VM

ROMANORVM

ET
I

A N A

jj
^

'ERNVS

\<D

III

n\

1551
,U-^

^^^^^^^B
^^^^^^KKK^

S
^

B,

G.

I V B

lULII FIEMICI

MATERM

MATHESEOS LIBRI VIII

EDIDERUNT

W.

KEOLL

ET

F.

SKUTSCH

IN OPERIS SOCIETATEM ASSUMPTO

K.

ZIEGLER

FASCICULUS ALTER
LIBROS IVPOSTERIORES CUM PRAEFATIONE ET INDICIBUS CONTINENS

LIPSIAE IN AEDIBUS

B.

G.TEUBNERI MCMXIII

LIPSIAE: TYPIS

'^.

ated in

B. G.

TEUBNEEI

Germany

PRAEFATIO.
cum anno 337
multorum in manibus versatos esse veri est
simillimum; nec tamen apud uUum antiquum scriptorem
eorum mentio fit. Tractatum enim, qui Me dis et praesensionibus' inscriptus Boethii nomen prae se fert, in quo Firmicus mathematicus commemoratur (Ciceronis opera ed.
Orelli V 1, p. 395 13 In huiusmodi vero tradatu Fosidonii
lulii

editi

Firmici Materni Matheseos libros octo,

essent,

atque lulii Firmici sive reliquorum mathematicorum regnat

Sed inde ab
oratio), multo recentioris aetatis esse patet.

anno fere millesimo in Gallia et paulo post in Britannia vestigia

eius apparent. Laudat eum iuxta Ptolemaeum Honorius
Augustodunensis in opere ^de philosophia mundi' II 5
(Migne, Patr. lat. 172 p. 59 B), et apud Willelmum Mal-

mesburiensem De
Patr. lat.

179

p.

gestis regum Anglorum II 167 (Migne,

1138 B) legimus Gerbertum, cum in Hi-

spania apud Saracenos astrologiae studuisset, vicisse scientia

FtJiolomaeum in astrolabio
lulium Firmicum in fato. Idem
.

Anglorum' IH 118

Hamilton [RoUs
(ed.
259
archiadn.
testis
Girardum
est
1870]
6^))
episcopum Eboracensem cum aliter peccasse tum Firmicum
lectitasse; unde posteri finxerunt sub pulvino eius, cum subita morte abreptus esset (anno 1108), Firmicum inventum

in 'Gestis pontificum
series

1)

finio,

p.

rumorum licentia parum difmaxime libidini obnoxius erat. Qui

inservire, quod luUum Firmicum secreto

Ceterum, vel rei veritate vel

multorum criminum

et

etiam maleficiis dicitur

et promeridianis horis lectitavit.
Sed haec in apographis tantum
Willelmi operis leguntur; in ipso autographo codice, quem adhuc
tenemus, ipse monachus ea verba, quibus vir sumraus Girardus
vituperabatur, postea erasit; desunt igitur apud Mignium P. L.
179 p. 1578 D.

lY

PRAEFATIO.
Quo factum

esse.-^)

cathedrali

est,

ut ei nisi aliquanto post in ecclesia

sepulcrum non daretur.

Eiusdem archiepiscopi

fuisse scripsit nobis F. Liebermann auctorem anoperis iuridici Anglici, quod anno 1114 prodiit ti-

ministrum

onymum

ornatum ^Quadripartitus' (ed. F. Liebermann, Halle

cf. ibid. p. 36
sq.), Legumque Henrici I. (ed. Scbmid,

tulo

1892,

Gesetze der Angelsachsen p. 432 sqq. et nuper F. Liebermann, Die Gesetze der Angelsachsen, Halle 1903
1906,
I 548 sqq.).
In utroque opere auctor aperte Firmici dic-

tionem imitatus est, cuius rei haec exempla adscribimus;

Quadr. Ded. 1 nullis adversitatum livoribus obatrescit cf.
Firm. p. 2 la; Quadr. Ded. 4 incmisulta pollicitatione suscepi cf. Firm. p. 3 26; Quadr. Af 23 et Leg. Henr. 90 2 desubito cf Firm. p. 110 25; Quadr. Ded. 16 propriam habent
malitiae praerogativam cf. Firm. p. 110 26; Leg. Henr. 93 17
Quae fortiora erunt si cf. Firm. p. 104 28. 148 is. 151 20.
154 8. 162 5 al. Ded. 10 malitie detestanda crevit inprobitas cf. Firm. I 95 17. (256 13.
96 19); Ded. 11 avaricie
stridulum murmur cf. Firm. I 2 12; Ded. 11 promiscue libidines cf. Firm. I 205 6. 215 23. II 159 6 Ded. 15 nec est qiii
dolorem suum verbis aut lamentationibus prodat cf. Firm.
1 28 15; Ded. 16 desideriis estuantes cf. Firm. 1 169 25; Ded. 1 6
illecebris cf Firm. I 88 11. Ded. 16 meretriciis
voluptatum
actihus cf. Firm. 1508 (N! v. add.); Ded. 16 scurrarum gremiis
adoleverunt cf. Firm. I 25 le; Ded. 18 feditate deformes
cf. Firm. I 147 22; Ded. 18 affluentes eterne felicitatis ornatus
cf. Firm. I 108 1
(ubi fortasse sic emendandum !) Ded. 19
Videmus bonorum duros exitus, nocentum felices cf. Firm. I
22 11; Ded. 19 Ubi sunt qui dicebant, peccata mundiper dics
singulos diis ultricibus nunciari? cf Firm.I 28 is. 29 2; Ded. 19
Humano sumus et divino iuditio propemodum destituti cf Firm.
I 28 11. Sed haec satis; poteramus totis Quadripartiti paginis

1) Ranulf Higden ed. Lumby VII 420 et ex eo Knyghton ed.

Twysden, X SS., 2375; cf Quadripartitus ed. F. Liebermann

(Halle 1892) p. 38
tiores fecit.

sq.,

qui vir doctus de his

rebus

nos cer-

PRAEFATIO.

paene in secundo quoque versu exemplum FirmiVidetur igitur, ut scribit Liebermann, cum
Girardus scholae Normannicae fuerit, Firmicus cum Normannis saeculo XI. ex Gallia in Britanniam migrasse mulexscriptis

cianum

addere.-^)

tumque lectitatum
de Morley

esse.

in libro,

igitur mii*um, quod Daniel

inscribitur
Philosopkia magistri
qui

Neque

danieUs de merlai ad iohannem Norwicensem episcopum (qui

1175 1200) Firmici matheseos mentionem facit

regnavit

eamque bene novit,

cf.

Val. Rose,

Herm. VIII 347

349.

Ad saeculum XI. et codices vetustissimi redeunt. Quorum

duo genera esse Sittelius in praefatione editionis primus
docuit.

Ex archetypo Gallico

optima

eius

apographa

quem ideo vocavit, quod

in Gallia videntur orta esse
cuius
,

quibus in recensendis

IV

altera pars dimidia interiit, ut nisi libri I

nihil exstet, fluxerunt codices vetusti cum alii
libris I.

IV.

iique mutili

MPR VQ,

tum

usi sumus.

Ex

altero

(^ltalico* Sittelii) ii codices, qui omnes VIII

libros servaverunt, nati sunt. Nunc igitur, ne quis, quae de
scripta Firmici memoria prolata sunt, ex variis fontibus sibi

archetjpo

conquirere cogatur, conspectum

quorum ad nos

omnium librorum damus,

notitia pervenit.

Integram incorrectamque archetypi speciem,

nisi

quod

ni-

mirum

suis quisque vitiis laborat, praebent tres codices saeculi XI. hice:
1.

Montepessulanus

medicorum H

scholae

180;

cf.

M.

190. Codex, quem duo folia

Bonnet, rev. de phil. VIII 187
ex breviario sumpta complectuntur, compositus est ex quaternionibus duobus, signatis QI. II (= f. 1 16), binione,
cui folium singulare insertum est, signato III (= f. 17
21);

quaternio IIII excidit

(quod

et

manus

recentior

f.

21"^ ad-

1) Perperam Liebermann, D. Ges. d. Ang. I 534"^ ad Quadr.

Arg. 22 torcias, quod in torciones corrigere vult, Firm. VIII 15
afFert; ibi enim (310 12) pro tortione Mdinae codices praebent
torti quaestione^ neque omnino tortio est apud Firmicum.

PRAEFATIO.

VI

notavit: *Deest quaternioY)] quaternionibus quinque, signatis

V. VI. VII. VIII VIIII (= f. 2261), ternione
et qui-

nione

XI (= 62 78),

binione

XIII et
XV. XVI.

quaternionibus duobus XII.

XIIII{= 7998),

quatemionibus tribus

XF/J(=99 122). SingulaepaginaeundetricenoshabentverDe

exarando codice se exceperunt

21 manus sunt
Bonnet), Skutschius baec adaotavit. f. 1
61 (quatt.
elegantis et ut videtur recentioris quam f. 22
V IX); in his f. 22 53 (quod folium 32 versus praebet)
sus.

diversis librariis, qui in

(cf.

ab uno librario scripta videntur, 54'

58^^ med. manus coaeva,
sed amplior et gracilior exaravit, quam usque ad f. 61"^
tertia eiusdem aetatis sed minus accurata exiliorque excepit.
Folii 62' versus

11

vetustiorem exhibent calamum, a

versu 12 autem rursus obvia est scriptura recentior usque ad

f. 78'
(nam 78^ vacuum). Extrema pars (f. 79 122) ab una

manu

vetustiore videtur scripta esse quamvis non ubique

sui simili. Haec ad illustranda p. 559 imaginem addidimus

phototypicam, in qua 4 locorum scripturas (f. 21^^, 62', 99',

122^) spectare licet, a Skutschio cartae dilucidae auxilio
delineatas. Variae notae margini adspersae sunt ab eo, qui
saeculo XV./XVI. hunc librum possedit, quique f. 1' nomen
dedit: Lih(er) est II(er)ma(n)m de Bine. Altera inscriptio
quae est Ex Lihris Oratorii Collegii Trecensis utrum aetate
prior an posterior sit illa, non facile diiudicatu.
P
2. Parisinus 7311 (cf. Salmasius, de annis climactericis
p.

95

pars

Sittl p. VIII.

al.

(f.

idem

vol. I p.

V)
103) famosissimus Ovidii
3)
indicem paschalem

50

est, inter

exhibet Firmicum

cuius tertia

amatoriae liber
et Ovidium insertum

449^, ubi

textus in medio folio de-

(f.

(f.

ille,

artis

1) In hoc quaternione codicis M, ut par est, additamentum

codicum recentiorum (49 1 5
53 14) defuisse facile computari
62 26) addito eo
exciderunt (40 i
poteBt; ea enim quae in
additamento 589 versus nostrae editionis, detracto 506 versus

M (14 30

21
continent, cum e. g. quaternio II codicis
e) 463,
quaternio V (62 2680 6) 478, quaternio XII (175 31917) 472,
249 u; 249i4
256i3) 457
quaterniones XVI et XVII (233 lO
et 460 versua habeant.

Vn

PRAEFATIO.
quera olim monasterii

siait),

Sittl

3.

et

non male

S.

Benedicti Fossatensis fuisse

coniecit.

Vaticanus reginae 1244;

artius inter se cohaerere

cf.

vol. I p.

quam cum

V.

Codices

ex apparatu

nostro facile cognoscitur.

Praeter haec tria eximia apographa etiam plures exstant

codices vetusti, quos ex eodem atque
archetypo fluxisse
et lacunis, quas cum his communes habent, et eo probatur,
quod eodem loco (269,i8) desinunt. Sed hi, postquam ex

MPR

illo libro

descripti sunt, correctoris

factum

est,

manum

experti sunt, qui

lectiones adscripsit (quo
ut huius generis codices vetusti hic illic cum

et alios codices contulit

eorumque

recentioribus ex archetypo *Italico' petitis consentiant) et

suo ingenio usus haud pauca correxit. Hanc recensionem

iam saeculo XI. (non, ut Sittl p. XI censet, saeculo XIII.
ineunte) exstitisse ex eo intellegitur, quod in codicibus Monacensi (s. XI.) Leidensi (s. XII./XIII.) aliis eaedem interpolationes inveniuntur. Cf. KroU, Berl. phil. Wchschr. 1898,
413 sq. Talis modi librariorum licentia deinde et in singulis

Hbris plus minusve grassata est. Huius generis codicum ad

recensionem a nobis adhibiti sunt hi:
4. Vaticanus lat. 3425, cf. vol. I p. V. Singulae paginae 50
habent versus litteris admodum minutis scriptos. Codicem
clarorum Italorum in manibus fuisse docet inscriptio in f. l'^:
tocco dal Panormita. Jul. JJrs. Saepe eum cum Neapolitano

conspirare infra apparebit.

5.

Parisinus 17867, cf.Bonnet

Fuit antea 'a la Bibliotheque de

1. c.

188

sqq. vol. I p.V. Q

de Paris'. Singulae
Persaepe variae lec-

p.

L Eglise

paginae plerumque habent 50 versus.

tiones in textum irrepserunt. Inde a libro III codex
neglegentia scriptus

summa

est.

Accedunt hi codices, quorum indolem satis exploravimus,

iis fructum ad recensendum

ut iudicare possemus nullum ex

scriptorem peti posse:

6.

Darmstadiensis 756 membr. cm. 27, 3:19 saeculi XII.

126 sqq. libros I IV, sed 269 i8 desinentes, exhibet

in foU.

PRAEFATIO.

VIII
binis columnis scriptos.

Gemellum eum

VI

esse Parisini

vol. I

diximus, quod probatur his exemplis (ex Bollii collap.

16 sM aciem oculorum
tione): 13 12 nutriat] nuntiat
27 17 possessis ab auctore
suorum
67 1 domus
67 28 possiderent
69 10 eodem
om. ==
69 24
70 8 fuerit] est
70 20 sunt illa
Sagittarii om.

= PQ

=Q

=Q

=Q

=Q
=Q
=Q
=Q
_
71 itaque om. = Q 73 Quot annis ds geniturae discernat
=Q
73
Conditorem = Q 73
uitae = Q
ipsius signi
74 XLIII = Q 75 haec om. = Q
vitae om. = Q
73
= Q 7622 habeo
76 diuisione = Q 76
singulis stellis
= Q 77 qualitate locorum = Q 77 De numeris an78 Sidonius] sidorus
tisciorum et apotelesmatum = Q
= Q 81 istarum = Q
80
sidorius Q
itaque om.
loco geniturae = Q
82
82 piscibus = Q 82
geminis
== Q
85 te om. = Q
uidet = Q
83
867 poteris
86
et ad conservanda = Q
87
om. = Q
recte = Q
= Q 89 Incipit cap libri III Q.
ex
88
aliqua
parte
Q

12

15

19

20

13

17

27

cf.

19

27

12

20

26

16

7.

Parisinum 7312 membr.

cm.

cf.

46:32

saec.

XV,, binis

columnis 48 versuum nitide

scriptum, ideo subiungimus,

ex
recentia
eo
codicis
supplementa
quod
(cf, vol, I p. V)

Aliquot lectiones eius in Sittelii apparatu

invenias, quibus satis apparet hunc codicem impudenter interpolatum haud multum distare a libro huius generis vedescripta sunt.

tustissimo, qui est

8.

Monacensis 560 membr. saec, XI. (cf. Kelber, Zu Jul.

dem Astrologen, Progr. Erlangen 1881. Mommsen,

Firm. Mat.

Herm.

XXIX

mici libros

618), qui inter alia astronomica f 20

I.

et II.

dimidium

76

20)

exhibet,

60
sed

Fir-

tam

misere depravatos et interpolatos, ut hunc codicem plane

abiciendum censuerimus, cum in Sittelii apparatu plurimae
eius lectiones legantur.
Aliquot sane locos recte sanavit.

Quae de

quae intercederet inter Monacensem et Casp. X conscripsit, ne te decipiant, inserimus,

ratione,

sinensem, Sittl

quae rogantibus nobis benigne rescripsit Gundermannus:

SittI in seiner Ausgabe des Firmicus p. X meint, wenn
ich ihn recht verstehe, dafi der Firmicus im Monacensis

PRAEFATIO.

IX

560 fol. 20 60 ein Teil der Handschrift sei, die Poggio

Monte Cassino fand = Casinensis 361, in dem jetzt noch
Frontinus de aquaeductibus steht und ehedem auch Firmicus

lat.

in

math. stand.

Aber der Monac.

lat.

560 hat anderes Format, andere

Der
Zeileczahl, andere Schrift als der Casinensis 361.
Schreiber des Cas. 361, Petrus Diaconus, hat aber sehr
wahrscheinlich auch den Firmicus geschrieben, da er in
seiner Autobiographie ein Verzeichnis seiner Arbeiten gibt,

zum guten Teile in dem Casin. 361 finden, und daauch sagt astronomiam ex ueterihus Ubris collegit.
Der Hss.-Katalog von Monte Casino aus dem J. 1532 (Bibl.
Casinensisl (1873) p. LXXXV) nennt als Inhalt der Hs., die
identisch sein mu6 mit der von Poggio benutzten, folgendes:
die sich

bei

Scolia matheseos de astrologia incip

Hec omnia

que.

Item de

nominibus lapidum et uirtutibus singulorum incip Descripto

Imperator. Item Lib. de omnibus artibus quae in mundo suni
incip Dispb. Item Lib. psilmi Vegetii de militia incip Primus.

Item Lib. lulii Frontonis de aque ductu urbis

Cum omnis res usw.

Bome

incip

Wenn dieser Katalog a. 1552 nicht aus einem iilteren

Kataloge abgeschrieben w^orden ist, so ware der cod. Casinensis 361 a. 1429 heil und unverkiirzt aus Poggios Handen
nach Cassino zuriickgekehrt.
Immerhin konnte man annehmen, da6 Poggio den Firmicus, nicht in Abschrift, sondern losgelost im Original an
Nicolaus nachFlorenz geschickt hat nachPoggiosBrief 3, 39
(23. Juli 1429): lulium Firmicum, cum venerimus Bomam,
ad te mittam .... liber est correctus et minime mendosus, ut
primi libri. Doch spricht gegen diese
Loslosung und Ubersetzung des Originals Brief 4, 2 und
4, 4 (gedruckt bei Sittl p. X).
Wenn Firmicus a. 1532 noch im Cas. 361 stand, so ist
er vor 1699 daraus entfernt worden; denn Montfaucon (Bibl.
bibl. mss. I 226 A) sah in dieser Hs. schon nicht mehr als
wir jetzt haben.

videtur, excepto defecfu

PRAEFATIO.

Der Einband des jetzigen Cas.

17. Jahrh. als in das 16. Jahrh.

361 gehort eher

in das

Poggio in Brief 3, 37 sagt, da6 von Firmicus fehlen priliber et item pars secundi] ebenso in Brief 3, 39.
Im Katalog a. 1532 heifit es: incip Hec omnia que. Damit ist schwerlich p. 1, 21 oder p. 40, 18 (Sk.-Kroll) gemeint, sondern p. 93, 11 oder vielmehr p. 39, 4 (in anderer

mus

Stellung?)

Wenn

die Stelle p. 39, 4

7 in Casinensis ebenso wie
gestellt war, also hinter II 28, so ware freilich der

in

Monac.

660, der bei II 28 schlieBt, seinem Inhalte nach

lat.

das Supplement zum Firraicus Casinensis, aber nicht das

Original, sondern die Abschrift des verlornen, zu Poggios
Zeit schon nicht mehr vorhandenen Buches Isq."

Monacensem et Parisinum sapiunt variae lectiones, quibus ipse librarius codicis

9. Leidensis Vossiani Q 92 membr. foll. 113 cm. 24 16
saec. Xn./XIU. mera Firmici verba ex puro fonte (licet parura
74^,
diligenter) petita sordidavit; complent in codice foU. 3
Cf Kroll, Berl. phil. Wochenschr. 1898
desinunt 269,i9.
p. 413 sq. Aetate par, virtute inferior est planeque ad Monacensis vilitatem accedit, sed et suis mendis scatet
:

C IV 13 membr. foll. 108 saec. XIII.,

Quod ad probandum ponimus nonnullas
consentientes cum Monacensi, quas debemus

10. Eseorialensis

desinens

269

ii.

eius lectiones

I p. VI): 19 8 debemus repetere

21 7 di12 proferens
permittit fieri
Italiae paene 7 saeviente flamma 13 fieri pu-

Benigno Fernandez
24

dilaceratione

cimus

22

cum

(cf. vol.

20

n quia] quod is cogente

auctorem] auctoritatem Mon,
-tate Esc.
24 24 potuere] poterunt 3fon. potuerunt Esc.
25 2 Themistodes
26 10 his tantis] tantis his Mon. his om.
Esc. (= N)
is parricidialis (= N)
21 et ut
15 conferuntur
28 8 potestatem
16 etiam per illum
11 ubi sunt iudicia
29 3 forMon. Etiam illum (per om.) Esc.
22 et om.

tas

14

fato

tuitis]

23

14

si

Mon.

si

flagrantia

fortitudinis

om. Esc.
23

quas subegit gentium

tecerit

PRAEFATIO.

XI

23 peCatonis (cathenis Esc.) armavit in snam necem

31 3 consentiunt parte 10 coniungi]
27 offeruntur
11 procreati] conditi
15 ut
et iungi Mon. adiungi Esc.
et nos et omnes animantes] ut omnes et nos animantes Mon.

30

18

titionem

ut omnes animantes et nos Esc.

21 suaderi
26 auget in
27 pomaioribus] in maioribus auget Mon. auget om. Esc.
32 7 a om. is cunabulis 19 puer] puerili (recte!
sitos esse

33 9 praecedentis (= N) 14 fluciam] etiam

cito
34 1 conversationis rationem
23 morte
19 causas requirit (=
12 istius] huius
16 et totum
N).
Sustinuimus harum sordium hoc quidem loco specimen praebere, ne quis Sittelianae editionis adhuc ignarus temere nos
20

cf. add.)
tibusque

19

Monacensem eiusque
Sed

11.
foll.

asseclas

supplicio

affecisse

existimet.

claudant duo codices Anglici:

2105
Cantabrigensis
(Kk. VI. 25) membr. in oct.

satis superque,

Agmen

107 versuum 40

saec. XIII.

Cam-

(University library

bridge, Catalogue of manuscripts III p.

722) in

foll.

52

Firmici libros II. IV. mutilos (43 21266 28 tabulis 815

compendium 8 versuum redactis) continet; cf. Sittl p. IX.

in

examinato codice beadditamentum recentiorum

53 14 et paginas aliquot in usum nostrum contulit,
p. 49 15
ex quibus intelleximus Cantabrigensem vacare quidem protervis interpolationibus generis eius, cuius dux est Monacensis, sed suis mendis repletam (transpositis maxime verbis)

Rogatus a nobis

v. d. J.

E. Sandys

nigne rescripsit desiderari in eo

nec puram archetypi imaginem praebere neque ad recen-

sionem ullum fructum

afferre posse.

Bodleianus Digbeianus 212 membr. in fol., foll. 72,

inde a f. 10 binis columnis saec. XIV. exaratus, in foll. 11
29
Firmici libros I.
IV. continet; desinit 269 is.
12.

Finis libri IV. et libri V.

dicibus saeculi

XV.

vel

VIII. Firmici nisi aliquot co-

XVI. non ad nos pervenerunt. Videtur

cum praecedentia saecula parte Matheseos graviore

plane caruissent, soUerti investigatione doctorum virorum
Italorum saeculi XV. contigisse, ut veterem codicem inda-

igitur,

garent,

qui et libros V.

VIU.

et

partem eorum quae in

PRAEFATIO.

XII

Exstitit igitur aevo ut vi-

libro 11. exciderant contineret.

I. totus, II. ita ut

ceterum
deperditi (ut infra apquatemionis

detur Carolino vetus codex, in quo liber

duo

fere folia

parebit) servata essent, III. et IV. fere integri, V. mutilatus,

VI. et VII. et VIII. fere integri inessent. Ex hoc archetypo
fluxit liber is, qui Neapolitani librario et supplementa et correcturas insignes praestitit. Deinde cum et in VI. et in VII.

459

versus, p.

245

261

121 u 139 7
482 versus Teubneriani),

singuli quaterniones interissent (II p.

libro

codex exscriptus est, qui recentium codicum Italicorum

archetypus factus est. Denique et quae in II. libro servata
in recentium librorum archetypum pervenerant, et finis
is

libri

IV. et libri integri V.

effecerant

compactum

VIII.

sive

cum

(sive hi

volumen seorsum

prioribus libris coniuncti

Codex ita mutilatus vetustorum librorum

exemplar fuit, qui cum-veterem scripturam summa diligentia
intactam servaverint, in recensendis libris I.
IV., quos continent, multo maiori utilitati sunt quam codices recentes,
qui quamquam ex archetypo multo integriore descripti sunt,
tamen cum neglegentia scriptorum tum correctorum libidine
pessumdatum textum exhibent. Unde concludimus lectiones
quidem recentiorum codicum a vetere memoria discrepantes
plerumque abiciendas, additamenta autem (diligenter sane
erant) perierunt.

examinata) accipienda esse.

Priusquam ad singulos codices recentiores enumerandos
transeamus, de lacuna in libro II. obvia disserendum est.

Ex

IX

haec tota
IX.

qui ex compluribus codicibus

editus est, cognoscitur in veteribus libris
VIII. Be formis steUarum.
capitula excidisse:

laterculo

vol. I p.

Be

capitulorum,
XI

ortu stellarum.

X.

De Luna

quid cui astro se iun-

quando sinf matutinae. XII. De

scematibus stellarum.
XIII. De moribus stellarum et quo
tempore quas vires haheant. XIV. De stellis quando sint ma-

guens

significet.

XI.

De

stellis

quando vespcrtvnae. Praeterea capituli VII. De stellis

quae per diem .quae pcr noctem gaudcant pars extrema (nam
is leguntur huius capitis initium
quae apud nos p. 49 7
tutinae

esse apparet, licet codices aliud

lemma De

stellarum con-

Xni

PRAEFATIO.

XV. (indicis XVI., contextus X.)

moribus signorum et natura pars prima interierunt. Quot
folia fuerint, quibus haec continebantur, fortasse colligi
potest. In schedulis enim, quae codici Monacensi 500 praepositae sunt, inter aliqua excerpta ex libris II. III. IV. V.
VIII. Hartmannus Schedel haec adnotavit: Secundus liber
ditione praefigant) et capituli

De

habct versiis

MDCCCXXV

Sittl p. XIII, v. Winterfeld,

In nostra editione liber II. (sine

(cf.

Dtsche. Lit.-Ztg. 1896, 70).

additamento recentiorum librorum) 1264continet versus. Si

ponimus versus illius editionis, cuius stichometriam Schedelius
eiusdem fere syllabarum numeri fuisse cuius
tradidit,
Teubneriani ^), efficitur ea folia quae exciderunt 561 versus
tenuisse; qui numerus non tantum abhorret ab iis, quos in
aestimandis lacunis librorum VI. et VII. supra eruimus

quosque quatemionum archetypi ambitum aliquo modo circumscribere veri est simillimum (459 482), ut non sine
aliqua ratione conici possit
quod et sine fragili numerorum adminiculo suspicetur quispiam
unius quaternionis
folia fuisse, quibus deperditis illa lacuna facta est. Quodsi
solitum syllabarum numerum veteris illius editionis stichos,
id est 16, praebuisse malumus, efficitur partem servatam

libri II.
(scilicet in vetustis codicibus)

tem deperditam 403

veteris

^ = 1422,

356 nostrae

par-

editionis versus

tales stichos ne neges exDiels, Hermes XVII 380, qui probat editionis Hippocratis, qua Galenus utebatur, versus 18 syllabas continuisse, et
Ziegler, Uberlieferungsgesch. der vergleich, Lebensbeschreibgn.
Plutarchs, Lipsiae 1907, p. 155 sq., ubi Plutarchi vitarum quarundam editiones versus 21 fere syliabarum habuisse ostenditur,
et Kroll ad Cicer. orat.222.
Hic locus videtur esse, quo etiam
de stichometria agatur, quae in fine libri V. tradita est. Subscribitur enim in codicibus AO: Liber quintus habet versus
(scilicet numero) quinque milia. In nostra editione liber V. complectitur 1824 versus (= 2052 versus 16 syllabarum). Deperdita
1) idest
stitisse, cf.

18 syllabas complexos;

igitur pars (post 58 4) dimidio raaior fuit quam pars servata;

liber V. integer si ad nos pervenisset, 150 fere paginas nostrae
editionis explevisset; eiusdem fuit ambitus cuius liber VI., qui
nunc ceteris longe amplitudine praestat; exciderunt 56 quaterniones.

PRAEFATIO.

XIV

esse; qui mimerus tanto minor est eo, quem ex

librorum VI. et VII. conputatione collegimus, quanto maior
ille, qui cum versus 18 syllabarum poneremus nobis obvenit;

complexam

unde media via ingressi,

numerum invenimus

ie.

posito sticho 17 syllabarum,

proximum, scilicet 456. Quamvis

fundamento depugnaverimus, tamen veri siillis

fallaci igitur in
mile, nisi egregie fallimur,

lacunam Mare

factum

est,

quaternionis interitu

coepisse.

Nunc conputemus additamenti, quod recentes libri prae53 u) 82 sunt versus Teubneriani
buerant, ambitum (49 15
(==92 versus syllabarum 16). Confitendum est hunc nume-

rum neque cum 560 neque cum 403 neque cum 459 vel
482 tali conputationis ratione coniunctum esse, ut res plane
manifesta

fiat.

Unura enim folium arcbetjpi nec minus 50

nec plus 70 versus tenuisse satis constare videtur; nisi forte

archetypus ex ternionibus (cuius in foliis singulis 80 versus
essent) compositus fuit, quod vix credemus. Itaque necesse
est in

medio relinquamus, utrum archetjpus in posterioribus

libris spissius spatiosiusve conscriptus fuerit

quara in prio-

ribus, an additamentum recentiorum codicum unura folium

et dimidium compleverit, cuius forte pars altera expalluerat
nec iam legi poterat: id certum est quaternionis deperditi

nonnullas laceras membranas fontem eius additamenti

fuisse.

Sed quae capitula indicis in additamento servata sunt, quae

perierunt? Haec quoque quaestio non ita absolvi potest, ut
omnis dubitatio tollatur. Extremam sane partem additamenti (52 953 u) initium esse capituli XVI. indicis idest
X. nostrae editionis, cuius finis in omnibus codicibus exstat,
apertissimum est. Sed in agnoscendis iis, quae antecedunt
iam haeremus. Secundum indicera ante XVI. inveniebatur
capitulum XV.: De stellis quando sint matutinae quando

Quocum videtur consentire, quod in additamento eo loco duo capitula (nobis VIII. et IX.) I>e stellis
quando sint matutinae vel quando vespertinae (50 8 51 is)
vespertinae.

et

Quibus partibus matutinae

stellae

vel

vespertinae

fiant

(51 19 52 8) leguntur. Quod enim duo capita unius loco,

quod index praebet, in libris exstant, nullo modo oJBfendit,

XV

PRAEFATIO.
siquidem in indicis capite XVI. (= cap. X.
prorsus idem

Sed

accidit.

etiam alterum capitulum

In laterculo

movet.

XII. editionis)
alia res nobis graviores scrupulos

De

stellis

numero XII. recensetur, cui eodem

iure atque capitulo XVI. ea quae servata sunt in additamento vindicari posse vix negandum est. Accedit, quod
pauci versus, qui ante caput VIII. positi primordium additamenti sunt (49 15 50 7), sine ulla dubitatione non ad inquando

sint matiitinae

dicis capitulum XIV. De moribus stellarum et quo tempore

quas vires habeant, sed ad capitulum XI. De Luna quid cui
astro se iungens significet quadrant. Variarum solutionum
huius quaestionis, quae excogitari possunt, haec nobis proxime ad verum accedere videtur, ut secundum capitulum

laterculi XII. vindicias dicaraus et inter capita nostra IX.

et X., idest post 52 8 lacunam statuamus. Si hoc recte po-

suimus, exciderunt capitula indicis IX. X. XIII. XIV. XV.

VIII. finis, XI. initium, XVI. pars media; servata
versunt VIII. initium, XI. finis et XII. totum (49 15 52 s
sus 57: fuitne folium quaternionis deperditi?), XVI. partes

tota,

27 versus: fuitne pagina eius quaterprima (52 953 16

et
extrema
nionis?)
(53 16 55 21). ^)
Codices recentiores in duas stirpes discedere iam vol.
p.

VI

sq.

monuimus.

cupavimus,

Quarum

ea,

quam Germanicam

r nun-

quia potissimi eius stirpis libri in Germanicis

bibliothecis adservantur, puriorem archetypi (huius scilicet

1) Res eo incertior, quod indici (ut ex partibus integris

cognoscitur) plena fides non est. Velut hic suspicionem movet,

quod caput XII. eundem fere titulum habet quem caput XV.
Id vero certum videtur, eodem tempore compages et eas, quae
hunc quaternionem (sive ternionem sive quinionem dicere oportet)
colligabant, et eas, quae priorem codicis partem cum posteriore
iungebant, laxas fuisse: et primo quidem illius quatemionis
quaedam partes perierunt, tum archetypus codicum octo librorum ex illo codice derivatus est. Deinde et cetera illius qua-

ternionis folia et tota pars posterior interierunt, tum demum

archetypus codicum quattuor libros complectentium descriptuB est (cf. p. XII).

PRAEFATIO.

XYI

codicum generis) memoriam nobis prodidit, quamvis ne haec

J quidem

Tamen

interpolationibus careat.

in stirpe Italica

multo lascivius novatum, verborum ordo mutatus, depravata

quae videbantur emendata sunt (nec nunquam recte). RecenVIII. stirpe
sionis igitur quasi fundamento per libros V.
erratum esse,
usi sumus, nec tamen J, ubi videbatur in
inutilis nobis fuit. Plerumque in apparatu non singulorum
attunisi quid utile soli praeberent
codicum notas
et A.
limus, sed

r
A

P
r hosce

Stirpis

codices invenimus:

Norimbergensem
14 et 99^136 vacua,
13)

1468

(cf.

ad. II

361

lo).

cent.

60

chart. foU.

207

(sed

30:22 anni
Consensum huius codicis cum edicf.

ad 11 57

24)

cm.

A' tione principe et in secundo ut in primo volumine littera A'

signavimus. Cf. vol. I p. VI, Kelber, Zu lul. Firm. Mat. d.
Astrol., Progr. Erlangen 1881, Sittl p. XI, qui hunc librum
paucis annis, postquam exaratus erat, Johannis Regiomon-

tani fuisse docet.

14) Monacensem 49 chart. foll. scr. 128 cm. 31 5:21 6

saeculo XVI. sordide et a libro VII. tanta neglegentia scrip-

tum, ut a

f.

95

120^

(=

284

II

82)

conferre desierimus;

con-

KroU, reliqua Skutsch (aliquot foliaWtinsch).

Xnter folia 98 et 99 schedula inserta est, in qua vir doctus
saeculi XV. vel. XVI. de studiis, quae in colligendis in Firtulit p. 1

11

micum praesidiis criticis posuisset, rettulit. Quae cum sint

satis memoratu digna, cumque Sittl p. XII neque omnia
dederit, quaeque dedit parum diligenter exscripserit, totum
textum hic ponimus a Skutschio transcriptum.
initium adnotationis perisse, quo quid in libris I.

Apparet
et II. ex-

cidisset exponebatur.
Itcm in tertio lihri iulij firmici iunioris materni in capitulo
de luna post illa(m) p(ar)ticula in qiiarto loco ab Jioroscopo . i
.

in

IMC.

luna constituta.

matrem ignobilcm

Si p(er) die(m) sic fuerit inue(n)ta

decernit

rubro additum: carc(n)t

etc.

[= 188 26sqq.]

(et) m(i}ii)^

deficiunt [hic

hacc omnes particulae

videlicet in quitito loco etc. in sexto loco etc. in septimo loco etc.

XVn

PRAEFATO.
in

odauo

loco

nono

in

etc.

loco etc.

quae deherent

illic

esse

inserte [rubro: caret (et) m(ihi)^

Item in quinfo llbro eiusdem in capitulo de ioue in capricorno
constituto

quod

incipit sic

Quicu(m)que louem h{ab)ii(er)int

potcntium amici amicorum se-

i(n) capricorno erunt gloriosi

etc. [=11 57 iisqq.] et cum

Erunt prarpositi
ad
illa(m)
clausida(m)
perventum
facultatibus s(ecimdum) genifure uires atque substantiam
[= II 58 2 sqq.] postea eius totum residuum deficit
Item caput totum de sole insignis constituto
Item totum caput de Mercurio in signis
Item caput totum de luna in signis [rubro caret et m(ihi)]
Item capita omnia de safurno ioue marte uenere in finih(us)
planetarum constitutis omnia dcficiunt. Item principium de
capite mercurij in finibus constituti usque ad id eius residui [?]

creta fideli taciturnitate servantes

fuerit

qtwd incipit
q(uam) [sic]

sic

Cum

illis

talib(us) si consortiimi iungas mu(m)tue secreta co(m)mitt(as) etc. [rubro:

fidei

caret et m(ihi)^

Item intellexi quod quidam medicus nomine magister BapAscola [lege: a scola^ b(ri)ssie ciuitatis in citadella prope
ecclesiam episcopaium habet lulium Firmicum qui e{ss)ct

tista

quaerendus c(um) diligentia qui h{abe)ret comodi(ta)te(m)

quem ego ad praesens non habeo cause c(uius)dam auarissimi
operis regimine
Item vidi lulium

Firmicum

in

manibus

nobili et reuerendi

marchi Antoni de auroldis in brissia de principalibus nobilibus, cui post praeteritum tempus postulaui
solummodo videre transcurrcndo ipsum luliu(m) Firmicu(m)
reso(n)did [lege respondit] mihi quod non habebat sed restituit
a comodati [lege accommodanti] quaesiui ab ipso, quis ille
erat, et non respondit mihi cause invidie. Si ex hoc aliq(ui)d
doctori domini

perdidi n(ec) ipse propter h(oc) lucratus est InteUexi ipsum

non venisse siultu(m) sed frencticum Und(e) uisu(m) mihi fore
ut dicitur: Infclix ille qui nescit et non vult studere Qui scit
et non vult docere ctc. Und(e) opinor
q(uod) i(ste) [?] lulius
Firmicus b(ri)ssie quem vidi ut(rum) [?] sit suprascripti
medici. Consuleram vobis ut cum summa diligenfia quaereb
PiEMicus, edd. Kroll, Skutsch et Ziegler. II.

XVni

PRAEFATIO.

retis b(ri)ssie

per dliquem cantelisio(r)e(m)

[?] ut potestis

ingeniare per supra scriptum reuelamen [?]

Item in Bononia in confrata sancti Stephani

quidam

vos

nohilis

Zuan Barhador, cuius genitor expulsus fuit Florencie et venit Bononiam ipse filius praescript(us)
hahet lulium Firmicum in carta memhrana scriptum per
Alamanicum. Ex illo extraxi meum, non omnia, sed magis
Florentinus nomine Ser

praeciosa hinc et inde sparsim, quia comoditatem non haheham ausa recedendi etc. que(m) post hoc hahui ad lihitum meum
et fui negligens. Acomodavi domino Ludovico de Paucris filio
magistri Faucri medici in Bononia

et

retenuit mihi ultra di-

midium annum opinor quod

hunc

ipse transtulit etiam. Perquirife

si
deherefis
hene volue(re) plura loca ut
li(hrimi) uhique

haheatis ipsum completum (et) h(ene) correctum, quia mcretur

omni laude
fit(ur) i(s)te
sit

digna eo quod euuangelicum est et n(ihi)l menli(be)r. It(e)m ut haheatis falem correctorem, qui

et

honus latinizaior

et si

propinquior ac veriori

haheret noticiam in sciencia egiptica

esset correctioni.

Monacensi propior quam Norimbergensi est artissimeque

omnium cum exemplari editionis principis cohaeret
15. Marcianus Ven. lat. VI 156 chart. foll. 279 cm.
33, 5 24, qui Firmici Mathesin continet f. 167279. Tem:

poris notae exstant

f.

40^"

tio[-nem excidit] loannis

foris

anno dhi

ut supra p.

tum

etc. p.

pefifionem

(Opus ahsolutum hononice ad

Marchauouae artium
Ferrariae)

peti-

medicine doc-

41' {opus ahsolutum

MCCGCLXIIII)

MCCCCLXV

et

etc.

113^^ (opus ahsolu-

1465 Bononiae)
etc. p.

161' {Opus absolutu ferrarie ad

anno D. MCCCCLXII). Cum Firmici verba

ab eodem ac quae praecedunt librario scripta sint, etiam

eiusdem aetatis esse apparet. Unde cum paene eodem anno
et

Marcianum

et

Norimbergensem codices

inter se cognatos

videamus conscriptos esse, tunc ipsum archetypum codicum

recentium ex tenebris protractum et ab Italis hominibus
mathematicae doctrinae nimirum avidissimis arreptum pro-

pagatumque

esse verisimile

tunc Firmicum appetiisse,

fit.

Nobilissimos quosque viros

hodie vix quisquam nisi

quem

dira necessitate coactus perlegere sustineat, et Marcianus et

XIX

PRAEFATIO.
Neapolitanus

tum

Patavinus

et

alii,

Marcianum codicem

probant.

comexaratum to-

libri nitidissime picti,

satis diligenter

contulit Skutsch.

Altera assecla codicis

16.

Oxoniensis

est

Lincoln 114 chart.

collegii

XV. exeunte
222) Firmicum

binis columnis saeculo

foll.

222, o

conscriptus, cuius pars

secunda (foU. 133

continet. Ex collatione
V. partim ab ipso Lindsayo partim a discipulo quodam
eius facta quae utilia esse videbantur exscripsimus.
17. Patavinum bibliothecae Antonianae 574 membr. Pat(av.
foll. 130 cm. 34:23 ex quinionibus compositum, saec. XV.
elegantius quam diligentius scriptum, Monacensi simillimum
esse lectiones ex libris V., VL, VIE. excerptae (partim a
Francisco Cumont 1899 partim a Zieglero 1908) satis luculenter ostenderunt; nonnullas cum nota Pat. vel Patav. in
libri

apparatu attulimus.
18.

Palermitanus bibliothecae communalis 2 Qq E 20

146 formae maximae versuum 40 saec. XV.
r est maximeque ad Marcianum G accedit. Haud

raembr. foU.
stirpis

raro variae lectiones ex aliis codicibus petitae ab ipso librario

superscriptae sunt. Aliquot paginas libri V. in usum nostrum

benevolenter contulit vir doctus nescimus qui.
19.

Vindobonensem 3195

locum inter

ei

chart. saec.

XV. medium

fere

tenere, sed ita ut propior sit stirpi T,

ex lectionibus eius, quas ad I 49 15

53 u attulimus ab
Haulero nobis humaniter suppeditatas, cognoscere licet.

J
Stirpis A hi codices nobis innotuerunt:
20. Vaticanus lat. 2227 chart. foll. 110 cm. 41:28,5 c
saeculo XV. aut XVI. ineunte satis neglegenter scriptus esf.
Adhibuimus ad
abiecimus.

49 15 53

u.

267280.

Vaticanus Palatinus lat. 1418

XV. dignior nobis visus est, qui totus

21.
saec.

et

puriorem recensionis

187

5,

postea

190

chart.

foll.

190 D

conferretur, cum
textum praebcat et correcturas

contineat eximias ab altera

foll.

II 1

Contulit Kroll.

mana

illatas

(quae eadem in
quae par-

codicis varia astrologica addidit),

b*

XX

PRAEFATIO.

tim ex

alio codice Neapolitani assecla petitae sunt partim

ex ingenio ipsius correctoris, viri doctissimi et acutissimi,
53 u. 267
280.
videntur ortae esse. Contulit I 49 15

II 1

149

Kroll, reliqua Graeven.

Cum

Palatino artissime

cohaeret

Vaticanus Urbinas lat. 263 (olim 493) membr. foll.

171 cm. 33 23 versuum 36 saeculo XV. Friderici ducis

22.
scr.

Urbinatis iussu ^) pulcherrime pictus. Scriptor in fine (f. 1 7 1"^)

nomen dedit: G. liispanmis. Adhibuimus ad I 49 15 53 u.

267

280.

II

118;

contulit Kroll.

Neapolitanus quoque bibliothecae nationalis VA 17,

membranaceus foll. 209 formae maximae
versuum 37 saeculo XV. vergente scriptus, quin ex stirpe A
derivandus sit, nullo modo dubitari potest. Sed debemus huic
23.

liber pulcherrimus

libro soli

cum permultas lectiones

eximias, quibus textus cete-

rorum codicum depravatus praeclare sanatur, tum compluria supplementa et minora paucorum versuum et maiora illa
quibus lacunae librorumVI.et VII. Firmici verbis certe genui-

nis (II 121

139 7 et 245 5 261 e) explentur.^) Quae cum
ita sint, manifestum fit exemplar, ex quo
fluxit, descrip-

tum quidem esse ex aliquo libro stirpis A sed collatum esse

cum codice vetustissimo et plenissimo, archetjpo stirpium JTA
,

multo praestante (cf. supra p. XII),

ex quo Neapolitani exemplar innumeris locis emendatum et
auctum est. Nihilo minus haud paucioribus locis vilitatis
et bonitate et plenitudine

1) Nam iam in indice vetere bibliothecae Urbinatis (Urbin.

1671) hic codex sub numero 275 commemoratus est additumque
in viridi, unde coUigendum iam tunc codicem eodem tegumento
conclusum esse quo nunc servatur.
2) Earum emendationum, quae in his supplementis in textu
nostro leguntur, nonnullas iam a Mauritio Haupt, Herm. VIII 182
Opusc. III 623 inventas esse sero vidimus. Sunthae: II 135 23
138 25 stuprorum genera
136 8 et causas
2.5 saevus
tectorum
254 5 a discriminihus.
251 27 stomachicos
253 7 auriginem
Praeterea coniecit II 137 2 amari stellis] aut a tristibus vix recte;

etiam speciosius '250 i4 adtenuatosque ]3ro adunatosque codicum,

lunaticosque ^, tamen hanc emendationem veram esse lemma
(250 10) videtur probare.

XXI

PRAEFATIO.

stirpis A vestigia remansenint, et ab eodem, opinamur, qui

conferendo et supplendo librum suum exomabat, suae quoque
coniecturae satis audacter illatae sunt. Summa cautione
igitur in hoc libro utendum, ne virtute eius decepti Itali

XV. (docti sane viri) vilia inventa pro veris Firmici

emamus; qui nec veritus est lacunam, quae est in
libro III. cap. 13 (p. 189 7), iis nugis petulanter explere, quae
apud Angelum et in editione principe leguntur post 189 16
cum
(ut in N) intrusae; quarum indolem ut significemus
saeculi

verbis

Angeli et editionis principis non multa exstent exemsatis est partem extremam hic adscribere In nono
loco db lioroscopo partiliter posita in diurna genitura, facid..
clahit diam multas cogltationes : mutationem per regiones: et
Si veneris cansi fuerit haec domus Mercurii astronomiam
tilenas et leticiam.
Si Martis opus armorum et instrumenSi lovis divinum cultum et scientiam in lege. Si
torumii
Saturni scientiam alkamie li Si Solis providentiam in quadru'
libri

plaria

pedihus 11 Si in cancro domo sua, scientiam dahit omnium que

cxeunt de aquall Cum Neapolitani virtutem in recensendis
libris V.
IV.
VIII. experti essemus, etiam per libros I.

totum excutiendum esse censuimus. Transmissum igitur

Vratislaviam per hanc partem contulit Ziegler (1910); partem posteriorem iam Kroll (libros VI. VIII.) et Holk (lib. V.)

Atque etiam in libris I. IV., quos vetustis libris

habemus traditos,
multas lectiones memorabiles praestitit,
contulerant.

aliorum confirmavit, compluria supplementa suppeditavit. Quorum quae viderentur

gravioris momenti, in addendis (p. 546 sqq.) protulimus.
Sed nec ceteras utilissimi codicis lectiones, ex quibus fortasse
etiam plura ad emendandum auctorem expiscari posse quis-

multas emendationes

piam

sibi videatur,

et nostras et

in

scriniorum latebris servandas esse

arbitrati in calce huius praefationis addidimus, praetermissis

nimirum orthographicis aliisque eius generis erroribus. Ali-

quot paginarum etiam Foersteri et Wiinschii collationes olim

usum nostrum benevolenter confectae nobis praesto fue-

in

runt.

illatas ex

Lectiones postea a

manu

fluxisse infra apparebit.

recentiore Neapolitano

N'

XXn

PRAEFATIO.

Libro aliquo Neapolitani gemello (sed neque fonte neque

apographo) usus est is vir doctus, qui cum Firmicum auctum
et emendatum edere in animo haberet, exemplari suo, quod
nunc est

24.

Aldina Guelferbytana,

et

multas notas marginales

adspersit et supplementa librorum VI. et VJI. inseruit, quae

clarissimus bibliothecariorum Guelferbjtanorum G. E. Lessing

ex 60 libro anno 1773 edidit (Zur Geschichte der Litteratur.

Zweyter Beytrag. Braunschweig 1773. XIX. Erganzungen
sammtliche Schriften herausgeg. von
des lulius Firmicus

=
^

IX p. 272). Petentibus nobis liber

Guelferbytanus Vratislaviam transmissus est; examinavit et

Lachmann-Maltzahn
contulit Ziegler.
,

Supplementa libri VI., quorum partes primam et extremam

in Aldina Guelferbytana exstare ad 121
adnotavimus, leguntur in tribus schedulis, quarum prima post f. 126 libri im122 i6 coUocati ac in
pressi inserta et 126* signata est et 121 lo

15/16 ex Aldina descripta

1. 14
sunt, cum exemplum
desiisset) continet, secunda et
133 6 Si Luna
tertia post f. 128 insertae et 128*~^ signatae

eodem signorum (extrema

scilicet ie.

1.

140 lo
(lemma deest, nisi quod in margine adscriptum Servt)
sydus exhibent ^). f. 126 in margine Aldinae scriptum est: textus
XXX (v. p. 557).
falsus; sunt sane capita interpolata XXVII
f. 127'^ in margine
legitur adnotatum ad genituram Oedipodis
illic in Aldina inventum: haec figura posita est inferius ad locum
suum. deficiebant enim quaedam in hoc libro quae addita sunt

ut inferius videri potest.

Oedipodis
libri VII.

genituram

in

Et addidit qui supplementa scripsit

fine tertiae schedulae.
Supplementa

quattuor folia explent post

f.

169

(in fine

libri VII.)

159*^ signata; continent eub hoc titulo Capitida

inserta et 159*
hec sequuntur decimumnonum caphn huius 7""" libri textum, qui
Deest igitur initium supp. 245 16261 6 radiatione respiciat.
245 6 14, sed huius versus 3 ultimi ante enim
plementi
dissentiunt post caput XIX. Aldinae (nobis XVI., v. p. 558) in-

N=

servata continet
1) ipsius additaraenti pars extrema in
167 versus; qui numerus ita convenit cum numero versuum
totius additamenti 459 (v. p. XII), ut tria folia extrema quaternionis ceterum deperditi in

itium in

servata esse veri simile

obvium 20 versuum ad

videntur; nam consulto aliquem

suppressisse vix credamus.

mediam

sit.

In-

primi redire
additamenti partem

lacinias

folii

PRAEFATIO.

XXIIl

in editione et apparatu
veniuntur adscripti. De ipso textu
critico rettulimus neglecto Lessingii apographo. Nec sane, quod
attinet ad Firmicum, plura de eo proferri interest, sed Lessingii

gratia operae pretium videtur esse, ut, quibus locis is in transcribendo erraverit, hic exponamus: 121 20 gloria Lessing, re
122 2 referuntur Lessing,
vera glorias "W (recte!), sed s deleta.
133 14 fuerint Lessing, fuit (= fuerit) recte
coferuntur
134 3 Mars
133 26 constitutos Lessing, constitutas recte
134 4 suMar. reticuit
Lessing: consulto igitur errorem
134 5 pro( ==N, vero propius)
perarit Lessing, sup(er)arit

sperus Lessing, prosperus recte

rosco

134

11

134

horosc Lessing, ho-

ingressis Lessing, ingressis corr. ras. ex -ssus

Venus Lessing, Venus corr. ras, ex venerit

Lessing, ad habuit, sed delevit et et supra scripsit
134

13

134 n et
134 19 com-

134 27 et Lessing, i. {= idest)

modaverit Lessing. cbmodarit
recte
134 28 horoscopumque Lessing, horamqi corr. in ho135 11 mi135 3 seii Lessing, .i. (= idest) recte
roscoq^
nuta W, sed ante m hasta inferior litterae p vocis itilis (v. 9)
ita deducta est, ut minus acrius intuenti possit i videri esse;
unde Lessingii imminuta ortum est 135 15 minis Lessing, ruinis
135 16 destinatus Lessing (recte), sed destinatum
recte
135 25 prosequitur Lessing, sed clare j^sequitur recte
136 26 plectitur Lessing, plectutur recte
136 1 fuerint Lessing,
136 11 aut Lessing, d; habuit sed delevit et
fuit (= fuerit
136 12 trastantis Lessing, tractantis
aut supra scripsit
137 5 ad Lessing, ab
136 21 fuit Lessing, fuit {= fuerit)
137 8 epilepticos Lessing epileticos
138 3 copulatos
recte
138 6 constituta Lessing, constituto
Lessing, copulatus
138 21 illicitis Lessing, in citis corr. in illicitis
(quod et in

W
138
latenter Lessing, latentes W

138 24
25 stupra
139 20 primus Lessing, primus in ras.
Lessing, stupra
139 20 coniunctionem Lessing, coniunc(videtur fuisse primos)
in textu, -onem in mg.
tionum
139 23 et Lessing i
139 24 ii Lessing, si corr. in hii
139 26 sortiantur Lessing,
sortiantur corr. in -untur
248 8 publico Lessing, publice
24 13 aut Lessing ui (= vel) recte
recte
249 30 seu
2514 dextros Lessing, deoctro
Lessing, 53 (== sed) recte
251 12 huius recte Lessing, huus
recte
251 16 fuerit
252 2 iungetur Lessing, iungatur recte
Lessing, sit recte
252 14 epilepticos Lessing, epileticos
252 19 hos Lessing,
252 28 debilitabuntur Lessing, debilitabut
hos corr. ex his
253 10 emocarios Lessing, emoroycos
sed ita, ut Lessingii error
facile intellegatur, quod singillatim describere longum 253 22 constitutis Lessing, constitutus recte
254 1 1 epilepticos Lessing,
254 15 valetudinis Lessing, valitudinis
254 18 iisepilenticos

mg. repetitum)

W
W

W
W

W
W

W
W

W
W

XXIV

PRAEFATIO.

dem Lessing, hisdem

255 4 valetudinibus Lessing, valitu255 19 loco habet W, om. Ledsing
dinibus
255 21 epilepticos
255 30 epileptialis Lessing, epiVetialis
Lessing, epileticos
256 1 hydropen Lessing, hydropem recte
256 1 phthisin
256 4 hac Lessing, hec recte
256 10 maleLessing, pthisl
vola Lessing, malivola
256 17 consequuntur Lessing, con-

W
W

256 22 se om. Lessing, habet

seqt(ur) =-= consequetur
257 2 epilepticos Lessing, -leticos
257 5 Mercurium Lessing,
257 8 aegritudinis Lessing,
Mercurij corr. in Mercurium
257
inter Lessing, int"
257 27 constituta
aegritudines

W
W

258 1 et Lessing, et (== etiam)

Lessing, constitutae recte
258 2 ceteras Lessing, exteras recte
258 8 per Lessing, post
258 21 imus Lessing;
utrum imus an unus habeat non dinoscendum 259 20 infertur Lessing, inferetur
259 30 phthisi
260 14 in limo Lessing, i 4to W; Lessingium
Lessing, pth^si
260 24 excepit Lessing, excej_.erit
i pro 1 legisse apparet

His perlustratis

compluribus locis Lessingium ea quae

in "W errata essent quaeve errata putaret tacito correxisse
leviora orthographica nos quoque omisimus,
apparet
velut quod
plerumque epichataphora sim. praebet

etsi

tamen haud paucis locis summum virum parum diligenter

munere suo functum esse non videtur negari posse.
Sed non solum supplementis insertis, sed etiam variis
lectionibus margini adscriptis partim ab eo, qui supplementa
exaravit, partim ab alia manu aequali
Aldina Guelferbjtana insignis. Quae

(scilicet saeculi XVI.)

et ipsae codicem, quo

eius libri possessor utebatur, gemellum Neapolitani fuisse

comprobant. Documento sint haec:
33 23 Hinc a Hanc
N xff 42 16 Vides quam apte quam
absconsum e^ a; ad et adnotat W: air quam secretum secundum
N 44 1 beatos splendidos et potentes W, cf. N
naturam eqs.
54 3 supplet
verba onmes
(p. 647)
(6) fuerint in a omissa
Nx
et scribit 5 exercent^TS
95 14 nobile a] air mobile
N
113 22 musivarios] usu uarios a numis112 6 exercere

W=

W=
=
= N 124 amo124
marios W = N
potestate W
= N honestate]
N
125
(infortunioruni} genere W
res] honores W
129 partiliter W = N%
140
MC.] air IMC. W, utrumque
141
habet N {medio imo)
or140
ab horoscopo W = N
natos W = N
153
foelicitate a] air foeditate W recte,
159
albu
158
cf N (falsitate)
mobilium habet W = VN
et supra
air albis W albis N, albis corr. ex aluum V
W = N et in mg.
161
air prophetas supra
pseudenedros
= NV (rec175
addit: air psephopectas = v
regionum W
29

17

=--

23

18

11

22

Sittl

15

25

scr.

scr.

a.]

XXV

PRAEPATIO.

W = N 186 faciet
W patietur vel faciet N 202 vuhiera] air
2516 faciet 251 no209
ulcera W = N
partium W = N
266 vita,
hilitat in a omissa supplet W et habet nobilitat = N
29
virtute animi
sq. supplet
Nx)
qualitate W
W=N, sed cansequentur pro consequuntur 318 simultates
N 51 per accidens a] air adoptione W
(^aegritudinesy W
63
latrombus
codd.)
per odoptionem N {perpetrationem
W = N 141 m Mercurii (per siglum) parte a (= F)] MC
W = N 144 additamentum N praebet et W,
Bupra
om.
150
sed positos pro collocatos et
supplet W = N
157
collocati W collocntis ND'
teneant pro calcent)
(sed
214
anaphara consupplet W ita: m
{coUocatus
eam Saturnus in VIII db hoi\ constitutus locoy diastituta
224
216
habet W = N
metra. Cf. N
apocopi W = J
273
226 1820 suppl. W = N, sed facit pro faciet
= N 286 suppl. W = N 318 sq. suppl.tympana
W = N,
pulsantes W
tene

184

?)

{-ent &)]

12

colorum] air lanarum

22

28

patientur

27

<>

et

II

(cf.

21

10

cf.

28

cet.

14

scr.

24

22

10 sq.

23 si

12

cet.

/?oros.

21

(^et

23

24

10

328 18 mymologos
sed interibit et morietur locum mntaverunt
346 4 punctu
343 21 cautos ductores W, cf. J
(faciet) W, cf. N
N
356 1 3 suppl.
spine faciet interire W, cf. N

W=

Ceterarum in
adnotationum, quarum plurimae depravatum
Aldinae textum ad codicis fidem castigant lacunasve explent
quasque enumerari nihil interest, hae commemoratione dignae

W=

110 25 hos
diurnis a] air nocturnis
140 22 air octavo
16l3in socio a littea praebeat
ram
delevit W, ut scio
180 is fiscalium corr.
196 25 antiscii a] antistites
V
rectius quam scii Sittelii
210 3 fluentibus] fluxibus a air fluctibusVf^ quod desiderabant x(>
v 11 10 21 inscius th a] scius et corr.
251 6 poetas habet
28 15 aut Venus eum vel Mercurius vel luppiter de quAxdrato
53 24 proderunt a (= J)] air probae erunt
viderit
(= F)
77 10 venustatis habet
x ff 97 11 praesideant a] possideant W,
119
a
cf. Gv
16 timoris] mortis
x rectius uv.
air mentis
153 22 lahoribus a, ho del.
x
172 4 Cancris a] air generis
V
183 8 mores
ff
{mortes &
T) 183 s^definiente
221 13 Marti
x J pro Mars in a
pro deficiente a, cf. y.6
271 3/4 quidquid (pro quidem mali potest dici
274 26 ahsit
sunt:

eosdem

67

14

^iocet

W= v

W=

W=A

(>

W=

W=

pro adsit

W=

W=

W=^

a.

W=

W=

=
W=

W
=P

Haec denique tacere nolumus, quippe quae correctoris

ingenium doctrinamque illustrent: ad caput Aldinae I 2 Obiectorum dissolutio (p. 10 3 sqq.) in margine adnotavit: Forte in lactantium arguit qui contra astrologos scripsit et sub constantino
pariter floruit. Initio capitis II 15 Duodecatemoria (p. 55 22 sqq.)
legitur: Vide ptho\= Ptolemaeum) et Alchahitium in capitulo
De duodenatiis (sic) qui addunt gradus quos planeta perambulavit in signo suo.
De capite II 29 Chronocrator (p. 75 1 sqq.)

XXVI

PRAEFATIO.

adnotat:

De

toribus.

Ad

ibi sit

hoc cronocratore multum diversus est ab aliis auc242 6 idem monuit atque nos (242 ii)
Credo quod
error quia sic accipitur pars fortunae. Sed debes contra:

rium

dicere vel accipere.

Aliquotiens adscribit Expertum (ad
1031. 111 1. 14612); ad 101 17: Hoc expertum est. totum. Unde
de vita correctoris anonymi, si quis velit, aliqua conicere possit.

Laurentiamis XXIX 31 chart. foll. 149 cm. 28, 5:21

XV. (aniii 1479) neglegentissime exaratus vile archetypi A apographum est; hic illic cum D^ vel N facit, sed
in vitiis potius quam in virtutibus. Fluxit fortasse ex eodem
atque N fonte, sed nondum correcto et suppleto. Satis
25.

saec.

multas lectiones ex

libris

I.,

II.,

Kroll (1896) et Ziegler (1908).

in apparatu critico

IV., V., VI. enotaverunt

Aliquotiens

cum

nota

commemoravimus. Etiam multo dignior

qui abiciatur, est huius Laurentiani contubernalis

Laurentianus XXIX 14 chart.foll. 119 cm. 21, 5:15

XV., liber spurcissimus notae pessimae. Firmicus incipit f. 30, desinit I 212 i4 facit in folio 119^ nondum
scriptura completo. De
26.

saec.

27. Escorialensi

compertum habemus,
Tdem de
28.

Canoniciano

III 1 chart. foll.

nisi integros

Lat.

275

eum

chart. in

220

libros

saec.

XV.

nihil

VIII continere.

fol., foll.

148, saec.XV.

testatur Coxe, Catalogi codd. Mss. bibl. Bodleian. III. Codd.

Gr. et Lat. Canoniciani (1854), p. 226. Plura non novimus.

29.

Harleianus 2766 continet secundum Catalogum

libr.

Mss. bibl. Harleianae II (1808), p. 711 lulii Firmici Materni, Matheseos, sive Asironomicorum librorum partcm. In
cuius frne, ^Nil deficit secundum exemplar Monticasinen.'

Cetera nescimus.

Nec de

30. Clieltenhamico nobis adhuc contigit, ut plura comperiremus, quam quod Gundermannus anno 1896 Skutschio
scripsit esse Cheltenhami codicem nr. 3374 membr. saec. XV.,
in quo inesset ^Materni lunioris liber matheseos'. Exstetne

codex adhuc in bibliotheca Phillippsiana, cuius libros aliquos

divenditos esse Sandys scribit, quantamque Firmici Matheseos

partem contineat, nescimus.

PRAEFATIO.

XXVn

Pauca excerpta ex Firmici libris continent hi

co-

dices:
31. Monacensis 500 praefixas habet aliquot schedulas, in
quibus excerpta ex libris II. III. IV. V. VIII. leguntur ab
Hartmanno Schedel scripta. Cf. Sittl p. XIII; supra p. XIII.
32. Monacensis 954 folia 26
28 excerpta exhibent ex
libris IV. V. VIII. ab Hieronymo Vallensi exarata et Hartmanno Schedel donata; cf. Sittl p. XHI.

Bernensis 189

chart. fol. saec. XVI. miscellaneus,

exhibet coniecturas Brissonii, Puteani,
Nicolai Fabii, Delbenii aliorum in Firmicum.
34. Amplonianus Quart. 354 membr. saec. XIV. f. 59
60

33.

nr.

29, in 2

foliis

praeter alia astronomica pauca excerpta exhibet ex Firmico

de decanis (IV 22).

Perierunt hi codices, nisi forte unus alterve eorum

mutata sede servatus et a nobis nescientibus supra commemoratus est.
35. Brixiensis medici Baptistae, cf. p. XVII.
36. Brixiensis Marci Antonii de Auroldis, qui fortasse
idem est ac nr. 35; cf. p. XVII. Consulentibus nobis praefectus bibliothecae Querinianae Brixiensis Philippus Garbelli
benigne respondit neque in ea bibliotheca neque in archio

privato familiae de Averoldis (adhuc Brixiae florentis) ullum

vestigium libri Firmiciani inveniri; ac ne de personis quidem

Baptistae medici aut Marci Antonii Averoldi quicquam comquamquam multorum eius nobilis familiae vi-

periri posse,

rorum, qui

litteris vel

armis vel in re publica praestitissent,

insignis memoria remaneret.

37. Bononiensis membranaceus lohannis Barbatoris viri
nobilis Florentini,

XVIIL
quem anonymusMonacensis (cf.p.XVIII)

cf.

38. Bononiensis,

p.

ex praecedenti (nr. 37) descripsit et Ludovico de Paucris

commodavit nec recuperavit.

39. Carnutensis, quem Haenel

p.

125 commemorat quem-

que perisse custodes bibliothecae Carnutensis Sittelio interroganti rescripserunt,

cf.

Sittl p. XIII.

XXVm

PRAEFATIO.

40. Casinensis,

quem Poggius anno 1429

EpLst. (ed. Tonellis) III 37 p. 284, IV 2 p. 295,

et X; supra p VIII et XXVI.
Sittl p.

invenit,

IV 4

cf.

p. 303',

41.
in

Pauli, de quo in cod. Pal. 1418

In exemplari magistri Fauli aliter

Exemplar magistri

mg. ad II 4

legitur:

invenitur velut infra noiatur.

Cf. Sittl p. XII.

aliquid cum magistro Paucro, de quo

dicit? Cf. p. XVIIL

Num

huic

anonjmus Monacensis

Ex M. Manitius, Philologisches aus alten Bibliothekskatalogen, Rhein. Mus. XLVII, Erganzungsheft p. 83 nobis innotuerunt
42. Keisbacensis ^liber mathesis lulii Firmici' (Catalogus saec. XIL).
43. Bambergensis Xiber lulii Firmi mateseos' (Catalogus saec. XIII.).

Transeuntibus ad enumerandas editiones et commentationes de Firmico conscriptas primo loco is liber^) coma memorandus est, cuius in fine legitur: Opus Astrolahij plani
in tdbulis: a lohane Angeli artium liheraVu magistro a nouo
cldboraiu: explicit feliciier. ErJiardi ratdolt Augustesis viri
solertis:

dt mira imprimendi arte: qua nup

nunc Auguste vindelicoru cxccUct nominatissimus.

eximia industria:

venecijs:

Vigesimoseptimo kalcndas Novenibris.

M. CCCC.LXXXVIII.

nitidi(qui iterum 1494 et postea

saepius editus est) quaterniones tv xi/ et senio z (= 44 folia)
continent Firmici librum tertium fere integrum, quarti partum maiorem, quinti fere tertiam partem. Titulus deest,

Laus

deo.

Huius

libri satis

sed in folio primo verso binionis s haec praedicta: Insequitur has tabulas tractatus quidam in natiuitatibus multum
vtilis.

ex libris subtilissimi astrologi lulij flrmici: extractus.

in signis: ac duodecim domibus celi.

In quo: quid planete

quid eiiam signa queq^ in quatuor angidis celi nato tribuant:

copiose ac ornato stilo pertractaiKr. Capitum ordo mutatus
est

hoc modo.

1)

Singulis

capitibus

de quo A. Warburg nos monuit.

III 2.

23.

4 139.

XXIX

PRAEFATIO.

39.
6134. 7 (usque ad p. 165 8 decernit) inscriptis
Significatio Satiirni (louis^ martis, Solis, veneris, mercurij)
in. XII. domihus siuc locis praemittuntur cum titulis Signi-

5i

Saturni (louis, martis, Solis, veneris, Mercurij) in

ficatio

IV 19

signis haec:
82

citur).

capita III 8
p.

194

14

8.

13

912.

254i6 fadt)
12. IV 19 34 (a

(a p.

turhari).

IV 215.

16

med.

24

(p.

249

perfi-

Sequuntur
p. 255 10) 35. III 13. 14 (ad
16 111. V 1 i-se (ad p. 18 2
33.

17

23.

so.

Insunt igitur in Angeli libello III 2

14.
IV 2
V 1 et 2 paucis omissis.
11 et 19 5
30. 32
35.
Codicem, ex quo haec expressa sunt, recentiorum fuisse et
in libris III. et IV. apparet, ubi plerumque textus Angeli

suhstantia).

16

21.

cum A' consentit, et in libro

esse maximeque ad Venetum

V. ex stirpe
eum derivatum
G- accedere facile cognoscitur;

nec tamen (quod facile fieri potuit, quoniam Venetiis Erhardus Katdolt tjpographus Augustam Vindelicorum venit)

fons huius editionis fuit. Eo enim exemplar

asseclas insigne fuit, quod
Angeli praeter ceteros stirpis
haud paucis locis lectiones et suppleraenta, quibus codex
stirpis A praecellit, et ipsum exhibebat. Videtur igitur is
codex, quo Angeli utebatur, fluxisse quidem ex /^, sed ad
eundeni librum vel similem ac
obiter correctus et auctus
esse. Inter supplementa est etiam spurium
(post I 189 16),
ipse codex

de quo p. XXI diximus. Hoc igitur, qui editionem principem

curavit (cui plane nibil est cum N), ex Angeli libro depromp-

etiam haud paucas emendationes, quas ex v

Nec sprevit Angelum Pescennius
Niger Aldinae editor, quod paulo post apparebit. Lectiones
Angeli appendici huius praefationis, quae collationem cosit,

ei

qui

attulimus, suppeditavit.

dices

praebet, inseruimus.
annis postquam haec frustula desiderium totius

Novem

operis hominibus artis mathematicae studiosissimis inieceinteger Firmicus typis mandatus est in editione

rant,

principe, cuius in calce legitur: Impressum Venetiis per

Symoncm papiensem dictum hiuilaqua 1497. die 13 lunii.
Quae instar est codicis stirpis P, ex quo diligenter expressa
est.
Qui editionem curavit (nomen tacetur), haud paucis

XXX

PRAEFATIO.

textum corruptum feliciter emendavit, interpolationibus

nam supplementum spurium, quo in libro IV.
(189 le) lacunam in omnibus fere ceteris codicibus obviam
explevit, non ipse finxit, sed in libro Angeli invenit, cui et
aliquot emendationes debet. Quarum aliae quaedam v cum
communes sunt, qui cum editori principi praesto non
fuerit illas eum codici suo debere manifestum fit. In fasciculo

locis

abstinuit;

secundo paginarum et columnarum editionis v initia margini

adscripsimus, cum praesertim in Thesauro linguae Latinae
ad has paginas loci Firmiciani adferantur. Consensum
et V nota A' nobis significari iam p. XVI et vol. I p. VII

diximus.

Quae editionem principem subsequebatur editio Aldina,

Venetiis cura, & diligentia Aldi Bo. Mcnse
octob. M. ID. Cui concessum est ah lll. S. V. ne Jios quoq^
cui subscribitur:

cuiquam impune formis excudere liceat, Firmici

Astronomicorum libros octo ^integros, & emendatos, ex Scythicis oris ad nos nuper allatos^ se praebere gloriatur; et in
epistulis nuncupatoriis
quibus ipsi libro praemissis Aldus
tjpographus Guido Pheretrio Urbini duci et Pescennius
libros alii

Franciscus Niger editor Hippolyto Estensi cardinali Firmicum commendare student ^), etiam acrius in editionem prin-

cipem invehuntur his verbis:

quam depravatus
quo

nihil sane detestabilius ,

busdam appendicibus

Nam

ac mutilus

erat,

et

qui vagdbatur prius valde

Beliqui,
fere dimidius.

barbaram mathesim, novis

qui-

audaculisque nuper interpretationibus

maculosam, infoclix veluti inter fruges lolium, sancta carac,

tcrum impressione disseminant. Et

dibus tollunt: lulium Maternum

suum laborem
.

his lau-

publicare voluimus,

dono mittere Gruide princeps doctissime, rati fore tibi

gratissimum, quod intcger, et absolutus abusque Getis in
Hinc luciIfaliam redeat, suosque revisat, et patriam.
dissimum ab orientali horoscopo tuum sidus cmersit, Hippolyte faustissime, quod sicut olim lucifer Aeneam, in horas
iibique

1)

Ex

huic subscriptum

XCVII,

illi

Venetiis

ferrariano munieipio

M.ID.

M. CCCC

XXXI

PRAEFATIO.

ita me harharos spoliaturum, ad extremam

scytharum fecem devexit. ubi detrusus in carcerem goUica
feritate Firmicus latitabat. veni. vidi. et uici. mecumque tam
praeclarum comitem, tuis radiis tutus, in patriam deduxi

hesperias

non parvo lahore. opera. industria, vaframento. periculo. lucuhratione, ad superos deductum ah inferis Firmicum integrum.
in sacram Utterarii ordinis
cmendatum. tersum, politum
.

aram
communi utilitatij platonicoque usui dedico. Discimus Pescennium Franciscum Nigrum Ravennatem ab Hippolyto Estensi ad conquirendos codices in Europam sep.

tentrionalem ^) missum librum aliquem Firmici adeptum

Quo loco
esse, qui editionis Aldinae exemplar factus est.

eum codicem

adquisierit,

difficile

dictu.

ex ipsa Aldina satis apparet: fuit stirpis

Sed qualis

fuerit,

P exemplar minime

quod his locis probetur (quoniam ceterum ex a nisi

emendationes nihil attulerimus)
54 3 Omnes
II 33 7 Saturnum
8 om. V)
6 fuerint om. (3
T 35 18 si] nisi T 38 is ipse] ipsum
genituram] Lunam
J
A
53 24 proderunt
A
40 23 fuerint inventi
signum
76 11 Sed
12 decernit om.
T
89 12 causationum == AB
162 15 Luna] Venus a, om. T 167 3 partiliter
T 170 18 carBG 17321 in Tauro ditropico signo T 21130 condinum
insigne,

=
=

=
=

AB 212 17 Lunam] stellam A.'B 21S 12 tempus]

iungentur
AB 219 10 in femininis 12 horoscopo om. A'B
conceptus
220 22 infelix
24 inventus om.
221 13 Mars in
224 23 aprocoti a apocropi
227 28 servos
collo{apocopi /i)
A'B
catis inserit
273 24 cyppahapis
276 15 in
16 et
om. a, 15 cinaedos - I6 cmstitutos om. A
314 16 partus] pars
A'
A'
316 27 impuros
317 13 et cui
insignia om.
318 9 araneo] terraneo a, traneo A
324 25 popularia] pulchra
AD' 327 1 cauculosis
G 336 23 pistores
GN 342 1 conA 346 18 mediocritatis A'.
fingent

=
=

=T
=

=
=T

=T

=T

Sed exempla facile multiplicari possunt. Tulit igitur

secum in patriam egregius ille Pescennius Niger unum ex
codicibus, quos circa annum 1470 in 'extrema Scytharum
faece' ipsi barbari Gotici si forte non conscripserant at certe

iis

1) Fenniam eum et Scandinaviam adisse docet Tiraboschi,

Storia della letteratura Italiana, edit. Mutin. VIII 93 (Sittl ALL

IV

611).

PKAEFATIO.

XXXII
conlegerant,

quibusque usi ductu loliannis Regiomontani

Nurembergae Firmicum edituri erant (cf. Sittl p. XI adn. 3);

quorum duo libri exemplaris Aldinae gemelli Norimbergensis
et Monacensis in ea regione adhuc exstant.
Ipsum igitur
exemplar perisse vix dolendum est. At ^emendavit, tersit,
polivit' Pescennius textum depravatum. Liberavit eum sane
multis mendis suo ingenio usus, sed etiam magis deformavit

colorem ferreae Latinitatis detergendo et fucum quendam

Ciceronianum adlinendo, quo factum est, ut usque ad nostram aetatem verus Firmicus latitaret, cum praesertim editio princeps rarissima sit et ceterae editiones

presserint.

Maxime autem

Aldinam

ex-

in Firmico curando Pescennius eo

quod lacunas, quas in codice suo invenerat, impudentissime spuriis verbis explevit, inter quae multa vocabula

peccavit,

lexicographos, multa argumenta

morum bistoriae indagatores

Foliorum enim 174, quibus in Aldina Firmicus

20
fere vel plura textum praebent, cui nihil est
continetur,
cum Firmico; cf. vol. II p. 556 sqq., ubi ex comparatione
capitum Aldinae et editionis nostrae, quot capita tota

fefellerunt.

Pescennius intruserit, facile cognosces, sed accedunt innumera fere supplementa minora, quibus vix unum caput
caret.

Quibus ex fontibus Pescennius supplementa conquisierit

quoniam omnia eum ex ingenio suo hausisse vix

dibile

est cre-

fortasse aliquis doctrinae astronomicae saeculi

XV.

peritus magna ex parte explorare potest. Nos nisi de quibusdam interpolationibus libri VIII. nihil habemus, quod

proferamus. Communicavit enim nobiscum A. Warburg, cum

Firmico ad verbum consentire haud paucas adnotationum,
quas Petrus de Abano imaginibus astrologicis ^AstroIabii'
adiecit, quaeque in editionibus ipsius Astrolabii ab Angelo
curatis

XXVIII) supra imagines impressae leguntur.

cum Firmico statim apparuit,
haudquaquam Firmici, sed Aldinae tantum verba cum verbis
Abani consentire, supplementa scilicet, quae Pescennius capitibus XXII. XXIII. XXIV. XXVI. XXVm. XXIX. mutilatis inseruit. Haec ita instituit, ut Petri de Abano brevem
Collatis

(cf. p.

his adnotationibus

PRAEFATIO.

XXXIII

notam Firmici orationem non male imitatus amplificaret.

Quod his exemplis illustretur:
Petrus de Abano
Pescennius Niger
Canc. p. XI.

homines faciet piscatores,

Piscator erit

et

qui in aquis continue verCanc. p. Xin.

Homo

Canc. p. XYI.

Homo

studiosu^ erit

nobilem
existimans

sentur.
studiosos faciet, et semper in
libris, assidua lucubratione,
versantes.

se

superbos faciet,

et elatos, et

qu i se nobilitate illustres existiment.

Haec

breviter monuisse satis habemus; solvendam quaestionem, ipsumne Astrolabium Pescennius exscripserit an ex
eodem uterque fonte hauserit
quod Warburgius suspica-

tur

relinquimus; nobis quiexpressisse Pescennius videet imagines quasdam eius astrologicas ligno

aliis eius aetatis peritioribus

dem ipsum Angeli Astrolabium

quoniam
mutuatus est.
Aldinam expresserunt omnes quae eam secutae sunt editiones; sunt tres, quarum prima Hliegii Lingobardiae expentur,

incisas inde

Francisci Masalis calchographi diligentissimi

Cal.Augusti prodiit, secunda et tertia^er Nicolaum
PrucJcnerum Astrologum curatae et Basileae pcr loamiem
sis

et

labore

M. D. III.

Hervagium 1533 et 1551 typis mandatae adhuc non ita

raro in bibliothecis publicis nec non apud venditores antiquorum librorum inveniuntur. Prucknerus gloriatur se Firmici libros ab innumeris mendis vindicasse; re vera hoc

unum

eius est in

Firmicum meritum, quod

errores aliquos

Aldinae manifestos sustulit; nullum codicem adhibuit, nusquam acrius arte critica usus est, audacia Pescennii emblemeta propagavit.
Harum editionum vilitatem viros doctos eius saeculi non
fugisse et coniecturae eorum, quae in codice Bernensi servatae sunt (cf. p. XXVII), docent et Aldina Guelferbytana.

Nec tamen quicquam ex

iis

studiis

natum

est,

sed ultra tre-

centos annos Firmici Mathesis plane neglecta iacuit, nisi

quod Salmasius (De annis climactericis, Lugd. Bat. 1648)
FiBHXCDS, edd. Kroll,

Skutsch

et

Ziegler.

II.

XXXIV

PRAEFATIO.

Seldenus (De synedriis veterum Ebraeorum, editionis

Amstelodamensis II 291) Lessingius eam attigerunt. -^)
His demum triginta annis, cum viri docti in historia et
artis

et

astrologicae

exiguum

linguae

Latinae

perspicienda haud
studia in eo

esse Firmici pretium cognovissent,

ponere coeperunt.

Hae commentationes commemorandae

sunt:

Chr. Kelber, Zu lul. Firm. Mat. dem Astrologen, Progr. Erlangen 1881.
Chr. Kelber, Anfang eines Worterverzeichnisses zu den libri
matheseos des lul. Firm. Mat., Progr. Erlangen 1883.
H. Dressel, Lexikalische Bemerkungen zu Firm. Mat., Progr.

Zwickau 1882.
M. Bonnet, Revue de philologie VIII 187190.
K. Sittl, Firmicus Maternus, Arch.

f.

lat.

Lexicogr.

IV

(1887),

607611.
G.

Nemethy,

Quaestiones de Firmico astrologo, Budapestini

1889.

H.

Usener apud

B.

Maurenbrecherum,

historiarum reliquiae

II (1893), p.

C. Sallustii Crispi

XIV XXI.

Winterfeld, Deutsche Litt.-Ztg. 1896 69sqq.

et Fr. Skutsch, Hermes XXIX 517 sqq.
Th. Mommsen, Hermes XXIX 618 sq.

P.

V.

W. Kroll

W. Kroll, Mus. Rhen. LII 582 sqq.

Cl. H. Moore, lul. Firm. Mat., der Heide und

der Christ, Diss.

Miinchen 1897.
G.

Nemethy, Egyetemes Philologiai Kozlony

353366. XXII 119.

XIX 115.

Fr. Boll, Sphaera, Leipzig 1903, passim.

A. Becker, Philologus LXI 476478.
Fr. Skutsch, Mus. Rhen. LX 262 272 et LXV 627 634. Arch.
f. Rel.-Wiss. Xni 291 sqq.
K. Ziegler, Mus. Rhen. LX 273297. 417424. LXVIII 'Zum
Zeushymnus des Kallimachos' (de II 30); in editione libelli
^De errore profanarum religionum' Lipsiae 1908. Arch. f.
Rel.-Wiss. XIII 247269.
Fr. Boll, Firmicus, Pauly-Wissowa, RealencycL VI 2365 2379.
J.

Heeg, Hermes XLV 315

sqq.

Hic adferatur Index to the Sloane manuscripts in the

Museum by Edward J. L. Scott, London 1904, p. 192:
'Firmicus Maternus (luiius). ludgments upon nativities according to, 166f 1734, if. 268282; 3856, ff. l^l- 128.'
1)

British

XXXV

PRAEFATIO.
Nuperrime, cum 'addenda

W.

et corrigenda'

iam impressa

Beitriige zur lateinischeu

Philologus Suppl. Bd. Xll 2, p. 233556. Qua in

prodiit

A.

Baehrens,

essent,

Syntax

commenta-

tione auctor permultis Firmici locis textum libris traditum,, a

nobis emendatum, defendere conatur. Sunt sane haud pauci,
quibus iure librorum patronus existit, plurimorum autem natura haec est, ut miremur ullo omnino loco Baehrensium librariorum errores admittere. Nam quicquid in codicibus erratum
est, eius quidem rationem secuti ipsi Firmico imputare possumus. Locorum, quibus scripturas codicum vel omnium contra
editores vel vetustiorum contra recentiores restituit, aut deletis
quae nos addidimus, aut adprobatis quae nos eiecimus, con109 12 28 120 7
spectus hic est: I 18 23 25 8 46 25 95 2 107

153 23 {cum del.) 159 13 160 21 et 29 {si tenet) 164 26

{decernitur) 168 12 177 16 183 20 188 9 191 12 {quo tenet) 199 23
203 1 {possint del.) 203 9/10 {in his scUicet [etj quibus male intellecto apparatu) 203 u 205 17 {concitatur tenet) 208 17 209 14 210 6
13 25 213 15 215 24 {sollicitet tenet) 222 6 224 20 227 10 {cernuntur
tenet) 228 2 {cerehrorum [?] notitiam rumore perveniant) 230 24
231 22 237 21 {dehemus del.) 239 4 {monstrat tenet) 239 28 243 30
{discutere tenet) 245 24 {deperdat tenet) 248 26 253 24 256 16 (= <yf,
V. add.) 25714 {ex del.) 260 11 23 266 26 275 28 {cernuntur tenet).

122

138

20

Editionem tamquam principem curandam susceperat CaSed cum publicata parte I (Lipsiae 1894 apud

rolus Sittl.

Teubnerum) statim cum

alii tum nos eam nulla ex parte

praestanda erant, cognovissemus , nos
opus aggressi sumus, et B. G. Teubnerus bibliopola honestissimus admirabili liberalitate eiusdem auctoris iterum

ea praestare, quae

imprimendi impensas facere non veritus est. Opus tunc

inchoatum nunc confectum tenes.
De orthographicis cf. voL I p. VIL In secundo ubique
formas nou adsimilatas restituimus (itemque in indicibus),
quoniam has formas archetypum omnium librorum praebuisse ex scriptura codicum vestustorum apparet; codices
recentes in hac re et in aliis valde fluctuare vix est quod

moneamus.
Elaborandi huius fasciculi ratio haec
Skutschius,

cui eius praeparandi

munus

fuit.

Anno 1908

obtigerat,

omnia

KroUius coUegerant, Zieglero

tradidit. Qui ex his aliisque, quae accesserunt, textum et
apparatum constituit, quem KroUius et Skutschius per-

praesidia sua,

quae ipse

et

c*

XXXVI

PRAEFATIO.

legerunt suisque iuventis auxerunt nec non plagulas corIndices composuit et praefationem conscripsit
rexerunt.
Ziegler, perlegit et auxit KroU; nam indices vix imprimi
coepti erant, cura SKVTSCHIVS praematura morte abreptus
est, quem virum singularem ut lugent viri docti totius orbis

terrarum ita dolent piaque semper memoria colent amici

discipuli, qui soli

animam

quoquo tempore auxiliandi

eius vere
et

et

candidam promptamque

adiuvandi facilitatem experti

penitus norunt.

Indices, qui in paucis paginis nitide impressis biennii

laborem et sudorem nec non impatientiam taediosam complectuntur, per se satis intellegi confidimus. Omnia cuiusque
vocis exempla allata esse, nisi vocula al. contrarium significatur, persuasum habeto; diligentia quam maxima nos
usos esse conscii sumus; nihilo minus, ut in tali re consen-

taneum

est, multa errata vel omissa esse scimus. Quod

ante indicem III. notavimus, et hic monemus, ut quisquis
aliquid vel in indice III. vel in IV. non invenit, et alterum

adeat.

Nam

in multis verbis, utri inserenda essent,

minime

aliumque haud raro aliter ac nos iudicaturum

fuisse intellegimus nec pauca verba erant, quae in utroque
indice ponenda essent. Permultas sane voces a lexicis Firmico attributas frustra apud nos quaeres, interpolatas scilicet ab editore Aldinae.
Indicem capitulorum si quis in hoc fasciculo desiderabit,
cum priori praefixus sit, monemus esse eum quidem in compluribus codicibus (velut DEG) sed brevissimum ac neglepatebat,

gentissime confectum, ut plane nullus ex eo fructus percipiatur.

Qui viri docti nos adiuverint, suo loco diximus; bibliothecarum quoque nonnullarum praefectos et in hoc fasciculo curando nobis auxilio fuisse grato animo profitemur.

Monasterii

w
W. KroU
T^

11

Vratislaviae
mQTiBQ Februario

1913

K. Ziegler

APPENDIX PRAEFATIONIS.
Lectiones variae codicis N et editionis .
De adnotationibus manus 2. codicis N nihil
cum aliquid utile praebeat. Ubi de dis vel

nisi

afferimus,

de rebus

crucem in margine adpinxit;

caelestibus similibus agitur,

eadem, ut animae suae saluti caveret, persaepe deus^ di,

sim. in sancfus^ sandi correxit. Multas eam lectiones aut
ex aut ex fonte eius hausisse infra apparebit. Ubi siglum

non adscribitur,
significari scito.
lULII FIRMICI MATERNI. IVNIORIS. V.

C. LIBRORVM. MATHESEOS, LIBER PRIMVS. AD MAVORTIVM LOLLIANUM

1 4 diurnae constantia
lo merita
nobilitant (cf. A')
2 4 sopoom. 20 de tot. Sic. situ (= V) 21 oriundus

incip

de

18

rata

alt.

16

undarum] horarum

(= V)

17

15

sj^aeram

etnae
8 anhelen
9 simethini
de om. ammirabilibus (= V)
3 6 compositam
22 quotidiani
6

conuitio

obarescit

12

sermonem

19 permitteretur
i3 Aegyptii
22 totiusj postea
aliquit
3 mathesis
4 turbaren agressi
11 his] iis
16 <Cin^
suptilis
ipsis 17 contradicendij contemnendi 18 solicitant 21 resistitur
HiJ ii et sie semper fere nanque acj et suptilibus 24 irrepere
12

ipsa d. naturae 6 3 non om. 6 <(et^ longum 7 aggressi

(=V) 9 assignant 13 ab om. 14 asseruntque (=Vv)
16 de imm. an. (= V)
18 contraria ac sibi rep.
6 3 dicentes om. misturis
27 recensere
28 omnium
26 cuntis
II germaniam ac traciam 14 Iupiter(=V)
16 honestos
20 praecrassantur 25 luxuriosis s. As.
valentesj preliantes 22 immanis
7 3 syriorum
26 et hab.
27 mitigabit iupiter
8 mervolupt.
curius
exacutet 9 interea 13 scribuntur 17 secure 18 ascribat
30 8it

8 <^et> alii
15 quidam

19 irreligiosus talia

mus

delectum

non iam adnoto

(=

21

suUimique

27

compri-

9 sanctasj scias
12 sulpraestitit
cusj cultus (= V) 13 olivam in aciem I8 refringe (= V) 23 iam
om. 29 PR.J pretorem 9 9 sillogisimorum (cfV) 11 constrictius
16 que om.
18 alia
21 minutarumque
27 cum] tamen debemus
10 1 omnibus refutationibus 4 mathem. veh. 6 coepit 16 mathesim 17 promissionibus 21 obumbrentur 24 eius om. 28 habent 11 1 proferuntur 7 inscitia 9 vendicat 14 eius scientiae
I

deterrent om.

tate)>

31

i5

V)

verae

constantiam

ignea 23 dissolutione <^temeri21 exputanturj sunt curantur

17

sit

12

XXXVm

APPENDIX PRAEFATIONIS.

22
agitat
27 ipsa om.

nobis

10

24 rursus] cursus
quicquam potestem
fulgurum 13 3 quotidiana 5 sequuntur 9 radiis

agitationi
28

solemn.

11

12

luminis

21

impeditus] perditus

renorum halituum
28 providimus
29 colligit
14 1 putas 2 quia 4 aquilionis
disputationis
7

substituunt

dua comput.

mistura

10

radiationis

11

12

26 ter-

30 solerti
6

div.

retrogradando

hos]

horum

assi-

17 facile
26 undarum
oportet hab.
16 3 quam 12 inquid i4 commielapsus (= V) 30 concepit
stione
19 freti om.
25 similique
26 eum hoc (= V)
27 dissimilis
16 3 coniunctionibus 9 sanguinis tamen] tum 11 alteri
om.
13 et] ac
14 quatuor (= MV)
commistione et saepius
21 ad] ac (=MV)
24 temeritate
17 7 procuranda 8 perpetua
9 defatigatione
18 confidentiam 19 et om.
22 perpetuae 29 pro-

observ.

13

phano (= V)

18

19

22 intelligi

prudentia

19

28 vis] iu8
15 vis] ius
5

cerni

10

suscipiat

23 et

facere om.
suppliter 13 Hoc
hab. incensuris
26 coerctione

6 quod fatorum om,

8 debemus om.
peribent tanquam (= V) 20 4 fragilia
16 quae scitum
17 atqui (= Q)
20 cursus

quid

perficit

20

errore om.

24 maiorum
26 irrogatas (= P)
5 succubuit (= V)
7 dicedelationis] latiotionis
mus (= v)
9 et prius] ut
12 enim om.
14 vis. Vis ergo
aliud
15 coarcteris
22 2 Is] ipse
19 Si] sed
28 positus] post
21

stellarum quae operatione

21

et] est

Crotonem

9 crassante
12 nocentium om.
11 contemnis om.
damnatus
16 repugnabis
19 innocens om.
iniquissimus si
20 severae
85 propriae virt. ostenderet
30 se om.
26 adito
23 6 etiam] et 7 et om. 11 civitatis
13 ne12 moderatio ow.
que] nec 14 flagrantis nec 18 prirao 22 has] haec 25 aggreditur (= M) 26 immetuens 29 esse om.
31 sorte
24 6 in om.

14

{== V)
<^et)>

11

frigido

magnis

(= V)
|

aciem splendoremque

putre] preter

13

tabescere

10
17

perdidit
discedebat

21 sensisset
24 dicis
eum] enim 27 iste itaque vim
decreverunt et
30 <^vim^ potestatem<^que^
31 Scis] Sic
rursus ut 262 sustinuerit om. 3 post trium; post quiescentia
erumnarum 7 induxit (= Q*) 8 ut Jiab. 11 percurrerent 12 dominantur 14 infamia maculationeque 15 Sillam I6 nundinati]
venundati
17 et om.
uttotiens diceretur felix
21 parricidiali
collocatione
26 3 senex om.
25 foro] sinu
27 nuUorum
5 gubernare imperia sciebamus in pretura a preturae petitione
6 cuius
10 his om.
13 Sillanorum
18 parricidialis praefecti
21 et 0771.
27 2 fuerunt 4 a] ac 6 spiritu 9 etiam 0771. nomen
11
13 post peragratum orbem at<(quoniam)> nec cr. cupiditate
28 3 publique possessum 17 miserrima honoris 20 suae om.
catae 4 nihil fortitudini om. 1 grassatur imperio om. 9 refutas
II et] ac
semper om. 12 instituti 14 ultricum dearum 15 imperia ne qui 16 <^enim^ per etiam ovi. 17 non hah. 19 nun-

20 veris

28
I

tiari diris ultr.

20

his

0171.

22

hoc] haec

24

cumulatus

28

quiete

XXXIX

APPENDIX PRAEFATIONIS.
29 1 Romani
satum (= P)

nomine add. (=

om.,

Marium

4 perfidus

A')

(= A')

cras-

ii nec si minturnenauratasque
sibus
1.5
paulus militi Mario om. 16 Romum deferebat 19 potestatem 20 [ad] isto sermone (= A') 23 syriam bithjniamque
30 2 miseram (= A') 7 romani protegebant 17 exitum 29 atque] ac 31 1 comprobamus 4 ac geminat 5 e^ 8 himarmenem
6

lo

tribuunt quaedam contra hominem lex

9 ceterorumque
13 temporis referantur
16 fatalis sciti lege
coniugi ut
13 voluntate esse pos. ac pot.
dicat
22 confiteatur aliquid
24 suis om. praeiudicaret
32 9 statuit] tradit 10 alius 14 inmatura om. 16. 20. 25 etiam 19 ille puer ille 21 dicebas (= A')
25 voluptate
26 longa ac taediosa
27 illum om.
28 paulum
33 2 undique
est om.
7 confidentem
8 periniquum (= ft)
6

lic.

10

refutetur] vitetur

12

praecedentis

Quid]

Quaedam

16

perci-

22 illaesus] ille iussus

23 ictus venas] omnibus venena
varietatem nobis
34 1 rationis 8
diversi25 Hinc] Huic

pitia

De

hominum secundum

diversitatem provinciarum
fatis
9 explicitis
13 omnifaria mixta
19 causas
21 cum om.
23 ceterasque
35 3 letusque 4 acribus
requirit
5 concreta glatie
13 obliquus
15 errant
semper nivibus
16 et] ut ad (= A')
19 iactura
20 proge18 succedat (= A')
tate coloris in corporibus
|

tamen 24 ignibus 25 ex] est 26 est 07n.

36 4 nitores
faciunt homines 10 sese singuli (= A')
11 lineatione cognoscant
14 potestates asscribant
17 aequa
18 sororum
20 contracti
21 erratici cont. conflutione
inpudicitia alieni uxoris uxorem
24 obstinati
25 nisi] Atsi
27 composita
rationibus
29 adumbratione sordescet, illius
11 immo] uno
37 6 obesa om.
nerat,

12

Korey omnes

14 et

proferentes

om.

quacumque] quandoque

dominus] Divus 26 ac] et 27 i(n)moderationibus

28 propiciae
29 ipsum] spiritum
31 que om.
38 1 res om. 5 argumentum moderatione gubernationis 8 atque] ac 9 flammiferarum 11 regionibus caeli 12 recta 14 li15 proveheris
18 sed fecundi
19 in om.
vedinem] ibidem
18

19

pluribus

nonj nec

23

fili comites solis

20 eius
23 cesareos
24 obsedecernentes 25 posteros nostros postea transpos. 26 poteris
28 ac perpetuae om.
39 2 sapientum
30 substantiae
3 sentiarum
4 Nec] Haec
5 discutias
7 LIBER PRIMVS
EXPLTCIT
40 1 liber. II. Institutio astronomica. LIBER
SECVNDVS INCIPIT 2 om. 3 eadem 8 Fronte enim nostre
10 profectis
i4 mutuatus (= A')
16 intentatum
17 ipse etiam

20 retineris

quente

20

sermone

21

pedetentim

posterior 15 mittit et om.

18 deposita
19 De Zodiaco

41

divinationis

monimentis

11

Ptolemaeus

interim itaque
22 torquentur (= V)
25 Scorpio
423 Queqj habent signa haecvel domicilia 10 Phenon
jet om.
11 Phaetontem {cf. V)
13 phosphoros
14 Solis Leo
16 quam
apte quam absconsum quam secretum secundum naturam ut
|

I6

17

XL

APPENDIX PRAEFATIONIS.

19 vendicaret
ercent
43 1
10 signum om.

20

bina ponit post diximus

planetae om.

<(et)>

ex-

21

fnnum 07n.
9 Scorpio
Dexaltationibus planetarum eorumque

aliud

intelligi

(= V) i4
16 humilitatem
21 itaque] atque
30 <^vcl)> iij
depressionibus
44 1 taciunt <^beatos felices splendidos potentes divites. In ipsorum vero humilitatibua faciunt]> miseros pauperes ignobiles
et in<^opes)> quos infelicitas
conterat 3 babilonii 6 domiciliis suis <^esse collocatas^
7 Libra
8 in parte tert. Tauri
10 Libra (= V) parte XIX, in Ariete rursus XIX
11 XVI
12 Ca.

13 Capricorno (= V) Cancro
pricorno (= V) in parte XYI
14 Piscibus
15 et I6 Virgine
n Piscibus 23 De
16 vero om.
faciebus planetarum in signis
46 1 et qui] eo qnod (= V)
et si cum ipso
3 et om.
5 domicilio sit
6 in om.
8 et om.
9 et om.
11 est om.
12 est om.
13 et om.
15. 16. 17 est om.
17 secundo
21 est om.
19 est om.
20 et om.
22 in om. Piscis
25 alterna
46 5 discerni 7 monstrosos 8 ne26 applicandos

cessarie (= R*V)
10 disputationibus
11 constitutionis
14 De
signi diuisione in partes et minuta 19 De finibus seu terminis
planetarum 21 stellae om. 25 in hah. 27 intelligi 28 ut <^est^
47 1 noscantur. <^De finibus Arietis> similiter v. 7. 12. 17. 23 etc.
3 lovis U
4 Veneris
8 fines signi (= V)
6 haec (= V)
9 possidet om. 13 Mercurius dominus (= V) 14 VII 15 VIII I6 XVII

XVIII 48 12 et hah. 13 possidet om. (=V) Martis 16 fines signi 19 Veneris 20 XXVIII XXVIIII 28 Mercurius om. 30 Sa493 possidet Venus fines om. 9 vero om.
turnus] (Mercurius)
11 Saturnus om.
non hah. 13 locis om. positi
12 sequuntur
<^vel pisces^ versus sequens vacuus relictus; in mg. notavit m. 1:
hic defic| nodum; cf. add.
15 malaque decernunt om.
deficiens
decernunt
om.
17 deficiens Luna om.
18 Luna om.
19 se
50 2 Lunae] lumini 8/9 Quando planetae
aliqua] ijsque alia
dicuntur matutini vel vespertini
11 Venus <^et)>
12 aphinisse
(= D) 13 synodiche {cf. D) acronitae (= D) 14 tales fiant om.
(= F) 15 ortum 17 Solis om. I8 acronitae 51 6 enim <^et)>
protegunt (= D) 7 Sole <^et)> 8 in om. u praecesserunt (== D)
15 mistura
sentiente superatur (cf C)
16 efficiuntur (=DF[C])
17 Solis
19/20 Qua ratione stellae fiant matutinae aut vespertinae 21 Explicauimus 22 XV] 12 (15 m.2) 522 Est simili lovem 12 m.l lbm.2 partibus om. 3 ortum om. praecedentem
hah. 4 et om. octo partibus
6 decima nona (18 m. 2)
9 De
duodecim signorum formis et qualitatibus ect 10 de om. formae
14 in caelo signum (= D)
qualitates substantiae anaphorae
15 <^aptam^ ad
18 partes decima nona (s add. m. 2) similiter
multis aliis locis numeralium casus nominativi perperam positi
aliaque multa vitia ipsum lihrarium codicis N plane indoctum
21 quod
19 partes vigesima (s add. m. 2)
fuisse comprohaid
hoc signum (-=- F) horae 53 1 componuntur (= D) 3 <^et> nocI

APPENDIX PRAEFATIONIS.
componit aequaliter om.

turnas horas (== D)

minum

indicitur

indicetur

XLI
in hab.

dominum (=

13

eorum om. spatio vacuo P/^ paginariim

54 3 monstrabimus 5 exercent 8 hac] ac
26

relicto

cri-

omnia

F)

26

prescripta
lO ba(h add. m. 2)
33
bilonis (= V)
12 20 anno (= V)
I6
XXIV] 29
XXXVI]
22 XIX] 20
24 XVII] 27
est om. (= V)
20 similiter ovi.
22
55 1 anchonis
29 XVIII] 19
32
27 XXVII] 37
5 XXXVIII] 36
4 XXXVIII] 39
XXXII] 33
XLIV] 41 his
14 Quibus ventis
7 subiacent climati (= V*)
9 XXXVII] 27
20 lipe
22 De duodecatemoriis
19 apheliote
signa subiacent
4 computa
inueniendia
23 a om.
56 2 docetur
quantae
divide eas triginia <^partes)
5 reddes
8 intelligas
<(partes)>
11 et duodecies quinque
9 etiamj in
10 arietem esse partibus
14 30 partes T.30
12 minuta 60. minuta <(60)>
<^minuta)> faciunt
Saturnus
invenietur
17 idest] idem
15 prima parte
in] ne

XXim

20

conditionis, prosint

men
10

57

decedente

explicationem
(= V)

21
9

potestate 26 provocata 3i enim taQuae sunt necessaria iudicare volenti

fuerint a nobis

11

13

<(exequi)>per

inve-

14

inquesitionibus {sic saepius) collegi 23 dominus <^signi in quo loco sit vel in quibus fiDibus)> loci 24 in
25 qualibus] quibus
28 diffinitionem
26 inquirenda
quo
31 Sollicite legendum] De significatione domorum
58 1 eo
nire om.

17

(= V) in quo] ubi (= V) 3 <(patrum vel)>

rius om.
12 et om.
15 De inventione et

parentum 8 supenominibus quatuor

Manatole disis me-

cardinum 17 MC. IMC.] Medium Imum I8

suranim (=RV) ayregeon vel ypogeon 19 exposita
metro nditicon 21 partes 180. idest sex signorum: et

dia(c/lV)
in
23 signo
|

<(scilicet septimo partiliter invenitur. Quod ut manifestius intelligas in ipso signo)> vel 25 caelum etiam medium in XI, signo
ab horoscopo partiliter 59 1 [a] partes cetera] certa 4 quod
vSraeci mesuranim dicitur
7 ordinem
6 ab horoscopo (= A')
8 imus caeli locus <(idest angulus
<^^rium signorum)> 90 partes

spat.
22
3

imum

13

P)

igitur codicis

23

15

me-

om. in
haec Graece scripta erant

60
diametrum 26 agate
quatuor domibus 4 dicuntur esse

(=

iiliis

De quatuor cadentibus domibus

17 ac] et
19 thea daemon

alia sunt

vac; in fonte

thtos

De

quod

10

teirae)>
dium et

demen

agatos

societate] loci

11 vero <(loca)>
fortunae <^in
constituitur ab horoscopo loco
14 mala
cacen tychen om. in spat. vac. 15 id est
cacodaemonem om. 17 De dignitate seu prioritate domorum I8 ex] de

aetate 7 constituuntur 9 qui]

sexto et in duodecirao)> mali

si

12

23 fortunae
21 caelum
praeponitur] et imum
quinto loco)> 24 praeponitur, epycataphora idest octavus
ab horoscopo locus anaphorae idest secundo ab horoscopo loco
61 2 autem haec
3 cunctas
5 De
praeponitur, mala (c/. v)
ii sqq. lemmata
I6 ostendit
significatione duodecim domorum

20

possumua

^'idest

APPENDIX PRAEFATIONIS.

XLII

De secunda domo De 3* domo etc.

i8 signo] loco
62 i peresigno] loco 26 horoscopi 27 incipiens 28 discemus
ii MC.] medii scilicet
6 partes
grinationis 4 in imo.cglo
cli
16 quia
17 partes
18 equalitas
22 MC.] medii
19 qui
23 hoet
in
ex
om.
26
27
29
63
13
quia
roscopum
quaeob]
ad]
rimus
18 partes
21 <(et)> ex hoc
27 de om.
28 in om. aut
in
Mercurii om.
29
sec. om.
64 2 ccL m. 1. ccIL m. 2.
quas
addita

21

parte om.
23. 65 1. 2
21 in om.

3 post
Solus

CCLXX
12

aliquid delevit m.

caelum om.

2.,

item

vita et spes

v.

19

9.

10. 22.

enim om.

agathos daemon om. in spat.

1 parte om.
3 cacos daemon
om. in spat. vac.
12 De significatione locorum seu dictorum
Domorum m. 2. 21 caelum om. 24 conceperis] coeperis (= V)

ab horoscopo XI.
caelum om. 28 et om.

vac.

66

25

65

ratione

21 in posterius
gratia hospitii (= V)
3 hospitis
7 stellas
10 eum hab.
14 nocturnis] nocent
15 per
21 inducunt (= M)
om.
28 geniturae oni.
68 9 diffinitionis
(= Q) designans 13 demonstratione signantes (=V) 15 lemma
om. 17 est om. 21 ac] et (= V)
69 1. 2 lemma om. 5 hexa1

om.

qua] quae 5 fcelr perveniunt

V) 25 mutuatur hab. (= Q)

11

67

gonum N^

abiectum
6 quod prius'] quid
11 dicemus (= Q)
om. 15 docemur 17 in signo 24 est aries sinistrum est
70 3 quid
Leo
4 quod] et
7 Arietis
Capricornus] Capricorni sinistrum Libra dextrum Aries
11 Hexagona
9 ante
14 est

14

est

le

exagoni
ab ante

demus
23.

24

dextrum et quod sinistrum

71 3 signa diximus habere
10 aequata] aequalitatis
iuncta
12 radiationibus
13 particulariter

Arieti

17

19

lemma om.

30 partes (= V)
5 in om.
9
ac s. radiatione 11 cum] cur
16 integre
14 a hab.
18 <(a)> ceteris
I

19 dextr. sive sin. trig.

24 primum hab.
parte] p
partium] p. 25 et 27 et
30 radiatione (-nem)
72 1 perfecti 10 radiationem profecti in
om.
16 et 17 et 21 radiatio(ne)
21 signo <(quod sic ceciderit)>
22 iungunto N, corr. m. 2
23 abiectum
24. 25 om.
73 1 perficit
3 humeri
5 et om.
6 genicula
12 vero] ve
9 om.
15 partibus hab. { A') sed et] sectae 18 Solem om. Lunam quoque
21 et
24 genitura om.
26 in om. (= A')
signo hab. (= A')
decrevit
LVI 743 LXXIIII 6 decrevitit, corr. m. 2. XV annos {cf. v)
7 aut om.
9 LX XXIII (= V)
10 annos VIIII (= V)
12 LXXVIII (= V)
23 ortu sui
75 1 om. 2 Phrono24 libris
22

perfecti

catorem

13 intelligas

(c/lV)

16 bis et 20 et 25

cunque

22 stella

76 1 om. 2 ostendamus breviter

per] in (= V)
6 distributione] ne del. m. 2.
8 ad quid m. 1 im.: al quid qi
cetera abscisa
10 etiam] enim
15 horoscopus est (= V)
18 a
23

post se

24

hab.{=v)

19

om^ sine interstitio

aut. divid. om.

(=

A')

XXXVI

77
7

accipiant]

cunque

spatio]

et

numero

20

etiam]

sumant (= V)
porro
11

sit]

enim(=V)

habeto
principium om.

si

21

15

verissimae

quat.

26

22

nos

Mars
17

om.

APPENDIX PRAEFATIONIS.
23 iste

Cancrum] Cancro

29

p(artem) Cancri

om.

21

(cf.Y)
sic

(=A')

iam

27

78 9 instituentes ponit post Cancro

initium om. Sagit Capric 26 mittant
lo et om.
71)9 <^et^ rursus XV (=MV)
QV) 16 V rursus 17 IV rursus 19 I rursus

Ptolemeus

24 et] si

10

14 et

XLIH

(=

22

16

semetipsos

25

intelligi

scilicet]

cum

scias

80 7 21 desunt spatio relicto 22-27 jpro

quacunque
27 se om.
accusativis Leonem, Taurum eqs. ablativos habet
28 <(se)> non
31 coniungantur
32 sic
so trigoni ea saepe per
81 1 misturarum radiatione
3 facile
9 subicio omisso
om.
22 inde]
13 ijsdem {et 21)
14 Scorpio
verbo curabimus {cf. V)
ibi lovis om.
24 pronuntiatur
82 6 atque] et (= V) 9 radius
est ex

11 fuisset

fuerit

20 im.

m.
decreta

hab.
al

1.

15

de hab.

diametri

amplissimos

18 et

om.

19

libra

decrevit. et fortasse aliqiia

83 2 lumen 07n.
23 fecerit
|

saturni hab.
in om. {cf.Y)
IMC.] immo {corr. m. 2)
in om.
8 luna
eius hab.
15 pisces
17 nisi hab.
24 radialtitudinem
is ut om. interisset (= A')
21 se] suo
atio (=V)
16 scorpium
84 1 rursus si (= MV) 3 IMC.] imum
aut
caelum
h ratione (= QV)
7 et]
8 rarespexit hab.
13 antiscium
15 imperator
tionibus {corr. m. 2)
14 domo
16 Honores
23 conferatur extant post 85 2
I8 decernit
quia]
85 2 fallet 3. 4 om. in spat. vac. in
que 26 si quis (= A')
abscisa
4

scorpio
caeli hab.

21

parte

quo m. 2

scripsit:

liber. III est hic.

medio

iudicio.

13

Quaere

17 sobrius hab. (?)

16 integer] inter
quis (= V)
18 scientiae et ignobilis hab.
86 4 dicamus 7 po26 quod om.
teris
11 ordines
19 etiam] et
20 quos]
9 interrogati a privatis
quem 23 est ow. 24 enim om. 87 11 nociva] noxia 17 strin88 3 exerce
8 exprobare
gendam. Da operam ut 20 nec
(= V) 11 a om. 27 qui] quae 28 consueuerunt 89 4 tibi hab.
I

exquire

15

5 Subscriptio et titulus et vox 90 3 Matheseos desunt

A)
90 3 qui
in spatio vacuo. Abhinc errores manifesti tacentur.
91 4 et om.
5 prefatis
17 exposuit
pertinebat sermo tiuis
5 etiam]
et
10 comitibus
11 om. sine spatio, quod cst
14 mercurium
I6 cancro et capricorno
post 15 commisit
(= V) 17 suppJ. A' hab. sagittario et porro 19 horoscopum
92 11 qua conditionem hab. n coniuugeret et ob
23 ist&shab.
93 2 ve21 more
24 radiatione
27 transitum faciens mascul.

(=

tum

24 forma5 perhibet om.

18 debere (= v)
8 perhibet
A' (diluuium
rus est] ai creatus est w. 2 im.
29 ecpyrosin
ss. m. 1)
94:3 cyrosi ita et im. m. 1: al ecpyrosi
11 divinaej
humanae 12 coniecturae hab. 13 L. <^ita)>] itaque L. 14 et
18 positae
21 in om.
28 ei] ut
traderet
quae
qualitas
95 1 artius hac fabricatione 2 et] ut 14 mobile hab. n daciae m. 1 im. abscisis quae praecedebant
hominum om. {== V)
21 inventa
31 ecpy25 et] ut
27 et hab.
plenam hab.
96 11 sanguis] ignis
rosin
n explicavimus hab.
16 id hab.

APPENDIX PRAEFATIONIS.

XLIV
97 1 signo

(=V)

dispositionem

(= PRV)

12

singulae

hdb.
Incipit textus in Astrolabio
Significatio Saturni in. XII.
16 idest in ea parte in qua inest hor.
28 se om.
dunt)> N <^recedunt)> a

om.

14

plano (a).
domibus siue

98

infirma

Na

12 facit

29 si

N (= V)

per om.

22

10

{cf.

claus.)

17

V)

I6 est {hab. )] fuerit

Na

disynt.
25 et hab.

om.

101

11 si

a (=

Na (=

100 29
in hoc 1. N

mulieribus

N (=
N (=

v)]

a (=

a) simili
I6 si hab.

20 dis-

ab a (= A')] cum N 24 in
29 emorroicos N emoroicos a

A')

(=

sit

23

R)

4 radiatione

Na

a
cum a

A')]

N (= PR)

N (= V)

sent.

Na

99 4 IMC.] imo N medio celi a (= M)

Lunam hab.a (= A)] Luna N 11 constitutus Nec

(= A') 25 sic hab.

irrogabit
100 4 parte a 9 disperdere 13 eum hab.
17 constitutum hab.
(=A') 19 latentis
(=

locis

fuerint <(precehab.
(= A')

hoc

conficiant

a)

1.

15

Na (=

eum a (=

v)]

A')

cum N

a (= A') male sic c. N 20 sit]

a collocatos hab. N (-cati a)
22 respexerint a
25 exagonica N (= V)
26 loco hab. a (= A')
om. N
27 magnos a
ac om. a (= v) hab. N
102 4 cultu a
(= A')] cultus N 15 si a (= A')] sed N 16 coniunxerit a (=A')]

radiatione hab.

similiter

21 sic

om.

hab.

coniunxit N
in his locis om. Na
19 praetorios Na
21 si ut N
ante per diem inserit a
24 stagnis /jafe. N] silvis a
26 a
^a&. a (= A') maiorum personarum N
27 Mars om. a, pos^
se inserit ei Mars N
103 4 saltem hab. Na respexerit hab. N
(= A')] respexit a 5 Veneris /?a6. Na (= v) 6 paulo om. N (= V)
et si

maxima

hab.

Na (=

tesque omisso semper

16 inaequabilitatem N

10 orbitatis

A')

positus hab.

hab.

Na

a (=

A') orbita-

erit

12

om.

Na

unus hab. Na (= v)
25 potiora Na
104 2 nanos hab. N (= A') gnanos a 6 scilicet hab.
Na (= A') 8 deficienti N -tis a (= RA') 12 malignum Na
13 collocabit hab. Na (= A')
17 transiuerint a
19 tumultus
hab.
24

sermonis

V)

18

20 servitia

Luna cum N om. a

nulla]

105

Na

(=

N
N

om.

id est] si
12 decernit
sito hab.
7

Na

so

23 si om. N (= V) hab. a
vehementiora <^fiunt)> a

Significatio louis in. XII. domibus siue locis a

idest si
9 vel in hab. N*'] etiam in N* vel a
13 venustos hab.
(= A') i4 parte a 15 po-

Na
Na (=

Na

Na

17 malivole stelle.
16 respexerit
A)
respexerint a 21 separabit
(= A') 22 constituet a 27 dis106 7 lup. ab hor. const. N ab hor. const.
sipat ut N dissipat a
nobilium
9 magnorum N^ im. a] agrorum N^
lupp. a
et owi.
maximarum hab. a (= v)] maximorum N 11 ipse
bene positus bona hab. N (= a)] ipsi bene posito bone a radiatione hab. N (= A')] radiationi a
12 cum om.
societa.

Na

Na

Na

Na

tem N (= MPR)
im.

22

15

lovem] Saturnum

insperatae hab.

Na (=

A')

Na

24 part.

20

equabili

ab hor.

N*

N (= V)

XLV

APPENDIX PRAEFATIONIS.
85

id

107

est hab. a {== k')

vel <^iudicum)>

sidio se

N (=

V)

imo hab. N] medio celi a

huc atque illuc N 3 praedirectum ] decretum N 5 Plurimi hab. Nj
om.

Na (=

A')

o??i. N (= V)
7 frequenter (= A')] freioue constituto (collocato love N) in diametro sol
fuerit collocatus (constitutus N) Na (= A')
i3 dissipabit hab.
Na (= A') 14 a om. Nec 19 eum a (= A')] enim N 20 marebus om. Nec
21 domiciliis <(sui8)> a
ximis] actionibus N
24 dabit] habebit Na
ex om. Na con26 se hab. a (= A') om. N
iunxerint a (= A')] coniunxerit N
rationales
27 aut om. Na
hab. Na (= A')
108 1 affluentis Ncc ornatos a (= A')] omatum N 4 coniunctis Na 9 Oportebit autem eum seruare semper a 11 colligitur a (= A') 18 Sol otn. a 19 exaltatur sol a
*
c* N
supra lin. ei hab. N om. a ratione N (= V) 20 ac] ad N
Sat.
om. a)
25 se
21 radiatione hab, a (= A') -onem N
(ac

Plurima a
quentes

sic

ii

26 ulla Na
29 etiam
nunquam N (= M) imponit N (= V)
et a
109 1 mercurij a
24 et hab. a
12 ei om. "Sa (= A')
(= A') om. N 27 et om. Na indicit hab. N] incidit a 28 a
malo al malum N temperatur N ab hab. N om. a
20 eo
110 3 se vel] sive Na
6 enim
31 ullius Na
<(posito)> a
om. Nj cum a
le genitura hab. N
7 radiatione Na (= Q*A')
desubitat a] desndabit N
25 hos] hoc Na
(= Q) om. a
26 idest a] iste N
malitiae /^6. N (? = aV rec.)] militiae a
2 mora29 mutuatur a
111 1 locum hab. N (= v)] locus a
tam a] morigeram N
etatibus a (= PRV)
11 actibus N]
12 animositate praep. a (cf. add.)
16 eum hab. Na (= A')
radiatione a (= A')] ratione N
22 in hab. N ow. a (= A')
112 3 maximorum
23 praedicere N
25 damni et ?ia6. a] et N
Na civ. om. Na 6 exercere Na 8 suam om. N 9 Sed et a
10 imo N] medio celi a
11 medio celi hab. a]
posita hab. Na
imo N 16 lumine] omine N omnino a 21 divitias N^a (= A')
31 in om. Na
IIH4 infelicitates hab. N (= V rec.)\ felicitates a
5 eum] cum Na
7 idest om. N hab. a
9 idest ow. N hab. a
13 calamitate hab. Na (= A)
10 constitutus] inventus N^ im. a
25 sese] se a
2729 om. a
22 musivarios a]
numismarios N

28 ex /ja&. N
vires hab.
sec. ow.
(= A') 114 1 ow.
2 horoscopo
Significatio martis in .XII. domibus siue locis a
5 nigrastos
partiliter a (= A')
(= V) nigr. alt. long.] homines aliis largiores a et H^ im.
9 Martis N' im. aj Mercurii N^
13 eum a (= A')] cum N
12 aut hab. a (= A')] ac N
14 mortis etiam ac a (i5 et om.)
16 maxime
(=V) 20 calamittunt a (= A')]
lidos
22 qui om.
26 ac] et a (= PA)
29 depoomittunt N
vel ab ipsis hab. N a
27 illis] ipsis a
situm
115 4 mitigantur hab. 'Sa (= A') et om. a (= MA')

in

Na

Na

Na

sicut] et
80

(--=

coniunxerit

A')

si

a (

N (=PRV)

A')] sic

coniungant a

28

aderunt a

116

(= A')
constitutos N

APPENDIX PRAEFATIONIS.

XLVI
a

-tuti

Na

consequantur

medio

18

celi

a (=

(=A') om. a

i5

i9

ML)

/ja6.

praefectos

uiduitatis ruinae Ncc

24

N] praefectores a
23 pro hab. N
qui om. N (= V)
in om. Net
s in-

Mars om. Ncc (= A')

28

117 2 eis N (= V) 6
accipient N (= V)
i3 in
uentus uel collocatus cc (= P) 9 vel collocatus hab.
hoc loco om. N in horosc. 16 eum a (= v)] cum N 2i conmaximi
iunctos
24 horribiles] honorabiles et N* im.
28 respexe25 det
27 recesserit om. N
hab. N maxime
118 1 venu29 semet (= A')] se N
rit N (= A)] respexerint
6 modicis
state corporis hab. N] venustis corporibus (= A)
(=MA)] immodicis N (=PRV) lO ex p. incommodo hab. N
(= A' ) 14 indicit et] incitat ut N incidet ut] aut om. N
accendat N i6 ut. .subia15 servitutis ei N^ m.] virtutis N^
ceat hab. N] aut ...subiacet 20 laugores N (==RV) 21 ardore hab. N] labore exusti N 25 posito marte ac luna N
119 4 ge28 praesidio (= A')] periculorum N
27 in om.
7 et om. a
nitura N 5 gibborosos N gibosos 6 si
I8 olichronios N (oligochr. ) 20 in medio celi (= M)] imo N 24 ac]
120 1 inhoc et N (= A) 29 dolores N <(et)> aestus N
29

fliget
5

ipse

ignita

N (=A')

Saturno
Saturni

A')] ignota

vero hab. N]

Luna
15 et

in /lab.

om.

temporum ipse N (= V)
Saturnus hab. N]

viso

ad Saturnum minuta

si N (= V)
ad minuta
(= A'] ex N 16 ter|

restribus
nifaria

(=

per] in

18
23

const. signis N (= V)
22
vite
88 persequitur Jiab.
19

nece cum]
7 angustias

om-

(= QA')] angustas N s sic

mutari N
(= Aj] om. N 10 cum ipso Marte scilicet om. N iji textu, cum
21 in om. N
22 vero om. N (= V)
ipso Marte add. im. m. 1
25 faciet
26 signis om. a
24 turbatos (=A')] turbatus N
27 nam hab. N om. a (=A')
radiatione N in
25 a om. N
aut in)> (= A') 28 mergi N (= V) 122 2 hor. <^con<(fluuijs
121

N (=

callidos
3 tamen ] tantum N
in
V)
consueverunt
7 positum
apopletici
(=v)]
hor. <(vero)> N
9 Sed om. N {cf. V)
9. 10 suppl.
positus N
A' c* partiliter /ta6. N 11 uel ueneris quae
13 grassanti hab. cr. N
14 flebiles (= A')] flebilis N
17 impetus
stitutus)>

om.

N =

impetum N 22 qui /tafe. (= A')] om. N consequan24 parte] Martis N

(= A')] -quuntur N
horoscopi]
horosc N horoscopo 123 3 et ow. N 20 sed] vel N vel in
-tutum

constitutus
30
N
se
24
hab.
31
a post
ipse
(= A')
N]
1244 et/<ab. (=A')] om. N ((^winecisque) 11 olialiqua, ow.N
17 potestate N
18 et om. N
gochroni N (= V) oligochrom
23 damnationes N (= V)
20 quo N
29 honores N (amorem

(=

A')]

tur

populi ) 125
A' (-gu- )

per opportuni

13

tales quibus

ne om.
23

eius] eis
16 se otn.

N (= A')

<^infortuniorum)> genere

langores

sint

sem-

24 ei hab.

XLVH

APPENDIX PRAEFATIONIS.
25

(== A')
hab. N^l

per diem ] et in alio

amonim

29

illecebris

malorum illecebris e^ N* i7n. (= A')

126 1 in om.
N (=A') 2 in ojti. N 4 aliquo cardiue hah. Na 6 quomodocunque libet N 7 se hab. N, sed N hoc ordine: sim. se
coniunx. rad.
24 sobolem denegat
16 in hab. a (=A') om. N
26 quia
filiorum. SiNa, demf/6 locus filiorum filiorum ow. N

127 1 denegabit hab.

(==QA')] qua N 27 denegabit hab. N
N (= A') 5 et om. N 9 atque amputabit] et amputatur N
amputatque 10 lunam crescentem hab. a (= A')] luna crescente N 1315 om. a duodecathem. N bis (=PRV) 16 om. N
17 difficiles N
Significatio Solis in .XII. domibus celi

aut a om. N
radius N accedat N
22 in sole N {recte )
desiderat N
26 <(in)> quibus
25 saturnus N (= PR)
128 1 et om. N 5 et ma27 ac ] et N (= V)
28 uis N
12 <(per)v totum 0. N
11 cardine N (=A')
gnis (=A')
toto orbi
13 imperare N
14 eius N^ im. ] enim N^
17 in hab. N
15 orbis om. N\ im. add. m. 2 (tamen orbis N^)
om. (= A') 21 mala hab. Na (= A') 25 coniunctus (= A')
20

23

N (= PE) constituto (= A')] constitutus N 29 vel

a (=PR)
129 3 partiliter hab. N] pariter in hab. N
a 12 te or/?. N (= V) 1928 7ja/>. N (= A') 20 sit] si
N 23 ii fuerint om. N ii] hi 130 2 Saturnus hab. N
(=A') eorum hab. N 8 aut] ut N 9 agit N 11 placite
14 a om. N
17 omn. hos pos. N omn. pos. hos
(= P)
22 aut
19 felicitas hab. N (= QA')
20 illis (=A') istius N
23 eodem om. N
26 se] et N
27 potestatem
in] aut N vel
hab. (= A) -tes N
131 2 furta hab. N]
29 hos hab. N] hoc
facinora (= A') facinoraque N^ im.
5 solem constitutum
ille ] illi N
7 vel] aut 0?. N
(= A')] sol constitutus N
10 pro eversione] proversione pervertit N
11 ac
(= MV)
in omnibus N (= V)
om. a
21 constitutus solN(=MVA')
25 iacentis N (= MV)
rem om. Ha publicum N faciet hab.
sol

27

om.
om.
om.

N (= A')
(=

at

A)

matrimonii

27

N aut fisco (=
deorum N (= V)
14 vel
7

impediri hab.

a fisco

aut hab. N (= A')

hab. N om.
28 hoc] eo
18

28

A')

om.
27

iactura hab.

a (=
ei

A')

om.

(=

132

aut

A')J ei et

ade-

(=

A')

13 <(vel)>

/?a6. N 0;. (= A')

N (= MRV) partiliter

qui

loco om.

N om. 133 12 se hab. N (= A')

habuerint (= M)
17 poterunt N
18 solis N (= V)
20 minoris (= MPE^^V)
21 nocet N
ut]
aut N et 25 Sole posito om. Na 28 aut hab. a (= A') om. N
29 damnari ratione N (= V)
134 1 si om. Na (post posito in4 Sole om. N
in om. Na (= A')
serit a)
7 comparetur N
8 stella om. N an< fuerit 2?ont<
9 loco 0/. N
(= V)
14

praetextarum

16

fuerint

ss.

i5

collocatae
loco om.

19 fuerit

17

yitia <(et)>
vel <^sic)>

18

Sole

vel hab. a et
21 collocata

APPENDIX PRAEFATIONIS.

XLVni

textu omissa im. addit N\ in textu hdbet: lupiter in horosc.

vel in medio partiliter fuerit coUocatus
21 collocata hdb. Ncc

N (= V) 28 aliquem /ia&. N] aliquam ce

1B5 12 sol N (= MV)
geniturae cardinem hah.
u in om. Ncc (= V) 16 positus a (= MV) iunxeei] et N
rit N (= V)
19 difficiles hah. Na (= A')
22 Facient N
26 loco
et Venus.
hah. a (= A'Q)
fuerint inventi a
27 Mercurius Nec
136 1 fuerit N (= M"R*) 6 velj et Nce
(136 1 om. Venus)
8 sic] in N
11 velint suis Na
13 constituto Ncc
I6 idest
om. Ncc
20 vel non constituto om. a (=M'A') hah. N
malitiosos <(facit maliuolos pessimos^ a
24 ali21 iuris Ncc (= V)
cunicularii N
28 cornicularii hah. a
quibus om. N (= A')
137 5 OQinibus hah. Ncc (= A')
5. 6 in his locis om. N locis
om. cc 8 in hah. N om. a (immo hah. nulla pro inilla) 9 love
hdb. a et 'S'^ (N^.?) in mg. dext/ra; in mg. sin. legitur: al cum
Venere vero (w. 1) venere hah. a etH'^ im. Veneris N^ in textu
10 faciet Ncc
I6 ex] et N
17 fuerunt a (= MR)
19 homi(=A')
(=A')

nobiles potentes

octauo a (= A) nono^^N^ 24 artes] mars N om. a

Ncc (= A')
fabricentur a (= A')] fabricetur N
138 1 quadrato ei N (= V)
5 soluta Ncc
6 synodiaca Nec
8 fuerint om. N cc
9 coniunxerint cc (= A')] -xerit N
11 et
hah. Ncc (= A') 13 faciunt om. N, rectius a altei'uni post prones Ncc
25

23

aliqua

16 thy{distinguendum esse post deficere clausula docet)

(= PRV) pthysim N inlligunt om. Ncc 17 gibbosos N
18 corporis a (= A')] corporum N
20 in hah. a
paraliticos Ncc
om. N
25 eos radiatione cc (= A') ordinatione N
28 et om. a
139 6 compescet
29 maliuolae stellae N (=V)
(== MV) hah. N
hah. a (= v) compesci N
aut Ncc
7 mitigari N mitigabit cc
omnifariam hah. N] ob nefariam a
8 liberantur N
9 lumine
hah. NJ luminum a
11 lune (= MRV)... stella cc
17 adversis a
(= A') 19 istis] his Ncc 20 et om. Ncc (= M) 22 deorum prius
om. a deorum sec. hah. N cc
30 constitu26 Et om. a (= A')
tus Ncc (= MV^)
140 8 tractatus] cum N amministr. N (ut
semper) 10 patemo] patre pro N parte ec 12 amministrationes N
(= A')] administratus cc 13 et] sed Ncc 14 medium coelum N
I8 MC.] medio imo N (medio celi a)
22 VIII
(medio celi a)
loco N (= A)] nono a 25 simili modo hah. Ncc
141 1 plenamque lum. iouis se radiatione N plenamque se 1. iouis radiatio9 partiliter
nibusque cc 2 facit N (= V) 7 adminuuntur Nce
Ncc (= A') 11 ornatos hah.lX] oratores cc 15 et om. a n sine]
in Ncc
26 aut si exagono ma25 matutina a (= A')] -tino N
tutina Ncc
142 2 in om. N soli N
29 aut cum Ncc (= V)

ferre

sim

cc

cc
5 ignobiles Ncjc (= A'Y rec.)
frequenter hah. N a
iacturam. Decernit N recte 7 vitia] vitam cc in vita N aegritudines hah. Na (= A')
13 Solis hah. N (= A')
1315 om. a
16 om. N Significatio veneris in .XII. domibus cc
26 et cc] ut N

(= V)] solum

APPENDIX PRAEFATIONIS.

XLIX

constituta hab. a {= A')] veneri con29 venere

143 2 et om. (= A') hab. N
horoscopo hab. N
hisdem a ijsdem N 3 coronatos a 5 et quae hab. Ncc 7 vena12 ut] autem a autem ut N (= V)
tores a
11 imperatoribus N
21 plumarii hab. N (pluuiatarum a)
23 ve18 regiis N (= V)
nerem.
positam saturnus Nec 25 dulcibus Na 144* si sic N
(= V) sicut diximus om. N (= V) ut dix. om. a {cf. M) 7 in
uenereis N^ iin. iuuenes in textu (in ueneris a)
13 respexerint
15 venereos Ncc
23 vel hab. N
hab. a (== A')] respexerit N
24 stella om. N
(sacerdotem vel om. a) Ven. <[vel^ a
vel]
et N om. a
27 IMC.] medio N medio celi a
29 et si cum ea
coniuncta a 30 partiliter N a
Mercurius N et cum Mercurio
31 stoemen] scoemen a etiam N
145 10 a hab. N om. a u signo a] loco N (= V) i5 et Nce (= VA') 16 facient N (= MV)
facit a
18 numquam velintj numquam possunt a nequeant N
22 faciet a (= A')] facient N
21 qui om. Na
atque om. Nce
infulis Ncc (= A')
23 <(faciet^ famosos N ifamosa a)
24 nobi-

praedicent

stitutae

litatis

nis

{sic et a)
27 grata

<^praefulgidos)>

aut om.

so

N
N

25 et

om.

146

vel] et

promotioaut] et

aut ow. Ncc

3 plene N plena
5 aut] et Ncc
<^atque)> a
9 fac. si eum lunae uenus positae N^ fac. si sic cum luna uenus
10 contentiosas
conflictationes Na
13 ignoposita sit N*ec
biles N
19 edet a (= A')
dilaceratum eis a (eis
ut] aut Ncc
et N)
20 uenus Nee
22 quibus hab N (cuius a)
23 morigerantur a {cf. MPR)
26 et hab. a (= A') om. N
quae hab. N
2

27 fuerit 0711. a fuerint N

28 <(eo8 qui nati fuerint^ expositos Ncc
et om.
statim faciunt om.
147 6 qualitatemque
hab. NJ equalitatem a 7 tenuerit hab. Ncc (= A') s vel om. a
aut om. N (= V) etj vel
9 [dej quadratum a
12 alia N a

20 tarde
impudicae hab. N
N ow. 26 qui <^sic^ N
*
27 proscriptione N im. dissipatione in textu
28 mors Nce (= A')
defluxionem N (= V) 29 perpaspum N (= MV)
30 apoplexim
fertur Nce
148 2 magna N
5 si fuer. ab hor. N si fuerit
om. a 8 sordide Nce (= A'V) 9 etj ut N 10 hominibus om. N
12 etiam a (= A')J eos N (= V)
17 imbuantur N (= V) studeant a
18 ex templis hab. Va {= A')
19 uenerem constitutam N uenuB constituta a 21 per om. Nce
22 mulieres sem15

quae

dabit

7ia6.

a (=

Ncc

16

impurae

A')] tardabit

23

et

et hab.

23 ergo ow. ec (= A') hab. N

27 <a> mul. N
V)
149 4 ac om. a neces<^enim) ce proc. mul. N (= V)
sariis Nce
et om. Ncc
5 adorantur N (= MV)
13 venerit vel
hab. Na 14 mercurius N (= PR) 15 fuerint constituti a {= v)
26 ante cordatos inserit chordarum et instrumentorum a et "S*
im. qui quod NJ quicquid a (= PA')
28 coniunxerit N (= MV)

N (=

per

29 alii

sit ce

mus

(=

A')J si fuerit

hab. Ncc

N (=

so eis

<

profitentur NJ profitetur

ce

FiRHicuB, edd. Kroll,

V)

Skutach

et

150

(= MP)
3

Ziegler. IL

et

om. Nee
d

dixi-

com-

APPENDIX PRAEFATIONIS.

7 erit
6 mulier hab. N
mittat N (= MPR) committent
hab. N om. a 8 voluntatem N meretriciis N (= A'Q) 10 lenone noceat N (= V) (in meretricio vel lenocinio prostituat a)
13 aut <^in)> a (= A')
et hab. Nc
squamosis <^sicut diximus
collocata, talem mulierem reddit. Si in (In a) his (ijs N) vero
u <(8i)> vir a (= A') 14 in infinitum hab. Na
signis) sic ut N
non hab. "Na
18 inuenta
17 societate hab. N (= V)
(=i= A')
21 abscissos
19 lumine hab. N (= A')
hab. a (= A') om. N
N 22 agant a patiantur a -untur N 24 excitati N
{et a) <(aut^

151 1 et hab. N (= A') 7 honorum /m&. N horum u

citatae
12 potestatum hab. N
11 potentes
etiam uel N etiam a
(= A') cura mandetur a (= A')] imperium commendetur N
20 Veis merita N coniungat N
16 potentes hab. N
(c/^.V)
28 respexerint (= A')
27 exemplo om. N (= A')
neri hab. N
152 1 aestu aestum N (=V)
libidinis hab.TSa
ei] enim N
3 sibi hab. N
4 sibi
2 alii hab. N (= A'V^)
et] sed N
5 denegatur (= A')] denegantur N
om. thori (= M)
13 imitatione (= A')] -onem N
12 et om. a (= A') hab. N
I6 mutuasimilitudine (= PR)
corporalis hab. N] -ali
substantiam N
tur N^ (.^) im. (= A'Q)] mutat N (= V)
20 Veneri si sic
19 sic hoc {cf. P)
17 collatam N {cf. A'V**)
Qt dix. collocatae se sat. N Veneri sicut dix. collocate si sat. al.
rad. se c.
22 animos prius om. N (= V) posterius a (= A')
faciet
27

N (= V)

23

N (= V) 25 ioui (= A) iouis N
N (=M V) 153 consequentur hab. N]

reddit

patrimonia augmentata

N 11 inN (c/lV) 14 infelicitate] felicitate falsitateN 16 praeposteros hah. N (= V) 19 cognitas] cogente N 23 aut cum
24 aut
matribus N cum ante novercis hab. a (= A') om. N
26 amoribus amorum N
cum sor. hab. N
voluptatis

1 54
filiorum
aut om. a 3 deuocabunt N
28 et om. N (= V)

-etur
cestu

cum]

et stupris hab.

N (= A')

9.

10 fratribus

si

si

simul

cum N cum

fuerit om.

N (= V

14 domum N
12 iuncta N
radiatione (= V)] radiatio N
aliam
collocatae hab. N
le signo collocata hab. N (= A')
21 honorum (= A') bonorum N
20 bonae N
hab. N] alia
28 bona hab. N (= A')
26 luna N
28 Marti se hab. N
165 1 consistit N (= V) 7 fortiora
80 fuerit inventa N (= V)
augmenta N 12 largitur om. N (= A') 13 ex hab. N (= Q^)
17 19 om. a 17 simili14 minuit hab. N (= QA')
et ex
20 om. N Significatio mercurij in .XII. domibus
ter] simul N
21 Mercurius om. N^ in spat. vac, in quo N* scripsit: In p loco
Mercurius seu 25 spectent N (= V)] apti sunt praesentiam
156 2 et hab. N (= VA') 5 vel N (= VA') de om. N
hab. N
aut hab. N] itaut 8 neque hab. N (= A') 11 faciet N (= V)
13 in horoscopo om. N (= V)
12 flic mercurius sic om. N (= V)
18 et] aut Na
17 instrumentorum hab. N] frumentorum

APPENDIX PRAEFATIONIS.
N cc (= V)
N sic in a

fenerationum his

LI

destituti (= A')
(= V)
philologos hab.^S] pilalogos a
157 2 enimj etiam N 9 ipsis actibus N ii et om. Na (= A')
12 sua] posita Na
13 dispositionique hab. N
qui etiam a
(= VA') 18 quicquid a (= A')] quod deinde ab illorum non sit
alienum N (= V) i9 alieno a (= A') traditum om. N 20 ratione

Na

27

N (= A')
tatis hab.
29

25 ioui

N (=

illis

-tafces

QV)]

26 sint

31

hab.

N (=V) om.a

substantia om.

(== A')
se om.

27 facul-

N (= Q)

feliciter N (foel- N)
158 2 imo N (= A')
6 et satumus N
magistros hab. N (= VA')
accusatores custodes N lo loco hab. a (= A') om. N imo N

ac om.

medio
8

in

si

sit]

(=
(=

celi

(^= A')

medio

A')

celi

i3

compoto

N (= MV)

instructi hab.

substantiae hab. N (= A'Q)

alienis hab. N (= A')
19 diuinis N] diurnis
21 maxime N
fecunda soboles hab. a (= A')] fecunditas N 24 pecuniarum a
(= A') auri et hab. N (=A'V) 25 mobilium N (= V)] nobiA')]

liorum

structi

aut hab.

repositum

(=

A')]

N
hab. N (=

tiosos ac rationibus hab.

159
qui
om.
om.
(cf.

hominis albis

i8

praepositus
27

N (= V)

quacumque

hab.

26

hominis varijs

V)]

implicabit hab. ] implicentur

nego-

N (= A')
6

aut

N (=

8 sic
V)
N (= A') 12 mercurius ab horoscopo N (= V) 13 sui
a (= A') aut hab. N (= VA') 15 sibi maxima fortuna
MPR) 23 malignos hab.
(= A') 24 sed hab. N 26 suos

atque

ac propinquos N (= V)
27 persequantur (= A') prosequantur N
100 3 ex hab. N (= A')
6 aut om. N (iudiciorum
7 dicendi (= A')
autores )
9 suis dispositionibus guber-

nare subeantur
13 si

hab.

N (=

(subeantur
V'')

si

et

11

inventusN)om.

possidet

21

possederit

fuerit hab.

N (= V)

squaloribus sordentur N sordibus feden27 vitam hab. N

] imo N {cf. RV)
28 faciet (= M)
29 si
(= QA')
pthysicos N thysicos
161 1 ueneris N felicitates hab. N (= QA')
0/. N (= A')
3 scio N^ im.] socio N^ in textu
4 mercurio posito prophetas N
mercurio psefopectas 5 geniturae i^iaft. N ;posi constitutus jjo11 vel om. N
u patrimonii hab. Na
mY 9 stultos N
19 ap(= QV) 15 casu hab. N (= QA') 17 langoribus N
petentes hab. N (=A'V) 20 faciunt N 21 strumentorum N
frum.
22 custodes om. N
23 heredes hab. N
aut] et N
om.
25 si hab. N, pos^ radiatione potiit a
26 dialeticos N
162 1 cogitatione] ratione N
27 nullis hab. N (= A'Q)
6 fuerit hab. N (= A')
22 constitutum hab.
i7 semet] se N
N (= A') 26 nocturnis genituris N (= V cf. PR) 32 repelluntur (=A')
163 2 et om (= a)
3 faciet N (= V)

om.
tur

si

hab.

26

medio

24

celi

peregrinationes 6 publicari hab. N] publicarios 8 semu committantur N (= A')] -tatur

per aquosis N (= V)
18 matutinus om. N
con19 constitutus aut N -tuti aut

APPENDIX PRAEFATIONIS.

LII

ductores hab.

a -torem N

20

ut om. Nce

ut om. N
effectus N
2 vero om. N
res a
orationes] oratores N

decimus

riculis

(=

A')

om.

XI

cc

(=P*K)

a (=

sol in

165

singulorum a

166

secundum

26

13

hah.

tiliter

om.

duo-

28

N (= V)

actus a]
4 suas] atque suas
suas om., 4 lidb. N
6 <^a)> pe-

magistros

omnibus

sic

Q)] -tuto

s.

N omnibus omnium a

N (= V) 24 sol cum hah. N]

N (= V) 28 radiatione Nec

qualitatem

8 Quod
12 pervenias om.
Mercurij coniunctio cum sole a

(= A')

N (=

domo <(si
a (= A')

partus Nec

25

habent

conferantur hah. ] auferantur N 9 hoc /i&. ce (= A')

11 et 12 de hah. Na (= QVA')
15 ut hah. N] aut a
17 falsari N falsarij a
19 mortibus hah. N (= QA')

22 constitutis hah.

nifeste

hominibus

164

28

A')

imo N] medio

cum Sole^ N

celi

part, const.

9
I6

mapar-

a (= MP)
8 perfi-

ratione hah.
A'
(= QA') 16 suppl. a
om. N
21 partiliter hah. N (= QA')
25 fuerit hah. a (= A')]
om. N 26 alimenta a] victum N (= V) 31 pictores
32 stomatichos N ethomaticos a 167 2 <(homines)> debiles a 3 constituti a (= A')] -tutus N
9 ut <(ex)> N
conferatur a (= A')]
feratur N
12 in quibus N (= A')
22 in hah. a (= A') om. N
peregrinatione a depereant a (= A')] detineantur N 23 om. N
De coniunctione mercurij et saturni a
24 Mercurius om. N^
ciant

Si $ in p2 loco fuerit N* 26 iuris peritos N (= V)

168 4 possunt cc (=M)
7 partiliter a (= A')
11 procuratores om. N
i4 custodiam Ncf
12 facient hah. a (= A') om. N
22 imo N]
medio celi a (= M) 24 aut om. et N 25 malos hah. N sed
malos om. a
30 variantur] inveniuntur N
169 1 frumento-

rum a (=

A')]

mulacrorum
volent

i4

N 4 et sacrorum simulacrorum] sisacrorum a 6 loco hah. Na 11 velint hah. a

Saturnus et Mercurius] partiliter a deinde con-

fugitivorum
et

16 facient om.^a
veneficos] maleficos
sine vitabili a
24 pariter] partiliter a
170 2 partiliter Ncc
25 aestuantes facient atque amat. a (= A')
constitutus cc] -tuti N
3 decernunt N
6 partiliter Nec
8 ne
12 ei I6 et 28 partiliter ct
19 si
pereuntes N repetundos ce
hah. a (= A') om. N eos om. N {cf. V) 20 positos 7m6. a (= A')]

stituti <^facient)>
20 si

om Na (=

15

V)

se<i

posita N (.^) benivola ow.N] et

testatibus Nes
24 censuali a
I

caelestis Ncc

stella <^fortuna eos)> a

22 pocum spat. vac. o litt. {cf. V)
rescrutari a
inter res et scrutari spat. vac. 6 litt.

et 'S

decernant hah. 'S i?) a (= A')

3 om. N De coniunctione
4 Mercurius o?/i. N^
In horoscopo
mercurij et iouis a {= V)
8 uira N
mercurius N^ in hor. part. N
7 uiridicos N (= P)

171

(=

gaudeant a (=

P)

15 et

hah.

torum
tores

Ha (= A')

(=

A')]
recte

A')]
16

gaudent

facient

a (=

11

aut] ac

A')] faciet

a (=
18

A')

mul-

multarum N
21 stultiores a (= A')] sculp3 decemunt hah. Nc<
172 2 eadem om. Ha

APPENDIX PRAEFATIONIS.

LIII

6 parlupiter et Mercurius N M. et I. a (=A'V)

ex inuento Na (= MV) cantuli a {cf. MPR) 9 inuenobilitates N (et nob. om. a)
1.5
conniant N inuenient a
feruntur hab. Nec (= A') 16 feliciores a (= A') 17 -quentur N
25 eorum Na
redditibus Na
29 con23 discussionibusque a
iungat N (= A')] coniungant a 173 3 regiarum hdb. Ncc (= A')
vita et] vitae Nce
ii off. seru. N (= V)
7 et] sed N om. a
par-

(=

A*)
tiliter

tibus

li

caligarios

caleg.

17 partiliter

Na

diem

et

haec om. N
28 fnerint sic N
sic
V)
per noctem
174 10 decreuerant N decernunt a ii iupiter <^constiom. a
tuti partiliter)>
13 decernunt hah. Na (= A')
i5 pariter N
(= M) om. a 19 regis hah. N {?) a (= A') 20 <(et)> except. a
quiom.Na 21 tuebuntur a magnaNa 26 perseuerent N (= V)
175 1 om. N De mercurij et martis coniunctione a (cf.Y) 6 ma8 horoscopo] hoc loco a
leficiis hab. Na (= ^''A')
9 regionum N (= V) 11 <(aut)> amministr. (= V) 12 quibus ex hab. a
13 posito mercurio N (-tos -rium a
{= A') solum quibus N
14 marte N
i5 eos om. a (= A')
16 impediuntur] deA')
textu impediuntur im.
18 felicitatis a {cf. M)
cipiuntur N^
23 facient N (= A')] faciet a
21 partiliter Na
25 enudari a]
nudari N ex hab. Na
26 implicant hab. Na (= A')
27 plenam a (= A') lumine om. a radiarint N si hab. Na (= QV)

N (=

23

m
|

176

-rint inuenti incipit alia

faciunt
(-cijs

4 uectigalarii

a) aut ex feriatis

Na

13

manus
7

in

partiliter

(f.

62')

Na

ab horoscopo hab.

facient

ei 14

a (=

segnitijs
A') orn.

vel a] et N (= V)
animadversione hab. N (= QA')] -onum a plectuntur N (= V) 27 de diam. vel de quadr. a de qu. vel de d. N
29 fuerint inventi facient a
177 6 terribiles hab. a (= A')] forcibiles N (c/". V)
12 constitui hab. a (= A')] -tuti N
16 a om.
22 loco hab.
(= VQA') 28 fiant N^ in textu] ai patiant N^
im. patiantur a 30 exactionibus N in textu] air exactoribus N^
178 2 alium actum
im. a
11 aliquod tale N
9 vel] aut
(= V) amissum a { MV) facinus om. a faciunt om. N facient a
12 constitui hab. N (= A')] -tuti a
et a] sed N
14 sic

imo

clo N]
24 ut] et

medio

a (^ME^^V)

celi

Na

16

Na

Na

Na

Na

est martem et mercurium N missus est et

om. N ipso a I6 crass. N 18 perseueranti
(-tis a) 8. animaduer^ione Na {inter sent. et anim. scripserat ad
sed del. N)
19 plectuntur hab. Na (= QV)
25 nihil om. N
tales hab. N] tale a
26 possint N
28 cuqui] ut N sed a

Martem] missus

martem a

15

Na

stodia
thonatis N
tores /ja6.
11

in

V)

179

Na

Na (= A') 9
Na (= A')

proueniet

faciet

Na 29 frequenter a semper N biomalis partibus a male partis N 4 effrac-

coniiciuntur
(c/".

15 isto

dominos ad a

18

fortunarum a
12

in

om.

N (= A')

hab.
faciunt

a (=

Na
17

10

mors hab.

14 partiliter

Na (= A')
Na (a4 a)

donaria] dominari a N
N (= V) 19 post

A')J facient

APPENDIX PRAEFATIONIS.

LIV

invicem add. signis aut in suis N idem et alteruni inuicem

20 arte ] praesertim N
27 causa hab. N om. a
30 partiliter
Na constitutus ] -tuti N
180 2 constituit hab. a (= A')]
actibus a (= QA')] actionibus N
4 impediti Na
constitui N
ammouentur N (=PV) admouebuntur a (cf. K,)
6 et quibus
eorum N 7 in ow. Na (= V)
11 Marte N
partiliter et 12
14 et om. N
16 aliqua se Na
17 vel hab. a (= A') om. N
fiscaliorum Na 20 consueuerint N 24 Martis hab. N mercurij a
181 4 domo uero a (=MR*V) 5 supplemen27 pugnatores N

Na

6 facit N (= V)
7
suorum] eorum N 07n. a 9 ex
Immutatio enim a (= A')] In mutatione N 12 loco
18 quid
<(ab horoscopo) N marte <^ab horosc.)> partiliter a
ostendit] haec habuit N sed erasit et scripsit quae nos II p. 551
praebemus; deprompta haec esse ex a, ubi post et Mars impressa
leguntur, cum mendis communibus (ut, commertia, iniurgat) tum
eo probatur, quod N ibi siglo t pro et usus est, quod in a usitatum, ab N ceterum adeo alienum est, ut nos olim pro r legerimus et p. 551 sirreligiosa scripserimus cum revera et "N et a

tum A'
om.

Tiab.

Na

10

t religiosa praebeant. Emendandum igitur: pertrahuntur,

aut (ut Na) pravo cupiditatis ardore <^posses)>si, et religiosa

si

commercia

fidei

(-tia

Na)

polluentes,

commendatas

res

abnegare

conentur quod
conantur, ut ex ista eqs. {ita melius quam ut
20 om. N De mercurij et veneris coniuncp. 551 scripsimus)
tione a (cf. V)
21 Merc. et Yen. part. in hor. N M. et V. in h.
182 2 praesint Na
25 iubentur a videantur N
part. a (cf. V)
horoscopo partiliter a 3 qui om. N 4 consequentur N 10 gratiae hab. Na
13 qui om. N
12 et 29 partiliter a
occupantur N
183 2 bonis
15 pariter hab. N] operibus a (= A')
vitiosos Na
aut instructos
6 magnos phyloso5 et 18 et 24 partiliter a
phos N 7 omnibus N 8 consueuerint N 9 cum Venere 07n. N
(= V) 13 uariis actibus N actus varii generis a (= A') 19 et
.

om. Na <^facultatum)> largitur a 20 a hab. Na (= A')

consequentur hab. Na (= QA') 10 vel] ijdem N et a in
auro N
14 myropolas corr.
12 colorum a (= A')] lanarum N
ex mirop. N murop. a
15 erunt om. a (= A')
17 quaerantur]
19 parconferantur a e^ N in ras.; videtur fuisse quaerantur
tiliter a
23 per noc21 uxoribus N
22 <rsemper)> infames N
tem in hoc loco Na
25 conferetur a (== A')] conferatur N
185 2 partiliter a 3 apocopes N appo26 maxima N (= V)
copes a 4 laboriosis a et om. Na negotiis Na 5 autem] in
vita N {cf. V) om. a
1
aut] ut N om. a 8 corioci N corroici a
felicitatis

184

apopletici
(== V)

Na

qui om.

mentum
dabit

Na
14

partiliter

uitae subsidium

qui 6m.

A' hab.

10 faciet

Na

a consequentur N
et

22 altius]

17

facit

et inventores

20 partiliter

13

quidem

Na
21

I8 et

supple-

dabunt N (= Q)]
N, qui hab. vaticinantes
levari N (= Q^V'')] laactus N artus a
|

LV

APPENDIX PRAEFATIONIS.
Tari
rint

24

29 et

autem] om.

27 consueue26 omnia Na
aut prini. om. a (= A') 9 et
ii substantie N (="7) cre-

N enim a

om.

lo

hab.
uenus constituti

186

facient

(=MV) i6 ex om. N
faciet et comp. N
tamen pr. hoc
facient a patietur vel faciet N
dantur Ncc

et

i7

tamen

comp. a

pr.

hoc deferri
22 faciet]

A')

{cf.

28 inqui hah. Na (= A')

stinctu
cogantur hab. Na (= QA') mecanichos uero hab. N
mediante viro a 24 in om. Na (=PRV) multiplicibus hab. a
25 frequentes N
decedant N
(= A')] multiplicis N (= MV)
in
26 (^&hy actibus (artibus N) N (= A)
27 frequenter Na
.

Na
187 1 De luna a De luna per duodecim domibus
inventa quid decernat N 5 semper fratribus N (= V) et prius
om. N 7/8 per diem sic luna N (= V) per diem 1. sic a 9 possederint a (= A') possiderint N
10 <^in^ dyametro N
ipsa a
(= A')] ipsis N 11 pyratas N (= M) 14 faciet hab. N] facient a
15 temperamenta N et
decernit om. a I8 perspicuos a (= A')
24 substantiam hab. Na (= Q)
vario hab. a (= A') om. N (= V)
25 alii] Tales Na
188 9 a hab. Na
29 vel in parte N (= V)
11 loco om. N (= V)
13 poten10 ioui et lunae N
(= A')
tissimae r. sacerdotes hab. N] -mam r. -tibus a 16 ac] aut Na
de vino hab. Na (= A') 20 de om. Na omnibus hdb. N om. a
21 det quibus om. Na (= A') <(ex^ deorum a
26 imo N] medio
celi a
189 2 transferatur N (= M) 5 faciet assiduis a (= M)
7 idest in IMC. om. Na
10 faciet N
9 augmenta N merita a
13 quatiantur a (= A')] patiantur N
aliis
officia om. a
16 exhibent supplementum spurium Nav, de quo p. XXI diximus,
27 perficit N
26 sit] sic Na
cpiod efS etv exa hausisse videtur
29 actibus hab. a (= A') om. N
30 posita ac (et a) satumus
alium Na {cf. A')
10 actus
190 8 magnos <^potentes> a
si om. Na
Jiab. Na
12 pariter hab. a (= A')] parte N
16 suset venus aut
22 si] et si N et a
21 breve om. Na
cipiant Na
unus hab. a] aut uenus N
23 aut
2.)
aut
genitura om. a
unus N 24 sicut sunt iuncti et sit in n. g. N 26 marte et (aut N)
28 luna <^in
saturno hab. Na (= A')
27 uno hab. Na (= A')
191 1 matri
29 et a (= Q)] sed N
nocturna) genitura Na
hab.

Na (=

hab.
3

iacturam

QA')

/<a6.

diem

Na (= A')

hab.
6

Na (= V)

loco ab

humili hab.^Sa

(=

Na

14 et

22

generaliter N
19 babilonii N

ow.

Na

23

nistrationis
nestos quos

om.

Na

15

sic

Na

15

{cf.

12

M) turquo N

N eorum N 17 inuensummum N 21 utriusque N

duodecatemorion
in hab.

a (=

A')] sit

26 Si <^vero)>

20

24 si hab.

Na

25

192

vel hab.

om.

11 igne
V) homines quos N
decernit a (= A')] decernitur N

a (=

Na

hab. N] -are a laboriosis semper actibus N

(= V) 8 aut os hab. a (= QA') om. N torpetur N
10 vitium hab.
patur a
(= QA') 1221 om. a
ti

hor.

A')
procreari
7 in gloriosis a

Na (=V)
16 faciet

admi1

ho14 si

se-

APPENDIX PRAEFATIONIS.

LVI

cundum qualitatem N (=

26 facit

de om.

sit om. a
compellet Ncc

24 vel

V)

N (= A')

25

qui ^sic^

28 felicitates

a
a

conferantur N* (= R*) -runtur N^ -rentur a

193 2 <^si^ cum N
9 constitutus hah.lXa (= A')
u si hab.^Na
V) 8 si ow. N
decernit N (= M)
15 loco (^idest in horoscopo^ N
22 admi23 hoc hab. Nec
27 et om. Ncc
29 ei
nistrationemque N
om. Na 30 coniuncta soli N <(cum)> societate N 31 eos ow. N
32 <(tempori8 seu)> aetatis N
194 2 eodem die a (= A')] eundem diem N (= V) quo hah. Ncc (= V) 5 vel om. Na (= QA)
7 inmulgentur Nec (= QA')
6 vel om. Na (= A')
s [itaque]
est <^igitur^ N
12 decernit om. Na (= V)
u quem 16 om. a
15 explicabimus N (= V)
se<i vir consularis pro YC.
subscr. ut
praebet N.
195 1
200 6 desunt in a; lectiones igitur sequentes cum
omnes ex N petitae sint, omittimus siglum.
195 1 lulij materni Incipit liber quartus. Patrocinia eqs.
4 contentionis hab. (= Qv)
9 inhaerebant
11 confidebant resistere
14 debitorum
16 maximorum
19 certantibus hab.
(= VA') 20 restitioneque liberari 196 1 exibui (= M) 4 crassa
hab. (= A')
15 et] ac
20 ultimo quas
22 enihnus
6 omnis

(=

23 necephso {cf. V)
abraam (= M) orpheus
Q. P. & osiris
24 et ceteri qui
25 antiscia (= V)
31 explicarem
(= MV)
197 2 huius hab. (= Q) 11 ^[inquisitione colligere
hab. (= A')
I

et^ explicare

hab.
3

22

explicarem
a 1.
11

sistit

currens hab.

