Avaliacin

Neste apartado presntanse 12 probas de avaliacin. Con

elas pretndese facilitar o seguimento individualizado da
aprendizaxe dos contidos fundamentais de cada unidade,
en consonancia cos obxectivos establecidos na programacin
daquelas. Tamn se incle:
Unha proba de avaliacin inicial.
Unha proba de avaliacin final.
Rexistros de avaliacin trimestrais.
As solucins de todas as probas.

A avaliacin

En calquera proceso que implique unha formulacin de obxectivos, a avaliacin unha

reflexin crtica sobre todos os elementos involucrados nese proceso. A sa finalidade coecer cales estn sendo os resultados e obter
informacin que permita adoptar as decisins
adecuadas para mellorar a consecucin dos
obxectivos fixados.
Na accin educativa, a avaliacin un proceso continuo e formativo que permite revisar se os obxectivos fixados estn sendo alcanzados, se necesario establecer medidas
compensatorias especficas para algn alumno ou alumna, se a metodoloxa empregada
est dando os resultados esperados, etc. Isto
, a avaliacin acta como unha ferramenta determinante para mellorar o proceso de
ensino-aprendizaxe.

As fases da avaliacin
Dunha maneira simplificada, o esquema que
segue o proceso de avaliacin organzase en
catro fases:
Establecer obxectivos.
Recoller informacin.
Analizar e valorar os resultados.
Tomar decisins.
O noso proxecto ofrece recursos editoriais
para cada unha delas.

Establecer os obxectivos de aprendizaxe

Para fixar os obxectivos do curso e de cada

unidade didctica, conta co apoio das programacins que ofrece o noso proxecto:
A programacin do curso.
A programacin por competencias.
A programacin da Educacin en valores.

Recoller informacin

Un dos instrumentos de avaliacin continua

mis complexos de aplicar pero, vez, mis
importantes, a observacin directa e individualizada do traballo dos alumnos. Non
resulta fcil observar moitos dos aspectos que
isto comporta, pero, se conseguimos sistematizalo, este instrumento resulta moi eficaz.
6

Cando os nenos e nenas saben que o profesorado anota regularmente observacins

sobre o seu traballo e actitudes, e que estes
aspectos se teen en conta, aumenta polo xeral o seu interese e esforzo diario. Convn,
xa que logo:
Revisar os cadernos de traballo e comprobar a execucin das tarefas encargadas e
o seu nivel de elaboracin.
Constatar o nivel de autonoma e organizacin persoal en materiais e tempos.
R ecoecer actitudes coma o interese, a
constancia, o afn de superacin, a resistencia frustracin, a capacidade para
asumir as crticas e as orientacins dadas
para mellorar, o nivel de concentracin na
execucin de tarefas e na atencin en clase, etc.

Os instrumentos de avaliacin

do noso proxecto

O noso proxecto propn diferentes instrumentos de avaliacin formalizados, na sa

maior parte, como probas de avaliacin para os distintos momentos do curso nos que estas se precisan: avaliacin inicial, continua e
final.
As probas de avaliacin que ofrecemos son
as seguintes:
Probas de avaliacin dos contidos curriculares da rea, estreitamente relacionadas cos criterios de avaliacin recollidos
na programacin do curso. Estas probas
permiten, ademais, percibir o desenvolvemento de destrezas xerais como habilidades lingsticas, competencias cientficas e
matemticas, actitudes e valores incorporados... As probas que atopar son:
Unha proba de avaliacin inicial, para
coecer os coecementos dos alumnos ao
iniciar o curso.
D
 oce probas de avaliacin de unidade,
para seguir o nivel de adquisicin dos
contidos fundamentais de cada unha das
doce unidades do libro.
U
 nha proba de avaliacin final, para analizar a aprendizaxe dos contidos
mis importantes do curso.

M
 odelos de probas de diagnstico para
as competencias bsicas que maior grao
de desenvolvemento teen desde a rea
de Lingua: Competencia en comunicacin
lingstica, Expresin cultural e artstica e
Tratamento da informacin e Competencia
dixital.
P
 robas de avaliacin de competencias elaboradas a partir dos contidos traballados
en Lingua, Matemticas e Coecemento do
Medio, co obxectivo de establecer o grado
de desenvolvemento das competencias bsicas establecidas na programacin de cada unha destas tres reas. As probas son,
xa que logo, comns a estas reas e estn
dispoibles, para seren fotocopiadas, no
volume Recursos para avaliar de Lingua e
nos libros dixitais de Lingua, Matemticas e
Coecemento do Medio.
As oito probas elaboradas organzanse como segue:
Unha proba de avaliacin inicial, para coecer o grao de desenvolvemento
das competencias bsicas dos alumnos e
alumnas ao iniciar o curso.

A valoracin unha tarefa docente que require a anlise individual do traballo de cada
alumno ou alumna. Un dos elementos que debemos ter en conta nesta anlise a cualificacin das probas de avaliacin. As que ofrece
o noso proxecto poden cualificarse as:
A
 s probas de avaliacin propoen 10 preguntas; pdese dar o valor dun punto a cada pregunta correctamente realizada. No
caso da avaliacin final, con 20 preguntas,
pdese asignar 0,5 puntos.
As probas de avaliacin por competencias
levan asociado un cadro coas subcompetencias que se valoran en cada pregunta e un
rexistro para valorar se estas foron ou non
superadas.
A
 s probas de diagnstico van acompaadas das indicacins necesarias para a sa
valoracin.

