You are on page 1of 35

6/4/2016

Braafmeisje>pillenslikkendbraafmeisje>junkVrijNederland

DRANK & DRUGS (HTTPS://WWW.VN.NL/THEMA/DRANK-DRUGS/)

Braaf meisje > pillen slikkend braaf


meisje > junk
DOOR ESMA LINNEMANN (HTTPS://WWW.VN.NL/REDACTEUR/ESMALINNEMANN/)

https://www.vn.nl/esmalinnemanndrugs/

1/35

6/4/2016

Braafmeisje>pillenslikkendbraafmeisje>junkVrijNederland

'Dagboek, je gelooft het of niet, maar het is zon tof gevoel. Je vindt niets meer eng, je kletst gezellig met iedereen, je vindt het heerlijk

om te dansen, heerlijk om stil te staan. Kortom... heerlijk! Bewerking foto: Paul Faassen

Esma Linnemann begon al met drugs op de middelbare


school. Nu allang niet meer, en het gaat prima zegtze.
Sommige vrienden van toener slecht aan toe, beschadigd
door de drugscultuur uit die doldwaze tijd. Hoe gevaarlijk is
het nou? En voor wie?
https://www.vn.nl/esmalinnemanndrugs/

2/35

6/4/2016

Braafmeisje>pillenslikkendbraafmeisje>junkVrijNederland

edereen heeft zijn redenen om aan drugs te beginnen,


maar weinig redenen zijn zo triviaal als die van mij. Het

was 1994, de avond van de herfstsoiree, een ander woord voor


schoolfeest, van mijn bekakte middelbare school. Ik was
zestien jaar en zat in de feestcommissie, die was belast met de
taak om na aoop van het feest de kapotgetrapte plastic
bekers en sigarettenpeuken op te vegen van de aula-vloer. En
daar had ik geen zin in. Mijn beste vriendin Laura, een jaar
jonger dan ik en minstens een kop kleiner, wilde wel
meehelpen vegen, maar was door een vriend op een idee
gebracht. Ik heb gehoord dat als je een pil neemt, je veel
sneller schoonmaakt en de tijd zo voorbijvliegt. Zoiets had ik
ook wel eens gehoord. En gezien, in de lm Sid and Nancy, die
ik een paar weken ervoor had gehuurd, over het dramatische
leven van Sid Vicious en zijn schizofrene junkvriendin Nancy
Spungen. Ik herinnerde me een scne waarin het liefdespaar
onder invloed van speed stofzuigt, en dat ging inderdaad een
stuk vlotter. Na enig delibereren op uistertoon in de
schooltoiletten besloten we dat we het zouden doen, dat we
xtc zouden nemen om het corvee zo dragelijk mogelijk te
maken. Dat was het begin.

https://www.vn.nl/esmalinnemanndrugs/

3/35

6/4/2016

Braafmeisje>pillenslikkendbraafmeisje>junkVrijNederland

Ik kan me niet meer heugen van wie ik de pil heb gekregen.

Usual suspects te over: in die tijd hingen er jongens rond op


schoolfeesten van mijn middelbare school, nauwelijks ouder
dan wij. Ze stonden met een zakelijke blik op het bordes van
onze school en hadden in de binnenzak van hun leren
parkajassen of Australian trainingsvesten een zakje met
verhandelbare pillen. De dealer is aan mijn geheugen ontsnapt,
maar de pil zelf staat nog wel op mijn netvlies gebrand: een
klein maar dik tabletje met het logo van een Playboy-bunny op
de bovenkant gedrukt. Laura en ik deelden de pil door tween,
een gehalveerd konijn verdween in onze meisjeskelen.

Het werd een groot succes. Begeesterd door de stof 3,4


methyleendioxymethamfetamine, beter bekend als MDMA of
xtc, zweefden we een half uur later als getrainde
kunstschaatsers door de aula. Geen hoekje dat onze bezem
niet bereikte, we leken wel bezeten door de taak die ons was
toebedeeld. Ik kan me nog de verbaasde blik van de conrector
herinneren. Fantastisch werk, jongens, bleef hij maar zeggen,
waarbij een stralenkrans van helder licht zijn zongebruinde
gezicht omgaf. Dat aureool droeg ook de lerares Frans, die
vuilniszakken stond dicht te knopen. Wat was iedereen in de
aula lief!
https://www.vn.nl/esmalinnemanndrugs/

4/35

6/4/2016

Braafmeisje>pillenslikkendbraafmeisje>junkVrijNederland

Iedereen die wel eens xtc heeft gebruikt, zal


het beamen: zo mooi als de eerste keer
wordt het nooit meer.
Kroketten en patat
Iedereen die wel eens xtc heeft gebruikt, zal het beamen: zo
mooi als de eerste keer wordt het nooit meer. Dat maakt de
ervaring met de serotonine-vrijmakende stof direct een
nederige les in verlies. la recherche du temps perdu, een
ervaring die je nooit meer terug kunt vinden, hoe hard je ook
zoekt. Nadat de corvee erop zat, zweefde de schoonmaakploeg
naar een nachtcaf aan de Rotterdamse s Gravendijkwal, naar
huis gaan was geen optie met ogen als schotels en een
pathologische aandrang tot knuelen. Ik was al eens eerder in
deze bar annex coeeshop geweest na het uitgaan, maar had
toen nooit de vinger kunnen leggen op de samenzweerderige
indruk die de jonge mensen op mij maakten. Ze stonden met
holle ogen te tafelvoetballen, legden hun hoofd op de bar,
togen om de haverklap naar de wc. En dat alles met een air
alsof het een stilzwijgende afspraak betrof. Maar nu viel het
kwartje, nu begreep ik: iedereen hier was ook aan de drugs!

