Mga Santong Tao 1

Mga Santong Tao

ni Tomas Remigio

Tanging Bahagi

Pagbubukas ng tabing, ang makikitay loob ng isang bahay-dukha na may
isang silid na maraming larawan ng mga Santo at isang Krus na malaki sa isang
sulok. Sa kabahayay may dalawang bangko at isang gulok.

I Tagpo

Si Ambrosio ay malungkot na nakaupo sa isang bangko at maya-mayay
titindig kasabay ng buntunghininga at saka mangungusap:

Ambrosio: Oh! Buhay na iwing walang kasingsaklap na laging sapupo ng
dalitat hirap! Oh, bayang sagana sa yaman at dilag, anot ang lagay koy di
na magkalunas? Parang moy malawak, kabundukay labis sa mina at
madlang sa dusay pangbihis; dagat moy mayaman, ilog sampong batis.
Anot yaring hirap sa akiy niig? Sa dilag moy madla ang nanganonood na
mga dayuhang iyong binubusog. Akong may matuwid lumasap ng lugod ang
di makalaya sa mahal mong kupkop Ano kayang dahil? Sawing
kapalaran..

[darating si Titay]

II Tagpo

Ambrosio at Titay

Titay: Bakit ba giliw kot lagi kang malumbay?

Ambrosio: Ay! Asawang kasi, ikaw ang dahilan, pagkat di na
mapaginhawahan. Di ko na maisip, gagawin pang ibang sukat kakitaan na
hanapbuhay ko; mahirap din naman ang sagana palat ang may aring tunay
ang nangangapa.

Titay: Magtiis irog kot di pa panahon, umasa sa dios, pusoy ihinahon; akong
asawa mo naman ay marunong kumaya ng hirap.

Ambrosio: Talastas ko iyon. Ngunt

Titay: Batid ko rin, ating kasalatan, halos ang isip koy walang kasiyahan; kaya,
dahil dito ako ay tulutan sa binabalak kong pagkakakitaan

[mapapailing si Ambrosio]

Ambrosio: Samakatuwid ko noy masama?

Titay: Oh! Kay bilis ba naman ng hinuha.

Ambrosio: Kailanman, sa mabuting nasa, ang pahintulot ay labis na nga.

Titay: Gawang pasubali ay kailangan din

Ambrosio: Karaniwan niyay kataksilang lihim

Titay: Bakit pa may [magtatampo]

Ambrosio: (napakatampuhin) [Kay Titay] Titay, turan mo na.

Titay: Huwag nat

Ambrosio: Sabihin mo nat nang tayoy di abutin ng tabsing.

Titay: E, ikaw namay lubhang maramdamin.

Ambrosio: Iyay ugali na ng tapat gumiliw. Kaya

Titay: Sinungaling.

Ambrosio: Pagsabi na

Titay: Dinggin. (Oh, kasalatang lumabis ng selan.)

Ambrosio: (Ano kayang milagro ang tuturan?)

Titay: Asawa koy dinggin: Ang Kurat ang Piskal, Ang Sakristan Mayor ay ganun
din naman, maging sa kumbento, maging sa simbahan, at lalong-lalo na sa
pakumpisalan, walang ginigiit kundi ang pagligaw sa akin

Ambrosio: Nakita mo na!

Titay: Ah, hintay At ang laging sabi

Ambrosio: Ano?

Titay: Ako daw ay mainam

Ambrosio: Mainam sinasabi ko nang Oh! Ultimatum na ang siya nang
bagay

Titay: Huwag kang pa-bigla.

Ambrosio: E, bakit ngayon mo lamang sinabi sa akin?

Titay: Mangyariy kaya ko pa ang pagtatanggol ng puri

Ambrosio: Samakatuwid nag-impok ka rin ng gawang paglilihim.

Titay: Sa pag-iingat kong huwag kang mabuyo sa hindi kapanahunan.

Ambrosio: Naku! Baku! At kung mapulitika ka?

Titay: Pakinggan mo muna ako.

Ambrosio: Mapupulitika mo ba ang malalakas?

Titay: Ka; ngunit dapat mong matanto na, ang Cura, sa di ko pag-amin na
masama niyang hibo ay pinagbalaang paratangan ka ng iyong
ikapapahamak.

