Professional Documents
Culture Documents
N E S N
ZBUK
Kan Glgesindeki It
ROMAN
BESNC
BASM
TEKN YAYINEV
Zbk'n
1961
ilk
basm
kinci
basm
ylnda
yapld.
n c basm
ylnda
1967
(6000) 1969
basm
(8000)
ylnda y a p l d .
Tekin
beinci
sunar.
(6000)
yapld.
Drdnc
1971
(6000)
ylnda y a p l d .
Yaynevi
basmn
Zbk'n
vnle
-T,
KANI
YDRR
DE
GLGESNDE
KEND
GLGEM
SANIRMI
Atasz
kasabann
anayolu
geniler.
postane nn
Burada yol,
yazn
16'ya
doru
tozlu
kolkola gezenler
liyorlard.
Postay
alanda
ikier-er dine-
grld.
d a tayan
Kaptkaty
kaptkat
bek
bu saatlerde
gelirdi.
Balar,
kaptkatnn
tozu-duman,
geli yoluna,
batya d n k
havay g z l y o r l a r d .
kendisinden
Kaptkat
ok nce
havada
rnrd.
A l a n d a , alan
stndeki
iki
k a h v e d e bir kprdan
o l d u . K a s a b a n n e n u c u n d a k i evin g k l e k e s i t i i yer
d e k k bir t o z b u l u t u y k s e l m i t i .
Geliyor...
Hey a s l a n ,
man k e n d i n d e n
h a b e r c i s i n i salm g e n e ;
tozu-du-
nde gelir.
Bugn
gazete gn
Gnlerden
Perembe
m?
deil
mi?
Evet,
gazete
gn...
Havadaki
geldi,
kara
postanenin
b u l u t yayla y u v a r l a n a
nnde durdu.
byyerek
Yava y a v a k e n
toz
bulutunun,
rs
dalan
duman/n
k a p t k a t kt o r t a y a .
lukta
stne trmand.
altndaki gazete
altndan
Branda
paketini
kanarya
Gazetecinin
ra
bezinin
aaya
sa
b i r so
iplerini
zp
att.
K a p t k a t d a n inen y o l c u l a r d a n b i r i n i , o r a d a t o p laanlar y a b a n s d l a r .
ranndan
besbelli
valiz* y e r e , s o l
Giyiniinden,
bural
elindeki
deil.
duruundan,
Sa
dergilerle
elindeki
kitab
dav
mavi
d a valizin
stn
ban
silkeledi
eliyle.
Sonra
valizini
y e r d e n a l p , yann y r e s i n i t a n m a k iin b a k n d . K a p
tkatnn g e l d i i y n e , i l e n i n
Sal
sollu
karaya
ile
tabellara
boyal,
Modern
iine
bakyordu.
doru yneldi.
Yol
yol
kontraplktan tabelsnda
Palas O t e l i yazl
kapdan
MERHABA KAYMAKAM
atlam,
beyaz
boya
girdi.
BEY
Zbkzde
Hamza Bey'in
Belediye
braam
evine
Reisiydi.
Bel
Bey'in
bitiiktir.
olu
yle
anlatyordu :
evi,
iftverenolu
O zamanlar Hamza B e y
Zbkzde
braam
Bey'le
aralar
birbirlerine
Belediye
Reisi
can
olmak
dman
ister.
olmular.
Hamza
Bey
Zbkzde,
de
Belediye
Reisliini e l i n d e n k a p t r m a k i s t e m e z . B i r b i r l e r i n e d
manlklar
ite
bundan...
B i r s a b a h e r k e n d e n H a m z a B e y ' i n o l u b i z i m eve
geldi :
8
'
Frla arkada, frla!.. Seyir var, grmeler is
ter...
Ulan ne seyiri, sabahn bu vakti seyir mi olur
mu?'
De ki sinema, de ki t i y a t r o . . . Gel de bir gr
hele arkada...
Ben hemen davrandm, pantolu ayama ekip
ardna dtm.. Bunlarn evine gittik. Beni odunlua
soktu :
u delie gzn uydur da dikizle!
Badadiye tahtalarn skp, iki evin ara duva
rna bir delik am. Zbkzde'lerin mutfa tabak
gibi grnyor. braam Bey'in kars, anas, kzkardei, mutfakta harl harl bir iler yapyorlar.
Beni bunun iin mi ardn? Elin nmahre
mini gzetlemek delikanlla yarar m? diye buna
ktm.
Dur hele arkada... Bunda nmahremlik yok.
Gzn ayrma, seyir nerdeyse balar...
Demee kalmad, Zbkzde'nin sesini duyduk.
Yukar kattan baryor:
Karn, k a n . . . Ulan
larndan asarm. Ulan, ben
gelecek demiyor muyum?
misafiri... N'olacak imdi?
virmesi nerde?
Tebememe...
yi. Ne d e m e k , s y l e bir b i r . . .
Te
demek,
byk demek,
memleket
Trkiye
Me d e m e k ,
demek,
meme,
Be
demek,
meme...
millet
demek...
Zbkzde
braam
kzd,
kendi
kendine sylen
m e e balad :
Hey A l l a h m , s e n b i l i r s i n . . .
rlarla
n'ideceim
b e n i m . Yarn
yahu?
B e n bu aklsz ka
stikbalimle
oynuyor
bunlar
m i l l e t v e k i l i o l d u k d i y e l i m . A n k a r a ' y a g
t r r d e b u karlar k i m e g s t e r i r i m . . .
Bu sefer de
anasna
dnd:
A n n e , a n n e , s e n hi h k m e t g r d n m?
S e n d e i l , d a h a bu k a s a b a bite g r m e d i h
kmeti.
Olunun
s a y e s i n d e b u r a n n f a k i r f u k a r a mil
leti h k m e t g r e c e k .
Mektubu,
diye
barp s o k a a
kt.
Hamza
Bey'in
Arkada,
oluna,
herif pijamayla frlad,
nereye gider
byle? diye s o r d u m .
Hamza B e y ' i n
olu,
Asl s e y i r b u n d a n s o n r a . . .
dedi.
Z b k z d e bizi g r m e s i n d i y e , i f t v e r e n o u l l a r nn
evinin
Efendi'nin
ladk...
m.
arka
kapsndan
dkknnn
Zbkzde,
ktk.
nne
b i r i n e ayan
d a r u g a n t e r l i k , srtnda p i j a m a ,
Kahveyi iip fincan
gara,
akrts,
iki
omuzunda
Zbkzde
kasabann
11
sandalye
dayam.
iskemleye koymu.
bir elinde t e b i h . . .
tebihinin
Emin
k e s i n e s i p e r o l u p s e y r e ba
kapsnn
Birine o t u r m u ,
Tccardan
at
Ayan
ceket...
Bir e l i n d e c braam
tey bandan
Bey'in
duyulur.
HKMET GELYOR
A l l a h ' n kulu s m a i l Efendi
yle a n l a t y o r d u :
ki...
Gnlerden bir g n , r e t m e n l e r Dernei'nde
oturuyoruz. Bizim burada teki kazalarda olduu gi
bi ehir k u l b , tccar k u l b , avclar kulb ne yok
tur. Bir avu yerin iki elin parma kadar adam... Na
sl olsa oluyor. Ondan tr, gidecek bir t e k yerimiz
var, r e t m e n l e r Dernei... Bir akam orda oturuyo
ruz. Akl Evvel Bedir Hoca derler, burada nadide y e t i 14
nasl d a c i n s i n e e k m i . O l u m , sizin s o y u n u z u y d u r
mada birinci. Sizde havadis o o o k . . .
Uydurmaysa
surdan
sa
kmyaym,
Rza
Bey emice.
Havadis
olsa
Rum'a v a r a n s e n i n
bamzn
ra
belsndan
serpilmi
bu
kmyacak da,
olsa,
alaklkta
nam
diyar-
p e d e r i n l e bir d e Z b k z d e d e n e n
olur.
O n l a r d a o l m a s a l t o p
kasabada
kimsenin
memleket haritasndan
sesi soluu
silinip
gide
ceiz.
Havadisi
senin
Heyri
( * ) , h a v a d i s , h a v a d i s d e r s i n , sakn
havadis
kara'dan
pi e t t i n i z ya s o n u n d a . . .
dediin, Zbkzde
gelecek hkmet
sa o m u ? O c a n
bu
b r a a m B e y ' e An
olmasn...
Yok
batsn h e y r i , o n u sar s u l t a n
habercisi
bile
duydu.
Z b k z d e gnlerdir telll
vilyete
koup,
kartt.
belediyenin hoparlrnden
Nerdeyse
iln
etti
recek.
Hakikat
Hkmet habercisi
lir M a l i y e V e k i l i
bkzde'ye
gelecek
gelecek.
edip
yzmze
Hkmetten,
Biz b u
gzmze
bir aydr Z -
M e k t u p t a Aman
ileri
ib-
karman orman
bulatrdk.
ler
orbaya
i n d e n kamaz o l d u k . Yedi d v e l e v e c m l e
ecnebiye
gayri
n e d e m e k h e y r i , A l l a h bi
m e k t u p yazarlarm.
raam Bey d e r l e r m i .
dnd.
miymi?
milletine
rezil olacaz.
medet senden.
Evelallah,
Aman
sonra
Zbkzde,
sana
gve-
Alay e d i n ,
alay
edin
bakalm...
Hkmetin
m e k t u b u , Zbkzde'nin elinde. M e k t u b u g r e n , o
kuyan var, sen
Yaa...
ne diyorsun heyri?
Acep Zbkzde'ye
g e l e c e k olan
vekil
miymi?
Tvbe d e ! Vekil
bkzde
kafiyen
bavekil
ister.
geldi
kabul
gelirse,
etmez,
bildiim
Z-
kapsndan koar.
benim
lle
H e y r i , gz g r e g r e , evime
diyerekten
btn
kasabay
h k m e t erkn
kandracak, he
mi?
S o n r a d a h k m e t e akl v e r d i m d i y e g e r t g e r t g e r i
necek.
Ulan, senin v e r d i i n
aklla k k s u
dkme
Heyri, Zbkzde
l e c e k bir akl...
m? K a s a b a k u r u l d u
ya
demi
braam'daki
Demitir.
gidermi.
kele s r
k u r u l a l , t o p r a m z a bir v e k i l a
midir acep?
Hilaf s y l e m e k
o l d u u n u z d a n bilmezsiniz.
huriyetin
ne
u y a l a n l a r a i n a n a c a k bir a v a n a k kar
ilnnda
bir v e k i l
Baka yol
olmaz.
Rza B e y iyisini
gelmitir.
olmadndan,
Siz
gen
bilir. C u m
arka
bir y e r e
ne yapsn fkara,
Grdn m
ite,
o n u n d a aya
dememi
Hayr,
imdikinden
dkknnn
aya
da d e m i t i r .
besbeter.
imdi
m.
m,
i i n d e k i l e r rp
miz.
Paalar
svayp
O zamann
kalayc
Kr
te orasn s u
Bir o t o m o b i l
duruyor.
daldk
amura
bataa,
vardk
iinden ekip
Srtmza alp
geirdik.
te
bas
bat
Delikanllk v a k t i
yanma. Efendiyi o t o m o b i l i n
amurdan
yollan
Nuri'nin
Bunu
bunlarn
kardk.
kahveye
n e s i n , necisin? d i y e s o r u p d u r u r k e n , bir d e r e n -
dik ki,
herif v e k i l d e i l m i y m i . B a k a r s a n , s e n i n be
nim gibi
fese
bir a d a m .
bakma,
Bakarsan
ya
herife vekil
bir a d a m .
k i ! aya
kr
Neden
d e m i l e r Sen
k e p e n e k altnda
psklsz
er yatyor...
diye...
te b i z i m t o p r a m z a
basba
bir o v a k i t v e -
topramz
vekil
vkel
aya
inememitir.
N e d e n d e r s e n ; n k , i m d i kalayc K r N u r i ' n i n dk
knnn o l d u u y e r d e k i
Gelen
zr
otomobiller amura
gider-gelirler,
burda
saplanmadndan
elenmeden
vzr v
geip
gider
ler.
Unuttunuz ite.
Ha...
te b y l e
duunu
Geen
seimlerden
nce
bir
bir n u t u k e k t i y d i y a . . .
O vekil deil,
Bey,
bu
mebustu.
Zbkzde'nin
biz d a h a o z a m a n d a n s e z i n l e d i k .
lan k i m d e v a r ? B e l l e ki
herifteki
ne alak ol
B u n d a k i ya
ngiliz a k l . . .
Evime
h k m e t g e l e c e k d i y e d e y a l a n s y l e n i r mi? B u Z bkzde
Yarar.
syler.
Hem
girdi
mi,
kar.
Vekil
de
B u y a l a n l a r hi
nasl...
Herif,
mi
iine y a r a m a z ?
hkmetin
glgesine
b u k k y e r d e bir h k m e t d e o o l u r
glgesine
snnca,
. yanndaki
vekil
ka
para eder.
YA
MEBUS
OLURSA...
Ebe
Hayriye
Hanm
yle
anlatyordu :
Ah "evldm,
Sen
yen!
geldin,
ondan yaka
silkmeyen
d e d i k o d u yapm
mi var...
olmyaym.
b i r g n s e n i d e kandrr d i y e a n l a t m a m
lzm.
Ama
Ben
de artk bural
senedir buradayz,
s vatanyrm.
o l d u m saylr o l u m .
insann
Sekiz
n e r d e karn d o y a r s a , ora
Bizimkiyle
stanbul'da
evlenmitik.
H a s t a l a n d . B u r d a ba b a h e s i v a r m , b a b a d a n kal
m a evi v a r m .
Hep syler d u r u r d u .
Hastalannca,
h e m h a v a t e b d i l i o l u r , h e m d e g e i m i m i z e bir m e d a r
olur diye kalktk, geldik buraya...
sonra da lmedi mi...
topra
ekmi.
bir d a h a d a
Rahmetliyi
buradan
bu
Kzm
da r e t m e n
sonra,
Demek,
buradan
K o c a d a n biraz b a
ev k a l d .
ay
topraa verdikten
a y r l m a d k ite.
Geliimizden
kesilmemi.
b a h e , bir d e ite
kt.
O da
burada
ilkokul retmeni.
Fakir f u k a r a y e r i d i r a m a ,
una.
nsanlar
masa...
ok
iyidir.
bakmayn
Yalnz
byle
oldu
Zbkzde
ol
Ah o Z b k z d e , ah o Z b k z d e . . .
B i r t a r i h t e b u a d a m a h e r naslsa yz lira b o r
vermitim.
Daha
a r a m z d a n su
ken
zaman
szmyor.
evlenmemi.
Gece
gndz
beraberiz.
bir d e d u y d u k k i e v l e n m i y o r m u . . .
lklarna
balamlar.
biliyor.
Dn
sn v e r s i n
nce.
maandan
bir bir
kaldk.
Anasna
Benim
kzm, o
biriktirdi
Paray v e r m e d i l e r .
kzmn
paray
dedim.
Biz
Lkin
verecekse v e r s i n , y o k s a , onu
btn
da
Der
D n hazr
evlenmesini
yz
lira
retmenlik
dediimizle
Zbkzde de evlendi.
Olun
dernek yapacana
Anasyla
Ne
bizim p a r a n e o
Kzmn
parasn
memlekete
rezil
ederim.
Benimkisi
d e akl
ite.
Herif yle
rezilliklerden
rezil e d e b i l s e k aman n e
i y i , p r o p a g a n d a m y a p t l a r . B i r de. ste n e v e r s e k d e
h a k l a r n d e s e k ! . . d i y e c e k . . . O t a k m d a n bir r e z i 20
paras v a r .
sa...
Elin
Bir y a n a
beyz
alnca v e r i r s i n .
lirack
Ne
koymuuz
olacak...
kar s e n i
m a h c u p e t m e k bize d e a y p . . .
istemem...
Aman teyze,
e d e c e k k e n , nasl o l u r ! . . .
aresine
bakarm.
size
yardm
u bizim
Ben
nasl
Hkmete
bir
a d a m l a r m z d a akl m
k i m i n iin o l a c a m ? K e n d i m
Biz yalvarrz,
aman al,
diye...
kasaba
gelir der,
Kendisi,
aabeyim
karsn
boayacak.
H k m e t m i s a f i r i m olacak d e r .
Mektubu
d a c e b i n d e , g s t e r i r . n a n m a m a k m m k n m? nan
lacak gibi deil ama,
i n s a n , y a o l u r s a , d i y e inanyor
ite...
Aman
al!
diye yalvarrm.
Paray
almaz.
Bu
b r a a m Bey, al u p a r a y ! . .
Tbe, almam...
Canm,
Aman
kasabann erefini d n .
Al,
diyo
rum.
H a y r i y a n m Teyze,
Ayp o l u r c a n m ,
Bir d u y a n
bir d u l
karsn.
biz s a n a v e r e c e k k e n , o l u r m u h i . . .
olursa,
Ayol
sen
kim
kepazelik...
duyacakm.
Aramzda
bir sr.
Kr
olaym k i m s e c i k l e r e s y l e m e m .
Olmaz.
bankada
Bankadan
paramz
ekerim.
kr
Allah'a,
var.
Bir t r l almaz.
Nerdeyse sasaa,
babaa d -
eceiz.
A! d i y o r u m o l u m .
Neyse efendim,
Biz s e n i n y a b a n c n
o iti-kak
arasnda,
myz?
be tane
can nceki
Paray
y z liray v e r i r k e n d e
byle o l m u t u .
Biz
buna
bylece
beyz
daha kaptrdk m ! . . .
D n o l u m , o zamann b e y z l i r a s , i m d i n i n b e bini e d e r . O y z l e ,
o beyzle
b i t s e ne l . . .
Biz
iki g a r i p k a d n , b u a l a k h e r i f e d a h a n e p a r a l a r kap
trdk,
stelik,
gelenler,
vay
kary
da
boamad
A h , a r a d a n k a yl g e t i . . .
dik,
ne beyz...
Zbkzde
m!
Vay
bama
bama...
mi,
Daha da
Ne o yz alabil
ka yzler
kaptrdk...
mi var?
KO YT KT YOLA!
Tccardan
Emin
Efendi
yle a n l a t y o r d u :
Alucan'l
Nuri'nin
Sabri
Aa
Nuri Efendi,
zn o k lf y a p m a z .
acam,
gelmi.
burdan
Kalayc
Kr
konuurken,
s e n a d a m n hassn.
n k a
demi.
Kalayc N u r i ' n i n ,
Velkin
pazara
dkknnda surdan
o gn
h i de
hakikat,
az
kalabalk deildir.
konumuyor.
Azn
b a k a
myor.
Bir e m r i n
mi vard Sabr'aa,
derdi
meselesinden
ki k y y a y l a y
bitrl
25
buyur! demi.
byk.
Komu
oldum
olasya ara
blemiyorlar.
ky
Bi
Bu yzden arada-
bir v u k u a t d a kyor.
ki k y d e n d e d a m a d e n de
likanllar var. M a h k e m e d e r s e n s r g i t . . . A l u c a n
tar
Sabri Aa dnyor,
koysa
koysa,
Efendim,
Zbkzde
tanyor,
braam
bu Zbkzde
bu
Muh
ii y o l u n a
Bey koyar,
k e n d i l i i n d e n adn
diyor.
karm.
Herif h e r m k l h a l l e d i y o r , h e r h a c e t i g r y o r . Zo
ra
den,
kapsna v a r y o r :
Aman
Zbkzde
bra-
am Bey, ne o l u r s a s e n d e n o l u r . . .
y l e ya canm,
liri y o k ,
b u h e r i f n e r d e n g e i n i r ? Bir ge
Ba
bahesi
i f t i u b u u m u var,
mal m l k m var,
luu,
Hibir
maa
m var?
eyi yok.
m i var,
bir memur
Bu
bir z i b i d i
Zbkzde
braam'n
Zbkzde...
Alucan
namn
Muhtar
duymu,
bir d e s t i p e k m e z ,
zde'nin
hacet
Sabri Aa,
adamnn
kapsna
kalma... Ad
leyken,
iki
tulum
varm.
Aman
braam
bu y a y l a
bile A l u c a n Yaylas...
bizimdir,
Hli
ktye varacak.
Aman
Zbkzde
ki
kyn
braam
Bey...
alm
Bu z a m a n ,
ecdattan
k e y f i y e t by
karlar.
lursa s e n d e n olur, a m a n o c a n a d t k . . .
nu
Bey,
byle...
S e v e n c e l i l e r yaylamza s a h i p
krlacak.
peynirle,
bir b a k r a d a y a y k l e y i p , Z b k -
d e m i , vaziyet byleyken
srtna
Ne
B u n u n so
delikanllar
h a r p ap
sz :
namussuz zaman...
Kimse do
r u l u k zere i g r m y o r . D o r u a d a m h i b i r iin ba
na g e i r m i y o r l a r .
u
ie,
deniyor. Bu
han...
ie
Gazetelerde
okumusundur belki;
m s a b a k a imtihanyla m e m u r a l n a c a k
imtihan d e d i k l e r i
Namusu
d k olan
ne? N a m u s s u z l u k imti
seilip
imtihan
y o r . A l a k l k t a s t n olan t e r f i e d i p e n
iyor.
Belli,
sizin
ky
h a k l . Yayla s i z i n . . .
26
kazan
ba y e r e ge
Velkin,
- a k nerde? Bu
iin
u c u n d a p a r a d n e r s e o l u r . Ver
gini v e r m e , r v e t i n i v e r ; b u z a m a n b y l e bir z a m a n . . .
3en
size
acdm.
Ankara'da
tandm
ok.
Velkin
Baka trl
Alucanl
Bu
te
kt
Ne
kadarlk
kzyor :
yaylann t a p u s u n u
ray
Oras
b a n a ait.
Karmayn
hemerilik yapmyacak
a r k a d a m z var,
Sabri
Sabr'aa.
i bize k a a patlar? d e y i n c e Z b k -
demek?
bunca
p a r a ye
Sabr'aa,
A c e p bu
zde o k
olmaz
Saa sola
Aa,
myz?
yapr
siz.
Hkmet
yakalarna,
sizin
alr g e l i r i m .
keseye
davranyor.
Zbkzde,
keseriz...
d i y e pa
almyor.
duun
Aman
gibi
ibraam
Bey,
nasl
olur
canm.
Buyur
da
gariplerden
Yol
Canm,
paras
bizden...
anmza y a k m a z
sizin
gibi
masarif a l m a k .
ta
Ankaralara...
Orda
kalnr e d i l i r .
ne...
Olmaz d e d i m .
Vallaha
iinizi y a p a m a m .
N e r d e y s e b i r b i r l e r i n e g i r e c e k l e r . Para o r t a d a . O
i t e r t e , b r iter b e r i . . .
Sahipsiz para,
i k i b i n lira,
lf d e i l . Parann b y l e k e p a z e o l d u u g r l m m?
Sonunda Alucan
Muhtar,
ikibin
liray y a v a t a n ,
Z-
b k z d e ' y e g s t e r m e d e n , p e y k e m i n d e r i n i n altna s
ryor.
A l l a h s e n d e n raz o l s u n . . . d i y e d u a l a r e d e r e k
gidiyor.
Aradan
Sabri Aa yay-
bu Zbkzde denen
yor.
Parann
n a m u s s u z a o n i k i b i n iira kaptr
b e b i n i n i , yaylay
kye orta
mal y a p a
caz d i y e k y l d e n t o p l a m a m m? K y l de ya pa
ramz, y a t a p u y u , d e m i . . . n k , balar b e l y a g i
recek;
S e v c e n i i l e r yaylay
Alucan
Kr Nuri
Muhtar
ite
d e san
brakmyorlar.
bylece anlatrken,
ban y o l a r ,
Kalayc
dnr dururmu.
Kalayc K r N u
ri'ye s o r m u :
imdi
dolandrd.
sana
Gidip
danmaa
paray
vermezse vuracam bu
bu
bu
h e r i f bizi
Verirse verir,
namussuzu. Syle,
ne dersin
ie?..
O s r a d a Terzi
Cemal
yz m o r a r m , az
de
Cemal
ieri
giriyor.
Cemal'in
k p r m , gz d n m :
Terzi
ne hal o l d u sana?
anlatyor:
A r k a d a , s e r i d e n bir akl a l m a a g e l d i m .
b u Z b k z d e d e n e n ala
Beni ya
idam ederler, ya
ederler.
Bunlar
var.
geldim,
isteyeceim.
hep
bugn
m e b b e t hapse
biliyorum.
Yalnz
Geride o l u k - o c u k kalacak.
"de'nin v c u d u n u
mahkm
bilmediim
Ben
bu Zbkz-
mazarrattan kutaryorum. A c e p ,
Ben
temizleyeceim.
bir
b u mill v a z i f e y i yap
tm d i y e , hidemat- v a t a n i y y e d e n a i l e m e maa b a
larlar m, y o k s a hakkm y e r l e r mi?
te b u n a bir ce
v a p v e r N u r i E f e n d i k a r d e i m . B u bir.
zibidi Z b
bosam
m gerek,
kincisi d e ,
bakiasam
bu
m ge
k u r u n a yazk...
da...
Kalayc K r N u r i ' d e akl v e r e c e k k a f a m kalm...
Dizini y u m r u k l a r ,
hl m i o l d u ,
ban
iki y a n a sallar d u r u r m u .
Bir
n e d i r b u d v n m e , d e r k e n Terzi C e m a l
29
Terzi Cemal, sz
Zbkzde
g i b i d o r a m a z mym?
Sen
l u m , kat e l b i s e g i t t i ,
bir akil v e r K r N u r i
palto g i t t i . . .
g r e g r e dolandrd heyri...
H e r i f bizi g z
B u g n y a r n , b u g n ya
paltonun
parasiyle
mektebinde okutamaz
Kr Nuri,
hipsiz
ben
mebus ocuklar
Syle
Nuri,
syle
b u Z b k z d e ' n i n n f u s czdann sa
braksam, yeri
Kalayc
olan
mydk?
mi?
Kr Nuri'nin
D i i arr g i b i ,
konuacak derman
m var?
ban s a a s o l a d n d r r d u r u r .
So
n u n d a a a r azn :
Aman
h e m e r i l e r , ' biz
hep
dolandrlmam
myz? Y a h u , b i z d e h i m i akl k a l m a m ? C e n a b Al
lah bizim f e r a s e t i m i z i h e p mi bamzdan a l d .
zibidi Zbk'n
bilmez
Vah
miyiz d e ,
yandm,
namussuz,
bu
Biz bu
ne vicdansz olduunu
dzenbaza gene
para
kaptrrz?
vah...
Meersem,
parasn
nn
ne
zavall
kaptrmam
Kr Nuri
m?
grmsnzdr.
de zibidi
Zbk'e
Kalayc K r N u r i ' n i n
st
dkk
ak d r t d u v a r .
Kaps
m,
Kr Nuri
dkknnn
bir k e s i n e
teneke,
snr,
meneke,
eline n e g e e r s e r t e r , k a l a y d , b a k r a y a m a s y d , le
himdi,
g e i n i r g i d e r elin f a k i r i .
geldiinden
knn b o a l t ! d e m i .
Kime
gitsin?
raam
Bey,
babassm,
sen
sen
Kr Nuri'nin etekleri t u t u m u .
bizim
bu
iin
aamzsn,
sen
b-
fakir fukarann
kasabann...
neyin z o r l u u var...
D u r o l u m , a l a m a . . . O i kolay, d e m i , Be
l e d i y e Reisi
ak.
stne
H e m e n dk
Zbkzde
Dkkn yol
B e l e d i y e stimlk e d e c e i z .
olacak
Ben bu s e n i n
iftverenolu
iini t e p e d e n
32
Hamza
ile
aram
inme y a p t r r m . Ya
Benim
dkkna
karlarken,
Bana,
gelip bunlar
anlattlar.
Kapdan
N a s l , b e n size d e m e d i m m i y d i , h e y r i ? d e d i m .
Bu Zbk benim
mee gelen
bildiim Zbkse,
yiidin
kendisini ldr
klarndan donlarn da g n l
byle olmu.
bir h a f t a
sorsak,
kimseye
sktrsak d a ,
yinin
bir insan
kadri
m var...
Zbkzde'yi
Bu
ko yiit, olan
anlatmadlar.
stnkr
bilinmezmi,
Hasedinden
Her ne
kadar
yle diyorlar:
u
bizim
kazamzda
atlyacak hepsi.
ekemiyorlar yahu...
Neymi sanki,
Bir
ev
K r N u r i olan
biteni anlatt,
k o y i i t e l d e silh k a p d a n
ieri g i r i n c e , Z b k -
zde
gryor.
merdiven
azlarn
banda
bunlar
Daha
onlar
amadan,
H o g e l d i n i z aalar,
dan s i z d e n a z n c e g e l d i .
B i r h a c e t i var b e s b e l l i .
diyor,
u
lkin
candarma kuman
odada beni
onun
bekliyor.
iini g r e l i m , sizi
de dinleriz.
Bu ko y i i d i , c a n d a r m a kumandannn bekle
d i i odann
b i t i i i n d e k i o d a y a alyor. K r N u r i d i y o r
ki:
Yahu,
der demez,
bir
benim
kere
herif
ayaklarmn
kar d a bizi e l l e r i m i z d e k e s k i ,
candarma
ba
kumandan
zld.
Yzba
i i n d e zngr zngr b i r s e s . . .
35
Terzi C e m a l ' i
der-
s e n , b e n z i kl g i b i o l u p , k u r u d e m e t a h t a s n a k
m.
Anladm
adn
duyar duymaz
ramarn.
ruz.
doruysa,
Yandaki
odadan
alttan
me...
kapy
ayakta
kapadk,
konumalar
du-
bekliyo
geliyor.
B e y d i k d i k k o n u u y o r , yz
alyor.
Peki y z b a m ,
sen
hususu
hi
m e r a k et
Ben s e n i d e d i i n y e r e t a y i n e t t i r e c e i m Yaza
rm a r k a d a l a r a .
Ankara'ya-*sem
onlarn
braam
kumandannn
kardndan,
Biz o d a y a g i r d i k ,
Zbkzde
ba
altna
candarma
Gzmn
iine
bakyorlar ki,
de yapsnlar d i y e . . / Hepsi
hatrm
b i r i
de
sayar...
Eh,
p a r t i y e e m e i m i z o k g e t i . B e n s e n i n d e d i i n i yapa
rm.
bir
Seni tayin
isteim
e t t i r e c e i m . Yalnz b e n i m d e s e n d e n
var...
n a . . . C a n ba s t n e . . .
: Bak yzba!
muamele yok.
hibiey istemem.
bylece syle.
Bu
stemem.
bizim
Anladn
Burann
m?"
hibir sert
iin
kanunsuz
Bunu gedikline de
insan g a r i p t i r .
te bu k a d a r ! . . S e n o k e n d i
oldu bil.
insanmza
Ben b u r a d a y k e n ,
Ezdirmem.
iin hi sklma. O n u
urarsan,
Yaz.
Yaptrmak
boynuma
Saol
braam
Hadi imdi
hacetleri
terfiin
Bey...
gle gle...
Hemeriler
gelmi,
var.
Yzba, d u a e d e e d e g i t m i .
numay
merfiin gecikirse...
bor...
bylece
e r d e k i l e r , b u ko
duyunca,
Aman, demiler,
Bey'imiz c a n d a r m a
ne demez... Tuuu...
biz
ne ettik y a h u . . .
kumandanna
braam
byle, derse,
bize
Alucan'l
Sabr'aa,
saldrmasn
kuann
aras
n a s o k m u h e m e n . K r A l i , u p u z u n d e m i r k e s k i y i so
kacak
bir y e r
bulamaynca,
kapnn
mi.. Terzi C e m a l a k n l k t a n
de,
arkasna
gizle
k o c a t e r z i m a k a s elin
kalakalm.
Ho
geldiniz aalar!
diye
Zbkzde
ieri
g i r m i , bir d e e l i n d e k o c a m a k a s g r n c e ,
r Ulan Terzi C e m a l ,
o e l i n d e k i ne?
mu.
,
Terzi
diye. sor
Cemal;
Elbisen
ney e s k i m i t i r b r a a m B e y , l n al
maa g e l d i m , demi.
B a k s e n u aknla,
r i . . . Zbk,
B e n elbise
m yatracaz?
O n a d i k iyi
Sonra
ver.
anam
bir m a n t o . . .
Alucanl'ya
Senin
Yaylay
istemem,
Lkin
btn
kazancmz
sana
kadna
bir m a n t o
ister.
demi.
dnm:
i o l u y o r S a b r ' a a . . .
kyn
Sabr'aa,
mal
Kylye
mjdeyi
bilsinler.
yavaack,
kimseye
gstermeden,
p e y k e m i n d e r i n i n altna b e y z liray s r m m . K r
Nuri'yi dersen,
yor,
B e n i m hibir d e r d i m y o k braam
hemeriler
hatr s o r a y m
iyisin y a . . .
biz
o,
daha
ziyaretine
diye
ben
de
gelirken
onlara
Bey'im,
grdm,
katldm.
O h o h , A l l a h d a h a iyi e t s i n . S e n
di
b i r hal
Naslsn,
iyiysen,
iyiyiz...
B u n l a r klarna
Biz
bu
nin d k k n n a g e l m i ,
onartrm.
izinli
Lf a r a s n d a ,
olduunu
syleyince,
candarma
kumandannn
K r N u r i aym.
Alucan'l
na
sokmu
kaak
Sabr'aa,
hemen:
bir y e r
saldrmasm
Kr Ali,
bulamaynca,
m i . Terzi C e m a l a k n l k t a n
de,
kuann
aras
upuzun
demir keskiyi
kapnn
arkasna
so~
gizle
kalakalm.
Ho
geldiniz aalar!
diye
Zbkzde
ieri
Ulan Terzi C e m a l ,
o elindeki
ne?
diye. sor
mu.
Terzi
Cemal,
Elbisen
ney e s k i m i t i r b r a a m B e y , l n al
maa g e l d i m , demi.
Bak
sen
aknla,
makasla
alacak
hey-
r i . . . Zbk,
Ben elbise
m yatracaz?
O n a d i k iyi
Sonra
ver.
anam
bir m a n t o . . .
Alucanl'ya
Senin
Yaylay
istemem,
Lkin
btn
kazancmz
sana
kadna
bir m a n t o
ister.
demi.
dnm:
i o l u y o r S a b r ' a a . . .
kyn
Sabr'aa,
mal
Kylye
mjdeyi
bilsinler.
yavaack,
kimseye
gstermeden,
p e y k e m i n d e r i n i n altna b e y z liray s r m m .
Kr
Nuri'yi d e r s e n , o,
,
yor,
hemeriler
hatr s o r a y m
iyisin y a . . .
biz
daha
ziyaretine gelirken
diye
ben
de
onlara
B e y ' i m , di
grdm,
katldm.
O h o h , Allah d a h a iyi e t s i n .
bir hal
Naslsn,
Sen iyiysen,
iyiyiz...
B u n l a r klarna
Biz bu
Svari c a n d a r m a askerinin
b i r i , Kr Nuri'
nin d k k n n a g e l m i , m a h m u z d e m i r i b o z u l m u , o n u
onartrm.
izinli
Lf a r a s n d a ,
candarma
kumandannn
o l d u u n u s y l e y i n c e , Kr Nuri aym.
'
A m a n zinli mi? D e m e . . .
Ne yenisi,
zine y e n i mi g i t t i ?
bugn yirmialtr gn
oldu.
Bir ay
izinli. N e r d e y s e d n e c e k . . .
Yahu,
geen
hafta
Zbkzde
b r a a m .Bey'in
evindeydi...
ya rya g r m s n . . .
kendine
mahsustan
bara
bara
konuurmu
-Bey. S z d e c a n d a r m a k u m a n d a n ile k o n u u y o r . S o n
r a set.ni d e i e n i - ,
c a n d a r m a k u m a n d a n olur,
kendiyle konuum.u.
Cann a l m a a g e l e n
kendi
bizim
k o y i i d i ite b y l e k a n d r m . H e r i f l e r h a k i s t e m e e '
gitmiler?
Bir d e
altna
beyz
Cemal,
Alucan Muhtar,
daha srm.
Kr Nuri
de
hediye etmi.
Aman
bu Zbkzde:
aslanlar,
sizin
kumandan
paanz
be
n i m c a n c i e r a h b a b m , s y l i y e y i m d e hepinizi o n b a
yapsn...
de kendisi istemeden
hem
r v e t d i y e braktrr. A z r a i l ,
h e r i f i n cann a l m a a g e l s e ,
kendi
cann
bu.
kurtarmak'
Bey,
by
l e b i r n a m u s s u z u n ei b e n z e r i n e r d e g r l m . . .
Satlm
Bey
yle a n l a t y o r d u :'.
Gnlerden cumartesi...
Z b k z d e braam
Bey,
ilkin r e t m e n l e r D e r n e i ' n e
gelir.
ni...
B i r - i k i lf a t a r . B i z i m d e i y i c e k a f a m a kzd y
Yahu,
nedir bu
den ektiimiz...
vatsz v a r l m y o r .
Herifin
bilmekteyiz. Velkin
hikmetse,
herifin
cakasndan, iinmesin
kar
karya g e l d i k m i ,
h e r i f b i z i m azmz, d i l i m i z i
m a a b i l i y o r s u n karsnda? E n
kel...
cmlemiz
Alakgnlll
her ne
balyor.
Az
k k l f , v e k i l v
t u t a r s a , vali
szn
azna
alyor. V a l i d e n aasna k e n d i s i r t b e v e r m i k i , ha
a h u z u r d a n , m e c l i s t e n d a r , s y l e n e c e k bir sz de
i l . A r t k i y i c e kzdk...-Atmas
O akam
retmenler Dernei'nde,
d e r s v e r i p akln
Tahrirat ktibi
Rza
Efendi o r d a . . .
enolu
u zibidi
Zbk'e
bir iyi
bana g e t i r e c e i z .
Hoca o r d a , tccardan
san
dayanlr g i b i d e i l .
iin s z b i r l i i e t t i k . H e p t o p l a n a c a z
Bey o r d a ,
Emin
Akl
Evvel
Bedir
E f e n d i o r d a , G e d i k l i h
Hamza B e y ' l e A l l a h
Selmet Versin
Murtaza
Efendi de g e l d i .
Akl
Evvel
Biz bu
Bedir
Hoca,
alan
afur
t a f u r u n a ses
etmezsek,
b u bizim bamza k a r , d e d i .
T c c a r d a n Emin
Efendi d e ,
Evet, d e d i , A l l a h
k o r u s u n , imdi ba edemi
y o r u z , s o n r a hi b a a klmaz. yisi m i , b u n u n b u r n u
nu
zamannda
iyice
krmal.
Bir d a h a
insan
g i r e c e k s u r a t k a l m a s n . . . Yahu n e d i r b e !
bamza?
leti
Evime
kandrr.
hkmet eli
Hkmet iinde
h e r k e s i aldatr.
danyor
Hkmet u
diye yalan
iftverenolu
srasna
B u n e bel
g n d e r e c e k diye
mil
benden
akl
syler...
Hamza
Bey,
" - B u n d a h n e r o k h e y r i , d e d i , kapsnn n n
de; sandalyeye
karulur,
durup dururken
Merhaba
ok
doru.
Amlvgeliyor... Tetik d u r u n . . . . -- .
Zbkzde braam geldi; selm bast:.
Selmnaleykm...
Herkes yzn edi, yarm azla fslad: i
Ve aleykmselam...
Susuk duruluyor. Gedikli hsan Efendi, yannda
ki Akl Evvel Bedir Hoca'ya,
Kalkp elimin tersiyle iki tokat arpaym m?
diye fsldad.
Akl Evvel Bedir Hoca da,
Aman, dedi, durup dururken olmaz. Sabrl ol,
imdi balar o...
Balad da :
Gnn syleseler ya... Gn belli deil. Ge
leceksin madem, bilelim ne zaman geleceini de ona
gre hazrlanalm.
Hamza Bey,
Aman braam Bey, ne diyorsun olum, hangi
makamdan tutturdun gene, anlayalm... dedi.
Canm hi.".. Ankara'dan mektup aidiydim
da... Buraya adam gndereceklermi. Ka kii gele
cek, ne zaman gelecek, yazmamlar k i . . . Bunlar es
sek be... Bunlar iki kaz gdemez. Aklnca, bizim e
raflmz snayacaklar. Heheeey, senin gibi be t a
km birden gelse kapmza, Zbkzde ibraam'n sof
rasnda yer bulur.
Tccardan Emin Efendi alayl alayl,
Neymi o Zbk braam, gelen kim? diye
sordu.
Drzler... Ankara'dan... M e k t u p yazmlar.
Cebinden kartp da mektubu
Emin Efendi'ye
uzatmaz m? Vayyy!.. M e k t u b u eline alnca Emin Efendi'nin ka gz oynamaa balad. M e k t u b u oku
duka, gzleri-fincan fincan byd. Yannda oturan
Hindeki
adpes
kekelyerek
okudu;
r a a t Vekaleti - Ankara
.G&Jerefl:,-Zr
-
Zbkzde,
Eksik o l m a s n
u vekil
beni
sayar.
iyi h e r i f t i r y n i . . .
Paketi
Sizden
iyi o l m a s n ,
dedi.
iyice anlyama-
..dtm. V e k i l m i g n d e r i y o r , v e k l e t m i , h e r n e y s e , yk
sek yerden
geliyor.
Zbkzde
gm
:
liray
Bir z a h m e t ,
Postac
braam
Bey,
postacya
bahi
diye
uzatt,
eve brakver...
kapdan
Dur h e y r i ,
c e k olur d a . . .
karken
dur...
dedi.
arkasndan
Aman
seslendi :
A u n u , y e n e c e k bir eyse,
buradan
eve mi g n d e r i l i r ?
Paket a l d .
n e kmaz m !
Oku unu
hsan
Aziz
eker,
ukulata
Bir d e p u s u l a .
hsan
Efendi.
Efendi o k u d u :
kardeim
Zbkzde
ibraam
Bey,
sensiz
boazmdan g e m e d i i n d e n , o b a n armaan am sa
kz,
bir kutu e k e r l e m e g n d e r i y o r u m .
t u p t a yazdn
ii,
dim.
hazretleri
Bavekil
bavekil
Z b k z d e d e i l . mi?
minki yaplacak?
yoksa gcenirim.
zarsan,
hazretlerine
"Ne d e m e k canm,
Onun
Bir d a h a
dorudan
Ben
emrin
o l u r s a yaz,
tt.,Belli
makl
bu
nasl
gzlerinden
ki-
M e k t u p ya
s t m d e kalmasn . d i y e s a n a y a z y o r u m .
Ulan
bizim
bana yazsn,
selm
'
mek
ii y a p l m a y a c a k d a
Olmazsa t e l e f o n etsin.
gzlerinden
Senin
bizzat s y l e
de
Bir
perim.
ki h k m e t c a n i b i n d e n
gnderilmi,
dakay
eker...
Postac
knca,
Gedikli
hsan
Efendi, yavatan
braam Beyin yanna yanap, kulana fsr fsr bireyler sylemee balad. Ne kadar da fsrdasa, yaw
nbamda oturduklarndan, konutuklarn duyuyo
rum.
man y l e bir z a m a n k i ,
dnya
batsa da,
danszlk!
larndan
Kimde
Daha
rvetsz a d m m allyor? Su
k a l a n l a r k u r t u l s a . . . Yahu
h k m e t kapsndan
rvet akacak.
n a m u s kalm?
Dnyann s o n u
Namuslu
bu
n e vic
girerken,
diye
paa
geldi,
birini
heyri;
bilseler;
N e d e n d e m i l e r , balk b a t a n
kokar, d r
y e . . . K o k u ba s a r d d a k u y r u a b i l e g e t i .
Para
versem
m grecek?
nim
iin
olmaz.
kzacak.
y l e ya,
hemeri
Acaba
hesab
:
sonradan
diyerek cebinden
be
rvet vermesi,
B a k t m , c e p l e r i n d e c g a r a aryor. H e m e n c g a -
Bu
paket sende
kalsn.
Bende baka
paket
var.
Neyse,
Zbkzde'yi
selametledim,
gerisin
geri
r e t m e n l e r D e r n e i ' n e g i t t i m k i , A l l a h S e l m e t Ver
sin Murtaza Efendi,
tuk
insanlk z e r i n e o k i d d e t l i
nu
ekiyor:
Biz
de
insan
myz a c a p ?
Bouna
dememi
ler, e f e n d i , i n s a n o l u i s t e m m i t i r d i y e . K i m d e n
iyilik g r m s e k o n a
Zbkzde
t
iyilik,
braam
Bey...
Yahu u a d a m n
ha? H e r k e s e y a r d m a k o a r ,
bize. yap
hemeri
diye
c a n atar. G e n e d e k a d r i n i b i l m e y i z d e a r k a s n d a n sy
lemedik
sanlk
Hep
ve
sz
brakmayz.
bizim yaptimz
da
in*
m?
katldk
Murtaza
Efendinin
Evet,
insanlmzda
dncesine:
e k s i k l i k var...
bu
memlekete gelmedi
gelmez...
Evliya
canm...
H e r i f i v e v e bir o l d u k , i i r e i i r e g k l e r e l -
kardk.
Devrisi
gun
ler-Dernei'hde
oldu.
/Gene
be-on
ktiretmen-;
o t u r m a k t a y z . T c c a r d a n . Eroin Efen
d i , kanat rpan
horoz
gibi,
iki e l i n i b u t l a r n a v u r a
vura geldi:
Aman,.bu
sizlik...
aalk herif
z i m yz
ne
cibilliyet
memleketin toprandan
namussuzluk,
byle" b i r
nasl y e t i t i
karamz.
myz d i y e
de.
ne
Yahu b i z i m
insan
hemeriler?
Admz
batrd.
arasna
g i r e c e k yz
Dnyann taaa b r
diye sorsalar,
k- snrlarmzdan
mi
diyorlar.
alak,
desen,
bi
ada
brakmad
biz
nerelisin,
hemen
Bil
m e m l e k e t i d e i l ,mi? a b u k
dar.
Pekiy
Bu
u k a s a b a n n
sen de uralym,
d i k b i l d i k , -u Z b k ' n
me!
bu
Aman
buralarn
n'olcak?
da
kirlet
Hep yzmz y e r d e
gezeceiz?
Ne o l m u Emin E f e n d i ,
Daha ne o l a c a k ?
Kaptkatnn
ne var?
Dnyadan
z d e ' n i n g e n e bir o y u n l a r v a r y a ,
Ne
h a b e r i n i z mi var?
oyunlar
olabilirmi?
b a k a l m ne?
dedim.
k o k u s u s o n r a d a n kar d e d i .
Zbk-
Eh
ben
dedi.
bilmem,
O l a n z o r l a y n c a sy
gitmi.
ofr
olana,
Ankara'ya
y o l a k m a d a n g e l , o t e l d e b e n i gr d e m i .
ofr de otele gidince, buna, stnde kendi ad
resi yazl
bir k u t u y e r m i .
yu Ankara'dan
ayr,
p o s t a y a ver
Aman,
unutma, bu
demi.
kutu
Posta p a r a s n d a n
b i r d e o f r e o n lira v e r m i . o f r d i y o r k i n
san k e n d i a d r e s i n e k e n d i s i p a k e t p o s t a l a r m? B u n d a
bir o r o s t o p o l l u k var ya,
riler,
bakalm
ne? Yahu,
heme-
b u o r o s t o p o l l u k , d n e i n biz b u r a d a o t u r u r k e n
Bavekilin
de
selm
var
diye
bize
burda
v e k i l m e k t u b u o k u t m a d m?- K e n d i k e n d i n e v e k i l v
kel azndan
m e k t u p yazar.