https://www.vn.nl/esmalinnemanndrugs/

5/35

6/4/2016

Braafmeisje>pillenslikkendbraafmeisje>junkVrijNederland

In de underground discoklassieker There but for the Grace of

God (1979) zingt de Amerikaanse groep Machine over een


losgeslagen tiener: Baby turned to be a natural freak / gaining

weight and losing sleep. In de maanden die volgden op die


bewuste herfstnacht, werd ik die baby. Bijna elk weekend ging
ik op zoek naar dealers, naar pillen en naar feesten om die
pillen te kunnen nemen. Ik had diepe wallen, en kwam kilos
aan. Ik at meer kroketten en patat, misschien als troost voor de
vermoeidheid en het serotoninetekort dat telkens weer als een
moker insloeg in het midden van de week. Ik kon s nachts niet
slapen en overdag juist niet wakker blijven. Maar niets kon mij
ervan weerhouden om mij in weekend te wentelen in het
psychoactieve avontuur met mijn vrienden, die inmiddels ook
stevig aan de xtc zaten. Het was simpelweg te leuk, getuige de
dagboeken die mijn vriendin Laura en ik erop nahielden.
Dagboek, je gelooft het of niet, schrijft mijn vriendin. Maar
het is zon tof gevoel. Je vindt niets meer eng, je kletst gezellig
met iedereen, je vindt het heerlijk om te dansen, heerlijk om
stil te staan. Kortom heerlijk! Ook ik toonde me uitermate
enthousiast, alhoewel mijn schrijven over drugs soms gepaard
ging met vertwijfeling, ambivalentie: Mijn leven is op dit
moment erg vaag en verwarrend, lees ik terug in een boekje
met Chinese illustraties aan de randen van de paginas. Ik kan
niet kiezen tussen: a) braaf meisje, b) pillen slikkend, uitgaand
https://www.vn.nl/esmalinnemanndrugs/

6/35

6/4/2016

Braafmeisje>pillenslikkendbraafmeisje>junkVrijNederland

maar toch braaf meisje, c) junk. Ik zak steeds verder weg in een
identiteitscrisis. Daarom ga ik dit weekend maar weer eens
uit!

Fotobewerking: Paul Faassen

Ik kan me slechts n moment uit die periode herinneren


waarop ik bewust nee zei tegen drugs. Ik stond in de rij voor
een gabberrave in de Rotterdamse Energiehal, ik wilde naar
binnen, ik wilde mijzelf onderdompelen, en een worden met
deze massa pukkelige tieners. Ik wilde liefde voelen. Maar
daarentegen voelde ik koorts en pijn in mijn keel. Zonder drugs
zou het niets worden; ik hield helemaal niet van gabber- of
https://www.vn.nl/esmalinnemanndrugs/

7/35

6/4/2016

Braafmeisje>pillenslikkendbraafmeisje>junkVrijNederland

welke housemuziek dan ook, in mijn meisjeskamer luisterde ik


naar Otis Redding en The Neville Brothers. Ik had die pillen
nodig om te kunnen dansen op die baggermuziek. Zwaar
teleurgesteld droop ik af.

Die bewuste nacht was een keerpunt, niet alleen voor mij, ook
voor de vrienden met wie ik in de rij stond. Op het gabberfeest
waar ik zo naar had verlangd, waren zij elkaar voortdurend
kwijt. De paniek sloeg toe bij een van hen, hij belde in de
ochtend de moeder van mijn vriendin Laura en biechtte het
drugsgebruik van onze hele vriendengroep op. Ik deed
hetzelfde, een paar weken later. Mijn ouders toonden zich
uiterst bezorgd. Ze wilden alles weten over wat ik slikte, en
waarom ik in godsnaam koos voor synthetische drugs. Je weet
toch niet wat er in zon pil zit, zei mijn moeder wanhopig. Ik
had daar tot dat moment geen seconde over nagedacht.

Bananenschil
Die zomer namen mijn ouders mij en Laura mee op een
vijfweekse vakantie naar de binnenlanden van Spanje. Laura en
ik zochten wanhopig naar kicks in de plattelandsstreek Castilla
y Leon. We droogden de dunne draden van de binnenkant van
een bananenschil in de zon ik had begrepen dat je daar een
https://www.vn.nl/esmalinnemanndrugs/

8/35

6/4/2016

Braafmeisje>pillenslikkendbraafmeisje>junkVrijNederland

high van kon krijgen. En s avonds luisterden we in de oranje


volvo van mijn vader naar de houseklassiekers van die tijd:

Plastic Dreams van Jaydee, House of God van D.H.S., Born


Slippy van Underworld. We wilden dat gevoel oproepen. Maar
het gevoel, die extase, bleef uit, en na vijf weken vakantie was
mijn obsessie voor drugs en uitgaan opgedroogd. Slimme zet
dus: neem je kinderen mee naar het Europese platteland.

Het gevoel, die extase, bleef uit, en na vijf


weken vakantie was mijn obsessie voor
drugs en uitgaan opgedroogd.
Het jaar dat volgde, kleedde ik een stuk minder hedonistisch
aan; ik ging mijn best doen op school, kreeg nieuwe vrienden,
gebruikte minder, en op een gegeven moment helemaal geen
drugs meer. Ik viel af, en de aan drugs gerelateerde pukkels
verdwenen uit mijn jongvolwassen gezicht. Laura werd
ondertussen verliefd op een tien jaar oudere man met wie ze
nu nog steeds samen is. Ze verliet prompt de middelbare
school, om samen met haar geliefde een kroeg te runnen in de
bossen van de Ardennen. Een fase van drugs en feesten was
voor ons ocieel ten einde.
https://www.vn.nl/esmalinnemanndrugs/

9/35

6/4/2016

Braafmeisje>pillenslikkendbraafmeisje>junkVrijNederland

Fotobewerking: Paul Faassen

Normaal geworden
Mijn vrienden en ik behoorden in de tweede helft van de jaren
negentig tot een subcultuur die nauw verweven was met
Rotterdamse techno- en clubhousefeesten. Wij waren een
niche. Inmiddels is het gebruik van partydrugs veel normaler
geworden. Het Centraal Bureau voor de Statistiek, het
Trimbos-Instituut en het RIVM deden in 2015 een gezamenlijk
bevolkingsonderzoek. Toen bleek dat een kwart miljoen
Nederlanders dat jaar xtc hadden gebruikt. Ruim een op de vijf

https://www.vn.nl/esmalinnemanndrugs/

10/35

6/4/2016

Braafmeisje>pillenslikkendbraafmeisje>junkVrijNederland

Nederlanders heeft ervaring met blowen, blijkt uit diezelfde


studie. Als het aankomt op amfetamine (speed) en xtc scoort
Nederland het hoogst van de hele Europese Unie.

