Gemi Yrd Mak Sorunlar

NSZ
Gemi yardmc makinalar denildi inde ilk akla gelenler pompalar, ya
ve yakt
separatrleri (ayr trclar), sintine separatrleri (ya l su ayr trclar), buzluk sistemi
ve kompresrleri, hava kompresrleri, evaporatrler (tatl su reticileri), dmen sistemi,
p yakma kazan ve gverte makinalardr. Bunlardan zellikle pompalar konusunda
teorik kitaplar olmasna kar n di erleri hakknda yazlan kitaplarn says neredeyse
yok denecek kadar azdr. zellikle de gemilerde al an Gemi Makinalar
letme
Mhendisleri iin bu sistemlerin ve sistemlerde olu abilecek arzalar, nedenleri ve

bunlarn zmlerine ili kin kaynaklar sadece bulunduklar gemilerdeki sistemlere ait
Aklama veya Bakm-Tutum Kitaplardr.
Gemi Makinalar
letme Mhendisleri ve di er gemi al anlarnn da eksikli ini
duydu unu d nd m bu konular, kitabn hazrlanmas gerekti i konusunda bana yol

gsterici olmu tur. Bu nedenle de byle bir kitabn bulunmasnn e itim ve retimleri
srasnda
rencilere,
al malar
srasnda
da
i letmecilere
faydal
olaca
d ncesindeyim.
Gemilerde sistemler ve sistem elemanlar genellikle
ngilizce adlarnn Trke
okunu lar ile adlandrlmaktadr. Bu zorunluluk olsa bile gnmzde her
eyin
Trkemiz d nda bir dil ile adlandrlmas dilimizin, zamanla da kimli imizin
kaybedilmesine yol amaktadr. Bu nedenle de bu kitapta sistem ve sistem elemanlar
gemi terminolojisiyle ifade edilmenin yan sra bu terminolojiye zorunlu olmad mz
ifadelerin Trkele tirilmesine gayret gsterilmi tir.
Gnmzde zellikle; denizcilik mesle inin uluslararas bir meslek oldu u ve
snrlarnn bir lkenin co rafi snrlar ile asla kstl kalamayaca hatrda
bulunduruldu unda, kar mza kan bir di er gereke; bu konudaki uygulamalarn ve
ii
kullanlan teknik terimlerin, uluslararas denizcilik terimleri ile entegre edilmesi
gerekti idir. Bu amala kitabn sonuna, konuda geen teknik terimler ile ilgili bir Trengilizce szlk olu turulmaya al lm tr. Olu turulan bu ksa szlk daha ok
uluslararas denizcilik terimleri ile teknik terimlerin birlikte kullanlarak kar lklarn
vermeyi amalamaktadr. Bylece renci, kitaptaki anlatm sralamasna uygun olarak,
kendi anadilinde konuyu renirken, ayn zamanda Trke tanmlar yaplan teknik
terimlerin ngilizcesini ve uluslararas denizcilik terimlerindeki kar l n bulacaktr.
Bilindi i gibi santrifj pompalarn al ma prensibi genel olsa da binlerce, hatta
milyonlarca santrifj pompann var oldu u d nlrse tm bu pompalarn ayn
olmad aralarnda bazen az, bazen de olduka fazla farkn oldu u bilinmektedir. Bu
nedenle de bu pompalarn arzalar ile bunlarn olas nedenleri ve zmleri de farkl
olacaktr. Byle bir durumda sorunlarn nedenleri ve olas zmleri ancak kendi
Ba vuru Kitabyla bulunabilir ve zlebilir. Bu da demektir ki sistemlerde olu abilecek
arzalar genel olsa bile olas nedenler ve zmleri zel olabilir. Tm bu kayglar
nedeniyle bu kitapta en ok kullanlan modeller ele alnm ve genel sorunlara, yine
genel olas neden ve zmlere yakn olmaya al lm tr. Bu kitaptaki ama, herhangi
bir pompa veya gemi yardmc makinasnda herhangi bir sorun kar snda neler
yaplabilece i konusunda fikir uyandrmaktr.
Kitap iindeki sistemlere ait sorunlar, olas nedenler ve zmleri belli bir metot ile
anlatlmaya al lmaktadr. Kitabn ayn zamanda ngilizce ile yazm da bir yandan
devam etti i iin her iki kitabn birbirine uyumlu olabilmesi iin ayn metot
kullanlm tr. Arzalarn gsterilmesi ve nedenleri ile olas zmler konusunda
uygulanan metot
ekildedir. Sorunlar "T" harfi ile gsterilmi tir. rne in T3
denildi inde nc sorun anla lmaldr. Sorunlarn altndaki "T3C1" ifadesi nc

sorunun birinci nedenini gstermektedir. Bu ifadeden sonra yer alan "T3R1" ise nc
sorunun birinci olas zmn ifade etmektedir.
Sistemlerin okuyucu tarafndan bilindi i varsayld ndan kitaptaki her sistemin
sorunlarna ve zmlerine ba lamadan nce konular hakknda sadece hatrlatma
yapmak amacyla ksa bilgiler verilmektedir.
iii
Kitabmn amacna ula masn diler, verdi i desteklerden dolay hocam Sayn Fahrettin
KK AH N ile Do. Dr. smail Deha ERe ve basmda eme i geenlere te ekkr
ederim.
Ba mhendis Kemal DEM REL
stanbul, Eyll 2005
NDEK LER
KISALTMALAR ....................................................................................................... VII

EK L L STES ......................................................................................................... VIII
BLM 1: POMPALARIN SINIFLANDIRILMASI........................................... 3
BLM 2: D NAM K POMPALARDA SORUNLAR ........................................ 9
2.1 Radyal ak l (santrifj) pompa sorunlar .................................................. 9
2.2 Eksenel ak l (pervane) pompa sorunlar.................................................. 40
2.2.1 (Difzr-sabit kanat tip) Pervane pompa sorunlar ................... 41
2.2.2 (anak tip)Pervane pompa sorunlar .......................................... 43
2.2.3 Eksenel ak l pompalarda genel sorunlar ................................... 45
2.3 Kar k ak l pompa sorunlar .................................................................. 53
2.3.1 Dikey trbin pompas .................................................................. 53
2.3.2 Dalg ve su ii (tank) pompalar ................................................ 62
BLM 3: HAC MSEL (PD) POMPALARDA SORUNLAR ............................ 67
3.1 Dnel pompalar ......................................................................................... 68
3.1.1 Di li pompa sorunlar ................................................................. 69
3.1.1.1 D tan di li pompalar ................................................... 69
3.1.1.2 ten di li pompalar ...................................................... 72
3.1.2 Vidal pompa sorunlar ............................................................... 80
3.1.2.1 Tek vidal pompalar (helisel rotorlu pompalar) ........... 80
3.1.2.2 ki (ikiz) vidal pompalar ............................................. 87

3.1.2.3 vidal pompalar ....................................................... 88
3.1.3 Kanatl (paletli) pompa sorunlar ................................................ 94
3.1.4 Loblu pompa sorunlar ............................................................... 97
3.1.5 evresel pistonlu (kanatl) pompa sorunlar ............................... 106
3.1.6 Hortumlu (tpl) pompa sorunlar .............................................. 112
3.1.7 Esnek elemanl pompa sorunlar ................................................ 114
3.1.8 Dnel pistonlu pompa sorunlar ................................................. 116
3.1.8.1 Eksenel pistonlu pompalar ........................................... 116
3.1.8.2 Radyal pistonlu pompalar ............................................ 120
3.2 Do rusal hareketli pompalar .................................................................... 126
3.2.1 Pistonlu pompa sorunlar ............................................................ 127
3.2.2 Plancerli pompa sorunlar ........................................................... 135
3.2.3 Diyaframl pompa sorunlar ....................................................... 140
3.2.3.1 Hava kumandal diyaframl pompa .............................. 141
3.2.3.2 Elektrik kumandal diyaframl pompa .......................... 142
3.2.3.3 Mekanik kumandal diyafram pompas ........................ 143
BLM 4: YA -YAKIT SEPARATR SORUNLARI ................................... 151
BLM 5: S NT NE SEPARATR SORUNLARI ......................................... 163
BLM 6: HAVA KOMPRESR SORUNLARI ............................................ 171
BLM 7: BUZLUK (SO UTMA) S STEM SORUNLARI ............................ 185
BLM 8: TATLI SU RET C S (EVAPORATR) SORUNLARI .............. 199
BLM 9: DMEN S STEM SORUNLARI ..................................................... 207
BLM 10: IRGAT S STEM SORUNLARI ..................................................... 215
1. Mekanik tahrik elemanlar .......................................................................... 216
2. Emme devresi ............................................................................................. 217
3. Pompa ......................................................................................................... 218
4. Basma devresi ............................................................................................. 220
5. Dn devresi ............................................................................................. 221
6. Basma valfleri ............................................................................................. 223
7. Ak valfleri ................................................................................................ 225
vi
8. Kontrol valfleri ........................................................................................... 226

9. Ak kan ....................................................................................................... 228
10. Tahrik sistemi (motor, silindir) ................................................................. 229
11. Muhtelif .................................................................................................... 231
BLM 11: H DROL K KREYN SORUNLARI ................................................ 235
11.1 Mekanik paralar .................................................................................... 236
11.2 Hidrolik paralar ..................................................................................... 239
BLM 12: P YAKMA KAZANI SORUNLARI .......................................... 245
BLM 13: P S SU UN TES SORUNLARI ...................................................... 257
vii
KISALTMALAR
NPSH
: Net pozitif emme yksekli i
NPSHA
: Mevcut net pozitif emme yksekli i
NPSHR
: Gerekli net pozitif emme yksekli i
ppm
: Milyonda parack
rpm
: Dakikadaki devir says
OCD
: Ya detektr
DO (D/O)
: Dizel-oil
FO (F/O)
: Fuel-oil
LO (L/O)
: Ya lama ya
SWL
: Emniyetli al ma yk
viii
EK L L STES
ekil No
Sayfa No
ekil 1.1 Pompalarn genel snflandrlmas ........................................................... 3

ekil 1.2 Dinamik pompalarn snflandrlmas ....................................................... 3
ekil 1.3 Hacimsel pompalarn snflandrlmas ...................................................... 4
ekil 1.4 Pompalarn temel snflandrlmas............................................................ 4
ekil 1.5 Do rusal hareketli hacimsel pompalarn snflandrlmas ....................... 4
ekil 1.6 Dnel tip hacimsel pompalarn snflandrlmas ...................................... 5
ekil 2.1 Santrifj pompa ........................................................................................ 9
ekil 2.2 Eksenel ak l (pervane) pompa ................................................................ 40
ekil 2.3 Dikey tipte kar k ak l pompa ............................................................... 53
ekil 3.1 Helisel rotorlu pompa ............................................................................... 68
ekil 3.2 Radyal pistonlu pompa ............................................................................. 68
ekil 3.3 D tan di li pompa .................................................................................... 69
ekil 3.4
ten eksantrik di li pompa ....................................................................... 73
ekil 3.5 Gerotor pompa .......................................................................................... 73

ekil 3.6 Helisel rotorlu pompa ............................................................................... 80
ekil 3.7
kiz vidal pompa ...................................................................................... 88
ekil 3.8 vidal pompa ........................................................................................ 88

ekil 3.9 Kanatl pompa .......................................................................................... 94
ekil 3.10 Loblu pompa ............................................................................................. 971
ekil 3.11 evresel pistonlu pompa ........................................................................... 106
ix
ekil 3.12 Hortumlu (tpl) pompa ........................................................................... 112

ekil 3.13 Esnek elemanl (impellerli) pompa ........................................................... 114
ekil 3.14 Eksenel pistonlu (e ik eksenli) pompa ..................................................... 116
ekil 3.15 Radyal pistonlu pompa ............................................................................. 120
ekil 3.16 Pistonlu ve plancerli pompa ...................................................................... 126
ekil 3.17 Diyaframl pompa ..................................................................................... 126
ekil 3.18 Pistonlu pompa ......................................................................................... 127
ekil 3.19 Plancerli pompa ........................................................................................ 135
ekil 3.20 Hava kumandal iki diyaframl pompa ..................................................... 140
ekil 4.1 Alfa Laval model separatr ...................................................................... 152
ekil 5.1 Sintine separatr ..................................................................................... 163
ekil 5.2 Sintine separatr devre emas ................................................................ 164
ekil 6.1 Pistonlu tip hava kompresr ................................................................... 171
ekil 6.2
ki kademeli pistonlu ve hava so utmal hava kompresr ...................... 172
ekil 7.1 Buzluk sistemi devre emas...................................................................... 185

ekil 8.1 Plakal ve tp borulu evaporatr ............................................................... 199
ekil 9.1
ki silindirli dmen sistemi ....................................................................... 207
ekil 9.2 Drt silindirli dmen sistemi .................................................................... 208

ekil 10.1 Irgat .......................................................................................................... 215
ekil 11.1 Hidrolik kreyn ve tambur .......................................................................... 235
ekil 12.1 p yakma kazan (insineratr) ................................................................ 245
ekil 12.2 p yakma kazan devre emas ............................................................... 246
ekil 13.1 Pis (atk) su nitesi ................................................................................... 257
ekil 13.2 Pis su unitesi devre emas ....................................................................... 258
Blm 1
Pompalarn Snflandrlmas
Blm 1
Pompalarn Snflandrlmas
Pompalar genel olarak, dinamik pompalar ve hacimsel (pozitif deplasmanl) pompalar
olmak zere iki ana snfa ayrlmaktadr. Dinamik pompalar, ak kann hzn (kinetik
enerjisini) artrmak iin devaml enerji ilave etmektedir, hacimsel pompalar ise,
basntaki art iin periyodik olarak enerji ilave ederler.
ekil 1.1 Pompalarn genel snflandrlmas
Dinamik pompalar ak trne gre radyal ak l (santrifj pompalar), eksenel ak l

(pervane pompalar) ve kar k ak l olmak zere alt snfa ayrlmaktadr.
ekil 1.2 Dinamik pompalarn snflandrlmas
Pozitif deplasmanl (hacimsel) pompalar ise; basn reten elemann hareketine ba l

olarak do rusal hareketli pompalar ve dnel hareketli pompalar olmak zere iki temel
snfa ayrlmaktadr.
ekil 1.3 Hacimsel pompalarn snflandrlmas
Pompalarn imdiye kadar anlatlan genel snflandrlmas btnyle

gsterilmektedir.
ekil 1.4te
ekil 1.4 Pompalarn temel snflandrlmas
Do rusal hareketli pompalar da kendi arasnda pistonlu, plancerli ve diyaframl

pompalar olmak zere snfa ayrlmaktadr.
ekil 1.5 Do rusal hareketli hacimsel pompalarn snflandrlmas
Dnel hareketli pompalar da di li, vidal, paletli (kanatl), loblu, evresel pistonlu,
hortumlu, esnek elemanl ve pistonlu pompalar olmak zere baz alt snflara
ayrlmaktadr.
!
&$
'
&$
)
&$
"
( &$
$%
ekil 1.6 Dnel tip hacimsel pompalarn snflandrlmas
Blm 2
Dinamik Pompalarda Sorunlar
Blm 2
Dinamik Pompalarda Sorunlar
Dinamik pompalar ak ynlerine gre radyal ak l (santrifj/merkezka) pompalar,
eksenel ak l (pervane) pompalar ve kar k ak l pompalar olarak
snflandrlmaktadr.
2.1 RADYAL AKI LI (SANTR FJ) POMPA SORUNLARI

Santrifj (merkezka) pompalar, iinde bir dizi kanatlar olan dnel hareketli impeller
ad verilen bir elemana sahip olup impeller, ak kana merkezka kuvvetle kinetik enerji
vermek iin kullanlmaktadr. Santrifj pompalar genelde iki temel tipte eleman
iermektedir. Bunlardan ilki dnel hareketli olan aft ve impeller, ikincisi ise sabit olan
gvde veya keys (salyangoz/volt veya sabit kanat/nozul), szdrmazlk eleman kutusu
ve yataklardr.
ekil 2.1 Santrifj pompa
Santrifj pompalar; impeller ve pompa gvdesini kullanarak ak kana hareket sa lamak

iin kinetik enerjiden faydalanmaktadr. mpeller, ak kana hz kazandrrken gvde de
ak kann d ar baslmas esnasnda hz (kinetik enerjiyi) basnca dn trmektedir.
10
Bu i , gvde iindeki impellerin dengesi ve impeller ile gvde arasnda bir bo lu un

(klerens) korunmas ile ba arlmaktadr. Ak kan (sv), pompaya impellerin
merkezinden girmekte ve impellerin dnel hareketi sayesinde d ar ta nmaktadr.
mpeller zerindeki kanatlar impellerin merkezinden itibaren kademe kademe
geni lemekte ve bu, hz d rerek basnc artrmaktadr. Sonu olarak santrifj
pompalar srekli bir ekilde ve belirli bir basnta ak retmi olmaktadr.
Sorun
T1
Motor al myor.
Olas Neden ve zmler

T1C1
Voltaj (gerilim) yok.
T1R1
Tabloda voltaj olup olmad n kontrol et.
T1C2
Yanl voltaj.
T1R2
Sa lanan voltaj ile motorun gereksinimi olan voltajn ayn olup olmad n
kontrol et.
T1C3
Hatta (devrede) voltaj yok.
T1R3
Tablo motor hattnda (devresinde) voltaj kontrol et.
T1C4
Motorda gev ek ba lant.
T1R4
Tm ba lantlarn sa lam oldu unu kontrol et.
T1C5
Motor aft dnmyor.
T1R5
Motor aftnn el ile kolayca dnd n kontrol et (Bu i lem motorun arka
tarafndan tornavida ile veya herhangi bir anahtarla yaplabilir).
T1C6
Tkanklk veya engel.
T1R6
Tkanklk veya engeli kaldr.
T1C7
Elektrik tablosunda gev ek ba lantlar.
T1R7
Gev ek ba lantlar, devre anahtarlarn, alterleri, rleleri ve sigortalarn

sa laml n kontrol et.
Sorun
T2
Motor stop ediyor.
Olas Neden ve zmler

T2C1
Kablolar, gev ek ba lantlar vb.
T2R1
Tm ba lantlarn sa lam oldu unu kontrol et.
T2C2
Motorda d k voltaj.
11
T2R2
Voltaj kontrol et.
T2C3
Zorlanma veya a r yk.
T2R3
A r ykn nedenini bul ve kaldr.
Sorun
T3
Motor vnlyor, fakat al myor.
Olas Neden ve zmler

T3C1
al trma d mesindeki kontaklar arasnda yabanc madde.
T3R1
Yabanc maddeyi kaldr ve kontaklar temizle.
T3C2
Motor aftnda zorlanma.
T3R2
Motor aftn dndrmeye al , mmkn de ilse motoru de i tir.
T3C3
Kapasite ayarlayc dzgn al myor.
T3R3
De i tir.
T3C4
Pompa elemanlarnda tutukluk veya sk ma.
T3R4
Pompay skerek tekrar topla ve elemanlarn rahat dnd n gr.
Sorun
T4
Motor snyor ve stop ediyor.
Olas Neden ve zmler

T4C1
Voltaj uygun de il.
T4R1
Motor zerindeki ba lantlarn do ru oldu unu kontrol et, verilen voltajn

motora gerekli olan voltaj sa lad n gr.
T4C2
Voltaj normalin altnda.
T4R2
Motor zerindeki ba lantlarn do ru oldu unu kontrol et, di er tm

yklerin normal oldu unu kontrol et. (Voltaj normalin altnda olmamal).
T4C3
A r diren.
T4R3
Motorun a r diren olmakszn dnd n gr. Kt yatak ve tkal

impeller a r dirence neden olabilir.
T4C4
Geri dndrmez valfler yanl ynde ba lanm .
T4R4
Geri dndrmez valflerin do ru ynde ba land na emin ol.
T4C5
Tkal impeller ve yuva.
T4R5
mpeller ve yuvann tkal olmad n kontrol et.
12
Sorun
T5
Pompa ve motor hareket etmiyor.
Olas Neden ve zmler

T5C1
mpeller veya aft tutmu .
T5R1
Tutuklu u kaldr ya da aft veya impelleri de i tir.
T5C2
Motor arzas.
T5R2
Motoru de i tir.
Sorun
T6
Motor al yor ama pompalama olmuyor (ak kan baslamyor).
Olas Neden ve zmler

T6C1
Motorun dn hareketi kaplinden dolay iletilemiyor.
T6R1
Kaplin ve kamay kontrol et.
T6C2
k valfi kapal.
T6R2
Valfi a.
T6C3
Geri dndrmez valf veya di er valfler kapal.
T6R3
Tm valfleri a.
T6C4
Alc devre kapal veya filtre tkal.
T6R4
Filtreyi temizle.
T6C5
Pompa keysinde (gvdesinde) hava.
T6R5
Havaya neden olan kaa bul, contalar de i tir.
T6C6
Alc devrede kaak.
T6R6
Kaa bul ve gider.
T6C7
Mekanik seal (mekanik salmastra) karyor.
T6R7
Mekanik seali yenile.
T6C8
Arzal dip valfi.
T6R8
Dip valfini onar veya de i tir.
T6C9
Emme derinli i ok fazla.
T6R9.1
Pompa ve emme tank seviyesi arasndaki mesafeyi ksalt.
T6R9.2
Emme borusunun apn byt.
T6R9.3
Emme borusunun uzunlu unu azalt ve alc devreyi sadele tir.
13
T6C10
Hava alma pompas arzal.
T6R10
Onar veya de i tir.
T6C11
Tkal emme valfi.
T6R11
Onar veya de i tir.
T6C12
Basma yksekli i ok fazla.
T6R12
Basnc d r.
T6C13
Arzal mekanik seal.
T6R13
Mekanik seali (mekanik salmastray) yenile.
T6C14
Tkal impeller.
T6R14
mpelleri temizle.
Sorun
T7
Pompann havas alnamyor.
Olas Neden ve zmler

T7C1
Pompa ve filtrenin ii bo .
T7R1
Pompa ve filtrenin iinin su ile dolu oldu una emin ol.
T7C2
Baz valfler kapal.
T7R2
Emme ve basma hatt ile bu hatlardaki valflerin ak ve tkal olmad na

emin ol.
T7C3
Tkal emme hatt ya da filtre veya emme hattnda hava kaa .
T7R3
Pompann vakum tutup tutmad n gr.

a. E er pompa vakum tutuyorsa, tkal emme hatt ve filtreyi kontrol ederek
tkank yeri veya alc devredeki kaa bul.
b. E er pompa vakum tutmuyorsa, kaa n giderilip pompann ak kan ile
doldurularak havasnn alnmas gerekiyor.
T7C4
Gev ek saplama veya fittingler (ba lant elemanlar).
T7R4
Tm saplamalar ve ba lant elemanlarn sk.
T7C5
Devir ok d k.
T7R5
Voltaj kontrol et ve devir d kl nn voltajdan kaynaklanmad n gr.
T7C6
Baz tkal paralar.
T7R6
Pompay sk ve tkal paralar bulup temizle.
T7C7
Mekanik seal karyor.
14
T7R7
Mekanik seali de i tir.
Sorun
T8
Pompa havaszlanm olarak kalmyor.
Olas Neden ve zmler

T8C1
Emme hattnda devaml hava kaa .
T8R1
Karan yerleri bul ve onar.
T8C2
Emme derinli i ok yksek ya da yetersiz net pozitif emme yksekli i

veya yk (NPSH).
T8R2.1
T8R2.2
T8R2.3
Emme borusunun uzunlu unu azalt ve emme hattn sadele tir.
T8C3
Ak kan iinde hava veya gazlar.
T8R3.1
Karan yeri bul ve onar.
T8R3.2
Tank tekrar doldur.
T8C4
mpeller iinde yabanc madde.
T8R4
mpeller iindeki yabanc maddeleri kaldr, temizle.
T8C5
Karan veya arzal geri dndrmez valfler.
T8R5
Onar veya valfleri de i tir.
T8C6
Boru ba lantlarnda hasarl contalar.
T8R6
Contalar yenile.
T8C7
Pompa veya szdrmazlk elemannda hava kaa .
T8R7
Szdrmazlk elemann veya contalar de i tir.
T8C8
Tanktaki su seviyesi emme hattnn altna d m .
T8R8
Tank yeniden doldur.
T8C9
Emme hattnda su buharla yor.
T8R9
Ak kann buharla ma basncn a ma.
Sorun
T9
Ak yok.
Olas Neden ve zmler

T9C1
Pompann havas alnmam .
15
T9R1
Pompann havasn al.
T9C2
k basnc ok yksek, yetersiz net pozitif emme yksekli i (NPSH).
T9R2
Basnc d r.
T9C3
Emme derinli i ok yksek.
T9R3.1
T9R3.2
T9R3.3
Emme borusunun uzunlu unu azalt ve emme hattn sadele tir.
T9C4
Kapal valf veya valfler.
T9R4
Valfleri a.
T9C5
Viskozite ok yksek (manyetik kaplinde g aktarm yok).
T9R5
Pompay veya ak kan starak viskoziteyi d r.
Sorun
T10
Ak az veya hi ak yok.
Olas Neden ve zmler

T10C1
Emme hatt filtresi tkal.
T10R1
Filtreyi temizle.
T10C2
Kstlanm veya tkal basma devresi.
T10R2
Kapal valfleri veya tkal devreyi kontrol et ve a.
T10C3
Tkal impeller.
T10R3
mpelleri temizle.
T10C4
Kavitasyon.
T10R4.1
Emme basncn ykselt.
T10R4.2
Ak kann hzn d r.
T10R4.3
Giri devresindeki scakl d r.
T10R4.4
T10R4.5
T10R4.6
Emme borusunun uzunlu unu azalt ve emme hattn sadele tir (mmknse
daha az dirsek ve fitting kullan).
T10C5
Emme devresinde kaak.
T10R5
Kaa bul ve onar.
16
T10C6
T10R6
T10C7
A nm pompa.
T10R7
Pompay de i tir.
T10C8
Kapal valfler.
T10R8
Valfleri a.
T10C9
Devir ok d k veya dn yn yanl .
T10R9
Devri ykselt veya dn ynn de i tir.
T10C10
Pompann havas
doldurulmam .
T10R10
Emme devresini ak kanla doldur.
T10C11
Emme derinli i ok yksek, yetersiz net pozitif emme yksekli i (NPSH).
T10R11.1
T10R11.2
T10R11.3
Emi borusunun uzunlu unu azalt ve emi hattn sadele tir (mmknse
T10C12
Emme devresi yeterince sv iinde de il.
T10R12
T10C13
Emme devresinin a z sv iinde de il.
T10R13
T10C14
Sistemin statik yksekli i, pompann kapal valf ile olan basma

yksekli inden bile daha fazla.
T10R14
Statik yksekli i d r.
T10C15
Toplam basma yksekli i pompaya gre ok fazla.
T10R15
Yksekli i azalt.
T10C16
Ak kan iine giren ok fazla hava veya gaz.
T10R16
T10C17
Ak kann viskozitesi umulandan daha yksek.
T10R17
Ak kan starak viskoziteyi d r.
alnmam ,
emme
T10C18
mpeller ap ok kk.
T10R18
mpelleri daha byk apl olanyla de i tir.
T10C19
devresi
Pompa i bo luklarnda (klerens) a r byme.
tmyle
ak kanla
17
T10R19
T10C20
A nan paralar de i tir.

ki emi li impellerin yanl montaj.
T10R20
Do ru monte et.
T10C21
E de er olmayan pompalarn paralel al mas.
T10R21
E de er olmayan pompalar paralel al trma.
Sorun
T11
D k basma basnc.
Olas Neden ve zmler

T11C1
Tkal emme hatt, emme filtresi veya impeller.
T11R1
Emme borusunu, filtreyi veya impelleri temizle.
T11C2
Emme valfi kapal.
T11R2
Valfi a.
T11C3
Devir ok d k veya dn yn yanl .
T11R3
Devri ykselt veya dn ynn de i tir.
T11C4
Emme borusu yeterince ak kan iinde de il.
T11R4
T11C5
Emme devresinde veya pompa szdrmazlk elemannda hava kaa .
T11R5
Kaa bul ve onar ya da szdrmazlk elemann de i tir.
T11C6
Ak kan iine girmi ok fazla hava veya gaz.
T11R6
Kaa bul ve gider.
T11C7
Pompann kapasitesi ok yksek.
T11R7
Kapasiteyi d r.
T11C8
T11R8
ki emi li impellerin yanl montaj.

Do ru monte et.
T11C9
mpeller ap ok kk.
T11R9
mpelleri daha byk apl olan ile de i tir.
T11C10
Pompa i bo luklar a r artm .
T11R10
A nm paralar de i tir.
T11C11
Ak kann yo unlu u umulandan yksek.
T11R11
Ak kan st.
18
T11C12
Ak kann viskozitesi umulandan yksek.
T11R12
Ak kan st.
T11C13
Arzal basnler.
T11R13
Basnleri de i tir.
Sorun
T12
Kapasite ok yksek.
Olas Neden ve zmler

T12C1
Devir ok yksek.
T12R1
Devri d r.
T12C2
mpeller ap ok byk.
T12R2
mpelleri daha kk apl olan ile de i tir.
T12C3
Kar basn ok d k.
T12R3
Kar basnc ykselt.
Sorun
T13
Pompa basnc ok yksek.
Olas Neden ve zmler

T13C1
Devir ok yksek.
T13R1
Devri d r.
T13C2
A narak bym impeller.
T13R2
De i tir.
T13C3
ok fazla basn kademesi.
T13R3
Pompay daha az basn kademeli olan ile de i tir.
T13C4
Ak kann yo unlu u ok fazla.
T13R4
Ak kan st.
T13C5
Giri basnc ok yksek.
T13R5
Giri basncn d r.
T13C6
Arzal basnler.
T13R6
Basnleri de i tir.
19
Sorun
T14
G harcam ok fazla.
Olas Neden ve zmler

T14C1
Motor ok kk.
T14R1
Motoru byk olan ile de i tir.
T14C2
Arzal motor.
T14R2
Motoru de i tir.
T14C3
Kapasite ok fazla.
T14R3
Kapasiteyi d r.
T14C4
Kar basn ok d k.
T14R4
Kar basnc artr.
T14C5
Salmastra kutusu glendi ok sk.
T14R5
Glendi gev et ve do ru ayarla.
T14C6
aft ekseninde de il.
T14R6
Eksene al.
T14C7
Yanl elektrik (voltaj, amper, frekans).
T14R7
Do ru de erleri sa la.
Sorun
T15
Pompann k nda ak kan miktar azalyor veya tamamen kesiliyor.
Olas Neden ve zmler

T15C1
T15R1
Kaa gider veya devreyi onar.
T15C2
Mekanik sealde kaak.
T15R2
T15C3
Artan emme derinli i.
T15R3
Emme derinli ini d r ve tank yeniden doldur.
T15C4
Tkal filtre.
T15R4
Temizle.
T15C5
Kavitasyon.
T15R5.1
20
T15R5.2
T15R5.3
Emi borusunun uzunlu unu azalt ve emi hattn sadele tir (mmknse
Sorun
T16
Dzensiz al ma.
Olas Neden ve zmler

T16C1
Arzal yatak.
T16R1
Yata de i tir.
T16C2
Arzal motor.
T16R2
Motoru de i tir.
Sorun
T17
Kaaklar.
Olas Neden ve zmler

T17C1
Pompa keysinde (gvdesinde) atlak.
T17R1
Onar veya keysi de i tir.
T17C2
Pompa montaj yanl .
T17R2
Pompay do ru topla.
T17C3
Boru ba lantlarnda kaak.
T17R3
Contalar de i tir.
T17C4
A nm mekanik seal.
T17R4
T17C5
Mekanik seal montaj yanl .
T17R5
Montaj do ru yap.
Sorun
T18
Yatak scakl ok yksek.
Olas Neden ve zmler

T18C1
Yanl ya lama veya yanl ya (so utucu sv).
T18R1
Do ru ya lama yap ve do ru ya (so utucu sv) kullan.
T18C2
Pompann eksenlemesi (merkezlenmesi) yanl .
21
T18R2
Pompay eksenine al (merkezle).
T18C3
Boru devrelerinin etkisi.
T18R3
Boru devrelerinden olan (kasma gibi) kt etkileri kaldr.
T18C4
Yanl kaplin bo lu u.
T18R4
Bo lu u do ru ayarla.
T18C5
E ik aft.
T18R5
aft de i tir.
T18C6
Yataklarda yabanc maddeler ve pislikler.
T18R6
Ak kan filtre ile temizle.
Sorun
T19
Pompada abuk a nma var.
Olas Neden ve zmler

T19C1
Ak kana gre yanl pompa malzemesi.
T19R1
Ak kana uygun olan malzemeden yaplm pompay kullan.
T19C2
Kavitasyon.
T19R2.1
T19R2.2
T19R2.3
T19C3
Salmastra kutusu glendi ok sk.
T19R3
Glendi gev et ve do ru ayarla.
T19C4
E ik aft.
T19R4
aft de i tir.
T19C5
Hatal eksenleme.
T19R5
Eksenlemeyi do ru yap.
T19C6
Boru devrelerinin etkisi.
T19R6
Boru devrelerinden olan (kasma gibi) kt etkileri kaldr.
Sorun
T20
Pompa ok fazla g ekiyor.
22
Olas Neden ve zmler

T20C1
Ykseklik beklenenden d k ve pompa debisi ok fazla.
T20R1
Kapasiteyi d r.
T20C2
Paralar zerinde birikintiler veya k r olu mu .
T20R2
Temizle.
T20C3
mpeller hz ok yksek.
T20R3
Hz (devri) d r.
T20C4
Salmastra ok sk.
T20R4
Glendi gev et ve yeniden do ru olarak ayarla.
T20C5
Eksenden kaklk.
T20R5
Eksene al.
T20C6
mpeller pompa gvdesine srtyor.
T20R6
mpelleri yenile ve eksenlemeyi do ru yap.
T20C7
mpeller ters ba lanm .
T20R7
mpelleri do ru ba la.
T20C8
mpeller ters dnyor.
T20R8
Dn ynn de i tir.
T20C9
mpeller ap ok byk.
T20R9
mpelleri kk apl olan ile de i tir.
T20C10
Ak kan yo unlu u umulandan ok yksek.
T20R10
Ak kan st.
T20C11
Ak kan viskozitesi umulandan ok yksek.
T20R11
Ak kan st.
T20C12
Pompa i bo luklar (klerens) ok fazla.
T20R12
A nan paralar de i tir.
T20C13
Pompa elemanlar birbirlerine srtyor.
T20R13
Pompay sk ve yeniden do ru olarak topla.
Sorun
T21
Pompa grltl.
23
Olas Neden ve zmler

T21C1
Kavitasyon.
T21R1.1
T21R1.2
T21R1.3
T21C2
Eksenden kaklk.
T21R2
T21C3
Pompa iinde yabanc madde.
T21R3
Yabanc maddeleri temizle ve ak kan filtreden geir.
T21C4
E ik aft.
T21R4
aft de i tir.
T21C5
mpeller pompa gvdesine srtyor.
T21R5
mpelleri yenile ve eksenlemeyi do ru yap.
Sorun
T22
Vibrasyon veya grlt.
Olas Neden ve zmler

T22C1
Tkanm , a nm veya korozyona u ram impeller.
T22R1
Tkankl temizle veya impelleri de i tir.
T22C2
mpeller kanatlar salyangoza veya difzr (sabit kanat) kanatlarna ok

yakn.
T22R2
Do ru ayarla.
T22C3
Eksenden kaklk veya e ri aft.
T22R3
Eksene al veya aft de i tir.
T22C4
Pompa d ek ( asi) saplamalar gev ek.
T22R4
Saplamalar sk.
T22C5
Pompa kritik devire yakn bir devirde al yor.
T22R5
Pompay uygun devirde al tr.
T22C6
Yanl yatak ba lants veya gev ek hareketli paralar.
T22R6
Do ru yatak ba lants kullan veya gev ek paralar sk.
T22C7
Yatak a nmas ve kt ya lama.
24
T22R7
Do ru ya lama yap ve a nm yata yenile.
T22C8
Yapsal seselim (rezonans).
T22R8
Seselimi (rezonans) nle.
T22C9
Pompa i elemanlarnda a r bo luk.
T22R9
T22C10
Sorunlu motor yata veya rotor.
T22R10
De i tir.
T22C11
Tkal emme borusu, filtre veya impeller.
T22R11
Emme borusu, filtre veya impelleri temizle.
T22C12
Emme valfi ksmen kapal.
T22R12
Valfi a.
T22C13
Pompa alc borusu tamamen ak kan ile dolu de il.
T22R13
Pompa alc devresini tamamen ak kan ile doldur.
T22C14
Emme devresi tamamen ak kan iinde de il.
T22R14
Tank doldur.
T22C15
Kapal valfe kar al ma.
T22R15
Valfi a.
T22C16
Pompa yksek kapasiteyle yetersiz net emme yksekli inde al yor.
T22R16
Kapasiteyi d r.
Sorun
T23
Pompa, tahrik elemann (motoru) a r ykleyerek zorluyor.
Olas Neden ve zmler

T23C1
Toplam ykseklik pompann sa lad ndan d k, pompa debisi ok

yksek.
T23R1
Kar basnc ykselt, bunun iin pompa k valfini bir miktar ks.
T23C2
Ak kann yo unlu u ve viskozite pompa iin d nlenden farkl.
T23R2
Pompa imalatsna dan .
T23C3
Devir ok yksek.
T23R3
Kontrol et ve devri uygun olana kadar d r.
25
Sorun
T24
Szdrmazlk eleman arzas.
Olas Neden ve zmler

T24C1
Ak kan scakl ok yksek.
T24R1
Ak kan scakl n d r.
T24C2
Szdrmazlk elemannn yuvasndaki basn ok az veya ok fazla.
T24R2
Basnc do ru ayarla.
T24C3
Ak kan iinde a ndrc maddeler.
T24R3
Ak kan filtreden geir.
T24C4
Birikintiler.
T24R4
Birikintileri kaldr ve temizle.
T24C5
Vibrasyon seviyesi ok yksek.
T24R5
Gev ek paralar sk ve a nm paralar de i tir.
T24C6
Ak kan viskozitesi umulandan yksek.
T24R6
T24C7
Yanl montaj.
T24R7
Pompay sk ve elemanlar do ru biimde topla.
T24C8
Szdrmazlk elemannn yanl

szdrmazlk malzemesi.
T24R8
Szdrmazlk elemann do ru ba la ve uygun malzemeyi kullan.
T24C9
Mekanik seal denge oran yanl .
T24R9
Denge oran do ru olan mekanik seal kullan.
T24C10
Szdrmazlk eleman yuvasnn kt tasarm.
T24R10
Uygun tasarmda olanyla de i tir.
T24C11
Pompann kuru al mas.
T24R11
Pompay kuru (ak kansz) al trma.
T24C12
Szdrmazlk elemannn harici (d ardan) so utma ve ya lamas kt.
T24R12
veya kt
yi ve dzenli bir harici (d ardan) so utma ve ya lama temin et.
Sorun
T25
yz (taraf) ba lanm
Yatak arzalar.
26
Olas Neden ve zmler

T25C1
mpeller denge (balans) delikleri tkal.
T25R1
mpeller denge deliklerini temizle.
T25C2
Tkal denge hatt ya da a nm denge pistonu.
T25R2
Tkal denge hattn temizle veya a nm denge pistonunu de i tir.
T25C3
Hidrolik dengesizli e neden olan i bo luklarda (klerenste) art .
T25R3
T25C4
Vibrasyon seviyesi ok yksek.
T25R4
Gev ek paralar sk ve a nm paralar de i tir.
T25C5
Eksenden kaklk nedeniyle harici yklenme.
T25R5
Pompa ve motoru eksene al (merkezle).
T25C6
Etkisiz ve yetersiz genle me ara paralar.
T25R6
Etkili genle me paralar kullan.
T25C7
Yanl ya .
T25R7
Uygun ve do ru ya kullan.
T25C8
ok fazla veya ok az ya lama.
T25R8
Uygun miktarda ya lama sa la.
T25C9
Yanl ba lama ve montaj.
T25R9
Hasarl paralar de i tir.
T25C10
Pislik ve nem giri i.
T25R10
Santrifj pompa, en ok kullanlan pompa tr olmasndan tr en nemli pompadr.

