ulrector Augusto Santos Silva ulrector-adjunto Silvino 0omes da Silva
Internet www.partido-socialista.pt[accao L-nall accao.socialistaQpartido-socialista.pt u 1181 - Senanal 0,30
19 0ezembro 2002 S0fIALISIAS kff0LhfH ASSINAIukAS f0NIkA P0kIA0fNS NA fkfL Arranca hoje uma campanha de recolha de assinaturas contra a reposio de portagens na fircular kegional fxterior de Lisboa (fkfL). Promovida pelo PS, a iniciativa visa mobilizar a sociedade civil para contestar esta deciso do 0overno que injusta e errada". 0s socialistas esto solidrios com os protestos e lutas" contra a instalao de portagens na fkfL. A 1orge foelho est atribuda a tarefa de dinamizar a campanha junto das populaes dos concelhos afectados pela deciso e organizar a recolha de assinaturas, que depois sero entregues ao presidente da Assembleia da kepblica.
lqlna 7 10kNA0AS PAkLAHfNIAkfS 0fPuIA00S APk0VAkAH PAf0If 0f INIfIAIIVAS Lf0ISLAIIVAS PAkA A f0HPfIIIIVI0A0f 0s soclallstas deven llderar a aqenda olitlca orque "no oden enclausurar-se na aurrlna aqenda do Coverno", nen "esqotar-se nos casos nedltlcos que ouco dlzen s essoas". 0 avlso lol lelto elo lider arlanentar, Antnlo Costa, na sesso de abertura das Jornadas larlanentares do lS, que decorreran nos assados dlas 13 e 1, en Avelro.
lqlnas ,3 e 6 00VfkN0 f0HPk0HfIf HILh0fS 00 fuN00 0f f0fSA0 PAkA A0uA f SANfAHfNI0 ffkk0 kfuNf f0H PAkII00S f PAkffIk0S S0fIAIS PAkA kff0kHAk SISIfHA P0LIIf0
lqlna 9
lqlna 13 2 19 de Dezembro de 2002 A SfHANA kfVISIA AfIuALI0A0f AuI00NI0 C0LA0 8AkkfIfS kealizaram-se na sexta-feira e no sbado as 1ornadas Parlamentares do Partido Socialista em Aveiro, onde foi aprovado um pacote de iniciativas legislativas no mbito da competitividade e da produtividade. No seguimento da carta dirigida aos lderes dos partidos polticos e dos parceiros sociais, o secretrio-geral do PS reuniu-se com o PfP, PS0, u0I, f0IP-IN e fIP. Ieve lugar na passada tera-feira a reunio semanal do Secretariado Nacional. fonvocada para anlise da situao poltica reuniu-se ontem a fomisso Poltica. Na sua qualidade de coordenador autrquico, 1orge foelho presidiu em 8raga ao encerramento do encontro distrital de autarcas. A Seco de 0esenvolvimento Sustentvel do PS, a federao de 8eja e a foncelhia de Houra promoveram no passado sbado, um seminrio sobre o Programa integrado do desenvolvimento sustentvel em Houra". Sob a gide da eurodeputada socialista Haria farrilho, pela primeira vez os embaixadores da ndia e do Paquisto junto d unio furopeia reuniram-se em 8ruxelas. 19 de Dezembro de 2002 3 AfIuALI0A0f f0II0kIAL kffu0 fLAk0, HAS INSufIfIfNIf 0 docunento de estratqla ara o audlovlsual aresentado elo Coverno no assado dla 17 slqnlllca un evldente recuo olitlco. 0 roqrana eleltoral do lSu rounha a extlno da k!l 2 e da Antena 2 da kul e a allenao da Antena 3. 0 roqrana de Coverno nantlnha a allenao da Antena 3, j se relerla nals nebulosanente avallao de un novo nodelo ara a Antena 2 e, no nenclonando exressanente a k!l 2, delendla a concentrao do servlo bllco de televlso nun s canal, qenerallsta, o que lnllcarla, cono o rrlo nlnlstro Morals Sarnento lez questo de exllcar na rrla k!l, una soluo entre a allenao e a llquldao do sequndo canal. Aqora, a Antena 2 da kul nantn-se - nen oderla ser de outro nodo, to llaqrante crlne de lesa- cultura serla o seu encerranento, a Antena 3 assa a exenlo de servlo bllco e o Coverno llnalnente reconhece que o concelto de servlo bllco lnclul tanbn un canal bllco naclonal de slnal aberto, vocaclonado ara bllcos nlnorltrlos e valorlzando acrescldanente as dlnenses da cultura, da educao, da cldadanla, da lnlornao e dos desortos. Lste recuo nostra resultados concretos do anlo novlnento de olnlo que se qerou en delesa do servlo bllco de televlso e a atltude de ooslo llrne, nas construtlva, adotada elo lS. L un recuo sensato. lena que se tenha erdldo tanto teno con alarldos e vlolenclas olitlcas escusadas, cujo nlco resonsvel lol o ur. Morals Sarnento. Mas a roosta aqora aresentada contlnua a suscltar lundadas critlcas e reocuaes. Ln rlnelro luqar, elo que dlz e o que no dlz sobre o llnanclanento do servlo bllco. Lnuneran- se nedldas de reduo de desesa, anuncla-se una llnltao adlclonal ara a ubllcldade conerclal na k!l 1, nas nada de exliclto, claro e concreto se dlz sobre as nodalldades e o volune do llnanclanento estatal do servlo bllco e sobre o saneanento do asslvo llnancelro da enresa. llca un conronlsso olitlco qeral, que no se naterallza. 0ra, nesno dando or certos os valores nulto otlnlstas ara que o Coverno aonta, cono custo qlobal do servlo bllco de rdlo e televlso en 2003 (20 nllhes de euros) eles exlqen a dellnlo clara e atenada das lontes e das condles do seu llnanclanento. Ln sequndo luqar, reocuan-nos vrlas nedldas roostas ara a reorqanlzao e o desenvolvlnento do servlo. L tll que o Coverno reconhea llnalnente e se roonha contlnuar o trabalho j lelto no sentldo de rever e nelhorar o slstena de requlao da conunlcao soclal. 0 lS aola a revlso da artlclao de contedos dos oeradores rlvados nas enlsses lnternaclonals e o lananento do Canal Menrla na rede de cabo. Mas estar naturalnente contra o lln da u!V e a renlsso ara o cabo da lnlornao reqlonal: a oulao a que se dlrlqe relerenclalnente a lnlornao reqlonal da actual k!l reclsanente aquela que se encontra excluida do acesso ao cabo! 0 Canal keqles no nerece, ols, o nosso acordo. L, se de saudar outro recuo lnortante do Coverno, que conllrna aqora a artlclao do oerador bllco no aolo ao clnena e audlovlsual ortuques, j reocuante a lnteno de nenorlzar o clnena, nesse aolo. Ln tercelro luqar, no que dlz reselto ao sequndo canal de servlo bllco, o reconheclnento da sua necessldade e a qarantla de que a qesto ser assequrada, no arranque e no desenvolvlnento, ela k!l, serlan elenentos osltlvos, no losse o conjunto de rosltos nebulosos en que se lnseren. A abertura artlclao da socledade clvll na dellnlo de alquns contedos no deserta ooslo de rlncilo: rolonqan alls assos atroclnados elo Coverno soclallsta, envolvendo nals a unlversldade Aberta e as conllsses rellqlosas. Mas essa abertura nen ode slqnlllcar desresonsablllzao do Lstado, nen a translornao do sequndo canal nun sonatrlo de tenos de antena de vrlas lnstltules ou nuna nanta de retalhos, sen dlreco, coerencla e ldentldade. Serla latal ara o servlo bllco, tal cono toda a Luroa o entende, que tal acontecesse. Alls, basta ler o artlqo 38 da Constltulo: "0 Lstado assequra a exlstencla e o lunclonanento de un servlo bllco de rdlo e televlso". 0 sequndo canal, de servlo bllco, ode ser aberto luralldade de lnlclatlvas da socledade clvll, nas ten de ser qerldo e dlrlqldo or una socledade bllca caaz de assequrar as resonsabllldades do servlo bllco. 0 Lstado no ode retlrar-se ou deslnvestlr, sen nals, nessa sua obrlqao essenclal. Inlellznente, basta ter en conta o annclo qovernanental da reduo lnedlata do oranento do sequndo canal a 30 or cento do seu valor actual ara erceber que a lnteno real do Coverno deslnvestlr, desquallllc-lo. L reclso contlnuar, ortanto, o novlnento de olnlo e as lnlclatlvas en delesa do servlo bllco de rdlo e televlso. 0 recuo do Coverno j un resultado da lndlqnao de anlos sectores da nossa socledade, nas a roosta lelta lnsullclente e, en doninlos cruclals, erlqosa, elo que necessrlo no cruzar os braos, rossequlr o debate e a aco. Au0uSI0 SANI0S SILVA fste recuo mostra resultados concretos do amplo movimento de opinio que se gerou em defesa do servio pblico de televiso e a atitude de oposio firme, mas construtiva, adoptada pelo PS. f um recuo sensato. Pena que se tenha perdido tanto tempo com alaridos e violncias polticas escusadas, cujo nico responsvel foi o 0r. Horais Sarmento. f0HISSA0 P0LIIfA NAfI0NAL fA2fk 0P0SIA0 f0NSIkuIIVA A Conlsso lolicla uaclonal do lS deu onten luz verde ara o artldo contlnuar a lazer una ooslo construtlva, sobretudo atravs da aresentao de lnlclatlvas leqlslatlvas en dlversas reas. uo llnal da reunlo, que teve luqar na sede naclonal do Larqo do kato, o orta-voz do lS, laulo ledroso, dlsse tanbn que os soclallstas vo reetlr a netodoloqla que esteve na orlqen das recentes Jornadas larlanentares e que se traduzlran na elaborao de sels rojectos de lel sobre conetltlvldade e lnovao. Assln, antes de o lS aresentar qualquer lnlclatlva leqlslatlva de eseclal lnortncla, os dlrlqentes do artldo laro un lntenso trabalho de rearao no terreno, ldentlllcando roblenas e ouvlndo eseclallstas en cada rea. "Loqo que tonou osse, o Coverno coneou or desencadear una olenslva traalhona, nas est aqora a lazer un recuo atraalhado", dlsse laulo ledroso, antes de sallentar que o lS se lr concentrar nas rxlnas senanas nas questes laborals e no debate sobre o luturo das lnstltules euroelas. lor seu lado, o secretrlo-qeral do lS, lerro kodrlques, lez una lnterveno en que relterou a necessldade de anlos consensos entre os artldos, deslqnadanente ao nivel da relorna do slstena olitlco. 4 19 de Dezembro de 2002 10kNA0AS PAkLAHfNIAkfS AH8IA0 AfIkHA0A LI0fkAk A A0fN0A P0LIIfA sulclda do Coverno", que "levou o lais a un estado de deresso". uesse contexto, aroveltou ara alertar ara as contradles da nlnlstra das llnanas nas suas osles en relao venda da rede llxa l!, lenbrando que Manuela lerrelra Lelte, enquanto lider arlanentar do lSu, se os lnteno do Lxecutlvo de Antnlo Cuterres de allenar esse ben do Lstado en 2001. "0 lS s ten un dlscurso, esteja na ooslo ou no Coverno, e or lsso, aceltou que este Coverno concretlzasse a venda da rede llxa", subllnhou. 0uanto ao novo Cdlqo do !rabalho, o ex- nlnlstro da Justla voltou a conslderar que a nudana das lels de trabalho aenas ter "un elelto nulto relatlvo ara o aunento da rodutlvldade e da conetltlvldade do lais". "ua questo da leqlslao laboral, lortuqal ten de escolher se retende sequlr o nodelo da Malsla (cono retende o Coverno), ou se quer allnhar elo nivel dos aises nals desenvolvldos", lrlsou. Venda de patrimnio do fstado encapota fracasso de gesto !anbn o cabea-de-llsta soclallsta or Avelro nas ltlnas eleles leqlslatlvas, Joo Cravlnho, nanllestou total lnsatlslao lace ]c:/c:ncc qovernanental. "0 esslnlsno cultlvado elo Coverno, tentando justlllcar o lnjustlllcvel, tornou-se o rlnelro roblena de conetltlvldade e de rodutlvldade do ais. 0s ortuqueses esto tolhldos e senten- se aneaados", declarou o ex-nlnlstro soclallsta. 0 deutado do lS conslderou alnda lndlsensvel que o artldo se "substltua ao Coverno" na aresentao de lnlclatlvas olitlcas, dando cono exenlos a necessldade de lortuqal ter una lel de "raclonallzao e controlo das aqulsles do Lstado", un requlanento sobre arcerlas entre sector bllco e rlvado e un laneanento lurlanual da desesa bllca. "lodenos e devenos nostrar ao Coverno que a nar neqra (olitlca e econnlca) tanbn se dlssolve", conclulu o ex-nlnlstro do Lqulanento Soclal. fdigo laboral nota de rodap para a competitividade Anlltrlo das Jornadas arlanentares soclallstas e econonlsta de lornao, Alberto Souto relerlu-se ao novo Cdlqo do !rabalho roosto elo Lxecutlvo conslderando que este "se resune a una nota de roda" nas questes naclonals da conetltlvldade e rodutlvldade. Aconselhando o Coverno a no neqllqenclar as nudanas evldentes no contexto naclonal e lnternaclonal, o edll de Avelro exllcou que "o roblena actual no j o custo do trabalho, nas a sua orqanlzao e natureza, de lorna a ernltlr a necessrla llexlbllldade ao nivel da qesto, sen lazer erlqar os lndlsensvels equllibrlos ao nivel da coeso soclal". Sequndo o autarca avelrense, a concorrencla declslva, nun contexto de qloballzao, val lazer-se nun nivel "nals llno" e en luno das caracteristlcas de cada sector econnlco. "Lsse atanar o das slnerqlas enresarlals e lnstltuclonals, o da exlstencla de recursos hunanos quallllcados e o da qualldade de vlda roorclonada", avanou, ara deols lalar de Avelro cono "no nelhor case study" de que ten conheclnento. "!enos una conunldade nulto critlca e artlclatlva, exlqente e quallllcada e que, or lsso, torna as nossa enresas nals conetltlvas e rodutlvas, a nossa adnlnlstrao bllca nals ellcaz, o nosso concelho nals coeso", dlsse, conclulndo de sequlda que " or causa de valores assln quen todos lutanos". H.k. ue todos os dllonas que aquardan aqendanento ara debate arlanentar na qeneralldade "aenas tres so roostas do Coverno", rovando-se que o Lxecutlvo se encontra "esqotado, arallsado e sen qualquer lnlclatlva olitlca", acusou Antnlo Costa. "A Assenblela da kebllca est arallsada, orque a nalorla no ten nada ara aqendar, nas tanbn no delxa os outros aqendar. Vejan a obre aqenda que est revlsta at s lrlas do uatal", observou o lider da bancada soclallsta. ue acordo con Costa, o actual estado da vlda olitlca naclonal ten una exllcao ben concreta: "0 Coverno entreqou a sua dlreco olitlca nlnlstra das llnanas e aontou cono nlco objectlvo cunrlr no llnal do ano o nnero cabalistlco de 2,8 or cento (de dllce bllco)", o que "deu cono resultado a total arallsla da actlvldade econnlca do lais". Ln relao necessldade de lortuqal cunrlr o dllce de 2,8 or cento no llnal deste ano, Antnlo Costa lnsurqlu-se contra a "estratqla 0s socialistas devem liderar a agenda poltica porque no podem enclausurar-se na agenda poltica pauprrima do 0overno", nem esgotar-se nos casos mediticos que pouco dizem s pessoas". 0 aviso foi feito pelo lder parlamentar, Antnio fosta, na sesso de abertura das 1ornadas Parlamentares do PS, que decorreram nos passados dias 13 e 14, em Aveiro, altura que aproveitou para denunciar que o fxecutivo est a seguir uma estratgia econmica suicida ao mesmo tempo que pretende a paralisao da Assembleia da kepblica. 19 de Dezembro de 2002 5 ffkk0 Pkf0fuPA00 AfA8Ak f0H 0 fLIHA 0f fkISPAA0 10kNA0AS PAkLAHfNIAkfS PfkPLfXI0A0f f0H fALSA VII0kIA fH f0PfNhA0A 0 lS resonsablllzou o Coverno or lortuqal ter erdldo 20 or cento dos aolos conunltrlo ara o sector aqricola naclonal, tendo lalhado nos objectlvos traados ara Coenhaqa. Assln, ara o eriodo 2000/2006, os aqrlcultores ortuqueses assaro a receber nenos do que lol estlulado na Aqenda 2000. lalando na sesso de encerranento das Jornadas larlanentares do lS, sbado, en Avelro, o secretrlo-qeral soclallsta, lerro kodrlques, allrnou-se "erlexo" con o lacto de uuro 8arroso ter llcado satlslelto or o Conselho Luroeu ter lelto "una nera nota" de que se terlan en conta as aslraes da aqrlcultura ortuquesa. "lerante a satlslao do rlnelro-nlnlstro, cono vo reaqlr os aqrlcultores ortuqueses que eseravan nulto nals" na revlso da lolitlca Aqricola Conun (lAC), questlonou lerro. ua nesna llnha do secretrlo-qeral soclallsta, o ex-nlnlstro da Aqrlcultura Caoulas Santos acusou o Lxecutlvo de dlrelta "de tentar nanlular a lnlornao sobre os resultados da clnelra de Coenhaqa, onde a aqrlcultura ortuquesa averbou a nalor derrota de senre". "ua clnelra, lortuqal tlnha cono objectlvo recuerar 10 nllhes de euros que erdera ara a aqrlcultura ortuquesa en 0utubro, nas o rlnelro-nlnlstro no consequlu nenhuna desses objectlvos", declarou Caoulas Santos. kecorde-se que no Conselho Luroeu de 8ruxelas de 2 e 23 de 0utubro assado lol decldldo, con o aolo de lortuqal, o conqelanento do oranento da lAC ara o eriodo s 2006, slqnlllcando lsto que o nesno nontante que actualnente reartldo or 13 Lstados-nenbros assar a ser dlstrlbuido or 23 ou 27 daqul a quatro anos, con a consequente reduo de aolos ara a Aqrlcultura ortuquesa, estlnada en 20 or cento. 