You are on page 1of 3

22/2/2015

Maroc:LadettedelEtatdevraitatteindreenviron64%duPIBen2014

Maroc:LadettedelEtatdevraitatteindreenviron64%
duPIBen2014
37

Sur les deux premiers mois de 2014, le Trsor a quelque peu lev le pied dans ses
interventionssurlemarchdomestique.Larformedelacompensationdevraitgnrer
unreplidubesoindefinancement.Ltatducomptecourantpourraittoutefoiscontraindre
plusdendettementsurlesmarchsextrieurs.

LeTrsorseraitplusactifsurlesmarchsfinanciersen2014,sousentenduquilemprunterait
davantagequilnelafaiten2013.Cestlinformationquiacirculcesderniersjours,reprise
partirdanalysesprteslagenceStandard&Poors.Cetteanalyse,sielleseconfirmait,
heurteraitenquelquesortelorientationquisedgagelafoisdelaLoidefinancesetdes
dcisionsprisesencedbutdanne.
Eneffet,dansleBudget2014,lesressourcesprovenantdempruntssontchiffres64milliards
deDH:40milliardsdeDHleversurlemarchdomestique,surdesmaturitsmoyenneset
longues,et24milliardsdeDHsurlesmarchsextrieurs.Cestbeaucoupmoinsquecequiavait
tprogrammpour2013:86milliardsdeDH(enyintgrantlesdons).Bienentendu,ilfautle
prcisertoutdesuite,cenestpasparcequelegouvernementavaitprvudesendetter
hauteurde86milliards,queladetteduTrsorsestaccrueenconsquence.Ilfauttenircompte
aussidesremboursementseffectus,desortequeladettedeladministrationen2013a
augmentnonpasde86milliardsmaisde57,6milliards,551milliardsdeDH.Car,toutle
dbatsurlinterventionduTrsorsurlesmarchsfinancierspose,encreux,laproblmatiquede
lendettement.Bienvidemment,lefinancementmassifsurlemarchdomestiquesoulve
galementlternellequestiondelvictiondesautresacteursquesontprincipalementles
entreprises,maispourlinstant,cestsurtoutleniveaudeladettegouvernementalequisemble
retenirdavantagelattention.
Selondesinformationsrecueilliesauprsdesocitsdegestiondeportefeuille,surlesdeux
premiersmoisde2014,leTrsor,bienquedemeurantleprincipalacteurdumarch
domestique,aenquelquesortelevlepied,consquencedunerelativeaisancefinancire,en
liensansdouteaveclesdonsreusdespaysduGolfe.Limpactdelindexationdesprixdes
produitsptroliersyestaussipourquelquechose,sibienque,estimentlesanalystesdelaplace
data:text/htmlcharset=utf8,%3Ch1%20style%3D%22margin%3A%200px%3B%20fontsize%3A%2020px%3B%20color%3A%20rgb(65%2C%2067%2C

