf pmoifausmif;av;wpfausmif;? aq;ay;
cef;av;wpfc?k acsmacsmarGUarGUoGm;vmEdik Mf ur,fh vrf;av;wpfz?Hk wHwm;
av;wpfpif;&cJhygovm;/
'Dvkyfief;awGudk ao;ao;auG;auG;vdkU rxifygeJU/ pdwf0ifpm;&if
Google Earth udkzGifhMunfhyg/ wpfjynfvkH;u opfxkwfvkyfEdkifwJh {&d,m
awGtwGif;rSm EdkifiHawmfrSmpm&if;raygufwJh vrf;aygif;rsm;pGm awGU&yg
vdrrhf ,f/ rxl;qef;ygeJU 'Dvrf;awG[m vlaewJb
h ,f&mG b,fNrKd Uudrk S rjzwfyJ
vrf;udv
k rf;eJUquf vrf;eJUjyefxu
G o
f mG ;aewm awGUMuygvdrOhf ;D r,f/ wkw
k f
w&m;olBuD;a ygifcsdeu
f awmh &kyk o
f ZH mwfvrf;wGaJ wGxrJ mS y pn;f oufao
vloufaoqdkwJhpum; cPcPajymwwfygw,f/ uRefawmfwdkUEdkifiHrSm
&SdwJh ypnf;oufao^vloufao tm;vkkH; olUqDydkUay;vdkuf&if 'DtrIudk
olb,fvdkqkH;jzwfrvJ odyfodcsifygw,f/ olU&JUemrnfausmf acG;acgif;
acgif;jzwfpufMuD;udk olokH;&JyghOD;rvm;/
jynfwGif;o,HZmwawG jynfyxGufoGm;wm Nidrf;csrf;aew,fqdkwJh
ESpfumvawGuwnf;u paeESifhcJhMuwmyg/ e,fpyfawGrSm rNidrfrouf
jzpfawmhydkqdk;vmykkH&ygw,f/ q&mwifat;ausmf&JU jrefrmhtajymif;tvJ
rsm;ESifh w&kkwftay:&dkufcwfoGm;aom*,ufrsm; aqmif;yg;rSmjrefrmtpdk;&ESifh autdkifatwdkYtMum; y#dyujzpfyGm;&mwGif trSef
wu,ftjrwfxGufoGm;olrsm;rSm wkkwfyk*vdu pD;yGm;a&;orm;rsm;
omjzpfonf/ y#dyuaMumifh e,fpyfa'owGif tkycf sKyfa&;ESihf e,fpyfuif;
vSnahf pmifMh uyfrrI sm;qdwo
f Ok ;f oGm;cJ&h m wkwpf ;D yGm;a&;orm;rsm;taeESihf
opf? ausmufpdrf;ESifh obm0wGif;xGufypnf;rsm;udk w&m;r0ifo,f,l
a&mif;csEdkifcJhMuonf/
-vdkUa&;xm;ygw,f/ 'Daqmif;yg;rSm Ref: China and Changing
Myanmar by Yun Sun vdkU atmufajcrSmaz:jyxm;wJhtwGuf rSDNirf;
aqmif;yg;wpfckjzpfygvdrhfr,f/ ppfyGJaMumifh w&kkwfpD;yGm;a&;orm;awG
tjrwfxu
G w
f ,fqw
kd t
hJ csuf rSeaf yr,f?h 'Dae&mawGrmS e ,fpyfa'owGif
tkyk cf sKyfa&;ESihf e,fpyfuif;vSnahf pmifMh uyfrrI sm; qdyo
f Ok ;f oGm;cJq
h w
kd hJ tcsuf
uawmh wpfpw
d w
f pfyik d ;f yJreS yf gvdrrhf ,f/ e,fajrtaetxm;t& qdik x
f m;wJh
ESpb
f ufwyfawGurkd ausmjfzwfyJ wpfbufEikd if t
H a&muf b,fvrkd S oGm;vdUk
r&Edik yf g/ opfv;Hk jzpfjzpf? opfco
JG m;jzpfjzpf 'gawG[moGm;Mum;xd;k wHawG
r[kw
k v
f Ukd tdyu
f yfxx
J nfh o,fomG ;vdUk r&Edik yf g/ um;MuD;um;i,farmfawmf
qdik u
f ,ftoG,o
f ,
G ef UJ xGuo
f mG ;MuwJo
h pfawGtwGuf ESpb
f ufpvk;Hk rSm
wm0ef&SdcJh? &Sdaeygw,f/
Nidrf;at;tdrf
2013 Mo*kkwf3&uf? (11:29)am
Paradise Hotel Aef;armf

qufvufazmfjyygrnf/

27

jrefrmEkid if \
H kyo
f v
H iT v
hf idk ;f rsKd ;pHrk S SEA GAMES
NydKifyGJESifhywfouf txdrf;trSwfaw;oDcsif;rsm;ukd
vTifhxkwfvmMuNyD;jzpfygonf/ yGifhyGifhvif;vif;ajym&
vQif ,if;oDcsif;rsm;ukd uRefrtaejzifhb0ifrusyg/
onfrSmvnf; uRefrwpfOD;wnf;\ oabmxm;
r[kwfyg/ ywf0ef;usif&Sdvltawmfrsm;rsm; (tm;vHk;eD;
eD;)ukd ar;jref;Munhaf omtcg uRefruJo
h yYkd ifcpH m;onf
[kqkdMuygonf/ tcgwGif ]]raeEkdifaiGNrdKifwkwfeJY
xk;d }}[kqcdk siq
f ?dk ]]bmrqkid n
f mrqkid }f }[kajymcsiaf jym?
rnfodkYyifpGyfpGJMuapawmh uRefrajym&awmhrnfjzpfyg
onf/
vmrnfh(bmrSrMumaomuv)wGif (27)Budrf
ajrmuf tmqD,Htm;upm;NydKifyGJBuD;ukd vufcHusif;y
&rnfhEdkifiHonf uRefrwkdY\jrefrmEdkifiHjzpfvmygonf/
wpfenf;qkd&aomf jrefrmukd ]]urmokdY}}
H }Ykd } awmhrjzpf
r[kwaf wmif ]]tmqD,o
raejyo&rnfh taetxm;jzpfygonf/
tm;upm;NydKifyGJrsm;\ avhusifhrItae
txm;awG? pGrf;&nfawG? qk&&SdEkdfifrI
tajctaeawGudk uRefrtaejzift
h vSr;f
a0;onfu
h pd a wGrYdk pdwrf 0ifpm;vSyg/ ]]qk}}
awGwpfo;D BuD;(rSe;f ouJo
h )Ydk &vQifawmh ]]igwkYd
jrefrma[h}}}[kqkdNyD; vIdufvIdufvSJvSJ*kPf,l0ifh
<um;&rnfonfjzpf\/ uRefrajymcsifonfrSm
SEA GAMES wGiy
f g0if,OS Nf yKd ifrnft
h m;upm;
yGJrsm;ESifhrywfoufyg/ vufcHusif;yrnfh jrefrm
EdkifiH\ wpfrsdK;om;vHk;ESifhywfoufaom ,Ofaus;rI
tEkynmqkdif&mudprsm;om jzpfygonf/
SEA GAMES yGo
J nf tm;upm;ukt
d ajcjyKNyD;
EkdifiH\pGrf;&nftqifhtwef;ukdjyo&rnfh (wpfenf;
qkad omf)]]<um;}} &rnfyh BJG uD;jzpfygonf/ urmyh ?JG tm&SyJG
rsm;ukd vufcu
H si;f yonfEh idk if o
H nf zGiyhf EJG iS yhf w
d yf rJG sm;ukd
txl;wifqufrIrsm;jzifh rD;ukef,rf;ukefBuJ pGrf;&nf
qkdif&m (odyHynm? ,Ofaus;rI? tEkynm? kd;&m"avh
xH;k pH)rsm;ukd azmfxw
k jf yoqifEMJT uonfrmS tm;vH;k
odNy;D ? jrifNy;D om;jzpfygvdrrhf nf/ jrefrmEkid if \
H wm0ef&o
dS l
rsm;onfvnf; tpGr;f ukeBf udK;pm; Ekid if w
H um pHEeI ;f ?
pHcsdefrSDapa&; BudK;pm;aqmif&Guf aeMuonfukdMum;
odxm;NyD;jzpfygonf/
ae&mwGif uRefrtaejzifh a0zefaxmufjyvkd
onfht"duudprSm aqmif;yg;tpwGifa&;om;cJh
onfhtwkdif; SEA GAMES qkdif&maw;oDcsif;rsm;
ESifhqufEG,fomjzpfygonf/ SEA GAMES NydKifyGJ
BuD;twGuf aw;oDcsi;f rsm;a&;om;zGUJ qko
d rl sm;ukd vnf;
aumif;? oDqkdolrsm;udkvnf;aumif;? yk*dKvfa&;t&
NidK;rmefzUJG tjypfqpdk &mtaMumif;r&Syd g/ okaYd omf aw;
*DwoHpOfESifhpmom;ukd bmawGa&;bmawGqkdoGm;
rSe;f rodatmif xkwv
f yk zf efw;D xm;rIawGudk awGUae&
a0zeftBuHjyKjcif;omjzpfygonf/ jrefrmpum;ukd ]]w}}
(w0if;yl)ESifh ]]x}}
]]x}}(xqifxl;)qifwlkd;rSm;jzpfatmif
toHukdwrifzefwD;&if; tusifhygoGm;olrsm;? ]]tck
awmh}} [kajymvQif ]]cka&mh}}}(vQmvdyo
f )H ? ]]uRefrwkdY
awG } }}[kqkdvQif ]]cRefr&kdUa&G}}}(vQmvdyfoH)rsm;ESifh
AdkvfoH0Jajymaeolrsm;u jrefrmh*Dwavmu\ a&SU
wef;ae&mrSma&muf&SdNyD; *DwavmuukdzefwD;aeMu
NyDqv
dk Qifawmh jrefrmoH? jrefrmpum;? jrefrmrI? jrefrmh
tEkynmwko
Yd nf umvrMumcif aysmufu,
G o
f mG ;vdrhf
rnf[o
k wday;vkyd gonf/ toHaumif;rnf(okrYd [kw)f
tqkdykdifrnf(okdYr[kwf)tjyaumif;rnf?xkdYtwGuf em
rnfausmfjcif;onf omrefazsmfajza&;twGufqkdrl
rnfodkYrQajymp&mrvkdyg/ olUtBudKufESifholYy&dowfu
owfrw
S
f tm;ay;Muygvdrrhf nf/ uRefrESihf rqkid yf g[k
qkv
d Qif vufc&H eftoifjh zpfygonf/ okaYd omftrsdK;om;
a&;udpjzpfaom SEA GAMES yGJBuD;ESifh ywfouf
onfh ,Ofaus;rIqikd &f mudpu
awmh uRefrwkt
Yd wGuyf g
ta&;BuD;onf[k ,lqygonf/
,ckavmavmq,f vTifhxkwforQ aw;oDcsif;
rsm;wGif jrefrmEkid if w
H pfew
H pfvsm; jrefrmwkid ;f &if;om;
aygif;pHkMum; em;pGJcsifp&muav;a&m vlBuD;vkdufyg
oDq[
dk pfa<u;csifp&m aw;oDcsif;wpfypk w
f pfavukrd Q
uRefr rMum;zl;ao;yg/ ('kid v
f QdK zGurf sm;xm; ovm;
[k rxifomxifomxifvkdygonf/) okdYaomf SEA
GAMES yGJtwGuf&nfpl;aom oDcsif;pmom;wkYd
trsKd ;Zmwdref ygaumif;ygrnfjzpfaomfvnf; toHxu
G f
rsm;ukd em;rvnfojzifh cHpm;r&aMumif; k;d om;pGmjzifh
trSet
f wkid ;f 0efcyH gonf/ uRerf rdwaf qGwpfO;D om;i,f
(av;jzLoDcsi;f ?rsKd ;BuD;oDcsi;f rsm;ukd tydik q
f Edk idk o
f ?l RAP
awG R&B awGvnf;nnf;wwfol? em;Muyfwyf

28

oDcsi;f rsKd ;pHjk zifah rGUavsmw


f wfo)l udk ar;Munhaf wmhvnf;
]]Ekid if w
H umpHcsed ef q
YJ &dk ifrrDao;bl;As}}[ka0zefygonf/
(olckd;aoazmfnd qkdjcif;r[kwfyg)SEA GAMES
qkid &f moDcsi;f rsm;\ t"duvkt
d yfcsurf mS cHpm;oDq&dk m
ukd,fhvlrsKd;?ukd,fh"avh?ukd,fhkd;&mukdwefzkd;xm; apmifh
a&Smufvkdpdwfrsm; uif;rJhvsuf&Sdjcif;[k qkdcsifygonf/
jrefrmpm?jrefrmh*w
D ukd cspfcifpmG jzifh oDqadk omt&dyEf iS hf
edrdwfyHkrsm;aysmufqHk;ae[k uRefr,lqrdygonf/
,cifwpfacwf avSobifyaJG wmftygt0if Ekifd if aH wmf
tqifhtrsdK;om;yGJawmfrsm;pyfcJhaom uG,fvGefol
]]taumf'D,Htkef;ausmf}}BuD;\toHESifh][efukdvnf;
aumif;?aw;jyKpmqk[
d oFmwjrifah iG\ jrefrmrIraysmuf
onfh jrL;<uaomoHpOfwiG f yDjyif

aompmom;wkjdY zifrh eT ;f xHak om aw;oDcsi;f rsm;ukv


d nf;
aumif;vGr;f qGwrf u
d m? ,aeYacwfwiG ,
f if;uJo
h aYkd om
tESpfom&jynfh0onfhoHpOfpm;om;wkdYukd zefwD;xkwf
vkyfEdkifpGrf;r&SdMuawmhbl;vm;[kawG;rdvQif *Dwavm
utwGuf pdwf"mwfrsm;yifusjcifvmygonf/ xkdwpf
acwfuyGJawmfoDcsif;rsm;onf uav;?vlBuD; tukef
vkdufqkdMuaom ESpfoufzG,f&maom *DwoHpOfrsm;
tjzpf Edik if w
H pf0rS ;f [k;d [k;d ausmfco
hJ nfrmS tm;vH;k tod
yifjzpfygonf/
uRefrydNk yD;tHMh oaerdonfu uJo
h aYdk om ]]jref
rm}}ukd EdkifiHwumrSmcsjy&rnfhyGJBuD; jrefrmoHpOfukd
jrwfjrwfEkd;Ekd;xdef;odrf;vsufoDqkdaeMuaom vli,f
rsm;ukdyGJxkwfxm;wmrawGU&jcif;yifjzpfyg\/ (uRefryJ
tjrif&Sef;aeonfvm;rodyg/),aeYacwf jrefrmh*Dw
oHpOfwkdYukdjrwfEkd;pGmzufwG,f *DwavmuokdY&SdorQ
cGeftm;av;rsm;jzifh wkd;0ifvsufae&m usOf;usOf;av;
rSmyif ckdifrmpGm&yfwnfaeMuonfhvli,frsm; twGuf
,ckvykd BJG uD;a&SUwef;rSmae&mwpfcak wmh tenf;qH;k &Sd
oifhonf[k,lqygonf/ (pDpOfNyD;om;&SdaevQifvnf;
*sme,f? r*Zif;rsm; wpfcef;wpfem;ae&may;azmfjy
oifhygonf/)
qufvuf uRefrem;vnfcHpm;&orQ ajymyg
OD;rnf/ *DwtEkynm[lonfrmS azsmaf jzrIqadk omfvnf;
trsdK;om;a&;ESifhvnf; wkdufkdufoufqkdifygonf/
,aeY jrefrmEkid if \
H *Dwavmuonf ]]awmf}}}zkx
Yd uf
]]ausmf}}}zkdYykdta&;BuD;onfh taetxm;wGif &yf
wnfvsuf a&SmfolawGausmfcsifausmf awmfolawG
vnf;acsmfcsifacsmfum azmf&ef0efrav;olawG emrnf
BuD;rsm;jzpfvm&onf[k uRefruqkdvQif vGefonf[k
rxifapvkyd g/ y&dowfu owfrw
S o
f nfqadk omfvnf;
uefYowfcsufawmh&Sdoifhygonf/ 'Drkdua&pDacwf
uk,
d yf idk t
f cGit
hf a&;tjynft
h 0&So
d nf[q
k
dk tEkynm
avmursm; okyfysufolrsm;vTrf;rkd;vmjcif;onf
]]AdkvfcsKyfatmifqef;}}ajymaom
}}
]]vrf;ray: aq;kd;
vSrf;olrsm;}}
sm;}}aygrsm;vmjcif;yifjzpfygonf/ y&dwo
f wf
tvkdt& omrefazsmfajza&;rsm; rnfodkYyifqkdqkd?
rnfokdYyif0wf0wf ]]bkef;BuD;l;ESifhavSvl;}} ozG,f
olUy&dowfESifhol tH0ifcGifusjzpfaewmukd rnfokdYrQ

rajymvkad wmhaomfvnf; ]]jrefrma[h}} [k a<u;aMumf


&rnfh EkdifiHwumyGJBuD;rSmawmh ]]jrefrm}} yDyDoo
tEkynmcGet
f m;&So
d rl sm;uko
d m wm0efay;a&G;cs,foifh
ygonf/ jrefrmh,Ofaus;rI xdef;odrf;apmifha&Smufa&;
[lonfrSm aqmifyk'frsm;a&;om;HkjzifhrNyD;yg/ qkd?u?
a&;? wD; NydKifyGJrsm;jyKvkyfaeHkjzifhvnf;rvHkavmufyg/
trsdK;orD;a&;&myGaJ wmfrsm; jrefrm0wfp?kH zuf&iS yf rJG sm;
jyKvkyfHkrQESifhvnf;wm0efrausyg/ (tb,faMumifhqkd
aomf xkyd rJG sm;k;d &mxnfrsm;0wfqifjywwfaom armf
',fokyaf qmiftcsKd Uonf uset
f csed rf sm; [D&Md owy
avsmhenf;pGmjzifh okyyf suf0wfpm;rIrsdK;ukd ESpEf pS Nf cdKuf
NcdKuf 0wfqifjyoaeolrsm;jzpfaeaomaMumifh jzpf