Bu nedenle santrifj pompalardaki olas sorunlar ve zmleri iin biraz farkl bir
yntem uygulanabilir. Bu yntemde temel baz sorunlara zm bulabilmek amacyla
baz sorular sorulacak ve sorulan sorulara verilecek cevaplar "hayr" oldu unda bir
sonraki soruya geilecektir.
Sorun
T1
Ak yok, basn yok.
1-
Hi su baslamyor.
Olas Neden ve zmler

T1C1
Valflerden herhangi biri kapal m?
27
T1R1
Valfleri a.
T1C2
Motor stop etti mi?
T1R2
Motoru al tr.
T1C3
Pompa aft dnyor mu?
T1R3
Pompa ve motor arasndaki kaplinin sa lam oldu unu kontrol et.
T1C4
Pompa ve emme devresi tamamen ak kan ile dolduruldu mu?
T1R4
Pompann havasn kar.
T1C5
Emme derinli i ok yksek mi?
T1R5
Pompay daha uygun olanyla de i tir.
T1C6
Sistemin toplam yksekli i, pompann dizayn edilen yksekli inden daha

fazla m?
T1R6
Pompay daha uygun olanyla de i tir.
T1C7
Emme filtresi tkal m?
T1R7
Emme filtresini temizle.
T1C8
Geri dndrmezli alc valf (dip valf) tkal m?
T1R8
Tkankl gider.
T1C9
Emme devresinin a z yeterince ak kan iinde mi?
T1R9
Emme devresini sv iine indir veya su seviyesini ykselt.
T1C10
Emme devresinde hava kaa var m?
T1R10
Tm flen ba lantlar ile tm di li ba lantlar skmaya al .
T1C11
Emme devresinde hi hava kabarc var m?
T1R11
Boru devresini, havann borulardan d ar akmasn sa layacak ekilde

e meye al .
T1C12
Szdrmazlk elemanndan kaak var m?
T1R12
Szdrmazlk elemann de i tir veya glendi sk.
T1C13
Szdrmazlk eleman kutusundan hava kaa var m?
T1R13
Kutuda do ru szdrmazlk sa lamaya al .
T1C14
Pompa gvdesinin contalarndan kaak var m?
T1R14
Contalar de i tir.
T1C15
Emme basnc ve buharla ma basnc arasndaki miktar yetersiz mi?
T1R15
k valfini ks veya devri d r.
28
T1C16
Ak kan iinde a r miktarda hava veya gaz var m?
T1R16
Ak kan iindeki hava veya gaz miktarn azalt.
T1C17
A nma ringleri (halkalar) a nm m?
T1R17
A nma halkalarn yenisiyle de i tir.
T1C18
mpeller iinde yabanc madde var m?
T1R18
mpeller iindeki yabanc maddeleri al ve impelleri temizle.
T1C19
Geri dndrmezli alc valf (dip valf) ok mu kk?
T1R19
Daha byk bir valf kullan.
T1C20
mpeller hasarl m?
T1R20
mpelleri de i tir.
T1C21
Dn yn do ru mu?
T1R21
Dn ynn dzelt.
T1C22
Pompalarn paralel al mas pompa performansn etkiliyor mu?
T1R22
Dizayn kontrol et ve pompalar uygun olanlaryla de i tir.
T1C23
Devir ok d k m?
T1R23
Devri ykselt.
T1C24
Ak kann viskozitesi dizayn edilenden farkl m?
T1R24
Pompay uygun olanyla de i tir.
T1C25
Glend ok sk m?
T1R25
Suyun damlamasna izin verecek kadar glend somunlarn gev et.
T1C26
Salmastralar uygun olmayan ekilde mi?
T1R26
Eski salmastralar kar ve yeni salmastra at.
T1C27
aft veya aft burcu izik veya a nm m?
T1R27
aft veya aft burcunu yenile.
T1C28
Operasyon iin salmastra uygun de il mi?
T1R28
Operasyon iin uygun malzemesi olan salmastray kullan.
T1C29
aft, merkezinden (ekseninden) kak olarak m al yor?
T1R29
Kontrol et ve ekseninde al mas iin ayar yap.
T1C30
Pompa sk sk al p duruyor mu?
T1R30
Sistem basn kontrollerini (basn alterlerini) ayarla.
29
T1C31
Seal kafesi szdrmazlk kutusu iine dzgn olmayan bir ekilde mi

yerle tirilmi ?
T1R31
Konumunu kontrol et ve dzelt.
T1C32
Seal svs (szdrmazlk ak kan) iinde aft veya aft burcunu izecek
pislik veya tanecikler var m?
T1R32
Glend salmastrasn so utmak iin sadece temiz su kullan.
T1C33
Su seal borusu tkal m?
T1R33
Boruyu temizle.
T1C34
Su so utmal salmastra kutusu iin so utma svs sa lanmam m?
T1R34
Salmastra kutusunu so utmak iin so utma suyu devresi yerle tir.
T1C35
aft ve gvde arasndaki bo luk a r lde mi?
T1R35
Bo luk miktarn azaltacak de i iklikler yap.
T1C36
Yataklar yanl m ba lanm ?
T1R36
Sk, kontrol et ve daha dikkatli ba la.
T1C37
Yatak yuvas a nm m?
T1R37
Yatak yuvasn onar veya yenisiyle de i tir.
T1C38
Pompa ve motor eksenleri arasnda kaklk var m?
T1R38
Pompa ve motoru eksene al.
T1C39
Yataklara pislik gitti mi?
T1R39
Yataklarn durumunu kontrol et, gerekirse yenile.
T1C40
Ya lama eksikli i var m?
T1R40
Daha ok gres veya ya ilave et.
T1C41
Yuvaya giren su nedeniyle yataklarda paslanma var m?
T1R41
Su girmemesi iin yuvay kapat ve kapakla koru.
T1C42
Yataklar a nm m?
T1R42
Yataklar de i tir.
T1C43
Pompa d e i yeterince sa lam de il mi?
T1R43
Kaynak atlaklarn onar, d ek cvatalarn sk ve a nm

de i tir.
T1C44
Yatak yuvasnda a r gres var m?
T1R44
Yatak yuvasndaki fazla gresi al.
T1C45
Yatak yuvasnda so utma yok mu?
takozlar
30
T1R45
So utma kayna ndaki sorunu gider.
T1C46
aft e rilmi mi?
T1R46
aft yenisiyle de i tir.
T1C47
Motorun rotorunda dengesizlik var m?
T1R47
Motoru de i tir ya da rotorun dinamik denge ayarn yap.
T1C48
Hareketli paralar sabit paralara srtyor mu?
T1R48
Eksende al may sa la ve gev ek paralar kontrol et.
T1C49
Devir ok mu yksek?
T1R49
Devri d r.
T1C50
aft zerinde a r baskya neden olan hidrolik denge cihaznda arza var
m?
T1R50
Bask denge cihaznn bakmn yap.
T1C51
Su so utmal yataklardaki so utma miktar a r m?
T1R51
So utma suyu scakl n kontrol et.
T1C52
Kaplinde grlt veya ses var m?
T1R52
Kaplin burcunu de i tir.
T1C53
Pompa d k kapasitede mi al trlyor?
T1R53
Pompay de i tir.
T1C54
Elektriksel a r yk ayar yanl m?
T1R54
Yeniden ayarla.
T1C55
Yataklar sk m m?
T1R55
Yataklar de i tir.
T1C56
mpellerde tkanklk veya engel var m?
T1R56
mpellerdeki pislikleri temizle ve tkankl kaldr.
T1C57
Glend ok mu sk?
T1R57
Glend somunlarn, suyun damlamasn sa layacak kadar gev et.
T1C58
Sistemin toplam yksekli i, pompann dizayn yksekli inden daha m

d k?
T1R58
k valfini ks veya pompa devrini sisteme uyacak ekilde ayarla.
T1C59
Ak kann yo unlu u dizayn edilenden farkl m?
T1R59
Yeniden dizayn et veya daha uygun pompa kullan.
31
Sorun
T2
D k ak ve d k basn.
1-
Pompa yeterli su basmaz.
2-
Pompa suyu bir sre sonra basmaz.
3-
Yetersiz basn.
Olas Neden ve zmler

T2C1
Emme filtresi tkal m?
T2R1
T2C2
Geri dndrmezli alc valf (dip valf) tkal m?
T2R2
Tkankl gider.
T2C3
Emme devresinin a z yeterince ak kan iinde mi?
T2R3
Emme devresini sv iine indir veya su seviyesini ykselt.
T2C4
Emme devresinde hava kaa var m?
T2R4
Tm flen ba lantlar ile tm di li ba lantlar skmaya al .
T2C5
Emme devresinde hi hava kabarc var m?
T2R5
Boru devresini, havann borulardan d ar akmasn sa layacak ekilde

e meye al .
T2C6
Szdrmazlk elemanndan kaak var m?
T2R6
Szdrmazlk elemann de i tir veya glendi sk.
T2C7
Szdrmazlk eleman kutusundan hava kaa var m?
T2R7
Kutuda do ru szdrmazlk sa lamaya al .
T2C8
Pompa gvdesinin contalarndan kaak var m?
T2R8
Contalar de i tir.
T2C9
Emme basnc ve buharla ma basnc arasndaki miktar yetersiz mi?
T2R9
k valfini ks veya devri d r.
T2C10
Ak kan iinde a r miktarda hava veya gaz var m?
T2R10
Ak kan iindeki hava veya gaz miktarn azalt.
T2C11
A nma ringleri (halkalar) a nm m?
T2R11
A nma halkalarn yenisiyle de i tir.
T2C12
mpeller iinde yabanc madde var m?
T2R12
mpeller iindeki yabanc maddeleri al ve impelleri temizle.
32
T2C13
Geri dndrmezli alc valf (dip valf) ok mu kk?
T2R13
Daha byk bir valf kullan.
T2C14
mpeller hasarl m?
T2R14
mpelleri de i tir.
T2C15
Dn yn do ru mu?
T2R15
Dn ynn dzelt.
T2C16
Pompalarn paralel al mas pompa performansn etkiliyor mu?
T2R16
Dizayn kontrol et ve pompalar uygun olanlaryla de i tir.
T2C17
Devir ok d k m?
T2R17
Devri ykselt.
T2C18
Ak kann viskozitesi dizayn edilenden farkl m?
T2R18
Pompay uygun olanyla de i tir.
T2C19
Glend ok sk m?
T2R19
T2C20
T2R20
T2C21
T2R21
T2C22
T2R22
T2C23
T2R23
T2C24
T2R24
T2C25

yerle tirilmi ?
T2R25
T2C26
T2R26
T2C27
33
T2R27
Boruyu temizle.
T2C28
T2R28
T2C29
T2R29
T2C30
T2R30
T2C31
Yatak yuvas a nm m?
T2R31
T2C32
T2R32
T2C33
T2R33
T2C34
T2R34
T2C35
T2R35
T2C36
Yataklar a nm m?
T2R36
Yataklar de i tir.
T2C37
T2R37

de i tir.
T2C38
T2R38
T2C39
T2R39
T2C40
aft e rilmi mi?
T2R40
T2C41
T2R41
T2C42
takozlar
34
T2R42
Eksende al may ve gev ek paralar kontrol et.
T2C43
Devir ok mu yksek?
T2R43
Devri d r.
T2C44
m?
T2R44
T2C45
T2R45
T2C46
T2R46
T2C47
T2R47
Pompay de i tir.
T2C48
T2R48
Yeniden ayarla.
T2C49
Yataklar sk m m?
T2R49
Yataklar de i tir.
T2C50
T2R50
T2C51
Glend ok mu sk?
T2R51
T2C52

d k?
T2R52
k valfini ks veya pompa hzn sisteme uyacak ekilde ayarla.
T2C53
T2R53
Sorun
T3
Mekanik seal veya salmastrann mr az.
1-
Mekanik seal veya salmastra uzun sre dayanmyor.
Olas Neden ve zmler

T3C1
Glend ok sk m?
T3R1
35
T3C2
T3R2
T3C3
T3R3
T3C4
T3R4
T3C5
T3R5
T3C6
T3R6
T3C7

yerle tirilmi ?
T3R7
T3C8
T3R8
T3C9
T3R9
Boruyu temizle.
T3C10
T3R10
T3C11
T3R11
T3C12
T3R12
T3C13
Yatak yuvas a nm m?
T3R13
T3C14
T3R14
T3C15
T3R15
T3C16
36
T3R16
T3C17
T3R17
T3C18
Yataklar a nm m?
T3R18
Yataklar de i tir.
T3C19
T3R19

de i tir.
T3C20
T3R20
T3C21
T3R21
T3C22
aft e rilmi mi?
T3R22
takozlar
T3C23
T3R23
T3C24
T3R24
T3C25
Devir ok mu yksek?
T3R25
Devri d r.
T3C26
m?
T3R26
T3C27
T3R27
T3C28
T3R28
T3C29
T3R29
Pompay de i tir.
T3C30
T3R30
Yeniden ayarla.
37
T3C31
Yataklar sk m m?
T3R31
Yataklar de i tir.
T3C32
T3R32
T3C33
Glend ok mu sk?
T3R33
T3C34

d k?
T3R34
T3C35
T3R35
Sorun
T4
Yataklarn mr ok ksa, grltl ve sesli al ma.
1-
Yataklar uzun sre dayanmyor.
2-
Vibrasyon ve grltl al ma.
3-
Paralarn a r snmas.
4-
Yataklarn a nmas.
Olas Neden ve zmler

T4C1
T4R1
T4C2
Yatak yuvas a nm m?
T4R2
T4C3
T4R3
Pompa ve motoru eksene al (merkezle).
T4C4
T4R4
T4C5
T4R5
T4C6
T4R6
38
T4C7
Yataklar a nm m?
T4R7
Yataklar de i tir.
T4C8
T4R8

de i tir.
T4C9
T4R9
T4C10
T4R10
T4C11
aft e rilmi mi?
T4R11
takozlar
T4C12
T4R12
T4C13
T4R13
T4C14
Devir ok mu yksek?
T4R14
Devri d r.
T4C15
m?
T4R15
T4C16
T4R16
T4C17
T4R17
T4C18
T4R18
Pompay de i tir.
T4C19
T4R19
Yeniden ayarla.
T4C20
Yataklar sk m m?
T4R20
Yataklar de i tir.
T4C21
39
T4R21
T4C22
Glend ok mu sk?
T4R22
T4C23

d k?
T4R23
T4C24
T4R24
Sorun
T5
Pompa trip atyor (duruyor).
1-
Pompa kendi kendine duruyor.
2-
A r g harcam.
Olas Neden ve zmler

T5C1
T5R1
Yeniden ayarla.
T5C2
Yataklar sk m m?
T5R2
Yataklar de i tir.
T5C3
T5R3
T5C4
Glend ok mu sk?
T5R4
T5C5

d k?
T5R5
T6C6
T6R6
40
2.2 EKSENEL AKI LI (PERVANE) POMPA SORUNLARI

Pervane pompalar olarak da adlandrlan eksenel ak l pompalar, pervanelerin ak kan
kaldrarak ta mas ile ak sa lamaktadr. Eksenel ak l pompalar daha ok yksek
kapasite (debi) ve d k basn istenen yerlerde tercih edilmektedir.
Eksenel ak l pompalar yksek basn retmemesine kar n pompa yeterince byk
yapld nda nemli miktarda yksek debi elde edilebilmektedir. Eksenel ak l
pompalarn o u emme derinli i gerektirmeyen yerlerde kullanlmaktadr. Bu pompalar
genellikle dik olarak monte edilmesine kar n yksek debi ihtiyac olan baz
uygulamalar ile pompann byk miktarda ak kann iinde oldu u durumlarda yatay
olarak da kullanlabilmektedir.
ekil 2.2 Eksenel ak l (pervane) pompa
41
2.2.1 (D FZR/SAB T KANAT T P) PERVANE POMPA SORUNLARI

Sorun
T1
Ak kan baslamyor.
Olas Neden ve zmler

T1C1
Dn yn yanl .
T1R1
Dn ynn de i tir.
T1C2
Emme devresi ak kanla dolu de il.
T1R2
T1C3
Pompa anma devrine ula mam .
T1R3
Pompa devrini artr.
Sorun
T2
Pompa hesaplanan kadar ak kan basamyor.
Olas Neden ve zmler

T2C1
Pompa devri yeterli de il.
T2R1
Pompa devrini artr.
T2C2
Ak kan viskozitesi hesaplanandan daha yksek.
T2R2
Ak kan st veya daha uygun pompa kullan.
T2C3
Hasarl impeller.
T2R3
mpelleri de i tir.
T2C4
Contalar nedeniyle i kaaklar.
T2R4
Contalar de i tir.
Sorun
T3
Pompa hesaplanan yksekli e kadar ak kan basamyor.
Olas Neden ve zmler

T3C1
Dn yn yanl .
T3R1
Dn ynn de i tir.
T3C2
Pompa devri yeterli de il.
T3R2
Pompa devrini artr.
T3C3
Ak kan viskozitesi hesaplanandan daha yksek.
42
T3R3
Ak kan st veya daha uygun pompa kullan.
T3C4
Hasarl impeller.
T3R4
mpelleri de i tir.
T3C5
T3R5
Contalar de i tir.
T3C6
Ak kan iinde gaz veya buhar.
T3R6
Ak kan iindeki gaz veya buhar kaldr.
Sorun
T4
Pompa al maya ba ladktan sonra ak kan basamyor.
Olas Neden ve zmler

T4C1
T4R1
T4C2
Ak kan iinde gaz veya buhar.
T4R2
Ak kan iindeki gaz veya buhar kaldr.
Sorun
T5
Pompa, tahrik elemann (motoru) a r yke ekiyor.
Olas Neden ve zmler

T5C1
T5R1
Hasarl impeller.
mpelleri de i tir.
T5C2
T5R2
Contalar de i tir.
T5C3
Devir ok yksek.
T5R3
Devri d r.
T5C4
Toplam ykseklik, nerilenden daha az.
T5R4
Kapasiteyi (debiyi) azalt.
T5C5
Ak kann viskozitesi ve/veya yo unlu u hesaplanandan daha yksek.
T5R5
Ak kan st veya daha uygun bir pompa kullan.
Sorun
T6
Dzensiz basma.
43
Olas Neden ve zmler

T6C1
T6R1
Contalar de i tir.
2.2.2 (ANAK T P) PERVANE POMPA SORUNLARI

Sorun
T1
Ak kan baslamyor
Olas Neden ve zmler

T1C1
Ak kan viskozitesi hesaplanandan daha d k.
T1R1
Ak kan so ut veya daha uygun pompa kullan.
T1C2
Devir ok d k.
T1R2
Devri artr.
T1C3
Basma devresinde kaak.
T1R3
Sorun
T2
Pompa hesaplanan kadar ak kan basamyor.
Olas Neden ve zmler

T2C1
T2R1
Tkal veya hasarl impeller.

mpelleri temizle veya de i tir.
T2C2
Ak kan viskozitesi hesaplanandan daha d k.
T2R2
Ak kan so ut veya daha uygun pompa kullan.
T2C3
Devir ok d k.
T2R3
Devri artr.
T2C4
T2R4
Sorun
T3
Pompa hesaplanan yksekli e kadar ak kan basamyor.
Olas Neden ve zmler

T3C1
Tkal veya hasarl impeller.
44
T3R1
mpelleri temizle veya de i tir.
T3C2
Devir ok d k.
T3R2
Devri artr.
Sorun
T4
Pompa, tahrik elemann (motoru) a r yke ekiyor.
Olas Neden ve zmler

T4C1
Srast (bask) yataklar ok sk.
T4R1
Yataklar uygun ve do ru olanyla de i tir.
T4C2
T4R2
Sorun
T5
Yataklar abuk a nyor.
Olas Neden ve zmler

T5C1
T5R1
E ri aft.
aft de i tir.
T5C2
A r srast (bask veya itme kuvveti).
T5R2
Basknn nedenini bul ve kaldr.
T5C3
Ya lama yok.
T5R3
Ya lamay sa la.
T5C4
Srast (bask) yataklarnn montaj kt.
T5R4
Yataklarn montajn do ru yap.
T5C5
Motor ya da pompa cvatalar gev ek.
T5R5
Gev ek cvatalar sk.
Sorun
T6
Tutmu pompa.
Olas Neden ve zmler

T6C1
Pompa iinde yabanc madde.
T6R1
Pompay sk ve yabanc maddeleri temizle.
45
2.2.3 EKSENEL AKI LI POMPALARDA GENEL SORUNLAR

Sorun
T1
Ak kan baslamyor veya basma basnc sa lanamyor.
Olas Neden ve zmler

T1C1
Yanl dn yn.
T1R1
Motor veya pompa zerindeki dnme ynn gsteren ok i aretini kontrol

et ve o ynde dn sa la.
T1C2
T1R2
Pompay ve giri devresini tamamen ak kanla doldur.
T1C3
Emme hatt ak kanla doldurulmam .
T1R3
Tank ve valfleri kontrol et, emme hattn ak kanla doldur.
T1C4
Emme devresinde hava veya buhar kabarcklar.
T1R4
Boru devrelerini de i tir ve en yksek noktadan havay kar.
T1C5
Emme devresi tmyle ak kan iinde de il.
T1R5
Ak kan seviyesini ykselt ve boru devresini de i tir.
T1C6
Yetersiz mevcut net pozitif emme yksekli i veya yk (NPSHA).
T1R6
Tanktaki seviyeyi ve ksmen veya tmyle kapal valf olmad n kontrol

et.
T1C7
Pompa devri yeterince yksek de il.
T1R7
Elektrik devrelerini ve motoru kontrol et.
T1C8
Sistem yksekli i ok fazla.
T1R8.1
Ksmen veya tmyle kapal valf olup olmad n kontrol et.
T1R8.2
Devre srtnme kayplarn kontrol et.
T1C9
Tkal emme filtresi.
T1R9
Filtreyi temizle.
T1C10
Tkal impeller.
T1R10
Pompay sk ve impelleri temizle.
T1C11
Ksmen veya tamamen kapal valfler.
T1R11
Ak olmas gereken valflerin tmn a.
T1C12
A nma yzeylerinden dolay a r kaaklar.
46
T1R12
Olmas gereken bo luk miktarlarn ayarla, gerekirse a nan paralar

de i tir.
T1C13
Szdrmazlk eleman yzeylerinden dolay i kaaklar.
T1R13
Szdrmazlk elemann de i tir.
T1C14
Ak kann parlayp umas.
T1R14
Yksek scaklktaki ak kanlarda basn kayb veya pompada tekrar tekrar

dola m kayb.
T1C15
Hasarl impeller.
T1R15
mpelleri de i tir.
T1C16
mpeller montaj yanl .
T1R16
Montaj do ru yap.
T1C17
Emme veya basma devresindeki tkanklk.
T1R17
Emme ve basma devresindeki valflerde tkankl kontrol et.
Sorun
T2
al maya ba ladktan sonra ak kayb.
Olas Neden ve zmler

T2C1
T2R1
Tank ve valfleri kontrol et, pompay ak kanla doldur.
T2C2
Emme devresinde ve szdrmazlk yuvasnda hava kaaklar.
T2R2
Szdrmazlk yuvasn ve tanka kadar olan emme devresini kontrol et.
T2C3
Pompa devri yeterince yksek de il.
T2R3
Elektrik devrelerini ve motoru kontrol et.
T2C4
Ak kan iinde hava veya buhar.
T2R4
Ak kan iindeki hava veya buhar kaldr.
T2C5
Emme devresi tmyle ak kan iinde de il.
T2R5
Ak kan seviyesini ykselt ve boru devresini de i tir.
T2C6
T2R6
Tanktaki seviyeyi ve ksmen veya tmyle kapal valf olmad n kontrol

et.
T2C7
Tkal impeller.
T2R7
47
T2C8
Tkal emme filtresi.
T2R8
Filtreyi temizle.
T2C9
Sistem duruyor.
T2R9
Sistemi tekrar al trmadan nce durma nedenini bul ve gider.
T2C10
Ak kann parlayp umas.
T2R10
Yksek scaklktaki ak kanlarda basn kayb veya pompada tekrar tekrar

dola m kayb.
Sorun
T3
A r g harcam.
Olas Neden ve zmler

T3C1
Devir ok yksek.
T3R1
Motor zerindeki voltaj kontrol et.
T3C2
Sistem yksekli i ok d k.
T3R2.1
Pompann dizayn ko ullarn kontrol et.
T3R2.2
Ksmen veya tmyle kapal valf olup olmad n kontrol et.
T3C3
Ak kan yo unlu u ok fazla.
T3R3
Daha yksek gte pompa ve motor kullan.
T3C4
nite ekseninde de il.
T3R4
niteyi eksene al.
T3C5
E ri aft.
T3R5
aft de i tir.
T3C6
Dnen paralarda srtnme.
T3R6
Pompay sk ve srten yeri tespit et, gerekirse srten paralar de i tir.
T3C7
Elektrik motorunda hata.
T3R7
Motorun elektrik ve mekanik paralarn kontrol edip nedenini bularak

gider.
T3C8
A nma yzeylerinden dolay a r kaaklar.
T3R8
Olmas gereken bo luk miktarlarn ayarla, gerekirse a nan paralar

de i tir.
Sorun
T4
Szdrmazlk ve/veya ya lama ya sistemlerine giden so utma suyu.
48
Olas Neden ve zmler

T4C1
Yksek basn.
T4R1
Su sistemindeki basn alterini tekrar ilk durumuna getir ve ya kulerinden

(so utucusundan) gelen suyun kirli olup olmad n kontrol et.
T4C2
D k basn.
T4R2
Su sistemindeki basn alterini tekrar ilk durumuna getir.
T4C3
Kirlenmi su.
T4R3
Suyu filtreden geir.
T4C4
Kapal valfler.
T4R4
Sistemi al trmadan nce valflerin ak oldu una emin ol.
T4C5
Ters ba lanm geri dndrmez valfler.
T4R5
Valfleri do ru ak ynnde ba la.
Sorun
T5
Seal (szdrmazlk eleman) kaa .
Olas Neden ve zmler

T5C1
T5R1
E ri aft.
aft de i tir.
T5C2
A nm seal yzeyleri (seal yzeyleri paralel al myor).
T5R2
Seal yzeylerinin paralel al masn sa la, gerekirse mekanik seali

(mekanik salmastray) de i tir.
T5C3
izik veya a nm
T5R3
izikleri tashih et veya aft ya da aft burcunu de i tir.
T5C4
Pompa rotoru eksende de il (yksek seviyedeki vibrasyon; karbon sealde

atlaklara ve ufalanmalara neden oluyor).
T5R4
Rotoru eksene al, mekanik seali de i tir.
T5C5
Seal svs yok.
T5R5
Seal svsnn geli inde engel veya tkanklk olmad n kontrol et.
T5C6
Seal svs iinde kir ve tanecikler.
T5R6
Seal svs kayna n de i tir veya svy filtreden geir.
T5C7
A r snma (seal svs yetersiz).
T5R7
Boruyu ve kapal valfleri kontrol et.
aft veya aft burcu.
49
T5C8
Szdrmazlk eleman yzeyi kat paracklarla kaplanm .
T5R8
Szdrmazlk sistemi svs iin dizayn edilmi devreyi kontrol et.
T5C9
Yanl szdrmazlk eleman.
T5R9
Do ru ve uygun szdrmazlk eleman kullan.
T5C10
Mekanik seal yanl ba lanm .
T5R10
Mekanik seali de i tir ve do ru ba la.
T5C11
Sealin hidrolik dengesi yanl .
T5R11
Seal kuvvet yknn do ru oldu unu kontrol et.
T5C12
Seal yzeyleri aft eksenine dikey de il.
T5R12
Mekanik seal yzeylerini aft eksenine dik olacak ekilde ba la.
T5C13
Bur altndaki hasarl conta veya O ring nedeniyle kaak.
T5R13
Conta veya O ringi de i tir.
Sorun
T6
Ya lama ya sistemi.
Olas Neden ve zmler

T6C1
Yatak yuvalarna su giriyor.
T6R1
Szdrmazlk tahliyesinin ve damlamasnn tkal olmad n kontrol et.
T6C2
Basn ok yksek.
T6R2
Emniyet valf ayarn kontrol et, gerekirse ayar do rula.
T6C3
Basn ok d k.
T6R3
Ya scakl n, kaaklar ve tank seviyesini kontrol et, sorun yoksa

emniyet valf ayarn dzelt.
T6C4
Basn yok.
T6R4
Yardmc ya pompasna elektrik gelip gelmedi ini, ya

byk ya kaa olup olmad n kontrol et.
T6C5
Do ru olmayan (yanl veya farkl) zellikteki ya .
T6R5
retici firmann nerdi i ya kullan.
T6C6
Ya kaaklar.
T6R6
Kaaklar bul ve gider.
T6C7
Tkal ya filtresi.
T6R7
Filtreyi temizle ve gerekirse ya de i tir.
seviyesini ve
50
T6C8
Hatal basnlerler.
T6R8
Basnlerleri de i tir.
T6C9
Ya da kir.
T6R9
Ya de i tir ve sistemi temizle.
T6C10
Ya ok scak veya ok so uk.
T6R10
So utma suyu yok veya so utma suyunun scakl ok d k.
Sorun
T7
A r snm yataklar.
Olas Neden ve zmler

T7C1
Ya basnc ok d k.
T7R1
Tkal filtre olup olmad n ve emniyet valfini kontrol et, ayn zamanda
ana ya pompasnda a nm para olup olmad n kontrol et.
T7C2
Uygun olmayan veya zayf bir ya .
T7R2
retici firmann nerdi i ya kullan.
T7C3
Yataklarda kir.
T7R3
Kirin kayna n bul ve tank kontrol et.
T7C4
Ya iinde kir.
T7R4
Kirin kayna n bul ve tank kontrol et, tank temizle.
T7C5
Tkal ya kuleri (so utucusu).
T7R5
Ya kulerini temizle.
T7C6
Ya kulerine so utma suyu gelmiyor.
T7R6
Su devresinde ksmen veya tamamen kapal valf olmad n kontrol et.
T7C7
Yataklar ok sk.
T7R7
Yataklar kontrol et ve yatak ta yclarnn arasna uygun kalnlkta conta

kullan.
T7C8
Eksenden kaklk.
T7R8
Scak veya so uk al ma ko ullarna uygun eksenleme (merkezleme) yap.
T7C9
A r vibrasyon.
T7R9
Vibrasyon nedenini tespit et.
T7C10
Devre filtresi yznden bozulmu gvde.
T7R10
Devreleri sk ve eksenlemeyi kontrol et, tekrar ba la.
51
T7C11
Srast yataklar zerinde a r yk.
T7R11.1
Denge tamburlarndaki kaaklar kontrol et.
T7R11.2
Pompa ve motor arasnda uygun olmayan bo luk.
T7R11.3
Denge tamburlarnda a r bo luk.
T7R11.4
Do ru olmayan eksenleme.
T7C12
Uygun olmayan bur yataklar.
T7R12.1
Yataklardaki ya lama deliklerinin do ru yerle tirildi ini kontrol et.
T7R12.2
Yatak dn n kontrol et.
T7C13
A r ya lama ya kaa .
T7R13
Kaa bul ve gider.
T7C14
Pompalanan ak kann parlamas.
T7R14
Sistemi durdur ve olaydan emin ol, kontrolleri yapp sistemi al tr.
T7C15
En d k ak la (debiyle) basma valfi kapal.
T7R15
Valfi a.
Sorun
T8
Yataklar hzl a nyor.
Olas Neden ve zmler

T8C1
Eksenden kaklk.
T8R1
T8C2
E ri aft.
T8R2
aft de i tir.
T8C3
Vibrasyon.
T8R3
Vibrasyon nedenini tespit et.
T8C4
A r srast.
T8R4.1
Denge tamburlarndaki kaaklar kontrol et.
T8R4.2
Pompa ve motor arasnda uygun olmayan bo luk.
T8R4.3
Denge tamburlarnda a r bo luk.
T8R4.4
Do ru olmayan eksenleme.
T8C5
Ya lama yok.
T8R5.1
Ya lama ya pompasn ve ya seviyesini kontrol et.
52
T8R5.2
Ya lama ya basncn kontrol et.
T8C6
Yataklar yanl ba lanm .
T8R6.1
Yataklardaki ya lama deliklerinin do ru yerle tirildi ini kontrol et.
T8R6.2
Yatak dn n kontrol et.
T8C7
Yataklarda kir.
T8R7
niteyi al trmadan nce ya lama ya devresini temizle.
T8C8
Yataklar ok sk.
T8R8
Yataklar kontrol et ve yatak ta yclarnn arasna uygun kalnlkta conta

kullan.
T8C9
Ya lama ya scakl ok yksek.
T8R9
Ya scakl n uygun seviyeye d r.
53
2.3 KARI IK AKI LI POMPA SORUNLARI

Kar k ak l dinamik pompalar; merkezka kuvvet ve suyun kaldrlarak ta nmas
zelli ini birlikte kullanmaktadr. Su veya ak kan, salyangoz biimindeki gvdenin
iinde hem radyal hem de eksenel olarak ta narak d ar baslmaktadr. Kar k ak l
pompa impelleri, derin su trbin pompalarnda ve dalg tipi trbin pompalarnda ok
sk kullanlmaktadr. Kar k ak l pompalar, toplam ykseklik gereksinimine gre bir
veya ok kademeli olabilmektedir. Eksenel ve kar k ak l pompalar genellikle, alc
ksmlar ak kan iinde olacak ekilde ve dik olarak kullanlmaktadr. Yatay olanlar
ise, pozitif emme yksekli i olan yerlerde kullanlmaktadr.
ekil 2.3 Dikey tipte kar k ak l pompa
2.3.1 D KEY TRB N POMPASI

Sorun
T1
Yetersiz basn.
Olas Neden ve zmler

T1C1
Devir ok d k.
T1R1.1
Trbinin buhar basncn tmyle ald na emin ol.
T1R1.2
Tahrik sisteminin do rudan ba l olup olmad n ve voltaj kontrol et.
T1R1.3
D k devrin, retici firmann nerilerine uygun olup olmad n kontrol

et.
T1C2
Uygun olmayan impeller ayar.
54
T1R2.1
mpeller ayarn yap ve ampermetre ile kontrol et.
T1R2.2
retici firmann nerdi i bo luk miktarn uygula.
T1C3
Gev ek impeller.
T1R3.1
mpelleri yeniden ba la.
T1R3.2
Genle me elemannn (rondela) malzemesini de i tir.
T1R3.3
Bur ile birlikte kama kullan.
T1C4
Tkal impeller.
T1R4.1
Pompay sk.
T1R4.2
mpeller ve anak deliklerini kontrol edip temizle.
T1C5
A nma ringi a nm .
T1R5
Kontrol et ve de i tir.
T1C6
Pompada hava.
T1R6.1
Filtreyi ve pompa iindeki pislikleri temizle.
T1R6.2
Tanktaki seviyeyi kontrol et.
T1R6.3
Emme devresindeki alc borunun apn byt.
T1C7
Kolon contalarnda kaak.
T1R7
Pompay sk ve kontrol et.
T1C8
Yanl dn yn.
T1R8.1
Dn ynn pompa zerindeki markalamaya gre dzelt.
T1R8.2
Motor kaplini ba lantsn kontrol et.
Sorun
T2
Yetersiz kapasite (debi).
Olas Neden ve zmler

T2C1
Devir d k.
T2R1
Trbinin buhar basncn tmyle ald na emin ol.
T2C2
T2R2.1
T2R2.2
T2C3
Gev ek impeller.
T2R3.1
55
T2R3.2
T2R3.3
T2C4
mpeller ve anak ksmen tkal.
T2R4
Pompay sk ve tkankl temizle.
T2C5
Contalarda kaak.
T2R5
Pompay sk ve contalar de i tir.
T2C6
Filtre ksmen tkal.
T2R6.1
Geri ykama yap.
T2R6.2
Daha hassas veya daha byk filtre kullan.
T2R6.3
Pompay sk ve pislikleri temizle.
T2C7
Emme valfinde ksma var.
T2R7
Kontrol et ve valfi a.
T2C8
D k su seviyesi.
T2R8
Kolon uzunlu unu arttr ya da bir kademe veya farkl bir anak ilave et.
T2C9
Yanl dn yn.
T2R9.1
T2R9.2
Sorun
T3
Ak kan baslamyor.
Olas Neden ve zmler

T3C1
Pompa emi inde sorun var, su seviyesi alcnn altnda.
T3R1
Emme devresinin yeterince su iinde oldu unu kontrol et.
T3C2
Emme valfi kapal.
T3R2
Valfi a.
T3C3
mpeller tkal.
T3R3
T3C4
Filtre tkal.
T3R4.1
Geri ykama yap.
T3R4.2
Daha hassas veya daha byk filtre kullan.
T3R4.3
Pompay sk ve pislikleri temizle.
56
T3C5
Yanl dn yn.
T3R5.1
T3R5.2
T3C6
aft krk.
T3R6
Pompay sk ve aft de i tir.
T3C7
Gev ek impeller.
T3R7.1
T3R7.2
T3R7.3
Sorun
T4
ok fazla g harcanyor.
Olas Neden ve zmler

T4C1
Devir ok yksek.
T4R1
Motor zerinde voltaj kontrol et.
T4C2
T4R2.1
T4R2.2
T4C3
Uygun olmayan impeller dengesi.
T4R3.1
Pompay sk ve kontrol et.
T4R3.2
mpelleri sisteme uyacak ekilde tashih et.
T4C4
Pompa ekseninde de il.
T4R4
Pompay eksenine al.
T4C5
Ya lama ya ok a r.
T4R5
Ya n kalitesini ve miktarn kontrol et.
T4C6
Kum, amur veya yabanc madde pompalanyor.
T4R6
Ak kann viskozitesini ve yo unlu unu test et.
Sorun
T5
Vibrasyon
57
Olas Neden ve zmler

T5C1
Motor dengesi bozuk, eksende de il.
T5R1.1
Dikkatlice gzle ve pompann al ma analizini yap.
T5R1.2
Vibrasyon frekans analizr (zmle) kullanmann m, yoksa pompay

skmenin mi neden oldu una karar ver.
T5R1.3
Motor ve pompa reticisine dan , gerekirse eksene al.
T5C2
Motor yataklar uygun yerle tirilmemi .
T5R2.1
T5R2.2
Yataklar skp do ru ba la.
T5C3
Motor kaplini ekseninde de il.
T5R3.1
T5R3.2
Kaplini eksene al.
T5C4
Pompa, kolon ve anaklar eksende de il.
T5R4.1
T5R4.2
Pompa, kolon ve anaklar eksene al.
T5C5
Yanl montaj ve borularn kaskl nedeniyle basma devresi eksende

de il.
T5R5.1
T5R5.2
Kaskl gider, basma devresini yeniden eksene al.
T5C6
E ri aft.
T5R6.1
T5R6.2
Kontrol et, dzelt veya de i tir.
T5C7
A nm pompa yataklar.
T5R7.1
T5R7.2
Motor ve pompa reticisine dan .
T5R7.3
T5C8
Tkal impeller ve pompada yabanc madde.
T5R8.1
Geri ykama yap.
T5R8.2
Pompay sk, temizle.
T5C9
T5R9.1
58
T5R9.2
T5C10
Tankta anafor.
T5R10.1
Pompann su iinde olan ksmn artr.
T5R10.2
Dikey ayrc kullan ve tankta giri hzn d r.
T5C11
Seselim (rezonans).
T5R11.1
Sistem frekans pompa hznda veya pompa hzna yakn.
T5R11.2
Zincir cvatalarn gev et.
T5R11.3
Boru devrelerinin ykn de i tir.
Sorun
T6
Anormal ses veya grlt.
Olas Neden ve zmler

T6C1
Motor grlts.
T6R1.1
Hasarl yatak kontrol yap.
T6R1.2
Yatak ya seviyesini kontrol et.
T6C2
Krlm kolon yatak yuvas.
T6R2
T6C3
Kesik aft.
T6R3
T6C4
mpeller, anak gvdesine de mek zere.
T6R4
mpellerin ayarn yap.
T6C5
Kavitasyon
T6R5.1
T6R5.2
Mmknse pompa kapasitesini d r.
T6R5.3
Pompa impellerini daha d k net pozitif emme yksekli i (NPSH)

dizaynna gre de i tir.
T6R5.4
ana , mevcut net pozitif emme yksekli i (NPSHA) uygun olanyla

de i tir.
T6C6
Pompada yabanc madde.
T6R6
Geri ykama yap veya pompay skp temizle.
59
Sorun
T7
Seal (szdrmazlk eleman) durmadan karyor.
Olas Neden ve zmler

T7C1
Yzeyler dz de il.
T7R1
Montaj do ru yap.
T7C2
Kabarm karbon grafit seal yzeyleri.
T7R2.1
Glend saplamalar farkl tork (moment) ile skld nda glend arpk
olabilir, kontrol et.
T7R2.2
A r snma varsa so utmay artr.
T7R2.3
Glend contasnn do ru bast n kontrol et.
T7R2.4
Sealin kar lkl yzeylerindeki yabanc maddeleri temizle.
T7R2.5
Montaj esnasnda seal yzeylerindeki izik ve atlaklar kontrol et.
T7R2.6
E er hasarlysa geme ringleri de i tir.
T7C3
Montaj esnasnda izik veya adi malzemeden seal.
T7R3
Adi malzemeden olan seali uygun olanyla de i tir.
T7C4
A nm veya hasarl O ring.
T7R4
O ringi de i tir.
T7C5
Bask paras.
T7R5
apak ve izik olmad n kontrol et.
T7C6
Kimyasal etki (yumu ak ve yap kan).
T7R6
Farkl malzeme seimi iin reticinin nerilerini gzden geir.
T7C7
Hasarl yay.
T7R7
De i tir.
T7C8
Tahrik mekanizmasnn a nmas.
T7R8
Sorun
T8
Seal (szdrmazlk eleman), al ma esnasnda tiz bir ses karyor.
Olas Neden ve zmler

