Antykryzysowe Działania Wybranych Banków Centralnych W Latach 2007-2010

Antykryzysowe działania
wybranych banków centralnych

w latach 2007-2010
maj 2010 r.
Departament Systemu Finansowego

Agenda
Instrumenty banków centralnych stosowane
wcześniej w sytuacjach kryzysowych
Przyczyny aktywności banków centralnych w
latach 2007-10
Fazy działania wybranych banków centralnych
wobec kryzysu w latach 2007-10
Działania Narodowego Banku Polskiego na tle
działań innych banków centralnych
Dylematy dotyczące exit strategy

Agenda
latach 2007-10

Standardowe:
Standardowe
PoŜyczkodawca ostatniej instancji
Polityka informacyjna
Decyzja o braku interwencji
Niestandardowe:
Niestandardowe
Zasilenie banków w kapitał
Tworzenie specjalnych instytucji zarządzających aktywami niskiej
jakości

Przykłady uŜycia
instrumentów standardowych
Awaryjne wsparcie pł
płynnoś
ynnościowe:
ciowe
kryzys pojedynczego banku: Franklin National, 1974 r., Continental
Illinois, 1984 r.
kryzys w całym systemie bankowym: krach na giełdzie w Nowym Yorku,
1987 r., kryzys w Szwecji 1991-93
Komunikacja w momentach zagroŜenia kryzysem:
komunikat prasowy: komunikat Fed po ataku terrorystycznym z 11
września 2001 r.
moralna perswazja: działanie Fed w trakcie kryzysu LTCM
Zaniechanie interwencji:
interwencji
mniejsze banki w kryzysie w Wielkiej Brytanii w latach 1990-91,
Bank of Credit and Commerce International - 1991 r.
Barings - 1995 r

Przykłady uŜycia
instrumentów niestandardowych
Zasilenie bankó
banków w kapitał
kapitał:
Bank Finlandii - zasilenie kapitałowe Skopbanku w 1991 r.
Bank Japonii – zasilenie kapitałowe Nippon Credit Bank w
1997 r.
Tworzenie specjalnych instytucji zarzą
zarządzają
dzających aktywami niskiej
jakoś
jakości:
ci
Przejmowanie od banków komercyjnych aktywów niskiej jakości
(głównie złych kredytów) - Bank Finlandii w czasie
długotrwałego kryzysu systemowego lat 90.
Nabywanie akcji przedsiębiorstw będących w portfelach banków
komercyjnych - Bank Japonii od 2002 r.

Czynniki determinujące działania kryzysowe
banków centralnych
Ocena skali zagroŜenia dla całego systemu bankowego lub

finansowego
Stopień formalnej i faktycznej niezaleŜności banku
centralnego
MoŜliwości szybkiego zaangaŜowania innych instytucji w
zarządzanie kryzysowe

Agenda
latach 2007-10

Straty banków komercyjnych
DOCHÓD DOCHÓD
BANK ZMIANA
NETTO 2006r. NETTO 2007r.
UBS 12,8 mld CHF - 3,8 mld CHF - 130 %
Citigroup Inc. 21,5 mld USD 3,6 mld USD - 83 %
Societe Generale 5,2 mld EUR 0,9 mld EUR - 82%
AIG Inc. 14,0 mld USD 6,2 mld USD - 56 %
Banco Comercial Portugues 0,8 mld EUR 0,6 mld EUR - 25 %
HSBC Bank plc 2,8 mld GBP 3,3 mld GBP - 18 %
Credit Agricole 4,9 mld EUR 4,0 mld EUR - 17 %
Allied Irish Banks plc 2,3 mld EUR 2,1 mld EUR - 10 %
Merrill Lynch 69,4 mld USD 62,7 mld USD - 10 %
Fortis Bank 4,4 mld EUR 4,0 mld EUR -8%
Morgan Stanley 29,8 mld USD 28,0 mld USD -6%
KBC Bank N.V. 3,4 mld EUR 3,3 mld EUR -4%
Nordea Bank AB 3,2 mld EUR 3,1 mld EUR -1%
Źródło: M. Zaleska, A. Jurkowski, Przyczyny i skutki, Gazeta Bankowa Nr 14 (1014), 1 kwietnia 2008, s.17.