ygonf/) olUacwfolU
tcgoabmobm0trsKd;
rsdK;&So
d nfux
dk ed ;f csKyf&ef
cufcaJ umif;cufcrJ nfjzpf
aomfvnf; Ekid if aH wmf\rsufEmS pmukjd yo&rnfqdk vQif
awmh ]]rnfolawGukda&SUwef;wif rnfolawGukd
aemufrmS xm;&rnf}}}qko
d nfudk wm0ef&o
dS rl sm; csifch sdef
qH;k jzwfwwfzv
Ykd ydk gonf/ jrefrmEkid if \
H rsufEmS pmonf
jrefrmrIESifhom vkdufzufygonf/ jrefrmhtoH? jrefrmh
[ef? jrefrmhtrlt,maysmufu,
G af eolrsm;ESihf rnforYdk Q

rvku
d zf ufyg/ jrefrmhocD sif;ukd ujym;oH0
J ujym;[ef
jzifh ryDrjyifoq
D adk eorQ? wdik ;f wyg;aw;oGm;udk txif
wBuD;twkckd;oDqkdNyD;ukd,fhjrefrm*Dwukdtxifao;ypf
y,faeorQrnfonfEh id k if u
H rQtxifBu;D av;pm;rnfr[kwf
yg/ rnmwrf;ajym&vQifEikd if w
H umtjrif ]]EGm;ajc&m
cGux
f u
J zm;oli,f}}}rsm;ozG,af wmifra&muf?ajrmufr
a&muf?ta&SUvnf;rrD?taemufvnf;rrSe;f Edik o
f nft
h
aetxm;xufy
dk txifBuD;av;pm;tm;uszG,t
f qifh
odYk rnforYdk Qa&muf&v
dS mEdik rf nfr[kwyf g/ tBuHjyK&vQif
y&dowfBuD;&SNd y;D om;,aeYemrnfBuD;tqkad wmfrsm;tae
jzifh rdcifEkdifiH\kd;&m*Dwukdvnf;uRrf;usifykdifEkdifpGm
oDqkdEkdifa&;ukd(arqdG?a[rmae0if;?arcvm?&wemOD;
wku
Yd o
hJ )Ykd BudK;pm;tm;xkwo
f ifyh gonf/ ]]pyspo
f ;D uyJcsOf
ovkd}}ESifhjrefrmh*Dwukd,aeYemrnfausmfrsm;ursuf
uG,jf yKvQi,
f if;wku
Yd t
dk xifBuD;tm;usaeaom vli,f
y&dowfrsm;taejzifjh refrmoHpOfudk tb,frmS jrwf
Ekd;wefzkd;xm;Muygawmhrnfenf;/ EdkifiHwum
wGirf al cwfay:aw;*Dwrsm;qef;opfaeoavmuf
*E0if*DwawGonfvnf;yGJvnfwifhNrJjzpfygonf/
pifjrifx
h ufae&mwpfcjk zifjh rifrh m;aomtqift
h wef;
&SdNrJ&Sdaeygonf/ ]]av'D*g*g}}\Id;yGJrsm;ukdtkwfatmf
aomif;eif;tm;ay;MuouJo
h Ydk ]]qvif;'D,eG }f }\yGrJ sm;
onfvnf;*kPo
f a&&Sv
d Bl uD;vlaumif; usm;?rBuD;?i,f
ra&G;0uf0ufut
JG m;ay;qJjzpfygonf/ ]]qvif;'D,eG }f }
yGrJ sm;qkv
d Qif0ifaMu;onfyiftvGeBf uD;aMumif;Mum;od
rSwfom;&ygonf/ uRefrwkdYjrefrmEkdifiHrSmawmhvuf&Sd
taetxm;wGif jrefrmh*DwukdjrefrmoHjzifhwpfacwf
uvQrf;vQrf;awmufcJhaom tqkdawmftkdBuD;
rsm;jzifh renf;yifusm;uefae&ygonf/
xkdtqkdawmftkdBuD;rsm;ukd y&dowf
tkrd sm;uyJvu
Id v
f pJS mG jzif&h m ckid Ef eI ;f t
awmfawmfrsm;rsm;tm;ay;vsuf&Sdyg
onf/ odaYk omfow
l o
Ydk w
l Ykd onfvnf;
wpfjznf;jznf;ESifhavsmhenf;ukefMu
NyDjzpfav&m jrefrmoH? jrefrmrIuo
kd m
zufwG,f BudK;pm;kef;uefae&aom
tEkynmorm;vli,frsm;twGuftm;
avsmhzG,f&mjzpfaeygonf/ uRefr tae
jzifh jrefrmh*w
D *E0ifyrJG sm;ESiahf cwfay:I;d yGrJ sm;\
y&dowfumG [rIuw
dk u
G pf pfrw
d idk ;f jrefrmh*w
D \a&SUa&;
ukd &ifav;rdonfrSm trSefyifjzpfygonf/
a&pD;aMumif;awGuawmh pD;qif;NyD;&if;pD;qif;ae
rnfomjzpfygonf/ a&qkd;ajrmif;? a&oefYajrmif;?
a&Munfajrmif; trsdK;trsdK;tzHkzHk&Sdaernfjzpf av&m
rnfonhaf &udrk nfonfah e&mrSm rnfopYkd ;D qif;ckid ;f rnf
qkw
d muawmh a&ajrmif;azmufo,
G w
f ef;ay;rnf?h ay;
EkdifpGrf;&Sdonfhyk*dKvfrsm;\ mPfynmtajrmftjrifESifh
a0zefyidk ;f jcm;Ekid pf rG ;f ay:om rlwnfygonf/ odrYk [kwf
ygu a&Munfvnf;aemufajc&mvnf;aysmufum
ta&ma&mtaxG;axG;jzifh jrefrmh*w
D ESiw
hf uG jrefrmrI
tEkynmrsm;yg tcsdefwpfcsdefwGif aysmufqHk;oGm;zG,f
&Sad Mumif; tav;teuf owday;a&;om;wifjyvku
d &f
ygonf/
rjcL;yGifh

Chatrium Dine FLY Enjoy Bangkok


Lucky Draw Program usif;yrnf
&efuek ?f A[ef;? zd;k pdef
vrf;&Sd Chatrium Hotel
wGif 2013pufwifbm
(1) &ufaeYraS tmufwb
kd m
(31)&ufaeYtxd
Chatrium Dine FLY
Enjoy Bangkok Lucky
Draw Program udkusif;y

rnf[kqdkonf/ tqdkyg
tpDtpOfwGif Chatrium
Hotel \ The Emporia
Edik if w
H umpm;aomufqikd f
Tiger Hill wk w f p m;
aomuf q d k i f ? Kohaku
*syefpm;aomufqikd rf sm;wGif
vm a&mufpm;oHk;HkrQjzifh
yg0ifuHprf;EkdifMuonf[kqdkonf/ uHxl;olrsm;onf befaumufodkY Bangkok Airway jzifh (2)OD; oGm;
a&mufEkdifrnfjzpfNyD; Chatrium Hotel Riverside Bangkok wGif (2)nwm tem;,ltyef;ajzEkdifrnf[kqdkonf/
uHxl;&Sifrsm;udk (2013)Ekd0ifbmwGif xkwfjyefaMumfjimay;rnf[kqdkonf/
YOH

EdkifiHawmfeJY jynfolrsm;&JUtusKd;pD;yGm;eJY uif;vGwfNyD; rdrdtusKd;pD;yGm;twGuf qEpGJ? twpGJ? tmCmwrsm;eJY vIHYaqmfrI? pnf;Hk;rIrsm;udkvnf; jynfolrsm;u
rSefuefwJhtodw&m;eJY pOf;pm;csifhcsdefoHk;oyfEdkifpGrf;&Sd&rnf[k jynfaxmifpkvTwfawmfem,u OD;a&Tref;uajymMum;
urmay:rSm&SdaewJh tcsKyftjcmtm
Pmydik Ef ikd if rH sm;teuf Edik if aH ygif; (162)Ekid if H
'Dru
kd a&pDpepfudk vufcu
H sifo
h ;kH vsuf&adS e
Muygw,f/ 'DvdkusifhoHk;aejcif;udk *kPfjyK
onft
h aeESiv
hf nf;aumif;? tpd;k &rsm;tae
ESi'hf rD u
dk a&pDusifph Ofrsm;udk tm;ay;jriw
fh if
Ekid &f efEiS jfh ynforl sm;tMum; 'Dru
kd a&pDpw
d f
"mwf tpOf&iS o
f efE;kd Mum;aeap&eftwGuf
vnf;aumif;? 'Drdkua&pDusifhpOfrsm;udk
,aeYumvwGif omrutem*wfumv
wGiv
f nf; tpOftNrJvyk af qmif&ef EI;d aqmf
wdu
k w
f eG ;f ay;onfh taeESiv
hf nf;aumif;?
aumif;jrwfaom &nf&G,fcsufrsm;jzifh ESpf
pOfpufwifbm (15)&ufukd tjynfjynfqikd f
&m 'Drdkua&pDaeYtjzpfowfrSwfNyD; EdkifiH
tvdkuftxdrf; trSwftcrf;tem;rsm;jyK
vky&f ef (2007)ckEpS ?f (62)Budraf jrmuf ukv
or*taxGaxGnDvmcHu qHk;jzwfcJhMuyg
w,f/ 'Drdkua&pDusif;y&ef &ufowf
rS w f a &G ; cs,f & mrS m ygvD r ef t rwf r sm;
or* (Inter-parliamentray Unionkd &f m'Dru
kd a&pD aMu
IPU)u tjynfjynfqi
nmpmwrf;xkwfjyefcJhwJh (1997)ckESpf?
pufwifbm (15)&ufudk *kPfjyKa&G;cs,f
cJhMujcif;jzpfygw,f/
'Drdkua&pDpepfudk cH,lusifhoHk;vsuf
&Sad eMuwJh urmu
h v
k or*tzGUJ 0ifEikd if rH sm;
[m (2008)ckESpfupNyD; pufwifbm (15)
&ufusa&mufwdkif; vTwfawmfrsm;u OD;
aqmifrjI yKum tjynfjynfqikd &f m 'Dru
dk a&
pDaeYtxdr;f trSwt
f crf;tem;rsm;udk usi;f y
cJhMuwm ,ckESpfrSm (6)BudrfwdkifcJhNyDjzpfyg
w,f/ rdrw
d jYkd refrmEkid if t
H aeeJv
Y nf; ygwDpkH
'Drdkua&pDpepfudk ul;ajymif;usifhoHk;cJhwJh
(2011)ckESpfupNyD;ay:aygufvmwJh jynf
axmifpkvTwfawmf&JU OD;aqmifrIeJYtxdrf;
trSwt
f crf;tem;rsm; ESppf Ofusi;f y jyKvkyf
cJw
h mtcktBudrq
f &kd if (3)Budraf jrmuf &Sv
d m
NyDjzpfygw,f/
urmay:rSm wdkufdkuf'Drdkua&pDusifh

cefYcGJ&mrSmOya'eJYtnD vdkufemaqmif&Guf
Edik af tmif? tkycf sKyfot
l pk;d &rsm;&JUvkyyf ikd cf iG hf
tmPmrsm;? tkycf sKyfcjH ynforl sm;&JU &ydik cf iG hf
tcGifhta&;rsm;udkazmfjyyg&SdwJh zJGUpnf;yHk
tajccHOya'rsm;a&;qGJ owfrw
S v
f mMuwJh
zGUJ pnf;yHt
k ajccHOya'ESit
hf nD usio
hf ;kH aom
'Dru
kd a&pD jzpfxeG ;f ay:aygufvmcJyh gw,f/
'DaeYEdkifiHtvdkuf usifhoHk;aeMuwJh 'Drdku
a&pDpepfrsm;[m rdrw
d EYkd ikd if &H UJ a&ajrobm0?
,Ofaus;rI"avhx;kH pH? ordik ;f aMumif;aemuf
cHyx0DEkdifiHa&;ESifh pD;yGm;a&;taetxm;
awGay:rlwnfNyD;? rdrdEdkifiHeJYjynfolrsm;
tusK;d pD;yGm;twGuf a&G;cs,u
f sio
hf ;kH Muwm
jzpfygw,f/ 'DaeYEidk if aH &;ynm&Sirf sm;&JUavh
vmcsuft& urmay:rSm'Drdkua&pD trsKd;
tpm;aygif; (35)rsKd;&SdaeaMumif; od&Sd&yg
w,f/ b,fvdkyJ trsKd;tpm;uGJjym;rI&SdMu
ayrJh 'Drkdua&pDonf jynfolrsm;twGuf
jynforl sm;&JU ta&;t&mudpr sm;udk jynfol
wdu
Yk tkycf sKyfaompepfazmfaqmifjcif;om
jzpfygw,f/ jynforl sm;u jynfoUl ud,
k pf m;
vS,frsm;udk tajccHpnf;rsOf;rsm;ESifhtnD
a&G;cs,fwifajrmufay;NyD;? udk,fpm;vS,f
rsm;u a&G;cs,ftwnfjyKay;olrsm;eJY jynf
olrsm;&JUudk,fpm; EdkifiHawmfpDrHcefYcGJa&;udk
aqmif&GufMu&jcif;jzpfygw,f/
jrefrmEdik if [
H m ygwDp'kH rD u
dk a&pDukd nif
ompGmtoGiu
f ;l ajymif;cJw
h hJ Edik if jH zpfygw,f/
rdrdwdkYudk,fwdkif ,HkMunfvufcHusifhoHk;ae
NyDjzpfwhJ ygwDp'kH rD u
kd a&pDpepfqufvuf&iS f
oefcikd rf matmif? Edik if aH wmfeEYJ ikd if o
H m;rsm;&JU
tusK;d pD;yGm;udk wd;k wufazmfaqmifEikd af tmif
0dkif;0ef;BudK;yrf; aqmif&GufoGm;Mu&OD;rSm
jzpfygw,f/ zGJUpnf;yHktajccHOya'ESifhtnD
ay:aygufvmMuwJyh gwDawG? jynforl sm;u
qEjyKa&G;cs,fay;olrsm;eJY zGJUpnf;xm;wJh
vTwaf wmfawG? vTwaf wmfrsm;utwnfjyK
a&G;cs,fay;vdkufwJh tpdk;&tzGJUawG[m
Edik if aH wmfejYJ ynforl sm;&JU tusK;d pD;yGm;twGuf
rdrw
d t
Ykd ay:usa&mufvmwJh wm0efawGukd

wwfEidk o
f rQ ydik ;f jcm;aqmif&u
G jf cif;? rwdr;f
rapmif;&avatmiftjyeftvSex
f ed ;f aMumif;
jcif;wdeYk YJ 0dik ;f 0ef;aygif;pnf;aqmif&u
G o
f mG ;
Mu&rSmjzpfygw,f/ 'Drdkua&pDusifhpOfrsm;
usio
hf ;kH &mrSm vTwaf wmfrsm;&JUt&nftcsi;f
rsm; jrifrh m;wd;k wufvmatmifvnf; zwfI
avhvmjcif;? aqG;aEG;nEd iId ;f jcif;? Edik if w
H um
vTwfawmfrsm;odkY oGm;a&mufavhvmjcif;?
oifwef;ESifhavhusifhrIrsm;jyK vkyfvsuf&Sd
ygw,f/
jynfolrsm;&JU tusKd;twGufjynfol
rsm;udk tajcjyKNyD;jynforl sm;&JU a&G;cs,freI YJ
ay:aygufvmMuwJh tzGUJ tpnf;rsm;jzpfMuwJh
twGuf jynfolrsm;&JUtoH? jynfolrsm;&JU
qE? jynfolrsm;&JUarQmfvihfcsufrsm;udkod&Sd
atmif BudK;yrf;aeMu&rSmjzpfovdk? tajc
taetcsdeftcgtvdkuf jznfhqnf;aqmif
&Guaf y;aeMu&rSmjzpfygw,f/ (2013)ckEpS ?f
tjynfjynfqdkif&m 'Drdkua&pDaeYtwGuf
ygvDreftrwfrsm;or*(IPU)u csrSwaf y;
xm;wJ h a qmif y k ' f [ m "Strengthening
Voices for Democracy 'Drdkua&pD xGef;
um;a&; jynfolUtoHjrifhwifay;}} jzpfyg
w,f/ jynforl sm;[m ud,
k w
f ikd &f ifqikd jf zwf
oef;vmMu&wJh b0tawGUtBuHK? b0
tawGUtBuHKu ay;tyfvmwJt
h odw&m;?
rSefuefwJhtodw&m;rsm; tay:tajcjyK
wJq
h Ersm;&Sad eMurSmjzpfygw,f/ jynforl sm;
&JUqE? vdt
k yfcsurf sm;eJx
Y ifjrif oH;k oyfcsuf
rsm;udx
k if[yfwhJ jynfoUl toHrsm;udk vTwf
awmfrsm;ESihf tpdk;&wdkYrSod&SdEdkifa&;twGuf
jrifhwiftm;ay;oGm;Mu&rSm jzpfygw,f/
jynforl sm;&JUtoH[m 'Dru
kd a&pDusifph OfEiS hf
tnD taumiftxnfazmfaqmif&GufEdkif