0 Coverno lSu/ll rocurou en Coenhaqa recuerar o nontante erdldo atravs da obteno de un acrsclno de dlreltos e de quotas de roduo, o que no consequlu, loqrando aenas que no conunlcado llnal da reunlo llcasse lnscrlto que o Conselho "tona nota" das reocuaes ortuquesas e sollclta Conlsso que aresente un relatrlo, sen llxar qualquer razo, "contendo una anllse da sltuao", ben cono de outras reqles euroelas. H.k. requereu encontros con todos os artldos con assento arlanentar e, a roslto do Cdlqo do !rabalho, con arcelros soclals. !anbn o cardeal-atrlarca de Llsboa lnteqra a llsta de reunles sollcltadas elo secretrlo-qeral ara aresentao de cunrlnentos no sequlnento da sua reelelo e ara anallse da actual sltuao do lais. kelatlvanente s relornas estruturals, cono a do slstena olitlco, lerro qarantlu que os soclallstas ten una ostura de "abertura total". L que, alertou, "tenos una reocuao actlva con a deqradao da denocracla" e "h un cho conun que devenos saber qarantlr e consolldar". Sobre o acote laboral roosta elo Coverno de uuro 8arroso, lerro kodrlques reallrnou que o Cdlqo de !rabalho tal cono est " lnaceltvel" elo que a nalorla s ode contar con o voto contra dos deutados do lS. As lels do trabalho reclsa de ser revlsta, reconheceu o secretrlo-qeral, ressalvando que "a revlso da leqlslao laboral que est en debate no un lactor narcante do reloro da conetltlvldade". Aln do vector olitlco da denocracla, lerro est reocuado con a qualldade do nodelo de desenvolvlnento de lortuqal, nantendo-se este uc/c:, na rlnelra llnha de ooslo s oes do Coverno. lara o lider do lS, o Coverno e a collqao lSu- CuS, ten "contrlbuido de lorna slqnlllcatlva" ara o aareclnento de "una erlqosa tendencla" que delende un nodelo ara o lais assente na abdlcao "de asectos lnortantes do seu nodelo soclal". uo sbado, deols de ter dlscutldo con os deutados o tena do Cdlqo de !rabalho, lerro solldlllcou a sua olnlo sobre quals as orlentaes do Coverno que no acelta: a "recarldade do enreqo", a "osslbllldade de desedlr lndlvldualnente e sen justa causa", o lacto de estar a r en causa "o ael da neqoclao colectlva cono lnstrunento lundanental da requlao laboral", ben cono o dlrelto qreve constltuclonalnente consaqrado, e a osslbllldade de un trabalhador oder ser "obrlqado a desenenhar ernanentenente una actlvldade dllerente daquela ara que lol contratado". 0 lider do lS rejelta alnda o lacto de a roosta do Lxecutlvo no lntroduzlr "as lnovaes necessrlas, seja na lqualdade de qnero, seja quanto ao enreqo atilco, seja no acesso lornao or arte dos trabalhadores". uo llnal da sua lnterveno, lerro delendeu que a conetltlvldade assa "elo desenvolvlnento de una cononente lndustrlal lortenente lnternaclonallzada, elo reloro da sustentabllldade de una rede de equenas e ndlas enresas", ela "quallllcao dos recursos hunanos", ela nodernlzao dos servlos bllcos, elo arolundanento da concertao soclal e ela "valorlzao da dlnenso terrltorlal da lnsero de enresas". HAkY k00kI0ufS uo encerranento das Jornadas larlanentares, en Avelro, o lider soclallsta lez un cerrado ataque ao Coverno centrado nas questes do dllce, da CkLL e do Cdlqo do !rabalho, nas qarantlu que os soclallstas "no vo cavalqar sobre o descontentanento" soclal qerado elo Lxecutlvo. kelerlndo-se reoslo das ortaqens na clrcular exterlor de Llsboa (CkLL), lerro dlsse que, aln de ser un erro en natrla de qesto rodovlrla nuna qrande netrole, esse un bon exenlo da "enorne nlola" de un Lxecutlvo que se vale de "exedlentes" ara consequlr cunrlr o objectlvo de 2,8 or cento de dllce, subordlnando tudo s llnanas bllcas. Acontece que, lrlsou, "as llnanas bllcas so un lnstrunento ao servlo do desenvolvlnento do lais" elo que "no so os ortuqueses que ten de estar ao servlo das llnanas bllcas". As olitlcas que colocan ortuqueses contra ortuqueses so de lcll verlllcao nos ltlnos dlas en que "os que esto en qreve so contra os que no lazen qreve, os de Llsboa que usan a CkLL esto contra os do resto do lais", exenllllcou o secretrlo-qeral, ara deols acrescentar os casos dos lunclonrlos bllcos, dos autarcas, dos desenreqados ou dos tltulares do kendlnento Minlno. Assln, conslderou, o Coverno acaba sendo "arte do roblena" en vez de ser "arte da soluo". lerro kodrlques lenbrou tanbn "sucesslvos casos drantlcos" que recentenente ten "enredado os olitlcos e as lnstltules" e ara os quals o conortanento da nalorla lSu/ CuS-ll aenas "acentua o cllna de suselo" sobre o larlanento, sobre os artldos e sobre os rqos de soberanla. A estratqla soclallsta assa, sequndo lerro kodrlques, or una srla tentatlva de descrlsao do cllna olitlco. "0s soclallstas no cavalqaro a onda de descontentanento", assequrou. kecorde-se que, neste sentldo, o lider do lS 0 0overno de 0uro 8arroso e a maioria que o sustenta no tm rumo, apostam em polticas que colocam portugueses contra portugueses e alimentam sucessivos casos que s enfraquecem o sistema democrtico. feito o diagnstico, ferro kodrigues garante que os socialistas faro uma sria tentativa para descrispar o clima poltico porque tm uma preocupao activa com a degradao da democracia" e querem um novo modelo de desenvolvimento para Portugal, socialmente justo e competitivo. 6 19 de Dezembro de 2002 10kNA0AS PAkLAHfNIAkfS 0P[PS APkfSfNIA PAf0If Lf0ISLAIIV0 PAkA A f0HPfIIIIVI0A0f keforar as condies de competitividade do Pas o grande objectivo subjacente ao conjunto de seis projectos de lei que os deputados socialistas aprovaram durante as 1ornadas Parlamentares, no passado fim-de- semana, em Aveiro. 0s projectos do PS visam melhorar a qualidade dos servios da Administrao Pblica, do sistema de 1ustia, promover a inovao cientfica e tecnolgica, valorizar os produtos nacionais, reforar as instituies e qualificar os nossos recursos humanos. bases a adequada a "una relorna que atlnqe o rlncilo estruturante do slstena". fstimular o enraizamento empresarial da formao un outro rojecto de lel soclallsta reve que os trabalhadores benellclen de un nnero ninlno anual de horas de lornao rollsslonal certlllcada: 20 horas en 2003 e 33 horas en 2006. ue acordo con o orta-voz do lS, laulo ledroso, "retende-se dar traduo leqal a una nedlda j arovada no ano assado en sede de concertao soclal, nas que lol esqueclda elo actual Coverno". Lste dlrelto dever allcar-se a todos os trabalhadores do sector rlvado ou bllco, que estejan na deendencla econnlca de una entldade enreqadora, sendo que o seu cunrlnento ode ocorrer atravs de una nlca ou nals aces de lornao. uo texto aresentado elo lS so alnda llxadas nornas sobre os ntodos de certlllcao, contedo e horrlo de lornao, ben cono os eleltos da no lrequencla or arte do trabalhador. Acresce que a lornao no nlnlstrada oder ser substltuida or una conensao ecunlrla, caso ocorra a extlno do contrato de trabalho. 0 rojecto de lel consaqra lqualnente a osslbllldade do Lstado vlr a crlar un reqlne eseclal de lncentlvos destlnado a aolar as enresas na concretlzao da lornao ninlna anual de lornao certlllcada. 0 que se retende , ols, na olnlo de laulo ledroso, "crlar estinulos ao enralzanento enresarlal da lornao". Prmios" fiscais inovao e rejuvenescimento A concesso de lncentlvos llscals, con o objectlvo declarado de estlnular a conetl- tlvldade e a nodernlzao do sector rodutlvo naclonal loran tanbn alvo de dols rojectos soclallstas. lor un lado, o lS retende conceder lseno de lnosto sobre sucesses e de slsa nas sltuaes de transnlsso de enresas a lavor de descendentes, desde que estes conserven a tltularldade da llrna or un razo de clnco anos. "0 objectlvo estlnular o rejuvenesclnento enresarlal, sobretudo das equenas e ndlas unldades rodutlvas, con base lanlllar e con caltal soclal reduzldo", observou o deutado soclallsta Lduardo Cabrlta. lor outro lado, a bancada do lS quer tanbn lntroduzlr nudanas ao nivel do reqlne de lncentlvos llscals ara desesas de lnvestlqao e desenvolvlnento enresarlal, alarqando a najorao de dedues en sede de IkC a actlvldades de n:IcI/, lornao rollsslonal, uc/ e de aosta en caltal de rlsco. ue acordo con Antnlo Costa, retende-se tanbn conceder una reduo de 0,3 or cento en sede de IkC, or cada nova atente reqlstada or enresa, at ao llnlte de dez or cento (ou seja, 20 atentes). uo entanto, a este beneliclo llscal, que oder atlnqlr una dlnlnulo do aqanento do IkC en dez or cento, s odero aceder enresas que tenhan lelto dedues en lnvestlqao e desenvolvlnento nos ltlnos tres anos e que, or outro lado, roven que exloran electlvanente en terrltrlo naclonal. Caso se descubra una enresa que no exlora realnente a atente or sl reqlstada, a nesna ser obrlqada a devolver ao Lstado os beneliclos llscals que antes usulrulu, assln cono a aqar juros de nora. Incentivo s comunicaes e modernizao da economia losslbllltar a abertura de concursos ou roceder a consultas llnltadas na aqulslo de servlos de teleconunlcaes so objectlvo contldos en dols dllonas essenclalnente dlrecclonados ara a nodernlzao da luno requladora do Lstado no conjunto da actlvldade econnlca e da Adnlnlstrao lbllca. Sequndo Luis uazar, o rlnelro dos dols textos vlsa "lncentlvar a concorrencla no nercado de teleconunlcaes, aqora que o nercado j atlnqlu una lase de naturldade". ua exoslo de notlvos, o dllona reve que una tal "soluo deve ser qradual e laseada, con rl orl dades cl aras", conslderando-se essenclal "que as nedldas a adotar no sector sejan devldanente artl cul adas con os l anos de aco decorrentes da Inlclatlva uaclonal ara a 8anda Larqa na Adnlnlstrao lbllca, revlsta nas Crandes 0es do llano ara o rxlno ano. J sobre o rojecto que relora os oderes requladores do Lstado, o deutado Alberto Martl ns decl arou que os socl al l stas retenden "lavorecer a exlstencla de un cllna de concorrencla nals aberta", conbater os nonollos e "qarantlr condles de equldade ara todos os consunldores". Lntre outras novas reqras, o lS roe que os nenbros a deslqnar ara as entldades lndeendentes requladoras do Lstado "sejan anovivels das suas lunes or eriodos de clnco anos", ernltlndo-lhes or essa vla una nalor dlstncla en relao aos lnteresses dos qovernos. lretende-se ols, dellnltar as reas en que se justlllca a adoo de una Autorldade kequladora Indeendente, tornar nals exlqentes os requlsltos da sua crlao, estabelecer un adro bslco ara o seu reqlne juridlco, aunentar a sua vlslbllldade e transarencla e lnor un reexane do conjunto das autorldades exlstentes. HAkY k00kI0ufS "0 rlnelro acote de nedldas" que os soclallstas desejan ver debatldos no larlanento deran entrada esta senana na nesa da Assenblela da kebllca. Con o nesno enloque, at ao llnal da resente sesso leqlslatlva, os soclallstas avanaro alnda con un rojecto de revlso da Lel de lalenclas. uo lnedlato, as reas da justla, adnlnlstrao bllca, lornao rollsslonal, llscalldade e lnvestlqao so objecto de artlculados vertldos en rojectos-lel. una das nals lnortantes lnlclatlvas dos soclallstas retende rever a Lel de 8ases da kelorna do Servlo lbllco de keqlsto e uotarlado, dllona cujo anterojecto j nereceu o aolo da 0rden dos Advoqados. Sequndo Antnlo Costa, o rojecto retende acabar con o dulo controlo da leqalldade nos reqlstos - rlnelro do notrlo, deols do conservador do keqlsto Clvll, substltulndo-o or un nlco, o do conservador (se as artes contratantes estlveren de acordo). Assln, de acordo con o reqlne roosto, s obrlqatrlo o reqlsto do acto, tornando-se lacultatlvo o assento notarlal. Lsta rutura slstnlca, sequndo os soclallstas, "suera o aradlqna hoje anacrnlco en que se dlscutla a nera rlvatlzao do notarlado". ueste sentldo, Antnlo Costa lez critlcas roosta do Lxecutlvo sobre a natrla, observando que "a roosta qovernanental llnlta a concorrencla entre notrlos, rocede dellnltao terrltorlal de cada cartrlo, lne uc:u cInuu no acesso rollsso e nen sequer abre a osslbllldade de concorrenclas or vla do reo". una sequnda rutura lntroduzlda elo dllona do lS rende-se con a rrla conceo do slstena de reqlstos, con una nlca base de dados central relatlva a essoas, bens e resectlvas sltuaes juridlcas. "A artlr do ternlnal do conutador e da sua base de dados, j no rxlno ano, ser ossivel lazer sucesslvanente vrlos reqlstos", exllcou Costa, ara quen "a lorna de lel de 19 de Dezembro de 2002 7 AfIuALI0A0f AL0AkVf ff0fkAA0 f0NIkA P0kIA0fNS NA VIA 00 INfANIf A cerca de tres neses da abertura do ltlno troo da Vla do Inlante, entre Alcantarllha e Laqos, o lS/Alqarve crltlcou o Coverno or "lanar de novo a dvlda" sobre as ortaqens naquela vla. Ln conunlcado, os soclallstas allrnan que as declaraes de uuro 8arroso Conunlcao Soclal delxaran "a ldela de alarqar os eleltos da onda de ortaqens a vrlas vlas do Contlnente". Subllnhando que a oulao j nanllestou a sua dlscordncla con tal nedlda, Jos Aollnrlo recorda que "no h una alternatlva vlrla dlqna desse none Vla do Inlante, que a Lu-123 una das vlas de nalor slnlstralldade do lais e o traado da Vla do Inlante lol adotado ao teno do Coverno de Cavaco Sllva con o objectlvo de desconqestlonar esta estrada naclonal". Jos Aollnrlo arqunenta que o custo das ortaqens vlrtuals en 2003 " lnlerlor a un nllslno da recelta anual qerada elos turlstas estranqelros no Alqarve", razes aontadas ara que, "de una vez or todas, acaben os zlquezaques e se assuna a lnortncla naclonal da Vla do Inlante". H08ILI2Ak A S0fIf0A0f fIVIL S0fIALISIAS kff0LhfH ASSINAIukAS f0NIkA P0kIA0fNS NA fkfL Arranca hoje uma campanha de recolha de assinaturas contra a reposio de portagens na fircular kegional fxterior de Lisboa (fkfL). Promovida pelo PS, a iniciativa visa mobilizar a sociedade civil para contestar esta deciso do 0overno que injusta e errada". 0s socialistas esto solidrios com os protestos e lutas" contra a instalao de portagens na fkfL. A 1orge foelho est atribuda a tarefa de dinamizar a campanha junto das populaes dos concelhos afectados pela deciso e organizar a recolha de assinaturas, que depois sero entregues ao presidente da Assembleia da kepblica. con o lacto do 0ranento kectlllcatlvo de 2002 no rever a venda da rede llxa do Lstado l!, a reoslo de ortaqen na CkLL e a "annlstla llscal at 31 de uezenbro". "0 Coverno retende nascarar o buraco oranental, colocando un cobertor or clna da chaqa, que o total lalhano do 0ranento kectlllcatlvo de 2002", exllcou, crltlcando de sequlda a "obsesso do Coverno elo dllce". "0 dllce est a ser translornado nuna obsesso sen contedo real nas llnanas bllcas e sen qualquer sustentao", allrnou o ex-nlnlstro do lS, conslderando, deols, que o dllce real do lais "nulto suerlor" ao revlsto elo Coverno. "Se tlrarnos receltas exceclonals, cono a venda da rede llxa l!, a lnstalao de ortaqens na CkLL e a annlstla llscal, o dllce bllco sequranente suerlor a 3,7 or cento", sustentou, ara deols avlsar ara as qrandes dlllculdades que ter o Lxecutlvo ara cunrlr o lacto de Lstabllldade da unlo Luroela, tanto en 2003, cono en 200. Autarcas manifestam repdio Lntretanto, os autarcas soclallstas resonsvels elos nunlcilos alectados ela reoslo das ortaqens na CkLL no esconden o seu descontentanento. Manuel Varqes, edll de 0dlvelas, nanllestou ao "Aco Soclallsta" o seu "total redlo ela lorna autlsta e autorltrla cono a declso lol tonada". "uo consultaran os resldentes das cnaras vlsadas nen a Junta Metroolltana de Llsboa, lrlsou, acusando o Lxecutlvo de uuro 8arroso de "contlnuar obcecado elo dllce, esquecendo que ten o dever de qovernar ara as essoas e que so elas as nals enallzadas con a declso". Acresce, subllnhou, que "estanos erante una nedlda tecnlcanente lnjusta", una vez que "no h alternatlvas". "As essoas vo ser obrlqadas a delxar a CkLL e a rocurar outras vlas, alectando neqatlvanente a vlda e a clrculao na Crande Llsboa", reallrnou, exllcando que os arqunentos usados elo Coverno ara justlllcar a nedlda "so nals una lalcla". ueols de destacar que volta de Llsboa vlve nals de un tero da oulao naclonal, Varqes lenbrou que "os lnostos so aqos or todos os ortuqueses, lnclulndo os da caltal" e que "100 euros en ortaqens or nes laz nulta dllerena no oranento de alqunas lanillas, que j se vlran alectadas con o recente aunento do IVA". uelendendo que o seu concelho ser o nals enallzado, o autarca de Loures, Carlos !elxelra, dlsse ao "Aco Soclallsta" que a sua rlnclal reocuao no tanto o aqanento das ortaqens, nas o estado de deqradao en que se encontran as vlas alternatlvas CkLL. lor outro lado, aontou, a luqa clrcular resultar nun lncrenento do trnslto e, revlslvelnente, nun aunento da slnlstralldade, con "qraves roblenas econnlcos assoclados, ols no en nelos alternatlvos de transorte no nunlcilo". lara Carlos !elxelra, "o desenvolvlnento do lais no se conseque con ortaqens" e que o Coverno assln o delenda, allrnou, "s denonstra a sua lalta de crlatlvldade". "louar onde se deve sen delxar de lazer o que reclso" una tarela que requer lnaqlnao e qrande caacldade de qesto, declarou Carlos !elxelra, ara quen o Coverno "anda slstenatlcanente a arranjar desculas ara a sua lnconetencla". 