Kryzys zaufania na rynku międzybankowym
Premie CDS dla wybranych banków
250
200
150
100
50
0
1-2007
2-2007
3-2007
4-2007
5-2007
6-2007
7-2007
8-2007
9-2007
10-2007
11-2007
12-2007
1-2008
HSBC Goldman Sachs Bank of America
JP Morgan Merrill Lynch Bear Stearns
Źródło: Bloomberg

Kryzys zaufania na rynku międzybankowym
RóŜnica oprocentowania 3M lokat międzybankowych i 3M bonów skarbowych
pb
300
250
200
150
100
50
0
1-2007
2-2007
3-2007
4-2007
5-2007
6-2007
7-2007
8-2007
9-2007
10-2007
11-2007
12-2007
1-2008
USA Wielka Brytania strefa euro
Źródło: Bloomberg

Agenda
latach 2007-09

Fazy działania banków centralnych
Faza I – dział
działania standardowe
zapewnienie bankom dostępu do płynności krótkoterminowej
konieczność zapobieŜenia wzrostowi stóp na rynku
międzybankowym
Faza II – ewolucja dział
działań standardowych
zapewnienie bankom dostępu do płynności na dłuŜsze okresy
Faza III – dział
działania niestandardowe
odblokowanie akcji kredytowej
wsparcie kluczowych rynków finansowych

Faza I – działania standardowe
Cel:
Cel zapewnienie płynności krótkookresowej
Narzę
Narzędzia:
dzia
dodatkowe operacje dostrajające
zwiększona pula dostarczanych środków w OOR
dostarczanie płynności w walutach obcych
obniŜki stóp procentowych
rozszerzanie dostępu do operacji z bankiem centralnym
rozszerzenie zakresu akceptowalnych zabezpieczeń

Faza I – przykłady – Fed
poŜyczki z okna dyskontowego
120 mld USD 5,00%
Zmiany w zasadach działania
4,50%
poŜ
poŜyczek z okna dyskontowego:
dyskontowego 100
4,00%
WydłuŜenie terminu 3,50%
80
zapadalności z O/N do 30, a 3,00%
następnie do 90 dni 60 2,50%
ZawęŜenie spreadu między 2,00%
primary credit rate i celem 40

1,50%
ustalanym dla federal 20

1,00%
funds rate 0,50%
0 0,00%
ty 0
8 08 e 08 r z 08 is 08 ut 09 aj 0 9 ip 09 9
ź 0 gr u 0
9 10
ar l l ar
2 s 23 m 12 c z 1 w 21 10
l
2m 22 1 1 pa
3 1 22
m data
Wartość udzielonych środków Oprocentowanie

Faza I – przykłady - EBC
Bezprecedensowa operacja zasilająca 9 sierpnia 2007 r. -
jednorazowe dostarczenie rynkowi krótkoterminowej płynności w
kwocie 95 mld EUR.
Zwiększenie podaŜy płynności - łącznie cztery operacje dostrajające
O/N w sierpniu i jedna we wrześniu 2007 r.
Uzupełniające operacje 3-miesięczne od 23 sierpnia 2007 r.
Specjalne działania podjęte pod koniec 2007 r.
Dostarczanie finansowania w walutach zagranicznych:
za pomocą aukcji TAF (28 dni) - USD
za pomocą swapów w USD i CHF

Faza I – przykłady - BoE
Zwiększenie podaŜy płynności - nadzwyczajna operacja dostrajająca
we wrześniu 2007 r. i następnie 11 operacji dostrajających w okresie
od marca do listopada 2008 r.
Dostarczanie środków terminowych - aukcje 3 - miesięczne
(od grudnia 2007 r.) pod szerszy zestaw zabezpieczeń niŜ w
cotygodniowych OOR m.in. o portfel kredytów hipotecznych
Dostarczanie płynności w walucie obcej - operacje O/N i tygodniowe
(od września 2008 r.)

Faza I – przykłady – Bank Japonii
Zwiększenie częstotliwości i rozmiaru operacji repo pod zastaw
papierów komercyjnych (od października 2008 r.)
Specjalne operacje zasilające pod zabezpieczenie w formie długu
przedsiębiorstw:
termin zapadalności 3 miesiące, 140 mld USD
obniŜenie wymaganego ratingu 120
dla zabezpieczenia z „A-” do „BBB-”. 100
80
Operacje zasilające w USD do 3
miesięcy: 60
na podstawie umowy swap z 40
FED, 20
aukcje przeprowadzane 2 razy 0
w miesiącu, s ty
-07
ma
j-0
7
wr
z- 07
sty
-08
ma
j-0
8
wr
z- 08
sty
-09
ma
j-0
9
wr
z- 09
s ty
-10 data
początkowo z limitem
U.S. dollar funds-supplying operations

Faza I – inne przykłady
Dodatkowe operacje otwartego rynku
14 dni 28 dni 84 dni 180 dni

Kanada √ √
Norwegia √
Szwajcaria √
Szwecja √ √
Węgry √ √
Węgry – redukcja stopy rezerwy obowiązkowej z 5% do 2%

Faza I – obniŜki stóp procentowych
Pierwsze obniŜki w sierpniu 2007 r. (Fed)
Skoordynowana akcja banków centralnych w październiku 2008 r.
proc.
7
0
7 7 7 8 8 8 9 9 9
-07 i-0 lip
-0 ź-0 -08 i-0 lip
-0 ź-0 -09 i-0 lip
-0 ź-0 data
sty kw pa sty kw pa sty kw pa
FED BOE EBC BOJ