(=

12 corpus ac vitae
14 vitam spir.
20 artificii
extrinsecus om.
198 2 coniunctione (= MV)
7 lumine
9 inanis coeperit esse (= V) ac de17 sustentat (= V)
I8 disdecrescit] deficit
V) 19 socians hab. (= VQ) 20 ea mentis 21 com-

immutata 24 pars om.

sexagesimus 9 dominium hab.

positio

magnopere

199

undecimus]

12 Tunc adexplicabimus
14 explicemus
15 ex om.
17 synodica hab.
plurimas in om.
(= A') ditomos minoides I8 amphycirtos 21 et] ex die hab.
(= Q) 22 deb. dil. 23 a hab. (= A') 25 societ hab. et quibus
200 4 sic hab. {== V)
26 qu, p. dem. om.
29 vel om.
200 7 incipit a (Jemmate omisso) De luna ad quam stellam
accedens quid decernat: Et primo de luna ad saturnum N
8 applicuerit N^< (= V)
et <^sit)> cr. 1. <(et> N
9 sa(cf. V)
turnus N (ita se ad saturnum a)
10 mulieri N
sic] si Na
mulierum a 11 locorum] om. a oculorum N 16 iungatur ^vel
11

ad Satumum feratur^
19 perimit] premet a

debilitatas hab. N] debilitas a

aut d. N (= Q) 24 in hab.^Sa
201 1 De 1. ad i. N om. a 2 applipartiliter N ratione
cuerit
(= V) 3 isti se societati (= A') 5 fundorum
10 non hab. Na
19 vel <^de^
15 reddit a (= Q^^A') reddet N
sic hab.
(= V) 20 ista qua (V)] ista N qua a 21 de18

21 vitiosos

Na

Na

Na

primi

(=V)] reprimi

22

a om.

debile

(= MV)

23

mi-

APPENDIX PRAEFATIONIS.

Ka 27 deficiet N 202 i De
Na (= V) 3 societati a (= A')
N lo uitio lab. Na
V)

seros
cuerit
constituta

1.

ad m.

LVII

om.

2 appli-

Na 9 fuerit
hah. Na (= A')

4 callidos
ii

(c/'.

aut

Na

i5 luna
corporis (^debiles aut parte corporis)
(= A')
a socie19 exitus
22 aliena hah. N] alimenta a
Jiah.
25 matrimonium
tate hah. Nj societatum a
autj et N
alia <^queant^ a
208 i posut a
28 vulnera aj ulcera N
onere hah.
sint om. a post cauteriis pon. N
3 facit a (= M)
7 laterum hah.
9 inj et
(= A') decernantur
in om.
n faciet] reddit N
16 debilitat aut hab. a] de13

Na

Na

Na

Na
u

biiitata aut

N (= V)
s. N om. a

20

De

23

deiectos hah.

1.

ad

17

Na
Na

Na

Na

facit
2

Na (= A')

a (= M)

inj

etiam

24 in

om.

i9

N (=

Na

exitum Na (= P)
scemate Na
25 faciet spasma-

V)

N (spaticos a) 26 aliis hah. Na (= A') 27 alienationis

204 i De
ad u. N om. a 2 et uenus hab. Na
hah. N -num a
(= A') 8 se hah. N om. a {quae et crescens lum.) 4 se om. N
i2 consequantur a
ante coniunctioni pon. a
6 eis om. a his N
(=M) 14 et maxime N (= V) 15 potentibus Na 16 magne N

ticos

1.

(=M) 17 adpetatur om. Na Sed <^et^ a 18 omni a (= A')]

omnem N (= V)
ortus Na
figuratione a (= Q)J -onem N
21 et modica a (= M) non modica N
19 annorum a (= M)
(= V) 22 flagrantes hah. Na (= A') quos nefarii c. i. cupidi-

Na

206 1 sic posita N

11 thori
14 signis
tate N {cf. V)
hah. Na (= A') 16 ad eam a (= A')J eadem N 17 concitantur
hah. NJ -tatur a 19 de om.
(= QA') 20 uerem ceperint N
24 respexerit (-rint N) <^et
(cf. PKV) venus hisdem ceperit a

Na

Na
Na (=

m. quid decernat N
1. ad
eloquentiae hah. Na (= A')
206 3 conferantur a (= MPR) 4 turbulentos Na (-bil- a) 7 possint Na
12 ad mercurium hah. a (= A')J mercurius N
13 positum a (= A')] positus N cum om. Na
15 res deposita Na
18 feratur hah. Na (= A')
19 er16 rationibus Na credatur N
rore hah. a] erroneos vel cupiditatis errore N
20 multiplicent

sit

plena luminibus^

om.

26 ei se

hah.

25

De

QA')

28

Na

Na

Na

et erratica
24 publicent his
in posteroa
25 qui
hah. a (= A') om. N 26 et 27 efract. a
207 3 inscr. verhosa in N
ut in V 6 sidus <^obtinet vel)> N (cf.Y*) obsidet
8 dene10 per om. a (= P) hah. N
gentur a (= QA')J denegent N
11 mendicatione
12 in hah. N (= Q) om. a
15 fatigentur N
16 illapidat N^ in textu illabitur N^ im. a
arti-gabuntur a

Na

Na

Na

per a (= A')J super N 19 pulsetur

24 coniuncta in
^stelle^ in a (= QA')
25 et undos hah. Na (= M) faciet
{sed e
prima
{cf. A')
del. in N)
208 7 dirigens hah. Na (= A')
12 hah. "Sa^ k'
13 utj et N
14 tantum a (= A')J tanto N
posteriori aetate
felicitatis Na conferatur om. N
17 a om.
19 pannis om. Na
20 nudum a (= A')] nodis N
21 claudantur
perpetua a

culis obligatus
hab. NJ pulset

17 et 19

21

Na

Na

Na

Na

LVm
27
2

APPENDIX PRAEFATIONIS.

209 1
totius
stellae hah. Ncc (= A')

lemma om. TSa

3 isti

et

deinceps {ad p. 237)

a (= A')]
(= MPR)

hah.

ista

sociate(/)

nauclerios
12 condictionis a
5 villi
{cf. V)
13 actibus N
substantianferatur N (feratur et a)
(cf. M)
15 se iungatj se coniungat a feratur N
14 a hdb. Ncc (= V^)
18 egritudinis hah. Nec (= Qv) quibusdam hah. Nec
16 facit N
(==QA') 19 facit eam (= M) etiam faciet N eidem hah. ]
eadem N 23 dissociari hah. N (^VQ) 25 infligit (=QA')|
11

(= Q)] medelam N partium /^6. N]

suspendens ow. N (= V) 6 a hab. N (= V)
10 perpetua totiusque N
9 elefanticos N
perpetuat usque
11 implicentur (= R*)
13 a arZci.
(g;Mae ut pos^ vitae imerit)
N (=V) 14 se hab. N (=VQA') 16 cuiusdam] quidem N
(= PR^^V) 19 et (= A')] aut N 20 in oni. N (= V) 23 prae25 a hab. N (= V)
sidio hah. N (= A')
26 luna <[ad Mercurium feratur et ^ N se hab. a (= A') om. N 211 1 et
luminibus] et sit crescens Luna lum. N si crescens fuerit 3 coninficit

artium

medela

26

210

scios

213

10 destillat

dist.

N (= V)
a (= A')

13

stiicti

tumorem

a (= Q)
a
11 sic] si (= V)
14 chirurgicos
6 primos om.
(== Q)
22 cataforis <(sit^
diximus <^erunt)>
17 perimens onus
se om. a (= M)
27 dilaceratione (= V)
23 constituta marte
213 1 inhonestae] alijs onus 4 quodsi sit] et
dissipabit
orbatum N
sit N si sit (= A')
7 tunc N
8 cogitur N
11 maxime
10 verbo] om. N (= A') post
larg. proc. N (= V)
augmenta N (= P*V) 15 in hab. N (= Q)
(= A') maxima
uxori N
27 criticos
mulieri N (=MPR)
23 ab om. N
(= A')] triticos N bonos iudices bonos (ben. et glor.) N iudices
bonos ben. 30 ex hab. N (= A') felicitatis <(incrementa> N
omne v. spatium N
214 3 et] aut N
31 conferantur N
15

et om.

om.

17

a (= A)

14

(=

A')

18

rae N
30
6 uenereis
12

atque] aut

associauerit
4 deperdant hab.

intricati

15

vel peregrinantibus om.

lumine N 23 fuerit genitura N

breuitatem temporis N
215 4

caupones

<(luna5 N
in hab.

212

captiuitati hab.

sic hah.

ueneris

et prius]

mercimoniis hah.

13

aut

25

sit

Na

genere] genituhab. N (= A')

N (= A')

11 et <^sic^

14 defluens

auferent N
sollicitabunt hah. N] sollicitarunt
22 ue20 Si
iuris] uiri N
genitura om.
nereas
24 sollicitent hab.
(= Q) 27 diurna N facit N
com92 maligni hah.
(= A') 216 2 committit N (licentia
mittatur ) 4 aut
coguntur et fiunt N 5 iudicis hah.
(= A') deportari] depugnare N (licentiam iudicis) subire 8 in
infinitum et immensum N infinitis immersum (cupiditatibus de17

16

12 cursum ut 'ad in9 cras.s. et "Na

11 a] ad N
cursu mittit ad insanias <^minuta lumine)> fuerit
18 denoct. N
13 facit N
14 et om. N
sibi] sui N

cernit)

sanias

<(in)>

APPENDIX PRAEFATIONIS.

LIX

crescens <^lumine^ N 21 facit hab. Na (= A')

29 clodos a (= M)
paralit. N paralet. a
30
a (= A') oligochraneos N
217 2 peremit N (= PB)
10 quaeque] quae N
5 iouem huh. Na (= A')
11 omni N
24 sobolem Na
28 ex hab.Ha
18 patet] patrie a
218 2 facultates nimias hab. a] facultatibus nimia N
(= A')
6 multos dec. honores N
11 deorum Na
saturni
pulsetur N
12 he felicitates a
18 sacrilego N im. a (= A')] aliquo N in
commendatextu qui om. Na (= A')
19 tamen ovi. a (= A)
tas hab. a (= A')] condonatas N
20 a Sole
Mercurium] sic N
ex quibus a
21 publicanos N
22 vel om. a (= A') hab. N
(=A)] et qui N 24 uires Na 26 trigona N 31 artibus N inhaerescunt a (= A')] -scant N 219 3 A sole luna si in diurna

Na

cerniintur

28^

80

fames] famosas N
oligoehronios hab.

N A sole luna
substantiam facultatum

genitura ad saturnum feratur, patr.

fer.

et sit d. g., patr.

si

ad

sat.

Q)
(a
10 a Sole om.
defl.
11 orbitates decernit et
sat.] sic N
17 felicitatis hab.
12 decernit] tribuit N
(= A')
(= A') 20 defluens ^^luna^ N 21 facultates et 24 provectu N
in textu] profectu N iin. a
sub25 bonitates N bonas a (= A')
sidii et facultatis incrementa N sibi subsidii facultates a
27 Si
a s. defl. 1. feratur N A s. si defl. 1. f. a
220 2 qui <(sic)> 4 in

Na

Na

Na

N {omisso perimit) 10 militiamque

et hab.
gloriosos faciet N
(= Q)
15 valistellae] om. N sine alicuius bone stelle a
decernantur N
25 tamen]
18 deterantur a]
tudinesque
autem
28 et prius] aut N
26 armorum a amoium N
amorum hab
29 subleuati N in textu] subditi N
(= Q)
im. a
221 1 <(luna^
grati a (= A')] gratos N uenereos
lumine minuta N 4 aut <(enim)> N tortores
5 aut hab. a
prima a (=

A')]

deprimit

10/11

Na (= A

hab.
13 sine

Na

Na

Na

Na

Na
Na

(= A') om. N colorum Na (= A') 6 forma capalas N farma13 thori Na

14 sortitur] ducit N
17 minuta om.
copulas a
sed post feratur inserit minuta lumine N
18 notos] innatos N
om. a
21 deiectione hab. N {?)] defectione a
25 corporis Na
defluens <luna\ Na
27 hermofroditos Na
29 oligochronii
hab.
6

-ni

aut hab.

a 222 1 defluens
a (= A') om. N

casque a] cocleasque

<(luna^

Na

facit uit. debiles

lacunas hab. a] concas

Na

ortulani

10

Na

mutata

Na

N
N

N
11

cloa-

equa-

rios hab. a] equitarios

13 plerumque facit
<(es8e';> custodes
lacte a
polinatores
certe] late
(= M) 20 nobiles et a et om.
faciet N
23 Si vero sit min. lum., de

mulieribus N (mulieribus
(= Q)] ut N a om. Na

(=PK)

223i

(=A')] expelli

alijs

Na

11

et

a quae

27

om. personis) 26 quibus

conferatur a (= Q*A')] -rantur

crimen

onereNa

et
|

ad marteniNa 17 facitNa 19 in
28 primo uitae cursu liab. Na (=

Na

10 facitNa
expoliari a
signorum om. Na 13 feratur

sec.

A')

om.

Na

224

-21

<(Nam^ siNa

luna defluens

LX

APPENDIX PRAEFATIONIS.

(= p)
(= A')

3
5

aut] ut

Na

miserae] dire Nee

patrimonii hab. Na
6 in om. N (= A')

amorum amplexibus implicentur N

et quicquid desiderauerint facile consequantur N

i3 impedientur N in textu a (= A')] air expedient N im.
n alii aquarum hab. N aquarum om. a
20 a hab. Na (= A')
21 faciet
24 laturarios] laboriosis Ncc
hnb. Nce (= A')
24 dorso vitae
Nec (= A')
26 intrudit in carcerem hab. Na (= A')
publicis
28 sortibus coinquinatos Na
226 1 facit Na
hab. Na (= A')
7

egestatis hab.

ponit

tuitione
'pon.

N (= A')

28

vagari

11.12 in-

N (=A) 7 substantiae illis

gladio seuera hab. N 20 genitura hab. N (= QA') 22 milites N 24 sed] aut N in istarum] iustarum N 26 uertantur N 29 deiectis hab. N (= A')
2. 3. 6. 9 paricid. Na
4 ad hab. N
227 1 geniture locis N
7 genialentorum N
6 exitium hab. N (= QA')
(=QA')
8 coniugis hab.^Sa (=A') 10 decernuntur hab.^Sa (=A') 11 aut
publica] et afflicta N 21 publice animaduersionis N 23 aut]
ut N qui om. N aut] ut N
24 et om. N
27 facit aut
om. N
228 1 destinabit hab. N (= A')
2 celeberrimorum
noticia ore perueniat N
3 in sec. om. N
4 horoscopi N
mars N (= A')
faciet N
5 coniunctio hab. N (= A')
15 corarios callicarios Na
cocos N
10 erraticis vel in om. N
(=MP) ferrarios N 16 igne N 17 signis ista coniunctio
25 et
fuerit N
is plasias N (= PR)
19 aut hab. N (= A')
misera vel scel. N 26 enim tortores N
28 uenari hab. N
229 1 alios] aut N
2 locorum hab. N (= A')
or(=A')
3 facit N
nauclerios N (= PR)
6 tractantes.
torum N
Si uero in domo martis fuerit ista coniunctio, multiplici N
I8 pu11 miseros N
14 et om. N
9 ad solem feratur N
blicis actibus prouidentiam habere et in omn. act. inueniunt
24 constituit aut hab. "Na (= A')
20 etiam om. N
princ. N
3 aut om. N
230 2 a hab. N (= QA')
26 mulieribus Na
7 salutationis
6 qui <^se)> N
pigmentarios faciet aut N
N (= PE) 9 abundat N abundant in om. N 11 conferantur N uenereo N lib. fac. N libidinosos om. a et interpolavit intemperantes ante facit 12 implicatos N (= A') 13 pulsentur Na (= QA')
18 sed om. Na
15 Luna et facit om. Na
19 <a\ solis N
22 et <^qui^
quaerant N 24 in hab. Na
om.

6 vaticinari]

imponit N 17 facit N 19 fidei N

(= P) 23 ut] aut N (= M) 27 luna ante defluens
ex fenore] fenoris N
226 1 et] aut N 2 sed

indicit] indicit

magna N

depositas et hab.

13 efract.

17

Na 2313 et 5 consueuerunt N 4 et]

aut
aut N 5 pollitores N (= M)
8 tornatores N (= A')
om. N 9 praecantantes N (= A') 10 faciet hab. N (= A')
21 in
habent N
I6 et hab. N
20 redditur. Et facit N
om. Na 22 et om. Na (= A') 23 quod greci phichrocoelio Na
(= A

25

horoscopi

APPENDIX PRAEFATIONIS.

LXI

Na {pof^te hydrop.N) pleuNa (=PE) 27 hoc N

5 tempora
232 {et 23) si post luna pon. N
3 ex sua Na
et om. Na (== A) 7 <^et)> quidam Na 8 ualitudinibus<(que)> Na
11 sed] se Na
u illis om. Na impinget Na (= P^R) 16 uitia
ualitudinesque Na 25 pauperes om. N (paup. faciet a) et om.
N (= A') 26 imorentur {sic) Na 27 in om. Na 28 amittere Na
a 30 praesidentium Na
t9 discrimina] genusNa
mitigatur N
23B 2 paruum hab. Na (= A') ad om. N 3 effectare Na 4 si
post lumine pon. Na 7 qui nunquam hah. Na (= A') sed qui
13 et actibus hdb.
12 onere miseriarum Na
semper inc. Na
N 15 sed] et N (=M) 17 <^et^ oratores N commutatione
sollertiae testium N
21 prosequuntur N
19 et] aut N
234 5 applicuerit N
facit humiles item patri N
9 mars
et saturnus possederint N (-sid- N)
11 eadem N
12 saturnum N 13 uel similitudine saturno c. ac (et ) marti N (= A')
i5inom.N siom.N iupiter enim N i6defluitionesN 17 <^si^
bona N
18 et om. N
21 gaudent N
20 prudentiae N
22 se uenus N
27 aut] et Na
24 felicitas tunc substantia N
236 1 et] si Na
3 iouis et ueneris
2 consecuta] sicut Na
4 itaque hah. Na (=QA)
7 inspice hah. Na
testimonio Na
(=A') 8 defluitionesque Na 10 Expetere Na 11 Lunae on. Na
12 luminibus suis Na
16 ei
postea enim quam Na (= M)
om. Na
17 vel fiet om. Na
18 temperatur hah. Na (= A')
19 accesserint Na
20 et
ipsi orbi hah. Na
conglutinata Na
21 omnium hah. Na (= QA')
24 satumo
aspectu Na (= A')
hah. Na (= A') 26 supplementum A' hah. Na 27 ratione a (= A)
236 5 inventa hah. Na (= A')
6 erunt enim secundum Na
(= QA') 7 haec] et Na 10 vel IMC.] uel in occidente N om. a
11 si al. a hab. N (= A')
15 Si 17 decernit om. N
16 vitia]
etiam
17 ratione] afflictione a
19 se mercurij Na {cf.h.')
20 retrogrado hah. Na (= A'), item 21 facienti
magnas infelicitates N {omisso incommoda) 23 signorum om. N 28 marti
radiatione /<o?). N (= QA') 237 1 efficientur N 7 retrograda
hah. N (= A') faciet N s physicos N phisicos
25

dysentericos] lispeberricos (-etri- a)

(= A) dysiriacos

maticos hah.

(.^)

237 12 244 19 desunt in a; omiitimus igitur siglum N.

237 12 Expleto
13 deffinitionem (= M)
21 debemus om.
23 inspicies
27 et 28 computato
26 De loco fortunae
a luna
hah. {= A')
238 1 fuerit om. 3 ut quodcunque 7 radiatione
|

quam

ueri definitio ex ap.

insequi 8 disputatione <^fortunae)>
10 partili hah.
11 sic filios sic parentes sic
proferetur hah.
ualitudinem sic c. sic m. <^Bic itinera uel religionem)> 13 quaecun15 tunc explicabimus hah.
que in subatantiam
requimntur
(= Q^A') 17 abraam (= M) 20 diurnam genituram hah. {= A')
22 cum inuestigatio
a parte hah.{= A') inchoato 24 inquantumcunque 25 horoscopo inch. 26 his colligeris 27 dextram partem
I

APPENDIX PRAEFATIONIS.

LXII

239 3 ultima om.

horoscopi

que demonstrat
19

cuius

25

quo

20
27

4 ac om.
substantiamostenditur 17 discitur (== A')
dicit de signo
21 uides
22 ipsius et in

ipse] in se
i5

frequentia

abraam

aut] an

an] aut

in oni.

29 et

240

hab.

iuncti]

haec om. (= M) 7 omni 8 lunam et 10 nocturna Solis

12 unius
11 radiatione hab. (= A')
V. dom. hab.
partium hab.
(= A') 13 positus ow. 14 gaudent in om. 15 in hab 16 hoc
24 <^et)> in
19 locum fortunae platica et
17 sol luna
est c.
241 4 illius 9 is] ille 10 si (= M)
29 tum] tamen
qui om.
19 locis] signis
24 diem uitae
15 in om.
16 luna hab (= A')
242 1 et]
32 corrigens
28 uide an hab.
26 sed
27 sit] Si
4 -morion
6 om.
3 omnium m. erit his a
uel in nondum
12 colligitis
11 ut] et
7 quem
9 initium et im.: al inimicum
tunc

sed in

14 distribuite

19 totis

hab.

diuides

pars

tibi

om.

mulierum (== M) 26 uidere

243 1 om.; m. 2 adnotavit: Pontanua in
27 et
stellarum ow.
libro 8. Cap. 1. de rebus coelestibus ad Petrum Summontium
4 summa (= PR)
2 geniturae om.
citat hunc Anthorem.
12 vel a benivolis
8 maliuolarum <(stellarum)>
5 diligentiam
22 <^et^ luna noct.
20 dominum om. {cf. M)
om.
17 qui
30 dis29 Sed et haec
23 latitudinis
26 luna post fuerit ponit
cute et 244 1 et] potest 3 qua 4 habuerit qni del. {= A') ad]
dominum 6 taurum signum et uenus
in
5 Venus] dominus
u signum
12 Leone idest in om.
7 quod] quia
11 nascatur
17 <(et)> habebunt
I6 uirginis dominus mercurius
uirginis
22

omnes

et

23

inuenimus hab.

24

genitura hab. Sol. om. 19 etiam noct. scilicet luna

Saturnus om. N Significatio Saturni in signis a 21 ef23 honori22 dominium hab. Ncc (= A')
fectus] inuentus N
bus <^raro ridentes iramque diu seruantes)> Na 26 compleant
245 3 frigido ventri et] aspectu
hab. Ncc (= A') semper alieno
turpes nares et labia spissa: capilli nigri spissi atque duri
nature: et interX^arvi cordis pectorisque haud magni: frigide
18 si

om.

244

20

6 radiatione N^^M^^PR) eructapolavit a 4 qui <^cibos>Na

18 fori7 tristitia
tione a
12 diurne geniture locus
24 ex hab.
20 ei hab.
tiora hab. Na (= A')
(= A')

Na
Na

suffumigatione
cientis hab.

Na

deperdat
29

25

spasmaticos

dominium hab.^Sa (=

A')

Na
Na
N 27

defi-

246 1 dei hab. a

7 mundatione a

(= Qv) om. N 3 saturnum hab. Na (= A')

9 in hab.
inundatio N
perficiunt N
perficitur a (= QA')]
Na (= A') 10 ueneficos Na 12 luppiter om. N Significatio
I6 exposcat a (= A')]
15 quibus a (= P)
louis in signis a
-cant N 20 et efficientes amicos Na 21 facere hab. Na (= QA')
247 l tenere N
28 eos om. a (= A') hab. N
23 candidi Na
3 ex hab. N ir. a
teneros N im. a adfectu om. Na
in
textiij
(= Q^A) 4 ualitudines circa iecur Na 5 cruditate hab. ]
crudelitate N mors] at mars N im. ab illaritate a ex hy-

LXHI

APPENDIX PRAEFATIONIS.

Na

N (= P) deiectione uictus erit (erit om. N) et debitus

ueneris coitus
cum dominus (= A')| eum dominum N
resii7 cardinem 7m&. N (=- QA')
16 possederit Ncc (-sid- N)
21 malitiosa
stat (== A')] resistant N
20 aliis] talibus
radiatione aut pulsatione pulsati N maliose f. pulsati
f.
28 Mars om. N Significatio
26 a decreto (= QA')] asecreto N

lar.

Na

martis in signis a
248 2 immobiles Nec (= A') 3 audaces N
om. a 4 qui ow. Na 5 ignotos Na 7 uendicantes Na (= M)
igne Na 8 ignitas N ignitos a sed mentis a (= A')] et mentis N (=PR'')
11. 12 ex igne et ferro faciet N
10 habentes Na
faciet ex igne et ferro a
18 percuti N im. a (= A')] persequi N
in textu
19 accensa] om. a ac N
26 domo hab. a (= A')
4 marti hab. Na
om. N
249 2 constitutus hab. N] -tuto a
stella om. Na
5 trigonica a (= A')] trigona N
7 qui 07n. a
17 ardo(= QA') hab. N 11 in hab. Na (= QA') 14 quae
18 Yenus om. N
rem om. a
i5 speciali hab. N# 16 in om. N
(= M) Significatio veneris in signis a 19 delectabiles] deletos
uocabiles (laet. voc. 0771.) N 20 luxui Na 21 et post. a (= A')]
28 gratos Na
24 nenustos N
etiam et N (=K^Q)
25 gra-

N (= M*)J gradata a componit Na hostricis N bostritis a

conatos Na
28 dentes modum om. Na semj er uenereos Na
250 1 erunt om. Na 6 sed] et Na (= PR) 13 facit 14 sobole
28 mars post radiatione po7iU7it Na
30 et 07n. Na
27 laureas
proconsularem N (= M) 251 2 Quodsi sic uenere hab. Na (= A')
6 faciet
7 nobilitantur om. a (= a)
3 mercurio Na
poetasj
10 fuerit om. N
10 <(in5
potestates N 7 nobilitat N 8 diurna
11 geniturae om.a
nocturna Na et
11 in locis Na
is coniunctionemNa 14 dominium 7<a6. Na (== A') 15 deiectis /mft.Na
in om. Na
16 in om. Na
17 et Luna 07n. Na
gen. card. Na

ta

19 libidinosos impudicos N
impudicos 07n. a
posita hab. Na
21 ex istis a (= A')] exitus N
publica om. Na 22 uel hab. Na
23 adulterii hab. Na
27 Mercurius om. N Significatio Mercurij
30 geniturae hab. Na (= Qv)
in signis a
252 2 se] si Na
4 domo hab. Na (= A')
6 sermo sine] sermone N sermones a
7 euml
cum eo Na
8 ipse
9 aut 07n. a
18 qui hab. Na

18

profusionis
victa] uita Na

252

30

a (=
26

A')]

profusione

21

si

260
respicienje

N (= PR)

24 in-

a (= A')] -ta
dominum om. N

istam commixtionem hab.

-one

excisis
geniturae
duobus foliis, quae 77iedia quaternionis fuerant (inter f. 85 et 86);
in hac parte omittimus sighwi a.
253 5 facietenus
6 lividet] inficiet
12 archana
16 dantes
hab.
20 conuersatione publici strepitus
21 ac deos cum ow.
22 suscipiant
23 possederit hab. (= A')
24 constitutus
ab otn.
25 decemit hab. (= A')
28
254 11 07.
254 12 Sol
geniSi
16 itaque] Sol cum doturae] Significatio Solis in signis
minus geniture fuerit et beue locatus facit 17 infiatos suble1

APPENDIX PRAEFATIONIS.

LXIV
vatos om.

20

sed] et

21

256

om.

amore colunt hab.

A')

{cf.

corpulentos

(=

A')

27 decemit
26 uxore
patrimonia hab. {= QA')
s auget hab. {= A')
4 domini
frequenti igne

22

5 eum hab. (= A')

6 Luna
teneat] fuerit
geniturae] Significatio lune in signis
Si
10 itaque] Luna domina geniture
si fuerit bene locata facit
15 inequalis est pro ratione
n faciet (= PR)
21 efficiet hab. (= A')
24 candidum
25 affiigit
26 assidua hab. (= QA')
27 aut hab. (= A')
28 exitium
30 publicat Explicit a; in sequentibus igttur omisso siglo solius N

lectiones afferuntur.

260

dominum

instantis hab.
3 mortis om.
(= A')
inventa
10 bonis] hominis
genitura et
om. {= M)
11 in hab. {= QA')
15 pergaudet hab. {= E**)
in om.
I8 om.
19 quis] quod
cepit {cf. A') inexplicabilibus

{=

(=

Q^)

A')

21

in

hab.

qua

et in

quo

261
ergo] uero
12 beniuolis <^stellis)>
feratur hab. {= Q^A')

om.

23
3

in hab.

(= A')

25 aliisj illis

totius] potius sed ante se

26

Mars

5 iudicio

partibus congenitura hab.

19 et om.
24 eum
faciunt nobili
et om.
28 palmites
262 1 gimnasia casiasarchas 2 honorum 5 ratione hab. (= A')
7 locis om. (= A')
sed] et ijs hab. a feminis hab. {= QA')
12 deiectis hab.
15 consueuerint (= P)
19 in nouitatemque
21 decernit (= M)
22 inmensae
26 si om. {cf. M)
{cf MPR'^)
263 5 aequali 7 eruntj eomm 8 coniunxerit (= PR) 9 Mercurius om.
12 omnia pro sua om.
27 acj hac
17 ei] etiam
264 1 deiectiones 4 auctores 6 licentia subiugentur
(= A')
10 diligenti om.
11 mores hab.
14 in12 figurantur ut ad m.
ueniatur hab. {= A') 15 om. 16 ueneranda hab. (= A') 17 <^di22 ut hab.
uinaque)> secreta diuini om. ueteres hab. (= A')
265 1 nechesso et iustinus imperator
(= A') dixero (= A')
2 et hab.
12 partibus om.
numen hab.
I6 quasj c.
6gyP*i
(= A') 18 habuerit hab. (= A') 20 hora ut 22 partibusj locis
hab.

15

quam

16

Venus om.

(=

QA')

n diuma

in
23 ad hab. {= A')
24 omne genus
26 regiam
25 augmenta
et facultates
266 5 emnt et
27 plene
28 partes hab. {= A')
uitae et uirtute et animi qualitate et corporis auctoritatis
8
minorij miseri 9 in om. 11 libertatem auctoritatis 16 similiter
18 hij (= P)
22 ut hab. (= A')
25 intimemus
inj ab
(= A') 26 in hab. {= A') 2932 post 267 6 ponit (Aries om.
sintj sunt item 267 7. 17. 268 1. 11. 19. 29. 269 9. 19. 270 1), item
267 79 post 15; 1619 post 25 etc. similiter
267 1 ^^Aries) I
4 Senacher
2 Senator idest Aslecan 3 uacuus idest Sentaphora
Asentaler
10 <(Taurus^ I
6 Sentacherj uacuae
7 Tauri om.
11 Suo idest Asicat
15 Ko13 Aryo Asou
14 uacuus Romane
manae Arfa i6' Geminorum om. 18 Geminoram signo 20 <(Ge24 Tespis
23 IIIJ 4
22 Ver Asra
mini) I Tesossau. b. y. r.
Atosoa 25 VIIJ 6 268 1 Cancri ow. 2 demonstratur 3 XI.J 12

LXY

APPENDIX PRAEFATIONIS.

11 Leonis om.
12 demon9 Thimnis
Craumonis afunusie
15 IV] 3
16 III
Sith
)8 Futie Eysice
20 demonstratur
19 Virginis om.
sec.] 4
82 <^Virgo)> I
269 2 XII.] uero par27 Asuth
29 Librae 07n.
tes .11,
3 <^Libra)> I
Senichut 4 VI] 5 6 Sepisent Atereknus

4 <[Caiicer^ I
7 Soth
stratur
14 <(Leo)> I

Senta atapicen 9 Scorpionis om. 11 XVI haJ). 12 <(Scorpio)> I

Sentacer a Sente 15 Tepissent asentacer 17 Sentieren 18 uaCUU8 Atelem
19 Sagittarii om.
21 igitur
20 demonstramus
7

13

partes plenae 22 <(Sagittariu8)> I 26 Chenen 270 1 Capricorni

om. 2 demonstramus
uacuae <^uero)>
3 igitur partes plenae
4 <^Capricornus)> I
11 demonstramus
9 Omor
10 Aquarii om.
12 igitur partes plenae
14 Oro Asoer
16 Cratero Astiro
18 Tepis Atrafero
20 demonPiscibus quae
19 Piscium om.
|

VI] 5

22

straipus

Atembiu

Atha Athapias

23

Tepibui Aceas

25

Uin

27

28 II] 3.

Cum his lectionihus exscriptis iam satis appareat N cum CDE

artissime cohaerere, in ultimis fascicuU I paginis allatis versuum
numeris breviter significare satis hdbemus., quibus cum codicibus
in apparatu excussis N consentiat.
D'v
CD^
4
271i
5 quippe qui ad c/. CDE
CDE 8 omnium locoenim om. 7

= DE vim
rereN'=CD*E

= DE
quaere N^ quae= DE respicies
272i = CDE
i8om. = DE
= ADE
a prima om.
XVIII. om.
XVII.
XX.] 24
masculinae corr. in f(mininae)
XXI] 25
femininae] mas= DE
culine
masculinae
XXVL] 27
XXVII.] 28
13. usque ad 20. feminine, a 21. usque ad 30. masculine)>
= DE
17
rursus om. XVI
partes hab.
= CDE Scorpio
27B2 = DE
XVII.] 18
<parte> usque
= DE
XIX. ...XX.] 18.... 19. 7=AB 8=AB
XL
= DE
curs. lunae
Q(uod)
<(rar8us)>
praeparatio
= ABCD De significatione Lunae cum singulis planetis
= CDE = DE = E
26=DE 274i=DE
facit om.
= CD^E = CDE = DiE =DiE = CDE = ABC
= DE bis
= CD^E 275 ac] et = CD
tribus
= DE
debilitatur
hab. (= D^)
genituris
= D*E
= DE
= DE
cernuntur
276 = CDE
= CDE 4 = CD^E = DE = D^E = DE = DE
= D^
facit = DE
uxores antraffines
ad om.
= CDE
= DE
= CDE
= CDE
uel] et
= CDE
277 = DE = BC
ad eam
Nunc in' om.
= D'E
= DE
= BCDE
= DE
= CD^E bis
= DiE tractans 4 = D^E6ts
27=DiE 278i = DiE| = DE
= DE etiam om. = DE = D^
et] he
ad] ac
= CDE subscriptio
In
V. capitibus 1 1 36. 11221 hunc textum praebeta:
= F 4 Horosc. in
vol. II p. 3
enim om.
signa om.
rum
5

om.

11

le

15

14

15

16

18

22

28

21

20

19

<^a
21

27

25

.]

30

29

12

11

14

22

19

16

15

24

18

20

20

15

19

18

23

24

28

10

19

20

24

16

28

25

I8

14

13

14

10

07n.

13

12

ii

13

26

25

14

10

16

deest.

libri

21

FjjiMjcuB, ed<l.Kroll,

25

Skutscb

et

Ziegler.

II.

APPENDIX PRAEFATIONIS.

LXVI

Ariete] Significatio XII. domorum in quatuor angulis celi. Horoscopus in ariete. Si oni. 2 et hah. s IMC.] medium celi

=F
=G
= rj
= rj
= rj
= r = rj
= BOG| =rN inventalibra b2=r\=rj = BCGN0
= G = r = rc|=r
= r n = r\=rd
4 = r
= r bis = A'DN
= r\ = rj
horoscopo = r
= r 64=r 5=r! explicatus et om. = P 9 = FJ
= PD
8 n. 9i8. 1028. 126.
IMC.] medium celi {idem 7
= PJ u = F
= BGO (-are)
1310. 14
15
1615. 1722)
= F = FA = AB = rd constituet = FA
= JG
=r
= rA 72 = BG 4 = AB0 = FN
= FA
= BGO
= FA
= rj
hab.
= BOGDE
=P
=A
aut ante violentam
82=ABO Sed <et> = B0 = TA = F = r!=B
= FA
et erit
H.
Hor. in leone
fuerit
=
= AB = TA i = T bis semper
9 = rj
hab.
G)
= TA
= PN
ei om.
inscius
et
om. = T
= rJ
=F
== rj
= TA bis 10 = BOGv
= JGOB' = r
= rj 6iS
conetur = T
hab.
= rj 11 = rj h=TA i3=r| = B0N
insciuB
= r bis
= TA
et in processu a
maxime a
= J 12 incurrit = rj = T
= A =TA
= TA = ADE = P 13 fainfirma
12= T bis
= BO
= P ter
cultatem om.
n=T
=r
= rjqui <(semper)>
= rj
= r 14 = r i = ta
= TA n = T u = TA
= T n = T bis
aut] ac
= TA cui] cum =P 15i=r = TA
{sed excinit)
= BN
= TA
= rzl
=r
=r
etj
= TA 16 = r 4 consequetur T) = T bis = T
=r
= TA
= rj
= r = rj
=r
= TA
= BOG
17 3= TA
infortunio graui
= BOGD^N
18 = T
ut
BG)
stipendium
Haec 19 om. a
Si
19
in finibus Satumi siue terminis.
= B^vHoroscopus
= TA = TA = Nv = TA
20 4 = r
= B*Nv
= Nv
nocadd. = GNa sed
ipsismet
= TA = TA
= TA
= TA
turna
21 = Nv
=J
= P = P 22 conhab. = 6
suismet
= TA
= T = T (non =
= TA bis
ferantur
= B = TA = T miserationis
23 = TA
=A
= F subtiliter
=T
facit
= Na 24 = r = T =applicatos
= AN 61S 4 = T
= Nv
= NOG = ri = JBOG
= rj
=r
= TA = r
= TA 25 = TA (-quantur)
= PN
= TA semper
= F = T bis
iudicio
aurispices
= TA
=B G
B G)
necessarii
ominare] omnia
\

18

17

20

27

16

9.

18

io

22

23

10

12

5.

9.

18

i3

9.

25

24

23

22

21

2l

13

12

21

ii

19 illi

16 et 17

07n.

22

20

24 c^ 25

23

20

24

i.

(cf.

27

si

1.

14

12

20

18

sec.

28

19

11

16

12

19

21

27

17

19

22

30

13

25

iQ

22

24

28

i5

12

i8

ei

20

17

23

21

26

23

ff^

le

14

13

26

ib

20

28

i9

11

24

23

IQ

{cf.

22

28

25

13

25

26

21

17

alij

{cf.

etc.

16

14

19

14

16

21

12

26

aflfectus

16

13

22

25

23

20

x)

22

26

20

is

20

28

22

20

is

11

xff

(telo)

12

18

19

21

22

27. 28

23

19

lo

22

15

[cf.

18

28

APPENDIX PRAEFATIONIS.
(sed. hab. et)
20
18 qui a

=r =F
=r
= rj
24

= FzJ = T
= r 27 = r

2G

27

21

27

LXVII

= TJ
= rj

u
u

explicit a.

Corrigenda.
jl
I

166

24

11
12

22
1

actibus] artibus ^
tw apparatu pro ^add. J' scribendum:

27

10

<^erit^

pro conferuntur scribendum conferentur

pro incurrit scribendum incurret*

multis

CONSPECTUS

LIBRI.
pag.

III XXXVI

Praefatio

Lectiones

et

XXXVII LXVH

LXVII

Corrigenda
Conspectus siglorum
Firmici Matheseos libri

LXX

V VIII

1361
362546

Indices
I.

II,

III.

Index auctorum

362

....

Index nominum praeter mathematica

Index nominum et rerum ad mathesin perti-

Addenda et Corrigenda
Addenda ad indicem

180

546

556

556

558

556

Comparatio capitum Aldinae

exempla

364

365384
384546

nentium
IV. Index verborum

Montepessulani

363

et

manuum

huius editionis

variarum quattuor
559

lULII FIRMICI

MATERNI

MATHESEOS LIBKI

VVm

CONSPECTUS SIGLORUM.
=
V 60,
praef. p. XVI
= Norimbergensis
Norimbergensis cum v consentiens
B = Monacensis 49,
praef. p. XVI
= Oxoniensis
Linc. 114,
praef. p. XIX
G = Marcianus VI 156,
praef. p. XVIII
Pat. = Patavinus bibl. Ant. 574,
praef. p. XIX
C = Vaticanus 2227,
praef. p. XIX
D = Palatinus 1418,
praef. p. XIX
XX
E = Urbinas 263,
praef.
XXVI
L = Laurentianus pL 29, 31,
praef.
N = Neapolitanus VA 17,
praef. p. XX
W = Aldina Guelferbytana, praef. p. XXII
A = scriptura prior
= scriptura posterior
A^ = manus librarii
= manus recentior
= editio parum plena librorum V in Astrolabio
A

cf.

A'

cf.

coll.

cf.

cf.

cf.

cf.

cf.

cf.

p.

cf.

p.

cf.

cf.

A>

A''

III

Plano

a lohanne Angeli elaborato, Augustae Vindelicorum

1488

V
a
X,

G.

= editio
Venetiis 1497
= editio princeps,
Aldina anni 1499
t = Kroll, Skutsch, Ziegler.

LIBEK QUINTUS

/ou.r,

<PRAEFATIO>

Maxima, Mavorti, promissionis nostrae fundamenta

iactavimus, et plurimum per gradus singulos crescens
Omnia enim quae ad expliadultus sermo profecit.

candum quibusdam
tatis

10

15

ambagibus

difficilia

videbantur <et> obscurisermonis explicatione

involuta, docili

monstravimus. Si itaque capax ingeniam et flagrantis animi desiderio commotum praecedentes hauserit
libros et sit oportuna steUarum radiatione conceptum,
ad divina istius scientiae secreta perveniet, et initiatum omnibus istius scientiae disciplinis totum ordinem
divinae interpretationis accipiet, ut possit fata hominum et invenire pariter et explicare. Sed plus ali- 2
a nobis expectat auditor; sic enim praecedentium librorum principia formata sunt, ut ex his
quae scripsimus adhuc maioris operis substantia reNe itaque desiderantis animi cupiditatem
quiratur.

quid

promissione decipiam, omni invidiae livore deet omni desidiae torpore proiecto ad cumulata matheseos secreta perveniam, ne intentio tua in
falsa

20

posito

invidae ac malitiosae
ipsis principiis
vitio reUnquatur.
Plenum itaque opus

taciturnitatis

quod promisi-

2 add. a
4 et a] ut
7 obvoluta J
6 add. x g (atque a)
8 sic A ingenium] desiderium A
9 auserit vel auxerit J
11 scientiae secreta] si ss. A
14 et
12 prudentie BO im.
15 expectat E] spectat
auditor D*] auditus
prius om. BN
17 quae om. N
20 ex o. d. corpore J
(aviditas Boll)
21 tuta J
22 invidiae, corr. xtf
!

PiBMlocg, edd. Kroll,

Skutsch

et

Ziegler.

II.

FIRMICI

mus reddimus, omnia prudentiae tuae specialiter inti3 mantes.

Sed ne sermo nudus divino praesidio relinquatur, et eum (m} ipsis conatibus adversantis malivoli cuiusdam hominis livor inpugnet [et]: quicumque
es deus qui per dies singulos caeli cursum celeri festinatione continuas, qui maris fluctus mobili agitatione

qui terrae soliditatem inmoto fundamentorum robore roborasti, qui laborem terrenorum cor-

perpetuas,

porum nocturnis soporibus

recreasti, qui refectis viribus

rursus gratiam dulcissimi luminis reddis, qui fragilitatem corporis divina mentis inspiratione sustentas,
qui omnem operis tui substantiam salutaribus ventorum flatibus vegetas, qui fontium ac fluviorum imdas
infatigabili necessitate profundis, qui varietatem temporum certis dierum cursibus reddis, solus omnium
gubernator et princeps, solus imperator ac dominus,
cui tota potestas numinum servit, cuius voluntas perfecti operis substantia est, cuius incorruptis legibus
conventa natura cuncta substantia perpetuitatis ornavit, tu omnium pater pariter ac mater, tu tibi
pater ac filius uno vinculo necessitudinis obligatus,

foi.55rji

tibi supplices manus tendimus, te trepida cum suppli4 catione veneramur: da veniam quod siderum tuorum
cursus eorumque efficacias explicare conamur; tuum
sit quod ad istam nos interpretationem nescioquod
Pura mente et ab omni terrena coninpulit numen.
versatione seposita et cunctorum fiagitiorum labe purgata hos Romanis tuis libros scripsimus, ne omni
disciplinarum arte translata solum boc opus extitisse
1 reddemus JTC
santem % adversans 6

eum

cum

<^in)> yia]
%(> tu a et

4 et del.
8 robore] labore

tu

conati C

verj

DE

6 cogi-

tatione CN
9 soporibus /.] opibus
recreas a
11 divinae A
16 guber10 gr. ru. J rursum B
nator ac J
17 perfectio vel profectio J cf. de err. 68, 11
18 legibus] libus C om. D^EN
19 cuncta substantia, corr. y.e
21 necessitatis d
24 efficaces
cursusque eorum efficaces
DE
29 arte J]
25 sit] est t cf. Hor. c. IV 3, 21. 24
ante T

10

15

20

25

praef. 1,

i.

quod Romanum non adfectasset ingenium.

Vosque perennium siderum cursus, Luna etiam hu- 5
manorum corporum mater, et tu o omnium siderum
princeps, qui menstruis Lunae cursibus lumen adimis
pariter et reddis, Sol optime maxime qui omnia super
omnia per dies singulos maiestatis tuae moderatione
videatur, ad

conponis, per quem cunctis animantibus inmortalis

anima divina dispositione dividitur, qui solus ianuas
aperis sedis supernae, ad cuius arbitrium fatorum ordo
10

da veniam quod gracilis sermo ad numinis 6

pervenit; non nos sacrilega cupiditas ad
hoc studium aut profanae mentis ardor inpegit, sed
animus divina inspiratione formatus totum conatus
est quod didicerat explicare, ut quicquid divini veteres ex Aegjptiis adytis protulerunt, ad Tarpeiae
rupis templa perferret. Yestri itaque date mihi decreti
praesidium, et trepidationem animi vestra maiestate
firmate, ne numinis vestri praesidio destitutus ordinem
disppnitur:
secreta

tui

15

non possim promissi operis

20

invenire.

[DE HOROSCOPO.]

Habent etiam Mavorti decus nostrum,

^,,.55"/

<(signa> sine 1

alicuius stellae praesentia ex natura sua decernendi mapotestatem, et multis in genituris operatur ipsa
signorum nuda substantia. Sed haec efficacia in solis

ximam
25

cardinibus invenitur. Cardines <(enim)> etiam si nudi ab

stellarum testimoniis relinquantur, ex sua natura decernendi accipiunt potestatem. Quod ut manifestius in-

monstrabo.

tellegas, ipsius rationis auctoritate

om.

omma

DN

horum C

4 cursibus

Lunae

5 super

ODE

7 animalibus
9 sedis in perenne
stispectuyn
hoc st. sacr. cup.
13 firmatus F, cf. ad de err. 25,2

11 ad
14 ut] et

16 perferret CDEv perferrent

perferre N
mihi date
18 firmate c] fordecreta, corr. x
mate
19 operis] ordinis
20 lemma om. Nv
21 add. o
25 enim add. a
si nudi ab stellarum x^] sine
(habet a)
duarum stellarmn
sine diis ab (du ab C) stell. J

vestrum

Nv

'

DEN

1*

FIRMICI

4
2

in Ariete.] Si Horoscopus in Ariete

[Horoscopus

fuerit inventus, [et] in Capricorno MC. erit, occasus in

Libra, IMC. reperitur in Cancro. Quid itaque horosco-

pus in Ariete constitutus, quid huius residui

tres car-

decernant, interim generaliter explicabo. Cum

horoscopus in Ariete fuerit, plurima in iuventute decernit, fratres denegat, aut ex pluribus fratribus unum
dines

Sed

vitii cuiusdam acerbitate deodio persequitur, paterna substantia in statu eodem non perseverat, sed nunc dilapidata dispergitur, et rursus dissipata colligitur. Yidebitur sane quibusdam ex nimia liberalitate ftutior, aliis
liberalitatis eius constantia displicebit, et beneficia sua
praestabit ingratis, ut numquam ei pares gratiae rependantur. Erit sane mutabilis, et caput eius variis
3 semper doloribus fatigabitur. Si in Capricorno MC.
partiliter fuerit, perseverantis cuiusdam gloriae orna-

reservat.
bilitat,

menta
litate

et

ipsum

nomen semper

sarum religionum secreta credantur, et ad

secreta penetrabit, si istum locum Mercurii

lemma om.
etiam ^

in prima^ 6)
9 prosequitur

3 reperitur om.
4 huius
2 del. ^
plurimain iuventutem, corr. xo (plurima <(mala

8 ipso

vitii
\

cuiusdam D^]

10 eodem statu

A'DE

vitio

quibusdam

13 inconstantia v

18 ei F] eis
17 perseverantis 6] perseverantes (-ranter G)
20 suppeditans v]
multos a] simultus (simul multos 6)
22 necessarius J
21 procreatione ADE
suppeditant
27 <^maximam^ dec. jc
25 ipsum locum J
24 penetravit d
licentiam sibi BOG
vendicat] id est vindicat A {similia saepe)
28 in add. CDEa.
inventus La] inventa
Is Dft] his J, in his
I

PN

20

ex

parte respexerit^ vel in ipso loco Mercurius

4 fuerit inventus. Tertius vero cardo id est occasus
decernendi sibi licentiam vendicat. Is si fuerit inventus <in)> Libra, vitam in domo regia assidua conver-

15

caelestia
stella

aliqua

10

decernit, et faciet ei multos cum quadam humiErit negotiis quibusdam litterisque

blandiri.

praepositus, multis quottidianae vitae alimenta suppeditans, alienas facultates propria procuratione sustentans, multis rebus necessariis ingeniosus, et cui abscon-

del. 6

25

1,

26.

satione decernit^ aut in publicis actibus constituit.

Erit autem vitae ex quadam inaequalitate mutabilis, ut

omnes semper

felicitates

infelicitas

subsequatur, pro-

55^ ji
speritates infortunium, ut ex altissimo dignitatis gradu /oi
omnem
ad infimum caduca humilitate revocetur.

Nam

claritatem invidiae livor inpugnat, praesertim si

boroscopum luppiter de trigono non viderit, vel si in
eo non fuerit; tunc enim haec mala fortius convalescunt.
Quartus erit cardo IMC. is erit Ariete 5
Faciet claros et
horoscopante semper in Cancro.
eius

10

15

coronarum infulis adornatos, et decernentur eis statuae pariter et imagines, si istum locum luppiter in
horoscopo constitutus respexerit, vel si in ipso loco
fuerii inventus. Erunt ei quidam ex affinibus adversarii propter se vel propter necessarium sibi aliquem.'
Erit intonsis crinium sordibus squalidus, et erit semper
abundantia

necessariorum

20

copiosus,

praesertim

in

si

quocumque horoscopi cardinum luppiter fuerit inventus.

[Horoscopus in Tauro.] Si horoscopus in Tauro 6
fuerit inventus, multis laborum continuationibus fatigabitur, et quicquid in

prima aetate fuerit consecutus,

semper amittit. Sed postea quod amiserat, cum laetitiae cumulatur augmento, et habebit bonae felicitatis
vitam domo regiam CDE
1 constituit smpectum propter
||
2 autem f] tamen d G
vita vel vita
claicsulam constitutam x
\

BCGNO

3 prosperitatis
eius 6
inaequali parte corr.^K
4 altissimo
5 omnem (et
(-me G)] ultimo J (altimo C)
omnem G) eius P] omne melius (vel nullius vel in illius) zl
6 alacritatem A'G
8 ea JTC {unde l. 7 horam.^^)
impugnet
tunc enim haec m. L] sunt en. h. m. zl haec enim m.
fortius JTj
\

et fortiter
9 erit del. x vero ^ (qui et sic: Quartus vero cardo
id est IMC. [is] erit, in Ariete horoscopo posito,)
IMC. ^] in MC.
in Ariete
10 horoscopante ^]
(MC. G) in IMC.
is] si <?]

et
horoscopantes J horoscopus potens
horoscopus positus 6
in
est in x erit in 6
facit zl A
11 decernuntur 2l
eis <?] ei
16 intonsus zl
crinibus sordium (-idum 0*zl) corr. a
18 horocardinum F] cardinibus
scopi D] horoscopus vel horoscopo cet.
J cardine E
19 lemma om. A
amiserit A
22 amittet zlA
laetitia A'DN cf. 40, 2S
23 cmnulatur E -antur J -etur vel

-entur

iiugmento Ea] augmenta

cet.

FIRMICI

6
oraatum,

et

mimicos suos videbit miserae humilitatis

continuatione

prostratos.

Si

in Aquario

MC.

fuerit,

cum

potentioribus semper amicitiae gratia versabitur,

et vitam ex publicis semper babebit actibus, et erit

aquosis semper negotiis inplicatus, et qui numquam

accusationis pulsetur invidia. Habebit sane et increSi occasus in
7 menta facultatum pariter et damna.

Scorpionis signo fuerit inventus, erit in omni vitae

conversatione cordatus, alienae sustinens procurationis
Si
officia. Uxorem primam interventu mortis amittit.
vero fuerit mulier, et maritum amittit pariter et filium.
Si in Leone IMC. fuerit inventum, faciet proprio labore
patrimonii subsidia quaerentes, et qui a suis variis insidiarum generibus maximam consequantur substa^tiae
facultatem, sed quae apud ipsos perpetuae felicitatis
Sed haec pro mensura geniturae
ordine perseveret.
decernuntur.
8
[Horoscopus in Geminis.] Si in Geminis hofoi.

56^ I

roscoi^-a.B fuerit
initiis laborabit,

affertur.

inventus, in primis vitae constitutus

et a parentibus illi solacium semper

qui

10

15

20

Erit sane caelestibus secretis semper imbutus,

maiorum virorum

fidelibus amicitiis adstrictus,

Si MC. cardo fuerit
<(per)dat.
Piscibus, vitam suam in loco aquoso constituit, et
humida substantia patrimonia possidebit, et victus
et

patrimonium

ex alienis facultatibus conferetur, et in duabus

et

in

ex
ei 25

civi-

9 tatibus aut potentia eius aut patrimonium dividetur. Si

occasus in Sagittario fuerit inventus, aut fratribus suis
aut affinibus per ipsum aliquod inferetur exitium, et
5 semper aquosis A
im4 semp. ex publ. hab. act. J
7 et damna pariter /i
9 alienae
plicatus Na] explicatus
10 officia
Bustinens ^ {post x qui subiens)] alienos nutriens
12 propriore BGO
FD] officio cet. <^et qui^ uxorem a
18 Hor. in Gemi14 consequentur
13 et qui al et hi
21 secretis 6] felicioris (feliom. A
nis V Hor. Geminorum
23 perdat ^] dat
24 et erit
22 malorum AB
noris G)
27 potentia]
25 humida h] omni ei om.
ex d (qui ex N)
pecunia a substantia ^ eius ^] aeris (om. 0)
\

V
animum

eius per varias

1,

6-11.

temporum

vices

maximis

solli-

citudinibus cruciabit. Habebit inimicos et derelicta patria

peregrinis nationibus inmorabitur, sed reversus postea
5

10

15

20

25

ad paternos lares deorum se putabit praesidio restitutum. Si in Virgine IMC. cardo fuerit, a prima aetate
varia laborum continuatione quassabitur, sed processu
temporis maximae felicitatis incrementa consequitur. Sed
haec singulis pro mensura geniturae provenient, quod in
omnibus sicut frequenter diximus observare debebis.
[Horoscopus in Cancro.] Si horoscopus inlO
Cancro fuerit inventus, faciet acutos semper ingenio,
sed qui cuncta cum tarditatis moderatione perficiant.
Faciet graves doctos, et qui graviter irasci consueverint,
et qui malos omnes severis indignationibus persequantur, fortes moderatos, sed quorum indignatio facillime
[indignetur et] mitigetur. Habebunt sane vitae substantiam ex publicis vel ex regiis [et publicis] locis^
quibus vitae iUis substantia conferetur, et erunt semper in publicis necessitatibus occupati, sed illis varia
necessitate conpulsi plurimi blandientur. Sed si horoscopo in Cancro constituto [et] Satumus in eo <fuerit)>,
aut eum viderit, aut violentam mortem facient, aut
grande valitudinis incidunt vitium, aut priores fratres
pro ipsis vicariis mortibus interibunt. Si in Ariete MC.
cardo fuerit, cum potentioribus viris assidua conver2 sollicitudinum curis N
cruciabit]
vitam paderelicta patria A'0] victa patria
/i
3
inmoratur
4
se
triam
^
putabit praesidio
7 consequetur JTN
8 proveniant J (-unt E)
6 contin. lab.
12 quibus
11 facit
13 facient
10 lemma om. d
1

animum] animus a

cruciabitur

Na

BG

ABO

JG

BOG

14 consequantur vel
doctores, corr. v
19inom.
11 del.Ajm
18 <[e>quibu8 (?
d necessitatibus (necessitas ^pf la x)] negotiationibus A illis
20 plurima /1 si] qui /1 horoscopus in C. constitutus,
a] illi
21 et {del. x) Sat. in eo aut eum viderit J] aut viderit
corr. a
22 aut vilem aut vioaut Saturnum jr (aut vid. S. G) add. a
lentam J faciet J
23 indicunt x
priores x] propiores Nv
interimunt
proprios A propriores B G D proprii x o (proprios

graves 6\ suaves
lQdel.6
-quenturzl
I

J)

24 vicariis JT] variis

25 cardo om.

. .

1 1

FIRMICI

satione versabitur, aut ex alienis facultatibus cottidiana

alimenta praestantur, et erit semper res bonas

appetens et desiderans. Sed patrimonium eius assidua
varietate mutatur, et quotienscumque amissum fuerit,
Si in Capricorno fuerit occasus,
totiens conparatur.
latenti pulsabitur semper invidia^ sed postea quieta
moderatione conponitur post multa inaequabilitatis
incommoda. Erit sane ingeniosus, acutis mentis investigationibus adornatus, absconsi cuiusdam doloris
tormenta sustinens, aut infinitis animi doloribus fati12gabitur. Si in Libra IMC. cardo fuerit, multis laboribus fatigabitur, et civilibus muneribus applicatus,
vel popularibus conversationibus traditus, praecedentis
patrimonii substantiam dissipabit. Erit sane secundus

foi.seriiiUi

in

omnibus potestatibus,

et erit

aliis

necessarius.

Ex

10

15

babebit substantiae facultatem, et erit cui ab

Perveniet ad extrema
latentia secreta credantur.

litteris
aliis

spatia senectutis, et bono sepulturae honore decorabitur, et si Mercurius in sequenti signo fuerit inventus,
prior erit inter omnes masculos filios. Si vero Venus
in
si

coUocatus, et benivolarum stellarum radiis adomatus.

13
[Horoscopus in Leone.] Si in Leone horoscopus fuerit inventus, is qui sic horam habuerit, multis
Sed per
laboribus et multis periculis inplicabitur.
omne vitae tempus erit omnibus notus, erit etiam
1

vexabitur et

2 praestentur

zl

semper bonas res N, semper om.

dG

A'] insidia
(itidem r. 0)

assidua B

DE

AB

{unde 1. 1 uipro aut ^)

invidia
6 publicabitur
[

moderatione

inaequalitatis v inaequalitate
8 acutus
mentibus
inaequabiliter d
|

x]

idem ratione

inaequabilitate
d acutus, multis x
instigationibus B instiga-

10, 26
investigationibus A'0]
11 IMC. fuerit inventum zl
tione
investigatione N
16 erit talis cui secr. lat. reddan13 praecedentis] praesentis x
20 prior
19 et] sed ^ in sequenti signo Mercurius d
tur J
21 inventus d proferuntur x (= prox] proprior (primus v)
cf.

20

loco fuerit inventa, filiae praeferuntur spatia vitae,

dominus geniturae sicut ante diximus bene fuerit

II.

DEG

24 lemma om. A
25 boram]
rogantur) spatio v
27 erit etiam ADE et erit etiam G etiam erit
erit
|

eum A

25

1,

1116.

semper ingenuus, habens liberam potestatem, et qui

[non] in omnibus malitiae virus exerceat; iubendi et
imperandi vota concipiet, propriis laboribus acquirens
substantiae facultatem. Sed si Mars in hoc eodem loco
5

partiliter fuerit inventus, aut Sol eum ipsum quadrata

vel diametra radiatione respexerit, omnifariam denegat
filios.
Si vero luppiter simili modo fuerit inventus,

dabit filiam. Si MC. in Tauro fuerit inventum, 14

habebit vitam in loco publico aut in templo. Matrimonium vero contrahet cum muliere vidua aut ab alio
stuprata aut subiecta et servilis condicionis aut anu
aut quae publica pulsetur infamia, et <(ei> a potentissimo viro honor maximus conferetur. Erit autem
omnium rerum [injscius, et incrementis prosperae for- /oi.se^i
tunae laetabitur.
Si in Aquario fuerit occasus, vita 15
eius et augmenta semper habebit et damna. Erit graSi in
tus, ***** sed in quibusdam rebus probatur.
Scorpione IMC. fuerit inventum, habebit <(in)> quibus-

unam
10

15

dam
20

25

negotiis principatum.

quacumque radiatione

Quodsi Mars hunc locum

respexerit,

in

<(erit>

custodia

Quodsi Mars sic positus in

aliquando sed libera.
matutino ortu fuerit inventus, militabit aut armorum
erit praepositus, sed in extraneis et peregrinis morietur locis, repentina aut violenta morte prostratus.
[Horoscopus in Virgine.] Si in Virgine horo- 16
scopus fuerit inventus, erit multis laboribus et multis
sollicitudinibus inplicatus, sed cui divinitas vel per
somnium vel aliqua hariolatione, aut certe responhabendi corr. t (liabens vivendi vel simil. a)
2 del. a
virum JB vires A'0
iubendi 6] vivendi
4 Sed et
5 partiliter om. A
si A
eum ipsum ff^]
locoj horoscopo P
cum ipsum P cum Saturno ipsum A (cum del. x)
11 strupata
zlO*
12 add. ^ post honor 6 ex Qt qui honorum
14 del. x
1

virus Gl

Gv insitus
16 et om.
gratu
18 add a
19 prinprosperatur A improbatur x
21 add. a (exponetur a)
cipatum DEGv] principium PN
sic Mars DE
23 praepos. erit DE
25 lemma om. J
28 somnium a] omnium (somnia D-) hariolatione %a] laboratione

cl.

13, 22 iustius

17 lac.stat. ^

'

FIRMICI

10

et sortibus cuncta praedicat.

Preces vero suas ad
divinitatem multiplici semper continuatione perpetuat.
sis

****** <^a>morum

illecebras

oculorum passivis cupimulierum concubiSed istis tamdiu

ditatibus incurrens, et qui omnium

tus proiecta cupiditate desideret.
vitiis

quamdiu

laborabit,

signi

eius

fuerit

Erit
conpleta.
pura amicitiae

sane laetus humanus, et apud

necessitudo permaneat, et ad

damni

sollicitudo

alicuius

omnium

disciplinarum

claustro

pectoris

tis

et

ornatus,

pertineat, multa
secreta perquirens^

quem
quem

sciens

et

omnia

in

praeconio simplicitasermonis gratia aut

aut ex successione aut ex sacris

magna

felicitas

et

magna

con-

ITferatur substantia facultatis. Si in Geminis MC. fuerit

inventum, ex publicis [aut ex] sacris dabit substantiam, sed hoc tunc cum limen fuerit senectutis ingressus. Erit religionum ac deorum cultor, iustus, et
cui maxima pars civium obtemperare conentur, absconsas res assidua investigatione perquirens, multarum
artium ac disciplinarum [in]scius, et ultimo vitae tempore multis per ipsum integrae ac rectae vitae monSi in Piscibus occasus fuerit, ibit
ISstratur officium.
multa
loca
per
peregrina, multis hominibus notus^
et ei multi sedula obsequiorum gratia blandientur.
Erit gratus felix venustus acutus multis occupationibus
inplicatus, et ad omnem conversationem <(aptus) semSi in Sagittario

IMC

fuerit

inventum,

BOGv
J

2 perpetuat A] perpetuas J perpetua

3 corr. a
5 iste
damna
sollicitudo cuius
11 claustro
se ire se
sed x] se
(se ire praec. semper
AB*] claustra
12 ornatus a] ornatos
cui aut 6^]
simpl. orn. N) severae ^
cui adhuc lihri (cui ex a)
14 felicitates et magnae conferantur substantiae facultates
16 del. 6 cl. 11, 3
17 in limen

DE

lumen

AGDE

19 cogatur ^
absconsa assidua
21 del. 6, cf. 13, 22
23 ibit
multis] ibi peregrinis multis
A
24 add.^
25 eis multis cedula J
27 add. o^ cl. 11, 6
(semper habilis x)
I

10

retinens, sed
cui aut docti

negotiationis officio,
aut ex virtute aliqua

fvi.56^ji^er et nobilis.

anafora

15

20

25

1,

1621.

11

et (eiy a suis substantia conferetur, et ei

blandientur.
Erit omnibus notus, diis gratias
plurimi
pro sua felicitate restituens, aut ei sacra publica credentur. Filiorum vero felicitate laetabitur, et dolorem
felix

erit

amissorum

rursus

filiorum

mitigabit; erit ad

felici
sobole
etiam doctus et

<sus)>cepta

omnia aptus,

erit

agilitatis felicitate perspicuus.

in Libra.] Si horoscopus in Libra 19

habebit aegritudinem et multis periculorum laqueis inplicabitur, et assidue illum adversariorum turba pulsabit, et de veris ac definitis rebus
habebit contentiosa certamina.
Religiosus sane erit
et cultor deorum, sed cuius vita inaequalitatis semper
varietate mutetur.
Sed in omnibus invictus erit et
talis ut in nulla re videatur esse posterior, gloriosus.

[Horoscopus

fuerit inventus,

10

15

Sed locus filiorum

erit

mutabilis,

nam numquam

Erit
integer numerus filiorum perseverat.
in omnibus rectum velit habere iudicium,
caelestibus
20

fuerit

serviens.

religionibus
erit

inventum,

gloriosis

divinis

ei

qui
et

Cancro MC. 20

in

Si

talis

quibusdam actibus

oc-

In loco religioso aut in publicis nutrietur,

cupatus.
et in senectute maxima illi gloriae conferuntur insignia, ita ut novissimum vitae tempus nobilitatis splendoribus adornetur. Erit in senectute copiosus pecunio25

30

sus et dives, et ei processu temporis gradatim omnis

substantia felicitatis accedit; tarde consequetur filios,
aut unum habebit filium. Sed si locum istum luppiter
aliqua radiatione respexerit, multa ac felici sobole gaudebit. Si occasus in Ariete fuerit inventus, ex aquosis 21
habebit lucrum, vel in aquosis locis. Erit ex aliquo
3 sacra ei J
4 et ad dol. A
add. ^ (eique a)
7 facilitate 6
add. x^(recepta a)
8 lemma om. d
13 et om. DE cuius T] eius J
inaequabilitatis
BON 17 integer F] inter A numerum DE perseverat F]
19 serviens ^ 50, 3o\
per 86 erat A perseverabit ^ {cum a)
22 conferuntur
veniens
20 gloriosus A
24 copiosus
dives r] et dives pecuniosus J
26 filios consequetur a
1

5 ex

amissioneDE

habet ^

28

felicitatis

30 vel J] et

FIRMICI

12
timore

in desertis locis

et

incurrit

aliquod
discrimen,
quassabitur. Multis ac crebris peregrinationibus dividetur. Habebit sane latens vitium, et <(ei)> in senectute
posito felicitas maxima conferetur. Sed uxor eius insaniae periculis laborabit. Si IMC in Capricorno fuerit
inventum, patrimonium eius varia ratione mutabitur,
sollicitus,

vitae

et

sus
foi.

quicquid acquisitum fuerit rursus amittitur, et rur-

quod amissum

s7ri Btantia

in

multa periculorum continuatione

et

propriis

fuerit

invenitur.

viribus

ultimo aetatis

et

Sed omnis sub-

virtutibus

quaeritur,

ut

10

maximo incremento

gradu
Cogetur autem sibi filium alienae sobolis adoptare, aut filios ex muliere infima consequetur.
22
[Horoscopus in Scorpione.] Si horoscopus in
positus

felicitatis ornetur.

Scorpione fuerit inventuS; in prima aetate faciet acutos

iracundos agiles, sed hi per multa infortuniorum genera
ducentur. Verum postea felici licentia sublevantur, et
erunt magnis laetitiis dediti, si ipsum luppiter aliqua
radiatione respexerit; erunt gloriosi et a diis praesidia
sperabunt semper, et sacrorum aut caelestium religionum sacramenta percipient. Erunt in alio loco, vel
Erunt
in aliam civitatem suo studio transferentur.

ib

20

semper erecto spiritu sublevati, acuti, praeferentes ornamenta sermonis. Erunt tales quibus semper varietas
Propter amicos aut negotia aut pericula semper incurrunt, et post multa ex amissione filiorum
23 infortunia rursus felici sobole gaudebunt. Si in Leone
MC. fuerit inventum, vita eius vario labore ac variis
sudoribus fatigabitur, et erit potentiori alicui honoris
placeat.

1 incurret DEl incurrit

4 et <(ei> ^] et (ei N sed ei a)
7 inventum
in Capricorno F] Capricomus J
6 periculo J
10 et
amittetur zJ
om.
8 quaesitum J
E] inventus
|

DN

F] ornatus A
14 lemma
augetur cogetur J
cogetur autem ^] au^etume
18 ipsos A (horoscopum (?)
20 sacrarum 6 cf. 14, 5
om. A
22 alia civitate corr.xa
23 praeferentes ADE] perferentes
26 occurrunt
28 fuerit inventum medium celi d
praet. G
29 potentior alicuius A
om.

(viribus et om. A)

ut

^]

et

12 ornetur

25

1,

13

2125.

nutrimentorum gratia subiugatus. Erit fortis et

cui processu aetatis plurimi blandiantur, et qui plurima ex suis facultatibus ad alios transferat. Erit in
aut

10

aliqua positus potestate, augebit patemae substantiae

facultatem. Si in Tauro fuerit occasus, plurimos babebit adversarios quos omnes videbit vario genere
semper oppressos. Erit talis qui ad venereos coitus

oculorum cupiditate cogatur, et qui aliqua pulsetur

infamia. Patrimonium et acquiret pariter et perdet, et
quotienscunque perdiderit, iterum consequetur. Si IMC.
prope aquam aut ex aqua habebit
discrimen accedat, et cuicumque profuerit, is ei ingratus semper existit.
[Horoscopus in Sagittario.] Si boroscopus in24
Sagittario fuerit inventus, multos adversarios faciet, et
collectum patrimonium unde non speraverat conferetur.

in

Aquario

15

fuerit,

*****

vitae

Peregrinis frequenter regionibus detinebitur, grandem

fluvium aut grande pelagus navigabit. Erit semper in
publicis conversationibus positus, in aquosis aut ex/oi.57''ii
20

aquosis locis vitam pariter habebit et fructum^ plurimas artes et disciplinas plurimas consequetur, erit
Si in
cordatus ingeniosus et omnium rerum scius.

Yirgine MC. fuerit inventum, in magnis <(erit)> promotionibus constitutus, et multis potestatis gratia prae25

feretur.
et

per

maximam

licentiae potestatem,
turba servabit, et multi
habebunt vitae ac vivendi subsidia, et cui-

Consequetur

iussiones eius audientium

eum

tale contulerit, ipse ei ingratus semper

Si occasus in Geminis fuerit inventus, et filios 25

cunque aliquid
existit.
1

efc

erit

11 in IMC. Aquariue

12

lac. stat.

a; ex-

cidit fortasse : <(subsidia, sed ut ex iisdem vitae)> cl. 14, 9 (accedat

14 lemom. DE)
13 is
existit F] is ei erit ingratus zl

A
A

in Sag. hor. J
facit
15 inventus om.
17 grande BO
20 locis om.
et fructum
pariter vitam
et lucrum N {cf. 11, 30) om.
21 plurimas
v] et factum
add. a; an
23 inventum om.
{om. GO)] publicas A
26 consequentur
del. et lin. 24 ? t
24 potestatibus corr. 6
28 ipse ei a] ipse et
ipse

ma

om.

DE

DN

FIRMICI

14

habebit pariter et nepotes, sed turic cum limen fuerit

senectutis ingressus^ et erit talis ut omnes dolores facillimis rationibus perferat, et qui damna ^e^recta
mentis auctoritate contemnat. Alii secretas perlegunt
litteras, et caelestium aut sacrarum rerum ordines mon-

Erunt ingeniosi iusti cordati, et qui adversarios

subdolis semper dissimulationibus insequantur, docentes omnia et quibus felicitas tardis processibus conSi in Piscibus IMC. fuerit, in aquosis locis
feratur.
strant.

habebit

subsidia. Erit talis cuius fidei cuncta

Erit notus et nobilis, sed circa uxorem vel
affectus eius alienus [erit]. Sed si istum locum luppiter
aliqua radiatione respexerit, facile uxorem ducit, et
erunt ei grati coniugales affectus, sed stupro vel ad-

lo

cognitam ducit uxorem.

[Horoscopus in Capricorno.] Si boroscopus in
Capricorno fuerit inventus, amicis puro exhibet amicitiam semper affectu.
Erit subdolus [et] laetus, et
cui nihil desit ad vitae subsidium. Peregrinabitur^ et

15

alimenta praestiterit, ipsi ei existunt

Erit amabilis parvi animi, et dis lonErit talis
et
prolixis semper precibus molestus.
gis
cui abundet substantia facultatis.
Erit muliebribus
libidinibus obligatus, et qui has easdem mulieres exlibidinibus
pletis
contendat^ sacramenti
vituperare
cuiusdam aut sacrorum aut vitae alienae aut ab27 sconsarum religionum secreta perdiscens. Si in Libra
MC. fuerit, erit pius honesta gratia sermonis ornatus,

20

vitae

credantur.

ulterio

26

quibus

vitae

semper

ingrati.

^
4 Aliis corr.
3 add. x 6 recte J
5
monstrat
perlegat
docentes] discentes ^ cf. 40, I8
13 facile JT] facetam zl
12 del.t
ducetN ducit uxorem a^
14 sed ff] et
15 cognatam
17 amicis puro
16 lemma om.A
amicitiae
affectus ^ exhibet D*]
jT] comitis puram A puros
exciuit
18 del. a
19 cui A] cum Ante
(exiuit G) exuit A
21 parvi] puri ^
peregr. excidisse putat multum vel similia a
22 molestum J
23 cuij qui ^ erit] et quiDE mulierum /1
24 obligatus
25 contemnat A
27 predilibidinibus om. d

sed

cum lumen D E

zJ

T
.

'

cens

28 honesta

F] honestus A

(hon. gr. pius

DE) honesti a

25

1,

15

2529.

Diis vota restituet, ex quibusdam necessitaaut ex quibusdam periculis liberatus.

HabebitM^?"/
prosperos actus, sed posteaquam malis actibus fuerit
oppressus, felicitas <(ei^ ex alienis infortuniis conferetur, et habebit ex alienis mortibus lucrum, aut ex
veteri re aliqua et absconsa commoda felicitatis inSi in Cancro occasus fuerit, habebit ab affi-28
veniet.
nibus molestias maximas, et erit maximis periculis
Si in Ariete IMC. fuerit, in maximis erit
inplicatus.
doctus.

tibus

10

erroribus, et post incommoda vitae requiem sortietur,

sed vita eius ex actus varietate mutabitur. Erit enim
in alto dignitatis gradu, nunc ad infimum cum
dignitatis deiectione revocatur. Sed haec illi inaequabilitas ex amicitiis potentium nascitur.
Effert uxorem

nunc

15

filium, aut certe quicunque natus filius

gravi debilitabitur vitio valetudinis.
[Horoscopus in Aquario.] Si horoscopus in29
Aquario fuerit inventus, quodcunque consecutus fuerit
qualicunque rursus laceratione dilapidat, et quidquid
habuerit vel quaesierit rursus amittit, sed quod amiset

primum

fuerit,

jQ

sum

fuerit facili ratione

plerumque

multos

colligitur;

suscipiet fovens, et multis vitae alimenta praestabit,

et erunt circa ipsum ingrati quibuscunque ab ipso aliquid fuerit forte collatum, et in gravi periculo con25

stitutus, et ab hominibus desperatus, deorum praesidio

liberatur.
multis invido stridore pulsabitur. Divina-

rum

autem aut sacrorum aut religionum

et magnis viris erit bonis actibus
2 aut ex quib. om. DE
et perir] et A (et ex ADE)

litterarum

officia

tractabit,

ex

4 add. a
5 et A] ei (del. a)
7 fuerit occasus ^
ab
aff. hab. et mol. DE
9 in IMC. fuerit Aries J
erit in erroribus
maximis ^
10 sortitur DE
11 actu
actuum x
13 deiectione x] reiectione J reiectio
14 potentum corr. ^ cum
DE offert J
15 fuerit filius DE filius del. x
17 lemma om.
J
22 suscipiens fovebit A (susc. filios 6)
23 ingrati 6] inculis

quanti

AO

inquantum

BN

Gv

inquinati

in

DE

(ingratitudinis

24 forte o?n. A
collatum 6] collocatum,
25 omnibus v
26 divinarum a] deorum
27 relicf. 36, 15
28 artibus DE
giosorum JG
vitio inquinati a)

FIRMICI

16

MC. fuerit inventum, erit fortis,

dura conversatione quassabitur. De
loco ad locum transitum faciet, et si fuerit ingenuus,
notus. Si in Scorpione

30 sed dura

vita

et

exsequetur officia, sed postea eum in omnibus

Sed et circa uxorem et
sequetur eventus.
inter initia miseris infortuniis laborabit, et postea

servilia

prospere
filios

ei

ex maiorum virorum notitia

felicitas conferetur.

Si

cum uxore varia simultate

dissentiet.
Cum indigna enim aut cum anu matrimonium copulat, aut quae variis amorum [excipiatur vel]
in

Leone

fuerit

occasus,

10

capiatur ardoribus, et a suis patietur insidias, et contra illum inimici repentinis actionibus eriguntur, et suis
viribus ac sua virtute tollit ***** alieni iuris uxorem,
foi.57^ii aut alienam sponsam, aut certe cum vidua matrimo-

31 nium contrahit. Si IMC.

in

Tauro

magnus

fuerit, <(erit)>

15

cum

multis potentibus versabitur, et in omnibus rebus

habebit gloriam, et multorum substantiam gubernabit,
ut ei res plurimae credantur propter disciplinae suae
et

veritatem, et morietur post multum temporis spatium

longo pondere senectutis oppressus, si dominus geniturae
condicionis suae secutus potestatem, et in principalibus [suis] geniturae locis positus, ornatus signo pariter

20

integrum temporis sui decreverit numerum.

[Horoscopus in Piscibus.] Si boroscopus in

et parte,

32 Piscibus fuerit inventus, <(erit> ingeniosus cordatus fidus

amicus ac necessarius, et ex quibusdam negotiis promovebitur, ita tamen ut potestati eius et honoribus
potestas alia praeferatur. Habebit inimicos sed ex his
facillimis rationibus vindicabitur, et ex longis quibus5 pros1 inventum om. F
4 exsequetur F] exercebit J
10 del. a (experiatur vel
7 malorum
et feiicitas
per a
13 lac. stat. t
15 in IMC.
12 seditionibus x et] sed ^
J)
19 varietatem /10
Taurus zl add. a
18 disciplinam sive J
20 longo tempore pondere J senectu(discipl. severitatem a)
22 <ZeZ. DEa <^8uo>
tisque
oppressus v] pressus
(-teque A)
26 amiom. ^ ordinatus J
24 lemma om. d
25 add. a
28 ex] de a; an ab.?^
cis ac necessariis x
27 et om. EN
his r] illis A
29 longinquis c

25

V
dam

17

1, 303;-).

gloriam conseqnetur, sed processu temmaioris

poris
dignitatis ornamenta consequitur, et
magnae habebit felicitatis augmentum, et <(erit)> assinegotiis

due cum multorum notitia peregrinationibus notus.

5

et

in Sagittario fuerit, multis erroribus inplicabitur,

periculorum varia discrimina accedit. Erit agilis

omnibus

in

personis

personam
10

15

25

30

conversationibus^
habebit non modica
incurrit

quandam

et

cum

potentioribus
certamina, et propter

insidias,

et

totum quic-

quid primum possederit perdit^ et alienarum rerum

rursus dominia consequitur, amicis fidam amicitiae necessitudinem exhibens semper. Sed hunc ad venereos
coitus coUectum per oculos desiderium semper inpellit.
Si occasus in Virgine fuerit, erit cordatus et alienis 34
hominibus alimenta praestabit. Erit talis cui fidelia
secreta credantur.
Multos amicos suis alimentis aut
suis praesidiis sublevabit^ et grandis ei divitiarum cumulus accedit, et amici existunt frequenter ingrati^ et
circa

20

33

Si

MC.

uxorem blandis

erit

amorum

affectibus obligatus.

Ex
ipsa
frequenter ingrata.
uxoris aut filiorum infortunis gravia doloris tormenta
Si in Geminis IMC. fuerit, multis aegritu- 35
patietur.
dinibus fatigabitur, et multis laboribus applicabitur,
dolorem aliquem aut vitium habebit absconsum, et
post infelicitatis incommoda maxima ei felicitas conferetur, ita ut et aliis vitae alimenta suppeditet, et/oi.os^i
amissis prioribus omnibus ei repentino casu divitiae
conferentur.
Possidebit et habebit subsidia quae ei
omnia subministrent, et cum fuerit onere senectutis
oppressus, in peregrinis locis repentina morte morieSed

et

tur.

Sed

circa

et in

eum

erit

hoc geniturae dominus requiratur.

3 add. t
5 in MC. Sagittarius A
8 personis om. d
13 col17 ei (>] et B G om.KA
18 amici
g\ collecta (coUctm A)
20 et ex uxoris A
22 gemini in imo celi fuerit A
<^ei)> ^

lectnm

25 felicitatis corr. AD- eis DN

23 inplicab. ^
26 aliis a] alii
27 prioribus <^bonis)>
suppeditet a] suspendi AO J stipendii GB
28 poss et hab.j aut supple obiectum aut dele aUerum verbum a
J
<^vitae5 subsidia ^ cf. 24,25 30 locis peregrinis zl 31 requiretur A
\

FiRMicrs, edd. Kroll,

Skutsch

et

Ziegler.

II.

18

FIRxMTCI

36
est

Putabunt quidam haec generaliter esse dicta; sed

eorum vera substantia. Haec enim omnia singula

signa

Nam

propria potestate decernunt.

si

Myrio-

venerabilem
Mercurii stellam intimasse professus est, invenies ex
singulis minutis sine aliquo stellarum additamento omnium geniturarum ordines explicatos. Nam in singulis
minutis horoscopum statuens, omnem ordinem vitae,
omnes actus pariter ac formas et ultimum diem vitae,
periculorum etiam genera verissimis ac manifestissimis

genesim Aesculapii

rationibus

XXX

explicat.
partes et sint

neris

propagatione

legeris,

Nam

quam

sibi

in singulis signis

cum

10

sint

minuta MDCCC, horoscopum in

uno minuto constituens sic integra hominum fata de37 scripsit. Sed ille divino genere ortus ac divini geconceptus, et venerandi numinis
praeclaram reliquit huius operis
nobis quia fragilis et caduca sub-

15

magisteriis imbutus,
disciplinam.
stantia est,

In

non meremur

talibus

magisteriis

Divinorum itaque virorum

institui.

et quic-

vestigia sectemur,
quid ab illis traditum est, *** interpretationibus trans38 feramus. Sed nolo Lollian e decus nostrum <^in)> istis li-

Cum enira hoc opus cum

numinis mediocritas nostra conpleverit, tunc tibi aliis XII libris illius operis intimabo
secreta.
Sed nunc pedetentim discenda sunt omnia:
aliter enim ad Myriogenesim venire non possumus,
nisi mens nostraprimae institutionis secreta cognoverit.

20

bris Myriogenesis requiratur.

favore

propitii

1 generaliter kg] genitura (geniturae A) aliter, cf. 4, 5. 19, 2;

2 vera] una a signa singula zl
4 quas ibi
5 processus
7 ordinationes explicatas J
minutis x d] omnium
ho9 ac ABzl] et
10 verisimiliet a^] sed
roscopis corr. %6
bus JGr
11 explicavit ^
12 minutae /1
MACCC. A MVCCC.
BOG MVIIIC DE 1800 N
1.3 una minuta corr. v
constitutus
describit J
14 ille Na] illo ceteri (illi E)
17 disciplinam
in nobis corr. x
19 sectamur JBOG, corr. A'
20 <^fidis)>
23 pavore GO
21 add. ^
interpret. x manifestis ^
24 illius operis om. A
25 pedetentim A'zl] pedete BGO discenda sunt 0] descendas (detentas B dicendis G). Sunt
27 primae a] aprime
apprime J

25

362,

1,

3.

19

11.

10

15

20

Quia itaque generaliter diximus, quid ***** ha- 1

Tu
bentia horoscopus <(in)> stellarum finibus faciat.
intento animo ea quae dicimus accipias et assidua
Aliter enim fata hominum
lectione memoriae manda.
explicare non poteris, nisi haec omnia tenax memoria/o/-5*^//
crebra exercitatione possederit.
[Horoscopus in finibus Saturni.] Si horosco-2
pus in finibus Saturni fuerit inventus, faciet pigros
semper ac tardos, et alta taciturnitate mentis obscuros,
malos malitiosos, et qui sint ab omni bonitatis gratia
separati, et quorum consilia tardos habeant semper
effectus, et qui omnes vario odiorum genere persequantur, et quorum irae perpetua se indignatione continuent.
Quodsi in finibus Saturni horoscopo constituto ipse Saturnus in iisdem partibus partiliter fuerit inventus, denegabit fratres, aut quicumque primi
nati fuerint, misera eos morte prosternit, aut infortunium perpetuae decernit orbitatis, ut semper his filiorum soboles denegetur. Si luppiter in Saturni finibus 3
fuerit inventus, id est in quibus est horoscopus constitutus^ faciet strictos avaros sordidos, et qui in

omni

vita laetitiae

studiis et
25

gratiam vitent, servilibus semper

omnem

moribus

substantiam
inplicati, et qui
donationis titulo transferant.
Quodsi

suam ad alios
Mars in ipsis partibus

fuerit inventus, faciet sceleratos

crudeles, et totius malitiae acerbitate possessos, et qui
se variis generibus ad varios actus aut locent semper

aut vendant.

Sed malitia eorum

et facinus

nunquam

2 Quia r] quae d
itaque] utique A' Ita suppleta. ad sensiim recte: quid coeli cardines significent, nunc magis particulariter, quid horoscopus in stellarum finibus constitutus faciat,
add. a faciant
3 horoscopi
{abhrev. ABG)
expHcemus.
BG 4 accipias f] accipi^s
8 lemma om. d
Si
accipe A
in finibus horoscopi Saturnus d
16 ipsemet B-v
19 sive
iis
23 omni quidem
22 adstrictos x tricones ^
qui om. d
vita J
\

JO

2*

FIRMICI

20

poterit abscondi, sed facinus eorum malumque propoSi Sol in

temeritatis ardore detegitur.

4situm proprio

partibus fuerit inventus, faciet moribus tempesed ad omne malitiae virus armatos, et qui
semper inperfecta [ei] et inconpleta sua consilia dere-

ipsis

ratos,

Venus

Si

in

fuerit

ipsis partibus
inventa,
linquant.
circa venereos coitus sordidos faciet, et qui res alienas
Si Mercurius in
invida semper cupiditate desiderent.
ipsis partibus fuerit inventus, faciet in omnibus conversationibus sordidos, et qui frequenter carceri et 10

/oz.55/

custodiae publicae tradantur, et qui facinoris causa

Si Luna in ipsis
discriminibus inplicentur.
partibus crescens fuerit <(inventa^^ vel plena luminibus,
***** reddit animo et corpore. Si vero fuerit mimiseris

nuta luminibus^ omne corpus malignis bumoribus vitiat, et aut bydropicos facit^ aut livido pallore de5

formes, aut certe decernit insanias.

[Horoscopus in finibus Tovis.] Si in finibus
lovis horoscopus fuerit inventus, <(omnia virtutis ac
sapientiae ornamenta decernit. Quodsi luppiter in ipsis
finibus fuerit inventus,)> faciet magnanimos sed ardore
crudelitatis armatos.

numquam

diurna genitura, faciet perfidos

promissorum suorum fidem conpleant,
sit

fingentes sapientiam et ipsi se putantes esse sapientes,

humiles in vita et misero tristitiae squalore depressos.
Quodsi per diem in bis finibus fuerit inventus^ baec
Si Venus in his
6 omnia ex aliqua parte mitigantur.
partibus fuerit inventa, faciet aptos ad omnia bonitatis officia, sed in nuptiis eos

del.

numquam

virus

4 ad

F] omni malitia viros d

9 ipsis partibus a] ipsa parte

prospere se-

5 inperfecta om.
11 facinoris Nv]

13 inventa add. ex
12 criminibus
fenoris
qui habet
14 vanos siippl.B^lXy
16 ydropicos
fuerit inv. crescens
Si in finibus suis luppiter in horoscopo fu18 lemnia om.
25 sapientes esse
22 add.
19 add.
erit

GNa

29 facit

20

Si Saturnus <(aut Mars)> in ipsis par-

tibus fuerit inventus, et

et qui

15

Nv

25

30

2,

38.

21

Erunt benigni, fructum omnium boquitur eventus.

iiorum ex assidua felicitate capientes.
Si Mercurius
his finibus fuerit inventus, faciet <(bonis)> moribus
semper ornatos, et ab omni malitia sepositos, et qui
omnia simpliciter intellegant, et qui <(de)> plurimis rebus deliberare videantur. Si Luna in his finibus fuerit inventa, omnia felicitatis ornamenta decernit, et

in

bonam

corporis substantiam reddit, et sanitatem exvalitudinum vitiis tribuit. Si Sol in ipsis partibus faerit inventus, haec eadem quae Luna simili
clusis

10

ratione decernit.

[Horoscopus

in

finibus Martis.]

Horoscopus

in finibus Martis si fuerit inventus, faciet acuto spiritu

Si Saturnus in ipsis finibus fuerit^
semper ornatos.
15

20

25

sed quorum irae perpetuis indignationibus perseverent. Si luppiter in ipsis finibus

fuerit, faciet similiter acutos sed qui omnibus omnia
Si Mars in suis finibus fuerit
praestare desiderent.
in horoscopo inventus, et sit diurna genitura, facit ad
omnia scelerum flagitia prava cupiditate furoris ac-/o/..><s^//
cedere, facit temerarios sed crebris infortuniorum casibus inplicatos, et qui assidui laboris onere deterantur.
Si vero fuerit nocturna genitura, faciet fortes crudeles
faciet similiter acutos,

inreligiosos rapaces, et qui res alienas varia laceraSi Sol in ipsis partibus fuerit in- 8
tione disperdant.
callidos
faciet
sed qui insidiis et appetantur
ventus,
et opprimantur.
Si Venus in ipsis partibus
fuerit inventa, adulteriorum cupiditatem semper indicit^
et facit haec eadem adulteria perpetrari, et reddit ta-

pariter

1
et 27]

12
tos

erunt Nv] fuerunt

lemma om.

4 ornatos

y.^ cl. 24, ii

fuerit

opera

J
J

5 add. v.6
8 boni corr. x cl. 22., 16
v)
13 facit
14 ornatos B^ cf. 25, 4] ama-

/i

armatos

15 similiter facit

tione

3 add. v.g

amatos (armatos
|

Saturnus

si

N Mars

si

si

Mars G

16 perseverant corr. 6
18 in hor.
20 prava JG] plaj^ja
22 onere xa] opere
deterreantur J
23. fuerit in AG
24 dilacera-

26 facit

FIRMICl

22

qui se ad omne genus excolant pulchritudinis, ut

dicantur esse formosi, et quibus fructus omnis ex vi-

les

rorum

affectibus

Si Mercurius in ipsis
homicidas fortes, et qui

conferatur.

partibus fuerit inventus, faciet

inlicitos puei'orum concubitus

nefaria libidinum cupi-

desiderent, sumptuosos profusos, et apud quos

numquam inveniatur aliquod veritatis indicium, iiigeditate

niosos lasciva semper cum ebrietate saltantes, et qui

sine consilio aut dispositione sumptus suos erogare
9 contendant.
Si Luna in ipsis partibus fuerit inventa,
faciet tales qui adversarios suos varia vatione '[ conspiciant, et qui rursus ab iisdem adversariis suis similibus rationibus fconferantur; assidui etiam operis laboribus opprimuntur, et quibus ex igni vel ex ferro
acerbi dolor vulneris inferatur.
Quodsi diurna geni-

Luna

10

15

sit,
plena luminibus, fortem corQuodsi sit nocturna geniporis substantiam reddit.

tura

et

tura, et

quorum

Luna

fuerit

minuta luminibus,

fuerit

corpus idoneis

faciet fortes et

viribus roboratum,

sit

et qui

variis ac sempiternis profectionum commotionibus transferantur.

Sed bis semper mors violenta decernitur.

10

[Horoscopus in finibus Veneris.] Si boroscopus in finibus Yeneris fuerit inventus, faciet musicos
aut araatores eorundem, bonos benignos benivolos
mansuetos, et qui omnibus hominibus prodesse desiderent.
Quodsi fuerit diurna genitura, et <in ipsis
2 omnes a omnis substantia
pulchritudinis excolant J G
4 facit J
3 conferatur A] conferantur
8 cum del. a
saltantes JJ salutantes
9 sine
erogare P] sumptus suos
consine consilio erogare zl
11 facit zl
disputatione corr. x
spiciant et 13 conferantur] videtur utroque loco idem vtrbum
conterantur .^^
fuisse velut confundo; an conficiant {sic et x)
14 opprimantur
conficiantur v, conservantur D observentur a
16 Luna om. A
18 fuerit] sit
^ et <(erunt tales)> 6
20 variis a] avaris (a variis D)
ijrofectionibus corr. ^ profecti22 lemma
onibus ac commotionibus a
transferant corr. a
1

AN

23 facit A
om. A
25 et om.
26 add. a <(in suis finibus^ x

zl
|

de^iderent D] desiderant

20

25

10

2, 8

23

12.

partibus> ipsa Venus fuerit inventa, magDarum dignitatum deceriiit insignia, <^et)> potentibus viris aut imperatoribus amicitiae merito coniungit, prosperae etiam
sobolis incrementa decernit. Si Saturnus in ipsis fini-11
bus fuerit inventus, et sit diuma genitura, osores etiam mulierum faciet, et qui coniugales execrentur ^i- foi.b^r i
fectus. Si vero fuerit nocturna genitura, faciet inpuros
inpudicos sordidos et miserae libidinis vitiis inplicatos,
et qui ad naturales coitus venire non possint, sed qui
contra naturam praepostero libidinis furore rapiantur.
Variis consiliis mutabilibusque semper errabunt, et

<erunt tales> qui omnes bonos acerbis semper odiis

Si luppiter in ipsis finibus fuerit inventus,
execrentur.
faciet teneros libidinosos luxuriosos sed ab omni cru15

invidia sepositos, et qui ad omne officium

moderationis
adfectent, artificiosos claros et qui in
f
Si Mars in 12
templis bonorum consequantur insignia.
ipsis finibus fuerit inventus, et sit diurna genitura,
delitatis

repentinae turbationis decernit incommoda, et vitae

conpositos ordines turbat, et populari seditione semper insequitur, aut propter feminas varia periculorum
decernit incommoda. Faciet sane musicos organis dulcibus semper applicitos, aut poeticis artibus deditos, aut
certe sculptores vel ornatores efficiet aut mechanicos
Faciet
^sfearum artis subtile decernit [incommoda.
Si vero fuerit nocturna gesane musicos] ingenium.

20

Venus ow.

rosores

risores

<et>

ovi.

^,

ac

cum a, cf.

in spat. vac.

24:, i

rixores

5 /////osores

om.

12 add. ^ (errent a)
8 vitio J
inplicatos A'NJ ow. cet.
16 varia
finibus fuerit J] fuerit partibus
13 exercentur J
adfectent x] affectu
ratione x mundae artis ^ cf. 34, 20
19 repentinis turbationibus j
20 propopulari JT {ante populari
22 organi J
21 feminea
23 applicitos D'J
Utt. p del. N)
24 oraapplicatos (semper om. K, ut applicatos stare jwssit)
25 earum TJ eorum
mechanitores BD
efficiet om. J
subtile F] subcorum G {pro mech. eorum) earum artium a
incomm.
tilia J G
musicos e l. 22 illata del. a facit J
I

JG

26

ingenio

Na

FIRMICI

24

Mars in ipsis finibus fuerit in^entus, dabit

potentissimae ac nobilissimae mulieris nuptias^ ut per
ipsam illi magnifica divitiarum affluentia conferatur.
Sed is ex nimio zelo sollicitudinis dolore cruciabitur.

nitura, et

13Si Sol

in ipsis finibus fuerit inventus, prosperos actus

Sed ex nuptiis miserae daassidua ratione decernit.
Lucra dabit et potentibus
bit dissensionis incommoda.
viris amicitiarum merito coniungit^ ut potentissimorum

virorum prosperis conmendationibus enitescat.

Si

Mer-

curius in ipsis finibus fuerit inventus^ faciet libidinosos

et bonitate morum semper ornatos^ sapientes et qui omni-

10

bus prodesse contendant, grammaticos astrologos <(divinos poetas^, et quorum fabulae gratia venustatis ornentur,
gratos amabiles et totius doctrinae splendoribus adornatos, et qui multa ingenii sui potestate progenerent, oratores sed nobili affluentia sermonis ornatos, aut poetas
divini carminis splendore

vel

fulgentes^

15

orationes

quorum

carmina posteritatis iudicio memoriae mandentur.

Si Luna in ipsis partibus fuerit inventa, facit artifil^ciosos, et qui ad munda artificia semper aftectent, facit sculptores sed quos operis sui gratia conmendet.
Sed haec tunc decernit <(si fuerit diurna genitura.

/OZ..5.9-//

20

Quod)>si fuerit nocturna genitura et sic fuerit inventa,

ex aquosis actibus vel ex negotiationibus vel ex pisca-

omni

tionibus dabit vitae subsidia, sed facit ab

socie-

Reddit zelotypos sed bonitate

mentis ornatos, et qui omnia <(aequata)> moderatione
conponant.

tatis officio

separatos.

1 finibus

J] partibus

magnificata

significandi

2 ut

T]

et zl

divitiarum

cet.
\

DG

3 magnifica

AN]

vitiorum

yia]

cet.
\

4 telo vel celo JT

fluentia BO
affluentia AN] inSuentia
12 add. Nv
11 et] sed a cf. l. 26
5 in ipsis finibus Sol
18 mandentur 6] pandentur
14 splendore A
13 et] sed 6
20 ad om^ A faciet A
19 ipsis T] illis A
(pandantur a)
istius J
sui A] huius
21 quos A] quod
qui BDv
22 suiypl. t
23 et sic fuerit
commendet A] commendent

NOG

inventa om.
27 add. ^
\

{sed si

fuerit in nocturna gen. sic inventa G)

cum moderatione

28 conponant

^]

conplcant

25

2,

25

1217.

[Horoscopus in finibus Mercurii.] Si horo- 15

scopus in finibus Mercurii fuerit inventus, faciet litteratos, et qui creditos sibi actus fidelissimis officiis
exequantur, doctos recto iudicio semper omatos^ curatores 7el principales civitatum publicis rationibus praepositos, rationales et qui fiscales praestationes exigant
Si vero Mercurius in ipsis parfideli semper officio.

quibus est horoscopus^ fuerit inventus, astromathematicos

haruspices faciet, et qui futura
logos
omnia aliqua ratione perdiscant, sed semper omni officio virtutis ornatos, et quibus honor ab hominibus
Si Saturims in ipsis fini- 16
ex ista notitia conferatur.
bus fuerit inventus, faciet infelices amaros, tacitos et
qui verborum ordinem cum quadam sermonis semper
moderatione suspendant, et qui secreta fideli taciturnitate contineant, tarde in omnibus proficientes, labotibus^ in

10

15

rantes fortiter, et qui populo malam famam semper

Erunt enim venenarii, et quorum malitia
insinuent.
ad omne veneni virus accedat, iras suas perpetuis in20

25

dignationibus perseverantes, quamdiu fuerint aut casu

aut suo merito vindicati, vigilantes sufficientes moderatione necessaria, et qui omnia quae futura sunt ominare consueverint, ut illis et status futuri et praesentes per somnia manifestis revelationibus intimentur,
sed qui consiliis suis ad omnem impetum temeritatis
accedant.
faciet

Si luppiter in ipsis partibus fuerit inventus, 17

peritos medicos ***** ut res potentium

iuris

1 lemma om. zl
2 facit d
4 exequantur aj obsequantur vel -quentux (prosequuntur A) rectos A
6 exigat J
9 auruspices A
facit
10 perdiscant F] praediscant J
\

sed semper o. o. ^] semper omni

(praedicant N) praedicant t
15 suspenolficio J sed ad omnia officia
11 omnibus v.
dent corr. a
17 mala fama se x
16 perficientes A
18 venenarii D] venenati
19 viribus BOG
(my ira sua .? ^^
21 sufficienter x
22 ominare consueverint A] omina cons. B
23 statuae futurae
et omni re cous. G recons.
obire cons. J
27 lac.
24 intimentur F] continentur J
praesentia corr. a
\

!firmici

26

honiinum sua

intercessione

dependant.

popularibus noti, sed circa adulteria

ut et desiderent adulteria semper et

Erunt

semper

sane

appliciti,

Per
conpleant.
noctem vero natos actores faciet^ alios tabelliones sed
gloriosos et bono testimonio semper ornatos, ut illis
joi. 59^ I usque ad ultimum vitae diem huius testimonii gratia
Si vero Mars in ipsis partibus fuerit inISperseveret.
sit
diurna genitura, faciet malos malitiosos
et
ventus,
malignos, et qui assiduis contentionibus certent, crudeles temerarios^ et qui nuUis humanitatis rationibus
mitigentur, clamosos inpudentes insano furore praeposteros, et qui omnia vitio satietatis respuant, leves
omnibus facillimis persuasionibus transet qui ab
ferantur, circumscriptores carnifices, <^et^ qui omne
facinus nefario mentis ardore concipiant. Si vero fuerit nocturna genitura, haec omnia ex aliqua parte mi19tescunt. Si vero Sol in ipsis partibus fuerit inventus,

10

15

faciet claros nobiles, et qui[a] populari notitia semper

ornentur, et quorum nobilitas per totius civitatis spatia

discurrat,

et

quos

ficia tractantes.

in

20

suae

defensione

30

of-

Quodsi cum Sole in finibus Mercurii

diximus ipse Mercurius fuerit in-

horoscopo

sicut

erunt

tales

ventus,

intercessionis

Erunt sane multorum actuum

populus agnoscat.

qui

omnia

recti

consilii

ratione

perficiant, et qui incorruptae sapientiae gratia omnibus

Si Venus in ipsis partibus fuerit inpraeferantur.
venta, haec facit quae Mercurium in partibus Veneris

monstravimus.
Faciet magnos felices gratos,
qui omnia facile consequantur, et qui multitudini
omnia quae volunt populari oratione persuadeant^ lae-

25

facere
et

a {quae add. patronos advocatos et in rebus forensibus

ut Pj et J || 1 deprehendant /1 dispensent x
8 ut om. J
o ut illis ^x] utilis zl
2 applicati corr. ^
14 add. a
18 del. A'B
utiles
12 respuaut satietatis ^
21 agnoscat zl G] cognoscat
20 intercessionibus suis corr. a
27 quae Mercurium D*] quae Mercurius
24 oratione zl
29 consequentur J
30 volent J
Mercurius quae /1

stat.

adeo expertos)

30

2, 17

-3,

27

2.

tos doctos mundos amatores musicae, poetas sed quorum carmina splendore nobilitatis ornentur, et quibus

10

ex alienis casibus felicitatis substantia conferatur.

Si 21
vero Luna in finibus Mercurii [in horoscopo] fuerit
inventa, et sit diurna genitura, faciet artifices, sed qui
omnibus artificibus praeferantur.
Si vero nocturna
genitura fuerit^ omnium artium decernit officia, et qui
exercitationibus omnibus delectentur, ingeniosos et qui
negotia peregrinarum mercium tractent, scientes omnia,
et qui huc et illuc variis rationibus transferantur, et
qui omnes dolores cum quadam dissimulatione contemnant.

m.
15

Quia horoscopi decreta partiliter diximus, nunc ex- 1

plicemus quid stellae <(in)> siguis singulis constitutae
***** in quolibet loco partiliter intimabo, ne cum
libros nostros malignus lector acceperit, aliquid nos
dicat tibi invidiae stridoribus denegasse.

20

25

[Saturnus in Ariete.] In cuiuscumque genitura/o/.55'7/

Saturnus in Ariete fuerit inventus, in prima aetate2
faciet malis et infelicibus actibus inplicari, et in omnibus semper inpediet. Sed et cum primum circulum
cursus sui Saturnus inpleverit, id est primos XXX annos, paternam et maternam substantiam minuit, et
quicquid ex his facultatis acceperit, aut minuet semper aut perdet, et assiduis amissionibus et damnis
frequentibus fatigabitur, sed posteaquam prioris sub-

nam

om. D et post Luna pmiit N)

4 del. ^ {in mg. hdbuit A,
11 contendant corr. a
7 excidit velut et <[facit tales)> a
15 add.
16 excidit velut
14 Quia <(itaque> t cl. Vf, n

B^GJ

19 lemma om. zl Si in
invenplura.
in Ariete Saturnus fuerit inventus in hotus (si del.
21 omnibus <^actibus> 6
roscopi signo in diurna genitura zl
23 id est v] det
22 circum corr. x^
25 facultatibus
27 frequentibus x] requirentiminuet AN] minuit
corr. 'Q
decernant.

bus

Quod vel
G) r] Si

priori

FIRMICI

28

stantiae abstulerit facultatera^ processu temporis aliam

patrimonii substantiam conferri faciet. Erunt sane

illi

languidi et periculosi, in 6bdomaticis vel in enneaticis

annis incurrentes periculorum gravia discrimina^ et

opprimentur ab bis periculis^ si nullo benivolae stellae

ipso tempore fuerint praesidio liberati^ et si ipse fuerit
dominus geniturae. In prima aetate cum uxore fdis-

Virginales sane nuptias

cito ab eo aut repentina morte aut discidio separatur.
Dabit tarde vel
corruptam uxorem Saturnus sic positus aut viduam
aut ab alio stupratam, aut quae ab alio marito sus-

cordabitur dissentient iurgiis.

f Num

vitent.

enim uxorem

10

ceperit filios^ et quam macula turpitudinis alicuius

infamet.
Sed tunc decernit uxorem^ cum parodicus

Saturnus
viderit,

(id est temporalis) aut Lunam de quadrato

aut Sol ipsum de Leone vel Sagittario trigo-

15

nica radiatione respexerit.

Sic enim Saturno constituto quamcumque fuerit sortitus uxorem, ipsa ei erit

morigera, et usque ad ultimum vitae spatium integro

Sed et filios tunc conaffectu.
eadem
sequetur, quotienscumque
qua diximus Saturnus
ratione fuerit inventus^ et tunc prospere suscipiet sobolem^ si in Ariete Saturno constituto luppiter Lu-

4 cum eo perseverabit

nam

aliqua radiatione respexerit.

aut ^sus^ceptam sobolem perdet,

Quodsi non
aut certe

fuerit,

nunquam

facit a
5 ab his peric. op3 eneaticis
8 dissentient x^] dissentiet A
discordabilibus a
9 vitent d] vitabunt
dissentietur BG dissentientur zlO
10 dissidio
NumJ virginem a hanc ^ cl. 45,
separetur jr separat -ag
tarde vel corruptam om.
11 Saturnus
om. A
15 Saturnus om. A
Lunam ot] Luna
impositus A
eius
Venus eius vel Merc. vel lupp. A
16 Sol x] se
17 Saturno constituto x^] Saturnus conresp. trig, rad. A
18 ipsa om.
19 integer
stitutus (Sat. om. A)
affectus
B G {qui integrum)
20 perseveraverit
consequitur A
21 Saturnus om. A
22 radiatione A suscipit ^
23 Saturno
om. A constituta A luppiter Lunam om. A (lupp. et Luna D^
25 add. t (coeptam A'D relupp. et Luna aliqua eum a)

illis

prim. ^

BGN

.5

20

25

3,

2-6.

29

decernitur soboles.
Quodsi ad Arietem Saturnus
reversus ex alio loco, grave periculorum decemit exitium, et fratres acerbis inimicitiarum odiis
ei

fuerit

exasperat.

[Saturnus in Tauro.]

Tauro Saturnus fu-5

Si in

qui sic habuerint ad omnes actus propriis viribus crescunt, sed quicquid in prima aetate foi.eor r
acceperint minuent, et per semet ipsos magnam sibi
quaerunt substantiae facultatem, sed in prima iuventute variis inaequalitatibus deprimuntur, et aliis subiacebunt, et viris potentioribus necessitatis causa blanerit inventus, hi

10

Habebunt in prima aetate difficilia tempora,

temporibus gravibus languoribus fatigantur,
et necessariorum penuria vitae patientur angustias.
In
prima etiam aetate ex fervescentium vulnerum exulcedientur.

et

15

ipsis

rationibus laborabunt, et vitiis quibusdam sed maximis

obligantur,

20

magnis aegritudinibus oppressi,

et

ab

discriminibus liberati, longae vitae

spatia consequuntur. Paterna eorum substantia omnis 6
dissipabitur, et nihil neque ex paterna neque ex materna substantia <(consequuntur, sed per semet ipsos
facultates et maternae substantiae^ reliquias
laboribus
Sed sic positus
propriis
recipiunt semper.
Saturnus matrem facit ex amissione patrimonii paupertatis angustiis deprimi, et facit ad angustias mendicitatis accedere, nisi stella Veneris testimonium Saturno bonis radiationibus conmodans materna infeliet

25

et

incommodorum

his

alias

incommoda

citatis

ceptam &,
bolem zl
r] modis

cf.
II

11,
1

sublevarit.

perditam facit
Saturnus om. A

ri)

Nec <ad> hoc solum

A nunquam

decernit so2 alio x] alto

3 odiis
6 hi P]
lemma om. J
\

4 exasperet
5
8 minuet zl
magnae
et inaequabiliter depr. J
11 blandietur J

si

sic <(eum)> ^

quentur

vel

21 substantiae

gustia

nium

10 variis
19 conse-

20 neque ex J]
J
25 an23 suscipiunt J
et r] eam J
26 est testimomendacitatis B G
Saturno N] Saturnus
28 add. a
|

paterna eorum

JT]

add.

patrum

FIRMICI

30
Veneris testimonium

nisi

sufficit,

Luna Venerem prospera

ipsi propriis viribus

suo merito

et

genitura etiam

in

radiatione

Sane

respexerit.

maxima

felicitatis

consequuntur, sed tamdiu infelicitatis onere

deprimuntur, quamdiu primum cursus sui circulum
Pericula autem illis aut ex cau7 Saturnus inpleverit.
sis aut ex aegritudinibus aut ex peregrinationibus inHabebunt autem grave periculum aut IX.
ferentur.
insignia

anno aut XIV. aut XXV. aut XXXII. anno, sed periculorum tempore si benivolarum stellarum fuerint prae-

10

discrimen evadunt^ et
ad
XLIII.
vel usque ad LIII.
accipiunt spatium usque
sublevati, instantis

sidio

annum.
damnis

exitii

Erunt enim

ipsis

et in causis.

Sed

temporibus <(in)> insidiis et

si tempora tunc benivolae
stellae habuerint, periculorum tempore ab istis omni8 bus periculis liberantur. Sed ante XXXII annos numquam eos Saturnus ducere patitur uxores, nec virgines
illis uxores dabuntur.
Quae si datae fuerint, suscipient ab his filios perditos, et alienos <ab)> amoribus
suis.
Peregrinas vero aut ab aliis stupratas uxores
Sed tunc uxores dabuntur, cum
feliciter sortientur.
post XXX annos Saturnus intrat in Cancrum, aut in
Virgine fuerit aut in Capricorno constitutus.
[Saturnus in Geminis.] Saturnus in Geminis si
fuerit inventus, primam aetatem periculis et aegritudinibus quatiet[ur], et faciet ab omnibus discriminibus

15

20

/o/.6(?r//

Luna

perficit ^
et Venus

nisi a] nisi si

lupiter

4 conferuntur

XIV. anno
11 crimen

F
AN

12

XLIII LIII

19 add. t

si

Luna Venerem

F]
viribus PJ in propriis locis

Saturnus om. J
9 XIV.l XIII.
F sed si per. temp. ben. J

add.

cet.

3 ipsi

XXXII. annis

GN
quam T] numerum A

N, om.

LII

13

annum

a] annis

XXXIII J annum ? ^ numSatumus om. A patitur ducere J

16 XXXII]

21 feliciter] frequenter a scd optime opponuntur

virginum nuptiis felices peregrinarum et stuprata22 annos T] annum D annorum N
Cancro a

infelicibus

rum

24 lemma om.
patietur

Gem.

Sat. si in
\

pati faciet

f.

et facit
|

26 quatiet x] quatietur

ABN

25

10

20

31

omnia

viribus

dignitatis

augmenta

et

patri-

monii consequetur^. Sed tamdiu laboris et infelicitatis oneribus deprimetur, quamdiu Saturnus Cancrum
Libram Arietem et eorum quadrata transiverit. Tum
vero in omnibus proficiet, cum Saturnus primam stationem in Leone vel in Capricorno solverit. Faciet
etiam vitia Saturnus in Geminis constitutus, et in
causis <et in> certaminibus decernit maximos adversarios.
Facit etiam et citas et frequentes iacturas
patrimonii,
iactetur,

25

611.

Illa erunt sane periculosiora discri-.

difficile liberari.
mina, quae ebdomaticis et enneaticis annis fuerint inHabebit autera periculosa tempora in cuiusrogata.
cumque genitura Saturnus sic fuerit inventus, usque
Caveat autem ab aegritudinibus his
ad XXIII annos.
annis, praesertim cum in huius signi quadratis lateribus Mars fuerit. Habebit enim turbationes simultates
<(aegritudines contrarietates)>, et in magnis laboribus
Nihil magnum etiam nec de pa- 10
saepe versabitur.
terna nec de materna substantia consequetur, <(sed ipse

propriis

15

3,

et

ut frequenter in vita varia conflictatione

cum ad extrema venerit vitae discrimina,

postea eum in magnis negotiis facit potestatis alicuius iussione constitui^ et cum claris ac potentibus
viris honoris causa versabitur.
Erit sane in omnibus
actibus clarus ac nobilis, et assidue peregrinabitur, et
ad regiones varias transferetur.
Sed huic uxor virgo 11

non

dabitur.

Quodsi testimonium lovis virginem forte

1 sane erunt A
3 autem A] vitae f
XXXIII. r cf. 33, 4
his ^] in A ab cet. illis a
Saturnus F
8 add. N
10 consequentur J

5 XXIII.

13 deprimentur J
ipse 6tpro in se N
15 prima statione J
transierit J
17 in Geminis Satumus d
18 add.
adversarios
et

22

eum

maximos

conflictione

x^J

cum

stitutus corr. x^,

fuerit

(certaminum A)
20 ut JJ
om. A
|

19 et citas] rixas x
21 et
discrimina

{del. a)

14 et Arietem
16 absolverit 6

Mars d[
add. H, seo
7

-tutum

D^NJ potestates
25 ac JJet

potestatis

Da

23 con27 quodBi

FIRMICI

32
.dederit

mine

uxorem^ aut repudio ab ea aut mortis

discri-

unum

filium

dividetur.

Erit sane sine

filiis

aut

Sed cum Saturnus ad signum Scorpionis

suscipiet.

accesserit, tunc et felix et gloriosus et pecuniosus erit.

Sed et tunc viduam sortietur uxorem, cum qua sine

aliquo dissensionis iurgio usque ad diem ultimum per12severabit.

Multae etiam res ei credentur et multas

multas cum viris potentioribus habebit

ex ipsis simultatibus periclitabitur, nisi
bene tunc in genitura currens periculorum

<(e)>rogabit, et
simultates, et

lovis stella

10

Erunt enim qui sic babuerint Saturnum, semper magnis ac potentibus viris
contrarii, inferiorum sibi praesidia semper applicantes,
et frequenter erunt in libera custodia constituti.
Nuistorum discrimina mitigarit.

foi.GOv 1

trient capillos propter amicitiae alicuius

incommodum

propter infortunium mortis aut damni alicuius

Sed cum variis periculorum discrimisera tormenta.
minibus conquassati fuerint, tunc prosperae felicitatis
sublevantur augmento, ut et laudes et patrimonia consequantur, et ut hereditas eis repentina proveniat.

15

vel

Tunc enim
13

divitias et

maximorum fundamentorum

minia consequentur.
[Saturnus in Cancro.]
fuerit inventus,

Saturnus in Cancro

si

in seditionibus in causis et in multis

contrarietatibus inplicabuntur, qui sic eum habuerint,

et quicquid a patre vel a matre fuerint consecuti, misera laceratione semper amittunt, sed suis viribus et

sua

maximam

virtute

substantiam

JA

consequentur,

et

2 dividitur corr. v
3 suscipit ^
Scorpionis
9 nisi si A
8 add. v,6
multas] multa x
13 contra
12 Saturnum habuerit non semper d
11 erit
15 amici x tristitiae a cl. 43, 10
A praesidia sibi J
19 augmento N]
18 quassati
prospere AN] prospera
20 eis] ei %^ (etiam c)
et om. d
augmenta laudem
23 lemma om. D si fuerit
et dominia d
21 fundorum a
inventus om. D Quicunque habuerint Satumum in Cancro N
25 in contrarietatibus J contrariatioet zl
24 et in G] in
habuerint om.
nibus
qui
1

dabit

signum

d
A

20

do-

25

3,

33

1116.

eorum

erit vita, ut et quaerant semper et perSed pericula ex turbatione aliqua aut ex aegri-

talis

dant.

tudinibus habebunt, sed in ebdomaticis et in enneaticis

quamdiu XXIII. aetatis annum transierint. Usque

ad hanc enim aetatem maximis periculis fatigabuntur.
Quodsi periculorum tempore benivolae stelUe habue-

l'*

annis,
5

temporum dominatum

rint

10

15

vel

Saturnum

Sed in diametris domorum suarum

haec eadem simiU ratione decernit.
20

dominum

vel

geniturae prospera radiatione respexerint, vel si benivola steUa fuerit geniturae domina et bene sit coUocata, venientium periculorum discrimina mitigantur.
Quodsi tempore periculorum sicut diximus a benivoHs
steUis genitura fuerit adiuta, erunt amissiones parentum aut fratrum aut ex causarum conflictationibus
[aut ex] damna, sed ipse ex omnibus periculis liberabitur.
Sed cum in domibus suis Saturnus fuerit <(constitutus), tunc damna tunc tempestates tunc pericula
tunc aegritudines tunc causas assidua ratione decernit.

cum

fuerit inventus,

si

In Geminis vero 15

fuerit, exagitabit eos et repentinis soUicitudinibus

et pericuUs inplicabit.
Tunc enim et iufortunia indicit, et tamdiu malorum istorum continuatione quassabit,

quamdiu Cancri transeat signum.

25

30

Cum

enim in

partes Saturnus, tunc iacturam patrimonii faciet et in tantis angustiis consti- /oi.eo^ ii
Tunc turbae
tuet, ut eos humanitas aliena sustentet.
tunc seditiones tunc erunt varia vitae discriraina. Sed
tropicas

Cancri venerit

cum tropicas partes Cancri Saturnus transierit, praecedentia mala leviter sopientur, ut et a soUicitudinibus
et a pericuUs separentur.
Sed et numquam prima 16
1

et (post ut)

om.

annum BDJ
geniturae J] Lunam

om.

J
ON

2 ex priics om.

anni

A ann G

om.

3 in poster.

Saturnum

10 venientium] adven. A imminentium ^ cl. 39, 18

14 aut ex dam13 conflictatibus
nis corr. a
15 add. Nv
16 lege pericla
17 et 19 ratione
Sed si i. d. d. si fuerit J
24 tropicas N]
/i] radiatione
Saturnus
tropicis (tropici A)
partes N] partem (partibus G)
30 et sec. ovi. J ei x
del. ^
25 constituit J
2'J et ut d

FiR.Micus, edil.

Kroll, Skutsch

et

Ziegler.

11.

FIRMICI

34

perseverabit uxor, nec aliquando eos in primis conIn prima enim

tractibus prosper sequitur eventus.
vita inferioribus mulieribus aut degeneribus quolibet
genere copulantur, sed has easdem postea constanti

mentis excludunt. Quodsi in boc signo Sapositus aut secum habuerit Lunam, aut eam
forti radiatione respexerit, filios denegabit, et erunt
aliqua coloris foeditate deformes, nigri fellis abundantia colorati, et a nigro felle assidua contrahentes
iudicio

turnus

incommoda.

Desperabuntur sane in aegritudinibus, et

Erunt animo
difficile convalescunt.

10

17 post aegritudines

humani misericordes

angustias subpatrimonia, <et> ex his

habentes vitae subsidia. Erunt etiam alienorum filiorum patres, habebunt absconsa vitia, et tali erunt
praediti dignitate, ut et fratrum suorum domini esse
Erunt sane locupletes et pecuniosi, multis
videantur.
simplices

levantes^

suscipientes

alienas

aliena

ac potentibus viris noti^ tardi in omnibus actibus et

qui nolint cito publicis occupationibus applicari, ab
omni servitio separati, et honesti ac divini animi splendoribus adornati vitam suam prosperis semper rationibus degant.

18
'

15

20

[Saturnus in Leone.] Quicumque in genitura

Saturnum in Leone habuerint, assidua pulsabuntur inIn primis aetatis annis vires habebunt.

vidia.

Inter-

dum

claris et gloriosis actibus destinati, [et] ex ipsis

actibus maxinia consequentur insignia, et maximae fe-

ornamenta percipiunt. Interdum ex his actibus separati erunt, quin etiam ab omni administratione
licitatis

2 sejT] aliquo modo A

6 se4 constanti postea J
9 assidue
cum v] secundum
8 felicitate zl
(corr. v,^)]
13 add. ^
20 et]
11 postea J
ab his
continua J
animis J
ut a
divini ^] divinis J divitiis
(divitis A)
22 degant ^ (degunt x)] negant
21 adomati F] occupati J
25 vires suspectum habebit
23 lemma om. A
regant J
J
26 et AON] ac BGD gloriosis N] religiosis actibus AD]
artibus del. x
29 erunt ante vacui propter clausulam trans1 perseveraverit
3 quilibet

quetur

aliquando

DOG

F
F

\\

25

3,

16-20.

35

Sed a parentibus aut nihil accipiunt, aut si

Sed in prima aetate et in
quid acceperint perdunt.
prima iuventute erunt languidi periculosi et multis
occupationibus inplicati, corporis etiam quaedam torvacui.

menta patientur, et extremorum corporum fatigabuntur

doloribus. Habebunt autem latentia vitia aut latentea /oi.et''
Virgines vero uxores ducere numquam pote- 19
runt.
Quas violenter si consecuti fuerint, ab iisdem
quolibet genere separantur. Verum illis uxores sortiri
dolores.

10

proderit,

diu

15

quae iam aliquando susceperint filios. Sed quamsui circulum Saturnus inpleverit,

primum cursus

neque nuptias neque patrimonium neque gloriam conNam quicquid ante hoc tempus consecuti
sequentur.
fuerint amittunt.
Et in hoc signo Saturnus positus
duarum nuptias decernit uxorum; nam et ultra hunc

numerum quascumque

aliqua consuetudinis ratione

Sed20
cognoverint, aut proiciunt semper aut efferunt.
habebunt dolores ex casibus filiorum, et si Luna aut
cum ipso fuerit aut ad ipsum feratur, filios difficile
20

Sed

consequentur.

et

quotienscumque tropica signa

fuerit ingressus, tunc decemit incommoda.

Sed et in
Pisces et in Greminos cum circumiens venerit, haec

eadem decemit quae in

maximis utilitatibus

tropicis.

nis
25

etiam gloriae
actibus et in

proderit.

In ceteris vero sigTunc enim integra

Sane in negotiis et
insignia.
vita assidua ratione mutantur, navigabunt fluvios grandes et maria^ et per deserta loca
iter facient, et quicquid parentes nunquam ausi sunt
decernit

omni

etiam et

3 prima om.
(et
5 extremis a extremarum corporis partium x
6 autemj
doloribus fatigantur
etiam ^
8 fuerint consecuti ^
9 quolibet %^] quovis A
in genere J
verum illis om. AO
quo sit
quo fit G
vero A
10 susceperit A
sed x] et
11 Sat. sui circ. N
Sat. om. A
15 et del. x ultra om. J
18 nisi
aut ow.
J
21 et om. d
22 Piscibus
Geminis corr. a nisi fuerit
in om. A
macis cl. 4S, 24
circuiens d
23 quae om. A
24 integra hJ in cetera
et ceteris N in ceteris D

ponit t

quin xa] qui

in pr. iuvent. del. a)

zl

||

periclosi

lege

BODN

3*

FIRMICI

36

21 facere, ipsi facillimis rationibus conplent. Habebunt

etiam plurimos fratres aut ex alio patre aut ex alia
matre, sed erunt ab omni affinitate meliores, potentissimae dignitatis gratia sublevati.
Erunt sane cordatissimi peregrinorum inimici iracundi boni benivoli

incorruptam fidem in omnibus contractibus

serveut, boni consilii, integri et incorrupti animi, muldocti, et qui

torum amici, et qui omnia validissimis viribus conHabebunt sane in quadam parte corporis cipleant.
catricem, et sustinebunt assidue iacturas dignitatum,
ut frequenter ex alto dignitatis gradu aliqua humilitatis deiectione labantur ***** fuerit ingressus, in
22 quo eum diximus pericula decernere. Habebunt sane
substantiam ex aliena sibi largitione collatam^ sed tantam ut aliorum possint angustias sublevare. Erunt liberorum defensores, laborantibus hominibus semper
patrocinia commodantes. Sed cum haec omnia fuerint

anima eorum ad

adsecuti, longaevi morientur, et

lum
/oL6i^ //

15

cae-

Saturnus enim in Leone

applicata transibit.
positus animas eorum qui sic se habuerint in terra,
diis

innumeris angustiis liberatas ad caelum et ad originis

suae primordia revocat.
23
[Saturnus in Virgine.] Quicunque in genitura
Saturnum in Yirgine habuerint, in prima aetate aegritudines et vitae patientur incommoda, sed tunc malis
fortioribus inplicantur, cum ad Capricornum vel ad
Taurum Saturnus transitum fecerit, vel cum duplicia
3 ab del. a sed cf. Kroll Mus. Bhen.
mediocres A
5 <(suorum et^ peregr. x

LII 588

meliores F]

6 incorrupta fide

servient corr. ^ (serviant N serventur D)

8 conpleant a] contineant (-nent N)
11 ut JTD] et N et ex
12 labuntur
lac. stat. ^, excidit velut sed tunc haec mala fortius conin que corr. ^
valescunt, cum in tale signum Saturnus
13 eum J (cum N)] enim
19 applicat J
lege pericla
22 primordia
transibit om. J
20 positum J
Saturnum J

AJ

10

originis suae ^
tudinis corr. ^

26 Capricorni

23 lemma otn. A
24 habuerit AGO aegri25 et om. J (vitaeque N)
patietur BO
27 Tauri signum zl Saturnus om. A
\

20

25

3,

21-25.

37

signa fuerit ingressus. In liis enim signis turbationes

damna sollicitudines dolores et periculorum repentina
Per cetera vero signa pergens bonos
decernit exitia.
actus bonas occupationes et bonae felicitatis decernit
ornatum, ut ex his actibus et patrimonii augmentum
et gloriam consequantur, aut certe de incommoditatibus et laboribus et periculis liberati requiem conLaetum et gloriosum babebit[ur] id temsequantur.

Sed si in genitura Saturnus [in Virginem vel] 24

ad Virginis venerit signum, nuUam iUis poterit decerSane plus habebunt ex suis viribus
nere feUcitatem.
quam ex parentum facultatibus, et erunt nunc humiles
nunc sublevati. De locis et de negotiis assiduis rationibus transferuntur, et quicquid primum ab eis quaesitum fuerit, miseris ac profusis lacerationibus dissipatur, et cum omnis substantiae facultas dissipata
fuerit, rursus aUam facuUatis substantiam consequuntur; sed et ipsam pari rursus ratione dilapidant, nec
pus.

10

15

20

aUquando quaesitum poterunt patrimonium possidere.

Erunt sane circa muUeres in prima aetate semper in- 25
stabiles, sed et muUeres iUis in prima aetate *****

25

legibus sortiti uxores^ neque consentient cum

neque per ipsas utiUtatis aUqua commoda conSed nec virgines sortientur uxores, sed
sequentur.
aut ab aUis stupratas ducunt, aut quae iam susceperint fiUos.
Quodsi virgines aUquo casu uxores sortiti
velociter
ab eorum consortio separantur. Sed
fuerint,
nec unius feminae habebunt notitiam, miscentur sane

erunt
ipsis,

et

ignobiUbus

abiectis,

et

eas

fido

diUgent

semper

J pergens F] pro genere

5ut] et
6 consequentur GOv
7 idem Ov
8 habebit N*J habebitur
9 del. ^ in Virgine J a Virgine ad
Librae ven. x
14 transferentur A'
16 fuerit dissipata ^
19 poterit zJ possidere patrimonium
21 excidit velut <(non
perseverabunt, et quascunque fu^erint ^ (mulieres illae quas a)
3 vero per cetera

Nv augmenta d
I

23 consequentur AJ persequentur
24 virginem sortientur
A
29 et (sed N) eas fido diUgent d] et assiduo di-

uxorem

ligenturr

(et

ab

iis

fido

diHgentur

a)

FIRMICI

38

Erunt sane cordati doctrina ac sapientia pleni,

multis occupationibus dediti, et multa appetentes^ <^sed^

26affectu.

ex his quaecunque assecuti fuerint, <^et^ patrimonii

sui substantiam dissipabunt, et pro aliis damna assifoi.61^1 dusi sustinebunt, et in bis ipsis erunt captiosa falsitate fallentes.
Eruut etiam parati ac proiecti ad peet

Erunt popularibus
ricula^ in publicis constituti locis.
studiis inplicati, noti omnibus et omnibus intimati.
Dolebunt ex infortuniis filiorum, et dissipabunt patri-

monium, cum
cessariis

locis

suas

affines

cum in
Quidam

cardine geniturae vel

<(in)>

Saturnus fuerit inventus.

Habebunt

sortientur uxores.

vitia

et

ne-

10

et

in

27 necessariis corporis locis assiduos dolores. Quodsi ipse

dominus temporum fuerit, sibi ceterisque stellis dividens tempora, erunt in soUicitudinibus in iniuriis et
sine causa peregrinationis sustinentes incommoda, et in talibus erunt periculis, ut ad
multa discrimina accedant. Quidam enim ex altis locis aut ex praecipitiis babebunt pericula, aut ex bestiis
aut ex quadrupede aut ex aqua, et sic ante oculos
suos mortis videbunt pericula posita, ut tunc se pu28 tent iterum renatos. Venient ad conspectum magnorum
ac potentum virorum, et cum apud ipsos fuerint apEt cum ab his
petiti, [ab] eorum liberantur auxilio.

15

in peregrinationibus,

omnibus fuerint periculis liberati, felicitatis gaudiis

sublevantur.
Erunt sane contentiosi, et qui nunquam
possint pudoris verecundiam sustinere. Erunt humani
2 et om.

Ov

ante multis pon.

add. ^

3 allecti erunt

add. ^ (collegerint una cum

39, 8. 21)
4 sui
p. 8. substantia a) sed ex his quamcunque sine <^et/) x
5 his JT] iis
6 lege pericla itemque 1. 17. 19. 21 al.
om.
8 noti omnibus a] notionibus
10 add. a
cardine a] cardinem
cardines d cardinibus 6
necessaria loca A
11 et
corr. t ifln consecuti ?

cl.

13 assiduos om.
om.
ipse P] ipsum signum d
14 divident corr. y,
16 sine] sive A' G
18 multos discrimen
accedat
accedat et D (mortis discrimen accedant 6)
23 potentium d
24 del. ^
auxilio liberantur A' auxilio om. d
25 gaudiis T] gradu J
(insidiis liberantur N)

20

25

3,

39

2631.

Sed
longaevi, et quibus se tarde felicitas conferat.
tunc f lucebit si Saturnus non fuerit geniturae dominus.

[Saturnus in Libra.] Quicunque in genitura Sa- 29

turnum babuerint in Libra benivolarum stellarum testimoniis adornatum, babebunt maxima subsidia facultatum. Quodsi nudus Saturnus benivolarum stellarum
testimonio fuerit^ nullum poterunt habere vitae subsidium.

Sed

tibus vel ab
10

15

et quicquid consecuti fuerint vel a paren-

ratione deperdent.

Quodsi sic
minaci radiatione
respexerit, cum praecedentibus malis etiam gravia
discrimina decernuntur. Sed tunc erunt graviora pericula, cum ebdomaticis vel enneaticis annis fuerint periErunt tamenSO
cula, ut ab his difficillime liberentur.
in tantis angustiis, ut ab aliis quaerant cottidianae
vitae subsidia, et tunc ignominia tunc angustiae tunc
omnis infortuniorum calamitas infertur. Si vero ipso
aliis,

positum Saturnum

facili

malivola

stella

quo imminent pericula, oportuna geniturae

loca benivola stella possederit, [ut] ab omni infortu-/o/.6i^//
niorum pondere sublevantur. Sed et quicquid in prima
tempore

20

aetate consecuti fuerint, miseris lacerationibus dissipatur, praesertim cum Cancri signum Saturnus fuerit ingressus.

Tuuc enim

accusationibus
25

in

difficultatibus

in

damnis in

in

aegritudinibus in custodiis erunt.

Cum Saturnus in dextro quadrato fuerit inventus, sed31
et cum principales geniturae cardines Saturnus fuerit

tunc omnifariam omnium infortuniorum

decemit iiicommoda, tunc proscriptiones tunc lacerationes patrimoniorum erunt, tunc mendicitatis onere
deprimuntur, tunc Saturnus parentibus dolores ex filio-

ingressus,

30

2 tunc <^eis substantiae facultatem acquirere^ licebit x

4 habuerint om. J
6 Saturaus F] ab his
A 10 malivola D-] benivola 12 Sed et
13 pericula del. a
18 opportuna N] opportunae
19 del x
omnium J
20 subleventur zl
21 dissipantur d
22 Cancrum zJ
24 lege custodis itemque v. 40, i infortunis, 40, 12 consili al.
27 omnifaria
29 patrimonii J

lemma om. A
et nuUa maligna
3

FIRMICI

40

rum

infortuniis dabit, tunc paterna substantia dissipatur, tunc angustias, tunc sollicitudines tunc accusaSed et cum domum suam
tiones causasque decernit.
rursus fuerit ingressus, haec eadem simili ratione de32 cernit. Hoc etiam tempore aut indignis aut peregrinis
aut servilibus mulieribus copulabit. Sed haec tamdiu

sustinebunt,

quamdiu primum circulum cursus

XXX

annos conpleat.

sui Sa-

Verum

post boc
tempus quamcunque fuerint sortiti uxorem, obsequiis
earum capti exbibebunt integros coniugales affectus.

turnus id est

33H0C idem

et

in

mulierum genituris

10

Erunt

decernit.

sane cordati semoti boni consilii, sapientes docti magni

omnia desiderantes, imperiosi noti gloriosi, in magnis
negotiis constituti, et cum maioribus viris vinculum
amicitiae copulantes, et <(in)> magnis civitatibus aut
in magnis populis habentes honoris insignia.
Erunt
sane tales qui nunquam capi faUique possint, contentiosi multa discentes et multa scientes, et qui cito a
Sed ex nervis et ex nervorum
periculis liberentur.
34 doloribus graviter fatigantur. Erunt praepositi publicis locis, alios adiuvantes, et ex aliis habentes hominum potestates. Erunt felices si in bonis geniturae
inventus, aliena patrimonia possidebunt, multa praestabunt. Erunt tales quibus dii futura praedicant, et qui animi sui instinctu futura praevideant. Mancipiorum ac possessionum dominium consequentur, tradentes substantiam suam filiis, et uxores
et filios pro geniturae suae decreto consequuntur.

15

20

locis * * * fuerit

dabit infortuniis

5 etiam]

enim

v.

cum

servili-

(copulabuntur ? ^) sed haec ^] sed etiam

copulabunt
etiam om. N) sed vitia d. I 236, 16 a)
co (haec etiam a
11 mulieris corr. ^ muliebribus 6
7 Saturnus T'] facit d
aut a magnis A
15 copulantes T] habentes d
add. A
20 graviter om.
21 alios
17 falli capique possunt zl
adiuvantes a] adiuvantes ex aliis ex aliis om. P (aliorum .? J)

bus

dominium
inventi

potestatis x

23 excidit stellae

25 praevideant a] praebeant

nomen

fuerint
\

26 dominia

AJ

25

V
Morientur sane

filiis

3,

41

3137.

diviso patrimonio

et

ab omnibus

periculis ac sollicitudinibus liberati, si tamen illis integrum vitae spatium a domino geniturae fuerit de-foi.62''i
6

10

15

cretum.
Quam rem sicut frequenter diximus in omnibus genituris diligenti debes ratione colligere.
[Saturnus in Scorpione.] Qui Saturnum in Scor-35
pione habuerint, multis turbis in prima iuventute et
multis periculis inpugnantur, et neque paternae nec
matemae substantiae habebunt potestatem. Sed et si
aliquid ex rebus paternis ac maternis nacti fuerint, id
totum variis dissipationibus minuunt. Sed nec vita
Ipsi vero in
parentum aut clara erit aut nobilis.
prima aetate maximis deliciis nutrientur, postea vero
erunt in angustiis et in f exitii et in laboribus et in

20

cum magna

difficultate et cum maglaboribus

cottidianae vitae
magnis
angustiis
habebunt alimenta. Decernuntur autem similia peri- 36

aegritudinibus, et

nis

et

in

cula ebdomaticis et enneaticis annis <^us^que ad XLIII.

aetatis annum.
Sed si periculorum tempore benivolarum stellarum fuerint praesidio sublevati, instantium

periculorum discrimen evadunt; nihilominus tamen

Sed cum
etiam sic eosdem assiduis erroribus turbant.

locum

suum

specialiter
25

Satumus trigona radiatione respexerit,

tamen cum in Cancro fuerit, faciet tristitias

dolores peregrinationes angustias. Verum cum ad Leo- ^

nem venerit et stationem in eodem signo fecerit, tunc
initia felicitatis dabit; <(tunc)> eos facit omni ratione
proficere, tunc honestatis insignia conferuntur, et glo-

7 habuerit corr. v
8 inpugnatur corr. v
6 lemma om. d
10 erunt A
11 minuit A minuent A
nec V (neque)] ac
14 in angustiis
l;i postremo A
minuitur ^
laboribus
j

et del. a geminatio manifesta, sed quid eiciendiim diffidle visu

15 cum sec' om.
et lab. JT
16 in del. x
exitu] aestu x
in exitu vel labor.
angustiis [et in exitu] vel magnis lab. g

17 autem similia A'N] aut similis

18 usque a] que
22 terroribus N turbat a
23 trigonica ^
26 venerit
27 add. x radiatione
Saturnus

FIRMICl

42
riosorum negotiorum

Statim enim
omnis genitura
ad felicitatis initia transfertur. Tunc enim dolores et
tristitiae et sollicitudines omnifariam sopiuntur.
Sed
nec cum primis uxoribus qui in Scorpioiie Saturnum
habuerint perseverant. Sed nec virgines sic positus
ut in Leone

initiis

honestantur.

primam stationem

fecerit,

decernit uxores, sed aut viduas aut aliis iunctas. Missane plurimis mulieribus, sed a quibusdam

centur

38morte ab

Valitudines sane
repudio separantur.
si
in
extremis
f
Scorpione positus
corporis
partibus faciet, et absconsorum et latentium locorum
assiduos dolores.
Sed si luppiter in oportunis geniturae locis inventus Saturnum in Scorpione positum
prospera radiatione respexerit, et dolores et valitudines
et vitia mitigantur.
Sed in loco filiorum in Scorpione
foi. 62^ n
poBitns Saturnus nocebit, et quicunque filii primi susPostea grata
cepti fuerint^ vario genere dissipantur.
39sobole gaudebunt. Sed cum Saturnus ad hoc idem
signum id est ad Scorpionem reversus fuerit, erunt
aliis

et vitia in

10

15

fortiores, et in locis et in populis potentes efficiuntur 20

et clari, et multi circa eos ipso tempore efficiuntur

humani.

Haec eadem

et in mulierum genituris decernit.

institutionis libro diximus, quae in
virorum genituris dicuntur, ipsa et in feminarum geni-

Nam
^^

sicut in

turis operantur.

25

[Saturnus in Sagittario.] Quicunque in Sagittario Saturnum babuerint^ periculis et multis aegritudinibus inplicantur,

et

neque de paternis <^neque de

matemis)> substantiis aliquid consequuntur. In damnis vero et sollicitudinibus erunt maximis, et per semet
ipsos maximam substantiam consecuti, hanc eandem
3 transferatur J
a honestatur J
8 pluribus A
9 separentur BOG
10 si] si
sit N sed x Saturnus ^ del. a
15 in prius om. A
21 ipsos
A
22 et ^J tibi (ibi v [0 ?])
23 in om. J cf. I p. 08,11
24 dicuntur] dicimus cl. l. c. i
25 operatur {scil. Saturnus) v,
26 lemma om. d Qui Saturnum in Sagittario d
27 habuerit
AD <(multi8^ peric. vel sim. a
28 add. 6
30 et in
1

initiis]

officiis

lege alis

30

Sed

et

cum quadrata geniturae

MC. aut IMC. partem

[ad]

quasdam animo
dissensiones

15

20

43

3744.

rursus miseia dissipatione deperdunt.

Aegritudinibus
vero et valitudinibus variis inplicantur, et tunc habebunt periculorum discrimina per omne vitae spatium,
cum ad ebdomaticos vel ad enneaticos annos venerint. 41
Sed ex bis periculis facillimis rationibus liberantur.

cum

10

3,

vanitates,

et

intraverit loca, id est

fuerit ingressus, faciet
faciet turbas et domesticas

incommoda,

faciet

damna

custodias,

causas amissiones incommoda tristitias.

Cum vero in
Piscibus fuerit, tunc initia felicitatis dabit, et cum
in eodem signo stationem fecerit, vitae et gloriae decernit insignia, et patrimonii largitur augmentum. Cum 42
vero ad Geminos et Cancrum venerit, tunc erit ei ex
omni ratione contrarius. Cum ad Sagittarium et Capricornum et Aquarium venerit, turbas seditionesque
Cum secundo tempore ad Pisces venerit,
decernit.
rursus claros eos faciet, et totum quod perdiderunt,
cum augmento facultatum maximo consequuntur. Sed43
nunquam in horoscopo sic habentes Saturnum uxores
virgines sortiuntur, et ternas semper sortiuntur uxores,
et habebunt semper assiduas dolores ex infortuniis

Sed si luppiter in Sagittario Satumum positum nulla radiatione respexerit, nec nxores dabit nec
Habebunt sane propter mulierem vel mulieris
filios.
causa graves dolores, et in aqua vel prope aquam incurrunt gravia vitae discrimina.
foi62^i
[Saturnus in Capricorno.] In Capricorno Satur-44

filiorum.

25

rursus om.
4 ad sec. om. JBv
imi omisso caeli)
partem ^] parte

7 del. ^

IMC.

6^

10 inpari
commoda om. D tristitias incommoda N
12 in om. A
14 tunc erit f] interit
inerit A iterum erit a
15 et om.

in

\ie.

20

nunquam BGva] nusquam

Saturnum
om.
zl

in horoscopo 0] prospere

21 ternas] peregrinas ^
22 semper
25 mulierem P] mulieres J
mulieris P] mulierum
26 in aquam A
inrurnint gravia T] babebunt A
zl]

signa

28 lemma om.

scilicet in tropicis

Quicunque Saturnum
babuerit

in Capricorni partibus

FIRMICT

44

num

quicunque habuerint in partibus scilicet tropicis,

omnis eorum substantia et omne fatum assidua deiectione

Nam

mutabitur.
felicitatis

quotienscunque ad

accesserint, totiens

tione labuntur, et
tibus tenebuntur,

summum gradum

deceptiva quacunque ra-

tamdiu infortuniorum inaequalita-

quamdiu <(primum)> cursus sui circulum Saturnus inpleverit, vel quamdiu potestatem
45 sui temporis erogaverit. Ibunt autem per baec vitae
discrimina, quamdiu Saturnus Geminos Cancrumque
transierit. Erunt sane tales ut sperentur habere maxi-

ma subsidia
***** sed
^

10

facultatum, sed nibil magnum in deposito

babentes divitiarum opinionem domesticis

angustiis deteruntur; paterna etiam eorum et materna

Sed et quicquid susceperint,
substantia dissipabitur.
boc tempore varia ratione deperdunt, et omnem sub-

46 stantiam minuent.

15

Erunt etiam

in peregrinationibus
constituti, et habebunt vitae

in aegritudinibus
discrimina et V. et VII. et IX. aetatis annis, praesertim
<^et^

cum

iste

Tunc
triplicatus fuerit.
in aegritudinibus in damnis in turbis in

annorum numerus

enim <(erunt>

20

doloribus in iniuriis.
Erunt etiam maximis infelicitatibus demersi, nisi fuerint benivolarum stellarum praeTunc enim erunt infortunia tunc egesidio sublevati.
states, ceteraque omnia quae diximus, si nuUarum
<^benivoIarum stellarum) praesidium istorum malorum
impetum fregerit. Tamdiu autem erunt in his malis,
quamdiu loca sua Saturnus ingressus ad dextrum ve47 nerit trigonum. Sed omnifariam in Capricorno con-

stitutus

cum ad Geminos

et

ad Cancrum venerit, om-

4 accesserit A
5 labuntur a]
1 habuerint 0] habuerit
tamdiu A'] tam
laborabunt J laborant A laborantur BOG
11 deposit N
12 <habeant)> v.
6 add. Gzl
divites
13 deteruntur P] decernuntur d
sed] et y.
<^servantes> 6
19 Tunc T] Nunc /IG
14 susceperit J
17 add. G
22 nisi J] si F benivolarum
20 add. ^
21 etiam erunt F
stellarum ow. T
25 suppl. 6\ <(stellarum)> a istum x ma26 fregerit impetum J 29 etj vel ^
lorum J] malivolorum F
|

25

3,

45

4449.

nium coutrarietatum decernit incommoda. Sed cum

in Leone erit et in ea fuerit parte in qua est f Capricomus constitutus, tunc actus maximos et prosperae
Sed nec in hoc signo
felicitatis augmenta decernit.
constitutus virginem dat uxorem, sed hanc eandem
Sed et quaeseparat semper aut morte.
primae desponsae fuerint, non easdem pa* * * ^ aut in matrimonio
titur
perseverare. Sortientur
Sed hi filios ex duavero uxores ab aliis stupratas.
bus mulieribus suscipiunt, habebunt tamen dolores ex
assiduis mortibus filiorum, aut filii illis in perpetuum
Dolores vero et valitudines aut in ex-48
denegantur.
aut repudio

cunque

10

illis

tremis partibus corporum, aut in absconsis et necesSed maximas incurrunt vitae tempesariis babebunt.
15

et

ingressus.

cerit,
nitatis

20

maxima

states
fuerit

ex

istis

pericula,

cum Saturnus Ca,ncrum /01.62" ii

Sed cum ad Leonem transitum

tempestatibus

liberati

fe-

tranquillam sere-

cum maximo consequuntur felicitatis

augmento. Tunc enim Saturnus requiem tunc pecuniaiTim augmenta, tunc substantiam tunc sanitatem
tunc laetitiam tunc rectum ordinem vitae sopitis omlaetitiam

nibus infortuniis largitur.

[Saturnus in Aquario.] Quicunque Saturnum in49
Aquario babuerint, erunt in prima aetate deiecti, et
85

30

quicquid paternum susceperint perdunt. Sed et quicquid primum habuerint, eadem laceratione dilapidant,
et tunc ipsi et per semet ipsos ex magnis actibus proficiunt.
Habebunt autem ex aegritudinibus maximas
vitae tempestates, sed ab his omnibus liberantur. Erunt
autem periculorum discrimina in ebdomaticis et en2 in om.
7

BOG

primae TD-J

me

erit del. ^ fuerit a

aut N, ras. interiit

Capricomus] Sol y.
D^
8 excidit velut

aut in matrimonium duci ^ sortiuntur J

14 maximae
incurrent BO
18 consequuntur A] sequuntur G consequentur J constituuntur BOv
19 Saturnus JTD- (om. A)] significant
22 lege infortunis
23 lemma om. J
{et D^?)
24 in om. A'OD
27 et sec. om. Ov
25 perdent J
I

JN

'

FIRMICI

46

Erunt
50neaticis annis usque ad XLIIT. aetatis annum.
autem pericula maxima hoc tempore, erunt aegritudinos
erunt causae, erunt terrores erunt peregrinationes, erunt
tales humilitates ut ad detrimentum captivitatis et serSed
vitutis veniant, erunt angustiae erunt labores.
haec omnia talia erunt ut ad similitudinem miserae
Sed post haec omnia discrimina si
mortis accedant.
luppiter et Venus in genitura bene fuerint coUocati,
gloriam lucra et dignitatis consequuntur insignia. Habebunt etiam aut vitium aut valitudinem, aut ex igni et

51 ferro insignem cicatricem. Sed et quascunque fuerint

uxores legibus sortiti, erunt inutiles et tales quae conSed tamdiu his incommodis
tra iuris ordinem vivant.
laborabunt, quamdiu Saturnus in Leonis venerit signum. Ante enim quam ad Leonem venerit patrimonium minuit. Tunc damna decernit, tunc iniurias tunc
vanitates, tunc domesticorum mortes tunc tanta decernit infortunia, ut homines malorum continuationibus
quassati sibi vehementer ipsi mortem inferre conentur.
52 Sed et cum in quadratis lateribus fuerit, haec eadem
simili ratione decernit, ut haec malorum incommoda
Tunc ex morte affinium
per dies singulos crescant.
tunc
dolores,
tempus frigidum, tunc erunt misera paufoi.63ri pertsitis

si in quadratis locis
VII. vel IX. aetatis anni superenim erunt custodiae ignominiae men-

10

15

20

incommoda, praesertim

Saturno constituto
venerint.

Tunc

intonsorum crinium inluvies, praesertim si in

Aquario Saturnus constitutus ipse fuerit temporum
53 dominus. Multos tamen ***** ut in ipsis templis
dicitates,

4 ut om. A
5 veniant et
11 quicunque
(quaec. G)
hi omnes J omnibus v. omni13 Sed et d
18 homines]
25 VII. vel IX ] solve
um 6 horum t
23 erunt N] gerunt
annus supervenerit d
septeni vel noveni IX (novem) N] VIII.
26 ignominia mendicitatis corr. a
-nerint A] -nerunt BOG
27 intonsarum corr. v
inluvies A'J inlu(mendacitatis J
29 raultis A lac. stat. ^ ; excidit
vius J ingluvius N -viis D
ut F] et A templis]
praeter alia et faciet (<(ita deprimit)> x)
2 autem ante aetatis pon.
6 similitudines
servitutis 6

F
T

'

25

3,

49-54

47

Sed ex ipsis actibus

actibus inplicentur.
discriminibus afficiuntur, ut non facile possint
evadere, et sic constituti nullum iter felicitatis in*
causas auvenient, sed erogabuntur omnia, *
lciboriosis

variis

tem publicas

forte dicentes.

10

in

necessariis

Sed cum haec omnia Saturnus inpleverit, et cum per54

haec mala maximum vitae cucurrerit tempus, tunc
paulatim ab infortuniis liberati cervices erigunt, et
omni sordium squalore deterso honesto dignitatis habitu vestiuntur, ipsi se consulentes, et vitam suam per
tate

constituunt, ut et

bernacula committantur.

et taies se

patrimonii digniregimen et guErunt autem gloriosi habentes

gradus singulos erigentes,

15

Sed

<^si> sic posito <(Sageniturae locis fuerit

inventus, et his temporibus in quibus sunt pericula,
aut fuga aut longis peregrinationibus subtrahuntur.

turno) luppiter

hominum

illis

maximae

potestatis insignia, regionibus et populis policentia praepositi, ita ut in publicis locis et

civitatibus dignitatis eorum sempitema memoria relintestatis

20

25

quatur. Tunc potentibus viris, tunc regibus pro geni- 55

turae mensura amicitiae gratia iungentur, tunc dona,
tunc in templis loca tunc sacerdotia consequentur, tunc
laetitiae, tunc divitiarum fructus accipiunt, tunc servitium, tunc fundamentorum, tunc virorum ac mulierum

dominia possidebunt, tunc mobilia, tunc pecuniae conferentur, et tantis erunt locupletes divitiis, ut et alios
sua facultate sustentent.
Tunc omnes affines defensionis

eorum

praesidio

sublevantur.

Sed cum

istius

N || 1 implicentur A G] implicantur
2 vanis
4 lac. stat. ^ erogabunt omnia sine lac. x
praeter A'
5 fortiter dicent x
sed om. N add. Nv sic
<(eruntque)> a
6 add. N
7 et del. ^
om.
10 decucurrerit a
11 erexerunt A exerunt OBG
13 se]
12 omni A'] omne
17 maxima dignitatis insignia N
sibi xc
19 in civ. G
21 coniungentur D clausulae aptius.
23 laetitiam J
servitiorum N servitutum D
25 conferuntur J
26 tantum J

temporibus

locupletes divitiis] locupletes et divites A locupleti

OBG locupletati divitiis A (divitiis et v) |,et om. d

divites

48

.FIRMICI

senserint commoda, et cum magnifica divitiarum fuerint affluentia copiosi, et earundem divitiarum ceperint fructus, cum bona fama longaevi mofelicitatis

rientur.

[Saturnus in Piscibus.] Quicunque Saturnum

56 in Piscibus habuerint, neque paternam neque maternam substantiam possidebunt, et omnibus rebus perditis nudi relinquuntur.
Sed et quicquid in prima
aetate quolibet genere possederint, etiam boc cum misera laceratione deperdunt. Sed per semet ipsos mag-

foi.63rii

nos actus agentes

maximam quaerunt

10

substantiae fa-

Habebunt etiam maximas aegritudines et

discrimina, praesertim cum septenos vel novenos annos intraverint, <^id est)> ebdomaticos vel enneaticos, et periculorum continuatio usque ad XXXIII
57 annos aetatis extenditur. Sed in his periculis non solum erunt aegritudines, sed et causae et accusationes
sine causa et sine ratione conceptae, erunt turbae et
cultatem.

maxima

seditiones repentinae et assidua animi tormenta et insperata in aquis pericula, et cum mulieribus dissen-

Sed

15

20

proderunt
quascumque uxores
primas fuerint sortiti. Sed nec virgines in Piscibus
positus Saturnus decernit uxores, et cum in omnibus
geniturae cardinibus circumiens fuerit, maximis diffisiones.

cultatibus

nec

<^et)>

eis

maximis eos

faciet contrarietatibus in-

praesertim in primo cursus sui circulo consti58tutus. Sed quamdiu

annos conpleverit et spatia
secundae aetatis intraverit, tamdiu Saturnus malorum
decernit incommoda.
Sed cum ad Cancrum venerit,
tunc tempora illis meliora decernit. Cum vero in sigplicari,

XXX

senserit
2 fuerint om. d
earundem divitiarum J]
7 perditi
6 halDuerit
6 lemma om. A
14 add.
8 et om.
13 septem vel cum novem A
{et D^.^)
21 ei
6
15 XLIII X
assidue
19 et prius om.
25 add. a
22 primo J
Saturnus in Pisc. positus
in maximis
26 cursu sui cireos N] eis D eius
(ac)
27 annum J
Saturnus v] horoscoculi
28 secundo
1

earum

pus

AO

25

BOG
A

30 signum a] signo (in dd.

a)

so

3,

49

554,

num

10

Leonis intraverit, tunc negotia eorum corrigit,

tunc gloriam tunc patrimonium tunc honores maximos
consequentur, tunc omnes actus eorum prospere sequetur eventus, tunc illis fides tunc magnorum virorum negotia credentur, ex qua administratione patrimonii consequuntur augmenta.
In extremis autem59
partibus corporis aut in parte corporis <^absconsa)> * * *
habebunt etiam in ipsis partibus assiduos dolores, babebunt etiam ex ferro maximas cicatrices. Sed ex filio-

rum

Sed cum

casibus habebunt assiduos dolores.

illos /o/.e^/

Saturnus prioris temporis tempestate quassaverit, tunc

filiis
illis laetitiam et ex
decernit et ex gratia con-

secundum geniturae mensuram atque substan-

iugali,

tiam,

quam

ceterae stellae sua auctoritate decreverint.

lY.

15

Sed nunc explicatis Satumi decretis ad lovis de-

creta veniamus.

[luppiter in Ariete.] Quicunque lovem

20

in

Ariete2

habuerint, in prima aetate in omni actu turbantur, quamdiu conpleverint geniturae contraria.
Sed cum haec
tempora conpleta fuerint, tunc honestates tunc felices
actus tunc bona tempora tunc proficiendi tempus tunc
maximorum negotiorum actus decernuntur, tunc poet magnorum virorum amicitiis copulantur,
aut in magnis ac regiis domibus constitutis potentis
administrationis officia creduntur, tunc patrimonia ma-

tentium
25

xima consequuntur,

et

dominandi accipiunt potestatem,

uxoribus et filiis laetitiae relevantur augmento.

Tunc enim conferuntur potentiae et honoris insignia,
et ex

AN

6 consequentur A'
3 prosper
7 parIn J] an
tibus A] artibus cet. Tv artubus d
aut zl] an
{om. A) add.
ytt porro videtur excidisse laborabunt; nisi forte in sequentibus
etiam in ipsis partibus delendum t
8 in o?. AO
9 sed] et x
sed <et> i
10 Sed ^] et
12 laetitia J
filiis
x^] vitiis
18 lemmaom.J
vitio zl
20 contraria sitsp.
coniugalis corr. a
24 amicitiis d] amicis
25 constituti corr. x^ nisi Graeca est
27 capiunt
structura ut noXXk maxBvovxaL
28 ex om. d
|

FiHMictis, edd.

Kroll, SkutschetZieglor.

II.

FIRMICI

50

tunc regimen potestatenique

in

omnibus causis

hominum

sortiuntur^ tunc

omnibus <(actuum et^ causarum

et in

certaminibus victores exsistunt, et quicquid tacita cogita3tione tractaverint^ id totum facillima ratione conpletur.
luppiter enim bomines facit praeconio bonitatis ornatos.
Habebunt sane circa os quoddam signum. Erunt autem alienorum patrimoniorum domini. Erunt religiosi
in deorum cultu et cum fide omnium secreta servabunt, et a potentioribus viris vel a regibus ad ma-

gnae administrationis

officia

diriguntur,

imperiosi

in

10

omnibus actibus exsistentes et fortes. Sed erunt prima

eorum tempora difficilia, sed postea prospere conplebunt omnia, deorum adsidua monitione formati^ praesertim

non

si

rius vel

in

principalibus

Venus

vel

Luna

potestatibus,

Mars

positum

et

vel Sol vel Mercu-

Quicunque lovem babuegioria et in maximis

maxima

erunt in

sed posteaquam *

* *

tempora

inpleverit.

In primis enim temporibus gravi periculorum tempestate quassantur.

In aegritudinibus enim et in servitiis

15

trigonica radiatione respexerit.

[luppiter in Tauro.]
rint in Tauro,

locis

geniturae

in deiectis Saturnus vel

Tunc cum

et in causis versabuntur.

20

potentiori-

hns contentiones tunc damna tunc labores tunc decernuntur iniuriae. Sed postea quam fuerint oppressi,
prosperos omnium negotiorum babebunt eventus. Tunc
glorias tunc potentium amicitias sortiuntur, tunc eis
5potentes viri vitae suae secreta conmittunt. Navigabunt autem in magno mari aut in fluviis, versabuntur
etiam cum scelestis aut cum infamibus viris * * *
Sed his a mulieribus vitae
religionibus servientes.

/01.63^ II

2 add.

