Os seguintes textos deben permitirche facer unha redaccin sobre O MOVEMENTO OBREIRO EN ESPAA desde as sas orixes ata

a crise da Restauracin. Estructurando libremente a ta composicin luz dos documentos, e tendo en conta a sa contextualizacin, debes atender cando menos s seguintes aspectos: razns e reivindicacins obreiras, formas de organizacin e loita, e caracterizacin ideolxica das principais organizacins obreiras.
Doc.1.- Parte do Xeneral Pastor sobre o incendio da fbrica Bonaplata ( Barcelona, 1935):
Foi queimada a fbrica de tecidos e fundicin de ferro dos seores Bonaplata e Ca. As autoridades, cando se decataron de que tentaban este ataque os amotinados, enviaron toda a forza de que se poda dispoer, co fin de atallar o incendio; mais en balde, xa que estaban determinados a facelo, convencidos de que os teares movidos por mquinas diminuan a produccin do traballo manual. Os donos da fbrica, que tian hai das temores deste ataque, tomaron precaucins cunha garda dos seus propios dependentes, quenes prematuramente fixeron fogo s amotinados, cousa que alporizou a estes e aumentou a sa insolencia. A tropa que tia que contelos pxose de por medio e resultaron da lirota varios mortos e feridos.

Do.2.- En setembro de 1855, El Eco de la Clase Obrera publicaba a seguinte peticin s Cortes:
Seores Deputados das Cortes Constituntes: Hai anos que a nosa clase vai camiando cara a sa runa. Os salarios menguan. O prezo dos comestibles e das habitacins mis alto. As crises industriais sucdense. Temos que () mandar taller s nosas donas con prexuzo da educacin dos nosos fillos, sacrificar a estes mesmos fillos a un traballo prematuro. xa gravsimo o mal, urxe o remedio, e agardmolo de vosoutros. Non pretendemos que ataquedes a liberdade do individuo, porque sagrada e inviolable; nin que matedes a concurrencia, porque a vida das artes; nin que carguedes sobre o Estado a obriga de socorrernos, porque coecemos os apuros do Tesouro. Pedmosvos unicamente o libre exercicio dun dereito: do dereito de ASOCIARNOS. Hoxe concdesenos s para favorecerrnos nos casos de enfermidade ou de falta de traballo; concdasenos en adiante para opoernos s desmedidas esixencias dos donos dos talleres, establecer de acordo con eles tarifas de salarios, procurarnos os artigos de primeira necesidade a baixo prezo, organizar o ensino profesional e fomentar o desenvolvemento da nosa intelixencia, atender a todos os nosos intereses.

Doc3.- Neste artigo publicado en setembro de 1872 en La Defensa de la Sociedad, advrtese do perigo que para a orde establecida supn a Asociacin Internacional de Traballadores (AIT):
Proba en verdade que atinxe a reis e pobos, a sacerdotes e profanos, cidadn humilde e elevado magnate, relixin, moral, propiedade, traballo; autoridade, liberdade, paz pblica; patria, familia, seguridade persoal; orde, goberno, economa poltica; e en fin, a tdalas entraas da vida da humanidade. Tremendo retroceso habera sufrir esta se en tal proba sasen vencidos os principios tutelares da sa existencia e desenvolvemento! E vencidos sairan se os nimos rectos, se os homes dos que os seus intereses morais e materiais estn ameazados, se as clases lextimas cegamente combatidas, non abrisen a tempo os ollos para ver e evitar o abismo onde empurra sociedade enteira esa tempestade de erros (), polglota e cosmopolita, que se titula a Asociacin Internacional.

Doc 4.- En marzo de 1917, este Manifesto da UGT e a CNT propn a folga xeral, que ser definitivamente convocada en Agosto:
O proletariado organizado chegou as convencemento da necesidade da unificacin das sas forzas nunha loita comn contra os amparadores da explotacin erixida en sistema de goberno. E respondendo a este convencemento, os representantes da Unin general de Trabajadores e os da Confederacin Nacional del Trabajo acordaron por unanimidade: Primeiro() co fin de obrigar s clases dominantes a aqueles cambios fundamentais de sistema que garantan pobo o mnimo das condicins decorosas de vida e de desenvolvemento das sas actividades emancipadoras, imponse que o proletariado empregue a folga xeral, sen prazo definido de terminacin, como a arma mis poderosa que pose para reivindicar os seus dereitos.