Eek.yerine, ne demek...
ne
Bizi
eek yerine
Biz e e i z b e . . .
kor.
Hem de
eek!
Gedikli
hsan
Efendi,
diye
Gzlerinden
perim
koum,
aman
b a r d , ya
k o c a b i r ba
bak amyor.
Kime ne diyebili
benzim
nasl
atmsa,
Akl
Ev-
Haydi,
biraz kalm
dar da
hava a l a l m . . .
derman
k a l m dar
dedi.
Dizlerimde
Kzmm
k i , ah d a m a r m k e s s e l e r ,
akmyacak;
A h bey,
kanm,
ah...
kacak...
b i r d a m l a kanm
iliim kurumu.
Sen
bu
Zbkzde
namussuzunu
b i l i r misin? B i l m e z s i n , n e r d e n b i l e c e k s i r t ? D n y a ku
rulal,
a n a l a r b y l e b i r rezil d a h a d o u r m a m . . .
GZEL,
DE BRBRNDEN GZEL
Kaymakam
Ktibi
Rza Bey
yle a n l a t y o r d u :
Nasl b u l d u n u z k a z a m z . m u a l l i m b e y ? .
tur,
Evet,
ho
g z e l d i r . Kyda, s a p a d a k a l d n d a n bakmsz,
ne
yapalm.-..
bo.
imdi
Sahipsiz
ran-osesi
kalmz,
geiyorsa d,
gene-de
a r k a kanmz o l s a y m ,
ne re...
Bir
A d a m , kt de
o l s a , m e m l e k e t i m i z b u l u n m u b i r k e r e , bize g z l ge
lir. S u r d a n ' b i r h a f t a ayl sam," i i m e bir a t e t i r d e r
de,
bir y e r l e r d e d u r a m a m ,
i y i d i r insanlarmz,
koar gelirim.
kalpleri .temiz...
lle
Gzeldir,
u-Zbkz-
d e . a l a : d o m a s a y m . . . Bu h e r i f i n bir bak b i l e
btn m e m l e k e t i mundar e t m e e yeter. Bir.yaka silkm e y e n m i kald n a m u s s u z d a n , . .
duymusunuzdur.
Duyulmaz
O n u n bize e t t i k l e r i n i
olur
mu,
yedi
dvele
n a m sald a l a k . A m a e n k t s n bizim M u h a l i f Ka
d i r E f e n d i y e y a p t . B e n d e n i z m e m u r o l d u u m d a n , res
m e n , h i b i r p a r t i y i t u t m a m . A m a m e m u r l u k i c a b , ma
a az,
g e i m zor,
ister i s t e m e z ,
M a l m ya,
korkusuyla,
da
Allah
derse
de,
A l l a h alsn
yle
neye saklamal.
liflii,
kolunun
byle
deil
eksik etmesin
yenine
hkmeti
mi? Allahn
Gelgelelim bu
m e m u r takmnn
aktan aa,
H e r k e s i n yann
bamzdan
kalnca
bamzdan
memursunuz,
d k a r a c a d r .
hkmeti
yalnz
Yklaslar,
der.
Siz
bildiini
de
kuldan
K a d i r E f e n d i n i n muha
muhalifliinden
gz g r e g r e muhalif...
kat o c u k l a r m i s a l i ,
Bu
m e m u r ksm, e k m e i n d e n o l u r
ii a l a c a ,
bu
daim muhalifiz.
b i z i m g i b i m e m u r muhalif
deil.
Herif
D o m a l k sa
herif a n a d a n d o m a muhalif.
Biz
o n u b y l e g r d k , b y l e b i l d i k . . . H a n g i h k m e t ba
a gese; onun muhalifi.
Bak, anla k i , b u r d a k e n d i
k u r d u u p a r t i i k t i d a r a g e t i i g n , h e r i f h e m e n o sa
bah p a r t i s i n d e n i s t i f a e d i p m u h a l e f e t e g e t i .
n u "duyunca
Aman
Biz bu
Efendi,
sen
ne y a p t n ?
p a r t i i k t i d a r a g e s i n d i y e b u n c a yl
Yahu
ekmediin
bu
kal
h a i i f f e r bile t e r s yz e d i p h k m e t t e n y a n a o l u p kp
lerini d o l d u r m a a a l r k e n , s e n i n b u y a p t n n e d i r ?
Ne dese beenirsin:
Bu da o, u da o . . .
Bunlarn h a m u r u n u n ma
yas bir. H a n g i s i n d e n h k m e t k u r s a n , b r n d e n a
yrd, o l m a z h e y r i . . .
man yoldalarm.
Kalayc
k z n .sald y e r d e k i
c e , fky
ikiye
Kr Nuri
nlerinden giden
taze fknn
blm.
Kr Nuri
demi,
ile
K a s a p Os
kannn t e k e r i ,
stnden
hemen
birken
gein
K a s a p Os
iki
oldu.
Bu
d a o, u d a o...
Byle sze ne denir?
savurur.
Biz
Bir d u y a n o i u r s a k l m z
m e m u r insanz v e
de
kaymakam ktibi
kannda,
iliinde muhalefet
yiz.
Yni
Bey,
bu
herifin
z e h i r i var. A l l a h v e r m i y e , c g a r a g i b i ,
halefete tiryaki
olmu.
kahve gi,bi mu
ba d n e r .
Gel z a m a n
git zaman,
bu
Muhalif
K a d i r Efendi
hi s o r m a . . .
N e bip
b e l s , bir d e i l , iki d e i l , t a m b e l . . . M u h a l i f Ka
dir Efendinin hi olu
adn
Yekdne
bir d a h a . . .
olan
olmad,
koymu.
O da kz.
kz var.
Arkadan
bir d a h a . . .
mi? n c n n ad da G l d n e . . .
araan
kz.
Bylesi
diye
Gene
O da kz d e i l
kz, de bir
dilber,
acem
mlknde
bulunmaz.
lk kznn
olacak
O n u n ad da D r d n e . . .
b i r i n d e n gzel
olan
naslsa.
Terzi
hocas
hibirimizin
g z tut
E n t a r i s i n i n e t e M e r i , dizka
p a n d a n y u k a r d a . Rzgr f r p , e t e k s a v r u l d u muy
d u , ardndaki delikanllar yere
kapanp,
s z d e dr
d k l e r i t e b i h t a n e s i n i a r y o r l a r . T e r z i l i k hocasn d e -
likanllar o k t a n d a a k a l d r a c a k l a r d y a , o z a m a n b i r
c a n d a r m a k o m u t a n v a r d k i p e h p e h p e h . . . O n u n kor
kusuna
nna
delikanllar
uzaktan
karya
imar
akp,
ya
sokulamyorlar.
Hikimse
karsn,
kzn
terzilik kursuna
gnder
m e d i . Kar b u r d a b i r h a f t a k a l d , n e r d e y s e g i d e c e k . . .
B u bizim K a d i r E f e n d i ;
h e r b i r ie m u h a l i f y a , s a l t m u
haliflik inadndan, t u t t u ,
suna g n d e r d i .
kzn d a b u t e r z i l i k kur
Kzlar d r t a y i i n d e b i r o l d u l a r ,
parmanda on
hner...
on
stanbul'un* m a r i f e t l i g e l i n i ,
D i k i - n a k , her bir
B i z i m b u r a m i l l e t i , kar s
t n d e y l e bir g i y i m g r m e m i .
nen
stanbul
yinmee
koca
kars,
balaynca,
bunlar
olarak beenmez
isteyecek olsa,
kzlar mrn
larn
bir kere
ok
m?
Evet,
stanbul'a atsa,
paras
delikanl
Kziarn
gn
M u h a l i f K a d i r E f e n d i kz
kzlar evvel Allahn
delikanllarn
Hangi
krn e d i y o r .
Kadir Efendide
Kzlar b y l e g i
burann
oldular
l s t a n b u l e r k e i n d e .
niyle
Biz h e p ardk. Ay
Dedim ya,
nerden olsun?
Partisi
iz
kz
garip,
iktidara
parann
anasn
kin,
herif m u h a l i f o l m a y n c a
sun,
bir k t h u y i t e . . .
Uzatmyalm,
kzlara
alatacak.
edemiyor.
koskoca
Amma
Huyu
kazada
ve
kuru
kaza
beendiremedik.
demiler.
Ama
Kz s a k l a d n
Sakla
Sakla s a m a n ,
kz,
g e l i r zaman
kurur gider,
g e l i r zaman
dememiler.
bir ie y a r a m a z .
Yalar
Onlarn e m s a l i n i n b o y l a r n
ca o u l l a r kzlar y e t i t i . i t e n g e t i k t e n s o n r a , kz51
Mrn
evlerine
krn
girip
e d i n c e , - biz ii
kyor ya,
anladk.
Yekdne,
alr d i y e u m u t l a n m , b r o l a n ,
Zbkzde,
Zbkzde
c u u . . . Z b k z d e ' y e g e l i n c e , bir b a k s a n ,
beyi
sanrsn.
Kravat t a k m a m
b o y a l , ayna g i b i . P a n t o l ,
Biz
Zbkzde'yi
stanbul
gezmez.
Kunduralar
kalptan k m a t l .
leme, Yekdne'yi
beni
bildiimiz bura o
o l a n a ver
Aman
diyoruz,
vyor:
etme,
o bize
ey
boyuna
<.
-rrr B u o l a n d a akl v a r e f e n d i , a k l . . .
Grecek
Halis An
kara'nn a d a m .
rn,
te b u r a y a d a y a z y o r u m ,
b u r a l a r d a n k u r t u l a c a k l a r . Kz
birbirlerinin aleyhinde
gelmiyorlar.
fk
nasii
Bu
ald.
konuuyorlar ama,
d a r g n l k ..uzun
Yekdne'yi o l u n a
srmedi.
Muha
Evet,
yzyze de
Eskisinden
isteyen
adam,
O l u m ra g i b i y a n y o r .
versin
Kadir Efendi'ye
Demi ki:
mu yakmasn.
olduysa,
aras
oldular.
haber*vermi.
iki
ze-
o terzilik hocas...
Derken,
yi
damat di
kary alp b y k e
lif K a d i r E f e n d i y l e Z b k z d e ' n i n
godo,
M e b u s o l a c a k d a , Yek-
kars o l a c a k d a ,
hirlere g t r e c e k ,
hrliyen
Koca
kestirmi gzne.
dne de onun
A n l a l m a y a c a k n e var.
sk
siz d e g
M a d e m , Yekdne'yi v e r m e d i , D r d n e ' -
oluma.
Yekdne'yle
Drdne,
bir elmann
yans...
M u h a l i f K a d i r Efendi i l k i n ,
K z a bir s o r a l m . . .
Kzn
gnl yok...
Eref A a ,
civan
diyor,
:
iki g n s o n r a d a ,
olunu
bu
sevda,
derdinden
Dnre,
'
Eref A a ' y a
kzmz y o k . . .
diye
Herifin
selm
kapy
kz d a
syle,
bizim
everecek
gsteriyorlar.
Aman
koca...
diye yanp
kl o l u r k e n , n e o l d u b u n l a r a i m d i b y l e ? B u ite bir
bit y e n i i v a r y a ,
ne?
in i y z n o f r ri N u r i ' d e n d u y u n c a a t k
da
kaldk.
ri
kulak asma...
Ad ofr,
direksiyon
ofrlne
b a n d a bir g
k i c i l i k b u n d a , , kar sat
bunda,
her b i r rezillik, t r l d o l a p b u n
Kazamzda p e k d u r d u u y o k t u r .
kara'da,
maz.
p a r a y l a a
stanbul'da;
zmir'de y a a r .
U z a k l a r d a , An
Aas
kurtar
y e r i . K i m d e n n e k o p a r a c a k . . . ri N u r i , h a p i s t e n kur
t u l d u m u , b a b a o c a diye. m e m l e k e t e a r a d a b i r slaya
gelir.
O g n l e r d e i r i N u r i g e n e g e l m i . Bir g e c e v a k t i
Muhalif Kadir Efendi,
diyor.
Gzleri
N u r i Efendi o l u m , d e m i , k u r t b i l e , k u r t k e n ,
komusunu yemez,
Yemez
Ehl-i
kz o l a n
s
ri
akmak akmakm.
deil
Kadr'efendi
i f f e t ve ehl-i
kz
ifal
mi?
amca.
rz ve de ehl-i
n a m u s bir
e d e n e e r k e k d e n i r mi?
-Peki;
i n s a n d a n dar
vermek
byle
b i r canavar
ne
Efendi o l u m ?
Leini s e r m e k ,
daa
sryp,
kurda
kua
gerek.
Ulan o l u m N u r i E f e n d i , b a k bu akln b e e n
dim. Aferin
ulan o l u m N u r i E f e n d i .
Peki,
bylesinin
leini s r m e k s e v a p m? Bir d e o n u s y l e b a k a y m . . .
ium,
Kadr'efendi amca.
B u - d a iyi. i m d i s y l e ulan
Bendeki
gnahn
y o k Kadr'efendi amca.
baka
trl
_ temizlenecei
hayrl.bir
i ktysa hi d u r a m a m , y o k s a bana b i r s e v a p m i
leteceksin?
ri N u r i , bize b u n l a r a n l a t r k e n ,
. Ben o s s a t d a l g a y a k t m , d e d i ,
h e r i f i n karn
ars b e l l i . . . lc d a b e n d e . . .
Neymi
Ne o l a c a k ,
karn
ars?
kzlar...
Biz bu ii o l d u m olas bk
liriz d e M u h a l i f K a d r ' e f e n d i , l e m i
kr,
h e r k e s i sar
sanr...
Muhalif Kadir Efendi'nin,
gre,
Zbkzde
braam
lerin
evine
emri
peygamberin
gndertip,
ofr Nuri'ye
Bey,
byk
kavliyle
anasn
kz
dediine
K a d r i Efendi
Yekdne'yi
Alah'n
istemi.
ziline
Biz k a t i y e n
kz v e r i l i r
Bir d a h a , kzmn
tar,
apndan
raz g e l m e d i k , y l e b i r rezilin re
mi? Anasn
huzurumdan
adn azna
ikiye ayrrm,
alrsa,
kodum.
bacandan
dedim. Ah,
ri
tu
Nuri
f e n d i o l u m , k t y l e ba m e d i l i r ? B u Z b k d e n e n
rz krk, y e d i v i l y e t d o l a p
l a r a b y y a p t r m y o r mu?
eliyle,
Yekdne
kzma
Vay o n d a n s o n r a
g n d z Zbk,
Bu
da,
en
dehetli
namussuz,
e e k dili
yedirmemi
mi?,.
kzn u r a s n a bir a t e d t .
Gece
Z b k , vay Z b k !
d i y e sayklar o l
d u . B a k t k o l a c a , y o k , , kz e l d e n g i d i y o r ;
bunlara,
hoca
-arac -kar
He d e d i k
al da hayrn g r . . .
anlatmaya
o f r ri
balamadan,
Nuri'ye
kzlarnn
ortaya
bir so
kl kt b a y r a k g e t i r m i . B u d r d n n s t n e e l bas
trarak,
anlattklarn
kimseye
sylemiyeceine,
ri
N u r i ' y e y e m i n e t t i r m i . ri' N u r i d e y e m i n i n d e d r d .
Kefaretini
demeyince
anlatmad.
bann s t n d e d n d r d k
t e n s o n r a i t l e r e atp y e m i n i b o z d u d a y l e a n l a t t .
Biz
iin i y z n n
Muhalif
Kadir Efendi'nin
ri
N u r i ' y e anlatt g i b i o l m a d n b i l m e k t e y i z . y l e o l
du.
Kzlar e v l e n e m e y i p
rd.
kocaynca
te Q aknlkla,
K a d i r Efendi
b-
Evde kz var,
birbi
r i n d e n g z e l . . . Z b k z d e , g n l n n e k t i i n i bee
nip alsn.
Her g e c e
Yni a n l y a c a n z ;
kzlar Z b k ' n
beraberler, yemeler,
imeler...
Kadir,
gayri
enayilii
brak.
"muhalif o l d u n d a e l i n e n e g e t i . . .
te m r g e l m i
gidiyor.
bir o d a y a
sn
da
kzlardan
byk
dediin
baygin.
herif.
arpar.
Reislii
M i l l e t v e k i l i o l a c a d a y z d e yz. Al
hangisini
alrsa a l s n . . .
sray
byle
saygy
unutmam
balam.
olur. Y e k d n e
Gelenek,
hele,
da,
gr
Zbk'e
M e b u s kars o l u p A n k a r a l a r a m g i t m e y e c e k ,
Amerikalara, Avrupalara
Bir zaman
geiyor,
kurtar,
herif iin B e l e d i y e
kz Y e k d n e ' d e n
ite
kzlar
cin g i b i
bu Z b k cini
Bu
Gene Z b k z d e
ie
deilse
Zbkzde
kapasan,
tikbali d e r s e n ; parlak.
t o r b a d a keklik.
Hi
Bu
B u n c a yl
G e n l i k neyse ne.
sonra
m,
y l e ya canm,
barnn iine d m .
bkar. A m a nasl
etsin
nerelere!...
Zbk'n
Yekdne'den
elin z i b i d i Z b k '
Her g n
de t e k i
bal,
gnl
kz a m
b r e k y e s e insan
kzn t a d n a b a k s n . . .
birgn
Kadr'efendi amca;
Hi k u s u r a
bakma
o l d u u m ve
evine g i r i p
yle der:
senin
B e n i m d e s e n i n ah
ktm
p a r t i m i z i n vi
lyet k a d e m e s i n d e n d u y u l m u .
, 1 Eee?
'
'
Baka trl
olamaz.
Ben i s t i k b a l i m i
gz
gregre krletemem...
Aman
olum,
anlanacaktnz?
sz.
Evet,
Lkin
bu
Byleydi
? Yekdne?
ya
Hani n-
konumamz...
ben s z m d e n d n m d e i l i m .
istikbalimi de
Z b k z d e ' braam
dinin
nasl
evinden
Szm
mahvedemem.
bylece,
elini ayan
Muhalif Kadr'efen-
ekiyor.
Beri yandan
Bir z a m a n
ran m g i r i y o r ,
evine gidiyor.
m,
sonra,
Bu
sefer de
alacam ta
sey
D r d n e ' y e tak
olsa
raz...
Bir
eledikten sonra,
Kadr'efendinin*-
Kzlar ne
d a D r d n e ile g n l
muhalifin
bayram
kancay
onunla, nianlanacak.
zaman
araya
her n e y s e Z b k z d e ,
diyor,
benim
Ankara'dan
bir azl
duyulmu.
P a r t i d e n a t a c a k l a r m bir b a h a n e b u l u p .
Aman
deme...
"Olaca
belli.
N'olacak?
Sen
de
bizim
s i n . S e n i n kzn d n y a gzeli o l s a ,
balimi
u
Kadr'efendinin
ilesine
g e n e alm.
ille Z b k z d e b r a a m . . .
u r u n a istik
mahvedemem...
z d e ' y l e aralar
lar,
partiye girecek
ben
bak yahu...
Kzlarn
Zbk-
bir o l m u
Kadr'efendi,
b a k m
braam'n ayana g i t m i .
l s e m daha iyiydi,
demi,
bana bu l m d e n
beter.
-
te g e l d i m , i s t e r e k v u r b e n i ,
yazdr,
gayri,
tisine
giriyor.
bu
Bir zaman
zaman
da
derken,
de
Nuri
de
muhalifi,
braam da
gnl
h k m e t par
damatla
k k kz
tadna
kzfar y a n a r ,
Kadr'efendi y a n a r . . .
gzleri
diye
iki
nner
kimselere
bakp
eme
aamyor.
iyice
hzn
Eniteciim
dururlarm.
hazr.
ekmi.
Gldne'nin
iki
eniteciim...
derdini
Zbkzde
sefer de paa
ister p a r t i n e
kalm...
Velkin
kzn
senin vicdanna
de
Kadr'efendi,
Sonunda
aklna
ri
geliyor.
y e t e r ki sen yiitliini g s t e r . . .
ri N u r i , t a m b u iin a d a m .
Kabasndan
bir i l e r s e , bin
lira.
H e r i f i n t a r i f e s i var.
ki y a r a a a r s a ,
b i n . . : B a r s a k l a r n d k e r s e , <be b i n . . .
Muhalif Kadr'efendi,
Aman,
dermi,
aman...
Kzlarma m y a n s a m ,
y o k s a b u n c a yllk m u h a l i f l i i m i b o z u p m e m l e k e t t e iki
paralk o l d u u m a m yansam?
Efendi,
bu
ortadan
bimelisin,
memlekete
ala
Sen
bakla dalasan
leini
ne diyorsun
neye y a r a r ?
srmelisin...
Nuri
Bunu
Yoksa
bu
K a d r ' e f e n d i h k m e t p a r t i s i n e g e t i a m a , a d ge
ne Muhalif
Kadr'efendi.
Kadr'efendi,
ban
bunun
nesi
neyin
Bir d e
bahesini
olduunu
duyduk,
satyor.
Biz o z a m a n
bilemedik.
O y s a m , satp
d a p a r a y ri N u r i ' y e v e r e c e k m i k i ,
bkzde'yi ufalasn...
Muhalif
drtbin
liraya
Kadr'efendi,
satt,
Muhalif
ri N u r i d e Z .
tarlalarn
stne
kzlarnn
yok
pahasna,
eyizlik
paras
i k i b i n i e k l e y i p , ri N u r i ' y e v e r m i . Biz b u n l a r s o n r a
dan duyduk.
r i N u r i anasnn
ray
ipini s a t m b i r h e r g e l e . . .
bir t a m a m almaynca
ie g i r m e m i .
leini s e r i p ,
lardan savusun...
Paray
gider
Eref
Eref
b i r yanna
Aa'ya,
alr.
Balar
cebine
Aa'y
btn
gnah,
bil
Doooru,
bir y a n n a ,
olunu
anlatmaa:
neden vermedi,
hemen bura
indirir.
. B e n d e n size bir d o s t l u k k,
Bu
Pa
Paray- p e i n
baba d o s t l u u . . .
kzlarn s e n i n o l u n a
Zbkzde
namussuz,: d i l i d n e n ,
denen
Bunun
namussuzun.. v
stnde eytan ty
Bu
tar bir
Aman
deme...
Yekdne'yi
de
mi?
Evet.
D r d n e ' y i de
mi?
T Evet. .
Yoksa G l d n e ' y de
Evet...
olsayd,
Analar
m?
zamannda
o da namusunu
akl; edipv
Zbk'n
elinden
lmemi
kurtara
mazd. .
Delikanl
frlam :
Bana bu d n y a h a r a m . . .
Ben bu kzlarn
n b i r yatrp k r b a k l a d o r a m d o r a m d o r a m a z sam,
ben
bunlarn
doldurmazsam,
derilerini
yzp de
iine saman
hk-
m e n k o n a n n d e d i b i n d e n kaza g e i r m e z s e m i . .
iri
Nuri bakm ki
Aman
dur,
olan tavnda,
demi,
aman
dur arkada.
Kzlar
rn g n a h n a g i r m e , , d e m a s u m y a v r u . H i b i r g
nahlar y o k . : .
olmazlard.
O kzlar,
Lkin
peri
padiahnn oluna t e s l i m
b u Z b k kzlara
byye
erkek tutulsa,
anladn
m?
Burdan
namusunu
stanbul'a
by yaptrm;
muhafaza
gitmi de
edemez,
papazlara
by
yaptrm/
Drdne
kz
Yekdne
kiza
tahta
kaa
iin
drtp o c a a a t m .
m.:..
Bir kalp
atm.
Sabun
eek
Kak y a n d k a
sabunu
inelemi
kuyuda eridike,
dili
yedirmi.
evirgel'duas
yaz-
D r d n e kiz y a n
inelemi
kuyuya
G l d a n e kz d a ,
Z-
b k z d e u r u n a e r i m i . S e n n e d i y o r s u n heyri? i m d i
bir i v a r size,
olarak,
bu
boynunuza b o r . . .
Evet,
Elele v e r e l i m .
ortadan
Ben
bir h e m e r i
namussuzlua dayanamam...
dayanlmaz...
Zbkzde denilen
kaldrp y o k e d e l i m .
Erkeklik
bu
byle
pislii
zaman
da...
Ne d e m e k ,
Bitrl,
myorlarm.
hac'dan
Zbk'
Eref
b y k s e v a b var...
ortadan
k a l d r m a iini
payiaa-
Aa,
Budamas b e n d e n . . .
demi, ben
bu herifin
k o l u n u , b u d u n u , daln, s o n r a d a n k m a l a r n bir g
zel b u d a r m .
-
Eref A a ' n n
"
Ben,
karrm
olu,
demi,
b i r gzel y o n a r m .
yi y o n g a l a r
ondan...
ri N u r i d e ,
' Hartama karmak da benden,
ma ( * ) . . .
'i
demi,
harta
"
ri N u r i ' n i n m a k s a d b a k a . Paralan ce
indirmi ya...
Zbkzde'yi
Eref A a
ile o i u -
Dorusu
mz
halknn
b u n j a r o k iyi
hayr duasn
Cenab-
bel
i y a r d a
Mevlm,
b i z i m sabrmz
mza
bir i y a p a c a k l a r ,
alacaklard
kald.
ya,
O
kaza
ne
re,
ne Z b k ' ?
h i k m e t i n d e n sual o l u n
snamak iin,
Zbkzde'yi
ba?
etmi.
oldu
herhl.
gremezsin
Ben
byle
o zaman
V i l y e t e y e n i vali g e l m i d e d i l e r .
ey.
Sekiz-on
B e l e d i y e ' d e azaym.
B u v a l i n i n adn d a
alt a y n c e s i n d e n d o y m a y a b a l a d k . A l l a h
korusun,
a f a t g i b i bir h e r i f m i . V a r d y e r i , s a m y e l i e s m i g h
b i kasp
metin
kavurur,
gnderdii
yakarm:
bir v a l i
Sanki Ankara'dan
deil
de,
h,
hk
Rabbimin
g k t e n i n d i r d i i bir b e l . . . Z e l z e l e g i b i b i e y c a n m ;
vilyete-aya
dedii
gn,
titremesi
bizim
kazaya
t e k i me
Me
m u r n e y s e ne, ya b r l e r i n e ne o l u y o r . O e s n a f , bak
kal a k k a l b i r . g r s e n Bey. Allah A l l a h , a d a m a d a m
d a n b u k a d a r d a m k o r k a r m . . . i m d i s e n b e n i m by
l e s y l e d i i m e b a k m a . B e n i bir k o r k u ald k i , kaptka
tda dingil
s t n e o t u r m u g i b i zangr zangr t i t r i y o
rum.
Yahu
mu,
ne d e r s i n . . .
evdeki
karlar kork
Bize g e l m e d e n n c e vali d u r d u u
vilyetin
halk,
be v a k t e
g n d z Allahm ya
bu
be
herifin
daha* katp,
cann
ai, ya
gece ve
da
bizim
canmz a l d a kurtulalm d i y e d u a e d e r l e r m i . K u r b a n
o l d u u m Allahmn
lisinin
itir,
cann
diye valiyi
Valiyi
anlata
Evvel
bak sen,
ne de valinin...
ne
ora
aha
Daha uygun
bir
bizim vilyete g n d e r t m i . . .
anlata
g e l m e d e n alt a y
Akl
hikmetine
alm,
bitiremiyorlar.
ncesinden herifin
Bedir Hoca,
valinin
Daha
ahvalini
Kurban o l d u u m Yaradan,
kendi
destan g e l d i .
duyunca,
dedi,
nelere kaa-
d i r d e i l k i . . . B u m i l l e t azd e f e n d i , a z d . . . B u n c a az
mann
sonu,
mu.
mutlak felkettir.
Namus kalmad,
ve de k e sevgi kalmad.
d e m e k bunlar,
n i brak,
Atalar
ahlk kalmad.
b u n l a r neyin
byle
buyur
Bye sayg
Ne
hepsi
bir u Z b k z d e y e t e r v a l l a h a . . . A l l a h ,
zi cezalandracak,
hemeriler...
imizden Z b k ad
l b y l e bir s o y s u z k a r d k , k a r d k t a n b a k a bu
mussuzu
yediden yetmie
bi
kadnl
na
erkekli
kurban
oldu
ki,
dnya durduka
dedi. Afat, su
basknn, t o p r a k
kaymasn, yangn,
k u r a k l , s e l i , zelzeleyi a z b u l d u .
Bunlardan beter ve
d a h a baskn
ne var,
d i y e c m l e m e l e k l e r i n e sual
ey
huzuruna geldiler.
Ey R a b b i m ! . .
afattan,
salgn
b e t e r nasl
Yangndan, t a u n d a n ,
hastalktan,
dan ve zelzeleden ve
dolandk,
Dediler:
gkten
b i r bel v a r d i y e
geldik.
kuraklktan,
Sonunda,
daha
ruy-i z e m i n i fr d n d k ,
s a n a h a m d o l s u n b i r bel
bulduk ki,
tarihlerin yazmad
bir b e l . . .
bu
sarmal...
bely
basknn
ta yamasndan
ceza
iin,
ktlktan,
su
balarna
nsanlara
Trl afat-
tari ve onmaz d e r t l e r d e n
y e r d e k i vali
imdi
leri...
b e t e r bir b e l ,
senin
filn
kulundur.
anladnz
Bu vilyete
hemeriler,
bamza
gelen-:;
ite
b y l e b i r v a l i g e l i y o r . V e bu
nun s e b e b i , Z b k ' t r :
bu valiyi
mitir..
Akl
Kulu
Evvel
smail
g n d e r e r e k b i z i m belmz ver
.. .
konuunca,
Allah'n
Efendi,
Yahu
bu vali
n'etsek,
n'.eylesek,
bilmem k i . . .
dedi,
b e l s n d a n k u r t u l m a k iin tas t a r a t o p l a y p
Ne y a p s a n
yapsak,
bel k i ,
de
kp
aykrdr.
yazk
baka
nk
l a n e t l e m e k var.
halkna
Bu,
b i z i m cezamzdr.
y e t snrlarndan
insanla
bo...
gnderilmi
gelir:
V e b u vil
bir v i l y e t e
iin
Ne
bir
snmak
ucunda
gittiimiz yeri
Bizim yzmzden
masum vilyet
olur.
Demek,
Akl
Evvel
t u l u u v a r he mi?
Biz
Bedir
bu
Hoca,
bunun
Zbkzde'yi
b i r kur
eek cenne
tine gndersek...
Evet.
B y k sevab
y i y o k e t m e k ; y z kzl
kfiri
vardr.
Bu
Zbkzde'-"
kltan g e i r m e k l e
bir
dir.
te
mi.
Bey,
Bizim,
Kulaktan
gelen vali,
o z a m a n y i i t de
kulaa
bir v a l i y -
b i r k a y m a k a m m z var.
lflar g e l e g i d e ,
b i z i m y i i t kayma
k a m d a t i t r e m e e b a l a d . Yeni v a l i y e h o g e l d i n iin
vilyete g i d e c e k ama,
Ha b u g n ,
korkudan
h a yarn d e y i p
bir t r l g i d e m i y o r . ;
duruyor.
nk bu vali,
b u n d a n n c e k i v i l y e t t e , b i r k a m e m u r u s o p a d a n ge
irmi.
A m a n yanl a n l a m a s a k n :
Kaymakamn k o r k -
t u u "yok.
Kaymaka
mn k o r k u s u u k i , v a l i o l u r o l m a z y e r e d a l a r s a ,
da kendini tutamaz,
herkesin
bu
eder.
Derken
gnlerden
bir g n v a l i b i z i m
kaymakama
t e l e f o n e t m e d i mi? T e l e f o n d a d e m i k i :
Drt - be o t o m o b i l
vilyetimize
kazaya
g e l e c e k ve
da
urayabilirler.
Cumhuriyet
caksnz.
Bayram
Esasl
receim.
erknna
Onun
treni
Teftie
iyi
Sizin
iyice
hazrlann.
bir t r e n
hazrlaya
Ben g e l i p hazrlnz g
hazr o l u n !
yzm
hkmet erkn
gezecek.
iin
gibi
bir t r e n . . .
kar
s o n u n u varn
dolusu
kazalarmz
kara
Aman
haa,
ederseniz,
hkmet
karmam;
siz d n n . . .
Tahrirat ktibi
Rza
Bey'in
sylediine gre,
z i m k a y m a k a m , v a l i n i n t e l e f o n e m r i n i alnca,
bi
beynine
d u m d u m k u r u n u y e m i g i b j s e r s e m l e m i d e , yld
k o l t u k t a n y a r m saat d o r u l a m a m . A y l d k t a n s o n
ra
kaymakam
yle
diyesiymi:
B e n b a k a m e m u r l a r a hi b e n z e m e m .
Bu va
l i , b e n i d e b a k a l a r g i b i bilir d e h a l a m a y a k a l k a r s a ,
b e n b u h e r i f i i v i l e r i m . te b e n i m k o r k u m b u . . .
Evet,
kar,
k o r k u n u n e i d i var.
kimi yiitliinden...
Tuuu...
der,
k o r k u d a n kor
Kaymakam da,
Korkum u ki,
drsem gerek...
Kimi,
dalarsa bu valiyi l -
d e r , e n e k e m i k l e r i z a n g r zangr e
Yiidin
korkusu
syledi.
da
yaplacak.
Esasnda
lediyenin
vazifesi...
iftverenolu
,
Belediye
Tren
iin
bu
Hamza
B i z i m her
bir
i,
Reisini
her b i r
arp
kaymakamln
O zaman
da
olan
bi
hazrlk b i r t a m a m
deil,
Belediye
Be
Reisimiz
Bey.
hazrlmz
eskidenberi
tamam.
n u t u k , d i r e i d e v i r m e z . Yahu n u t u k m u atyor, t o p m u
atyor?
Benim
o zaman
na gelince,
bozuktu.
Gedikli
inde
Gedikli
niyeti
kadar,
Efendinin
fesi...
de
anlayabildiim
hsan
Her y i i d i n y r e
ka
hsan e m e k l i y e ayrlp d a b a b a y u r d u
kendini
bizden y k s e k
grp,
belediye
r e i s l i i n e n i y e t l e n m i b e s b e l l i . M e m e t a v u d a , reis
Hamza Bey'in adam o l d u u n d a n ,
b a l t a l a m a a alyor.
lan d a v u r d u r d u k .
Ben
Dedii
Arkasndan
d i y e r e k payanda?
bir i d a h a k a r d :
Bir t k d n y a d a y e t m e z ,
olsun
Aman
heyri,
icat k a r m a
durduun
H e r b i r y e r i n k e n d i n e , g r e t k ' olur.
y e r . Asln s o r a r s a n ,
Bilirim.
ille iki t k o l a c a k . . .
yecde.
B u r a k k bir
b i z i m b u r a y a bir t k bile o k y a .
Bir k e r e d e t o l m u d i y e b i r t a n e y a p y o r u z . A y r d a n ,
b u d a b i z d e n g i t s i n d i y e elimizi b o l t u t u p p a y a n d a l a
r da k o y d u k .
Eee, d a h a ne?
Olmaz M e m e t a v u ,
olmaz.
S e n i n t k de
d i i n c e n a b e t k u r u l d u u y e r i n b y k l n e g r e de
il,
oraya g e l e c e k herifin
Evet,
imdiyecek burada
b y k l n e g r e yaplr.
bir t k y a p l m .
kap d e m e k .
Vay,
dedi,
Ankara'nn
tk delii
yleyse
iki
taklardan
Gedikli
bi
En azndan iki
b i r i n d e n g i r i l e , b i r i n d e n kla...
T c c a r d a n Emin E f e n d i ,
diye,
Fakat An
Hkmet erknndan
yni
d e i l ,
ka
imdi
vkels
bulamazlar,
ka
ihsan
bunu duyunca,
hep
burda
bir t e k t k var
girerler de
m
kacak
kalrlar?
Aman
savuup
Efendi,
bizde
ordan
gitsinler.
Evet y l e d i r , d e d i , . k a s a b a n n b i r
b i r knda
iki y e r d e t k k u r u l a c a k .
Allah Allah... .
hem girilir,
giriinde,
Bizim bildiimiz,
bir
kapdan
h e m klr.
yle
mi
belledin sen.
g i b i d e i l . Bir o t u r d u l a r m o t u r u l a n y e r d e n kalkmaz
lar.
Bir k a p d a n g i r d i l e r m i , g i r d i k l e r i k a p d a n bir da
ha,
Anladm,
Usl b y l e . . .
hemerjler,
anladm.
Yahu
bunlar,
tk'n b i r i n d e n i e r i k a s a b a y a g i r d i l e r d e i l m i ,
gene
g i r d i k l e r i k a p d a n ksalar, t e r s yz d n p g e r i git
m e l e r i i c a b e d e r . y l e d e i l mi? B u n l a r g e l m i k i , b u
raya
urayp,
naklar,
burdan
bunu
da vilyete
gitsinler.
Hey ava
anlamadnz...
Olur. ki t k y a p a l m . Lkin k e r e s t e y i n e r d e n b u l
mal? O t e l c i Satlm Bey, o srada o t e l c i d e i l ,
c...
nun
han
Hannn b i r ahrn y k m ki y e n i d e n o n a r a . . .
ahrnda d i r e k l e r var.
D a l a r d a n d r t kan y k s p r g e o t u y l a ,
dere
b o y u n d a n d a kam g e t i r t t i k . Bizim b u r d a , g r d n y a ,
y e i l l i k , o t , i e k n e y o k . . . S p r g e o t l a r n , kamla
r
bayramndan
ambarnda,
Cumhuriyetin
k a l m a yazl
b e z l e r i m i z var.
s a n d k t a n yazl
bezleri
de
kardk.
Onuncu
Yl
Ambardaki
Sandkta dura
d u r a , sanlar b e z l e r i n b i r - i k i y e r i n i d i t m i . A m a uzak
tan s a n y e n i k l e r i
larn
dik.
lann
Bu yazl
ortasna
koyduk.
Lkin
tmsekli...
Bir yan a a ,
stne yeil
K r s y de a
o zaman
Krs
krsy
rtsn
alan
imdiki
bir t r l d z dur
bir yan y u k a r . . .
a l a k yanna bir t a k o z s o k u p
Krsnn
bezleri,
b o y u n a g e n i l e m e s i n e ger
B a y r a k l a r l a her bir y a n d o n a t t k .
g i b i dz d e i l ,
maz.
hi bellisiz.
de
M e m e t avu,
dz d u r d u r d u .
r t n c e , Yunus
B a b a yatrnn s a n d u k a s n a benzerdi.
Barda, srahi
bir d e t o p u m u z var.
Ramazanda,
Reat z a m a n n d a t o p u a v u u y m u . T o p d a ha
zrland.
Bir de
Berber
Yahu,
Bizim
davul
z u r n a takmmz var.
Hakk,
bunlara imdi" kurban da
haberimiz y o k ;
d e d i k o d u yaplr d i y e ,
Hakk'ya
kendisi
ister...
Osman,
dedi.
kendi
sylemez de,
iin
Berber
syletirmi.
Hamza
Kasap
Bey,
iyi y l e y s e , bir k o y u n k e s e l i m , d e d i .
Bunun
zerine
Kasap
Osman,
Ben kasap o l d u u m d a n
bir koyun
k e s m e k ayp o l u r ,
bamza h k m e t t e n
bana s z d m e z y a ,
dedi,
b i l d i k bileli kasa
bir b y k g e l m e m i .
B u , i l k ge
l i l e r i . . . i m d i d e k u r b a n d i y e k o y u n k e s t i k mi,, ba
y a h a k a r e t ' saylr. B y e h a k a r e t d e d i k l e r i ite b u ;
kanunda bile; yeri varm,
mzdaki
kazaya g i d i l m i ,
derler.
orada
iki
Geenlerde,
ko
kurban
yan
kes
miler.
Hamza Bey,
yi y a , y l e y s e biz k e s e l i m , d e d i .
Kasap Osman,
...Ben k a r m a m , d e d i ; , k a s a p o l d u u m d a n bana
sz dmez ya...
Bir y e r e h k m e t t e n b i r i g e l d i miy
d i , gelen byn
van
b y k l n e g r e b y k bir hay
kesmek icabeder.
yi i t e . . . k o , d e d i k .
K o ne
k z m
ki? A n k a r a ' n n
kessek.
byne...
Evet,
kz
iyidir.
Lkin
kurbann
paras
Her
B e n d e n s y l e m e s i . . . Yine siz b i l i r s i n i z ,
de az gelir bana
Deve
kesmek
hayvan.
kalsa.
kz
i c a b e d e r aslnda.
Deve,
mbarek
bir
lunmazm.
Biz d e b i r c a m u s k e s e r i z .
Ne dersiniz bu
akla?..
yi...
Camus kurban
etmeli
de kazamzn e
refini kurtarmal...
Demek,
belediyenin
b t e s i sfr t k e t e c e k .
nasl u y g u n s u z sz!..
Biz a t a d a n ,
ebeden,
d e d e d e n , b y l e g r m z . G r e n e k l e r i m i z i h e p unut
t u k mu?
Konuk geldi
mi
arlanacak...
Konuksever
lik bize v e r g i . . .
Evet,
bu
sz d o r u d u r .
tavuk esirgememeli.
kazamza
Bu
konacaklar.
Kaz
bykler,
Bizim
ban* e t t i i m i z i g r e c e k l e r .
gelecek yerden
Ankara'dan
kendilerine
kalkp
camus
kur
a y a k l a r d i b i n d e sel o l u p c a m u s kan a k a c a k . . .
Bun
l a r d a i n s a n . Bizim k e n d i l e r i n e c a m u s k u r b a n e t t i i m i
zi
grnce
hamiyete gelecekler.
Ondan
sonra gayri
m e s e l b a r a j is
te...
para iste...
Belediyenin btesini
kendi
lm,
insanlmz
gster,
konukseverliimizi
lOnlar da bykse,
ler:
gsterip
Biz,
yapa
o n l a r a kalm.
bykln gsterir.
Ne demi
M r v v e t e endaze olmaz...
Hibir eksiksiz
kaymakam
teftie
her ii
geldi;
Vah
tamam
zavall..:.
ettikten sonra,
Istma
vuruyor.
Ben
d u y m a d m . Yanndaki
nbeti
kemikleri
kayma
k a m k t i b i Rza B e y ' e d e r m i k i :
B u vali o l a c a k a l a k ,
beni de bakalar
gibi
gelince kurban
plyor.
nz
Vali
kesilecek de imdiden
Hibir a k s a k l k
greceim
demi ya,
d e n e m e s i ya
istemem.
biz
de
Tm
hazrl
kurbanlk camusu
bile t r e n yerine g e t i r d i k .
Valinin
nam bize k o r k u s a l m ,
hi s o r m a . . .
bizi brak, c a m u s t i t r i y o r k o r k u d a n .
beklerken,
kopmu,
bir d e
yel
baktk,
Tabansz k r
olmu geliyor.
Hdrlk'tan
Soluya fosurdaya
t e k b i r g e t i r m e k t e o l a n Akl
Evvel
Sen
Biz b y l e c e v a l i y i
geldi,
B e d i r Hca'nn
nnde d u r d u :
ka
Hoca Emmi,
M e m e t avu soruyor.
p r e t o p atlacan
avu,
Aman
diyor,
Diyor ki,
bana sylemediler.
yanl
bir
Memet
yaparz
da vali
paamz g a z a b a g e l i r . Ka p r e t o p a t l a c a k s a . . .
lesinler
Bak sen
diin
sy
diyor.
kadar.
Memet
Senin,
avu'a...
Yahu,
at
atabil
Hdrlk d o r u u n d a n attn t o p u n
saysn k i m t u t a c a k . . .
Barutu
b a y r a m l a r a kalsn d a ,
ne kadar atarsan at k a r d e i m ;
senin
ferasetine
snda
Ka
mzj
kalm
idareli
bir i . . .
p r e t o p atlacak?
bsbtn
Olan,
iin
ara
akl-
Bunun
cevab Akl
Evvel
kaymakama
bakt.
iftverenolu
Hamza
heyri?
M e m e t avu
Bedir Hoca,
Reisi
kadar
k a r t r m a n n y e r i v a r m
Tabansz k r
gelecek
diye s o r u p da,
t o p atlacan s o r u y o r d e y i n c e ,
kt.
kullan,
Ka
pre
h e r k e s b i r b i r i n e ba
Bedir Hoca'ya
Kaymakam,
Beye
bakt.
der.
Belediye
Hamza
Bey,
t c c a r d a n Emin E f e n d i y e , o da bana b a k t . S o n r a h e p
birbirimize
baktk.
lkla,
mar
zmir
Kaymakam
o k kzd.
a l m a k t a olan z u r n a c
kzgn
ingen
H-
sin'e,
Kes u l a n , b t n s o l u u n u t k e t t i n .
s e c i e r i n i n zar
patlyacak da.vali
hazretleri
Nerdeygelince
zurnay
ttremiyeceksin!
diye
bard.
S o n r a bizie>
re dnp,
Ka p r e
top
atlacak,
bir b i l e n i n i z v a r m?
diye s o r d u .
Benim
pre
diye
aklmda
her
bir e y
kalm.
nerden
kalmsa
Krk bir
K r k b i r p r e atlsa g e r e k . . . d e d i m .
Belediye
Reisimiz
dedi,
da,
yle,
Hamza
Bey,
imdilik hele
krkbir
pre
tlsn
mu? Akl
Evvel
b a k a l m n'olacak, s o n r a d n r z .
Akl
Evvel
Bedir Hoca
hi d u r u r
olduunu gsterecek:
Haaa,
diahn
tahta
olamaz...
knda
Krkbir pre t o p ,
a n c a k pa
atlr...
B a k u k e i sakall H o c a ' y a s a n k i b i l d i i n d e n
syler?
Ortaya,
zihnimizi
iinden
klmaz
atp
temelli
kartracak.
bir l f
mi
p a d i a h v a r m,
bunu da
kardn?
Padiah y o k s a ,
c u m h u r i y e t var.
Hem
de de
m o k r a t bir c u m h u r i y e t . ; .
Yahu, c u m h u r i y e t t a h t ' a
k t k i , k r k bir
pre t o p atlsn...
Bu
bir de
kadar i arasnda d u r u p d u r u r k e n
Pre
belsn...
Bu
al
bana
M e m e t avu'un
hi ii
y o k . B r e h o y r i , a t k a p r e a t a r s a n at, sana s o r a n m
var?
y l e y s e krk iki
Yahu,.padiaha
y u k a r s var m
iniz,
p r e atlsa d o r u d u r .
krk
bir
pre
diyoruz.
k i , s e n i m d i krk iki
Krk o l s u n b i r a d e r . . . Var m
Ondan
pre d e r s i n . . .
b u n a bir d i y e c e
krk p r e o l s u n . . .
N e r d e y s e v a l i b e y g e l i r , brakn a f l s e n , d e d i ,
ktibi
Rza
Bey'in
k u l a n a yava
B u n d a n n c e ka p r e t o p atardnz?
Valla
beyim,
tuttuumuz yoktu.
ti
ki,
M e m e t avu,
Sultan
olaca
iki...
kalm.:
ihtiyar o l d u u n d a n ;
bu.y.
diye
naslsa
Vali
hazretlerinin
dedik.
buraya
M e m e t avu t o p u
ka p r e t o p
Bu
avu
ramazanda,
d a f u k a r a y a : bir i ksn
Hdrlk t e p e s i n d e
bir,
hesabn
Reat'zamannda t o p u
Olduu
hi'
bamza g e l m e m i
Hdrlk t e p e s i n d e g
bir kaval t o p
b a y r a m d a t o p atsn
de
nceleri,
bir vali
arayp s o r u p r e n e l i m .
vur zamanlarndan
luu
bundan
Byle
atldn
gelip
patlattka,
saysn,
hi
ummam...