X
SaturnuB impleverit

corr.

tacita

PJ a

alienorum NJ aliorum
17 lemma om. A
Qui

cita zl

14

6
si

JB

signum quoddam

<(Iovem)> 6
19 lac. stat.

positus

temp.
24 decernit
iniurias A
26 sortiuntur tunc
posteaquam xj postea cum
eis sortiuntur potentes
27 suae vitae N suae om. D
29 scelestis a] scelestibus
excidit velut nefandis %
sterilibus A
30 servientibus corr. a
\

AOD-

t.

v,

lupiter impl.

GBv

25

so

4,

27.

51

praesidia conferuntur, et per ipsas magnae dignitatis

Erunt
et maximorum honorum insignia consequentur.
Erit
tamen iusti fortes, amicis exhibentes amorem.
ipsis liber sermo, pro amicis fortiter excusabunt.
Erunt sane temerarii, in omni certaminum contentione
fortes^ et qui sibi numquam sed amicis semper proSed existunt illis amici frequenterg
desse desiderent.
ingrati, et frequenter lapsi iterum corriguntur. Erunt

in
5

duorum patrum
10

habebunt

duarum matrum. Sed

inter

ex uxoribus gaudia et postea doex

filiis
Multis proderunt maxima
et
similiter.
lores,
habentes felicitatis insignia. Sed haec omnia pro mensura geniturae decernit.
[luppiter in Geminis.] Quicumque lovem in Ge- 7
minis habuerint, <(erunt> in maximis gloriis et poteinitia

15

unius per naturam, alterius [damna

filii,

post] per adoptionem, aut

statibus,

et

amicitiis gratia f noti semper ornati, et

quaesierint, haec eadem rursus amittunt,
In
eorum assidua conmutatione variatur.
in

cum multa
et
20

25

vita

primo enim vitae tempore erunt in dissensionibus et

in multis negotiis et in damnis et in angustiis et in
aegritudinibus, et de uxore et de filiis habebunt assiduos dolores, quamdiu XLV annos aetatis inpleverint.
Intra enim hoc temporis spatium geniturae f de quo
minus decreverit, * * * quicquid habuerint dissipatur.
1

subsidia ^

et]

ut ^

ipsas

P] ipsum J

2 conse-

3 ^^fidum^ vel <(integrum^ araicis

quentur A'N] consequantur
4 in om. J
5 omnium
excusabuntur J excubabunt x
^
BGN
6 qui sibi a] in quibus sibi zl iniquis F
amicis v]
7 illi J
amicitiis
amici F] amicitiae J
8 lapsis corr.
V
9 del. N
10 per adoptionem N] perpetrationem
12 et ante ex filiis om. A-a
16 habuerint
15 lemma om. A
in Geminis T
17 et in 0(.?)v gratia om. J
add. ^
gratiae
\

testimonio vel notitia x grati, noti<(tia magnorum virorum^ a

19 et vita xo] et una F fortuna J
conversatione J continuatione A
variantur
24 hoc enim J tempus
23 IL N
de quo DGv] cum quo N de ego
corr.a.
ego B ergo A quae
26 lac. stat. *
decreverit del. a
geniturae dominus xa de
|

4*

FIRMICI

52

SVerum cum

lioc tempus fuerit emensum, tunc notitunc

habebunt
subsidia facultatum. Habebunt et
tiam,
in primo tempore cum uxoribus dissensiones, postea
prospera matrimonia possidebunt, * * * in publicis loSed haec
cis et ex his accipient felicitatis insignia.
pro mensura geniturae decernuntur et pro ceterarum
stellarum mixturis ac radiationibus, quod te in omnibus <(genituris^ servare et meminisse conveniet.
foi.64ri
[luppiter in Cancro.] Quicunque in Cancro lo9 vem habuerint, erunt potentium amici et cum bis ver-

eorum fideli taciturnitate

sabuntur,
et cum tempora eorum possidere coeperit
secreta

luppiter,

illis

applicaverit steUae, infinitum proderit, plus tamen

se

cum ad signum Leonis

transitum

Leone tempora secundae

in

Nam cum

fecerit.

stationis intraverit, decernit

2 et] etiam ^
4 excidit habitabunt %
et in J
5 et
7 mixtura zl
ac radiationibus
ex his r] ex his N et his D
8 add. 6
x^] sacratioribus (& rationibus radiationibusque a)
9 lemma om. d
convenit
lovem in Cancro quicunque
habuerint d
13 iUi
conferantur J
16 peculiariter
cum A] peculia tergum Saturnus om. A
17 fuerit A quae
erit
18 piscem zJ
Aquarii x vel JJ et JT
signum om.
A maximis A maximura BO
22 subibunt P] sui vivunt D
sibi vivunt N
23 tunc T] tamen /J
et cum lup. A
24 quadrati A
26 applicuerit JG
infinitum D] in finium
AO etiam finium BG (in infinitum N)
|

JA

lo

servantes,

patrimonia tunc honores tunc gloriae conferuntur insignia. Sed numquam illis nec felicitas nec
fides amicitiae perseverat, sed erunt frequenter humiles, tunc peculiariter cum Saturnus principalia geniturae loca fuerit ingressus, vel cum ad Aquarium vel
Piscium venerit signum. Tunc maximorum discriminum
difficultatibus inplicantur, tunc pericula tunc turbae,
tunc damna tunc aegritudines fiunt, tunc cum potentibus viris aut cum affinibus simultates, tunc falsas
accusationes et publici sermonis invidiam subibunt.
lOSed haec tunc mitigantur cum Saturnus et luppiter
in quadratis huius signi lateribus fuerint inventi.
Sed
cum Saturnus ad hoc idem venerit signum et lovis

tunc

15

20

25

813

53

honoris alicuius insignia.

et

glorias

felicitates,

4,

Tunc

plurimis hominibus imperabunt, tunc omnium adver-

superatur inprobitas, tunc notitiam eorum

fama, tunc licentia erit ut et alios susSed cum felices fuerint, rursus par-11
tentare possint.
tem felicitatis amittunt, sed baec secundum decreti
differentiam decernuntur.
Habebunt ex muliere vel
uxore laetitiam, laetabuntur etiam suscepta sobole, et

sariorum

felix sublevat

fundamentorum
10

Post

commoda

prospera
ratione

et

mobilium

dominia consequentur.
inaequabilitatem vitae ad
felicitatis accedunt, ut sint admiet ipsi mirentur, qua ratione ad

aetatem

variam

et

ut
tanta pervenerint felicitatis insignia.
15

digni,

[luppiter in Leone.] Quicunque in Leone lovem 12

habuerint, erunt in multis laboribus et fatigationibus,
quamdiu Satumus relictis Piscibus ad Arietis venerit

Cum enim lovem in Leone positum trigonica

signum.
Saturnus radiatione respexerit, tunc potestates tunc
glorias tunc notitias tunc potentium amicorum prae20

25

sidia consequuntur, et in disciplina constituti maximos

fructus accipiunt, tunc ad omnes actus prosperis provecti <(promotionibus veniunt.
Tunc gratum tempus)

habentes procurationis officia tractabunt. Sed primae/o^.e^''//

eis uxores non proderunt.
Sed nec virgines sortiunturlS
uxores, sed ab aliis stupratas. Erunt sane felices, per
semet ipsos felicitatis insignia consecuti, posteaquam

patrimonium paternum fuerit amissum. Erunt tamen

fortes animo profusi liberales, et qui res alienas prava
cupiditate desiderent.
1
^]

Tunc

laetitia

in

2 pluribus

erit ^'potestatis)^ ^

N
et ut

4 tunc * * * x
5 partum

licentia
|

B^GO

6 secreti ABO^D^N
10 aetatem dispUcet et om. zl inaequa11 accedent A
administratione
12 ut deJ.
litatem A'
V.
14 lemma om. A
lovem in L. quic. hab. J
17 enim
om. A
18 tunc glorias J] et glorias
20 et in *** x
21 prosperos corr. a
22 add. N primo Utteras servarunt ceteri
24 proderunt zl] probae eiunt
sortientur BOG
26 alio stupratae J
26 ipsi J
28 et] sed ^
\

FIRMICl

54
14

[luppiter

in

Virgine.]

Quicunque

Virgine habuerint, mundi honesti bene

lovem

nutriti

in

erunt

et pudici, efficaces fideles, semper amicos bono diligentes affectu^ ingenui moribus contentiosi potentes
laboriosi, non habentes unum in vita cursum, quamdiu diametrum Satumus transierit eius signi, in quo

Saturnus in genitura fuerit constitutus.

ipse

cum
nis

Sed

et

in Piscibus fuerit, erunt in tempestatibus in damin aegritudinibus in doloribus in sollicitudinibus.

15 Sed cum de Piscibus Saturnus transierit, tunc gloria

tunc potentia, tunc sortiuntur uxores pudicas et beniHabebunt de
volas, maritorum commodis servientes.

quamdiu tempora Saturni conpleta fueErunt in magno bonore et in magnis potestatibus, quae potestates pro geniturae substantia decerfiliis

10

dolores,

rint.

15

nuntur.

16

[luppiter in Libra.] Quicunque lovem habuerint

iactationes <(et)> turbas habebunt in prima
semper aetate, praesertim si Saturnus in diametro loTunc enim
vis vel in diametro Lunae fuerit inventus.
in Libra,

20

tunc

domesticae dissensiones tunc tristitiae

tunc iniuriae tunc ignominiae tunc causae tunc peregrinationes tunc offensae tunc patrimonii dilapidationes
Sed cum haec diametra Saturnus trans17 decernuntur.

damna,

per oportuna geniturae loca luppiter coeperit

tunc initia felicitatis accipient, tunc gloria
laetitiaque decernitur, tunc consequentur idonea subierit,

et

currere,
sidia

facultatum, quotienscunque luppiter post exces-

2 et NJ etiam
1 lemma om. d
in Virg. hab. lovem A
4 ingenui AB^] ingenii OGv ingenuis A
bono om. T
diametrum %] Taurum
8 in prim. om. A
10 tunc <(erit)>
14 in P] tamen
vel <(datur^ al. An gloriam
potentiam ? ^
17 lemma om. A
lovem in
A (tamen in va tum in e)
18 habebunt ante iactationes ponit A
Libra habuerint P
iactationem corr. a
add. a
20 diametro eius vel Lunae
\

3
6

fuerit

inseruit

d. eius' fuerit

28 luppiter om.

post Saturni

25

4,

u 20

55

venerit loca. Tunc

aut
aut
viris
ducibus aut regieos
potentibus
iungit
bus, tunc notitia tunc nobilitas decernitur secundum
geniturae substantiam, tunc illis potentium virorum
secreta creduntur, tunc res tunc patrimonia potentium
virorum conmittuntur. Erunt sane fabricatores 18
illis

sum Saturni ad oportuna geniturae

multorum mobilium dominia possidentes.

Habebunt ex uxore et filiis laetitiam, sed cum -pri- /oi. 64'' i
mum fuerint infortuniis fatigati, et in omnibus caupastinatores,

<^pro^ ipsis sententiae proferuntur, sed si sine conTunc enim prosperos babebunt
sortibus litigarint.

10 sis

si ab omni f commutationis fuerint

consortio separati. Habebunt quoddam signum in corErunt etiam aut duorum patrum aut duarum
pore.

eventus in omnibus,

15

matrum

filii.

Erunt alienorum patrimoniorum dominia

possidentes, reJigiosi deorum cultores, sed primum vitae tempus eorum habebit maximas difficultates, postre-

mum

vero bonestis actibus honorabitur.

Quicunque lovem ha- 19

buerint in Scorpione, erunt gloriosi potentes, praesertim cum ad aestiva tropica signa Saturnus venerit.
Nam in ceteris signis Saturno constituto et in primo
geniturae quadrato, erunt in aegritudinibus et turbis
et in accusationibus et commotionibus et causis et
Cum
dissensionibus et in negotiorum humilitatibus.
vero Saturnus primum quadratum exierit, id est cum
ad Pisces transitum fecerit, <erunt)> cum potentibus
cum ducibus cum regibus, secreta eorum fideli taciturnitate servantes.
Navigabunt grandes fluvios ac ma- 20

[luppiter in Scorpione.]

20

25

5 res vel patrimonium potentum J

illis virorum poten8 et ex G
tium ^
10 add. x
si om. A
12 fuerint
commutationis A
communionis x consociationis a
15 ahorum T
16 possidentes om. A
17 habebunt A
18 honorabuntur A
19 lemma om. A
"lO in Scorp. habuerint
r
24 in om. A
26 primum Saturni A
quadrata corr.
V.6
27 add. D possis similia multa
28 cum regibus om.
|

29 servantes
servantes D)

{cf.

57, J6)]

tractantes

(tractantes

vel

FIRMICI

56

per steriles et per infames homines aut mulieres

negotia perpetrabunt. Erunt propitii multitudini, in populo habentes insignia potestatis, fortes
ria, et

maxima

animo

et

pariter

et

magnae substantiae

et

corpore,

Habebunt

dominia consequentur.

laetitiam ex uxoris
priore dissensione sopita.
Dirigentur etiam a potentioribus viris et regibus ad
alicuius administrationis potestatem * * * constituti plurimis proderunt. Hi cum in prima aetate fatigati fueaffectibus

rint,

et

felici

dum quod

sed

filiorum,

Sed

senectute laetantur.

et bic observan-

10

in signo Arietis diximus.

[luppiter in Sagittario.] Quicumque lovem habuerint in Sagittario, erunt gloriosi potentes nobiles noti,
duces potentes vel ducum aut potentium amici locupletes
Sed quicquid consecuti fuerint tamdiu
copiosi docti.
perdent, quamdiu prima loca geniturae Saturni steUa
Tunc enim erunt in turbationibus in dolotransierit.
ribus in seditionibus, et quodcumque conplere volue22 rint, prosperos non habebunt eventus. Erunt autem in
21

ipsis

temporibus in angustiis

et in laboribus,

quamdiu

conpleto luppiter secundo cursus sui circulo locum

suum prospera radiatione convenerit. Tunc enim
gradatim omnia prospera pro locorum potestate decernit, tunc notitiam tunc gloriam tunc potentiam tunc
potestatem, tunc patrimonii largitur augmenta, tunc
hilaritatem tunc laetitiam dabit^ tunc matrimonia filiosque decernit. Sed qui sic habuerint lovem, aliena
patrimonia possidebunt. Erunt sane boni apti ad omne

15

30

/oL647/

per

sec.

om.

6 et ex filiorum

J N*

2 pertractabunt

uxorum J

7 Dirigentur x] rigentur
regentur
8 excidit velut et in ea potestate 6 (<(in qua^
potentibus
zl
10
felici
senectute
nec
tute TD^
felices
y)
pluribus
ND-]
in Sag. hahic hoc servandum corr. ^
12 lemma om.
|

AO

14 potentes om.
vel
potentium om. A
19 in om.
16 perdunt d
locupletes amici. transpos. a
22 convenerit ^j
21 luppiter F] lovis A
sui cursus
coniunxerit
28 sane AD^l sani

buerint

25

4,

2026

57

humanitatis officium. In primo sane vitae saae tem-23

pore in omnibus rebus erunt <in)>stabiles et cum
Sed in medio aetatis cursu constiuxore dissentient.

prospera felicitate laetantur. Sed si in genitura

Saturnus lovem in Sagittario constitutum aut quadrata
aut diametra radiatione pulsaverit, aut uxores non habebunt aut filios, praesertim si in finibus Saturni lupErunt sane homines magnae
piter fuerit inventus.
fortunae, liberales amabiles multorum amici omnibus
tuti

10

noti

mundi honesti omni genere

sertim

cumque

bonitatis ornati, praein primis geniturae locis constitutus quamde ceteris stellam trigonica radiatione (re-

si

spexerity
15

[luppiter in Capricorno.] Quicumque lovem ha-24

buerint in Capricomo, erunt gloriosi potentium amici

amicorum

20

Erunt

secreta fideli taciturnitate servantes.

cum

luppiter spatia secundi cursus inpleverit.

Nam ante hoc tempus in quocumque honore
fuerit, ab eius honoris potentia deicitur, et erunt in
angustiis et in difficiUimis actibus notationibus hufelices

sed

humiUimis hominibus servientes, tamdiu

secundum
quamdiu
trigonum signi eiusdem [loci] Saturnus transierit.
Ante hoc enim tempus in plurimis25
doloribus et in damnis et in causis et in contrarietatibus versabuntur, et suorum mortes videbunt, et
militatibus,

25

multis infortuniis inplicabuntur, et in tantis erunt inconstituti, ut ab ista malorum continuatione morte cupiant liberari. Sed cum Saturnus transfeUcitatibus

ierit

haec quae diximus loca, exclusis omnibus malis

2 stabiles corr.

6 pulsaverint
12 stellam ^] steUis N steUa cet.
14 lemma
trigonicam radiationem corr. N add. H {-nnt: -rit a)
19 deicitur] creticus est
om. J
21 hominibus TJ in om22 del. ^ (signi del. x vel loci a)
nibus A
24 et in causis
contra69, 6 plectuntur om. A 37 foliis vacuis relictis
dictionibus corr. x
28 morte Gv] mortes
mortis d
29 exclusis omnibus
v] exclusionibus

11 constitutum

(<(seinper)> instabiles) ^

FIRMICI

58
atque sopitis

maxima

commoda

felicitatis

consequentur,

plurimorum conversationibus sublevati magnis erunt

praepositi facultatibus, secundum geniturae vires atque
et

substantiam.
*

Cum

foherfi

***:p**jtc)(c****;tc******

*********************
talibus si consortium iungas,

1 fidei tuae secreta conmittas^

ratione conmendes.

nunquam

nunquam

illis

aliquid simplici

***** abnegabunt,

et inpudentiam suam inreligiosa periurii defensione conmunient.

Erunt ad omne perfidiae facinus armati, praesertim si
sic Mercurio constituto rursus in Mercurii finibus Mars
fuerit inventus, vel si in deiectis geniturae locis Mercurium positum Mars superior effectus quadrata radiaTunc etiam propter baec criminum
2 tione pulsaverit.
facinora aut diuturna carceris custodia aut perpetuis

damnantur exsiliis, aut criminum f portione possedi,

sed et metuentes inminentis sententiae severitatem, desertis patris laribus, ad semota et longinqua loca
fugitivo errore ducuntur. Quodsi sic Mercurio et Marte

4 ^ost substantiam im. adscribunt hic mulN* plura adnotat B^. JExciderunt lovisin
Aquario Piscibusque et ceterarum stellarum ie. Martis Solis
Veneris Mercurii Lumae in singulis zodiaci signis decreta, deinde
Saturni lovis Martis Solis Veneris in suis ceterarumve steJlarum
finibus constitutorum decreta nec non Mercurii in suis et in
Saturni lovisque finibus positi decreta. Verbis quae supra se1

tum

felicitate

deest

GOD^

deficit

quuntur Cum talibus etc. quid Mercurius in finibus vel in

decano Martis decernat enarratur, nec plus quam exordium
Omnia haec Aldinae editor ex
huius capitis excidisse videtur.
suo ingenio in viginti eiusdem editionis paginis supplevit convictus et libris mss. omnibus et lege clausularum nimirum ab
7 talibus consortium ne iungas A
9 excidit
eo neglecta.
velut Quicquid enim illis simplici ratione commendes (cf. 63, 12)
10 inreligiosam (-osi N) corr. a communientur corr. Nv
^
16 custodia carceris t
15 etiam] enim x
17 possedi T]
praescribi A possessi a pondere oppressi {pro port. poss.) t
|

punctione possessi (punctio == compunctio)

imminenti A
19 patris P] patriis

v.

18 sed J]

si

lo

15

20

4,

25-6,

59

6.

Luna plena luminibus per quadratum vel

diametrum feratur ad Martem, nec eam benivolae stelconstitutis

nec malitia Martis

aut Mercurii testimonio lovis aut Veneris fuerit mitigata, propter haec facinora severa animadversione plec-

lae prospera radiatione conveniant,

5

tuntur.

10

[Mercurius in domo vel in decano Solis.] Si3

Mercurius in domo vel in decano Solis fuerit inventus,
et fuerit diurna genitura, faciet mediocres animo pariter ac mente, f mediocri et audientes et excogitantes,
sed et ipsos
ficiet,

ac

difficiles

officia

conmendat,

cordatos etiam cum

quadam curiositate perficiet, secretis et illicitis actibus
inefficacibus studiis inplicatos.
Si vero fuerit noc- 4
turna genitura, aut mente captos faciet, aut aures linguamve debilitat, errores vitae decernit aut vitia, aut
aut publicis faciet

15

ac malitiosas litteras tractare per-

laboriosarum litterarum

<(facit)>

tales

officiis deputari,

quos semper malae famae iudicia persenunquam rectum iudicium boni ser-

quantur, et quos
20

monis insinuet.

[Mercurius in finibus Veneris.]

in

finibus Veneris

vel

Si

Mermrms /oi.es^ n

decano fuerit inventus, in5

in

diurna nocturnaque genitura omnia simili ratione deTunc enim sermones bominum grato faciet
cemit.
25

splendore venustatis ornari, et potentibus ac regibus

fido necessitudinis amore coniungit^ et reddit tales qui
omnia rectis soleant consiliorum rationibus invenire,
et

80

quorum

Duplicibus
quentur et

omnes actus prospere sequatur eventus.

inbuentur, conputos omnes conse-6
omnes sollertiae disciplinas, aut athletis

litteris

10 mediocria x {pro med. et) et sec. om.

Jemma om. A
13 facit J
14 acti12 ac r*] et J
commendata ut
bus (^ety X
16 facit ^
11) rectum
18 add. a
Nj certum D
recte
dativum in recte inesse putat v. iudicium insinuet boni
21 lemma om. A
28 omnis
sermonis d
prosperi se29 difficilibus % imbuimtur zl
quantur A
7

FIRMICI

60

hominibus potentiae alicuius erunt lionore praepositi,

aut musicae modos dulci modulatione conponunt, aut
sequuntur certe

disciplinam,

poeticae

fectores colorum, aut per ipsos

aut

erunt

aromatum odor

in-

suavi-

pretiosarum gemmarum merces^ aut

negotiationis officia tractabunt, ut omniistis actibus et patrimonium illis conferatur
et dignitas. Erunt sane in venereo coitu libidinosi, et

tatis adfertur, aut

peregrinae
fariam ex

qui aliena matrimonia prava mentis cupiditate corrumErunt vitiosi et qui de istis vitiis crebra sempant.

lo

per pulsentur infamia.

7
Quid autem Mercurius in domo Lunae decernat, in
primis libri partibus dictum est.
VI.
1

domo
[Luna
Luna in domo sua vel

sua vel in decano suo.]

in

et sit

Si

i5

decano suo fuerit inventa,

nocturna genitura, magnam substantiam et main

gnae gloriae decernit insignia,

et

potentiae

cuiusdam

in principalibus geniassignat officium, praesertim

turae locis fuerit inventa. Faciet per semet ipsos idosi

nea

20

quaerentes subsidia facultatum, efficaces poSi vero fuerit diurna genitura, faciet
artifices.
pulares
laboriosos peregrinos, et quorum vita frequenti perifoi.65^1 culorum continuatione quassetur, aut valitudines et
sibi

cum acerborum dolorum cruciatu semper indicit.

Sane in nocturna genitura si in domo sua vel in decano posita IX. ab horoscopo tenuerit locum, felicitatem divitias gloriam principatum cum maxima po-

vitia

testate decernit.
4 suavis 6
6 omnifariam A]
1 potentiae 6] potentis
9 matrimonia t] patrimonia
ob nefariam T
corrumpunt T
10 qui de P] quidem zl
13 quem locuiu
concupiscant v,
15 lemma om. A
respiciat nescimus; videtur interisse
24 quassatur J
22 faciet om. A
23 frequenter corr. -ko
cruciatu semper o\ cruciatus emer25 acerbo a
dolore zl
|

git.

27 felicitatum

25

5,

66,

61

[Luna in finibus Saturni.] Si Luna in finibus2

Saturni fuerit inventa aut in decano suo, et sit plena
luminibus, facit laiiguidos frigidos et animo pariter et
corpore, et qui ab omni sint audacia separati, habentes
tamen ingenium temeritatis ardore * * * +^ et quorum
humoris tormenta conficiant. Si vero
minuta luminibus, facit tales quorum desideria

intestina frigidi
fuerit

10

et actus nunquam prospere sequatur eventus, et qui

amissa patrimonii facultate misero paupertatis onere
deprimantur, tardos in omnibus actibus et languidos
animo pariter et corpore. Alios pthisicos alios spleneticos efficiet, aliorum renes acerbo dolore discruciat,

alios inportuna sanguinis profusione debilitat.

in finibus lovis.] Si Luna in finibus Io-3

decano fuerit inventa, et <(sit)> plena luminibus, faciet homines honestos efficaces, et qui omnes
actus prosperis semper rationibus conpleanl, patrimonia
propria sibi virtute quaerentes. Alios mercandi gratia
ad peregrina ducit loca.
Si vero fuerit minuta luminibus, ex morte parentum infortunia decernit et
orbitates et patrimonium minuet.
Mediocrem vitam

[Luna

15

20

vis vel in

cum quadam

humilitate decernit, aut nervorum dolomalivolarum stellarum signis fuerit

res efficiet, si in
inventa.
25

[Luna in finibus Martis.] Si Luna in ^nihus /oi. 65^ ii

Martis vel in decano suo per diem plena luminibus'^
fuerit inventa, expositos faciet aut ignobiles, aut vitium
valitudinemque decemit, aut periculorum violentiis aut
1 lemma om. A
2 suo om. A
4 et qui JG] qui et
B ut A
5 excidit velut possessum ^ ingenuum (ingenitum 6) tem. ardorem x
6 intestina J (-nas G)] sententias

et

prosper

Ov

sequantur

10 deprimuntur

zl

11 pariter animo
ptysicos N typsicos D tussicos
spleneticos A'N] splenicos
12 efficit ^
14 lemma om. J
Si Luna cum love vel in decano lovis fuerit J
15 add. a
\

23

efficiet ^

tudinesque

26 lemma om.

26 suo om.

28 vali-

FIRMICI

62

repentinis faciet casibus inplicari.

Si vero fuerit nocturna genitura, aut parentes vitio dissensionis separat,

aut matrem ostendit ignobilem.
Qaosdam vero per-

5 egrinitatis, alios aegritudinum quassat incommodis. Si

vero per diem fuerit minuta luminibus in bis in quibus diximus partibus vel decanis, patrimonium dissi-

pat et periculosorura negotiorum decernit officia, et

ex negotiis ipsis caduca discrimina aut miseras valitudines vitiumque decernit.
Si vero fuerit nocturna
sit minuta luminibus, faciet efficaces et
multa tractantes, fortes gloriosos et quibus publicorum negotiorum officia credantur, sed qui peregrinis regionibus inmorentur, et quos semper in om-

genitura, et

10

officia

nibus actibus prospere sequatur eventus.

[Luna in domo vel in decano Solis.] Si Luna
in domo vel in decano Solis fuerit inventa plena luminibus, et*sit diurna genitura, faciet populares sed
quibus publica conmittantur officia. Faciet efficaces
sed ut omnia negotiorum genera prospero conpleant
semper effectu. Si vero in oportunis geniturae locis

15

20

inventa, id est si MC. <^vel)> boram <(partili radiatione possederit, et plena) luminibus lovis fuerit

fuerit

radiatione adornata, faciet potentes imperatores reges^

vel tales administratores quorum potestati orbis terra7 rum iudicia credantur.
Si vero fuerit minuta lumi-

25

nibus, faciet ad nullos actus necessarios, bumiles et

animo pariter et vita, <(et)> qui nunquam in aliquo
/01.66^1

negotio

perseverent.

Quorundam matres

longa aegritudinis continuatione

mortis faciet subire discrimina.
et

debilitatas

quassatas

malae
30

1 facit A
2 dis. sep. vit.
12 negotiorum F] officiorum J creduntur corr. A'
13 religioniqui v] quorum
bus corr. Nv
14 prospere AO] prosper BG prosperi /1
se19 ut om. A (et qui a)
16 lemma om. A
quantur /1
21 si N] si in' G in A'BGD
add. %
horam JT] horoscopi D
22 fuerat P
24 potestate corr.
horoscopi ne N add. N
\

27 add. ^

6,

63

4-10.

[Luna in finibus Veneris.] Si Luna in finibus 8

Veneris vel in decano fuerit inventa, et sit plena luminibus, faciet infamibus semper amoribus inplicatos,
et incestis libidinum cupiditatibus deditos, inpuros
5

libidinosos et qui erraticis semper amoribus inhaeresSi vero fuerit minuta luminibus, bonos actus
cant.

cum maximae felicitatis decernit augmento, et ex

numero afiinium matrimonium prosperis decernit auspiciis.

[Luna in finibus Mercurii.] Si Luna in finibus9

Mercurii vel in decano fuerit inventa, et sit plena luminibus, faciet perfidos et qui res commendatas obstinato mentis furore et avaris cupiditatibus abnegent.
Faciet etiam effractores fures malitiosos, et qui men15 dacia sua umbra quadam soleant veritatis ornare, aut
proditores suorum facit, aut qui deos obsfcinati sacrilego furore contemnant. Erunt sane laboriosi operarii,
sed qui nunquam fructus ex laboribus consequantur,
et quos perpetui operis laboriosa sollicitudo discruciet.
20 Si vero fuerit minuta luminibus, aut ptbisicos <^faciet)> 10
aut insanos aut mente captos malos malitiosos, et qui
ad omne malitiae virus libenter accedant, et qui aut
malos homines aut mala negotia obstinata animositate
defendant, et quorum per dies singulos ad omne faci25 nus crescat inprobitas.
Sed et ipsi similes sibi homines nocere consueverunt. Quodsi Mars in iisdem
partibus cum Luna fuerit inventus, hos eosdem malae/o/ee^//
conscientiae consortio latronibus iungit, aut variis facit

10

3 amoribus semper A
1 lemma om. A
4 incestis zlG]
5 erraticis v] erratis JT erratico J
amori A
ingentibus T
10 lemma om. zl_
Luna cum Mercurio vel in finibus vel in dec.
J
11 decanis ND*
14 facit A
15 membro quodam
soleant varietatis ornare J
16 obstinato sacrilegii x
19 discruciat AG
20 thisicos BOG thysicos D ptysicos N
corr. A'
add. ^, possis et alibi
22 omnem malitiam
virus A'] dirus OB diri J dari G
25 homines F] omnes J
26 lege consuerunt
28 latronibus N] laboribus
|

JG

FIRMICI

64

accusationibus inplicari, et carceri tradit, aut publicis

Si vero nihil borum fuerit,
ligat vinculis catenarum.

miseros misera morte prosternit, patrimonium ac vitam pariter humiliat, vitia valitudines et acerba mortis discrimina cum misera calamitate decernit.

VII.
1

Haec

sunt omnia Mavorti decus nostrum, specialiter intimata, nec a nobis aliquid [de me]
est
tibi

praetermissum

quod [non] divini veteres

et

istius

interpretes disciplinae prudentis soUertiae et docti sermonis studio protulerunt. Sed hoc quod frequenter

diximus iisdem prudentiae tuae commonitionibus intimamus, ut omnem vim stellarum, mixturas omnium
signorum, partium etiam efficacias pro locorum potestatibus conpares, nec ex unius stellae cursu totam

10

15

2geniturae velis explicare substantiam^ sed horoscopum

cum XII locorum potestatibus iungas, steUas etiam

cum steUis singulis

cum horoscopo qua

conpares, et quaeras quae steUae

radiatione iungantur, et quatenus
vires suas steUae et ipsae aut inpugnent aut erigan[tur],
quas etiam formas singulis steUis signorum aut partium
naturaUs species attribuat, quid singulorum etiam locorum ac cardinum decernat auctoritas. Cum haec omnia sagaci fuerint inquisitione coUecta, tunc inspecta
geniturae substantia de singulis rebus prome sententias, sed has easdem moderata prius conparatione for3 matas. Ortus etiam et anaphoras signorum diligenter

me

9 non del. a
veteres
del. v (temere D^ recte?)
10 solertiae oj praeter N
12 commotionibus corr.
V
13 omnem (omnium N) stellarum mixturam vim omnium
A 14 etiam A] et 15 per un. st. cursum totius velis geniturae d
17 locorum om. A
19 iungatur
18 stella
20 steUae NA-^v] stella et del. % del. a
21 aut] vel Nva
23 decernit cojt-. a
25 sentias d
24 collecta DG] coUata
26 formatas A] formas OB^ formata zJG
27 Ortus o] sortes
8 de

x] generis

soitis

20

25

10

6,

107,

65

5.

Nec enim semper ingressus Veneris locum

inspice.
luppiter decerait uxores, nec ingressus filiorum locum
filios tribuet, sed illis liaec reddit quibus uxores vel
Nec semfilios totius substantia geniturae decreverit.
per Mars circumiens ex occasu horoscopum minacibus/o/.ee^/
radiationibus respicit, nec semper Saturnus ab horoscopi parte veniens gravia periculorum discrimina generali malitiae atrocitate decernit, sed quibuscunque
ex totius geniturae substantia pericula decreta sunt,
tunc ex signorum anaphoris * * * provecti et effecti
temporum domini omnium periculorum ordLnes exe-

Unde saepissime commonitione conventus4

quuntur.
per singularum <(stellarum mixturas et^ partium po-

animum tuum

divina institutione formatum

debes instruere. Frequenter enim
lovis bonitatem mali signi mutat bospitium, et malitiam Saturni bonae partis bospitium salutare dLe-foiee^n
bilitat.
Nec debes ex malo loco sperare discrimen,
testates

15

sollerti

coniectura

cum bunc eundem locum

20

et

sidus

aspexerit,

malivolarum stellarum minaces radii ex

loci opor-

salutare

Sic omnia in genituris hominum

locorum partium signorum stellarumque mixtura conQuae si omnia aequata moderatione collegeris,
ponit.
omne fatum hominis verissimis poteris explicare sen-

tunitate franguntur.

25

tentiis.

Sed hoc explicato libro sermo noster ad sexti libri5

principia transferatur. Illic enim omnes tibi stellarum
locum x^] loinspicias J cl. I 278, 6 et de err. 29, lo
2 lovis A
locum a] illorum
3 tribuet filios J
4 totius x^] potius
substantiae
genitura oj praeter N decernit /J
5 circumveniens in occasu J
9 substantia om.
1

corum

10

lac. stat.

commonicommotione commixtos co

eflFectum

12

lege pericla
tione conventus {an convictus.^) ^]
13 stellarum add. ^, mixturas et add. N
(commeans x)
14 formatur J
15 sollerti AN] solerti
16 bonitatem BGv]
-tas J
bonitates A -tate
18 malo loco sperare a] malo
locos pare
mali loci perte (parte N) iudicare J
19 aspexerit a] acceperit
26 ad oni. J
27 omnes tibi JTj omnium J
I

FiRMicus, edd. Kroll,

Skutsch

et

Ziegler.

II.

FIRMICI

66

7, 5.

mixturas verissimis interpretationibus explicabo, ut explicato libro intentio nostra ad specialem interpretationem apotelesmatum transferatur.
3 lulii Firmici Materni lunioris VC Matlieseos liber quintus explicit, incipit liber sextus feliciter omnes fere
A\ addunt Liber quintus habet versus
quinque milia AO. Quos
versus si ponimus senas denas syllabas habuisse, tria fere milia

versuum

ie.

plus

quam dimidia pars

lihri interiit.

Cf. praef.

LIBER SEXTUS.
I.

decus nostrum de mixturis /o/eT^/

sermo noster admonuit, nihil tibi aliud in 1
omnibus sententiis, nihil in decretorum substantia nisi
efficaciam mixtae temperationis insinuans, praesertim

Frequenter Mavorti

stellarum
5

cum

in

genituris

cardines

faciant.

hominum
Primi

aliud primi aliud secundi

cardines horoscopum 2

enim

mediumque possident caelum, secundi

10

cardines

IMC.

occasumque suscipiunt, et ex quattuor istorum cardinum varia semper et contraria potestate * * * substantia, et omnes stellae pro naturae suae potestatibus
aliud in primis constitutae decernunt cardinibus, aliud
Sed et quintus et undecimus ab horo-3
in secundis.

15

scopo locus, id est bonae fortunae

<(et

boni daemonis^,

[signa] a pigrorum locorum inerti humilitate dissentiunt, nec cum pigris ac deiectis locis aliqua ra^dia^
tionis societate ^iunguntur, sed horoscopo felici socie20

tate radiationis) adsociantur.

Tertiam vero decernendi
efficaciam nonus ac tertius locus ab horoscopo sorti-

untur, qui<^a^ et haec loca horoscopo

maximum

con-

sortium societatis adiungit. Secundus vero et octavus4

ab horoscopo locus ab omni horoscopi vinculo disso4 amraonuit J
6 nisi GD-] si ABNB^ (substantia reinsinuaris a)
9 caeium possident AB
quirendum si
10 et ex PJ ut ex J
IMC. r] imum A
11 semper et F]
semper ex J cognoscitur omnis geniturae suppl. a in lac. ad
15 suppl. %^
16 signata pigrorum AB del. %
sensum recte.
.

inherti

/1
|

corr.

x^

20 locis
tus

zl

dissentiens A dissentientes
17 ratione
corr. ^
18 add. N
19 tertiam x^] tertia N III D in
21 qui corr. x^
23 dissoluhoroscopus J

6*

FIRMICI

68

societatis consortio separantur.

[Aoh. IX. BC
MCII. sive IMC. V., Aut XI. II. YIII II. XII.] ***
sextum et duodecimum ab horoscopo locum omnis ratio
societatis excludit^ et caduca humilitate deiectionis in5pugnat. Ex ista locorum varietate aut erigitur stellarum potestas aut decidit, sicuti praecedenti explicatione monstravimus; in tertio enim libro specialiter

luto

conprehendimus quid in quo loco singulae stellae con6 stitutae decernant.

Sed tu quibuscunque precibus inplora^ ne quando sextum aut duodecimum ab horoscopo locum, secundum etiam aut octavum in decretis
hominum aut benivolarum aut malivolarum stellarum
Haec enim loca ab omnibus stellis
cursus obtineat.
foi.67^11 inimicis semper radiationibus occupantur.
Nam haec

quodcunque steUarum sidus

7 loca

insederit, aut bonisuae perdit salutare praesidium^ aut si malignum

fuerit, fortius ad nocendum exasperata malitiae potestate firmatur.
In his locis malivolae steUae cum

10

15

tatis

Luna

positae

infortuniorum

omnia generaliter

sine

aUquo remedio

decernunt, benivolae vero in

absconsis locorum quodammodo humilitatibus clausae,
8 potestatis suae perdunt salutare praesidium.
Sed et
aHud in diurnis, aliud in nocturnis <(genituris^ operatur diversa steUarum mutabiUsque condicio, et varias habent decernendi potestates, cum fuerint trigonica
vel quadrata vel diametra sibi singulae steUae radia1

fuisse,

VI. et

exitia

Quae uneis inclusimus, videntur adnotatio marginalis

qua de decem iam locis supra actum esse nec plura quam
XII. interpretanda restare explicaretur, quaeque male

3 duodecimum om.
depravata in textum irrepsit. Aoh
2 lac. stat.
3 sextus et duodecimus
spat. vac. y^ lin.
p
a. h. locus corr. x^ (locos B)
omni ratione s. excluditur
et &
6 decadit B D G
7 III cap.
VII
quae et l. 4 impugnatur
lecta et

N
II

10 quando F] quomodo A locum ab horoscopo A

quoque a
11 secundum A\ quartum T
aut oct. ^] et oct. T oct. d
17 exasperata m. potestate firmatur ^] exasperat m. potestatum
18 <(Sed et^ in ^
21 humilitatis
{sic T: -tatem J)' firmantur
8

JA

clausae a] causa

23 diurnis et aliud

GDv

23 add. a

20

25

VI

1,

4-2,

69

3.

Hinc enim omnis mixturarum soci-9

temperatur, hinc tota decretorum potestas inspiIn vicem sibi enim stellae pro natura sua vel
citur.
pro condicione semper oppositae, fata hominum aequatione conmnctae.
etas

10

bili varietatis moderatione conponunt.

Hanc tibi nunc 10
Mavorti decus nostrum mixturarum explicabo substantiam, ut plenam tibi insinuem buius divinae prudentiae
Sed antequam ad explicationem mixtudisciplinam.
rarum sermo noster accedat, pauca tibi de splendidarum stellarum dicam regiis potestatibus, ut buius libri

principia
nentur.

augustarum stellarum explicationibus ador11.

15

20

[De claris signorum steUis.] Claras stellas et 1

augusta maiestatis radiatione fulgentes in signis omnibus invenimus, sed regales in quattuor, in Leone
Sed in
scilicet in Scorpione in Aquario et in Tauro.
quibus partibus istarum augustum lumen invenias,
brevi oratione monstrabo.
Quinta pars Leonis babet2
In hac stella si
stellam lucido splendore fulgentem.
crescens lumine Luna fuerit inventa, horoscopi aut

MC.

partiliter

possidens

regna et maxima

cardinem,

Sed et Aquarii XX. pars3

potestatis decernit imperia.
et in hac
simili maiestatis splendore decoratur.

Nam

25

stella id est in

Aquarii parte XX.

si

fuerit

Luna

orta

possideatque primos geniturae cardines, simili modo regalis potentiae et imperatoriae/o?.67''/

plena luminibus,

enim stellae sibi invicem J sua om. /i

11 adometur
sententiam substantiam /1
14 Lemma lioc et sequentia om. A; interdum N de
corr. va
suo alia addit velut hoc loco: De quibusdam stellis fixis et
2 inficitur x
4 inaequabili x

19 stelearum efficacia singulari

17 scilicet et DGva
lam habet zl
20 si luna sit (sic N) cresc. lum. fueiit J
21 horoscopi A] horoscopum N {abbrev. cet.)
22 possidens D

corr.']

praesidens

cet.

maximae JGA* (maxima

parte

25 Aquario

{unde praesid. cardini

23 et
Patavinus)

et

a)pars regni
T] ex
|

FIRMICI

70

Sed et XV. Tauri pars

dignitatis decernit insignia.
et XXVII. et XXX.
f Geminorum lumine pariter et
maiestatis

ornantur.

In

XV. enim

parte Tauri

Luna

et affluentis
potentissimarum * * + *
substantiae decernit augmenta, si primos geniturae
In vigesima vero et septima
4possederit cardines.
parte Tauri Luna si fuerit inventa, magnae dignitatis decernit insignia, et facit tales homines qui maximorum populorum vitam sua potestate sustentent,
donantes populo quicquid populari fuerit studio postusi

fuerit inventa^

lo

latum, magnifica et praeclara templis donaria consecrantes, ut ex istis perpetuis gloriae splendoribus hono5rentur.
Trigesima etiam pars sicut diximus Tauri
divino maiestatis micat lumine; et in hac enim parte
si

Luna

fuerit inventa^

centiamque decernit.
in

primis

magnae potestatis insignia liSi vero in ista parte constituta

cardinibus fuerit

inventa,

15

ducatus imperia

eam lumine

crespraesertim
Tunc
luppiter radiatione respexerit.
enim potestatis suae licentia sublevati, et maris et
terrae dominia possidentes, et per mare et per terras
exercitum feliciter ducunt. Haec eadem etiam VII.

20

<^pars> in Scorpione perficiet. Ipsam enim partem siSed in ista parte

7milis splendor maiestatis exornat.
Luna in primis cardinibus constituta cum praecedentibus dignitatis insignibus dirae crudelitatis et inmodici terroris decernit horrorem.
Qui sic enim habue-

25

regnumque
Gcenti

si

decernit,

prospera

2 geminorum r* (AB Patav)'] geniturarum

parte A
om. a deleta et sequenti; desiderat membrum respondens
4 potentissi3 ornatur J
voci maiestatis velut honorum ^
marum T] potentissimae DG magnae dignitatis decernit insignia
"N exl. 7 illata; excidit velut divitiarum 6 administrationum licentiam tribuit ^ cf. 78, 12 5 augmentum B G 7 magna B G
9 substentantJ 10 fuerit popul. stud. ,d 12 istis om. d 14 partes A
22 feliciter exercitum
18 crescenti lumine zlG crescentem ^
A
23 add. a
Scorpionis commendat clausula; an scriben1

JG

dum

GB
AN]

ciet
ris

in VII. Scorpionis <^parte>

{scil.

Luna

constituta) ?

praefi-

27 terro26 inmodici A] inmodice

partem etiam /J
terroribus horrorem 6] honorem habuerit F praeter A

VI
rint

in

Limam,

maxima

2,

33,

71

8.

potestatis

licentia

posita totum quicquid promisimus explicemus.

enim
10

constituti,

contra omnes homines effrenatae cupiditatis <(ardore)>

grassantur.
Haec tibi interim ex libris Myriogeneseos parva 8
collegimus, sed hoc explicato opere etiam illa promissa
reddemus. Nunc mixturas stellarum omnes sicut promisimus intimamus, ut omni mixturarum temperatione con-

octavo et

omnium signorum

De

claris

in

postremo libro id est in

de decretis earum omnia tibi specialiter dicam.

stellis

III.

foi.6i^n

[Saturnus et luppiter trigoni.]

Omnes

stellae 1

se trigonica radiatione respexerint, sive benivolae

sive malivolae stellae, prosperis mixturarum temperasi

15

tionibus conparantur, et malivolarum

quidem ex

ista

radiatione mitigatur inprobitas, benivolarum vero saSi itaque Saturuus Iovi2

lutaria beneficia convalescunt.
fuerit trigonica radiatione coniunctus, et pigra et deiecta loca vitaverit ista coniunctio, sint et ambo in
20

his in quibus

sua

gaudent signis, vel unus eorum in domo

alium trigonica radiatione respiciat,

constitutus

Cum capitibus III XXVII maiore ex parte consentiunt

Anomymi de planetis quae ex codice Marciano Veneto 334

verha

KroUius in Catalogi codicum astrologorum tomi II (Bruxellis

180 edidit, ubi idem de ratione quae est inter Anonymum et Firmicum egit. Cf. I. Heeg, Herm. 45, 3i5, qui et
1900) p. 159

et Firmicum ex Dorotheo Sidonio hausisse probavit.

Locos parallelos in hac superiore apparatus parte adscribemus.

Anonymum

2 add. ^ cf. de err. 19, 23. 28, 22 cum notis. furore a (ef4 ex N] in
frenata cupiditate A)
4 parva] pauca t
6 reddimus corr. f
9 Jib. VIII cap. VI sqq.
12 De aspectibua stellarum quid significet adscribit N, deinde l. 17: Trigonum Satumi cum love similiterque ceteris capitum III
exhibita addilocis, quibus nos lemmata a codicibus stirpis
dimus 14 stellae sive malivolae A benivolae <^sint^ a stellae
del. a
19 vitaverit
conparatur 6
<(horoscopu3^ prosperis

XXVII

D'] vitiaverit

intraverit

zl

20 his PJ ipsis

FIRMICI

72

sintque horoscopo partili radiatione sociati, infinitas

copias cum magna felicitate decernunt, praesertim si
unus de duobus id est aut Saturnus aut luppiter lu-

3men Lunae

Tunc enim Saturnus

magnarum possessionum

crescentis exceperit.

infinitarum

<divitiarum)>

dominia largitur,

tunc

ac

sementes

agros tunc pascua

Sacrarum etiam quarunsilvestresque decernit.
aedium publicos fabricatores efficiet, [et] ut ex

* * *

dam

ista fabricatione

Fiscalium

maximum meritum

dignitatis accedat.

etiam

praestationum exactores aut sacrae

faciet praepositos annonae, et in istis actibus maxi4 mam confert potentiae dignitatem. <In)> infinitum etiam
superiores paterna dignitate perficiet, sed pro mensura
substantiaque geniturae aliis procurationum officia, aliis
ex maximis hereditatibus commoda, aliis confert lucra
Omnes bos tamen apud
ex alieno labore quaesita.
potentes et maximos viros incorrupta fidei insinuatione
5 conmendat. Si vero Saturno ac lovi trigonica sicut
diximus radiatione coniunctis aequabili Mercurius [ex
ista] radiatione sociatur, sacrarum et inaccessarum re-

ligionum secreta conmittit, [it]aut magnarum

tum

vel

regum

163, 35

civita-

facit officia tractare, et tales eos viros

Ttoirital (5) y^? 67tOQi^r}g v.al

%at ofyicov
,
(14) iTtitgoTtfig dh
18 164, 4 GvyyiQLVOiisvog Sh tovtoig yial 6
Ticcl y,XriQOvo^iccg.
^EQiifjg (21 ss.) TtoXiti-nccg ccQ^^ag 8idco6L Slcc tb y.oLvcovixbv (20) r)
22 164, 7 7) cpoQoX6yoL ^u^lXecov yivov^iveti-Kovg Ttoiri^Bi.

&ii7CXocpvto3V

7toXvKtri(io6vvrig

xccl

d^s^sXicov

1 horoscopi corr. v.
partili AB partiliter Gv partibus A
2 maxima zl
infinitar-um
{unde divitiarum add. a)
6 se5 add. t; possis et copiarum vel facultatum supplere
mente sacro corr. 6 cf. Cat. II 164, 1 yf]g 67t0Qi^rig, unde conicias
7 lac. stat. ^ (saltusque silvestres a)
sementes adiectivum esse
8 del. v
silvestres qui corr. 6 silvasque /1 {fortasse rectius)
\

(ut eis 6^)

17

fide

12 add. a

corr. a

tum A
ut corr. t
viros om.

(fides

N)

16 hos omnes J
19 del. a (et ipse
|

apud
t)

x] aut
20 socia-

commutat A ita
21 committit AD*] committat cet.
22 faciant corr. t (facient D) eos om. P,
(ita et v)
A probabilius
\

lo

i6

20

VI

29

3,

73

reges omnia aclus sui officia commitmunus praeclarae legationis inponunt. Sed hi nimiis infortuniis ex filiorum casibus 6
fatigantur, et amittentes filios aut alienam sobolem
nutrire coguntur, aut certe filios suos [si] post mul- foi.68^i
tum temporis spatium recipiunt ab aliis educatos. Sed
haec tunc efficiuntur si sine testimonio Martis fuerit
Si enim aut Mars istam mixtionera 7
diurna genitura.
minaci radiatione pulsaverit, aut sit nocturna genitura,
ut

efficit,

illis

tant; frequenter etiam

10

quae diximus minuuntur omnia. Hoc amplius

* *, et
reprehensionem invidiae et contrarietates
malae insinuationis latenti pulsat invidia, aut totum
quicquid boni decretum fuerit, inimicum testimonium
Martis inpugnat.
haec
et

[Saturnus et Mars trigoni.]

15

Si Saturnus

MartiS

fuerit trigonica radiatione coniunctus, et in oportunis

geniturae locis <(sit> ista sociatio, sintque ambo in his
in quibus gaudent signis, vel in quibus gaudent par-

in quibus exaltantur, nec illis lovis aut

testimonium desit, facient lucra maxima et
cottidiani quaestus incrementa decernunt. Facient etiam 9
tales homines quos in omnibus actibus prospere sevel

tibus,
20

Mercurii

quatur eventus, et qui

xcci

aXXoi

(10)

7toXXdv.ig 8s (4) xal

.
81 6 "AQi]g idrj
,

7CQi6^8Lg

aXXotQia

p.
.

20

^riiiiag.

<^in)>

(11)

74

1.

onmi actu eriguntur

'nccl

vttsq

ti-nvcc

a6ycccvLCcg

3 165, 3

ncctqiSo?

ccvcctQ8(pov6i.
v.al

^yft'()ft

8vnoQiag

v.a\

li-

GriXXovtai^
8 164, 13

Sia^oXag
8vnQayiag

xor/

v.al

&QX1]? notr]tLy,6g.

omnes

nimis corr. a

actuum suorum a
6

del.

2 imponit zl inponant ^
haec om. J
8 aut om. A

12 aut /iOt
11 excidit fere decernit ^
15 Saturnus et Mars fuerint trigona r. coniuncti A
21 decernit zl
17 add. a
{at fuerit et coniunctus D)
22 quo D qui N
actibus om. A
facient zlA] faciunt
fuisse docet fortasse lectio perseprosper v quod etiam in
23 add. a erigantur o^
quatur AB (sequantur N)
9 sit

ut

P]

si

zJGr

et X

FIRMICI

74
centia potestatis,

propriis laboribus

maxima

sibi con-

parantes dignitatis insignia, notos nobiles imperiosos

et maximarum civitatum officia gubernantes.
Sed isti
maionim fratrum mortes assidua ra[dia]tione [conse-

quantur] conspiciunt.

10

[Saturnus

et

Sol trigoni.]

Si Saturnus Soli fue-

trigonica radiatione coniunctus, et sint ambo in

oportunis geniturae locis positi, et ab omnibus bumilitatibus separati, sit etiam diurna genitura, vitae inrit

signia assiduis promotionibus

maximae decernunt

dignitatis cumulant^ et
gloriae potestatem, et notitiam no-

parentes etiam ipsorum simili

dignitatis ornari, praesertim si in
masculinis signis constituti ista fuerint radiatione sociati. Si vero fuerit nocturna genitura, paternis facultatibus dissipatis patrimonium illis propria facient vir-

10

bilitatemque conferunt,
facient incremento

15

tute conferri.

[Saturnus et Yenus trigoni.] Si Saturnus fuellrit Yeneri trigonica radiatione coniunctus, et sint ambo
in oportunis geniturae locis positi, et ab omnibus deiectionum bumilitatibus separati, facient vitam hominum mansueta moderatione perspicuam, et mores eo-

foi.68^11

rum ornamento pudicae bonaeque

3 165, 6

ex-

conversationis

17 165,31
7tQ86vtEQcov cc8sXcp&v 6q&6l t8Xsvti]v. 9
^iov 7tQO>i07tr]v xat 'KXsog -aal s7tL6rniovg aQxai. iidXi6tcc
xat
iv ocQQSVLMtg ^(pdioig y.ul iv f]UBQcc
TtatQog 8h 6 iog ^vSo^og. iv dh vvxtl svTtoQia (^ihv nal
7tX7]v

6Vfi^dlXstcci

slg

Xug
tov

ovTcog 'i6tai, 7cXi]v ov cpvXdttovtai ra 7tatQiy.a xrrjftaro: sig tsXog.

21
p. 75 I. 5 166, 17 svetadstg [isv otal 6S[iV0vg v.al 7tSQi-

4 ratione v] radiatione consequuntur A

5 conspiciant
6 fuerit Soli A
8 <^deom. J corr. et del. 6 cl. Catal.
10 dign. promot. vel promotionum digniiectionum^ humil. ^
tatibus ^ dignitatibus A
12 facient etiam
13 ornari a]
ornare
facit
16 faciet
(exomare A) onari D onere N
19 sunt A
22 prospiA corr. a
20 locis geniturae
23 pudicitiae A
cuam A
exornat JT
bonaeque om.
|

F]

20

VI
oriiant, et faciimt eos ab
sed et gratos

9-13

3,

omni

75
inpudicitiae inpuritate

pudicitia et puritate^ perspicuos, ut ex ista perspicuitate invidia illis f a satis

Sed hos eosdem tarde faab inferioribus concitetur.

<^sepositos,

ciunt nuptialibus affectibus copulari.

[Saturnus et Mercurius trigoni.]

Si Saturnus 12

cum Mercurio fuerit trigonica radiatione coniunctus,

et sint ambo in oportunis geniturae locis positi, et ab
omnibus

10

deiectionum bumilitatibus separati, facient

cordatos ingeniosos et ad omnia disciplinarum officia
semper applicatos, sed mores eorum mature facient
gravitatis omari, et tales reddunt quorum
consilia vivacibus semper rationibus convalescant, sed
actus aut ex rationibus dabunt, aut certe publicis con-

pondere

15

putationibus fiscalibusque praeponunt, aut regios scribas efficient, ut ex istis actibus magna illis conferantur
subsidia facultatis.
Sed illud meminisse nos convenit,
sola
Mercurii
stella in XII. ab horoscopo loco
quod
jraudet constituta.

[Saturnus

20

et

Luna

trigoni.] Si Saturnus Lunae 13

fuerit trigonica radiatione coniunctus, et sint ambo in

oportunis geniturae locis positi, et ab omnibus deiec-

tionum humilitatibus separati, et <sit> Luna plena

luminibus, eos qui sic habuerint, regibus aut impera^XSTttL-KOVS

TtOlH

Xttl

^X

(3)

VSIQOVCOV ^XaTCXOIlivOVg, 7tXi]V ov

9 166, 30 vorj^ovccg noiriGsi y.al 6vvstovg, 6tsta%vyd^ovg.

QSovg tov Xoyi6^bv xai nXayiovg' (14) ai dh nQcc^sLg iy. Xoycav ?)

yQa^Lidtayv

rj

ixavbg 6 iog.

ip7]q)a)v
'24

i)
i^noQLag, aqp' cov avtdQnr]? satai xal
167, 18 yvcoQiiiovg ^a6iXioiv noisl xai iv-

1 inpudicitiae ^] pudicitiae A impudicae

(at inpudica
2 add. N
A)
inpuritate AD'] impuritatis (-tatisque N)
supositos N corr. ^ grata eos N corr. 6 nisi mavis gratae pu3 invidiae
dicitiae pur.
illisa F] illis N illis illisa D
satis 6
Laur. a satis] adfatim ^ nisi delendum
5 afFectibus om.
11 semper om. A
13 efficacibus v. fehcibus ^
applicitos f
ut AB] aut
16 efficiet corr. a
19 constituta
cf. 76,21
24 qui sic eos ^
23 add. a post Luna quod corr. ^
gaudet
I

FIRMICI

76

toribus aut potentibus viris prospera aut felici commendatione semper insinuant, et maxima ex ista coniunctione gloriae decernuntur insignia.
Si vero fuerit
Luna minuta luminibus^ praedicta felicitatis incrementa
14minuuntur. Sed et in Luna hoc meminisse debemus^
quod sola in VIU. ab boroscopo loco in nocturna
foi.68^1 genitura feliciter invenitur, praesertim si in boc loco

quibus gaudet signis vel finibus fuerit plena lumiTunc enim felicitatis tunc dignitatis insignia,
tunc maxima subsidia facultatum, tunc dignitates, tunc
principatum ex ista loci potestate decernit. Sed per

in

nibus.

diem in boc loco constituta similiter

si

cernit,

liaec

eadem

10

de-

luppiter in XI. ab boroscopo loco fuerit in-

ventus.

IV.
1

15

[luppiter et Mars trigoni.J Si luppiter cum

Marte fuerit trigonica radiatione coniunctus, et sint
ambo in oportunis geniturae locis positi^ et ab omnibus deiectionum humilitatibus separati, maxima dignitatis imperia, et magnam decernunt licentiae potestatem, et reddunt tales qui omnes actus felicissimis
rationibus conpleant, et maximae etiam administrationis
officia

decernunt, et tales eos efficiunt ut

illis

20

crebri

honores regiis iudiciis conferantur.

[luppiter et Sol trigoni.] Si luppiter cum Sole

fuerit trigonica radiatione coniunctus, et sint ambo in

oportunis geniturae locis positi, et ab omnibus deiec-

So^ovg,,
tst,

Si

ys

iLStQiotsQcc

v.a\ ti[iccg

^LdXicxcc ccv^Lq)coTt 7]
^Gtcci tcc SiQTi^evcc.

TtaQ' rjys^ovcov

ZlsX-^vr}'

(4)

sl

d? Xsi^^icpco-

19 171, 2 aQ%ccg dldcoai

Kal dQaoti-Kovg noist.

4 praedicta A] praedictae BD^ Patav. praefelicitatibus si B

A] felicitatibus
decernit
11 Sed
6 et JT] etiam J
Patav. et v quae- sic
20 de13 XI. r] XII. A
17 trigonica fuerit J
om.
27 positi PJ constituti J
cernit corr. v
24 regiis B JJ regis
2 insinuat

dictis

ND^Gv

felicitatis

JG

25

VI

10

augmenta,

77

5.

separati,

et

[luppiter et Venus trigoni.] Si luppiter et Ve-3

nus fuerint trigonica radiatione coniuncti, et sint ambo
in oportunis geniturae locis positi, et ab omnibus deiectionum bumilitatibus separati, maximam decernunt
gratiam venustatis, et omnibus bonis amabili iUos
conversatione semper adsociant, et fidum amorem circa
illos uxorum semper indicunt.
Sed augmenta patrimonii et dignitatis insignia aut amicorum illis aut

uxorum
15

134,

maxima decemunt noaffluentium divitiarum copiosa

praesidia, magnae etiam gloriae largiuntur insignia,
et facient maxima ex filiorum felicitatibus gaudia, et
vitam claro semper <^splendore^ dignitatis exornant.
tionum humilitatibus

bilitatis

3,

praesidio conferuntur.

[luppiter et Mercurius trigoni.] Si luppiter /o^e^//

Mercurius fuerint trigonica radiatione coniuncti, et4
sint ambo in oportunis geniturae locis positi, et ab
omnibus deiectionum bumilitatibus separati, facient ingeniosos cordatos acerrima ingenii potestate firmatos,

et

20

qui omnia negotia prosperis semper actibus exequantur. Facient etiam omnibus hominibus praeponi5
magnificae ac potentissimae merito dignitatis, et tales
eos perficiunt ut in omnibus actibus et laudentur sem-

et

1 171, 17 TcXovxov "/ai S6^r\ Y.al yu^ov 'nccl tE-nvmascos xai

9 171, 27 xaQUvTa? no^ivovs TioLst^
iov iucpccvovs altLov.
i-n yvvaLic&v %al cpiXcav nQOY.OTtrovtas.
18 172, 5 7tSQLvoriy.atiitovg TtoLSL yial Xiav avvstovg xai i^nQdv.tovg y.al as^aaiiiovg
yial tfi TtoXsL
TtSQL^OT^tovg, vnb noXXcov tLiica^ivovg,

decernit

2 fluentium corr. a

maxima A] maximae BG

Pat.

maximas

3 praedia

felicitatibus a]
5 vitam A'] vita
\

A -tatis BG Pat. -tates J

clara A add. ^ (honore a)
dignitate AB exornat AB Pat.
7 fuerint post coniuncti pon.
10 veritatis corr. xff illos x^]
illis {del. a)
11 uxorum circa illos d
12 inducunt AzJ
14 conferuntur AJ] conferentur
J facit B Pat
18 faciet
felicitate

AG

corr.

21 faciet

facit cet., corr. ^

FIRMICI

78

per et placeant. Facient etiam scribas publicis rationibus fiscalibusque praepositos, et publica officia sine
aliqua reprehensione tractantes, necessitates regias suis
dispositionibus ordinantes. Alios faciunt caelestium si-

derum
6

secreta cognoscere.

[luppiter et

Luna

Luna
ambo in

trigoni.] Si luppiter et

trigonica fuerint radiatione coniuncti, et sint

oportunis geuiturae locis positi^ et ab omnibus deiectionum humilitatibus separati, sit etiam Luna plena

bomines claros

facient

luminibus,

notitia

nobilitatis

lo

ornatos^ et bonae famae testimonium perbibent, sed

7 pro cetera
geniturae substantia. Aliis potentissimarum

administrationum

licentiam

tribuunt,

exercitui

alios

maximarum provinciarum

aliis

praeponunt,
committuut.

Sed hos

eosdem ex

integra

iudicia

et

rupta iudicatione nobilitant, ut fides eorum

semper incorrupta licentia potestatis.

[Mars

et

Sol trigoni.]

Si

Mars

et

incor-

Sol

fuerint

trigonica radiatione coniuncti, et sint ambo in oportunis geniturae locis positi, et ab omnibus deiectionum

humilitatibus separati^

maximae

potestatis et

maximae

decernunt dignitatis insignia, praesertim si in nocturna

genitura in dextro Martis Sol [a] latere fuerit con(1) yQu^[Latztg ts

^ Sriiio6iovg 8L0iyiri6ig TCiGtsvoii^vovg i-x, aaiXicov xal tatg Tcgd^eGLv a^iiintovg. (4) aXXoi S' ald^SQLcov aatQcav

imiatOQig

slclv.

\ilv Tjys^ovsg

iaovtai

10 173, 22 tvxXsstg
7)

-KQLtai

yial ^^cpQovag.
(12) ol
... oi 8h atQaticbtaL ^votzXol.

22 174, 25 aQxovtL-aovg noLst- &Xla ^sXtiav r] aQxi] hatuL, sltcsq

iv vvxtsQLvji ysviasL tb ^lsv ds^ibv 6 "HXLog %t, tb dk aQLats4 faciunt alios J
A
9 etiam F] enini
10 facient etiam /1
12 potentissimarum civitatum ad22 maximae
ministrationes.tribuit A tribuit et "BG corr. A'
23 in dextro in
sec. 0] maxima
praeter A; an a dextro.^ a
1 perficient

/i

del.

15

ornetur

20

VI

4,

5-5,

79

4.

stitutus. Tunc euim gloriosae licentiae potestates, tuuc

honorum decernuntur imperia. Si vero liis sic con- /oi.esi^ i

stitutis ex alio trigoni latere hos eosdem Iuppiter2

prospera radiatione respexerit, in primis geniturae cardinibus constitutus^ et ex bono loco his onmibus Lunae radius accesserit, tunc maximas administrationes

exercitusque committunt, et infinita dignitatis insignia

cum maximae licentiae potestate decernunt. Sed haec
erunt fortiora, si Mars et Sol et luppiter in mascusignis fuerint constituti.

10 linis

iB

[Mars et Venus trigoni.] Si Mars et Venus tri-3

gonica fuerint radiatione coniuncti, et sint ambo in
oportunis geniturae locis positi, et ab omnibus deiectionum humilitatibus separati, quottidiana lucra ex
assidua quaestuum continuatione decernunt, et prosperi
matrimonii nuptias ex ista coniunctionis societate perficiunt, et erunt tales qui se semper grata honestate
conponant, superbo potentiae spiritu sublevati, et plurima matrimonia sectantes haec eadem facillimis ratio-

20

nibus consequantur.

[Mars
curius

ambo

S5

et

Mercurius
fuerint

trigonica

trigoni.]

radiatione

Si

Mars

coniuncti,

et

Mer-4

et

sint

oportunis geniturae locis positi, et ab omnibus deiectionum humilitatibus separati, faciunt sapientes et ab omnibus actibus prosperis consiliorum
rationibus <se)> explicantes, et quos in omni negotioin

Qov o^jQrjg- .. tots ... v.Qatsgovg dvvcc6tag noLSl. sl Ss nQog

tovtOLg yiccl 6 Zsvg iatL tQiyoivog avtov xal iniv.svtQog tf\g 2^eX-^vrig ^^ tOTto) naXm o^6r]g, tote xort ^cof^g xal Q^avdtov yivovtaL V.VQLOL
14 20 175y 1 svntOQiav xai Xsiog svvv^Kpov

diScaaL.

cpLXoyioa^ov tcolsl y.al nsyaXocpQOvag ytal TtoXXav yvvaLxcbv Xixri Q^riQ&vtag.

24 175, 14 i(i7tQccy,tovg xal avvstovg nal

2 his r] in iis
5 et ex N] et
ex D

14 cotidiana

gona

fuerit

r.

3 ex

JG]

et

trigoni N] trigono
6

bono loco (^collocatae) a 8 maxima

19 <^et qm)> haec x 21 Mars cum Mercurio
I

coniunctus

tri-

26 add. a (possis etiam alibi)

PIRMICI

80

rum

conversatione prospere semper sequatur eventus^

omnium necessitatum angustias consiliorum
suorum possint auctoritatibus mitigare^ acutos efficaces
rationum conputationumque aut litterarum officia tracet

qui

tantes,

[Mars
rint

Luna

et

trigoni.]

radiatione

trigonica

Si

coniuncti,

Mars
et

Luna fuesint ambo in

et

oportunis geniturae locis positi, et ab omnibus deiectionum humilitatibus separati^ et sit Luna minuta luminibus, sit etiam nocturna genitura, omnia felicitatis
foi.69^ii ornamenta decernunt, et in omnibus actibus prosperos
exitus assiduis felicitatibus largiuntur.
Faciunt etiam
ut omnia quae desiderent facillimis rationibus conse6 quantur.
Quodsi hanc Martis Lunaeque mixturam
testimonii sui luppiter radiatione respexerit, maximos
bonores et maximae decernunt dignitatis imperia^ gloriam quoque <(et)> magnae largiuntur licentiam potestatis.
Si vero fuerit Luna plena luminibus, corpus
assidua aegritudinum continuatione debilitant.

VL

geniturae locis positi, et ab omnibus deiectionum huiv ^ovXcctg i7tiT8vxTi7covg, Totg ts ^gyoig o^stg' (3) ovtol Sh xal
iy.
yQa^^ccTcov v,cu TiaLSsiag xal Xoyov tov lov a^^ovCLv.
9 175, 26 i\L7iQdv.Tovg Qa$Lcog TtSQLyLvo^evovg dtv id^^XovGL TtQa^scov (13) st S' hi v.al 6 Zsvg OQa, ccQXiyiovg ivdo^ovg v,al Xiav
laxvQovg- iv TjniQa dh av^LcpcoTovaa rc5 ts ^lco Kal tc5 am^uTL
XaXsnrj.

sequanfcur d
sequatur v] persequatur
6 trigona fuerint J
9 sit zlj si
10 sit 0)71.
17 add. D*
16 imperia] insignia a
18 vero F] non A
21 sqq.: ne quis lector stellarum cursuum
minus gnarus capita quaedam hoc loco excidisse (cum librario
codicis Laur. 29, 31) putet, monemus nec Solem cum Venere Mercu/riove neque eosdem inter se unquam posse trigonica radiatione

prosper

3 mitigari corr. a

coniungi id

est

CXX partibus

15

20

[Sol et Luna trigoni.] Si Sol et Luna trigonica

fuerint radiatione coniuncti, et sint ambo in oportunis

10

inter se distare.

VI

5,

4-8,

81

1.

militatibus separati, et f coniimcta contingat eos sic

prospera radiatione coniunctos esse, sed felicitatis per
hos decernuntur insignia, si aliorum oportuno fuerint
testimonio societatis ornati, aut deficientis Lunae lu5

men *****

crescentis excipiat.

VII.

[Luna

10

15

et

Venus

Si

trigonae.]

Luna

et

Yenus

/oi.es^i

trigonica fuerint radiatione coniunctae, et sint ambae

in oportunis geniturae locis positae, et ab omnibus
deiectionum bumilitatibus separatae, et sit Luna mi-

nuta luminibus, sit etiam nocturna genitura, altissimae

per ipsas felicitatis decernuntur insignia. Tunc actus, 2
tunc gloria ex ista coniunctionis societate decernitur,
tunc circa filios maternus crescit affectus, tunc matrimonia incorrupta pudicitiae fides servat, tunc ***
filiorum caritati amabili gratia semper insinuant, tunc
fratres diliguntur fido aftectu, tunc gratiae venustatis,
tunc laetitiae felicitatis, tunc gloriosa traditur potentiae disciplina.

VIII.

20

[Luna et Mercurius trigoni.] Si Luna Mercurio 1

trigonica fuerit radiatione coniuncta, et sint ambo in
oportunis geniturae locis positi, et ab omnibus deiec1

tav

176,

28 ds^ibv

ccatEQcov dst

iihv

tb

axijticc'

6y,cog

TtQog tug ^aQtvQiccg

unopXmsiv.

1 et et
contingat et sic om. T; videtur genuina leetio contingat in coniuncta depravata esse, quod recepit T, cum utrumque J servaverit; ceterum de loco misere mutilato desperandum
nec adiuvat Catal. (v. supra) ; temere novavit a
2 felicitates zl
3 fuerint oportuno J
4 aut xj ut deficientis] horoscopus
e. g. 7t
5 lac. stat. ^
G capiti VII. caput VIII. anteponit
7 trigonae A] trigoni cf. 112., 23
8 ambo zl
P(v)
10 minuta T] plena D vel minuta vel plena N
12 decernuntur
15 excidit velut parentes a
16 caritate corr. >t
17 fido dilig. ^
18 gloriosae ^
|

FnwacTJS, edd. Kroll,

Skutsch

et

Ziegler.

II.

FIRMICI

82

tionum liumilitatibus separati^ omnia pro signorum

Aliis enim facundae orationis ad-

varietate decernunt.

aliis ex ista <(coniunctione)> praeclararum

artium decernuntur insignia, aliis dulcem musicae so-

signat ornatum,

num

tradunt, alios pictores efficiunt, sed tales

2 artes praeclara nobilitas

semper

insinuet.

quorum

Aliis

de-

armorum potestates, aliis tradunt atbleticae

disciplinam, alios dulci modulatione cantantes popularibus deputant voluptatibus. Sed bos omnes populorum
iudicio fideli conmendatione semper insinuant.
Alios
cernunt

Sed
negotiationum officia saepe tractantes.
haec omnia pro ceterarum stellarum testimoniis et pro
locorum ac signorum explicant viribus,
3
Quae sint autem dextra trigona quae quadrata in
secundo libro manifeste explicatum est.

10

faciunt

15

IX.
1

Nunc

quadratae radiationis explicabo decreta,

ac minaci semper radiatione conponitur. Ex ista enim coniunctione malivolarum stellarum virtus augetur, et benivolarum praesidia interdum victa * * * minax radiatio, quae cum diametra
radiatione in malis perpetrandis [ac] pari semper potibi

quae societas

forti

20

testate grassatur.

2
et
sit

[Saturnus et luppiter quadrati.] Si luppiter

Saturnus quadrata fuerint radiatione coniuncti, et
superior Satarnus, dextri quadrati superiorem pos-

24 164, 17 Tstgdyavos Ss a>v

Kqovos xad^vTtSQtSQsl 7]toL Ss^iog

Zevg

rc5

sl iihv

Kqovco,

iativ,

2 enim a] etiam
3 ornatum oni.
rationis
add. t
7 athleticae D* Laur.] ac laetipraeclara vel praeclarum
tiae i. e. achleticae, cf. Buecheler ad anthol. ep. 583
8 captantes d
9 fid. commend. popul. iud. A
11 saepe om.
15 cf. I 69, 18
21 victa <(debili20 victa interdum A
minaci radiatat^ vel vincit e. g. a nisi plura exciderunt
tione V (minaci et D^
22 perpetrandae corr. a
del. a
26 Saturni J
quadrati et
possidens ^] possidet A pos|

25

VI

1-9,

8,

83

5.

sidens partem, luppiter vero in sinistro quadrato factus videatur inferior, et vitae discrimina decernunt, et
patrimonii substantiam minuunt, et omnia eorum conin

silia
5

eorum

vario

tres

10

15

vertunt, actus inpediunt, et mentes

dissensionibus conturbant, et pagenere calamitatis inpugnant, patemam

pravum
variis

animi

etiam substantiam variis lacerationibus dissipant.

Si3
vero luppiter superior effectus et dextrum possidens
latus Saturnum in sinistro quadrato positum respexerit, praecedentium calamitatum infortunia mitigantur,
et parentes aliquo gloriae et laudis splendore nobilitantur, et pro mensura geniturae cottidiana lucrorum
illis [in]commoda conferuntur.
[Saturnus et Mars quadrati.] Si Saturnus et/oi.69^ii

Mars quadrata fuerint radiatione coniuncti, et sit Sa-4

turnus superior effectus, ac dextrum quadratum possidens [locum] in sinistro quadrato Martem positum
minaci radiatione respexerit, omnes actus ex ista coniunctione inefficaci studio semper inpediunt, et faciunt

20

ab omni negotiorum officio semper

mentis alienos.
Aegritudines etiam
iXccrtovrai ra

(3)

y.al

iniTtQccTSGrsQOS yccQ

genere5

svQlayisrcct,

'

rr]v yia^vnsQrsQriGLV
tvolsl'

ivavrLO^ovXiag

-jtarQLKa

diverso

o^sv xccl dyxwrtxo? (iyx ex Firmici actus impediunt) iorLv r&v rCQay^icircov

u KccnonoLog 6ia
y.OTirLv.bg

v.r^q^ccroc'

torpore

frigido

(p&SLQSL' ...

rsQSi,

rjrroov
s^-iiXsiav xal

7}

sl

xaxcoctff*

y.al

Ss

l'6a

rov -JtarSQa &h ^a-noi xal to:

rov ^Log rbv Kqovov xaQ^vnsQ{SidcoOL ? x) yccQ rLva rat Tiar qI

naLdl rov ^qovov -jtQoCovrog iov 7tQOV.orCT]v

18 165, 11 ra rs Gmiiari cpQiKaXbovg noLSi xal nvQix-

\LSQLv.riv.

raj

BGN

Paiar. possideat D (et si superior Sat. ... posse2 videtur

4 inparuum vd imparium d
vertunt A] vel tunc cet. convertunt g mentes et zl
5 turbant ^
7 dissipat /1
{cf. 4 coniecturam d)
patres] parentes N pares A
9 Satumus in sinistro in zl
10 praecedentia J
11 nobilitant
Qm clausulae aptius. 13 corr. D* conferantur (defer- d) corr. v
15 sit o?w. J
17 del. a 20 studio officio J
(ut pro et l. 12 g)
semper om.
corpore corr. v {utrum c an t exhibeat A incer21 mentis TJ meritis A
tum)
sident

derit o)

||

6*

FmMici

84

semper indicunt, ut mixtum caloribus frigus corpus

Sed et paeorum horrida continuatione concutiat.
ternae substantiae facultates dilapidat ista coniunctio,
fratrum mortes gravi infortuniorum casu semper
<(et)>
Gostendunt. Si vero Mars superior eifectus et dextrum
possidens latus Saturnum in inferiori loco constitutum
quadrata radiatione respexerit, matri ex ista coniunctione citum mortis praeparatur exitium. Sed istos ad
omnes actus prosperi conatus efficax studium semper
Sed niliilo
7 adducit, omni labe prioris malitiae sopita.
minus paterna substantia etiam ex ista coniunctione
Sed et ipsi assidua damnorum continuadispergitur.
tione quatiuntur, et semper illis domesticorum hominum inprobitas malignum infamiae vulnus infligit.
8
[Saturnus et Sol quadrati.] Si Saturnus et Sol
quadrata fuerint radiatione coniuncti^ et Saturnus dex-

quadrati superiorem possidens partem in sinistro

quadrato Solem positum minaci radiatione respexerit,
praecedentis honoris insignia debilitat ista coniunctio,
et iacturam dignitatis cum acerbo detrimento honoris

10

15

tri

indicit, et

9 deformat.
Tovtag

corpus eorum assidua nervorum contractione

Sed et parentes eorum hac eadem infortu-

y.al Jtvxvag

voGovvTccgy ccTtQci-KTOvg ds, y.ccl (1) tcc 7CaTQiv,a

Q^ocTttovai ds v,a\ Tag kavTibv yvvatxag.
tov
dh "AQBag tov Kqovov v.ad-VTtSQTSQOvvTog jtQO t^s iiriTQbg tbXsvra 6 TtaTYiQ. -ksqI 8s xag ^i(OTiv.ag TtQcc^sig ivsQyig ioTiv to
TiTrjficcTa

cccpavL^st,'

Tcc ^svToi TtaTQLVcc

TOLOVTOV o^fi^a'
xTTj^aTa nal ovTcog 6XXvvTaL- (12) ol TOiovTOL 6s xorl i^ oiKsiav (p&ovovvTaL.
19 166, 2 TtSQL Tov TtaTSQa ^xnTcoGLg iov ^ataL 1) 67taa^6g, TtQOTsXsvTr] df Jtcci TtQO Tfjg ^riTQog- itSQl dh Tr]v ysvvrjatv rjtOL tov
Tsx&svTa acpccXiiaTa iv rc5 ^ico xat v^QSLg TtaQcc TtoXXav

3 coniunctione corr. a
4 add. a (ac) casus
5 osten6 in om. "NBCr Patav.
8 paratur exitum J
9 pros10 omni AJ omnia sopita
peri y.a] prospere A prospera cet.
12 diSed N] et
sopitas vel sapitas J
A] sospitas cet.
13 hominum ^ cl. 85, io\ rumores
spargitur BG j et om. A
rumorum dolores N dolores D 16 dextro corr. a 17 possid. part.
|

dit a

sup.

20 honoris

(>]

generis

22 hac

eadem A] haec eadem

20

VI

niorum labe
ante

perire

9,

85

5-11.

constringit, facit etiam hos

Sed

matres.

quam

et

peccatorum genere semper errare,

eosdem patres

ipsos
et

facit

vario

f nocivola con-

decernit exitia, et graves aegritudines ex

acerbo liumorum frigore semper indicit, patrimonium
etiam et omnes actus et excidit pariter et frangit. Si 10
vero Sol superior effectus et dextrum possidens latus
Saturnum in inferiori loco constitutum quadrata x^i,- foi.iff i
diatione respexerit, paternam substantiam dispergit ista
versationis

10

coniunctio, et graves domesticorum

hominum

inimici-

semper indicdt, et omnem impetum mentis, sed et

omnes actus vario f indigens genere [semper inpugnat,

tias

omnes

obscura cogitatione semper inpugnat.

numquam prosperos habere patitur
effectus, et in prima aetate acerba et crebra aegritudinum indicit incommoda, et corpus fatigatum multiplici aegritudinum continuatione debilitat.
[Saturnus et Venus quadrati.] Si Saturnus etll
et

Sed

15

et

actus]
consilia

Venus quadrata

20

fuerint radiatione coniuncti, et dextri

quadrati Saturnus superiorem possidens partem in sinistro quadrato Venerem positam minaci radiatione
respexerit, ista coniunctio dilapidato patrimonio grave

onus mendicitatis

indicit,

et

a feminis acerbarum ca-

(4) Tc5 ds aoi^ati voaovg iitdysL iv, (pQiv.7]g y,uI

TtSQLv.OTtTovTiXL Ss xttl iv cclg i-jiL^aXXovTaL 7tQd^s6L.

nvQSTovg
Tov ds 'HXlov
.

Tov Kqovov xccd^VTtSQTSQOvvTog (9) TCi TtocTQLY.a. G-KsddvvvTaL, v.ai

al ds tov vov OQiiaL ycal
ix^^Qol TtQog Tovg olv.siovg ^aovTaL'
ai TCQa^SLg diiavQovvTaL v.al al ^ovXal ivKonTovTaL, voaoL ds
dXXoTS dXXccL v.aL v.avoTcdQ^sLaL aco^aTival iv t^ TCQOiTrj rjXLy.ia.
22 166, 20 iov ivTtTcoasig ^Xdag v.al Xvnag iv. ^r^Xvvibv tiqoao37t0i)V.

1 labes J
hos eosdem patres xa-S"* oXov -aal xara ^iQog ?
2 facit om.
eosdem om. A
(hos eosdem del. a)
(praeter
3 errasse J
nocivolis conversationi
nocivae x
G)
6 excidit] indicit a, cf. 86, 18
8 Saturnus inferiori 1. constituens d
12 indigens] indignationis a malitiae x in dies a
del. ^ (et omnes
14 patitur habere efinpugnat om. Na)
fectus J
20 superiorem om. d
22 coniunctione corr. v
23 indicitur d
I

FIRMICI

86
lamitatum

indicit

semper

exitia,

nec aliquam largitur

numquam cupiditates eorum

gratiam venustatis,
12 prosperos habere patietur effectus. Si vero Venus superior effecta et dextrum possidens latus Saturnum
in inferiori loco constitutum quadrata radiatione respexerit, ista coniunctio honestis ac pudicis moribus
largitur uxores, sed quae sibi in domo omnem domiet

nandi vendicent potestatem, maritos fido et incorrupto

diligentes affectu, ut invicem sibi amborum gratia conadsociet,

iugalis

sed

qui

amorem suum ambo cum

10

quadam conentur dissimulatione celare.

13

[Saturnus et Mercurius quadrati.] Si Saturnus

Mercurius quadrata fuerint radiatione coniuncti, et
dextri quadrati Saturnus superiorem possidens partem
in sinistro quadrato Mercurium positum minaci radiaet

15

tione respexerit, a primo natalis die exilia decernit

ista coniunctio, et omnes animi cogitafciones et omnes
consiliorum ordines et indicit pariter et inpugnat, et

omnes actus frigido torpore semper insequitur. Facit

etiam alienis semper potestatibus subiacere, in actibus
omnibus secunda negotiorum ministeria tractantes, sed
14ipsis maximas

invidiae

tempestates

indicit.

Aliorum

roiovTOi xal x^^gltcov cciioiqol yial ccrvxBtg iv raig

ds 'AcpQodlrrig rov Kqovov xccd^VTtsQrsQOvarig (6) al
fihv yvvat-/.8g, ag Xrji/^ovTai, aipEJcroi ^aovxai, avarriQOv dh -nal &.Q%iAov ri^^og {sic x, rjtrov cod.) i%ov6ai, GriQyovGai ds ra TtsQi rbv av^Qa Ho:l s^voLav di,a6d)^ov6av tceqI avrov. KQvq)icog ^h rov fTio16 166, 34 xaxr' i^oxV'^ ivavriog
^'{ov) iTtaXXijXoig ^aovrai.
(18) Torg nv ovXag ixxoTrret., ipv^aig ds f rag TtQci^sig (scr. ratg
(1)

ol

Ttgd^sGL.

7tQcx.^s6LV

rrig

potius

quam

^^irtiy

rag

TtQci^sLg

-/.)

iitcxysi'

avrovg i'

krSQOig 7tQ06ci)7tOLg vnorsray^svovg, a6yidvovg 6s 67iiiaivsL.

5 in om. DG
inferiore J
loco om. J
8 vendicent AD] vindicent N vel dicent GB
10 ambo om. J
11 conentur Bv] convertunt
Patav.
16 natalis cf. ad 133, 28
17 et sec. add. Gv
18 et prius add.
19 corpore corr. a (de A in(et indicit del. a) incidit x
certum ut 83, 20)
21 omnes corr. ^ misteria rel mixteria J
3 patiuntur

7 sibi x6] ibi

AGJ

JG

22 potestates

NB

20

VI
obligata lingua
tusis

auribus

balbum sonum

efiicit

87

11-16.

9,

Yocis efficiet, alios

et perseverant

surdos,

haec

ob-/oi.'/(r,

vitia,

praecedens malum testimonio Martis fuerit mitiSi vero Mercurius superior effectus et dextrum possidens latus Saturnum in inferiori loco constitutum quadrata radiatione respexerit, nihil quidem
boni nec ex ista coniunctionis societate decernitur,
sed quantulumcunque praecedentium infortuniorum minisi

gatum.

tigatur inprobitas.
10

[Saturnus
Luna quadrata
quadrati
nistro

quadrato

spexerit,
16

Luna

et

Si Saturnus et 15

quadrati.]

fuerint radiatione coniuncti, et <(dextri)>

Saturnus superiorem possidens partem in si-

Lunam

malitiosis

ista coniunctio, et

positam minaci radiatione

re-

humoribus fatigari corpus faciet

<^ab)> onmibus actibus pigris animi

torporibus separatos, et tales reddit qui ad

actus aliquando audere possint.
Sed et maternam substantiam ista coniunctio miseris semper lacerationibus dissipat^ aut contra matres filios facit
Si vero 16
paricidalia inimicitiarum suscipere certamina.
Luna superior effecta et dextrum possidens latus Saturnum in inferiori loco constitutum quadrata radiatione respexerit, matrem ista coniunctio misera morte
faciet

nullos

20

xat rivsg tqccvXoI ^Govrcci 7) ^oyiXaXoi m1 ipsXXi^ovres

-iicocpoi.
rj
(3) rov dh 'Equov rov Kqovov y.aO^vnsQrsQOvvrog (6) oiyi ccyccQ^bv ^isv ro axfjy-cc' Ofx-co? T^rzcov 17 kcctccoois.
10 In Catalogo 167, 21 ycccd^vTtSQrsQica invertiintur.
(14) 26 qsvliarcc XLvst.
(16) 27 yial ccTCQcc^iag airiov rb 6xfi[ia.
(17) 25 ra
xal ol naldsg ixd^Qol ratg fir]{jLrirQLy,a v.rriiiara acpavl^si
23 21 7} fi^sv y.r]rriQ y.ayiod^ci.varog,
rQCcaiv hovrac.
(1)

rj

^QvxLcovrss

3 praecedens A] procedens
malo corr. ^ mitigata corr. ti
5 in om.
7 nec om.
inferiore
8 in quantum
11 add. N
15 add. &
12 Saturni J
cuique corr. x
16 corporibus corr. a adl cf. ad 1 132, i; lul. Val.p. 95,21 K.
19 dissipata ut B Patav. dissipat ut cet., corr. D' (et ^ cl. Cntal.)
20 parricidalia AD
21 et om.
23 matrem
22 in om. J
|

JG

JG

om.

FmMICI

88

ipsum acerba periculorum continuatione

ex malignis humoribus gravia aegricircumvenit,
tudinis indicit exitia, et variis errorum efficiet infor-

prosternit, et

et

bonoris damna et
aliarum stellarum praesidio nuptiae decretae fuerint^ ista coniunctio uxoris animum acerba odiorum dissensione
exasperat. Sed et omnibus amicorum et filiorum etiam
tuniis

et

fatigari,

iacturam semper

facit praesidiis

matrimonii
Sed

indicit.

et

et si[cut]

destitutos.

X.
1

10

[luppiter et Mars quadrati.]

Si luppiter et Mars
quadrata fuerint radiatione coniuncti, et dextri quadrati luppiter superiorem possidens pai-tem in sinistro

quadrato
signia,

Martem constitutum minaci radiatione

maximae gloriae decernit

ista coniunctio

spexerit,

et

lios

rein- 15

eosdem bona conmendatione semper

2insinuat, et gloriosa honorum decernit insignia. Alios

/oi.ro^/ militaribus faciet officiis inplicari, aHos regalibus deputat domibus, et nobilium ac publicorum actuum deFacit istis negotiorum officiis sublevari,
cernit officia.
ut baec negotia cum maximo consequantur dignitatis

nsgl ^s tbv tsx^^vrcc jtvy.val voaoi xat lidXiGTa iy. qsv(5) sl Ss aXlcog siy.aQtaL aal yd^og tfj ysvsasL, ovtc
svvoCyiibg s^sl TtQog tovtov 7} yvvq'
acpaXsQOv tb <y%^^a tisqI
15 171, 4 S6^7]g, ovatdascog, svytXsiag v.al ti^f]g
ta tiv.va.
altLog' (18) ol iihv iv ^aaLXsLOig avXatg avaatQicpovtaL, (17) oi
ds iv ctQatslaLg sIglv, (19) ol ds td dr]^6oLa rCQdttovtsg.
(1)

lidtcov,

...

2 et ex x] et A' ex cet
exitium o
gravi
grave
3 efficiet zJ] effici et
(efficit
aegritudinis Nj aegritudine
6 del. x ^
et A)
6 nuptae corr. x ^ decretae A] decreta
7 acerba od. dissensione A J] acerbas od. -ones cet.
fuerit J
9 et destitutos A
13 pre8 omnee corr. ^ etiam om. A
sidens partiliter J
14 Martis positum A
15 maxima A
is implicari a] publicari
19 nobiliorum
17 et alios zl
21 consequatur
publicarum J
\

20

VI

9,

1610,

89

5.

Sed lii nuuquam poterunt bene servare

augmento.
Sed ex filiorum capaternae substantiae facultatem.
sibus ista coniunctio assiduos dolores semper indicit,
Si vero Mars su- 3
aut certe filios tarde suscipi faciet.

10

15

perior effectus et dextrum possidens latus lovem in

inferiori loco <(constitutum)> quadrata radiatione respexerit, ista coniunctio f incensum omnem impetum
mentis exacuit, et faciet <(in)> omni vita vario errore

peccare, et sine causa bomines cogit magni laboris

Sed iste labor aut ex
sustinere semper incommoda.
publicis aut ex regiis actibus conparatur, et boc amplius malarum insinuationum et acerbarum accusationum pericula ex infesto inimicorum decernit ardore.
[luppiter et Sol quadrati.] Si luppiter et Sol4
quadrata fuerint radiatione coniuncti, et dextri quadrati luppiter superiorem possidens

20

partem in

sinistro

quadrato Solem positum minaci radiatione respexerit,

et proprio et paterno merito ista coniunctio decernit
dignitatis insignia, sed et bonorum ac magnorum bonorum incrementa promotionesque largitur, et bono
conmendationum testimonio semper insinuat, et multi
iUi dignitatis merito subiacebunt.
Si vero Sol supe-5
8\ jtaTQLyicbv y.tr\^dt(ov ^ccl tov ^lov ovv, ccyad^bg
XvTtsL Ss yial eis tiv.va' tj yaQ atBv.viav r\ oXLyotsvvLav

t(bv

(1)

(pvXa^.

tov ^la

"Agrig de

TtoLti.

OQ^atg val

Tatg

tc5

L(p

"iiad-vjtSQTSQcbv

^aCLXLyiaLg vTtriQsaiaLg xal TtQcc^saiv

tj

fo^vXdTOvg {d^vTaTOvg

h)

^iaTaLOTtovovvTag iv
iv dr^uoaiaigy aqp' av SLa-

ccpaXXo^Evovg

yial

18 171, 19 TtQOv.onfig ^syicTrig

oXal xai Y.aTr\yoQLai iysiQOVTaL.
xal cvaTaascog dyad^fig tc5 TtaTQL xat tm Ttatdl aitLOv xal ^Vt tf]g
T(bv

noXX&v
1

Sed et nunquam bene servare poterunt

serv. pot.

om.

VTtSQoxfjg.

in om.

positum A
intentum ^

2 sed <^et^ a
6 inferiori

intensum G

et

sed et

3 ass. dol. ista coni. zl

AD]
uv.

ii

n.

5 et

add. a rectius quam

inferiore
in cassum v, in inmensum a
|

8 facit A
12 causationum AB
13 inimico
add.a.
A.B Pat.
coniunctio ista AQr
18 ex proprio x et sec. om. A
21 commendationum BG Pa^] commendantium A/J
22 illi
\

AN]

illiB

FIRMICI

90

et dextrum possidens latus lovem in inconstitutum quadrata radiatione respexerit,

patrem faciet ista coniunctio claro nobilitatis splendore decoratum, sed patrimonium patris misera facit
publicatione proscribi, et fortium ac malorum inimicorum minaces concitat turbas.
6
[luppiter et Venus quadrati.] Si luppiter et

rior

effectus

feriori loco

Venus quadrata
/01.70"//

quadrati

fuerint radiatione coniuncti, et dextri

superiorem possidens partem in

luppiter

quadrato Venerem constitutam minaci radia-

sinistro

tione

respexerit,

eadem

faciet

ratione conferri,

et

omnem

vitae

substantiam bonesta dignitate semper exornat, et hos

eosdem deorum religiones devoto faciet venerationis
7 ardore servare.
Si vero Venus superior effecta et

dextrum possidens latus lovem in inferiori loco constitutum quadrata radiatione respexerit, et ex ista coniunctione amorum decernit iUecebras, et circa cultum
vestis <et)> corporis morari perficiet, ut <(ex)> ista coniunctione libenter semper ometur, et luxuriosa voluptatum

desideria

(1)

sl

semper

laetitiae

prospera

Sed quotienscunque

indicit.

gaudia

fuerint

consecuti,

totiens

dh 6 '''HXlos dsKatsvsi rbv Jla, 6 ^ev itarriQ Xcc^TtQog

ndvv

^6rccL, ra $s xrrjftara rovtov ^iSLOVtaL' Irj yag tjj tcoXsl kolvovraL 7) rco Xaa, iviors xal ol ix^Qol avrov rr\v -KripLv avrov

nXriQovoiiovaLv. i2 171, 29 tcoXXojv cpiXovgyaTtb d'riXvKcbv tcqogcotkov

TtQaGSLg v.al v.iQdr] ^%ovtag, aotslovg ds Xlav, %so6ss6tdtovg' sl
8s [xal] ri kcpQodltr] tbv ^ia vTtsQtsQst, iQcotLy.oL saovtaL, TtSQLxaXX&g
{nsQiciXXcog x) ^^^oj^rgj stg yvvatxag cpLXoxaQstg ts xal cpLXoyioa^LOL,
TtXriv

ov% ovtcag iv tatg tcbv

TtQcz^scov

inLoXatg i7tLtvy%dvovtsg.

A 3 patrem % ex Catal.^ tamen coniunctione

5 proscribi /]
4 patris
matris J G del. a faciet J
10 positam d
12 associat et D*] associat AB*a
conscribi
15 devoto
13 perficit A
14 has easdem zlGr
societate cet.
18 et om. J
D*] devota venerationis ardore J] veneratione
20 add. his ^, plura excidisse
19 illecebras] cupiditates N
21 voluptatum x] voluptate AN voluntate BDG
putat X
1 inferiore

corr. A'

10

multorum amicitiis coniunctio ista

et feminarum praesidio et actus et

semper adsociat,
lucra

15

20

VI

haec eadem

in

510.

10,

contrarium

91

vertunt

fatorum

mutata

decreta.

[luppiter et Mercurius quadrati.] Si luppiterS

Mercurius quadrata fuerint radiatione coniuncti, et
dextri quadrati luppiter superiorem possidens partem
in sinistro quadrato Mercurium positum minaci radiatione respexerit, ex ista coniunctione scripturarum vel
litterarum <^vel^ artium decernuntur officia, et rationibus facit conputationibusque praepositos, et patrimonium illis et actus ex publica quadam defensione
Si vero Mercurius superior effectus et dex-9
confertur.
et

10

15

trum possidens latus lovem in inferiori loco constitutum quadrata radiatione respexerit, faciet ista coniunctio sufficientia subsidia facultatum, sed hi semet
ipsos in omni actu semper inpediunt, omnia bona
quasi mala f innoto mentis timore vitantes, et erunt
<(tales)>

ut

precibus, id

quicquid

alii

summis consequi desiderent

totum etiamsi casu

illis

obvenerit,

obsti-

mentis iudicio contemnant.

Sed nec beneficia
sibi ab aliis conferri desiderant, [sed] nec ipsi bonum
sibi aliquid conparare conantur.
[luppiter et Luna quadrati.] Si luppiter et/oi.rr.
Luna quadrata fuerint radiatione coniuncti, et dextri 10
nato

20

11 YQcciiiiatsls ^ccl ipijq^ojv dievd-vvtiiQccg xcct XoYLGtag

olg dk ano v.oivfig TtQoataGiccg b ^iog xal t} TtQ&^ig
^6taL. sl Sk 6 'EQiii]g tbv z/tor Ttad^VTtSQtSQsi., tbv iisv ^iov oi'x
anoQOi, tjj d' ScHQiaia noXXu tcc ivavtia dianQattovtai xal tcc
7 172,

6r\\iDiivEV

ayad-cc atg cpavXa ixtQiTtovtai, otcsq ccXXol Xaslv svxovtccL,

ovtOL (tovto x) Xastv ovv, id^sXovtsg nal avtoiiata tcc &yad'cc
lovta slg avtovg anocpsvyovCL {-yovtsg x) xat inl talg svsQysoiaig axaQLCtoviLSvoL.

yLSv

1 contrarium a] contrario
vertunt A] vel tunc cet.
8 add. ^ (liberalium a) <(vel secretarum^ a
10 illisque
et actus om. A
11 confertur D] conferetur
12 in
om. N
16 quaesi corr.Ji^v ignavo % innato a
om.
17 add.9.
|

JG

quicquid alii v.g summis ^] quidquidem ais ut nimis JT quic19 contemnant NG] contemnat
quid ematis ut nimis A
20 del. a
21 aliquod A

FIRMICI

92

quadrati luppiter superiorem possidens partem in siquadrato Lunam positam minaci radiatione respexerit, et matri et ipsi infinitas divitias decernit ista

nistro

coniunctio, et

omnibus

maxima negotiorum

affinibus

decernit ofiicia, et

maximae

merito

praeponit

digni-

gradu positum populo cum notitia semper

insinuat, et erit egregio famae testimonio semper or11 natus. Si vero Luna superior effecta et dextrum possidens latus lovem in inferiori loco constitutum quadrata radiatione respexerit, multa felicitatis insignia
Sed et conmendationes delargitur ista coniunctio.
tatis^

* * *

cernit

et

glorias,

et

potentibus

ac regibus

10

prospera

conmendatione semper insinuat. Sed non per omne

Nam quo<(tempus)> haec eadem felicitas perseverat.

dam tempore et patrimonii damna et honoris detrimenta decernit^ et insignia minuit dignitatis, et pigro

15

mentis torpore oppressos <(a> praecedentium negotiorum administrationibus alienos efficiet.

XL
1

Sol quadrati.]

Si Mars et Sol qua[Mars

drata fuerint radiatione coniuncti, et dextri quadrati
Mars superiorem possidens partem in sinistro Solem
positum minaci radiatione respexerit, nuUum infortu-

et

niorum casum praetermittit

ista coniunctio,

et

omnes

3 172, 30 rji ts ju-rjrpt xal avta) Ttq&^iv y.al iov Sco6sl' xat
tov IdLov yivovg VTt^QtsQog ^Gtcci svsY.a tiiifig y.al ircl TCQos^Qiag

Xaov tstayybivog

ovo^ia ^iya v,al (priii7\v TtoXXrjv iv tjj tcoXsl

dh 7] EsXiqvTi tov ^ia dsnatsvoL, ^Xiog Kal 6v6ta6LV
6r]iiaivsL iv rjysiiovLyiotg 7tQ06<a7toLg- TtXrjv iv TtQoj^d^SL tav XQOvcov iXdttco6iv tLva v.aL ccTtQa^iav ^v tLVL y.aLQa> ol6Sl.
23 174, 31 asl ^XdntSL
v.al iv ty nQov.onj) ivavtLovtaL.
^IGiv.

sl

ABD

6 excidit velut et in summo dignitatis ^

cum] eum
9 in om. A
notitia <^dignitati8)> 6
11 et glorias decernit
]

14 add.
add. a

N namque A

17 corpore zJG torpore mentis

18 efficiet alienos A
24 casu A
|

A
^

20

VI
proficiendi occasiones
decreti conpositione

superior effectus
in inferiori loco
5

et

10,

1011,

93

5.

promotionumque ordines maligna

Si vero Sol2
semper inpugnat.
dextrum possidens latus Martem

constitutum

quadrata radiatione

re-

spexerit, et patri et ipsi qui natas fuerit ex ista con-

miserum praeparatur exitium, infortuniorum

iunctione

cumulus

<(in)>ponitur, et

varia calamitatum decernuntur

seditiones concitat,
animadversionis excitat

pugnas indicit, et pometuenda discrimina.

pularis
Sed et integra mentis et consiliorum fundamenta sem- 3
per ex ***, aliorum oculis miserum pondus caeci- foi. 71''
Sed haec periculorum discrimina in diurna
tatis indicit.

incommoda,

10

fortius

genitura
15

concitantur,

iunctio

cum horoscopo

iuncta,

vel

si

Mars

dens partem <vel

lumen

crescentis

fuerit

praesertim si ista conminaci radiatione con-

in occasu positus vel MC. possialio cardine constitutus Lunae

in)>

exceperit.

Tunc publica animadver-4

tunc
populari animadversione laceratis artubus honor denegatur debitus sepulturae, ut animadversionis et post
mortem perseverante discrimine maior calamitatis exiSed et in iiocturna genitura ex ista
tus augeatur.
coniunctione haec eadem simili rationis ordine perpesione prostratos miseris lacerationibus dissipant,

20

trantur.
25

[Mars et Venus quadrati.]

Si

Mars

et

Venus5

quadrata fuerint radiatione coniuncti, et dextri qua(2)

ds 6

sl

'HXiog dsyiccTEvsi rbv "Agsa,

uvTm

re kccI toj TtaTQl

TtTcciGiiaTa yccg TcdiiTtoXXa (psgsi Horl tr}v v.Tf]Giv cctco(10) yial olg ^isv 7taQacpQ06vvriv indysL, av dk tovg

oX^Q^Qios
GTSQst

-nal

ocpd-aX^iovg f]^LdXdvvs'

%sIqov iv

rjiiSQivjj

ysvicsi.

A
2 decreti ^] deceriti A decreta cet.
5 ista v] ipsa
6 <(et)> infort. ^
posita A
7 inponitur -A.a confirmante clausula] ponitur
11 excidit verhiim
ab ex inchoam velut exagitat vel excidit ac fortasse plura v-t
14 minaci fuerit
16 vel add. N in add. ^
coniunctus
20 debitis A
19 artibus
21 perseverantem corr. D^N
1 perficiendi

4 in om.

JG

22 et om.

F
T

FIRMICI

94

Mars superiorem possidens partem in sinistro

quadrato Venerem positam minaci radiatione respexerit,
omnia mala decemit ista coniunctio. Tunc rixas et
accusationis indicit metuenda discrimina, tunc virum
drati

causa

mulieris

profecta

damna

concutiunt.

Quodsi

coniunctio, tunc virorum

effeminato corpore omnis inpudicitiae inpuritas convafuerit ista

in tropicis signis

lescit,

tunc
tunc

muliebrium libidinum patientur

viri

ar-

cum

pudoris existimationisque naufragio

6 inpudicae inpuritatis labibus polluuntur. Sed et uxores
suas ad adulteria venire conpellent, et alienis conplexibus patientia prostituti pudoris addicunt, et malis
dores,

matrimonium copulatum

auspiciis

alienis

cogunt

libi-

dinibus cum misera calamitatis necessitate servire, aut

lenonis animo latens uxoris adulterium libenter agnoscunt.
Si mulierum * * * f per virum istam prostituti corporis necessitatem cum acerbo semper animi
7 dolore sustineant.
Si vero Venus superior effecta et
dextrum possidens latus Martem in inferiori loco
constitutum quadrata radiatione respexerit^ haec eadem
Sed facinus suum qui sic Vefoi.11^1 simili ratione decemit.
nerem babuerint latenter exercent, ut prostituti pudoris scelerata commercia absconsis libidinum inpuri17 5y 4 HQLaaig iidxag yiccl ^rniiccg dia yvvcilY.(xg cri^ccivsi'
ds iv TQOTcmotg ^(odioig, &v8Q6ycc^og ^erccL y.ivai8og^ ftorZaxoff, TrofCjjrjT/mv.
6viL7tQd^ov6i rj) ^6L%siu r&v yvvuLV.&v
avribv r\ sldorsg avs^ovruL' sl dh yvvaLV.6g iarLv 7} ysvvriaLg, 6lioicag %al avri) avsi,sraL TioXla Xv7tov\Lsvr\ inl ralg nQog dXXoTQiag ^i^saL xov dvdQ^g. sl 8s i] k(pQo8irri 8sv.arsvoL rov "AQsa,
rd taa TtOLSl, TtXrjv Xad^Qaioog v.al ov cpavSQmg.
3

(5)

si

1 partem possidens F
4 accusationes corr. a <^et)> me6 <^ex^ causa a
tuenda D*a metienda BOr Pat.
12 constituti
13 matrimonio
corr. N Laur.
addicunt] scilicet uxores suas
16 si] etsi v etsi vel ut a
copulato X
cogunt A] coeunt
\

mulieres

at excidit uv. fuerit ista genitura cf. Catal.

per vinecessiperversam vel periuram ^ plurimae a istam

rum]
tatem N]
Firmicus

a,

ista

necessitatum

ceterum

Graeca falso

10

vertit

15

20

VI
tatibus

protegantur,
animi

ut

11,

59.

95

mala conscientia

quid
praesertim

celet

quic-

fuerit

vitiosis

cupiditatibus
imperatum,
si aliquem horum yel simul positus
luppiter vel trigonica radiatione respexerit.
[Mars et Mercurius quadrati.] Si Mars et Mer-8
curius quadrata fuerint radiatione coniuncti, et dextri

Mars superiorem possidens partem in siniquadrato Mercurium constitutum minaci radiatione respexerit, omnium malorum metuendos exitus
quadrati
stro

10

decernit ista coniunctio; nociva semper

lorum continuatione

debilitat,

et

bominem

do-

omnes actus varia

semper inpugnat, et malignis rumoribus male semper hos eosdem insinuari perficiet, et
acerbarum accusationum concitat metuenda discricontrarietate

15

mina, ut ex istorum periculorum

calamitatibus

aut

Sed haec mala in

diurna genitura fortius convalescunt, in nocturna vero
ex parte aliqua mitigantur.
Si vero Mercurius supe- 9
rior effectus et dextrum possidens latus Martem in

custodiis

20

tradantur

aut

carceri.

loco constitutum quadrata radiatione respeconiunctio ista malos malignos malitiososque

perficiet, pessima ac pestifera semper cupiditate mentis
armatos, omnia circumscriptionum exercentes officia,
rapaces et qui de rebus alienis varia mentis cupiditate
inferiori

xerit,

25

pascantur, et qui ab alio <^ad^ alium virum transeant,

semper f ac stationem quaerentes, cui pestiferi morsus vulnus infringant, ut nefariis eorum masollicita

9 175,

17 duv&v noXX&v
8iaoXdg xb

TCQcc^eig yi(oXvcoVy

6vvoxcig iTcdyav xal rccg

xarrjyoptaj nccQixaiV
(17) v.ccl

alxLog,

accI

iiaXXov iv '^^BQcc, iv dh vvnrl rjrrov.

celent x consentiente clausula

2 impetratum A perpe8 positum zl
11 dolorum 6] modo locum
malo
locum Ji-Laur. malorum D^N incommodorum x
15 ut N] aut
16 traduntur
26 ac
carceri N] carceris rell.
25 add.Ji^v
27 inflistationem] attractione N agitatione a cogitatione f
1

tratum a

gant

FIRMICI

96

cliinationibus [destituti] et caUidis circumscriptionibus

ad eorum utilitatem quos nociva semper ar-

destituti,

mat

inprobitas,

omnem patrimoniorum suorum

stantiam nudati malignis circumscriptionibus

sub-

transire
s

patiantur.
foi.ii^n

Luna

et

[Mars

quadrati.] Si Mars

et

Luna qua-

lOdrata fuerint radiatione coniuncti, et dextri quadrati

Mars superiorem possidens partem in sinistro quadrato Lunam positam minaci radiatione respexerit,
matri ista coniunctio acerbum pondus viduitatis indicit^ et banc eandem debilitatis viribus aut profluvio

lo

miserae mortis atrocitatibus perimit,

qui nati fuerint acerbis daemonum faciunt
incursionibus inplicari, ut anima maligni spiritus poaut

sanguinis

ipsos vero

testate possessa daemoni in corpore dominandi trillbuat potestatem^ praesertim si Mars in finibus Saturni
fuerit inventus, et Luna aut in finibus Mercurii aut
in finibus Martis;
frequenter enim ex benivolarum

praecedentis malitiae mitigatur intali fuerint infortuniorum calamiprobitas.

tate possessi, vitantes haec incursionum discrimina ad
numinis alicuius confugiunt salutare praesidium^ ut
12 sic istius periculi discrimine liberentur. Si vero Luna
stellarum

finibus

Sed cum

superior effecta

et

dextrum possidens

latus

Martem

v.cci rivcov al
10 175, 30 %riQiia rr]v nrireQcc KSQi^alXsi
ol Sh ^ccviccg
^rirEQSg s^ ccLiLccrog 7) v.caiod-avccaiccg ccvatQOvvrcci.
voaovvrsg inl vccovg v.ara(psvyov6i, v.al y.aXXov orav 6 '^Qrig iv
oQLOig Kqovov ioriv, i] Ss Zslrivr\ hv OQioig "jQScog 7) 'Eq^ov.

jtoXldv,ig yccQ

del.

a;

2 utilitatum

17

Svvauig r&v OQicov

7)

iitsrsivsv

immo aliud participium interiit

3 omne
substantia

BG Pat.

4
corr. ^ (patrimonii sui a)
dem corr. a
12 atrocitate /1

nudat in

avfiv.sv.

r\

velut capti ^

corr. ^

patrimonium
11 haec ea-

14 casibus et in18 enim om. A tamen a

cursionibus A
15 tribuit corr. a
Aut igitur dormitavit F. aut excf. Catal. TtoXXd-KLg yccQ nrX.
cidit altera pdrs sentetitiae velut aut ex malivolarum f. exten\

perimi

ditur.

15

20

VI
in

inferiori

11,

912,

constitutum

loco

97

2.

quadrata radiatione

re-

spexerit, ignobilis et deiecti generis matrem facit ista

coniunctio, sed et vitae angustias ex misera necessi-

semper indicit. Fatum quoque vitam substantiam

miserae bumiiitatis deiectione prosternit, et inter baec
infortunia cum infelicitatis augmento etiam malas detate

cernit uxores.

XII.

10

15

20

[Sol et Luna quadrati.] Si Sol et Luna qua- 1

drata fuerint radiatione coniuncti, sive dextrum sive
sinistrum latus cardinaliter possidentes, in decretis
bominum efficaciam ex aliarum stellarum testimoniis
sortiuntur.
Cum enim ad istam coniunctionem benivolarum stellarum radius prosperae * * * societatis accesserit^ actus maximi, idonea vitae substantia, gloriosae dignitatis insignia ex prosperis semper conmendationibus conferuutur. Si vero malivolae stellae2
sine praesidio benivolarum istam Solis ac Lunae ^0-/01.12^1
cietatem maligna radiatione convenerint, maxima vitae
discrimina et maxima infortuniorum decernuntur in-

commoda.

Sed

sic

si

malivolarum

stellarum

radiis

Luna plena luminibus feratur ad lovem, et

luppiter coniunctionem Lunae crescentis exceperit, nobilitatis insignia cum maxima decernit invidia.
Quodsi
adiunctis

25

praecedenti coniunctioni lovis fuerint praesidia denegata, fortiter malivolarum steUarum nociva crescit inprobitas.

32

Tjj ^Tjrpt xat lov GTidvLv, xw dt nXuvDcg

13 176.^ 30 vnb zIlos uQaj^svoL (15) nQcc^scog, d6^r]g yial 6v6xd6sios alxLOL' vnb dh v.av.onoL(bv OQmiisvoL
^aXsnol nQOs xs xbv iov val avx7]v xi]v ^ajrjv. sl Sh vnb v.aKonoLOiv nsv OQcbvxaL, i] 8h UsXt^vt] 6vvo8svsl t z/t/, XaanQOvg

2 179,

6v6'A.XsLav

v.a\

xv%ri? v.ad'ccLQS6LV.

fttV,

a6v.aLvo^ivovs

di.

4 fatum] totam x fatum quoqne <^B.cy a vitae corr. ^, cf.

8 cap. XII] cf. ad 80,20
11 praesidentes corr. Gv
14 excidit velut ratione 6
15 maxima corr. a
idoneae J
18 ista
ac J] et
societas AB
|

121,3

ABN

FiBMicus, edd. Kroll,

Skutsch

et

Ziegler.

II.

FIRMICI

98

XIII.
1

[Venus et Mercurius quadrati.] Si Venus et

Mercurius quadrata fuerint radiatione coniuncti^ quicunque ipsorum dextrum quadratum [levum] possederit,

omnia aequabili ratione decernunt. Praeclara enim et

amabilis cuiusdam artis officia decernit ista coniunctio,
aut magnae cuiusdam doctrinae ex ista coniunctione
traditur disciplina, ut ex hoc institutionis officio clarae conversationis notitiam consequantur.
His a mulierum amoribus malignus sermo spargit infamiam.
2
[Venus et Luna quadratae.] Si Venus et Luna
quadrata fuerint radiatione coniunctae, et dextri quaLuna superiorem possidens partem in sinistro
quadrato Venerem positam minaci radiatione respexerit,
maxima divitiarum lucra decernit ista coniunctio. Sed
viros feminarum causa variis semper afficit damnis,
Si vero Ve3 aut infamiae detrimenta semper inponit.
nus superior efi^ecta et dextrum possidens latus Lunam in inferiori loco constitutam quadrata radiatione

10

drati

maximam

felicitatem prosperis semper auget

praecedentibus bonis meliora decernit,
et actus et vitam ista coniunctio honesta conversatione

respexerit,

et

augmentis,

condecorat,

uxorum,
5

tovtav

et

et incorruptum circa eos amorem servat

puros ac bonos coniugum decernit affectus,

177^ 30

ccGtHovg

tixvris

ddriiLOva?

7)

Ttaidblccg

accl

^y.

ipsyo^ivovg inl acpgodLGLccyi&v tiqu15 179, 34 EvnoQiav ^ihv dmasL, ^XdcTttn ds tovg avIfojv.
^Qag iv, ^jiXvamv nQOOwnav Scsl, talg dt ipoyov inicpiQEi.
20 178, 1 in ccya&otg ccya&cc daasL v.a\ uq&^lv v.al vaXbv G^fj^a
LOV val otOQyi]v iv yvvaL^l xai. svcpQOGvvriv val ^iov sv^^i^aQLV
val yXwv iv b^LXiaig'
i^cpcivstg ovtag, tcXtjv

leTum P] aut levum

J] radiatione A, utrumque BG
12 coniuncti Ak.
17 aut ut infamia A
18 et post latus pon. A
primantur
4 quadrati x

5 ratione

locum

B^^v del. ^

9 <(Sed)> his o
\

detrimenta x^] de19 radiatione qua-

drata A
22 coniunctio ho20 maxima felicitate et A
nesta x^] couiunctione istam
conversationem
om. A
24 uxorem corr. v.t (uxoris a)
et pueros et bonos

F
|

Ak

15

20

VI

13,

1-14,

99

3.

plena etiam laetitiae commoda et praeclarae artis in- /oi.72rir

signia et honestae conversationis ordinem et dulcis
sermonis gratiam cum maxima felicitate decernit. Sed
nihilominus ipsi alienos concubitus inpatienti cupidiMatribus etiam eorum honestam lartate desiderant.
Sed hi ex alienis manumissicastitatis.
gitur gloriam
onibus morigeras sibi sortiuntur uxores.

XIV.

10

15

[Luna et Mercurius quadrati.] Si Luna et Mer- 1

curius quadrata fuerint radiatione coniuncti, et dextri
quadrati Mercurius superiorem possidens partem in
sinistro quadrato Lunam positam minaci radiatione
respexerit, ex ista coniunctione sapientiae ornatus et
docta orationis facundia honesto sermone decernitur.
Sed his ex populari seditione discrimen frequenter adSed

fertur.
stella

ut

si

superior

sic

Mercurium constitutum malivola2

effecta

Lunam quidem

de

quadrata radiatione respexerit,

diametro, Mercurium vero de

quadrato respiciat, metuendum

20

et

falsi crimen inpingit,

in isto facinore detectos aut in custodia con-

facit

stitui, aut in carcerem trudi, aut vincula et exilium

publicae sententiae animadversione patientur. Si vero 3
Luna superior effecta et dextrum possidens latus Mercurium in inferiori loco constitutum quadrata radia-

cc6tatov6Lv iv tatg 6v^vyiai?' cci ds iiritiQSg tco ^isv

13 179, 18 slg ^hv Xoyovg "Kal 6vSiya^ioi, dL
VS61V aQL6tog, 'ji^uqlv ds o^Xov v.al nXriQ-ovg Xvnsi.
sl dh v.al
TiaxoTtOLbg hi tbv 'EQnf]V aad-VTtSQtSQSi, Sid tLva yQanta 6vvo%uiv xat ds6nd)V jtsiQa&rjestaL.
(3) 7tXr}v

ij&SL 6snvai,

2 honestae JA] honestate

4 ipsi
dulci J
5 eoruni etiam B G Pat.
6 hia corr. a
manumissionis AB (idest repudiis D^
13 sapientiae JG] sapienter
AB Pat. ornatus D-J ornatos
14 <(non 8ine)> honesto 6
16 sic om. J
18 de prius om. J
19 impugit A
20 in]
21 carcere tradi J
custodiam corr. a
in vincula
ex N
1 insignis

om.

7*

FIRMICI

100

tione respexerit^ faciet ista coniunctio levitate mentis

instabiles, et consilia eorum hac atque illac varia cogitatione transvertit, nec
consilii rationem utatur.

animus eorum aliquando unius

in genituris hominum decernit quadrata rahas

ex quadratis lateribus sententias per dies
diatio,

Haec

Quas sententias
singulos fatorum promit auctoritas.
in omni tractatu debes diligenter inspicere, praesertim

cum haec eadem quadrata inmutato stellarum ordine

etiam statutorum faciant decreta mutari.
5

sinistra^ in

institutionis

libro

manifestissime diximus.

XV.

foi.n^i

10

Sed his explicatis diametrorum efficacias specialiter

Quae autem sint dextra quadrata quae
explicabo.

[Saturnus

et

luppiter diametri.]

metra radiatio[ne]

contraria

se

[Si]

Dia-

potestate semper

pugnat, et inimico contra se genere societatis exurgit,

2 et ipsa itaque sicut quadrata minax radiatio est. Unde
Saturnus et luppiter si diametra se radiatione respexerint, et iu contrariis constituti locis longa se invicem
virium suarum potestate pulsaverint, in omnibus actibus ista coniunctio multa infortuniorum decernit exitia, et ex casu filiorum acerba doloris tormenta sem1 180, 1 Y,ovcpovg iv rois ^ovXsv^aaLV, ovdhv svGraO^hg ivSlo kccI oi ovX6^evol, oitov av ^ovXcovvaL^ rovrovs
voovvrccs
21 164, 25 XaSQbs l^^sv tisqX ro:? itQdlsLs^
7tSQL6rQcpov6LV.
XvnsL ds rovg yovstg inl riyiva.
'

ista

A
levitatem corr. a
5 radiatio
4 ratione J

2 stabiles

faciet

ne X

radia10 fatione
9 inmntato D^G] inmutatio
15 ei 16 del.
12 intimabo zl
cient corr. a
cf. I 70, 3
16 radiatione Saturnus et lupiter contr. A
t
impugnat
19 radiatione se A
respexerit BG
P] impugnaverit A
20 constituantur A
3 nec]

et J) ras.]
ordinem /i
A.

15

in-

20

VI

315,

101

6.

Quodsi in parte horoscopi [vel si in ho-3

per indicit.
roscopo] Saturnus fuerit cardinaliter constitutus, et
eum in occasu luppiter positus diametra radiatione respexerit, post gravia infortunia iuventutis in ultimo
senectutis tempore felicitatis tarda commoda conferentur.
[Saturnus et Mars diametri.] Si Saturnus et4
Mars diametra se radiatione respexerint, et in contrariis constituti locis longa se invicem virium suarum
pulsaverint, gravissimorum discriminum et
sollicitudinum iucommoda decemit ista ra-

potestate
10

14,

multamm

Plurimis enim ac malis faciet contrarietatibus

inplicari, sed et acerba faciet invidiae labe pulsari, et
miseras angustias necessitatis indicit, et corpus assiduis aegritudinum et assiduis laborum faciet continuaGravia etiam vitae discrimina sem- 5
tionibus fatigari.
per inponit, et imaginem metuendae mortis frequenter
diatio.

15

decernit

in-

seditionum crebras tempestates

cursus,
Sobolem quoque denegat filiorum, et patrem
exagitat.
cita faciet morte prosterni, et ex laboribus labores
assidua continuatione perpetuat.
Si vero in aquosis 6
signis constituti Saturnus et Mars diametra se sicut
diximus radiatione respexerint, tunc procellis gravibus
tempestatibusque submersos naufragos saeviens undaet

20

domesticarum inimicitiarura

et

ostendit;

(1)

xal

terribilium

sl

nsv 6 Kgovog

djgoayiOTtst, 6

da Zsvg Svvsl, xa ^hv

9 cf. p. 103
TiQ&tcc Tov iov &vatvxfi, ta dh iaxccta Bvxv^fi.
165,17 ivavtiol slg 7isQiy(,tr\aLv ^iov. Sr]XoL dh tb axfjVLa (12) qp-^-dvovg y.aL ivdsiag yial acoiLaxLy.ag xaxaxTft? xai A.Lvdvvovg ^cof^g v.al
(19) axs-iiviav (17) ^^^d^Qav olv.sitov axdaLv (19) ta^vd^avaaiav 7ta\

xQog fx Ttovcov novovg ijxoL iv, ^o^d^oov iiox^ovg' iv Sh vyQotg ^aSioLg vavdyLa val iv. Tfoxaucbv vivSvvovg r\ in Qsvfiaxog.
3 eum a] cum
lovem positum F
gravissimorum a] gravium suorum vel
suarum F graviorum d gravia miseriarum discrimina x
13 necessitatis om. J et N] ac A (at v) ad BG om. D
14 la1 del. a

(si

conferuntur

om. J)

borum

D'] laboribus (laboris x)

excitat x
quoque F] que J
J
24 serviens d
|

19 <(indicit et)> exagitat N

22 sicut diximus diametra se

PmMICI

102

foi72m rum fluctus exponit, aut fluviorum torrentium submersos undis gravioribus faciet periculorum discriminibus inplicari, aut maligno humore concreta pestis
ac perpetuas indicit aegritudinum calamitates.
vero unus de duobus aut Mars aut Saturnus in
ferino signo constitutus alium diametra radiatione respexerit, ex quadrupede vel ex ferae vel ex bestiae
ictu miserum periculi discrimen affertur, aliorum medullis ingestum veneni virus acerbum mortis exitium
Si vero in quadrupedibus
8 flebili calamitate decernit.
fortes

7 Si

signis constituti, vel

unus eorum

in signo

iv 8h ^riQiw86iv ix d"riQlo)v ?) cpccQ^av.07toGLCis Xdr]v

(10) iv dh t^XQUTiodoLg iv. rmv duolcov Ttrojasis. v.al
X^iQOv otccv trjs ZsXrjvris ol-KodsGTiotaL (ogl y.al (19) iv [ihv totg v.ivtQOLS (22) Q-avatovaLv, (24) iv ds tals inavacpoQats (26) ayad^cbv
(5)

^ivdvvov

7 vel ex sec. del. a

5 duobus Saturnus aut Mars J
8 afferatur
9 ingestum x] incessum
10 quadrupedibus]
12 respexerint J
11 <^fuerint)> const. a
quadrupedis /J
cum f] eum
13 modis qua /i
diffinitionibus codd.
ex] in a
18 hos sic a^] hos J his
sic D*
16 morti a
praet. A
21 vel quadrata] hoc solum recte
positus corr. D^ nullus zlA
24 XI.] X. AB
25 vel in III.]
stat.
23 coniunctione J
vel 111 D vel in vel et vel et in cet
26 spem ^ cf. Catal.] semper

10

quadrupede

inventus alium diametra radiatione respexerit, cum

his malis quae ex praecedentibus diximus definitionibus
perfici, gravi ruinarum pondere oppressi, et dissipati
corporis laceratione confecti, aut moriuntur aut vicina
9 mortis coguntur subire discrimina. Sed haec omnia
infortunia tunc forti calamitatis cumulo convalescunt,
cum hos sic positos nullis luppiter radiationibus mitiNam si geniturae cardines possidentes Luua in
garit.
quocunque cardine constituta hac eadem radiatione
respexerit vel quadrata, tunc graviora pericula tunc
fugitivos errores, tunc exilia publicasque decernit mortes ista coniunctio, tunc honore libertatis erepto iugum
lOmiserae servitutis inponunt. Si vero in V. vel in XI.
ab horoscopo loco constituti, vel in IX. vel in IIL,
diametra se radiatione repexerint, omnem spem pros-

yiecl

15

20

25

VI

10

15,

103

613.

perae felicitatis extinguent, et miserae deiectionis exitium caduca humilitate decernunt. Sed liaec infortunia
medio vitae tempore fortius convalescunt. Si vero inll
deiectis ac pigris locis constituti diametra se radiatione respexerint, minus quidem nocebunt, sed dolores
et miserae egestatis incommoda ex ista radiatione decernunt.
Sed haec omnia malorum metuenda discrimina
Veneris ac lovis oportunis testimoniis mitigantur, et
malivolarum stellarum malitia prospero testimonio dei
sahitaris hebetatur, et

praecedentium discriminum mi-

naces exitus resolvuntur.

15

[Saturnus et Sol diametri.] Si Saturnus et So1/oj.75^/

diametra se radiatione respexerint, et in contrariis con- 12
stituti locis longa se invicem virium suarum potestate
pulsaverint, nec eos ex aliqua parte lovis salutare sidus aspiciat, aut patrem facient laboriosis necessitatibus inplicari, aut ipsis certe laboriosae vitae

20

pondus

inponunt, aut egestatis angustias cum quadam tenacitate decernunt. Aliis acerbae valitudinis discrimen inSed et siqua habuerint subsidia facultatum, 13
fligunt.
aut ipsis adhuc superstiti[oni]bus pereunt, aut post

mortem eorum
et

miseris lacerationibus dissipantur. Sed

ista radiatione decernitur,

malae mortis exitium ex

iXnidaiv

cc7t06tSQ0V6L 'aciX (3) itSQl u.E6ovg vqovovs v.a%cciQB6iv

i7tciyov6LV iv dh totg cc7io'/.Xiacc6iv 7]ttov iisv Xdntov6i^ XvTtccg
ds ouag xccl ix7itai6sig i7tdyov6i
{102., 23) tivccg ds v.cc\ ^svitsvovtccg 7toiov6iv ?) dovXovg iXsvd-SQOvg {102, 19) iTtiytsvtQoi 6vtsg iv totg dicciLStQOig 6xi^u.cc6L' {101, 9) jtiayaXcov yuQ v.Lvdvv(ov

15 166, 12 tov ^Log

7tccQaitL0L ulXriXovg SLccastQovvtsg.
oQcbvTog xa^icctriQog 6 7tccti]Q yiccl cpsL^coXbg t) i7tL6Lvrig- (21) ^cr^
Ss v.al dcc7tavriQbg 7tSQl tr]v 7tsQL0V6iav aitov yiai ccq)avL6tLyi6g,
og '/.al tcc yLataXsLcpd^ivta v.al aiyvcc (yitriuata x) a7t6XXv6Lv., ?)
xtti vavod-dvatog htaL.
(17) tm ds Ttatdl ^6x&ov Sii]vsiiii,
si6l
uri

1 extinguit incrementum Ji
exitum A'
5 sed ^] et
10 hebetatur 6] habeatur
\

J
J
V.6

20 habuerint

AN] habuerit

(superstibus t propter clausulam)

patur corr. v

21

aut^nws

3 fortius om.

18 egestates
^J

22 mortes

ab

del.
|

dissi-

FIRMICI

104
et

omnem

vitae

substantiam variis ac malis laborum

Sed horum malorum

quatiunt[ur].
fortius crescit inprobitas^ si in femininis constituti sicontinuationibus

14

gnis ista <(se^ radiatione respexerint.

[Saturnus et Yenus diametri.]

Yenus diametra
trariis

Si Saturnus et

se radiatione respexerint^
constituti locis longa se invicem

<(et)>

in con-

virium sua-

rum

potestate pulsaverint, facient homines lupanaribus

deditos promiscua libidinum <(cupiditate^ scorta sectari, ut ex hoc cum magna nota gravi pulsentur in-

10

15famia.

Faciunt etiam eos libidinis causa <^a)> nuptialibus vinculis separatos^ sed et si cui ex cetera geniturae substantia decretum matrimonium fuerit, aliquam
cum pudoris sui detrimento sortitur uxorem, aut certe
illis uxor decernitur,
quam pestiferum vitium misera

contagione semper inmaculet, aut erit uxor servilium

sordium squalore poUuta, aut servis se prostituti pudoris voluptate semper adsociat.
Sed et ipsis deneomnis
venereae
venustatis.
gatur
gratia
16
[Saturnus et Mercurius diametri.] Si Saturnus
et Mercurius diametra se radiatione respexerint, et in
contrariis

constituti

locis

longa

se

suarum potestate pulsaverint, linguara

invicem

virium

xai ^L&XXov iv d-rjXvKm ^cpdia).

8 166, 27 tovg nhv noQVi"Accl
aaxt^^ovccg, rovg os (11) ayvvcciovg (13) 7} v.oivccg -Kal
vQL6[iivag ya^ovvrag 7) GsaLvcoa^vag r) dovlag- (18) ol dh v.al
23 167, 5 Qa8vylm66ovg %aL Svaiv.Qotpov
XaQLtojv ayLOLQOL.
tr\v XaXiav Jexovtag r) tQavXovg,
(2)

A.OV?

BDG

4 add. a (ante
variis ac geminant
2 del. ^
12 si
6 add. A
11 add. v.6
9 add. ^ (libidine 6)
cui x] sicuti
14 sortiuntur
15 illis v\ illis aliis D aliis
23 lin17 prostitutis
18 voluptate D'] voluptates
cet
(omisso sic positi)
guam impediunt et tardos s. v. impediunt
1

positam

corr.

x^

26 verba] balba x

20

sic positi tardo

sono vocis inpediunt, ut in ipsis faucibus tardis

17 conatibus inpedita verba deficiant^ aut verba lin/0173^11 g]ia,e obligatione confundunt.
Sed <haec mala> tunc

ista)

15

26 add. a

25

VI

105

15, 1319.

convalescunt, si in muto signo Mercurium

constitutum Saturnus diametra radiatione respexerit,
vel si Mercurius radiis <(Solis)> absconsus diametra a
Saturno fuerit radiatione pulsatus. Sed et si Lunam
cum Mercurio eadem societate coniunctam diametra
Saturnus radiatione respexerit, haec quae diximus fortius convalescunt
nisi testimonium Martis quolibet
fortius

conmodatum praecedentis malitiae

commodum. Cum ceteris enim quae diximus
genere

10

solvat

in-

sine testi-

monio Martis etiam exitiabile laboris pondus indicitur.

Sed cum his malis animi sapientis decernitur 18
disciplina, et perita studiorum magisteria conferentur.
Sed inefficaci artis suae studio semper invigilant, et

vultum eorum

15

semper exasperat, et
Sed hi ipsi vasublevantur.
superbiae spiritu
ria sollicitudinum per dies singulos f audias genera[nt];
tristitia severitatis

erecto

fratribus

suis aetatis gradu praeferent<(ur^.

quicumque maiores fratres fuerint, aut mortis
et

20

Nam

exitu^

aut longis peregrinationibus dividuntur.

Sed et matres in prima perimit aetate.
[Saturnus et Luna diametri.] Si Saturnus etl9
Luna diametra se radiatione respexerint, et in contraxov 'Eq^ov vTCavyov bvtog ?) iv acpmvco ^aydla)'
^sTqov, sl TtQog rovToig yial 17 UsXtjvr] avveari toj
^Eq^t) rj rc5 Kqovco. ...
(7) 12 rov aivroi "jQScag OQcbvrog avaXvsrai 7} -na.TKoaig, iLox^r]Qol dh hovrai xal avvsrol ^sv xal iTtraTijuovsg, ov-k iii Tavrr\g 8h rrig airiag 6i(psXov\LSvoi 7} iniv,rmasvol ri, arvyvol ds asl yicd rvcpmdsLg.
(17) mg Ta TtoXXu Ss Kal
st de TLvsg 7tQorsx^V(iOvraL,
7tQsavrsQoi slai rcbv adsXcpcbv
Tsd^vr^^ovraL' yial 6 nar)]Q ds tcqo rfjg fiTjT^os rsXsvra.
(1)

nal

xorl

LidlLara

iia.XLaTCi

2 Saturni
absconsis

3 suppl f (Solis sub radiis a) cf. 120, 24

4 fuerit a Saturno /i
8 commoda tunc corr.
10 exitiale AG
11 sapientiae
x^ (commodatum tunc N)
corr. a (animis sapientiae discernitur J)
12 conferuntur d
14 vultum x] tumultum
tristitias J
severitatis f] celeritatis
sceleritatis N sterilitatis D
16 del. x^; nt ad audias pertinere, cuius loco III. persona verhi {velut subeunt ^)
17 add. a
desideretur, putat a

FIRMICI

106

constituti locis longa se invicem

riis

radiorum suorum

potestate pulsaverint, primum quidem maternarum facultatum faciunt labefactari substantiam, sed et ipsam

matrem varia dolorum et latentium aegritudinum continuatione debilitant, aut eam f perversorum tristitia
20semper involvunt. Quodsi ab bis benivolarum stella-

rum

recesserit radius, et ab

fuerint

testimonio

destituti,

omni salutarium siderum

tunc matrem inbonesta

corporis turpitudo dedecorat^ et eam assiduis incursiodamna concutiunt. Sed et ipsis varia periculorum discrimina semper insurgunt. Sed baec Saturnus

nibus

Luna pro signorum varietate decernunt. Nam in

quadrupedibus signis si constitutus unus alium diametra radiatione respexerit, ex talibus animalibus periculorum discrimen affertur. Si vero in ferinis signis
/0Z.7J/ constituti ista se radiatione respexerint, ex feris vel
bestiis vel ex venenatis serpentium morsibus maximi
21

10

et

Si vero in bumanis siconparatur exitium.

gnis hoc quod diximus diametrum fuerit^ ex bominum
22 insidiis varium calamitatis exurgit exitium. Si vero
in aquosis signis constituti radios suos diametra obstinatione pulsaverint, ex aquarum <(in)>undationibus
aut ex malignis humoribus miserum pestilentiae dis-

15

periculi

crimen adfertur, et si nuUum benivolarum stellarum

praesidium minacis radiationis fregerit potestatem, om28 tijv ^TitQi-HTjv TtsQLovGiocv oXXvGL y.ccl ccvffj 8h t^
Y,Qvntovis Ttovovg dldcoOLv, ?] dvatQOTtog ^atccL xo:! Xvtcqcc.
dh \Lri ccycid-onoLog LSrj, dsivbv tb Gxrilici tcsqI tk acouatLyid.
2 167,

\iritQl

sl

(11) v.iv8vvov yccQ ernicclvsL y.ata, trjv

iv

oiiOLCov'
si

t&v

^(pdicov cpv6Lv' sl iihv

ix tstQaTtoScov, sl ds iv d^rjQLmdsGLv, i% t&v

(20) SL 8s iv -AaQ-vyQOLg, iv. tcbv vddtcov ?) yiayioxv^iiag.
TtaQTJ ^o^^d-Eia, xal eivstaL'

tstQaTtodoLg,

&s

117}

5 eam AD*] tam

2 aeternarum A
perversa animi ^
8 inhonestam d
13 si ^] sic (j)OSt constitutus add. si A')
14 ex a] et
15 afferatur
ferinis (?] femininis cf. Catal.
17 serpentium BN] serpentum
18 exitium. In humanis vero
22 add. a
25 minaci radiatione fr. potestate
signis A
|

corr.

D*

20

25

VI

15,

1916,

107

2.

forma vitiosae aegritudinis calamitate muaut clarum oculorum lumen miserae caecitatis
tenebris obumbratur. Alios sic positi deserere patriam
nis corporis

tatur,

varia periculorum necessitate conpellunt.

XVI.

10

15

20

[luppiter et Mars diametri.] Si luppiter et Mars

diametra se radiatione respexerint, et in contrariis constituti locis longa se invicem [sibi] radiorum <suorum^ potestate pulsaverint, omnem vitae inaequalitatem
et patrimonii lacerationem assidua ratione decemunt.
Sed et omnium amicorum ex ista radiatione f et assiduis offensis contra iUos odium concitatur, et maxima
periculorum discrimina aut ex turbulentis conversationibus <^aut ex)> temerariis actibus inferuntur.

[luppiter et Sol diametri.] Si luppiter et Sol2

diametra se radiatione respexerint, et in contrariis constituti locis longa se invicem radiorum suorum potestate pulsaverint, paternas facultates miseris faciunt
lacerationibus dissipari, sed et omnem vitam et substantiam et praecedentis dignitatis gradus miseris ho-

norum

deiectionibus minuunt[ur], ut semper iuferiores

illis licentia potestatis.
Sed haec in di-

praeferantur

urna genitura minuuntur, in nocturna fortius convalescunt.

mv ^dv

(2)

y.Xa)vrca'

yccQ ol dcpd^aXuol i]iiccvQcovrcci,

accv avanLccXiccv v.al

ix^QOvg

(1)

^vlol Ss rfjs Ttccrgidog ^^eXavvovrai.

noLet,

mr

ds ra

9 171,

12

iteXr]
Ttcc-

axiSaGiv rov iov TCOiHxai %al rovg q)iXovg

i%

TCQonsrsiag 6h

y.al

ia

Ta^^a^^f)?

XoyLG^mv

18 171, 25 rolg TCarQi-notg v.rr\aaGLv 6Xi6 naig VTCorsrayuivog ^GraL &vSqI iXdrrovi.

d-XiipSLg Gr]naivsi.
d-QLOv.,

(21) yial

6 lupiter et Mars si J
8 del. Aa
9 wc
add. ^
11 radiaconicias omnis cf. Catal.
inaequabilitatem J
tione J] rationem
et sec. deh c; supplet velut
(-one A')
destituuntur afifectibus ^
14 add. a
17 suorum om. A
19 vitae substantiam a
21 del. a
inferiores AND'] inferioribus
|

FIRMICI

108
3

[luppiter et Venus diametri.] Si luppiter et

Venus diametra se radiatione respexerint, et in contrariis constituti locis

longa se invicem radiorum suo-

rum potestate pulsaverint, omnes proficiendi ordines

et omne promotionis votum inpugnat ista radiatio.
4 Sed nec aliquando

fidos

amicorum decernit

affectus,

eos amici subdolis et infidis cogitationibus persequentur, nec veris eos aliquando volunt appellare
sermonibus, sed conantur eos captiosa semper dissimulatione decipere, aliud malitiosa cogitatione tracSed
tantes, et aliud ficta sermonis bonitate dicentes.
et amici gravibus simultatum indignationibus incitati,
vario contra illos genere dissensionis insurgunt, et
cuicumque aliquam beneficiorum contulerint gratiam,
statim hi ipsi contra illos gravibus inimicitiarum dissensionibus eriguntur, et cuicumque aliquid propria
liberalitate contulerint, contrariae illis ab his semper

foU3^ii sed

5 gratiae rependuntur. Habebunt tamen in quibusdam

maxima felicitatis augmenta. Habebunt etiam sufficientes patrimonii facultates.
Quodsi in finibus Veneris luppiter fuerit inventus, cupiditatis prosperos
habebunt semper eventus, sed circa nuptias quidem

nunquam
6
et

10

15

20

firmis affectibus perseverant.

[luppiter et Mercurius diametri.] Si luppiter

Mercurius diametra se radiatione respexerint^ et in

4 171, 36 iv ralg tov iov TtgoyiOTtaTg ov y.aX6v rovTOLg

Sh ovdelg cpilog a.Xri%-rig, alV (10) SrSQa (isv Xsyovtsg srsqa 8s
^v66odoiisvovtsg^ f| av v.al iTtavdoraaiv s%ov6i (17) xat jtaxo^g
anoi^ag 1% rovrcov avtiXiqipovtai. sv aXXoig 8s TCQccyiiaaiv svrvxstg ^aovtai v.al iov s^ov6iv iv,av6v v,al Ttgbg (isv ras yvT}aiag ya^israg a6tatoi, sv 8s aXXotgiaig iii^s6iv imtsvKtL^oi.
6 aliquo modo A
7 amici AD^] amicis
persequuntur J
8 aliquando a] qui quando
9 captioaa %] capquando A
tiva
12 amici del. 6
13 varios
infungunt J
14 contulerit J.B
17 libertate contulerit J
liiis J con21 cupiditatis JG] cupiditatibus
stanter fere
(in cupiditatibus a)
22 quidam corr. v.

25

VI
contrariis

constituti locis

16,

38.

109

longa se invicem radiorum

suorum potestate pulsaverint, illos inpugnat ista radiatio, quicumque docti sermonis disciplinam fuerint
Sed et populi metuendas seditiones exagitat,
assecuti.
5

et

popularis indignationis iurgium frequenter indicit,

potentioribus viris aut regibus invidentium studio
male insinuari semper efficiet. Sed et fratrum acerbas
mortes frequenter ostendit, aut eos <a^ fraternis affectibus gravi simultate dissociat, et cum illos una sanguinis necessitudo coniungat, paricidali odiorum contra
se simultate depugnant.
[luppiter et Luna diametri.] Si luppiter et 7
Luna diametra se radiatione respexerint, et in contraet

10

constituti locis longa se invicem radiorum suorum

potestate pulsaverint, et sit Luna plena luminibus, et

riis
15

partes lovis
cipalia

vitam
20

25

Lunae partium numerus

antecedat, prin-

dignitatis insignia decernit ista radiatio, <(et)>

eorum clara potestate nobilitat. Sed et omniaS

potentiae ornamenta decernit, et facit talem qui nunquam possit alienis potestatibus subiacere, et qui semper virtutis gratia et animi constantia alienis con- /01.74^1
fidenter resistat potestatibus [alienis].
Si vero fuerit
Luna minuta luminibus, nihil de praecedentibus bonis
sed maxima infortuniorum decemuntur exitia. Sed tunc
raala fortius convalescunt, si fuerit nocturna genitura.
2

173, 18

tolg tcsqI Xoyovs iGTtovSayioaLV b%Xoiv

%al dQyijv armaivsL 7) dLa^oXag i-n q^d^ovov tcqos
ILsi^ovas, adsX(f(bv rs ^dvatov v,al Sixag xal ^Qiasis tcqos avyysvsts15 173, 1 ZsX-qvris
av^i(faitovaj}s ^hv (16) TCQOsdQias aitiov
ical iov iTCiari^ov.
iiQy^ixos yccQ tatai, i^&saL ^ oparjrrjs %aL
&XX(p tLvl ovv, SLV.(ov' (16) xat [lccXXov,, rjvixa i] HsXrivr] tov /Jia
vjcsQtSQst TcXsLovcov iLOiQcbv ovaa' (22) XsL^L(p(otovaa dh fiSLthasL
rcc slQri^iva xal a^pdXuata tcoXXu iTcd^si ro5
^ico.
cpccvXov

yccQ iTCccvdatdGLv

4 popularibus indignationibus J
6 studioj stridore a
8 add. a
9 dissociant A'B
10 parricidali A'N patricidali
D odio J
17 coniunctio radiatio zl
addidimus (eorumque
vitam a); sed plura excidisse videtur probare eorum
19 tales J
20 possint J
22 del.
I

FIRMICl

110

xvn.
1

se

[Mars et Sol diametri.] Si

radiatione respexerint, et in

Mars

et Sol

contrariis

diametra
constituti

longa se invicem radiorum suorum potestate

pulsaverint, et sit diurna genitura, patrem ista radiatio
misera mortis atrocitate prosternit^ aut lumina gravi
oculorum valitudine semper excaecat. Ipsos vero ex
locis

altis

[ex

deiectos locis misera laceratione praecipitat, aut

deiectos locis] grave nescientibus periculum

altis

semper adfertur, et omnes actus gravibus facit conSi vero^ fuerit nocturna genitrarietatibus impediri.
tura, fractis viribus substantiam omnem fatigati corporis inbecillitate debilitat, et lacerato ac dissipato

10

patrimonio egestatem mendicitatis inponit.

[Mars et Venus diametri.J Si Mars et Venus

diametra se radiatione respexerint, et in contrariis constituti locis longa se invicem radiorum suorum potestate pulsaverint, et sit diurna genitura, vagis semper
facient

errorum

sed et aegritudinum
decernunt.
Nuptias vero
ra[dia]tione
Venus et Mars sic positi invido stridore semvitiis

inplicari,

incommoda assidua
et filios

Quodsi in tropicis signis constituti

per inpugnant.
diametra se radiatione respexerint, decernunt ea quae
eos quadratos decernere in superioribus partibus diximus,
praesertim si se de Capricorno et de Cancro ista ra5 174, 36 rov jiccrQog oX^&QLog 7} 'a.(xI ru ofifiara Givot' xa
ds v.lvdvvov acp' vipovg v.al noXXccg ivavncoGsig. v.a.1 rccvrcc iihv
18 175, 11
jjUEQag, vvv.rbg ^h adQavEiav v.al ^KTcroCiv ^iov.
QEiipovg yial aerarovvrag' d6yiavog S' 17 jicpQodirr] v.al iv ydaai
v.al iv riyivoig.
si ds xal iv rQ07tiy.oig ^oidioig, to; i6a ra>v re-

XQUyooVOiV

7C01SL.

2 Si Mars cum Sole A

6 lumine corr. v.a
7 valitu10 faciet
dine BG] valitudines
9 del. t
excitat corr. a
A
13 imbeciliitate A'] imbecillitati12 fatigari corr. v
bus A -tatis BG
14 mendacitatis zl
18 vagis] variis N
20 del. 6
23 ea om.
25 ista se J
24 cf. 93, 26 sqq.
|

15

20

25

VI
diatione pulsaverint,

monium

si

1-4.

111

nullum

illis

luppiter

testi-

conmodarit.

[Mars
5

et

17,

et

Mercurius diametri.]

Si

Mars

et

Mer-3

curius diametra se radiatione respexerint, et in contrariis constituti locis louga se invicem radiorum suo-

rum potestate pulsaverint, maxima infortuniorum et

maxima calamitatis exitia decernit ista coniunctio: aut
inmutata tabularum et scripturarum

tem
10

fide,

qui sic Mar-/o/.74''//

Mercurium habuerint, falsi crimen incurrunt^

aut omnibus facinoribus malae conscientiae societate
et

iunguntur, aut

cum

maleficis et venenariis criminosae

vitae consortium iungunt, aut debitorum gravi fenore

semper oppressi cum iactura pudoris ad publica iu15

pertrahuntur,

sessi^

et religiosa fidei

vel

conmendatas

pravo cupititatis ardore pos-4

commercia polluentes, depositas

aut

dicia

res

abnegare conantur,

ut

ex ista

perfidia vel ex praecedentibus criminibus publicae contra illos sententiae discrimen insurgat, et iudicantium
20

subiecti potestatibus metuendo causarum terrore quatiantur.

Alii praecedentium facinorum exagitati terroribus, et

malae conscientiae oneribus

erroribus

fatigati,

* * * vis

in fiuibus Saturni

domo Satumi

vel in domo sua Mercurius fuerit

inventus in diurna genitura, nec luppiter aliquem ipsorum trigonica radiatione respexerit.
vel in

25

separantur, praesertim

si

8 175,
nXaGtoYQacpovg noiEl %al (paQ^idyi(ov {cpaQ^a-K^oov ^)
GvvLGzoQag, iv iyyvaig v,al xQisGi yivo^ivovg. ob^tv TioXXdv.ig,
(priGCy nioxiv anoGxiQyovGL 8iv.aL(ov (17) v.al xovxcov svsyia tlqlvovxaL TcaQ' r]ysy.66L xort (p6ovg vnousvovGL. ol 8s Tial xfjg

naxQlSog dnsXavvovtai, yiai ^&XXov si iv OQLOig Kq6vov

IdioLg OQioLg sialv i) xov 'Equov iv IdioLg ^(odioLg.

t)

xolg

12 consortio iunguntur J
semper gravi fenore J
13 indicia
18 in14 aut ^] ut possessi AD-] posset si
19 subsurgat D*] iniurgat BG Pat. iniungat A' iniungant zl
iecti AND*] subiecit
21 excidit velut <^a patria sua fagiti-)>
|

vis ^

vis
I

P]

hiis vel iis

(a suis a)

FIRMICI

112
5

[Mars

et Luna diametri.] Si Mars et Luna diaradiatione respexerint, et in contrariis con-

metra

se

stituti

locis

longa se invicem radiorum suorum pote-

state pulsaverint, aut oligoclironios facient, aut gravibus

periculorum continuationibus insequuntur^ aut nuptias

non decernunt, aut si aliarum stellarum praesidio decretae fuerint nuptiae, uxores datas miseris mortium

Sed et ipsos malo exitu morinterimunt, aut publica animadversione prosternunt,

praesertim si Luna fuerit plena luminibus.

atrocitatibus perimunt.

tis

10

XVIIL
[Sol et Luna diametri.] Si Sol et Luna diametra se radiatione respexerint, et in contrariis constituti locis longa se invicem radiorum suorum potestate pulsaverint, vitam et statum hominis substantiaeque ordinem et omnia dignitatis insignia varia faciunt
ratione mutari. Tunc enim collatis divitiis rursus onus

oi.

paupertatis affertur, <^tunc)> paupertatis incommoda

aliarum divitiarum rursus solaciis relaxantur. Faciunt
74^/etiam circa vultum indecorae valitudinis vitia, sed et
corpus misera contractione debilitant.

15

ijo

XIX.
et Luna diametri.] Si Venus et Luna
radiatione respexerint, et in contrariis

[Venus
diametra

se

longa se invicem radiorum suorum

potestate pulsaverint, infelices nuptias ex ista radiaconstitutae

ot

locis

4 176, 1 oXiyoxQOvtovg Tcoibl y.(xl vuvdvvovg Gvxvovg dldoi6iv'

sioiv, ol Sh &cc7crovaL rag yvvcclv.ag, y.al tj

^Ev yuQ ayccuoi

tsXsvTr)

xovtav

Kav.r^

r)

yccQ \iaviag

r\

to^ccg ^sXcov

7)

Ss6^{ovg

?)

7C{0li7).

8 per7 fuerint decretae J

datae
4 faciet corr. t
ibunt corr. ^
9 interimunt N] interimit A interibunt cet.
19 alia18 add. x^
17 collatis x^]. collocatis (collocatus N)
rum A'] aliorum {unde divitum D^)
23 diametri] cf. 81, 1
25 constitutae B] constituti
j

25

VI 17,521.

113

decernunt, sed nec aliquo patiuntur sic positi

ordine sublevari, aut nunquam <dabunt)>
misera morte prosternunt.
filios, aut susceptam sobolem
Sed hi ipsi crebra mala et multas uxoram patiuntur

tioue

felicitatis

iniurias.

XX.
[Mercurius
Luna diametra
10

et

Luna

diametri.] Si Mercurius

radiatione

et

contrariis constituti locis longa se inyicem radiorum suorum potestate pulsaverint, effreiiatae multitudinis impetum et popularis seditionis suscitant cruenta discrimina, ut eos semper in coetu publico vox maligna
Sed et animo et verbis eorum
populi persequatur.
deiectam trepidationem timoris indicunt.
se

XXL
Cum stellae

15

[De exagonis.]

et

respexerint,

exagona

in

radia-

<(se)>

respexerint^ haec decernunt quae ex trigonica

diximus radiatioue decernere. Sed decretorum ipsorum
ex aliqua parte minuitur effectus^ et languidis viribus

tione

20

destituta radiatio

in

genituris

omnibus efficaciam

minori potestate conponit.

Sed illud
convenit, quod hebent exagona viribus
1

178, 5 ov-A ccya&T} Ttgbg ydiiov

meminisse

sui
te

tropicis vel

si

... (2) arjiiaivsi

ds ccTS-nviKg'

^avatovvtai. Sia ds yvvaiv,ag vqi10 179, 21 ix TcXt^d-ovg 6td6Sig

^ovtaL xal dsLva. 7td6xov6Lv.
iysiQSL y.al taQa^dg ^al ^odg' avtovg dh dsilo^bg slvai cfr\6L y.al
16 180., 4 tu ds h^dyiova tav d6tSQcov i6odvvay.ol
dQ^aQ6SLg.
sl

yaq

v.al ti^iva ys{vv(bvtaC},

^sv tolg tQiydiVoigy inl t6 d^LavQOtSQOv

di.

cf. et

165,

1.

2 sublevari om. J
add. ^ (habebunt
potiuntur J
4 patientur A
11 populares seditiones corr. x^ (ac
cruenta a)
discrimina cruenta A
12 in om. A
coetu
13 et prius om. A
14 delectam A
T] conventu J
16 de exagonis FD de exagona radiatione N
hexagonam
radiationem corr. a, scd se iam add. N
17 exj eas 6
22 habent corr. 6 atque a i7i ras. hahet D a mami altera scriptam,
ict haud sciamus an e fuerit
1

a)

FiKMicuB, edd. Kroll,

Skutsch

et

Ziegler.

II.

FIRMICI

114

duplicibus signis dividantur, inefficacia vero tunc sunt

quotiens solidum intervenerit signum.

XXII.
1

qui simul sunt,]

Ut omnifariam tibi^
Mavorti decus nostmra^ integras mixturarum efficacias
intimemus, extricatis trigonis mixturis pariter et quadratis, et omni diametrorum radiatione specialiter ex[De

liis

nunc iunctas stellarum societates manifesta

sermonis interpretatione signabimus, ut omni mixtufoi. 74^ II rarnm
temperatione monstrata ad specialia apotelesmatum decreta veniamus.
2
[Saturnus et luppiter simul.] Si Saturnus et

plicata,

luppiter unum hospitium partis acceperint, et in uno

loco pariter constituti aequabili societatis potestate
iungantur, si in opportunis geniturae locis et in his
in quibus gaudent signis vel partibus ista fuerint radiatione societatis coniuncti, felicitatis insignia, patrimonii augmenta, gloriae commodaj virtutis incorrupta
praesidia, felicem sobolem filiorum ex ista societate
3 decernunt, praesertim si fuerit diurna genitura. Tunc
enim actus maximos, tunc procurationis officia, tunc
Sed si eos
iniungunt alienae substantiae facultatem.
sic positos ex superiori loco Mars minaci radiatione
pulsaverit, totum boc quod diximus invida Martis radiatione mutatur.
4
[Saturnus et Mars pariter.] Si Satumus et Mars
12 161, 32 Mexcc Sh Jibg (ov 6 Kqovos
Gv^^dXXstai 81?
oUovouiag nal iitiXQOTtag v.al aXloxQicov ^Qycov nal v,t7\adtoiv
.

i^-jtiatsvGLV ^aovtai ds v.al niiri^titioi), tov "AQScog it^ dQobvtog.

26 Doroth. Sidon. III {l. c. p. 71) riv d' ccq 'Evvalia> avviij Kq6-

2 intervenerit N] intervenit
7 omnia zl G B
intraverit D
8 iuncturas zl
9 signabimus N] signavimus
proprietates v
omnium m. interpretatione N
12 Coniunctio Saturni et lovis
N et sic semper
14 potestate
13 unumj unius a et deinceps
societatis N potestatis societate DG
16 signis alter eorum
vel J
facultatem N]
ratione A
22 iniungunt N] iungunt
|

facuitate postestate

potestatem

BGD

10

15

20

25

YI 2122,

unum

hospitium partis acceperint^

pariter

constituti

10

et

societatis

eodem loco

in

potestate

iun-

geniturae locis fuerit ista

mores
hominum
coniunctio,
aequabili gi*avitatis moderatione conponit, et omnes animi impetus mansuetis
temperationibus mitigat. Martis enim inconsulta te-5
meritas et ardoris inprobitas et inflammati caloris
ardor inpatiens coniuncto sibi Saturni frigore temperatur, et mitigatis ignibus quos natura proprii caloris
incenderat, ad fingendos mores bominum gravitatem
ex adiunctis sibi frigoris societatibus mutuatur, ut
Martis calor ad fingendos mores tardo Saturni frigore
semper bebetetur. Cum itaque Saturni frigus tepe-

gantur,

aequabili

115

6.

in

si

oportunis

calor Martis, et cum illius flammas Satumi

iunctum frigus extinxerit, ex ista temperationis moderatione mores hominum perfecta gravitatis ornamenta
Sed nibilominus actus contrariis stellarumG
percipiunt.
fecerit

15

istarum dissensionibus impeditur, cum in negotiis alter

revocat alter inpellit.
Sed et nunquam quod volunt
20

26

qui sic Martem et Saturnum habuerint, prospere /o^ 75^/

consequuntur, sed semper cum tristitia animi inefficaci
cupiditate solliciti inperfecta desideriorum suorum deserunt vota.
Sed et variis etiam aegritudinum discriminibus inplicantur, et corpus eorum assiduis languoris continuationibus fatigatur, et ad nociva detrimenta corporis assidue contra illos nigri fellis conci-

hi

rEvt,s ^q7]scc' di] yccQ OovQog ccsl acpodQog rs v,al 6iv,vg

aG-Asnxov asl xdxog 7]d' aXoyiGxov dsQ^bg iatv ijvsyyiEV,
8s ^Qadvg' aiicpox^Qcov dh 'niQvansvcav ^s66og nsivojv Q0x6g ^6-

vos,

i'}^scc

sig dQiiccg

6sx' aQL6xog.

slxa XQ06xi%"r\6LV oxl v.coXv6SLg ^Qycov "nal xoXiig ^snoisl.