T8C1
Seal yzeylerinde yetersiz ya lama svs.
T8R1.1
So utma (ya lama) devresinin daha basnl olmasn sa la.
60
T8R1.2
So utma devresini byt.
Sorun
T9
Glendin d tarafnda karbon tozu toplanyor.
Olas Neden ve zmler

T9C1
Seal yzeylerinde yetersiz ya lama svs.
T9R1.1
So utma (ya lama) devresinin daha basnl olmasn sa la.
T9R1.2
So utma devresini byt.
T9C2
Seal yzeyleri arasndaki sv filmi buharla yor.
T9R2
Szdrmazlk kutusundaki basn a r yksekse dizaynn do ru olup

olmad n kontrol et.
Sorun
T10
Seal (szdrmazlk eleman) aralkl karyor.
Olas Neden ve zmler

T10C1
Yzeyler dz de il.
T10R1
Montaj do ru yap.
T10C2
Kabarm karbon grafit seal yzeyleri.
T10R2.1
Glend saplamalar farkl tork (moment) ile skld nda glend arpk
olabilir, kontrol et.
T10R2.2
A r snma varsa so utmay artr.
T10R2.3
Glend contasnn do ru bast n kontrol et.
T10R2.4
Sealin kar lkl yzeylerindeki yabanc maddeleri temizle.
T10R2.5
Montaj esnasnda seal yzeylerindeki izik ve atlaklar kontrol et.
T10R2.6
E er hasarlysa geme ringleri de i tir.
T10C3
Montaj esnasnda izik veya adi malzemeden seal.
T10R3
Adi malzemeden yaplm seali uygun olanyla de i tir.
T10C4
A nm veya hasarl O ring.
T10R4
O ringi de i tir.
T10C5
Bask paras.
T10R5
apak ve izik olmad n kontrol et.
T10C6
Kimyasal etki (yumu ak ve yap kan).
61
T10R6
T10C7
Hasarl yay.
T10R7
De i tir.
T10C8
Tahrik mekanizmasnn a nmas.
T10R8.1
T10R8.2
Szdrmazlk kutusunun afta dik oldu unu kontrol et.
T10R8.3
aft, impelleri ve yata vibrasyona neden olmasn diye eksene al.
Sorun
T11
Seal (szdrmazlk eleman) mr ksa.
Olas Neden ve zmler

T11C1
T11R1.1
Seal yzeylerinde a ndrc maddelerin toplanmasn nle.
T11R1.2
Basnl so utma devresi gerekli olabilir.
T11R1.3
A ndrc maddeler iin filtre veya ayr trc (separatr) kullan.
T11C2
Seal ok scak al yor.
T11R2.1
Seal yzeylerine so utmay artr.
T11R2.2
So utma devresinde tkal yer olup olmad n kontrol et.
T11C3
Donanm eksende de il.
T11R3.1
Eksene al.
T11R3.2
aft zerinde sealin srtme yapp yapmad n kontrol et.
62
2.3.2 DALGI VE SU (TANK) POMPALARI

Sorun
T1
Motor al myor.
Olas Neden ve zmler

T1C1
Atk sigorta.
T1R1
Sigortay de i tir.
T1C2
Trip atm .
T1R2
Resetle (sfrla, nceki durumuna getir).
T1C3
Fi yerinden km .
T1R3
Yeniden tak.
T1C4
Fi korozyona u ram .
T1R4
Fi ularn temizle.
T1C5
A r ykten trip atm .
T1R5
Pompann so umasna izin ver, impellerin sk p sk mad n kontrol et.
T1C6
Arzal anahtar.
T1R6
Anahtar de i tir.
T1C7
Arzal motor.
T1R7
De i tir.
T1C8
amandra yanl pozisyonda.
T1R8
amandrann serbest hareketini kontrol et.
Sorun
T2
Motor vnlyor fakat ak az veya hi yok.
Olas Neden ve zmler

T2C1
Sk m impeller.
T2R1
Alt plakay kaldr ve temizle.
T2C2
Tkal geri dndrmez valf.
T2R2
Valfi sk, temizle veya de i tir.
T2C3
Ksmen tkal giri .
T2R3
Giri i temizle.
63
T2C4
Devre kaa .
T2R4
Onar.
T2C5
A nm impeller.
T2R5
Onar veya pompay de i tir.
T2C6
Arzal motor veya pompa.
T2R6
Motor veya pompay de i tir.
Sorun
T3
Srekli al ma.
Olas Neden ve zmler

T3C1
Tkal giri .
T3R1
Giri i temizle.
T3C2
Arzal anahtar.
T3R2
Anahtar de i tir.
T3C3
Tutmu
T3R3
Pompann pozisyonunu ayarla.
T3C4
Tkal geri dndrmez valf.
T3R4
Valfi sk, temizle veya de i tir.
amandra.
64
65
Blm 3
Hacimsel Pompalarda Sorunlar
66
67
Blm 3
Hacimsel (PD) Pompalarda Sorunlar
Hacimsel (pozitif deplasmanl) pompalar, pompa iindeki elemanlarla, ak kann yer
de i tirmesini sa layarak al maktadr. Bu elemanlar di li, piston, plancer, vida, kanat
(palet) veya di er baz ekillerde olabilmektedir. Motordan gelen hareket, bu elemanlar
hareket ettirmekte ve elemanlarn hareketi de ak kan belli bir ynde (geri dndrmez
valfler yardmyla) devreye basmaktadr.
Hacimsel pompalar genellikle ya ve yakt devrelerinde veya hidrolik sistemlerde
kullanlmaktadr. Ya ve yaktn ya lama zelli i, pompa elemanlarnn daha az
a nmasna neden olmaktadr. A nmaya uygun bu pompa elemanlar, grafit ve teflon
gibi kendinden ya lama zelli i olan malzemelerden yapld nda, hacimsel (pozitif
deplasmanl) pompalar su pompalamak iin de kullanlabilmektedir.
Hacimsel pompalarn iindeki elemanlar ya do rusal ya da dnel olmak zere iki
ekilde hareket etmektedir. Hacimsel pompalar, genellikle pompa iindeki ak kan
ta yan elemann adyla anlmaktadr. Pistonlu pompa, di li pompa, vidal pompa, loblu
ve kanatl pompa gibi.
Pistonlu, plancerli ve diyaframl pompalar do rusal hareketli pompalar olup
al abilmeleri iin geri dndrmez valflere ihtiya duymaktadr. Di li, vida, loblu,
kanatl pompalar gibi di er dnel hareketli pompalar ise geri dndrmez valflere ihtiya
duymazlar.
Hacimsel pompalarn bir zelli i de k taraflar almad srece basnlarnn ok
yksek de erlere ula masdr. Bu nedenle de k taraflarnn kapal kalmas gibi
durumda pompaya zarar gelmemesi iin bu pompalara emniyet (by-pass) valfleri monte
edilmektedir.
68
3.1 DNEL (DA RESEL HAREKETL ) POMPALAR

Dnel pompalar, dairesel hareketle al makta olup aftn her dn nde sabit
miktardaki bir ak kan alp basmaktadr. Bu sabit miktardaki ak kann yer de i tirmesi
genellikle di li, vida, lob ve kanat (palet) gibi elemanlarla yaplmaktadr. Elemanlarn
birbirlerinden ayrld yerde hacim artmaya ba lamakta ve sa lanan vakum ile ak kan
pompaya emilmektedir. Elemanlarn birbirlerine yakla tklar yerde ise hacim azalmaya
ve ak kan da baslmaya ba lanmaktadr.
ekil 3.1 Helisel rotorlu pompa
Dnel pompalarda ak dzgn ve sreklidir. Pozitif deplasmanl dnel pompalar ok

sk i bo luklara sahiptir, bylece basma tarafndaki ak kann emme tarafna geme
olasl en aza indirilmi olmaktadr. Bu nedenle dnel pompalar olduka verimlidir.
Dnel pompalar ok geni viskozite aral ndaki ak kanlarda kullanlabilmekte ve
zellikle de yksek viskoziteli ak kanlarda tercih edilmektedir. zellikle hidrolik
sistemlerde kullanlan dnel pompalarn bir ksm sabit, bir ksm da de i ken debili
olabilmektedir.
ekil 3.2 Radyal pistonlu pompa
69
3.1.1 D L POMPA SORUNLARI

Di li pompalar, yaplar bakmndan d tan di li ve iten di li pompalar olmak zere
ikiye ayrlmaktadr.
3.1.1.1 D tan Di li Pompalar
Tipik bir d tan di li pompa ekil 3.3te grlmektedir. Bu pompalarn di lileri dz,
helisel veya balksrt eklinde olabilmektedir. En ok kullanlan ise dz di li eklinde
olandr. Helis ve balksrt eklindeki di liler daha sessiz al malarna kar n daha
pahaldrlar.
D tan di li pompada ak kann ta nmas birbirine gemi iki di linin di leri ile gvde
(keys) arasnda olmaktadr. Di lilerden biri elektrik motorundan hareket almakta ve
"tahrik di lisi" olarak adlandrlmakta, di er di li ise tahrik di lisi tarafndan
dndrlmektedir. Birlikte al an bu di lilerin n ve arka yzeyleri a nma (basn)
plakalaryla kapatlmaktadr.
Birbirlerine geerek al an di lilerin, birbirlerinden ayrlmasyla pompa giri inde ksmi
vakum yaratlmakta ve ak kan, vakum olu turulan bu hcreye alnmaktadr. Di liler ile
gvde arasnda ta nan sv daha sonra, di lilerin tekrar yaknla maya ba lamas ile
birlikte azalan hacim nedeniyle basnl bir ekilde devreye baslmaktadr.
ekil 3.3 D tan di li pompa
Di li pompalarn hacimsel verimleri en iyi ko ullarda % 93e kadar ykselmektedir.

Di li yzeyleri, di tepeleri ve yuva arasndaki al ma bo luklar, belirlenmi basntaki
al malarda bir miktar sabit kayp yaratmaktadr. Bu demektir ki, d k devirlerdeki
hacimsel verim ve ak zayftr. Bu nedenle di li pompalar en yksek devirlerine yakn
de erlerde al trlmaldr.
D tan di li pompalar, ak kan iindeki kar mlara bir dereceye kadar ba ktr. Ancak
bu, a nma oranlarn artrp verimi d rmesine kar n, aniden hasar veya zarar verme
eklinde olmamaktadr.
70
Sorun
T1
Ak kan baslamyor.
Olas Neden ve zmler

T1C1
T1R1
Pompann havasn al.
T1C2
Emme ve/veya basma valfi kapal.
T1R2
Valfleri a.
T1C3
Yanl dn yn.
T1R3
Yn de i tir.
T1C4
Tkal emme devresi.
T1R4
Tkankl gider.
T1C5
Emme devresinde hava kaa .
T1R5
Kaa bul ve onar.
T1C6
T1R6
T1C7
Motor kablolar yanl ba lanm .
T1R7
Devre emasndan kablolar kontrol et.
Sorun
T2
Baslan ak kan miktar az.
Olas Neden ve zmler

T2C1
Basma basnc beklenilenden yksek.
T2R1
Basnc d r.
T2C2
T2R2
Kaa bul ve onar.
T2C3
Dn hz (devir) yanl .
T2R3
Devir saysn ve kablolar kontrol et.
T2C4
A nm pompa ve hasarl i paralar.
T2R4
Kontrol et, gerekirse onar veya de i tir.
71
Sorun
T3
Pompa yava yava hava yapyor.
Olas Neden ve zmler

T3C1
T3R1
Kaa bul ve onar.
T3C2
T3R2
Emme basncn artr.
T3C3
Ak kan iinde hava veya gaz.
T3R3
Hava veya gaz kar.
T3C4
A nm veya hasarl pompa.
T3R4
Kontrol et, onar veya gerekirse de i tir.
Sorun
T4
Pompa grltl al yor.
Olas Neden ve zmler

T4C1
Pompa kavitasyonu.
T4R1
Yeterli net pozitif emme yksekli i (NPSH) sa lamak iin emme basncn
artr.
T4C2
A nm veya hasarl pompa.
T4R2
Kontrol et, onar veya gerekirse de i tir.
T4C3
Ak kan iinde hava veya gaz.
T4R3
Hava veya gaz kar.
T4C4
Ak kan iinde yabanc maddeler.
T4R4
Emme devresindeki filtreyi temizle.
Sorun
T5
Motor scak al yor veya a r ykte.
Olas Neden ve zmler

T5C1
A r ykte olmad zaman motorun scak olmas normal.
T1R1
Motorun ekti i amperi kontrol et.
T5C2
Basma basnc ok yksek.
72
T5R2
Basnc d r, emniyet valfinin ayarn ve basn gstergesini kontrol et.
T5C3
Ak kan viskozitesi beklenilenden yksek.
T5R3
Ak kan starak incelt veya daha byk bir motor kullan.
T5C4
Dn hz ok yksek.
T5R4
Motor devrini d r.
T5C5
Pompa i paralarnda zorlanma.
T5R5
Kontrol et ve zorlanmay kaldr.
T5C6
Motor ba lants yanl .
T5R6
Devre emasndan ba lantlar kontrol et.
Sorun
T6
Seal (szdrmazlk eleman) karyor.
Olas Neden ve zmler

T6C1
Pompa kuru al yor.
T6R1
Valfleri a ve pompann havasn al.
T6C2
Ak kan iinde kat paracklar.
T6R2
Emme devresine filtre tak (rne in 100 m hassasiyette).
T6C3
Malzeme, ak kanla uyumlu de il.
T6R3
reticiye dan .
T6C4
Viskozite.
T6R4
reticiye dan .
3.1.1.2 ten Di li Pompalar

ten di li pompalar kendi arasnda iki snfa ayrlmaktadr; iten eksantrik (hilalli iten
di li) pompalar ve gerotor pompalar.
ten eksantrik (hilalli iten di li) pompalar ekil 3.4te grld gibi avara di lisi
denilen bir i di li ile bu di liye hareket veren bir d di liye veya rotora sahiptir. Avara
di lisi rotor di lisinden daha kk olup sabit bir pin zerinde ve rotor di lisinin iinde
al maktadr. Di saylar birbirinden farkl olan bu di liler birbirlerinden uzakla t
anda ksmi vakum yaratlarak ak kan pompaya emilmekte, di lilerin tekrar
yaknla maya ba lad yerde hacim azalmakta oldu undan ak kan k haznesine
baslmaya zorlanmaktadr.
Hilal denilen sabit para, pompa ba l nn ayrlmaz bir paras olup ak kann basma
haznesinden emme haznesine kamasna engel olmaktadr.
73
ekil 3.4 ten eksantrik di li pompa
Gerotor pompa da, kayarak birbirine temas iinde olan bir ift di liye sahiptir. D
di linin di says iteki di liden bir di daha fazladr ve her iki di li ayn ynde
dnmektedir. Di lilerin birbirinden ayrld yere ak kan emilmekte, di lilerin tekrar
kavu maya ba lad yerde ise ak kan devreye baslmaktadr. Szdrmazlk, kayan
temas ile sa lanmaktadr. Genellikle d k devirlerde bu pompalarn hacimsel verimi,
hilalli tipte olan iten di li pompalardan daha yksektir. Bu pompalarn hacimsel ve
genel verimleri neredeyse d tan di li pompalarla ayndr. Bununla birlikte bu
pompalarn kir hassasiyeti daha yksektir.
ekil 3.5 Gerotor pompa
Sorun
T1
Ak yok, pompa havaszlandrlmam .
Olas Neden ve zmler

T1C1
T1R1.1
Pompa ve emme tank arasndaki fark azalt.
74
T1R1.2
Emme borusunun apn bylt.
T1R1.3
Uzunlu u azalt ve emme borusunu sadele tir.
T1C2
Emme hattnda hava kaa .
T1R2
Kaa bul ve onar.
T1C3
ok d k viskozite.
T1R3
Pompann devrini artr ve eksenel bo lu u azalt.
T1C4
Emme filtresi tkal.
T1R4
T1C5
Onarmdan sonra pompa gvdesi montaj yanl yaplm .
T1R5
Pompa gvdesini do ru olarak monte et.
T1C6
Motorun dn yn yanl .
T1R6.1
Motor ba lantlarn kontrol et ve de i tir.
T1R6.2
Emme ve basma devrelerini kontrol edip gerekirse de i tir (Emniyet

valfinin yerine dikkat et).
Sorun
T2
Pompa duruyor ya da dzensiz ak .
Olas Neden ve zmler

T2C1
Emme tankndaki ak kan seviyesi ok d k.
T2R1.1
Tanktaki ak kan seviyesini ykselt.
T2R1.2
amandra ve alarm kullan.
T2C2
Kapasite ok yksek.
T2R2.1
Pompann devrini d r ya da daha kk bir pompa kullan.
T2R2.2
Geri dndrmez valfli bir by-pass devresi ilave et.
T2C3
Hava emi i var.
T2R3.1
Emme devresindeki kaa bul ve onar.
T2R3.2
Mekanik seali kontrol et veya de i tir.
T2R3.3
Mekanik sealin so utma devresini kontrol et, yoksa so utma devresi yap.
T2R3.4
Szdrmazlk kutusundaki basnc ykseltmek iin basma devresine valf

ilave et.
T2C4
Kavitasyon.
T2R4.1
75
T2R4.2
Uzunlu u azalt ve emme borusunu sadele tir (mmknse daha az fitting ve

dirsek kullan).
T2C5
Ak kan pompa iinde veya devresinde buharla yor.
T2R5.1
Scakl kontrol et.
T2R5.2
Ak kann buharla ma basncn kontrol et.
T2R5.3
Pompann devrini d r, gerekirse daha byk pompa kullan.
Sorun
T3
Kapasite yetersiz.
Olas Neden ve zmler

T3C1
Pompa devri ok d k.
T3R1
Pompa devrini artr, ancak azami devri a mamaya dikkat et ve net pozitif
emme yksekli ini (NPSH) kontrol et.
T3C2
Hava emi i var.
T3R2.1
Emme devresindeki kaa bul ve onar.
T3R2.2
Mekanik seali kontrol et veya de i tir.
T3R2.3
Mekanik sealin so utma devresini kontrol et, yoksa so utma devresi yap.
T3R2.4
Szdrmazlk kutusundaki basnc ykseltmek iin basma devresine valf

ilave et.
T3C3
Kavitasyon.
T3R3.1
T3R3.2
T3R3.3

dirsek kullan).
T3C4
Kar basn ok yksek.
T3R4.1
Basma devresini kontrol et.
T3R4.2
Borunun apn byt.
T3R4.3
al ma basncn d r.
T3R4.4
Donanmlar kontrol et (filtre, s de i tirici vb.).
T3C5
Emniyet valfi ayar ok d k.
T3R5
Ayar do ru yap.
T3C6
Viskozite ok d k.
76
T3R6.1
Pompa devrini artr, ancak azami devri a ma ve net pozitif emme

yksekli ini (NPSH) kontrol et.
T3R6.2
Gerekirse daha byk pompa kullan.
T3C7
Eksenel bo luk.
T3R7
Eksenel bo lu u kontrol et ve dzelt.
T3C8
Gaz a a kyor.
T3R8.1
Pompa devrini artr, ancak azami devri a ma ve net pozitif emme

yksekli ini (NPSH) kontrol et.
T3R8.2
Gerekirse daha byk pompa kullan.
Sorun
T4
Pompa ok grltl.
Olas Neden ve zmler

T4C1
Pompa devri ok yksek.
T4R1
Pompa devrini d r, gerekirse daha byk pompa kullan.
T4C2
Kavitasyon.
T4R2.1
T4R2.2
T4R2.3

dirsek kullan).
T4C3
Kar basn ok yksek.
T4R3.1
Borunun apn byt.
T4R3.2
al ma basncn d r.
T4R3.3
T4C4
Kaplin ekseninde de il.
T4R4
Kontrol et ve eksene al.
T4C5
D ekte veya borularda vibrasyon.
T4R5
Daha a r d ek kullan ve d ek ile borular sabitle.
T4C6
Hasarl rulman.
T4R6
Rulman de i tir.
Sorun
T5
Pompa ok fazla g harcyor veya snyor.
77
Olas Neden ve zmler

T5C1
T5R1
T5C2
Kaplin ekseninde de il.
T5R2
Kontrol et ve eksene al.
T5C3
Viskozite ok yksek.
T5R3.1
Eksenel bo lu u artr.
T5R3.2
Pompay st.
T5R3.3
Pompa devrini d r.
T5R3.4
Basma devresi boru apn byt.
Sorun
T6
Hzl a nma.
Olas Neden ve zmler

T6C1
Kar basn ok yksek.
T6R1.1
Borunun apn byt.
T6R1.2
al ma basncn d r.
T6R1.3
T6C2
Ak kan iinde kat paracklar.
T6R2
T6C3
Pompa kuru al yor.
T6R3.1
Pompann kuru al mamas iin ak kan sa la.
T6R3.2
amandra, alarm ve kuru al ma koruyucusu kullan.
T6R3.3
Ak kan st.
T6R3.4
Hava emi ini azalt veya engelle.
T6C4
Korozyon.
T6R4
Pompa malzemesini de i tir veya do ru al ma ko ullarn sa la.
Sorun
T7
Motor a r yklenmi .
78
Olas Neden ve zmler

T7C1
Kar basn ok yksek.
T7R1.1
Borunun apn byt.
T7R1.2
al ma basncn d r.
T7R1.3
T7C2
Viskozite ok yksek.
T7R2.1
Eksenel bo lu u artr.
T7R2.2
Pompay st.
T7R2.3
Pompa devrini d r.
T7R2.4
Basma devresi boru apn byt.
Sorun
T8
Pompa kaa .
Olas Neden ve zmler

T8C1
T8R1
Sorun
T9
Mekanik sealin hzl a nmas.
Olas Neden ve zmler

T9C1
Viskozite ok yksek.
T9R1
Pompay st.
T9C2
Havaszlandrma olmam veya kuru al ma.
T9R2.1
Pompay ak kanla doldur.
T9R2.2
Emniyet valfinin konumunu kontrol et.
T9C3
Scaklk ok yksek.
T9R3.1
Scakl d r.
T9R3.2
Uygun mekanik seal kullan.
T9C4
Havaszlandrma sresi ok uzun veya kuru al ma.
T9R4.1
Emme devresini ksalt.
T9R4.2
Kuru al ma koruyucu sistem kullan.
79
T9R4.3
Mekanik seal iin kuru al ma azami hzn kontrol et.
T9C5
Ak kan, a ndrc madde ieriyor.
T9R5
Filtre kullan.
80
3.1.2 V DALI POMPA SORUNLARI

Vidal pompalar; tek vidal pompalar (helisel rotorlu pompalar), iki (ikiz) vidal
pompalar ve vidal pompalar olmak zere snfa ayrlmaktadr.
3.1.2.1 Tek Vidal Pompalar (Helisel Rotorlu Pompalar)
Helisel rotorlu pompa adyla da anlan tek vidal pompa, yksek viskoziteli ak kanlarda
ve hatta nemli miktarda imento, kum ve yap kan ieren ak kanlarda
kullanlabilmektedir. Bu pompa; iten iki di i olan bir stator ile d tan tek di i olan bir
rotora sahip olup hareketli olan rotor, sabit olan stator iinde dnerken bir bo lukta
hacim azalmakta kar sndaki bo lukta ise ayn miktarda hacim artmaktadr. Bunun
sonucunda her ikisinin toplam olan basma, sabit bir hacimde oldu undan bu da
pompadaki ak n titre imsiz olmas sonucunu do urmaktadr.
Stator, genellikle do al veya yapay lastik, elik ve plastik malzemeden yaplmaktadr.
Rotor is genellikle eliktir. Rotora verilecek ekil ve rotor apyla birlikte kademelerin
ikiye karlmas basnc da iki kat artrmaktadr.
ekil 3.6 Helisel rotorlu pompa
Sorun
T1
Pompa da emi yok.
Olas Neden ve zmler

T1C1
Yanl dn yn.
T1R1
Dn ynn de i tir.
T1C2
Emme devresinde veya pompa bo aznda kaak.
T1R2
Kaa gider.
T1C3
Emme yksekli i (derinli i) ok fazla.
T1R3
Emme derinli ini (basncn) vakum ler (vakum gstergesi) ile kontrol et,
emme borusunun apn byt, daha geni filtre kullan.
T1C4
Ak kan viskozitesi ok yksek.
T1R4
Ak kan starak viskoziteyi d r ve olmas gereken verileri sa la.
81
T1C5
Pompa ksmen veya tamamen kuru al yor.
T1R5
Emme tarafnda ak kontrol et, kuru al ma koruyucusu kullan.
T1C6
Devir ok d k.
T1R6
Devri artr (emme performans gerekiyorsa ve ak kan ok ince ise).
T1C7
Devir ok yksek.
T1R7
Devri d r (ak kan viskozitesi ok yksek ise).
T1C8
Pompada yabanc maddeler.
T1R8
Pompay sk, yabanc maddeleri temizle veya a nm paralar de i tir.
T1C9
Stator veya rotor a nm .
T1R9
Pompay sk ve hasarl paralar de i tir.
T1C10
Ek yeri paralar a nm .
T1R10
Paralar de i tir.
T1C11
Emme devresi ksmen veya tamamen tkal.
T1R11
Emme devresini temizle.
T1C12
Pompalanan ak kann scakl ok yksek.
T1R12
Statorda a r genle me var, scakl kontrol et ve gerekirse daha kk

apl rotor kullan.
T1C13
Glend contas ok fazla sklm veya a nm .
T1R13
Gev et veya skl ayarla, hasarl contalar de i tir.
T1C14
Kat maddeler var ya da kat maddelerin bykl fazla.
T1R14
Pompa devrini d r ve uygun gzenekli filtre kullan, ak kan orann artr.
T1C15
Scaklk belli bir snrn altna indi inde ak kan sertle iyor.
T1R15
Pompay st.
T1C16
Pompann al mad durumlarda kat maddeler pompa iine yerle ip

sertle iyorlar.
T1R16
Pompay temizleyip basnl bir ekilde yka.
Sorun
T2
Dzensiz basma.
Olas Neden ve zmler

T2C1
T2R1
Kaaklar gider.
82
T2C2
T2R2
Emme derinli ini (basncn) vakum ler (basn gstergesi) ile kontrol et,
T2C3
T2R3
T2C4
Ak kan iinde hava.
T2R4
Pompalanan ak kan iinde hava bulundurmaktan kan.
T2C5
T2R5
T2C6
Devir ok yksek.
T2R6
Devri d r (ak kan viskozitesi ok yksek ise).
Sorun
T3
Kapasite (debi) yeterli de il.
Olas Neden ve zmler

T3C1
T3R1
Kaa gider.
T3C2
T3R2
T3C3
T3R3
T3C4
Pompa devri yanl .
T3R4
Pompa devrini verilere uygun ekilde ayarla.
T3C5
Ak kan iinde hava.
T3R5
Pompalanan ak kan iinde hava bulundurmaktan kan.
T3C6
Basn yksekli i (yk) ok fazla.
T3R6
Basn yksekli ini basn gstergesinden kontrol et. Basma borusunun

apn byterek veya uzunlu unu ksaltarak basn ykn d r.
T3C7
T3R7
T3C8
Devir ok d k.
83
T3R8
Devri artr (emme performans gerekiyorsa ve ak kan ok ince ise).
T3C9
Pompa iinde yabanc maddeler.
T3R9
Pompay sk ve yabanc maddeleri temizle, a nm paralar de i tir.
T3C10
T3R10
T3C11
T3R11
Paralar de i tir.
T3C12
Emme borusu ksmen veya tamamen tkal.
T3R12
Boruyu temizle.
T3C13
T3R13
Gev et veya skl ayarla ya da hasarl contalar de i tir.
Sorun
T4
Basn de i miyor.
Olas Neden ve zmler

T4C1
T4R1
Sorun
T5
Ak kan pompalanmas ba latlamyor.
Olas Neden ve zmler

T5C1
Rotor ve stator arasnda a r yap kanlk var.
T5R1
Rotor ve stator arasn ya , sabun gibi bir nesne ile ya la ve pompay bir
alet yardmyla dndr.
T5C2
Yanl pompa devri.
T5R2
Pompa devrini olmas gereken verilere uygun ayarla.
T5C3
Basn yksekli i ok fazla.
T5R3

T5C4
T5R4
Pompay sk ve yabanc maddeleri temizle, a nm paralar de i tir.
T5C5
84
T5R5

apl rotor kullan.
T5C6
T5R6
T5C7
Kat maddeler var ya da kat maddelerin bykl fazla.
T5R7
Pompa devrini d r ve uygun gzenekli filtre kullan, ak kandaki sv

orann artr.
T5C8
Stator i mi ve pompalanan ak kan iin uygun de il.
T5R8
Uygun bir stator malzemesi se ya da daha kk apl bir rotor kullan.
T5C9
T5R9
Pompay st.
T5C10

sertle iyorlar.
T5R10
Sorun
T6
Pompada ak kan basma i leminde tutukluk.
Olas Neden ve zmler

T6C1
Emme borusu ve pompa bo aznda kaak.
T6R1
Kaa bul ve gider.
T6C2
T6R2

T6C3
T6R3
Emme tarafnda ak kontrol et, kuru al ma koruyucusu nleyici kullan.
T6C4
T6R4
Pompay sk ve yabanc maddeleri temizle. A nm paralar de i tir.
T6C5
T6R5
T6C6
T6R6
Paralar de i tir.
T6C7
85
T6R7
Boruyu temizle.
T6C8
T6R8

apl rotor kullan.
T6C9
Kat maddeler ya da kat maddelerin bykl fazla.
T6R9
T6C10
T6R10
Pompay st.
T6C11
T6R11
Sorun
T7
Pompa grltl al yor.
Olas Neden ve zmler

T7C1
Emme borusu veya pompa bo aznda kaak.
T7R1
Kaa onar.
T7C2
Emme derinli i ok fazla.
T7R2
T7C3
Kaplin veya pompa aft eksende de il.
T7R3
Kaplin di lisinin a np a nmad n kontrol et, gerekirse yenile. Kaplin ve

pompa aftn eksene al.
T7C4
Devir ok yksek.
T7R4
Pompalanan ak kan viskozitesi yksek oldu u zaman devri d r.
T7C5
Kaplin rod ba lantsnda eksenel a nma veya gev eklik.
T7R5
Burcun do ru takld n kontrol et.
T7C6
T7R6
Paralar de i tir.
T7C7
Pompann tahrik mekanizmasndaki yatak a nm veya hasarl.
T7R7
Yata de i tir.
Sorun
T8
Motor ok snyor.
86
Olas Neden ve zmler

T8C1
Rotor ve stator arasnda a r yap kanlk var.
T8R1
Rotor ve stator arasn ya , sabun gibi bir nesne ile ya la ve pompay bir
alet yardmyla dndr.
T8C2
Yanl pompa devri.
T8R2
Pompa devrini olmas gereken verilere uygun ayarla.
T8C3
T8R3

T8C4
Kaplin veya pompa aft eksende de il.
T8R4
Kaplin di lisinin a np a nmad n kontrol et, gerekirse yenile. Kaplin ve

pompa aftn eksene al.
T8C5
T8R5

apl rotor kullan.
T8C6
T8R6
T8C7
T8R7
Sorun
T9
Stator erken a nyor.
Olas Neden ve zmler

T9C1
T9R1

T9C2
T9R2
Emme tarafnda ak kontrol et, kuru al ma koruyucusu nleyici kullan.
T9C3
Pompada yabanc maddeler.
T9R3
Pompay sk, yabanc maddeleri temizle ve a nm paralar de i tir.
T9C4
T9R4
Boruyu temizle.
T9C5
87
T9R5

apl rotor kullan.
T9C6
Kat maddeler ya da kat maddelerin bykl fazla.
T9R6
T9C7

sertle iyorlar.
T9R7
T9C8
T9R8
Pompay st.
T9C9
T9R9
Sorun
T10
Olas Neden ve zmler

T10C1
T10R1
T10C2

sertle iyorlar.
T10R2
T10C3
T10R3
Pompay st.
T10C4
Pompa tahrik mekanizmasndaki yatak hasarl.
T10R4
Yata de i tir.
T10C5
Hasarl mekanik seal.
T10R5
Seal yzeylerini ve O ringleri kontrol et. Gerekirse hasarl paralar

de i tir.
3.1.2.2 ki ( kiz) Vidal Pompalar

ki vidal pompa; iki paralel aft zerinde monte edilmi birbirine geerek al an iki
vidadan olu makta olup vidalardan biri sa , di eri ise sol di lidir. aftlardan biri tahrik
aft olup zamanlama di lisi ile di er aft hareket ettirmektedir. Di liler, vidalar
arasndaki bo lu u korumay sa lamakta ve bylece sessiz bir al maya yardm
88
etmektedir. Vidalar st ste binmi iki yakn silindir iinde dnmektedir. Pompadaki
tm bo luklar ok kk olup vidalarn arasnda ve vidalarla silindir duvarlar arasnda
gerek bir temas bulunmamaktadr.
ekil 3.7 kiz vidal pompa
kiz vidal pompalar, zellikle ok d k mevcut emme basnc uygulamalarna

uygundur ve ak oranlar yksektir. vidal pompalarn kullanld yerlerde
kullanlabilmektedir; ham petrol boru hatt, artmevi, viskoz rn i lemleri, bar
(mayna) tahliyesi, fuel-oil transfer, yap kan rnler vb.
3.1.2.3 Vidal Pompalar
vidal pompalar, iki vidal pompalarn ayn elemanlarna sahip oldu u gibi
al malar da benzemektedir. Bu vida birbirine zt biimde kullanlmakta ve
silindir iinde dnmektedir. Ortadaki vida g rotoru olup zamanlama di lisi
kullanmadan di er iki avara vidasn hareket ettirmek iin kullanlmaktadr.
ekil 3.8 vidal pompa
89
Ana yataklar, rotorun a rl n destekleyip eksenel konumunu korumay sa lamaktadr.

Pompalanacak ak kan ak olan emme tarafndan pompaya sokulmakta, rotor yuvas
etrafndaki geitlerden ve vidalar sayesinde, her bir vidann ucundan ters bir ynde
merkezdeki k haznesine akmaktadr, bu da hidrolik srast (bask) dengesizli ini yok
etmektedir. Vidal pompalar; viskoz ak kanlarn zellikle de ya lama ya larnn,
hidrolik ya larn ve fuel-oilin pompalanmasnda kullanlmaktadr.
Sorun
T1
Ak kayb veya d k kapasite.
Olas Neden ve zmler

T1C1
Sistem elemanlar arzal.
T1R1
Tm sistem elemanlarn kontrol et, arzalar gider ve emme ile basma

devrelerindeki valflerin ak ve do ru ynde olduklarndan emin ol.
T1C2
Pompa havaszlandrlmam .
T1R2
Tanktaki ak kan seviyesini kontrol et, gerekirse tank doldur ve pompadan

havay at.
T1C3
D k pompa devri.
T1R3
Motorun normal oldu unu kontrol et.
T1C4
Pompann dn yn yanl .
T1R4
Motorda yanl ba lant.
T1C5
Devrelerde tkanklk.
T1R5
Devreleri ve tm sistem valflerini kontrol et, tkankl kaldr.
T1C6
A nm rotor veya blok.
T1R6
A nm rotor veya blo u de i tir.
T1C7
Sistemde by-pass var.
T1R7
Tm sistemdeki by-pass valflerini ve emniyet valfini kontrol et, kaak

varsa onar.
T1C8
Yetersiz giri basnc.
T1R8
Tkankl gider, emme filtresini temizle veya i elemann de i tir.
T1C9
Mekanik sealden kaak.
T1R9
Glendi sk ya da yeni conta kullan, mekanik seali kontrol et ve hasarlysa

de i tir.
T1C10
Emme hattnda kaak.
T1R10
Kaa gider, emniyet valfini ayarla ve seal borusunu de i tir.
90
Sorun
T2
Emme kayb.
Olas Neden ve zmler

T2C1
Emme devresi kapal, tkal veya karyor.
T2R1
Emme devresindeki valflerin ak oldu unu gr, emme devresindeki

flenler ile valflerin tkal olmad n ve bunlardan kaak olup olmad n
kontrol et, kaak varsa gider, filtreyi temizle veya de i tir.
T2C2
A nm pompa rotoru.
T2R2
A nm paralar ve gerekirse blo u de i tir.
T2C3
A r viskozite.
T2R3
Pompay veya ak kan starak viskoziteyi d r.
T2C4
Emme filtresi kirli.
T2R4
Filtreyi temizle veya de i tir.
T2C5
Mekanik sealden kaak.
T2R5
Glendi sk ya da yeni conta kullan, mekanik seali kontrol et ve hasarlysa

de i tir.
T2C6
T2R6
Kaa gider, emniyet valfini ayarla ve seal borusunu de i tir.
T2C7
Pompann dn yn yanl .
T2R7
Motorda yanl ba lant.
Sorun
T3
D k basma basnc.
Olas Neden ve zmler

T3C1
Tanktaki ak kan miktar az.
T3R1
Ak kan miktarn kontrol et, gerekirse tank doldur.
T3C2
Sistemde hava.
T3R2
Sistemin havaszlandrld na
dolduruldu una emin ol.
T3C3
A nm rotor veya blok.
T3R3
A nm rotor veya blo u de i tir.
T3C4
Devrede tkanklk.
ve
emme
devresinin
ak kanla
91
T3R4
Devreyi, emme ve basma valflerini kontrol ederek tkankl bul ve

temizle.
T3C5
T3R5
T3C6
Sistemde by-pass var.
T3R6
Tm sistemdeki by-pass valflerini ve emniyet valfini kontrol et, kaak

varsa onar.
Sorun
T4
A r veya al lmam ses (grlt) veya vibrasyon.
Olas Neden ve zmler

T4C1
Eksenden kaklk.
T4R1
Pompa ve motorun eksende olup olmad n kontrol et ve gerekirse eksene

al.
T4C2
Kstlanm (tkal) emme devresi.
T4R2
Emme devresini kontrol et ve tkankl kaldr.
T4C3
Sistemde hava.
T4R3
Sistemin havaszlandrld na ve emme devresinin ak kanla

dolduruldu una emin ol. Tm devrelerin, flenlerin, conta ve ba lantlarn
karp karmad n kontrol et, gerekirse onar.
T4C4
T4R4
T4C5
Emniyet valfi takrdyor veya karyor.
T4R5
Emniyet valf ayarn kontrol et, yeniden ayarla, onar veya emniyet valfini
de i tir.
T4C6
Pompa i elemanlarnda srtme.
T4R6
A nm elemanlar de i tir ve pompa ile motoru yeniden eksene al.
T4C7
Mekanik problem.
T4R7
Gev ek veya konumunu kaybetmi kaplin, kesik aft, a nm yatak varsa

onar veya de i tir.
Sorun
T5
Pompada hzl a nma.
92
Olas Neden ve zmler

T5C1
Ak kanda a ndrc madde.
T5R1
Ak kan a ndrc maddelerden temizle, emme devresinde filtre kullan.

