You are on page 1of 20

78

MAYO
2014

Apicultura sin Fronteras

78

PERIDICO APCOLA DE DISTRIBUCIN MUNDIAL

ALIMENTACIN ALIMENTACIN DE
DE EMERGENCIA ESTMULO DE POSTURA

MAYO
2014

PREPARACIN DE
JARABES

NUTRICIN
PROTEICA

Su afluencia en los
niveles de reserva
corporales y la salud
de las abejas

Ventajas del uso


de la Fructuosa
Sobre el jarabe de azcar

Foto: Australia - Zona de Eucaliptus - Jhonny Rojas

Integratori

ITALIANO

LA SOSTITUZIONE DELLA REGINA


INSTALLAZIONE DI UN APIARIO
Altre Notizie

Suplementos

PORTUGUES
Alimentao - Alimentadores
Raas de abelhas
Mais Notcias

APICULTURA SIN FRONTERAS - Repblica Argentina - Ao VIII - N 78- MAYO de 2014

APICULTURA SIN FRONTERAS - N 78 - MAYO DE 2014

Hoja

ALIMENTACIN DE EMERGENCIA
Se realizar siempre que la colonia
considerada por sus propios medios no
puede procurarse la cantidad de alimento
necesario para vivir, esto puede suceder
en plena primavera cuando las condiciones del clima son adversas y habiendo
las colonias criado mucho si las reservas
de invierno no fueron abundantes se pueden encontrar ahora con poca miel. Es
necesario hacer notar que las colonias
muy potentes y sanas sobreviven a todas
las adversidades y sobre ellas no va ha
recaer el inconveniente de no disponer
de alimento, en efecto, ellas en muy poco
tiempo renen alimento suficiente para
mantenerse en buenas condiciones sin
problemas a no ser que el apicultor haya
vaciado sus cmaras hasta el extremo
de dejarlas prcticamente sin reservas
en cuyo caso estarn a merced de los
factores externos y bien pudiera ser que
tuvieran dificultades a la hora de alimentarse.
Esta claro que disponer de una reserva
de miel operculada abundante evita
todos los inconvenientes de las alimentaciones y se forma con algunos cuadros
que se mantienen encima de las alzas o
cmaras para que las abejas los cuiden
y nosotros disponemos de ellos en
cualquier momento, como alternativa y
cuando ello es posible podemos retirar
algunos panales de miel de las colonias
ms aventajadas para drselos a las ms
dbiles y como ltimo recurso daremos
jarabes para suplir la falta, lo ms inmediato es evitar que se nos mueran de
hambre las abejas, cosa que aunque no
es frecuente se da en alguna ocasin.
La preparacin de los jarabes de primavera se realiza mezclando al azcar con el
agua en proporcin de uno a uno siendo
su disolucin buena, de la mezcla tomamos una cantidad estimada segn la
potencia de la colonia, si esta se halla en
buen estado en todo lo dems necesitar
como unos cuatro Kg. de jarabe suministrado en una o dos veces
Si al revisar las colonias para la invernadas notamos que algunas tienen escasas
provisiones debemos completarles la
reserva con jarabe, sino disponemos
de panales de miel, pero mucho ms
espeso en este caso 2 kg. por litro para
obtener una buena mezcla y evitarnos
que parte del azcar se pose en el fondo
de los botes de cebar se debe tener el
agua a punto de hervir en el momento de

aadir el azcar removiendo bien hasta


la disolucin total.
El empleo de jarabe ms concentrado
es necesario para evitar que las abejas
tengan de necesidad de evaporar el agua
y concentrar el alimento de forma similar
a como lo hacen con el nctar, y justo
al comenzar la invernada cuando las
condiciones del clima ya no es favorable
y ellas tendran que elaborar un volumen
grande de jarabe.
Podra ser conveniente aadir al jarabe algn preparado con vitaminas
que refuerza el valor nutritivo de aquel,
no debemos olvidar que el jarabe solo
es una solucin de emergencia y que
no contiene todos los elementos que
contiene la buena miel, estos preparados
deben ser usados con sumo cuidado
pues podran llegar a causar daos a
las abejas debido a los componentes
presentes en la frmula. Adems del
jarabe casero se pueden usar alimentos especiales preparados de venta en
los establecimientos de
ramo, siempre que se tenga
certeza de su calidad y se
hallen en perfecto estado de
conservacin, miraremos la
fecha de caducidad y nos
aseguraremos que sean
apropiados para la alimentacin de la invernada. Si
este producto viene en
bolsas le hacemos algunos
agujeros y lo colocamos
encima de los cuadros, para
nuestros jarabes domsticos
podemos usar adems de
los cebadores apropiados

simples botes a los que hacemos varios


agujeros en la tapa por ellos toman las
abejas el jarabe una vez que se posan invertidos sobre el agujero de cebar, el bote
puede quedar dentro de un alza vaca.
Mediante un simple adaptador de madera
o plstico que simula el agujero de cebar
es posible dar las alimentaciones por la
piquera, solo necesitamos un soporte
para el bote de la medida de este y un
canal por el medio por donde las abejas
alcanzan los agujeros y el alimento as
nos evitamos aadir cuerpos vacos en la
parte superior, para los botes domsticos
que para los cebadores comerciales no
es necesario por su menor altura

Visite NOTICIAS APCOLAS: Seccin Polinizacin Noticias actualizadas las 24 horas: www.noticiasapicolas.com.ar

APICULTURA SIN FRONTERAS - N 78 - MAYO DE 2014

Hoja

ALIMENTACIN DE ESTMULO
DE POSTURA
El xito de una explotacin apcola radica
en lograr un gran volumen de ganado
en los das precedentes al inicio de las
ms importantes floraciones del lugar
del asentamiento. Es necesario que el
nacimiento se produzca sobre un mes
antes de esas fechas para que las abejas
lleguen a adultas pecoreadoras cuando la
floracin est al mximo.
Las abejas adaptadas a su medio
conocen a travs de su cdigo gentico
cuando se aproxima ese momento e inician con antelacin suficiente la cra de
muchas abejas para que ellas preparen
la reserva alimenticia a consumir durante
la siguiente invernada y que solo se
puede lograr recolectando lo suficiente
en esos das favorables. En teora no
necesitaramos hacer cosa alguna pues
el instinto har que el comportamiento
de la colonia sea el que dicta la naturaleza, no es el caso, el apicultor puede
coadyuvar para que las colonias dispongan no solo de los efectivos naturales
consecuencia de la aplicacin de la pauta
natural sino de ms abejas que nacern
como consecuencia del estmulo que el
apicultor propicia.
El propsito del apicultor es obtener el
mximo posible de produccin y por ello y
basndose en el comportamiento natural
de las colonias se adelanta y hace sentir
a las abejas la llegada de una cantidad
de material azucarado, y las abejas creen
que es proporcionado por las flores iniciando la cra masiva de abejas.
El suministro de jarabe al ser adecuado
a su potencia continuado y situado
dentro de la vivienda no depende de
las condiciones climatolgicas adversas
que las impedir salir al campo siendo la

repercusin de esa
pecorea sobre la
puesta de la reina de
muy escasa magnitud retrasndose
todo el proceso.
En todos los colmenares algunas
colonias se hallan en
todo momento en las
mejores condiciones
adelantndose a
las otras y logrando
de ese modo una produccin mayor.
Es lgico que as sea pues una potente
en pocas horas de buen tiempo aporta
una considerable cantidad de nctar lo
que permite un estmulo suficiente de la
madre que se traduce en una mayor cantidad de abejas para nacer en una espiral
que nos lleva a una gran recoleccin con
un aprovechamiento total de las buenas
floraciones lo que ser al fin del proceso
una gran cosecha.
Las colonias ms retrasadas los son
sobretodo por la necesidad de mantener
el calor en ocasiones con muy bajas temperaturas en el ambiente no pudiendo
enviar muchas abejas a la pecorea por
ser necesarias para calentar el nido, si
a estas les suministramos una cantidad
apropiada de jarabe obtendremos un resultado similar de estmulo que las otras.
El manejo apcola que se ocupa de lograr
esta meta lo denominamos alimentacin
estimulante de puesta.
Para realizarlo iniciamos el proceso unos
dos meses antes del momento en que
necesitaremos las abejas, dando un
a pequea cantidad de jarabe espeso
a todos las colonias que nos interese

Apicultura sin Fronteras

Edicin N 78 - Mayo 2014 -

Publicacin mensual de distribucin gratuita por mail.

Cantidad de pginas de este nmero: 20


Cantidad de Suplementos includos: 2
Director de Contenido: Rodrigo Gonzlez
Redaccin: Jos Madonni - Luisa Noy Brisa Gonzlez
Colaboracin: Ulises Gonzlez
Publicidad: Vanina Gonzlez (ARG)
Rodrigo Gonzlez (Todos los pases)

Para comunicarse con nosotros: Tel-Fax:


(011) 4739-4124 - Cel.: (011) 15-5938-6600
Desde el exterior: (0054) 114739-4124
Web: www.diarioapicola.com.ar
Email: apiculturasinfronteras@hotmail.com
SKYPE: mundoapicola
PIN: 270295E6
WHATSAPP: (0054) 11 59386600

estimular y continuamos con jarabe


en proporcin uno a uno hasta los dos
meses de forma ininterrumpida, solo vigilaremos que es consumido lentamente,
reduciendo el nmero de los agujeros del
cebador.
La cantidad conveniente a dar de forma
individual la establecemos por la velocidad del consumo, de ah deducimos que
si algunas colmenas han consumido la
cantidad que le hemos aportado en dos
o tres das podemos dar una cantidad
mayor y si el jarabe permanece ms
halla de la semana sin ser terminado
a esa colonia debe suministrrse una
cantidad bastante menor. Lgicamente la
respuesta no es la misma entre colonias
tan dispares en potencia, y las mejor
dotadas aventajaran a las otras, pero
esta alimentacin les conviene a todas
La razn de este manejo est en hacer
creer a las abejas que en el campo hay
nctar en cantidad suficiente como para
iniciar la cra y ms adelante aumentarla
progresivamente, por ello el consumo
debe ser continuado y en cantidad suficiente para que las potentes mantengan la
cra cuando no pueden salir al campo.