Drugsgebruik is heel normaal geworden onder uitgaande


jongeren, en dan met name jonge twintigers, constateert Ton
Nabben van de Universiteit van Amsterdam. Nabben doet al
ruim twintig jaar onderzoek naar drugsgebruik en partyscenes
in Amsterdam: Onder jongeren die uitgaan heeft
tegenwoordig 70 procent wel eens xtc gebruikt, en 50 procent
nog de afgelopen maand. Het is veel gebruikelijker geworden
om drugs te nemen tijdens het uitgaan. Wel is de markt een
stuk complexer geworden sinds jouw tienertijd, zegt hij. Er zijn
nu narcosemiddelen bijgekomen, zoals GHB en ketamine,
designerdrugs als 4FA of 4FP, stoen die lijken op MDMA,
maar net iets anders zijn, zodat ze niet onder lijst 1 van de
Opiumwet vallen. Het is pick and mix onder jongeren
tegenwoordig. Ook de plek van het gebruik is veranderd: de
clubs en kraakpanden uit mijn tijd hebben plaatsgemaakt voor
festivals. Als het gaat om de gevaren van partydrugs als xtc
volgt Nabben een lijn waar veel wetenschappers op zitten: ze
zijn relatief ongevaarlijk. Hij verwijst naar een invloedrijke
Engelse psychiater en neuropsychofarmacoloog David Nutt,
https://www.vn.nl/esmalinnemanndrugs/

11/35

6/4/2016

Braafmeisje>pillenslikkendbraafmeisje>junkVrijNederland

die veel onderzoek deed naar schadelijke drugs en publiceerde


in onder meer The Lancet. In een van zijn recente Europese
onderzoeken in samenwerking met de Nederlandse Wim van
den Brink worden twintig drugs met elkaar vergeleken op
zestien risicofactoren, zogenoemde harm risks. De uitkomst
van dit onderzoek werd vorig jaar gepubliceerd in het Journal

of Psychopharmacology en zal menig bezorgde ouder


verbazen.

Verreweg de meest gevaarlijke en dodelijke drug is alcohol.


Mensen die alcohol nuttigen, zijn het vaakst een gevaar voor
zichzelf of voor de omgeving. Alcohol staat op eenzame
hoogte in vergelijking met de nummer twee: herone. Xtc zit
niet eens in de toptien. Nabben: Xtc heeft terecht een
reputatie van een mellow drug. Er gaan wel eens mensen dood
op een dancefeest, maar dat staat niet in verhouding tot de
20.000 mensen die jaarlijks overlijden aan de gevolgen van
een alcoholverslaving. Hoogleraar verslavingszorg aan het
AMC Wim van den Brink is diezelfde mening toegedaan. Hij
opperde onlangs in het Algemeen Dagblad dat er xtc-shops
moesten komen, omdat de drug net zo onschuldig is als
cannabis.

https://www.vn.nl/esmalinnemanndrugs/

12/35

6/4/2016

Braafmeisje>pillenslikkendbraafmeisje>junkVrijNederland

Rotterdamse Johnny Depp


Als blowen en slikken ongevaarlijk is, moet de groep vrienden
waar ik in mijn tienertijd mee omging geen of weinig last
hebben ondervonden van de drugs die we gezamenlijk hebben
genomen. En lange tijd dacht ik ook dat dit het geval was: op
verjaardagen disten we smakelijke anekdotes op over ons
drugsgebruik; over hoe sommigen van ons xtc gebruikten
tijdens hun bijbaantje op de kaasafdeling van de Albert Heijn.
Of over een paddotrip in mijn ouderlijk huis, waar mijn
vrienden en ik in de kelder stuitten op een oude kolfmachine
van mijn moeder, die iedereen om beurten op zijn hoofd zette.
Hilarisch waren de kleren die we droegen als we naar een MTC
togen, de extravagante housefeesten van de Rotterdamse
feestneus Ted Langenbach. Zo was het doodnormaal om
glimmende hotpants te dragen met een vleeskleurige panty en
moonboots eronder, of een pvc-buis als accessoire. Het was
een doldwaze tijd, waarna het overgrote gedeelte van mijn
vrienden en schoolgenoten doorstroomden naar het hoger of
wetenschappelijk onderwijs, theatermakers werden of artsen,
trouwden en kinderen kregen.

ZOEK ARTIKELEN (/?S)

https://www.vn.nl/esmalinnemanndrugs/

Een gebit heeft hij niet meer, zo heb ik


gehoord. Hij had juist zulke mooie tanden.

LID WORDEN (/SERVICE/WORD-LID)

SERVICE
13/35

6/4/2016

Braafmeisje>pillenslikkendbraafmeisje>junkVrijNederland

(/)
Maar niet iedereen bleef ongeschonden.
Zo was er de beste
Podcast over de Amerikaanse verkiezingen (https://www.vn.nl/thema/doubledutch-podcast/)

vriend van mijn nichtje, een jongen waar alle meisjes verliefd

op waren. R. had lange wimpers, was grappig en slim, en bezat


een onweerstaanbaar charisma; het Rotterdamse equivalent
van Johnny Depp. Een keer heb ik met hem gezoend, in de
donkere kelder van Nighttown. Tot mijn grote teleurstelling
zoende hij in diezelfde kelder vervolgens met zes andere
meisjes. Toch was ik vereerd, blij om om iets van zijn
sterrenstof te mogen proeven op mijn lippen. R. ging hard,
zoals wij dat noemden in die tijd. Blowen, xtc, speed, lsd.
Uiteindelijk raakte hij in een psychose, en nu woont hij al jaren
in een psychiatrische instelling. Een gebit heeft hij niet meer,
wel een soort stalen plaat, zo heb ik gehoord. Hij had juist
zulke mooie tanden.