Cf. Catal. 162., 5 v.lvov6i yccQ %oXag ^isv66ovg iyc QiyoTtvQSX&v .... %(oXvxi%ol yccQ %al

Xaivrig ^ivri6Lv

Xaivag xal

JQ

6 mortis AB
temeritas et^]
pariterjposiMars
8 coniunctio corr. x 6
frifrigore x 6] frigorum
11 adiuncti h mutuatur A'] mutatur
goribus J
ut] et D*
13 hebetatur corr. ^
14 flamma corr. a (flammam D*)
15 ex
18 istarum dissensionibus v] dissens. ist.
x^] et ex zl et
JBG istarum om. A 20 prospera J
24 languoris D] langoris
1 partis]

temeritate

8*

FIRMICI

116
7 tatur

Sed

exitium.

et

mors opprimit patrem

cita

pariter et matrem; paterna etiam substantia variis lacerationibus dissipatur, et fratribus per ipsos malum

semper praeparatur exitium. Sed quicunque fuerint

primi suscepti, aut misero mortis prosternuntur exitio,
aut omni felicitatis destituti praesidio fraternae gloriae potestatem cum maxima humilitatis veneratione
Sed

suspiciunt.

ipsis difficultates

maximas

et

errorum

Sgravium soUicitudinem frequenter inponunt. Sed liaec

omnia fortius convalescunt, si aliquem geniturae cardinem eadem partis societate possederint. Tunc enim
nunquam animus eorum mutabilibus rationum varietatibus <(flectitur, sed omnem laborem et omnes periculorum impetus fortiter constantis^ animi virtutibus
sustinent, nisi luppiter in primis cardinibus constitutus et in bis in quibus exaltatur signis vel in domo
sua vel in oportunis geniturae locis positus omnia

malorum discrimina mitigarit.

[Saturnus et Sol pariter.]

unum

constituti

pariter

gantur, paternam

aequabili

omnem

iunctio, sed et ipsi patri

itium, et haec mala in

Saturnus

Si

hospitium partis acceperint,

et

potestatis

in

iun-

societate

substantiam dissipat ista conmiserum mortis decernit exnocturnis genituris fortius

1 8 mats iiccl natQog nQOtsXsvtrjv 6r}iiaivnod'a.X7iBtaL "Jqsl.

2 7 tov ts natQiy,bv iov 6y.OQni^ov6iv.
VOV61.
4 9 tovg de

nQ0ysv6TSQ0vg ScdsXtpovg 7) cp^siQ0V6tv rj vo6SQOvg noiov6iv.

9 12 %siQOva dh ta xaxa ^6tai, sl totg n^vtQOig iniy.sivtai
11 11 nsQl 8h rag yvm^iag a^istdtQsntoi yial iivri6iv,av.oi.
15 13 {ex DorotJi.) si iir] ccq' Aiyio%og da^d6SL 6&iv()g ov22 20 ra ^sv natQi v,a%bv &dvatov indysi
Xobv avrcov.
.,
ra ffs natQL>id Ktri\Lata diacp&siQSi, xa2 xsiqov sv vvxti.
.

6 miserae

(-tatem

9 imponit /1

bus X
20 partis

8 suscipiunt corr. 6
difficultatibus maxima
errorem gr. soUicitudinum
A)
12 varietatis corr. D*
14 viri13 add. N
|

-mam

18 mitigarit a]
jTj pariter

mitigaverit

partiliter

N mitigantur cet.
23 (^ety patri a

10

15

Sol

et

eodem loco

60 d^sQiiotatog
&6tox('Ccs iv rolg ^pyo^g noiovvtag et 3Ianeth.
yccQ iojv ipvxQo) ccvccKiQVcctui "jQ7]g , ipv%Q0tdt7i 6s Kqovoio ^oXt}

corr. a

20

YI

117

22, 711.

convalescunt, sive in matutino sive in vespertino ortu

Saturnus fuerit inventus. Tunc patrem gravis infor-

tuniorum cumulus <inpugnat), tunc misera periculorum

discrimina semper incurrunt, tunc fratribus acerba malorum decernuntur exitia, si in nocturna genitura SaSed si 10
turnus et Sol ista fuerint societate coniuncti.
in

eodem signo

sitatibus

10

constituti istis fuerint

separati,

ut

Sol

partium diver-/oJ.75'*/r
quidem paucas, Saturnus

vero plures habeat partes, tunc patri cum misero calamitatis exitio malae mortis discrimen indicitur, sed
omnia quae diximus forti malorum continuatione proveniunt; sed et cum his omnibus malis lacerato patrimonio sive proscripto, et omni fortunae substantia

extremum onus paupertatis inponitur. Sed

languores ex vitiosis humoribus inferuntur, et vires
omnes inbecillitate fatigati corporis opprimuntur. Aliorum oculos miserum exitium caecitatis inpugnat. Sed 11
hos ipsos idoneos agricolas semper efficiet ista coniunctio, ut illis post multum temporis spatium ex
cultura agrorum idonea facultatum subsidia conferantur.
Erunt sane hi ipsi tristitia semper obscuri. Quodsi
in Solis domo vel in Saturni domo Sol et Saturnus
dissipata,

15

20

et

pariter

fuerint

collocati,

gloriosum

quidem

efficiunt

sed omni divitiarum praesidio destitutum.

Ipsos vero contra patres Sol et Saturnus simul positi
Sed hos
paricidalibus inimicitiarum odiis exasperant.

patrem,

25

6 22 el Ss iv rjxtoGi noiQaLg i6tlv 6 ^'HXiog^ 6 ds KQOvog

iv TcXsioGi, ^jja^fTrtoTfpo? 6 tov TtatQog Iffrort ^dvcctog v.al tcc
15 17 28 voGOTtoiol di siaiv i^
8lQr]nivcc Ttdvtu dHvotSQa.
17 29 ol ds ovtcog ^^^vtsg
dx^^^Gsag vyQ&v v.al dtp&aX^iicbv.
yscDQYiyibv iov q)LXov6L nal tovtm [Lovca svxv%ov6l tccXXa ^aQvdaipLovsg ovtsg. si dh -iial iv %^r\Xvy,Gi (HXiov o/xra cm. x ex Firmico) i6tiv 6 KQOvog r) 6 '''HXiog iv OLy.a) Kq6vov xal ovxag

6VVSL61V, sv-kXsj] iihv tbv TtatiQa,

oi)

3 add. N
9 patri AD*] pater
13 sive D*a] si vero codd. (si no A)
res
21 ipsi hi
22 SoHs in

AB

ricidialibus

(-rr- et

AG)

^ivtoi Sccpvsiov.

10 sed] et 6, cf. catal.

15 languores ADJ lango26 parin alt. om. A

FIRMICI

118

eosdem earum infelicitatum quas diximus misera

creta semper inpugnant.
12

de-

[Saturnus et Venus pariter.] Si Saturnus et

Venus unum hospitium partis acceperint, et in eodem

loco constituti aequabili societatis potestate

iungantur, indignarum mulierum nuptias decernit ista
coniunctio, et misera matrimoniorum infortunia semper excitat. Aut steriles enim aut debiles decernit
uxores, quarum insigne vitium omnem formam corporis dedecoret, aut gravi pulsatur infamia, aut ex istis
13 iiifortuniis etiam filiorum illis soboles denegatur. Sic
habentes Saturnum et Venerem nunquam filios aut
tarde suscipiunt, sed hi ipsi erunt frigidi semper ad
pariter

Venerem, et f in manus eorum animus instabili semper varietate dissentit. Haec etiam in feminarum gefoi.75^ I mtmis Venus et Saturnus simul positi,
aequata ra14 <dia>tionis societate decernunt. Sed haec fortius convalescunt, si in Capricorno vel in Aquario Saturnus
et Venus fuerint pariter inventi.
Nam haec signa Venerem male semper inficiunt, praesertim si Saturni

Tunc enim

10

15

20

coniunctionis nec praesentia potest lovis nec testimonio misocietas accesserit.

malitia

eius

tigari.

15

[Saturnus
et

Mercurius

et

Mercurius

unius

6 163, 5 ccvd^ia. XsyitQcc

iTtLTcav GTsigccig av^evyvvvraL

pariter.] Si Saturnus
aequata societate

locum

partis

yvvcaxcbv

didcaat, ...

(8)

od^sv

mg

6s6Lvco^8voig TtQoaconoig (10) ini^vd^sv yial arsxvia ^araL xal a7iavorsv.via r\

rj

dovXoLg7]
Qadvrsyivia ^Qog rrjv rov Kqovov %QaaLv, rd rs rmv ydiicov
ipv^Lxa {ijjvxTLnd sive ipvxQa % ex Firm. l. 13) v.al darara.
ipoyoig

5 poJ 4 partis P] pariter A

9 for8 exagitat.^G enim om. AB
10 dedecoret D*] dedecore
pulsat
A'] fortunam
14 immanis a infirmus ^ dittopulsatus cet. codd., corr. a
15 in om. A
instabilis zl
grapJiiam vocis animus putat a
1

earum P] miseraxum

testatis societate AG-

mam

AN

17 add.

V.

20 semper male

AD

25

unum A

ovi.

25

VI

22, 1118.

119

sonum balba confusione linguae semaut

tardo sermone faciunt inpedita
per inpediunt,
verba proferri, aut auditum gravi valitudine semper
inpugnant, et nunquam eorum permittunt simul positi
Mercurius et Saturnus desideria conpleri. Erunt etiam 16
in omnibus actibus fidei testimonio destituti.
Erunt
possederint, vocis

etiam

10

15

sic

habentes Saturnum et Mercurium rigida men-

durati, et obstinata semper ac tristi

dissimulatione conpositi, sed bi animi sui consilia alta
malitiae taciturnitate celabunt.
Ingenium vero eorum
multis disciplinarum studiis inbuent.
[Saturnus et Luna pariter.] Si Saturnus et Luna 17
unum hospitium partis acceperint, et in eodem loco
pariter constituti aequabili societatis ratione iungantur,
tis

auctoritate

omnes impetus et omnes animi cogitationes et omnes

actus inbecilla timoris trepidatione semper inpugnant.
Sed et materna substantia ex ista societate miseris
lacerationibus dissipatur.

20

Matres etiam eorum, sed

et

Si
ipsos gravi aegritudinum continuatione debilitant.
vero <(fuerit> diurna genitura, et sit <(Luna)> plena
luminibus, et benivolarum stellarum accesserit opor-

omnium <(malorum)> prohibetur inprovero fuerit nocturna genitura, et Luna sit 18

tuna radiatio,
Si

bitas.

5 163^ 15 ipsvdovs atVtog yiccl iviSgag xcci (JoXtdrrjTOs.

ol
xoiovroL, cpriCLv, ov8' orav ccXrid-ii XiyoiGi TtLOrsvovraL ...
(4) ol
9 19 ^a^vnovriQOL ds xcct
roiovroL ds v.aL 6vas7tirsvyiroL.
15 25 ai 8s nQa^SLg ccdQavstg %6ovraL.
(10) nsQLSQyoL ^aovraL.
\1 24: dXs^-QSvrLxbg ^araL ^jirQL-ncbv nQoaconcov -nai lov ^if\rQL20 29 iv 8s ijuiQcx av^Lcpcorovarig avrfig xai rav ayaxov.

23 p. 120 1. 4
OQajvroov noaXvaLg ^aruL rcov 'Kav.cav.
slrs av^Lcpa^rsL slxs XsiipLcpcorsL vnb rov Kqo-

^OTCOLcav

27 mars iv vvxri

vov ^Xanro^ivriy mocv

rQitpovaL rcc xaxa.

ol

dvo ayad^onoLoi uaQrvQcbaLV, ov ^sra-

2 inpediunt t^ indicit cf. 104, 24 incipossederit J

11 imbu8 durata J
semper ac A'j ac semper
13 hospitium unum BG Pat.
erunt J imbuentur a
partis]
16 timoris a] mortis (mentis x)
20 fuerit
pariter
Luna add. a
22 radiatione J
add. N
add. A
1

dit

V.

FJ
I

FIRMICl

120

minuta <^Iumiiiibus^ [seu plena], omnia

infelicitatis ge-

nera ista coniunctio et omne malorum decernit exitium.

/0/.75// Sed et si testimonia Veneris ac lovis pariter accesserint, contempto salutari praesidio calamitatis exitium
convalescit.

XXIIL
[luppiter et

Mars

pariter.] Si luppiter et Mars

[in unum] pariter fuerint coUocati, <et> in eodem signo

pariter constituti aequabili societatis potestate iun-

maxima decernunt insignia dignitatum, et maximam conferunt licentiae potestatem. Faciunt enim
homines magnarum civitatum aut magnarum regionum
gantur,

officia gubernantes^ et in maximis populis habentes

2 gloriosae licentiae potestates. Erunt etiam taies qui
omnia quae desiderant prospero consequantur eventu,
praesertim si in oportunis geniturae locis positi vel
in primis cardinibus vel in quinto aut in undecimo
ab horoscopo loco in domo lovis aut in domo Martis
simul fuerint constituti. Tunc enim fasces tunc arma
tunc illis maximi conmittuntur exercitus, tunc in
magnis bonoribus constituti magnificae potestatis licentiam sortiuutur.
3
[luppiter et Sol pariter.] Si luppiter et Sol in

eodem signo

pariter fuerint constituti,

radiis Solis absconsus,

10 169^ 31

omnem

felicitatis

r)

ylQsdog

24
vdatag ari^aivov6L.
ayad^mv arcdvig ^atav

ordinem

variis

ti[i&v tcoXitl-

18 32

sl

Sh

sioLV ovtOL avvovtsg, HQatSQOvg dvi70, 1 si ^hv VTtavyog fi?], Tcdvtcov

t(bv

N
N

DBG

fuex
8 del. t
pariter simul
12 religionum
9 et aequabili A
add. N
14 prospere
a
14 potestatem A
13 habentes om. AB
eventus corr. a
prosper A corr, a
consequatur A
23 lup19 fasces tunc enim arma
17 aut] vel GNv
24 constituti fuerint A
piter et Sol si A
1

add.

rJnt pariter

del.

15

20

et sit luppiter

TiQov.OTtfi? Ttal xvqascog ccltLog v,al

Xaov yial 6vvB%(bv inLtsv^scov.

yi&v %al rjY&iioviag

v.al iv 0Lv.cp Jibg

10

25

VI
deiectionibus minuit.

22,

1823,

121

4.

Si vero luppiter liberatus radiis

Solis in matutino ortu

constitutus eiusdem signi

cum

copuletur, fatum substantiam vitam et

felicitatibus fructus cum maxima etiam ho-

Sole hospitio

ex
5

istis

noris potestate decernit, et bono parentum videbuntur

esse progeniti, ut ex die ortus sui omnia parentibus
felicitatis

lovem

et

insignia

conferantur.

Solem habuerint,

felices

Sed

et

qui sic
sobole
suscepta
gauipsi,

debunt.
10

15

[luppiter et Venus pariter.] Si luppiter et Ve-4

nus in eadem parte vel in eodem signo pariter fuerint
constituti, honoris insignia cum maxima decernunt
gratia venustatis, bonorum etiam et magnorum virorum fidelibus amicitiis semper associant. Faciunt etiam
honesta morum conversatione semper ornatos, et in-

Erunt
tegra fide omnium religionum iura servantes.
etiam qui sic lovem habuerint cum Venere, munda
pulchritudinis honestate fulgentes, iudicibus et regibus iuncti semper amabili vinculo caritatis. Sed hos
20

ad

omnes

bonae

glorias

famae testimonium

semper

6s ^^avyog, svtvxi^cc -nal 7tQiv,tri6ig Biov y.ccl oq)sXog'

Ss x) inl svtvj^{i<x) tcoi/ yovs(ov tiKtovtca tkxI rag
12 170, 5 tb ti^ritiTibv inianoXcivGsig ix ^gscpovg ^;i;ov(7t.r.
dsiv.vvtai -Aal taig xdQiGi nsycoGiLrnisvov xai tr}V TcaQo. noXXmv
(pLXiav.
(14) to ts ayad-ocpQOv xat svos^sg xat aotslov yial to
tcuq' rjYS^oOL TtoQ^SLvbv nal svcprmov xal svycXssg.
(1)

oids

dh

ft

(ot

lege radis

svtvxia

y.aL

totam subst. vitae

Ttfpixrrjffi?

^iov xal 6(psXog.

v.

at cf. 97, 4 et Catdl.

5 parente

14 Verba associant. Faciunt

8 felici X
139, 7 domina
fuerit in solo Neapolitano tradita sunt, nisi quod prima (121, 14
122, 14) et extrcma {133, 5139, 7) eius additamenti pars etiam
in Aldina GueJferbytana inveniuntur, in quatn ignotus quidam vir
doctus ex aliquo codice ignoto Neapolitani gemello (W) transcripsit; unde primus expressit Lessing (Zur Geschichte der Litteratur.
Zweyter Beytrag. Braunschweig 1773. XIX. Ergdnzungen des
lulius Firmicus == sdmmtliche Schriften, herausgeg. v. LachmannMaltzahn^ IX p. 272). cf. praefatio
19 vinculo W] vehiculo K
20 ad om.
glorias W*] gloria W''^

FIRMICI

122

et

insinuat,

feminis

potentissimis

et

honoris

in-

signia et maxima illis conferuntur praesidia facultatum.

Sed sic liabentes Venerem et lovem etiam felix et

prosperum matrimonium sortiuntur. Habebunt etiam

lilios, si non illos malivolarum stellarum iupugnaverit
radius.
Sed hi ad venereos conatus prona mentis cupiditate

ducuntur,

suum per

desiderium

varios

coitus

Haec eadem in feminarum gesaepius transferentes.

nituris luppiter et Venus simul positi aequabili ratione
decernunt.
Si vero lovem et Venerem in solidis geniturae locis pariter constitutos et Lunam aequalibus
ra<(dia)tionum societatibus intuentes <(ex)> aliquo loco

10

Mars minaci radiatione respexerit, ob [id] adfines crebra fama et gravi reprebensione pulsabuntur infamiae,
6

[Coniunctio lovis et Mercurii.] Si luppiter et

Mercurius simul fuerint collocati, facient homines potentes, bona consilia ac bona * * * proferentes, magnificae orationis splendore fulgentes, ornatos omni sapientia^ et omnium doctriuarum magisteriis imbutos,
et tales

eos perficiunt

miratione suspiciant.
disciplinis,

ut omues eos cum quadam adHi enim oratoriae artis inbuti

cum maxima

affluentiae

facun-

facilitate

(1) ovtOL Tial i^ i7tiai']^(ov xivcov xal {del. ^) yvvaiv.(iiv xov

zax' i^oxT]v dh sIgl cplXeqodxss y.al TtoXXatg
^iov avh,ov6LV
yvvaL^lv iv CvvovGla ylvovxaL, svya^ol xs aal s^xsxvol, sl fir)
oga Kgovog y.al "AQrig.
(8) tj avxr] 6-iiBipLg %al inl yvvaLKav.
xov z/i6? 6VV yicpQodixr} bvxog inl dvvaxcov xoncov , sl 2^sXr]vr]
.

xovxovg OQa y.al 6 '^Qr^g Ttod^hv ^aQtvQst, tisql Gvyysviyia. tiqo6cona 6 ipoyog S6xaL xi^g ^i^scog.
17 170, 23 xo svovXov iTCL6r]uaLvsL yiaL xo iv XoyoLg dvvaxov xal iv cpQS6LV aQL6xov
^qp'
,

olg SL6L Tial

xfj

TtoXsL 6s^v6(xat0L)

yQaniiaxslg a6LXia}v, Qr]tOQig xs

1 potentibus
conatus WN] coitus %
t ex Cat. Ttod-sv] alio
14 fama] i-nfamia
X

cideriint, cf.

yivovxaL yaQ yQaaiiaxLXOL

y.al

7)

60(pi6xai.

W
W

5 malevolarum
6 hii
ii N
8 in om. N
12 bis add. y.6 aliquo
13 Mars om. N supra lin. add.
del.
17 <^verba)> 6 nisi forte plura ex^
|

Cat; ^* ^ <^ornamenta) vel <(insignia) praeferentes

22 facundia corr. x
hij ii N utsemper

21 suscipiant corr. X

15

20

VI

23,

4-24,

123

1.

diam docti ac gloriosi sermonis exercent.

gratia et licentia docti

genii

nim

litterarum

ista

Alios insermonis ornatos regia-

coniunctio

cum maximo honore

faciet officia tractare.

5

10

[Coniunctio lovis et Lunae.] Si luppiter et7

Luna in eodem signo pariter constituti aequabili societatis potestate iungantur, vitae patrimoniique
,
et maximae felicitatis incrementa decernunt, praesertim
si se partiliter lovi in eodem signo Luna coniunxerit.
Tunc enim infinitus divitiarum cumulus accedit, et
talia ei felicitatis insignia decernunt^ ut <in> infinitum
a parentibus suis omni genere melior existat. Si vero

nocturna

fuerit

genitura,

15

omnem

sidat,

iectione debilitat

in
20

et

Luna

plures

possederit

minori partium numero subfortunae substantiam cum maxima de-

partes, luppiter vero

<(in)>

semper

et

minuit.

XXIV.
Martis
et Solis.] Si Mars et Sol
[Coniunctio
eodem signo pariter constituti aequabili societatis

potestate iungantur, ex ista societate patri aut citum

aut certe malum praeparant exitum.
Quodsi simul
constituti aliquem geniturae possederint cardinem, vel
anafora cardinis fuerint^ tunc exitium pa-

in aliqua

calamitatis * * * continuatione decernunt , paternae quoque substantiae facultates miseris lacerationibus dissipant. Aliorum oculis nocebunt, aut ex ferro

ternae

25

7 170, 32 cc^^ri6Lv tvxris nat TtXovrov noXvv ... (12) xpttrxova. yccQ xat xav yovEcov noisl. iv 8s vvxxsqlvjj yevBGSt^ sinSQ
Zsi-^vT] nXsiovav iaxl ^oiQav ***** (excidit in Catal.)
7}
20 173, 34 xbv ^isv nccxsQcc xcc%v%-a.vaxov t) y.av.oQ-dvaxov ari^aivsi-

Qov.

8s

sl
.

lial

inlxsvxQog iaxiv 6 "AQrig ?) inavsQxo^isvog, x^'-'

3 ^vioi xai xovg dq^d^aXfiovg i^Xdriaav i)

(26) 174,

7 excidit velut substantiam ^ augmenta

1 indocti N^
11 decernuntur x
X
10 enim] ei x at cf. Catal. yccQ
14 add. t,
15 fortunae x] forte N
20 ex x] et N
add. t
26 oculus N correximus
24 excidit assidua vel perpetua J
I

FIRMICI

124

Sed et consiliorum
et igni vulnera infligunt.
ordinem mutata mentis stabilitate conturbant.
2

rectum

[Coniunctio Martis et Yeneris.] Si Mars et

Venus in eodem signo pariter constituti aequabili
potestate iungantur, ista Martis Venerisconiunctio
stupratores
adulterosque perficiet^
pravo cupiditatis ardore possessi^ et indomitae

societatis

que
ut

libidinis

stimulis

incitati,

captiosis

pollicitationibus
iura sec-

stupri perpetrandi causa alieni matrimonii

3 tentur. Si vero cum bis Mercurius fuerit
*

inventus,
eos quadrata radiatione respexerit, voces accusationes causas ob haec crimina, <(sed et> seditiones
et turbas et publici sermonis inexplicabiles notas ex
Sed si hos sic positos in
ista radiatione decernunt.

lo

oportunis locis luppiter positus et in signis suis vel

altitudinibus collocatus salutari radiatione respexerit, ex istis criminibus potestatis alicuius praesidio
41iberantur.
Si vero sine testimonio lovis Mars cum
Venere et Mercurio pariter constitutus aliquem geniturae possederit cardinem, vel si in ceteris geniturae

i5

vel

si

in

locis crescentis
sic constitutis

20

Lunae lumen exceperit^ vel si [in] his

Saturnus lumen Lunae deficientis exce-

ob adulterii aut stupri vel incesti crimen publica

animadversione plectuntur. Si vero in tropicis signis
Mars et Venus simul fuerint collocati, quae eos quadratos in tropicis signis facere monstravimus, haec
perit,

perficient pariter in signis tropicis constituti.

ix ClSi^qov xat TtVQog ro

acbficc TCccGxovaLv, alXoL ^iaviav voaovai

cpQvoXdSLav. (p. 123 1. 25) o dh TcatQLyibg Log aytsSccvvvtaL.
174, 6 2vv Sh yLcpQodlrxi ra. laa rcov rsvQaycavav itOLOvaLv.
25 cf ad l. 3.
infra l. 25.

yial

3
cf.

1 rectum ordinem %] regium ordinum N

4 constituti et
8 stimulus N
ante pariter scripsit, sed postea expunxit N
9 alieni matrimonii ^] alia enim manumissioni
correximus
N
11 voces] rixas ^ cf. 94, 3 et ind.
12 add. t
13 in18 liberentur N
21 in iis sic
placabiles x inexpiabiles ^
constitutus N corr. ^
25 quae] q. N
cf. 94,
.5

25

yi

24,

17.

125

[Coniunctio Martis et Mercurii.] Si Mars et5

Mercurius in eodem signo pariter constituti aequabili

societatis potestate iungantur, cordatos quidem et maximarum disciplinarum studiis eruditos, sed mendaces
ista coniunctio et omni malitia faciet instructos, ut
iugenium suum ad omne genus circumscriptionis exer-

omnibus certaminibus malitiosa

et ut in

ceant,

velint

contendere. Quodsi istam so- 6

cietatem luppiter oportyna radiatione respexerit, athleticae disciplinae decernunt gloriosa certamina.
Quodsi
bos omnes Venus aliqua radiatione respexerit, ad pue-

semper tergiversatione

10

15

rorum amores prava cupiditate mentis inpingit. Quodsi liis omnibus Saturni radius accesserit, lii quos diximus gravi pulsabuntur ^infamia^. Quodsi Martem et 7
Mercurium pariter constitutos Sol orbe suo vicino
absconderit, sintque omnes in aliquo geniturae cardine, id est Mars Mercurius pariter et Sol simul positi

Lunam
20

respiciant in aliquo geniturae cardine collocatam, facient homines scelerata cupiditate mentis armatos, ad omne facinus semper applicatos^ et quorum
dicta

omnia

falsus

sermo

Erunt

semper inmaculet.

etiam tales quorum etiam facinorosa commenta latronum sceleribus conparentur. Hi scripturarum fidem
3 174, 7 ipEvatccg usv, cvvsrovg ds xal tcoXXcov Idgiccg xar'
i^ox^^v, tcsqI v.QLGSLg d>g xu TtoVkk xal TtccvovQylag h%ovrag' iviovg
yv^LVccGxdg, cc^Xr]rdg, ijvioxovg y,a.l iv. rovtcov i7Ci6rj{iovg yivo^svovg^ SLTtSQ oi ccya&onoLoi OQioGiv (12) Ofxcog 7iaL8sQa6ral i60vTcct, 'Kal si 6 Kqovos l6ol, ipoyov TtoXvv iv rovroig iTtoiGsi.

14 174, 16
yoL

3s rov "AQsag nal 'Eqiiov 6vv6vraiv avroi rs vrcavytal yard rt, -ASvrQOv (18) v.al hc i]
ZsXrjvri ^'^'^"
v.axo^ovXoL ^6ovraL yial ipsv6rai, (22) Xr]6rd>v rQonov
SL

svQsd^sisv

rovg OQa,

9 athleticae x {cf. 83, 7)] ac leticiae N (. c. acleticae)

13 ii quod N correximus
14 add. ^ cf. Catal.
15 orbi suo
vicinos ^
16 geniturae a] cognito N coniuncti x
18 Lucollonamque 6 <et hos omnes sic positos) Luna respiciat
cata ^ cf. Catal.
20 applicitos ^
respiciant x] recipiant N
23 comparantur N corr. ^
hi] iis N
.

FIRMICI

126

pro arbitrio suo falsa litterarum mutatione convertunt.

8 Sed si eos luppiter in oportunis geniturae locis positus
et in his in quibus gaudet vel in quibus exaltatur
signis vel in domo sua constitutus prospera radiatione
respexerit, et facinora tegit et maxima decernit subsidia facultatum.
Si vero non conmodato testimonio
lovis Saturnus eos minaci radiatione respexerit, detectis facinoribus publicatisque criminibus, mala et

maxima
9

illis poenarum decernit exitia.

[Coniunctio Martis et Lunae.] Si Mars et Luna
in eodem signo pariter constituti aequabili societatis
potestate iungantur, faciet ista coniunctio bomines
calidos^ et quos in omnibus prospere frequenter se-

si in
aliquo geniturae cardine fuerint collocati.
Sed his aut breve vitae decernitur spatium, aut vitae cursum inmaturus exitus

10

quatur eventus, praesertim

lOmortis

Aliis

inpugnat.
et

maculam,

vitiosae

inponit

omnium periculorum

decernit

15

valitudinis

metuenda

discrimina, aut si nihil hoiami fuerit^ malae mortis

flebile ac miserum decernit exitium^ aut ferri vel gla1 dii contra eum exercet potestatem.
Sed et matri ex
ista
coniunctione misera aegritudinum decernuntar
incommoda, ut corpus eius per dies singulos misera

Sed si hos in oportunis geniquassetur.

turae locis luppiter positus vel in primis cardinibus
coUocatus^ in domo sua vel in altitudine sua consti-

20

debilitate

^ti

^XOVTEg^

y ^7]v xal 7claotoyQd(poi' v,al bl nhv vnb Jibg

evtvxovCLv iv tovtOLg
(6) el Ss vnb Kqovov, iXiy12 174, 21 ^sqiiov ts v.al ov
8uva itdGiovOLv.

<!^d(p&{o6Lvy,

%ovtaL v,aL
Svatsvntov ^-S^Tjxf, yial ^aXXov inixsvtQoe' tivsg oXlyoxqovlol,
dXXoL osoLvcoLLivoL v.dX VLvdvvoLg TtSQLTCLTttovOLV stSQOL vayio&dvatoL r) iyi ^icpovg dnots^vo^svoL, (24) st [lt] 6 Zsvg lS{ol).
(21) ytal

7]

(i^^triQ

dh dod^svLyii]

4 constitutos

quo

x]

maligno

19 aut x] ut N
23 eius i;] eorum

'iotaL.

14 in ali7 detectis x] decretis N

16 aut x] ut N
in maturos corr. ^
21 exercet N* in 7ng.] excerret N^ exeret ^
|

25

VI
tutus

salutari

24,

radiatione

725,

127

2.

respexerit,

horum omnium

infortuniorum discrimina mitigantur.

xxv.
[Coniunctio Solis et Veneris.]
5

Si Sol et

Venus

consequantur, sed si in diurnis genituris matutina fuerit

et in nocturnis vespertina. Sed ***=f* hos eosdem
miseris matrimoniorum copulationibus iungit, aut difficile decernit uxorem, aut ancillas ad consortium tori
genialis associat^ aut uxorum decretarum faciem inhonesta foeditate deturpat. Aliis pauperes, aliis provectae aetatis decernit uxores, aut tales qui sic habuerint Venerem et Solem sortiuntur uxores, quae misera
infelicitate demersae turpi sint conversatione pollutae.
[Coniunctio Solis et Mercurii.] Si Sol et Mer- 2

Venus,

10

15

pariter collocati in eodem signo constituti aequabili

societatis potestate iungantur, facient quidem homines
gloriosos, et qui desiderata omnia facillimis rationibus

curius

in

20 officia.

Homines

eodem signo

pariter fuerint constituti^ ista

potestatibus subiacenti * * * decernuntur
* *
Nunquam publicatis actibus enitescunt.
sane faciunt cordatos sui consilii, consiKorum

coniunctio

aliis

4 170, 13 2vvd}v dh tfj kcpQoSitr] hGnsQia avDctoXinfi iv vvxri^

iv ds ijiiSQa kaxx avcctoXLyifi, iv&o^ovs xai iiiTCQd-iitovg. sl ds kons^atL
qLcc (isv ictLv, iv rj^SQa ^e, yiccl scpa \.lsv, vvatbg 6i, [Lsaovg.
dh xal dcaQTiuatixr} 17 tovtoiv avaTtaQOvaia nal iv talg ini^oXalg
svSTtitsvKtog Kal ^dlLGta iv itQOGtaaiaig bxXoiv, (9) slg 8s tov
tcsqI yvvaLTicbv xa/. tinvcov Xoyov ovv. dXvTCog, y.al ^dXiata vnav17
yov ovarig tfjg ZsX^^vrjg.
128, 6 omisit Anonymiis Catdlogi.

const.

5 aut par. coll. aut in

7 facilimis N
delendum
9 excidisse videntur haec fere Sed (q\ in diurnis genituris vespertina fuerit et in nocturnis matutina)> et cetera quae Catalogus praehet in N desiderata, nisi forte ipsi Firmico error im10 difficilem N corr. x
11 tori genialis x]
putandus a
12 inhonestate N corr. x
16 demersae <^et^
originalis N
X
18 pariter post constituti pos.
turpi sint x] turpis in N
N*
19 lac. stat. ^
subiacentes ^
<^faciet> ista
20 lac. stat. x
21 lege
numquam <^tamen)> a
publicis ^
I

consili (sui consilii del. a)

FIRMICI

128

suorum

secreta alta semper taciturnitate celantes. Facit

sollicitos, et qui omnia vitae officia

etiam ex omni ratione

pervigili cogitatione pertractent, in

omnibus sacrorum

religionibus superstitiosa trepidatione sollicitos, suspiciosos et qui etiam in modicis rebus varia sint sem-

per dubitatione

solliciti.

Si vero fuerit Mercurius

in

Smatutino ortu constitutus et rectum cursus sui ordinem servans, in omnibus negotiis decernit principatum,

omne iubendi officium praeparatum, et qui

sermonis ornamenta circumferant, felices et qui
omnia desideria prospere consequantur. Sed lii futurorum ordinem divina mentis instigatione perdiscuut.
Erunt sane religiosi iusti cultores deorum, frequenter
antistites.
Sed his ex ista coniunctione etiam felix
filiorum decemitur soboles.
4
[Coniunctio Solis et Lunae.] Si Sol et Luna
faciens ad

liberi

in

eodem signo

pariter

constituti

[fuerint]

lo

15

aequabili

potestate iungantur, et sit diurna genitura,

faciet ista coniunctio erecta potestatis licentia sublesocietatis

vatos, et qui omne iubendi officium cum maxima animi

constantia et cum maximis exequantur viribus.
Si

20

nocturna genitura, et adhuc intra Solis

destituta luminibus Luna claudatur, nec renatis
luminibus deserto Solis orbe lucescat, faciet humiles
vero

fuerit

orbem

et omni licentiae potestate subiectos, inbeSi

viribus, et omni virtutis praesidio destitutos.
deserto Solis orbe et antecedenti angustia li-

deiectos
cilles

5vero

19 avv 8s

'EQfiri gjv inl kaag ccvarolf]g v,al iGnSQiag

aut 6v6t(og add. v) TitTtaid&vaivovg 7) yQa^iiaxug
i^ ay^ivoiag nXovtovvrag ycal evTtgayovvTag v.al aXXiov agxovTag.
129, 20 om. Catal.
128, 16

6 176,

(x. .

aut

del.

N celantes x]
omnem N corr. x

calentes N* callentes N12 ordinum N corr. x

per14 antistites ^]
13 frequenter x] vehementer
discnnt N
17 del. t fuerint
15 decernuntur N corr. ^
amplifices N
21 execum ^] qui N
20 omnem N corr. x
<(et)> 6
25 potestatis a potequuntur N corr.- ^ {qui et vir. exequ.)
27 apte cedenti ang. libera N corr. x
stati ^
1 alta
2 ex del. t

V.]

alia

"'

25

VI

25,

226,

129

1.

berata, renati luminis libera ornamenta circumferat, et

in eodem signo cum Sole sit pariter collocata, facit

omnia negotiorum

efficaces et
facile
5

omnia

officia tractantes, et

Sole in masculino signo constituto renata

qui

Si vero

dignitatis insignia consequantur.

Luna

femi-

nini generis occupaverit signum, faciet principales vel

principes civitatum, claro nobilitatis splendore fulgentes, sapientia et praeconio bonitatis ornatos, et tales
10

15

20

qui purae ac fidae amicitiae ajffectus semper exhibeant,

Si vero 6
casto ac pudico amicitiae consortio copulatos.
Sol et Luna luminum suorum fuerint radiis adversi,
tunc vita parentum *****^ et genialis tori societas
variis dissensionibus separatur,
Si vero Sol et Luna

prospera fuerint radiorum societate coniuncti, id est

trigona sicut ante diximus, usque ad ultimum vitae
diem parentum consortium fidi amoris copulatione servatur.
Sed si adversis Sole pariter ac Luna medium
eorum locum Mars aut Saturnus minaci radiatione
possederit, aeternum parentibus iurgium
dissensionis discidium praeparatur.

et

perpetuae

XXVL
[Coniunctio Veneris et Mercurii.] Si Venus et
Mercurius in eodem signo positi aequabili societatis
potestate iungantur, grata homines venustate condeco25

rant [grata], et tales efficiunt qui omnia quae desiderant facillime consequantur, sed quorum animum ad
multarum mulierum consortium prona mentis cupiditas
22 177, 24
cpcovoS'

(24)

'if

ds kcpQodiri^g

xcoTlXovg

yccQ

xccl

y.al 'Eq^ov Gv^iTtaQOvaia 6v^svoiiilovg xccl x<^Qlsvrccg noLSl

9 pu6 occupavit N
8 sapientiae N
13 separan10 consorti N
12 lac. stat. ^
15 trigonica ^
17 aversis N corr. ^
18 aut Saturnus ^] a Saturno N
20 dissensione N corr. ^
24 hominum venustatis N corr. et del. ^ (hominem <;)
26 facilime N
27 cupiditate N corr. ^

3 efficacias
ruin N corr. ^
tur N corr. x

FrBMicis, edd. Kroll,

Skutsch

et

Ziegler.

II.

FmMici

130

Docti etiam sermonis simul positi ornamenta

decemunt, ut docta institutione sermo formatus audientium aures grata f tolleratore semper illiciat, aut
inpellat.

musici carminis modos tradunt, et praeclaram poeticae

2 disciplinam.
Sed hos eosdem honestarum <(artium)>
ornamento condecorant. Sed si in signis suis simul
positi
finibus

fuerint

primos geniturae possederint cardines,

constituti

<(suis>

inventi,

cretorum

in oportunis

tunc quae

*****

conplentur.

potestate

Si

vel

in

geniturae locis

haec maiori devero in deiectis

10

musicos faciunt, sed

3 popularibus voluptatibus deputatos. Quodsi simul Mercurium ac Venerem collocatos malignum sidas Marlocis pariter <(fuerint)> constituti^

aspexeritj faciles nuptias sed cum quadam infamia

ac nota decernunt.
Tunc enim puerorum mulierumconcubitus
que
aequabili <(cupidi)>tate desiderant, et
ultra modum stupra cum maxima animi delectatione
4 sectantur. Sed si in eodem signo in quo est horotis

scopus, Venus et Mercurius fueriut pariter constituti^

tunc divinum hominibus decernitur ingenium, tunc
sermo magnifico eloquentiae splendore decoratur, tunc
carmina eorum divina dicentur inspiratione conscripta.
Sed haec omnia maiori cumulo felicitatis augentur, si
eos simul in horoscopo constitutos vel in oportunis
geniturae locis positos luppiter et Luna et ipsi in
oportunis locis positi prospera id est trigona radiatione respexerint.
(piXocplXovg {TtoXvcplXcov cod. noXvcplXovg ^) rs xat (piXo^KdXovg v,ai
.
tavta $s
tcsqI Ttaidsiav y,al 6(ocpQ06vvriv xhv vovv %ovrag
.

%dvta 7) initsivstai 7) dvistai ix

tfjg t&v d6tSQ(ov (pd6S(og. (129, 26
d6tatog
3

tfjg tQOTtLKfjg 8iayv(X}6S(og xal

et 130, 14) "jtSQl dh yvvatxag

y.al sviistavoritog.

aures %] ut res

modulatione ^
diximus bona)

N
N

illiceat
|

tolleratore] voluptate potim quam

5 add. t
9 <[aiite
8 add. ^
14: infamiae nota ^
add. t

e. g. t
16 aequabilitate N' corr. t
21 elquentiae N
decorantur
25 positi N
26 trigonica ^
27 respexerit N
|

15

20

25

VI

26,

127,

131

2.

[Coniunctio Lunae et Veneris.] Si Luna et5

Venus in eodem signo pariter constitutae aequabili
nimia fviris ornamenta
decernunt.
Sed hos eosdem grata pulchritudinis honestate condecorant, et faciunt dignitate bonitatis ornari.
Sed nuptias illis instabiles semper ex ista conNullus enim pariter habens Luiunctione decernunt.
nam ac Venerem in affectu uxoris fundato ac stabilito
amoris iudicio perseverat. Sed et uxoris animos ab 6
societatis potestate iungantur,

10

affectu suo vitio cupiditatum

suarum

alienari perficiet,

alienarum mulierum concubitus prono desiderans cupiditatis ardore.

Idem etiam uxorem suam cogit cupiditatibus inplicari, ut quicquid ipsis passivis desiderio-

rum suorum

16

cupiditatibus f infedatur, id totum etiam

uxori ad simile studium voluptatis mariti errantis peccata conmendent, ut et ipsa faciat quicquid maritum
facere prava cupiditate cognovit, ut adulter maritus

inbutam adulteram

suis magisteriis

faciat

uxorem.

XXVIL
20

[Coniunctio Lunae

et Mercurii.] Si Luna et
Mercurius pariter coUocati aequata societatis potestate

iungantur, omnes doctrinas cum maxima potestate inNam qui simul habuerint Lunam et Mercurium, omnia quae discunt faciUimis rationibus conseSed et [si] simul positi Luna et Mercurius
quuntur.
sinuant.

25

docile

ingenium sapientiae largiuntur.

Sed

si

simul2

3 177, 33 Scycc^bg {ccya&r} scil. 6vii7tccQOvoia x) fisv tvsqI 8*TCSQintTiGLv, (6) ttsqI dh Taj 6v^ccasig rag ya/xtxa? cc6Ta-

^av xal

Tog nal &vTi^r]Xog

?)

ycai ix^^Qd'

(piXcov xa-it,ovQyLag

yaQ ytal Tag iyc Gvyysvatv

22 179, 10 &ya(Q'7]) tcsqX

'n^QO^svet

xat TaQaxccg.

11 alieDarum ^] alieDa mente N

14 infestatur
12 isdem ^
13 ipse x^
y.
inferatur 6 infecatur vel infectatur ^ nisi rccte stat infoedatur
22 potestate <[auctoritati8)> sive <^eloquentiae^
18 facit N
24 faciliinsinuat N
23 habuerunt N
potest. cl. Catal. 6
mis r. consequantur N
25 deJ. s
3 honoris aut sim. 6

desyderant

corr. f

9*

FIRMICI

132

positi lovis fuerint testimonio destituti, faciunt mendaces et quorum omnes actus instabili ac yariata sem-

matres eorum sapientes

ex inferiorum hominum
concubitu semper infligunt. Sed est melior Luna ex
ista coniunctione, si minorem partium possederit numerum, et si Mercurius in ampliori partium numero
per

facilitate

efficient;

Sed

mutentur.

sed infamiam

et

illis

fuerit inventus.

XXYIII.
^

omnibus, antequam sermo noster ad

Conpletis
boroscoporum transferatur exempla, illud prudentiam
tuam breviter admonemus, ut <(in)> omni[bus] genitura
consideres, antequam nasceretur homo, cui se primum
nascens Luna coniunxerit.
Si enim ortum Lunae aut
simul constitutum benivolum sidus exceperit, aut eam
prospera radiatione respexerit, eum quem imminens
partus vicinum fecerit luci, bonum faciet ordinem gebis

10

15

niturae sortiri. Si vero mal<(ivol>arum stellarum fuerit

sociata consortio, mediocris et ingloriae genitura substantiae praeparatur.
2
Omnes tibi^ Mavorti decus nostrum, mixturarum explicavimus potestates: quid singulae stellae iunctae tri-

20

gonica societate perficiant, quid quadrata radiatione decernant, quid efficiant diametra sibi potestate semper
oppositae^ quid largiantur aequabili copulatione coniunctae, quid exagonae bumilis potestatis auctoritate
Sed ut haec omnia prudentiae tuae maniperficiant.

25

festius

intimemus^ omni apotelesmatum ratione confusa,

TTjv sls

Ttaidsiccv

v.ccl

Xoyov Igxvv ...

(2) ocvSTtL^iovog Se ratg
xal TtSQl xbv ^iov ccvm^ccXog.

TtQcc^sai Tial xcctg yvaniccig

N
5 concubitus N
est ^] et N
6 possederint
11 horoscoporum a] horum N decretorum ^
12 suam
add. et del. x
13 se primum nascens a] septimum nature
15 benivolarum N corr. h
16 quem x] que
17 luci]
22 iuncta N
Lunae %
ordine- N
fuerint N
18 add. ^
4 infamia

N
N
N

23 decernunt
efficiunt N
c
28 extimemus N corr. x
.

26 humilis] similis vel simili

VI

27,

229,

133

5.

invicem potestatibus, omnia

decretorum insinuabo secreta, ut quicquid generali
explicatione monstravimus, specialiter rursus iunctis
et conparatis et coniunctis

tibi

sententiis explicemus.
5

XXIX.
servorum
nativitatibus.]
[De

Si

Luna

et lup- 1

piter partili fuerint radiatione coniuncti, et eos simul

partiliter collocatos in dextro quadrato positus Saturnus partili radiatione respexerit, et Mars simili bos
10

eosdem per quadratum minaci radiatione

vero

sit

[percutiat

percutiat, Sol
ex ista coniunctione
servilis genitura decernitur, nec

in VI. vel in XII. loco,

societate]

expugnatus ex utroque latere luppiter servilibus poSi in MC. Luna fuerit2

necessitatibus liberare.
inventa, et in eodera loco fuerit luppiter constitutus^
et Mars coniunctionem Lunae crescentis exceperit, et
terit
15

coniunctionem Martis

et

tione respexerit, bonos

felicitatis
20

Si

Lunae Saturnus minaci radiaquidem servos facient, sed in-

onere semper gravatos.

de diametro Mars et Saturnus pariter.S

Lunam

aspexerint, et nuUa benivolarum steUarum vel Lunam

vel iUos qui sunt in diametro constituti, salutari ra-

diatione convenerit, aut servos efficiet ista coniunctio,

aut privatos parentum praesidio misero faciet orbitatis
25

onere praegravari.
Si Venerem et Lunam in diversis locis constitutas4
Satumus et Mars quadrata vel diametra radiatione respexerint, et bis omnibus lovis oportunum testimonium denegetur, a servis parentibus natos ista con-

80

iunctio perpetuo faciet servitutis onere praegravari.

Si horoscopi partem luppiter et Venus prospera5

NW

5 incipit
9 similiter ^
12 del. ^
11 sit ^] si
13 oppugnatus x inpugn. ^
14 MC. W^] Merc W* medio N
15 lupiter fuerit N*
16 coniunctione N
currentisNW corr.t
19 [semper] praegravatos ^
21 respexerint N stellarum N^]
stellar N^ stella
23 convenerint
|

NW

FIRMICI

134

radiatione respexeriut, et si haric eandem partem id

est horoscopum Sol et Luna qualibet radiatione viderint, Mars vero <^et^ Saturnus ab horoscopi parte malignos potestatis suae radios separarint, prospere natus
Si vero sine praesidio vel testi6 prosperius nutrietur.
monio benivolarum stellarum horoscopi partem Saturnus et Mars minaci radiatione respexerint, aut uno
de malivolis in horoscopo constituto alius in occasu
<3onstitutus horam diametra radiatione percusserit, aut
in primo moriuntur vitae vestibulo constituti, aut

10

vestigia lucis ingressis vitale

pabulum denegatur,
prima
aut obstinato matris animo nata soboles exponitur. Quodsi sic malivolis sicut diximus constitutis horoscopo Venus aut luppiter testimonium conmodaverint^ expositus
coUigetur et alienae misericordiae praesidio nutrietur.
7

luppiter

stitutus

lovem horamque

NW

respiciat, in diurna genitura^

NW

1 partium
3 Mars vero Saturni
corr. ^
corr. 'C
6 parte
5 prosperus W*
4 separarint ^] superarint
N
9 horam N] horosco
11 ingressus NW*
8 aliis N
Venus W^] venerit NW"
14 commoda13 horoscopus N
17 horosco
16 fuerit partiliter N
verit N (lege commodarint)
18 his] iis N is
19 commodarint
et W^] ad NW*
22 sic
21 lac. stat. ^
20 multa W] mata N
corr. t

NW

NW
^]

si

N
I

NW

15

in

horoscopo partiliter fuerit constiMars positus horam et lovem

et
in
diametro
tutus,
partili radiatione respexerit, ceteris stellis nullum his
testimonium conmodantibus^ mediocris substantiae facultatem decernit ista coniunctio. Sed his ipsis multa
inimicorum * * * praesidia denegari.
8
Sed sic love et Marte sicut diximus constitutis,
love scilicet in horoscopo et Marte in occasu posito^
si Saturnus vel Mercurius Martem qualibet radiatione
respexerint, aut lunaticos faciunt, aut caducos furore
9mentis oppressos. Si vero love in parte horoscopi
constituto in occasu id est in diametro Saturnus conSi

vel

25 respexerit
24 et N
radiatione geminat N
28 horoscopumque W''
aut caduco aut excidit t
I

20

25

VI

29, 5-12.

135

et Luua
summae

plena feratur ad lovem, divitias felicitates et

beatitudinis incrementa decernunt.
Si vero
Tove in horoscopo constituto Yenus in occasu id est
in diametro fuerit inventa, et fratres denegant pariter
Sed niliilominus divitiarum et felicitatis in5 et filios.
crementa decernunt.
Si Saturnus in horoscopo par^til^iter fuerit consti- 10
tutus, et Martem habeat in occasu id est in diametro
partiliter constitutum aut in IMC. partili sibi et horae
xo societate coniunctum, et Luna aut plena ad Martem
aut minuta ad Saturnum feratur, ista coniunctio grave
Aut enim feraac miserum mortis decernit exitium.
rum morsu consumpti artus miseris lacerationibus dissipantur^ aut facient per praecipitia iactari, aut corpus
15 cadentium culminum ruinis opprimitur, aut certe qui
sic Saturnum habuerit et Martem, acerbae destinatus
neci cruentis latronum traditur manibus, aut acerbis
tempestatibus f quasi submersus inaudito genere mortis opprimitur.
Sed pro signorum genere mortis in- 11
In ferinis enim et in agrestibus con20 venietur eventus.
stituti signis, ad necem praeparatos ferarum adferunt
morsus. In solidis vero signis constituti, nutantium
tecto<(rum> culmina inpingunt. In aquosis signis <^constituti)>, aut in pugna faciunt interire, aut iugulum eo25 rum saevus latronum mucro persequitur, aut certe potestate aliqua animadvertente plectuntur.
Omnifariam 12
enim Saturno in horoscopo constituto si in occasu Mars
4 pariter
pariter

societatis

^]

in

NW
|

NW

patrem
IMC. ^] inimicis
16 sic

corr. ^

7 add. ^

9 partiliter

WJ

immitis
partilis
habuerint
om. N
de.

NW

18 <(procelli8^ tempestatibusque subm. ^ cl.

stinatum
101, 24 {possis et <(fluctibu8)> cl. de err. 21, :?:?); genet. ident.
20 ferinis W] feribus N
in quasi inesse suspicatur %
25 saevus ^]
21 praeparatis vel auferunt 6
23 'bis add. ^
servus
26 plectitur
Omnifaprosequitur
riam 6] Ob nefarium
27 Satumo
constituto si g"J -num

-tum
hab.

NW
et NW

Mars]

iti

ras. et postea ulteram s

expunctam

FIRMICI

136

fuerit inventus, miserae mortis decernit exitium.

tunc iudicantis animadversione plectuntur, cum

Sed
his

omnibus de quadrato Mercurius accesserit.

13
Si Mars in horoscopo partiliter fuerit constitutus,

eum

de occasu id est <(de)> diametro lovis stella

pericula et soUicitudines et dolores ista ramedia decernit aetate, pericula autem ex seditionibus et ex turbis; sed et causas et damna simili

et

respiciat,
diatio in

Sed his post multa vitae naufragia

decernuntur tempora senectutis. Uxores vero
aut ancillas aut provectae dabit aetatis, aut publicas

ratione perficiet.
felicia

<(meretrices^,

aut alicuius artis tractantes

Sed

officia.

nec fratrum in eadem civitate integer numerus reservatur, sed omnes fratres ab bis aut peregrinatione
separantur aut morte.

14

Si

Luna

in aliquo cardine constituta

metro positus fet ad Saturnum

* * *,

Mars

in dia-

vel in

eadem

parte fuerit inventus, vel horoscopum ex alio cardine

aequata partis radiatione respiciat, luppiter vero in
VI. ab boroscopo loco vel in VIII. vel in XII. cum
Luna fuerit inventus, tam diu vivit qui natus fuerit,
quam Luna cum love fuerit inventa. Mox Luna cum
lovis transierit partem, statim ei qui natus fuerit mors

15

properata decernitur.
Si Luna et Sol synodica fuerint radiatione coniuncti, et in eodem signo inter Solem et Lunam Mars
medius fuerit inventus, et eos de quadrato Saturnus
respiciat aequata partium radiatione coniunctus, qui
3 Mercurius de quadrato
7
6 sollicitudiDis N

x] ex causa

12 add. ^
.

17

5 id est x 0] videns
add,
8 et causas
|

autem W] aut
11 aut prius W^] et NW*

tractantis
I

NW

16

Lunam

puplicas
constitutam M.
aut Saturnus ^
.

pos. aut Saturnus aspiciat vel 6 pos. sit

t {cf. q^uae l. 19 sq. de Lunae positione dicuntur)

Jac. stat.

18 horoscopum ex alio ^] i Ripenalio N IRI

19 vero om. N
20 horoscopo loco ^] i Ripopenalio
loso N IRI poloso
(IRIPVS frequens siglum vocis horoscopua
24 prosperata N
in quihusdam lihris)
in

W] ad N

10

15

20

25

YI

137

29, 1219.

oppressi humoribus interf a mari stellis

Si 16
inundationibus misefae babebunt mortis exitium.
vero bis sic ut diximus, id est Sole Luna Marte et
Satumo * * * in VIIL ab horoscopo loco fuerint inventi, ceterae vero omnes stellae in VI. vel in VII.
sic

habuerint

stellas, vitiosis

ibunt, aut insaniae furoribus capiuntur,

ab horoscopo loco fuerint constitutae, facient lunaticos

quorum mentem iratum vel malignum
numen semper exagitet, ut omni mentis ratione turbata inconsulta sine ratione repente verba proiciant.
Si in viri genitura in XII. loco ab boroscopo Luna 17
epilempticos, et

10

15

uxoris fuerit inventa, id est si hoc signum in quo est

uxoris Luna posita, in cacodaemone f aut Mars fuerit
inventum, faciet uxorem omnibus mariti iniuriis subiacere, et tali eam mentis moderatione conponit, ut us-

que ad ultimum diem vitae viri iniurias patienter exSi rursus hoc signum in quo viri est Luna posita, 18
in cacodaemone f mater uxoris fuerit constitutum, adulteram ex hoc pronuntiabis uxorem, et talem quae inpucipiat.

20

omnium iniuriarum genere grassceleratae mulieris marito adulteri

denter contra maritum

setur,

<(ut)>

iudicio

omni genere praeferantur. Sed

et mariti

has iniurias su-

stinentes, totum quicquid uxores fecerint patienter ferunt.

Si vero uxor et maritus in genituris suis in eodem
25

habuerint collocatam, vel si Lunam viri

signo
luppiter mulieris prospera radiatione respiciat, aut rur-

Lunam

NW
6

NW

2 capiantur
N humoribiis a] moribus
a mari N] amari
aut maris saevis ^ aut a maritimis

oppressis
I

5 lac. stat. ^; dix. <^coilocatis^, idest S. <^et^ L., Mars et

in VIII. a
mentem iratum ^]
8 epilenticos

NW

Satumus

mentem miratum W' mente miratum

NW"

(mente iratum Les10 proicient

11 viri ^] virgine
Luna]
non ipsum sidus denotat, sed Fortunam i. e. Lunae locum, cf.
14 inventus
I 239, 20
13 aut Mars del. a [aut] mariti %^
16 patientur N
18 ma15 ut W] et N
corr. a
21 add. a^
adulter del. yia
constituta
corr. xa
subterii
22 omnis generis a
proferantur corr. a
26 respistinentes N
24 vero et N
25 vel a] muHer

sing)

NW

ciat

W]

NW

recipiat

NW

19

FIRMICI

138

sus mulieris Lunam viri luppiter simili radiatione respexerit, vel si utriusque geniturae Luna [a] trigonica radiatione iungatur, amor ipsos pari caritatis vinculo copu-

20

latus aequabili semper desiderio cupiditatis sustentat.

Si Venus in terreno signo fuerit inventa, et in hoc

VIL

ab horoscopo locum vel MC.

possederit, aut in XII. ab boroscopo loco constituta
et in diametro Saturni posita partiliter radios exceperit, longae ac diuturnae viduitatis infortunia ex
signo

21

constituta

radiatione

ista

Sed

decernit.

sic

<(si)>

posita

in matutino ortu

[posita] fuerit inventa, in

infortunia viduitatis indicit.

Venus

10

ae-

prima

constitutis
Si vero
in vespertino ortu fuerit inventa, * * * aetate viduitatis
decernuntur incommoda. Sed et quosdam incesto cutate

22

ardore possessos

iUicitos filiarum concubitus

15

Venus par[til]iter collocatae in nocturna genitura et in femininis signis positae occasum

vel MC. possederint^ et eas de diametro Mars Saturnusque respiciant, faciunt incesto furoris ardore et ne-

20

piditatis

adire conpeUunt.
Si Luna et

cupiditatis instinctu filias patribus inlicitis

trimoniorum vinculis copulari.
fariae

23

dominus

Si nuptialis signi
stitutus occasum vel

MC.

in feminino signo con-

possederit, virgines latenter

stupra * * * cupiditate conpeUit.

nera pro steUarum varietatibus
1

Luna

NW corr.

viris

v.
\

culo Lessing] vel cum loco

4 cupiditate
errans

NW

NW

6 constituto

NW

N (medium N im)

ma-

Sed stuprorum ge-

Nam

invenimus.

NW corr.

2 del. t

si

3 vin-

copulatos Lessing tamquam exW,

corr. ^ {an desiderii cupiditate ?)
|

septimo ab hor.

locoNW

MC.J nunc

W medim

8 posita <^eius^ x positi deleto et (J ^

10 add.
11 del. t
12 constituti N
13 aetatis
corr. et
corr. t
17 del. ^
18 feminis N occasu N
lac. stat. ^ (an aet. del?)
19 eas de ^] easdem
21 inlicitis] in citis
iUicitis W^
24 latentes
22 vinculis W] vel culis N
corr. ^
copulare
N W* 25 stupri W*' lac. stat. ^ {excidit infinitivus velut adire cum

NW

NW

NW

NW*

semper fere verhum eonpeUo a Firmico eum infinitivo struatur, et attributum vocis cupiditate velut prona) stuprum generare
corr. ^

NW

25

VI

1930,

29,

139

1.

Saturnus nuptialis signi dominus fuerit inventus, aut

aut a vitrico stuprum virgini
<(a)> patruo
Si vero nupaut a sene aut a servo.

a patre aut
praeparatur,

signi dominus Mars fuerit effectus, et sic et ipse

sicut diximus positus, cum quadam violentia

tialis

8 fuerit

Venus nuptialis signi24

etiam ipsa sic ut diximus/oz.7e'/
<(posita, in nocturnis sacrorum vigiliis spontaneum
stupri crimen admittitur. Si vero Mercurius nuptialis
flos virginitatis eripitur.

domina

10

Si vero

fuerit effecta^ et sit

signi dominus fuerit)> ***** ante collocatus, promissionum captae persuasionibus virginitatem suam
desiderio corruptoris addicunt.
Sed ex occasione et
et tumultus seditiosae vocis
Sed fiunt maiora periculorum discrimina,
cum Mercurio Mars fuerit inventus.

crimina concitantur,

in-

fertur.
15

si

XXX.
Yenus simul positi 1
Saturnus in vicino sit

Si in Saturni signo luppiter et

easdem possederint partes,

est in secundo fuerit inventus, ut ipse

Veneris venientis <^ex^cipiat, et
coniunctionem
primus
Mars Lunam respiciens quacunque Veneri radiatione
iungatur, Saturnus etiam Lunam pariter aspiciat, et
Sol sit in MC, Luna et horoscopo in Cancro constiid

signo^

20

25

et

tutis [si], incesto furoris ardore et potestatis alicuius

praesidio sublevati matrum suarum conubia soi*tiuntur,
aut novercas suas praepostero mentis ardore * * * *
1

et

NW

2 add. ^
effectus

inventus] effectus ^

ditamentum
I

NW

ipsa

NW]

effecta

NW]

8 add.

ipse

NW

7 fueritl
|

sit ^] sic

nocturaa

expUcit adetiam]

FJ

NW

corr. ^

10 excidit fere effectus, et sit etiam ipse sic ut diximus

11 persuas. puellae W''
12 ex <^hac)> a <(i8ta> v.
14 sed ^]
et
si om. DGNW*
19 ita ut W^
20 primos corr. W**a
coniunctionum corr.
Yeneris
im.
im. a] muneris
numeris
J numeros
in teootu
venientes
{corr. im.)
excipiat ^] cu21 quicunque
Veneris corr.
piat AB capiat cet.
23 et] in
constitutis NW] horoscopus
conhoroscopo
stituti
24 del x hii W^ hi a
25 sortiantur corr. W''
26 noverca sua AGD
<(et incesta faroris> add. e. g. ^ (cupid. om. W)

W
W

NW

FIRMICI

140

cupiditate possessi ad consortium tori genialis inviSi vero mulieris fuerit ista genitura, matrimonii

tant.

eadem mulier aut patri iungetur aut viTalem Oedipodem habuisse genituram antiquae
ferunt memoriae lectionum.
Fuit enim horoscopus in
gratia haec

trico.

Cancro, Sol in Ariete, Saturnus in Piscibus, luppiter

et Venus in Aquario, Mars in Libra, Luna in nebula
Cancri, Mercurius cum Sole.
2
Si in finibus Mercurii Luna fuerit inventa, et masculini generis sidus acceperit, praesertim si in

Aquario
nec Venus lovi trigonica radiatione iunqui sic bas stellas babuerint, nunquam filios

10

fuerit inventa,

gatur,

sortiuntur.

Si in aequinoctialibus <signis)> Luna in horoscopo

fuerit inventa, id est in Ariete vel Libra, luppiter vero
et Mars partili societate coniuncti in MC. vei in occasu

15

collocati, Venus vero et Saturnus in Capricorno vel Aquario pariter constituti et eundem par-

fuerint

tium numerum possidentes Martem et lovem qualibet

M^G^^/zradiatione respiciant, facient steriles effeminatos et
abscisos gaUos, religionum caerimoniis servientes.
4
Si in domo Veneris aequata partis societate conSaturnus et Mars pariter fuerint constituti,
occasum vel IMC. possidentes, et in diametro eorum
Venus in domo Martis posita Saturno et Marti ae-

20

iuncti

quata partis sit ratione contraria, baec stellarum ordinatio eunucbi genituram nobis ostendit.
5
Si Mars et Luna diametra sibi fuerint radiatione
contrarii, et easdem ambo in diametro constituti partes accipiant, Venus vero in dextro eorum quadrato
fuerit constituta, et Venerem de diametro Saturnus
3 victrico A'N
ruptum in codd.

4 nomen Oedipodis variis modis leviter cor9 L. si i. M. fin.

8 Merc. vero
14 add. ^
10 sidusj explicit
11 Veneri luppiter AGt
22 et 26 possis partium et sie ubique
15 vel a] et
18 partis
25 Saturnus et Mars
sit
26 parte A
contraria] societate coniuncti A
ordinatio F] raratione] radiatione N
31 constituta faerit zl
diatio zl
Venus d. d. Saturnum corr. t

T
F

25

30

YI

30,

18.

141

respiciens per sinistrum quadratum Lunam Martemque pulsaverit, ut Venerem quidem de diametro, Lunam
vero et Martem de quadrato respiciat, et Mercurius
MC. possederit, [post] ex liac stellarum mixtura aut
5

aut hermaphroditi aut certe generantur eunuchi.

Venus in signo vel in finibus Ve- 6
neris pariter constituti MC. possederint partem, et
Mars ab his alienus fuerit effectus, aut pauperem ista
Si
coniunctio aut provectae aetatis decernit uxorem.
vero sic Saturnum et Venerem constitutos trigonica
luppiter radiatione respiciat, vel si cum ipsis fuerit
inventus, ex isto lovis testimonio vidua quidem uxor
decernitur, sed divitiarum affluentia copiosa.
Si Venus in MC. pariter cum love fuerit inventa, 7
sociatio adulterio cognitam decernit uxorem.
<(ista)>
Si vero his pariter constitutis Mercurii stella ad hoc
idem consortium partis accesserit, et hoc marito relicto quem adulterio fuerat interveniente sortita, ad
alterius mariti rursus nuptias transit, et hoc aut iuvenis amore capta perficiet, aut pauperis cuiusdam secuta concubitus^ aut ignobilis concubitus humilitatem /oi.76''/
prona mentis cupiditate desiderans, ut omnifariam
steriles

Si Saturnus et

10

15

20

pravi amoris iUecebris inferioris viri consortium sortiatur.

Luna

Si

25

in

MC.

partiliter fuerit inventa, et Sol

in8

horoscopo partiliter fuerit collocatus, luppiter vero in

anafora horoscopi <(partiliter^ constitutus Lunae trigonica radiatione iungatur, ex ista coniunctione clara
nobilitatis decernuntur insignia.
2

Venus

corr. x J
5 sterilis

Luna
|

v. e.

Mars

JG

3 respiciant

7 partes
hermofroditi zlA
si om. A
11 respexerit A
14 in medio caeU pariter N] et
15 add. a] sociatio
Mercurius pariter D in Mercurii parte
ista A
sociatio haec A
17 partis] pariter N omissum consortium
et del. x
18 intervenientes sortiti corr. a
19 et
20 secuta] sectata ^
21 concubitus om. A
hux^] aut
militatem x] humiliat BG humiUtat cet
25 in MC. <J] in
27 add. Nv
Mercurio A cum Mercurio BG

del.

FIRMICI

142
9

MC. Venerem constitutam

Si in

trigonica luppiter
ea fuerit inventus, et Venus ab omnibus malivolarum stellarum fuerit radiationibus separata, feminarum praesidio ex ista coniunctione
maxima felicitatis insignia conferuntur, aut ex aliquo
femineo opere initium felicitatis accipiunt. Sed hos
eosdem facit musici carminis modos dulciter flectere,
aut citharam lyramque percutere, aut certe molli corporis flexu cum grata venustate saltare.
10
luppiter semper in MC. partiliter constitutus misero libidinis studio ad sordidarum mulierum concubitus inpellit.
Si vero cum eo Mars fuerit inventus,

radiatione respiciat, vel

si

cum

10

et ipse eandem possidens partem, uxorem eius alter

violenter arripiet.
Si vero bis Veneris accesserit stella,

illustribus viris de meritorio detracta mulier coniugali

Si vero bis omnibus Sol quadratus
gratia copulatur.

i&

patrum aut novercis suis nefaria

cupiditate iunguntur, et retractas patrum uxores matrimonii societate coniungunt.
Sed cum fuerint nupaccesserit, concubinis

prava cupiditate conpletae, interveniente mulieris

tiae

dissolvitur

quod

matrimonium^
fuga
ominibus copulatum.
foi.76'^11

Mars

Si

MC. cum Luna

in

in

fuerat

fuerit

inventus,

et

in

fuerit

boroscopo
partiliter collocatus,
llluppiter
occasu vero Sol fuerit constitutus, lovem de diametro^
Martem vero et Lunam quadrata radiatione respiciens,

nuptias ista coniunctio cum exitiabili certaminis conTunc gravia vulnera minax conflictatione decemit.
tendentium gladius infligit, tunc gravis pugna saevi
ardoris certaminibus concitatur, tunc famosa proeliorum certamina saevi ardoris cupiditatibus excitantur^
3

malivolarum stellarum (>] stellarum scilicet malivolarum

9 salutare zJ
T
8 cytharam zlG18 et] aut 6
AG
novercarum nefaria A

stellarum om.
17 concubiis

zl

retractas

a^

{cf.

sive alibi

drato respiciens

153,

22)']

retractatas

20 perveniente corr. t
29 infligit om. A

20

infaustis

19 <^sibi> societate
26 Lunam de qua\

pugnae

corr. t

25

30

VI

30, 913.

143

tunc <^cum)> cadentium gemitu strepituque pugnantium

acerba profusione sanguinis contractae nuptiae cruentantur. Tale Paris Alexander decretum habuisse sug- 12
geritur, cuius ex nuptiis pugnarum famosa certamina
5

10

et

fabulosa

aut hunc

locati,
stituti

15

excidia

patriae

contigerunt.

Sed totum

Alexandri Paridis decretum hac fuerat ratione conpoHora fuerat <(in)> Aquario, Sol <(in)> Leone,
situm.
Luna <in)> Scorpione, Saturnus <in)> Leone, luppiter
<(in)> Aquario, Mars <in)> Scorpione, Venus <(et)> Mercurius <^in)> Geminis.
Si Saturnus et Mars in MC. fuerint partiliter col- 1^

eundem locum

in aliis cardinibus con-

quadrata vel diametra radiatione respiciant, nec

eorum malitiam lovis ac Veneris salutaria praesidia
mitigarint, laboriosos pauperes misero onere paupertatis oppressos et quottidiani laboris
continuatione
quassatos perficiet ista coniunctio, ut quottidianis corlaboribus misera vitae alimenta quaerantur.
Si
ve<^ro^ hunc eundem locum Mars de diametro respexerit, Satumo in MC. sive in IMC. aut certe in horoscopo constituto, sintque omnes <Iovis> divino testimonio destituti, cum praecedentibus malis publici carceris custodia et ferrea decemuntur vincula [carceris]
catenamm. Si vero bis sic constitutis plenam luminibus Lunam luppiter clementi radiatione respexerit^
post multos labores et post multa discrimina liberantur.
poris

20

25

1 add. t
gemitus strepitusque J Nuin Jioc recte se hdbet et
ante acerba inserendum tunc ?^
2 <^et)> acerba x
6 fuerat
7 fuerit corr. ^ (del. y)
in septies add. N; in archeN] fuerit
I

typo apparet sigla fuisse sic fere: V?^. ^. (Tt\. ^ ^- etc^

9 et add. A^
atque ita etiam Firmicum scripsisse credimtis.
11 Mars F] Sol D Mars N
15 mi? $ II
17 cotidiani A
18 miserae A
19 add. a
20 Saturno
constituto a] Saturnum
constitutum
Saturnus
constituti A
21 add. N (omni divino
sive] aut N
23 cnstodiam corr. t sed possis et decernunt
del. a
6^)
26 multa] multorum J unde multomm <periculorum)> ^ (disarchet. hahuit

seros

JG

criminum

N")

FIRMICI

144

in MC. partiliter fuerit inventus, et seeo signum <(in)> yicino posita Saturni steUa
possideat, laboriosos pauperes et vitam manu quaeSed et faciem eorum
rentes efficiet ista coniunctio.
Sed et si in MC.
/oL77^/ tristis semper vultus innubilat.
Mars constitutus * * * aequata parte respiciat, et in

14'

Si

Mars

cundum ab

medii caeli secundo signo Saturnus sic sit sicut ante

diximus constitutus, maiora decemuntur onera infeliet maiorum infortuniorum cumulus accedit.
citatis,
Sed et nunquam lii qui sic eos babuerint quod desi-

10

derant consequuntur.

15

Si

Luna

in labris Arietis vel in Capricorno fuerit

inventa, vel Tauri labra simili ratione possederit^ mulieres quidem viragines faciet^ viros vero ad omnia

libidinum semper

misero concitati livota conciQuod si Luna in bis in quibus diximus sipiant.

gnorum fuerit partibus collocata, et has easdem partes
Mercurius et Mars cum Luna positi eadem ratione
possederint, et Luna a Martis defluat stella, in quacumque signi parte Luna fuerit inventa, ex hac parte
vitium libidinis invenitur. (Sed si hos sic collocatos
vitia

bidinis stimulo

inpellit, ut

et

inpuri

15

inpudici coitus

luppiter trigonica radiatione respiciat, vel

si

cum

20

ipsis

praedictorum vitiorum tegitur et mi16 tigatur inprobitas. Si vero sine testimonio lovis Venus
fuerit cum his inventa^ omne vitium inpudicae inpuritatis indicitur.
Tunc viri spontaneo furoris ardore
muliebria patiuntur, tunc inpura facinora ardore vifuerit inventus,)>

tiosae

libidinis

Si

exequuntur.

vero

fuerit

mulieris

5 sed etiam et J
6 lac. stat. t,
12 la10 habuerint N] habuerunt
biis corr. ^
13 labra BG] labia A' libra J
Capricorni D
radiatione A
14 et quidem A
facit AD
17 sign. fuer.
20 ad
.
part. BG] sign. part. fuer. A' f. s. p. D fuerit om. N
stellam
22 add. N
24 vitiorum
collocatus N corr. ^
27 spontanea furoris ad horam corr. v.a
praedictorum zlG
28 inpuro corr. c
facinora ardore ^] honore {sic AB honere G onere d) ardorem
2 add. X (vicina J)
in et constitutus del. a

25

yi

145

30, 1421.

meretricem prostituti pudoris efficiet, et

quae corpus suum pravis libidinum cupiditatibus traista genitura,

dat, pudorem suum mercedis quottidianae gratia potestati lenonis [se] addicens, et erit in publicis meritoriis
5

etiamsi

prostituta,

genita.
Si Sol et

et

boroscopus

esse

pro-

ita sint in genitura

17

omnes ratione coniuncti,

ut Sol horoscopum non videat, et Luna rursus nec
Solem nec horoscopum similiter aspiciat, nec sint aliqua partium societate coniuncti, tanto paupertatis onere
collocati,

10

Luna

f recto genere videatur

ut

nulla sibi sint

ut hi qui sic eos habuerint vario infelionere praegravati ad extremum exitium mendi-

defatigantur,
citatis

citatis accedant.
15

Luna feminini generis possederint signa, 18

horoscopus in feminino signo fuerit inventus, et
in horoscopo sit Mercurius positus partiliter, manibus
suis naturam suam amputare coguntur.
Si Sol et Luna in horoscopo partiliter fuerint /o^/"'"//
constituti, aut unus horoscopum praecedat et alius 19
Si Sol et

<^et>

20

subsequatur, ita tamen ut hoc in horoscopi fiat signo,

et in anafora horoscopi Mars sit constitutus, et Saturnus Marti aliqua testimonii radiatione iungatur,
oculis
25

Si

miserum onus

Luna

in

MC.

caecitatis inponitur.
et in

fuerit inventa,

IMC. Venus20

constituta partili Limam radiatione respiciat, ista coniunctio incestae cupiditatis ardore sorores fratribus
iunget uxores.

dextro quadrato Lunae Venus fuerit collo-21

homines ad omnia officia negotiorum praeparatos, qui sibi multarum amicitiarum praesidia conSi

80

in

cata, faciet

4 del. a
5 recto] honesto ^ (ex alto a)
8 omnes] luminis x
radiatione Dv
9 ut] et N
13 exitum zl
16 add. xj
17 partiliter positus ^
18 amputare xo] putare
21 horoscopo corr. ^
25 IMC. (vel potius imo caeli
ut semper fere) J] MC.
28 iungere uxo27 incesta J
res facit J
30 paratos x commendnnte clausula
|

FiRMicus, edd. Kroll,

Skutsoh

et

Ziegler.

II.

10

FIRMICI

146
quirant, et

quos uxores fido diligant semper

omnibus amicis amabili

facit

et

Sed haec

fortius convalescent,

caritate

unum

si

affectu,

coniunctos.

de duobus

tri-

gonica luppiter radiatione respiciat.

Si bora in signo Virginis fuerit inventa, et in ea22
dem bora Mars et Mercurius et Venus partiliter fuerint coUocati, luppiter yero in occasu collocatus Piscium possederit signum, et bis qui in horoscopo sunt
partili radiatione iungatur, Sol vero in anafora horoscopi id est in Libra sit constitutus, et Luna quintum ab horoscopo locum in Capricorno constituta
possideat, Saturnus vero in nono ab boroscopo loco
positus signum Tauri teneat, qui sic bos omnes babuerit talis erit orator, ut in modum fulminum dictoeius sententiae proferantur, ut pro arbitrio eius
multitudinis animi aut quiescentes excitentur, aut incensi facile mitigentur.
Talia etiam erunt eius dicta,
ut baec ad augmentum et ad nutrimentum ingenii sui
Talis oraposteritas contentiosa animositate perdiscat.

rum

tor

f apud Macedonem Philippum non armorum

vi

10

15

20

sed orationis licentia persequebatur, et ut manifestius

explicemus: baec genitura divinum Demostheni inspi-

23

ravit ingenium.
Si in Sagittario in finibus Veneris
rius

et

Venus simul

fuerint collocati,

Mars

et

Mercu-

et

horoscopus
eiusdem partis possederit finem, luppiter vero in Ge3 si T] sed A
diligunt corr. a
semper diligunt A
inventus A
8 et J] sed JT
9 ratione
horoscopus
A
10 quinto ... loco corr. x (in quinto A)
11 in x] id est
in N id est D om.
12 posCapricorno N] Capricornum
vero om. A
sederit, Saturnum
positum A
horoscopi
A
13 hos om. AG
15 eius GD^] enim ND^ et AB
16 excitantur A
17 talia A] alia
dicta eius A
18 ad
19 praediscat J
sec. om. ACr
20 apud] aliquando ^
Macedone N Macedonie cet, corr. v
Philippum JT] philoso1

si

T
.

phum d
(t.

e.

non

^]

nomine

VI) 6] septem {vel VII)

armorum F] annorum J
25 in horoscopo

vi
|

26

fi-

25

VI

30,

Ji 25.

147

minis constitutus ex occasu hos omnes diametra

Saturnus vero in nono ab ho-

partibus facit caecos),

10

ra-

diatione respiciat, sitque iUis aequalium partium societate coniunctus, Sol vero in Capricorni signo et Luna
in quinto ab horoscopo loco constituta Arietis si-/o?.77'7
gnum teneat, ita ut in capite sit Arietis (in his enim

roscopo loco sit positus <(id est) in Leone constitutus,

haec genitura divinum poetam heroici cuiusdam carminis facit, ut Martios strepitus pugnarumque metuenda certamina famosi carminis nobilitate perscribat.
Talis genitura Homerum divinum Iliaci carminis fecit
interpretem.
Si horoscopus

parte horoscopi
15 tiliter

collocati,

Aquario fuerit inventus, et in 24

Mercurius et Venus sint parin occasu vero luppiter positus Leonis
in

Mars

et

habeat signum, et in anafora horoscopi Sol constitutus signum Piscium teneat, Luna vero in Geminis
et

coUocata,
20

in

quinto

geniturae

loco

constituta,

horoscopum trigonica radiatione

respiciat, et

nonum ab horoscopo

tenens

<(locum)>

Saturnus

in Librae

sit

haec genitura divinarum et caelestium institutionum reddit interpretem, qui dociU sersigno

mone
lesti
25

constitutus,

et divini ingenii potestate conpositus, <et)> cae-

quodammodo

institutione formatus, vera disputadivinitatis accedat.

tionum Hcentia ad omnia secreta

Haec genitura Platonis

fuisse suggeritur.
Si horoscopus in Libra fuerit inventus, et Mars et25
Venus et Mercurius in eodem sint horoscopo partiHter

30

coUocati, luppiter vero in occasu positus, id est in

signo Arietis coUocatus, Martem Venerem et Mercuex occasu JG] et occasus
2 respexerit A
aequata
3 in dextro Capr. A
aut vero <^sit]> aut [in] Capr. signum
7 add. ^
9 fecit
10 praescribat corr. v
11 Uiaci N] in iliacum hii D milia cumei
14 et prius
om. A
17 signum piscium P] pisces A
18 et] id est ^
constitutus
19 trigona A
20 add. ^
signo sit A
23 add. a (ac)
29 id est om. A
30 et Venerem Martem
1

^
^

AG

et

JG

Mercurium

10*

FIRMICI

148
rium

et horoscopum diametra radiatione respiciat, Sol

vero in Scorpione positus in anaphora sit horoscopi
consti-tutus, Luna etiam in Aquario posita quintum ab
horoscopo locum teneat, Saturnus vero in nono ab

horoscopo loco constitutus in Geminis sit collocatus,

baec genitura divinum poetam lyrici carminis reddit,
qui choreas libero rbythmo severa religiosi carminis
moderatione conponat. Talis genitura Pind aro et AechiLOCHO dulcissimi carminis modos divina ingenii inspiratione largita est.
Si hora in Ariete fuerit inventa, in finibus scili26

10

lovis, et Mars et Venus et Mercurius in eodem

sint horoscopo partiliter constituti, et luppiter in

cet
foi. 77^

Libra positus, id est in occasu, diametra horam radiatione respiciat, Sol vero in anafora horoscopi positus
signum Tauri possideat, et Luna in quinto ab horoscopo loco coUocata Leonis signum teneat, Saturnus
vero in nono ab horoscopo constitutus loco Sagittarii
habeat signum, haec genitura divinum facit artis meHic iUe est noster, cuius inchanicae repertorem.
genio

fabricata

derum

cursus

Hic

caeli

et

omnium

15

20

si-

sphaera lapsum
exemplo divinae imitationis ostendit.
Syracusanus Aechimedes civis meus, qui Ro-

est

manos

exercitus mechanicis artibus saepe prostravit.

Marcellus in triumpho victoriae constitutus, inter
ovantes militum strepitus et triumphales laureas coUocatus, lugubri maerore deflevit.

Hunc

1 et horoscopum om. J
7 libro A
rhythmo x^ ex y
severa x] sed errare (sed et raro
{guae rhythmos)] redimitus
11 horo8 Archiloco codd.
9 modus BD modo G
M)
inventus zl
14 horoscopum A
15 respiciens
scopus
A
18 collocatus J
loco ante collocatus ponit N om. D
19 faciet J
23 archi20 hinc zl
Sagittarium zlB*
\

menides JA
25 Marcellum

civis
|

AB

meus

0]

quis

meus

qui naves

25

VI

30,

2531,

149

3.

XXXI.

10

15

Sed sufficienter tibi, Mavorti decus nostrum, illustrium virorum decreta narravimus. Nunc ad incepti
operis ordinem revertamur.
Si Saturnus in Libra fuerit constitutus, in finibus 1
scilicet lovis et in altitudine sua, et in eadem parte boroscopus fuerit inventus, in Ariete vero Yenus constituta
horoscopum ex occasu diametra radiatione respiciat,
Mars vero et Luna aequata partium societate coniuncti
in MC. sint partiliter collocati, Sol vero et Mercurius
in Geminis constituti nonum ab horoscopo locum teneant, luppiter vero in Aquario positus et stationem
faciens quintum geniturae possederit locum, haec genitura potentissimum regni decernit imperium, vel potentis dignitatis decernit insignia.
Si Luna in duodecimo ab horoscopo loco id est 2

cacodaemone fuerit inventa, et sit in eo signo quod

Saturni dicitur trigonum, id est in Aquario aut in
Geminis aut in Libra, Sol vero in sexto ab horoscopo
loco constitutus Lunam diametra radiatione respiciat,
in

20

similique sint partium societate coniuncti, luppiter

vero in octavo sit geniturae loco constitutus, laboriosae paupertatis ex ista genitura et miserae mendicitatis

decernuntur incommoda.
25

30

Si Luna et Mars in septimo sint ab horoscopo 3

loco constituti, id est in occasu, et sint in eo signo
constituti, in quo Martis invenitur trigonum, id est
aut in Cancro aut in Scorpione aut in Piscibus, lup- foi.
piter vero in MC. sit partiliter collocatus, et eis Sol
trigonica radiatione iungatur, athletam faciet ista genitura, sed qui sacri certaminis victor famosa reportet

insignia coronarum.
6 et x] id est cf. 1 44, 9 et 4S, 9
horoscopi corr. x^
11 constituti F] collocati /1
20 diam.
16 Luna oin.
27 collocati J
26 loco om. J
paupertatis radiatione A
29 ei a
31 sacris certaminibus corr. x in^ sacris a) repetet J
\

isri

FIRMICl

150

Yenus si in feminino signo collocata in occasu

geniturae fuerit inventa^ et Mars in feminino similiter
signo fuerit inventus, Sol etiam et Luna signa feminina possideant, cinaedum tibi hominem ista genitura
demonstrat.
5
Si in parte horoscopi Saturnus et Mars simul fuerint constituti, et sit feminini generis signum, et in
occasu Venus et Mercurius positi femininum teneant
signum, vel

si

in

MC. Mars

et

Satumus

partiliter

feminini habeant generis signum <^et Mercurius et Venus in IMC. positi feminini generis signum^
calcent, publicos cinaedos baec genitura aut certe abSi vero mulieris ista genitura
scisos gallos efficiet.
constituti

fuerit,

meretricem publicam nundinato pudore

10

perficiet.

Si in octavo ab horoscopo loco Luna et Mars simul

fuerint collocati, et eos Mercurius in diametro consti-

15

tutus partili radiatione respiciat, inmodico crudelitatis

ardore latrones ista genitura perficiet, sed facinora eorum pro stellarum varietatibus invenimus. Si enim in
terrenis signis Mars et Luna fuerint collocati,
sertis locis grassator constitutus latrocinantem

profusione

sanguinis

cruentabit.

Si

in de-

20

manum

vero in aquosis

pecorum abactores efficient,

minaci semper gladio resihominibus
insequentibus
signis

fuerint

constituti,

In solidis vero signis constituti, famosos doefficient, sed qui armati gladio
et patrimonii iacturam et vitae
hominibus
quiescentibus
discrimen infligant. Sed hi omnes in istis facinoribus
conprehensi publicae animadversionis severitate plecstentes.

morum

effractores

7 sit]
5 demonstrat F] significat J
est^ in N
10 signum generis D femininum habeant signum
N
13 fa12 liaec D] et N ex
11 imo N
add. N
15 loco om. JB
Luna cum Marte
ciet J
14 nudato J
AB
22 cru19 invenies J
17 inmodico oj in medio
24 insequentis BGN
26 effientavit J
23 efficiet J
ciet zlB
27 vitae discrimen a] varie crimen
armato d
28 hi omnes ^] homines
29 animadversionibus BG
1 <^id

BG

eint

25

tTintur.

Sed

si

Mars

VI

31, 411.

et

Mercurius in IMC. vel in oc-

151

casu simul fuerint constituti, Luna vero aut in diametro eorum aut in quadrato sit aut cum ipsis plena
luminibus, haec eadem quae diximus simili rsLtione /oi.js^it
5

decemunt.
Si Saturnus

Venus

in occasu geniturae fuerint 7

ab boroscopo loco Mars fuerit constitutus,
Mercurius vero aut cum Marte aut
cum Saturno et Venere, nec aliquem liorum luppiter
prospera radiatione conveniat, haec genitura aut servos faciet aut gallos, sed qui omnia inpudicae inpuriet

collocati, in octavo vero

10

tatis vitia sustineant.

15

20

Si Mars in horoscopi parte fuerit inventus, et in 8

occasu Venus partiliter constituta, MC. vero partem
Saturni steUa possideat, et Luna sit in IMC. posita,
inpurum hominem ista genitura perficiet.
Si Mars in MC. fuerit inventus, in feminino scilicet 9
signo, et Saturnus et Venus in XL sint ab horoscopo
loco constituti, horoscopus vero cum love et Luna et
Mercurio in Veneris signo sit constitutus, aut matres
suas aut novercas aut matrum sorores qui sic has
steUas habuerint incesta libidinis cupiditate corrumpunt.
Venus cum Saturno in horoscopo constituta, in quo- 10

cunque signo in quibuscunque partibus

25

posita,

f geni-

potestatis aut' meretrices pubUcas aut

aetatis decernit uxores, praesertim si nuUa

Ucentia

tura

provectae
iUos luppiter radiatione respiciat.
luppiter et Mars si in MC. simul fuerint partiliterll
coUocati, faciunt homines praeconio bonitatis ornatos,
1 et

Mercurius om.

IMC] imo

zl
|

occasu
\

cum Mer-

4 radiatione zl
curio simul constitutus /J
5 decernunt a
convenit dausulae] decernuntur
8 vero aut A] autem aut G
9 Venus A'B
13 Mars et lupiter
autem AB
eorum d
|

18 sint
15 possederit etiam Luna sit in imo posita zl
23 VenuB
sit constituta zl
20 sint constituti
om. A
in genitura
24 et in a
et Mars N
constituto v
posito ^
A ex hac geu. ^
28 in medio caeli partiUter tuerint collo-

cati

FIRMICI

152

et quibus semper beatae felicitatis insignia conferantur^

praesertim si in domo lovis vel in finibus lovis fuerit
ista coniunctio.

12

MC. Mars fuerit, aut in domo sit Lunae conet in eo loco luppiter cum Venere et Marte
sit pariter coUocatus, et ad lovem feratur Luna plena
Si in

stitutus,

luminibus,

maximae

felicitatis

insignia

decernit

ista

sociatio.

13

MC. Mercurius Satumus Mars Yenus pariter

consistant, aequata partium societate coniuncti,
egestatem et onus miserae paupertatis indicunt, et hos
eosdem faciunt ianitores, ad hoc obsequium mendiciSi in

et

Luna

sed et filiorum mortes frequenti infortuniorum calamitate demonstrant.

Si in quinto ab horoscopo loco Mars et Yenus
foLis^i
14simul fuerint constituti, et sit Luna in horoscopo par-

10

tatis necessitate conpulsos,

tiliter collocata,

et

regum

fidus

clarae nobilitatis decernuntur insignia,

ista societate decemitur.
Sed

amor ex

hi adulteriis cognitas

sortiuntur uxores.

Decernuntur

ad honoris ornatum praetextae et aureae

vestes et aurearum insignia coronarum.
Si in malivolae stellae signo horoscopus fuerit in15
ventus, et <sit)> ipsa steUa malivola in XII. ab horoscopo
loco posita, homines faciet canum morsibus dissipari.
Sed si XII. ab horoscopo locus in malivolae steUae sit
signo constitutus, et ipsa maHvola steUa (cuius esse
domicilium diximus XII. scilicet locum) in VII. ab
horoscopo loco id est in occasu sit constituta, hoc idem
mortis discrimen indicit, nisi flebile mortis exitium
et gravium infortuniorum metuenda discrimina bonuni

etiam

15

illis

5 eodem ^
6 sit BG] sic
9 Saturnus Mercurius D
Saturnus lupiter et Mercurius N
11 miseriae paupertates DG
adul15 Mars et Venus vel Saturnus N
19 adulteris
ornatus
terio d corr. kg
20 honoris A'zl] oneris BG Pat.
25 sed t] et
J
23 add. h^
praetexta corr. za
27 locum ^]
26 malivolae stellae BG
domiciHum esse zl
loci {an in loco ?)
30 gravium ^] gravis nisi quod gravia A

20

25

30

VI

31, 1120.

J53

testimonium lovis pariter ac Yeneris salutari

suorum praesidio

numinum

mitigarit.

Si in trigono Martis Luna et Sol simul fuerint conid est aut in Cancro aut in Scorpione aut in

16

stituti,
5

Mars aut in MC. aut in occasu fuerit

assiduae
inventus,
peregrinationis decernuntur incommoda, et in extraneis regionibus et in peregrinis <(locis)>
constituti extremum conplent diem vitae.
Piscibus, et ipse

10 rit

Si Mars cum horoscopo pariter in trigono suo fue- 17

inventus, id est aut in Cancro aut in Scorpione aut

in Piscibus, et horoscopante Marte Venus cum Mercurio in occasu fuerit constituta, et sint Marti ae-

15

quata partium societate coniuncti, hi qui sic bas steUas

habuerint uxorum suarum mali interfectores existunt.
Si horoscopus in signo Veneris fuerit inventus, <(et> 18
in

eodem horoscopo Venus sit

Luna in occasu sint

partiliter collocata, Mars

in signo Martis pariter

vero et

mater geniturae

constituti, in finibus scilicet Martis,

eius gladio percussa morietur.
20

et

Si Luna in MC. fuerit inventa, et in IMC. Satumus 19

Mars et luppiter sint pariter constituti, is qui sic foi.rs^ii

habuerit de patriis la[bo]ribus retractus grave

<^eos)>

iugum
Si
25

captivitatis accipiet.
in MC. fuerit inventa, et

Luna

cum

ea Mars et20

Saturnus constituti aequata partium societate iungantur, aut sequestres aut ministros turpium libidinum
<facient, ut^ * * *
rentur.

quaestum vitae

iUis praesidia

conpa-

AN

8 vitae diem
9 pa11 horotrigonis suis corr a
scopante ^] horoscopantes
horoscopi partibus A' horosc partibus
Marte ^] Mars et
Mars J
12 fuerint constituti
13 partis A
14 erunt et existunt N
15 add.
V
20 MC.] imo
IMC. D] MC. at in IMC. B MC. cet.
7

et alt] aut

riter A'] parte

BG

BG

add. 6

oni.

detractus d
del. x
patris
25 partis D partes N parte G
27 facient add. a ut add. N
excidit per et attributum vocis quaestum
vitafi
quaestu Nv
post praesidia AG

22 add. ^

patriis %]

FIRMICI

154

21

Saturnus in VI. ab horoscopo loco fuerit

Si

in-

ventus, et Venus et Mercurius in XII. ab horoscopo

loco sint constituti, et lii omnes diametra se radiatione
pulsantes aequata partium societate iungantur, filias

suas incesto cupiditatis ardore ad coniunctionem tori

genialis

22

et

si

Venus

et

omnes aequata partium

et

uxores

sic positi ancillas

cernunt.
Si Satumus et

societate

10

iungantur,

potentissimorum virorum de-

Venus in MC. sint

nuUa radiatione

stituti, et eos luppiter

mulieris ista genitura,

Mercurius et

luppiter domicilia sua mutaverint, hoc idem simili ratione decernunt.

Si in XI. ab boroscopo loco Venus et Mercurius
et luppiter et Saturnus simul fuerint partiliter constituti,

23

Sed

associant.

partiliter

con-

respiciat, et sit
vel cum sterilibus

cum

15

eunuchis
viris inefficaci libidinis cupiditate concumbit.
Si in V. ab horoscopo loco vel in XI. Venus et
24

25

luppiter pariter sint <(constituti)>, et eos nuUa <^benivola)> steUa ex aHqua paiie respiciat, difficiles nuptias
aut graves decernunt ex nuptiis simultates, ut semper
acerbis dissensionibus inpUcati iurgia inter se [simul]
malignae simultatis exerceant.
Si Mars et horoscopus aequabiU partium societate

iungantur, <et)> in

Martem

et

domo

lovis

fuerint

constituti,

et

horoscopum Saturnus trigonica radiatione

respiciat, et

Luna

constituta, hi qui

sit

in novissimis horoscopi partibus

<(sic)>

has steUas habuerint aut

cum

4 partis J
5 conse diam. D se om. N
contentionem
communionem 6 consortium ^
6 adsociant F] adducent J
lupiter et Mercurius J
9 XII J
7 luppiter] Saturnus ^
10 partiliter ante fue12 virolint pon. D om.
11 partium JA] partiliter BG
rum N] divitum
21 ut P] et zl
19 add. ^
add. 6
22 inter se J] lites AB lites inter se G
23 exercent
del. a
<orr. ^
24 et hproscopus /J] cum horoscopo
partis J
25 iungantur JA] iungatur BG
28 add. t
add. v
3 collocati

iunctionem

zl]

20

25

VI

155

31, 2128.

matre aut certe cum noverca concumbunt. Si vero

mulieris sit ista genitura, aut cum patre suo aut cum
vitrico suo incesta libidinis cupiditate concumbit, et
erit nihilominus ista mulier circa omnem libidinem
Si vero Saturnus/o/.75^/
vitio prostituti pudoris inpatiens.
in V.

ab boroscopo loco fuerit inventus, et Mercurius

cum Venere in XI. ab horoscopo loco sit, privignarum

nuptias cum nefaria cupiditate decernunt.
<Si)> in quocumque cardine Saturnus fuerit inven-26
10

tus

diametro positum Mercurium minaci radia-

et in

tione respiciat, ex ista radiatione filiorum soboles de-

15

20

25

negatur.
Si Sole in horoscopo constituto Mars cum Saturno 21
in anafora horoscopi fuerit inventus, in dextro oculo
vitium aliquod infligitur.
Si vero Luna sit in horoscopo constituta, et in anafora horoscopi Mars et Sa-

turnus fuerint inventi, hoc idem vitium sinister oculus

Sed si in MC.
accipiet, sed haec in nocturna genitura.
Luna fuerit inventa, et Sol sit in horoscopo constitutus,
Saturnus vero IX. ab horoscopo locum teneat, et Mars
sit in XI. ab horoscopo loco constitutus, scilicet ***;^ + + *
et Lunam in VI. loco ab horoscopo constitutam diametra 28
radiatione respiciat, Saturnus vero et Sol partili societate coniuncti in VIII. ab horoscopo loco sint constiSed et si
tuti, miserum exitium caecitatis infligunt.
Luna in IMC. fuerit inventa, et Saturnus et Sol et Mars
in VIII. ab horoscopo loco constituti Lunam trigonica
radiatione respiciant, caecitatem et debilitatem corporis

AB

suo om. J
3 victrico D marito N
8 nefaria J] fama varia nefaria A faria vel
nefaria BG
9 add. yi^
10 et sic
(sit A)
positus J
13 cum Saturno J] et Saturnus
14 ab horoscopo J
16 constituta om. J
et v] aut
17 fuerit inventus AB*
18 accipiet AB] assequi(probat 6 qui Mars cum Saturno)
tur J assequetur G
19 sit om. J
21 loco
sed om. J
om. A'B
scilicet om. Jh,
excidit decretum, quod de suo
add. a
23 partili F] pariter J
24 sint supra post VIII
esse m^lit ^
1 certe

cum

om.

om.

FmMici

156

misera mendicitate decernunt. Sed et si ^Saturnus in XII. ab horoscopo loco fuerit inventus, et
Sol et Luna et Mars simul positi Saturnum trigonica
radiatione respiciant, caecitatem etiam ex ista societate
29decernunt. Sed et si Sol et Mars in VIII. ab boroscopo loco fuerint constituti, et in diametro eorum in
bumano signo collocata Luna cum Saturno fuerit inventa, et baec radiatio caecitatem cum corporis infirmitate decernit. Sed et si Saturnus in occasu sit constitutus, et Mars in horoscopo, Sol vero in anafora
sit horoscopi positus, {et} in VI. ab horoscopo loco
<^cuin^

Luna

sit

10

constituta, processu temporis caecitas valitu-

dine suffusionis

****************^*

* * * <(suffusionis)> vitio afferunt caecitatem.

Sed et
si Luna in horoscopo fuerit
Sol
sit in
et
constituta,

15

VII. ab horoscopo loco idest in occasu positus, maxi-

mum

vitium oculis affertur.

in MC. 'Mars fuerit inventus, et Saturnus in
30X1. ab horoscopo loco sit constitutus, Sol vero in
anafora sit horoscopi, et Lunam in VIII. ab horoscopo loco constitutam diametra radiatione respiciat,
extincto uno oculo lumen unius oculi reservatur.
Si Mercurius et Luna simul fuerint constituti, et
31
Si

foi79rii

aequata partium societate coniuncti, et in sinistro

quadrati latere Martem habeant et Venerem constitutos, aut corpus acuto capite deformant, aut oculorum
aciem perversa luminum conpositione dedecorant, aut
cervicem uno facient latere deflexam.
Si Sol in horoscopo fuerit inventus, et in IMC. sit
32
Saturnus constitutus, et dextrum trigonum ab horo-

20

sint

1 add.

cati corr. ^

leth sed

6^

et om.

11 sit post vero hab.

15 constituta ow. zl v

2 fuerit] sit

AB

A post horoscopi NB

7 collo|

add. a

12proces8u
13posisuffusionis:<^affertur^
add., suffus. geminat ^ totum decretum excidisse ratus, caecitas
18 MC.] imo caeli N
19 sit om.
valit. del. x sine lacuna
22 extinctio
20 Luna
constituta J
post Saturnus ponit ^

uno om. A
27 dedecorat A
j

.oculo

lumen

28 uno a] nunc

y.a]

oculorum

29 Saturnus

et
sit

24 sinistri

D clausulae aptius

25

30

yi

31, 2835.

157

scopo Luna possideat, etiam ista coniunctionis sociatio

periculum caecitatis infligit. Sed et si in tropico signo
Saturnus et Luna simul fuerint constituti, et in diametro eorum Mars et Sol sint pariter collocati, et ex
ista coniunctione oculis periculum semper affertur. Sed

MC. fuerit inventus, omnia

incommoda.
Sed et si in MC. Sarelaxat
paupertatis
turnus et Luna fuerint inventi, et Sol et Mars in VIIL
si

10

15

sic collocatis luppiter in

^^

ab horoscopo loco sint constituti, etiam sic miseria deSed et si Sol in horoscopo fuerit
cernitur caecitatis.
inventus, et in anafora horoscopi sit Saturnus constitutus, Luna etiam in MC. posita Mars in XI. ab
horoscopo loco inveniatur, etiam sic miseria decernitur
Sed et si Sol in horoscopo [et Saturnus]
caecitatis.
fuerit inventus, et in anafora horoscopi sit Saturnus
constitutus, Luna etiam in MC. posita Mars in XI. ab
horoscopo loco inveniatur, etiam sic misera decernitur
caecitas.

20

25

Si in tropico signo Sol et Luna sint synodica ra-34

coniuncti, et sit Luna omni luminis splendore privata, et cum his Mercurius * * * , maximam

diatione

sapientiam et praeclarum ingenium et multarum rerum

scientiam cum oculorum caecitate et cum corporis debilitate decernunt.
Si Luna et Saturnus et Mars in aequinoctialibus 35
signis

sint

pariter

coUocati,

notis

quibusdam totum

corpus inmaculant, aut albis varietatibus dedecorant, /o^/s^/

aut certe corpus hominum possidebit serpens moLLiter
inpetigo, aut minutis squamis cadentibus exasperati
80

corporis forma mutatur,

3 fuerint simul
locatus corr. ND'*

<aut> hominem scabies diu-

4 et

alt.

om.

7 paupertatis] caecitatis

e.

si
g.

om.
6

col-

9 sint]
sit ^

ad p. 155, 24
misera
caecitas /i
11 Satumus
14 et Saturnus {del. 6^) JT] sit Saturnus J qui 1. 15 sit Sat.
17 horoscopo om.
16 et Mars A Mars om. G
17 etiam]
et BN
21 7ac. stat. ^
26 signis om. J
29 candentibus
30 mutatur NAG] imitatur
A
scabie
add. ^
{num
hac recepta lectione scribendum quassabunt ? ^)

cf.

FIRMICI

158

turna quassabit, aut lepram certe inhonesta figuratione

decernunt.
36
Si Mercurius et Satumus et Sol in VII. ab horoscopo loco id est in occasu simul fuerint collocati, et
in VIII. ab boroscopo loco Luna cum Marte aequabili sit partis societate coniuncta, aut claudos reddunt,
aut amputatis manibus debiles, aut certe faciunt insanos caducae mentis vitio laborantes.
37
Nunc tibi, Mavorti decus nostrum, decretum ioculare monstrabo, cuius instructus exemplo etiam similes
lUe deformis ac debilis
poteris definire genituras.
Graecus, cuius conflati corporis formam divinis nobis
Homerus carminibus intimavit', quem cum omnium
risu vir sapiens severa ob[servatio]iurgatione castigat,
hac babuit decretum ratione conpositum. Horoscopus

10

15

Aquario constitutus, in Capricorno id est

in XTT. ab boroscopo loco Sole et Saturno aequata
si

fuerit in

societate coniunctis, luppiter vero sit in horoscopo aut in anafora horoscopi positus, et Mars in
IX. ab boroscopo loco cum Luna Librae possederit
signum, Mercurius vero et Venus in boroscopo id est
in Aquario fuerint constituti, hoc decretum nobis genituram Thersitae demonstrat. Fuit enim inbeUis debiUs ridiculus et garrula verbositate semper inpatiens.
Haec itaque omnia praescripta nobis genitura demonstrat.
partis

38

Venus

Si

in Capricorno constituta fuerit <^et> [in]

et alt B]
3 et prius A G] aut A B
1 lepram A] lepra
6 partium J
aut
4 et in Vm. A] in YIL
(VI. a)
13 initiavit
om12 contracti x
divinam A* divinus Bv
14 del. B
nium NBG] omni
15 hoc AD
constigat A
Sol et Saturnus corr. 6
17 horoscopi A
18 partis AB] par[

iunconiunctis a] coniuncti
19 aut B^] et
21 in horoscopo om.
23 Thersitae demonstrat. Fuit c^] thersitae monstravit
J
thersi demonstravit G thersitore monstravit zJ, sed fuit add.
iam BD*a
imbellis A] imbecillis cet. nisi quod imbellicis G
27 in Capricorno om. J
del. a
add. v
tiliter

gantur

societate ^] potestate
sit ^]

et

20

25

VI

159

31, 3540.

diametra Saturnum radiatione percutiat, facit tales

quos uxores suae omnibus generibus execrentur, et

corpora eorum hircini odoris tristem illuviem desugravibus humoribus evaporant. Erunt etiam hi
ipsi f execrati coitu et ex venereis libidinibus semper
datis

infames, [hominum] et tales qui promiscuae libidinis

concubitus proiecta mentis cupiditate desiSed haec ex aliqua parte luppiter mitigat,
derent.
si Venerem trigonica radiatione respexerit, aut ex-/oi.79^n
istentibus ceteris odoris tantum tergit illuviem.
vitiosos

10

Si

15

Luna

et

Satumus

Venus

et

in VII.

ab horo-39

scopo loco id est in occasu sint constituti, cum effeminati corporis moUitie cinaedos efficient, qui veterum
fabularum exitus in scaenis semper saltantes imitentur,
praesertim si sic quos diximus constitutos in MC. Mars
positus quadrata radiatione respexerit. <Tunc> inpuros
faciet et ad omne libidinosae vitium turpitudinis applicatos, et qui semper cum uxoribus suis inpuro aut
Si vero hos omnes sic poinpudico coitu iungantur.

20

IMC. luppiter quadrata

omnibus vitiis etiam

sitos id est in occasu ex parte

radiatione

respexerit,

cum

his

puerorum amatores efficiet.

Si luppiter et Satumus
25

et Venus [fuerint] in MC.

partiliter constituti aequata sibi partium societate iungantur, et in IMC. Mars constitutus omnes hos dia-

metra radiatione

respiciat, faciunt

puerorum amatores,

4 eva1 Saturni J
2 exercentur BN
3 corpus d
5 execrati A execrato Dv exerrati BG executi N;
porata F
latet adiectivum in ali cadens cum ex structum ^ ex ferali <t
ex crebro x ex iterato ^
6 del. A; an excidit aliquid?
7 prona 6
10 odo9 Yenus corr. %t
resistentibus x
ris om. A
15 sic
13 <^et^ qui a
11 et prius om. d
I

16 add. ^
constitutus corr. x^
IMC.
x^] hi
18 ant] ac D et ^
20 id est yii;] illos
ex parte x] et partes in (et partili in N)
MC. J
a qnadratione J (a et G)
21 etiam NAG] et
23 fuerint hoc loco Nv post Satumus
24 partiliter JT] parte A
26 MC.
PD, del. t
partis
I

hos omnes

40

FIRMICI

160

sed qui lioc libidinis vitium propria corporis iactura

coupensent.
41
Si in VII. ab horoscopo loco id est in occasu luppiter et Venus et Saturnus simul fuerint coUocati^ ex
morte uxoris hereditas conferetur. Sed lii ipsi gravi
erunt aegritudinis continuatione quassati, et filiorum
iUis difficile decernitur soboles.
Si Mercurius in MC. fuerit constitutus et cum eo
sint Venus <(et)> Saturnus et luppiter constituti, peregrinas quidem uxores decernunt, sed magna divitiarum

42

affluentia copiosas.
Si Saturnus fuerit

in boroscopo constitutus,

lo

Mer-

curius vero et luppiter in VII. sint ab horoscopo loco

coUocati, filios denegant. Sed si commutata fuerit ordinationis ista conpositio, id est si in horoscopo fuerint

is

luppiter et Mercurius [prius], {ety bos in occasu positus Saturnus diametra radiatione respiciat^ hoc idem
simiU ratione decernunt.

43

et Venus simul fuerint colSaturnus MC. possidens partem hos eosdem

diametra radiatione percutiat, mulierem provectae aetatis decernit uxorem.
Sed et ipse cum uxore sua

Si in

IMC. Mercurius

et

locati,

20

inpuro coitu miscetur.

in

Si in MC. Venus fuerit coUocata, et ei Saturnus

MC. aequata partium societate iungatur, Luna vero

in

IMC. constituta hos eosdem diametra radiatione

foi.sori

44

spiciat, aut steriles aut certe provectae aetatis decernit

uxores, ut ex ista matrimonii copulatione filii in perpetuum denegentur.
Si Mercurius in V. ab horoscopo loco fuerit con-

4 et prius om. A
8 IMC. /1 contra
B
10 magnas affluentia divi13 sint om. A loco ab horoscopo A'B
15 si in r] si N in Dv
fuerit corr. t
16 et om. A del. et
add. a
18 radiatione /J
decernitur
positos A'B
23 miscentur codd. praeter G
25 partium zJ] parte AB par-

2 conpescent
ordinem institutum
tiarum copias J

9 add.

tis

28 matrimonii

<>]

manumissionis

25

re-

30

VI

31, 4048.

161

et curn eo Mars aequata sit partis societate

coniunctus, sic positi sorores [aut] uxores decernunt.

stitutus,

Si Saturnus in MC. fuerit constitutus, et ei sic45

posito lovis et Martis in eodem loco societas accedat,
faciunt omne tristitiae genus ab uxoribus conparari,
ut numquam iilis laetitiam gratiae coniugalis indicat.
Si Venus in vespertino ortu coUocata in occasu46
in VII. ab horoscopo loco, et Venere sic
in MC. sit parte constitutus, viros ad
Saturnus
posita
Venerem languidos faciet, sed et feminas Venerea cuid est

sit,

10

sopita

piditate

et

omni

extincta

libidinis

substantia

frigidas faciet semper ad coitum.

Si in MC. Mars et Luna aequata sint partis societate
coniuncti, et cum bis Venus et * * * Mercurius pariter
15

47

constitutus diametra radiatione respiciat, decretum hoc

in viri genitura publicos gallos efficiet, mulieres vero
meretrices reddit omni pudoris praesidio destitutas.

Satumus

et luppiter in IMC. sint pariter con-48

aut si sint in occasu id est in VIL ab boroscopo loco coUocati, ex infortuniis fiUorum grave tri-

Si

stituti,
jo

stitiae

pondus indicunt.

Quodsi cum his Mercurius

inventus, et Venus in eodem

loco posita aequata iUis partis societate iungatur, muUeres quidem steriles efficient, et mares virilibus cu-

in

25

iisdem

fuerit

locis

Si
destitutos ab omni coitu separabunt.
vero sint in tropico sicut diximus signo positi, faciunt
piditatibus

1 partis societate F] parte J

2 positis zl
del. x
uxores d] ex sorores AG (ex sororibus fiUas dec. uxores Ba)
3 ei r] eo J
6 ut F] et d
laetitia
accedat x
7 collocatum AB
8 Venus corr. v (Venerem D)
9 positam A
sit in MC. AB
10 Venerea dOt] Veneris AB
11 sopitas corr. ^
omnia zl
12 frigidas ac frigidas BG
13 IMC. et parfrigidas semp. fac. ac sequente spat. vac. A
14 lac. stat. ^ constituti <^horoscopum^ d. r. respitium A
ciant X
16 mulieris
17 et omni pudore destitutas J
destinatas AB
20 constituti J
Veneri
22 in F] ei J
23 partium J
23 positae J
26 in
iungantur corr. a
tropico sint A sint sic. dix. in tropicis signis A
signo om. d
|

FiBMicus, edd. Kroll,

SkutschetZiegler.

II.

11

FIRMICI

162

naturale mulieris corpus incorrupto aditu glutinatum.

Si vero cum liis omnibus etiam Mars fuerit inventus,
abscisos gallos facient sacrorum caerimoniis servientes.
Si Mars et Luna pariter inventi in boroscopo sint
foi.80^ 11

49

constituti, et liis sic positis Mercurius MC. possederit

partem, et Saturnus in occasu positus illos diametra,
Mercurium vero quadrata radiatione respiciat, filios in

tenera constitutos aetate et adhuc in sinu nutricum

vagientes satis inmaturis faciunt casibus interire.

50

Si Mercurius in IMC. fuerit constitutuS; et ei Mars

Saturnus et Venus aequata partium societate iungantur,

faciunt sic positi filios ante conspectum patrum miseris

et acerbis mortium necessitatibus interire.
Si Mars in IMC. fuerit inventus, in occasu vero sit
51
Saturnus constitutus, et in horoscopo constituta Luna
Marti de quadrato^ Saturno vero diametra radiatione

52

10

15

iungatur, ex ista societate mors cita praeparatur uxori.

Si in occasu id est in VII. ab horoscopo loco luppiter fuerit inventus^ in horoscopo vero Mars et Mercurius

aequata sint partis societate conpositi^ filios

denegabunt. Sed et si Mercurius et luppiter in cardinibus constituti diametra se radiatione respiciant,

<ut> unus in horoscopo

in

MC.

et alius in

sit

alius in occasu,

IMC^ masculos

tium faciunt atrocitatibus

unus

miseris mor-

filios

interire.

vel

20

Sed

et

si

Mer-

25

curius in aliquo cardine constitutus in contrario cardine Saturnum positum diametra radiatione respiciat,
et ex hoc filiorum soboles denegatur.
Si in tropicis signis vel in duplicibus sit horo53

scopus constitutus, et in parte horoscopi Mars et Mer-

1 corpus] cf. Lofstedt, Spdtlat. Stud. p. 60

incorrupto]
2 etiam om. d
3 faciunt A
axQTitog a corrupto v,
9 satis
5 IMC.
7 Mercurius corr. ^
6 partem om. A
17 coniungatur
facit A
15 Luna om.
suspectum
\

21 et prius om. A
alius r] alter A
24 filios masculos
27 Satumus positus A
28 et om. A

23 ut unus ^] Venus
A
25 et om. A
29 in alt. om.

20 partiliter

AK

30

VI 31,48-57.

163

curius aequata sint partis societate coniuncti, luppiter

vero horoscopum et hos diametra radiatione respiciat,
aut epilempticos aut certe faciunt praepostera mente
5

jo

15

semper insanos.
Si Venus fuerit in horoscopo partiliter constituta, 54
et Saturnus in IMC. positus Veneri quadrata radiatione iungatur, faciunt homines templorum obsequiis
deputatos^ qui latenti divinitatis instinctu mutato mentis ordine et f instantis religionis potestate possessi, instantibus hominibus futura praedicant, ut illis ex ista

conversatione quottidianae vitae augmenta quaerantur.

Si in Virgine sit horoscopus constitutus, et in /oi.so^i
eodem horoscopo luppiter Mars Mercurius et Venus 55
sint collocati, Saturnus vero in Piscibus id est in occasu ^positus) hos omnes quos diximus diametra radiatione respiciat, et Sol in anafora horoscopi constitutus signum Librae possideat, Luna vero in Aquario
sit

omnes

posita, et

in suis sint finibus constituti,

id

Saturnus Mars Mercurius et Venus, ex ista

genitura decretum potentissimi imperatoris ostenditur.
Si Mars fuerit in horoscopo constitutus, et Luna56
aut ad Martem feratur, aut ab eo defluat, vitae humilitatem gravia valitudinis vitia et acerba periculorum
discrimina et miserae calamitatis incursus ex ista coniunctionis societate f iunguntur.
Sed et si in occasu
Mars fuerit inventus, et ab eo defluat Luna, haec eaest luppiter

20

25

dem

simili ratione perficiunt.

fuerit constitutus,

Si Sol
1

********

partium

riter collocata

zl

3 epilenticos
7

iungantur

F
AB

emptilenticos
facient BG
]

d
|

cum57

et

5 pa-

hominem

9 instanti J insanientis a
possessi A] posset si
11 conversatione om. J
13 horoscopo om. J
15 add. ^
18 in finibus suis (sint om.) J
19 Mercurius Mars Venus J
20 decr. pot. imp. ost. F] pot. imp. decr. decernitur
(decernitur vel ostenditur v)
22 aut prius F] ut zl
24 incursu A
25 decernunt a largiuntur x
Sed si BGv
28 Sol om.
in Ariete aut
spat. vac. exhib. omn. codd.
in Scorpione suppl. a
|

JG

11*

FIRMICI

164

eo horoscopus aequata sit partium societate coniunctus,

et Saturnus et luppiter in oportunis geniturae locis positi trigonica se radiatione respexerint,
facient tyrannos crudeles terribiles efficaces, <(et tales^
reddunt qui in hominum necibus et in miserorum

Mars vero

poenis crudeli semper feritate grassentur.

Si Luna in horoscopo fuerit inventa, et eam in
58
occasu id est in septimo ab horoscopo loco aut Saturnus constitutus aut luppiter diametra radiatione
respiciat, eius qui sic eos habuerit conscientia latenti
homicidio poUuetur. Si vero in occasu id est in septimo ab horoscopo loco in tropico scilicet signo Sol
et

Mars

et

10

Mercurius aequa<ta) sint partium societate

homicidam latronem humano semper cruore

perfusum et omni genere crudelitatis armatum stellarum ista societas efficiet. Si vero cum his Satumus
coniuncti,

fuerit

Nam

ipse nobis exitium mortis ostendit.

facinoribus deprehensus severa anisententia patibulo subfixus in crucem

inventus,
<in)>

istis

madvertentis
tollitur.

59

20

Piscium partibus) fuerit, in

/oi.so^ II quihus est Andromeda constituta, et Saturnus coniunctionem Lunae venientis excipiat, ex ista coniunctione
maxima infelicitatis decernuntur incommoda. Quodsi
sic Lunam sicut diximus positam Mars diametra radiatione respexerit^ faciet homines <^in)> sceleratis cogitationibus deprehensos in crucem toUi.
60
Si <(Venus in Tauro fuerit^ constituta, et eas Tauri
Si

15

luppiter

<(in

iis

partes teneat, in quibus sunt Pleiades positae, et sit

Luna plena luminibus, et Mercurius et Mars aut cum
ea sint aequata partium societate coniuncti, aut de
11 vero
4 add. ^
3 positus corr. v
2 lupiter et zlA
14 latronum NBG
13 et Mercurius om. A add. ^
om.
20 toUitur A] col18 add. G
16 Saturnus cum liis
21 in iis partibus add. a, Piscium add. ^ cl. 312, 2
ligitur
29 Pliades J
28 suppl. a
26 add. t
et Manil. V 538
30 Mercurius Mars J
31 aut AGD*] ut BD

'

25

so

VI

165

31, 5763.

latere superiores effecti minaci eam radiatione respiciant, qui sic eos habuerit a latronibus capSed 61
tus peribit, sed minacis gladii mucrone percussus.
<(et)> si Venus in Tauro cum horoscopo fuerit inventa,

quadrato

10

15

Lunam in MC. constitutam plenam luminibus quadrata radiatione percutiat, boc idem quod diximus simili ratione perficiet. Sed <(et)> si boroscopus in Tauro
fuerit inventus, et Mars in Leone constitutus ex IMC.
horam minaci radiatione respiciat, gladio faciet interire.
et

Sed et si horoscopus in Libra fuerit inventus, et in

Capricomo Mars id est in IMC. ^constitutus^ horam
de quadrato minaci radiatione respiciat, etiam sic percussos gladio faciet interire.
Illud autem sciendum 62
est quod si in Ariete horoscopo posito vel in Scorpione Mars in occasu vel in MC. (jel in IMC.)> fuerit
inventus, cum levi testimonio benivolarum, nihil mali
decernit, praesertim

20

25

si

nocturna genitura.

fuerit

domum suam semper

Mars

nunquam eam
tuetur,
in occasu positus evertit.
Si <(in *** horoscopus ita^ fuerit constitutus, ut
in occasu sint Saturni domicilia constituta, sitque ipse
enim

Satumus

in

MC.

interire.

Si

vero haec

et

faciet homines hydropicos

quae diximus signa habuerint
Mercurius sit in MC. positus, homines

positus,

horoscopum, et
veneno faciet interire.

Si vero [in] his signis horoscopantibus luppiter in MC. fuerit inventus, inter pocula et mensas et inter laetos convivarum strepitus

4 add. t
3 sed prius] vel x
5 Lunam
constituta plena
(plena et N) tmde fortasse melius scribatur et <(eam)> Luna
-ta plena
6 ratione
7 add. ^
9 respiciat F] percutiat J
10 et prius om. J
11 id est om. A
IMC. zlG] MC. AB
add. ^
horoscopum
J
12 percussus J
15 add. ^
16 beniv. <^stellarum> 6
17 decemit mali ^
18 enim om. A
eam in G] eam
in Dv etiam in x
20 suppl. ^
fuerit ipse Saturnus const.
J
ut B supra lin. et va] vel A et G om. A
21 sint Saturni r] sui J
22 ydropicos
24 Mercurius F] Aquarius d
IMC. A
25 del. a
1 superioris

N] Luna

JA

ABN

63

FIRxVnCI

166

ex cruditate aut ex nimio potu mors repentina decerSi vero [in] his signis quibus diximus horo/o{.r^/ scopantibus Mars et Sol in MC. fuerint constituti,
aut gladio perimuntur, aut flagrantia ignis exuruntur.
Si vero [in] his signis horoscopantibus Luna in MC.
fuerit inventa, sacris aegritudinibus quassatos faciet interire.
Si vero * * * Venus in MC. fuerit inventa, aut
vitiosis humoribus oppressos aut torrentibus undis subnitur.

mersos

64

faciet vitae

munus

inplere.

Si in VIII. ab horoscopo loco Mars et Mercurius simul fuerint coUocati, malos fures efficient^ qui res alienas

10

prava mentis cupiditate desiderent^ et qui furore mentis

inmodico et avaritiae vitio possessi aliena patrimonia
iniustis semper desideriorum cupiditatibus insequantur.

65

66

Si Sol in horoscopo fuerit inventus, et Luna in occasu (sity posita, Saturnus vero et Mars aut cum Sole
sint aut cum Luna pariter collocati, aut una malivolarum stellarum aut cum Sole aut cum Luna constituta,
alia malivola stella de sequentibus cardinibus unum
cardinem teneat, is qui sic eos habuerit exponetur.

Mars

Si

* * *

15

20

constitutus^ et in MC. parte

quadrata Marti radiatione iungatur,

fuerit

Mercurius positus
Sed et si
publicos ac malignos accusatores efficiet.
Mercurius in occasu fuerit inventus, et in MC. Mars
collocatus

Mercurium quadrata radiatione

trones perficiet
cruententur.

respiciat, la-

humano sanguine

sed qui frequenter

4 exurunt J <incendia>
2 del. a
3 MC. JJ IMC.
et Luna a)
5 vero ^] Venus (vero Venus
ignis exurunt 6
in MC. om. A
del ^
horoscopantibus JT] uritibus J
7 vero ^] Venus A om.
lac.
6 sacris P] egris A variis ^
exhib. codd. <(in Cancro vel in Scorpione> a; immo supplendum
MC. A] IMC.
his signis quib. dix. horoscopantibus ^
10 simul om. A
13 possessi a] posset si
12 furorem A
.

is om.
16 add. N
20 cardinem del. v.
possident sed A
A
21 lac. exh. ca, in horoscopo suppl. a, praestat in occasu,
Martis
nisi plura excidefunt
22 Mercurius BG] Mars zlA
A
24 MC. A] IMC.
25 Mercurius AB
\

25

YI

167

31, 6369.

* * Mars fuerit inventus, et in

Si
cardinis anafora Saturnus fuerit collocatus,
et luppiter in deiecto sint loco pariter

quacunque 67

Luna vero
constituti,

tamdiu vivunt qui nati fuerint, quamdiu Luna lovem

5

transeat

cito

cursu.

Si

vero

Luna cum love

fideli

tamdiu vivunt, quamdiu

Saturnus primum occurrentem sibi transeat cardinem.
Si vero instabiles fuerint Lunae radii, tot diebus

fuerit

15

coniuncta,

diximus^ quot diebus Luna cum loYe /oi. 8 fii

Si vero sic ut ante diximus Marte
ac Saturno positis, et love in deiecto loco constituto,
in principali cardine Luna fuerit constituta, id est in
horoscopi parte, oligochronios cum malo discrimine
mortis efficient.
Si vero in MC. Saturnus fuerit in- 68
ventus, et Luna in IMC. constituta Saturno diametra
radiatione iungatur, Mars vero aut in occasu constitutus aut in MC. Lunam minaci radiatione respiciat,
aequatas Lunae possidens partes, statim uteri angustias
vivunt

10

radiatione

fuerit

sicut

inventa.

Sed et
ruperit partus, occurrenti sibi traditur morti.
Sol in horoscopo fuerit inventus, et Luna in occasu
constituta diametra Soli radiatione iungatur, et Mars
aut Saturnus cum uno eorum fuerit constitutus, id est

20 si

alius
86

Sole aut cum Luna aut *fcum uno existente

quemcunque alium cardinem teneat, qui natus

cum

aut

fuerit exponetur.

Si

Sol in VI. ab horoscopo loco fuerit inventus, 69

3 partiliter
4 lohab. libri <^in horoscopo^ a
10 sic ut ante D*] sicut AB ut ante GD*
10 diximus om. N)
Marte ac Saturno GD*] Mars ac
(9 quot
Saturnus
11 positis y.^J posito GD* positus cett.
13 horo14 Saturno
scopi parte a] horoscopo et Marte codd. (Mars N)
constituto Luna in imo celi fuerit inventa scilicet diam. rad.
18 statim uteri a {cf. Lofstedt, Beitr. z. Kenntnis
iungantur d
d. spdt. Latin. p. 24 sqq. Spdtlat. Stud. p. 20 sq.)] statum veri
19 rupit A
traditam mortis et si corr. C
21 Soli om. d
22 Saturnus F] scilicet J
23 <(altero)> cum uno x nisi plura
26 VI.^]
exciderunt
existente a] existeut
existant A
1 lac.

vem Luna BG

vn.

vni.

FIRMICl

168

Xn. ab horoscopo loco Saturnus positus Solem

diametra radiatione respiciat, sed et Luna et Mars in
XIL ab horoscopo loco cum Saturno aequata partium
societate coniuncti Soli se etiam ipsi per diametrum
et in

opponant, faciunt debiles paralyticos quorum soluta

conpagine nervorum omne corpus fractis ac dissipatis

70

viribus dedecoret<(ur>.
Si Saturnus et Mars et

Luna pariter constituti, <(et>

societate
coniuncti, in XI. sint loco ab
aequata partium
horoscopo constituti, et eos luppiter trigonica radia-

10

tione respiciat, aut in occasu scilicet aut in III. ab horoscopo <loco> constitutus^ Sol vero horoscopum partiliter

71

teneat, tyrannum nobis ista genitura demonstrat.

Si in XI. ab horoscopo loco coUocati Mercurius

Venus Satumus
conpositi,

Mars aequata fuerint

radiatione

faciunt luxuriosum qui profusis

sumptibus

et

15

et lascivis cupiditatibus inplicetur.

Si in V. ab horoscopo loco

Mars et Mercurius
72pariter fuerint collocati, et hos Saturnus superior effectus quadrata radiatione respiciat, aut si cum ipsis
positus aequata sit partium societate coniunctus, falsarios facient, aut qui pecunias publicas flaturarum
adulteris artificiis imitentur.
Si vero his sic positis
consensu
adnuat
aliquo
Luna, f in posteris latrones hoSi vero Mars et Mercurius
micidasque perficient.
quintum ab horoscopo locum teneant, et Luna aut
Saturnum minuta aut certe Mercurium aut Martem

foi.sr' I

3 partium F] parA loco om. BG

4 Soli se D^J Solis ABN (D^?) Solem G
ipsi per
7 add. a
8 add. ^ {an pariter constituti del. ?)
a] per ipsi
9 XI. t] Xn.
11 III. r] VIII. d
12 add. a
horoscopi
14 collocati om.
15 et Mars om. A
partem teneat d
17 implicatur A -catus BG -cator
16 profusis rj prorsus A
D -catos N corr. t (an inplicatus ***.?)
19 Saturnus F] sci22 confiaturarum A
23 adulteras corr. ^ (probat
licet A
artificis A'B
6 qui transponit adulteras flat. adulteratas x)
24 inpostores x
artifices
sic om. AB
imit. artif. ^
27 Saturnus corr. x^
26'teneant GNJ teneat
inprobos ^
certe om. A
Mercurio aut Marti A
1

ab hor. loco om.

tiliter

AG

20

25

VI

10

169

31, 6976.

plena diametra radiatione percutiat, propter falsi crimen publicae decernunt mortis exitium, ut in isto detecti crimine severa iudicis animadversione plectantur.
Si vero Sole in horoscopo constituto et cum eodem 73
Mercurio collocato, Saturnus et Mars in occasu positi
Solem diametra radiatione respiciant, facient in falsi
crimine conprehensos in crucem tolli, nec lioc periculum bonum poterit lovis testimonium mitigare, sed

contempto eius salutari praesidio malivolarum stellaradii omnifariam publicae decernunt mor-

rum minaces
exitium.

tis

Si in horoscopo partiliter Saturnus et Mars fuerint

collocati, et in occasu Sol et Mercurius pariter positi
15

diametra eos radiatione respiciant, ex ista radiationis

societate aut pes amputatur aut manus.
Sed postea
cum ista fuerint corporis laceratione confecti, etiam
miserum incurrunt mortis exitium.
Si in eodem signo horoscopi pars inter Saturnum 75
Martem media fuerit inventa, lugubris infortunii

et
20

monstrat flebilem casum. Nam intra matris viscera

inpedito partu laniatum pecus miseris lacerationibus
dissipatur, ut sic artuatis viscerum partibus membra

omnia
Si
25

74

crudelis artificii praesidio proferantur.

in duplici signo constituta MC. possederit76

Luna

partem, et sit Saturnus in occasu constitutus et in IMC.

Mars, caducos efficient. Quodsi Luna synodica Gum /oi.si'' ii
Sole fuerit, et sit cum ea Mars pariter constitutus, et
Luna cum Sole et Marte MC. partem teneat^ et sit
1

iectia

percutiant

AB

delictis

radios
I

AJ

radio

2 istis J
detecti x] deiecti G de9 contento corr. Dv
10 minaces om.
bifariam A bonif. B biif G
corr. a
|

J
d
J

12 horoscopi parte
13 Sole A'B
14 eos om. A'B
16 postea cum] posteaquam <y
18 parte d
16 ista om. J
19 Martem Venus media J G
20 flebile
lugubre corr. a
21 impeditio (-tie N) partus J
pectus JQ, cf. ad I
146 y 19; Weyman, Studien zu Apul. p. 352
22 viscerum v]
visceribus J visceris
23 artifici J
proferatur corr. Bv
25 IMC. J] MC.
27 sit GN] si
26 synodicha J
|

FIRMICI

170

Mars

in

cum

his

matutino ortu constitutus, et Saturnus aut

aut in occasu fuerit positus^ caducos simili
ratione perficient, qui insano mentis furore mutati
rectum perdant ordinem vitae. Si vero Marte et Luna
et Sole sicut diximus coUocatis, Saturnus in IMC.
fuerit inventus, et eos in MC. constitutos diametra
radiatione respiciat, vitio mentis oppressos et per praeSed
cipitia iactatos excipiet miserae mortis exitium.
et

generaliter semper

si

in duplicibus signis

Mars

et

Saturnus pariter constituti in occasu pariter fuerint

eadem

inventi, liaec

simili ratione decernunt.

Sed

10

et

Saturno et Marte in occasu positis Luna in horoscopo fuerit posita, liaec eadem simili radiatione de-

si

cernunt.

77

Si

horoscopus cum Sole in Geminis fuerit invenin

et

tus,

MC.

id

est

15

Luna fuerit colloVirgine Mars constitutus * * *

in Piscibus

IMC. vero id est in

occasus cardinem teneat, ita ut <in> duplicibus signis
constituti totos geniturae cardines teneant, caducos ex

cata, in

78

ista societate perficiunt.

Si in duplici signo

20

coUocatus [si] MC.

cardinem teneat, et eum in IMC. Saturnus positus diametra radiatione respiciat, et Luna Saturno societatis
coniunctione iungatur, ab extraneis adoptati hereditatis
luppiter

patrimonium quaerunt, ut fiant eorum legibus

quibus natura fiUos denegarat.
79
Si in MC. Mars et Saturnus et Venus aequata sint
partium societate coniuncti, et his quartus Mercurius
titulo
fiUi,

4 perdit
3 mutans N mutatis D
positus om. A
9 si post conIMC.
5 IMC.
6 MC. J] MC.
vero post signis add. G
si vero AB
stituti pon. zlG
17 vero in MC. in Vir12 si om. A
Saturnus et Mars A
19 toto
add. a
18 cardinum BG
lac. stat. ^
gine A
22 carin medio celo A'B
AB (cardine A)
21 del. v
23 respiciat P]
in om. A
dinum JT
eum] cum
2

AB

perficiat

niorum

A
A

Satumo
26'

societatis

denegarit B*v

quartus Dv] quatuor

P] Saturni A

28 partiliter

25 patrimo(partes G)

25

Yl

171

31, 7683.

accedat, meretrices efficient, quae detrimento

nundinati pudoris et prostituti corporis gratia miserum
quaestum per dies singulos quaerant. Si vero masculi
fuerit ista genitura, effeminati furoris ardore muliebribus inplicabitur libidinum vitiis.
Si in horoscopo Sol et Mars simul fuerint inventi, 80
et in IMC. Saturnus positus quadrata eos radiationeM*^'"/
respiciat, Luna vero in MC. coUocata Saturnum per
diametrum, Solem vero et Martem respiciat per quadratum, paricidalia parentum circa filios odia semper

testis

10

exagitat.
Si Mars in

boroscopo fuerit constitutus,

ab

loco

horoscopo

cum Mercurio
15

iunctionis

luppiter

sit

collocatus,

et in VI.

81

Luna

et

Venere MC. partem aequata con-

et

societate

possideat,

ex

ista

coniunctione

praeclarae nobilitatis decernuntur insignia.

Si hora in Ariete fuerit inventa, et illic

Mars Sa-82

turnus pariter et Venus ***, Sol etiam illis in eodem

signo * * * anciUam aut anum decernit uxorem aut
,

20

certe

humilem

omni

dignitatis praesidio destitutam.

positis Mercurius accedat, et meretrices

ad
matrimonium
tori genialis adducunt. Quodsi
publicas
his omnibus sic sicut diximus constitutis in MC. Luna
fuerit inventa, incesto furoris ardore et nefaria mentis
cupiditate possessos ad filiarum concubitus venire con-

Quodsi

25

et

sic

pellunt.
Si Mars

80

et Sol in tropico signo constituti in oc-83

casu fuerint inventi, et his tertius in eodem loco Mercurius accedat, efficiunt latronem, sed qui in peregrinis
locis exercens latrocinia humano sanguine cruentetur.

G mascula x
12 VI. AB]

BGN

10 par4 muUeribus
Luna
13 loco om. A
Mercurius Venus J (Mercurius et Gi)
16 decernunt BGv
17 Saturnus P] scilicet A
18 excidit fere fuerint coUocati ^
illic Bv sit a
19 excidit fere positus coniunctionis societate
21 <^iis> sic a {immo his)
et del. B^a aut A
iungatur ^
22 ad al aut
23 sic om. d
Luna om. A
3 masculini
ricidalia

AGN

V.

JO

FIRMICI

172
Sed

84

liic

idem

in

eodem

facinore ex ista stellarum so-

cietate detectus, severa animadversione percutitur.

Si in XI. ab horoscopo loco Mercurius et Luna et

Venus

pariter fuerint collocati^ et sit feminini generis

signum, <(et)> Mars eos trigonica radiatione respiciat,

musicos faciunt^ qui lyrae vel citharae nervos dulci
semper modulatione percutiant.
85
Si in horoscopo Mercurius et Mars et Venus et
Luna simul fuerint collocati, vel in MC, saltatores

efficient gratia venustatis ornatos.

Si vero 10
sic collocatos prospera radiatione respi-

pantomimos

hos luppiter
foi.

gloriam ex populari iudicio largitur,

sic positis Saturnus bonum testimonium commodarit.
86
Si in XI. ab horoscopo loco Luna cum Sole syn-

2^ II

his

ciat^

praesertim

ipsis
si

istis

odica fuerit inventa,

et

cum

his

15

sit

luppiter pariter
constitutus^ horoscopum vero Saturnus et Mars diversa
radiatione respiciant, [ut] unus de quadrato alius de
diametro, et unus ipsorum id est aut Saturnus aut

Mars

in aequinoctiali sit signo constitutus, elephantiae

et diuturnam aegritudinem usque ad diem de-

20

longam

cernunt ultimum vitae.

87

88

Si in parte Aquarii humiliter f Saturnus aut Luna

constituatur aut Mars, et hanc eandem partem de diametro Saturnus aspiciat, filios faciet a parentibus separari.
Si

Luna in Tauri pedibus fuerit inventa, aut in

nebula Cancri, aut in iuba Leonis, aut in fronte Scorpionis, ab VIIL scilicet parte usque ad X., <(aut)> in
idem xo]

his iisdem
4 generis v] cancri co nisi
5 add. a
6 citharae nervos 6] herenervos
16 lupiter
erenervos
aere nervos D
11 sic lupiter
inventus pariterque constitutus
(inventa om. N hab. D)
18 del. 6 id est x
21 et v] aut
23 in Aquario humiliatur
hoc loco Saturnus
humiliterj humida vel ultima %
1 hic

quod cancris B

offendit

non

7.

25,

quoniam Aquarius domicilium

est

in quo gaudet
25 Saturnus aspiciat de diametro
27 pedibus 0] pleiadibus
29 add. 'C
pliadibus A

Saturni

25

VI 31, 8390.

173

aut in spinis Capricorni, aut in lino Piscium, aut in capite Arietis, et sit minuta luminibus,
id est omni splendore luminis erogato, et eam aut SaSagittario,

tumus
5

aut Mars aliqua radiatione respiciant, caecos

Si vero in his signis et in his in quibus

efficiet.

diximus locis aliquem geniturae cardinem teneat, omni

oculorum substantia dissipata miserum discrimen caeSi vero sit Luna plena luminibus,
aJBFertur.
aut adhuc augmenta splendoris accipiens, caecos quidem non efficiet, sed aut vitium aut valitudinem aut
cicatricem aut notam in vultu semper infligit, ut faciem inhonesta specie [injdedecoret.
citatis

10

15

Si luppiter et Mars in MC. partiliter fuerint inventi, et in III. ab horoscopo loco Mercurius et Venus
aequata sint partium societate coniuncti, VIII. vero ab

89

horoscopo locum Saturnus teneat, Sol vero

minis,

sua

Luna autem aut

sit

posita,

in

domo sua

sit in Geaut in altitudine

hoc decretum heroem virum fortem

perficiet, qui victrici dextra acervos hostium eximia eorum strage perficiat.
Si horoscopus in altero de tropicis signis fuerit foi. 82" i
inventus, et Luna in XII. sit loco ab horoscopo 90
constituta, luppiter vero et Mars aequata partium
societate coniuncti [in] IMC. cardinem teneant, Mercurius et Venus [injaequatis partibus cardinem MC.

homicidamque
20

25

in ante lino om. J

3 iu omni
Scorpii Capricorni J
6 om5 efficiet JB] efficiat A (om. G) efficient v
nem oc. substantiam dissipatam serum J
9 aut x] et
11 affliget /i
12 del. v
16 aequata sint partium ^] ae16 locum om.
quatis in partibus A'B aequata partium
J unde Saturnus locum ^
17 aut in alt. sua om. J
19 acerbos BG (acies A)
20 eximium J eximia cum strage
6 ex. caesorum str. v.
perficiat B] perficiet cet. codd. percutiat V conficiat a
21 in altero de tropicis signis J] in
22 inventus om. J
Tauro ditropico signo
sit in XII.
ab hor. loco collocata J
sint
constituti
{unde Luna
24 del. x^
teneant x^] negant
om. J (vergant
***.?)
Mercurius autem a
25 del. a
a)
1

JG

FIRMICI

174
possideant,
ista
[et]

animum demonstrat

malitiosae meretricis

genitura, ad cuius concubitum plurimos invitet

Sed haec per loca peregrina
gratia venustatis.
causis

et frequentibus
Accipiet etiam eam
publica custodia, et crebras turbationes et crebriores
91 iniurias sustinebit, abortabit etiam filios geminos. Sed
baec quaestus et libidinis causa pudorem suum et

ducetur,
et

et

erit

frequentibus

magnis accusationibus

inplicata.

duobus fratribus nundinabit, et ad coitum suum patrem pariter invitabit et filium. Omnia enim haec
inmodico ardore libidinis <(et^ effrenata pecuniarum
Sed cum mediae aetatis intraverit
cupiditate perficiet.
tempus^ tunc revertetur ad patriam^ et iuvenem peregrinum pauperem indignum ad consortium sibi tori
genialis associat, et ei vinculo matrimonii copulata
usque ad diem ultimum vitae cum misera necessitate

10

15

perveniet.

XXXIL
Expositis bis omnibus quae mixtura temperationis

ostendit, et diligenti ratione conpositis, ad finem libri

Sed
buius^ Mavorti decus nostrum, properat oratio.
est

20

adbuc quod ad plenam operis huius substantiam

requiratur, quod tibi nunc verissima expositione monAliter enim ad secreta matheseos venire non
strabo.

possumus^ quae septimus habebit

liber^ et

ad sphaeram

barbaricam, quam octavi tibi libri corpus ostendit, nisi

omnia prius quae ad fundamenta totius scientiae perOstendemus
2tinent, diligenti fuerint ratione coUecta.
1 possideat J
meretr. malit. J
10 mutabit A
quentibus et del. v
11 add. ^
pecuniarum g] pecunia

3 del. a

4 fre-

enim]

cum

autem

12 medietatis

15 et ei vinculo matrimonii 6] ei
(medienetatis A) corr. a
et vehiculo manumissioni (-onis zl)
21 properat oratio 6
22 huius om. d (huius
cf. 1 273, 15] properatio
propero A
25 possum usque
23 expositione F] ratione J
operis v)
corr. V
28 ratione AN] traditione
speram

AJ

26

VI
itaque

in

quid

31,

quo loco

9032,
et

Neque enim parentes

175

4.

quatenus

debeas

quae-

parentum vitam ab
locus
quartus ostendit, nec coniugem sephoroscopo

rere.

et

timus, nec filios quintus, nec amicos tertius, nec valitudines sextus.
Quia itaque omnia dicturos nos esse

promisimus, accipe rationem plenam veritatis et fidei,

ut haec omnia diligenti possis ratione colligere, ne
82^11
platicis definitionibus occupatus fidem integram veri- foi.
Patris itaque locum partiliter hac ratatis amittas.
10

tione semper invenies.

[De loco patris.]

ratione

colligere,

et

Si

sit

locum

patris partili volueris 3

diurna genitura, conputes a

parte Solis usque ad partem Satumi

15

summam, ab horoscopi
merum qui conpletus fuerit
ceris

so

25

omnem

partium

numerum, omnium scilicet signorum quae a Sole

que ad Saturuum sunt, et cum integram numeri

usfe-

parte incipiens hunc nusignis

omnibus

divides,

reddens triginta partes singulis signis; et in quo signo

novissima pars ceciderit, ipsum tibi signum locum patris monstrat.
In nocturna vero genitura a Saturni
Cum4
ad
Solis conputes hoc idem faciens.
parte usque
itaque sollerti conputatione signum patris demonstratis
inveneris signis, ex natura ipsius signi patris substantiam figurabis. Respice etiam quatenus hoc idem signum benivolarum stellarum radiis ornetur. Si enim
in hoc ipso signo aut benivolae stellae fuerint, aut

prospera illud radiatione respexerint, patris

felicitas

2 cf. lib. II cap. 19

enim <^partiHter> 6
3 quartus
tertius F] IV. A
4 quintua] qui AB
G] quadratus
5 quia T] qui A
8 definitionibus a] definitis AB diffinitis
9 radiatione A
cet.
12 computes A cf. l. 21] computas
\

BG

13 partem x] partes
(t. e. computes F) computa d
18 partee
17 divides Bv] dividens
partem numerique J
22 sol21 computes A] computas BG computa A
a] pro
lerti A] solerti
24 signum
demonstratis ff] demonstrans
25 omentur d (adornetur ^ cl. de err. 61, 22)
AG] signa
26 in om. J
hoc ipso J] horoscopi
|

FIRMICI

176

Si vero malivolae stellae hoc idem feceriut,

invenitur.
5 omnia nobis de patre contraria nuntiantur. Inspice
etiam hoc ipsum signum, utrum benivolae stellae sit
an malivolae, et quatenus dominus ipsius signi in geni-

tura

sit collocatus, vel in quo signo vel in quibus finibus,

et <an)> in primis an in secundis cardinibus adsistat^ an
in quibus gaudet locis an in pigris atque deiectis.

Ex

enim omnibus invenies qualis geniturae pater fuerit.

Si itaque lovis signum fuerit, in quo patris in6
venitur locus, luppiter autem in ipso loco sit constihis

10

in

quibus exaltatur signis, vel in primis

vel
in V. aut in XI. loco, et sit addens ad
cardinibus,
numerum, et in matutino ortu constitutus^ respiciatque
tutus,

vel

locum de trigono vel de exagono, patrem ostendit feSi vero luplicibus ornatum dignitatis insignibus,

15

piter aut in secundis cardinibus fuerit^ aut in deiectis

et pigris locis, aut retrogradus, aut radiis Solis ab-

/o;.*?r/

mediocrem patrem fuisse demonstrat. Si vero

huius signi in quo locus patris fuerit inventus, do-

7 sconsus,

mina Venus

fuerit,

quaerendum

est

quo

sit

in [illo]

steUa Yeneris coUocata.

Si enim aut in ipso
loco fuerit, aut in primis cardinibus, aut in his in
quibus gaudet signis, aut in quibus exaltatur, aut in
V. ab horoscopo aut in XI. loco, et sit <^in^ matutino
ortu, sed addens ad numerum et <(in)> his constituta
locis vel [in] signis locum patris prospera radiatione
respiciat, patri maxima honestatis decernit insignia et
maximam gratiae venustatem. Si vero in deiectis lo-

20

loco

3 sit ^] sint
2 patre ADG] parte
nuntientur corr. a
con6 add. a
an in DG] annis an in AB an in iis in N
7 gaudeat J
8 quale A
9 Non
sistat A
an] et A
sine consilio primo loco de henivolis stellis {love Venere Mercurio),
secundo de malivolis (Saturno Marte), tertio de luminihus {Sole
|

Ijuna) disseritur: noli igitur {cum a) vulgarem ordinem reficere

12 aut in BG] aut A vel in A'
10 autem A] aut
24 aut in
21 Veneris stella J
20 quo G] quod
del. G
matutino AG] matutina B
XI. ab horosc. loco A
add. ^
25 ortus J
26 del. a
add. A
constituti
matutinus J

25

VI

15

20

25

177

et

tino ortu, et add<^ens) ad

10

510.

in his signis in quibus humiliatur, aut

aut
radiis Solis absconsa, mediocrem paretrograda,
trem nobis ostendit.
Si vero in signo Mercurii locus patris fuerit in- 8
ventus, quaere quo sit in loco Mercurius collocatus.
Si enim aut in ipso loco fuerit, aut in altitudine sua,
aut in alia domo sua, aut in partibus suis et in ipsis
in quibus gaudet cardinibus et locis, et sit in matucis fuerit,

32,

numerum,

faciet

patrem om-

nibus negotiorum officiis applicatum, et cui frequenter

lucra maxima conferantur, et qui filios suos tenero
Si vero Mercurium id est do-9
diligat semper affectu.
minum paterni loci benivolarum stellarum prospera
radiatio adiuverit, maiora in his quae diximus consequetur augmenta. Si vero fuerit Mercurius in deiectis
locis, aut in his in quibus non gaudet cardinibus, aut
in humilitatibus suis, et sit retrogradus, aut radiis
Solis absconsus, praecedentis felicitatis decreta mutantur, sed omnia quae diximus tenuiter patri et mediocriter conferuntur.
Si in Saturni signo locus patris fuerit inventus, 10
quaere quo sit in loco geniturae Satumus constitutus.
Si enim fuerit diurna genitura, et Saturnus in ipso
loco fuerit inventus, aut in suis partibus aut in suis
signis <^aut)> in quibus partibus exaltatur, et in his
[sit] in quibus gaudet locis, et sit in matutino ortu
et addens ad numerum, et eum luppiter prospera rarespiciat, faciet patrem gravem modestum
maturum, cum placida severitate terribilem, cultor em foi.s3^n
agrorum, et cui ex istis fructibus maxima praesidia
patrimonii conferantur, et ^qui^ magnis promotionibus

diatione
80

2 retrogi-adatur

domo sua

07n.

12 diligant
diatione A radiis

A
t

GN

5 Mercurii

7 aut in

addens ad a] addat ad N addat cet.

14 radiatio G]
Mercurius co
domini A

aUa

ra-

adiuverit P] alleviarit
prosper radius A
17 in om. A
23 ipso in A
26 add.
31 add. ^
sit del a)

Bv

consequatur A
26 del. t {alt.

FiBMicus, edd. Eroll,

Skntsch

et

Ziegler.

11.

12

FIRMICI

178

Si vero sit nocturna genitura, et sit Sa11 sublevetur.

turnus in deiectis locis aut in deiectis cardinibus aut
in bumilitatibus suis, et sit retrogradus vel radiis
Solis absconsus, facit patrem laboriosum sordidum
horribilem tristem, pigris semper conatibus baesitan-

tem, servum vel servilibus moribus vel servitutis squalore

12

poUutum.

Si in signo Martis locus patris fuerit inventus, et

sit diurna genitura, Mars vero ipse aut in ipso loco

aut in cardinibus aut in V. aut in XI. ab boroscopo loco aut in IX. vel in III., et sit in matutino
ortu et recto partium gradu pergens, faciet patrem
austerum temerarium, variis laboribus et variis discriminibus inplicatum, oligocbronium praeposteris cusit

13 piditatibus semper inplicatum. Quodsi sic Mars positus locum patris de quadrato vel de diametro viderit,
Si vero fuerit nocturna genitura,
facit biothanatum.
luppiter aut Venus locum patris aut matris prospera radiatione respiciant, baec quae diximus ex parte
aliqua mitigantur, et facit patrem erectum militarem

10

15

et

severum, quem semper arma ferrumque delectent,

pro mensura geniturae * * * aut ducem reddit.

14

20

et

Si in signo Solis locus patris fuerit inventus, et

diurna genitura, quaere quo sit in signo vel in quo
Si enim aut in ipso signo
geniturae loco Sol positus.
Sol fuerit, aut in altitudine sua aut in principalibus
cardinibus <(aut^ in V. aut in XI. ab horoscopo loco,
sit

3 et]
1 sublevetur A']
sublevatur BG sublevantur A
6 modis et moribus N
aut 6
4 sordidum laboriosum A
in ante III. et ante matutino om. d
11 IX. /1] VIII.
13 et variis
12 recto
pergens] non intellegimus
15 malim inplici15 semper om. A solum et variis 07n. G
16 locum a] loca
18 matris D^Gv] martis
tum {cum a) ^
zl martem A matrem B [aut matris] .^ ^
19 respiciant BG]
22 <^aut
20 erectum om. A
21 delectet BG
respiciat
25 Sol om. N ac malimus
aut om. A
principem)> suppJ. a
transponere propter clausulam
positus sit JT {ut sit bis exstet)
26 card. princ. D card. suis pr. N
27 add. ^ (vel a)

25.

VI

32, 1118.

179

patrem ostendit affluentibus divitiis copiosum, et maximis ornatum dignitatis insignibus, et magnae feliciSi vero fuerit in deiectis 15
secundis cardinibus aut in bumilitatibus
suis, et eum benivolis destitutum malivolarum stellarum radius inpugnet, omnia haec quae diximus ex
tatis

gloriam reportantem.

locis aut in

maxima

parte minuuntur, praesertim si fuerit nocturna

tunc enim patrem inter cetera etiam cita/o/.^J"/

genitura;

morte prosternit.
10

15

Si in signo Lunae locus patris fuerit inventus, 16

quaere quo sit in loco geniturae Luna posita. Si enim
aut in ipso loco fuerit, aut in his signis in quibus
exaltatur, aut in principalibus cardinibus aut in V.
aut in XI. ab horoscopo loco, et sit plena luminibus,
et sit nocturna genitura, et eam benivolae stellae prospera radiatione respiciant, et sit ab omnibus mali-

volarum stellarum societatibus separata, faciet patrem

clarum perspicuum copiosum, et cui semper patrimonium conferatur et dignitas. Si vero sit Luna inl7
20

aut in secundis cardinibus aut in huet eam destitutam benivolarum stellarum praesidio malivolarum stellarum radius inpugnet,
deiectis

locis

militatibus
et

sit

suis,

diurna genitura,

eam Saturnus
25

30

sit minuta luminibus, et

Mars plenam, omnia quae

et

respiciat aut

ante diximus ex maxima pai*te minuuntur, et fit aut

exul aut biothanatus, erraticis moribus, vitae rectum
iter nesciens.
Sed et in hoc loco ut ante diximus 18
omnium stellarum mixturas condiciones radiationes
diligenti debes ratione semper inspicere, ut mixtis omnibus et sagaci temperationis coniunctione conpositis

eum A] cum

eum

<]a)> x
14 XI. J]
AG
A
16 malivolarum GN (an N.?)J
22 radiusj alius B J
23 et sec. N] vel
benivolarum
sit
24 Saturnus <(minutam)> x
26 erraticis x^]
011.1 si BG
27 hoc om. A
erratis
28 condiciones x] condonationes
2U semper ratione J
30 et F] ex J
temperatione A

divitiis

P]

officiis

6 radius A] radios
7
XII.
VII. B
sit om.

noctuma

Ji\

diurna

12*

FIRMICI

180

locum

patris

veris possis explicare sententiis.

Partem

etiam ipsam diligenter exquire, et vide qui sit partis

dominus, et quatenus positus; et ipse enim ex natura
19 sua inficit locum. Hanc rationem apotelesmatum in
sequentibus quoque locis servare debebis. Nam et in
matris loco et in fratrum et in uxoris et filiorum, et
in valitudinis et in vitiorum omnia debes saepissirais
rationibus temperare, ut omnium stellarum radiatione

locorum et signorum potestate collecta, partium quoque id est finium, omnia veris possis exSed in aliis locis et liaec eadem
20plicare sententiis.
fsint apotelesmata *** locum coUegimus. Generaliter
autem in genituris Sol loco patris ponitur, sed nos

respecta, et

10

partiliter melius invenimus.

[De loco matris.] Si matris locum partili volueris ratione colligere, et sit diurna genitura^ a parte
/o?.(S5^// Veneris incboans et per sequentia signa pergens, om21

nes partes usque ad Lunae conputes partem, et omnium partium summa coUecta, ab horoscopo incboans
totas partes sequentibus divides signis, et in quocumque
signo novissima pars venerit, hoc tibi signum in diurna
22 genitura locum matris ostendit. Si vero fuerit [in] nocturna genitura, a Lunae parte incboans usque ad Veneris partes coUige, et cetera simili ratione perficies.
Itaque bunc locum cum partiU ratione coUegeris^ omnia sic requires sicut in patris te loco debere quaerere
2 inquire

Nam J
BGD
et

P]

quis

quatenus

5 observare ^
AB] et in fil.

%<>]

6 loco

quotiens

F] locum J

Hanc
uxore

7 sapientissimis 6
ziG
11 aliis zl]
partium a] XDartem
12 lac. stat. ^ vi utiastris JT (sed et in al. locis haec a^)
16 ra14 partiliter F] partem zl
tur a
colligimus /i
18 computas AG
20 divitione volueris F
partes F
22 locum
23 genitura om. A
dens AB*
del. a
fil.

A'G

8 radiationibus

23 a

r] aut A

collige)] partem
{nisi quod part.

A
cum

patris a] sint patris

24 partes
{recte nam est obiectum verhi
25 cum part. rat. v] part. rat. cum co
26 requiris
in
rat. D)
requirens N

suppatris

patris

P
F

quaerere om.

15

20

25

VI

181

32, 1826.

diximus, benivolarum scilicet malivolarumque radios,

locorum etiam et signorum potestates, etiam et mixturas temperationesque radiorum.
Quae cum omnia
contuleris, matris locum veris
poteris explicare sententiis.
[De loco fratrum.] Si locum fratrum partiliter23

aequata conparatione
5

volueris invenire, et sit diurna genitura, a parte Saturni inchoans usque ad partem conputa lovis, et

quantuscumque conputus
10

ab

horoscopi

parte

summam

fuerit,

inchoans

per

hanc eandem

sequentia

divides

quocunque signo totius numeri novissima

pars venerit, hoc tibi signum fratrum ostendit locum.
Si vero noctuma fuerit genitura, a love ad Saturnum
simili more conputabis omnem partium numerum, et
sic ab horoscopo inchoans hoc idem simili ratione
Cum ergo locum fratrum ista partili ratione24
perficies.
coUegeris, inspice hunc eundem locum quatenus malivolae stellae benivolaeque respiciant. Yide etiam signi
potestatem, et quo loco geniturae hoc signum positum
esse videatur.
Si enim benivolae steUae aut in ipso 25
signa, et in

15

20

25

signo fuerint inventae, aut in oportunis geniturae locis

constitutae, et in his signis in quibus gaudent, vel in
quibus exaUantur, vel in domiciUis suis sint coUocatae,
muUorum ac bonorum fratrum consortium decemunt.
Si vero maUvolae steUae hoc idem fecerint, benivolarum steUarum testimoniis destitutae, contrarium faciunt.
Si vero benivolae et maUvolae steUae hunc 26

eundem locum aequata

societatis potestate respexerint,

dant fratres pariter ac toUunt. Sed secundum stellarum genera cuncta tractabis. Masculae enim beni-/o/.<J4'*/
et

30

2 etiam et posteritis] cf. ad I 67, e; adde Soran. 30, Lof7 et a] si

Stud. p. 32; at tamen etiam del. a
8 inchoas BG item v. 10
9 quantam{om. N)
partes
12 fratris d
13 genit. fuerit AB
cumque lovis comp. zl

stedt, Spdtlat.

incohabis J
par23 sint del. a sint suis
27 beniv. steUae et mal.
29 ac AB] et zlG

14 more (ratione A) conputabis TJ

tium A] partis P
15 inchoas BG
24 consortium N] consortem
t

hunc A

et B,

qid et om.

modo

FIRMICI

182

volae stellae masculos dabunt, femininae vero benivolae feminas. Hoc idem etiam malivolae steilae perficiunt.
Sic omnia pro singularum stellarum potestate
conplentur. Sed generaliter sicut in libro institutionis
diximus, III. ab horoscopo locus fratres ostendit. Sed
nos partiliter requiramus.

[De loco coniugis.]

27

Si

locum coniugis

partiliter

conputa a parte Saturni usque ad

partem Veneris, et quantamcunque conputus fecerit
summam, tantam ab boroscopo inchoans per sequentia
volueris invenire,

10

divides signa; et in quocumque dividens signo novissimam inveneris partem, haec tibi pars in diurna ge-

In nocturna vero
coniugis locum monstrat.
genitura a Yenere inchoans ad Saturnum conputabis,
et similiter conlectum partium numerum ab horoscopo
inchoans divides^ et in quocumque signo novissima

28nitura

15

venerit, hoc tibi signum in nocturna genitura

locum coniugis monstrat. Alii a Sole ad Lunam et
in diurna et in nocturna <(genitura)> et tantundem ab

pars

et in virili et in muliebri geuitura similiter conputantes, et hoc nos in multis geni29turis probavimus. Cum itaque locum coniugis hac qua
diximus ratione coUegeris, primum inspice signi potestatem, utrumnam solidum sit an duplex an tropicum.
Secundo ordine illud quaeres quo in loco geniturae
Tertio requires hunc
signi sit dominus collocatus.
eundem locum^ id est in quo est finium dominus, quaCum
tenus benivolae stellae malivolaeque respiciant.
enim idem signum in quo locus coniugis fuerit inventus, benivolae steUae possederint, <(in)> oportunis

horoscopo conputant,

19,4

feminae
6

partem

3 per sing. st. potestatem J

8 conputa Azl] conputas

BG

cf. lib.