Nerde
hsan
Efendi
canm...
kim
Gedikli
B u n u b i l s e bil
Herif taze a s k e r d e n g e l
Ka p r e t o p atlacan o bil
bilir?
h s a n . Efendi'yi
ararz,
yok...
Yahu,
im
di burdayd, utu mu bu
herif? G e d i k l i hsan E f e n d i ,
d n p dolap,
kendine
mi,
ortadan
sonunda
svm.
Yarn
ek.
Aman
helada
s o r u l a c a n sez
Gedikli
hsan
Efen-
kstrdk. A r t k b i l m e m
Efendi,
n e r e d e y s e vali g e l e c e k . . .
bir g n d e h k m e t t e n
ileri g e l e n l e r t e r i f ede?
Biz b u n l a r a k a a r p r e t o p atacaz?
Gedikli
dan
Ara tara,
hsan
Efendi,
bbrlenip/ban
kendisine
yle
akl
danldn
bir d i k t i , d e r i n d n
c e l e r e d a l d . D e k i , a s k e r i y e n i n t o p p a r e s i s t n e ta
limnamesini gznn nne getirdi.
O talimnamenin
sayfalarn
bir
bir
hayalleyip,
bir
bir
evirip yerini
bulmu gibi,
Evet,
dedi,
y a b a n c bir
k r k b i r p r e . . . Yabanc
d e v l e t reisi
gelirse
bir d e v l e t g e m i s i g e l i r s e o t u z -
bir p r e . . .
nunun
Vekil
Bre h e y r i ,
Ben size
emri
byle...
vkel
gelirse,
yirmibir
Ne
gibi
ondan
Yni
vali
mali,
lara da bir p r e . . .
Daha aas
aas?
kaymakam
maymakam...
On
B a k hsan
Yanllk
Efendi,
Heyri,
varsa,
bir yanllk o l u r s a ,
gnah
valiye,
vardr.
bir b i r i olacak...
tarmyor?
kanunda
re, o n b i r p r e ,
lin,
pre...
boynuna...
dam
ka
otuzbir pre.
O n d a n d a aas g e l i r s e . . .
s y l y o r u m . Yni
Yabanc v a p u r a
vebali
nizam
m g e l e c e k ?
Pazarlk e t t i n de s e r m a y e s i
imdi
b u vali
gelecek.
Bylesi
mi
koymadlar
diye
alnr
biz u n a o r t a l a m a b e - o n
kur
naml
bir
b e n i a
malnr d a . . \
Ge
p r e t o p atp k u r t u l a
lm.
Gedikli
m i k e n brakr m
Olmaz.
krkbirinci
dinde
hi...
Dahil
maddesinin
a y n e n yazar,
Merasim
nc
aynen
fkrasnn
ikinci
ben
b y l e yazar...
A t y o r n a m u s s u z . Attn
palm.
Talimatnamesinin yz-
da
biliyoruz ya,
Resm k i t a p ad s y l e y i n c e
n e ya
bize s u s m a k d
t,
Hdrlk d o r u u n d a
kaval
topun
banda
bekle-
yen
Memet
avu'a,
Tabansz
kr
olanla
haber
uurduk:
Vali g e l i n c e bir p r e t o p p a t l a t a c a k ,
brleri
kr
olann
gitmesiyle
koarak
gel
m e s i bir o l d u :
prelikten
A l l a h cezan v e r s i n . u l a n
dem
bizi
be
prelikten
ne demiye
Vali
d.
baka
bende be
diyor.
pdih t o p u s u . . .
barut yok,
Ma
demindenberi
birbirimize drrsn?
o t o m o b i l i n i n t o z u d u m a n d a havada g r n
eindik.
Hava d a
bu
m u y m u . . . Th
H e r i f t e a d a m l k bir
hal y o k .
Kara k u r u v e b o y u o b a n s o p a s n d a n ksa...
Sanrsn,
i n g e n maasna c a n y r m d e a d a m su
iner inmez,
ban
havaya
kaldrp,
dersem,
H e r i f t e bir s e s var,
gk grlts.
Bu s e s , o g d k h e r i f i n n e r e s i n d e n kar, a n l a l m a z .
Herifin
memek
icap eder.
Bey,
adamn
cgarasn y a y a k a r ,
.sadrazam
hameti
Vali a r a b a d a n
rp,
Ufarak,
inince,
Bu ne,
olsa
ya yakmaz.
Velkin
kvaraksa d a ,
stn
biz h e p b i r d e n s t n e va
eline uzandk. T e r s l i k bu y a ,
Nereye
yldrm
var...
lkta, v a l i n i n yanna d m t m .
g e n e b y l e t
uncack bir a d a m ,
b e n de o k a r g a a
Ba y u k a r d a ,
bu ne rezalet?., d i y e g r l y o r .
baktn
da
anlamadk.
Ban
kaldrm
b u l u t a m Bakar, k u a
m?
B e n yan
banda d u r d u
u m d a n bana,
Parmayla,
rini g s t e r d i .
trenden
b i z i m alana g e r d i i m i z b e z l e r d e n
trene
karp
mz b e z l e r d e n b i r i . . .
m a t a c a k
ktip
kadar...
olmal.
bi
B u n c a yldr b e l e d i y e a m b a r n d a d u r a n ,
astmz,
beyaz yazl,
kr
B e n i m o k u m a m y a z m a m , imza
Havadaki
Bu valiye
bezin
yazsn
okumaya
lf d a s y l e n m e z .
Okumam
y o k b e y i m , b e n i m o k u m a m k e n d i m e g r e , bana y e t e siye... d e s e m , h e r i f i n hi a k a s y o k , b e n i b e l e d i y e
zalndan
kaldrp,
karr.
Okuyacakmm
g z l e r i m i d e kstm,
Benim gzlerim
beni
Yanl!
bir
dedim.
diye
bararak
ileri
Onuncu
Ylnda
geti.
yazlm
o l u r m u ? . . Yirmi y l d a n a r t k bu
bezler.
bezleri
reriz, k i m s e yanln k a r m a m d a , i m d i
yanl
beze
iteleyip,
Cumhuriyetin
Yanl
bam
uzaktan s e m e z vali b e y ,
gibi,
baktm,
b u vali
ge
mi
buldu?
"
Nerde kaymakam?
Kaymakam ne geip
k a c a k m,
eildi
ki,
valinin
p e c e k m i , y o k s a ayana
hi belli d e i l . Vali
elini
kapanacak,
Oku unu!
" .
K a y m a k a m bir u t a n d ,
yoksa
biz,
ambardan
bir ey g e l d i .
d i y e yazmal k i ,
bir u t a n d , . .
padiahlk zamanndan
bir u t a n d ,
nedir? B e n i m aklma, t b e ,
bezde
bizi b u r d a n
Padiahm
srp,
o k yaa!
baba ocandan
edeler...
G r d n m sen?
kalma
Vali,
d?
Demek,
Durmyalm,
u valiye
bak biyol...
Sonradan
ii a n l a d k .
ieriz,
y l e mi? d e d i .
emeyi de
Fareler,
Ulan,
b e z d e k i yaznn
yerini yiyip,
ettiler.
yalm,
rezil
deriz!
yaznn
diye
Krmz
yazlym.
riz!,
Durmayalm,
Vali,
h a r f i n i n yars
gitmi.
ieriz!
kaymakama
Oku u n u !
en
olmayacak
bezde
Durma
Namussuz
siyle,
kar
bu f a r e milleti o-
kur-yazar mydlar d a ,
bizi
nerden
belediye ambarn-
fareler,
harfinin
Durmayalm,
hep
de
olmu.
sertelip,
d e d i bir d a h a .
Kaymakam,
Durmayalm,
ieriz!
deyince
b e n i ald
bir
glme...,
y l e bir b o r u s e s l i v a l i k i , h u z u r u n d a g l s e n g
lnmez, a l a s a n a l a n m a z .
Hani
iek?
i e k de
diye
Birden.
barmaz
m?
neyin nesi?
i e k s i z t r e n o l u r mu? yi ki g e l d i m de ha
zrlnz
size
grdm.
Demek gelip
gvenseymiim,
grmeseymiim
de
rezil
olacaktnz.
Biz b t n
imdi
dan,
bayramlar,
ne olacak,
trenden
i e k s i z yaparz.
s a y l m y a c a k m?
ieksiz olmaz,
zanza g e l d i m i ,
trenleri
ister...
eline i e k verilir.
Bir b y k ka
O k u l u n kz o c u k
lar a r a b a d a n inen b y k l e r i n e l i n e i e k l e r i t u t u t u
racak...
Vali, t r e n y e r i n i bir b a t a n bir b a a g e z d i , t k ' ar d o l a t .
-
ki...
- abuk, zmir marna d n , abuk!..
Bak, korkudan nasl arm ki zavall ingen,
zmir mar diye balayp, yeniden Ktibim hava
sna dnyor. Davulcu dersen, o, havay bsbtn
arm... Vali hazretlerini grsen Bey, Allah Allah...
Besbelli herif bizi kendisiyle
alay ettik sanyor da
barts gklere ykseliyor. O bylecene barp du
rurken, Hdrlk doruundan top patlamaz m?... Yal-
-w
iftverenolu Hamza Bey,
Gayri olan oldu, brakn ne olacaksa... de
di.
Vali hazretleri, krsye y n e l d i . Aklnca nutuk
krssn snayacak. Bey, terslik geldi mi, hep stste... Bouna m Saknan gze p batar demi-
Ier..:
O zaman
alan
krsnn
eri
bir
ayann
hazretleri k r s y e
krs yan
yatmaz
br
altna
karken,
m?
bizim
kurtarasya,
vali
Ve
krsnn
S r a h i d e k i s u d a n s
r p n a r a k aya
baryor ya,
mangal
sokmu.
da,
slak t a v u k g i b i
dzle-
frlayp
havaya g e l d i .
s t n d e k i s r a h i kafasna i n d i .
rlsklam o l m u v a l i ,
takoz
takoz
Biz y e k i n i p
hazretlerinin de ayaklar
lmyor.
olduundan,
n e d e d i i anla
yrekli
kaymakama
s v y o r , y o k s a t o p u m u z a b i r d e n . m i , hi b e l l i d e i l . . .
Tam
tekbir
srada,
getirmee
bizim Akl
balamaz
Evvel
Bedir
m? Yahu,
B u b i z i m insanlarmz h e p d e l l e n d i
ne
mi,
Hoca
da
oluyoruz?
nedir?
Bedir
kalmad,
bir d e
Hoca'ya,
-Aman
baktk,
sus
Kasap
Ya A l l a h ,
Osman,
hazretlerinin
deyip
kimseyi
kesilmiyecek,
camusun
ba
Velkin,
davul vurmasndan,
m!..
Biz,
namndan
snamas
boynuna,
almaz
artmasn...
kendinden deil,
K a s a p O s m a n d a bilir.
sndan,
demee
y e r e yl
bismillah...
Bey, A l l a h
Kurban
Hoca!.,
bu vali
armz.
yaplacakt.
herif,
valinin
top
Bunu
patlama
gmbrtsnden,
bir d e B e d i r H o c a t e k b i r e , g i r i i n c e , g a y r i c o m u m u ,
y o k s a aknlktan
musun
akln
grtlana kasap
yerine u k u r alacakt
ktlacakt.
mas
karm,
her neyse,
ban alm.
da,
camusun
Bey'e
Nereye
Daha
bu
ukuru
baktm,
ca-
Oysa k u r b a n
kan u k u r a a
Biz, i m d i k u r b a n k e s m e y i p ,
yapacamzdan
Hamza
k u r b a n sna
amamtk.
dnm gidiyor.
Efendi?
kasabada durulmaz
heyri,
bu v a l i
bizim Zbkz-
d n d a kii v a r . . .
Aman
dur,
n l e r i n e k a t m k o v a l y o r l a r m?'
Bunlar yaklanca setik.
y o k s a braam
Evet,
Biri,
Bey'i "
hem'de yle...
Eref A a ,
biri
Eref
A a n n o l u , b u i k i s i n i n a r d n d a n s e i r t e n d e ri Nu
r i . . . A m a n b u n d a bir i var! B e n i m a n l y a b i l d i i m , her
ne sebeptense
nn a l m a a
bkzde
bir o l m u l a r ,
kastedip ardna
braam
Bey'in
m, y e r e k a p a k l a n d
birden
dmler.
ayaklarnda
trl
iz.
gstereceimiz
Camusu
Zbkzde
kurban
kurban
Z-
kalma
kazamza t a m
aksaklk yetmezmi
g i b i , i m d i bir d e g z n n d e c i n a y e t
hazretlerine
ki
ca
c a n avcs
Demek vali,
Grd
Belli
derman
kapaklanacak. Ve
stne kecekler.
zamannda gelmi.
Zbkzde'nin
hnerleri
i l e n i p , vaii
tamam
kestiimiz y e t m e d i ,
edece
imdi de
edilecek...
Zbkzde tren
alanna
girmesiyle,
iki
kolunu
birden at,
Vaay,
koca vali,
kazamza
vali h a z r e t l e r i n i n b o y n u n a s a r l d .
ho g e l d i n !
diye,
N e r d e y s e , k a r a ku
r u v a l i y i k u c a n a alp h o p l a t a c a k . . . Yahu b u n e i?
Bizim
kadar:vali
hazretleri
de
ard,
yle
ard
msaade etmiyor k i . . .
B o y u n a kene
sylyor:
kald.
Ho
geldin
Sizin
koca vali...
vilyetimize
renmitim-.
Sizden
Gzlerimiz yollarda
geleceinizi
iyi o l m a s n ,
iyi a h b a b m d r , c a n c i e r i z . . .
Hadi
Vilyetinize o k k y m e t l i
tiriyorum,
aman
k y m e t i n i bilin
Biz
insan
Bey'den
Bey gayetle
Bana m e k t u p y a z m t . . .
Mektupta,
mez o l u r muyuz?
Hadi
d i y o r d u . Canm bil
sarrafyz.
Belli
biey
ite...
Byle diyerek,
krk yllk a h b a b y m g i b i ,
kucaklayp valiyi p m e e
balad.
Vali
de,
sarlp,
bu
Z-
'
PARTYE HZMET
iftverenolu
yle
anlatyordu:
Hamzajtey
r
e f e i m e z . O n l a r r a k , a r a p i e r k e n bfzim H o c a d a s u
imi lokantada.
dnp
dolap
Surdan
partiye
burdan
hizmet
konuulurken sz
iine g e l m i .
vel Hoca!
nasl
olduumuzu anlatm. B u n u n
bal
yet bakan,
ikiyi
ok
Akl
Ev
de ruhen
z e r i n e vil
kardndan
olacak,
iini
dkm:
yle
Sizin
hibiriniz
balyz,
byle
adam
deilsiniz.
Partimize
He
pinizi t o p l a s a m , b i r Z b k z d e b r a a m B e y ' i n p a b u c u
olamazsnz.
kii o l s a ,
Benim
elimde,'Zbkzde gibi
daha
be
b u v i l y e t snlan i i n d e y z yl g e s e ,
mu
h a l i f l e r e bir t e k o y k a p t r m a m . L f a g e l d i m i , nnz
de durulmaz.
Bizim h i z m e t i m i z g e m e d i d e , Z b k z d e ' n i n
ne hizmeti g e t i .
Onun
bize hiz
Hoca, hem de
a d a m , n e s e n i n g i b i i l e n i n b a k a n , n e B e l e d i y e Re
isi...
Herif A l l a h y o l u n a ,
Onun
b i t e k h i z m e t i y e t e r yalnz.
parti
K a d i r E f e n d i alan a l l e m edj.p
u r u n a kl sallyor.
u
dinsiz
Muhalif
k a l l e m e d i p d e so
n u n d a a m a n a d r m e k , .Ben e t t i m , siz e t m e y i n , a
man b e n i
mek,
de partinize
kabul
edin
d i y e dize getir
dr Allah
muhaliflikten
d n e r miydi?
Ktr ktr
k e s s e n , d e r i s i n i y z s e n v e g z l e r i n e mil e k s e n ,
haliflikten
yanabildi
dnmezdi.
Ama
Zbkzde'nin
mi? Size o n c a d e d i k ;
d i r Efendi'yi h a k y o l u n a g e t i r i n . . .
birlii bozuyor,
dedik.
e,
burda muhalefetin
m,
d e m e d i k mi?
bkzde,
Allah
ulan u
k k kaznmaz,
olsun,
mu
diline
da
Muhalif
Ka
M e m l e k e t t e k i mill
O k a r a ylann
ba e z i l m e d i k dedik.
Hanginiz b e c e r e b i l d i n i z ?
raz
herifi
Ama
Yalan
Z-
br m u h a l i f i
mum
etti ve
de Ankara'ya
Bendeniz,
katlar anlayarak d o r u y o l u
t i m , ellerinizden
perim.
buldum.
Allah
sizi
nihayet
haki-
P a r t i n i z e ge
bamzdan
eksik
Evvel
Bedir Hoca,
bana a p l a
bunlar d i n l e d i k e ,
kendi
indirir,
Eyvaaah,
eyvaaah....
D e m e k Yekdne,
diye
Drdne,
nnermi.
Gldne
kzlarn
ba
na g e l e n l e r h e p , Z b k z d e b r a a m B e y ' i n p a r t i m i z e
hizmeti deil miymi... Z b k z d e ,
partiye hizmet di
y e r e k g a y r e t e g e l i p , b u n c a yln kaarl m u h a l i f i K a d i r
Efendinin
fendi,
*
btn
sllesini
elinden
geirmi.
Kadr'e-
m u h a l i f l i k t e n d n m e s i n d e n e halt etsin?
in a s l ; v i l y e t t e k i p a r t i m e r k e z i n d e ,
bizim Z
bk,
Benim,
demi,
parti
uruna
yapmayacam
yoktur.
yleyse,
Muhalif Kadir
kalmaz.
merniler
mi?
yoksa
de
Sonunda
Kadir Efendi,
mi,
Hem
Efendiyi
d a h a d n m i y e c e k hi
bir z i y a f e t i n e
Zbkzde
kznn
partiye sok
demiler.
da
b u n c a yllk m u h a l i f l i k
bahse
bahsi
gir-
kazanm.
namusunun gittiine
namnn
pislendii
birini
bula d a ,
Zbk
rezilinin
cann
ortadan
k a l d r t a . . . O sra, ri N u r i de y e n i h a p i s t e n kp s
laya g e l i n c e Aman
ri
Nuri o l u m ,
seni
g n d e r d i d i y e itin e l i n e ayana v a r m .
e n ylana sarlr,
r k a p n c a ,
iri
Nuri,
bana Allah
Derize d
Kadir Efendiden
parala
b e r t t i r e c e k , h e m d e k e n d i t e r e y a n d a n kl e k e r g i b i
pislikten
syrlacak.
y l e y s e , gelin
kaptkatnn
iine
pusula-
nalm..'. d e d i m .
Kaptkatnn
cam
krk p e n c e r e s i n d e n
n i m o l a n a t t m . Biz d e g i r d i k i e r i
Nuri :
be
olur,
ieri
p u s u l a n d k . ri
Biz Z b k z d e ' y i b i r
kurunla,deisek
iyi
sur
dedi.
dinlemez.
eneleri
takrdaya-
rak,
Olmaz! d e d i .
Onun
niyeti
Zbkzde'nin
nne ecel
kilerek:'
olup
di
d e y i p ba
saplyacak.
A l , b u D r d n e m iin n a m u s s u z ! d e y i p - b a
sallayacak.
Al,
n
bu
barsaklarn
mu,
iin
namussuz!
deyip
avucuna dkecek.
Olanmn
derdiyle
da Gldnem
yrei
o k zebun
konuuyor ya,
dtnden,
fakirim
ba
sevda
bir s o k t u
Ben,
alaym,
Gayri
kmad,
uyuya
diyor,
yreimin
s o n r a siz k e n d i
bilmem,
Zbkzde
gece
y o k s a biz k a p t k a t d a
kaldk da,
medik...
acsnn
onu
ite,
evinden
souktan
nmzden geerken
Bir d e g z m z
yi
hncn
bir
hesabnz g r n .
baba sz
atk,
gn
dinlemeli.
hi
mi
bzlp
mi
gr
snm.
Hayrls,
gn
dz g z y l e d e m e m i m i y d i m , t a m a m . . . i m d i b u r d a a
geer...
Evet,
iki
kar
Dnyay
braam evden
havada,
kt.
kabararak
ki
kolu,
salna
gvdesinden
salna
geliyor.
B e n i m f a k i r o.-
ian
hoplamaslyle,
davrandm.
Aman
kandrr...
bunun
nn
olum,
diye
Bunu dememeliymiim.
Yanclm
miyeceimizi
den
ben
azn a m a y a f r s a t v e r m e ,
Vur saldrmay!
duyunca,
kesVArdndan
Olana,
Allah!
braam
benim
demesine
kardnz m,
kurtulursa,
aman
bizi
szm
bile f r s a t v e r -
anlayp, t a b a n l a r y a l a d .
Eyvaah,
bizi
bardm.
tuu...
ri N u r i ,
Bu
herif elimiz
barndrmaz!: d i y e
bara
rak y r d .
Zbkzde
braam'n
ardna
hem
ri N u r i ,
Aman,
d i y o r , a r t k i iten g e t i ,
gizlisi k a l m a d .
Cami
iine de
kasa
bu iin
bir
herifi v u r m a k
farz oldu.:
Zbkzde kaar,
hazr,
biz
eteine yetisem,
koarz...
Elimde
ensesinden
Bir d e herif a l a n a g i r m e z m i ,
bak
saplyacam:
kalabaln
iine
dald.
Dalmasyla,
Vaay,
kollarna
duu
koca vali...
atld.
Adn
diyerek,
duyann
bir v a l i y i Ho g e l d i n
vali
stma
hazretlerinin
nbetine
tutul
k a r d e i m . Gzlerimiz yol
larda kald d i y e k u c a k l a m a k n e d e m e k ? B e n i m e l i m
den , bak dm.
boazndan
ri N u r i d e r s e n e l i n d e k i b a ,
hr hr kan a k a n c a m u s u n
nne frlatm
ki, candarma,
U l a n , o ne? d i y e s o r a r s a , .
Kurban
keserken
yardma geldim...
Kasap
ba
Osman
emmime
diyecek:
Benim f a k i r o l a n , valiyi
lam,
;>*
ne yaptn
g r n c e eli aya do
hi b i l m i y o r .
Biz y a n d k
a a , biz y a n d k . . . H e m e n a k ! e t t i m d e , b e n i m o l a n
l a . ri N u r i ' y i b i r y a n a e k t i m .
dedi.
Bekleriz, bekleriz...
Aamzn b i n e m r i var m'ola? diye haber ede
riz;
Cevap g e l i r :
Beklesinler...
u namussuza bak, hele namussuza. Yahu biz
Zbk'n ne namussuz olduunu bilmez miyiz? Ama
neylersin, herif bizi bir kere fenersiz kstrm.
Kapmn iti olun! dese.
Biz o erefe lyk myz? diyeceiz.
Haber ettiler, Valinin adamlar da Zbkzdenin
olaym oh
braam
Bey,
bala.
boynuma
fj t a k d a
kapna
<
Al
Alamam...
paray,-al
yleyse
sen
y e y a r d m , -devlete,
g u n bir i.
d i y o r u m . Yoksa i m d i . . .
~
onu
b u l u y o r . Azgn
iine b a k .
Na-
Muhalif Kadr'efendi'*-
partimize nasipmi...
b r a a m Bey, evet,
Parti
H e m d e iyi, uy
K u r b a n o l d u u m Allahmn
sl'da hak y e r i n i
gtr partimize'ver.
millete yardm...
partimize...
Par
Ben k i m i m k i , g t r p t o
Ulan s e n
bunu
ner-"
d e n aldn? H a n g i t c c a r a y o l ba yaptn? d i y e , be
ni candarmaya verirler.
paray
kendi
de ya
elinle
Oh
ben ne yapsam?
sen
dibinde kald.
Hay A l l a h ,
bize
de farz.
Partimize
ca
fed...
stm
yok...
bam
arandm,
para
denecek
Alt
bin
pangnot,
yerlerde
srklenirken,
b i r - i k i yz
Bu
da
benden
partimize... d e m e m
b i l l i y e t s i z i bizi ele v e r m e d i ,
insanlmz-gsterip,
altnda
hi yak
Borcumuz bor.
yiliinin
benim
liray,
k a l m y a c a k . . .
para
Olsa d a a n c a k m e m u r r v e t i n e y e t e c e k k a d a r
biey.
de
bu
benim yreim
B i r d e n aklma g e l d i :
Partimize yardm
nmz
Bey'im,
balasn...
braam
kalacak
d a m a a t t r m a d , a r t k biz
byle
b i r naml
namussuzun
deiliz.,
b r a a m B e y bana d n d :
Sen
ulan
kart gidi,
y e n i d e n yaplma d n d r e c e k s i n .
tacaksn.
Di
h a y d i n ykln
Bir d e g z e l boya
huzurumdan...
Eref A a y a n a yakla a n l a t t .
Evet,
bylece adam
b i n i bir p a r a . . .
Grmelisin,
nasl d u a e d i y o r l a r
Zbkzde'ye...
-
Eeee,
sana
b y l e bir Z b k z d e ' y l e ba e d i l m e z .
bir ey diyeyim
Zbkzde
rezili
mi:
Bu
beri
gene de vicdanl
Ben
benzeri olmayan
bir herif.
Neden
herif i s t e s e ,
nne
b i z i m b u r a insann y e d i d e n y e t -
katar da,
davar diye
gder.
Rezil
mezil
y a g e n e d e insanln g s t e r i p bizi a d a m y e r i n e ko
y u y o r . Yoksa b i z , - i n s a n l k t a n o k daryz.
Yahu
bizde
namussuzu
rp,
insanln
zerresi
aramzda yaattktan
olsayd,
baka,
yle
bir
kapsna
va
eline ayana d p ,
Aman
Zbkzdemiz,
d i y e yz s u y u
n'olursa
senden
olur...
dker miydik...
HKMETN
TA KENDS
Muhalif
Kadir
Efendi
yle a n l a t y o r d u :
Bre b e y i m ,
Onun
yedir.
dirisiyle
y l e bir haynla s y l e i p n i d e c e k s i n ?
sylemekten, lsyle ;
sylemek
ne yazk,
d i l i n e yazk...
Sz
Bir n m e r t ki nursuz* y z n e
b a k t k a iin kararr. B u Z b k z d e s a u s a l a t t , ; bi
z i karlar g i b i a l a t t . Hayr, bize k i m s e l e r e t m e d i ,
biz
faize ettik... Bilesin, hem de yle oldu.-Elin y a b a n ' k o puunu Beyim en sylesin, beyim sen bylesin
diyerek zorla bamza bey ettik. imdengeri i iten
g e t i . Nice yanak yaklsak bo... Bizi yakp kl e
dip, klmz yele savurmada namussuz... Artk ni
ce yanak yaklsak, bu kudurmuun elinden arnan
mz yoktur.
Sen u hkmete bak ki, nasl bir hkmet, gelir
de byle bir vicdanszn evinde konuklar.
Evi bark
yklas evime hkmet konacak diye bir ay sy
lendi d u r d u . Duymayan, bilmeyen kalmad. Evet,
inanmaya inanmyoruz.
Velkin Zbkzde braam
Bey'in evine hkmet gelecekmi diye sen bana
sylyorsun, ben sana sylyorum. Syliye syliye
birbirimizi kandrmaya baladk.
Hi unutmam, bugnk gibi hatrmda, gnlerden
cuma... Cuma namazndan ktk, avluda syleiyo
ruz. Kaymakam ktibi Rza Bey,
Heyri duydun mu, Zbkzde'nin konuklar
bu gece gelesiymi... dedi.
Allah Selmet Versin Murtaza Efendi,
. Evet, duyduk, dedi, ii uzattlar ya, sonunda
geiiyorl'arm.
Allah vere de geleler, l topra serpili ka
sabann yollar, hkmet arabasnn tekeri nasl olur
mu bir g r s n . . .
Evet, hkmetin gelmesi iyidir.
Kasabamza
faydas dokunur. Hep Zbkzde'mizin sayesinde.
Tanr Zbkzde'yi yaramaz ilerden esirgiye, kt
kiilerden koruya...
Bre Beyim, u sylemeleri duyunca aklm ba
mdan g i t t i . Yahu, bu bizim bura insannda hi mi
zihin yok? Bunlarn" hepsi bilir ki, bu Zbkzde, ta
rihlerin yazmad bir namussuz. Tek ayak stnde
heyri?
Bu
gece
szde
evine
hkmet
gelesiy-
her birimiz,
bunun
n e d e n bu
den
yalanlarna
nimkisi
ipini e k m e e g n l l y z ,
inanmayz d a ,
korkudan...
nsan y r e i
yley
u u r s u z u d a h a a r a m z d a yaatrz, 1 ne
ken
Korku
inanr g r n r z ?
dalar
bekler,
demiler.
d a o l s a b u n c a yalann sald
dayanamaz.
Be
korkuya
Zbkzde'nin
grnmemiz,
yalanlarna
kumara
inanmazken
b e n z e r bir i.
doymazm derler, ne d o r u . . .
y v e r d i k e , v e r e s i
rarn
karacak da
yalan-dolanna
vet,
gelir,
he
N e d e n ? n k za
kurtulacak.
herif y a l a n d e m e e y a l a n
deilse...
inanmt
Kumarda tlen
K u m a r d a insan para
mi?
Bizim
inanr g r n m e m i z
kin, ya yalan
bi
de
bundan
diyor,
Zbk'n
ite...
biliyoruz.
Vel-
H e p i m i z e att kazklarn
bir
imdi
rek
biz
yediimiz
bile,bile yalana
insann
yalana
kazklar
kar m'ola,
gz y u m u y o r u z .
inanas
diye
Kazklandka,
geliyor.
B e n b y l e c e d n p d n p d e r i n l e r e dalm
ken,
Yekdne
kzm,
Baba,
Buyursun...
Hamza
Ho-beten
ruysa...
hani...
sn
Bey yle
Koca
kuansn,
gerek.
M e m e t avu
dedi:
Sz g e l i i ,
bizim d e b i r i y a p m a k l -
bir h k m e t geliyor
gerek.
dedi.
bu gece gelecei d o
Evet, d o r u o l m a s n a d o r u y a . . .
Belediye olaraktan
r e t o p atsn g e r e k .
davuHar
Hamza
H k m e t adamlarnn
mz g e r e k .
lansn,
sonra
Bey a m c a m g e l d i . . .
Yiitler
K a s a b a y a varnda
Hdrlk'tan
Kylerden kol
at
karla
g e n e y z b i r pa
kol y i i t l e r ksn,
doulsun...
Eyvaaah...
heyri...
Seninki
iyi
akl
ama
ge
kaldk
sakalndan
Zbk'n
da
hi
yanna
utanmaz,
varyorum
g e t i r e c e k . Kapy t k l a t t .
koca
diye
nerdeyse
salvat
Buyrun!
B r e u p i e b a k s e n , p i e . . . Babas y a n d a b u n
ca
Tuu
karlamaa
Evvel
Bedir
Hoca
bizim
Destur
bile
kmaz.
adamlmza...
Bismillah...
h e y e t e g r n c e b i r d e n f r l a m a s y l a s
ze g i r i t i :
Vay b a m a . . .
bunad
mez?
Aman
bu
benim
anam
kadn
n e . . . Yahu sizin g e l d i i n i z i b a n a n e y e de
Misafir geldi
oul
d e r d e susar.
imdi,
kapdan
Ge
Bedir Hoca
emmi...
Hamza
Bak,
b i l e y d i m siz g e l m i s i n i z ,
karlamazdm...
B e y ayan
peyim
y l e b u y u r . T u u , hi b i l e m e d i m . . . G a y r i af siz byk
lerden. Aman ne eref,
buyrun canm,
uraya...
"
Kap d i b i n d e elini g b e i s t n d e n b a l a m d u
ran o l a n a ,
kotur!
Herif d a l k a v u k l u k t a b a t a g e l i y o r ,
lesine...
uradan
Evvel
buradan
hakkn
altn
dksek gene
er,
nammz s y l e n i r o l d u .
hkmet bykleri
demediinden
hu
hi...
hkmetimizin
n e d e n i r by
b i z i m kazamz hal
deyemez.
Sayende
Evet,
Bu
bykleri
Arlnca
kazamzn
sen
gelecek diye.
bilemedik.
bard.
k o n u u l d u k t a n s o n r a , Ak
I b r a a m Bey, A l l a h bilir y a ,
hibir v a k i t senin
diye
Velkin
akam
gelir de,
ad
ge
bize d e m i t i n ;
zamann
g e l i r l e r m i . Ya
biz
kak d -
mani
avratlar gibi
mek olsun...
evlere
Bizde
insansak, s e n i n
yzn
yere
malyz.
Yiitler atlanp
zlmeli.
da,
Biz
konak
topun
ki,
koldan
d-
nice
sen
buyur
becerir,
braam
Sen imdi
kurbanlar
domuz,
Zbkzde'nin
sallyacak kart
it...
bir d e
nnde
iin
Bey...
bize d e s t u r
kesilsin,
Akl
yer
Evvel
de yabann
uyuz
iti
evlere smyacak.
krdatarak yle
saka
Bedir Hoca
byle
bir b y k l e n m e ,
kendini
ne yapyorsam,
yapyorum;
gnderir?
kehribar tebihi
hamiyyetiniz
gzlerimi yaart
huzurunuzda alyacam.
anca hemerilerimin
Bir k o c a
Demek
ma isterdi.
essahtan
n e r d e y s e oda
bir d o r u l d u :
Baba dostlar,
Utanmasam
Elindeki
olacak...
diye
geldi
hoca
kuyruk
b i r insan b e l l e y i p k a b a r d k a k a b a r d ,
kaindysa
oynasn...
konutuka,
t.
cihan tut
ge
b y l e c e s z l e t i k . A n c a k sa
dedik.
Hey k o c a sakall
lara,
yola
otomobilleri
grlemesi
Her
bir k a r l a m a o l s u n ,
Nerdeyse
iinme
unutmayp,
k
s a y e n d e biz g e n e
Yeter
n a d a n m a d a n olmaz,
ln
N e de
karlamaya
byklerin
szletik.
te biz d n d k e t t i k ,
yerinden
iyiliklerini
kuanp y e d i
Hdrlk'taki
byle
kalkarz.
ver ki,
kalmz.
Bykleri
teden
evelallah sonra
altndan
bunca
edirmeyiz.
karlanmal.
mal...
kapanm
S e n i n e r e f i n bizjm e r e f i m i z , d e m e k t i r .
hkmet bu,
bizi
saymlar...
Bilin
ki
her
iyiliini d n p
neden
Evet,
bize a d a m
bir
karla
Lkin b u g e l e n l e r b e n i m husus m i s a f i r i m
ve de bana gizliden
geliyorlar.
Bu
geli
resmen
bir
bir i
diyor mektupta
Seninle
evvel
grlecek gayetle
selm
mahrem
tabiidir
diyor,
b i r iimiz var,
danmaa.geliyorum
diyor,
ite
mektup...
Canm ne h a c e t . . .
nanmayan kfir.
km
V e mek
ite siz d e .
K o c a b i r d a m g a ite a y a n . . .
Yok y l e
deil
Emin
Efendi,
kulama
birta
sylentiler gelir d e . . .
Tccardan
Emin
Efendi
kpkrmz
. kesilip, bir
daha,
nanmayan
imdi
rulacak.
gizli
kfir...
Bir d e v l e t ii
dersen,
dedi.
bunlar gizliden
dolayda
bunca/baka
kazalar var,
yok.
Aramzda
Ve
de
mi ya...
te b u n d a n
Davui-zurna a l a r a k kar
kimseye
biey
denilmiyecek.
kalacak.
Can-ba
stne...
ni yapmam olmyalm
-
hat
Vay a d a m y e r i n e koy
Deil
bu i gizli t u t u l a c a k .
lamak
ku
Neden
i m d i bize g e l d i k l e r i d u
n e d e r b r kazalar...
mayp bizi i n e d i d e . . .
tr,
Meveret
esrar...
t b i z d e n b y k v i l y e t var.
yulursa,
geliyor.
grlecek,
Her
Padiah
Hani
biz
stmze
de
da...
tamam...
h u z u r u n d a n kar g i b i . Z b k z d e e d e p
s i z i n i n h u z u r u n d a n kld. T c c a r d a n
an bir g r s e n ,
Emin E f e n d i al
kn
g i d e r e k k a p d a n kt.. Z b k z d e bizi av
kapsnn dna k a d a r g e i r i p u u r l a d r
Biz h e y e t e r e t m e n l e r D e r n e i n e g i t t i k .
Efendi,
i m d i anladnz m,
leri h e p yalan..,-.
myacaksn.
hi
n a m u s s u z u n .dedik
Evine
karlamaya
dedi;
Emin
.
gerekten
.klmaz -m?
hkmet
Yok
gelecek olsa,
neymi,
gizliden
d e v l e t esrar
namussuz,
grlecekmi...
koca
memlekette devlet
esrar
ulan
grle
c e k b a k a bir y e r k a l m a d d a , e f e n d i m ; bula b u l a , b u
bizim garip kasabay m
Hkmete Ankara dar
geidi?
s t a n b u l .derler
bir
b e l d e v a r k i , b u bizim h k m e t g i b i o n h k m e t i kal
drr da
suyu
bana
msn
m u kt?
devlet: esrar
demez.
grlmee
Zbk'mzden
o koca
stanbul'un
bura gelinecek,
Ulan,
D e m e k m e m l e k e t t e yer kalmam
gizliden
kalmam
da,
akl d a n l a c a k ,
da,
he
mi?
namussuz
he mi? V a l -
bilih y a l a n . . .
Canm,
elbet yalan...
Biz
inandk m?
Bilmez
g i b i a m a n Emin E f e n d i .
n a n m a d k .da;
Allah A l l a h . . .
lay
neye
Bir gzel
Evet, alay e t t i k .
Ne alay, he m i . . .
unutulmaz da
itin
alay e t t i k i t e . . .
Bak* ite y a z y o r u m , bu a
stne
t r k l e r yaklr.
yalan
olduu
dkecek
Neymi,
uradan
Biz evine v a r n c a , k a p d a n k a r l a m a d .
ye? Bir de o d a s n a v a r n c a d k t
dilleri
gideriz?
yi d a l g a g e t i k . *
Herifin dediklerinin
belli k i . . .
kapsna
anas
herif,
koup
dememi...
Ne
d i l l e r neydi?
kapdan
karlamaz
nandnz
m?
Hi
O
m?
anas
kar
bizi
kapda heyete
grnce,
oluna,
Aman o u u u l , b e l e d i y e s i m e i e d i y e s i ,
martis.i
syledi.
Bunun
zerine
Nasl
savutursam
diye
seirtip
partisi
b i r b i r adlarm
Zbkzde
Eyvaah,
gene
b u n l a r b e n i m h a n g i dalave
te h e p t o p l a p g e l m i l e r k i , ca
bir o y u n
diye
can
b u l s a m da b u n l a r
pazarna
dp,
bam
korku-
dan
gz y a p r a k l a r
gibi
balad.
Hay, elini p e y i m . . .
yi b i l d i n ,
ite bu b i l i i n
d o r u . Evet, herif b i z d e n k o r k t u . . K o r k m a z m, h e r bi
r i m i z e bin d o l a p e v i r m i .
Biz i e r i g i r d i i m i z d e t i t r e m e s i g e m e m i v e bir
d a m l a kan
kalmam
nursuz
surat
Elinde t e b i h ,
elham okumaktayd.
varp
gidi...
ze
da
Bre
gelip boynunu
Evet,
diye
yeile
kesmiti.
Biz y l e c e s t n e
ksaymz,
hemen
di
uzatacakt.
cibiliyetsizi
orackta t k r k l e ' b o m a k
Herifi t k
Bunun
grp,
cann
zerine,
d i y e elin
herif b i z i m
kurtardna
itine a
avanakl
bir o o h e k e r e k d i l
lendi ki d i l l e n d i . . .
Dediin d o r u . . .
Hatt ben,
onu
B e n i m d e anladm
yle...
b u y m u taz g i b i t i t r e r g r n c e ,
iz
m e m e s o k u l u k a m y a bir e l a t t m k i , kamy s u r a t
n a ala ala azn
zim
yok.
Bedir
Sen
bizim
benim
Bedir Hoca,
herife
bana brakn,
beni
Bunun
lendik,
ca
koca
kznden
bamzn
na varnca,
anasndan
Hoea'nn
tacsn
kamdan
elim
iki a m a r
o vakit
zerine
kaz kafal
hep
diye
bi
e l i n e , aya
aa
dt.
arpacakt ki,
grecektiniz.
emdiini burnundan
bu
h i b i r ayrd
Bu
gerisini
Ben o n u n
getirmez miydim...
birden
B e d i r H o c a ' y a yk
h o c a y a d e m e d i k sz k o m a d k .
Ho
iyice bunalp,
Aman
hey
Allahm,
yahu
biz
oraya,
m a c k a r a l m m \ d i y e s o r m a a g i t m e d i k mi?
Evet,
yle
titremelerinden
gittik.
deme
karladedi.
Fakat s e n
Zbkzde'nin
tahtalarnn
zangrdadn
g r p h e m e n e n s e s i n e a p l a i n d i r e c e k t i n k i , bizi d e
grmeliydin...
- Demek btn su b e n i m . . .
Evet...
Aman,
Gizli
Uyduruk szlere
hkmetin
bir itir.
k k o r k t u . . .
diye
geleceini
Aramzda
kuyruklu yalan
valiye
sylersek...
kalsn
Neden
kimseler
bize
duymasn.
diye yalvaryor?
Evime h k m e t b y k l e r i k o n u k g e l e c e k
bir k o c a
vilyete,
kandn.
atm. Ya
Azdan
ularsa...
tutulacandan
korktu.
biz
g i d e r de
aza
fsldana
te Z b k z d e ,
Aman
ya
aramzda
kal
akam ettik,
hem. de
yoruz;
hava
gzlerimiz
k o n u u p syleir
karard.
pencereden
Hem
konuuyoruz,
darda,
bir g e l e n var m? O t o m o b i l
yolu
gelirse,
kollu
nmz
d e n g e e c e k . Gelen o t o m o b i l o k o l u y o r ; a m a g e l e n
geiyor.
Zbkzde'nin
evinden
yana
dnen yok.
B a k a bir g n o l s a o s a a t t e h e r k e s o k t a n evin
de olur.
kr
O g e c e k i m s e n i n evine g i t t i i y o k .
olan,
braam
Bey'in
evine s a p a n
Tabansz
yolun
na g z c k o y d u k . O y a n a o t o m o b i l s a p t m ,
bize
ba
koup
bildirecek.
Yats
Olu
ezan
Kara
Hoca knca,
Ky
okundu.
Bel
da,
evlerde
insan
stndeki
boyundaki
evlere
diplerine
Hoca
namaza
koilarm.
Akl
gitti.
Evvel
a r d n d a n K a r a Bel g i r d i :
kekler yol
hammed'in
Bedir
babasn
gzleri
km,
kalmad,
kahvelere
hep boald.
dolumu,
misafir gelmiler,
yollarda kald.
perde
Er
karlar y o l
mmet-i
Mu-
Karlar p e n c e r e
arasndan yol
gzlyorlar.
Bir k o r n a s e s i d u y d u l a r m, b i r o t o m o b i l lmbas av
kd
lar.
m . Anan,
hkmet geldi
ite...
d i y e sryor
A r k a s o k a k l a r d a k i e v l e r hep b o a l m .
ralarda
byle
bir s e y i r g r l m
kirite,
gzmz eikte,
Biz
remeyiz
diye
ze
arl
uyku
namaz
kulara
ksa
kesmiler.
dayam
horluyor,
Hepimi
Selmet Versin
Murta-
derin
uy
olan,,
krdayarak ieri
lk f r l a y a n
yulan
kim
Murtaza
ler mi?
diye
herif tilki
sl,
niyaz
masaya
kr
Geldi,
l,
Anla
varm...
Tabansz
rn
abucak dnd.
k t . Allah
za E f e n d i ban
Kulamz
namazndan
namazdayken
Bizim b u
deil... '
diye parmakla-,
girdi.
olsa?
Horultusu
Efendi
birden
nnemez
mi?
vilyetten
zplayp
Essah
du
geldi
H o r u l t u s u n a aldanmana-
uykusundaym.
Anlat kr o l u m ,
nasl
oldu,
g e l e n l e r na
k a kii?
raam
ki o t o m o b i l d o l u s u i n s a n . . . O t o m o b i l l e r ,
Bey'lerin yoluna-sapt.
braam
Bey'lerin
avlusunun
d d a - i e r d e n a l d .
b-
Kap n n d e d u r d u l a r ,
b y k kapsnn
iki
kanar
ki o t o m o b i l evin a v l u s u n a gir
d i . O n d a n s o n r a kap k a n a t l a r r t l d . Ben d e k o u p
buraya geldim.
Olan bunlar b y l e c e ; anlatp,
Amann
di...
hkmet .geldi,
amann
hkmet
gel
d i y e p a r m a k krdatp o y n a m a a b a l a d .
Baka
kaldk.
Yavatan
her
k e s g i t m e e b a l a d . B e n i m b i l d i i m , evli evine e k i
liyor. B e n d e k t m .
Eve g i d e c e i m y a , b i t r l
gi
Kydan
Merhaba Kadr'efendi,
Biri g r e
kydan s o k u l d u m .
ko[ay gele...
Evet duydum.
Bre Kadr'efendi, bu namussuz btn bu kaza
insann, hepimizi birader, toptan pezevenk e t t i , k
t...
O nasl sz?
Doruca bir sz ite... Yahu, bu gece Zbkzde'nin evi vilyetteki Kulaksz Durdu kadnn ker
hanesini, g e t i . Olanlar bir yanda, karlar bir yan
da... Kucaktan kucaa gezerler, oynarlar. Rak, a
rap sel olmu arkada. Karlar anadan doma edip
oynatmadlar m, daha da neler... u rezalet, bre e
f e n d i , kasabann ortalk yerinde olur mu?
Bunu duyunca kan bama srayp bardm:
Eyvaaah, rzmz,
namusumuz pymal olmu
desene... Ulan bizde hi kan, can kalmad m? Byk
burup erkek diye gezen bunca delikanl iinde hi mi
yiit yok ki, kasabann namusunu temizliye...
Bunun zerine Kara Bel olan, Akl Evvel Be
dir Hoca'ya,
: Baba, gayri bana destur ver, dedi, bilemedim,
bo geldim. Eve gidip mavzeri alaym da, u pislii
kasabann ortasndan kaldraym.
Oda kapsnn nnde ylm delikanllar dav
randlar. Akl Evvel Bedir Hoca,
Durun yiitler, dedi, her iin bir yolu-yordam
var. Kanunu neye yapmlar? Biz bu Zbk' burdan
srmenin yolunu bulduk. Hemen simdik bir mazmata (mazbata) tanzim olunacak. Kasabamzn ahlkn
bozan byle bir namussuzu aramzdan alrsanz alr
snz, almazsanz bundan
sonra,
olacaklarn hibir
mes'ul biz deiliz diye mazmataya bir de dileke
eklenecek.