En R. is niet de enige. Ook een andere jongen uit mijn


vriendengroep kreeg een psychose, nadat hij op Dance Valley
pillen had geslikt en dagen niet had geslapen.
De meest trieste en gewelddadige geschiedenis is die van
schoolgenoot, vwo-scholier Wouter. Kleine, knappe gozer, altijd
te vinden in het uitgaansleven, het liefst in de buurt van mijn
vriendin Laura, op wie hij zijn oog had laten vallen. Wouter was
grappig, sociaal, hoogstens een beetje irterig in de omgang.
https://www.vn.nl/esmalinnemanndrugs/

14/35

6/4/2016

Braafmeisje>pillenslikkendbraafmeisje>junkVrijNederland

Diezelfde Wouter stak in een psychose een zwerver dood,


kreeg dwangverpleging opgelegd en verdween tien jaar van
ieders radar.

Geel was een goddelijke kleur


Dit waren jongens met wie ik had gefeest. Wat was er gebeurd
dat zij de afdaling naar het inferno maakten, terwijl ik ging
studeren, stage lopen, werken? En welke rol speelden drugs
hierin? Als ik die vraag tien jaar na zijn delict aan Wouter
voorleg, is hij heel stellig. Wouter volgt een master
psychologie, is nog onder toezicht, maar ink aan het
resocialiseren. Hij is ervan overtuigd dat zijn leven anders was
gelopen als hij geen drugs had gebruikt. Dat weet ik 100
procent zeker, zegt hij als ik bij hem op bezoek ga in zijn kleine
appartement op het lommerrijke, uitgestrekte terrein van de
GGZ-Drenthe. De drugs brachten allemaal inzichten naar
boven, kanten van mijzelf die ik helemaal niet aankon. Als ik
blowde, trok ik bijvoorbeeld een behaatje aan. Ik worstelde
toen al met mijn seksuele identiteit, maar ik kon dat helemaal
niet aan, de volgende dag dacht ik: what the fuck heb ik
gedaan? Inmiddels loopt hij af en toe in vrouwenkleren rond.
Hij vergelijkt zijn hoofd graag met een huis met kamers. Die
drugs zorgden ervoor dat deuren opengingen die daarna nooit
https://www.vn.nl/esmalinnemanndrugs/

15/35

6/4/2016

Braafmeisje>pillenslikkendbraafmeisje>junkVrijNederland

meer dicht konden. Na jarenlang blowen en feestdrugs


innemen, waren het uiteindelijk paddos die nota bene het
allerlaagst scoren in de ranking van het Europese onderzoek
van David Nutt die Wouter de das omdeden. Het was een
genadeklap voor de jongen, die waarschijnlijk aanleg had voor
schizofrenie. Ik was toen van de kunstacademie getrapt, mijn
vriendinnetje had een abortus ondergaan, waar ik veel verdriet
van had. Ik kon drugs absoluut niet aan. Na die paddotrip
begon ik verbanden te leggen waar gewone mensen geen
boodschap aan hebben. Als er een witte auto voorbijreed,
dacht ik: ah, dat betekent dat mijn gedachten kloppen, dat ik
de waarheid spreek. Maar bij een rode auto dacht ik: red is bad.
Geel was een goddelijke kleur, als er een gele auto
voorbijkwam, dacht ik dat ik in contact met God stond. Je weet
hoeveel autos er in Rotterdam rijden, Esma. Ik was de hele dag
bezig met dit soort gedachten.

Wouter raakte in een psychose, kreeg de diagnose schizoaectieve stoornis, die later zou leiden tot zijn misdaad, een
inktzwarte gebeurtenis in zijn leven waarover hij nog steeds
niet goed kan praten. Het schuldgevoel is overweldigend, de
pijn over het feit dat hij een man heeft gedood is er elke dag.

https://www.vn.nl/esmalinnemanndrugs/

16/35

6/4/2016

Braafmeisje>pillenslikkendbraafmeisje>junkVrijNederland

En hij is ervan overtuigd dat als hij geen drugs had genomen,
hij later of misschien wel niet schizofrene klachten had
gekregen.

Jullie begonnen met drugs, en ik vond dat


heel stom. Jij gaf me het gevoel dat als ik
niet meeging, ik er niet meer bijhoorde.
Liefdesverdriet
Had het anders kunnen lopen met hem als hij geen onderdeel
was geweest van de hedonistische blowende, slikkende en
snuivende vriendengroep waar ik ook toe behoorde? En hoe
hebben andere vrienden de invloed van drugsgebruik op hun
leven ervaren? Ik besluit deze vraag voor te leggen. De
antwoorden zijn divers: waar de een terugkijkt op een intense,
grappige, aandoenlijke puberteit vol absurde momenten,
schiet de ander in een sombere stemming door reectie op
het verleden. Zoals Daniel, de jongen met wie ik in de rij stond
voor een gabberrave, de jongen die uiteindelijk de ouders van
mijn vriendin heeft gebeld. Dat was een vreselijke nacht. Ik
was verliefd op Laura en wilde bij haar zijn. Daarom nam ik die
pillen. Maar ik was haar meteen kwijt en ben uiteindelijk alleen
naar huis gegaan. Terwijl Laura waarschijnlijk ergens zat te
https://www.vn.nl/esmalinnemanndrugs/