Ambrosio: Gayon ba! Ito ang pulitika. [kukuning bigla, ang gulok at anyong
aalis]

Titay: Hintay ka [pipigilin] tanto ko ang kanilang kabangawan, alam kong
walang matuwid na di nila naililiko ni makapangyarihang di nangingimi, kaya,
hanggang silay nasa pagsamo, sa pagsamo ko rin ibibigo; pagkat sa pusong
palalo halayin ang siyang wasto,

Ambrosio: Kaya nga, ako ang bahala, ang buhay ko may isang yuta, kapag sa
asal alibughay ipaghihiganti kong kusa.

Titay: Ang babai y may katungkulan din naming dumamay at magtanggol sa
asawa. Sinabi ko na ngang silang tatloy nasang dungisan ang ating
karangalan; dahil ditoy inisip kong silay bigyan ng tapat na halimbawa, lalong
lalo na ang Kura, walang laging sinasabi sa akin kundi: Ang sa Pari daw ay
umibig ay naaakyat sa Langit. At kung mamunga ang hasik ay Apo ng Dios ang
sambit.

Ambrosio: Jesus! Pagdamayang napakalupit.

Titay: Silang tatlo ay paparito ngayon, ayon sa sabi sa akin, silay iibigin ko

Ambrosio: Ano? Ano?

Titay: Kunwari lang.

Ambrosio: Siya na, siya na, baka [paalis]

Titay: [papigil] Hintay ka. Silang tatlo ay tataningan ko ng oras, ngunit hihingan
ko ang bawat isa ng halagang

Ambrosio: Huwag na, huwag na. Manigas na tayo ng gutom; dapuwat ang
maumang ka sa bagay na iyan Senor salvame San Bastian.

Titay: Tunay nga; ngunit mangyayari sa walang isip.

Ambrosio: Ha, di ba ang bagay na iyay nangyayari nga ng dahil sa isip?

Titay: Ay di ng di ka manibugho, ikaw ay manubok.

Ambrosio: Jesus! Santo Dios! Gagawin mo pa akong centinela de ciencia y
paciencia

Titay: Hindi sa gayon, inakala ko ang bagay na ito, dahil sa tinitiis mong ating
kahirapan, At ako namay hindi nanganganib, dahil sa alam kong, ang isang
gaya kong sa puriy magsukab, libingan man halos ay alangang tumanggap.

Ambrosio: [bukod] Susubukin ko.

Titay: Pumayag ka nang

Ambrosio: Maging voluntario? Kung mapilit ka rin, ikaw ang bahala, ngunit
huwag mo akong sisisihin sa dakong huli.

Titay: Pawiin ang panibugho, ang asawa moy di ka pagtataksilan.

Ambrosio: Ikaw ang bahala; yamang itiniwala ko sa iyo ang aking karangalan.
Akoy tatahimik, ngunit ingatan mo ang akoy maturang yerdugo ng tunay na
asawa; pagkat: Kung ano ang lamig ng loob, ay gayon din ang init kung
sumabog.

Titay: Sa babai namang timtiman, ulupong man ay gumagalang.

Ambrosio: (Bahala na ang gulok na tapat kong kaibigan) [aalis]

III Tagpo

Titay lamang at maya-maya y darating ang Cura.

Titay: Ngayon matatanto niyong mga haling ang sa may asawang puring
inaangkin; ang pag-asang akoy sadyang mababating dahil sa mahirap,
ngayong malilining. Yaring hirap konoy bihisin ang nais; ngunit ang puri ko
namay mapapalit. Ah, mga pangahas, budhing malulupit ang pusong babaiy
di kakaning itik. Mga malulugding humupay ng puri, masarap sumuko sa
gawang pag-api. Ang binhing masama, anumang mangyariy masama din
naman siyang masawi.

[darating ang Cura]

IV Tagpo

Cura: Ole Titay [lalapitan ito] Kumusta ka?

Titay: [parang may pag-ibig] Mabuti po ama ng Dios, Among, tuloy po kayo

Cura: kay ganda-ganda mo, parang himala.

Titay: Hindi po naman.

Cura: Uy malabis, malabis, kaya, huwag kang paibig sa iba.

Titay: Hindi nga po, kahit kangina.