Faza I – dostarczenie płynności w walutach obcych
Szwajcaria Norwegia
600 mld USD
Wielka Australia
Meksyk
Brytania 500
400
Korea
300
Szwecja
200
100
Europejski
Japonia Bank 0
Centralny 31 gru 08 27 maj 09 24 cze 09 29 lip 09 26 sie 09 30 w rz 09 28 paź 09 30 lis 09
data
Swapy walutowe
Umowy swap zawarte przez Fed z 14 bankami centralnymi (Australia,

Brazylia, Dania, Japonia, Kanada, Korea Pd, Meksyk, Norwegia, Nowa
Zelandia, Singapur, Szwajcaria, Szwecja, Wielka Brytania, strefa euro).

Faza I – dostarczenie płynności w walutach obcych
Zapewnienie przez EBC wsparcia bankom centralnym spoza strefy
euro:
transakcje repo z bankami centralnymi Węgier i Polski,
umowy swap z bankami centralnymi Danii, Szwajcarii, Szwecji
i USA.
Norwegia – umowa swap z bankiem centralnym Islandii

Faza II – ewolucja działań standardowych
Cel:
Cel zapewnienie płynności na dłuŜsze terminy
Narzę
Narzędzia:
dzia
operacje otwartego rynku na dłuŜszy termin
dalsze rozszerzenie zakresu akceptowalnych zabezpieczeń
dalsze rozszerzenie grona uczestników operacji otwartego rynku
swapy papierów wartościowych
kontynuacja obniŜek stóp procentowych

Faza II – przykłady – Fed
Term Auction Facility (TAF):
od grudnia 2007 r.
aukcje kredytowe 28 i 84 – dniowe
pod szerszy zestaw zabezpieczeń niŜ standardowe OOR
szersze grono uczestników niŜ standardowe OOR
160 mld US D
operacje 28-dniowe 5,00 operacje 84-dniowe
Stop Out Rate 160 3,00
mld USD Stop Out Rate
4,50
140
140
4,00 2,50
120
3,50 120
100 2,00
3,00
100
80 2,50
80 1,50
2,00
60
1,50 60
40 1,00
1,00
40
20
0,50 0,50
20
0 0,00
07 08 r0
8
i0
8 08 08 08 ź0
8 08 09 09 09 09 09 10
gru 8 sty ma kw ze lip sie pa lis ut aj lip aź lis sty data 0 0,00
17 21 2c 14 25 24 9l 4m 27 5p 16 11
2 10 20
08 08 08 is 08 ru 0 8 09 09 09 r0
9 i0
9
j0
9
e0
9 09 09 09 data
s ie rz ie 3l gr u 6 s ty lut ma 0 k w 8 ma 5 c z lip sie rz
11 8w 6s 1g 29 2 23 23 2 1 1 13 10 8w
Oferta Popyt Przydzielone środki Stop Out Rate Oferta Popyt Przydzielone środki Stop Out Rate

Faza II – przykłady – Fed
Term Securities Lending Facility (TSLF):
od marca 2008 r.
poŜyczki rządowych papierów wartościowych na 28 dni
program dla dealerów rynku pienięŜnego
operacje w ramach schedule 1 operacje w ramach schedule 2

60 m ld US D Stop Out Rate 1,60
100 m ld US D Stop Out Rate 3,50
1,40 90
50 3,00
80
1,20
70 2,50
40
1,00
60
2,00
30 0,80
50
1,50
0,60 40
20
30 1,00
0,40
20
10
0,20 0,50
10
0 0,00 0 0,00
08 0 8 aj 08 e 08 ip 08 ie 0 8 rz 08 ź 08 is 08 u 08 y 09 ut 0 9 ar 09 0 9 i 09 aj 09 e 09 r0
8
j0
8 08 z0
8 08 08 08 09 09 09 r0
9
i0
9
e0
9
z0
9 10
w i maj m 6 c z 24 l w 6 pa 13 l gr 8 st 5l 5m wi w z ma ma lip wr aź is ru gr u 8 s ty lut ma kw cz wr t y da ta
3k 1 29 21
s
18 11 2 k 30 k 28 m 25 c da ta 17 9p 5l 3g 31 25 22 7s
2 1 27 22 11 2 25 18 10
Oferta Popyt Przydzielone środki Stop Out Rate

