You are on page 1of 25

Alle Hens

Heden ontmoet verleden


Burgers in de bergen

10-11|13

column

Colofon:
Coverfoto: De Prins van Oranje, gespeeld door Huub Stapel, wordt door een amfibievoertuig naar het Scheveningse strand gebracht. Het schouwspel vormt een prachtig contrast met de moderne schepen op de achtergrond. Foto: Gerben van Es (MCD) Uitgave: Alle Hens is een uitgave van de Koninklijke Marine, geproduceerd door het Mediacentrum Defensie. Aan de inhoud kunnen geen rechten worden verleend. Hoofdredactie: KLTZSD Robin Middel Eindredactie: LTZSD 2 OC Vanessa Strijbosch Lay-out: Angela van Klaveren (MCD) Druk: OBT B.V., Den Haag

Met Afrikaanse wind mee

Weer bewezen wat we waard zijn


Piraterijbestrijding aan de Oostkant van Afrika. Counterdrugsoperaties in het Caribisch gebied. Bescherming bieden tegen zeemijnen en in zee gedumpte explosieven. Als trainer werken met ongetrainde politieagenten in een ver land. Speciale operaties uitvoeren. Wij hebben geen doorsnee baan. Naast alles wat wij gewoon zijn te doen, hebben wij in 2013 met elkaar n van de grootste reorganisaties gerealiseerd in het 525-jarig bestaan van de marine in Nederland, zo niet de grootste. Met de steun van het lijnmanagement en van de werkvloer is het gelukt om deze fenomenale transformatie gestalte te geven. Ik vind het passend om u daar allemaal aan het einde van dit jaar toch nog een keer voor te bedanken.

8
Van piraterij naar perspectief

Voor adreswijzigingen KM personeel 0223 657386 of Voorlichting.Marine@mindef.nl Adreswijzigingen Veteranen: Stichting Veteraneninstituut Postbus 125 | 3940 AC Doorn Telnr.: 0343 474 150 Adreswijzigingen betalende abonnees: Abonnementenland Postbus 20 | 1910 AA Uitgeest Telnr.: 0900 226 52 63 (10ct p/m) www.aboland.nl

12
12.000 kilo drugs van de markt

Redactieadres: Alle Hens Postbus 10.000 | 1780 CA Den Helder Telnr.: 0  223 657 660 DSN 209 57660 E-mail: allehens@mindef.nl Internet: www.defensie.nl Kopijdatum: De deadline voor het volgende nummer van Alle Hens valt op 12 januari. Abonnementenwet Sinds 1 december 2011 is de nieuwe Abonnementenwet van kracht. Deze is van invloed voor abonnementen van betalende abonnees. Kijk voor meer informatie op de website www.aboland. nl en de specifieke pagina voor dit blad/ deze krant. Abonnementsprijs: 17,02 (buitenland 21,55 per jaar) Aanhaling uit en overname van artikelen uit dit blad is toegestaan met bronvermelding. ISSN 0024-0389

Missie van de toekomst Onder deze exceptionele omstandigheden zijn wij er ook nog in geslaagd om drie nieuwe hoofdwapensystemen operationeel in gebruik te nemen: het OPV, de FRISC en de NH90. In West-Afrika hebben we succesvol aan upstream prevention gewerkt. Deze combinatie van de oefenreis African Winds met het leveren van een bijdrage aan het African Partnership Station zie ik als een missie van de toekomst. Positieve uitstraling We mogen verder ook met trots terugkijken op een aantal grote evenementen dat op een positieve manier heeft bijgedragen aan de zichtbaarheid van de Koninklijke Marine in Nederland. De 525e marineverjaardag, het 40-jarig jubileum van de UKNL Amphibious Force, de troonswisseling, de saamhorigheidsdag, onze bijdragen aan het NederlandRuslandjaar, de bioscooppremire van Captain Phillips, de re-enactment van de landing van prins Willem-Frederik. Al deze unieke evenementen konden alleen maar een positieve uitstraling hebben doordat u, daar persoonlijk voor heeft gezorgd.

Verbindend vermogen Het doorslaande succes van de grote saamhorigheidsdag in juni heeft ons doen besluiten voortaan iedere vijf jaar zon grootschalige viering te organiseren. Dat mag u zien als een groot compliment en een eerbetoon aan iedereen die persoonlijk bijdraagt of heeft bijgedragen aan de slagkracht, de professionaliteit en het verbindend vermogen van de Koninklijke Marine. Karel Doorman Na een roerig jaar kijken wij uit naar de doop van het Joint Support Ship: Karel Doorman. Onze minister van Defensie zal dat schip op 8 maart 2014 dopen. Daarmee versterken wij onze capaciteit voor sea-based optreden in hechte samenwerking met militaire en civiele partners in binnen- en buitenland. Er zullen zich vroeg of laat weer uitbarstingen voordoen van natuurgeweld of menselijk geweld. Ontwikkelingen als in Syri wijzen erop dat wij er verstandig aan doen om ons ook gereed te blijven stellen voor operaties die hoger in het geweldsspectrum liggen. Na de indienststelling van de OPVs moeten onze high-end schepen (LCF-en, en M-fregatten) nadrukkelijker getraind worden voor taken in het hoge geweldsspectrum. In het belang van Nederland zullen wij steeds het hoofd moeten kunnen bieden aan grootschalige en extreme situaties die de samenleving ontwrichten, waar ook ter wereld. Daar willen wij ook in 2014 weer klaar voor zijn. Het is daarom goed dat u de feestdagen met elkaar kunt doorbrengen en samen te zijn met uw dierbaren. Ik wens u dan ook veel vrije tijd en gezelligheid toe tijdens de komende feestdagen en alvast de beste wensen voor 2014. Ik hoop volgend jaar weer op u te kunnen rekenen.

17
Zoeken naar speld in hooiberg En verder:

30

42 Logboek | 45 Sport | 47 Mensen & Mutaties

Vice-admiraal Matthieu Borsboom Commandant Zeestrijdkrachten, Admiraal Benelux Twitter: @VADMBORSBOOM

Alle Hens | december 2013 - januari 2014

Alle Hens | december 2013 - januari 2014

A lle H ens
REPORTAGE
Alle Hens 10

alle hens

Voordelen digitale tijdschriften


Altijd en overal toegang tot het laatste defensienieuws Snel het nieuws scannen n meer verdieping Toegang tot extra fotomaterieel en filmpjes Artikelen, fotos en filmpjes delen op sociale media Een nieuwsbrief informeert je automatisch over de nieuwste uitgave Met n klik meld je je ook aan voor de andere Defensiebladen Geen oud papier

Viering 200 jaar Koninkrijk


Tekst Rosalien van Damme Fotos Gerben van Es, MCD

Heden ontmoet verleden


Een historisch tafereel anno 1813 ontvouwt zich op het Scheveningse strand. Duizenden toe schouwers, onder wie koning Willem-Alexander en Koningin Mxima, wachten op de landing van erfprins Willem Frederik, de latere koning Willem-I. Met het naspelen van deze historische gebeurtenis wordt het 200-jarig bestaan van het Koninkrijk gevierd.

iPad3 9:45 AM

De marine brengt de Prins van Oranje, gespeeld door Huub Stapel, met een ambischvoertuig naar het strand. Voor de kust verzorgen verschillende marine schepen een vlootschouw. In de verte klinken saluutschoten. De hypermoderne schepen vormen een mooi contrast met het Oudhollandse tafereel op het strand. Dan vertrekt de stoet met de Prins naar de Keizerstraat.
Met een snelle actie beveiligen de mariniers het strand voor een eventuele vervolgoperaties vanuit zee. Op de achtergrond staan de Viking en BV206 voertuigen.

De wilde zee met haar hoge golven maakte het onmogelijk om de aanstaande Koning Willem-I met een sloep aan land te brengen.

Van brievenbus naar inbox


De personeelsbladen van Defensie gaan in 2014 digitaal. In april verschijnt de laatste papieren uitgave van Alle Hens. Het blad gaat vanaf dan verder als online magazine. Abonneer je nu gratis op de digitale nieuwsbrief en dan weet je als eerste wat het laatste defensienieuws is: in woord, beeld en geluid op je computer, tablet en smartphone.

Als het strand helemaal leeg is, laten ruim 130 mariniers van het 22e Raiding Squadron aan de toeschouwers zien hoe een moderne landing eruitziet. Het spektakel en daarmee ook de feestelijkheden van 525 jaar marine,

Belangrijk
Meld je aan met je persoonlijke e-mailadres: de videos van de digitale bladen zijn niet beschikbaar via Mulan of Internet op de werkplek.

Digitaal tijdschrift ontvangen? Zo doe je dat!


Stap Surf

1:
www

Ga naar www.defensie.nl/abonneren

Stap Kies

2:

Kies de Defensiebladen waarop je een abonnement wilt.

Stap Mail

3:
@

Laat je persoonlijke e-mailadres achter.

Stap : Bevestig

Je ontvangt direct een ontvangstbevestiging per e-mail. Klik op het internetlinkje.

Stap Lees

5:

Na aanmelding ontvang je een bevestigingsmailtje. Klik op de internetlink. Een welkomstmailtje verschijnt in je inbox. Geen mail ontvangen? Kijk in je spammail. Betalende abonnees die hun abonnementsgeld al voor 2014 hebben betaald, kunnen contact opnemen met Abonnementenland: klantenservice@aboland.nl De opgegeven e-mailadressen worden alleen gebruikt voor de versturing van nieuwsbrieven van de online magazines.

Maandelijks krijg je een nieuwsbrief met de inhoudsopgave en link naar het nieuwe digitale tijdschrift.

Alle Hens | december 2013 - januari 2014

Alle Hens | december 2013 - januari 2014

P ersoneel

P ersoneel

Een zucht van opluchting op de Marinierskazerne Savaneta te Aruba. De Marinierscompagnie Carib blijft operationeel.

Verdeling van de centen


Van de 115 miljoen euro wordt 41 miljoen besteedt aan het terugdraaien of verzachten van eerder aangekondigde maatregelen die ingrepen op de operationele capaciteit. 25 Miljoen komt ten goede aan het behoud van regionale werkgelegenheid en 49 miljoen wordt gebruikt om het niet volledig uitkeren van de prijsbijstelling in 2014 op te vangen. De nancile problematiek neemt hierdoor af, van 348 miljoen tot 282 miljoen.

De belangrijkste gevolgen
Minder banen weg: van 2400 naar 1000. Johan Willem Frisokazerne in Assen blijft open. 45 Pantserinfanteriebataljon verhuist van Ermelo naar Havelte. Er komen drie verschillende brigades: 1 gemechaniseerde, 1 gemotoriseerde en 1 luchtmobiel. Dit biedt meer mogelijkheden voor samenwerking met Belgi en Duitsland. Een combinatie van andere wielvoertuigen vervangt de CV90. De helft van deze CV90s (44) wordt afgestoten. Vliegbasis Leeuwarden blijft Main Operating Base. Er komt een Chinook helikopter simulator.

Petitie voor behoud Van Ghentkazerne


Minister Jeanine Hennis-Plasschaert ontving eind oktober een petitie met 12.191 handtekeningen om de Van Ghentkazerne in Rotterdam open te houden. Initiatiefnemer en oudmarinier Etinne Hennekes overhandigde ook een boekwerk met steunbetuigingen die via Facebook zijn binnen gekomen. Daarop hebben vooral oud-mariniers gereageerd. Minister Hennis zei de actie te waarderen. Het is goed dat u er bent. Ik begrijp hoe belangrijk de mariniers zijn voor Rotterdam. Ik ben in gesprek met burgemeester Aboutaleb om naar alternatieven te kijken. Daar sta ik voor open. Valse verwachtingen creren kan ik echter niet. Het budget van de krijgsmacht staat onder druk en dan moeten er soms beslissingen worden genomen die ook mij pijn doen.

Deel pijnlijke maatregelen begroting Defensie teruggedraaid

Financile problematiek neemt af


De bedrukte stemming eind september, veranderde een maand later in een wat optimistischer beeld voor Defensie. Enkele pijnlijke maatregelen uit de Defensienota In het belang van Nederland werden teruggedraaid of verzacht. Voor het eerst sinds lange tijd komen er extra financile middelen voor Defensie beschikbaar, structureel 115 miljoen vanaf 2015. Wat betekent deze begrotingsaanpassing voor het CZSK?
archief Tekst: Vanessa Strijbosch | Fotos:

Een bijzondere rendez-vouz van de twee bevoorraders. Zr.Ms. Amsterdam zal plaats maken voor de Karel Doorman zodra deze in dienst is gesteld. (Foto: KPLODOPS Myra (M.A.) Coevert.

Karel Doorman wel in de vaart


Admiraal Borsboom zegt zich er al erg op te verheugen: de doop van het Joint Support Ship (JSS) Karel Doorman op 8 maart 2014. Eind september zag het er naar uit dat dit bijzondere moment de kop ingedrukt zou worden. Een maand later werd het goede nieuws naar buiten gebracht: de Karel Doorman komt daadwerkelijk in de vaart. In Europees en NAVOverband is er een tekort aan ondersteuningsschepen. Minister Hennis-Plasschaert onderzoekt de mogelijkheid de Karel Doorman met andere landen te gebruiken. Het huidige bevoorradingsschip, Zr.Ms. Amsterdam, gaat na de indienststelling van het JSS uit de vaart.

Mariniers Aruba
Een zucht van opluchting op de Marinierskazerne Savaneta te Aruba. De Mariniers Compagnie Carib blijft operationeel. De eerdere maatregel om de compagnie op basis van een roulatiesysteem te vullen, is teruggedraaid. De minister schrijft in haar brief aan de Tweede Kamer hierover: Mede op grond van de ervaringen op Curaao met het rouleren van compagnien vanuit Nederland, was besloten dit systeem ook op Aruba in te voeren. Het rouleren van compagnien vanuit Nederland betekende een aanzienlijke beslaglegging op de beschikbare capaciteit. In Nederland zelf is een compagnie bezig met de voorbereiding op een periode op Aruba, terwijl een derde compagnie net terug is van Aruba en niet direct voor andere taken inzetbaar is. De extra middelen uit het begrotingsakkoord maken het nu mogelijk de roulatie maatregel terug te draaien. De bataljons in Nederland blijven zo intact, waardoor de inzetbaarheid in operaties toeneemt. 7 Alle Hens | december 2013 - januari 2014

Alle Hens | december 2013 - januari 2014

OEFENING

OEFENING

Dutch approach in Afrika


Met een glimlach van oor tot oor lopen de twee Ghanese techneuten door de machinekamer. Als shipriders varen ze twee weken mee met Zr.Ms. Rotterdam. De oefening African Winds voert het schip langs diverse West-Afrikaanse kuststaten, ter training van eigen gembarkeerde en partnereenheden. Niet alleen op de wal, maar ook aan boord is er ruimte om Afrikaanse collegas kennis te laten maken met de Dutch approach.
Tekst Doenja Zwaan | Fotos: Eva Klijn (MCD) Een spectaculaire amfibische demonstratie door Kameroense militairen bewees dat ook in korte tijd veel kan worden geleerd.

slechts 600 mensen in dienst is de Beninse marine niet bepaald opgewassen tegen zware criminaliteit. De trainingen die worden gegeven door ingevlogen mobiele trainingteams, staf- en bemanningsleden bieden dan ook een basis. We hebben niet de illusie dat we Afrika in drie maanden kunnen veranderen, zegt kapitein-ter-zee Jan Hubert Hulsker, commandant van Zr.Ms. Rotterdam. Maar we leveren een bijdrage aan de maritieme veiligheid en daar proteert iedereen van.