Gerek mazmata ve gerek dilekeyi he
men simdik herkes imzalyacak. lkin kaymakam u
yandrlp, byle byle diye anlatlp, mazmata resmen
verilecek.
Ordan
candarmaya...
Zbkzde'nin
evi
gavatlar sust
rna
tumanlarn
e d i l i p dar
giymee
elleri artlarndan
iple
lyete srlecek.
Ayakla
verilmeden
bir gzel
zn a t l a n m y i i t l e r i n i n
srlecek.
frsat
balanp,
bunlarn
kasabam
n n d e y a y a n y a p l d a k t a vi
Oraya gidesiye
len
olur.
Vilyet
te b u . . .
Kanun v a r k e n ,
elinle atei t u t m a . . .
Yarn,
bir
bakmsn,
Bizi
Zbkzde
kandrm.
Kadrefendi
o l a c a k o azgn
b a t a n k a r d . O n u n aklna g i t t i k .
mz yok
derler de,
hi g n a h
Ak bile
olsa
Siz bu
st kata
ierdeki
grdnz de
mazmataya
Evet,
Ben b a k t m ,
kmlar,
rezil
imzamz
yerden
cmbn
mazmata y a p m a a
Bizim
biz d e
deil,
grrsn...
Bunlar
Hoca'nn
grelim,
kalbmz
nasl
Grlecek
ondan sonra
basalm.
Namusun
elverirse
iyice
her
Kara
bieyi
Bel
tastamam
olan,
p e r d e s i a z aralk u n u t u l m u
yapmlar.
yandaki
penceresinin
karsna
olup
ayna g i b i
bitenleri
Bedir
Zbkzde'nin
deri telefon
seyretmi.
bir trl d i r e i n t e p e s i n d e n
erde
Fakat Kara
inmiyormu.
Aadakiler,
yleydi.
grnmez
ner-den,
kalktnz?
seyredersin.
olan
Biz
muhalif
b e n i o k k a altna d r r l e r .
c e r e p e r d e l e r i n i skca r t m .
ler.
hergelesi
te o zaman
Ulan i n ! . , d e r l e r m i , i n m e z m i .
Bel
Ulan n a m u s s u z n e g r d n k i , d i r e i n t e p e s i
n e akldn kaldn? d e r l e r m i , s e s e t m e z m i .
Allah
beln v e r s i n , d i r e i n s i v r i s i n e mi ge
t i n . Hi d e i l s e , g r d k l e r i n i a n l a t ! d e r l e r m i , a n l a t mazm.
lan t e p e d e n d r m e k i i n ,
mlar.
Direk gacur
maktan
K a r a Bel o
d i r e i s a l l a m a a bala
gucur, etmee
balam,
n e r d e y s e d i b i n d e n krlacak.
salla
K a r a Bela o l a n
d i r e i taze g e l i n s a r a r g i b i k u c a k l a m k i , olann ko
lunu b a c a n d i r e k t e n s k m e n i n
mmkn yok.
Di
r e i y e r e y k s a n g e n e z l m i y e c e k l e r . Ola k i sallya
sallya
dan
d i r e i y e r e ykp,
kmalarn
pa...
Kara
Bel
baltayla budayasn
olann
da,
sonra
direkten
ko-
Sallamlar d i r e i .
Candarma
Onbas,
U l a n , d i r e i r a h a t k o y u n , kracaksnz d a , t e l
ler k o p a c a k , v i l y e t l e
muhabere kesilecek...
dev g e n l e r d i r e i b r a k m .
Talyalm...
demiler.
K a r a Bel o l a n s z m e
yere
ylm.
Allah
Selmet
demi
Bu sefer,
_
bat g i b i d i r e k t e n syrlp
Versin
Murtaza
Efendi
sorarm:
B r e Kara Bel o l u m , d i r e i n t e p e l e r i n d e , - a
:
grdn?
Niye o l u m ?
Hicap e d e r i m , d i y e m e m .
Delikanllar diree
Aman
. ;
.
-.
Bu
kpolusu.::Kalayc-Kr
k o u p d k k n n d a n bir d e m i r mkkarasil
d o l a n m l a r s a d a ; :k#j p a r a ,
- v
koum,
hele bir
--.fu-^h
t r m a n , da" s e v a b n a
m a k a r a y d i r e i n t e p e s i n e b a l a . - "sijBr*san-
inan,
byk
sevab
vardr...
demi.-.
---
-'.
ve
avratlar...
Yeyip
iip
keyf
olmular.
Ki
Aman
kfeyi
indirmeyin
hemeriler.
Gzm
Akl
Evvel
Bedir Hoca,
yleyse
candarma
dedi.
n p alamaz,
den
sopay
kapt
stmze yrr.
N'olacaksa olsun h e y r i . . .
h e p b o y n u z l a t a c a k m?
maz
Bu
Bu Z b k z d e bize
iler n a m u s u m u z a d o k u n
m?
B u s z zerine c a n d a r m a k u m a n d a n l n a g i d i l d i .
Onbay
yatandan
mazmatay
kaldrdk.
Onba
uyku
dalgn
okuyunca,
Aman
bu
bir m e m l e k e t v a z i f e s i . . .
Varp
ku
mandana bildireyim... d e d i .
Onbann
am Bey'den
bu
bir
g a y r e t i n e baklrsa,
karn sancs var.
onun da
bra-
Hep birden ku
m a n d a n evinin kapsna v a r l d . O n b a i e r i g i r d i . B i r
cgara
iesiye
mazmatay
kalmad,
dar
kt.
Kumandan
Bey
okuyunca,
Aman
iyi...
B u r a insannn
akl
y l e y s e . a b u k bana g e d i k l i y i a r n . . .
Kumandan
Bey,
Zbkzde'nin
bana, g e l d i
demi.
yalan-dolanlarn
b i t i r m i d e , h a l k t a n bir i k y e t g e l s i n d i y e b e k l e r m .
B i z i m yazt
ikyeti yorgan
O Z b k alann,
ledim... diye
mu."
altnda
ahan
yataktan frlayp,
okuyunca,
s i m d i k anasn
'
Onbann
dediine
bel
giyinmi, seferi ol
baklrsa,
Kumandan
Bey
Hrszlk mrszlk,
t e f e k ilere
candarmalk,
kumandann
has i
kavga
mavga
aldrd y o k .
beklemekten
gibi. ufak
Kumandan,
tavl b a r u t a d n
Onba
Bu
bizim
kumandan,
Zbkzde'yi - vahana
yer, i i yer...
Askeriye
ii
g i b i v a r m?
g i b i tkr tkr i l i y o r . G e d i k l i
dan
Bey de
ifendifer
marka
kuarim g e l d i .
b i z i m yanmzda,
imdi Zbkzde'nin
saat
Kuman
candarma gediklisine,
evine g i d e c e k s i n ,
dedi,
oynatp
menhiyyat
icra e t m e k t e y m i .
oturak lemi y a p m a k t a ,
plak
k e k olan
larla d p k a l k m a k t a v e n i d bellisiz k i m s e l e r i ha
nesine
davetle
kumar
teymi.
Halkn
ikyeti
oynatmakta ve
zerine
herhangi
ev
esrar
iilmek-
baslacak.
baskndan
nce,
rilmemesi
iin c a n d a r m a o l a r a k t a n t a h k i k a t n
bir yanlla
Ancak
m e y d a n ve
icra e t
deyip y r d . ,
Candarmalar nde,
nin evi n n e g e l d i k .
biz a r k a l a r n d a
Zbkzde'-
M a z m a t a d a yazl
olanlar
nerden
grdnz?
- B a e f e n d i , aha u d i r e i n t e p e s i n d e n . . .
krk m a k a r a s
yaptk.
Kfeyle
bir
bir y u k a r
Bak
kp,
p e r d e s i a r a l k p e n c e r e d e n , i e r i d e k i rezillii g r d k . . .
Ben d e b i r g r m e l i y i m . . . d e d i .
B a e f e n d i y i k f e y e s o k t u k , ipi e k t i k . . . B a e f e n di
bir z a m a n s e y r e d a l d .
Bizim
son verir,
k o r k u m u z u
baskn
ki;
gn
da yaplmaz.
r,
bunlar rezillie
Baefendi kfe
iin
ndirelim
mi
Baefendi?
diye
seslendik.
Baefendi,
Ulan
ndirin!., d e d i .
yava...
Barmayn
herifler
duyacak.
paralan yakp,
le, y a d a
k l n d e t a Hdrlk d o r u u n d a n ye
Kamlk a y n d a n s e l e v e r m e l i , y o k e t m e
l i . . . dedi.
Giderken
de:
Haydi s a l c a k l a k a l n , . ,
Ben
kumandan
beye
evin
kapsndan
Herkes
girerken
bir y a n a
gn
t y o r . . . A r a d a n b u n c a yl g e t i .
mussuzunun
dnd
mt.
gitti.
Horozlar
O g e c e Z b k na
evindekiler gerekten
h k m e t adamla
r myd, d e i l m i y d i , b i l e m e d i k g i t t i .
Yaaa ite b y l e b e y . . .
Zbkzde*'den
b i z i m ek
m e d i i m i z m i k a l d ! . . D a h a d a n e l e r e k e c e i m i z bel
li deil. Grelim Mevlm n e ' g s t e r i r .
L TOPRAI
SERPLM
KASABADAN
' MEKTUP
ile Ortaokulu'nun A l m a n c a
r e t m e n i , bir a r k a d a n a u
m e k t u b u yazyor :
'
Sevgili
S e n d e n ve d e n i z d e n
metre de y k s e k t e y i m .
yolculuundan sonra,
geldim.
buralarn
belki
vilyet
daha
1286
bir g e c e s r e n t r e n
bir c u m a r t e s i s a b a h (
Tatil g n l e r i n i
grmem
1342 k i l o m e t r e uzakta,
ki g n
) ye
merkezinde geirip,
akllca
bir i o l u r d u .
A m a bir a y a k n c e , A l m a n c a r e t m e n i o l a r a k a t a n -
eliim i l e y e k a v u m a k iin y l e s a b r s z d m ,
yecanlydm ki, vilyette kalamadm.
yle he
leyle il arasn
d a yalnz b i r k a p t k a t , h a f t a d a g r i i l e r m i . B e n
t a m zamannda
sars
hurda
Burada
liyordum,
gelmiim,
ilkel
bsbtn
sonra,
iine
deceimi
hazrlklydm.
iimden
lkc
kanarya
bindik.
b i r yaayn
buna nceden
leden
bir kaptkatya
bunu
Daha
bi
alas
istiyorum da...
gstermem de doru
ol
maz. Biraz d a i i m d e m e r a k v a r d . B u d u y g u m u , i m
di
sana yazarken
bile; utanyorum.
kal b i r z e n g i n t u r i s t i n ,
Avrupal,
bir Uzak D o u ,
Ameri
bir A f r i k a ii
e h r i n i " m e r a k e d i i g i b i , insann k e n d i y u r d u n d a n b i r
i l e y i m e r a k e t m e s i ayp d e i l
Balta
girmemi
u y g a r uluslarn
ten
ie
mi?
ormanlarda
heyecan
arayan
aslan
avna
gezginleri,
bir b o a ylanna k o v a l a n m a k ,
kan
nasl
nasl y a m y a m
larn e l i n e d m e k , y u r t l a r n a d n n c e h e y e c a n l a an
latacaklar
trl
servenler yaadktan
sonra
kurtul
m a k i s t e r l e r s e , bizim d e i i m i z d e , d a h a y o l a k a r k e n ,
ite b y l e b i r gizli d u y g u var. B u d u y g u y u * i m d i b u r d a d a h a iyi anlyor d a u t a n y o r u m .
las, h e p k t ,
l
gelmiiz.
mz
ap
B u r a l a r d a h e p a
Her g r d m z e y e
aacaz".
Sonra
da
aaL.
m e k t u p l a r d a b u n l a r b i r e bin k a t a r a k ,
landra anlatacaz.
Neden, byle
sonra kendikendime,
yapmlar,
bizi
de
bizden
byle
d i y e az
b i r b i r i m i z e yazdmz
b a l l a n d r a bal
dnyorum
ncekiler
altrmlar,
hep
da,
byle
gelenek
kur
mular da ondan, d i y o r u m .
Umarm
bile,
duygularmzla
banc
ki,
bir Fransz,
bizim y u r d u m u z u n
sayp
dolamaz.
bir
bir
kyn
ngiliz,
Kendimizi
uzak i l e m i z d e ,
bir A m e r i k a l
bucan,
b i z i m - bu.
kendimize
atlaslara,
ya
corafya
kitaplarna girmemi,
aptallf
b i l i n m e d i k bir l k e
olaylar,
Benim
mamz,
geri,
kefetmek
iindeyiz.
nceden
sandklarmdan
kzdm,
nceden
bunlara
buralara
ilkel
beni artacak
benim
amaya
hazrlkl
biey g r d k m,
bir k e n t ykntlarnda,
daha
hazrlkl
geliimiz.
sanki iimizde,
sa n c e s i b i r k r a l
ol
Kt,
batm
mezar
bul
m u a r k e o l o g u n s e v i n c i n i d u y u y o r u z . B e n d e b u duy
gulardan
uzak
kalamamm.
l e y e c u m a r t e s i g n g e l d i i m i i n , pazar g n
n
burda
kimseyle
geirmee
tanmadan,
Yol y o r g u n l u u
beni
aranmaz!
risinde
bitirmiti.
bouna
Aranmadan,
A n c a k d r t - b e yz
b i r alann
kendimi
herey
metre
evresinde
lk
bir sz.
sren
iim
bir o t e l
Burda
nne
hibir
kverir.
bir o s a y l a ,
herey toplanm.
kk
Bunlarn
ge
evler var.
lenin,
tabellarrdaki
otel
yazsndan
h i b i r e y i o t e l o l m a y a n iki o t e l i var.
r i s t i k Palas
Oteli...
mz,
tantmadan
kararlydm.
Yol
Oteli,
iinden
lerdeki
brnn
boyunca
getiimiz,
otellerin
de
ad
da
kaptkatyla
Modern
gelirken
durakladmz
ounun
baka
B i r i n i n ad Tu
tabelsna
Palas
urad
baka
ile
Palas
ek
lenmiti.
Otellerden
mi
diye
birinin
ama.
adna
nk
neden
iinde
Turistik
k a yl
eklen
yayacam
b i l m e d i i m b u i l e , T r k i y e - ran t r a n s i t y o l u zerin
dedir.
Ortasndan
sabay
ikiye b l e n y o l d a n , t o z u ,
bak gibi
keserek getiimiz
topra
r a k d u r m a d a n g e l e n g e e n zel o t o m o b i l l e r ,
nn t o p r a k d a m l
evlerini
ka
havalandra
kasaba
vilyet merkezinde
deitirilmesini
istemi de,
d e i t i r d i k , temiz
d i r , a n c a kii y a t t . . . d e m i l e r .
Bana
byle syliyen
olmad.
kontrplk stne,
beyaz b o y a
k a r a boya
ile a c e m i c e
Res-
t a u r a n t yazl y e r e g i r d i m . B u r a s , i l e d e k i lokan
tann
gibi
Dmeden
stnde
basla basla b e t o n
durabilmek iin,
sandalye d e i t i r d i m . Ya t o p r a k tabann
lnden,
ya
da sandalye
bacaklarnn
ta olmayndan sandalyelerin
eri b r e i t uzunluk
stlerinde dengeli
otu
ramamtm.
lk g r d m y e r o l u u n d a n m b i l m e m ,
hereye,
ince
en
ayrntlarna
L o k a n t a d a alt
s a var.
Aralkl
masayla,
masa
tahtalar,
stne
kim
yldr y a l a r ,
yemekler dkle
d k l e prl
irlemiler.
Bir o c u k ,
bir
kirli
bilir k a
pr! im-
paavrayla
masann
s t n s i l d i . Yemek t e n c e r e l e r i n i n d u r d u u y e r e git
tim.
Azlar
mi.
H e p s i n i n s t n e s i y a h bir t l r t l m ,
bir t l . . .
tl
t e p s i l e r sra
Elimi o y n a t n c a , y e m e k l e r i n
kendiliinden
sandm,
lutu
ak t e n c e r e l e r ,
sra
dizil
dantelli
s t n d e k i siyah
h a v a l a n d , a r d m . B e n i m kara t l
k a r a s i n e k yn
iinde kaldm.
Ayp
d e i l miymi...
olur diye
S i n e k bu
lokantadan
ka
m a d m . A m a y e m e k l e r i d e y e m e d i m , y e m i - g i b i . yap
t m . Dibi y o s u n b a l a m , az krk s r a h i i i n d e k i s u
k i r l i y e i l e a l y o r d u . S u i e r k e n , alt d u d a m b a r d a
n d k e n a r n a s r l m e s i n d i y e , iki d u d a m , b i r d e n
bardan
iine s o k u p suyu
Lokantadan
kp
itim.
ileyi yle
bir dolatm.
z e l a r a b a d a n kan e s m e r b i r a d a m ,
na
bir e y l e r a n l a t m a a a l y o r d u .
lerinden
bir i k y e t i
kii e v r e l e m i t i .
olduu
belliydi.
Bir
polis memuru
El
kol
Onlar
N e o l d u u n u a n l a m a k iin
hareket
be-on
ben
de
yurtlarna,
ykte
dediklerine
hafif
pahada
gre
ar
bu
adamlar,
yanlarna
biey.. a l r l a r m .
O n u Al
bir A l m a n
kzn k a p t l a r m ,
gerisin
geri
ran'a
d n e r l e r m i . G n d e y i r m i - o t u z a r a b a b u y o l d a n ran'a
sar kadn tar. E s m e r a d a m n sar karya t a m a h o k
oluyor bey.
Alman
ran
Sar karnn g n l d e k a r a h e r i f i e k i y o r ;
karlar
mas
sarn
diyesiymi
tana,
bu
boyayacaklar.
sar
Sar
karlar
kara
kr
ran
ah
kap
memleketine
nasl
koynuna-alarak...
blbl
tana
sarya
o c u k l a r ran' d o l d u r a c a k l a r -
ki,
sn g e l s i n . . .
tini
ran'a
memleketini
getiriyor,
ranl
kucana
herif d e d i n
mi,
oturtarak"
Alamancann
kesilmi...
Ular s i v r i b u r m a bykl a d a m l a o t e l e k a d a r g e l
dik.
Bu
otelin
sahibi
Satlm' Bey'mi.
kemiklerine yapm.
srayacakm gibi
'Sanki
geliyor.
insana
Eri,
grnyor.
lede
Esmer derisi
hemen
ince
ksa
ilk tantm
zp
bacaklar
boyu,
zp
s
uzunmu
Otelci
Satlm
B e y ' d e n b u r a s iin e p e y c e b i l g i e d i n d i m .
Sana
btn
ileyi,
byle
ayrntlariyle
anlatacak
d e i l i m . Bu a n l a t t k l a r m a g r e , g e r i s i n i sen hayal e
debilirsin.
lede
te be
olan
bin
ilenin
Hazirandan
1980 kii y a y o r ,
kii...
gney
sonra
kylerindekiferle
Bir g e n i d z l k s t n e
batsndan
b t n yaz
b a t a k g l c k l e r kalrm.
bu
birka
Hdrlk D o r u u var.
Hdrlk o l m a y a n
Hdrlk g r d k ,
ay
akyor.
Kamlk
birlik
kurulmu
Kasabann k u z e y do
Anadolu'da
i l y o k sanrm.
duyduk.
bir d e i l ,
Her y e r d e
bir
destan,
yani
yergi,
talama...
Herkes
anlatp
an
Ya-
knda gelir
manym
deniyor. imdilik,
gibi
geenleri
gelen
bu
renmee
da anlatyorlar.
adamn
hayatn,
alyorum.
Burdakilerin,
bu
ile
olmayacakm,
bombo duracakm.
ileri,
bandan
Ben almasam
Onsuz,
yle
yada
ki,
Z-
dkknlar,
b u r d a k i insanlarn
dolduran,
Bey...
canlandran
hep
Kahvede, yolda,
hep
evde.
Zbkzde
braam
her y e r d e o n d a n
ko
nuuluyor.
Gece otelde y o r g u n l u k t a n
dan
uyumuum.
arafnn,
hi y e r i m i y a d r g a m a
Pazar s a b a h
yorgan,
gzm
yastk yznn
anca,
yatak
gerekten
deitirilenlerin,
dei
eskisinden
bu
ay itik.
yordum.
mektubu yazmak
indim.
Otelci
Satlm
iin
otelin
altndaki
B e y ' l e karlkl
birer
O n d a n i l e n i n d u r u m u n u r e n m e e al
O bana d u r m a d a n Zbkzde'yi anlatyordu.
Bir b a k m a d o r u ; anlaldna
Zbkzde
demek...
Sz
gre
arasnda,
bu
ile,
Otelci
yalnz
Satlm
Bey,
Memleketimiz
Neden?.diye
Bizim
garip, dedi,
s...
sordum.
kasabamza
topra
serpilmitir...
da,
kendi vilyetinin
bakmszln,
sahipsiz
sessiz,
lkin b u s z n
imdi
kimsesiz,
ne d e m e e geldiini
sezinler gibi
yalnzsa,
oldum.
topra
Mezarlk
serpil
mi d i y e k e n d i m e m l e k e t l e r i n i d e bir mezarla b e n -
Eri" b e l i n e
belki
hovardala
nualm
.
b a h a r s u y u y r m olsa g e r e k ,
kmtr.
Varsn
olmasn,
biz
ko
dedi.
Parti b a k a n o l d u u m d a n ,
l i i m ieap e d i y o r .
sze d e s t u r v e r m e k -
iftverenolu
Hamza
Bey'e
bak
t m , h e r i f i n , y z n d e n kan e k i l m i , m e v t a y a d n m .
Partimiz
B e l e d i y e (Reislii g i d e c e k ,
lacak...
Senin dzen
mu,
elinden
herifin dzeni tm
dediin,
bozu
makina dilileri
gibi
Ben sze g i r i t i m :
- r - Arkadalar,
Ak koyun
kara
biliyorsunuz,
koyun
ayrt
edilecek.
Aramzdaki
ay
rl gayrlr u n u t u p , e s k i d e f t e r l e r i d r e l i m , rafa ko
yalm.
m,
B e y g i r l e r bile
beygir
akliyle,
canavar
b a b a a v e r i r b i r l e i r d e a r t ayaklarn
dnerler.
vatan,
Bizim
millet,
de
birleme
din d m a n
zamanmz.
muhalifler,
grd
canavara
Yoksa
bu
a r a m z d a k i te
p i m e y i , d a l a m a y g e r e k b i l i p s e i m d e bizi y e r e se
rerse,
boynuzunu
Byle
Efendi'nin
kula
kralm.
konumamn
meram,
sebebi
Belediye
Hamza'nn e l i n d e n k a p m a k .
kavgasna d t k m ,
ki,
Reisliini
Gedikli
hsan
iftverenolu
Biz i m d i p a r t i c e s e n b e n
muhaliflerin ekmeine ya s
rlecek.
Bunun
zna d a
bir y o l u v a r , - G e d i k l i
bir p a r m a k bal
imiz g i b i ,
hsan
almak...
iftverenolu
Efendi'nin
nceden
imar a k n c a ,
szleti-
o sze
gi
riti:
Arkadalar,
oyuncak; deil,
biz
baka
hep
bir ie
kardeiz.
benzemez.
P a r t i c i l i k ii
nsanolu'-
nun
yiitliini
yol
arkadalnda
...
benim
Efendi'yle
de
bir d v a m ;
kendisi
Ben
muhterem
benden
haddimi bilirim,
arkadalarmn
u
sonuncusu
konualm
arkadamz
o1 varken
arka
Gedikli
b i r alp v e r e m e d i i m
ok Belediye
hsan
yok. Ve
Reisliine
bana
bir,
m u h a b b e t
bunun
Aka
Ha o olmu ha ben o l m u u m . . .
ve
ikili
Bir d e
particilik arkadal...
dalar,
snayacaksn,
iki,
lyktr.
reislik dmez.
Ben d e o l s a m , o n u n
hizmetindeyim.
iftverenolu
aknn
grdn
sen?
sana
bir bir e z b e r l e t m e d i m
Gedikli
Bu
Efendi'yle
d p e d z Ben
rim.
mi...
bir d v a m
kpry
izniyle.
demek deil
edilmiyecekti.
Bizde,
oyunuyla
elden
kazk
mi?
demek?
day
Hi dva
mava
ahbapl
m, arkasndan
atlacan
Benim
ne
de
o n u n anasn b e l l e r i m
yok yere
da can-cier grndn
Tuu.. :
yok
g e e s f y e ayya
Allahn
f
hsan
cmlemiz
skladn
bir a l i c e n g i z
biliriz.
Velkin,
r e i s l i i k a r a c a m d i y e k o r k u d a n a k n a d
nen i f t v e r e n o l u
Hamza d e n e n a l a k t a akl m
kal
mu,
herifin
.kalmam k i . . .
Bey'i
ipe
iplii
pazara k a c a k . Y e m e d i i halt
Gedikli
kadar gtrr.
hsan
reis oldu
Gayri
mu,
Hamza
v i c d a n n a kalm
bir
i...
Gedikli
hsan t e h
Hamza Bey b y l e k o n u u n c a ,
blis misa
li
srtp,
Bre heyri;
sun...
furullah...
mi...
bu nasl sz,
d e d i , , ne d e m e k ol
aklmn
ucundan
geme
O s s a a t ii a n l a d m . B u n l a r b i r b i r i n e o y u n oynuyorya,
bakalm
sn,
hangisi
stn gelecek.
hayr b e n o l m a m ,
Sen
sen olacaksn,
r e i s olacak
diye
baladlar
ekimee.
Tbe,
tbeler tbesi
b a n a hi bir v a k i t
B e n
v
etmem.
olmam...
senin yannda...
Sen
Sen v a r k e n
reislik dmez.
batayken,---
Olmaz vallaha...
Ne' d e m e k . . .
Kabul
B u n c a yllk
hizmetin.. :
Allah Allah.. ;
okunmaz yannda
Ben
neyim
canm.
Benim adm
l r m daha iyi.
Olmam art
heyri...
Brak Allasen...
olsun...
'
Kaymakam ktibi
m.
Ulan g a v a t l a r ,
unlara
bak bir...
b i r b i r l e r i n e -reislii
yin
nesini
ye kele
d i y e bir bard
Seimi
buyur ederler.
birbirinize
bunlara,
kazanmlar g i b i ,
Hey kafaszlar,
peke ekersiniz?
s r l e c e k akl var m
sizde?
hele
imdi de
ne
M e r h e m di
Nerdeyse-reis-
lii b i r b i r i n e i k r a m e t m e k i i n e k i e e k i e s o n u n d a
decekler.
Haydi devlet m e m u r u y u m ,
ilerine ka-
rmyaym d i y e s u r d a d u r u p d u r u r k e n , s o n u n d a b e n i
patlattnz...
Rza B e y ' i n
patlamas
iftverenlu'yla
maa frsat
ha
girip
Gedikli
buldular.
hsan
kendilerini
Sonra yeniden
madrabazla
baladlar:
baka
Hamza
ha s e n . . .
u s e i m
ii...
toparla
bir o y u - ,
Bey,
D o r u , . d e d i , a r a m z d a t e k l i f mi var,
olmuum,
fendi
iyi o l d u . A r a d a s u s u l u n c a .
ha b e n
Gelelim/seime...
Ne dersin
hsan E
kardeim?
hsan
bacan
Efendi,
kn
altna a l d :
sandalyeden
kaldrp
teki
Bana sorarsanz...
Evet...
Yalnz,
Elbet..-.
Bana s o r a r s a n z ,
m i z l i k ister.
Sana
bu
d e d i ve s u s t u .
sorarsak?
dediklerim
burda
kalacak.
kendi
iimizde
ilkin
Ne dersiniz,
yle deil
i i n d e m i k r o p var. T e m i z l e m e y i n c e ,
moy vermez,
timizin
m?
temizlenecek
unu
bana s o r m a
hey A l l a h . . .
namussuzun
Ge)peJeJ;/7r
syliyeceksiniz?
iinde
Partideki
skysa g e l adn s y l e
na,
b u m i l l e t bize o y
Ne d e s e m i m d i b e n
iinden
u belJL
bir. t e
Partimizin
y i e m i , d e i l mi?
Ban, bana e v i r m i b a k a r .
nn sras
mi?
mikrobu
herkes
Par
kim
oldu
adn
na)
bitir
de,
b i y o l . Z b k z d e d e m i l e r o
bir kulana g i t t i mi
iflahmz
k e s e r . H e r k e s ba
n a b a k y o r k i , p a r t i d e n t e m i z l e n e c e k m i k r o b u n adn
syliyeym.
ii p o l i t i k a c l a v u r u p ,
dedim,
Dorudur,
iyinin
k t n n ayrd za
m a n g e l d i d e g e t i b i l e . . . Bir k t n n y e d i mahalle
ye
zarar
vardr.
"Bam
Satlm
Ne
dersin
Bey'e d n d r p ,
Satlm
Bey
kardeim?
B y l e c e bely s t m d e n . a t t m .
y o k u a v u r m u k o c a kz g i b i
dedim.
Satlm
burnundan
Bey,
soluyarak,
D o r u lfa ne d e n i r , d o r u y a d o r u . . . imiz
de k t n n o l d u u d o r u
d e n d e f l e m e y i n c e , s e i m kazanlmaz.
Bunu
dedikten
s o n r a ban y a n n d a k i n e e v i r i p ,
Ne d e r s i n M u r t a z a Efendi? d i y e s o r a r a k , be
ly
taza
Efendi.
deil
fendi'ye sordu.
mi?
diye
Allah'n.
Kulu
smail
E-
Herkes,
ve
bunun
partimizde
aramzdan
bir :
namussuzun
atlmasnda
olduunda
birlik.
Gelgeleiim,
h i b i r i d e u i i m i z d e k i a l a n adn s y l i y e m i y o r d u .
Bu
b i z i m insanmzda y r e k y o k ,
yrek...
Ulan
kor
k a c a k n e v a r ? S y l e s e n i z e u h e r i f i n a d n . . . Tuh y
reksizler!
Herkes
birbirine
yle deil
mi?,
Ne
dersin? d i y e s o r a r a k bely s a v u t u r a s a v u t u r a , d
n p d o l a p g e n e bana g e l d i .
Ne
bir Akl
dersin?
Evvel
Demee
Sen
partimizin
Hoca olarak bu
an
Dmesiyle,
Bu
gibi,
ardna
Deli C e l i !
drz
nerde?
inmi
de
nerde,
Sakalna
mz o l a c a k Akl
ortamza
biz k u a n p si
Da e k i y a s
kanun
eskidenmi.
kitabna
kp bakp m a d d e y e u y g u n a d a m s o y u y o r l a r .
hkmeti
arpt,
B u r a n n b i r kar
Ulan y o k s a
m kalm?
ekiyalar ehire
kasabann
ve
barmaya balad:
g r e n i y o k mu?
imdi
o c a k bakan
kanad
m e m l e k e t i n s a h i b i kim?
lhlanp d a a
Efendi,
ie...
k a l m a d , ' kapnn
n a m l u d a n vzlam m e r m i
dt.
G e d i k l i hsan
Evvel
Belediye
frdmn
Hoca
hani?
Reisi
Ulan
ba
bu
denilen
parti bakan
Ulan sizin
partini
essahtan
dellenmi ki,
daha nnde
d u r u l m a z h e r i f i n . Gzleri f i n c a n f i n c a n dar u r a m ,
az
kprm...
B i r i m i z azmz
rimizi bir k u r u n l a d e i e c e k ,
Svlecek,
svlmesi
a s a k herif her b i
bizi k e v g i r e e v i r e c e k .
e l h a k iktiza e d e n
her k i m var
s a h e p s i n e s v p s a y d k t a n s o n r a , Deli C e l i l ' i n b e d e
ni g e v e d i .
d u u n d a n lfn u c u h k m e t e d o k u n u n c a ,
Hst,
Hkmeti
iin
lm... d e d i .
len Celil
E f e n d i o l u m , o nasl s z . . .
iine s o k m a !
Neyin
nesi a n l a t baka
Rza
Bey'i
bizim
burda
herkes
s y l e y i n c e Deli C e l i l ,
Benim
sayar.
byle
hkmetimize
kar
Rza B e y e m m i . . . ,diye a l a m a a b a l a d .
Koca
herif
iki g z iki e m e a l y o r , a l a m a k t a n b o u l a c a k . . .
Bre heyri,
Hem alad,
m.
Herif,
hem anlatt.
Kars y u f k a y a p a c a k
frnda y a k a c a k yok,
sk de dadan
eei
nne
getir
katp
d n e m e t e Kalayc
demi.
km
bir e e k y k
Deli C e l i l ,
yola...
Hdrlk'
Kr Nuri'yi g r m .
kk
kulukta,
dolam,
K e n d i s i an
latyor :
lkin K r N u r i o l d u u n u
grseniz bilemezdiniz.
mu. Ayana abadan
na d o l a k d o l a m .
bilemedim.
Herif e y t a n
gibi
Siz de
bir e y o l
bir k l o t p a n t o l g i y m i ,
baca
S r t n d a bir e s k i a s k e r i y e c e k e t i ,
b a n d a s i v r i bir k e e k l a h . . .
Gs aprazlama f i
eklik,
Allah Allah...
o m u z u n d a bir f i l i n t a . . .
Karm
d a b u h e y b e t t e bir d e m o l u g r n c e b e n a r d m .
C a n d a r m a d e s e m , c a n d a r m a y a b e n z e m e z , e k i y a de
s e m e k i y a y a b e n z e m e z . Yahu b u n e A l l a h ' n b e l s
d e m e e kalmad, mavzeri
bana y n e l t i p
Duurr!
di
Eee
ecinni gibi
kime
herif Ben
diyorsun?
rullah a a m ,
paam,
diye seslendim.
y i n c e Tbe,
d i y e
bir
diye
serteldi.
haa
Eei
barnca,
hkmet kuvvetiyim,
Aman
huzurdan
bahane
szm eeedir
bu
sen
estafu
eee dedim
edip yoksa...
diye yemin
itim.
de
A
d m a d m s o k u l d u m . Bir d e b a k t m , b i z i m K a l a y c K r
N u r i d e i l mi? Ulan o c a batas Kr, s e n i bir a d a m
belledim
dedim.
de
dm
Selm
azma
brak da
geldi,
elli'
selmnaieykm
k a y m e y i v e r bakalm
n a elli
lira c e z a yazdm d e d i .
lum?
Sen
bir
hkmet
lum diyemezsin,
rm...
dan
kesmek.
bet ldrrsn...
Orman
te
Gel g r k i ,
Suun
orman
l d r r msn?
ite
bak,..
Tbe,
nacan...
dedim*
Ben
Niyetin
olmasam
kk skmee
s k m e k t i ya,
dedi.
sen
s k e c e k t i n . - V e r ellilii
kk skmiyecektim dedim.
Gvem
y u f k a y a p a c a k d a frn
kzdrmak
Ya bu
yolacaktm.
iin
gvem
na
Ablan
istedi
imdi d a h a b e t e r d e d i n , g v e m y o l m a n n
yetmibe
grlm
Besbelli
nesi?
dedirrv(*).
mavzer
El
dedim.
neyin
cezas
ne?
n e r d e , a a n e r d e k i , a a c kesem
s e m hakkn var.
cak
Suumuz
l r msn
elinde.
kmsn d e d i .
dedi.
onun
kazman,
niyete
hibir vakit
y o k s a m b i r e l l i . l i r a c e z a d a h a yaza
Ver ellilii...
aa
Neyin cezas b r e o
kuvvetine
lememiiz...
mi?
kayme...
Daha
Skl
paralar!...
g v e m yolmamz,
Yahu,
kk kk-
hi a k a s y o k . M a v z e r i d a y a y p b e n i bir g z e l s o y d u ,
stmden
be
pangnotum
kt.
Paray
ald.
Bir
d a h a g r r s e m e e i n i d e alrm. B u s e f e r l i k b u ka
dar... d e d i .
Deli Celil'in
tk.
Besbelli
Kalayc
alrz.
Deli
anlattklarna
K r -Nuri d e l i r m i .
bir d e
Elin f u k a r a s
vah... dedi.
(*)
alya
Bre heyri, d e r d i n
acyacak y e r d e ,
geri
alya
bu
akln
Rza Bey,
mu? Zavall
sver sayarsn.
hep
Kr Nuri'ye
imdi
oynatm,
vah,
paran
vah,
Celil,
Kr Nuri
im
di kahvede... dedi.
Hemen
ki, Allah
Kr Nuri'yi
gstermiye,
anlatt
gibi
benzer,
Osmanl
Omuzunda
kahveden
giyinmi.
da
Ulan
mavzer.
Bir g e l d i
Deli Celil'in
Yenieriye
benzer,
ekiyaya
benzer,
bir a c a i p
klkta...
korucusu
mu
ke
Memuru
ol
polisine
bu
arttk.
hakikat delirmi.
Rza
Bey,
ne? Bamza d a
sildin? diye s o r d u .
1
Kr Nuri,
Sayenizde
dum...
Oynatm
Muhafaza
fakir.
D e m e k o r m a n c l a yazldn?
k o y d u bu
Allah
Orman
d e m e z mi?
Allah
raz o l s u n ,
serden
Bey'imiz,
beldan
Allah
mrn
korusun,
acd d a beni O r m a n
Biz
Peki
se"ni
kim
ie?
birden
aydk.
Az
uzun e t s i n ,
Zbkzde
braam
M e m u r u yazdrd.
d a h a sktrp
soruturun
c a ii r e n d i k . Kalayc K r N u r i ' n i n d k k n n i s t i m
lkten
kurtaracam
szdrdn
hep
istimlk edilince
bk'n
stne
diye Zbkzde'nin
bilirdik.
Ya
Kalayc
param,
yrm.
kar,
ne
g r r . Yarntesi g n
iini
iinden
Sevincinden
gene
Dur imdi
Zparan
Parann fazla
i c e b i n d e n
Velkin
asn.
bin
lira
Sana
bir
Seni t e m e l l i bir i sa
M e m u r o l m a k ister misin? d i y e s o r m u .
Nuri'nin
kr gz
bile
u d u y u n c a , Z b k ' n ayana
yleyse,
Senin
ceketin
para
dkkn
cann... d i y e
severim.
u i v i y e asl
czdan
ondan
Nuri,
Zbkzde
b e l e d i y e d e yediler. A m a seni
sn v e r e c e i m .
ya
Kr
seni Orman
azndan
Muhafaza
m.
kapanm.
Memurlu
Zbkzde
M e m u r u yazdraym.
b i r d i l e k e yazalm.
demi.
Di-
emrim posta-
Rza Bey,
Maan neymi? d i y e - s o r d u .
'
Parann /gerisi ne
O n u da Z b k z d e
run...
i b r a a m B e y "bilir, o n a so
dedi.
Deli
Celil'le Kr Nuri'yi
dar
kardk.
Mzake
r e y e g i r i t i k . G e d i k l i hsan E f e n d i ,
rop
A r t k i o r t a y a k t ,
dedi,
partimizdeki
mik
belli...
B u n u n z e r i n e h e r k e s c o t u , a t azn':
Bu
kaldka,
eriler.
Zbkzde
biz b u
namussuzu
kasabada
bizim
partimiz
b i r t e k o y alamayz
de
hem-
B u b y l e mi?
Evet...
Ben b e n k e n ,
oy v e r i r s e m , y u f o l s u n
ben
bana.
bile k e n d i p a r t i m e
O herif partinin
namn
b a t r d . O bu p a r t i d e y k e n . . .
imdi
fi
namussuz
yznden
hepimiz
pislendik.
p a r t i d e n i h r a e t t i r e c e i z . Yahu,
stediini
bu
nedir bu
heri
namus
U l a n , h e r i f b i r bana dev
Orman
Muhafaza
M e m u r u ya
par, d i l e d i i n i v a l i t y i n e t t i r i r . . . B u n e b e . . .
Biz h e p
ldk m yoksa...
Biz b y l e k o n u u p d u r u r k e n
Gedikli
hsan
Gedikli
ihsan'n
y o r ya,
ne?
lrsa,
Efendi yok.
Emin
c a yl
Murtaza
Efendi'nin
de
svm.
bir d o l a p
gelmemesine
Bu
eviri
bak
bir d a l a v e r e d n y o r . A l l a h S e l m e t
Efendi,
i m d i sz K a d r ' e f e n d i n i n , d e d i , n k o b u n
bu
kasabada
kartndan,
efendi,
bir d e f a r k e t t i m k i ,
if aras
bir d o m u z l u u var,
arkamzdan
Versin
iki
m u h a l i f l i k e d i p aramza s o n r a d a n
muhaliflerin
belediye
ruhunu
seimlerini
bilir.
Syle
Kadr'-
kazanabilir
miyiz,
kaza
n a m a z myz?
Kadr'efendi,
Sordunuz,
syliyeyim,
dedi,
imdi bu bizim
b u r a insanlarn h e p t o p l a s a n z d a inizden
kim m u -
Ne yaplacan demin
Gedikli hsan Efendi
syledi. Nereye gitti o? Hem akl verdi hem svt
m? Yaplaca, Zbkzde hergelesini partiden ih
ra etmek... Btn suu, yaplm her ne ktlk
varsa, onun stne atp partiderr kovmak... Hemi de
dorusu b u . . .
,'
Rza Bey:
Hele kalkn, ilkin u Orman Muhafaza iini
kaymakam beye. ihbar edin. Hey hey, ne olmal ol
malyd da, kaymakam izinde olmalyd, ben de kay
makam vekili olmalydm...
Ne yapardn Rza Bey?
Ne demek? Bir zabtla doru savcla... He
men tevkif mzekkeresi kesilirdi.
Aman yleyse, abuk... Doruca kaymakam
beye...
Bu ii Otelci Satlm Bey'le Allah'n Kulu ismail
Efendiye verdik: Onlar ihbar yapmak iin kaymaka
ma gittiler. Biz ylece konuup dururken akam da
Daha
nerde
ne o l a c a k . . .
Zbkzde
braam
Hani b u r d a t o p l a h r n s m z ,
Bey?
Parti
toplants
olsun
d a g e l m e s i n , g r l m m? B u g n n e d e n y o k ? Sy
leyin
bakalm,
Hep
de'nin
neden yok?
birbirimize
katlmad
baktk,
y l e ya,
bu
Zbkz-
Herif,
k o s a n g e l i r . T c c a r d a n Emin E f e n d i ,
Siz k i m ,
olmayn
particilik kim, d e d i ,
bir d n e n
var
Zbkzde'nin
m?
Aman
yor.
abuk syle,
Duydunuz
mu?
" Nee? A m a n
Evet,
aldm.
beri
Ben
bunu
gizliden
haber
lf alrm d i y e v a r d m y a n n a . . .
Sa
lf a l a c a m d i y e g b e i m a t l a d .
iftverenolu
deme...
istifa e d i y o r .
Azndan
bahtan
neymi?
Hamza
yi ya ite, . k r n
Bey,
istedii
bir gz A l l a h v e r d i
Sen y l e mi
Bir d e b a k t k ,
gene?
ya,
Syrlp g i t t i ,
kar g i d e r .
b e l l e d i n ? d i y e bir s e s .
Gedikli hsan...
syrlp
geldi.
Ne zaman
gelmi
Var bir d o m u z l u u
ne?
Tccardan
Emin E f e n d i ,
- Arkadalar,
dedi,
tacak deilim.
Siz b e n d e n
partiden
bouna olmaz.
istifas
d a bir kar o l m a z s a , s e r e
partiden
niin
iyisini
Bu
bilirsiniz.
Herifin
namussuz, ucun
parman o y n a t m a z k e n ,
istifa e d e r ?
H e r k e s i bir d n c e d i r a l d . y l e y a , k o s a n git
meyip slk gibi. yapan
eder
mi?
Satlm
Bey,
herif,
imdi
bouna
istifa
Bak u
yor.
Evet,
alaa,
Zbkzde'nin
tarma
azndan
partimizin
kerpetenle
zldn,
partiden
anlyan
istifa e d i p b a k a p a r t i y e ak
olaca-doru.
Yoksa
lf s k l
sarsldn
byle
susmaz,
filnca
babakan alnmdan p t ,
b a k a n d a evine y e m e e a r d d i y e b o l k e s e d e n a
tar tutard.
Bu
herifin Ankara'dan
dnp
de byle
ne v a r
ne y o k ?
sustuu grlmemi.
Arkadalar durup
Eee
braam
d i y e bir d a h a ,
de,'
durup,
Bey,
bir d a h a s o r u y o r l a r . O da her s e f e r i n
'
'
Ne olsun,
ne
hep b i l d i i n i z g i b i . . . d i y o r .
Lf d n y o r d o l a y o r ,
Eee,
braam
Ne o l s u n . . .
Az sonra
Ankara'da
Bey,
arada gene
Ankara'da
biri
soruyor:
ne v a r ne y o k ?
Hep b i l d i i n i z . . .
gene:
Ne
ne v a r ne y o k ?
olsun...
yok?
Hi...
Eee b r a a m
Bey, y e d i i n
Ankara'da grdn,
te...--
Vallaha...
1
d u y d u u n u anlat bakalm...
Ne d i y e y i m . . .
Bilmem k i . . .
Hi i
Eveeet,
iin
renginin
bozukluu
anlald ve
bi
partinin
evine g e l i r k e n ,
nceden szleti-
Hamza B e y k o n u m a a b a l a d :
b r a a m Bey,
b e n i m anladma g r e , bu bizim
b a n d a k i l e r ileri
iyice p i s l e t t i l e r .
Balk b a -
K i m i s i imza a t t , k i m i s i m h r n b a s t ; b i t i n c e Z bkzde
dilekeyi
elimden
ald, y k l k
kapsn
kit-
braam
Bey, s e n
sonra
imzalayacaksn?
Ne imzas, b e n i m z a l y a c a k d e i l i m . . . Ben si
z e p a r t i d e n k a c a m d e d i m mi?
diimi
Byle
bir sz de
duyannz v a r m?
Aman...
Yahu...
Deme...
Namussuz
bizi
nasl
i?
rk
Bre...
tahtaya
Karda...
bastrd
m...
Tuu...
Bizim
telmz
Madem
yazarm,
grnce,
istiyorsunuz,
b e n d e ayr
bir dileke
dedi...
Aman
Yazd.
yaz...
Yazdktan
sonra
da
hi
utanmadan
oku
d u . P a r t i y e c a n d a n , k a l p t e n , b e d e n e n , c i s m e n v e ru
hen
balym.
Ucunda
dnmiyecekmi.
bana b u
lasna
lm
kasabada parti
kadar
olsa,
Herkes partiden
koruyacakm.
parti yolundan
ekilse de,
kalesini
Allah
bir
kannn s o n
dam
da
bera-
partiyle
bermi.
Bunu
imdi
yzmze
kar
o k u y u n c a aptk
Hamza
Bey,
B a k b u n u o k b e e n d i k b r a a m Bey, d e d i , biz
s e n i n iin o k d e d i k o d u l a r d u y d u k .
ben arkadalara,
kere
snamak
gyabnda
istedik.
Biz s e n i
Aferin...
b i r snayalm
nanmadk.
syledim.
c i l i k t e , l m e k var, d n m e k y o k . . .
lyz.
kaldk.
n'olacak?
Ama
Hatt
seni
Yiit a d a m s n .
bir
Parti
B y k l e r i m i z e ba
dedik...