Oferta Popyt Przydzielone środki Stop Out Rate

Faza II – przykłady - Fed
Primary Dealer Credit Facility (PDCF):
od marca 2008 r.
kredyt O/N dla dealerów rynku pienięŜnego
wykorzystanie PDCF
160 mld USD
140
120
100
80
60
40
20
mar 08 cze 08 wrz 08 gru 08 lut 09 maj 09 sie 09 lis 09 lut 10

data
Wartość udzielonych środków

Faza II – przykłady – EBC
Operacje refinansujące przeprowadzane jako aukcje środków z pełnym
przydziałem i stałą stopą procentową
Zmiany w wymogach dotyczących kwalifikowanych zabezpieczeń
(październik i listopad 2008 r.):
złagodzenie wymogu dotyczącego ratingu kredytowego z „A-” do
„BBB-” (wyjątek ABSy)
rozszerzenie listy m.in. o:
• certyfikaty depozytowe,
• zbywalne instrumenty dłuŜne denominowane w USD, GBP i
JPY.

operacje LTRO EBC (3 bln EUR)

Wprowadzenie operacji repo
6-miesięcznych oraz umoŜliwienie
rolowania dotychczasowych
poŜyczek (wrzesień 2008 r.)
Przeprowadzenie 3 operacji repo
z terminem zapadalności 1 roku
(maj 2009 r.) o stałej stopie
oprocentowania z pełnym
przydziałem środków

operacje TAF łącznie struktura operacji TAF
600 5%
mld USD 22%
13%
500
400
300
200
100
0
gru 07 mar 08 cze 08 wrz 08 gru 08 mar 09 cze 09 wrz 09 gru 09 mar 10
60%
Łączna wartość udzielonych środków data
O/N 7 dni 28 dni 84 dni
Rozszerzenie aukcji TAF zapewniających dostęp do finansowania w USD –

uruchomienie operacji jednodniowych, tygodniowych oraz 84-dniowych

Faza II – przykłady – BoE
Operacje repo z terminem USD repo (849 mld USD)
zapadalności 6, 9 i 12 miesięcy
Rozszerzenie zabezpieczeń w OOR
o niektóre ABS i ABCP
(październik 2008 r.)
Rozszerzenie okna dyskontowego
(Discount Window Facility) –
poŜyczki pod szerszy zestaw
zabezpieczeń (od października
2008 r.)
Operacje repo w USD na dłuŜszy
termin – 1 i 3 miesięczne oraz 84-
dniowe

Faza II – przykłady – Bank Japonii
Rozszerzanie listy akceptowalnych zabezpieczeń
zabezpieczeń (począwszy od
stycznia 2009 r.) o:
obligacje przedsiębiorstw,
papiery komercyjne,
weksle,
umowy kredytowe,
obligacje denominowane w walucie zagranicznej.
Nowe operacje zasilające (od grudnia 2009 r.):
termin zapadalności 3 miesiące,
oprocentowanie 0,1%,
wartość programu 10 bln JPY.
Complementary Deposit Facility - wprowadzenie oprocentowania
rachunków utrzymywanych w banku centralnym (od listopada
2008 r.)

Faza II – przykłady
Swapy papieró
papierów wartoś
wartościowych:
Wielka Brytania - Special Liquidity Scheme (od 21 kwietnia
2008 r.)
• zamiana wysokiej jakości niepłynnych aktywów
(w większości hipoteczne listy zastawne oraz papiery
wartościowe zabezpieczone hipoteką) na bony skarbowe
Norwegia (od 29 października 2008 r.)
• zamiana listów zastawnych na papiery wartościowe rządu

Faza II – przykłady
Operacje zasilają
zasilające na dł
długie terminy:
terminy
Szwajcaria, Szwecja – roczne operacje zasilające w walucie
krajowej
Norwegia – operacje 2-letnie i 3-letnie
Rozszerzenie zakresu akceptowanych zabezpieczeń

zabezpieczeń:
Kanada – o obligacje przedsiębiorstw
Norwegia – zniesienie niektórych wymogów dla listów
zastawnych i obligacji przedsiębiorstw
Szwecja – zwiększenie udziału listów zastawnych oraz
obniŜenie wymaganego ratingu dla długoterminowych papierów
wartościowych; takŜe rozszerzenie dostępu do OOR dla
wszystkich instytucji kredytowych zarejestrowanych w Szwecji
Węgry – o obligacje władz lokalnych w EUR i CHF

Faza III – działania niestandardowe
Cel:
Cel odblokowanie akcji kredytowej
Narzę
Narzędzia:
dzia
wykup papierów dłuŜnych przedsiębiorstw
zakup obligacji emitowanych przez banki
zakup obligacji rządowych
zakup akcji przedsiębiorstw posiadanych przez banki

Faza III – przykłady - Fed
Commercial Paper Funding
Facility (CPFF): 400
mld US D
od października 2008 r. 350
wsparcie płynności na rynku 300

papierów komercyjnych
nabywanie 3-miesięcznych 250
papierów komercyjnych z 200

wysokim ratingiem
inwestycyjnym bezpośrednio 150
od emitentów
100
program realizowany za
pomocą SPV 50
finansowanie zapewnione
przez Federal Reserve Bank
0
paź 08 gru 08 mar 09 maj 09 lip 09 wrz 09 lis 09 sty 10 mar 10
of New York Wartość udzielonych środków data

Money Market Investor Funding Facility (MMIFF):
od października 2008 r.
finansowe wsparcie od Federal Reserve Bank of New York dla
pięciu prywatnych SPV,
maksymalna poŜyczka do 540 mld USD,
fundusze przeznaczone na zakup:
• certyfikatów depozytowych,
• dłuŜnych papierów bankowych,
• komercyjnych papierów wartościowych
termin zapadalności aktywów od 7 do 90 dni,
dostarczanie płynności dla wybranych funduszy rynku
pienięŜnego, w tym Money Market Mutual Funds, fundusze
emerytalne, ubezpieczeniowe, powiernicze.