Administracin: Roxi Diez


Diseo: RJG Comunicaciones

Roxi Diez
Propiedad intelectual: Registrada.
Prohibida la reproduccin parcial o total de
esta publicacin sin previa autorizacin escrita
por el responsable de este medio enviada por
correo con firma certificada. Ley de Propiedad
Intelectual vigente.
Los artculos son responsabilidad de los autores y no reflejan necesariamente la opinin
de los directivos de esta edicin.

Visite NOTICIAS APCOLAS: Seccin Polinizacin Noticias actualizadas las 24 horas: www.noticiasapicolas.com.ar

APICULTURA SIN FRONTERAS - N 78 - MAYO DE 2014

Hoja

Se tendr en cuenta que la progresin esperada de


aumento es ms bien lenta en un principio y mucho
ms veloz cuando avanza la primavera y las buenas
temperaturas les permiten alcanzar la necesaria en el
nido con facilidad.

La razn de este manejo est en hacer creer a las abejas que en el


campo hay nctar en cantidad suficiente como para iniciar la cra y ms
adelante aumentarla progresivamente, por ello el consumo debe ser
continuado y en cantidad suficiente para que las potentes mantengan la
cra cuando no pueden salir al campo.

anuncie

aqu

SU
Comunicate al (0054) 11 4739-4124
Celular (0054) 11 59386600
PIN 270295E6
E-mail:
apiculturasinfronteras@hotmail.com

FICHA DE SUSCRIPCIN a Apicultura Sin Fronteras


Datos necesarios para el Alta de Suscripcin gratuita de Apicultura Sin Fronteras
APELLIDO y NOMBRE: _______________________________________________ LOCALIDAD:______________________________
PAIS:________________________________ EMAIL:______________________________________________________________
Si no recibiste directamente desde nuestro medio el peridico, pods suscribirte enviando estos datos a apiculturasinfronteras@hotmail.com
Te recomendamos poner los datos reales ya que adems participars de distintos sorteos que realizamos.

Foto de tapa de esta edicin


TAPA DE Apicultura sin Fronteras
Muchos tenemos fotos de nuestras colmenas y de la actividad apcola.
Si considers que tu fotografa es linda y penss que te gustara compartirla
con TODO EL SECTOR, envilas a apiculturasinfronteras@hotmail.com que
en la redaccin elegiremos las mejores y las utilizaremos en la tapa de
nuestro peridico.
SUMTE A DIFUNDIR LA APICULTURA DE TODO EL MUNDO

78
MAYO
2014

Apicultura sin Fronteras

78

PERIDICO APCOLA DE DISTRIBUCIN MUNDIAL

ALIMENTACIN ALIMENTACIN DE
DE EMERGENCIA ESTMULO DE POSTURA

MAYO
2014

PREPARACIN DE
JARABES

NUTRICIN
PROTEICA

Su afluencia en los
niveles de reserva
corporales y la salud
de las abejas

Ventajas del uso


de la Fructuosa
Sobre el jarabe de azcar

Foto: Australia - Zona de Eucaliptus - Jhonny Rojas

Integratori

ITALIANO

LA SOSTITUZIONE DELLA REGINA


INSTALLAZIONE DI UN APIARIO
Altre Notizie

Suplementos

PORTUGUES
Alimentao - Alimentadores
Raas de abelhas
Mais Notcias

APICULTURA SIN FRONTERAS - Repblica Argentina - Ao VIII - N 78- MAYO de 2014

Visite NOTICIAS APCOLAS: Seccin Polinizacin Noticias actualizadas las 24 horas: www.noticiasapicolas.com.ar

APICULTURA SIN FRONTERAS - N 78 - MAYO DE 2014

Hoja

PREPARACIN DE JARABES
En la preparacin de jarabe con distintos
productos ya sea con azcar slida o
jarabes comerciales con distintas concentraciones de azcar, se debe tener
en cuenta que no es lo mismo preparar
la relacin 1: 1 con azcar de caa o con
un jarabe comercial.
En primer lugar la concentracin de
azcar tiene una unidad tomada casi en
forma universal que es el Grado Brix.
1 Brix, corresponde a 1 gramo de
azcar en 100 gramos de solucin azucarada (es decir el peso de la solucin
una vez hecha la mezcla y este tipo de
relacin se la conoce como peso en
peso).
Cualquier valor que se refiera a azcares
que se encuentre enmarcado en porcentaje,
por ejemplo, como se suele leer en algunos
libros que un nctar posee 32 % de slidos
solubles ( en general azcares ) de debe
leer como que ese nctar tiene 32 Brix.
Creo que lo importante en la preparacin
de cualquier tipo de jarabe, es tener la
concentracin de azcar si se la quiere
compara con la de la miel o la de un
nctar, segn sea para alimentar o para
estimular.
Por ejemplo cuando la bibliografa
informa que se debe mezclar una parte
de azcar con una parte de agua, en
general se toma como una relacin volumen a volumen (ejemplo, una tasa de A
mas una tasa de B). Un litro de azcar
no pesa 1 kilo del mismo producto, y esto

depende del tipo de granulacin que tenga el azcar


molido.
1er Caso:
Preparacin de un jarabe
relacin 1 a 1 con azcar de
caa.
Para conocer la concentracin de azcar, se debe
tener en cuenta el volumen
final del producto.
En este caso al mezclar 1 kilogramo de
azcar con 1 litro de agua, se obtiene un
volumen de jarabe de 1,628 litros.
Esta solucin tendr, segn tablas, una
concentracin de 50 Brix.
Si no se tienen tablas, es posible utilizar
un densmetro que en nuestra zona se
denomina Densmetro Boum y que
debe estar disponible en casa especializada en anlisis qumicos, que no es
muy caro. Este en realidad mide concentracin de salmuera o sea el Grado
Boum.
Si tiene esta escala, se lee el valor marcado y se multiplica por 1,8 para determinar los Grados Brix de la solucin.
Be ledos x 1,8 = Brix
Algunos pueden traer las dos escalas.
2do Caso:
Utilizacin de un jarabe de Maz. Por
ejemplo el jarabe cuyas especificaciones tcnicas envi Ezequiel Alsua a la

lista donde la concentracin de azcar


indicada en promedio es de 75 Brix.
En este caso yo utilizo una regla de
mezcla que se usa en viticultura para los
cortes de mosto y vinos para obtener una
concentracin determinada de azcar o
alcohol.
Como se vio en el 1er caso, la concentracin de azcar al mezclar azcar de
caa ms agua en relacin 1 a 1 era de
50 Brix.
Se tomar este valor para comparar:
75 = es la concentracin segn especificaciones del jarabe.
50 = es la concentracin que se desea
alcanzar al diluir.
0 = Como se va a diluir con agua, es la
concentracin de azcar que tiene esa
agua.
Se realiza la resta en forma de diagonal
pero sin colocar los signos matemticos
75 50 = 25 ; 0 - 50 = 50.

Visite NOTICIAS APCOLAS: Seccin Polinizacin Noticias actualizadas las 24 horas: www.noticiasapicolas.com.ar

APICULTURA SIN FRONTERAS - N 78 - MAYO DE 2014

Se hace el siguiente razonamiento tomando los valores entre crculos teniendo en


cuenta que se tienen 10 litros del jarabe
de maz mediante una regla de 3 simple.
Cada 50 litros de jarabe de maz se le
agrega 25 litros de agua.
A 10 litros de jarabe de maz
X = 10 x 25/50 = 5 litros de agua
Es decir que para obtener una concentracin similar a la del azcar se deben
mezclar 10 litros de jarabe con 5 litros de
agua.
Como se ver en este caso la relacin 1 a
1 (1 de azcar por 1 de agua) es equivalente a la relacin 1 a 0,5 (1 de jarabe
por 0,5 de agua), para obtener la misma
concentracin de azcar.
Para verificar si la relacin est bien, se
hace la siguiente prueba:
10 x 75 / 10 + 5
esta cuenta debe dar el valor de la
concentracin buscada o sea 50.
C1x V1 = C2x V2 donde
C1= Concentracin del producto
adquirido. En el ejemplo Jarabe de
Maz comercial. Ej. 75 Brix
V1 = litro aproximado de jarabe
con la C1 con que se cuenta.
En este caso 10 litros.
C2 = Concentracin que se quiere
alcanzar al el jarabe a dar a las abejas.
En este caso 50 Brix
V2 = Volumen final a alcanzar con
la muestra (agua mas jarabe).
En este caso se deseaba conocer que
concentracin de jarabe final diluido se
obtena al agregarle al jarabe comercial 5
litros de agua.
75 x 10 = C2x 15 C2 = 75 x 10/15 = 50 Brix

Sabiendo la concentracin que se desea


tener de la dilucin, se puede calcular
mediante la frmula cuantos litros de
agua se le debe agregar al jarabe de
maz para obtener un volumen determinado de jarabe para las abejas, despejando V2.
Por ejemplo. Si deseas prepara 10 litros
de jarabe con una concentracin de 50
Brix y se cuenta con un jarabe comercial de maz con una concentracin
promedio de 75 Brix. Cunta agua le
debo agregar al jarabe para obtener la
concentracin de azcar deseada?
C1x V1 = C2x V2
C1= 75 Brix
V1 =?
C2 = 50 Brix
V2 = 10 litros
Despejando la V1 de la frmula se tiene
50 x 10 / 75 = 0,666 litro.
Se toman, 0,666 litros del jarabe comercial y se le agrega agua hasta completar
los 10 litros.
Preparacin de jarabe
2:1 con azcar de caa
La concentracin con esta preparacin
que se obtiene es de aproximadamente
67 Brix y un volumen final de 2,275
litros de jarabe Los valores son aproximados a estas concentraciones (puede
variar entre 1 a 1,5 Brix) debido a que
ha sido sacado de una tabla con medidas inglesas ( libras y galones ) con lo
que puede haber un error en el cambio
de medida.
A partir de esta concentracin se puede
hacer de acuerdo a lo indicado anteriormente su equivalencia con jarabe.

Colabora con
APICULTURA SIN FRONTERAS

Para que podamos continuar nuestro


trabajo informando gratuitamente a
todos los Apicultores del Mundo

Colabora con una Donacin


Solicita ms informacin en: apiculturasinfronteras@hotmail.com

Hoja

Ahora en

www.guiaapicola.com

tens ms de 170 videos de


apicultura para disfrutar,
aprender o coleccionar de
la Apicultura Mundial.

No te olvides de ingresar
seguido, que todas las
semanas hay videos nuevos.