Cura: Aba, hindi naman gayon; tingnan mo, ang iba ay hindi marunong
kumalag ng kasalanan; ngunit ang Among, kahit anong laki ay nakukuha, sukat
sa isa lamang dasal na: Padre nuestro que estos en los cielos, cielos, cielos

Titay: (Jesus! Laking hampas ng Dios!)

Cura: Ang iyong asawa

Titay: Nasa pag-hahanapbuhay po.

Cura: [galak at bukod] Mabuting pagkakataon. [kay Titay] Ano ba Titay ang
salitaan natin sa kumpisalan, maaasahan ko na ba? Maawa ka na sa akin,
puputok na halos ang aking

Titay: Di po ba masama iyan Among?

Cura: Kung sa iba; ngunit kung sa akin ay

Titay: Kahit na po, akoy nakukutya.

Cura: Loka, walang nakakukutya sa nababalot ng ginto at mutya. Kitay
bibigyan ng ikatatanghal mo sa kapuwa.

Titay: Siya nga po; ngunit hindi rin mawawalan ng magsasabing akoy kaguyo
ng Among at marahil ay ako na lamang ang pagbubulung-bulungan ng mga
tao.

Cura: Maano iyon, mayaman ka naman.

Titay: [magtatagal pa kasi] Kung gayon po, mamayang ika pito ng gabiy
pumarito kayo.

Cura: Siyanga ba, totoo ba, iniibig mo na ba ako? (Salamat, Dei gratia plena)
Aasahan ko na, ha.

Titay: Opo.

[tuwang-tuwa ang Cura]

Cura: (Napaibig ko rin) Ika pito, ha! Titay, ika pito ha.

Titay: Opo. (tuwang-tuwa ang ulol.)

Cura: (Salamat, ngayon lamang nagluwag ang aking kalooban at may Titay na
akong paglalaruan.)

Titay: (Tiwalang-tiwala ang lanuang.)

Cura: Diyan ka na Titay, dadalhan kita ng salapi.

Titay: Opo, iyan nga po ang kailangan ko.

Cura: [paalis] Ika pito ha [habang umaalis] ikapito ika pito [paulit-ulit
hanggang sa mawala]

V Tagpo

Titay at maya-mayay darating ang Sakristang Mayor

Titay: Tiwalang-tiwala ang loob ng haling at walang gunita sa huling darating
bago ngay iyong Krus ang siyang pasanin ukol na mapala ng budhing maitim.
Ang Sakristan Mayor at ng Piskal naman ang siyang hihintayin ko ngayon, silang
tatloy matututong magmilagro.

[Darating ang Sakristang Mayor]

VI Tagpo

Titay at ang Sakristang Mayor

Sakristan: [sa pintuan] Maligayang araw, Titay.

Titay: Ah! Sakristang Mayor, tuloy kayo (tutuloy). Kayoy umupo (uupo)

Sakristan: Ikaw ba lamang?

Titay: Umalis po ang asawa kot papa sa Silangan daw.

Sakristan: (Salamat, laking kapalaran) Titay, alam mo ang nais ng loob, alam mo
nang halos araw gabi y di magupiling yaring abang pusong laging pinupukaw
ang iyong larawan. Kayat kung lagi mong hahabagin yaring pag-iiibig Ay Titay!
Hindi malayong di sapitin ang mapanglaw na libingan.

Titay: Dinaramdam ko po; ngunit ano ang magagawa ko sa akoy may asawa.

Sakristan: Tunay, ngunit sa kalooban moy mangyayari ang lahat.

Titay: Tunay nga po kung laan nang magpatiwakal, masamat mabutiy iisa ang
kulay.

Sakristan: Hindi sa gayon, atin namang ililihim.

Titay: E, wala po naming nahahayag kundi nga ang lihim.

Sakristan: Titay, huwag kang mag-alala, kung ang asawa mo ang magiging
dahil ay

Titay: Ipapatay ba ninyo?

Sakristan: Hindi naman (Ako yatay mabibigo)

Titay: (Ang mabuti ditoy ipako.)

Sakristan: Titay, aakuin ko ang lahat na, hindi kita pababayaan, mamatay na
ako bago mo sapitin ang anumang sakuna, kahabagan mo lamang ako.

Titay: (Tamang mapilit ito, e )

Sakristan: Maawa ka na Titay

Titay: Kung gayon poy mamayang ikawalo ng gabiy pumarito kayot

Sakristan: Siya nga ba, Titay, totoo na ba?