Asset – Backed Commercial Paper 160
mld USD
Money Market Fund Liquidity 140
Facility (AMLF):
120
od września 2008 r.
100
program kredytowy wspierający
rynek asset-backed commercial 80
paper (ABCP) oraz fundusze 60

rynku pienięŜnego
40
poŜyczki dla instytucji
depozytowych na zakup 20
wysokiej jakości ABCP od 0
kwalifikowanych funduszy wrz 08 lis 08 sty 09 mar 09 maj 09 lip 09 wrz 09 lis 09 sty 10 mar 10
data
Wartość udzielonych środków

14 mld USD
Term Asset – Backed Securities
Loan Facility (TALF): 12
od listopada 2008 r. 10
program kredytowy 8
wspierający rynek asset-
backed securities (ABS) 6
poŜyczki dla inwestorów 4
posiadających ABSy z 2
wysokim ratingiem
inwestycyjnym 0
termin zapadalności poŜyczki m

9 09
5
9
2
9 09 0 9 0 9 0 9 09 0 9 1 0 1 0 1 0
ar 0 7 kw i m aj 0 cz e 0 7 lip 6 sie 3 wr z paź 3 lis 3 gru 7 st y 5 lut m ar
2 4 data
19
do 5 lat
rządowe wsparcie z TARP
program realizowany za Auto Credit Card Equipment Floorplan
Premium Finance Servicing Advances Small Business Student Loan
pomocą SPV

Wykup długoterminowych
14 mld USD mld USD 200
papierów wartościowych: 180
obligacji emitowanych przez 12

160
instytucje wspierane przez 10 140
rzą
rząd (GSE) 8
120
papierów wartościowych 100

6
zabezpieczonych hipoteką 80
(Mortgage – Backed 4 60
Securities) 2
40
20
obligacji skarbowych
0 0
08 8 09 09 9 9 9 0 9 09 0 9 9 09 0 9 9 9 1 0 10 data
ru ru 0 sty lut ar 0 wi 0 aj 0 ze ze lip ie 0 rz aź lis 0 ru 0 sty lut
5 g 23 g 2 7 19 6 m 13 k 8 m 5 c 30 c 3 1 28 s 2 5 w21 p 17 1 8 g 22 1 9
1
Razem Zaakceptowane Odrzucone

Wykup długoterminowych
mld USD mld USD 1400
obligacji emitowanych przez 70 1200
instytucje wspierane przez 60

1000
rząd (GSE) 50
800
papieró
papierów wartoś
wartościowych 40
zabezpieczonych hipoteką
hipoteką 600
30
(Mortgage – Backed 400
Securities) 20
200
obligacji skarbowych 10
0 0
09 0 9 09 0 9 09 09 09 09 0 9 09 09 09 0 9 10 1 0 10 data
sty lut mar kw i k wi maj c ze 2 lip s ie w rz pa ź 1 lis gru st y lut mar
7 4 4 1 29 21 24 2 19 16 14 1 9 6 3 3
Razem FHLMC FNMA GNMA

Wykup długoterminowych 60 mld USD mld USD 350
300
obligacji emitowanych przez 250

40
instytucje wspierane przez
200
rząd (GSE) 30
150
papierów wartościowych
20
zabezpieczonych hipoteką 100
(Mortgage – Backed 10
50
Securities)
0 0
obligacji skarbowych
8 e 09
m 9
m 9
cz 9
09
k 9
1 r 09
kw 9
6 i 09
23 09
6 09
w 9
cz 9
9 09
pa 9
19 e 09
27 aj 0
10 aj 0
23 wi 0
18 aj 0
29 r z 0
25 e 0
29 rz 0
13 i 0
ź
lip
l ip
e
kw
a
si
data
si
m
w
m
25
Razem Zaakceptowane Odrzucone

Faza III – przykłady - EBC
Covered Bonds Purchase 8
mld EUR
Program (CBPP) 7
od maja 2009 r. 6
bezwarunkowy wykup 5
listów zastawnych na rynku 4
pierwotnym i wtórnym
3
limit wykupu: 60 mld EUR
2
0
lip-09 sie-09 wrz-09 paź-09 lis-09 gru-09 sty-10 lut-10 mar-10 data
rynek pierwotny rynek wtórny

