TBTAKTEYDEBin

AkademisyenvezelSektreYnelik,
Giriimcilik,ArGe
veYenilikDestekProgramlar
Prof.Dr.MuhammetArc
Yldzteknikniversitesi

TBTAK
Temel Fonksiyonlar
Bilim ve Teknoloji politikalarn belirlemek
Aratrma
Enstitler (MAM, SAGE, UME, UEKAE, .....)
Destek
o Proje Destekleri
Aratrma Destek Programlar Bakanl (ARDEB)
o Bilim nsan Destekleri

Bilim nsan Destekleme Daire Bakanl (BDEB)

Teknoloji ve Yenilik Destek Programlar Bakanl (TEYDEB)

o Sanayiye, zel Sektre ynelik AR-GE Destekleri

TeknolojiveYenilikDestekProgramlarBakanl(TEYDEB)
TEYDEB
Teknoloji
Gruplar
ve
Mali
Denetim

Aratrma Enst.
Yurtii /Yurtd Danmanlk

zel Sektr Kurulularnn Ar-Ge

Projeleri
zel Sektr Kurulu
niversiteler

Teknoloji ve Yenilik Destek Programlar Bakanl (TEYDEB);

sanayiden, zel sektrden gelen aratrma projelerine destek
vermektedir.
TBTAKn Sanayi Ar-Ge faaliyetlerine destek verme grevini
yrtmektedir.

TeydebinMisyonu
lkemizinekonomikvesosyalrefahnartrmakiin,
zel sektr Kurulularnn aratrma teknoloji
gelitirme ve yenilikilik yetenei ile rekabet gcn
ykseltmek ve lkemizde giriimcilik kltrnn
olumasna katkda bulunmaktr. TEYDEB, bu amala,
ilgili kesimlerle ibirlii yaparak;

zelsektrkurulularnn,projeesaslaratrmateknolojigelitirmefaaliyetlerine
kaynakayrmalarnzendirecek,riskpaylamldestekmekanizmalaruygularve
gelitirir,

Sanayikurulularnnkendiaralarnda,niversitelerlevearatrmakurumlaryla
ulusal/uluslararasibirliiveteknolojitransfermekanizmalaroluturmalarna
katkdabulunur,

lme,deerlendirmeveizlemesistemlerioluturarakuygulamaaralarnn
etkinliiniler,destekprogramlarnnsosyoekonomiketkilerinianalizeder.

TeydebTeknolojiGruplar
Alanlarndaki Ar-Ge faaliyetlerini deerlendirmek,
desteklemek ve izlemek amacyla kurulan
birimlerdir.
Makine, malat Teknolojileri (MAKTEG)
Malzeme, Metalurji ve Kimya Teknolojileri (METATEG)
Elektrik, Elektronik Teknolojileri (ELOTEG)
Biliim Teknolojileri (BLTEG)
Biyoteknoloji, Tarm, evre ve Gda Teknolojileri (BYOTEG)
Ulatrma, Savunma, Enerji ve Tekstil Teknolojileri (USETEG)
Teknoloji Transfer Merkezleri Destek Program (TEMEG)
Destekprogramlarnn malifaaliyetlerini
yrtmekveizlemekamacylakurulanbirimdir.

Kapsam

ArGeveYenilik
TBTAKTEYDEBGenelBilgi
DestekProgramlarTantmlar
ProjeBavuruveDeerlendirmeSreleri
DestekSreci

ArGeNedir?
ArGe
ArGeinsanlnbilgidaarcnnartrlmasnavebu
daarcnyeniuygulamalartasarlamakzere
kullanlmasnailikinsistematikveinovatifalmalardr.
Temel
Aratrma
Bilgidaarcnartrma

UygulamalAratrma

DeneyselGelitirme
Yeniuygulamalartasarlama

TBTAKTEYDEBDestekProgramlar
(BilgininTeknolojiyeTeknolojininrne
Dntrlmesi)

YenilikveArGe

ProjelerinDeerlendirilmesindeOECDtarafndan
hazrlanmolanOsloveFrascatiklavuzlarndaki
tanmlarvekavramlaresasalnmaktadr.
OsloKlavuzunagre:
Teknolojikadanyenirn,
Teknolojikadaniyiletirilmirn,
Teknolojiksreyenilii

SanayiArGesininerevesiniizmektedir.

FirmalarNedenArGeveYenliehtiyaDuyar?
Cevap:TeknolojiGelitirme,retimveKrllk!
Firmalarteknolojininteminini3farklyoldanelde
edebilirler:
Mevcutteknolojiyikullanmak
Teknolojiyitransferetmek
Teknolojiyiretmek

Bununiin;
FirmalarnArGealtyapsnkurmas,ArGeveyeniliki
ynlerigl,ArGetecrbeveyetenekleriniarttran,gncel
vegeleceinteknolojilerineynelikArGeprojeleri
gerekletirmesibyknemtamaktadr.

TBTAK TEYDEB
TBTAKTeknolojiveYenilikDestekProgramlar
Bakanl(TEYDEB);
lkemizzelsektrkurulularnnaratrmateknoloji
gelitirmeveyenilikfaaliyetlerinidesteklemekve
buyollaTrksanayisininaratrmateknolojigelitirme
yeteneinin,yenilikilikkltrnnverekabetgcnn
artrlmasnakatkdabulunmak,

amacylakurulmutur.
Buamadorultusundadestekprogramlartasarlamaktave
yrtmektedir.