17/35

6/4/2016

Braafmeisje>pillenslikkendbraafmeisje>junkVrijNederland

afteren, belde ik haar moeder, omdat ik bezorgd was. Het


gesprek met Daniel is confronterend. Ik was heel erg
principieel in die tijd, ik was vegetarir, wilde absoluut niet
roken. Jullie begonnen met drugs, en ik vond dat heel stom. Jij
gaf me het gevoel dat als ik niet meeging, ik er niet meer
bijhoorde. Daniel ging onder mijn dwingende leiding overstag
en bleef vervolgens veel langer hangen in een fase die
daarmee alle experimentele elementen verloor. Ik denk dat ik
last had van een depressie, mijn ouders waren uit elkaar, en
Laura verhuisde naar Belgi. Ik had liefdesverdriet. Daniel ging
in een kraakpand wonen met tien andere jongens. De dingen
die ik daar heb meegemaakt, jongens die helemaal
doordraaiden, hun hele kamer aan gort schopten. In die
krakersscene hoorde je regelmatig verhalen van mensen die
waren opgenomen of zichzelf voor de trein wierpen. Het was
echt heel duister. Toen Daniels volgende vriendin zwanger
bleek, ging de knop om. Ik zat met hippievrienden te trippen
op een Goa Trance-feest toen ik dat nieuws hoorde. Ik voelde
meteen een diepe verantwoordelijkheid naar mijn kind. Daniel
zwoer de drugs af, stortte zich op het vaderschap en op de
theaterschool. Weet je, drugs zijn helemaal niets voor mij, ik
ben veel te gevoelig daarvoor. En ik voel dat ik aan de rand van
de dood heb geleefd in dat kraakpand.
https://www.vn.nl/esmalinnemanndrugs/

18/35

6/4/2016

Braafmeisje>pillenslikkendbraafmeisje>junkVrijNederland

Fotobewerking: Paul Faassen

Hippocampus gekrompen
Waarom zijn sommige mensen wel en andere niet opgewassen
tegen de uitwerking van psychoactieve stoen? Ik leg die vraag
voor een keur van wetenschappers en onderzoekers. Zoals

Tom Paus, als professor in de psychiatrie verbonden aan de


Universiteit van Toronto. Door middel van functionele
magnetische resonantie onderzocht hij veranderingen in het
brein van duizenden tieners in zowel Canada als Engeland.
Toch, met alle data die hij voorhanden heeft, is het bijna
onmogelijk om Paus een stellige uitspraak te ontlokken. Jij wilt
begrijpen waarom de levens van je vrienden zo zijn verlopen,
https://www.vn.nl/esmalinnemanndrugs/

19/35

6/4/2016

Braafmeisje>pillenslikkendbraafmeisje>junkVrijNederland

verzucht hij. Ik heb als wetenschapper diezelfde interesse,


maar je moet daar heel voorzichtig mee zijn. Wat het
onderzoek naar de eecten van drugs zo moeilijk maakt, is dat
je andere factoren niet kunt controleren of naderhand
corrigeren. Is het de aanleg, het milieu waardoor iemand
verslaafd of psychotisch wordt? Paus wil allerminst nonchalant
doen over drugsgebruik. Als je drugs gebruikt, verandert je
brein, zo simpel is het. En net als bij antidepressiva geldt voor
drugs: het werkt niet alleen in op je serotonine- of
dopamineafgifte, het heeft ook uitwerking op andere gebieden
van je brein. Drugs hebben altijd bijwerkingen. En die
bijwerkingen zijn een stuk heftiger als er andere factoren
meespelen. We weten uit talloze studies dat gebruik van
cannabis de kans op schizofrenie en psychose vergroot. Er is
een groot verband tussen drugsgebruik enerzijds en
schizofrenie anderzijds, en het puberbrein is veel
ontvankelijker voor problemen, omdat het nog moet
ontwikkelen.

Xtc, dat zo laag scoort op de Europese harm index, kan wel


degelijk een negatieve invloed hebben op het puberbrein, blijkt
als ik onderzoeker Liesbeth Reneman van het AMC spreek. De

https://www.vn.nl/esmalinnemanndrugs/

20/35

6/4/2016

Braafmeisje>pillenslikkendbraafmeisje>junkVrijNederland

acute gevaren bij xtc zijn laag, maar er kan wel hersenschade
optreden, zegt Reneman. Ik zou het daarom toch niet als een
ongevaarlijke drug beschouwen.

Xtc-gebruikers hebben vaker last van


geheugenproblemen. Ze kunnen bijvoorbeeld
minder goed een rijtje woorden onthouden.
Reneman legt uit wat xtc precies doet: MDMA zorgt voor
extra afgifte van serotonine door te binden aan
serotoninetransporters, eiwitten die nodig zijn voor het
vervoer van de boodschapperstof. Daardoor kan serotonine
niet meer terug de cel in en blijft het dus circuleren. Dit leidt
tot het bekende euforische gevoel. Reneman: Maar na verloop
van tijd kan overvloed omslaan in een tekort. De
araakstoen van xtc zijn slecht voor cellen die serotonine
produceren, stagneert de productie. In het uiterste geval leidt
dat tot depressies en geheugenproblemen. Reneman haalt er
wat scans bij die mij aanvankelijk niets zeggen. Wat we zien bij
deze scans, is dat gebruikers van xtc vaak een kleinere
hippocampus hebben. Als gevolg daarvan hebben xtcgebruikers vaker last van geheugenproblemen. Ze kunnen
bijvoorbeeld minder goed een rijtje woorden onthouden. Ik
https://www.vn.nl/esmalinnemanndrugs/

21/35

6/4/2016

Braafmeisje>pillenslikkendbraafmeisje>junkVrijNederland

schrik als ik dat hoor: zou mijn hippocampus ook zijn


geslonken? En is dat zichtbaar? Ik zou wel een PET-scan van
mijn eigen hoofd willen, maar dat ziet Reneman niet zitten:
Op een individueel niveau kan ik geen schade vaststellen,
helaas. We moeten sowieso veel meer onderzoek doen naar de
eecten van drugs op het tienerbrein.

