You are on page 1of 14

ូ ី ូ ែខរម

រេបៀប យយនកដ

ជពូកទី ២

រេប ប យយូនីកូដែខរម

េសចកេី ្ដ ផីម
្ដ

ិ សឺក
អនកបនដឹងេហយថកមមវធី ្ល រ ឹត ិ មួយែដលមនជំនញទក់ទងនឹងកិចចកររដបល
ជកមមវធី
ដូចជខងេធលិខិត ន មនន ខងេរៀបចំសរេសរអតថបទ ។ េដមបីបងកភពងយ សលដល់ករសរេសរ
អតថបទជភ ែខមរកនុងកុំពយទ័
ូ រេនកនុងជំពូកេនះអនកនឹងេធករសិក ពីរេបៀប យយូនីកូដែខមរ ។ មុននឹង
េធករសិក ពីររេបៀប យយូនីកូដ ែខមរ អនក្រតវែសងយល់ពីយូនីកូដែខមរជមុនសិន ។

១ . និយមន័យ

យូនីកូដគឺជេ្រគងករណ៍បែម្លងកូ ដជអក រសកលស្រមប់ យអក រ និងអតថបទែដលកំ ណត់នូវ


ិ ជប់
វធី ប់ៃនករបែម្លងកូដ េ្រប បនេ្រចនភ ែដល ចផ្លស់បរូ ទិននន័យអតថបទ ជអនរជតិ និង
បេងកតមូល ន្រគឹះស្រមប់ែផនកទន់ជសកល ។ យូនីកូដមិនែមន្រគន់ែតជពុមពអក របែនថមមួយេទៀត
េនះេទ ែតជខនតគំ រអន្ត
ូ រជតិ ថមីមួយស្រមប់ ភ ែខមរ និងស្រមប់ ជរ ភិបលកមពុជ ។ កុំពយទ័
ួ រទូទំង
ពិភពេ កនឹងយល់ភ ែខមរ េពលេ្រប ពុមអក
ព រយូនីកូដែខមរ ។ ពុមពអក រចស់ៗនឹង្រតវបនេគបំេភ្លច
កនុងប៉ុនមនឆនំខងមុ ខេទៀត េហយអតថបទទំងអស់នឹងសុទធែតជយូនីកូដ ។្រគប់ពុមពអក រយូនីកូដទំងអស់
មនករបែម្លងកូដដូចៗគន មនន័យថ េពលែដលអតថបទមួយ្រតវបន យជពុមអក ព រយូនីកូដ េនះ
ច្រតវបនផ្លស់ប្តួរេទជពុមអក
ព រយូនីកូដេផ ងេទៀតបន េហយអតថបទេនះនឹ ងេនរក ្រទង់្រទយ
យ៉ ង្រតឹម្រតវ ។ ឧទហរណ៍ អតថបទែដល យជពុមពអក រ KhmerOS System នឹង្រតវេម លេឃញេ យ
ម៉ សុីនដៃទែដលមិនមនពុមពអក រKhmerOS System ែតមនយូនីកូដ ។

២ . ភពខុសគនរ ងពុមអក
ព រចស់នង
ិ យូនីកដ

្របសិនេបអនកធ្លប់បនេ្រប ពុមអក
ព រែខមរចស់ៗ ( លីមូន, Battambang, ABC, ។ល។) ពីមុនមក
េនះអនក្រគន់ ែតចំ យេពលបន្តិចបន្តួចេដមបី ុ ំេទនឹងពុមអក
ព ិ ( ពុមអក
រថមីវញ ព រ យូនីកូដ ) ែតពីរៃថង
ឬ បីៃថង អនកនឹង ច យបនេលឿនជងមុន ។ ចំណុចសំខន់ េនះ អនក ច យ មលំ ប់ ្របកប
មិនែមន យពីេឆងេទ ្ត ំដូចែដលអនកសរេសរេ យៃដេឡយ ។

ភពខុសគនមួយកនុងចំេ មភពខុសគនដ៏សំខន់បំផុតរ ងរេបៀប យចស់ៗ និង យូនីកូដេនះ


គឺ េពលេ្រប ្របស់ពុមអក
ព រថមី មន្រគប់ ចុចមួយេលក្តរចុចស្រមប់ ងឲយ សៈនិមួយៗ រួមមន េ◌ៀ េ◌ឿ
េ◌ េ◌ េ◌ ◌ាំ េ◌ះ ។ល។ កនុងយូនីកូដ អនក ច យអក រម្តងទំងអស់ដូចកនុងភ ែខមរ មនន័យថ មិន
ចំបច់ យេ យែផនកេនះេទ ។ ជឧទហរណ៍ ្របសិនេបអនកចង់ យពកយ ‘េល‘ ជមួយពុមពអក រ
ចស់ៗអនក្រតវសរេសរ ៖

◌ + ល + ◌

ិ អនក្រតវ យ ៖
ប៉ុែន្តជមួ យនឹងពុមពអក រថមីវញ
ល + េ◌

ម ិ ី ុំ ូ ័
គេ មងកមវធកពយទរភ ែខរម - KhmerOS ំ ័ ី១
ទពរទ
ូ ី ូ ែខរម
រេបៀប យយនកដ

មឧទហរណ៍ខងេល អនកនឹងេឃញថ មិន្រតឹ មែត្រគប់ ចុចប៉ុ េ ្ណ ះេទែដលខុសគន ប៉ុែន្តអនក


ែថមទំង្រតវ យពយញជនៈមុន េទ បបនទប់ មក យ សៈ ដូចែដលអនក្របកប ( ល … េ◌) ។

អីែដលែប្លកបំផុត កនុងរេបៀប យថមីេនះគឺ េជងពយញជនៈ មិន្រតវបន ក់បញូច លកនុងក្តរចុចេទៀត

ុ បងញថ
េឡយ ។ ដូេចនះេដមបី យេជ ងពយញជនៈ អនក្រតវេ្រប ្រគប់ ចុចពីរេផ ងគន ៖ ្រគប់ ចុចមួយចងល
ពយញជនៈបនទប់គឺជេជងពយញជនៈ និង បនទប់មក្រគប់ ចុចធមម ស្រមប់ ពយញជនៈេនះ ។ ឧទហរណ៍
េដមបីសរេសរពកយ ‘ កី ‘ អនកចំបច់្រតវ យ ៖

ក + ◌្ + ដ + ◌

េនះជមេធយបយមួយ ែដលជួយបេងកនេលប នកនុងករ យឲយបនេលឿន េ្រពះថអនកមិនចំបច់


្រតវចំទី ំងេជងពយញជនៈទំងអស់េលក្តរចុចេទ ។ េនះ្រគន់ ែតជឧទហរណ៍ខ្លះៗកនុងករនំអនកឲយ
គ ល់ពីរេបៀបថមីកនុងករ យអតថបទ ។ ឥឡវូ េនះ េយងនឹងចប់េផ្តមយ៉ ងលមិតមួយជំ នម្តងៗ េ យ
ជដំបូងចប់េផ្តមពីករែសងយល់តួអក រែខមរ ។