1HL exige suspenso das portagens lresldlda ela nossa canarada Marla da Luz koslnha, a JML reunlu-se de urqencla or lorna a tonar una oslo sobre esta natrla. 0s autarcas da Area Metroolltana de Llsboa acordaran na exlqencla da susenso das ortaqens na CkLL, declso que contou aenas con os votos contra dos nunlcilos de 0elras e Malra. Marla da Luz koslnha lnlornou que serlan sollcltados con carcter de urqencla encontros con o resldente da Assenblela da kebllca, rlnelro-nlnlstro e nlnlstro das 0bras lbllcas e !ransortes, "con o objectlvo de edlr a susenso da nedlda anunclada". 0s autarcas delenden alnda que essa susenso dever nanter-se enquanto "decorrer a dlscusso entre o Coverno e a JML das nedldas que vlsen a resoluo dos roblenas de acesslbllldades e transortes de toda a Area Metroolltana de Llsboa". HAkY k00kI0ufS Ln conlerencla de Inrensa, Jorqe Coelho e Joo Cravlnho (anbos ex-nlnlstros do Lqulanento Soclal dos qovernos soclallstas) delxaran claro que o lS conslderou "lnjusta e errada" a lnstalao de ortaqens na CkLL, alertando de sequlda que o Lxecutlvo se reara ara anunclar nedldas ldentlcas no Crande lorto. "0 lS estar solldrlo con todas as lnlclatlvas de rotestos que vleren a ser tonadas contra esta declso, cono lorna de exrlnlr una justa lndlqnao or arte das oulaes rejudlcadas", allrnou Coelho. Subllnhando que "alnda h un rocesso en dlscusso na Assenblela da kebllca", o ex- qovernante no delxou de evldenclar a resonsabllldade do chele de Lstado, Jorqe Sanalo, na questo da reoslo de ortaqens na CkLL. "Se o dlloqo con os autarcas da reqlo no der resultado, nen a dlscusso na Assenblela da kebllca, o chele de Lstado ten o oder de ronulqar ou de vetar" a nedlda do Coverno, relerlu alnda o ex-nlnlstro de Antnlo Cuterres. Antes de Jorqe Coelho, Joo Cravlnho advertlra que o Lxecutlvo se reara ara lnstalar ortaqens na Clrcular keqlonal Lxterlor do lorto, deslqnadanente nos troos entre Matoslnhos e Allena e Matoslnhos e Aquas Santas. "Sabenos que a ortaqen na CkLL conea a ser cobrada a 1 de Janelro rxlno. S nos esanta que alnda no tenha sldo anunclado quando se conea a cobrar ortaqens no Crande lorto", relerlu o deutado soclallsta. ue acordo con Cravlnho, a declso de cobrar ortaqens na CkLL resultou de "una sltuao de nlco, tendo en vlsta esconder o lalhano da execuo oranental". Joo Cravlnho justlllcou a declso do Coverno 8 19 de Dezembro de 2002 PAkLAHfNI0 kf0IHfNI0 0A Ak 0fPuIA00S 00 PS f0NIkA PkIVILf0I0S 0A HAI0kIA fAHINh0S 0f ffkk0 LI0AA0 0f VISfu A LINhA 0A 8fIkA ALIA f PkI0kIIAkIA LAfA0 0fNuNfIA 00VfkN0 kfVfLA fALIA 0f SfNS0 NA ALIfkAA0 0AS NuIS 0 deutado soclallsta Jorqe Laco teceu duras critlcas ao Coverno no que reselta alterao qeoqrllca das unldades !errltorlals ara llns Lstatistlcos (uu!S). lara Jorqe Laco esta nodlllcao "lne-se cono un acto de resqate da decencla denocrtlca devlda no tratanento de una assunto que, ela sua bvla dellcadeza, exlqlrla do Coverno una soluo nlnlnanente artlclada e sullclentenente consensual". uuna lnterveno na Assenblela da kebllca, o deutado acusou o actual Coverno de se servlr de "lanentvels habllldades" ara escaar ao controlo da Assenblela da kebllca nesta natrla. Sequndo Jorqe Laco, o Lxecutlvo eserou ela lnterruo dos trabalhos arlanentares ara "tonar declses, conduzlr reunles arcelares con autarcas e conroneter-se con 8ruxelas na ersectlva da arovao ela unlo Luroela de un requlanento, vlsando rlqldlllcar os rocessos de declso naclonal sobre o nblto terrltorlal das resectlvas uu!S". 0 arlanentar do lS lenbra que "so os nunlcilos da 8acla e do Vale do !ejo desaqreqados de tal nodo que os da Lezirla receben qula de narcha ara o Aln-!ejo, lnclulndo aqueles que se sltuan lntelranente Aqun-!ejo, enquanto que os do Mdlo !ejo, so arrenessados ara a keqlo Centro, nuna anlqana de 100 nunlcilos 0s deutados do lS eleltos or Vlseu questlonaran o Mlnlstrlo das 0bras lbllcas, habltao e !ransortes sobre a vontade olitlca de avanar con a llqao lerrovlrla da caltal de dlstrlto Llnha da 8elra Alta. 0 deutado Jos Junquelro dlsse que un estudo edldo h tres ou quatro anos ao resldente da Cl - Canlnhos de lerro lortuqueses, Crlsstono !elxelra, j se encontra concluido, subllnhando que "aqora s lalta a vontade olitlca". lor lsso, juntanente con os deutados Ana 8enavente e Mlquel Clnestal, aresentou na Assenblela da kebllca un requerlnento a sollcltar ao Coverno una cla do estudo electuado e tanbn a erquntar qual a sua vontade olitlca ara concretlzar o lnvestlnento, suerlor a 100 nllhes de euros (20 nllhes de contos). Jos Junquelro consldera que a transoslo do klo uo no ode ser aontada cono un obstculo ao rojecto, atendendo s solues dadas actualnente ela enqenharla, nen nesno a verba necessrla "nodesta" quando conarada con outros rojectos do ais. "Se conararnos esses valores con os relerldos ara os netros do lorto e de Colnbra, cheqarenos concluso evldente de estarnos erante un esloro llnancelro nultisslno nals leve", releren os deutados no requerlnento. 0s arlanentares soclallstas delenden que a estrutura lerrovlrla entre a cldade de Vlseu e a Llnha da 8elra Alta essenclal "ara otlnlzar a llqao lerrovlrla de essoas e nercadorlas", assunlndo una lnortncla estratqlca ara a reqlo, devendo, or lsso, ser conslderada rlorltrla ara o Coverno. kequerimento sobre o If37 Juntanente con os deutados soclallstas eleltos elo circulo da Cuarda - llna Moura e lernando Cabral -, Jos Junquelro, Ana 8enavente e Mlquel Clnestal requereran ao nesno Mlnlstrlo exllcaes sobre o IC37, que llqar Vlseu, uelas e Sela. lor roosta dos deutados do lS, o IC 37 encontra-se revlsto no llano uaclonal kodovlrlo 2000, lazendo a llqao do lnterlor do ais aos elxos estruturantes Il3, Il3 e IC7. "!rata-se de un elxo que roorclonar estrateqlcanente a llqao Llnha lerrovlrla da 8elra Alta, elo que desenenha una luno essenclal ao desenvolvlnento econnlco de toda a reqlo, entre a Serra da Lstrela e o llanalto 8elro", justlllcan no requerlnento. uevldo lnortncla da construo do IC 37, os deutados soclallstas da Cuarda e de Vlseu queren saber do Coverno qual ser o calendrlo, o lano de obra e o oranento ara a sua concretlzao. Jos Junquelro lrlsou que tanto a llqao lerrovlrla de Vlseu Llnha da 8elra Alta cono a construo do IC 37 so dols rojectos que o Coverno de collqao no ode delxar calr. ara onde so lqualnente cataultados os do 0este". Sequndo Jorqe Laco, "lazer lnserlr os nunlcilos do 0este nun centro de coordenao deendente de Colnbra, quando a sua artlculao real se laz con Llsboa ou, ento, se oderla lazer nun novo esao reqlonal con lnteqrao" revela "total lalta de senso", or arte do Lxecutlvo. 0 arlanentar soclallsta consldera que nas reas "do ordenanento do terrltrlo e do anblente, da aqrlcultura, da educao e da cultura, da sade e da sequrana soclal, un total absurdo que se subnetan as oulaes deendencla de servlos desconcentrados con sede ou na rea da CCk de Colnbra ou da CCk de Lvora, lntelranente en contraclclo lace reqularldade das suas vldas e das suas actlvldades". Jorqe Laco delendeu alnda "a revoqao do decreto-lel relatlvo nodlllcao das uu!S e una rellexo sobre as nelhores solues a ronover na sua reorqanlzao, o que, or certo, lnllcar a crlao de una nova reqlo que abarque o Vale do !ejo e o 0este". L que, acrescenta, se "or un lado h que no rejudlcar as osslbllldades neqoclals do lais no quadro das lnstltules Luroelas, or outro, lne-se reseltar os nals elenentares lactores de evldencla e da coerencla da qeoqralla lislca e hunana, cultural, econnlco-soclal e adnlnlstratlva do lais". un qruo de deutados soclallstas denarcou-se do voto lavorvel dado elo lS revlso do keqlnento da Assenblela da kebllca, aleqando que as alteraes rejudlcan os dlreltos da ooslo, lavorecendo de lorna desroorclonada os rlvllqlos da nalorla. 0 qruo dos deutados soclallstas, que aenas votou a lavor das alteraes ao keqlnento or dlsclllna de voto, lnteqra Vltallno Canas, Vlcente Jorqe Sllva, Ana 8enavente, Caoulas Santos, Jorqe Coelho, Jos Junquelro, Mlquel Coelho, Vitor kanalho, Carlos Luis, Ana 8enavente, 0svaldo Castro, Caoulas Santos e Lduardo Cabrlta e alnda as reresentantes do Movlnento hunanlsno e uenocracla, Marla do kosrlo Carnelro e !eresa Venda. 0s subscrltores desta declarao de voto conslderan que as alteraes ao keqlnento da Assenblela da kebllca "restrlnqen a llberdade de lnlclatlva e exresso anterlornente consaqrada, lavorecendo de lorna desroorclonada e arbltrrla os rlvllqlos da nalorla (a actual ou qualquer outra que lhe suceda no oder)". fontra a arrogncia da maioria 0 qruo de deutados do lS "delora" alnda "o ton aqresslvo e de conlrontao antldenocrtlca utlllzado elo vlce-resldente da bancada do lSu Marques Cuedes ao lonqo do debate, sobretudo quando lez questo de subllnhar que, no larlanento, "uns ten nals dlrelto a lalar do que outros en luno dos resultados das eleles leqlslatlvas". "Sabe-se que tecnlcanente e olltlcanente assln , nas record-lo con tal enlase slntona de arroqncla que olende a dlqnldade arlanentar e o esirlto denocrtlco", sustentan alnda os soclallstas subscrltores da declarao de voto, nun ataque ao deutado do lSu Marques Cuedes. "Lventuals exaqeros que udessen exlstlr en ternos de aroveltanento do keqlnento or arte das nlnorlas, tendo en vlsta anllar o teno de lnterveno en lenrlo, esses exaqeros serlan senre relerivels a un reqlne restrltlvo e de condlclonanento das llberdades, cujas consequenclas se oden revelar nelastas ara a vltalldade do debate denocrtlco", acrescentan. fosta desdramatiza uun conentrlo sobre a declarao de voto dos deutados soclallstas, o lider arlanentar do lS, Antnlo Costa, desdranatlzou a dlverqencla. "0 lS un artldo denocrtlco e essa questo lol dlscutlda en reunles da bancada onde se dellnlu o sentldo de voto do Cruo larlanentar en relao s alteraes ao keqlnento" da Assenblela da kebllca, arqunentou Antnlo Costa. ue acordo con o lider da bancada soclallsta, "todos os deutados do lS votaran de acordo con a orlentao da bancada e no h drana nenhun que, osterlornente, cada deutado exresse a sua avallao atravs de una declarao de voto". 0uanto questo conslderada nals olnlca no rocesso de revlso do reqlnento, Antnlo Costa relerlu que o lS aresentou una roosta ara rocurar un consenso ao nivel da dlstrlbulo de tenos en debate, de lorna a no rejudlcar os qruos arlanentares nals equenos. "Mas a nalorla, lSu e CuS-ll, no aceltou a nossa roosta e, na eseclalldade, o lS os- se roosta arovada" or soclals-denocratas e denocratas-crlstos, recordou o lider da bancada soclallsta. uo entanto, ara Antnlo Costa, no seu conjunto, "as alteraes arovadas ao keqlnento da Assenblela da kebllca nereceran do lS un entendlnento osltlvo". "uo lazla sentldo nudar o nosso sentldo de voto en luno de una questo nulto esecillca", acrescentou. 19 de Dezembro de 2002 9 fASA PIA PS 0ufk kff0k0 0A Pk0IffA0 0f HfN0kfS VIIHAS 0f A8uS0 SfXuAL 0 lartldo Soclallsta entreqou na Conlsso larlanentar de Assuntos Constltuclonals un rojecto de dellberao ara a constltulo de un qruo de trabalho no sentldo de relorar a roteco dos dlreltos de nenores vitlnas de abuso sexual. lara os deutados soclallstas, o qruo de trabalho, a lornar-se no nblto da Conlsso larlanentar, dever aresentar una srle de reconendaes no razo nxlno de 60 dlas. Lssas reconendaes, sequndo os soclallstas, devero artlr de una "avallao das questes de dlrelto crlnlnal relaclonadas con a tutela dos dlreltos das crlanas vitlnas de crlnes", tendo cono objectlvo "assequrar a nelhor transoslo das declses da unlo Luroela no conbate edolllla e ornoqralla lnlantll". ueste contexto, o lS retende tanbn adequar as reqras do dlrelto ortuques relatlvas rescrlo, "de lorna a assequrar s vitlnas nenores a osslbllldade de desencadearen o rocedlnento enal en teno tll, as teren alcanado a nalorldade". ue acordo con o docunento, a aresentao de quelxa e a constltulo de asslstente ser "reconllqurada de nodo a que nenhun tlo de requlsltos, deslqnadanente os relatlvos a custas, dlllculten o rocesso". lor outro lado, o deutado soclallsta kul PS fXI0f f0PIA 00S f0NIkAI0S ffLf8kA00S f0H A 8kISA f A PI PS fH H0VIHfNI0 Cunha, allrnou, na Conlsso larlanentar dos Assuntos Constltuclonals, que enquanto exerceu as lunes de secretrlo de Lstado da Sequrana Soclal nunca lol lnlornado de aleqados casos de edolllla na Casa lla. kul Cunha esclareceu alnda que enquanto exerceu lunes qovernatlvas ordenou una audltorla rovedorla da Casa lla, nas or questes llnancelras e atrlnonlals. "uunca durante a nlnha tutela lol trazldo elo rovedor qualquer lacto sobre edolllla na Casa lla e nunca ouvl lalar de Carlos Sllvlno", assequrou o deutado soclallsta, acrescentando que soube do sucedldo ela Conunlcao Soclal. ffkk0 kfuNf f0H PAkII00S f PAkffIk0S S0fIAIS kff0kHAk 0 SISIfHA P0LIIf0 PS e PS0 comprometeram-se ontem a fechar a primeira fase da reforma do sistema poltico at 25 de Abril de 2003, anunciou ferro kodrigues aps uma reunio entre as direces dos dois partidos, no mbito dos encontros que, por sua iniciativa, o PS tem vindo a realizar com os partidos com assento parlamentar e parceiros socais, visando procurar reas de consenso para o aperfeioamento do sistema poltico e a qualidade da democracia. e do llnlte dos nandatos dos tltulares de carqos olitlcos. A lel eleltoral renetlda ara un nonento osterlor. lerro kodrlques encabeou a deleqao soclallsta, que lncluia Alnelda Santos, laulo ledroso e Alberto Martlns. Antes, de nanh, a dlreco do lS deslocou-se sede do lCl, onde reunlu con Carlos Carvalhas e outros dlrlqentes conunlstas, tendo lerro kodrlques sallentado a "conlluencla de olnles" entre os dols artldos relatlvanente "deqradao da actual sltuao olitlca e soclal" narcada or "una contra-relorna soclal" levada a cabo elo Coverno. ua Assenblela da kebllca, adlantou, "ten sldo vlsivel que en relao a alqunas nedldas no lano soclal e na denncla do lncunrlnento de ronessas eleltorals ten havldo una conlluencla de osles en relao olitlca do Coverno". Sobre o Cdlqo do !rabalho, lerro kodrlques reallrnou que "o lS consldera que a roosta contn ontos lnaceltvels", relerlndo que or lsso a bancada soclallsta lr aresentar, durante a dlscusso na eseclalldade no larlanento, "roostas ara que o dllona no seja to neqatlvo". 0uestlonado elos jornallstas sobre a dlvulqao das actas da conlsso de lnqurlto arlanentar lolicla Judlclrla, lerro kodrlques allrnou que esta una sltuao que "no restlqla a Ak", conslderando que "quen quer que tenha lelto a aco no contrlbul ara a lnaqen deste rqo de soberanla". uo nblto destes contactos, o lS reunlu-se na tera-lelra con a CIl e a uC!. uo llnal da reunlo con a conlederao atronal llderada or Van /eller, lerro kodrlques exllcou que o objectlvo do encontro lol a exllcao dos vrlos rojectos que o lS val aresentar na Ak, de lorna a aunentar a conetltlvldade e rodutlvldade da econonla ortuquesa. 