RJG

Comunicaciones
Traducimos

Group

sus

PALABRAS en

IMGENES

Peridico
Suplemento
Diseo Grfico
Diseo de Folletos
Diseo de Packaging
Imagen Corporativa
Diseo Editorial
Asesoramiento de Imagen
Cartelera
Publicidad Grfica

Empresa Lider
en Medios de
Comunicacin
Comunicate al (005411) 4750-4845
Celular (005411) 59386600
PIN 270295E6
E-mail: decorarenlared@yaho.com.ar
En Tierra del Fuego:
Comunicate al (00542964) 400382
E-mail:
nuevomueblestierradelfuego@yahoo.com.ar

Visite NOTICIAS APCOLAS: Seccin Polinizacin Noticias actualizadas las 24 horas: www.noticiasapicolas.com.ar

APICULTURA SIN FRONTERAS - N 78 - MAYO DE 2014

Hoja

VENTAJAS DEL USO DE LA FRUCTUOSA


sobre el jarabe de azcar
Es una azcar monosacrido, y esto lo
hace mas digestible que el azcar que
es un polisacrido: En la naturaleza el
nctar de las plantas se encuentran en
esta forma, por esta razn las colmenas
se estimulan mas consumiendo fructuosa
que azcar, incluso se ha observado
que con la alimentacin de fructuosa las
colmenas construyen mas panales que
con el jarabe de azcar.
En un clculo matemtico que se realiz
se demostr que el costo por materia
seca de fructuosa y de azcar es menor
el del jarabe de fructuosa.
El azcar en nuestro pais solo se
consigue de forma granulada, por lo
cual es necesario prepararla en jarabe,
aumentando el costo al tener que utilizar
algun combustible para poderla disolver
correctamente, y sumar el costo de un
empleado para que este moviendo y
agitando el contenido, para evitar que
se pegue o se acaramelice, produciendo
sustancias dainas para las abejas.
La fructuosa que se consume de primera
calidad, viene acompaada de un anlisis de laboratorio para serciorarse no
este contaminada con algn microorganismo, por esta razn puede almacenarse
en lugares secos sin ningun problema
de fermentacin, incluso puede durar en
los alimentadores por meses sin ningn
problema, en cambio el jarabe de azcar
por muy bien hervido que se encuentre lo
ms que se puede conservar sin fermentar son quince das.

Es una azcar monosacrido, y esto lo


hace ms digestible que el azcar que es
un polisacrido:
Su costo es ms bajo.
Menos mano de obra.
No fermenta.
Provoca menos pillaje.
Es ms limpia.
Si nuestro sistema de alimentacin es
el bordman el jarabe de azucar siempre forma un asiento que taponean los
pequeos orificios de las tapas de las
botellas impidiendo un flujo continuo, en
cambio la fructuosa es limpia y no ocasiona estos problemas.

Algunas recomendaciones para la


compra de fructuosa.
Es de ms rendimiento la fructuosa 55
que la 42.
No comprar fructuosa de segunda: puede
venir contaminada, en Canad el ao
del 96 se present la muerte de 20,000
colmenas por que se les suministr jarabe
con el hmf (hidroximetil fulfural) muy alto.
Al recibirla se debe de depositar en tambos o recipiente perfectamente limpios,
para evitar contaminaciones o que sta
se cristalice prematuramente.
La pipa debe de traer todo los sellos de
garanta instalados.
La transparencia de el producto debe de
ser casi total como el agua.
Los barriles de almacenamiento no deben
de exponerse al sol.

El jarabe de fructuosa no es tan aromtico como el de azcar, por esta razn es


menos atractivo para las abejas pilladoras.

Visite NOTICIAS APCOLAS: Seccin Polinizacin Noticias actualizadas las 24 horas: www.noticiasapicolas.com.ar

APICULTURA SIN FRONTERAS - N 78 - MAYO DE 2014

Hoja

NUTRICIN PROTEICA
Su afluencia en los niveles de reserva
corporales y la salud de las abejas
mbasu@vet.unicen.edu.ar

El polen es la principal fuente de protenas, vitaminas, minerales y lpidos


para de las abejas. La colonia recolecta
polen de diversos orgenes florales y se
asegura de esta manera el balance de
los nutrientes esenciales. Las larvas y
las abejas nodrizas en su primer semana
de emergidas precisan ingerir protenas
del polen para su normal desarrollo. Las
protenas resultan imprescindibles para
la alimentacin de las larvas, el completo
desarrollo de las abejas jvenes y la
reparacin de las clulas y tejidos en las
abejas de mayor edad Cuando existen
problemas nutricionales de ndole proteica la mortalidad de las larvas crece,
hay un acortamiento de la vida media
de las obreras y cuando hay carencia
ocurre canibalismo en las colmenas.
En esa situacin se produce una gran
disminucin de la poblacin de las colmenas, mayor susceptibilidad a enfermedades e incluso pueden llegar a morir.

Requerimientos de Polen.
Un polen de buena calidad debe tener
como mnimo un 25 % de protena bruta
y presentar los 10 aminocidos esenciales para las abejas. La calidad del polen
de otoo es importante para invernar colmenas fuertes y vigorosas. Las abejas de
invierno deben tener suficientes reservas
corporales, almacenadas en sus cuerpos
grasos, de esta manera utilizan estas
reservas proteicas para el desarrollo y
funcionamiento de sus glndulas para
alimentar los primeros ciclos de cra en

primavera. Las abejas fabrican las protenas necesarias


a partir de la protena que
ingieren con el alimento, la
principal protena de reserva
que construyen es la vitelogenina la cual circula en la
hemolinfa. Si realizamos
mediciones de las protenas
podemos saber si las abejas
estn bien nutridas desde el
punto de vista proteico.
Nuestro equipo de trabajo
ha realizado investigaciones
bajo condiciones controladas, en abejas confinadas
en cajas mantenidas en
estufa (Foto 1), donde se
alimentaron abejas desde
su nacimiento durante 30
das con plenes de diferente contenido de protena
bruta (Basualdo et. al 2013,
JEE. Doi: http://dx.doi.
org/10.1603/EC12466). Se
realiz luego la cuantificacin
de protenas circulantes en
la hemolinfa y en los cuerpos
grasos de las abejas. Las
abejas consumieron polen
Protenas
solubles
Protenas
solubles
durante los primeros nueve das y
45
40
luego el consumo disminuy. La
35
mayor cantidad de protenas en
30
Day
2
Day 2
los cuerpos grasos se observ a
25
Day
30
los 30 das de edad, y fue signifiDay 30
20
cativamente superior en las abejas
15
alimentadas con polen de 30 % de
10
5
contenido bruta (Figura N1).
0
Foto 1 (archivo anexo)
Control
LP
HP
Foto: Sergio Barragn. Cajas con
abejas confinadas en estufa donde
se
Fig.1. Concentracin
de protenas
en cuerpos grasos
de abejas alimentadas
con
Fig.1.
Concentracin
de protenas
en
realiza la evaluacin de dietas.
cuerpos
grasos
de(LP)
abejas
alimentadas
polen de bajo contenido
de protena
bruta
y alto contenido
de protena (HP).
con
de jarabe.
bajo contenido
protena
Control: abejas que
solopolen
consuman
La barra negrade
indica
el contenido de
ug protenas/mg CG

Area de Produccin Apcola. Facultad de Ciencias


Veterinarias. Universidad Nacional del Centro de la
Provincia de Buenos Aires. 7000- Tandil, Argentina.

ug protenas/mg CG

Basualdo Marina y Sergio Barragn.

protena en abejas de 2 das de edad y la barra blanca de abejas de 30 das de


edad.
Noticias Apcolas: La Apicultura del mundo en un solo lugar
Beekeeping News: Beekeeping in the world in one place
Ahora la Apicultura Mundial
Nouvelles Apiculture: Lapiculture dans le monde en un seul endroit
Si bien estos resultadosen
no 20
pueden
extrapolarsediferentes
a lo que ocurre dentro de la
idiomas
Bienenzucht Aktuelles: Imkerei in der Welt an einem Ort
colmena, las abejas de nuestroUn
ensayo
eran
fisiolgicamente
ser
vicio
ms
deabejas de invierno ya
Apicoltora Notizie: Apicoltora nel mondo in un unico luogo
que no tenan cra para
alimentar. Estos resultados estaran mostrando que las
www.noticiasapicolas.com.ar
Notcias de Apicultura: Apicultura em todo o mundo em um s lugar
abejas demoran aproximadamente 21 das en tener un buen nivel de reservas
Aricilik Haberleri: Tek bir yerde dnyada aricilik
proteicas en sus cuerpos grasos (reservas corporales).

www.noticiasapicolas.com.ar

RELACION ENTRE NUTRICIN Y SALUD DE LAS ABEJAS

Visite NOTICIAS APCOLAS: Seccin Polinizacin Noticias actualizadas las 24 horas: www.noticiasapicolas.com.ar
El

aumento

de

las

superficies

agrcolas

ha

determinado

importantes

modificaciones en la disponibilidad de fuentes alimenticias para las abejas. El


predominio de monocultivos puede provocar escases de polen en ciertas pocas o

APICULTURA SIN FRONTERAS - N 78 - MAYO DE 2014

pero de una nica fuente, lo que no siempre asegura su calidad. Una consecuencia directa de la deficiencia nutricional es
el despoblamiento de las colmenas, una
menor respuesta inmune de las abejas
y consecuentemente menor tolerancia a
enfermedades.
Recientes investigaciones realizadas
por Di Pasquale y colaboradores (www.
plosone.org) mostraron que cuando las
abejas estn parasitadas con N. ceranae
si son alimentadas con polen polifloral viven ms tiempo que cuando se
alimentan con polen monofloral, lo que
resalta la importancia de disponer de una
variada oferta polnica.

bruta (LP) y alto contenido de protena


(HP). Control: abejas que solo consuman jarabe. La barra negra indica el
contenido de protena en abejas de 2
das de edad y la barra blanca de abejas
de 30 das de edad.
Si bien estos resultados no pueden
extrapolarse a lo que ocurre dentro de la
colmena, las abejas de nuestro ensayo
eran fisiolgicamente abejas de invierno
ya que no tenan cra para alimentar.
Estos resultados estaran mostrando que
las abejas demoran aproximadamente 21
das en tener un buen nivel de reservas
proteicas en sus cuerpos grasos (reservas corporales).