Titay: Opo.

Sakristan: Na tayong dalaway Aasahan ko na?

Titay: Asahan na ninyo; ngunit ang inyong pangakong

Sakristan: Salapi, oo, ibilang mo nang mayaman ka na mamaya; ngunit bakit
hindi pa ngayon wala naman ang iyong asawa?

Titay: Mamaya na po [wariy yamot]

Sakristan: (Hintayin ko na nga ang taning at baka pa mayamot ay )

Titay: Paroon na kayo.

Sakristan: Oo, Titay, salamat, halos wala akong dilang

Titay: (Naputol yata)

Sakristan: Ikawalo, ha!

Titay: Opo.

Sakristan: [paulit-ulit ang] Ikawalo, ikawalo [hanggang sa mawala]

VII Tagpo

Si Titay at maya-mayay ang Piskal

Titay: Lubhang madalian ang ligawan namin, hindi kailangat sadyang ibibitin;
gaya nga ng baka, na kung papatayiy di na binibigyan ng damot inumin,
iyong Piskal naman ang hihintayin kot ng upang masama pagmimilagro at sa
prusisyong gagawin sa linggoy kataon namang silay mapa-karo.

[darating ang Piskal]

VIII Tagpo

Si Titoy at ang Piskal, itoy gago ng kaunti.

Piskal: [sa pintuan] Sumasayapak mo, Titay.

Titay: Salamat po, tuloy kayo umupo kayo.

Piskal: Tila wala ang iyong asawa.

Titay: Nahulaan ninyo.

Piskal: Di kung gayoy palad ko na itong kitay natagpuang nag-iisa.

Titay: Baka gayon na nga po.

Piskal: (O! Tila mabuting balita. Saan ko kaya mabuting pasimulan? [mag-iisip]
Ah, ganito) Titay, sa kalakhan ng aking [lulunok ng laway] tunay na pag-ibig,
at sa ganda ng iyong mukha Ay, Titay! Tanggapin mo ang aking pagluhog.

Titay: Pangit po sa akin, alam ninyong akoy may asawa.

Piskal: Ay, Titay! Yatat ang kahabaan ng aking panahong tinitiis ay
mawawalan din pala.

Titay: Putulin ninyo.

Piskal: Naku, Titay! Hindi ko mapuputol, hindi ko mapuputol, aking ikamamatay,
mahabag ka, maawa ka, mahapis, ma ma ma

Titay: Kung iibigin ko kayo, paano ako?

Piskal: Senor Dios trios pena, lluluklok kita sa trono, tuloy bibigyan ng bawat
magusto, sumpa ko

Titay: Kung gayon po

Piskal: (Nahulog din yata ang langit) Iniibig mo na ba ako?

Titay: Mamaya pong ikasiyam ng gabi ay pumarito kayo.

Piskal: Hindi ka ba nangangarap?

Titay: Dalhin mo na tuloy ang inyong pangako.

Piskal: Lahat ng derechos sa tawag tatanggapin mo. Mula mamavat
hanggang

Titay: Paroon na kayo.

Piskal: Oo, diyan ka na, ika-siyam ha

Titay: Opo.

Piskal: [paulit-ulit] Ikasiyam, ikasiyam [hanggang mawala]

IX Tagpo

Si Titay at saka darating si Ambrosio

Titay: Anong tuwang kamangmangan at di tanto, na ang ligawang nagbuhat
sa madalian karaniway lokohan lamang. Saan kaya naroon ang aking asawa,
kahabag-habag naman, malaki ang alaala sa akin, oh Ang panibugho nga
namay sakdal ng lupit, walang bigong kilos na di pawang pasakit; kaya, ang
mag-ingat ay sadyang nakakapit sa mga babaet ang di lalaki, ay matutong
maglupit, ngunit may lalaki namang sadyang malabis.

[darating si Ambrosio na sasalubungin ni Titay]

X Tagpo

Titay at Ambrosio, may gulok sa baywang

Titay: Asawa kong ibig, saan ka ba nanggaling? Malungkot ka pa ba? Hindi na,
ano? Magsaya ka nat mamaya ring gabiy

Ambrosio: Siya nga, pagkakataon

Titay: Magkatiwala ka, huwag kang matilihan.