A toma de decisins

O conxunto de datos recollidos a travs da observacin directa e dos resultados obtidos nas
probas de avaliacin permite tomar decisins
tanto de forma individualizada como global:

S
 eis avaliacins trimestrais, das por
trimestre, para comprobar se foron superadas as subcompetencias programadas
no perodo de traballo dedicado a das
unidades didcticas.

A signar tarefas diferenciadas, como as

que se propoen no noso proxecto para o
tratamento da diversidade: actividades de
reforzo, actividades de ampliacin, lecturas
recomendadas, etc.

U
 nha proba de avaliacin final, que permita coecer o grao de desenvolvemento
das competencias bsicas ao finalizar o
curso.

Tomar decisins de carcter executivo, como plans de reforzo, establecer grupos de

traballo diferentes, recolocacin de alumnos, asignacin de axudas, etc.

Analizar e valorar os resultados

recollidos

Tras o establecemento dos obxectivos, e unha

vez recollida a informacin a travs dos distintos instrumentos de avaliacin, chega o momento de analizar e valorar os resultados.

E studar na Xunta de Avaliacin frmulas

para identificar as posibles causas dos problemas e as sas solucins, determinar accins de axuda para alumnos con dificultades de aprendizaxe, determinar incentivos e
plans de traballo para alumnos con maior
potencial de aprendizaxe, etc.

AVALIACIN INICIAL
Lingua

AV

Nome e apelidos: ........................................................................................................................

Curso: ..........................................................

Data: ..................................................................

1 Escribe unha palabra que comece por:

E: .............................. L: .............................. F: ..............................

2 Busca na tboa e escribe seis parellas de palabras que signifiquen o mesmo:

feliz

dbil

forte

robusto

contento

empezar

terminar

feble

listo

rematar

sabio
comezar

............... e ............... ; ................ e ................; ................ e ................

............... e ............... ; ................ e ................; ................ e ................

3 Relaciona as palabras de significado contrario:

alegre suave enriba baixo
spero curto principio fin

4 Completa coa letra adecuada:

c/qu

z/c

g/gu/g

r/rr

.....eixo

.....ereixa

pin.....n

co.....er

.....ro.....odilo

.....ume

ce.....oa

ca.....a

.....o.....eta

.....into

.....indas

.....udo

.....ios.....o

cora.....n

man.....eira

soco.....o

5 Rodea os nomes propios e sublia os nomes comns:

Vigo
8

illa

Lola

rbore

ocano

Atlntico

pelcula

Xavier

GRUPO ANAYA, S.A., Lingua 3. Educacin Primaria. Material fotocopiable autorizado.

longo triste alto debaixo

AV I
Nome e apelidos: .........................................................................................................................

6 Divide en slabas as seguintes palabras:

bolboreta: ................................. carroza: .....................................................
pallaso: .................................... simptico: ..................................................
autobs: ................................... mquina: ...................................................

7 Nas palabras anteriores, rodea a slaba tnica.

8 Di se estas palabras son nomes, adxectivos ou verbos:
castaa: .................................... guapo: .......................................................
pintar: ...................................... branca: ......................................................
doutor: ..................................... escribir: ......................................................

9 Ordena as palabras e forma oracins:

vermella.

unha

rapaz

ten

pelota

...............................................................................................................
Brais

Alba

xogan

no

recreo.

GRUPO ANAYA, S.A., Lingua 3. Educacin Primaria. Material fotocopiable autorizado.

...............................................................................................................

10 Conta que fixeches este vern. Fxate ben nos puntos e nas maisculas:
...............................................................................................................
...............................................................................................................
...............................................................................................................
...............................................................................................................
...............................................................................................................
...............................................................................................................
...............................................................................................................
9

UNIDADE 1
Lingua

AV

Nome e apelidos: ........................................................................................................................

Curso: ..........................................................

Data: ..................................................................

Don Xos Onega pasou toda a vida do desexo de ter un papagaio falador. Xos
era un home pequeno, esmirrado*, e sempre levaba un sombreiro escuro de ala
ancha.
En Lugo, dronlle o enderezo dunha casa de Barcelona que venda papagaios,
cacatas e toda clase de aves. Don Xos escribiu pedindo prezos. Contestronlle
que naquel momento tian dous papagaios e mandronlle as fotografas. Un dos
papagaios chambase Briand, e o outro, Calumet. Don Xos mercou a Calumet.
lvaro Cunqueiro: Xente de aqu e de acol, Ed. Galaxia (adaptacin)
esmirrado: Moi delgado.

1 Que quera mercar Xos Onega? Atopouno?

................................................................................................................

2 Que vendan na casa de Barcelona ademais de papagaios?

................................................................................................................

3 Busca no texto e escribe as palabras correspondentes a estas definicins:

.............................: Parte do sombreiro que sobresae polos lados.

.............................: Imaxe que se obtn cunha cmara especial.

4 Separa as consoantes e as vogais destas palabras da lectura:

Vogais

10

Consoantes

Vogais

Onega

pequeno

papagaio

enderezo

Barcelona

momento

Consoantes

GRUPO ANAYA, S.A., Lingua 3. Educacin Primaria. Material fotocopiable autorizado.

.............................: Direccin, domicilio onde vive unha persoa.

AV1
Nome e apelidos: .........................................................................................................................

5 Nestas palabras, rodea as letras que se pronuncian como unha soa:

pequeno

esmirrado

ancha

dunha

mandronlle

6 Escribe por orde alfabtica estas palabras da lectura:

vida, desexo, papagaio, sombreiro, escuro, ala.
................................................................................................................

7 Rodea con distintas cores o punto e parte, o punto final e os puntos seguidos
do texto.

8 Explica por que se escriben con maiscula no texto anterior:

Don .........................................................................................................
Xos .......................................................................................................
Onega ....................................................................................................
Contestronlle .........................................................................................
Lugo ........................................................................................................