Bemanningsleden van Zr.Ms. Rotterdam verzorgden lessen in onderhoud van buitenboordmotoren, radioapparatuur en nautische vaardigheden.

De Ghanezen zijn onder de indruk van wat ze zien: van de drinkwatermaker tot aan de netheid van de verblijven. Maar het meest onder de indruk zijn ze van de veiligheidsvoorzieningen: safety rst. Veiligheid is n van de kernbegrippen tijdens African Winds. Na Marokko, Senegal en Ghana vervolgde de Rotterdam begin oktober haar reis oostwaarts richting Benin. Benin is een relatief veilig land en in tegenstelling tot grote broer Nigeria ontbreekt het aan waardevolle grondstoen. Toch heeft het Franstalige land regelmatig te kampen met maritieme criminaliteit waarbij vooral olietankers het doelwit zijn van terreur. Piraterij onvermijdelijk onderwerp Vorig jaar lag hier in Cotonou geen enkel schip binnen, weet een vertegenwoordiger van Damen. Tijdens een receptie aan boord van Zr.Ms. Rotterdam, georganiseerd voor het bedrijfsleven dat zaken doet met Afrikaanse partners, is pira-

terij een onvermijdelijk onderwerp van gesprek. Piraten komen en gaan, inmiddels is er weer bedrijvigheid in de haven van Cotonou in Benin. De vraag is echter hoe lang. Met

We hebben niet de illusie dat we Afrika in drie maanden kunnen veranderen


Ontwikkeling en diplomatie In Benin lag met name de nadruk op activiteiten op het gebied van ontwikkeling en diplomatie, voor ons tevens prettig als intermezzo richting Nigeria, licht kolonel der mariniers Frederik Swart toe. Swart voerde als Commander Landing Force de multinationale marinierseenheden aan. Het zwaartepunt van deze oefenreis lag echter in Nigeria, een heel intensief programma waar honderden Nigeriaanse militairen aan deelnamen. 9

Zoeken naar mogelijkheden In het machtige Nigeria is een grote rol weggelegd voor maritieme veiligheid, waarvoor schout-bij-nacht Ben Bekkering speciaal was ingevlogen. Een land als Nigeria is heel erg belangrijk. Het is een groot land met erg veel potentieel maar nog wel zoekende naar de mogelijkheden om dat potentieel aan te boren, legt Bekkering uit. Door met de autoriteiten in contact te komen, kunnen we daar bij helpen en maken we ook onze naam hier bekend. Enerzijds wordt de maritieme veiligheid daarmee vergroot en anderzijds kunnen handelsmogelijkheden worden uitgebouwd. Zodoende stonden er diverse seminars op het programma, maar lag tegelijkertijd de nadruk op Defensie. Daarnaast stonden diverse trainingen in het kader van antipiraterij op het programma.

Alle Hens | december 2013 - januari 2014

Alle Hens | december 2013 - januari 2014

OEFENING

OEFENING

indrukwekkend om mee te maken, het ene moment praat je met de gouverneur en het andere moment spreek je twee- en driesterrengeneraals toe. Veel leren in korte tijd Terwijl in Nigeria nog volop werd getraind zette de Rotterdam koers richting buurland Kameroen voor een gezamenlijke training aldaar. Voor de Engelse en Nederlandse mariniers een mooie mogelijkheid om de jungleskills opgedaan in Ghana een vervolg te geven. Een spectaculaire ambische demonstratie door Kameroense militairen bewees dat ook in korte tijd veel kan worden geleerd.

Tijdens African Winds hebben de Nederlanders allemaal iets geleerd, besluit Huksker. Want zoals wij gewend zijn zaken te doen, is niet altijd de standaard voor de rest van de wereld. This is Africa!

In het machtige Nigeria is een grote rol weggelegd voor maritieme veiligheid
Indrukwekkende ontmoetingen De Rotterdam lag gedurende vier dagen in de Nigeriaanse havenstad Lagos. Daar vonden op verschillende locaties tegelijkertijd trainingen plaats: van jungletraining tot lessen explosieve opruiming, van hydrograsche opnemingen tot ambische operaties. Tussendoor vloog kolonel Swart naar diverse locaties in het kader van beleefdheidsbezoeken. Erg Beide commandanten kijken tevreden terug op deze bijzondere oefenreis. Terwijl commandant Hulsker erop toeziet dat Zr.Ms. Rotterdam weer veilig de haven van Den Helder bereikt, is kolonel Swart alweer in het buitenland voor de evaluatie. Het is de bedoeling dat een ander land onze inspanningen tijdens dit deployment volgend jaar voortzet.
Mariniers van Maritime Special Operations Forces trainden in Benin een select groepje militairen in boardingoperaties, van planning tot uitvoer.

Na Marokko, Senegal en Ghana vervolgde de Rotterdam begin oktober haar reis oostwaarts richting Benin.

Niet alleen militaire inzet


In de Nigeriaanse havenstad Lagos vonden op verschillende locaties tegelijkertijd trainingen plaats: van hydrografische opnemingen tot amfibische operaties.

African Winds is een bijzondere reis, waar een planning van bijna een jaar aan ten grondslag ligt. De Netherlands Maritime Force / Maritime Battle Staff is verantwoordelijk voor de uitvoering van het deployment aangevoerd door kolonel der mariniers Frederik Swart. Samen met de commandant van het amfibisch transportschip, kapitein-terzee Jan Hubert Hulsker, werd gezocht naar een zo optimaal mogelijke invulling van het oefenprogramma. Al gauw werd de slagzin 3D from the Sea opgenomen in het mission statement. We zochten naar een speciale invalshoek, zodat we meer uit onze activiteiten konden halen, legt Swart uit. Het 3D concept dat staat voor Defense, Development & Diplomacy houdt in dat beoogde doelstellingen niet behaald worden door louter militaire inzet. Door samenwerking met het bedrijfsleven, non-gouvermentele organisaties en ambassades wordt sneller en beter bereikt wat voor ogen is.

Alle Hens | december 2013 - januari 2014

10

11

Alle Hens | december 2013 - januari 2014

O perationeel

O perationeel

Van piraterij naar perspectief


Nul kapingen sinds mei 2012, nog maar een handvol aanvallen op koopvaardijschepen: de antipiraterijmissies in de wateren rondom Somali lijken hun vruchten af te werpen. Maar mooie statistieken zijn nog geen reden om zelfgenoegzaam achterover te leunen, waarschuwen zowel Flottillenadmiral Jean Martens als commandeur Peter Lenselink, twee kopstukken in Operatie Atalanta.
Tekst: Ingmar Kooman | Fotos: Gerben van Es (MCD)

Focus operatie Atalanta verschuift naar duurzame verbetering

Flottillenadmiral Jean Martens, plaatsvervangend operationeel commandant EU NAVFOR


Het businessmodel achter piraterij is nog ongebroken De voedingsbodem voor piraterij is nog altijd niet verdwenen. Hun businessmodel is gebarsten, maar nog altijd niet gebroken. De criminele kopstukken erachter wachten gewoon op een kans, want misdaad loont voor hen nog steeds. Daarom is het zo belangrijk dat we binnen Operatie Atalanta nauw samenwerken met de andere taskforces en marines in de regio. Dat is cruciaal in het onderdrukken en voorkomen van piraterij in dit gigantische operatiegebied: ter grootte van grofweg anderhalf keer West-Europa. De koopvaardij neemt ook de door ons aanbevolen best management practices ter harte. Beschermingsmaatregelen als prikkeldraadomheiningen, een citadel en gewapende beveiligers dragen bij aan hun veiligheid. Door registratie bij het Maritime Security Centre Horn of Africa (MSCHOA) kunnen schepen aan elkaar verdachte omstandigheden rapporteren. En ons geeft het real time inzicht in de scheepsbewegingen in het gebied. Onze brede aanpak is wat Atalanta uniek maakt. Zr.Ms. Johan de Witt fungeert tijdens haar missie namelijk geregeld als drijvend klaslokaal voor de civiele trainingen met EUCAP Nestor (een door de EU geleide civiel militaire trainingsmissie voor de bestrijding van piraterij, red) aan regionale veiligheidsfunctionarissen. Procureurs, rechters, kustwacht- en politiefunctionarissen vinden aan boord een veilige omgeving waar ze van elkaar kunnen leren. Dat is een belangrijke stap op weg naar het waarborgen van hun eigen veiligheid. De Nederlandse inzet in Atalanta is erg waardevol gebleken. Neem de elf piraten die in 2012 door Hr.Ms. Van Amstel zijn opgepakt. De bemanning van de Van Amstel heeft in deze zaak echt een standaard gezet voor het verzamelen van juridisch bewijs. Dankzij hun zorgvuldige werk konden deze mannen door de internationale rechtbank op de Seychellen worden vervolgd en veroordeeld.

Commandeur Peter Lenselink, commandant Task Force 465


Perspectief voor Somali Als de internationale marines hier vertrekken, keert de piraterij terug. Daarom is het nu tijd voor counterpiracy the next level. Behalve actieve piraterijbestrijding op zee benvloeden we nu ook de situatie op het land. De recente New Deal for Somalia is daarbij een fundament voor verandering. Vijftig landen doneren de komende jaren 1,8 miljard euro voor de ontwikkeling van Somali. Leiders uit de regio en de wereld hebben zich gecommitteerd aan de opbouw van de Somalische veiligheidsdiensten. Ze voorzien in een stevig juridisch apparaat en een stabiele en capabele overheid en bieden uiteindelijk ook perspectief voor de bevolking. Zr.Ms. Johan de Witt is daarin van eminent belang. De senior maritime leadership courses die de EUCAP Nestor hier samen met ons aan boord heeft verzorgd, versterken de marines, kustwachten, havenbeheerders en juridische apparaten in de regio. Het is mooi om te zien hoe alle eenheden samenwerken. Niet alleen binnen onze eigen vlootverband, maar ook daarbuiten. Zo heeft een schip van de Chinese marine zelfs op ons verzoek een transport van het World Food Programme gescorteerd. Op zee zitten we allemaal in hetzelfde schuitje. Jaarlijks varen zon 20.000 tot 30.000 schepen door de Golf van Aden. Een veilige goederenstroom is niet alleen van belang voor een maritiem handelsland als Nederland, het is een gezamenlijk belang. De aanpak van piraterij eist dan ook dat we er 24/7 bovenop blijven zitten. We mogen geen moment verslappen.

Alle Hens | december 2013 - januari 2014

12

13

Alle Hens | december 2013 - januari 2014

I nterview

I nterview

Mijn antipiraterij-missie
Het grote verhaal van de anti-piraterijmissie is grotendeels bekend. Maar hoe geven de individuele bemanningsleden van Zr.Ms. Johan de Witt invulling aan hun missie?
Tekst: Ingmar Kooman | Foto's: Gerben van Es (MCD)

Matroos 1 OD Chanice van der Linden, nautische dienst


We onderhouden het schip en houden het schoon. We besturen de rhibs wanneer de mariniers naar een ski of dhow vervoerd moeten worden. Vooraf had ik wel een wat andere verwachting van deze missie. Er zijn maar weinig boardings. Toch zijn we nog druk zat, aan boord is altijd werk te doen. Al begin ik na vier maanden wel naar huis te verlangen. De lm Captain Philips met zijn allen op het helidek te bekijken, dat was zeker een hoogtepunt van deze reis. Maar ik kijk sowieso met een goed gevoel terug op de missie. Samen met de Australirs hebben we toch mooi een groep piraten opgepakt. Daar ben ik wel blij om. Je merkt toch dat het scheelt dat we hier zijn. En ook al is het nu rustig, ik weet van mijn vorige uitzending hier: het kan zo veranderen.

Sergeant MARNALG Martin Griesdoorn, eerste bestuurder LCVP


Intelligence, surveillance & reconnaissance, kortweg ISR, is onze voornaamste taak. Met twee boten doen we screenings van de Somalische kust. We nemen fotos, doen waarnemingen en ondervragen de lokale scheepvaart. Het levert ons altijd heel wat informatie op. De piraterijactiviteit is goed teruggedrongen. Daarom is het extra belangrijk om continu scherp te blijven. Het kan zomaar weer gebeuren. Het is jammer dat we zelf geen piraten hebben gevangen, maar zoals ik tegen mijn kinderen zeg: we houden de vijver wel schoon.

Korporaal WDS Eddie Schrtl, technisch specialist wapens


Het is een lange missie, maar de tijd gaat snel als je bezig bent. In iedere haven krijg ik een pakketje van mijn vriendin. Ik had niet gedacht dat ik dat zo leuk zou vinden. Je wordt getraind tot de meest risicovolle situaties. Er zijn minder piraten op zee dan een aantal jaar geleden. Dat is ons wel aan het begin van de missie gezegd. We zijn hier passief agressief aanwezig. Dat weerhoudt de mensen wel om met snode plannen de zee op te gaan.

Adjudant Abu Ahmet, tolk


Als tolk werk je binnen uitersten. Het ene moment tolk je voor hoge Somalische functionarissen die de Johan de Witt bezoeken voor een conferentie, het andere moment zit je een dag op zee om met vissers te praten. Je bent als tolk niet alleen een vertaalmachine, je bouwt ook een bruggetje tussen verschillende culturen. Ik zorg ervoor dat mijn collegas en de Somalirs elkaar begrijpen. Als we op zee een zogeheten friendly approach doen, vragen de vissers ons ook geregeld om water, eten of medische verzorging. Meewerken aan de antipiraterijmissie bij Somali stond al langer op mijn lijstje. Een heel mooie ervaring. Wie weet kom ik hier in de toekomst wel weer.

Korporaal ODOPS Maik van den Bosch, commandocentrale medewerker


In de commandocentrale zijn we echt de spin in het web. We werken veel samen met de andere eenheden. Zowel aan boord, maar ook met de andere eenheden van ons vlootverband. Zo hebben we samen met HMAS Melbourne een groep piraten opgepakt. Begin november ontvingen we kort na elkaar twee noodoproepen van verschillende schepen. We proberen dan zo snel mogelijk zoveel mogelijk informatie de centrale in te trekken. Iedereen is dan alert. Alles brengen we in kaart: wie, wat, waar, wanneer? Samen met de Australirs hebben we de achtervolging ingezet. Uiteindelijk wisten zij de piraten op te pakken. Jammer voor ons, maar je werkt allemaal voor hetzelfde doel.

Matroos 1 LDGB Niels Evers, magazijnbeheerder en MIST-teamlid


Behalve magazijnbeheerder ben ik ook lid van de MIST, het maritime investigation & search team. Zodra de mariniers een boarding hebben uitgevoerd en het schip veiliggesteld is, komen wij aan boord. We registreren de wapens, ladders, enterhaken, de hoeveelheid peut. Zonder bewijslast geen rechtszaak. Des te belangrijker dus dat het zorgvuldig gebeurt.

Matroos 1 LDV Felicity Schreuder, hofmeester Gouden Bal


Eigenlijk is elke dag voor ons wel hetzelfde: drie keer tafel dekken en afruimen. Maar in het cafetaria kun je de mensen wel tevreden maken. Om goed te functioneren, heb je natuurlijk meer nodig dan alleen goede voeding. Wij proberen ook een beetje gezelligheid te brengen en zo de sfeer erin te houden. Eerder was ik op missie met de Tromp: dan is het deze keer qua piraten minder druk. Ik zit zelf in de Medische Actie Dienst, dus als iets gebeurt en er gewonden vallen, dan zit ik er in de ziekenboeg bovenop.