1/3

22/2/2015

Maroc:LadettedelEtatdevraitatteindreenviron64%duPIBen2014

casablancaise,lerapportdeforceachangenfaveurduTrsor.Dailleurs,celanapas
manqudeserpercutersurlestauxlongs,puisquelesbons10ansontbrusquementbaiss
de60pointsdebase,revenantde5,6%5%.
Laquestionestdesavoirsicettetendancevasepoursuivresurlesdixprochainsmois.Rien
nestjamaisrgldavancecommedupapiermusique,mais,commedjindiqu,lorientation
gnralequiatdessinepour2014enmatiredefinancespubliqueslaissepenserquela
detteduTrsor,carcestdecelaquilsagit,nevapasexploser.Selonlesestimationsdes
analystesfinanciers,lebesoindefinancement(quinestpastoutfaitlammechosequele
dficitbudgtaire)pour2014ressortiraitquelque50milliardsdeDH.Cestengros,etsauf
vnementsextraordinaires,lemontantquidevraitenfindexercicevenirsajouterauvolume
deladetteduTrsorenregistrfin2013.Sileshypothsesgouvernementalesdecroissance
(4,2%)etdinflation(2%)seralisaient,etenconsidrantleniveauduPIBde2013publiparle
HCP,ladetteduTrsorreprsenteraitdanscecas64,4%duPIBen2014,soitunehaussede2,4
pointsparrapportlexerciceprcdent.
Leparadoxedelacroissanceconomique
Danslesconstructionsdecetype,ilyatoutefoisunevariablequepersonnenematrise
vraiment:cestlerythmedecroissance.Lconomiemarocaineparviendratellecrotrede
4,2%(gouvernement),de3,8%(FMI)oude2,4%(HCP)?Toutelaquestionestl,puisquele
niveaudeladetteendpend.Onneraisonnepasentermesabsolus,maisenproportionduPIB.
Celadit,lamatrisedesdpensesestaussiuneautrefaondagirsurladette.EtlExcutif,sur
cepoint,paratbiendcidfairebougerleslignescommeondit,russirloses
prdcesseursontchou.PassonssurlesrestrictionsconcernantletraindeviedelEtatet,
plusgnralement,lastabilisationdesdpensesdefonctionnementetmmelabaissedes
dpensesdinvestissementdanslebudget2014.Leplusimportant,cestsurtoutlamiseenplace
depuisle16septembredernierdusystmedindexationdesprixdesproduitsptroliers,suivi,
partirdejanvierdelanneencours,delasuppressiondelasubventionpourlessencesuperet
lefiouln2(industrie)etdelapublicationduncalendrierdedcompensationprogressivedu
gasoil.Cesontldesactionsextrmementfortesenmatirederductiondesdpenses
publiquesetquinepeuventpasnepasavoirdimpactsurleniveaududficitbudgtaireetdonc
deladettedeladministration.Car,onlesait,depuisquelquesanneseneffet,ledficit
budgtaireestdengrandepartieauxchargesdecompensation.Certainesannes,leBudget
auraitmmepusquilibrersanslesdpensesdesubventions.
Parrapportcesvolutions,etpourpeuquelacroissancesoitaurendezvous,ladettepourrait
reprsenter,entermesrelatifs,unniveautoutfaitacceptable.Estceque,socialement,cest
aussiacceptablequecela?Cenestpaslesujetici.Lefaitestquelactionsurlesdpenses,de
compensationnotamment,peutinflchirtermeleniveaudendettement.
Etcependant,cecinestquelamoitidelasolutionlaproblmatiquedelendettement(sily
enavraimentuneaujourdhui).Lesfinancespubliques,cestimportant,maiscenestpastout.Il
yaaussilesfinancesextrieures.Etl,lactiondelExcutifparatlimite,entoutcasncessite
dutempspourproduireseseffets.Limite,parcequelesexportationsdpendentdeltatde
lconomiemondialencessitedutemps,carlesproblmesdecomptitivitdeloffrenese
rglentpasdujouraulendemain.Moyennantquoi,etpourpeuquelacroissancereprennedes
couleurs,lesimportationsrenouerontavecleurrythmelevdaccroissement,aggravantle
dficitcommercialquiestdjabyssal.Dailleurs,lesdonnesducommerceextrieurdumois
dejanvierdonnentpourainsidireleton,mmesilestdifficiledelesextrapolersurlensemble
delanne2014.Ledficitdelabalancecommercialesesteneffetaggravde23,3%,enraison
data:text/htmlcharset=utf8,%3Ch1%20style%3D%22margin%3A%200px%3B%20fontsize%3A%2020px%3B%20color%3A%20rgb(65%2C%2067%2C

2/3

22/2/2015

Maroc:LadettedelEtatdevraitatteindreenviron64%duPIBen2014

delahaussedesimportationsde5,3%,33milliardsdeDH,dunct,etdelabaissedes
exportationsde0,4%,23,7milliardsdeDH,delautrect.Entermesdefluxfinanciers,les
envoisdesMREontbaissde2,3%,4,7milliardsdeDHetlesinvestissementstrangersde
6,3%,1,7milliarddeDH.
Doceparadoxe:ilfauttoutfairepouramliorerleniveaudecroissance,maiscellecise
nourrissantdimportationsbeaucouppluslevesquelesexportations,leproblmedudficitdu
comptecourantresteentier.Etcela,videmment,contraintlendettementextrieur,carilfaut
disposerduncertainniveauderservesdechangespourpouvoirfinancerlesimportations!Mais
toutprendre,ilvautmieuxsendetterpourfinancerlesimportations,conditionquecellesci
soientorientesverslinvestissement,pluttquedesendetterpourcomblerundficit
budgtairendedpensesdeconsommation.
Aufinal,etmoinsdetrouverunautremodedefinancement,ladetteenellemme,contenue
toutdemmedansunecertainelimite(maisquelleestprcismentcettelimite?),neposepas
tellementdeproblmes.Cestcequoielleestdestinequiestsouventmisencause.

22milliardsdeDHdintrtspaysen2013

LadetteduTrsoraaugmentde11,7%en2013,551,3milliardsdeDHparrapport
2012.Ellereprsente62,04%duPIBtelquilestestimparleministredesfinances
(62,8%parrapportauPIBestimparleHCP).Cettedetteestprincipalementcontracte
surlemarchdomestique:415,76milliardsdeDH,enhaussede10,3%parrapport
2012.LadetteextrieureduTrsor,elle,stablit135,5milliardsdeDHen2013,en
progressionde16%parrapportlexerciceprcdent.
LeschargesenintrtsdeladettetotaleduTrsorsesonttablies22,35milliardsde
DHen2013,enaugmentationde12,2%.Pour2014,lemontantdesintrtset
commissionsdeladetteinscritdanslaLoidefinancesslve23,93milliardsdeDH,
enhaussede6,9%

data:text/htmlcharset=utf8,%3Ch1%20style%3D%22margin%3A%200px%3B%20fontsize%3A%2020px%3B%20color%3A%20rgb(65%2C%2067%2C

3/3

You might also like