GRUPO ANAYA, S.A., Lingua 3. Educacin Primaria. Material fotocopiable autorizado.

Barcelona ................................................................................................
Calumet ...................................................................................................

9 Imaxina que o papagaio Calumet pode, efectivamente, falar. Que cres que
dira?
................................................................................................................
E nese caso, o papagaio estara utilizando a lingua oral ou a escrita?
................................................................................................................

10 O texto da lectura, un texto literario ou non literario? E un fragmento dun

conto, dunha poesa ou dunha obra de teatro?
................................................................................................................
11

UNIDADE 2
Lingua

AV

Nome e apelidos: ........................................................................................................................

Curso: ..........................................................

Data: ..................................................................

Plop era un moucho pequeno que viva coa sa nai e mais co seu pai na selva, na
copa dunha rbore altsima.
Plop era chato e serio, cuns enormes ollos redondos. Tia un precioso colar de plumas en forma de corazn e unhas patas osudas, moi tortas.
Era silencioso, observador... Exactamente igual a todos os mouchos pequenos que
existiron sempre, excepto nunha cousa: ao medroso Plop asustbano a escuridade
e os vagalumes.
Jill Tomlinson: El bho que tena miedo a la oscuridad, ed. Min (trad. e adapt.)

1 Con quen viva o moucho Plop e onde?

................................................................................................................

2 Que problema, moi importante para un moucho, tia Plop?

................................................................................................................

cativo: ....................................

bosque: .............................................

formal: ...................................

fermoso: ............................................

torcidas: .................................

medoento: ........................................

4 Coas seguintes letras, forma catro palabras do texto:

oucmho: .................................

brreo: ..............................................

ncoraz: ................................

paco: .................................................

5 Separa as palabras e copia:

Omouchotiamedodaescuridade.
................................................................................................................
12

GRUPO ANAYA, S.A., Lingua 3. Educacin Primaria. Material fotocopiable autorizado.

3 Busca na lectura e escribe un sinnimo para cada palabra:

AV2
Nome e apelidos: .........................................................................................................................

6 Divide en slabas as palabras subliadas no texto. Colcaas de maneira que

a slaba tnica estea na casa destacada:
mou

cho

7 Clasifica as palabras do exercicio anterior:

Bislabas: ................................................................................................
Trislabas: ................................................................................................
Polislabas: ..............................................................................................

8 Agora copia tres palabras monoslabas do texto:

................................................................................................................

9 Selecciona as das palabras que se poden partir de tres maneiras diferentes

a final de lia e completa o cadro:
corazn, altsima, serio, amigo, escuridade, moucho, vern

GRUPO ANAYA, S.A., Lingua 3. Educacin Primaria. Material fotocopiable autorizado.

Palabras

Formas de partir a final de rengln

10 No texto proporcinase o retrato de Plop. Escribe:

Como fisicamente: .................................................................................
................................................................................................................
................................................................................................................
Como a sa maneira de ser: ..................................................................
................................................................................................................
................................................................................................................
13

UNIDADE 3
Lingua

AV

Nome e apelidos: ........................................................................................................................

Curso: ..........................................................

Data: ..................................................................

Unha nube de tormenta cargada con millns de pingas de chuvia viaxaba polo ceo
cara a uns secos e desesperados campos castigados polo sol. Ao chegar ao seu
destino, as comportas abrronse e as pingas de chuvia empezaron a saltar.
Durante horas choveu e choveu. Sen parar. Ata que a nube, exhausta, a pechar
as comportas para volver ao mar en busca de mis auga. Entn decatouse de que
quedaba unha pequensima pingueira de chuvia, asustada e tremente.
Por que non saltaches? preguntoulle a nube.
Teo medo dixo a pinga de chuvia.
Medo? asombrouse a nube. Como vai ter medo unha pinga de chuvia?
Non temo saltar, nin voar, pero si esnafrarme contra o chan.
Jordi Sierra i Fabra e Antonio Garca Teijeiro: O gran salto,
en Contos e poemas para un mes calquera, ed. Planeta & Oxford, col. Camalen (adapt.)

1 De que a cargada a nube de tormenta?

................................................................................................................

2 Que pasou cando abriu as comportas?

3 Por que non saltou a pequena pinga de chuvia?

................................................................................................................

4 Na seguinte lista, sublia as palabras relacionadas co tempo de outono:

chuvia

seca

pinga

tormenta auga sol

vento
treboada

5 Busca no texto un antnimo de cada unha destas palabras:

14

hmidos ....................................

descansada ...............................

pechronse ...............................

menos .......................................

GRUPO ANAYA, S.A., Lingua 3. Educacin Primaria. Material fotocopiable autorizado.

................................................................................................................

AV3
Nome e apelidos: .........................................................................................................................

6 Sublia todos os nomes que hai neste fragmento do texto:

Unha nube de tormenta cargada con pingas de chuvia viaxaba polo
ceo ata a uns secos e desesperados campos castigados polo sol.

7 Clasifica estes nomes: cadela, Laretas (papagaio), Lusa, nai, Atlntico, mar.
Persoas

Animais

Cousas

Colorea as casas que teen nomes propios.

8 Copia as frases ou oracins interrogativas e rodea o signo de interrogacin:

................................................................................................................
................................................................................................................
................................................................................................................