Korporaal WDS Richard de Vos, technisch specialist wapens


Mijn collegas en ik houden de Goalkeeper en alle kleinkaliberwapens draaiend. Het zoute water in combinatie met de warmte zorgt makkelijk voor corrosie. Toch weten we alles maximaal operationeel te houden. Ik moet voor mijn werk het hele schip door: vooruit, achteruit, de buitendekse opstellingen. Dan merk je wel dat de sfeer aan boord heel prettig is. Het is een heel goede en hechte bemanning.

Alle Hens | december 2013 - januari 2014

14

15

Alle Hens | december 2013 - januari 2014

O perationeel

O perationeel

Captain Phillips realistische weergave van dreiging piraterij

Een succesvol jaar in het Caribisch gebied

Piratenfilm maakt indruk


De meest bijzondere filmpremire die ik tot nu toe heb meegemaakt. Filmfestivaldirecteur Fulko Kuindersma staat wat onwennig tussen de gewapende special force militairen op de rode loper voor filmtheater Tuschinski in Amsterdam. De top van de Koninklijke Marine en ongeveer 200 militairen waren eind oktober eregasten bij de premire van de piratenfilm Captain Phillips. Tegelijkertijd met de premire in Amsterdam werd de film ook aan boord van het Zr.Ms. Johan de Witt in de haven van Muscat (Oman) vertoond.
Salis Tekst: Vanessa Strijbosch | Fotos: Wim

12.000 kilo drugs van de markt


Een mijlpaal. Zo noemt Commandant Zeemacht Caribisch gebied, brigade-generaal der mariniers Dick Swijgman de ruim 12.000 kilo drugs die in 2013 door de stationsschepen in de West, de internationale partners en de Kustwacht Caribisch Gebied van de markt zijn gehaald. Zon groot aantal hebben we nog nooit gehaald. Het toont aan dat goede internationale samenwerking en ons innovatieve materieel, zoals de snelle onderschepper FRISC en de maritieme helikopter NH90, het verschil kunnen maken. Een overzicht van de vangsten van de stationsschepen van de Koninklijke Marine:
Tekst: Maartje van der Maas

De lm vertelt het waargebeurde verhaal over de gijzelneming van een Amerikaans vrachtschip (Maersk Alabama) in 2009 door Somalische piraten. De lm heeft directe raakvlakken met het CZSK, die zich al sinds 2008 inzet voor antipiraterijmissies. Reden te meer voor de organisatie van de Amsterdam Filmweek om de Koninklijke Marine als eregast uit te nodigen. Commandant Zeestrijdkrachten vice-admiraal Matthieu Borsboom was n van de genodigden bij de allereerste publieke vertoning van de actielm. "Ik verwacht er heel veel van. Het schijnt een realistische weergave te zijn van de dreiging van piraterij. Onze strijd daar tegen piraterij vindt ver weg, buiten het zicht van het publiek plaats. Deze lm biedt een mooie kans aan mensen om te zien wat voor werk we iedere dag doen om de veiligheid op en vanuit zee te waarborgen", zei hij voorafgaand aan de vertoning.
Speciaal voor de premire werd de skiff (piratenboot) uit het Marinemuseum overgebracht naar Amsterdam. Admiraal Borsboom begroet de militairen van het boardingteam die voor de skiff stonden opgesteld.

Impact Uit handen van Tineke Netelenbos, de voorzitter van de Koninklijke Vereniging van Nederlandse Reders (KVNR), ontving vice-admiraal Borsboom het boek over de gijzelneming van het Amerikaanse vrachtschip. "Ik hoop dat deze lm aan het publiek duidelijk maakt wat voor impact piraterij heeft op de levens van mensen. Als voorzitter van de KNVR ben ik ontzettend blij dat onze koopvaardijschepen beschermd worden door de marine", aldus Netelenbos. Live verbinding Zr.Ms. Johan de Witt was tot eind december als EU-vlaggenschip actief in internationale antipiraterij-operaties rond de Hoorn van Afrika. De unieke lmpremire vond plaats tijdens de bevoorrading van het schip in de haven van Muscat. Vlak voor aanvang van de vertoning werd vanuit Tuschinski een live verbinding opgezet met de commandant van het Europese vlooteskader in de Golf van Aden, commandeur Peter Lenselink. Vanaf de Johan de Witt bracht hij rechtstreeks een kort verslag uit van de actuele situatie in het operatiegebied. "Wat u ziet, gebeurt niet alleen in de film. Dit is levensecht. Het is nog steeds aan de orde van de dag. We zijn er met diverse marines samen in geslaagd om veel van de piratenacties te voorkomen."
Sommigen gasten keken raar op toen zij over de loper naar binnen liepen en een aantal gemaskerde mannen zagen staan.

Curaao

Ruim 200 militairen waren eind oktober eregasten bij de premire van de piratenfilm.

Alle Hens | december 2013 - januari 2014

16

17

Alle Hens | december 2013 - januari 2014

O perationeel

O perationeel

Zr.Ms.Friesland
4|03
In samenwerking met de Kustwacht Caribisch gebied onderschept Zr.Ms. Friesland een gofast met 1500 kilo cocane. De supersnelle onderschepper FRISC zet de eindspurt in tijdens de achtervolging van de smokkelboot en weet hem tot stilstand te brengen.

Zr.Ms. Amsterdam
Een smokkelboot negeerde de stoptekens vanuit de helikopter en probeerde met hoge snelheid te vluchten. Daarop zijn er waarschuwingsschoten uitgebracht vanuit de NH90, om de go fast tot stoppen te manen.

7|11

21|10 Bij de onderschepping van


1450 kilo cocane door Zr.Ms. Amsterdam speelde de nieuwe maritieme helikopter NH90 een hoofdrol. De gofast met 4 man aan boord werd gespot op een bekende route richting de Domicaanse Republiek en Hati en is tot stilstand gebracht door de helikopterbemanning. De NH90 is net zolang bij de smokkelboot gebleven totdat de Amsterdam met het boardingteam in de nabijheid was.

10|05

Voor de kust van Costa Rica weet Zr.Ms. Friesland een gofast met 1600 kilo marihuana tot stoppen te brengen. De Belgische boordhelikopter Alouette brengt de drugs aan boord zodat het kan worden overgedragen aan de Amerikaanse kustwacht.

De marine wist hiermee de smokkel van 650 kilo cocane te voorkomen.

5|11 Wederom wist de maritiem


helikopter NH90 een verdachte speedboot, die zich verplaatste van Colombia richting het noorden, tot stoppen te dwingen. Na het doorzoeken van de boot bleek dat de gofast volgeladen was met 600 kilogram cocane. Rond diezelfde datum vertrok een verdachte speedboot met hoge snelheid vanaf Venezuela in noordelijke richting. Zr.Ms. Amsterdam zette koers om de go-fast te onderscheppen. In het donker kon het marineschip tot op een mijl naderen, voordat de bemanning van de speedboot door had dat ze gevolgd werden. Daarna ging deze er in met hoge snelheid vandoor, terwijl de bemanning haar contrabande over boord zette. De go-fast kon ontkomen, maar de bemanning van de Amsterdam wist 19 balen cocane met een gewicht van 600 kilo uit het water te vissen.

Zr.Ms. Holland
01|06
Zr.Ms. Holland volgt een klein koopvaardijschip, verdacht van smokkel van cocane. De koopvaarder vat vlam en gaat met man en muis ten onder. Opvarenden worden gered door de Holland. Het vermoeden bestaat dat de bemanning deze brand zelf heeft veroorzaakt om bewijsmateriaal te vernietigen.

Een nachtelijke zoektocht van de bemanning van Zr.Ms. Holland naar drijvende pakketten drugs, resulteert in een vangst van 1000 kg cocane. De contrabande was overboord gezet door de bemanning van een gedetecteerde go-fast.

11|06

In samenwerking met een Amerikaans onbemand vliegtuig, onderschept Zr.Ms. Holland een gofast. De bemanning heeft de drugs overboord gegooid. Daar zijn beelden van. Nadat de snelle onderschepper van de Holland, de FRISC de gofast tot stoppen heeft gedwongen, wordt de smokkelboot gescand. Meerdere sporen van cocane worden gevonden. De bemanning wordt aangehouden.

01|07

30|10

Het was de uitkijk aan boord van Zr.Ms. Amsterdam die als eerste een gofast met contrabande ontdekte. De boordhelikopter wist de boot tot stoppen te dwingen, wat tot een onderschepping van 600 kilo cocane leidde.

Alle Hens | december 2013 - januari 2014

18

19

Alle Hens | december 2013 - januari 2014

I nfrastructuur

I nfrastructuur

Nieuwe opleidingsfaciliteiten schoolvoorbeeld van internationale samenwerking

De Nederlands-Belgische Operationele School is opgericht op 10 december 1976. Na langdurig dienst te hebben gedaan werd het tijd voor een renovatie en modernisering van het gebouw. De komst van nieuwe schepen, zoals de nieuwe patrouillevaartuigen, vereiste een modernisering van het lesmateriaal en de lesomgeving. Om dit te bewerkstelligen werd er in oktober 2011 gestart met de bouw van nieuwe opleidingsfaciliteiten.

Maritiem Kenniscentrum opent deuren


divisie-admiraal Michel Hofman, de nieuwe Nederlands-Belgische Operationele School.
Strijbosch | Fotos: John van Helvert

Met het onthullen van een plaquette en het symbolisch losgooien van de trossen openden de Commandant Zeestrijdkrachten, vice-admiraal Matthieu Borsboom en de Commandant van de Belgische Marinecomponent,
Tekstbewerking: Vanessa

De binationale Operationele School is het belangrijkste kenniscentrum binnen Defensie voor maritiem operationeel onderwijs, sprak admiraal Borsboom tijdens zijn speech. De school staat al vele jaren symbool voor de hechte samenwerking tussen de Nederlandse en Belgische marine. Om een eenheid te vormen, moet je elkaar door-en-door kennen en elkaar door-en-door vertrouwen. En dat kennen, kunnen en vertrouwen wordt in dit gezamenlijke opleidingsinstituut van de grond af aan opgebouwd, vervolgt hij. Ook de commandant van de Belgische Marinecomponent, divisie-admiraal Michel Hofman, sprak vol lof over de hechte samenwerking tussen beide marines. Wij vormen nu al decennia lang middels onze gezamenlijke opleidingen de hart en ziel en intelligentie van onze marines. De opening van dit moderne gebouw maakt het mogelijk om de samenwerking te verlengen en intensiveren. Multifunctionele ruimte De vernieuwde school biedt veel moderne faciliteiten, waaronder een grote multifunctionele ruimte. Cursisten kunnen daar op de vloer tactische scenarios uitwerken of de ruimte gebruiken als auditorium voor het nabespreken van oefeningen. Het vertrek inrichten als een heus commandocentrum behoort ook tot de mogelijkheden. Over enige tijd krijgt de

school ook een aantal simulators van diverse typen Nederlandse en Belgische marineschepen. Geavanceerde leeromgeving De school telt nu 185 bemanningsleden, waaronder 134 instructeurs. De school verzorgt maar liefst 170 verschillende opleidingen. Een deel van de instructeurs wordt geleverd door de Belgische Marinecomponent, de Duitse marine en de Royal Navy van het Verenigd Koninkrijk. Per jaar worden 2.500 tot 3.000 cursisten opgeleid in een moderne en zeer geavanceerde leeromgeving.

De cursisten komen van verschillende internationale marines zoals Duitsland, Australi, Noorwegen, de Verenigde Staten, Canada, en het Verenigd Koninkrijk. Zij krijgen samen les met het Nederlandse en Belgische marinepersoneel in opleiding.

Tijdens de openingceremonie stond de vaste bemanning van de NederlandsBelgische Operationele School verdeeld opgesteld over de drie verdiepingen van het nieuwe gebouw.

De Commandant van de Operationele school, KLTZ Jacob Jan Teertstra, is zeer te spreken te zijn over de nieuwe multifunctionele ruimte. Deze ruimte kan dienstdoen voor veel doeleinden, bijvoorbeeld als tactische vloer waarop verschillende operationele scenarios uitgewerkt kunnen worden, of als een auditorium voor het debriefen van trainingen. Maar ook voor missie voorbereiding door de stafeenheid van de marine. De ruimte kan ook worden ingericht als een Joint Operations Room, met alle geavanceerde informatie- en communicatiemiddelen is deze gelijk aan die op een amfibisch transportschip zoals Zr. Ms. Johan de Witt. Naast alle operationele mogelijkheden, kunnen externe partijen ook gebruik maken van de nieuwe ruimte.

Alle Hens | december 2013 - januari 2014

20

21

Alle Hens | december 2013 - januari 2014

I nterview

I nterview

Bij bijzondere verdiensten, hoort een bijzonder afscheid

Hoogvlieger duikt onder in de burger


Kapitein-ter-zee arts b.d. dr. Rob van Hulst (1957) is heer en meester op gebied van duikmedische zaken. Met zijn onderzoeken leverde hij twee proefschriften en talrijke publicaties; een ongekende bijdrage aan de veiligheid en innovatie van het militair- en beroepsduiken. Van Hulst maakte naam als duikerarts en hoofd van het Duikmedisch Centrum (DMC). Een periode waarin het DMC zich ontwikkelde tot een kenniscentrum met internationale allure. Na 28 dienstjaren gaat hij met Functioneel Leeftijdsontslag. Jammer dat ik de marine verlaat, maar nieuwe uitdagingen wachten op me.
Tekst: Rosalien van Damme | Fotos: Wim Salis en eigen archief

In 1993 was u zes maanden commandant van het veldhospitaal tijdens een uitzending in Cambodja. Dat is een totaal andere wereld dan u gewend was als wetenschapper.
Dat klopt. Ter voorbereiding heb ik toen drie maanden gewerkt in Medisch Centrum Rotterdam om weer te wennen aan het vlees- en bloedgevoel. Als

duikerarts kom je dat minder snel tegen. Ik was verantwoordelijk voor de medische zorg van een gebied ter grote van Noord- en Zuid-Holland. Het was een heftige periode. In mijn termijn vielen twee doden. Veel kinderen waren het slachtoer van mijnen. Zeer tragisch, maar wel dankbaar werk. Ik weet dat mijn bijdrage bescheiden is geweest, maar ik heb voor mijn gevoel wel iets voor het land betekend.

1993 _ Van Hulst kreeg een functie als commandant van het veldhospitaal in Cambodja. De toenmalige Minister van Defensie, Relus ter Beek, kwam op bezoek.

2008 _ VIP varen aan boord van Zr.Ms. de Ruyter met een delegatie van AMC-stafleden.

1989

_ op de Admiraliteit van de IGDZ (geneeskundige inspecteur) kreeg Van Hulst zijn officile duikerarts aantekening.

91-2000 _ Nog steeds actief als sportduiker/ instructeur. Van Hulst gaf tussen 1991 en 2000 ook les aan leden van het Koninklijk Huis.

2003 _ De promotie in
Rotterdam tot doctor in de geneeskunde.

2013 _ Promotie van twee duikerartsen. Van Hulst was co-promotor en zat in de officile verdedigingscommissie.

Hoe bent vervolgens terecht gekomen bij de marine?