Ambrosio: Hindi ako natitilihan, may lubos kang kalayaan, ngunit mag-iingat ka
rin, sapagkat: ang hindi nangyari sa isang taon, sa isang minutoy napaparoon.

Titay: Kaya, huwag ka ring malilingat at baka nga kapusin ako ng lakas, ay

Ambrosio: Ikaw na ang bahala [kukubli sa isang sulok ng bahay, samantalang
dumarating ang Cura na may dalang salapi.]

XI Tagpo

Titay at Cura at si Ambrosio na nakakubli.

Cura: Titay, naritot taglay ko ang iyong ganap na ikaliligaya [iaabot ang
sisidlan ng salapi]. Tanggapin mo ang saksi ng pag-ibig [ilalagay sa lamesa].

Titay: [namasdan] [Dalang lahat ang derechos] Napakarami po naman nito.

Cura: Gaano na iyan sa kita ng Simbahan, ni hindi pa halos naiilma ng sa bula.

Titay: Salamat po.

Cura: Kung kukulangin ka pay marami ang pa-misa; ngunit, oras na Titay,
halina yakapin ang Cura [anyong payakap]

Titay: [pasangga] Maghapunan po muna tayo.

Cura: Oh. Akoy busog na busog, kayat ang kailangay magpahinga piling ng
aking [pahawak sa kamay ni Titay]

Titay: [iilag] Hintay muna kayot may gagawin akong isang dali.

Cura: Naku ! Saka na iyan, hindi na ako makatiis, Titay de mi alma, Titay de mi
Corazon.

Ambrosio: (Titay de mi gulok, pagkakataon)

Cura: Halina, halina, halina, Titay [hahawakan sa kamay at hihilahin]

Titay: Hintay muna, Among

Cura: Halina sa silid, por San Crispin.

Titay: (Santa Barbara, akoy tangkilikin) [samantalang mapilit sa pagmimithi ang
Cura ay tutugtog sa pinto ang Sakristan Mayor] Naku, Among, ang aking asawa
[tutugtog uli]

Cura: [takot] Santa Maria [matataranta] (kundangay maraming kuntil-butil pa)
Titay, iligtas mo ako.

Titay: Opo, Among huwag kayong matulig, halina kayo sa silid [papasilid]

Cura: Saan mo ko isisiksik?

Titay: Lumuhod kayo [iluluhod ang isang paa]

Cura: Baka ako makita.

Titay: Hindi po [kukunin ni Titay ang Cura]

Cura: (Iligtas mo po ako, San Antonio)

Titay: Pasanin ninyo itong Cruz [ipapasan ni Titay sa isang balikat]. Makimukha
kayo sa Santot ng di kayo makilala ng asawa ko.

Cura: Oo, kahit na sa demonyo [Ang ayos ng Cura'y matutulad sa Nazareno]

Titay: Huwag kayong gagalaw diyan [babalik si Titay sa kabahayan]

Cura: (Ito ang nasapit ko, ang maging Nazareno) [Darating ang Sakristan
Mayor]

XII Tagpo

Ang mga dati at Sakristan Mayor na may dala ring supot ng salapi.

Sakristan: Titay, narito na akong tutupad sa pangako.

Titay: (Sadyang ikaw ay mapapako.)

Sakristan: Naritot tanggapin ang pagkabuhay [ilalagay sa lamesa]

Titay: Salamat po.

Sakristan: Hindi lamang iyan, at hanggang tayoy nabubuhay ay nasa ligaya
ka.

Titay: Inaasahan ko po.

Sakristan: Asahan mo; ngunit oras na namang dapat kong lasapin ang tamis ng
iyong

Titay: Kayo munay magpalipas ng pagod.

Cura: Babaeng sukaban.

Sakristan: Huwag nang pagtiisin, Titay ng puso ko.

Titay: Huwag pong mag-apura.

Sakristan: [payakap] Yakapin na ako.

Titay: Lalasapin din ninyo iyong Calvario.

Cura: Kay kahiya-hiya ng napasapit ko.

Sakristan: Idulot na ang lunas [susungaw si Ambrosio]

Ambrosio: Mapilit ang lilo.

Titay: Humapon po munat ng kayoy tumagal.

Sakristan: Walang panghihina, sinta ko at buhay.

Cura: Pawis ng malapot sa akiy nunukal sa bigat nitong Cruz.

Sakristan: [Hahawak sa kamay] Halika na, Titay.