TBTAKTEYDEBDestekProgramlar
Bilimselveteknolojikbilginin,rne,srece,
yntemeveyasistemedntrme
aamalarndayaplanteknolojiveyenilikodakl
aratrma,gelitirme,iyiletirme,faaliyetlerine
ilikinprojenerilerinindesteklenmesine
ynelikriskpaylamldestekprogramlardr.
Bilimselve
TeknolojikBilgi

rn,Sre,Yntem
veyaSistem

ArGeProjelerindenBeklenenHedefler
1.Yenirngelitirilmesi
2.rnkalitesiveyastandardnnykseltilmesi
3.Maliyetdrcvestandartykselticiyeni
teknikleringelitirilmesi
4.Yeniretimteknolojileriningelitirilmesi
1ve2rngelitirme,3ve4sregelitirme

rnYeniliiSnflandrmas
DnyainYeniBirrnGelitirilmesi
lkeinYeniBirrnGelitirilmesi
FirmainYeniBirrnPlatformuGelitirilmesi
FirmainYeniBirrnGelitirilmesi
FirmadaMevcutBirrnnYeniModellerinin
Gelitirilmesi

ArGeYenilikFaaliyetlerindeKamuDestekleri

Projelerehibedestekler
TBTAK
KOSGEB
SanayiBakanl(Santez)
Gda,TarmveHayvanclkBakanlTAGEMProjeleri

Projelerekredi
TTGV

Vergitevikleri
Gelirvergisi(193)veKurumlarvergisi(5520)
kanunlarndayeralanArGeindirimi,2001
4691:Teknolojigelitirmeblgesikanunu,2001

5746 sayl Ar-Ge Kanunu (12.03.2008/R.G.26814)

TEYDEBDestekProgramlar

1512 GiriimcilikAamalDestekProgram
1501 TBTAKSanayiArGeProjeleriDesteklemeProgram
1503 ProjePazarlarDesteklemeProgram
1507 TBTAKKOBArGeBalangDestekProgram
1511 TBTAKncelikliAlanlarAratrmaTeknolojiGelitirme
veYenilikProjeleriDesteklemeProgram
1505 niversiteSanayibirliiDestekProgram
1513 TeknolojiTransferOfisleriDesteklemeProgram
1514GiriimSermayesiDesteklemeProgram(GSDEP)
1509UluslararasSanayiArGeProjeleriDesteklemeProgram

1512 GiriimcilikAamalDestekProgram
Program ile lkemizde nitelikli giriimciliin
zendirilmesi ve bu giriimciler tarafndan
uluslararas rekabet gc olan, yeniliki,
teknoloji dzeyi yksek rn ve sreleri
gelitirebilen teknoloji tabanl balang
firmalarnn oluturulmas hedeflenmektedir.

1512 GiriimcilikAamalDestekProgram
Program kapsamnda teknoloji ve yenilik odakl
giriim faaliyetinde bulunmaya aday, ar
duyurusundaki
nitelikleri
tayan,
niversitelerin rgn renim veren herhangi
bir lisans programndan mezun ya da
niversitelerin herhangi bir yksek lisans veya
doktora programna kaytl renci ya da
niversitelerin herhangi bir yksek lisans veya
doktora
programndan
mezun
kiiler
bavurabilir.

1512 GiriimcilikAamalDestekProgram
niversitelerinrgnrenimverenherhangibirlisans
programndanmezun veya
niversitelerinherhangibirykseklisansveyadoktora
programnakaytlrenci veya
niversitelerinherhangibirykseklisansveyadoktora
programndanmezunkiilerden;
Bavuru tarihinde; 45 yandan gn almam (doktora
program mezunlarnda bu art aranmaz) ya da doktora
mezuniyet tarihinin zerinden 5 sene gememi ve
Herhangibirirketeortakolmayankiiler*bavurabilirler.
*UygulamaEsaslarndabelirtilenartlarsalayanbalangfirmalarnnkurucu
ortaolankiilerdeprogramabavurabilir.

1512 GiriimcilikAamalDestekProgram
Desteksresi,
a)Aama1deuygunbulunanifikirleriiingiriimcilik
eitimiveiplanhazrlamasresiTBTAKinternet
adresindeduyurulur.
b)Aama2ninsresieksrelerdedahilolmakzereenfazla
oniki(12)aydr.
c)Aama3iinTBTAKKOBArGeBalangDestek
ProgramnailikinUygulamaEsaslarndabelirtilendestek
srelerigeerlidir.
d)Aama4desteineuygunbulunankurululariindestek
sresiTBTAKinternetadresindenduyurulur.

1512 GiriimcilikAamalDestekProgram
Destek Miktar
(1) Aama 2de teminat alnmakszn geri demesiz (hibe)
olarak verilecek sermaye destei, genel giderler dahil en fazla
yz bin (100.000) TLdir. Aama 3te verilecek hibe destek
tutar ve oran iin TBTAK KOB ArGe Balang Destek
Programna ilikin Uygulama Esaslar geerlidir.
(2) Aama 2de verilecek sermaye destei Bilim Kurulu
tarafndan belirlenir. Bu maddenin birinci fkrasnda belirtilen
tutarlarda deiiklik yapld durumlarda ilgili duyuru
TBTAK internet adresinde yaymlanr.
(3) planna, destek kararnn alnd ylda geerli Bilim
Kurulu karar ile alnm olan sermaye destei st snr destek
sresince uygulanr.