Uiteindelijk vond ik in 1983 bij de marine een wetenschapsstage. Dat beviel me wel en Defensie vroeg of ik wilde blijven. Ik wist dat dit de manier was om mijn droom te verwezenlijken.

En nu bent u na 28 dienstjaren weer terug in een civiel ziekenhuis.


Ja, het AMC heeft me met open armen ontvangen. Ik ben door de marine aangesteld als bijzonder hoogleraar en onderzoeker. Het is wel even wennen om hier rond te lopen. Bij Defensie weet je gelijk wie er voor je staat en wat die persoon te zeggen heeft. Naamplaatjes en rangonderscheidingstekens zijn eigenlijk hartstikke handig. Hier loopt iedereen in dezelfde witte jas. Ik vind het jammer dat ik de marine moet verlaten, maar nieuwe uitdagingen wachten op me.

Waarom specialiseerde u zich tot duikarts?


Dat komt vooral door de lms van Jacques Cousteau, een Franse marine ocier en lmmaker. Hij maakte in de jaren vijftig de eerste lm over de onderwaterwereld. Dat fascineerde me. De duiksport was destijds eigenlijk onbetaalbaar, maar toen ik geneeskunde studeerde in Groningen haalde ik mijn brevet bij studentenduikvereniging Ad Fundum. In Spanje werkte ik als assistent duikleraar en daar werd ik voor het eerst geconfronteerd met duikmedische zaken. Ik besloot duikarts te worden, maar had nog geen idee hoe ik dat kon bereiken.

Beroepsduikers bij Defensie hebben veel profijt gehad van uw wetenschappelijke onderzoeken. Kunt u een praktijkvoorbeeld geven?
Dankzij het onderzoek naar de giftigheid van zuurstof op de longen kunnen speciale duikeenheden nu een uur langer onder water blijven, zonder dat we bang hoeven te zijn dat hun longen onherstelbaar beschadigen. Niet alleen de duikers van de krijgsmacht zijn gebaat bij deze onderzoeken, het is ook breder medisch toepasbaar. Dat zijn interessante gegevens.

Hoe kijkt u terug op uw carrire?


Toen ik begon bij het Duikmedisch Centrum, werkten er alleen mannen en militairen. Nu hebben we een uitstekende mix van mannen, vrouwen, militairen en burgers. Het is een centrum geworden voor heel duikend Nederland met internationale allure. Dat hebben we samen gedaan en daar ben ik trots op. Om daar dik twintig jaar hoofd van te zijn was een voorrecht. 23 Alle Hens | december 2013 - januari 2014

Alle Hens | december 2013 - januari 2014

22

ceremonieel

ceremonieel

Nu ook Zijner Majesteits


De Groningen, de vierde en laatste in de rij van oceangoing patrol vessels (OPV) in de Hollandklasse draagt nu Zijner Majesteits voor haar naam. Aangetreden militairen verzorgden ondanks het gure weer een stijlvolle ceremonie in aanwezigheid van de Minister van Infrastructuur en Milieu, Melanie Schultz van Haegen. Zij doopte het schip bij de tewaterlating in 2011. We sluiten een lange periode van ontwikkeling, ontwerp, bouw en proefvaarten af. Vele professionele handen droegen bij aan de verwezenlijking van dit topschip, waren de trotse woorden van Commandant Zeestrijdkrachten, vice-admiraal Matthieu Borsboom tijdens de indienststelling.
Foto: Bart Nijs (MCD)

Alle Hens | december 2013 - januari 2014

24

25

Alle Hens | december 2013 - januari 2014

E venement

E venement

Marine prominent aanwezig tijdens viering 200 jaar Koninkrijk

Verleden en heden smelten samen

1 2

4 5

Een historisch tafereel anno 1813 ontvouwt zich op het Scheveningse strand. Weg met de Fransen!, schreeuwen honderden figuranten in klederdracht. Duizenden toeschouwers, onder wie koning Willem-Alexander en Koningin Mxima, wachten op de landing van erfprins Willem-Frederik, de latere koning Willem-I. Met het naspelen van deze historische gebeurtenis wordt het 200-jarig bestaan van het Koninkrijk gevierd.
Tekst: Rosalien van Damme | Fotos: Gerben van Es

De marine brengt de Prins van Oranje, gespeeld door Huub Stapel, met een ambievoertuig naar het strand. Voor de kust verzorgen verschillende marineschepen een vlootschouw. In de verte klinken saluutschoten. De hypermoderne schepen vormen een mooi contrast met het Oudhollandse tafereel op het strand. Dan vertrekt de stoet met de Prins naar de Keizerstraat. Als het strand helemaal leeg is, laten ruim 130 mariniers van het 22e Raiding Squadron aan de toeschouwers zien hoe een moderne landing eruitziet. Het spektakel en daarmee ook de feestelijkheden van 525 jaar marine, worden afgesloten met een del langs de boulevard van mariniers en de Marinierskapel der Koninklijke Marine. Alle Hens | december 2013 - januari 2014 26

: Een Oudhollands gezelschap van voorname dames en heren passeren te paard het 22e Raiding Squadron met hun amfibische voertuigen. foto: Gerben van Es, MCD : Met een snelle actie beveiligen de mariniers het strand voor een eventuele vervolgoperaties vanuit zee. Op de achtergrond staan de Viking en BV206 voertuigen, die door het Korps Mariniers overal ter wereld worden ingezet. (Foto: Gerben van Es, MCD) : De mariniers laten zien hoe een moderne landing eruit ziet. : De mariniers geven een demonstratie fastropen vanuit een NH90-helikopter. : De wilde zee met haar hoge golven maakte het onmogelijk om de aanstaande Koning Willem-I met een sloep aan land te brengen. De Prins van Oranje wordt daarom met een amfibievoertuig aan land gebracht.

|2

|4

|3

|5

27

Alle Hens | december 2013 - januari 2014

M aterieel

M aterieel

Kennismaking met het Energiedistributiebedrijf

Een spannende bedoening


Een eigen elektriciteitscentrale, een omvangrijk netwerk van hoogspanningskabels, beheer van energiecontracten. Zomaar een opsomming van de vele capaciteiten van het energiedistributiebedrijf (EDB) van de Dienst Materile Instandhouding op de Nieuwe Haven in Den Helder. Na 57 jaar nog steeds een onbekende eend in de bijt. Hoog tijd om het CZSK te laten weten wat het EDB allemaal in petto heeft.
EDB Tekst: Vanessa Strijbosch | Fotos:

Het EDB heeft een eigen energiecentrale, het Kracht Warmte Station, en levert stroom aan alle Defensie locaties in Den Helder.

Nog voordat Den Helder elektra aan huis had, beschikte

de marine in 1907 al over een eigen energievoorziening op de Oude Werf.

Defensie in Den Helder gebruikt de meeste energie van alle overheidslocaties. Daarom wordt gekeken naar het verduurzamen van de opwekking van energie en naar besparingsmogelijkheden. Diverse mogelijkheden zijn al in kaart gebracht: zoals warmte uit de aarde, biovergassing en zonne-energie. Aan de Gibraltarweg op Marinekazerne Nieuwe Haven in Den Helder worden 25 lantaarnpalen met led verlichting geplaatst. Deze zijn ingebouwd met bewegingssensoren en zullen begin 2014 werkend zijn.

Zr.Ms. Johan de Witt kan in haar thuishaven met n kabel worden voorzien van hoogspanning van de wal, in plaats van achttien verschillende kabels laagspanning te gebruiken. De nieuwe Karel Doorman kan straks alleen met hoogspanning aangesloten worden.

Het EDB bestaat sinds 1957.

Op jaarbasis wordt 100 miljoen kilowattuur gebruikt, vergelijkbaar met een gemeente van 70.000 inwoners. Daarmee gebruikt Defensie in Den Helder de meeste energie van alle overheidslocaties in Nederland. De helft van de elektriciteit gaat naar de schepen die in de haven liggen en de stekker in het stroomnet van EDB steken. Het EDB beheert de contracten op energiegebied van 350 vestigingen van Defensie in Nederland. Defensiebreed komen alle metingen van het gebruik van elektra, aardgas bij het EDB binnen. Deze metingen worden gebruikt voor rapportages naar de Tweede Kamer, voor de controle van facturen en voor het geven van advies over nieuw af te

Liefst 500 kilometer netwerk van hoogspanningskabels op en tussen de defensielocaties in Den Helder wordt door het EDB beheerd en onderhouden.

Er werken 28 mensen bij het EDB. Allemaal trouwe burgers die met zn allen gemiddeld 23 jaar werkzaam zijn bij het bedrijf.
Tussen de defensielocaties ligt een netwerk van hoogspanningskabels door heel Den Helder, zelfs onder de schouwburg door. Een ondergrondse wereld die voor de meeste mensen onzichtbaar blijft, totdat er een storing is en de straat open wordt gebroken. Deze ondergrondse wereld is bij het EDB in een leidinginformatiesysteem in kaart gebracht. Uiteraard worden daar wel vaak aannemers voor ingeschakeld.

Het Kracht Warmte Station is in staat om 5 tot 6 weken alle defensielocaties in Den Helder van noodstroom te voorzien. Of langer natuurlijk, afhankelijk van de aanvoer van diesel. Ook het gemaal in Den Helder, de Helsdeur, is voor haar noodstroom voorziening aangesloten op het Kracht Warmte Station.
29

Met het Kracht Warmte Station (KWS) worden alle defensielocaties in Den Helder van elektriciteit voorzien. Met de restwarmte worden veel gebouwen op de Nieuwe Haven verwarmd. De diesels in het KWS zijn scheepsdiesels, zodat de motorenwerkplaats van het Marinebedrijf het groot onderhoud kan doen. Wel zijn de diesels aangepast zodat ze ook op aardgas kunnen draaien. De energieprijzen worden nauwlettend in de gaten gehouden. Elektra wordt ingekocht als blijkt dat dat goedkoper is dan zelf opwekken.

sluiten contracten.
28

Alle Hens | december 2013 - januari 2014

Alle Hens | december 2013 - januari 2014

O peratie

O peratie

Marinevaartuig Hydra zoekt naar oorlogsvlieger

Grote stofzuiger Los van de detectieapparaten die de duikers onder water gebruiken om de verstoringen van dichtbij op te zoeken, wordt er ook gebruik gemaakt van een zogeheten Airlift. Dit apparaat, dat vergelijkbaar is met een grote stofzuiger, zuigt delen van de bodem in een speciale lter. Als de duikers een verstoring ondervinden steken ze de Airlift in de grond. Boven op dek zoeken anderen het materiaal uit. Zo gebeurt het dan ook tijdens de zoektocht naar de Hawker Typhoon. Terwijl een duiker onder water over de bodem stofzuigt, zoekt zijn collega boven op het dek tussen de opgezogen drab naar iets dat meer kan vertellen over de vermiste piloot. Kijk, roept hij na enkele seconden. Tussen zijn vingers draait hij met een wit object. Is dit een kies, vraagt hij aan de bergingsocier. Samen bekijken de mannen het gevonden object nogmaals goed. Na een paar minuten blijkt dat het slechts om een steentje gaat dat verdacht veel op een kies lijkt. Werkeiland Het analyseren van het opgedoken materiaal wordt gedaan aan dek van de Hydra. De 38,5 meter lengte maakt van het vaartuig een ideaal werkeiland. In vergelijking met de andere vaartuigen heeft het duikvaartuig een platte bodem. Hierdoor kunnen de duikers makkelijk onder het schip komen. En dat stelt ons in de gelegenheid om ook in ondiep water ons werk uit te voeren, voegt de gezagvoerder toe. Bij de bouw van het vaartuig is ook rekening gehouden met de veiligheid van de duikers. De schroeven zitten beschermd binnen de hul van het schip en kunnen zo dus geen gevaarlijke situaties veroorzaken. De Hydra is om die reden perfect voor dit soort acties, besluit Lorwa. Desondanks is het de mannen en vrouwen van het Hydra-team en de DDG niet gelukt om bewijs te vinden die terug te leiden zijn naar de vermiste oorlogspiloot. Duiker matroos 1 TD Dirk-Jan de Krijger vindt dit jammer. Helaas waren de werkomstandigheden op deze locatie lastig door de sterke stroming, nuanceert De Krijger. We zijn als team twee weken druk bezig geweest en dan is het jammer dat we niks hebben gevonden waarmee de nabestaanden verder kunnen helpen. Want uiteindelijk is dat onze grootste drijfveer en geeft dit de meeste voldoening. Dit werk is zeer bijzonder omdat je weet waarvoor je het doet.

Stofzuigend het kanaal door voor bewijzen


De Airlift, een apparaat dat vergelijkbaar is met een grote stofzuiger, zuigt delen van de bodem in een speciale filter. Het havenduikvaartuig Hydra biedt regelmatig ondersteuning bij bergingen en onderwater zoekacties.

Een schoen, naamplaatje of een trouwring. Dat ene kleine stukje bewijs dat kan vertellen of iemand er wel of niet ligt. Het havenduikvaartuig Hydra biedt regelmatig ondersteuning bij bergingen en onderwater zoekacties. Zo ook eind oktober bij de speurtocht naar een gecrashte piloot uit de Tweede Wereldoorlog in het Pannerdensch Kanaal. Gezagvoerder opperschipper Peter Lorwa: Soms is het zoeken naar een speld in de hooiberg.
Tekst: Johanna van Waardenberg | Fotos: Sjoerd Hilckman MCD

Op het Pannerdensch Kanaal in de provincie Gelderland ligt het havenduikvaartuig de Hydra. Het grijze schip dobbert langzaam naar de oever. We hebben hier enorm last van de sterke stroming, vertelt de gezagvoerder. Dit betekent dat we regelmatig de Hydra opnieuw moeten positioneren. De schipper bevindt zich met de rest van zijn bemanning al twee weken op het kanaal. Op verzoek van de gemeente Lingewaard zijn de mannen en vrouwen van de Hydra op zoek naar een piloot uit de Tweede Wereldoorlog. De Engelse jachtbommenwerper Hawker Typhoon is op 29 september 1944 boven het Looveer (een buurtschap in de Nederlandse gemeente Lingewaard, Gelderland) neergeschoten. Tot op heden is het vliegtuig niet teruggevonden en staat de piloot als vermist geregistreerd. Uit historisch onderzoek blijkt dat het vliegtuig in het Pannerdensch kanaal moet liggen. Lorwa: Voor de nabestaanden is het belangrijk dat zij dit hoofdstuk kunnen afsluiten en daarom zoeken wij vandaag naar dat ene stukje bewijs dat hen daarbij kan helpen. Alle Hens | december 2013 - januari 2014 30

Hightech Om dit voor elkaar te krijgen werkt het Hydra-team nauw samen met de militairen van de Defensie Duikgroep (DDG). Het fysiek onderwater zoeken wordt gedaan door de duikers van deze divisie. Met de Hydra als vaartuig en de combinatie van het gebruik van bijzonder geavanceerd materiaal speuren zij naar sporen van de Hawker Typhoon. We hebben tijdens het vooronderzoek diverse verstoringen gemeten. Aan de hand van speciale scanners werd al snel duidelijk dat er metalen voorwerpen lagen, legt Lorwa uit. Spijtig voor het team liggen deze niet op de bodem, maar er juist in. Dit is de oorzaak van een sterke stroming. Door de jaren heen is er over de bodem van alles heen gekomen. We moeten dus echt tussen de kiezels en het grind zoeken en soms zelfs met de handen. Dit maakt de klus voor ons een stuk lastiger. Maar gelukkig zijn er een hoop technische snufjes die ons bij deze zoekactie helpen.