៣ . ែសងយល់ពព
ី យញនៈ
ជ សៈ និង សញញ កងភ
ុន ែខរម

៣.១ . ពយញនៈ

ក ខ គ ឃ ង

ច ឆ ជ ឈ ញ

ដ ឋ ឌ ឍ ណ

ត ថ ទ ធ ន

ប ផ ព ភ ម

យ រ ល វ ស ហ ឡ អ

៣.២ . សៈ

សៈែខមរមនពីរ្របេភទគឺ សៈេពញតួ និង សៈនិស ័យ ។

✔ សៈ េពញតួ ៖ ែខមរទំេនបមន សៈេពញតួ ចំនួន ១៤ តួ គឺ៖

ឥ ឦ ឧ ឩ ឪ ឰ ឬ

ឫ ឭ ឮ ឯ ឱ ឲ ឳ

✔ សៈនិស ័យ ៖ កនុងវចននុ្រកម ជួន ត ែដលជឯក រ េយងបុ ណរបស់ែខមរ មន


សៈនិស ័យចំនួន ២០ ៖

ម ិ ី ុំ ូ ័
គេ មងកមវធកពយទរភ ែខរម - KhmerOS ំ ័ ី២
ទពរទ
ូ ី ូ ែខរម
រេបៀប យយនកដ

◌ ◌ិ ◌ី ◌ឹ ◌ឺ ◌ុ ◌ូ

◌ួ េ◌ េ◌ឿ េ◌ៀ ◌ ◌ ◌

េ◌ េ◌ ◌ុំ ◌ំ ◌ាំ ◌ះ

ប៉ុែន្ត
ម្របព័នែខម
ធ រទំេនបែដលបនបេ្រង នកនុង បនបែនថម សៈ បីបែនថមេទៀត ដូេចនះ សៈ
្រតវេឡងដល់ ២៣ តួ ។ សៈទំងេនះ្រតវបនបញូច លផងែដរកនុងក្តរចុចគឺ ៖

ុះ
◌ ◌ ះ េ◌ះ

ិ ច័យ
មន សៈផ ំដៃទេទៀតែដលមនលកខណៈវនិ ឆ ដូច សៈខងេល(ផ ំ សៈជមួ យនឹងសញញរះមុខ)
ចចត់ទុកជ សៈផងែដរ ប៉ុែន្តេ យ រពួក មិន្រតវបនទទួល គ ល់ េ យ្របភព មួ យ ដូេចនះ
ពួក មិន្រតវបនរួមបញូច លកនុងក្តរចុចេទ ។ ្រតវបន យេ យ្រគប់ ចុចពីរេផ ងគន៖


◌ ◌
ឹះ  ◌ះ

៣.៣ . សញញ

តួអក រប្តូរពយញជនៈ ( វណ្ណ យុតិ្ត ◌៊ និង វណ្ណ យុតិ្ត ◌៉ ) ្រតី សពទ និង មូ សិកទន្ត ។
េពលែដល មពីេ្រកយេ យ សៈេល ្រតីសពទ ឬ មូសិកទន្ត ្រតវបនប្តូររូប ង ◌៊ ◌៉
មកជ សៈ ◌ុ េ យស័យ្របវត្តិ ។

សញញេល (វណ្ណ យុតិ្តែដលេនេល) មន ៖ ទណឃត


◌៍ ◌័ ◌៏ ◌៎ ◌់ ◌៑
សំេយគសញញ អ ្ត កកបទ បន្តក់ និង វ ិ ម ។

របទ ◌៌

សញញែដល ក់ពីេ្រកយពយញជនៈ ៖ រះមុខ និង យុគលពិ នុទ ះ


◌ ◌ៈ

សញញវណ្ណ យុតិែខម
្ត រ មនដូចជ ៖ ខណ បរ ិេយ ន
។ ៕ ៖ ៗ ៙ ៚
ចំណុចពីរគូ េលខេទ ែភនកមន់ និង េគមូ្រត

សញញវណ្ណ យុតិ្ត ំងែដលេ្របកនុងភ ែខមរ មន ៖


! ? “ .
សញញឧទន សញញសួរ សញញវ ិ រ សញញចុច

ម ិ ី ុំ ូ ័
គេ មងកមវធកពយទរភ ែខរម - KhmerOS ំ ័ ី៣
ទពរទ
ូ ី ូ ែខរម
រេបៀប យយនកដ

១ ២ ៣ ៤ ៥
េលខែខមរ
៦ ៧ ៨ ៩ ០

និ មិត្តសញញរូបិយវតថុេរៀល ៛

៱ ៲ ៳ ៴ ៵
េលខទស ទយែខមរ
៶ ៷ ៸ ៹ ៰

᧠ ᧡ ᧢ ᧣ ᧤ ᧥ ᧦

᧧ ᧨ ᧩ ᧪ ᧫ ᧬ ᧭

កលបរេចឆ
ិ ទ ច័ នទគតិ ᧮ ᧯ ᧰ ᧱ ᧲ ᧳ ᧴

᧵ ᧶ ᧷ ᧸ ᧹ ᧺ ᧻

᧼ ᧽ ᧾ ᧿

សញញេផ ងេទៀតែដលេ្របស្រមប់ ភ ែខមរ


បុ ណ ឬ ស្រមប់សំ សកឹត ឬ ភ បលី
ឝ ឞ ៜ ឨ ៝ ◌៓
អក រស អក រស៊ សញញ ្រក សៈេពញ
តួ អ៊ុក សញញអថខណ និង សញញបតថម ត់

៤ . ករេរ បចំក្ដរចុច និងករ យយូនីកដ


៤.១ . រេប បេ បក្ដរចុចេដីមបី យយូនីកដ


ករ យយូនីកូដែខមរមនលកខណៈខុសពីករេ្រប ្របស់ពុមពអក រែខមរចស់ៗ េ យមុននឹងេយង


ច យយូនីកូដែខមរបន េយង្រតវបរភ
ូ របស់ករចុចជមុនសិន ។ េយង ចដឹងថករចុចរបស់
េយងេ្រប ភ អីបនេ យេម លេទ្រជងខងេ្រកមែផនកខង ំ ៃនេអ្រកង់ម៉ូនីទ័រកុំពយទ័
ូ ររបស់អនក
ដូចមនបងញកនុង រូបភព ២.១ ។