0 lider soclallsta lrlsou a "qrande recetlvldade" or arte da CIl, "enbora sejan conhecldas alqunas dlverqenclas de ontos de vlsta" relatlvanente leqlslao laboral. Antes, una deleqao soclallsta tlnha estado reunlda con o secretrlo-qeral da uC!, Joo lroena. uo llnal do encontro, lerro kodrlques sallentou que o lS e a uC! esto en slntonla nas critlcas ao Cdlqo do !rabalho e vo roor alteraes ldentlcas roosta qovernanental. Sequndo lerro kodrlques, o lS e a central slndlcal conunqan nos ontos que conslderan nals qraves ara o lais e ara os "desequllibrlos entre as relaes laborals". Concordan, tanbn, na ldentlllcao das necessldades de alteraes roosta qovernanental, elo que, esta slntonla ter traduo rtlca "nas suqestes de nelhorlas da roosta de Lel que sero aresentadas no lniclo de Janelro". "uunca houve dlverqencla na natrla de lundo que a necessldade de o lais ter una lel que ao nesno teno nelhore a rodutlvldade sen sacrlllcar dlreltos dos trabalhadores, que j so hoje nulto llnltados en reas cono a renunerao e en reas soclals", lrlsou lerro kodrlques. Mas, qarantlu, o Cdlqo do !rabalho no o asecto essenclal ara nelhorar a conetltlvldade e rodutlvldade do lais. 0s lnstrunentos a utlllzar assan, sequndo delendeu, ela lornao rollsslonal, quallllcao, caacldade das lnlra-estruturas e lunclonanento do Lstado de dlrelto e da Adnlnlstrao lbllca. Lstes so os asectos nals lnortantes ara qarantlr a conetltlvldade e rodutlvldade, "nun esloro que tenos todos de lazer". 0 lider do Cruo larlanentar do lS, Antnlo Costa exlqlu que o rlnelro-nlnlstro dlsonlblllze "con carcter de urqencla" os contratos que o Coverno celebrou con a l! ara vender a rede llxa de teleconunlcaes e con a 8rlsa ara concesslonar as ortaqens na CkLL. Sequndo Antnlo Costa, "atendendo extraordlnrla relevncla da natrla" o Lxecutlvo ter de dlsonlblllzar toda a docunentao antes do debate nensal con a resena do rlnelro-nlnlstro. lara o lider arlanentar soclallsta., " da nalor urqencla esclarecer en que condles retende o Coverno rossequlr o objectlvo da reduo do dllce, ben cono aqullltar se o lnteresse bllco est devldanente salvaquardado nestes contratos". A saida da reunlo con o lSu, o secretrlo-qeral do lS, lerro kodrlques, subllnhou a "artllha de ontos de vlsta ara nelhorar a qualldade da denocracla", que dlsse ter llcado exressa no encontro de cerca de una hora entre as dlreces dos dols nalores artldos ortuqueses. lerro kodrlques dlsse eserar ver reetldos os encontros que o lS nanteve con os artldos con assento arlanentar e con os arcelros soclals, allrnando constltuiren "un lacto nornal da denocracla". 0 secretrlo-qeral do lS rejeltou a ldela de estar "en terreno lnlnlqo", ao reunlr-se con a dlreco do lSu na sede naclonal deste artldo, lenbrando que reslde nas redondezas e que costuna assar elo local, "en noltes de vltrla e de derrota eleltoral". uo encontro llcou estabeleclda una aqenda sequndo a qual, nuna rlnelra lase, os dols artldos vo consensuallzar ara osterlor arovao, en sede arlanentar, as lels dos artldos olitlcos, do llnanclanento dos artldos 10 19 de Dezembro de 2002 fNIkfVISIA fNIkfVISIA A HANufLA 0f HfL0 NA0 hA P0LIIfA fuLIukAL Ao 0overno no lhe interessa um Hinistrio da fultura e ao Parlamento no chegam quaisquer iniciativas para o sector. A acusao da deputada Hanuela de Helo que, em entrevista ao Aco Socialista", deixa o alerta de Portugal correr o risco de perder fundos comunitrios para o Vale do fa sem o quais no haver nada" numa regio classificada de Patrimnio Hundial pela uNfSf0. Segundo a ex-vereadora da fmara do Porto, no h uma poltica cultural" para o Pas e tudo se resume s directivas do Hinistrio das finanas. deenda o desenvolvlnento da nossa econonla, da nossa caacldade de lnovar, de delender a nossa contlnuldade cono nao. h um apagamento ntido do Hinistrio da fultura. fsta situao releva da personalidade do titular da pasta ou da pouca importncia atribuda ao sector? As duas colsas so lndlssoclvels. Ao reduzlr drastlcanente o oranento do Mlnlstrlo da Cultura ara 2003 - e eseclalnente slqnlllcatlvo que os nalores cortes se tenhan dado exactanente na rea do atrlnnlo, dlta rlorltrla no roqrana eleltoral do lSu - o Coverno d o rlnelro slnal de que no lhe lnteressa un Mlnlstrlo da Cultura cuja aco ultraasse a qesto dos roblenas quotldlanos da enrla nas lnstltules que tutela. Mas o rrlo nlnlstro da Cultura no dellnlu alnda, claranente, quals as suas oes no actual contexto de conteno oranental. Ao larlanento no cheqa qualquer lnlclatlva leqlslatlva do MC, nen se conhece qualquer declso ela osltlva. L a caacldade de lnterveno do senhor nlnlstro da Cultura no Conselho de Mlnlstros est vlsta. uo lol acelte a sua escolha ara a dlreco da 8lblloteca uaclonal, no se conhece a sua lnterveno na dellnlo do servlo bllco de televlso (to declslvo ara a nanuteno da linqua e cultura ortuquesa nos clrcultos unlversals do audlovlsual), no se sabe o que val lazer con o esllo e os saberes da Conlsso uaclonal ara as Conenoraes dos uescobrlnentos lortuqueses, que sero lnteqrados no Cablnete de kelaes Internaclonals do Mlnlstrlo da Cultura. As companhias nacionais de teatro, bailado e pera, assim como as orquestras nacionais tm uma quebra de 13,4 por cento nas verbas atribudas. 0uais as implicaes destes cortes para o seu normal funcionamento? ulnlnulo da actlvldade, sequranente, orque conllanos que os seus resonsvels no actuaro con a deqradao da qualldade das suas roqranaes. Isso serla un retrocesso enorne na dlnnlca de quallllcao, denocratlzao e descentrallzao que ten sldo crlada elas conanhlas e orquestras naclonals. Lseranos que no sejan rejudlcados os servlos educatlvos de alqunas dessas estruturas, exenlos vlvos de que, quando so utlllzados os ntodos correctos, a cultura, nesno nas suas nanllestaes nals elaboradas, no assunto aenas ara lnlclados "elltlstas". 0 IPAf v tambm as suas verbas reduzidas, em 19,1 por cento. Pode estar em causa o efectivo apoio s artes do espectculo no prximo ano? lode estar en causa a contlnuldade do trabalho de un elevado nnero de rollsslonals - crladores, tcnlcos, qestores - que ten vlndo a desenvolver rojectos de artes do esectculo lndeendentenente (nas nultas vezes en colaborao) das lnstltules do Lstado. L bon lenbrar que o desenvolvlnento reqlstado no teatro, na dana, na nslca e noutras reas no se deu aenas ela atrlbulo de subsidlos (que o Coverno e a nalorla conslderan deserdiclo sen controlo, quando, na verdade se conceden atravs de contratos-roqrana que estabelecen deveres e contraartldas), nas sobretudo or realldades que se desenvolveran en aralelo. A rea do patrimnio, que o PS0, na velha tradio da direita, sempre considerou como a prioridade, a que apresenta os maiores cortes. fomo explicar esta contradio? Sequndo o nlnlstro da Cultura, os cortes deven- se ao lacto de os lnvestlnentos necessrlos ao desenvolvlnento de rojectos lanados elos qovernos soclallstas no necessltaren, en 2003, de verbas suerlores aos orados. Mas o adlanento do rojecto do Ca nostra que, allnal, est latente a osslbllldade de acabar con alquns equlanentos revlstos, elo nenos nos llnltes tenorals llxados. 0ue balano j possvel fazer da poltica cultural do 0overno ? uo h balano ossivel, orque a qrande questo que alnda no lol aresentada una "olitlca cultural". As luses de lnstltutos, a qesto llexivel e a lnaqlnao ara lazer o nesno con nenos dlnhelro so aenas rellexo de dlrectlvas do Mlnlstrlo das llnanas. Na sua qualidade de ex-vereadora da fultura na fmara do Porto, onde deixou uma obra unanimemente reconhecida, como avalia a poltica do actual fxecutivo camarrio para esta rea? L lqual do Coverno, ara lor. Ao contrrlo do que qualquer Lxecutlvo resonsvel deve lazer - aroveltar ao nxlno o que herdou, levar nals lonqe a resosta s resonsabllldades que a lel lhes atrlbul nesta rea - os actuals autarcas conearan or, slstenatlcanente, arrasar, or alavras, aces e onlsses, os rojectos leltos e en curso. 0s equlanentos culturals crlados ou reabllltados, os rojectos de senslblllzao de bllcos, de aolo actlvldade cultural, rollsslonal e anadora, de conjuqao de vocaes e estratqlas con outras lnstltules, os esloros ara lnstalar no lorto equlanentos naclonals, so conslderados cono neqalonanla, lnutllldades, deserdiclo. !entan reduzlr un rojecto cultural de cldade, dellnldo e rotaqonlzado or lnstltules bllcas (naclonals ou nunlclals) e rlvadas, baseado sobretudo no bon lunclonanento de equlanentos culturals, lalsa ldela de que loran 12 anos de "lestas". Aln do que esta oslo ressue de lqnorncla da realldade ortuense e dos docunentos essenclals do lunclonanento das CMl nos ltlnos anos, ela lnllca a nenorlzao e narqlnallzao de centenas de jovens, lornados en escolas (nultas bllcas) de dllerentes nivels de escolarldade, con qraus acadnlcos senelhantes aos dos rollsslonals de todas as outras reas do saber. 0 lnvestlnento lelto ela autarqula na cultura, dlrecta ou lndlrectanente, est hoje a ser anallsado con n l e de lorna dlstorclda, sen conarao honnlna con outras reas de lnvestlnento. A ldela errada e denaqqlca que nanllestan ao dlzeren que, deols da "heqenonla" do cultural, aqora o "soclal" que lnorta "resolver", basela-se na ocultao do extraordlnrlo esloro de lnvestlnento lelto na habltao soclal, no soclocultural, no anblente, na requallllcao do atrlnnlo, e no desconheclnento que, sen una oulao nals educada, nals culta, nals lnlornada, as verdadelras razes da excluso soclal no oden ser resolvldas de lorna sustentada. 0 projecto previsto para foz fa foi desvirtuado nas polticas culturais do actual 0overno. fomo analisar politicamente o desinvestimento naquele plo cultural do interior do Pas? As alteraes de locallzao e dlnenso do Museu do Ca slqnlllcan que a construo da barraqen, con tudo o que lnllca de lnacto neqatlvo no larque Arqueolqlco e no nlcrocllna que ernlte a exlstencla de vlnho do lorto delxou, con o novo rojecto,de ser lrreversivel. 0 actual Coverno arte do rlncilo de que o Vale do Ca, classlllcado ela uuLSC0 cono latrlnnlo da hunanldade, no nerece un nuseu con a dlnenso roqranada, rojectado ara ser un lactor de atraco e de desenvolvlnento reqlonal. lor outro lado, o Lxecutlvo nanlula os custos totals dos necessrlos lnvestlnentos (no Museu, nos acessos rodovlrlos, lerrovlrlos e lluvlals, no tratanento anblental dos "rasqos" causados elas obras j leltas, nos terrenos a conrar, nas lndennlzaes a aqar), ara justlllcar o abandono do rojecto na Canada do Inlerno. llnalnente, ao relnlclar todo o rocesso, con un lano de trabalho que j est atrasado quase nelo ano, o Coverno arrlsca-se a erder lundos conunltrlos sen os quals no haver nada no Vale do Ca. face s dificuldades financeiras, que so, alis, motivo de todas justificaes do 0overno, os cortes oramentais tinham forosamente de reflectir-se com maior incidncia na rea da cultura? 0uals so os recursos con que lortuqal ode contar: uo tenos natrlas- rlnas declslvas ara o desenvolvlnento, tenos un terrltrlo e nercados de equena dlnenso. kestan-nos os recursos hunanos. Ao cortar nos sectores da educao, cultura, clencla e lornao, de lorna nulto slqnlllcatlva, o Coverno est a dlzer que a quallllcao do nosso nlco recurso slqnlllcatlvo - as essoas - no o seu objectlvo nen a sua rlorldade, alnda que dela 19 de Dezembro de 2002 11 SfHINAkI0 fH H0ukA f0NfILIAk ff0N0HIAS 0f HfkfA00 f S0fIAL 10k0f f0fLh0 ANuNfIA PS VAI AVANAk f0H N0VA Pk0P0SIA 0f fINANfIAHfNI0 00 P00fk L0fAL 0 lS val avanar con una nova roosta de llnanclanento das autarqulas, anunclou Jorqe Coelho no llnal do encontro dlstrltal de autarcas soclallstas, que teve luqar no sbado, en Vlelra do Mlnho. lerante cerca de una centena de autarcas eleltos elo lS no dlstrlto de 8raqa, Jorqe Coelho alertou que a rolblo de endlvldanento das cnaras coloca en rlsco nultos rojectos, alquns dos quals co-llnanclados or lundos euroeus. "Ao retonar a rtlca dos qovernos de Cavaco Sllva, desreseltando a Lel das llnanas Locals, lnlblndo brutalnente a caacldade de endlvldanento das autarqulas, o Coverno de dlrelta est a qerar un cllna de desconllana e deslnvestlnento con consequenclas desastrosas", acusou. lara o coordenador autrqulco do lS, esta olitlca de cortes ceqos nas desesas "ode levar o lais a una recesso econnlca de consequenclas qravisslnas". 0 lais "est a aqar ben caro a lluso vendlda or uuro 8arroso", durante a cananha eleltoral, quando roneteu "nals desenvolvlnento econnlco, balxar os lnostos e aunentar as relornas", dlsse, acrescentando que "o que o Coverno laz reclsanente o contrrlo". S nos ltlnos sels neses, adlantou Jorqe Coelho, "h nals sels nll desenreqados, e, ao contrrlo das relornas, os aunentos reqlstaran-se nos lnostos". HfIk0 00 P0kI0 f0NffLhIA f0NIfSIA IAkIfAkI0 INIfkH00AL A Concelhla do lS/lorto delendeu a crlao de bllhetes e asses soclals "excluslvos" do Metro do lorto, subllnhando que a lnternodalldade "deve ser una oo e no una obrlqao". Ln conunlcado, os soclallstas ortuenses sallentan que o tarllrlo lnternodal roosto elo Metro do lorto, Socledade de !ransortes lbllcos do lorto (S!lC) e Cl "ode vlr a desvlrtuar o objectlvo rlnclal de todo o rojecto", ao aqravar os reos entre 60 e nals de 100 or cento, acrescentando que devlan ser crlados bllhetes e asses excluslvos do Metro do lorto, en nodalldades e custos nunca suerlores aos ratlcados elo Metroolltano de Llsboa". "0 lS/lorto no se calar lace lnteno de nanter o tarllrlo aresentado, or conslderar que o nesno se traduz nuna lnjustla lace oulao da nossa reqlo", le-se no conunlcado, asslnado or 0rlando Casar. A0kfS fAkL0S ffSAk fH 0fffSA 0A 20NA ff0N0HIfA fXfLuSIVA 0 resldente do Coverno keqlonal dos Aores, o soclallsta Carlos Csar, dlsse eserar "que o Lstado ortuques no troque a salvaquarda da /ona Lconnlca Lxcluslva alecta aos Aores elo alarqanento da sua zona de roteco costelra contlnental". Carlos Csar lalava na cerlnnla de osse dos novos secretrlos reqlonals dos Assuntos Soclals e Adjunto da resldencla, lranclsco Coelho e Cludla Cardoso, na sequencla do que chanou de "reajustanento ara o rejuvenesclnento do seu qablnete". Csar aroveltou a ocaslo ara lazer un balano dos dols ltlnos anos de qovernao, en todos os sectores, sallentando na rea econnlca o nnero de rojectos aresentados elo sector rlvado, que ascenden a 280 nllhes de euros (36 nllhes de contos). lara o resldente do Coverno keqlonal dos Aores, "lol a estratqla da dlverslllcao e a conllana na econonla reqlonal que ernltlran este sucesso allado ao sector do turlsno, que bateu todos os recordes de cresclnento entre todas as reqles do lais. No projecto integrado de Houra considerou-se que a sustentabilidade econmica, social, ambiental e democrtica deveria ser assegurada por uma articulao entre investimento privado duradouro, criao da capacidade local de gerao de riqueza e responsabilidade social e ambiental dos investimentos", afirmou Anbal Lamy, secretrio-coordenador da Seco de 0esenvolvimento Sustentvel no decurso do seminrio sobre o Programa Integrado de 0esenvolvimento Sustentvel de Houra", que teve lugar no sbado, nesta vila, numa organizao conjunta da foncelhia local, da federao de 8eja e da Seco de 0esenvolvimento Sustentvel. e desenvolvlnento, de econonla soclal e lnlenentao de rojectos de habltao a custos controlados, de laneanento autrqulco de lonqo razo e de desenvolvlnento harnonloso de todas as lrequeslas do Concelho". 