Een schoen, naamplaatje of een trouwring. Dat ene kleine stukje bewijs dat kan vertellen of iemand er wel of niet ligt.

Terwijl een duiker onderwater over de bodem stofzuigt, zoekt zijn collega boven op het dek tussen de opgezogen drab naar iets dat meer kan vertellen over de vermiste piloot.

31

Alle Hens | december 2013 - januari 2014

P ersoneel

P ersoneel

Integriteit uitgelicht
Respectvol met elkaar (en met anderen) omgaan waarbij rekening wordt gehouden met de rechten en met gerechtvaardigde belangen en wensen van alle betrokkenen. Het is de officile definitie van het begrip integriteit binnen Defensie. Een papieren weergave van hoe het zou moeten. Maar, hoe leeft het begrip nu echt binnen
Vanessa Strijbosch | illustratie: Angela van Klaveren

het CZSK? Vier leidinggevenden, die in hun functie dagelijks te maken hebben met integriteit, aan het woord. Tekst:

Cijfers KLTZA mr. drs. Michel Loof, Hoofd Bureau Aansturing en Regie: Over 2013 zijn 57 personen door P&O opgeroepen om voor een Hoor- en Adviescommissie (HAC) te verschijnen. Deze commissie adviseert P&O of er na een integriteitsschending een rechtspositionele maatregel moet worden opgelegd. Bij 25 incidenten is besloten geen maatregel op te leggen en ook geen waarschuwingsbrief te verzenden. Dat waren bijvoorbeeld zaken waarin geen dader kon worden aangewezen of zaken die na onderzoek niet ernstig bleken. De belangrijkste conclusie die ik uit de cijfers kan trekken is dat bij mensen nog duidelijker moet worden dat onze organisatie optreedt bij integriteitsschendingen. Men moet beseen dat dit geen papieren tijger is, het is soms keihard. Bij ernstige integriteitsschendingen worden mensen ontslagen, ongeacht hoe lang ze al bij Defensie werken en ongeacht hoe goed ze verder functioneren. Ongeoorloofd gedrag wordt door de organisatie niet geaccepteerd.

Commandant Vertrouwenspersoon Ongewild Meldpunt Gedrag Integer Werkvloer Registratiesysteem Roddelen Zorgvuldig Kerncompetentie Overheid OM Ontslag Werknemers Normen Leeftijd Training Pesten Burger Voorbeeldfunctie Nevenwerkzaamheden Ontslag Imagoschade Huiselijk geweld Werkvloer Regels Ontslag Zeden Correctiegesprek Beschermen Fraude Voorbeeldfunctie Integer Koninklijke Marine Cultuur Agressie Diefstal Burger Leeftijd Integriteitschending Alcohol Veilig Politie Rang Stappenplan Zorgvuldig Afstemming Vertrouwen Tijd Gedrag Intimidatie Drugs Officier Gedrag Regels Onderofficier Leren Manschappen Diefstal Bevoegd Gewenst Stalking Ongewild Risicoanalyse Burger Straffen CZSK Aan boord Seksuele intimidatie Intimidatie Sociale Preventie Fraude Veilig Strafbaar Rang Gedrag Professioneel Leren Gedrag Valkuil Priv Ambtsgericht Eed Belofte Betrouwbaar Beschermen OM Gedrag Management-team Ontslag Nevenwerkzaamheden Ontslag Rang Sanctie Gedrag Onkreukbaar Integer Melder Ongewild Melding Vertrouwen Imagoschade Ongewenst Agressie Reorganisatie Afstemming Agressie Communicatie Stiekem Lekken Gedrag Aanspreken Managementteam Gezag Zakelijke integriteit Intimideren Werkgever Werkvloer

Gedrag CDRA Han van Gelder, Hoofd Directie Personeel & Bedrijfsvoering: Integriteit is een paraplubegrip. Daaronder vallen veel omschrijvingen en begrippen. We kunnen uren praten over integriteit. Over schendingen, normen en straen. Maar waar het ook om gaat is het gedrag. We moeten niet alleen de focus leggen op de schendingen. Hoe gaan we met elkaar om? Als in ieder team deze vraag meer gesteld zou worden, dan is er al heel veel winst. Proactief handelen Natalie Schaar, functionaris integriteitszorg CZSK: Integriteit berust op vier pijlers: leren, kennis, preventie en repressie. Ik vind het belangrijk dat er door de organisatie aandacht wordt besteed aan alle pijlers. Dit betekent dat we lessen trekken uit integriteitschendingen om herhaling te voorkomen. Zo gaan we in plaats van reactief proactief handelen. Soms moeten de regels in een organisatie aangepast worden om schendingen te voorkomen. Wij als organisatie en werkgever hebben ook een rol om de werknemer te beschermen door te werken aan een omgeving waarin onnodige verleidingen voorkomen worden. Alcohol LTZ2OC Johan Ringma, cordinator lokale vertrouwenspersonen: Als cordinator lokale vertrouwenspersonen zie ik dat met name bij de meer ernstige vormen van ongewenst gedrag (seksuele intimidatie, agressie en geweld), vaak alcohol een negatieve hoofdrol heeft. Het werkt soms als negatieve katalysator. Alcohol werkt dan als drempelverlagend middel om handelingen uit te voeren die men onder normale omstandigheden nooit zou doen. Vaak zie je dan ook dat men later veel spijt heeft van wat men heeft aangericht. De schade die men dan elkaar heeft aangedaan kan dan hele vervelende consequenties hebben voor alle partijen.

Proactief

Jaarrapport Gedrag

Voorlichting Oorzaak

Integriteit Meldpunt

Waarschuwing na HAC Geweld Zeden Drugs Ongewenst gedrag Diefstal Alcohol in het verkeer Fraude Totaal 2 16 2 2 1 24 1

Waarschuwing zonder HAC 2

Ontslag

Geen maatregel

Maatregel Melden Waar kunt u terecht voor informatie over of melding van integriteitsissues? - LTZ2OC Johan Rigma, coordinator lokale vertrouwenspersonen. - Ing. Nathalie Schaar, functionaris integriteitszorg: voor leidinggevenden en medewerkers op het gebied van zakelijke integriteit. - LTZA1 mr. Willemijn van Dijk, LTZA1 Carla van Rooijen, Centrale Adviseur Integriteit Defensie: voor leidinggevenden op het gebied van sociale integriteit. Meldpunt Integriteit Reorganisaties (MIR), meldingen van (vermoed) niet integer handelen in relatie tot de reorganisatie kunnen gericht worden aan het MIR. Via e-mail bereikbaar: meldpunt.integriteit.reorganisatie.czsk@mindef.nl. Intranet: koninklijke marine directie personeel & bedrijfsvoering snel naar integriteitszorg & vertrouwenspersonen.

2 1 7

8 2

2 1 1

9 1 2

5 1 1

13

7 2

1 1

2 1 16

14

21

25

Alle Hens | december 2013 - januari 2014

32

33

Alle Hens | december 2013 - januari 2014

P ersoneel

P ersoneel

Leergang Management Vorming kneedt de leiders van CZSK

De modules
De LMV modules zijn opgebouwd aan de hand van het rangstelsel van het CZSK. Hierbij wordt rekening gehouden met de verschillende onderwerpen die aansluiten bij de doelgroep. Een korporaal in zijn eerste functie heeft andere behoeftes dan een sergeant-majoor in zijn eerste functie. Ook is er een onderscheid gemaakt in persoonlijke ontwikkeling van de medewerker en de ontwikkeling als leidinggevende.

Modulair gereedschap
Leergang Management Vorming, beter bekend onder haar afkorting LMV heeft zich in de zes jaar van haar bestaan al stevig verankerd binnen het CZSK. De meeste subalterne officieren en onderofficieren hebben n of enkele van de negen modules al eens voorbij zien komen in hun carrire. Toch vindt de School voor Maritieme Vorming en Bedrijfsvoering, Onderwijs waar de LMV is ondergebracht, het belangrijk dat de nut en noodzaak van modules nog beter tussen de oren komt. Dit is uniek. Er bestaat geen enkele organisatie die haar medewerkers zoveel tijd en ruimte geeft om zichzelf te ontwikkelen.
Tekst: Vanessa Strijbosch | Fotos: archief MCD

Module

Onderwerpen
Zelfleiderschap: Situationeel zelfleiderschap, praktijkleermeester, BFBD (FIG), communicatieve vaardigheden/ gesprekvoering, ethiek, competentieontwikkeling. Leiding geven is samenwerken: Samenwerken in een groep, gespreksvoering, besluitvorming, ethiek, competentieontwikkeling, conflicthantering. Teamleider: Situationeel leiderschap voor teamleiders, BFBD, competentieontwikkeling, schriftelijk structureren, ethiek. Samenwerken in teamverband: Disc, conflicthantering, gespreksvoering, ethiek. Situationeel Leiderschap: Situationeel leiderschap II, BFBD, macht, ethiek. Teamontwikkeling: Groepsontwikkeling, Belbin teamrollen, vergadertechniek, onderhandelen, motivatie, ethiek. Creren van topteams: Situationeel leiderschap voor topteams, coachend leiderschap, gespreksvoering, BFBD, ethiek. Manager en omgeving: DISC, coaching, intervisie, presentatietechnieken, schriftelijk structureren, ethiek. Voorbereiding op JTV: Pr tertiaire vorming, KM-deel JTV, coachen, adviseren en begeleiden, ethiek. Gastsprekers o.a.: bestuursondersteuning CZSK, cordinator lokale vertrouwenspersoon, kenniscentrum leiderschap, CDE CZSK, netwerkdag onderofficieren.

Doelgroep
KPL met 2-3 jaar ervaring, na 1e functie

1 2 3 4 5 6 7 8 9

KPL met 4-6 jaar ervaring, na 2e functie

Ervaren KPL met 6-8 jaar ervaring. Toekomstige SGT of maximaal 1 jaar op functie als SGT SGT met 2-3 jaar op functie als SGT, na 1e functie, LTZ 2 /ELNT WCAT (ex-KIM) max. 1 jaar op functie Ervaren SGT met 4-6 jaar op functie als SGT, na 2e functie. LTZ 2 /ELNT WCAT (ex-KIM) met 2-3 jaar ervaring SGT met ongeveer 6 jaar werkervaring als SGT. SMJR maximaal 1 jaar op functie SMJR na 1 functie met 3-4 jaar ervaring als SMJR. LTZ2OC /KAPTMARNS WCAT (ex-KIM) Ervaren SMJR met 4-6 jaar op functie als SMJR. (Toekomstige) AOO maximaal 1 jaar op functie Stafadjudanten en toekomstig stafadjudanten

Luitenant-ter-zee 1 Ronald van Acquooij is Hoofd Doorstroomopleidingen van de School voor Maritieme Vorming en Bedrijfsvoering onderwijs (SMVBO) en bijna dagelijks bezig met het cordineren van de LMV. Ook zijn collega luitenant-ter-zee E 2OC Johan Verhoeven is als Hoofd Plannen betrokken bij de LMV. Enthousiast strooien ze met uitspraken als werkend leren, leren werken, intrinsieke motivatie en doorlopende leerlijnen om het belang van de modules goed te benadrukken. Na wat langer praten wordt het uitgangspunt van de modules steeds duidelijker: Het CZSK wil goede leiders. Dan moeten we onze toekomstige leiders ook het juiste gereedschap geven om hun werk goed te doen. Beter aansluiten De SMVBO legt zich niet neer bij enkel mooie woorden, maar wil ook daden laten zien. De school op Marinekazerne Erfprins te Den Helder heeft de ambitie om te blijven verbeteren en de LMV modules nog beter te laten aansluiten op de praktijk. Daarom is besloten om een onderzoek uit te voeren. Meer dan zeventig militairen, verdeeld over twaalf eenheden van het CZSK zijn genterviewd. Het leverde interessante resultaten op. Van opleidingsbehoeften tot aan inschrijvingen. Maar wat ons vooral opviel is dat voor de militairen in de klas wel duidelijk is dat de LMV en noodzakelijk is. Dit vaak in tegenstelling tot hun leidinggevenden. Sommigen van hen zijn er onbekend mee en twijfelen of hun medewerker er wat aan heeft.

Veranderen Dat moet veranderen, vinden de beide ocieren. Van Acquooij: We geven modules die naadloos aansluiten op wat onze organisatie verwacht van leiderschapskwaliteiten. De modules blijven veranderen en we voldoen aan de visie van het CZSK. Dat hebben we na zes jaar bereikt. Verhoeven vult zijn collega aan: De motivatie driehoek van lijnmanager, p&o en medewerker kan nog beter functioneren. Met zeshonderd cursisten op jaarbasis kan in ieder geval gesteld worden dat de SMVBO op de goede weg is.

Vaardigheden voor vloot en korps


De Leergang Management Vorming (LMV) is een opleiding die zich richt op ondersteunende en sociaalcommunicatie vaardigheden en leiderschap van subalterne officieren en onderofficieren van het CZSK (vloot n Korps Mariniers). De leergang is modulair opgezet en bestaat, naast de basismodule van zeven weken, uit negen modules van een of twee weken. De LMV is gebaseerd op de drie rollen die de militair in de dagelijkse praktijk vervult: leider, opleider en begeleider. Deze rollen zijn vertaald naar doorlopende leerlijnen die in alle modules terugkomen. Daarnaast is er in de modules aandacht voor onderwerpen als diversiteitbeleid, ethiek, sociale aspecten van leidinggeven, de functionering- en beoordelingscyclus, fundamentele voorlichting, alcohol en drugs, gedrag en integriteit. Op termijn zal ook het onderwerp Crew Resource Management, de P-facetten van leidinggeven en (militair) recht wuit gaan maken van de LMV.

Alle Hens | december 2013 - januari 2014

34

35

Alle Hens | december 2013 - januari 2014

oefening

oefening

Burgers bij de bergtraining


Nog nooit doorliep een burger de bergtraining van het Korps Mariniers. De loodzware training is zelfs voor getrainde mariniers een flinke opgave. Toch namen Yaron Oppenheimer en Jan van der Sluis in november de uitdaging aan en ondergingen samen met de Marine Combat Group een gedeelte van de training in de Schotse bergen.
Tekst: Yaron Oppenheimer | Fotos: Cees Baardman

Ze trotseerden meerdere obstakels om het eindpunt te bereiken.