ម ិ ី ុំ ូ ័
គេ មងកមវធកពយទរភ ែខរម - KhmerOS ំ ័ ី៤
ទពរទ
ូ ី ូ ែខរម
រេបៀប យយនកដ

• ្របសិនេប េឃញអក រ EN េនះជទ្រមង់ខីរ្ល បស់ English មនន័យថកុំពយទ័


ូ ររបស់អនកកំពុងែត
េ្រប ្របស់ករចុចជភ អង់េគ្លសដូេចនះ្រគប់ចុចទំងអស់ែដលអនកបន យ នឹងេលចេឡង
តួអក រជភ អង់េគ្លស ។

• ្របសិនេប េឃញអក រ CA មនន័យថ កុំពយទ័


ូ របស់អនកកំពុងេ្រប្របស់ករចុចែខមរ ដូេចនះ
្រគប់ ចុចទំងអស់ែដលអនកបន យនឹងេលចេឡងជតួអក រែខមរ ។

៤.២ . រេប បបរក


ូ្ដ ្ដ រចុច មកជក្ដរចុចែខរម

• បញជ ្រពញកណុ រ ចុចេលអក រ EN រួចេហយេ្រជ សយក CA ។

• ចុច្រគប់ ចុច ប្តូរ ( shift ) និង ្រគប់ ចុច ជំនួស ( Alt ) កនុងេពលដំ លគន ៖ ្រគប់េពលែដល
អនកចុចពួក េនះនឹងមនករផ្លស់ប្តូរក្តរចុចភ្លម ។ ្របសិនេបក្តរចុ ចបចចុបបននជភ អង់
េគ្លស (EN) េនះ នឹងប្តូរេទភ ែខមរ (CA) េហយ្របសិនេបបចចុបបននជក្តរចុចភ ែខមរ
េនះ នឹងប្តូរេទ ភ ិ ។
អង់េគ្លសវញ

កំពង
ុ េ្រប ករចុចអង់េគស ្រតវបនបរមកជក
ូ រចុចែខមរ
រូបភព ២.១ ៖ ករផស់បូ រករចុចពី ករចុចអង ់េគស មក ករចុចែខ មរ

៤.៣ . ែសងយល់អំពី គប់ចច


ចូរេមលេលប្លង់ករចុចយូនីកូដែខមរ ។ ឧទហរណ៍ ៖ ្រគប់ចុច រ

រូបភព ២.២ ៖ គប់ចច


• ពយញជនៈ សៈ និងសញញែដលសថិតេនែផនកេ្រកមៃន្រគប់ ចុច ្រតវបន យេ យ្រគន់ ែតចុច


្រគប់ចុចធមម ។ ឧទហរណ៍ ៖ េដមបី យអក រ រ ចុច្រគប់ចុច រ ធមម ។

• ចំែនកឯ ពយញជនៈ សៈ និងសញញ ែដលសថិតេនែផនកេលខង ្ត ំ ្រតវបន យេ យចុច្រគប់


ចុច ប្តូរ(shift) ជមួយ្រគប់ ចុចេនះែតម្តង ។ ឧទហរណ៍ ៖ េដមបី យអក រ ឬ ចុច្រគប់ចុច
ប្តូរ (Shift) + រ ។

• អក រខ្លះែដលមិន្រតវបនេ្រប ជញឹកញប់ ( សៈេពញតួ ខ្លះ ) ្រតវបន ក់ េនែផនកេលខង

ម ិ ី ុំ ូ ័
គេ មងកមវធកពយទរភ ែខរម - KhmerOS ំ ័ ី៥
ទពរទ
ូ ី ូ ែខរម
រេបៀប យយនកដ

េឆងៃន្រគប់ចុច និង មនពណ៌្របេផះេនះ ្រតវបនចុចេ យ្រគប់ចុចឆ្លស់ (Alt Gr) ។


ឧទហរណ៍ ៖ េដមបី យអក រ ឫ ចុច្រគប់ចុច ឆ្លស់ (Alt Gr) + រ ។

៤.៤ . រេប ប យយូនីកូដែខរម

កនុងករ យអតថបទេ យេ្រប យូនីកូដែខមរ ត្រមវឲយអនក យេទ មលំ ប់ៃនករ្របកប មិនែមន


មលំ ប់ៃនករសរេសរពីេឆង េទ ្ត ំេឡយ ។ េហយកុំពយទ័ ូ រនឹងេរៀបអក រ មលំ ប់ដ៏្រតឹម្រតវ ។

៤.៤.១ . រេបៀប យពយញនៈផ


ជ ន ឹ សះ
ំ ង

អនក្រតវ យអក រេទ មលំ ប់ ្របកប ដូចជ េល ្រតវ យ ៖

ល + េ◌ មិនែមន ៖ ◌ + ល + ◌

្រគប់ពកយទំងអស់្រតវេគរព មលំ ប់េនះ ។ ពយងគ្រតវ យេទ មកបន


ួ ទូ េទមួយ ៖

ពយញជនៈ + េជងពយញជនៈ + សៈ + សញញ

ស្រមប់អកខ វរុិ ទធែខមរ ពយញជនៈ និង សៈេពញតួ ្រតវបនេ្របកនុងរេបៀបដូចគន ដូ េចនះ ពយញជនៈ


កនុងឯក រេនះ គឺសំេ ទំងពយញជនៈ ឬ សៈេពញតួ ។

សៈែតងែត្រតវបន យេនពីេ្រកយពយញជនៈ េទះបីជ ្រតវបនសរេសរេនពីមុខ ពីេ្រកយ


ពីេល ពី េ្រកមក៏េ យ ។ កុំពយទ័
ូ រនឹង ក់ កនុងទី ំងដ៏្រតឹម្រតវ ។ សៈែដលមនពី រែផនក (ដូចជ េ◌ )
ក៏្រតវបន យេនពីេ្រកយពយញជនៈ ៖

ល + ◌ិ -> លិ

គ + េ◌ -> េគ

ន + េ◌ -> េន

ល + េ◌ -> េល

្របសិនេប ពយងគេនះ មនេជ ងពយញជនៈ មួយ េជងេនះ្រតវបន យេនពី េ្រកយពយញជនៈ


សំខន់ ប៉ុែន្តេនពីមុខ សៈ (្របសិនេបមន) ។


៤.៤.២ . រេបៀប យេជងពយញនៈ

អនកគួរកត់សមគល់ែដរថ េជងពយញជនៈគឺមិនមនេនេលក្តរចុចដូច ពុម្តអក រមុនៗ ( លីមូន
េអប៊ីសុី ឬ ពុមអក
ព រេផ ងេទៀត ) េឡយ េ្រពះថកនុងយូនីកូដពយញជនៈធមម និង េជងពយញជនៈ ្រតវបន
េ្របេ យ្រគប់ ចុចដូចគន ។ េដមបីផ្តល់សញញថ ពយញជនៈបនទប់ជេជងពយញជនៈ ្រគប់ចុច ◌្ (J) ្រតវ
បន យមុនពយញជនៈ ៖