rnfh rSeu
f efrQwaom toHrsm;jzpf&efvnf;
vdktyfygonf/ EkdifiHawmfeJY jynfolrsm;&JU
tusKd;pD;yGm;eJu
Y if;vGwNf yD; rdrt
d usKd;pD;yGm;
twGuf qEpGJ? twpGJ? tmCmwrsm;eJY
vIHUaqmfrI? pnf;Hk;rIrsm;udkvnf; jynfol
rsm;u rSeu
f efwt
Jh odw&m;eJY pOf;pm;csichf sed f
oHk;oyfEdkifpGrf;&SdMu&rSm jzpfygw,f/ 'g
aMumifjh ynforl sm;twGi;f yifu,
kd q
f ifjcifEikd f
rIt&nftcsi;f rsm;wd;k yGm; vmapa&;eJ'Y rD u
kd
a&pDtavhtxrsm; &Sio
f efaea&;twGuf
0dkif;0ef;aqmif&GufMuzdkY vdktyfaMumif;udk
vnf; ajymMum;vdkygw,f/
ed*Hk;csKyftaeeJY ajymMum;vdkwmu
awmh jynfot
l m;vH;k &JU t"du&nfreS ;f csuf
[m Edik if aH wmfwnfNidraf t;csrf;a&;? w&m;
Oya'pdk;rdk;a&;ESifhEdkifiHom;rsm;\ vlrIb0
zlvjkH ynhpf akH pa&;jzpfygw,f/ 'D&nfreS ;f csuf
rsm;udk taumiftxnfazmf&mrSm Edik if aH wmf
tcsKyftjcmtmPm&JUcufr (3)jzmjzpfwJh
Oya'jyKa&;tmPmudk wm0efcH&wJhvTwf

awmfrsm;? tkycf sKyfa&;tmPmudk udik w


f ,
G f
toHk;jyK&wJh tkyfcsKyfa&;tzGJUtpnf;rsm;?
w&m;pD & if a &;tmPmud k wm0ef c H & wJ h
w&m;Hk;rsm;? jynfolrsm;u a&G;cs,fay;
vdkufwJh udk,fpm;vS,frsm;? jynfolrsm;&JU
tm;ay;axmufcHrIeJYay:aygufvmwJh ygwD
rsm;taeeYJ rGefjrwfwJhtodw&m;? qifjcif
wHw
k &m;eJ,
Y OS w
f hJ jynfot
Yl oHrsm;ay:xGuf
vmatmif 0dkif;0ef;jrifhwifaqmif&GufoGm;
MuzdkYeJY jynfolrsm;&JUtoHuazmfjyaewJh
jynfolrsm;&JUb0? qEeJYvdktyfcsufrsm;
rQwpGm&&Sdatmif tajctaeay;rItay:rl
wnfNy;D 0dik ;f 0ef;BudK;yrf;aqmif&u
G o
f mG ;MuzdYk
wdkufwGef;ygw,f}}[k jynfaxmifpkvTwf
awmfem,uol&OD;a&Tref;u (15?9?2013)
&uf aejynfawmfvw
T af wmf0if;twGi;f &Sd
obifaqmifwiG u
f si;f ycJah om tjynfjynf
qdkif&m'Drdkua&pDaeY tcrf;tem;rSmxnfh
oGif;ajymMum;cJhonf/
&J&J(ysOf;rem;)

oH;k rIuv
kd eG cf ahJ omESpaf ygif; (2500)avmuf
u *&dNrdKUjyEdkifiHawGutpjyKcJhwmjzpfyg
w,f/ Edik if o
H m;wdik ;f owfrw
S af e&mwpfck
rSmpka0;MuNy;D BuHKawGU&wJh jyemrsm;tay:
aqG;aEG;Muygw,f/ trsm;pkq;kH jzwfwmudk
oufqdkifoltm;vHk;u vdkufemaqmif&Guf
Mu&wmjzpfygw,f/ 'Dvakd qmif&u
G Mf u&mu
EkdifiHom;tm;vHk; udkwpfae&mwnf;rSm
pkpnf;zdt
Yk cuftcJawGBuHKawGUvmwJt
h wGuf
pkpnf;Edik w
f t
hJ a&twGuu
f ykd J ud,
k pf m;vS,f
rsm;tjzpf a&G;cs,o
f wfrw
S Nf y;D aqG;aEG;wdik f
yifq;kH jzwfMu&wJh ud,
k pf m;jyK'Dru
kd a&pDpepf
ajymif;vJjzpfay:vmcJhygw,f/ trsm;pk&JU
qE[mtm;vH;k &JUqEvcYkd ,
H u
l sio
hf ;kH cJMh uaomf
vnf; tenf;pk&JUqEudkvnf; jypfy,fvdkY
r&wJt
h wGuw
f pfO;D csif;&JU tajccHvw
G v
f yf
cGifhawGrxdyg;atmif? vlrsm;pkuvlenf;pk
udk tEdkifrusifh&atmif? EdkifiHawmfudkpDrH

29

jyemawGay:vmNyq
D &kd ifawmh uGseaf wmfrh mS wm0efw
dS ,f/ tJ'u
D s&if
awmh uGsefawmfEw
k x
f u
G v
f u
kd yf ghr,f/ tJ'g olUukad jymvku
d q
f Nkd yD; rSmvdu
k f
w,f/ cifAsm;pGev
Yf w
T o
f vdyk J uGseaf wmfuvnf; pGev
Yf w
T yf gw,fqw
kd mukd
ajymvdkufw,f/ oluvnf; 'gBuD;wpfzGJUvHk;ukd pGefYvTwf&rSmukd;As/
olUwpfzUJG vH;k ukd zsuo
f rd ;f vdu
k &f r,f/ olUbufuMunfrh ,fq&kd ifvnf;
awmfawmfpOf;pm;&wmrsKd ;As/ olawmifrpS eG v
Yf w
T af o;wm/ uGseaf wmf
uvnf; pGefYvTGwfw,fqdkwm ratmifjrifbl;qdk&ifawmh uGsefawmf
vnf; uGsefawmfhwm0efukd 'DuaeEkwfxGufoGm;r,fvdkY tJ'DvdkqHk;
jzwfxm;Ny;D Nyv
D /Ykd tJ'gukd oluaewpfqifh OD;cGeq
f mudak jymvdu
k af wmh
OD;cGefqmuvnf; tjynfht0,HkMunfw,fayghAsm/ jzpfatmif vkyf
r,fqNkd yD; tJ'v
D jkd zpfomG ;w,f/ tJ'guGsefawmfwYdk 'Dae&mrSm tJ'pD um;vH;k
av;uvnf;awmfawmfxdw,f/ ig0ifzdkYtwGufawmif oluwm0efuae
vJv,
S rf ,f/ tqH;k cHr,fqw
kd majymvdu
k w
f m/ iguawmh jzpfatmifvyk rf S
jzpfr,fqdkNyD; olU&JU'kwd,acgif;aqmif OD;usefpkSifukd tm;vHk;jzpfajrmuf
atmif cifAsm;vkyfawmh/ bmrStcuftcJrSdatmif AdkvfrSL;BuD;pef;yGifheJY
wdkifyifNyD; jzpfatmifvkyfqdkNyD;awmhrS 'kwd,acgif;aqmifOD;usefpkSifukd
tukefvTJvdkufwm/ cifAsm;oleJYwdkifyifNyD; vkyfp&mSdwm qufvkyfvdkuf
awmhqNkd y;D vTv
J u
kd w
f m/ tJ'gu awmfawmfxad &mufw,fAs/ uGseaf wmfaemuf
qHk;rSmvdkufwJhpum;vHk;u awmfawmfxda&mufw,f/
tJ'geJY txpftaighrjzpfbl;Asm/ tcuftcJawGawmh SdwmayghAsm/
'gayr,fh BuD;rm;aomtcuftcJr[kwb
f ;l / [db
k ufrmS awmh olwb
Ykd ufrmS
tcuftcJawmhSdwmayghAsm/ bmjzpfvdkYvJqdkawmh vufeufawGpGefY&rSm
avAs/ aemufNyD;BudKwifNyD; wdkifyifnSdEdIif;xm;wmvnf; r[kwfbl;As/
vufeufuikd t
f zGUJ tpnf;qdw
k mu Oya'&JUjyifyrSm aecJw
h muk;d As/ 'gBuD;ukd

wpfrdefYwnf;eJY trdefYpepfeJY 'Dvdkvkyfwmvnf; r[kwfawmhbl;As/


wjznf;jznf;eJY pnf;Hk;NyD;awmhrS vkyf,lvkdufwmav/ awmfawmfodrfarGU
w,fAs/ atmifjrifomG ;wJt
h cgusrS uGsefawmftMhH owm/ igwdv
Yk yk v
f u
dk w
f m
wdik ;f jynftwGuf awmfawmfxad &mufomG ;ygvm;qdw
k m tJ'v
D t
kd ajctaersKd ;
jzpfoGm;w,f/ Zmwfvrf;uawmh awmfawmfSnfw,fAs/ cifAsm;vnf;
rawGUbl;? rBuHKzl;bl;r[kwfvm;/ 'gayr,fh uGsefawmfwdkYvkyfwmukdifwm
awGudk b,forl rS odb;l / vufeufpeG v
Yf w
T w
f t
hJ crf;tem;vkyw
f mawmifrS
axmufvrS ;f a&;rygeJ/Y axmufvrS ;f a&;ukd jrK yfxm;w,f/ wyfrawmfuvkyf
w,fqw
kd mrsdK;/ uGsefawmfwu
Ykd vnf; rygygbl;/ olwq
Ykd kd emrnfawmifryg
bl;/ "mwfyHkxJawmifrygbl;/ emrnfaumif;vdkcsifvdkY r[kwfbl;av/
wdik ;f jynftwGuu
f dk tifrwefrS xdxad &mufa&mufayghAsm vkycf u
hJ idk cf w
hJ ,f/
toufpeG o
Yf mG ;&wm wyfura&mufcifrmS wyft&ifO;D OD;zsm;zsm; [du
k ae
azmufwJholwpfa,mufa,mufrsm;Sdvm&if ypfowfvkdufrSmAs/ owif;
aygufMum;&ifav/ rauseyfwo
hJ w
l pfa,muf&dS if ypfowfvu
kd rf mS As/ vlu
vnf;ig;a,mufyJ/ bmrSygwmr[kwfbl;/ tJ'DvdkoGm;&wmAs/ 'gaMumifh

cifAsm;ukd ajymwm/ uGsefawmfw


h ynfh axmifxu
J sefwo
hJ al wGudk uGsefawmf
wm0ef,lw,fqdkwmajymwm/ vTwfay;yg/ uGsefawmfwm0ef,lygw,f/
wdkif;jynfukdvnf; rqefYusifbl;? wyfrawmfukdvnf; rqefYusifbl;/
jynforl vdv
k m;wmvnf; rvkyb
f ;l / uGsefawmftm;vH;k wm0ef,yl gw,fvYkd
cifAsm;ukdajymcJhwmyJ/ tJ'Davmufawmh uGsefawmfwm0ef,l&Jygw,fAsm/
'DxufBuD;rm;wmawGawmifrS wm0ef,lcJhwm/
uJ U U U rif;tykdif;/ rif; b,fvdkvkyfw,fqdkwmajymjy/
AdkvfrSL;BuD;pef;yGifh/
/ aemufqHk;ydwfOD;cGefqm&JU
OD;av;vmwJhtcsdefrSm &efukefrSmxm;wm/
AdkvfcsKyfBuD;cifGefY/
AdkvfrSL;BuD;pef;yGifh/
odrf;NyD;wpfcgwnf;vmwm/

/ olwdkYu rjyefawmhbl;wJh/
/ olwdkYutjywfyJ/ ypnf;

(qufvufazmfjyygrnf)

yxrtBudrfvufeuftyfESHyGJtcrf;tem;
30

,ciftygwfrStquf
q&muolUpdwfBudKufuAsmq&mESpfOD;\ puufcsfudkvnf; a&;xm;
ao;onf[k rjrifhjrifhpdefu ajymjyonf/ q&muolpdwful;&vQif&ovdk
a&;zGJUonfhoabm? q&mhudk wpfpHkwpfa,mufu bkef;awmfbGJUa&;cdkif;
r&Edik ?f odaYk omf q&monfoal &;csifonfurkd l pmzwfy&dowfxH a&muf
zdkYt"du[k,lqoljzpfonf/
wpfcgu q&mhaqmif;yg;rsm;? NrdKUawmfr*Zif;wGif awGU&onft
h wGuf
q&mhuakd 0zefMuonfrsm;&So
d nf/ wu,fawmh NrdKUawmfr*Zif;onf Xme
qkid &f mr*Zif;? t,f'w
D mcsKyfrmS q&mOD;vSjrifah qGjzpfonf/ ol ud,
k w
f idk f
onfyif pmayorm;? yef;csDq&mjzpfonf/ xdkpOfu q&maqmif;0if;
vwfrS q&mhpmrlawmif; azmfjyjcif;jzpf[efwlonf/ (ckawmhq&m
aqmif;0if;vwfvnf;jynfya&mufaeacsNyD)? xkdpOfu ppftpdk;&tmPm
odrf;NyD;cgp? pmayvGwfvyfcGifhwif;Muyfaecsdef ckvdkrsdK;vnf; yk*vdu
owif;pmawG? owif;*sme,fawG vIdifvIdifaygrsm;aeaom tcsdefrsdK;r
[kwf? xkwfa0aeMuonfhr*Zif;rsm;rSmvnf; cufcufcJcJkef;uefae&
csdefjzpfonf/ r*Zif;rsm;udkvnf; pmayuifaywkdifHk;rS ckwfxpfvSD;jzwf
aecsdejf zpfonf/ r*Zif;rsm;aiGriS o
f w
k &f onfu
h mv du
k Ef ydS Nf yD;om; r*Zif;
pmrsufESmrsm;udk ydwfcdkif;qdkYcdkif;NyDqdkvQif tawmf'kua&mufMu&aom
tcsdefvnf;jzpfonf/ aiGrSifrokwfbJ qkwfNzJxkwfa0jzefYcsdrnfqdkvQif
vnf;vufrcH? wpfcsKd Uu qifqmxdwmrsm;Nyq
D v
kd Qif wpfcsKd Ur*Zif; rsm;crsm
pmrsufESmenf;oGm; rxGufEdkifawmhojzifh? vausmfvdkuf&onfh tjzpf?
aemufwpfva&TUvdkuf&onfrsdK; jzwfoef;ae&csdefjzpfonf/ onfawmh?
&&mpmrsufEmS rS vSn
hf a&;om;azmfjyaeMu&csdejf zpfonf/ NrdKUawmf r*Zif;
onf Xmeqdik &f mr*Zif;jzpf yk*v
u
d r*Zif;rsm;vdak wmh rwif; Muyfonfh
twGuf q&maqmif;0if;vwfu olwm0ef,l&onfh oufwrf;wGif pm
aumif;ayrGerf sm;azmfjyEdik af &;twGuf BudK;yrf;jcif;jzpfayvdrrhf nf/ (aemuf
awmh? q&maqmif;0if;vwfcrsm a':atmifqef;pkMunf\yHw
k l yef;cst
D a&;
aumif;rd axmifxJa&mufoGm;&acsonf) xdkpOfu pmaye,fy,fwGif
*dkPf;*Prsm;&Sdaeonfjzpf&m NrdKUawmfr*Zif;wGif q&m'*kef wm&m0if
a&muf a &;om;jcif ; tay: b0if r usMujcif ; jzpf [ ef w l o nf / Nrd K U
awmfr*Zif;onfvnf; ppftpdk;&\,E&m;acG;oGm;pdyfwpfck[k owfrSwf
xm;Muonfhoabm? onfhtwGuf q&mhudk atmifyef;aetdrfwGif ar;cJh
zl;onf/ (,ciftdrfa[mif;av;rSmwkef;ujzpfonf)
]uRefawmfuawmh b,frmS jzpfjzpfa&;rSmyJ ta&;BuD;wmu b,frmS
jzpfjzpf udk,fajymcsifwmajymcGifh&zdkY udk,fa&;wJhpm pmzwfy&dowfqD

a&mufzdkYyJ ta&;BuD;w,f}
'g[mq&mhoabmxm;jzpfonf/ xdkpOfu q&mhoabmxm;udk
&efuek rf pS mayorm;rsm;a&SUwGif w&m;0ifar;cJjh cif;jzpfonf/ q&mhuv
kd nf;
uRefawmfa&;r,faemf[kcGifhawmif;cJhonf/ q&muawmh olUxHk;pHtwdkif;
cyfNyHK;NyHK;? uRefawmfcGifhrjyKvnf; cifAsm;ua&;rSmyJ r[kwfvm;[kar;
aeonf[
h ef? xdpk Ofu q&mESi&hf efuek rf mS pme,fZif;q&mrsm;? q&macgif;
cs&m atmifyef;tdrfa[mif;av;a&SUrSm trSwfw&"mwfyHkdkufjzpfMuwm
awGrSwfrdaeao;onf/ ckawmhtrSwfw&"mwfyHkdkufzdkY&m q&mouf&Sd
xif&Sm;r&Sdawmh/ uRefawmfhaemufuG,fwGif q&mac:avh&Sdaom ]aumif
av;} udv
k nf;q&mxrMunfEh ikd af wmh/ tm;vH;k u q&mhtavmif;udk o,f
zdkY&mpDpOfaeMuNyD;? a'ocHwpfOD;u q&mhpsmyetpDtpOfudk atmfvHwpf
vHk;ESifh atmfajymaeoHutm;vHk;udk vTrf;rdk;oGm;onf/ BudKwifpDpOfxm;
[efwo
l nfh tzGUJ vdu
k q
f &mhtavmif;o,f,al &;twGuf pDpOfaeMujcif;jzpf
onf/ wu,fawmh ocsdKif;rSm tokbwpfc&k adS eao; apmifq
h idk ;f aeMu
&jcif;vnf;jzpfonf/ jznf;jznf;oGm;Muwmaygh/ rdk;&Gmcufr,f[kqdkygrS
q&mhtavmif;o,fzYkd pdik ;f jyifMujcif;jzpfonf/ q&mhtavmif;udk yxrOD;pGm
q&mhrdom;pkrS o,fMurnf[kqdkonf/ xdktcguRefawmfvnf; q&mh
tavmif;udk0ifxrf;vkdufonf/ q&marmifaEGxufvnf; 0ifxrf;onf/
uRefawmfwdkYonf q&mhtavmif;udk ydkufumaqG;jrnfhidka<u;aeolrsm;
r[kwf? q&mhudk*g&0jyKonfhoabm? tav;jyKonfhoabm/
a&SUwpfygwfqufzwfyg&ef