La sobre-agriculturizacin lleva a que


los apicultores deban acudir al aporte de
una fuente suplementaria de protenas
necesario para mantener las colmenas
sanas y bien pobladas en perodos en los
que el polen es escaso o de inadecuada
calidad. Otra alternativa es la utilizacin
de polen de trampa pero es una alternativa costosa y peligrosa ya que puede
ser un vector de enfermedades. Por esta
razn la suplementacin proteica de las
colmenas utilizando fuentes proteicas
de otros orgenes diferente al polen, es
una prctica habitual que realizan los
apicultores. El cambio de la dieta natural

Relacin entre Nutricin y Salud


de las abejas.
El aumento de las superficies agrcolas
ha determinado importantes modificaciones en la disponibilidad de fuentes
alimenticias para las abejas. El predominio de monocultivos puede provocar
escases de polen en ciertas pocas o
presencia de polen de pobre calidad.
Esta situacin se presenta, por ejemplo,
en el caso de colmenas que se usan
para polinizacin de cultivos, donde la
oferta de polen puede ser abundante

Todos los das


nos pods seguir
por las siguientes
redes sociales

77
ABRIL
2014

mundoapicola

Apicultura sin Fronteras

77

PERIDICO APCOLA DE DISTRIBUCIN MUNDIAL

ABRIL
2014

Importancia de las abejas


NODRIZAS

APICULTURA SIN
FRONTERAS
en su viaje por
Australia
Polinizacin
de Almendros

PRODUCCIN,
INSTALACIN
Y DESARROLLO
de paquetes de abejas

Integratori

ITALIANO
TARMA DELLA CERA
Altre Notizie

POR QU DEBEMOS
UTILIZAR
un suplemento DE
POLEN

Supplements

ENGLISH

HOW DOES VARROA AFFECT


OUR BEES
More News

Suplementos

PORTUGUES

CIENTISTAS DESCOBREM PROTENA QUE


TRANSFORMA ABELHA EM RAINHA
Mais Notcias

APICULTURA SIN FRONTERAS - Repblica Argentina - Ao VIII - N 77 - ABRIL de 2014

@notiapi

apiculturasinfronteras

Hoja

por una artificial puede influir en el nivel


de reserva proteica de las abejas y en la
incidencia de enfermedades.
Nuestro grupo de trabajo compar el
efecto de la alimentacin con pan de
polen y un sustituto (ambos con 24 %
de protena cruda) sobre el nivel de
protenas en hemolinfa y la tolerancia a
N. ceranae (Basualdo et. al. 2014 EM
Reports, DOI:10.1111/1758-2229.12169).
Cabe aclarar que el sustituto usado en
el estudio es el mismo que utilizan los
productores de la zona y de fabricacin
casera.
Los resultados mostraron que la abundancia de Nosema y las protenas en hemolinfa fue menor en abejas alimentadas
con el sustituto pero la mortalidad de las
abejas fue significativamente mayor.
De esta manera se pudo concluir que cuando las abejas poseen mayores niveles
de protenas en hemolinfa tienen mayor
tolerancia al parsito y menor mortalidad.
Hay que tener en cuenta entonces, que
los suplementos proteicos de elaboracin
casera no siempre aseguran un buen
estado fisiolgico para las abejas.

mundoapicola

Apicultura Sin Fronteras

REVISTA DIGITAL

APICULTURA SIN FRONTERAS

Te invitamos a que te tomes 5 minutos


Y RECORRAS NUESTRO MEDIO

PUBLICITE SU EMPRESA O PRODUCTO EN LA


REVISTA DE APICULTURA MS LEDA.
PROMOCIONES ESPECIALES PARA NUEVOS
ANUNCIANTES. SOLICITA TU PROPUESTA A TU
MEDIDA O ALCANCE QUE QUIERAS TENER.
LANZAMIENTO DE NUEVAS MARCAS O PRODUCTOS.
POSICIONAMIENTO DE MARCA.
CAMPAAS PUBLICITARIAS

* EL MARKETING HA CAMBIADO, Anuncios en pginas amarillas, radio, televisin, son


muy costosos y estn perdiendo efectividad a gran velocidad.
* Internet es el medio ms efectivo porque el mensaje va directo al cliente.
* NUESTRO NEGOCIO ES HACER CRECER EL SUYO (apicultura)
* TE OFRECEMOS UNA AMPLIA COBERTURA EN COMUNICACIN PUBLICITARIA
* ABR TU NEGOCIO A POTENCIALES CLIENTES QUE PODEMOS NOSOTROS PRESENTARTE

ltimo
da
para
Anuncios

28

DE MAYO

del prximo nmero


mes de JUNIO
Para mes de JULIO
CUPOS LIMITADOS

28

DE JUNIO

Comunicate al (0054) 11 4739-4124


Celular (0054) 11 59386600
PIN 270295E6
E-mail: apiculturasinfronteras@hotmail.com

Visite NOTICIAS APCOLAS: Seccin Polinizacin Noticias actualizadas las 24 horas: www.noticiasapicolas.com.ar

Apicultura Sem Fronteiras

Maio 2014

Alimentao - Alimentadores
Para sobreviverem, as abelhas necessitam alimentar-se e atender s exigncias
de seu organismo quanto s necessidades de:
gua
Carboidratos (acares)
Protenas
Vitaminas
Sais minerais
Lipdeos (gorduras).
Esses nutrientes so retirados da gua,
mel (nctar) e plen das flores, mas tambm podem ser encontrados em outras
substncias usadas pelas abelhas como
alimento; o caso do caldo da cana-deacar, sumo de caju, xarope de acar,
goma de mandioca, vagem de algaroba,
farelo de soja, entre outros.
As abelhas necessitam de reservas de
alimento suficientes para atender a sua
prpria alimentao e das crias em desenvolvimento. Em pocas de escassez
de nctar e plen, comum os apicultores perderem seus enxames que, enfraquecidos em razo da fome, migram
procura de condies melhores.
O enfraquecimento se inicia quando a
rainha diminui sua postura, reduzindo a
quantidade de cria e abelhas na colnia.
Quando as condies ambientais esto
extremamente desfavorveis, a pouca
cria existente na colmeia pode morrer
devido a fome, surgimento de doenas

ou ser eliminada pelas operrias, que


consomem parte da cria para saciar a
falta de alimento.
Na tentativa desesperada de procurar
alimento, as operrias comeam a voar
cada vez mais longe, podendo passar at 4 horas seguidas no campo,
desgastando-se muito e reduzindo seu
tempo de vida.
A desnutrio das abelhas jovens tambm prejudica o desenvolvimento do
tecido muscular das asas e das glndulas, inclusive da glndula hipofaringeana,
produtora de enzimas que sero acrescentadas ao mel e geleia real. A geleia
real o alimento fornecido s rainhas e
crias jovens. Sua falta reduz a capacidade de postura da rainha e a sobrevivncia da cria.
A desnutrio e estresse provocados pela falta de alimento deixam os
enxames fracos e facilitam o surgimento
de doenas e o ataque de inimigos
naturais, como traa-da-cera, abelhas
tataras (Oxytrigona sp.), formigas e o
caro Varroa destructor.
Em razo de todas essas causas, a falta
de alimento prejudica a produo de
mel e plen, bem como de rainha, cera,
prpolis e apitoxina.
Perodo de Alimentao
A poca correta para iniciar o fornecimento de alimento suplementar varia

de acordo com a regio. Em geral, nos


perodos secos, chuvosos ou frios, falta
alimento no campo. Por isso, o apicultor dever ficar atento para a entrada de
alimento em suas colmeias e fazer seu
prprio calendrio alimentar. Ademais,
dever realizar revises peridicas em
seus enxames e socorrer suas colmeias
com alimentao complementar quando
houver menos de dois quadros de mel na
colnia.
Alimentao e Produo de Mel
Quando as primeiras floradas aparecem
no campo, as operrias intensificam o
trabalho de coleta de nctar e plen. No
alvado da colmeia, possvel observar
grande quantidade de operrias entrando e saindo da colmeia, trabalhando
ativamente.
Entretanto, ao fazer a reviso em seu
apirio, alguns apicultores ficam decepcionados, pois, apesar de tantas flores
no campo e muitas abelhas trabalhando,
no existe estoque de mel nas colmeias.
Isso ocorre porque os enxames, que se
encontravam enfraquecidos, utilizam as
primeiras floradas para se fortalecerem
e se estabelecerem. Ao perceber que as
condies ambientais mudaram e que j
existe alimento nas colmeias, a rainha
aumenta sua postura e todo alimento que
entra na colnia fornecido para a cria.
Somente aps as crias tornarem-se

Visite NOTICIAS APCOLAS: Seccin Polinizacin Noticias actualizadas las 24 horas: www.noticiasapicolas.com.ar

APICULTURA SIN FRONTERAS - N 78 - MAYO DE 2014

adultas e o nmero de abelhas aumentar nas colmeias, que se pode verificar


grande quantidade de mel estocado.
Alguns enxames muito fracos s conseguem comear a produzir aps a
metade do perodo de florada, causando prejuzo ao apicultor.

Modo de fazer: Colocar a gua no fogo


e adicionar o acar assim que levantar
fervura. Mexer at o acar se dissolver
por completo; desligar o fogo e deixar esfriar; misturar a soluo antes de colocar
nas colmeias. Fornecer duas vezes por
semana.

Hoja

11

dade no prazo necessrio. Para que no


haja desperdcio e problemas causados
pela fermentao do xarope, dever-se fornecer uma quantidade menor de
alimento para os enxames mais fracos,
que no conseguem consumir 0,5 litros
de xarope em 24 horas.

Em regies onde existe uma florada


rica, pouco antes do perodo da safra,
como a florada do juazeiro no semirido, no ocorre atraso na produo. Isso
ocorre porque as abelhas aproveitam
essa fonte de alimento para aumentar
a populao da colmeia e dessa forma,
ao iniciar o perodo produtivo, o enxame
est pronto para comear a estocar mel.
Sendo assim, o apicultor pode e deve
evitar esse atraso fornecendo alimento
s colmeias nos perodos crticos.
Experincias realizadas em Santa
Catarina mostram que, 18 dias aps o
incio da alimentao, a rea de postura
da colmeia duplica. A alimentao
fundamental, tambm, para fortalecer
enxames recm capturados, colmeias
fracas e colmeias poedeiras em recuperao ou logo aps a diviso.
Alimentao Energtica
Um dos alimentos energticos mais
usuais o xarope de gua e acar,
cujo receita descrita a seguir.
Xarope de acar
Ingredientes: gua e acar na mesma
quantidade.