Gerekirse ak kandan rnek al ve test et.
T5C2
Eksenden kaklk.
T5R2
Pompa ve motorun eksende olup olmad n kontrol et ve gerekirse eksene

al.
T5C3
Yetersiz ak kan.
T5R3
Pompa kapasitesinin d k olup olmad n ve kayplar kontrol et.
Sorun
T6
A r g kullanm.
Olas Neden ve zmler

T6C1
Ak kan viskozitesi belirtilenden ok yksek.
T6R1
Ak kan do ru viskoziteye getirene kadar st ve scakl ayarla.
T6C2
Pompa emme ve basma devreleri kapal veya tkal.
T6R2
Pompa emme ve basma devrelerinin ak oldu una emin ol, tkanklk

varsa temizle veya kaldr.
T6C3
Pompa i elemanlarnda srtme.
T6R3
A nm elemanlar de i tir ve pompa ile motoru yeniden eksene al.
T6C4
A r pompa devri.
T6R4
Pompa devrini dizayn de erine uygun olacak ekilde d r.
T6C5
Mekanik problem.
T6R5
Gev ek veya konumunu kaybetmi kaplin, kesik aft, a nm yatak varsa

onar veya de i tir.
Sorun
T7
Pompa arzas.
Olas Neden ve zmler

T7C1
Pompada yabanc madde.
T7R1
Pompay ters ynde dndr ve pompay basnla yka, gerekirse pompay

sk ve iini temizle.
T7C2
A r snmadan dolay i paralarda genle me.
93
T7R2
Pompann so umasn bekle, pompa el ile dnyorsa tekrar al tr.
T7C3
Hasarl yatak veya zamanlama di lileri.
T7R3
Di li kutusunda yetersiz ya . Pompay sk ve gerekli paralar de i tir.
T7C4
Ak kan katla yor.
T7R4
Pompay ve devreleri st.
T7C5
Eksenden kaklk.
T7R5
Kaplinin asal ve paralel ayarlarn (merkezlenmesini) kontrol et ve

yeniden eksene al.
T7C6
A r devre yk.
T7R6
Yke neden olan ko ullar kaldr ve gider.
94
3.1.3 KANATLI (PALETL ) POMPA SORUNLARI

Kanatl pompa, hacimsel tipte bir pompa olup bir tarafnda emme, di er tarafnda basma
hcresi olan silindirik apl bir yuvaya sahiptir. Bu silindirik yuva iinde daha kk
apl silindirik bir rotor bulunmaktadr. Bu rotor silindir merkezinin st tarafndaki bir
eksende bulunarak hareket etmektedir. Silindir ile rotor arasndaki bo luk st ksmda
kk, alt ksmda ise byktr. Rotorun ta d kanatlar, rotor ve silindir i duvar
arasnda ieri-d ar hareket ederek szdrmazlk olu turmakta ve svy ta maktadr.
Kanatlar, hacmin artmasyla emme tarafndan aldklar ak kan, hacmin azalmaya
ba lamasyla birlikte basma tarafndaki hcreden devreye yollamaktadr. Bu kanatlar,
rotor zerindeki yarklarda bulunup merkezka kuvvetle veya yay ile hareket
ettirilmektedir.
ekil 3.9 Kanatl pompa
Sorun
T1
Pompa, kapasitesinin altnda (d k debi ile) al yor.
Olas Neden ve zmler

T1C1
Giri veya i filtreler kstlanm veya tkal.
T1R1
Giri hattn temizle, giri veya i filtre varsa % 20den fazla tkanklk
oldu unda temizle, pompa iine filtreden kirli paracklarn gelmesine izin
verme.
T1C2
Pompa dn yn yanl .
T1R2
Motor ba lantlarn de i tir.
T1C3
Motor devri d k.
T1R3
Motorun do ru al t n, voltaj ve frekans kontrol et.
T1C4
Pompa i elemanlar, ak kandaki yabanc ve a ndrc maddeler nedeniyle

a nm .
T1R4
Emme devresinde uygun filtre kullan.
95
T1C5
Emniyet valf ayar yanl .
T1R5
Emniyet valfini yeniden ayarla.
Sorun
T2
Pompa karyor.
Olas Neden ve zmler

T2C1
Mekanik seal ya da O ring hasarl.
T2R1
Mekanik seal ya da O ringi de i tir.
T2C2
Emniyet valfi kapa veya filtre kapa karyor.
T2R2
Karan kapaklar sk.
T2C3
Emniyet valfi kapa veya filtre kapak O ringi hasarl.
T2R3
Hasarl conta veya O ringi de i tir.
T2C4
Emme ve basma hcrelerinin ba lantlar gev ek veya szdrmazlk

elemanlar karyor.
T2R4
Fittinglerde conta kullan veya teflon bant sararak yeniden ba la.
Sorun
T3
Pompa grltl.
Olas Neden ve zmler

T3C1
Emme devresi veya emme filtresi kstlanm veya tkal.
T3R1
Emme devresini temizle, alc filtre varsa % 20den fazla tkanklk

oldu unda temizle, pompa iine filtreden kirli paracklarn gelmesine izin
verme.
T3C2
Emniyet valfi zerindeki trtll veya tal somun ya da filtre kapa gev ek.
T3R2
Emniyet valfi zerindeki somunu ve filtre kapa n sk.
T3C3
Emniyet valfi zerindeki trtll veya tal somun ya da filtre kapa nn

contas veya O ringi hasarl.
T3R3
Conta veya O ringi de i tir, emniyet valfinin ayaryla oynama.
T3C4
Kaplin, montaj cvatalar ve V kelepe gev ek.
T3R4
Motoru durdur ve elektri i kes, pompay motordan ayr. Daha sonra

pompay tekrar motora ba layarak eksene al ve eksende oldu una emin ol.
T3C5
Pompa ve motor eksende de il.
96
T3R5

Sorun
T4
Motor duruyor ya da a r ykten trip atyor.
Olas Neden ve zmler

T4C1
T4R1

T4C2
K r ve madeni keltiler pompada i srtnmelere neden oluyor.
T4R2
Pompann bakmn yap, pompa iindeki k r ve madeni keltileri

temizle.
T4C3
Motor arzal olabilir.
T4R3
Onar veya de i tir.
T4C4
Motorda yanl voltaj veya ba lant olabilir.
T4R4
Voltaj ve ba lantlar kontrol et.
97
3.1.4 LOBLU POMPA SORUNLARI

Loblu pompa temelde bir e it di li pompa olup di liler yerine eleman olarak loblar
kullanlmaktadr. Bir yuva iindeki iki rotorun birbirlerine kar (ters) dn ile
ak kan pompalanmaktadr. Rotorlar d arda bulunan bir di li kutusundaki afta ba l
olup burada ayrca yataklarla da desteklenmektedir. Tahrik aft bir di li ile donatlm
olup avara aftna hareketi yine bu zamanlama di lisi vastasyla vermektedir. Rotorlar
birbirlerine temas etmeden e zamanl olarak dnmektedir.
Loblar dnd zaman loblardan biri di erinden uzakla makta oldu undan emme
tarafndaki bo luk bymektedir. Bu da ksmi bir vakum yaratarak ak kann pompa
iine ekilmesini sa lamaktadr. Loblarn birbiri ardna hareketi ile ak kan emme
tarafndan alnarak basma tarafndaki hcreden d ar baslmaktadr. Loblarn arasnda
ve loblarla gvde arasnda ok kk bo luklar bulunmakta ve pompalanan ak kann
hareketi loblarla gvde arasnda olmaktadr.
ekil 3.10 Loblu pompa
Sorun
T1
Motor a r ykte.
Olas Neden ve zmler

T1C1
T1R1
Gerekirse, basma valfinin apn byterek basnc d r.
T1C2
Ak kann viskozitesi ok yksek.
T1R2.1
Pompa devrini d r.
T1R2.2
Ak kan st.
T1C3
T1R3
Pompa devrini d r.
T1C4
A nm yataklar.
T1R4
Yataklar de i tir, pompay kontrol et.
98
T1C5
Yetersiz ya seviyesi.
T1R5
Ya ilave ederek ya n seviyesini artr.
T1C6
Uygun olmayan ya lama ya .
T1R6
Uygun ya kullan.
T1C7
Loblar srtyor.
T1R7.1
Scakl d r.
T1R7.2
Basma basncn d r.
T1R7.3
Bo luk miktarn ayarla.
T1C8
Kaplin eksende de il.
T1R8
Eksene al.
T1C9
Boru devrelerindeki gerginlik.
T1R9
Boru devrelerinden pompaya gerginli in yansmamasn temin et.
T1C10
D ek zerinde pompa ve elektrik motoru sabit de il.
T1R10
Pompa ile elektrik motorunu sabitle ve borularn gergin olmad n kontrol

et, kaplini yeniden eksene al.
Sorun
T2
Ak miktar yetersiz.
Olas Neden ve zmler

T2C1
Yetersiz net pozitif emme yksekli i (NPSH).
T2R1.1
Mevcut net pozitif emme yksekli ini (NPSHA) artr.
T2R1.2
Emme tankn ykselt.
T2R1.3
Pompay bulundu u yerden daha a a ya al.
T2R1.4
Devri d r.
T2R1.5
T2R1.6
Emme devresini ksalt ve sadele tir.
T2C2
Kavitasyon.
T2R2
Emme basncn ykselt.
T2C3
Pompa hava emiyor.
T2R3
Emme borusunu ve tm ba lantlar kontrol et.
T2C4
Emniyet valf ayar yanl .
99
T2R4
Emniyet valf ayarn kontrol et.
T2C5
T2R5
T2C6
T2R6.1
Pompa devrini d r.
T2R6.2
T2C7
Ak kan viskozitesi ok d k.
T2R7.1
Pompa devrini artr.
T2R7.2
Ak kan so utarak viskozitesini artr.
T2C8
T2R8
Ak kan so utarak scakl d r.
T2C9
A nm loblar.
T2R9
Loblar de i tir.
T2C10
Pompa devri ok d k.
T2R10
Pompa devrini artr.
Sorun
T3
Basma tarafnda basn yok.
Olas Neden ve zmler

T3C1
Yanl dnme yn.
T3R1
Dnme ynn de i tir.
T3C2
T3R2.1
T3R2.2
Emme tankn ykselt.
T3R2.3
T3R2.4
Devri d r.
T3R2.5
T3R2.6
T3C3
T3R3
Pompann havasn al veya pompay ak kanla doldur.
T3C4
Emme borusu tkal.
100
T3R4
Emme borusunu ve filtreyi kontrol et.
T3C5
Yanl emniyet valfi ayar.
T3R5
Emniyet valfi ayarn kontrol et.
Sorun
T4
Dzensiz basma miktar veya basn.
Olas Neden ve zmler

T4C1
T4R1.1
T4R1.2
Emme tankn ykselt.
T4R1.3
T4R1.4
Devri d r.
T4R1.5
T4R1.6
T4C2
Kavitasyon.
T4R2
Emme basncn ykselt.
T4C3
Pompa hava emiyor.
T4R3
T4C4
Emme borusu tkal.
T4R4
T4C5
T4R5.1
Pompa devrini d r.
T4R5.2
T4C6
T4R6
Pompa devrini d r.
Sorun
T5
Grlt ve vibrasyon.
Olas Neden ve zmler

T5C1
T5R1.1
101
T5R1.2
Emme tankn ykselt.
T5R1.3
T5R1.4
Devri d r.
T5R1.5
T5R1.6
T5C2
Kavitasyon.
T5R2
Emme basncn ykselt.
T5C3
Pompa hava emiyor.
T5R3
T5C4
Emme borusu tkal.
T5R4
T5C5
T5R5
T5C6
T5R6
T5C7
T5R7.1
Pompa devrini d r.
T5R7.2
T5C8
T5R8
T5C9
T5R9
Pompa devrini d r.
T5C10
A nm loblar.
T5R10
Loblar de i tir.
T5C11
A nm yataklar.
T5R11
T5C12
A nm di liler.
T5R12
De i tir ve di lileri ayarla.
T5C13
Yetersiz ya lama ya seviyesi.
T5R13
Tanka ya alp seviyeyi ykselt.
T5C14
102
T5R14
Uygun ya kullan.
T5C15
Loblar srtyor.
T5R15.1
Scakl d r.
T5R15.2
Basma basncn d r.
T5R15.3
T5C16
T5R16
Eksene al.
T5C17
T5R17
T5C18
T5R18
Alc devrede filtre kullan.
T5C19
Pompa ve/veya elektrik motoru d ek zerinde sabit de il.
T5R19
Pompa ile motoru sabitle ve borularn gergin olmad n kontrol et, kaplini
yeniden eksene al.
Sorun
T6
Pompada tkanma veya tkanklk.
Olas Neden ve zmler

T6C1
T6R1
T6C2
T6R2.1
Pompa devrini d r.
T6R2.2
T6C3
T6R3
T6C4
A nm yataklar.
T6R4
T6C5
A nm di liler.
T6R5
T6C6
T6R6
103
T6C7
T6R7
Uygun ya kullan.
T6C8
Loblar srtyor.
T6R8.1
Scakl d r.
T6R8.2
Basma basncn d r.
T6R8.3
T6C9
T6R9
T6C10
T6R10
Alc devrede filtre kullan.
T6C11
T6R11
yeniden eksene al.
Sorun
T7
Pompa a r snyor.
Olas Neden ve zmler

T7C1
T7R1
T7C2
T7R2
T7C3
T7R3.1
Pompa devrini d r.
T7R3.2
T7C4
T7R4
T7C5
T7R5
Pompa devrini d r.
T7C6
A nm yataklar.
T7R6
T7C7
104
T7R7
T7C8
T7R8
Uygun ya kullan.
T7C9
Loblar srtyor.
T7R9.1
Scakl d r.
T7R9.2
Basma basncn d r.
T7R9.3
T7C10
T7R10
Eksene al.
T7C11
T7R11
T7C12
T7R12
yeniden eksene al.
Sorun
T8
Anormal a nma.
Olas Neden ve zmler

T8C1
Kavitasyon.
T8R1
Emme basncn ykselt.
T8C2
Pompa hava emiyor.
T8R2
T8C3
T8R3
T8C4
Ak kan iinde a ndrc miktar ok fazla.
T8R4
Sertle tirilmi malzemeden yaplan loblar kullan.
T8C5
A nm yataklar.
T8R5
T8C6
A nm di liler.
T8R6
T8C7
105
T8R7
T8C8
T8R8
Emme devresinde filtre kullan.
Sorun
T9
Mekanik sealde kaak.
Olas Neden ve zmler

T9C1
A nm veya hasarl mekanik seal.
T9R1
T9C2
O ringler ak kan iin uygun de il.
T9R2
Ak kan iin uygun O ringleri kullan.
T9C3
Mekanik seal yaynn basnc ok d k.
T9R3
Basnc, kullanma klavuzundaki gibi ayarla.
106
3.1.5 EVRESEL P STONLU POMPA SORUNLARI

evresel pistonlu pompalar da pozitif deplasmanl dnel pompalardandr. Bu
pompalarn pek ok avantaj bulunmaktadr; ok hassas bir ekilde hza ba l ak
ayarlamas, ak kan viskozitesi ya da basn farkndaki de i imden ba msz ak ,
kendili inden havaszlanma, en az titre im, ak ynnn de i tirilebilmesi vb.
evresel pistonlu pompalarn zamanlamas loblu pompalarda oldu u gibidir. Rotor
kanatlar (pistonlar) pompa yuvasndaki hazne iinde dnmekte oldu undan bu da en az
kayp ak kanla byk bir szdrmazlk yzeyi sa lamaktadr.
Ak kan, emme tarafndan basma tarafna, piston yzeyleri ve gvde arasndan
pompalanmaktadr. Bu pompada da rotor yzeyleri arasnda szdrmazlk temas
bulunmamaktadr. Her rotor bir ya da daha fazla piston elemanna sahip olabilmektedir.
ekil 3.11 evresel pistonlu pompa
Sorun
T1
Pompa dnmyor.
Olas Neden ve zmler

T1C1
Motor al myor.
T1R1
Devre alterlerini ve sigortalarn kontrol et.
T1C2
Kama kesmi veya a nm .
T1R2
Kamay de i tir.
T1C3
Kay kayyor veya kopmu .
T1R3
Ayarla veya de i tir.
T1C4
T1R4
aft veya di liler kesmi .

De i tir.
107
Sorun
T2
Pompa dnyor, ak yok.
Olas Neden ve zmler

T2C1
Yanl dn yn.
T2R1
Dn ynn de i tir.
Sorun
T3
Pompa havaszlandrlamyor, ak yok.
Olas Neden ve zmler

T3C1
Alc valf kapal.
T3R1
Valfi a.
T3C2
Emme devresi tkal.
T3R2
Devreyi ve filtreyi temizle.
T3C3
Kt szdrmazlk eleman ve/veya kt devre ba lantsndan dolay hava

kaa .
T3R3
Szdrmazlk elemann de i tir, ba lantlar kontrol et.
T3C4
Pompa devri ok yava .
T3R4.1
Devri artr, alc devreyi svyla doldur.
T3R4.2
Geri dndrmezli alc valf kullan.
T3C5
Ak kan bo alyor.
T3R5
Geri dndrmezli alc valf kullan.
T3C6
Hava veya gaz cebi olu uyor.
T3R6
Pompa yaknndaki devreye havay atabilmek iin hava memesi tak.
T3C7
Rotorlarla gvde veya kapak arasnda a r bo luk.
T3R7
Pompa devrini artr, geri dndrmezli alc valf kullan, pompay yeniden
dizayn et.
T3C8
Net emme basnc ok d k.
T3R8
Pompadaki mevcut ve gerekli net emme basncn kontrol et, hesap ederek
gerekli de i ikli i yap.
T3C9
T3R9
lk al trmada pompa giri ine atmosferik geri ak oluyor.

Basma devresinde geri dndrmez valf kullan.
108
Sorun
T4
Ak yok.
Olas Neden ve zmler

T4C1
Emniyet valfi do ru ayarlanmam ya da valfe giren yabanc maddeler valfi

ak tutuyor.
T4R1
Valfi ayarla veya temizle.
Sorun
T5
Ak kann buharla mas (pompa giri i).
Olas Neden ve zmler

T5C1
Filtreler, valfler ve devreler tkal.
T5R1
Temizle.
T5C2
Giri devresi ok kk ya da ok uzun, ok fazla valf veya ba lant

eleman var, filtre ok kk.
T5R2
Gerekli de i ikleri yap.
T5C3
Pompada mevcut net emme basnc ok d k.
T5R3.1
Tanktaki ak kan seviyesini ykselt ya da tank basnlandr.
T5R3.2
Gerekli emme basnc d k (NPSHR) olan daha byk bir pompa kullan.
Sorun
T6
Ak kann buharla mas.
Olas Neden ve zmler

T6C1
Pompalanan ak kann viskozitesi beklenilenden daha yksek.
T6R1
Pompa devrini d r (daha d k ak a neden olacak) ya da sistemi

de i tir.
T6C2
Ak kann scakl beklenilenden daha yksek.
T6R2
Ak kan so ut, pompa devrini d r ve mevcut emme basncn

ykseltmek iin sistemde de i iklik yap.
Sorun
T7
Yetersiz ak .
Olas Neden ve zmler

T7C1
Devir ok d k.
109
T7R1
Devri artr.
T7C2
Kt szdrmazlk eleman ve/veya kt devre ba lantsndan dolay hava

kaa .
T7R2
Szdrmazlk elemann de i tir, ba lantlar kontrol et.
T7C3
Emniyet valfi ayarlanmam veya ak kalm .
T7R3
Ayarla veya temizle.
T7C4
Sistemde geri ak var.
T7R4
Sistem valflerini kontrol et.
T7C5
Scak bo luk ayarl rotorlar so ukta ya da d k viskoziteli ak kanla

kullanlyor.
T7R5
Rotorlar standart olanla de i tir.
T7C6
A nm pompa.
T7R6
Devri artr veya pompay yenile.
T7C7
Basn ok yksek.
T7R7
Sistemi de i tir.
Sorun
T8
Grltl al ma.
Olas Neden ve zmler

T8C1
Yksek viskoziteli ak kan, yksek buharla ma basnc veya yksek

scaklk nedeniyle kavitasyon.
T8R1
Devri ve/veya scakl d r, sistemi de i tir.
T8C2
Mevcut emme basnc, gerekli emme basncndan daha kk.
T8R2
Sistemi de i tir.
T8C3
Sistem kaaklarndan dolay sistemde hava veya gaz.
T8R3
T8C4
Erimi gaz ya da do al olarak havalandrlm rnler (ak kanlar).
T8R4
Basma basncn d r, devri ve/veya scakl azalt ya da sistemi de i tir.
T8C5
Rotor, pompa gvdesine temas ediyor.
T8R5.1
Rotor bo luklarn kontrol et ve gerekirse bu bo luklar im koymak

suretiyle ayarla.
T8R5.2
Borularn montaj nedeniyle pompada kaslma olup olmad n kontrol et.
110
T8R5.3
Pompay yeniden topla ve/veya devreleri yeniden ba la.
T8C6
Hesaplanandan daha yksek basn.
T8R6
Basnc d r.
T8C7
A nm yataklar veya di liler.
T8R7
De i tir ve dzenli ya lama sa la.
T8C8
E rilmi aft, kesmi kama, gev ek veya zamanlamas bozulmu di liler

nedeniyle rotorlarn birbirine temas edip grlt karmas.
T8R8
Gereken paralar yenile.
T8C9
Emniyet valfi takrdyor.
T8R9
Yeniden ayarla, onar veya de i tir.
T8C10
Tahrik elemanlar.
T8R10
Ya la, onar veya gerekirse yenile.
Sorun
T9
Pompa a r snyor, duruyor, a r akm ekiyor (trip ve sigortalar atyor).
Olas Neden ve zmler

T9C1
Ak kan viskozitesi beklenilenden daha yksek.
T9R1
E er pompa hesaplara gre do ruysa, motoru daha gl olanla de i tir.
T9C2
Basn beklenilenden daha yksek.
T9R2
Devri d r, devrenin apn byt.
T9C3
Ak kan beklenilenden daha so uk.
T9R3
Ak kan ve devreleri st, al ma bo luklarn artr.
T9C4
Pompann durmas srasnda ak kan grltl ses karyor.
T9R4
Devreleri yalt veya st, devridaim (yeniden dola m) devresi kullan,

pompann ilk hareketini daha az ak kanla yap veya sistemi ba ka bir
ak kanla yka.
Sorun
T10
Pompa mr umulan kadar uzun de il.
Olas Neden ve zmler

T10C1
Eksenden kaklk.
T10R1
Eksene al.
111
T10C2
Ak kan iinde a ndrc madde.
T10R2
D k devirde daha byk pompa kullan.
T10C3
Yataklarda ve di lilerde ya lama yok.
T10R3
Ya lama kurallarn uygula.
T10C4
Devir ve basn hesaplanandan daha yksek.
T10R4
Devri ve basnc d r.
T10C5
Pompa korozyonu.
T10R5
Pompada daha kaliteli malzeme kullan.
112
3.1.6 HORTUMLU (TPL) POMPA SORUNLARI

Hortumlu pompalarn daha sonra karacak, tkanacak, korozyona u rayacak ve
de i tirilecek szdrmazlk elemanlar, valfleri, diyaframlar, statorlar ve pistonlar
bulunmamaktadr. Bu pompalar; bakm yaplmayan, belli bir mr olan, arza sresi,
yedek paras ve maliyetleri az veya d k olan pompalardr. Genelde az miktardaki
ak kanlarn transferinde kullanlrlar.
Hortumlu pompalarn kapasitesi, vinil (yapay plastik malzeme) tpn (hortum) tipine
gre 1 litre/dakika ile 80 m3/saat arasnda de i mektedir. Bu pompalar 20 ile 200
devir/dakika arasndaki devirlerde a ndrc madde ieren veya ellendi inde zarar gren
ok hassas ak kanlarda lmleme iin kullanlmaktadr. Makarann hortum zerinde
gezinmesi ile al an bu pompalarn en iyi zelli i ok iyi lm veya dozaj ayar
yapabilmesidir.
Kimyasal uyumluluk tmyle hortuma (tpe) ba l oldu undan bu pompalarn
hortumlar pek ok farkl malzemeden yaplabilmektedir. Hortumun mr malzemeye
ve al ma ko ullarna ba ldr. Bu sre birka yz saatten birka bin saate kadar
de i ebilmektedir. Hortum zarar grmedi i srece bu pompalar kaaksz
al abilmektedir. atlama, a nma, i me ya da sertlik gibi zellikler grlr grlmez
hortum (tp) derhal de i tirilmelidir.
ekil 3.12 Hortumlu (tpl) pompa
Sorun
T1
Emme zayf ya da yok.
Olas Neden ve zmler

T1C1
Emme tp pompaya do ru ekilde ba lanmam (pompa hava emiyor).
T1R1
Tp do ru ekilde ba la.
T1C2
Emme tp ya da pompa ba l tp delik veya atlak.
T1R2
Tp de i tir.
113
T1C3
Ak tpnde a r veya erken a nma.
T1R3
Sk trma kolunda basncn yksek olmad n kontrol et, gerginlik

cvatasn sadece ak retecek ekilde sk.
T1C4
A nm veya hatal pompa ba l .
T1R4
Pompa ba l n de i tir.
114
3.1.7 ESNEK ELEMANLI POMPA SORUNLARI

Esnek elemanl pompann al ma prensibi, kanatl pompann al ma prensibine
benzemektedir. Ancak kayan kanatlar yerine pompa iinde esnek bir eleman
bulunmaktadr. Ak kann pompalanmas ve szdrmazlk olay esnek elemann esneklik
derecesine ba l olup bu esnek eleman bir tp, kanat veya impeller olabilmektedir.
Esnek impellerli pompa, pozitif deplasmanl pompann emi zelli i ile santrifj
pompann transfer yetene ini birle tirmektedir. Hem ince hem de viskoz ak kanlarn
pompalanmasnda kullanlabilen bu pompalar, d k devirlerde oldu u gibi, yksek
devirlerde de ve herhangi bir ada kullanlabilmektedir. Ayrca titre imsiz ak a ve tm
viskozitelerde hza ba l ak miktarna (debiye) sahiptir.
Esnek kanat veya impeller, eksantrik kemden ayrld zaman bir vakum yaratmakta ve
bylece ak kann pompa iine alnmas sa lanmaktadr. Esnek kanatlar veya impellerin
dn hareketiyle emilen ak kan, pompa iinde ta narak devreye baslmaktadr.
ekil 3.13 Esnek elemanl (impellerli) pompa
Sorun
T1
Yetersiz ak (debi).
Olas Neden ve zmler

T1C1
Hasarl impeller.
T1R1
De i tir.
T1C2
E ilmi , eksik, a nm veya yrtlm kanatlar.
T1R2
De i tir.
T1C3
A nm kem, kapak plakas veya a nma plakas.
T1R3
De i tir.
T1C4
Hava kaa .
115
T1R4
Tm hortumlar, kelepeleri, ba lant elemanlarn, contalar ve pompa

szdrmazlk elemann kontrol et.
Sorun
T2
Pompann havas alnamyor.
Olas Neden ve zmler

T2C1
Hasarl impeller.
T2R1.1
De i tir.
T2R1.2
Kstlanm bir emme veya kapal olan bir basma devresiyle pompay kuru
al trma.
T2R1.3
Emme filtresini dzenli bir ekilde temizle.
T2C2
E ilmi , eksik, a nm veya yrtlm kanatlar.
T2R2.1
De i tir.
T2R2.2
Pompay al trmadan nce ak kan giri valfinin ak oldu una emin ol.
T2C3
A nm kem, kapak plakas veya a nma plakas.
T2R3
De i tir.
T2C4
Hava kaa .
T2R4
Tm hortumlar, kelepeleri, ba lant elemanlarn, contalar ve pompa

szdrmazlk elemann kontrol et.
116
3.1.8 DNEL P STONLU POMPA SORUNLARI

Dnel pistonlu pompalar kendi arasnda eksenel pistonlu ve radyal pistonlu olmak zere
iki snfa ayrlmaktadr.
3.1.8.1 Eksenel Pistonlu Pompalar
Eksenel pistonlu pompa; pistonlar, silindir blo u ve sabit emme-basma hcrelerine
sahip olan valf plakasn dndren bir tahrik aftna sahiptir. Tahrik aftnn ekseni
silindir blo una belli bir ada olup tahrik aftnn dnmesi pistonlarn ve silindir
blo unun dnmesine neden olmaktadr. Pistonlarn hareketi sonucunda, baz pistonlar
valf hcrelerine yakla rken bazlar da uzakla makta ve al ma sresince bu mesafe
devaml de i mektedir. Di er bir ifadeyle al ma esnasnda pistonlarn yars valf
hcrelerine yakla rken, di er yars da uzakla maktadr.
Valf hcreleri, valf blo u zerine oyularak alm tr. Pistonlarn uzakla mas ile olu an
hacim artmas ve dolaysyla meydana getirilen vakum nedeniyle emme hcresi
almakta ve ak kan ieri alnmaktadr. Pistonlar valf blo una yakla tklarnda ise
azalan hacim nedeniyle daha nce emmi olduklar ak kan basma hcresini aarak
devreye basmaktadr. E ik eksenli pompalar sabit ve de i ken deplasmanl olabilirler,
ancak bu pompalarda tersine dn mmkn de ildir.
ekil 3.14 Eksenel pistonlu (e ik eksenli) pompa
Sorun
T1
Ak kan baslamyor.
Olas Neden ve zmler

T1C1
T1R1
Havaszlandr.
117
T1C2
Valfler kapal ya da emme ve/veya basma devresi tkal.
T1R2
Valfleri a ve tkankl gider.
T1C3
Alc borunun a z ak kan iinde de il.
T1R3
Tank ak kanla doldur.
T1C4
T1R4
Pompa iin gerekli ve mevcut net emme basncn kontrol et, sistemi
hesaplayarak gerekli de i ikli i yap.
T1C5
By-pass valfi ak.
T1R5
Valfi gerekti i kadar kapatarak do ru ayarla.
T1C6
T1R6
T1C7
Filtre tkal.
T1R7
Temizle veya gerekirse yenile.
T1C8
Pompa, piston ve silindirler kt bir ekilde a nm .
T1R8
De i tir.
T1C9
Gev ek kaplin, kesik aft ve arzal pompa.
T1R9.1
Kaplini sk veya onar.
T1R9.2
T1R9.3
aft de i tir.
Pompay de i tir.
Sorun
T2
Baslan ak kan miktar (debi) d k.
Olas Neden ve zmler

T2C1
T2R1
Pompa iin gerekli ve mevcut net emme basncn kontrol et, sistemi
hesaplayarak gerekli de i ikli i yap.
T2C2
Filtre ksmen veya tamamen tkal ya da yetersiz alan.
T2R2
Filtreyi temizle.
T2C3
T2R3
T2C4
Conta yznden hava kaa .
T2R4
Contay yenile.
118
T2C5
Alc borunun a z ak kan iinde de il ve bu nedenle pompaya hava

giriyor.
T2R5
Tank ak kanla doldur.
T2C6
By-pass valfi ksmen ak.
T2R6
Valfi do ru ayarla.
T2C7
Devir ok d k, motor yanl ba lanm olabilir.
T2R7
Devri artr, motoru do ru ba la.
T2C8
Pompa, piston ve silindirler a nm .
T2R8
De i tir.
T2C9
Emme borusu yanl yere ba lanm .
T2R9
Do ru yere ba la.
Sorun
T3
A r g harcam.
Olas Neden ve zmler

T3C1
Pompa devri ok fazla.
T3R1
Devri d r.
T3C2
Ak kann viskozitesi belirlenenden daha yksek.
T3R2
Ak kan st.
T3C3
Basma basnc hesaplanandan daha yksek.
T3R3
Basnc d r.
T3C4
Dzensiz ayarlanm veya ok sklm salmastra glendi pompa aftnn

hareketini engelliyor.
T3R4
Glendi do ru ayarla ve gerekirse aft de i tir.
T3C5
Eksenden kaklk nedeniyle pompann dnen elemanlarnn hareketlerinde

zorlanma.
T3R5
Eksene al.
T3C6
Ak kan viskozitesi iin pompann dnen elemanlarndaki bo luk miktar

yetersiz.
T3R6
Bo luklar yeniden ayarla.
Sorun
T4
A r grlt ve vibrasyon.
119
Olas Neden ve zmler

T4C1
Emme devresinde buharla ma nedeniyle kavitasyon.
T4R1.1
Pompa ve emme tank seviyesi arasndaki mesafeyi azalt.
T4R1.2
Emme devresini sadele tir ve devrenin uzunlu unu azalt (mmknse daha
az ba lant eleman ve dirsek kullan).
T4C2
Pompada yksek viskoziteli ak kan.
T4R2
Ak kan st.
T4C3
Eksenden kaklk.
T4R3
Yeniden eksene al.
T4C4
T4R4
Yeniden ayarla, onar veya valfi yenile.
T4C5
D ek cvatalar gev ek.
T4R5
Cvatalar sk.
T4C6
Yataklar (ve e ik disk) hasarl.
T4R6
De i tir.
T4C7
Borular yeterince desteklenmemi .
T4R7
Do ru bir ekilde destekle.
Sorun
T5
Hzl pompa a nmas.
Olas Neden ve zmler

T5C1
Ak kan iinde a ndrc madde.
T5R1
Temizle ve ak kan filtreden geir.
T5C2
Pompa elemanlarnn korozyonu.
T5R2
Temizle veya de i tir.
T5C3
Eksenden kaklk.
T5R3
Yeniden eksene al.
T5C4
Pompa kuru al yor ve srtnmeden dolay a r snyor.
T5R4
Ak kan olmakszn pompay al trmaktan sakn.
T5C5
Ya lama yok.
T5R5
Ya lamay sa la.
120
T5C6
Yksek basma basnc.
T5R6
Basnc d r.
3.1.8.2 Radyal Pistonlu Pompalar

Radyal pistonlu pompalarn pistonlar, silindir blok iine radyal olarak yerle tirilmi
olup aft merkezine dikey olarak hareket etmektedir. Bu pompalarn silindirik ekilli
pistonlar ve bilye eklindeki pistonlar olmak zere genelde iki tip pistonu
bulunmaktadr. Bu pompalar ayn zamanda emme ve basma valflerinin ekillerine gre
de ikiye ayrlmaktadr; geri dndrmez valfli olanlar ve i ne valfli olanlar.
Radyal pistonlu pompalar, a r basn altnda dahi ok dzgn bir ak
retebilmektedir. Bu pompalar genelde de i ken deplasmanldr. Deplasmann
de i tirilmesi; dnen pistonlar tutan aftn gvdeye olan hareketinin de i tirilmesi veya
gvdenin hareket ettirilmesi gibi farkl ekillerde olabilmektedir. Ayrca dn hznn
de i tirilmesi ile de debi de i tirilebilir. ekil 3.15te gsterildi i gibi gvde/disk
(krmz renkle gsterilen), sola do ru hareket ettirilirse ak (debi) sfra inmektedir.
E er daha da sola do ru harekete devam edilirse ak tersine dnmektedir.
ekil 3.15 Radyal pistonlu pompa
ekilde (sar renkle gsterilen) i ne valflerin altnda iki adet (siyah renkli) emme
hcresi ile valflerin stnde iki adet basma hcresi mevcuttur. Yksek basn alanlar
ak mavi renkle gsterilmektedir.
Pistonlarn d ar harekete zorlanmas genellikle yaylarla olmaktadr. eri hareketleri
ise, ak kann gvde tarafndan d ar atlmasyla olmaktadr. Dzgn bir hidrolik denge
iin de genellikle tek sayda piston kullanlmaktadr.
121
Sorun
T1
Ak kan baslamyor.
Olas Neden ve zmler

T1C1
T1R1
Pompa k tarafndaki hava alma tapasn a ve ak kan gelene kadar

bekleyip pompann havasn kar.
T1C2
nite yanl yne dnyor.
T1R2
Dn ynn de i tir.
T1C3
Emme ve basma devrelerinde bir tkanklk var ya da valfler kapal.
T1R3.1
Flenlerin arasndaki contalarn ortasnn kesik (ak) oldu unu kontrol et.
T1R3.2
Valfleri a.
T1C4
Pompann alc ucu ak kan iinde de il.
T1R4.1
Emme borusunun ak kan iindeki uzunlu unu artr.
T1R4.2
Tank iindeki ak kan miktarn artr.
T1C5
Geri dndrmez valfte tutukluk var.
T1R5
Onar veya de i tir.
T1C6
Filtre tkal.
T1R6
Temizle.
T1C7
T1R7.1
Tanktaki ak kan seviyesini artr.
T1R7.2
Tkanklklar gider.
T1R7.3
T1C8
By-pass valfi ak.
T1R8
Yeniden ayarla.
T1C9
T1R9
Kaa bul ve onar.
T1C10
Salmastra kutusu negatif basn altnda oldu u iin salmastra havann

sisteme girmesine izin veriyor.
T1R10
Salmastralar yenile veya salmastra yerine mekanik seal kullan.
T1C11
Pompa a nm ve kritik bo luklar artm .
T1R11
Pompay de i tir.
122
T1C12
T1R12
Krk pompa elemanlar.

aft, kaplini, i elemanlar vb. kontrol et ve gerekirse de i tir.
T1C13
Pompaya g iletilmiyor.
T1R13
Motoru kontrol ederek al masn temin et.
Sorun
T2
D k kapasite (debi).
Olas Neden ve zmler

T2C1
Pompann i bo luklar artm .
T2R1
T2C2
Net emme basnc ok d k, pompada kavitasyon.
T2R2.1
Tanktaki ak kan seviyesini artr.
T2R2.2
Emme hattndaki engelleri veya ykleri kaldr veya azalt.
T2R2.3
T2C3
Emme filtresi ksmen tkal.
T2R3
Filtreyi temizle.
T2C4
Devir ok d k.
T2R4
Voltaj kontrol et.
T2C5
Tank havalandrmas ksmen donmu oldu undan dolay kapal.
T2R5
Buzu kaldrp veya eritip havalandrmay a.
T2C6
By-pass devresi ksmen ak.
T2R6
By-pass valfini yeniden ayarla.
T2C7
Emniyet valfi ksmen ak.
T2R7
Emniyet valfini yeniden ayarla.
T2C8
Alc boru hasarl.
T2R8
Alc boruyu yenile.
T2C9
Alc boruda korozyon keltisi.
T2R9
Temizle veya alc boruyu yenile.
T2C10
Salmastradan kaak.
T2R10
Eski salmastralar kaldr ve yeni salmastra at.
123
Sorun
T3
Pompa bir sre al tktan sonra yine hava yapyor.
Olas Neden ve zmler

T3C1
Ak kan yok.
T3R1
Tank seviyesini ve amandray kontrol et.
T3C2
Ak kan hz arpc ekilde artm .
T3R2
Ak kan hzn d r.
T3C3
Ak kan pompa giri inde buharla yor.
T3R3
T3C4
By-pass devresi gelen ak kanla snyor.
T3R4
By-pass valfini yeniden ayarla.
T3C5
Alc devrede hava kaa .
T3R5
Kaak olan yeri bul ve onar.
Sorun
T4
Pompa ok fazla g harcyor.
Olas Neden ve zmler

T4C1
T4R1
Pompa devrini d r.
T4C2
Ak kan viskozitesi beklenilenden daha yksek.
T4R2
Ak kan st.
T4C3
Kapasite (debi) hesaplanandan daha fazla.
T4R3
Kapasiteyi (debiyi) d r.
T4C4
Salmastralar a r sklm .
T4R4
Glendi gev eterek skl do ru ekilde ayarla.
T4C5
Dnen elemanlarda zorlanma, eksenden kaklk ya da bo lu un az oldu u

bir yere bir nesne sk t ve hareketi engelliyor.
T4R5.1
Yeniden eksene al.
T4R5.2
A nm elemanlar de i tir.
Sorun
T5
A r grlt ve vibrasyon.
124
Olas Neden ve zmler

T5C1
T5R1
Yeniden ayarla, onar veya de i tir.
T5C2
D ek cvatalar gev ek.
T5R2
Cvatalar sk.
T5C3
Pompa ve motor eksenden kak.
T5R3
Eksene al.
T5C4
Boru devresi do ru desteklenmemi .
T5R4
Borular daha iyi destekle.
T5C5
T5R5.1
Ak kann scakl n kontrol et.
T5R5.2
Tank stcsnn al p al mad n kontrol et.
T5C6
Kavitasyon.
T5R6.1
Emme basncn artr.
T5R6.2
Ak taki hz azalt.
T5R6.3
Giri te scakl d r.
T5R6.4
Pompa ve emme tank seviyesi arasndaki fark azalt.
T5R6.5
Alc borunun apn byt.
T5R6.6
Emme devresini sadele tir ve devrenin uzunlu unu azalt (mmknse daha
az ba lant eleman ve dirsek kullan).
Sorun
T6
Hzl pompa a nmas.
Olas Neden ve zmler

T6C1
T6R1.1
T6R1.2
Daha byk bir pompa kullan.
T6R1.3
Devri d r.
T6C2
Bir veya daha fazla pompa elemannda korozyon var.
T6R2
De i tir.
T6C3
Ya lama yok.
125
T6R3
yi bir ya lama sa la.
T6C4
Filtre problemi.
T6R4
Filtreyi temizle.
T6C5
Eksenden kaklk ok fazla.
T6R5
Do ru ekilde eksene al.
T6C6
Pompa kuru al yor.
T6R6
Pompay kuru al trmaktan kan.
126
3.2 DO RUSAL HAREKETL POMPALAR

Do rusal hareketli pompalar, ak kanlar pompa iindeki hacmi de i tirerek
ta maktadr. Emme ve basma taraflarnda mutlaka geri dndrmez valflere gereksinimi
olan bu pompalarn kapasitesi devir ve strok uzunlu unun de i tirilmesiyle birlikte
de i mektedir.
ekil 3.16 Pistonlu ve plancerli pompa
ekil 3.17 Diyaframl pompa
127
3.2.1 P STONLU POMPA SORUNLARI

Piston veya pistonlar bu pompada bir silindir iinde do rusal hareket ederek ak kan
basmaktadr. Pistonun st ksmn alt ksmndan ayrmak iin szdrmazlk eleman
olarak piston segmanlar (keeleri) kullanlmaktadr. Pistonun alt ksm, motorun dnel
hareketinin krank aft ile do rusal harekete evrildi i mekanizmaya sahiptir. Ak kann
pompalanmas i lemindeki etken elemanlar piston, piston segmanlar (keeleri) ve
silindirdir. Bu pompalarn al abilmesi iin emme ve basma taraflarnda geri
dndrmez valflere ihtiya vardr.
ekil 3.18 Pistonlu pompa
Sorun
T1
Ak kan baslamyor.
Olas Neden ve zmler

