Professional Documents
Culture Documents
LINGUA GALEGA
[CS.PC.001.Z]
Pxina 1 de 9
Parte comn
LINGUA GALEGA
[CS.PC.001.Z]
1.
Formato da proba
Formato
Pxina 2 de 9
Parte comn
LINGUA GALEGA
[CS.PC.001.Z]
2.
Exercicio
Texto 1
Colombia encontrou o que resta do galen espaol San Jos, que se afundiu na costa de Cartaxena
das Indias en 1708 e ter levado consigo, sospeitan os investigadores, un dos maiores tesouros perdidos no mar, avaliado entre os 2.700 e os 15.500 millns de euros. O anuncio foi feito polo presidente
colombiano, Juan Manuel Santos. O navo foi atacado polo Expedition, pertencente armada brit5 nica, liderada polo almirante Charles Wager, e tras unha explosin afundiuse co seu cargamento
cerca da pennsula de Bar (actual mar de Colombia). O galen meda case 39 metros de longo, tia
64 canns, pesaba 1.037 toneladas e dos seus 600 tripulantes s 11 sobreviviron. Especlase con que
o navo tea levado ao fondo consigo moedas e lingotes de ouro, prata peruana e pedras preciosas,
nomeadamente esmeraldas, de acordo co historiador Roberto Segovia. Cerca de 100 obxectos, entre
10 potes de cermica e frascos de vidro foron sacados superficie. Os restos esperan a entrada en escena dos arquelogos subacuticos e sern o acervo dun gran museo do galen, semellante aos dos
escandinavos, prometido polo presidente.
15
20
25
30
35
O achado aconteceu na madrugada do 27 de novembro de 2015, no Mar do Caribe, segundo o xornal colombiano Heraldo. O sonar do navo Malpelo da maria colombiana detectou unha anomala no fondo do mar, que revelou unha embarcacin que resultou ser o
San Jos, identificado grazas aos golfios gravados nos canns de bronce. Eran unha marca
da coroa espaola, segundo explicou na conferencia de prensa o investigador Ernesto Montenegro, director do Instituto Colombiano de Antropoloxa e Historia (ICANH). Foi el quen
liderou a expedicin, xunto coa maria colombiana e unha empresa privada. Entre os expertos colaboradores na operacin est un tcnico que participou nos traballos do Titanic e que
se encontra en Malasia a traballar nos restos do avin do voo MH370 da Malaysia Airlines.
Mais a posesin dos seus tesouros, temporalmente escondidos, estivo no centro dunha
disputa entre o goberno colombiano e unha empresa norteamericana, a Sea Search Armada
(SSA). Na dcada dos anos 80, a SSA pediu a Bogot iniciar a busca do galen naufragado,
alegando ter conseguido atopar o lugar do naufraxio. Pero tia unha condicin: recibir a
metade do tesouro. Porn, o presidente colombiano Belisario Betancur decretou que s
recoeca empresa o 5 % dos bens que fosen encontrados. A SSA recorreu xustiza e o
caso foi tratado en diferentes tribunais. En 2007, o Tribunal Supremo colombiano decidiu
que a totalidade dos bens relacionados co patrimonio cultural da Colombia pertence ao
Estado. En 2011, un tribunal norteamericano decidiu que o navo era propiedade do Estado
colombiano. "Este patrimonio de todos os colombianos e constite un dos grandes achados
e identificacins de patrimonio somerxido da historia da humanidade", dixo, sen dubidar, o
presidente da Colombia, Juan Manuel Santos, en conferencia de prensa, na base naval da
cidade de Cartaxena das Indias, lugar escollido para anunciar ao mundo a descuberta.
[http://www.dn.pt/mundo/interior/encontrado-galeao-afundado-no-seculo-xviii-com-tesouro-milionario-4917165.html]
Pxina 3 de 9
Parte comn
LINGUA GALEGA
[CS.PC.001.Z]
1.
A Foi obxecto dun litixio entre o goberno colombiano e a empresa norteamericana Sea
Search Armada.
B Determinouse por un sinal da monarqua hispnica, consistente nuns golfios gravados nos canns.
C Pertence aos arquelogos, que construirn un gran museo semellante aos dos pases
nrdicos.
2.
A Un xornal colombiano foi quen especulou con que o galen transportaba esmeraldas, moedas, lingotes de ouro, prata peruana e pedras preciosas.
B Un experto que descubriu os restos do avin da Malaysia Airlines e mais do transatlntico Titanic foi quen atopou o galen naufragado.
C Un presidente de Colombia foi quen anunciou o achado dos restos do galen e quen
proclamou que un patrimonio de todos os colombianos.
3.
B Barco de vela grande con tres ou catro paus, particularmente o navo que realizaba o
comercio entre Espaa e Amrica.
C Edificio onde se gardan e se expoen coleccins de obxectos que presentan un interese histrico, artstico ou tcnico.
5.
C O galen foi afundido por un barco de guerra britnico durante unha batalla que tivo
lugar no mar de Colombia.
