Mostovi Seminarski Rad

MOSTOVI I TUNELI
SEMINARSKI RAD
TEMA: SANDUASTI MOSTOVI

Student:
orbadi Mirsad
Kuki Adnan
Kadi Vildana
Ahmedovi Malik
Sarajevo, 11.04.2013.god. Poli Jasmin

MOSTOVI I TUNELI
Seminarski rad - Sanduasti Mostovi -
str. 2

SADRAJ
1.0 UVOD .................................................................................................................................................................... 3
1.1 Parametri za oblikovanje poprenog presjeka ...................................................................................... 4
2.0 PODJELA SANDUASTTIH MOSTOVA ........................................................................................................ 6
2.1 Prema materijalu od kojeg su napravljeni ................................................................................................... 6
2.2 Prema obliku rebara ....................................................................................................................................... 8
2.3 Prema saobraajnoj ulozi .............................................................................................................................. 9
2.4 Prema broju komora ..................................................................................................................................... 10
3.0 TEHNOLOGIJE IZVOENJA SANDUCASTIH MOSTOVA ....................................................................... 11
3.1 Konzolno graenje na premjestivoj skeli .................................................................................................... 11
3.2 Postupak naguravanja ili postepenog potiskivanja .................................................................................. 15
3.2.1 Uzduno potiskivanje u taktovima............................................................................................................. 16
3.2.2 Uzduno premjetanje elemenata na fiksnoj skeli .................................................................................... 17
4.0 KONCEPT ANALIZE NOSIVOSTI SANDUASTIH MOSTOVA ............................................................... 18
4.1 Statiki sustavi .............................................................................................................................................. 18
4.2 Princip prorauna sanduastog mosta u uzdunom smjeru ................................................................. 18
4.3 Princip prorauna sanduastog mosta u poprenom smjeru ................................................................ 22
4.3.1 Donja ploa ............................................................................................................................................... 23
4.3.2 Rebro ........................................................................................................................................................ 23
4.4 Armiranje i prednapinjanje sanduastih nosaa ..................................................................................... 23
4.4.1 Voenje kabela u glavnim nosaima ........................................................................................................ 24
4.4.2 Armiranje i prednapinjanje ploe kolovoza .............................................................................................. 26
4.4.3 Armiranje i prednapinjanje rebara ............................................................................................................ 27
4.4.4 Donja uzduna armatura ........................................................................................................................... 28
4.4.5 Gornja uzduna armatura .......................................................................................................................... 28
4.4.6 Poprena armatura u rebru ....................................................................................................................... 29
4.4.7 Armiranje i prednapinjanje donje ploe sanduka ..................................................................................... 29
4.5 Poprena ukruenja sanduastih nosaa ................................................................................................. 30
5.0 PREDNOSTI I NEDOSTATCI SANDUASTIH MOSTOVA ...................................................................... 33
5.1 Prednosti konzolne gradnje ......................................................................................................................... 33
5.2 Prednosti montane izvedbe ....................................................................................................................... 34

MOSTOVI I TUNELI
str. 3

1.0 UVOD

Mostovi sanduastog poprenog presjeka postaju popularan izbor u toku obnove puteva tokom 1960-ih
godina.
Grede sa sanduastim poprenim presjekom se poinju koristiti u mostogradnji kad se javila potreba da
se premoste veliki rasponi te iz tog zahtjeva slijedi potreba da se smanji sopstvena teina mosta. Takoe
, sanduasti mostovi imaju veoma dobru torzionu krutost to je jo jedna prednost pri koritenju ove vrste
poprenog presjeka. iste linije sanduastih mostova, bez vidljivih vanjskih ojaanja se openito smatra
privlanim izgledom i odlikuje se velikom trajnou jer nema mnogo mjesta na kojima se moe skupljati
prljavtina i vlaga.
Slika 1. Otpornost na ekscentrina dejstva Spregnuta gredna konstrukcija mosta

Slika 2. Otpornost na ekscentrina dejstva Sanduasti tip mosta
MOSTOVI I TUNELI
str. 4

Sanduasti nosa ima najmanje dva rebra (jednu komoru), a moe imati i nekoliko rebara. Ova su rebra i
s gornje i donje strane meusobno spojena ploama, koje tvore gornji i donji pojas sanduastog nosaa.
Debljine ovih pojasa ovise o:
veliini tlanih napona i
potrebi smjetaja prednapetih kabela i armature.