Zbkzde,
n a d m . . . siz s y l e d i n i z , b i r d e b e n s y l i y e y i m d e d i n -
l e y i n . "Sen
k a r a c m l e s i kt, .imzasn z o r a t a n c a h i l i n
b i r i y k e n , b u p a r t i n i n s a y e s i n d e k o c a b i r B e l e d i y e Re
isi o l m u s u n . . .
Bu
parti
olmasa,
Belediye
Reisliini
r y a n d a g r e b i l i r m i y d i n ? Ha? i m d i d e k a l k m , y o k
yle y o k byle...
Bize d n d :
Ne d e r s i n i z a a l a r d o r u mu?
'
N e d e n i r ? i f t v e r e n o l u iin d e d i k l e r i h e p d o
ru...
Evet...
Ondan
Dorusun...
dedik.
bana d n d :
Sen
bir h o c a
kasabaya gelip,
eskisiyken,
ky
imamlndan
p a r t i s a y e s i n d e adn t c c a r a
k a r k e n , h k m e t i n , o t o m o b i i lstii t e v z i a t n d a n , o t o
mobil
d e i l yayl
lstik
alp
araban
vilyette
lstik
bile
yokken
onar yirmier
karaborsas
yaptrmken,
i m d i d e k a l k m , a n t i d e m o k r a t i k h e mi?
, A m a n
susss!..
Estafurullah...
Biz o
lstik
R a h m e t l i p e d e r i n l e bir y e d i i m i z
i t i i m i z ayr g i d e r d i . N e d e m e k . . . S e n i m d i b u sz-,
lerinle
pederinin
ruhunu
muazzep
etmedin
mi?
Bre
b r a a m Bey, s e n b e n i m e l i m d e b y d n o l u m . . .
Ben sylesem de ne f a y d a . . .
brleri Zbkz-
de'ye,
Evet, d o r u s u n . . . d i y e ba s a l l y o r l a r .
Hele i f t v e r e n o l u
Hamza alan g r s e n ,
ken
d i p i s l i i n i r t t r m e k iin h e p s i n d e n o k g a y r e t e g e l
mi,
h o c a duasna
Amiin!
be
n i m iin her n e d e s e ,
Eveeet...
feryadndan
Doru...
tekilerin
d i y e k a r g a g i b i lk atp,
rmasn
bastryor.
. . B e n i b r a k t , Satlm B e y ' e d n d :
Birde
adam
u c u kulan a m . . .
gibi
byk salmsn,
byklarnn
par-
Aleykmselam...
Eilip,
Nereye
yas...
byle
Zbkzde
;
Uur ola...
yzne baktm,
Alucan'l
efendimize...
Kylmzn
a n l a t t . . . Yahu,
gndr Ankara'da
biz
bu
godounun
eliyle k y d e kar
karyla
S a b r i Aa,*
Bizim
Herif,
on
dne-
bu Sabri Aa
kapatm, Ankara'ya gi
d i y o r u m d i y e km e v i n d e n ,
oyuncu
Zbkzde'yi
i n g e l d i b i l m i y o r muyuz? T u u . . .
heda-
Bir d e
de
Sabri Aa.
Sabri Aa?..
on
gn Alucan
kyn
kapanm...
kyn yayla
ii
oldu
demek.
Ankara'
d a n e m i r km d a . . . d e d i .
Herkes
evlerine
dald.
sl
Kulu
smail
Efendi,
D n e n o y u n u a n l a d n m h e y r i , d e d i , biz na
oyuna geldik?
Oyun ok...
stifa
Emin
Efendi
Hangisini
dilekesine
imza
o n l a r istifay
dedin?
Gedikli
atmadlar.
Tuuu... O grltde,
ya,
Biz Allah'n
smail
hsan'la
Tccardan
Neden?
hi f a r k e t m e m i i m .
Doru
imzalamad.
Neden?
Neden
olacak...
Bizim aklmz h e p b y l e so
elinden
Zbkzde
alamyacak,
olsun
diye,
iftverenolu
reis
bir a r a l k yanmz
m imdi?
baladm...
Vay
kafa,
bizdeki
Peki,
b u Z b k z d e ' n i n d u r u p d u r u r k e n par-
tiden
istifa e d e c e i
kendiliimizden
Onu da
lanty
h a b e r i n e r d e n kt?
nerden
uyduran
kendisi
edecekmi
artt.
diye
Biz h e r i f i
kafa, vah
Emin
sonra
oyunlar...
haber
Efendi
neden
Emin
uurdu,
partiden
miz i s t i f a e t t i k d e ,
Vah
kendisi...
ileri s r p d e
Biz b u n u
kardk arkada?
E f e n d i ' y l e isti
bizim
aklmz
ihra e d e c e k k e n ,
o n u t e k bana
top
gelmedi?
da
kendi
partide braktk...
kafa...
B e y anladn
m bu Z b k z d e bizi
nasl b i r o y u
na g e t i r d i . . . O y u n b a z d a h n e r mi ararsn? En ba n
giliz s i y a s e t i s i n i s u y a g t r r d e , s u s u z g e t i r i r . Yan
dk,, y a n d k . . .
B u Z b k bir
bel d e i l . . .
sn...
Zbk ki,
d i l l e anlatlr
M e e r k i , tuzana d e s i n d e anlya-
Kendi elimizle,
imzaladk d a v e r d i k .
ka senedinden salam
BUNDAN
ban
bir senet...
NAMUSSUZUNU
BULAMAYIZ
Biz sakal
ele v e r m i i z
biyol,
Zbkzde
dilese
bu o l a n l a r d u y u n c a ,
Hey
dangalaklar,
herifin
evine
gidilir
mi?
dedi.
Bey,
dokuzyzdoksandokuzu
tutmasa'da
bir t u t -
.sa,
ona yeter.
bu
herif
der,
Hadi diyelim
koca valiyi
vali
paann
karsnda
tp,
hal
size
de
biz
inanmadk arkada,,
kandrr y a . . .
uramtr
Vay n e d e m e k o l s u n ,
Yarn
bacak
bana
der.
ben
vilyete
gi
bacak stne
misafir geldi.
Vali
de
bunun
b u yklas
Her-
zerine
hkmetin
bir
etmez
gitsin...
bir
Zbkzde'nin
evine
g e c e yatsna
Bedir
Hoca,
D e m e k i m d i , bu b i z i m Z b k z d e , m u h a l e f e
tin
b u n c a yldr y k a m a d
rp perian edecek,
hkmeti
Rza
Bey,
latmadan valinin
odasna
frlayp
pyorlar.
sarlyor,
hsan
d a l y o r : Vali
bile tk
bunu
grnce
brakn.
Olanlar
Efendi,
Arkadalar,
dedi,
siz
bunu
o l m u , , her n e y s e . . . A h a s e i m l e r g e l d i d a y a n d .
receiz,
hu
<
Ben g z m l e g r d m , d e d i , kapsn
Gedikli
d-'
y l e mi? Yok c a n m , v a l i n i n
z u r u n a m k a b i l i r ? d e d i .
Tahrirat ktibi
birbirine
N'-
siz o n u d e y i n b i y o l .
iftverenolu
Hamza
Bey,
dangalaklk senedini
reislii
dvasndan
vazgemiyor.
le
Zbkzde
isliinin ardndan
ile
ye korkusundan,
iftverenolu'ndan yana.
Tahrirat ktibi
gibi
Ben
bakanln
Rza
bir d e v l e t
da
bakanmz
belediye
re
kapacak, di
Bey,
memuruyum,
ne d e r s i n
bu
iinize
karmak
ie Allah'n
Kulu
smail Efendi? d i y e s o r d u . . .
Ben n e d i y e y i m ? P a r t i d e n istifa e t t i m d i y e d i l e k -
Arkadalar,
dedim,
daha ne diyebi
ste t k r s e m
bu
byk.
Zbkzde
braam
' B e y b u g n e b u g n b i z i m p a r t i m i z d e n . Canmz c i e r i
miz d e m e k . . .
Yahu,
onun
lemiyor.
adam
iin
n e atp t u t u y o r u z ?
iin b i z i m s y l e d i k l e r i m i z i m u h a l i f l e r sy
-Herifi
geecek"..
tan
Biz b u
ykacaz,
yi,
b a r t a c a z da e l i m i z e
ne
ayrlmaz.
Gedikli
hsan
Efendi,
Hay b a b a n a r a h m e t ; d e d i , o k k r b i r d o
r u y u g r e n var.
N e d e m e e Z b k z d e ' y i y e r d e n ye
re vururuz?
politika
Bu
ne
demek arkadalar?
Satlm
Zbkzde'den
doru
yalanc
dolana
do
konualm,
var
m?
Bey,'
Kendisi yok
dolanda onun
Pro
n e d e m e k ? Yalan
b u r d a , Allah' var,
dedi,
yalan
stne yok.
yleyse?
Yahu,
Kadr'efendi
de
ite
syiedi.
ancak Zbkzde
Seni
oylar
toplasn...
d i y e kzar d a t e k i
d i y e l i m de
Kendisini
babam?
reis
hkmet
atarken
diye
bir Zbkzde'nin
Politika
bnda
deve,
Aramzda
daha
atmas m
Biri
bin
bir atcnz,
daha
Ne diye herifi
diye
atarm.
aramzdan
kt
bize ar g e l i y o r ?
gstermek demek.
icabnda deveyi
muhalifleri
bir daha
Ulan b u h k m e t i n k e n
bile y u t u y o r u z d a ,
ne demek?
pireyi
mek...
bile
geldi
herif par
yapmyacaz
p a r t i y e - g e e r s e yandk,
Evime
Bi
Zbkzde'ye,
kazada p a r t i m i z s e i m i kazanamaz.
ykarz
den
Gelin
B e l e d i y e Reisi yapacaz
timize
bu
kurtarr.
ca
pire y a p m a k de
k-
belediye
reisi y a p m a k
istiyorduk.
Aramzda
ondan
d a h a ibilir, o n d a n d a h a b e c e r i k l i y o k t u . D o r u l u u
na d o r u ,
alkanlna a l k a n . . .
t da a n l a t t .
ceplerini,
O anlatrken
braam
a n t a y kartrp
B e d i r H o c a anlat
Bey de d u r m a d a n
Bedir
H o c a b i r v d k i , u b i l d i i m i z naml n a m u s s u z u m e "
lek yapt
kt.
Artk vmelere
sz y e t m e z o l u n c a ,
te b y l e i b r a a m Bey, d e d i , a r k a d a l a r l a ka
rarmz s e n i b e l e d i y e r e i s j y a p m a k t r .
Bir eli c e k e t i n i n
iinde olan
i c e b i n d e ,
Sen ne dersin?
b r eii antasnn
Zbkzde,
Bir e y mi
dedin
B e d i r Emmi?
diye sormaz
m!..
Akl
Baka
Evvel Bedir
biri
anryor,
Hoca
byle dese
ulan
rr. N e m e
namussuz,
lzm,
bandan
kpkrmz
Hoca
lfa
Aramzda
kesilip,
hrsndan.
eei
k u l a k ver!
herif s a b r ta
balad.
oldu
Baavuun
diye
mi
ba
lfa g e n e ta
Zbkzde'den
okumu'
y a z m , o n d a n d a a l k a n , d o r u s u , ad d e d i k o d u y a
karmam
Bey,
yoktu.
Arkadalarla
hepimiz seni
liiyle
sak,
olan
kabul
seni
uzun
uzun
konutuk
braam
r e i s l i e u y g u n b u l d u k v e d e oybir
ettik.
Belediye
reis y a p a c a z ,
iyi
seimini
mi?
burda
kazanr
Ne d e r s i n
braam
Bey?,
Zbkzde
hababam
ceplerini,
antasn kartr
makta.. :
Anlyamadm
Bedir
Emmi,
naslken
nasl
ol
mu?
Herif d p e d z alay e d i y o r .
kzaran s u r a t
bu
kez
morard.
B e d i r Hoca'nn
L havle yi
ilkten
iinden
e k i p bir d a h a a n l a t m a a b a l a d . D r d n c m , be
inci
mi
anlatmasnda Zbkzde
yle
bir d i k i l i p ,
s r t a a p l a k s a m i m i y e t kuramaz
V e y a h u t d a , b u Z b k z d e ile k o l k o l a r e s i m ek
tirenler,
ondan
Arkadan
daha alak:
syle,
kim
Bakas var m
olduunu
syliyeyim
heyri,
demi
ler.
Allah
Selmet Versin
Murtaza
Efendi,
Ulan
biz,
salvatla
alrken,
onunla kolkola
n d e i l . . .
Bey'e
bavekil
hazretlerinin
beenmediimiz
Koalm kaptkat
yalvaralm.
adn
Amana
az
Zbkzde
durmann
zama
kalkmadysa,
delim,
braam
n'olmal
o'lmal,
e e r o da bizim b i r h e m e r i m i z s e , bu m e m l e k e t e hiz
met etmek isterse,
bamza
belediye
reisi
olmaldr.
D o r u d u r , i m d i h e r i f i n n e d e n b e l e d i y e reis
liini k a b u l e t m e d i i a n l a l d . H e y r i , b u m e m l e k e t t e
bavekil
hazretlerinin
olurken,
raam
sarsna
srtnen
o n u n l a bir m a s a d a rak
Bey,
o l u r mu?
bu f a k i r kasabann
Ben
bulunmadm.
hibir vakit
Herifin
vekil
bana
belediye
Zbkzde'nin
kymeti
meki!
ien Z b k z d e
belli...
breisi
aleyhinde
nanmayan
olur
Zbk-
zde kageldi :
Aman,
antamdan
buraya
bir
e y l e r dr
mym?
Resimleri,
Buyur
Resimlere
kartlar
braam
uzattk:
Bey...
b a k p suratn
buruturuyor:
A d a m , aradm bu d e i l . . .
Kartlar veriyoruz.
lu
b i e y olsa b u l u n m a z d .
. H e y r i , b u n l a r lzumlu d e i l . . . e y a r a r lzum
B u y u r braam
Bey,
b u y u r . V e l k i n d e d i n dur
dun...
Velkin
baz
artlarm
iftverenolu da gayri
gittiini
anlam,
hi
var.
belediye reisliinin
deilse Zbk'le
aray
elden
amya-
H e r ne g i b i artn u r t u n v a r s a ,
ahlksz
beer aar...
velallah
belediye
dndrr.
mezseniz,
Bey,
iki
Ben
olurum.
d e sizler b e n i
de,
Makam
E-
ma
insann
dner,
yanl
d o r u y o l a getir
nmertsiniz...
b u Z b k ' n bir s e s i var, b e r i b e n z e r tiyat
oyuncusunda
alakln
reisi
kazanrz.
E e r b e n i m d e bam
bir i y a p a r s a m v e
ro
aktt
Yanlmak i n s a n o l u n a v e r g i .
seimini
istediniz belediye
ban
gznden
A r k a d a l a r , d e d i , b i r i n c i a r t m u k i , h e p in
sanz,
dem
zorla
enesinden szlrken,
benden
byle ses
bulunmaz.
iyi b i l e n y o k k e n ,
Yahu,
herifin
o szleri
dinle
y i n c e i i m bir ho o l d u , g z l e r i m s u l a n d , 6 u kez a
lama sras bize g e l d i . S e s i n i t i t r e t e t i t r e t e Beni d o
ru yola getirmezseniz,
sann
hamiyet
rndan
damarlar
nmertsiniz
demiyor mu,
kabarp yalar
gz
in
pnarla
tayor.
iftverenolu
Hamza d r z s ,
diye bard.
Nmerdiz!
Tccardan
Emin
Efendi yandan
bandan
utan
madan,
E s t a f u r u l l a h . . . kinci a r t m u k i , h i b i r k i m
ki
dalkavuklua
ben
nk,
neden derseniz,
i n s a n o l u n u n yz y u m u a k . .
de e y t a n a uyar s a p t r m .
yolu
Beni
batan
karmyacaksnz.
gstermezseniz
Kendimi
doru
zaptedemedim,
Alaz!
n c artm u k i . . .
B u y u r b r a a m Bey!
Dediimden
Akl Evvel
Bana
alaksnz.
diye
bardm.
*
dar
kmyacaksnz.
B e d i r H o c a d e n e n sakall
kan,
vicdansz!
diye
kei;
bard.
Zbkzde,
Ve
de
Hep b i l i y o r s u n u z k i , d e d i ,
onlarn
banda
avukat
halifleri a l t e t m e k zordur.
Evet,
muhalifler kuvvetli.
Burhan olduka,
Biz b i r l i k o l u r s a k . . .
karmzda bir a v u k a t B u r h a n
mu
"
bels v a r k i ,
o l u r bel d e i l . . .
Biz
byle
kararlatrdk.
de b i z i m hatrmz iin
Zbkzde
t i . A n k a r a ' y a g i t m e k t e n vaz g e t i .
Zbk nmerdi
Burhan'n
relim.
Bizim
doduuna
naml
piman
git
b e l e d i y e reisi o l a c a k y a gay
kazand b i l i n , d e d i .
karsnda,
Bey
k a b u l et
D n p evine
t i . O g i d i n c e G e d i k l i hsan E f e n d i ,
ri partimiz seimi
braam
tbe,
Biz b u a v u k a t
tutunamazdk.
Zbkzde'miz,
etmezse
ve
imdi
o avukat Burhan'
de
avukatlk
ruh
aha
byklarm
kaztrm...
Kadr'efendi,
- Benden
dorudur,
de
iyisini k i m s e b i l m e z ,
Se
i m i kazandk b i l i n h e m e r i l e r , s e i m t o r b a d a k e k l i k . .
Bu
ii
dzenledik.
dnyay
lamazdk.
dolansak
hsan
Efendi y e r d e n
Zbkzde'den
ge
namussuzunu
hakl;
bu
yurdunu
boa-
dn... dedim.
ten gten vakit olmuyor, dedi.
Hayr'ola?.
'
Hayr diyelim. Bre smail Emmi, Zbkzde
imansz nerde bulunur? Sabahtanberi onu ararm.
Gedikli hsan sordu da Resimci Ferhat 'da anlat
t . Zbkzde braam, vilyete gitmi. Ferhat'n us
tasna varm. kiyzelli liralk resim yaptrm.
Re
simleri alm, iki aydr paray verecek. Ustas da bi
zim Ferhat'a, Ya gider paray alr gelirsin, ya iine
son veririm. Senin yznden, hemerin diye cesim
leri parasn almadan yaptm. Yoksa yle bir uursu
zun admn dkknmn eiinden artrmazdm.,. de
mi.
>.
Resimci Ferhat olan altya olmu. Olan be
yl raklktan sonra kalfa oldu da zanaati kapt. im
di iinden olacak.
Yienim, ikiyzelli liralk resim olur mu? Ne
resmiymi bu? diye sordum.
Resimci Ferhat anlatnca aklm durayazd.
Zbkzde braam nerden bulmusa bulmu, bavekilin,
vekillerin resimlerini bulmu, Ferhat'n ustasna va
rp,
Bu resimlerin yanna benim tasvirimi yerletirirsen, ne istersen veririm, iste isteyeceini... de.mi.
Bavekille
Zbkzde'yi
resimde
yanyana- o t u r t m u ,
kolkola drdurtmu.
Ben
Ulan,
bunu duyunca
sen Bey!
resimler he
salarm y o l m a a
mi?
baladm.
Bizdeki dangalakla
bak
Bir k o c a b a v e k i l h a z r e t l e r i , u Z b k z d e
HJyle r e s i m mi e k t i r i r , y a n y a n a
m d u r u r ? . . S e n bi
z i m u e e k kafamza bak!..
Resimci
Ferhat,
Aman
mazsam
emmi,
Z b k ala
ekmeimden
olacam...
dm,
n e r d e ? Paray a l a diyor.
O l a n a ac
v
Yienim,
dedim,
s e n d e akl v a r s a , Z b k z -
p!
Paran v a r s a ,
ikiyzelli
liray v e r ;
y o k s a ayl
N e ; d e m e k ? Paray gz g r e g r e y i y e c e k mi?
cierini
skemezsin.
O senin
ikiyzelli
daha verirsin.
Zbkzde'yi
Gel
g r m e k yle
kese
hem yalvararak
b y k sz
dursun,
dinle
grdn
y e r d e n , adn d u y d u u n y e r d e n k a ! . .
Resimci
erini
yola
Ferhat sz
skerim
anlamyor.
diyor da
adamn
ci
Baktm,
gelecei yok,
-Yienim,
olsun.
dedim,
varsn
Gitmeye gideceksin,
senin
hi m i
Ferhat
savutu.
Ne g l e r s i n
heyri? -
Glnmez
eein kanck
deil,
czdann
yle g i t .
Gedikli
kr g l y o r .
-
Ben
bir d a h a d e m i y o r .
hsan
kkr
mi?
Zbk
itindek
akla
bak
s e n , n e a k l . . . Herif g e l d i , i l k i n b e l e d i y e r e i s l i i n i ka
b u l e t m e m , d e d i . K a b u l e t s e , aramzda b e l k i i s t e m i y e -
ni
olacak.
Resimleri,
Durup
durup
a n t a y kartrmas
k a r t l a r d r m e k i i n . . . Yahu
neden?
herif,
an
Oca
batas,
grdn de...
m geldik? Ulan,
resimleri
mahsustan
Adaaam
neye s u s t u n hsan E f e n d i ?
smail
Efendi,
s u s m a s a k neye y a r a r .
S e n u n d a k i akla b a k , ne akl!..
kandrrsa
bu Zbk,
D e m e k biz
Ya
ne
Kahvede
Heyri,
Bey'i
grdn
hi
amad.
perian
eder.
oyuna geldik?
grdm.
m,
d i y e olan
Z b k resimleri
mahsus
biteni anlattm.
Satlm
amak yle
Ben a n l a m t m ,
Nerden
Yahu,
Bizi b y l e
belledin?
drm...
a k l d a .
avukat Burhan'
b i l e r e k mi
Satlm
tan
serptiini
D e m e k g z g r e g r e biz g e n e o y u n a
dursun,
dedi.
anladn?
resimlere
bakmadn
m,
birinde
bave
kil h a z r e t l e r i Z b k ' n y a n n d a o c u k g i b i k a l m ;
bi
D e m e k biz
imdi,
dankl
de
mi
otur
duk?
.
Ne
kandrmasn
belledin...
biliyor.
Aferin
Zbkzde'ye...
Muhalifleri
seimde
Herif
yerle
bir
e d e c e k d e m e k t i r . H e r i f t e akl v a r e f e n d i , a k l . . .
Bey, Z b k z d e ' n i n
bu r e s i m d a l g a s ile bize o
y u n e t t i i n i h e r k e s d e b i l i r m i . Ben b i l m e z m i y i m ? A
m a b u n l a r n e n anlaysz
ben
deilim ya...
Resim
lere b a k n c a p, d i y e b u n d a bir d a l g a o l d u u n u an
lamtm.
Muhaliflerin
Kendi yiidimizi
Ertesi gn
karsna
bozmak da
bir y i i t
karmz.
bize d m e z y a . . .
bir d e d u y d u k k i , R e s i m c i F e r h a t , v i 172
Jyete d n m e k t e n v a z g e m i .
raf d k k n a a c a k m .
Gedikli
hsan
Bizim: kasabada f o t o
Efendi,
Resimci
Ferhat'
elinde bir
ne
Ferhat,
yoksa
Zbkzde'nin
cierini
m i s k t n ? Olamaz, b u c i e r sr c i e r i . B y l e c i e r ,
Z b k itinde ne arasn!., d e m i .
Resimci
Ferhat d a ,
A m a n s u s hsan E f e n d i ,
in kulana g i d e r de s a k n . . .
Bey velinimetimiz.
Allah'tan
m a a l m a d m . Yoksa
Aman
dedi.
rezil
demi,
braam- B e y ' -
Biz b i l e m e m i i z .
olacak,
para
olacaktm.
az
Beni
grnce,
yi
k i geldin
buldum.
Bana bir d k k n a a c a k .
braam
lfn
Evden
karken de,
ite b u k u r b a n c i e r i n i v e r d i d e , Anana g t r d e d i .
u
insaniyete
bak!..
te b y l e ,
bey...
S e i m d e bizim parti Z b k z -
d e ' n i n s a y e s i n d e b e l e d i y e s e i m i n i k a z a n d . O n u n ba
mza
belediye
inandrsn,
Biz bu
reisi
olmas
ite
byledir.
Allah s e n i
a v u k a t B u r h a n ' y e d i , -evet y e d i
pskll
ne e k t i y s e k ,
bely z o r l a
bitirdi.
bamza aldk.
kendi beyinsizliimizden.
Her
Bizde bu ka
f a v a r k e n , bizim g i b i l e r i n e bir d e i l , o n Z b k a z ge
lir.
B e l e d i y e reisi o l d u , s o n r a . d a bize kan k u s t u r d u .
Kimse
Ylann
etmedi
ba
bize,
n'ettikse
kkken
kendi
ezilecekti.
kendimize
imdengeri
ne
ettik.
de
s e k b o s , olan o l d u . . .
SORDUM
ASLIN
NEREL
Otelci Satlm Bey
yle anlatyordu:
\
Yapmaz o l a y d k ,
biz b u a l a
b e l e d i y e reisi y a p -
Kimin
zamannda,
kimin
zamannda?
diye
sordum.
Rza Bey,
Senin bu merhum deden, dediin kitab han
gi dilden yazm? Yeni Trkeyle
mi, yoksa Arap
harfleriyle mi?
Hah, bu lf iyi oldu. Rza Bey ta gediine koy-
d u . Zbkzde
Arap
harfli
yazyrnerden
bilecek...
L i s e m e k t e b i n i bile b i t i r e m e d i .
Rza B e y ' i n s u a l i
nsn...
Hayr,
Elbet e s k i
A b d n n a z i f Paa
d?
zerine,
ne olur bir d u r u p d
p d i y e c e v a b y a p t r d :
harflerle...
zamannda
Aman
yeni
Rza B e y e m m i ,
harfler
km
my
'
Bre
bey,
nasl v a s f e t s e m ,
herif
s o l u k alr v e r i r
gibi yalan
kvryor.
Biz bu c i b i l i y e t s i z i n
iyi
Babasn
tanrm.
biliriz.
onbe-onalt
asln
neslini
y a l a r n d a va
O sra b i z i m k a s a b a y a K a r s ' t a n
muhacir
H k m e t m u h a c i r l e r e t o p r a k d a t y o r , yar
ediyor.
te
o sra
kasabamzn
iinde
bir
herif
t r e d i , t y b o z u k bir h e r i f . . . V e l k i n h e r i f i n bir d u
ruu,
bir y r y var, g r m e l e r ; i s t e r ;
gdesinden
nasl
iki kar a k t a d u r u y o r .
kanatlarn aar,
kabarrsa,
bu
B u iki k o l u ,
Horoz t e r k e n ,
herif de
yle..-.
Kollar k a n a t o l m u , t t t e c e k . . . A y a k l a r n a a a a
b i r alml y r y o r .
s t e f t i t e sual
mas
gerekse,
gvdesini
Bir k s r m e s i v a r k i ,
ediyor sanrsn.
ban,
dndrp
Uzun
boynunu
yle
ien g r m m v e l k i n
lamamm.
Birine,
paa
evirmiyor,
btn
B u n c a yl
cgara
bakyor.
ylesi
ordu
b i r y e r e bak
bir c g a r a
iene
rast
Ceketi,
pantalonu,
zemez. C e k e t o m u z d a gezer.
ralarn
kua
yalpalar ve
Evet,
deil...
Belde kuak,
Yrrken
bir s a a ,
ben
bizim bu
bir s o l a
yaylanarak yrr...
alml
b i r herif y a ,
alm
bizim
bura
diline
almaz.
Herif pazar
yerinde,
ar
boyunda
b i r zaman
diye sze
girdi.
tfek tuttu
daa yrr,
rzkn
da bir komu
b u k ii,
nirlermi.
olur,
dalarda ararm.
ky varm,
ekim-biim
Doan
orann
bilmez,
by
O
insan
da ift u
terledi
ky de
eyh yetitiriyor.
b i r y e r e varr,
miydi eyh
sr,
Kyden
davar
kan,
ky daha varm,
der
Bunlarn yann
onlar da eyhlikle g e i -
erkekse,
gurbete yrrm.
yetitirmiyor,
onne
m u , ya Allah, bismillah
oras da baka t r l ; . .
ney
baka
Bir k o m u
O r a insan
nn g e i m i d e d i l e n c i l i k t e n . Kars, kz, g e n c i , k o c a s ,
e r i avrad d i l e n i r m i . . .
onlarn
se
geimi
Sen
evini
de
Bir b a k a k o m u
hrszlktan..
Delikanl
geindremezsin
diye
ky varm,
hrsz d e i l
ona
kz v e r e n
olmazm.
Kurban
kulunun
o l d u u m Allah'n
rzkn
bir hikmeti
bir baka y o l d a n
Poulu
ite,
Kimi
her
di
Zeybekzde anlattka,
Bir de tatl
Bir g e c e , d i y o r ,
dan
yaratm.
dili var.
duyduk ki,
bizim
Efe g e l e s i y m i .
kye, yedi
Efeler k y e
indi
dadan
kor gider.
inecei duyudu
Bizim o r a l a r n
mu,
efe
hkmet adam
belya
kalmya
Candarma dersen,
lar,
oralarda ekiya
ne d e m e k . i .
Poulu
tr y k
Hey
da,
efelerin
canlarndan
avna b o u n a
hey,
olmyalar.
b o brakt d a l a r
mermi
yakar.
Efe
grmelisiniz.
Efe v e a s k e r l e r i n d e n n c e k y e y e d i
mal v e y e d i katr y k
m c e v h e r ve yedi
tr y k altn v e . g m eya v e y e d i
dife ve ipek giyim geldi.
kol
Hibir hak
katr y k
ka
ka
ka
gememesiye
c a s m i bilmezdik.
Bu Poulu Efe'yi kyden alp ya
nnda yetitiren ve de ona ustalk eden bizim pede
rimiz olduundan, Poulu Efe de b iyiliin altnda
kalacak bir yiit olmadndan bizim ustamz o l d u .
Bu Zeybekzde o gece, gn yasya anlatt. O
anlatrken, ben yerimde duramaz oldum. Ertesi gn,
Kara Yusuf Efe'yi koyacak yer bulamyoruz, el stn
de tutmaktayz. Byle bir naml
efenin kasabamza
eref vermesi ne demek... Herif, krk yl memleket
ler t i t r e t m i . Adn duymadmza amaz m? Kabu
una girmi tosbaa gibi bizim neden haberimiz var
k i , Kara Yusuf Efe'yi bilelim.
Derken efendim, kasabadan kylere dek, Zeybekzde'nin nam yayld.
Kasabada, Ermenilerden
kalma en gzel ev ona verildi. Namn duyan, desta
nn iiten, aman efe diye her bir ihtiyacn ayana
koturuyor. Zeybekzde'nin gayri, elini scak sudan
souk suya soktuu yok. Bir eli yadaysa, br eli
balda... Onun yapt, kahvede,
pazarda gvdesini
almla gezdirip, yiit yiit yaylanmak ve yalpalan- ,
mak ve serencamn bizlere nakletmek...
Anlattka
ayoruz. Bylesi yiide ne verilse az. Gene iyi.bir
adamm canm, herif istese, kasabann ortasna
kp bir nara vursa, elimizde her ne varsa alr, bizi
hep cbl brakr, Uan- kaan vuran silhna el sr
meyi istemez, bizi perian etmeklie bir naras ye
ter de artar bile...
Zeybekzde Kara Yusuf Efenin
hanesi askeriye ambarna dnd, veren verene, ge
tiren getirene. Herifin kimseden bir ey istedii yok.
Biz, de ki korkumuzdan, de ki byle bir efeyi bar
mza basp eref duymamzdan, de ki bizi kurda ku
a ve de her trl tehlikeye kar koruyacandan,
adama kulkle olduk.
yle an
latt :
Bir memlekete vardk, hi gecesi yok... Bir
hafta y r , gn ... Velkin insan, evi de yok...
Yahu biz le mi dtk... gn m, drt gn m,
yoksa be gn m, gece olmadndan ka gn ol
duunu gayri bilmiyoruz, at stnden inmemesiye
gittik. Bir de baktk, tezek ttn aikr oldu. Poulu
Efe,:-
' '
'
Aman yiitler, gznz aydn olsun, tezek t
ter bir yere geldik, canl olduuna almettir. Yiit o
lan yiitliini snar... diye askerlerini t o p l a d .
Bana d n d , enseme bir pehl.ivan sillesi vura
rak kulam b u r d u :
Zeybekzde Efe, kendini gsterecein za
mandr, yrek ve bilek isterim. Bir yl yle ceng eyle
ki, damda yatan babann kulaklar nlasn...
Tezek ttnn dorulayp ehre vardk ki ehir
kale duvarlariyle evrili.
Duvarlar grmeli, Alman
toplarnn tm soyu sopu gelse de bombardman et
se, yklacak duvarlar deil. Poulu Efe, kale kaps
na varnca, bizim askerlerden biri bana,
Yiit, imdi Poulu Efe nara salacak. Onun
narasna kulak zar dayanmaz. Azn ak tut, ku
lan da tka ki, kulak zarn patlayp sar olmayasn... d e d i .
ki elimin baparmaklariyle kulaklarmn deliini
tkadm, azm da atm. Herkes de benim gibi yapt.
Poulu Efe, ya Allah deyip bir nara vurdu ki, nasl
anlatsam... Sk durmayanlar yere kapakland.
Kale
duvarlar zangr zangr etti. Ve kale kapsnn zinciri
kopup kap ald. Gayri bilmem, Poulu Efe'nin narasnn iddetinden ald, bilmem ierdekiler korkup
atlar...
olan
flesen
gibi d e i l . . .
korkak olan,
ry
alm
pazarn
nne,
gibi
mu.
korkak m
ha
dvyor.
kalm.
kary a m a r l y o r .
dayanacak
korkak...
o r t a s n d a k o s k o c a b i r ka
dvyor,
dev g i b i . . .
parma
Bir e l i m s i z o l a n ,
Bu
sen,
uacak,
Velkin, Allah
Kary
gr
karnn s e r e
yaratt
demiyor,
Karnn e t t i i a h v a h g k y z n tut
Yalnz kadnn
sesi
maallah
gr m
gr,
boru
gibi...
Yahu, bu n e d i r , ne o l u y o r ? d e d i k .
E f e n d i m , h e r i f i n b i r i , b r e b r n p 1 kar kln
da
karlar
hamamna
oturmu,
mu.
bandan
girmi.
Hamamn
brn ekmez,
havuzbana
ylece durur-
Natr k a r ,
Ana,
soyunsan
a!.,
deyince,
Ben g i r m i y e c e i m , d e m i , e r d e g e l i n i m v a r ,
onu b e k l i y o r u m .
Kar
soyunmadan
hamamn
Anaaa!
Kadn
brnn
diye
kudan
ne,
altndan
dar
dp
Bunun
m (*)
barp t a l a r n
korkutan
S o y u n u k kadn,
soukluuna
girmi.
biri,
bildin
stne
mi?
sipsivri
bir
dm.
Dineien
kadnn
byk uzanm.
b r k t e n f r l a m by g r n c e
kor
baylm.
zerine
bykl
hamamdaki
karlar,
herifi takunyelerle
brk brn
dve
dve
dar
atyorlar.
Bykl
herif
kar
gzlemeye
kanlar
hamamna
girmi...
(*)
B r k : Bu r o m a n d a k i olaylarn g e t i i yerlerde k a
dnlarn r t n d bir sokak giysisidir.
185
Kemik Olan
bunu
duyunca,
anas d a
hamamda
o l d u u n d a n , e r k e k l i i n e d o k u n u p b r k l h e r i f i n te
pesine biniyor.
ekiyor,
Bunu
srye srye
basyor k t e i ,
pazarn
Biz pazar y e r i n e v a r d m z d a
klndaki
herifin
Vur,
vur
Brkl
sinmi,
ekip
ekip
herif,
diye
ryorlar.
iyice b r n e
gibi
kamaa
ortaya
alyor,
Koca
kar
karmaktayd. Vuruyor ha
ha v u r ! . . .
koca
san
vuruyor.
pestilini
Kemik Olan,
vuruyor...
ortasna
basyor t e k m e y i . . .
altka,
brn
dolanm,
Kemik Olan
bana
geirip
herif b r n i i n d e havaszlktan
bo
ulacak.
Etraftan,
Yahu
'
bu
n a m u s s u z da
kimmi?
diye soruyor
herifin bir
grnen yeri
lar.
Kim olduu
kaytan
bilinmiyor;
byklar...
brkten
Bynn iki
ucu,
kama sivrisi
gibi
km.
Bizim
kasabamzn
l u k hi g r l m e m i .
tarihinde
Bizde
byle
kadn
bir namussuz
kadnln bilir,
er
kek erkekliini...
K e m i k O l a n aslan k e s i l m i ,
rkl
herifin tepesine
olaca yok,
kalabalktan
Davranmasiyle,
ine yapt.
tndan
biniyor.
gerilip gerilip
Derken
k a m a k iin
Kemik Olan
bunun
b-
herif bakt
bir
ki
davrand.
brnn
ete
B r k , K e m i k O l a n n e l i n d e k a l n c a , al
kim ksa
b e e n i r s i n . . . Yahu Z e y b e k z d e
Ka
r a Y u s u f Efe d e i l m i ? . .
Kemik
Olan,
karsnda
Kara
Yusuf
Efe'yi
r n c e b i r d e n arkasn d n p k a m a a b a l a d . O l a n
korkmu,
o r d a kald,
korkuyla
Hdrlk D o r u u n a
kt,
bir ay
kasabaya inemedi.
Zeybekzde
K a r a Yusuf
Efe'yi
bir
grsen,
slak
maz. D e d e l e r i n i paa e t t i i y e t m e z m i g i b i b r k b
r n p kar
pede
r i Z b k Yusuf E f e n d i y i d e paala, t e r f i e t t i r d i .
daha dursak,
raam
kendisi
Paa...
Sadrazam
iin
diyerek Cumhuriyet
kesilecek
.Babas
Az'
de-.. Ben Z b k z d e b
devrinde
bamza
namussuz.
Zbkzde
Kara
Yusuf
Paa
zamannda,
h e p b u r a l a r , y e d i k e r v a n y o l u t e l e r e d e k t a p u l u ara
zileri ve
mallarym.
delerin
lerini
da
stnde
Babas
krk k y v a r m .
k y l y e balam.
babas,
o zaman
ehzadem
Tahrirat
n k o, szn
pimizden
Sonra
Zbkz-
babas
ky
diye sevinerek,
yalnz
kylye brakm.
Ktibi
Rza
hi saknmaz,
stn...
bu
Bu braam Bey d o d u u n
dodu,
onbe ky,
Hepimiz
zamannda
Rza Bey,
b o z u p iki
Beye
bakyoruz.
o k u r yazarl d a he
imdi u Z b k alan
yoruz.
Biz b y l e c e n e b e k l e m e k t e y k e n
se
Rza
Bey ne d e
iyi...
Evet, d e d i , s e n i n d o d u u n b u g n k g i b i ha
trmda...
Allah
ky
Alucan
gani
Babasnn
Evet,
geinirdi
Efendi
deil
Elbet alay e d i y o r ,
Zbk
idi
Eski
de,
onu
bile
adamlar bakayd
Emin
d e Emin
pederin
Hatt A-
be...
akt.
Ka
Hey g i d i g n
Tccardan
eylesin"
pek sevinmiti.
balad.
psnda f u k a r a o r d u s u
ler...
rahmet
Z b k z d e l e r i n yazl
kyllerine
canm...
gani
Hazretleri
braam
Efendiye,
ne
kulama eildi,
mi?
diye fsldad.
ne olacakt y n i . . .
fsldatmz
akt
dedim.
besbelli
Paa
Emin e m m i , d e d i ,
zamanna yetitin
Emin
sen
dedem
Abdnnazif
mi?
Efendi,
Velkin,
babam,
liini g r m t r .
Paadan
A b d n n a z i f Paann
de senin
mrler versin
Hay A l l a h ,
ben
ne
braam
s y l y o r bu
aklimi
Szn
bitirince
kulama
Nasl,
yi d a l g a g e t i n y a ,
bkzde
Kara
Bu
Elin
Beyimiz...
Emin
yapp
Evvel
mi
Efendi y a h u . . .
namussuzla?
bunun
ingen
Yusuf Paa
s e f e r d e Akl
sylemez
O yattka Allah
eilip fsldad:
iyi d a l g a g e t i m
unu anlyamadm.
o k iyi
Kara Yusuf
ardm?
pederin
o k iyilikler g r m m d r .
s a n a uzun
Yoksa
Ben
nasl d a l g a o l d u
Kara Yusufun,
Z-
ktnz.
Bedir Hoca,
sorulmadan
mi:
Rahmetli
Zbkzde
Bey,
cebinden
czdann,
Hemeriler,
Aman
dedi.
nedir?
Pederim
K a r a Yusuf Paa
Hazretlerinin
bir
resmini buldum...
Resmi
bana
Nasl,
iyi
uzatarak,
mi Satlm e m m i ? d e d i .
gibi
Nasl
Yahu,
yok;
resimdeki
emmi?
ne desem? Bu
yi o l m a z m ,
i y i . . . Tpk da k e n d i c a n m , ay
n e n p e d e r i n . i m d i g z m n n n e g e l d i , hay A l l a h . . .
le
Ortaokul
Almanca
retmeni
bir
Sevgili
Mektubuma ister
istemez
Zbkzde
braam
Bey'le balamak zorundaym.
nk burada ondan
baka hi kimse, hibir ey yok dersem, inan... Burda var olan canl cansz herey, ancak Zbkzde'yle var olabiliyor. Ya da bana yle geiiyor. Bu Zbkzde'nin servenleriyle kulam
ylesine doldu ki,
artk baka trl dnemez oldum. alas bir du
rum ama, daha kendisini gremediim halde, ben bi
le hep ondan konuuyorum.
Hepimizin dilinde o...
Geenlerde Ankara'dan gelmi, iki gece evinde kal
m, yine Ankara'ya dnm.
atm ok iler oldu. Burdaki ortaokulda tek
yabanc dil olarak Almanca
retildiini sylersem;
sen de benim gibi aarsn. Evet, bu ortaokulda Fran
szca, ngilizce dersleri yok; yabanc dil olarak yalnz
Almanca var. retmeni de benim.
nsann aklna,
neden yalnz Almanca retiliyor ocuklara da baka
diller retilmiyor, elbet bunun bir gerekesi vardr,
demek ordaki okuldan
yetieceklere
Almanca pek
gerekliymi, gibi bir dnce gelebilir. Hayr, bu or
taokulda yalnz Almanca okutulmasnn hibir mant
yok. Bakmlar, bu ortaokulda yabanc dil retme
ni yok, ben de elde yeni bir retmenim, Almanca
retmeni... Hah, demiler, bu retmeni oraya ve192
r i p eksii
iin
kapayalm.
Bu
ilenin o r t a o k u l
Biraz d a A l m a n c a r e n s i n l e r
A m a daha
da aacan
rencileri
demi olacaklar.
birey syliyeyim:
Bu
ile
nin bal o l d u u i l d e k i l i s e d e A l m a n c a r e n i m i , Al
manca retmeni yok...
okulu bitiren ocuklar,
Bu yzden,
buradaki
orta
i l d e k i liseye d e v a m e d e m i y o r
lar. A l m a n c a r e t i m i . y a p a n lise n e r d e v a r s a - k i p e k
az ve
pek uzak-
h e p s i lf...
oraya
gitmek zorundalar.
Aslnda
N e b u r a d a A l m a n c a r e n e n var, n e ba
ka iisede...
Beni
buraya Almanca
kafann mant,
rnein
ha
mantk,
niversitede
yada
krssne de
mantkszlk
kisi
arasnda,
ynnden
yok...
bu
hibir ayrm
ocuklara Almanca
yl
olarak atayan
hoca yapabilirdi.
im,
retmeni
beni ortaokula
burda
kalrsam
retmekten getim,
Almancann
bildiim
bir-iki
kadarn
da
rendiler.
inceye
Ne kar b u n d a n ? . .
Snav v e r i p snf ge
kadar...
Bam
Bieyler
atlayacak.
yapmak
Nasl
istiyorum,
yapmam gerektiini
dertliyim
ama
bilemiyorum.
anlatamam.
ne y a p m a m ,
kiye
nasl
baladm.
E s k i d e n o l d u u g i b i d e i l , her a k a m i i y o r u m , g e c e
yarsn
geenedek iiyorum.
arada bir de
Bey'in
otelinin
poker...
altndaki
Okuldan
prafa,
knca r e t
kaptkat
oynu
O n d a n s o n r a d a Satl
lokantaya gidip
iiyo
r e t m e n l e r Dernei
dersem orda
da
kalabalk
biri
de
h a s t a n e y e ya
t n c a r e t m e n kaldk.
ilkokul retmeni arkadalarla,
retmen eksiini
okulumuzun
k a p a m a a alyoruz.
Kaymakam da
tarih-corafya okutuyor.
imde
b i r e z i k l i k var,
anlatlmaz...
Kasabaya
s e r p i l e n l t o p r a b e n i m d e z e r i m e y a m a a ba
lad. Yaknda
snavlar balyor,
nasl
rsndan
petrol
Tatilde
Bir u y u u k l u k v a r b e n
anlataym...
Biliyorum,
kendime.
sonra tatil...
kzyorsundur bana.
Ben
de
kzyorum
ip i i p k o r k u t u p s a r h o o l u n c a , g e c e ya
sonra evime
gelip
alyorum.
Be
numara
lmbasnn k r nda e l l e r i m e b a k y o r u m ,
lerime...
ellerimde
Buradan
sana
mutluydum.
yacak,
ilk
yazdm
Ellerimi t o p r a a
silkeleyecek,
mektupta
daldrp
toprann
ne
denli
kasabay
salla
altndan
kaldra
c a k t m . Evet, e l l e r i m i t o p r a n karnna s o k t u m ,
rm
kayalarn altna
maklarm yok...
zm szm
kan
el
parmaklarm yok...
girdi.
Ellerimi
E l ayalarmn
szyor.
ki,
par
parmak yerlerinden
Bir d a h a ,
altna s o k a c a m e l l e r i m i .
kardm
kolla
bir d a h a . . .
Biliyorum,
bu
Dalarn
kez; e l l e r i m
giriyorum.
s o u k yalnzl
mn i i n e , s o u k , k i r l i . . . A l y o r u m , a l y a r a k s o r u
yorum kendime:
Ben
zden
bu
cevabm ister m i s i n :
Kzyorum
bu
insanlara
ben,
kzyorum...
Sevgim
ylesine
cokun
ki
kzmaya d n m ;
bana, neyin
neresinden
D n y o r u m ; ya Z b k z d e de olma
Burada ne
Zbkzde'nin
konuulur,
stne
ne yaanrd
eildim.
Onu
baka?
tanmakla
b e l k i bir k, k u r t u l u y o l u b u l a b i l i r i m d i y o r u m k e n
di kendime...
lk g n l e r kasabalnn
konumalarn
yadrgyor
d u m . A m a nasl, bilir m i s i n ; b i r y a b a n c k o n u m a de
ildi
onlarnki...
Hepsinin de konumas,
t p k s ; s a n k i bir t e k kii
birbirinin
konuuyor.
S z l k l e r i o k snrl, k e l i m e saylar a z a m a , b u d i
lin a n l a t m g c o k .
Bu
a z k e l i m e l e r l e anlatlmya-
yalnz s e s t o n l a r
deiiyor.