1501 TBTAKSanayiArGeProjeleriDestekleme
Program
Sanayi ArGe Projeleri Destekleme Program, 1995
ylndan 23 Eyll 2010 tarihine kadar TBTAK ile D
Ticaret
Mstearl
(DTM)
ibirlii
iinde
yrtlmtr. Yeni dzenlemeyle program sadece
TBTAK tarafndan yrtlmektedir.
Program, firma dzeyinde katma deer oluturan
kurulularn AratrmaGelitirme (ArGe) almalarn
tevik etmek ve bu yolla Trk sanayisinin ArGe
yeteneinin ykseltilmesine katkda bulunmak zere
oluturulmutur.

1501 TBTAKSanayiArGeProjeleriDestekleme
Program

Trkiye Bilimsel ve Teknolojik Aratrma

Kurumu
Teknoloji
ve
Yenilik
Destek
Programlarna likin Ynetmelik" ve Sanayi
Aratrma Teknoloji Gelitirme Ve Yenilik
Projeleri Destekleme Program Uygulama
Esaslar uygun olarak yrtlen programn
amac, sanayi kurulularnn ArGe Projelerine
%60a varan oranlarda hibe eklinde destek
salamaktr.

1501 TBTAKSanayiArGeProjeleriDestekleme
Program

TBTAK Bilim Kurulunun 02.03.2013 tarih ve

217 sayl toplantsnda ald kararla, bu
tarihten itibaren 1501TBTAK Sanayi ArGe
Projeleri Destekleme Programna 18,75 milyon
TL'nin zerinde bte ile yaplan proje
bavurularnn
deerlendirme
sreleri,
TBTAK Bilim Kurulunun onay vermesi artyla
balatlacaktr.

1501 Sanayi ArGeProjeleriDesteklemeProgram

KMBAVURABLR?
Sektr ve byklne baklmakszn firma dzeyinde katma
deer oluturan lkemizde yerleik tm sermaye irketleri
DESTEKBM
Harcamayapldktansonrahibeeklindedestek
DESTEKLEMEORANI
ArGeprojegiderleritoplamnnenfazla%60
DESTEKLEMESRES
Enok36ay

1503 ProjePazarlarDesteklemeProgram
AMACI
niversite, aratrma kurumlar veya sanayi
emsiye kurulularnn, proje fikirlerini hayata
geirmek iin dzenleyecekleri ortaklk aray
toplantlarna finansal destek salamaktr.

1503 ProjePazarlarDesteklemeProgram
Somut ArGe dnce ya da proje nerilerine sahip olup,
bunlar gerekletirmek iin kendi yetenekleri dnda baka
uzmanlk alanlarnda katkya ihtiya duyan,
Proje neri veya sonularna ilikin talep varln aratran,
Arz edilen proje ibirlii nerilerine teknolojik veya finansal
katkda bulunmak isteyen,
niversite, aratrma ve zel sektr kurulularndan
temsilcilerin bir araya gelerek aktif katlmlar ile projelerini
birbirlerine tantmalar yoluyla ibirlii imkanlarna ortam
oluturulmasna ynelik dzenlenen ulusal ve/veya uluslar
aras etkinliklerdir.

1503 ArGeProjePazarDesteklemeProgram
SALANAN DESTEN TR VE MKTARI
Etkinlik kapsamnda; Basm, Krtasiye, letiim, Haberleme,
Tantm, Konaklama/Seyahat giderlerine ilikin olarak en fazla
15.000.- TL ile destek verilmektedir.
KMLER BAVURABLR?
niversiteler, aratrma kurulular ya da sanayi emsiye
Kurulular,
Proje Pazarlar, katlmclarn aktif olarak katlacak biimde
kurgulanmal, bu kapsamda atlye almalar, paralel
oturumlar, katlmclarn proje nerilerini ieren sunumlar ve
proje ortaklklarna ynelik ikili grme faaliyetlerini iermelidir.

1507 TBTAKKOBArGeBalangDestekProgram

Kk ve Orta Byklkteki letmelere (KOB)

ynelik strateji ve eylem planlarnda gelitirilen
temel strateji; KOBlerin verimliliklerini, katma
deer iindeki paylarnn ve uluslararas rekabet
glerinin artrlmas esasna dayanmaktadr.

1507 TBTAKKOBArGeBalangDestekProgram
lkemizde, ArGe faaliyetlerinin nemli bir blm
byk lekli iletmelerle snrl olup, lke sanayinin
%98ini oluturan KOBlerin ArGe faaliyetleri istenilen
dzeyin altnda kalmtr.
Yukarda belirtilen stratejik hedeflere ulamak iin
piyasa artlar ve uluslararas anlamalar kapsamndaki
ykmllkler dahilinde, KOBlerin ArGe ve yenilik
projeleri iin farkllatrlm bir destek program
TBTAK tarafndan kurgulanm ve uygulamaya
alnmtr.

1507 TBTAKKOBArGeBalangDestekProgram
Projelere program kapsamnda salanacak desteklerle
KOBlerin, teknoloji ve yenilik kapasitelerinin
gelitirilerek daha rekabeti olmalar, sistematik proje
yapabilmeleri,
katma
deeri
yksek
rn
gelitirebilmeleri, kurumsal aratrma teknoloji
gelitirme kltrne sahip olmalar, ulusal ve
uluslararas destek programlarnda daha etkin yer
almalar hedeflenmektedir.
Programa Uygulama Esaslar'nda belirtilen, TBTAK
destekli proje says kst iinde kalan KOB'ler
bavurabilir.