Zelfcontrole
Een man die wat stelliger is in zijn standpunten, is Tibor Brunt,
wetenschappelijk medewerker aan het Trimbos-onderzoek. Hij
promoveerde op de eecten van xtc op het brein. Het kan
voor sommige tieners gewoon heel slecht aopen. Het
probleem met het puberbrein is dat de prefrontale cortex nog
verbindingen aan moet leggen met andere gedeelten van de
hersenen. Die verbindingen zijn van groot belang voor de
regulatie van emoties en prikkels. Wat je ziet, is dat
psychoactieve stoen de aanmaak van deze verbindingen in de
puberteit verstoren. Dit kan ertoe leiden dat mensen de rest
van hun leven moeite blijven houden met zelfcontrole, met
maat houden.

https://www.vn.nl/esmalinnemanndrugs/

22/35

6/4/2016

Braafmeisje>pillenslikkendbraafmeisje>junkVrijNederland

Daarnaast zijn drugs, en dan vooral cannabis, volgens Brunt


sterk gelinkt aan de ontwikkeling van schizofrenie en
psychoses. Een stof die ontzettend belangrijk is voor de
ontwikkeling van hersenen, is glutamaat. De receptor die
afgifte van deze stof regelt, reageert heel sterk op THC, de stof
in cannabis. Bij overmatig blowen in de tienertijd zie je dan
ook een verstoring van de glutomaat-afgifte. Vooral jongens
lopen daardoor vier keer zoveel kans om eerder schizofrenie te
ontwikkelen. Het is weliswaar niet gezegd dat die jongens
anders geen psychiatrisch beeld hadden ontwikkeld. Maar, zo
stel Brunt: Als je op zestien- of zeventienjarige leeftijd
schizofrenie krijgt, dan is dat veel ingrijpender dan wanneer je
wat ouder bent, en je leven wat meer op orde hebt. Je ziet dat
dit soort jongens er niet meer bovenop komen.

Volgens Brunt ondervindt een meerderheid van de tieners en


jongeren die drugs gebruiken, helemaal geen problemen, hij
weigert somber te doen over alle drugs. Maar voor sommige
mensen is het een slecht idee. Dat geldt niet alleen voor
jongeren die een familiegeschiedenis hebben van
psychiatrische stoornissen zoals depressie, borderline of
psychoses. Het geldt ook voor mensen die neurotisch zijn,
stemmingswisselingen hebben of heel gevoelig zijn voor
https://www.vn.nl/esmalinnemanndrugs/

23/35

6/4/2016

Braafmeisje>pillenslikkendbraafmeisje>junkVrijNederland

drugs. Over die eerste indicatoren moet je dan ook goed


praten met je kind, maar met die laatste factor valt veel minder
goed rekening te houden. Als er mensen sterven na gebruik
van xtc, komt dat door de dosering. Het probleem is: de ene
kan heel goed tegen een sterke pil, de ander raakt volledig
oververhit. Je kunt op geen enkele manier weten hoe een pil bij
jou aanslaat.

Het zijn echt nooit alleen de drugs die


mensen kapot maken.
Daar komt bij dat de xtc-pillen van de laatste jaren een stuk
sterker zijn geworden, en soms de stof 4PMA bevatten. Dat is
een hele gevaarlijke stof, want erg zwaar, het duurt bovendien
lang voordat de stof begint te werken. Mensen denken
daardoor: deze pil werkt niet, ik neem er nog een. En dan, drie
uur later, kicken de drugs in, en is er sprake van een veel te
hoge dosering. Mensen kunnen acute koorts krijgen, zelfs
overlijden.
Als ik naar Brunt luister, besef ik welke risicos ik als kind heb
genomen. Veel tieners zijn een soort black box: ze weten niet
goed van zichzelf of ze kwetsbaar zijn, en hebben al helemaal
geen idee over de gevoeligheid. Maar het gaat meestal goed,
https://www.vn.nl/esmalinnemanndrugs/

24/35

6/4/2016

Braafmeisje>pillenslikkendbraafmeisje>junkVrijNederland

en vanuit een evolutionair oogpunt is het belangrijk om te


experimenten in je tienertijd, je hebt een trial en error nodig
om volwassen te worden.

Eenzame rat
Zo kijkt mijn beste vriendin Laura ook terug op de chaotische
drugsfase die we samen beleefden. Ik had het voor geen goud
willen missen, zegt ze middels een Skype-verbinding vanuit
haar woning in Melbourne, waar ze met manlief en twee
kinderen een zonnig expatbestaan leidt. We hebben zulke
creatieve en grappige dingen gedaan in die tijd, misschien had
ik die uitbundige fase nodig om de persoon te zijn die ik nu
ben.
Laura kwam na een paar jaar in Belgi weer terug naar
Nederland, studeerde psychologie en werkte daarna in de
jeugdverslavingszorg. Het heeft me nieuwe inzichten gegeven
in het begrip verslaving. Ik ben dat gaan nuanceren. Laura wijst
op revolutionaire experimenten van de Canadese professor
Bruce Alexander, de zogenoemde Rat Park-experiments.
Alexander zette ratten in twee kooien: de eerste kooi was een
soort rattenparadijs, met allemaal leuk speelgoed en een
doolhof om in te ravotten. De tweede kooi was een saai, leeg
hok. In de eerste kooi zette Alexander meerdere ratten, de
https://www.vn.nl/esmalinnemanndrugs/

25/35

6/4/2016

Braafmeisje>pillenslikkendbraafmeisje>junkVrijNederland

tweede kooi werd bewoond door een eenzaam ratje. Aan de


kooien werden twee drinkbuisjes bevestigd, een met water, de
ander met cocane. En wat bleek? De eenzame rat bleef
snuelen aan de cocane-toevoer, terwijl de ratten in de
feestkooi hun interesse verloren, en met elkaar gingen spelen.