Ovakav popreni presjek posebno je pogodan za kontinuirane rasponske sklopove prednapetih
mostova, jer gornja i donja ploa preuzimaju podjednako dobro tlane i vlane sile, za razliku od
rebrastih grednih mostova koji su bolje oblikovani za preuzimanje pozitivnih momenata savijanja.
Zatvoren sanduk odlikuje se velikom krutosti na savijanje i torziju. A veliki krak unutarnjih sila znatno
ublaava promjene u naponima izazvane pokretnim optereenjem.
Mostovi s kosim hrptovima estetski su prihvatljiviji od onih s ravnim hrptovima , pogotovo za vee
raspone ali je njihova izvedba kompliciranija (vibriranje betona u kosom hrptu) , a nagnutost hrptova
izaziva u gornjoj kolnikoj ploi dodatne vlane sile u poprenom smjeru.
Tijekom uporabe mosta mogue su velike temperaturne razlike izvan i unutar sanduka (prostor unutar
sanduka moe se zagrijati i do +40C), pa je potrebno predvidjeti otvore za prozraivanje. Ovi otvori
slue i za izjednaavanje vlage. Uz ove otvore koji se nalaze u hrptovima potrebno je predvidjeti i otvore
u najnioj donjoj ploi sanduka za odvodnju procijednih voda.

1.1 Parametri za oblikovanje poprenog presjeka

Ukupna visina sanduka H odabire se:
prema rasponu mosta,
potrebnoj irini
postupku graenja
iz uvjeta prohodnosti kroz sanduk h = min 200 cm (potrebna za vrijeme radova prednapinjanja kabela
u donjoj ploi i izvedbe segmenata)
Razmak osi rebara b2 uzima se od 0,5 do 0,6 ukupne irine mosta b
Duljina konzole b5 ne bi smjela biti vea od 350 cm.
Duljina ploe izmeu rebara b4< 700 cm ako ne vie komora.
MOSTOVI I TUNELI
str. 5

Debljina rebara odabire se iz nekoliko uvjeta:
d1 H/15; d1 30 cm; d1 20 cm + 2cijevi; d1 4cijevi,
i potrebi smjetaja sidara kabela (spirala sidra)
Slika 3. Popreni presjek sanduastog mosta sa ravnim rebrima

MOSTOVI I TUNELI
str. 6

2.0 PODJELA SANDUASTIH MOSTOVA
2.1 Prema materijalu od kojeg su napravljeni

- Armirano-betonski (*prednapregunuti i **neprednapregnuti)
- elini
- Spregnuti

Slika 4. Armirano-betonski prednapregnuti sanaduasti most

Slika 5. Armirano-betonski neprednapregnuti sanaduasti most

MOSTOVI I TUNELI
str. 7

Slika 6. elini sanaduasti most

Slika 7. Spregnuti sanaduasti most
MOSTOVI I TUNELI
str. 8

2.2 Prema obliku rebara

- Sa ravnim rebrima
- Sa kosim rebrima

Slika 8. Popreni presjek sanduastog mosta sa ravnim rebrima

Slika 9. Popreni presjek sanduastog mosta sa kosim rebrima
MOSTOVI I TUNELI
str. 9

2.3 Prema saobraajnoj ulozi

- Drumski
- eljezniki
- Pjeaki
- Kombinovani

Slika 10. Drumski sanduasti most Slika 11. eljezniki sanduasti most

Slika 12. Pjeaki sanduasti most

Slika 13. Kombinovani sanduasti most
MOSTOVI I TUNELI
str. 10

2.4 Prema broju komora

- Jednokomorni
- Dvokomorni
- Viekomorni

Slika 14. Popreni presjek jednokomornog sanduastog mosta

Slika 15. Popreni presjek dvokomornog sanduastog mosta

Slika 16. Popreni presjek viekomornog sanduastog mosta

MOSTOVI I TUNELI
str. 11

3.0 TEHNOLOGIJE IZVOENJA SANDUCASTIH MOSTOVA

Rasponske konstrukcije mogu izraivati na etiri osnovna naina:
- betoniranje dugih odsjeaka na mjestu gradnje,
- betoniranje kratkih odsjeaka na mjestu gradnje,
- postavljanje prefabrikovanih dugih elemenata,
- postavljanje prefabrikovanih kratkih elemenata.
Kod svakog od ovih postupaka vrlo bitni su naini obrade spojnih djelova. Kod betoniranja na mjestu
gradnje dugih odsjeaka, meka armatura se nastavlja preklapanjem ili varom, a kablovi za
prednaprezanje specijalnim spojnicama. Kod betoniranja na mjestu gradnje kratkih odsjeaka (npr.
balansni postupak), odreeni broj kablova se sidri, a ostali prolaze skroz, a nastavlja se samo meka
armatura. U oba sluaja presjek se moe djelomino prednaprezat.
Spajanje prefabrikovanih dugih i kratkih elemenata uvijek se vri prednaprezanjem. Radna reka se
moe ispuniti betonom (obinim, mikrobetonom, epoksidnim mortom ili cementnim mortom), a moe
ostati i neispunjena. U nekim sluajevima moe se vriti i lijepljenje segmenata epoksidnim premazima.
Prefabrikovani elementi uvijek moraju biti potpuno prednapregnuti da pri punom optereenju ne doe do
razdvajanja reki.