Para evitar que se estrague, o xarope


deve ser fornecido no dia em que for feito
e consumido pelas abelhas em 24 horas.
Aps esse perodo, o apicultor dever recolher o alimento restante e jog-lo fora.
Em geral, as colmeias consomem 0,5
litros de xarope nesse perodo de tempo.
Entretanto, necessrio que o produtor
fique atento, pois colmeias muito fracas
no conseguem consumir essa quanti-

Cerca de 45 dias antes do perodo produtivo, o xarope pode ser enriquecido com
um pouco de mel de abelha na proporo
de 1 litro de xarope para 0,5 litro de mel.
Alguns pesquisadores acreditam que o
cheiro do mel incentiva o aumento da
postura da rainha, preparando, assim, o
enxame para o perodo de florada.
O xarope pode ser substitudo pelo
xarope de acar invertido que alm de
gua e acar, contm cido tartrico ou
cido ctrico, como pode ser conferido
a seguir. Esses cidos tm a funo de
conservar o alimento por mais tempo,

Envie sua experincia


REVISTA INTERNACIONAL Apicutura Sem Fronteiras
abriu uma seo dedicada a todos os apicultores que querem compartilhar suas experincias
ENVIE UM ARTIGO
Envie-nos um artigo, se voc estiver interessado em compartilhar o seu conhecimento com pessoas que compartilham a mesma paixo com voc. (por exemplo, tcnicos de
apicultura, a doena).
REGULAMENTO
- O texto escrito deve ser enviado em formato Word, acompanhado por evidncias fotogrficas (pelo menos uma foto)
para o seguinte endereo: apiculturasinfronteras@hotmail.
com
- O texto escrito pelos autores no deve conter partes consideradas protegido por direitos autorais, mas pode conter
citaes de outros textos a ser bem especificado, indicando
a fonte.
- A elaborao de revista internacional Apicutura Sem
Fronteiras reserva-se o direito de, sempre que julgar ne-

cessrio ou desejvel, para intervir nos textos para fazer as


correes em quaisquer erros ortogrficos ou de forma e
melhorar a capacidade de leitura de ttulos e textos.
- Qualquer submeter um artigo afirmando ser o autor do
texto estabelecido e aceito a publicar seu nome, sobrenome e e-mail.
-No ser publicado:
1) Textos muito curto, no curada ou escrito com pressa
clara.
2) Pressione considerada de pouco interesse para os
leitores, textos que procuram apenas para descrever e promover servios comerciais. Este servio est aberto para o
setor de apicultura.
RESPONSABILIDADE
- Nenhuma responsabilidade pode, em caso algum, ser
atribudo ao jornal internacional Apicutura Sem Fronteiras,
que no de qualquer forma responsvel por aquilo que
escrito pelo autor.

Visite NOTICIAS APCOLAS: Seccin Polinizacin Noticias actualizadas las 24 horas: www.noticiasapicolas.com.ar

APICULTURA SIN FRONTERAS - N 78 - MAYO DE 2014

alm de quebrar a sacarose em glicose e


frutose, agindo como a enzima invertase
das abelhas.
Xarope de acar invertido:
Ingredientes:5 kg de acar; 1,7 litros
de gua e 5 g de cido tartrico ou cido
ctrico.
Modo de fazer: Levar o acar e a gua
ao fogo. Quando comear a liberao do
vapor, adicionar cido tartrico e manter a
mistura no fogo baixo por 40 a 50 minutos. Fornecer 1 litro a cada 2 dias.
Alguns apicultores aproveitam o acar existente em outros alimentos para
fornecer s abelhas. o caso da vagem
de algaroba (Prosopis juliflora). Segundo
Ribeiro Filho (1999), para fornecer um
alimento energtico e proteico ao mesmo
tempo para as abelhas, o apicultor poder
levar ao fogo 1 kg de vagem de algaroba
triturada com 2 litros de gua. A mistura
deve ser fervida at atingir a consistncia
de xarope e ser fornecida no mesmo dia
para as abelhas, evitando a fermentao
do produto.
Em algumas regies, comum o uso da
rapadura em substituio ao alimento
descrito acima. Embora muito prtico,
uma vez que o alimento j se encontra
pronto, sendo de difcil fermentao,
muitos enxames acabam morrendo pela
utilizao da rapadura em virtude da falta
dos seguintes cuidados:
Baixa qualidade do produto - por se tratar
de um alimento para consumo animal,
alguns apicultores compram um produto
de menor custo e baixa qualidade, muitas
vezes j fermentado.
Armazenamento inadequado comum
os apicultores deixarem a rapadura armazenada em locais midos, favorecendo a
fermentao do produto.
Fornecimento inadequado alguns
apicultores fornecem a rapadura exposta
ao meio ambiente e umidade da noite,
muitas vezes no cho, facilitando sua fermentao. A quantidade, aparentemente,
tambm influencia: alguns enxames conseguem consumir uma rapadura com cerca de 300 g em 24 horas. O fornecimento
de uma quantidade maior pode causar
problemas intestinais e matar as abelhas.
Assim, recomendado que se oferea, no
mximo, uma rapadura pequena (300 g)
duas vezes por semana.
Falta dgua - como a rapadura slida,
as abelhas necessitam de muita gua
para dissolv-la, transform-la em mel
para depois poderem consumir. O gasto
energtico dessa operao alto e, para
compens-lo, a gua dever estar bem

prxima ao apirio. Alguns produtores


molham a rapadura para facilitar o trabalho das abelhas, porm, isso aumenta o
risco de fermentao.
Alimentao Proteica
Existem vrias receitas de alimentao
proteica. O apicultor poder utilizar uma
das descritas a seguir ou procurar substitutos regionais para a fabricao de uma
alimentao adequada.
Receita 1:
Ingredientes: 3 partes de farelo de soja,
1 parte de farinha de milho e 6 partes de
mel.
Modo de fazer: Misturar bem os dois
farelos e adicionar o mel devagar at
formar uma pasta mole. Fornecer 200 g
do alimento duas vezes por semana.

Hoja

12

caso contrrio, as abelhas rejeitam o


alimento.
Outros alimentos podem ser usados, a
levedura de cana-de-acar (receita a
seguir). Alguns apicultores usam leite
para enriquecer o xarope com protena,
entretanto, as abelhas no possuem
mecanismo para digerir o leite e acabam
morrendo intoxicadas.
Receita 4:
Ingredientes: 6 kg de acar refinado, 3
kg de acar invertido e 1 kg de levedura
seca de cana-de-acar.
Modo de fazer: Misturar bem os ingredientes para formar a pasta.
Fornecer a rao misturada com plen
aumenta a aceitao e a eficincia do
alimento. O pesquisador Leoman Couto
(1998) recomenda a receita abaixo:

Receita 2:

Receita 5:

Ingredientes: 3 partes de farelo de soja,


2 partes de farinha de milho e 15 partes
de mel.
Modo de fazer: Misturar bem os dois
farelos e adicionar o mel devagar at
formar uma pasta mole. Fornecer 200 g
do alimento duas vezes por semana.

Ingredientes: 2 partes de plen seco


modo, 5 partes de acar, 10 partes de
farelo de soja e 3 partes de mel.
Modo de fazer: Misturar bem o farelo,
o plen e o acar e adicionar o mel
devagar at formar uma pasta mole.
Fornecer 200 g do alimento duas vezes
por semana.

Receita 3:
Ingredientes: 7 partes de farelo de trigo,
3 partes de farelo de soja e 15 partes de
mel.
Modo de fazer: Misturar os farelos e
acrescentar o mel. Deixar em repouso
por uma semana em local limpo e refrigerado. Fornecer 200 g do alimento duas
vezes por semana.
No lugar do mel, pode-se usar xarope ou
acar invertido, no entanto, o mel deixa
o alimento mais atrativo. importante
que os farelos estejam bem modos,

Se o produtor no quiser usar o mel ou


no tiver mel disponvel, poder fornecer
s abelhas a receita a seguir:
Receita 6:
Ingredientes: 1 parte de plen seco e
modo, 4 partes de farelo de soja, 4 partes de acar e 2 partes de gua
Modo de fazer: Misturar bem os ingredientes secos e adicionar a gua lentamente, mexendo sempre.

Receita 5
Ingredientes

Visite NOTICIAS APCOLAS: Seccin Polinizacin Noticias actualizadas las 24 horas: www.noticiasapicolas.com.ar

APICULTURA SIN FRONTERAS - N 78 - MAYO DE 2014

Atualmente a Embrapa Meio-Norte vem


pesquisando em parceria com vrias instituies outras alternativas para alimentao das abelhas como: torta de babau
(Orbygnia martiana), farinha de algaroba
(Prosopis juliflora), farinha do bordo-develho (Pithecellobium cf. saman), feno de
mandioca (Manihot esculenta), feno de
leucena (Leucena leococephala). Esses
resultados estaro sendo divulgados
e disponibilizados aos apicultores em
breve. A instituio tambm se coloca
disposio para testar e avaliar qualquer
produto que o apicultor tenha interesse
em utilizar como alimentao, desde que
seja fornecido em quantidade suficiente
para os testes.
Alimentadores
A alimentao artificial pode ser administrada em alimentadores individuais ou
coletivos. Cada modelo tem uma srie de
vantagens e desvantagens e cabe aos
apicultor analisar e escolher o que seja
mais adaptado para sua realidade.