Someday there will be a cure for pain / Thats the day I throw
my drugs away, zong de Amerikaanse band Morphine.
Alexander liet op overtuigende wijze zien dat de hang naar
drugs aangt van de vraag of je in de hel of het paradijs zit.
Laura: Ik heb jongeren in mijn praktijk gezien, die driehoog
achter woonden op Rotterdam-Zuid. Ouders uit elkaar,
geldproblemen. Ga die jongeren maar eens vertellen dat ze
geen drugs moeten nemen. Zij zoeken een oplossing voor de
pijn. En die pijn noemen we verslaving. Ik denk dat de
psychosociale context ontzettend belangrijk is.

Bedelen op het station


Ton Nabben van de UvA komt tot vergelijkbare conclusies:
Wat mij fascineerde was dat GHB in een uitgaansgroep in de
randstad voor weinig problemen zorgde, terwijl in de
gemeente Twenterand, maar ook in Brabant, diezelfde drugs
ontzettend veel schade aanrichtten. Uit mijn onderzoek blijkt
https://www.vn.nl/esmalinnemanndrugs/

26/35

6/4/2016

Braafmeisje>pillenslikkendbraafmeisje>junkVrijNederland

dat de sociale setting de groep waarbinnen het drugsgebruik


plaatsvindt vaak van grotere invloed is dan de drugs zelf. Bij
de groep in Twenterand merkte ik bijvoorbeeld dat het
volkomen geaccepteerd was om bewusteloos te raken. Dat
soort normen hebben een invloed op het gedrag en de
gevolgen van drugs. En dan zijn er de persoonlijke
omstandigheden: de latente geestesziekten, de eenzaamheid
door een gebroken gezin. Nabben, die zelf ook heeft
gexperimenteerd met drugs, komt soms nog wel eens oude
drugsvrienden tegen, al bedelend op het station. Zij zijn
verslaafd aan de herone geraakt. Het blijft een puzzel,
waarom zij er zo slecht vanaf zijn gekomen. Maar ik voel me
niet schuldig, daarvoor spelen er te veel andere dingen mee.
Het zijn echt nooit alleen de drugs die mensen kapot maken.

De tien geboden voor bezorgde ouders


Wilt u na dit artikel weten hoe u met uw tienerkind moet
praten over drugs? Deze tips kwamen in gesprekken met
zes deskundigen en tien ex-gebruikers steeds terug:
1.Lees u in: doe onderzoek naar drugs, naar welke
eecten ze hebben, leer het onderscheid te maken tussen
cannabis, lachgas, GHB, xtc en amfetaminen.
https://www.vn.nl/esmalinnemanndrugs/

27/35

6/4/2016

Braafmeisje>pillenslikkendbraafmeisje>junkVrijNederland

2.Wees open: u hoeft niet in geuren en kleuren te


vertellen over uw drugservaringen, maar u wint
vertrouwen door eerlijk te zijn over uw eigen verleden.
3.Doe onderzoek naar uw familiegeschiedenis: komt er in
uw familie schizofrenie, depressie of een andere ernstige
psychische stoornis voor, dan is uw kind mogelijk extra
kwetsbaar.
4.Bouw het gesprek op: vraag eerst eens naar jongeren in
de omgeving van uw kind. Wat doen zij zoal? Wat wordt
normaal gevonden? Toon u genteresseerd en
nieuwsgierig.
5.Vraag uw kind waarom hij/zij drugs gebruikt: een nogal
elementaire vraag die veel ouders over het hoofd zien. Is
het de kick, het gevoel zelf? Of wil je kind erbij horen? Die
redenen zijn belangrijk om te kunnen vaststellen of het
om een experiment, of om een vlucht gaat.
6.Verbied niet, waarschuw: pubers laten zich zelden iets
opleggen. En ook al wilt u ze het liefst alles verbieden,
zorg toch dat je ze de juiste informatie geeft over
verstandig drugsgebruik. Zoals: drink genoeg water, maar
niet te veel. Neem nooit nog een pil als je de eerste niet
https://www.vn.nl/esmalinnemanndrugs/

28/35

6/4/2016

Braafmeisje>pillenslikkendbraafmeisje>junkVrijNederland

voelt. Laat je nooit onder druk zetten door vrienden, en


gebruik geen drugs als je in een sombere of zenuwachtige
stemming bent.
7.Laat de drugs van je kinderen controleren. Het
Trimbosinstituut heeft verspreid over het hele land dertig
afgiftepunten waar je kind zijn of haar drugs kan laten
testen. Zon test duurt een week, maar dan weet je wel
zeker dat er de pillen geen PMMA of andere gevaarlijke
stoen bevatten.
8.Geef het goede voorbeeld voor tieners: probeer niet te
drinken, roken of blowen in bijzijn van uw tienerkind. Ook
die es chianti bij het avondeten is geen goed idee.
9.Laat uw kind niet thuis blowen of drinken: veel ouders
hebben het idee dat ze thuis meer controle hebben over
de situatie maar thuis mogen blowen draagt bij aan een
normalisering van drugsgebruik, en dat komt veel tieners
niet ten goede.
10.Probeer niet alleen met uw eigen kind te praten, maar
liefst ook met de groep vrienden waarin hij/zij opereert.
Probeer duidelijk te krijgen of die groep een regulerend
eect heeft op uw kind, of ze afspraken maken onderling.
https://www.vn.nl/esmalinnemanndrugs/

29/35

6/4/2016

Braafmeisje>pillenslikkendbraafmeisje>junkVrijNederland

LEES VERDER OVER


DRANK & DRUGS (HTTPS://WWW.VN.NL/THEMA/DRANK-DRUGS/)

Niet goed? Vraag je 0,89 terug.


Powered by

Ingelogd met pdemees@yahoo.com

VN is niet nieuwsgierig. Neem de nieuwsbrief


2x per week de meeste verhelderende, inspirerende en verdiepende
verhalen in je mailbox?