31

32

wcPcsi;f tvGw&f ukeMf uonf/ azazha&SUajy;Ny;D tNyKd iftvGw&f w


G jf ycJMh u
&onfhjzpfpOfav;u vGrf;avmufatmifrSwfrdaeygonf/
azazhudk tvum;ae&if; aMumufMuonf/ azazutaewnf
vGef;wmudk;/ azazpmusufae&if; olYa&SUurvTJomvdkY jzwfoGm;&awmh
r,fqdk&if eH&HudkuyfNyD; wa&GUa&GUoGm;wwfMuwm uRefawmfwdkYarmifESr
awGtusifhyg(aMumifav;awGeH&HuyfNyD; ukwfacsmif;ukwfacsmif;ESifh oGm;
onfhykHESifhwlMuygonf)/
wpfaeY ... azaztay:xyf{nfhcef;xJrSm pmzwfaeygw,f/ uRef
awmfu bmawGtljrL;vmw,frodbl;/ tay:xyfodkY avSum;xpfrsm;
ay:ausmfvTm;umajy;wufvmrdygw,f/ azaztay:xyfrSm &Sdaewmudk
arhoGm;ygw,f/ {nhfcef;xJudk ckef0ifvdkufa&m...pmzwfaewJh azhazhudk
bGm;ueJawGUvdkuf&wJhaemuf uRefawmfhwpfudk,fvkH; awmifhoGm;ygw,f/
rsufvkH;vnf;jyL; vQmuav;vnf;wpfvpfxGuf Zufvnf;yk0ifoGm;yg
w,f/ azazutvefYwMum; rsufrSefBuD;atmufpdkufNyD; uRefawmfhudk
Munfah eygw,f/ uRefawmfuom ud,
k t
hf jypfeu
YJ ,
kd rf Ykd aMumufaerdwmyg/
azazqDu qlrnfht&dyfa&mifudkrjrif&wJhtjyif uRefawmhftjzpfudk NyHK;
NyHK;BuD;Munfhaeygw,f/
'Dae&mrSmom arar&SdvdkYursm;awmh -]a'guf}ueJyJ/ ararut
acgufrSm vufoHajymifovm;rar;eJY? igacgufvdkuf&vdkY pum;rqkH;ao;
bl; vufuacgufNyD;aeNyD/ ararutwefwefqkH;rxm;w,f/ ]]rif;wdkY
taztdrfrSm&Sdae&if pum;awmifus,fus,frajymeJY vrf;avQmuf&ifajc
zaemifheJY aqmifhNyD;ravQmufeJY}} aygh/ ajcoHjyif;jyif;rsm;avQmufrdvdkYu
awmh MuufarT;BudKufvm; ... BudrfwHrsufpnf;BudKufvm;ajymyJ.../
(ajcoHjyif;jyif;avQmufwJhvlu qif;&Jwm&SnfwwfygowJh)/
tckararr&S?d azazuNyHK;NyHK;BuD;/ eJeaJ wmh pdwx
f aJ yghyg;oGm;ygw,f/
'geJYtomav; atmufudkjyefqif;zdkYvSnfhrnftjyK azazhtoHudk wdk;wdk;
av;ay:vmygw,f/
]]vlav;}}
tJ'gazazuom;rsm;udk ac:avh&w
dS t
hJ oHyg/ udu
k Bkd uD;OD;Ge0Yf if; uae
uRefawmftxd ]]vlav;-om;BuD; ... om;i,f}} tJ'DvdkyJac:ygw,f/
wpfcgwpf&H udkudkBuD;udk ]]udk0if;}} wJh? udkqef;eJY udkAdkvfhudkvnf;

wpfcgwpf&H ]]qef;qef;}} ]]AdkvfAdkvf}} vdkYac:wmMum;zl;ygw,f/ ]]a[h


aumif}}wdYk ]]Ge0f if;}} ]]csr;f om}}vd&Yk if&h ifo
h ;D oD;ac:oHrsKd ;wpfcgrS rMum;zl;
yg/ uRefawmfu
h akd wmh ]]vlav;}} ]]om;av;}}vkyYd aJ c:ygw,f/ wpfcgrQem
rnfwyfrac:cJhyg/
azazhac:oHMum;awmh xyfNyD;awmifhoGm;jyefygw,f/ r&Jw&JvSef;
Munfv
h u
kd af wmh azazu vuf,yfac:aeygw,f/ uRefawmfvnf;tem;
a&mufa&m tifrwefwdk;Sif;wJhtoHav;eJY]]tcef;xJu azazhxGif;cH,lay;prf;om;}}wJh/
]][kwfuJh azaz}}vdkY aoaocsmcsmem;raxmifyJ aMumufawmuf
awmufeJY acgif;NidrfhNyD; azazhtcef;BuD;xJ0ifcJhygw,f/
tJ... cufNyD/ em;xJrSmMum;vdkufwm xGD;cHqdkvm; xGD;cHqdkvm;yJ/
r&Si;f wmudk xGuaf r;&rSmudk aMumufaerdw,f/ if;xGi;f cHvm; xG;D cHvm;
qdkwmroJuGJcJh/ vmNyDav acgif;ukwfzifukwfwJh tvkyfawG0ifvmNyD/
wcPcsif; aZmacR;awGjyefvmNyD/
azazcdik ;f vdv
Yk yk af y;&awmhrmS udk 0rf;omvk;H qkNYd yD; &Syjf ymjymeJ0Y if vmcJh
wm? (xGif;)eJY(xGD;)roJuGJ&jcif;tay: tckrSaemifw&vdkufrdavjcif;/
rwwfEdkifbl;? &rf;orf;vkyf&awmhrSmyJ/ xGD;eJYxGD;rSm(cH)qkdwmygae
w,fav/ onfawmh (xGif;cH)qkdawmh t"dyg,fr&Smwwfygbl;/ (xGD;cH)
qkw
d maocsmpOf;pm;&if (twGi;f cH)yJjzpfzrYkd sm;r,f/ ]][kwNf yaD zaz tjyif
oGm;rSmrdkYvdkY twGif;cHabmif;bDudkawmif;wmyJydkjzpfEdkifr,f/ [kwfNyD
... 'gqdk}}
tcef;av;xJudk rsufpdav;a0hMunfhvdkufwJhtcg t0wfvSef;
xm;wJh wef;tqifhav;awGtay:rSmjzLazG;aewJh (twGif;cH)abmif;bD
tjzL(pGyfus,ftom;)av;udk awGUrdvkdufygw,f/ ]]tJ ...
'gyJjzpf&r,f}} qkdNyD;xdktwGif;cH
abmif;bDtjzLav;udk vufESpf
zufeJYajrmufjyxm;vdkufygw,f/
]]azaz ... twGi;f cHyg}}vkYd
tem;udck yfUdk kUd av;&yfNy;D abmif;
bDav;udv
k ufEpS zf ufeYJ ajrmufjyxm;vdu
k yf g
w,f/
pmzwfaewJhazazu jymjymovJvSrf;Munfhvdkufum olcdkif;wmyg
vmNyDxifNyD; vufvSrf;vdkufygw,f/ NyD;rSuRefawmf,lvmwmudk Munfh
NyD; aMumifawmifawmifBuD;jzpfomG ;ygw,f/ NyD;aemufoabm aygufomG ;
NyD;/
]][muGm ... ighom;uawmhumG ...}} qdNk y;D olEY zS ;l BuD;
udk zswfceJkdufvdkufNyD; rsufESmBuD;udkarmhum aemufodkY
tenf;i,fvefoGm;ygw,f/ NyD;rS ...
]]azazajymwm axG;cH ... axG;cH ...}} [k toHae
toHxm;av;eJaY jymavawmhrS ... aMomf ... azazcdik ;f wm
axG;cHudk; ... [koabmaygufawmhonfhayghcifAsm ... /
t&G,f&vmrS if;tjzpfuav;udk jyefawG;NyD; ]]igES,fh
aemf ... axG;cHeYJ twGi;f cHrmS rSm;wwf&avjcif;}} [kaemifw
NyKH;NyKH;ae&pNrJjzpfaecJhygw,f/
tJ'gav;uawmh tvuFmausmfpGm azaza&Tref;OD;wif
armife?YJ uRefawmfom;i,farmifcsrf;omwd&Yk UJ trSww
f &tjzpf
tysufuav;wpfckyg/
'Dtjzpftysufuav;[m kwf&wftaeeJY bmrSrajym
yavmufayr,f?h rdru
d ,
kd u
f rkd rd d owdBuD;pGmaewwfxikd w
f wfwhJ azaz&JU
vkyfief;tay: tNrJwrf;tmkHBuD;wwfrIudk owdjyKrdMuygvdrfhr,f/
tm;eJYrmefeJY u&ckef&? qdk&? idk&? ajym&r,fh vkyfief;BuD;twGuf
yGJr0ifcifBudKwifjyifqifjcif;? rdrdtokH;cs&rnfh tm;tifwdkYudk arG;jrLjcif;
wdkYonf uRefawmfwdkYtEkynmonfwdkY twk,lp&myif/
rdrd\tm;tifwdkYudk BudKwifarG;jrLapmifha&Smufjcif;onf atmifjrif
rIwpfcktwGuf toifhtaetxm;&SdaeMuNyDjzpfaMumif; ynm&SdwdkYu
oufaojycJhMuownf;/

]okn}[kqv
kd u
kd o
f nfEiS hf Avmew?d bmrSr&Sd tok;H rus/ 'gaMumifh
uRefawmfudk,fwdkifa&; jyZmwfwpfckjzpfaom (zdk;okn)rnfaomjyZmwf
tzGifhoDcsif;tpudk odkYpmom; cyfMurf;Murf;av;ESifh pcJhygonf/
(bkHb0rSm? *kPfrvSyg/ oknqdka0;a0;a&Smif
twdwfedrdwfawmif rvSaygif? rokH;MuvlYabmif ... )vdkY pzGifhcJh
ygw,f/
xdu
k o
hJ Ykd (okn) tay:ypfypfcgcg ememusnf;usnf;pmom;Murf;Murf;
eJY zGifhNyD;rS tqkH;owfrSm (okn)qdkwJh *Pef;wpfvkH;&JU tEIdif;tqr&Sd
wefzdk;udk odkYcsD;usL;*kPfjyKvdkufygw,f/
tjrifrvSayr,fh b0ifuswJh/ okn ... okn
tESpfrx,fvdkY? tjypfryg,fMueJY? okn ... okn
q,f? &m? axmif? aomif;? odef;? oef;? uka#? oknudkap ...
wpfa&SUrSm *Pmef;wpfvkH;? oknxdyfqkH;
tp&Sd tqkH;r&Sd? ewd ... ewd
okH;MunfhvdkY trkef;r&Sd? ewd ... ewd ...
[l oknwefzdk;udk jrifhwif*kPfjyKvdkufygw,f/
uRefawmfi,fpOfuwnf;u tpGJtvef;BuD;wwfolyg/ tawG;wpf
ck0ifvmNyDqkd awmfawmfESifhrxGufawmh/
]okn}qdkonfh a0g[m&tokH;tEIef;u uRefawmfhOD;aESmuf? uRef
awmfhESvkH;om;xJrSm (11)ESpfom;uwnf;u qGJNidcJh&wJh pum;vkH;yg/

pmrsufESm (33)odkY

yO*kPH t[H 0Emrdygbk&m;


twGif;cHvm; axG;cHvm;
(tvuFmausmfpGm)a&Tref;OD;wifarmiftwGuf(41ESpfajrmuf) *kPfjyK
aqmif;yg;
tvuFmausmfpGmBuD;toHatmifwmvnf; rajymygeJYawmh yg&rDu
vnf;xl;vSoljzpfovdk toHudktxl;*kpdkufolvnf;jzpfayonf/ tpm;
taomuftaetxdkiftvGefqifjcifonf/
(toHarG;)w,fqw
kd t
hJ "dyg ,fuikd ,fpOfurodcyhJ g/ rdrt
d oHurkd vdt
k yf
yJroH;k ? oH;k vQiv
f nf;atmfajym&onfh atmfac:&onft
h macgifjcpfNy;D toH;k
jyKrI(Oyrm-a'goaMumifhatmf[pfBudrf;armif;jcif;rsdK;) vHk;0rjyK? tqD
tqdryhf gaomtpm;tpmudak &Smifjcif;? &ifbwftat;ywfrcHjcif;? 0rf;csKyf
rcHjcif;ponfjzifh a&Smif&efaqmif&efaygif;rsm;pGmudk owdBuD;pGm vufcH
usifhoHk;jcif;onf toHarG;jcif;wpfrsdK;jzpf\/ azazutJ'DusifhpOfrsm;udk
txl;vdkufemaomyk*dKvfjzpfonf/
uRefawmfwdkYonf qdkwwfolrsm;omjzpfonf/ qdkEdkifolrsm;awmh
r[kwaf y/ zcifBuD;uawmh&mS rS&mS ;onfw
h u,fo
h biform;wnf; pHwif
tyfaomolUtoHudkwpfoufvHk; xdef;odrf;oGm;Edkifonfhyg&rD&Sifyg/
Zmwfpifay:atmfvu
kd o
f nft
h oH? aumif;vdu
k o
f nft
h qd?k aemufyikd ;f
u@idkcsif;csonfhtcgvnf; idkcsif;wpfyk'fESifhwpfyk'frwlap&? tdIuf
tvdIuf? tqGJ? t[J? ta0h? t0dkuftrsdK;rsdK;udk ynm&nf jynfh0pGmpdwf
&Sdwdkif; ujyEdkifaomyk*dKvfrsdK;jzpfygonf/
xdrk Qjynf0h onft
h oH&iS o
f nf tvkyrf [kwo
f nfh tcsed w
f Ykd
wGit
f oH udw
k ;kd ni;f pGmajymonf/ omrefoMl um;Edik f
Hrk Qomajymonf/ 'g[mazazhtusif?h uRefawmf
rsuv
f ;kH xJwiG f azazhut
kd Nrw
J rf;wnfwnfNird Nf ird f
BuD;awGU&csed yf rkd sm;ygonf/ vufzuf&nfqikd rf sm;
wGirf w
d af qGrsm;ESix
hf ikd jf cif;? zdwaf c:pm;aomuf
yGrJ sm; &S&d rdS &S&d t
dS aygif;toif;rsm;ESio
hf mG ;avhomG ;
xr&Sw
d mudo
k wdxm;rdonf/ rsm;aomtm;jzifh
azazhxHrdwfo*F[? y&dowfuefxdkufrsm;
0ifxu
G o
f mG ;vmwwfuo
kd mjrif&onfursm;onf/
olzw
d x
f m;aom{nfo
h nfawmfrsm;udk tdrf ususee
{nfhcHwwfonf/
wpfcgw&HBuD;us,af om{nfch yH BJG uD;rsm; (a&Tref;Ncx
H J
rSmusif;ywmawGUcJhzl;ygonf/ Oyrm azazESifhtpfudkAdkvf
wdzYk UJG pnf;xm;wJ(h a&Tref;abmvH;k toif;)BuD; rEav;NrKd UrSvufa&G;pif
vli,ftoif;wpfoif;ESi,
hf OS Nf ydKifMu&m('dik ;f )qkBuD;udk qGwcf ;l Edik cf hJ
csed u
f (a&Tref;wdu
k )f atmufxyfBuD;rSm {nfch pH m;yGBJ uD;rsm;xd;k vsuf
pm;zG,af omufz,
G rf sm;jzifh tm;yg;w&BuD;*kPjf yKcJyh u
kH kd uRefawmf
rarhyg/ tJ'aD eYuazaz[molUabmvH;k orm;rsm;ESihf aysmrf qH;k armfrqH;k
jzpfaeyHkav;udk uRefawmfhrsufvHk;xJurxGuf/
aemufwpfcu
k azazwdZYk mwfBuD;[m wpfEpS v
f Qi(f 0gqd?k 0gacgif) ESpv
f
em;wwfMuonf/ tzGUJ BuD;rEav;odaYk &mufvmvQif azazhtay: av;pm;
MunfnKd Muaom rEav;NrdKU\*kPaf qmif emrnfausmftNidro
hf bif tzGUJ
toD;oD;wdkYonf (84)vrf;a&Tref;wdkufBuD;a&SU tNidrfhpifrsm;xdk;vsuf
azazhudktNrJwrf;*g&0jyKazsmfajzMuonfhtcg azazucsD;jrifhajrmufpm;
a0zeftBuHay;jcif;rsm;udkjyK&ygonf/
xdkuJhodkYvIyfvIyf&Sm;&Sm;yHk&dyfav;rsm;udk awGUcJhzl;ygonf/ yGJem;&uf
Zmwfwdkufonfhtcg wpfcgw&Htdrfuum;ESifhZmwfwdkuf&m rEav;t
aemufjyif(xef;jrifh&yf) azazharG;zGm;&mt&yf&Sd ZmwftzGJUBuD;xm;&m(a&T
ref;taemufwdkuf)odkYoGm;wwfonf/ olU&JUvufqGJawmfpufbD;av;pD;
NyD;xGufoGm;wwfonf/
azazhudktvkyf&,f? {nfhcHjcif;&,fudkomtrsm;qHk;awGU&NyD; rdom;pk
ESifhaEG;aEG;axG;axG;ae&jcif; tifrwefenf;ygonf/ trSwf&p&mrsm;xJ
rSmazazararESifh uRefawmfwdkYarmifESrrsm; arNrdKU&Sdrdom;pkydkifNcHodkYtwl
aysmfyGJpm;wpfcgxGufzl;cJhygonf/ rarhEdkifavmufatmifaysmfcJhzl;ygonf/
tJ'Dc&D;pOfav;udkazazukyf&Sifdkufay;onf/ uRefawmfua&SUoGm;av;
wpfacsmif;usdK;aeonf/ aemufwpfckujrefrmjynfwpfjynfvHk; qefawG
&Sm;rnfo
h wif;udMk um;awmh tdr&f UJ eH&aH wGrmS (tMuyftwnf;rSvw
G af jrmuf
onfh*gxm)[kajymaom pm&Gufav;awGudkazazudk,fwdkif cHkckNyD;wuf
uyfwJhyHk&dyfav;udkvnf;aumif;? aemufwpfckuuRefawmfwdkYausmif;oGm;
umeD; rdom;pkawGpHkaewJhtcsdef "gwfyHkpkdkufonfhaeY xdkrdom;pk"gwfyHk
onfazazESirhf o
d m;pkwYkd aemufq;kH ku
d cf MhJ uonfyh o
Hk mjzpfcyhJ gonf/ xdEk pS f
onf azazqkH;rnfhESpfjzpfygonf/
odkYazazhudk aEG;axG;cGifhuif;vGef;vSonfh uRefawmfwdkYom;orD;
(ti,f)rsm;rSm azazrEav;rSm&SdpOf zufvSJwuif;aecGifh r&Sdoavmuf
&Sm;ygonf/ azazESifhtMumBuD;pum;ajymcGifh&&SdcJhaom aeYav;wpfaeY
&Scd zhJ ;l ygonf/ azazu uReaf wmfwaYkd rmifErS olt
Y yg;odq
Yk ifah c:vdu
k yf g onf/
azazac:awmh armifErS rsm;aysmfvnf;aysmfonf/ aMumufvnf; aMumuf
onf/ azazuola&SUrSm uReaf wmfwu
Ykd v
kd ufuav;awGyu
kd f Ny;D t&yfcikd ;f yg
w,f/ NyD;awmh tifrweftE&m,fuif;wJ*h gxmawmfwpfy'k u
f kd EIww
f u
kd cf s
ay;ygw,f/ if;*gxmawmfu (tptm'deu
f w0g)tpcsaD om tE&m,fuif;
*gxmawmfjzpfygw,f/ azazuxdk*gxmudk tacgufacgufcsay;ygw,f/
&avmufNyDxifwt
hJ cg uRefawmfwu
Ykd kd wpfae&mrSm oGm;usufcikd ;f ygw,f/
&wJo
h .l .. olq
Y v
D m&Gwjf yzdaYk pcdik ;f vdu
k Mf uygw,f/ uRefawmfwYkd armifErS
awG aysmfvnf;aysmfaMumufvnf;aMumufeYJ wku
d t
f ay:xyfaemufaz;rSm
armifErS av;a,muf acgif;jcif;qdik Nf yD; xd(k tp tm'deu
f w0g)*gxmawmf
BuD;udk tjyL;tNyJusufrSwfMuygonf/ azazhwefcdk;aMumifhvm;rod?