Kkveortabyklkteiletmeolmaartlar
Kk ve Orta Byklkte letme (KOB): kiyz elli
kiiden az yllk alan istihdam eden ve yllk net sat
haslat ya da mali bilanosu toplam yirmi be milyon
Trk Lirasn amayan iletmeler KOB olarak adlandrlr.
KOB olmann birinci art yllk alan, (istihdam edilen)
saysnn 249 ve alt olmas gerekir. kinci art, ayn yln net
sat haslatnn ya da mali bilano toplamnn ayr ayr yirmi
be milyon Trk Lirasn amamas gerekir.
Ayn yln net sat haslatnn ya da mali bilano toplamnn
yirmi be milyon Trk Lirasn amas halinde iletme
KOB niteliini kaybeder.

1507 TBTAKKOBArGeBalangDestekProgram
Projenindesteksresi:
Projededestekkapsamnaalnanfaaliyetlerin
gerekletirilmesiiingerekenveTBTAKtarafndankabul
edilensredir.Desteksresiprojebazndaenfazlaonsekiz
(18)aydr.

Destekoranvesnr:
Program kapsamnda desteklenen projeler dnemsel
desteklemeye esas harcama tutarna uygulanacak "destek
oran" ile desteklenir. Bu programa bavuran projelerin azami
btesi ve bu projelere uygulanacak destek oran Bilim
Kurulu tarafndan belirlenir.

1507 TBTAKKOBArGeBalangDestekProgram
Belirlenen bte ve oran, deiiklik yapld
durumlarda TBTAK tarafndan TEYDEB internet
adresinde yaymlanr. 2012 yl iin;
a)programdauygulanacakdestekoranherdnemiinsabit
olup,%75olarakbelirlenmitir,
b)programabavurudabulunacakprojenintoplambtesi,
500.000. (beyzbin)TLilesnrlandrlmtr.

1511 TBTAKncelikliAlanlarAratrmaTeknoloji
GelitirmeveYenilikProjeleriDesteklemeProgram
1511 TBTAK ncelikli Alanlar Aratrma Teknoloji
Gelitirme ve Yenilik Projeleri Destekleme Program;
lkemiz ncelikli alanlarnda hedef ve ihtiya odakl,
izlenebilir sonular olan projelerin desteklenmesi
amalanmaktadr. Program kapsamnda salanacak
desteklerle,

teknolojikyeterlilikvebilgibirikimininartrlmas
mevcutyeteneklerinfarklalanlardadadeerlendirilmesi
zgnteknolojileringelitirilmesi
teknolojikgeliimdeivmekazanlmas

hedeflenmektedir.

1505 niversiteSanayibirliiDestekProgram
Bu programla, niversite/kamu aratrma merkez ve
enstitlerindeki bilgi birikimi ve teknolojinin, Trkiyede
yerleik ve proje sonularn Trkiyede uygulamay
taahht eden kurulularn ihtiyalar dorultusunda,
rne ya da srece dntrlerek sanayiye
aktarlmas yoluyla ticariletirilmesine katk salamak
amalanmaktadr.

1505 niversiteSanayibirliiDestekProgram

Programn uygulama esaslarnda; Mteri

Kurulu olarak anlan zel sektr kuruluu ve
Yrtc Kurulu olarak anlan niversite ya da
kamu aratrma merkez ve enstits bir birlii
Szlemesi imzalarlar.

1505 niversiteSanayibirliiDestekProgram
Bu szleme erevesinde Yrtc Kurulu tarafndan
yaplacak; yeni bir rn retilmesi, mevcut bir rnn
gelitirilmesi, iyiletirilmesi, rn
kalitesi
veya
standardnn ykseltilmesi veya maliyet drc
nitelikte yeni tekniklerin, yeni retim teknolojilerinin
gelitirilmesi projesi; TBTAK ve Mteri Kurulu
tarafndan finanse edilmektedir.

1505 niversiteSanayibirliiDestekProgram
Destektrvedesteksresi:
Program kapsamnda desteklenen projeler geri demesiz
olarak desteklenir.
Projenin destek sresi, projede destek kapsamna alnan
faaliyetlerin gerekletirilmesi iin TBTAK tarafndan kabul
edilen sredir. Destek sresi proje baznda en fazla 24 aydr.
Proje neri Bilgileri Formu (AGY105) sunulmadan nce,
yrtc ve mteri kurulu tarafndan bavurulmas halinde
Fizibilite Destei verilebilir. Fizibilite Desteinin sresi, bu
maddenin 2. fkrasnda belirtilen proje destek sresinden ayr
olup en fazla 3 aydr.

1505 niversiteSanayibirliiDestekProgram
Destekoranveprojelerinbtesnr:
(1) Proje bavuru tarihinde mteri kuruluun KOB leinde
olmas durumunda destek kapsamna alnan proje btesinin
%75i TBTAK, kalan %25i mteri kurulu tarafndan
karlanr.
Proje bavuru tarihinde mteri kuruluun byk lekli
olmas durumunda destek kapsamna alnan proje btesinin
%60 TBTAK, kalan %40 mteri kurulu tarafndan
karlanr. Proje btesinin TBTAK ve mteri kurulu
tarafndan karlanacak oranlar, mteri kuruluun proje
bavurusunu yapt tarihteki lei dikkate alnarak belirlenir
ve proje sresince bu oranlar deitirilmez.