Burala
rn b i l m e y e n bir e h i r l i a y d n , y z l e r i n i g r m e d e n b i r
kap
arkasndan
onlarn
a d a m k o n u u y o r sanr.
konumalarn
Dedim ya,
dinlese,
tek
i n c e ; kaln, o . k a d a r . S v m e l e r i b o l , hele a b a r t m a l a r . .
O ne
onlarn
mbala!
te
anltndaki
sylyorlar,-
ilk g n l e r b e n i y a d r g a t a n
bu
abartmayd.
diyordum.
Atyorlar,
nk anlattklar,
da,
yalan
nanfas
o l a y l a r ; d e i l d i . S o n r a s o n r a , onlarn d i l l e r i n d e k i esp
riye v a r a b i l d i m ,
konuma
havasn
sonradan
an
varlamyor.
Kendikendime bu konumalar yabanc deil,
bi
r i l e r i d a h a tpk b y l e k o n u u r d u a m a , k i m d i d i y e d
nmee baladm.
Evet,
tandkt
ansdm.
bu
Babam,
konuma...
ben oniki
y a m d a y k e n l m t . O da tpk bu insanlar g i b i ko
n u u r d u . B y l e a b a r t k , acl, v e r g i l i , . t a t l bir d i l . . . Ba
bam
buralardan
deil
ama,
o da burann
illerden
birinin kasabasndanm.
gelmi.
Evet,
ehire
e v e t b a b a m d a b u r a insanlar g i b i ko
n u u y o r d u . imdi onlar d i n l e d i k e ,
yor
komusu
Kk yata
babam
konuu
buraya yanmda g e t i r d i i m
kitaplar
sanyorum.
Geen gn,
kartrrken,
bu
k a s a b a insanlarnn
hangi d i l i ,
Bilmem sen
ne d e r s i n ?
Evvel
Bedir Hoca,
z a Bey, A l l a h S e l m e t V e r s i n
kimin
Evliya e l e Ev
okurken
bu
Tahrirat ktibi
M u r t a z a Efendi t o p l a n
m k o n u u y o r l a r s a n d m . T p k y l e . . . Yalnz Evliya
elebi'nin
ite
bu...
o dil...
Osmanlca's
gitmi,
Ama deyimlerden
Bu konumalarn
dil
daha
bir'arnm,
bana y a b a n c
gelmemesi
Seyahatnamesinde
Grmeli,
ondanm.
Evliya
elebi'nin
analar ne y i i t l e r d o u r m u ,
ilhi b y l e y m i ,
S i m d e n g e r i sana g u r b e t g r n d ,
gibi cmleleri o k u r k e n ,
min
Efendi
Evliya
Emir H d a d a n , t a k d i r - i
yanbamda
Tccardan
konuuyor sandm.
elebi'nin
bytmeleri,
abartmalar
nasl
sa, b u n l a r d a y l e b y t e r e k , a b a r t a r a k k o n u u y o r l a r ,
tpk o e s p r i y l e , o b e n z e t i , tpk o iirli d i l l e . . .
Evliya e l e b i frtnal
denizdeki
gemiyi
y l e an
latyor :
Kh evc-i a s u m a n a kp g e m i n i n s t u n u
bulut
denen
derk-i
A m m a atm
esfeie
inmi
Evliya e l e b i
sanlrd.
deil
mi?
Hayr bana
ald dyulmusa,
Seyahatnamesinde
ma var ki,
Mehmet
buna kendisi
Paa'nn
Erzurumda
diyorduk.
Kardan
imam
kalm
bile
karda
anlatt
Efendi
Murtaza
kar
anlatyor:
Paa'ya
Taban
imdada
gi
skerek ilerliyorduk.
geidini aamadk.
kald.
bir abart
Yahya
Bir mzrak b o y u
Deveboynu
hazine
elebi'nin
Yass
Cephane
Mehmet
ve
Paa'nn
Gkyzne
haneriyle kazarak gm
bakp b i r mavi
b u l u t parasn
nian
koydu.
Mehmet Aa
on
ay sonra
adamlar
ile
buraya
g e l d i . N i a n k o y d u u b u l u t u b u l u p , o n u n a l t n d a k i ye
ri k a z a r a k g m l
Bu
altnlar a l d .
Erzurum'a geldi.
a b a r t m a y a a r t k Evliya
elebi
bile
dayana
mam d a ,
Gkyznde
uan
b u l u t on
ay
sonra
ayn
y e r d e b u l u n u r mu? d e m i .
Ald
cevap :
O s e n e y l e b i r k o l d u k i . . .
Gkyzndeki
bulutlar bile d o n m u t u . . .
Bunlar
dillerini,
sana,
burdaki
esprilerini
insanlarn
konumalarn,
a k l a y a b i l m e k iin
anlatyorum.
Evet a b a r t y o r l a r , a m a b u a b a r t m a b i r g e r e e daya
nyor,
ma
yalan
bu
deil...
Dinleyeni
de
k a n d r m a y o k . A-,
burda anlatlanlardan
bir oranda
rekiyor.
nicesi
Anlatlanlarn
Onun
iin,
i n d i r i m y a p m a k ge
doru,
nicesi
abartma,
b u n u a r t k b e n y a v a y a v a a n l a m a a b a l a d m : im
d i b e n d e hi f a r k n d a o l m a d a n o n l a r g i b i k o n u u y o
rum...
Burda
biey yok...
h e r e y lfa d a y a n y o r .
nk
baka hi-
B u insanlar, k e n d i f e l k e t l e r i n d e n , m u t -
Burda herkes
d u r m a d a n sver,
tek svg
ama
kt
smail
Efendi'nin
duyulmam.
Allah'n
kulu!
diye
n K u l u
smail
Efendi
baryor.
azndan
o k kzarsa
Onun
iin ad
bir
birine
Allah'
kalm.
te y i n e g i d i p i e c e i m . S o n r a b u s o u k o d a y a
d n e c e i m . i m d e n h e p b a r m a k g e l i y o r . Geenler
de
Hdrlk d o r u u n a
ktm.
Orada
kimseler yok.
olursun
sk sk
m e k t u p yaz.
Gzlerinden
Efendi
yle a n l a t y o r d u :
Bendeniz askerim.
r i y e d e h i z m e t i m var...
Tastamam
o t u z d r t yl
aske
M e m l e k e t i n gezip g r m e d i i m
Elimden
g e t i . H a d d i m o l m a y a r a k t a n a d a m sarrafymdr. Ken
dimi
hani
bir a d a m n
s u r a t n a bir b a k t m m , ne mal o l d u u n u p d i y e an
larm. K u r t u l u u y o k ,
keriye
Trl
ocanda
bin
hrszn,
kanl k a a t i l i n i ,
hi g z m d e n k a m a z .
nelerini
grmz,
uursuzunu,
Biz as
kl
yutmayz.
ipsizini,
sapszn,
p, kazk kaknn g r d m . V e l k i n
bu
S i m d i k n e m e g e r e k hakkn y e m e k o l m a z ,
namussuzluktan,
ahlkszlktan
yana
dnya
rekoru
Z b k z d e braam'n
zilliklerini toplasan,
stnde...
bizim
Dnyann btn
Zbk'n
anla g a y r i . . . A m a k a b a h a t kimde?
Hoca d e n e n sakall g e y i k t e . . .
re
trna olmaz;
kan, br kasabann Belediye Bakan, bu ikisi elele verip, millete kan kusturdular.
S e n o Hoca'y bilir misin, H o c a y . . .
Akl Evvel demiler? H e r bir
eytann iftletii
eyi
Neden ona
bilir de o n d a n . . .
k u y t u d e l i i b i l i r . Yalnz b i r b i l
Ben
d u m a n l a r s a a r a k Hdrik'n
zim
burallar yakndan
hi
uak
ardna
dm.
Bi
grmediklerinden,
o l u k - o c u k y e d i d e n y e t m i e Hdrlk'a d k l d . B e r i
yandan
da vilyete
bildirildi.
Askeriye
kuvvetiyle
Bir hafta
Bu
i unu
tuldu gitti.
Elvanl k y n d e n b i r o b a n , d a v a r o t a r r k e n su
sann kysnda, krda bir iskelet gryor, iskeleti el
lemeden, koup candarmaya haber veriyor.
skeleti
kasabaya getirdiler. Hatt ben de g r d m , etleri ryp dalm, kuru bir iskelet ya, bu neyin iskeleti,
hi b e l l i d e i l . . . S a l k y u r d u n u n d o k t o r u i z i n l i . . .
bir salk
m e m u r u var.
da
olduunu anlayamad.
skan akl
A k l Evvel d e m e l e r i d e o n d a n . N e s o r s a n , a l t n d a n
kalkar.
Yldzlar
sor
bilir,
siyaseti
sor bilir;
derin
dirlik ardna,
bundan
b i z e ne? B u Z b k ' n g e n e b i r o y u n u v a r y a , n e ?
Bedir Hoca,
B r e h e y r i , n e g i b i s i v a r m? e h i t b i z i m m b a
bir keramet,
bu
bir u-
uak baka
bir
memleket toprana
d s e , siz e h i d i k a p p b u r a y a g e t i r e c e i n i z ,
t o p r a m z a indi
diye
ehit
iln e d e c e i n i z y e r d e , y e m e
ne
syler bu
Z b k ala?
Ne kerameti,
ne uuru?
B a n a d a n m a d a n i
olur... Hey kart avanaklar!
ndnz m?
yaparsanz ite
byle
ehit ne demek, hi d
Ulan milyonla
lira
verseniz, kasaba
mz i i n h i b y l e b i r r e k l m y a p l a b i l i r m i y d i ? B y l e
frsat ele
gemiken
karlr m
koca dangalaklar!..
A m a n hsan o l u m ,
ne diyor allsen bu re
zil? d e d i .
Ne dediini hi anlamadm.
if,tepemize
talih
kuu
gelip
konmu
da
haberimiz
. yok.
Biz b y l e c e
iskeletin banda ap
kalmken,
kaymakam
geldi,
istiyorlar.
Heyvaah!
diyerek
imdi nasl o n a r a
K e m i k l e r i n b a n a iki n b e t i b r a k t k , p a r t i m e r -
Parti l Bakanna at t e
lefonu:
nn h i b i r
icra
klnacak ve trbesi
de
kasabam
Muazzam bir
m e r a s i m , a n l a d n m? V i l y e t i n v e b t n k o m u i l e
lerin parti tekilt, vali bey,
erkn ve de belediye
bura halk
G r d n z m k o c a a v a n a k l a r ! . . k r ii d
abuk
Padiah Topusu
duyulmu gibi de
Mehmet avu'a
ha
b e r u u r u n . H d r l k t o p u n u ata hazr e t s i n !
iftverenolu
Hamza'nn
eski yiitlii
kalmam.
Zbk
H e y e v i y k l a s , k a p r e o l u r m u len?.. e
hit cenazesi b u . . .
cayrtya
brt
Paresi
balayacak,
eksik
akam
olmayacak.
ezan
Belediye
okunasya
gm
ambarndan tk'
k a r p k u r u n ! Yazl b e z l e r i o n a r n , y o l l a r a g e r i n ! H e r
bir yan iyice donatn! Ben aha imdi vilyete gidiyo
rum.
Dnmde,
Her bir
204
ehidin trbesi
lkin
Kaymakam
Zbk
Zbk'n
Kaptkatya atlayp
Kasaba ayaa
kalkt.
T c c a r d a n Emin Efendi,
dedii
Arkadalar, diyor,
gibi,
biz h a k i k a t a v a n a k l a r z .
Topramzdan
neyiz?
dndrm, gzmn iine
bakyor.
Ben
de,
Halisinden
avanak...
bize ne eref...
Kasabamzda
B e r e k e t Z b k z d e ' n i n akl a b u k
yetiti, dedim.
B i z hazrl b i t i r d i k .
Devrisi
gn
cenaze treni
telefon
ettik,
braam
Cenaze
C e n a z e mi? N e c e n a z e s i ?
ne o l a c a k ?
Cenaze dediiniz
candarmaya syle
y i n ! Bu m e m l e k e t t e hi muhalif y o k gibi k o n u u r s u
nuz. Siz o a v u k a t Burhan'
b i l i r m i s i n i z , a v u k a t Burr
han'?.; E l i n i z d e n c e n a z e y i k a p a r alr d a , e r e f i n i m u
haliflere ml eder. Biz b u l d u k , a m a n kaptrmayn!..
Yahu, bu Z b k ' t e k i ne akl. Dedii d o r u . Ka
sabada
mzn
ehide cenaze
merasimi
yaplacak,
kasaba
muhalifler kskan
l k l a r n d a n a t l y a c a k l a r . . . U a k b u , k r k yln b a b u
topraa dm.
Neyse bizim
Zbk dnd.
ler y o l u n d a y m .
Kasaba
donand.
Osman,
b r a a m B e y ; k u r b a n i s t e m e z mi? d i y e s o r d u .
Zbk,'
Git iine, d e d i , k u r b a n m .
ka
maln
var.
Yarn
vilyetten
Senin kurbanlk
kurbanlklar geliyor
k i , g r n c e aklnz d u r u r .
E v e t , a k l m z d u r d u . E r t e s i gn> k u l u k t a n k a s a
baya kamyonlar doldu. Bu kamyonlarda ne var bilir
m i s i n i z ? Sr, c a m u s , d v e v e d a v a r . . .
dolusu geliyor.
Kamyonun
Kamyonun
birinden
Kamyonlar
davarlar boaltlyor,
sr y k l
Bu nedir? diye s o r d u u m u z d a ,
te k u r b a n l k m a i ! . . d e d i .
kasap yetiremeyiz...
kokutacaz.
Ne d n y o r s u n heyri?. d e d i m .
Biz d n m i y e l i m de k i m d n s n , d e d i , bu
yaramaz!..
yun
bulamazdk.
Namussuz
kelebekli ko
mamussuz,
her neyse,
isteriz!
dedim.
iftverenolu,
u k a r t k z n akl k a d a r a k l v a r m s i z d e ? H e y b e
yinsiz!
Ulan,
b u n c a srn, davarn
parasn k i m
K r grtlanz
Selmet Versin
Murtaza
Efendi,
paras
nerden
H e l e aklnz t o p a r l a d n z , d e d i , y a n d k k i , h e -
mi de
nasl...
Bu kasaba
insanlarnn t m parasn
d i s i B e l e d i y e Reisi y a . . . Hi d n m e z mi bunlar?
m e b u s o l m a k . Ye
ona
ne?
Anladn m
efen
Ne
B i l m e m . B u k u r b a n l a r n b o r c u n u biz d i y e m i -
yapsak?
deyemez.
yumuz
Yandk...
sopumuz lmze
svecek.
ve
So
G a y r i y a p l a c a k a l m a d . Elin s o y s u z u n u b a
a geirirken
dnmedik de imdi
dnmesi mi
Ehalinin hibir
cibiliyetsizini bir
grsen,
muzkas vurmaya
balad,
ardan
bir
ehit kabrista
cusunun
velakin
byr n u t u k - k i i n s a n a l a t y o r . B e n a l a d m . . . B a k t m ,
i f t v e r e n o l u da alyor, Emin Efendi de alyor. A
l a m a y a n y o k canm... E r k e k k s m a l a r m? Elin o l u
alatyor Bey. O nutku d u y u p da a l a m a m a k olamaz.
iftverenolu,
yi n u t u k e k i y o r y a , d e d i k l e r i n i b i r a n l a s a y -
dk... dedi.
Benim anlayabildiim bir Vatan semas.... M e
zarn bana g e e n ,
tolmuyor.
Emin Efendi,
Evvel
Bedir. Hocamz -
iimin suyu
K r N u r i ' d e lf o k , d u r u p d u r u p y u m u r t l u y o r :
' E m m i , ben biey kefettim.
Nedir olum?..
a l y o r d e m e k . . . B a k , d e m i n e f e n d i l e r , A l l a h raz o l
sun,
nutuk ektiler.
Anladk
m?
Yok...
Gelgelelim
Ne anladk?
Hi... Velkin
alamaktan gz
p-
hemi?
B e d i r H o c a rezili
ok yank nnyor.
Gznn
y e t e r , e l v e r d i , bizi
Susmuyor
koca gavat...
Gz
ederler anlamaz,
ka
ederler
anlamaz.
Ar
Eiverdi
elverdi...
ulan
sakaina
Bizi a l a t a a l a t a
hocas,
tkrdmn
fsldad.
B u n u d u y u n c a H o c a b s b t n azd
lillh d e d i k e f e r y a d
m...
Allah
gkyzne eriiyor.
B u n e ? Eli
g e t i r e r e k , b i r sr, b i r
tr.
Tekbir
bas
Allah'n seven
Neyliyeceksin
bir bak v e r s i n !
A m a n e m m i k u r b a n a biz de girielim, s e v a p
ulan deli
diyor.
domuz?
Ban v e r hele!..
B a k k a p a n sr, d a v a r s r s n n
m.
Bacaklar
bal
stne yr
hayvanlar debeleniyor.
surda
bir dana
Surda
kuyruu hopluyor,
Aman
surdan vaktinde
Kana boulacaz...
ler bitende,
misafirler
takm
o t o b s l e r e binip g i t m e e baladlar.
takm
arabalara,
Kabristana
kamyon
damlar,
kurbanlar
a-
bizim
kurbanlar gidiyor.
A r k a d a bu
neyin
nesi?
Bu kurbanlar nere
N e kurban!".. E f e n d i a a ,
nin?
hanesinin mallandr.
Biz de m e z b a h a n n k e s i m c i l e r i
yiz...
Kurbanlar yklendi,
kamyonlar yolland.
Fakir
vardk:
B r e b r a a m B e y , bu ne i?
btesinden kurban
paras m verecektik...
, s y l e d i m , vilyetin g n l k
Valiye
kasaplk hayvanlarn
B u i, b i z i m Z b k z d e ' n i n
icaddr. Bu dalgay
e h i r d e ant d i k i l e c e k . P a r a t o p l a n s n ! d e d i .
millet lye
nerden
ehidin
bulacak?
mezar
alyor,
kemikleri
muayeneye
gidecekmi.
Hibir uamz d m e d i
mu.
i t e antn d i k e c e i z . e h i t y o k d a ,
bu trbe neyin
nesi.'..'"
Vilyetten gelen
doktorun
huzurunda,
savc,
vilyete
gtrdler.
Z b k z d e ant i i n s a l m a k o y d u ,
herkes ba
verecek.
Muhaliflerin
ba
avukat Burhan,
da domuzu.
Allahtan
baedebiliyor.
Biz o n u n n e m e n f i r u h l u a l a k o l d u u n u b i
liriz. D i n d i y a n e t i l e r i n e d e b u r n u n u s o k u p , bizi a v u
katlk
ruhsatn
elinden
y l e ya canm.
almaya
mecbur brakmasn!..
bu, topram
biz b i r ant o k m u g r e c e i z ? A l t y a n
adam bana
e l l i k u r u , b i r lira d e r . Z b k z d e , B u r h a n ' a i e r
ledi,
A h a , b e n d e n ant i i n , b i n k a y m e !
Herifteki
rn d a , a n t s a l m a s
gibi,
Belediye tahsilda
dedi.
tahsildar
antna e l l i k u r u
kapsndan
komu.
Kime
gibi,
din
d m a n zndklnn
ortaya
mas da caba.
Birgn toplantdayz.
Zbkzde
ibraam,
A n t , b y k i. B i r m i l l e t , g e l e n e k s i z o l m a z . G e l e n e k
ne? Gelenek, t r b e d e m e k ,
ifer
demek,
bildiniz
mi?
bu
kasabann
hani
trbesi?
mezsiniz;
banc
gelse,
Hani
ulan
gezmediinizden bil
sizin
trbeniz?
dese de,
Aferin!
ok.
demez miydi?
dinsizleri
temizlemedin
Efendim?
de...
Bir k e r e ant o l s u n ,
y o l d a k i Arap. H o c a yatrna
'Yazk d e i l
mi
ziyarete g i t m e z l e r mi?..
M a d e m ki
bal
akyor.
Bylesinin
karsnda
a v u k a t B u r h a n d i n s i z i d u r a b i l i r mi?
Bunlar
syleyip,
U l a n , b u k a n c b i n ? H e r ant s z a l d n d a ,
Sanrsn,
pangnotlar
karp
ortaya atacak.
Bir
Baktm
gidilerine, bir kt
byle
n i y e t l e r i v a r . yi i e , h a y r l i e
seirtilmez.
U l a n n e d i r , iki e y t a n u y g u n a d m , b y l e y e l
lenerek
n e r e y e varrsnz?
niyetlerinin iyicene
bo
Nedir,
doru
konuun!
Suratnz
pancar ke
silmi.,
Gene
kemkm.
Dn
nme!..
partiye getirdim.
Hamza,
Allah'n
Satlm
kulama alnan
sylentiler.
Duyduuma
gre,
almlar. Silhlkta
Canlak
kyls
stne yok
Ankara'nn
askeriye
silh
fabrikas
karamaz.
Gizli silh d k m e k b u n l a r a v e r g i . C a n l a k k y n n ta
bancas dedin mi, memlekete nam vermi. imendi
f e r m a r k a s a a t nasl s a a t l e r i n a h i s e , b u n l a r n m a l
da tabancalarn feritah. Hatt bir tarihte, bizim b u
rann c a n d a r m a g e d i k l i s i ,
Canlak k y n n en usta
Tabancamn
gezinde
yamrlk oldu,
al
unu
kz g i b i
tabancay
la gelmi.
kendi
Baefendi,-demi,
yapm .tabancalarn
senin tabancan
arasna
onarp,
koymutum.
Vel
bakm
bakm,
kendi
tabancasn
a-
yrt edememi,
d e t a z e m e n e v i l i , prl -prtl t a
sahtecilikten
malnn
ayns...
mi?
Ulan bu
Hangisi ha
S e de b e e n d i i n i ali d e m i .
te b u C a n l a k k y b y l e b i r k y , y e d i d e n y e t
mie
satn aldklar
Bir-iki
kulama alnnca
zorlaynca
Kurban olaym
bunlar
hsan
ikillenmiim.
skldler:
Efendi,
senden
sr' k
m a z . Bizi b r a k , y o l u m u z d a n a l a k o y m a . Biz b i r h a y r l
i grmee gidiyoruz.
nedir,
hele...
ite
u Zbkzde
tabancalar,
namussuzunun
A-
ite on b a
mundar v
nz...
Aferin!..
Hakikat
odaya
arkadalarn
yanna vardm.
Olan
Fakirleri
iki
yldr s o y m a k t a
bu Z b k ala
Kulu
smail
Efendi,
m e m l e k e t t e bamz din k a l a y d . . .
dedi.
Emin
Efendi,
Z b k ' e d e i l , u iki g a r i b e a c r m . . .
dedi,
damda rr fukaralar...
Ben de,
H i b i l m e z d e n , d u y m a z d a n g e l s e k , nasl o l u r ,
d e d i , g e l i n b u K r N u r i ile D e i i C e l i n h i g r m e m i ,
yollarndan
alakoymam
olalm.
Bunu syleyip Emin E f e n d i y e bakt ki, Emin Efendi'nin gzleri hi beenilecek gibi d e i l . . . Belli ki,
s e i r t i p b r a a m B e y ' e lf y e t i t i r e c e k . B u n u
ca, birden ciddileip,
anlayn
braam Bey'e
Ne dersiniz?
Selmet Versin
Murtaza
zaptolmaz, d e d i , aklna
Efendi,
geri
verilsin.
y l e ya canm...
verdi.
h e r k a p a r a h a k k n z v a r s a , biz g i d i p a l a c a z . . . d e
dim.
Kr Nuri,
Aman
hsan
da
ayanzdan
a l v a r n z s k e r alr.
Szin
dilinizden
anlamaz.
bunlar
S u s , o nasl s z ! . . H a d d i n e d m e m i . . . d i y e
payladm.
keselere
mukayyet olalm!
bel
m aldk!.. mdadna
din.
Kr Nuri
ile
yollayacaklard...
y e t i m e s e k nallar
Deli Celil,
seni
diktiy-
eek cennetine
Fakat niyetlerinden
dnecek
le
ini s e r e c e k l e r . Y a h e r i f l e r i n p a r a l a r n v e r , y a d a i
lerini gr!.. N e d i r ulan senin bu dolaplarn? e v i r d i
in dolaplar yznden
kalmad. Aha, genel
abuk, skl
seimler
yaklat
ne
olacak?..
eibirlii
gnderdiler,
bilmi ol!
Partili
a r k a d a l a r bizi
dn!,.
Bylece
kararlatrdk. Zbkzde
psna v a r n c a E m i n E f e n d i
A m a n , hacetim geldi ki
barsaklarm
bozulmu.
Ben
hanesinin
ka
iki e l i y l e k a r n n t u t u p ,
hi s o r m a y n , d e d i ,
caminin
meminesine
Olmaz. Gel
Yahu...
yakyoluna
etmeyin!
Selmnaleykm
d e y i p a-
gidilmez.
i f t v e r e n o l u kzd, Emin E f e n d i y i
itekleyip ka
Hamza
Bey,
masn! dedi.
Emin
Efendi,
Evet, sk d u r m a l ! . . . d e d i .
Ben de,
A m a n birleik duralm, zlmeyelim.
Birlik
k u v v e t t i r . . . B u n a m u s s u z , o r t a y a b i r lf atar, bizi b i r
birimize d r r de kanl bakl eder... d e d i m .
M e r h a b a braam Bey!..
O ne? H e r i f y e r i n d e n k p r d a m y o r .
M i n d e r e o-
mevta
M e r h a b a braam Bey...
H e r i f t e n s e s s o l u k k m y o r . Y o k s a bizi g r n c e
k o r k u d a n g e b e r d i m'ola?
Yava y a v a ban
kaldrp bize d n d e r d i .
ne? Y z s r s k l a m , g z l e r i k a n a n a n a d n m a
lyor... Yahu bunun anas danas-m ld de h a b e r i
miz y o k .
si
cansz.
neyin
var?
ya,
l m Allahn emri
insann y r e i dayanmyor.
- Ban s a o l s u n . . .
Hepimizin ba s a o l s u n . . .
neyimiz ld
218
de haberimiz
yok. Yoksa
parti
byklerimizden
birinin
ldn
radyo mu syledi?..
b r a a m B e y s i c i m s i c i m g z y a a k t y o r 'ki, g
renin yrei paralanr. Koca adam avrat gibi gzya
d k y o r ve o c u k gibi i ekiyor. Hepimizin ba
saolsun,
dediine
baklrsa,
gene
radyomuz
yeri
d o l d u r u l m a z b i r k a y p h a b e r i v e r d i . S o r a m y o r u z , da...
Emin Efendi, b a n a bir d i r s e k atp,
O l m a z , y a k k a l m a z . . . S e n i n a z n lf y a p a r ,
tahsilin t e r b i y e n var.
Di
gediklisin,
buyur!
ilkin sze
iftverenolu'na
Di
yavaa,
buyur Hamza
Bey,
sen
particilik iinde
de
dim.
Biz sze
balama
pazarlndayken
Zbkzde
lfa g i r d i :
Bu m e m l e k e t . . . ehit h e d yz suyu hr
metine
yayor...
V a t a n iin cann v e r e n l e r i n . . .
ve de...
H n g r hngr, sarslarak alyor.
Ben yrei
imden
Aman olum
hsan,
tut kendini!
diyorum
iki e m e
Efendi'yie
Hamza
Bey'e baktm.
Emin
Efendi zavalls da b u r n u n u e k i y o r .
Bir millet...
ehitlerinin...
alamaya...
Gzlerimizden
kanl
numaras ite...
Bizi ' k a z k l a y a c a k b e s b e l l i . . . A l a y a
c a k ne var?., d i y o r u m ama olmuyor. Sesini titrete titrete aladka, karsnda mezarta olsa
cana gelir
de alar.
Yanbamda
Gene bizi
alayan
iftverenolu,
bastrd,
kendimizi
toparlasak...
diyor.
Evet,
bir toparlasak...
alamaktan
kendimize
i i m i z d e o n a b i r ant o k g r e n l e r v a r .
Tuu, yazk
keseye davranp
a y r d m b i r y a n a , iki
ririm...
iftverenolu,
Y a k t n y a n d r d n bizi
Emin Efendi,
Ne v e r s e k az...
dedi.
ehit
diye diye a
Ant iini y o l u n a k o y d u k k r . . . d e d i .
Evi b a t a s , o c a s o n e s i , n e ant u l a n ! . . . S i z
Unutmuuz.
Emin Efendi,
Neydi
Allsen? dedi.
Tahrirat Ktibi
Rza B e y i e r i g i r d i .
D u y d u n u z mu olanlar? d e d i .
Neymi?
neymi?
Yunus
bal
iskeletiymi?
Adl Tp
muayene
gtrrken, scakta ko
kunca
kurt
bal
atmlar.
Etini
akal yemi,
iske
Uak d
s a l p Hdr-
lk D o r u u n d a n b a a a k a y n c a b i z i m a v a n a k l a r , u ak dt
sanmlar.
Ne
diyorsun?
Diyecei byle...
.
Bedir H o c a y a dndk:
Y a h u , o k a d a r k u r b a n k a n b o a m g i t t i , biz b o
u bouna m aladk?
Bedir H o c a y a
ullandk...
Bedir Hoca,
ite odur, z i y a r e t g h . .
inein
byle danas
olur demiler,
bo
Bizi g l d r r d e alatr d a . . .
sayldmzdan halkmza ve
ky-
l m z e h i z m e t t e e l i m i z d e n g e l e n i eksik- e t m e y i z . A l
lah sizi
inandrsn,
bapka aamaz.
kylye benim
atm krediyi
mal
istese,
bundan
tr
B u r h a n znd
halka
dayanyor.
hemerilerimizi
bizde
Olmaz!
yi m i ?
Partimiz,
'Velkin
bu
avukat.
durmadan zehirliyor.
Ehli g i d e r e k , b i z d e n y z e v i r m e y e b a l a r o l d u . S o
ruyorum:
ye
Eee a a , s e i m l e r g e l d i d a y a n d , h a n g i p a r t i
oyunu vereceksin
Eskiden
bakalm?..
olsa,
Bizde lmek
var, d n m e k y o k .
Biz bir t e k
yana savuracamz
meler.
Neden?
biz b i l i r i z . . .
Hep bu
yollu
avukat
harman
ne
mrn krn e t
Burhan
domuzunun
yznden.
Seim nerdeyse geldi. Millet iinden pazarlkl...
O t u r u p bir dzen bulalm, dedik.
toplandk.
Herkes
onsuz olamaz.
duk,
orda,
Evine
Sabahtan partide
b i r Z b k z d e yok...
baktrdk
yok.
Oraya
Aman
sordur
b u r a y a b a k t r d k , u r a y - a r a t t k , yok o l a s y o k
olmu.
Murtaza Efendi,
avukat Burhan'-
la ba edemeyiz, dedi.
Dedii doru.
Evet, h e r t r i
menhiyyat
onda
t o p l a n m a m a , n e m e lzm h e r i f p a r t i c i l i k t e i e y a r
yor.
Satlm
Hi
Bey,
korkmayn,
dedi,
bizim
Zbkzde
avu-
Burhan
Evet, a v u k a t Burhan' y e r . . . Ve de bu a v u k a t
denilen zndn yenilip yutulmas
caizdir.
yi h o y a
Zbk namussuzu
nerde?
B i z o n u b e k l i y e d u r a l m , o r t a y a ; b i r lf a t l d . B i r
Bu
ne
b u k a s a b a y a v e r d i i m i z telefon? t e l l e r i y l e ,
her evden
hatt e k e r
diyormu.
Bu zamanacak telefon teli almak kimsenin
ak
gelmezdi.
imdiyse rezalet...
Telefon telini
H e r ahrn k a p s n d a b i r k a n g a l t e l e f o n t e l i , d e n k b a
, hamut ba, b o y u n d u r u k ba, dingil tutar hep te
lefon telinden...
te
B u hrszlk h e p
Murtaza Efendi/
Deli
kyor... dedi.
Hamza
Bey,
N e d e n ? d i y e sordu-:
bizim
o l a l , t e l hrszl a l d
buralarda ban
yrd.
de
lzml
bieymi
ki
muhafaza ediliyor!
k o r u m a m e m u r u k-
almak gelmezdi.
H e m b u t e l e f o n muhafzl d a n e r d e n kt ulan? H
Hat Koruma-avularna
kmetin
Satlm
ne olmu?
Bey,
Baktk,
bulunaca da...
Nerdeyse akam
da olacak.
Bizim sry
bir
Mezarlk
yarlamlar.
Ulan
bu
nedir imanszlar!..
Baka
safal
yer
U l a n o ne? Y o l b a n a m ktnz, n e d i r ?
bieyler
sylyorsa da
ne
d e d i i hi.
emmi,
bizi
bilir yiitleriz.
ok
iyiliini
gr
kesenler?
Ya,
nedir?. Kalk!..
km.
lle y o k e -
mezarndan
kp
nme dikilse,
ykar iner
iin akas y o k .
Gazanz m b a r e k ola
yiitler,
d e d i m , yalnz
b u Z b k n a m u s s u z u ile t m m e m l e k e t b a e d e m e
d i , siz b i r b a n z a n ' i l e r s i n i z o l u m ? .
Biz k e n d i i i m i z i g r r z , s e n bizi
brak he
le ve de grmemi ol!..
P e k i y , n e d i r , ne o l d u ?
as
pann
Tabanlarmn
stnde
duramyorum,
taban
etlerim rd dayaktan...
Demin
ayaa
kalkp
yuvarlanmas, tabanlarnn
kullanp onu
namussuza!.. A m a n benim
bunu
o n s o p a d a h a v u r u n d a ite d e r s
gelsin!
demi.
C a n d a r m a l a r da,
banlarn rtmler.
Deli Celil, k a r a k o l d a n atlnca b a r u t olmu, d n
yay
kasp
kavuracak ya,
neye
yarar,
ayaklar tut
ayaklarnn
stne
ayamza ka
Duyunca yakalandn
Benim ada
Bi
kalm gayri...
Deli Celil diyor ki,
aknlkla bu
perek,
Zbk,alann
Allah s e n d e n
gstermesin, Allah
duaya
balamaz
tozlu
paala
raz o l s u n , A l l a h
eksikli
seni
mym...
te
bize
yice
Z b k e k i p gidince, aklm
balaya...
armm
diye
canm...
srnerek
Kr Nuri sadcmn
vardm,
A m a n sad, bak u hlime...
yor.
Biz i m d i s e n i n l e b u i n s a n l k d m a n n n c a n n
Bu
herifin
hibiey
medet alamasn.
Yannda
cann
alrken,
olmayacak ki, bu
bir insan,
ondan
bir
k u v v e t alp
dk...
Baktk, Beldz'nden
ite b u r d a kstr
bir bana
geliyor,
Kr
Ne v a r ?
g r d m de sen iki
Baksana
du...
Evet,
mezarn
Kr Nuri
banda
namaza, durmu.
sadcm,
ek tfei,
dedi,
namazda
adam vurulmaz.
< s t n e e l i n d i n s i z i e h i t g i d e r . B i r d e b i z i m i l l e t la
netler. A m a n d u r . . .
lersin...
Yok...
kafasndan
sak, b i r d e n lr.
olmaz,
kafasndan
vurur
s t e m e m . . . A z c k azck l e c e k k i ,
bir b i t i r s i n . . .
V e l k i n namaz bitirmez,
limen hamide
mu, sesi
dalarda- yankyor...
n a m a z m o l u r , h e r i f b i r s a a t t i r rfamaz k l y o r . . .
Byle
Gel
Nuri,
O l m a z , d e d i , n a m a z k l a r k e n v u r d u u m u z d u
y u l u r da a m a n . . .
^- Pekiy ne olacak?
Baksana
imdadna irisin...
Eceline susamyan
Ya bu
namaz?
imdadna gelemez!
dedi.
B u v a k i t n e namaz?..
Eyvah, bu bnamazn
nafile namaz on yl s
rer. Herifin m r n p e ba s e c d e yz g r m e m i . i m
di, bu ecel korkusuyla, kard btn namazlar burd a k l m a a k a l k a r s a o n yl s r e r . . .
Bitrl namaz tketmiyor.
Kr
n'olacak?.dedim.
Nuri,
de
y l e y s e o l u m , v a r g i t s u r d a n iki i e r a k a l
di.
da o herif namaz b i t i r m e e g a y r e t v e r i r k e n , biz de
kafalar ttsliyelim. B u r d a b o u n a b e k l e n m e z ayaz
da
Kr
Nuri,
U l a n , b u iyi a k l . . , d i y e r e k k a s a b a y a s e i r t t i ,
iki i e r a k a l d , g e l d i . B i z d e h a r k n i i n e g i r i p i
mee baladk.
geldin...
Deli Celil sallanarak ite byle anlatnca,
biz r a k y a
o t u r u n c a Z b k t y d m... Eyvah!..
y l e olmu. Z b k braam, Allah ekber! diye
feryad vurarak, sesini dalarda,
talarda yanktm
k ] , d u y u p d a b i r i m d a d n a i r i e n ka... B a k m , i m d a
d n a g e l e n y o k , iki a h b a p r a k y a k n c e , o d a A-
m a n f r s a t b u f r s a t . Y a Allah... d e y i p t a b a n l a r y a
lam.
Deli Celil yine dellenip, eyvah diyerek, diz dv
mee, rpnmaya alnmaya balad.
Kr Nuri'yi dersen,
ban
apnn arasna s o k
m u , h a r k t a iki b k i m o l m u h o r l a m a k t a . B u n u n ar
dna tepmii indirip,
Kalk len, g e b e r e s i , d e d i m .
Tepmii
hzlca v u r m u o l a c a m
besbelli: . Kr
Nuri sarhou uyku sersemliiyle benim tepmii, candarma dipii sanp sayklamaa balad,
elim
kalkmaz.
Kyamam...
Ben
ey
Etme; v u r m a , k y m a y i i d e !
amadan
sayklyor.
Deli
Celil
bunlar
laha d a , b i l l h a d a , t a l l a h a d a D e l i C e l i l . . . Y a p m a , e t
me dedimse de...
D e l i C e l i l , k u d u r g a n i t g i b i , az k p r m ^ s a
dc i n i y o r , h e r i f i p e s t i l e d e c e k . . .
Dur olum,
dur hele...
Siz
buraya
Zbk'
231
gn
meveret
kuruldu.
Bu
avukat
Bur
h a n d o m u z u n u n ii o r t a y a a t l d . i f t v e r e n o l u H a m
za Bey dedi ki,
evelallah,
sonra
memlekette
zehirlediinden
namayz.
dirlik-dzenlik olmaz.
hibir vakit
sana
O burda
Ve
biz s e i m i
de
kaza
ka
z a l a r s e i m i s i l m e k a z a n r k e n , v i l y e t i i n d e iki p a r a
lk o l a c a z ,
rezillik...
byklarn svazlayp
pis
pis gld
de,
S i z o ii b a n a b r a k n , d e d i , b i z e a v u k a t m a -
srtarak,
yrl h a b e r i m v a r . B e e n e c e k s i n i z .
Aman
nedir braam
Bey?
yaptracaz ki,
beri
b e n z e r b i r c a m i d e i l , v i l y e t t e b i l e ei o l m a y a c a k . . .
ki m i n a r e l i v e h e r m i n a r e s i n d e e r e r e f e l i v e s e
kiz k u b b e l i v e r a m a z a n d a m a h y a l v e k u b b e ii a l t n
yaldz bezeli ve ii m e r m e r deli ve kaplar ince i
oymal ve sedef kakmal ve mihrab hlis s o m a k i t a
v e m i n b e r i n a k l , v e K a b e r t l v e a y r c a , Sa.kal- e r i f l i v e k r s l e r i c e v i z d e n . . . V e d e k a s a b a
mzn e r e f i n e lyk, m s l m a n n
gsn
kabartan
du.
A m a n istenmez mi braam Bey, bir de sorar
sn...
-yleyse
hemen
kasabamzda bir
Cami Yap
Bey,
bunun paras
ner
yle...
Doru...
Evet...
p a r t i i i , p o l i t i k a ii d e i l . O n d a n t r b t n m e m
leketin mslman
bu
ie katlmal.
Muhalifler^
Siz
bizi a d a m y e r i n e k o y u p h i b i r i e k a t m y o r s u n u z d i
y e b i z e k s y o r l a r . E s t a f u r u l l a h . . . Biz, m u h a l i f , . m u
vafk diye
ayrlk karmayz ve
muhaliflerimizi de a-
lninfara maiedelim.
Cami
Yaptrma
Derneimize
k y l e r e d e k haber salnd,
arld.
braam Bey,
O l m a z , d i n i i n e p o l i t i k a iini k a r t r m y a l m ,
b i z lik'iz. T a r a f s z b i r y e r o l s u n d i y e
retmenler
D e r n e e s-
b k b r a a m p a r t i n i n h o p a r l r n a l a n a k u r d u r d u . er
de her ne konuulursa, btn kasabada g m b r gm
br tecek, millet dinleyecek. Alan d o l d u , pazar yeri
doldu.
y a , nedir, s e z e m e d i m , d e d i .
bu din
d i y a n e t i i n d e n e g i b i o y u n u o l a b i l i r m i . K t l k bizr
Eh, g r r z , p a b u l a r g i y e r k e n b e l l i o l u r . A l
braam
dedi.
anlatyor:
Aramzda
ayrlk gayr-
i:k y o k . E l e l e v e r e l i m , b i r l i k o l a l m . M i l l b i r l i k i y i d i r ,
o k iyidir. Ve biz lik'iz. D i n iini d n y a iinden ay
rrz...
r...
M u h a l i f l e r d e c a n k a r d e l e r i m i z . . . S i y a s e t ay
Ona kimsenin diyecei yok...
surda kar
de...
gnlmzce
Seim gelende,
svrz de,
te
dvrz
muhaliflere
kucamz
gibi,
Dernei
kura
bir hemerimizdir.
Avukat Burhan
Bey
kar
gidelim. Avukat
ltfen bu hizmetimizi
Burhan
Bey
kardeimiz,
kabul buyursunlar...
Teklifim
M e m l e k e t alktan yklacak,
camlar zangrd-
'
ak sakalndan
szlyor.
Kalarn atm,
nursuz sratini
konumaya:
Sayn hemerilerim...
Gsterdiiniz tevecc
nk...
lkin b e n k a s a b a m z a c a m i y a p t r l m a s n d o
ru bulmuyorum...
Derdemez, bir homurdanma
kt
milletten.
mi,
Ki
Yuuu!.. d i y e
Ulan namussuz!..
Zndk!..
Kfir!., d i y e haykrr.
Avukat
barr.
Kimi,
Burhan,
Msaade ederseniz,
neden
cami yaptrma
mzn d o r u o l m a d n a k l y a y m . . . d e d i .
stemez!..
Defol!..
n a a ! . .
ekil!..
Muhterem
vatandalar,
aziz h e m e r i l e r i m l
Belki Sayn
ka
hemeriler...
Sonra
diye
sesini ykselterek,
lemde Alahm
nihn!..
bard.
Millet bu sz dua sanp,
susaym,
konumya-
ym...
-Konu,
k o n u b r e zndk!..
K o n u d i n s i z imansz!.. K o n u .
Konutu:
bilgisizlikten
gel
yaptralm. Ama
cami
ne
gerek?
Bas-
Kasabamzda
almyor mu?
mzdan kalma...
Bana kalsa
yok...
ma
camimiz
Eskidir, ykktr,
yeniden
Gelin, bu
Dernei
kr Allaha
cami
dernei
olmasn
da,
var,
derseniz,
istemez.
kuralm, ama
atalar
anlarm.
nk
gerei
Cami
Yaptr
sun. O k u l yaptralm.
Homurtular gene ykseldi:
C a m i de ister, okul d a . . .
Susalm,
susalm.
benzemez.
Dershaneler-,
Hocann dedii
anlalmaz.
var,
kar var.
paralad,
Topladmz
para
yetmezse,
Para t o p l -
hkmete
Biz
diyelim.
tralm.
Avukat Burhan
yumuak
yumuak konuurken,
Burhan,
braam Bey,
lar d i y e s o k m a d k .
Muhalif kardelerimizin
Burhan
deyince oda
daki muhalifler,
ladlar.
Avukat Burhan
bakt,
arkadalar da
kendine
Akl Evvel
ocuklar uzaktan
gelirmi okula...
Ya
cami
Burhan
Bey'in
elinden
mik
r o f o n u k a p m a s i y l e g m b r g m b r lfa g i r i t i :
Muhterem
ve
aziz
vatandalarm!
anlalmyor.
H e r i f i n b i r ^ M u h t e r e m v e aziz v a t a n
terip
m a k istiyorlar.
cami-i
Okul,
erif inaasna
mni
ol
b u n u n b a h a n e o l d u u n u a n l a m a z m?
B u n u d e y i p , B u r h a n B e y ' e y n e l d i . Elini d e a v u
katn suratna d o r u
kaldrnca,
amarlayacak san
dk.
Mslman
mahallesinde
salyangoz
diye bard.
satlmaz...
Sen,
kaplm szlerin
ne
demee
geldiini
anlarz
b i z i y o l u m u z d a n s'aptamaz, n e d e b i z . . .
Bir alk k o p t u , sznn gerisi anlalamad. M i l
letin,
Yaa
braam
Bey!.,
diye
barmaktan
sesi
a t a II a t .
Zbkzde'mizin sz stne yok.
Cenab Allah
karr.
B u r h a n B e y d e r s e n kpkrmz olmu,
-r- B r e Z b k , d i y e b a r d , u l a n , c a m i c a m i d e r
d u r u r s u n , hey bnamaz, m r n d e bikez u camiye y o
l u n u r a d m?
Buras d o r u y a , a v u k a t Burhan'n lf, g r l t
d e n b a a v u u n katr zartam gibi g m e gitti.
Zbk,
Biz elhamdlillah
dedi.
G r d n z m ya, d e d i , namaz e v d e de kl
nr. lle c a m i g e r e k m e z . O k u l y l e d e i l , o c u k l a r e v
de okuyamaz, okul ister.
baryor,
- M s l m a n a eziyet e d e c e k . . .
diyor dinsiz...
Znd susturun!..
1
rin dilini k e s e c e k . . .
H a y n s u s t u r u n ! . .
Kendi partisinden olanlar krsye yrdler. Avukat
Burhan'
k!
n!..'
Defol!...
paralyacaklar...
.
A v u k a t Burhan'n kuyruu,'4ku:te->:dQtsklm
p k l m indi aa... Z b k z d e
'saldranlara
kar
Zbkzde, cotu. An
B e l e d i y e y e vardk.
Zbkzde
Burhan
Gayri yreinizi
diye
ferah tutun,
dedi, avukat
D a h a da bu k a s a b a d a t u t u n a b i l e c e i n i s a n m a m . te
bylece, kasabamzda
Efendi,
r u p d u r u r k e n o r t a y a b i r c a m i ii a t m a s b o u n a d e
i l . . . D e m e k m e r a m , a v u k a t B u r h a n ' y e m e k m i . Ye
di ite, y e d i bitirdi.
y l e de oldu. Cami Dernei kurulduktan sonra,
avukat Burhan'n iler-tutar kalmad. Hi k i m s e dva
sn o n a v e r m e z o l d u . B i r d e d u y d u k ; k a s a b a d a n g e
ecekmi...
Bu Zbk,
Bey...
ne Zbkolu
Bunun oyununa
n k alttan
Zalolu
greir ve kanckln
'bunda toplanmtr.