pmrsufESm (32)rS

ESpfaygif; (20)ausmfonfhwdkif acgif;xJurxGuf ESvkH;om;xJu armif;


xkwfvdkYr&avmufatmif pdwfudkpdk;rdk;jcif;cHcJh&olyg/
odkYpGJaeatmifNidaeatmif wpfoufvkH;pdk;rdk;oGm;atmif ESvkH;om;
ESifh OD;aESmufxJudk oHpdkYwpfckvdkkdufxnfhay;cJholum;azaz/
[kwfygonf/ okn[laom a0g[m&pum;vkH;BuD;udk azazu
uRefawmft
h wGuaf y;cJyh gw,f/ ay;cJw
h mrS wpfoufrw
S rf ad eatmif (b,f
awmhrjS yefawGUqkcH iG rhf &awmhwhJ aemufq;Hk awGUqkcH iG &hf cJw
h ahJ eY? azaztNyD;
tydik Ef w
I q
f ufomG ;wJah eY? csr;f omqdw
k u
hJ Reaf wmfb
h 0rSm zcifBuD;&JU *kPm
vTrf;aom rsufESmBuD;udkaemufqkH;jrifcGifh&vdkufwJhaeY xl;xl;jcm;jcm;om;
ti,fq;Hk av;udk onf;onf;oefoefBuD;vma&muf awGUqkEH w
I q
f ufomG ;
wJhaeY? tJ'DaeYrSmyJ zdk;oknqkdaom ursnf;BuD;udkom;i,ftm;
ay;tyfcJhjcif;jzpfygaMumif;)/
armifcsrf;omwdkY ynma&;rSm uHacvdkufykHrsm; (4)wef;udk (2)ESpf
xdkifcJhygw,f/ azazrqkH;rDtouf (10)ESpfrSm (4)wef; wpfcgusygw,f/
rSwfrdygao; ... tJ'D (4)wef;yxrESpfuswJhaeY tJ'DaeYrSm udkudk
BuD;OD;GefY0if;u rEav;udk kyf&SifvmkdufwJhaeY? uRefawmfudkqkd udkudk
BuD;ut&rf;cspfw,f/ uav;b0uwnf;u olYykckH;ay:urcsbl;/ awGU
vdkufwmeJY uRefawmfhudkyGwfNyD;p? wtm;cspfygw,f/ nDti,fqkH;
(ppfudkif;wHwm;)udk (*sdKif;Mum;)[kac:rdavwdkif; udkudkBuD;rSmikwfwdkBuD;
awGeJYyGwfNyD;pw,f/
tJ'DavmufcspfrdwJh nDi,fudk (4)wef;vnf;usw,fqdkaum ...
qlvdkufwJhtql/ vkH;0acgif;razmf&JawmhwJhtxdygyJ/ qyfjymblazmif;vdk
aygufNyD; aysmufoGm;csifrdwJhtxd aMumuf&GHUwkefYvIyfNyD; tm;awGt&rf;
i,fcJhoGm;cJh&wJhtxdygyJ/
rSwfrdwJhpum;vkH;av;&Sdygw,f/ ]]ynmrwwfolu olawmif;pm;
jzpfrSmuG? 'DykHpHqdkrif;rMumcif olawmif;pm;jzpfawmhrSm}} qkdNyD; &uf&uf
pufpufBuD;ajymcsawmhwmyJ/ rsufv;Hk xJrmS cGuu
f av;a&SUcsNyD; ikww
f w
k f
av;xdkifawmif;aewJh olawmif;pm;ykHav;jzpfoGm;ykHudk jrifa,mifNyD;
idkvdkuf&wm bmidkvkdYaumif;ovJrar;ygeJYawmh/
uRefawmfuvnf; uRefawmfygyJav? (4)wef;av;awmif usatmif
ajzcHolrdkY tqlcH&wm enf;ygovm;Asm/
tJ'DvkdeJY av;wef;'kwd,ESpfjyefwufcsdef/ vywfpmar;yGJajzNyD;
(Report Card) atmifpm&if;u'fjym;xGufwJhaeY? tJ'DaeYrSm uRefawmfzsm;
NyD;ausmif;rwufyg/ tay:xyfutcef;xJrSmacGaerdygw,f/ xdkaeY[m
azazrEav;NrKd Uuae atmufjynfatmuf&mG t&yf&ydS rJG sm;oko
Yd mG ;uzdYk tdru
f
xGufrnfhaeYyg/
(txl;ojzifh rEav;NrdKUawmfBuD;ESifhwuG rdom;pkrsm;xHodkY? b,f
aomtcgrQjyefvmawmhrnfr[kwfawmhaom aeYyg/ jyefawmhvmygrnf/
odaYk omf touf0d mOfcsKyfNidr;f aeNyDjzpfaom cEmud,
k jf zifh jyefvnfa&muf
&Sdvmygvdrfhrnf)/
wdu
k af tmufxyfrmS azazc&D;xGucf geD; um;ay:twufukd ararESihf
wuGtdrfom;pkrsm;0dkif; EIwfqufaeMuygvdrfhrnf/ azazurSmp&m&Sd
onfwdkYudk rSmMum;aeygvdrfhrnf/ araronfvnf; azazhtyg;rSm rcGJ
rcGm;&Sdae&Smygvdrfhrnf/ olY&JUaus;Zl;&Sifvifom;udk 'Dwpfacguf[m xm
0&cGJcGmzdkY EIwfqufae&ygvm;qdkwm ararodEdkifrnfrxifyg/
tay:xyfrmS tzsm;wuf tdyaf eayr,fh atmufxyfu toHAvH
rsm;udk Mum;ae&ygw,f/ cPtMumtcef;0em;odkY azaza&mufvmyg
w,f/ om;i,fav;tzsm;aewm ody&Hk ygw,f/ c&D;xGuu
f meD; wul;w
uwufvmNyD; EIwfqufjcif;yg/ EIwfqufjcif;ESifhtwl ydktzsm;BuD;oGm;
Edkifonfh taMumif;t&mu azazESifhyl;wGJygvmawmhonf/

if;um; azazhnmbufvuf
rSmudik x
f m;wJh atmifpm&if;u'fjym;
av;? rSefpuLeDndKa&mifav;tkyf
xm;wmrdkY uRefawmfrSwfrdvdkuf
jcif;yg/
uRefawmfw
h pfu,
kd v
f ;Hk ylueJ
jzpfomG ;ygw,f/ azazhrsufEmS av;
udkr0Hhr&JMunfhvdkufawmh azazu
NyHK;NyHK;BuD;MunfhvdkY/ azazajymcJhwJh
pum;av;uenf;enf;av;yg/
]]vlav;aeraumif;bl;qdk}}
xdkodkYar;NyD; uRefawmfhezl;udk
vufz0g;ESiphf rf;jcif;r[kwyf /J azaz
uolyY g;ESiu
hf yfNy;D tzsm;prf;ygw,f/
ylusufaeaMumif; azazodoGm;ykH
ygyJ/ tJ'MD um;xJrmS pum;av;wpfck
udk xyfajymygw,f/ tJ'pD um;av;
udkawmh uRefawmfrrSwfrdvdkufyg/
uRef a wmf w u,f r S w f r d v d k u f w J h
pum;u ...
]]a[m'DrmS Asm om;oli,fcsi;f
awGvmay;oGm;wJh Report Card
... oknav;awGudk wef;pDaewmyJ ... [if; [if;ighom;av;u
zdk;oknygvm;uGa[ ... }} wJh/ (tJ'Dvywfpmar;yGJudk uRefawmfrajz
cJhyg)/
]]ighom;av;u zdk;okn}} qkdwJh pum;oHav;[m uRefawmfhb0
wpfavQmufvkH;rSm ESpfaygif; (20)ausmfonftxd pGJNidpGmygvmcJhygaom
ESvkH;om;rSm oHpkdYESifhxdk;azmufum rSwfausmufjyKay;vdkufaom azaz
wifay;vdkufonfh ursnf;ygwnf;/
azazuawmh bmomaygif;pkH(okn)rsm;jzifh wef;pDaeonfh (Report Card) av;udkMunfhNyD; zdk;okn[k rSwfwrf;wifay;vkdufwm kd;kd;
av;yg/ uRefawmfh&ifxJrSmawmh wpfb0pmjzpfoGm;cJhygw,f/
oknqdkwm wefzdk;r&Sd? Avmewd? vlnHh? vlzsif;rsm;udk &nfTef;
onft
h cg ok;H zdt
Yk wGuf a0g[m&pum;pktjzpfay:xGe;f cJjh cif;jzpfygvdrrf ,f
.../ 'gqku
d Refawmf[m b0wpfavsmufv;Hk wefz;kd r&S?d Avmew?d vlzsif;vl
odraf v;wpfa,mufjzpfawmhrnfeh rd w
d pf um;[k? t&G,af &mufav oabm
aygufav? pdwfxJrSmwEkHUEkHUESifh odrfi,fvmrdavjzpfoGm;cJh&ygw,f/
ynwfomG ;&m"mwfowfyg ... qko
d vkad zazqk;H NyD;aemufyikd ;f ynm
a&;rSmnHzh si;f vSwu
hJ Reaf wmfu
h t
kd aMumif;jyKNy;D azaz[muReaf wmf wdaYk rmifES
rawGudk rEav;ausmif;awGuaetonf;toefEIwfNyD; &efukefudk tNyD;
ajymif;a&TUcJh&ygw,f/ &efukefrSm (4)wef;uyJpNyD; ausmif;jyefwufcJh&yg
w,f/ ,cif(pde*f Re;f ),ck (vrf;rawmf t.x.u-1)ausmif;awmfBuD;rSmyg/
(vrf;rawmf t.x.u-1)rSm (4)wef;uae (8)wef;txdyJ ausmif;wuf
cJ&h ygw,f/ ynm&nfw;kd wufvmw,fyaJ jym&rvm;/ (7)wef;rSm wpfcgus?
(8)wef;rSm (2)wef;rSm (2)cguscJhygao;w,f/
'gqdkpdwfxJrSm azazhedrdwfpum;rSefaeNyDaygh .../ tJ'DtpGJtvef;
BuD;u uRefawmhf&ifxJrSm pdwZwpfckvkd NidwG,fcJh&ygNyD/
qljcif;qJjcif;kdufESufjcif; tvsOf;r&SdcJhwJh azaz[mif;(zkd;okn)
[laompum;av;wpfpkESifh rif;wpfoufrSwfatmifqkH;roGm;cJhava&mh
ovm; ... / 'DvdkeJYazaz[m olYvufxJu (atmifpm&if;u'f)av;udk
uRefawmfh vufxJxnfhcJhygw,f/ u'fjym;av;xJu tkyfxdef;olae&mrSm
azazh vufrSwfuav; (wifarmif)vkdYxdk;ay;cJhygw,f/ trSwf&p&mawG
csn;f ygyJcifAsm/ aemufq;Hk trSw&f p&mpum;av;uawmh ... ]]azazoGm;
awmhr,faemf ...}} wJ/h wpfoufv;Hk xGucf mG oGm;awmhrnfh azazh&UJ aemuf
qk;H EIwq
f ufpum;av;omjzpfygw,f/ uRefawmfeh zl;av;udzk zG aG v;erf;NyD;
wpfoufvkH;pmEIwfqufoGm;cJh&Smygw,f/ 'DtazeJY'Dom;wdkY&JUaemufqkH;
trSww
f &awGyg/ (zk;d okn)ESiyhf wfoufNyD; aemufyikd ;f bmjzpfjzpf b,fvdk
awGcHpm;&cHpm;cJh&? rnfuJhodkY xdcdkufepfemqkH;IH;rIawGeJY b0c&D;pOfwpf
avsmufvkH;rSm MudKMum;BudKMum;cHpm;cJh&orQ (zdk;okn)[m edrdwfqkd;BuD;
wpfckvdk uRefawmfhb0rSmpdk;rdk;aeygawmhw,f/
uRefawmf(a&Tref;obif)pifjrifhay:rSm (obifonf)b0ESifh&yfwnf

vmcJh&wJh wpfavsmufvkH;(tazwlom;)qkdonfh trSwfaumif;av;eJY


jynfolY&ifcGifwdk;0ifcGifh&cJhayr,fh/ jynfoly&dowfrodwJh jynfolYaemuf
uG,u
f xdcu
kd af MuuGcJ &hJ wJzh pd ;D aMurGc&hJ wJah omuvIid ;f wHy;kd awGut
kd vl;tvSrd hf
cHpm;&if;tqk;H rSmawmh rmwmrdcifBuD;&JU&ifciG x
f aJ cgif;wd;k 0ifvsuf ESv;Hk om;
xJrmS zdp;D vGe;f aewJ(h zd;k okn)ursn;f udrk su&f nfaygif;rsm;pGmjzifh zGit
hf aH jymjy
cJrh yd gw,f/ tvuFmBuD;&JUZeD;rdaYk yvm;? ESpaf ygif;rsm;pGm zdp;D cJ&h wJah omu
ursn;f qk;d BuD;udw
k akd wmif;vSwrhJ ed pfuav;twGi;f tarSmifuckd iG ;f tvif;
aqmifay;aqmifEdkifcJhygw,f/ tJ'Dtvif;pum;av;jzpfay:vmykH tpu
...]]arar&,f ... om;udkazazu zdk;oknvdkYajymcJhwm[m ... om;
b0wu,fyJ(okn)vdkvlpm;jzpfzdkYrsm; edrdwfvmAsm ...}}
ararh&ifcGifxJ acgif;xdk;Nyd;NiD;jiLrdwJhtcg om;i,f&JUacgif;udk ,k,k
,,yGwo
f yfvsuaf raru ...]]oknqkw
d m r&Srd jzpf*Pef;wpfv;Hk qdw
k m
ighom;odxm;&r,f ... oknr&Sb
d J q,f&maxmifaomif;? ode;f oef;uka#
qkdwmjzpfrvmbl; om;? wu,fawmh okn[mtjznfhcH*Pef;av;yg?
tusKd ;jyK*Pef;av;yg/ tckighom;av;uararhuv
kd yk af uR;aew,f/ rif;udk
udak wGuu
kd n
l aD y;aew,f/ a&Tref;obifBuD;&JU *kPu
f q
kd ufvufxed ;f odr;f
aew,f/ 'g[mjznfhqnf;ay;aewmawG r[kwfbl;vm;om; .../ 'D
avmufBuD;wJw
h efz;kd &Syd gOD;rvm;om;&,f/ oknqkw
d mukov
kd *f Pef;av;
vdkYvnf;ajymvdkY&ygw,f/ aocsmpOf;pm;Munfh&ifrif;azaz[m oG,f0kduf
aomenf;eJiY ghom;b0tem*wftwGuf ursnf;aumif;udx
k ;kd ay;cJw
h myg
om;&,f/ tJ'g*kPf,l&r,f? rif;[mararwdkYrdom;pkBuD;twGuftjznfhcH
ukokdvf&Sifav;rdkY*kPf,lvdkufprf;ygom; ...}}wJh/
&ifxJrSmwpfoufvkH; zdpD;aewJh aomu0efxkwf0efydk;BuD; ]]bkef;
ueJ}} jyKwfusoGm;ouJhodkY cHpm;vdkuf&ygw,f/ rGef;Muyfjcif;&JUtpGef;
vGwfvyfayghyg;pGmaom [if;vif;jyifBuD;xJodkY ysHoef;cGifh&wJh iSufwpf
aumifuJhodkY ig[mbmvJ? b,foGm;&rvJ? bmvkyfoifhovJ ... qkdwjJh
tem*wfarQmv
f ifch suaf wG[m pDp&D &D aD y:vdv
Yk mcJ&h ygawmhw,f/ ararhpum;
wpfc[
k m&mEIe;f jynft
h m;aq;&nfwpfcu
G u
f kd aomufo;Hk &bdtvm;tiftm;
aygif;rsm;pGmudkay:xGef;vdkYvmapcJhygw,f/ ausauseyfeyf0rf;yef;wom
BuD;jzifh &ifxrJ cS ek x
f u
G v
f mwJh tcef;tzGUJ awGeYJ (zd;k okn)rnfaom jyZmwf
aumif;av;udt
k m;rmeftjynfEh iS ahf &;om;&if; aus;Zl;&Sirf b
d ESpyf g;udk *kPjf yK
cJhrdygw,f/ xkdYaMumifhzdk;oknjyZmwfBuD;&JU tzGifhESifhtydwfoDcsif;udk ESvkH;
om; pmom;ESvkH;om;oHpOfrsm;ESifh [pfa<u;&if; ...
bkHb0rSm *kPfrvSyg oknqkda0;a0;a&Smif twdwfedrdwfawmif
rvSaygif? rokH;MuvlYabmif? a&Smifcsifola&Smif? ajymifcsifolajymif?
avSmifcsifolavSmifMuprf;? vltE ... wdkYa&? aphaphawG;a&;a&;jzifh
EdIif;qqifcsif ... wu,fomqkd&if ...
tjrifu,frvSayr,fh? b0ifuswJh ... okn ... okn
tESpfrx,fvdkY? rjypfy,fMueJY ... okn ... okn
q,f&maxmifaomif; odef;oef;uka# ... oknudkap
wpfa&SUrSm *Pef;wpfv;Hk ...
oknxdyfqkH;
tp&Sd tqkH;r&Sd ... ewd
... ewd
okH;MunfhvdkY trkef;r&Sd ...
ewd ... ewd ... /
/
(zdk;okn)ursnf;&Sif
azaztvuFmESifh
rmwmrdcifa':odef;GefYtm;
aus;Zl;wifrqkH;pGmjzifh
om;i,farmifcsrf;om
(opm?arwm)a&Tref;obif
(15
11
2010)
(15.11
11.2010)
(qufvufazmfjyygrnf)

