You are on page 1of 26

UNIVERSIDADE COMUNITRIA REGIONAL DE CHAPEC

(UNOCHAPEC)
Curso de Graduao em Engenharia Eltrica

Fbio Augusto Schaedler


Talita Chiossi

Chapec SC, 2013

FBIO AUGUSTO SCHAEDLER


TALITA CHIOSSI

PROJETO ACADMICO: RETIFICADOR EM PONTE COM FILTRO


CAPACITIVO

Projeto acadmico apresentado a disciplina de


Fundamentos de Eletrnica de Potncia como
requisito parcial do mesmo.
Professor: Silvio Teston

Chapec SC, Setembro 2013

SUMRIO

INTRODUO ........................................................................................................................ 4
1

Descrio do Circuito de Retificao .......................................................................... 5

1.1
1.2
1.3
1.4

Primeira Etapa ................................................................................................................ 6


Segundo Etapa ................................................................................................................ 6
Terceiro Etapa................................................................................................................. 7
Quarto Etapa ................................................................................................................... 7

Equacionamento e dedues ........................................................................................ 8

2.1
2.2
2.3
2.4
2.5
2.6
2.7
2.8
2.9
2.10
2.11
2.12

Tenso de Pico ................................................................................................................ 8


Tenso mnima ............................................................................................................... 8
Tenso Mdia ................................................................................................................. 8
Resistncia da Carga ....................................................................................................... 8
Valor do Capacitor.......................................................................................................... 8
ngulo de Conduo dos Diodos ................................................................................... 9
Tempo de Conduao ....................................................................................................... 9
Corrente de Pico ............................................................................................................. 9
Tenso na Carga ........................................................................................................... 10
Corrente na Carga e na Entrada .................................................................................... 10
Potncia na carga e na entrada ...................................................................................... 10
Esforos nos diodos ...................................................................................................... 11

Calculos do Projeto ..................................................................................................... 12

3.1
3.2
3.3
3.4
3.5
3.6
3.7
3.8
3.9
3.10
3.11
3.12
3.12.1
3.12.2
3.13
3.14

Dados Fornecidos ......................................................................................................... 12


Tenso de Pico .............................................................................................................. 12
Tenso Mnima ............................................................................................................. 12
Tenso Mdia ............................................................................................................... 12
Resistencia da Carga ..................................................................................................... 12
Valor do Capacitor........................................................................................................ 13
ngulo Conduo dos Diodos ...................................................................................... 14
Tempo de Conduo ..................................................................................................... 14
Corrente de Pico ........................................................................................................... 14
Tenso na Carga ........................................................................................................... 14
Corrente na carga e de Entrada ..................................................................................... 15
Potncia na carga e de Entrada ..................................................................................... 15
Potncia na Carga ..................................................................................................... 15
Potncia de entrada ................................................................................................... 15
Esforos nos diodos ...................................................................................................... 16
Corrente e Tenso no capacitor .................................................................................... 16

Simulao .................................................................................................................... 17

4.1
4.2

Simulao Tenso de Entrada....................................................................................... 17


Tenso na carga ............................................................................................................ 18

3
4.3
4.4
4.5
4.6
4.7

Tenso nos diodos ........................................................................................................ 19


Tempo de conduo dos Diodos................................................................................... 20
Corrente de entrada ....................................................................................................... 20
Corrente na carga .......................................................................................................... 21
Comparao dos resultados .......................................................................................... 21

Componentes ............................................................................................................... 22

5.1
5.2

Capacitor (1 Pea) ........................................................................................................ 22


Diodos(4 Peas) ............................................................................................................ 23

Concluso ................................................................................................................................ 24
Referncias .............................................................................................................................. 25

4
INTRODUO
Na maior parte das aplicaes em eletrnica de potncia, a entrada de energia tem a
forma de uma tenso alternada senoidal em 60 Hz, proveniente da rede, que convertida em
tenso contnua para ser aplicada carga. Isto feito atravs dos conversores CA-CC,
tambm chamado de Retificadores. Dependendo do semicondutor utilizado, tiristor ou diodo,
os retificadores podem ser controlados ou no controlados.
O retificador de onda completa muito utilizado e o que apresenta mais vantagens na
utilizao. O retificador de onda completa com filtro capacitivo o que mais se destaca neste
grupo, tem por objetivo a converso de uma tenso alternada em um sinal contnuo, e o filtro
capacitivo por sua vez diminui as oscilaes na sada do circuito. A ligao de um capacitor
de valor alto de capacitncia acoplado em paralelo carga tem como objetivo filtrar as ondas
positivas geradas pelos diodos, para deixar a corrente mais constante e estvel; mas o valor
instantneo do sinal continua variando.
O projeto a seguir ser resultado de simulaes no programa PSIM. O mesmo tem
como objetivo comparar os resultados obtidos, com um circuito retificador ideal