SCHRIJF JE IN
(HTTP://WWW.VN.NL.KPNIS.NL/SERVICE/NIEUWSBRIEF.HTM)

Kan een man soms niet voor


vrouwen schrijven?
DOOR BEATRIJS RITSEMA (HTTPS://WWW.VN.NL/REDACTEUR/BEATRIJSRITSEMA/)
https://www.vn.nl/esmalinnemanndrugs/

30/35

6/4/2016

Braafmeisje>pillenslikkendbraafmeisje>junkVrijNederland

https://www.vn.nl/esmalinnemanndrugs/

'Wat een mannenzaken!' Foto: Arts Menagers, France/HH


31/35

6/4/2016

Braafmeisje>pillenslikkendbraafmeisje>junkVrijNederland

Dat meneren in de literatuur al sinds jaar en dag de


boventoon voeren is bekend. Maar dat schrijvers die man
zijn puurvoor mannen schrijven is onzin.(Roepen van welis
dan ook bloedje irritant.)

e Libris-prijs 2016 ging onlangs naar Conny Palmen voor


haar alom geprezen boek Jij zegt het. In de afgelopen

twintig jaar was dat pas de tweede keer dat een vrouw deze
onderscheiding kreeg. Als je twintig keer achter elkaar een
munt opgooit, is het onbestaanbaar dat je achttien keer kop en
twee keer munt krijgt zie je wel dat er nog steeds sprake is
van systematische achterstelling van vrouwen in de literatuur,
luidt de conclusie in feministische kringen. Jannah Loontjes,
die jarenlang in het bestuur zat van de Anna Bijns Stichting
(ter bevordering van de vrouwelijke stem in de literatuur)
stelde in een opiniestuk in NRC vast dat de literatuur is
achtergebleven in het masculiene tijdperk en wond zich op
over het feit dat dit mannen niets kan schelen. Misschien komt
dat gebrek aan enthousiasme voor de goede zaak wel door de
historische analyse die Loontjes erop loslaat: Eeuwenlang
werden boeken vooral door en voor meneren geschreven, over
zaken door mannen gedacht of gedaan.
https://www.vn.nl/esmalinnemanndrugs/

32/35

6/4/2016

Braafmeisje>pillenslikkendbraafmeisje>junkVrijNederland

Alleen al de laatdunkende term meneren laat doorschemeren


dat de hele literatuurgeschiedenis niets van waarde heeft
opgeleverd voordat Anja Meulenbelt (geen benepen
mevrouw, maar gewoon een vrouw) met De schaamte voorbij
aan kwam zetten. Meneren schreven boeken voor andere
meneren vanuit hun beperkte mannelijke blik over hun
beperkte mannelijke daden als generaal, politicus of
investeringsbankier. In het geciteerde zinnetje wordt al het
venijn samengebald waarmee in vooruitstrevende
letterenfaculteiten geprotesteerd wordt tegen de canon van
dode, witte, mannen.

Het is de stupiditeit van de aantijging door


en voor mannen die zowel wanhopig als
razend maakt.
Dat de literaire canon grotendeels boeken van mannen bevat,
valt niet te ontkennen, al gureren er in die canon genoeg
vrouwelijke literaire zwaargewichten (Jane Austen, George
Eliot, de gezusters Bront, Zora Neale Hurston, Hadewych)
voor jarenlang leesplezier. Het is de stupiditeit van de
aantijging door en voor mannen die zowel wanhopig als
razend maakt. Schreef Couperus Eline Vere soms vanuit een
https://www.vn.nl/esmalinnemanndrugs/

33/35

6/4/2016

Braafmeisje>pillenslikkendbraafmeisje>junkVrijNederland

mannelijk perspectief met een mannelijke doelgroep voor


ogen? Net als tegenwoordig lazen in de 19de en 20ste eeuw
relatief meer vrouwen romans dan mannen. Dat deden
vrouwen niet om zichzelf te kwellen met dorre verhandelingen
over politiek en economie. Juist romanschrijvers zijn
genteresseerd in psychologie, persoonlijke betrekkingen, de
ontwikkeling van een individu, familieconicten, wraak,
tragiek, enn, zaken die door sommigen tot het vrouwelijke
domein worden gerekend, maar die in werkelijkheid bij het
universeel menselijke horen. De romans van Dickens, Theodor
Fontane (E Briest), Tolstoi, Henry James of, in deze tijd,
Jonathan Franzen en Jerey Eugenides gaan over de
persoonlijke werdegang van zowel mannen als vrouwen, n ze
spelen zich af in een wereld waar nog meer aan de hand is dan
alleen persoonlijke beslommeringen. De schrijvers worden niet
gewaardeerd omdat het briljante mannen zijn, maar omdat ze
iets van universele waarde hebben mede te delen aan een
universeel publiek.

Universaliteit, traditioneel het onderscheidende kenmerk van


goede literatuur, is een verdacht begrip geworden om geen
andere reden dan dat bijzondere boeken in het verleden vaak
door meneren zijn geschreven. In deze manier van denken
https://www.vn.nl/esmalinnemanndrugs/

34/35

6/4/2016

Braafmeisje>pillenslikkendbraafmeisje>junkVrijNederland

gaat het niet meer om de kwaliteit of de inhoud van het boek,


maar alleen om demograsche kenmerken van de schrijver:
dood is fout, wit is fout, man is fout. Nu ja, man is fout zodra
hij de hem toegemeten 50 procent van wat dan ook
overschrijdt. Dit is het terrein van de Lezeres des Vaderlands.
Die houdt zich op haar blog bezig met incriminerende
statistieken over ruimte in de boekenbijlages voor vrouwelijke
en mannelijke schrijvers, tabellen van mannelijke en
vrouwelijke recensenten die te veel of juist te weinig schrijven
over dezelfde dan wel de andere sekse. Een volstrekt
oninteressante boekhouding. Als ik een tabel wil bestuderen,
kan ik wel een pdf van het CBS downloaden. Uit niets van dat
blog blijkt dat die Lezeres des Vaderlands zelf wel eens een
boek leest.

https://www.vn.nl/esmalinnemanndrugs/

35/35

You might also like