9 Completa con c ou qu:

GRUPO ANAYA, S.A., Lingua 3. Educacin Primaria. Material fotocopiable autorizado.

se......os

......ampos

pe......ena

......omportas

.....un.....a

......edar ......ieto ......olar cha......eta ......uller

10 Imaxina o campo, seco e castigado polo sol, a onde vai a nube. Descrbeo.
................................................................................................................
................................................................................................................
................................................................................................................
................................................................................................................
................................................................................................................
................................................................................................................
15

UNIDADE 4
Lingua

AV

Nome e apelidos: ........................................................................................................................

Curso: ..........................................................

Data: ..................................................................

Desde sempre, os Reis Magos foron eses personaxes mxicos que, nunha soa noite, percorran o mundo enteiro camiando cos seus camelos detrs dunha estrela.
Facan miles de quilmetros para chegar ata as casas dos nenos que foran bos e
deixarlles os seus agasallos. Pero vela que, un bo da, apareceu nas nosas vidas
Pap Noel, para facerlles a competencia a Melchor, Gaspar e Baltasar. Si, un
home cunha gran barriga e un traxe vermello gaou en pouco tempo o cario dos
nenos pequenos. E, anda por riba, chega a noite do 24 de decembro, dicir,
varios das antes que os Reis. Por iso non de estraar que Melchor, Gaspar e
Baltasar anden un pouco tristeiros e mesmo algo enfadados.

1 Despois de ler o texto, explica por que os Reis andan algo enfadados.
................................................................................................................
................................................................................................................

2 Que vantaxe ten Pap Noel sobre os Reis Magos?

................................................................................................................

pa-ven-pa-tos: ..............................

bo-ca-ne: ....................................

bu-na-xai: ...................................

pa-no-mo-tn: ...............................

4 As palabras subliadas no texto son polismicas; que quere dicir iso?

................................................................................................................

5 Escribe oracins con distintos significados de cada palabra:

rei

....................................................................................................

................................................................................................................
................................................................................................................
16

GRUPO ANAYA, S.A., Lingua 3. Educacin Primaria. Material fotocopiable autorizado.

3 Ordena as slabas e escribe o nome de catro xoguetes:

AV4
Nome e apelidos: .........................................................................................................................

estrela

..................................................................................................

................................................................................................................
................................................................................................................

6 Busca no texto o adxectivo que corresponde a cada nome e escrbeo:

Reis .............................................

barriga ........................................

personaxes ..................................

traxe ...........................................

mundo ........................................

nenos ..........................................

7 Escribe dous adxectivos que poidas aplicar a cada un dos nomes:

vacacins .......................................... e .......................................... .
roscn .......................................... e .......................................... .
abeto .......................................... e .......................................... .

8 Completa con c ou z:
a......ivro

cal......etn

GRUPO ANAYA, S.A., Lingua 3. Educacin Primaria. Material fotocopiable autorizado.

......ambomba ......inta

pa......

......eo

lu......es

no......es

......urrn

lu......

9 Escribe ? ou ! nas seguintes frases:

Xa veen os Reis

Queres un pouco de turrn

Canto falta para Noiteboa

Como chove

10 Pensa nun xoguete que pidas este ano para Reis e descrbeo.
................................................................................................................
................................................................................................................
................................................................................................................
................................................................................................................
17

UNIDADE 5
Lingua

AV

Nome e apelidos: ........................................................................................................................

Curso: ..........................................................

Data: ..................................................................

Abn Nubeiro Chuvasco, vento do norte, e Quisqui Garca Rosmn, vento do sur, eran
colegas e amigos vez. Nunca tal se escoitara, que dous ventos cun carcter de raios e
tronos puidesen parolar amigablemente nos serns do outono, mentres o sol se arroupaba
ben arroupadio no seu leito abrigoso.
Quisqui ficou pasmado o da en que Abn Nubeiro Chuvasco non acudiu cita. Quen
apareceu foi un novo vento do norte, un tal Tremetremern. Era un vento fro ao que non
lle chistaban nadia as conversas.
Quisqui Garca Rosmn convenceuse de que o seu amigo non a volver e pediulles un
favor s nubes negras de auganeve. E por todo o ceo invernal podase ler a mensaxe de
Quisqui ao seu amigo Abn Nubeiro: ABURIO, COLEGA.
Paula Carballeira: Un porco e unha vaca xa fan zoolxico, Edicins Xerais (adapt.)

1 Despois de ler o texto, relaciona:

Abn Nubeiro Chuvasco

vento do sur

Quisqui Garca Rosmn

vento do norte

2 Estes dous ventos eran amigos durante o outono. Por que cres que deixou de ir
cita Abn Nubeiro e apareceu Tremetremern?

........................................................................................................................

3 Que fixo Quisqui Garca cando se decatou de que o seu amigo non a volver?
........................................................................................................................
........................................................................................................................

4 Fxate no exemplo e escribe de que palabra procede cada unha das seguintes. Rodea as terminacins:

18

Nubeiro nube

Rosmn ......................................

chuvasco ....................................

abrigoso .....................................

amigable ......................................

invernal ......................................

GRUPO ANAYA, S.A., Lingua 3. Educacin Primaria. Material fotocopiable autorizado.

........................................................................................................................

AV5
Nome e apelidos: .........................................................................................................................

5 Clasificas as palabras subliadas no texto:

Xnero masculino: .............................................................................................
Xnero feminino: ...............................................................................................

6 Escribe o feminino dos seguintes nomes:

amigo .......................

home .......................

rei ...........................

rapaz ......................

galo ........................

boi ..........................

profesor ..................

seor ........................

av .........................

vento .......................

color ........................

noz .........................

mes .........................

animal .....................

can .........................