II

(conputes

11 dividens om. A {prohat ^)

14 cum a Venere A
15 conlectum] collectum T coniectum
(locum et Venere G)
21 nos
A numerum om. A
19 add. a
16 dividas A
lioc A
27 eundem DG] secundum
quatenus eum a
29 loco A
30 add. a

v)

20

25

30

VI

183

32, 2632.

genitiirae locis positae, et nulla humilitate deiectae, et

condicionis suae secutae sint potestatem^ dabunt uxores
sed quas semper concordialibus
gloriosas divites,

Sed nec multarum uxorum nup-30

copulent.
Nam quamcunque sortiti fuerint, foi.si^n
decernuntur.
usque ad diem ultimum vitae perseverat in matrivinculis

10

15

20

tiae

monio cum gratia et laetitia venustatis. Sed uxorum

mores ex signorum natura definies; ex differentia enim
signorum matrimoniorum genera poteris invenire. Si 31
vero malivolae stellae hoc idem fecerint, omnia his
Tunc enim humiles tunc ingloriae
contraria facient.
decernuntur uxores, tunc in matrimoniis dissensiones,
tunc acerba iurgia simultatum, tunc discidiorum perpetratur misera turbatio, tunc steriles tunc adulterae
dantur uxores. Sed haec omnia pro stellarum potestatibus poteris explicare.
Si vero in genitura mu-32
lieris locum mariti volueris invenire^ et sit diurna genitura, a Marte ad Venerem * * * a Yenere ad Martem
hoc idem simili ratione perficies. Tantundem ab ho-

roscopo <^inchoans per sequentia divides signa^, et in

quocunque signo novissimae partis venerit numerus,
hoc signum tibi mariti locum monstrat. Qualis sit
itaque maritus, simili poteris ratione <coUigere)>^ quam
in genituris virorum de mulieribus diximus.
Memi-

25

autem debes quod generaliter uxorem Yenus, maritum Mars semper ostendit.
nisse

1 nulla a] Luna
2 condictionis
humilitatem /J
3 quas] quae a
4
condonationis J
potestates N
hicuHs A
6 perseverant corr.
copulent A] copulentur
7 et om.
8 mores 6] mortes F, om. J
(grata G)
|

sidias

na
de-

finies xff] deficiena (discernes A)

faciant

BGve-

13 acerba 6] acerbas
inhas B
dissidiorum JT
|

11 facient Azl] faciunt Gv

iurgia o] iniurias zlG in-

18 a Marte

ad Mar-

tem A] a Marte ad Venerem ad Martem B a Sole ad Martem

J a Venere ad Martem G in noctuma vero suppl. a rccte ad
19 perficies ^] percipies
et tantundem a
sensum
|

20 siippl. t
22 monstrat om. A
23 ratione poteris J
24 in
add. ^ (cognoscere a invenire post diximus v)
qua v,
26 ostendat G
om. A
|

FIRMICI

184

33

[De loco filiorum.] Locum nobis filiorum Venus

Mercurius semper ostendunt. Quicumque ipsorum
prior in genitura sit positus, ab eo incboans usque
ad alium conputabis^ et collectam omnium partium
summam ab horoscopo inchoans signis sequentibus
divides, et in quocumque signo novissima pars venerit,
et

34hoc

tibi signum filiorum locum monstrat.

Quomodo
autem sit quod diximus quicumque prior fuerit. hoc
docemus exemplo. Si Venus in Tauro fuerit et Mer-

curius in Geminis, prior Mercurius invenitur; a Mercurio itaque inchoans usque ad Venerem conputabis.
Si vero simili modo Venus abante fuerit et <in)> signis
posterioribus Mercurius, a Venere conputationis dabis

35 exordium.

Si vero

ab eo inchoans

eodem signo
/oi.si^ lYentus.

Si

in

uno

<(signo)> fuerint constituti,

usque ad alium veneris, qui in

[qui] in posterioribus partibus fuerit invero in isdem partibus fuerint inventi,
* * *

ab illo inchoas cuius minuta praecedunt. Si vero in

isdem [partibus fuerint inventi, ab illo inchoas, cuius
minutae] minutis fuerint, tunc hoc praetermisso a
love ad Mercurium in diurna, in nocturna a Mercurio
36 ad lovem iisdem rationibus conputabis. Cum itaque

locum filiorum

10

15

20

partili ratione collegeris, inspice simili

benivolae stellae

modo quatenus hunc eundem locum

Sed

malivolaeque respiciant.

3 prius

AG
om) A

suJam)
lac. stat.

zl

quo D

quo

iisque

et

condiciones steUarum

inchoans om.

quomodo]

12 Simili modo si (vero

add. a
signo posteriore 6 {partim propter clau14 uno JTJ imo A
add. a
15 inchoas BG
9

docebimus

t {excidit fere qui in prioribus partibus fuerit conputa

gni
15 venies A
16 del. ^ {fuit in archetypo signo,
quoad)
inde a in post. eiusdem signi part.)
17 Si
inventi om. A
18 inchoans N inchoes v
in om. A
minutae corr. a
19 del. 6 illata e lin. 17 sq.
fuerit A
inventi om.
inchoes v
20 minutis] minutus N
23 inspice D^N^] in
24 quatenus simili modo A
Piscibus
locum 2^ost malivolae25 condictiones G condonationes cet. corr. v
que pon. A

AG

25

VI

32, 3340.

185

diligentissima ratione pertracta, signi etiam naturam

Si enim benivolae stellae liunc
pariter ac potestatem.
locum respexerint in oportunis geniturae locis positae

pro locorum et signorum

Malivolae vero contrarium fa- 37
Sed et ipsae interdum malivolae si condiciunt.
cionis suae genitura fuerit, filios decernunt, id est
Decernuntur
Saturnus in diurna Mars in nocturna.
autem filii pro natura signorum. Illud sane memiet in secundis signis,

10

15

20

25

potestate

filios

decernunt.

quod si in duplici signo locus filiorum

de duabus uxoribus^ si vero solidum
fuerit signum, vir quidem de una uxore, mulier vero
Si vero locum filiorum 38
de uno marito filios habebit.
nisse debemus^
fuerit inventus,

malivolae stellae et benivolae pari ratione respiciant,

filiorum sobolem et dant pariter et tollunt, aut si
benivolarum stellarum obtinuerit potestas, malivolarum
stellarum inimicis radiis debilitas quaedam susceptis
filiis inferetur, aut certe filios a parentibus
grandi simultate dissociant. Et in boc itaque loco et in ce- 39
omnibus mixturas temperationesque stellarum
teris
diligenti ratione perspicies, signorum etiam naturam,
sed <(et)> locorum ab horoscopo venientium proprias
potestates. Generaliter autem filiorum locum V. ostendit locus et eius signi dominus et natura ipsius signi
et testimonia benivolarum vel malivolarum stellarum.

[De loco vitiorum et valitudinis.] Si vitiorum40

valitudinis locum partiliter volueris invenire, in
diurna quidem genitura a Saturno incboans usque ad
Martem conputabis, et tantundem ab boroscopo, in /oi. 84^ ii
nocturna vero a Marte inchoans ad Saturnum conputabis, et tantundera ab horoscopo, et in quocumque
ac

80

signo collectarum partium novissimus venerit numerus,

J
condonationis corr. x
18 inferetur AG] in21 perspicies G] perspicias A prespicies B respicies
22 add. ^ (et pro sed x)
25 stella24 domini BG
26 valitudinum
07n. J
32 novissimus om. A

6
fertur

J
rum

si

in

FIRMICI

186

signum vitiorum ac valitudinis locum monSed generaliter vitium <(VI.> ab boroscopo signum ostendit. Vitium itaque valitudinum principe in
in institutionis enim
loco ex signi natura definiens
hoc

41

tibi

strat.

libro diximus, quas corporis partes singula signa possi-

secundo ordine inspicies, quatenus hunc

eundem locum benivolae stellae malivolaeque respiciant.
deant

42

Si

enim locum

in

domibus

suis

aut in altitudinibus

coUocatae prospera radiatione respiciant, ab omni valitudinis incursione bominem liberabunt. Si vero malivolae stellae hunc locum minaci radiatione respiciant,
acerba valitudinum vitia cum misera calamitate decer43nunt. Sed haec vitia pro signorum natura perspicies,
et pro potestate sua.
Mars enim plagas, vulnera minora corporum, praecipitia ruinasque, et ex ipsis casibus miserorum vulnerum exitia decernit.
Saturnus
vero pestiferi humoris incursu spasmos tremores caligines et ex aquis misera discrimina et his similia
decernit.
Quodsi malivolas stellas f decernentes vitia
44 pro testibus.
Si vero hic locus possessus a malivolis nudus ab omni benivolarum steUarum praesidio
relinquatur, perpetua vitia valitudinum et calamitatum
exitiales exitus decernuntur.

Vitiabit

autem Mars

20

in-

3 ostendit om. A
vitium
1 valitudinum Azl
2 Sed
3 vel vitia vel ac vaexitium
add. a {cf. lih. II 19, 1)
in
4 diffiniens AB
litudinem 6
cf. II
percipe A
6 secundum ordinem corr. a
7 stellae possideant
om. A
10 hominem P] hoc A
8 hunc locum a
mal. resp. A
11 min. rad. hunc loc. A
13 perspicies ^] perficiens
perficies A
14 sua om. N (commendante clausula)
minora]
17
in6
A
hiis
A
misera
15 corporis
vel i}a
ipsis P]
cursum spaumos humores tremores A
calligines BGN
20 pro potestatibus 6
21 ab om. A
19 temere emendat a
24 XV. P] XI. A
22 relinquantur A
annos om. bis A
26 comparans A
definitum N -itur D
25 del. a
\

f]

15

XXX

XV

annos, Saturnus intra

annos, Sol intra
XIX annos. Quodsi [hi] duo fuerint qui vitiant, utriusque annos conputans defini tempus, et utroque temtra

10

25

VI

32, 4047.

187

pore incursionem spera[vit] vitii vel valitudinis **;=***

pro natura sua utraque stella decemit.

Locum45

[De loco Cupidinis et desideriorum.]

desideriorum
5

10

si

in diurna

partiliter volueris invenire,

quidem genitura a parte Daemonis usque ad partem

Fortunae conputa, et tantum ab horoscopo. In nocturna vero <(a)> Fortuna usque ad Daemonem simillimis
rationibus conputabis, et tantum ab horoscopo, et cum
locum partili ratione collegeris, ex signo et ex stellarum testimoniis omnis tibi desideriorum cupiditas foi.sa^i
demonstrabitur.
Sed locum Fortunae et locum Daemonis qua ratione invenias, in quarto diximus libro.

[De loco necessitatis.]

Si necessitatis

locum par-46

volueris invenire ratione, in diurna quidem genitura a Fortuna conputabis ad Daemonem, in nocturna
tili

15

vero a
scopo,
geris,

Daemone ad Fortunam, et tantundem ab horoet cum hunc eundem locum ista ratione colleomnia de eo loco pro signorum

et

pro stellarum

qualitate definies.
20

[De honoribus.] Si honorum locum partili vo-47

lueris ratione coHigere, <(a> IX. semper conputabis ad
Solem, et tantundem ab horoscopo, et quodcunque
signum novissimam acceperit partem, hoc

25

rum monstrat insignia, et

rum omnium testimoniis.

tibi

hono-

ex sua natura et ex

stella-

1 spera ^]
excidit fere qualem v.
speravit (sperati a)
vitiorum autem genera t
3 Cupidinis et om. A
desideriorum in nocte a Venere ad daemonem (Yenerem G) die aliter
6 fortunae D^J Veneris A' om. cet.
tantundem a et
7 add. v
8
Z.
fortunae usque ad partem daemonis J
10 omnibus J
tibi a] sibi
11 locum post. om. J
12 IV 17 sq.
13 2iost de loco necess. add. F: i. a. inter daemonem a mercurio ad fortunam noct. contrarium
14 ratione invenire A
17 et hunc e. 1. cum pari ratione J
20 De honoribus -i- (id est G) a noct. aza (ara A) contin (coiiti
G contf B)
{hoc est in diurna, noctuma contrarium); De loco
honorum J
vol. rat. Nv] rat. vol.
21 add. a
IX.] love
23 novissima acc. pars J
xG^
computa J
|

r
|

FIRMICI

188

48

locum partili volueris rasemper conputabis ad Solem,

Si militiae

[De militia.]

tione coUigere, a Marte

et tantundem ab boroscopo, et in quocumque signo

novissima pars venerit, hoc tibi signum pro natura
sua et pro stellarum testimoniis militiae monstrat
eventum.

49

[De peregrinatione.]
partiliter

volueris invenire,

Si peregrinationis locum
a Sole semper conputabis

tantundem ab boroscopo, et in quonovissima

cumque signo
pars venerit, boc tibi signum
pro natura sua et pro stellarum testimoniis peregrinationis exitum monstrat.
ad Martem,

50

et

[De fama et existimatione.] Si existimationis

famam partili volueris ratione colligere, a Sole usque
ad MC. conputabis, et tantundem. ab boroscopo, et in
quocumque signo novissima pars venerit, boc tibi signum pro natura sua et pro stellarum testimoniis fa-

mam

10

15

existimationis ostendit.

[De virtute corporis.]

51

tiliter volueris

invenire, a

Si virtutem corporis par-

Luna conputabis ad lovem,

20

tantundem ab horoscopo, etiam cetera simili ratione

pertractans; omnia enim tibi pro natura signi stellarum

foL85^n et

testimonia monstrabunt.

52

possessionum substantiam
colligere, a Mercurio semper
conputabis ad lovem, et tantundem ab horoscopo, et
in quocumque signo novissima pars ceciderit, ex ipsius
signi natura et ex stellarum testimoniis ordinem pos-

[De possidendo.]

partili
,

Si

volueris ratione

sessionis invenies.

5 mil. lo4 naturae suae J

7 De loco pernec eventum B
11 naturae suae J (suae om. N)
peregriegrinationis J
12 exitium A
13 De loco existimationis
nationis om. A
N
19
N
De loco virtutum corporis
famae
et similia saepius
21 etiam A'B] et zlGr
virtutem P] virtutum A
partem A
22 pertractas AB signorum et st. testimoniis AB
25 semper om. A
1

cum A

De

loco militiae
6 et

eventum

25

YI

[De accusationibus.]
tili

189

32, 4857.

putabis ad

locum par- 53
semper con-

Si accusationis

colligere, a Marte
Saturnum, et tantundem ab

volueris

ratione

boroscopo, et
ultima
ceciderit, hoc tibi
quocumque signo pars
signum pro natura sua et pro testimoniis ceterarum
stellarum accusationis exitum monstrat.
[De adversariis et inimicis.] Si adversariorum 54

in
5

10

locum et inimicorum partili volueris ratione colligere,

per diem a Marte ad Mercurium conputabis, per noctem vero a Mercurio rursus ad Martem, et tantundem
ab horoscopo, et in quocumque signo novissima pars
<(boc tibi signum)> ex natura sua et ex stellarum testimoniis monstrat inimicos.
[De amicis.] Si amicorum locum partili volueris55
ratione coUigere, per diem quidem a love ad Mercurium conputabis, per noctem vero a Mercurio ad lovem, et tantundem ab horoscopo; in quocumque itaque signo pars ultima venerit, hoc tibi signum ex
natura sua et ex stellarum testimoniis amicos verissima ratione monstrabit.
Gloriae nocte a Venere ad lovem, die contra. Ne-56
mesis nocte a Fortuna ad Lunam, potestatis nocte
a Saturno ad Solem, basis nocte a fortuna ad genium.
Si vero Venus XXX partes excesserit, sive in nocte
venerit,

15

20

25

sive in die, yinter contra inter d. contra diu contra.

[De servis.] Si servorum locum partili volueris57

a Mercurio semper conputabis ad/oi.ss"!^

tantundem
ab horoscopo, et in quocumque
Lunam,
signo uUima pars venerit, hoc tibi signum pro natura
30 sua et pro steUarum testimoniis servitia demonstrat.
ratione

coUigere,
et

5 8ua
6 exitium

et

pro

alt.

om.

ceterarum om.

AB

certarum

D^Gv

12 add. ^ (hoc a)
locum A
21 Haec librarius archetypi coartauit
ex alt. om. T (pro A)
ex plenioribus Firmici verbis {inde a -cte a Yenere lianc paradie autem contra ter add.
graphum om. N in spat. vac. 3 lin.)
a, iure, cum haec fere latere videantur in verbis corruptis Jin. 25
23 basis] cf. Catah 1 160, 16
29 pars venerit TJ perve-

A'B

8 et inim.

nerit

natura stellarum et sua et testimoniis

FIRMICI

190

58

Si sepulturae

[De sepultura.]
exitum monstrat.

***

<(sepulturae)>

XXXIII.
1

Coepimus

tibi

Mavorti

omnia

secreta

matheseos

verissimis definitionum sententiis intimare, sed plenis-

simum

tibi

horum omnium tractatum

liber

septimus

monstrat, ut omnia sine aliqua difficultate facillimis

ac verissimis

possis

inquisitionibus invenire.
libri illud addetur, ut

complementum buius
strem

tibi,

quae

stella

Sed ad
demon-

cum domina temporum fuerit,

X annorum ac IX men-

10

et sibi ceterisque steUis totam

sium diviserit substantiam, quid

et qua ratione deQuatenus autem inveniatur temporum dominus,

quem Graeci chronocratorem vocant, in libro institutionis manifesta ratione monstravimus; quam rem diligenter inquire, ut possis periculorum ordines et exitus

cemat.

15

invenire.

Si Saturnus temporum dominus fuerit effectus, sibi

ex omni tempore sicut in libro institutionis diximus,
<(ven)>dicat menses.
Respice itaque quatenus sit
in genitura positus, et an sit diurna genitura an vero
nocturna, et an geniturae cardines teneat, et quid ex
Quae cum
signi natura vel ex loci potestate decernat.
omnia diligenti ratione collegeris, tunc invenies quid

XXX

3 faciat cum dominus temporum

nitura pericula ab ipso decreta
Si
quicquid ante decreverat.
decernat, tunc [enim] miseram

fuerit.

Si

enim in ge-

20

25

fuerint, tunc exequitur

orbitatem in genitura

filiorum sobolem cru-

viduitatem decreverit,
potestate persequitur.
tunc matrimonium aut morte aut dissensione dissociat.
Si

deli

2 exitium
1 lac. stat. et add. ^ hic deficit D* im.
7 sine P]
5 plenissime zl
4 Mavorti decus nostrum Nv
12 et h^J ei
14 libro II. inst.
sint J
8 rationibus J
tibi r*
18 Saturnus si A
manifeste monstr. /J cf. II 26
22 et an
20 XXXV AGD
add. D^
19 cf. II 27, 1
27 decreverit ^
28 del. AB
quid in signis A
\

so

VI

32,

5833,

191

6.

accusationes decreverit, tunc inimicorum suscitat

Si aegritudines decreverit, tunc vitium miSi damna decreverit, tunc
serae calamitatis infligit.
patrimonium variis lacerationibus quatiet. Si vero foi.85'^Ji
Si

turbas.

10

bene fuerit collocatus, et prosperum aliquid in genitura decemat, condicionis suae secutus potestatem,
tunc reddit quicquid ante promiserat, praesertim si
geniturae dominum bene collocatum babeat, et sit diurna genitura.
Si Saturnus tcmporum dominus fuerit effectus, Iovi4
Si itaque male
ex tempore suo XII menses deputat.
sit in genitura [a] Saturnus positus, et per ipsum
aut periculum aut aegritudo aut damnum aut inforfuerit, tunc omnes periculorum minae salutaris dei potestatibus mitigantur. Si vero bene
constitutus in genitura lovi decreverit tempora, maxi-

tunium decretum
15

mae

felicitatis incrementa largitur, praesertim si fuerit

diurna genitura, et in bonis signis vel in bonis par-

20

tibus positus lovi trigonica radiatione iungatur.

Si Saturnus temporum dominus effectus Marti de-5

putaverit tempora^ deputat quidem [et] ex decennio

Sed cum Mars deputatum sibi a
suo menses XV.
Satumo tempus acceperit, omni malitia sopita laeti
decernit temporis gaudium; invicem se enim ex con25

trariis potestatibus mitigant.

Si Saturnus temporum dominus fuerit effectus, ex 6

Cum itaque
decennio suo deputat Soli menses XIX.
Sol deputatum sibi a Saturno tempus acceperit, causas
concitat et iurgiorum contentiosa certamina. Sed ipsae
5 aliquid NAJ aliquod
4 quatiet Nv] quatit
6 decondictionis G condonationis corr. x
ceraat in genitura A
collocatum habeat
8 dominum BGD] dominium A' dominus N
|

coUocatus A
11 deputat menses v
coUocatus beata
12 in om. A a Saturao del. et corr. y.o posita J
13 BMi prim,
17 in16 salutaribus J
16 decreverit] diviserit x
07)1. A
18 in diurna A
21 quidem] eidem x del. A
felicitatis A
26 effectus om. A
28 deputa24 temporis decernit A
tus Saturnus sibi A
29 iurgioram ^] iurgio AB iurgii /JGv
xff]

FIRMICI

192
causae ex

parte de domorum aut fundameninferuntur, praesertim si sit nocSed et patri periculum decernit et

maxima

torum proprietatibus

turna genitura.
iacturam dignitatis facit,
7
Si Saturnus temporum dominus fuerit effectus, ex
decennio suo deputat Veneri menses VIII.
Cum itaque Venus deputatum sibi a Saturno tempus acceperit^ gratum tempus <(faciet et)> ab omni infortunio
separatum, ut praecedentis infortunii quod alterius
stellae malitia perpetrarat, discrimen salutari remedio
corrigatur. Quod si ipse decreverit nuptias, vidua tunc
uxor nuptiali vinculo copulatur.
Si Saturnus temporum dominus fuerit effectus, ex
/oi.86^i
8 decennio suo Mercurio
deputat menses. Cum itaque Mercurius deputatum sibi a Saturno tempus ac-

10

XX

15

ceperit^ veterum causarum sopitas excitat simultates^

et latentia contentionum iurgia redivivis rursus actio-

nibus faciet inferri.

Si Saturnus temporum dominus fuerit effectus^ ex
Cum itadecennio suo Lunae
deputat menses.
que Luna deputatum sibi a Saturno tempus acceperit^
ex vitiosis humoribus aegritudines concitabit, aut ex
aqua maximum periculi discrimen inpingit, aut novarum litium faciet denuntiatione turbari, ut omne hoc

XXV

tempus varia pericula et varias sollicitudines semper

indicat.
Sed haec si fuerit Luna plena luminibus; si
minuta et in genitura Saturni radiatione pulsata^ cum
miseris calamitatibus mortis decernit incommoda.

aut de GN
2 sit ^] in (sit post noc9 ut a (ita
4 dignitati corr. D^a
8 add. t
10 stellae om. A perpetrat r*
11 corrigetur A
ut)] aut
vidua GA^] viduat A*BD^ inducis D^ induit J
12 uxor suvehiculo /1
15 Mercurius prius /1
spectum censet a
17 redivivis F] redimus vel similia A
18 inferri faciet A
ex dec.
Lunae
inferi fac. G
19 effectus fuerit AB
8U0 A cf. 190, 20
24 ut r] aut J
27 <(diurna> genitura X
1

turna

ex J] ea

a)

'

XXX

20

25

VI

634,

33,

193

3.

XXXIY. [lUPPITER.]

Cum

ad lovem ordo temporum venerit, etiam ipsi

menses IX deferentur. Sed hoc omne tempus etiam ab ipso simili ratione dividitur. Inspiciendus
est itaque etiam ipse cum dominus fuerit, quatenus

anni

et

in genitura positus^ et in quibus sit signis et in

quibus partibus coUocatus, et an sit in primis an vero
in secundis cardinibus constitutus, et an in secundis
geniturae <^locis)> an vero in pigris atque deiectis, et
an sit diuma genitura, an vero noctuma. Ex liis enim 2
omnibus cum dominus temporum fuerit^ decretorum
eius efficacias invenimus.
Quicquid enim in genitura
a love decretum fuerit, cum dominium tempomm nacsit

10

hoc et in ceteris omnibus

Quicquid enim de Satumo et
de love diximus, hoc et in ceteris stellis simili debes
Omnes enim stellae quicquid in
ratione colligere.
genitura decreverint^ sive sint prospera sive mala, cum
tus

15

20

fuerit

reddit.

Sed

servare debebis.

stellis

tempomm dominium
Cum lovi X anni

nactae fuerint exequentur.

IX menses delati fuerint^ ipseS

primus ex omni hoc tempore XII vindicat menses.
In his itaque XII mensibus^ quos sibi ipse luppiter
et

sibi

felicitates gloriam laetitias pro geniturae/o/.

decernit, praesertim si ipse geniturae dominus

deputavit,

mensura
25

fuerit.

Tunc cuicunque geniturae aut nuptiae aut

decreti fuerint,

aetatis admiserit^

si

tempus
dominus temporum fuerit,

etiam

filii

cum

[et] maxima ratione perglorias etiam et honores et augmenta patrimonii

largitur, sicut diximus, pro mensura geniturae.
ficiet,

A
3 anni
8 et in secundis J
GN
15 serrare

lemma om.

runtur d
13 diim
D*] love

J]

anni A'

om. B G

defe|

GN

9 add. v
12 inveniemus
20 lovi
ceteris stellis om.
lovem G (ad lovem v)
21 menses
delati
22 quos J] quod
sibi v.^] sic codd. (sit G)

ABND^

om. A
23 felicitatis BG
25 aut aU. om. J filii a] si
2G decretae
A admiserit F] ammisceri J etiam] tum x
27 del. a
28 et post honores om. zJ
patrimoni postulare videtur clausula
13
FiEMiccs, edd. Kroll, Skutach et Ziegler. II.
|

*&''//

FIRMICr

194

Si luppiter temporum dominus fuerit effectus, ex

decennio suo deputat Saturno XXX menses. Cum itaque Saturnus deputatum sibi a love tempus acceperit,
pigra liomines conversatione faciet semper hebetari,

ut in omnibus actibus pigro frigoris torpore deficiant;

sed haec si sit nocturna genitura, et si non sit Saturnus bene in genitura positus.
5

Si luppiter temporum dominus fuerit effectus, ex

menses deputat Marti. Cum itaque
decennio suo
Mars deputatum sibi a love tempus acceperit, omnem
vitae ac negotiorum ordinem mutat, et quicquid praecedenti negotiorum dispositione tractatur, ad alterius
vitae ordinem transferetur, ut boc tempore instituta
prioris officii deserantur; aut certe variis discriminibus

XV

nocebit.

10

15

Si luppiter temporum dominus fuerit effectus, ex

decennio suo Soli XIX deputat menses.
Cum itaque
Sol deputatum sibi a love tempus acceperit, omnia
faciet

vitae

secreta

ratione convertit, et

publicari,

omnes actus varia

diversa sollicitudinum

et

animum per

20

genera variis cogitationibus ducit. Dissipat etiam quicquid fuerit ante conpositum, ut turbatis omnibus at-

que confusis animus per diversa genera sollicitudinum

dividatur; sed baec in diurna genitura minuuntur, in
nocturna rursus * * *
Si luppiter

temporum dominus

fuerit effectus,

decennio suo Veneri VIII deputat menses.

Cum itaa
Venus
sibi
love
que
deputatum
tempus acceperit,
in nocturna quidem genitura, si sit domina geniturae,
aut si luppiter dominus sit, nuptias facit et prospera

2 suo om.
3 deputat vel deputatur A
tempus a
A
10 deputatur J
12 dispos.
5 corpore A(.?)NG
13 ordinem P] reime D crimen N
ulterius A
negot. A
transfertur
14 deferantur BD
18 deputatum P] de22 ut] et AB
23 soUic. gen. A
putat vel deputatur A
25 lac. indicant
30 facti
excidit fere augentur
\

love

JB

BDN

25

ex

so

VI

34,

195

4-9.

decernit tempora, felicitatis etiam commoda. In diurna

vero genitura mediocres sed assiduas amoris indicit illecebras, praesertim si Venerem loci vel signi natura/oi.5^/

commoverit.
5

10

Si luppiter temporum dominus fuerit effectus, ex8

decennio suo Mercurio XX deputat menses. Cum itaque Mercurius deputatum sibi a love tempus acceperit, decernit actus ex quibus maxima lucrorum commoda conferantur, et plurimarum ac magnarum amicitiarum praesidia largitur^ et omnibus officiis augmenta
prosperae promotionis assignat, ut ex omnibus rationibus et ex omnibus actibus prospera et lucrorum et
felicitatis

commoda

conferantur.

temporum dominus fuerit effectus, ex9

decennio suo Lunae XXV deputat menses. Cum itaque Luna deputatum sibi a love tempus acceperit,
tranquiUae serenitatis quietem et maxima felicitatis
Si luppiter

15

20

23

incrementa decernit, pro geniturae scilicet substantia.

Tunc enim praecedentium infortuniorum dolor variis
solaciorum generibus mitigatur, tunc egestatis angustiae
relaxantur, tunc aegritudinum vitia sanitas constringit,
tunc periculorum metus prosperis praesidiis opprimuntur, tunc in omnibus certaminibus et causis pro
ipsis sententiae proferentur, tunc dolor frangitur, tunc
soUicitudo mutatur, ut praecedentium infortuniorum
squalore deterso purum ac mundum felicitatis tempus
accedat, praesertim si Lunam plenam luminibus in
genitura luppiter prospera radiatione respiciat.
1 tempora JT] commoda vel tempora A
moda J] cum commoda (commodo AD^) felic.
\

felic.

etiam com2 mediocri

mediocris A corr. a
nased xo] ei
3 Venus
tiiram corr. N
Venus
naturam commutaverit x comminuerit ^
7 deputatur J
11 promotempus a love AB
tionis a] remotionis zlG rationis
affirmat J
12 et
et lucrorum et om. d
J
20 mi16
prim.om.
21 sanitas ante aetigantur, tunc enim J
egestates
|

x]

ex

XXX

AN

grit.

22 opprimuntur xo] opponuntur

transpon. ^
24 profenmtur
28 respexerit J

JG

13*

23 et

FIRMICI

196

Cum

ad

XXXY. [MARS.]
Martem dominmm decennii

annorum

IX mensium, omne

venerit^ id est

tempus etiam
ab ipso iisdem rationibus dividitur. Sed <et in)> hoc
sicut <(in)> Saturno et love omnia simili ratione debes
inspicere, signum partem condicionem locum testimonia,
ut

et

lioc

omnia

Cum

possis manifestis inquisitionibus invenire.

itaque Mars temporum dominus fuerit effectus,

ex decennio suo sibi XV menses retinet. In bis XY

mensibus actus quidem maximos pro geniturae sub-

cum

stantia

potiori

turbatione

decernit,

ut

in

10

ipsis
dis-

qualescunque sint varium periculorum

crimen oriatur^ praesertim si geniturae fuerit dominus,

M*e'// actibus

et si sit diurna genitura.

Si

Mars temporum dominus

cennio suo Saturno

XXX

ex de-

fuerit effectus,

deputat menses.

Cum

Saturnus deputatum sibi a Marte tempus acceperit,

omnibus conversationibus pigrum tarditatis pondus inponit, ut omnia negotia tarditate semper hebetentur,
et facit inefficax tempus, sordidum squalidum^ et ab
omnibus actibus separatum.
3
Si Mars temporum dominus fuerit effectus, ex decennio suo lovi XII deputat menses.
Cum itaque
luppiter deputatum sibi a Marte tempus acceperit,
omnia decernit commoda prosperitatis, et negotia proLucra etiam et
spero conpleri faciet semper eventu.
1

VIII
love

lemma om.

annorum

x^] ex anno

IX GN]

Saturno N] Saturni
6 condicionem A] condictionetn BG condoGN] lovis
7 ut] aut BG
nationem N {om. D)
8 Mars cum fuerit
9 detinet 6 cf. 199, 6
his quidem XV mens.
temp. dom. A
4 et add. ^ in a

5 add. a

11 <(sed> cum 6
potiori GN cf. 200, 28']
13 si sit geniturae dom. d
18 pondus T] onus
priori
hebeA
19 tarditate ^] tarditatis AB tardi actus
23 lovi XII dep. m. N]
tentur %^] habentur
habeantur d
I. XII m. dep. D- dep. lovi m. XII
25 prospera commoact.

quidem J

JG

ditatis

15

itaque

20

25

YI

35,

1-6.

197

omnia negotiorum officia largitur, et reddit laborantibus requiem, aegris salutem, sollicitis securitatem, errantibus reditum, litigantibus finem, in angustia constitutis abundantiam.
5

10

Si Mars temporum dominus fuerit effectus , ex de- 4

Cum itaque
cennio suo Soli XIX deputat menses.
Sol deputatum sibi a Marte tempus acceperit, maxima
periculorum discrimina ex assidua calamitate decernit,
et omnem ordinem vitae misera semper mutatione conturbat, et turbas excitat seditionesque concinnat, et
oculorum dolores cum maxima aegritudinis continuatione decemit. Vitam etiam omnem maximis periculis
et maximis damnorum incursionibus concutit, et erunt

inevitabilia
15

monium
Si

pericula,

nisi

omnibus bonum

Mars temporum dominus

faerit effectus,

cennio suo Veneri VIII deputat menses.

20

lovis testi-

restiterit.

Cum

ex de-5
itaque

Venus deputatum sibi a Marte tempus acceperit, facit

quidem prosperum tempus, et ab omni periculorum
discrimine separatum, sed ex multarum mulierum coitu
latens ipsis f mensibus infamia semper infertur.
Quod
in genitura quadrati sibi fuerint, adulteria tunc faciunt perpetrari, sed hoc facinus cum testimonio lovis
celant, cum Mercurii et Solis publicant cum misero
si

25

vitae discrimine.
Si

Mars temporum dominus

Mercurius deputatum
30

fuerit effectus, ex de-/o/.r"/

XX

deputat menses. Cum itaque 6

a Marte tempus acceperit,
ex scripturis quibusdam pericula faciet concitari, aut
ex furto miserum damnum semper infligit, sed inicennio suo Mercurio

sibi

GN
3 constitutus GN
9 misera
12 etiam] et BN
13 incursibus J
15 restiterit a] praestiterit
19 ab omni P]
18 faciet GN
21 latens AD] lateris
aliorum A
latentis i. rumoris inf. x
23 haec fa22 fuerint iuncti, adulteria faciunt 6
e. g.
cinora zl (haec et B Pat.)
24 Mercurius et Sol corr. x^
29 facient ND faciant D^
27 deputat XX A'B
1

officia]

permutatione

genera

AB

FIKMICI

198

micos frequentibus rationibus faciet

Quod

dissipari.

genitura quadrati vel diametri sibi iuncti fuevel adulterae pecuniae crimen inmaleficiorum
rint,
si Mercurius in finibus Saturni vel
dicunt, praesertim
si

in

in

domo

fuerit inventus.

Mars temporum dominus fuerit effectus, ex de7

cennio suo Lunae XXV deputat menses. Cum itaque
Luna deputatum sibi a Marte tempus acceperit, maxima periculorum discrimina faciet semper inferri,
praesertim si Luna fuerit plena luminibus. Tunc enim
periculosa decernuntur temporum spatia, tunc fugae
Si

tunc exilia tunc misera periculorum discrimina concitantur, tunc homines custodia aut publicus carcer actunc febres tunc grave damnum
cipiunt, tunc incendia
cum misera patrimonii laceratione decernitur, tunc

gravium aegritudinum casus semper

Quod

affertur.

signorum varietatibus

<(pro)>

XXXVL
1

2 iuncti v,6] tunc

9 semper om.

25

[SOL.]

3 adulteratae x

4 vel Saturnus
fugas corr. a
13 in custodiam aut publicis carceribus d
12 pericula
16 gravitas aegritudo corr. ^ (gravis aegri15 decemit
sine %] in
18 sine dubita17 genituris J
tudinum a)
23 add. v
25 lemma om.
aut alt.'] et AD
tione om. A
A (Sol etirmicum T: videtur paginae titulus Firmic in tex26 Si Sol A] Sol si zJ si om. BG
28 etiam
tum irrepsisse a)'

AN

11 pericula

AN

r]

et

20

sor-

Si Sol dominus temporum fuerit, id est cum ei X

annorum et IX mensium fuerit assignatum tempus,
omnia etiam in ipso quae in ceteris diximus, simili

AB

15

si

in genitura sine testimonio lovis quadrati vel diametri

fuerint, tunc sine dubitatione aut cruentam aut fle8 bilem aut repentinam mortem faciunt.
Quod si in
genitura Saturnus cum Luna fuerit inventus, et Luna
a Marte deputatum sibi tempus acceperit, etiam tunc
mortis acerbae ex praecedentibus periculis inferentur
exitia; quae pericula
tiuntur eventum.

10

VI

36,

636,

199

4.

debes ratione perspicere, mixturas temperationes signum locuni partes, ut ex horum omnium conparatione
totum decretorum ordinem invenias. Sed et ab i^so /oi.8rir
5

10

omne boc tempus simillimis rationibus dividetur. Cum

itaque Sol dominus temporum fuerit effectus, ex decennio suo XIX menses sibi detinet. In bis itaque
XIX mensibus nibil ab eo prosperum, sed omnia infortuniorum genera sperare debemus. Sed baec omnia
in diurna genitura ex parte aliqua mitigantur, sed et
ex lovis testimonio sopiuntur, Saturni vero et Martis
eriguntur, praesertim

in

si

genitura male fuerit col-

locatus.

Si Sol

temporum dominus

fuerit

effectus,

ex de- 2

suo Saturno XXX deputat menses.

Cum itaque Saturnus deputatum sibi a Sole tempus acceperit,
in nocturna quidem genitura pestiferum ac mortiferum
minatur exitium, in diurna vero genitura maximae
felicitatis incrementa decemit, pro geniturae substantia,
praesertim si bene in decreto fuerit coUocatus.
Si Sol temporum dominus fuerit effectus, ex de-3
cennio suo lovi deputat XII menses.
Cum itaque
luppiter deputatum sibi a Sole tempus acceperit, trancennio

15

20

commoda cum maxima vitae laetitia

malorum omnium vestigio deterso prosperum eum omne felicitatis tempus accipiat. Tunc

quiUae

felicitatis

decernit,

25

ut

relaxantur damna, tunc sanitas redditur, tunc ex praecedentibus discriminibus liberantur.

Si Sol temporum dominus fuerit effectus, ex de-4
cennio suo Marti menses
Cum itaque
deputat.

XV

BGN

1 inspicere J
2 comparationes
signorum J
6 re3 ab a] aut
om. A ipse
simili ratione dividet A
8 omnia A] Luna BG Lunae A mala x
tinet A cf. 196, o
9 mitigantur sed om. A
10 sopiuntur JTJ mitigantur A
11 fuerint collocati g
16 pestife15 tempus a Sole J
21
17 genitura om. J
20 ex J] de
derum

XU

omnium (JN] omni

25 eum J] enim {pm. Aa)
omne J] hominem BGv omen A (probat x qui tempus del.^
29 suo om. AB
prospero eum omine

putat

24

(?)

FIRMICI

200
Mars deputatum

sibi a Sole tempus acceperit, sive in

diurna sive in nocturna genitura^ patrimonio miseris
lacerationibus dissipato^ extremae paupertatis indicit
angustias, sed et crebras causarum conflictationes exagitat, oculorum etiam crebros dolores efficiet, et
grave periculi discrimen indicit, et assidua damnorum
continuatione concutiet.
5
Si Sol dominus temporum fuerit effectus, ex decennio suo deputat Veneri YIII menses. Cum itaque
Yenus deputatum sibi a Sole tempus acceperit, in
foi. 81^ I omnibus
quidem negotiis prosperum decernit evenanimos cum quadam malitiae dissenuxoris
sed
tum^
sione semper inflammat^ ut uxoris latens animus tunc
se et prodat et detegat, aut si tunc uxor non fuerit,
a muliere discrimen indicitur, et propter boc publicas
causas et forenses simultates exagitat, et turbis sed
mediocribus excitatis.
6
Si Sol temporum dominus fuerit effectus, ex demenses. Cum itaque
cennio suo deputat Mercurio
Mercurius deputatum sibi a Sole tempus acceperit, negotia crebros actus et assidua decernit lucrorum commoda, sed ipsa lucra cum maximis laboribus et cum

10

15

XX

20

maximis
7

periculis deferuntur.
Si Sol temporum dominus

fuerit

XXV

effectus,

ex de-

menses deputat Lunae. Cum itaque

Luna deputatum sibi a Sole tempus acceperit, omnem
vitam hominis <^in)>stabili semper varietate conturbat,
ut quicquid ipso tempore coUatum fuerit, rursus pocennio suo

tioribus rationibus auferatur, et erit

ipsum tempus ex

4 exagitat a] excogitat
1 sive sit diurna sive noct. A
6 gravis per. crimen d
5 dolores crebros A
13 perflammat
14 prodit B Pat. perdit A
corr. a (perflammant AN)
15 indicit v.
16 turbis A] turbas (turbas sed mediocres excitat x)
sed JG] se AB
18 dominus temporum
21 lucro19 XV J (Merc.
20 negotii x
dep. mens. N)
rum decemit A
Lunae
25
dep. menses
B]
27 add. x^
zJG (dep. mens. et B)
28 ut G] aut (et N)
29 tempus ipsum /1
coUatum A] collocatum posterioribus v.6
I

XV
.

XXV

XXX

XXX

25

yi

437,

36,

201

4.

varia inaequabilitate mutabile, ut angustiae repentinis

divitiis releventur, et divitias rursus paupertatis angustiae subsequantur.

XXXVII. [YENUS.]
Veneri quoque X annorum et IX mensium spatia
Cum itaque Venus domina temporum fuedeferentur.
omnia

ipsa pari debes ratione perspicere,

Ex
observanda esse monstravimus.
omni itaque boc tempore ipsa sibi VIII tantum vindicat menses.
Hoc itaque omni tempore <^tori)> con-

rit,

quae in

10

in

et

ceteris

maxima
maxima cum

iugalis affectum
et laetitiam
si

15

20

25

relevat gratia venustatis, sed

securitate decernit, praesertim

geniturae fuerit domina.

Si Venus temporum domina fuerit effecta, ex de- 2

cennio suo Saturno
deputat menses. Cum itaque
Saturnus deputatum sibi a Venere tempus acceperit,
aut ***** cum muliere graves dissensionis indignationes exagitat.
Tunc enim ab uxore aut morte aut
simultatibus separantur.
Si Venus temporum domina fuerit effecta, ex de-3
cennio suo lovi XII deputat menses.
Cum itsique /oi.st^ ii
sibi
a
Venere
luppiter deputatum
tempus acceperit,
bonum quidem tempus et laetum decemit, sed quasdam infamias cogitabit.
Si Venus temporum domina fuerit effecta, ex de-4
cennio suo Marti
Cum itaque
deputat menses.
Mars deputatum sibi a Venere tempus acceperit, multa

XXX

XV

D
3 subangustia vel angustias d
4 lemma om. J
6 X anni et IX menses de-

2 relevantur corr.

N
A

sequuntur
feruntur

6 temp.

dom.

et ipsa

A
cum maxima A

omnia

(omnia

10 omni om. A
13 dominus BG
16 Satumus post Venere pmi.
17 aut F] erunt A
lac.
dissensiones indignatione sua agitat (cogitat A) corr.
stat. y,6
x6
20 domina fuerit temporum
19 simultate separatur A
SG
23 quibusdam A
24 agitabit a concitabit x
et ipsa G)
respicere
12
add. 6 (coniugis J)
|

8 servanda

FIRMICI

202
mala
enim

et frequentia

animum

dolorum decernit incommoda. Tunc

amorum illecebris semper examoris dura tormenta gravem animo

dolorem semper inponit^ ut propter haec errantis animi
vitia etiam causarum discrimina frequenter accedant.
Turbae etiam et pericula propter uxores pessimas aut
ab uxoribus pessimis inferentur, aut adulterii crimen
variis

agitat, et propter

exurgit, aut amor inpura cogitatione conceptus.

Si Venus temporum domina fuerit effecta^ ex decennio suo Soli XIX deputat menses,
Cum itaque

10

Sol deputatum sibi a Yenere tempus acceperit^ facit

ut suas fugiant semper uxores^ et hoc cum periculo
capitis et

vero

cum

lovis

iactura patrimonii semper efficiunt. Si

prosper radius accesserit, peregrinationis

necessitatibus separantur.
Si Venus temporum domina fuerit effecta,

15

ex de-

cennio suo Mercurio XX deputat menses. Cum itaque

Mercurius deputatum sibi a Venere tempus acceperit^
omnia negotia prospero eventu conpleri perficiet; frequentia etiam laetitiae gaudia decernit^ lucra maxima
conferri faciet et idonea subsidia facultatum.
Si Venus temporum domina fuerit effecta, ex de7
cennio suo Lunae XXV deputat menses. Cum itaque
Luna deputatum sibi a Venere tempus acceperit, stri-

dorem animo

zeli

latentis

indicit.

Si

vero

Luna

in

genitura fuerit plena luminibus^ et ei Venus deputaverit tempora, maximis <in> rebus nocebit^ omnia infortuniorum concitans vitia.
accedunt J
6 turba corr.
F] aut D et Nv
10 XIX Soli A'B
14 prosper A'] prospera
radiatio
20 etiam om. A
22 domina temporum J
23 XXY
24 stridore
25 zeli ^]
post menses JT
computat A
telis
26 fuerit plena in genitura A
latentis om. A
27 add. a
5 etiam

JG

20

25

VI

37,

438,

203

4.

XXXVIII. [MERCURIUS.]
Mercurio quoque X annorum et IX mensium
hoc itaque omnia

tia deferentur; et in

spa- 1

sicut in ceteris

debemus ratione coUigere. Cum itaque foi.s^i

<Mercurius)> temporum dominus fuerit, ex decennio suo
XX sibi menses reservat. Hoc itaque omni tempore
id est XX mensibus omnia bona ex assiduis feUcitatibus
decernuntur, et facit ut omnes actus prospere sequatur
eventus, praesertim si geniturae fuerit dominus et bene
steUis simili

10 sit

coUocatus.

Si Mercurius temporum dominus fuerit effectus, ex2

decennio suo Saturno
deputat menses. Cum itaque Saturnus deputatum sibi a Mercurio tempus acceperit, domesticorum mortes ex assidua infortuniorum calamitate decernit^ parentum affinium patronorum,
et qui nobis prodesse consuerunt.
Si Mercurius temporum dominus fuerit effectus, ex3
decennio suo lovi XII deputat menses.
Cum itaque
luppiter deputatum sibi a Mercurio tempus acceperit,
tempus quidem quietum et ab omni negotiorum strepitu separatum decernit, sed in bac ipsa quiete maxima

XXX

15

20

laudis

commoda

gaudiorum laetitiam semper acnon habentibus si geniturae

commodat,
ratio permiserit, omni ratione decernit.
Si Mercurius temporum dominus fuerit effectus, ex4
fiUos

25

et

etiam

XV

Cum itaque
deputat menses.
a Mercurio tempus acceperit, inimicos suscitat, accusationes infert, lites ex nova dedecennio suo Marti

Mars deputatum

sibi

2 IX] YIII A'G

lemma om. J
4 eadem debes J
5 add. v
itaque t] itaque cum AD is cum BGN
7 assidua felicitate
8 ut om. BG
12 XXX
prosper J
Satumo
15 <^ut)> parentum a
16 consueverunt A'DG
22 laetitiam GNv] laetitias A laetitia B Fat. licentiam D
23 geniturae ratio F] natale D natale
accommodant J
enim N {qui deinde omni om.)
26 XV menses accommodat
28 nova] nociva x
A
1

Cum

FIRMICI

204

bonum semper lovis

testimonium mitigat.
5
Si Mercurius temporum dominus fuerit effectus, ex
Cum itaque
decennio suo Soli XIX deputat menses.
Sol deputatum sibi a Mercurio tempus acceperit, manuntiatione decernit; quas omnes

xima patrimonii damna et maximas animo soUicitudines semper indicit.

6
Si Mercurius temporum dominus fuerit effectus, ex
decennio suo Veneri VIII deputat menses.

Cum

itaque

Venus deputatum sibi a Mercurio tempus acceperit,

bona commoda ex assidua felicitate decernit, securitatem fvel tota quiete commoda lucra pro mensura
geniturae.
Si Mercurius

foi.sff II

temporum dominus

decennio suo Lunae

7 ex

itaque

XXV

fuerit

10

effectus,

Cum

deputat menses.

15

Luna deputatum sibi a Mercurio tempus accemaximas aegritudines et maxima languorum vi-

perit,
tia decernit;

pro loci ac signi natura ad vitiosi lan-

guoris incommoda frigidum mentis addet torporem,

sed haec luppiter bono semper testimonio mitigabit.

20

XXXIX. [LUNA.]
Lunae quoque

annorum

et

IX mensium

spatia

hac itaque sicut in omnibus ceteris

debes
omnia
steUis,
diUgenti ratione tractare. Ex boc
itaque decennio Luna sibimet ipsa XXV menses reservat.
Hoc itaque tempore quo sibi Luna XXV
mensium deputat spatia^ si sit sic posita ut minuta
deferentur;

et

in

6 animi A
4 deputat XIX AB
9 Cum
10 acce12 vel tota quiete F] omnia
perit JT] Sed tunc Venus A
17 maquietis A salutem quietem 6 cf. 197,2 vitae quietae ^
adxima aegritudinum A
19 frigidus A
18 ad x] aut
20 sed
det ^ post Krollii addit] adiuvet torporem %] tempue
mitigarit corr. x {an codicum textus tenendus lacuna post
^] et
mentis.^ statuta respice clausulam adiuvet tempus ^)
21 lemma
\

om. A
23 boc

Luna

22 X anni et IX (VIII AN) menses deferentur A

26 quo A] quod
24 omnia om. A
25 XXX A
27 ut A'B] et
sibi XXV menses deputat A

JG

25

VI

38,

439,

lummibus ad Saturnum feratur

omnifariam mortem decernit.

205

5.

vel plena ad Martem,

Si vero plena lumi-

nibus et benivolarum stellarum fuerit testimoniis ad5

10

15

20

omata, cum maximis laboribus modica patrimonii incrementa decernit. Semper enim et Solis et Lunae
tempora malos babent exitus^ praesertim si eos malivolae stellae minaci radiatione respiciant.
Si Luna temporum domina fuerit effecta, ex de-2
cennio suo Saturno XXX deputat menses. Cum itaque
Saturnus deputatum sibi a Luna tempus acceperit, si
minuta sit lumine, ex vitiosis humoribus aut ex aquis
aut ex naufragiis misera periculorum decemit exitia,
et miseras mortes.
Si vero sit plena, facit quidem
baec eadem, sed dat evadendi facultatem.
Si Luna temporum domina fuerit effecta, ex de-3
cennio suo lovi XII deputat menses.
Cum itaque

luppiter deputatum sibi a Luna tempus acceperit^ omnia bona cum laetitia et cum hilaritate decernit, praesei-tim si Luna fuerit plena luminibus: tunc pericula
tunc metus tunc aegritudines sopiuntur, tunc pro mensura geniturae felicitatis augmenta procedunt,
Si Luna temporum domina fuerit effecta, ex de-foi.ss^i
cennio suo Marti
Cum itaque4
deputat menses.
Mars deputatum sibi a Luna tempus acceperit, si sit
plena luminibus, maximas turbationes et maximas se-

XV

25

ditiones

decernit; et si in genitura sic sit [quadrata]

ut quadrata vel diametra videatur a Marte,
cruentum ac flebile calamitatis decernit exitium.
Si Luna temporum domina fuerit effecta, ex de-5

posita

30

cennio suo Soli

XIX

deputat menses.

Luna tempus

sibi

deputatum

Cum

itaque Sol
incendia

acceperit^

exustiones aegritudines et flagrantium febrium miseros

3 stellarum om.

om.

18

Luna plena
om.

ut
j

spat. vac.

^]

cum

XXX om. AB
JG
25

om.
om. d

alt.

26 sic
del. ^
aut
vel F] aut J
29 dom. fuerit temp.

11 lumine ^] luna
plena luminibus J]
27 posita
quadr.
28 exitium om. in

FIRMICI

206
indicit.
Sed
testimonium mitigat.

Si

omnia

liaec

languores

Luna temporum domina

lovis

fuerit

eJffecta^

sibi

ex

Cum

cennio suo Yeneri VIII deputat menses.

Venus deputatum

prosperum

Luna tempus

de-

itaque

acceperit,

si

diurna genitura, * * * stridore sterili decernit.

Si vero fuerit nocturna, maxima lucrorum incrementa
largitur, praesertim si fuerit Luna minuta luminibus.
Si Luna temporum domina fuerit effecta, ex de7
cennio suo Mercurio
deputat menses. Cum itaque
Mercurius deputatum sibi a Luna tempus acceperit,

fuerit

XX

frigidas

aegritudines

cum

10

corporis debilitate decernit.

XL.
/01.88'^

His rationibus, Mavorti decus nostrum, temporum

Sed nolo ut in tractatibus ex istis
dividitur.

II

summa

abruptae sententiae proferantur. Fresi benivola stella deputatum sibi temenim

quenter
pus acceperit, si habuerit tunc secum malivolam temporalem, ***** tunc quadrata vel diametra radiatione
respiciat, bonitatis suae decretum ex malivolae steUae
2 potestate dimittit. Hoc idem et in malivola stella si-

15

definitionibus

mili ratione reperies.

vola

steUa

tempus

Nam

si

acceperit,

sibi

deputatum
et

mali-

eam tunc benivola

temporalis aut pariter posita aut prospera radiatione

conposita mitigaverit, omne decretum infortuniorum
benivolae steUae salutari praesidio mitigatur.
3
Intimata tibi itaque est sic ut inteUigatur, perfecti
1 prosperum lovis JG
6 lac. stat. t
stridore sterili]
nxorem sterilem G sterilitatis stridorem a {jpost stridore spat.
15 ex
vac. 25 litt. D)
sterili] servili x {qui turbas ex suppl.)
om. r
16 diffinitionibus /1] de finibus A definitibus B deI

ti

G
18 tunc om. A maliv.
eam malivola temporalis)^ suppl. 6

JG

19 <^aut
22 reperies ratione J (repperies Nv et sic legendum esse clausula con27 intela malivola
24 temporalis om. AB
vincit)
ligatur AB] intelligi datur G intelligis N intelligitur Dv
finibus

20

vel tempor.

20 ex om.

AB

25

VI

39,

540,

207

4.

operis disciplina, nec est adhuc aliquid quod requiratur.

Omnia enim quibus rudes animos instituere debemus^

sermone enarravimus. [qui] Nunc qui primis

caerimoniis initiati ad ipsum secretorum limen accessimus, intento animo reliqua debemus audire, ne in
fastidio auribus constitutis et ista respuentibus dicta,
errantium tractatuum f pereuntes sententias ingeramus.
Conpleto itaque sexto libro omne dicendi studium4
ad secreta libri septimi transferetur.
docili

que

adhoc zi
3 narravimus
nunc T] modo N ms D
I

qui

del.

quia

qui]

sed vel ita-

xff
|

primus

6 res4 ipsud
lumen A
7 tractatuum a] tractatum F tractatim A
perpuentia J
9 subscribunt fere ut libro VI
euntes] perversas vel pravas t

caerimoniis initia corr.

y.a

LIBEE SEPTIMUS
I.

Cum incognitis hominibus Orplieus sacrorum caerimonias <intimaret)>, nihil aliud ab his quos initiabat
in primo vestibulo nisi iurisiurandi necessitatem [et]
cum terribili auctoritate religionis exegit, ne profanis

/01.89^1

auribus inventae ac conpositae religiones proderentur.

Sed et fPlatonici meum perpetuum a se eum frequenter convenit, nec secretarum disputationum veneranda commenta inperitis aliquando <auribus)> intimari.
Patiuntur enim baec omnia iacturam, cum perditis ac desperatis animis ingeruntur. [apud] Pythagoras etiam et noster Porphyrius religioso putant

2 animum

Vnde et ego
convenio te iureiurando, Mavorti decus nostrum, per fabricatorem mundi
deum, qui omnia necessitate perpetuitatis excoluit, qui
Solem formavit et Lunam, qui omnium siderum cursus
ordinesque disposuit, qui maris fluctus intra certos
nostrum

silentio

horum virorum legem

Dv
fr.

discipulum suum

cuna

8 Plato Timaeum
(rehgionis secreta a)
continuit a
perp.
meum] deum x
eum]

a] ad
ante statuenda; ne ras.

12

<>

del. ^ {est

10

consecrari.

[in]secutus

3 cf. VIII 33. Vett Val VII pr. Lobeck Aglaoph. 450. Kroll
de orac. chald. 59, 2 Skutsch Arch. f. Bel.-Wiss. XIII 291 sqq.
4 add. x^ (ostenderet D^ aperiret a)
5 vestibulo <(constitutus^
6 nisi N] ad minus PD ad unius v genetivum in -aminis cadentem
iusiurandi corr. v cf. l. 15 et 209, 20
latere putat x
7 religionis corr.
perp. apud se

9 nec si recte se habet, la-

(ne

intimaret

a)

10 add.

dittographia syllabae pyt(hagoras) ; aput G)

13 religioso putant ^] religiosa putat N reliPythagoreos A
15 del. v
14 consecrati AB
giosa epulanti cet. codd.
17 excolit corr. a expolit %
18 format A
|

15

vn

1-2,

1,

209

1.

coartavit, qui ignem ad sempiternara

substantiam divinae perpetuitatis inflammat, qui terram
in medio collocatam aequata moderatione sustentat,

terrae terminos

10

qui omnes homines feras alites et omnia animantium

genera divina artificii maiestate conposuit, qui terram
perennibus rigat fontibus, qui ventorum flatus cum
quadam facit uecessitatis moderatione variari, qui ad
fabricationem omnium quattuor elementorum diversitate conposita, ex contrariis et repugnantibus cuncta
perfecit, et
*
*
per
)<c

ortum occasumque f terraemotum omnium

descensum ascensumque animae, per in-

mortalem aeternae

15

20

perpetuitatis

commenta

ordinem:

h.SLee /oi.s^ ii

vel

integra se scieutia divinationis insinuet. Accipe itaque

omnia pai-tili ratione collecta, et quia te iurisiurandi

convenimus, accipe quod

animi trepidatione <(pro>misimus.
religione

11.

25

ne

inperitis auribus3
profanis
intimentur, sed his quos animus incorruptus ad rectum
vivendi ordinem casto ac pudico praesidio mentis ornavit, quorum illibata fides, quorum manus ab omni
sunt facinorum scelere separatae, integris pudicis sobriis ac modestis, ut puro mentis splendore decoratis

veneranda

et
et

[DE EXPOSITIS ET

NON

tibi

cum maxima

NUTRITIS.]

Quorumcumque horam benivolae non viderint steUae,

Luna eorum sit in aliquo cardine constituta, Marte
Saturno in VII. ab horoscopo loco id est in occasu
nati statim exponuntur a matribus.
Sed

constitutis,

substantiam A'B
inflammavit BD inflammator A
AG
4 omnes om. J homines om.
alites et]
J alienantes ex
omni animantium genere
omne an. genus zl corr. v
10 perficit F
terrae motum] astrorum o
11 lac. stat. xa
inmortalitatem BG et a. quae ordinavit pro
2 sibi

F
F

3 moratione

13 commenta v] communia (commercia D^

ordinem
16 ornavit H^] ordinavit
ordinata J
19 itaque
18 ut] et x
20 iusiurandi
22 add. a (transmis. a)
r] etiam J
23 lemma om. D
24 horam T] horoscopum J
eorum del. a seorsum x

NA

FiBMicus, edd. Kroll,

Skutsch

et

Ziejjler.

11.

14

FIRMICI

210
et

si

num
21iter

in

horoscopus

liabent tempora,
id est in occasu,

feratur aut ad

exponetur.

his

signis

fuerit,

quae brevia

Mars in VII. loco ab horoscopo

Luna autem minuta lumine ad Saturet

Martem

Sed

et

si

plena, natus

infans simi-

dominus Fortunae

id

est

dominus

eius signi <in> quo locus Fortunae fuerit inventus, et dominus eius signi in quo pars horoscopi
constituta est, radiis sint Solis absconsi, aut in his

signis in quibus ante diximus fuerint constituti, Saturnus vero aut Mars in occasu geniturae sint constiSed et si Luna in horotuti, natus infans exponetur.
in
occasu
fuerit
inventa
aut
horoscopi, et Mars
scopo
et Saturnus diametra sint radiatione coniuncti, aut si
una malivola in conceptionali Sole fuerit inventa^ is
Sed et si Sol et Luna
3 qui natus fuerit exponetur.
diametra se radiatione respiciant, aut si quadrati
fuerint, ita tamen ut haec schemata in cardinibus
faciant, et cum ambobus malivolae sint steUae pariter
constitutae, id est si Sol in horoscopo fuerit et Luna
in occasu^ aut Luna in horoscopo et Sol in occasu^ et
foL89^i

cnm uno Mars

et

cum

alio

Satumus

fuerit,

in

10

15

20

ipsis

partus angustiis constitutus suffocatus extinguitur. Si

vero superiores malivolae steUae effectae Lunam minaci
radiatione respiciant^ et mater in ipso partu grave
4 discrimen mortis incurrit. Si Sol in horoscopo fuerit

25

inventus, et Luna plena luminibus in quocumque signo

feratur ad Martem, Saturnus vero in aliquo sit cardine constitutus, is qui natus fuerit expositus interibit.
Sed et si Luna cum Marte in quocumque cardine
fuerit inventa, et in contrario Sol cum Saturno fuerit
constitutus, et omnibus testimonium lovis desit, is qui
3 autem Bv]
2 ab horoscopo om. d
1 his om. A
6 add. a
10 occasu geaut
5 fortunae P] fortior J
13 sint diametra J
niturae zlG] noctuma genitura
17 sce14 malivola <(stella)> 6
fuerint inventae corr. a
mata PN
21 ipsis partus 6] ipso partu (tenet x qui spiritus
27 et Saturnus AB
pro constit.; constit. angust. ^)
29 Marte et in J
31 absit A

30

VII

natus

fuerit

fuerit

aut

interibit.

pariter

inventa,

et

metra radiatione
5

2,

18.

211

aut

exponetur

statim

cum matre

Luna in quocumque cardine5

Mars eandem de alio cardine diarespiciat, aut cum ipsa in eadem
Si

fuerit inventus, et Saturnus alium geniturae

cardinem teneat, aut in anafora sit cardinis constitutus,
is qui natus fuerit exponetur.
Quodsi lovis stella in

parte

fuerit inventa, et eam Mars de loco

superiore respiciat, expositos aut inveniri faciet aut
reverti^ praesertim si Martem Venus quacumque radiatione respiciat.
Si Sol cum Saturno in horoscopo 6

quocumque cardine

10

inventus, et Luna sit in MC. constituta, Mars

vero in IMC. positus Lunam diametra radiatione respiSed et si Sole in
ciat, is qui natus fuerit exponetur.
horoscopo constituto et Luna in MC. Saturnus sit in
occasu et Mars in IMC, is qui natus fuerit expositus
statim peribit, aut et mater cum ipso pariter morietur.
Sed et semper (quod et generaliter servare convenit)
si Solem et Lunam in
quibuscumque cardinibus constitutos ambos Mars et Saturnus diametra radiatione
respiciant, aut unum de diametro alium de quadrato,
aut exponentur nati, aut statim peribunt, aut cum
Si Mars etfoi.syTr
ipsis matres misero perimuntur exitio.
Saturnus in aliquo cardine fuerint inventi, aut uno 7
eorum in cardine constituto alius sit in anafora positus aut in epicatafora, Luna vero ab uno ipsorum aut
diametra aut quadrata radiatione pulsetur, aut pariter
sit constituta, is qui sic natus faerit exponetur.
Si
vero his sic constitutis benivola stella coniunctionem
Lunae venientis exceperit, expositi ab aliis coUigentur,
et libertati redditi in filiorum loco nutrientur. Si Luna 8
in horoscopo fuerit inventa, et Mars sit in XII. ab
fuerit

15

20

25

30

11 respexerit DG
18 quod
14 Sed si
17 aut [et] x
26 aut
te x
21 diametra
quadrata corr. 6
in AB] vel in G vel J
epintacafora G epintacafore B epitacafore A
27 quadrata aut diametra J
30 coUigentur
31 liberati
JG] coniungentur AB
et]

quod

AJ

14*

FIRMICI

212
horoscopo loco^

Saturnus vero in anafora horoscopi

positus Solem quacumque radiatione respiciat, pecus

intra viscera matris artuatim concisum {a} medicis
Quodsi sic liis ordinatis alienus a cardiproferetur.

nibus luppiter fuerit, et mater in ipso partu constituta morietur.

Si Luna sic fuerit constituta, ut malivolam stellam in praecedenti signo habeat, aliam in
sequenti, et sequens Lunam stella Solem quacumque
radiatione respiciat, is qui natus fuerit aut exponetur
9 aut statim ut natus fuerit interibit. Si dominus geniturae aut dominus signi in quo Fortunae locus fuerit
inventus, in

XIL ab boroscopo

aut in

VL

10

loco fuerint

inventi, aut in II. ab

horoscopo aut in VIIL, nec eos

aliqua benivolarum stellarum prospera radiatione respiciat, nec dominus geniturae in suis sit finibus constiSed et si
tutus, is qui natus fuerit statim exponetur.
aliqua malivola stella aut Lunam aut horoscopum
viderit, <^et)> omnes benivolarum steUarum radii ab his
Si dolOalieni fuerint, expositi laniabuntur a canibus.

minus geniturae
in

his

signis

in tropicis signis fuerit inventus, et

in pigris et deiectis locis

20

constitutus

positus, et eum Luna diametra radiatione respiciat,

malivolae vero steUae aut per quadratum aut per diametrum Lunae aequata partium societate iungantur,
hi qui nati fuerint aut in mari aut in fluvio proiecti
foi.9(f I statim interibunt. Si vero benivolae steUae testimonium
commodarint, f aut horoscopus paucis diebus nutriti
11 proicientur. Cum Sol et Luna in quocumque signo
XXX. signi possederint partem, is qui natus fuerit

Na
alie4 his sic G
ut <^unam)> x
8 stellam zlB*
10 statim ut om. D statim post fuerit habet N
14 aut beni18 add.
vola stella aut radiatio x
17 Lunam] stellam AB
D^a
21 sit alicubi videtur addendum esse
22 eum N] cum
Lunam
24 partium J] parte AB (part G)
25 SLui prius
om. A
26 stellae Lunae aut horoscopo test. comm., paucis a
(ab homine pro ailt hor. N ab aliis x [aut] horoscopo 6)
29 partes Nv (c/". 213, 2 ubi idem vitium in omnibus codd.)

2 pecus] cf. ad 169, 21

nis Azl
6 ut xj et
om.

15

3 add.

25

VII

2,

213

8-14.

Si vero Solem et Luhabebit vitae tempora.

XXX. parte constitutos malivolae stellae aut
(dey quadrato aut <(de^ diametro respexerint, is qui
natus fuerit expositus a canibus laceratus extinguitur.
Sed et si Luna et Sol in XIL ab boroscopo loco constituti pariter fuerint inventi, et benivolae stellae nec
hos nec boram prospera radiatione respexerint, is qui
natus fuerit exponetur.
Si vero malivolae respexerint
Si vero sic ut
stellae^ expositus consumetur a canibus.
diximus in tropicis signis fuerint constituti, sine testimonio benivolarum stellarum, natus statim in aqua

nulla

nam

10

in

Si in genitura neque Solem neque Lunam 12

peribit.
neque boroscopum neque Fortunae locum benivolae

prospera radiatione respexerint, is qui natus

Si vero malivolarum stellarum radius

stellae
15

fuerit exponetur.

Si nulla
accesserit, expositus consumetur a canibus.
benivolarum stellarum nec cum Sole et Luna neque
in horoscopo neque in MC. neque in Y. ab horoscopo
20

25

80

loco neque in XI. neque in IX. neque in III. neque

in VII. neque in IV. ftierit inventa, sed in his locis
solae sint stellae malivolae constitutae, is qui natus

genitura benivolae quidem 13

absconsae, malivolae vero stellae in
matutino sint ortu, is qui natus fuerit exponetur.
Sed et si Luna sic sit synodica ut omnem substantiam luminis perdat, nec eam aliqua benivola steUa
prospera radiatione respiciat, is qui natus fuerit exSed et si malivola stella sic positam Lunam
ponetur.
aut
mortui nascuntur aut nati lacerabuntur a
viderit,
canibus.
Si omnes steHae cum Sole et Luna in VI. 14
aut in XII. ab horoscopo loco fuerint coUocatae, is
fuerit

exponetur.

radiis

sint Solis

Si

in

8 de prius acld. a alt. ^

consti2 partibus corr, 6
6 partiliter
7 horam P] horoscopum
16 nuUa a] Luna
20 lY. a] quadrato
respiciant A
22 benivolae stellae sint quidem radiis zl (ben. stellae e^ B*)

25 synodica]

si

AB

non dictam

BG

Lu28 positam N] posita

31 in
30 VI. loco
fuerit inventa AB

viderit Lunam ^
XII. loco aut horosc. loco D

namj lumen
om.

AB

tuti om.

FIRMICI

214

qui natus fuerit exponetur.

Quodsi

ceteris

stellis

in

his in quibus diximus locis positis una benivola stella

/oi.ofrnm quocumque cardine fuerit inventa^ expositus ab alio

Sed ei haec ipsa benivola stella

collectus nutrietur.
15 ad vivendum minora temporis sui spatia decernit. Si
Luna aequis partibus cum Marte iungatur in eodem
signo posita, aut si in diametro constituti aequas partes teneant in f IMC^ nec eos aliqua benivola stella
respiciat, Saturnus vero sic positam cum Marte Lunam
qualibet ratione videat^ matres eorum in ipso partu
Si vero aliqua benivola stella
constitutae moriuntur.
sic cum Marte positam Lunam respiciat, conciso infante particulatim prolato mater ex mortis periculo
161iberatur.
Si Luna in occasu fuerit inventa^ et Mars
aut cum ipsa in isdem partibus fuerit inventus, aut in
horoscopo partiliter constitutus, et sit diurna genitura,
Sed et si luppiter hos
is qui natus fuerit exponetur.
sic coUocatos in alio cardine positus respexerit, aut
si Venus hoc idem fecerit^ exposito vitae praesidia per
alium conferuntur, scilicet ut ab his coUectus nutriatur.
Sed et si Luna in anafora horoscopi <(fuerit, et
eam Satumus in VIII. ab horoscopo)> loco constitutus
diametra radiatione respexerit, et Mars aut horam aut
Lunam de quadrato respiciat, nec has omnes aliqua
benivola viderit steUa, is qui natus fuerit expositus
17 statim peribit. Si Luna in uno signo cum Marte et
Saturno fuerit inventa, ita ut inter ambos constituta

medium

teneat locum,

et

nuUa eam benivola steUa

AB

3 fuerit cardine
4 ei P] et D etiam
5 minora
in mora
mora D
6 Luna F] in zl
7 positi aut sibi
diametro
8 in IMC. AG] in MC.
IMC. B <in MC. et> in
IMC. X
9 positus J
12 sic AG] sit Bzl
posita corr. a
15 ipsa in ^] ipsis
isdem om.
part.
partibus x] partiliter
fuer. inv. J {et hahuit G qui fuerit
partiliter (Z. 16) om.)] fuer.
inv. part.
f.
16 boroscopi parte
17 et om.
p. inv. va
19 vit. pr. per. al. A] vit. per al. pr.
22 loco
21 add.
23 Marom. r, post const. pon. D
constitutus N] constituta
tem N
24 respexerit J
28 et ^] vel
benivola aliqua

r]

AB

10

15

20

25

YII

2,

215

1420.

videat, si quidem sic sit in medio collocata, <ut)> longe

ab ea sint malivolae stellae, nec ei vicina societate

10

15

Si vero
iungantur^ is qui natus fuerit exponetur.
ambae malivolae stellae ita sint constitutae, ut vicinis
Lunae lateribus adhaerescant, nec aliquid his benivolarum stellarum testimonium accedat, is qui natus
fuerit statim cum matre pariter interibit.
foi.9o^i
Si Sol in MC. fuerit inventus, Luna vero in occasu, 18
id est in VII. ab boroscopo loco, Saturnus <(vero) et
Mars ita sint positi ut unus Solis alter Lunae radiis
Si vero
adhaerescat, is qui natus fuerit exponetur.
hos sic coUocatos benivolae steUae prospera radiatione
respexerint, expositus ab alio coUectus nutrietur.
Si in anafora horoscopi luppiter fuerit inventus,
et Lunam a Marte diametra radiatione percussam ipse

quacumque

20

25

30

radiatione respiciat, expositi et nutriti la-

Sed et si Sol in occasu

queis serviUbus inplicantur.
fuerit inventus, et Saturnus cumeo aut in horoscopo,
Mars vero aut in anafora horoscopi aut in epicatafora,
id est in YIII. ab horoscopo loco, et nuUa benivola
steUa aliquem cardinem teneat, is qui natus fuerit
Si dominus eius signi in quo est horo- 19
exponetur.
scopus constitutus, in anafora horoscopi fuerit inventus, et dominus anaforae in XII. sit ab horoscopo
loco constitutus, in diurna genitura cum Sole, in nocturna vero cum Luna, is qui natus fuerit, exponetur.
Sed et his sic ordinatis id est in anafora et in XII.
ab horoscopo loco sicut ante diximus, si Sol et Luna
nuUa sibi <(radiatione)> iungantur, is qui natus fuerit
Si Luna in III. ab horo- 20
expositus statim peribit.
medio

MC.

add. t
2 stellae
Skutsch Glossa I
10 Soli A'B
11 adhaerescaiit BGv
cussa zl Lunam
17 Sol
percussa G
24 sit orn. DG post horoscopo habet N
loco J
27 Sed his J
29 nulla N]
1

ADG

f]

5 aliquod
.

iungatur

JG

N
.

(c/*.

om. d
4 ambo
9 add. x^
305)
15 Luna
perlac. et B
om. A
25 constitutus
invita
add. N
.

m
|

FIRMICI

216

scopo loco fuerit inventa, et Sol in XL <yel VL)>, domini vero eorum signorum in quibus Sol et Luna
<(sunt> constituti, in IX. ab horoscopo loco sint positi,
Si Sol et Luna in
is qui natus fuerit exponetur.
occasu fuerint inventi, id est in VIL ab boroscopo
loco constituti, <(Mars vero et Saturnus in VIIL)>^ domini vero utriusque signi in VI. sint ab horoscopo
loco positi, is qui natus fuerit expositus a canibus
Si

lacerabitur.

dominus

Bcopus constitutus, in

signi in quo est horofuerit inventus, et in horo-

eius

MC.

scopo sit malivola stella constituta, nec alicuius benivolae stellae radius ad horoscopi partes accedat, is qui
natus fuerit exponetur, et a canibus lacerabitur.
Si datoris vitae signum sit hoc quod est in anafora
21
horoscopi constitutum vel in VI. ab horoscopo loco,
ipse vero dator vitae cum malivola stella pariter sit
in MC. <(vel IMC.)> constitutus, is qui natus fuerit
statim lacerabitur a canibus.
Sed et si dator vitae
dominus sit eius signi in quo est anafora constituta,
foi.90'^11 ipse vero dator vitae in VI. sit ab horoscopo loco conSi dator
stitutus, is qui natus fuerit non nutrietur.
vitae in

IMC.

fuerit inventus, et

in anafora horoscopi aut in VI.

22

15

20

dominus ipsius signi

qui natus fuerit non nutrietur.

est quod si qui omnes
stellas in anafora horoscopi habuerint, vel in VI. ab
horoscopo loco vel in VIII. vel in XII., aut exponetur
videant,

10

ab horoscopo loco fuerit

inventus, nec aliqua benivola stella in quocumque cardine fuerit inventa, is qui natus fuerit non nutrietur.
Si Luna et Sol sic fuerint collocati, ut neque se neque

horoscopum

25

is

Sed iUud generaliter sciendum

3 add.
domicilio A' B domicilia AGt
6 add. N {ante constituti ponit
10 MC. vel IMC. N
12 ad] ab
partem A
6)
p^G
accedat partes
14 anaphora id est in horoscopo A
et
16 cum a] in
17 add. N
18 a can. lac. Nv
et /J
23 hoom. A'B
20 loco ab horoscopo A
22 MC. A'B
25 inventa om. A
24 stella om. BG
roscopus autem in zl
30 Vni,] expectes IX.
aut om. A
1 add.

x^

(fuerint a)

domini
|

%\

sint loco ^

T
P

30

VII

2,

217

2026.

Si vero una stella quaecumque, 23

aut non nutrietur.
aut certe Sol per diem aut Luna per noctem, aut in
cardine fuerit aut in Y. ab horoscopo loco, ceteris
sicut diximus constitutis, nutrietur is qui natus fuerit,
Sed et si Mars et
erit oligochronius et infelix.
5 sed
Saturnus pariter sint in anafora horoscopi constitati^
nec Sol nec Luna in domibus eorum reperiantur, is
Si dominus eius signi in24
qui natus fuerit exponetur.
quo locus Fortunae fuerit inventus^ aut in anafora sit
aut in VL sit ab horoscopo loco, locus
10 horoscopi,
vero Fortunae sit in MC, nec aliqua benivola stella
in cardinibus geniturae reperiatur, is qui natus fuerit
non nutrietur. Sed et si locus Fortunae in IMC. fuerit
inventus, et malivolae stellae hunc eundem locum pardominus vero ipsius signi
15 tili radiatione possederint,
aut in anafora horoscopi aut radiis <(sit> Solis abSed si in25
sconsus, is qui natus fuerit non nutrietur.
VIL ab horoscopo loco Fortunae locus fuerit inventus,
dominus vero ipsius signi aut in ipso signo sit^ aut
20 in MC. radiis Solis absconsus, is qui natus fuerit non

25

Sed et <(si)> in quocumque signo locus26

nutrietur.
Fortunae fuerit inventus, dominus vero ipsius signi
aut in anafora horoscopi aut in VI. ab horoscopo loco
positus locum Fortunae non videat, is qui natus fuerit
non nutrietur. Sed et si in anafora horoscopi locus
Fortunae fuerit inventus, dominus vero ipsius signi in

MC.

radiis

Solis

is

absconsus,

qui

natus

fuerit

non

nutrietur.

AB

2 Luna om.
1 aut] ei
5 et infelix a] etiam feHx (et fel.

Dv)

aut ante in card. om.

7 reperiatur

10 loco <con8titutu8> A
11 MC. vel IMC. N
13 IMC. N]
15 ratione d
17 Sed om. J
16 add. v
vel IMC N
26 inventus om. AB
21 add. x

MC.
20 MC.
27 MC.

vel in

BIC.

sit

FffiMICI

218

III.

Si luppiter et Mercurius
horoscopo partiliter sint constituti,
horoscopus autem ipse in duplici sit signo, Luna etiam

[De gemino partu.]

foi.9iri

1 pariter

in

positi

quocumque cardine constituta [signo] fuerit, Sol

vero in eo signo in quo est aliam sibi stellam habeat
applicatam, aut gemina est genitura, aut qui sic natus
2 fuerit geminos habebit filios. Illud sane observandum
est^ ne quem horum malivola steUa superior eJffecta
Nam si unum eorum respexerit, de geminis
respiciat.
quicumque prior conceptus fuerit, aut in partu morieSed et si non fuerit
tur, aut ante tempus eicietur.
Luna in cardinibus inventa nec in duplici signo, luppiter vero et Mercurius sicut ante diximus in duplici
in

signo constituti in horoscopo sint pariter inventi, Luna

vero sit cum aliqua steUa coniuncta, aut Sol, gemini
Snascentur.
Si Luna aut cum Mercurio aut cum love
fuerit inventa, et Sol aliam steUam sibi habeat applicatam^ et in duplicibus signis constituti invicem se
quacumque radiatione respiciant, sed et si horoscopus
in dupKci signo fuerit inventus, et habeat [horoscopus]

quamcumque

sibi

'

Sed

gemina

est ^ {d.

220 y

20)\

geminas

horum ANj horoscopum

sint pariter

6
|

A'B

horo|

habeat stellam D^N

9 est
genituras AGt
10 de geminis NJ decem

AB
15 pareicitur ^
19 etj aut
coniuncta zlGj collocata A'B
22 stellam sibi
20 respexerint vel si zl
21 del. a
X
A'B
25 ab horoscopo codd., corr. 6 et y. qui et in octavo ab
horoscopo <(loco)> vel occasu <^id est in VII. )> ab hor. (loco)>
proponit
12

in his

tiliter

Azl

tempus zlGj conceptus

16

15

20

et si

3 partiliter sint A\ parte sint

5 del. a
scopi parte sint 6

om.

10

steUam pariter appUcatam, gemini

Luna in lovis aut Mercurii signis

fuerit inventa, luppiter vero et Mercurius sint in horoscopo constituti aut in occasu [ab] horoscopi, gemini
nascentur.
Si Luna in dupUci signo fuerit inventa,

4nascentur.

25

vn

10

Sol

in

creantur.
15

et

et

Saturnus in domibus suis con-6

et horoscopum viderint, nec

Lunam

benivolarum steUarum radius accedat, aut eicientur

inmaturi,

aut

nati

Si vero

statim peribunt.

sic

his

omnibus
volarum

sicut diximus constitutis hac ratione et beni-

autem

sit aut in fecundo aut cum

Mercurio, aut tres aut quinque nascendominus eius signi in quo partiUter locus

et maUvolarum radius accedat, quicumque

Si Luna in aUquo 7
prior de geminis exierit interibit.
cardine fuerit inventa, in fecundo scUicet signo, et cum
ea benivola steUa sit pariter constituta, horoscopus

in

love aut
25

Mars

Si

Solem

stituti

his

20

219

17.

cardine constitutus II. a Luna possideat

aut
certe duplex cum Mercurio aut cum love
signum,
positus signum teneat, gemini nascentur aut filios geminos habebunt. Sed utrumnam masculini generis an5
feminini nascentur, hac ratione coUigimus.
Si enim
Sole et Luna et horoscopo in masculinis signis constitutis masculinarum steUarum testimonia accesserint,
id est lovis, Satumi et Martis, mascuUni nascentur.
Si vero Venus sola hoc idem fecerit, in feminino signo foi.9irii
constituta, Sole et Luna et horoscopo in femininis
signis constitutis, gemini feminini generis * * * et f femininis steUis Soli et Lunae et horoscopo hac qua
diximus ratione iungantur, diversi sexus gemini proet

3,

Si

tur.

dupUci signo

cum

4 utrumnam
nascentur
possederit ^
editura muHer /J (utrumque nam G nati pro
nam v) an BGv] aut AD vel N
o nascantur x(>
8 et] vel
a
9 hoc JG] hic A'B
10 horoscopus AB
in femininis
12 horoscopo om. A'B
feminino signo N
11 gemini
feminini G] gemini feminis N feminini D
excidit fere: <(nascentur,
Si vero (stella) hoc idem fecerit in masculino signo
femininis steUis
^
constituta,^ et femininae stellae SoU
Soli DN] teminis steUae sibi G
12 et Lunae] ac L. D
14 constitutos zl
16 eic. aut inmaturi BG
20 exierit F]
exibit J
21 ef 23 fecundo ^] secundo
22 ea A] eo
23 sit om. A'B
24 in UI aut in V BG (in tertio aut in quinto
1

possedeat

r] utrum

est

gemini

a)

25 pars loci

locum

AB

FIRMICI

220

filiorum mvenitur, in duplici signo fuerit inventus^ V.

vero ab lioroscopo locus in duplici <(sit)> signo constitutus, et Lunam in duplici signo constitutam luppiter
aut Mercurius quacumque radiatione respiciant^ aut si

cum

ea fuerint inventi, gemini nascentur.

lY.
1

[De servili genitura.] Si Lunam per diametrum

Mars Saturnusve respiciant, aut unus per diametrum
quadrata radiatione Lunae coniungat,
servus nascetur, praesertim si Luna in IMC. aut in
occasu fuerit inventa.
Si vero hos sic positos lup-

respiciat, alius se

radiatione respiciat, libertatis praemia

Sol et Mercurius in MC. pariter

piter prospera

2 consequetur.
fuerint

Si

constituti,

et

Lunam

malivola stella diametra

radiatione respiciat^ constituta in cacodaemone, qui natus fuerit mulieri sapponetur ancillae. Si vero luppiter
/oi.

10

15

quos diximus prospera radiatione respiciat^ ingenuae

mulieri supponetur.
Si locus Fortunae in malivolae
et in hoc
stellae signo partiliter fuerit inventus,

91^ I

3 signo Mars fuerit inventus, servilis erit ista genitura.

Quodsi Mars in matutino ortu in supra dicto loco
cum Saturno fuerit inventus, infelix erit servus.
Quodsi Mars in eo loco quo diximus <cum)> benivola
stella fuerit inventus, felices servos efficiet.
Sed et si
locus Fortunae partiliter in Leone aut in Libra aut
in Sagittario aut in Aquario aut in Geminis fuerit
2 add, a {post signo, transpos.

tutam N] Luna

-tuta
|

^)

Lunam

lovem aut Mercurium

consti4 re-

servili v]
lemma om. D Pio ortu servorum N
9 iungat
Venus N
respiciat om. A
A
13 consequentur N -quuntur A
MC. vel IMC. N
15 cacodaemone N] caro daemone D cardine F
16 mulieri
22 cum
19 partiliter om. A'B
om. J
17 <(hos) quos ^
infelix
Sat. f. inv. F] fuerit inv, c. Sat. aut cum Sole J

spiciat a
sterili

8 Saturnus

24 inventus om.'
23 diximus benivolae stellae corr.
25 locus Na] locum
^

et

add.

20

25

VII
inventiis, et

Mars

74,

3.

221

8.

in iisdem signis fuerit partiliter con-

Quodsi dominus signi cum4

Marte constitutus in eodem signo fuerit inventus^ aut
servos

stitutus,

benivola

alia
5

10

tatis praesidia

efficiet.

stella,

in

servili

consequentur.

statu

constituti

Si Sol et

Luna

liber-

in

car-

dinibus fuerint inventi, et Mars aut Saturnus aut cum

ipsis in cardinibus sint constituti, aut hos ex aliis
cardinibus respiciant, nulla ex benivolis stellis in cardinibus constituta, servus nascetur.
Sed et si Luna
in IMC. vel in occasu fuerit inventa, et eam de dextro
quadrato Saturnus respexerit, aut Mars ex eodem quadrato aut de diameti*o bos eosdem videat [aut certe de

Sed et si Marti coniunctam 6

Saturnus respiciat, Luna scilicet gene-

quadrato], servos efficient.

Lunam
15

20

partiliter

in cardine constituta^ servos efficiet; sed si

istam coniunctionem nulla benivola stella viderit, faciet
servos laboriosos et miseros.
Si Lunam Mars et Sa- 7
turnus [de] diametra radiatione respiciant^ nec aliqua
benivola stella Lunam viderit, nec in eodem signo
benivolae stellae se Luna coniungat, servos efficiet, et
raliter

qui

a parentibus suis alienentur.

<(Sed> et si <(sit>
in IMC, Mars vero Lunam quacumque radiatione

Luna

servos efficiet.
Si Sol et Luna in XII. ab 8
fuerint
loco
horoscopo
inventi, aut in VL, et his Sa-

respiciat,
25

turnus

Solem

quolibet
et

efficiunt.

Lunam
Sed

et

genere testimonium conmodet, nec

benivolae stellae respiciant, servos
si

Luna

in

IMC.

fuerit

inventa, et

om. A
5 praesidia] praemia x d. 220, 12. 222, 18.
12 de prins om. A'B
13 Marti x^] Mars in
dd. a
14 gene(Mars D Lunam, deinde coniunctam Mars part. N)
raliter N] ter generaliter cet. codd. trigonaliter v temporaliter vel
cardinaliter [in cardine] x in aiiquo geniturae card. 6
15 sed
18 del a
23 efficiet
om.
21 add. ^
20 efficient J
<[et qui a parentibus suis alienentur> add. D, ac videtur habuisse
etiam exemplum librarii G, qui cum totam sententiam inde a voce
alienentur l. 21 omiserit, hac ipsa voce iterata ut aberraret ad23 ab horoscopo in XII.
ductus est
24 et J] aut in
aut X
25 quolibet genere T] quomodo libet zl
commodet
26 et] nec a
27 sed et om. J
r] praestet J
1 fuerit

224,

19

FIRMICI

222

cum

foi.

ea Saturnus, Mars vero eos aut [de] quadrata aut

Sed
[de] diametra radiatione respiciat, servos efficient.
9 et si Sol in XII. loco ab horoscopo fuerit inventus,

91^11

Luna

anafora horoscopi, et nuUa sit benivola

cardinibus constituta, servi simili ratione
nascuntur.
Sed et si Sol in XII. ab horoscopo loco
fuerit inventus, et Luna in VIIL^ nec eos benivola
10 stella prospera radiatione respiciat, servos efficient. Si
et

stella

in

in

genitura Luna quidem in MC. fuerit invero

Sol
sit in VI. loco ab horoscopo constiventa^
tutus^ domini vero signorum amborum, id est eius in
quo Luna est et eius in quo Sol est, in VIII. ab
11 horoscopo loco sint constituti, servos efficient.
Quod
si domini eorum signorum in quibus sunt constituti
[domini signorum] Sol et Luna, aut in horoscopo aut

in nocturna

10

15

MC.

in

fuerint partiliter constituti, sic ceteris steUis

constitutis sicut ante diximus, servus quidem nascetur^

sed in prima aetate constitutus libertatis praemia conSi vero hi ipsi in hora aut in MC. sicut
diximus aut in IMC. aut in occasu fuerint aut in V.
ab horoscopo loco positi aut in XI., tardius manu12mitteBtur.
Si Sol in IMC. fuerit inventus, Luna vero
in VI. ab horoscopo loco constituta, luppiter autem
in MC. sit positus, Venus vero aut Martem aut Saturnum inpugnet, aut certe in deiectis locis fuerint
sequetur.

Mars vero B G] et Mars N ei A {qui om. vero

(nam post efficient l. 2 verba Sed et
2
Mars iterata sunt) Mars D
1 et 2 del. a
Sed et si G] Sed si AB Si J
3 ab hor. loco A
1

et

altero loco

vola sit zlG

10 in VI. sit

AG

efficiet

11

corr. g

dominus

MC.

vel

efficient)

si

Luna

efficiet

4 beni-

IMC.

amborum
D cum T

corr. ^

signo12 est
eius in ^] eum in N cum in
IX. J
13 efficiunt
14 dominus A'B
Sol
15 del. x6
16 medii caeli parte
Solis et Lunae corr. za
19 laora
sint constituti A Merc. partiliter fuerint const. G
21 positi Gv] positis
sicut A^] ut BG
r] horoscopo A
aut
22 IMC. <?]
rarius vel tardius
posito J
23 autem T] vero A
l. 24
MC. in IMC. mutandum
24 Venerem autem et Martem A

rum A

JG

BDG

AB

MC;

20

25

VU

4,

223

815.

Sed et si Sol et
constituti, servi nati manumittentur.
VI.
ab
in
sint
horoscopo loco constipartiliter

Luna

vero stellae in MC. fuerint inventae, faciunt ex servitute ad libertatem transferri.

Si Luna 13
in VL ab horoscopo loco fuerit inventa^ et Mars in
superioribus caeli partibus constitutus [et] Lunam

tuti, ceterae

quadrata radiatione respiciat, et domini eorum signoin quibus Sol et Luna fuerint constituti, in in.
ab horoscopo loco sint positi, Saturnus vero in boroscopo sit partiliter constitutus, servos usque ad diem
ultimum vitae facit permanere. Si Luna in IMC. iuerit /oi. 92r i
inventa, Sol vero cum Marte in occasu fuerit consti- 14
tutus^ Satumus vero et luppiter in VI. sint ab horo-

rum
10

15

20

scopo loco constituti, aut in VIIL, servos facient laboriosos infelices, et qui semper servitutis onere deSed et si luppiter cum sole in VI. ab
primantur.
loco
fuerit inventus, Luna vero cum Marte
horoscopo
in occasu fuerit constituta, et Venus in IMC. sit posita^
Saturnus autem III. ab horoscopo locum teneat, servi
simili ratione nascuntur. Si Saturnus in XII. ab horo- 15
scopo loco fuerit inventus, Mars vero in anafora horoscopi

sit

constitutus, et

Luna

partiliter sit in

horoscopo

constituta, luppiter vero in VIII. sit loco ab horoscopo

constitutus, et Sol in III. loco ab horoscopo positus,
25

servi simili ratione generantur.

Si Mars in deiectione
sua fuerit constitutus, id est in eo signo in quo huet Luna minuta luminibus ad eum feratur,
Satumus vero in III. ab horoscopo loco sit constitutus, et Sol in IMC. sit positus, benivolae (jeroy stellae

miliatur,

6 del. a
in A
7 dominus corr. ^
8 fu9 sint loco a
horoscopi sit parte const.
14 aut J] vero
facient F] efficient J
post lacunam
17 in occasu cum Marte J
19 autem F] vero
IV. N {om.
servili natione corr. a
22 sit in hor. part.
D^)
23 sit in VIII. (VIII. vel IX. N) ab hor. loco
24 ab hor.
loco JQr
29 Sol ^] Mars vel Sol N Mars cet
MC. A'B
add. ^
<^ety beniv. %

4 ad om.

erint om.

FIRMICI

224
in VI.

loco

sint

constitutae,

servos infelices

efficiet.

16 Si Luna minuta luminibus^ et in eo signo constituta

in quo humiliatur, in VII. sit loco ab boroscopo cum
Saturno partiliter posita, Mars vero in VI. loco ab
boroscopo et Sol in III., servus simili ratione nascetur.
Sed et <si)> in III. ab horoscopo loco Sol cum malivola stella fuerit inventus, aut in
stellae in deiectis

luminibus simili
17 servos debiles
ordinatis,

locis

modo

faciet.

Luna cum

IMC,

benivolae vero

sint

Luna minuta

in

sit

positae, et
deiecto loco

constituta,

Quodsi ceteris sic sicut diximus

Marte in XII. loco sit ab horo-

sGopo constituta, Saturni vero stella in IMC. fuerit

Si Sol aut cum
inventa, nascentur servi lunatici.
Marte aut cum Saturno in anafora horoscopi fuerit
inventus, Luna vero in XII. ab horoscopo loco sit
/01.92^11 constituta, et benivolae stellae in III. sint ab horoQuodsi
scopo loco positae, servos infelices efficient.
his sic ut diximus ordinatis luppiter in MC. fuerit
inventus, post multos annos libertatis praemia conseSi omnes benivolae stellae in VI. ab horoquuntur.
18 scopo loco fuerint inventae, malivolae vero aut in IX.

10

15

20

aut in VIII., Luna etiam in III. sit loco ab horoscopo

posita, nascentur servi miseri aprocopi oligochronii.

V.

NUMERO DOMINORUM UT INVENIAS

QUOT DOMINORUM SIT SERVUS.]

[DE

25

Si autem aut in II. aut in V. aut in VIII. aut in

XI. ab horoscopo loco Luna fuerit inventa, in mascu1 sint loco
et in VII.

N]

loco om.

cum

loco sint

A'BD

GN

efficient
|

ratione
6 add. v
7 inventus A'B] consi cum zl
r] modo J
9 loco sit] sit om. N sit loco ^
stitutus ACr
MC. A'B
11 sit loco
10 Quodsi sic cet. sicut N Quodsic cet. ut D
20 VI. vel
15 loco sit PN] loco om. DG sit loco ^
XII. N
21 aut
VIII DG| in IX. aut in VII. vel VIII N
23 apoaut in VIII. aut in IV A' aut in VIII. aut in VII. B

horoscopo om.

copi

at

cf.

26 autem in

r 185,

24 lemma om.
3.
Vett. Val. 92, 30
aut in (vel N) VIIL aut in V. /1

VII

155,

4,

225

4.

lino signo, dominus vero signi Lunae aut in humilitate sua aut in deiectis locis fuerit inventus, Martem

vero

Luna

ciat,

ob

superior effecta quadrata radiatione respiquia Mars a Luna in IV. signo est constitutus, qui sic natus fuerit quattuor serviet dominis.
lioc

Quodsi inter Lunam et Martem alia stella media fuerit

inventa, ad praecedentem numerum dominus alter addetur.
Sed et si Sol in diurna genitura quantacumque 2
10

signa a Marte recesserit, deiectus aut signo aut loco,

tantos dabit dominos.
In nocturna vero genitura
quantiscumque signis a Marte vel a Saturno absit
deiecta Luna, ab ipso numeras usque ad novissimum
* * * tantos dominos
invenies; duplicia signa pro
duobus numeras dominis. Si Sol et Luna in serviliS
genitura deiecti fuerint, domini vero eorum signorum
in quibus Sol et Luna sunt constituti, in cardinibus
geniturae sint positi, aut in alienis signis, aut in
^c

15

20

25

:f

humilitatibus suis, potentium dominorum servi fient.

Si vero luppiter hos quos in cardinibus diximus collocatos, prospera radiatione respexerit, libertatem consecuti maxima gloriae consequentur insignia.
Si Sol /oi.i/2^1
et Luna aut in anafora sint horoscopi aut in VI. ab4
horoscopo loco aut in VIII. aut in XII., si<(ve)> par[tiljiter siv^ separatim, et sint in deiectionibus suis
constituti, habeantque in eodem signo in praecedentibus partibus malivolas stellas, debiles caecos servos
efficient, qui in publicis deiecti locis vitam suam men-

dicitate sustentent.

2 ab horoscopo locis J
4 lY. ^]
Martem N] Marte
7 in numerum AB
8 si del. v.
quadrato
quantiscunque
12 numeras F] numera J
signis J quantumc. signa Gv
numerans a
13 exciderunt et alia et et quanta signa numera\

14 numeras

AG] numerans B numera J

16 sint
19 dix. in card. v
23 aut YIII. aut
XII. J
add. V
24 del. x
27 facient AB
deiecti]
28 sustinent
degentes a
(sustineant v)

veris a

DG

17

aliis

AB

FiRMicus, edd. Kroll,

Skutsch

et

Ziegler.

II.

15

FIRMICI

226

[QUATENUS INVENIAS AN SERVI SINT

VI.

PARENTES.]

Cum

luppiter et Saturnus pariter in IMC. fuerint

constituti, et Sol in VI. [signo] sit ab

dic patrem fuisse servum.
Sed et si

fuerit inventa,

cum Marte

et Sol

horoscopo loco,

Venus

in III. sit

IMC.

in

ab horo-

scopo loco constitutus, similiter monstrat patrem serSed et si Sol in domo Saturni fuerit inventus,
et Saturnus in VI. ab boroscopo loco, servum patrem
2 monstrat.
Si Luna cum Marte aequis partibus in

vum.

alienis

in boroscopo fuerit
matrem faciet ancillam.

signis

tatione

eius signi in
tate sua sit

inventa, sine

Sed

et

si

10

dubi-

dominus

quo Luna
aut

in

fuerit inventa, aut in humilideiectis locis, matrem ancillam

Sed

simili ratione ostendit.

et si

minuta lumine Luna

15

cum Marte
Sanafora

in boroscopo fuerit inventa, et Saturnus in

Sed et
sit horoscopi, matrem faciet ancillam.

Luna in IMC. <^fuerit inventa minuta luminej et

in eodem signo cum malivola stella coniuncta^
matrem faciet ancillam. Sed et si Luna in IMC.)> fuerit
si

sit

20

dominus

ipsius loci in VI. ab boroscopo

loco inveniatur, matrem demonstrat ancillam. Si Solem
et lovem in deiectis videris locis aut pariter aut diviconstituta, et

sos,

VI.,
mili

ut unus
dic

in XII. ab horoscopo loco

patrem fuisse servum. Sed et

modo cum Venere

in

deiectis

locis

simul positas aut divisas, aut una in VI.

5scopo

<(loco^,

alia

in

XII.,

matrem

sit,
si

alius in

Lunam

si- 25

aut
ab horo-

videris
sit

dic ancillam.

Si

3 et
1 Doctrina an natus a servo vel libero sit genitus N
4 del. N (sexto om. AB)
6 Sol fuerit cum AB
v] aut
12 facit A J
15 de7 loco oni. J
13 inventa oni. J
17 facit N
19 <^Vecemit ai: ostendit D
18 add. N
20 faciet ^] facit N
imo (pro IMC.) N
nu8)> in %
23 viderit A'BN
26 videris locis
24 ut G] et
27 divisa sit una A divisa sit autem una B
ab horoscopo
XII. JG] VIII.
alius J
28 add. Nv
post XII. ponit J
B om. A in lacuna 3 litt.
dic xff] dico (dicas a)
|

JG

VII

Liina et

Venus

227

in tropico

loco,

scilicet

ab horoscopo loco
in primis cardinibus

stella in VI.

signo, et
sit,

alia in

aut i^ri- /01.92" ii

VIII., nec luppiter sit
mos cardines trigonica radiatione respiciat, matres demonstrat ancillas, et quibus ianuarum custodia credaSi Sol et

tur.

Luna

in VI. ab

horoscopo loco fuerintG

dominus signi sit pariter con-

inventi, et in ipso loco

stitutus,
10

19.

occasu fuerint inventae, id est in

in

Vn. ab horoscopo
una malivola

6,

honim parentes

servitutis et infelicitatis onere

Si vero benivolae

deprimuntur.

in

stellae

cardinibus

fuerint inventae, postea parentibus aliqua felicitas conferetur.

Si Sol et Luna in deiectis ab horoscopo 7
fuerint inventi, et in cardine aliquo Venerem
constitutam Saturnus diametra radiatione respiciat, aut
quadrata, aut si cum ea fuerit inventus, servos effi-

locis

15

Sed et si Mars cum Venere sit sicut diximus,

hoc idem simili ratione perficitur. Sed et si Sol et 8
ciunt.

Luna

in deiectis locis fuerint constituti, et malivolae

eodem signo, aut in quo est locus For-

stellae aut in
20

tunae constitutus, aut in horoscopo, aut in ceteris

cardinibus, aut in anaforis cardinum, servos simili
ratione faciunt.
Sed et si Saturnus in VIII. ab horoscopo loco fuerit inventus, aut in anafora horoscopi,
et Luna aut in anaforis sit aut in epicataforis, Venus

25

vero

sit radiis Solis absconsa, aut in

scopo loco, servos faciet captivos.
in deiectis locis constitutis, unus de
dine sit partiliter constitutus, alius

sit ab horoSole et Luna9

XII.
Si

nialivolis in car-

vero aut in

ana-

AG

BGv
BGv

4 in primos
5 demonsfarant
8 sit signi J
9 parentes et
servitntis infelici onere J
12 [ab] ho16 sit]
225, 2 {243, 5)
roscopi G nisi omnino delendum cf.
sic
17 perficietur A'G
19 aut post signo
si om.
21 simili ratione servos efficinnt
om.
(efficient Gv)
22 et om.
Satnrnus om.
25 in ra24 sint
26 Sole
diis
constitutis a] Sol
constituti (Solis
27 locis fuerint
28 post conN)
unus] Venus
stitutns verha servos efficiunt. Quodsi his sic (sic om. A') sicut
j

N
A

AB

d
AB

BG

JG

GN

diximus coUocatis praerepta cx sequeutibus {228,

1)

exhihent

15*

A'B

FIRMTCI

228
foris

aut

in

epicataforis constitutus,

servos

efficiunt.

Quodsi his sic sicut diximus collocatis benivolae stellae

coniunctionem Lunae crescentis acceperint^ aut si in
cardine partiliter fuerint inventae, aut in epicataforis,
nati servi libertatis praemia consequentur, aut in filiorum loco nutrientur.

10

Si Sol et Luna non sint in deiectis locis, Saturnus

vero aut Mars in cardine sit aliquo partiliter constitutus, alius vero ex ipsis in anaforis sit aut in epiet Solem et Lunam ambo id est
Mars qualibet radiatione respiciant, captiefficiunt.
Quodsi lios omnes sic collocatos beni-

cataforis

positus,

Saturnus

et

foi.93^iYOs

llvola stella aut in cardinibus posita aut in anaforis

cardinum coUocata prospera radiatione respiciat, ex
Quodsi plucaptivitate prospero praesidio liberantur.

10

15

res benivolae stellae et in superioribus locis coUocatae

coniunctionem Lunae crescentis exceperint, ceteris sic

ut diximus constitutis,
venientes Hberabuntur.

ad ipsa captivitatis discrimina

VIL [DE FERINIS ET DE QUADRUPEDIBUS

GENITURIS.]
Si Luna in contortis vel in ferinis signis fuerit

20

inventa, id est in Tauro <aut> in Cancro aut in Scorpione aut in Capricorno aut in Piscibus, nec dominus
signi in quo Luna fuerit inventa, cum Luna
partiU societate coniunctus, et aUa eam maUvola
steUa aut diametra aut quadrata radiatione respiciat,

ipsius
sit

AN

1 constitutus del. 6
2 sic om.
3 crescentis a]
currentis codd. (occurrentis A)
4 fuerit inexceperint ^
venta /i
5 consequuntur
7 in deiectis non sint
8 sint
collocati J
11 ratione AB
10 sit positus
13 anafora AB
16 stellae om. d
et del. v.
17 coniunctionis BG
De
19 venientis AB
20 de sec. om. B
|

JG

AN

et portentis D De monstruosis figuris

22 signis vel in ferinis
23 add. ^
aut ante in
27 de diam.
26 eam] etiam
6m.
Scorp. ^] et

quadrupedibus genituris

aut de quadr. rad. respiciant

AB

25

YII

6,

107,

229

4.

aut cum ea sit pariter constituta, secunda vero malivola stella in anafora sit horoscopi, et dominum Fortunae respiciat, quadrupedes de quadrupede nascentur,
et dominus Fortunae
quibus diximus fuerit inventus. Si 2
vero dominus Fortunae aut dominus horoscopi in humano signo fuerit inventus, in VI. scilicet ab horoscopo loco, ceteris omnibus sic sicut diximus constiSi malivolae
tutis, nascetur ex homine portentum.
si

praesertim

10

in

his

signis

dominus horoscopi
in

stellae in cardinibus partiliter fuerint coUocatae, aut

in anaforis cardinum, Sol vero et Luna in cardinibus
diametra se radiatione percutiant, benivolae
positi

neque in cardinibus sint positae^ neque

cardinum, aut radiis sint SoKs absconsae,
Si vero Mars 3
aut quadrupes nascetur aut monstrum.
aut Solem aut Lunam aut horoscopum aut quadrata
<^vero)>

stellae

in anaforis

15

20

25

aut diametra radiatione respiciat, et fuerit natus quaSi vero ceteris

drupes, sacrificiis publicis destinabitur.
sic sicut diximus ordinatis, luppiter et Venus extra
cardinem positi aut Solem aut Lunam aut horoscopum/o^s^''//
viderint, quadrupes quod natum fuerit aut coletur ab
hominibus, aut [ad] templorum et simulacrorum consecrationi destinabitur.
Sed haec tibi omnia ex eo4
libro qui de fine vitae a nobis scriptus est, ex trigono orthogono manifestius intimantur. lUic enim
trigoni orthogoni ratio quae quibusdam Graecis
obscuritatis videtur ambagibus involuta, manifestis et
brevissimis interpretationibus explicata est.
2

pes

dominum

ADN^

a]

dominus

nascetur

Dv

et

quadrupedes BGN*] quadruet d. h. aut dom. F. ^

18 add. ^ (autem a)
Sol ABD

K
A

8 sic om. J
11 Sol]
16 aut ante quadrata om.

P] aut

zl
I

si

17 respexerit A
22 del. A
tri24 inscriptus A
|

consecrationem A*v

25 orthogonii D orthogonio
goni Ba
27 videbatur A
26 orthogonii d

intimatur

AJ

FIRMICI

230

[DE CAECIS ET DEBILIBUS ET VITIOSIS;

YIIL

HABES ET

INFRA.]

Sol in horoscopo fuerit inventuS; et Luna in

MC, malivolae vero ambae ita sint divisae, ut una
Solis alia Lunae anaforam teneat, et ab his alienae
sint benivolae steUae, caecos efficient aut vitiatos luminibus.
Sed et si Luna cum Sole synodica radiatione fuerit coniuncta, et sint in anaforis aut in epicataforis cardinum constituti, et Saturnus et Mars in
cardinibus sint partiliter constituti, oculis caecitatis
2vitium infertur. Sed et semper generaliter si in anafora malivolarum Sol et Luna sint constituti, vitium
Si Sol et Luna synodica radiaoculis faciunt inferri.
tione coniuncti, in cardine aliquo fuerint constituti, et
Mars in eodem loco positus partili sit iUis radiatione
3 coniunctus, oculis vitium caecitatis infertur. Sed et si
Sol et Luna in horoscopo fuerint inventi, et Mars in
* * * ab horoscopo loco constitutus, nec benivolae
1

Si

Solem

stellae

et

Lunam

1 lemma hab. PD nisi quod hab. et infra om. D De impe5 et

dimentis visus N
4 MC. vel IMC. N
ut aut J
6 efficiunt AB
7 si om. FD^
ratione x
om.
et Luna
10 vitium caecitatis ^
12 maliv. <(stellarum^ 6
sint A] sint et Luna
13 si om.
15 illis g"] illi ista
|

BDG

illa ista A illi N (ista v)

18 lac. hab. AG e^ B {qui
aliquo cardine add.) VII. v IV. a (jpraeter numerum videtur ex26 me24 add. t
ab om. A
cidisse sit vel fuerit ^)
Sadici 6
intervenienti A'B (medicina interveniente a)
turno
constitutus (-tuta
constituto Luna %a'\ Saturnus
[

BD^G

-tuto D^)

domina (dominus

10

15

radiatione respiciant^

aliqua

vitium oculis infertur.

Sed et si Sol in horoscopo
cum Saturno partiliter fuerit inventus, et eos Mars
aut quadrata aut diametra radiatione respiciat^ vitium
4oculis similiter infertur.
Quodsi hos sic ordinatos
benivolae stellae <(de)> superiore loco prospera radiatione respiciant, aut divinitatis praesidio caecitas aut
medicinae interventu curabitur. Si Saturno in horoscopo constituto Luna sit in VIII. ab horoscopo loco

A'B*')

20

25

Yir

231

1-9.

8,

posita, aut si Luna in horoscopo constituta Saturnus

sit in VIII. ab horoscopo loco positus,
oculos vitio foi.os^ i
suffusionis

excaecat.

cum Mercurio

Sed

in YII. ab

et

si

Sol

cum Marte aut5

horoscopo loco

fuerit, luscos
efficiunt, sed quibus aliquando homicidii facinus inferatur.
Si Sol in aliquo cardine partiliter fuerit col-

locatus, aut Saturno aut Marte in anafora eius positis,

Si vero Luna in cardine
dexter oculus vitiabitur.

10

fuerit coUocata, et in anafora eius Saturnus aut Mars,

Si vero Sol et Luna 6
sinister oculus hoc idem patitur.
pariter constituti in cardine fuerint inventi, aut in

diametra se aut quadrata radiatione respiciant, et utriusque anaforas id est

diversis cardinibus collocati aut

15

20

Solis et Lunae, malivolae possideant, [in] utrisque oculis

vitium infertur caecitatis.
Si vero his sic ut diximus 7
in cardinibus positus sit,
Mercurius
aut
<^constitutis,
aut in anaforis aut in epicataforis cardinum, facit debiles captivos biothanatos.
Si vero his sic ut dixilovem
Saturnus
vel Mars de loco
mus)> collocatis,

superiore respiciat, gladiatores efficient, sed qui damhoc exitium transferantur.

[De claudis et paralyticis.] Si Mars in car-8
dine aliquo partiliter fuerit coUocatus, et Saturnus
aut in anafora eius sit aut in alio cardine positus,
et ambo Lunam vel quadrata vel diametra radiatione
respiciant, aut si cum uno ipsorum in eodem signo
aut claudi 9
aequata sit partium societate coniuncta
aut paralytici fient.
Sed et si Saturnus in cardine
sit aliquo constitutus, Mars vero in anafora eius sit
nati ad

25

1 positus AB^
aut x(>] et
3 Sed et om. zJ
7 Saturao N] Saturaus
Marte
positis ^] Mars
positus
10 idem patitur ^] patitur idem J idem patietur
11 fuerint in card. constit. aut in div. card. inventi J
14 malivolae <(stellae> 6 commendante clausula
del. 6
utroque
oculo J
15 infertur vitium A
caec. inf. 6
16 add. N
18 biothonatos N
22 lemvia
his] iis N ut semper fere
24 alio F] aliquo J
om. N
26 uno om. AB
ipsonim
29 sit alt. om. AB
28 fiunt
Sed et om. J
aliquo A
I

JA

FIRMICI

232

positus, Lunam vero aut Mars videat aut Saturnus^ hoc

simili ratione perficiunt.
Aut enim ex alto aut

idem

ex quadrupede deiecti, aut huiuscemodi discriminibus

inplicati,

corporum damna patientur.

[QUATENUS INVENIAS QUIS PRIOR DE

PARENTIBUS MORIATUR.]

IX.

In cuiuscumque orenitura Sol male fuerit collocatus,

signi eius dominus in quo Sol fuerit inventus,
si vero Luna hoc
/oz.sj// pater prior interibit;
passa fuerit,
mater.
Quod dicimus tale est. Si horoscopus in
Ariete, Sol in Aquario fuerit inventus, et [Saturnus]
in Piscibus vel in quadratis signis Piscium vitiatus

vel

est dominus signi Solis, id est Saturnus, f ac per lioc

pater istius geniturae prior interibit, quia Sol vitiati
et malivoli et interfectoris loco cecidit.
Hoc si Lunae
2 contigerit, matrem prius dicimus interire. Si vero his
Mars Saturnum quadrata
sic ut diximus ordinatis
radiatione respiciat, pater biothanatus iussu vel ira
Si vero his sic sicut diximus ordiprincipis interibit.
natis luppiter in cardinibus fuerit inventus, patris infortunia mitigantur, sed <si)> in diurna genitura Solem
Hoc enim quod
respiciat, in nocturna vero Lunam.

diximus si in noctuma genitura Luna passa fuerit,

mater similiter interibit. Sed et tunc haec mala for1 Mars vid. aut Sat. zlG] Sat. aut Mars videant A Mars
5 Quatenus invenias
4 patiuntur AB
aut Sat. videat Bv
6 moriatur vel quatenus A {hoc
om. D
prior om. AB
lenima hab. N: Qualiter sciatur quis parentum praemoriatur)
10 mater <(interibit>, sed
7 <(Si)> in ^
8 eius signi N
I

postea del. G
horoscopante

diximus AGr

{cf.

24:5, i)

horoscopus in T]

13 est prius\ sit ^

ac] et
16 prius J] primam
J; an del. ?
per hoc] per noctem x
18 iussu vel iraj alter17 saturnus
priorem a
24 et
21 add. N (si pro sed x)
utrum delendum censet t
om. h.' A

11 del. ^

lo

is

20

VII
tius convalescunt,

10

15

20

99,

233

6.

sic sicut

diximus ordinatis, (siy

aut in deiectis locis fuerint^ aut

Si Solem in cardine aliquo 3
radiis Solis absconsae.
constitutum aut diametra aut quadrata Mars radiatione
respiciat, aut si cum ipso fuerit in eodem signo
aequata partis societate conpositus, pater iussu prinSi vero sic Soli ordinato
cipis biotbanatus interibit.
eadem Saturnus qua Mars fuerit radiatione coniunctus,
aut in aqua pater aut ex humoribus interibit aut veneno.
Si Sol in anafora horoscopi fuerit inventus,
et Mars eum quadrata radiatione respiciat, sanguinem
reiectans pater interibit.
Sed et si in VI. ab horo-4
scopo loco Sol fuerit inventus, aut in III. aut in XIL^
et <(eum)> malivolae stellae quadrata radiatione respiciant, aut si cum eo fuerint inventae, patri malae
mortis exitium infertur.
Si vero Sole sic sicut diximus ordinato Saturni per quadratum radius accesserit,
aut si cum eo fuerit inventus, absconsis pater et
latentibus aegritudinibus interibit, id est djsenteria
benivolae

liis

8,

stellae

et ceteris huiuscemodi aegritudinibus.

Sed et 5
Sol in occasu fuerit inventus, et Mars et Saturnus
in IMC, hoc idem patri simili ratione perficiunt.
Si
vero Lnna sic sicut diximus Solem, [sic] fuerit ordi- /oi.

pthisi
si

25

94'^ i

malivolarum stellarum radiatione pulSed in his omnibus

sata, similia mater patietur exitia.
mixturis benivolarum stellarum radiationes diiigenti
hac

nata, et

sit

debemus ratione coUigere.

1

sic

om.

aliquem

add.

6 partis

Nam

<si)>

ante his malit x

AD*] parte B

Venus 6

3 inter cardinem
7 Soli

G om. A
(Si autem Sol

part.

luppiter et

10 aut si Sol
Sole
Sole sic J
a)
13 Sol rj Mars d
14 add, a
inventa
16 fuerit
16 inferetur
17 Saturni ^] Sacorr. D*a
Soli ^
19 id
turnuB
18 et om. J
acceperit vel accesserit AB
t]

JGv

dysenteria ptysi (typsi D) J] dysinteriosi ptisici A

23 Luna post dixidysenteriosintysi G dysenteriosintixi B
26 radiationes a] radiamus po^i. J G
del. a (sicut J)
27 debemus diligenter colligere
tione A'B radiationem
J
add. X {post ordinatis a)
est om.

JG

'

FIRMICI

234

sic sicut diximus ordinatis, aut in cardinibus

positi aut in oportunis geniturae locis Solem prospera

ceteris

radiatione respexerint, praecedens patris infortunium

mitigatur; si Lunam, matris. Si yero opitulante beni-

vola stella et sic sicut diximus posita, dominus eius

signi in quo est benivola stella collocata cum malivolis stellis vel cum Sole fuerit inventus, in praecedenti scilicet deiectione qua diximus, infortunia praedicta circa patrem vel matrem fortius convalescunt.
7 Sed frequenter cum temporalis luppiter ad Martem
<(in> genitura venerit, vel si eum quadrata radiatione
Hoc idem Saturnus temviderit, patri mors afferetur.
si Solem in genitura positum quadrata
aut diametra radiatione respiciat.
Si vero hoc Lunae
Saturnus fecerit temporalis, mater morietur, sed hoc
non semper sed cum temporis ratio exegerit, secundum steUarum dominia de quibus ante tractavimus.
^ Si vero hoc partiliter volueris invenire, ***** pertractare-, f est enim tibi absconsa et multis generibus
conprobatam monstrant. Si fuerit diurna genitura, conputa a Sole usque ad Lunam omnia signa quae sunt
ad ordinem posita, et quantuscumque signorum numerus collectus fuerit, tantum rursus ab horoscopo
conputa, et si ultimi signi numerus in masculino signo
fuerit inventus, pater prior interibit, si vero in femi9nino mater. In nocturna hoc idem inmutata ratione
Si itaque fuerit nocturna genitura, a Luna
coUigitur.

10

poralis faciet

inchoans
1

usque

ceteris om.

Solem

ad

conputa

omnia

2 positis corr. a (positus A)

similiter
3 respe-

4 mapraecedentia p. infortunia mitigantur zlG

tris JT] Martis J
5 sic om. J G
8 qua] cf. Foerster Jahrb.
9 fortius B ut videtur] potius AGN 07n. Dv
Suppl. XXVII 184
10 Martem <in> genitura ^] Martem geniturae J Marte ////
12 afgeniturae A Martis geniturae Bv Mart. geniturae G
fertur
18 vero hoc ^] vere ac
excidit fere: myriogenesim
debebis x
19 est enim] haec enim y, rem
pertractare del. a
G
absconsam 620 conprobata vh
monstrat Ax monstrabo
G
24 computas JG
27 in nocturna
signo om. J

xerit

15

20

25

yn

9,

610,

235

2.

signa quae sunt per ordinem posita, et quantuscumque

signorum numerus, tantum ab horoscopo innumera, et si in feminino signo novissimus

numerus fuerit inventus, pater prior interibit, si yqto foi.oi^ n
in masculino mater; aliter enim in diurna aliter in
nocturna genitura monstrat. Sed et si Sol et Luna 10
fuerit

clioans

in masculinis signis fuerint inventi^ horoscopo in signo

10

masculino constituto, MC. vero aut Mars aut Saturnus

Si vero Sol et Luna et
teneat, pater prior interibit.
horoscopus similiter in femininis sint signis constituti,
et Mars aut Saturnus in MC. fuerint inventi^ mater
Sed hoc et a nobis et a plurimis inprior interibit.
Illud vero quod praecedenti conputatione
probatur.
colligitur, mortem veris rationibus monstrat.

X.

15

[DE FILIIS INIMICIS PARENTUM.]

Si in genitura Mars aut Saturnus in VIL ab horo- 1

scopo loco fuerit inventus, Sol vero in VIII. ab horoscopo loco, aut alienabitur a patre, aut gravia habe20

25

bunt iurgia simultatum. Sed et si Mars in anafora

horoscopi fuerit inventus, aut in anafora MC, hoc
idem simili ratione perficitur. Sed et si Mars in horoscopo vel in MC. partiliter fuerit inventus, Sol vero
aut in occasu aut in IMC. fuerit constitutus, hoc idem
simili ratione perficitur.
Si vero haec schemata mali- 2
volarum stellarum quae diximus cum Luna fuerint,
inter matrem et filios inimicitiarum iurgia concitantur,
praesertim si sic Lunam positam Saturnus respexerit.
2

tantum AJ tantus
ab J]
4 fuerit numerus zl
5
|

signi
stratur x

stitutum

7 horoscopo
horoscopus
.

in
3 signo novissiinus
in sec. et tert. del. a
6 monconconstituto ^] horoscopum
constitutus J
8 MC. JG] Mer.

curius {vel -rium) AB

aut prius om. J
14 mortem A'J
mortis (mortes ^)
17 loco om. J
18 alienabuntur a dausula
adiuvante
19 et om. J
22 pargravia ABNJ gratia DG
tiliter ABJ parte J part G
24 schemataj scemata J Gv semota
AB
25 stellarum om.
26 filium N
27 positam om.
]

FIRMICI

236

foi

Sed et quicumque in diurna genitura Solem in finibus

Martis habuerit, in noctuma vero genitura in Saturni,
et Solem per diem quidem Mars, per noctem vero
Saturnus quadrata aut diametra radiatione respexerit,
nec bos omnes benivolarum stellarum radius mitiget,
patres suos filii interficient; si vero Luna sic fuerit
Si Sol in finibus malivolarum stelSinventa, matres.
larum aut in domibus constitutus in VI. vel in XIL
loco sit ab horoscopo, et eum sic constitutum malivola
stella quadrata vel diametra radiatione respiciat, filios
94^2 exberedari faciet a
Si vero Solem sic posipatribus.
tum benivola stella ex aliqua parte respexerit, paternae
animadversionis severitas mitigatur.
Si vero Sol in
anafora horoscopi vel in VIII. ab horoscopo loco fuerit
inventus, non quidem exheredabitur a patre^ sed pater4nam faciet substantiam quolibet genere dissipari. Si
vero sic sicut diximus Solem positum benivolae stellae
respexerint, pauca de paternis facultatibus interibunt.
Hoc idem in matribus vel in maternis patrimoniis

Luna

perficiet;

hoc amplius [Luna]

si

4 Saturaum
<(si)> ^ si pro et x
radius benivolaram stellaram /IG
7 malivolarum stellarum
mitigat AB (mitigarit f radiatio 6)
finibus /i
horo9 ab horoscopo sit (loco om.) D (in VI.
15 exheredita13 Solem J (Solem sic N)
scopo om. N)
bitur AN {sic et l 11 'S)
19 matemis matrimoniis J
20 del. 6 (an si Luna.? ^)
21 add. ^
in XV. aut in XVII
AB
28 hoc sic posito corr. a
signo tropico J
2

Satnraum

5 hos

3 et

JG] hoc AB

10

15

sic sit in geni- 20

tura posita, <ut> aut XV. aut XVII. partem in tropico

signo teneat, et eam malivolae stellae quadrata vel
diametra radiatione respiciant, materna substantia dis5 sipatur. Si vero sic positam Lunam benivolae stellae
qualibet radiatione respexerint, quodcumque de maternis
facultatibus reservatur.
Sed et si Sol et Mars simul
in aliquo cardine fuerint in tropico signo, paternas
facultates faciunt dissipari.
Si vero hos sic positos
benivola stella respexerit, quodcumque ex paternis

25

vn

10,

Luna

XI.

10

15

20

25

in

materna genitura

perficiet.

MORTE PARENTUM ORBANTUR.]

[DE HIS QUI

Cum

237

3.

Hoc idem

facultatibus reservatur.
sic posita

211,

ab

locus in duplici signo 1

duplicibus signis etiam Librae
signum addetur), Venus vero in quocumque cardine
fuerit inventa, separatis discidio parentibus soli filii
relinquuntur. Sed et si duplex signum similiter in
occasu fuerit^ et horoscopus in duplici, Saturnus vero
sit in aliquo cardine constitutus, Sol vero et Luna in
malivolarum stellarum signis constituti in deiectis sint
locis ab horoscopo positi, ambo parentes citis mortibus interibunt. Si vero Sol solus sic fuerit sicut 2
diximus positus, solus pater interibit; si vero Luna,
Sed hi casus usque ad XV. et XVI. annum/oi.94//
mater.
Intra hoc tempus sic ordinatae stellae
inveniuntur.
Insicut diximus, parentum nobis nuntiant mortes.
venies autem tempus mortium cum Saturnus temporalis ad haec venerit loca^ quae in praecedenti demonYII.

inventus

fuerit

horoscopo

(sed

Sed et si in duplicibus signis 3

stratione signavimus.
cardines fuerint, et Sol et Luna in occasu vel in MC.
fuerint, dominus etiam geniturae aut in occasu sit aut
in IMC., parentes in prima filiorum aetate moriuntur.
Si MC. in signo masculino fuerit inventum, mater
eius geniturae duos maritos sortitur^ ita ut hic de secundo sit marito natus; si vero in feminino, de secunda nascetur uxore, praesertim si MC. in duplicibus
vel in tropicis signis fuerit inventum.
3 lemma om. N De discidio et cita morte parentum D
7 dissidio
5 etiam Librae l^ et Lunae J
6 addatur a
BG
13 solus sicut diximus fuerit J
15 hi a] hic casus
16 invenitur N invenintur D
orditae
JJ ausus
nuntiat
17 parentis
18 motium B motuum A
19 demonstratione om. J
20 et om. J
21 fuerint cardi|

IMC.
nes J
25 sortietur
I

'

24 MC. signum masculinum

27 uxores J
28 inventus

f.

inventus

BDG

FIRMICI

238
4

[De liis qui adoptantur.] Si vero Yenus in

Geminis fuerit inventa, aut in trigonis Geminorum
signis, aut in Piscibus, aut in Tauro, faciet adoptari.
Sed in Piscibus et in Tauro etiam si non fuerit in
cardinibus^ hoc idem faciet, in ceteris autem quibus
diximus, cum cardinaliter fuerit inventa, tunc faciet

adoptari.

[De fratribus.] Conputa a Saturno ad lovem, et

tantundem ab boroscopo, <(et)> in quocumque signo
novissimus venerit numerus^ ipsum tibi signum numerum fraternitatis ostendit. Si bunc locum malivolae

10

aut inimicos capiSed et si Saturbenivolae^ augentur.

in
fuerit
partiliter
inventus, et ipsae
boroscopo

viderint

stellae, fratres interibunt,

6 tales faciunt;

nus

partes

si

quidem Saturni

intra

sint,

<(primos)>

aetatis

15

annos omnes fratres interibunt. Alii a Mercurio numerant ad Solem^ et tantundem ab boroscopo, et sic
/oi.

loc\im definiunt fratrum, cetera de ipso loco simili

ratione dicentes.
Habet etiam hic tractatus in apo-

95^ I

telesmatibus maximas efficacias.

20

XII.
1

[De his qui

omnibus genituris

plurimas uxores ducunt.] In

Saturnus cum Venere in eodem

si

signo fuerit inventus, siquidem piures Saturnus habuerit

partes, unam decernit uxorem; si vero Venus plurimas
Hoc idem
habuerit partes, plures decernuntur uxores.
Venus in occasu
et in mulierum genituris invenies.
constituta, id est in VII. ab horoscopo loco, ab aliis stupratam dabit uxorem, aut sine tabulis matrimonialibus
3 in ante Piscibus om. A
6 cardinalis
inimici
interimunt 6

4 etiam a] iam

5 faciet

12 stellae om.
c.
A
si benivolae
16 add. x^ d.
14 pariter A
240, 25 duplicibus om. B
17 et
16 annum A
omnes om. A
237, 23 (iuvenilis a)
ad Solem A
19 etiam] et A
24 sic fuerit collocatus
27 mulierum om. A
loco om. A'B
25 plures 6
28 id est

r]

fecit

9 add. a
fiunt
13

JG

25

VII 11, 4-13,

Si * * *

coibunt.

tas sortiuntur.

239

1.

Mars

Si

viderit, adulterio uxores cognivero sic Venus ordinata in Tauro

vel in Libra fuerit, ingenuas uxores dabit,

in

ceteris

vero signis ignobiles.

5

10

[De his qui sorores suas vel affines sortiun-2

tur uxores.] In genitura viri a Saturno numera ad
Venerem, si sit diurna, et tantundem ab boroscopo;
in nocturna contra^ et hoc tibi signum sicut freRursus
quenter diximus locum demonstrat uxoris.
locum fratrum a Saturno ad lovem conputa, et tantundem ab horoscopo.

itaque locus coniugis sic

<^Si)>

partiliter constitutus in loco

fratrum ceciderit

sic sicut

diximus conputato, sorores aut affines suas sortientur.

Sed et 3
Similiter et in mulierum genitura reperies.

Venus cum domino geniturae in eodem signo pariter

fuerint inventi^ aut sorores aut affines decernit uxores.
Sed et si locus coniugis partiliter conputatus in ma-

15 si

ternis signis vel paternis et ipsis tamen partili ratione

coUectis fuerit inventus, aut matres aut novercas aut
20

nutrices suas sortientur uxores.

rum

Similiter et in mulie-

genitura reperies^ praesertim

Mars Venus Mercuriusve

si

haec eadem loca

foi.9ff'n

respexerint.

xni.

>
25

[De incestis nuptiis.] Quia de incestis nuptiis 1

loqui coepimus, praetermissis ceteris haec nunc retractentur.
Si in genitura Satumus in lovis signo vel in
lovis finibus fuerit inventus, luppiter vero et Venus
hanc sic constitutam diametra vel qua2 ordicognitas uxores sortientur
nata venus J
5 kmma om. J
7 et zl] etiam
8 contra aj constituta
10 et om. A
11 horoscopo is est
ubi ceciderit A
add. a
sic Pj si J
12 locum fratris
N (locum
sic om. A
14 repperies Dv
computatum a)
16 fuerit inventa a
17 maternis F] matu{itidem l. 21)
22 respexerit A
tinis A
24 lemma mn. N De incestis D
25 tractentur A
1

excidit fere vero

JG

drata radiatione

FIRMICI

240

Saturni, hos vero sic positos Mars et Luna quadrata radiatione respexerint, coibunt aut cum matribus
aut cum novercis.
Si vero his Mercurius fuerit adiunctus, aut cum filiis aut cum filiabus aut cum pri2vignis coibunt. Sed et si Luna cum love et Saturno
et Marte in domo Saturni fuerit inventa, aut cum
matre aut cum noverca aut cum patre latenter coibunt.
Si vero hi omnes sic sicut diximus in VL ab horoscopo loco fuerint inventi, post mortem patris niatrem
suam sortietur uxorem, aut post mortem matris filia
hoc idem faciet cum patre. Si vero Mercurius cum
his fuerit inventus, mulieres filios suos viri vero filias
3 suas sortiuntur uxores. Sed et si Luna in novissimis
Cancri partibus constituta ad lovem feratur, aut si in
Saturni sit domo, Venus vero inveniatur similiter in
domo Saturni, Saturnus vero in domo Veneris, hoc
idem simili ratione perficitur.
4
[De his qui plurimas sortiuntur uxores.] In
in

omnibus genituris

si

Venus ia duplicibus vel in trodomini eorum signorum

picis fuerit signis inventa, et

in quibus est Venus posita,

vel

signis

foi.

in

tropicis

similiter

fuerint

inventi,

in

viris

cum

3 his
om. bis /i
4 prevignis vel peri5 love et G] love J Sole et A'B
vignis vel aliter codd.
10 suam
9 fuerint ante in pon. A' om. G
8 VI. J] VII A'G
13 sortientur J
%i et in om. d
filias A'
om. A
22 tropicis signis d
20 signis fuerit v
18 sortientur BD
24 Venerem DG] Venere A' Ve23 plurimos] plures A'
nus N
25 constituta B posita N
I

15

20

quidem

duplicibus Venus posita Lunam viderit, viris plurimas

uxores, mulieribus plurimos maritos decernit.

10

duplicibus

plurimas uxores, mulieribus vero plurimos maritos

Si vero Venerem neque in tropicis neque
decernunt.
in duplicibus signis constitutam Luna similiter adspiciat^ viro quidem una uxor, mulieri vero unus mari95^1 tu8 decernitur.
Si vero in tropicis signis vel in

2 coibunt F] cohaerebunt J
Mercurius GN] Merc. his A his om.

25

YII 13, 114,

241

3.

XIV.

[De his qui uxores suas occidunt.] Si Yenus

domo Martis <(vel)> in finibus eiusdem Martis fuerit,
Mars in domo Veneris vel in finibus eiusdem Vene-

in
et
5

coUocatus Lunam in signis suis vel in finibus suis

positam plenam luminibus diametra radiatione respiciat, uxores suas suis manibus mariti interficiunt; si
ris

in cardinibus ***** facit gladio interire.

Si
vero in mulieris genitura Mars in domo sua vel in
partibus suis positus in MC. fuerit inventus, et Venerem diametra radiatione respexerit, mariti interfecti
ab uxoribus interibunt; sed haec sine lovis testimonio

Mars

10

perficiunt.

[Omnes Veneris affectus

15

uxores in-2

circa

venias.] Si locus uxoris partiliter inventus, ea scilicet

ratione quam in praecedenti monstravimus libro, [si]
in lovis signo fuerit inventus, erit vir ab omnibus
libidinum illecebris separatus.
Si vero hunc eundem

locum
20

in lovis signo positum ipse luppiter viderit,

in ipso loco fuerit inventus, fortius pudicitiae
Si vero in Saturni domo fuerit,
gratia convalescit.
libidinosos efficiet.
Sed si hunc locum Saturnus vi-

aut

si

viros

derit,

Si3
Mars hunc eundem
aut luppiter, aut unus ex his in loco
hunc eundem respiciat, faciet viros

circa

mulieres

suas reddit austeros.

in Martis signo fuerit inventus, et

25

locum
ipso

80

respiciat
alius

sit,

uxores suas fido diligere semper affectu.

Si vero in
Mercurii signo hic locus fuerit inventus, et Mercurius
ipsum locum videat, aut ibi sit constitutus, passivos
amatores faciet; Sol regios faciet, Luna gratos et/oi.os^ii
5 Luna
posita plena
10 suis
gladio om.
om. %iO[
12 sine ^] inter (in N)
14 ut omVenus J
nes D {exspectes vehit quatenus omnes)
Veneris] virorum x
16 qua J
in praecedenti libro] cf. Ls2, 7 sqq.
del. xj
17 signo Bv] om. AGzl
24 hunc owi. J
25 respiciat a]
3 add. 6

(^et

lumine

4 vel a] et
a)
lac. stat. t
facit

unus a] Venus
30 faciet poster.
FiRMicus, edd. Kroll, Skutsch et Ziegler. II.

ipsum

om.

16

FIRMICI

242

Luna cum Marte in domo Martis fuerit

hos Saturnus quadrata vel diametra radiatione respiciat, faciet homines semiviros sine uxore
sine filiis pthisicos.
Si luppiter cum Venere in occasu
fuerit inventus, viri libenter cum maioribus <^mulieriSi vero in
bus)>, mulieres vero cum senibus coibunt.
horoscopo sic fuerint inventi, viri cum minoribus
mulieribus, mulieres vero cum iuvenibus libentius

4amabiles.

Si

inventa, et

coibunt.

PUERORUM AMATORIBUS.]

XY. [DE
1

10

Mars partiliter in horoscopo constituti

puerorum amatores efficiunt*, fortius tamen

Mei-curius et
[pariter]

hanc libidinem faciunt convalescere, si in alienis doSed et si Venus in domo

mibus fuerint collocati.
Mercurii fuerit posita, Mercurius vero male sit in
genitura positus, ad

15

puerorum concubitus praepostero

amore semper inpellunt. Sed ut manifestius intelligatur: cum Venus in domo Mercurii fuerit, scilicet si
Mercurius in IMC. sit aut in occasu aut in VIII. ab
horoscopo loco aut in VI. aut in XII. aut in anafora
horoscopi aut in deiectionibus suis, id est in quibus
humiliatur ^locis^, tunc hoc quod diximus conplet.
2 Si locus coniugis partiliter conputatus in domo Mercurii cpciderit, Mercurius vero in cai"dine constitutus
in masculino sit signo, puerorum amatores efficiet, sed
2 qnadr. vel diam. rad. N] diam. v. quadr. rad. D diam.
3 semiviros ^ {cf. I 30, 11 et de err 17, 26)]
rad. vel quadr.
sine viro A sine vino
sine libidine vel sine semine 6
4 ptisicos
5 maioribus -/()] matysicos
typsichos D
ribus (iuvenibus A)
add. 6
7 minoribus] iunioribus A
8 mulieribus om.
libentius AB] libenter D*Gv um.
10 lenima om.
11 in hor. part. /JB
partiiiter] pariter
a
12 dd. x^
efficient
15 posita
13 hunc A'B
scilicet
18 fuerit Mercurii
rj inventa
{leg. Mercuri)
19 aut post sit om.
20 loco
A'G] Saturnus A om. B
22 add. a
utroque loco hab. G
post Xn. pon.
conple-

AN

BG

AG

AG

tur X

23 Mercurii

AB] Saturni A'G

20

25

VII

14,

316,

243

1.

qui numquam feminarum coitus f velint saltem

Sed et si Mars et Mercurius
cupiditate desiderent.
domicilia sua mutaverint, scilicet ut Mars in Mercurii
domo sit, Mercurius in Martis, puerorum amatores
tales

si

praesertim

efficient,

domo

in Martis

10

Hoc idem

simul fuerint.

Sed

et si

horo-

faciunt et

si

Mercurius in3

domo Martis fuerit, et Mars eum vel quadrata Yel/oi.DG^i

diametra radiatione respiciat, puerorum amatores reddit.
Mars similiter si in domo Mercurii fuerit, et eum Mercurius quadrata vel diametra radiatione respiciat, hoc
Sed et si
libidinis vitium simili potestate decernit.
Luna

domo

in

Mercurii, vel in finibus Mercurii, <Mer-

domo Lunae

curius vero)> in
15

in deiecto ab

sic positi

scopo loco fuerint constituti.

amatores

fuerit inventus,

puerorum

efficiet.

XVL
Si

20

[Quatenus invenias quot quis ducat uxores.Jl

in MC. fuerit inventa, et eam Luna trigonica

Venus

radiatione respiciat, habeatque etiam ceterarum stellarum testimonia, unam decernit uxorem. Si vero in
alio quocumque loco fuerit iaventa, conputa ab ipsa
Venere usque ad illud signum in quo partiliter locus
coniugis invenitur, <(et)> quantacumque fuerint signa a

Venere usque ad signum coniugis, tantae decernuntur

25

Sic et in femininis genituris de maritis inalii probent, a nobis non

uxores.

Sed hanc rationem

venies.

probatur.
1

veUnt] vel

5 efficiunt
curi itidem

A'B
13

Z.

aliqua a vel mediocri vel vel modica ^

10 Jege Mer[ab] horoscopi a cf. 227,12
13 add. v (vel J)
17 lemma om. BD

N
quot quis] quod quis v quis quod G
ducat uxores A] dicatur orcas Gv
22 signuin
illud zl
23 add. ^
24 signiim AzlJ signa BGv
25 femininis ANJ femineis BGv feniinis D
genituris om. A
26 sed (jj esse codd. etsi % (invenias etiam hanc uxorem alii
in alii N mali D
pr. A)
Quot dantur coniuges

quis quot

16*

FIRMICI

244
2

[De his qui meretrices publicas uxores ducunt, vel qui cum talibus adulteria committunt.] Si Venus cum Marte in VI. ab horoscopo loco
fuerit inventa, et viros adulteros et mulieres adulteras
Si vero in domo Saturni constituti et cum
faciet.

ipso Saturno in
iuncti; in

VL

eodem signo

scilicet

partili sint societate con-

ab horoscopo loco, in mulierum

quidem genitura publicas meretrices faciunt, in virorum vero genituris hoc decemitur, <(ut> aut meretrices

cum

uxores habeant, aut

cinaedis publicis inpura libi-

10

dinis cupiditate iungantur.

[Quatenus invenias quot quis matrimonia

Bsortiatur.] Si locum coniugis partiliter inveneris, et
dominus ipsius signi in eodem signo fuerit inventus, con-

foi.06^11

pletis primis annis ipsius signi nuptiae decernuntur. Si

vero dominus signi ita sit collocatus, ut locum coniugis

id est

signum suum nuUa radiatione

stella in ipso

respiciat, et alia

posita, conpletis primis temquae in eodem signo fuerit in-

sit

signo

poribus eius stellae,

venta, id est in loco coniugis, tunc nuptiae decernuntur.

Si vero nuUa stella in ipso signo fuerit collo4cata, post anaforam ipsius signi uxor decernitur. Sed
<(est^ et alia ratio

15

subtilior partili ratione

20

conposita:

conputa omnium stellarum substantiam, et totum numerum unam facito summam, et hanc eandem summam
ab hoc signo inchoans, in quo locus coniugis partiliter
divide ceteris signis, ita ut omnibus
partes, et in quocumque signo novissimus numerus venerit, cum ad ipsum signum luppiter
Quod dico tale est;
5venerit, tunc nuptiae decernuntur.

25

fuerit inventus,

signis des

XXX

6 ipso om. A
hab. N
pariter
9 add.
7 VI. ^] VII.
in om. A
a
17 ratione zJ
12 lemma om. Bzl
16 locus
24 om23 add. a
alia F] talis A
20 locum AGD.^N
in26 hoc x^] horoscopo
nem zl
ex toto numero A
choas A'G
28 et om. A'
1

lemma om. D aliud

sint sociati coniuncti

30

VII 16, 217,

quia enim paulo obscurius dictum est, hoc idem tibi

rursus manifestius intimabo. Conputa Solis XIX Lunae
Veneris VIII
Saturni
lovis XII Martis
Mercurii XX; hic omnis conputus CXXIX facit. Hunc
omnem numerum ab eo incohans in quo locus con-

XXV

245

2.

XV

XXX

iugis partiliter fuerit inventus, omnibus signis sequentibus divide, et da singulis XXX, (ef} in quocumque
signo novissimus venerit numerus, cum ad hoc signum
10

post secundum circuitum luppiter venerit, tunc stabile

decernitur matrimonium; ante enim si quis sortitus
fuerit, aut repudio matrimonium solvit, aut sine fructu
aliqua morte dividitur, aut certe usque ad hoc tempus
variis simultatibus dissentiunt.

XVII.

[De his qui suas uxores efferunt.]

15

Si

Mars

Venus

et luppiter in occasu fuerint inventi, id est

in yil. ab horoscopo loco, et dominus istius signi in
quo ipsi sunt collocati, in MC. fuerit inventus, maritus

et

20

25

perimit uxorem. Sed et si Mars solus in occasu fuerit

inventus, et Venus in MC, Luna vero aut in horoscopo plena luminibus aut in IMC, manibus mariti
uxor interfecta morietur. Si in genitura viri in quo- 2
libet loco love et Marte constitutis et domini horum
signorum in quibus sunt Mars et luppiter constituti,
sic sint <(col>Iocati, ut unus in occasu geniturae sit,
alter in IMC, similiter mors uxoris decernitur.
Sed

XXV

4 facit CXXIX J
post lovis XII hab. A
eo
261, 6 radiatione add. N et codex
qiddam nobis ignotus, ex quo Aldina Guelferhytana (W) hausit
nisi quod reliquam partem capitis
omisit; cf. supra ad
eo <(signo)> v.
incohas
121, 14; Lessing l. l. p. 280 sqq.
7 add. ^
corr. ^
12 aliquo xg
16 et prius om.
17 et om. N
18 medio celi N {ut semper A) hic et post
21 in IMC. ^] minimo N minuta
23 domini horum W]
dominorum N
25 sic sint locati om. N
add. ^
2

Lunae

5 verha

numerum ab

XVI

FIRMICI

246
si

Venus

<(in

IMC.>

fuerit

inventa,

et

luppiter

in

occasu geniturae, lioc idem praeparatur. Sed si Venere

in occasu constituta, dominus ipsius signi in quo est

Venus collocata, in IMC. fuerit inventus, hoc idem

3 decernitur. Si Venus et luppiter in VII. ab horoscopo loco fuerint inventi, dominus vero ipsius signi
aut in IMC. sit, aut in occasu cum ipsis par[til]iter
Si vero his
sit constitutus, mors uxoris decernitur.
sic ordinatis Sol Saturnus et Mars aut in VI. aut in
VIII. sint ab horoscopo loco constituti, interfecta uxor
mariti manibus interibit.

10

XVIIL
1

[De his qui maiores sortiuntur uxores.]

Saturnus et Venus aequas habuerint partes, <in)>
versis

signis
constituti, in

positi,

aut

si

uxoris

in

signo

Si
di-

fuerint

15

parte, aut si Venus in Saturni finibus fuerit et Saturnus in Veneris, sed et si

eadem tamen

non se videant, et suas fines invicem teneant, viris

quidem provectae aetatis uxores, mulieribus vero provectae aetatis mariti decernuntur.

20

[De his qui de materno vel paterno genere

sortiuntur uxores.] Si luppiter et Venus et Luna
in quocumque signo simul fuerint constituti, aut diametra se aut quadrata radiatione respiciant^ praesertim
si luppiter in Veneris finibus fuerit inventus, et Venus
in lovis, aut ambo aut unus eorum Lunam diametra
radiatione respiciant, de materno genere decernit uxoSi vero aut cum Venere aut cum love constirem.
1

del.

NW

3 et dominus
2 Venere ^] Venus
{nam Venus et luppiter non in eadem parte sunt)

add. X
t

14 add. t
19 decer13 his W] iis N
21 his W] iis N {ut plerumque A, quod postea
26 aut prius] et o
22 et prius om.
non adnotahitur)
28 aut ante cum Venere om. N
8 his W] iis
nit uxores

25

VII

17,

218,

247

6.

tutus Sol sic fuerit sicut diximus de Luna, de paterno

genere uxor decernitur.

[De his qui sorores suas sortiuntur uxores.]3

et Luna simul fuerint inventi, et cum ipsis

Si Sol
5

Venus aut
tione

10

15

20

luppiter, aut

coniuncti,

ita

si

quadrata sibi fuerint radia-

tamen ut Venus

in

finibus <sit>

lovis, luppiter vero in finibus Veneris, fratres sororibus coibunt.

[De his qui cum matre coeunt.] Si in uno4
signo Saturnus et Venus in eadem parte fuerint, aut
si in diametro vel in quadrato collocati, easdem habuerint partes, et Luna aut illis testimonium perhibeat, aut cum ipsis sit coUocata, luppiter vero in
finibus Veneris constitutus quacumque illos radiatione
respiciat, matrem et filios faciunt matrimonium contrahere. In feminarum vero genituris, sic ceteris sicut5
diximus ordinatis, si in eo loco in quo Lunam posuimus, Sol fuerit inventus, filiae patribus suis matri-

monii gratia coibunt. Sed <^ety si Venus in finibus

lovis [lovera] fuerit constituta, et luppiter in finibus
Veneris, et eos Mars aut quadrata aut diametra radiafilias cum patribus coire conpellunt.
[De his qui novercas ducunt uxores.] Si6

tione respiciat,

25

80

luppiter et Venus in cardinibus positi aequas habentes partes quadrata se radiatione respiciant, et eos
Luna aut quadrata aut diametra radiatione respiciat,
Vitricis vero suis
novercas suas sortiuntur uxores.
nubunt
si
et love constisic
Venere
mulieres,
[qui]
tutis, sic Sol fuerit inventus, sic<ut> Lunam in virili
genitura posuimus.
4 et
Sol om. N excidisse vid. coUocatus vel sim. aliquid
6 in fin. lov. Ven.
aut
7 sororibus J]
add. ^
11 in sec. om.
simul
aut
15 filios W] filias N
19 add.
17 ordinatis N] constitutis
matres aut filium 6
20 del. t
27 vero sub his
constituta ^] consecuta
^
(iis N) qui nub. mul. qui sic V. et I. const. s. S. f. inv. sic
Luna in
corr. ^
1

sec.

6]

NW

NW

FIRMICI

248

[De his qui cum fratre

et filio coibunt.]

Si

cardinibus Venus Luna et luppiter siniul fuerint

collocati, aut si in cardinibus positi quadrata aut diametra se radiatione respexerint, et Saturnus sic sit
positus ut omnes qualibet radiatione respiciat, cum
in

matre

et

Lunam

et

cum filia
Yenerem

coire

faciunt.

Sed

solas viderit, latenter

si

Saturnus

hoc facinus

conmittitur; si vero totas aspexerit, publice ambas

8 sortientur uxores. In mulieris vero genitura, si ubi
Lunam posuimus Sol fuerit inventus, et cum patre et
cum filio coibit. Si vero <^Mercurius)> in finibus Veneris

10

Venus in finibus Mercurii, et si sic coUocati

diametra se radiatione respiciant, luppiter
vel
quadrata

fuerit,

et

vero bos aut de quadrato aut de diametro respiciat,

faciet filios a patribus muliebris libidinis maculam

15

sustinere.

[Deadulteris.] Si Mars et Venus simul fuerint

aut si Mars in finibus Veneris constitutus et
Venus in finibus Martis posita qualibet se radiatione
inventi,

Si vero Mercurius quarespiciant, adulteros faciunt.

drata eos vel diametra radiatione respiciat, aequatas

20

possidens partes, faciet illos in istis facinoribus

Sed de boc titulo in praecedentibus libris
deprebendi.
frequentissime diximus.
illis

XIX.
1

25

[De mulieribus sterilibus.] Si Sol et Luna in

masculinis signis in horoscopo sint, Saturnus vero aut
in occasu sit aut in IMC, mulieres filios non procreabunt, praesertim si horoscopus in Leone vel Virgine vel in Capricorno fuerit inventus aut in Piscibus
aut in Scorpione aut in Cancro vel in Tauro. Si vero
4

8 totas] scil. stellas

11 add.
supra
12 lege Mercuri
22 istis N]
14 aut alt. W] vel N
his
27 sint in hor. 6
29 si in horoscopo, in leone,
vel in virgine
31 aut in tauro N
30 Pisce corr. 6
lin.

sit sic

30

YII 18, 719,

249

5.

his sic ordinatis sicut diximus, benivola stella in primis cardinibus fuerit inventa, unus natus filius aut

duo nutrientur.
5

10

20

si

Luna aut

in

masculino 2

horoscopus in feminino sit signo

Saturnus
vero aut in VII. ab horoscopo
constitutus,
<loco)> sit positus, aut in MC, nec ulla benivola stella
in cardine reperiatur, filii non decernuntur.
Si Satur-4
nus et <Luna> in cardinibus collocati et easdem hafuerint,

et

bentes partes quadrata se radiatione respiciant, sint

etiam in duplicibus signis positi, nec eos luppiter
aliqua radiatione respiciat, nec in cardinibus sit coUoSed et (si) luppiter et
catus, filii non decernuntur.
Luna simul positi in VII. ab horoscopo loco sint, vel
in IMC, et eos Saturnus in alio cardine positus quadrata vel diametra radiatione respiciat, filios faciet
non decemi.

25

Si

30

et

aut in his in quibus dixinius signis, Saturnus vero

aut in cardinibus sit positus, aut in XIL ab horoscopo loco, nec f virgini nec mulieri decernuntur. Sed
si hos sic ordinatos in primis cardinibus luppiter collocatus prospera radiatione respiciat, unum filium
Sed et si Sol et Luna in femininis
faciet decerni.
signis

15

Sed

<(signo)> fuerit inventa, aut certe in Leone vel in Virgine vel in Capricorno, et Sol in masculino signo sit,

[De his qui non coeunt cum mulieribus.] 5

Venus et Luna simul fuerint coUocatae, et eas Sa-

turnus in finibus <suis> positus quadrata vel diametra

radiatione respiciat, accedatqne his testimonium Solis,
Saturno in matutino ortu in diurna genitura constituto, et Venere aut in cardinibus posita, sed in masculino signp, aut in nocturna genitura in vespertino

NW

4 add. 6
vel bis ^j et
8 muUeri] liberi a (qui
tentat nec vir ei nec liberi) nee pueri nec puellae mulieri sententiam postulare piitat x
auf
14 add. ^ (an sit loco ?)
om.
16 add. ^ (Venus W)
17 partes habentes
20 add. ^
26 Saturni N
27 addidimus
I

W
|

FIRMICI

250

6 ortu posita, numquam sortientur uxores. Si vero sic

omnibus sicut diximus ordinatis, Saturnus et Luna et
Venus in Leone aut Virgine fuerint positi, in his in
prorsus cum muliein Saturni finibus
collocatam nuUa stella respiciat, Luna vero aut in
Leone aut in Virgine aut in Capricorno constituta in
Saturni sit finibus, numquam cum mulieribus coibunt.

quibus diximus partibus,

Sed

ribus coibunt.

numquam

Venerem

et si

XX.
1

[De inbecillis caducis caecis vitiosis et lunaticis.]

<(Si)> Sol et Luna in duplicibus signis positi,
in

cardinibus

Mars

sint

geniturae

<(col>Iocati,

eos

et

sic

Saturnus

quadrata radiatione respiinbecilles

Sed et si
lunaticosque perficient.
ciant,
Mars in horoscopo fuerit inventus, et sit Saturnus in
MC, Luna vero aut cum ipsis fuerit constituta, aut
positos

et

in quadratis lateribus posita,

Sed et si Saturnus
perficiet.

et

Mars

sit

in

hoc idem
in

IMC, hoc idem

sint partis societate coniunctae,

huius

prima
vero Mars solus

infortunii

simili ratione

fuerit inventus,
similiter efficitur.
Si

id est Soli et
vitia

XIL

Si

ventus, et
in anafora

fuerit

horoscopo

a<^b

loco)> * * * <^in)>

Mars cum ipso

MC,

20

Lunae,

conferentur.

inventus, ex violentia quadam

caecitas oculis infertur; si vero solus Saturnus, ex
reumate.
Sed si Lunam quadrata radiatione respexeSi Saturnus
3rint, hoc idem simili ratione perficitur.
in

15

MC.

Sole et Luna synodica radiatione coniunctis, Martis et

Saturni stellae fuerint applicatae, et si ambobus aequata
aetate

lo

unius

MC

fuerit in-

pariter
constitutus, aut
oculi lumen extinguunt.
Si
sit

N
12 add.
2 Saturnus, Luna
11 add. t
19 efficietur
15 sit ^] si
14 adunatosque corr. t,
20 Soli et Lunae 6
22 partium x
26 Sed et si ^
28 add. et lac. stat. ^
29 pariter
XII. a MC. <loco> x
om. N
1 sortietur

25

30

VII 19, 520,

251

6.

id est Mars et Saturnus in VIII. sint

ab horoscopo loco constituti, et sint retrogradi, Lunam
vero de quadrato respiciant, debiles faciunt pariter et
caecos.
Quodsi de dextro latere Lunam respexerint,
dextrum oculum excaecant, et dextras debilitant partes;
si vero
de sinistro, hoc idem in sinistris corporis
Si inter Solem et Lunam malivola4
partibus faciunt.
stella media fuerit inventa aut in synodo aut certe in

vero uterque

10

eodem signo, aut in diversis locis constitutis Sole et

Luna in medio horum signorum malivola sit posita,
Si vero hos sic positos beniradiatione
prospera
respexerit, huius inSed specialiter quifortunii discrimina mitigantur.
cumque Lunam aut in III. parte habuerint Sagittarii,

caecitas oculis infertur.

vola

15

stella

aut in XVI. Leonis,

Tauri,

debiles

aut in XIV. Cancri,

horoscopo loco constitutus,

in
sit

V.
ab 5

Luna

pedem amputabit aut manum.

sicut diximus

positos Sol quadrata radia-6

aut quadrata aut
respexerit,
diametra radiatione percutiat, aut unum de luminibus
in VIl. ab horoscopo loco sit positum, aut certe Sa-

Quodsi

sic

tione

30

aut

VII.

pars
Si Luna in tronatura, in quo Mars fuerit inventus.
picis signis inventa fuerit, id est in Ariete in Cancro
in Libra et in Capricorno, Mars vero eam quadrata
radiatione respiciat, aut

25

in

in VIII., amputacorporis, pro eius signi

et

bitur vel confrangetur

20

Mars

Si

efficiuntur.

et

eos

Saturnus

turnus in ipso sit loco, stomachicos efficiet.

Sed et
si Sol et Luna et Mars et Mercurius in VI. sint ab
horoscopo loco constituti, et eos Saturnus quadrata
radiatione respiciat, aut <^his^ in VII. loco constitutis
Saturnus sit in horoscopo constitutus, faciet lunaticos

6 sinistris WJ sinistro
8 me3 et cecos pariter
9 constituti Sol
10 maliv. /stella^
corr. ^
12 huus
IG sit in VII. ab hor.
posita om.

dia om.

24 et om.

NW
W

NW
W

aut prius om.

ut unus
corr. x
positus
30 add. ^
28 Sol, Luna, Mars
|

25 perficiat corr. ^
27
\

stomacos

corr. ^
constituti corr. ^

FIRMICI

252

7 perversa facie et inpedita lingua.

in VII. loco constituto Mars per

Sed

et ^'si^

Saturno

quadratum iungatur,

flpsi vero et Mercurius in horoscopo

constituti, Mars in occasu fuerit inventus, et Saturnus
aut in occasu aut in MC, faciet insanos, sed quibus
Si in Capricorno
aliquando homicidii crimen accedat.
insanos

efficiet.

aut in Piscibus aut in Ariete aut in Tauro Mars et

Saturnus simul fuerint inventi, pro qualitate signi

Spartem corporis amputabunt.

Saturnus

et

Mars

in

quolibet signo pariter constituti, latentium et absconsorum locorum dolores efficiunt. Si vero in solidis
signis positi diametra se radiatione respiciant, aut
unus in boroscopo sit, alius in occasu, aut unus in
IMC, alius in MC, epilempticos faciunt. Si vero in
tropicis signis constituti bac se radiatione respexerint,
caducos efficiunt, sed qui nulla possint ratione sanari.
9 Si vero in duplicibus signis positi bac se radiatione
respexerint^ faciunt cum his vitiis quibus diximus, inSi vero hos sic positos
religiosos crudeles captivos.
benivola stella respexerit, captivi revertentur ad patriam.

Quodsi in his
10

<(signis)>

in

quibus

diximus,

10

15

20

[ratione]

malivolae in statione fuerint inventae, fortius nocebunt;

vero benivolae, fortius proderunt.
Si Saturnus et
Mars in cardinibus positi diametra se radiatione respiciant, et Lunam in alio cardine constitutam aut
per quadratum aut per diametrum viderint, praesertim
in novissimis Librae partibus et Capricorni et Arietis,
debilitabunt pedes.
Si Mars in alienis signis constitutus in horoscopo sit partiliter positus, aut in natura
si

1 facie et

N]

is

si

WJ

faciet

sed et

si

inpedit linguam

Venere

et

-/.
|

add. ^

3 ipsi

Mercurio in hor. constitutis ^

NW

== ^) (T
16 pos14 epilenticos
17 se hac
18 faciunt post
corr. t
19 religiosos N
hos W] iis N
captivos pon. W^ (om. W*)
20 capti N
21 add. 6 {an dix. <signis> ?)
del ^
22 maliv. <(stellae> 6
24 se om. N
26 per sec. om. N
29 aut naturae noc. aut auribus 6

Si vero

sunt

NW^Venere^
corr. i

{cet.

NW

25

253

VII 20, 613.

Mars

nocebit aut in auribus.