T1C1
T1R1
Havaszlandr.
T1C2
Derinlik ok fazla.
T1R2.1
Tank doldur.
T1R2.2
Pompay daha a a ya monte et.
T1C3
Dnme yn yanl .
T1R3
Dnme ynn de i tir.
T1C4
Geri dndrmez valf ters ba lanm .
T1R4
Do ru ba la.
Sorun
T2
D k basn.
128
Olas Neden ve zmler

T2C1
Kay kayyor.
T2R1
Skl ayarla ya da kay de i tir.
T2C2
A nm pompa.
T2R2
Pompay de i tir.
T2C3
al mayan geri dndrmezli (dip) valf.
T2R3
Valfi onar.
T2C4
Reglatr (dzenge) do ru ayarlanmam .
T2R4
Reglatr (dzenge) do ru basnca ayarla.
T2C5
Giri filtre eleman tkal.
T2R5
T2C6
A nm szdrmazlk elemanlar.
T2R6
De i tir.
T2C7
Emme veya basma hortumu do ru lde de il.
T2R7
Tesisat ak miktarna uygun olarak de i tir.
T2C8
Karncalanm valfler.
T2R8
Valfleri de i tir.
T2C9
Giri te hava kaa .
T2R9
Sorun
T3
De i ken basn, pompa dzensiz al yor.
Olas Neden ve zmler

T3C1
A nm titre im azaltc.
T3R1
Yeniden doldur veya akmlatr de i tir.
T3C2
Emme veya basma valflerinde yabanc maddeler.
T3R2
Valfleri temizle.
T3C3
A nm valf veya valf yuvas.
T3R3
Valf yuvasn veya valfi de i tir.
T3C4
Ak kan scakl yksek.
T3R4
Ak kan scakl n d r.
129
T3C5
A nm szdrmazlk eleman.
T3R5
Szdrmazlk elemann de i tir.
T3C6
Motor kasna yanl lde.
T3R6
Do ru lde kasnak kullan.
Sorun
T4
Hzl pompa a nmas.
Olas Neden ve zmler

T4C1
Ak kan iinde kir veya pislik tanecikleri.
T4R1
T4C2
Boru filtresi pompann tutmasna neden oluyor.
T4R2
Temizle.
T4C3
A nm pompa-motor kaplini.
T4R3
Onar veya gerekirse de i tir.
T4C4
Pompa kuru veya yetersiz ak kanla al yor.
T4R4
Pompay asla kuru al trma.
Sorun
T5
Pompa ksa bir sre basyor ve ak kesiliyor.
Olas Neden ve zmler

T5C1
Giri te kaak.
T5R1
T5C2
Alc borunun a z ak kandan kyor.
T5R2
Onar veya tank doldur.
T5C3
Ak kanda hava veya gaz.
T5R3.1
T5R3.2
Ak kan viskozitesini ve scakl n kontrol et.
T5R3.3
Tank doldur.
T5C4
Ak kanda a ndrc maddeler.
T5R4
T5C5
Giri te ak kann buharla mas.
130
T5R5.1
Scakl kontrol et.
T5R5.2
Ak kann buharla ma basncn kontrol et.
T5R5.3
T5C6
Alc devrede hava veya gaz.
T5R6.1
T5R6.2
Tank doldur.
Sorun
T6
Pompa ok fazla g gerektiriyor.
Olas Neden ve zmler

T6C1
Ak kann viskozitesi ok yksek.
T6R1
Ak kan st.
T6C2
E ik aft pompa elemanlarnn hareketini zorluyor.
T6R2
aft de i tir.
T6C3
Pompa-motor eksende de il.
T6R3
Pompa-motor kaplinini eksene al.
Sorun
T7
Pompa ok sk havaszlandrma istiyor.
Olas Neden ve zmler

T7C1
al mayan geri dndrmezli alc (dip) valf.
T7R1
Onar.
T7C2
al mayan geri dndrmez valf.
T7R2
Onar veya de i tir.
T7C3
Pompa kavitasyonu.
T7R3.1
Pompa ile emme tank arasndaki mesafeyi azalt.
T7R3.2
Emme boru apn byt.
T7R3.3
Emme devresini sadele tir ve uzunlu unu azalt (mmknse daha az

ba lant eleman ve dirsek kullan).
T7C4
Devrede hava kaaklar.
T7R4
T7C5
Pompa szdrmazlk elemanlar karyor.
131
T7R5
Szdrmazlk elemanlarn de i tir.
T7C6
Derinlik ok yksek.
T7R6
Sorun
T8
Motor dnmyor ya da aralkl olarak dnyor.
Olas Neden ve zmler

T8C1
Motora elektrik gelmiyor.
T8R1
Elektrik sa la.
T8C2
Motor a r ykte.
T8R2
A r ykn nedenini bul, rleyi, motoru ve gerekirse pompay de i tir.
T8C3
Hasarl pompa.
T8R3
Onar veya de i tir.
T8C4
Hasarl motor.
T8R4
De i tir.
Sorun
T9
Karterde su.
Olas Neden ve zmler

T9C1
A nm d k basn szdrmazlk elemanlar.
T9R1
Szdrmazlk elemanlarn de i tir.
T9C2
E er su, st gibi ise ve karter ya

yo u ma demektir.
T9R2
Ya daha sk de i tir.
Sorun
T10
Szdrmazlk elemannn mr ksa.
Olas Neden ve zmler

T10C1
Hasarl aft burcu.
T10R1
aft burcunu de i tir.
T10C2
Hasarl konnektin rod.
T10R2
Konnektin rodu de i tir.
seviyesi ykselmiyorsa bu sadece
132
T10C3
A r basn.
T10R3
Basnc nerilen seviyeye d r.
T10C4
Yksek ak kan scakl .
T10R4
Ak kan scakl n d r.
Sorun
T11
Vuruntu.
Olas Neden ve zmler

T11C1
Gev ek konnektin rod cvatalar.
T11R1
Cvatalar nerilen moment ile sk.
T11C2
Hasarl krank aft.
T11R2
Krank aft de i tir.
T11C3
A nm yataklar.
T11R3
Yataklar de i tir.
Sorun
T12
Grltl al ma.
Olas Neden ve zmler

T12C1
Yetersiz ak kan.
T12R1
Ak kan sa la.
T12C2
Alc boruda hava kaaklar.
T12R2
T12C3
Giri te hava veya gaz.
T12R3
T12C4
T12R4
Eksene al.
T12C5
A nm kaplin.
T12R5
Kaplini de i tir.
Sorun
T13
Yatak mr ksa.
133
Olas Neden ve zmler

T13C1
Kay a r gergin.
T13R1
Kay gerginli ini azalt.
T13C2
Pompa ve motor eksenden kak.
T13R2
T13C3
Ya dzenli de i tirilmemi .
T13R3
Ya kullanma klavuzunda nerildi i gibi de i tir.
Sorun
T14
Ya kaa .
Olas Neden ve zmler

T14C1
A nm veya atlak gzetleme cam veya contas.
T14R1
Karterde gzetleme camn veya contay de i tir.
T14C2
Gev ek arka kapak saplamalar.
T14R2
Saplamalar sk.
T14C3
A nm arka kapak contas.
T14R3
Contay de i tir.
T14C4
A nm krank aft keesi.
T14R4
Keeyi de i tir.
T14C5
A r gergin kay .
T14R5
Kay gerginli ini azalt.
T14C6
Karter a r ya dolu.
T14R6
Ya do ru seviyeye kadar bo alt.
Sorun
T15
Pompada ak kan kaa .
Olas Neden ve zmler

T15C1
Pompa ba lant elemanlar gev ek.
T15R1
Ba lant elemanlarn sk veya de i tir.
T15C2
A nm pompa mekanik seali.
T15R2
134
T15C3
Bozuk emniyet valfi.
T15R3
Onar ve yeniden ayarla.
T15C4
Pompa zerinde ak kan kaa .
T15R4
Conta veya salmastray de i tir.
T15C5
A nm pompa O ringleri.
T15R5
O ringleri de i tir.
135
3.2.2 PLANCERL POMPA SORUNLARI

Plancerli pompalar, pistonlu pompalara olduka benzemektedir. Piston ve piston
segmanlar (keeleri) yerine, hassas bir ekilde i lenmi ve pompalanacak ak kana
szdrmazlk sa lamak iin ok kk bo lu a sahip plancerler kullanlmaktadr. Bu
plancerler iyi bir ekilde parlatlm olup ancak ok az bir ak kan bu bo luklardan
kaabilmektedir. Pompalama stroku krank aft vastasyla, geri dn stroku ise yay ile
olmaktadr.
Plancerli pompa, di er pompalarda olmayan iki zellik sunmaktadr. Bunlardan ilki
emme ve basma arasnda daha yksek pozitif szdrmazl a sahip olup kaa n
azl ndan dolay daha yksek basnca izin vermesidir. Di eri ise piston ve silindir
d nda kalan hareketli paralarn pompalanan ak kandan ba msz olarak
ya lanmasdr. Bu nedenle de zayf ya lama zelli i olan ak kanlarn
pompalanmasnda bile kullanlabilmektedir. Hacimsel verimleri eksenel ve radyal
pistonlu pompalarn hacimsel verimlerine yakndr.
ekil 3.19 Plancerli pompa
Sorun
T1
Pompa al yor ama ayarlanan basnca ula amyor.
Olas Neden ve zmler

T1C1
Pompa hava emiyor.
T1R1
Emme devresini kontrol et ve hava geirmez oldu una emin ol.
T1C2
Valfler a nm .
T1R2
T1C3
Ayarlama valf yuvas a nm .
T1R3
136
T1C4
Nozul yetersiz veya a nm .
T1R4
T1C5
Szdrmazlk elemanlar a nm .
T1R5
Sorun
T2
Pompa emi yapamyor.
Olas Neden ve zmler

T2C1
Pompa hava emiyor.
T2R1
T2C2
Emme seviyesi ok d k.
T2R2
Su veya ak kan giri seviyesini kontrol et.
T2C3
Emme valfleri kirli.
T2R3
Sk ve valfleri temizle.
Sorun
T3
Dzensiz basn.
Olas Neden ve zmler

T3C1
Giri ve/veya k valfleri a nm .
T3R1
T3C2
Valflerin i levlerini bozan yabanc maddeler.
T3R2
Kontrol et ve valfleri temizle.
T3C3
Pompa hava emiyor.
T3R3
T3C4
A nm su keeleri.
T3R4
Kontrol et ve keeleri de i tir.
Sorun
T4
Basnta d me.
Olas Neden ve zmler

T4C1
Nozul a nm .
T4R1
Nozulu de i tir.
137
T4C2
Giri ve/veya k valfleri a nm .
T4R2
Kontrol et ve/veya de i tir.
T4C3
Valflerin i levlerini bozan yabanc maddeler.
T4R3
Kontrol et ve valfleri temizle ya da ayarlama valfinin yuvasn de i tir.
T4C4
A nm ayarlama valf yuvas.
T4R4
Ayarlama valf yuvasn de i tir.
T4C5
A nm su keeleri.
T4R5
Keeleri de i tir.
T4C6
Kay gev ek veya a nm .
T4R6
Kay gerginli ini ayarla veya kay de i tir.
Sorun
T5
A r grlt.
Olas Neden ve zmler

T5C1
Pompa ak kanla iyi beslenmiyor.
T5R1
Emme seviyesinin ok d k olmad n, emme borularnn ve filtrenin

tkal olmad n kontrol et.
T5C2
Pompa hava emiyor.
T5R2
T5C3
Giri ve/veya k valf yaylar hasarl veya krk.
T5R3
Valf yaylarn de i tir.
T5C4
Giri ve/veya k valflerinde yabanc maddeler.
T5R4
Kontrol et ve giri ve/veya k valflerini temizle.
T5C5
A nm yataklar.
T5R5
Yataklar de i tir.
T5C6
T5R6
Ak kan scakl n d r.
Sorun
T6
Ya da su belirtisi.
Olas Neden ve zmler

T6C1
Tmyle a nm su keelerinden dolay a r kaak.
138
T6R1
Keeleri de i tir.
T6C2
Havada yksek nem oran.
T6R2
Ya nerilenden iki kez daha sk de i tir.
Sorun
T7
Karter ve ba lk arasndan su szyor.
Olas Neden ve zmler

T7C1
Su keeleri a nm .
T7R1
Keeleri de i tir.
T7C2
Hasarl piston.
T7R2
Pistonu de i tir.
T7C3
Piston cvatas O ringi a nm .
T7R3
O ringi de i tir.
Sorun
T8
Karter ve ba lk arasndan ya szyor.
Olas Neden ve zmler

T8C1
A nm ya keeleri.
T8R1
Ya keelerini de i tir.
Sorun
T9
Su keelerinin erken veya sk sk a nmas.
Olas Neden ve zmler

T9C1
Pistonlar (plancerler) hasarl veya izik.
T9R1
Pistonlar de i tir.
T9C2
Ak kan iinde yabanc madde.
T9R2
Emme tarafna filtre monte et.
T9C3
T9R3
Ak kan scakl n kontrol et.
T9C4
Pompa kuru al yor.
T9R4
Pompay kuru al trmaktan sakn.
T9C5
Uzun sredir by-pass konumunda al yor.
139
T9R5
By-pass sresini 5 dakikay a mayacak ekilde ayarla.
Sorun
T10
k hortum veya borusunda a r vibrasyon.
Olas Neden ve zmler

T10C1
Titre im krc (damper) bo alm .
T10R1
Titre im krcdaki basnc kontrol et.
T10C2
A nm veya kirli valfler.
T10R2
Valfleri temizle veya de i tir.
T10C3
Pompa hava emiyor.
T10R3
T10C4
Su keeleri a nm .
T10R4
Su keelerini de i tir.
140
3.2.3 D YAFRAMLI POMPA SORUNLARI

Do rusal hareketli hacimsel pompalardan biri de su endstrisinde kullanlan diyaframl
pompalardr. Bu pompa, pistonlu pompa gibi al maktadr, ancak bu pompada silindir
iinde hareket eden piston yerine, kapal bir alan iinde ne ve arkaya hareket eden
esnek bir veya iki adet diyafram bulunmaktadr. Geri dndrmez valfler ise ayn tarzda
al maktadr.
Diyaframl pompa, hata istemeyen durumlarn gerekti i yerde ve o unlukla selenoid
valf ile kullanlmakta olup bu valf ile dakikadaki hareket says di er bir ifadeyle
frekans ayarlanabilmektedir. Ayn zamanda strok uzunlu u da ak kanla dolan kapal
alann boyutlar de i tirilerek ayarlanabilmektedir.
ekil 3.20 Hava kumandal iki diyaframl pompa
141
3.2.3.1 Hava Kumandal Diyaframl Pompa

Sorun
T1
Pompa suyu ekemiyor.
Olas Neden ve zmler

T1C1
Bir ya da daha fazla valf, yuvasna dzgn oturmuyor.
T1R1
Valfi kaldr ve valf yuvalarn kontrol edip dknty temizle.
T1C2
Emme hatt tkal.
T1R2
Emme hattn kontrol et.
T1C3
Tkal filtre.
T1R3
Filtreyi temizle.
Sorun
T2
Dzensiz ak .
Olas Neden ve zmler

T2C1
Titre im krcnn dolumu do ru de il.
T2R1
Titre im krcdaki basnc kontrol et (al ma basncnn % 10u).
T2C2
Bir ya da daha fazla valf, yuvasna dzgn oturmuyor.
T2R2
Valfi kaldr ve valf yuvalarn kontrol edip dknty temizle.
Sorun
T3
Verim azalyor ve pompa grltl.
Olas Neden ve zmler

T3C1
Ya seviyesi ok d k.
T3R1
Do ru seviyeye (yarya) kadar ya ilave et.
Sorun
T4
Ya , k hcresine geliyor ya da ya , st gibi bulank bir renkte.
Olas Neden ve zmler

T4C1
Bir ya da daha fazla diyafram yrtk.
T4R1.1
Manifold ve ba lklar kaldr.
T4R1.2
Ya bo alt ve karteri sudan temizle.
142
T4R1.3
Diyaframlar, ba lklar ve manifoldu de i tir.
T4R1.4
Yeniden ya ile doldur.
3.2.3.2 Elektrik Kumandal Diyaframl Pompa

Sorun
T1
Pompa al yor, ak kan baslamyor.
Olas Neden ve zmler

T1C1
Emme devresi tkal.
T1R1
Emme valfini veya filtreyi kontrol et.
T1C2
Emme hattnda, pompa giri i ile ak kan arasnda hava kaa var.
T1R2
Emme valfi ve yuvasn, emme devresindeki kaaklar kontrol et.
T1C3
Emme ve/veya basma valfleri al myor.
T1R3
Valfleri onar.
T1C4
Diyaframda kaak var.
T1R4
De i tir.
T1C5
Emme veya basma devresi ok yksek.
T1R5
Pompann pozisyonunu de i tir.
Sorun
T2
Diyafram beklenenden daha abuk a nyor.
Olas Neden ve zmler

T2C1
Baslan ak kan, diyafram malzemesiyle uyumlu de il.
T2R1
Uygun diyafram kullan.
T2C2
Basma ve/veya emme kar basnc ok yksek.
T2R2
Kar basnc d r.
Sorun
T3
Pompa ve/veya devreler kat nesnelerle doluyor.
Olas Neden ve zmler

T3C1
Kat nesnelerin askda kalabilmesi iin devre hz ok yava .
T3R1
Devre hzn artr.
143
T3C2
Kat nesnelerin yzdesi ok fazla.
T3R2
Ak kan filtreden geir ve filtreyi daha sk temizle.
3.2.3.3 Mekanik Kumandal Diyafram Pompas

Sorun
T1
Pompa al myor.
Olas Neden ve zmler

T1C1
Kaplin ba l de il.
T1R1
Kaplini ba la.
T1C2
Arzal g kayna .
T1R2
G kayna n kontrol et.
T1C3
Atk sigorta veya alter.
T1R3
De i tir ve a r yk kaldr.
T1C4
Kopmu kablo.
T1R4
Bul ve onar.
T1C5
Yanl ba lant.
T1R5
Diyagrama gre do ru ba lanty yap.
T1C6
Boru hatt kapal.
T1R6
Valfleri a.
Sorun
T2
Ak yok.
Olas Neden ve zmler

T2C1
Motor al myor.
T2R1.1
T2R1.2
Elektrik devre diyagramn kontrol et.
T2C2
Ak kann bulundu u tank bo .
T2R2
Tank doldur.
T2C3
Devreler tkal.
T2R3
Temizle ve yka.
T2C4
Kapal valfler.
144
T2R4
Valfleri a.
T2C5
Bilye tipi geri dndrmez valfler kat nesne sebebiyle ak kalm .
T2R5
Temizle ve kontrol et.
T2C6
Kavitasyon.
T2R6
Emme basncn artr.
T2C7
Havaszlanma kaybolmu .
T2R7
Yeniden havaszlandr ve kaaklar kontrol et.
T2C8
Tkal filtre.
T2R8.1
Sk ve temizle.
T2R8.2
Gerekirse de i tir.
Sorun
T3
D k ak .
Olas Neden ve zmler

T3C1
Motor devri ok d k.
T3R1
Voltaj, frekans ve ba lantlar kontrol et.
T3C2
Geri dndrmez valfler kirli veya a nm .
T3R2
Temizle ve hasarlysa de i tir.
T3C3
Sistem ayarlama hatas.
T3R3
Yeniden de erlendirme yap ve dzelt.
T3C4
T3R4.1
T3R4.2
Pompa ve/veya devre boyutlarn artr.
T3C5
Kavitasyon.
T3R5.1
Emme basncn artr.
T3R5.2
Gerekirse ak kan so ut.
Sorun
T4
Ak miktar kademeli olarak azalyor.
Olas Neden ve zmler

T4C1
Geri dndrmez valf kaa .
145
T4R1
Temizle, hasarlysa de i tir.
T4C2
T4R2
T4C3
Kirli filtre.
T4R3
T4C4
Ak kan de i ikli i.
T4R4
Viskoziteyi kontrol et.
T4C5
Tank hava firar tkal.
T4R5
Tkankl gider ve hava firar a.
Sorun
T5
De i ken ak .
Olas Neden ve zmler

T5C1
T5R1
T5C2
Kavitasyon.
T5R2
Emme basncn artr.
T5C3
Ak kanda hava veya gaz.
T5R3
Nedenini bul ve gider.
T5C4
Motor devri de i ken.
T5R4
Voltaj ve frekans kontrol et.
T5C5
Tkal geri dndrmez valfler.
T5R5
Temizle, gerekirse de i tir.
Sorun
T6
Ak miktar (debi) hesaplanandan fazla.
Olas Neden ve zmler

T6C1
Emme basnc basma basncndan daha yksek.
T6R1
Kar basn valfi monte et.
T6C2
Kar basn valfi ok d k ayarlanm .
T6R2
Ayar ykselt.
146
T6C3
Kar basn valfi karyor.
T6R3
Onar, temizle veya de i tir.
Sorun
T7
Pompa ieriden ya kaybediyor.
Olas Neden ve zmler

T7C1
Diyafram yrtk.
T7R1
De i tir.
T7C2
Szdrmazlk elemannda kaak.
T7R2
De i tir.
T7C3
Ba lk contasnda kaak.
T7R3
De i tir ya da sk.
T7C4
Pompa a r dolu.
T7R4
Fazla ya kaldr.
Sorun
T8
Di lide grlt ve vuruntu.
Olas Neden ve zmler

T8C1
T8R1
Basnc d r.
T8C2
Su ekilemesi.
T8R2
Titre im krc kullan.
T8C3
Ksmen ayarlanan strok uzunlu u.
T8R3
Bozucu olmayan vuruntu pompa hareket kaybnn karakteristi idir.
T8C4
Ya yok veya seviye do ru de il.
T8R4
De i tir veya ya doldur.
Sorun
T9
Devrede grlt.
Olas Neden ve zmler

T9C1
Devre ls ok kk.
T9R1.1
Devrenin apn artr.
147
T9R1.2
T9C2
Devre ok uzun olarak al yor.
T9R2
Devrede titre im krc kullan.
T9C3
Kaynama haznesi ta m .
T9R3.1
Hava ya da inert gaz ile de i tir.
T9R3.2
Titre im krc kullanlrsa, diyafram de i tir.
T9C4
Kaynama haznesi yok.
T9R4
Sorun
T10
Motor a r snyor.
Olas Neden ve zmler

T10C1
Pompa a r ykl.
T10R1
Pompa dizayn al ma ko ullarn kontrol et.
T10C2
Yksek veya d k voltaj.
T10R2
T10C3
Gev ek kablo ba lants.
T10R3
Gev ek ba lanty bul ve dzelt.
T10C4
A r basma basnc.
T10R4
Pompa al ma ko ullarnn a lmad n kontrol ederek do rula.
148
149
Blm 4
Ya -Yakt Separatr (Ayr trcs)
Sorunlar
150
151
Blm 4
Ya -Yakt Separatr (Ayr trcs) Sorunlar
Ya veya yakt iinde kar m olarak bulunan ama istenmeyen (su gibi) sv ve (amur
gibi) kat nesneleri ayr trmak iin yerekimi veya merkezka sistem kullanlmaktadr.
Merkezka sistemle ya ve yakt iindeki istenmeyen nesneleri ayrma i lemine
"separasyon" veya "ayr trma", bu i lemi yapan cihazlara da "separatr" veya
"ayr trc" ad verilmektedir.
Separatrle di er bir ifadeyle merkezka sistemle yaplan ayr trma i lemi, yerekimi
ile yaplan ayr trmadan binlerce kez daha byk ve verimlidir.
Su, amur vb. nesnelerin yo unluklar, iinde bulundu u ya ve yakttan farkldr.
Burada ya ve yakta "hafif faz", su ve amura ise "a r faz" ad verilmektedir. Bu farkl
yo unluktaki ak kanlar separatrde merkezka kuvvet kullanlarak ayr trlrken bir
"ara yzey" olu turulmaktadr. Farkl yo unlukta olan bu kar m halindeki
ak kanlardan, a r olan su ve amurun d ar atlabilmesi iin "gravite diski" ad verilen
bir disk kullanlmakta ve bu disk sayesinde "anak" iinde ayarlanan ara yzey sabit
olarak tutulmaktadr.
Ayr trma etkinli ini artrmak iin anak iinde, st taraf kesilmi koni biiminde
belirli sayda "disk grubu" (taslar) kullanlmaktadr. Ayr trlacak ak kan "da tc"
iinden geerek tas grubuna gelmekte burada taslardan geerek temizlenen ya veya
yakt hafif faz k ndan servis tankna baslmaktadr.
Yanma atklar, ya lama ya tarafndan askda tutulup ayr trlmas daha sonradan
zorla aca ndan ya lama ya iin srekli ayr trma gerekmektedir. Ana makina stop
edildikten sonra ya lama ya so umaya ba layp yo u ma olu aca ndan dolay en az
12 saat daha ya lama ya nn ayr trlma i lemine devam edilmelidir.
Gemilerde iki e it ayr trma i lemi kullanlmaktadr. Bunlardan ilkinde ya lama ya
ve yaktta bulunan su gibi sv maddelerin ayr trlmas yaplmakta olup bu i leme
"sv-sv ayr trmas" ve bu ayr trmay yapan separatre de "sv ayr trcs" ad
verilmektedir. Di er ayr trma i leminde ise ya lama ya ve yaktta bulunan amur
gibi kat maddelerin ayr trlmas yaplmakta olup bu i leme de "sv-kat ayr trmas"
ve bu ayr trmay yapan separatre de "kat ayr trcs" ad verilmektedir.
Ya ve yakt separatrnde sorunlar ve olas zmleri benzer zellikte oldu u iin
separatr ve ak kanlar ayr ayr irdelenmeyip ya lama ya veya yakt yerine hangisi
kullanlyorsa "ya -yakt" eklinde belirtilip kullanlan veya ayr trlan ak kan
anla lmaldr.
152
ekil 4.1 Alfa Laval model separatr
Sorun
T1
A r faz (su), hafif faz (ya -yakt) ieriyor, yani gemideki ifadesiyle
"separatr d ar veriyor".
Olas Neden ve zmler

T1C1
Seal suyu bozuk veya bozulmaya yakn;

a- Ba langta ok hzl doldurma (yksek debi),
b- ok az seal suyu.
T1R1
E er ayr trlacak ya -yaktn en az % 25i su ise seal suyu vermeye

gerek yok.
T1C2
Ya -yakt k valfi kapal.
T1R2
Valfi a.
T1C3
Gravite diski ok byk.
T1R3
Diski daha kk olanyla de i tir.
153
T1C4
Kapasite (debi) ok yksek.
T1R4
Beslemeyi azaltarak kapasiteyi (debiyi) d r.
T1C5
Gravite diski altndaki O ring hasarl veya karyor.
T1R5
T1C6
De i en yo unluktan dolay de i en ayr trma scakl .
T1R6
Daha kk gravite diski kullan.
T1C7
Kar basn yksek (merkezka pompa ieren anak iin).
T1R7
Kar basnc d r (hafif faz yani ya -yakt k ndan).
Sorun
T2
Hafif faz (ya -yakt), a r faz (su) ieriyor yani gemideki ifadesiyle "ya yakta su kar yor".
Olas Neden ve zmler

T2C1
Gravite diski ok kk.
T2R1
Diski daha byk olanyla de i tir.
T2C2
Su k kapal.
T2R2
Valfi a.
T2C3
T2R3
T2C4
amur k taraf dolu.
T2R4
anak daha sk bo altlmal, daha sk ok yaplmal.
Sorun
T3
Ya -yakt iindeki su ayr trlamyor.
Olas Neden ve zmler

T3C1
Sv ayr trc anak paralar yerine kat ayr trc paralar taklm .
T3R1
Kontrol et ve paralar do ru olanlaryla de i tir.
T3C2
amur mahalli tmyle dolu.
T3R2
ana bo alt (separatr ok yap).
T3C3
Kapal kalm valfler.
T3R3
Kontrol et ve valfleri a.
154
Sorun
T4
Zayf sv-kat ayr trmas.
Olas Neden ve zmler

T4C1
Yanl ayr trma scakl .
T4R1
Scakl do ru ayarla.
T4C2
amur mahalli tmyle dolu.
T4R2
anak daha sk bo altlmal ( ok yaplmal).
T4C3
T4R3
T4C4
Ya -yaktta su var.
T4R4
Ayr trcy sv-sv ayr trma metodu ile al tr.
T4C5
Kat ayr trc anak paralar yerine sv ayr trc paralar taklm .
T4R5
Kontrol et ve paralar do ru olanlaryla de i tir.
Sorun
T5
Separatr durdurma zaman ok uzun.
Olas Neden ve zmler

T5C1
Fren balatas a nm veya ya l.
T5R1
De i tir veya temizle.
Sorun
T6
anak, amur ile dolup tkanyor.
Olas Neden ve zmler

T6C1
Ykama (seal) suyu uygun de il veya yanl uygulanyor.
T6R1
Do ru uygula.
T6C2
amur viskozitesi a r yksek.
T6R2
anak daha sk bo altlmal.
T6C3
Gvde, amur ile dolu.
T6R3
Gvdeyi temizle ve ok aralklarn ksalt, ok yaplaca zaman amur

kapa n basnla yka.
T6C4
amur tank dolu.
155
T6R4
amur tankn bo alt ve gvdedeki anak gvdesini temizle.
T6C5
Hasarl filtre.
T6R5
Kat paracklarn anak taslar (diskleri) arasnda yap m

olmad n kontrol et.
olup
Sorun
T7
amur iinde ya -yakt var.
Olas Neden ve zmler

T7C1
ok yaplrken ya -yakt valfi kapatlmam .
T7R1
ok yapmadan nce ya -yakt valfini kapat.
T7C2
anak ba l (st anak) ve kayc anak altl arasnda kaak var.
T7R2
Kontrol et ve aradaki teflon szdrmazlk elemann de i tir, gerekirse

kayc anak altl n hafife dndr.
T7C3
anak tam olarak kapanmam .
T7R3
Operasyon (kapama) suyunu ve otomasyon sistemini kontrol et.
Sorun
T8
Separatrde vibrasyon var.
Olas Neden ve zmler

T8C1
Devir tutana kadar olan vibrasyon olmas normal.
T8R1
Hibir ey yapma.
T8C2
anak dengesi (balans) bozuk (kt temizleme, yanl montaj, byk

skma somunu yanl sklm , anak paralar ba ka separatr zerinden
alnm ).
T8R2
Hemen separatr durdur ve nedenini bul, kt sklm byk somun

lmcl tehlikelere yol aabilir.
T8C3
Vibrasyon yast nn lastikleri esnekli ini kaybetmi .
T8R3
Lastikleri de i tir.
T8C4
st rulman yaylar krk.
T8R4
Tm yaylar de i tir.
T8C5
D ek ok zayf.
T8R5
D e i takviye ederek kuvvetlendir.
156
Sorun
T9
Gaz k var (pompas yani yakt diski olan anak iin).
Olas Neden ve zmler

T9C1
Kar basn ok d k.
T9R1
Kar basnc artr.
Sorun
T10
Devir ok yksek.
Olas Neden ve zmler

T10C1
Takometre yanl gsteriyor.
T10R1
Karter kapa zerindeki devir saycdan kontrol et.
T10C2
Yanl ba lant.
T10R2
Separatr derhal durdur, ba lantnn do ru olup olmad n ya da varsa

kay ile kasna kontrol et.
T10C3
Motor devri uygun de il.
T10R3
Separatr derhal durdur ve motoru uygun devirli olan ile de i tir.
Sorun
T11
Devir ok d k ya da devir ge tutuyor.
Olas Neden ve zmler

T11C1
Fren takl kalm .
T11R1
Freni bo alt.
T11C2
Devir balatalar a nm ya da ya l.
T11R2
De i tir veya tm balatalar temizle.
T11C3
Voltaj d k.
T11R3
Voltaj kontrol et.
T11C4
Rulmanlarda hasar var.
T11R4
Tespit et ve hasarl rulmanlar de i tir.
T11C5
Baz hasarl paralar (di li gibi).
T11R5
Separatr derhal durdur ve ana n el ile dnp dnmedi ini kontrol et.
T11C6
Motor arzas.
157
T11R6
Motoru onar veya de i tir.
Sorun
T12
lk al trma iin harcanan g ok d k.
Olas Neden ve zmler

T12C1
Ampermetre bozuk.
T12R1
De i tir.
T12C2
Kavrama balatalar a nm veya ya l.
T12R2
De i tir veya tm balatalar temizle.
Sorun
T13
lk al trma iin harcanan g ok fazla.
Olas Neden ve zmler

T13C1
Ampermetre bozuk.
T13R1
De i tir.
T13C2
Motor arzas.
T13R2
Motoru onar veya de i tir.
T13C3
Rulman arzas.
T13R3
Tespit et ve hasarl rulmanlar de i tir.
T13C4
Baz hasarl paralar.
T13R4
Separatr derhal durdur ve ana n el ile dnp dnmedi ini kontrol et.
Sorun
T14
Di li kutusunda su.
Olas Neden ve zmler

T14C1
Yo u um.
T14R1
Suyu bo alt.
T14C2
Eksenel szdrmazlk elemanlar (keeler) bozuk veya yerinden oynam .
T14R2
Szdrmazlk elemanlarn (keeleri) de i tir veya yerine oturt.
T14C3
st yatak nedeniyle kaak.
T14R3
Keeleri de i tir ve eksenel ayar do ru yap.
158
Sorun
T15
Di li kutusunda ses veya grlt.
Olas Neden ve zmler

T15C1
Ya miktar yanl .
T15R1
Ya miktarn ve kalitesini kontrol et.
T15C2
Yatay veya dikey di li a nm .
T15R2
Tm di lileri de i tir.
T15C3
A nm veya hasarl rulman.
T15R3
Rulman de i tir.
Sorun
T16
Kavramadan gelen ses veya grlt.
Olas Neden ve zmler

T16C1
al trma ve durdurma esnasnda srtnme bloklar (balatalar) nedeniyle

ses gelmesi normal.
T16R1
Hibir ey yapma.
T16C2
Kaplin kasna ve esnek plaka arasndaki bo luk miktar yanl .
T16R2
Ayarla.
T16C3
Devir ok d k.
T16R3
Bkz. "Devir ok d k."
Sorun
T17
Srtme veya metal a nma benzeri sesler.
Olas Neden ve zmler

T17C1
Yanl ykseklik ayar.
T17R1
Separatr durdur ve ykseklik ayarlarn yeniden yap.
Sorun
T18
Koku.
Olas Neden ve zmler

T18C1
Srtnme bloklarnn (balatalarn) kaymasndan dolay ilk al trma ve

durdurma esnasnda yank kokusu normal.
159
T18R1
Hibir ey yapma.
T18C2
V-kay lar veya dz kay lar kayyor.
T18R2
Kay lar temizle ve gerginli ini ayarla.
T18C3
Yatak scak al yor.
T18R3
Separatr dinle ve gzle, do ru yeri tespit ederek yata de i tir.
T18C4
Motor a r snm .
T18R4
Nedenini ara tr, gerekirse a r akm rlesini ayarla.
160
161
Blm 5
Sintine Separatr
(Ya l Su Ayr trcs) Sorunlar
162
163
Blm 5
Sintine Separatr
Sorunlar
(Ya l
Su
Ayr trcs)
Sintine separatr, sintine suyunun denize baslmadan nce ya nn ayr trlarak

temizlenmesinde kullanlmaktadr. Makina dairesindeki sintine; genellikle pompalardan,
valf glendlerinden, ya -yakt ve su kaaklarndan, ykama sularndan, hava tplerinin ve
hava so utucularnn tahliyesinden vb. di er kaynaklardan olu makta olup bir sre
sonra da sintine kuyular dolmakta ve tahliye edilmeleri gerekmektedir.
ekil 5.1 Sintine separatr
Sintine separatr, sintine suyu iindeki ok kk ya zerrelerinin daha byk

damlalar haline dn trlerek ayr trlmas prensibiyle al maktadr. Sintine suyu
164
iindeki ya zerreleri ayr trlarak yeterince byk ya damlalar haline geldi inde
yo unlu unun d k olmas nedeniyle sintine separatrnn en st ksmnda
toplanmaktadr. Alt tarafta kalm ve iindeki ya dan arndrlm olan temiz su iindeki
kirlilik 15 ppm (milyonda parack) altna d t nde denize baslmakta, st tarafta
toplanan ya lar ise amur tankna gnderilmekte ve limana gelindi i zaman atk ya
veya amur toplama teknelerine verilmektedir.
Sintine separatrleri, nitenin basma ksmnda sintine suyu iindeki ya miktarn
(kirlili i) okuyan ya okuyucu (OCD) bir cihazla donatlm lardr. Bu okuyucu, kontrol
paneline ba l olup kontrol paneli de tanka (veya sintineye) dn ve denize basma
selenoid valflerine kumanda etmektedir. indeki ya dan ayr trlm olan sintine suyu
iindeki kirlilik oran 15 ppmden az ise denize basma selenoid valfi alarak sintine
suyu denize baslmaktadr. Sintine suyu iindeki ya oran 15 ppmden fazla ise ya
okuyucusu tarafndan kontrol paneline gnderilen bir sinyal ile denize basma selenoid
valfi kapatlarak tanka veya sintineye geri dn selenoid valfi almaktadr.
ekil 5.2 Sintine separatr devre emas
Sorun
T1
Motor korumas trip atm .
Olas Neden ve zmler

T1C1
Motor yanm .
T1R1
De i tir.
165
T1C2
Motor veya elektrik tablosundaki kablolarda ksa devre.
T1R2
Her ikisini de kontrol et.
T1C3
Koruma anahtar yanl ayarlanm .
T1R3
Ayar dzelt.
T1C4
Pompa rotoru tutmu .
T1R4
Nedenini bul, rotor ve/veya statoru de i tir.
T1C5
Pompa aft tutmu .
T1R5
Salmastra kutusunun glend cvatalarn gev et.
Sorun
T2
Pompa al myor.
Olas Neden ve zmler

T2C1
Voltaj yok.
T2R1
Elektrik sa la.
T2C2
Sigorta atm .
T2R2
De i tir.
T2C3
Pompa aft kazklam .
T2R3
Salmastra kutusunun glend cvatalarn gev et ve pompay el veya bir

anahtar ile dndrmeye al .
T2C4
Sintine separatr, ppm yksek iken stop edilmi , otomatik durdurma

cihaz pompay stop konumunda tutuyor.
T2R4
Ya okuyucuyu (OCD) temizle.
T2C5
Pompa kaplini kesmi veya kaplin lasti i kopmu .
T2R5
De i tir.
Sorun
T3
Sintine separatr ile sintine denize baslamyor.
Olas Neden ve zmler

T3C1
Denize k valfi kapal.
T3R1
Valfi a.
T3C2
Denize k selenoid valfi kapal.
T3R2.1
Elektrik problemi veya gev ek kablo olup olmad n kontrol et.
166
T3R2.2
Sintine suyunun 15 ppm zerinde olup olmad n kontrol et.
T3C2.3
Denize k selenoid valf piston veya diyaframnn tutmu olup olmad n

kontrol et.
T3R2.4
Selenoid bobininin yank olup olmad n kontrol et, yanksa de i tir.
T3R2.5
Ya okuyucusunun do ru okuma yapp yapmad n kontrol et ve

okuyucuyu temizle.
T3C3
Kirli filtre.
T3R3
T3C4
Pompa yetersiz.
T3R4.1
Statoru veya pompay de i tir.
T3R4.2
Separatr veya pompa alc filtresi tkal, temizle.
T3C5
amur (ya ) selenoid valfi ak.
T3R5
Valfin kapanmasn bekle.
T3C6
Sintine alc valfi kapal.
T3R6
Valfi a.
Sorun
T4
Pompalama performans d k.
Olas Neden ve zmler

T4C1
Sintine separatr iindeki filtreler kirli.
T4R1
T4C2
Pompa alc filtresi kirli.
T4R2
Temizle.
T4C3
Yetersiz pompa.
T4R3
Statoru veya a nm paralar de i tir.
T4C4
Pompa giri i tkal.
T4R4
Temizle.
Sorun
T5
Separatr sintineyi yksek ppm nedeniyle basamyor.
Olas Neden ve zmler

T5C1
Ppm gerekten yksek (15 ppm zerinde) yani sintine ok kirli.
167
T5R1
Sintineyi temizle veya onu tanka transfer ederek dinlendir.
T5C2
Okuyucuya gelen numune suda hava var.
T5R2
Havasn kar veya okuyucuya yeni bir hava firar devresi monte et.
T5C3
Separatr iinde hava var.
T5R3
Separatr su ile doldur ve havasn at.
T5C4
Okuyucu (OCD) okuma hatas.
T5R4
Okuyucuyu temizle.
T5C5
Okuyucunun elektronik sistem elemanlarnda gev eklik.
T5R5
Gev ek elemanlar sk.
T5C6
Sintine temiz grnmesine kar n ila (kimyasal madde) dklm .
T5R6
Sintineyi tanka transfer et ve limana gelindi inde sintine ve amur alan

liman teknelerine ver.
T5C7
Separatr filtreleri kirli.
T5R7
T5C8
Ya (amur) amandras al myorsa, amur haznesindeki ya devreye

giderek yksek ppme neden oluyor.
T5R8
Onar veya amandray de i tir.
Sorun
T6
Sintine temiz olmasna kar n baslamyor.
Olas Neden ve zmler

T6C1
Okuyucuya gelen numune suda hava var.
T6R1
Havasn kar veya okuyucuya yeni bir hava firar devresi monte et.
T6C2
Separatr iinde hava var.
T6R2
Separatr su ile doldur ve havasn at.
T6C3
Sintine temiz grnmesine kar n ila (kimyasal madde) dklm .
T6R3
Sintineyi tanka transfer et ve limana gelindi inde sintine ve amur alan

liman teknelerine ver.
T6C4
Okuyucu (OCD) okuma hatas.
T6R4
Okuyucuyu temizle.
T6C5
Ya (amur) amandras al myorsa, amur haznesindeki ya devreye

giderek yksek ppme neden oluyor.
168
T6R5
Onar veya amandray de i tir.
Sorun
T7
Ya (amur) valfi amyor.
Olas Neden ve zmler

T7C1
Normal.
T7R1
Hibir ey yapma, ya haznesindeki amur miktar az olabilir.
T7C2
Elektrik problemi.
T7R2
Kablolar ve elektrik devresini kontrol et.
T7C3
T7R3
amandra (prob) al myor.