3.1 Konzolno graenje na premjestivoj skeli

Postupak se sastoji u obostranom simetrinom betoniranju u odsjecima na dvjema nezavisnim elinim
skelama pridranima na krajevim ve dovrenog dijela rasponske konstrukcije. Tako postepeno rastu
pepusti (konzole) na objema stranama stupa, poev od poetnog ili uporinog odsjeka nad stupom, pa
odatle naziv postepeno obostrano preputanje ili konzolni postupak.
Prepusti su meusobno uravnoteeni, tako da za vrijeme graenja stupovi nisu optereeni nepovoljnije
nego u upotreni.
elina skela ima hidraulike ureaje za samopremjetanje.

MOSTOVI I TUNELI
str. 12

Slika 17. Postupno obostrano preputanje betoniranjem na premjestivoj skeli: kalup mosta preko
Kamacnika na AC Zagreb Rijeka

Slika 18. Izgled skele i oplate (tzv. krletke) sanduaste rasponske konstrukcije

MOSTOVI I TUNELI
str. 13

Slika 19. Konzolna gradnja pomou montanih elemenata (segmenata)

U sluaju betoniranja na mjestu gradnje, odsjeci su obino duine 3,0 - 5,0 m, u sluaju izrade
odsjeaka na tlu i dizanjem u ugradbeni poloaj odsjeci mogu biti duine i do 10 m.
Kad se zavri simetrini prepust na jednom stupu,pri emu nastaje tzv. stol, kalup se premjetaju na
drugi stub.
Nakon premjetanja kalupa slijedi betoniranje djelova na stojeoj skeli.

Slika 20. Kalup za betoniranje
Redosljed izvedbe radova na rasponskoj konstrukciji zavisi od:
- Broja stolova
- Broja raspoloivih kalupa.
MOSTOVI I TUNELI
str. 14

Primjer izvedbe: Rasponska konstrukcija na 3 stuba
U sluaju da firma raspolae s jednim parom kalupa:
Izvedba prvog stola rasponske konstrukcije
Izvedba drugog stola rasponske konstrukcije
Potez na skeli uz prvi upornjak, zavrni odsjeak u prvom polju I izrada treeg stola
Potez na skeli uz drugi upornjak I izrada odsjeka u drugom polju

Slika 21. ematski prikaz postupka gradenja mosta na tri stuba

Zavrni je odsjeak obino dug oko 2 m. Njegova je izvedba osjetljiv posao zbog toga to promjene
temperature tokom dana izazivaju velike pomake krajeva stolova (u svim smjerovima, ukljuujui i
zaokrete!).
Ovaj postupak je pogodan za premotavanje dubokih, ali ne predugih dolina, tako da se odaberu tri
raspona s priblinim omjerom duina. (0,6 : 1,0 : 0,6 )

MOSTOVI I TUNELI
str. 15

Slika 22. Vijadukt Guduca na AC Zagreb Split

3.2 Postupak naguravanja ili postepenog potiskivanja

Graenje metodom potiskivanja ili navlaenja moe biti izvedeno u uzdunom ili poprenom smjeru u
odnosu na uzdunu os rasponske konstrukcije.

Ovaj je postupak preuzet iz graenja elinih mostova to je razvijen jo u XIX. st.
Postupak je zgodan za premotenje slabo pristupanih dolina, veih rijeka s ne osobito nepovoljnim
uvjetima temeljenja pod vodom (i ne predubokim koritom), te ako se na istom potezu prometnice nae
rijeka srednje veliine i dvije ili vie prometnica.
Najvea mu je prednost u tomu to se glavnina radova odvija na istomu mjestu (ne raunajui one za
izvedbu upornjaka i stupova) i to u natkrivenu prostoru.
Radovi se odvijaju na tlu (a ne na visini), to je osobito vano za betoniranje i prednaprezanje, a prednost
mu je i u zantno lakoj dopremi betona i armature, a oplata je i onako uvijek na istomu mjestu.
Postupak ima i ogranienja
- os prometnice mora biti u pravcu ili jednoliko zakrivljena ( ili trlocrtno ili visinski ) na cjelom
potezu navlaenja
- Raspon moe biti do oko 60 m.
Rasponski se sklop , u pravilu sanduastog presjeka, izvodi u punu poprenomu presjeku u odsjecima
duine jednake priblino polovici raspona jednoga polja.
Samo navlaenje odvija se po patentiranim postupcima i pomou opreme vlasnika patenta.