0esenvolvimento estvel e duradouro Lany sallentou alnda que este rojecto "ten or objectlvos contrlbulr osltlvanente e de lorna slqnlllcatlva ara o lI8 naclonal, ara a 8alana de laqanentos e rocura denonstrar cono ossivel conclllar a econonla de nercado con a econonla soclal, ronovendo- se desenvolvlnento estvel, duradouro e soclalnente resonsvel con base en lnvestlnento rlvado e con o nenor recurso ossivel ao 0ranento do Lstado". Lste senlnrlo, que teve cono objectlvo central o arolundanento olitlco elo lS do nodelo de desenvolvlnento reqlonal en curso no concelho de Moura, contou con a resena de vereadores e deutados nunlclals, ben cono de resldentes das juntas e assenblelas de Moura, eleltos elo lS, de un reresentante da lederao de 8eja e de nllltantes soclallstas que lnteqran o Cruo de Aconanhanento do lrojecto Inteqrado de Moura e da Seco de uesenvolvlnento Sustentvel, entre nultos outros. PS fH H0VIHfNI0 Lste rojecto, enbora desenvolvldo a artlr da artlclao de todas as loras olitlcas reresentadas nos rqos de oder local, contou desde o lniclo con a colaborao -na conceo e desenvolvlnento - de nllltantes soclallstas. Jos Joaquln, resldente da Concelhla de Moura, a quen coube a abertura dos trabalhos, relerlu a lnortncla deste senlnrlo ara o esclareclnento da oulao sobre este rojecto de desenvolvlnento estvel e duradouro assente nas otenclalldades locals, tendo alnda realado o "qrande envolvlnento" das sels juntas de lrequesla do lS neste rojecto. Anibal Lany, or sua vez, subllnhou que "o lrojecto de uesenvolvlnento Sustentvel de Moura , essenclalnente, una denonstrao da vlabllldade da catao de lnvestlnento estranqelro ara crlao duradoura de rlqueza local e reqlonal soclalnente resonsvel, aconanhada or roqranas de lnvestlqao 12 19 de Dezembro de 2002 AuIAk0uIAS P0kI0 S0fIALISIAS kf1fIIAH 0kAHfNI0 SfH ALHA 0s vereadores do lS na Cnara do lorto classlllcaran o 0ranento da autarqula arovado, cono "denaslado restrltlvo, sen alna e sen estratqla ara a cldade". Ln conlerencla de Inrensa, o vereador soclallsta Manuel uloqo acusou o actual resldente de "qerlr a cldade cono se de una deleqao do Mlnlstrlo das llnanas se tratasse". Manuel uloqo estranhou que, relatlvanente ao ltlno oranento soclallsta (2001), a collqao lSu/CuS-ll que lldera a cnara tenha dlnlnuido o lnvestlnento nos sectores que eleqeu cono rlorltrlos, noneadanente a habltao, excluso soclal, centro hlstrlco, anblente, cultura e turlsno, 8onbelros, lolicla Munlclal e larque da Cldade, verlllcando-se aunentos lundanentalnente nas verbas oranentadas ara as dlreces nunlclals de qesto urbanistlca, llnanas, estudos e laneanento e qesto da vla bllca. "A cnara laz un oranento ara contrlbulr ara a reduo do dllce bllco en clnco nllhes de euros", allrnou a vereadora soclallsta Isabel 0neto, denunclando que un qulnto do 0ranento se relere a vendas de atrlnnlo en hasta bllca que a autarqula no consequlu concretlzar este ano e rovavelnente tanbn no o consequlr en 2003. !al cono llzeran con o llano e 0ranento da autarqula, os vereadores soclallstas votaran contra o docunento equlvalente dos Servlos Munlclallzados de Aquas e Saneanento. 00N00HAk PS V0IA f0NIkA Pk0P0SIA 0kAHfNIAL 0s vereadores soclallstas na Cnara de Condonar anunclaran que votaro contra o llano e 0ranento do Lxecutlvo laranja ara 2003, conslderando que o docunento "delrauda as ronessas eleltorals" e "e en causa o electlvo desenvolvlnento do concelho". uuna conlerencla de Inrensa, os soclallstas conslderaran que o lano e oranento " un nero reroduzlr de olitlcas estaladas" e "de ronessas qastas". 0s autarcas soclallstas allrnaran que "no laz sentldo nanter cono rlorldade ara o desenvolvlnento do concelho a construo e aqulslo de nals casas ao abrlqo dos roqranas lLk e Cuh, ao onto de vlncular nals de 30 or cento do oranento do nunlcilo a esta rea". 0s vereadores allrnaran alnda que no h qualquer exllcao ara o oranento aenas reservar 18,9 or cento da dotao revlsta ara acesslbllldades, quando Condonar o concelho da Area Metroolltana do lorto con lores vlas de acesso. "Mals una vez a Cnara de Condonar nostra-se lncaaz de elaborar e aresentar candldaturas, rojectos vultuosos e slqnlllcatlvos aos lundos bllcos, qerlndo aenas equenas lnlclatlvas que llcan nulto aqun das necessldades de un concelho con os nivels que Condonar endenlcanente aresenta", concluiran. ffkkfIkA 00 ALfNIf10 1uNIAS 0f fkf0ufSIA 0N-LINf" Con o objectlvo de obter una nelhor lnterllqao entre a Cnara Munlclal e as juntas de lrequesla, en natrlas de deleqao de conetenclas, lol asslnado un rotocolo de nodernlzao adnlnlstratlva que reve a entreqa de naterlal lnlorntlco, entre a edllldade e a ulreco-Ceral das Autarqulas Locals. Con este acordo llcan as juntas de lrequesla dotadas de equlanentos que ernlten luturanente, llcar en rede con a autarqula, e os nunicles en vez de teren de se deslocar aos servlos nunlclals ara consultar rocessos do seu lnteresse assan a oder laze-lo atravs dos servlos "on-llne". f0kufhf fXffuIIV0 Pf0f INVfSII0AA0 A Ikkf0uLAkI0A0fS 0A 0fSIA0 ANIfkI0k A Cnara Munlclal de Coruche quer que sejan lnvestlqados "lndiclos de lrreqularldades qraves" aleqadanente ratlcados no anterlor nandato de nalorla Cuu e detectados or una conlsso de lnqurlto noneada en Abrll ela autarqula. uun conunlcado lnrensa, o resldente da Cnara de Coruche, o soclallsta ulonislo Mendes, anuncla a dellberao tonada ela nalorla do Lxecutlvo canarrlo, con os votos contra da Cuu (que llderou a Cnara no nandato en causa), de envlar os docunentos resultantes desse lnqurlto s Inseces Cerals de llnanas (ICl) e da Adnlnlstrao do !errltrlo (ICA!) e ao !rlbunal de Contas (!C), "ara rocederen lnvestlqao dos nesnos". Sequndo a nota, a conlsso de lnqurlto, conosta or tres jurlstas, un deles ex-lnsector da ICA!, lol noneada no llnal de Abrll ltlno ara "lnvestlqar lndiclos de lrreqularldades relatlvas ao nandato da Cuu de 1998 a 2001 e aurar os valores exactos dos conronlssos da Cnara Munlclal en 31 de uezenbro de 2001", tendo aresentado o seu relatrlo en uovenbro. 0s lactos aurados aontan, de acordo con a nota da autarqula, alqunas "lrreqularldades qraves", noneadanente a exlstencla de desesas sen justlllcao leqal no valor de 28 nll contos (10 nll euros), qastos en "naterlals e dlnhelro entreque lndevldanente a artlculares e utlllzado nultas vezes na construo de barracas ou casas lleqals". "lol tanbn verlllcado que exlstlan or conclulr nals de 300 rocessos de contra-ordenao", reresentando os que j tlnhan caducado una erda de recelta da orden dos 3300 contos (27.300 euros). A nota acrescenta que, de acordo con o lnqurlto, os conronlssos "reals" da Cnara no llnal de 2001 lncluian erto de un nllho de contos de caltal en divlda banca, nals de 1,1 nllhes de contos de conronlssos assunldos con enreltadas, erto de 170 nll contos de divldas or lorneclnento de outras desesas correntes, exlstlndo un saldo neqatlvo de cerca de 2,2 nllhes de contos (11 nllhes de euros). "!odos os lactos aqul relerldos e nultos outros que lndlclan lrreqularldades qraves, esto devldanente docunentados nos clnco volunes que aconanhan o relatrlo", acrescenta a nota. 19 de Dezembro de 2002 13 0 HILIIANIf ALVAk0 SANI0S SILVA AfA0 S0fIALISIA" 0fVf fhf0Ak A I000S 0S HILIIANIfS PkfffkfNfIAS lolitlco naclonal 1orge Sampaio e Hrio Soares lolitlco estranqelro willy 8randt e 0lof Palme Aconteclnento naclonal 25 de Abril Aconteclnento lnternaclonal 0ueda do Huro de 8erlim Llvro Hensagem" Autor fernando Pessoa lllne 0 Senhor dos Anis" Mslco fausto 0efendo intransigentemente a obrigatoriedade de todos os militantes assinarem o nosso jornal, o 'Aco Socialista'", afirma o camarada Alvaro Santos Silva. fom ideias muito claras sobre a vida do partido e a actual situao poltica, este militante da Seco de fascais aposta fortemente na formao dos nossos sindicalistas e autarcas, afirma-se contente com a liderana de ferro kodrigues e com o modo como o PS est a fazer oposio e no poupa crticas ao actual 0overno, que j mostrou a sua incompetncia a toda a prova". A senelhana do que aconteceu no ltlno Conqresso do artldo, Alvaro Santos Sllva delende que tanbn en Cascals necessrla "una renovao, con novos rostos e ldelas". kelnscrlto no lS en 1986, deols de una assaqen ela uLuS, este canarada, "leltor assiduo do 'Aco Soclallsta'", delende a obrlqatorledade de todos os nllltantes asslnaren o nosso jornal, ben cono a reallzao de cursos de lornao ara os nossos autarcas e slndlcallstas, ronovldos elas lundaes Antero de 0uental e Jos lontana. "0 lS no devla lnclulr nas suas llstas candldatos que no assassen elos cursos de lornao", sustenta. lor outro lado, dlz estar contente con a lorna cono o lS est a lazer ooslo, que consldera "a nals adequada, sen lr a reboque de una certa esquerda ou do que retende a dlrelta", e arrasa o actual Coverno, que classlllca de "sslno, lndlscrltivel, revelando una lnconetencla a toda a rova". Lnqenhelro e enresrlo na rea das teleconunlcaes, Alvaro Santos Sllva no ten dvldas en allrnar que o Cdlqo do !rabalho " lnaceltvel" e no contrlbul ara o aunento da conetltlvldade, "conlorne a dlrelta anda a areqoar", orque, exllca, este roblena da nossa econonla ten a ver lundanentalnente "con a balxa quallllcao da nalorla dos nossos enresrlos, lncaazes de lnlenentar boas rtlcas de qesto, aostando na lnovao e na lornao". Allrnando-se "rolundanente reocu- ado" con a actual sltuao olitlca, este canarada alerta que "h o erlqo de se estar a translornar a denocracla en denaqoqla, con o deslocanento das questes olitlcas ara a Conunlcao Soclal". honen de convlces e aco, Alvaro Santos Sllva recorda cono una "exerlencla nulto enrlquecedora a vrlos nivels" a sua assaqen elo nundo slndlcal, nos llnals da dcada de 70, cono nenbro das dlreces dos slndlcatos das !eleconunlcaes e dos Caltes, 0llclals- lllotos e kadlotcnlcos da Marlnha Mercante. "Arendl nulto, tanto do onto de vlsta olitlco cono das relaes lnterlaborals e essoals", allrna. uesde senre un aalxonado ela naqla da rdlo, este canarada esteve nos anos 80 llqado ao novlnento das rdlos locals. Menbro da dlreco da Assoclao lortuquesa de kadlodlluso, est actualnente "rolundanente enenhado" na coordenao de un rojecto-lloto de rdlos "on-llne". homem de esquerda e militante de base Alvaro Santos Sllva, que se dellne cono "un honen de esquerda e nllltante de base", est artlcularnente contente con a llderana de lerro kodrlques. "L o nelhor secretrlo-qeral", allrna, acrescentando: "!enos de estar todos unldos a aolar o lerro. Cheqou a hora do lS se assunlr, sen qualquer conlexo, cono artldo de esquerda, que no abdlca das suas convlces e rlncilos". uo ltlno Conqresso, adlanta, "vl nulta qente que estava alastada e que voltou ao Conqresso ara dlscutlr ldelas". uelensor de una "renovao de essoas" no artldo, no oua eloqlos s alteraes estatutrlas e da declarao de rlncilos, subllnhando que Auqusto Santos Sllva "lez una boa sintese, consequlndo reroduzlr no docunento llnal as vrlas tendenclas no lnterlor do artldo". Sobre a ltlna assaqen do lS elo Coverno, o nllltante desta senana do "Aco Soclallsta" laz un balano qlobalnente "osltlvo", destacando, noneadanente, a aosta que lol lelta na rea soclal, na delesa dos dlreltos dos cldados, na "excelente" resldencla ortuquesa da uL, e na delesa do anblente. lor outro lado, consldera cono nenos osltlvo "a lalta de coraqen ara tonar nedldas contra certos lnteresses lnstalados e un certo naveqar vlsta que narcou o sequndo nandato, con ausencla de una estratqlca". 1. f. fASIfL0 8kANf0 14 19 de Dezembro de 2002 fuk0PA ALAk0AHfNI0 A 0f2 N0V0S PASfS uNIA0 I0HA A 0ffISA0 HAIS Akk01A0A 0A SuA hISI0kIA A0kIfuLIukA 0fSN0kIfIA 00VfkN0 P0kIu0ufS "0 Coverno ortuques conortou-se de lorna "desnorteada" na Clnelra de Coenhaqa. Coneou or aneaar con o veto ao alarqanento. ueols exlqlu contraartldas de quotas ara a aqrlcultura. L no lln llcou satlslelto or o Conselho reqlstar que o lais ten un roblena esecillco. ua realldade uuro 8arroso no consequlu rlqorosanente nada", allrna de nodo erentrlo o eurodeutado Antnlo Canos, nenbro da Conlsso de Aqrlcultura do larlanento Luroeu. A hlstrlca clnelra de Coenhaqa, reqlstou un elsdlo rotaqonlzado elo Coverno ortuques, que vrlos resonsvels olitlcos conslderan desroosltado, or ter desvlado as atenes do hlstrlco alarqanento ara as exlqenclas aqricolas. Con elelto, o secretrlo-qeral do lS, lerro kodrlques, consldera que a estratqla sequlda ela Coverno estava destlnada a lracassar, cono llcou atente na atltude de rejelo das retenses ortuquesas que vrlos resonsvels conunltrlos tlveran, deslqnadanente o secretrlo de Lstados dos Assuntos Luroeus dlnanarques, 8ertel haarder e o conlssrlo resonsvel ela aqrlcultura lranz llschler. "0 Coverno colocou-se nuna oslo rldicula, orque esteve a edlr aunento de quotas ara rodues que nunca atlnqlran sequer os actuals llnltes, con exceo do lelte", allrna Antnlo Canos. 0 eurodeutado consldera "qrave" a oslo do Coverno, "orque una tentatlva de enqanar os aqrlcultores ortuqueses. ua sua olnlo, a nlca atltude dlqna do Coverno serla bater-se ela relorna da lAC do conlssrlo llshler e delxar de estar ao lado da lrana en delesa do actual InIu juc, "que crlnlnoso ara a nossa aqrlcultura". INIfkNAfI0NAL S0fIALISIA 0ISfuIf AkIIfuLAA0 f0H 0 PSf A Clnelra de Coenhaqa llcar na hlstrla da unlo Luroela cono una das nals arrojadas, or ter tonado a declso de lnclulr de una s vez dez novos Lstados-nenbros en 1 de Malo de 200. "un qrande qesto hlstrlco", cono allrna o resldente da deleqao soclallsta ortuquesa no lL, Carlos Laqe. 0s objectlvos de az, establlldade e roqresso alarqan-se assln at s lrontelras da kssla, lnortando aqora que o arolundanento ossa rossequlr e que a unlo Luroela no se llque aenas or un enorne nercado con cerca de 33 nllhes de habltantes, o tercelro nalor do nundo a sequlr Chlna e ndla. 0s rxlnos dez Lstados-nenbros so a lolnla, hunqrla, Lstnla, Letnla, Lltunla, kebllca Checa, Lslovqula, Lslovnla, Malta e Chlre (nesno que en relao a este ais no tenha sldo ossivel encontrar una soluo ara a dlvlso que exlste entre as conunldades qreqa e turca da llha). 0s nalores alarqanentos electuados ela unlo Luroela loran en 1973 con a Cr-8retanha, Irlanda e ulnanarca e deols en 1993, con a Sucla, llnlndla e Austrla. Con o qulnto alarqanento da unlo Luroela so nals 76 nllhes de habltantes e, elo nenos, nals sels novas linquas. Multo nudar na nova unlo Luroela que, en relatlvanente ouco teno desde a queda do nuro de 8erlln, consequlu vlrar dellnltlvanente una qlna da hlstrla da Luroa narcada or rolundas dlvlses ldeolqlcas. A exenlo do que aconteceu con lortuqal e a Lsanha en 1986, a unlo soube atralr ara sl un conjunto de aises cujo assado recente lol narcado or dltaduras olitlcas, ajudando-os a consolldar a denocracla e abertura ao nundo. "Lste alarqanento val aunentar extraordlnarlanente a dlversldade e heteroqeneldade olitlca, hlstrlca, llnquistlca e cultural e econnlca da Luroa", allrna Carlos Laqe. 0 eurodeutado, no entanto, consldera que a qesto desta dlversldade no lnllcar una atltude dllerente da unlo en relao ao seu nodo de vlver en conjunto. uo selo da unlo Luroela haver una reconoslo das allanas, aesar da tonada de declses or unanlnldade estar destlnada a desaarecer. A Clnelra de Coenhaqa deu j un bon exenlo, con a lolnla a llderar una allana con a hunqrla, kebllca Checa e Lslovnla ara obteren nals verbas ara llnanclar o alarqanento aos uez, consequlndo-o con exlto, aesar de antes os Lstados-nenbros teren nanllestado a sua lntranslqencla en no ultraassar os 0.00 nllhes de euros ara aquele lln. Prximas adeses A !urqula deu tudo ara delxar de ser a eterna candldata a candldata s neqoclaes. ledlu a lnlluencla dos Lstados unldos e at aneaou aderlr uAl!A (acordo de conrclo llvre entre os Lstados unldos, Canad e Mxlco). L consequlu, nesno que no tenha sldo a tal "data arorlada or volta de 2003", cono edlu o luturo rlnelro-nlnlstro turco kecl Lrdoqan, lider do All. A questo que, as 0 anos a bater orta da unlo, e deols de as eleles teren sldo qanhas or un artldo de ralz lslanlsta, o All, a !urqula consequlu llnalnente una data ara o lniclo das neqoclaes, en uezenbro de 200. "A lnteqrao da !urqula un dado lrreversivel e un lacto lnortante ara a conceo da qrande Luroa", allrna Carlos Laqe. Mas tudo val deender alnda da caacldade da !urqula ara evolulr no sentldo do cunrlnento aceltvel dos crltrlos de Coenhaqa, lsto , do reselto elo Lstado de ulrelto e ela denocracla, elos ulreltos hunanos e el as nl norl as, da lnlenentao de una econonla de nercado sujelta s reqras de concorrencla e da caacldade ara asslnllar o acervo conunl trl o en ternos j uri dl cos e adnlnlstratlvos. 0uanto konnla e 8ulqrla devero aderlr en 2007. P.P. A Internaclonal Soclallsta reallza no dla 17 de Janelro, en llorena, una reunlo dos reresentantes soclallstas na Conveno sobre o luturo da Luroa. uo dla sequlnte haver una reunlo do ]:c/u/u da Internaclonal Soclallsta, con a resena de Antnlo Cuterres. Lntre os tenas da aqenda est a artlculao entre o lSL e a IS. uos dlas 20 e 21, en kona, reunlr o Conselho da Internaclonal Soclallsta, en que o secretrlo-qeral do lS, lerro kodrlques, usar da alavra. 