COMENTARIO:

A Revolucin Industrial iniciada en Inglaterra a finais do sculo XVIII trouxo consigo o nacemento dunha nova clase social: os obreiros, que Marx deu en chamar proletariado. Estes obreiros eran os asalariados que traballaban nas fbricas dos empresarios, pero non como agora, senon nunhas condicins laborais que hoxe calificaramos de explotacin brutal: longusimas xornadas laborais de ata dezaseis horas, en lugares de traballo totalmente insalubres, sen seguros nin salarios mnimos e podendo ser despedidos segn o capricho do patrn. A Revolucin Industrial tamn deu lugar a unha nova burguesa bastante acomodada que viva a costa do esforzo dos obreiros, mentras estes sufran unhas condicins de autntica miseria e cunha esperanza de vida que s veces non chegaba s trinta anos. Este estado de cousas, ainda que en menor escala, tamn chegou a Espaa, especialmente s zonas industriais como Catalua, Pas Vasco etc. En poucos anos e, ante as condicins de vida e traballo das masas obreiras comezou o que se coece como movemento obreiro e que se deu en todo o mundo industrializado. A primeira reaccin do proletariado ante o proceso industrializador foi o que se deu en chamar luddismo, debido a que o que o comezou foi un obreiro ingls chamado Ludd. Tras a aparicin das fbricas, estas foron incorporando mquinas que facan o traballo en lugar dos obreiros. Asi pois a clase obreira pensou que as mquinas quitbanlle os postos de traballo s obreiros e, xa que logo, a reaccin proletaria foi posicionarse contra o uso de maquinaria nas fbricas e emprender accins violentas para a sa destruccin. Os obreiros que se adicaron a atentar contra as mquinas foron chamados mecanoclastas. As e para ilustrar este feito podemos ver o Doc. 1 no que se conta como uns obreiros asaltaron e queimaron unha fbrica de tecidos en Barcelona porque esta contaba con teares movidos por mquinas e os obreiros cran que lles quitaban postos de traballo. Isto sucedeu en 1835 pero xa antes houbera feitos similares en varias cidades espaolas, o primeiro dos cales foi a queima dunha fbrica en Malaga en 1820. Estes incendios das fbricas a mans dos obreiros s durou uns anos porque o proletariado axia se da conta de que as mquinas non eran as causantes dos seus problemas, senon que mesmo poderan facer que os obreiros tivesen mellores condicins laborais e de que o verdadeiro inimigo da clase obreira eran os patrns , que non repartan de forma minimamente equitativa os beneficios das empresas. Asi pois comezaron a xurdir asociacins obreiras clandestinas. principio estas asociacins eran dun colectivo de traballadores dun determinado sector polo que tian certo carcter gremial e funcionaban como Sociedades de Socorro Mutuo. Isto quere decir que os obreiros creaban un fondo comn que permita manter a algn dos seus membros cando estaban enfermos, xa que en caso de enfermidade non cobraban salario algn e mesmo podan ser despedidos. Pouco a pouco estas organizacins van evolucionando e tendo certa influencia e cara a dcada de 1840 aparecen as primeiras organizacins de carcter sindical. Nun principio este tipo de asociacin estaban prohibidas. Como vemos no Doc.2. os obreiros queixbanse dos baixos salarios, do traballo feminino e infantil e das duras condicins de vida que soportaban. Asi pois no xornal El Eco de la Clase Obrera fan unha peticin s Cortes do Bienio Progresista, piden o dereito de asociarse para reivindicaqr melloras laborais. Pero ante a pasividade do Goberno, ese ano, 1855, ten lugar en Barcelona a primeira folga seria en Espaa, debido s tensins producidas na construccin do tranva da cidade condal. A pesar de todo o dereito de asociacin non sera recoecido dun xeito definitivo ata 1887 baixo o goberno do liberal Sagasta. A pesar da represin o sindicalismo seguiu reforzndose e espallndose. En 1868, a revolucin da Gloriosa permitiu unha certa liberalizacin. A Constitucin de 1869 contemplaba coma un dereito recoecido a posibilidade de asociarse, e esto permitir a chegada a Espaa das ideas anarquistas.