5
1

DESCRIO DO CIRCUITO DE RETIFICAO


Os retificadores de onda completa em ponte com filtro capacitivo amplamente

utilizados nas fontes retificadores onde necessita de uma converso de corrente alternada para
corrente contnua.
Isto se deve ao fato desta fonte possuir um filtro capacitivo permitindo que o circuito
possua uma menor taxa na variao continua, a Figura 1 representa o circuito bsico de
retificao deste.

Figura 1- Retificador onda completa em ponte com filtro capacitivo


Fonte: Apresentao aula 6 do Professor

Para facilitar o entendimento vamos dividir o funcionamento de retificao em


quatro etapas distintas conforme Figura 2.

Figura 2- Exemplo Etapas retificador onda completa em ponte com filtro capacitivo
Fonte: http://www.joinville.udesc.br

6
1.1

PRIMEIRA ETAPA
A primeira etapa de operao representada pela Figura 3. Este ocorre entre o

intervalo

representado pela Figura 2.

Neste primeira etapa no existe corrente na fonte, pois o capacitor possuir uma carga
potencial maior o que produzido pela fonte, ento a fonte se comporta como um circuito
aberto.

Figura 3- Primeira Etapa de retificao do Circuito em Ponte


Fonte: http://www.joinville.udesc.br

1.2

SEGUNDO ETAPA
A segunda etapa de operao representada Figura 4. Este ocorre entre o intervalo
representado pela Figura 2.
Agora o capacitor j perdeu parte de seu potencial para a carga e a fonte inicia a parte

de carga do mesmo e tambm da carga resistiva, assim a fonte atravs dos diodos D1 e D4
conduzem corrente.

Figura 4 Segunda Etapa de retificao do Circuito em Ponte


Fonte: http://www.joinville.udesc.br

7
1.3

TERCEIRO ETAPA
A primeira etapa de operao representada pela Figura 5. Este ocorre entre o

intervalo

representado pela Figura 2.

Nesta etapa a fonte alternada se comporta como uma chave aberta, no circulando
corrente sobre os retificadores, idntico a primeira etapa.

Figura 5-Terceira Etapa de retificao do Circuito em Ponte


Fonte: http://www.joinville.udesc.br

1.4

QUARTO ETAPA
A primeira etapa de operao representada pela Figura 6. Este ocorre entre o

intervalo

representado pela Figura 2.

Idntico a segunda etapa, agora o capacitor j perdeu parte de seu potencial para a
carga e a fonte inicia a parte de carga do mesmo e tambm da carga resistiva, assim a fonte
atravs dos diodos D2 e D3 conduzem a corrente.

Figura 6- Quarta Etapa de retificao do Circuito em Ponte


Fonte: http://www.joinville.udesc.br

8
2

EQUACIONAMENTO E DEDUES
Para projetarmos uma fonte retificadora devemos conhecer as caractersticas na carga

onde a mesma dever oberar, como potncia, tenso mxima e mnima, sua variao de tenso
aceitvel V entre outros que sero discutidos neste capitulo.
2.1

TENSO DE PICO
Supondo que tenhamos em mos qual a tenso rms da fonte alternada, podemos

ento calcular a Tenso de Pico Vp atravs de:

2.2

TENSO MNIMA
Outra especificao muito importante do circuito qual a tenso mnima que a carga

estar sujeita, para tanto devemos saber qual este limite premido pela carga e calcular a
tenso mnima atravs do para ento sabermos qual a tenso mnima no capacitor.

2.3

TENSO MDIA
Para calcularmos a tenso mdia na carga e tenso eficaz na carga temos as seguintes

equaes.
[

2.4

RESISTNCIA DA CARGA
Podemos calcular a resistncia da carga atravs de:

2.5

VALOR DO CAPACITOR
Podemos tambm usar um baco da Figura 7 para encontrarmos a constante

atravs dos valores de tenso de pico e tenso mnima no capacitor.