Het is donker, de naftabranders zijn net uit en de tent koelt langzaam af naar de temperatuur van een Schotse novembernacht. Ondanks de vermoeidheid wil de slaap niet vatten. Dat komt waarschijnlijk omdat ik als een wokkel in een kuil om een graspol en mn eigen schoenen gevouwen lig. Mijn tentgenoten lijken er weinig last van te hebben. Zij liggen minstens zo oncomfortabel maar hun ademhaling vermoedt een diepe rust. Ik denk terug aan een half jaar geleden. Kunduz, PTG-5, het Korps Mariniers, de KMar en een klein team van het Ministerie van Buitenlandse Zaken waar ik als Politiek Adviseur deel van uitmaakte. Terwijl ik me met veel moeite omdraai in mn arctic slaapzak probeer ik me te herinneren hoe Jan en ik hier ook alweer verzeild zijn geraakt. Jan is als historicus speciaal voor PTG-5 gemilitariseerd tot kapitein van het CIMIC bataljon van de landmacht. Geen grap Was het om de band tussen het Korps en Buitenlandse Zaken/CIMIC te verbeteren? Wilden we weten hoeveel er waar was van alle sterke verhalen van de mariniers? Of waren we eigenlijk benieuwd of wij zelf uit het juiste hout gesneden waren om zon training te doorstaan? Alle overwegingen zullen in de afgelopen tijd voorbij zijn gekomen. Toen kolonel der mariniers Marc Brinkman, de commandant van PTG-5, aan ons voorstelde om mee te doen met de bergtraining, dachten wij in eerste instantie dat het een grap was. We stemden lachend in. Maar de commandant hield woord. Besloten werd ons in te delen in de novice (mariniers die net uit 37

de eerste opleiding komen, red.) groep. Drie weken later tegen het einde van de technische fase zouden we klaar zijn. Meedraaien Ruw word ik gewekt uit een onrustige slaap. Overal, Wat!?, Overal!, O ja, opstaan en gereed maken voor vertrek. Het is kwart over vier in de ochtend en de laatste dag van de tweedaagse mars staat op het punt aan te breken. Met het hete water uit de thermos maken we ontbijt en wanneer het bevel pull pole klinkt zijn we gereed de tent af te breken. Het militaire systeem begint goed door te dringen. We doen ons best zo goed mogelijk mee te draaien en bij te dragen waar we kunnen, maar de mariniers beschikken op dit vlak uiteraard over meer praktische vaardigheden dan wij.

De klim is steil en zwaar en een wolkbreuk verpest de relatief droge start. De toch al niet lichte rugzakken worden nog een beetje zwaarder.

Alle Hens | december 2013 - januari 2014

Alle Hens | december 2013 - januari 2014

36

oefening

E venement oefening

Wervingsevent Techbase groot succes


Glijden en glibberen We lopen vertraging op en de Mountain Leader besluit dat het onverantwoord is om de volgende top die op het programma staat te beklimmen. Hij verkent een alternatieve route. Daarna volgt een afdaling die minstens net zo steil is als de klim. Alleen nu glijden en glibberen we langs zompig veen en modderpaden richting een bosperceel. Van bovenaf lijkt dat perceel, waar we doorheen moeten, een makkelijk te nemen obstakel. Eenmaal in het bos lijkt er geen einde aan te komen. Dankbaar Was het mooi? Het was schitterend! Natuurlijk niet altijd even makkelijk. En fysiek wordt er behoorlijk wat gevraagd. Ondanks de verkleumde vingers, pijnlijke schouders en vermoeide knien zijn we trots op wat we bereikt hebben. Maar naast trots zijn we ook dankbaar voor de geboden kans om deel te nemen en de prettige samenwerking met iedereen die we tegenkwamen. Ocieren, onderocieren, manschappen, allen hebben ons laten zien waar het Korps Mariniers voor staat: verbondenheid, kracht en toewijding.

Jongeren nemen kijkje in hightech marinewereld


Een spectaculair en avontuurlijk op jongeren gericht techniekfestival. Het door Defensie georganiseerde wervingsevent Techbase in Amsterdam trok op zes november ruim vijftienduizend bezoekers. Speciaal voor deze gelegenheid nam de marine de aanwezige jongeren mee op reis naar de indrukwekkende hightech wereld van de zeemacht.
Tekst: Johanna van Waardenberg | Fotos: MCD De scholieren mochten overal snuffelen.

Yaron Opperheimer (rechts) en Jan van der Sluis (links) zijn de eerste burgers die deel hebben genomen aan de bergtraining.

Oppenheimer en Van der Sluit liepen een aantal marsen mee door het herbergzame gebied.

Ploeteren De 901 meter hoge Beinn an Lochain torent hoog boven ons uit. De nauwelijks van elkaar te onderscheiden hoogtelijnen op de kaart, blijken in praktijk een nog verraderlijkere klim dan gedacht. En op momenten dat de gaten in het wolkendek groot genoeg zijn, zien we de witte top, het eerste checkpoint van de dag. De klim is steil en zwaar en een wolkbreuk verpest de relatief droge start. De toch al niet lichte rugzakken worden nog een beetje zwaarder maar iedereen helpt elkaar bij de gevaarlijke stukken waarbij handen en voeten nodig zijn om veilig omhoog te komen. Als we dichter bij de top komen blijkt dat er s nachts verse sneeuw gevallen is. We ploeteren ons langs een steile helling door een dik pak sneeuw.

Een aparte vermelding verdienen de Mountain Leaders die, dankzij wat extra kracht en toewijding, scherp toezagen op een leerzame, veilige en verantwoorde invulling van de training. Hulde en veel dank aan allen die deze ervaring voor ons mogelijk maakten!

Jullie moeten snel handelen, roept sergeant-majoor Marko Monsanto tegen twee jongens. Hij gooit een zak met gereedschap neer en wijst naar een geknapte elektriciteitskabel. We zitten nu in een situatie dat 120 man van jullie afhankelijk is. Niet te lang denken, maar gewoon doen. De jongens zijn aan boord van het marineschip Zr.Ms. Friesland. Haastig en een tikkeltje zenuwachtig zoeken ze naar de juiste materialen om de schade te repareren. Na een paar minuten lukt het hen om de klus te klaren. Terwijl ze verder gaan met het programma staan er andere challegens op de techneuten in sp te wachten. Vandaag staat het ervaren vooral centraal, zegt projectocier kolonel Harold de Jong. Niet alleen luis-

teren en kijken, maar vooral meedoen. Techbase is geen saaie voorlichtingsbeurs, maar een techniekfestival waar de bezoekers bij hun denitieve beroepskeuze aan terug moet denken. De toekomstige techneuten die hier staan, moeten voelen en zien wat het inhoudt om bij Defensie te werken. Militaire basis Om de jongeren een echte technische militaire ervaring mee te geven is dan ook echt alles uit de kast getrokken. Het industrieterrein de NDSM-werf in Amsterdam is compleet omgetoverd tot een militaire basis. Uit niets is meer af te leiden dat het bruisende centrum van de hoofdstad slechts enkele kilometers verwijderd is. Klimmen zoals echte mariniers doen, calamiteiten verhelpen in een machinekamer, wapensystemen bekijken en een rondleiding op het imposante marineschip Zr.Ms. Friesland geven de scholieren een goed beeld van de marine en haar technische functies. Ze mogen overal snuelen, een kijkje nemen en vooral vragen stellen. De 15-jarige Diego Wolfs is n van de bezoekers van Techbase. Hij is samen met zijn klasgenootjes naar het evenement gekomen. De VMBO-scholier volgt de opleidingsrichting bouwtechniek. Als ik klaar ben met school wil graag met schepen bezig zijn, vertelt hij. Tijdens Techbase heeft hij volgens eigen zeggen vooral genoten van de marineactiviteiten. Omdat ik al genteresseerd ben in boten vond ik het leuk om rond te lopen aan boord van de Friesland. We mochten kijken in de machinekamer en calamiteiten verhelpen. Dat was echt cool. Het schip is ook veel groter dan ik dacht. Stiekem wist ik het al, maar nu weet ik het toch zeker. Later wil ik bij de marine werken.

De toekomstige techneuten die hier staan, moeten voelen en zien wat het inhoudt om bij Defensie te werken

Het industrieterrein de NDSM-werf in Amsterdam was compleet omgetoverd tot een militaire basis.

Alle Hens | december 2013 - januari 2014

38

39

Alle Hens | december 2013 - januari 2014

oefening

oefening

Samen op jacht naar voortvluchtigen


De voetstappen van de voortvluchtige Franse militairen zijn amper zichtbaar op de rotsachtige bodem van het Arikok National Park op Aruba. Toch weten de combat trackers van de Mariniers Compagnie Carib hen op te sporen. Dankzij hun eigen bijzondere vaardigheden, maar ook dankzij de assistentie van de speurhonden van het Korrektie Instituut Aruba. En s nachts, wanneer zowel mensen- als hondenogen niets meer zien, zijn daar de eyes in de sky van de helikopter van het Korps Politie Aruba. Een unieke samenwerking die duidelijk resultaat boekt.
Roderik van Herk De combat trackers van de Mariniers Compagnie Carib volgen de sporen van de voortvluchtigen. Tekst: Maartje van der Maas |Fotos: De speurhonden kunnen niet eindeloos doorgaan vanwege de hitte.

Deze ontsnappingsoefening uit de Arubaanse gevangenis die eind oktober plaatsvond, betekende voor de mannen van de Franse transporteenheid gelegerd op Martinique het einde van een week intensief trainen op het Caribische eiland. De eenheid kreeg een gevarieerd programma voorgeschoteld door de staf van de Mariniers Compagnie Carib (MCC),

waarbij ze voor het eerst kennis maakten met de mariniers en hun operaties en met de diverse trainingsmogelijkheden op Aruba. Maritieme omgeving Aruba is bij uitstek een maritieme omgeving en als mariniers werken wij op en rondom het water. De ambische cross is een prima gelegenheid voor deze mannen van het Franse leger om het werkveld van de mariniers te leren kennen, vertelt pelotonscommandant eerste luitenant der mariniers Simon Aardema Ook de rotsen van de Arubaanse kustlijn lenen zich uitstekend voor de training. We hebben hier klimoefeningen gedaan om te laten zien hoe wij na een landing op het strand landinwaarts gaan. Samenwerken De eindoefening begon met een ontsnapping uit het Korrektie Instituut Aruba. Op de plek waar de groep Fransen uit de gevangenis kwam, heeft een aantal jaar geleden daadwerkelijk een ontsnapping plaatsgevonden, aldus gevangenisdirecteur Fred Wijenberg. Het instituut staat op de Noordkust van Aruba en grenst aan het dichtbegroeide Arikok National Park. Het is niet zo moeilijk om daar te verdwijnen. Het instituut heeft dan ook een speurhondeneenheid, die er onder andere op is getraind om voortvluchtigen op te sporen. Het hoofd van de eenheid, Dick van Leenen, geeft aan dat de honden echter wel hun beperkingen hebben. In deze temperaturen zijn ze snel moe en op de hete ondergrond branden zij hun poten. We kunnen ze dus niet eindeloos inzetten. De combat trackers kunnen echter wel de hele dag doorgaan. De ondergrond is rotsachtig, dus voetstappen komen er niet altijd goed uit, toont marinier 1 Niels van Loon. Maar samen met de honden slagen we er wel in om de groep te volgen. De honden zorgen ervoor dat ons zoekgebied groter wordt, zij vullen onze anken aan.

De voortvluchtige Franse militairen worden meerdere malen uit het terrein gehaald
Net voor de ontsnapping maken de Franse militairen een plan om ongezien door Arikok National Park te bewegen.

Geen gemakkelijke opgave Als de nacht valt en mens en hond niets meer zien, stijgt de helikopter van het Korps Politie Aruba op met daarin een aantal mariniers. Met een groot zoeklicht schijnen zij over de rotsen en struiken van Arikok National Park. Hoewel de Fransen erg hun best doen om ongezien voorwaarts te gaan, worden zij toch een aantal maal gevangen in de lichtbundel. Bij n van de voor de veiligheid verplichte checkpoints, geeft de Franse pelotonscommandant aan het niet simpel te vinden om hier te vluchten. We hebben ons na vertrek een tijd schuil gehouden onder de rotsen om vervolgens in het donker weg te komen. In onbekend en moeilijk terrein, bij de
De combinatie van de combat trackers en de speurhonden, maakt het zoekveld een stuk groter.

temperaturen die hier heersen, is dat geen gemakkelijke opgave. Daarbij komt ook nog dat er mariniers, honden en een helikopter de jacht openen. Je moet als gevangene echt een goed plan hebben om hier weg te komen. Als de ochtend valt, komen de groepen Franse militairen aan bij het eindpunt van de oefening. Moe, maar voldaan van de goede training, maken zij zich klaar voor vertrek naar Curaao om daar nog een week te trainen. Daar maken ze kennis met het werkveld dat voor mariniers erg bekend is, in een amfibisch scenario dat gebaseerd is op piraterij.

Alle Hens | december 2013 - januari 2014

40

41

Alle Hens | december 2013 - januari 2014

logboek

logboek

25|12

5 | 12

Kerstgeschenk 2013
In december geeft C-ZSK wederom aan alle medewerkers van het CZSK een kerstgeschenk. Het geschenk wordt verstrekt aan: - alle werknemers die per 1 december werkzaam zijn binnen het CZSK; - militairen die in 2013 de dienst met LOM, FPU of UBM hebben verlaten en het laatst hebben gediend bij het CZSK; - nabestaanden van in 2013 overleden CZSK militairen en burgers; - reservisten die in 2013 voor het CZSK zijn ingezet; - vrijwilligers bij het CZSK; - stagiaires die per 1 december 2013 werkzaam zijn binnen het CZSK. 02 | 12 Het geplaatste personeel in het Caribisch gebied krijgt een separaat kerstpakket dat lokaal is verworven. Het kerstgeschenk wordt naar het postadres van de medewerker verzonden. Dit vindt plaats vanaf week 50. Dit jaar kunnen medewerkers kiezen uit diverse geschenken. Om de geschenken te bekijken en uw keuze te maken, gaat u naar de website: www.mijnwenscollectie.nl. De website is geopend tot en met 31 juli 2014. Heeft u geen kerstgeschenk ontvangen of heeft u vragen over het te bestellen kerstgeschenk? Dan is de leverancier bereikbaar via e-mail: helpdesk@mijnwenscollectie.nl. U kunt de helpdesk telefonisch bereiken via telefoonnummer: 0224-213135.

Marine Etablissement Amsterdam herontwikkeld


Minister Jeanine Hennis-Plasschaert heeft op donderdag 5 december in Amsterdam de overeenkomst getekend voor de herontwikkeling van het Marine Etablissement in Amsterdam. De komende jaren verlaten verschillende onderdelen van Defensie stapsgewijs het terrein. Naast minister Hennis zetten ook minister Blok (Wonen en Rijksdienst), burgemeester Eberhardt van der Laan en wethouder Maarten van Poelgeest hun handtekening onder de overeenkomst. Het Rijk en Amsterdam zetten samen een nieuw projectbureau op, het Projectbureau Marineterrein Amsterdam, dat namens beide partijen de ontwikkeling van het terrein uitvoert. De groene zone aan de zuidwestzijde wordt een park met een haven. In het noorden komen cafs en restaurants. Het oostelijk deel van het terrein is bestemd voor woningen, scholen en bedrijfspanden. Defensie stoot de 14 hectare grote kazerne op Kattenburg af als onderdeel van de in 2011 opgelegde bezuinigingen van 1 miljard euro. Er maken nu nog tien verschillende Defensie-eenheden van het terrein gebruik. Uiteindelijk blijven alleen het district West van de Koninklijke Marechaussee en de Nationale Reserve op het terrein achter.

28|11 Vervolg: Boegbeeld marinereservisten aangesteld meen en de marine in het bijzonder in de samenleving. En hij zal meehelpen aan het verder ontwikkelen van het reservistenbeleid bij de bestuurstaf en binnen het CZSK. Chris van der Plasse is in 1975 opgekomen als adelborst voor het Korps Mariniers en heeft na het doorlopen van de Praktische Opleiding tot Ocier der Mariniers en ociersopleiding bij het KIM verschillende functies gehad bij speciale eenheden. Zijn laatste functie als actief dienend ocier der mari29|11 niers was die van Commandant Bijzondere Bijstandseenheid Mariniers (BBE). In 1989 heeft hij de actieve dienst verlaten en acht jaar gewerkt in de wereld van Security en Risk management. Na deze periode is hij zelfstandig (interim) manager en consultant geworden, waarbij hij zich voornamelijk met innovatie bezig houdt. Sinds 2000 is hij reservist en ingedeeld bij het CIMIC Bataljon, waar hij tot voor kort strategisch adviseur was. Hij heeft twee uitzendingen gedaan, naar Bosni en Afghanistan.

