JABATAN ELEKTRIK & ELEKTRONIK

UNIT ELEKTRIK

KOLEJ VOKASIONAL TANJUNG PUTERI JOHOR BAHRU,

JALAN YAHYA AL-DATAR 80300 JOHOR BAHRU, JOHOR
CEEK 104 : DIRECT CURRENT MACHINES
LATIH TUBI
NAMA PELAJAR : ________________________________

KELAS : ____________

1. Namakan bahagian bahagian motor DC yang bergerak dan tidak bergerak apabila bekalan
elektrik dibekalkan kepada motor tersebut?
___________________________________________________________________________
______________________________________________________________________
2. Padankan bahagian Motor DC dengan gambarajah di bawah.
1.Medan :

2. Angker

3. Berus Karbon :

4. Penukartertib :

JABATAN ELEKTRIK & ELEKTRONIK

UNIT ELEKTRIK

3. Nyatakan definisi daya dalam penghasilan elektrik .

______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________

4. Senaraikan empat ciri fluks magnet

I ) .
ii)
iii)
iv)
5. Tandakan () arah pergerakan pengalir yang betul dan (x) pada pergerakan yang salah dalam
ruang jawapan.

6. Nyatakan jenis-jenis dan ciri-ciri motor DC

JABATAN ELEKTRIK & ELEKTRONIK

UNIT ELEKTRIK

7. Nyatakan perbezaan jenis-jenis motor DC

8. Takrifkan Daya Gerak Elektrik Balikan/Balas

9. Takrifkan Tindakbalas angker

10. Lakarkan lengkuk daya kilas motor DC siri dan motor DC pirau
Motor DC Siri

Motor DC Pirau

11. Senaraikan TIGA jenis Pemula DC

a).....................................................................................................
b) .....................................................................................................
c)......................................................................................................

JABATAN ELEKTRIK & ELEKTRONIK

UNIT ELEKTRIK

12. Senaraikan TIGA jenis motor DC

a).....................................................................................................
b) .....................................................................................................
c)......................................................................................................

13. Takrifkan Pemula DC

14. Takrifkan motor DC

15. Melakar Pemula Plat Muka 2 poin

JABATAN ELEKTRIK & ELEKTRONIK

UNIT ELEKTRIK

16. Melakar Pemula Plat Muka 3 poin

17. Melakar Pemula Plat Muka 4 poin

JABATAN ELEKTRIK & ELEKTRONIK

UNIT ELEKTRIK

18. Nyatakan definisi motor DC

19. Nyatakan prinsip asas kendalian motor

20. Senaraikan ciri ciri fluks magnet

21.

Rajah 1
Rajah 1 menunjukkan kaedah Hukum Tangan Kiri Fleming. Padankan A, B dan C
dengan penyataan yang betul.

Arah Arus (masuk)

Arah Fluks

Pergerakan Pengalir

JABATAN ELEKTRIK & ELEKTRONIK

UNIT ELEKTRIK

22. Nyatakan tujuan hukum Tangan Kiri Fleming digunakan

23. Nyatakan 2 kaedah bagi menentukan arah medan magnet bagi sesuatu pengalir (konduktor)

24. Terangkan prinsip kendalian motor DC berdasarkan gambarajah di bawah

.........................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
7

JABATAN ELEKTRIK & ELEKTRONIK

UNIT ELEKTRIK

25..
Rajah 3 menunjukkan Motor DC yang terdiri daripada 3 jenis sambungan motor. Berpandukan pada rajah litar motor
DC berkenaan, padankan dengan nama litar motor DC yang betul.

MOTOR MAJMUK PANJANG

MOTOR DC SIRI

A
_

+
_

MOTOR MAJMUK PENDEK

MOTOR DC PIRAU

_
Rajah 3
(4 markah)

JABATAN ELEKTRIK & ELEKTRONIK

26.

UNIT ELEKTRIK

Rajah 4 menunjukkan litar skema bagi motor DC sambungan majmuk pirau panjang. Pilih dan tulis jawapan yang betul
mengikut label A, B dan C.

A
D
B
C
Rajah 4

Belitan Medan Pirau

Arus Angker (Ia)

Angker

Ruang jawapan

Arus Pirau
(Ish)

Belitan Medan Siri

JABATAN ELEKTRIK & ELEKTRONIK

UNIT ELEKTRIK

27
Rajah 5 menunjukkan pemasangan bagi mengendalikan motor DC untuk memberi perlindungan keselamatan kepada
pengendali dan motor berkenaan. Pilih dan tulis jawapan yang betul mengikut label A, B, C, D dan E bagi bahagian yang betul
pada ruang jawapan.
Kotak pangkalan
Pembuluh logam
Pembuluh logam
Pemula
boleh lentur
Pemencil

Ruang jawapan

Rajah 5

10

JABATAN ELEKTRIK & ELEKTRONIK

UNIT ELEKTRIK

28. Anda pernah melakukan sambungan bagi menukar arah putaran motor DC
Berpandukan jadual 6 , lakarkan kaedah menukar arah putaran motor DC Pada ruang yang disediakan.
Jenis
motor

Litar asal

Songsangan
Sambungan
ke angker

Songsangan
sambungan
ke medan

Motor
pirau
DC

29. Senaraikan faktor-faktor yang mempengaruhi nilai Daya (F) yang terhasil daripada kesan tindakbalas medan magnet
kutub dengan medan magnet angker ?
a)
b)
c)
30. Nyatakan kegunaan Hukum Tangan Kiri Fleming ?