33

,ciftywfrStquf
olUpm&awmh rdrdu bk&m;wrdvdkufonf/ jzLovm;? rnf;ovm;
vnf; rdrrd jrif;zl;/ wuov
kd af usmif;olreS ;f awmh od&Ny/D odaYk omf olUpmxJ
ygovdk wu,ftkyfqdk;tusnf;wefr,fqdk jyemyJ[k awG;um
olrodatmif? olUkyfudkjrifzl;atmifwpfenf;enf;awmhBuHrS jzpfawmhrnf
[k qHk;jzwfcsuf cs&jyef\/ odkYaomf olUudk olrodbJ jrifzl;atmif rnf
odkYvkyf&rnfudk tajz&Smr&ao;/
reufqdkvQif taqmifuxGufNyD;ol wuodkvfxJ olUabmf'gawG
ESifhausmif;oGm;vdrfhrnf/ xdktcg 'Du[laomolUerfpm;udkvnf;aumif;?
at;at;[laom trnfuv
kd nf;aumif; trSww
f rJv
h v
kd Ekd iS ahf pmifh ac:vdu
k f
vQif ol[w
k u
f vSnMhf unfrh nf/ olvn
S Mhf unfah wmh olrsufEmS udk rdrjd rif&
rnf/ odkYaomfolvSnfhMunfhonfESifh rdrduac:olr[kwfovdkvdkESifhvrf;
qufavQmufoGm;rnf/ tBuHrqdk;[kxif\/
tifvsm;uefywf0ef;usiw
f iG f vrf;avQmuforl sm;vnf;ayg\/ rdro
d nf
vnf;reufyikd ;f vrf;avQmufwwf&m tif;pdev
f rf;jzwfNyD;ordik ;f Oypmaum
vdy?f ,if;ujynfvrf;twdik ;f avQmufNyD;wpfaeYvnfwiG f rmvmaqmif
wuodkvfudkausmfNyD; ,cifuvnf; vSnf;wef;rSum;pD;jyefaomaeY&Sd\/
vSn;f wef;aeMuaom ocGyef u
D w
kd ifO;D ? oDvm,keG o
Yf pf (udpk ;kd Ge)Yf
wdq
Yk v
D nf;oGm;wwf&m xdt
k BuHrqd;k [krrd ad wG;xm;onf/ odaYk omf xdt
k BuH
utxrajrmufvu
kd jf yef/ taMumif;rSm rdrt
d rd 0f ,fNyD; (19)&uftMumrSm
(10)vrf;rD;avmif;&m (9)vrf; (8)vrf;awGyg rD;ul;pufNyD; tdrfjymus
oGm;onf/ xdu
k mvu tdraf qmufypn;f awGvnf; tvGe&f mS ;yg;ae\/
aemuftrd jf yefaqmufEikd af &;? tdraf qmufypn;f rsm;&&Sad &; vH;k
yef;ae&ojzifh olrY suEf mS Munf&h a&;pDru
H ed ;f udk taumif txnf
razmfEikd af o;/ tdrrf &Sad wmhojzifh abmf'gaqmifomG ;ae&onf/
wpfaeY&efukefxJujyefvmawmh abmf'gaqmifydkif&Sif
a':jr&Du rdrdudktxkyfwpfxkyfay;onf/
]][m . . .b,fvv
l may;oGm;wmvJ tpfr? uReaf wmfr&Sd
wkef; b,fvlbmvmay;vufrcHygeJY,lrxm;ygeJY ajymxm;&JJUeJY
tpfru . . . }}
][Jh . . . iguvJ eifr&Sdwkef;b,fvlbmvmay;ay; vuf
rcHygeJY ajymxm;vdyYk gvdYk igtwefwefajymygw,f[m/ olwu
Ykd eifn
h eD YJ
nDr0rf;uGaJ wGygwJ?h emrnfawmifajymoGm;Muao;w,f/ xGe;f vif;ausmf
eJY ri,fav;wJh? vufcH,lxm;vfdkufyg/ naetpfudkeJYawGU&atmif vmcJh
ygOD;r,fqdkawmhvnf; vufrcHbl;ajymvdkY aumif;rvJ[Jh}[kqdkonf/
txkyfudk rdrdzGifhMunfhawmh rsufESmokwfyk0gBuD;wpfckESifh tnmyif
eDzsifMurf; ppfwpfp? NyD;awmh pmwpfapmif? pmxJrmS tdrrf ;D avmifomG ;vdYk
pmtkyfwdkufawGu t0wftxnfvmay;Muwmudkvnf; vufrcHbl;qdk?
twif;jiif;vTwfw,fqdk? pmrItwGufpmtkyftwGuf BudKwifaiG,lxm;
ygqdkwmvnf; vufrcHbl;qdk? aus;Zl;wifygw,fqdkwJhpum; b,folU
udkrSrajymcsifbl;? olrsm;awGu aus;Zl;wifygw,fqdkwJh pum;yJ uRef
awmfMum;csifw,f/ cH,lcsifygw,fvdkY ajymw,fqdk? rmeBuD;aewmvm;?
0,fvdkufwJhtdrfBuD;rD;avmifcHvdkuf&vdkY aygufawmufawmuf jzpfoGm;
NyDvm;vdYk pmaytodu
k t
f 0dik ;f u ajymaeMuoH'u
D Mum;&w,f/ 'gaMumifh
NrdKxJrmS olUudak wGUvdu
k v
f Ykd trSww
f &qdNk yD; uref;wwef; ajy;0,f&w,f/
udk,fwdkifvm;ay;&if ol&Sdaewkef;oGm;ay;&if vufrcHrSmpdk;vdkY? olr&Sd
wkef;tjrefoGm;ay; ay;ygqdkNyD; orD;&nf;pm;twGJwpfwGJudk tultnD
awmif;NyD; ay;cdkif;vdkuf&w,f/ aqGrsdK;nDtpfudk 0rf;uGJawGygvdkYajym NyD;
ay;xm;cJhygvdkYyg/ 'Duvnf; olUvdkyJ pdwfraumif;jzpfaerdygw,f qdk
,Hv
k m;[if/ wu,fygvmawGUOD;r,f? ypn;f awGuv
kd ufrcHayr,fh vlukd
awmhvufcHr,fr[kwfvm;
xyfwl pdwfyifyef;pGmjzifh
'Du? at;at;
'DupmxJygovdk tdrfrD;avmifcHvdkuf&ojzifh wu,fyifayguf
awmufawmufjzpfomG ;onf[k rdrt
d m;trsm;jrifaeMuonfvm;[k awG;
rdomG ;\/ tdr0f ,fNy;D (19)&ufyMJ um\/ &yfuu
G rf ;D avmif&mwGif tdryf goGm;
onf/ aomuawmhjzpf&onfrSm trSefyif/ xdkaomuaMumifhvm;awmh
rod/ rdrd\ pdwfxJrSmvnf; wpfrsdK;BuD;awmhcHpm;ae&onf/
tukodkvfwdkYrnfonf taygif;toif;ESifhvmwwfonf[k vlBuD;
olrawG ajymMuoHukd ,cifuMum;zl;\/ aemufxyftukov
kd w
f pfcck rk sm;
vmOD;rvm;[k pdwfav;aeonf/ xdkYaMumifhwpfaeYajreDukef;u pmtkyf
tiSm;qdkifzGifhxm;aom udkapmvdIifqDoGm;onf\/ udkapmvdIifESifhrdrdwdkYrSm
pufpHk mMunfw
h u
kd t
f wGuf pmtkyt
f a[mif;rsm;oGm;0,f&if;cifaeMuonf/
vkyfief;rSm rdrdpmtkyftjyiftjcm;tjcm;aom pma&;q&mrsm;\ pdkif;jyif;
Mu\/ vkyfief;rSmrdrdpmtkyftjyif tjcm;tjcm;aom pma&;q&mrsm;\
pmtkyrf sm;udx
k w
k af 0Mu&ef? pma&;q&mrsm;\a&;orQpmtky?f r*Zif;rsm;yg
wpfO;D csi;f \pmpkrsm;udk ou&mZfEpS t
f vdu
k pf pk nf;xm;&ef? xdpk mpk pm&if;rsm;
udpk ma&;q&mrsm;? pmMunfw
h u
kd rf sm;? jrefrmpmausmif;olausmif;om;rsm;
bGJU,lusrf;jyK pmwef;jyKpkaeolrsm;udk a&mif;&efjzpfonf/
xdktdkif'D,mudk udkapmvdIiftm; tdEd,rSrdwfaqGwpfOD;u uwfw
avmufyv
Ykd u
kd o
f nf[ak jym\/ xdt
k ikd 'f ,
D mudk udak pmvIid o
f il ,fcsi;f yef;csu
D kd
jr0if;uvnf; olvnf;S,,
f mygrnfqo
kd jzifh t*Fvyd ?f jrefrmvufEydS pf uf
wpfvHk;pD0,fNyD; vkyfief;p&efBudK;pm;aeMuonf/
xdt
k csdeu
f vH;k csif;avmuwGif wuov
kd w
f ifjrifh ,k0wDcifped v
f idI ?f
uvsmwdkYplygjzpfaeMu\/ olwdkYrSmudkapmvIdifESifhvnf; &if;ESD;Muojzifh
wuodkvf wifjrifhudk yJcl;xdoGm;NyD; pmrlawmif;xm;&onf/ q&mr
cifpdefvIdifuvnf; a&;ay;rnf[k ajymxm;NyD;NyD/ uRefawmfu pufkH
pmMunfw
h u
kd v
f yk af eolrYkd udak pmvdiI u
f rdrt
d m;uwfwavmufvyk &f ef pm&if;

34

jyKpkcdkif;ojzifh paeESifhwe*FaEG kH;ydwf&ufqdkvQif udkapmvdIif\ pmtkyf


qdkifwGif rdrd&Sdaeonf/ xdkodkY pDpOfvkyfaeMupOf rdrdtdrfrD;avmifcH&jcif;
jzpfonf/
]tpfudk? uRefawmfhtdrf rD;xJygoGm;ayr,fh tqdk;awGrukefao;bl;
vm;rodb;l / pdwx
f w
J pfrsdK;BuD;jzpfaew,f/ tJ'g q&mpNE&qDvu Pm
aA'ifoGm;ar;& aumif;rvm;vdkY}
qdkawmh udkapmvIdifu olvnf;vdkufrnf/ vkyfief;twGufvnf;
ar;Muwmaygh} [kajym\/
vAdrmef\ NcHwHcg;? wdkufa&SUwHcg;zGifhxm;onf/ ESpfa,mufom;
0ifoGm;MuNyD; {nfhcef;wGifxdkifMuonf/ xdktcsdefwGif q&mpNE&u olU
tvkycf ef;xJwiG f vuPma[maeoHMum;&\/ q&mpNE& a[m ajymaeoH
vGNJ yD; wpfjcm;bmoHrrS Mum;&/ vAdrmefwu
kd w
f pfcv
k ;kH wdwq
f w
d af eonf/
tdrfom;rsm;[lvnf; t&dyfta&mifyifrjrif&/
]'Dvufwavmufu [dt
k ywfuyJ yg&Durdwaf qGwpfa,muf ydv
Yk u
kd f
wm? MunfhMuOD;? uRefawmfvlESpfa,muf a[may;p&m&Sdaeao;w,f}
ajymNyD;olUtvkyfcef;yJjyefoGm;\/
uReaf wmf tHMh ooGm;rdonf/ olt
Y vkycf ef;ESihf {nfch ef;Mum;wGif wpfjcm;
tdyfcef;wdkYbmwdkYvnf;jcm;aeOD;rnf/ uRefawmfwdkY a&mufaeMu onfudk
b,fvdkodygvdrfh? toHudkrSwfrd&atmifuvnf; uRefawmfwdkYwpfvHk;p
ESpv
f ;kH pwD;wd;k omajymMuonfuv
kd nf; olUtcef;ub,fvrkd rS Mum;Ekid af y/
uRefawmfwEYkd pS af ,muf a&mufaeMuonfukd olrnfoo
Ydk o
d nfrod/ tjyif
{nfch ef;wGif olUtvkycf ef;uvSr;f Munfv
h Qif odEikd af vmufaomrSeaf wGbm
awGawmifxm;ovm;[k uRefawmf{nfhcef;udk owdxm;MunfhaerdpOf
udak pmvdiI u
f awmh q&mpNE&ay;oGm;aom pmtkyx
f u
J aq;a&mifpkH yef;csD
um;av;awGudk pdwf0ifwpm;Munfhae\/
apmapmuajymoGm;aom vumPmvmar;olESpfa,mufudk a[m
ajymNy;D q&mpNE& uReaf wmfw&Ykd &dS modx
Yk u
G v
f m\/ q&mpNEq
w
D iG f vuPm
vmar;olEpS af ,mufuawmh b,ftaygufuxGuo
f mG ;Muonfrod/ rdrw
d Ykd
&Sad eaom tdraf &SU{nfch ef;uxGuv
f mMuonfurkd jrifr/d q&mpNE& xdik v
f u
kd f
onfESifhudkapmvIdifu]owif;pmxJvnf;ygawmh q&modwMhJ um;wJt
h wdik ;f yJ? q&mzd;k ausmh
u olUtdrfrD;xJygoGm;awmh aemufrsm;ab;tE&m,f wpfckckrsm;usefae
ao;vm;qdkwm q&mhqDvuPmppfaq;MunfhcsifvdkYvmMuwm q&m?
oleu
YJ Refawmftvkyw
f pfcv
k nf;pyfwv
l yk rf ,f ajymxm;Muawmh uRefawmf
vnf; vuPmppfMunfhcsifvdkYyg[kajymvdkuf\/
NcHwHcg;oGm;ydwfNyD; jyefvmvmcsif; ]uJvmvm} [kqdkojzifh rdrd
ut&if olUtvkycf ef;xJ vdu
k o
f mG ;\/ uReaf wmhukd vuPma[m onf/
pd;k &drpf &mr&Sad Mumif;? a&SUavQmufNyD; ydak tmifjrifausmfMum;OD;rnf wdu
k Ef iS hf

um;ESiahf e&OD;rnf? t*FgeHpufpmwdt


Yk usKd ;ay;ygvdrrhf nf[k wdw
k o
kd majym\/
rdrdNyD;awmh udkapmvIdifoGm;Munfhonf/ ESpfa,muf pvHk;MunfhNyD;
{nfch ef;wGix
f ikd f udq
k &mpNEE iS hf awG&mav;yg; pum;ajym Ny;D jyefvmMu\/
pum;nyf/ uRefawmf axmifxJajcmufESpfaeNyD;jyefxGufvmawmh
q&mhukd oGm;aemufO;D rvd/Yk q&ma[mwm odyrf eS w
f ,f/ uRefawmfaxmif
xJu wdkufrSmaecJh&w,f/ kH;xkwfawmhum;eJY? tNcHt&Huvnf;*sDzdk;?
*sDo&D; awGwifu
h m;awGeYJ q&ma& . . .}[k/ odaYk omf q&mum;vAdrmef
rSm r&Sad wmh/ udak pmvdiI u
f kd ar;Munfah wmhr*Fvm'Hk usKd uvb
hJ ufrmS &[ef;
0wfaeonf[k od&\/ q&mu ol,MkH unfcsut
f wdik ;f jA[jynfukd oGm;&ef
usifhBuHtm;xkwfaeavNyD/
trSefrSm uRefawmfwdkYESpfa,mufu q&m\ oDv? orm"d? ynm
udkoGm;NyD;apmfum;ovdkjzpfoGm;\/ q&mu at;Asm . . .tcsdefawmif
r&Sad wmhygvm;[kajymonfukd uReaf wmfwu
Ykd owdrxm;rdcMhJ u/ q&mpNEu