7 Escribe en plural:

8 Completa con n ou m:
i.....verno

te.....po

po.....ba

i.....ventar

ro.....per

ca.....pin

e.....vase

so.....bra

ta.....bor

e.....viar

9 Escolle as palabras mis adecuadas en cada caso e completa as series; separa con
GRUPO ANAYA, S.A., Lingua 3. Educacin Primaria. Material fotocopiable autorizado.

comas e mais e:

neve, serpes, os osos, vento, ras, os esquos, treboadas, os leirns, tartarugas

En inverno hai ............................................................................................. .
Algns animais de sangue fro: ..................................................................... .
...................................................................................................... hibernan.

10 Volve ler o texto do principio e contesta:

Que personaxes aparecen? ............................................................................
........................................................................................................................
Cales son os protagonistas? ............................................................................
En que tempo sucede? ....................................................................................
19

UNIDADE 6
Lingua

AV

Nome e apelidos: ........................................................................................................................

Curso: ..........................................................

Data: ..................................................................

Na praza daquela vila haba un reloxo antigo que, desde haba uns das, tia moitas
avaras porque a UNHA non faca mis que chorar:
Ai, ai! Todas as horas estn moi ocupadas. Ningunha quere falar comigo.
Ao amencer, decidiu marchar de al para sempre; descolgouse da esfera e botou a andar
por unhas ras estreitas. Pola noite, meteuse no taller dun reloxeiro. Al haba unha chea
de reloxos.
E ti quen es? preguntoulle un vello reloxo de parede.
Son a UNHA do reloxo do concello e escapei dunha vida moi aburrida.
Fixchela boa! Sabes canta xente agarda por ti todos os das?
Clara de Sa: A unha aburrida, Kalandraka Editora (adapt.)

1 Que lle pasaba ao reloxo do Concello? De quen era a culpa?

........................................................................................................................
De quen era a culpa?
........................................................................................................................

2 Que oficio aparece no texto? .........................................

recolle marisco: ............................................... e ..............................................
vende nunha tenda: ........................................... e ...........................................
reparte paquetes: ............................................ e ...............................................
vende flores:................................................ e ...................................................
vende peixe:............................................... e ...................................................

3 Nos oficios que escribiches na actividade anterior, rodea as terminacins.

4 Completa cos artigos correspondentes:

20

............. praza

............. ras

............. paredes

............. concello

............. reloxos

............. esfera

GRUPO ANAYA, S.A., Lingua 3. Educacin Primaria. Material fotocopiable autorizado.

Escribe o feminino e o masculino da persoa que...

AV6
Nome e apelidos: .........................................................................................................................

5 Completa agora cos indefinidos do texto:

............. reloxo antigo

............. das

............. ras estreitas

............. chea de reloxos

6 Copia as contraccins destacadas e di por que palabras estn formadas:

............... ...................................

............... ...................................

............... ...................................

............... ...................................

............... ...................................

............... ...................................

............... ...................................

............... ...................................

7 Rodea as palabras con nh que hai no texto. Escribe unha oracin con algunha.
........................................................................................................................

8 Completa este fragmento cos signos ortogrficos que faltan:

No taller haba unha chea de reloxos reloxos de parede reloxos de pulso reloxos
de peto reloxos de area reloxos de cuco etc.

GRUPO ANAYA, S.A., Lingua 3. Educacin Primaria. Material fotocopiable autorizado.

9 Fxate nas vietas e escribe unha introducin para este conto.

........................................................................................................................
........................................................................................................................
........................................................................................................................
........................................................................................................................
21

UNIDADE 7
Lingua

AV

Nome e apelidos: ........................................................................................................................

Curso: ..........................................................

A casa dos contos,

como podes ver,
ten un chamador
de haba unha vez.

Data: ..................................................................

Se abres a porta,
hai un corredor
por onde pasea
o Lobo Feroz.

Ti mira con tino,

que, nas libreras,
has ver esa casa
se les cada da!
Ana M. Fernndez: A casa de haba unha vez,
Edicins Xerais (adapt.)

1 De que casa se fala no poema?

........................................................................................................................

2 Por onde pasea o Lobo Feroz?

........................................................................................................................

3 Como podemos ver esa casa?

........................................................................................................................

4 Sublia no poema un sinnimo de petador. Para que serve e onde se coloca?

........................................................................................................................

5 Escribe os nomes dos aparellos ou obxectos que serven para...

colocar revistas: ...............................

aspirar: ...........................................

espertarnos: .....................................

poer paraugas: ...............................

espremer froita: ................................

torrar pan: .......................................

6 Completa con posesivos adecuados (non esquezas o artigo):

22

..................... casa

..................... portas

..................... trasno

..................... palacios

..................... contos

..................... fadas

GRUPO ANAYA, S.A., Lingua 3. Educacin Primaria. Material fotocopiable autorizado.

........................................................................................................................

AV7
Nome e apelidos: .........................................................................................................................

7 Rodea o demostrativo que hai no poema.

8 Completa estas oracins cos demostrativos que consideres axeitados:
............. cama quedara mellor xunto a ............. vent.
............. zapatos estaban sobre ............. armario.
............. porta de al non abre. Toma ............. chave e proba a ver.

9 Le as pistas e completa con maisculas estas palabras con b:

a) Tes que abrila para lavar as mans.

__ __ L __ A

b) Serve para abrigarnos o pescozo no inverno.

__U__ __ N__ __

c) Con este telfono podemos falar na ra.

____ __L

d) Que fai burla.

__ __R__ __

e) O contrario de negro.

__ __A__ __O

f) A cama, o armario, a mesa son...

__O__ __E__

10 Fxate nas vietas e escribe o desenlace.

......................................................................................