រូបភព ២.៣ ៖ គប់ចច


ុ ◌្ (សញញ  )
ក់េជង

ម ិ ី ុំ ូ ័
គេ មងកមវធកពយទរភ ែខរម - KhmerOS ំ ័ ី៦
ទពរទ
ូ ី ូ ែខរម
រេបៀប យយនកដ

ឧទហរណ៍ ៖
ច + ត + ◌្ + ត -> ចត្ត

ស + ◌្ + រ + ◌ី -> ្រសី
ស + ◌្ + រ + ែ◌ -> ែ្រស

ស្រមប់ ពយងគែដលមនេជងពីរ អនក្រតវ យេជងទំងពីរ មលំ ប់ៃនករ្របកប េហយេជង


និមួយៗ្រតវនំមុខេ យសញញ ◌្ ៖

ស + ◌្ + ត + ◌្ + រ + ◌ី -> ស្តី

សូម្របកដថ អនកមិន យេជង ្រ◌ មុនេជងដៃទេទៀតេឡយ ្រតវែតេគរពេទ មលំ ប់ៃន


ករ្របកប និង មិន្រតវ យេជ ងពយញជនៈពីេ្រកយ សៈេឡយ ។

៤.៤.២.១ . ករណី ពេសស


ិ ស មប់ពយញនៈ

មនករណីមួយចំនួនែដលតួអក រខ្លះ្រតវបនបងញេ យរូប ងេលសពីមួយ ស័យ ម



អក រេផ ងៗែដលេនជុំ វញ ។ កនុងករណីអក រ ប េពល មពីេ្រកយេ យ សៈ ◌ ា ។ កនុងពុមព
អក រមុ នៗ ចំបច់្រតវមនតួអក រពិ េសសមួយស្រមប់ករណីេនះ ប៉ុែន្តកនុងយូនីកូដអនក្រតវ យ
្រគប់ចុចធមម ស្រមប់ពយញជនៈ ប ។ េនេពលែដលអនក យ សៈ ◌ ា កុំពយទ័
ួ រ នឹងប្តូររូប ងអក រ ប
ភ្លម ។

ប + ◌ ា -> ប

ដូចគនេនះែដរ ស្រមប់តួអក រ ញ ។ អនកមិនចំបច់្រពយបរមភពីរូប ងៃនពយញជនៈ ញ ឬ


េជង ◌ញ េទ ។ េបអនក យបន្រតឹម្រតវ េនះកុំពយទ័
ូ រនឹងបងញេឡងនូវអក រដ៏្រតឹម្រតវមួយ ។

ទ + ◌ ា + ញ -> ទញ

ស + ញ + ◌្ + ញ + ◌ា -> សញញ
ខ + ◌្ + ញ + ◌ ុំ -> ខញុ ំ

ប + ញ + ◌្ + ច + េ◌ + ញ -> បេញចញ

កុំ យ ព +◌ ា ជំនួសឲយ ញ ។

៤.៤.២.២ . ករណី ពេសស


ិ ស មប់ សៈ

មន សៈមួយចំនួនែដលេទះបីជ មនកនុងក្តរចុចក៏េ យប៉ុែន្ត តំ ងឲយតួ អក រពីរេផ ង


គន (ពួក គមនតួអក រផទល់កនុងយូនីកូដេទ) សៈទំងេនះគឺ ៖

◌ាំ ◌ុំ ◌ុះ ◌ ះ និង េ◌ះ

អនក ច យ សៈទំងេនះេ យផទល់ជមួយ្រគប់ ចុចរបស់ក្តរចុច ប៉ុ ែន្ត្របសិនេបអនកចង់

ម ិ ី ុំ ូ ័
គេ មងកមវធកពយទរភ ែខរម - KhmerOS ំ ័ ី៧
ទពរទ
ូ ី ូ ែខរម
រេបៀប យយនកដ

លុបពួក អនក្រតវចុច ្រគប់ ចុច លុបថយេ្រកយ (<- )ពី រដង ។

ផទុយពីេនះ មន សៈែដលមនពីរែផនកដូចខងេ្រកម ( សៈបំែបក) ៖

េ◌ េ◌ឿ េ◌ៀ េ◌ និង េ◌

ពួក ្រតវបន យេ យ្រគប់ចុចែតមួយគត់និង្រតវបន លុបេ យ្រគប់ចុចលុបថយ


េ្រកយ (<-) ែតម្តងែដរ ។

សៈដៃទេទៀតែដលមិ នមនេនេលក្តរចុច ទមទរឲយ យពីរដង ។ ឧទហរណ៍ ៖

ក + ែ◌+ ◌ះ -> ែកះ

៤.៤.៣ . តួ អក របរ
ូ ពយញនៈ

ជួនកលតួអក រមួយ្រតវបនេគេ
ថតួ អក រប្តូរពយញជនៈ ែដល្រតវបនេ្របេដមបីប្តូរសេម្លង
សៈ ែដលអមជមួយពយញជនៈ ។ តួអក រទំងេនះមនពីរ ៖

- ្រតី សពទ ( ◌៊ ) ្រតវបនេ្រប េដមបីប្តួរសេម្លង សៈ ែដលអមពយញជនៈអេឃសៈ េទជពយញជនៈ


េឃសៈ ។ ្រតវបនេ្របជមួយពយញជនៈអេឃសៈ ែដលមិនសមមូលេទនឹងពយញជនៈេឃសៈ
មួយ។ ពយញជនៈទំងេនះមន ៖

ស ហ អ និង ប

- មូសិកទន្ត ( ◌៉ ) ្រតវបនេ្របេដ មបីប្តូរសេម្លង សៈ ែដលអមពយញជនៈេឃសៈ េទជពយញជនៈ


អេឃសៈ ។ ្រតវបនេ្រប ជមួយពយញជនៈេឃសៈ ែដលមិនសមមូលេទនឹងពយញជនៈអេឃសៈ
មួយ ។ ពយញជនៈទំងេនះមន ៖

ង ញ ម យ រ និង វ

ករណីេលកែលង ◌ ៉ ក៏្រតវបនេ្រប ជមួយអក រ ប េដមបីប្តូរសេម្លងរបស់ ពី ប េទ ប៉ ។ តួ


អក រប្តូរពយញជនៈ ែតងែត្រតវបន យេនពីេ្រកយពយញជនៈ និង េជងពយញជនៈ ប៉ុែន្ត្រតវ យេនពីមុខ
សៈ ។ សមសធតុែដលមនតួអក រប្តូរពយញជនៈ មនលំ ប់ ដូចខងេ្រកម ៖