31. Senaraikan Empat bahagian utama sebuah motor DC dan fungsi nya ?
BIL

BAHAGIAN UTAMA

FUNGSI

1
2
3
4

11

JABATAN ELEKTRIK & ELEKTRONIK

UNIT ELEKTRIK

32. Apakah yang dimaksudkan dengan Daya Gerak Elektrik Balikan ?

..
..

33. Padankan arah-arah yang ditunjukkan oleh tangan kiri berdasarkan Hukum Tangan Kiri Fleming

Arah Pergerakan Medan Magnet Kutub

Ibu Jari

Arah Arus Mengalir

Arah Daya Tolakan (F)

Jari Telunjuk
Jari Tengah

34. Nyatakan DUA kaedah penyambungan medan dan angker pada motor DC ?
a)
b)

35. Nyatakan DUA kaedah menukarkan arah putaran motor DC ?

a)
b)

36. Nyatakan dua faktor penting aspek keselamatan dalam pemasangan motor DC ?
a)
b)

37. Lakarkan gambarajah skematik bagi motor DC di bawah ?

a)

Motor DC Siri

c)

b) Motor DC majmuk pirau pendek

Motor DC Pirau

d) Motor DC majmuk pirau panjang

12

JABATAN ELEKTRIK & ELEKTRONIK

UNIT ELEKTRIK

38. Nyatakan definisi motor DC.

Motor DC di definisikan sebagai .
..
[ Markah : 2]
39. Nyatakan prinsip asas kendalian motor DC.

[ Markah : 2]
40.

Rajah 1
Rajah 1 menunjukkan kaedah Hukum Tangan Kiri Fleming. Padankan A, B dan C dengan penyataan yang
betul.

Arah Arus (masuk)

Arah Fluks

Pergerakan Pengalir

41. Hukum Tangan Kiri digunakan bagi

13

JABATAN ELEKTRIK & ELEKTRONIK

UNIT ELEKTRIK

42.

A
Arah medan
magnet

Y
X

B
Rajah 2
Rajah 2 menunjukkan binaan asas sebuah motor DC siri 240 V 50 Hz.
(a) Berdasarkan arah arus yang ditunjukkan, nyatakan;
(i) Kekutuban X : ..
(ii) Kekutuban Y : ..

(b) Padankan bahagian motor DC pada Jadual 1 dengan menulis

A, B atau C pada ruang jawapan.
Jadual 1

Nama bahagian

Ruang Jawapan

Penukar tertib
Gelung pengalir
Berus karbon

[ Markah : 5]

14

JABATAN ELEKTRIK & ELEKTRONIK

UNIT ELEKTRIK

43. Jadual 3 menunjukkan perbezaan di antara belitan siri dan belitan pirau.
Padankan jenis belitan dengan ciri yang betul.

Jenis Belitan
Ciri Belitan
Belitan Siri
Bilangan gegelung lebih banyak
Belitan Pirau
Bilangan gegelung sedikit
Jadual 3
[ Markah : 2]
44. Nyatakan dua cara untuk mengawal kelajuan motor DC.
i )
ii) ..
45. Hukum Genggaman Tangan Kanan digunakan bagi menentukan arah medan magnet sekeliling pengalir.
( Betul / salah )
Jawapan :
..
46. Peraturan Skru Gabus Maxwell digunakan bagi menentukan arah medan magnet sekeliling pengalir.
( Betul / salah )
Jawapan :
..

47. Hukum Faraday menyatakan , daya gerak elektrik akan terhasil dalam pengalir apabila uratdaya(fluks)
bergerak
memotong pengalir atau sebaliknya .
( Betul / salah )
Jawapan :
..

48. Medan / Kutub Utama adalah bahagian motot DC yang bergerak .

( Betul / salah )

Jawapan :
..

15

JABATAN ELEKTRIK & ELEKTRONIK

UNIT ELEKTRIK

49. Nyatakan fungsi Belitan medan dalam motor DC

.
.
50. Senaraikan DUA ciri fluks magnet
i )
ii) ..
51. Anda pernah menyambung litar motor DC siri di bengkel.
a) Lakarkan gambarajah litar skematik motor DC Siri.

b) Nyatakan Satu ciri motor siri

i)
c)

.....................................................................................................................................................

Nyatakan Dua kegunaan motor siri

i)

.....................................................................................................................................................

ii)

.....................................................................................................................................................

d) Berdasarkan rajah skematik yang dilakar pada jawapan 2 (a) sebagai litar asal.
Lakarkan litar skematik bagi songsangan litar tersebut untuk menukar arah putaran motor

Songsangan pada sambungan angker

16

JABATAN ELEKTRIK & ELEKTRONIK

UNIT ELEKTRIK

52. Anda pernah menyambung litar motor DC pirau di bengkel.

a) Lakarkan gambarajah litar skematik motor DC Pirau.

b) Nyatakan Satu ciri motor pirau

ii)
c)

.....................................................................................................................................................

Nyatakan Dua kegunaan motor pirau

iii)

.....................................................................................................................................................

iv)

.....................................................................................................................................................

d) Berdasarkan rajah skematik yang dilakar pada jawapan 2 (a) sebagai litar asal.
Lakarkan litar skematik bagi songsangan litar tersebut untuk menukar arah putaran motor

Songsangan pada sambungan angker

Songsangan pada sambungan medan

17