GRUPO ANAYA, S.A., Lingua 3. Educacin Primaria. Material fotocopiable autorizado.

......................................................................................
......................................................................................
......................................................................................
......................................................................................
......................................................................................
......................................................................................
......................................................................................
......................................................................................
......................................................................................
......................................................................................
23

UNIDADE 8
Lingua

AV

Nome e apelidos: ........................................................................................................................

Curso: ..........................................................

Data: ..................................................................

Enfdase a araa
cando ve que o sol
de luz non a baa
e apaga o farol.

Nin vive nin dorme.

Est negro o ceo.
D voltas e voltas.
E morre de medo.

Tremendo de fro
de noite, na cama,
soa con fogueiras
a pobre da araa.

Ai, pobre da araa!

O sol nin a mira.
Non vive de noite
nin dorme de da.
Antonio Garca Teijeiro, en Contos e poemas para un mes calquera,
ed. Planeta & Oxford

1 Con quen est enfadada a araa? Por que?

........................................................................................................................
........................................................................................................................
........................................................................................................................

2 Por que cres que a araa soa con fogueiras?

3 A que lle ten medo a araa?

........................................................................................................................

4 Escribe palabras que comecen por in- e que tean estes significados:
Que non se pode ver: ........................

Que non para quieto: .......................

Que non posible: ...........................

Que non feliz: ...............................

5 Escribe os contrarios engadindo des-:

24

obediente ......................................

enredar ........................................

facer .............................................

calzado ........................................

GRUPO ANAYA, S.A., Lingua 3. Educacin Primaria. Material fotocopiable autorizado.

........................................................................................................................

AV8
Nome e apelidos: .........................................................................................................................

6 Substite as palabras subliadas por pronomes persoais e copia de novo:

A araa e a eiruga viven nunha silveira.
........................................................................................................................
Pedro e mais eu iremos con Sara coller caracois.
........................................................................................................................

7 Busca no poema unha palabra con rr. ...........................

Agora busca outras catro palabras diferentes con r entre vogais.
........................................................................................................................

8 Completa con r ou rr e clasifica:

pa.....aguesa

ve.....me

ei.....uga

en.....edadeira

ca.....acol

chicha.....a

bolbo.....eta

.....osa

GRUPO ANAYA, S.A., Lingua 3. Educacin Primaria. Material fotocopiable autorizado.

O r soa forte

O r soa suave

9 Cantos versos ten o poema? ...................................................

E cantas estrofas?

...................................................

10 Copia o verso que rima con cada un dos seguintes:

Enfdase a araa
........................................................................................................................
Est negro o ceo.
........................................................................................................................
O sol nin a mira.
........................................................................................................................
25

UNIDADE 9
Lingua

AV

Nome e apelidos: ........................................................................................................................

Curso: ..........................................................

Data: ..................................................................

Pasaron os das fros de neve, e tamn as interminables semanas de vento e chuvia. As tardes foron facndose mis longas, e o sol anda estaba no ceo cando Diana volva casa.
Un da, cando baixou do autobs, escoitou o canto do cuco. Diana sorriu; saba que iso
significaba que a primavera xa estaba s portas. E axia se empezou a manifestar nos
prados, que se encheron de pequenas margaridas, e nos gromos que saan nas rbores
e no piar alegre dos paxaros.
Agustn Fernndez Paz: As fadas verdes, ed. S. M. (adapt.)

1 Que escoitou Diana ao baixar do autobs?

........................................................................................................................

2 Que significa a expresin a primavera xa estaba s portas?

........................................................................................................................

3 Que cousas, segundo o texto, cambian ao pasar do inverno primavera?

........................................................................................................................

........................................................................................................................
........................................................................................................................
........................................................................................................................

4 Copia o nome da flor que aparece no poema e escribe ti outros tres.

........................................................................................................................

5 Escribe os diminutivos de todas as palabras subliadas no texto:

26

.......................................................

.......................................................

.......................................................

.......................................................

.......................................................

.......................................................

GRUPO ANAYA, S.A., Lingua 3. Educacin Primaria. Material fotocopiable autorizado.

........................................................................................................................

AV9
Nome e apelidos: .........................................................................................................................

6 Escribe o infinitivo correspondente a cada un destes verbos do texto:

pasaron: ..........................................

sorriu: .............................................

estaba: ............................................

saba: ..............................................

volva: .............................................

encheron: ........................................

escoitou: ..........................................

saan: ..............................................

7 Coloca os infinitivos anteriores no cadro correspondente:

1 conxugacin

2 conxugacin

3 conxugacin

8 Completa con b ou v as seguintes palabras:

a....oa

....ulto

....oda

mara....illa

....arrer

....ento

n....oa

tre....o

....asoira

nu....e

GRUPO ANAYA, S.A., Lingua 3. Educacin Primaria. Material fotocopiable autorizado.

9 Escribe onde corresponda: sobrevivir, volta, vivenda, revolver, envolver, convivir

vivir: ................................................................................................................
volver: .............................................................................................................

10 Completa os versos para que rimen: patn, autobs, avin, tranva.

Polas ras de Tuls

vai un vello nun .............................

vai un vello en .............................

Polas ras de Padrn

Polas ras de Pequn

vai un vello en ............................

vai un vello nun ............................

Polas ras de Almera

Ana M. Fernndez: Pola ra dos versos,

ed. Edelvives

Como se chaman os versos que riman de dous en dous? ......................................

27

UNIDADE 10
Lingua

AV

Nome e apelidos: ........................................................................................................................

Curso: ..........................................................

Data: ..................................................................

O foguete sobe ao ceo

coma un raio.
Perde forza e cae ao chan
nun desmaio.