MOSTOVI I TUNELI
str. 16

a) dizanje rasponske konstrukcije pomocu okomitih presa
b) Navlaenje rasponske konstrukcije
c) Sputanje rasponske konstrukcije
d) Vraanje hoda klipa horizontalnih presa

Potrebno je obratiti panju na sile trenja.
Ureaj za navlaenje koji se nalazi uz stanicu za izradu odsjeaka mora svladati zbroj sila trenja na
radnoj podlozi, na potezu za navlaenje, na upornjaku i na svim stupovima.
Ako je most u uzdunom nagibu, izvanredno je vano pitanje hoe li se rasponska konstrukcija navlaiti
uzbrdo ili nizbrdo.

3.2.1 Uzduno potiskivanje u taktovima

Iza upornjaka betonira se dio rasponske konstrukcije duine 10-40 m (L/4 - L/2).
Poslije otvrdnjavanja betona obavlja se centrino prednaprezanje.
Potom se konstrukcija preko teflonskih leaja potiskuje naprijed pomou hidraulinih presa i vlanih
motki.

Slika 23. Izgradnja tehnikom uzdunog potiskivanja

MOSTOVI I TUNELI
str. 17

- Racionalan postupak za mostove >150 m s najmanje tri polja,
- Rasponi izmeu 30 I 140 m, ne smiju se mnogo meusobno razlikovati
- Ako je razlika u rasponima velika, treba izvesti privremene stupove
- Gradnja mostova u pravcu i jednakom nagibu, mostovi konstantne zakrivljenosti

Slika 24. Primjer izvodenja rasponske konstrukcije potiskivanje s privremenim stubovima, Viaduct de
Millau, Francuska
3.2.2 Uzduno premjetanje elemenata na fiksnoj skeli
Elementi se transportuje na tranicama pomou vitla.

Slika 25. I Iz zg gr ra ad dn nj ja a t te eh hn ni ik ko om m u uz zd du u n no og g pr re em mj je e t ta an nj ja a n na a m mo os st tu u A Ag ge er r, , A AC C B Be e S Sa al lz zb bu ur rg g; ;

MOSTOVI I TUNELI
str. 18

4.0 KONCEPT ANALIZE NOSIVOSTI SANDUASTIH MOSTOVA

4.1 Statiki sistemi

- Statiki sistem s umetnutom gredom
- Statiki sistem sa zglobom u sredini
- Spajanje stuba i rasponskog sklopa
- Spajanje stuba i rasponskog sklopa krutom ili zglobnom vezom
- Okvirni sustavi s udvojenim gipkim stubovima

S obziromna spoj grede sa stubovima razlikujemo dva osnovna statika sistema:
1. grede - optereenje rasponskog sklopa prenosi se preko leaja na elemente donjeg ustroja,
2. okviri - rasponski sklop je kruto spojen s elementima donjeg ustroja.

Slika 26. Most preko Spree u Berlinu, okvir sa stupovima u obliku trokuta tapova.

Neovisno o obliku poprenog presjeka razlikujemo dva globalna statika prorauna:
proraun u poprenom smjeru i
proraun u uzdunom smjeru

4.2 Princip prorauna sanduastog mosta u uzdunom smjeru

Sanduasti nosaise proraunavaju i dimenzioniraju metodom statike tapova. Sanduk s jednom
komorom modelira se s jednim tapnim elementom sa svojom aksijalnom, savojnom i torzijskom
krutou. Pri dimenzioniranju potrebno je odrediti sudjelujue irine gornje i donje ploe.
MOSTOVI I TUNELI
str. 19

Slika 27. Rezne sile u rasponskom sklopu sanduastog poprenog presjeka. tapni model za proraun
konstrukcije u uzdunom smjeru.
Ukoliko je odnos B/h>6 statiki model s jednim tapom ne daje ispravne rezultate, jer se konstrukcija
ponaa po teoriji ploa a ne po teoriji tapova. Stoga se takve konstrukcije modeliraju kao rotilji ili ako
je to mogue s ploastim elementima

Slika 28. Poprena razdioba sila.
Utjecaj konzola sanduka izvan rebara moe se zbog malog doprinosa zanemariti. Moment torzije
izaziva u presjeku posmine napone koji se prema St. Venartu raunaju kao za homogen i elastian
materijal.

Slika 29. Torzijska krutost sanduastog poprenog presjeka.
MOSTOVI I TUNELI
str. 20

Osnova za ovakav pojednostavljen postupak prorauna je u pretpostavci da popreni presjek sanduka
ostaje nepromjenjiv, tj., uslijed djelovanja torzije ne mijenja bitno svoj oblik. Kod mostova od
prednapetog betona ova pretpostavka je ostvarena kad je sanduk na leajima ukruen poprenim
dijafragmama, ili dovoljno krutim okvirom. Kod kontinuiranih nosaa obino je dovoljna krutost
ostvarena podebljanjem rebara i donje ploe.