O encargado de difundir a teora anarquista foi Fanelli, que en realidade veu a Espaa como difusor da 1 Internacional, xa daquela dividida entre das tendencias: marxista e anarquista. Sera o xenro de Marx, Lafargue ,o que espallara aqui a corrente marxista da AIT. A 1 AIT, Asociacin Internacional de Traballadores, foi unha organizacin obreira fundade en Londres en 1864. Impulsada pola corrente marxista pretenda ser o referente internacional das organizacins obreiras para posibilitar unha accin coordinada. Pero como vemos no Doc.3 contou sempre coa encarnizada oposicin dos gobernos e das clases burguesas. O xornal La Defensa de la Sociedad, de claro corte conservador, mostranos a alarma que haba entorno a esta organizacin obreira. Entre a represin e a divisin ideolxica a 1 Internacional acabara por finiquitar en 1874. Mais antes de que eso ocurrise en Espaa existiu unha Federacin Regional espaola de influencia maioritaria anarquista; logo, coa chegada da corrente marxista, parte desa FRE escindiuse e fundou a Federacin de Madrid, que sera o ncleo orixinario do PSOE. Partido Socialista Obrero Espaol creado en 1879 e, posteriormente do seu sindicato UXT, Unin Xeral de Traballadores que aparecer en 1888. A presin destes grupos non conseguir grandes logros durante a primeira etapa da Restauracin pero pouco a pouco a sociedade foi tomando conciencia do problema obreiro, a medida que o nmero de obreiros medraba ritmo do serodio despegue industrial espaol. O aumento de afiliados PSOE e UXT fixo medrar a influencia do movemento obreiro e cara a 1900 consguense as primeiras leis de proteccin laboral para mulleres e nenos. En 1904, curiosamente baixo goberno conservador consguese o descanso dominical, en 1909 reglanse as folgas mediante a Lei de folgas, en 1919 aprbase a tan reivindicada xornada laboral de oito horas e en 1921 o retiro obreiro. Compre salientar que estas conquistas foron debidas tamn a outra importante organizacin sindical, que naceu en Catalua en 1910 a partir dunha organizacin chamada Solidaridad Obrera, falamos da xa citada CNT, Confederacin Nacional de Traballadores, que divide asi o sindicalismo espaol en das grandes tendencias: os marxistas da UXT e os anarcosindicalistas da CNT. A CNT ter forte implantacin da zona industrial catalana e na campesia do Sur( latifundios), e a UXT triunfar en Madrid, Pais Vasco, Asturias.. Precisamente a unin destes dous sindicatos durante a crise de 1917 fixo posible unha folga xeral que rematou coa declaracin da Lei Marcial e levou desestructuracin final do sistema da Restauracin. Como vemos no Doc. 4, CNT e UXT falan da unificacin de forzas nunha loita comn para levar a cabo as reivindicacins obreiras mediante a folga, o medio de protesta mas eficaz co que contaron estes sindicatos. Precisamente o fracaso dalgunhas convocatorias de folga xeral nesta poca debronse falta de unidade de accin entre ambas organizacins. A partir da crise de 1917 crease, sobre todo en Barcelona, un clima de tensin social que se deu en coecer como pistolerismo e que non rematou ata o golpe de Estado de 1923. Nestes anos houbo unha espiral de violencia e asesinatos causados pola actividade sindical, as folgas, os conflictos sociais e laborais. Os membros mis radicais dos sindicatos, especialmente da CNT asesinaban e atentaban contra os patrns, e estes respondan contratando matns para asesinar a lideres obreiros. A accins sindical non tivo unha evolucin continua e lineal senon mis ben numerosos altibaixos, combinando momentos de auxe con momentos de forte represin , dependendo do goberno correspondente en cada momento. Por timo destacar que moitos dos logros e ventaxas laborais e sociais das que podemos gozar hoxe, e que moitas veces pensamos que estn ah dende sempre, non houberan sido posibles sen o esforzo, as loitas, os conflictos, e tamn o sangue dos que loitaron pola consecucin dos seus dereitos; eso foi o movemento obreiro.