<(signis)> positi, et

Lunam

et Saturnus in tropicis
quadrata radiatione pulsan-

Sed et si Mars et Saturnusll

hydropicos faciunt.
diametra se radiatione respiciant, sauguinem reiectantes
Mars in Cancro aut in Scorpione aut in
efficiimt.
Capricorno aut in Piscibus <(positus>, si Lunam diates,

10

metra radiatione respiciat, inpetiginem auriginem lepramque perficiet. Si Saturnus Lunam neque in Lunae
domo neque in Satumi domibus collocatam diametra
radiatione respexerit, aemorroicos faciunt, vel qui valitudinem fistulae incurrant. Hoc idem et Mars in cardinibus positus, si Venerem diametra radiatione respexerit, similiter efficiet.
in tropicis signis positi

15

Sed

tiacos.

20

Mars

Si

et

Yenus

et

Luna 12

diametra se radiatione respexerint, et eos Saturnus aut in Leone aut in Tauro

aut in Sagittario aut in Piscibus collocatus per noctem
viderit, podagricos efficiet^ si vero per diem, elephanet

si

Luna

in

Tauro

fuerit

inventa

et

Saturnus in Scorpione, aut Luna in Scorpione et Saturnus in Tauro

nec Lunam benivola stella aliqua
Si Mer- 13
radiatione respiciat, elephantiaci nascentur.
,

aut in Virgine

curius

aut in Piscibus constitutus in

horoscopo
partiliter positus, et eum Saturnus et
Mars quadrata radiatione respiciant, insanos efficient.
Si Mars et Saturnus in anafora horoscopi sint vel in
VIII. ab horoscopo loco^ facient per nai*em aut per os
aut per anum sanguinem mitti.
Si Mars et Saturnus
ita sint coUocati, ut unus ipsorum in MC. sit, alius
in IMC, ex pravis humoribus vitiosam aegritudinem
sit

25

4 respiciant om. N
7 respi6 add. ^
10 emorroycos N emo^J mauric^inem
11 incurrunt
12 si om. N
corr. ^
roycos
17 podagros corr. ex podagras N
efficiet om. N
elephan21 elephantiari N
ticos
22 aut priiLS om.
25 sit
-6 facie N
corr. ^
nare corr. a {an nares ?)
27 aut per anum om. N
29 vitiosa egritudine
corr. 6
2 add. f

ciant

auriginem

NW
NW

(-osas -nes

NW

^)

NW

FIRMICI

254
Sed

14faciunt.

si

hos

deorum

Mercurius

illis

radiatione

quadrata
sanitas

conparatur.
liis locis positi partili sint radiatione coniuncti, ut aequas partes possideant, insanos efficiunt^
sed qui numquam possint a discriminibus insaniae
Si vero in finibus suis sint positi, aut Saliberari.
tumus in finibus sit Martis, et Mars in finibus Sarespexerit,
Si vero in

praesidio

quibus diximus locis constitutij

postquam Martis XV auni
anni conpleti fuerint.
Sed et si

turni, et sint in his in

a vitiis insaniae liberantur,

XXX

15 aut

Saturni
luppiter et Mars simili se radiatione respexerint, epilempticos facient. Si vero sic sicut diximus positi in
suis partibus fuerint collocati, aut luppiter in finibus
Martis et Mars in finibus lovis sit, in initiis eius
valitudinis liberantur, sed quando prima stellae tempora transierint, id est aut Martis
anni, aut
Si vero Mercurius * * * aut diametra aut
lovis XII.
quadrata fuerit radiatione conventus^ et in eisdem

10

15

XV

hominem

partibas positus, faciet

in

templis responsa

reddere.

20

XXI.
1

Cum Luna

cardinibus posita in
signorum partibus, quae sine pilo sunt, aut
in Sagittario Luna sit constituta, mal<^ivol>ae <^vero)>
stellae aut in solidis aut in tropicis sint signis^ in

[De

eisdem

calvis.]

in

sit

quibus partiliter vitiorum locus et valitudinis invenitur, calvos efficient. Hoc idem malivolarum stellarum
radiatione pulsatus, * *

aliis

4 ut] aut X
criminibus

Sed

NW

5 possunt

NW (ab

corr. t

Venus

in

domo

a discriminibus
I

^]

7 sit
6 aut] ut x
8 constituti post insaniae NW, transpos. ^
12 faciunt
11 epilenticos

incursionibus

post Mars pon. a

9 liberabuntur
14 sit lovis postulat clausula;

et <si)>

N
17 lac. stat. ^
19 hominibus vel deorum ^
28 lac. stat. ^
(sit del. x)

d)

NW

sit,

stella

vitiis

18 et <8it> t
28 eis[dem] ^
add. ^

W
W

15 quanto prima

hisdem
|

24 suppl. ^

25

VII 20, 1321,

255

4.

sua constituta MC. [partem] partiliter teneat, calvos

Saturnus vero inter Solera et Lunam positus,
canos faciet prima aetate nasci.
[De vitiis corporis et valitudinibus.] Si2
efficiet.

Mars

in

Cancro vel in Scorpione vel in Capricomo

Tauro fuerit inventus, et in his

vel in Piscibus vel in

signis constitutus in aliquo sit cardine geniturae conet sic collocatus Lunam de quadrato vel de

stitutus,
10

15

20

25

30

diametro respiciat, aut si cum ea fuerit inventus, aut

gibberosos aut contortos aut claudos aut parte corSi Mars et Satumus aut inSporis paralyticos efficiet.
VL aut in XIL ab boroscopo loco fuerint, aut certe
unus de duobus, et sit ipsum signum aut duplex aut
tropicum, aut in ipso signo locus Fortunae partili
et corpori et animo vitia decernuntur, praesertim si Solem et Lunam quadrata vel
diametra radiatione respexerint. Si vero sic collocati
vel in cardinibus positi Mars et Saturnus, aut in VL
aut in XIL sic sicut diximus ab horoscopo loco, Lunam * * aut synodice constitutam viderint, aut his ex
humoribus vitia faciunt, aut insanos epilempticos reddunt.
Sed semper Lunam si (iny VII. vel XI. aut4
VI. aut Xn. <^ab horoscopo loco constitutam)> malivolae stellae aut quadrata aut diametra radiatione respexerint, aut si cum ipsa fuerint inventae, aut contortiones efficiunt et spasmos, aut faciem vario genere
contorquent, praesertim si horoscopus et locus Fortunae in malivolarum stellarum signis fuerint coUocati.
Sed haec vitia pro signorum generibus invenimus.
Aliis enim stomacacas epilempsias, aliis insanias, aliis

ratione inveniatur,

6 Pisce

NW

7 geniturae cardine
corr. a
20 aut lac.
18 aut om. N
gibborosos N
del. x
his J] iq. N is
corr. ^
synodico
21 epilenticos
22 add. ^ (a x)
23 6 aut
VII.] V.
12" N in yng.] 20 aut 30
textu
suppl. ^ (solum loco x)
25 si om.
30 stomacaliB
corr. ^
epylenticiali&
1

del. t

10 giberosos
stat. aut aut

NW

epilentialis

corr. ^

NW
NW m

NW

FIRMICI

256

lepras, aliis inpetiginem, aliis hydropem, aliis pthisin,

5aliis elephantiam decernit ista coniunctio.
Quodsi hos

ordinatos benivola

sic

stella

spexerit, haec vitia mitigantur.

prospera radiatione reSi vero nullum fuerit

beoivolarum stellarum testimonium, et locum vitii in

solido signo collocatum malivolae stellae forti radia-

respexerint, decreta vitia fortius convalescunt.

Si vero aequis potestatibus hunc eundem locum beni-

tione

volae malivolaeque respiciant, et desinunt vitia pariter

Si vero inpugnante malivola stella forbenivolarum stellarum testimonia fuerint, et si

coniunctionem Lunae benivolae stellae suscipiant, a
quibusdam numinibus ab istis periculorum discriminibus liberantur. Si vero benivola stella excipiente coniunctionem Lunae vitiorum locum malivolae stellae
fortiori radiatione respiciant, numinis alicuius praeet crescunt.

10

tiora

7 sidio temporalem vitiorum requiem consequetur.

Si
vero benivolis stellis fortioribus existentibus Mercurius
coniunctionem Lunae venientis exceperit, aut incantationibus, aut remediis, aut filacteriis ex istis discriminibus liberantur.
Si vero benivolis steliis fortioribus
existentibus Mars illis aliqua se radiatione coniunxerit, vitium quod decretum fuerit, ex medicina curaSi Saturnus in VIL ab horoscopo loco fuerit
bit<(ur)>.
inventus, et in hoc loco constitutus Lunam in alio
cardine <(constitutam> viderit qualibet radiatione, in
8 absconsis locis a medicis secabuntur. Si vero Luna
fuerit minuta luminibus, et luppiter alienus [sit] a
cardinibus Lunam aliqua radiatione respiciat, secati a
medicis interibunt.
Si vero Luna et Saturno sic ordinatis sicut diximus, Mars cum Mercurio par<(til)>i

ydropem N

coniunctionum

curii

om.

nam

5 stellarum om.
pthisi W] ptisim N
12 et 14 coniunctionum N
18 Mer22 se
Lunam N
20 filateriis

6 signo 6\ loco

24 add. t
31 add. ^

NW

26 add. t

28

del. t

29 aliqua Lu-

15

20

25

so

YII 21, 4-22,

257

1.

coniunctus, et in tropicis signis positus

Saturno qualibet radiatione iungatur, epiSi vero his
lempticos insanos efficient et caducos.
sic ordinatis, luppiter de superiori loco respexerit
societate

Lunae

et

Mercurium et Lunae coniunctionem exceperit, apostemate secati liberantur. Si vero Mars in VL aut in9

XIL ab boroscopo

loco

fuerit

inveutus,

eum

et

sic

coUocatum Sol Saturnusque

cum

vitia
10

respiciant, aegritudines et
misera calamitate decernunt.
Si vero Mars

positus et in masculino signo constitutus de superiori loco Solem et Lunam quadrata radiatione respexerit, in natura grave vitium faciet. Si vero muliesic

fuerit genitura, ab abortu aut ex editu partus

gravia discrimina semper indicit, aut secto intra viscera
infante et sic prolato matricis perpetuos dolores efficiet.
Si luppiter in horoscopo fuerit inventus, et Mars 10
in diametro eius collocatus Solem et Lunam qualibet
radiatione respiciat, aut insanos aut lunaticos efficiet.
Sed et si Luna synodica aut plena in cardinibus posita Martem quadrata radiatione respexerit, et Satumus
ei per quadratum aut per diametrum iungatur, eadem
ris

15

20

vitia decernuntur.

XXII.

25

30

[De regalibus genituris.] Si Sol et Luna in 1

masculinis signis constituti in primis sint cardinibus
collocati, benivolis stellis ita positis, ut Solem quidem
in diuma genitura in matutino ortu constitutae protegant, in nocturna vero genitura Lunam in vespertino
ortu protegant, reges facient terribiles potentes, regiones vel civitates maximas subiugantes.
Si vero in
2
ticos

Luna

NW

et

coniunctionum
apostemata

Saturaus

NW

13 <(ista^ gen. ^
18 efficit 6

iungantur

Mercurium W^] Mercurii

NW

corr. J

W*

Mercurio

epilen|

<(venientis^ vel <(crescenti8^ exceperit

corr. v, et 6 qui <(ab)> ap.
10 superiore
I

ab
|

del. ^
14 inducit
29 potentes terribiles

FiBMicus, edd. Kroll,

Skutsch

et

Ziegler.

II.

luna

x^

15 prolatos

17

FIRMICI

258

MC.

sic fuerint sicut

gentes

et

exteras

diximus

regiones

2 subiugabunt. Si vero
anafora eorum Mars

collocati, etiam extraneas

infinita virtutis potentia

bis sic ut diximus ordinatis, in

inventus, <(in> alio vero

constitutus, de imperio suo deiecti
ab aliis subiugabuntur. Si vero luppiter Martem et
Saturnum superior effectus prospera radiatione re-

cardine Saturnus

fuerit

sit

spexerit, et Lunae lumen crescentis exceperit, post

captivitatem rursus iraperio reddentur, ut postea maior

et dignitatis cumulus accedat.

Si
in boroscopo partiliter fuerit inventus,
et sit in masculino signo, Luna vero in anafora Solis
illis

et

Sol in

felicitatis

10

MC. aut

fuerit inventa,

benivolae vero stellae Solem

in matu-

tino ortu protexerint, reges simili ratione nascentur.

Si vero bis sic ordinatis Mars in MC. fuerit inventus^
et luppiter in <I)>MC., erunt periculosi

15

terribiles effi-

totius orbis dominia possidentes.

Si Sol in
principalibus geniturae locis constitutus in masculino
signo fuerit inventus, et Luna in principalibus geniturae locis posita femininum possederit signum, aut
certe unus ipsorum sic sicufc diximus coUocatus in
primis cardinibus fuerit inventus, claros nobiles efficiunt et potentes, et quibus civitatum tuitio credatur.
Si vero bis sic ordinatis lovis testimonium accesserit,
exercitus illi imperatoris iudicio conmittitur.

4caces,

XXIIL
1

[De biothanatis.]

Si

Luna

in cardinibus plena

fuerit inventa, aut in anaforis aut in epicataforis cardinum, Mars vero in anaforis aut in epicataforis constitutus aut cum ipsa fuerit inventus, aut <(eam)> qua-

drata aut diametra radiatione respexerit, sic sicut dixi2 et bis hdb.

potius quam unus

ter
taphoris

NW

W
|

4 add. ^
21 imus
extera N
16 add. t
27 biothonatis N semper
28 epicha30 add. ^
31 respexerint

20

25

Vn

22,

123,

259

5.

miis coUocatam sed minutam, <^et)> Saturnus sirailiter

in anaforis vel in epicataforis constitutus videat aut
Marteni aut Lunam, sic sicut diximus collocatos, * * *
si Saturnus Solem quadrata aut
diametra radiatione
5

Sed et <(si)> in quo- 2

Saturnus et Mars quadrata

respexerit, biothanati nascuntur.

cumque

alio

loco

Lunam

aut diametra radiatione respiciant,

benivolarum stellarum, biotbanatos

15

20

25

30

testimonio

Sed

et

cardinibus fuerit inventus, et <(sit)> Luna

in anaforis cardinum posita, love alieno existente aut
radiis Solis absconso, et Satumo in cardinibus constituto aut in anaforis cardinum posito, aut quacumque
radiatione Solem vidente, biothanati nascentur.
Sed3
et si Mars in cardinibus constitutus^ vel in anaforis
cardinum positus, per quadratum Lunam crescentem
de loco superiore videat, nec benivolae radius respiciat,
Et sicut frebiothanatum simili ratione perficiet.
quenter diximus^ secundum differentiam signorum exiIn humanis enim signis gladio
tus decernitur mortis.
mors inferetur aut a latronibus aut in pugna aut
In terrestribus vero
[in] aliqua licentia potestatis.
signis in locis desertis similiter faciet interire, aut
In aquosis signis4
certe variis calamitatibus inplicatos.
tempestatibus naufragiis turbinibus fluviisque submergit, ita ut ex aqua semper acerbum inferatur exitium.
In solidis per praecipitia proiectos aut ex altis deiectos locis faciet interire.
In igneis flagrantibus tradit
incendiis, aut casu f expositis, aut potestatis alicuius
iussione conceptis.
In humidis aut cruditate aut
pthisi aut nigro felle aut sanguinis reiectione aut
si

10

sine

efficiunt.

Mars

in

suppurata aegritudine faciet

cumque

interire.

Si

Mars

in quo-

cardine fuerit inventus, aut in XI. ab horoscopo

3 <[prae8ertim)> t
1 add. ^
9 add. ^
5 (^dd. t
16 respiciat] accedat t
21 del. -kg
te17 Et] Sed -/,6
24 turbidinibus N
28 exortis
restribus
terrestris N terrenis ^
30 pthysi N
vel excitatis ^
Eiectione ante reiectione hah.
sed del.

W
W

17*

FIRMICI

260

aut in VIII. et eum in liis locis constitutum Saturnus diametra radiatione respiciat, aut si
Marte sic posito in VIL ab horoscopo loco fuerit inventus, post multa vitae discrimina biothanatos faciunt
interire^ praesertim si luppiter Martem nec de superiore loco viderit, nec cum eo fuerit inventus.
Sed
<(loco)> fuerit,

6 mors pro signorum varietate decernitur.

Sed si bis
sine testimonio scilicet lovis^ cum Marte
Saturno Mercurius fuerit inventus, aut eum

sic ordinatis^

aut

cum

quadrata radiatione respexerit, Luna aut in cardine

constituta, aut in anafora aut in epicataforis posita,
faciunt

ut ex

falsarios

maleficos,

10

pecuniarum adulteratores,

criminibus severa iudicantis animadversione

7 plectantur.
Sed et si Saturnus in IV. vel in XI. loco
fuerit inventus, et cum eo sit Mercurius, aut quadrata
iUi aut diametra radiatione iungatur, Mars vero aut
cum ipsis fuerit, aut quadrata aut diametra eos radiatione respiciat, aut si sic positis in Saturni domo
Mars coUocatus Lunam in cardinibus positam quadrata
vel diametra radiatione respiciat, praecedentium faci8 norum decernit exitia.
Si vero luppiter sic his omnibus ordinatis de superiore loco Martem prospera
radiatione respiciat, aut si cum ipso fuerit inventus,
aut si Lunae plenos radios exceperit, accusati ex istis
criminibus salutari sententia liberantur.
Si Luna in
occasu. fuerit inventa, et Mars aut Saturnus in horoscopo sint partiliter <(col>locati, aut uno eorum in
horoscopo posito si alia malivola stella in MC. fuerit
9 inventa, biothanati nascuntur. Sed <(et si)> in quocumque alio cardine Luna fuerit inventa, et cum ea in
ipso signo aut Mars aut Saturnus sit partiliter coUocatus, aut si diametra eam vel quadrata unus ex eis
radiatione respexerit, alter vero Mercurium de supeistis

7 si om. N
1 add. ^
9 eos 6
10 respexerint ? ^
11 epichataphoria
14 IV. NW] V. t
loco si fuerit N
18 positos
27 add. ^
corr. v.
29 add. ^

NW

NW

15

20

25

so

VII 23, 512.

261

riore loco quadrata radiatione videat, aut si diametra

illi partium societate
iungatur, in cardinibus aut in

anaforis vel in epicataforis cardinum constitutus,

tbanatos
6

si

efficiet.

bio-

Sed hoc malum fortius convalescit,

Solem Mars aut Saturnus quadrata aut diametra

radiatione respiciat.
Si Sol in aquosis
eodem signo vel loco
collocatus, aut

si

signis

fuerit

inventus^

Mars cum Luna

sit

et

in/ohoe^i

partiliter

10

in XII. vel in VI. ab horoscopo loco

cum Luna pariter positus, Saturno horoscopum

de diametro respiciente, biothanati nascentur; aut enim
laqueo suspensi interibunt, aut aquis submersi extremum
Si Luna cum Saturno
consequuntur mortis exitium.
partili societate coniuncta in VIII. ab horoscopo loco
15 fuerit
inventa, nec aliqua benivola stella in cardine
fuerit constituta, a nimia sanguinis effusione mors inferetur.
Si vero his sic ordinatis in alio cardine beni-11
vola stella fuerit inventa^ desperati medicinae remediis
Si vero cnm Marte Luna in VII. ab
convalescunt.
20 horoscopo loco fuerit inventa, haemorroicos faciet interire.
Sed generaliter Saturnus in nocturna, Mars in
diurna genitura in VII. ab horoscopo loco constituti

10 sit

L'5

haemorragias id est sanguinis eruptiones efficient. Sed

et si in signis f eius qui VII. ab horoscopo locus vel
locus Fortunae fuerit inventus, secti ferro vitium valitudinis consequentur.
Si vero his sic sicut diximus
stella

prosperum
loco de

pUcit additamentum
in om. /1
V. zlB

iUis

ordinatis, benivolal2
testimonium radiationis coumo-

NW

3 epichataphoris
8 vel loco del. o

NW

6 radialionej ex9 XII. v] XI.

j

ho10 Saturnum
respicientem J
13 consequentur Bv consequitur
roscopum x] ab horoscopo
D
16 a nimia A] anima BGv omnino J
infertur d
22 constitutus /i
23 haemorragias 6] emorraticas AG {om.
24 eius qui]
B) emorratias /i
eruptiones F] effusione J
eorum in a iornitis 6
et horoscopus A
locus (>] loco
25 fuerit B vj vel
27 sic om. JB
26 consequetur corr. D"
28 radiatione corr. a del. ^
-davit J
commodaverit
.

FIRMICI

262

Si
darit, secti ferro ab ista aegritudine liberabuntur.
ambo id est Saturnus et Mars in VIT. ab horo-

vero

scopo loco fuerint constituti, horoscopo vel loco Fortunae in bis signis in quibus diximus constitutis, id
est in Martis aut in Saturni^ aut si uno ex istis in
VIL ab horoscopo loco constituto, alius eum quadrata
vel diametra radiatione respiciat, secti <^a)> medicis
13 interibunt. Si Luna in occasu fuerit inventa, et Mercurius et Mars partili societate coniuncti in MC. fuerint constituti, homicidas paricidasque perficient, aut
qui nefario furoris instinctu fratemo sanguine cruen-

Sed hos istorum facinorum pulsatos invidia,

minaci accusatione pulsatos, severis facient iudicum
/oi.:/6// animadversionibus
interire.
Si Luna et Mars in IX.
14 ab horoscopo loco fuerint constituti, Sol vero et Mercurius in III. sint ab horoscopo <(loco)> coUocati, sa-

10

tentur.
et

spoliatoresque templorum, sed qui

facinus severa iudicis
animadversione

crilegos

efficiunt

propter

hoc

si Sol cum Saturno et Marte et

ab horoscopo loco constitutus, et
Luna sine testimonio lovis in III. sit ab horoscopo
loco posita, ex praedictis facinoribus facient biotha15natos interire. Si Sol in horoscopo fuerit inventus,
Mars vero et Saturnus aequis partibus iuncti in XII.
loco sint ab horoscopo, et Lunam in VI. ab horoscopo loco constitutam diametra radiatione respiciant,
servos biothanatos efficient.
Si in signo Saturni vel
in signo Martis horoscopus fuerit inventus, aut certe

plectantur.

15

Sed

Mercurio in XI.

et

sit

1 liberantur A
5 in Martis aut in Saturni Gv] in Marte
aut in Satumo AB cum Marte vel Saturno A
si (T^] in F
cum A
ex A'] ab r*
6 loco orti. BN
7 add. a
10 paricidas homicidasque A (parricidas AN)
11 cruentantur A
cruentatur B
13 pulsatos A'] publicatos
faciunt A
16 add. A
20 loco post XI. pon.
21 sit otn. A post
24 in aequis JT
in XII. loco sint ab
horoscopo pon. B
hor. G] in XII. L ab h. sint A' in XII. s. ab h. 1. B sint in XII.
ab b. \. A
27 efficiunt A faciunt N
\

F
|

20

25

vn
locus Fortunae * *

*.

sed biothanatos.
locata,

10

15

20

85

iunctus,

ab horoscopo

sint

Mars

et

Si vero sit in horoscopo partieo Mercurius aequis partium

cum

liter constitutus, et

societatibus

263

23, 1218.

<(loco)> positi,

Si
sit

Mars

in VII.

epilempticos

faciunt

Saturnus vero

Luna

in

et

MC.

partiliter fuerit col-

in

horoscopo positus,

partiliter

16

Saturnus vero in Lunae sit anafora constitutus, bioSed et si Luna cum Mercurio in
thanatos efficiunt.
yill. ab horoscopo loco fuerit inventa, et Mars cum
Satumo aut in V. aut in XII. ab horoscopo loco sit
Sed et si Mars et
collocatus, biothanatos efficient.
Saturnus quadrata se radiatione respexerint, Marte in
quolibet cardine constituto, et unus ex his Lunam aut
quadrata aut diametra radiatione respexerit, aut si
cum ea fuerit inventus, biothanatos efficient. Sed et 17
si Luna cum Marte in VIII. loco ab horoscopo fuerit
inventa, et Sol in VIL, Saturnus vero in MC. aut in
Si Mars et Saquolibet cardine, biothanatos efficiet.
turnus in XI. ab horoscopo loco fuerint inventi, aut
si unus eorum in ipso sit loco positus, alius vero cum
Luna sit coUocatus, aut eam quadrata radiatione re-foi.yT^f
spiciat, et Mercurius * * * aut Marti qualibet radiatione
iungatur, faciet insanos epilempticos biothanatos. Sed
hoc peius erit si Mars in XI. ab horoscopo loco fuerit
Sed et si Sol in VIII. 18
inventus, et Saturnus in V.
ab horoscopo loco fuerit inventus, et Luna sit in MC.
partiliter coUocata, et horoscopus aut locus Fortunae
in signo Solis sit, aut in signo Lunae, insanos biothanatos efficiet.
Si <(in)> cupidinis loco id est cupi2 aequibus
vero del. a)
in hor. sit J
3 societatis A
4 add. N
partibu
epilenticos
^ etll etlb Sed et om. J
codd.
10 aut VI. pro V. aut XL
XII.
15
J
18
eo
faciet
17
inventus
J
et a] aut
-/^
pro
20 loco sit
22 Mercurius aut Mars aut Mercurio J Mercurio aut Marti
lac. stat. f (aut del. %)
23 facit A
epilen24 loco ab hor.' A'G
ticos codd.
25 V. T] VI. J
26 et
Luna om. J
in IMC. sit J
loco D*] locus
29 add. ^
locum A
id est cupid. del. x
cupiditantium Jr
1

BGv

lac. stat. ^ (si

'

FIRMICl

264

ditatum Mars et Saturnus pariter fuerint inventi,

ipse locus in aliquo

sit

Venerem vero

diximus
mortes
efficient;
respexerint, gonorroicas

Lunam

lii

quos

et

si

quod

lunaticos faciunt; quod si et Merin falso aut in adulterata pecunia

viderint,

curium viderint,

deprehensos faciunt biothanatos

omnes
19nibus

et

cardine constitutus,
qualibet radiatione

geniturae

sic collocatos

Quod

interire.

luppiter respexerit, ex

hos

si

om-

istis

Si Mars et Saturnus in
periculis liberantur.
horoscopo fuerint inventi, et in anafora eorum Luna
sit posita, vitiatis luminibus faciunt biothanatos interSed et si Luna aut Sol in horoscopo fuerit, et
ire.
Mars et Saturnus in anafora eorum, similiter faciunt
Sed et si Luna
vitiatis oculis biothanatos interire.
cum Marte fuerit inventa in horoscopo, et Saturnus

lo

is

Sole in MC. fuerit constitutus, spasmos aut epilempsias aut insanias faciunt, et violentae mortis
Sed et si Luna et Sol in cardinibus fuerint
exitium.

cum

cum

et

inventi,

ipsis

Mars

luminibus

Saturnus

et

aut in aliis sint cardinibus constituti, bio20thanatos faciunt interire. Si Mars aut Saturnus in
loco fortunae fuerint inventi, et in V. vel in XL ab
horoscopo loco synodus sit, biothanatam mortem effiSi Mars cum Luna in XIL ab horoscopo loco
ciunt.
existant,

BN]
hos

pariter N] partiliter
iuncti
inuncti D

roicas

om.

aliqna

JB

gomorraicas

fuerint partiliter
hi
Venus

JB

BG

inventi
|

AG

et

AG]
ulterato B
si

et

si

zl

his

AG]

4 respexerit Bzl
haemorrhoicas a
efficiunt

ratione

6 efficiunt

AG

si

et

om.

Mars G

13 faciunt A] faciet N facit BD om. G

15 inventa fuerit J
in horoscopo ovi.
|

et
6 in

8 ex] in
adultera
poster. om. A
12
10 fuerit inventus in an. eor. sit pos. Luna
aut P] et zl
fuerit BGv] fuerint A om.
om.

Bv

gomor-

ab B
Sed et
aut
\

14 Sed

AB

epylempsias G] epilensias A epilentias BN epy19 et ^]

18 Sed et om. A
Sol et Luna A
lensias D
aut
cum N] in
luminibus J] diiubus A domibus Bv om. G
21 faciet A (biothanata hos faciunt morte interire A)
aut]
22 et T] vel A
et Bv
23 efficiunt P] decernunt A
16 IMC.

20

Vn

265

23, 1823.

fuerit constitutus, in 11. vero ab horoscopo loco id est

in anafora Saturnus et Sol, biothanata morte facit inSed et frequenter in ipso ortu secti particuterire.
5

10

latim de matris visceribus proferentur, praesertim si

Si Luna in 21
in isdem partibus omnes fuerint inventi.
MC. vel in IMC. fuerit inventa, alia vero malivola/oi.')?^//
stella in alio cardine sit constituta, et alia malivola
stella Lunam diametra radiatione respiciat, aut si horoscopum similiter fattendat, aut si in V. aut in XL
ab horoscopo loco fuerit inventa, biothanatos efficiunt.
Aut enim praecipitantur qui sic nati fuerint, aut ipsi

mortem. Sed et secundum naturam <(eius

quae in contrario est, et secundum naturam^

sibi inferent

stellae

mortium conpletur

signi,
15

20

85

diversitas.

Si

Luna

in VIII.

22

ab horoscopo loco fuerit inventa, Mars vero in domo

sua positus, in horoscopo sit partiliter constitutus, et
cum ipso Venus et Mercurius et Sol omnes aequis vel
vicinis partibus iuncti, Lunae vero coniunctionem partiliter aut Mars aut Saturnus excipiat, lacerati ferarum morsibus interibunt. Si Luna minuta luminibus
in VIII. ab horoscopo loco fuerit inventa, <(et eam
Saturnus qualibet radiatione respiciat, aut si cum ipsa
fuerit inventus,) biothanatos faciet, sed tales qui undis
submersi miserum incurrant mortis exitium.
Si Luna in occasu fuerit inventa, Saturnus vero in 23
VI. ab horoscopo loco, vel locus Fortunae in Saturni

domo
Luna

sit

in

vel Lunae, dysentericos faciunt interire.

Si
horoscopo fuerit inventa, Satumus vero cum

JB
2 Saturni AG
faciet DG faciunt B
BDN et A
4 proferuntur
secti et ipsi J
F
isdem partibus xc] isdem partes F easJ (eadem parte ^)
7 inventa vel constituta AG

1 loco om.
3 Bed et G] sed
zl
6 in om.

dem

partes
inventa B
8 stella r\ stella in D in N
9 attendat] accedat (<^ad)> hor.) a attingat x teneat ^
12 inferent AB]
inferet Gv inferunt J
et om. J
14 IX. J
add. N
et t] aut
vel
17 et
19 excipiant G excipiet B
27 djsentericos variis modis depravatum in libris
21 add. N
|

faciet

facit

FIRMICI

266
Mercurio

in

VII.

sit

stultos lentos fatuos

ordinatis

sic

in

ab horoscopo loco constitutus,

caducos efficiunt.
Sed et si his

aliquo

cardine Mars

fuerit

inventus,

24fatuos caducos sed biothanatos efficiunt. Si Satumus

in III. vel in IX. ab horoscopo loco fuerit inventus,

eum Mars quadrata

et
foi.

radiatione

respiciat,

magnis

rehns vel magnis actibus facient praepositos, sed patrimonium quodcumque ab ipsis collectum fuerit dissipatur. Habebunt etiam maximas valitudines, et multis
malis in peregrinis constituti locis obligantur; quorundam parentes patresque debilitant, aut certe faciunt
biothanatos interire.
Si vero Mercurius cum uno
ipsorum fuerit inventus, et Luna aut cum ipsis sit,
aut eos quadrata vel diametra radiatione respiciat,
sacrilegos spoliatores templorum latronum duces ho25micidas sed mala faciet morte pereuntes. Si Sol et
Saturnus et Mercurius in MC. fuerint inventi, accusationis pericula ex absconditis litteris faciunt inferri,
aut ex falsatis publicis litteris, aut ex adulteratis peSi vero hos Mars quadrata aut diametra racuniis.
diatione respexerit, aut si cum ipsis fuerit inventus,
97^ I

2Q

10

15

20

latrones homicidas, exules tamen fugitivosque perficient.

Si vero his sic ordinatis luppiter in alio cardine fuerit

inventus, post tempus ex

calamitatibus liberati,
Si vero
Luna sic his omnibus positis, aut in cardine aliquo
aut in anaforis vel in epicataforis fuerit inventa, post
27 haec omnia biothanata morte morientur. .Si Mercurius
et Satumus in VI. vel in XU. ab horoscopo loco
istis

ad magnae potestatis gratiam transferentur.

2 efjBcient
constitutus] fuerit inventus J
3 Mars in (in om. BGN) aliquo cardine zl
6 vel in IX. T] vel IX. N vel VIII. D
loco ab horoscopo
7 matrimonium corr. Bv
9 etiam
8 coll. ab ipsis fuerit
10 locis constituti A'B quorundam <(etiam)> ^
r] dicte zl
11 matresque vel patresve a
14 eos hic a.: post respiciat A'G
1 sit

/J

Sed

om.
si

JB

AG

AG

(om. B), post radip^tione

AD^G] latebris
his AG] his B hic sic D

teris

18 lit17 accusationes corr. v,6

26 sic
23 aliquo A
lateribus N
sic N
27 vel in epicataforis om. A

BDW

25

VII 23, 2329.

fuerint

constituti,

praeponentur,

inefficacibus

hos

miseris

et

eosdem

faciunt

rationibus

in

omnibus

Si vero lios Mars quatardos semper et languidos.

drata vel diametra radiatione respexerit, sceleratos
latrones periuros delatores et suorum proditores eiQ.-/oi.y7m
ciunt.
Quidam vero propter servos vel propter damnatos homines periculis vel custodiis traduntur, prae-

sertim
Si
10

sed

267

si

Lunam Mars

Satumus

qualibet

radiatione respexerit.

horoscopo loco fuerit inven-28

aut in anafora horoscopi fuerit constitutus, Luna

tus,

in VIII. ab

vero in anaforis vel in epicataforis

sit

et

constituta,

Mars in VIL ab horoscopo <loco)> inveniatur, erunt ab

omni religionum cura sepositi. Si vero sic his omnibus ordinatis Saturnus et Luna in quadratis eorum
15

vel in diametris locis fuerint inventi, spoliatores tem-

plorum

20

efficiunt, sed qui ob hoc publica morte plectansic ordinatis luppiter et Venus cum

Quodsi his

tur.

ipsis fuerint inventi, sacerdotes profetas neocoros effiSi

ciunt, sed et ipsos biothanata morte pereuntes.
Luna cum Marte in occasu fuerit inventa, ita ut Mars

praecedat in partibus, Saturnus vero et Mercurius in

IMC. sint pariter constituti, biothanatos efficiunt. Sed

et mors pro signorum natura cognoscitur.
In tropicis
in aquosis signis constituti, aut hydropicos perimunt, aut undis faciunt fluminibusque submergi. In
duplicibus vero signis aut in solidis sic sicut diximus
positi, epilempticos faciunt, sed biothanata morte pereuntes.
Si vero hos luppiter et Venus ex aliqua
parte respexerint, discrimen praecedentis infortunii

vel
25

30

mitigatur.
1 constituti

derit

F]

12 add.

inventi

13 sic his omnibus ^] his

G
16 fuerint locis
tiliter AB
23 et om. J

nibus

post solidis

4 respexerit] respiciat

A et
sic AB sic omnibus J his
J
16 efficient J G

enint ab

post aut in B

JB]

et

ab ab

24 ydropicos zlB
27 epilenticos codd.

vi-

ab

sic

om-

22 par26 Bignis

29

FIRMICI

268

XXIY.
1

[De damnatis.]

locus

Si

necessitatis

in

domo

Mercurii fuerit inventus, Luna vero in domo Saturni

vel Martis fuerit inventa, Mercurium vero Mars aut
Saturnus quadrata aut diametra radiatione respiciant,
aut cum ipso in aliquo cardine fuerint collocati, aut
si in anaforis vel in epicataforis
cardinum, aut si in

horoscopo vel in loco Fortunae vel in loco necessifuerint constituti, faciunt quolibet genere dam-

tatis

Si vero locus necessitatis in

/oz.r>5^/nari.

domo

Mercurii vel

10

2 in domo Lunae fuerit inventus, aut in domo Martis

aut in domo Saturni, et sit in aliquo geniturae cardine locus ipse partiliter constitutus, et ex his omnibus stellis quarum mentionem fecimus aliqua in anaforis vel in

epicataforis

fuerit

inventa,

simili

facient

15

Damnationes sunt autem metalli

Soperis publici exilii et ludi. Sed et si locus necessitatis in earum stellarum quarum diximus
domibus
damnari.

ratione

fuerit inventus, <(et)> quaedam ex ipsis in anaforis vel

in epicataforis fuerint, aliae vero in cardinibus exSi
istant, iustae faciunt damnationis discrimen inponi.

vero his omnibus sic ut diximus ordinatis, luppiter in

MC. constitutus malivolas stellas prospera radiatione
conveniat, omnium damnationum discrimina mitigabit.
Tunc enim post certum temporis spatium ex prae-

20

25

damnationibus

liberati^ imperatoris iudicio et

Si vero bis
dignitatibus suis restituentur et patriae.
omnibus lovis fuerit testimonium denegatum^ iuste
dictis

4damnatos severae animadversioni

dominus eius signi in quo locus
lemma om.

BN

facient subiugari. Si
necessitatis fuerit in-

4 Mercurius
5 radiat. resp. aut
8 vel
6 ipso sic fuerint in aliquo cardine zJ
loco fortunae A
sed
10 domo ^] loco
17 et ludi om. d
et si g'] sed siB sed et cet.
20 fuerit A'B
19 add. a
22 <8ic> sicut G
23 constitutas
26 et F] in A
2

diametra

JB

29 severa animadversione zlG

30

VII 24, 1-25,

269

1.

ventus, in Martis vel in Saturni vel in domo Mercurii

constitutus in horoscopo sit vel in loco necessitatis
Sed et si locus necessicollocatus, (lamnari perficiet.
tatis ipse
5

10

1.5

cum domino

constitutus, damnari

suo in praedictis fuerit

perficiet.

Mercurii domo fuerit inventus, et Mercurius sit in

aliquo cardine constitutus, Mars vero et Saturnus in
anaforis sint cardinum vel in epicataforis positi, damnari perficient.
Si vero his omnibus sic sicut diximus ordinatis, Luna aut in cardinibus aut in anaforis
aut in epicataforis cardinum fuerit inventa^ damnati
biothanata morte morientur.
Si locus necessitatis in6
Mercurii domo similiter fuerit inventus, et Mercurius
vel in anaforis
[et Mars] in Saturni positus domo

Marte

vel in epicataforis cardinum fuerit inventus,

Satumo in cardinibus partiliter constitutis,

ab his love existente, iustae damnationis

nium voluntate
20

<(locis>

Si locus necessitatis in 5

et

cum omloco For-7

Si in

sententia proferetur.

et/oi.os^n

alieno

et

tunae locus necessitatis ceciderit, aut dominus loci

Fortunae in loco necessitatis fuerit inventus, aut dominus <(Ioci^ necessitatis in loco Fortunae fuerit constitutus, iustae damnationis facient sententiam promi.

XXV.
25

[De eunuchis et de hermaphroditis.] Si Soll

Luna in femininis <^signis> fuerint inventi, aut simul
positi, aut in diversis locis coUocati, et Venus in feminino signo constituta in aliquo sit cardine, Luna vero
et

Marte

domo J

Saturno
vel in prius JT] aut J
4 et dominus suus A' {om. B)
add. a
.

Mercurii
8 ana-

9 sic otn. BN
phora cardinum positi vel in epicataphoris J
11 aut in epicataphoris om. A post cardinum pon. B
12 in

J
14 del. ^ (partiliter 6)
vel ante in Saturni
16 partiliter in cardinibus J
et JB] in
ipm. B)
A'G
17 et om. D, post voluntate jpo. N
omnium GN]
22 faomnibus B omni A'D
18 in ojn.
21 add. ^
biothanata

pon.

AG

ciunt

24 de

alt.

om.

{lemma om. B)

25 add.

FIRMICI

270

Mars in quocumque cardine partiliter <(fuerint)>

collocati, aut eunuchos aut hermaphroditos facient. Si
vero Sol et Luna eadem qua diximus ratione in mascuet

linis

signis fuerint collocati, et

si

Venus

in masculino

gigno sit posita, et sit mulieris ista genitura, nascentur

mulieres quae virili animo succinctae in modum viro2 rum cum mulieribus coire desiderent.
Si Venus in
Mercurii domo fuerit inventa^ et Mercurius in Veneris,
aut si hoc idem in finibus suis fecerint, Luna vero in
Virgine aut in Capricorno aut in Tauro aut in Leone
sit posita, ceterae vero masculinae stellae in femininis
sint signis, femininae vero in masculinis, biformes hermaphroditique nascentur.

[Deinpuris.]
XLK. parte Arietis
Sed et si Venus

Si Mercurius et Venus pariter in

sint positi, inpuros ore perficiunt.
et Luna cuiuscumque signi XXX.

10

15

tenuerint partem, et per quadratum se diametrumque

eadem vitia latenter exerceri perficient.

respiciant^ haec
Si vero domini

eorum signorum in quibus Luna et

Venus XXX. possident partem, haec eadem signa qualibet radiatione respexerint, haec eadem vitia sine cura
pudoris publice exercebunt.
[De sterilibus et cinaedis.] Si Mars et Venus
4in matutino ortu collocati in masculino signo simul
fuerint positi, mulieres viragines sterilesque perficiunt.
Li virorum vero genituris si in femininis signis in
vespertino ortu simul fuerint collocati, et eos Saturnus
qualibet radiatione respexerit, cinaedos efficient, templorum cantibus servientes. Si vero in Ariete vel in
Capricorno stellarum fuerit ista coniunctio, haec <(eadem)>

20

foi.9fi^i

ABN

1 add. a
2 hermofroditos hic
et 269, 24 et l. 12 N
3 radiatione
5 miscentur A
6 snccincte AD^] suc9 vero idem in zl
cinctam
10 in ante Capricorno om. d
15 parte om. A
12 feminae A'B
16 Sed et om. A
17 tennerit AD
18 respicient A'G
20 possident partem
21 radiaB] partem possident per N possident per A'DG
tione B] ratione
28 efficiunt J
29 in alt. om. A
80 inventa fuerit coniunctio A
add. 6 <^fortiora)> haec x

AQ

25

30

vn

25, 18.

271

Sed et si Venerem * * *
libidinum vitia decernuntur.
diametra vel quadrata radiatione respexerit, et omnibus
illis

lovis

testimonium denegetur, in femininis quidera

fmali post dici pronuntia, in virorum vero

<^genituris^
5

genituris gallos

abscisos dicito et cinaedos.

Si

Luna 5

Satumum

10

15

20

25

diametra radiatione respiciat, Mars vero ita

sit positus ut hos de quadrato Venerem vero de diametro videat, et omnes lii quattuor conmutatis suis
domibus existant, mulieres quidem steriles viraginesque
Sed et si Saturperficiunt^ masculos autem cinaedos.
nus cum Luna in uno signo positus in eadem signi
Luna quoqueG
parte fuerit collocatus, cinaedos efficiet.
et Venus in eadem parte positae cinaedos efficiunt;
Venus quoque et Sol in VIII. ab horoscopo loco
Sed et si Mercurius et
positi cinaedos efficiunt.
Venus in malivolarum stellarum sint domibus collocati, Mars vero sit et Saturnus in Veneris domo, boc
idem simili ratione perficiunt.
Sed ut hoc partili 7
possis ratione colligere, breviter ostendam.
Conputa
a Luna ad Venerem, et tantundem ab horoscopo.
Si
in feminino signo numerus ceciderit, et Luna sit in
feminino signo constituta (a) XXV. usque ad XXX.
partem, masculos cinaedos invenies, sed qui hoc vitium
latenter exerceant, feminas vero simili ratione meretriSed existente praecedente numero a Venere ad 8
ces.
Lunam conputa, et tantundem ab horoscopo, et si
numerus in feminino signo ceciderit, dic viros in istis

1 decernuntnr. Considera etiam si Venus quadrata vel diametra zl

excidit Satumus vel Mars x
2 respexerint AQ3 denegatur AB
4 add. ^
mali post dici] mastropos
|

A pronuntiant Gv
5 abdicito 6] digito
7 Venus
8 commutati r*
10 masculos (-linos B) autem P] viros vero
11 signi
om.
18 haec possis partili A'B
22 XXV. usque ad
XXX. sit per masculos add. et corr. ^ (post a quae a parte
XXV. usque ad XXX.)
26 et alt. om.
si numerus a]
signum eius G si signum eius cet. codd.
nasci 6 (nasci
seissos

et x)

pronuntiat

FIRMICI

272
/oj.

&*//

Hoc idem

libidimbiis esse detectos.

et in

mulieribus

Et si duobus numeris sic sicut diximus

pronuntiabis.
constitutis, Luna et Venus in femininis signis positae
novissimis

in

et

sint

signorum partibus collocatae,

praecedentibus [viris] numeris in femininis inventis
9 signis, has infamias cum publica nota perficiunt.
Si
vero non fuerit Venus cum Luna, sed <(in)> vespertino
ortu constituta, et in feminini signi novissimis partibus collocata, Lunam in novissimis signi partibus
positam quadrata radiatione respexerit, masculos cinaedos, mulieres meretrices efficiet, sed qui has libidines
latenter semper exerceant.
Si vero ex praecedenti
numero feminina inveneris signa, et his sic ut diximus existentibus, Saturnus in feminino signo consti-

Lunam

vel Venerem quadrata radiatione respedeformes pauperes cinaedos.

Si vero
omnibus sic ut diximus ordinatis, Mars cum Saturno
fuerit inventus, gallos faciet abscisos.
Si vero his sic
ut diximus ordinatis, et utroque numero partili ratione

tutus

collecto, Venus in novissimis partibus constituta Saturnum Martemque respiciat, cinaedos felices efficiet,
quibus templorum officia credantur, aut nobiles mulieSi Mars et
llres meretricum faciet vitiis inplicari.
Mercurius et Venus et Luna in tropicis signis aut

simul fuerint, aut quadrata se radiatione respiciant,

meretrices efficiunt, sed studia earum ex signorum
varietate mutantur.
Si enim in femininis signis sicut
diximus fuerint, meretrices efficiunt, si vero in mascuSi Luna cum Marte et Venere in
121inis viragines.
1 detectos

om. zlB

J] dedectos
4 et in om.

deiectos

in om.

BG

2 Sed et si ^
5 del. t (utrisque e)
8 femininis
7 add. a
1

numeris AD] numerus

signis corr. a

in om.

collocatam
14 constitutus om. J

9 collocata B]

JG
Venus JA

signorum

15 Lunam Bv]
17 <(his)> omnibus ^
Luna
21 faciet A
26 eoaut om. A
25 se om. A
24 Mercurius Venus A'D
27 enim] autem sive vero 6.
corr. a
10 masculinos
I

mm

10

15

faciet

lOxerit,

sic

20

25

VII 25, 814.

horoscopo fuerit inventa, et Sol sit in XII. ab horoscopo loco positus, horoscopum vero Saturnus quadrata vel diametra radiatione respiciat, galLos faciet
abscisos cinaedos, sed tunc si omnibus desit lovis testiraonium. Si Venus et Saturnus aut simul fuerint, aut
quadrata

radiatione

se

Solis absconsi,

10

15

85

respexerint, aut sint radiis

in femininis signis po-

Luna

et <(sit>

99^ i
sita, boroscopo in feminino signo collocato, la.tente8 /oi.
cinaedos efficiunt. Si vero Saturnus et Venus in matu- 13
tino ortu fuerint collocati, faciunt in ista libidinum
Si vero Mars in vespertino ortu posilabe publicari.
tus, quadrata illos vel diametra radiatione respexerit,
Si vero his sic omnibus
publicos cinaedos efficiet.
sicut diximus ordinatis, Mars in cardinibus fuerit inSi vero fuerit feminina
ventus, gallos faciet abscisos.

genitura,

80

273

hae omnes

et

stellae

sic

sicut

diximus in

masculinis signis fuerint coUocatae, libidinosam viraginem faciunt. Generaliter sane si Luna et Sol et 14
horoscopus in Capricorno vel in Ariete vel in Tauro
vel in Leone fuerint, ita ut in facie eorundem signorum sint aut in dorso, omnium libidinum inpuritates
cum extrema corporis effeminatione decemunt. In
omni genitura si Luna in cauda Leonis fuerit inventa,
cinaedos efficiet, matris deorum tympanis servientes.
Si vero in facie Leonis vel in facie Capricorni vel in
facie Arietis vel in facie Tauri fuerit inventa, et fe-

minas

ad omnia inpuritatis vitia praecipitat.

et viros

5 et] aut
2 horoscopus vero Satumum
4 abscissos zl
6 aut sint ^] aut sub zl a B om. A'G
7 absconsi A] absconsis Gv absconsos B absconso zl
etLuna A'G] vero et Luna
B Luna vero zl
add. a
posita v] positi
posite B positis
J 9 matutino jT] feminino J llveroo/w. J 13 sic his ^rae15 abscissos J
17 masculino signo /J
stat
16sicom.
fuerint om. AB ante in pon. Gv
viraginem Ga] virginem
18 et Sol et om. D Sol et Luna N
sint
20 facie Bv] faciem

AD

AG

JB

24 mapost Leonis po7i. J om. B

tympana
cymbalis) ^] cyppahapis
tympanis
27 praecipitant
timpana D
servientes] pulsantes N
18
FiRMicus, edd. Kroll, Skutsch et Ziegler. II.

eorundem signorum
tri J

zl

23

{possis et

ai

AN

FIRMICI

274
15 Si vero

in

his

signis

Lunam

Saturnus

constitutam

positi, in VIL scilicet geniturae loco,

quadrata radiatione respexerint, cinaedos efficiunt. Si
vero liis se Mars qualibet radiatione coniunxerit, publi-

et

Venus simul

Venerem quoque in Tauro vel

Leone vel in Virgine vel in Capricorno <(positam^
Mars et Saturnus qualibet radiatione respexerint^

cos reddunt cinaedos.

in
si

16cinaedos simili ratione

Si in nocturna geniperficient.
in Xll. vel in VI. ab boroscopo loco fuerit
inventa, in diurna vero Sol in iisdem locis fuerit collocatus, et sit quidem Luna in nocturna in finibus

Luna

tura

Veneris, Sol vero in diurna in finibus Veneris positus,

Venus <(vero) in VII. ab horoscopo loco aut in IMC.
foi 99^ II constitutsL in suis finibus, cinaedi nascuntur.
Quodsi
hos sic ut diximus <(ordinatos> Mars quadrata vel diametra radiatione respexerit, gallos faciet abscisos. In

10

15

omnibus tamen testimonium lovis quaere; nam

si fuerit,
vitia ex parte aliqua aut mitigantur aut celantur.
[De eunuchis.] Si Luna in sterilibus signis

haec
17

fuerit inventa, et

cum

ea

sit

Saturnus partiliter collo-

20

Venus vero hos qualibet radiatione respexerit,

autem Saturnus in finibus Veneris, et Venus in

catus,
sit

Lunam

finibus Saturni, nec

luppiter aliqua radiatione

eunuchi fient.
Si vero in terrenis signis
Luna cum Saturno sic fuerit sicut diximus, Venus
vero cum Saturno commutaverit fines, et absit similiter testimonium lovis, [coitus] fient eunuchi, sed
qui cum mulieribus coeant.

respiciat,

3 effi2 geniturae scilicet loco A scilicet et loco 07n. B

cient AB
5
(. e. kaput.?) ante Venerem hab. omnes libri
Venerem ^] venere A invenire B mg. venus G ven J
vel ter t\
et
7 respexerint Bv] respexerit
6 add. t
13 add. f
15 add. A
16 abscissos hominibus
VI. A
(autem a)
17 fuerit A] fuerint (adfuerit %)
tamen A
19 lemma om.
zlB
in om. A
20 pariter BD
22 sit J] si
26 absit f] abscisi
27 del.
abscisis B abscissi A adsit a
KC ut e marg. illatum
eunuchi fient et absconsi (abscisi a)
coitus A
28 coeunt

AG

26

275

VII 25, 1521.

[De cinaedis investigandis.]

libidinum

intimabo

partiliter,

Nunc

tibi

omnium

ut

locum 18

libidinum

vitia veris possis rationibus invenire.

Conputa a Luna
et quantuscumque numerus si-

usque ad Saturnum,
5

gnorum
conputa,

10

inventus, tantum rursus ab horoscopo

quocumque signo novissimus venerit
ipsum tibi signum vitiorum ac libidinum

fuerit
et

in

numerus,
locum monstrat. Si itaque signum femininum fuerit 19
in quo libidinis locus partiliter ceciderit, et malivola
stella hunc eundem locum vel quadrata vel diametra
radiatione respexerit, Venus vero sit in aliquo cardine
coUocata, cinaedi nascentur sed latentes. Si vero locus
libidinum partili ratione collectus, in deiectis ab horo-

scopo locis fuerit inventus, in signo feminino, omni

15

Si vero hoc loco sic

faciet inpuritatis labe pollutos.
sicut diximus constituto, Luna aut in primis partibus /o^ 59 /

Piscium aut Capricorni aut Leonis

fuerit,

aut in Tauii

novissimis, inpuris faciet libidiniim vitiis inplicari.

vero loco libidinum in deiectis locis constituto
20

25

Si20
et

malivolarum stellarum testimoniis pulsato^ in deiectis

ab horoscopo locis Sol et Luna vel in malivolarum
stellarum signis vel in humilitatibus suis fuerint inventi, cinaedos publicos faciunt, omnium libidinum
Fortius autem haec convalesinpuris vitiis inplicatos.
cunt, si libidinis locus aut in Capricorno fuerit aut in
Si Venus domina geniturae21
Ariete aut in Tauro.
fuerit inventa,

et

habens dominium cum Marte

<(sit^

pariter collocata, in feminino scilicet signo et in deiectis ab horoscopo locis, Saturnus vero in masculino
1

BD

letnma om.

merus signorum

fuerit

aliud hah.

AGj

fuerit

numerus

omnia N
J signorum

4 nu-

fuerit B
13 collectus N] col-

DG
10 vel priu^ om.
15 loco constituta sicut diximus A
16 constituta
17 Piscium Capricorni J
19 locus J locos
et
corr. t
AG loc B corr. v constituti locis JB constitutos
corr. v
et in JB
20 pulsatos corr. a
21 locis a] his (iocis his vj
22 stellarum om. J
26 aut in Tauro hoc loco N] ante fuerit pon.
27 add. a
28 scilicet om. AB
om. D
6 in om.

locatus

18*

'

FIRMICI

276

signo positus, horoscopum quidem <(de)> trigono^ * *

vero de quadrato respexerit, in suis signis vel in suis

partibus collocatus, et Luna sit in deiectis locis poSi Luna Venus Mars et Sasita, cinaedi nascentur.
turnus in femininis sint signis collocati, in deiectis
scilicet ab boroscopo locis, et sint aut simul <(positi)>
aut quadrati, publicos cinaedos efficiunt. Si vero unus
ex his omnibus bene fuerit collocatus, faciet homines

22 latenter haec

Si

vitia exercentes.

Venus

VIL

in feminino signo constituti, in

et

Satumus

ab horoscopo

sint

lo

et luppiter et Luna et Mars in

horoscopo locis positi, sine dubitatione

loco positi, Sol vero

deiectis sint ab
cinaedos efficiunt.

Si vero his omnibus sic sicut dixiluppiter solus in primis cardinibus

fuerit constitutus, cinaedos quidem efficiunt, sed in

mus

constitutis,

15

maxima honorum gloria constitutos, et quibus regalium

munerum officia credantur. Si vero sic his omnibus
sicut diximus positis, Luna in primis cardinibus fuerit
23 inventa, cinaedos

Venus

divites faciet.

<(et)>

Mars

in

tropicis signis positi, si se quadrata vel diametra

/oj.99^//radiatione respexerint, in femininis scilicet signis, cinaedos efficiunt, sed qui latenter his vitiis inplicentur.

vero

Si

in

statione

constituti

sine

testimonio lovis

haec quae diximus possederint signa, mulieres quidem

meretrices prostitutas, viros vero publicos cinaedos
efficiunt.

triadd. t
signo om.
horoscopum ^] horum
2 vero om. zJB
4 et Mars
corr. t
respicit
5 sint signis A'] signis fuerint A'G signis sint B
6 add. t
7 cinaedos publicos faciunt
vero vel unus
coUocatus Venus ex his 0. b. f. collocata
vero Yenus ex h.
1

gonos

AB

A
N

AB

12 loco positis A
13 sic om.
15 in B] si in G si zl (cinaedos
16 constitutos om. A)
16 constitutus corr. ^
quibus a] quidem
quidam B cui A
17 sic om. zl, his om. B
19 add. B
20 positis A
21 feminis
22 in
(feminino signo B)
signis positi A
his A

o.

b.

f.

coUocata D

AG

AN

20

25

Vn

25,

2126,

277

4.

XXVI.

[De expertis litterarum.] Si Mercurius et Sol

simul fuerint collocati, ut in uno signo positi aequata
partium societate iungantur, nec eos Luna aliqua radiatione respiciat, aut certe non sit in horoscopo constituta,

expertos faciet litterarum.

[De famosis gladiatoribus.] luppiter in fini-2

bus Martis positus in quocumque signo, et Mars in
10

finibus lovis, si in cardinibus coUocati quadrata se

vel diametra radiatione respexerint, et in diurna genitura Sol sit in deiectis ab boroscopo locis, Luna vero
in nocturna ^enitura, famosi gladiatores nascentur.
[De athletis.] Si Mars in finibus Mercurii fueritS

inventus, in
15

quocumque scilicet signo, et Mercurius

Venus vero hos ambos qualibet

in Martis^

similiter

Si vero in
respiciat^ athletae nascentur.
cardiuibus fuerint coUocati^ athletae nascentur in omni

radiatione

certaminum conflictatione victores. Si vero Mercurio

testimonium defuerit Veneris, oplomachi
et Marti
20

25

nascentur, aut palaestrae aut athletarum magistri,

sed qui numquam certaminibus se committant. Si vero 4
Marte in finibus Mercurii constituto, et Mercurio rursus
in Martis, lovis et Veneris testimonium quaUbet ra,- /oi. io(F i
diationis societate conferatur, pyctae erunt, finventus,
et si ei sola Venus testimonium conmodet, cursores

Sed haec fortius convalescunt, si locus Forefficiet.

tunae et locus actus in cardine inventus praecedenti

steUarum

societati iungatur.

de expartis G Expertes N Jemma om. BD

BD Gladiatores N
12 geniBD Athletae N 17 omnium N
tura om. JB
18 Mercurii et Martis F
10 Yeneris JG] veri A veneri
B
20 palaestritae a
oplomat A oplomaci G oplomatici A
21 se certaminibus d (se om. B)
22 Marti 6
Mercurius
24 conferaturj iungatur N
23 Marte AB
pycte
erunt AB] erint G erit J
vigenAG] pictor /i pictores B
1

De

expertis

6 expertes

lemma om.
13 lemma om.
7

tes %
I

corr. a

et si ei B] et ei

AG

si ei

(sed si eis ?ios)

27 acti

FIRMICI

278

[De causidicis oratoribus.]

suis

finibus

Si

Mercurius

inventus, aut in Martis^ et

fuerit

sit

in
in

deiectis locis constitutus, et eum Mars in domo Mercurii vel in finibus eius collocatus qualibet radiatione

causidicos

respexerit,

oratores

non

in deiectis

sit

locis,

et

Si vero sic
diurna genitura
Mars in cardinibus

efficient.

Mercurius sicut diximus positus,

eum

in

quibus diximus partibus, prospera

positus,
radiatione respexerit, magnos oratores famososque perhis

in

in

ficiet.

10

Si

[Demedicis.]

Mars

et

Venus

partiliter iuncti

quadrata se radiatione respexerint, inspicientes locum

Si
quo actus fuerit inventus, medici na'scentur.
vero mutaverint fines suos, sit autem Mars in finibus
in

Veneris, et Venus in finibus Martis, et bis prosperum 15

Mercurii testimonium accedat^ ingeniosi medici nascentur.
Si vero non sit illis Mercurius adiunctus, coqui
nascentur.
7
[Demusicis.] Si Mercurius cum Venere constitu^^us, sive per noctem sive per diem^ aut in suis aut 20
in Veneris finibus fuerit inventus, musicos faciet organa dulci modulatione tractantes. Sed et si non fuerint
foi.mr II simul positi, et sit Mercurius quidem in finibus Veneris, Venus vero in finibus Mercurii, hoc idem simili
Si vero Venus in finibus Mercurii 25
ratione perficient.
in alieno signo vel in alienis fuerit
et
Mercurius
fuerit,
partibus coUocatus, habebunt quidem musicae sonum
vocis^ sed erunt ignobili quadam humilitate proiecti.
In omnibus autem partibus quaere Fortunae lo8

lemma om.

2 sint

BD

et)> oratoribus a) Advocati et oratores

zi
4 eius del. ^
5 <et)> ora-

constituti

efficient Gv] perficient vel efficient A perficient BN

sic AN] sit BG
8 signis
6 sicut om. D)
(causidicos
vel partibus N
11 lemma om. BD Medici N
pariter in14 suos del. t mutarint 6
vcnti ^
12 respicientes x
21 finibus Veneris
19 lemma om. BD Musici N
26 partibus
24 et 25 lege Mercuri fuerit, Mercurius vero J
fuerit J
29 artibus % actibus ^

tores a

JB

VII 26, 5-11.

f et locus in anafora Fortunae

itaque actus inveneris locum, vide
et dominus ipsius signi in quo sit loco constitutus.
Sed et dominus signi in quo Fortunae locus fuerit
inventus, simili ratione inspice, et vide quo sit etiam
ipse in loco constitutus, et cum hos diligenti ratione

cum,

deinde

actus^

Cum

invenietur.

279

inveneris, vide qui sit ex ipsis oportunius collocatus, id

est qui ipsorum sit in ipso signo positus; et si ambo in
uno loco fuerint inventi, vide qui magis oportunius
10

15

ceciderit.
Si vero in loco Fortunae non fuerint, vide9
ne in loco actus sint constituti, et <(si)> in hoc loco
simul fuerint inventi, vide qui oportunius ceciderit.
Si vero non fuerint in hoc loco, vide qui horoscopum
ex ipsis cardinali radiatione respiciat, et tunc ex hoc
Si enim Yenus sic 10
ti*actatu artem poteris explicare.

fuerit inventa^

20

25

faciet

pictores emplastratores aurifices

argentarios musicos, pro signorum scilicet varietate,

luppiter vero negotiatores agricolas feneratores nauclerosque perficiet, similiter etiam ipse pro signorum
varietate, Mars medicos tonsores et quorum ars aut
ex ferro substantiam habeat aut ex igni, Mercurius

qui officia canna vel lingua vel oratione pertractent,

Saturnus laboriosos urinatores naucleros, sed qui omni
infelicitatis genere deprimantur.
Sed haec omnia sicut
diximus
frequenter
pro signorum varietate definies,
Ut autem scias an in decretis artibus perseverent,
1 et quis locus a act. qui loc. 6
2 invenietur zl] invenitur A invenies B inveniatur Gv
inveneris veneris zl
3 et om.
dominum A et l. A:
5 simili modo A
etiam
6 ho8 om. J
7 oportunis
locatus J
P] et J
9 vide om. A
10 non sint
oportunus DG opportunis N
AG
11 add. a
12 opportunis J opportunus G
14 ratione AB
16 inventa BGN] incerta A'D
respexerint J
17 pro
emplastratores ^] plastratos cf. 311, 20 palaestricos x
18 et 23 nauclerios codd. praet. A
Azl] et B {ex ex) om. Gv
19 similiter om. d
20 aut om. d
21 Mercurius qui A]
22 canna] causa N carmercuriusque B G mercativeque d

JG

mina B

24 sicuti

aequti

11

FIRMICI VII

280
foi.

26, 1112.

breyi tibi ratione monstrabo. Vide in quo signo sit

Mercurius positus^ et inquire signi ipsius dominum, et
cum inveneris quaere an bene sit collocatus. Si enim
bene fuerit coUocatus, permanent in artibus, et ex
ipsis lucra maxima consequentur; si male, sine fructu

loo^

suae tractantes officia laborabunt, et easdem artes

deserunt fatigati.
12
Haec tibi Mavorti decus nostrum, partili explicavimus ratione collecta, ut omnia tibi secreta divinae
istius artis mediocritas nostra manifestis interpretationibus intimaret.
Sed bis explicatis sermo totus ad

artis

expositionem
2 inquires
8 explicabimus

Sphaerae Barbaricae
A'G

4 permanet AQr

explicamus G

transferatur.

desenintur

lo

LIBEE OCTAYUS.
I.

Nihil aliud in hac vitae brevitate laborandum no-foi-ioF^

Mavorti decus nostrum^ nisi ut terreni corporis 1
labe purgata, et amputatis si fieri potest omnibus vitiis vel certe plurimis, incorruptam animi divinitatem
et nulla scelerum contagione pollutam auctori nostro
reddamus deo, ne divinae fabricationis inmemorem animum nostrum vitiosis libidinum laqueis inplicatum
bis est

10

Hoc
praecipitia perdamus.
dies singulos terrenum corpus operatur, ut possit suum divinum spiritum et pravis cutamquam proiectum per
est

15

20

enim quod per

piditatum voluptatibus occupatum et blanda sollicitatione deceptum caducae fragilitati suae semper adnectere, ut demersus animus et pessumdatus numquam
originis suae possit invenire principia, sed in tenebras
semper in caenumque proiectus maiestatis suae originem cum quibusdam dissimulationum trepidationibus
erubescat.
Nihil enim debemus cogitare terrenum, 3
praesertim cum sciamus fabricatorem nostrum deum
ita nos divini artificii moderatione fecisse, ut recti corporis forma ab omni humilitatis deiectione seposita,
nihil aliud

Lunam

primum patefacta oculorum acie nisi Solem

horum omnium pulcherrimum atque

stellas et

3 laborantes sumus dum A laborandum summe v

12 suum
13 soUicitudine J
14 fragilitati BD^] fragilisuspectum
tatis
adnectare AG
16 tenebris corr. t cl. de err. 47, n
17 in del. x
21 divini nos BJ
(caenoque infra a)
22 et ab BGD'v
sepositi a^
I

FIRMICI

282
4iiimortale domicilium,

mundum

scilicet

videremus.

Ce-

enim animantes ita natura conposuit, ut ad terram demersae et caduca quadam humilitate proiectae
et animo et corpore terrenis semper conversationibus
adhaererent, nos vero magna quadam necessitatis moteras

deratione perfecit, ut aliud sibi in nobis fragilitas corporis aliud inmortalis animi divinitas vendicaret, scilicet ut corpus quod cum beluis videmur babere commune^ serviens animo divinitatis eius semper imperio
5 subiaceret. Considerantes igitur originis nostrae principia et animum nostrum maiestatis suae praesidio
/oi.iw^ //roboratum, ita nos instruere debemus, ut animus per

10

semet ipsum numinis

sui auctoritate conventus, dignum

auctore
suo
et
cogitet semper et faciat, ut sic
aliquid
institutus atque formatus, rectum atque incorruptum
inmortalitatis iter ad originem suam reversurus inveniat, nec errantibus gressibus <(et) labentibus trepidantibusque vestigiis, sempiternis erroribus ad terrenae
6 fragilitatis vitia revolvatur. Intuere itaque Mavorti
decus nostrum, patentibus oculis caelum^ et pulcberrimam istam divini operis fabricam animus tuus semper
Tunc enim mens nostra maiestatis suae reaspiciat.
cordatione formata, a pravis corporum illecebris liberatur, et exuta mortalitatis incommodis, ad auctorem
suum festinato nititur gressu, nihilque aliud nisi res
divinas per omnia horarum momenta sagaci ac per7 vigili semper inquisitione perquirit.
Dabunt itaque
nobis haec instituta quantulamcumque divinae scientiae notionem, et ad originis nostrae secreta perducent.
Divinis enim semper disputationibus occupati, animum
6 adhaererent A' {cf. de
F
adhaerent B adhaerescerent G adhaerescant D inhae12 insti9 semper om. AB
rescant N
8 videmus N
17 nec A'G] ne A sic B
tuere a
14 aliquod BDv
23 firmata Haupt x cl 383, 13
idd. a
19 resolvatur corr. ^
29 perducunt A
24 mortalitatum J
27 perquirat JBv
perducant B
3 huius (huis A) humilitate

err. ind.)]

15

20

35

30

VIII

1,

4-10.

283

nostrum caelestibus potestatibus adplicantes, et divinis

eum caerimoniis initiautes, ab omnibus pravarum cupiditatum desideriis separamur. Quae res illud magno- 8
pere perficit, ut contemptis omnibus quae in rebus
humanis vel mala putantur esse vel prospera, animum
nostrum naturali virtute et auctoritate conpositum incorruptum origini suae inlibatumque reddamus. Nam
cum venientia didicerimus incommoda, inminentium
malorum metum, ex boc quod ea ventura didicimus,
erecta mentis animositate contemnimus, nec denuntiata
malorum pericula perborrescimus. Si ad baec exci- 9
pienda animus noster se maiestatis suae recordatione
.

10

formaverit, nec <(inXelicitatis capimur incommodis, nec

erigimur dignitatis insignibus, cum sciverimus totum
15

20

25

boc nobis decreti pronuntiatione promissum. Sic possumus semper [injstabili ratione conpositi nec infortuniis opprimi nec felicitatis gaudio sublevari.
Quod itaque bis libris superesse credo, boc explicare 10
curabo. Nam aliud mibi tempus ad explicandam myrio- foi.ioiPi
reservavi.

genesim

Nunc

in initiis huius libri dice-

mus, quae signa se videant, <(quae se audiant, quae vero

nec videant nec audiant)>. Totum enim hoc ad interpretationem Sphaerae Barbaricae pertinebit.
Dicemus
etiam mensuras partium. Illud etiam addemus, quae partes in quibus signorum corporibus requirantur, quid etiam

nonagesima pars operetur quae a Graecis enenecontaomnibus B

{qui deinde pravis uxorum cupiditatum)]

desiderio D9 quod DG]
separemur BG
11 an. nost. ad h. excip. A
accipienda N
quo iom. A)
comadd. A
13 formaverit N cf. supra 282, 23] firmaverit
15 et promissum A {ex esse pr. ,?;
nec ^] aut
modis DG
21 signa se BvJ se signa zlG {om. A)
16 del. A
quae
23 spere BN fere A, eosdem vel
vid. add. N nec aud. add. g
similes errores in ceteris quoque codicihus passim obvios non iam
2

omnium

notabimus

24 etiam priiis a] enim

mensuras F] mensuram
25 requirantur] reperiantur a at cf. 287^ m
26 enenecontameris 6] enenecontameroidis B
|

D mensurae N
etiam T] et J

enenecontamoeros

vel-

meros

cett.

codd.

FIRMICI

284
ut

meris dicitur,

Barbaricam

omnibus

sic

facilius

explicatis

Sphaeram

assequamur, etclararum stellarum

efficacis licentiae potestatem.

11.

[De parte nonagesima]. Primum itaque de

necontameride disputabo,

ene-

de parte nonagesima.
Quae res plurimis incognita a paucis leviter videtur
esse tractata; nam et istum tractatum Petosiris sicut
mibi videtur invido voluit stridore celare. In omnibus
genituris nonagesima pars sagaci debet inquisitione

Ex

partibus exitus vitae mors

infortunia pericula felicitates, et tota substantia geni2turae colligitur. Ab horoscopo itaque profectus per
cetera signa partem nonagesimam quaere, et cum hanc
inveneris partem, vide quo sit in signo posita, id est
an in benivolae stellae domicilio an <^in)> malivolae
Vide etiam dominus ipsius signi qualiter
reperiatur.
sit in genitura positus; diligenter etiam intuere quatenus benivolae <stellae quatenus malivolae)> istam par3 tem respiciant. Singulae enim inspicientes istam partem pro natura sua cuncta perficiunt, et si malivolae
stellae fuerint solae, pessum dabunt, si benivolae, maperquiri.

istis

xima decernunt
riter

et

felicitatis insignia,

quod

si et

singulis

sit

do-

8 sicut PJ ut zl
9 invidio G invidie
10 pars <^ab horoscopo et nonagesima
<(igitur^ a
12 infelicitates 6
13 ab horoscopo
totidem^
j

a Luna
N
om. D^ post itaque ponit N
14 partem om. A (nonagesimam
15 partem, vide 6] praevide A'DN p'vide G vide B
om. A)
16 in om. A
19 add. 6
20 aspiadd. g
18 intueare A
ciant A
22 stellae om. A
pessimum dabunt corr. a
23 si et DG] sed et N sed et si A
hucusque contulimus B
24 quod <(a) X
26 temperatur] mitigatur N
\

20

benivolae, pa-

Quaere etiam pars ipsa in cuius

7 vid. lev. zl

15

decretum fuerit

5 lemma om. BD Quod operetur nonaginta pars ab Jioroenenecontameroidis A'B enenecontamoeroscopo distans N
sidis G euenecontamoeralis N enneacontameride D'' in ras.

omnibus

10

enim

malivolae, id

temperatur.

id est

25

VIII

1,

10-3,

285

1.

minio ac potestate, id est in cuius finibus, et dominus

partis quo sit in loco positus, et sic omnia ex natura
Omnia enim et
stellae et ex loci potestate perspicies.
5

mala et prospera <^pro> signi natura <in quo nonagesima pars fuerit inventa, stellarum mixturae)> perHoc idem quaeres similiter ex Luna, et pro-4
ficiunt.
fectus ab ea parte in

nonagesimam quaeres.
10

15

qua Luna fuerit inventa, partem

Omnia enim et in ista parte /omoi"//

similibus rationibus colliges, id est quale sit signum,

qualis sit pars, qui et signi dominus et partis, quo et
domini [et quo] in loco vel in quibus signis sint collocati, partem ipsam qua malivolae, qua etiam beni-

volae radiatione respiciant.

Et si crescat Luna vide5
istam partem quatenus Mars Saturnusve respiciat, et si
deficiat similiter.
Omnia enim pro naturae suae potestate perficiunt, si nonagesimam partem aut malivolae
stellae minaci radiatione respexerint, aut benivolae prospero testimonio sublevarint. Sic invenies exitum mortis, sic ordinem vitae, sic totam geniturae substantiam.

m.

20

Nunc

[De signis videntibus et audientibusj.

<se> videant, quae audiant explicabo. Aries

Leonem non videt sed audit eum. Leo videt Arietem
sed eum non audit.
Aries Cancrum videt pariter et

quae

stellae

3 perspicies ^] perficies
4 his add.
6 quaere

et ^J enim G etiam A' et J

9 colligis
10 sit om. h!
^
vel] et A'
signis om.
I

DG

zl
|

add.

enim

D
istis partibus A
11 del.
qui sit dom. sig. A
12 partem A'] partibus DG

in] ex

AD

et partibus

4 et prospera et mala
8 quaere
et] sed o

qua prius N] quam

qua

alt.

a]

quam

13 vide a] videas Dv vides cet.

14 saturnusve A'] saturnusne G saturuener D saturnus et veneris N
16 perficient J
aut om. A
17 aut
18 sublevarint om. D aut om. N
18 ex20 Primum de quadratis deinde de trigonis Firmicum
itus A
dixisse apparet. Ergo 22 Aries
24 audit olim fuit ante Gemini Libram 286, 18, ubi etiam Tauri Virginisque schema ex21 signis om. A' lemma om. D atiud N
cidit 6
22 add. 6
23 eum om. A
Arietem videt A (vidit N)
(alias a)

FIRMICI

286

Cancer Arietem non videt sed audit eum.

audit.

rus

videt

et

Leonem

Tau-

audit, similiter Leo

vident et leviter audiunt.

pariter

et

Taurum. Gemini Virginem

Virgo Geminos leviter videt sed plenissime

Can-

audit.

Libram et videt pariter et audit. <(Libra vero

Cancrum non videt sed audit^. Leo Scorpionem nec

cer

audit nec videt.

Scorpius vero Leonem et audit pa2riter et videt. Virgo Sagittarium ex obliquo respicit,
sed eum non libenter audit.
Sagittarius Virginem et
audit pariter et videt.
Libra Capricornum et audit
pariter et videt^ et a Capricorno et auditur pariter et
videtur.

Simili

Scorpionem Aquarius non videt sed

modo

et

Aquarium Scorpius non

audit.

Sagittarius et Aries ita sunt collocati, ut

nec videre se nec audire queant. Sed et Capricornus
et Taurus nec audire se possunt nec videre. Aquarius

audiunt.

3 videt A
5 add. N
9 libenter]
11 et a P]
\

lev. vid. et A vid. lev. et G

non
6 non audit nec vidit
10 Capricornum
leviter ^
j

15 Pisces
Libra a zl
Scorpionem
16 eos transponendum post 18 audiunt
16 eos
Gemini A
audiunt N eos aud. eos D
19 et Libra D
18 cf. ad 285., 21
in Libra N
se par. et vid.
20 deest Cancer Scorpionem ...
et aud.
21 eum ante quidem pon. A
22 Virg. vid. N
videt owi. D
29 Taurus om. d
28 se T] sed A nec audire
/f\

15

20

Virgo Capricornum respicit qui-

dem, sed eum non audit. Similiter Capricornus videt

Virginem sed non audit. Libra Aquarium videt, sed
ipsa ab Aquario non videtur; audiunt se tamen in4 vicem pariter. Scorpius quidem Pisces videt, sed non
eos audit.
Pisces vero Scorpionem vident, sed non

1 eum om. A
audiunt] audit D
aud. nec audit D^

10

videt sed audit.

Pisces vero
Sagittarius Pisces nec videt nec audit.
Sagittarium et vident pariter et audiunt. Pisces Geminos non vident sed audiunt eos. Capricornus et
Aries nec audiunt se nec vident. Aquarius et Taurus
3 ex obliquo se respiciunt et audiunt. * * * Gemini Libram
vident pariter et audiunt. Similiter Libra Geminos et
audit pariter et videt. * * * Sagittarius et Leo et audiunt
foi.io2^i8e pariter et vident.

25

Vin
et

3,

1-4,

287

1.

Gemini vident quidem se sed omnino separantur

Pisces et Cancer non se quidem vident sed

auditu.

audiunt.
5

Ut formas integras ordinationis acciperes, et scires5

quatenus sint in zodiaco circulo signa disposita, hac
ex causa istius rei secreta tractavimus. Neque enim
gradu liaec duodecim signa colsunt posita, ut quae posteriori
loco oriuntur praecedentia vel sequentia signa semper
Ut ergo non argumentis sed re ipsa tibi
aspiciant.
hoc ostenderem, tractatum istum ex Abrahae libris
excerptum edidimus, ut hoc quod diximus sermo noster
certo ordine et certo

locata

10

sunt,

nec

sic

manifestis tibi interpretationibus intimaret.

lY.

Nunc

[Divisio Arietis.]

15

tibi

illud intimare cu- 1

rabo, quas partes in quibus

signorum partibus quaeras.

partes per omnia signorum corpora
dividuntur.
Ut itaque scias ubi sit prima pars ubi sit
secunda ubi ceterae, hoc totum tibi breviter indicabo.
Arietis I. et II. partes in cornibus sunt constitutae, III.
vero et lY. et Y. in capite, VL vero et YIL in facie,
VIII. vero et IX. et X. in ore, XI. vero et XII. in

Omnes enim

20

XXX

pectore, XIII. et
25

XIV.

et

etXVII. incorde, XVIII.

XXI. et XXII. <in armo

et

XV.

in

XIX.

in

omni cervice, XVI.

armo dextro, XX. et

sinistro)>, in ventre vero XXIIL

XXIV. et XXV. novissimi autem pedes XXVI. et
XXVII. habent partem, in renibus vero XXVIII. et XXIX.,

et

1 sed r] et J
3 audiunt se
4 ordinationes J
5 haec J
6 tractabimus
7 collata J
8 sic om. J
9 vel sequentia aut delendum aut vel <quae priori loco ori-

11 Habrahae D' Habraae cet.

untur^ supplendum censet 6
13 intimaret nunc tibi intimabo J
15 illud tibi ND'
insinuare N
18 pars prima J
(Nunc
quaeras om. D^)
sit sec. om. A
20 pars J
23 XIH. XIV et XV. A' Xm.
XIV. XV. G
25 add. a
27 partes J
vero om. A

FIRMICI

288
in

cauda

<(habet)>

onme corpus

per

XXX.

Sic triginta partes

partem.

Arietis dividuntur.
I.

foi.ioni

[Divisio Tauri.]
2 bus sunt constitutae,

III.

et II. partes in Tauri cornivero et IV. et V. in omni

facie, VI. et VII. in cervice, VIII. et IX. et X. in fronte,

XI. et XII. in corde, XIII. vero et XIV. et XV. in
bumeris, XVI. et XVII. in anterioribus pedibus Tauri
ordinantur, XVIII. vero et XIX. et XX. in ventre sunt,
XXI. in geniculis, XXII. et XXIII. et XXIV. et XXV.
in posterioribus pedibus collocantur, XXVI. vero et
XXVII. in natura sunt Tauri. In eoxis vero XXVIII.
et XXIX., in cauda vero sola pars XXX. reperitur.
Sic per omne corpus Tauri numerus partium dividitur.

Sed Spbaera Barbarica alium ordinem par-

tium

fecit.

10

15

[Divisio Geminorum.]

Geminorum sunt

eius

et 11. partes in capite

I.

constitutae

qui

ad aquilonem

vergit, lU. vero et IV. et V. <^in eiusdem Gemini facie

sunt, VI. et VII.> in eiusdem Gemini corde sunt, VIII.

et IX. et X. in pectore, XI. et XII. in manibus, XIII.

XIV. et XV. in pedibus. In eo vero Gemino qui

et

ad

austrum vergit has inveniemus partes.

1 add. a
A'
3

partem om.

Sed

pri-

Sic et zlG

2 omne] toprimae et secundae /1

Tauri cornibus D] capitis cornibus N Tauri capite A Tauri se5
et IX et X G] VIII et IX X A
quente spat. vac. G

tum

VIII IX et

lemma om. D Tauri

Vm

X Jv

6 vero et om.

N
7 ante8 XVITI vero et

vero om.

rioribus pedibus a] posterioribus partibus

XIX

et

XX GN] XXVim vero et XX A XVIII vero XIX et XX D

A
9 XXH et XXIII et XXIV et XXV N] XXII et
XXIV et XXV D XXII XXm XXIV et XXV A XXII
XXUI XXIV XXV G
16 lemma
11 vero T] autem A
|

sunt om.

XXIII

autem

in capite om.
om. D Gemini N
17 eius a] in
pars A
eo N om. cet. constitutae sunt in * * * Geminorum A idem sine
Gemini a
18 vergit A] vergitur G vergunt A
spat. vac. Q
vero et IV et V N]
vero IV et V D III et IV et V A
III et IV partes et V Gv
19 VI VII VHI IX et X D
add. N
20 XIII XIV e"t XV DG
21 pedibus sunt N in eo
289, 2
21 vero om. N
22 invenimus A
Geminos om. D
|

20

VIII

mum

4,

289

1-5.

debemus quod hoc spatium quod inter

Geminos, XVI. et XVIL Geminorum habent
partes, XVIII. et XIX. et XX. in australis Gemini capite coUocantur, in facie vero XXI. et XXII. et XXIIL,
sub ventre vero XXIV. XXV. et XXVL, in geniculis
illud scire

ambos

est

autem

XXVH.

et

XXVIII.

et

in

XXIX.,

pedibus sola

XXX.
Cancri partes bactenus

dividuntur.

tes Cancri sunt in capite

10

15

20

III.

et 11.

par-4

et IV. et V.

coUocatae,
in coUo, in faucibus vero VI. et VII., tres vero sequentes in oculis invenimus. Hic nebula Cancri est
de qua frequenter diximus. XI. et XIL in dorso, tres
autem sequentes a stomacho usque ad pectinem porriguntur, tres sequentes in ambobus Cancri brachiis
invenimus, septem autem sequentes in dextris Cancri

pedibus coUocantur, XXVI. autem et XXVII. in sinistris

Cancri sunt pedibus, in extremis vero pedibus XXVIII.
et XXIX. sunt, in cauda sola XXX.
Leonis partes hactenus dividuntur. I. et II. par-5
tes in Leonis sunt capite coUocatae, tres sequentes in

omni facie pariter et in naribus, tres aliae sequentes in

ore sunt Leonis positae, in corde vero totidem, tres
in humeris, tres in pedibus, duae sequentes in <^ventre^, /oi.i^^/
XX. vero partes et XXI. et XXII. invenimus in dorso,

2 XVII eas N XVII in eas D

3 pars A
2 habent partes Geminorum <(quae
sunt vergentes inter austrum, quae sunt inter ambos Geminos.
3
4 et XXIII solus hab. G (et v)
XIX
Sed>
5 vero ADv] autem
XXIV
G] XXIV om. A
XXIV
zJ {exciditne XXIII et XXIV in cruribus vel simile
6 autem T] vero J
XXVII XXVUI et XXIX
quid? ^)
XXVII et
XXIX A
8 partes sec. G] pars
1

quod prius T] quia

habeat

XVm

PD

GN

XXm

XXV

XXV

XX Vm
N
sunt

JG

9 Cancri om.
lU IV zJ
om. J
coUocantur J
12 diximus. Nebula Cancri
IX X J (ffic neb.
diximus videntur a Firmico aliena esse a)
13 pectus a
17 sunt Cancri J
22 Leonis ante sequentes pon. J
totidem tres, tres Dv
23 tres {id est UI) ^] VI codd. {id est
in tert. om. J
add. a, spat. vac. hab.
24 parUI)

Vm

tes]

p G pars

om.

FiBMiouB, edd. Kroll,

et ante

Skatsoh

et

XXI. om.
Ziegler. n.

J
19

FIRMICI

290
in

pectore

tres

Leonis,
cauda.

XXIII.

XXIX.

XXIV.

et

in

geniculis,

in

renibus,

permanent

quaerimus,

XXyill.

XXX.

in

sola

sequentes
natura est

reperitur

in

L et II.
partes hactenus dividuntur.
in
tres
vero
capite Virginis collocantur,
partes
partes
sequentes in facie, VI. vero et VII. in manibus, tres
Virginis

vero sequentes <(in spina, in scapulis vero XI. et XII.,

sequentes vero)> per ordinem tres in pectore, XVI. vero
et XVII. in dextra mamilla, tres vero sequentes in
dextro collocantur pede, * * * XXVI. et XXVII. in sinistro coUocantur pede, in renibus vero XXVIII. et
XXIX., in naturali corpore sola XXX.
7
Librae partes bactenus dividnntur. I. et II. partes
coUocantur in capite, III. vero et IV. et V. in sinistra
parte trutinae, VI. vero et VII. in dextra parte trutinae coUocantur, VIII. <(et)> IX. et X. in * * * coUocantur, XI. vero et XII. partes in laeva parte iugi reperiuntur, tres vero sequentes in dextra parte iugi invenimus, XVI. et XVII. in corde Librae, quattuor sequentes per ordinem in dextra manu Librae noscuntur, in pectore XXII. et XXIII. sunt collocatae; tres
sequentes in ipsius sunt renibus, XXVII. et XXVIII.
usque ad extremos porriguntur pedes. Cetera in nu2 permaXXIV. et XXV. A'
pectore g] pectine
3 Leonis om. A'
sola
pertinet A' partes a
XXX. est in cauda A
6 capite a] facie
partes sequentes
VII D octres vero ^] VII vero
r] per diem N om. D
tava N
9 tres om.
8 add. N spat. vac. post ordinem D
10 dextera Nv
11 dextero D
supplementa finxit a
12 coUocantur om. N g^ D qui gravius hoc loco turbatus est
16 trutinate J his
17 VIII.
collocantur om. in lac. F,
20 XVI. aulac. post in hab. A, add. ^
18 partes om. A
tem G (vero v); XVI.
21 dextera DG
Librae om. A
manu T] mamilla /1
22 pectore (>] pectine
XXII. et
in renibus tres
XXIII. in pect. A
sunt collocatae om.
23 XXV. vero et XXVI. et
sequ.
{omissis- ipsius sunt)
in numeris
XXVII. et XXVIII.
24 cetera A] ceterae
1

nent zlG]

^]

in

humeris

/i

enim numeris

10

15

20

4,

59.

collocantur.

In

VIII

mcris ad

XXX.

29 J
istis

partibus

id

est

in posterioribus terra dicitur esse conposita.

Scorpii partes hactenus dividuntur.

5

I.

et 11. par-8

capite Scorpii coUocantur, tres sequentes in

fronte, VI. et VII. in facie^ sequentes tres in coUo per
tes

in

ordinem constituuntur, has quae sequuntur duae poin dorso, post * * * in dextra vero manu tres
sequentes per ordinem coUocantur, in sinistra duae, in
pedibus vero dextris duae sequentes ordinantur, in sinistris pedibus tres, in aculeo vero eius qui ad se^^ten-foi. 102^ i
trionem versus extenditur, posteriores quinque partes
coUocantur.

nuiitur

10

Sagittarii partes per omne corpus

eius

hactenus9

In capite Sagittarii I. et 11. partes coUotres

vero sequentes per ordiiiem ponuntur in
cantur,
facie, duae vero quae praecedentes partes sequuntur,
in ore Sagittarii coUocantur, tres sequentes in ordine
in Sagittarii cervice ponentur, duae vero sequentes in
dividuntur.

15

tres aliae in arcu, in pedibus duae, et

coUocantur in dorso, in ventre equino II, in
posterioribus vero pedibus usque ad ungues tres quae
sequuntur partes coUocantur, XXVI. vero et XXVII.
in natura Sagittarii coUocantur, sequentes vero duae
in dextra ponuntur manu, XXX. sola pars coUocatur

sinistra manti,

20

25

III aliae

in cauda.

r] his d
mox duae om.

5 subsequentes /1
6 has A] he G
7 lac. exhibet A tres invente inser.
N tres invenit
dextera D
(XIII. XIV. XV. in ventre a)
vero om. N
8 sinistro
13 per omne
10 qui a] quod
14 Saeius om.
ante per pon. D
corpus eius om. A'
15 vero om. J
16 praecedentes subgittarii F] eius J
18 in om.
sequuntur ponuntur in ore Sag. , tres d
cervice GN| cervici
ponentur v] imponentur (-untur N)
duae vero P] XI. et XII. J
19 tres aliae T] XUI. XIV.
21 usque F] quae
similiterque v. 19. 20. 292, 3. 4

due

istis

zl

qui

DG

GN

ADG

AD

XV

quae sequuntur

consequuntur

collocantur om. J
XX.
24 sola XXX. J
(vero om. J)

om.

x]

22 partes x^] pertinet

vero et XXVI. et XXVII.
locatur J
|

19*

FIRMICI

292
10

Capricorni

partes per

omne corpus hactenus

di-

et 11. partes eius in cornibus collocantur,

tres sequentes in capite, VI. et VII. ponuntur in facie,

viduntur.

I.

sequentes per ordinem in ore Capricorni constituuntur. In istis partibus quae sunt in ore Capricorni
si quis habuerit Lunam, licet sit illa benivolarum testimoniis adornata, inpuros ore viros faciet^ muliebrium
tres

Mulieres etiam si in istis

labe pollutos.
partibus habuerint Lunam, omni erunt inpudicae inpuritatis vitio possessae. XI. iu corde Capricorni collocatur, XII. et XIII. in cervice, in scapulis sequentes
duae, in dextra vero manu sequentes tres per ordinem
collocantur, duae quae has sequuntur in dorso^ tres
sequentes in ventre^ quattuor vero quae sequuntur in

libidinum

utroque latere ponuntur^ tres posteriores per ordinem

coUocantur in cauda, usque ad extremam pinnam Ca-

lo

i5

pricorni.

11
foi.

partes per omne corpus eius hactenus

In capite eius I. et II. partes coUocantur, tres sequentes in facie, VI. et VII. in dorso, tres
quae post has sunt per ordinem collocantur in pectore,
in dextra vero manu XI. et XII. ponuntur. Tres quae
post has sunt Aquarii in aqua sunt coUocatae, XVI. et
XVII. in sinistra ponuntur manu, duae quae has sequuntur * * * Duae aliae ponuntur in ventre, tres vero

Aquarii

103^1

dividuntur.

20

25

sequentes usque ad extremos porriguntur pedes, aliae

tres in renibus, postremas vero tres in cantharo Aquarii invenimus.
12
Piscium partes hactenus per omne corpus ipsorum
dividuntur.

Sed

scire

debemus, quod unus Piscis ad

4 tres
2 eius om. A
1 partes eius D corpus eius G
7 muliebri A
sequentes F] VIII. et IX. et X. quae sunt J
12 tres sequentes A
14 ventre sunt A
9 omnes A'
16 pinnam N] pumam A punnam G I. {id est primam) Dv
21 in pect. colloc. /1
20 dorso eius
19 partes eius N.
25 lac. indicant codd. in lateribus
23 aqua collocantur J
29 per omne corp. ips. om.
suppl. a

so

vm

4,

293

1015.

austrum

I. itaque et 11.
yergit, alius ad aquilonem.
Piscis
ore
in
australis
collocantur^ III. vero et
partes
IV. et V. in eiusdem Piscis capite ponuntur, in fauci-

bus
5

tres

duae,

quae sequuntur in ordine collocantur

in collo, XI. vero et XII. in extrema reperientur spina,

sequentes vero tres per ordinem eiusdem Piscis dorsus

XVI.

et XVII. et XVIII. in lino invenimus

In eo vero qui ad aquilonem vergit, XIX. 13
ponuntur in capite, tres vero sequentes in pectore, in
cervice vero tres aliae quae sequuntur, in cauda duae
Sed tres posteriores partes
novissimae coUocantur.
Piscium quae inter Arietem sunt et Pisces, obscura
caligo semper innubilat. Hac ex causa si quis in ipsis
partibus aut Solem habuerit aut Lunam, sine benivolarum steUarum testimonio, aut perpetua caeeitate aut
accipiet.

Piscium.
10

15

miseris oculorum debiUtatibus opprimetur.

Ex ista divisione partium cum locum vitiorum et 14

vaUtudinis quaerere coeperis, manifestissime et

Ume hoc totum

20

di-

Necbepso remedia vaUtudinis invenire

**, diUgentissimeque, prout potuit divinum ingenium

vinus
+

facil-

Sed bunc locum

poteris invenire.

tanti

iUe

viri,

Ubrorum

manifestis

tractatibus

Horum

expUcavit.

interpretationem aUo tempore MaYOTti /oi.ios''/!

decus nostrum, intimare curabo. Nunc mensuras sin- 15

25

tibi

Ex qua interpretatione
omnem mensuram zodiaci circuU poteris invenire.
[De mensura et magnitudine signorum.] Mengularum partium expUcabo.

suram quoque

tibi

et

magnitudinem expUcabo signo-

2 pars
1 itaque A'N] igitur DG
3 in
collocatur A
fancibus G] faciebus
4 in ordine colpost Piscis pon. A
5 repelocantur P] ordinantur A (per ordinem colloc. t)
6 dorsum AD^
7 XYI. vero G
rietur A reperiantur N
9 ponuntur] mirus pluralis
8 Pisces A Piscis v Pisc G
11 noviss. colloc.
vero ante ponuntur hah. A' autem ibidem G
16 oculorum x] corporis A corporum cet.
duae J
oppri21 excidit fere desiderans inquisivit ^ (ut rem.
mitur GN
22 horum om.
val. inveniret diligentissime quidem a)
27 lemma om. D plenius hab. N
28 interpretationem tibi A
.

FIRMICI

294

scias quod ad omnia secreta divinitatis intendivinae mentis accessit. Haec enim inmortalis animus maiestatis suae principia recordatus non didicit
sed agnovit. Quod <(itaque in uno signo dictum fuerit)>
lioc per signa XII. conputabis. Quod cum feceris omnis tibi zodiaci circuli mensura monstrabitur.
Pars

rum, ut

16

tio

signi XXI milia et XL stadiorum babet.

Quem conputum si per XXX partes ***, DCXXXI
milia et CC babere stadia unius signi spatium ex ista

una unius

conputatione cognosces.

[Apotelesmata Sphaerae Barbaricae.]

Acci-

nunc Mavorti decus nostrum, plenissimam huius

artis disciplinam, multis Graecis et omnibus Romanis
incognitam, ad quam usque in hodiernum diem nullius
Neque enim divini illi viri et
adspiravit ingenium.
sanctissimae religionis antistites, Petosiris et Ne-

pies

15

chepso, quorum alter tenuit imperii gubernacula, cum

omnia quae ad huius artis pertinent disciplinam, diligeutissimis ac veris interpretationibus explicassent, hoc
Ne itaquod nos edituri sumus, invenire potuerunt

20

que or[din]ationem nostram sermo prolixus extendat,

breviter tibi promissi operis intimabo secreta.
2

Zodiacum circulum sicuti in libro institutionis diximus Xn possident signa. In horum signorum late2 haec ^]

etiam (eam

T] ex quo J
computatum A

ceris

x)
7

4 add. N
XL BoU] CCCC

5
vel

quod cum

fe-

400 codd.

DCXXXl milia
8
excidit fere perfeceris
Boll] de XXXI simili A clc xxxi simili G VI'^. sunt multiplicata
(-tam N) per 31 30 642 000 quae multiplicatae per 360 faciunt
9 cf. Boll Sphaera p. 395^
paene numerum infinitum A
12 De apotelesmatibus S. B. N lemma om. D
signi a] circuli
14 artis zlG] operis A'
18 quorum <^alter *****^, al19 huius artis JT] hanc
ter
x
ff, post gubernacula add.
23 decreta corr. 6
J
20 explicasset corr. v
22 del. v.
25 in del. ^
|

25

VIII

4,

15-6,

295

1.

ribus aliae adhaerent stellae, sed quae numquam erratico

cursu assignata sibimet deserant loca, sed tradita sibi

spatia possidentes, currente mundo inmutabili semper /oMoj"/

Hae in vicinis signorum regioagitatione volvuntur.
nibus collocatae, cum XII signis oriuntur et cum ipsis

occidunt rursus^ inmutatum semper cursus sui ordinem

reservantes. Sed his steUis nomina veterum fabularumB

Executus est etiam horum nuGraece Aratus poeta disertissimus,

Latine vero C a e s ar et decus eloquentiae T u 11 i u s.
Sed hi nomina ipsarum et ortus, non etiam auctoritatem apotelesmatum ediderunt, ut mihi videatur haec
apposuit

antiquitas.

merum siderum
10

non aliqua astrologiae

16

scientia^ sed poetica elatos licentia docilis sermonis eos studio protulisse. Sed nos4
omnium apotelesmatum ratione perspecta, plurimum

stellas in genituris hominum

itaque id quod promisimus explicemus,
et loca et nomina dicemus, ut sic omnis apotelesma-

invenimus etiam has

sibi

Ut

vendicare.

tum

Quae stellae tunc decernunt

colligatur.
matutino ortu constitutae horoscopum habuerint
vel occasum.

30 si

veritas

in

VI.

[De ortu Navis.]

25

[Cum] <In

Arietis dextro latere 1

in Arietis parte scilicet IV.)> oritur Navis. Si quis ergo

oriente hac parte natus fuerit, id est si in ortu eius

ruperit partum, erit gubernator nauclerus navicularius,

sed qui per omne vitae suae spatium marinis optet
7 vetenim fabularum nomiua posuit A
siderum om. d
11 ipsarum {scil. stella12 videantur
elatos
ipsorum v
[eosj a

1 sed om.
8 est om. zl

rum)

codd.'\

15 perspecta v] perfecta A
rj eo J
sibi plurimum N sibi om. D
17 promittiprospecta JG
mus r promissimus N
19 decemuntur J
23 lemma om.
14 docili

eos

del. et suppl. 6 cl. 296, i et Manil. V 37. 39

24 si om. r
uavis Argo. Si quis oriente 6 cf. 343, 6 (f)
26 nauclerus A] nauclerius Jv (om. G)
27 opt. semp. AN]
semp. opt. DG

plenius hah.

FIRMICI

296

2semper
oritur

actibus

Orion,

inplicari.

in parte

In

Arietis

Arietis

sinistro

scilicet

X.

Si

latere

itaque

Orion aut in horoscopo partiliter fuerit aut in MC,

homines veloci corporis mobilitate perspicuos, et
quorum animus variis sollicitudinibus inplicatus pervigili cogitatione semper exaestuet. Variabunt semper

facit

per omnium
pervolabunt.
3In Arietis parte XV. ad Aquilonem versus exoritur
Auriga. In huius ortu qui natus fuerit, aut auriga
erit aut domitor equorum, aut qui saltu quadrigas
aut <(qui in)> dorso stans equorum mirifica
foi. m^ II trsinseat ,
se moderatione sustentet, atque adprime equo vectus
militares armaturas exerceat. Hoc astro oriente et Sal4moneus et Bellorofontes nati esse narrantur. In
Arietis parte XX. ad Aquilonem versus oritur Haedomicilia,

limina

domus sedesque mutabunt,

matutinis

semper

et

salutationibus

10

15

dus quem fert Auriga. Hoc sidere <^oriente) quicumque

nati fuerint, aliud ex fronte pollicentur, aliud latenter
in moribus celant.
Sunt enim austera facie, prolixa
barba, obstinata fronte, ut Catonis [frontem ut CatoSed totum
nisj prorsus institutum imitari videantur.

20

affectu.
Sunt enim natura petulantes, lascivi, semper desideriorum pravis ac libidinosis voluptatibus inplicati^ et qui latenter amorum

hoc fucato mentiuntur

5 cupiditatibus semper exaestuent.

Erunt etiam ab omni

virtutis officio separati, timidi inbecilles, et qui

pugnarum

periculum

perhorrescant.

omne

Hi frequenter

3 Orion N] Orione
aut in] aut
2 scilicet Arietis
in N om. D
horoscopo N] horoscopus JT horoscopante
D {qui et alia ad libitum mutavit)
aut in MC. nos] ita ut
7 domos A
8 prevolabunt
nunc
vel in medio celo A
9 oritur A'
15 BelloroA
12 qui add. N in add. a

17 add. ^
16 edus codd.
phontes A Bellerofontes G
20 Cathonis A (bis) et N
del. a (ut A] aut G-v) frontem et in23 desideriorum F] desideriis A
stitutum prorsus imitari A
27 pericu24 latentibus x
25 etiam F] et D que N
|

lum r] proelium J

25

vm

6,

297

28.

vitiosis libidinibus capti, et praeposteri amoris studiis

Nascuntur
occupati, mortem sibi inferre coguntur.

ex hoc sidere pastores ovium, sed qui fistula

In Arietis
carminis dulces modos dicant.
XXVIL
oriuntur
Hyades. Quicumque in ortu
parte
eius sideris natus fuerit, inquietus erit turbulentus

etiam

rustici
5

popularis, et qui

10

populum

6*

turbulentis semper seditio-

nibus exagitet, plebis animos clamosis et furiosis contentionibus inflammans, inimicus quietis ac pacis, et
intestina ac domestica bella furiosa mentis cupiditate
Sed huic varii quaestus ex assidua sollidesiderans.
Facit etiam hoc sidus bucitudine saepe nascuntur.
bulcos armentarios oviumque pastores.
In Arietis 7
totum
parte XXX,, quae pars
signum supra terram

15

semper ostendit, exoritur Capra, quam fabulosi poetae

alimenta volunt lovi inmulsisse nutricia.
Quicumque
oriente hoc sidere nati fuerint, erunt nimia mentis
trepidatione solliciti, et quorum corpus assiduus tremor
semper inpugnet. Hi levibus conmotionibus opprimun-

20

tur, et levibus nuntiis gravi timoris incursione quatiuntur. Erunt etiam curiosi omnium rerum, et qui quod- /oi. i04r i

cumque novum dictum

desiderent, ut semper
cupiditate sectentur.
25

fuerit, hoc inpatienti cupiditate

nova quaeque curiosa desiderii

Quia itaque diximus quid in ortu hae stellae fa- 8

ciant, sequenti loco dicendum est quid in occasu constitutae decernant.
Sicut enim contrariae sunt lumini
tenebrae, sic vitae mors. Vita igitur erit in ortu, mors
reperietur

30 est,

in

occasu.

Ortus

itaque

si

in

horoscopo

sicut frequenter diximus, occasus in diametro ho1 vitiosis om. A'

mas A

2 ferre J
3 etiam F] et
11 quaestus cf. Manil.

8 ani-

124 curae1'2 etiam

14 totum
que alimenta ministrant
JT] et zl
cum Manil.V 129] omne J (omnem D)
15 poetae] Manil. 132sq.
16 aHmenta J] lamenta T
inmulsisse nutricia 6 cl. 1 194, 7]
in multis esse nutriciam (nutritam G nutritiva N)
23 ut] et 6
9 inimicitus

25 ortu <^collocatae)>.? ^

27 decemunt

30 eicut

T]

ut

FIRMICI

298

9 roscopi <^est)>, id est in VII. ab horoscopo loco. Si in

occasu Navis fuerit, aut partiliter in Navi occasus cadat^ et liunc locum malivolae stellae quadrata vel dia*
metra radiatione respiciant, acerba naufragiorum decer-

nuntur incommoda. Quodsi in ipsa stella id est in

Navi Saturnus fuerit collocatus, mari fluminibusque
lOsubmersi acerbis mortibus interibunt. Si Orion in
occasu geniturae fuerit inventus^ tales nascentur bomines, quorum animos varia sollicitudo semper exHi a civibus suis cum legatione missi in ipso
agitet.
itinere constituti peregre moriuntur, ferentes ad inferos
leve solacium, quod illis a civibus suis honores perpetui imagines tituli et statuarum decernuntur insignia.
11 Si Auriga in occasu geniturae fuerit inventus, et eum

malivolarum steUarum radius inpugnet,

deiecti quadri-

lo

i5

gis miseris lacerationibus dissipantur, ut fracto corpore

acerba mortis patiantur incommoda, aut fulmine icti

repentino mortis opprimuntur occasu, aut toUuntur in
crucem, aut crura illis pubUca animadversione fran12guntur. Si Haedus quem fert Auriga in occasu fuerit
inventus, et eum Saturnus quadrata vel diametra radiatione respexerit, nati in ipso momento vitae moriuntur, aut in ipso nascendi Umine constituti deficientibus matris viribus strangulantur, aut tumescentibus faucibus acerbum iUis mortis infertur exitium.

Quodsi Mars cum ipsa stella in occasu fuerit inventus,

ab omni benivolarum steUarum testimonio destitutus,
/bi. i(?r //*** *
-j-amplecti faciet aut ad aram metuendis reli-

navis partil. fuerit, deinde

2 Navis om.
add. A
3 et
cadat v] accedat
cadat om. A
2 aut] et x
6 fluminibusve J
om.
diametra vel quadrata F
10 in
fluctibus A
7 acerbis om. J
mortibus a] cruoribus
1

in

12 illi J
18 tolluntur a] ponun22 vita
20 edus JTN
tur A poUuuntur Gv puniuntur
25 mortis
limine D^N] lumine JTDW
23 nascenti
iUis J
in occasu om. D post inventus pon. N
26 ista J
metuendae religionis a
28 lac. stat. x
plecti a

legationem

suis civibus

11 itinere

AN] munere DGv

J
J

perpetui honores

20

25

VUI

6,

9-7,

299

2.

Quodsi iu occasu fuerint Hyacles, 13

malivolarum stellarum radius inpugnet,
repentinum et insperatum mortis exitium decernitur.
Turbulentis enim seditionibus oppressi et passivis popularium manibus dissipati interibunt, ut mortis eorum
Si 14
auctores nec inveniri possint aliquando nec dici.
ex
substanin
habebunt
occasu
fuerit,
praediis
Capra
Sed hi propter laesas religiones gravi
tiae facultates.
pulsabuntur invidia. Habebunt etiam substantiam aut
ex naufragiis collectam aut ex flumine conparatam.
gionibus immolari.
et

10

locum

istura

Vn. [TAURUS.]
In Tauri parte VI. inveniuntur Pliades.
Quibus
si qui nascentur, luxuriosis semper et lascivis voluptatibus inplicantur.
Hos unguentis oblitos
et nimiae vinolentiae deditos petulantiae vitia semper

orientibus
15

extoUunt,

<Jut)>

in conviviis et in coitu

hominum

aliena

amari sermonis leporibus pulsent. Erunt sane

ad omne libidinum facinus applicati, et qui salsi sermonis mordacibus dictis risus hominibus concitare convitia

20

sueverint.

Erunt semper

nitidi polita

fronte et accu- 2

ratis vestibus

prompti, quorum inflexi crines torquantur semper in bostrychos, ut frequenter appositis alienis
crinibus fictam et conpositam pulchritudinem mentian-

pugnat
om.

semper imetiam F] et A
11 lemma
12 in ow. J
oriuntur A'
13 nascentur A] nascerentur Gv nati fuerint N

Hyades om.

stellarum om. A'

8 hi om. J
aliud plenius hab. N

Plyades Ct
n. sunt D
15 violentiae J
16 add. ^
coitu A'DG]
conventu N coetu a
alienas vitas corr. xtf
17 amaris
sermonibus /i
18 salsi a] falsis A*
temporibus corr. x6
et D qui sermonibus, falsi rell. {cf. Manil. 145 et sale mordaci
dulcis quaerentia risus corda)
19 hominum A
consue21 torquantur] sic codd. omnes
verunt AD^
22 bostrychos 6] boostris hoc N ostris hos D^ bostris hos
lustria
hos D^v (tortos in fluctum
crines Manil. V 147)
appositis om. d
\

FIRMICI

300

formam vario pigmentorum genere

Hi demptis pilis corpus suum in feminei
corporis imaginem transferent, quorum vestes et ad
muliebris cultus similitudinem excolantur. Hi moliiter
ambulantes vestigia sua cum delicata quadam modetur, totius corporis

moUientes.

Sratione suspendunt. Sed lios ambitio soUicitat, et morbum istum sic appetunt, ut hinc putent virtutem sibi
et

maximum gaudium

semper
quod viri

accedere.

felicitatis

amare simulabunt,
nati sint.
Hunc locum

aut

se

et
si

Amabunt

paenitebit

eos

malivola stella

10

radiatione pulsaverit, repentinis caecitatibus opOccidentibus Pliadibus id est VI. parte

foi. 104^ i-primuntxir.
4Tauri si a malivolis haec pars radiata fnerit, hi qui
nati fuerint naufragio peribunt.
Quod si benivolae
forti

cum malivolis hunc eundem locum aequata radiatione respexerint, aut ex venerea voluptate, aut ex
nimio cibo inter epulas et pocula sine aliqua lamensimul

5tatione mors illis amoena proveniet. In fissione ungulae Tauri si fuerit horoscopus, et una hunc eundem
locum benivolae et malivolae pariter aequata radiatione respexerint, pictorem facient sed quem hoc studium famoso honore nobilitet. Si vero sine testimonio
benivolarum stellarum hunc locum malivolae solae minaci radiatione respexerint^ gladiatores famosi nascentur,
sed qui post multas palmas innumerabilesque victorias
in isto pugnarum studio minaci gladio <(cum)> magno
spectantium plausu ac favore moriantur.
1 forma corr. a
2 molientes zl
3 transhi P] et zl
ferant J
ante quorum videtur excidisse aliquid; et qu. vest.
ad H
et om. A
4 excoluntur corr. N
5 sua om. A
debilitata A delecta D
10 sunt A
6 ambitio <(ista)> 6
11 puls. forti rad. A
12 pleiadibus G
VI. parte Tauri si
13 mal. <(stellis^
r] si in YII. sint ab boroscopo loco et A
V
18 perveniet A
fixione
19 et una x] aut Luna
21 faciunt A'
23 solae malivolae A
24 famosi gladiatores
A
26 add. a
|

15

20

25

VIII

VIII.

2-9,

301

1.

[GEMINI.J

parte VII. oritur Lepus. Hoc sidere 1

<(oriente^ qui nati fuerint, tanta erunt levitate corporis, ut cum currere coeperint agitati <^cursus)> velocitate
Hunc locum si Mars respeaves superare videantur.
xerit stadiodromos facit, si vero Luna cum Marte,
pyctas fmacharios, si Mercurius praestigiatores aut
pilis ludentes, si Venus pantomimos aut mimologos;

In

7,

Geminorum

vero Venus et Mercurius pariter, novas artes nimiae

diligentiae studio perficient, praesertim si lios eosdem
in omnibus quibus diximus apotelesmatibus prospero
luppiter testimonio radiationis adiuverit. Quodsi hunc2
locum Saturnus per quadratum aut per diametrum
viderit, faciet fugitivos, qui lares suos ad longinquas
regiones migrantes prono animositatis studio deserant.
Si vero Lepus in occasu fuerit inventus, et habeat
si

10

15

benivolarum steUarum

20

<(radios)>, sicut in praecedentibus

apotelesmatibus diximus, cum magno labore vitae subsidia quaerentur. Si vero solum malivolarum stellarum
testimonium accesserit, a feris consumpti laceratiqueMio^"//
moriuntur.

IX.

In

[CANCER.]

parte Cancri oriuntur lugulae. Quibus orien- 1

tibus qui natus fuerit, erit quidem inreligiosus et per1

I.

lemma om. D De lepore N

3 add. ^

2 in

Geminorum F] Gemini

4 add. a (agili x)

6 stadiodromotos
stadiodromatos Dv stadiodromocos N
7 pictas codd.
in
macharios (macarios A) latere videtur substantivum de ^dxaiQa
ductum velut machaeromachas ^ machaerarios 6 pyctomacharios
8 mimologos] cf. Jahn ad Pers. LXXXVIII^
a
9 vero
Merc. et Venus
11 quos DG
om.
12 lovis
13 per alt. om. A
15 prono T] pro A
deserant -ag] de17 add.
sperautes zlv spernentes A sperantes G separabunt a
N (testimonium d)
19 quaerantur J quaerent ax
20 test.
access. 6] testimonium sit A access. test. A
22 lemma om.
A
23 Cancri in I. parte A
iugulae v {ex Manil. 17o)\
eamae G om. in spat. vac. AJ aselli a {ex Hygin. II 23. Plin.
XVIII 353) cf. Boll Sphaera p. 385 sq.
|

FIRMICI

302

Is
sed ad omne studium venationis applicatus.
retibus feras capiet, aut foveis decipiet, vel variis for-

fidus,

midinibus ferroque sectabitur, aut canibus ferarum capiendarum gratia scrutabitur secreta silvarum. Sed et
femina si sic nata fuerit, viraginis animo haec eadem
Sed haec faciet si
similibus rationibus peraequetur.
Mars cum benivolis stellis hunc eundem locum qua2 cumque radiatione respexerit.
Quodsi Saturnus hoc
idem fecerit, erunt ad omne studium piscationis appliut exquisitis piscationibus etiam marinas beluas
Si vero hoc quod diximus sidus in occasu
fuerit, et locum ipsum benivolae stellae respexerint,
hic qui sic natus fuerit dormiens morietur. Si vero
cati,

10

capiant.

Mars hunc locum

viderit, omnia [VII] quidem pericula

frequenter <(incurret>, sed dormiens acerba morte iuSgulabitur. In Cancri parte XX<VII>. oritur Procyon.
Hoc oriente qui nati fuerint, erunt quidem ipsi ab
omni venationis studio separati, verum arma venatoribus aut facient aut parabunt, id est retia venabula sagittas, et quicquid ad instructionem eius studii pertinet.
Nutrient etiam canes qui ferarum cubilia et
Si
41atentes latebras praesagis naribus persequantur.
vero hoc sidus in occasu fuerit, et hunc locum Mars
quadrata vel diametra radiatione respexerit, lovis prospero testimonio destitutum, morsu rabidi canis lacerati
simili furoris insania deperibunt, ut aquae vitantes
aspectum, et omnem poculorum horrentes haustum,
arescentibus faucibus aquam semper desiderare per1 is
is

r]

iis

hiis

6 viragines

his

virginis
et

m-]

2 foveis dy'] fovet is

6 simillimis Gv

G
D^N

fovee

9 veex istis 6

10 iit
nationis /1
exquisitis]
11 capiunt corr. D12 respexerint F] possequod A] ut
derint d
14 VII FD et v del. Na {est correctio ad l. 16 per15 add. D* et N qui incurrerent
16 XXVII. oritur
tinens)
|

Procyon Scaliger ad Manil. 252] XX. oritur Argion A Argyon G

17 ipsi quidem zl
20 instructionem xa]
Argon zlv Boll 400
22 prosequanstructionem (destructionem Nv) pertinent /i
tur zl
27 poculoram a] periculorum
28 semper om. A'
|

15

20

25

VIII

horrescant,
lacerati

1-10,

y,

303

5.

aut certe insidias parantes feris

ipsarum

morsibus dissipantur.
X. [LEO.]

foi.m^r

In I. parte Leonis oritur Canicula quae a Graecis 1

Sirios dicitur. Quicumque hoc sidere oriente nati fuerint, effrenatos animos ad omne studium praeposteri
Erunt etiam ah omni humanifacinoris applicahunt.
tatis

gratia separati, et qui libenter omnia violentiae

sectentur, furiosi iracundi terribiles minaces,
quos omnes homines et oderint pariter et metuant.

studia
10 <(et)>

et verbosa affluentia sermonis2

semper inflati, et quos ad omne convicium incautus
sermo semper inpeUat, nova et inaudita causarum iur-

Erunt etiam animosi

gia concitantes.
15

20

cor crebris agitationibus pal-

et ab incendiis
malivolae stellae radiave- 4
rint, Luna quoque vidente Saturnum, nascentur venatores arenarii parabolarii, qui sub conspectu populi in
Fiunt etiam gladiatores.
caveis cum feris pugnent.
Erunt etiam <(ea)> corporis velocitate, ut leporem
cursu conprehendant. Si hoc sidus in occasu fuerit5
inventum, et Mars aut in ipso loco fuerit inventus,
aut locum ipsum minaci radiatione respexerit, a lupis
et

frequenter

inferentur.

25

Horum

vox eorum arescentibus faucibus canum latratus imitatur, ut impetu et furore conmoti aut dentes
Sed si huncB
quatiant^ aut attritu semper exacuant.
locum Mars viderit, fortius haec quae diximus convalescunt. Hi numquam metuunt secreta silvarum^ sed
omnium ferarum morsus prona animositate contemnunt,
pitat, et

illis

pericula et a feris

Hunc locum

si

2 dissipentur A
4 parte Leonis Pj eius parte D (pri5 syrion A'D^ syron 0- syrius D-N
mis) suis partibus N
12 semper om.
10 add. a
15 et P] ut J
crescentibus Aa
16 imitetur D*
17 attritus
attritos J corr.
A.6
22 malivolae T] malae d
23 Lunam q. v, Saturno
24 paloberii D palobarii N
/1
velocitatt'
26 add. N
<(muniti)> a

FmMici

304

comedi faciet aut a canibus aut a feris misera laceraGtione consumi. In parte XXX. Leonis oritur Cratera.
Quicumque hoc sidere oriente natus fuerit, inriguos
amabit campos, et fontes aut rivos aut fluvios ab alveo
Erit vinearum et araator
suo ad alia derivabit loca.
et cultor, et qui infecundis arboribus fecundos inserens
surculos glutinet, vel qui buxeas arbores tondens in
foim^-iihelusLS fingat, aut virides porticus in circulum flexis
Hic vinum sine admixtione aliqua livitibus faciat.
benter bibit.
Quodsi actus illi benivolarum stellarum
7 decreverit radius, humidas merces negotiabitur.
Si
vero boc sidus in occasu fuerit inventum, sine malivolae testimonio, is qui natus fuerit inter epulas et
Si vero malivolarum
pocula in media aetate morietur.
stellarum radius accesserit, aut in dolium vinarium
aut in puteum submersus morietur, aut in flumine vel
lacu vel palude vel mari vel certe in piscina vel in
solio invenietur mortuus.

XI.
1

pulchritudinis

excolens, stupra et

adulteria

2 Leonis XXX.
3 oriente om. d
7 glutinet N]
clutinei
qui buxeas 6^'\ buxeas N quibus exeas
quibus
extas A'
in be.
tondentes (condentes N)
fingant A
luas (belluas G)] umbellas N
9 aliqua]
8 aut] ut N
12 mal. <(stellae)> v
11 radius J] gladius
aquae ^
14 in media aetate a] inmediate AQc mediate A media v

DG

15 vinarium DGv] vinarum A vinorum

mine lacu palude A
20 oritur A'

om.

23 amoenibus

10

15

[VIRGO.]

In Virginis parte V. exoritur Corona. Quicumque

hoc sidere oriente natus fuerit, erit variis deliciarum
voluptatibus occupatus, muliebrium artium studiis deditus, florum et coronarum inventor, et qui amoenis
bortorum delectationibus adhaerescat, odores unguenta
aromata studiosa cupiditate desiderans, corpus suum
lenocinio

16 mersus A
flu21 hoc sidere oriente

24 ortorum

PN

20

25

YIII 10, 511,

305

5.

latenter exerceat, sed ad virginum pulchrarum

rumque concubitus prona

10

lo

20

festi-

vero in occasu hoc sidus fuerit inventum, 2

et aut <(in)> ipso loco Saturnus sit, aut ex alio loco
hanc eandem partem minaci radiatione respiciat, f malivolae stellae, mortis decernit exitium, <aut)> in prima
Nam publica animadversione perperimit iuventute.
cussum, et insepultum proiectum, ferarum vel canum
aut alituum facit morsibus dissipari. In Virginis signo 3
X. oritur Spica. Quicumque in ortu Spicae
<(in)> parte
natus fuerit, erit ruralibus officiis semper applicatus et
ad agrorum cultum patientia laboris addictus, <(et)> qui
novis seminibus per annos singulos novitatem frugibus
pariat; ad subsidium vitae multas fruges horreis condet.
Facit etiam pro aliarum stellarum testimonio pistores
dulciarios et his similes. Si vero in occasu hoc sidus /oi. los^ i
fuerit inventum, aut nimio fervore aestuum aut [in] 4
angustiis praesidiorum aut incursione turbabuntur. Si
vero Saturnus hunc locum minaci radiatione respexerit,
faciet eum qui natus fuerit misero paupertatis onere

nans.
5

puero-

animositate

libidinis

Si

praegravari, ut

sit

per

pendentibus nudus,

et

omne vitae spatium pannis male

eum usque ad extremum <diem)>

vitae perducit praesidio publicae miserationis alimenta

poscentem, ut cum cruciatu animi pariter et corporis
25

debitum vitae conpleat munus.

Quodsi Mars hunc

ra-

diaverit locum, ob interceptam annonam vel male dispositam vel fraudulenta cupiditate subtractam, gravi
1 exercens ^ (et potius ante corpus suppl. a)
4 add. v
5 respiciant
maliv. steilae del.? ^ <(vel aliae)> mal. st.
decemunt
perimunt a malae [stellae] x
<(hoc faciant^,
7 perimit F] nati J
6 add. /t(7
9 aut om.
8 et ojn. A
A vel D signi A
10 add. ^
quic. in ortu Spicae P] hac
oriente quic. d
12 cultum agrorum A
addictus N] adiunc15 pro aliarum x(>] pliarum
tu8
add. t
plurimarum J
testimonia G
17 del. a (aM8 praepistores a] piscatores
18 <[daemonum)> incurs. x
diorum -/)
20 facit A
21 omnes G
22 extrema d
add. v
spatium AN] statum DGv
23 perducit (perdicit A)] percellet x percutit ^
cf. I p. 210, 11

AG
.

FiRMicvs, edd. Kroll,

Skutsch

et

Ziegler.

II.

20

FIRMICl

306

pulsatum invidia insauientis populi <(rabies)> dissipabit, et popularibus manibus laceratum f artibus metuenda acerbae mortis exempla demonstrant.
XII.
1

[LIBRA.]

In signo Librae <(in^ parte VIIL oritur Sagitta. In

hoc signo qui natus fuerit, erit iaculator sagittarum, qui
volantes aves speciali artificii moderatione percutiat,
aut pisces tridente vel cuspide inter ipsa undarum
Si vero boc sidus in occasu
spatia figat intrepidus.
fuerit, et bunc eundem locum benivolae cum malivolis

10

aequata radiatione respexerint, in exercitu constituti

et in acie positi inter acerbos hostium cumulos infinito
bostium sanguine cruenti hostili etiam ipsi dextera
2 caesi moriuntur. Si vero Mars solus attestante Mercurio

hunc

facit

tales

viderit locum, aut si in ipso loco fuerit,

qui se ob alienae gratiae voluntatem nundinati sanguinis iactura ad mortis spectaculum vendant.
Si vero Saturnus hoc fecerit, in ludum sententia iudicantis addicuntur. In hac parte Styx esse perhibetur,
id est fterram Stygem esse nuUa dubitatio est. f Caelestia num in exemplum timentes animo perhorrescunt,

quae de caelo lapsa terrenorum corporum [lapsa] su3 stentationibus applicatur. In Librae parte XY. oritur
Haedus. Hoc signo oriente quicumque natus fuerit,
2 et ut N
1 add, -A^ cl. I 25, 6
laceratis artubus N
5 In parte VIII. Librae
6 iolacerati artus ^
add. a
7 moderatione articulator
sagittarum T] sagittator J
9 eos figat
10 fuerit om.
et om.
ficii
configat y.
inA'
12 acervos deleto cumulos ^
benivolae <^8tellae)> 6
1 3 dextra N
14 Mars vero
assisfinito nos\ infinitos
16 faciet
17 iacturam A
tente A'
voluptatem x
19 Styx esse] stix esse D^G stixisse A sex esse D* sux esse N
20 id est] sed %
cf. Boll Sphaera
Stygem] stycem G sticem
|

AD

T
T

non Ga

(cf.

kA

Boll.

et
l.

mastigem
l.)

x)
21 in

caelestium numinum templa

timentis N
om. G
animo]
|

significatur anima liumana

v] oritur om. A Haedus oritur

22 quae

23 oritur Haedus

246 sqq. 563 (mastix

timentes x

sqq."]

AG

del.
\

15

20

VIII 11, 513,

animo vario semper consilioque

erit

307

2.

qui yq.- foi. m' ii

quietae secuobsequiis magi-

sollicitO;

numquam

riis

cogitationibus inplicatus
Erit etiam
gratia perfruatur.
stratuum deputatus, scriba tabularius, publicorum vectigalium tractans officia, sed lascivis moribus et praeposteris amoris cupiditatibus obligatus, vino et epulis
deditus, et qui rebus publicis conviviorum praeferat
gratiam, aptus ad saltandum, et scaenicas artes [pro]
studiosa animositate <(per)discens. Si vero hoc signum 4
ritatis

10

occasu fuerit inventum, et hunc locum malivolae

minaci radiatione respexerint, aut per praecipitia proiciuntur et sic pereunt^ aut exercentes saltum
penduli corporis ruina misero franguntur mortis incommodo, aut puellarum concubitus caeca nocte sectantes, et nimio inpatientiae ardore possessi per incognita loca pergentes, aut in tecto insidiantes somno
maritorum, praecipiti lapsu moriuntur. Si vero ])enivolae viderint stellae, dyspnoici moriuntur.
in

stellae

15

ijo

25

XIIL [SCORPIUS.]
In I. Scorpii parte oritur Ara. Hoc sidere oriente
quicumque nati fuerint, cum benivolarum stellarum te-

stimonio erunt sacerdotes prophetae neocori, sanctissimae cuiusdam religionis antistites^ divinas quasdam
artes studiosis interpretationibus explicantes.
Si vero 2
hoc sidus in occasa fuerit, et hunc eundem locum
Mars aut Saturnus minaci radiatione respexerit, ob
1
silio

semper consilioque
consilioque semper

sollicito ^]
sollicito

sollicitoque semper con2 quiete D*v] quietem

9 add. v
signum T]

8 del. a (prona studii vel sim. ^)

A
12 et sic pereunt om. A (et sic
franguntur om.
15 possessi g] poscentes si
G) sic del. t
poscentes D {pm.
16 tecta corr. x
somno AJ somnio
N) cf. 163, 9. 166, 1.3 al.
17 praecipiti decepti Gv
18 dysvero <]hunc locum)> a

sydus

T
|

phoici

dispnoici

Manilio
disse Firmicum)

pars

est

neocerii

zl

v.

N dispoici D
20 Scorpionis J {octavn
340, atque propter v. 349 vix credas alia de21 quicunque d] qui
22 neocoris

26 respexerint

20*

FIRMICI

308

sacrilegium aliquod publica animadversione plectentur.

Si vero liis lovis accesserit testimonium, aut diis inmolati, aut propter religionem aliquam caesi, sempiternis caerimoniis consecrantur. In Scorpii parte XII.
3 oritur Centaurus. Hoc oriente quicumque natus fuerit,
aut auriga erit aut equorum nutritor et cultor, aut
certe exercitator aut mulomedicus, aut certe equitiarius.
Si vero liunc .locum Mars prospera radiatione
/oi. 106''

Quodsi MerYes^exerit, faciet inter equites militare.

hunc locum viderit, faciet herbarios, qui herbas

curius

10

soUerti arte collectas ad medelas laborantium pecorum

4servent.
Si vero hoc sidus in occasu fuerit, et hunc

locum malivolae respexerint

steUae, aut ex alto pro-

iectus, aut

quadrupedis animalis impetu, aut equi calce,

aut deiectus equo morietur, aut everso curru equis
trahentibus misera morte lacerabitur.

15

XIV. [SAGITTARIUS.]
In Sagittarii signo in parte Y. oritur Arcturus.
Hoc signo oriente qui natus fuerit, erit talis qui amicorum secreta fideli taciturnitate custodiat. Huic opes
regiae credentur aut aerarium populi aut aedes publiSi vero hunc locum malivolae radiaverint steUae,
cae.
aut cura illis populi credetur, aut fiunt domus regiae
ianitores, aut quibus in palatio admittendi vel salu2 tandi officia credantur. Si vero hoc sidus in occasu
fuerit inventum, et hunc locum Saturnus cum Mercu1

rio

quacumque

radiatione respexerit, faciet gravis cri-

minis pulsatos invidia, et publico carceri traditos, vinc1

J] qui

plectantur

hoc in

6 erit auriga zl

A
et

hoc signo

F] aut J

quicunque
7 certe alt

equitiarius a] equitarius A equititiarius G equiticia11 solerti codd.

equitinarius D equinarius v
13 stell. resp. zl
15 ever14 impetus zJ
proiectos A
sus zJ
curru Nv] cursu
18 In parte V. Sagittarii A
Arturus A Aretur:us A
21 aut aerarium
23 credetur om.

om. A'

rius

aut alt. D] vel F

23 regiae
25 tradantur A
27 respexerint

zJ]

regia

regis

Gv

20

25

Vin

13,

215,

309

2.

cum miseris cruciatibus interire. In Sa- 3

Hoc sidere oriente
parte X. oritur Cygnus.
aut
aves
aut
aves mercabitur,
natus
fuerit,
capiet,
qui
aut ingenioso studio avibus humanae sonum vocis inSi vero hoc
sinuat, aut palumbos studiose nutriet.
sidus in occasu fuerit inventum, dum sibi ex alienis
praesidiis parant subsidia facultatum, ab hostibus captivitatis onere deprimuntur, aut propter spoliorum furta
catenis

tos

gittarii

publica animadversione plectuntur.

XV. [CAPRICORNUS.]

10

In

Hoc

partibus Capricorni oritur Ofiuchus. 1

oriente qui nati fuerint, erunt Marsi qui

primis

sidere

pestiferos angues sopitis ac mitigatis aculeis mitigent.

Si vero hoc sidus in occasu fuerit inventum, et hunc
15

locum *** quacumque radiatione

respexerit, venenati/o^-^oe'*//
In parte VIII. Capricorni2
serpentis ictu moriuntur.
oritur Delfinus.
Quicumque hoc sidere oriente natus

habebit natandi studium, sed cum Saturni testierit, cum Martis vero et Mercurii petaminarios efelmatores orchestopalarios petauristarios
Si vero
aut certe nautas cursus agilitate perspicuos.

fuerit,

monio urinator
20

cruciatioiiibus A curationibus G
2 X.] XXX. Manil. 366 (ter

iu om.

Sag.

bos

rj

TD] columbas N

praesidia

liorum

parte X.
5 paluin-

7 praesidiis] praediis va
subsidia
8 propter spolia (studia A) aut propter spo-

spoliarum

decuma)
|

D De Kophiocho N

10 lenima om.

Capr. prima parte J {pluraliter Firm., qnia

Rofiuutus A Kocertam partem non habet Manilius 390 sq.)
fiulcus G Kophiochus zl Ophiochus D^
12 sidere om. A J
14 Mars post et in spat. vac. add. D* (malevolae stellae a post
15 respexerint G respexit D
17 orirespexerit lac. hab. A)
ente om. A
19 petaminario (-norio N) se A
20 efelmafelmatoris N felinatori D (efalm. 6)
ortores] efelmatoris
11

om.

chestopalarios] ortistopalarios A ortistopalados G soristopala21 nauta

rios D sorcistopalarios N cf. CGIL. III 303, 46
corr. xoj nancta A innata a
perspicuos -kg] perspicuus {subintellegendum aut supplendum faciet; nominativos legitimos restituit a)

DGNv

FIRMICI

310
hoc sidus

in occasu fuerit inventum, et liunc locum

Saturnus minaci radiatione respexerit, in mari vel in
In X.
3fluvio proceUis et turbinibus erit submersus.

Quicumque hoc sidere

parte Capricorni oritur Lyra.
oriente nati fuerint, erunt aequi rectique cupidi, ad
omne apti aequitatis officium, vindices scelerum, quibus publica iudicia quaestionesque credantur.

Si vero

hunc locum Saturnus quacumque radiatione respexerit^

erunt tortores carnifices, qui malos homines pronae
Si vero hoc sidus in
cupiditatis studio persequantur.

10

occasu fuerit inventum, publicis tormentis lacerati, aut

exusti ignibus, aut torti quaestione legitima peribunt,
praesertim si hunc locum Mars Saturnusve respexerit.

4In XV.

parte Capricorni oritur

hoc sidere oriente nati

Cepheus.

Quicumque

erunt graves austeri,

omni severitatis auctoritate [et] metuendi, vultum semper ex morum integritate fingentes, qui stoicam sectam
Tales fuerunt apud veteres
vero sequantur affectu.

Catones,
5

talis nostris

fuerint,

temporibus

qui se-

TuUianus,

veritatis merito etiam ordiuarii consulatus insignia consecutus est.

Quodsi in hoc loco Venus et Mercurius

fuerint

15

20

attestantes, arte tragica carmina aut legunt

Si vero hoc sidus in occasu fufaciunt.

semper aut

scopulis in quibus aliquando periclicorporis iactura morientur, aut

peribunt, aut propter incestum publica

erit

inventum,

tati

fuerant,

nati

statim

in

misera

animadversione plectuntur, ut novellae his et inauditae

mortis inferatur exitium.
2 vel fluvio A
1 hoc sidus N] sidus hoc A sidus om. DG
4 Capr. p. X. A X, om. in sp. v.
Lyra DGNv] lixa(.?) A fidis
sidera Manil.
410; Lyra Manilio est in Librae p. XXVI, cf.
13 respexerint
10 persequuntur corr. a
Boll dphaerap. 2671
Nv
16 auctoritate] atrocitate a del. a
15 oriente om.
19 Tullianus] LolHanus a at vide Sittl Arcli. Lex. IV 610 n. Boll
21 fuerint Venus et Mercurius A
VI 2366
Pauly-Wissoiva
22 <^8ubtili^ arte vel sim. %
23 si vero v] at vero si zl G aut
27 plecsi vero A
moriuntur zl
25 fuerant A'] fuerint
tuntur A] plectantur A plecteutur Gv
28 feratur A infertur A

BE

AG

25

VIII 15, 216,

311

3.

XVI. [AQUARIUS.]

10

15

20

foi.mr>i

In Aquarii parte XII. oritur Aquila.

Quicumque 1
in ortu huius sideris nati fuerint, ex caede hominum
et ex spoliis habebunt vitae subsidia.
Capient etiam
feras pariter et domabunt. Erunt praeterea fortes militares, quorum virtute atque praesidio bellorum metuErunt sane tanta virtute, ut
endi impetus sopiantur.
nudo praediti pectore hostes sequantur, ut ad laudem
suam fprospere credant, si mortem secura animositate contempserint. Quodsi hunc locum benivolae stel- 2
lae prospera radiatione respexerint, liberabunt patriam,
condent etiam alias civitates, et devictis vel subiugatis
gentibus triumphabunt. Quodsi Mars hunc locum Saturnusve respexerit, faciet praepositos tribunos ministros imperatorum, vel sateUites regum, et quibus cura
Si vero in
imperii vel armorum custodia credatur.
occasu fuerit hoc sidus inventum, faciet natos suffocari.
In Aquarii parte XX. oritur Cassiepia. Hac orienteS
qui nati fuerint, erunt aurifices bracteatores inauratores
emplastratores margaritarii, has omnes artes ingeniosa
conversatione tractantes. Ex his artibus maxima vitae
[suae] subsidia habebunt. Si vero hoc sidus in occasu
fuerit inventum, hi qui nati fuerint aut ex ruina peribunt, aut interfecti morientur.
1 lemma om. J) et A. qui hah. ante 3 ; De aquila N
2 in
8 praediti
3 caedis A
5 praeterea] pariter N
om. A
9 prospere DGNv] proicere A prosuspectum
ut] et ^
ficere a prodesse x
accedant 6 {cf. Manil. 497 laus est contendere cuncta. et si forte bonis accesserit impetus ausis,
morte N mortes A
12 vel] et N
improbitas fiet virtus)
\

13 gentibusj hostibus D hostibus

subiugatis F] subactis J
vel gentibus v
14 respexerint JG^
17 hoc
facient J
sidus fuerit J
18 in om. J
et hac
Cassiopea J
19 bracteatores D*] braciatores
inauratores om. A
20 emplastratores ^] implastratores zlv implastatores G implastores A
22 del. A
habebunt A] praebebunt et> ex his
quaerentes x)
|

312

FIRMICI

XVII. [PISCES.]
1

In Piscium parte XII. oritur Andromeda.

Quicumque hoc sidere oriente natus fuerit^ contra homines
crudeli semper feritate grassabitur.
Erit autem aut
minister, aut carceris

poenarum publicarum

aut carnifex cui occidendorum

2 dantur. Quodsi benivola stella

bunc eundem locum

tos

custodia,

viderit, facit ergastulis praeposisidus in occasu fuerit

Si vero lioc

vel metallis.

inventum, et locum istum malivolae steUae respexerint,

facient feris obici aut in crucem tolli.
Quodsi sic
malivolis ordinatis benivolarum stellarum favor accesserit^

ludum

facient in

hominum officia crecum malivolis iuncta

dari, vel perpetuis

10

stringi vin-

In Piscium parte XXI. oritur Equus.

Quicumque boc sidere oriente nati fuerint, erunt f prae/oi.m^iiterea curiosi aurigae agitatores equites veredarii speculatores, nonnumquam medici sed qui herbis medelas
hominibus pecoribusque conponant. Si vero cum malivolis steUis in occasu fuerit hoc sidus, aut calcis ictu
aut deiectus f curabitur, <aut) versato [servatos] vehiculo faciet interire, et misera corporis laceratione quas4satos. In extremis partibus Piscium oritur Ingeniculus
3culis catenarum.

qui a Graecis
2
sid.

Engonasin

Piscium om.

or.

quicumque

A
A

dicitur.

Hoc

sidere oriente

XII. parte habent Andromedam. Hoc

3 oriente om. Gv
.
natus fuerit
minister G] nati fuerint
grassabuntur.
\

giassabitur. Erit
Erunt
ministri cf. Manil. 621 (Matrit.): inmitis veniet poe5 custodia aut carninaeque minister carceris et duri custos
fex cui r] custodes aut carnifices quibus A custos 6 e Manil.
8 faciet /i
12 ordinatis malivolis benivolacum clausula
rum N ordinatis malivolarum D
14 XXI 6
13 faciet GNv
e Manil. 633]
Equus 6 {ex Manil. 634 aerius nascetur
.

XX
GNv es A
|

Aces D
15 praeterea om. Dv prae20 cuerunt <^**+**erunt^ praeterea a
21 interire faciant
add. a
del. t
rabitur] lacerabitur 6
sed J
et del. x
23 ingonasim A ingonosim G engonasim
D Eugonasis N
Hoc
erunt om. D Quic. hoc sid. or. N
equus)] Aes

positi cursorii x

15

20

313

VIII 17, 1-7.

quicumque

nati faerint, erunt sagaces callidi variis inmendaces qui liomines variis insidiis ap-

structi dolis,

semper animositate grassentur.

testimonio vero Martis et Lunae erunt funamOccidente boc sidere qui
buli f olibatae neurobatae.
nati fuerint, ex variis insidiis periclitabuntur.
Quem
locum si Mars radiaverit, vivi exurentur. In extremis 5
partibus Piscium in laeva parte consurgit Belua quae
petant, et qui eJBFrenata

Cum

a Graecis
10

15

20

Cetus

sidere oriente

fuerint,

tice collocatus
sit:

25

Quicumque boc

vocatur.

erunt piscatores sed magnorum piscium.

Hi enim focas canes marinos xifias thynnos corcodillos capient. Habebunt etiam officia quae ex salibus
sunt vel ex salsamentis et a liquamine, et haec mercaSi vero hoc sidus in occasu fuerit, et Mars
buntur.
hunc locum radiaverit, natantes in fluvio vel in mari
a corcodillis vel a canibus et huiuscemodi beluis consumentur.
[Septentrio.] Oriente Septentrione qui est inter6
Pisces et Arietem, hoc est inter initium finemque
mundi, qui in uno infixus loco et in ipso mundi vernati

axem mundi perpetua

celeritate contor-

hoc itaque signo oriente quicumque nati

fuerint,

erunt mansuetarii ferarum, id est qui ursos vel tauros

vel leones deposita feritate humanis conversationibus
socient.
Si vero Septentrio in occasu fuerit inventus,
attestante Marte, a feris interibunt. Extremus est An-7
guis, qui inter duas Arctos positus in modum fluminis
1 sagaces v] fugaces
variis homines (ow.
2 et qui a
4 funambuli a] funeamD*) appetant (petant N) insidiis A
5 olibatae]
buli D foneambuli N funeabuli Gv fimetinbuli A
6 ex
occident A'
oribatae a calobatae g cl. CGJL VI 475
9 vocatnr J] dicitur
10 maiorum A'
GN] et A' in D
11 phocas DGv
xifyastynos A xifyastinos G xifiastinos D
13 a liquaxifiastonos N
cocodrillos A' crocodillos D*
mine Gl aliqua minera A liquamine J
16 corcodillis J]
crocodillis A crocodrillis G
et om. A' (uyide vel ab aliis <y)
21 contorquet a
beluis om. A
20 uno F] imo J
flu27 duos artos N
26 septemtrion G cf. de err. 52, 15
|

FIRMICI

314
sinuosis

flexibus

iabitur.

Quicumque boc

sidere

ori-

ente nati fuerint, erunt marsi vel qui venenis et berbarum pigmentis salutaria soleant remedia conparare.
Si vero boc sidus in occasu fuerit inventum^ serpen-

/01.107^1

tum

morsu

vel

icti

certe

bausto

veneno peribunt.

quoque ad buius signi pertinet partem. Quicumque boc sidere <^oriente> nati fuerint^ erunt metallorum inventores qui latentes auri et argenti venas et

8Lygnus
.

ceterarum specierum sollertibus inquisitionibus perseErunt etiam monetarii. Si vero boc sidus
quantur.
in occasu fuerit inventum, et Mars in ipso loco fuerit,
vel in diametro vel in quadrato, aut incensa domo
conflagrabuntur^ aut publica sententia flammis ultricibus concremabuntur.
9
Illud etiam scire debemus, quod si illa bora qua
conpletur partus^ aut terrae motus fuerit^ aut caelum
tonaverit, quicumque natus fuerit, semper tremulo corpore instabilis erit, qui dubio gressu trepidantibusque
vestigiis per omnia borarum momenta inminentium
10 culminum speret ruinas et metuat. Huic oculi micabunt, et ardenti acie omnia perborrescunt, nec verba
certum ordinem servant, sed inpeditus sonus vocis tre-

mulum murmur

perdent.
minis sinuosis D*] fluminosis sinuosis D^ fluminis fumosis N
fluminis qui sinuosis
1 oriente om.
3 conponere x
5 haustu
2 et ^] ex
6 lignus A' cygnus zi cf. Boll Sphaera
(hausti N) venenato A
400. 545
7 add. N
9 solertibus
perscrutantur A
10 etiam F] et zl
13 flammis ultrici12 aut A] vel
bus om. A
tre17 tonuerit J
16 partus zlG] pars A'
mulo x^] tremulus
21 ardenticie zl
omnia A] omnium
23 aut Gv] ut Azl
faucibus om. N
add. a
ipso] tem26 caducis x^] caducae (cae25 terramque N
porum d
cis
terroribus e)
agitati xa] cogitatis

JG

15

20

exibilat, aut strictis faucibus <^in^ ipso

semper exitu verba deficiunt. Putabunt semper tonare, terram semper moveri, semper omnia ruere, et
caducis agitati erroribus rectae conversationis ordinem

10

25

VIII 17, 7-19,

315

2.

Haec sunt Mavorti decus nostrum, Barbaricaell

Sphaerae

principia, liaec est Chaldaici operis disciplina.

XVIIL

Nunc ad

sequentes partes Sphaerae Barbaricael

tractatum transferam, quae Myriogenesim ex
aliqua parte imitatur. Quicquid enim Myriogenesis de
singulis minutis pronuntiat, hoc nos de singulis facie-

omnem

mus

Integer itaque horoscopi gnomon pout vera pars sollerti conputatione coUecta
Si
apotelesma fideli faciat pronuntiatione proferri.
vero aliter, totum quicquid promissum fuerit, vitiis ac
partibus.

nendus
10

est,

mendaciis obumbratur.
Nunc itaque incipientes ab
Ariete singulas partium vires atque earum apotelesmata secundum Sphaeram Barbaricam proferemus.

XIX.

15

[ARIES.]

foi.ioirn

In Arietis

I.
parte quicumque habuerint horosco- 1
benivolarum steUarum radius accesserit, nascentur reges duces, prospere semper ducentes exercitum.
In Arietis parte II. quicumque habuerint horoscopum,
erunt contumaces fures et qui semper praepostero furore grassentur, domiciUum suum ad peregrinas reSi vero in hac parte horoscopo
giones transferentes.
constituto Mars testimonium adhibuerit, et Lunam de
quadrato vel de diametro viderit, praedictis facinoribus
detectis publica animadversione plectuntur.
In Arietis 2
parte III. quicumque habuerint horoscopum, erunt surdi

pum,

20

25

si

Gv
4 nunc A'D^J hunc D^G
7 faciemus de
quae J] quem F
8 horoscopus corr. i
11 vero aliter F] enim
siugulis A'
J
13 partium Gv] partes AJ (partes viresque
vitio r
corum apot. A)
16 In I. parte eius zl
habuerint A] habuerunt G habuerit zlv)
18 exhoroscopum collocatum d
2 ealdaici

hinc

Azl

partem

chaldeici
5

zl

ercitus zJ
21 regiones GNv] nationes D terras A
22 ho23 Lunam A'] Luna
roscopus Martis testimonium habuerit A
zlG
25 detecti corr. ^ ttietur x qui <in)> praed.

FIRMICI

316

unioculi stolido fatuitatis stupore confecti. In Arietis

parte IV. quicumque habuerint horoscopum, erunt fures
qui in isto facinore deprehensi occidantur. In Arietis
parte V. quicumque habuerit horoscopum, magno populo praeerit, et de rebus maximis iudicabit, et praeponetur omnibus suis merito dignitatis. Erit iustus

integer sobrius, qui religiones patrias cum maxima

veneratione tueatur. Sed omni praeconio bonitatis or3 natus, morte sua morietur, In Arietis parte VI. qui-

cumque habuerit horoscopum^ erit amicus regum et

iudicum maximorum, iUustribus ornatus

10

potentium

dignitatis insignibus^ et omnia in se gloriae ornamenta

circumferens.
Alium artis cuiusdam conmendabunt
Sed hi morte
merita, alius militaribus officiis praeerit.
sua moriuntur.
In Arietis parte VII. quicumque habuerit horoscopum, cum testimonio lovis erit athleta,
cum Martis vero testimonio gibberosus biothanatus.
4In Arietis parte VIII. quicumque habuerint horoscopum, cum testimonio malivolarum stellarum, erunt

athletae sed quos nobilitent illustrium merita virtutum.

Sed hi post multa insignia biothanata pereunt morte.
Si vero ad
/oj.iO//

accesserit,

insignia praeferentes.

In Arietis parte IX. quicumque

In Arietis parte X. quicumque
erunt perfidi inreligiosi periuri^
valitudinibus oppressi in prima

in

prima aetate

Arietis

parte

positi biotha-

XI.

quicumque

3 oc1 unioculi ND- mg.] uinoculi G unoculi A om. D^

merita zl
cidentur
6 suae a
5 ut praeponatur A
7 patrias xi patris
11 potentum J
maxim. ante et pon.
18 habuerit
13 alium P] alius J
6] auxilio (pro max.) x

corr.

20

hanc partem benivolarum stellarum radius

erunt vates maxima in animo divinitatis

habuerint horoscopum,
onata morte morientur.
habuerint horoscopum,
sed hi variis vitiorum
aetate morientur.
In

ibunt A
28 hi om.
untur Gv

15

21 pereunt morte A] peribunt morte Gv morte inter26 moriuntur zl

27 periuri zJ] imjDuri
moriin altitudinibus zl
J
29 aetate om. A

\'

25

VIII 19, 28.

10

habuerit horoscopum, love aut in ea<(dem)> parte constituto, aut de trigono partili radiatione coniuncto, erit
potens magnificae praeferens dignitatis insignia, quem
regibus aut potentibus viris fida amicitiae necessitudo
coniungat, dives affluens grandia terrarum ac possessionum spatia possidens, famosus dux omni dignitatis honore cumulatus, et prosperis famae testimoniis adomatus.
Sed hic morte sua morietur. In Arietis parte XII. 6
quicumque habuerit horoscopum, love et Venere in
ipsa parte constitutis cum testimonio Lunae, vel si
hanc eandem partem Luna trigonica radiatione respierit praeclarus splendore nobilitatis ornatus, dives
facile omnia conferantur dignitatis insignia;

ciat,

et

15

20

25

317

cui

longaevus morietur. In Arietis parte XIII. quicumque

habuerint horoscopum, erunt steriles quibus semper

Sed hi media aetate

desiderata soboles denegetur.
In Arietis parte XIV. quicumque habuerit 7
morientur.
horoscopum, erit negotiator sed affluentibus divitiis
instructus^ fenerator de mensis publicis colligens magna
divitiarum subsidia, notus omnibus semperque perspicuus. Hic locus etiam textores faciet, vel qui lanas
purpurasque pertractent; senes morientur. In Arietis
parte XV. quicumque habuerit horoscopum, erit inpudica libidinum labe pollutus, et inpuris semper vitiis
Si vero
obligatus, cinaedus publica damnatus infamia.
mulier fuerit, similis eam inpuritatis libido percutiet.
In Arietis parte XVI. quicumque habuerit horoscopum, 8
assiduis intestinorum doloribus cruciabitur, sed his la1

liabuerint

partili om.

fectus N
5 affluens

cum

iuncto

dignitati

AN

love
2 trigona
add. v
3 praefereus] praeferent G per4 fida om. A
insignia om. A
|

ac fluens v divitiis affluens 6

8 Sed
9 a love A
om. A
10 cum om. A'
13 et cui
t] et
conferantur omnia A
16 desideria
insignia om. A'
sobolis denegentur A
19 mensis] messis
<in)> media 6
N mg.
21 etiam D] et N om.
se22 pertractant
nes morieotur om.
23 inpudica F] in publica A
28 intestinorum assiduis A
his v] iis N is ADG

J] fluens

FIRMICI

318

Si vero fuerit femina^ in partu extremae vitae munus inplebit. In Arietis parte XVII.
quicumque habuerit horoscopum, erit auceps venator,
vel nutritor avium aut ferarum.
Si vero ad horoscopum testimonium Martis accesserit, a feris vel a cani9bus lacerabitur et morietur. In Arietis parte XVIII.
quicumque babuerit boroscopum^ erit mulio vel mularum pastor^ sed bic a modica bestiola id est a phalangione aut a mure araneo aut a scorpione percussus
Quodsi boroscopum Mars minaci radia<(interibit.
tione respexerit, a lupo comestus)> morietur.
In

niatus morietur.

foi.m^ii

10

parte XIX. Arietis quicumque habuerit boroscopum, in

lOprimo aetatis vestibulo constitutus morietur. In Arie-

XX.

XXI. et XXII. quicumque habuerit

ad eam partem lovis prosperum accesserit testimonium, vel sit in ipsa parte luppiter
constitutus^ erit dives multa et praeclara ornatus sobole filiorum, vel multorum fratrum praesidio munitus.
Sed hunc eundem regibus vel potentibus viris fida
amicitiae merita coniungent. Erit cultor deorum omni
praeconio bonitatis ornatuS; bonus benivolus iustus
longaevus felix in senectute, et qui morte sua moria11 tur. In parte XXIII. Arietis quicumque habuerit horoscopum, erit strumaticus exulcerata macularum labe
tis

parte

boroscopum^

et

si

<In parte
possessus, vel certe elephantiosus.
Arietis quicumque habuerit horoscopum)> * *
parte

XXV.

Arietis

XXIV.
*.

In

quicumque habuerit horoscopum,

3 hor. hab.
habuerint N
extremum jt
aucupes
6 XVIII. parte Arietis
8 bestia A
4 autj vel Nv
id est zlG-] aut A id est aut v
phalangione a {cf. Plin. XVIII
156 nascitur et phalangion in ervo, bestiola arauei geneGNv spalongione A spangione D
9 araneo
ris)] spalangione
10 add. N, sed et D haD*G] haraneo N horraneo D^ traneo A
13 primae
12 parte Ar. XIX. A
bet interibit pro morietur
et ante XXI.
G
Ar. post XXII. pon. D
14 parte XX. Ar.
17 multa et A]
om. A
16 sit x] si (constitutus fuerit Aa)
23 p.
21 benivolus bonus d
multaque A' multaque et G
Ar. XXni. N
25 elephanticus N
suppl. a quae et plura ad
libitum addidit
27 Ar. p. XXV N Ar. om. A
1

15

20

25

Vm

19,

820,

319

2.

aut mannorarius vel his similis.

quicumque habuerit horoscout
ita
erit
timidus
per omnia horarum momenta
pum^
vanis suspicionibus expavescat. In parte XXVII. Arie- 12
tis quicumque habuerit horoscopum, erit lanarius siIn parte XXVIII. Arietis quicumricarius textor.
que habuerit horoscopum^ latrinas semper cloacasque
erit aurifex bracteator

In parte

XXVI.

Arietis

mundabit, vel ad opus publicum damnabitur sententia

iudicantis.
10

XXlX.

In parte

Arietis

quicumque habuerit

horoscopum, erit tonsor. In parte XXX. Arietis id est

in extrema cauda quicumque habuerint horoscopum,
erunt insani caduci frenetici oligochronii.

XX. [TAURUS.]
16

20

25

foi.io8ri

In Tauri parte I. quicumque habuerit horoscopum, 1

vates entheus sed qui in templis vaticinari conIn parte 11. Tauri quicumque habuerint hosueverit.
roscopum, baiulabunt stercora; latrinas cloacasque
purgabunt. In parte III. Tauri quicumque habuerint
horoscopum, <^erunt agricolae aratores. In IV. parte
Tauri quicumque habuerint horoscopum,^ erunt famosi
scaenici, qui in sacris certaminibus consequantur inIn parte V. Tauri quicumque ha-2
signia coronarum.
buerit horoscopum, Marte ibi posito vel minaci radiaIn
tione coniuncto, ex gravibus offensis morietur.
parte VI. Tauri quicumque habuerint horoscopum, erunt
erit

braciator codd.
vel his similis zl] erit
aut] vel N
4 Ar. p. XXVII. A
5 sericarius N stricariu Gv
6 textor vel lanarius (lanatarius G)
Ar. p. XXVIII. N
7 semper om. A
Ar. om. A hic et l. 9. 10
10 id est in
extrema cauda om. A 'post horoscopum 'ponit N
11 habue13 lemma om. D plenius hab. N
rit d
14 Tauri in I.
15 entheus D*] enteus GN eriteus A
p. N T. I. p. D
consuescat J consueverat A
16 II. p, zlv
habuerit A.d
19 erunt
18 III. p. Jv
20 habuerint add. N, horosco22 V. p. J
habuerint
morientur DG
pum nos
25 VI. p. J
1

FIRMICI

320

ad omne vitium inpuritatis applicati, reumased quos gravis semper pulset infamia.
In parte YIL Tauri quicumque habuerit horoscopum,
erit haruspex augur praestigiator. In VIII. parte Tauri
quicumque habuerit horoscopum, novis et repentinis
3 provectus honoribus subito morietur. In parte IX. Tauri
quicumque habuerint horoscopum, erunt turpes infames
omnium vitiorum labe poUuti. In parte X. Tauri quicumque habuerint horoscopum, erunt mali maligni malitiosi, et qui omnibus infelicitatis quassentur incomSed hi biothanata semper morte morientur.
modis.
In parte XI. Tauri quicumque habuerint horoscopum,
exoleti,
tici

cinaedi

malignis humoribus vitiato corpore intumescunt, et

4hydropici morientur. In parte XII. Tauri quicumque
habuerint horoscopum, concremati ignibus pereunt. In
parte XIII. Tauri quicumque habuerit horoscopum,
erit praepositus athletarum vel magister palaestrae.
In parte XIV. Tauri quicumque habuerit horoscopum,
erit corpus eius foedis odoribus possessum, ut hircini
foetoris miserum semper virus exsudet.
In parte XV.
Tauri quicumque habuerint horoscopum, erunt mendaces et ab omni fide veritatis separati. Erunt etiam
5 edaces gulae ventrisque libidinibus servientes. In parte
foi.108'^11 XVI. Tauri quicumque habuerint horoscopum, erunt
ad omnia vitia coinquinati. In parte XVII. Tauri qui-

cumque habuerint horoscopum, erunt

fabri ferrarii.

In

parte XVIII. Tauri quicumque habuerint horoscopum,

erunt <^semper^ servi humiles pistores. In parte XIX.

1 appliciti D
rumatici {i. e. qui se inrumandos prae3 habuerit horoscobeant) ^ erunt pathici a irrumatores a
4 praestipum N] horosc. hab. horosc. G hor. hab. A'D
9 mali
5 et F] ac Dv eis N
p. VIII. J
giator om.
11 semper morte D*] morte semper A semper om.
om A
12 horosc. hab.
14 ydropici A
16 horosc. hab.
20 se virus A .| exardet N
24 horosc.
21 horosc. hab.
hab.
26 horosc. hab.
25 ad omnia vitia om.
27 Tauri om. Dv
28 add. N
pictores N
|

10

15

20

25

vin

20,

2-9.

321

Tauri quicumque habuerint horoscopum, erunt steriles

et quibus semper filii denegentur.
Quodsi Mars in
ipsa parte fuerit, aut ex alto cadentes aut in humido
loco vel in aqua morientur. In parte XX. Tauri qui- 6
cumque habuerint horoscopum, erunt foeda inpuritate
Si vero
polluti, cinaedi miseris libidinibus servientes.
mulieris fuerit ista genitura, publice prostituetur in

In parte XXI. Tauri quicumque habuerint

horoscopum, lanceati morientur. In parte XXII. Tauri
quicumque habuerint horoscopum, erunt gibberosi ridiIn parte XXIII. Tauri quicumque 7
culi et biothanati.

fornice.

10

15

20

25

habuerint horoscopum, erunt voce rauci lenones^ cinaedi infamiae semper labe polluti. Quodsi benivolae
steUae aut in ipso loco fuerint, aut hunc eundem
locum trigonica radiatione respexerint, erunt tragoedi
comoedi f ceruces. In parte XXIV. Tauri quicumque
habuerint horoscopum, erunt musici.
Sed si hunc
eundem locum malivolae steUae radiaverint, biothanata
morte morientur. In parte XXV. Tauri quicumque 8
habuerint horoscopum, erunt fuUones aut certe tonIn parte XXVI. Tauri quicumque habuerint hosores.
roscopum, extincto uno oculo etiam surdi fient. In
parte XXVII. Tauri quicumque habuerint horoscopum,
erunt pantomimi sed cinaedi. In parte XXVIII. Tauri
quicumque habuerint horoscopum, multa possidebunt,
infinitis lucris acquisitus iUis divitiarum cumulus accedet.
Sed in posteriore aetate erunt miseri.
Inter cornua Tauri quicumque habuerit horoscopum, 9
1 hab. horosc. F] nati fuerint N habuerit horosc. quicunque
nati fuerint D (habuerit in habuerint corr. et quic. n. f. del. D^
2 semper om. /1
4 vel JT] aut A
11 bio9 lacerati a
thanati morientur A
16 ceruces AD] cerutes G truces v (ceerunt om. N) ceraulae x teretes ^
ruces
18 rad. steU. N
21 et 23 horosc. hab.
26 cumulus divitiarum A
accedat
A praefert ^ qui <^ut)> infinitis (<^et^ infin. o)
27 posteriori A'

Unearum vacua reliquerunt zl

28 cornua id est prima et secunda parte Tauri D {immo cornua
sunt in part. XXIX et XXX, errat Firmicus p. 2S8, 3)

post miseri spatia complurium

PiRMicus, edd.