1505 niversiteSanayibirliiDestekProgram
(2) nerilen projenin btesi Proje Tevik kramiyesi (PT) ve
Kurum Hissesi hari en fazla 1.000.000.TL ( bir milyon)dir.
(3) Fizibilite Desteinin btesi, bu maddenin 2. fkrasnda
belirtilen proje destek btesinden ayr olup, Proje Tevik
kramiyesi (PT) ve Kurum Hissesi hari en fazla 10.000.TL
(on bin)dir. Fizibilite Destek tutarnn tamam TBTAK
tarafndan karlanr.

1505 niversiteSanayibirliiDestekProgram
(4) Proje bana denebilecek toplam PT, ilgili Uygulama
Esaslarnn 10 uncu maddesinde belirlenen erevede Bilim
Kurulunun proje yrtcs iin belirledii aylk PT tutar st
snrnn proje sresi ile arpmndan elde edilen meblan iki
buuk (2,5) katn geemez.
(5) Desteklenen projelere, destek kararnn alnd ylda
geerli olan proje destek oran, bte ve toplam PT st
snrlar uygulanr.

1513 TeknolojiTransferOfisleriDesteklemeProgram
Bilim Teknoloji Yksek Kurulunun 27 Aralk 2011
tarihinde gerekletirilen 23. toplantsnda, niversite
sanayi ibirliinin geliimine katk salayacak,
teknolojinin ticarileme srecini destekleyecek ve
akademik aratrmalara lojistik destek salayacak bir
arayz olan teknoloji transfer ofislerinin etkinliinin
artrlmas ve yaygnlatrlmas amacyla kamu
kaynaklar ile desteklenmesine karar verilmitir.

1513 TeknolojiTransferOfisleriDesteklemeProgram
Bu amala oluturulan 1513 Teknoloji Transfer Ofisleri
Destekleme Program ile Teknoloji Transfer Ofislerinin
proje
esasl
olarak
niversitedeki
bilginin
ticariletirilmesine
katk
salayacak
eitli
faaliyetlerinin desteklenmesi amalanmaktadr.

1513 TeknolojiTransferOfisleriDesteklemeProgram
TBTAK Teknoloji Transfer Ofisleri (TTO) Destekleme
Program (1513 kodlu), niversitelerdeki bilgi ve
teknolojinin,
uygulamaya
dntrlerek
ticariletirilmesi, niversite ve zel sektr kurulular
arasnda ibirlii oluturulmas ve sanayinin ihtiya
duyduu bilgi ve teknolojinin niversitede retilmesine
yardmc olunmas amacyla faaliyet gsteren TTOlarn
desteklenmesini hedefleyen bir destek programdr.

1514GiriimSermayesiDesteklemeProgram
(GSDEP)
1514 kodlu TBTAK Giriim Sermayesi Destekleme
Program,
lke
ekonomisine
katma
deer
salayabilecek nitelikte yeniliki, rn, sre, bilgi ve
teknoloji gelitirme ve retme potansiyeli bulunan
KOB leindeki irketlerin ekirdek veya balang
aamalarndaki finansman ihtiyalarnn, giriim
sermayesi fonlar araclyla karlanmas amacyla
balatlmtr.

1514GiriimSermayesiDesteklemeProgram
(GSDEP)
Destekleme Program ile lkemizde teknoloji ve yenilik
odakl KOBlere sermaye salayacak yeni fonlarn
kurulmasna ve bu fonlar ynetecek Fon Yneticilerinin
tevik edilerek giriim sermayesi ekosistemin
oluturulmasna katk salanmas hedeflenmektedir.

1509 UluslararasSanayiArGeProjeleriDesteklemeProgram
AMACI
EUREKA gibi ibirlii alarn kullanarak Avrupa lkeleri arasnda
pazar odakl ArGe projelerini oluturmak ve Avrupa apndaki
firmalar, niversiteler ve aratrma kurumlar arasndaki ibirliini
artrmaktr.
DERPROGRAMLARDANFARKI
Katlmclkelerdenbirveyadahafazlaortaolmas,
Projedesteksresindekstlamaolmamas,
SALADIIFIRSATLAR
Uluslararasibirliiyeteneininkazanlmas,
Dieruluslararasprogramlaradahakolayeriimveadaptasyon,
Uluslararaspazarlaraeriim.

Yenilik veArGe

rnYenilii
SreYenilii

DESTEK
KAPSAMINDA

PazarlamaYenilii
Organizasyonel
Yenilik

KAPSAM DII

DesteklenenArGeveyenilikaamalar

Yeniliknedir?

Yenilik,yenibirfikrinbaarlbirekilde
ticariletirilmesiesasnadayanmaktadr.
Yeniliktenkastyenibirrnveyasre
olabileceigibiyenibirorganizasyonveya
pazarlamamodelideolabilmektedir.