Kod tankostjenih poprenih presjeka osobito velikih sanduastih nosaa, deformacije poprenog
presjeka uslijed djelovanja momenata torzije izazivaju dodatne poprene momente savijanja okvira
sanduka. Ove momente zbog malih vrijednosti moemo radi jednostavnijeg prorauna zanemariti.

Posebnu panju treba posvetiti proraunu konstrukcije u svim fazama gradnje, jer su ova stanja tijekom
gradnje najee mjerodavna za dimenzioniranje nekih elemenata konstrukcije. U izvedbenom dijelu
projekta potrebno je zraditi detaljan protokol s opisom i redoslijedom aktivnosti u postupku graenja,
kako bise ispunile sve pretpostavke statikog prorauna.
Rijetko koja AB konstrukcija nastaje betoniranjem odjednom. Vlastita teina pojedinih dijelova
konstrukcije djeluje na razliitim statikim sustavima. Superpozicijom svih tih sustava dobivamo poetne
dijagrame reznih i vanjskih sila (reakcija). Te su vrijednosti uslijed reolokih svojstava betona vremenski
promjenjive i u beskonanosti tee onim vrijednostima koje bi nastale kad bi konstrukciju izveli
odjednom.

Slika 30. Izvedba nosaa betoniranjem u dvijefaze.
MOSTOVI I TUNELI
str. 21

Slika 31. Promjena momentnog dijagrama u vremenu.

Slika 32. Nakon uspostavljanja kontinuiteta, vremenom se moment na leaju poveava i asimptotski se
pribliava onom na kontinuiranom sustavu

M
0
-moment - suma faza graenja; (montanih stanja)
M
k
-moment - na konanom sustavu
M
t
-moment u nekom trenutku vremena
M (t ) = M
0
+ (M
k
M
0
)
M

MOSTOVI I TUNELI
str. 22

4.3 Princip prorauna sanduastog mosta u poprenom smjeru

Kod prorauna u poprenom smjeru postoji nekoliko statikih modela. Prvi i najjednostavniji model je
zatvoren okvirni sustav na elastinim oprugama.

Slika 33. Poloaji pokretnog optereenja za proraun sanduka u poprenom smjeru

Slika 34. a) Popreni momenti savijanja u sanduastom nosau s tankom donjom ploom.
b) Popreni momenti savijanja u sanduastom nosau pri debeloj donjoj ploi

Kod sanduka s jednom komorom esto se primjenjuju nagnuta rebra ime se ostvaruje manji raspon i
manja debljina donje ploe, a nosa i vitkije izgleda. Meutim kod nagnutih rebara potrebno je raunati s
time da se ve kod optereenja vlastitom teinom u gornjoj ploi pojavljuju vlane sile u obliku
poprenog vlaka, a u donjoj ploi tlane sile u obliku poprenog tlaka.
MOSTOVI I TUNELI
str. 23

Slika 35. Popreni vlak i popreni tlak u gornjem i donjem pojasu sanduastog nosaa s nagnutim
rebrima
4.3.1 Donja ploa

Donja ploa je optereena na slijedei nain:
1. Savijanje u poprenom smjeru uslijed vlastite teine i korisnog optereenja. Koristan teret uzeti
najmanje s 1,0 kN/m
2
.
2. Uslijed momenata savijanja glavnog nosaa i djelovanja poprenih sila u donjoj ploe se pojavljuju
tlani ili vlani naponi.
3. Uslijed momenta torzije glavnih nosaa u donjoj ploi pojavljuju se glavni vlani i tlani naponi koji
se kriaju pod kutom od 45/135.
4. Uslijed voenja kabela u donjoj ploi pojavljuju se skretne sile
5. Kod tankih donjih ploa uz debelo rebro, pojavljuju se u ploi znatni dodatni naponi od promjene
temperature i puzanja i skupljanja betona

4.3.2 Rebro

Glavna je zadaa rebra da preuzme posmine sile izmeu dvaju pojasa. U rebru se pojavljuju glavni
naponi koji proizlaze od djelovanja momenata savijanja i poprenih sila u uzdunom smjeru te
popreni momenti savijanja od upetosti ploa u rebro. Kako se na donjoj strani rebra nalazi donja
ploa, rebro je jo dodatno napregnuto na vlak u vertikalnom smjeru. Stoga svi dijelovi konstrukcije koji
lee ispod teine linije rebra skupa s optereenjem koje na nju djeluju moraju biti objeeni za tlani
pojas. Sva etiri navedena sluaja naprezanja rebra zbrajaju se i zahtijevaju odvojen proraun i
dimenzioniranje.