EL PENLERN O K O L S U N
Allah Selmet Versin Murtaza Efendi
yle anlatyordu:
S e i m g e l i p d a y a n n c a o r t a y a b i r a d a y ii k t .
Kasabadan
aday
gsterilecek...
Ankara'dan vilyete
Parti
merkezin-
aday ayrl
sn d e n i y o r m u .
iftverenolu Hamza
Bey,
Arkadalar, dedi,
dobra dobra
konuulacak
m , y o k s a g e n e d o l a m b a l m g i d e c e i z , i l k i n b i r an?
Iyalm d a o n a g r e . . .
i f t v e r e n o l u alann neden byle dedii bilin
mekte. Onun meram, Zbkzde milletvekili seilsin
de, kendisi de ondan boalan Belediye Bakanlna
gene eskisi gibi otursun. Zbk'le ba edemiyeceint anlaynca, ona yol ayor ki, kendi de onun kuy
ruk altnda yrye. Biri deil,
canm.
Gedikli
hsan Efendi o r d a n ,
Ne varm.
Elbet ak ak konuulacak, d e
g s t e r m i y e l i m arkada-
lar.
Hamza
Bey,
yleyse, dedi,
burda konutuumuz
burda
kalacak, sz m?
Dinleyin
arkadalara Bu
kasabay
Zbkz-
Buncadr ektik, da
Sa bitmemi kszn
k a t r t e p m i e d n d r m e z mi?
T c c a r d a n Emin Efendi,
b u lfn s r a s m y a h u ? Biz l m - d i r i m e g i r m i i z , s e n
n e s a y k l a r s n . Evet, Z b k z d e ' n i n
bize ettii o k
t u r . A n c a biz o n u b y l e g n l e r i i n b e s l e d i k , y e t i t i r
242
-rr
dik.
z
M e y d a n a salp k o y v e r e l i m k i , ele-gne y z m
ak karsn,
ibraam'n
nutkunun
karsnda dura
Bey,
kavgasna
imdi
mebusluk kuyru
dmeyelim.
Bu Zbk
bamzdan
savalm da
kasaba
birbirine katsn.
Ne
savamayz.
B e n ii a k t m .
Yahu
insanolundaki u dzene
b a k b i y o l . B u n l a r h e p d a n k i l e r . H i d a n k l do
u o l m a s a , b u
lflar
iftverenolu,
braam Bey
iin bu
e d e b i l i r mi? B u n l a r n c e d e n b i r b i r i n i n
tkrmler,
belli
ite.
Zbkzde,
azna
Hamza'ya Sen
onu
kullandmz,
biliyor. Biri,
ryen
parti adna
it diye
ne
srp
iin
Aman
Parti iinde o
Seim gelin
gidiyor.
Eh,
her yiidin
y a t a r , d e m i l e r . B u n c a yl
miiz.
Neye?
yreinde
biz b u
me-
kendi
bir aslan
partiye hizmet et
r u b i r sZ'...
Evet,
Kulu
smail Efendi,
O l m a z y l e i, d e d i , m e m l e k e t i n adn
B u r a d a n e y s e ne,
kendi
batr
ara
En uygunu
y a , biz a r k a d a l a r l a r i c a d a b u l u n d u k d a h e d e d i . i i n
den istifa e d e c e k a d a m . Hi mi d e i l ,
mebus diye
b u n c a yln r e t m e n i ,
dedii dinlenir.
Adam
Hazr e m e k l i
de olmuken, dedi.
Kendinin aday olmayacan bilen, gnlnden ge
irdiini ileri sryor. Baha Bey, d o r u s u akla yakn
g e l d i . Evet, e m e k l i o l m u , h e m d e h e m e r i m i z bir
r e t m e n . . . H e p raz o l m u k e n i f t v e r e n o l u o r a d a n
kt:
Arkadalar,
kendine
hayr
dokunmayann
Evet, iyi, h o , n a m u s l u b i r a d a m . N e y e y a r a r e f e n
dim? Ne
yapm bu adam?
u n c a yln r e t m e n i
Siz bu adam
s i m d i k m e b u s l u a nasl l y k g r r s n z ? B i l g i l i y m i ,
'bitirmi edermi, baba ksn onun bilgisine. Bize bil
g i d e i l e f e n d i , ii b e c e r e n k o t a r a n a d a m g i b i a d a m
retmenlik
etse,
Allah'n
izniyle
Maarif
aznda
olsa
sker
alr.
Bir tala
iki k u v u r u r u z . H e m b y l e b i r c a n a v a r n e l i n d e n y a
kamz kurtarrz, h e m de kasabamza bir hayr olur.
Gedikli hsan Efendi,
gidersiniz, d e d i , na-
alsn
rpsn
da,
arada ucu
kasabamza
da
i n s a n d a az v a r
alaklktan yana,
Zbkzde'nin
o c a n d a iyi y e t i m i , r a k k e n k a l f a o l m u . B u n l a r l a
baedilir gibi deil.
Gedikli hsan,
velkin
vermisin.
Bey, b u i f t v e r e n o l u ,
bir anlatt, bir anlatt,
dinleyenlerin
az ak kald.
niz v a r ,
bilmediiniz var.
bilmem ne
Kazancndan
g e m i h e r i f , y a b u b u l a k t a n nasl syrla? O r m a n
i d a r e s i n d e o n b i n lira d e p o z i t i y a t y o r , k u s t u r a r a k a laeaklar. Ne etsin herif arm.
Bizim
memleketi
z u r u n a v a r d . B e n d e o r d a y m . B e n i m ; yanrrda a l
m a k i s t e m e d i . H e r i f i n b i r sknts o l d u u - b e l l i , ibra
am
Bey,
dedi.
Salim Hoca o yana bu yana baknca,
:
yabancm
B i z b u n u t e r e y a n d a n kl
tarrz.
eker gibi
evelallah kur
Hemen o gn,
vilyete vardk.
Noterden
kurduk.
S a l i m H o c a , o r m a n d a n o d u n nakliye, iini alm
da, sonradan bizimle ortak olmu hani... irketin k u
rulmas erefine o gece iyi bir elendik. braam Bey
in o l d u b i l
Bey'in
sznn
burasnda
Gedikli
hsan
Efendi,
-
Savursun
da
grsn...
Zbkzde
onu
do
kard.
O da ne? N e d e n b i z i m s a y e m i z d e ? B i z i k a r
trma imdi...
. Hamza
Bey,
Yahu,
dedi,
siz
olaraktan, austosun
belediye
ortasnda
meclisinin
azalar
Kamlk ay tat,
imzanz, m h r n z y o k m u ?
Ben
Evet,
biz,
bak,
yaz
sen
ortas
ii
imdi
Kamlk
neye
ay
kartrrsn?
tat
da
ortal
'bakalm?
Memleketin
ii
menfaatine...
247
M e m l e k e t hayrna
bir i yaptksa,
m?
Ben b y l e c e ta gediine k o d u m bellerken, Z
b k z d e ' n i n ra
Hamza ala
ne dese iyi:
y a z b o y u , s e r e p a r m a m k a d a r s u a k a r m k i , siz
dereler tat da k p r l e r ykld,
diye zabt tutarsnz?
Bu
b e e n m e d i i n i z i b r a a m B e y d e i l mi? S i z o z a p t i m
zalaynca, ne oldu bilin bakalm. Biz de Aalar Ka
mlk ay
kysna y m t k ,
sel
hepsini ald g t r
d' d i y e r e k o r m a n m d r l n e b a v u r d u k . S e l b u ,
Allah tarafndan bir a f a t . . .
O r t a d a zabt da var. te
mi? Y o o o . . . A r d n d a n b i r d a h a . S e l b u k a r d a . . .
Bitti
Bi
D e m e k biz o z a p t
miiz...
Hibiey
de
olmaz,
dedi,
Zbkzde
iini
braam
Bey'le bir ie
sonra tevekkl ol
g i r d i a mi,
gnln
kimi?
Biz burda neden ak k o n u u y o r u z ? O r m a n ida
resi dersen,
A l a h raz o l s u n , m e r t a d a m l a r , i b r a a m ,
B e y ' i n eli a k o l d u k t a n
gcne... An gznz,
b i r a d a m . i m d i siz k a l k m , y o k B a h a B e y , y o k Rza
B e y dersiniz... Yahu onlar da, m e b u s o l m u ne kar,
olmam ne kar...
B i z i m i s t e d i i m i z ne?
Aman u
yi
Emin
Efendi,
kendi yok
Allah var
iyilik...
ibraam'n
rtkan kesilmiti:
braam
efendi...
iini
bilir
diye
tarsnz da,
Na
bileceksiniz?
gvdenize
yk
edersi-
bize en b y k b o y
i s t e r d e m i . V e k i l d e A m a n , b u n d a n b y olmaz*
bundan byk bizim memlekette bir Galata Kprs
var., O d a d e n i z s t n d e d e m i . b r a a m B e y d e B i
zim Kamlk ay Galata K p r s n d e n o k ilen bil
diin gibi dil, aman o l m u k e n m o d e l i n en b y
olsun
demi.
hatrn k r a m a m ,
Olsun...
demi. Kp^
Gerisini
biz bil
Bizim
Z b k z d e b r a a m d a o r d a . y l e b i r i "ki, y a h u n e
kadar eksiine alsan
gene
sn. B u n l a r b a l a m l a r f i y a t k r m a a . . . H a b a b a m d e
b a b a m , n e r d e y s e ii b e d a v a d a n y a p p s t e p a r a v e
recekler. Fiyat i n d i r m e d e bu bizim
mteahhidiyle kimse baedemedi.
vilyetin
naml
Zbkzde
ibra
a m , m t e a h h i d e g i t t i , b e n i m ' y a n m d a G e l s e n . b u ii
stne alma, ben sana aktan
M t e a h h i t t e k a f a k a l n . . . O l m a z ! d e d i k e s t i . ' O za
man braam Bey yleyse, bu i senin stnde kal
sn, s e n b a n a a k t a n p a r a ver!.. d e d i . H e r i f e e k
be kardam, ona da Olmaz! d e d i att. braam B e y
de y l e y s e gel bu k p r y ortak yapalm, kazanc
kralm
dedi.
Herif ona da
G e r i s i s e n i n b i l e c e i n i,:.
dedi.
'
* - " - '
K p r ii m t e a h h i d i n s t n d e k a l d . H e r i f m a
kineleri, kamyonlar Kamlk deresine dayad.
Hep
baktk,
S a h i , n e y e y a p l m a d ? d i y e biz o n a s o r d u k .
ibraam Bey
yapar...
M t e a h h i t h e r b i r hazrln y a p t s r a , b r a a m B e y
ne yapt? Kamlk deresi yatann kumlarn beledi
y e m i z d e n yll
d o k u z y z liraya- kiralad.
Mteahhit,
olmuyor.
dkm,
Herif ldryordu.
ne etsin? braam
Bey'in
k u m u brak, y e t e r d e d i .
Elini s r m e , k a z a n c n d r t t e n a l , d e d i . D o k u z
yz liraya
kiraladn
kum yatan
bana
bir yllna
Ulan
braam
d e d i de d a h a b i e y d e m e d i , azn b
Bunun
namussuz Zbk,
d u y d u u m kadar var-
ite b y l e . . .
Sizin
neden
haberiniz var?
dokuzyz
yd imentonun d o n a n r
lira g i r d i .
dondu,
Mteahhidin
donmayann da
kalkm,
lf e d e r s i n i z .
aalar, efendiler,
bizim
Onu
Bir de
bilir o n u sylerim
iimizde ondan
bakas
memlekete
hele
bir
me
Kendine
h i h a y r olmaz... B i z b u
mebus yapp
Ankara'ya sala
lm, i k i n c i a y n a k a l m a d a n v e k i l o l m a z s a , b e n d e n a h
bu byklar k e s e r i m de, pazar y e r i n d e eek gibi anrrm... Arkadalar, d a r p h a n e bile
Zbk
braam
kayna
rama-1
hangi
Zbk'teki
akla
arttrmaya kard
kasabada ka kiiyiz,
yaayp
hangi
gs
hazi
rtkan
iftverenolu'nun
bu
aday
Evet, d o r u ,
bamza
Rza B e y ' i n
devirsek
dedi,
gerek.
d o r u y a d o r u . . . Aklmz
Zbkzde'nin
eriliini
g e l d i m i dorulur:.
Hayatta
, d e l i i n a z n a g e l d i n m i d o
imdi
biz, i t e s e i m d e y i z , d e l i i n b a
na g e l d i k . Z b k
olumun bundan
nceki dolan
N a s l o l u r c a n m , akl
m? S e n b i z i m b u k a s a b a n n t o p u n u t o p l a m n a l s a n
d a s k s a n , b i z d e n m i l y o n d e i l , i k i y z b i n lira k m a z .
P.ekiy, b u Z b k z d e b i z i m b u
insanlarmzdan
nasl
m i l y o n e r o l d u c a n m . te h e r i f i n h n e r i b u . . . Eee, b i
zim gibi ulsuzlar
Ankara'ya
arasnda bu dolaplar
mebus
diye varnca
dndren
neler etmez...
Evet,
Ne
dersin?
Ne
, d e s e m g e r e k ? t izi k u r t izine k a r m , a l a n b e l l i d e
il, satan belli d e i l . . . Bir adam ki, l m e m u r u diri
v e t e b d i l h a v a l g s t e r i p h a z i n e d e n m a a a l d r t r , da-,
h a b u n u n n e s i k a l m . . . Evet, u d i n l e d i k l e r i m d e n y
reim burkuldu, iime bir k o r dt ama ne denir?
.T- B i e y d i y e y i m
mi
arkadalar
size,
dedim,
yoktur.
Seim kabiliyeti
olan
aday gsterin
Rza B e y ' d e n , B a h a
yapmaa
kalkarsnz?
imdi
Zbkzde
ibraam
perperian eder. B e n i m
acdm
gnahtr adamlara...
Biz b y l e c e k a r a r l a t r m k e n ,
Gedikli
hsan
E-
f-endt'yf b U r l y o i a g e t i r e m i y o r u z .
l k t a k i m s e y i b e e n m i y o r , ille
Aman
hsan Efendi
Betti ki o, aday
k a r d e , . v a z g e bu sev
Zbk'se
ben d e
Gedikli
Ihsan/im,
diyor,
y l e y s e bu
ii Z b k z d e ' n i n
O olmam,
kendisiyle yz
biz
ne d e s e k
bo... dedik.
Gedikli hsan Efendi bir yiitlendi,
anlatr, s o n r a . d a h e r i f e
edersiniz.
Dorusun, dorusun ya...
Z b k z d e b r a a m B e y ' e , a c e l e g e l m e s i i i n har
ber gnderttik.
O da bize
v a r . Eve b u y u r s u n l a r d i y e h a b e r y o l l a d . K a l k t k , h e p
birden gittik. Gedikli
topluyoruz.
Ikiyzbin
mi? Anlalmyor
y z b i n m i ? Az!.,
sesin....
Bar
y z b i n e seltin camisi
Ne
dedin?
Evet...
O telefonda konuurken
Hamza
Gedikli
ihsan yavaa
Bey'e sordu:
B e y e f e n d i d e d i i d e k i m ola?
Hamza Bey,
Kim olabilirmi
ka beyefendi var?
Babakan
yahu, dedi, bu
Bir tek,..
memlekette
Ba beyefendi, yni
hazretleri...
- Amann
Hamza
Bey,
imdi
bu
herif
Baba
Zbk
telefonda
dura
dura
konuuyor:
Haa...
silme kaza
gremedik.
Nafia Vekili
olacak deyyusa...
i s t e r i z . A n l a d n m?
Kendisine
balanmal.
Ka
mlk aynn stne baraj oturtmallar. Ne? Yzmily o n mu? sterse beyzmilyon olsun. Hi anlamam...
Ben barajm isterim, o kadar... Bylece syle... Ba
r a j k u r u l m a l . S e i m ii k o l a y . O n u h i m e r a k e t m e
y i n . C a m i ile b a r a j o l d u m u ,
karmayn...
Ha?
Olmaz!..
Emin Efendi,
fonla
kmyor.
Yoksa
Gar Lokantasnda
cbl k a n o y n a t m a d a n v a k i t b u l a m y o r m u ? N e ? V a l l a h a i y i , b i z b u r d a m i l l e t i i n , v a t a n i i n u r a a l m , siz
o r d a avrat g b e i n i n u k u r u n d a rak iin. Heh heh
heh... a k a canm. Hakknzdr, bu yollar hell olsun
size. Haaa, n e d i y o r d u m , S a n a y i Bakanna d e k i , b u
r a y a b i r d e f a b r i k a i s t i y o r u z , a n l a d n m? F a b r i k a . E vet, f a b r i k a . S e i m d e n n c e fabrikamzn temeli atl
m a l . N e ? N e f a b r i k a s m? B a y a f a b r i k a i t e . O r a
sn siz d n n : H a n g i s i e l v e r i l i g e l i r s e o n u y a p n
c a n m . Biz, h k m e t i n i i n e k a r m a y z . B i z i m i s t e d i
imiz fabrika.
Byle tatl
konuurken
telefonun
karsndaki
Hadi gleg-
Eee, h o g e l d i n i z , s a f a g e l d i n i z !
Telefonda
kalm, yaz
Bu bi
256
V e k i l i y l e g r t k . S i z d e n iyi o l m a s n , o k y a k n a r
kadamdr.
Fabrikay
yaptracaz yaptrmasna
da,
Gedikli
hsan'a,
nn
kavuturup, el
baladktan sonra,
Yetmi
dnm
var
braam
Bey,
dedi.
.Metresi yz kayme
d e n e p i y e d e r . Y o k s a y z l i r a a z m?
Gedikli hsan ard:
Zatnz bilirsiniz
braam
Bey,
orasn
gayri
k e n d i n i n bil. S e n v a r k e n bize lf d m e z . . .
Z b k z d e bize birer cigara verdi, anas da k a h
veleri getirdi, ibraam Bey,
- - Eee, n e v a r , n e y o k , d e d i , b e n i i l e t m i s i n i z . . .
Telefon derdinden gelemedim. Buyrun!..
Gedikli
hsan Efendi,
alr, d i y e b i r d e n b a l a d :
b r a a m B e y , zatnza
mzuratmz
(mruzt)
var...:
Estafurullah.
Efendi?
Emir sende.
Nedir? Buyur!
Bizimki
Emriniz hsan
bir dilek...
Sabahtan
braam
ricaya geldik.
H i y a k k a l m a z h s a n E f e n d i , Biz s r a y s a y -
gy biliriz. Ne dernek?...
de...
Kabul et bu
Bey...
Bunca bykleri, ineyip
D n y a d a o l m a z , t b e o l m a z . B i z d e n ileri s r a
Herkes
utanmadan
ne der?
Gedikli
emeklisi
olacak,
b k ' n n n e v a r p a p d i y e e i i n i p m e z mi?
bir-iki
eiini
deil,
eker,
durmamasya ap ap pyor.
o yakalamak ister...
Yahu
Z
Hem
Zbk
herifin
elini
El penlerin o k olsun, el
penlerin ok ol
s u n . . . d i y e r e k elini ekiyor.
Yahu, bu bizim adamlarmzda hi adamlk y o k . . .
Olu yerindeki
Z b k ' n elini p y o r
e m e r m i , srr m , y a l a r m , b e l l i d e i l . . .
ricamza he d e m e z s e n ,
bil
mi
hemeriler?
H e p b o y u n krdk.
Tabi.
Elbette
canm...
Zbkzde,
/ M s a a d e n i z olursa*
s z m var,
dedi,
geirirseniz,
beni
elo
Z b k z d e ' n i n g z n m e v k i hrs b r
m , der. El b u , syler, az t o r b a d e i l ki b z e s i n .
Kendi namma, mevkide gz olann gz ksn. Be
nimkisi
memleket ak ve
Hatt-Belediye
Reisliinden
yorum.....
iftverenolu,
memlekete
bile
bir hizmet...
ekilmeyi dn
.
iinin bana d n e c e k m i -
sin!.. :
- Bana on paralk d e e r veriyorsanz, lfm bir
dinlenir lfsa, d i y e c e i m u :
lymz
gene hsan
Efendi
Bence mebuslua en
aabeyimizdir.
G e d i k l i hsan' g r s e n Bey,
sun.
Nasl k p e k l e n i y o r ,
Aman olmaz!
glegle
bir
olur
k u y r u k sallyor, Z b k ' n
;
Tbe de!
biz
insansak...
Medeniyet...
Ya
hu... Estafurullah...
Gedikli
hsan'n
aknlktan dili
dolanyor da,
ne d e d i i n i hi b i l m i y o r ; lflar h e p b i r b i r i n e kart
ryor:
Lkin... Cumhuriyetimiz... Va
braam Bey,
kararmz karar.
Bizim adaymz
oyuncu
sanki
sayyorum,
d e m siz u y g u n b u l d u n u z , b a n a
259
emriniz...
Ma
halt e t m e k der...
bize,
S a o i ! V a r o l ! der.
Biz ona,
S a o l , v a r o l , yaa!., deriz.
Gedikli
hba
n e i p y r d g i t t i . H e l e b i r - iki lf e t s e , s u r a t n a
tkreceim.
H e r k e s o y a n a , b u y a n a d a l d . B i z d e A k l Ev
vel Hoca'yla kahveye doru gidiyoruz.
ryle
iki
Posta m d
Brak canm,
dedi, bu
telefonlarla bamz
dertte.
N e o l d u ki?
telefonlarn
bana
kral
Vilyet demediini
komaz,
istedik.
nedir
Allah
raz o l s u n , g e l d i l e r d e m u a y e n e e d i y o r l a r .
Telefonlar bozuk
Hibir yerle
mu?
konuulmuyor.
Akl
Bey,
N e y e atn Hoca? d e d i .
Evvel
Bedir Hoca,
Nasl
amayalm
evket
Bey,
dedi,
yahu
O k o n u u y o r , o h e r i f t e l e f o n da o l m a s a g e n e
konuur. Yunus
nus
Baha'nn
Baba yatrn
kuvvetiyle,
Ahmaklmz
Ankara'yla
duyulursa
bile
gayri Yu
konuur...
m e m l e k e t e rezil olaca
z. O n u n i i n ,
anlatlmaz.
bel etti.
CAMDE
CAN
VEREN
MANDA
seim
sonucunu
bekliyoruz.
Kulamz
ben.
haberler
gelmee balad.
Vilyet
Bizim ilenin
olmuuz ki hi
seim sandklar
alm, oy
lar s a y l y o r . H e r n e i s e , b i z i m o y l a r n s a y m b i r t r
l bitirilemiyor. Neye arkadalar? Bizim insanlarmz
e b e d e n bebeye tek tek saysan imdiye d e k saylm
bitmiti. Bir avu semenimiz var.
Vilyetin her b i r ilesinden haberler geldi
Drtyz oyla yeniiz.
bitti,
Yatrd ne, y e r e s e r d i .
Topusu
Memet
avu
Hdrlk
Doruunda
ktan dolma balyemezi gmbrdetiyor. Zurnac ingen Hsin'le davulcu Topal Veysel'i bir g r m e l i . A v u
kat Burhan'n kapsna dayanm, zurnay
pencereye
olan kaklar
almlar el
raknn bana k t .
Sabaha-
kazandran bizim
kazandrd ve de onun
s a y e s i n d e alt kii d a h a m e b u s s e i l d i .
Zbkzde'yi
Dorusu
Zbkzde'yi
aday gstermeseydiki
biz
gnd.
dediinden
bir
if a n l a l m y o r . K o c a h e r i f h r s n d a n k e k e m e m i o l
mu, pepeme mi olmu, dili: mi tutulmu, her ne ol
musa b i t e k dedii
anlalmyor.
Bir bart, ar
Pazar y e r i n i
d n m? Teres haketti.
gr
stne destu
kesildi, imdi
Aman Hoca,, be
Zorlanyorum, zorlanyorum,
A m a n Hoca bittim
yrmez...
Ulan it,
baktn?
de
d i m . K e m g z l e b a k s a , k e m s z e t s e , i y i . . : Yatrr s
tne tbe,
yestehlemi
namussuz.
Yatr b u ,
adam
Evvel
Bedir
Hoca
anlatyor,
habire baryor.
; 2 6 3
Kasap
Osman
Ne d i y o r s u n aslanm sen?
Bitek sz
anlalmyor. B u n u
y o r da, ellerini
arkasndan
Evi'ne g t r d k .
tuttuk,
zaptolmu-
kanrtp kvrdk,
Salk
da,
Heri
Ne
a b u k ban altna!
olacak?
Y u n u s bal
kemiinden
uydurma yatrn
lfn e d e r .
Doktor, Kasap Osman'
herifin dili zlmez m i . . .
kesilir.
Aman doktor...
Ne
ulan?
Neyin
>.
var?
dk yer k o m a d m , y o k . . .
Koca
Dndm arandm,
yok...
baktm arandm,
Azn k p k l e r sa
Mal
Akl
m var?...
Kasap
candarmalar te yan
komadk.
hrszlnn
cezas
byk ve de
bizim
Kasa
B e n o c a m u s u a l a n b u l m a z s a m , b u l u n c a da
'
Camusu
bulana yirmi
l i r a , hrsz
bulana
elii
lira! dedi.
Camus yok
efendi, yahu
bu
mbarek hayvan
diye
telll kard.
Gene y o k . Ne alan var, ne camus...
Komutan
bu sefer de,
Her kim aldysa camusu braksn ortaya, k e n di de gelsin, hellinden benden yz pangnotunu al
s n ! d i y e iln e t t i .
Yok, yahu, yok...
Biz bu c a m u s d e r d i n d e y k e n ,
A v u k a t B u r h a n d a i y i c e ii aztt, d o m u z l u u n u a r t t r
d . b r a a m B e y m i l e t v e k i l i o l d u y a , bu. a v u k a t b o z u n
tusu ekemezlikten atlayacak, ibraam Bey bu mem-
h e p s i n e dil uzatyor.
kulamza
geliyor,
Zndk
Burhan
yle
diyesiymi,
Yahu,
onlar namaz
klmaz.
Eskiden
cumadan
c u m a y a c a m i y e g i d e r , c u m a namaz- k l a r l a r d . ; C u m a
namaz farz bile d e i l . . . Bildiklerinden m i ! Oniar far
z snneti ne bilir...
i b a d e t iin mi? V a l l a h a d e i l . . . C u m a d a n c u m a y a c a r
mide buluup, avluda d e d i k o d u y a p m a k iin. Birbir
lerini ekitirecekler, namaz da bahanesi. Namaz k
l a c a k M s l m a n , b e v a k i t klar. B e h i l n e r d e v u r
dular? U n u t t u k mu? A s l a n paras k o c a Behll' c u
ma
namazmdayken
arkasndan
vurmadlar
m?
Bun
bir de
Mslmanlk, taslar
Ramazan
ne yapt? A a
sn
namazna
giderken
vuranm
daysn
cuma
k a p s n d a v u r m a d m?
imdi kime bu
cami
Mslmanlk?
kalmad.
Bunlar hangi
bayramdan
bayrama
Mslman, bayram
na
Ms
Allah'
kandracaklar.
Evet k f i r b y l e
dermi ve
milleti
zehirlermi.
Y a h u , biz c a m i y e g i t m i y o r s a k . . . A l l a h A l l a h . . .
Ne de
n'etsek gerek?
Ykk
mescitte
secdedeyken,
trma Derneini k u r d u r d u ,
Pazar y e r i n e , alana, s o k a k balarna d e l i k l i b i r e r
.tahta k u t u k o n d u . K u t u l a r
Kabe
yeiline boyal... s
t n d e Ey M s l m a n - v a t a n d a ,
cami
inaasna s e n
d e y a r d m et! d i y e y a z l . K u t u l a r o n g n d e , i k i h a f
tada bir Belediyeye getirip gz nnde ayoruz. Bre
Bey, sen bu bizim adamlarmz adam belleme. Yahu,
k u t u l a r a b a k y o r u z , d o l u . ki a d a m z o r t a y o r . B i r d e
paradan gayri her biey
mevcut,
yalnz
para
yok.
Kabe
yeili' boyal
kutumuzu
kutusuna
Avukat Burhan
alann
paralar yermiiz...
Ulan,
kaldryorlar:
Dur!..
Ey M s l m a n l a r ,
cami
yaptracaz,
g n l n z d e n ne k o p a r s a . . .
Elli k u r u l u k ,
bir liralk
makbuzlar var,
kes
ha
d i n g a y r e t i n e g e l i y o r d a k e s e n i n azn a y o r . B u i
boynuna
bir anta,
iane iine
meczup. Bu rk'oian,
g e i n i r bir
hey!.. d i y e b a r a r a k , b i r y a n d a n d a e l l e r i n i k r d a
tp g b e k a t a r a k o r t a y a s a l n d . k r ' o l a n M j d e m i
isterim, buidum! diyerek barmakta...
Partide top
Mjdemi verin,
Kasap
Osman
Emmi'nin
ca-
Deme...
Nerde olum?
p a n m . D e h l e d i m , h a y d a d m s a d a b a n a msn d e m e
di, l d r Allah kpramyor.
Hepbirden sokaa dkldk, camiye vardk ki...
Y a h u B e y , o k o c a c a m u s , t a r l a san
kadar kalma
m m? O l u r i d e i l . . . K a r a c a m u s u n b i r k e m i k l e r i
kalm, bir de kemikleri
Kasap
O s m a n d a k o u p g e l m i , h a y v a n n b a n d a vah v a h ,
b e n bunu da m grecektim diye gzyan sele ver
mi.
/
Akl Evvel Bedir Hoca,
A m m a n bu rezillik duyulmasn,
burda kalsn.
A v u k a t B u r h a n d u y a r s a , bizi t e f e k o r d a d n y a y a t e l
ll e d e r . . . d e d i .
Besbelli yle olmu.
ardsra g i d e r m i .
Camus,
Kasap Osman'n
bu
Kap arkasnda
h a m a m kaps gibidir,
iple ar d e m i r paras
asl o l d u u n d a n , k a p y a m a k i i n d a r d a n
sin,
i e r d e n e k e c e k s i n -ki,
itecek
m a k a r a y a bal d e m i r i
ban, kap
doru ekmesini
camide kapal
bilse,
kalm.
almaz...
aacak.
Haly,
Kapy
kendine
keeyi,
deme tahta
larn k e m i r m i s e d e , s o n u n d a m e c a l d e n d p , m
b a r e k h a y v a n m i h r a p n n e yl k a l m . E r i y e e r i y e ,
bir erimeyen
nn
kemiiyle derisi...
ttik, d e p t i k ,
hi kmldayas y o k , b e t e r o l m u .
hayva
M b a r e k hay
reyim d i y o r s a d a K a s a p O s m a n mal d e r d i n e d t
nden
Mslmanlar,
Allahn
seven
aslsn...
de
d i . Bana kalsa hi d o r u d e i l .
A m a n brakn, hayvann d e r m a n yok, diz s
tnde duramaz. Buna it yal yapp, nne koymal da,
hayvan yiyip canlansn dediysem de dinletemedim.
C a m u s u k u y r u u n d a n aslp, b a n d a n e k i p z o
runa ayaa diktiler.
Osman'n stne
Dinelmesiyle
ylmas
bir o l d u .
hayvann
Kasap
Mbarek hayva
nn b i r k a l k m i k s o l u u k a l m , o n u d a t k e t i p r u h u
nu teslim etti. Az kaid ki, Kasap O s m a n da camus
leinin altnda yamyass olup can v e r e . . .
alp,
Lei teye
sylenmeye:
269
Daha onun
az
U!an b u n l a r n e r e n i n M s l m a r a . . . Y a h u , m e s
H a n i b u n l a r n - n a m a z , niyaz?
.Bu
braam
Bey olsa,;
Ya
- :
hi
deilse yarsna
inanacak.
Hayriy'anmlara
anlat
d a lf d u r m a z . b r a a m B e y ' i n k a r s r h e r g n k a p k a p
dolap
anlatyor.
zaman otelde
dedim.
"Sen
kimsin?
deyince
t e p e m att.
dedim.
Herif telefonda
sesini
toparlad,
"Affedersiniz
H a n m e f e n d i , biz b i r h k m e t ii k o n u a c a k t k : b r a
a m B e y ' d e n b i r akl d a n a c a k t k . " d e d i . " S i z k i m s i
niz? b r a a m g e l i n c e k i m d i y e l i m ? " d i y e s o r d u m . " B e n
Bavekilim, aradm ltfen sylersiniz!" der demez,
ayamn ba zld. Telefon elimden d m , ben
oraca
yl
kalmm.
Az sonra
bizim
herif
geldi.
b i r h k m e t ii v a r
danmayncak
raam dersen
hibir admn
atmyor.
Bana da
b
bir
Her
Bayan Zbk
geliyor..,;
Kars b u lflar k o m u
Kar
Ankara'da
n a m m z ald
diyormu.
n d e n k a r s g e l d i , n a m l a r n n nasl y r d n
271
ki,
ilemizde
parti
prt
Orda
ayrl
Biz h o p
d i y e a y a a k a l k n c a , iki e l i n i a p ,
Aman
aman...
Beni mahcup
ediyorsunuz Al-
lahaknza o t u r u n . . . d e d i .
.
E e e e i b r a a m B e y , . n e v a r ne y o k . . . A n l a t da
dinleyelim.
Zbkzde
azndan
ballar akarak
anlatyor.
B i r g n s a b a h t a n a k a m a i y i c e a l t k , d i y o r ,
akam oldu. Hep yorulmuuz.
Babakan,
braam,
ne dediysem dinlete
M a k a m arabasn
savp
bir taksiye
bindik.
Oras senin, buras benim, gezip dolamadk yer komadk, velkin gnimzce bir uygun yer bulamadk.
N e y s e uzatmyalm, gece yarsndan sonrayd, A n k a
ra'nn en i k s br gazinosuna vardk. Duvarlar ayna
ve kadife... ncesaz da bir oynak hava t u t t u r m u ki,
d e m e . gitsin.
Bizim
Bavekil
saolsun,
iyidir hotur
d a , i i n c e cvtr, i i p i i p t u t t u r d u : b r a a m , u kz
lardan b e e n e l i m de masamza ikisini aralm. U
272
pusulay armm
b e s b e l l i , pilavdan d n e n i n ka krlsn, d e y i p , ga
zinonun en gzel
iki k a r s n a
hesap pusulasn
getirdi.
Bavekil
pusulay
kapmak istediysem
de,
Yahu,
b u ne? ki m i d o k u n d u , n e d i r . . . F a k a t , r e n k a t m a s
beri b e n z e r deil, i k i d e n o l m a y a hi b e n z e m i y o r . Elindeki pusulaya bir gz attm ki, hesap sekizyz k
sur lira... Anladm; hesab d e m e y e paras kma
yacak,
renginin
solmas
ondan.
Ver buraya!
diye
e l i n d e n e k i p a l s a m , b i r k o c a B a b a k a n iki k a r - y a
nnda be paralk olacak. Ben hemen karlara aktr
madan keseye davrandm, desteden bir binlik ekip,
masann altndan binlii uzattm. Ayamla da ayan
drtkledim.
Drtkledim
ya, bana
msn d e m i y o r .
uzat, e l i n d e
kendi
biyandan
at
y o r . A v u k a t B u r h a n b u n l a r d u y d u k a s e v i n c i n d e n zil
t a k p o y n a y a c a k . te s i z i n s e t i i n i z m a s k a r a b u . . .
diyor. N'eydelim, biz de ar belsna Dedikleri, evet,
dorudur diye yalana destek oluyoruz.
Biz o n u buraya A v u k a t b o z u n t u s u n u dzlesin, s e
sini s o l u u n u k e s s i n diye deil de, elegne
maska
kasabamza fabrika
kurduracaz.
Heyet olup
gelin,
biz d e b i r h e y e t k u r d u k .
bir
isyanmz o l m u k i ,
Cenab
M e v l m d a b u b e l y Bamza m u s a l l a t e d i p , b i z e i b
ret dersi vermi. A m a y o k , bizde gene de anlyacak
kafa yok.
y l e b i r hrt
s i n i s e n d n B e y , b i z d e n n e h a y r g e l i r . . . Biz b y
leyiz, bizden ne k y olur, ne k a s a b a . . . B y l e g e l m i ,
bylece gideriz. Lanetlendik mi, beddua m aldk ne
dir? ilemizdir, ekeceiz...
YANLI
GDYORUZ
le Ortaokul
Almanca
retmeni bir
Sevgili
B u r d a b o u l u y o r u m artk. Edebiyat y a p m y o r u m .
Gerekten
kesiliyor.
bouluyorum,
hava yetimiyor,
soluum
aian
sert
za
man rahat e d i y o r u m . Her sabah dilim pasl, azm ac, b e y n i m u y u u k uyannca, bir daha imiyeyim d i
y o r u m . K e n d i k e n d i m e sz v e r i y o r u m .
kinmek,
birlikte yeniden
havasz...
boulmaya
Buraya gelirkenki
balyorum, havaszm,
cokunluumu yitirdim,
,
B e n i k n y o r s u n , d e i l mi? B u r d a n b i r k u r t u l s a m ,
275
b e n d e k e n d i m i k n a y a c a m . k i n c i y j l b i t t i ite.'.. Ki
i dev olsa, bu iin stesinden gelemez.
Uyutum,
lamsz glerek,
N'riyon
Onlar da
bana,
halhatr s o r u y o r u m .
bu bir
Dizden,
b a ta
cmz halka
gzden olmadan
m
inecekmiiz,
yceltecekmiiz,
bakas
halkmz
herneyse bieyier
kendimize
mi.
yapacakmz...
B y k e h i r l e r d e o t u r u p , h a l k iin d n m e k n e k o
lay...
Buraya gelmeden
dnyorum,
iimi
nceki
iyi n i y e t l i
aptallm;
kaplam
t . B i z i nasl k a n d r d l a r , a l d a t t l a r , s o n u n d a , h a l k d a l
k a v u u yaptlar. H a l k bilir, halk hereyi
bilir, halkta
Halk hereyi
bilir
demek
bamba
nedir?
Yalandan
dalkavukluk ettike,
halk
bu
sever
grndke
.yalanlara gerekten
halka
inanan
kzgn,
sonsuz lne
szan clz
sular gibi
uyumuuz.
aldatlr,
Halk
hibiey bil
kandrlr myd?
Nasl
bir u-
276
ondan
sonra ne yapma-
mz g e r e k t i i n i
dnrdk.
Kendi
halkmz
olutan
iltimas m yapm?
otuzbir, kaptkat,
camlardan kahveleri
uzuyor,
sanki bir
bu adamlarn
dokuma fabrikasnda
iskambil
kd tutan
elleri,
havaya
kalkp kalkp,
krk m a s a m e r m e r l e r i n e i n i y o r d u .
K i m gelse aramza, bir s r e s o n r a bizden beter
olacak.
nk
biz d e v d e i l i z ,
insanz.
araclk
ediyor.
Burda
kandrma
bunlar
Ge
Efendi,
Allah
Selmet Versin
Murtaza
Kulu
Efendi
gibiler. .
Geen gn yine, bu adamlar toplanm, kylnn
hereyi bildii stne konuup,
' O ne arkl erknharptir o o o . . . d i y o r l a r d .
G e d i k l i hsan Efendi, arkl e r k n h a r b i n b i l g i s i
ni isbat iin bir de u olay anlatt:
Manevredeydik.
-tutmayan g n e y
yamacnda adrl
ordugha ekil-
misti.
Karanlk bastrnca,
Ben atta,
Yanl g i d i y o r u z . . .
Yanl g i d i y o r u z . . .
Kimdir
Gene
o?
kimse kmad.
Bir zaman
Yanl g i d i y o r u z . . .
k m a d . Saat de g e c e yarsn g e t i , g i d e c e i
miz y e r e o k t a n varmalydk. B l n iinden o "Yan
l g i d i y o r u z "
d
sesi, g n ryasya s r d .
Bir de gn
deil
miyiz...
Sabahacak olduumuz
dnp durmuuz.
"Yanl
Bu
tepeyi
frdolay
sefer,
gidiyoruz"
diye
syleyip
duran
kim
di? d i y e b l s k l a d m .
Onbalardan
biri,
Komutanm, dedi,
ordughtan
ktmzda
amarlamaa
balad. A n
l a d m k i , biz t e p e d e t e r s d n d k , k a l k t m z y e r e g i - /
diyoruz.
"Yanl g i d i y o r u z ! "
Gene gittik...
''Yanl g i d i y o r u z ! " d i y e
r z g e r bir sa yandan
ye sorunca
neden kmadn
drmazdn,
"Yanl
ortaya?
Kel Hsiin'in lfna al
gidiyoruz!"
demesine
inanmazdn
ki...
G e d i k l i hsan Efendi bu olay anlatp da,
" Kylmzdeki
akl
kimde var!
deyince
artk
dayanamadm...
S e n b u n a akl m d i y o r s u n h s a n E f e n d i , d e
d i m , ehirliler d e s e n i n gibi dnyorlar, tpk senin
g i b i , H a l k m z aklldr, h a l k m z b i l g i l i d i r . B u n u n n e
resi
akl?
n c e aklszlk s e n d e n balyor.
yzyln ortasnda
da, suratna rzgr
insan
Yirminci
vurmasndan yn
buluyorsun...
Rzgr
eser? Ya rzgr bir sadan, bir soldan deiik esseydi de, sen Kel Hsiyin'in aklna uysaydn, yol gidiyo
ruz diye t o p u u n u z u n
stnde
frdnseydiniz
nasl
olurdu?
Byle d e d i m ama kime dedim? Hi bu halk bil
gili, anlayl olsa, bu
bama
t.
Konuk
olduum
evdekiler
y e t i m e s e , iri k p e k l e r b e n i p a r a l a y a c a k l a r d . E v d e n ,
k o m u l a r d a n kyller kt.
leniyor.
Sen keyfi
g r d n m? A y a a kalktm. En n d e
h o t hot!..
ran kyller,
daha dta
diye ba
sklmadan,
senin seziin
v a r y i i t i m ! d i y e srtn s v a z l a y p o n u u y u t m a y a , k e n
edimizi
kandrmaya
alyoruz:
Bu anlattm ky
sin?
Kapclkla.
Bunlarn
genleri
k a d n - e r k e k s
kapclk ederler.
hanlar
O r d a kazanr,
gnderirler;
280
aa yoktu.
kalmam.
vazgeemiyorlar.
Bu kylnn hepsi de stanbul hanlarnda, apar
beyaz
fayans deli
larn k a l o r i f e r l i ,
mavi,
Ama
kylerine d
nlerinde-kendilerine
hel yapmamlar.
hi d n y o r m u
yuz?
Grgszlk desen; deil, ite helann en gze
lini y l l a r c a
grmler,
temizlemiler,
kullanmlar
O yere ykselmedike, ne
ykselmesi
grse bo...
Biz d e o y a l a n l a r a a l d a n p k r k r n e h a l k
dalkavuu
olmuuz. Ac
gerekleri
rensek,
re
H a l k b i l i r , h a l k anlar!., d i y e ' y a p t m z h a l k
bak...
H a l k d a h a o k s o y m a k i i n , bizi d e k a n d r m l a r , h a l k
dalkavukluunu
Halklk
sanmz.
Evvel
Bedir
Hocay anlatyo
rum.
K a d i f e , bir kasketi var, kasketin
gneliini hep
h e p s i o k tatl
inandrc...
Her birinin
konumalarnn
bu
k o n u u y o r l a r ; tatl v e
inandrc
ne kadarnn yalan
olduunu,
kalmyor.
Hatt
tatl
sonra
szlerinin,
kimi
Bedir Hoca'dan
zaman
onu
bile
b a b a c a n bir a d a m , salarn
sfr n u m a r a m a k i n e y l e t r a e t t i r i r . S u
ierken elinin
maz.
Burdakiler ok
svgl
konuuyorlar.
Yalnz
m a i l E f e n d i h i s v m e z . E n o k kzd z a m a n l a r bile*
barmaz, s v m e z , kzd a d a m a yalnz,
lu
der.
Allann
kulu
demekle
Allahn k u
kzgnln
yattr
takmlar.
Hasta
on gn anlatmalym.
dilekeler veriyorum.
olmalymm,
burann
havas
da
Cevap
hastal-
m a r t t r m a l y m k i ,
beni burdan
hibir h a s t a l k b u l a m a d l a r , t u r p g i b i y m i i m . B u r d a n
uzaklaabilmek iin, hasta o l m a y a bile razym. D o k
torlar anlamad
yorum:
ama,
Umutsuzluk,
Ruh
knts
bili
iin-
Bakalar iin y a y a b i l s e m ,
k e n d i m iin d e y a a m o l a c a m , m u l a n a c a m b i
l i y o r u m , a m a nasl?..
Sk sk alyorum, ama g l d m h e m e n hi o l
muyor. G e e n gn, b y k bir sinir bunalm g e i r d i m .
Pazard. Sabahtan
b-
Bu denli
kapandklar da yetmezmi
hemen nlerini
duvara dnp,
onlar
byle g r m e k , insan
insanlndan
u-
"> t a n d r y o r .
O pazar sabah, yalnz bama
giderken, kar
iki
elindeki
de
iki t e n e k e y i y e r e
r t n m e d i , srtn d a b a n a d n m e d i . K r k y a l a r n d a
. var yoktu. Nasl oldu ben de bilemiyorum, birden ya
nna s o k u l d u m d a ,
Bacm,
dedim,
kimden
283
r i n , a a l a r n , e m m i l e r i n , he'ps,i s e n d e n . K u z u b i l e k u r t
tan, sizin er k i i d e n katnz gibi
kamaz.
b a c m ol,* n e d i r b u , s y l e b a n a . . .
yemez.
Bak,
i t e s e n b a n a srtn
Anam;
Seni bu erkekler
dnp duvara ka
p a n m a d n , ne i y i . . . Ya u azn n e d e n y a z m a y l a k a
pamsn?..
D a h a n e l e r s y l e d i i m i i m d i t a m o l a r a k -ansyamyorum. Ben byle deyince kadn birden enesindeki bezi e k i p azn at d a ,
Aha
grdn
Aznda
bitek
Neden
m?
di
dedi.
yoktu/Kzgnlkla,
kapanrmz!
Bizde
insan
arasna
tenekelerin
Donakaldm.
dnlarna
Bu kadnn isyann e h i r ay
anlatabilseydim.
Hi kendimi
sarTp
tahtadan tutamaklarna
Alamaya
tutamyorum.
baladm...
ok
kzgn v e o k
b u m e k t u b u i m d i z a r f l a y p -pos--
ibrahim
m u t l a k a tanp
Gzlerinden
rim.
Zbkolu gelecekmi.
Onunla
konumak istiyorum.
zlemle per,
Mektuplarn
DNNE
bana avuntu
mektuplarn
bekle
oluyor.
MANINA DORU
SYLE
heyet hikyemizi
Zbkzde;braam
Bey,
dinlemi
miydin
Bey?
da Ankara'-
konuturacakt.
Biz de
mydm?
diye
v u r m a k t a n , diz d p sa y o l u p
ban
duvarlara
alamaktan baka
b i r i g e l m e z e l i n d e n . Evet, b i r i y i l i i v a r s a , b r a a m
Bey'in
b u y r u u n d a n dar
sabamza on
Bey'e
kmaz.
paralk
yarar
kaymakam
attr,
Neye yarar,
dokunmam.
bamza
ka
braam
a d a m a , benzer
Ankara'ya vardk.