KroU, SkutschetZiegler.

II.

21

FIRMICT

322

<(Qui autem in dextro cornu habuerit

princeps vel dux)> magnus gloriosus
terribilis, et cui imperium navale credatur, vel qui pedestrem ducat exercitum.
Subiugabit alias civitates,
alias liberabit.
Sed buic in perpetuum soboles denega/oLm^itur. f Huic etiam satis felices nascentur eunuchi, et quibus regni tuitio credatur. Multis multa praestabunt.
Decernuntur illis imagines pariter et tituli, sed postea
lOoffenso principe mala morte morientur. Oritur etiam
cum Tauro Navis. Qui ibi habuerint horoscopum, erunt
erit

rex vel dux.

horoscopum,

erit

negotiatores hilares semper et laeti. Quodsi ibi benivola stella <(fu>erit, erunt potentes navicularii. Quodsi
et Martis accesserit testimonium et Lunae, et per mare
et per terras ducent exercitum, equitibus peditibusque
<(Sed)> hi ira principis aut indignatione
praepositi.
morientur. Qui autem in ipsa Navi habuerint horoscopum, erunt nautae gubernatores negotiatores, aut fabri

lo

15

architecti navium.

XXI. [GEMINI.]
In parte

si

scopum,

eam

Geminorum quicumque habuerint horo-

I.

radiatione respexerit, erunt

provinciae
suae, civibus suis cum
potentes magni primi
maximo honore metuendi; sed hi cum maxima princi2 pis indignatione morientur. In parte 11. Geminorum
quicuraque habuerit horoscopum, love illic cum Sasi

Saturnus)>

quacumque

2 erit magnus
6 hinc ^
8 et] ac Dv
naucleri A nauclerii v
quodsi et ^] quod et si
13 et ante per mare om. A
14 terram A
quodsi j
15 add. a
hi ADN] in Gv
16 in om. A
navi A'] nam
G nave A
19 lemma plenius hab. N hic et post
20 In eius
21 add. 6t
habuerit J
signi p. I. (Geminorum om.) /l
23 et civibus J
24 horrore a
metuendi A'D*] metuendus
G metuendis /i
cum maxima om. A'
princ. indign. mor. ^]
mor. ind, princ.
ind. princ. mor. J
26 habuerint J
1 add.
12 add. a

illic

GN]

illis

20

in ea parte Saturnus <(fuerit inventus, aut

A'D

cum J]

vel

25

vni

20,

921,

323

5.

turno posito, praesertim si in oportunis geniturae locis

collocata plena lumine ad ipsos feratur^ erit dux
qui equitum peditumque ducat exercitum, cui navale
conmittatur imperium.
Subiugabit plurimos^ ignota
sibi videbit loca, ut usque in longinqua loca potestaErit sane iustus religiosus,
tis fetiam dentur insignia.
multa
praestans.
Susceptis filiis morte sua
plurimis
Tn parte III. Greminorum quicumque habue-3
morietur.
rint horoscopum, erunt sacerdotes vel principes aut
In parte IV. Geminorum quicumque
reges sacrorum.
habuerint horoscopum, eruut eximia pulchritudine cor-

Luna

10

15

20

25

poris speciosi, quos regibus corporis pulchritudo conmendet, ut in amorem eorum regis desideria semper
exaestuent. In parte Y. Geminorum quicumque habuerint horoscopum, erunt nobiles et erecto superbiae spiIn parte VI. Geminorum quicumque4
ritu sublevati.

habuerint horoscopum, erunt divini enthei vates. In/oi.m^ri

parte VII. Geminorum quicumque habuerint horoscopum, erunt carceris custodiarumque custodes. In parte
VIII. Geminorum quicumque habuerint horoscopum, si
Mercurius in ipsa parte locum habuerit, erunt musici,
si Mars, salpistae.
Sed hi morientur in beUo. In parte
IX. Geminorum quicumque habuerint horoscopum, praesente Marte, erunt operarii laturarii, perpetuo infelicitatis onere praegravati.
In parte X. Geminorum qui- 5
cumque habuerit horoscopum, pulmonum dolore morietur.
In parte XI. Geminorum quicumque habuerint
horoscopum, erunt oplomachi. In parte XII. Gemino-

3 et cui vel vel cui ^

5 sibi F] ipse J
ut] et N
6 etiam P] et J
dantur A ei credantur vel mandentur 6
extendantur x
9 aut] vel N
10 parte IV. Geminorum D]
IV. p. G. N IV. G. p.
11 eximia JG] maxima A'
12 pulchritudo corporis J
14 exaestuent D*GN] aestuent
A'
V. G. p. A' parte V. Gem. parte G
15 et om. N
16 VI. G. p. A'
18 Vn. p. G. A VII. G. p. Gv
20 VIII.
G. p.
22 salpistae sed x] salpistaes
salpistes J
24 laturarii A] laterarii D- latuarii D^GNv cf. I 224, 24
\

28 eplomachi

G
21*

FIRMICI

324

rum quicumque habuerit horoscopum, Marte praesente,

punctu teli morietur, mulieres autem in partu defiIn parte XIII. Geminorum quicumque habuerint
cient.
horoscopum, inflato ventre hydropici morientur. In
parte XIV. Geminorum quicumque habuerint horoscopum, Marte praesente, de alto loco lapsi misera morte
6morientur. In parte XV. Geminorum quicumque habuerint horoscopum, erunt balneatores mediastrini. In
parte XVI. Geminorum quicumque habuerint horoscopum, erunt pantomimi sed quos multorum amoribus

10

Sed
perspicua pulchritudo corporis semper insinuet.
erunt moUi ac delicato corpore.
In parte XVII. Geminorum quicumque habuerint horoscopum, faciet eos
pulchritudo et corporum magnitudo perspicuos. Erunt
hoc amici regum. In parte
XVIII. Geminorum quicumque habuerint horoscopum,
erunt athletarum exercitatores, palaestricis semper obsequiis deputati. In parte XIX. Geminorum quicumque habuerint horoscopum, Marte praesente, ferro morientur.
Quodsi Saturnus in ea parte fuerit, aquam haurientes
perpetuis laboribus deterentur. Quodsi Luna in squamosis signis posita plena lumine feratur ad Martem, vel mi8nuta ad Saturnum, elephantiaci fient. In parte XX. Geminorum quicumque habuerint horoscopum, Marte prae-

7 sane verecundi et propter

sente, habebunt populi gubernacula, et eis popularia iudicia credentur, Sed biothanata morte morientur. In

foi.ioifi

parte
si

XXL Geminorum

quicumque habuerit horoscopum,

Saturnus in eodem loco fuerit,

horosc. hab.

3 horosc. hab.

Luna bene

et si

2 celi
praesenti N
4 moriuntur A
Marx ad Lucil. 512

JTN

GN

sit

autem r] vero

5 horosc. hab.

PN

14 corporis A
17 palaestricis semper jr] palaestricisque A
15 sane om. A
18 hab. horosc. AN] horosc. hab. DGv
20 ea om.
21 de23 elephantici a
terentur v] deteruntur D* deterrentur
24 habuerit A
fiunt A'
aptius ad clausulam; cf. et 344., 11
25 habebit N
eis J] ei
popularia GNj pulchra AD- {totum
27 horosc. hab.
26 creduntur N
decretum om. D^)
28 sit bene A
habuerit A'] habuerint zJG
transpos. J
8 mediastini D^

cf.

TA

TA

15

20

25

VIII 21, 5-12.

325

affluentibus

divitiis
copiosus, nobilis
filiorum pater, aut paucorum
fratrum frater. Sed longaevus morietur. In parte XXII. 9

collocata,

erit

regum amicus, paucorum

Greminorum quicumque habuerit boroscopum,

maxima praeferens ex hoc

tharoedus musicus,
tatis

10

insignia,

et

erit ci-

nobili-

amicitiae necessitudo
biothanata morte morietur. lu

quem regibus

Sed hic
coniungat.
XXIII.
Geminorum quicumque habuerit horoscoparte
pum, erit virtute strenuus, in beUo nobilis^ et quem
omnibus ob hoc prosperum testimonium famae conmendet. Sed iste sine filiis morietur. In parte XXIV. 10

Geminorum quicumque habuerint horoscopum,

<^erunt

cursores et qui perpetuo laboris onere praegraventur.

In parte XXV. Geminorum quicumque habuerint ho15

20

roscopum,)> Marte ibi posito, vel de diametro respiciente vel de quadrato, de alto lapsi pereunt, [et] vel
fractis pedibus interibunt, aut a feris bestiis lacerati
In parte XXVI. Geminorum quicumque ha- 1 1
deficient.
buerint horoscopum, erunt sacerdotes haruspices proQuodsi Saphetae, sed regibus fideli amicitia iuncti.
turnus in ea parte fuerit, faciet cinaedos sed qui regis
indignatione moriantur. In parte XXVII. Geminorum
quicumque habuerint horoscopum, erunt aeditui custo-

desque templorum, vel qui sacrorum

25

officiis deputenaut hieroduli. In parte XXVIII. Geminorum qui- 12

cumque habuerint horoscopum, erunt caduci mente
In parte XXIX. Geminorum quicapti oligochronii.
cumque habuerint horoscopum, erunt litigiosi conten-

tur,

3 p. G. XXII. D parte om.

erunt {sed copiosus etc.) N
4 habuerint AD
5 praeferens ^] praeferet PN perferet
8 horosc. hab. A
10 ob om. D ab G ob hoc om. N
11 iste om. A
12 borosc. hab. PD
15 respic. vel
add. N
de quadr. N] vel d. qu. resp.
16 del. Gv
17 bestiis Pj beluis J
18 deficiunt A'
XXVI. N] XXV.
horosc. hab.
19 auruspices D aurispices A aruspices Nv
20 fidei G
22 p. XXVn. G. N] p. XXVI. G. D parte XXVI.
21 ea r] ipsa A
G. parte G XXVI. G. p. A
23 horosc. hab.
25 XXVIIL
26 et 28 horosc. hab.
27 XXIX. N] XXVIII.
N] XXVn.
1

A
D

FIRMICI

326

semper <in)> litibus contentionibusque verSi vero Mars in ipsa parte fuerit, vel si locum
quadrata vel diametra radiatione respexerit,

qui

tiosi,

sentur.

ipsum

ISlacerati a canibus sine

XXX.

In parte

morientur.

filiis

Geminorum quicumque habuerint horoscopum, Luna

existente

in

eadem parte, erunt nobiles

prima positi aetate morientur.

Geminoruni fuerit horoscopus,
/oi.

lOD^ II

Quodsi in ultima linea

eodem loco Mars

et in

fnerit inventus, a bestia vel a vipera percussi

vel

sed in

noti,

pedem

femur perdent.

10

XXII. [CANCER.]
Inter oculos Cancri

quicumque habuerint horosco-

pum, orbi vel unoculi erunt. In I. parte Cancri quicumque habuerint horoscopum, Luna in eadem parte
constituta, erunt negotiatores nobiles; radiante Saturno,
nautae piscatores tabernarii caupones, et his similia

In parte

exercentes, semper viles ignobilesque.

cri

II.

15

Can-

quicumque habuerint horoscopum, erunt nimia po-

ac nobilitate perspicui, violenti qui alienam

substantiam factiosa cupiditate possideant. Ibunt sane
per itinera infinita; sed morte repentina morientur.
2 In parte III. Cancri quicumque habuerint horoscopum,
erunt negotiatores laboriosi non consistentes loco. In
parte IV. Cancri quicumque habuerint horoscopum, inimicos suos omni genere semper inpugnant, et superiIn parte
ores semper efficiuntur in omni certamine.
V, Cancri quicumque habuerint horoscopum, lumina
tentia

(idd.

y.6
I

XXIX.

constitutionibusque corr. v

natu

XXX. N]

7 ultima
12 c/. 327, 9, sed noli delere Firom.
habuerit d
13 unioculi G
mici neglegentiae memor
17 II.
14 habuerit A
16 et his
ignobilesque om.
horosc.
22 Cancri p. III.
18 horosc. hab.
p. C. A
23 non uno v non in uno a
24 IV. C. p.
hab.
25 suos om. A
26 semper om. T
horosc. hab.
27 C. Y. p. A C. p. V G
horosc. hab.

existente om.
9 vel vipera zl
6

noti]

T
T

20

25

Vni

21,

1222,

327

5.

eorum

In parte VI.
calculosis vulneribus inbuentur.
Cancri quicumque habuerint horoscopum, oculi eorum
In parte VII. CancriS
perversa semper acie vertentur.
habuerint
quicumque
horoscopum, habebunt in capite
tubera.
Sed si Luna ad horoscopum feratur, erunt
astuti inpii.

Quodsi

Lunam

et

horoscopum Mars

ra-

diatione aliqua aspexerit, latrocinantes crudeli feritate

Sed hi aut in crucem toUuntur, aut pugrassantur.

In parte VIII. Cancri4

habuerint
quicumque
horoscopum, erunt caeci. Haec
In IV- parte nebula
pars inter oculos Cancri [id]est.
In IX. parte Canest de qua frequentissime diximus.
cri quicumque habuerint horoscopum, erunt nautae gubernatores qui naves per omne pelagus periti artificii
moderatione gubement. In parte X. Cancri quicumque
habuerint horoscopum, omnia efficaci conversatione /oj.wj"/
blica animadversione peribunt.

10

15

conplebunt.

******

20

j^***************)^

In parte autem XXV. Cancri qui nati5

Luna
fuerint,
praesente, vel radios conmodante, erunt
omni felicitate provecti. Sed hi se stupris adulteriisque conmaculabunt, quorum adolescentia laudetur, posterior vero infametur aetas.
Hoc idem pars haec in
mulierum genituris decernit.
*

************
**********************

A cauculosis G cancrosis 6 inbuentur T] nuimplebuntur D impugnantur x C. p. VI. A VI. C.

3 semper perversa A
acie A] facie T
vertantur A
p. Gv
4 horosc. hab. F
vertuntux v
VII. C. p. A VII. p. C. Gv
5 horoscopum om. D habebunt
5 feratur om. N
habebunt
6 et r] atque A
radiatione aliqua aspexerit A\ radiaverit
8 cruce AD^
de9 VIIL C. p. T
10 horosc. hab. T
11 del. ^ In IV.
creta paHtum VIIL et IX. inveHifS
dix.]
12 Cancri parte T
Ha^c aut aliena a F. aut dormitavit
1 caliculosis

bilabuntur

13 horosc. hab. A'

16 horosc.
14 perita ^
16 X. C. p.
17 lacunam indicant A, de suo explevit a
18 a
hab.
XXV. autem parte T
qui nati fuerint] quicunque habuerint
19 praesente Luna N
commodante N] comhoroscopum N
mendante
20 provecti J] beati G beati vel provecti A'
22 et pars
21 conmaculabunt <^et tales erunt^ suppl. 6
23 genitura
lacunam indicarunt A, de suo supplevit a

FIRMICI

328

XXm.
1

In

[LEO.]

L Leonis

parte quicumque habuerint horoscopum, erunt lenones rauca voce f oriputi. Hoc et <(in>

illis partibus quae in ore sunt simili ratione perficitur.

In parte 11. Leonis quicumque habuerint boroscopum,
erunt reges potentes. Sed quotienscumque ad eundem
locum Mars venerit aut Saturnus, gravia illis bellorum
certamina concitantur. In hac parte steUa limpida est
2 de qua in praecedentibus diximus. In parte III. Leonis
quicumque habuerit horoscopum, erit rex duplex possidens regnum, multas provincias virtutis suae potestaSed <(et)> in hac parte haec eadem
tibus adsocians.
steUa radios suos ostendit. In parte IV. Leonis quicumque habuerit horoscopum, erit venator. In parte V.
Leonis quicumque habuerit horoscopum, erit athletarum magister vel unctor. In parte VI. Leonis quicum3 que habuerit horoscopum, athleta nascetur. In parte
VII. Leonis quicumque habuerit horoscopum, erit hymIn parte VIII. Leonis quicumque habuerit
nologus.
horoscopum, erit ex quodam artificio clarus et nobilis,
si benivolae steUae * * * hoc idem fecerint, erunt cinaedi
et pantomimi, mulieres vero meretrices erunt, quae
pudorem suum passivis libidinum conversationibus ven4dant. In parte IX. Leonis quicumque habuerint ho-

2 parte Leonis A
3 eriputi N erupti a oriputidi x ore
5 11. L. p.
et TJ ex zlv
add. a
turpi 6 ore putri ^
8 limpida est v] est limpida N
item in decretis III
|

[limp.] et D^ (hac est parte stella limpida de

9 dix. in praec.
et in praec. D^)
cf. 69, 19 uhi legitur
12 add. v.
14 e* 15 horosc.
13 extendit %
pars V.
hab.
16 unctor
decreta partium V. et VI. invertit
17 hab. horosc. Nv]
mg.] victor N in textu auctor Dv
horosc. hab. JTD
18 horosc. hab.
hymnologus D^Gv]

limpida etiam

qua

TN

19 hab.
imnologus A mymologus N mimologus D^ cf. 301, 8
21 excidit fere hunc locum alihorosc. N] horosc. hab. PD
22 et
qua radiatione respexerint. Quodsi malivolae stellae ^

om. A'

invertit

eruntom.

A'

24 horosc. hab.

decreta
\

IX

et

10

15

20

YIII 23, 1-24,

329

2.

roscopum, erunt obstetrices, alienos iilios nutrientes.

Quodsi Luna in horoscopo fuerit crescens lumine, attestantibus benivolis stellis, regum vel potentium filios
nutrient.
In parte X. Leonis quicumque habuerit ho5

roscopum, erit dux nobilis sagittator. Si vero Mars

horam Lunamque viderit, gladiatores erunt. *****

XXIV. [VIRGO.]
In
10

I.

scopum,

quicumque habuerit horo- /oiiob^ii

parte

Virginis
si

Luna plena luminibus,

sit

rum horoscopo testimonium

bilitate perspicuus;

insinuatus

15

vel

si

prospe- 1

magna nopostea cum rege vel cum re-

erit

perhibeat, erit

merito litterarum,

gina,
in sua potestate. Sed si
erit cinaedus.
Morietur

habebit

plurimos

Mars hunc radiaverit locum,

autem in humidis locis. In

parte 11. III. IV. V. vel VI. Virginis quicumque habuerint horoscopum, erunt speciosi sacerdotes prophetae

20

haruspices magna nobilitate perspicui, religiosi

potentes, habentes maxima divinitatis insignia. In parte 2
VU. Virginis quicumque habuerint horoscopum, Luna
crescente, vel in horoscopo constituta, erunt sacerdotes,
haruspices divini religiosi potentes, adversarios cum

summa
1

auctoritate semper opprimentes.

obstitrices

dominorum

zl
|

obtritices

3 filios

vel potentum
5 sagittator zl]

regum

potentium A] potentum

6 horam
sagitt
spat. vac. reliquerunt

Quodsi lup-

F] horoscopum Dv horoscopante

9 In eius I. parte
de suo suppl a
zl
habuerint zlA
10 si sit Luna x] et sit L. G et L. sit A
et si L. A'
11 horoscopum A' horosc. G
perhibeat, magna
nob. perspicui erunt postea
insinuati
habebunt J
14 in sua d] insinuata
radiarit
ut clausula
pronuntia
15 In
locum, cinaedos facient et morientur in J
fiat
17 horoscopum J {nisi quod habebunt pro habuerint exhibent,
et Virginis 07n. D)] In II. Virg. parte quic. habuerint horoscopum (sic G: horosc. habuerit A) vel in V. vel in VI.
18 et 22 aruspices A auruspices J
19 VII. V. p.
et sic
20 Luna crescente N] crescente Luna
per totum caput
22 summa cum J
I

FIRMICI

330

et Mars hunc eundem locum radiaverint, erunt

duces sed qui contra barbaros exercitum ducentes perdant. Sed si Mercurius testimonium perhibuerit, erunt

piter

3 praepositi thesaurorum et feneratores. Quotienscumque

autem Saturnus ad hunc locum venerit, in magna

penuria constituentur. Si luppiter solus in <hoc)> loco

Si Luna
fuerit, omnia decernuntur felicitatis insignia.
crescens lumine lovi conmodaverit radios, cum potentibus pulchritudinis merito fida illos amicitiae neces-

Quodsi Yenus in ipso loco fuerit,

coniunget.
mulieres prostitutas.
Si vero sub ipsa Spica
hora fuerit, <erunt)> pistores sed qui inter collegas suos
habeant principatum. Si vero iuxta Spicam fuerit ho4 roscopus, erunt infelices pauperes miseri. In parte VIII.
Virginis quicumque habuerint horoscopum, id est in
ipsa Spica, erunt religiosi iusti, magnifica nobilitate
situdo

10

faciet

15

perspicui, affluentibus divitiis ornati, et qui gaudeant

sobole filiorum.
Sed hi in provecta aetate mo-

felici

/oz.

In parte IX. Virginis quicumque habuerint

rientur.
ii()^/horoscopum, erunt luctatores sed qui in omnibus certaminibus consequantur insignia coronarum. In parte
X. Virginis quicumque habuerint horoscopum, erunt

20

51atrones effrenata cupiditate semper inmundi. In parte

XI. Virginis quicumque habuerit horoscopum, erit athleta sed qui gloriosae

consequatur nobilitatis insignia,

mulierum maritus; sed morte violenta morietur. In parte XII. Virginis quicumque habuerint horoscopum, erunt iusti religiosi, maxima dignitatis insignia reportantes.
Erunt profetae sacerdotes.
dives ac divitum

radiaverint locum Gv
2 pergant A
4 thesauris d
add. N
7 decernentur Gv
9 amicitiae
12 hora PJ horoscopus N horoscopum v om. D
x^] amicos
add. ^ (faciet va)
18 felici om.
pastores A (pictores D^)
A' felices G
hi in |:] hi
in A'
20 sed J] et
22 horosc. hab.
23 athletae latrones A
25 insignia
nobilitatis A
26 dives ac JT] dites et A
sed qui A
27 horosc. hab.
28 religiosi iusti A religiosi om. G
1

6 Si

autem a

JG

'

25

VIII 24, 2-9.

Enint

10

vel

magnorum templorum

331
vel civitatum vel pro-

vinciarum rectores. Sed his frequenter populorum iudicia

credentur. Habebunt autem ex infortuniis filiorum maximos dolores. In parte XIII. Virginis quicumque habu- 6
erint horoscopum, erunt citharoedi vel hymnologi. In
parte XIV. Virginis quicumque habuerint horoscopum,
erunt musici. In parte XV. Virginis quicumque habuerint horoscopum, erunt elegantes qui virginum concubitus saepe sectentur. Habebunt in femore vitium, et eos
frequenter vitiosis humoribus concretus sanguis inquieIn parte XVI. Virginis quicumque habuerint horoscopum, erunt magni, plura negotia tractantes. Sed
In parte XVII. Virginis 7
biothanata morte morientur.
quicumque habuerit horoscopum, erit gladiator publicis
voluptatibus deputatus. In parte XVHI. Virginis quicumque habuerint horoscopum, erunt beati et primi
sacerdotes, docti amici regum, et qui a mulieribus
tabit.

15

Quodsi Mars in ipsa parte fuerit,

occasu partis, mulieris causa publica morte
In parte XIX. Virginis quicumque habu- 8
plectentur.

amentur semper.

vel

20

in

horoscopum, erit architectus structor parietarius

marmorarius. In parte XX. Virginis quicumque
habuerint horoscopum, erunt musici citharoedi, cantica
dulci vocis modulatione cantantes.
Sed hi ad clientelas patronorum pertinebunt, obsequiis semper amoris /oi. no^ ir
erit

vel

25

sibi

gratiam conparantes.

In Virginis XXI. parte qui-

cumque habuerint horoscopum,

80

id est in

extremo pede,

erunt homines qui plurimis se negotiorum generibus

involvant. Sed his frequenter iudicia credentur. Quidam amicitias adfectabunt iudicum. In parte XXII. Vir- 9
3 infortuniis A'] fortunis GN fortuni///8 D
4, et 6 horosc.
hab.
5 mimologi N
6 XIV. V. p. hic soltis A'
7 horosc. hab. A'
9 eum J
10 inquietat A inquietavit G
16 horosc. hab.
20 plectentur Gv] plecet] ac A
21 architector J
tetur
24 clientulas AN
26 XXI.
27 horosc. hab. J
29 credentur
(XXn. A) V. p. hic
30 iudicantium vel iudicum
Gv] credantur A credentes J

iudicium G

FIRMICI

332
ginis

quicumque habuerit horoscopuin,

*****:*j)c***********

*******

/In parte XXX.

Virginis quicumque habuerit lioroscopum^)> quae pars
<^in^ extrema linea est^ attemptabitur daemone. Quodsi

Mars aut

in ipsa fuerit parte, aut in occasu partis, a

piratis capti interiicientur in mari.

XXV. [LIBRA.]
In

parte Librae quicumque habuerit horoscopum,

erit pulchro corpore et amabilis gratia venustatis ornatus. Quodsi Saturnus in hac parte fuerit, erit omni
corpore incolumis. In parte II. Librae plurimae sunt
steUae in quibus sunt aliae masculinae, aliae femininae.
Quicumque in masculinis steUis habuerint horoscopum,
erunt hymnodici nobiles, quibus deorum secreta credantur. Qui vero in femininis habuerint steUis, erunt
2cinaedi gratia semper urbanitatis perspicui. In III.
parte Librae quicumque habuerint horoscopum, erunt
sacerdotes iusti longaevi. In IV. parte Librae quicumque habuerit horoscopum^ erit citharoedus musicus
In V. parte Librae quidulcisonis vocibus ornatus.
cumque habuerint horoscopum^ erunt divites copiosi,
sed qui semper in iudiciis versentur.
In VI. parte
Librae quicumque habuerint horoscopum, erunt divites,
3 magna negotiationis officia tractantes. In VII. parte
Librae quicumque habuerint horoscopum^ Marte in ipsa
parte constituto, a piratis capti crudeli morte moriun1

I.

1 lac. indic. A suppl. a

2 add. N
3 habuerint N
4 add. Gv
daemones D
attemptabuntur N attentabunt D
5 aut prius om. d
8 Librae T] huius
parte fuerit A
9 amabili %
10 hac T] ea zl
erit om. G-v
signi A
11 corpore] tempore D
II. p. L.
12 aliae sunt N
masc.
al. fem. zl] fem. al. masc.
14 hymnodi x
nobiles om. A
15 stellis habuerint A
16 grata
urbanitate N
20 dulcibus vocis sonis A (sonus D) dulci sono vocis x
22 sed N]
24 magna A G] multa A'
et
om. D
25 horosc. hab. A'
26 morientur Gv (25 Marte
333, 2 horoscopum om. A)
|

10

15

20

25

Vni

24,

9-25,

333

6.

In parte VIII.
tur, aut a bestiis magnis lacerantur.
Librae quicumque habuerit horoscopum, erit balneator
In parte IX. Librae quicumque haburaediastrinus.
erit horoscopum, erit aleator populari notione -perspi- /oi. uo^ i
cuus,
Haec autem pars etiam in litteris vehementer
In parte X. Librae quicumque habu-4
peritos efficit.
erit horoscopum, erit cinaedus publica pulsatus infa-

mia.

10

15

Qaodsi mulieris fuerit

ista genitura, erit passivis

libidinum cupiditatibus prostituta. In XI. parte Librae

quicumque habuerit horoscopum, hydropica morte morietur. In XII. parte Librae quicumque habuerint horoscopum, in iudiciis cum omnium notitia versabuntur. In
parte XIII. Librae quicumque habuerit horoscopum, erit
religiosus iustus, cui publica iudicia credantur, et quem
Sed hic provecta
rex amico diligat semper adfectu.
In parte XIY. Librae5
aetate <(morte)> sua morietur.

quicumque habuerit horoscopum, erit sculptor et qui

deorum simulacra miro artificii splendore perficiat. In

I
"

parte
20

XV. Librae quicumque habuerit horoscopum,

erit

regina sine filiis oligochronia; biothanata morte morietur. In parte XVI. Librae quicumque habuerit horoscopuni, erit negotiator sed qui peregrinas merces advehat semper. In parte XVII. Librae quicumque ha-6

25

buerit horoscopum, in septentrionali scilicet parte^ si

Luna bene posita ad benivolas plena lumine feratur,
faciet litteratos scribas regum, vel quibus dictandi

conmittatur officium, magno nobilitatis honore perIn XVIII. parte Librae quicumque habuerit
spicuos.
1

lacerabuntur

VIII. p.

Gv

mediastinus

cf.

5 pars etiam F] pars D partes N

IX. p.
324, 8
6 X. p. FD
10 habuerint
moperitos vehementer J
rientur J
11 habuerit
versabitur propt.
ydropica J
13 XIII. p.
claus. G
15 in sua pr. aet. J in pr. aet. ^
16 add. a
sua om. J
XIV. p.
18 artificii splendore y.J] artificis pignore
19 XV. p.
requicumque
21 XVI. L. p.
XVI. p. L. N
horosc.
gina suspectiim
hab. J
23 XVII. L. p.
25 ad benivolas AN] ac benivola DGv
11 magnae A
beniv. <(gtellas> 6
acl

P
F

FIRMICI

334

in crucem iussu imperatoris tolletur, aut

praesente imperatore torquebitur, aut iussu principali
suspendetur, sed tunc cum Mars in ipsa parte fuerit
7 inventus.
In parte XIX. Librae quicumque habuerit
horoscopum, incursu repentino bostium capietur. In 5
parte XX. Librae quicumque habuerint horoscopum, in
septentrionali scilicet parte, erunt medici famosa artis
nobilitate perspicui. Si vero Mars in ipsa parte fuerit
inventus, habebunt actus de mensuris et ponderibus,
/ci.no^n sed sine filiis morientur. In parte XXI. Librae qui- 10
cumque habuerint horoscopum, erunt geometrae oligoIn parte XXII. Librae quicumque habuerint
8 chronii.
horoscopum, si Mars in ipsa parte fuerit inventus, de
alto lapsi vel praecipitati crudeli morte moriuntur. In
parte XXIII. Librae quicumque habuerit horoscopum, 15
erit aut rex aut regina.
Sed multis relictis superstitibus ferro morietur. In parte XXIV. Librae quicumque habuerint horoscopum, erunt negotiatores qui perSi vero Mars
egrinas merces advehant [in] navibus.
in ipsa parte fuerit, vel in occasu <(fu)>erit, a piratis 20
9 capti morientur.
In parte XXV. Librae quicumque
habuerit horoscopum, erit faber ferrarius, vel qui res
metaUicas tractet. In parte XXVI. Librae quicumque
habuerit horoscopum, erit textor gerdius, sed cuius
animus insaniae valitudine saepe quatiatur. In parte 25
XXVII. Librae quicumque habuerit horoscopum, erit
pigmentarius vel turarius. In parte XXVIII. Librae
quicumque habuerint horoscopum, erunt divites sacerlOdotes. In parte XXIX. Librae quicumque habuerint
horoscopum, erunt religiosi iusti benivoli omni boni- 30

horoscopum,

2 torquetur zl
5 ca3 suspenditur ^
4 XIX. p. JT
7 famosae d
6 XX. p.
habuerit JG^
12 XXII. p.
10 XXI. p.
13.
ex alto lapsi aut N
17 XXIV. p.
om. A
19 del a
20 fuerit sec. a] erit
21 XXV. p.
23 tractet zl] exerceat
i^uetur a qui rein
XXVI. p.
29 XXIX.
27 XXVIII. p. Gv
metallicam)
L. p. A XXIX. p. L. Gv
30 omni praeconio bonitatis ^

pitur ^

P
|

VIII 25, 626,

335

3.

In parte XXX. Librae quicumque habuhoroscopum, erunt mendaces verbosi, affluentia

sermonis inflati. Quodsi benivolae stellae illic fuerint

tate

ornati.

erint

collocatae, enint medici magni peregrinatores biothanati In Boote quicumque habuerint horoscopum, erunt

divini astrologi artis Chaldaicae periti.

XXVL

10

15

20

[SCORPIUS.]

In parte I. Scorpii quicumque habuerit horoscopum, 1

erit incantator qui latentes dolores mitiget potestate
verborum.
In parte 11. Scorpii quicumque habuerint horoscopum, erunt turpes meretricio squalore
In parte III. Scorpii quicumque habusaepe polluti.
erint horoscopum, erunt nani gibberosi ridiculi.
In
IV.
habuerint
parte
Scorpii quicumque
horoscopum,
erunt nani regum vel imperatorum deliciis deputati.
In parte V. Scorpii quicumque habuerint horoscopum, /oi.i^^^i
Luna bene posita, erunt nobiles iusti religiosi, [qui] ^
praeclaro affinitatis ornati consortio. Habebunt plurimos liberos. Sed hi ex magisterio vel interpretationibus habebunt vitae substantiam. Erunt regis scribae, litterarum tractantes officia [sua]. Hos fida regum
amicitia nobilitabit.
In parte VI. Scorpionis quicum-

que habuerint horoscopum, erunt sacerdotes divites,

Sed frequenter ex regum indignatione morientur. In parte VII. Scorpii quicum- 3
que habuerit horoscopum, a bestiis morietur. In parte

liberos multos habentes.

25

VIII. Scorpii

quicumque habuerint horoscopum, erunt

A XXX.

5 Bootes. qui in hoc

p. L. Gv
6 divini om. A
8 per totum caput
nisi aliter notatur numerum ante parte ponunt
et Scorpii hah.
10 horosc. hab.
12 Sc. p.
Scorpionis J Sc. p.
13 gilbosi D gibbosi Nv
14 Sc. p. Gv
16 Sc. p.
17 del ^ religiosique a
19 hi ^] si
21 tractans A'
del a
22 Sc. p.
{an sed? .?)
Scorpionis hic et A Scorp. G
24 hab. lib. mult. a
sed otn. J
ex regum JJ exiguum
25 moriantur D moriuntur Nv
26 Sc. p.
Sc. p. A'
1

XXX.

L. p.

astro hab. horosc.

T
F

F
F

FIRMICI

336
Sed

lii aut ab
aspide aut a vipera percussi
In parte IX. Scorpii quicumque habuerit
horoscopum, erit hortulanus hortorum semper culturis
In parte X. Scorpii quicumque habuerit
applicatus.
horoscopum, in prima aetate morietur. In XI. parte
Scorpii quicumque habuerit horoscopum, erit entheus
4sacerdos dans responsa quaerentibus. In parte XII.
Scorpionis quicumque habuerit horoscopum, erit servus templorum vel sacrorum obsequiis deputatus. In
parte XIII. Scorpionis quicumque habuerint horoscopum, Luna in aliquo cardine constituta, erunt iudices
famosa reportantes insignia dignitatis, de aliorum iudicum sententiis iudicantes, habentes vitae necisque ma5 ximam potestatem. Sed haec iUis potestas decernitur
ab anno XXX. vel XXXV. Sed hi et uxores sortientur,
et suscipiont filios.
Habebunt climacteras et pericula
anno XXVII. et XLII. et LVIII quae pericula si erunt
anno LXVI. morientur. Sed erunt cum quodam vitio;
aut gladio aut ferro morientur vel in aqua vel repente. In p^te XIV. Scorpionis quicumque habuerint

opifices.

morientur.

10

15

horoscopum,

6******

*****************

20

In parte XVI. Scorpionis quicumque habuerint horoscopum, erunt pistores.

Quodsi Luna in
quocumque signo clarae steUae fuerit, erunt iudices

cum magna
tis

locis

licentiae potestate. Quodsi Mars in deiecinventus, faciet spiculatores, sed his

fuerit

cervices

gladio

ipsis

In parte XVII.

amputabuntur.

3 ortulanus
3 horosc. hab. A' horosc. om. G
ortoruin codd.
culturis semper applicitus N curis sem4 et 6 horosc. hab. A'
4 p. X. ei G
per applicatus D
horosc. hab.
8 Scorpionis et A Scorp. G item l. 10. 22
16 climateras A climatteras N
10 horosc. hab. A' hab. om. G
D^
18 sed
17 XXVU]
repente om. D^ add. D^
in aqua F] in aliqua D^ 171 teoctu, corr. mg.
19 aat ferro om. N
ui aliqua N
20 In parte XIV.
21 horoscopum om.
23 pictores GN
22 hor. hab. zl
21 lac. indic.
suppl. a
fuerint PD^
24 clara steUa N {unde una pro Luna in l. 23 g)
26 speculatores d
25 magnae N
licentiae J] licentia ac

PN

2 Sc. p. JT
I

XXXVU
|

A
|

25

VIII 26, 3-10.

337

Scorpionis quicumque liabuerit horoscopum, erit aurifex inaurator bractearius. In parte XVIII. Scorpii qui-7
cumque babuerit horoscopum, a bestiis laceratus mo- foi.nrii
5

In parte XIX. Scorpii

rietur.
horoscopum, Luna bene posita,
felicitatis

10

vitae

ornatus;

quicumque habuerit
erit

necis

et

magna

potentia

maximam

habebit

Quodsi luppiter horoscopum quacumque

potestatem.
radiatione respexerit, potestas etiam tanta erit, ut reSed in re publica erit nigali conparetur imperio.
mium negligens. Hic offenso principe morietur. In 8

XX. Scorpionis quicumque habuerit horoscopum,

dux potens bellator, qui prospere ducat exercitum.

parte
erit

Infinitas victorias faciet, cuius virtus et gloria regali15

20

25

30

bus conparetur imperiis. Elatus nimio felicitatis augmento, de attentando imperio rebelli cogitatione tractabit.
Erit audax temerarius, relinquens superstites
filios.
Igue vel offeuso rege morietur. In parte XXI. 9
Scorpionis quicumque habuerit horoscopum, <(in priore^ dextro Scorpionis pede, erit piscator sed qui
marinas spongias coLLigat. Qui in secundo pede habuerit horoscopum, ab aliqua bestia vel a quadrupede
morietur.
Qui in tertio pede habuerint horoscopum,
erunt ^hortulani.
Qui in quarto pede habuerint horoscopum, erunt> cinaedi, mulieres vero prostituto pudore meretrices. In parte XXII. Scorpionis quicumque 10
in priore pede sinistro habuerit horoscopum, erit hortulanus, in secundo a bestiis morietur, in tertio erunt
tonsores, in quarto a piratis occidetur, vel a bestiis
in humidis locis morietur.
In parte XXIII. Scorpionis quicumque habuerit horoscopum, si Luna Yenus

11 horosc. hab.
13 ex18 add. x^
20 spungias
23 add. N
ortulani N
25 Scorpionis
26 in pr. p. sin. post horoscopum pon. d

9 imperio comparetur A'

ciditne <et talis erit^ cuius .? 6

A]

S.

21 a om.

Scorp.
ortulanus FD

(Scorpii G)

Luna D

et

Venus

28 occidentur
30 horosc. hab.
.

FiRMicus, edd. Kroll,

Skutach

et

morientur
si
|

Ziegler.

11.

29 Sc. p.

Luna Venus N]
22

si

FIRMICI

338
Mars

in ipsa parte fuerint positi, erit potens dives

longaevus, cui augmenta felicitatis provecta aetate de-

et

1 1 cernantur.

parte

Multa autem filiorum sobole

XXIY.

laetabitur.

In

Scorpionis quicumque habuerint borosco-

pum, avarae

instinctu

furo-

amentia fratres suos interficient, sed et ipsi violenta

morte morientur. In parte XXV. Scorpionis quicumque habuerit boroscopum^ si Mars in ipsa parte fuerit
inventus, vel per diametrum vel per quadratum iunc12tus^ igni cremabitur. In parte XXVL Scorpionis quicumque habuerint horoscopum, erunt oratores advocati
medici, sed quos professionis suae nobilitet ingenium.
Cum testimonio benivolarum stellarum iUis legatio
Sed hi offenso rege morientur. In
patriae credetur.

10

cupiditatis

et

paricidalis

ris

XXVII. Scorpionis quicumque habuerit horoscopum, praesente Venere et love, erit dives iustus amabilis longaevus, multarum mulierum amore praeventus.

parte

15

foi.iw^i

Sed huic processu aetatis augmenta felicitatis accedent.

Hic in patria sua [aetatis suae] augmenta maxima
13 consequetur gloriae et dignitatis. In parte' XXVIII.
Scorpii quicumque habuerint horoscopum, erunt strabi
quorum perversos oculos ornet bona gratia venustatis.
Erunt sane negligentes. Quodsi Mars in ipsa parte
Quidam erunt
fuerit, profusionem sanguinis patientur.
Si vero plena lumine
elephantici^ quidam frenetici.
Luna feratur ad Martem, * * * In parte XXIX. Scorpionis quicumque habuerint horoscopum^ erunt advocati sapientes.
Quodsi benivola steUa in ipsa parte
fuerit inventa^ legati mittentur ad imperatorem, et con2
1 divus Dv
cernentur Gv corr. a

Nv

(my

pr. aet.

autem om.

decernuntur

KA

4 Scorpii

omn. codd.)

de-

9 in
6 et om.
10 igne A'
18 accedunt A
21 Sc.
19 patria] prima A'
del. t (suae om. A aetate va)
25 plena
strambi D stranibi G
p. A
Scorpii Gv Scor A
26 Luna om. A
lac. indic. D
A] minuta A om. G
27 habebunt A

5 parricidali

(pariic.

diametro vel in quadrato

20

25

YIII 26, 10-27,

339

1.

plebunt omnia quaecumque illis fuerint in legatione

mandata. Consequentur munera, sed habebunt in neIn parte XXX. Scor- 14
habuerint horoscopum, erunt Marsi
venefici ad neces hominum venena vendentes, ut ex
Erunt sane mendaces
isto studio multos interficiant.
mali malitiosi.
Quodsi Mars in ipsa parte fuerit inventus, erunt venatores sed biothanati. Adiacent Scorpio in dextra parte Ofiuchus et Vulpes, in sinistra
Cynocefalus et Ara. In Ofiucho qui nati fuerint, erunt
audaces enthei, praesago divinitatis instinctu futura
In Vulpe qui nati fuerint^ erunt callidi 15
noscentes.
fraudulenti circumscriptores cordatissimi, habentes vicessariis partibus corporis vitium.

quicumque

pii

10

tae subsidia *

15

* e terrae cultura
Quodsi
quaerentes.
Saturnus in ipso loco fuerit inventus, erunt custodes
monumentorum. Hi autem morientur per dolum. In
Cynocefalo qui nati fuerint, erunt frenetici valitudinarii sine filiis oligochronii.
In Ara qui nati fuerint,
erunt sacerdotes [qui] ex sacrificiis habentes vitae sub-

20 sidia,

sed periuri et mala morte pereuntes.

XXVII. [SAGITTARIUS.]
In parte

pum,
riae

I.

Sagittarii

quicumque habuerit horosco-

erit nobilis religiosus iustus, et cui

conferantur

insignia.

maxima

Quodsi beuivola

ipsa parte fuerit inventa, faciet reges vel

gloin

stella

regum

-pro- /oi.in^ri

3 Scorpii Gv Scor A
9 Ophiolcus (-ucus D' ir.).
Adiacet in dextra (-tera D) Scorpionis parte vulpes J adiacet ef
Ofiulcus G
corr. a Ofiucus A
10 Ofiuco A Ofiulco G
11 erithei A et uv. G
14 lacun^i
Ophiulco D Ophiolco N
vel hic vel ante habentes statuenda; an quaerentes del.?
e
17 frenetici JG] frequenter A'
terrae nos] aeterna
ex 07n. J
19 qui del. x^
20 sed 6] sunt
periuri N]

TD

morte om. D^ pereuntes morte N

perituri
23 et om.
Sagittarii F] huius signi J

22

P] magnae D magna N

24 conferentur

coi'r.

A
a

I.

parte

maxima

FIRMICI

340
omnia

ximos, qui
Sagittarii

In parte 11.
conpleant.
liabuerint horoscopum, erunt fu-

efficaciter

quicumque

In parte III. Sagittarii quicumhabuerint

horoscopum, unum oculum quolibet
que
2 genere perdent. In parte IV. Sagittarii quicumque
habuerint boroscopum, erunt monumentorum custodes.
In parte V. Sagittarii quicumque babuerint boroscopum, erunt inpuri inpudici miseri ac turpis infamiae
In parte VI. Sagittarii quicumque halabe poUuti.
buerint horoscopum^ erunt vatii tibiis varicosi biothaIn parte VII. Sagittarii quicumque habuerit honati.
roscopum, eo nomine erit iustus religiosus, et cui
publica iudicia credantur, ita ut de ceterorum senten3tia iudicet. In parte VIII. Sagittarii quicumque habuerint horoscopum, si luppiter in ipsa parte fuerit
inventus, erunt longaevi religiosi, et inter affines suos
riosi periuri sacrilegi.

primi suscipient filios. Erunt interpretes regum, vel

magistri scribae, sacrarum litterarum tractantes officia.
Sed processu aetatis felicitatis iUis insignia conferentur; bona morte deficient. In parte IX. Sagittarii quicumque habuerint horoscopum, erunt astrologi divini
enthei cultores deorum.
In parte X. Sagittarii quicumque habuerit horoscopum, erit athleta oplomachus.
4 In parte XI. Sagittarii quicumque habuerit horoscopum, in bello percussus morietur. In parte XII. Sagittarii quicumque habuerint horoscopum, erunt periculosi temerarii, et qui praepostero

ad omne facinus Hbenter accedant.

1 II. p. S.

S.

11.

p.

Gv

cupiditatis ardore
In parte XIII. Sa-

habebunt

3 sacrilegi

notatur
10 vatii tibiis
J (vatiis t. x)] nati tibiis A' nati cibiis G nati cibus D uaticibus
N (nanos gibbos a)
varios D variosi G
11 habuerint
12 eo nomine del. a homo g
13 sententiis v
17 susci18 ministri v.
officia tractantes A
19 in
pientes
20 deficient P] morientur D morietur N
23 hoproc. A'

periuri

III.

Sag. parte

4 perdent quomodolibet

semper nisi

aliter

unum oculum A

JA

AD

aplomachus N oplothemacus D^
28 facinus zlG] nefas A'

plomachus D^v' oplomacus

26 habuerit

et sic

lo

is

20

25

yiii 27, 1-7.

341

* * *
paricigittarii quicumque babuerit boroscopum,
dali possessus interficit, et ipse biotbanatus interibit.

In parte XIV. Sagittarii quicumque babuerint boroscopum, citbaroedi erunt publicis voluptatibus deputati;
vitium babebunt in oculo. In parte XV. Sagittarii qui- 5
cumque babuerit boroscopum, erit mecbanicus qui infaciat necessaria; morietur etiam in
parte XVI. Sagittarii quicumque babuerit
boroscopum, si Mars in ipsa parte fuerit inventus, lanceatus morietur, femina vero in partu deficiet. In parte
XVn. Sagittarii quicumque babuerint boroscopum, erunt

strumenta

10

Mars testimonium perbibuerit, venatores; /o^ii^''/

equorum cultores. In parte XVIII. Sagit- G
tarii quicumque babuerit boroscopum^ erit fur periurus malivolus malignus; sine filiis biotbanatus moIn parte XIX. Sagittarii quicumque babuerit
rietur.
boroscopum^ erit pancratiastes sine filiis. In XX. parte
si

atbletae;
si

15

bellis

In

bello.

luppiter,

quicumque babuerint boroscopum, erunt nani

gibberosi ridiculi. In XXI. parte Sagittarii quicumque
babuerint boroscopum, multum manducabunt, et res
Sagittarii

20

alienas

abnegabunt.

In XXII. parte

qui- 7

Sagittarii

cumque babuerint boroscopum, si luppiter in ipsa parte

fuerit inventus, erunt magni potentes infinita terrae
25

spatia possidentes, et quibus peditum equitumque conmittantur exercitus. Frequenter etiam navale illis imparricidali A
patrem furoris amentia ^
2 interficit A'] interfectu G
parridali GN
interitu J
5 habebunt om. D^ post oculo pon. D-N
7 necessaria faciet
9 lanceatus A ei N {hic lanceati morien10 morietur etiam (et D) in
tur)] laureatus D laceratus Gv
bello zl
15 malignus malivolus J
morietur om.
16 habuerint Nv
17 erunt zlv
pancratiastes nos] pan18 hor.
crastes N panchraste
panacraste D^ pancraste D'
hab.
20 vendicabunt o
19 gibosi D gibbosi Nv
1

excidit fere

parricidiab

24 et quibus peditum equituraque N] erunt

21 abnegant J
committantur ^] committatur A commitpedites equitum
tentur A et Gt qui ante equitum ponit
25 etiam V] et d
illis navale A'
imperium x] proelium
|

FIRMICI

342

perium credetur, confligent multa bella, subiugabunt

barbaros^ civitates alias restaurabunt, alias dissipabunt.
Habebunt uxores et filios, sed uxores eorum in necesbabebunt vel

cicatrices.
Sed bi mopugna in peregrinis locis. In parte XXIII.
quicumque babuerint boroscopum, in deser-

sariis locis vitia

rientur in

Sagittarii
.8tis et abditis locis

bestiis. In parte XXIY.

babuerit
boroscopum, erit equoSagittarii quicumque
rum domitor vel auriga. Si vero luppiter in ipso loco
fuerit, aut mulio erit aut auriga regius, sed qui ob

morientur a

hoc maxima gloriae consequatur insignia.

In parte

attestante biotbanatus interibit.

10

Sed Marte

XXV.

Sagit-

quicumque habuerit horoscopum, erit ebriosus

temulentus, praesertim si Mars in ipsa parte fuerit
inventus. Si vero Venus testimonium perhibuerit, erit
cinaedus sed qui publica damnetur infamia; mulieres
tarii

15

9 vero fient meretrices. In parte XXVI. Sagittarii quicumque habuerint horoscopum^ erunt vitiorum contagione polluti, mulieres vero viragines meretrices, et ad
omne libidinis facinus applicatae. In XXVII. parte 20
Sagittarii quicumque habuerint horoscopum, in desertis locis <(morientur)>,
Si vero Mars in ipsa parte fuerit
erunt
inventus,
oligochronii infelices, f quidem plaga
10 morientur. In XXVIII. parte Sagittarii quicumque
/oi. 112*' j f hahueYit
horoscopum, erit asinarius mulio, et qui as- 25
siduis laboribus inplicetur. In XXIX. parte Sagittarii
quicumque habuerit horoscopum, erit nanus gibberosus
In XXX. parte Sagittarii quicumque habucaptivus.
erint horoscopum, erunt invidi pthisici sine gratia,
mors vero ipsorum a bestiis. Quodsi Mars in ipsa 30
parte fuerit inventus, erunt oligochronii sine filiis.
1

tarii et

GN

5 in peregrinis locis om.

7 hinc parte SagitG Sag. p. solus A'
11 Sed om.
14 tumulentus
21 habuerit
22 add. N lac. indic. cet. vero om. A

confligent
p. XXIII.

zl

S.

Gj confingent
et

G XXIII.

p. S.

AD

23 et quidem A quidam v qui de 71 plagati DG (dilacerati ^)

24 moriuntur A
27 hor. hab.
29 phisici
gibbosus A
corr. V.6
30 <^erit)> ipsorum ^ praeeunte ipsorum <(erit^ A

Vin

27,

728,

343

2.

Si vero in extrema linea Sagittarii, id est superll

caudam, fuerit <inventus)> horoscopus, figuli nascentur;
si vero infra caudam, erunt unioculi strabi cursores
velocissimi, alienis semper potestatibus subiugati, et
inquietabimtur sanguine. Habebunt prolixam facieni,
et morientur a quadrupede.

In dextra parte Sagittarii oritur navis Argo, inl2

Canis. Quicumque itaque in ipsa navi babuerint horoscopum, erunt naucleri gubernatores negotiatores, sed qui ad occidentem navigent. Sed si Mars
hunc eundem locum viderit, revertentes ad orientem
a piratis interficientur.
In Cane quicumque habuerint 13
horoscopum, erunt litigiosi clamosi. Si vero Mercurius
in ipso loco fuerit inventus, erunt advocati optimi et
amici regum.
Qui vero in ore Canis habuerit horoscopum, erit turpi vita inquinato ore, sed affluentia
vani sermonis inflatus.
sinistra

10

15

XXVIII. [CAPRICORNUS.]
20

25

In prima parte Capricorni quicumque habuerit horoscopum, erit rex imperator. In II. parte Capricorni
quicumque habuerint horoscopum, erunt campi doctores,
et quibus dispositio committatur proeliorum.
Sed hi
biothanata morte morientur. In III. parte Capricorni
quicumque habuerint horoscopum, si Mars in ipsa parte
fuerit

inventus,

magni potentes

Luna vero cum

et

habentes

eo

coUocata, erunt

maximam

gladii potesta-

tem, sed qui iudicia severe et crudeliter semper exerceant.

Erunt crudeles ingeniosi semper audaces, et
80

qui multos interficiant. Erunt magni exercitus duces,

sed in pugna morientur. In IV. parte Capricorni qui- 2
2

om.

cauda

add.

unocuh A

strambi

9 navicularii A
21 campi P] cauti A

DG

6 et

19 Capr.
ductores
parte P, idem 20 solus G
AD*N
22 sed biothanati morientur J
25 inventus F]
constitutus A
cum eo om.
sit coUocata ^
26 et hab.
max. gl. pot. A\ max. gl. pot. hab. A max. gl. pot. (hab. om.) G
7

Argo J] ergo

FIRMICI

344

cumque habuerint horoscopum, si Mercurius in ipsa

parte fuerit inventus, faciet musicos vel artifices, sed
/01.112^1 qai mulieres praeposteris libidinum amoribus persequantur. Erunt sane negligentes. Si vero Luna bene
fuerit posita, faciet scribas nobiles, sed quibus magnarum rerum officia credantur. Erunt sane divites iusti
Sed hi longaevi morientur. In V. parte Careligiosi.
pricorni quicumque habuerint horoscopum, erunt turpes
3 inpuri, ad omne vitium libidinis applicati. In YI. parte
Capricorni quicumque habuerint horoscopum, erunt
In VII. parte Capricorni quicumque habueelefantici.
rint

horoscopum, erunt curiosi

artifices,

Sed in hoc
malivolarum

4 stellarum *****.

In VIII. parte Capricorni quicumque habuerint horoscopum, si Venus in ipsa parte fuerit inventa, habebunt maximae nobilitatis insignia.
Quodsi Luna bene fuerit coUocata, multa agentes omnia

tractabunt negotiationis officia; alii publicis vectigalibus praeerunt.

In IX. parte Capricorni quicumque
habuerint horoscopum, si Mars in ipsa parte fuerit
Si vero Mercuinventus, in prima aetate morientur.
rius testimonium perhibuerit, erunt feneratores divites,
5 sed pecuniarum causa morientur. In X. parte Capricorni quicumque habuerint horoscopum, si Mars in
ipsa parte fuerit inventus, faciet moechos sed cum
amabili gratia venustatis.
Sed hi amicorum suorum
uxores praepostera amoris cupiditate corrumpent, verum numquam in isto facinore deprehensi publicantur.
His ex aliquo artificio maxima vitae subsidia conferentur, sed adulterio cognitas sortientur uxores. Morte
14 nascuntur J
18 multa
x
26 moech.
om. D omnia om. A
25 habuerint G] habuerit
fac. A
27 gratia mechos venustatis N gratia Venus faciet
mechos venustatis D
hi rj qui .d
28 amoris om. A
31 uxores sortientur J
corrumpant N*

lac. stat.

lo

sed quos arti-

sui nobilitas conmendet, amici regum.

loco nascentur et medici. Cum testimonio
ficii

7 decreta partium V. et VI. invertit

benivolarum v
15 stellarum om. /J

i5

20

25

30

345

VIII 28, 2-8.

repentina morientur. In Xl. parte Capricorni quicumque habuerit horoscopum, erit aurifex. In XII. parte
Capricorni quicumque habuerit horoscopum, erit athleta
virtutis magnae biothanatus. In XIII. parte CapricorniG
quicumque habuerint horoscopum, si Mars in ipsa
parte fuerit inventus, erunt tales qui propter lucrum
ad omne facinus crudelitatis accedant. Sed erunt Marsi

venena vendentes, qui serpentes sopitis Yenenornm /oi. 112^ ii

aculeis nutriant. Per hos multi morientur, erunt per10

iuri adulteratores <moechi mali malitiosi vel sequestres)>

libidinum.
Hi tenui voce dulciter modos carminum

omnes homines

dicent,

15

decipientes

simplicitate,

foriputri clamosi, qui neque de uxore neque de filiis

gaudia consequantur. Yerum processu aetatis de pedibus claudicabunt. Sed hi de commerciis vel de puIn XIV. parte Capri- 7
blico habebunt vitae subsidia.
corni quicumque habuerint horoscopum, si luppiter in
ipsa parte fuerit inventus, vel Venus, erunt divites
ministri

20

ficta

regum [quibus

et]

^quorum

fidei

maximarum

credatur; in populo suo principalium

officia tractabunt.
Erunt sane negligentes, et
conviviis
qui plurimis
gaudeant. Quodsi Mercurius in
ipso loco fuerit inventus, ex domestica conmendatione

rerum)
suorum

tuitio

ad notitiam regum amicitiamque pervenient.

parte Capricorni quicumque habuerint horoscopum, erunt nani gibberosi ridiculi. In XVI. parte Ca- 8
pricomi quicumque habuerint horoscopum, sex digitos
habebunt et erunt gibberosi. In coniunctione spinae et
coUi quicumque habuerint horoscopum, Marte ibi po-

provecti,
25

In

XV.

4 p. Xm. J
13 oriputri

putri t

cf.

11
10 add. N
J
oriputi d oriputidi x ore turpi
14 de] cf. Thes. l. l.
63. 61 sqq.
328, 3
17 habuerit A'
19 regum a] rerum

hi om.
a ore
15 vel

6 habuerit

F]

quibus
maN] quibus tuitio PD del. ^
suo
21 suorum] virorum a (imperio
princ,
virorum off. x)
24 perveniunt A
25 et 26 Capr. parte A
26 gibbosi N
28 habebit N
erunt gibberosi A] erit gib29 habuerit zlA
berosus

publico

et quorum f. m.
xima N corr. ^

r.

tuitio

FIRMICI

346

Luna perhibente testimonium et bona radiatione

coniuncta, erunt nobiles polycbronii, nobilium filiorum
parentes, amici regum. Biothanati interibunt. In XVII.
parte Capricorni quicumque babuerit horoscopum, <(punc9 tu spinae morietur. In XVIII. parte Capricorni quisito,

cumque habuerint horoscopum,)> si Mars et Venus et

Mercurius in eadem parte fuerint constituti, vel in
eodem signo, interficient uxores suas, sed et ipsi publica animadversione plectentur. In XIX. parte Capricorni quicumque habuerit horoscopum, si Mercurius

10

in ipsa parte fuerit inventus, scriba erit regalibus of-

semper applicatus. In humidis morietur locis,

consumptus interibit. In XX. parte Capricomi quicumque habuerit horoscopum, erit tabeUis
et forensibus studiis applicatus. In XXI. parte Caprificiis

10 vel a

bestiis

corni

15

habuerit

horoscopum, erit nobilis

amicus regum, et cui multa ex largitione imperatoria
conferantur, amabilis populo (verum medio aetatis spatio
ista iUi dignitatis insignia conferentur), facilis ad in/oi.

quicumque

dign&jidum, indignationes suas exercens cum maximo

impetu potestatis. Sed huic ex casu fiUorum infortunia provenient. Morietur morte sua.
In XXIV. parte
habuerint
horoscopum, erunt
Capricorni quicumque

113^ I

11^**** ************

********

languido animo languidis sensibus, et qui frequenter

N
6 haMercurio et
Venere in eadem parte constitutis N Mars et Merc. et Venus
11 erit
in ead, p. fuerint constituti D
9 XIX. NJ XVIII.
13 vel om. F
12 locis morietur J
om.
(erit scriba ^)
15 et]
14 horosc. hab.
interibit om.
XX. N] XIX.
16 horosc.
vel N
XXI. N] XX.
parte ante num. pon. A
hab. A'
17 et om. A imperatoris A
18 medio aetatis zlG]
20 exercentes corr. v
21 filiorum A]
mediocritatis A'
fratrum DGv filiorum et fratrum N
22 lac. indic. N
23 XXrV. N] XXI. de numeris hic et in sequentibus dubitari po25 languidis
24 habu6rit
erit
test
temptetur A
r] languidus A
2 polichronii

buerit

si

A'DN

Mars

4 habuerint

7 constituti

Gv

add.

F] Marte

et

20

25

VIII 28, 829,

10

347

2.

tententur insania. In XXV. parte Capricorni quicumque

habuerit horoscopum, a bestiis consumptus morietur. In
XXVI. parte Capricomi quicumque habuerit horoscopum, erit pantomimus grata venustate perspicuus. In
XXVII. parte Capricorni quicumque habuerint horoscopum, erunt iusti potentes, de aliorum iudicura sententiis iudicantes, amici regum.
Sed his ex filiorum
infortuniis maxima decernuntur doloris incommoda.
In XXVni. parte Capricorni quicumque habuerit ho-

roscopum,
*

*****

<^In

XXIX.

******=f**=f****

parte Capricorni quicumque ha- 12

buerit horoscopum,)> erit tyrannus crudelis, ad

facinus armatus, periculosus temerarius, sed cui
multitudinis manibus inferatur.

omne
mors

*********:=

15***

******************

*:f

XXIX. [AQUARIUS.]

20

In I. parte Aquarii quicumque habuerit horoscopum, si luppiter et Saturnus simul fuerint inventi, vel
si horoscopum
trigonica radiatione respiciant, et si
Luna bene fuerit collocata, erit rex magnus gloriosus

omnium terrarum possidens circulum.

Sed maxima iUi potentia processu temporis decernetur.
Sed is in aqua morietur. In II. parte Aquarii quicumque habuerint horoscopum, habebunt artem quae
pertinet ad ornatum vel ad picturas; filiis superstitibus
morientur.
In III. parte Aquarii quicumque habuerit2

polychronius,

25

horoscopum,

si

luppiter in ipsa parte fuerit inventus,

1 temptetur J
3 XXVI. N] XXIII.
XXV. N] XXII.
4 gratia venustatis A'
5 XXVII. N] XXIV.
7 sed x]
sunt (fiunt A)
infortuniis filiorum A'
8 decernentur DG
9 XXVm. N] XXV.
914 totiim decretum bis habet D,
priore loco a manu 2 cum numero XXV, altero loco cum numero
10. 11 kic.
a manu 1
9 horosc. hab. A'
14 perferatur A'D19 si
indic. et add. N
lac. ind. zl
21 polichronius AN
sec. om. A
23 is in A'D] his G iis
in N
24 habuerit AJ
26 ad picturam vel ad omatum;
26 morietur
superst. fihis J
|

XXIX

FIRMICI

348
vel

si

eam quacumque

radiatione respexerit,

gnus potens multam possidens terram.

erit

Sed

ma-

iactu-

is

ram patrimonii sui sustinebit, verum propriis viribus

maxima illi conferentur subsidia facultatum. Debellabit gentem suam, et erit ad omne crudelitatis facinus adiunctus, et qui multorum hominum stragibus
Habebit
gaudeat.
3 tura perdet aetate.

ex ancillis filios, sed hos inmaErit sane ab omni tristitia separatus, omnibus displicebit, omnibus detrabet, ut ex
Erit edax mul/01.113^11 ista causa omnes eum amici vitent.

tum cibum

et

capiens,

multum agrum

processu temporis omnia

Verum cum

illi

lo

Sed

possidens.

potentiae conferentur in-

limen senectutis ingressus,

signia.
debilitato corpore agrum colet.
In lY. parte Aquarii
quicumque habuerit horoscopum, erit deorum cultor
iustus, de aliorum iudicum sententiis iudicans. Sed is
4 biothanata morte morietur. In V. parte Aquarii quifuerit

se suspendet. In
habuerit
parte Aquarii quicumque
horoscopum,
aquam hauriens misero laboris onere praegravabitur.
Erit athleta nobilis. In VII. parte Aquarii quicumque
In parte VIII. Aquarii
habuerit horoscopum ,<****
quicumque habuerint horoscopum)> Venere qualibet radiatione coniuncta, erunt longaevi divites iusti, et qui in
senectute proficiant. Sed hi filiis superstitibus morien5 tur. In IX. parte Aquarii quicumque habuerit horosco-

i5

cumque habuerit horoscopum, laqueo

VI.

eam

g]

eum

JT om. /i

illis

zl

subsidia

F]

in-

6 adiunctus] armatus g' cl. 347, 13 addictus 6

signia J
10 vitent A'] vetent (devitent 6 clausulae gratia)
11 capiens
12 in processu J
14 debiliillis A
^G] sumens A'
tatus A
16 is T] iis A
17 p. V. N V. Aqu.
p. IV. d
19 VI. Aqu. p.
p. G Aquarii om. A
p. VI. Aqu. N
21 VII. A. p.
22 add. N post verba misero
p. VII. A. N
23 quocunque habuerit
praegravabitur male e l. 20 repetita
N
Venere N] Vene D^ re add. D^ Ven G si Venus
fuerit
coniuncta A
'24 et qui in se iusti et qui in senectute A
25 post morientur spat. vac. hab. D
26 p. IX. A. N
|

20

25

VIII 29, 2-7.

erit

pum,

structor sculptor

349

architectus.

Aquarii quicumque habuerit horoscopum,

radiatione

libet

fuerit,

faciet

balneatores,

In XI. parte Aquarii

prima
quicumque habuerint horoscopum, in aquosis locis vel
in humidis morientur. Si vero in vertice umae fuerit
horoscopus, erunt medici. Quodsi Satumus quacumque
aetate

qui in

comunctus

In X. parte
Mars qua-

si

fuerit

morientur.

radiatione coniunctus,

emnt

poLLinctores et fu-

quibus sepulturae officia credantur. In XII. 6

parte Aquarii quicumque habuerit horoscopum, erit
piscator de mari habens vitae subsidia. In XIII. parte
Aquarii quicumque habuerint horoscopum, erunt hortulani, vel qui cloacas mundent; si vero Mars testimonium perhibuerit, baLieatores, si Satumus, haustores aquarum. In XIY, parte Aquarii quicumque habuerint horoscopum, si Mars ei testimonium perhibuerit,
nerarii,

10

15

urinatores vel nautas, sed qui omnis laboris

In XV. parte Aquarii quipraegravabuntur.
habuerint
cumque
horoscopum, <^emnt laboriosi operarii,
in humidis vel in aquosis viventes locis. In XVI. parte 7
Aquarii quicumque habuerit horoscopum erit^, inpudicus cinaedus, sed qui hoc libidinis vitium latenter
In XVII. parte Aquarii quicumque habuerit
exerceat.

faciet

onere
20

si Mars ei quacumque fuerit radiatione

coniunctus, lanceatus morietur. In XVIII. parte Aqasi- /oi.

horoscopum,
25

4 prima
1 astructor cultor J
2 habuerit
p. X. zi
moriuntur N, -antur
parte aetatis N prima parte aetate D
oc
5 habuerit D^N
6 moriuntur D'N
umae a] cornu
A'DN corni G
8 fuerit om. D radiatione fuerit N
9 XII.
11 aubsidia F] praesidia J
XIII. A. p.
Aqu. p.
14 haustores Gv] hausores A uri12 ortulani AN ortolani G
natores A
15 habuerit FD
16 ei om.
horosc. hab. /1
|

17 facient J
urinatores <y] duos iiiatore A duos viatores Gv divinatores J {cf. ad l. 14)
omnis A] omnes Gv
omni A
19 habuerint N] habuerit
21 impudicus
add. N
23 XVII. A. p. PD
24 ei om. A' quacunque
A] impudens
fuerit A'] quicunque fuerit G fuerit qualibet d
25 In XVIII.
350, 1 horoscopum om. D in spat. vac.
p. XVIII. A. N XVIII.
A. p.
|

iis^

FIRMICI

350
habuerit

rii

quicumque
horoscopum,
8******************

********

In parte XIX.
quicumque habuerit horoscopum, pulmonum
dolores sustinebit.
In XX. parte Aquarii quicumque
babuerint boroscopum, bydropici morientur. In XXI.

Aquarii

parte Aquarii quicumque habuerit horoscopum, aurifex erit.

In XXII. parte Aquarii quicumque habuerit

horoscopum, erit formosa facie formoso corpore gratus,

sed is in prima aetate morietur. In XXIII. parte Aquarii
quicumque habuerint horoscopum, erunt pigmentarii di9 vites. In XXIV- parte Aquarii quicumque habuerit horoscopum^ si huic parti luppiter quacumque fuerit radiatione coniunctus, erit formosus magno corpore gratus
amabilis.
Si autem <ei)> Venus quacumque radiatione
coniuncta fuerit, erit amicus regis corporis pulchritu-

10

15

dine insinuatus felix, sed in prima iuventute morietur.

In XXV. parte Aquarii quicumque habuerint horoscopum, erunt steriles sine filiis, erraticis semper amorum

10 cupiditatibus aestuantes. In XXVI. parte Aquarii quicumque habuerint horoscopum, ex cultura terrae habebunt vitae subsidia, vel de herbis. Sed hi perpetuis
laboribus opprimentur.
Erunt sane longaevi et inIn XXVII. parte Aquarii quicumque hapraestabiles.

1 habueriiit

roscopum om.

lac. ind.
|

4 A.

p.

2 In parte
5 habuerit

3 hoXIX.
hydropicus

DG

erunt aurifices A
habuerint N
8 fost horoscopum zlG haec
habuerint JG
inserunt e l. 10 sqq. huc translata: erunt pigmentarii divites si
huic parti lupiter quacunque radiatione (rad. om. D) coniunctus
erit JTJ erunt zl
sed pigmentarii
coniunctus del. DgraA. p. A'
tus ojn. N
9 is G] om. A' hi J
morientur J
radiatione
11
J
12
N
habuerint
Aquarii parte Aquarii
14 add.
fuerit A
13 erunt formosi
grati amabiles A
a
erit A] om. Gv
15 coniuncta fuerit P] conveniat J
erunt d
iis (N: hiis D) insinuati felices
amici regum
17 p. XXV. J
moriuntur zl
16 sed om. D sed in om. N
19 p. XXVI. 4
22 longaevi et implicabiles vel imprae23 p.
stabiles D longaevi implacabiles et impraestabiles N
XXVII. Aq. A

morietur G
7 A. p.

6 A. p.

20

Vin

29,

7 u.

351

buerint horoscopum, erunt hieroduli servi templorum,

in sacrorum caerimoniis hymnos dicentes. In XXVIII. 11
parte Aquarii quicumque habuerit horoscopum, poda-

XXIX.

parte Aquarii quicumque habulocis a bestiis laceratus

occiditur.^ Si Mars in ipsa parte fuerit inventus, vel
sit <(ei^ qualibet radiatione coniunctus, de alto proiectus
gricus

erit

erit.

In

horoscopum, <in desertis

claudicabit; quodsi Saturnus viderit, morietur. In

XXX. 12

Aquarii quicumque habuerint horoscopum, si

fLunae appositae Saturnus quacumque fuerit radiatione
coniunctus, horoscopanti scilicet parti, erunt longaevi
nobiles, sed quibus processu temporis omnia felicitatis
insignia conferantur. Quidam negotiationis causa grande
Erunt sane sine filiis, privignos
pelagus transibunt.
Extra partes Sagit- 13
suos in loco filiorum habebunt.
parte

10

16

tarii oritur

20

25

Falcis

Lupus Aquarius minor

et

Ara.

In Falce quicumque habuerit horoscopum^ erit arator qui

campos colens multas frumentorum copias coRigai. foi.iis^ii
In ore Lupi quicumque habuerit horoscopum, erit salIn ipso
tator; attestante Marte comedetur a canibus.
Lupo quicumque habuerint horoscopum, erunt fraudulenti fures crudeles homicidae, qui et suos et extraneos crudeli feritatis atrocitate percutiant. Sed et <(ipsi)>
In sinistro
biothanati mortui insepulti proicientur.
habuerint
horoscopum, attestante
pede Lupi quicumque
Marte, a latronibus percussi luxabunt pedes. In dextro
pede Lupi quicumque habuerint horoscopum, frenetici
in primo aetatis tempore morientur. In capite Aquarii 14
minoris quicumque habuerit horoscopum, per deserta
1 ieroduli FN
3 erit podagricus N erunt
2 in om. A
5 add. N
7 sit ^] si JT om. d
add. a
podagrici D
16 falcis
10 oppositae v Luna apposita 6
14 sane om. A
17 quinoluimus obscurare falx Nv
lupus lepus JTDv
21 habuerit J
23 ferocitatis J G
auctocunque N] qui
26 haritate d
et om. A
add. ^
24 proiciuntur d
buerit /1
28 tempore T] spatio A
minoris Aquarii
29 horosc. hab. A
\

FIRMICI

352

loca iter faciens multum errabit, in desertis conversabitur locis. Quidam fient aucupes. In dextra Aquarii
minoris quicumque habuerint horoscopum, erunt equo-

rum

benivolae stellae testimonium

In ventre
Aquarii minoris quicumque babuerit boroscopum, [merito] erit hortulanus fenerator laboriosus biothanatus. In
pede dextro quicumque habuerit horoscopum, in locis
15 aquosis humidisque morietur. In Ara quicumque habuerint horoscopum, de sacrificiis habebunt vitae subsidia;
sed hi exusti morientur. In aquae effusione quicumque
habuerit horoscopum, a prima aetate erit dives et posmagistri.

Si vero

perhibuerint, aurigae vel muliones erunt regis.

paternum patrimonium varia profusione diErit liberalis sed erunt iUi multi frequenter
Sed hic in processu aetatis maxima et patriingrati.
monii et dignitatis habebit augmenta, et inimicos suos

10

et

sessor,

lapidat.

omnifariam subiugatos

15

sibi videbit.

XXX. [PISCES.]
In

I.

parte Piscium quicumque habuerit horoscocuriosus

erit

pum,

conpositus,

regiis

facultatibus

habens vitae subsidia. Sed hic ex f conscriptione sororum vel ex affinium suscipiet filios. In II. parte
Piscium quicumque habuerit horoscopum, erit stridentis animi suspiciosus zelotypus.
In ni. parte Piscium
1

iter faciens

N]

DGv

iter faciet

scopum

oin. D^)

ortul.

codd.

<^et> in
6 habuerint
8 horo(erit

interficiet

2 <^manu)> dextra ^
4 stellae om.
erunt -lani -tores -osi -nati
del.
[

A
N

D^N

habuerint

A
In aqua fluente Aquario
11 moriuntur A
qui habuerit N Aqua fluens ex Aquario qui in ea habuerit D
12 a orn. A
13 et ante paternum om. A sed ^
dilapidabit T
16 habebit om. D ante et patrimonii pon. N habebunt A
17 omnifariam v] ob nefariam P ob nefaria A
sibi vel del. vel ante subiugatos pon. t
19 Piscium om. A
20 e regiis x^]
habuerint
erunt -osi -siti
-entes A
22 ex del. x
21 hic om. A
constupratione a
egregiis
23 et 24 Piscis A
9 morientur

20

VIII 29, 14-30,

353

4.

erit inpuris libidinum

meretricio squalore pollutus, cuius ^
In IV. parte/o/.i^^^^i
vita publica semper pulsetur infamia.
Piscium quicumque habuerit horoscopum, erit effemiSi vero mulier fuerit, pudonatis moribus cinaedus.

quicumque habuerit horoscopum,

vitiis inplicatus, et

10

15

rem suum passiva libidinum nundinatione prostituet.

In V. parte Piscium quicumque habuerit horoscopum,
si Mercurius ei quacumque fuerit radiatione coniunctus
et Venus, erit dives nobilis longaevus, ex arte aliqua
habens vitae subsidia. Insinuabitur regi, et bona senectute provectus, filiis superstitibus bene morietur.
In VI. parte Piscium quicumque habuerit horoscopum, 3
a bestiis confectus morietur.
In VII. parte Piscium
quicumque habuerit horoscopum, si Mars in ipsa parte
fuerit inventus, a bestiis aut in aqua a pisce laceraIn VIII. parte Piscium quicumbitur, et sic morietur.
que habuerint horoscopum [vel in IX.] * * * praesente
Venere et Mercurio, quicumque nati fuerint, erunt religiosi

20

iusti

morientur.

horoscopum,

25

et

longaevi,

Erunt scribae

litterarum tractantes

noti regibus;

regii,

filiis

officia.

superstitibus

In X. parte Piscium quicumque habuerit 4

si

Luna bene

posita

et

Venus

in

parte

horoscopi fuerit constituta, erit grandis potens notus

omnibus, regibus coniunctus, multam peragrans terrara,
grande navigans pelagus, praeponetur liburnis. Navale
erit in pugna superior et
illi conmittetur imperium,
victor, habebit amoris maximam gratiam, erit iustus
religiosus, sed circa muliebres concubitus semper inpatiens, magna praestans et omnia inpetrans. Morietur

N
J

4 Piscis
pulsetur /1] versetur
8 radiatione fuerit coni, G coni. ra15 a
N
9 habens ex arte aliqua Jv
16 VIII.
laceratus morietur J
pisce T\ aut piscibus J
et IX.
17 vel in IX. T\ del. ^
excidit decretum et
In IX. parte Aquarii
18 quicumque nati fuerint om. J
20 regii A] regum G regis Jv
27 maxi19 et om. J
28 muliemam gratiam, erit ^] maximum gratiae meritum
rum J
29 et om. J
imperans J
3 vita PD] vitia
5 fuerit mulier
diatione sine fuerit

D^

FiBMicus, edd. Kroll,

Skutsch

et

Ziegler.

II.

23

FIRMICI

354
autem aut

ira

aut odio.

regis

In XI. parte Piscium

quicumque habuerit horoscopum, in desertis locis a

bestiis f naturam perdet, aut in humidis locis, aut certe
5 in prima aetate biothanatus sine filiis peribit. In XII.
parte Piscium quicumque habuerit horoscopum, erit
In
piscator freneticus, et in prima aetate morietur.
XIII. parte Piscium quicumque habuerit horoscopum,
praesente Venere et love, erit dives nobilis et habens
vitam et vitae substantiam ex aliqua arte. Si vero Mercurius ei quacumque fuerit radiatione coniunctus, erit
negotiator pigmentarius dives felix; filiis superstitibus
6 morietur. In XIV. parte Piscium quicumque habuerint
yo/.ii4''// horoscopum, maxima iUis conferentur dignitatis insignia. In aquosis locis morientur vel in humidis aut
a piratis. In XV. parte Piscium quicumque habuerint
horoscopum, praesente Marte^ ibunt per deserta terra-

rum, et per incognita maria navigabunt. Torquebuntur et habebunt vitam semper in navibus. In XVI. parte
Piscium quicumque habuerit horoscopum, erit dives
7 longaevus, inter affines suos primus. In XVII. parte

Piscium quicumque habuerint horoscopum^ carmina

dulci modulatione cantabunt.
Si vero Mars in ipsa
parte fuerit inventus, laqueo se suspendent. In XVIII.
parte Piscium quicumque habuerit horoscopum, erit
audax multum cibum sumens valitudinarius. In XIX.
parte Piscium quicumque habuerit horoscopum, erit
orator advocatus affluentia docti sermonis ornatus.
Quodsi benivola stella testimonium conmodarit, erit
odio Dj odio dolo N dolo
x
6 moritur zl

3 natiiram perdet] *** vi8 nobilis et dives habens /i

9 vitam et 07)i. J
arte aliqua J (hab. ex al. arte vit.
12 horosc. hab. A
14 morietur corr. v
subst. V melius)
aut a J] vel ex
15 P. p.
in om.
18 in na20 lon19 erit div. om. N
vibus vitam A
p. XVI. J
21 habuerit zlGv
22 cangaevus om. A
p. XVII. zl
24 horoscopum habuerint, erunt autabit
suspendet G
28 benivolae stellae . .
daces
sumentes valitudinarii A
1

tam perdet

commodarint

10

15

20

25

355

VIII 30, 4-11.

domo regia^ multa imperans verecundia gravitateque

morum, honesta conversatione semper ornatus. In XX. 8

in

Piscium quicumque habuerint horoscopum, <in

prima aetate strangulati moriuntur. In XXI. parte
Piscium quicumque habuerint horoscopum, erunt pisca-

parte
B

tores legentes spongias

laboriosi,

et

in

prima aetate

In XXII. parte Piscium quicumque habuerint horoscopum,)> errabunt <per multa spatia terrarum et> per multas gentes. Si vero Mars testimonium
In XXIII. 9
perhibuerit, erunt a prima aetate captivi.
parte Piscium quicumque habuerit horoscopum, erit
aueeps de avibus habens vitae substantiam. In XXIY.
parte Piscium quicumque habuerit horoscopum, morieIn XXV. parte Piscium quicumque hatur in mari.

moriuntur.

10

15

buerit horoscopum^ erit aurifex caelator pictor.

InXXYI.

parte Piscium quicumque habuerint horoscopum, Marte

et Saturno testimonium perhibentibus, erunt bahieatores mediastrini nautici infelices biothanati, et quibus
In XXYII. 10
organicae machinationis officia credantur.
20

25

parte Piscium quicumque habuerit horoscopum, erit

Sed is spina perfugitivus per multas terras errans.
cussus morietur. In parte XXYIII. Piscium quicumque
habuerint horoscopum, si Mars in ipsa parte fuerit inventus, in humidis aut in aquosis locis a bestiis lacerati morientur.
In XXIX. parte Piscium quicumque
habuerit horoscopum, si luppiter et Yeiius in ipsa
parte
<(erit)>

fuerint

coUocati,
nobilis dives per

XXX.

parte Piscium quicumque habuerit 11

habebit
vitam in mari, erit semper labohoroscopum,
deficiet.

30

et Luna bene posita fuerit/o/.i/4p/

omne aevum felix. Sua morte

In

ante verecundia videtur aliquid excidisse

8 add. N
10 a] in N
habuerit N
16 habuerit J
f] habebit (vitae add. et a)
17 testiinonio GN
18 mediastini J cf. ad 324,8
21 per
is r| a J
22 p. XXVIII. P. JGJ
om. A'
pererrana A
XX Vm. p. P. A XXVIII. P. p. V
23 habuerit A' J
24 aut
29 p. XXX. J
28 add. A
aquosis J
1

multia X

.38 add. N
12 habens vitae

23*

FIRMICI

356
riosis

actibus

fuerit

radiatione

thanatus.^

<(Quodsi Mars
coniunctus, erit marsus

inplicatus.

quacumque
magus bio-

In extrema autem cauda id est in[ter] line-

a[m] quae Pisces et Arietem dividit^ quicumque habuerint horoscopum, Marte in eadem linea constituto, erunt
12apocopi abscisi virilia. In Pisce septentrionali oritur

Cervus Lepus, in australi Cetus id est marina belua.

Quicumque itaque horoscopum in cornibus Cervi habuerit, si Mars in ipsa parte fuerit inventus, erit praepositus armorum, ducet exercitus, pugnabit peregre,
morietur in proelio. In ore Cervi quicumque habuerint

10

horoscopum^ erunt marsi vestigantes prehendentesque

serpentes, biothanati. In pedibus Cervi quicumque haerrantes plurimum biothanata
In Lepore quicumque habuerint horoscopum, erunt periti gubernatores. In cauda Ceti quicumque habuerint horoscopum^ si Mars in ipsa parte
In II.
fuerit inventus, a bestiis lacerati morientur.
habuerint
Ceti
quicumque
horoscopum, praeparte
sente Yenere et Mercurio, subiacebunt potentibus, et

buerint

horoscopum,

ISmorte morientur.

15

20

inde

Alii
proficientes vitae consequentur augmenta.
erunt servi ad grandem dignitatem venientes honesto

ac liberali merito

In

servitutis.

III.

parte Ceti

qui-

cumque habuerint horoscopum, navigabunt ac plurimas

Quodsi Mars in ipsa parte fuerit

circumibunt terras.

inventus, a piratis morientur.

3 del. a
Mars ^
1 actibus oni. J
add. N
<^ei)>
4 div. Pisc. et Ar. A'
Piscem J
quicumque ^] si quis J
5 eadem linea
horosc. hab. zi
et
habuerit corr. v
7 <(et]> lepus
6 aprocopi
abscissi zl
/JGJ eodem loco A'
12 pren10 exercitum zJ
cornua J
a
8 itaque om. A'
habuerit
13 horosc. hab. J
dentesque A querentesque zl
18 11. parte xj duabus
A'D
14 biothanati moriuntnr J
20 subiacebit A'
21 pro19 habuerit A'D
partibus
23 ac f] et J
ficientes om. /i
consequuntur D*N om. D*
25 cir24 ac F] et J
III. parte J] tribus partibus
|

cuibunt zJA^

25

VIII 30, 1131,

357

5.

XXXI.
[In quibus
signorum partibus clarae 1
In
stellae.]
plurimis signis claras esse stellas, et regia
luminis maiestate fulgentes, in VI. diximus libro. Quid
itaque in istis partibus in quibus clarae inveniuntur
stellae, decernat boroscopus (quae in VI. libro de Luna
diximus) explicare curabo.
In XI. parte Arietis clara ostenditur <^stella).
In 2
liac itaque stella quicumque habuerit horoscopum, praesente love vel trigonica radiatione coniuncto, erit dux /oi.n^^^ii

siut

10

magnus potens amicus regum, multam

et

grandem

possidens terram, honesto famae testimonio sublevatus.

Sed is morte sua morietur. In cornibus Tauri in XXX. 3
parte eius clara stella

est.

Quicumque itaque

in ipsis

15

Tauri cornibus habuerit horoscopum, erit rex aut dux.

Qui vero in dextro cornu habuerit horoscopum, erit
raagnus princeps, et cui navale et pedestre conmittatur imperium, terribilis laboriosus, multas civitates
bellorum obsidionibus liberans. Hic unicus natus sine

20

Decernuntur illi publice tituli et imagines

ac statuae, sed postea offensis regibus morietur. In qua
autem Tauri stella haec eadem decernantur, <^vel Luna
haec eadem decernat)>, sextus iam tibi ostendit liber. In4

25

liberis erit.

Leonis parte 11. stella limpida invenitur. In hac stella

quicumque habuerit horoscopum, erit rex potens, duplex
possidens regnum, sed quotienscumque ad eandem stellam Saturnus et Mars venerint, totiens illi bella maxima
In XIII. parte Scorpionis est limpida5
concitantur.
In qua stella si [limpida] Luna [fuerit] inventa
stella.
2

quod

lemma om. J

sint G] sunt A'

4 cf. VI 2, p. 69, 14 sqq.
6 decernant /J
horoscopum Dv horoscopi N
\

8 clarum corr. ^

add. ^

15 comua corr. v
ipsa
23 decernit N
iam tibi
4
24 11. vel III. N
Z.
|

13 cornua

22 decernuntur

GNv]

tibi

iam D

26 sed cui

28 XIII. parte vel XVI. parte Scorpionis

pida A' del. 6 et v. {qui et stella limpida

N
si

tibi

14 ipsis
add.
|

NvJ

cf.

ad

27 venerit PD
29 Luna lim-

Luna)

del.

FIRMICl

358

partiliter possederit, quicumque in ea nati

fuerint, erunt potentes magni^ vitae et necis habentes
potestatem, et quibus maxima pars conmittatur imperii.

horoscopum

6 In XIX. parte Scorpionis est itidem limpida stella. Si

itaque Luna bene coUocata fuerit, si in ista fuerit hoQuodsi luppiter fuerit
roscopus parte, erit potens.
prospera radiatione coniunctus, erit regi proximus, divinos honores possidens, praestans bonus sed negligens.
In Sagit7 Huic mors ex regis indignatione proveniet.
In ipsis stellis
tarii XXII. parte sunt limpidae stellae.
quicumque habuerit horoscopum, love in ipso signo

magnus potens multam possidens terram,

ducet exercitum peditum atque equitum; sed et imperium illi navale credetur. Erit victor in omnibus proeCivitates vero alias restauliis, subiugabit barbaros.

lo

constituto^ erit

i5

Habebit uxorem in necessariis corporis partibus habentem vitium. Habebit filios super8 stites, sed in pugna morietur. In III. parte Capricorni
rabit, alias evertet.

oLiis est

stella

tus, et
ea, erit

Si

clara.

bene

sit

Luna

in

Mars fuerit invenquicumque natus fuerit in

ipso signo

posita,

20

magnus potens, habens vitae et necis maximam

Sed erit crudelis, et qui multis gaudeat
potestatem.
caedibus, exercitum ducet, et erit ingeniosus magnus
Oaudax, et in beUo morietur. In I. parte Aquarii est
clara stella.

pum, love
sed

Quicumque itaque

Luna bene

magnas

illic

habuerit horosco-

Saturno prospera radiatioue coniunctis,

et

posita, erit rex

A'

magnus

3 potestates

gloriosus religio-

4 XIX. vel XVIII.

N
j

horoscopus D] horoscopi A
6 parte om. A
Quodsi T] si
7 erit om.
fuerit prosp. lupp. rad. A
J
quodsi <(ei)> ^
10 parte XXII. limp.
9 mors indignatione regis A
A
11 ibi love constituto in ipso signo J
stellae sunt A
itidem A'DJ idem G om. N
horosc G horoscopum Nv
I

13 imperium
in om.

^]

16 partibus corporis

proelium

pugnans

22 et om. A
24 audax sed 6

(et

ipse

im pugna G

caedibus gaudeat A
27 sed] et
om. D)

III.
|

18 sed

F] XXVIII.

23 ducet erit
v.

25

VIII 31, 532,

359

2.

sus iustus longaevus, sed cui procedenti aetate maxiIn X. parte 10

potestatis conferatur imperium.
Piscium est clara stella, in australi scilicet Pisce. Si

mum

Venus cum horoscopo in ipsa stella fuerit inventa, et Luna bene sit collocata, quicumque natus fuerit in ea, erit magnus potens regi notus, multas terras

itaque
5

peragrabit, grande navigabit pelagus. Liburnicum illi

et navale conmittetur imperium. Erit victor in proeliis,
ab omnibus amabitur, erit iustus religiosus, pronus
10

sane ad muliebres concubitus, praestans multa, potiora

impetrans. Ira regis vel odio morietur.

XXXII.

15

Haec quidem de singulis partibuspronuntiatSphaera

Barbarica. Sed genitura integre explicari non poterit, nisi omnia aequatis steUarum fuerint mixturis
et radiationibus conparata, quod nos frequentissime

Cum

dixisse meministi.

siderum

20

25

enim

ignitis sideribus

aliorum

oppositum, et frigoris glacies

igniti ardoris fuerit flagrantia temperata, mixtura etiam
temperationis efficitur. Omnia itaque pro locorum et 2
pro stellarum potestatibus coUigenda sunt. Patitur
enim iacturam potestatis suae steUa, cum in deiectis
locis vel cum in bumiHtatibus suis fuerit collocata, et
maximam decernendi sortitur Ucentiam, cum aut ex
loco aut ex aUitudine sua fuerit auctoritatem Ucentiae
fuerit

frigus

3 si om.
4 in horo1 procedenti xj] praecedenti
5 coUocata JG] ordicum fuerit
scopo cum ipsa J
6 terras om. A
7 liburnium A liburneum zlGv
nata A'
8 committitur A et uv.
corr. t Liburnarum illi [et navale] 6
G
10 potia G
11 impetrans A] imperans
15 aequata
fuerint om.
16 radiationibus a] traditionibus
J
ardoris
18 siderum oni. J
oppositum
frigus fuerit J
20 temperationis ^J temperationis par rationis
fuerit om. d
D temperationis per rationis N per rationem A per rationis G
et pro] et om.
23 et maxipar rationis v
pro om. A
mam
24 cum aut D*G] cum autem
360, 1 consecuta om. A'
D^N
25 aut ex om. D^ aut cum ex D*
auctoritatem fuerit G
|

FIRMICI

360

Gaudent autem stellae sicut frequentissime

diximus, principe in loco in altitudine sua positae, secundo loco in finibus suis^ tertio in domibus suis.

consecuta.

Cum itaque omnia fuerint ita] partili ratione

totum debemus geniturae corpus inspicere, ut

collecta,
fata ho-

minum ex omnium

stellarum potestatibus colligentes,

quicquid decretum fuerit, veris possimus explicare sententiis.

XXXIII.
1

Accipe

itaque Mavorti decus nostrum, quod tibi

trepidatione promisimus, septem

10

cum summa animi

hos libros ad septem steUarum ordinem numerumque

conpositos. Nam primus liber solum patrocinium defensionis accepit; in ceteris vero libris Romanis novi
2 operis tradidimus disciplinam. Tu vero praecedenti admonitione conventus, et religiosa iurisiurandi auctoritate conmonitus, hos libros puro animo ac pura mente
custodi, ne inperitis auribus et sacrilegis animis scientia istius operis intimetur.
Celari se et abscondi ab
initio voluit

ffid his rerum, et plurimis se tegumennatura divinitatis abscondit, ne esset facilis accessu,
ne cunctis patefacta maiestatis suae origine pandereHoc et nos in istis libris facere conveniet, ut
3tur.

15

20

tis

lectio

eorum

religiosis pateat, profanis

semper ac

sacri-

legis denegetur, ne veterum veneranda commenta saQuapropcrilegis quodammodo editionibus poUuamus.

2 principe in A'J principem G primo in N pecipue in D
3 finibus, tertio
4 del. N itaque A ista x
collecta JJ
coUocata
6 colligentes aj collocantes
11 promisimus
A'J prosimus G misimus A
septem hosj octo hos N
12 septem om. J
13 liber om. A
14 succepit Haupt
15 traRomani
opusc. III 581 obloquente clausula

AN

dimus Gv
19 <(enim]> se x

finis ^

nec
om.

r
r

18 custodij expUcit N
20 fid G sed Dv spat. vac. 6 litt.
ne DvJ
21 divinitatis om. A
24 ac
23 et om. D
utj et G

16 iusiurandi
et oin.
|

tegmentis Dv
22 nej nec t
25 veneranda x^J deneganda
I

25

VIU
ter

filiis

32,

2-33,

tuis trade, quia illos a

4.

361

prima aetate ad omne

officium virtutis instruxisti, et tuis trade amicis, sed

quos tibi fida amoris necessitudo coniungit, quos scis
exempla tuae virtutis imitari. Nos tibi soli edidisse 4
5

horum librorum, quos tibi niandaverus interpres, tu fidus custos, tu religiosus

antistes, tu solus virtutum tuarum merito ornare poteris, quod nos pervigili cura et labore animi pariter
sufficiat artificium

mus.

Tu

et corporis,
10

cum maxima

sollicitudine ac trepidatione

pei-fecimus.
suhscrihunt: lulij Firmici Materni SiMatheseos Liber VUI Explicat feliciter
Deo Gratias 1468 A I. F. M. lunioris Viri Clarissimi Matheseos liber Octavus et Ultimus explicit. Laus deo G I. F. M.
iunioris V. CL Matheseos liber VIII et ultimus finit D
culi

2 lege instruxti
Viri Clarissimi

I.

INDEX AUCTORUM.

Asterisco (*) signantur vocabula locive emendati,

cruce (t) signantur vocabula locive deprayati.

Abram

19623 238i7 23920 242

287 u
Achilles 238i8
Aegyptii 40 19 42 9ss. 259 4;
Aegypti veteres sapientes ac
divini viri 3i3
Aesculapius 91i3 24 19621

Abrahae

II

libri II

184

alii 24319

23 24

Babylonii 40i9 443

17

191i9

Caesar v. lulius
Chaldaica ars II 3356

Chal-

daici operis disciplina II 315

*Chnubis 19622 {v. add.)

lulius Caesar

783

Marcus v. Tullius
Mercurius 196 22

Petosiris 9l4 19622 2714

Plato

aliis

XII

illius operis {scil. Myriogenesis) intimabo secreta II 1824;

ex eo libro qui de fine vitae a
nobis scriptus estll229 23; aliud

II

5i7 2115 244; genitura

fPlatonici II 2088
Plotinus 22 21; cf. 2.S23

Porphyrius
Ptolomaeus

quidam

divini

16

noster 408

V.

v.

6'S.

noster II 20813
41ii 7724 19120

97610 243i5
15 II 295

TulliuB 40

IV)
7

11

147 26

mihi tempus ad explicandam Cicero

veteres 243
Myriogenesim reservavi II 283 19

Fronto 415

284 8 29417

libris

liber (ind.

Germani-

noster 41 ii
91 4 196 23 265
II 294x7; divinus ille II 293 20
Orfeus 19623 II 2083

[Firmicus] in singulari libro,

quem de domino geniturae et
chronocratore ad Murinum no-

cf.

(scil.

29510

fNavigius

Chnubis

strum scripsimus 258 10;

Nechepso

TuUius

Critodemus 19624
Dorotheus Sidonius
v.

II

cus) 4013

B. prudentes 3i4

feinhnus

ind.

Hanubius 91i3
Hipparchus 408 4l5
Homerus II 147ii 158i3

Aristoteles 5i8

cf.

50 12 52 17 5315 27 58 17 19 594
60 2 14 16 63 11 64 12
25 65 3 75 2 77 21 23 103 27 19616
199 7 20717 23123 2432 25827
2774 II 19014 28326 294i4 3034
312 23 313 9; Gr.quidamll229 26;

23

5 18 21 24 26

cf.

Antiochus 7725
Aratus II 2959

Cicero 30 15

[Germanicusjv. lulius Caesar

Graeci 12io 35i5 41 16 429 46y

14

90 6 264

271i
17

II

10;

cf

II 36025;
3i4 *649;

Aegyptii conmentum ind. IV.

;

11.

INDEX NOMINUM PRAETEK MATHEMATICA.

Cimbricum

Achaia 81 18
Aegyptius v. adytum
Aeoryptus 265i

Aethiopia

Aetna

Afri

68

C r a s s u s triumcir 30

15i2

6 24 7 4

3716

Demosthenes

Alexander Paria
Alexandria 549

II

1433

Antonius triumcir 30 u
Archilochus II 1488
Archimedes 2i6; Syracusameus

[A r i 8 1 i d e b]
nomine 2027

II

14823

signi/icatur omisso

Asia 2922 8119

Asianus 625 7i
*A8iarcha 262 i

Athenae

37ii

Atticae

Constantinus

{scil.

magnus) 323 37 23

Babylon
Bithynia
Cacsar

29615

li-

beri) 3823

tones

II
II

II

v.

Lcthaeum
triumrir 30 1 5
{scil. Constantini
civitas 23

l8 81 17
29620; minor 30i3; Ca31019

Cenaorinus 266
Charybdis 22

21

29716

29i3

21

sermo; Latine

II

29510; Latini 40 12

Cacsare 8

Cato

II

12

lugurtha 297

Latinus

2923

*Campana
Campania

15i3

carmen

V.

Karthago
II

ii

2959; Graecus II 158

Graecia 223 2922

luppiter

54io

Bellerofontes

68

Gradivus Mars 38 ly
Graeci 624 29 37i2; Graece

Itali 623 28 37
Italia 226

litterac 2i4

Augustus

Germania

Iliacus

2027

Atlanticum mare

Galli 624
Gallia 37i5
Gallicus 77

Hellespontus 5422
Hispani 626 76 37 18

5428

Atheniensis

14622

II

21i8

Dionysius

55 1

civis

Crotona 224

Alcibiades 2l5

nus

3 23;

divi Constantini filius 37 25 3821

26

Ancon

bellum 268

Constantinus Augustus

flumen 823

Liber 815
Locri 225
Lollianus

46 34i6 3'Ji 1965;

Lolliane decus nostrum 10 1 84 24
908 II 18 21; cf. Mavortius
Lucretius 27 21

Macedo

v.

Marcellus

Philippus
II 148^5

364

U.

INDEX NOMINUM PRAETER MATHEMATICA.

Marius 269 296

M. mi-

14 15;

Marsus

v.

Martiiis

ind.

v.

Roma

2525 298 (556) 81 19

v. eloquentia exemexercitus fasces imperator

Romanus

nor 26 24

IV

plum

imperium ingenium litterae orbis

strepitus

Mater deorum II 27324

Mavortius 3 lo II l3

190

4;

populus sermo; Romani 196

II 2 28 29414 36014

M. decus nostrum 1 3 II 3 21 64?

673 696 1145 13221 1492 158
174 21 20614 20816 2808 2814

Salmoneus

28219 29323 29413 315i

Miltiades 25i

Scipio 2920
Scylla 22

*Minturnen8es
Murinus 258ii

36010

paludes 29 ii

2921

Oceanus 37 27i4
Oedipodis genitura
Orpheus

II

1404

1323

Optatius

v.

ind.

Scythae 622
Semproniae

27

29614

37

Sylla 2515 28i 5

Syllanicus 2724

143

6 12

PauUus

1323

imperator 29
reges 304

15

Persarum

Philippus Macedo
Pindarus II 1488

Pompeius
Porciae

Regulus

Rhodus

II

308

30i
5417

14 16

add.)
26 13 17 25

Syri 624 73 37
Syria 2923

18

14620

leges 27i7

Pythagoras

29

(cf.

Symaethinus amnis 29
Syracusanus v. Archimedes

3 6

Paulinus

18

Sidonius v. Dorothcus (ind. I)

Socrates 18i4 2030 2l8 243
Sulpicius 2617
Sybaris 224

Palicus lacuB 2io

Syllanus 25 26 29
Paridis Alexandri decretum 2715 *24 28 21 2919
II

14

leges 27
Servilius lacus 2724
Sicilia I20 2i6
Siculi 625 72 3720

Naisus 382
Nilus flumen 309

Numantia

II

27

21i9 1120812

Tarentum

226

Tarpeius v. rupes templum

Themistocles 252
Thersites II 15823
Thracia 68 11
Tulli^nus II 31019

III.

INDEX NOMINUM ET RERUM AD MATHESIN

PERTINENTIUM.
Siquid in hoc indice desiderahis, perquire

et ceteros.

1469 al.\ Lunae 129i3 II 2305

23113 263 7 26413; MC. 139 29
II 235 20 25030; signorum 52 ii
53 24 259 7 11 106 64 27 65 10; Solis II 2305 23113 25812 264 13;
stellarum II 230 ii 264 lO; v. do22914 233 8 25911 273 7; cf. I minus; conpleo possideo teneo
5012 17
anaforicus 1754
Acha decanus 27023
anatole 58 18
androclas 25822 2594
acronyctae stellae 50i3i8
actus tractantur 260i8ss.; cf. Andromeda sidus II 164 22
ind. IV
3122 ss.
aequinoctialis v. signum
Anguis sidus II 313 26
afaneis (= cccpavEtg) stella^ annus: climacterici 257 22ss.
50 12
ebdomatici et enneatici 258 27
Afeliotes ventus 55 19
U 284 312 334 3913 41i8 434
Africus ventus 55 20
46 1 48 14; maior 2 25 {cf. apocaAfut decanus 26827
tastasis); septeni et noveni 25827
II 4814; septimi et noni 258 17;
agathe v. tyche

ableptum

692

5;

v.

sigmim

Sol Lunam orbe

suo 2004; orbe vicino II 125 16;
absconsus Solis orbe 138; radiis
Soli8lll053 12025 17617 1772 18
1784 2108 21323 21716 20 27 227 25

abscondo:

agathos

v.

daemon

V.

ratio; intro

a stella 121 ii
antiscium 41 3 8 lo 77 17 S5.
12610 2191 II 1418 21219 2305; 19121; Hipparchi 408 4l4; sia locis 14027; a cardinibus 14625 gnorum 7823 28; v. radius ratio
11 2124 256 28; a coniunctionibus tractatus vis; excipio mitto re23611; a societatibus 202 20 22; spicio suscipio
V. domicilium domus fines locus
apocatastasis 94 i 95 3i;
maior 93 28
pars radiatio signum; existo

alienus:

stella

'

altitudines
sint 4314SS.;

7416

al.\

cf.

stellarum qu id
52 18 53 20 6620

Lunae 2359 243 23;

v.

dominus

amficyrtos v. Luna
anafora 60 8 24 12826 21222

aporroicus
apotelesma

v.

synafa
9i629 41i5 55i7
613 6513 6811 72 27 784 22217 a/.;
partium II 315 13; partile 278 15;
V. auctoritas decretum definitio
intentio interpretatio liber mendacium principium ratio sententia substantia veritas ; explico

1121125 21527 21619 22728 2289;

cardinis (-num) 97 25 128ii 129i4
19 22 27 1302 20219 II 123 23 167 2 profero
rtZ.; Fortunae II 279 1; horoscopi
Aquarius4l25; domus Saturni
1218 24126 29 2421 II 14127 145 22 433; decani eius 4521; /ines 48 26
'

INDICES.

366

auster 34 144 53i8 55i8 10812

subiacet Afelioti 55 20; tihias hominis tenet 73 7; partes eius phnae vacuaeque 270 lo ss. partes
eius masculinae
et
femininae

112 24

273 7

II

288 22 2931

australis

aversus

horoscopans II 15i7ss.;
II 292 18 ss.
quae
cum eo oriantur II 311 1 ss.

v.

Geminus

Piscis

locus

ss.;

divisio
side.ra

eiiis

basis

locus
sidus II 3138

v.

Belua

benivola

singulae partes eius quid decernant II 347i6ss.; conmemoratur

II

sescentis locis

dium radius;

aquilo 34 144 5319 55i7 108 12

11225 II 28817 29318 2969 16
ventus 53 23
Ara sidus II 307 20ss. 339ioi8
35116 3529
Arcturus sidus II 308 18
Arctus sidus II 31327
Argo navis sidus II 343?

Aries

signum

Lunae 42 16
I

eius singulae decernant II 31515

r.
j

cf.

15 ss.

Aryo

astrologia
fides scientia

426

13

530

9i5;

deieciio

Martis 44 13;

decani eius 45 11 fines 47 17 subiacet Africo 55 21

cor hominis
tenet 734; partes eius plenae vacuaeque 268 1 ss. partes eius masculinae et femininae 272ioss.
;

oriantur II 301 22 ss. quid singulae eius partes decernant II

32611 ss.; conmemoratur sescen;

decanus 267

domus

28715SS.; qiiae sidera cum eo

oriantur II 295 23 ss. quid partes

287

Jom 44 11;

4124;

II

conmemoratur piersaepe:,
caput facies labrum latus;

II

horoscoptans II 7 10 ss. divisio eins

II 289 8 ss. ; quae sidera cum eo

divisio eiiis

ss.;

11

1 ss.

12

lovis 4420; altitudo

;

261

praesi-

II

v.

destitutus; protego

Cancer signum

52 18 {Solis 44 2i);
altitudo Solis 44 7 52 18; deiectio
Saturni 44 lO; decani eius 45 8;
descrihitur 52 14 ss.
fhies 47 1
subiacet Aquiloni 55 18
caput
hominis tenet 73 2; initium signorum 96 15; partes eius plenae
vacuaeque 2G6 29SS.; partes eius
masculinae e.t femininae 272 1 ss.

horoscopans

21322;

cacodaemon 6O16 82?

13713 18 14917 22015
cad.0
occido 51 3

Martis 43 7

23

cace tyche v. tyche

cacos daemon r. daemon

domus

4124;

16516 206

ss.

stella)

(scil.

bona fortuna r. fortuna

bonus daemon v. daemon
bonus genius v. genius
Bootes sidus II 335 5

Aquarius miiior Il351i6 28ss.

Aquila sidus II 31l2.s\s

II

v.

r.

ties; V.

nebula,

cf. II

2898

ss.

Canicula sidus II 303 4 ss.

Canis sidus II 3438 12; v. os
CaprasiiMsIl297i5&s. 299 7 ss.
Capricornus signum 4125;
domus Saturni 43 3 Martis 44 20
;

deiectio lovis 44 12; altitudo

Mar-

astrologus 159i 1623 16525 tis 44 13; decani eius 46 19; fines
185 26 252 12 263 18 25 II 24 12 25 8; I4821; subiacet Austro 55 19; gevalde bonus 265 1; divini 11335 6 nucula hominis tenet 736; jiartes
340 21; enthei II '340 21
ems plenae vacuaeqiie 270i ss.;
astrum II 296 14
partes eius mascidinae et femiAuriga sidusll296i08S. 298i4SS. ninae 2734 ss.; horoscopans II
I

m. INDEX MATIIEMATICUS.

367

conditiones stellarum expli1416SS.; divisio eius II 222 iss.;

quae sidera cum eo oriantur II cantur 49 6ss. cf. 56 20 22 65 26
309 10 ss.
quid singulae partes 7417 9121 2438 7.; status 679;
eius decernant II 343 18 ss.
con- diurnae et nocturnae 257 17 dimemoratur persaepe; v. facies versa mutabilisque II 6824 par
92 21 una 126 17 v. inmutatio lispina, cf. II 292 iss.
;

cardo geniturae quid

sit

58

15

decretonim 599; horoscopi

127 26 II 5 18; occasus II 17Ui8;
contrarius II 162 26; deiecti II
1782; diyerai II 231 12; principalis 84 7 240 27 248 22 U 3926
167 12 17827 al. primus 66 19 67 16
20 25 28 20312 247 12 II 678 8 13
69 26 706 17 25 flZ.
secundus II
678 9 13 1766 1794 20 1938; r.
anafora auctoritas catafora epicatafora ordo potestas signum
ss.;

situs; alienus; accipio ingredior

obsideo possideo teneo transeo;
conmemora7itur sescenties

cardinalis
dinaliter

v.

2406

28

radiatio;

Il97ii

car-

101

2386

Cassiepia sidus II 311 18

cataclysmus 9329 943 96i
catafora 14029 21222;

cardi-

num

12826 129i9 23 28 1302

cen odromos 207 17
Centaurus sidus II 308 5 ss.
Ceplieus sidus II 310 uss.
Cervus sidus II 356 7 8SS.
Cetus sidus II 3139 3567 16 ss.
Chenene decanus 26926
chronocrator 752 1997 258
1115 II 19014
circulus 174; cursus II 2722
305 3511 40 7 44 6 4826 56 21 terrarum IJ 347 21 circuli orbesque
;

17

13;

?'.

zodiacua; conpleo flecto

inpleo perficio
c1i
a t a describuntur
26129; V. snbiaceo

54

7 ss.

climacteres 258i7 II 336i6

climactericus v. annus
conceptionalis v. Sol

centia potestas ratio stella; coniungo inspicio sequor

coniunctio 2379 II 71i9 762
823 19 83l8 843 7 19 8510 22 Z.;
Lunae 99 23 31 103 10 108 7 123 25
13829 1519 14 1594 1605 19613

199 5

20823 235 8 9 11 2789 II

13316 aZ. Solis 23524 Veneris II 139 20 Martis 236 11 Martis et Lunae II 133 17 stellae 1 09 31
12611 stellarum 126 22 149 20 societatis II 17024 ventorum 108 26;
adsidua 198 19 bona 157 7 involuta 1385 maxima 62 23 partilis
27726 validissima 102 29; v. conparatio efficacia malitia ratio sociatio societas vicinitas alienus
97

24

23

accipio adorno adplico excipio

iungo respicio socio suscipio
video

coniungo rcflex. c. dat. 49 19

924 10 17 2129 9414 28 95 10 97
29 9832 1007 13 10216 28 103l5
1045 24 1064 11 aZ.; copulatione
200 2 II 132 25 radiatione 49 19
6124 635 646 845 92 29 939 97 29
10216 28 106 4 11 107 23 108 19
109 2 29 aZ. ratione 98 32 108 28
164 28 societate 62 2 12 21 63* 14
20 6419 27 65 8 25 70 27 71 12 17
20 29 729 1092 113 26 aZ.; couditioni92i7 conmixtioni 130 26 societati 2093; potestatem (-tes)
15216 II 133 1; de exagono (quadrato) 13313 138 1; per ventum
19926; partiliter II 1239; coniungor 9425; coniunctus r. radiatio;

cf.

ind.

consonans

IV

r.

coustellatio

signum
7 20

INDICES.

368

contrao923 63i2 10826 27 109? decanus 4423SS. 0619 26423 ss.

contrarius 502 10323 11230 266 23 5S. V. numen qualitas
II 49 20;
radiatione 274 lo
II
decerno accusationes 177 26
;

140 29 ratione

II

140 26; in con-

trario 11210.30 2G513; fcontraria

geniturae II 49 20; v. cardo cur-

sus locus

convenio

radiatione

207

24

11*5622 593 97l9

2461 25616

133 23 15110 25418 268 24

Corona sidus II 304 20ss.

cosmicus V. sidus
Cratera sidus II 304 2 S5.
Crateio decanus 270 16

Craumonis

decanus 268 14

crescens v. Luna lumen

Crios 535
cursus Lunae 13io 194i 1972
19827 20518 23020 2358 237 12
2561 273x6 2788 Il34aZ. Saturni 12 17 Solis 2 22 al.\ siderum
922 13i 1592 2114 23318 II 224
32 148 22 20818 signorum 75 ii
stellarum 6 5 8i6 12 ii 86 15 887
al. numinis 20828 luminis 199i8;
contrarius 109 12 cotidiani 222
17 26 directus 14 6 divini I82

9 18

fortuiti

20

29

incitati

malus 887 menstruus

13

40 3 12414 1911 actus 141 12

17413 I8I11 1914 19618 20414
2IO21 2188 22O10 2288 aZ. adfectus II 98 24 108 6 administrationes 19125 adversarios II 31 18
aegritudines 46 5 125 6 126 13
142 7 11 209 25 216 28 II 3317 172 21
1912 14 20418 206 12 2579 aestus
12512 aetateml27 7 agroBll72 7
amissionem 124 22 amorem II
152 18 angores 125 12 angustias
2244 II 403 10319 annos 73 12
74 2
14 103 24 109 3 artes 21125
2618 II 279 26 artificia 137 26
atrocitatem mortis 152 7 augmenta 67 26 107 19 16521 167 19
1703 2O812 21311 II 454 705 77 1
11420 3382 bona 104ii 12428
(1557) 2378 24311 II (982i) 2038
20518 caecitatem 1215 2203 II
156159 15717 calamitates UOio
2108 casus 46 5 122i6 12932
causas 145 9 II 33 17 403 54 24
12414 certamina II 125 10 coitus
23615 conmendationes 219 25 II
9211 conmoda II 993 11420 195i
196 25 199 24 200 21 20411 con-

II

34 piger 12 20 38 15 retrogradus 14 6;
V. agitatio circulus ordo qualitas municatum 2545
consortium II
radiatio varietas; addo dirigo di- 18124 contentiones II 5023 conspono excipio explico feror inter- trarietates 1335 144 10 copias II
pretor perspicio scio subiaceo 72 2 coronas 26127 cupiditates
2168 custodiam II 14323 damna
transeo; cf. ind. IV
124 22 12512 145 9 II 3317 373
Cygnus sidus II 309 2
Cynocefalus sidus II 339io 17 4616 50 23 54 24 92 16 191 3 14 198 15
damnationes 223 31 debilitates
daemon II 187 7 15 16; agathos 12613 II 156 1 deiectiones 264 2
59 19 60 2 6425 bonus 59 18 27 60 23 detrimenta II 92 16 dies 73 12
6424 6521 cacos 65 3 malus 60 11 74 2SS. dignitates II 76 11 dila13 15 61 1 603 21; V. locus pars
pidationes II 5424 disciplinam
dator vitae 73i2 7422 10322 14112 II 10511 discrimina 10420
24 28 1097
1272 3 5 155ll 1995 21127 II 3912 629 645 658 832
II 21614 16 18 20 21
97 20 12618 18619 197 8 dissenDea 5917 19 60 24 61 28 65 20
siones II 5424 divitias 6330 II

11

m. INDEX MATHEMATICUS.

369

2642 infelicitates 10231 110 1

1134 1658 1902 11(1202) infor-

6029 923 1352 dolores 46 5 200 ii

373 1036 1367 19712 dorninium 24422 245 20 248 25 2494
ducatus 128 6 19125 II 70 18 errores Il59i7 102 22 eventum II
20011 exilia 124 25 II 86 16 10222
II

115 9 154 25
1919 4617 61 20
ingenium II 23 25
130 20 157 24 iniuriasll46i6 50 23
5424 inlecebras 153 15 210i9 II
90 19 inpedimenta 133 5 inpuritates22l3 II 27322 insanias 1674
203 27 II 20 17 256 2 inBignia43 22
19311 20414 21318 2371 250 27
2612 22 263 31 II 23 2 35 25 43 12
52 28 60 18 al. insidias 22331 interpellationesl335 invidiasl77 26
190 2 iudicia 263 20 ius 122 25
labem 153 15 labores UOi II 50 23
lacerationem II 107 10 laetitiam
II 4912
licentiam 190 26 2612
II 7016 litesll204i Iucrall79i5
9815 20411 mala 49 15 1038 25
11012 28 115 9 118 7 119 2 1124
13324 13410 14417 1658 234i8
23516 21 23617 II 948 1269 202i
malitiam
malignitatem 192 9
192 9 maritos II 240 24 27 29 24620

tunia

(-um)

2108 264 26
13810 19114

77 14

II

exitium (-tia) 203 lO 2236 234 17

23514 16 21 236 6 248 20 274 15 II
29 2 37 3 68 20 85 4 10022 102 lo
1032 23 10924 1117 11623 aZ. exitus 255 3 II 95 10 186 23 259 19
facinora 227 2 facultates 182 21
18319 26 2188 2197 25 II 13420
facundiam II 99 14 famam 262 19
fasces 21318 fatum 111215 felicitates (-em) 49 17 6330 1129 21
12724 13020 1654 19125 21813
23425 2353 24018 21 2419 24514
II 3710 5228 6029 1352 19324
febres 46 5 II 198i5 filios 147 4
II 56 27 654 1855 7 8 19326 20324
2491115 20 24 finem 24 28 187 16
frigus 465 fructus 11 1215 gaudia (-um) II 19124 202 20 genituram 240 i6 29 2412 II 133 12
gloriam 6830 115 31 19125 192 15 matreml88 28 matrimoniaIl56 27
21310 219 25 26219 263 31 II 52 28 638 10413 24510 menses 73 12
5427 60 29 8113 92 11 193 24 gra- 742SS. militiam 19215 22O10 mitiam II 77 9 99 3 hereditates 106 8 serias llOi 2642 II 157 1013 mo2263 honestates II 49 23 honores lestias 1335 mortem (-es) 1225
8418 19 11719 20414 21318 21813 1324 1332 1427 1484 250l7 II
234 25 II 80 16 29813 horas 73 12 2221 4616 102 22 136 24 106 1 al
74 2SS. horrorem II 70 27 humili- mutationes 139 28 necem 152 7
tates 264 2 iacturam 142 7 1914 negotia 228 8 II 200 21 nobilitaignominias II 54 24 imperium (-a) tem 21310 262 19 II 553 notas
38 24 112 23 128 6 II 69 23 7018 76 20 II 12414 notitiam II 65 3 nume79 2 80 16 14914 inaequalitatem rum 7822 26 243 11 247 23 II 16 23
II 10710 incendia 152 1 248 20 II nuptias 144 10 236 10 II 35 15 88 6
19815 inconmoda 12216 27 1933 1126 6 1131 1186 13015 1317 142
20327 2151 2164 21912 23622 28 15421 1558 1835 19211 19326
II 2319 22 35 21
39 28 451 4829 24415 20 30 occupationes II 37 4
93 7 aZ. incrementa 67 17 154 20 offensas II 54 24 officia 163 15
1741 1874 21317 21717 226^1 18913 223 2 228 26 263 22 276 24
22921 23627 24112 II 234 73
II 277 627 7623 8819 9l8 924
21}
1238 1352 6 19518 19918 2055! 98 6 12719 onera II 1448 opua
incursus II 101 17 infamias 1538 26110 orbitates *219ii II6I20
!

FiHMicus, edd. Kroll,

Skutach

et

Ziegler.

II.

24

INDICES.

370
190

28

ordinem

II

9^9 3

orna-

2288 vincula

14323
61 22
1215 vitia 12613 12929 32 134i3
1383 1427 11 15515 16311 177ii
18419 aZ. voces II 124 14 vulnera
II 186 16; bene 7435 7 9 11 13 male
74146 8 10 12 14 medie 749 12; v.
efficacia licentia natura potestas
decretum 5526 2642 II 15822
I6I15 19919; specialia apotelesmatum II 114 11 geniturae II 40 28
horoscopi II 27 14 radiationis II
8217 statutorum II 100 10 stellarum7i3 18 12 3325 II(49i6) 71 10;
hominum II 6811 97 11 imperatoris II 163 20 inlustrium virorum II 149 3; bonitatis II 206 20
felicitatis II 177 18 infelicitatum
misera H II81 infortuniorum II
206 25; acerbuml42 3 ioculare II
158 9 violens 18 12; v. cardo con-

29 vigilias

menta 63 30 99 25 213 22 23425 vitam 1559 236 13

24718 257 2 II 4 18 20 20 21 7 80 ii
10919 1302 1814 ornatum 23420
II 374 9914 palmatas 26127 pascuall72 7 pecunias 10113 peregrinationes II 5424 peregrinitatem 1914 pericula 10420 119ii
12512 12620 22331 2288 23217
2598 2608 II 3317 36i3 41i7aZ.
plagas II 18616 potentiam 192 15
213 10 18 II 347 22 potestatem
11727 12225 1286 17413 21120
II 5415 7411 76 20 79 2 82 7 336 14
praecipitia II 186 16 praesidia II
77 1 11420 praetextas 213 18 25027
26127 II 152 19 principatuml6o2i
19215 20611 II 6029 7611 1288
proceesus 26331 prospera (-um)
4917 26426 II 56 23 1916 quietem
II 19518 rationes 263 20 regna
II 69 23 70 18 ruinas II 186 16 sapientiam II 157 24 scientiam II
157 24 securitatem II 204 ii seditiones II 43 17 124 14 20526 sementes II 72 7 servitutes 142 ii
simultates II 15421 sobolem II
29 1 11420 12815 160 7 soUicitudines 12512 II 373 403 1367 spatia (-um) 1093 llli 19022 2037
25410 2584 II 41 3 126 15 198ll
2145 subsidia II 7611 1265 substantiam 100 25 158 20 206 ii 23425
11 60 18 1215 tempestates II 33 i7
tempus (-ora) 155 14 187 15 190 22
247 26 II 4830 49 23 136 10 191 16
1951 20123 203 21 tormenta 209 18
tristitias II 54 24 turbas II 43 17
12414 turbationes II 37 3 205 26
uxores 145 11 2186 II 28 14 42 7
4823 6524 976 10415 1188 127ii
12 ual. valitudines 1193 126 13
12929 32 13413 16311 17711 1929
1933 20916 aZ. vanitatea II 46i6
venustatem II 176 27 vestes II
152 19 viduitates 145 9 200 11 II 1 90

II

II

positio corpus difFerentia effectus

efficacia licentia ordo perseve-

rantia potestas praesidium pronuntiatio

secretum substantia
summa varietas; conpono dimitto explico mitigo monstro muto
naiTO ostendo vario
defectio Solis ac Lunae 3i

deficiens

(lumine)

lumen

v.

Luna Venus
deicio 678; deicior 826; de66 26 humilitate
signo aut loco II 225 9;
locus Luna Sol
iectus

II
v.

183 1
cardo

deiectio

stellae quid sit 43 14

5219 5321 66 2129 30 239 29
II 223 25 225 24 2348 24221; signorum vel partium 245 27; humilis 43 27; v. humilitas
fdeiunctus 692
D e I f i n u s sidus II 309 1 7 ss.
Deus 5917 22 6O24 643 6521
diametrus, a, um v. obstinaSS.\

tio potestas radiatio societas

i

diametrum 691478

12

728

II

m. INDEX MATHEMATICUS.

371

10015 113 u; domorum

II 33 18
dysis 58i8 63ii
609 62 21 al Solis
dyticon v. diametrum
23512; dyticon 58 19; per diaebdomaticus
v. annus
metrum 93 7 1103 5 113i6a7. in
*ecpyroBi8 93 29 943 9531 (cf,
diametro 59 23 113i8aZ. de d.
667 aZ v. efficacia radiatio; ha- add.)
enenecontameris II 283 26
beo radio resisto respicio video

signi

59

27

dichotomos
dies

v.

Luna

2845

Engonasin

tertius quid operetur 194

sidus II 312

enneadicus v. annus
epicatafora 60 10 25

1992 22; septimus 1993; undecimus 199 3

4SS.

23

63

19

II

distributio temporum IQiss. 21126 21519 227 24 22814 9 258 29

2592 26011 26627 267 11 268 15 20;
divisio partium II 293 17
cardinum 11 2308 231 17 25828

domicilia stellarum 427 15 19

433S5. 444.9S. 1059 2417 II 284
16 aZ.; alienum 126 27; v. colloco
habeo muto possideo vario
domina signi 477 17 486 6629;
al. geniturae 1559 II 33 9 201 13
27526 horoscopi 1558 temporis
(-um) 758 2606 II 190 10 201 6 S5.
205 8 ss.; cf. dominus
dominus signi 42i7 47113 23
482 11 16 21 26 49 1 57 23 al. altitudinis 243 24 anaforae II 21524
decennii 75 15 finium 2403 241 15
27710 Fortunae II 2105 229246
geniturae 73 13 74 16 103 22 23 26
1094 6 15512 19616 1994 243l
257 21 25913 17 26616 II 1620 1731
191 9 aZ. horoscopi 155 12 II 229
4 6 loci 126 26 partis 1095 239
'

2613 2687 2698 11 15

Epiemu decanus 2707

Equus sidus II 312i4ss.

Eregbuo decanus 26922
exagonus II 13226; v. latus
radiatio; exagonum 692 5 70ii
12 13 19

trum

7111

II

113

16 ss.

sinistrum 70i4ss.
;

ex.
;

v.

dexcon-

iungo radio respicio

exaltor 43i4ss. 10220 1405

16713 18919 24015 2417 17 al.
excessus Saturni II 5428
excipio antiscium 79 20 coniunctionem Lunae (vel alius
stellae) 99 23 31 103 11 108 7 138 29
15115 1595 1605 2359 11 II 9723
13316 13920 16423 21130 22817
256 14 19 2575 26519 cursum Lunae
23020 lumen Lunae 83 2 110 21
22 24 2402 23 2415 14 15 temporis
1465 2531 II 724 8l5 93i7 124
751SS.
I2O4
1997
(-um)
259i3i7| 2122 258 8 Lunam 49 16 108 23
2601 II 46 29 6511 19013 5S. vitae
24815 ortum Lunae 11 13215 ra74 15; V. dominium potestas; redios Lunae 92 8 98 1 103 16 2043
quiro
domus stellarum 12 31 423ss. 24528 II 26024 Martis 14024 Saturni II 1388
44 18 52 18 53 19 63 27 28 29 74i6aZ.;
existit stella aliquo ?oco 2 34 15
aliena 6617 II 242 13
v. diameII 16723 26420 26820 2719 272u
trum habitator hospes; conmuto
3266; alieiius II 259 10 269 17 foreverto ingredior inmuto tueor
duodecatemoria 5522SS. 105 tior II 250 18 ^
exorior II 2969 297i5 30420
3 44 113 27 28 12714 14 142 13 155 17
16510 11 19112 15 19 2424; v. effiFaenon
Saturnus 42 10
cacia fiuia; mitto
Faethon
luppiter 42 11
1

'

'

'

=
=

24*

INDICES.

372
Falcis sidus

femininu8

II

351i6i7

59 16

genitiira geniis

signum stella
ferinus v. genitura signum
curro 144 53 19 102
feror

51i5 53i3 542 58i6

eunuchi II 14027 femi42 24 II815 1228 247 16

genitura

'

r.

al.;
II

narum
hominum

(-nis) 4323 5631 *8323

9126 9312 948 9527 2005 26520
IO811 1208 1709 17228 19124 II 65 21 67 7 1005 29516 masculi
1921 3 8 10 14 19 24 1932 8 13 16 21 II 1714 mulierum (-ris) 58 12 659
24 al.; cursu 112 26; per altum 2054 22122 II 4011 42 22 1402 a/.
mundi 91 6 11 97 2 virorum (-ri)
sim. 144 199 26
figura stellarum 50 19 Lunae 5811 659 II 42 24 *137ii 161 16
23413
18324 al.; diurna 49 13 67 12 13 15
fin e s
stellarum
14 76 17 100 25 al
explicantur 19 73 24 75 3
46 19 ss., conmemorantur saepis- nocturna49i6 63 24 24 67i4 2i23 26
sime; duodecatemorii 127 14 142 73 24 754 19 76 17 8419 aL; femi14 16 511
191(12)15(17); alieni nina 271 19 II 243 25 273 16 ferina
262 8 horoscopantes II19i 27i2; II 22820 gemina *II 2187 masV, dominus
potestas qualitas; culina 271 19 materna II 237 1
conmuto ingredior muto possi- muliebris II 18220 quadrupes II
228 20 servilis II 133 12 220 1 ss.
deo teneo
finis partis II 146 26
20 22515 virilis II 182 20 247 30;
Fortuna explicatur 237 12
felix 24015 infelix 2423 magna
242 5; II 187 7 15 16 189 22 23 al.\ 240 29 media 241 2 mediocris
Bona 59 17 25 60 23 62 19 81 22 6817 misera 242 3 nobilis 24029;
Mala 60 11 12 14 26 62 28; v. ana- V. cardo conpago corpus decrefora dominus locus pars
tum domina dominatus domiVenus 42 13
nium dominus fundamentum loFosforos
cus malum mater mensura orFutile decanus 268 18
dinatio ordo pars pater qualitas
gaudent stellae 12i5 432i 498 ratio secretum signum substan9 11 515 8 6322
6621 6713 15 18 tia summa tractatus vires; con23 27 105 9 al.
trarius prior; adiuvo decerno definio deprimo explico inspicio
gaudium stellae 6625
Gemini signum 4124; domus ostendo praeparo tracto
Mercurii 43 12; decani eius 45 10;
genius II 189 23; Bonusg. 6424
fines 47 12 suhiacent Afelioti 55 20
genus signorum 4126 ss. 53 25
humeros hominis tenent 733 |jar- 12015 II 13519 25529; stellarum
II 18130; cf. ind. IV
tes eius plenae vacuaeque 201 uss.
partes eius masculinae et femignomon integer horoscopi II
ninae 272 7 ss.\ horoscopantes II 315 8
6 18 ss.; divisio eius II 288 16 ss.\
Haedus sidus II 30624 ss.
^uae sidera cum iis oriantur II
301 1 ss.
Haedus quem fert Auriga siquid si^gulae eorum
partes decernant 11 322 19 ss. con- dus II 29616 ss. 29820 ss.

'

memorantur persaepe;
cf.

II

288

16

.svs. ;

v.

hexagonus

linea,

Geminus

hora

au-

cf.

(-um)

ind.

v.

IV;

exagonus

'

stralis II

289

scopus 119

20

120

123

horo140 18

m. INDEX MATHEMATICUS.

373

per diem 49 11; trigonum 52 20;

quid per XII signa decernat
horoscopo II 5io 153 ii 16525 1056 ss.; cum Mercurio 1713 ss.;
1662 5 35111
cum Luna 201 1 ss. ; dominus gehoroscopus sescenties; in sin- niturae 24612 ss ; cum Luna in
decernat II cardinibus 2753 ss.; in singulis
gulis signis quid
3 20SS.; in finibus singularum stel- signis II 49 15 ss. [m finibus celarum quid decernat II 19 1 ss. terarum stellarum excidit, v. II
genitura 127 25 II 5i8 21825; 584]; cum ceteris stellis trigonus
V. anatbra cardo decretum do- II 71i2 6.-*\; 7615SS.;
quadratus
inina dominus exemplum gno- II 82 24 ss. 88 11 ss. ; diametrus II
mon locus pars signum societas IOO18SS. 107 6SS.; simulllll4:i2ss.
vinculum vis; constituo habeo 120 7 ss.; temporum dominus II
possideo praecedo statuo sub- 193 1 ss.; V. benignitas bonitas
sequor teneo
praesentia praesidium radius ;
humiliatio 43i6
radio
humiliatur stella 825 16023
II 1771 22326 2243 24222
Leo signum 4124; domus Solis
humilitassieZZae II 17717 1783 42 15 decani eius 45 13 ; fincs 47 23
1794 20 225 1 18 22613 27522 359 subiacet Aquiloni bb I8 pectus
23; deiectionum (-is) II 7421 759 et stmnaclmm hominis tenet 734;
23 7619 77 1 9 18 789 22 79 14 24 partes eius plenae vacuaeque 268
809 23 8110 821; v. deicio separo 11 ss.\ partes eius masculinae et
humilitatur stella 247 19
femininae 272 16 ss.\ Jioroscopans
humiliter II 17223
II 8 24 ss. ; divisio eius II 289 19 ss. ;
H y a d e s sidus II 29 7 5 ss. 29 9 1 ss. quae sidera cum eo oriantur II

25928 2652028

II

8 25 6221 1349

17 28 al.

IMC.

= imum

niturae 58

17

caelum cardo ge-

59

et

persoepc]

v.
I

iuba,

suscipio

Ingeniculus sidus II 312 22SS.

inpedio6630 1418 243 12 2555;
radiis 257
V.

(stellarum)

5629

tio

849 2573 II 1225

222 25 25610 298 15 2992;
lumen 247 18; radiis 234 12

et

stella

persaepe ;
Aegyptiis Faethon 42ii; domus
43 5 (44 20 5319 al.); exaltatur
44 11; deicitur 44 11; decani 45
11 ss.; fines

473

10 15 ss.

2 ss.

3567

15

Solis 44 7;

altitudo Saturni

vertebras hominis tenet 735; partes

8,s\

614 28 7i 5 25
iniocatur 38 16

ss.

301

44i0; decani eius Abi5; /?wes486;

subiacet Afelioti 55 20; renes (t

22

luppiter

II

4125; domusVeneris 43io (Saturni 44 20); deiec-

pulso

isemerinon r. signum
*Iugulae sidus H 301 23

II 289 19
sidus

Libra signum

inpugno578

179 6

cf.

Lepus

inpugnatio
57 27;

3034S.5.; quid singulae ptartes eius

decernant II 328 1 ss.; conmemoratur persaepe; v. cauda facies

eiusphnae vacuaeque 268 29 ss.

partes eius ma^culinae et femininae 272 21 ss.; horoscopans II

1 1 8 ss. ; est signum duplexlL 237 5
;

divisio eii(s 11 290 14 ss.;

cum ea oriantur II
quid singulae eius partes decernant II 332 7 ss. commemoratur
dera

gaudet saepissime
1

quae si306 4 ss.;

INDICES.

374
Libs

ventus 55

20

linea II 3563 5; ultima Geiiiinorum II 326? extrema II 3324

343

liturgi 4526
locus, plur. loca
57 9SS. 616S5.

(locos 67 le);

et sescenties;

locus

ab horoscopo (mrius horoscopi) sescenties; loca L,

IV., VII., X. sunt geniturae car11,, III.,

rV.

etc.

dines, de ceterorum efficacia geneII 67'm ss. ; loca aversa 70 27

raliv.

13917 bona732i 9729 11318 26010

4023 79 5?. contraria II 100 20
1018 10314 104 7 22 106 1 1078 17
1083 1091 14 1104 17 1115 1123
14 25 1139 deiecta (c/^.pigra) 60 3 4
13917 21124 21211 22013 22629
239 27 247 20 2505 251 15 257 11
2616 26212 II 5014 aZ. inferior
II 846 858 865 875 22 896 902
9112 929 934 9419 9520 97i 98i9
99 24 malus II 65 18 necessaria
20023 21316 2I814 22O12 II 3811
476 oportuna 43 30 49 13 6627
6820 10213 15510 1653 20530
217 6 2516 al. pigra (cf. deiecta)
603 4 61 22 63i 19 667 6620 7028
247 20 25115 25711 2616 262 12
II 67 16 aZ. plena 264 15 ss. prima
202 9 II 56 16 57 11 principalia
64 11 67 16 19 24 27 68 18 203 14
21123 212 7 21316 226^ 237 7 Z.
proximus 18926 quadrata II 436
secunda 59i3ss. 6620 23927 II
193 9 solida II 122 11 superior II
114 23 2118 22816 230 24 231 19
2574 11 25916 2606 22 261i vacantia 264 15 ss. alienus ab horoscopo 61 22 70 28 diversa II 133 26
2519 269 26; accusationis II 189i
ss. actus II 277 27 278 12 279 1 2 11
adversariorum et inimicorum II
189 7 ss. amicorum' II 1754 189
14SS. basis II 18923 coniugis 584 7
6520 111 1 12028 II 1753 182 7 ss.
II

2391117 242 23aZ. cupidinis 117io

187 3 ss. 263 29 cupiditatum
II 26329 (boni) daemonis 117 10
19615 242 628 II 6715 187 11
desideriorum II 1873 ss. filiorum
58 3 7 6218 65 20 111 1 120 28
126 25 28 1423 II 11 16 4215 652
1754 1806 1841 ss. 21925 Fortunae (bonae) 1178 13424 27 1353
191 22 ss. 19615 23712-2425 266 15
II 6715 18711 2106 al. fratrum
582 6 6127 6520 2354 II 1806
1816 ss. 23818 23910 12 generis
2354 geniturae cum adiectivo {velut deiectus, principalis Z.) 4330
66 18 e^ saepissime gloriae II 189 21
honorum II 187 20 ss. IMC.(=imi
caeli) 598 libidinum II 275 1 ss.
Lunae 239 21 242 10 mariti II 183
17 22 matris II 1806 15 ss. militiae II I881 ss. mortis 584 7 6321
65 21 naturae 2354 necessitatis
II 18713 ss. 208 2 8 10 17 30 269 2
Nemesis II 18921
3 5 12 19 20 21
nuptiarum 2354 nutrimentorum
2354 parentum 583 6 02 7 0520
2354 II 1753 uniuspartisII11825
partus 16326 paternus II 177 13
patris II 1759 ss. peregrinationis
n 188 7 ss. potestatis II 189 22
servorum II 189 26 ss. sobolis 2354
Solis 242 8 10 spei vel pecuniae
58 1 6 05 20 uxoris 11 1806 239 9
24115 valitudinis 583 7 62 28 65 20
73 1 25323 II 1755 180 7 18526 ss.
25426 29317 vitae 57 31 58 6 61 12
64 14 65 19 vitii(-orum) 73i 253 23
II 1807 18526 ss. 25426 2565 15
2758 29317; v. auctoritas bonitas definitio humilitas malitia
mixtura natura nomen oportuniII

tas potestas qualitas significatio

substantia varietas vis vires vi-

tium; alienus deiectus; aspicio

coUigo conputo constituo curro
definio explico

habeo ingredior

m. INDEX MATHEMATICUS.

375

insido inspicio intro monstro 277 2 ss. [in singulis signis exci
noto obtineo occupo ostendo pos- dit, cf.W 584]; in finihus singusideo pulso quaero radio teneo larum stellarum II 60 15 5.9.; tritracto transeo vito
gona cum ceteris stellis II 75 20
lumen Lunae 2 24 51 12 832 786 806 21 817 21; quadrata 11
IIO21 1464 24717 2531 II 723 18710 9122 966 979 98li 999;
814 9317 12421 22 258 8 Solis3430 diametra II 105 21 109 12 112 1 12
I

155 3 stellae 112 16; oculorum II

simul II 11912 1235
[23 1137;
107 2 156 22 25030; maiestatis II 112610 I2816 131120; temporum
70 2 14; candoris 36 4 fulgida domina II 204 21; uxoris II 137 11
splendoris 13 23;
augustum II 13 viri II 13717 25 mulieris II
69 18 clarum II 107 2 coruscum 138 1; mater huraanorum corpo*3430 crescens 108 13 118 13 1268 rum II 3 2; amficyrtos 199i8 cre16422 18920 deficiens 11319 1987 scens 13 14 49 18 502 56 17 6325
diversum 37 3 divinum II 70 14 83i 13 98 1 16 al. crescens lumine
dulcissimum II 2 10 inminutum (-ibus) 15019 192 3 18 24 193 7 16
102 9 menstruum 38 12 199 19 mi- 2008 201 2 al. currens 21220 vennutum 1932 nitidum 364 pigrum to currens 108 10 deficiens 13 13
77 plenum 84 17 108 13 119 20 49 15 17 56 17 al. deficiens lu12818 14025 175 27 2531 rena- mine (-ibus) 103i4 11722 19229
tum II 128 24 129 1; v. augmen- 19319 23 al. deiecta II 225 12 15
tum coruscatio cursus damnum destituta luminibus 198 9 dichofiguratio gratia Luna maiestas tomos 19917 menoides 199 17 mimoderatio ornamentum radius nuta 5617 1208 201 I8a/. minuta
splendor substantia; destitutus lumine (-ibus) 1398 1708 18729
incensus pauperatus plenus; adi- 1948 19929 20015 2OI12 2039 aZ.
mo deficiens excipio hebeto in- *na8censlll32i4plena56i6 112 25
pugno mico munio obumbro orno 12048 1708 17720 1873 19917 29
1.
reddo reservo socio.
Sol al. plena lumine (-ibus) 49 18 83 21
cel Luna 921 96 30 II 25125 264 12810 1296 1385 140i7 141i al.
19. l.= oculus 24523 II 32627; synodica 199 17 II 169 26 172 15
V. acies caecitas conpositio; ex- 21325 25719 veniens 12325 13829
15110 15 1605 204 3 23020 235 11
caeco inpedio vitio
Luna 223 26 3 2 66 9 I8 ct ses- II 16423 21130 25619; f. altitudo
ccntics; dc phasihus 13io; dc de- augraentum coniunctio conplefectu 13 25; inrocatur 38i0; do- mentura cornu cursus dcfluctio
mus 42 16 4421; exaltatur 448; efficacia figura forma latus lodeicitur 449; dccani 45i0; (Jines cus longitudo lumen numen ornonhahet); Veneri contraria 502; bis ortus potestas ratio schema
ostendit niatrem 65 10; lumen est species; forrao radio rapio video
92 3; per XII signa 187 1 ss.; in
Lupus sidus II 351 16 19 ss.
loco Fortunae 19122 ss.; cum ceLygnus sidus II 3146 ss.
237 25 cum doteris stellis 197 1
Lyra sidus II 3104 ss.
\

I
'

mino geniturae 2556

s.9.

cum

ce-

cardinihus 27324.ss.;
(lua ratione defluat ct iungatur

terisstellis in

Mala fortuna v. fortuna

Malus daemon v. daemon

INDICES.

376
malivolus

v.

radiatio

sidus

stella; malivola (sci7. stella) 66 14

247 21 II 1348 20618 210 14 227 27

23012 23114 30013 23 30412; v.
radius
Mars 67 9 14 7 20 et persaepe\
invocatur 38 19 Aegyptiis Pyrois
4212; domus 43 7 44 20 52 is; exaltatur 44 12; deicitur 44 13; decani 458 5S.; fmes 475 12 16 ss.-,
trigonum 53 20; ostendit maritum
65 10 quid per XII loca decernat
114i ss.; cum Mercurio 175 1 ss.;
cum Luna 202 1 ss. geniturae dominus 247 28 ss.; actus decernit
26026 ss.] cum iMna in cardinibus 2751.5 ss.; [in singulis signis
et in finibus ceterarum stellarum
;

excidit, cf.ll 584]; trigonus

cum

ce^em II 73 15 76 16 78i9ss.; quadratusll^Zu 88 ii 9220ss.; diametrus

II

101

107

110 iss.;

si-

5321; decani 45

9 ss.;

fincsil

5 10

quid per XII signa decernat 155 20 ss. cum Sole 165i3 ss.;
14 ss.

cum

Satu/rno 167

1713

cum Venere
205 25
27

ss.;

cum

181

175

love

ss.'.,

cum Luna

20 ss.;

dominus geniturae 251

actus

ss.',

23 ss.

cum Marte

ss.;

2639

decernit

ss,]

cumiiuna in cardinibus 276 19

ss.-,

\in singulis signis excidit; cf. II

584]; in finibus ceterarum stella-

rum

587

II

ss.

initium):,

{deest

trigonus cum ceteris stellis II 75 6

7715 79 21 81 21; quadratus II
8612 913 955 982 999; diametrus
II 10420 10824 1113 113 7; simul
II 11824 12215 1251 12717 12922
13120;
I ss.',

temporum dominus

V.

malitia

numen

II

203

stella

mesuranima 58i8 594 64 13

minutum *92i 46 17 56 10 12
II

18

6 ss.

18418

20

315 7

minutus v. lumen Luna rawmZII 11426 1207 123 17 ss.; temporum dominus II 196 1 ss.; v. diatio
mixtio {stellarum) II 738
ardor calor flamma ignis inprobitas malitia temeritas
[mores signorum 529]
masculinus v. genitura genus m 1 u 8 stellarum 1 2 17 velox 2 23
munifices 4525 27 46i2
signum stella
;

mathematicus 422 820 IO4

II2 13 24 29 693 854 8612 948
978 1021 15717 1623 16525 262i2
26318 II 25 9
mathesis 43 11 527 29 IO16
11 6 403; ?. liber secretum sermo

Bubstantia

matutinus

50 8 ss. 51 19 ss.
9310 10024 1144 13513 14125 26
14928 15113 1556 15918 21 161
17 aZ.

MC.
24 ss.

v.

ortus

medium caelum

64 12

25

6521

et

58

17

saepissime\

anafora; possideo teneo

617 78 19 81 eiscscenties; invocatur 38 21; Aegyptiis Stilbon 42 14; domus 43 11
44 21; exaltatur et deicitur 44 16
V.

Mercurius

Myriogenesis

II

I822

26

28319 3155 6; Aesculapii

II 183; V. liber

[nativitas 39

5;

7l4
9125

servorum

II

1336]

naturadecernendi 2636 locill

204 18 signorum 52 9 10 53 25 109 13
1194 12113 12822 12930 13525 aZ.
stellarum 134i6 257 15 II (322)
26512 2852
N a V i 8 sidus II 295 24 ss. 298 2 ss.
322 10 ss.
nebula Cancri II 1407 17228
28911 32711

Nemesis v. locus
nonagesima pars
284528519

II

28326

III.

INDEX MATHEMATICUS.

obsisto 12212
o c c a s u s sideruvi 1 2 12 II 209 10
gcnitiirae (cnrdo) 58 le 23 59 15 et
;

crebro\ horoscopi II2I825;

do; habeo suscipio

1;.

car-

occidens 33 II 343io
occido 50it) 23718 II 2966
occidualis 50 12

oecodespotes
243

10327

3390

pariter positus
sidus

II

309

11

ss.

10

Omot

decanus 2709

oportunitas loci II 6520

oportunus v. locus rftdiatio
testimonium
oportune 72 4
96 28; V. cado coUocatus positus;
oportunius II 2797 12; magis
oportunius II 2799
orbis Lunae 13 11 17 2 46 17
;

5113 Solis 135 8 17i 4617 50i6

18 5111 (2003) 23519 II 128 23 24
27;

1211 3513 5512 7423 II 64 27

20910 29511 25 297 5 305 10; Lunae II 132 14; matutinus 137
518 10 523 IO821 15624 1584 16
17221 26225?. vespertinus 137
5112 15417 II 1171 13813 1617
250 1 257 29 aZ.; v. dies; excipio;
cardo 58 I6 I8 59 14

196i6

Ofiuchus

lacteus 3i;

v.

377

circulus figu-

vel collocatus

130 19 137 26 1388

168 7 32 169 24 170 2 6 12 16 28
1723 6 18 17418 1 II 11441328
parodicus II 2814
caeli pars 360. (Grad")
p ar s
46 14 ss. 9 21 41 14 43 29 et sescenties; daemonis II 1875 Fortunae
II 1875 geniturae 58 23 horoscopi
5819 21 59 7 835 6 10 982 99 22
10220 al. MC. (=media caeli vel
medii caeli) 38 7 2743 2757 20
II 9316 15114 1626 16928 17114
stellae 277 14 vitae 83 6; aequae
II 2146 7 22610 24614 247 25 2544
262 24 26518 aequales II 147 2
aequata II 144 6 167 18 173 25
248 22 aliena II 278 27 bona 73 22
II 65 17 19118 extremae II 31222
3138 femininae 19620 271i5s5.
masculinae 19620 211ih ss. no-

vel constitutus

=
;

abscondo desero
glutino perficio praecedo rapio
ordinatio geniturae 80 27 stellarum II 140 26 simplex 8032; v.
conpositio forma; conpono
ordinatus 25511 II2124 21527
22411 18 22919 23023 232 17 19
23317 17 23 2341 237i6aZ.; bene nagesima v. nonagesima; novis2582
sima 27716 19 II 15427 175 19
ordo cardinum 57 29 cursus II 180 21 181 12 182 12 17 183 21
1287 2956 decretorum II 1993 1846 rtZ. plenae 196 18 265i4 ss.
geniturarum II 18 7 13217 loco- posterior II 184i6 2912 u 292 15
rum 57 29 60 17 partium II 288 14 29311 po8tremaeIl292 27 primae
siderum II 208 19 signorum 35 14 277 21 septentrionalis II 333 24
stellarum 76 12 II IOO9 360i2; 3347 superior (caeli) II 83 1 84 17
8520 86 14 87 12 ss. 2236 tropicae
cf. ind. IV
oria (oQicc) 46 23
n 33 24 28 44 1 ultima 239 3 12
r i o n sidus II 296 2 ss. 298 7 ss. 2415 24215 19 II 1894 18 29 vaorior50l6i8 52i 542 6 8 12 Z.; cuae 196 18 265 14 ss. vicinae 189 26
oriens II 343 11; v. Sol stella II 26518; V. apotelesma consorOro decanus 270 14
tium definitio deiectio diversitas
divisio efficacia finis gradus hoorthogonus v. trigonum
ortus signorum vel stellarum 7 2 spitium locus mensura mixtura
ratio zodiacus;

INDICES.

378
numenis ordo potestas

qiialitas

ratio societas species substantia

summa vires; antecedo colligo

P 1 (e) i a d e s
29912

sidus

II

64 29

ss.

porta inferna 608 6123

excedo exquiro habeo ingredior
possideo v. ind. IV.
inspicio orno possideo praecedo
praecedo orbem Solis vel Luradio reddo relinquo respicio se- nae 50 15 51 (7)14 52i4 5 partem
189 25; praecedens v. ind. IV.
quor teneo transeo
partilis

v.

apotelesma

con-

radiatio

ratio

iunctio defluctio

partilitcr 4324 26 57
58 26 6426 7113 9 7 10 12 99 3
10024 10218 7.; V. coniungo inspicio intimo
])ercutio radiatione (mimica)
6t>i
83 7 II 13310 134 9 159 1
16021 1656 1691 21515 229i2
251 25 radiis 83 13
perhibeo testimonium 19 20
57 22 65 28 74 18 20 9122 92 16 26
932 5 8 2568 26225 2644 II 78ii
24712 32911 3303 341 12 342 15
34423 3461 34914 16 352 5 355 10
societas;
15 20

/eror II 306 lo
perhibeor
piger V. cursus locus lumen

17;

94i5

principatus temporum

Procyon

sidus

II

302 16

ss.

Mars 42 12
Pyrois
tpyro8is93 29 943 9b3i{v.add.)

quadratus IOO14; r. latus locus mixtura radiatio; quadratum 6^1 5 27 70 2 7128 ss.; dextrum
sinistrum 704 ss. II 39 25
82 14 26 al. primum II 55 23 26; v.

latus; coniungo oppono possideo

radio resisto respicio video

radiatio cursus 205 27 diametrorum

II

114

maiestatis

II

69

15

societatis 72 16 21 2547 II 114i6

stellarum 35 22 36 27 63 26 100 21
108 21 110 20 114 5 15214 161
Pisces signum 4126 et saepis- 25 al. testimonii II 80 15 145 23
sime; domus lovis 435 53 19; Ve- trigoni plena 83 9; aequabilis II
72 20 aequata 11 136 19 28 168 15
neris 44 21 altitudo Veneris 44 14
deiectio Mercurii 44 17; decani 30015 20 30611 35915 aliena2567
eius 45 22; fines 49 1; describun- 10 aliqua49l9 51l4 12331 13024
tur 53 16; subiacent Africo 552i; 13221 1331 13414 1365 161 25 al.
pedes homines tenent 73 7; partes augusta 3813 II 69 15 bona 82
eorum plenae vacuaeque 270 19 ss. 7419 10124 1034 IO611 10723
imrtes eorum masculinae et femi- 111 17 112 24 rtZ. cardinalis 240ii
ninae 273 lo ss.; horoscopantes II 11 27914 clemens II 143 25 con16 24 ss. divisio eorum II 292 29 ss.; iunctal52i4 contrarial05i7 diaquae sidera cum iis oriantur II metra 80 3i 82 16 103 29 199 28 II
312 1 ss.] quid singulae partes 8222 100 15 ss. al. diametra mieorum decernant II 352 18 ss. au- nuta
plena II 169 1 diversa II
stralis II 293 2 356 7 3593 sep- 17218 exagona 80 31 101 24 II
tentrionalis II 356 6, cf. 53 18 II 11316 felix 69 26 fidelis II 167 6
29230 293 2 3 6; v. linum, cf. II fortis 97 29 143 28 146 27 147 10
292 29 ss.
1504 15127 23515 II 34 7 82 18
planeta 1210 35i5 4121 425 20 256 6 16 3OO11 inimica 23422 II
26518 21; invocantuT 386.95.; no- 6814 invida II 114 24 lasciva 74
maior 263 7 maliorna 69 13 251 12
mitm eorum Aegyptiaca 428 ss.
molitio signum

m. INDEX MATHEMATICUS.

379

23518 24811 2512 274 1 II 12025

1211 21510; antiscii 829 benivolarumll 1819 259 le luminis 13i4
II 129 11 malivolarum 11 181 1 potestatis II 1344 stellarum 2555
2571 II 823 9714 21 1067 1226
16910 17525 179 6 22 al; inimicus 257 3 II 18517 malignus II
10122 10929 11723 16316 18921 1344 minaces257i II 6520 169io
240 2.') 254 2 7 Z. optima 51 9 par pleni Lunae II 26024 prosper II
6611 partilis 14430 20024 20321 202 14 radius accedit 102 13 II 79 6
25916 27410 II 6221 217i5 al 9714 12513 20214 21315 216 12
propria 2075 prospera 635 69 26 23317 30415 31517 316 22; i\ mix7325 12212 15419 19013 2544 tura potestas societas splendor
25612 II 302 al. quadrata 8031 temperatio; absconsus adversus
accedo adhaeresco
934 10329 11514 1389 199 28 II separatus
82 17 ss. al. quaecumque 106 4 adorno aspicio confero conmodo
1227 1318 15423 Il920a7. quae- excipio frango inpedio inpingo
libet 10119 12515 al. salutaris II inpugno libero mitto muto obi12416 127 1 133 22 similis 92 lo 14 cio opprimo orno ostendo per1267 23527 23628 ?. sociata80 29 cutio pulso
solida 11413 synodica II 13625
regressus stellarum 12ii
15719 2307 13 25020 trigona II
resisto 5630 *105i6 26 10925
4123 13026 trigonica 80 3i 9229 11210 11 15513 24717 II 19715;
10124 10215 10819 11116 1152 per quadratum vel per diame138 2.) 14125 II 1112 ss. al. vio- trum 127 6
Icns 56 29 violenta 83 7 84 1 vir e s p i c i antiscium 82 16 28 83 9
tiosa 9 2; v. conmixtio decretum coniunctionem 204 29 250 29 II
potestas societas testimonium; 133 18 7. conmixtionem 252 28
contrarius separatus; adorno col- mixturam II 80 15 partem II 284 20
ligo coniungo conpono constringo radiationem II 180 9; coniuncconvenio explico formo fulgeo in- tione 102 28 potestate II 181 28
spicio instruo intueor iungo mi- radiatione 6611 74i9 82i6 839
tigo muto obligo occupo percutio 9214 934 101 18 19 22 et sesccnties
possideo protego pulso respicio ratione 92 24 98 17 1014 15 110 7
socio sustento tcmpero video
II 18514; dc diametro (quadrato,
radio II 326 15; lovem 24725 trigono, exagono) 62 2 13 24 63 27
locum II 303 22 305 25 30822 3137 663 843 IOO18 IIO18 1174 17
15 321 18 329 14 3301 Lunaml39i3
28 al. per diametrum (quadra175 27 25521 partem II 300 13; tum, trigonum, exagonum) 92 14
de trigono (exagono, diametro, 24 10014 11017 11314 11914 21
1316 al. de dextro latere 82 28
qiiadrato) 139 13 247 25
radius lovis 102 13 II 202 u retrogradus 12i8 23620 2377
Lunae 13 21 92 7 103 16 204 3 II 17617 1772 17 1783 2612; v.
245 27 25113 II 796 215 lo Solis cursus
139 513 14116 17919 23017 19
Romanae decanus 267 15
II 9719 malitiosa 247 21 malivola
677 tllO20 maxima 51 13 646
7216 mcdia 235 17 minax 69 13
7010 25126 253 24 259 8 2749 II
3910 65 6 739 8218 2i al. multiplicata 240 18 2i nociva 243 9
nulla 6124 72 21 102 27 121 ii
129 20 153 4 aZ. oportuna 51 7

'

INDICES.

380

3357 5s.;
frons; adiaceo,
Sagitta sidus II 806 5 ss.
Sagittarius signum 4125 et 2913 ss.
Senacher decanus 2674
persaepc; domus lovis 48 5; det;.

cani eius 45 18; fines 48 16; subiacet Aquiloni 55 18; femora hominis tenet 736; partes eius plenae
vacuaeque 26919*5.; partes eius
masculinae et femininae 272 30 ss.
;

horoscopans
eius II 291 13
eo oriantur

13i4S5.; divisio
quae sidera cum

II
5s.

308 17

II

quid

ss.-,

singulae parles eius decernant II

339 21 ss.
Sagon decanus 209 24
Saturnus 67 ii 13 29 73 7 et persaepe; invocatur 38 13; domus
eius 432 4419; exaltatur 449;
deicitur4:4: lo 52 19 dccani^h loss.
fines 47 6 ii 17 ss.:, gaudet per
diem 49 ii; quid per XII loca
decernat 97 15 ss.\ cum Mercurio
167 23 ss.\ cum Luna 2007 5.;
;

dominus geniturae 244 20

ss.
ciim
in cardinibus 214:ie ss.; in
singulis signis II 27 19 ss.; [in
finibus ceterarum stelJarum excidit., cf. II 584 1;
trigonus cum
ceteris stellis II 71 12 55.
qua;

Luna

cf.ll

Senator decanus 2672

Senichut decanus 2693
Senta decanus 2697
Sentacer decarnis 269 13
Sentacher decanus 267 6
Sentinou decanus 269 17
Sepisent decanus 269 5
Septentrio sic?w5 II 313i8

S5.

septentrio(nes) 82 II 291io
septentrionalisv.parsPisces
sfaera barbarica 278i5 II
17425 2841 28814 294i2 359ii
(29412 3152 4

14)

35913;

sitio interpretatio.
216 II 148 21

v.

expo Archimedis

Sic decanus 268 16

sidus Saturni, lovis

sim. passim; stellarum II 68i5; benivolum 207 6 II 182 15 caelestia 233 18

II 784 cosmicum 82 22 ignita II
35917 malignum 2463 II 68 16
13013 malivolum 1418 perenne
II 32 salutare 7 6 II 65 19 103 15
106 7 sapiens 7 8; v. cursus efficacia frigus imitatio initium mixtura numerus ordo princeps se-

dratus II 82 24 ss. diametrus II

100 15 ss. simul II 114 12 ss. tem- cretum testimonium accipio
porum dominus II 190i8ss. v. signum zodiaci 221 12 15 41
20 ss. 52 9 ss. et sescenties; quas
frigus malitia
schema 20322 II 21017; Lunae corporis partes teneant 72 24 S5.
28413 stellaruui II 23524
quae se videant audiantveWi^Z^a
Scorpius reZScorpio signuni 285 2128713; cardinum 241 11
4125 et persaepe; domus Martis geniturae 58 23 horoscopi 58 2
48 7; deiectio Lunae 449; decani 13010 1121 1313 23018 ab horocvis 45 17; fines 48 11; subiacet scopo 58 24 26 59 21 ableptum 72 23
naturam hominis aequinoctiale 52 14 20 263 23 II
Africo 55 21
tenet 786; partes eius plenae va- 14014 157 26 172 20 agreste II
cuaeque 269 9 ss. partes eius mas- 13520 alienum 11925 234i5 2628
culinae et femininae 272 25 ss. ho- II 225 17 22611 252 28 278 26aquoroscopans II 1 2 14 ss. divisio eius sum 5317 109 22 12018 12126
II 2913 ss.; quae sidera cum eo
14314 II 10122 10621 13523 15023
oriantur II 307 19 ss.
quid sin- 259 23 2617 267 24 benivolum
gulae eius partes decernant II 24025 biforme 53 17 154 5 bonum
;

m. INDEX MATHEMATICUS.