aeYv,fEpS ef m&DausmfvQif rnfoUl udrk Q vuPmrMunfah y;awmhqo


kd nfukd
aemufro
S &d \/ q&muolt"d|mefEiS o
hf &l v
dS rd rhf nf/ olUorm"dEiS o
hf al [majym
jcif;vnf;ygrnf/ xdaYk Mumifx
h akd eYu aemufval wGvmMurSmpd;k olu,
kd w
f ikd f
NcHwcH g;oGm;ydwjf cif;jzpf\/ uRefawmfwu
Ykd rkd S tm;emvGe;f tjzpfMunfah y;
vdkufjcif;jzpfrnf/ q&mrwwf rawmfr[kwfyg/
'Duqdak om olUtaMumif;udk jyefqufygrnf/ olUvufaqmifypn;f
udo
k mG ;jyefay;vQif olxifovdkf rmeBuD;onf[x
k ifrmS pd;k jyefray;awmh/
ypn;f &aMumif; aus;Zl;wifaMumifvnf;pmrjyeftm;ao;/ rdrrd mS tdrjf yef
aqmufEikd af &;udak wmh rsm;pGmrBudK;pmrd/ tb,faMumifq
h akd omf xdpk Ofu
rdrdvufxJwGif ,ciftdrfaps;EIef;xufrenf;aomaiGu rdrdvufxJwGif
&Sdaeao;\/
xdaYk Mumifrh mvmNrKd ifxw
J iG f ,cif (9)vrf;utdru
f kd r0,fru
D
yif a&mif;rnft
h rd af wGukd vdu
k Mf unfx
h m;zl;aom tdrrf sm;udk jyefNyD;
wpftrd Nf yD;wpftrd f vdu
k Mf unfjh cif;? aemufxyftrd af &mif;rnf ajym
oHMum;aom tdrrf sm;udv
k u
kd Mf unfjh cif;? rmvmNrKd if wpf&yfuu
G f
xJwiG rf u oD&Nd rKd if? pEmNrKd if? ordik ;f ? ukvm;ausmif;? c0JNcx
H d
tavmoH;k q,f a,muf,ufcwf vdu
k Mf unfah e&\/ xdaYk Mumifh
rD;ab;u,fq,fa&;u 'eftdk;'efcGufapmif ponfay;&efyif
vdu
k &f mS rawGUMu/ xdaYk Mumifv
h nf; aygufawmufawmuf jzpfomG ;
onf[k xifjrifMuyHk&\/
trSerf mS (9)vrf;u rD;avmifomG ;onft
h rd u
f kd tdr0f ,fNy;D onfEiS hf
awmu tarhudktwlae&ef pma&;rSmxm;rdonf/ tara&mufvm
aep&mtdrfr&SdvQifrjzpf/ tarwdkYawmrSmu tdrfqdkvQifvnf;udk,fh0if;
udk,fhNcHESifh us,fus,f0ef;0ef;aeMuojzifh tcef;iSm;ae&wkef;u tarh
udk vmaezdrYk mS zl;onf/ taru ]igMum;ygw,f? eifw&Ykd efuek u
f wpfcef;u
tD;aygufwmawmif wpfcef;uMum;&w,f/ wpftrd u
f tD;aygufwmvnf;
wpftrd u
f Mum;&w,f/ toufLS r0wJh usOf;usOf;MuyfMuyftrd f igraecsif
ygbl;} [kpum;rSmygzl;onf/
rdrdt&yfu wpfrsdK;tvkyform;rsm;tdrfcef;iSm;NyD; rdbrsm;udk ac:
xm;Mu&m wpfvrpfjynfrh D t&yfujkd yefajy;Mu\/ olwq
Ydk u
D tajymaMumifh
taruvmraevdkjcif;jzpf\/ xdkYaMumifhvnf; rdrduusOf;usOf;usyfusyf
rae&atmif aemufxyf&ufyikd ;f wGit
f rd w
f pfaqmif xyf0,frnf[k a,muf
,ufcwftdrf&Smaeonfudk aygufoGm;onf [krsm; txifa&mufoGm;
MuoH&k \/ rdru
d kd aemufxyftrd 0f ,f&atmif rdrw
d iG af iGr&S[
d k vnf;ywf0ef;
usifuxifaeMuyHk&\/
onfMum;xJ rdrdtdrf0,fNyD;onfESifh armifapmEkwdkYvifr,m;/ ,ck
tqdo
k ifwef;wef;zGix
hf m;olwu
Ykd vnf; tdrif mS ;aeaeMu&&m rdru
d atmuf
xyfwGifac:xm;onf/ rdrdtdrfrD;avmifoGm;aMumif; owif;Mum;&awmh
armapmEka,murrdrdOD;av;u tdrfjyefaqmuf&ef opfESpfwef ydkYvdkuf
aMumif; OD;zdk;rDDSom; udkoef;OD;uvmajymjyef\/
xdkpOfu opfrsm;udk odkYw&m;0ifydkYcGifhr&Sd/ OD;zdk;rDSwdkYvnf; xdkodkY
w&m;r0if&cdik w
f iG f opfvm0,fMu&mBuKHojzifh OD;av;OD;zd;k rSw
D Ykd pufavSEiS hf
xnfah y;vdu
k yf &kH onf/ xdo
k pfupufavSEiS hf uDvu
D akd &mufaeNyD;/ oGm;,l
&ef OD;zdk;rSDom;BuD; udkoef;OD;uvmajymaomtcg rdrduw&m;r0ifopf
udpE iS yhf wfouf acgif;Iyrf cHcsif wpfpw
kH pfcx
k yfjzpfrmS pd;k onf/ odaYk omf
udo
k ef;OD;u bmrSrpd;k &dryf gESiahf jymNyD; olu,
kd w
f ikd f uDvrD o
S mG ;,lay;onf/
xdo
k pfukd rdru
d t&ifxrif;vcay;pm;cJah om rmvmNrKd ifo;kH vrf;u a':at;
yHk rroef;wdkYtdrfatmufoGm;0Sufxm;&onf/
pmtkyfxkwfa0olrsm;u aiGBudKwif,lxm;yg ajymonfudk r,ljcif;
rSmvnf; rmeBuD;r[kw/f xdx
k w
k af 0olrsm;rSm rdrEd iS phf mrlupd ajymqdzk ;l
olrsm;r[kwMf u? ,ck rdrt
d rd rf ;D avmifomG ;onfuo
kd
d tdrjf yefaqmuf&ef
aiGvrkd nfxifumvmay;Mu? vmajymMujcif;jzpfonf/ olwYkd vmay;aiGukd
rdrv
d ufrcHjcif;rSmvnf;taMumif;ESpcf &k \
dS / wpfaMumif;rSm rdro
d nf tpd;k &
0efxrf;pmMunfhwdkufrSL;jzpfojzifh wpfvwpftkyf a&;ay;Edkifolr[kwf/
tvkyw
f pfbufEiS phf ma&;aES;ojzifh a<u;wifNy;D xkwaf 0olawG emylem;qm
awmfMumvmay;aerSmpdk; jzpfonf/ aemufwpfaMumif;rSm rdrdvHk;csif;
pmtkyf xkwaf 0aeMuolawGukd rdrv
d ;kH csi;f ratmifjrifuwnf;uyif oli,f
csif;atmifjrifvQif wpfa,mufukd oH;k tkypf aD y;rnf[k uwdpum; &Sx
d m;
Muojzifhjzpfonf/
zdk;ausmh
qufvufazmfjyygrnf/

tcef;qufuAsm&Snf

,ciftywfrStquf

Zmwfxv
J u
kd &f wm wpfcgwpfavawmhvnf;
rdkufpdwfaygufrdwmawmhtrSef? uRefawmf udk,f
wdkifuvnf; at;at;aq;aq;ajymMunfhw,f/
ajymvdkY&&if& r&&ifawmhvnf; tckvdkyJajz&Sif;
vdu
k rf ad wmhwmygyJ/ tJ'ZD mwfxv
J u
dk af wmh trsm;
aomtm;jzifhawmh uRefawmf udkodef;aZmfZmwf
xJvu
kd cf w
hJ ek ;f uodcu
hJ Rrf;cJw
h hJ rdwaf qGa[mif;awG
rsm;ygw,f / jyZmwf r if ; orD ; roZif w d k Y ?
jrefrmjynfaZmfaZmfwkdY? udkbcufwdkYtukefjyefawGU
Mu&wmyg/ '&rf w D ; wJ h u Asmq&mwuf N zd K ;a0
uawmh uRefawmfZmwfawGxJrvdkufcif? yef;csD
ausmif ; om;b0uwnf ; u? uAsmq&mwpf
a,muftaeeJY cifcJh&wmyg/ uRefawmfZmwfxJ
vd k u f a ewJ h u mvrS m awmh ol u Zmwf x J
vkdufwD;aewJh '&rform;wpfa,mufjzpfaejyef
yga&m/ ol U td r f q d k w m wpf c gwpf a vpd w f c sOf
ayguf w J h t cg vd k u f v k d u f t d y f j zpf w mayg/
yef ; csD a usmif ; wuf u wnf ; ucif c J h w mqd k a wmh
tck Z mwf x J r S m jyef a wG U awmh v nf ; t&if w k e f ;
uvk d y J pm;td r f a omuf t d r f j zpf a ejyef w maygh /
aemufwpfcu
k olu,
kd w
f ikd u
f vnf; yckuL quf
yJAs? uRefawmfwdkYudkodef;aZmfwdkYeJY wpfNrdKUwnf;
om;awG q d k a wmh v nf ; &yf a qG & yf r sd K ;awG j zpf
aewmaygh / uRef a wmh t EG H t emcH & wJ h t xJ r S m
ol w d k Y v if r ,m;vnf ; ygw,f ; / ol U trsd K ;orD ;
uvnf ; rif ; orD ; ygyJ aemuf j yZmwf r if ; orD ;
roZifuvnf; udkodef;aZmf ZmwfxJuwnf;u
cifcJhwmjzpfovdk olUa,musFm; ukdpdk;wifhqdkwJh
qdik ;f q&muvnf; uRefawmfeYJ yef;csDausmif;rSmu
wnf;uodcMhJ uwmygyJ/ uRefawmf yef;csDoifwef;
wufaewJu
h mvrSmukpd ;kd wifu
h qdik ;f oifwef;wuf
aewJu
h mvaygh/ aemuf*pfwmwD;wJh &Daomif;wdYk
jrarmfwq
Ykd w
kd mawGuvnf; udo
k ed ;f aZmf ZmwfxJ
uwnf;ucifvmcJMh uwm? 'Dawmhvnf;vla[mif;
awGcsnf;pkNyHKawGu&wmrdYk uRefawmht
f zdYk wpfZmwf
vH;k eJ&Y if;eS;D NyD;om;jzpfaeygawmhw,f/ vlopfaygif;&wmqdv
k Ykd rif;orD;BuD;
xyfo;D oef;oef;wdYk atmf*ifw;D wJu
h jkd rifw
h v
Ykd ifr,m;avmufygyJ/ olwYkd
ESpfa,mufuvnf; uRefawmfhudkcifMuygw,f/
tJ'ZD mwfvu
kd w
f ek ;f uawmh rif;om;tdrv
f u
kd t
f yd &f iftyd ?f r[kw&f if
udw
k ufNzdK;a0wdt
Yk rd ?f jrefrmjynfaZmfaZmfwt
Ykd rd ?f udb
k cufwt
Ykd rd ?f vSnhf
ywf tdyfaewmyJ/ xHk;pHtwdkif;b0udk uRefawmfaecsifovdkaewm?
pD;yGm;a&;?aiGa&;aMu;a&;?bmrSrpOf;pm;bl;?ud,
k af ecsifovdak e? ud,
k af &;
csifovdak &;ae&&if pdwcf srf;omaewmyJ/ Mumawmh uRefawmftckvadk e
csifovdak e? tdycf sifwt
hJ rd v
f u
dk t
f yd af ewmudMk unfNh yD; pdwrf csrf;ombl;
xif y g&J U uRef a wmh f u d k t aqmif w pf a qmif i S m ;ay;NyD ; aeapygw,f /
oyf o yf r S w f r S w f td y f & mav;wpf c k t aeeJ Y &S d a eapcsif v d k Y x if y g&J U /

9 Star + One yef;csDjyyGJ


yef ; csD - xG e f ;
a&T ? oajyjrif h o d e f ; ?
armif a |;atmif ?
armifarmifwdk;?
ausm0f if;Edik ?f aumif;
pH ? xG e f ; xG e f ; ?rd k ; jrif h
aZmf?rif;rif;(TW) eJY
yef;csDq&mr cifar
MunfwYkd pkpnf;jyo
wJh 9 Star+One vdYk
trnf a y;xm;wJ h
yef;csDjyyGJudk trSwf
(161) ?Adv
k q
f eG yf uf
vrf;(tv,fb
avmuf ) ? yef ; yJ
wef;NrdKUe,f? &efuek f
NrdKUrSmzGifhvSpfxm;wJh
Art Plus yef;csDjycef;
rSm (27-9-2013)
&uf u ae(1-102013)&uftxdcif;usif;jyoxm;rSm jzpfygw,f/
'DjyyGrJ mS yef;csDq&m(9)OD;eJY yef;csDq&mr (1)OD;wd&Yk UJ a&aq;? qDaq;
eJY tcdik ;f vpf vuf&mrsm;udk pkpnf;jyoxm;rSmjzpfNy;D jyyGJ jyocsed u
f awmh
aeYpOfeeH uf(9;00) em&Duae?nae(5;00)em&Dtxdyg/
HTA

,ciftywfrt
S quf

igUpkAl; - 52
pum;vSvS ajymMu&atmif
pum;vSvS ayghav/
vSkHtjyif
vSzYdk ombJaygh
igwkdYpum;vSvSajymMu&atmif/
[kwfNyD? pum;vSvS
pum;qk&d if vSpwrf;/

atmifcsdrfh
(a&SUwpfywfqufzwfyg&ef)

tJ'Dawmhvnf; olxm;ay;wJhtaqmifrSmae yHka&;p&m&Sdawmhvnf;


olUtdrv
f u
kd af &;? Zmwfxu
G af wmhvnf; refae*sma,mifa,mif bma,mif
a,mifeJYvdkufaygh/ tJ'DZmwf pdk;&mZmuwJhZmwfyGJrSm uRefawmfwpfcef;
&yfjyZmwfwpfy'k u
f kd 'gdu
k w
f mvkyNf yD;wifz;l w,f/ jyZmwfu [dw
k ek ;f u
pmqdak wmfaeYrmS pma&;q&mawGucJw
h hJ q&mpdecf ifarmif&&D UJ ]]ola|;BuD;
OD;jreJY ol\orD;rsm;}}qdw
k jhJ yZmwfav;yg/ uRefawmferYJ if;om;pd;k &mZmwdYk
q&mpdefcifarmif&D&JU tdrfudka&mufawmh q&mu rif;'gdkufwmvkyfNyD;
olUZmwfrSmwifuGmqdkwmaMumifh uRefawmfvkyfjzpfwmyg/ Zmwfvrf;u
rif;om;rygbl;/ tzdk;BuD;wpfa,mufeJY orD;oHk;a,mufpHkwGJ? NyD;awmh
uav;wpfa,muf'gyJygw,f/ tJ'DZmwfvrf;rSm'gdkufwmvnf;vkyf?
qufwifawGvnf;a&;aygh/ qufwifuawmh tdrfcef;wpfcef;yHkygbJ/

e0a';Water Colour Show I, 2013

yef;csD-jraomif;? oef;<u,f? armifoD[? vSxGPf;atmif? ausmfpdk;?


oufarmf? vSbek ;f atmif? ausmfwif?h laemf? 0if;jrifrh ;dk ? ukad rmifausmfoef;?
K.M ausmf O D ; ?vG e f ; opf ? apm*sEl e f ; ?at;rif ; ?jrif h a tmif ? cif a rmif p ef ; ?
yef ; csD r G e f o uf w k d Y p k p nf ; jyowJ h e 0a';-a&;aq;yef ; csD j yyG J ( 1)?(2013)
yef;csDjyyGJudk trSwf(27)?e0a';vrf;?r&rf;ukef;NrdKUe,f?&efukefNrdKUrSm
zGiv
hf pS x
f m;wJh e0a';yef;csDjycef;rSm (27?9?2013)&ufuae (2?10?2013)
&uftxd cif;usif;jyoMurSm jzpfygw,f/
tckjywJh e0a'a&;aq;yef;csDjyyG[
J m e0a';&JU yxrtBudrpf pk nf;
jyowJyh jJG zpfNyD; tckvakd &;aq;oD;oefjY yor,fah &;aq;yGaJ wGukd pOfquf
rjywfppk nf;jyoMur,fvYkd jyyGJ pDpOfoal wGu qdyk gw,f/ jyyGjJ yocsdeu
f
awmh aeYpOfeHeuf(9;00)em&Duae nae(6;00)em&Dtxdyg/

'gayr,fh tJ't
D rd cf ef;wpfcef;udyk J txyfom;awG udyk wmt&Siaf wGeYJ
vkyfxm;w,f/ ywmawGeJYqufxm;wJh opfom;eH&HyHkawGqGJxm;wJh
txyfom;awGudkjzefYxm;vdkuf&iftcef;us,fBuD;wpfckyHkpHjrif&w,f/
aemufrD;csdef;vkdufNyD; b,fzufuwpfqpfcsdK;acguf a&SUwpfqpfudka&SU
xkwx
f m;vdu
k &f if tcef;us,fBuD;tjyifb,fzuftjcrf;rSm tcef;usOf;
av;wpfckvdkjzpfoGm;w,f/ aemufrD;csdef;NyD; ESpfzufvHk;acgufvdkuf&if
tcef;usOf;ESpcf ef;&Sw
d hJ tdrcf ef;wpfcjk zpfomG ;jyefa&m? tJovdek YJ txyf
om;awGukd ywmt&Siaf wGeYJ b,fzufacgufvu
kd ?f nmzufacgufvu
kd ef YJ
y&dowfujkd rifuiG ;f trsdK;rsdK;jyNyD; jyZmwfwpfcv
k ;kH udt
k cef;awG trsm;BuD;
vkyfxm;ovdk qufwifawGtrsm;BuD;vkyfxm;vkyfxm;ovdk vkyfxm;
vdkufNyD; jycJhbl;w,f/ tJ'Dwpfcef;&yfjyZmwfuwJhnawGqdk pwdwf
orm;awGyifyef;NyDaygh/ rD;wpfrw
S t
f wGi;f rSm [dzk ufuacgufvu
kd f 'Dzuf
ujzefYvdkuf tukefvHk;jzefYvdkufeJY vkyf&wmqdkawmh pwdwform;av;
a,mufavmufu tNidrfae&w,fr&Sdbl;/
(a&SUtywfqufzwfyg&ef)