ArGeveYenilik
Ar-Ge, paray bilgiye
dntrmek iken;
Yenilik, bilgiyi paraya
dntrmektir.
Esko Aho, Finlandiya Eski Babakan

ProjeDeerlendirmevezlemeSistemi(PRODS)

eBavuru
Kullanc Kayd
Firma Kayd / Firma
Seimi

Proje Bilgilerinin Girilmesi

lgili Evraklarn ve
ktlarn TBTAKa
letilmesi
Kullanc Yetkilendirmesi

https://eteydeb.tubitak.gov.tr

Projenin PRODS zerinden

elektronik ortamda TBTAKa
letilmesi

eBavuru

ProjeneriBilgileri
Destek Programlarna yaplan proje bavuru ierii :

Blm A Proje ve Kurulu Bilgileri

Blm B Projenin Endstriyel Ar-Ge erii,
Teknoloji Dzeyi ve Yeniliki Yn
Blm C Proje Plan ve Kuruluun Altyaps
Blm D Projenin Ekonomik Yarara ve Ulusal
Kazanma Dnebilirlii
Blm E Proje Btesi

ProjeZamanubukGrafii

ProjegeniveAGY100Proje neriBilgileri
Proje Plan ve Kuruluun
Altyaps

Proje Btesi

Kapsam

Endstriyel Ar-Ge erii

Teknoloji Dzeyi ve Yeniliki
Yn

Baarl proje,
Kapsamn,
belirlenen
niteliklerde
zamannda ve
hesaplanan
maliyet snrlar
iinde
tamamlayabilen
projedir.

TBTAKTEYDEBeBavuruSreci
AGY100

Proje Bavurusu

Hakem
Deerlendirmesi

TEYDEB Deerlendirmesi
(Uzman n deerlendirmesi)

(Konu ve bteye
gre 2-5 uzman
aratrmac hakem)

DeerlendirmeSreci

AGY200
Hakem
Raporlar

TEYDEB Uzman deerlendirmesi

Red

Kabul

Teknoloji Grubu
Komitesi Toplants

Szleme

Proje Bavurusunda Nelere Dikkat Edilmeli -1

Projenin endstriyel Ar-Ge ierii ve yeniliki
yn vurgulanmal
Projenin teknoloji dzeyi bilimsel/teknik literatr
ve standartlar referans verilerek aklanmal
Projenin hedef ve ktlar net ve llebilir
biimde baar kriterleri tanmlanmaldr.
Projede kullanlacak yntem ve teknikler
aklanmal.

Proje Bavurusunda Nelere Dikkat Edilmeli - 2

Proje sresi ve btesi gereki tahmin edilmeli.
Proje i paketlerine blnmeli, i paketleri
arasndaki ilikileri iyi kurgulanmal.
Projeyi gerekletirmek iin gerekli ibirlikleri ve
hizmet almlar tanmlanmal.
Proje ekibi projeyi gerekletirebilir nitelikte
oluturulmal.
Deerlendirme srecinde hakemlere proje
faaliyetlerine ilikin proje personelinin ve var ise
teknik danmanlarn sunum yapmalar.

Desteklenmeyen projeler
Ar-ge ve yeniliki yn zayf, fonksiyonel deiiklik
iermeyen rutin mhendislik uygulamalar, sadece ekil
ve estetie ynelik deiikliklerden ibaret projeler
Gncel teknolojinin gerisinde kalm almalar ieren
projeler,
Altyapnn iyiletirilmesine, retim altyapsna ynelik
yatrm arlkl projeler
Firmann zgn katksnn snrl olduu ya da hi
olmad projeler
Proje ekibi nitelik veya nicelik olarak projeyi
gerekletirecek yeterlilikte deil.
Proje kts ekonomik yarara dnebilir nitelikte
deildir.

3BoyutluDeerlendirme
Proje nerilerini, her boyuta eit arlk vererek
3 boyutta deerlendirmek iin gelitirilen
Tanmlara Balanm Deerlendirme lei
(Phrase-Anchored Rating Scale)
(Likert lei 1, 2, 3, ... yerine)
Her 3 boyut iin ayr ayr
OK Y
Y
Y DEL / YETERSZ
ynleri tanmlayan ifadeler / kavramlar / hkmler

Sanayi Ar-Ge Projeleri Deerlendirme Boyutlar

1. Projenin endstriyel Ar-Ge ierii,

teknoloji dzeyi ve yeniliki yn
2. Proje plan ve kuruluun altyapsnn
uygunluu
3. Proje ktlarnn ekonomik ve ulusal
kazanma dnebilirlii

HakemHavuzu

100den fazlaNVERSTEDEN
20.000inzerinde HAKEMLK
Binlerce ARATIRMACIDAN OLUAN,
SREKLBYYEN
HAKEMHAVUZU

Hakembelirlenmesinde
Projenerilerinehakemseimiyaplrkenaadakihususlardikkatealnmaktadr:
TBTAKARBS(AratrmacBilgiSistemi)dekaytlvekonununuzmanolmas,
Projeleraraskarlatrmayapabilmesiiinfirmannncekiprojelerindehakemlik
greviyapmolmas,
ProjekonusundaTrkiyedekigeliimigrerekdeerlendirmeyapabilmesiiinbenzer
projelerdegrevalmolmas,
niversitesanayiibirliinekatksalamakamacylaprojeninyrtleceiblgeden
olmas,
Dahancekiprojedeerlendirmeperformanslarna(gzlem,irdeleme,rapornitelii,
firmayakatksveraporverisresi)grebelirlenmesi,
Dahancehakemlikyapmamkiilerarasndanveeitliniversitelerdenhakem
belirlenerekhakemhavuzunungeniletilmesi,
Projekonusufarkldisiplinleriieriyoriseherbirdisiplinideerlendirebilecek
uzmanlarnbelirlenmesi
TeknolojiKomitelerininyeleri,Bilimseldeerlendirmeyapanhakemler,izleyiciler,
kurumsaltemsilesasnagredeil,bireyseluzmanlkveliyakatesasnagre
seilmektevebireyseldeerlendirmelerini,aitolduklarkurumlarngrolarak
deil,bireyselbamszgrleriolarakifadeetmekzorundadr.