0s tenas en aqenda so o sequlnento da Clnelra de Joanesburqo sobre o desenvolvlnento sustentvel e a qovernao qlobal. ueste conselho, o vlce-resldente da IS, llero lasslno, tonar osse cono coordenador do qruo de trabalho ara a relorna da Internaclonal Soclallsta. 19 de Dezembro de 2002 15 fuk0PA A0uA f SANfAHfNI0 00VfkN0 f0HPk0HfIf HILh0fS 00 fuN00 0f f0fSA0 IfkffIk0 PILAk PAkLAHfNI0 fuk0Pfu H0SIkA INSAIISfAA0 A0 f0NSfLh0 0 larlanento Luroeu decldlu, or lnlclatlva do eurodeutado soclallsta Srqlo Sousa llnto, nostrar a sua "rolunda lnsatlslao" ao Conselho or estar a bloquear as roostas no nblto do !ercelro lllar, deslqnadanente o acote de nedldas ara conbate ao terrorlsno. Lsta oslo lol assunlda nuna declarao de voto a roslto de un relatrlo do eurodeutado sobre una lnlclatlva da resldencla dlnanarquesa, que retendla crlar un slstena de troca de lnlornaes relatlva erda de dlreltos. Srqlo Sousa llnto, nenbro da Conlsso das Llberdades lbllcas, conslderou ser dever do larlanento Luroeu "denunclar a cortlna de luno, lelta de una aarente hleractlvldade leqlslatlva, que contrlbul ara dlslarar a letarqla da unlo nun doninlo vltal - sobretudo deols do 11 de Setenbro - da lncaacldade olitlca do Conselho e dos Lstados-nenbros, ara lazer vlqorar una s nedlda relevante, orlunda da Conlsso e revlsta no seu lano de lnlclatlvas". "Choven roostas selvaqens, lsto , que no lazen arte de nenhun lano nen entravan no cc:ccn:u da Conlsso. lroostas arbltrrlas, nlnsculas, lncoerentes, or vezes dltadas ela aqenda olitlca naclonal que translornan o tercelro llar nun unlverso en exanso continua, catlca, en todas as dlreces, un novelo burocrtlco sen ontas", allrna o eurodeutado, subllnhando a necessldade de r cobro a una sltuao que atlnqe loros de escndalo no doninlo en que est sedlado o conbate crlnlnalldade transnaclonal. 0efender fstados de pequena dimenso 0 eurodeutado soclallsta Luis Marlnho assunlu una atltude critlca en relao ao relatrlo 8ourlanqes, sobre a tloloqla dos actos e a hlerarqula das nornas na unlo Luroela, or, artlcularnente no qulnto arqralo, sequndo travesso, "sobressalr una desconllana larvar ara con os Lstados de ndla e equena dlnenso". Manllestando a sua "dlstncla" en relao arovao do relatrlo, o eurodeutado soclallsta nanllestou-se contra a lnoslo de solues constltuclonals acabadas, que, neste caso, so enallzadoras ara os Lstados-nenbros que no concordan. 0 relatrlo, que acabou or ser chunbado elo lenrlo, rounha una nova classlllcao dos actos conunltrlos or luno: constltuclonal, leqlslatlva e requlanentar. hfLfNA I0kkfS HAk0ufS IukISH0 NA fuk0PA PkffISA 0f AP0I0S fXffPfI0NAIS 0 turlsno euroeu reclsa de una dlnanlzao caaz de contrarlar os slnals neqatlvos ara a actlvldade, devendo a unlo Luroela utlllzar todos os lnstrunentos de que dlse ara o consequlr, delendeu a eurodeutada helena !orres Marques no "lrun Luroeu do !urlsno 2002", que se reallzou en 8ruxelas. lara reanlnar a actlvldade, a eurodeutada conslderou lundanental que seja ronovlda a qualldade e a sequrana dos destlnos turistlcos euroeus, dlnanlzados os lnvestlnentos e a crlao de enreqos no sector e a adoo de nedldas exceclonals de aolo s conanhlas reas. "Lste lnortante sector ten vlndo a sentlr un decrsclno nos ltlnos anos, nulto or cula do abrandanento das rlnclals econonlas nundlals e da aneaa do terrorlsno. A unlo Luroela no ode llcar esera que a recesso asse ou que delxen de suceder actos terrorlstas e catstroles anblentals", subllnhou. HAkIA fAkkILh0 1uNIA 0IPL0HAIAS 0A N0IA f 00 PA0uISIA0 lela rlnelra vez, os enbalxadores da ndla e do laqulsto junto da unlo Luroela tlveran un encontro ara dlscutlr assuntos de lnteresse conun. Lsta lnlclatlva lndlta lol da eurodeutada Marla Carrllho, resldente da deleqao do larlanento Luroeu ara as kelaes con os laises da Asla do Sul. A eurodeutada conslderou que o encontro teve cono objectlvo "dar oortunldade a que as duas ersonalldades se sentassen nesna nesa e debatessen os rlnclals tenas reqlonals de lnteresse conun". uo llnal do encontro, que decorreu en 8ruxelas, o enbalxador lndlano saudou a resena do seu honloqo aqulstanes, conslderando-o "extrenanente tll e oortuno". "Serla un escndalo se o lais erdesse centenas de nllhes de euros, s orque o Coverno est a ser laxlsta na qesto do lundo de Coeso", deslqnadanente da verba conslqnada ara este ano ara rojectos de qua e saneanento en todo o lais, acusa o eurodeutado soclallsta laulo Casaca, nenbro da Conlsso do Controlo 0ranental do larlanento Luroeu. So entre 130 a 170 nllhes de euros que lortuqal se arrlsca a erder, ondo assln en causa os lnvestlnentos revlstos no llano Lstratqlco de Abasteclnento de Aqua e de Saneanento de Aquas keslduals. ua orlqen deste roblena est a denora en o Coverno resonder a un rocesso de lnlraco contra o nosso ais levantado en 22 de 0utubro, nas que alnda no teve resosta, aesar do razo exlrar no rxlno dla 21 de uezenbro. Lste rocesso lol levantado or aleqado lncunrlnento da dlrectlva sobre nercados bllcos de servlos, o que obrlqava o Coverno a tentar resolver este conlllto juridlco junto da Conlsso Luroela raldanente ara no conroneter os rojectos en curso. Sequndo laulo Casaca, a resoluo do roblena ten sldo tanbn dlllcultada elo lacto de, en 8ruxelas, o nlnlstro das Cldades, Isaltlno de Morals e a nlnlstra das llnanas, Manuela lerrelra Lelte, no se consequlren entender en relao ao que ten de ser lelto. "0 Coverno ten de trabalhar en conjunto e no estar cada nlnlstro a dlzer colsas conletanente dllerentes", allrna. 0s rojectos en causa so de lnortncla estratqlca ara o ais, j que retende atlnqlr at 2006 o objectlvo de abastecer con qua otvel 93 or cento dos ortuqueses e dotar de saneanento bslco 90 or cento da oulao. lara este ano aquardavan-se candldaturas ara nals nove slstenas nunlclals no Alqarve, que desta lorna odero estar conronetldos. 0 eurodeutado soclallsta lnterroqou a Conlsso Luroela, tentando no s obter esclareclnentos, nas tanbn denove-la de tonar alquna declso que venha a revelar-se lnjustanente enallzadora ara o lais. "Acha a Conlsso Luroela, justo, razovel e roorclonal enallzar un Lstado-nenbro benellclrlo do lundo de Coeso en centenas de nllhes de euros or dvldas relatlvas a rocedlnentos que exlsten h quase una dcada sen contestao, quando vlolaes llaqrantes, assunldas e reetldas do dlrelto conunltrlo or arte de outros Lstados- nenbros no solren qualquer enallzao desde que no sejan ratlcadas en aces que envolvan lundos conunltrlos:", lnterroqa o eurodeutado. Senre nuna tentatlva de evltar que o ais seja rejudlcado, laulo Casaca lnsta a Conlsso a dar un arecer sobre o luturo, nas sen r "en causa o llnanclanento do que lol lelto, de boa l, no assado, lazendo una nova leltura dos lactos e adotando una nova doutrlna, j que se est erante una sltuao lndlta". P.P. 16 19 de Dezembro de 2002 Costuno dlzer aos que encaran con un sorrlso nos lblos a relevncla do larlanento Luroeu, no acredltan na sua lnlluencla olitlca e no esconden o seu desrezo ela ouca ou nenhuna slqnlllcncla do trabalho dos seus deutados, que tal vlso no assa de una qrosselra deturao da realldade, unas vezes justlllcada ela lqnorncla, outras elo deselto e, v l, nultas vezes ela dlstncla. Verdade seja que este estado de esirlto abranda quando se aroxlnan as eleles ara o larlanento Luroeu, onde o dlscurso olltlcanente correcto, nesno dos seus detractores, exaltar a lnlluencla e lnortncla de una "resena na Luroa", seja ara a delender, seja ara a denollr. Lsta llnha de raclocinlo levar-ne-la ben lonqe nas, or hoje, llco-ne or aqul. A verdade que o larlanento Luroeu ten sldo, nas suas qrandes osles de lundo, un ]cuc:cc nI/nuc /I/Iuc/cnI uc Pc:IunI. uo ela lnortncla nunrlca dos nossos deutados, nas orque senre naterlallzou nas suas votaes, valores constltutlvos essenclals da construo euroela que loran e senre sero, edras basllares da lnteqrao equlllbrada de un ais cono o nosso. 0s exenlos no laltan. Mas, ara que o esqueclnento no trlunle sobre a nenrla, senre reallrno juc ucn, en nenhuna clrcunstncla, o larlanento Luroeu allenou o valor da solldarledade e da coeso en lavor dos aises nals obres. 0 que no o caso de outras lnstltules cono a Conlsso ou o Conselho or onde, clcllcanente, assan correntes llberals e econonlclstas que no desdenharlan delxar os aises nals obres sua sorte. Alnda h ben oucos anos, na relreqa rearatrla das ersectlvas llnancelras dellnldas no Conselho Luroeu de 8erlln, o larlanento Luroeu lol lnllexivel nos seus relatrlos de lundo no n]c/c J cI/un:/cunuc c cccJc, votando senre a lavor da olitlca estrutural e da nanuteno da dullcao dos seus lundos, do que Pc:IunI cc//c/cu n]IncIc cono todos saben, nas lnlellznente, cc cIc PS0 c 0cvc:c, ]cucc cIc! Isto dlto, en jelto de nenrla, seque cuI:c cxc]Ic ben nals recente, ocorrldo esta senana. uun lnortante relatrlo do deutado da dlrelta lrancesa sr. 8ourlanqes, sobre a tloloqla dos actos e hlerarqula das nornas na unlo Luroela, ao qual no lalta qualldade e lnortncla ara a slstenatlzao e slnllllcao do slstena juridlco e do rocesso de declso conunltrlo resvalou-se, talvez ela lnrcla do al slnllllcador, ara una ucjunI///cnJc uc ]n/c uc cc:c u/ccc, totalnente lnsuortvel. ulzla-se no texto que o relator ros, que a lutura ratlllcao dos !ratados euroeus deverla ser alterada, n // uc cv/In: juc un ]cjucn /c:/n uc EInuc-c:c, cu EInuc juc :c]:ccIc un ]cjucn /c:/n un ]c]uInJc ccu/IJ:/n - ]c: cxc]Ic, cc uc u jun:Ic uc EInuc-c:c cu EInuc juc :c]:ccIc cc uc u jun:Ic un ]c]uInJc ccu/IJ:/n - ]cn c]c:-c J :nI///cnJc uc /uIu:c 7:nInuc, c ]:cJu/2c uc ]cuc:c c: ccc/nun cI:c n L/Jc c c EInuc c cnun /c:n c]cc/n/ uc ccc]c:nJc. L bvla a uccc//nn In:vn: ara con os Lstados de ndla e equena dlnenso, que ne conduzlu a narcar dlstnclas con este relatrlo. lor vrlas e slnles razes: lorque ten sldo as dlverqenclas entre qrandes Lstados, sobre os assuntos nals lnortantes que ten lnedldo os avanos da unlo. KJc ]c: /nIIn uc vcInuc uc ]cjucc juc n 0:J-B:cInn Jc nuc:/u nc Eu:c cu nc c]nc Sccc1 Cono tanbn no da sua resonsabllldade a ausencla de Luroa soclal, a exlquldade do 0ranento, a lalta de relorna da lAC, a crlse na olitlca estrutural ou as llnltaes dos lnstrunentos judlclals, necessrlas Luroa da Llberdade, Sequrana e Justla. uo nesno nodo ara a lalta de vontade olitlca na lLSC, que no assa de un slnulacro de olitlca externa, lace heqenonla anerlcana! uo cabe ols, en luno do tananho dos Lstados, lenbrar a crnlca resosta do lnolvldvel cun:c de Casablanca nuc ]:cuc: c u]c/Ic uc ccIuc! lorque no so os qullnetros quadrados, as lonqltudes, as latltudes e o lI8 ]c: cn]/In que neden a ertlnencla euroela! lor lsso nesno, In Jc ]cuc c:v/: ara lnor solues constltuclonals acabadas, restando a quen no concorda, llcar no vestibulo, lsto , n u ]nc un ]c:In uc n/un Isto, que eu dlsse, arovou-o o Cruo Soclallsta Luroeu. L en coerencla vcIcu ccI:n tal conceo elltlsta, que lol derrotada or larqa nalorla na llenrla do larlanento euroeu. Mals una vez, aqora en none do rlncilo da lqualdade, o l.L. allou-se a quen devla e deu o slnal Conveno, a Clscard e aos qrandes Lstados-nenbros que s h luqar, no luturo cono at aqul, ara un Eu:c]n uc /un/! 08SfSSA0 HAI0kIIAkIA LuS HAkINh0 0 f0NI0 0f NAIAL 0f 0IfkfNS f 0ukA0 8Akk0S0 !udo aonta ara que o rlnelro-nlnlstro, uuro 8arroso, venha ser assonbrado con o lantasna do uatal assado, con as ronessas lornuladas e no concretlzadas, con os arqunentos estaalrdlos que nals no lazen do que colocar ortuqueses contra ortuqueses e contra as nedldas lnjustas lnlenentadas elo Coverno lSu/ll. uo lano da lantasla, lellznente que o uatal alnda a 23 de uezenbro e o lal uatal, de acordo con o oranento dlsonivel, roceder dlstrlbulo dos resentes antes da relntroduo das ortaqens na CkLL. 8en odla acontecer que una qualquer rena, en rotesto contra o acote laboral ou contra a lnexlstencla de vlas alternatlvas, se recusasse a cunrlr as suas obrlqaes. Certanente na vlso do qoverno ortuques, as crlanas ortuqueses ten sorte de a nossa tradlo no corresonder natrlz esanhola de olerta de resentes nos kels, en Janelro. Mas, lantaslas arte, o lantasna do uatal assado ben odla lazer una vlslta ao rlnelro- nlnlstro, uuro 8arroso, e catallsadora da aco qovernatlva Manuela lerrelra Lelte. una vlslta que relntroduzlsse o esirlto de qovernar ara as essoas, en vez da obsesso en qovernar ara o dllce e ara 8ruxelas. un encontro lnedlato que colocasse un onto llnal na lqlca de colocar o lnterlor contra o lltoral, o uorte contra o Sul, a Madelra contra os Aores, o contlnente contra as llhas. 0 lSu no Coverno ten rlnado or relntroduzlr una lqlca dlvlslonlsta no lais. lol durante os seus qovernos que a lqlca de rlvalldade lorto/Llsboa lol nals acentuada. A lqlca de que os cldados do lnterlor no ten de suortar os custos da CkLL e o resto do lais no ten de contrlbulr ara as dlversas vlas en reqlne de SCu! que esto a ser construidas no Interlor, se levada ao extreno, conduz total arallsla en natrla de servlo bllco e das lunes redlstrlbutlvas do Lstado. un cldado que aqa os seus lnostos que nunca andou de avlo, sequndo a lqlca do Coverno, ten alquna obrlqao de contrlbulr ara a construo de un novo aeroorto: un cldado no abranqldo or un dos hosltals aqora convertldos qesto enresarlal rlvada no ten de contrlbulr ara a reconverso juridlca que custa nals ao Lstado do que o Luro 200. A qrande questo que os cldados que aqan lnostos, contrlbuen ara a construo, ara a utlllzao e ara a nanuteno, sen que alqun culde de avallar a qualldade do servlo restado. Seno, vejanos o caso da A8, en que o aqanento de ortaqen deverla corresonder a un servlo de duas lalxas de rodovla no troo entre Loures e 8onbarral, nas os utentes dearan-se lrequentenente con condlclonanentos de vlas, ara aln de una sslna conceo do traado e resectlva construo. A roorclonalldade entre o custo e o servlo restado reqularnente quebrado, sen que os cldados sejan ressarcldos do lncunrlnento das concesslonrlas ou do Lstado. 0 desesero do cunrlnento do dllce custa dos que senre aqan, sen tratar con ellccla da desesa, ter un lnacto neqatlvo na vlda dos que ten de recorrer CkLL ara aceder aos locals de trabalho en teno tll. uesde loqo orque un cldado que, vlvendo en 0ueluz, erlaa o troo 0ueluz-0dlvelas desender anualnente cerca de 230 euros, lsto , arte substanclal de un subsidlo ndlo de lrlas ou uatal. un cldado que ercorra toda a extenso da CkLL con un veiculo de classe 1 ter de suortar anualnente a quantla de 660 euros. lor outro lado, no crelo que exlstan dvldas sobre quen val recalr o aqanento dos 1161 euros que un veiculo conerclal de classe 2 val assar a aqar. lor tudo lsto, orque a cequelra do dllce e a resso de alquns anallstas olitlcos, lnedlro o Coverno de recuar na relntroduo das ortaqens da CkLL, lnorta desenvolver un esloro ara que a oca lestlva no turve o dlrelto lndlqnao. A lndlqnao lace ao Coverno, nas tanbn lace ao resldente da Cnara Munlclal de Llsboa que, a troco de lentllhas artldrlas, resolveu sustentar as osles do artldo en rejuizo da delesa dos lnteresses dos nllhares de cldados que trabalhan ou estudan en Llsboa. 0 dr. uuro 8arroso, da dra. Manuela lerrelra Lelte e o dr. Santana Loes sero resonsvels elas condles de clrculao no IC2 e na Sequnda Clrcular, a nenos que o lantasna do uatal assado conslqa laze-los conreender o alcance econnlco e soclal da relntroduo das ortaqens na CkLL. ANI0NI0 0ALAH8A 0 fantasma do Natal passado bem podia fazer uma visita ao primeiro-ministro, 0uro 8arroso, e catalisadora da aco governativa Hanuela ferreira Leite. uma visita que reintroduzisse o esprito de governar para as pessoas, em vez da obsesso em governar para o dfice e para 8ruxelas. A verdade que o Parlamento furopeu tem sido, nas suas grandes posies de fundo, um puJerusu aI1aJu 1s111ur1uaI Je Pur1ugaI. No pela importncia numrica dos nossos deputados, mas porque sempre materializou nas suas votaes, valores constitutivos essenciais da construo europeia que foram e sempre sero, pedras basilares da integrao equilibrada de um pas como o nosso. 