Onar veya de i tir.
Sorun
T8
Istma yok.
Olas Neden ve zmler

T8C1
Istma eleman al myor.
T8R1
De i tir.
T8C2
Yanl veya kopmu ba lant.
T8R2
Kontrol et veya ba lanty yenile.
T8C3
Scaklk okuyucu yanl ayarlanm veya arzal.
T8R3
Do ru ayarla veya de i tir.
T8C4
Atk sigorta.
T8R4
De i tir.
Sorun
T9
Separatr iindeki filtrelerde yksek basn fark.
Olas Neden ve zmler

T9C1
Separatr filtreleri kirli.
T9R1
Filtreleri temizle veya de i tir.
169
Blm 6
Hava Kompresr Sorunlar
170
171
Blm 6
Hava Kompresr Sorunlar
Gemilerde ana makina ve dizel jeneratr al trabilmek iin 12-30 bar arasndaki
basnl havaya ihtiya bulunmaktadr. Ayn zamanda kontrol sistemi, servis, ddk ve
temizlik gibi i lemler iin de 6-8 bar arasnda basnl hava gerekmektedir. Hava
kompresrleri, gemilerdeki bu uygulamalar iin gerekli basnl havay sa lamada
kullanlmakta ve bunun iin de atmosferdeki havay alarak basnlandrdktan sonra
depolamak zere hava tpne gndermektedir.
ekil 6.1 Pistonlu tip hava kompresr
172
Hava kompresrleri, pozitif deplasmanl (hacimsel) ve dinamik tipte olabilmektedir.

Gemilerin pek o unda iki kademeli pistonlu kompresrler kullanlmakta olup bu
kompresrlerin o u tatl su veya deniz suyu so utmaldr. Baz gemilerde ise hava
so utmal kompresrler de kullanlmaktadr.
ekil 6.2 ki kademeli pistonlu ve hava so utmal hava kompresr
Sorun
T1
Kompresrn al ma sresi ok uzun.
Olas Neden ve zmler

T1C1
A r hava kaaklar.
T1R1
T1C2
Hava emi filtresi tkal.
T1R2
Temizle veya gerekirse de i tir.
T1C3
Valfler kirli, a nm veya krk.
T1R3
Temizle veya a nm ya da krk valfleri de i tir.
T1C4
Kay kayyor.
T1R4
Kay skarak gerginli ini ayarla.
173
T1C5
Devir d k.
T1R5
Devri artr.
T1C6
Karan piston segmanlar.
T1R6
Segmanlar de i tir.
T1C7
A r silindir a nmas.
T1R7
Silindir gmle ini ve gerekirse piston ve segmanlar da de i tir.
T1C8
A r silindir ba lk bo lu u.
T1R8
Uygun conta kullanarak bo lu u ayarla.
T1C9
Kontrol cihaz (basn alteri) al myor veya arzal.
T1R9
Onar veya kontrol cihazn ayarla.
T1C10
So utma su miktar yetersiz.
T1R10
Su miktarn artr.
T1C11
Giri scakl ok yksek.
T1R11
Kulerdeki so utma su miktarn ve scakl n kontrol et.
T1C12
k basnc ok yksek.
T1R12
Kontrol cihazn yeniden ayarla.
T1C13
Arzal ykszle tirici veya kontrol cihaz.
T1R13
Arzal cihaz de i tir.
Sorun
T2
Kompresr paralar a r snyor.
Olas Neden ve zmler

T2C1
Yetersiz ya lama.
T2R1.1
Ya seviyesini ykselt.
T2R1.2
Ya basncn ayarla.
T2R1.3
Do ru viskoziteli ya kullanld na emin ol.
T2C2
Ortam scakl ok yksek.
T2R2.1
Ortam scakl n d r.
T2R2.2
Havalandrmay artr.
T2C3
Valfler kirli.
T2R3
Valfleri temizle.
174
T2C4
Kay lar k sk.
T2R4
Kay gerginli ini yeniden ayarla.
T2C5
Conta veya szdrmazlk elemanlar ok sk.
T2R5
Skl yeniden ayarla.
T2C6
k basnc ok yksek.
T2R6
k basncn d r.
T2C7
Hava filtresi tkal.
T2R7
Filtreyi temizle.
T2C8
A nm veya krlm valfler.
T2R8
Valfleri de i tir.
T2C9
Karan contalar.
T2R9
Contalar de i tir.
T2C10
Ykszle tirici veya al trma/durdurma (start/stop) kontrolleri arzal.
T2R10
Ykszle tirici veya al trma/durdurma kontrollerini de i tir.
T2C11
Ykszle tirici ayar bozuk.
T2R11
Ykszle tiriciyi yeniden ayarla.
T2C12
Kompresr paralar a nm .
T2R12
Kompresr paralarn de i tir.
T2C13
Kaver veya kuler kirli.
T2R13
Temizle.
T2C14
Yetersiz so utma suyu.
T2R14
So utma su miktarn artr.
T2C15
Kay veya kaplin eksende de il.
T2R15
Paralar eksene al (merkezle).
T2C16
Yataklar ok sk.
T2R16
Yataklar ayarla.
T2C17
Ya seviyesi ok yksek.
T2R17
Ya seviyesini ayarla.
Sorun
T3
Birinci kademenin a r snmas.
175
Olas Neden ve zmler

T3C1
Birinci kademe valfler kirli veya hasarl.
T3R1
Temizle ve kontrol et, krk paralar de i tir.
Sorun
T4
kinci kademenin a r snmas.
Olas Neden ve zmler

T4C1
T4R1
kinci kademe valfler kirli veya hasarl.

Temizle ve kontrol et, krk paralar de i tir.
Sorun
T5
Ara kuler basnc normalin altnda.
Olas Neden ve zmler

T5C1
Sistem hava gereksinimi daha fazla.
T5R1
Daha gl kompresr kullan.
T5C2
A r sistem kaaklar.
T5R2
Kaaklar tespit et ve gider.
T5C3
Hava emi filtresi tkal.
T5R3
Filtreyi temizle veya gerekirse de i tir.
T5C4
Valfler a nm veya krk.
T5R4
A nm ve krk valfleri de i tir.
T5C5
Ykszle tirici ayar yanl .
T5R5
Ykszle tirici ayarn dzelt.
Sorun
T6
Ara kuler basnc normalin stnde.
Olas Neden ve zmler

T6C1
Valfler a nm veya krk.
T6R1
A nm ve krk valfleri de i tir.
T6C2
Valfler yuvasna oturmam veya yanl yerle tirilmi .
T6R2
Do ru oturt veya do ru yerle tir.
T6C3
176
T6R3
T6C4
Ara kuler tkal.
T6R4
Kuleri temizle.
T6C5
Yetersiz su.
T6R5
Su miktarn artr.
Sorun
T7
kinci kademe emniyet valfi atyor.
Olas Neden ve zmler

T7C1
Kompresr k devresindeki geri dndrmez valf kapal.
T7R1
Geri dndrmez valfi a.
T7C2
Hava tp dolu.
T7R2
Kompresr durdur.
Sorun
T8
Birinci kademe emniyet valfi atyor.
Olas Neden ve zmler

T8C1
T8R1
kinci kademe emme veya basma valfi kirli veya hasarl.

Valfleri skerek temizle ve krk paralar yenile.
Sorun
T9
Hava tp basnc normalin stnde.
Olas Neden ve zmler

T9C1
Ykszle tirici veya basn kontrol cihaz arzal.
T9R1
Onar veya arzal olanlar de i tir.
T9C2
T9R2
T9C3
Kontrol hava devresinde kaaklar.
T9R3
Kaaklar gider.
T9C4
Kontrol hava devresi tkal.
T9R4
Hava devresini temizleyip a.
177
Sorun
T10
So utma suyu k scakl normalin stnde.
Olas Neden ve zmler

T10C1
Silindir, kaver ya da ara kuler kirli.
T10R1
Kompresr sistem paralarn temizle.
T10C2
Su miktar yetersiz.
T10R2
T10C3
Kompresr devri ok yksek.
T10R3
Kompresr devrini d r.
Sorun
T11
Valflerin ok sk temizlenmesi gerekiyor.
Olas Neden ve zmler

T11C1
A r snma.
T11R1
Valfleri, piston segmanlarn ve so utma suyunu iyi konumda tut ve tm

ba lantlarn sk oldu una emin ol.
T11C2
Birinci kademe pistona ok fazla ya gidiyor.
T11R2
Birinci kademe pistonun ya segmanlarnn a nmad na veya yuvalarnda

gev ek olmad na emin ol. Ya kanallarnn tkal olmad n kontrol et,
gerekirse ya segmanlarn de i tir.
T11C3
Yuvalarda a r nem.
T11R3
Birinci ve ikinci kademe valf kapaklar ile silindir bloklar arasndaki

ba lantlarn sk oldu unu kontrol et, so utucuyu zaman zaman tahliye et.
T11C4
Kompresre kir ve toz giriyor.
T11R4
Filtreyi temizle ve gerekirse yenile.
Sorun
T12
Hava tpnde ok nem var.
Olas Neden ve zmler

T12C1
Nem ayr trc (su separatr) tahliye yapmyor.
T12R1
Tkankl gider veya ayr trcnn tahliyesini onar.
T12C2
Hava kulerleri etkin de il.
178
T12R2
Kuler k nda scakl kontrol et.
T12C3
Yetersiz so utma suyu ak .
T12R3
So utma suyu basncn kontrol et.
Sorun
T13
Hava tpnde ya .
Olas Neden ve zmler

T13C1
Tkal hava filtresi.
T13R1
Temizle veya hava filtre elemann de i tir.
T13C2
Krk piston ve/veya segmanlar.
T13R2
Krk paralar de i tir.
T13C3
Ya seviyesi ok yksek.
T13R3
Ya seviyesini do ru ayarla.
T13C4
Ya viskozitesi yanl .
T13R4
Do ru viskoziteli ya ile de i tir.
T13C5
Yanl ya .
T13R5
Do ru ya kullan.
T13C6
Ykszle tiricinin al ma zaman ok uzun.
T13R6
Otomatik al trma ve durdurma (start/stop) kullan.
Sorun
T14
Da tm havasnda dalgalanma.
Olas Neden ve zmler

T14C1
Dizayn edilen en az ak tan bile daha az hava ile al ma.
T14R1.1
Kompresr kapasitesini artr.
T14R1.2
k tarafna, dalgalanma iin kontrol valfi monte et.
Sorun
T15
Kompresrde grlt veya vuruntu.
Olas Neden ve zmler

T15C1
Hava k basnc ok yksek.
T15R1
k basncn d r.
179
T15C2
Kay kayyor.
T15R2
Kay gerginli ini yeniden ayarla.
T15C3
V-kay lar veya kaplin eksende de il.
T15R3
Eksene al.
T15C4
Kasnak veya volan gev ek.
T15R4
Kasnak veya volan sk.
T15C5
Motor veya kompresr ayak cvatalar gev ek.
T15R5
Cvatalar sk.
T15C6
Yetersiz ya lama.
T15R6.1
Ya seviyesini veya basncn artr.
T15R6.2
Do ru viskoziteli ya kullan.
T15C7
Ara kulerde vibrasyon.
T15R7
Gev ek yerleri kontrol et.
Sorun
T16
Kompresrde a r vibrasyon.
Olas Neden ve zmler

T16C1
Gev ek montaj cvatalar.
T16R1
Montaj cvatalarn sk.
T16C2
Kay kasna veya kaplin eksende de il.
T16R2
Yeniden eksene al.
T16C3
Yataklar ayarsz veya a r a nm .
T16R3
Ayarla veya yataklar de i tir.
Sorun
T17
Hareket annda vuruntu.
Olas Neden ve zmler

T17C1
Gev ek konnektin rod veya ana yatak.
T17R1
Ayarla veya yataklar de i tir.
Sorun
T18
Hava k nda a r snma.
180
Olas Neden ve zmler

T18C1
So utma sistemi do ru al myor.
T18R1
Tkankl temizle veya pompann havasn al.
Sorun
T19
Karterde a r snma.
Olas Neden ve zmler

T19C1
T19R1
Sistem so utmasz ok uzun al maya devam ediyor.

yi bir so utma sa la.
Sorun
T20
Ya basnc d k.
Olas Neden ve zmler

T20C1
Giri filtresi tkal.
T20R1
Ya filtresini temizle.
T20C2
Karterde yetersiz ya .
T20R2
Ya seviyesini kontrol et ve do ru seviyeye ayarla.
T20C3
Ya devresinde krk boru.
T20R3
Boruyu de i tir.
T20C4
Ya pompas tahrik mekanizmas kopuk.
T20R4
Tahrik mekanizmasn de i tir.
T20C5
Ya pompasnn bakma ihtiyac var.
T20R5
Pompann bakmn yap.
T20C6
A r yatak bo luklar.
T20R6
Yataklar de i tir.
Sorun
T21
Geri dndrmez valf karyor.
Olas Neden ve zmler

T21C1
Hasarl valf yuvalar.
T21R1
Temizle, valf yzeylerini ve yuvalarn al tr.
181
Sorun
T22
So utma devresinde su kavitasyonu.
Olas Neden ve zmler

T22C1
Besleme su seviyesi ok d k.
T22R1
Tanktaki su seviyesini ykselt.
T22C2
Alc boruda hava kaa .
T22R2
Kaaklar gider.
182
183
Blm 7
Buzluk (So utma) Sistemi Sorunlar
184
185
Blm 7
Buzluk (So utma) Sistemi Sorunlar
So utma; nesne ve alanlardan snn kaldrlmas ile onlar iinde bulunduklar ortam
scakl ndan daha d k bir derecede tutma i lemidir. Gemilerde personelin kahvalt,
le ve ak am yemeklerinde yiyecekleri st, peynir, et, balk, sebze vb. gdalarn so uk
bir ortamda saklanp korunmas gerekmektedir. Bu gdalarn sakland so uk odalara
"so utma odalar", "buzluk odalar" veya ksaca "buzluk" ad verilmektedir.
Buzlukta farkl gdalar iin farkl odalar bulunmaktadr. Bu nedenle de bu odalarn
scaklklar farkl de erlerdedir. rne in sebzelik +2C ile +6C, kuru kumanyalk
+10C ile +20C ve etlik -18C ile -30C arasndadr.
,-12 3
,
%
)
,
)
* 4
6 7
/
,-1
8
-12 3
,-1
-12 3
- .
-12 3
-.
8
)
%
& 0
8
)
%
& 0
/
/
$& 0
/
ekil 7.1 Buzluk sistemi devre emas
*
+
$& 0
186
Gemilerdeki buzluk sistemlerinde so utucu gaz olarak daha ok R22 (Montreal

Protokol gere ince kullanm kstlanm olup 2030 ylnda kullanm yasak) ve R134a
kullanlmakta olup R404A, R407A ve R410A gazlar da kullanlabilmektedir. ekil
7.1deki buzluk devresinde so utucu gazn alak basn (AB), yksek basn (YB), sv
ve gaz durumlar aka gsterilmektedir.
Sorun
T1
Kompresr al amyor.
Olas Neden ve zmler

T1C1
Kontrol akm devresi; devreden karma, termostat, motor koruma cihaz

ve buzlanma zc (defrost) zaman ayarlaycs nedeniyle ak.
T1R1
Devreyi ak brakan nedeni do ru olarak belirle.
T1C2
Yksek basn devreden karma cihaz (basn alteri/presostat) devreyi

kesiyor.
T1R2
Yksek kondenser (yo u turucu) basncnn nedenini bul ve gider, yksek

basn devreden karma cihazn resetle (sfrla).
T1C3
Alak basn devreden karma cihaz (basn alteri/presostat) devreyi

kesiyor.
T1R3
Alak basn tarafndaki gaz basnc, ayarlanan de ere ula madka

kompresr yeniden al amaz.
T1C4
Ya basnc devreden karma cihaz (basn alteri/presostat) devreyi

kesiyor.
T1R4.1
Cihaz resetle (sfrla).
T1R4.2
Ya da kprme varsa karterdeki ya seviyesini kontrol et.
T1C5
alter kapal.
T1R5
alteri a.
T1C6
Alak veya yksek basn devreden karma cihazlarnn ayar noktalarnda

pislik.
T1R6
Kontrol et ve temizle.
T1C7
Alak basn tarafnda emme yok.
T1R7
Sistemde so utucu gaz yok, kaa bularak gider ve sisteme tekrar gaz
ektir.
Sorun
T2
Kompresr ok sk al yor ve duruyor.
187
Olas Neden ve zmler

T2C1
Yksek basn devreden karma cihaz devreyi kesiyor.
T2R1.1
Yo u turucu (kondenser) basnc yksek.
T2R1.2
Yo u turucudaki so utmay kontrol et.
T2R1.3
Arzal yksek basn kontrol cihazn de i tir.
T2R1.4
Yksek basn kontrol cihazn do ru basnca ayarla.
T2C2
Alak basn devreden karma cihaz, yanl basnta devreyi kesiyor.
T2R2
Alak basn devreden karma cihazn do ru basnca ayarla.
T2C3
Alak basn devreden karma cihaznda devreden karma ve devreye

sokma arasndaki basn fark ok d k.
T2R3
Basn farkn artr.
T2C4
Kompresr kapasitesi ok yksek.
T2R4
al ma ko ullarn kontrol et ve kapasiteyi azalt.
T2C5
Emme hattndaki filtre tkal.
T2R5
Kompresr zerindeki emme filtrelerini kontrol et ve temizle.
T2C6
Sv hattndaki selenoid valf skca kapatmyor.
T2R6.1
Ak ynn kontrol et.
T2R6.2
Arzal valfi de i tir.
T2C7
Kompresr zerinde basma valfleri karyor.
T2R7
Kompresrn devreden kmas durumunda emme ve basma devrelerindeki

basn abucak e itleniyor.
T2C8
Sistemde ok fazla so utucu gaz var (yksek basn nedeniyle kompresr

devreden kyor).
T2R8
Bir miktar gaz tahliye et.
T2C9
Tkanm (karlanm ) serpantinler.
T2R9
Buzu erit (defrost et).
T2C10
Kslma valfinin s duyar hissetmiyor (alak basn nedeniyle kompresr

devreden kyor).
T2R10
Is duyarn elinle tut ve so utucu gazn ak n gzle. E er ak varsa,

s duyar al yor demektir; ak yoksa, kslma valfini de i tir.
T2C11
Yetersiz so utucu gaz (alak basn nedeniyle kompresr devreden

kyor).
T2R11
Kaa bulup gider ve yeniden gaz ektir.
188
T2C12
Kslma valfi ok az ak (alak basn nedeniyle kompresr devreden

kyor).
T2R12
Gerekirse valfi a.
Sorun
T3
Kompresr devreye giriyor ama derhal devreden kyor.
Olas Neden ve zmler

T3C1
Motor korumas devreyi kesiyor.
T3R1
A r yklenmenin nedenini ara ve gider.
T3C2
Alak basn devreden karma cihaz (basn alteri/presostat) devreyi

kesiyor.
T3R2
Emme tarafnda kapal olan valfi a.
T3C3
Arzal ya basnc devreden karma cihaz (basn alteri).
T3R3
Basn alterini de i tir.
T3C4
Ya miktar yetersiz.
T3R4
Ya tamamla.
T3C5
Ya daki kprmeden dolay ya basnc hatas.
T3R5
Kapasiteyi d r.
Sorun
T4
Kompresr srekli al yor.
Olas Neden ve zmler

T4C1
Termostat veya alak basn devreden karma cihaz, ok d k scaklkta

devreyi kesmiyor.
T4R1
al ma de erlerini ayarla.
T4C2
Serpantinlere kstl gaz gidiyor ve kompresr ok d k alak basnta

al yor.
T4R2
Filtreleri temizle ve kslma valfinin al masn gzle.
T4C3
So utucu gaz yetersiz.
T4R3
Sisteme gaz ektir.
T4C4
Basma valfi karyor.
T4R4
Silindir kaverini skerek valfi onar veya de i tir.
189
Sorun
T5
Kompresrden gelen anormal ses veya grlt.
Olas Neden ve zmler

T5C1
lk al ma srasnda kompresr kapasitesi ok yksek.
T5R1
Kapasiteyi d r.
T5C2
Ya basnc ok d k.
T5R2
Ya seviyesini ve kprmeyi kontrol et.
T5C3
Alak basn devresinde so utucu gaz sv halde.
T5R3
Sv strok, kslma valfini ayarla.
T5C4
Motor ve kompresr eksende de il.
T5R4
Eksene al.
T5C5
Kaplin cvatalar gev ek.
T5R5
Cvatalar tork anahtaryla sk.
T5C6
A nm veya hasarl yataklar.
T5R6
Bakmn yap veya de i tir.
T5C7
Sistemde ok fazla ya dola t iin kompresr karterindeki ya seviyesi

ok d k.
T5R7
Ya seviyesini kontrol et. Selenoid valf, filtre veya ya dn devresi tkal

olabilir. Karan emme valfi plakalar, piston segmanlar ve a nm silindir
byle bir ya harcamna neden olabilir.
T5C8
Kapasite ayar, ya basn hatasndan dolay geziniyor.
T5R8
D k ya basnc.
T5C9
Gev ek d ek cvatalar (vibrasyon).
T5R9
Cvatalar sk.
Sorun
T6
Kompresr kapasitesi ok d k.
Olas Neden ve zmler

T6C1
Yetersiz ya .
T6R1
Ya tamamla.
T6C2
Karlanm serpantinler.
T6R2
Buzlar erit, gerekirse buzlar eritme zamann ayarla.
190
T6C3
Arzal ya pompas ve hatal ya basnc.
T6R3
Ya pompasn onar veya de i tir.
T6C4
Kapasite ayarlama sistemi arzal.
T6R4
Ya basnc veya ya daki so utma gaz hatasn gider.
Sorun
T7
lk al trma esnasnda kompresrde sv strok.
Olas Neden ve zmler

T7C1
Bir yanda ya da kprme olurken basntaki azalma yznden ya daki

gazn emilmesi.
T7R1
Kompresr kapasitesini d r ya da kompresr kslm emme valfi ile

al tr.
T7C2
So utucu gaz emme devresinde veya karterde yo u uyor.
T7R2
Karterdeki stma eleman kompresr al trlmadan 6-8 saat nce devreye

alnmal, bylece ya iindeki so utucu gaz kompresr al madan nce
kaynayabilir.
Sorun
T8
al ma esnasnda kompresrde sv strok.
Olas Neden ve zmler

T8C1
Sv hattnda so utucu gaz.
T8R1
Kslma valfi kararsz.
T8C2
Kslma valfinin a r stmas ok d k ayarlanm .
T8R2
A r stmay normalde 5-8C olacak ekilde ayarla.
Sorun
T9
A r yksek yo u turucu (kondenser) basnc.
Olas Neden ve zmler

T9C1
A r miktarda so utucu gaz.
T9R1
So utma gaz yo u turucuyu doldurur ve onun etkin alann azaltr.
T9C2
Yetersiz so utma suyu.
T9R2
T9C3
So utma suyu scak.
191
T9R3
T9C4
Yo u turucu borular tkal veya kirli.
T9R4
Temizle.
T9C5
Yo u turucuda (kondenserde) yo u mayan gazlarn bulunmas.
T9R5
Yo u turucudaki havay d ar at.
Sorun
T10
ok d k yo u turucu basnc.
Olas Neden ve zmler

T10C1
Yo u turucuda (kondenserde) a r so utma.
T10R1
Yo u turucudaki so utmay azalt.
T10C2
So utma suyu ok so uk.
T10R2
Yo u turucuya giren su miktarn azalt.
T10C3
Hasarl piston segmanlar ve a nm silindirler.
T10R3
Hasarl veya a nm paralar de i tir.
T10C4
Basma valfleri hasarl veya karyor.
T10R4
Valf plakalarn ve piston segmanlarn kontrol et.
T10C5
Kompresr kapasitesi azalm .
T10R5
Kompresr kapasitesinin sistem ykn kar layp kar lamad n kontrol

et, yo u turucudaki so utmay azalt.
T10C6
Kompresrn alak basn ve yksek basn taraflar arasnda by-pass var.
T10R6
Kompresr i kaaklarn tespit et.
T10C7
Is duyar gev ek.
T10R7
Kontrol et ve sabitle.
Sorun
T11
A r yksek emme basnc.
Olas Neden ve zmler

T11C1
Kslma valfinin ayar yanl , emme devresinde so utma gaz sv

durumunda.
T11R1
Ayarla, onar veya kslma valfini de i tir.
T11C2
Emme valfleri karyor.
192
T11R2
Valf plakalarn kontrol et ve gerekirse yenile.
T11C3
Kompresrn emme tarafnda by-pass. Emniyet valfi karyor veya

erken ayor.
T11R3
Sistemde by-pass kontrol yap, karan valfi ayarla veya onar.
T11C4
Kompresr kapasitesi azalm .
T11R4.1
Tm silindirlerin al p
kapasitesini ayarla.
T11R4.2
Kapasite ayarlaycsnn i levini kontrol et.
T11C5
Kslma valfinde ok fazla so utucu gaz.
T11R5
Kslma valfini ayarla ve s duyarn kontrol et.
al mad n kontrol ederek kompresr
Sorun
T12
ok d k emme basnc.
Olas Neden ve zmler

T12C1
Serpantinde ya .
T12R1
Ya ektir.
T12C2
Yetersiz so utucu gaz miktar.
T12R2.1
Gaz miktarn kontrol et.
T12R2.2
Kaa bul ve gider.
T12R2.3
Sisteme gaz ektir.
T12C3
Kslma valfinde buzlanma (donma) var.
T12R3
Scak ve slak bez ile kslma valfindeki buzu erit.
T12C4
Is duyarl kslma valfi dolulu unu kaybetmi .
T12R4
Valf aamad iin de i tir.
T12C5
Emme gaznn a r stmas ok yksek.
T12R5
Kslma valfini daha yksek kapasiteye ayarla.
T12C6
Kstlanm veya kirli filtre.
T12R6
Filtreyi temizle.
T12C7
Serpantinlerin % 25i veya daha fazlas tkal.
T12R7
Buzlar erit.
193
Sorun
T13
Ya scakl ok d k.
Olas Neden ve zmler

T13C1
Kompresr karterinde ok az ya .
T13R1
Ya tamamla.
T13C2
Kompresr karterindeki ya kpryor.
T13R2
18 no.lu soruna bak.
T13C3
Arzal ya pompas.
T13R3
Onar veya de i tir.
T13C4
A nm yataklar.
T13R4
Onar veya de i tir.
Sorun
T14
Basma devresi scakl ok yksek.
Olas Neden ve zmler

T14C1
Serpantinlere verilen so utma gaznn azl ndan dolay a r emme

scakl .
T14R1.1
So utma gaz miktarn kontrol et.
T14R1.2
Kslma valflerini kontrol et.
T14C2
Basma valfleri karyor.
T14R2
Karan basma valfleri snn do up artmasna neden oldu u iin hasarl

valfleri de i tir.
T14C3
Kompresrn alak ve yksek basn taraflarnda by-pass.
T14R3
By-pass olan yeri belirle ve kaaklar gider.
Sorun
T15
Basma devresi scakl ok d k.
Olas Neden ve zmler

T15C1
Serpantinlerdeki a r sv so utma gaz nedeniyle d k emme scakl .
T15R1
A r stmay ykselterek kslma valfini ayarla.
194
Sorun
T16
Karterdeki ya seviyesi azalyor.
Olas Neden ve zmler

T16C1
Selenoid valfteki filtre veya ya dn hattndaki meme tkal.
T16R1
al ma srasnda ya dn hatt scak olmal, filtreyi temizle.
T16C2
Emme devresindeki ve karterdeki so utma gaznn sv halde olmas ya n

kprmesine neden olur, bu da ya harcamn artrr.
T16R2
Serpantinleri ve emme gaznn a r stmasn kontrol et.
T16C3
A nm piston segmanlar ve silindirler.
T16R3
A nm elemanlar de i tir.
T16C4
Ya dn devresindeki selenoid valf arzal.
T16R4.1
Selenoid valf bobini arzalysa bobini de i tir.
T16R4.2
Elektrik kontrol sinyali yoksa elektrik ba lantlarn kontrol et.
Sorun
T17
Sistemden d ar ak sa lamak imkansz.
Olas Neden ve zmler

T17C1
Selenoid valf karyor.
T17R1
Valfi de i tir.
T17C2
Hasarl piston segmanlar.
T17R2
Kontrol et ve hasarl paralar de i tir.
T17C3
Hasarl basma valfleri.
T17R3
T17C4
Hasarl emme valfleri.
T17R4
Sorun
T18
Karterde terleme veya buzlanma.
Olas Neden ve zmler

T18C1
Emme devresinde so utma gaz sv halde.
T18R1
Serpantinleri ve emme gaznn a r stmasn (kslma valfini) kontrol et.
195
T18C2
Kslma valfinin s duyar yanl yere ba lanm .
T18R2
Is duyarn kontrol et.
T18C3
Kslma valfinde ok fazla sv.
T18R3
Is duyarl kslma valfinde a r stmay ykselt.
Sorun
T19
So utucu gaz kaa var.
Olas Neden ve zmler

T19C1
Mekanik sealde kaak var.
T19R1
T19C2
Valf glendlerinde ve gzetleme camnda kaak.
T19R2
Contalar veya szdrmazlk elemanlarn yenile.
T19C3
Yo u turucu borularnda kaak.
T19R3
Borular tapala.
T19C4
Kslma valfinin giri ya da k ba lantlarnda kaak.
T19R4
Ba lant elemanlarn kontrol et.
T19C5
Serpantinlerde kaak.
T19R5
Onar veya yenile.
Sorun
T20
Kompresrn emme borusunda karlanma.
Olas Neden ve zmler

T20C1
Kslma valfi ok ak.
T20R1
Valfi ks.
T20C2
Fanlar al myor.
T20R2
Havalandrma fanlarn al tr (normal

kompresr stop etmelidir).
T20C3
Serpantinlerde karlanma veya buzlanma.
T20R3
Buzlar erit.
artlarda fan al mad nda
196
197
Blm 8
Tatl Su reticisi
(Evaporatr) Sorunlar
198
199
Blm 8
Tatl Su reticisi (Evaporatr) Sorunlar
Uzun seferlere kan gemiler makina, kazan ve temizlik ihtiyac iin kullanlacak olan
tatl suyu genellikle kendileri retmek zorundadrlar. Bunun iin gemilere deniz suyunu
tatl suya eviren cihazlar konulmu tur. Bu cihazlara "evaporatr" (buharla trc) veya
"tatl su reticisi" ad verilmektedir.
ekil 8.1 Tp borulu ve plakal (levhal) evaporatr
Tatl su retmek iin en ok kullanlan yntem deniz suyunun, ana makina tatl suyu ile
atmosfer basnc altnda stlarak buharla trlmas yntemidir. Evaporatr iindeki
havann alnp atmosfer altndaki basnca d lmesiyle birlikte suyun kaynama noktas
d mekte, bylelikle deniz suyunun 50-60Cde bile kaynamas mmkn hale
gelmektedir. Ana makina tatl suyu, atmosfer basnc altndaki deniz suyunu kaynatmak
iin yeterli olan bu scakl a sahiptir. Ana makina tatl suyu ile atmosfer basnc altnda
stlarak buharla trlan deniz suyu, daha sonra yo u turucuya (kondensere)
gnderilerek yo u turulup tatl su olarak tanka pompalanmaktadr.
Yo u turucuda so utucu ak kan olarak deniz suyu kullanlmaktadr. Deniz suyunun
stld ksm olan s de i tirici ile yo u mann yapld ksm olan yo u turucu, tp
boru veya plakalar (levhalar) eklinde olabilir.
200
Sorun
T1
retilen tatl su iinde a r miktarda tuz var.
Olas Neden ve zmler

T1C1
Salinometre (tuzluluk ler) ayar bozuk.
T1R1
Do ru ayarla.
T1C2
Kapasite ok yksek.
T1R2
Ana makina tatl su by-pass valfini bir miktar aarak kapasiteyi d r.
T1C3
D k buharla ma scakl (yksek vakum).
T1R3
Vakum krc valfi bir miktar a ve yo u turucuya gelen deniz suyu bypass valfini de bir miktar aarak deniz suyu miktarn d r.
T1C4
Separatrde deniz suyu miktar fazla.
T1R4.1
Ejektr sistemini kontrol et (bkz. "Ejektr sistemde kapasite ok d k").
T1R4.2
Besleme suyu sistemini kontrol et (bkz. "Besleme suyu miktar ok fazla").
T1C5
Kondenser borularnda delik var.
T1R5
Delik borular de i tir veya tapala.
Sorun
T2
Kapasite ok d k.
Olas Neden ve zmler

T2C1
Is de i tiriciye verilen tatl suyun scakl yetersiz.
T2R1
Ana makina tatl su by-pass valfini ks.
T2C2
Is de i tiricinin tatl su tarafnda hava var.
T2R2
Is de i tiriciden havay at.
T2C3
Is de i tiriciye verilen besleme suyu ok az.
T2R3
Bkz. "Besleme suyu miktar ok az".
T2C4
Is de i tiriciye verilen besleme suyu ok fazla.
T2R4
Bkz. "Besleme suyu miktar ok fazla".
T2C5
Buharla ma scakl ok yksek.
T2R5
Bkz. "Buharla ma scakl ok yksek".
T2C6
Is de i tiricinin borularnda k r var.
T2R6
Borular ilala (kimyasal madde ile) temizle.
201
T2C7
Yetersiz vakumdan (% 93n altnda) dolay buharla ma yok.
T2R7
Hava ejektrn kontrol et (bkz. "Ejektr sistemde kapasite ok d k").
T2C8
Salinometre alarmndan dolay tuzlu su selenoid valfi ak konumda

kalm .
T2R8
Bkz. "retilen tatl su iinde a r miktarda tuz var".
T2C9
Tuzlu su selenoid valfi tamamen kapanmyor.
T2R9
Selenoid valfin kirli olup olmad n kontrol et.
T2C10
Is de i tiricinin tatl su borularnn d taraf kirli.
T2R10
Borularn d tarafn kaynat.
Sorun
T3
Buharla ma scakl ok yksek (45Cnin zerinde).
Olas Neden ve zmler

T3C1
Termometre yanl gsteriyor.
T3R1
Termometreyi kontrol et ve gerekirse de i tir.
T3C2
Vakum krc valf ok ak.
T3R2
Valfi kapat.
T3C3
Yo u turucuya giden deniz suyu ok scak veya ok az.
T3R3
Yo u turucuya daha so uk ve daha ok deniz suyu sa la.
T3C4
Kapasite ok yksek.
T3R4
Is de i tiriciye verilen ana makina tatl suyun miktarn by-pass valfini

aarak d r.
T3C5
Yo u turucu (kondenser) borular tkal.
T3R5
Yo u turucu borularn temizle.
T3C6
Yo u turucunun deniz suyu so utma devresinde hava var.
T3R6
Yo u turucudan havay at.
T3C7
Artlm su (distile su) pompas, yeterince su basmyor ve yo u turucu su

ile dolu hale geliyor.
T3R7
Pompay gzden geir.
T3C8
Hava ejektrnn kapasitesi ok d k.
T3R8
Bkz. "Ejektr sistemde kapasite ok d k".
T3C9
Evaporatrde kaaklar.
202
T3R9
Evaporatr test et ve kaaklar gider.
Sorun
T4
Ejektr sistemde kapasite ok d k.
Olas Neden ve zmler

T4C1
Ejektrlerden nceki basn ok d k (gerekli olan basntan d k,

rne in 3,5 bar).
T4R1
Ejektr pompasn kontrol et, pompann bakmn yap ve gerekirse a nma

ringlerini de i tir).
T4C2
Ejektrlerde kar basn ok yksek.
T4R2
Denize k valfini tmyle a, gerekirse valfin bakmn yap ve k

borularnn kirli olup olmad n kontrol et.
T4C3
Ejektr pompas hi basn retmiyor.
T4R3
Pompann dn ynn kontrol et, pompann havasn kar. Gerekirse

ayn valf sand ndan deniz suyu kullanan di er pompalar devreden kar
ve nce ejektr pompasn, sonra da di er pompalar devreye al.
T4C4
Ejektrlere giren su ok scak.
T4R4
Mmknse ejektrlere giren deniz suyunun so uk olmasn sa la.
T4C5
Ejektrlerden birinin alc devresindeki geri dndrmez valf arzal veya

hasarl.
T4R5
Geri dndrmez valfin bakmn yap, valf iindeki kanadn (klapenin) rahat
ve kolayca al t na emin ol.
T4C6
Ejektrn nozulu a nm .
T4R6
Nozulu de i tir.
T4C7
Ejektr iindeki nozul (kaynak apa , cvata vb.) herhangi bir nesne ile
tkanm .
T4R7
Ejektr skerek iinin ak oldu unu kontrol et.
T4C8
Herhangi bir borunun krleme tapas veya herhangi bir madde,

(evaporatrn devreye alnmas durumunda) ejektr suyunun besleme ve
basma devresinde veya yo u turucudan hava emme devresinde unutulmu .
T4R8
Bul ve kar.
Sorun
T5
Besleme suyu miktar yetersiz.
203
Olas Neden ve zmler

T5C1
Besleme suyu basnc ok d k (gerekli olan basntan d k, rne in 3,5

bar).
T5R1
Besleme suyu devresindeki filtreyi temizle.
T5C2
Besleme suyu basnc yok, ama su basnc besleme devresindeki filtrede.
T5R2
Besleme su hattndaki emniyet valfini kontrol et, gerekirse bakmn yap.
T5C3
Besleme devresindeki delik (orifis) tkal veya hasarl.
T5R3
Orifisi kar ve bakmn yap, gerekirse yenile.
Sorun
T6
Besleme suyu miktar ok fazla.
Olas Neden ve zmler

T6C1
Besleme suyu basnc ok yksek (rne in 6 bardan fazla, ejektr pompas

a r basnl bir devreden emiyor).
T6R1
Ejektr pompasnn emi yapt a r basn tarafna bir orifis tak ve

basnc al ma durumunda 4-6 bara d r).
T6C2
Besleme devresindeki delik (orifis) hasarl.
T6R2
Orifisi kar ve bakmn yap, gerekirse yenile.
Sorun
T7
Is de i tirici borularnda k r.
Olas Neden ve zmler

T7C1
Buharla ma scakl ok yksek.
T7R1
Bkz. "Buharla ma scakl ok yksek".
T7C2
Sistemin kapasitesi ok fazla.
T7R2
Ana makina tatl su by-pass valfini aarak kapasiteyi d r.
T7C3
Is de i tiriciye verilen besleme su miktar yetersiz.
T7R3
Bkz. "Besleme suyu miktar yetersiz".
Sorun
T8
Artlm (distile) su pompas hi su almyor veya yeterli su basmyor.
Olas Neden ve zmler