Fornece alimento para enxames naturais,


de apirios vizinhos, pssaros, formigas,
pequenos mamferos, etc.
Incentiva o saque. Pode ser uma fonte de
transmisso de doenas. Desfavorece os
enxames fracos, j que as colnias fortes
coletam mais alimento do que as fracas.
Os alimentadores coletivos devem ser
instalados a cerca de 50 metros do
apirio e a uma altura aproximada de 50
cm do cho. Para proteger o alimento de
formigas, o apicultor poder colocar uma
proteo em cada p do suporte. Para
evitar o afogamento das abelhas, esses
alimentadores devem conter flutuadores,
que podem ser pedaos de folhas de isopor, madeiras leves ou telas plsticas.
Os alimentadores individuais podem ser
encontrados venda nas lojas especializadas, em diversos modelos, de modo
a fornecer alimento interna ou externamente, como pode ser visto a seguir. Os
mais recomendados so os alimentadores
internos, pois reduzem o saque.
Alimentador de Boardman
Usado na entrada da colmeia, destina-se
apenas para alimentos lquidos. Consiste em um vidro emborcado sobre um
suporte de madeira, que parcialmente
introduzido no alvado da colmeia. Prtico,
deixa o alimento exposto externamente,
no havendo necessidade de abrir a
colmeia para o abastecimento, contudo,
pode incentivar o saque.
Alimentador de Cobertura ou
Bandeja

O alimentador coletivo uma espcie


de cocho colocado em cada apirio,
disponibilizando o alimento a todos os
enxame de uma nica vez. Esse modelo
necessita de pouco manejo e muito
prtico, sendo recomendado para apicultores que possuem grande quantidade de
colmeias. Porm, apesar de mais prtico,
o alimentador coletivo apresenta as seguintes desvantagens:

Consiste em uma bandeja colocada


logo abaixo da tampa, com abertura
central, permitindo o acesso das
abelhas ao alimento. No mercado,
pode ser encontrado todo em madeira ou revestido com chapa de
alumnio. Fornece alimento lquido,
slido ou pastoso, entretanto,
quando o alimentador no revestido de alumnio, para fornecer
alimentos lquidos, necessrio que
se faa um banho com cera nas
emendas para evitar vazamentos. Uma
desvantagem do alimentador de cobertura
a quantidade de abelhas que morrem
afogadas no alimento. Os modelos que
contm ranhuras na madeira prxima
abertura devem ser preferidos, pois essas
ranhuras facilitam o retorno das abelhas
para a colmeia, evitando que muitas morram afogadas.

13

Alimentador Doolitle ou de Cocho


Interno
Com as mesmas dimenses de um
quadro de ninho ou melgueira, usado
dentro da colmeia em substituio a um
dos quadros. Para evitar que as abelhas
morram afogadas no alimento lquido, o
alimentador deve ter as laterais da superfcie interior rugosas, de forma a criar uma
superfcie de apoio para as abelhas.
Precaues
Para que a alimentao seja eficiente e
atinja seu objetivo, necessrio que o
apicultor siga as seguintes recomendaes:
Quando usar alimentador individual,
fornecer o alimento ao final da tarde para
evitar o saque.
Pelo mesmo motivo, evitar derramar
alimento prximo ao apirio.
Quando usar alimentador coletivo, fornecer o alimento durante o dia, de modo que
as abelhas tenham tempo suficiente para
a coleta.Para evitar ou diminuir o desperdio, ao usar o alimentador coletivo,
fornecer uma quantidade de alimento que
possa ser consumida no mesmo dia.
Alimento fermentado mata as abelhas.
Por isso necessrio que o produtor
tenha muito cuidado para no fornecer
alimento fermentado ou no deixar que o
alimento fermente nas colmeias.
Seguindo essas recomendaes, o apicultor estar reduzindo o abandono em seu
apirio e aumentando sua produo em
at quatro vezes. Entretanto, a alimentao no pode ser usada como nica
forma de manejo para evitar o enfraquecimento e abandono dos enxames.
preciso, tambm, que o produtor fique
atento para a falta de gua, sombreamento, idade e qualidade das rainhas,
ataque de inimigos naturais, mortandade
das abelhas, etc.

aqui

anuncie

Outra alternativa, segundo Ribeiro Filho


(1999), o fornecimento de xarope enriquecido com massa de jatob (Hymenaea spp), usando-se 100 g de massa
para cada litro de xarope. Segundo o
pesquisador, o xarope tambm poderia
ser enriquecido da mesma forma com
p de vagem de pau-ferro ou ju (Cesalphinia ferrea) ou p de folhas de feijo,
mandioca e abbora.

Hoja

SUA

Contactar a (0054) 11 4739-4124


Celular (0054) 11 59386600
PIN 270295E6
E-mail:
apiculturasinfronteras@hotmail.com

Visite NOTICIAS APCOLAS: Seccin Polinizacin Noticias actualizadas las 24 horas: www.noticiasapicolas.com.ar

APICULTURA SIN FRONTERAS - N 78 - MAYO DE 2014

Hoja

14

Manejo - InstalaoasColmeias

A Moderna Apicultura
Caso nico de domesticao de um inseto, a apicultura pode ter quatro objetivos:
produo de mel, de gelia real, de cera e
de rainhas para novas colmeias.
Nos dois primeiros casos ela pode ser
ambulante ou estacionria.
Na apicultura ambulante, o apirio
deslocado periodicamente de regio para
regio, procura de novas floradas.
Adotado nos Estados Unidos, esse sistema j era conhecido pelos antigos egpcios, que navegavam o Nilo com balsas
cheia de cortios, acompanhando as fases
das enchentes do rio e as sucessivas floradas em suas margens. J na apicultura
estacionria, o apirio permanece sempre
no mesmo local.
Alm dos caixilhos mveis, a apicultura
conta com uma srie de recursos tcnicos
que facilitam o trabalho e aumentam a
produtividade das colmeias.
Um deles a centrifugadora radial de
mel. Nesta, os caixilhos so colocados
com a parte inferior voltada para o eixo da

Todos os dias
voc pode seguirnos nas seguintes
redes sociais

mundoapicola

dos favos.

mquina e o mel expelido


dos favos por um movimento
uniforme de centrifugao.
Outros utenslios necessrios
s operaes de coleta
so: vu de proteo para
o rosto do apicultor; luvas
de couro; fumigador para
acalmar as abelhas; trincha
para retirar os insetos que se
mantm presos aos favos;
rede eliminadora destinada a
permitir a sada das abelhas
da colmeia, impedindo seu
retorno; recipientes para filtrar
e conservar o mel; caixilhos
de reserva; coletora de resduos; xarope para reforar
a alimentao das abelhas
nos perodos de escassez de
flores.
Para aumentar ainda mais
a produtividade das abelhas, costuma-se aplicar aos
caixilhos cera moldada ou
laminada, de forma a diminuir
o tempo gasto na preparao

Instalao
Antes de instalar o seu apirio, algums
itens deve ser observados.
Existncia de uma boa florada apcola
na vizinhana.
Isso garante uma boa produo de mel
durante o ano;
Existncia de gua potvel de boa
qualidade.
Caso no exista voc ter que fazer um
bebedouro;
Local de fcil aceso e muito alto.
Para uma maior comodidade do apicultor
e no sobrecarregar as abelhas quanto a
colheita do nctar;
Colocar a colmeia em cima de cavaletes
protegido por bolsas dgua.
Evitar ataque de formigas.
Tente evitar ao mximo locais que apresentam as seguintes condies:
Ventos fortes.

@notiapi

apiculturasinfronteras

Atrapalha a vida das abelhas, assim


como altera a temperatura no interior da
colmeia;
Locais prximos de padarias e fabricas
de doces.
Evitar que as abelhas saquem tais lugares, evitando assim possveis transtornos;
Local muito mido, sombrios e sujeito a
enchente.
Evita a proliferao de doenas;
Trnsitos de pessoas e animais.
Evitar acidentes;
Construo de estbulos, chiqueiros e
estbulos nas prximos.
Para evitar acidentes d uma distncia de
cem metro destes locais;
Lugar com luzes acesas durante a noite.
A abelha atrada se chocando contra a
lmpada at se machucarem;
No colocar no apirio um numero maior
de colmeias do que a capacidades suportada pela florada apcola.
Evitar a saturao das pastagens apcolas.
No existe uma palavra final a respeito
do lugar ideal onde deva-se colocar uma
colmeia. Em Paris, existe um apirio que
fica em cima da teatro municipal. lgico
que seu rendimento seria sensivelmente
melhor se estivesse localizado numa zona
rural.
Se o apicultor usar de bom senso ele
escolher uma lugar bom para um futuro
apirio.
Manejo
durante o manejo que o apicultor vera
em que condies esto as colmeias e
o que devera fazer para melhorar o seu
desenvolvimento. Quinzenalmente (ou de
acordo com as necessidades do apirio) o
apicultor deve:
Olhar o estado das colmeias e cavaletes.
Fazer os reparos quando necessrio;
Inspecionar as colmeias para verificar a
presena da rainha, produo e o armazenamentos de alimentos (mel e Plen),
Postura de ovos, presena de inimigos e
doenas.

mundoapicola

Apicultura Sin Fronteras

Visite NOTICIAS APCOLAS: Seccin Polinizacin Noticias actualizadas las 24 horas: www.noticiasapicolas.com.ar

APICULTURA SIN FRONTERAS - N 78 - MAYO DE 2014

Tomar os providencias necessrias para


que o fato no influencie na produtividade
da colmeia;
Trocar os quadros quando os mesmos
estiverem deformados, enegrecidos e
quebrados.
As Rainhas, geralmente, rejeitam quadros do tipo citado acima, no realizando
posturas nele.
Durante o manejo devemos evitar alguns
procedimentos que irritam terrivelmente
as abelhas, tais como:
Perfumes e desodorantes ativos;
Bater e sacudir os favos;
Esmagar as abelhas com o formo ou
entre os quadros;
As abelhas liberam um feromnio de
ataque que fazem com que as abelhas
guardis ataquem o alvo mais prximo;
Cores fortes (preto, vermelho, marrom).
Tais cores so desagradveis para elas,
branco, amarelo claro e azul claro so as
mais recomendadas, pois irritam menos;
Dias nublados, chuvosos e com ventos
fortes.
Esses dias esfriam as crias, devem ficar
numa temperatura ambiente em torno de
34 a 35 graus;
No mexer na colmeia muito ceda e
nem muito tarde.
Nas colmeias as abelhas campeira so
as mais agressivas, devemos mexer na
hora em que elas no esto. Isso ocorre
dependendo do regio, entre 9:00h e
11:30h e entre 12:30 e 17:00h. O perodo
que vai de 11:30 a 12:30 deve ser evitado
devida a posio do sol. Esta posio
dificulta a comunicao das abelhas
sobre a localizao das flores em relao
colmeia e ao sol;
Ficar na frente do alvado durante a
manejo.
As abelhas entram e saem da colmeia
sempre contando com as abservaes
que fizeram em seus primeiros vos;
Nunca deixe o fumegador apagar.
Leve sempre um pouco de serragem
durante o manejo.
Enxameamento

Hoja

15

torno para o apicultor, pois compromete


na produo da colmeia, No para as
abelhas, uma vez que faz parte do instinto de perpetuao da espcie.
Tal fenmeno pode ser acelerado devido
as seguintes condies:
Falta de nctar e plen no campo de
pastagem;
Temperatura muito elevado ou muito
baixa no interior da colmeia;
Favos velhos e em estado precrio;
Populao alta;
Falta de espao para a rainha colocar
as suas posturas.
Desdobrando asColmeias
Quando uma colmeia esta prestes a
enxamear ou quando desejarmos aumentar o numero de colmeias no apirio,
podemos fazer um desdobramento. Que
devera ser feito, se possvel, antes ou
depois das grandes floradas para no
comprometer a produtividade. A maneira
mais fcil de fazermos isto :
Colocar uma colmeia vazia perto da
colmeia que vai ser dividida;
Colocar na colmeia vazia um quadro
contendo crias contendo ovos, um com
cria aberta que contenha ovos de um dia
(ou realeiras) um de crias fechadas e um
outro contendo plen e mel, retirados da
colmeia a ser dividida;
A rainha deve ficar na colmeia a ser
dividida, e no na que esta vazia;
Os quadros com plen e mel devem
ficar nos lados da colmeia e as crias no
centro;
Preencher com quadros vazios ou
quadros retirados da colmeia me;
Levar a colmeia me a uma distncia
de no mnimo dois metros da colmeia
nova.