Faza III – przykłady - BoE
Asset Purchase Facility (APF)
do stycznia 2009 r.
mld USD
wykup wysokiej jakości 3,5
aktywów: 3
• nowo wyemitowanych 2,5
papierów komercyjnych, 2
• obligacji korporacyjnych, 1,5
• obligacji skarbowych 1
program finansowany 0,5

początkowo przez rząd
poprzez emisję bonów 0
09 09 09 09 09 09 09 0 9 09 09 09 10 10 10 10
ar- -kw i- -maj- -cz e- 2 -lip- 0 -lip- -sie- -wr z- -paź - 9 -lis- -gru - J an -lut- mar- -kw i-
skarbowych, później poprzez 12
-m
09 07 04 0 3 27 24 22 1 17 14 11
11
- 08 data
emisję pieniądza Obligacje korporacyjne Papiery komercyjne
rezerwowego banku
centralnego (w ramach QE)

Faza III – przykłady - BoE
program realizowany
przez spółkę zaleŜną
Bank of England
Asset Purchase
Facility Fund Ltd.
wartość programu
200 mld GBP

Faza III – przykłady - Japonia
Modyfikacja programu zakupu obligacji rzą
rządowych:
dowych
rozszerzenie listy akceptowalnych aktywów m.in. o obligacje 30-letnie i
obligacje indeksowane do inflacji,
zwiększenie limitu na wykup do 21,6 bln JPY rocznie,
stan na 31 marca 2010 r. – ponad 50 bln JPY
Program bezwarunkowego 1,8 bln JPY
1,6
zakupu papieró
papierów komercyjnych i
1,4
ABCP: 1,2
od stycznia 2009 r. 1
wartość programu 3 bln JPY 0,8
0,6
na jednego emitenta 100 mld
0,4
JPY 0,2
na aukcję 300 mld JPY 0

7
07
08
09
7
9
07
08
09
10
i-0
i-0
i-0
-0
-0
-0
y-
ź-
y-
ź-
y-
ź-
y-
lip
lip
lip
kw
kw
kw
st
st
st
st
pa
pa
pa
data

bezwarunkowy zakup papierów komercyjnych
Udzielanie bankom poŜ
poŜyczek podporzą
podporządkowanych w celu utrzymania
odpowiedniej bazy kapitałowej:
wartość programu 1 bln JPY
limit na bank 350 mld JPY
termin zapadalności poŜyczek 10 lat
0,3 bln JPY
Program bezwarunkowego 0,25
zakupu obligacji przedsię

przedsiębiorstw: 0,2
od marca 2009 r.
0,15

0,1
na jednego emitenta 50 mld
JPY 0,05
na aukcję 150 mld JPY 0

7 7 7 8 8 8 9 9 9
-07 i-0 lip-0 a ź-0 ty -08 wi-0 lip-0 a ź-0 ty -09 wi-0 lip-0 a ź-0 ty -10
s ty kw p s k p s k p s data
bezwarunkowy zakup obligacji korporacyjnych

Wznowienie programu wykupu akcji od instytucji finansowych:
od lutego 2009 r.
wcześniejsze funkcjonowanie programu w latach 2002 – 2004
Kwalifikowane akcje:
• notowane na giełdzie
• z ratingiem min. „BBB-”
• znajdujące się w obrocie min. 200 dni w roku
• z rocznym min. obrotem 20 mld JPY
limit na bank 250 mld JPY
BOJ będzie trzymał kupione akcje do 2012 r. i zamierza je
sprzedać do września 2017 r.
na dzień 31 marca 2010 r. wartość nabytych akcji wynosi 284 mld
JPY

Faza III – przykłady
Szwajcaria – program wykupu obligacji typu mortgage bonds i
corporate bonds
Kanada - Term Purchase and Resale Agreement Facility for Private
Sector Instruments
obowiązuje od 23 lutego 2009 r.
nabywanie papieró
papierów komercyjnych,
komercyjnych ABCP, obligacji
przedsiębiorstw
operacje 28 dniowe
Węgry – aukcje zakupu papieró
papierów rzą
rządowych na rynku wtórnym (od
października 2008 r.)
Węgry – program wykupu obligacji hipotecznych na rynku wtórnym i
pierwotnym (ogłoszony 8 lutego 2010 r.)