Mais a cana do foguete

cae de plano.
Que aguillada de xoguete!
Que galano!
Manuel Mara: Os soos na gaiola,
Edicins Xerais

O foguete chega s nubes!

Que bravura!
Que de estalos! Que rudo!
Pouco dura!

1 Ponlle un ttulo ao poema anterior.

........................................................................................................................

2 De que tipo de foguete trata o texto? Elixe:

Tubo cheo con plvora que cando se acende sobe a grande altura e estoupa
ruidosamente e con luces.

3 Na primeira estrofa do poema hai unha comparacin. Escrbea.

........................................................................................................................
........................................................................................................................

4 Escribe outras tres ou catro cousas que podemos atopar nunha festa.
........................................................................................................................
........................................................................................................................

5 Cales destas palabras son compostas? Sublaas:

28

parasol

crebacabezas

tiracroios

randeeira

cemps

escorregadoiro

papaventos

cortacspede

GRUPO ANAYA, S.A., Lingua 3. Educacin Primaria. Material fotocopiable autorizado.

Aparello que se lanza ao espazo e que se usa como arma, para viaxar a outros planetas ou para investigar.

AV10
Nome e apelidos: .........................................................................................................................

6 Escribe os elementos que forman as palabras compostas anteriores:

........................ + ........................

.......................... + ..........................

........................ + ........................

.......................... + ..........................

........................ + ........................

.......................... + ..........................

7 Sublia todos os verbos que hai no poema. En que tempo estn? Elixe:
Presente

Pasado

Futuro

8 Pasa estas oracins a pasado e a futuro:

O campo florece en primavera.
........................................................................................................................
........................................................................................................................
O foguete chega ata as nubes.
........................................................................................................................
........................................................................................................................

9 Escribe o verbo entre parnteses nunha forma rematada en -aba:

GRUPO ANAYA, S.A., Lingua 3. Educacin Primaria. Material fotocopiable autorizado.

O av (tocar) .......................... o acorden nas festas.

Meus pais (bailar) .......................... na verbena.
Ti (esperar) .......................... por eles no carrusel.
Vs (cantar) .......................... no coro do colexio.

10 Soluciona a adivia e inventa ti outra:

Teo cadeas sen ser preso,

....................................................

se me empurras, vou e veo.

....................................................

Nos parques e nos xardns

....................................................

moitos nenos entreteo.

....................................................

....................................................
29

UNIDADE 11
Lingua

AV

Nome e apelidos: ........................................................................................................................

Curso: ..........................................................

Data: ..................................................................

Anxa: (Desde dentro, berrando). Ai, Elas! Psache algo?

Elas: (Choroso e berrando tamn). Non, prenda. que saron laranxas no limoeiro!
Anxa: Laranxas no limoeiro?
Elas: Si, e moi grandes.
Anxa: Sern limns...
Elas: Non. Son laranxas.
Anxa: Que cor teen?
Elas: Son da cor de todas as laranxas.
Anxa: E ti sabes de que cor son todas as laranxas?
Elas: Da cor da pel da ta cara.
Anxa: Es un trapalleiro. A cor da mia cara cor de sol, que che son traballadora.
Elas: Pois as laranxas son laranxas e non limns. Ven ver.
Carlos Casares: As laranxas mis laranxas de todas as laranxas, ed. Galaxia (adapt.)

1 Este un dilogo para ser representado. Como se chama este tipo de texto?
........................................................................................................................

2 Que oficio teen as persoas que representan un papel nunha obra teatral?

3 Quen son os personaxes?

........................................................................................................................
Son personaxes reais ou fantsticos?
........................................................................................................................

4 Por que se sorprende tanto Elas?

........................................................................................................................
E Anxa, pensas que cre o que lle di o seu home?
........................................................................................................................
30

GRUPO ANAYA, S.A., Lingua 3. Educacin Primaria. Material fotocopiable autorizado.

........................................................................................................................

AV11
Nome e apelidos: .........................................................................................................................

5 Con que compara Elas a cor das laranxas?

........................................................................................................................

6 Que oficio cres que tern Elas e mais Anxa.

........................................................................................................................

7 Escribe cando menos das palabras mis de cada familia:

laranxa: ...........................................................................................................
sol: ..................................................................................................................
color: ...............................................................................................................

8 Escribe oracins con estas parellas de palabras:

xastre tea

agricultora terra

barbeiro tesoiras

avogada xuzo

........................................................................................................................
........................................................................................................................
........................................................................................................................

GRUPO ANAYA, S.A., Lingua 3. Educacin Primaria. Material fotocopiable autorizado.

........................................................................................................................

9 Clasifica estas oracins do texto en enunciativa, exclamativa ou interrogativa:

Psache algo?

.................................................................

que saron laranxas no limoeiro!

.................................................................

Es un trapalleiro.

.................................................................

10 Escribe das palabras con g, das con gu e das con g:

..................................

..................................

..................................

..................................

..................................

..................................

..................................

..................................

..................................
31

UNIDADE 12
Lingua

AV

Nome e apelidos: ........................................................................................................................

Curso: ..........................................................

Data: ..................................................................

A accin comeza con das nenas nun cuarto. Estn sentadas nas sas cadeiras, coa
cabeza inclinada sobre a mesa, onde hai unhas fichas da escola. Estudan e escriben as
fichas, pero erguen os ollos continuamente cara vent aberta. Un gato est asomado
a esta fiestra. De speto, a nena 1 pecha o libro con fasto e bota lonxe o lapis, que vai
rodando ata o corredor.
Nena 1: (Bocexando). Fichas, fichas...! Que lata!
Nena 2: Pois vaia! Eu tamn estou cansa xa...
Nena 1: (rguese, achgase ao gato, agarmao e fala con el). Ti si que es afortunado...
Comes, dormes e non tes que estudar xamais...
Gato: ( nena, con burla). E por iso seica me tes envexa?
Pura Vzquez: Teatro completo para nenos,
Abano Editores (adapt.)