Ben
An
A r k a d a l a r d a n kimisi hi g r m e m i .
gsterip,
Arkadalar,
dedi,
imdi
Zbkzde'nin
yan
n a v a r d k m , bizi alr B a b a k a n h a z r e t l e r i n i n , C u m
hurbakan
bala,
hazretlerinin
o y k s e k huzura
Kanunda
bile yeri
olsa
huzuruna karr.
Bu st
v a r m a k ar hakaret
gerek...
Bizi bu
olur.
klkszlkta
etseler yeridir.
O n d a n t r , ilkin k e n d i m i z e bir e k i d z e n v e r e l i m ,
kl d z e l i m , A n k a r a ' i k b i r a d a m o l a l m .
iftverenolu
Hamza
Bey,
- Evet, d o r u ; d e d i , B a b a k a n h a z r e t l e r i , C u m
hurbakan hazretleri bizi Sarayda kabul. eder. Rad
yolar, ballklarn
bildiren
h e y e t d i y e bizi s y l e r .
sorarsan, knda p o
smail
Efendi'yi
sorar
bizim
adammz.
sanz,
sakalnz
krptrn
da
yznz
de
bizim
kasabadan
adam
kmaz derler,
bir adam
braam
.
Bey,
'
en alt katta otur-
Ho geldiniz.
braam
>
sorduk.
az n c e s i B a v e k i l
kars olduundan
beri,
insanr t m y i t i r
mi.
Ben y z m kzartp,
Kz g e l i n , b u
hemeriler gelince,
nasl y e n i h u y l a r ,
buyrun
diye
ieri
memleketten
almak, arla
mak y o k mu? d e d i m .
Burnu
kapnn dnda,
Kusura
gnm de...
kalmayn,
kendi
dedi,
ierde kadn
ierde,
bn
misafir kabul
misafirlerim var.
Bakan
Mecls'e
B i r d e k k m s a t n aldnz. A f e r i n ; b e e n
dim,
bakn
bir.
nerde buluruz?
Orda yoksa
Kk'tedir.
Yok, C u m h u r b a k a n kknde. O r d a da y o k
sa kulbe bakn.
Ne z a m a n
- H i
gelir?
bilinmez.
Nbeti
as
aslanm,
ieri
bir
N e c i d i r , ne i y a p a r m ? d e d i .
Zavall
asker,
ne bilsin Zbkzde'yi?
S e n b i r h a b e r ilet, k k t e n b i l i r l e r , d e d i k .
Nbeti telefon
etti.
Yanmza b i r a d a m
katp,
karsna
- K i m i
kardlar.
aryorsunuz? dedi.
Zbkzde
braam
Bey'i...
K i m .dedin? K i m d e d i n ?
u n a b a k , h k m e t i n akl d a n t b i r k o c a -b
raam Bey'i
bilmez de sorar...
Bedir Hoca,
- O l u m , s e n i e r i h a b e r v e r , o n l a r ;bi!ir b r a
am B e y ' i . . . d e d i .
'
'
?:
Zbkzde braam...
M e b u s canm. Biz se
tik, buraya g n d e r d i k .
Emin Efendi, smail Efendi'nin k u l a m a ,
te bu i
Adam,
Siz
kimsiniz?
dedi.
amasyla
Zbkzde'yi
buldu:
v
r i y i m . M e m l e k e t t e n sizi g r m e e h e m e r i i e r i n i z g e l
mi...
'
O da,
- Eve b u y u r s u n l a r . . . d e m i o l a c a k .
283
Bu
kez
karmza yabanc
bir avrat
kt:
Kars
nerde?
Anas
nerde?
Komuya gitti.
Y a h u b u alt a y l k y a p t r m a k d a n e y m i ? d e d i .
arkasndan
kotuk.
Bizim
yok!
iin de soluklann! d e m e k y o k .
kapda
nbet
tutuyoruz.
Yahu
bu
konuuyoruz.
Bu namussuz, bir daha m e m l e k e t e hi d n m i -
para tketmekten
bkm,
k r m e z miyiz, t k r k l e b o m a z myz... d e d i .
Emin
lya
Efendi,
Hi de biey yapamayz,
balar,
dedi, gene
ii t a t
derken evdeki
bulgur
grrsnz.
kaymakam
isteyelim.
G e t i k hepsinden, u A n k a r a g u r b e t i n d e parasz ka
lp d a m e m l e k e t e z o r m u d n e c e i z n e . . .
Biz otelin k a h v e s i n d e b y l e
para
ekmecesinin
Acm da
bana
konuurken, otelci
oturmu,
bizi
dinlermi.
bize,
S i z i n d e r d i n i z ne? d i y e s o r d u .
Anlattk.
Nasl?
Evine
'
Sen ne diyorsun
telefon
gndz nbet
ederiz.
aam,
tutmaktayz.
biz k a p s n d a
Herifin eve
gece-
geldii
mi
var?...
Durun
siz...
Buras
Meclis,
. ibraam
sordu.
Bey orda
m? d i y e
N e d e r s i n , b r a a m z r t d i y e k a r s n a k m a z m?
Otelci telefonu bana verdi.
braam
Bey,
kr grtmze, ben
san... dedim.
Vay
hsan
Beyefendiciim...
diye
sze
giri
Ben
Gedikli
hsan...
hsan Efendi,
dedim.
ho geldin,
safa geldin. Ye
ni mi geldin?
N e d i y o r s u n b r a a m B e y , d e d i m , biz h e y e t e
290
geldik.
Zatnz
aramaktan Ankara'nn
kaldrmlarnda,
D e m e k bulamadnz, vah
vah...
Nasl
smezsin
imdi?
Hadi sus,
dedim,
gene
kendime.
. Kalktk heyete evine vardk. Bizi bir karlama,
bir karlama,
yere
ge koyamyor.
Sarlp sarlp
pyoruz.
Anas
d e r s e n bize,
Ah o u l l a r m . . . d i y o r da bir daha d e m i y o r .
ki
aralk,
Ah ihsan Efendi o l u m a h . . .
Z b k ' n anas
beni
dar
ekti:
Benim bitecik
eline dt.
G e c e s i gndz hi belli d e i l . A m a n o l u m , o y o
lum...
'
buna danrlar-
m.
kalmam.
Vere vere
gayri
k e n d i n d e akl
Her
b i e y i a n l a t y o r d a f a b r i k a d a n , b a r a j d a n lf y o k . Ya
hu
biz b u r a y a n e y e
geldik?
Konua
konua
akam
Eh b r a a m B e y , b i z e m s a a d e .
Ne d e m e k . . .
K r k yln
ba
gelmisiniz,
git
Dnyada b
meli...
D t n m z e , k t k y o l a . Bizi o t o m o b i l e b i n d i
recek, bir o t o m o b i l e samyoruz. ki o t o m o b i l e d o
lutuk.
Zbk'le drt
arkadamz
ndeki arabada,
biz arkalarndayz.
Herhal n d e k i n i n parasn Z b k
Yedibuuk
Emin Efendi
lira.
bana,
S e n v e r de s o n r a hesaplarz... d e d i .
. P a r a y v e r d i m . B i r y e r e g i r d i k , n d e Z b k . . . b
raam Bey'i gren,
panyor.
Z b k , eilen herifi getik mi,
T a n r l a r ben, h e p s i t a n r . . .
Bunlara o k iyili
im dokunmutur... diyor.
Bak u alaa? Garsonlar selm verip eildike
Tanrlar b e n i . H e p s i n e iyiliim vardr d e m e z mi, in
san
b i z . . . Biz n e l e r , n e y e r l e r g r m z . B u r a s l k s b i r
lokanta. Yedik itik...
B u r d a n kp eleneceiz... d e d i .
herkes
paraya
davranm.
Hep
adam?
G a r s o n paray ald, gene g e t i r d i : ;
Affedersiniz,
bozamadk.
Bozukluunuz
yok
mu?
Zbk ceplerini
kartrd. Eyvah ki
eyvah," g r
292
dedim.
Emin
Oradan
para tamyor.
o f r n p a r a s n g e n e biz v e r d i k .
B u s e f e r iyi b i r y e r e g e l d i k ,
Karlar
hamamda
gibi
yar
soyunuk.
alglar desen
Bedir Hoca,
bylesini
Zbk'e
grmemitim. Akl
selm verenleri
Ev
grdke
aalyor:
Yahu,
Beyi be...
Olur
i d e i l . . .
Zbk de,
Oturduk,
Zbk
soruyor:
Ne iersiniz aalar, s y l e n !
Ben yekten,
Fiski!.. d e d i m .
iftverenolu da,
benden duyunca,
sun... dedi.
Bedir Hoca,
Ulan fiski de ne
Allah
muum.
bilir ya,
Allahn
fk? d e d i .
b e n f i s k i y i i m e m i i m , adn d u y
Kulu
smail
Efendi,
Rak i e l i m ,
Aklr Evvel
lmanlk
Bedir Hoca,
sakaln
svazlayp
Ms
taslyor:
Ben imem!..
. A m a n e t m e h o c a , ulan s e n evinde k a a k ra
k e k e r de kplen rak devirmez misin?
Aman,
diyor,, aman
davrann
da o k ielim.
N e y e Murtaza Efendi?
Hesab
bize dettirecek...
Su gibi fiski iiyoruz. Allahn Kulu
smail Efen
di,
B e n , bu f i s k i d e n hi b i r e y anlamadm, aslan:
ney
mi,
masamza
karlar dolutu.
Murta
za Efendi,
Karlarn gelmesini
b e e n d i m , dedi, hi mi
d e i l s e k i z - d o k u z y z lira
b i n lirasn bozarlar.
Ben bu bar dalgalarn bilirim; bilmesem de es
ki arkadalarmdan o k dinlemiliim var. Bu karlar
g e l i n c e biz b u r a d a n b i r - i k i b i n l i r a y l a z o r k a l k a r z .
Akl
Evvel
Bedir
Hocay
grsen
aarsn.
San
okayp okayp,
Hac e f e n d i . . . diyor.
Akl Evvel
helli, haram
unutmu,
sar karnn
Gel ekerim!
diye locaya
sokmas,
ondan
sonrasn hi b i l d i i m y o k . G z m atm ki o t e l d e k i
odadaym.
uyumakta.
drterek
uyandrdm.
Yahu
bir heyet
Ben
kimisi,
neredeyim?
Kimisi,
Ben
buraya
nasl
geldim? V L
H i b i r i m i z i n b u r a y a nasl
geldiimizi
diyor.
bildiimiz
turusuna dn
Bedir Hoca'ya
n'oldu?
Emin Efendi su
dkmee
Heyvaah,
ben
bararak, yeri g
arplmm
arkadalar!., diye
ayaa kaldrd,
otel bamza
ma
nerde?
vaah...
Yandm ey-
Be kuruum kalmam...
Murtaza Efendi
e k t i :
fabrika iste-
meye gelen
heyeti
bar karlar
soydu
diye
yazarsa,
S u s u l u r mu?
Sekiz yz
pangonot yok...
Din
paras brakmam
lar...:
bir
Heyvaah,
soyulmuum
Mslmanlar!,
diye
feryad bast.
A m a n sakn, diyerek, ben de elimi i c e b i m e at
tm. A t m a m l a ben de Aman aman, hey... t r k s
ne g i r i t i m . Bizi
h e p s o y m u l a r . Biz d v n p a l n
mteriler gler.
A n k a r a milletine rezil o l d u k ki hi s o r m a .
iftverenolu
Hamza
Bey,
Arkadalar, daha
burda
durulmaz,
hemen
D n paras
nerde
heyri?
Dilenecek miyiz
buralarda?
Hamza Bey, ihtiyatl herif, ne olur ne olmaz d i
ye ceketin astar iine keseyi dikmi. Karlar b u l d u k
larn
seyi
astara
dikili
ke
onu yrtememiler.
Bey,
Yol paralar b e n d e n , b o r c u n u z o l s u n . D n
te verirsiniz... dedi.
B e n i m s t m d e d a h a b e y z lira v a r .
m, y n
orabn
iine
koymutum.
O n u ayr
Karlar
onu
da
bulamam.
b r arkadalarn da
uralarna
buralarna
para
Onu
koynundan
kmamtr,
dedi.
Bizim yanmzdaki karlar, n'oldu, biz nasl bu otelin yolunu bulduk?
Btn gn
cak.
uyuyakalmz.
Bedir H o c a y
nerden
Nerdeyse akam
bulacaz
ola
diye dnp
a m a nasl
Ihlya
sarl,
phlya gelmesiyle,
dein
stne
O c a n bata H o c a , y o k s a g r e t e sar
kar
ya y e n i k mi dtn? Bu ne?
Bedir
Hoca,
Yoldalar,
artk - eksik
h a k k n z h e l l e d i n . . . d e m e z mi?
Aman Hoca,
Yok...-Benim
Allah
geinden versin.
nasl
sz?
n e iyi d a y a n d m .
Ge
kz yese dayan
m a z l r d . yi d a y a n d m a a l a r . . .
- Maallah...
saba
halkna
Biliriz dayanklsn. D n t e
dayankl
olduunu
anlatrz.
Bu
ka
senin
y e d i i n d a y a k k a r s o p a s m?
- K o n u a c a k d e r m a n m y o k . . . Yalnz k a r s o p a
s olsa cana minnet. Bir o r d u erkek bama dolutu.
S a b a h a c a k sopa aldlar. Biri y o r u l u p braknca, biri
ald s o p a y . . .
Krlmadk kemiim,
rmedik etim
kalmad.
Ne i s t e y e c e k l e r , p a r a . . .
B e n o rak
zkkmn
d a n szmm l g i b i . S o p a y l a k e n d i m e g e l d i m . He
sab ver!
dediler.
Hesap dedii
bin
lira...
Ben
dediysem de
siz, h e s a b v e r e c e k d i y e b e n i b r a k p g i t m i s i n i z .
nasl
arkadalk?
Czdan
nlerine
attm.
Aln
Bu
sizin
toz ederiz!
dediler.
Tiftiimi
atp
klm
sa-
geti,
yok...
kar paray!
Bastlar sopay,
dediler.
Vallaha y o k
bastlar sopay.
Bak
d e k e f e n p a r a m v a r , aln h e s a b n z d a s t n b r a
kn!..
Bebin pangnotun
hepsini
aldlar.
Ulan
mo
uyuz akala o k
d e i l mi? d e d i l e r . Para d a p a r a , p a r a d a p a r a d i
yerek
vurdular ha vurdular.
devretti,
nbetlee ddler.
Yorulan
sopay
Para v a r s a ,
tekine
bulun a-
ln! d e d i m . U l a n , b i z s i z i b i l m e z m i y i z , s i z i n s a k l a
dnz y e r d e n
Yahu
paralar
siz
boaltp
verdim.
Zbkzde'nin
Daha
bunca
da
iyiliini
dediler".
Mebusumuz
braam
Bey...
d e y i n c e b u n l a r b s b t n kzp, P a r a y s e n d e n a l a c a -
mz s y l e y e n - h e r i f m i ? . .
da... diye kantarly
Hay sana da m e b u s u n a
bastlar. S a b a h
olunca,
kuyruk
u yzn,
gzn
a,
nedir sarnp
sarma
lanmn?
Aman
amayn!
diye
yakarmaa
balad.
ektik.
Amann...
kalmam,
ts
brakmamlar, cascavlak
ka
kirpik yok,
herifin
U l a n H o c a bu ne?
baladlar,
cavlak
mler;
kellemi
hamam
suratnda
ty
etmiler.
otuna
kolumu,
ayam
bulayp beni
byle
ettiler.
A m a n hoca, seni hamam
y o k s a dahas
olanna
dndr
d a y a r m?
A r k a d a l a r , dermanm tkendi.
Pantolonumu
kimse
gstermezsiniz.
Biz e r t e s i s a b a h h e m e n A n k a r a ' d a n d n d k . lk
Ka
Akl Evvel'lerin
hanesine yaklalmaz
oldu.
H o c a y , d a n a t u l u m u n d a n syrdk,'-aldk.
z e l c e hamamda terletip ykatp
Bir g
iinin zehirini
aldk.
Koca
d n m . H o c a iki a y e v i n d e n d a r
ccne
kamad. Yeni
Rza
Bey veklet e-
Rza B e y n e o l s a b i z i m adammz,' b i z d e n . . .
Kaymakamn
gidiinin
ayndayd,
iftverenolu
Kaymakam deitir,
ileri
Bakanna
olduu gibi,
k a y m a k a m n gizli d i n
tadn, y z m z e g l p a r k a d a n
sunu kazdn, muhaliflerle
partimizin
mill
kuyu
birliimizi
bozduunu,
hatt
konutuunu yet
mezmi gibi, bir de stelik muhalif partinin ile bakaniyle tavla o y n a r k e n ve gizliden rak itiklerinin t a
r a f m z d a n g r l d n h e p a n l a t t m . Ya b u k a y m a
kam burdan
sonrasna
atarsnz, ya da beni
karmam
beni krmadlar,
haa!
dedim.
kstrrsnz,
Eksik
olmasnlar,
imdi
aldlar.
size yeni
bir
snayn,
iinize yaryor,
Memlekette
o k k r k a y m a k a m ktlna kran g i r m e d i y a . . .
F a b r i k a i i , b a r a j ii i i n h i t a s a l a n m a y n . F a b
rika ve baraj
iin
knda
izniyle
mz
Allahn
kuruup
dan kan
kr
b t e d e n d e n e k k a r t t r d m . Ya
bacas
barajmz
dikilecek.
yaplacak ve
fabrika
Fabrikamzn
bacasn
dumanlardan muhalif
rezillerinin gzleri
olacak...
M e k t u b u dinleyince atk kaldk. Biz g i d e n kay
makam iin
t u t m a d k , b u n e i!..
selm
ck,
zabt
mabt
dairesiyle evinden
Fukara
dar ^kmazd
kaymakam-
ki
korkusun
ni
Bey,
bir dolap...
Bizim
azmzdan ikyetname
yazp,
diyelim.
Kaymakamn
yeni
gidiinden onbe
gn
kadar sonra
Rza
Bey anla
mi.
'
Adam,
Bey kaymakamm!
deyince
odacnn
korku
Buyur!
diye bunu
Rza
Bey tebrike ge
lip,
Ho geldiniz Beyefendi!
demi.
B u k a y m a k a m bizi ilk o n g n b i r s k t , b i r s k t ,
301
h i s o r m a . . : B i z b u n a u y g u n dille,, k e n d i s i n i Z b k ' e
i k y e t e d e c e i m i z i anlattk.
Ben ne
Ne dese iyi:
m b k d i n l e m e m . B a n a vz g e l i r .
Zbk
a d a m e d e y i m , d i y e H k m e t s e t i g n d e r d i . S i z i gidi.
b e n i b i l m e z l e r . . . U l a n sizi t e r b i y e l i m a y m u n a d n d r mezsem...
u n a b a k . B i z b u n u Z b k ' e y a z s a k , Z b k bu-r
n u e e k t e n y u v a r l a n m a d n d r t m e z mi?
Tahrirat Ktibi
Rza
Hele durun,
Bey,
dedi, bu
etmesine
dilden ben
baklrsa,
herif
anlarm..
rvetinin
deirmende aartmadk.
B i r m e m u r g i t t i i y e r d e i l k t e n z a r t z u r t l a ie b a l a r s a
anla ki onun derdi baka deil, rvet... Hele sabre
din, yaknda yumuar, balmumu olur...
Hay Allah
raz o l s u n , g r d n m s e n
kaymaka
m . Y a h u i s t e d i d e e s i r g e d i k mi? A z d e l i k t i r ,
bir ey girecek...
ler y r s n .
Eski
Biz r v e t v e r m e d e n ' k a a n
kaymakamdan
iine
ikyetimiz neydi?
er miyiz?
Herif rvet:
kaymakam bir y u
derdine derman
kaymakam grlmemi.
Eski
d e n o n a y d a h k m e t k a p s n d a o l m a z ii, o n d a k i
k a d a p d i y e k a r y o r . B u a d a m i i n o l m a z y o k . M e
murlar
alm,
Efendim kanun byle, nizam yle... diye bir
bahane bulacak
olsalar,
H t t L Burda vatandan
ii
grlecek.
Lf
Bir gn
durup dururken,
Toprak datacam!
Ve de datt.
dedi.
H k m e t mal
ne kadar toprak,
i i n d e ayr
H e r k e s krk yldr h k m e t
tamad
ilerini
kaymakama
bir hkmet...
dua
Millet,
ediyor.
var,
surdan
burdan
size biey
diyeyim mi,
benim
Neden
Hoca,
ne varm kaymakamn
ilerin
a d a m bir resm k a y m a
olamaz.
O ne d e m e k ?
m m k n y o k , b u k a d a r iyi o l a m a z ,
h a l k a b y l e iyi
bu adamn
met'kaymakam
tutumuna
bakarsan
resm b i r h k
deil.
Ya
ne?
bilir. Velkin
bildiim
biey
varsa, bu
kadar iyilik
de...
Bu sz orada kald. K a y m a k a m toprak datyor,
pazar y e r i n i p a r s e l l e t i p halka d k k n l k y e r satt, ev
lerin kmayan tapularn kartt, yapmadk i brak
mad.
G n l e r d e n b i r g n vali, k a y m a k a m l a bir i iin
telefon ediyor. O srada k a y m a k a m orda bulunmad
ndan, Tahrirat Ktibi
Rza
B i r a r a Rza B e y ,
Kaymakam
N e e e ? Ne k a y m a k a m ?
Biz o k a y m a k a m or-'
d a n k a l d r m a d k m? V e k l e t e m r i n e a l m a d k m? O r
da hl h k m e t t e n habersiz k a y m a k a m l k m eder?
diye baryor.
Rza B e y d e ,
geldi...
Y e n i s i ne z a m a n g e l d i ?
aydr burda.
i? H i g e l i p v i l y e t e g r n m e d i . N e r d e i m d i ?
--Ne
topra?
Pazar y e r i ,
datyor.
Kaymakam
Bey sabah
lkta...
Vali ayor:
304
beri
mezar
Nasl
canm...
E f e n d i m , d i y o r , b u k a y m a k a m Z b k z d e b
Kaymakam
Evine a-
Orda
Rza B e y g i b i d e e r l i b i r h e m e r i m i z d u r u r k e n , k a y
m a k a m n e o l a c a k m . . . Rza B e y , s i z i n d i l i n i z d e n a n
lar. V a r s n o , k a y m a k a m a v e k l e t e t s i n . . .
Biz bu
ii b i r t r l z e m e d i k .
Derken, o gn
Kayma
Sahte
k a y m a k a m b u n l a r d a ie b u l a t r m . Rza B e y a k l l ,
tecrbeli olduundan bu iten
tuldu.
Zbkzde'yi bekliyoruz,
i i y i y e c e i z , y l e k i kzmz...
Bu alan bize
uramyacak
m?
rezil
mi? B e n d e B e d i r H o c a y s a m
ym?
gemiyecek
. .
Kendi aramzda
liflere
yen
elimize
tkre bomaz m
byle
tlattmz y o k .
i i n d e kalr
diye.
konuuyorsak da
Neden demiler
Ne de olsa
muha
Kol
bizim
krlr
adammz;
biz m e b u s s e t i r m i i z , y a b a n c l a r a nasl d e r i z ? Z a t e n
de trl dedikodular dnp dolayor.
Biz o n u
byle di bileyip
beklerken,
bir sabah
d u y d u k ki Z b k , g e c e yars o t o m o b i l l e k i m s e y e g
rnmeden
yunca
ileye
gelmi,
evine
kapanm. Bunu
du
h e m e n p a r t i d e t o p l a n d k . B i z o r a d a nasl h a
bekler
ken, o bize h a b e r g n d e r d i :
l e d e n sonra ikide
Satlm Bey'in
kahve
Herkes
orda toplansn...
Bir de kahveye gittik ki, muhalifler bizden nce
kahveye dolmu. A v u k a t Burhan da hi
sklmadan gelmi.
Saat te
utanmadan
Zbkzde kahveden
i e r i g i r d i . G i r m e s i y l e b i r a l k t r k o p t u . , lk a l k p a t
latan da a v u k a t B u r h a n . . .
nsanolunda. hi utanma
k a l m a m b e y . . . Y a h u b u r e z i l d e a l k l a n r m?
Akl
Evvel
Bedir Hoca,
Biz, d e d i , i y z m z y a b a n c l a r r e n s i n i s
bizi b u r a y a
iinde
Hamza Bey,
Bu
Zbk'n
bize
mym?
ettiklerini
yanndaki
masaya
Mecliste
aksettir
m e k iin sizin d e r t l e r i n i z i d i n l e m e y e g e l d i m . H e p i n i
zin derdini, isteini bir bir d i n l e y e c e i m . Bizim vazi femiz, p a r t i m i z d e n o l u n , olmayn, hibir ayrlk gayrlk g t m e d e n , sizlerin d e r t l e r i n i dinlemektir.
Emin Efendi iyice kzd:
>
C c k yumurtadari km
=da k a b u u n u b e e n m e m i . D e r d i m i z i d i n l e m e e g e l
m i . Ulan sen burann adam deil misin? Aramzdan
kmadn m,
imdi bizi
alklara
srtp
srtp
konuuyor:
deildir.
G e c e - gndz sizler
iin urayorum,
diye rpmyorum.
Biliyorsunuz,
geenlerde
Ankara'ya
heyetiniz
kusura
kalmasnlar.
Heyetimizi
aldm,
ol
Baba^
Babakana
Biz i m e n t o f a b r i k a s n
d i m . te h e y e t d e b u r d a .
isteriz
de
Huzurlarnda s y l y o r u m .
kulaklaryla duysunlar.
vatandalarmz
Siz h e y e t zalarnn
huzurun
d a B a b a k a n a b y l e d e d i m mi? S y l e d e d u y s u n l a r . . .
.
im'den Hah d e d i m
Bedir
H o c a ta -gediine k o y s u n da Z b k z d e b r a a m da
b u n c a k i i n i n i i n d e iki
p a r a l k olsun.
A k l E v v e l o t u r d u u yerden,'*'
Evet, d e d i . b r a a m B e y ' i n d e d i i g i b i o l d u .
Tuu...
T o r b a kadar
adam olmaz;
keinin
de sakal var.
Zbk,
duysunlar,,., d e d i .
Hoca ayaa kalkt:
-
'
308
Hazr Bavekil
Lkin
Bavekil
hazretlerinin mbarek yz
gld.
s-
- t e d i i n i z f a b r i k a o l s u n . Bir f a b r i k a n n lf m o l u r m u .
Syleyin eker fabrikas m, y o k s a i m e n t o fabrikas
m istersiniz? dedi. braam Bey, eksik olmasn o r d a n
atlp O l m u k e n i m e n t o f a b r i k a s o l s u n d e d i . B a
vekil
Hemen
imdi
Sanayi
Bakanna
Hatt ben
Gelen ada
syle, bu
bey
ne...
Yahu
dayak yemekten
sen
Ankara
Babakan
memleketinin
barnda
dun?
.Zbkzde,
Hoca emmi,
unuttun,
doru
syledin,
yalnz
bieyi
mdan d a , B i r d e b a r a j i s t e r i z d e d i m . S y l e , h e m e r i
ler bir de senin azndan
duysunlar.
Dinine
imanna
s y l e . B y l e d e d i m m i , d e m e d i m mi?
A:'./.., E v e t , d e d i n . B i r d e b a r a j i s t e r i z d e d i n . B a
vekil hazretleri de Pekiy bir de baraj yaplsn! diye
b u y u r d u . B u n u n z e r i n e Eh, a r t k b i z e m s a a d e d e
dik. Bavekil
hazretleri de
Aceleniz neydi
canm.
Tatl tatl k o n u u y o r d u k d e d i y s e de d a h a d u r m a d k .
lad.
Yahu,
yalan
uydurulmaz.
Artk bu de
Hi yanlarndan da ayrlmadm
f e r a h o l s u n , d e d i , B e d i r Hoca'nn u n u t t u u -.oldu-,'On-'
Sakn bizi atlat1
dedim,
hatrnda
m?
Syle aka,
b y l e de- 1
d i m m i d e m e d i m mi? N a m u s u n a d o r u s y l e ! . .
T c c a r d a n Emin Efendi kalkt:
Hatt
Evet, d e d i n . . . B i z d e y a l a n y o k . B y l e d e d i n ^
Babakan
hazretlerine
Bu
ii
savsaklarsan;,
b i r d a h a y z n e b a k m a m . S e l m sabah' d a k e s e r i m i ,
dedin.
-:.
gitmiler Ba-1
Kulu- i s m a i l
Efendi
ye dnd,
smail Efendi,
s e n s y l e A l l s e n , o r d a n sizi
S a n a y i B a k a n n a g t r d m m , g t r m e d i m mi?
Ve:
o r d a B a k a n a Acele b a r a j isteriz! d e d i m . S y l e is
mail Efendi, Allanma, Peygamberine d o r u s y l e / a h a
b y l e c e d e d i m m i , d e m e d i m mi? S y l e d u y s u n l a r . . .
Evet, d e d i n , s t e r i z , d e d i n .
-Satlm
Bey nerde?
Bakana
Baraj yaplmazsa
'
bozuuruz!
de-
d i m mi,, d e m e d i m - m i , ' r z n a
nu.
namusuna doruyu ko
Dedin, vallaha da
Z b k anlatyor, anlatyor,
doruyu
D i n i n e i m a n n a d o r u s y l e , rzna n a m u s u n a
konu.
Allahna,
kitabna syle!
Dedim mi
d e m e d i m mi?
H e p s i d e Evet, d e d i n d i y o r .
- G e d i k l i ' hsan Efendi kardeimiz nerde?
i
Sandalyelerin arasna
gizlendimse de namussuz
beni grd.
Buyur ibraam
hsan
Efendi
Bey!
kardeim,
doruyu
syle.
Aha
b y l e b y l e d e d i m m i , d e m e d i m mi?
imdi
ne yapsam?
b u n c a insan
Hayr d e m e d i n !
desem,
ksmet olmasn
dedin...
Ter d k m m . O t u r d u m yerime. Zbk,
;'*>'.* te s a y n h e m e r i l e r , d e d i , k e n d i k u l a n z l a
duydunuz,
inandnz.
barajmz yaplacak.
gvenin ve
ina
nn...
.Bir a l k t r k o p t u . A v u k a t B u r h a n y r t n y o r - '
v
ya durduka dursunlar.
H a y Allah belnz v e r s i n , d e d i m i i m d e n .
Kahve boald, kalabalk dald. Herkes bir yana
g i t t i . Z b k d e e v i n e k a p a n d . Biz a r k a d a l a r l a p a r t i
y e g e l d i k . K i m s e k o n u m u y o r . Hi b i r i n d e , b i r b i r i n i n
yzne
Akl Evvel
Bedir Hoca'ya,
Tuh size, d e d i m .
Babakan hazretlerinin hu
z u r u n a ktnz d a b e n d e n
K i m kt b e . . .
neye sakladnz?
Babakann
yzn
gren
kim?..
y a l a n y e r e y e m i n e t t i n h e mi?
Onca kiinin
iinde baka
neylersin?
Hayr
d e m e d i n d e s e n , olmaz. Parti i i . . . M a l m . . .
Emin Efendiye d n d m :
Ya
Siyaset icab
sen?
yle demek
lzm.
Babakanla
k o n u m a k ne d e m e k ? tibarmz artar.
Yazklar olsun
size,
tuh!.. Ya sen
Satlm
B e y , s e n nasl y a l a n c a h i t l i k e t t i n ?
l i e s a r m? A r k a d a l k g a y r e t i y l e . . .
yalan yere yeminde hepimizi
Bilsem...
Ya sen? S e n
bastrdn...
Sen
sizi,
benden
Zbkzde'yi buraya
a r a l m . u e d e p s i z e i k i lf e d e l i m ; ' ; ,
S o n u n d a b r a h i m Z b k o l u ile t a n t m . S o n s e 312
gremiyordum.
imda
Ankara'dan"
bir a k a m r e t m e n l e r D e r n e i ' n d e ta
sz de
O da benim konu
Yanna
bile sokulmuyorlar.
lm verip geiyorlar.
urad yok. A r a d a
lip yalnz
bana
Uzaktan
Onun da partiye,
bir r e t m e n l e r Derneine
oturuyor.
Yanna
se
belediyeye
gelen yok.
ge
Arada
nasl k a n d r a b i l d i i n e
a k l m e r m i y o r . ki s a a t k a d a r s r e n ilk k o n u m a m z
da bana hi de, anlatlan k t l k l e r i y a p a c a k bir t i p
gibi gelmedi.
lk k o n u m a m z d a , a y r l r k e n , e r t e s i
akam iin,
Konumalarnda
Zbk,
Zbk
bra-
am, Zbkzde
szleri duyulmaz, o l d u . .
Bu trl
*--"'
't'i
- s u s g u n f u k g e l d i . K a s a b a , s t n e s e r p i l e n o l u t o p r a - ' ~~,
gna g m l p kendi iine k a p a n d . Yn burallar, c o s ; s : p
kularn yitirdiler, y r r k e n , gitsem mi diye urkntlu
bir kukuyla
admlarn
'
atyorlar.
v
Ms-
lman olmaz. Kimbilir byle pusuda canavar gibi pusmu dururken gene ne
-<>
namussuzluklar kuruyordur.
gayr...
Kimseyi kandramaz,
K i m s e n i n y a n n d a k -'"^
plii
pazara kt.
B e d i r H o c a , b u n c a z a m a n d r nasl
kandnz?
dedim.
Sonra ekledi:
S a k n a c y p m a c y p , y a n n d a d o l a n m a , sana"
. >J'/
. -.5,)
bunca
l ^
d a l a v e r e e v i r e n b r a h i m B e y , nasl o l d u d a b u s e f e r
milletvekili
'
- ^
.}ZMt
seilemedi?
biz o n u g e n e aday
--Y*
r e n d i . Asln astarn
.
sorarsan,
bu
Zbk'n
'X
yle'-""--.*.
314
,\
ap
arsn.
eskiden
Bu Zbk'n
ieri
girdi. Anlatsam
siyasete
akl ermezdi.
onlarmda
Bizim
satp savp
Tahrirat Ktibi
Rza
da
bizde parti
marti
ii d a h a y e n i .
'
B u Z b k v i l y e t e gidince,,,
sokakta dolarken
kaps v a r k e n ,
hepsini
brakp
Bitiikteki kapdan
b i r Eiz,un! m a s a y a t o p l a n m l a r , r p a r p d u r u
yorlar. Bo bir sandalye bulup, seninki de kyor,
onlarn arasna katlyor. Bakyor yanndakine, y n n d e k i n e , dinliyor aranlar, ranlar,
o da onlar
ileri g i d e r m i .
Vallaha
arkadalar,
kapdan
ieri
bilerek
girmedim.
A l l a h b e n i o r a y a d r d . K s m e t ite...-
Ksmetinde olann
kanda kar
demez
bylece
mtr. Yni o n u n p a r t i c i l i i , b i l m e d i i
dalmasyla
balar.
Ka
kere
kapdan ieri
sormuumdur:
O l u m Z b k , ne d i y e b a r r d n ?
B r e H o c a E m m i , d e r d i , h e r k e s H r r i y e t ! di
>
- ,.
yi y a e m m i , b u i p a r a i s t e r , l f l a o l m a z . B e n d e
d e r s e n para yok d e d i m . A d a m , Bu bamzdaki ik
t i d a r k i m d e p a r a b r a k t . Biz s a n a p a r t i o c a a a c a k
paray denkletiririz, hi meraklanma dedi.
Z b k braam'a paray vermiler.
buraya, partiyi kurdu.
O da d n d
amaktan.
partide ikilik
k m a m m?
ieri, bakm
barmaa
balam.
gene
ans y r m .
Bilmeden
kapy
Zbk
braam'n
hibieye
aklnn
erdii
dalyor.
Zbk
d i y e at kapdan
gene
Allah!..
bilmeden
kalm.
Allahm,
bana yanl
gidiinde de yle ol
mu.. M a l m y a h e r p a r t i n i n i i n d e
kaynama olur,
girdii
sun;
ap
erde
katlrm.
Her ne denilse Z b k de
he d i y e b a m s a l l a r , y k s e k t e n k o n u u r n u s
Bir
kaplar
B a b a k a n n i s t e m e d i i b i r m e s e l e k o n u u l u r m u . Bu*?
radakiler Babakana
karym.
Ne
bilsin
garip
b k ? O d a b a l y o r b r l e r i g i b i Evet, y l e d i r , Ha-r
yr, y l e o l m a z ! d i y e a t p t u t m a a . A k l s r a , b u k o
nutuklar Babakann kulana
koymayacaksnz!
Zbk,
her zaman
ans*;
te- b y l e
a r a d a t e r s k a p da alr.
Akl
Evvel
Zbkzde'
nin b t n b a a r s r k a p ap ieri d a l m a k m .
Evine gittiim zaman aknlm b s b t n artt.
brahim Z b k z d e ' n i n beni ald odartn bir duvar
kitap raflariyle kaplyd. Raflarda da kitaplar doluydu
Konumasndan da o k u m a y a d k n bir aydn o l d u u
anlalyordu.
Burallarn her olay abartarak konutuklarn e n ceden anlamtm.
o k zaman
onlarn szlerinden
milletvekili seilmese
iyi b i r i i n b a n a g e i r t e b i l i r d i . B u n u
ok merak ediyordum.
erefe -drt kadeh kaldrdktan sonra,
' B e n i m iin yldr b u r d a epiy d e d i k o d u d u y musundur, d e d i , s a olsun h e m e r i l e r kulan iir
milerdir.
Hi
saklamadm.
Onun
iin
duyduklarmdan bir
anlatlanla
lurdunuz... dedim.
: J p k orallarn yerli azyla k o n u t u :
Ne demezsin...
Ankara'ya varmadan
biz de
ne
zbkler
do
Bizim
hemeriler
gitsinler
de
zbklk
nasl
o l u r m u , A n k a r a ' d a g r s n l e r . . . B i z i m k i s i nam-colsun,
sar olsun...
Hemerilerinden
ikyet ediyordu:
dndrp dolatrp
A m a n , nasl
olmu da
unutmular...
Vah,
v a h ! Efendim buraya Rt
B e y adnda bir h k m e t
gndermiler.
Burann
Tbbiyeden km,
havas,
suyu
yarama-:
m. D o r u s u n u ararsan, b u r d a bunald. G r d n z i
te, yaanacak bir yer deil.
Doktor
Rt'nn sinirleri
bozuluyor,
Evet,
tanyoruz.
Bu herif avukatln
hapse
mi attra
y m ? K y l , nasl d a b i l d i d e r d i m i , d i y e a a r k a l r .
Bizim kylmzn
arasnda
kendisine
ktlk edil
bana
kalsa, d u r a
maz, k e n d i k e n d i n e k t l k eder. A d a m , k t l e u
ram,
d a h a kzgnlnn d u m a n
nn k a n n
ise
ttyor.
hrs d i n m e y e c e k .
Dman
Hapislie
hi
raz
olur m u ! te o kzgnlkla,
A m a n avukat, ocana
dtm, astr u na
mussuzu! der.
A v u k a t Burhan da,
- -- , .
e c z a n e d e hazr
il g i b i ,
mi, kylnn
hrs
da
bra2
yattr.
Yazdrd
dilekeyle
dman
s a h i d e n a s l a c a k sanr, b a l a r a d a m a a c m a a . . . D
man d e d i i ' a d a m n , ya keisi bahesinin itini ge
mi, ya tavuu bahesine girmitir. ine bi acmadr
der,
^- Aman
etme avukat...
Ben
bu
iten vazge
komumuzdur oluu
Burhan,
yazlacak...
d e r , b i r e l l i l i r a d a h a . alr.
Yani byle bir namussuzdur. Kylnn iliini, ka
nn s m r r d e d o y m a z .
D o k t o r Rt buna derdini yannca,
Bu ii
is
Bunlar
muhallebici
o c u u . . . G a y r i i s t a n b u l ' a d a g i t s e , b u n d a n hayr g e l
mez; tmarhaneye k a p a m a k t a n
baka
umar kalma
m.
Elimizden geleni
yaparz...
dedim,
bunlar
savdm.
Elimden gelen dersem, ne gelir elimden? Hi...
Vallaha Herkes de bizi bir iler d n d r r , b e c e r i r s a
nr. K a r d e , b u c e m i y e t t e m e l i n d e n
doruuna r
vekili olduumuzdan,
yapyorlar. Hepsi
alnacak rvette
bu ite...
biraz
indirim
ii b e b i n lira r v e t l e g r l y o r s a , b i z i m i i m i z o l
du mu bine k u r t a r y o r / M e b u s l u u n haysiyeti, yz
de otuz, krk tenzilt... D o k t o r Rt iin de o k u
ratm, bitrl s k t r e m e d i m .
p a r a s d e i l mi? d i y o r l a r . B i r b a k a r s a n d o r u ,
bi
bunun
B a k t m ii s a v s a k l
Kasabaya dn
m d e , b u n l a r n i k i s i n i e k t i m b i r k e n a r a , o l a n bite-:
ni anlattm. D o k t o r Rt hemen
cebinden paralar
lirasn
cebine
sok byol,
dedim,
paraya elimi
bile srm
yapacak olan
adama,
bir de
cebimizden
ziyafet
e k t i k . O d a b i z d e n g i t t i , h e l l h o o l s u n . V e l k i n ner
ye yarar birader, bu a v u k a t B u r h a n n a m u s s u z u adm
rvetiye kard. Yahu, di gel de deli olma...
Ulan
d r z -desen, h b u r d a n d a r , g e l i p y a l v a r a n , a y a
m a k a p a n a n siz,
paray g n d e r e n siz...
Yni
Benimkisi
diyeceim",
alak...
Hele
m e m l e k e t t e r v e t v e i l t i m a s n nasJ a l p y r d n
anlatrken gzleri buulanmt,. nerdeyse alayacakt.
B e n i m . d e iim d o l d u . . . A l a m a m a k iin k e n d i m i z o r
tuttum.
S a n a unu aka bildireyim ki, brahim B e y iin
yaplan d e d i k o d u l a r d a n
inandm.
Burda geirdiiniz
Buraya geldim
rahatladm hi b i l m i y o r u m .
B u r a y a g e l d i i m i n ilk g n l e r i n d e i i m i n nasl l k c
lk ateiyle tututuunu,
ama
tm.
nasl
aylar g e t i k e
Bir daha k e n d i m e
gelemiyeceimden korku
yorum... dedim. =
Beni burada anlayan tek adam
zde
.
brahim Zbk
oldu.
B i z i m ilk b a t a n y a n l m a m z s u r d a n o l d u . Biz y u r
kasabalara geleceiz de
aldanmz,
nasl
kandrmlar bizi...
brahim Bey,
Elle g e l e n d n b a y r a m , k a r d e , d e d i , k y
y z e s y l e y e m e d i i m i i n k e n d i s i n e hr m e k t u p y a z
dm
Biliyorum,
urumu bir
toplumumuz var
Nice
retmenler
Derne
dedi.
ierken
Al
A y p t r y a h u , d e d i m , ayptr. U yl o l d u a r a
hc
m i lfnz y o k ? . . A d a m t a m m a s a y d m n e y s e . . .
ibrahim Bey'i s a v u n u r k e n , Emin Efend. elini e
nesine gtrp yzme dikkatli dikkatli bakt da; san
ki bulac bir hastala tutulmuum gibi acyarak.
r e t m e n . Z b k rezin t u t t u u n a b a K i l r s a y a k n d a o n
dan b y k bir kazk y i y e c e k d e m e k t i r
iaret parman tkrkleyip
masann kenarna
srd.
siniz. B u r e t m e n d e
324
ibrahim*. 2 ^ b k o ^ n u t v ^ n n e k t i k l e r i m , z n t
lerini i m d i o k i y i , a n l y o r u m . O n u n l a o r t a k l a a d u y
gularmz var. B i l i y o r u m ,
paralansa, y i n e
onlara
iyilik k t y e y o r u m l a n a c a k . . .
Yaknda burdan kurtulacam
geen yllarm hayatmdan
umuyorum. Burda
silinmi, hi yaamam
sayyorum.
Selmlar,
sevgiler
Z B K L K NEDR?
e Ortaokul Almanca retmeni bir
arkadana u mektubu yazyordu :
Canm kardeim.
Y a r n b u r d a n ayrlyorum'.
zntl de deilim,
Sevinliyim
iinde bulunduum
sana b i l t o e m k i n a s l a n l a t s a m . . .
sanma,
r u h halini
sana . . Z b k z d e d e n i l e n i n s a n l k "d y a r a t k t a n s z
etmek zorundaym. nsann bu
k a d a r ahlksz, ger
S a n k i bu adam, b y k dramcnn.
yaratt, roln o k
benimsemi bir
hain tiptir ve
adam yaamyor;
durmadan
hem
paralansa, yine
onlara
iyilik k t y e yorumlanacak...
Yaknda burdan kurtulacam
umuyorum. Burda
.geen y l l a r m h a y a t m d a n
silinmi, hi yaamam
sayyorum.
.
Selmlar,
ZBKLK
sevgiler
NEDR?
Canm
i; /
kardeim,
Sevinliyim
zntl-de deilim.
inde bulunduum
s a n a b i l m e m k i nasl
anlatsam...
sanma,
r u h halini
i n s a n l k d yaratktan---s,z
k a d a r ahlksz, ger
yaratt, roln ok
benimsemi bir
hain tiptir ve
Bu
adam
yaamyor;- d u r m a d a n
hem
Gene
kimbilir
gene
bizi b y n a
ne
getirecek--
tir. A l l a h v e r e d e k a n m a a a k .
Aylarca siftindi, durdu.
O n a i k i b m liray*. K e m i k
gn Ankara'ya gitti:
D n n d e T a m a m , s e n o ii o l m u bil. d e d i .
Aradan aylar geti, olmu olacak hibiey
Ama Zbkzde brahim
gzdesi.
Bey, imdi
yok.
hemerilerinin
stnde
t u t u y o r l a r . D u r u p d u r u r k e n o r t a y a b i r v i l y e t l i k ii
kard. Z b k brahim, bu ileyi vilyet yaptracakm.
B u r a s b i r v i l y e t o l u r s a , i l e n i n h e r ii
halledilecek,
Hkmeti
tiler kendilerini
kzdrmamak iin
kapadlar,
tabellarn
muhalif par
da
skp
in?
dirdiler. imdi hepsi Zbk'n etrafnda birleti. Nefdeyse ona tapacaklar. Ankara'ya bugn bir heyet yo
la kt. Baslarnda da tabi Z b k . . . A v u k a t B u r h a n ' la, M u h a l i f K a d i r E f e n d i v e b t n t e k i l e r d e E r l i k t e
Sabahtan akama
Mehmet
avu
kadar kasabada
Hdrlk
Doruundan
bayram yapld;
btn
gn top
ingen H
gerisinde
durup
onlara
aknlk cndo
bakakaldm.
i m d i o k iyi a n l a d m k i ,
biz h e p i m i z b i r e r z b z .
Bizim hepimizin
iinde zbklk
olmasa;
bizler
byyemezdi.
birleip
ite
Hepimizde
bamza
birer
para
byle zbkler
olan
zbklk
kyor
Oysa
biz z b k l e r
nerde
beni
kandrd
iin
bu
aldatmak
isteyen
duygumuzdan yararla-
.np b i z i k a n d r y o r l a r . D a h a d o r u s u , biz n c e k e n d i
mizi
kandrp,
onlar
da
bizi
Karmza
bir zbk k
Yarn sabah e r k e n
nk bu zbklk
Yeni g i d e c e i m y e r d e n sana
anlatrm.
zbklmden
Sevgiler...
kurtulup