Oa&my?tm&S?yef;cs?D tEkynm?
,Ofaus;rIqikd rf &l if;pmtkyrf sm;
vma&mufMunfUIavUvmEdkif

Oa&my? tm&S? yef;csDtEkynm? ,Ofaus;rIqikd &f mrl&if;pmtkypf mwrf;


rsm;udk trSwf(30^34)2(bD)? yxrxyf? (39)vrf;(atmufbavmuf)
ausmufww
H m;NrdKUe,f? &efuek Nf rdKUrSmzGiv
hf pS x
f m;wJh avmutrGe&f nfneT ;f
pmMunfhwdkufrSm (17-9-2013)&ufuae (17-10-2013)&uftxd
wpfvwdwd oD;oefcY if;usif;jyoxm;rSmjzpf ygw,f/ avhvmvdo
k l yef;csD?
yef;yk? pmay? tEkynmqdik &f myk*Kd vfrsm; rnforl qdt
k crJv
h ma&mufMunfh
I a vh v mEd k i f w ,f v d k Y q d k y gw,f / tqd k y g ]]avmutrG e f } }&nf n T e f ;
pmMunfw
h u
kd u
f kd we*FaEGeYJ wevFmaeYrt
S y aeYpOfeeH uf(9;00)em&Duae?
nae(4;00)em&DtxdzGifhvSpfjyoxm;r,fvdkYowif;&&Sdygw,f/ HTA

HTA

35

,ciftywfrStquf

tpDt&Daqmufxm;wmudkawGU&ygw,f/ aemuft0if0rSm&SdwJh
aumifwmrSm wHkuifawG0,f&ygw,f/ tJ'Daemuf tJ'DwHkuifawGeJYyJ
ud,
k v
f &kd mtpm; taomufawGukd wpfqikd Nf yD;wpfqidk v
f u
kd 0f ,f&ygw,f/
usoifah iGuu
kd eG yf sLwmrSmwHu
k if&UJ trSwt
f om;eJY jzwfygw,f/ qdyk gpdYk
bwf(1000)wef wHu
k if0,fxm;w,fq&kd if? bwf(1000) rjynfrh csif;
wpfqdkif0if wpfqdkifxGufBudKufwmvdkuf0,fyg/
uGeyf sLwmrSm rSwNf yD;eIwEf w
I o
f mG ;ygw,f/ uRefawmfwYkd vnf;wHu
k if
wpfcu
k ikd Nf yD;? pm;p&maomufp&mawG vdu
k 0f ,fMuygw,f/ wpfa,muf
uawmhxidk pf m;zkYd twGuf ae&mOD; xm;ayhg/ ae&mutvif; a&mifaumif;
aumif;&ovdk tJ,m;uGe;f uvnf; tqifajyajyat;wmaMumifh tckvkd
H;k ydw&f uf? ausmif;ydw&f ufawGrmS qd&k if trsm;aomtm;jzifh rdom;pkvu
kd f
aps;0,fxu
G Mf u? vSnyhf wfomG ;MueJNY yD;&if tJ'rD mS yJ pm;MuaomufMueJY
at;at;vlvt
l em;,lMuwmrd?Yk cHw
k ikd ;f rSm vltjynfyh g/ 'gaMumifv
h w
G w
f hJ
ae&mav;rSm wpfa,mufuxdik af e&if; usefwv
hJ al wGupm;p&m aomuf
p&moGm;rSmMu&wmyg/rSmNyD;&vmNyDqdkwmeJY udk,fhpm;yGJudk,fwdkif,lvm

Mu&wmyg/ at;at;vlvlpm;aomufNyD;? em;em;aeae? aeMu&wmrdkY


rdom;pkawGtaeeJaY &m? pHw
k aJG wGtwGuyf g tqifajyygw,f/ 'gaMumifrh Ykd
vnf; tckv&kd ufawGrmS aps;0,fxu
G &f if;? ky&f iS Mf unfMh u&if; tysif;ajy
vmxkid af eMuwJo
h al wGeYJ wpfqikd v
f ;kH jynfah eawmhwmyJaygh/ xH;k pHtwkid ;f
pm;aomuf N yD ; csd e f r S m awmh uRef a wmf w d k Y a q;bJ a wG ' k u a &muf y gNyD ?
aq;vdyaf omufzaYkd e&m&SmMu&NyD? 'Dawmhvnf;atmufq;kH xyfxq
d if;oGm;
aq;vdyaf omufv&Ykd r,fh ae&m&SmNyD; aq;vdyaf omuf&if; xrif;vH;k pD
Muaygh/ uRefawmfwdkYa&mufcsdef ukefwdkuf&JU tjyifzufrSmum;topf
ydkrdk;&Sif;yGJ&SdwmrdkY um;awGeJYarmf',fuav;rav;awGudkawGU&ygw,f/
um;awG&yfxm;wJh wpfae&mrSmawmh pwdwfpifwpfckudkawGU&ygw,f/
naeydkif;rSm wD;0dkif;eJYajzazsmfw,fvdkYod&ygw,f/ uRefawmfeJY udkaZmf
ES p f a ,muf a q;vd y f a omuf & if ; pyf p k M unf h M uwmyg/ cPaeawmh
aq;vdyfvnf;aomufNyD;NyDrdkY tay:xyfudk jyefwufvmcJhMuygw,f/
uRef a wmf w d k Y j yef w uf v mwJ h t csd e f t xd uRef a wmf w d k Y t zG J U awG p um;
aumif;aeMuwkef;yg/
tJ'DaeYu uRefawmfwdkYwawG ukefwdkufudkomoGm;Muwmyg/

b,fol rS[w
k w
f yd wfw0d ,fjzpfchJ
w,f q d k w mr&S d y gbl ; / q&m
OD;ausmfnGefYwpfa,mufyJ olUajr;
twGu[
f ef;qufwpfv;kH 0,f jzpfchJ
ygw,f / aps;EI e f ; uawmh r ao;
vSygbl;/ jrefrmaiGeJYwGufMunfh
awmh jref r mjynf u aps;xuf
awmifenf;enf;rsm;csiyf gao;w,f/
'gayr,f h q&mOD ; ausmf n G e f Y
uawmh aps;oufomwm? aps;rsm;
wmxuf o l U ajr; twG u f

trSww
f &0,fjzpf atmif0,fcw
hJ hJ
oabmyg/ uRefawmfwdkYwpfawG
atmuf j yef q if ; vmwJ h tqif ;
rSmvnf; yef;csDjycef;udk 'kwd,
tBudr0f ifMunfjh zpfjyefygao;w,f/
uRefawmfw'Ykd w
k ,
d tBudr0f ifMunfh
wJhtcsdefrSm tJ'Djycef;u yef;csD
q&m yef;csDa&;aewmudkawGU&
ygw,f/ uRefawmfww
Ykd pfawGcP
wpfjzKwf 0ifMunfNh yD; atmufukd
qif;vmMuwJhtcg atmufxyf
ywf0ef;usifrSm xkdif;dk;&m0wfpHk
qk d i f a wG y J a wG U &ygawmh w ,f /
xd k i f ; d k ; &m0wf p H k a wG u naps;
rSma&mif;wJh 0wfpakH wGxuft&nf
taoG;aumif;rGefovdk aps;EIef;
awG u vnf ; t&nf t aoG ;
tvku
d af umif;ygw,f/ uRefawmfh
tzdrYk mS e*du
k wnf;u aps;0,f&
wm0goemygolrdkY xl;xl;jcm;jcm;
topftqef;av;awGU&if 0,fz?Ykd
xl ; xl ; jcm;jcm;a'oxG u f y p n f ;
av;awGq0kd ,fzyYkd v
J u
dk Mf unfah ejzpf
ygw,f/ 'gayr,fh'Dae&mrSmawmh
tajctaet& r0,f j zpf v d k u f
awmhygbl;/'gaMumifh ukefwdkuf
tjyifzufrSmyJxGufxkdifaevkduf
ygw,f/ ukefwdkuftjyifzufrSm
MumMumxdik af eawmhvnf; csif;rdik f
aetyl & S d e f u jyif ; vS w mrd k Y uk e f
wdkufxJrSmyJ at;at;vlvlvSnfh
ywfMunf&h if;csi;f rdik t
f yluakd &Smifae
&jyefygw,f/ bmypnf;rSawmh
r0,fjzpfb;l aygh? t"duu q&m
OD;ausmfneG w
Yf t
Ykd zGUJ awG jyeftvm
udak pmif&h if;tcsed jf zKef;aevdu
k w
f myg/
uRefawmfeJYudkaZmf(2)Budrfavmuf
ukefwdkufxJ 0ifvdkufxGufvdkuf
vkyaf eNyD;ygrS q&mOD;ausmfneG w
Yf Ykd
tzGJUa&mufvmMuygw,f/ q&m
OD;ausmfnGefYwdkYtzGJU a&mufvm
wmeJ Y u Ref a wmf w d k Y w awG uk e f
wdkufujyefvmcJhMuygawmhw,f/
naeydkif;rSmawmh rrmrm&JU
ok0Pblrdyef;csDjycef;rSmjyaewJh?
yef;csD vGe;f az? 0if;jrifrh ;kd ? rGeo
f uf
eJYvSbkef;atmifwdkY&JU yef;csDjyyGJudk
oG m ;Muygw,f / 'D a eY o l w d k Y j yyG J
zGifhyGJaeYav? jrefrmtcsif;csif;rdkY
tcsdefay;NyD;tm;ay;Mu&rSmrdkYvm;?
nae(6)em&DzGifhyGJwJh? uRefawmf
wd k Y w pf a wG ( 5)em&D a vmuf u
wnf;u ok0PblrdudkxGufcJhMu
w,f/ uRefawmfwdkYa&mufawmh
jycef; rSm{nfo
h nftawmfrsm;rsm;
a&mufaeMuNyD? yef;csD-udkvGef;
azuolUrdom;pkeJY olUrdcifBuD;yg
a&mufae&JU/ cPaeawmh udrk eG f
oufwdkY pHkwGJa&mufvmygw,f/
ok0Pblrdyef;csDjycef;u
wpf u d k , f a wmf y G J twG u f a wmh
vSvSyy csdwfqGJjyoEdkifwJh ae
&myg/ um;tawmftoifh(2)ay?
(2)aycGaJ vmufq&kd if wpfa,muf
(5)um;avmufeJY vlig;a,muf
avmufawmhjyvdkY tqifajyEdkif
avmuf&UJ ? ud0k if;jrifrh ;kd eJY udv
k eG ;f
azwd k Y u tcd k i f ; vpf u m;awG
cyfrsm;rsm; jyayr,fh udrk eG o
f ufeYJ
udkvSbkef;atmifwdkYuawmh a&
aq;um;awGt"d uxm;jyMuwm
udk awGU&ygw,f/ udrk eG o
f uf u
awmh ola&mufav&m atmuf';kd
a&;cJhwJh a&aq;um;av;awGudk
xnf h j yxm;wmvd k Y q d k y gw,f /
b,f v d k y J j zpf j zpf u d k r G e f o uf & J U
a&aq;um;av;awGuvwfqwf
ygw,f / Munf h & wm tawmf
tqifajyygw,f/
(a&SUtywfqufzwfyg&ef)

36

udp pdwf0rf;uGJjym;r[kwf[kqdk

'kuqif;&Ja&mufwmvnf; MumNyDAs/ a,mufsm;awGaxmifxJa&mufaeawmh rdef;rawGyJ kef;uef


ae&wmaygh/ wcsdKUusawmhvnf; rvkyfwwfrukdifwwfeJY'kua&mufaewm trsm;BuD;/ aeEdkif
pm;EdkifwmrsdK;u enf;ygw,f/ usefwmu kef;uef&wm/ olwdkY (AdkvfrSL;BuD;pef;yGifhukdTefjyvsuf)
awmifrSvGwfajrmufvmwJhtcgrSm kef;uefae&wmyJAs/ uGsefawmfhaxmufvSrf;a&;u pD;yGm;jzpf
aewJo
h al wG wpfa,mufrrS Sb
d ;l / tdryf ikd Nf cHyikd af jrykid f wpfa,mufrrS Sb
d ;l / pGyo
f mpGypf aJG ewmav/
wpfa,mufrSrSdbl;Asm/ olwdkYoGm;NyD;awmh vkyfcJhukdifcJhwJholawGqdk&if kef;uefaeMu&wmyJAs/
wcsdKUqdk&ifvnf; ukrPDrSmoGm;NyD;awmh vkyfaeMu&wmyJ/
jrwfcdki/f
/ awmfawmfrsm;rsm;uawmh ukrPDrSmoGm;vkyfwm awGUw,f/
AdkvfcsKyfBuD;cifGe/Yf
/ rvkyfvdkYr&bl;av/ rdom;pkpm;0wfaea&;ukd;As/ ukrPDawGu
vnf; ,cifwkef;u qufqHzl;w,fqdkawmh 'Daumifav;awmh awmfw,fayghav/ wdkYukrPD
twGuf taxmuftul&rSmyJqdkNyD; ac:NyD;wm0efay;wmayghAsm/ 'gawmh vkyf&rSmyJAsm/ rdom;pk
pm;0wfaea&;ukd;/ rvkyf&if iwfoGm;rSmayghAsm/
jrwfcdki/f
/ AdkvfrSL;BuD;aum b,favmufaecJh&ovJ/

[kwaf vovm; r[kwaf vovm;awmh rajymwwfb;l / Mum;zl; em;0owif;twdt


k pawGukd wifjyay;vdu
k yf g
w,f/ [kww
f ,f r[kwb
f ;l jzpfEidk w
f ,f rjzpfEidk b
f ;l qdw
k mawmh ud,
k t
hf odmPfeu
YJ ,
kd cf sifch sdeEf iId ;f qoH;k oyfMuzdyYk gyJ/
vl r k e f ; rsm;vd k Y xm;ay;wJ h v H k N cH K a&;
AdkvfcsKyfBuD;ae0if;u olU&JUnmvufHk;jzpfzl;wJhAdkvfrSL;BuD;wifOD;(rsufrSefBuD;)udk ac:ajymowJhrif;avmuf
wdik ;f jynftwGuv
f yk w
f mvnf;r&Sb
d ;l ? rif;avmuf vlrek ;f rsm;wmvnf;r&Sb
d ;l qdNk yD; pum;BuD;ESpcf eG ;f ajymvdu
k yf gw,f/
tJonfhtcg AdkvfrSL;BuD;wifOD;u [kwfuJh uRefawmf EIwfxGufpmwifyghr,fqdkNyD; EIwfxGufpmwifoGm;ygowJh/
tdrfjyefa&mufawmh olUvHkNcHKa&;awGudk vJxm;wmawGU&NyD; vufeufudkif tapmifhtMuyfawG awGU&awmh ]aMomf
ighudk vlrkef;rsm;vdkY tapmifhta&SmufawGeJYxm;ay;wmudk;vdkY ajymowJhav}
(3)&uf t wG i f ; vrf ; ay:rS m vl a wG r jrif c sif b l ; qd k v d k Y
88 vlxktHk<urIjzpfwJhtcg orwBuD; OD;pdefvGifu umuG,fa&;OD;pD;csKyfudk ac:NyD; (3)&uftwGif; vrf;ay:rSm
vlawG rjrifcsifbl;vdkY ajymygowJh/ tJonfvdkMum;&wJhtcg tm;vHk;u rjzpfacsbl;qdkNyD; ygwDOu|BuD;OD;ae0if;udk
taMumif;Mum;wJhtcg nwGif;csif;tpnf;ta0;ac:ygowJh/ NyD;awmh emrnfqdk;emrnfysufr&SdwJha'gufwm
armifarmifudk csufjcif;orwwifzdkY qHk;jzwfvdkufygowJh/

axmufvSrf;a&;t&m&Sda[mif;(AdkvfrSL;csLyftNidrf;pm;)OD;oef;xGef;
AdkvfrSL;BuD;pef;yGifh/
/ AdkvfcsKyfBuD;eJYtwlwlyJ/ ckepfESpf/
jrwfcdkif/
/ b,fuvGwfovJ/
AdkvfrSL;BuD;pef;yGif/h
/ o&uf/
jrwfcdkif/
/ o&ufrSmwpfa,mufusefao;vm;/
AdkvfrSL;BuD;pef;yGifh/
/ o&ufrSmrSdawmhbl;/ ukefoGm;NyD/
AdkvfcsKyfBuD;cifGefY/
/ olu aTUvkdufNyDAs/
AdkvfrSL;BuD;pef;yGifh/
/ t&ifu o&ufrSm udkwifxG#fSdw,f/ olu enf;enf;apmw,f/
AdkvfcsKyfBuD;cifGefY/
/ olwdkYrdom;pkawGvnf; uGsefawmfhqDvmMuw,fav/ igvnf; rwwfEdkifawmhbl;uGmvdkY/
igawmh ajymawmhajymay;wmyJ/ rwwfEdkifbl;uGmvdkY/ idkcsifvnf; idkMuuGmvdkY/ uHw&m;yJvdkY/ rif;wdkYbk&m;w&m;ukdyJ
w&m;eJYajzvdkY/ 'DvdkyJ uav;awGukd ajym&wmayghAsm/ ukd,frS rwwfEdkifbJukd;As/
/
(OD;cifnGefY?OD;pef;yGifhwdkY\ajymMum;csufrS)

You might also like