1 Onde estn as nenas?

........................................................................................................................

2 Que estn facendo?

........................................................................................................................

3 Por que unha delas bota o lapis lonxe?

........................................................................................................................

4 Cantos personaxes aparecen neste fragmento teatral? Ctaos.

........................................................................................................................

5 Son todos personaxes reais ou hai algn personaxe fantstico? Razoa a ta resposta.
........................................................................................................................
........................................................................................................................
........................................................................................................................
32

GRUPO ANAYA, S.A., Lingua 3. Educacin Primaria. Material fotocopiable autorizado.

........................................................................................................................

AV12
Nome e apelidos: .........................................................................................................................

6 Busca no texto algunhas palabras mis de cada campo semntico:

Partes dunha casa: cocia, .................................................................................
Mobles: armario, ..............................................................................................
Material escolar: goma, .....................................................................................
Animais: papagaio, ..........................................................................................

7 Emparella cada suxeito co seu predicado:

O vern

dorme na fiestra.

As nenas

xa est prximo!

A vent do cuarto

fan as fichas para a escola.

O gato

quedou aberta.

Unha nena

bota o lapis lonxe.

8 Nas oracins anteriores, sublia con distintas cores o ncleo do suxeito e o ncleo
do predicado.

GRUPO ANAYA, S.A., Lingua 3. Educacin Primaria. Material fotocopiable autorizado.

9 Completa as seguintes palabras, cando sexa necesario, coa letra que falta:
__orta

__ora

__umano

__erba

__irmn

__ortensia

__ovos

__avoa

__elicptero

__ipoptamo

__mido

__orroroso

10 Localiza as anotacins no texto teatral e explica que instrucins dan:

A primeira ........................................................................................................
........................................................................................................................
A segunda ........................................................................................................
A terceira .........................................................................................................
........................................................................................................................
A cuarta ...........................................................................................................
33

AVALIACIN FINAL
Lingua

AVF

Nome e apelidos: ........................................................................................................................

Curso: ..........................................................

Data: ..................................................................

Uxa e o seu pai pasaban as vacacins nunha tranquila aldea.

Pap, eu abrrome dicalle Uxa ao seu pai, o profesor Viraventos.
Pero filla, con este aire tan puro
Xa sei, xa sei, pero ti pasas o da no laboratorio, e eu o nico que fago coidar
do galieiro.
Unha tarde, o pai esqueceu pechar a porta do laboratorio. As galias, que sempre
andaban soltas pola horta, entraron e comezaron a peteirar aqu e al.
Ao da seguinte, Uxa levou unha gran sorpresa.
Pap, mira! chamou a rapaza. Estes ovos son enormes e de moitas cores!
O profesor examinou os ovos.
Por dentro sonche coma calquera ovo, coa sa xema e a sa clara dixo estraado.
Parecan normais, pero O luns escachou o primeiro ovo e sau unha galia vermella
que faca enormes burbullas de xabn. Uxa e seu pai quedaron atrapados nelas,
flotando por todo o cuarto.
Marta lvarez: Como est o galieiro!, Edicins Xerais, col. Merlio (adaptacin)

1 Onde pasaba as vacacins Uxa? Con quen estaba?

........................................................................................................................

................................ xigantes

................................ asombrado

................................ apracible

................................ san

3 Localiza unha palabra composta na lectura e di por que elementos est formada:
................................ + ................................ = ................................

4 Completa estas familias de palabras con das mis en cada fila; algunhas podes
atopalas no texto:
galo, ................................................................................................................
porteiro, ...........................................................................................................
aovado, ...........................................................................................................
34

GRUPO ANAYA, S.A., Lingua 3. Educacin Primaria. Material fotocopiable autorizado.

2 As seguintes palabras son sinnimas das que se subliaron no texto. Indica de cales:

AVF
Nome e apelidos: .........................................................................................................................

5 Explica que regra ortogrfica cumpre a palabra burbulla.

........................................................................................................................

6 Rodea a slaba tnica destas palabras da lectura:

pap

abrrome

profesor

porta

comezaron

enormes

espantbaas normal

aqu
galia

7 Escribe, por orde alfabtica, unha lista de cousas que poderiamos atopar na cocia
de Uxa. Lembra separalas co signo adecuado.
........................................................................................................................
........................................................................................................................

8 Fxate neste fragmento do texto:

Xa, pero ti pasas o da no laboratorio, e eu o nico que fago coidar do galieiro.
Unha tarde, o pai esqueceu pechar a porta do laboratorio. As galias, que sempre
andaban soltas pola horta, entraron e comezaron a peteirar aqu e al.
Rodea os pronomes persoais que atopes.
Que clase de palabras son as subliadas?

.....................................

GRUPO ANAYA, S.A., Lingua 3. Educacin Primaria. Material fotocopiable autorizado.

Sublia ti un indefinido que hai no texto.

Que elementos forman a contraccin do (galieiro)? .....................................

9 Rodea o suxeito e sublia o predicado:

Os ovos eran enormes.
Uxa e o seu pai pasaban as vacacins nunha tranquila aldea.

10 Escribe o que cres que saira doutro deses estraos ovos.

........................................................................................................................
........................................................................................................................
........................................................................................................................
35