4.4 Armiranje i prednapinjanje sanduastih nosaa

Ovisno o rasponima mosta sanduasti nosai se mogu izvoditi i bez prednapinjanja. Voenje i sidrenje
kabela ovisi prvenstveno o nainu izvedbe mosta.
Princip prednapinjanja mostova graenih:
MOSTOVI I TUNELI
str. 24

- konzolnom gradnjom
- uzdunim potiskivanjem

4.4.1 Voenje kabela u glavnim nosaima

Kod mostova manjih i srednjih raspona (do = 60 m) kablovi se polau u dovoljno iroka rebra. Kako u
rebra ne moe stati vei broj kablova, jedan dio se polae u pojasne ploe uz rebra. Duina ovih kablova
odreuje se prema pomaknutom dijagramu vlanih sila. Kod kontinuiranih nosaa potrebno je kablove u
gornjoj i donjoj ploi preklopiti za najmanje 3 do 4h.

Slika 36. Poloaj kablova u jednom kontinuiranom nosau u uzdunom presjeku
Kod mostova veih raspona, koje je potrebno prednapeti i s veom silom, najpovoljnije je kablove
postaviti to dalje od teita poprenog presjeka, odnosno u gornju i donju plou sanduka. Isto tako
poeljno je rebra osloboditi velikih kablova. Takvo voenje kablova primijenio je Esquillan 1955. Godine
na eljeznikom mostu u La Voulteu preko Rhone.
Kablove koje prednapinjemo naknadno, kad je most ve zavren, uvlae se u prethodno ugraene
zatitne cijevi i sidre u istakama ploe ili rebra s unutranje strane nosaa.
Pri izvedbi potiskivanjem nosa se u fazi potiskivanja najprije prednapinje centrino, kablovima
poloenim u gornjoj i donjoj ploi sanduka.

Slika 37. Razdioba kablova preko itave visine rebra jednog sanduastog nosaa
MOSTOVI I TUNELI
str. 25

Slika 38. Kod izvedbe potiskivanjem kablova lee u pojasnim ploama i rebrima, tako da je samo u
manjim podrujima potrebna dodatna armatura spojne reke, ponajprije u konzolnim ploama
Kod mostova koji se betoniraju na pokretnoj skeli polje po polje, kablovi se ugrauju zajedno s cijevima,
a prednapinju se i nastavljaju na radnim rekama.
Kod konzolnog naina izvedbe najprije se ugrauju samo zatitne cijevi, u koje se postepeno uvlae
jedino oni kablovi koji e se prednapeti na krajevima dvaju konzolnih segmenata betoniranih u tom taktu.
Kod mostova veih raspona danas se primjenjuju i vrste objeenih kablova koji se polau s unutarnje
strane hrpta, provlae kroz otvore u vertikalnim poprenim rebrima uz hrbat.

Slika 39. Kritini negativni moment pri potiskivanju s upotrebom potisnog kljuna

MOSTOVI I TUNELI
str. 26

Slika 40. Kritini pozitivni moment pri potiskivanju s upotrebom potisnog kljuna

4.4.2 Armiranje i prednapinjanje ploe kolovoza

U podruju najveih napona zatezanja glavna armatura ne smije biti na veim razmacima od 15 cm.
Doputena irina pukotina iznosi 0.2 mm. U tlanim podrujima razmaci armature mogu iznositi do
najvie 30 cm. Najmanji profil ipki armature iznosi 12. Poprena armatura u gornjoj zoni ploe mora
biti na razmacima manjim od 15 cm zbog spreavanja i uzdunih pukotina od skretanja tlane sile u
blizini oslonaca (armatura za spoj ploe i rebra).

Slika 41. Armatura u jednom sanduastom nosau za gradnju potiskivanjem

Kolovozne ploe trebalo bi popreno prednapinjati ako je irina mosta vea od 10m i kod veih razmaka
glavnih nosaa. Uz osnovna optereenja (stalno i pokretno) u ploi djeluju i optereenja od temperature
te puzanja i skupljanja betona, a koja mogu dovesti do pojave pukotina. Iz tog razloga poeljno je lagano
popreno prednaprezanje. Da bi smanjili progibe ploe, pojavu pukotina veih od doputenih i smanjili
promjenu napona u eliku, stepen prednaprezanja treba odabrati tako da pri optereenju g+0.3q u ploi
nema napona zatezanja u poprenom smjeru.
MOSTOVI I TUNELI
str. 27

Slika 42. Popreno prednapinjanje ploe kolovoza. Sidrenje kabela kod konzola veih duina

Slika 43. Popreni kablova u ploi kolovoza vode se iznad uzdunih kablova glavnog nosaa

4.4.3 Armiranje i prednapinjanje rebara

Pri odabiru armature rebara vano je odabrati tanje profile armature (12-18mm). U podruju veih
posminih napona, da bi izbjegli prednapinjanje rebara povoljnije je koristiti kombinaciju vertikalnih i
kosih vilica.
MOSTOVI I TUNELI
str. 28

Slika 44. Armatura rebra za visoka posmina naprezanja blizu oslonaca. Kose vilice u kombinaciji s
uspravnim vilicama i uzdunom armaturom

Slika 45. Detalj spoja konstrukcija. Armatura i kabeli.