Titay: Hintay pong sandali! Kay pusok ng loob.

Sakristan: (Sabik na ang puso.)

Ambrosio: (Ibig nitoy gulok.)

Cura: Masaklap na tubo ng mga derechos na buhat sa sintang walang lingon
likod [biglang tutugtog sa pinto ang Piskal]

Titay: Nakut ang aking asawa!

[matatakot ang Sakristang Mayor]

Sakristan: Ang asawa mo?

Titay: Opo, ang asawa ko. [tutugtog uli]

Sakristan: Saan mo ako itatago?

[dadalhin ni Titay sa siping ng Cura]

Titay: Dumipa kayot inyong pasanin ang Cristo at ng di kayo mapansin ng
asawa ko. [iaayos ni Titay ng ayos Cristo, dipa ang dalawang kamay at
magkapatong ang dalawang paa] Huwag kayong kikilos. [babalik si Titay sa
pinanggalingan]

Sakristan: Sa pagtutumulin kong sapitin ang lugod, ang nahantungan koy
Calvariong bundok.

Cura: Sa kagahaman kong humimlay kay Venus, Nazarenong gala ang aking
inabot.

[darating ang Piskal na may dalang salapi]

XIII Tagpo

Ang mga dati at ang Piskal

Piskal: Titay, ang aking pangarap, naritot iginagawad ang lunas sa madlang
hirap. [ilalagay sa lamesa]

Titay: Marami pong salamat.

Piskal: Iyan ay walang tama, batis ang aking kapara na binubukalan ng bawat
iyong mapita.

Titay: Sadya pong aking alam na ang Piskal koy mayaman.

Piskal: At lingkod mo hanggang buhay.

Titay: Ako poy gayon din.

Piskal: Gaya ng pag-asa.

Sakristan: Ako ay nadaya.

Cura: [titingnan ang Sakristan] Kami may dalawa.

Piskal: Titay ko, oras na.

TITAY: Hintay kayo muna.

Ambrosio: Nag-aapura na.

Sakristan: Kamay koy nangawit na.

Piskal: Ipalasap mo na, Titay, ang ligaya.

Titay: Huwag pong mainip.

Piskal: Hapo na ang pagal.

Sakristan: Patid na ang ugat nitong mga kamay.

Piskal: Titay ng buhay ko, di na makatagal. Halinat idulot ang tamis ng nektar.

Titay: Hintay pong sandali.

Piskal: (Hirap ng manganay.)

Cura: Ang mga mata koy malalim ng tunay.

Sakristan: Tuyo na ang aking dugot mga laman

[tatawag si Ambrosio sa pintuan]

Ambrosio: Titay, Titay

[pakikinggan ng dalawa]

Titay: [patakot] Dios kot ang aking asawa!

Piskal: Ang asawa mo?

Titay: Opo! [walang malamang gawin]

Piskal: (Napahamak ang pag-asa) Paano ako, Titay?

Titay: Halina kayo sa kuwarto.

Piskal: Kahit na sa impiyerno. [patuloy ng silid]

Titay: Dumito muna kayo.

Piskal: Ano ang gagawin ko?

Titay: Makimukha kayo sa Ecce-homo.

Piskal: Kahit na kay San Alejo. [Walang malay gawin; ngunit iayos ni Titay sa
piling ng dalawa na tulad sa Senor Pela Paciencia.]

Cura: (Aba! Tila kami ngayon ay tatlo na.)

[Darating si Ambrosio na galit at hawak ang gulok.]

XIV Tagpo

Ang mga dati at si Ambrosio din

Ambrosio: [malakas] Nasaan ba ang mga demonyong iya? [wariy papa silid]

Titay: [papigil] Maghinahon ka ba.

Ambrosio: Iyay pagmamartirin kot ng mangatutong magmilagro [pigil ni Titay]

Piskal: Naku! At napahamak ako.

Cura: Huling oras ko na ito!

Sakristan: En tus manos Dios encomiendo!

Ambrosio: Bitiwan mo akot pagpipikadilyuhin ko. [tatawag sa may pintuan ang
isang Manong at Manang]

Manong: Bociong, Bociong [tuloy-pasok]

Ambrosio: [pasalubong] Aba! Manong, Manang, tuloy kayo

XV Tagpo

Ang mga dati at mga Manong at Manang

Titay: Nangapadalaw kayo dito sa amin. Ano po ang maipaglilingkod namin sa
inyo?