Figura 7- baco relaciona


Fonte: Apresentao aula 6 do Professor

2.6

NGULO DE CONDUO DOS DIODOS


Atravs destes valores podemos obter os valores de e que so os ngulos de

conduo de corrente nos diodos


(

2.7

TEMPO DE CONDUAO
Com os valores de ngulo podemos achar o tempo de conduo destes diodos.

2.8

CORRENTE DE PICO
Com estes valores agora podemos calcular a corrente de pico que ter o circuito

10

2.9

TENSO NA CARGA
A tenso na carga deste circuito ser aproximadamente igual a tenso mdia, pois o

circuito retificado.

2.10 CORRENTE NA CARGA E NA ENTRADA


Corrente mdia na carga

Corrente eficaz na carga

2.11 POTNCIA NA CARGA E NA ENTRADA


Para encontrarmos a resistncia que deve ter o circuito usamos

Obtermos ento:
Potencia ativa na carga

Potencia aparente na carga

11
2.12 ESFOROS NOS DIODOS

12
3

3.1

CALCULOS DO PROJETO

DADOS FORNECIDOS
Este projeto ser utilizada uma fonte de alimentao de corrente alternada com tenso

mdia de 48 Volts e frequncia de 50 Hertz, a potncia de sada de 500 Watts com uma
ondulao mxima de tenso Ripple de 10% conforme Tabela 1.

Dados Iniciais
Vin

48V

50Hz

Po

500W

Tabela 1- Dados iniciais para calcula da fonte retificadora


Fonte: Apresentao aula 6 do Professor

3.2

TENSO DE PICO
Sabemos pelos dados iniciais (Tabela 1) que a tenso fornece uma tenso eficaz de 48

Vca em 50 Hz, ento:

3.3

= 67,88V

TENSO MNIMA
Seguindo os clculos devemos calcular a tenso mnima, assim temos que:

=
3.4

TENSO MDIA
Atravs da formula da potncia calculamos a tenso mdia.

3.5

RESISTENCIA DA CARGA
Como sabemos o valor da potncia podemos calcular a resistncia.

13

3.6

Ohms

VALOR DO CAPACITOR
Para calcular o valor do capacitor, incialmente vamos encontrar a relao Vcmin/Vp:

Com este valor e utilizando o baco da Figura 8 encontramos a relao

Figura 8- baco relaciona


Fonte: Apresentao aula 6 do Professor

Ento obtermos aproximadamente:

Agora podemos achar a capacitncia:

C=

= 10,03mF

14
3.7

NGULO CONDUO DOS DIODOS


Com os valores de Vcmin/Vp e

podemos achar os ngulos de conduo dos

diodos:
(

3.8

TEMPO DE CONDUO
Com os ngulos de conduo podemos achar seu tempo de conduo

3.9

CORRENTE DE PICO
Agora com estes valores podemos calcular a corrente de pico:

3.10 TENSO NA CARGA


Podemos calcular a tenso na carga:
*

+
*
+

15
3.11 CORRENTE NA CARGA E DE ENTRADA
Corrente de Carga:

Corrente de entrada:

3.12 POTNCIA NA CARGA E DE ENTRADA


3.12.1 Potncia na Carga
Potncia Ativa

Potncia Aparente

3.12.2 Potncia de entrada


Potncia Ativa

Potncia Aparente

16
3.13 ESFOROS NOS DIODOS

3.14 CORRENTE E TENSO NO CAPACITOR


A tenso mxima no capacitor :

= 67,88 V

Corrente eficaz que o capacitor dever suportar

Figura 9- baco relaciona


Fonte: Apresentao aula 6 do Professor

Conforme baco

17
4

SIMULAO
Com o objetivo de analisar o comportamento e tambm verificar algum possvel erro

de calculo ser simulado o circuito atravs do software PowerSim.


Inicialmente foi desenhado o circuito no simulador conforme Figura 10.