ពយញជនៈ + េជងពយញជនៈ + តួអក រប្តូរពយញជនៈ + សៈ + សញញ

ឧទហរណ៍ ៖

យ + ◌៉ + ◌ ា + ក -> យ៉ ក

ប + ◌៉ + េ◌ + ង + ប + ◌៉ + េ◌ះ -> េប៉ងេប៉ ះ

ក + ្រ◌ + ◌ុ + ម + ហ + ◌៊ + ◌ុ + ន -> ្រកុមហ៊ន


ប + ◌៊ + ◌ុ + ត -> ប៊ត

ស + ◌្ + រ + ◌៊ + ◌ុ + ប -> ្រស៊ុប

ម + ◌្ + ហ + ◌៊ + ែ◌ + ត -> ែម្ហត

ម ិ ី ុំ ូ ័
គេ មងកមវធកពយទរភ ែខរម - KhmerOS ំ ័ ី៨
ទពរទ
ូ ី ូ ែខរម
រេបៀប យយនកដ

េពលែដល តួអក រប្តូរពយញជនៈ ្រតវបន មពីេ្រកយេ យ សៈែដលមនទី ំងេនេល


ពយញជនៈ ឬេ យ សៈ ◌ ាំ េនះ តួអក រប្តូរពយញជនៈ ប្តូរទី ំងរបស់ខ្លួនេ យស័យ្របវត្តិមកេន
េ្រកមពយញជនៈសំខន់ េហយក៏ ប្តូររូប ងរបស់ មកជ សៈ ◌ុ (ទំង ◌៊ និង ◌៉) ។ អនកមិនចំបច់ យ
សៈ ◌ុ េឡយ ។ ឧទហរណ៍ ខ្លះ ៖

ស + ◌៊ -> ស៊ ស + ◌៊ + ◌ី -> សុី

ប + ◌៉ + ◌ី -> បុី ប + ន + ◌្ + ស + ◌៊ + ◌ី -> បន ុ ី

្របសិនេបអនក យ សៈ ◌ុ ជំនួសឲយ ◌៊ ឬ ◌៉ េនះអនក្របកដជមិន ច យ សៈពីរបន្តគនបន


េឡយ ៖

ស + ◌ុ + ◌ី -> សុ◌ី

មនករណីេលកែលងចំនួនបីចំេពះ តួអក រប្តូរពយញជនៈ ែដលមិនបនប្តូរទី ំងមកេ្រកម


េទះជមន សៈេនពីេលពយញជនៈេនះក៏េ យ ។ កុំពយទ័ ូ រនឹងេរៀបចំលំ ប់ ដ៏្រតឹម្រតវ ស្រមប់អក រ
ែដលអនកបន យ ។

• នឹងមិនប្តូររូប ងេពលែដល សៈខងេលជ សៈ ◌ំ ពីេ្រពះបន ំរ ង សៈ ◌ំ និង រូប ងែដល


ប្តូរមកេ្រកមរបស់ តួអក រប្តូរពយញជនៈ ច្រចឡំនឹង សៈ ◌ ុំ ។ ដូចគនេនះែដរ ស្រមប់ សៈ
ទំងអស់ែដល្រតវបន ក់េនេលពយញជនៈ ។ ្របសិនេប មិនបនផ ជមួ
ំ យតួអក រប្តូរ
ពយញជនៈេទ េនះតួអក រប្តូរពយញជនៈ នឹងសថិតេនេលពយញជនៈដែដល ។

អ + ◌៊ + ◌ំ -> អ៊ំ

• នឹងមិនប្តូររូប ងេពលែដលពយញជនៈ ប ្រតវបនេ្របផ ំជមួយ ◌៊ ពីេ្រពះ អនក ននឹ ងមិនដឹ ង


ថេតទ្រមង់ខងេ្រកមតំ ងឲយ ◌៊ ឬ ◌៉ ( ដូេចនះ ្របសិនេប បេញចញសេម្លងជ សៈ េនះ
្រតវផ្លស់ប្តូរ ឬ េប បេញចញសេម្លងជពយញជនៈ គួរែតប្តូរ ប៉ ជំនួសឲយ ប ) ។


ប + ◌៊ + ◌ិ + ក -> ប៊ក

• េពលមនពយញជនៈមួយ និង េជងពយញជនៈមួយ េហយមួ យកនុងចំ េ មពួក ជ ហ ។ ករ យ


្រតវេគរព មវចននុ្រកម ជួន តជនិចច ។ េនះ្របែហលេ យ រែត ពយញជនៈេផ ងេទៀត
កនុងពយងគ ចជពយញជនៈេឃសៈ ។ ្របសិនេប តួអក រប្តូរពយញជនៈ ្រតវបនប្តូរចុះេ្រកម មិន
ចបស់ថេត ◌៊ អនុវត្តេទេល ហ ឬ ◌៉ អនុវត្តេទេលពយញជនៈេផ ងេទៀត ។

ិ៊
អ + ◌្ + ហ + ◌៊ + ◌ិ + ◌ ះ -> អ្ហះ

៤.៤.៣.១ . សញញ

មនសញញបី ្របេភទ កនុងភ ែខមរែដលបេងកតជែផនកៃនពយងគ៖

• របទ ( ◌ ៌ ) ៖ របទ គឺជសញញមួយែដលខចីមកពីភ ឥ េហយែដលមនសេម្លងេសម


នឹងករ ក់ អក រ រ េនពីមុខពយញជនៈែដល សថិតេនពីេល ។ ្រតវបនចត់ទុកខុសពីសញញ

ម ិ ី ុំ ូ ័
គេ មងកមវធកពយទរភ ែខរម - KhmerOS ំ ័ ី៩
ទពរទ
ូ ី ូ ែខរម
រេបៀប យយនកដ

ដៃទេទៀត ។ របទែតងែត្រតវបន យបនទប់ ពីពយញញ នៈែដល សថិតេនពីេល និងមុខ សៈ


ែដល្រតវ យ ។ ពយងគែដលមនរបទ ( ◌ ៌ ) មិន ចមនតួអក រេជង ឬ សញញ សៈ ែដល
្រតវ ក់ េនពីេលពយញជនៈពិេសសេឡយ ។ េពលេ្រប របទ ពយងគ្រតវមនទ្រមង់ែបបេនះ ៖

ពយញជនៈ + របទ {+ សៈ} {+សញញ}

ឧទហរណ៍ ៖

ព + ណ + ◌ ៌ -> ពណ៌
ស + គ + ◌ ៌ + ◌ ៈ -> សគ៌:
ក + ប + ◌ ៌ + ◌ូ + រ -> កប៌រូ
ក + ◌ា + ប + ◌ ៌ + ◌ ា + ស -> កប៌ស