T8C1
Pompa tm gcn kullanmyor.
204
T8R1
Pompann devrini kontrol et, gerekirse pompann bakmn yap ve a nma

ringlerini de i tir.
T8C2
Artlm su k valfi ak de il.
T8R2
Valfi a ve valfin tutmu olmad na emin ol.
T8C3
Debi lerdeki filtre tkal.
T8R3
Filtreyi temizle.
T8C4
Pompann salmastra kutusunda kaak var.
T8R4
Salmastra glendini sk.
T8C5
Pompann alc tarafnda pislikler var.
T8R5
Pislikleri temizle.
T8C6
Kar basn ok yksek.
T8R6
Kar basnc d r.
T8C7
Pompa kar basn olmakszn al yor.
T8R7
Pompadan sonraki valfi ks.
T8C8
Pompada hi su yok.
T8R8
Pompay devreden kar ve vakumu kr, bylece su pompaya akar.
205
Blm 9
Dmen Sistemi Sorunlar
206
207
Blm 9
Dmen Sistemi Sorunlar
Geminin yn dmen sistemi ile kontrol edilmekte di er bir ifadeyle gemi denizde
giderken k taraftaki yekenin as geminin gidece i yn belirlemektedir. Modern
gemilerde elektrik ve hidrolik tahrikli dmen sistemleri kullanlmaktadr.
Geminin ynlendirilmesi kprstnden yaplmaktadr. Gerekli olan yeke as
kprstnden elektrik ve/veya hidrolik olarak dmen sistemine, buradan da yekeye
iletilmektedir.
ekil 9.1 ki silindirli dmen sistemi
Hidrolik gc kullanmak iin al k olunan birka yntem bulunmaktadr. Bunlar; iki

silindirli, drt silindirli ve dnel kanatl tipte olan dmen sistemleridir. Bu hidrolik
sistemlerin en nemli eleman de i ken debili pompalardr. Bu pompalarn kontrol
rne in bir kontrol aft ile yaplabilmektedir. Bu pompa sabit devirli bir elektrik
motoru ile tahrik edilmektedir. rne in, kontrol aftnn merkez noktasndan
uzakla trlmasyla pompa stroku artmakta ve ak kan bir ynde baslmaya
ba lanmaktadr. aftn merkezden daha da uzakla trlmasyla daha fazla ak kan
pompalanmakta ve silindirlere hareket vermek iin daha fazla basn sa lanmaktadr.
Kontrol aftnn ilk konumuna dndrlp daha sonra ters yne hareketiyle birlikte
208
ak kann da ters yne pompalanmasna ba lanmaktadr. Bylece silindirlerdeki hareket

de ilkinin tersi ynde olmaktadr.
Yeke istenilen aya geldi inde geri besleme nitesi kullanlarak pompa kontrol ubu u
( aft) ilk konumuna dnmekte ve pompalama durmaktadr. Bylece yeke istenilen
ada tutulabilmektedir. Kprstndeki dmen tekerinin ters tarafa hareketi ile yeke,
ilk durumuna di er bir ifadeyle sfr asna geri dnmektedir.
ekil 9.2 Drt silindirli dmen sistemi
Sorun
T1
Sistemde basn olu muyor veya basn ok d k.
Olas Neden ve zmler

T1C1
Elektrik motorunun dn yn yanl .
T1R1
Elektrik ba lantlarn de i tir.
T1C2
Pompa giri devrelerindeki ba lantlar gev ek.
T1R2
Ba lantlar sk.
T1C3
Alc devrede yabanc maddeler veya paracklar.
T1R3
Yabanc maddeleri temizleyip kaldr.
T1C4
Tanktaki ya miktar yeterli de il.
T1R4
Tanka ya doldur.
209
T1C5
Kavrama veya tahrik aft krk.
T1R5
De i tir.
T1C6
Pompa arzal.
T1R6
De i tir.
T1C7
Basn gstergesi arzal.
T1R7
De i tir.
T1C8
Basn snrlandrma valfinin ayar kaym veya valf arzal.
T1R8
Yeniden ayarla veya de i tir.
Sorun
T2
Her iki tarafta basn oldu undan yeke hareket edemiyor.
Olas Neden ve zmler

T2C1
Yn kontrol valfinin srgs sk m oldu undan ya dn devresinde

ak yok.
T2R1
Valfi de i tir.
T2C2
Fren valfinin srgs sk m oldu undan ya dn devresinde ak yok.
T2R2
Valfi de i tir.
T2C3
Yn kontrol valfinin selenoidine uyar gelmiyor.
T2R3
Elektrik devre emasn kontrol et.
Sorun
T3
Pompa ya basamyor.
Olas Neden ve zmler

T3C1
Ya seviyesi ok d k.
T3R1
Tekrar ya doldur.
T3C2
Kaaklar.
T3R2
Kaaklar bul ve szdrmazl n sa la.
T3C3
Doldurma ve havalandrma filtreleri tkal.
T3R3
Sorun
T4
Yeke ok yava hareket ediyor.
210
Olas Neden ve zmler

T4C1
By-pass valfi ak.
T4R1
Valfi kapat.
T4C2
Yn kontrol valfi tam olarak al myor.
T4R2.1
Piston (srg) strokunu kontrol et .
T4R2.2
Valflerin selenoidine gelen uyary (elektrik devresini) kontrol et.
T4C3
Silindir piston keeleri karyor.
T4R3
Keeleri de i tir.
T4C4
Basn snrlandrma valfi arzal veya kirli.
T4R4
Valfi skerek temizle veya de i tir.
T4C5
Yeke momenti (torku) ok yksek.
T4R5
Tersaneye dan .
T4C6
Elektrik motor devri ok d k.
T4R6
Gemideki frekans kontrol et.
T4C7
Sistem boyutlar olmas gerekti i gibi de il.
T4R7
Tersaneye dan .
Sorun
T5
A r ses veya grlt ya da tankta kprme.
Olas Neden ve zmler

T5C1
Dola mda hava var.
T5R1
Sistemi havaszlandr.
T5C2
Pompa hava emiyor.
T5R2
Alc devreleri veya dirseklerde atlak olup olmad n kontrol et.
T5C3
Tanktaki ya yeterli de il.
T5R3
Tanka ya doldur.
T5C4
Arzal pompa.
T5R4
Pompay de i tir.
Sorun
T6
Motor al myor.
211
Olas Neden ve zmler

T6C1
Hasarl sigorta.
T6R1
Sigortay de i tir.
T6C2
Motor korumas devrede.
T6R2
Motor korumasnn ayarlarn kontrol et, gerekirse yeniden ayarla.
T6C3
Kontaktr al maya engel oluyor.
T6R3
Kontaktr kontrol et.
Sorun
T7
Motorda hrlama sesi var ve yksek amper ekiyor.
Olas Neden ve zmler

T7C1
Hasarl motor sargs.
T7R1
Motoru de i tir.
T7C2
Bir faz eksik.
T7R2.1
Sigortay kontrol et.
T7R2.2
Sorun
T8
Yanl yne dn .
Olas Neden ve zmler

T8C1
T8R1
Motor yanl ba lanm .

ki fazn ba lantsn yer de i tir.
Sorun
T9
Sigortalar atyor veya motor kontaktr hemen harekete geiyor.
Olas Neden ve zmler

T9C1
Kablolarda ksa devre.
T9R1
Ksa devreyi kaldr.
T9C2
Gemi bnyesine ksa devre.
T9R2
Ksa devreyi kaldr.
T9C3
Motor yanl ba lanm .
T9R3
Ba lanty kontrol et.
212
Sorun
T10
Motor ok scak.
Olas Neden ve zmler

T10C1
Net voltaj, motorun nominal voltajndan % 5 daha fazla de i iyor.
T10R1
Net voltajn do ru oldu una emin ol.
T10C2
So utma hava miktar ok az veya fan tkal.
T10R2
Hava giri ve k nn kstlanmam oldu una emin ol.
T10C3
So utma havas nceden stlm .
T10R3
Normal hava sa la.
213
Blm 10
Irgat Sistemi Sorunlar
214
215
Blm 10
Irgat Sistemi Sorunlar
Ba lama vinci (rgat), al lm bir gemi manevra donanmdr. Bu sistem bir motor, bir
tambur, bir dz di li ve palamar halatn iermektedir. Tambur, halatlarn ve demir
zincirinin mayna ve viras iin kullanlmaktadr.
Demir rgat, geminin ba tarafnda bulunan demirleme veya demir alma/atma esnasnda
demirin mayna ve virasn; liman manevrasnda ise halatlarn mayna ve virasn
sa layan donanmdr. K rgat ise, geminin k stnde veya k altnda bulunmakta,
manevralarda k taraftaki halatlarn mayna ve virasn sa lamaktadr.
Ba ve k rgatlarn (vinlerin) hepsi birer kontrol valf nitesi ile kontrol edilmektedir.
Bu nite; ak kontrol valfi, yn kontrol valfi, basn dengeleme valfi ve basn kontrol
valfinden olu maktadr.
Ak kontrol valfi, motorun devrini; yn kontrol valfi, en d k devirden en yksek
devire kadar mayna ve viray kontrol etmektedir. Basn dengeleme valfi, vincin
maynas esnasnda a r hz nlerken basn kontrol valfi de, motoru a r yke kar
emniyete almaktadr.
ekil 10.1 Irgat
216
1. MEKAN K TAHR K ELEMANLARI

Sorun
T1
A r grlt.
Olas Nedenler
T1C1
T1C2
Kaplin gev ek.
T1C3
Hasarl kaplin.
T1C4
Pompa ve motor montaj cvatalar gev ek.
T1C5
Di er tahrik elemanlar hasarl (V-kay , di li).
T1C6
Arzal pompa ve motor.
T1C7
Dn yn yanl .
T1C8
Vibrasyon nleyici kullanlmam .
Sorun
T2
Yetersiz kuvvet ve moment k (yetersiz basn).
Olas Nedenler
T2C1
G iletimi arzal.
T2C2
V-kay veya trtll kay kayyor.
T2C3
Dn yn yanl .
T2C4
Arzal motor.
T2C5
Motor veya pompa zerindeki kama krlm .
Sorun
T3
Sarsntl silindir veya motor hareketi (basn ve ak dalgalanmalar).
Olas Nedenler
T3C1
T3C2
Kaplin gev ek.
T3C3
Hasarl kaplin.
T3C4
T3C5
T3C6
217
T3C7
Dn yn yanl .
Sorun
T4
k tahrik eleman al myor veya ok yava (yetersiz ak veya hi ak

yok).
Olas Nedenler
T4C1
T4C2
Kaplin gev ek.
T4C3
Hasarl kaplin.
T4C4
T4C5
T4C6
T4C7
Dn yn yanl .
2. EMME DEVRES
Emme devresinde a r diren;
Sorun
T1
A r grlt.
Olas Nedenler
T1C1
Emme valfi kapal veya ksmen ak.
T1C2
Emme devresi tkal veya karyor.
T1C3
Ak kan seviyesi ok d k.
Sorun
T2
Olas Nedenler
T2C1
T2C2
T2C3
Sorun
T3
218
Olas Nedenler
T3C1
T3C2
T3C3
Sorun
T4
k tahrik eleman al myor veya ok yava (yetersiz ak veya hi

ak yok).
Olas Nedenler
T4C1
T4C2
T4C3
Sorun
T5
Ak kann kprmesi.
Olas Nedenler
T5C1
T5C2
T5C3
Yanl tank dizayn.
3. POMPA
Sorun
T1
A r grlt.
Olas Nedenler
T1C1
T1C2
Pompa azami basnc a lm .
T1C3
Mekanik seal ya da emme taraf keeleri hasarl.
T1C4
Hasarl pompa.
T1C5
Basma ve dn devreleri ters ba lanm .
T1C6
Kontrol sistem dalgalanmas.
T1C7
Vibrasyon nleyici kullanlmam .
219
Sorun
T2
Olas Nedenler
T2C1
A nmadan dolay i kaak.
T2C2
Uygun olmayan tip pompa.
T2C3
Hasarl pompa.
T2C4
Kontrol basnc ok d k ayarlanm ya da arzal kontrol cihaz.
Sorun
T3
Olas Nedenler
T3C1
De i ken deplasmanl pompa ayarlaycs hasarl.
T3C2
Hasarl pompa.
T3C3
Sistemden pompa ayarlaycsna ters etki.
T3C4
Uygun olmayan uyarma (pilot) valfleri.
Sorun
T4

ak yok).
Olas Nedenler
T4C1
A nmadan dolay i kaak.
T4C2
Hasarl pompa.
T4C3
Basma ve dn devreleri ters ba lanm .
Sorun
T5
A r al ma scakl .
Olas Nedenler
T5C1
A nmadan dolay verim d mesi.
T5C2
De i ken debili pompann ayarlaycs hasarl.
T5C3
A r devir veya debi.
220
Sorun
T6
Ak kann kprmesi.
Olas Nedenler
T6C1
Mekanik seal ya da emme taraf keeleri hasarl.
T6C2
Karan devre ak kan iinde de il.
Sorun
T7
Pompa ok sk devreye giriyor ve devreden kyor.
Olas Nedenler
T7C1
Hasarl pompa.
T7C2
Akmlatr sistemlerindeki pompa ok kk.
4. BASMA DEVRES
Sorun
T1
A r grlt.
Olas Nedenler
T1C1
Boru mesnetleri gev ek veya mesnet yok.
T1C2
Yanl montaj.
T1C3
Yetersiz kesit alan.
T1C4
Sistem havas tam alnmam .
Sorun
T2
Olas Nedenler
T2C1
Kaaklar.
T2C2
A r devre direnci.
Sorun
T3
Olas Nedenler
T3C1
221
Sorun
T4

ak yok).
Olas Nedenler
T4C1
Kaaklar.
T4C2
A r devre direnci.
Sorun
T5
A r al ma scakl .
Olas Nedenler
T5C1
Yetersiz kesit alan a r srtnme direnci veriyor.
Sorun
T6
A r al m , tkenmi silindir.
Olas Nedenler
T6C1
Hortumlar ok esnek.
T6C2
Devre havas tam alnmam .
Sorun
T7
Kontrol al mas esnasnda devre ekilemesi.
Olas Nedenler
T7C1
T7C2
Yanl montaj.
T7C3
T7C4
T7C5
A r devre i hacmi.
5. DN DEVRES
Sorun
T1
A r grlt.
Olas Nedenler
T1C1
222
T1C2
Yanl montaj.
T1C3
T1C4
T1C5
Dn borusu ak kann iinde de il.
T1C6
Dn filtresi tkal.
Sorun
T2
Olas Nedenler
T2C1
A r devre direnci.
T2C2
Filtre tkal.
Sorun
T3
Olas Nedenler
T3C1
A r devre direnci.
T3C2
Filtre tkal.
Sorun
T4

ak yok).
Olas Nedenler
T4C1
A r devre direnci.
T4C2
Filtre tkal.
Sorun
T5
A r al ma scakl .
Olas Nedenler
T5C1
Yetersiz kesit alan a r srtnme direnci veriyor.
Sorun
T6
Ak kann kprmesi.
223
Olas Nedenler
T6C1
Dn borusu ak kann iinde de il.
T6C2
Kt montajdan dolay girdap.
Sorun
T7
Olas Nedenler
T7C1
Gev ek boru.
6. BASMA VALFLER
Sorun
T1
A r grlt.
Olas Nedenler
T1C1
Kirli ve hasarl yuvadan dolay valf takrdyor.
T1C2
Yetersiz snmleme (uygun olmayan tip nedeniyle).
T1C3
al rken ak sesleri.
T1C4
Uygun olmayan zellikler.
T1C5
Kt dizayn.
Sorun
T2
Olas Nedenler
T2C1
al ma basnc ok d k ayarlanm .
T2C2
A nmadan dolay i kaaklar.
T2C3
Valf yuvas kirli veya hasarl.
T2C4
Krk yay.
T2C5
Uygun olmayan tip (yetersiz ayar aral ).
Sorun
T3
Olas Nedenler
T3C1
Kirli ve hasarl yuvadan dolay valf takrdyor.
224
T3C2
Yetersiz snmleme (uygun olmayan tip nedeniyle).
T3C3
A r snmsz uzaktan kontrol devresi.
T3C4
Uygun olmayan uzaktan kumanda devresi.
Sorun
T4

ak yok).
Olas Nedenler
T4C1
al ma basnc ok d k ayarlanm .
T4C2
T4C3
Valf yuvas kirli veya hasarl.
T4C4
Krk yay.
T4C5
Sral kontrollerde uygun olmayan tip (yetersiz ayar aral ).
T4C6
lk hareket valfi hasarl veya ok yksek de ere ayarl.
Sorun
T5
A r al ma scakl .
Olas Nedenler
T5C1
A r srekli ak .
T5C2
Uygun olmayan valf tipleri (yetersiz kesit alan).
T5C3
Basn ayar ok yksek.
T5C4
A r yant sresi.
Sorun
T6
Olas Nedenler
T6C1
Kontrol i levleri ok hzl.
T6C2
Hasarl ksclar veya orifisler.
Sorun
T7
Pompa ok sk devreye giriyor ve devreden kyor.
225
Olas Nedenler
T7C1
al trma veya durdurma (start/stop) valfi yanl ayarlanm ya da hasarl.
7. AKI VALFLER
Sorun
T1
A r grlt.
Olas Nedenler
T1C1
Valf vibrasyonu ve bu nedenle di er kontrol cihazlarn etkileme.
T1C2
Ak sesi.
T1C3
Kontrol sistem dalgalanmas.
Sorun
T2
Olas Nedenler
T2C1
A r basn d mesi.
T2C2
Yanl ayar.
T2C3
Hasarl valf.
T2C4
Uygun olmayan tipte valf.
Sorun
T3
Olas Nedenler
T3C1
Kirli valf.
T3C2
Valf vibrasyonu ve bu nedenle di er kontrol cihazlarn etkileme.
Sorun
T4

ak yok).
Olas Nedenler
T4C1
Ak ayar ok d k.
T4C2
Uygun olmayan tip (yetersiz ayar aral ).
T4C3
Kirli veya tkal valf.
226
Sorun
T5
A r al ma scakl .
Olas Nedenler
T5C1
Ak ayar ok d k (emniyet valfinden geen a r miktarda ak kan).
T5C2
Hasarl valf.
8. KONTROL VALFLER
Sorun
T1
A r grlt.
Olas Nedenler
T1C1
Hasarl selenoid veya d k voltaj nedeniyle valf takrdamas.
T1C2
Kir veya a nmadan dolay valf hatas.
T1C3
A r miktarda ak .
T1C4
Kontrol basncnn inip kmas (dalgalanmas).
T1C5
Ayarlanabilir snmlemeli valflerdeki yanl ayarlama.
T1C6
Elektrik kontrol sistemini gzden geir.
Sorun
T2
Olas Nedenler
T2C1
Yanl elektrik verme noktas (rne in sfr basnta elektrik kesilmiyor).
T2C2
Hasarl selenoid.
T2C3
T2C4
A r ak direnci.
T2C5
Sk m valf.
Sorun
T3
Olas Nedenler
T3C1
Hasarl selenoid veya d k voltaj nedeniyle valf takrdamas.
T3C2
Kir veya a nmadan dolay valf hatas.
227
T3C3
A r miktarda ak .
T3C4
Kontrol basncnn inip kmas (dalgalanmas).
T3C5
Ayarlanabilir snmlemeli valflerdeki yanl ayarlama.
T3C6
Elektrik kontrol sistemini gzden geir.
Sorun
T4

ak yok).
Olas Nedenler
T4C1
Yanl elektrik verme noktas (rne in sfr basnta elektrik kesilmiyor).
T4C2
Hasarl selenoid.
T4C3
T4C4
A r ak direnci.
T4C5
Sk m valf.
T4C6
Kk el valfleri (musluklar) ak ynnde de il.
Sorun
T5
A r al ma scakl .
Olas Nedenler
T5C1
A r kaak kayb.
T5C2
Sfr basnta dola m devrede de il, al myor.
T5C3
Sk m valf.
Sorun
T6
Olas Nedenler
T6C1
Ap kapama sresinin ayar ok yava .
T6C2
Hasarl selenoid.
T6C3
Valf kirli.
Sorun
T7
228
Olas Nedenler
T7C1
Ap kapama sresinin ayar ok hzl.
T7C2
Uygun olmayan tip (yatay kesitte ok hzl de i im).
9. AKI KAN
Sorun
T1
A r grlt.
Olas Nedenler
T1C1
D k ak kan seviyesi ve yksek viskoziteden dolay emme zorluklar

(d k scaklk).
T1C2
Kirli ak kann hasar vermesi ve donanm tkamas.
T1C3
Ak kann kprmesi.
Sorun
T2
Olas Nedenler
T2C1
Viskozite ok d k oldu undan dolay a r kaak.
T2C2
Viskozite ok yksek oldu undan dolay a r ak direnci.
T2C3
Ak kann kprmesi.
Sorun
T3
Olas Nedenler
T3C1
Kirlenmi ak kan.
T3C2
Ak kann kprmesi.
Sorun
T4

ak yok).
Olas Nedenler
T4C1
T4C2
229
T4C3
Ak kann kprmesi.
Sorun
T5
A r al ma scakl .
Olas Nedenler
T5C1
T5C2
T5C3
Ak kann kprmesi.
Sorun
T6
Ak kann kprmesi.
Olas Nedenler
T6C1
Uygun olmayan tipte ak kan.
Sorun
T7
Olas Nedenler
T7C1
Ak kann kprmesi.
10. TAHR K S STEM (MOTOR, S L ND R)

Sorun
T1
A r grlt.
Olas Nedenler
T1C1
Yzey a nmas.
T1C2
Kontrol sisteminde dalgalanma.
Sorun
T2
Olas Nedenler
T2C1
kaaklar (rne in silindir keelerinin a nmas).
T2C2
Yzey a nmas.
T2C3
230
T2C4
A r i srtnme (zayf verim).
Sorun
T3
Olas Nedenler
T3C1
Silindir keelerindeki a r srtnmeden dolay sk p kayma etkisi.
T3C2
Hidrolik motor iin en d k devrin bile altnda olan devir.
Sorun
T4

ak yok).
Olas Nedenler
T4C1
kaaklar (rne in silindir keelerinin a nmas).
T4C2
Yzey a nmas.
T4C3
T4C4
T4C5
Tutukluk yapan tahrik eleman (rne in tutukluk yapan piston).
Sorun
T5
A r al ma scakl .
Olas Nedenler
T5C1
A nmadan dolay azalm verim.
T5C2
T5C3
kaak kayb.
Sorun
T6
Olas Nedenler
T6C1
T6C2
kaaklar.
Yetersiz havaszlandrma.
Sorun
T7
231
Olas Nedenler
T7C1
A r ktleler ve kuvvetler.
T7C2
Snmleme yok.
11. MUHTEL F
Sorun
T1
Olas Nedenler
T1C1
Basn kontroll sistemlerin kontrol devrelerinde hata.
T1C2
Hasarl cihaz.
Sorun
T2
Olas Nedenler
T2C1
Motorun veya silindirin k nda yetersiz kar kuvvet (rne in azalan

ksc, basn d rme valfi).
Sorun
T3

ak yok).
Olas Nedenler
T3C1
T3C2
lk al trma gereksinimleri tatmin edici de il (hasar ayarlayc).

Sinyal cihazlar yanl ayarlanm veya hasarl (rne in basn alterleri),
snrlama anahtarlar al myor.
Sorun
T4
A r al ma scakl .
Olas Nedenler
T4C1
Sistemin so utma kapasitesi ekti i gce veya al ma sresine oranla

yetersiz.
T4C2
Pompann al t a r al ma aralklarnda sfr basn dola m yok.
T4C3
Sistemde yetersiz ak kan.
T4C4
So utma su valfi al myor.
232
T4C5
Termostat ok yksek bir de ere ayarl.
T4C6
So utma suyu yok veya hasarl fan.
T4C7
So utma su scakl ok yksek.
T4C8
Ortam scakl ok yksek.
T4C9
So utucuda kir veya tkanklk.
T4C10
nceki nedenlerden dolay yetersiz s kayb.
Sorun
T5
Olas Nedenler
T5C1
Uzaktan kumandal geri dndrmez, yuva kontrol hatas veya pislikten

dolay hemen kapatmyor.
T5C2
Snrlandrma anahtar a r al m ve a nm .
Sorun
T6
Olas Nedenler
T6C1
Akmlatr sistemlerindeki valflerin durum de i tirmesinden nce ksma

yaplmyor.
Sorun
T8
Pompa ok sk devreye girip devreden kyor.
Olas Nedenler
T8C1
Akmlatr sistemlerinde; gaz dolum basnc ok d k, diyafram hasarl

ve basn alter ayar yanl .
233
Blm 11
Hidrolik Kreyn Sorunlar
234
235
Blm 11
Hidrolik Kreyn Sorunlar
Gemilerde yk i lemlerinin (ykleme veya tahliye) yaplmas bumbal yk vinleri ile
olmaktadr. Bunlar genellikle elektrik ve hidrolik tahrikle yklerin ykleme, tahliye ve
ta nmasnda kullanlmaktadr. Gemilerin pek o u gverte kreynleriyle (vinleriyle)
donatlm lardr. Kreynler, platformlarn zerinde 360 derece dnebilecek ekilde
yerle tirilmi olup bazen ortak bir platform zerine iki kreyn yerle tirilmektedir. Bu iki
kreyn ayr ayr veya birlikte al trlabilmektedir.
Kreynlerdeki hidrolik sistemler devreye ayrlmaktadr. Her bir devre (vin) basnl
bir ya pompasna sahip olup bu basnl ya ile a a daki i lemleri yapmaktadr:
1-
Bumba vinci, kreyn bumbasn mayna ve vira etmektedir,
2-
Yk vinci, kreyn kancasn mayna ve vira etmektedir,
3-
Dndrme mekanizmas, kreyn blo unu ve bumbay dndrmektedir.
Kreyn operatr kabininde iki adet kontrol kolu bulunmaktadr. Bu kontrol kollarndan
biri ile yk vincine, di eri ile de bumba vincine ve dndrme mekanizmasna kumanda
edilmektedir. Yk vinci, bumba vinci ve dndrme mekanizmasnn i levleri d k
devirli ve yksek momentli (torklu) hidrolik motorlarla yerine getirilmektedir.
ekil 11.1 Hidrolik kreyn ve tambur
236
11.1 MEKAN K PARALAR

Sorun
T1
Kontrol kolu kreynin a a daki hareketlerini kontrol edemiyor:
1.
Hidrolik motorun ivmelenmesi ok yava .
2.
Hidrolik motorun hz kontrol kolunun durumuyla orantsz.
3.
Hidrolik motorun hz de i ken.
4.
Hidrolik motor yksek hzlara eri emiyor.
5.
Hidrolik motorun hz ok fazla.
6.
Hidrolik motor al trldktan ksa bir sre sonra stop ediyor.
Olas Neden ve zmleri

T1C1
Kontrol kolu ve kontrol edicinin bo taki durumlar devre d kalm .
T1R1
Bo taki pozisyon yeniden ayarlanmal.
T1C2
Spiral elik tel ve di lisi sk m .
T1R2
Temizlik yaplmal, hasar varsa de i tirilmeli.
T1C3
Kontrol kolu sk m .
T1R3
Overhol edilmeli.
Sorun
T2
Operasyon srasnda hidrolik motor al myor.

T2C1
Kontrol kolu sk m .
T2R1
Overhol edilmeli.
T2C2
Birbirine ba lama d mesi veya kolu devre d kalm .
T2R2
Overhol edilmeli.
Sorun
T3
Elektrik motoru, kontrol kolu harekete geirildi inde stop ediyor.

T3C1
Snrlama anahtarlar devreye girmi .
237
T3R1
Kontrol kolu ters yne do ru ekilerek by-pass d mesine baslmal

(e er elik halat gev eklik snrlama anahtar devredeyse tamburlarn
konumu kontrol edilmeli).
T3C2
Hidrolik ya scakl 5Cden az.
T3R2
Kontrol kolu bo a alnmal ve pompa bo ta al trlarak krmz lambann

snmesi beklenmeli.
Sorun
T4
Kontrol kolu hareket ettirildi inde anormal sesler geliyor.

T4C1
Kreyn hzl ekilde hareket ettirilmi .
T4R1
Operasyon daha yumu ak bir ekilde yaplmal.
T4C2
Hidrolik sistemde hava var.
T4R2
Sistem havaszlandrlmal.
Sorun
T5
Fren serbest kalmyor.

T5C1
Kontrol kolundaki mikro anahtar ba lantsnda sorun var.
T5R1
Ba lantlara baklmal ve mikro anahtar yeniden ayarlanmal.
T5C2
Elektrik ekipmanlarnda (d me, rle vb.) sorun var.
T5R2
Kontroller ve ayarlamalar yaplmal.
T5C3
Fren selenoid valflerinde sorun var.
T5R3
Kontrol edilmeli ve bakm yaplmal.
T5C4
Fren emniyet valfi sk m veya yay krlm .
T5R4
Kontrol edilmeli ve bakm yaplmal.
T5C5
Vira freni acil durdurma valfi kapal.
T5R5
Valfin ak olup olmad kontrol edilmeli.
Sorun
T6
Fren grevini yerine getirmiyor.

T6C1
Ba lant veya pinlerde arza veya kopukluk var.
238
T6R1
Onarlmal veya de i tirilmeli.
T6C2
Frenin yay krlm .
T6R2
De i tirilmeli.
Sorun
T7
Vira i lemi srasnda bum titreme yapyor.

T7C1
elik tel tambura yanl
ekilde donatlm .
T7R1
elik tel tambura yeniden sarlmal.
T7C2
Yk e imli olarak kaldrlm .
T7R2
Yk dik olarak kaldrlmal.
Sorun
T8
Tel, makaradan kyor.

T8C1
Telin yerinden kmasn engelleyen koruma yanl pozisyonda.
T8R1
Tel korumas ile makara arasndaki bo luk ayarlanmal.
T8C2
Yk e imli olarak kaldrlm .
T8R2
Yk, kreyne zarar vermemek iin daima dik olarak kaldrlmal.
Sorun
T9
elik tel tambura kar k biimde dolanm .

T9C1
Kreyn hzl bir ekilde hareket ettirilmi .
T9R1
Operasyon daha yumu ak bir ekilde yaplmal.
T9C2
Halat ok uzun veya uygun llerde halat kullanlmam .
T9R2
Halat de i tirilmeli.
Sorun
T10
Mekanik paralardan anormal sesler geliyor.

T10C1
Hareketli paralar birbirine de iyor.
239
T10R1
Onarm ve ayarlar yaplmal.
T10C2
Cvata veya somunlarda gev eme var.
T10R2
Cvatalar torklarna gre sklmal.
T10C3
Yetersiz ve kt ya lama.
T10R3
Kullanma klavuzu tavsiyesine gre do ru ya

kontrol edilmeli.
T10C4
Yataklarda ve pinlerde hasar var.
T10R4
Bakm yaplmal, hasar oksa yenilenmeli.
T10C5
Di lilerle ilgili problem var.
T10R5
Overhol yaplmal, hasar oksa yenilenmeli.
kullanlmal ve devreler
Sorun
T11
elik tel mr ok ksa.

T11C1
zel ykleme.
T11R1
Tel, a nma limitlerine ula t nda de i tirilmeli.
T11C2
elik tel klavuzu yay kuvveti yeterli de il.
T11R2
Yay kuvveti ayarlanmal.
T11C3
Yetersiz ve kt ya lama.
T11R3
Teller yeterli biimde greslenmeli.
Sorun
T12
Bumba veya bum hareket etmiyor.

T12C1
A r ykleme veya ykn kreyne gre ok yatk pozisyonda olmas.
T12R1
Emniyetli al ma ykne (SWL) uygun ykleme yaplmal.
11.2 H DROL K PARALAR

Sorun
T1
Hidrolik pompadan anormal sesler geliyor.
240

T1C1
Ya tankndan pompa emi devresine gelen devredeki stop valf kapal.
T1R1
Valf tam ak konumda tutulmal.
T1C2
Emi devresinde kavitasyon olu mu .
T1R2
Filtre temizlenmeli.
T1C3
Hidrolik sistemde hava var.
T1R3
Sistem havaszlandrlmal.
T1C4
Hidrolik pompann kanatlarnda sorun var.
T1R4
T1C5
Hidrolik pompa ile elektrik motoru kaplinlerinde kaklk var.
T1R5
Kaplinlerin merkezlenmesi (eksene alma) yaplmal.
T1C6
Kem ring a nm .
T1R6
Sorun
T2
Hidrolik ya n scakl anormal biimde artyor.

T2C1
Ya kulerinin fan motoru al myor.
T2R1
Elektrik ba lantlarna, kablolarn durumuna ve termal rlenin trip atp

atmad na baklmal.
T2C2
Kulerin so utma kapasitesi kirlilikten dolay azalm .
T2R2
Kuler, basnl hava veya kzgn buhar ile temizlenmeli.
T2C3
Kulerin fan krlm veya deforme olmu .
T2R3
T2C4
Kulerin tkal olmas veya by-pass valfinin arzal olmas nedeniyle

kulerden ya gei inin azalmas.
T2R4
Kuler temizlenmeli, by-pass valfinin bakm yaplmal.
T2C5
Kreynin a r ykte uzun sre kullanlmas.
T2R5
Normal kullanma snrlarna dnlmeli.
Sorun
T3
Ya basnc istenilen de erlere ula myor.
241

T3C1
Ortam scakl 40oCden fazla.
T3R1
Hidrolik pompa d k hzda al trlmal.
T3C2
Hidrolik pompa yanl
T3R2
Pompann montaj kontrol edilmeli.
T3C3
Pompann dn yn ters.
T3R3
Elektrik motorunun ba lantlar dzeltilmeli.
T3C4
Emniyet valfinin ayar cvatas gev emi , yay krlm veya valf pislikten
dolay tkanm .
T3R4
ekilde montaj yaplm .
Sorun
T4
Hidrolik motor arzas; d k yklerde vira i lemi yaplyor, fakat a r

yklerde yaplamyor ve istenilen hza ula lamyor.

T4C1
Emniyet valfi arzal.
T4R1
T4C2
Hidrolik motorun gvdesi ve rotoru a nm .
T4R2
Sorun
T5
Hidrolik motor, d k yklerde yksek hza eri emiyor.

T5C1
Hz de i im valfi sk m .
T5R1
T5C2
Hidrolik pompa arzas.
T5R2
Sorun
T6
Bum a a dayken yk yere d yor.

T6C1
Kar basn ayar valfi sk m .
242
T6R1
Kar basn valfi do ru ekilde ayarlanmal (rne in 3 bar).
Sorun
T7
al trma srasnda kreyn ani dn yapyor.

T7C1
Hidrolik motor emniyet valfinin ayar basnc ok yksek.
T7R1
Valf basnc yeniden ayarlanmal.
T7C2
Kar basn ayar valfi sk m .
T7R2
Kar basn valfi do ru ekilde ayarlanmal (rne in 3 bar).
Sorun
T8
Stop etme srasnda kreyn ani dn yapyor.

T8C1
Dndrme mekanizmas fren silindirinin geri dndrmezli ksma valfi

arzal.
T8R1
T8C2
Hidrolik motorun kontrol mekanizmalarnda sorun var.
T8R2
Ayarlama yaplmal.
243
Blm 12
p Yakma Kazan
( ncineratr) Sorunlar
244
245
Blm 12
p Yakma Kazan ( nsineratr) Sorunlar
Deniz kirlili i ile ilgili uluslararas kat kurallar ve snrlamalar i lem grmemi
(temizlenmemi ) atk sularn, atk ya larn ve amurun denize baslmasn
yasaklamaktadr. Bu atklar denize basmamann en iyi yolu p yakma kazan
(insineratr) kullanmaktr. p yakma kazannda, yaklacak nesneler iin ayr ayr
nozullar bulunmaktadr. stp ve khne bez gibi kat atklarn yaklmas iin
otomasyona gerek yoktur.
ekil 12.1 p yakma kazan (insineratr)
amurun yaklmas i lemi iin kazann nceden stlmas gerekmektedir. Ayrca

yaklacak olan amur, nceden ayr bir amur tanknda toplanarak stlmakta ve
iindeki su tahliye edilmektedir. Sudan arndrlm olan amur, bir amur transfer
pompas yardmyla dozaj pompasna, buradan da amur nozuluna gnderilmektedir.
Tuvalet atklarn imha etmek iin de ayn nozul kullanlmaktadr. Daha nceden dizeloil nozulu ile gnderilen yakt ieride yaklarak kazann ii belli bir scakl a kadar
stlmakta ve bu i lemin ardndan amur, basnl hava veya buharla amur nozulu
vastasyla pulvarize edilerek yaklmaktadr. Yakt harcamn en aza indirmek iin
i lemler termostatla kontrol edilmektedir. Yanmay hzlandrmak iin baca tarafna bir
adet baca gaz fan monte edilmekte ve amur yaklrken fan damperi ile ayarlama
yaplarak kazan iinde belirli bir vakum sa lanmaktadr.
246
ekil 12.2 p yakma kazan devre emas
Yanmann ardndan sistemde kalan klleri alabilmek iin kazann alt tarafna bir adet
kl kapa konmu tur. Kl kapa nn stnde ise kat nesneleri ieriye koyabilmek iin
bir kapak daha bulunmaktadr. Emniyet amacyla bu kapak kapatlmadan kazanda
herhangi bir eyi yakmak mmkn de ildir.
nsineratr sistemi genellikle; bir amur tank, bir amur transfer veya dola m pompas,
bir dozaj pompas, basnl hava veya buhar devresi ve p yakma kazanndan
olu maktadr. p yakma kazannda ise brlr fan, birinci ve ikinci kademe dizel-oil
247
nozulu, amur nozulu, damper ve baca gaz fan ile baz emniyet cihazlar
bulunmaktadr. Bu emniyet sistemleri; amur pompas, dozaj pompas, hava veya buhar
ve dizel-oil iin basn alterleri (presostat) ve baz scaklk alterleri (termostat) olup
ayrca amur devresinde bir de basn ayarlama valfi bulunmaktadr.
Sorun
T1
G (elektrik) yok.

T1C1
Hatal g (elektrik) tablosu.
T1R1
Ana tablodan elektrik gelip gelmedi ini kontrol et.
T1C2
Acil durum d mesi ak.
T1R2
D meyi kontrol et.
T1C3
Hasarl sigorta.
T1R3
Sigortalar kontrol et.
T1C4
Hatal transformatr (dn trc).
T1R4
Transformatr (dn trcy) kontrol et.
T1C5
Rlede yanl g.
T1R5
Rleyi kontrol et.
Sorun
T2
Baca gaz fan al myor.

T2C1
T2R1
Motor devre alteri trip atm .

alteri a.
T2C2
Arzal kontaktr.
T2R2
T2C3
Arzal motor.
T2R3
Motoru kontrol et, gerekirse de i tir.
T2C4
Arzal d me.
T2R4
D meyi kontrol et.
Sorun
T3
Brlr kontrol edicisi (kontrol paneli) ("Dizel-oil kademe 1") al myor.
248

T3C1
Aktif olan alarm gstergelerinden biri devrede.
T3R1
Alarm devresini kontrol et ve alarm resetle (sfrla).
T3C2
Ykleme kapa emniyeti aktif de il.
T3R2
Kapa skca kapat.
T3C3
Kontrol edicide atm sigorta.
T3R3
Sigortay kontrol et.
T3C4
Brlr kontrol edicide arza.
T3R4
Kontrol ediciyi gzden geir.
T3C5
Arzal "Dizel oil brlr" d mesi.
T3R5
Brlr ve d meyi kontrol et.
Sorun
T4
Brlr motoru al myor (ama brlr kontrol edici al yor).

T4C1
Brlr motoru devre alteri trip atm ("Motor a r ykte" alarm yanyor).
T4R1.1
alteri resetle (sfrla).
T4R1.2
alter iin ayar de erini kontrol et.
T4R1.3
Motoru kontrol et.
Sorun
T5
Brlr motoru al tktan sonra "Dizel-oil basnc d k" alarm.

T5C1
Dizel-oil sa lanamyor.
T5R1
Devre valflerini kontrol et.
T5C2
Dizel-oil (D/O) basn alteri aktif de il.
T5R2.1
Basn alterini kontrol et (rne in, ayar basnc 5 bar).
T5R2.2
Dizel-oil basncn kontrol et (rne in, normalde 11 bar).
T5R2.3
Pompay kontrol et.
Sorun
T6
Brlr motoru al tktan sonra "Alev yok" alarm.
249

T6C1
Ate leme kvlcm yok.
T6R1.1
Ate leme elektrotlarn, konumunu ve kvlcm aral n kontrol et.
T6R1.2
Ate leme kablosunu kontrol et.
T6R1.3
Ate leme transformatrne gelen gc kontrol et.
T6C2
Dizel-oil selenoidleri ak de il.
T6R2.1
Selenoidlere gelen gc kontrol et.
T6R2.2
Selenoidleri kontrol et.
T6C3
Kirli yakt memesi.
T6R3
Meme filtresini temizle veya de i tir.
T6C4
Brlre gelen ilk hava ok fazla.
T6R4
Brlr hava damperi en az konumunda de il, damperi en az konumuna

getir.
T6C5
Brlr yeniden al tracak kontrol rlesi aktif de il.
T6R5
Kontrol rlesini gzden geir.
T6C6
Arzal fotosel.
T6R6.1
Fotoseli kontrol et.
T6R6.2
Kirliyse temizle.
T6C7
Dizel-oilin kalitesi kt.
T6R7.1
Dizel-oili kontrol et.
T6R7.2
Dizel-oil basncn artr (rne in, en fazla 14,5 bar)
Sorun
T7
D me "Dizel oil brlr" pozisyon 2 iken "Alev yok" alarm (kademe 1

iken al yor, ama kademe 2 yapld nda snyor).