4.4.4 Donja uzduna armatura

Profili uzdune armature ne bi smjeli biti vei od 28mm. Sva uzduna armatura postavljena u donjem
pojasu nosaa na visini 0.2h moe se uzeti u obzir pri dokazu graninog stanja nosivosti. Armatura se u
nosau smanjuje postupno prema dijagramu vlanih sila pomaknutog za iznos 0.7d.

4.4.5 Gornja uzduna armatura

Uzduna armatura rasporeuje se u gornjoj zoni nosaa na itavoj sudjelujuoj irini. Debljinu ipki
prema van od rebra treba postupno smanjivati. Vee profile treba smjestiti u rebro (npr. 28), a manje
profile (16 do 20) izvan rebra. Prilikom pokrivanja dijagrama vlanih sila profili smjeteni izvan rebara
moraju se na svakom kraju izvesti dulji za l=a
y
, jer se ovi profili prikljuuju na tlane lanke koji su
nagnuti prema rebru pod kutom od 45.
MOSTOVI I TUNELI
str. 29

Slika 46. Armatura smjetena u pojasu sidri se s dodatnom duinom a
y.

Uzdunu armaturu za torziju u rebru potrebno je razdijeliti ravnomjerno po itavoj visini rebra, voditi do
kraja grede i tamo usidriti.

4.4.6 Poprena armatura u rebru

Poprena armatura za preuzimanje poprene sile i momenta torzije ima oblik vilica koje s donje strane
obuhvaaju uzdunu armaturu, a s gornje strane su usidrene u plou kolovoza. Razmak vilica ovisi o
ogranienju irina pukotina od glavnih vlanih napona. U podruju velikih posminih napona vilice treba
uzeti na razmacima 10 do 15 cm, a u podruju manjih napona od 20 do 30 cm. Profil vilica ne treba birati
vei od 16mm kod greda visine h<3m, i manji od 20mm kod greda visine h<5m, jer s gornje strane vrlo
esto nisu na raspolaganju dovoljne duine sidrenja. Dodatna armatura za preuzimanje upetosti ploe
kolovoza u rebro moe se postaviti u obliku ipki. Ovakva armatura zavrava se otprilike oko polovice
visine nosaa (h/2).

4.4.7 Armiranje i prednapinjanje donje ploe sanduka

Armatura donje ploe mora se preklapati s vilicama rebara u obliku petlje. U podrujima s visokim
uzdunim tlanim naponima gornji i donji red armature treba povezati s oko 9 vilica/m2, pri emu sva
donja uzduna armatura treba biti obuhvaena vilicama.

MOSTOVI I TUNELI
str. 30

Slika 47. Kosokutna armatura donje ploe pri velikim torzijskim naponima

4.5 Poprena ukruenja sanduastih nosaa

Popreni nosai, dijafragme ili popreni okviri izvode se u pravilu samo na leajima. Meutim oni i na
leaju mogu otpasti ako gornja i donja ploa skupa s hrptovima ima dovoljno veliku krutost kao zatvoren
okvir.

Uloga poprenog nosaa je da:

sprijei izoblienje poprenog presjeka i
preda momente torzije i poprene sile na leaje.

Da bi popreni nosa obavio svoju zadau, dovoljno je da ima razmjerno malu debljinu (30 do 50 cm).
Napone u poprenim nosaima potrebno je raunati prema teoriji visokostjenih nosaa. Kod indirektnog
oslanjanja popreni nosai zahtijevaju veu debljinu (50 do 80 cm), jer na leaje trebaju predati
poprene sile iz rebara glavnih nosaa.

Armiranje i prednapinjanje poprenih nosaa ovisno je stoga prvenstveno o nainu oslanjanja. Kod
direktnog oslanjanja (leaji su ispod hrptova) dovoljna je horizontalna armatura, koja u obliku ukosnica
mora obavijati vertikalnu armaturu hrpta.

U poprenom nosau potrebno je predvidjeti otvor za prolaz kroz sanduk. Donja ploa i hrptovi monolitno
su spojeni s poprenim nosaem, dok u sluaju sprezanja s gornjom ploom postoje dva pristupa:

sprezanje po cijeloj duini i
sprezanje samo u podruju vuta.

Izmeu vuta ploa moe ostati slobodna da bi se izbjegli negativni momenti savijanja u ploi.
MOSTOVI I TUNELI
str. 31

U sluaju debele donje ploe (irina/debljina<10), dovoljno je uz hrptove sanduka izvesti dva rebra koja
preuzimaju ulogu poprenog nosaa.