ស + ព + ◌ ៌ + េ◌ + ជ + ◌្ + ញ -> សេព៌ជញ

• សញញដៃទេទៀតែដល្រតវ ក់ ពីេលពយញជនៈសំខន់ ( ◌៍ ◌័ ◌៏ ◌៎ ◌៑ ◌់ ). ទណឃត ( ◌៍ ),


សំេយកសញញ ( ◌ ័ ) អ ្ត ( ◌ ៏ ) កកបទ ( ◌ ៎ ) វ ិ ម ( ◌ ៑ ) និង បន្តត់ ( ◌
់ ) ្រតវបន ក់
េនពីេលពយញជនៈសំខន់ ។ ជធមម េគមិនេ្របពួក ផ ំជមួយ សៈេទ ប៉ុែន្តកុង
ន ករណីែដល
េ្របជមួ យ សៈ ពួក គួរែត្រតវបន យបនទប់ ពី សៈ និង មុនសញញមួយែដលេនពីេ្រកយ
ពយងគ។ េពលេ្រប ជមួយ សៈ ◌ ុ (សូមកុំ្រចឡំជមួយតួអក រប្តូរពយញជនៈ ◌ ៊ ឬ ◌ ៉ )។ េយងមន
រូបមន្តដូចខងេ្រកម ៖

ពយញជនៈ + េជង + តួអក រ ប្តរូ ពយញជនៈ + សៈ + សញញេល + សញញេ្រកយ

ឧទហរណ៍ ៖

ល + ក + ◌ ់ -> លក់

ទ + ◌ំ + ព + ◌ ័ + រ -> ទំពរ័
ណ + ◌ ៎ + ◌ះ -> ណ៎ះ

ន + ◌ុ + ◌ ៎ + ◌ ះ -> នុះ៎

មនករណីេលកែលងពីរែដល្រតវបន្របតិបត្តិេ យកុំពយទ័
ូ រេ យស័យ្របវត្តិ ប៉ុែន្តអនកគួរែត
កត់ចំ ំ ពួក ផងែដរ េ្រពះជួនកល សៈេល ចផ ំជមួយកកបទ ដូចជ ៖

អ + ◌ី + ◌ ៎ + ◌ ះ -> អឺះ៎

• បន រំ ង ◌ិ + ◌ ៍ ្រតវបនេ្របចំេពះពកយជេ្រច ន ។ ពុ មអក
ព រពីមុខៗខ្លះ មនតួអក រពិេសស
ែបបេនះ ។ កនុងយូនីកូដ តួអក រទំងពីរ្រតវ យេ យែឡកពីគន ប៉ុែន្ត ចផ ំចូលគនបន

យ៉ ង្រតឹ ម្រតវ ដូចកនុងឧទហរណ៍ខងេ្រកម ៖ព + េ◌ + ធ + ◌ ិ + ◌ ៍ -> េពធ

ម ិ ី ុំ ូ ័
គេ មងកមវធកពយទរភ ែខរម - KhmerOS ំ ័ ី ១០
ទពរទ
ូ ី ូ ែខរម
រេបៀប យយនកដ

ចំ ំែផនកបេចចកេទស ៖ េនះ្រគន់ ែតជករចំ ំ ែផនកបេចចកេទសប៉ុ េ ្ណ ះ ។ េដ មបីងយ


សលកនុងករ ន េយងបនេ ◌ំ ថជ សៈ ក៏ប៉ុែន្តយូនីកូដ បនចត់ទុក ◌ំ ថជសញញមួ យ មិន
ែមនជ សៈេទ ។ តួអក រ ◌ាំ និង ◌ុំ ្រតវបនបេងកតេឡង េ យបន រំ ង សៈ ◌ា និង ◌ុ ជមួយនឹង
សញញ ◌ំ (សញញ និគគហីត). សៈទំងពីររបស់ែខមរ (◌ាំ និង ◌ ុំ) មនេនេលក្តរចុច េដ មបីស្រមបេទ
មវបបធម៌របស់ែខមរ ប៉ុែន្ត ក្តរចុចបនបេងកតតួអក រ ◌ា ឬ ◌ុ និង បនទប់មកតួអក រ ◌ំ ។ ដូចគនផង
ែដរចំេពះ សៈ ◌ុ ◌ះ និង េ◌ះ. ពួក ្រតវបនបេងកតេ យស័យ្របវត្តិេ យក្តរចុច ប៉ុែន្តអនក្រតវ
ែតយល់ថ េពលែដលេយងចុច សៈមួយកនុងចំេ ម សៈទំងេនះ ក្តរចុច្រតវបេងកត សៈ ( ◌ុ ◌ ឬ
េ◌ ) មុន បនទប់មកេទបសញញ រះមុខ (◌ះ) ។

• សញញ ក់ពីេ្រកយពយញជនៈ ែដលជែផនកមួយៃនពយងគ និង មនឥទធិពលដល់ករបេញចញ


សេម្លង ( ◌ះ និង ◌ៈ). រះមុខ ( ◌ះ ) និង យុគលពិនុទ ( ◌ៈ ) ែតងែត្រតវបន ក់េនពីេ្រកយ
បងស់ៃនពយងគ ។ ពួកមិន ច្រតវបន្រចឡំនឹ ងសញញវណ្ណ យុតិច
្ត ំណុចពីរគូ ( ៖ ).

ក + ែ◌ + ◌ះ -> ែកះ

ុ ិ(។ ៕ ៖ ៗ ៙ ៚! . “ ?)
៤.៤.៣.២ . សញញ វណយត

អក រែខមរមនសញញវណ្ណ យុតិ្ត ដូចជ ៖ សញញ ខណ ( ។ ) សញញ បរ ិេយ ន ( ៕ ) សញញ


Camnuc pii Kuuh ( ៖ ), សញញ េលខេទ ( ៗ ) សញញ ែភនកមន់ ( ៙ ) និង សញញ េគមូ្រត ( ៚ ).

បែនថមពីេលេនះផងែដរសញញវណ្ណ យុតិ្តខ្លះ ្រតវបនខចីពីអក រ ំង ដូចជ សញញឧទន ( ! )


សញញចុច( . ) សញញ វ ិ រ( “ ) និង សញញសួរ ( ? )។ សញញចុច្រតវបនេ្រប ស្រមប់ ែតទ្រមង់កត់ ។
សញញវណ្ណ យុតិ្តកនុងភ ែខមរ ជទូេទ្រតវបនបំែបកេចញពី ពកយែដលេនខងមុខ និង ខងេ្រកយ
េ យដកឃ្លមួ យ េលកែលងែតេ្រប ជមួយសញញេលខេទ (ៗ) ។ ចំែណកឯ សញញវណ្ណ យុតិរបស់
្ត
ំងជទូេទមិន្រតវបនដកឃ្លេចញពីពកយែដលេនពី ខងមុខ េទ េលកែលងែតេ្របជមួយ
សញញវ ិ រ (ពកយែដលេនពីេ្រកយ វ ិ រេប ក និង ពកយេនមុខវ ិ បិទមិន្រតវបនដកឃ្ល) ។