Biliminsan SanayiEtkileimi
Trkiyenin

farkl

yerlerindeki

bilim

insanlarnn

kurulularn projelerini yerinde deerlendirmek zere

ziyaret etmesi bilginin yaylmasna ve uzun vadede
niversite ve sanayi arasnda kalc balarn olumasna
katkda bulunmaktadr.
Her yl deerlendirme srelerinde grevlendirilen iki
bine yakn bilim insan niversite dna karak zel
sektr kurulular ile bulumaktadr.

ProjeDeerlendirmevezlemeSistemi(PRODS)

eDnemBavurusu
Yrtc Yetkilendirme
Formu Gnderilir.
Firma, Mali Raporu
hazrlar ve YMM onayna
sunar.

YMM, Mali Raporu

inceleyerek, AGY 500
raporunu dzenler.

https://eteydeb.tubitak.gov.tr
PRODSten elektronik olarak
gnderilen AGY 500 ve Dnem
Raporu^nun kts imzalanarak
TBTAKa iletilir.

Firma, AGY 500 Raporunu

ve Dnem Raporunu
taraycdan geirerek
PDFe dntrr.

Proje Yrtcs, AGY 500 Raporunu,

Dnem Raporunu ve eklemek istenilen
dier belgeleri PRODS zerinden
67
elektronik ortamda sisteme ykler.

zlemeveDesteklemeSreci
Ar-Ge Yardm stek Formu
AGY300

Ar-Ge
Faaliyeti

zleyici
Deerlendirmesi

Dnem
Raporu

Mali
Rapor

YMM
Onay
AGY500

TEYDEB Teknik ve Mali Uzman

n deerlendirmesi

zleme ve Destekleme Srelerinin tm aamasnda, firmaya e-posta olarak bilgi verilmektedir.

demeSreci

zleyici
Raporu
AGY400

TEYDEB Uzman Deerlendirmesi

Destek orannn ve miktarnn tespiti

(1507)

zleme ve Destekleme Srelerinin tm

aamasnda, firmaya e-posta olarak bilgi
verilmektedir.

Firmaya demenin
yaplmas

DesteklenenGiderKalemleri
Personel giderleri,
Alet, tehizat, prototip, kalp, yazlm almlar,
Malzeme ve sarf giderleri,
Seyahat giderleri,
Danmanlk ve hizmet almlar
niversitelere yaptrlan Ar-Ge hizmet giderleri (1501, 1507,
1509, 1511),
Proje hazrlatma giderleri (sadece 1507),
Yeminli Mali Mavir Giderleri (YMM) (1507 ve 1509)
Bursiyer, Proje Tevik kramiyesi ve Proje Kurum Hissesi
(sadece 1505).
Fizibilite Destei (sadece 1505)
Tevik dl (1501 (firma KOB ise), 1507)
Genel Giderler (1511 ve 1512)
Proje toplam btesinin %25i kadar ve en fazla 500.000 TL n
deme yaplabilir (1501, 1507,1509,1511,1512 (3. aamada))

Destek Oran
1501-Sanayi Ar-Ge Projeleri Destekleme Program
KOB, Byk firma ayrm yaplmakszn temel destek
oran % 50
%60
1505 niversite Sanayi ibirlii Program %60-75
1507 KOB Ar-Ge Balang Program
destek oran % 75
1509 Uluslararas Sanayi Ar-Ge Destek Program
destek oran
Byk firmalar % 50
%60
KOB % 75
Tm programlarda n deme Sistemi

Projelerin Destek Sreci

Ar-Ge Yardm stek Formu (AGY300)
1. Dnem Raporu
Ar-Ge Yardm stek Formu Hazrlama Klavuzu

2. Mali Rapor
Mali Rapor Hazrlama Klavuzu

3. YMM Proje Harcamalar Deerlendirme ve Tasdik

Raporu (AGY500)
4. Proje Sonu Raporu (AGY350) (projenin son
dneminde)

ArGeYenilikFaaliyetlerindeKamuDestekleri

Projelerehibedestekler
TBTAK(1995)
DTM(1995)
KOSGEB(1990)
SanayiBakanl(Santez)(2008)

Projelerekredi
TTGV(1991)

Vergitevikleri
Gelirvergisi(193)veKurumlarvergisi(5520)
kanunlarndayeralanArGeindirimi,2001
4691:Teknolojigelitirmeblgesikanunu,2001

5746 sayl Ar-Ge Kanunu (12.03.2008/R.G.26814)

Ar-Ge Kanunu
Teknoloji merkezi iletmelerinde, Ar-Ge merkezlerinde,
kamu kurum ve kurulular ile kanunla kurulan vakflar
tarafndan veya uluslararas fonlarca desteklenen Ar-Ge
ve yenilik projelerinde ve teknogiriim sermaye
desteklerinden yararlananlarca gerekletirilen Ar-Ge ve
yenilik harcamalarnn tamam kurum kazancnn ve ticari
kazancn tespitinde indirim konusu yaplr.
- Kurumlar ve Gelir vergisi kanunlar uyarnca daha nce
mkelleflere tannan Ar-Ge harcamalarndaki yzde 40'lk
matrah indirimi yzde 100'e karlmtr. Yaplacak Ar-Ge
harcamalarnn yzde 100' yapld ylda vergiden
dlecek, ayrca bu gider amortisman yoluyla daha
sonraki yllarda vergi matrahndan indirilecektir.