T7C1
Brlrde ilk hava ok fazla.
T7R1
Damperden ayarlayarak havay azalt.
T7C2
"D/O kademe 2" al trlmadan nce hava damperi ok fazla ak.
T7R2
"D/O kademe 2" yi al trmak iin damper motoru zerindeki kemi ayarla.
250
Sorun
T8
"Dizel oil brlr kademe 2" yanmyor.

T8C1
Kademe 2de kirli yakt memesi.
T8R1.1
Meme zerindeki filtreyi temizle.
T8R1.2
Memeyi de i tir.
T8C2
"Kademe 2 dizel-oil" selenoidi amyor.
T8R2.1
Selenoide gelen gc kontrol et.
T8R2.2
Selenoidi kontrol et.
T8C3
Baca gaz scakl ok yksek (normali 350C).
T8R3
Baca gaz scakl n kontrol et ve gerekirse ayarla.
T8C4
Yanma odas scakl ok yksek (normali 1200C).
T8R4
Yanma odas scakl n kontrol et ve gerekirse ayarla.
T8C5
Brlr zerinde arzal hava damper motoru.
T8R5
Arzal hava damper motorunu kontrol et.
T8C6
"D/O kademe 2" iin arzal d me.
T8R6
D meyi kontrol et.
Sorun
T9
amur (dola m) pompas al myor.

T9C1
amur tank bo .
T9R1
Tanktaki amur seviyesini kontrol et.
T9C2
Motor devre alteri trip atm ("Motor a r ykte" alarm yanyor).
T9R2
Devre alterini resetle (sfrla).
T9C3
Arzal kontaktr.
T9R3
T9C4
Arzal motor.
T9R4
Motoru kontrol et.
T9C5
Arzal basn alteri (presostat).
T9R5
Basn alterini kontrol et.
251
Sorun
T10
amur dozaj valfi (pompas) al myor.

T10C1
amur dola m pompas al myor.
T10R1
Pompay kontrol et.
T10C2
Yanma odas scakl ok d k (normali 600C).
T10R2
Scakl kontrol et ve gerekirse ayarla.
T10C3
amur yakma kontrol rlesi hatal.
T10R3
T10C4
Frekans eviriciyi aktif hale getirmede kullanlan kontrol rlesi hatal.
T10R4
T10C5
amur brlrnn basn alteri hatal.
T10R5
Basn alterini kontrol et.
T10C6
Baca gaz scakl nn kontrol edicisi (termostat) hatal.
T10R6
Scaklk kontrol edicisini (termostat) gzden geir.
T10C7
Arzal frekans eviricisi.
T10R7
Frekans eviriciyi kontrol et.
T10C8
Arzal motor.
T10R8
Motoru kontrol et.
Sorun
T11
amur dozaj valfi (pompas) al yor, ama bir sre sonra devreden kyor.

T11C1
Yanma odas scakl ayar de erinin altna d yor (normali 600C).

amurun sl de eri d k, iinde su var.
T11R1
Scakl kontrol et ve gerekirse ayarla, suyu bo alt.
T11C2
amur dozaj valfi (pompas) motoru a r ykte.
T11R2.1
Termal a r yk ayarn kontrol et.
T11R2.2
Gerekirse termal a r yk ayarn de i tir.
Sorun
T12
amur brlrnde alev yok (ama amur dozaj pompas al yor).
252

T12C1
Arzal buhar/hava selenoidi.
T12R1
Selenoidi kontrol et.
T12C2
Arzal amur dozaj valfi (pompas).
T12R2
Dozaj valfini, stator ve rotoru kontrol et.
T12C3
amur veya hava/buhar valfi ak de il.
T12R3
amur veya hava/buhar valflerini a.
T12C4
Arzal amur valfi.
T12R4
amur valfini kontrol et.
T12C5
amur iinde ok fazla su var.
T12R5
amuru kontrol et, amur tankndaki suyu tahliye et ya da amuru D/O

kademe 1 ve 2 ile yak.
T12C6
amur memesine giden hava ok fazla.
T12R6
Havay azalt.
T12C7
Hasarl veya kt amur memesi.
T12R7
amur memesini kontrol et, gerekirse temizle ve ayarla.
Sorun
T13
"Baca hava ekimi (draft) hatas" alarm.

T13C1
Yanma odasnda ok d k negatif basn.
T13R1
Yanma odasndaki basnc kontrol et.
T13C2
El/otomatik d mesi "El" konumunda.
T13R2
D me "El" konumunda ise baca gaz damperi otomatik olarak

ayarlanmayaca iin d meyi "Otomatik" konumuna getir.
T13C3
Basn kontrol edicinin (basn alterinin) ayar de erleri normal snrlarn

d nda.
T13R3
De erleri kontrol et ve gerekirse ayarla.
T13C4
Basn kontrol edicinin sigortas hatal.
T13R4
Sigortay de i tir.
T13C5
Arzal basn kontrol edici.
T13R5
Kontrol ediciyi de i tir.
253
T13C6
Arzal baca gaz damper motoru.
T13R6
Motoru kontrol et.
Sorun
T14
"Baca gaz scakl yksek" alarm.

T14C1
Baca gaz scakl ok yksek (normali 400C).
T14R1
Baca gaz scakl n kontrol et ve gerekirse ayarla.
T14C2
Arzal scaklk kontrol edicisi (termostat).
T14R2
T14C3
Arzal termokapl (s pili).
T14R3
Termokapl kontrol et.
Sorun
T15
"Yanma odas scakl yksek" alarm.

T15C1
Yanma odas scakl ok yksek (normali 1200C).
T15R1
Yanma odas scakl n kontrol et ve gerekirse ayarla.
T15C2
Arzal scaklk kontrol edicisi (termostat).
T15R2
T15C3
Arzal termokapl (s pili).
T15R3
Termokapl (s pilini) kontrol et.
Sorun
T16
"Motor a r ykte" alarm.

T16C1
T16R1
Motor devre alterlerinden biri trip atm .

alterleri, motoru ve ayar de erini kontrol et.
Sorun
T17
"amur/buhar basnc d k" alarm.
254

T17C1
amur basnc d k (rne in, normali 0,5-1 bar).
T17R1
Basnc kontrol et ve gerekirse ayarla.
T17C2
Buhar/hava basnc d k (rne in, normali 6-9 bar).
T17R2
Basnc kontrol et ve gerekirse ayarla.
T17C3
amur devresindeki valfler kapal.
T17R3
Valfleri kontrol et.
T17C4
Buhar/hava devresindeki valfler kapal.
T17R4
Valfleri kontrol et.
T17C5
amur basn alteri arzal.
T17R5
Basn alterini kontrol et (rne in, ayar de eri 0,2 bar).
T17C6
Buhar/hava basn alteri arzal.
T17R6
Basn alterini kontrol et (rne in, ayar de eri 2 bar).
T17C7
amur ve hava kontrol rlesi arzal.
T17R7
255
Blm 13
Pis Su reticisi Sorunlar
256
Blm 13
Pis (Atk) Su nitesi Sorunlar
Tuvalet atklarnn i lem grmeden (temizlenmeden) snrlandrlm sularda denize
baslmas yasaktr. lem grmemi tuvalet atklar snrlandrlm sularda denize
basld nda, en sonunda suyun kendi kendini ayr trabilme ve temizleyebilme
yeterlili ini yok ederler. Ayrca sudaki oksijeni tketirler ve bylece aerobik bakteriler
ya ayamazlar. Oksijen miktar tkendi i zaman anaerobik bakteri ortaya kar ve
hidrojen slfit, metan ve amonyak retirler. Bu gazlar ya ok zehirli ya da yanabilir olup
bazen de her iki zelli i birden ta rlar. lem grm tuvalet atklar denize
basldklarnda oksijen ihtiyacn yneterek baz snrlara uyum gstermelidirler.
Aerobik bakterilerin kulland oksijen ihtiyac BO (biyolojik oksijen ihtiyac) ad
verilen testlerle saptanr.
ekil 13.1 Pis (atk) su nitesi
Pis su nitelerinde; fiziksel, biyolojik ve kimyasal olmak zere e it temizlik ve

artma i lemi yaplmaktadr. lem nitesinin genellikle, iinde en az blme ieren bir
258
tank bulunmaktadr. Bu blmeler havalandrma tank, dinlendirme tank ve klorlama

tankdr. Tuvalet at olan pis su, ncelikle bir filtreden geirilerek fiziksel temizleme
yapldktan sonra aerobik bakteriler tarafndan sindirilen havalandrma tankna
girmektedir. Buraya bir fan veya kompresrle hava verilmekte, tank oksijence
zenginle tirilip atk madde ve bakteriler bir dizi boru ve memelerle kar trlarak
harekete geirilmektedir. Bylece retilen bakteriler atk maddeyi aerobik sindirimle
amura dndrmektedir. Atk, dinlendirme tankna geti i zaman amur burada dibe
kmekte, temiz ak kan da ya ayan bakterileri ldrmek amacyla klorlama tankna
gitmektedir.
ekil 13.2 Pis su nitesi devre emas
Sorun
T1
Tahliye (denize basma) pompas al myor.

T1C1
Arzal motor.
T1R1
Motoru de i tir.
T1C2
G (elektrik) yok.
T1R2
Elektrik sistemini kontrol et.
259
T1C3
Otomatik sigortalar kapal.
T1R3
Sigortalar normale getirmeden nce kapal olma nedenini bul.
T1C4
Hasarl impeller.
T1R4
T1C5
T1R5
mpellerin bo lu unu l ve gerekirse de i tir.

Arzal amandra.
amandray ve elektrik devresini kontrol et.
Sorun
T2
Tahliye pompas devreden kmyor.

T2C1
Hatal amandra.
T2R1
Onar veya de i tir.
T2C2
Sisteme giren atk su miktar ok fazla.
T2R2
Pompann devrede kalmas normal.
Sorun
T3
Tahliye pompas al yor ama basmyor.

T3C1
Dn yn yanl .
T3R1
Elektrik motorundaki fazlar de i tir.
T3C2
Hasarl impeller.
T3R2
mpelleri de i tir.
T3C3
k tarafndaki valfler kapal veya hasarl.
T3R3
Basma devresindeki valfleri kontrol et.
Sorun
T4
Sistem ta yor.

T4C1
Hasarl tahliye pompas.
T4R1
By-pass valfini a ve tahliye pompasn onar veya de i tir.
T4C2
Sisteme giren atk su miktar ok fazla, ta nt sintineye veya belirlenmi

bir tanka gidiyor.
260
T4R2
Normal.
T4C3
Aktivasyon blmesindeki filtre tkal.
T4R3
Filtreyi temizle.
Sorun
T5
Hava fan (veya kompresr) al myor.

T5C1
Zamanlama yanl ayarlanm .
T5R1
Kontrol et ve zaman ayarla.
T5C2
G (elektrik) yok.
T5R2
Elektrik sistemini kontrol et.
T5C3
Otomatik sigortalar kapal.
T5R3
Sigortalar normale getirmeden nce kapal olma nedenini bul.
T5C4
Arzal motor.
T5R4
Onar veya de i tir.
T5C5
Hasarl impeller.
T5R5
mpelleri de i tir.
T5C6
Hasarl geri dndrmez valf ve hava fannda su.
T5R6
Onar veya valfi de i tir, suyu bo alt.
Sorun
T6
Hava fan al yor, fakat yeterli ak yok.

T6C1
Hasarl geri dndrmez valf.
T6R1
Onar veya valfi de i tir.
T6C2
A nm impeller.
T6R2
mpelleri de i tir.
Sorun
T7
Hava fan al yor, fakat basn d k.
261

T7C1
Dn yn yanl .
T7R1
Elektrik motoru zerindeki fazlar de i tir.
T7C2
A nm impeller.
T7R2
mpelleri de i tir.
Sorun
T8
Hava fan al yor, ama tank yzeyinde kpk veya kabarcklar yok.

T8C1
Hasarl hortum veya boru.
T8R1
Onar veya de i tir.
T8C2
Hava da tcs tkal veya hasarl.
T8R2
Hava da tcsn temizle veya de i tir.
Sorun
T9
Sistemden koku geliyor.
Olas Sorun ve zm
T9C1
ok fazla mineral amur.
T9R1
amur ieri ini kontrol et ve gerekirse tahliye et.
T9C2
Bakteriler lm (Kahverengi amur normal bakteri ya amn ifade eder,

siyah amur ise bakterilerin ld n gsterir).
T9R2
Tank kapaklarn aarak hava fannn i levini kontrol et, fann al mas
srasnda yzeyde kpk veya kabarcklar grlmeli.
Sorun
T10
Tahliye edilen su kirli.

T10C1
Sisteme giren atk su miktar ok fazla, bu da ok fazla hidrolik yk

yaratyor.
T10R1
Yaplacak bir ey yok.
T10C2
Sistem yeni al trlm , bakteriler henz olu mam .
T10R2
al trma zamann kontrol et, sistemin yeni al trlmasnda bakteri

olu umu iin yakla k haftaya ihtiya var.
262
T10C3
Bakteriler lm .
T10R3
Bkz. " Sistemden koku geliyor".
Sorun
T11
Dinlendirme tanknn yzeyinde ok fazla pislik var.

T11C1
Byk sistemlerde, kpk alc dzgn ve yeterli al mayabilir.
T11R1
Kontrol et ve kpk alc iindeki su seviye valfini ayarla (rne in,

yakla k su seviyesinin 40 mm altnda)
Sorun
T12
Dinlendirme tank yzeyinde ok fazla siyah amur.

T12C1
amur dn pompasnn al mas yetersiz.
T12R1.1
Kontrol et ve amur dn valfini ayarla.
T12R1.2
amur dn borusuna ba l hava hortumunu kontrol et.
T12R1.3
Blmedeki amuru tahliye et.
Sorun
T13
Tahliye edilen suda klor yok.

T13C1
Dozaj pompas al myor.
T13R1
Pompa i levlerini kontrol et.
T13C2
Dezenfektan (klor) tank bo .
T13R2
Tank doldur.
T13C3
Dozaj oran ok d k.
T13R3
Dozaj pompasn ayarlayarak oran artr.
SZLK
Trke
ngilizce
1. kademe basma valfi
: 1st stage delivery valve
1. kademe emme valfi
: 1st stage suction valve
2. kademe basma valfi
: 2nd stage delivery valve
2. kademe emme valfi
: 2nd stage suction valve
ak impeller
: open impeller
acil durdurma
: emergency stop
acil durum
: emergency
al plakal eksenel pistonlu pompa
: swash plate piston pump
asal ayarlama (eksenleme)
: angular alignment
ama suyu
: opening water
a r faz
: heavy phase
ak kontrol valfi
: flow control valve
akmlatr
: accumulator
alc boru
: suction pipe
alc devre
: suction line, suction pipe
264
ana makina
: main engine, M/E
anafor
: vortex
ara kuler
: inter cooler
arza
: trouble, defect, failure
arzal
: defective, faulty
arka kapak
: rear cover
a ndrc
: abrasive
a nma halkas
: wearing ring, casing ring
a nma ringi
: wearing ring, casing ring
a nma
: wearing
a r akm
: over current
a r stma
: superheat
a r yk
: overload
ayarlama valfi
: regulating valve
ayr trc
: separator
baca gaz fan
: flue gas fan
balata
: pad, clutch plate, clutch disk, brake lining
basn
: pressure
basn dengeleme valfi
: pressure counterbalance valve
basn d rme valfi
: pressure reducing valve
basn fark
: differential pressure
basn alteri
: pressure switch
basn snrlandrma valfi
: pressure relief valve
265
basma yksekli i
: discharge head
birikinti
: deposit
birinci kademe
: 1st stage
biyolojik oksijen ihtiyac
: biochemical oxygen demand
bo altma
: drain
bo luk
: clearance
brlr
: burner
buharla ma
: vaporize
buharla ma basnc
: vapor pressure
buharla ma scakl
: evaporation temperature
bum
: boom
bumba
: derrick
buzlar zme, eritme
: defrost
buzluk kompresrs
: refrigeration compressor
buzluk odas
: provision store
al trma/durdurma
: start/stop
amur memesi
: sludge nozzle
amur pompas
: sludge pump
amur valfi
: sludge valve
anak
: bowl
anak ba l
: bowl hood
evresel pistonlu pompa
: circumferential piston pump
k valfi
: delivery valve, discharge valve
266
cvata
: bolt
ok kademeli pompa
: multistage pump
conta
: gasket
p yakma kazan
: incinerator
da tc
: distributor
da tm havas
: distribution air
dalg pompas
: submersible pump
debi (ak ) ler
: flowmeter
de i tirme, (bir eyi yede iyle)
: replace
denge
: balance
dengeli kanatl pompa
: balanced vane pump
dengesiz kanatl pompa
: unbalanced vane pump
deniz suyu
: sea water
devir sayc
: revolution counter
devreden karma cihaz
: cut out device
difzrl pompa
: diffuser pump
dikey di li (separatr)
: worm
dikey pompa
: vertical pump
dikey trbin pompas
: vertical turbine pump
dinamik pompalar
: dynamic pumps
dinlendirme tank
: settling tank
dip valfi
: foot valve
di li pompa
: gear pump
267
d tan di li pompa
: external gear pump
diyaframl pompalar
: diaphragm pumps
do rusal hareketli pompalar
: reciprocating pumps
dnel hareketli pompalar
: rotary pumps
dn trc
: transformer
d ek
: foundation
dozaj pompas
: dosage pump
d me
: switch
dmen sistemi
: steering gear
dmen tekeri
: steering wheel
d k kapasite
: low capacity
dz eksenel hareketli pistonlu pompa
: inline, axial piston pump
e ik aftl eksenel pistonlu pompa
: bent axis piston pump
e ik
: bent
ejektr pompas
: ejector pump
eksenden kaklk
: misalignment
eksene alma
: alignment
eksenel ak l pompa
: axial flow pump
eksenel bo luk
: axial clearance
eksenel pistonlu pompa
: axial piston pump
eksenel pompa
: axial pump
elastik elemanl pompa
: flexible member (impeller) pump
elastik hortumlu pompa
: peristaltic pump
268
emme basnc
: suction pressure
emme derinli i
: suction lift
emme filtresi
: suction filter
emme yksekli i
: suction head
emniyet valfi
: relief valve, safety valve
emniyetli al ma yk
: safety working load (SWL)
etkili
: effective
etkisiz
: ineffective
evaporatr
: fresh water generator, distilling plant
fotosel
: photocell
frekans evirici
: frequency inverter
fren
: brake
gerginlik
: tension
geri dndrmez valf
: non-return valve, check valve
gev ek
: loose
giri valfi
: suction valve, inlet valve
gzetleme cam
: sight glass, inspection glass
gravite diski
: gravity disc
g harcam
: power consumption
grltl
: noisy
hafif faz
: light phase
hava ekimi
: draft
hava fan
: air fan, air blower
269
hava firar
: air vent, tank vent
hava kompresr
: air compressor
hava kuleri
: air cooler
hava so utmal
: air cooled
hava tp
: air bottle, air receiver
havalandrma tank
: aeration tank
havasn alma veya havasn karma
: prime
hidrolik kreyn
: hydraulic crane
hilal sealli pompa
: crescent seal pump
hz de i im valfi
: speed change valve
iten di li pompa
: internal gear pump
iten eksantrik pompa
: crescent seal pump
iki diyaframl pompa
: double diaphragm pump
iki emi li pompa
: double suction pump
iki kademeli
: two staged
iki pistonlu pompa
: duplex pump
iki vidal pompa
: two screw pump
ikinci kademe
: 2nd stage
impeller
: impeller
rgat
: capstan, windlass, mooring winch
s de i tirici
: heat exchanger
s duyucu u
: bulb
s pili
: thermocouple
270
iskele taraf
: port side
kaak, sznt
: leak, leakage
kama
: key
kanatl pompa
: vane pump
kapal impeller
: closed impeller
kapama suyu
: closing water, make up water
kapasite ayarlayc
: capacity regulator, capacitor
kaplin
: coupling
kar k ak l pompa
: mixed flow pump
kar basn
: back pressure
karter
: crankcase
kasnak
: pulley
kat ayr trc
: clarifier
kaver
: cylinder head
kavrama balatalar
: pads of clutch
kayc anak altl
: sliding bowl bottom
kee
: seal ring, oil seal
kem ring
: cam ring
keys
: case
ksa devre
: short circuit
kslma valfi
: expansion valve
kstlanm sular
: restricted waters
ksma valfi
: throttle valve
271
klorlama tank
: chlorine tank
konnektin rod
: connecting rod
kontaktr
: contactor
kontrol cihaz
: control device
kontrol edici
: controller
kpr st
. bridge
korozyon
: corrosion
krank aft
: crankshaft
kl
: ash
kuler
: cooler
kuru al ma koruyucusu
: dry running protection
loblu pompa
: lobe pump
mayna
: lowering
mekanik seal
: mechanical seal, shaft seal
meme
: nozzle
merkezka
: centrifugal
merkezleme
: alignment
mikro anahtar
: microswitch
motor korumas
: motor protection
nem ayr trc
: moisture separator
nem
: humidity
net pozitif emme yksekli i veya yk
: net positive suction head
nozul
: nozzle
272
NPSHA
: net positive suction head available
NPSHR
: net positive suction head required
onarma
: repair
orifis
: orifice
otomatik durdurma cihaz
: automatic stopping device
paletli pompa
: vane pump
paralel ayarlama (eksenleme)
: parallel alignment
pis su nitesi
: sewage unit, sewage plant
piston segman
: piston ring
pistonlu pompa
: piston pump, reciprocating pump
plancer
: plunger
plancerli pompa
: plunger pump, reciprocating pump
pompa ayarlaycs
: pump regulator
pompa hz
: pump speed
pozitif deplasmanl pompa
: positive displacement pump
radyal ak l pompa
: radial flow pump
radyal pistonlu pompa
: radial piston pump
radyal pompa
: radial pump
rle
: relay
rulman
: ball bearing
aft burcu
salnan plakal pistonlu pompa
alter
: shaft sleeve
: wobble plate piston pump
: breaker
273
amandra
: float switch
sancak taraf
: starboard side
santrifj pompa
: centrifugal pump
saplama
: stud
seal suyu
: seal water
serpantin
: evaporating coil
sigorta
: fuse
silindir gmle i
: cylinder liner
silindir
: cylinder
snrlama anahtar
: limit switch
snrlandrlm sular
: restricted waters
sv ayr trc
: purifier
sv-kat ayr trma
: clarification
sv-sv ayr trma
: purification
szdrmazlk kutusu
: stuffing box
sznt (kaak)
: leakage
so utma suyu
: cooling water
so utucu gaz
: refrigerant
skme
: disassemble
somun
: nut
srast
: thrust
strok
: stroke
su ii pompa
: wet pit pump
274
su keesi
: water seal
su seviyesi
: water level
tahliye pompas
: discharge pump
takometre
: tachometer
takoz
: chock
tatl su
: fresh water
tek diyaframl pompa
: single diaphragm pump
tek emi li pompa
: single suction pump
tek etkili pompa
: single stroke pump
tek kademeli pompa
: single stage pump
tek kademeli
: single stage
tek pistonlu pompa
: simplex pump
tek vidal pompa
: single screw pump, progressive cavity pump
termostat
: thermostat
tkal
: clogged, blocked
titre im azaltc
: pulsation dampener
toplam ykseklik
: total head
tutuk
: blocked
tuzluluk ler
: salinometer
vidal pompa
: three screw pump
utan emi li pompa
: end suction pump
st anak
: bowl hood
stten emi li pompa
: top suction pump
275
vakum krc
: vacuum breaker
valf yuvas
: valve seat
vibrasyon nleyici
: anti-vibration mounting
vidal pompa
: screw pump
vira
: hoisting
viskozite
: viscosity
V-kay
: V-belt
volan
: flywheel
volt hcreli pompa
: volute pump
yabanc madde
: foreign matter
ya keesi
: oil seal
ya kuleri
: oil cooler
ya okuyucu
: oil content detector (OCD)
ya pompas
: oil pump
ya lama
: lubrication
ya l su ayr trcs
: oily water separator (OWS)
ya l su
: oily water
yandan emi li pompa
: side suction pump
yar ak impeller
: semi open impeller
yar kapal impeller
: semi closed impeller
yatak
: bearing
yatay di li (separatr)
: worm wheel
yatay pompa
: horizontal pump
276
yay
: spring
yeke
: rudder
yenileme
: renew
yo unluk
: density
yo u turucu
: condenser
yn kontrol valfi
: directional control valve, changeover valve
ykleme kapa
: loading door
ykseklik ayar
: height adjustment
ykszle tirici
: unloader
zaman ayarlayc
: timer
KAYNAKLAR
1.
Premier Fluid Systems; Canadian Home Travaini Pumps; March 2002
2.
Diagno Pump Your Must Handy Guide to Pump Troubleshooting; 20002002
3.
Installation, Operation and Maintenance Manual for Kirloskar Pump; Dewas
4.
Shin Nippon Machinery CO. LTD.; 1997
5.
Johnston Pump Company, Vertical Turbine Installation, Operation and

Maintenance Manual; Texas; 19.02.2004
6.
Pulsafeeder
Engineered
Pump
Operations,
Installation
Operation
Maintenance Instruction; Bulletin No.Img-96, New York

7.
Instruction Manual Internal Gear Pumps; Johnson Pump; Brussels; 01.12.2000
8.
General Installation, Operation, Maintenance and Troubleshooting Manual

For IMO Pump Two Screw Products; July 1998
9.
Procon Troubleshooting Tips; January 08, 2002
10.
Inoxpa, Installation Service and Maintenance Instructions; Svenska Pump

Development AB, Sweden; 10.12.1998
11.
Wright Pump, Installation and Maintenance Manual for Universal I Series

Pump Models, WI-USA, November 2003
278
12.
Jabsco Flexible Impeller Pump, Troubleshooting Guide; Depco Pump Marine

Catalog
13.
Load Banks and Fuel Supply System, Simplex, Springfield, IL
14.
Installation Operation Maintenance Instruction Pulsar Shadow Mechanical

Diaphragm Metering Pump; Pulsafeeder; New York; 2003
15.
Sewage Treatment Unit MSP III; RWO Water Technology; BremenGERMANY; 26.06.2000
16.
Alfa Laval Separation, MOPX 205 TGT Manual, 1999
17.
Instruction Manual for Reciprocating Compressors; SABROE Marine Service

Agent; 01.10.1995
18.
ATLAS Freshwater Generators; Copenhagen; 20.06.1971
19.
Deck
Machinery
Volume-1;
Aker
Maritime,
Maritime
Pusnes
AS;
28.11.2001
20.
KGW Steering Gear Documentation; Schwerin
21.
English for Marine Engineering Studies; Behet lhan-Cengiz Demir; Kocaeli;

2004
22.
Oily Water Separator SKIT S Type; RWO Water Technology; BremenGERMANY; 04.10.1998
23.
Teamtec-Golar Incinerators, OG 200; GJEVING-NORWAY; 12.10.1995
DZN
A
a r faz........................................... 156, 158
ak kontrol valfi.................................... 222
anafor....................................................... 60
ara kuler................................................. 183
ara yzey ............................................... 156
a nma22, 72, 73, 80, 89, 96, 108, 116, 117,
119, 120, 163, 209, 211, 246
a r stma ..................... 196, 199, 200, 201
a r yk ...12, 25, 32, 35, 38, 40, 41, 44, 46,
53, 62, 74, 81, 100, 101, 136, 148, 152,
159, 222, 247, 255, 257, 258, 259, 260
ayr trc...................64, 156, 158, 159, 184
by-pass .. 70, 77, 93, 95, 144, 197, 198, 200,

207, 208, 210, 244, 247
C
conta............. 51, 53, 54, 93, 94, 95, 99, 179
al ma basnc .......................................146
amur tank ....................169, 252, 254, 259
amur valfi .............................................259
anak .... 56, 57, 61, 156, 158, 159, 160, 161
p yakma kazan...........................252, 254
basn dengeleme valfi .......................... 222

basn kontrol cihaz...................... 182, 193
basn kontrol valfi ................................ 222
basn alteri ....50, 179, 192, 194, 255, 258,
259, 261
basma basnc .......18, 47, 94, 124, 151, 152
basma valfi 53, 73, 101, 103, 105, 106, 107,
182
basma yksekli i ..................................... 17
bo luk 25, 30, 34, 37, 48, 49, 53, 54, 56, 57,
59, 60, 79, 98, 101, 112, 113, 123, 163,
245
brlr ............................. 254, 255, 256, 257
buharla ma ......16, 29, 33, 73, 78, 114, 123,
128, 135, 136, 207, 208
buharla ma basnc ..16, 29, 33, 73, 78, 114,
128, 135, 136
buharla ma scakl .............................. 207
bumba .................................................... 242
buzluk............................................ 191, 192
debi . 41, 42, 57, 85, 98, 119, 122, 125, 127,
128, 150, 157, 158, 159, 227
defrost ............................................192, 193
de i ken deplasman .......................121, 125
devir ........... 14, 73, 116, 131, 161, 227, 237
d tan di li pompa ..............................72, 76
difzr......................................................24
dinamik pompa.....................................3, 55
dinlendirme tank ...................................265
dip valf ..................... 13, 28, 29, 32, 33, 133
disk.........................................124, 125, 156
disk grubu ..............................................156
di li pompa............... 70, 72, 73, 75, 76, 101
diyaframl pompa .................4, 70, 145, 146
do rusal hareketli pompa .............4, 70, 131
dnel hareketli pompa....................4, 70, 71
dn hz...............................................125
d ek . 25, 31, 35, 37, 39, 80, 106, 107, 108,
195
dmen ............................................214, 215
280
d k basn .............................. 32, 41, 136
E
ejektr............................................ 209, 210
ejektr pompas ............................. 209, 210
eksenden kaklk .................................. 128
eksene alma ........................................... 247
eksenel ak .................................... 3, 10, 41
eksenleme .................................... 23, 53, 54
emme basnc.....74, 92, 112, 113, 114, 121,
122, 126, 127, 198
emme derinli i................................... 21, 42
emme filtresi.................... 18, 47, 49, 93, 99
emme valfi............................... 14, 195, 196
emniyet valfi....52, 75, 93, 94, 95, 100, 104,
105, 107, 139, 182, 210, 233, 244, 249
evaporatr.............................................. 206
F
filtre ...13, 14, 21, 22, 25, 52, 57, 58, 64, 75,
79, 80, 81, 84, 85, 87, 88, 89, 90, 96, 98,
99, 106, 107, 109, 112, 133, 144, 146,
149, 150, 160, 171, 184, 193, 195, 199,
200, 211, 267
fitting ......................... 17, 21, 22, 24, 78, 79
frekans ............................... 20, 59, 146, 258
G
genle me valfi.194, 195, 198, 199, 200, 201
geri dndrmez valf.15, 50, 65, 66, 70, 112,
125, 131, 132, 135, 149, 150, 182, 209,
267
gerotor pompa.......................................... 75
glend .........................30, 33, 36, 61, 63, 170
gravite diski ................................... 156, 158
gres ........................................ 31, 35, 37, 39
g rotoru ................................................ 92
H
hacimsel verim .......................... 72, 76, 140
hafif faz ................................. 156, 157, 158
hava alma............................................... 126
hava kompresr ........................... 177, 178
hava tp ............................................... 177
havalandrma tank.................................265
havaszlanma..........................................110
helisel rotorlu pompa ...............................83
I
rgat ........................................................222
s de i tirici.........................79, 80, 81, 206
iten di li pompa ................................72, 76

iki (ikiz) vidal pompa..............................83
impeller ... 10, 12, 14, 16, 18, 19, 24, 25, 43,
44, 45, 47, 48, 55, 56, 57, 58, 59, 60, 65,
118, 119, 266, 267, 268
K
kanatl pompa...................................70, 118
kapasite 41, 57, 93, 125, 127, 207, 208, 209
kaplin .. 22, 95, 96, 122, 138, 170, 180, 185,
223, 224
karbon ....................................50, 61, 62, 63
kar k ak ...............................3, 10, 55, 56
kar basn ....................................209, 211
kasnak ....................................................134
kat ayr trc .................................156, 158
kavitasyon ......................114, 123, 127, 247
kayc anak altl .................................160
keys ..... 10, 11, 30, 34, 37, 53, 72, 101, 110,
125
klerens..........................................11, 18, 24
klorlama tank ........................................265
kondenser .......................192, 193, 197, 208
krank aft.........................132, 137, 138, 140
kreyn ..............................................242, 249
L
loblu pompa ...........................................110
M
mayna.......................................92, 222, 242
mekanik seal . 14, 22, 26, 50, 82, 91, 93, 94,
109, 126, 139
281
N
nozul........................................ 10, 209, 252
NPSH...15, 16, 17, 61, 74, 78, 79, 102, 103,
104, 105
P
paralel ayar .............................................. 97
pervane pompa .......................................... 3
pistonlu pompa ....5, 72, 110, 120, 125, 140,
145
plancerli pompa ..................................... 131
pozitif deplasmanl pompa.. 3, 4, 6, 70, 118,
145
ppm.........................169, 170, 171, 172, 173
presostat......................... 192, 194, 254, 258
R
radyal ak ........................................... 3, 10
radyal pistonlu pompa ........................... 140
rezonans............................................. 25, 60
rotor ...25, 75, 83, 84, 86, 87, 88, 90, 91, 93,
95, 98, 110, 170
rulman...................................... 80, 161, 163
stator .................. 83, 87, 88, 89, 90, 91, 259
aft10, 13, 22, 23, 24, 25, 30, 34, 36, 37, 46,
49, 50, 51, 53, 60, 61, 91, 95, 96, 114,
122, 125, 135, 137
aft burcu.................. 30, 34, 36, 37, 50, 137
amandra .........................................66, 266
ok..........................................158, 159, 160
T
tahrik di lisi..............................................72
tahrik eleman...... 25, 44, 46, 224, 225, 226,
228, 229, 231, 232, 234, 235, 237, 238
tas156
tek vidal pompa.......................................83
termostat.................................192, 254, 260
titre im azaltc.......................................133
toplam ykseklik......................................55
trip..... 40, 65, 100, 114, 169, 247, 254, 255,
257, 260
vidal pompa........................................83
S
sabit kanat.......................................... 10, 24
salmastra..13, 30, 34, 36, 37, 123, 126, 128,
211
salyangoz ........................................... 10, 55
santrifj pompa...................... 3, 11, 28, 118
seal suyu ................................................ 157
selenoid valf ..145, 169, 171, 193, 200, 208,
244
separatr .......................... 64, 156, 157, 160
seselim..................................................... 25
sv ayr trc................................. 156, 159
szdrmazlk eleman..15, 18, 50, 51, 61, 62,
63, 75, 111, 113, 119, 120, 132, 134, 160
szdrmazlk kutusu...................... 30, 34, 36
sigorta ...............64, 148, 173, 218, 254, 255
sintine separatr................................... 169
so utma suyu ...30, 34, 37, 50, 52, 180, 183,
184, 197
srast ............................................. 46, 54, 93
V
vakum . 14, 71, 72, 76, 84, 85, 89, 101, 119,
121, 207, 253
vibrasyon50, 53, 80, 95, 105, 123, 129, 144,
160, 185, 195
vidal pompa ..........................70, 83, 91, 92
vira .................................................242, 248
viskozite .................................26, 71, 77, 94
V-kay ...........................164, 185, 223, 224
volt .........................................................10
Y
yabanc madde .... 12, 15, 22, 24, 29, 33, 46,
59, 60, 61, 63, 74, 84, 86, 87, 88, 90, 96,
106, 107, 109, 112, 133, 141, 142, 143,
215
ya basnc .............................194, 195, 196
282
ya
ya
ya
ya
kuleri........................................... 50, 52
pompas............... 51, 52, 196, 199, 242
scakl ........................................... 244
lama ...22, 25, 27, 50, 53, 54, 62, 70, 93,
102, 106, 107, 108, 114, 115, 130, 140,
156, 157, 179, 185, 246
ya lama ya 50, 53, 54, 102, 106, 107, 108,
156, 157
yatak ..12, 21, 25, 53, 54, 60, 89, 91, 95, 96,
97, 163, 186
yo u turucu ................... 192, 197, 206, 208
yn kontrol valfi .................................... 222
yksek basn ....11, 42, 114, 173, 192, 193,
197, 200
ykseklik ayar ...................................... 163
ykszle tirici........................................ 179

Gemi Yrd Mak Sorunlar

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Gemi Yrd Mak Sorunlar

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

NSZ

Gemi yardmc makinalar denildi inde ilk akla gelenler pompalar, ya

Mhendisleri iin bu sistemlerin ve sistemlerde olu abilecek arzalar, nedenleri ve

letme Mhendisleri ve di er gemi al anlarnn da eksikli ini

duydu unu d nd m bu konular, kitabn hazrlanmas gerekti i konusunda bana yol

ngilizce adlarnn Trke

okunu lar ile adlandrlmaktadr. Bu zorunluluk olsa bile gnmzde her

ekildedir. Sorunlar "T" harfi ile gsterilmi tir. rne in T3

denildi inde nc sorun anla lmaldr. Sorunlarn altndaki "T3C1" ifadesi nc

KISALTMALAR ....................................................................................................... VII

3.1.2.2 ki (ikiz) vidal pompalar ............................................. 87

8. Kontrol valfleri ........................................................................................... 226

: Net pozitif emme yksekli i

: Mevcut net pozitif emme yksekli i

: Gerekli net pozitif emme yksekli i

: Dakikadaki devir says

ekil 1.1 Pompalarn genel snflandrlmas ........................................................... 3

ten eksantrik di li pompa ....................................................................... 73

ekil 3.5 Gerotor pompa .......................................................................................... 73

kiz vidal pompa ...................................................................................... 88

ekil 3.8 vidal pompa ........................................................................................ 88

ekil 3.12 Hortumlu (tpl) pompa ........................................................................... 112

ki kademeli pistonlu ve hava so utmal hava kompresr ...................... 172

ekil 7.1 Buzluk sistemi devre emas...................................................................... 185

ki silindirli dmen sistemi ....................................................................... 207

ekil 9.2 Drt silindirli dmen sistemi .................................................................... 208

ekil 1.1 Pompalarn genel snflandrlmas

Dinamik pompalar ak trne gre radyal ak l (santrifj pompalar), eksenel ak l

ekil 1.2 Dinamik pompalarn snflandrlmas

Pozitif deplasmanl (hacimsel) pompalar ise; basn reten elemann hareketine ba l

ekil 1.3 Hacimsel pompalarn snflandrlmas

Pompalarn imdiye kadar anlatlan genel snflandrlmas btnyle

ekil 1.4 Pompalarn temel snflandrlmas

Do rusal hareketli pompalar da kendi arasnda pistonlu, plancerli ve diyaframl

ekil 1.5 Do rusal hareketli hacimsel pompalarn snflandrlmas

ekil 1.6 Dnel tip hacimsel pompalarn snflandrlmas

2.1 RADYAL AKI LI (SANTR FJ) POMPA SORUNLARI

ekil 2.1 Santrifj pompa

Santrifj pompalar; impeller ve pompa gvdesini kullanarak ak kana hareket sa lamak

Bu i , gvde iindeki impellerin dengesi ve impeller ile gvde arasnda bir bo lu un

Olas Neden ve zmler

Voltaj (gerilim) yok.

Tabloda voltaj olup olmad n kontrol et.

Hatta (devrede) voltaj yok.

Tablo motor hattnda (devresinde) voltaj kontrol et.

Motorda gev ek ba lant.

Tm ba lantlarn sa lam oldu unu kontrol et.

Motor aft dnmyor.

Tkanklk veya engel.

Tkanklk veya engeli kaldr.

Elektrik tablosunda gev ek ba lantlar.

Gev ek ba lantlar, devre anahtarlarn, alterleri, rleleri ve sigortalarn

Motor stop ediyor.

Olas Neden ve zmler

Kablolar, gev ek ba lantlar vb.

Tm ba lantlarn sa lam oldu unu kontrol et.

Voltaj kontrol et.

Zorlanma veya a r yk.

A r ykn nedenini bul ve kaldr.

Motor vnlyor, fakat al myor.

Olas Neden ve zmler

al trma d mesindeki kontaklar arasnda yabanc madde.

Yabanc maddeyi kaldr ve kontaklar temizle.

Motor aftnda zorlanma.