Trabalhar com
Apicultura Sem Fronteiras
Desde 2006 Apicultura Sem
Fronteiras os relatrios e distribui
e material cientfico e tcnico
actualmente sem custos.
como uma biblioteca LIVRE.
um lugar onde os ponsamentos
todos podem aprender, a compartilhar conhecimentos com os
outros.
Se voce acha que o nosso trabalho bom, que voce pediu uma
doacao.
Nao importa o quanto, mais
juntos podemos resolver os servidores pararam de funcionar.
Para informacoes sobre a doacao:
apiculturasinfronteras@hotmail.com

Colabora com

APICULTURA SEM FRONTEIRAS

O exameamento nada mais que a sada


de parte das abelhas para se fixarem em
outro lugar, observa-se que tal fenmeno
ir ocorrer quando a colmeia apresentar
as seguintes caractersticas:
Movimentao enorme de abelhas dentro e fora da colmeia e uma quantidade
acima do normal de zanges;
Muitas realeira nos quadros do ninhos;
Aglutinao de abelhas do lado de fora
da colmeia formando uma espcie de
barba de abelhas.
Apesar da enxameao ser um trans-

Para que possamos continuar nosso


trabalho informando Apicutores livre
a todo o mundo.

Collaborate with a Donacao


Mais informacoes sobre: apiculturasinfronteras@hotmail.com

Visite NOTICIAS APCOLAS: Seccin Polinizacin Noticias actualizadas las 24 horas: www.noticiasapicolas.com.ar

APICULTURA SIN FRONTERAS - N 78 - MAYO DE 2014

Hoja

16

Raas de Abelhas

Raas de Abelhas Apis mellifera


Apis mellifera caucasica

O habitat das abelhas Apis mellifera


bastante diversificado e inclui savana,
florestas tropicais, deserto, regies
litorneas e montanhosas. Essa grande
variedade de clima e vegetao acabou
originando diversas subespcies ou raas
de abelhas, com diferentes caractersticas e adaptadas s diversas condies
ambientais.
A diferenciao dessas raas no um
processo fcil, sendo realizado somente
por pessoas especializadas, que podem
usar medidas morfolgicas ou anlise de
DNA.

Abelha Alem = Abelha preta.


Abelha Cachorro = IRAPU /
ARAPU.
Abelha-de-Fogo = TATARA.
Abelha-do-Cho = MULATINHA.
Abelha Limo = IRAXIM.
Abelha Mulata = IRUU / IRUU
MINEIRO.
Abelho = MAMANGABA
Abelha Africana = Apis melfera
adamson lactar, introduzida no Brasil
em 1956.
Abelha Caucasiana = Apis melfera
remipes pall.
Abelha Europeia = Abelha Comum /
Abelha Domstica , Apis melfera L.
Abelha Italiana = Abelha Amarela,
Apis melfera lingustica Spin.
Abelha Mirim = Melpona mnima, de
porte pequeno.
Abelha Preta = Apis melfera, melfera
L. = Abelha Alem = Abelha-da-Europa
= Abelha-do-Reino = Abelha Escura =
Abelha Europeia = Abelha Europa.
Abelha Mosquito = JATA = JATAPRETA, plebeia mosquito, Abelha
melipnica.

Originrias do Vale do Cucaso, na


Rssia.
Possuem colorao cinza-escura, com
um aspecto azulado, pelos curtos e lngua comprida (pode chegar a 7 mm).
Considerada a raa mais mansa e bastante produtiva.
Enxameiam com facilidade e usam muita
prpolis.
Sensveis Nosema apis.

Possuem lngua curta (5,7 a 6,4 mm), o


que dificulta o trabalho em flores profundas.
Nervosas e irritadas, tornam-se agressivas com facilidade caso o manejo seja
inadequado.
Produtivas e prolferas, adaptam-se com
facilidade a diferentes ambientes.
Propolisam com abundncia, principalmente em regies midas.
Apis mellifera ligustica (abelha italiana)
Originrias da Itlia.
Essas abelhas tm colorao amarela intensa; produtivas e muito mansas, so as
abelhas mais populares entre apicultores
de todo o mundo.
Apesar de serem menores que as A. m.
mellifera, tm a lngua mais comprida
(6,3 a 6,6 mm).
Possuem sentido de orientao fraco,
por isso, entram nas colmeias erradas
frequentemente.
Constroem favos rapidamente e so mais
propensas ao saque do que abelhas de
outras raas europeias.

Apis mellifera carnica (abelha carnica)


Originrias do Sudeste dos Alpes da
ustria, Nordeste da Iugoslvia e Vale
do Danbio.
Assemelham-se muito com a abelha
negra, tendo o abdome cinza ou marrom.
Pouco propolisadoras, mansas, tolerantes a doenas e bastante produtivas.
Coletam honeydew em abundncia.
So facilmente adaptadas a diferentes
climas e possuem uma tendncia maior a
enxamearem.

Apis mellifera mellifera (abelha real,


alem, comum ou negra)
Originrias do Norte da Europa e Centro-oeste da Rssia, provavelmente
estendendo-se at a Pennsula Ibrica.
Abelhas grandes e escuras com poucas
listras amarelas.
Visite NOTICIAS APCOLAS: Seccin Polinizacin Noticias actualizadas las 24 horas: www.noticiasapicolas.com.ar

APICULTURA SIN FRONTERAS - N 78 - MAYO DE 2014

Apis mellifera scutellata (abelha africana)


Originrias do Leste da frica, so
mais produtivas e muito mais agressivas.
So menores e constroem alvolos
de operrias menores que as abelhas
europeias. Sendo assim, suas operrias
possuem um ciclo de desenvolvimento
precoce (18,5 a 19 dias) em relao s
europeias (21 dias), o que lhe confere
vantagem na produo e na tolerncia ao
caro do gnero Varroa.
Possuem viso mais aguada, resposta
mais rpida e eficaz ao feromnio de
alarme. Os ataques so, geralmente,
em massa, persistentes e sucessivos,
podendo estimular a agressividade de
operrias de colmeias vizinhas.
Ao contrrio das europeias que armazenam muito alimento, elas convertem o alimento rapidamente em cria, aumentando
a populao e liberando vrios enxames
reprodutivos.
Migram facilmente se a competio for
alta ou se as condies ambientais no
forem favorveis.
Essas caractersticas tm uma variabilidade gentica muito grande e so influenciadas por fatores ambientais internos
e externos.

Abelha africanizada
A abelha, no Brasil, um hbrido das
abelhas europeias (Apis mellifera mellifera, Apis mellifera ligustica, Apis mellifera caucasica e Apis mellifera carnica)
com a abelha africana Apis mellifera
scutellata.
A variabilidade gentica dessas abelhas
muito grande, havendo uma predominncia das caractersticas das abelhas europeias no Sul do Pas, enquanto
ao Norte predominam as caractersticas
das abelhas africanas.
A abelha africanizada possui um comportamento muito semelhante ao da Apis
mellifera scutellata, em razo da maior
adaptabilidade dessa raa s condies
climticas do Pas. Muito agressivas,
porm, menos que as africanas, a
abelha do Brasil tem grande facilidade
de enxamear, alta produtividade, tolerncia a doenas e adapta-se a climas mais
frios, continuando o trabalho em temperaturas baixas, enquanto as europeias se
recolhem nessas pocas.

Hoja

17

Outras raas de abelhas


Raa distribuio:
Apis mellifera adami Creta.
Apis mellifera andansonii Costa
Oeste da frica.
Apis mellifera anatolica Turquia at
Oeste do Ir.
Apis mellifera armenica Armnia.
Apis mellifera capennsis Sul da
frica do Sul.
Apis mellifera cecropia Sul da Grcia
Apis mellifera cypria Mediterrneo
central e Sudoeste da Europa.
Apis mellifera intermissa Lbia at
Marrocos.
Apis mellifera jemenetica Somlia,
Uganda, Sudo.
Apis mellifera lamarckii Egito, Sudo
e Vale do Nilo.
Apis mellifera litrea Costa Leste
da frica.
Apis mellifera macedonica Norte da
Grcia.
Apis mellifera major Marrocos.
Apis mellifera meda Turquia at
Oeste do Ir.
Apis mellifera nubica frica.
Apis mellifera remipes Regio caucasiana.
Apis mellifera sahariensis Arglia.
Apis mellifera siciliana Siclia - Itlia.
Apis mellifera syriaca Palestina e
Sria.
Apis mellifera unicolor Madagascar
Apis mellifera yementica Yemen e
Oman.
Apis mellifera litorea Costa Leste da
frica.
Apis mellifera monticola Tanznia,
altitude entre 1500 e 3100 m.

SUA

APIARIOS
JIMNEZ
S.A.C.
Fijo: 511-2389037
Mviles: 511-980762067 (RPC)
511-991460284 (RPC)
Pase Los Patriotas N 203
Sayan- Huaura
Lima Per

anuncie

aqui

Jhon Fredy Bohorquez M.