Inne działania niestandardowe – pomoc dla
indywidualnych instytucji
USA
poŜyczka dla Bear Stearns
wsparcie dla AIG – linia kredytowa oraz wsparcie finansowe dla
stworzonych spółek skupujących od AIG instrumenty finansowe
Wielka Brytania
wsparcie płynnościowe dla Northern Rock we wrześniu 2007 r.
Szwecja
dwie poŜyczki płynnościowe w październiku 2008 r. oraz udostępnienie
linii kredytowej dla Carnegie Investment Bank AB
Dania
Roskilde - pomoc płynnościowa dla banku w lipcu 2008 r., następnie
przejęcie banku w sierpniu i jego sprzedaŜ
pomoc płynnościowa dla banku Ebh we wrześniu 2008 r.
Szwajcaria
utworzenie spółki celowej dla przejęcia niepłynnych aktywów UBS

Agenda
latach 2007-10

Działania NBP – faza I
Pakiet zaufania (październik 2008 r.)
umoŜliwienie bankom pozyskiwania środków złotowych na
okresy dłuŜsze niŜ jeden dzień poprzez wprowadzenie operacji
zasilających repo – z terminem do 3 miesięcy
umoŜliwienie bankom pozyskiwania środków walutowych
poprzez wprowadzenie transakcji typu swap walutowy
rozszerzenie listy akceptowalnych zabezpieczeń w operacjach
refinansujących
Przeterminowy wykup 10 letnich obligacji NBP (styczeń 2009 r.)
ObniŜ
ObniŜanie stó
stóp procentowych począwszy od listopada 2008 r.

ObniŜenie stopy procentowej NBP
7 proc.
-07 7 - 07 7 8 8 8 8 9 9 9 9 data
i- 0 ź-0 sty-0 kwi-0 lip-0 aź-0 sty-0 kwi-0 lip-0 aź-0
st y kw lip pa p p
FED BOE EBC BOJ NBP

Działania NBP – faza II
Rozszerzenie Pakietu zaufania (maj 2009 r.):
wprowadzenie operacji 6 miesięcznych
rozszerzenie listy uczestników operacji - dla wszystkich
kontrahentów uprawnionych do udziału w podstawowych OOR
rozszerzenie listy wymaganych zabezpieczeń w transakcjach
zasilających o obligacje komunalne, obligacje Europejskiego
Banku Inwestycyjnego, listy zastawne, papiery skarbowe
denominowane w innych walutach niŜ PLN
umoŜliwienie rolowania zabezpieczeń w ramach nettingu
obniŜenie haircutu dla kredytu lombardowego z 20 do 15% dla
zabezpieczenia w postaci papierów wartościowych emitowanych
przez Skarb Państwa i NBP
ObniŜ
ObniŜenie stopy rezerwy obowią
obowiązkowej z 3,5 do 3 % (czerwiec 2009 r.)

Działania NBP – faza III
Pakt na Rzecz Rozwoju Akcji Kredytowej w Polsce:
Cykl spotkań z bankami przy udziale przedstawicieli
Ministerstwa Finansów oraz Komisji Nadzoru Finansowego
Kredyt dyskontowy: w celu refinansowania nowych kredytów
udzielanych przedsiębiorstwom przez banki. W ramach tego
instrumentu NBP moŜe przyjmować od banków do dyskonta
weksle wystawiane przez przedsiębiorstwa w związku z
otrzymanym z banku kredytem. RPP ustaliła stopę dyskonta
weksli, która obecnie wynosi 4%.
Inne rozwaŜane instrumenty: operacje repo 12-miesięczne,
nabywanie obligacji banków oraz utworzenie Funduszu Rozwoju
Systemu Bankowego

Agenda
latach 2007-10

Cechy charakterystyczne działań
banków centralnych
Szybkość reakcji
Elastyczność działań w zaleŜności od sytuacji w systemie bankowym
Wprowadzanie nowych instrumentów: modyfikacja instrumentów
standardowych i nowe instrumenty niestandardowe
Współpraca w ramach krajowych sieci bezpieczeństwa finansowego
Współpraca międzynarodowa (międzynarodowe umowy swapów
walutowych, akceptacja zabezpieczeń w walutach zagranicznych), w
tym koordynacja działań (skoordynowane obniŜki stóp
procentowych)
RóŜnorodne wykorzystywanie kanałów komunikacji (komunikaty
prasowe, konferencje prasowe, wypowiedzi przedstawicieli banków
centralnych, specjalne publikacje, częstsze raporty o stabilności
finansowej)

Skutki działań banków centralnych
Wzrost wartości sumy bilansowej
Bank centralny 2006/2007 2009/2010 Zmiana
Bank Anglii 85 mld GBP 250 mld GBP + 149%

Rezerwa Federalna 0,9 bln USD 2,2 bln USD + 144%
Bank Szwajcarii 112 mld CHF 227 mld CHF + 103%
Bank Kanady 52 mld USD 71 mld USD + 36%
Europejski Bank Centralny 106 mld EUR 138 mld EUR + 30%
Bank Japonii 113 bln JPY 116 bln JPY + 2%