Gelir Vergisi ve SSK ndirimi

Kamu personeli hari Ar-Ge personelinin

cretleri zerinden hesaplanan gelir
vergisinin yzde 80'i, doktoral olanlarda
ise yzde 90' istisna kapsamna alnmtr.
Kamu personeli hari Ar-Ge personelinin
cretleri zerinden hesaplanacak sigorta
primi iveren hissesinin yars, 5 yl sreyle
bteden karlanacaktr.

ArGendirimi
LGL MEVZUAT

5520saylKurumlarVergisiKanunun10.Maddesi1.fkrasa
bendi
SORUMLU KURULU

MaliBakanlGelirdaresiBakanl
KAPSAM

Kurumlar,yliindeyaptklarArGeharcamalartutarnn
%40oranndahesaplayacaklarArGeindiriminibeyanname
zerindekazantanindirebileceklerdir.

-----------------------------------------------------------5746 sayl Aratrma ve Gelitirme Faaliyetlerinin

Desteklenmesi Hakknda Kanunun 5 inci maddesi ile bu
oran %100 e karlmtr.

GenelDeerlendirme 1
ArGeFaaliyetlerindeFirmalarnKarlatklarZorluklar:
FinansmanskntlarnedeniyleArGefaaliyetlerine
yeterincekaynakayramamaktadr,
Nitelikliaratrcpersonelistihdamndazorlanmaktadrlar,
niversitelerlevearatrmakurumlarylaArGeibirlikleri
istenendzeydedeildir,
Buzorluklar,firmlarmza,rekabetiveyenilikikatmadeeri
yksekrnveyateknolojileriretmeimknvermemektedir.
niversitelerinaltyapsvebilgibirikimiyleverimlivehzlbirkaynak
kullanmmmkn
KOBleindekiiletmelerinbykounluununbudesteklerdenve
mekanizmalardanyararlanabilmesiiinKOBlereulamakgerekiyor.

GenelDeerlendirme 2

KOB leindeki firmalar, destek programlarn bir ara yerine ama olarak
da grmeleri nedeniyle, nerdikleri projelerin genel deerlendirmesi
yapldnda aadaki sebeplerden dolay projelerin desteklenmedii
sylenebilir:

ProjedeArGeieriininbulunmamasyadaokazolmas,
retimaltyapsnaynelikyatrmarlklprojelerolmas,
ArGefaaliyetiolarak,rutinmhendislikuygulamalarnnsunulmas,
nerilenteknolojiningncelteknolojiningerisindekalmalmalariermesi,
ProjeArGesistematiininyetersizolmas,
Projeekibininnitelikveyanicelikolarakprojeyigerekletirecekyeterlilikteolmamas,
ArGefaaliyetlerindeprojeyinerenfirmakatksnnolmamas,
Projektsnnekonomikyararadnebilirnitelikteolmamas.

Proje nerilerinin ArGe proje sistematii erevesinde kurgulanmas,

hazrlanmas ve faaliyetlerinin yrtlebilmesi iin proje sahibi firmalarn
niversiteler, teknoloji merkezleri ve dier ArGe kurulularndan destek
almalarn neriyoruz.

neri
Firmalarn ArGe faaliyetlerine ilikin tevik ve hibe desteklerden
azami yararlanma konusunda, gerektiinde niversitelerden veya
deneyimli yetkin kii ve kurululardan danmanlk hizmeti
almalar nerilmektedir.
Ancakbudanmanlkbirarzuhalcilikseviyesindeyaplmamal;
Projekonusundagerekliaratrmalaryaplarak,bukonudayaplan
almalar,patentler,teknolojiler,rn/yntemlerbelirlenmeli
Projefaaliyetlerinekonurnnteknolojidzeyi,yenilikiynleriileArGe
yekonubirprojekurgusuyaplmal
ProjeArGefaaliyetlerinekonudisiplinlerdikkatealnarakinsankayna
ihtiyac,yaplacakibirlikleri,alnacakhizmetlerbelirlenmeli
Projeplanvebtesibualmalarneticesindegerekihazrlanmal

Sonu
Hazr teknolojiyi taklit etme veya alp kullanma
dngs sadece lkeye deil, bizatihi sanayiye pahalya
gelir.
Teknolojiyi kendiniz retmeniz ilk bata zor ve pahaldr,
ama daha yksek maliyetli bir gelecek getiren ksr
dngden kurtarr.
Gnmzde iletmelerin baarlar tesadfi olmaktan
km olup, baarlar planlanarak gereklemektedir.

Sonu

Firmalarmznkendirnlerini
tasarlamalar,
retimteknolojilerinesahipolmalarnda
ArGeyapmannzorunluluu
bulunmaktadr.

Teekkrler