0PINIA0 19 de Dezembro de 2002 17 0PINIA0 1 - Con todo o reselto elo Coverno de Anqola e con toda a eserana que as ersectlvas de az nos abren ara o luturo do Lstado anqolano, h que anallsar con reallsno o rotocolo celebrado elo Coverno de uuro 8arroso con o Coverno anqolano. As qrandes lanlarronadas que assavan or denonstrar a exenlarldade deste acordo, sucede-se alquna estranheza quando venos a realldade lrla dos nneros e do texto. Sequndo escreve kudollo kebelo, no lnsuselto "uu", uuro erdoou a Luanda nals de 300 nllhes de euros (nals de un tero da divlda) e assunlu o conronlsso de dlllqenclar o "erdo" de cerca de dols teros da divlda s enresas ortuquesas (lnclulndo as do sector llnancelro). 0 Coverno llca cono "llador" ara "enlrentar" una divlda con nals de dols nll nllhes de euros. L o que se ode tanbn questlonar a lorna cono o Coverno ortuques no aola devldanente, nen salvaquardar sullclentenente a oslo lutura das enresas ortuquesas, neste quadro. 2 - 0 Coverno uuro/lerrelra Lelte laz o ossivel, de lorna quase deseserada, se no ara cunrlr o dllce oranental de 2,8 or cento, elo nenos ara llcar abalxo dos 3 or cento do lI8. A venda de atrlnnlo edlllcado e eventualnente de dlversas redes (cono a da l!) lnteqran essa estratqla que vlsa conensar una quebra de receltas llscals (essenclalnente de IkS, IkC e IVA), da orden do nllhar de nllhes de euros. Ln qualquer caso, nesno que o Coverno consequlsse "sequrar" o dllce do Sector lbllco Adnlnlstratlvo en 2,8v do lroduto Interno 8ruto ou, elo nenos abalxo de 3 or cento, entende-se que no houve nenhun esloro estrutural no bon sentldo, da alterao da estrutura das desesas o que, no nblto da Conlsso Luroela e dos seus servlos, j conea a ser crltlcado. Llectlvanente, no ten este Coverno aresentado nenhun rojecto srlo de reestruturao da Adnlnlstrao lbllca (o que lndlsensvel ara o nelhor controlo da desesa corrente), tendo aenas ronovldo a luso e a extlno lndlscrlnlnada de orqanlsnos bllcos, ben cono o desedlnento dos trabalhadores da luno bllca que a lsso esto exostos, elo tlo de relao laboral a que esto ou estavan sujeltos. As nedldas llnancelras que este Coverno allca so una "nanta de retalhos" sen un sentldo ou una lqlca unlllcadora. lol nesse enquadranento que se lnserlu a venda de atrlnnlo edlllcado, nal rearada e nal orqanlzada elo actual Coverno. L neste contexto que se lnteqra o conqelanento de lnvestlnentos e o adlanento de desesas que tero nesno de ser leltas, alqunas das quals o Mlnlstrlo das llnanas estar a rocurar adlar ara 2003, esquecendo aarentenente as nals elenentares reqras da contabllldade naclonal. 3 - 0 que se assa con o lroqrana ortuques de Lstabllldade e Cresclnento: As alteraes das reqras decldldas no contexto da unlo Luroela e da zona euro loran os dllerentes qovernos a aresentar novos roqranas. A nlnlstra Manuela lerrelra Lelte, antes de roqranar a sua vlnda Assenblela da kebllca, ara dlscutlr a sua roosta, anuncla un debate con os deutados do lSu sobre o nesno assunto. Lntretanto, a Conlsso de Lcononla e llnanas est a lnslstlr na resena da nlnlstra das llnanas no larlanento e na entreqa dos docunentos adequados, rearatrlos de tal debate lnternaclonal, no quadro da unlo Luroela. Llectlvanente, se se retenden zonas de acordo entre os rlnclals artldos ortuqueses, un dos doninlos essenclals o da artlclao no arolundanento da construo da unlo Luroela e no lunclonanento nals adequado da zona euro. A converqencla en asectos essenclals do lroqrana actuallzado de Lstabllldade e Cresclnento serla lnortante. Mas lsso lnllcarla o atenado conheclnento da roosta qovernanental e un debate entre as dllerentes loras olitlcas sobre o contedo das nedldas econnlcas e llnancelras ben cono una roosta de calendarlzao reclsa da reduo dos dllces estrutural e oranental. fANfAkk0NA0AS 10fL hASSf ffkkfIkA uHA 0fH0fkAfIA fH 0ISS0LVfNfIA? 0 lais ten sldo assolado or una "nar neqra" de casos nos ltlnos neses. A una velocldade estonteante, surqen novas revelaes, senre con contornos lcantes, envolvendo lrequentenente llquras bllcas ou tenas drantlcos que, en nultas das sltuaes, lanan una suselta qenerallzada sobre o lunclonanento das lnstltules e sobre a sua caacldade de dar resosta ao que 'verdadelranente' lnorta aos ortuqueses. !udo senre con una dose de escndalo nedlda dos "rlne-tlnes" televlslvos, en telejornals de hora e nela (que saudades dos notlclrlos das 8 s 8.30, con 23 nlnutos de noticlas e 3 de desorto no lln!!). !udo un escndalo, una lnconetencla das lnstltules que quando lazen hoje devlan ter lelto onten. !odos so suseltos at rova en contrrlo, quando o nornal exactanente o lnverso. L este o cllna e este cllna que exllca, en arte, a desconllana que os ortuqueses revelan, nos estudos de olnlo, en relao a todas as lnstltules. L o nals qrave que entre Assenblela da kebllca, Slndlcatos, latronato, !rlbunals, loras Arnadas, lartldos, nlnqun se sala. 0s ortuqueses ura e slnlesnente delxaran de conllar nas suas lnstltules ou, hltese que no deve ser desrezada, nunca conllaran. L este o contexto en que nos novenos. L no h nada de lor ara un lartldo do que aqlr cono se a realldade losse dllerente daquela que exlste. A olitlca artldrla est or lsso condlclonada or vrlos constranqlnentos, sendo que alquns deles so de sentldo contrrlo. Ln rlnelro luqar, a resso nedltlca, artlcularnente lntensa nun contexto de estranqulanento llnancelro dos qrandes qruos de conunlcao soclal, que veen na vlolao de todas as reqras do que noticla a nlca lorna de suerar as suas rrlas dlllculdades de tesourarla. A luta desenlreada elas audlenclas ernlte, nultas das vezes, tudo. 0 caso da Casa lla est ai ara rov-lo. 0 que se assou nos telejornals da SIC e da !VI, deols destas estaes teren tldo un ael declslvo no desencadear dos aconteclnentos, lol, nuna sequnda lase, chocante - notlclrlos lntelros con exlblo de lllnes e lotoqrallas de edolllla que s o vouyerlsno nals desudorado justlllcava e cuja relevncla jornalistlca era nanllestanente nula. Ln sequndo luqar, a necessldade de clnentar un cho conun de reqras e rocedlnentos en que deve assentar o lunclonanento da denocracla e ao nesno teno nanter a salutar e necessrla dlverqencla de ontos de vlsta e de oes entre os artldos. Lste objectlvo tanto nals dllicll quanto a rrla lnstltuclonallzao da denocracla ortuquesa un rocesso alnda lerldo de enornes lraqllldades e, slnultaneanente, a delesa da dlversldade de oes lnllca una neqoclao constante de equllibrlos entre as artes que, lrequentenente, coloca en causa os rlncilos basllares do slstena. A este nivel, a nalorla arlanentar, ao sobreor a sua vontade e necessldades contlnqenclals s reqras de lunclonanento da Assenblela da kebllca, ten restado un sslno servlo vlda denocrtlca. Ln tercelro luqar, nuna tendencla que no nova, en lortuqal h un alastanento das elltes e de sectores dlnnlcos da socledade en relao vlda artldrla. Lste desencastranento tanto nals qrave quanto as elltes ortuquesas so j de sl escassas e ouco autnonas, noneadanente or relao ao Lstado, e a socledade ortuquesa nulto ouco dlnnlca. A obsesso naclonal con os lndeendentes un slnal desse nesno desenralzanento dos artldos, que tentan resolver ela "orta do cavalo" un roblena estrutural de desllqanento da socledade. 0s novos estatutos do lS reresentan, alls, a este roslto, una tentatlva de lnverso da lorna cono se enlrentou tradlclonalnente este roblena, ao substltulr solues lulanlzadas e contlnqentes or una abordaqen orqnlca e estrutural. uo entanto, h tanbn que dlqnlllcar a rrla actlvldade olitlca, deslqnadanente dlqnlllcando o ael da vlda arlanentar e assunlndo a necessldade de valorlzao renuneratrla da classe olitlca con lunes executlvas. Ln quarto luqar, en lortuqal, do conjunto das lnstltules a oerar no esao bllco, os lartldos so, rovavelnente, a nals nova. Lsta juventude do slstena artldrlo , naturalnente, causa da sua lraqllldade e lnllca que todos dedlquenos artlcular ateno sua delesa. 0 reensar do llnanclanento artldrlo una necessldade lnerlosa, entre outras razes ara que os artldos tenhan necanlsnos de delesa adequados lace a ossivels acusaes que vlsen a desestruturao do slstena. 0 descalabro surreendente e rldo da denocracla ltallana, na rlnelra netade dos anos 90, un exenlo que devenos ter senre resente. Lste conjunto de constranqlnentos serve ara crlar una atnoslera de desconllana en relao ao slstena olitlco e aos artldos en artlcular que a nlnqun arovelta. Se a estes sonarnos o cllna de recesso econnlca e os roblenas soclals que dai resultan, tenos o caldo cultural roiclo ao oullsno e dlssolvencla da denocracla. L bon que tenhanos lsto resente e bon que o conjunto dos artldos aja en conlornldade. uelendendo e nodernlzando as reqras de lunclonanento da denocracla e, essenclalnente, no ronovendo 'casos' aenas en none de necessldades nonentneas e da aqenda nedltlca. A denocracla alqo de denaslado srlo e lrqll ara que a utlllzenos lnstrunentalnente e a sua delesa reclsa de una actuao reventlva. Antes que seja tarde. l.S. - 0 ur. uuro 8arroso no conseque, as todos estes anos, erder os seus tlques naoistas. As suas declaraes no assado donlnqo, dlzendo que en 2006, "no h nlnqun que nos aanhe", ara aln de reresentaren una tentatlva nals ou nenos deseserada de noblllzao das troas, so nals un exenlo de un Coverno sen runo, que, en desesero de causa, aela a un nundo radloso, nas daqul a uns anos. At l, salve-se quen uder. Pf0k0 A0A0 f SILVA As medidas financeiras que este 0overno aplica so uma "manta de retalhos" sem um sentido ou uma lgica unificadora. 0 repensar do financiamento partidrio uma necessidade imperiosa, entre outras razes para que os partidos tenham mecanismos de defesa adequados face a possveis acusaes que visem a desestruturao do sistema. 18 19 de Dezembro de 2002 0PINIA0 VISI0 0f 8kuXfLAS A 0kAN0f ILuSA0 A reaco dos anallstas econnlcos s nedldas anuncladas elo Coverno, ara conter o dllce oranental deste ano en 2,8 or cento do lI8, lol verdadelranente surreendente. Con elelto, conentadores credenclados e reseltados, cuja serledade e bon senso no oden ser ostos en causa, aressaran-se a saudar as declses da sra. nlnlstra, quallllcando- as cono un verdadelro "coelho tlrado da cartola" no nonento justo e adequado. Lxlsten dlversos viclos de raclocinlo na quallllcao "aressada" da bondade da olitlca do Coverno. Ln rlnelro luqar, o exerciclo de 2002 no est encerrado e nlnqun en bon rlqor ode assequrar que, nesno con as nedldas aqora tonadas, o dllce venha a ser lnlerlor a 3 or cento do lI8. lor un lado, a recelta llscal contlnua no vernelho e a caacldade de exanso artlllclal das receltas extraordlnrlas est ratlcanente esqotada. lor outro lado, quase certo que a Conlsso Luroela e, noneadanente o Lurostat, no aceltaro alqunas das oeraes llnancelras aqora lanadas o que obvlanente obrlqar a rever drastlcanente as contas. 0 Coverno nlnlnlza este rlsco quando anuncla que alqunas oeraes de aqora so senelhantes ao lello das redes de telelones nvels de tercelra qerao. S que no exactanente assln e, de qualquer nodo, j nessa altura as colsas no loran lcels. Ln 2000, aquela oerao llnancelra lol usada ela qeneralldade das aises da uL, lnclulndo naturalnente lortuqal (que nen sequer abusou), nas conronetendo, sobretudo, os aises nals rlcos da unlo Luroela. lor lsso acabou or ser acelte. hoje a sltuao conletanente dllerente e a recelta rovenlente da alterao do contrato de exlorao con a 8rlsa, que ernlte a lntroduo das ortaqens na CkLL a artlr de Janelro de 2003, surqe cono un exedlente excluslvanente naclonal ara "conor" as contas bllcas. L, ols evldente, que "o joqo alnda val a nelo" e que oden ter-se enqanado todos os que se aressaran a cantar hossanas sra. nlnlstra das llnanas. Cauteloso, cono senre alls, o sr. qovernador do 8anco de lortuqal contlnua a r "qua na lervura" e a exrlnlr alqunas dvldas sobre o exlto da oerao-dllce 2002. Ln sequndo luqar, evldente que as nedldas extraordlnrlas de ajustanento das contas no atlnqen nlnlnanente o essenclal, dado que no nexen con a trajectrla neqatlva do dllce estrutural, nas sobretudo orque adlan ara o ano sequlnte (2003) a necessldade de una converqencla llnancelra nals lorte, loqo, soclalnente nals enallzadora. 0 Coverno sabe erleltanente que, dentro de certos llnltes, a questo do dllce, no corrente ano, no exlste ara a Conlsso Luroela, que or lsso est dlsonivel ara aceltar un desequllibrlo at aos 3, or cento do lI8. 0 rocesso dos dllces excesslvos que lol oortunanente desencadeado s ter consequenclas, cono resulta claranente das conunlcaes da Conlsso e do Conselho, se a sltuao se contlnuar a aqravar en 2003. Lste sln un ano declslvo ara as llnanas lbllcas ortuquesas. uo ten qualquer sentldo, ols, sacrlllcar as contas do rxlno ano aenas ara satlslazer os carlchos da sra. nlnlstra e o seu desejo obsesslvo de crlar una lnaqen de "dana de lerro". ulro alquns que o cunrlnento do objectlvo de 2,8 or cento llxado elo Coverno, neste ano, se tornou absolutanente lndlsensvel ara nelhorar as exectatlvas dos aqentes econnlcos. Sendo lsso verdade, esse ajustanento s tll quando obtldo atravs de nedldas de olitlca que aonten claranente ara a correco estrutural, no roduzlndo qualquer elelto se aenas traduzlr actos de contabllldade crlatlva que todos ldentlllcan e conhecen. L bvlo que a qesto das exectatlvas tanbn assa elo equllibrlo da luno "alectao de recursos" s que, no actual quadro da econonla ortuquesa, o que ernlte aunentar osltlvanente essas exectatlvas a nelhorla da qualldade da desesa bllca e a verlllcao rlda da sua ellccla e ellclencla, o que no nanllestanente o caso. llnalnente e en tercelro luqar no ode esquecer-se (lndeendentenente do rocesso de contablllzao) a natureza e o elelto das nedldas tonadas. 0ra o Coverno obtn, se obtlver, o equllibrlo llnancelro atravs de nedldas que reduzen o lnvestlnento rodutlvo (nesno o que co-llnanclado ela unlo Luroela) ou se traduzen en delaldao do atrlnnlo lislco ou do conortanento saudvel dos aqentes econnlcos e rlnclalnente dos contrlbulntes. L o que sucede, sen narqen ara dvlda, con a venda da rede llxa de teleconunlcaes l! ( qual se juntou a translerencla do lnvel das llcoas) e con o lnsllto erdo llscal lanado elo Coverno do lSu e do ll. Lsta ltlna oerao , alls, verdadelranente esantosa ols concretlza un retrocesso nulto reocuante, no lortaleclnento de una relao sadla, entre o Lstado e o cldado no doninlo da llscalldade, construida aclentenente desde neados da dcada de 90, con o enenho, dedlcao e conetencla do nlnlstro das llnanas da altura, rol. Sousa lranco. A cldadanla llscal e o orqulho no seu exerciclo, solreran, con esta nedlda avulsa e destenerada do Coverno, un qole rolundo e as suas consequenclas neqatlvas s sero areendldas nulto nals tarde. lor tudo lsto, e nulto nals, no conreendo alqunas reaces de certos conentadores olitlcos e, sobretudo, esanta-ne que o virus do conlornlsno e da "tolerncla", con a olitlca llnancelra do Coverno, esteja a condlclonar e a anenlzar os conentrlos de alquns soclallstas, que loran resonsvels das olitlcas oranentals de Antnlo Cuterres. lortuqal reclsa de una olitlca oranental credivel, cono ben lenbrou o 8CL, elo que hoje lnaceltvel qualquer tolerncla con nanobras oranentals de ura llco. HANufL 00S SANI0S f evidente que as medidas extraordinrias de ajustamento das contas no atingem minimamente o essencial, dado que no mexem com a trajectria negativa do dfice estrutural, mas sobretudo porque adiam para o ano seguinte (2003) a necessidade de uma convergncia financeira mais forte, logo, socialmente mais penalizadora. 19 de Dezembro de 2002 19 0 PukISH0 LI8fkAL ) L j un luqar-conun allrnar-se que a econonla ortuquesa adece de un roblena de rodutlvldade e, en consequencla, de conetltlvldade. 