Medailleregen voor militaire missies


hielpen bij het hervormen van Palestijnse veiligheidsdiensten. Mannen en vrouwen die individueel waren uitgezonden kregen het ereteken. Zij zaten bijvoorbeeld in Afghanistan voor een functie bij een NAVOhoofdkwartier, bij de NATO Training Mission Afghanistan, de UN Assistance Mission Afghanistan of het Contingentscommando, dat oog houdt op Nederlandse belangen binnen de International Security Assistance Force. De meer dan 530 militairen die in Afghanistan dienden kregen hun onderscheiding van plaatsvervangend Commandant der Strijd18 | 11 krachten luitenant-generaal Hans Wehren of secretaris-generaal Rene Jones-Bos van Buitenlandse Zaken. De mannen en vrouwen zaten vooral in Afghanistan voor de gentegreerde politietrainingsmissie in Kunduz. Ook een aantal civiele medewerkers van Buitenlandse Zaken ontving de herinneringsmedaille voor hun inzet in Afghanistan. Die uitreiking gebeurde terwijl de Marinierskapel der Koninklijke Marine voor de muzikale omlijsting zorgde.

Bedrijfsleven steunt nieuw reservistenbeleid


Meer dan zeshonderd reservisten en beroepsmilitairen van verschillende krijgsmachtdelen waren op maandag 2 december bijeen om te praten over het reservistenbeleid van de toekomst. Het congres was bedoeld om de Minister van Defensie, Jeanine Hennis-Plasschaert, zo concreet mogelijk te adviseren over het nieuwe reservistenbeleid. taalde werkzaamheden wil verrichten voor Defensie, zowel binnen Nederland als internationaal. Om het draagvlak voor het nieuwe reservistenbeleid zo groot mogelijk te maken, koos de minister voor een open dialoog met alle betrokken partijen.Uw ideen en kritiek zijn voor mij van grote waarde om te kunnen zien waar de kansen en mogelijkheden liggen, aldus Hennis-Plasschaert. Daarom organiseerde Defensie de afgelopen maanden 13 discussiebijeenkomsten. Hier is door honderden reservisten, beroepsmilitairen, werkgevers en zelfstandigen nagedacht over de invulling van het nieuwe beleid. De uitkomsten van het symposium gebruikt Hennis bij het opstellen van de nieuwe nota over het reservistenbeleid, die ze in het voorjaar van 2014 aan de Tweede Kamer aanbiedt. 28|11

Boegbeeld marinereservisten aangesteld


Op het symposium deelden vooraanstaande sprekers uit het bedrijfsleven en de vakbonden hun visie op het toekomstige reservistenbeleid. Tijdens het symposium nam de minister het rapport Defensie uitgelicht in ontvangst, dat tot stand kwam in opdracht van het Platform Zelfstandig Ondernemen. Het onderzoeksrapport toont aan dat ruim 258.000 zelfstandig ondernemers graag beDe Koninklijke Marine hecht veel belang aan de inzet van reservisten en de intensivering hiervan zoals wordt voorgestaan door de minister. Om dat belang te benadrukken en de Plaatsvervangend Commandant Zeestrijdkrachten te ondersteunen in zijn rol als inspecteur van de reservisten bij het CZSK, is KOLMARNS (RES) Chris van der Plasse als boegbeeld voor de marinereservisten aangesteld. 42 De rol van Boegbeeld Reservisten is enigszins vergelijkbaar met die van de Groepsoudste. Van der Plasse zal een belangrijke rol vervullen in de verbinding tussen de reservist en het Commando Zeestrijdkrachten, interactie tussen werkgevers en reservisten verzorgen en meedenken over de verdere positionering van de marinereservist. Ook zal hij zich bezighouden met het verder uitbouwen van het draagvlak voor Defensie in het alge-

Bijna 700 militairen van marine, landmacht, luchtmacht en marechaussee hebben op 28 en 29 november de Herinneringsmedaille voor Vredesoperaties ontvangen. De eretekens, voor deelname aan militaire missies in Afghanistan, Afrika, op de Balkan en in het Midden-Oosten, zijn uitgereikt in Expo Haarlemmermeer in Vijfhuizen. Meer dan 150 militairen kregen het ereteken uit handen van Commandant der Strijdkrachten generaal Tom Middendorp voor hun inzet in onder meer Afrika. Ze leverden een bijdrage aan de NATO Support Mission to the African Union (vanuit Ethiopi), de VN-missie in Zuid-Soedan, de Security Sector Reform Burundi of de missie ACOTA. Deze is bedoeld de capaciteit en zelfredzaamheid van 25 Afrikaanse landen te vergroten zodat ze zelf in staat zijn regionaal vredesmissies uit te voeren onder mandaat van de VN of de Afrikaanse Unie. Militairen ingezet voor EUFOR in Bosni en KFOR in Kosovo kregen eveneens de Herinneringsmedaille voor Vredesoperaties. Verder ontvingen militairen medailles die voor de VNmissie UNTSO de bestandslijnen tussen Libanon, Syri en Isral observeerden of voor de United States Security Cordinator-missie

Marine detachement Sint Maarten geopend


Met het intrappen van een papieren deur, opende de gouverneur van Sint Maarten op 18 november het hoofdkwartier van het nieuwe marine detachement op Sint Maarten. Dit deed hij onder toeziend oog van de Minister-President en de Minister van Justitie van het Bovenwindse Eiland. De permanente presentie van mariniers op Sint Maarten krijg hiermeevorm. De mariniers zijn op het eiland om de integriteit en de stabiliteit van het Nederlands grondgebied te waarborgen. Wij zijn daarin ook verantwoordelijk voor de overige twee Bovenwindse Eilanden, Saba en Sint Eustatius, aldus de kersverse commandant van het detachement, majoor der mariniers Patrick Wokke. Daarin werken we veel samen met de Kustwacht, de politie en het Vrijwilligerskorps Sint Maarten. Op de orkaangevoelige eilanden heeft het detachement ook nog een andere taak. Wokke: Wij staan klaar om noodhulp te leveren na passage van een tropische storm of een orkaan, als dat ons wordt gevraagd. Vooralsnog trekken alleen de eerstevijf kwartiermakers in het nieuwe hoofdkwartier. Van daaruit treen zij de voorbereidingen voor het eerste roterende element van twintig mariniers.

Alle Hens | december 2013 - januari 2014

43

Alle Hens | december 2013 - januari 2014

logboek

logboek

18 | 11

12 | 11

Koningspaar onthaald
Militairen geplaatst bij de Commandant Zeemacht in het Caribisch gebied hebben de ceremonile ontvangst verzorgd van Koning Willem-Alexander en Koningin Maxima in Curaao, Aruba en Sint Maarten. Ze deden dit samen met de Tamboers en Pijpers van het Korps Mariniers, Curaaose en Arubaanse Militie en het Vrijwilligerskorps Curaao. De Koning en Koningin bezochten eind november de zes Caribische eilanden die tot het Koninkrijk der Nederlanden behoren.

Nieuwe naam en nieuw embleem


De Admiraliteitsraad heeft op dinsdag 12 november ingestemd met het voorstel voor de nieuwe naam en het nieuwe onderscheidingsteken van de toekomstige gentegreerde technische dienst. De gentegreerde dienst draagt vanaf de oprichting de naam Technische Dienst met als onderscheidingsteken een nieuw symbool. Het teken symboliseert de bundeling van de beide diensten. Het voorstel is tot stand gekomen na uitgebreid overleg met militairen van de Technische Dienst- en Wapentechnische Dienst. Circa 800 van de 2000 medewerkers droegen ideen aan of gaven hun mening over de voorgelegde alternatieven. De naam en het onderscheidingsteken worden van kracht bij de oprichting van de nieuwe dienst. Voor die 31 | 10 oprichting moet echter nog overeenstemming worden bereikt met medezeggenschap en vakbonden. De wens is de oprichting medio mei 2014 in Den Helder te laten plaatsvinden. De integratie van de TD en de WD is n van de stappen die wordt genomen om, rekening houdend met schaars personeel, krappe budgetten en technische vooruitgang, de vereiste technische ondersteuning van de marine zo goed mogelijk te blijven uitvoeren. De integratie krijgt vorm met het programma Herinrichting Technisch Domein.

31 | 10 Vervolg: Marineofficier wint prijs voor beste operationele innovatie zonde handelsgeest en de duurzame focus van de maritieme sector gevestigd. Enkele marinegerelateerde activiteiten tijdens deze week waren: Techbase, (techniekevent), gastlessen in het Marinemuseum in Den Helder, rondleidingen door het Marinebedrijf in Den Helder, een slagzinwedstrijd en een chatsessie met Zr.Ms. Johan de Witt.

Marine blijven volgen op papier?


De papieren uitgave van Alle Hens wordt per april 2014 vervangen voor een digitale versie. Voor meer informatie hierover zie pagina's 4 en 5 in deze uitgave. Mocht u geen beschikking hebben over een computer of om een andere reden geen voorkeur hebben voor de digitale Alle Hens? Dan kunt u terecht bij het maritieme maandblad de Blauwe Wimpel. Elke maand wordt daar een selectie van de artikelen uit Alle Hens in geplaatst zodat u toch op de hoogte blijft van het reilen en zeilen van de Koninklijke Marine. Voor meer infomatie zie: www.debblauwewimpel.eu of bel 035 525 45 58.

sport

Marine Corps Marathon in Washington is een uitdaging

Over de finish schreeuwen


Meedoen aan de op drie naar grootste marathon van de Verenigde Staten is al heel bijzonder. Als militair aan deze Marine Corps Marathon deelnemen is een belevenis op zich. Het publiek schreeuwt je over de finish, ongelofelijk mooi om mee te maken.
Al enige jaren neemt vanuit de Antillen een kleine groep enthousiaste militairen deel aan dit sportieve evenement. In het kader van 525 jaar van de Koninklijke Marine en de samenwerking tussen de USMC en het Korps Mariniers is besloten om dit keer met een samengesteld team bestaande uit mariniers, vloot en burgers, deel te nemen aan de marathon. Veertig sportievelingen van het CZSK afkomstig uit Nederland, Aruba, Curaao en Quantico (Virgina, VS) liepen mee.

prijs voor beste operationele innovatie


01 | 11

De volgende militairen eindigden in de top drie van CZSK lopers: SMJRMARNALG Maup Heikoop (2:49:55), SGTMARNALG Peter Rietveld (2:55:03) en KPLLDGD Wouter Viskil (2:57:24).

Nieuwe regel bij veiligheidsonderzoeken


De nieuwe beleidsregel Veiligheidsonderzoeken Defensie is op 1 november 2013 ingegaan. Deze regel gaat over de situaties waarin de verklaring van geen bezwaar (VGB) wordt geweigerd of ingetrokken. Alle militairen en een groot deel van het burgerpersoneel hebben deze nodig om bij Defensie te werken. Zonder VGB mag iemand namelijk geen vertrouwensfunctie uitvoeren. Meer hierover lees je op intranet via Bestuursstaf > Organisatie > Eenheden / Directies > MIVD > Taken en werkzaamheden

Luitenant-ter-zee der derde klasse Jordy van de Mheen heeft de Van Hengel-Spenglerprijs gewonnen. De C-ZSK Vice-admiraal Matthieu Borsboom reikte op donderdag 31 oktober de prijs uit tijdens het Maritime Awards Gala in Rijswijk. De jonge marine-ocier maakte het beste ontwerp voor een operationele innovatie. Van de Mheen ontwierp een systeem dat de prestaties van diesel-elektrisch aangedreven onderzeeboten vergelijkt met verschillende energie-opslagsystemen. De jury oordeelde dat het ontwerp niet alleen voor onderzeeboten valt te gebruiken, maar uiteindelijk op breder vlak kan worden ingezet. Het beoordelingspanel bestond uit

vertegenwoordigers van de Koninklijke Marine, het hoger onderwijs en diverse onderzoeksinstituten. Van de Mheen werd door de juryleden geroemd, omdat hij een zeer praktische en uiterst bruikbare ontwerptool heeft bedacht. Hij won een prijs van 525 en een gratis masterstudie. Andere genomineerden waren luitenant-ter-zee der 3e klasse Dennis Grenda en ranggenoot Joris Derksen. Ik ben blij met de hoge kwaliteit van inzendingen, sprak admiraal Borsboom bij de uitreiking. Dat zegt heel veel over waar we nu als organisatie staan. Met deze prijs wil de marine kwaliteit en innovatie onder jong talent stimuleren. Deze gedachte past helemaal bij de marine en sluit naadloos aan bij ons jubileumjaar dat het thema innovatie draagt. De Van Hengel-Spenglerprijs is dit jaar voor het eerst uitgereikt. De prijs is vernoemd naar twee marineocieren die begin 20e eeuw de basis legden voor het vercijferen van berichten via een roterende machine. Uit dit idee is de beroemde Duitse Enigma-machine voortgekomen. De uitreiking vormde het begin van de Maritieme Week 2013, die van 31 oktober tot en met 9 november duurde. Vanuit de Stichting Maritiem Nederland werd de aandacht op het innovatieve karakter, de ge-

Nieuwe fitness toestellen


Defensie gaat de grotendeels verouderde Technogym cardio- en krachtapparatuur vervangen. De nieuwe toestellen, cardio- en krachtapparatuur, zijn voorbereid op een wellness voorziening. Met dit systeem worden de medewerkers meer gestimuleerd te bewegen. Daarnaast kunnen de beoogde doelen en prestaties beter inzichtelijk gemaakt worden. CZSK heeft op basis van de intensiteit, het oefen- en vaarprogramma, en de doorlopende leerlijn de volgorde van vervangen vastgesteld. De apparatuur op het KIM, de Marinierskazerne Doorn en de Van Ghentkazerne zijn inmiddels vervangen. De fitnessruimte op Zr.Ms. Rotterdam is afgelopen maand onder handen genomen. Medio 2014 worden meerdere schepen en enkele walinrichtingen voorzien van de nieuwe apparatuur.

Als militair aan deze Marine Corps Marathon deelnemen is een belevenis op zich.

Voorbereiding
Ter voorbereiding van de marathon organiseerde de afdeling Fysieke Training & Sport duurlopen. Hiermee konden ze de voortgang van de individuele lopers bekijken en ont-

stond er een teamgevoel. In Nederland werd er op verschillende locaties getraind, mede omdat de deelnemers uit alle regios vertegenwoordigd waren. In de West hadden de deelnemers andere uitdagingen. Door de hoge temperaturen werden de deelnemers gedwongen om in de zeer vroege ochtend uren te gaan trainen.

D-day
Onder leiding van de brigade-generaal der mariniers Dick Swijgman konden de deelnemers op zondag 27 oktober aan de bak. Alle Nederlandse deelnemers hebben de marathon uitgelopen en een groot aantal van de lopers heeft een nieuw persoonlijk record gevestigd.

Veertig sportievelingen van het CZSK afkomstig uit Nederland, Aruba, Curaao en Quantico (Virgina, VS) liepen mee.