Pxina 4 de 9
Parte comn
LINGUA GALEGA
[CS.PC.001.Z]
6.
Na oracin O
A Predicativo.
B Suplemento.
C Atributo.
Pxina 5 de 9
Parte comn
LINGUA GALEGA
[CS.PC.001.Z]
Texto 2
As ondas gravitacionais
Juan Caldern Bustillo (Silleda, 1988) o nico investigador galego que participou no experimento
LIGO que permitiu a primeira deteccin directa de ondas gravitacionais, un dos principais achados
cientficos dos ltimos anos e que promete revolucionar a cosmoloxa. Fxoo dentro do equipo de
Relatividade e Gravitacin das Illas Baleares, nico equipo espaol no proxecto, onde concluu o
5 doutoramento tras graduarse na Universidade de Santiago e formarse no Instituto Tecnolxico de
California (Caltech), a Universidade de Cardiff e o Instituto Max Planck de Fsica Gravitacional de
Alemaa. Gaador hai dous anos do LIGO Student Poster Prize, en das semanas irase aos Estados
Unidos para realizar o posdoutoramento no Instituto Tecnolxico de Xeorxia. Con 27 anos, a sa
carreira est ligada deteccin das ondulacins no tecido espazo-tempo.
10
Cal foi o seu papel no achado das ondas gravitacionais?
15
20
25
30
35
O noso sistema de deteccin parcese moito aplicacin Shazam dos mbiles: compara o sinal que chega cunha base de datos de cancins para determinar a cal se parece mis. As
nosas cancins son os sinais de ondas gravitacionais e o noso papel centrouse en realizar
modelos precisos das mesmas, para as poder comparalas cos datos do detector e determinar
se estn presentes neles ou non. Eu investiguei que pasa cando os nosos modelos non son
completamente precisos.
As ondas gravitacionais achegan un novo sentido exploracin do espazo. Que significa o feito de que agora poderemos, tal e como se di, escoitar o Universo?
Significa que desde que o ser humano mira o Universo a nica informacin que recibiu
a travs das distintas formas de radiacin electromagntica. Ata agora s vimos o Universo,
pero Einstein dixo hai cen anos que existe outro tipo de radiacin, a gravitacional, que a que
agora nos permitir deixar de sermos xordos ao son do Universo e podermos observar obxectos que antes non se podan ver porque non emitan luz. Ata agora vamos, pero detectamos
un tipo de sinal completamente distinto que nos permitir or.
O achado confirma a ltima predicin de Einstein, pero tamn por a proba a sa Teora da Relatividade Xeral como nunca se fixo ata agora.
Tecnicamente permtenos testar a teora de Einstein en rximes nos que o campo gravitacional moi, moi forte. Imaxinando o espazo-tempo como un ocano, podera dicirse que
ata o momento a probamos en augas acougadas e agora farmolo en tormentas terribles. Isto
permitir comprobar a teora ata as sas ltimas consecuencias e ver, talvez, se chega a fallar.
Coa deteccin das ondas gravitacionais poderemos detectar o primeiro eco do Big
Bang?
Cando miramos ao espazo realmente o que vemos o pasado do Universo. Cando o
observas mediante radiacin electromagntica, como ata agora, hai un lmite no tempo ao que
te podes retrotraer, dado polo fondo csmico de microondas, que unha foto de cando o
Universo tia 380.000 anos de antigidade despois do big bang. Agora sabemos que poderemos ir mis, moito mis lonxe e observar o Universo no instante inmediatamente posterior ao
Big Bang (Gran Estoupido).
[http://galego.lavozdegalicia.es/noticia/sociedad/2016/02/13/ondas-gravitacionales-ofrecen-viajedesconocido/0003_201602G13P26992.htm]
Pxina 6 de 9
Parte comn
LINGUA GALEGA
[CS.PC.001.Z]
11.
B Einstein asegurou en 1916 que existe un tipo de radiacin electromagntica procedente do fondo csmico do Big Bang.
13.
A Utilizando a aplicacin Shazam dos mbiles, que permite identificar sinais emitidos.
B Observando obxectos que antes non se podan ver porque non emitan luz.
C Realizando modelos precisos para as poder comparalos cos datos do detector.
15.
C Ciencia que ten como obxecto de estudo a estrutura, orixe e evolucin do Universo
considerado como un todo.
Pxina 7 de 9
Parte comn
LINGUA GALEGA
[CS.PC.001.Z]
17.
A b o l i r , b a l b u c i r e d e s c o l o r i r son verbos:
A -cida = que habita; -tropo = alimento; -dromo = que anda; -sofa = amizade.
B -fugo = que forma; -xero = medida; -pole = p; -scopia = que serve para cortar.
C -ptero = que ten s; -noma = norma; -fero = que contn ou produce; -latra = culto.
20.
Pxina 8 de 9
Parte comn
LINGUA GALEGA
[CS.PC.001.Z]
3.
3
4
X
X
5
6
X
X
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
X
X