កនុងភ ែខមរ space (ដកឃ្ល) ក៏្រតវបនចត់ទុកថជសញញវណ្ណ យុតិ្ត ែដលេ្របេដ មបីផក


សម្តីកនុងករនិយយ មិនែមនេដមបីបំែបកពកយេទ ។ េដមបី យដកឃ្ល អនក្រតវចុច្រគប់ ប្តូរ (SHIFT)
និង ចុច ចេន្លះមិនេឃញ(Spacebar) កនុងេពលដំ លគន ។

ំ ីបន ំ
៤.៤.៣.៣ . អព

កនុងពុមអក
ព រយូនីកូដ េពលែដលពយញជនៈមួ យ្រតវបន មពីេ្រកយេ យ សៈ ◌ ា េនះ
នឹងប្តូររូប ងបន្តិច េដមបីឲយបន ិ េនះពយញជនៈនឹង
តជងមុន ។ ្របសិនេប ◌ា ្រតវបនលុបេទវញ
ប្តួរេទកន់្រទង់ ្រទយេដម ។ ជធមម អនកេ្រប មិនដឹងពីរេបៀបបន ំេនះេទ ពួកេគ្រគន់ែតចង់បន
អតថបទែដលមនភពល ត ។ សូមយកចិត្តទុក ក់ េលចំណុចេនះ ៖

ត + ◌ ា ->

អនក ចេឃញពីករែ្រប្របលរបស់សក់ ត េពលែដលផ ំជមួយ សៈ ◌ ា ។

ម ិ ី ុំ ូ ័
គេ មងកមវធកពយទរភ ែខរម - KhmerOS ំ ័ ី ១១
ទពរទ
ូ ី ូ ែខរម
រេបៀប យយនកដ

បន មួ
ំ យេទៀតកនុងអក រែខមរ ែដលមនករផ្លស់ប្តូររូប ងែដរេនះគឺ រ ងអក រ វ មូលនិង ◌ិ ។

ិ េឃញ
៤.៤.៣.៤ . ចេនះមន  (ZWSP)

ពកយកនុងភ ែខមរ្រតវបន យបន្តបនទប់គន និងខណែចកគនេ យសញញវណ្ណ យុតិ្ត


ិ យបញូច លអតថបទ កមមវធី
មួយ ។កមមវធី ិ ដៃទេទៀតែដលមន្រទង់្រទយ
ិ រុករកអុីនធឺណិត និងកមមវធី
ជអតថបទ ចំបច់្រតវដឹងពីកែន្លងែដល្រតវបំែបក្របេយគនិមួយៗេដមបីចុះបនទត់ថមី ។ កនុងភ
េ កខងលិច ែដលេ្រប ចេន្លះេដមបីបំែបកពកយេនះ ្របកដជមិនមនបញេឡយ ប៉ុែន្តកនុងភ
ិ ទំងេនះមិនបនដឹងពីកែន្លងែដល្រតវបញចប់ ពកយ និង ្រតវចុះបនទត់ថមីេឡយ។
ែខមរ កមមវធី

កនុងកែសតភគេ្រច នេនកមពុជ ករចុះបនទត់្រតវេធ េឡងេ យៃដ ។ អនកសរេសរអតថបទ្រតវ


គណនថេត ពកយបនទប់េនះ ច ក់កនុងបនទត់ជមួយគនបនឬអត់ បនទប់មកពួកេគនឹងេធ ករេល
បនទត់េនះេ យៃដ ។

កនុងទំព័រប ្ត ញមិន ចេ្របមេធយបយេនះបនេទ េ្រពះ្រទង់្រទយទំព័រ្រតវបនពឹងែផក


េទេលទំហំៃនបងច ិ រុករកេលកុំពយទ័
ួ របស់កមមវធី ូ រអនកេ្រប និង េទេលគុណភពបងញរបស់េអ្រកង់។

ដំេ ះ យស្រមប់ បញេនះ គឺ ្រតវបញូច លចេន្លះេម លមិនេឃញរ ងពកយទំងេនះ


ែដលចេន្លះេនះជចេន្លះេ្រប ្រគន់ ែតស្រមប់ ខណែចកពីពកយមួយេទពកយមួយេទៀត និងេដមបីឲយ
ិ ទំងេនះដឹងពី កែន្លងែដល្រតវចុះបនទត់ប៉ុេ
កមមវធី ្ណ ះ ដូចេនះេយងមិន ចេមលេឃញគម្លតរ ង
ពកយេនះេទ ។

តួអក រេនះ្រតវបនេ ថ ចេន្លះមិនេឃញ េហយ គឺជតួអក រែដលេ្រប ញឹកញប់ បំ ផុត


កនុងអតថបទ ( កនុងករចុច្រគប់ ចុច១០០ មន ចេន្លះមិនេឃញ ១៦ ចេន្លះ ) ដូេចនះេទបេយងសេ្រមច
ក់្រគប់ចុចែដលេ្រប ជងេគេនះេល្រគប់ ចុចែដលងយចុចបំ ផុតេនះ គឺ ចេន្លះមិនេឃញ
(Spacebar) ។ ្រគប់េពលែដលអនកចុចចេន្លះមិនេឃញ េនះអនកនឹងបញូច លចេន្លះបំែបកមួយ ។
្របសិនេបអនកចុចចេន្លះមិនេឃញ spacebar ( េ យមិនបនចុច្រគប់ ចុចេផ ងេទៀត ) េនះតួអក រ
ែដលបនបញូច លេទកនុងអតថបទ គឺជចេន្លះមួយែដលេម លមិនេឃញ ។

្របសិនេបអនកចង់ យ ដកឃ្ល អនក ្រតវចុច ្រគប់ចុច ប្តូរ (SHIFT) ផ ំជមួយ្រគប់ចុច ចេន្លះ


មិនេឃញ (spacebar) ។

ជ ់ (Nonbreakable Space)
៤.៤.៣.៥ . ចេនះភប

ជទួេទ មិនថេនកនុងភ ជភ េនះេទ ចំបច់្រតវែតមនពយងគ ពកយ ឃ្ល


្របេយគ ។ កររួមផ ំៃនសមសភគទំងេនះបន្រតឹ ម្រតវ នឹងបេងកតបនជកថខណៃនអតថបទ
មួយដ៏មនអតថន័យ និង ខ្លឹម រ ។ ក ្ត សំខន់គឺេយង្រតវដឹងថ េត ពយងគ ពកយ ឃ្ល និង ្របេយគ
មនលកខណៈខុសគន្រតង់ ? េហយេគសមគល់ បនេ យ រអី ? េយងសងឈឹមថ អនកពិតជ