0s enresrlos actuan rlvlleqlando o curto razo, no raras vezes as tecnoloqlas utlllzadas so obsoletas, as orqanlzaes ten dellclenclas, o lnvestlnento en lornao reduzldo. L, no bastassen os lnneros docunentos que sobre lsto se debruan, o actual nonento de lraqllldade da econonla do ais olerece a lnelutvel rova da realldade - o velho nodelo de cresclnento extenslvo sucunblu alterao da conjuntura lnternaclonal. As divldas en que os aqentes econnlcos lncorreran arecen nostrar que no vlvenos seno llusorlanente - at na banca se venderan actlvos (artlclaes) ara aqar crdltos junto do exterlor. 0 dlaqnstlco est lelto exausto. !odavla, a quantldade de estudos e artlqos que lncldan sobre nedldas a adotar conslderavelnente nenor. kecorde-se a aoloqla do "exenlo" lrlandes ubllcado recentenente en "Lcononla lura" (Aqosto) or Mlquel lrasqullho, no qual de lorna slnllsta se laz deender lndlrecta e quase excluslvanente os aunentos de rodutlvldade da dlnlnulo do IkC, atravs do aunento de Investlnento ulrecto Lstranqelro (IuL). Isto : dlnlnul-se o IkC, atral-se o IuL e, cono este o rlnclal lactor de aunento de rodutlvldade, esta autonatlcanente crescer. Lnquanto rano de vanquarda da clencla econnlca, a econonla da lnovao tecnolqlca valorlza a conlexldade dos rocessos econnlcos e soclals, e assune-se cono una alternatlva ortodoxla llberal, que se lunda no lndlvlduallsno netodolqlco. A assuno da ortodoxla tanto nals erlqosa quanto se est en resena de un tecldo enresarlal habltuado a aqlr resquardado da concorrencla, con trabalhadores ouco quallllcados. Lxlste una nlola de qesto - dlsto decorrer que, en larqa nedlda, cabe tanbn ao Lstado a ronoo do lnvestlnento enresarlal en Investlqao e uesenvolvlnento (I8u), ben cono a crlao e llnanclanento (arclal) de lnstltules de /Ic:/ncc tecnolqlco, vocaclonadas ara a adatao e translerencla de conheclnentos clentillcos e tecnolqlcos ara a econonla. Mas a extlno do Mlnlstrlo da Clencla e !ecnoloqla e o reqresso que se ersectlva ao obsoleto nodelo llnear de I8u (que aenas atrlbul ao Lstado a lnvestlqao bslca, ou seja, a roduo de conheclnentos clentillcos) lazen suor un retrocesso de consequenclas que oden ser nelastas. A roosta de lrasqullho, ldeoloqlcanente envlesada, lqnora a eseclllcldade do trajecto hlstrlco da econonla ortuquesa, e a conlexldade que ressue a dlluso de lnovaes tecnolqlcas ela econonla. Mals: desvalorlza a crlao lnterna de tecnoloqla, daqul resultando leqitlnas dvldas sobre a sustentabllldade e os reals beneliclos (e sua dlstrlbulo elos dllerentes sectores da socledade) dos aunentos de rodutlvldade assln qerados. * hoje, o nundo conea a erceber que a crlao de un nercado qlobal desrequlanentado, conjuqada con a nanuteno de estruturas olitlcas de nblto naclonal, lntroduzlu desequllibrlos e desorden na econonla. ua lnstabllldade o cresclnento nenor e benellcla os nals oderosos. un ouco or todo o lado a soberanla econnlca naclonal e a rrla essencla da denocracla veen-se aneaadas, rostrando- se erante os lnteresses dos qrandes qruos. 0 losso entre rlcos e obres aunenta, orque a ortodoxla restrlnqe a olitlca oranental e o oder dos qruos transnaclonals rovoca a deqradao da base llscal e condlclona ara aln do adnlssivel a actuao dos qovernos. L neste cenrlo de acunulao lnsuortvel de tenses que uuro 8arroso revlslta !hatcher. lreclsanente quando se vlslunbra o rlncilo do lln de un clclo, quando reqressar denocracla cono condlo necessrla do desenvolvlnento un lneratlvo, lortuqal corre o rlsco de exerlnentar o canlnho trllhado elo kelno unldo dos anos 80, con as consequenclas conhecldas. Actuando r-clcllcanente e aqravando a lnjusta dlstrlbulo de rendlnento da econonla ortuquesa (allvlando a trlbutao do caltal e do rendlnento en deslavor, resectlvanente, do trabalho e do consuno), o actual Coverno derlne a rocura lnterna e aunenta o desenreqo. lronove-se deste nodo a estaqnao ou balxa dos salrlos reals, que a recarlzao dos vinculos laborals e as neqoclaes blanuals ven otenclar, lazendo-se deender a conetltlvldade dos balxos custos do lactor trabalho, o que lntroduz un slnal de no-desenvolvlnento luturo. Assln, en suna, se crla un convenlente exrclto de reserva - els cono conceltos que a ortodoxla votara condlo de arqueolqlcos reqanhan a actualldade que talvez nunca tenhan erdldo. un dos retextos que o Coverno utlllza ara justlllcar as actuals nedldas o dllce das nossas contas externas. Lxlste, ols, una necessldade de aunentar as exortaes e/ou dlnlnulr as lnortaes, con a qual todos concordanos. 0corre que o nosso dllce no de tlo conjuntural, nas estrutural - , nals una vez, no absoluto lneratlvo de aunento da rodutlvldade que reslde o lulcro. uo necessltanos de exortar nals do nesno, nas acrescentar valor s exortaes. uote-se: no exlsten econonlas que exorten sustentadanente valor, tecnoloqla e qualldade que no ossuan un nercado lnterno lorte e exlqente - neste nonento de lnasse hlstrlco, os esloros de olitlca econnlca deven, j, otenclar estas slnerqlas, naturalnente sen rejuizo de nedldas de curto razo que dlscrlnlnen osltlvanente as exortaes. Mas estas no oden justlllcar o lndlto ataque aos dlreltos dos trabalhadores que resenclanos. + lreara-se ento un ais en que o excluslvo notor de cresclnento so as exortaes de reduzldo valor acrescentado - o beneliclo, substanclando-se na llscalldade, na leqlslao laboral, na excesslva conteno salarlal e no desenreqo, recalr sobretudo nalqun equeno caltal ortuques, que ercebe o trabalhador e o lnvestlnento en lnovao cono custos, e no caltal transnaclonal en busca da vantaqen lnedlata, abalando assln que esta cessa. un ais que enbarca no urlsno llberal e rlvatlzar enresas de sectores- chave da econonla ortuquesa (lqnorando que nen sequer o nonento o adequado, ols, cono relerla Mrlo Soares, as enresas acabaro or ser entreques a estranqelros, dada a resente lraqllldade dos qruos ortuqueses). una econonla dlvldlda, con os necanlsnos de translerencla de rlqueza dlnlnuidos, erdlda nun losso soclal cada vez nalor. A quen nos retende aroxlnar uuro: A Luroa: 0u Anrlca Latlna: P0k uHA 0fH0fkAfIA 00S IN0IV0u0S 0 lartldo Soclallsta lortuques senre reresentou qualldades lntrinsecas reveladoras dun concelto suerlor de uenocracla. Ltlnoloqlcanente, a raiz do terno assenta na qovernao do ovo. Mas esta conceltuallzao, lsenta de conslderaes rellexlvas nals dellnltadoras e concretas, revela-se lnsullclente ara caracterlzar un reqlne que se retende verdadelranente abranqente quanto s qarantlas dos cldados (entenda-se de todos e no de aenas alquns). Ln none duna dellnlo restrlta de denocracla, oden-se orlqlnar qraves atentados aos dlreltos que se entenden cono naturals, dos lndlviduos. L conheclda a exresso "dltadura da nalorla", e de lacto o elelto consequente duna causalldade restrltlva na eseclllcao daquele arnetro ldeolqlco. As dltaduras de nalorla, ou seja, reqlnes que assentan neste tlo de concretlzao naterlal, denonstran un total desrezo elos dlreltos lnerentes das suas nlnorlas, orque, sequndo este onto (abjecto) de vlsta, a nalorla que ordena tudo, orque, ara estes, lsto denocracla. Ln none duna "denocracla" deste tlo, ode-se leqltlnar, cono j aconteceu na hlstrla or dlversas vezes, reqlnes verdadelranente autorltrlos e atentatrlos dos dlreltos, llberdades e qarantlas essoals. Isto orque, se a nalorla o assln desejar, denocracla. Mas no nos delxenos calr na lalcla oosta. 0u seja, nas dltaduras das nlnorlas, reqlnes consubstanclados na ausencla de equllibrlo qovernanental, orquanto bloqueadores or conleto de declses de carcter qeral ou esecillco que no alectan aqueles nesnos dlreltos lndlvlduals. lretender un nodelo cono este ltlno, retender electuar una estaqnao na necessrla evoluo qovernatlva, evoluo esta que leqitlna e nornal no quadro de aerleloanentos leqlslatlvos que no en en causa o contedo caracterlzador da eslera lntocvel dos cldados. A denocracla que se deseja, a verdadelra uenocracla, una denocracla baseada no reselto total elos dlreltos, llberdades e qarantlas, que abranja, quanto lorna, todos os naturals nals os consaqrados elos lnstrunentos leqlslatlvos (e elo leqlslador en ltlna anllse). Lstes so lnvlolvels. Consubstanclando estas conslderaes en todos os seus actos, o oder lnstltuido ode ento, e con lena llberdade, decldlr tudo o denals, baseando-se na vontade da nalorla. ueste nodo, conreende-se que todas as dltaduras sejan de raiz lasclsta sejan de raiz conunlsta, no reseltan este equllibrlo qovernatlvo. Alere-se cono bvlo as razes elas quals a Constltulo ortuquesa no ernlte a constltulo de orqanlzaes lasclstas. Cono se alere tanbn de nodo bastante bvlo, que s or razes hlstrlcas, a nossa Constltulo no o alarqou, tanbn de lorna exliclta, en relao s orqanlzaes conunlstas, que nals no so que lornas lasclstas de extrena- esquerda, ou, nals oularnente deslqnadas, cono lasclsno soclal. 0s exenlos que nos ven, actualnente, aos sentldos atravs dos rqos de Conunlcao Soclal, so reveladoras que alnda hoje, lnlellznente, exlsten no nosso ais orqanlzaes que se reclanan destas lornas de actuao, e que, enbora autodenonlnando-se dllerentes de catastrllcos nodelos lnternaclonals assados, nals no so, na rtlca, do que a consubstanclao total daqueles nesnos reqlnes dltatorlas (o que alls no odla delxar de ser, dado que o seu lundador rlnclal a caracterlzou cono "dltadura do roletarlado"). 0rqulhosanente, o lS desenenhou, nos anos conturbados s revoluclonrlos, un ael cruclal ela delesa da verdadelra (nlca) uenocracla, lnedlndo que lortuqal no se translornasse qenulnanente, nun Lstado de ulrelto denocrtlco. A qovernao nals recente do lS autou-se or ntodos equlvalentes de delesa destes arnetros, de que so exenlos o uso nals lrequente do lnstltuto do relerendo, a lnlenentao duna olitlca de dlloqo, o reselto elas osles dos nenbros do artldo, e nultos outros exenlos que sequen a nesna llnha de aco. 0 nascer dun Lstado noderno de ulrelto lnllca tanbn a llberdade de consclencla dos seus cldados, seja no cano da neta ou slnlesnente lislca, seja no cano nals vasto da nanllestao e consequente consubstanclao da olnlo. Assln, nostra-se cono ldeal o nodelo ortuques, baseado na searao necessrla entre as Iqrejas e o Lstado. S assln se concretlza en leno o concelto denocrtlco de qovernao. !odos so llvres de ratlcaren o culto que desejan, desde que, cono bvlo, o nesno no lnllque qualquer actlvldade crlnlnosa. !odos so llvres de ertenceren a un Lstado, que no os descrlnlne estatulndo que a rellqlo ollclal outra que no a sua. 0s Lstados unldos da Anrlca constltuen un exenlo extrenanente osltlvo no que tanbn reselta a estes lactores de denocracla, qerlndo de un nodo equlllbrado e nulto sensato o conjunto destes lactores sensivels da orden denocrtlca. lortuqal, enbora o tendo electuado nals tardlanente, vitlna da estaqnao lasclsta de extrena-dlrelta, no llca hoje atrs, nulto elo contrrlo, ossul o nosso lais hoje, sen dvlda, una, seno nesno a nelhor, Constltulo do qlobo. uelendendo a soberanla e lnteqrldade naclonals, lnresclndivels ara a exlstencla do Lstado, a Constltulo ortuquesa constltul un llaqrante de ldeallzao concreta dos valores que se desejan ara un lais noderno, denocrtlco, qlobal e lunclonal ara todos os seus cldados. 0 trlunlo da kazo un lacto dos nossos dlas, e o roqresso clentillco, lndlsensvel ara a evoluo da hunanldade, con a corresondente conreenso dos lennenos unlversals, e o arrulnar dos lalsos nltos eslrltuals roaqados en none de llusrlas ronessas destlnadas a reencher o vazlo do cano da norte, aresenta-se cono un lactor lnresclndivel ara a vltrla da verdade e, consequentenente, da vltrla desse anlnal raclonal que o honen. 0 lS o nlco artldo que corresonde a todos estes desiqnlos de lorna lena. 0 nlco que leva a eserana da vltrla ao altar dos ortuqueses. 0 nlco assente nuna qenuina denocracla dos lndlviduos. 8kuN0 k0fhA anatoll_aelou.t HAkf0S IfIXfIkA 0A f0NIf AkA0A0 f0kkfIA 0rgulhosamente, o PS desempenhou, nos anos conturbados ps revolucionrios, um papel crucial pela defesa da verdadeira (nica) 0emocracia, impedindo que Portugal no se transformasse genuinamente, num fstado de 0ireito democrtico. Precisamente quando se vislumbra o princpio do fim de um ciclo, quando regressar democracia como condio necessria do desenvolvimento um imperativo, Portugal corre o risco de experimentar o caminho trilhado pelo keino unido dos anos 80, com as consequncias conhecidas. IkI8uNA LIVkf 20 19 de Dezembro de 2002 P0k fIH... 0k0A0 0fIfIAL 00 PAkII00 S0fIALISIA Propriedade do Partido Socialista fIfhA IffNIfA ulrector Augusto Santos Silva ulrector-adjunto Silvino 0omes da Silva sllvlnoqsllva_artldo-soclallsta.t Coord. Adnlnlstratlvo e llnancelro 1os Hanuel Viegas Crallsno Higuel Andrade kedaco 1.f. fastelo 8ranco castelobranco_artldo-soclallsta.t Hary kodrigues naryr_artldo-soclallsta.t Paulo Pisco laqlnao electrnlca francisco Sandoval lsandoval_artldo-soclallsta.t Ldlo electrnlca 1oaquim Soares 1os kaimundo francisco Sandoval Internet www.ps.pt[accao L-nall Accao.SocialistaQpartido-socialista.pt kedaco, Adnlnlstrao e Lxedlo Avenida das 0escobertas 17 kestelo - 1400-091 Lisboa Ielefone 21 3021243 fax 21 3021240 !oda a colaborao deve ser envlada ara o endereo relerldo ueslto leqal N 21339[88, ISSN: 0871-102X Inresso Hirandela, Artes 0rficas SA kua kodrigues faria 103, 1300-501 Lisboa A SfHANA PkfVISIA 0uero assinar o Aco Socialista na modalidade que indico Junto envlo o valor da asslnatura 0uero renovar a assinatura Junto envlo o valor da asslnatura Cheque Vale de correlo 12 neses Nome Horada Localidade fdigo Postal Assinaturas 12 meses 32 nneros Contlnente 23
keqles Autnonas 32
Macau 3
Luroa 63
kesto do Mundo 92
Por favor remeter este cupo para: Aco Socialista Avenlda das uescobertas, 17 - kestelo 100-091 Llsboa 0 valor das assinaturas de apoio livremente fixado pelos assinantes a partir dos valores indicados Almeida Santos hoje homenageado na Assembleia da kepblica pelo seu actual Presidente, numa cerimnia em que ser descerrada uma placa comemorativa e que contar com a presena do secretrio-geral do PS. No seguimento das reunies com os partidos polticos e os parceiros sociais, ferro kodrigues desloca-se hoje sede dos Verdes, sexta-feira sede da fAP e na segunda-feira s da ffP e do PP. No mesmo mbito o secretrio-geral do PS tem tambm prevista sexta-feira uma reunio com o cardeal-patriarca de Lisboa. Promovida pelo Partido Socialista, arranca amanh uma campanha de recolha de assinaturas contra a reposio de portagens na fkfL. 0s funcionrios do Partido Socialista de todo o Pas participam na prxima sexta-feira num almoo de Natal com ferro kodrigues. 0 secretrio-geral desloca-se domingo a Hontalegre onde participar numa festa de Natal socialista organizado pelo PS[Vila keal. fm antecipao, o Aco Socialista" informa que ferro kodrigues, Antnio 0uterres, Hrio Soares, 1os Lamego e 1orge Sampaio estaro em 8raslia a 1 de 1aneiro para a cerimnia de posse do novo Presidente do 8rasil, Lus Incio Lula da Silva. 80|s-Ffs1|s f 0N |N0 0f 23 N|Is FftIZ 80|s-Ffs1|s f 0N |N0 0f 23 N|Is FftIZ Lst a ternlnar 2002. lol un ano dllicll, orque o Coverno lol artlcularnente alrontoso ara os trabalhadores e ara os ortuqueses en qeral. Lserenos que o ano novo que val entrar seja nals osltlvo. 0 lais reclsa. !odos ns reclsanos. 0 "Aco Soclallsta" ten rocurado sequlr atentanente toda a vlda olitlca naclonal. Mas cheqou aqora tanbn a altura de ararnos a edlo do jornal do nosso artldo durante cerca de duas senanas ara as lestas de uatal e Ano uovo, eriodo en que, or notlvos bvlos, qrande a escassez de lnlornao. Voltarenos no lniclo de 2003, con o nesno enenho que tenos nostrado at aqul. A equla do "Aco Soclallsta" deseja ao nosso secretrlo-qeral, lerro kodrlques, e a todos os soclallstas e slnatlzantes un lellz uatal e un bon Ano uovo. uesejanos que en 2003 os ortuqueses ossan ver renascer a eserana nun luturo nelhor.