Slika 48. Armiranje ili prednaprezanje poprenog nosaa na leaju pri indirektnom oslanjanju u uzdunoj
osi sanduka

Kod debljih hrptova (irina/debljina<7) i debele donje ploe, popreni nosa moe se potpuno izostaviti,
jer je krutost takvog sanduka sasvim dovoljna.

Kod indirektnog oslanjanja, uobiajeno je jedan dio prijenosa sila preuzeti kablovima u poprenom
nosau. Ovi kablovi se sidre s vanjske strane hrptova nosaa u blizini donjeg pojasa.
Kako je prostor za sidrenje i smjetaj kablova ogranien i uglavnom nedovoljan za potpuno
prednapinjanje moe se 40% do 60% leajne reakcije preuzeti armaturom objeenom o gornji pojas
poprenog nosaa.
U ovom sluaju, indirektnog oslanjanja potrebno je popreni nosa spojiti s kolovoznom ploom po cijeloj
irini.

Slika 49. Statiki model za takasto oslanjanje sanduka na leaju

MOSTOVI I TUNELI
str. 32

Slika 50. Nacrt armature sanduastog mosta

MOSTOVI I TUNELI
str. 33

5.0 PREDNOSTI I NEDOSTATCI SANDUASTIH MOSTOVA

Prednosti su:
- poveana trajnost (manja povrina izloena djelovanju tetnih utjecaja iz okolia),
- mogu se postii velike vitkosti,
- mogunost ostvarenja znatno veih raspona, prikladni su za promjenjive irine mostova, jer se
duljina konzola ploe moe po volji mijenjati zahvaljujui upetosti u sanduk, a mogue je
poveavati i meusobne razmake hrptova sanduka
- teite poprenog presjeka ne lei previe na jednoj strani kao kod rebrastoga poprenog
presjeka,
- velika torzijska krutost poprenog presjeka:
za velike konzole kolnike ploe,
za podupiranje sanduka vitkim stupovima samo u njegovoj osi (tokasto
oslanjanje) i
za mostove u zavojima.

Za mostove veih raspona koji se izvode u pravilu tehnologijom konzolne izvedbe popreni presjek
naponskog sklopa nije konstantan. Vitkosti grede trebaju biti:
a) L/h= 18-22 (20) za presjek nad leajem
b) L/h= 30-60 (45) za presjek u pol

5.1 Prednosti konzolne gradnje

Osobito pogodno:
kada su vodene prepreke duboke ili iroke
kada su vodeni tokovi brzi, s mogunou pojave visoke vode
kada su stupovi osobito visoki, odnosno prepreka naroito duboka
kada postoji potreba za slobodnim odvijanjem prometa pod mostom tijekom gradnje
MOSTOVI I TUNELI
str. 34

S obzirom na mjesto betoniranja segmenata:
postavljanje gotovih segmenata konstrukcije (montana)
Dugi vijadukti, mali i srednji rasponi, tipski popreni presjeci
izvedba nosaa betoniranjem na mjestu gradnje (monolitna )
Veliki mostovi, neuobiajeni presjeci, vanstandardni rasponi

5.2 Prednosti montane izvedbe

PREDNOSTI u odnosu na betoniranje na licu mjesta
Betoniranje se obavlja u radionici, tj. mogua je stroa kontrola kakvoe i bolja njega betona.
Odsjeci su u trenutku optereivanja ve dosegli dovoljnu starost pa se smanjuju dugotrajne
deformacije na mostu
Mogue je montirati vie odsjeaka dnevno, znai ubrzava se gradnja.

MANE u odnosu na betoniranje na licu mjesta
Radne reke , nastaju slaba mjesta u konstrukciji, te je potrebno koristiti vrlo kvalitetno polimerno
ljepilo i nazubljenja, odsjeci moraju savreno pristajati a to nije lako ostvariti jer je popreni presjek
promjenjive visine, kod mostova u zavoju dodatne komplikacije geometrije
nejednolika temperature po visini presjeka , mali broj velikih pukotina , smanjenje poprenog presjeka
tlane zone.
2030% vie prednapetih kabela

MOSTOVI I TUNELI
str. 35

LITERATURA

[1] Graevinski fakultet Osijek : Mostovi I - prof.dr.sc. ZVONIMIR MARI -
http://www.gfos.unios.hr/portal/index.php/nastava/studiji/858-sveucilisni-diplomski-studij-smjer-
nosive-konstrukcije.html
[2] http://www.grad.hr/gukov/pdf/4-sgm.pdf
[3] http://www.scribd.com/doc/59365623/betonski-sanducasti
[4] http://www.grf.rs/mm/files/learnmat/9vezbe-dispozicija.pdf
[5] http://ebookbrowse.com/07-gredni-sanducasti-mostovi-proracun-pdf-d76372787

Mostovi Seminarski Rad

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Mostovi Seminarski Rad

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

MOSTOVI I TUNELI

You might also like