ម ិ ី ុំ ូ ័
គេ មងកមវធកពយទរភ ែខរម - KhmerOS ំ ័ ី ១២
ទពរទ
ូ ី ូ ែខរម
រេបៀប យយនកដ

បនដឹងេហយ មរយៈករសិក េវយយករណ៍ែខមរ ។ ្រតង់ចំណុចេនះ េយងសូមសងកត់ធងន់ េទេល


ែត្របេយគែតប៉ុេ ្ណ ះ ។

្របេយគគឺជបន ំពកយែដលមនន័យ្រគប់្រគន់ េហយ ច ្ត ប់បន និង បញចប់េ យ


សញញវណ្ណ យុតិ្ត មួ យដូចជ ( ។ ? ! .....) េ យខនមិនបន ។ ដូ ចគនេនះែដរ ចំេពះភ
េ កខងលិច ក៏មនករបញចប់ េ យសញញ មួ យែដរ ែតខុសគន្រតង់ថ រ ងពកយ និង
សញញទំងេនះគឺពុំមនគម្លតេឡយ ដូចេនះ បងកលកខណៈងយ សលដល់អនក យអតថបទ េ យពុំ
មនករធ្លក់ែតសញញមួយ េនះែតឯងមកបនទត់ ថមីេឡយ ។ េ យែឡក ចំេពះភ ែខមរ េ យ
េគរព មកបន
ួ េវយយករណ៍ កនុងករសរេសរ រ ង្របេយគមួ យេទ្របេយគមួយ ្រតវែតខណគន
េ យសញញវណ្ណ យុតិ្ត មួយ េហយពកយែដលេនអមសញញេនះ្រតវេធ ករដកឃ្ល ។ ករេនះ េធ
ឲយមនលកខណៈពិបកខ្លះដល់អនក យអតថបទ េ្រពះេនេពលែដលសញញវណ្ណ យុតិេនះ
្ត សថិត
េនខងចុងកថខណ េបកល អនកដកឃ្ល េនះប ្ត លឲយសញញេនធ្លក់មកេនេលបនទត់ថមីែត
ឯង ជេហតុនំឲយអតថបទរបស់េយងបត់បង់នូវេ ភណភព ។ េដមបីេជៀស ងនូវបញេនះ កនុង
្របព័នធកុំព្យូ ទ័រ េយងបនបេងកតនូវ ្រគប់ចុចពិេសស ែដលមនេឈមះថ ចេន្លះភជប់ ។ ចេន្លះភជប់
គឺជបន ំៃន្រគប់ ចុច ឆ្លស់(Alt (Gr)) និង ្រគប់ចុចចេន្លះមិនេឃញ (Space) ។

រូបមន្ត ពកយ + ្រគប់ចុចឆ្លស់ + ្រគប់ចុចចេន្លះមិនេឃញ + សញញវណ្ណយត


ុ ិ្ត

ករបែនថមចេន្លះភជប់រ ងពកយ និង សញញវណ្ណ យុតិ្តេនះ មនន័យថ អនកនឹងែត ចេមល


េឃញចេន្លះរ ងពកយ និង សញញេនះជធមម ែតបងកប់នូវលកខណៈពិេសស េ យ ជួយភជប់
ពកយនិ ង សញញេនះឲយេនជប់ គន ្របសិនេបធ្លក់ គឺ្រតវធ្លក់ទំងពកយែដលេនជប់ មកផងែដរ
មិន ចសញញែតឯងេនះេទ ។ ចេន្លះភជប់េនះ ក៏ ចេ្របជមួយត្ួ អក រេផ ង េ្រកពីសញញ ◌ា
វណ្ណ យុតិែដរ
្ត េហយ េនរក លកខណៈេដម គឺ ដកឃ្លែតមិនចុះបនទត់េនចុងបនទត់ ។

មនតួអក រមួយចំនួនកនុងភ ែខមរែដលក្រម្រតវបនេ្រប ។ តួអក រទំងេនះ េ្របស្រមប់


ភ ែខមរបុ ណ និង ភ បលី និង សំ សកឹត ដូេចនះពួក មិន្រតវបនេបះពុមេល
ព ក្តរចុចេឡយ
ប៉ុែន្តេយង ចេ្រប បនេ យចុច្រគប់ ចុចដូចខងេ្រកម ៖

ម ិ ី ុំ ូ ័
គេ មងកមវធកពយទរភ ែខរម - KhmerOS ំ ័ ី ១៣
ទពរទ
ូ ី ូ ែខរម
រេបៀប យយនកដ

Old Khmer, Sanskrit and Pali Shift + Alt Gr + I -> ᧧

Alt Gr + B -> ឞ Shift + Alt Gr + O -> ᧨

Alt Gr + K -> ឝ Shift + Alt Gr + P -> ᧩

Alt Gr + T-> ឨ Shift + Alt Gr + [ -> ᧪

Alt Gr + Q -> ៜ Shift + Alt Gr + ] -> ᧫

Alt Gr + W -> ៝ Shift + Alt Gr + A -> ᧬

Divination signs Shift + Alt Gr + S -> ᧭

Shift + Alt Gr + 1 -> ៱ Shift + Alt Gr + D -> ᧮

Shift + Alt Gr + 2 -> ៲ Shift + Alt Gr + F -> ᧯

Shift + Alt Gr + 3 -> ៳ Shift + Alt Gr + G -> ᧰

Shift + Alt Gr + 4 -> ៴ Shift + Alt Gr + H -> ᧱

Shift + Alt Gr + 5 -> ៵ Shift + Alt Gr + J -> ᧲

Shift + Alt Gr + 6 -> ៶ Shift + Alt Gr + K -> ᧳

Shift + Alt Gr + 7 -> ៷ Shift + Alt Gr + L -> ᧴

Shift + Alt Gr + 8 -> ៸ Shift + Alt Gr + ; -> ᧵

Shift + Alt Gr + 9 -> ៹ Shift + Alt Gr + ‘ -> ᧶

Shift + Alt Gr + 0 -> ៰ Shift + Alt Gr + Z -> ᧷

Lunar dates: Shift + Alt Gr + X -> ᧸

Shift + Alt Gr + Q -> ᧠ Shift + Alt Gr + C -> ᧹

Shift + Alt Gr + W -> ᧡ Shift + Alt Gr + V -> ᧺

Shift + Alt Gr + E -> ᧢ Shift + Alt Gr + B -> ᧻

Shift + Alt Gr + R -> ᧣ Shift + Alt Gr + N -> ᧼

Shift + Alt Gr + T -> ᧤ Shift + Alt Gr + M -> ᧽

Shift + Alt Gr + Y -> ᧥ Shift + Alt Gr + , -> ᧾

Shift + Alt Gr + U -> ᧦ Shift + Alt Gr + . -> ᧿

FÕG

ម ិ ី ុំ ូ ័
គេ មងកមវធកពយទរភ ែខរម - KhmerOS ំ ័ ី ១៤
ទពរទ

You might also like