Manang: Kamiy naghahanap ng mga Santong malilimos, upang magamit sa
prusisyong gagawin sa linggo.

Ambrosio: Aba! Mabuti pong pagkakataon.

Ang Dalawa: Siya nga ba?

Titay: Marami po kami dito.

Manong: Mabubuti ba ang yari.

Ambrosio: Naku! Mga natural na natural po, [kay Titay] Titay, kumuha ka ng ilaw.

Titay: Oo, ngayon din. [kukuha si Titay ng kandilang may sindi]

XVI Tagpo

Ang mga dati maliban kay Titay

Ambrosio: [sa mga manang at manong] Walang salang di ninyo maiibigan.

Manang: Ay, di siyang salamat at ng hindi na naman kami mapagod
paghanap.

Sakristan: Santo cristong, gutom ang kaing kaayos.

Cura: Tres caidas ako ngayon nasubasob.

Piskal: Ako ngayoy siyang Exce-Homong pagod.

Ambrosio: Mga Santo ko poy milagrosong lubos.

[darating si Titay taglay ang kinuha]

XVII Tagpo

Ang mga dati din at si Titay

Titay: [habang pumapasok] Narito ang ilaw. [kukunin ni Ambrosio]

Ambrosio: Halina kayo sa silid. [unang lalapitan ang Exce-Homo] Oh, tingnan
ninyong maigi. Hindi po ba natural na natural? [tinatanglawan]

Manang: Siya nga. [mamasdang maigi]. Pinagpapawisan pa mandin, a.

MANONG: Ang hinahanap koy akin ding nakita. [tutunguhin ang Cristo]

Ambrosio: Ito naman po. [tatanglawan]

Ang Dalawa: [pagkamalas] Natural din nga!

Manong: Humpak na humpak ang tiyan.

Ambrosio: (Mangyariy nagutom.)

Titay: Nagmimilagaro din po iyan.

Sakristan: (Naku! Masamang bibiro itong si Titay.)

Manang: Kaawa-awa naman, nangangatal na ang katawan.

Sakristan: (Ang lelang ninyong tambalukan)

Lalapitan naman ang Nazareno. Tatanglawan din.

Cura: (Ako naman ang naturno.)

Ambrosio: Ito po ang totoong milagrosong-milagroso.

Titay: At malimit pong masyado.

Manong: [pagkamalas] Tila nga, nasa tabas ng mukha.

Ambrosio: lyan poy lumalalang ng tao.

Titay: At maninilong totoo, kayat laging hagad ng aso.

Cura: (Pilyang pilya ang Titay na ito.)

Manang: Ang mga dilay lawit na.

Manong: Gumagalaw pa ang mga mata.

Titay: At lagi pong ipinupungay pa.

Cura: (Ang birong ito ay labis na.)

Sakristan: (Kay kahiya-hiya.)

Piskal: (Pasensya.)

Manong: Mamagkanuhin mo ba ang tatlong ito?

Ambrosio: Kayo na po ang bahala.

Manang: Mabuti na rin ang may halaga. Kaya sabihin mo kung magkakano.

Titay: Pare-pareho na po.

Ambrosio: Siya nga po; halagang kambing na.

Sakristan: (Naku! Kamiy naulol na. Ngayoy ipinagduduro pa.)

Ambrosio: [sa Cura] Ang matutuwa kayoy sa ulo nito, makintab, panot na
walang kutot parang ensaymadang mantikado.

Manong: E, siya, kukunin na namin.

Ambrosio: Kung gayoy akin munang papagmimilagrohin. [Ititirik ni Ambrosio sa
may pigi o sa ulo ng Cura ang kandila at kung maramdaman ng Cura ang
kandila ay mangungusap.]

Cura: Nadaya na akoy ginawa pang dandelero [Sabay bagsak ng Cura at
agad susugod ng takbo, sa ganitoy susunod naman ang Sakristang Mayor at
Piskal, kaya't magkakagulo dahil sa paghahatakin ni Ambrosio ang taga.
Pipigilan ni Titay at ang dalawa'y mapapaluhod at halos magdadasal ng:]

Ang Dalawa: Nagmimilagro! Nagmimilagro

TELON

********