Tcnico En Manejo de Abeja
Africanizada

E-mail: apijhon197@live.com
Cel: 312 786 1079 - 312 892 9552

Contactar a (0054) 11 4739-4124


Celular (0054) 11 59386600
PIN 270295E6
E-mail:
apiculturasinfronteras@hotmail.com

Visite NOTICIAS APCOLAS: Seccin Polinizacin Noticias actualizadas las 24 horas: www.noticiasapicolas.com.ar

Apicoltura Senza Frontiere

Maggio 2014

LA SOSTITUZIONE DELLA REGINA


La sostituzione della regina unoperazione abbastanza semplice ma questo non vuol dire senza regole infatti, a seconda
della stagione, della forza dellalveare, del motivo per cui si
sostituisce la regina occorre attuare degli accorgimenti per assicurarsi che tutto proceda per il meglio.
Innanzi tutto occorre precisare che le regine da introdurre
devono esere in fase di deposizione se non intensa per lo
meno abbondante, questo ci assicura una forte produzione
dormone reale ed una pi facile accettazione.
Il caso pi semplice rappresentato dalla sostituzione di
una regina poco efficiente, in termini di deposizione, a causa
dellet. In questo caso lormone reale circolante, pur non
essendo abbastanza poco da indurre le api alla sostituzione
spontanea, non molto; per questo la nuova regina viene accettata con facilit e pu essere introdotta al momento stesso
delleliminazione della vecchia, sempre tramite gabbietta e
senza api accompagnatrici.
Il caso pi difficile rappresentato dalla sostituzione di una
regina in piena deposizione anche se non molto giovane, per il
motivo di introdurre un nuovo ceppo o perch produce api aggressive o altro; in questo caso lormone circolante in quantit elevata e permane per qualche giorno dopo leliminazione

della regina pertanto consigliabile aspettare qualche giorno,


prima dellintroduzione della nuova regina, inoltre bene
che essa sia accompagnata da alcune api le quali, durante il
periodo di adattamento nella gabbietta, fanno da tramite con
le api dellalveare favorendo la distribuzione del nuovo ormone
reale e quindi laccettazione.
Un efficace accorgimento consiste nello schiacciare la veccia
regina sulla gabbietta che contiene la nuova, non si pu dire
che sia un metodo elegante per funziona.
Molti apicoltori sostituiscono le regine in primavera, questa
pratica non consigliabile in quanto le regine da sostituire
gi depongono fortemente ed il rischio di non accettazione
grande.
Il modo migliore di operare invece la sostituzione in autunno,
utilizzando regine allevate in luglio-agosto, in questa stagione
le vecchie regine rallentano naturalmente la deposizione,
producono meno ormone reale e gli alveari sono pi disponibili
allaccettazione.
Una Curiosit
Il maestro Abramo Andreatta, famosissimo apicoltore di
Trento, usava introdurre le nuove regine attraverso il nutritore
Baravalle dopo averle imbrattate di miele.

Il modo migliore di
operare invece la
sostituzione in autunno,
utilizzando regine allevate
in luglio-agosto, in questa
stagione le vecchie regine
rallentano naturalmente la
deposizione, producono
meno ormone reale e gli
alveari sono pi disponibili allaccettazione.

Rivista internazionale Apicutura Senza Frontiere ha aperto una


sezione dedicata a tutti gli apicoltori che vogliano raccontare le loro
esperienze
INVIA UN ARTICOLO
Inviaci un articolo se sei interessato a condividere il tuo sapere con
persone che hanno in comune con te la stessa passione. (es. tecnica
apistica, malattie.)
REGOLAMENTO
- Il testo scritto deve essere inviato in formato Word corredato da
documentazione fotografica (minimo una foto) al seguente indirizzo:
apiculturasinfronteras@hotmail.com
- Il testo scritto dagli autori non deve contenere parti ritenute sotto
copyright, ma pu contenere citazioni di altri testi che devono essere
bene specificate indicando la fonte.

- La redazione rivista internazionale Apicutura Senza Frontiere si riserva


il diritto, qualora lo ritenga necessario o utile, di poter intervenire sui testi
per fare correzioni su eventuali errori ortografici o di forma e per migliorare la leggibilit di titoli e testi.
- Chi invia un articolo dichiara di essere lautore del testo riportato e accetta di pubblicare il proprio nome, cognome ed email.
-Non saranno pubblicati:
1) Testi troppo brevi, non curati o scritti in chiara frettolosit.
2) Comunicati giudicati di scarso interesse per i lettori; testi volti solamente a descrivere e promuovere servizi commerciali. Il servizio rivolto
al settore apicoltura.
RESPONSABILITA
- Nessuna responsabilit potr in ogni caso essere attribuita ad rivista
internazionale Apicutura Senza Frontiere, che non in alcun modo
responsabile di quanto scritto dallautore.

Apicoltura

Visite NOTICIAS APCOLAS: Seccin Polinizacin Noticias actualizadas las 24 horas: www.noticiasapicolas.com.ar

APICULTURA SIN FRONTERAS - N 78 - MAYO DE 2014

Hoja

19

Lavori del mese di maggio

Per effettuare il nomadismo si devono


avere arnie e famiglie robuste, e la distanza da percorrere non deve essere inferiore ai6 Kmper impedire un eventuale
ritorno di bottinatrici nel luogo abituale di
residenza, altrimenti la raccolta di miele
non compenser mai il lavoro svolto e le
spese di trasporto.
In questo mese, si pu continuare a fare
lallevamento delle regine, e a formare
sciami artificiali e trattarli contro la varroa.
Occorre, inoltre, controllare e combattere
i parassiti e i predatori esterni allalveare
con le trappole.

Collaborare con
APICOLTURA SENZA FRONTIERE

In modo che possiamo continuare il nostro


lavoro per informare gli apicoltori libero a
tutto il mondo

Collaborare con una Donazione


Richiedi maggiori informazioni: apiculturasinfronteras@hotmail.com

qui la

pubblicizzare

Questo il mese della raccolta del miele


in tutta Italia. I melari disposti sugli alveari
vanno controllati spesso. Se notiamo che
le api riempiono il melario da 12 telaini
su un solo lato, questo va ruotato di 180
gradi rispetto allalveare sottostante a
dodici telaini, mentre se lavoriamo su
alveari a dieci telaini e vengono riempiti
solo i telaini centrali dei melari, questi
verranno spostati ai lati del melario per
inserire i favi vuoti al centro.
Quando i melari sono riempiti per circa
tre quarti tempo di inserire il secondo
melario sotto al primo per evitare alle api
lattraversamento del primo melario gi
pieno.
Alla posa del secondo melario si approfitta per fare anche una visita nel nido
e controllare la presenza di eventuali
celle reali. La loro scoperta ci obbliga la
distruzione o la formazione di sciami artificiali, in quanto una sciamatura naturale
sarebbe controproducente per la produzione di miele.
Per evitare che la regina salga nel melario per deporre, si inserisce tra il primo
melario e il nido un escludi regina.
In questo mese inizia il nomadismo: gli
alveari vengono spostati dalla pianura
alla montagna dove vi sono fioriture pi
tardive o si va alla ricerca di mieli pi
pregiati.

TUA
Si prega di telefonare
(0054) 11 4739-4124
Celular (0054) 11 59386600
PIN 270295E6
E-mail:
apiculturasinfronteras@hotmail.com

Visite NOTICIAS APCOLAS: Seccin Polinizacin Noticias actualizadas las 24 horas: www.noticiasapicolas.com.ar

APICULTURA SIN FRONTERAS - N 78 - MAYO DE 2014

Hoja

20

INSTALLAZIONE DI UN APIARIO
Non e sufficiente avere degli alveari per
produrre miele, bisogna infatt, essere
soggetti a due condizioni, oserei dire
indispensabili,
1) Che nei dintorni dellapiario vi siano
delle piante mellifere (anche stagionali)
2)Che si diriga e sorvegli il lavoro delle
api.
E evidente che senza la prima
condizione o quanto meno senza
labbondanza di una buona scorta di nettare non si avra alcun raccolto, e cosa
piu grave anche le colonie saranno poco
inclini al popolamento.
Ovviamente se vi saranno delle colture
con diversi periodi di fioritura il luogo
sara eccellente.
Per ovvi motivi logistici se si puo, e
opportuo installare lapiario vicino alla
propria abitazione o quanto meno , in un
luogo accessibile a mezzi motorizzati (il
trasporto di pesi attorno ai 15-20 kg quali
melari pieni o altro,non e cosa lieve !!)
naturalmente verranno rispettate tutte
le norme (dal punto di vista legale ) per
quanto riguarda il distanziamento di
apiari da strade, confini, autostrade etc.
a tal proposito ciascuna regione ha un
regolamento apposito
e qualcuno di questi lo potrete trovare
anche sul nostro sito.
Le arnie dovranno essere orientate verso
sud o quanto meno in modo che ricevano
quanta piu luce possibile ; a tal proposito
e buona norma cercare di posizionarle
vicino ad alberi con foglia caduca s
da favorirne lombreggiatura estiva e
lirraggiamento solare invernale
La prossimita di una fonte di acqua
pulita e molto utile sia durante la calura
estiva che nel periodo primaverile ( a tal
proposito lapprovvigionamento idrico
in primavera si rivela molto utile per la
covata)
La presenza di piccoli alberi intorno
allapiario e molto utile durante lepoca

della sciamatura
poiche sara su
essi che si raccoglieranno gli
sciami fuoriusciti
dalle arnie .
La disposizione
degli alveari
dovra essere
fatta per file
composte da 4\5
casse al massimo
e con coloriintercalati tra di
loro,ovviamente
esse dovranno
essere alzate da terra di qualche
decina di centimetri a tale scopo
sono consigliabili paletti di cemento
su blocchetti dello stesso materiale,
e importante inoltre, che esse siano
a livello o leggermente spostate in
avanti (sopratutto se si tratta di arnie
senza fondo antivarroa, in queste
infatti potrebbe accumularsi della condensa allinterno dellarnia favorendo
muffe e altre patologie).

Guardate e gi libera nostri video dal : Youtube

Oltre 700.000 vista APRIL 2014.


Guardare i nostri video: http://www.youtube.com/user/mundoapicola
Visite NOTICIAS APCOLAS: Seccin Polinizacin Noticias actualizadas las 24 horas: www.noticiasapicolas.com.ar

You might also like