Zmiana struktury bilansu
BOE FED
3 000 mld USD
2 500 Other Credit Facilities

Bear Stearns
AIG
2 000
Central Bank Swaps
Repurchase Agreements
1 500
Agency Debt
Agency MBS
1 000 Non-Agency Securities
500
08 r 08 e 08 r z 08 is 08 t 09 aj 0 9 ip 09 ź 09 u 09 r 10 data
ty a z l lu m l a r a
2 s 23 m 12 c 1 w 21 10 2 22 11 p 31 g 22 m

Strategia wyjścia
Dylematy:
Czas i szybkość zakończenie działań kryzysowych
Sekwencja wyjścia z programów pomocowych (CE a QE)
Sposoby oczyszczania bilansów banków centralnych
Dobór odpowiedniej polityki komunikacyjnej
Warunki wstę
wstępne:
Ustalenie daty końcowej dla instrumentów kryzysowych
Ustalenie limitu dla przeprowadzanych operacji (np. zakupu papierów
wartościowych)
Określenie warunków dla przeprowadzanych niestandardowych operacji, np. typu
nabywanych aktywów czy papierów wartościowych
Ustalenie warunków korzystania z programów nie zachęcających do korzystania z
nich w sytuacji normalnej
Zmiana warunków korzystania z programów pomocowych wraz z poprawą
funkcjonowania rynków finansowych

Strategia wyjścia
Dotychczasowe dział
działania:
Początek podwyŜszania stóp procentowych:
Australia (5 podwyŜek od października 2009)
Norwegia (4 podwyŜki od października 2009)
Zakończenie specjalnych programów:
USA – termin zapadalności kredytu z okna dyskontowego ponownie
zredukowany do O/N; koniec programów MMIFF oraz wykupu
długoterminowych papierów wartościowych (październik 2009), TAF
(marzec 2010), TSLF, PDCF, CPFF, AMLF (luty 2010); TAF (marzec 2010)
EBC – ograniczenie liczby i częstotliwości operacji na dłuŜszy termin
BoE – APF (styczeń 2010)
NBP – koniec operacji repo na dłuŜszy termin: 6-miesięcznych
Zakończenie umów swapowych:
z Fed (luty 2010)
Z EBC (styczeń 2010)

DZIĘKUJEMY ZA UWAGĘ
Marta Świerczyńska
Beata Zdanowicz

Antykryzysowe Działania Wybranych Banków Centralnych W Latach 2007-2010

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Antykryzysowe Działania Wybranych Banków Centralnych W Latach 2007-2010

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Antykryzysowe działania

wybranych banków centralnych

Departament Systemu Finansowego

Departament Systemu Finansowego

Departament Systemu Finansowego

Departament Systemu Finansowego

Departament Systemu Finansowego

Departament Systemu Finansowego

Ocena skali zagroŜenia dla całego systemu bankowego lub

Departament Systemu Finansowego

Departament Systemu Finansowego

Departament Systemu Finansowego

Departament Systemu Finansowego

Departament Systemu Finansowego

Departament Systemu Finansowego

Departament Systemu Finansowego

Departament Systemu Finansowego

ZawęŜenie spreadu między 2,00%

primary credit rate i celem 40

ustalanym dla federal 20

funds rate 0,50%

Wartość udzielonych środków Oprocentowanie

Departament Systemu Finansowego

Departament Systemu Finansowego

Departament Systemu Finansowego

obniŜenie wymaganego ratingu 120

dla zabezpieczenia z „A-” do „BBB-”. 100

na podstawie umowy swap z 40

aukcje przeprowadzane 2 razy 0

Departament Systemu Finansowego

14 dni 28 dni 84 dni 180 dni

Węgry – redukcja stopy rezerwy obowiązkowej z 5% do 2%

Departament Systemu Finansowego

FED BOE EBC BOJ

Departament Systemu Finansowego

Umowy swap zawarte przez Fed z 14 bankami centralnymi (Australia,

Departament Systemu Finansowego

Departament Systemu Finansowego

Departament Systemu Finansowego

Departament Systemu Finansowego

operacje w ramach schedule 1 operacje w ramach schedule 2

Oferta Popyt Przydzielone środki Stop Out Rate

Departament Systemu Finansowego

mar 08 cze 08 wrz 08 gru 08 lut 09 maj 09 sie 09 lis 09 lut 10

Departament Systemu Finansowego

Departament Systemu Finansowego

operacje LTRO EBC (3 bln EUR)

Departament Systemu Finansowego

Rozszerzenie aukcji TAF zapewniających dostęp do finansowania w USD –

Departament Systemu Finansowego

Departament Systemu Finansowego

Departament Systemu Finansowego

Departament Systemu Finansowego

Rozszerzenie zakresu akceptowanych zabezpieczeń

Departament Systemu Finansowego

Departament Systemu Finansowego

od października 2008 r. 350

wsparcie płynności na rynku 300

papierów komercyjnych z 200

Departament Systemu Finansowego

Departament Systemu Finansowego

paper (ABCP) oraz fundusze 60

wysokiej jakości ABCP od 0