Figura 10- Circuito simulado no PowerSim


Fonte: Autoria prria

4.1

SIMULAO TENSO DE ENTRADA


Na simulao da tenso de entrada foi obtido resultado descrito conforme Figura 11

Figura 11- Simulao tenso de Entrada


Fonte: Autoria prria

18
E os resultados obtidos com as ferramentas matemticas do PSIM foram:
Tenso mdia = 48V
Tenso de pico = 67,88V

4.2

TENSO NA CARGA
Na simulao da tenso na carga foi obtido resultado descrito conforme Figura 12

Tenso mdia na carga = 64,70V


Tenso de pico na carga = 67,88V
Tenso mnima na carga = 61,20V

Figura 12- Simulao tenso na Carga


Fonte: Autoria prria

E os resultados obtidos com as ferramentas matemticas do PSIM foram:


Tenso mdia na carga = 64,70V
Tenso de pico na carga = 67,88V
Tenso mnima na carga = 61,20V

19
4.3

TENSO NOS DIODOS


Na simulao da tenso nos diodos foi obtido resultado descrito conforme Figura

13.Figura 12
Tenso reversa nos diodos = 67,87V

Figura 13- Simulao tenso nos diodos


Fonte: Autoria prria

E os resultados obtidos com as ferramentas matemticas do PSIM foram:


Tenso reversa nos diodos = 67,87V

20
4.4

TEMPO DE CONDUO DOS DIODOS


Na simulao do tempo de conduo dos diodos foi obtido resultado descrito

conforme Figura 14

Figura 14- Simulao tempo de conduo nos diodos


Fonte: Autoria prria

E os resultados obtidos com as ferramentas matemticas do PSIM foram:


Tempo de conduo dos diodos de aproximadamente 1,59ms
4.5

CORRENTE DE ENTRADA
Na simulao da Corrente de Entrada foi obtido resultado descrito conforme Figura

15.Figura 14

Figura 15- Simulao corrente de entrada


Fonte: Autoria prria

21
E os resultados obtidos com as ferramentas matemticas do PSIM foram:
Corrente de pico = 98,01A
Corrente eficaz = 22,73A

4.6

CORRENTE NA CARGA
Na simulao da Corrente da Carga foi obtido resultado descrito conforme Figura 16.

Figura 16- Simulao corrente na carga


Fonte: Autoria prria

E os resultados obtidos com as ferramentas matemticas do PSIM foram:


Corrente mdia = corrente eficaz
4.7

7,79A

COMPARAO DOS RESULTADOS


Comparando os resultados podemos concluir que as variaes entre o que foi

calculado e os valores simulados so muito pequenas, ou seja, as respostas dos clculos esto
corretas.

22
5

COMPONENTES
Neste momento podemos ento especificar os tipos de componentes que sero

utilizados no nosso projeto, seguindo os valores calculados.


5.1

CAPACITOR (1 PEA)
Conforme valores clculos de correte e tenso, assim encontramos o capacitor da

Tabela 2, marcado pelo retngulo vermelho, este foi o mais aproximado que foi encontrado
nas tabelas de capacitores, sendo necessria uma pea.

Tabela 2- Dados iniciais para calcula da fonte retificadora


Fonte: http://www.rubycon.co.jp/en/catalog/capacitors.html

23
5.2

DIODOS(4 PEAS)
Conforme valores clculos de correte e tenso, assim encontramos os diodos da Tabela

3 marcados pelo retngulo vermelho, este foi o mais aproximado que foi encontrado nas
tabelas de diodos, sendo necessrias quatro peas.

Tabela 3- Dados iniciais para calcula da fonte retificadora


Fonte: http://www.goodexcel.com/new/(TO-220AC).pdf

24
CONCLUSO
A realizao deste projeto contribuiu para uma maior compreenso do funcionamento
e dimensionamento de um retificador de onda completa com filtro capacitivo.
Calculados todos os parmetros do projeto e este simulado no PSIM, os resultados
obtidos ficaram dentro do limite de variao desejvel do programa. O fato de o filtro ter sido
utilizado nesse retificador reforou a necessidade e utilizao dos capacitores na eletrnica.
Avaliado o resultado, ao fim das simulaes e clculos, podemos considerar o mesmo
satisfatrio.

25
REFERNCIAS
OPPENHEIM, Alan V.; WILLSKY, Alan S. Sinais e sistemas. 2. ed. So Paulo: Pearson,
2010. 568 p.
LATHI, B. P. Sinais e sistemas lineares. 2. ed. Porto Alegre, RS: Bookman, 2007. 856 p

You might also like