Alle Hens | december 2013 - januari 2014

44

45

Alle Hens | december 2013 - januari 2014

logboek

mensen & M U T A T I E S

Wie wat waar 18|11


Zes mariniers (MARN1 Van Houten, MARN1 Kort, KPLMARNALG De Rijke, MARN1 Leurs, KPLMARNALG Kraaikamp, MARN1 Te Rielehebben) hebben de opleiding Stuksbedienaars Pantserhouwitser 2000 met succes doorlopen. Het is de eerste opleiding op dit artilleriestuk die ooit is gegeven aan mariniers. De mariniers worden geplaatst bij het Vuursteuncommando.

13|11

15|11

KLTZ Arjen Warnaar heeft het commando van Zr.Ms. Friesland overgedragen aan KLTZ Wiggert Vooijs. Warnaar bedankte de bemanningsleden voor hun onvoorwaardelijke inzet en vertrouwen gedurende een bijzonder intensieve en uitdagende periode. Daarnaast wenste hij zijn collega veel succes tijdens zijn periode als commandant van Zr.Ms. Friesland. De naleveringsbon voor de mast krijg je er bij, grapte Warnaar. Met trots nam Vooijs het commando over. En die mast komt medio volgend jaar, lachte hij opgewekt.

SGTMARNALG Dirk van Steijn heeft het Gevechtsinsigne ontvangen. Hij kreeg het insigne vanwege zijn betrokkenheid bij een IED-incident in Baghlan, Afghanistan in 2005. SGT Van Steijn maakte destijds deel uit van een konvooi, toen direct naast zijn voertuig een bermbom explodeerde. Zijn voertuig raakte daarbij ernstig beschadigd.

18|10

KTZ Marc Elsensohn heeft het commando overgedragen aan de nieuwe Groepsoudste Onderzeedienst, KTZ Hugo Ammerlaan. Tijdens de ceremonie op steiger 19 kwamen heden en verleden bij elkaar. Naast de bemanningen van Zr.Ms. Mercuur, Walrus en Bruinvis waren vele oud-onderzeedienstmannen aanwezig, onder wie voormalig Minister-President Piet de Jong. Een andere opmerkelijke aanwezige was rear admiral Bob Kamensky, die in het NATO Hoofdkwartier in het Britse Northwood het bevel voert over alle NATO onderzeeboten.

officieren
Bevorderingen KOLMARNS M. Brinkman KLTZA J. van Slooten MAJMARNS E.A.H. Veltman LTZE 2 OC T.S.N. Berns LTZA 2 OC D.N. Tabor LTZ 2 OC E. Fritzsche LTZA 2 OC M. Berendsen LTZA 2 OC G. Noordhuis LTZT 2 OC S.W.T.M. van den Pol ELNTMARNS W.A.C. Harrems LTZA 2 W.J.C. Broeke LTZT 2 J.J. Wicherson LTZT 2 C.D. Vonk LTZE 2 R.A. Herben LTZA 2 H.J. van Aggelen LTZA 2 P.J.A. van Bethraij ELNTMARNS W. Fontein LTZ 2 J.C. Wennink Dienstverlaters CDRE J. Vos KTZAR R.A. van Hulst KLTZ F.M. Elkhuizen KLTZA R.C.J.M. van de Rijdt LTZE 1 R. van Eis LTZT 1 J.W.E. Pot LTZ 1 W.E. Smit LTZ 1 J. Zwart KAPTMARNS E.J.P. van Alphen LTZ 2 OC M.C. Bijpost LTZAR 2 OC B.A.N. Vermeulen Dienstverlaters AOOLDA B. Jeske AOOODOPS L.N.L. van Rijn SGTTD E.F.P. Blom SGTLDGD N. van Diemen SGTLDGD S. Schell KPLLDGD J. van Alphen KPLADBE S. van Beveren KPLTDW A.P. Groeneveld KPLWDS M.W.P. de Haas KPLLDGD C.H.J.D. Jonker KPLLDGD J. Moss KPLMARNALG D. van der Star KPLTDE R G.J. Verkerk Bevorderingen AOOMARNVB W. Vialle AOOODVB P.A. de Groes AOOMARNALG G.J. Verwoert AOOODND M.F. Raaijman AOOWDW E. Beijer SMJRODOPS R.W.M. Lieuwes SMJRBDAV R. Huitema SMJRWDW W. ter Horst SMJRTDW H.P. Broek SMJRODVB J.J. van Beek SMJRODOPS G.E. Drent SMJRODOPS H. de Klein SMJRLDGB J.G. Weijdema SMJRTDW P.F. Duin SMJRODOPS R. ten Berge SMJRODVB M.H. Schipper SGTLDGD R.M. Junge SGTODOPS R. Muraczewski SGTMARNALG R. Feijer SGTODOPS N.J. van der Zanden SGTWDS E. den Besten SGTODND W.C. Poppe SGTMARNALG M.S. Lauret SGTODND S.M.C. Reinilla SGTLDGB M. Kertis SGTLDGD M.C. Beeke SGTODVB A.P. Jaarsma SGTLDA C.M. Bal SGTMARNALG M. Neelen SGTTDW C.A. Muoz SGTTDW A.L.L. Gorissen SGTODND H.W. Hoogsteen KPLWDS E.R.A. Sarabdjitsingh KPLLDGD J.Bouwens Bevorderingen MARN 1 ALG C. de Jong MARN 1 ALG J. Fofo MARN 1 ALG T.S.F. Rakels MATR 1 LDV S.C. Brckmann MATR 1 OD B. van der Hert MARN 1 ALG R.S. Schiebroek MARN 1 ALG R. Melchers MATR 1 OD M. Pesch MARN 1 ALG R.A. van Wijhe MATR 1 OD R. Keizer MARN 1 ALG B.B. Brito Fonseca MARN 1 ALG M. Hoekstra MARN 1 ALG D.R. Dijksman MARN 1 ALG R.J. Ek MARN 1 ALG M. Volmeijer MATR 1 OD J. Gunter MATR 1 TD R.R. Denninger MARN 1 ALG L.J. van der Veer MARN 1 ALG C.J.C. van Dinteren MARN 1 ALG D.D.G.C. Naber MARN 1 ALG D.A. Kamp MARN 1 ALG M. Oostveen MARN 1 ALG M. Wol MARN 1 ALG T.K. Goosen MARN 1 ALG R.K.L.D. Govers MARN 1 ALG R. van der Plas MARN 1 ALG M.H. Posthumus MARN 1 ALG R.M.P.D. Luyckx MARN 1 ALG J. van Woudenberg MARN 1 ALG M. de Wit MARN 1 ALG J.K. Kabal MARN 1 ALG M.B.R. Rensink MARN 1 ALG J.M.A. van Bemmel MARN 1 ALG M.P.C. Moerman MARN 1 ALG E. Kaptijn MARN 1 ALG K.P. van der Lende MARN 1 ALG J.L. de Lange MARN 1 ALG C. van Schoonhoven MARN 1 ALG I.R. Berrevoets MARN 1 ALG J.M. Koene MARN 1 ALG B. van den Berg MARN 1 ALG H.G.C. van Bemmel MARN 1 ALG N. Visser MARN 1 ALG R. van Saaze MARN 1 ALG T. Lieftink MARN 1 ALG M. Vermunt MARN 1 ALG J.C.H. Michel MARN 1 ALG M. Breedveld MARN 1 ALG I.N. van Kammen MARN 1 ALG O.B.Q. van Hout MARN 1 ALG N.H. Leestemaker MARN 1 ALG R. Bouman MARN 1 ALG F.F. Berends MARN 1 ALG R. Klop MARN 1 ALG S.M. Schep MARN 1 ALG B. Konings MARN 1 ALG J.B. Rutten MATR 1 LDA B.F. Coelho MATR 1 WDS E. Schonewille MATR 1 LDV N. Elijsen MATR 1 LDA G.D. Etnel MARN 1 ALG J. van Duivenbooden MARN 1 ALG Y.K. van der Horst MATR 1 OD R.A. Kreune MARN 1 ALG M.Y. van Gent MATR 1 OD N. Bruintjes MATR 1 LDA Y.A.C. Rep MARN 1 ALG D. Hulsman MARN 1 ALG N. Otten MATR 1 OD B.P.C. Jaspers MATR 1 LDV H.P. Heringa MARN 1 ALG M.A.J. van Rooijen MARN 1 ALG R. Posthumus MARN 1 ALG J. Pater MARN 1 ALG J. Palm MARN 1 ALG R.V.M. Eerhart MARN 1 ALG D. Pater MARN 1 ALG M. Platjouw MARN 1 ALG H.J. van Deurssen MARN 1 ALG B. van der Marel MARN 1 ALG T. Buntinx MARN 1 ALG M.A. Blits MARN 1 ALG D. van den Berg MARN 1 ALG X.L. van Berkum MARN 1 ALG K. Arendse MARN 1 ALG J.R. Nolles MARN 1 ALG C.M. Fransen MARN 1 ALG D. Kallan MARN 1 ALG T. Liek MARN 1 ALG S. Kleinheerenbrink MARN 1 ALG R.C.G. Willemsen MARN 1 ALG S. Shahwan MATR 1 LDGB M. Hegeman MARN 1 ALG S. Kersbergen MARN 1 ALG P.A.P. Flipsen MARN 1 ALG F. van Eijk MARN 1 ALG C. van Linde MARN 1 ALG T. Schoo MARN 1 ALG M. Nagel MARN 1 ALG B.H.R. Dresens MARN 1 ALG M.M.A. van der Pas MARN 1 ALG E. van der Haar MATR 2 OD B.J. den Dulk MATR 2 OD J.K.H. de Jong Pen MATR 2 OD T. Zirkzee

08|11
De marinevloot is drie navigatiespecialisten (NAVO) rijker. Zij rondden de opleiding NAVO-GBW af, die van 16 september tot 8 november duurde. LTZ2OC Wester, LTZ2 Jepkes en n Belgische cursist VTZ Godeau mochten het felbegeerde certicaat uit handen van C-NLBEOPS, KLTZ Teertstra, ontvangen.

17|10

13|11

LTKOLMARNS Bert Aben heeft het commando over de Van Ghentkazerne (en tevens de functie van chef-staf Korps Mariniers) overgedragen aan LTKOLMARNS Wil Briggen. Het ceremonieel vond plaats in aanwezigheid van diverse hoogwaardigheidsbekleders. De burgemeester van Rotterdam, Ahmed Aboutaleb, ontving uit handen van matroos Verbeek de bijzondere Rotterdamse geus met het Korpswapen. In de toespraken van de scheidende en nieuwe commandant werd de belangrijke band tussen Rotterdam en de mariniers benadrukt.

01|11

MAJMARNS Patrick Wokke heeft uit handen van de Commandant Zeemacht in het Caribische gebied een herinneringsmedaille gekregen voor zijn missie naar Afghanistan. Wokke was toen geplaatst bij het Amerikaanse Korps Mariniers en zat in de provincie Helmand.

SMJRLDGD Michael de Kok heeft een beloning ontvangen wegens een heldhaftige daad. Op 30 juni tijdens koopzondag in Leeuwarden redde majoor De Kok door adequaat optreden het leven van een 74-jarige dame die onwel werd. SMJRLDGD Michael de Kok heeft in deze situatie laten zien over een zeer professionele attitude te beschikken en heeft met daadkracht het leven van deze dame gered.

onderofficieren

MARN 3 B.A. Hamburger MARN 3 M.Y. Heijstek MARN 3 G. Huls MARN 3 B.J.P. van Ierssel MARN 3 C.R. Jager MATR 3 OD R. Jansen MARN 3 S.A. Khodabaks MARN 3 N. Kingma MARN 3 J. Knijpinga MARN 3 M.J.J. Kok MARN 3 S. Koning MATR 3 LDA T. Kortlever MARN 3 F. Oliveira Gomes MARN 3 ALG M.A. Poliachtchenko MARN 3 C. de Rijk MARN 3 Y.B. de Rond MARN 3 J.B. Ruijgrok MARN 3 B. Schooneman MARN 3 J.S. Stadhouders MARN 3 J.J. van der Velde MARN 3 J.V. Vogelaar MARN 3 S. Zeeman MARN 3 A.C. de jong MARN 3 B. akmak

15|10
Bijna alle uitvoerende P&O-taken van de Koninklijke Marine zijn vanaf dinsdag 15 oktober ondergebracht bij de Divisie Personeel & Organisatie Defensie (DPOD). De eerste commandant van de DPOD, commodore Peter Ort, ontving dat mandaat uit handen van de secretaris-generaal van Defensie, Erik Akerboom. Commodore Ort zegde de operationeel commandos toe dat die P&O-zorg bij de nieuwe divisie in goede handen is.

manschappen burgers
in memoriam: SMJRODOPS F.J.P. Storij M. Roosendaal, 10 Dienstverlaters: MARN 1 ALG Z. el Berji MATR 1 OD S.S. van Deenen MARN 1 ALG K.R. Ellens ADBA P.J. Heersink MATR 1 LDV M.J. Henschen MATR 1 LDA L.L.W. Hollander MATR 1 LDV G.J. van der Kruk MARN 1 ALG D. Luijendijk MARN 1 ALG J.J.M.C. van Ratingen MATR 1 LDV J. de Ruijg MARN 1 ALG W. Sakkers MARN 1 ALG M.S. Santini MARN 1 ALG S.J. Spanenburg MATR 1 WDS R. Strating ADBA M.I.M. Vaneker MATR 2 ODVB R.E. Beurze MARN 3 J.J.T. Albers MARN 3 A.J. de Backer MARN 3 B.J.A. van Berkel MARN 3 J.A. Bernardus MATR 3 ODVB A. Brandsen MARN 3 I.F. van den Bulk MARN 3 D. Dees Dienstverlaters G. Coester, 10 J.C.S. Willems, 9 V.P. Beets, 7 J.B.E. Frijters, 7 G.J. Spigt, 7 D. Jansen, 6 J.A.P. Polane, 6 I. Schoonheim, 6

Bevorderingen I. Stins, 11 H.J. Dikken, 10 C.J.H. van Alphen, 7 Z.E.B. Wennekers, 7 B. Boers, 7 A. Kiefte, 7 M.A. de Jong, 7 W.H. Zuuring, 6 W. Maarsen, 6 R. van Ginkel, 6 R. Bakker, 6 M. de Geus, 6 C. Bontekoe, 6 B.C. van de Veen, 6 N. Sprengers, 5 M. Blauw, 5 N. Bosma, 5 B. Riemers, 5 Y.F. Schagen, 5 R.W. van Ooijen, 4 J.M. Baars, 4

22|10

KPLMARNALG Leon Stokkel, SGTMARNALG Tim van Poel en SMJRMARNALG Alfred Jonker zijn voor een levensreddende actie beloond met een BHV-graticatie. De drie sportinstructeurs redden in de buurt van Marinekazerne Erfprins in Den Helder het leven van een man, nadat deze tijdens het sporten onwel was geworden. Alle Hens | december 2013 - januari 2014 46

47

Alle Hens | december 2013 - januari 2014

HEEFT U UW JAARLIJKSE

MBV 2
0223-656525 (bureau secretariaat) of

AL BEHAALD?
Zorg dat u niet achterblijft en geef u op via People Soft
Voor vragen kunt u terecht bij 0223-656533 (planning) of 0223-656577 (instructeurs MBV)

You might also like