381

7322 15419 15510 2416 II 191 18 tas initium inmutatio latus maconsonans ^52i7 constans 143 5 gnitudo mensura mixtuia mores
contortum II 228 2-2 corporale natura numerus ordo ortus po52 16 curvum 119 4 diversa II testas qualitas regio spatium
24615 duplex 53 16 7021 1458 species substantia varietas vires;
205 u 263 24 II 371 114 1 162 29 calco colligo habeo ingredior in16924 1709 18 21 18224 18510 tro occupo orno possideo teneo
2184 al. erraticum 52 16 147 7 transeo
15012 154 5 20514 *228io fecunSirios stelki II 3035
dum 5317 II *1854 *2192123 Sith decamis 268 7
i

'

femininum 4127 42 17 43i4

13

53i6rtZ.

sociatio

9io

ferinumll 102 6 106i5

135 20 228 22 humanum 109 14

12019 12114 142 23 252 22 II 10618
156 7 229 7 25919 humidum 53 16
II 259 29 igneum 121 3i II 259 27
ignitum 52 15 53 12 incurvum 53 18
indomitum 52 17 inpurum 52 17
iaemerinon 532 libidinosum 52 17
maculosum 53 17 malum II 65 16
masculinum 4127 42 17 22 434 6
8 10 13 52 14 al. maternum II 239 18
mobile 53 18 modicae vocis 143 5
mutum o3i8 II 106 1 nuptiale II
13823 13914 6 10 paternum II
23918 pigrum 7223 quadrupes
5215 10917 12125 14316 II 10210
10613 regale 52 15 solidum 70 21
12017 12129 14510 26319 II 1142
13522 15025 18224 18512 252i2
25425 2566 259 26 267 26 solstitiale 52 15 20 squamosum 53 17
1477 15012 1545 20514 II 32422
sterile II 274 19 terrenum 109 20
120 16 II 138 5 15020 27424 terrestre 121 22 143 13 II 259 21 trigonum n 238 3 tropicum 53 2
(-con)9 7021 1458 1477 14824
15012 1515 1545 20514 228io
26321 II 3520 23 946 IIO22 aZ.
tropicum aestivum II 55 21 vacuum 2086 vocale 15528 252 22; v.
anafora antiscium colligo corpus
cursus deiectio deiectus differentia diversitas dorsus facies

forma genua hospitium

infirmi-

73i7 141i5 1528;

157 1
societas stellae IO612 1652
19330 2159 II II821 1614 al
Solis ac Lunae II 97 18 ah stellarum 6326 147i5 14824 150i7
23724 25620 al.; coniunctionis
II 7916
7 26
8113 87 7 163 25
17115 horoscopi 202 20 22 mixturarum II 69 1 partis (-ium) II
II611 14022 14511 1472 1499 21
15210 15313 25 1544 11 24 aJ. potestatis II 116 21 radiationis 7026
7112 29 729ll67l8 18 11817 12212
16915 277 24 radiorum II 12914
testimonii I8O11; societas radiatioque 109i; aequa 71i7 II 2633
aequabilis II 116 21 154 24 158 6
aequalis II 122 12 aequata II
11817 26 140 22 149 9 15210 15313
25 1544 11 156 21 15818 159 24/.
193i9 al
aliqua 6320 I8O11
*cuncta 193 30 diametra II 2612
felix II 67 18 inimica r. genus;
iuncta II 114 8 maxima 621221
7120 nuUa 60 5 63 1 658 7. oportuna 11325 partilis 228 14 II 15523
2446 26114 2629 non parva 6427
prospera II 97 u 129 u tenuis 62 2
trigona II 129 15 trigonica 125 1
II 13223 validissima 7129 vicina
22814 II 2152 violenta 63i4; v.
coniunctio consensus consortium
genus moderatio potestas radiaII

coniunctionis

tio ratio

II

testimonium vinculum

alieuus separatus;

adsocio con-

INDICES.

382

stella 221 26 315 63 et sescenconiungo conmisceo conpono inspicio intueor iungo li- ties; lovis 5*m. 56 28 103 7 117 23
bero tempero
129 21 13313 a/. venerabilis Mersocio coniunctione (-ibus) 6223 curii II 18 5 conditionis suae 200 1
fero

157 7 19819 19925 conparatione

68 3 consortio II 132 19 luminibus
1553 radiatione II 72 1 20 74 u
stellis 198 19; sociatus v. ra-

benivola 56 28
6 al. bona 256 20
clara II 69 u 71 9 284 2 336 24
decernens 34 10
357 1359 11
diatio
diurna 65 26 errans 12 10 35 15
S o 1 2 22 26 3 2 6 15 28 7 25 e^ per- feminina II 182 1 219 12 332 12 15
saepe; de defectu 13 20; invoca- limpida 11328 8 357 24 29 3584 10
tur 386; domus 42 15 44 20; ex- maligna 103 2 malivola 57 6 27
altatur 44 7 52 18; deicitur 448; 63 26 661 6 al. mascula II 182 1
decani 458 ss.\ {fines non hahef); masculina II 219 7 332 12 13 nocgaudet per diem 49 11; trigona turna 65 27 oriens 51 15 regalis
52 19 ostendit patrem 65 10 lumen II 69 16 splendida II 69 10 u 5S.
est 92 3; quid per XII signa de- V. additamentum agitatio auccernat 127 uss.; cum Mercurio toritas augmentum beneficium
16513 55.; cum Luna 203 20 ss.; coniunctio conmixtio conpositio
cum domino geniturae 254 12 ss.; consortium cursus decretum discum Luna in cardinibus 2 7 3 26 5S. positio dissensio dominium error
[in singulis signis et in finHms explicatio favor figura fomes forceterarum stellarum excidit, cf. II ma genus ignis inprobitas in584]; cum ceteris stellis trigonus pugnatio lex lumen malitia mixII 74 6 76 25 7819 80 21 ss.; qua- tura motus natura nomen numedratus 11 84 15 89 u 92 20 97 9ss.; rus ordinatio ordo pars potestas
diametrus II 103 12 107 15 110 2 praesentia praesidium qualitas
11212 55.; simul II II619 12023 radiatio radius ratio regressus
12318 127 3 55.; temporum domi- sidus societas statio substantia
nus II 198 25 55. conceptionalis temperatio testimonium varietas
II 210 u; deiectus II 225 u fla- virtus vis; adplico adsocio ingrans 23 u optimus maximus 38 6 tueor iuugo socio
II 3 5 oriens 50i7; v. anafora arMercurius 42 u
Stilbon
dor coniunctio locus lumen nuStyx II 30619 20
men orbis radius vicinitas; formo Suo decanus 267 11
Solanus ventus 55 19
synafa aporroica 2774
solidus V. locus radiatio sisyuodicus 5013 1386;v.Luna;
;

augustae 11 69
57 26 65 28 662

11

gnum

copulatio radiatio;

solstitialis v. signum
Sothis decanus 2685
Spica stella II 305 10 55. 330 11
13 16

stadium

II

2947

statio fll 9526 25222 27623;

stellarum 12iii9; secunda II
52 28; V. tempus; facio solvo

255

synodice

II

20

synodus

235i3

II

2518 26423

Taurus signum 4124 et persaepe; domus Veneris 439 {Lunae

44 21); altitudo Lunae 448; decani eius 459; fines 47 7; suhiacet Austro 55 19; cervicem hominis

INDEX MATHEMATICUS.

ni.

plenae vacuaeque 267 7 ss. partes eius masculinae et femininae 272 5 ss.
divisio
horoscopans II 5 19 ss.
eius II 288 3 S5.; quae sidera cum
eo oriantur II 299ii ss.; qiiid
singulae eius partes decernant II
31913 ss.
V. facies labrum pes
ungula, cf. II 288 3 ss.
Tepibui decanus 27025
Tepis decanus 26724 270 18
Tepisen decanus 269 15
temporalis II 28i5 20618 24
23410 12 15 23718
thea 5919
theas 5922
thema 7525 mundi 91 ii
Themeso decanus 2705
theos 5919 25
Thesogar decanus 267 20
Thiumis decanus 2689
Thumis decanus 268 23
Tophicus decanus 268 25
tenet 733; partes eius
;

transitus

v.

trigonicus

facio
v. radiatio

so-

cietas

44 21;
fines

v.

mixtura radiatio

6014

Uiu decanus

27027

53

108 7;

V. Luna; coniunctio
coniungo subiaceo
Venus stella Gic 74 820 et per-

23

tlatus;

saepe; invocatur 8821; Aegyptiis Fosforos 42 13;

domus 439

= libido

Venus

v.

frigidus lan-

guidus
Ver decanus 267 22

vespertinae

stellae

50

ss.

5119 ss.; 9311 IOI2 13514 15026

15627 1589 15929 1616 13 162

al;

V.

ortus
121

video8028
285 20

ss.;

12 259i7aZ.; 782
coniunctionem236i4

221 16 Lunam quadratam II

205 27; radiationell 1342 ratione
U 21410; de trigono (quadrato
diametro exagono) 62 24 63 15
647 20 29 8215 22 8312 16 18 99 10
15411 al. per trigonum (diametrum quadratum) 62 14 98 16 127
11 al.

Virgo signum 41 24 ei persaepe;

domus Mercurii 43 12 4421; deiectio Veneris 44 15 altitudo Mer;

44 16
decani eius 45 14
fines 48 1; subiacet Austro 55 18;
ventrem hominis tenet 735; partes
eius plenae vacuaeque 268 19 ss.
partes eius masculinae et femininae 272 19 ss.; horoscopans II
9 25 ss.
divisio eius II 290 5 ss.
curii

V e n t i quae signa regant 55 uss.;

24:9 isss.-,

decernit

II

tropicus V. pars signum

tyc h e
agathe 59 19 26 cace

per Xllsigna
cum Luna 204

261 16 ss.; cum

Lu7ia in cardinihus 2769 ss. \in
singulis signis et in ftnibus ceterarum stellarum excidit , cf. II
58 4] ; trigona cum ceteris stellis II
74i8 77 6 79 11 817 ss.; quadrata
II 8518 90 7 9325 98 1 ss.
diameim II 1045 108 1 11015 112 22 ss.;
simul II 118 3 121 10 1243 1274
129 21 ss.; temporum domina II
201 4 ss.; deficiens 49 16 veniens
II 139 20; V. coniunctio numen

5219 5320 69114S5. 7118 5S. II

14918 27; dextrum
sinistrum
69 6 18S5. 260 24 II 44 28 8214;
orthogonum II 229 24 26 secundum II 57 22; v. latus radiatio;
radio respicio transeo video

aZ.;

qiiid

142 16;

domina geniturae

actus

II

societas;

5321

trigonum 53 20; ostendit

2;

decernat
I 55.;

14

decani 45 9 ss.;
15;
9 16 ss.; Lunae contra-

uxorcm 65 10;

trigonum

signum

474

ria 50

44

44

deicitur

13

trigonus

exaltatur

383

INDICES.

384

zodiacus circulus 265 8 II 287 5

quae sidera cum ea oriantur II
304 19 ss. quid singulae eius par- 29424 orbis4l20; ZJ.mensurapostes decernant II 3298 S5.
sideo
zona220 3425 29 3519 23 25 364
Vulpes sidus II 3399 12
;

58

ypogeon

18

37 7; glaciales 36 1 ignea35
adiaceo.

595

IV.

INDEX VERBORUM.

a(b) saepissime; post comparat.

363 12312
abactor pecorum II 150 23
abante 6921 709 19 II 184 12

164 7 20711

7; v.

II

abditus v. locus res

aberro ab ordine 159ii
abiectuB 1312.5 21126;
mina

v.

fe-

abundo

1423 bonis 23627

in facultate 2309;
abundantissime 41 17
ac in lihris I~III invenitur:
nusquam ante vocales; ante b 4
locis, ante d 21 locis, t 14, g 1,
divitiis

0,

106

II

17

I 16,
11, s 27,

{cons.) 8,

p 25, ({0,1

24, n 6,
i8, v 13

alienas II 341 21

locis; ante c 257 18

2146 218 20
accedo 14i7 29i3 85i6 8833
11(589) 6312 111 16 creditasl796 2474 aZ.; ad angustias II 2926 ad
206 22 depositas IIIII16
conmoda II 63 11 ad consortium
aborto 146 18 filios II 174 7
II 14117 (ad) discrimen (-mina)
abortus II 257i3
2238 II 1312 17 6 38 18 202 5 ad
exitium II 145 14 ad facinus II
abruptus v. sententia
abscisus 15021 virilia II 356 6; 340 28 3457 ad felicitatem 6822

abnego

res

conmendatas

V.

1796

ad

gallus

ab8condol45 Il360i9
litiam et facinus II 20i.

sconditus

v.

2i

ab-

sus 9821 16413

aegritudo ars dolor facultas

humilitas inpuritas litterae locus pars religio res scriptura va-

absconsor
158

16

ut 21

cf.

ind.

II

III

auri et divitiarum

pecuniarum 167

absum

25

226 11 274 26;

abest

11

absurdum

II

444 ad imitationem85i2 118 15

abson- ad impetum II 25 26 ad limen II

2112 1123419; 207 4 ad numen deorum 241 22

litterae.

V.

litudo vitium;

flagitia II 21 20 ad omnia gefelicitatis 265 24 ad gradum

ma- nera

est 336

abundantia humorum

163ii

necessariorum II 5 17 nigri fellis

II 348 scelerum '2828; v. copiosus reddo

ad potentiam 265 26 radiis 127 22

ad radios 235 19 ad secreta 91 5
2715 II 147 25 2942 ad similitudinem II 46 7 ad virus II 25 19
6322;

V.

radius

accendo malitiam
acceptus 2187

248 19

accessio 23 14
accessus 87 9; v. facilis
accido 1319 II85
accipio 1469 II 194 aZ.; absol.

25315;

annonas 143 11 augII 1739 car-

menta 14122 1827

IV.

INDEX VERBORUM.

385

dineml26i9 cognomen2029 con- cumulus decretum delatio

iunctionem Lunae 123 26 151 lo
II 228 3
decennium 75 lo dies
7625 77 3 12 disciplinam II 294 12
dominatum 253 29
dominium
25024 fructus II 47 23 53 21 hospitium II 11413 115i II620 1184
119 13 imaginem 256 19 incrementa 1899 initium (-ia) 61 19 27
6217 26 649 754 7621 18226 II
5426 142 6 insignia II 525 iugum
II 153 23 libros II 360 10 Lunam
1278 menses 763 7 7 12 nomen
5014 726 262 23 ordinem 22025 II
li3 partes (-em) 19621 II 14030
187 23 patrocinium II 360 14 pondus 37i3 potestatem 544 5620 26
94 23 27715 II 3 27 49 27 processus 181 16 scientiam856 sidus II
140 10 spatium II 30 12 tempus
7712 952 II 19123 28 192 7 15
206 11 uxorem 14422 vitium
II 15518 vulnera 115 15 11629

detri-

mentum

discrimen dissensio dolor exitium frigus inconmodum

incursio iurgium labes

mors ne-

cessitas nex odium pondus profusio tempestas tormentum vali-

tudo vitium vulnus

acervus hostium

II

173i9;

v.

perficio

acies 813 II 306 12; luminum

25522 oculorum4i9 164 249 372
12723 II 15627 28123; ardens II
31421; minax mucronis 19 21; v.
debilito dedecoro deperdo in-

pugno patefacio perverto

acquiro
93

II

128; facultatem

patrimonium

139
32126

II

lum divitiarum II
acta publica 164i8;
actiones redivivae
repentinae, 11 16 12;

v.

II

cumu-

v.

falso

II

192

17

erigo

actor 17018 17110 22529

villarum 168 19

II

264;

accuratus v. vestis
actus sescenties\ circa aquam
accusatio 688 II818 120io 985 1845 2224 de (ex) ferro 12025
1588 252 28 259 21 II 3924 5524; 220 16 ex igne 220 16 litterarum
acerbae II 89 12 95 14 falsae 21 2 218 31 meretricis 150 8 ex me1805 II 52 22 frequentes et ma- tallo 22O16 negotiorum 181 11 II
gnae II 1745 maximae 177 26 mi- 4923 pecuniarum 206 17 princinax U 26213 variae II 64 1; v. pis 1608 ratiouum 163 14 regum
discrimen exitus invidia locus 173 2 rerum creditarum 27623
periculum; concipio damno de- uxoris 186 1 virorum 149 21 vitae
cerno infero inplico opprimo pul- 32 21; aquatici 9823 aquosi 1638
so subeo
21414 n 2424 boni 106 14 156 12
accusator 104 14 9832; pu- II 1528 374 636 clari 1223 II
blici ac maligni II 166 23
34 26 crebri II 200 21 difficiles II
accuso 16814 169 30 1804 248i6 57 20 diversi95i3 fdulces 14325
25622 II 260 24; publice 2533
errantes 958 felices II 49 22 feracer 5i8; v. potestas
rati 1768 gloriosi II 11 20 3426
acerbitas animadversionis honesti II 55 18 humidi 214i4
25 11 gravis doloris 1017 214 22 humiles 193 31 igniti 1768 inmalitiae II 1 9 27 malorum 38 27 va- felices II 27 21 inglorii 1917 inlitudinis 2429 1392 vitii II 48; r. iusti 17820 inliciti Il59i4 laboconficio debilito mitigo possessus riosi 1618 173iO 17429 1845 2287
acerbus v. calamitas captivi- 263 2 II 47 1 356 1 libidinosi 221 19
tas casus contiuuatio cruciatus magni 161 19 174i2 20413 2187
FiRMicus, edd.

KroU, Skutach

et

Ziegler.

II.

25

INDICES.

386
246 14 261

21

1145 27 48 11 266?

ad

maj

ximill453 97i5 11421 196 10 mali

10615 166 27 1793 II 153 2721 malitiosilllii mariiiill296i miseri
6827 1913 muliebres 22926 multiplices 176 s 2213 nefarii 8827
1793 nobile8l82i3 II8819 omnes
1815 6415 9813 1005 11626 I2O1
12421 13110 1321 13620 15720 163
6 13 al. periculosi 19331 perspicui
18718 pigri 164 1 populares 17429
pristini 1 16 prosperi 22 12 156 12
256 22 II 15 3 245 77 20 publici
1073 1223 13326 I8O1 18529
220 9 II 5 1 64 8819 8911 regii
TI 89 11 secreti II 59 14
serviles
1845 2I82 23226 sordidi I6627
subiecti 2632 tardi 17428 temerarii II 107 14 turpes 21020 varii
14111 2213 22915 232 27 II 1928
venerei 144 15 viriles 1544; v. cer-

tamen custos genus locus officium praepositus principatus varietas; facilis malitiosus

medio-

cris necessarius

perspicuus piger
tardus; adpeto ago confero coniungo conmitto conpleo constituo
converto credo decerno dedo destino dispono dissipo divido do
excido exequor falso frango guberno habeo honoro imitor inhaeresco inmoror inpedio inplico

inpugno insequor instituo muto

occupo opprimo perficio perseperverto praesto proficio
publico separo vario
aculeus Scorpii II 291 10 venenorum II 345 9 argumentorum
10 10 syllogismorum 9i0; v. mi;

tigo sopio

acumen

103

20; V.

titiam II 203

acutus
II

1026

genio

618 25 3720 158 2 182 3

1215 23 2115 17 803; in-

II 7 11;

gatio spiritus

v.

caput investi-

et lae-

22

addico conplexibus
cultum

II

II 94 12 ad
ad custodias

30512

233 27 desiderio virginitatem II

13912 in ludum II 306 19 oneri
22311 potestati pudorem II 1454

addisco

13

18

breviter 71 3
stellarum

additamentum

II

186

addo

612 9i7 II 1909 204i9

283 24; 238 25 239 7; ad numerum 237 2 II 17612 25 1779 27
225 7 numeros ad cursus 23524
adduco 1030 193 II 84io; ad
consortium 221 13 ad iniuriam
20512 ad matrimonium II 17122
ad rem publicam 13126
adeo concubitus II 138 16 honores 20 16 pericula 115 28
adfecto aliquid II 331 30 ad
aliquid 1572 2307 23227 2333
:II 3i 2316 2420
adfectus amicorum II 108 c
coniugum II 98 24 filiorum 107 15
254 26 II 56 6 mulierum 242 24 250
11 parentum 2046 uxoris 10123
1337 18421 25426 II 14i2 566
1318 virorum239i5 250 11 II 22 3;
amicitiae II 1299 amorum II 17 19
tori coniugalis *II 201 11
circa
aliquem 239 15 24224 245 1 248 10
126519 111719 8I14; alienus245i
amicus II 333 15 blandus II 17 19
bonus 24810 250 11 II 544 9824
carus 11419 coniugales 145 18 217
25 227 7 II 1414 23 6 4010 tidus II
38i 8117 869 1086 1461 24127
firmus II 108 23 fraternus II 1098
fucatug 11 296 22 gratus II 14 14
incorniptus 11 86 9 integer 11 28 20
4010 maternus II 81 14 nuptialis
II 755
paternus 255 20 pronus

237

'

'

Siculorum 72 cordis
obtundo

summus ultimus

adamo 14827
adconmodo conmoda

vero

sescenties; v. arbitrium po-

stremus

'

IV.

25519
*247i

INDEX VERBORUM.

14 18 98 24.teiier
verus 11 310 18;
V. alienus aversus; alieno copulo
decemo diiigo dissocio execror
exhibeo obligo relevo separo
adfero 5i4 II 605; casum II
19816 caecitatem II 150 u discri-

pums

II

'

II

17712

387

adipiscor nuptias 1512

aditus incorruptus II 162 1

adiungo II 67 22 9722 2403

27817; societates II 115 11; adiunctus ad facinus II 3486
adiutor 22723
adiuvo

II

4O21; genituram

men 259 27

II

Il99i5 1028 IOG1524 33 12 stellam II 177 14 301 12 testi1738 morsus II 135 21 mortem monio II 301 12
II 23412 onus II 11218 periculum
adlegatio lli 2222 3l2
II 110 10
157 5 solacium II 621
administratio I9 81i7 15827
vitium II 15617
180 1 19010 II 49 5; potestatis
adficio damnis II 98 16 discri- 12813 negotiorumn92i8; magna
minibus 25820 II 47 2
117 26 17412 II 50 10 maxima II
adfinis 15926 176i6i7 221i3 76 22 796 mala 14431 potens II
27618 n 5u 629 15 7 38 12 46 22 49 26 potentissima II 78 13 pri47 27 52 21 638 92 5 122 13 239 13 16 vata 144 31 publica 1165 14431;
34016; V. conscriptio hereditas V. cura genus licentia meritum
mors; primus; coeo iugulo iungo officium potestas; alienus vacuus; conmitto cotisequor deprotego
adfinitas II 363; v. consor- cerno depono
tium
administrator 1282029 1299
adfluens r. divitiae felicitas 15 1408 20 17630 18926 19317 tl
substantia; dives
6224; provinciamm vel civitatum
a d f 1 u e n t i a divitiarum II 141 13 190 8; consularis 108 28 fortis
160 11 magnifica divitiarum II temperatus efficax 1 35 1 magnus
24 3 48 2 sermonis 15 20 229 21 1908 maximus 106 5 117 20 175 11
2523 II 335 2 34316 35427 nobi- potens (-tissimus) 1294 15726
lis sermonis II 24 16 verbosa ser18922
monis II 303 11 magna II 160 11;
administro rem publicam
V. facilitas; copiosus inflatus or1156
admirabilis 94i2 16221; adnatus; confero
adgredior 32i 2325 23227; mirabilia 2 15
laborem 44 opus 57 881330
admiratio v. dignus laudo
adhaereo conversationibus II suspicio
2825 in lateribus II 295 1
admiror 10i3
adhaeresco delectationibus II admitto 755 II 193 26; crimen
304 24 lateribus II 215 5 radiis II 1399 facinus 178 11; v. officium
II 21511
admixtio II 3049; aquae 945
adhibeo testimonium II 31523 aliena 3427
adhuc 2O19 2215 242 11 li7 admoneo II 674 132i2
1028 17422
admonitioi?. conveuio
adiaceo mari aut fluviis aut adnecto 19727; crimen 25229
staguis 102 24 Scorpio II 3398 aninium fragilitati II 281 14
zonae 35 23 36 1
adnuo consensu II 168 24
adimo lumen II 34
adolescentia II 32721
!

25*

INDICES.

388
adolesco 25 17; adultus
ino

?;.

ser-

tempus

adoptio II 51io
adopto 1069 17117 201i3 214
10

11

17024 2383
1213
II

adorno

7;

filium 99i3

adscribo 7i3i8 246 279 36 14

adsequor
38

284

2;

disciplinam

crinibus 24624 infulis

radiisII823 splendoribus
1124 24 14 34 21; coniunctionibus 235 1 conversationibus 246 28
explicationibus II 69 ii investigationibus II 89 promotionibus
149 5 radiatione 108 21 II 62 23
testimoniis57 27 2118 247 15 252 22
263 30 II 39 5 205 3 292 7 317 7
II 5 11

2085

adprehendo felicitatem
adprime 11 296i3
40i7

41io

II

36i8
199 16

II

difficultates

1094

adsessor iudicum II817

adsiduitas aemorroica

vali-

tudinis 1885 {cf. add.) pertinax

210 10; V. debilito perpetuo
adsiduus 223 1123 Sldal.; v.
agitatio amissio augmentum calamitas casus coniunctio conmodum conmutatio contentio continuatio contractio conversatio cuadpareo 138
piditas damnum deiectio dolor
adpello (-are) 4526 532 6O10 14 error exactio fatigatio felicitas
nomine 58 17 frigus iactura inconmodum inGI23 6219 29 i.
crementum incursio infamia in6519 sermonibus II 108 8
adpeto725 11323 13129; actus lecebrae insidiae interceptio in1544 16119 18314 magna 246 13 terpellatio investigatio invidia
morbum II 300 7 multa II 3 2 res labor laceratio languor lectio
bonasIl8 3; insidiis II2126 313 2; legatio lusus macies mercatio
accuso 17714 17 204i7ll 3823
monitio mors navigatio obseradpingo speciem coloris 2317 vatio oftensa officium onus opus
adplico 4525 II 306 23; ani- peregrinatio profectio promotio
alicui vel ad al. II 283 1 ratio rumor sollicitudo suft^usio
303 7 artibus233i3 me coniunc- tormentum tremor tumor varietioni 2044 me disputationibus tas viduitas vigiliae vitium vul19610 iudiciis 1805 laboribus II nus; adsidue I76i6 20920 2227
17 23 morti3229 occupationibus 2454 25516 18 II 11 10 17 3 3125
mihi praesidia II 32 13 3610 115 26
II 34 19
mihi stellam II 218 7 18 22 25021
adsigno 36 10 1004; augmenta

II

-3

mum

me

stellae

2008 201

202 2 2345

II

19511 locum 59

II

2952 orna-

adplicatus cul- tum II 82 2 tempus II 19827

adsisto II 1766
turis II 3364 dis II 36 19 muneribu8ll8i2 officiisll 177io305ii
adsocio me vel mihi 7l8 92i3
25220

II

5226;

34612 organis II 23 23 tabellis et 2121 aZ. II 8610; alicui 92 19 II

ad aliquid II 7 7 11 amicitiis II 90 12 121 14 serII 34615;
75 11 ad discrimen 266 2 ad fa- vis II 10418 stellae 212 1 procinus II 12620 29918 342 20 ad vincias II 328 12 ad coniunctiostudium II 302 1 9 303 7 ad vi- neni II 1546 ad consortiura II
tium II 15917 320 1 3449; circa 127 12 174 15 conversatione II 77 11
adulteria II 26 2.(-itus II 23 23)
societate 11 67 19
adpono crines II 29922 uomen adspiro ad II 294i6
II 2958; fadpositus II 351 10
adstringro amicitiis II 6 22
studiis

IV.
servitio

104

INDEX VERBORUM.

iura

20

252 24 1133811 35427; optimus

34314 sapiens II 33827

vinculis

25217

II

adtempto II 3324
adtendo 2408 fll

adytum22 26; Aegyptium II 3 15

aedes publicaell 3O821

2(>o9

adtento imperium II 337 15

adtero conversatione 986
adtestor Il306u 31022 31326
329

34212 35120

adtingo
22

23

389

II

25

[7225]

II

6422

17

2156

II 1246
137 21 24820; r.
artificium maritus mulier pecunia uxor vir

niarum

II

II

345io; pecu-

v.

pecunia
sermo

260 12

adulteratus
adulterinus

v.

adulterium
14118; latens
cupiditaa reus

II
;

sacrae
fabricator; credo

fantiae

adulter 820 8223 8324 14430^

adulterator

r.

100 12 2466 259 24 IIll9aZ.; elediuturna II 172 21 absconsa n 23319 calida et ignita
13418 famosa * 216 28 frigida II
206 12 gravis988 998 13325 1427
II 854 19816
humoribus conparata 207 2 latenslll064 233 19
longa 133 25 176 25 209 18 210 1
II 172 21 magna 176 25 II 29i7
maxima 104 22 1255 209 18 II
4812 20417 perpetua 139 1 142 11
sacra II 1666 subpurata II 259 31
vitiosa II 107 1 253 29; v. calamitas casus continuatio discrimen
exitium inconmodum incursio
labor medela tormentum vitium;
concito decerno fatigo indico

2714 rationem 783

adtritus, a, um 13ii
adtritus (dentium) II 303
lapidum 12 3; v. exacuo

8;

aedituus II 32523
aeger II 1972
aegritudo 23 15 464 656 7622

4610; partem (leviter)

adtribuo

72

149io II 94ii
94 15; v. crimen

cognitus adplico
;

conmaculo conmitto conpleo de- inplico intereo libero opprimo

patior quasso quatio sano sopio
aemorroicus 100 29 101 3 216 29
adolesco
adumbro 1326
II 25310 261 20; v. adsiduitas valiaduro ardore II821
tudo
adustio ardoris 35 1 (ignita) aemulus 1358
cauteriorum 120 2 209 26 ignis
aequabilis v. copulatio cupiditas moderatio potestas radiatio
sempitema 35 24
adveho merces II 33322 334 19 ratio societas testimonium

sidero exerceo perpetro

adultus

navibus

II

V.

334 19

adventus 114i5 1236; malorum 97 26 inmaturus morti8 2586

adversans v. homo
adversarius 1358 II 614 13 6 15

aequabilitas

v.

moderatio

ratio

2211 12; maximus II 31 18; v. inprobitas locus turba; terribilis;

decerno insequor opprimo
adversus II 129i7; radiis II
129x1
advocatio 159i3
advocatus 13621 15527 16726'

aequalis 2485 24927; v. moderatio pars societas; subiaceo;

aequaliter 534

aequitas

v.

moderatio

mo-

destia officium

aequo

812;

aequatus

v.

con-

paratio mixtura moderatio pars

potestas radiatio ratio societas
aequus v. pars potestas similitudo societas; cupidus

INDICES.

390
aer 90 u;

v.

aerarium

moderatio
II

populi

30821;

v.

agitatio 1227; cur8usl6i7stellarum 188 20 22; adsidua 1425

certa ac definita 35 16 crebra II
30314 divina 18 6 ignita ac sempiterna 178 91 1 inmutabilis II

credo

aerarius 1818 228i5

aerius v. daemon

acrumna v. calamitas
aerumnosus 113i5

2954 mobilisIl2 6 obliqua4l22

perennis 16 17 188 sempiterna

1119 tarda 1222 1422 38 15 velox
faes 22919 {cf. add.)
aestas 538
19826; V. palpito sustento volvo
aestivus v. signum
agitator II 312 I6
aestuo amoribus 15328 cupi- agitatus erroribus II 31426;
II 350 19 V. cursus
ditatibus 160 1 6 205
desideriis 16925 fatigationibus
agnosco II32 12i4 13i3 18i7
132 26
25 24 II 26 21 9415 2944
aestus 1217; animi 11126 115
ago 229 15022 1824; in ex19 1621 17724 doloris *11929; v. ilium 1309; actus II 48 11 artes
9488 multa II 344 18 negotia
fervor; decerno
aetas 133 6 187 5 aZ.; senectutis 230 22 nihil 4 10 161 7 176 11 1853
100 28 temporis 225 13 vitae 155 ii
agrestis v. conversatio locus
aliena 263 crescens 1115 defi- pecus signum studium tempus
ciens 20 14 inmatura II 3488 maagricola II 279i8 319i9; hoxima 15511 media 7421 11136? nestus 102 23 idoneus II 117 18
17412 30414 31716 novissima
aiunt 37 7io
20817 posterior 20814 II 32127
albus V. macula varietas
327 22 prima 99 9 111 20 112 12
aleator II 3334
11428 13015 14326 1455 15115 16
ales V. morsus; conpono; gen.
166 32 192 22 19324 31 aZ. proce- plur. alituum II 3059
dens 19223 *Il359i provecta II
alibi 34i8
330 18 33316 338 2, v. maritus
alienatio v. inconmodum
alieno animos ab adfectu II
uxor; pubescens 25 15 32 20 puerilis 263 tenera II 162 8 f varia 13110
a domo 115 10 a gencre
II 53 10 (y. add.) vergens 3225; v.
23219 a parentibus 115io 21228
annus cursus gradus gratia pro- 23119 II 22121 a patre II 235 is
cessus senium spatium tempus a suis 213 7
vestibulum vestigium
decerno
alienus 53i 12i6 3i 2225 877
infarao largior
al.'^ ab adfectu 184 22 ab admiaeternus v. iurgium
nistrationibus II 92 18 ab amoaevum 35 13; per omne aevum ribus II 30 19 a genere 153 19 ab
II 355 28
incursu paupertatis 130 17 a litaff ... V. adf
teris 233 25 ab officio II 83 21 ab
ager II 72 6; v. cultor cultura scientia 156 25; circa adfectus II
delirus 138i 14; v. adcultus; colo decerno possideo
14i2;
fectus admixtio aetas angustiae
agilis II 12i6 176
agilitas cursus II 30921; v. casus concubitus conplexus crii)

nis delectatio facultas filius gra-

felicitas; perspicuus

agg

V.

adg

tia

homo humanitas imperium

IV.

INDEX VERBORUM.

infortunium iurgium iua labor

35014;

magisterium ma-

caritas

largitio libido

numissio matrimonium miaericordia mors mulier necessitas

391

II 34618; v. ars
conversatio gratia ve-

populo

nustas vinculum

amarus II 25i3; v. sermo

amator 186 15 2155 24920; aropus patrimonium pecunia potestas praesidium procuratio res morum 18027 181 13 22820 athlesoboles sponsa substantia tuitio tarum 216 15 ferarum 109 18 iuutilitas verbum vita vitium vo- mentorum 106 27 mulierum 1513
luptas inhaereo alienum est 5 6 169 26 1867 22222 munditiarum
aliraenta vitae 103 13 192 12 24618 musicaell27i musicorum
114-20 1420 15 22 17 26 4117 14318; II 22 24 navium 2I615 palaestrae
cottidiana II 82 misera II 143 18 (-arum) 179 26 180 25 181 13 228 20
nutricia 194? II 297i6; v. de- pecorum 143 18 puerorum 149 17
posco inmulgeo posco praesto 1513 153 6 16017 II 159 22 26
24210 12 25 2434 9 15 vinearum II
quaero sublevo subpedito
aliquando 203 1892 II 92i; 3045 virginum 160 17; passivus
in sententia negativa 628 7 2 78 19 II 241 30
8711 8823 II 34 1 3719 1003
ambages obscuritatis 264 18
aliqui, a, od v. pars radiatio II 1 7 229 27; V. involvo
;

ratio societas; in sententia negativa 2621 288 6320 68 u 889

12331 al.
aliquis, id 3i2 IO29 al.; in
sententia negativa 10 22 16 23 31 8
4012 77 22 862 4 12 13 87i 881
93 23aZ.; pro aliqui 1623 8612;

muneris 111 25 aliquid

magnum 104 11
alius sescenties\ alius
aliua
aliquid

=alienu8

ambio

30ii

ambitio
2346

II

2406

3006
1548

9630

ae

ambo,

2413

II

71 19

190i3
73 17

74 719 75 8 21 a?.; ambobusll210i8

25021 28914

ambulo

molliter II 3005

amentia
2274

II

furoris

(paricidalis)

3386

amicitia

II

51i7;

iudicum

II

33130 multorum II 90 11 potennecessarius nullus unus; iungo tium II 1514 5026 regum II 33522
sustento; aliter 96? 197 11 2576 345 24 virorum II 622 49 24 12114;
26013 II 1826 195 1742i 2355 5 fida n 1299 33522 fidelis 117 21
*
31511
151 18 II 6 22 121 14 325 20 magna
all ... V. adl
II 1959 pura II 1299; v. adfecalter 136 I611 11 19i2 3623 tus consortium fides fomentum
46 20aZ.; v. unus
gratia inconmodum ius meritum
altitudo terrenal326; cf. ind. necessitudo praesidium vincuIII
lum; adsocio adstringo copulo
altuB 2647; v. disputatio feli- exhibeo iungo sortior
citas gradus labor locus puteus
amicus 36 12 61 28 238 13 II 12 25
cado deicio feror 14i7a/.
taciturnitas
ducum 115614 impelevo praecipito proicio
ratorum 142 19 143 7 iudicum 11
alveus 29 II 3044
316 10 potentium 142 19 II 52 10
amabilis 133io 221i 24920 5614 5715 regum II 316 10 324 15
2624 II 1421 24 14 57 9 242 1338 16 3252 33117 34315 344 13 3463 17

sescenties;

II

12 21 22;

v.

INDICES.

392

347 7 35015 35711 magnorum cipio coniungo copulo decerno

virorum 1453; fidiis II 16 26 ho- exaestuo exhibeo indico inhaenestus 87 8 potens 11 53i9; v. ad- resco inplico largior persequor
fectus gratia locus praesidium persevero praevenio servo
amoveo 145i3 1804
secretum substantia uxor; amo
amplector lli4 fll 29828
coniungo diligo sublevo
amissio II 43 lo; filiorum II amplexus incesti 233 8; v.
12 26 parentum aut fratrum II delecto
33 12 patrimonii 102 31 124 22
amplus V. numerus ordo se25923 II 29 24; adsiduae II 27 26; natus; hoc amplius Il73io 89 ii
decerno fatigo 236 20
V. infortunium;
amitto 514 104i5 *23228 II amputo cervicesgladion336 27
2627 manus 11 158 7
16915 25122 naturamll 145 18 partem coq^oris 127 9 138i8 (202i4)
2204 27519 II 25117 2529 pedem
1356 maritum II 6ii patrimo- n 16915 25122 virilia 136 lo vinium 1008 17827 II 84 53 27 tia II 2815
an in initio sententiae interpriora omnia II 17 27 regnum
12413 substantiam 18015 uxorem rogativae 1523 8028 23929 240 ii
1113 11426 II 6 10 vitam 124 13; 24128 II 2803; in II. membro
laceratione II 32 27
interrogationis nulla praecedente
amnis 2io
particuJa 14:8 &6 21 211 19 SLnyero
amo II 3008 9 331 18 3599; ami- in III. membro interrogationis
an
an
cos 24619 campos II 3044 fratres 107 57 27 66 19 257 11
5726 661921 1948 25710 7.; v.
25215; amatus v. filius
amoenus 1447 182i4; v. de- utrum
ancilla 15128 1522 1844 21726
lectatio mors solum voluptas
amor 109 15 239 15; iuvenis II II 12711 13611 15412 17119 3487;
14120 mulierum 20421 II 98 lo V. mater mulier
33817 puerorum 144 16 II 125 12
angor v. decerno
regum II 152 18 uxorum 233 7 II angues pestiferi II 309 13; v.
7711 9823; libidinum II 344 3 mitigo
necessitudinis 11 59 26; a populo
angustia(e) 1217 1574 113915
12429 circaaliquem II 77119823; 4114 16 25 465 5121 56 20 5720;
erraticus 11 63 5 fidus II 59 26 77 ii confessionis 21 15 egestatis 2413
12916 15218 incestus 153 17 28 II 10318 19520 mendicitatis 11
incorruptus II 9823 infamis II 29 25 necessariorum 2309 neces633 integer 25420 praeposterus sitatis II 80 2 101 13 partus II
II 24217
2971 3443 pravus II 21022 patrimonii 2244 pauper14123 turpis 152 2; v. adfectus tatis 20710 II 29 25 2004 2012
ardor copulatio cupiditas gratia praesidiorum II 305 18 sermonis
incendium inlecebrae instinctus Latini 196 29 uteri II 167 18 viiudicium necessitudo studium scerum 32 16 vitae 2244 II 29 14
tormentum vitium voluptas alie- 973; alienae II 34i2 domesticae
nus; aestuo capio celo colo con- II 44 13 innumerae II 36 21 mi15 20 20 35 14 51 18
536; auctoritatem 266 ii facultatem 11 61 9 fidem II 1759 filios
11426 II 611 115 734 imperium
5 22

22

12

8 9

linguam

'

INDEX VERBORUM.

IV.

393

confidenconanimositas 22 I6
c. accedo
deprimo dotero tiae 247 elata iactantiae 626 liindico infero libero mitigo pa- bidinis II 3052 mentis 16 28 88 15

serae

stituo

101 13
decerno

II

tior relaxo relevo

levo sustento turbo

angustus

v.

rumpo sub-

II

meatus

coqjus

oratio spatium

anhelo 28

II

add.)
anima 275 33i7 II 36i8 20;
cf. II 30622SS.; fugiens 32 19 inmortalis II 3 8 securae quiescentium 8 23; v. ascensus descensus
inmortalitas substantia vita; divido erogo excito excludo possideo

tia severitas;
conficio damno
libero percutio pereo plecto prosterno punio subiugo
25;

po-

testas sententia substantia

animal

90

91

15

II

106

14;

quadrupes 216 16 II 308 14 regis

14318; r. impetus praepositus;
conpono prosequor

animan8

tae 1720

II

96 31
37;

333; cunccorpus genus;

9 15

v.

conpono

animo corpus 19816; animatns

1619 1714 22

prona

10

303 20 305 2 secura 88 15 II 31 1 9

247) studiosa II 307 9 stulta

116 14 degener 269

281 15 desiderans II
1 18 desperatus II 208 12 diff"usus
197 22 divinu8l630 21 17 27 II 3420
effrenatus II 3036 errans 7 27 II

65

23

19

28 22 fortunae 2426 iudicantis 164 23 216 10 II 136 2

26013 iudicis 226 18 II 169 3 262 u
18 mortis 169 21 praecepti 26 19
sententiae 178 18 II 99 22 nefanda
2619 paterna II23613 popularis
II 939 19
privata 30 1 propria
1913 publica 227 21 248 18 275 27
II 9317 1129 124 2t 150 29 29819
3057 308 1 309 9 31027 31525 327 9
3469 severa 819 *178i8 216 10
22618 22720 II 595 1693 1722
26013 26214 18 26829; i\ acerbitas discrimen officium sentenferitatis

9 3 21 4; r. licentia

146
283

plebis II 2978 populi levis 2064

II 94 15 3025
proditoris sim. 10
uxoris II 1319 200 12 13; bilingues 7 5 caelestis 17 3 circumfuSU8 197 27 concitatus 618 206 4 6

2526 865; con-

animadverto = observo

II

II

11112; y. studium; praeposterus;

grassor iacto
animosus II 303ii
animus 4i9 Z. 197i9ss., cf.
anima; auditorum 5i5 discentis
9620 hominum 123 10 meretricis
multitudinis II 146 16
II 1741

scientiae 19 18 damnationis 17624

= punio

contentiosa

{cf.

{v.

animadversio

28310;

efixenata II 313 3 erecta

obstinata 16 28 22 10 II 63

constans

II

demersus

II

2024 flagrans II 1 9 furens 2066

honestus II3420 incensus II146i6
incorruptus II 36 7 209 14 2835
inlibatu8ll283 5 inmortalis 11 29
1717 197 21 11 282 7 294 2 integer
II 36 7
intentus 26421 II 194
207 5 laborans 18 27 languidus II
346 25 latens II 200 13 liberalis
19520 magnus 246 13 obstinatus
II 134 12 occupatus 8822 parvus
II 1421 perditus II 208 12 proiectus II 2818 17 purus II 360 17
quietus 264 21 quiescens II 14616
rudis 96 20 II 207 2 sacrilegus II
36018 sapiens *II 105 11 stridens
II 352 24 superstes 24 19 varius II
307 1 virilis II 2706; v. aestus
ascensus cogitatio conmentum
consilium coustantia cruciatus
crudelitas cupiditas damnum dedesiderium
lectatio descensus

INDICES.

394

antistes 8521; dei(-ae, -oram)

fomes im- 8810 188 12 II 12814 religionis
petns instinctus intentio iudi- II 294 17 307 23 religiosus II
cium labor mobilitas pars sordes 3617
anus 21726 II 9li I69 171i9;
splendor susceptio timor tormendisciplina dissensio divinitas do-

lor fatigatio felicitas

tum

tristitia

torpor trepidatio

V.

per simplex succinctus talis vitiosus; adnecto adplico alieno

cerno concipio conpesco conpono consecro convenio crucio

apocopus

formo inflammo infundo

ingero

inhaereo

initio

188 lo maxima
14311 1775 publica 188 lo regia
1733 sacra II 72 ii; -y. exactor

iiscalis

accipio
praepositus praestatio
confero dispono intercipio subtraho
annus 228 54i 73ii al.\ aetatis 104 u 15 10910 II 334 3425
4119 46 1 25 4816 23816; longus
109 2 minores 200 20; per annos

singulos

II

30513;

v.

v.

aptus ad 27621 II *1027 ll6

2029 5628 307 8 3106; apte 42 I6
apud 882
aqua 90l4 209i2 2224 22421
233 22 II 1311 11 35315 /.; fervescentes 23 17 Aquarii II 29223; v.
actus admixtio aspectus cura
discrimen distributor eflFusio fomentum inundatio baustor mors
periculum tuitio; desidero haurio intereo levo morior pereo

aquarius 2228
aquaticus v. actus

praestatio reditus

ante adv. 85 26 100 8 104 u

20211 217 2 II 1917; v. paulum,
dico ante
quam II 46 15 85 2;
praep. 12024
antea 20113
antecedo partes II 109 16; antecedens II 12827
antequam II 698 132io 13
;

numerus submergo

principium spatium substantia;

aufero conpleo decerno defero
inpleo minuo subtraho transeo

annuus

3566

apostema IOI5 II 2575

apotheca v. praepositus
V. adp
app
aprocopus 1853; v. servus

inpello

inplico institno instruo mitigo

perdo pessumdo poUuo quasso
quatio roboro servio transfero

annona

11

deiectio

apoplecticus 1226
apoplectus 1858
apoplexis 14730

debilito exagito exaspero excito

flecto

tuitio

anus 101 2 II 253 27; v.

aperio ianuas II 3 9
apertus v. iugum

virtus vitium; fortis frigidus humilis languidus mediocris pau-

aquosus?;. actus delectatio locus negotium signum; ex aquosis

(neutr.) II 11 29

ara

II

29828

araneus

v.

arator 811
arbitrium

mus
319i9 351i7

II

ipsorura

5 12

proprio 2825; pro arbitrio 59

1261 14615 ad arb. 9 10 II 39

10
II

arbores buxeae II 3047 infeanterior v, pes

cundae II 3046; v. fingo tondeo
antiquitas II 2958; pruden- arcanum litterarum 253 12 religionis 88 20;

tissima 18 27

antiquus
memoria

v.

exemplun^ libpr

v.

coumitto

archiatrus 157i7 263i8

archigaUus

1369 15021 22127

IV.

INDEX VERIiORUM.

395

architectus II 33l2i 349i; argumentatio 420 1520; sennavium II 32218

tentiarum 24 i; v. licentia
arcus Sagittarii II 291 19
argumentum II 287io; dis',

ardeo

putationum 5 1

vitio cupiditatis 15322;

ardens 5i8;

v.

acies

vena

ardor amorum
964

II

1158

argutus 1222
mur

II 16 11 caloris
crudelitatis 87 12

20 21 15018 cupiditatis 205 12

24929 II *7l2 111 14 1247 13112
13815 14527 1545 34027 desperationis 810 febrium 33 18 118 21
fulgorum 12 28 furoris II 13820
139 24 14427 1714 24 inimicoium
infestus II 89 13 inpatientiae II
30715 libidini8(-num)15023 22129
11 948 14428 17411 malitiae 249 17
Martis II 1158 mentis 159 25 II
312 2615 13926 Solis 1222 (3430)
362 temeritatis 88 18 II 20 2 615
venerationis devotus Il90i6; creber 24929 fortior 205 18 ignitus
12 28 96 6 II 35919 incestus 825
II 13815 20
13924 1545 17124
inmodicus II 150 18 174 11 inpatiens II 1158 invidus 159 25 naturalis 964 nefarius II 26 15 nimius 118 21 II 307 15 praeposterus
15023 20512 II 139 26 34027 pravus 11 111 14 1247 pronus II 131 12
sacrilegus 810 88 18 saevus II
14230 31 sempiternus 3430 spontaneus II 14427 tardus 33 18 varii II 16 11; V. adustio certamen

arma

II

cupiditas flagrantia fomentum

aduro armo capio
inprobitas
concito desero desidero excito
;

grassor inflammo patior possessus sepositus tempero

arduus 45 II15 12i 14i6
arenarius II 30324
aresco 96 11; arescens r. fauces

argentariuB IIO23 262ii

II

27917

argentum

113 23;

v.

v.

aculeus licen-

custos

261

II

171i3;

178

21

v.

mur-

302 18;

v.

amator custodia custos potestas

:

praepositus vis; dedico conmitto

armatura militaris II 296 14
V. exerceo
armentarius 13523 222io II
297 13
armo 30 13 II 96 2; ardore II
20 22 cupiditate II 95 23 125 ly
omnigenere crudelitatis II 164 15
gladio II 150 26 praesidio 235;
ad facinus II 58 11 347 13 ad exitium 3017 ad neces 821 30 13
22616 ad malitiae virus II 204
stella stellam 2463; armatus absol 1241
;

armonia v. peritus
armus Arietis dexter

II

28724

sinister II 287 25

aromata

188 16; v. ars invenodor praepositus

repertor; desidero mercor tracto
arripio uxorem II 142 14
ar8 7ii 105 4O1219 6416 10924

tor mercator

al. n 27829280 7;
tutum 1624 16526;

a.

et insti-

pigmentorum et aromatum aut lapidum

et margaritarum 2158 disciplinarum II 2 29 ei igne et ferro
137 24 22816 2487 2613 II 279 20;
absconsa 158 12 165i7 30 168 24
16910 araabilis II986 clara26l3
divina 11 25 883 II 280 10 307 24
grammatica 155 23 253 13 honesta
2617 2629 *II 130 5 ignita 21125
inhonesta 233 12 inlicita 16530
16824 17621 laboriosa 232 21 liberales 2116 magica 252 12 magna
144 5 mala 168 26 179 1 mecha;

vena; repono

tia vires

INDICES.

396

nica II 14819 24 metallica 2313

misera 165 17 233 12 muliebres II

munda 2629

nobilis 2613
oratoria 17021 253 13
II 122 21 poetica II 23 23 praeclara 10 20 II 824 *986 99 1 fpublicae 165 n scaenica II 307 8
secreta 158 5 252 12 sollers II 308 11
:}0422

nova

II

301

sordida 166 28 squalida 166 28

17311 tragica II 31022; v. auctor
disciplina doctrina ingenium insignia interpres inventor investigatio magister medicina meritum nobilitas officium ornamen-

tum

repertor scientia secretum

sequester studium suffragium
deditus peritus sciens scius studiosus; adplico ago conpleo consequor decerno desero do exerceo insinuo largior perdisco permaneo persevero profiteor tracto
transfero
a r t i c u 1 u s v. dolor eiectio frac;

344 2

II

curiosus II 344

275

minum

23520;

6O22

v.

rapio vito

asper 248i
aspernatio fastidii 1420
aspernor 10?
aspicio I61 28i II 28222;

cum

lo-

251 13; dc
stellis 12SS 27711 II 103i6 130i4
13321 13922 14510 172 25 aZ.
aspis II 3361; v. venor
astutus 617 II 3276; v conII

65

19

radios

mentum
at vero 92 8

ater

v.

color imber

athleta

11527 I8O25 192i6

21213 21527 223 22 22728 II 14930
27716 17 31616 20 32817 330 24
34023 34112 3453; homo II 59 30
gloriosus 220 10 invictus 177 2 no-

amator exercitator magister princeps unctor;

bilis II 34821; v.

praepono

athleticus

tura; inlapido obligo

artifex 162i5

asinarius II 34225
aspectus aquae II 302 27 ho-

v.

certamen

disci-

plina

2 publicus
atque ante vocales crebro ; ante
deus natura pictor
consonantes non nisi in clausula
artificiosus 223 14 21 II 23i6 2i8 II1522 1511 1759 2028 2131
2419
241 2714 3029 349 35l9 388 8
artificium 65 II 32820 34430; 49 7 57 18 6117 82 6 85 11 {sine
fabricationis 90 16 adultera fla- elis. ante voc.) 905 18 91 7 973
turarum II 168 23 librorum II 1044 28 10627 10914 1105 11324
3615 malitiae 164 14 numinis 12113 12216 12822 13819 14322
16 15; crudele II 169 23 divinum 1457 15718 1643 17917 185i5
II 28121 mundum II 2420 peri- 19625 2004 20218 25711 *2595
tumll327i4 subtileli:5 2i; z?.ma- {v. add.) 27814 II 58 1 3 1767
iestas moderatio nobilitas prae- 1939 19422 28215 3116
sidium ratio splendor; decerno
atquin 20i7
atrocitas 12024; pervigil cruedo imitor polleo
artuatim v. concido
delitatis 303 feritatis 27 7 187 ii
artuo viscerum partes II 169 22 II 35123 malitiae 136i4 II 658
mortis 152 7 II 96 12 1106 112 8
artus, a, um, v. vinculum
artiis rei publicae 2826; v. con- 162 25 crudelis necis 121 21 crudelis 18711 II 351 23 generalis II
sumo dissipo lacero
ascensus animi 17 2 animae 658 maximal77i9 miserallll06
II 20911
1128 16225; y. famosus; decerno
;

20316;

V.

IV.

INDEX VERBORUM.

397

gnum; audiens r. auris turba

auditor *n lis; v. animus
auditus, us
inpugno separo
aufero II 200 29; annos 109 10
3183
facultatem II 28 1 uxorem 215 16

grassor intereo perimo prosterao

solvo

att

V.

auceps

adt
16919
.

^'.

229i

II

352 2 35512

auctor 17i9

3126 2566 II 238i3;

93 22 facultatem II 134
felicitatem II 98 20 mala 246 5 patrimoiiium 255 16 pecunias 161 19
tempus 255 3 virtutem II 82 20;

II 28224; artium
consiliorum 159 24 disciplinae 149 26 litterarum 169 15
mortis TI2996 originis 2323; ve-

augeo

exitum

176 22

teres 8423; v. deus; dignus

II

auctoritas (responsionum) augmentis II 98 20

apotelesmatum(que) 9i7 Il295ii 13023 luminibus 38
I

cumulo

11

12

augmentum bonorum 208i3

803 divinitatis dignitatis 14122 182 7 247 2 11
1023 fatorum 197 II 1007 iudica- 3111 891 33819 35216 divitiarum
tionis 395 religiosa iurisiurandi adsidua 1895 doctrinarum 1649
II .^60 16 iussionis 123 16 liber- facultatum 230 10 II 43 19 felicitatis 266 ii licentiae II 359 25 lo- tatis 38 5 67 25 10719 139 30 14122
corum II 6423 maiestatis 12 20 1557 16719 17119 17612 204i6aZ.
26 11 mentis II 144 1198 numi- gloriae n 33819 honoris (-rum)
m8ll282i3 potestatis 452 170 22 1517 1703 ingenii II 146 18 infeli218 5 II 132 26 prudentiae 18 19! citatis II 97 6 laetitiae II 5 23 4928
(verae) rationis 2421 II 328 ter- luminis 224 19920 Lunae 198 6
ribilis religionis II 2086 sermo- malitiae57 6 nobilitatisIl77 2 panis 4 15 severitatis II 310 16 stel- trimonii *9820 101 10 1116 117i8
larum (II 49 14) virtutum 18 19 124281495 1531 16521 1703 185X9
vitae necisque 117 25; divina 9 17 19228 aZ. pecuniae 87 11 21 II 4520
erecta II 144 manifesta 9 17 ma- promotionis II 195 11 splendoris
xima 26331 naturalis II 283 6 II 1739 stellarum 12 11 substannobilis 213 5 publica 2162 regalis tiae 24222 II 705 vitae 145 25 II
1220 rigida 395 II 1198 summa 16311 35621; felicia 19 27 67 2
II 329 23; c. gerund. 1029; v. infortius 155 7 magna 107 19 117 18
signia potestas scriba; duratus 20416 maiora II 17715 maximum
metuendus praefulgidus amitto (-ma) 6725 13930 1495 17119
conmoneo conpono conprobo con- 2472 II 4319 4519 772 89i IO819
sequor convenio decoro do mon- 33819 35216 miserum 87 21 nistro nobilito
mium II 33714 prospera II 982i;*
audacia v. separatuB
V. elatus; accipio adsigno augeo
audax 11420 1762 2482 10 II confero cousequor cresco decerno
33716 33911 34328 35425 35824; do largior percipio quaero relevo
V. ductor
sublevo tribuo
audeo 11422; ad aliquid 132i augur 1623 16525 1739 18526
II 8717; c. inf. 3 11 1618 II 35 28 II 3204
audio 108 22 II3 8 II 5910 augustus V. lumen memoria
tl05i6a/.; leviter II 2863 ple- radiatio stella
nissime II 286 4: v. debeo siaura apiritus 32 17 vitalis 197 6
cardinumn6423 carminum229 23

consiliorum

II

INDICES.

398
auratus v. vestis
aureus v. corona
mata praetexta
aurifex 110

infulae pal-

baiulo stercora II 319 17

baiulus caerimoniarum 170 13

deoruml7l27 simulacrorum 182 6

balbus 22412; v.confusio sonus
113 21 158 11
balneator II 3248 3332 3493
26210 n 27916 31119 319i 337 1
14 35517
3452 3506 35515
barba prolixa II 29620
auriga II 296io 3086 312i6
barbari II 3302; v. subiugo
342 9; regis II 852 5; regius II
barbaricus 1;. sfaera
342 10
beatitudo summa II 1352; v.
*aurigo II 253?
auris 18 II 207 6; audientium incrementum
beatus 8I23 I6I16 1627 173i
II 130 3 iudicantium 15 21; inpe1924 19310 21515; ;. felicitas saritae II 208 10 209 13 360 18 procerdos senectus
fanae 11 208 7 209 13 v. iudicium
bellator II 337i2
capio debilito inlicio noceo obbellum 268 II 32322 34025
tundo poUuo
3418 358 24; intestina ac domeaurum 113 22; netum IIO23; stica
II 29710 maxima II 357 27;
V. absconsor custos dominus faV. certamen dux fortuna impetus
bricator fossor vena; repono
necessarius nobilis concito conauspicia mala II 94i3 pro- fligo desidero
spera 384 II 63 8
belua II 2828; marina 1130210
auspicor 20i6
356 7
consumo fingo
V. capio
austerus II 17813 31015; circa nutrio
beneficium 258 83i9; felicialiquem II 24123; v. facies
aut persaepe; aut
aut per- tati8 219i9 benivolarum salutaria
vel 63 27; aut certe II 71 17; V. gratia; confero orno
saepe\ aut
200 19 201 22 220 16 17 22122 28 praesto
22213 23029 2613 II 9 28 15i5
benignitas lovis 5621 23 57i
1614 20 17 2323 28 25 al.
benignus 614 38i7 14521 185ii
21327 II 21 1 22 24
autem sescenties ; v. et
auxilium II 3824; lidum ne- benivolus 105i3 13429 16226
24025 II 2224 365 31821 33430;
cessitudinis 252 16; v. protego
avaritia 37 19; i\ vitiiim; tem- V. sidus signum stella uxor
bestia 25925 II 38i9 IO617
peor
i3269 33526 337 2127 28 342 7 30
avarities 73
II
avarus 613 24 II 19 22; v. cu- 3543; fera II 325 17 magna
333 1; V. ictus magister venator;
vestis

22

j
'

'

piditas instinctus
aversus adfectus 227

avidus pecuniarum 995

avis
306 7;

II
V.

3094 355
nutritor;

12;

volans

II

capio mercor

percutio supero

axis mundi II'3132i;

torqueo

conficio
obicio

consumo

lacero

lanio

con-

bestiola modica II 3188

bibo vinum II 304 10
biformis II 270 12; v. numen
signum
bilinguis ?'. animus
bini 426 20

ly.

INDEX VERBORUM.

biothanatus 98i IOI20 IIO4

11311 11915

23

I2I12 12526 1269

II
258 26267 30;

12910 16 cd.
morte 232 17 25124;

mors

v.

ser-

intereo morior pereo

blandior II 720 IO25 II2 132

vus;

finio

11; cum
blandus

29

humilitate It 4 19
r. adfectus
sollici-

399

brevis 12i3; ^\ definitio exemplum interpretatio oratio ratio significatio spatium tempus; breviter

II 13212; v. addisco dico

explico indico intimo ostendo
brevitas 922; vitae II 2813

bubulcus
buxeus V.

13523 222 101129712

arbor

tatio

bonitas

ingenii 171 13 lovis II

naturalis loci 133 18 mentis

65

16

II

24 26

morum

II

24 11

ficta ser-

cadaver mortuum

168 21;

v.

custos

cado

25

26

26

27;

ex

alto

monis II IO811 praeclara 17126; 3213; pars (stella locus numeV. decretum dignitas genus grarus) in loco (signo) 598 2393 12
tia officium praeconium praesi- 24215 20 II 17519
18827 1894
23912 242 24 26919 2712127 275 9
dium; orno polleo
bonum 5i9 769 77ii II 91i5 2982; bene 2414 23 oportunius
cadens r. culmen
9821 109 23 1215; fortiora 2378 II 279 10 12.
magna 23526 maxima 15227 me- gemitus squama tectum

caducus 11628 138i2 20326

2O816 2109 2258 24525 25326
II 13425 16926 al.\ V. casus confusio deiectio discrimen error
boni fragilitas humilitas mens morta-

diocria 104 11 v. augmentum felicitas fructus insignia; repentinus; abundo decerno largior
;

miuuo

bonus

614 7 26 aZ.;
22 11 II 23 12 7 7 10;
.sa7.dei(ie.stellae)10025 106 20 122
19 144 21 1556 164 28 28 165 7 237 5;
V. actus adfectus
astrologus conscil.

3 10

cives 20

iunctio conmendatio
consilium conversatio

litas

substantia

caecitas I882 II 156i2; vitiosa luminum 2203 oculorum II

157 23; miserani07 2 157 18 per-

conmodum petua
fama

feli-

citas frater gratia honor iudicium

mos nihil nuptiae oc-

locus mors

cupatio opinio orator ordo pars

radiatio res sacerdos senectus
sermo servus signum stella sub-

II 29315 repentina 24522

300 11; V. discrimen exitium
miseria onus periculum poudus
tenebrae vitium adfero curo deII

cerno indico infero opprimo

caecus II 1476 1734 9

2514 32710; mente 15928;

2306
nox

v.

testimonium vir servus

1156 II 89 1
caedes hominum II 3113; ne35311; V. cado collocatus consti- fariae 28 7; v. gaudeo pascor
tutus curro decemo facio mereo
caedo II 306i4 3083
nutrio positus
caelator II 355 15
caelestis fll 30620; ?;. animus
bostrychi. 11 *299 22; crispi
crinium 24926; v. comatus
disputatio ignis institutio mens
brachium 1423 2626; Cancii potestas religio res secretum siII 28914
dus; tracto
bractearius 262 10 TI 3372
caelum 122 3422 52i4 II 36i8
bracteator II 311i9 319i
21 31416; medium, imum ?'. MC.
stantia

vita.

tempus
bene I821

INDICES.

400

IMC. {ind. III) v. cursus lapsus

pars regio secretum vertex vertigo; intueor labor
;

calor96io; fontium23i6 Martis

mentis 2488; inflam115? repentinus 3320;

caenum v. proicio
V. ardor frigus natura temperies;
caerimonia 85 24; religionum praeposterus hebeto
calumniosus 159 17
(sanctae venerabilesque) 810 II
14021 sacrorum II 162 3 2083
calvus 245 22 II 25427 255 1
calx equi II 308 14; v. ictus
3512; clivinae88 22 170i3ll283 2
piimae II 2074 sacrae 27 28 semcampus inriguus II 3044; v.
II

11512

matus

14

II

piternae II 3084; v. baiulus; consecro initio intimo publico servio

caeruleus v. color

calamitas 176 25;

num (fortes)

aegritudi-

1024 107 1 aerumnarum 253 egestatis 2256 infortuniorum66io 1655 II 39 17 96 20

152 14 203 15 periculorum II 95 15
acerbae II 8523 adsidua II 197 8
20315 continuata 67 20 crebrae
6610 fiebilis II 102 10 fortiorll3i3
frequens II 152 14 funesta 1209
mala 110 10 maxima 50 1 2108
misera 120 23 223 6 II 645 163 24
186 12 1913 19228 257 9 mortifera
119 28 paterna II 12324 perpetua
11928 13919 II 1024 praesens232
30 publica 283 variae II 25923; v.
casus cumulus exitium exitus funus genus inconmodum incrementam incursus infortunium
laqueus miseria necessitas vitium; praevalidus; cumulo decerno demersus deprimo disperdo
II

indico infero inplico libero possessus

amo
candidus

doctor;

colo

8 15i3 365 378;

corpus forma macula
candor 36 28; modicus 36 30

67

V.

splendidus 364;
dor

caninus

v.

v.

lumen splen-

contentio

canisll302 3; marinus
rabidus

II

30225;

v.

sus; capio comedo

cero lanio nutrio

canna

II

313ii

morconsumo la-

latratus

27922

II

cantatio 1396

cantharus Aquarii

II 29227
canto
cantica II 331 24 carmina

canticum
canto

354 22;
33124 354

r.

modulatione

II

cantus templorum
V.

II

828

22
II

27029;

servio

canus

II

2553

capillatus v. philosophus
capillus 24521; spissi aut flexi
24924 rubei 2485;
ritas;

v.

crinis

ra-

conpono nutrio

capio 2113 2321 128 21 II 40 17

calco signum II 150 12
aures 15 21 aves II 3093 beluas
calculosus V. vulnus
n 30211 cibum 246 19 II 348 11
calculus 154; vesicae 1705; feras II 3022 3 3114 focas canes

V.

exinventor inventor; instructus

calidus 11420 1222 2024

12613;

V.

II

II

29313

callidus
1

33912;

617' 22315
v.

marinos

xifias

dillos

31312

483;

aegritudo

caligarius 228i5
caligo II 186 17 obscura
313

II

2126

circumscriptio

thynnos corcofructum II 21 2
experimentum 106 11 10;
II

capior ardoribus II 16 11 furoribus II 137 2 libidinibus II 297 1;

a latronibus II 1652 a piratis II
332 6 26 33421; captus amore
14120 inconmodis II 283 13 in-

11

IV.

INDEX VERBORUM.

lecebris206ii mente229 9 115916

63 21 32527 obsequiisII^Oio persuasionibus II 139 ii

capitalis

y.

inimicitiae inimi-

CU8 sententia
j

captiosus

V.

dissimulatio fal-

'

401

carnifex 828 119i3 1373 1798

1816 216 1 228 26 II 2614 3109
3126; patriae 274; publicus 227
20; V.

praepositus

carpo 276
carus V. adfectus uxor

castigo 28 15; obiurgatione

captivitas 11523 168i 2123 23 27 II 15814
castitas v. gloria
II 2589; acerba 225 ii inhonesta
castus V. consortium praesi213i misera 302 21420; ?;. cletrimentuni discrimen infamia in- dium
casus II I8615 23715; aegrifortunium iugum ouus servitus;
tudinum II 198 16 calamitatam
libero
sitas pollicitatio

captivus 305 115i8 12829

12910 1308 13510 14020 26 1425
167 28 al.; v. servus
caput 2725 13812 25421 113274;
hominis 732 13627; acutum II
156 26 pulchrum 24624; Arietis
II 1475 1732 287 21 Geminorum
II 28816 289 3 Cancri ceterorumque signorum II 289 9 20 2906 15

2914 14 2923 19 2933 9 35128; v.

periculum; denudo fatigo onero
carcer 118^22 11927 120ii; perpetuus208 2i publicus227 24 276 2
II 14322 19813 308 28; v. custodia

25120 dementiae praeposteri 159

11 filiorum 13322 11 35 18 49 10
733 892 10023 34621 infortuniorum 67 5 77 1 2088 II 21 21 844
92 24 16920 miseriarum caduci
67 29 mortis (-ium) 32 23 12932
periculorum 215 7 219 14 223 23
uxonimlOle; acerbi7 23 adsidui
223 23 25120 alieni 159 26 II 27 3

21 deiecti 67 5 flebilis
16920 frequentes 2157
gravis 19029 25621 II 844 humani 38 1 inmaturi II 162 9 miseri ac varii 2088 repentinus 32 23
custos notitia poena praepositus 464 771 II 17 27 62 1; v. adfero
squalor vinculum; constituo in- comgo decerno inplico monstro.
trudo obligo trado trudo
casu 16115 1729 II 25 20 91i8
cardiacus 1263 1382 1754; 259 28; casu aliquo II 37 26
catenae publicae 1372; v.neV. valitudo
careo sensu ac voluntate 32 24 xus vinculum vinctus
cauda Arietis II 288 1 319 11
caritas filiorum II8I16; amabilis II 1462; v. vinculum; con- Tauri II 288 12 Cancri II 289 18
Leonis II 27323 2904 Sagittarii
iungo
carraen II 24i8 272; divinum II 29125 3432 3 Capricorni II
229 22 dulcissimum II 148 9 fa- 29216 Piscis II 293 10 3563 Ceti
mosumlll47io heroicum II 147 8 II 35616; extrema II 319 11 3563
Iliacum II 147 11 lyricum II 148 6
caupo 143 2s II 32616; copo
musicum II 1304 142 7 nefarium 21512
8 25 religiosum II 148 7 rusticum
causa 827 3420 44 3 17 50i4
II 2974;
V. auctoritas interpres
62 27 217 28 25013 /.; mortis 87 c
moderatio modus nobilitas poeta mulieris II 94 5 propter inuliereB
splendor; canto conscribo facio 1459; frequentes II 1744 iusta
1718 personalis 22722 publica
intimo lego nobilito precor

crebri II 21

12214

P11UI1CTJ8, edd.

Kroll, Skutach

et

Ziegler.

II.

26

INDICES.

402

474 200 16 veteres II 192 16; 18229 1831 23026 27 II 149 31 31921
certamen conflictatio discrimen turbulentum 87 16; v. conflictatio
exceptor iurgium praepositus si- contentio corona depugnatio palmultas terror; concito decerno ma praepositus princeps victor;

V.

superior; concito conmitto decerno deputo destino ex-

dico exagito excito existo infero

inplico requiro;

causa

c.

invictus

genet.

14717 14911 15126 28 1526 1681

1704 17717 17927 22330 aZ.; sine

cito

causa

tentionibus

828 5021 16324

25 II

certo conflictatione 3621 con

38 16

4818 899

causidicus v. orator
cauteria ignita 203i;

certus 146
v.

adu-

cautus 6i3 3021

cavea II 30325
caveo ab II 315; ne 86i
ce

V.

18

35 16;

V.

7;

c.

ac

definitus

agitatio cursus dies

forma gradus ordo sententia spatium tempus terminus; certe v.

sano

stio;

269 continuatione

II

19519

aut vel

fceruces

II

321i6

cervix 27 26 37 31 73 3;

modus; hic

cedo 343

Arietis

287 23 Tauri II 2885 Sagittarii

II 29118 Capricorni II 292 11 Piscis II 29310; deflexa II 156 28

II

celer v. festinatio mors

celeritas festina 198 18 per-

31321 praeceps 20 13
invictae et regiae 30io; v. am11 951 360i9;
puto erigo
amorem II 86 ii consilia II 119io ceteri 129 1428 297 3l9 34
facinus II 19724 secreta II 128 1 23 aZ.; c. omnes 2 13 374 54 10 aZ.;
tractatum II 2849 vitia II 274 18; inter cetera 78 24 II 1798; v. praein moribus 11 296 19; taciturni- fero; ceterus, a, um II 78 12
tate II 11910 1281
10412

petua

celo 5526 19114

censeo 527
censualis v. magister
cerno liniamenta 264 13

vitia

chirurgus v. medicus
chorea II 1487
choricus 18127

119 6; animo 4i9 designatione

cibus modicus 2452 249 28 253 7
16 10 inquisitione 1128 ratione multus 2484 25514 II 348 11 35425
419 12 26 132
nimius II 300 17 plurimus 246 19;
certamen II 31i8 1257 19523 V. capio digero sumo
32626 33020; actuum et causacicatrix II 369 3424 insignis
rum II 503 ardoris 11 14230 gra- II 4611 maxima II 499; v. invia bellorumll 328 8 iurgiosa con- fligo
tentionis 1955 disciplinae glocinaedus 14324 I685 II 1504
riosa II 125 lo paricidalia inimi- 15913 2702327626 31725 3202
citiarum II 87 20 (iurgiorum) con- 3216 12 24 32521 32821 329i5
tentiosa II 11 12 19129 famosa 33216 333 7 337 24 342 16 34922
(proeliorum) II 142 31 1434 pu- 3535; deformis pauper II 272 16
gnarum (metuenda) II 1434 147 10 dives II 27619 felix II 272 21 laathletica 202 8 forensia 1962 ma- tens II 2739 275 12 publicus JI
gna 1108 non modica II 178 pu- 15012 24410 27313 2745 27523
blica 180 26 217 14 sacra 172i 2767 26; V. iungo
;

IV.

INDEX VERBORUM.

cinia favillaeque 33i5;

v.

strator cura curator defensor

everaor fabricator gubernaculum
negotium officium praepositus

con-

verto

ciic& proprie 134 52 18

19

53 21

1012 10712 109 22 13812 23122

II 506; translative 277 985 10123
10714 10915 12220 1337 144i4
1516 15322 1865 20421 209i2
22029 a/.; v. versor
circuitus 228 46i7 II 2459
circumdo 228
circumeo de stellis II 35 22
4824 655; terras II 356 25

praeses princeps procurator rec-

22

tor

13i8
12810 129i 31613
circumfusio spiritus 3424 undanim 39
II

circumfusus v. animus
circumscribo 17820

circurascriptio II 1256; callidae II 96 1 malignae II 964;

V. officium; destituo nudo

circumscriptor n 26i4 339 13

circumvenio II 882
circumventiones falsae cri-

spatium

tuitio;

primus prin-

cipalis terribilis; condo dissipo

divido everto libero obtineo poe-

circumfero ornamenta

2011

403

sideo restauro subiugo sublevo

tueor
clamor summus 97 17
clamosus II 26ii 343 13 345i3;
V. contentio

claritas v. inpugno
clarus 1125 14923 1715 187 18
2094 212 6 2508 262 2 a^.; in vita
24513; V. actus ars conversatio
insignia lumen nobilitas potestas

splendor stella vir vita vox

claudico 113518; de pedibus
II 34515

claudo

vel

cludo

II

12823;

27317 in locorum humilitatibus II 68 21 poena carceris 208 21

claudus 1195 13817 21629 II
minum 177 15; v. obligo
1586 23127 25510
cithara v. nervus; percutio
claustrum pectoris II lOii
citharoedus n 3254 3315 23! clavicularius 137i
33219 3414
clemens v. moderatio radiatio
citus 1!. cursus deflagratio disclementia humanitatis 37 15
clientela patronorum II 331 24
sipatio exitium exitus iactura
cloaca vel cluaca v. mundo
mors; cito 99i6 112i8 II811
13328 13729 1483 16727 19225 purgo
2047 2138 21422 II 289 34 19
cludo V. claudo
40 18; V. mobilis
coarto 15 18 21 15; fluctus intra
civilis V. modus munus san- terminos 11 209 1
coeo I684 II 239 1; cum adguis
civis 1527 22i 2525 27i8 36 12 finibus 153 23 29 236 14 cum filiaII 1019 *14823 29810 12 32223; (bus) 15310 20 II 2405 248 6 cum
V. Btrages
filiis 153 29 2059 II 2405 248 11
civitas 11415 1717 1833 I861 cum filiis fratrum 2059 cum so21823 II 6 26 1222 4719 13613; rorum filiis 153 23 cum fratribuB
Campana 23 11 magna 105 11 12 15329 2059 cum iuvenibus II
2095 114015 7221 120 12 maxima 242 9 cum niatribus (-tre) 15320
1123 16224 1716 17420 1909 II 2402 7 2486 cum tnulieribuB
20311 211 18 21918 23016 II 743 14716 II 242 6 9 2505 8 2707 27428
257 30 nobilis 151 13; v. admini- cum novercis 153 10 23 20426 II
fine

26*

INDICES.

404
cum

nuribus aut cum pri153 20 cum

patre II 2407 24719 22 248 ii cum
parentibus aut cum patruorum
filiis aut cum filiarum maritis
aut cum patruis aut cum filiorum suorum patruis aut privignis
153 29 cum patruis2059 cum privignis II 240 5 cum senibus II
2426 (cum) sororibus 153 lo 18 II
247 8 cum fratrum uxoribus 153 lo
coepi 1989 20520 235i3 238i9
21 257 23 II 5212 5425 1904 23925
29318 3014
coercitio severa 1826; v.plecto
coetus publicus II 113i2
cogitatio animill86i7 119 15;
efficax 162 1 subdolae et infidae
II 108 7 inpura II 202 8 malitiosa
II 10810 obscura II 85 13 pervigilll 1283 2966 rebellis II 33715
rigida 1024 sceleratae II 16426
sollicita *II 95 26 tacita II 503
variaII100 2 194 21 307 2; r. concipio conpleo deprehendo exae-

240 2

vignorum uxoribus

stuo inplico inpugno

quaero tracto

282
terrenum

cogito dignum
mias II 201
debeo

pertracto

24

II

14
II

finfa281 19

V.

cognatio v, coniungo
cognatus 36ii
cognitio difficilis 1126

cognomen
cognosco
13117;

tem

v.

124

feminam

accipio

1420 36ii II
II 35 17
mor-

15

267 23 secreta 206 lo II

785; ex conputatione II
29410; cognitus adulterio vel
stupro 15319 20513; v. uxor
cogo 1920 2022 22i8 2420 33 12
90 18 al.\ ad II 138; c. inf. 3ao
824 9i 9912 12916 15310 18623
II

1827

2138

al.

coinquino
vitia

32025

sordibus *224 28 ad

coitus II 159 5; feminarum

10714 II 243 1 mulierum 1536
II 197 20 puerorum 145 19 217 28;
inliciti 236 15 inpurus (et inpudicus) II 14416 15919 160 23 turpes ac miseri 217 28 naturalea
II 239 nefarii 20422 varii II 122?
venerei 22029 230 ii 247 6 249 28
II 137 1713 207 608 *1226 virilis 136 3;
v. votum;
frigidus
libidinosus passivus; coniungo
decerno desidero gaudeo inpello
invito iungo misceo sector se-

paro;
299 16

hominum (= coetus)

II

'

'

11

ati

lis

25

22; V. dito

pecuniarum paricidaj

colligo proprie 16 2 211 13

II

351 18 expositum
1521; copias
II 13415 21130 2144 20 21513 facultates 25318 herbas II 308 u
patrimonium 107 13 II 13 16 266 8
spongias II 337 20 subsidia II
31719 substantiam n4ii 299io;
desiderium II 17 13 dolorem 2456
humores 138 12 numerum II 182 15
23423 272 20 summam 11 180i9
1844; translative 12 18 1329 96 28
19625 25716 II 28413 35921; fata
II 360 6 locum 11184 23 187 9 27513
partem (-tes) 239 7 242 12 17 II
180 24 185 32 315 9 potestatem
12713 II 1809 radiationem 93 14
II 233 27 rationem 108 11 signum
II 23919 substantiam 208 28 II
28413 vitia valitudinesque 2653
veritatem II 29519; conputatione
II 23514 315 9
contemplatione
1991 inquisitione 46 24 57 17 93 14
19412 19710 25019 2579 II 6424
investigatione 278 12 moderatione
n 6523 ratione 59 10 60 21 6631
6730 7610 787 23716 21 2387 10
20 2407 242 7 11 243 3 16 7.; v.
fecunditas; debeo
collisio undarum 2 5

11

'

}
j

]
'

INDEX VERBORUM.

IV.

colloco 174; domicilium 438

sedem 23 lo; saeimsiine de stellis\
collocatus bene 6623 678 73 11

405

concilio 23i7

concinno
tiones

insidias 125

197

II

sedi-

10

28 2436 2554 260i2

concipio generatione 1364 II
male 73 12 77 13 25325 II 2I811;
intellego 17 392 9327;
19912 2327 2805 oportucius II accusationem II 48 18 amorem II
279 7
2028 corpus 198 22 facinus II 26 15
c 1 1 u m Cancri II 289 10 Scorpii fecunditatem seminum 94 7 inII 2915 Piscis II 2935; v. con- cendia II 259 29 ingenium II 1 10

7710 24117

27 al.

ornamentum 95

iunctio

potestatem

colo 11232 II 22921; agrum II 9521 rationem 277 12 viam 14 30

348 14 campos II 351 18 deos 184 6 vota 115 2058 II 93 144i6;
*patres amore 25420 religiones animo 65 24 cogitatione II 2028
18910

color 624

generatione 17
1815

158 14 I615 193

36 8 25; diversus

propagatione

II

ignium 152 17 ruboris 35 1; ater

concitator turbarum 98 10
concito aegritudines II 192 22

3529 caeruleus 354 ignitus 35 1

niger 34 18 36 29 varius 37 1; v.

bella II 357 28 causas 144 10 II

191 29 ccrtaminall 191 29 328 8 cri-

foeditas forma infector inumbratio inventor repertor species

tinctor unitas; tempero
coloro 220 373 11 349

mina

3413

35

coma

20 26

V. crinis;

comatus
comedor
a lupis

mm

tondeo

bostrychis 24926
a canibus II 35120

3041 318 11

II

comites
co

3821

fidi Solis
.

V.

conm

comoedus II 321j6
V. conp
comp
.

II 189 13 discrimina II 93 13
9514 19812 fugas exilia II 198 12
exitium II 115 26 infamias *II
20124 infortunia 50 1 invidiam
II 754 iurgia II 235 26 negotia
163 23 odium II 107 12 periculum
2605 II 197 29 pugnam II 142 30
rabiem 256 risus II 299 19 seditiones II 938 turbas II 906 vitium II 202 28; ardore 205 17 stimulo II 14415; fortius II 93 13;

conatus

concitatus

in dignationibus

infortumorum 206 7 seditionibus 206 5;

25626 pigriII1785 prosperIl849 mus
11

23;

concludo 39

tardi 11 104 25 venerei II 1226;

V. studium; haesito

conburo igni 255 1

conbustio 248i2
concedo 136 3126 323;
statem 111

conclusio 97 3l20
concordialis v. vinculum

concremo

fiammis II 314i4
320 15
concresco 946; concretus
maligno (-nis) humore (-ribus)
255 28 II 1023 33110 glacie 35 5;

pote-

ignibus

19

conceptio terrena 17 21
I620
conceptus,
ii.s

ncid
corpus laceratione
202 27 infantem II 214 12 pecus
artuatim II 212 3
c

conciliatio generis
3614

humana

7 15

ani-

v.

V.

II

pestis sanguis

concretio prava I820 terrena

33

concubina

humani
I

14217;

V.

patris

204

corrumpo iungo

26

II

INDICES.

406
concubitus
17125
132 5

138

filiaruni II

hominum

inferiorum

15
II

II 159 7
130 16 131 ii
14211 pauperis II 141 2i puellarum II 307 u puerorum II 22 5 130
16 24216 3052 virginum II 3052
3318; alieni II 994 ignobilis II
14121 inlicitus II 225 13815 muliebres II 353 28 359 lo; v. humiadeo
litas
inpatiens pronus
desidero inpello invito sector

vitiosi

mulierum

II

libidinis

104

sequor

concumbo cum
cum

eunuchis vel

sterilibus viris II 154 17

cum

matre aut certe cum noverca

155 1

cum

patre suo aut

trico suo II

cum

II

vi-

1553

concurro 22 25825
concutio 11 945; corpusIl842
vitam periculis et incursionibus
19713 (10610) continuatione
II 200 7

II

condecoro37i7

25513; conver9823 honestate II 1315

ornamento II 130 6 venustate II
129 24
satione

II

condemnatio
16416;

V.

12423;

gravis

genus; incurro

condicio

servilis

II

9ii

{cf.

ind. III)

condo 1922; civitates

fruges horreis II 305 14

II

311i2

conductio v. ius negotium

conductor negotiorum 163 19
vectigalium 209

ii

confabulor li9
confector coriorum

166

30

17313

confero 26i5 3027 32ii 347

6417 895 13311 115929 1957
261 15;
conpono 8423 26126;
me 44 2 113i9 16327; conferor
177 4; actus II 9.0 13 91 ii 97 17
adfluentiam II 24 3 aliquid muneris 11125 annonas 177 5 aug-

menta 8721

1518 1648 171 20

192 28 20416 23011 262 22 beneficia II 9120 conmoda II 72 15
8313 1015 195 9 13 dignitatem
11213 1131 14127 II 607 7212
17919 divitias 106 23 112 13 143 13
21331 II 1728 11217 tfabulas88i
felicitatem (-tes) 144 7
{v. add)
14624 1482 1612 17114 17319
17513 192 28 21331 21 8 10 al. fortunam 149 24 fructum II 223 gloriam 14513 149 24 gratiam 222 27
II 10814 hereditatem 1744 18227
2191 II 1605 honores 2320 1124
13 1131 13316 1408 II 9i3 2512
5213 76 24 imperium II 359 2
incrementa 213 24 infelicitatem
14822 infortunia 188 22 insignia
1628 I6618 2063 225 25 2362 2626
27611 II II21 al. laetitiam 250 15
lucral337 1604ll72i5 90i3 177ii
202 21 magisteria II 105 12 medelam 20927 meritum 153 11 213 21
mobilia II 47 25 nobilitates 172 15
II 7412 notitiam II 74 12 officia II
72 15 patrimonia 145 13 146 1 1518
II 1316 5213 607 7417 7714 91ii
17919 pecunia8 28 27 II47 25 plurimum (-ma) 185 13 254 7 potestates 17215 II 120 11 praemia
145 28 praesidia 57 4 II 51i 122 2
17731 21420 radios 26221 societates262 2i subsidia 186 12 Il75i6
117 20 202 21 34420 3484 substantiam 90 19 152 17 167 9 184 25
18721 20913 2539 II 7 18 10 14
II I 27 3 282 3614 9717 tcstimomonium II 277 24 victum II 626
vitia II 250 23; conparatione II
1814
confessio I818 3124; v. angustiae professio; confirmo
deconficio
perficio 18 2;
bilito vel perdo 1 12 229 30 28
31 16 67 7 157 4 II 616; acerbitate 2429 1017 21422 animad-

IV.

INDEX VERBORUM.

407

coniunctio et societas 11 22;

versione 30 1 continiiatione morbi
24 19 laceratione II 102 15 169 16 societatis 3527 spinae et colli
macie 207 13 onere 103 12 senio II 345 28 sagax temperationitf* 11
2014 stupore II 316 1; a bestiis 17930 tori genialis II 1545; temconfectus II 353 13 v. corpus
perata 90i4; v. societas; adsocio
confidenter II 10921; confi- conpono; cf. ind. III
dentius 57 19
coniungo25 188 87 26 II 109 10
confidentiacon stantiae (erec- 330 10; amicis 11 146 2 amicos II
ta) 3415 19511 maiestatis 17 18 3613 imperatoribus 241 10 II 233
mentis 236; v. animositas
regibu8ll317 5 318 20 325 7 35324
confirmo 4 27 5 23 9 24 30 14 29 viro(-ris)1363ll23 3 3175 31820;
18 11; confessione 20 6
amore II 59 26 caritate II 1462 coconfiteor 42 1128 18i7 3122 gnatione 1724 coitu 136 3 (153 20)
327 337 344
gratia amicitiae 117 21 merito
amicitiae II 23 3 24 8 necessitatis
conflagro II 314i3
conflictatio causanim 1953 ratione 197 31 societate 31 10 II
11 3313 2004 certaminum 217 12 14219; frigus(calori)II 115 8; me
II 14227 27718 contentionum 20 3 ad actus 157 20; cf. ind. III
coniunx 686 238i2; v. adfec3621 contentiosa iurgiorum 146
11; crebrae II 2004 erratica 36 21 tus locus sanguis; diligo lanio
exitiabilis 11 142 27 varia II 31 20
conlega II 330i2
;

V.

victor;

certo

iacto

exagito

confligo bella II 342 1

conflo invidiam 25 7;
tus

V.

conmaculo

isque

iurgo

corporis II

25118
II

96 22

confundo
II

148 36i8 II 19423;

132 28 verba II 104 26;

felix II

pera

confugio ad deos 139 13 ad

rationem

lierum

bona

numinis praesidium

327

stupris

adulteri-

21

conmendatio
confla-

corpus

confrango partem

II

II

gratiae262 mu22925 virorum II 249;

8816 domestica 11 34523
761 fidelis II 82 10 pros24 9 76 1 92 13 97 16; v.

custos testimonium decemo enitesco insinuo proveho

conmendo II 2421 589 131i6
;

32510 34413;

officia II

59 12; re-

confusus 97; y. mos aimilitudo gibu8ll323i2; insinuatione apud

conPusio caduca erroris 97 9 viros n 72 18; v. res
fluctuum turbulenta 2 3 balba
conmentariensis 13628
linguae II 119 1; erratica 194 13
involuta86i2; y. obscuritas conturbo turbo
;

congressio

v.

victor

conicio in custodiam 178 28

coniectura sollers II 6515; v.
intentio interpretatio ratio;
struo

coniugalis

v.

in-

adfectus gratia

torus

coniuguimf2i2;

v.

praesidium

conmentum veterum II 36025;

divina animi 21 22 conpositionis
94 11 disputationum II 20810;
astuta et calumniosa 15 17 contentiosa 5 25 fabulosa 93 16 facinorosa II 125 22 malitiosa 7 5 veneranda II 208 10 209 13 *36025;
V. intimo poUuo
conmercium U

giosa fidei
10 pudoris

345i5; relimetalli 215

prostituti II 94 23;

II

111

15

INDICES.

408
fidele 25316;

v.

conmoneo

exhibeo polluo

iurandi

tracto

II

auctoritate

iuiis-

360 17

conmisceo societatem 65 24; conmonitio v. convenio intimo

conmixtus r. temperatio
conmitto adulteria II 2442 conmoror 25518; in regionibus 116 21 275

facinus 2208 II 2488 scelera36i7

administracf. 2813; actus 163
tiones II 79 7 arcana 8820 fasces
armaII12020 consilia 20623 curam 137i dispositionem II 34322
exercitum 114u 117 24 II 79 7

conmotio

23

11

5524;

variae ac

sempiternae profectionum II 22 20
leves II 29719 misera 2258; v.

demens; opprimo transfero

conmoveo tII1954; deeiderio
II 1 9 impetu et furore II 303 16

120 20 258 25 34124 regimen et

*conmunicatio <;. consortium
gubernacula II 47 16 imperium
II616 II 3234 35326 35717 (3583)
conmunicatus, us plurimus
3598 iudicia 11 78 15 licentiam 2545; V. decerno
216 2 negotia 18911 officiaIl62i8
conmunio 244 17 defensione
i

33327 patrimonia II 55 6 po- II 5810

134 22 151 17 166 23 res
conmunis 935 2187 24620; v.
15015 166 23 II 556 secreta 91 15 habeo
II 5027 58 8 7221 vincula 137 2;
conmutatioadsidua (locorum)
fidei dispositionique 157 14 prae- 1635 206 21 II 5119; v. vario
conmnto conpositionem 11 160
sidiol07 3 tuitioni 1503; me certaminibus II 277 21
14 domus 8412 II 2718 fines II
conmixtio elementorum 16 14 274 26 rationem 9229
conor 4i2 24 52 46io 855 238i8
9013 radiationis divcrsa 1514
etellarum 13026 (1538 2499); v. II 224 3i3 1019 4619 8611 9121
moderatio coniungo conpono in- 1089 III16
spicio pulso respicio
conpago corporis 578 genituconmodo iudicium aurium rae 61 17 nervorum II 168 6 inte10 23 patrocinia II 36 17 radios gra et incorrupta 197 29; v. solvo
2619 II 32719 3308 testimonium
conparatio II 199 2; aequata
923 16716 26317 II 2927 1058 (coniunctionis) 683 II 1814 diliIII2 1266 13414 19 17214 21227 gens 25714 moderata II 64 26; v.
confero conpono formo socio
22125 26128 35428
conmodum felicitatis II 15 6 conparo t234i4 2787 II 9l2i;
481 5311 681 1015 195113 19923
confero 196 26 II 64 15 I8 125 23
gloriae II 114i8 plena laetitiae 337 9 14 35916; exitium II 106 is
n 991 laudis II 203 22(cottidiana) facultates 179 2 218 2 felicitatem
lucrorum II 83 13 1958 13 20021 13015 1347 17211 21024 2267
prosperitatis II 196 25 utilitatis II fortunam 159 15 genus tristitiae
37 23; adsidua II 200 21 bona II II 1615 gloriam 2267 gratiam
20411 maxima Il58i 1958 203 22 11 33126 insignia 215i7 II 74i
prospera II 53 11 195 13 tarda II laborem II 89 11 meretricem 186 23
1015; V. adconmodo accedo con- naturam suam 157 1 patrimonium
fero consequor decerno sentio II 85 potestatem 21024 213 u II
servio
1331 praesidia 17330 214 7 11
73

testates

IV.

INDEX VERBORUM.

II 3143 sanita254 2 subsidia 162 16

233 2 substantiam 179 lo 216 15
21922 2267 II 29910; temperationibus II 71i5; v. aegritudo
conpello 1411 19ii 22 19 II
138 25; necessitate II 7 20 107 4
15213; c. inf. 27 15 12425 1788
18618 1899 19226 2231 2256
226 4 229 2 2333 II 94 il 1074
13816 17125 24722
conpenso vitium II 160 2
conpesco animos 206 5 valitudines 139 6
conplector 3425 46i7
conplementum libri 11 1909
v. insollemnia Lunae 198 12

153 28

remedia

tem 168 8

II

undo

conpleo 2822 32i4 15 39i 726

812 17815 al; actus II6I17 76 22
adulteria 11 263 anaforam II 10 7
annos H 40 8 48 27 24414 254 10
artes officiaque 228 16 circulum
II 408 56 21
cursum 31 11 32 7
962 19919 desideriallll95 diem
II
1538 diversitatem II 26514
fidem II 2024 finem 31 14 librum
II 207 8 munus II 305 25 negotia
244 26 II (6219) 196 26 202 19 numerum 7125 723 11 175 17 nuptias II 142 20 opus II 18 23 partum II 31416 tempus (-ora) II
49 21 54 13 24418 terminum vitae
2766; cogitatione tl62i potestate II 13010 ratione 114 23 *162i

409

II 209 5 honii2095 libros Il360i3

medelas II 312 18 moderationem
9430 modos U 6O2 rationem II
244 23 religiones II 208? societatem II 82 18 temperationem II
717; coniunctione II 17930 conmixtione 90 13 conparatione 257 14

fata II 695 feras

nem 1982

II

dispositione 16

21 dissimulatione
honestate II 79 18
institutione 2I2 3223 interpretatione 95 25 magisterio 97 7 moderatione 34 28 53 1 *66i3 106 21
24622 25418 II 37 87 *2428 695
115 5 13715 1488 ordinatione 81 1
potestate 70 10 II 113 21 147 23
radiatione 1547 13 256 10 278 5
II 8218 168 16 206 25 ratione66i3
6711 19721 II 1436 15815 17420
24423 28316 societate 1982 II
2336; aequaliter 53 3 ad aliquid
22 28 9211 9612; v. opus
II

1199

me

conpositio maligna

decreti

II

932 perversa luminum II 166 27

ordinationis li 160 15 generalis
stellarum 191 14 divina 94 11; v.

conmentum conmuto
conpositus 57i8 II 35220;

v.

mixtura moderatio ordo pulchritudo temperies

conprehendo 12125 17623;
leporem cursu II 303 27; in crimine II 169 7 in facinore (-ibus)
17818 22616 U 15029;
explico
882 253 28; specialiter 258 12 II
conplexus puerorum 8 26 68 8
alieni II 94 11; v. addico inconprimo mala 3728 256 26
vitia 7 27; ruina 33 17
haereo
conpono 66 8i4 95 176 *90i7 conprobo 96 1 II 234 20; fidem
93 18 96 23 II 19422; alites II 209 5 9 17 24425 rationem 24328; aucanimal 197 21 animantes II 2S2 2 toritatibus 9 17 iudicio veritatis
animum auctoritate II 283 6 ca- 31 1 recto iudicio 244 25 rationipillos 249 25 coronas 262 u cor- bus 37 7 152 20 testimoniis 8525;
pus 197 8 24622 decretumII158i5 conprobor c. inf. 85 25

disciplinas 95 13 diversitatem II
2099 efiicaciam 256 10 II 11321

conputatio

69ii;

7514 perita 2114

fiscales

platica

11

2385

INDICES.

410

publicae II 75 14 sollers 1330 II

175 22 315 9; V. exordium observatio officium prudentia soUertia;
cognosco colligo inchoo

consequor 122 14i7 57i9 85i

1172 12222 13310 14624 14828
14927 156i5aZ. administrationes
14013 1466 artes II 13 21 augmenta 1116.13931 1496 153i
2185 2472 II 3112 376 496 17714
338 20 356 21 auctoritatem II 360 1
conmoda II 37 23 58 1 conputos
;

praepono
564 58 21 59i7 23727
18018 1818 14 182
al.
locum II 239 10 13 17

conputo
28 II

17512

8 14 20 21

21
;

242 23

scio

discriminibus 11
3218 periculis 176 19
conquiroSi incrementa 225 26
praesidia II 14531
conscientia facinoris 116 3
originis et seminis 11 31; mala
1163 II 6328 951 llllO 21; V.

conquasso

animadversio

consortium

onus

societas; iungo polluo

conscius

I821

alicuins
16825 latronum 22718 in aliquo

176

sibi

22

conscribo carmina II 13022

conscriptio sororum vel adfinium fll 352 21

(c/l add)
consecratio religiosa 132i5;
templorum et simulacrorum II

229 22;

V.

dedico destino

consecrator

simulacrorum

23028

animum

consecro
donaria

II

208

caerimoniis
3084 religionibus 17128
II

70 11;

consensiones
16

14
11

infatigabiles

22

consensus

38 23; cunctorum
152 15
convalescens 19515 eblanditus 9 18 naturalis 81 5; v. adnuo tempero

22215

59 29 consulatus proconsulatus
14013 desiderata II 127 8 desideria II 128 11 dignitatem 104 17
1926 disciplinas II 1321 59 29
divitias II 32 22 dominium 257 10
II 1711 32 22 4026 539 565 dona
183 21 II 47 22 ducatus 14013 exitium II 26113 facultates 1166
26111 27512 II 614 filios 1329
II 1126
1213 2820 35 20 4028
fructus 1731 II 6318 gaudia II
9023 34514 gloriam 118 1 1466
1926 19327 23321 261li II 17l
3512 376 469 493 5320 hereditates 2145 honores 18427 1926
19327 II 493 incrementa 204 12
221 16 II 77 insignia 18427 221 16
II 2317 304 3427 469 51 2 5326
1294 22521 31020 31921 3302125
34211 laetitiam II 45 18 laudes
II 3219 libertatem II 225 20 locum 221 16 II 47 22 lucra 118 10
II 46 9 2805 munera 3829 137 13
II 339 2
negotia II 8821 nihil
16614 17825 188 19 notitias II 53 20
98 9 nuptias 1856 II 35i2 ornamenta 296 II 17 2 patrimonium
10417 1704 19327 II 1310 3219
35 12 493 26 potentiam 213 7 potestates II 13 25 5320 praemia
183 21 II 22013 22218 224 19 228 5
praesidia II 53 20 2215 principatus 193 27 regna 140 13 requiem
II 37 7 25617 sacerdotium 111 24
II 47 22 scientiam 405 7 41 1 89 1
13515 2006 spatia vitae II 29 19
8ubsidiall5427 8ubstantiaml926
233 21 II 3228 3717 42 31 testi-

II

conputus 128 14 22 27 13425

18325 n 1819 1829 2454 2948;
V. instructus; consequor exerceo

societatis

consentio

9 11

14iii3

159

2026; ex aliqua parte 9i8 (11 27)

313 ratione 263 6; cum uxore II
37 22

';

i
'

]
'

\
,

\
i

INDEX VERBORUM.

IV.

moniiim2352 uxorem
II

358 4028 vitium

consto 19712;

184i
26126

i;^29

II

*consero fabulas 88 1
conservo 177 8620
considero 36i4 5720

inf.

1430 16

constat c. acc. c.
33 28 155 1
5ii I827 23i0rt?.;

12

constituo

add.)

(y.

411

domicilium 229 13 horoscopumll

18 13 locum 7123 72

I662

23

1 11 al.

sedem

5 10 229 23 vitam II 624; in acticonsilium 727 8729 1325 11; bus II 5 1 in angustiis II 33 2.5
19i2 2525 7513 833 85 14; sui 197 3 210 22 in carcere 178 12 in
consilii II 127 21 sine consilio II custodia 125 10 168 14 16931 177
II

13213 28210

'

229; animill 1199; bonum 17322

24424 n 36 7 4012 12217 magna
ac divina 15724 firmum 252 18
malum 15924 varia mutabiliaque
II 23 11 rectum II 2624 sollicitum
II 307 1
V. auctor auctoritas fundamentum ordo ratio secretum;
fortis; celo conmitto defero de-

relinquo erro formo profero suspendo transverto

consisto IOO16 II 32623

consocio copulatione 1524

consors II 55io

consortium praeclarum

17812 22425 22719 II 32 14

9920 in discriminibus 25623 in
licentia 26124 in necessitate 2764
in negotiis 11 3123 40 14 in officiis 229 24 in peregrinatione(-ibu8)
212 28 II 4417; me talemU47i5;
constituor 5823 59 6 60 7 12 61 19
26 625 11 16 22 25 63 7 16 64 1 8 21
al.; constitutus I9 46 10 723
12 13 1421 1524 2318 et sescenties
bene II 191 16 in primis initiis
II 619 in primis vestigiis 46 11
in locis II 38 7 266 10 in promotionibus II 13 24
12 17

ad-

335 18 castum ac pudicum amicitiae II 129 10 *conmunicationis II 55 13 malae conscientiae II 6328 fratrum II 181 24
mulierum II 12927 parentum 11;
12916 partis II 141 17 societatis
(maximum) II 67 21 681 stellarum II 13219 tori genialis 221 13
II 12711 1401 17414 viri II 14123
vitae II 111 12; i\ accedo adduco
adsocio copulo decemo dissolvo
invito iungo orno eeparo servo
finitatis II

'

',

constringo sermonem
19521; labe
tione 5630 253 24
tia II

consuetudo

v.

II

85

9ii viradia-

ratio

consuevi I63 204 8828 9329

942 10917 11527 1226 1374 rtZ.
consul 1409 19; ordinarius 108

socio soitior

conspectus 882
trum
303

II

II

3822; pa-

16212 populi 121

21

11

24

conspicio 420 II t22ii 745

constans v. animus iudicium
signum

constantia 9 29; animi (maxima) II 109 21 12821 liberalitatis

II

13

dentia

sublimis

7 22

v.

confi-

29

ordinarius designatus 3

consularis 128i;

v.

27

admini-

strator fasces

consulatus 1323 308; geminu8 81 15 ordinarius 81 15 128 2

18924 II 3IO20; t'. insignia; consequor
consulo me II 47 13
consumo artus morsu 11 136 13;
consumor laceratione II 304 2 a
et beluis II 313 16
corcodillis
a bestiis 11 346 13 3472 a canibus II 2139 16 3042 31316 a feris
II 30120 304 2
consurgo II 3138
contagio scelerum II 2817 vi.

412

INDICES.

tiorum II 342 18; misera II 104 16; rum 20215; acerba 195 19 256 28
n 881 adsidua 442 *208i 210 21
V. inmaculo polluo
contemno 22ii 23i9 2431 1235 229 24 II 7915 80 19 8412 IOI1421
19520 II 9119 1204 2834; damna 115 25 200 7 fortis II 117 11 freII 144 deos 89 II G3i7 dolores quens II 60 24
gravis II 112 5
7 24 II 27 11 metum II 283 lo mor11919 1606 horrida II 842 masus ferarum II 30320 mortem 7 24 lae II 1042 maxima II 197 11
II 31110 praesidium II 169 9
multa II 12 2 multiplex 156 7
contemplatio diligens 199i; 12124 II 10 2 8517 varia 11 76
1042 1064; ?;. certo concutio conV. colligo
contendo c. inf. II 1425 22io ficio debilito defatigo deprimo
24 12; tergiversatione II 1258; v. detero extendo fatigo grassor
insequor

gladius

pei^petuo

prosterno

contentio 87io II 5023; cer- quasso quatio

taminum II 515; adsiduae II 269 continuo cursum

II 26 honocanina 1954 clamosae et furio- res 20 13 iras II 19i4; continuasae II 297 8; v. certamen con- tus v. calamitas
contio 163
flictatio iurgium; certo decerno

contorqueo axem mundi

versor

contentiosus 16126 2482

II

313 21 faciem II 25527 oculos vel

3826 40 17 544 32528; v. animo- mentem 244
sitas certamen conflictatio concontortio II 25525
II

mentum
contentus 2720 85i7
contineo partes 35 2

contortus II
contra adv.

25510;

v.

signum

189 21 25 ter
secreta 2398; contra vero 263 31; pracp.
II 2516 summam 257 19; conti- 428 7 10 aZ.; cf. ind. III
contractio 147 29; adsidua
neor c. ahl. 343 41 17 91 9 in 38 20
6113 9124
(nervorum) 255 26 II 8421 misera
contingo 3620; 17621 II 1435 II 11221; V. debilito deformo
23216; contingit c. a. c. i. II 81 1
contractus, us II 34i 366
contradico 4 17 525 11 4 31 3 t6
continuatio
aegritudinis
contradictio rigida 22i5
(-num) II 6229 80 19 85 17 10114
contradictor 16126
1064 11919 1606 19711 damnorum II 8412 2007 (nociva) dolo- contraho inconmoda II 349
rum II 95 11 1064 honorum 229 24 infamiam 186 2 matrimonium II
humilitatis II 62 infortuniorum !9io 1615 24715 nuptias n 1432
gravis 2089 laborum (miserae) vitium 19110 1969; dolore 101 1
220 18 222 5 II 520 7 6 101 14 104 2 vitiis 203 26
contrarietas 186 13 II 318
14316 languoris II 115 25 malorum 1567 2423 II 3322 46 18 5727 57 24 7311; graves II 110 10 ma11711 miseriarum *208i 266 2 lae II 101 11 maxima 1449 II
morbi 24 19 odiorum 195 19 peri- 4825 varia 131 18 II 95 12; v. inculorum 11528 12124 II 122 48 15 conmodum; decerno inpedio in6024 881 1125 quaestuumll79i5 plico inpugno
saeculorum infinitae 3826 longa
contrarius 25 II 32i3 43i5
(temporum) 1803 H 6229 vitio- '176 2 209 9 29727; =fal8uml82;
!

II

IV.

INDEX VERBORUM.

dictum dissensio diversitas

gratia mixtura natura potestas;
facio verto; v. ind. III
controversia 70i6
V.

contumax
conturbo

II 107 13
turpis II
deiectio exitium noti-

turbulenta
12716;

V.

ordo ornamentum strepitus;

adhaereo adorno adsocio adtero
II 31620
condecoro detineo hebeto orno
86 31;
confusione polluo quasso sepono socio su-

80 12 mentes dissensionibus 11
835 ordinem mutatione II 1979
vitam varietate II 20027

conubium matrum
V.

413

11

13925;

sortior

37 16 U 34ii 71i7
7513 94 7 10217 1205 261 19; fortius II 58 9517 1033 1051 7 107 23
10925 11610 1171 11817 1463
2331 2349 24121 24213 aZ.; V.

convalesco

consensus

tia

blevo trado versor

conversio
conversor

2 24

in locis II 352

in

templis 1769

converto

*26i3

35

14;

actus

206 22 II 19420 fidem mutatione

II 1261 diversitate 103 19 in ci-

nerem favillasque 33 16

convicium II 303i2
convinco 2421 121i8
conviva v. strepitus
convivium Il299i6; i\gratia;

convenio aliquem 63 II 2089;

animum auctoritate numinis II gaudeo
28213 admonitione II 36016 concopia

87 9;

frumentorum

II

35118 verborum 31 1; infinitae

II 72 2; V. colligo decerno
copiosus 2094 n 56i5 179i8
20921; convenit c. acc. c. inf. 332 21; abundantia 11 5 17 adflu6519 804 97 2 12420 II 36023; me- entia 1445 II 48 2 141 13 160 11
minisse 129i2 11 528 75i7 11322 divitiis II 179 1 325 1; v. oratio
scire 55 15 ^3 22 68 16 86 8 servare praesidium uxor
1942 n 528 2II18
copo V. caupo
conversatio 64i6 87 14 214i7 copulatio amoris II 129 16
n 1027 17 7 209 16311 19618; (miserae) matrimoniorum (-nii) II
hominum 1969 passivae libidi- 12710 16028 tori genialis 1524;
num II 32823 morum II 121 15 aequabilis II 132 15 fortis 87 16
humanae nationis 342 negotio- synodica 2002; v. coniungo conrum II 80 1 plurimorum II 582 socio iungo
templorum 200 12 274 19 vitae copulo amorem II 1383 ma16927 II 69; adsidua 206 17 II trimonium II 16 10 vinculum II
4 28 7 25 agrestis 94 17 22 26 ama- 40 15; mulieribus II 34 4 40 6;
bilis II 7711 bona 246 28 II 7423 (coniugalibus) adfectibus 145 18
clara 11 989 diurna 67 27 dura 217 25 II 755 amicitiis II 4924
II 16 2 efficax II 327 16 honesta consortio
II
129 10 matrimonii
II 9822 992 121 15 3552 humana
gratia 1845 gratia coniugali II
23 2 II 31324 ingeniosa II 31121 14216 hospitio II 1213 matrilaboriosa 986 pigra II 1944 po- monio 100 1 vinculo (-IIb) II 1383
pularis II 813 publica 25320 II 22 17415 1834 19212
13 19 pudica II 74 23 recta II 31426
coquus 16631 228i5 II 278i7
terrena 325 196 7 II 226 2824
cor 733 II 30314; Arietis H

monitione 2782 11 65 12 iureiurando 11 208 15 naturam legibus

II 2 19 oratione 84 religione II

INDICES.

414

Tauri II 2886 Geminorum

28819 Leonis II 28922 Librae
290 20 Caprieorni II 292 lo

100 29 latum 37 3 longum 37 3

24923 magnum II 350 13 miuus
2668 molle II 324 12 mortale 65
9020 19722 mortuum 24 18 nudum 208 20 parvum 37 3 90 17
pendulum II 307 13 pulchrum II
3329 putre 24 12 rectum II 281 21
subtile 373 tenuatum 198 10 terrenum 11 20 23 30 12 12 1630 17 1:.
18
197 22 19813 II 28 2814 n
306 22 tremulum 25527 II 3 14 17;
pars corporis 100 29 II 283 25
28717 naturale II 162 1 290 13
V. conpago cruciatus cultus cura
damnum debilitas deformatio

287-24
II
II

corcodillus

y.

capio consumo

corda v. disciplina
cordatuB 157 19 160 1

164 7
254 23

1924 205 28 25128

II 69 al
coriarius 228i5 2314

18411
26324

corium

confector infector

^;.

*cornicularius 13628
cornu extremum Lunae
cientis

1048

dextrum

defi-

322 1
28720 Tauri 11
II

35716; Arietis II
2883 32128 35713 15 Capricorni
II 292 2 Cervi II 3568
c o r n a certaminis 230 26 aurea
26127 II 152 21; V. infulae insi-

detrimentum dolor

effeminatio

fatigatio figura flagitium flexus

forma fragilitas horror iactura
imago inbecillitas infirmitas in-

gnia inventor; conpono corono

lecebrae labes labor laceratio ledecerno distraho largior
corono coronis et infulis 1433 vitas libido liniamentatio linia14522 diadematibus aut infulis mentum locus magnitudo mater
2509 stemmatibus 156 2; coro- mobilitas mollities necessitas
natus 1128 14923 1825
pars pulchritudo qualitas ruina

corporalis

v.

signum

senium signum similitudo status

substantia sustentatio tormen-

simili-

tudo

corporatus tum

turpitudo valitudo velocitas venustas vinculum virtus vicorpus 1821 3521 197iiss. aZ.;{ tium vulnus; debilis fortis frianimantium 198 22 decreti 2784 gidus incolumis languidus lon-

corporo

379;

25512

bominis
360 5
II
geniturae
(-num) 90 12 96 4 123 9 159 5
198 4 II 157 28 libri II 174 26;
mundi 174 90 12 8igni(-norum)
716 1043 II 28325 28717; Arie-

'

tis

(Tauri Sagittarii Capricorni

Aquarii Piscium) 11 288 2 13 291 13
292 1 18 29; angustum 27 3 candidum 249 23 confectum 24 16 22
20712 conflatum II 158 12 debile
languidum 207 12 delicatum II
32412 extremum II 355 fatiga-

tum

ot

languens

1 13

femineum

3003 formosum II 3508 gramedium 2533 humanum 72 27

962 1974 11 1988 11 II 33 latens

pallidus

animo concipio concido

concutio conpono debilito dedecoro deformo dispergo dissipo
dissolvo dominor effemino exaspero excolo fabrico fatigo frango
genero infundo inmaculo inpu-

IJ

cile

gus magnus modicus

vitiosus;

gno

inspicio

oppono

opprimo

possideo procreo proicio prostituo quasso quatio roboro signo

sustento trado turpo vario vitio
corrector I8814
corrigo casus 25622 discrimen
II 192 11 errorem87 3 infortunium
24132 25622 lascivitatem 7 2 negotia II 49 1; corrigor II 51 8

IV.

INDEX VERBORUM.

corrumpo concubinas 20427

faciem 24 16 matres aut novercas
aut matrum sorores II 15122 matrimonia 11 609 uxores II 344 28;
corruptus v. sanguis uxor
corruptor v. desiderium
coruscatio minax luminie
12

II

crepido

16 130i6 1516 1794

1988 20116 21530 23710 II 4622
6325 8114 25610; augmento 1557

viribus II 29 7 fortiter II 97 26 fortius 5624 II 1043; crescens v.

;

cotidianus

133; v. alimentum
cursus labor lucrum

aetas

2024 84i5 149i8 177 17

22719 27526 II 6817 11117 124i2
17 26013; adulterii 81 16 25123
II 12423 202 7 falsi 27525 Il99i9
1119 16917 homicidii II 2526
incesti II 124 23 invidiae 25229
maleficiorum vel adulterae pecuniae II 1983 stupri II 12423
139 9; gravell30827 metuendum
II 99 19
spontaneum II 1399; v.
circumventio diversitas facinus
invidia malitia; admitto adnecto

cotidie 85io

coxa Tauri
37

II

288

ii

lurida 2ii

obesa

crassus v. invidia
creber 1423; v. actus

agitatio

ardor calamitas casus conflictatio denotatio

citatio

dolor eversio exer-

fama honor inconmodum

infamia iniuria insidiae

lumen Luna malitia sermo

crimen

merces opus quaestus vita

crassitudo

29i3

cresco 953

costa 1921

conmodum

res

v.

cred.ulitas 5i6
cremo igni II 338 lo
creo 17 26; filios 145 17

lumen

V.

14 11 34520; mihi crede 2526;

creditus

29

coruscus

415

malum

peregrinatio potestas promotio

concito conprehendo detego intempestas tractatus turbatio
credo lls 2230 286 II 283i8 curro indico inpingo libero ob3119; actus 206 17 11 253 opes icio publico
aut aerarium aut aedes II 30821
criminosus v. vita
cuncta II 1411 curam II 308 23
crinein 537
31116 custodiam II 227 6 311 16
crinis capillorum (spissi, flavi)
deposita 206 16 desideria 183 3 246 24 25421 comarum 37 1; alieni
fidem II 495 gubernacula 99 28 II 29923 inflexi II 29921 intonsi
imperium 212 lo II 322 3 3421 II 46 27; v. bostrychus inluvies
35814 insti-umenta 22530 iudicia sordes; adorno adpono lucesco
2498 II 62 25 3107 32426 3313 29 torqueo
33314 34013 legationem II 338 14
crispus V. bostrychus
litteras 225 18 negotia 142 21 II
criticus 21327
49 5 officia 18126 227 22 252 u II
cruciator servorum 17728
49 26 6212 27-2 22 276 17 308 25
cruciatus animi et corporis
312 6 3446 3499 355 19 potestatem II 30524 dolorum II 6025 acer189 23 quaestiones II 3107 ratio- bus mortis 29 25 miseri II 309 1
ues 26314 res II 16 18 32 7 sacra
crucio animum sollicitudiniII 113 secreta 21830 226 18 II 423 bus II 7 2
dolore (-ibus) 15126
8 17 1716 555 33214 substantiam |II 244 317 28
15728 18611 tuitionem 2099 230
crudelis 6i5 282 294 2207 II
17 II 25823 3227 34520; fideil795
19 27 2123 26 9 1644 25219 34328
I

INDICES.

416
35122 35822;
citas

testas

factum

?;.

artificmm atro-

12021 122

mors potyrannus; crudeliter II

feritas

124 30
simul

31

128

3 17

129

cum coniunctio causalis concessiva historica c. coniunct. sescenties; coinc. 52 185 77 25; tempor.
c. indic. 5 7 50 18 928 al., c. con-

34327

crudelitas perniciosa animi

27 23

21 26 al. ; V.

dira II 7026
ardor atroci- iunct. 53 2 6 11 545 562124 dl., v.
tas facilitas facinus genus horror postea tunc
cumulo II 523; calamitatibus
invidia; grassor
cruditas 247 5 II 166i 25929 66 10 honore II 317 7 insignibus
cruento manum II 15022 nup- 1928 2824 insignia II 74 lO; cutias II 143 2 profusione sanguinis mulatus V. secretum
II 1432 15022
cumulus fortis calamitatis II
sanguine 25 20 II
16627 17130 26211
10217 maior felicitatis (et dignicruentus sanguine II 306 13; tatis) II 130 23 25810 (grandis)
v. cupiditas discrimen exitium
divitiarum II 17 17 123 lo 32126
manus mors pecunia potestas honorum 20 19 acerbi hostium II
sinus
30612 (gravis) infortuniorum II
cruor humanum II 16414; v. 93 7 117 3 1449 periculorum 1956;
infinitus II 123 lO;
v.
perfundo
acquiro
feritatis 6 23;

tyrannica 21

crus

18;

v.

elido frango

V.

augeo inpono

crux V. toUo
crypticus 160i

cunctus

II

227,

V.

societas;

cuncti 3617 2117 2I824II 36022;

cubilia ferarum

II 30221
animantes 17 20 II 3 7 homines 5 26
tectorum II 135 23; 13 24 2430 1084 incolae23i2 morcadentia II 135 15 inminentia II tales 1322, ^/".consensus iudicium;
cuncta 175 613 28 6813 133ii
31420; V. ruina; inpingo
cultoragrorum 25422 II 177 29 21122 2504 25219 25716 II 2 19
deorum 148 16 II 10 18 11 13 31820 7 12 18130 2099 28421, v. credo

culmen

34032 34815 deorum religiosus

13214 II 55 16 12813 equorum II
3086 34113 iumentorum 106 27

disco perdisco praedico

cuniculus 423
cupiditas 18 15 288 332921529
II 862; animi 7 17 26 22 875 8820
II 1 18 95 2 hominum 195 13 mentis

religionum II 10 is simulacrorum
13922 vinearum II 304 6
c u 1 tu r a agrorum II 1 1 7 20 hortorum II 3363 terrae II *339i4
35020;

V.

II

27

adplicatus

cultus agrorum

II

deorum (reliII508 mulierum

gionumque) 17 29
1492 templorum 1024; muliebris

3004;
similitudo; addico
cultus, a, um 9426
cu
cum
praep. saepissime
quo 515 6 II ^'2b\ esse cum de
stellis 10018
115 2 12 1174 16 28
V.

oculoiTim II 10 3 138; adulterio21 28 fugiendi 8 6 pecuniae

85i9 II 17412 virtutis82; amoris
(-rum) 17810 22028 2r.l 21 II 296 25
3076 34428 35019 ardoris II 14231
desideriorum II 131 14 166 14 187 10
297 24 faroris II 21 20 libidinum
16015 2058 221 18 II 22 5 63 4
1049 1452 15122 15417 1553
24411 3339; adsidua 22028 ae-

rum II

305 12 vestis

et corporis II 90 19

II

6O9 9522 24 1226 12512 19 129

14122 159 7 166 12 17125 297 10

\.

\
ji
'

j|

,;

IV.

INDEX VERBORQM.

II 130 16
avara 1959 II
3385 cruenta27ii curiosa
II 297 24 effeminata 30 u effrenata 2622 II 71 2 17412 33023'
erratica II 350 19
ferrans 88 20
factiosa II 32620 fraudulenta II
30527 furiosa II 297 lo incesta
20423 II 634 14527 15122 1553,
inefficax II 11522 154 17 iniustae
1116614 mlicita 87 5 25122 inmodica 20422 inpatiens II 994
29722 inpura 30i4 153i6 2058
218 1 II 24411 insana 109 16 invida 24811 II 208 lascivae II;
16817 latens 20426 libidinosa
15316 22 malitiosa 206 25 misera
23615 nefaria II 225 13821 142i8
1558 17125 obstinata 1796 passiva 22118 II 103 131 14 3339

quabilis

63

13

417

cupio 319 17825 I8819 24627

25129 25215 2624 II 57 28
cur 32 67 20 720 2iaZ.; v. ille
cura 54 209 26; administrationis
5 14

aquarum224i8 civitatis21826

corporis 23

cursus publici 106 29

custodiarum 224 18 delectationum

2217 imperii II 311 15 mulierum
14829 1728 numinis 812 populi
II 308 23 potestatum 151 12 provinciarum 182 25 pudoris II 27021
religionum II 267 13 rerum alienarum 156 29 sepulchrorum 135
22
sollicitudinis 196 6 virorum
I6O18 voluptatum 2217; c. sollicitudoque 106 29 2217 tuitioque
23 7 160 18 1728 21826 22418; pervigil II 3618; curae est 5 28; v.
sepositus vacuus conmitto credo
;

perdita 8730 8822 perversa 7 17 mando solvo suscipio sustineo

curator 2098; civitatumll 254
pessima II 95 22 pestifera II 9522
praepostera 8817 178io 2275 II minorum 172 7
17814 307 6 34428 prava 21 13! curiositas II 59i4; nefaria 864
curiosus 1764 Il312i6 35220;
19513 2056 II 21 20 5329 6O9
omnium renim II 297 21; v. arti12512 13117 14220 1452
I6612J
283 2 proiecta II 10 5 159 7 pro- fex cupiditas
miscua 11*1049 prona II 1226
curo II 312 20; caecitatem II
129 27 141 22 310 10 sacrilega II 3 11 23026 homines 183 7 valitudines
scelerata 26 20 II 125 19 studiosa 138 27 2462 vitium II 256 23 vulII 30425 turpis 218 1 tyrannica nera 1202; c. inf. 81 9 explicare
2620 varia II 9524 venerea 1448 5810 816 83 25 II 28319 357 7
2156 259 24 II 161 10 viriles II intimare II 287 15 293 24 monI6I24 vitiosa II 952; v. ardor strare *76 22
desiderium eventus furor incurro 135 258i8 II 47 10 2953
stinctus locus studium vitium 3014; per loca II 5426 per vavoluptas deditus destitutus in- cuum 20717 19 22 208 15; bene II
mundus instabilis notus posses- 32 10; V. Luna
sus praeposterus
currus v. everto
aestuo armo
decerno decipio desidero exaestuo
cursor II 277 25 325 13; veloflagrans indico inplico insequor cissimus 11 343 3
cursus medius aetatis 11 57 3
obligo poUuo sector sopio sublevo trado
caeli II 2 5 certi dierum II 2 15
c u p i d incesta et inlicita 205 7 ; felicitatis 20 20 239 15
generis
V. locus votum
humani 95 26 infelicitatis 239 15
cupidus aequi rectique II numeri 25825 (procedens) tem3105
poris 54 12 20014 vitae 31 1217
j

1
'

'

'

'

FiRMicus, edd. Kroll,

Skatsch

et

Ziegler. U.

27

INDICES.

418

daemoniacus 139i8
328 892 9515 963 103i8 17122
damnabilis 162ii
216-12 223 29 II 12616 in vita II
damnatio 2023 120ii 1589
545; agitatus *II 3014 citus II
167 5 erraticus II 2952 primus 2166; exilii 16213 metalli operis
20 15 223 29 publicus 106 29 30 publici exilii et ludi II 268 16
rectus 262 24 varius 3327 velox iusta II 26821 269 17 22 maximae
9 22 2343; V. agilitas cura ordo 164 20 misera 2164; v. animadspatium velocitas; conpleo con- versio discrimen inconmodum
prehendo continuo muto iDergo onus sententia; decerno libero
;

servo;

cf.

curvus

III
signum

ind.
V.

opprimo

damno

22i9 13329 164i9 16828

175 7 178 28 22427 225 14 227 15

cuspis
figo
custodia II822 I6827 II 39 24 n 23120 2689 16 269 3 11; ex ac439 46 26 19813; armorumIl311i6 cusatione 177 13 178 13 animadV.

carceris 1588 223

22418 Il58i6

versione 19

18

227

20

ex delatione

ianuarum II 227 6 186 19 custodia aut exiliis II 58 17

sepulchrorum 13522 templorum infamia II 317 25 342 16 ad opus
233 26; diuturna II 58 16 libera publicum II 3198; iuste 1126829;
II 9 20 3214 publica 169 30 178 12 damnatus
125ii 1264 137 3
22428 2762 n 20 11 174 6 sem- 16028 16211; V. custos homo
damnum 7624 II818 tl708
piternae 23326; v. cura custos
14323 t3125

squalor tuitio vinculum; addico

constituo credo damno
decerno mando obligo persevero
redigo trado
conicio

custodio

libros II 360 18 opes

225 20 ordinem 16 22
secreta II 308 20
custos sollicitudinum conmen-

et thesauros

dationum aut actuum aut instrumentorum fidi stabilesque

161

22

armorum 227 28

auri et

99 5 cadaverum 168 20
II *3125
carceris 137 1 227 25
32319 custodiarum216i4 II 323 19
damnatorum 227 25 monumentorum 1133915 3406 pecuniarum
10028 sepulchrorum 208 20 222 13
templorum 17127 II 32523
cutis 2410 20715
argenti

259 23 II 916 3014 3314 39 23?.;

animi 111 26 corporum II 2324
facultatum II 67 ti^iatrimonii et
honoris II 884 luminis 2 24 198 7
199 20 23513 orbis 13 12 patrimonii II * 88 4 92 15 204 6 pudoris
25i6; adsidua 11384 fluentia276
frequentia II 2726 grave II 198 14
maximum 12422 II 204 6 miserum II 19730 varia Il98i6; v.
continuatio incursio genus sollicitudo tormentum; adficio contemno decerno fatigo indico infligo nutrio patior relaxo sentio
sustineo

de

sescenties

dea maxima 188 13

debello gentem II 3484
debeo 4io 530 927 lOisaZ.;
II 2075 cogitare II 281 19
coliigere 46 24 59 10 1979 237 21

audire

daemon

96 15 3324; violentns
aerius, terrenus infernus
1239 malignus 123 15; v. incur.

sio

11

interpellatio spiritus;

bilis

terri-

243 3 25019 2578 2581259 9 26020

2034 docere 694 explicare 49 7
5211 61 8 7029 72 26 7310 77 20
9319 96 20 127 25 16519 inspicere

II

IV.

INDEX VERBORUM.

419

inbecillitate 25527
22 257 6 25911 2664 275 u 11 tione 211 10
1008 1965 3605 institnere II 207 2 II 11013
debitamaxima 16928; v.fenus;
instruere 2442 II 282 12 intimare
19915 277 2 intueri 247 8 2604 inplico obligo
decanto laudes 13925
2649 invenire 197 18 meminisse
decedo 145
12623 II 765 18325 18510 mondecem primi civitatum 105 12
strare 65 16 observare 67 22 93 13
II 79 optare 125i4i9 orare 236 18 1123
decennium II 1912126 1926
ostendere 51 17 54 1 perquirere
1944 II 28410 perspicere II 199 1 14:20 ... ad 2069; v. dominium
201 7 quaerereII175i 18026 scire dominus
substantia
accipio
4316 445 5811 6O18 6918 1984 sortior
decens 1454
2447 26019 263 28 271 16 II 289 1
292 30 31415 servare II 1805 19315
deceptivus II 444
*
235 10 sperare II 1998
decerno 197 22i5 2821 3328;
spectare
temperare II 180 7 tractare 78 18 statuas et imagines II 5 11 ima2781 II 204 24 videre 669; de- gines titulos (et statuarum inbitus V. honor munus
signia) II 298 13 3228 tit. et im.
debilis 115i5 II819 1672 168 16 ac statuas II 357 20; cf. ind. III
decido II 686; ab instituto
169 29 200 21 20123 2204aZ.; corpore 207 1; v. corpus mater ser- 186 25
vus uxor
decipio 302125 3220 36 19 382
debilitas corporis 259 25 II 9316 11528 12322 17516 1763
15528 15724 206 12 misera (ocu- 193 25 219 23; cupiditatem falsa
lorum) II 12624 293 16 maxima promissione II 1 19 feras II 302 2
1389; V. decerno infero opprimo dissimulatione II 108 10 ratione
1669 1673 17123 18627 19052026
quasso
debilito 115i6 2072 251io 11 2483 simpHcitate II 345 12 solli61 13; aciem oculorum 127 23 ani- citatione II 281 u
mos metu 27 16 aures Unguamve decoquo 33i9 966
115917 corpus II627 21I10 27411
decoro sermonem II 13021;
(27518) II 80 19 8517 11221 348 14 auctoritate 26 12 honore 11 818
efficaciam 243 13 filium vitio II splendore 141 21 II 69 24 904 130 21
15i6 fratres 131i2 humerosl38i5 20918 veste 133 14
decorus 14622 25420
insignia 11 84 19 malitiam II 65 17
matrem 200 18 202 u II 62 28 106 5 decresco 198ii
119 19 oculos 275 17 parentes
decretum 22i3; fati 32 12 II
203 16 II 266 11 partem corporis 912 fortunae 2326 amplissimi
1278 II 2515 patres II 266n ordinis 82 20 senatus et populi
pedes II 252 28 stomachum 202 15 Romani 2829; severissima 222;
27517 substantiam 259 6 II 110 13 V. muto; cf. ind. III
12316 vires II 96 11; acerbitate
decus eloquentiae (Cicero) 40 15
II 48 adsiduitate 188 5 continua- II 29510; V. Lollianus Mavortius
tione 20215 11 80 19 85 17 95 n (ind. II)
1065 11919 contractione II 112
dedecoro aciem oculorum II
deiectione II 123 16 fatiga- 15627
21
corpus (varietatibus) II

199

27*

INDICES,

420

157 27 168 7 faciem 11 173 12 forII 118 10

matrem II IO69
oculos vulnere 255 22

mam

dedecorosus v. valitudo
dedecus grave iufamiae 153 7

summum

19 13;

vitae

129

1;

v.
j

pulso

dedico armis 2028 simulacra

1

consecrationi 132

15
I

2449

inf.
dedignor
dedo me actibus 14325; dedic.

27925; fata 89 1 genituras II 158 11

II 23818 mala 156 mores
n 1838 tempus II 186 26; platice
9710
definitio II 10213 2O616; apotelesmatum 90 3 inquisitionis 41 12
platica (locorum) 5728 II 1758
nominum 58 6 operis 237 13 (sententiarum) vera 393 2388 14 subtilis partium 58 10 sermonis 9 24;
brevis 543; v. explicatio senten-

locum

tus artibus II 2323 cupiditatibus tia; explico monstro occupo pro2156 2I81 II 634 vino et epulis fero signo
II 307 7 laboribus 224 23 laetitiis
definitusz;. agitatio res certus
II 1218 lupanaribus II 1049 ocdeflagratio cita ardentium
I

cupationibus II 38 2 peregrinationibus 219 23 religionibus 21829

25211 studiis II 30422 vinolentiae II 29915 voluptatibus 187 19

venarum 33 19
deflecto 1423; deflexus

v.

cervix

defleo 29 20; maerore

Lunae

defluctio

22119

II

14827

(partilis)

defatigo fame aut plagis aut 19614 (23416) 2358 27726 2789
tormentis aut
operum ex- seminis 147 28
actionibus 177 30 laborum contidefluo 2414 245 21; de maninuationibus 222 5
paupertatis bus 11424; de stellis 199 23 209 1 15
onere II 145 12
2107 14 2621115 282125815 25 2133
defendo 1646; homines aut 14 25 2142 8 18 24 28 al.
deformatio corporis 32i3i5;
negotia II 63 24.
.

defensio

intercessionis 112620

V.

defensor civitatum 226 23 feminarum 220 23 liberorum II 36 6

defero 140 10 annos et men1

species

deformis

inreligiosa periurii II 58 10
publica II 91 10 v. patrocinium praesidium conmunio suscipio vendo

II 158ii; foeditate
14722 II 348 pallore II2O16 sordibus 224 28 squalore 67 5; v.
cinaedus uxor
deformo 24 16; corpus contractione 255 26 II 84 22 (15626)
vitio 99 15
defunctus 28i6

1933 20 lucra 11 20023

spatia II 2016 2033 204 23;
accuso 874 177i4i8 186 17 condegener 2746; v. animus musilia delatione 206 24; v. licentia lier pater parentes uxor
deficio 142124 24i2 5621 83 19
*dego vitam 11 3422
16727 II 10425 29823 31424 3242
deicio 266 26 II 31220; a po32518 341 10; interceptione 138 13 tentia II 57 19 a potestate 12824;
morte II 34020 35529 torpore II ex alto aut ex quadrupede II
1945 viribus 24722; deficiens 232 3 ex altis locis II 1108 259 26
V. aetas; cf. ind. III
equo II 30815 de imperio II
definio 54 149. 152 I629 1728 2585 quadrigis II 298 15; deiec73 20 8613 974 II 1864 18719 tus 20323 207 7 II 45 24 12825
ses

II

IV.

22627;

V.

INDEX VERBORUM.

casus genus humilitas

trepidatio

demo
I

421

pilos II 3002

demonstratiot^.magisterium;

deiectio ani 247 5 humilis con- signo

i

demonstro 5i971i5l006l91i6
203 24 dignitatis II
15 13 misera (honorum) II 103 1 1998 2384 2394 20 24413 111505
107 21 humilitatis 11 36 12 975 15214 15823 25 16813 1741 17522
28122; adsidua II 442 caduca 18711 18930 22622; exempla II
2084 maxima II 123 15 servilis 306 3 exemplo 2678 17 268i2 ao
22121 variae 11 121 1; v. exitium 269 1 10 20 2702 11 20 ratione 24226
humilitas; miser; debilito de- significatione 107 5
cerno delabor minuo prosterno
denego 816 323 1036 II 27i8;
deinde 15 4 al. ; v. primum facultates 121 2 filios 103i 11830
12418 126 27 1271 II 96 347 46 12
prior
1354 16014 29 16221 17026 3212
delabor deiectione 2084
delatio 259 21; acerba2l3 pu- fratres II 4 7 19 17 1354 gratiam
blica 20624; v. invidia; damno II 10418 honorem II 93 19 imdefero opprimo
peria 6 28 lectionem II 360 25 lud e lato r 159 26 164 13 181 7 22827 mina 1322 nuptias 103 1 pabulum II 13411 praesidia II 9725
II 267 5
delectabilis 249i9
13421 sobolem 12624 1525 21729
delectatio 262i6; maxima II 1920 IOI19 II811 15511 16228
animi II 130 17 amoenae horto- 31716 3225 subsidia 207 8 subrum II 30424 aquosa regionum stantiam 33 6 testimonium 11 133 29
25424;alienae22l7 musicae'250 3 26828 2713
deni 4427
regia 143 lO; v. cura soUicitudo;
adhaeresco inhaeresco laetor
denotationes crebrae 13222;
delecto 109 19 1958 2308 253 12 V. miser
II 17821; delector t939 17925
dens V. exacuo quatio
24619 amplexibus 233 8 exercidenudo caput 24521
versationis

tationibus II 27

denuntiatio

deleo 2921
delibero II 2l6

delicatus

v.

nova
corpus

mode-

deliciae maximae II 41 13; regum vel imperatorum II 335 15

;

voluptas; deputo nutrio

delirus 138i; v. homo

V.

men8

dementia
demersus

misera

litium II 19224;
turbo

28; v.

denuntio pericula
depello 3827
II

res

II

283 10

intercessione

261

deperdo

11

aciem
ornamenta 232 5

399 44 15;

suffusione 24524

substantiam dissipatione II 43 1
conmotione vitam morte 212 4 laceratione
1009 II 4810

casus
calamitate 2255 infelicitatibus II 4422 127 le labore
v.

210 1 squalore 200 18; ad terram

2823; V. animus; per demersum 143 * 199 26

II

203

fdependo

ratio

de
2268

II

IOO22 11428 12I22

16722 17719 2104;
malo fine
dissipatione 112 19
12412 insania II 302 26 morte
13920 17423 223 9 226 19 22716
depingo fata 152 19

depereo

12426

1341

INDICES.

422

feritatem
II 3 1 3 24
depon
derivo fontes aut rivos aut
furorem 87 3 imperia 2825 livo- fluvios II 3045
rem II li9 officium 17 9 onus derogo 22io 337 208i4
233 1 potestatem 27 22; ex addescendo 9O20
ministrationibus 135 7 ab (ex)
descensus animi 17i animae
honoribus 12823 135? apotestate II 20911

129i;

depositus

depositum

II

v.

res species;

44ii;

v.

credo

in

aut in adulterata pe2647

deprimo genituram continuatione malorum 242 4 vitam 232 7
angustia (-is) 230 9 2413 II 29 25
falso

cunia

II

119

calamitatibus

28

vario

321 612 32i9 37i8 94i9

26112 27724 II 12824; artem

2807 exercitum 29 16 instituta II 19414 lares II 58i8 301i5
locum II 2952 patriam II 107 3
studium 19514 vota inperfecta
II 115 22; de stellis 12330 243 12
orbem Solis II 12824 27; desertus ardoribus 36 1, v. locus regio; deserta silvarum 109 19 terrarum II 354 16
25

cogitationi-

bus II 16427 in facinore (-ribus)

2169 II 16418 248 23 3163 34429
in

5ii 3324 11227; fata

1813

desero

deposco alimenta 276 5

depraedatio maxima 131i

deprehendo

describo
II

vel

II

desiderium II 617 323i3;

279 24 inaequalitatibus II 29 lo animi II 1 9 corruptoris II 139 12;
labore 984 onere captivitatis II divitiarum 23 21 facultatum 169 25
3098 onere infelicitatis 24125 virtutis 8 2 luxuriosa voluptatum
II 305 3113 22710 onere laboris II 90 22; cupiditatis (-tum) 21 13 II
II 31 13 onere mendicitatis II 39 30 1384 2833; aequabile II 1384; V.
onere orbitatis 220 1 onere pau- cupiditas effectus locus voluppertatis 106 18 II6I10 onere ser- tas votum; addico aestuo colligo
vitutis 201 21 232 7 II 223 15 227 10 conmoveo conpleo consequor creruina 120 13 squalore 229 11 II do indico separo transfero
desidero 2049 2I622 22223
2026
depugnatio certaminum 196 2 2247 II 8013 12015 12925 144io;
depugno *216 5; simultate II adulteria II 263 alienas res 116 1
10911
15925 24811 11208 5829 I6612
deputo 453; menses II 191 11 bonas res 17323 II 83 aquam II
21 27 192 6 14 20
ad 206 10 tem- 30228 bellall297ii cQitus249 29
concubitus II 105 226
a^Z II 243 2
pus II 191 20 22 28 192 7 15 21
206 11 spatia II 20427; certami- 99 5 13016 13111 159 7 humilinibus 2028 deliciis II 335 15 do- tatem II 14122 odores unguenta
mibus II 88 18 obsequiis II 1638 aromata II 30425 omnia II 40 13
3074 32418 3369 officiis 276 8 praesidia 207 10 sobolem II 317 16;
II 5913 325 24 potestatibus 1985 ardore 159 25 249 29 II 131 11 cuvoluptatibus II 829 130i2 331 15 piditate 248 11 II 105 208 226
3414
5329 995 13016 14122 159 7 16612
derelinquopatriamIl7 2 con- 2432 2971123 30425 precibus II
silia inperfecta et inconpleta II 91i7; desiderans
v. animus;
205
desideratum v. consequor
omni

infelicitatis

genere 208 18

II

'

IV.

INDEX VERBORUM.

423

desidia v. torpor
detergeo squalorem 37 30 II
designatio diversa formarum 47 12 19526 vestigium II 19924
detero angustiis 11 44 13 con16 10; facilis 68 13; v. cerno montinuationibus 220 18 inconmodis
216 18 laboribus II 32421 molestiis 11631 onere 203 3 II 21 22

stro

23920; fata452 mala

1568; explicatione 689; designatus V. consul
desino 6127 638 18 64io 78i7

designo

II

deterreo llu; potestate 1135

detineo 225 264 573; men-

n 199 6; in conversationibus
200 12 27419 in peregrinationibus
23121 regionibus II 13 17
detrahoII142i5; alicuin3489

2569

ses

32i; dubitationis
temeritatis sacrilega 1624

desperatio
9 19

varia 44;

v.

tu8

ardor genus

34io; despera26118; ab hominibus 11

praesidio 11828; v. animus

desperor

II

detrimentum

captivitatis et

464 corporis nociva

n 115 25 (acerbum) honoris 11
15 25
8420 9215 infamiae II 98 17 pudespondeo 11 457
destino 19i6 81i7 86 ii; acti- doris II 10414 171 1; v. decerno
bus n 3426 certaminibus 18026 inpono
21714 2281 consecrationiIl2i9 23
deturpo 2763; faciem foediservitutis 11

II

neci II 13516 sacris aut religionibus 13711 sacrificiis 11 229 18

spectaculis 1864

destituo 28

12;

tate

256

12713

20819 266 1; benivolis II:

1795 machinationibus et circumscriptionibus II 962 cupiditatibus n 16125 luminibus 1989 II
128 23 ab omnibus necessariis 2078
praesidio 243 lo II 3i8 889 116 6
11724 12826 16117 17120 17921
a subsidio 156-26 (a) testimonio
n 1068 1196 1321 14322 18126
29827 302 25 viribus 11 11320; v.\
\

Luna
desubito IIO25
desudatio 966

artifex 572 auctor 11

25 aZ.;

destitutus 2818

9817

desudo

II

deus 52 89 10210 1074 11128

fabricator

208 17 281

20

90 11

197 19

II

omnium gubernator

et princeps, solus imperator ac

dominus 11 2 15 omnium pater

pariter

ac

filius II 2 20;
salutaris II

mater
pater ac
quicumque es II 24;
.

103 9 191 15 summus

16 20 38 24 8617 ultrices 28 14 19;
stella 97 20 v. antistes baiulus
cultor cultus fabricator felicitas
interpres ira iudicium laus maiestas mater minister monitio
monitus natura numen officium

ordo ornator potestas praesentia

humores

praesidium reditus religio secre159 3

tum simulacrum sors vestitor vodcsum 2124 1117 1455 27614! luntas; molestus terribilis; adn 1419 7320 21031 2734 277i9 plico colo confugio contemno indetego facinus (-nora) 11 20 2 molo nudo servio spolio suspicio
1267 31525 latentia I818 pro- vinco
devenio 17620
positum II 20 2; me 11 200 14;
in crimine II 1692 in facinore
devinco gentes II 311i2
n 9920 1722 in libidinibus 11 dovoco 1543
272 1
devoveo8i4; devotustJ.ardor
*11025;

II

INDICES.

424

dexter v. armus cornu latus 13716 17221 17416 1836 223i0;

mamilla manus oculus pars pes; V. cursus hora spatium tempus;
dextra {scil. manus) Aquarii mi- accipio conpleo decerno sortior
differentia decreti 11 53 7
noris II 352 2 hostilis II 306 13
victrix II 17319
signorum 138 19 156 21 II 1838
diadema v. corono
25918; non modica 2643
dialecticus 16126
differo 193 77i9
dico l4
dico 53

17 27 dl.\
II 2265 25 28

dic mihi

difficilis 45 1115 28 12i 14i5

196 28 19914; ad explicandum II

27127 di- l6; V. actus cognitio inquisitio

122 dic
2715; dicor 25 18 42 lo 12 littera nuptiae tempus; difficile
4328 50 13 52 21 535 7 9 12 al. qui estc. m/". 141 15 1 2523 37 20; difdicitur 55 2i 58 19 594 5 123 13 al. ficile adv. 9 7 108 11 127 17 14429
Syllam dico 25 15 quem dicimus 14618 1474 1512 1529 184l 1856
(-ximus) 2021 318 55 19 6329 al. 217 25 al; difficillime II 39 14
difficultas 1114 113923 1907;
sicut diximus42 20 47i 5921 63 ii
705 102 21 al. (sicutsim.) ante di- discriminum II 52 19 magna 128 5
ximus 7113 10221 1 2 4 5 e^ saepius 14617 II 4115 maxima II 48 24
ut ita dicam 24 18 1954 dicen- 5517 1168; V. adsequor inplico
dum est 51 1; causas 11 47 5 ex- inpono patior
emplum 56 9 247 9 hymnos II 351 2 diffusus V. animus
modos n 2974 345 12 nomina ll digero cibum 2484 250i
29518 sententiam 829 84 16; bredigitus 1422 n 34527
viter 27625 manifestissime II 100
dignitas 7 25 1308; bonitatis
13 obscurius 11 245 1 specialiter II 1315 honoris lio patrimonii
n 47 14 potentiae II 72 12; glo25411 n 7110 sufficienter 6811
dictatura 29 23; perpetua 28 riosa II 97 16 grandis 11 356 22
honesta II 90 14 imperatoria II
24; V. insignia
dicto n 33326
70 1 magna 11231 51 1 70 7 maior
dictum II 12521 146i7 2076; II 17 2 maximalio 12429 II 72 12
contraria 5 19 salsi sermonis mor- 7823 80 16 925 magnifica 11 77 22
dacia 11 299 19 v. sententia per- 817 3 minor 1243 moderata 108 24
cito II

disco
die8

73 11 76 20 al.
per diem
49 8 10 5219 53 20 5616 67 15 93 10
97 15 20 24 98 19 994 20 al. per
omnes dies 24 13 per dies singulos 1217 2130 2622 2818 179 3
195 5 215 30 226 13 al. mortis 32 12
natalis (subst.) 32 28 19921 207 20
n 86 16 ortus 9322 II 1216; certus 93 22 extremus vitae 235 7 II
1538 *30522 festi ac sacri 262 14
hodiernus 11 294 15 ultimus (vi12024 15119 1995 210ii
tae)
24124 II 18 9 26 6 326 129 16
;

paterna II 72 13 potens (-tissima)

725 21322 II 364 7722 14915; v.

cumulus deiectio
gradus gratia habitus honor iac-

augmentum

tura imperium incrementum insignia locus memoria meritum

ornamentum ornatus praesidium

promotio

splendor; praeditus;
confero consequor decerno exorno nobilito orno restituo venio
dignus l7 10i9 8523 866; admiratione 429 91 4 U 53 12 auctore II 28214;

v.

cogito

IV.

INDEX VERBORUM.

425

scientiae 8824 11

I12 sermonis
1093 sollertiae II 69 30; athdilapido facultates 275 lo II letica n 12510 diligens 8426 in843 patrimonium 21227 22325 mortalis 2717 maxima 141 12 11
23118 n 8522 35213 substantiam 1254 plenissima II 294 14 prae209 24 n 4 10 37 18; laceratione clara n 18 17 1305 sacrae 2509;
20924 212 27 223 25 23118 U 15 19 venerabilis 2019; v. ars auctor
certamen interpres officium re4626 profusione 11 352 13
dilectus 85
pertor scientia secretum studium
diligens v. conparatio con- veritas; scius; accipio adsequor
templatio disciplina expositio conpono consequor decemo exero
inquisitio interpretatio ratio si- inbuo initio insinuo intimo regnificatio; diligenter 57 12; v. linquo sequor tracto trado
disCO 1214 1422 28 153 403
exquiro inquiro inspicio intueor
invenio; diligentissime 5725 588 6128 818 8513 864 157i8
n 293 21
16217 18517 1996 23917 11 3i4
diligentia87; nimia II 301 lO 13124 2838 9 2943; cuncta 25128
multa II 40 18 omnia 11 1825 seV. studium

dilapidatio patrimonii

23; V.

11

54

decerno

diligo amicosIl543 coniugem creta 25129;

v.

animus ingenium

11419 2471 11 177 12

fdiscordor 11 287
discrimen 25229 25927 n 467
fratres 11 81 17 maritos 11 869
uxores 247 1 II 24127; adfectu ,143 26; accusationis 11 944 95 14
11419 *247l n 37 29 543 81 17 aegritudinum 11 115 23 animad869 1461 17712 24127 33315; versionis 11 93 9 2i caecitatis II
173 7 captivitatis 11 228 18 caumaxime 145 11

11419

filios

diluvium 942

sarum

2025 damnationis 2238

exitii 11 30 ii inconmodorum 11 29 18 incursionum
n 9621 infelicitatis 2662 iufortunii (-orum) 232 29 II 127 2 152 30
19210 25113 26729 insaniae 11
2545 malorum II 103 7 116 18
mortis 209 20 21127 232 14 249 12
2604 11321 6230 645 117io 15229
16713 21025 vicina mortis 11
10216 periculonim 195 17 2237
22714 233 23 25820 26 25912 26
2604 13 II 176 284 3211 17 33lO
4121 433 45 30 al. pestilentiae 11
10623 scelerum 26 14 seditionis
cruenta II 113 11 seutentiae II
111 18 tumultus 10419 valitudiinis 27421 II 103 19 vitae 201 12
II122 3121 3327 4327 449 18 832
97 20 10115 150 28 197 25 2604;
acerban645 163 24 caducalle^s
11

dimitto
206

43

28;

decretum

11

21

11 50io; cursus
4122 2087 23117 2323 12 25 2336
16 imperium 241 21; ad II 567
directus v. cureus
diruo 29i3

dirigo 12815

dirus

V.

crudelitas
dissensionis 11 129

discidium
20;

V.

turbatio; praeparo separo

disciplina 18325 2143 26326

II

animi 21 17 11 106 12
883 2019 11 122 22 294 14 19

5320;

artis

athleticae

n 82 8

cordarum *149 26

doctrinae 11 988 hominum 953

ingenii 14 30 magisterii 157 3
162)8 operis 858 142 15 2717 11
1817 2071 315 2 36015 poeticae

n
n

603 1305 gloriosa potentiae

8119 prudentiae 90? 11 698

26821

24

INDICES.

426

extrema II 31 21 flebile II 152 29

grave 223? 227 14 23323 256 23
27421 n 284 3912 43 27 657 1019
15 102 2 2006 21025 25714 mams
n 13914 malum II 167 13 maximmn 195 17 201 12 II 48 13 52 18 97
20 10713 192 23 1989 al. metuenda
II 939 944 9514 1037 12619 15230
miserumll20i2 1028 10623 1174
173 7 186 18 197 25 19812 periculosa n 31i publicum 25123 varia 25820 11 17 6 32 17 33 27 47 2
IO611 11523 17813 19414 19612;
ex aquis II 186 18 192 23; v. difficultas exitus

inconmodum

peri-

separatus; accedo adfero adficio adplico concito conquasso constituo corrigo decerno
evado incurro indico infero in-

culum;

inpingo inplico inpono inrogo libero mitigo noceo spero

subeo suscito venio vito
discrucio 2456 11 63i9; dofligo

lore II 61 12

discursio frequens 107 1

discussio V. praepositus
discussor I8O19
discutio 1510 t395; ratione
24330 2588

229; iudicii 335 perpetua legis

16 21 negotiorum II 194 12 proeliorum II 34322 stellarum 139 10
divina 1330 22 29 II 38; v. secretum; conmitto conpono sustento
;

tracto

dispositor* pecuniarum 1 88 14
disputatio 4i3 522 9i3 26i5
3123 41 17 2388; verae rationis
34 11; alta 422 (caelestes ac) divinae 196 10 206 10 11 282 ao inepta 3129 platica 976 sacrilega
1724 secretae II 2O89 subtilis422
20826 supervacua 37i0; v. argu-

mentum conmentum

effectus

li-

centia oratio secretum; adplico

monstro occupo
disputo 158 II 2846

dissensio 5 6 II 5120 55 25; variae (animi) II 83 5 129 13 graves inimicitiarum II 108 15 malitiae

II

200 12 odiorum

II

887

contrariae stellarum II 115 18;

cum mulieribus II 48 20 cum uxoribus II 523; in matrimoniis II
18312; acerba 2242 II 887 15422
domestica II 43 9 5421 misera 11
247 perpetua 209 23 II 129 20;
V.

discidium genus inconmodum

disertus 141 10 v.poeta versus indignatio iurgium vitium; condisiunctus 24

turbo decerno dissocio inplico sedispar v. elementum
paro sopio
dissentio I612 I83 503 II
dispendium 26i2
;

disperdo res alienas laceratione n 2125 calamitate et nece

12024 undis fluctibusque 12129
dispergo corpus laceratione
1925 substantiamll4ii 84 12 859
displiceo 11 4i3 3489
dispono II 2875; actus interessione 173 2 (*n26i) annonam
male II 30526 cursus 11 208 19
fata 9123 ordinem (-nes) II 3 10
20819;

V.

potestas

dispositio 95ii 157i2 I6O9

18125

II

784; sine dipositione

II

cum uxore

II 16 9 288 57 3;
288 simultate (-ibus)
169 24513 varietate II 118 15

67 16;

iurgiis II
II

dissimilis

v.

forma varietas

vultus

dissimilitudo maxima vultuum 36 26

dissimulatio captiosall IO89
obstinata ac tristis II 119 9 subdola II 147: cum dissimulatione
41 4 2648 II 2711 8611; V. fastidium trepidatio; conpono decipio

IV.

dissipatio
11219
41 11;

misera
V.

INDEX VERBORUM.
diurnus

v. conditio conversagenitura hora stella

diuturnus y. aegritudo custodia Bcabies viduitas

frequens et cita
43 1 variae 11

tio

II

deperdo depereo minuo

II 42i7
19421 306i; actus 13Iii
artus n 13513 civitates II 342 2
corpus n 10214 faciem 24 16 facultatem(-tes) II3716 74 16 107 19
123 26 236 28 inimicos II 198 1
patrimonium 99 7 100 ii 106 22
10713 11425 11624 14727 1807
19227 20013 21216 21626 2195
23212 20 n 389 626 110i3 2003
2668 pecusll 169 22 substantiam
9811 105 27 13111 20315 II 4ii
8i4 2920 384 40i 4414 837 87 19
1163 22 11714 11918 1737 23616
23 vires II 168 6 vitam 116 24; iacerationibus 192 27 200 13 216 26
232 20 II 3715 3921 83 7 87 19 93 18
10322 10719 1163 11918 12326
13513 169 22 2003 29816 manibus
II 2995 morsibus II 152 24 3032

dissipo 11214 15826

6125

3059
aut dissensione
tes dissensione

11

19030 paren-

209 23 2243

dissolutio mortalitatis II23;

V.

terminus

dissolvo 2627; consortium II

67 23 corpus 96 7 198 22 ignem
96 10 matrimonium 187 23 II 142 21
substantiam 963913; dissolutus 30 4 22

195 21
contraria sententiarum
196 26 signorum 2289; mutabilis
10319 varia 106 16 121 18 152 11
19521; V. mutabilis sollicitus;
conpleo conpono converto separo
vario
diversusi;, actus cardo color
conditio conmixtio designatio

forma genus locus lumen negotium radiatio sententia sexus

signum situs species varietas
vultus; varius

dives 199 8626 105i3 IIO32

11729 14227 1481 15111 leSdal;
dives adfluens 134 5 172 30 II
317 5; V. cinaedus fenerator mater mulier sacerdos uxor
divido 4424 46 3 18 22 47 7
ad 492 564 57 13 71 7 aZ.; actus
187 27 animam II 38 matrimonium II 24512 numerum 265 10
II 17517 245 7 28813
parentes
219 5 partes 12931 II 289 8 19 290
5 14 2913 14 292 1 19 30 patrimo.

filios

a parentibus simultate II 185 19

simultate ab adfectibus 11 1099

diversitas I12 3l20; crimi121 18 elementorum II 2098

mixturarum 152 11 mortium II
26514 partium II 117 7 rerum

num

dissocio matrimonium morte

427

nium

II

41

temporum

spatia

120 5 vitae spatium 258 15 substantiam 7522 II 190 12 summam

24219 n 181 10 18211 1846 206 15
distinctus 813
24427 tempora (-pus) II 38 14 1934
distraho coronas 262i5
1964 1994; alicui 4622 47 2 48i
distribuo I618 335; summam 7022 754 76 20 239 1 242 19 258 15
per 24214
al; per 239 10 II 181 10 182 11
distributor aquarum 13623
183 20 19424 per numerum 26510;
a parentibus 187 23; in civitatifdistringo servitio 10420
di1
pecuniarum coUatione bu8 II 6 27; morte II 322 245 12
25 22
peregrinationibus II 123 10519
diu l4; r. quamtam; diutius repudio II 32 2
530 225 18214
divinatio v. Bcientia

INDICES.

428
divinitas 8832

9829

13224;

animi 11 17 19 21 18 12 21 24 894
197 21 2017 II 2816 282 7; incorrupta II 2816 principalis 86 21;
rb d-stov 125 1619 II 927 IO2;
V. auctoritas imago imitatio imperium insignia instinctus natura potestas praesidium providentia scientia secretnm similitudo substantia testimonium;
nego

divinus 3i4
23817

II

20514 fatum 174 28

1093 11625 II 98 43 24
*113 2 finem 273 19 fratres 127 18
II 18129 fructum ^39 6 gloriam
102 25 260 28 hereditates 99 32
102 25 2231 inconmoda II 247
initia (-tium) 9629 273 19 II 4127
43 11 insignia 12429 lucra II 247
manus 202 operam 85 19 87 17
mihi plus 246 15 potestatem 10724
11222 responsa 85 25 II 336 7 sobolem II 18515 subsidia 222 25
II 24 25 substantiam 99 32 10225
103 21 II 10 16 tempus 95 10 uxorem 143 26 146 13 147 3 20 21 21
18521 221 12 II 2810 3018 18 21
3127 32 1 4324 455 al. veniam II
2 23 3 10; in exilium 81 15 16 1156
22627 in ludum II 312 13 datur
c. inf. 18 22 245
doceo 18142225 2430 7752716;
omniall 147; exemplo 2429 *562
691115 701 75 14 II 1849; manifestius 165 9; v. potestas; debeo
docilis sapientiae II 13126;

tatem

II

filios (-as)

18i4 148i6
29320 32922; sensibus

animus ars
V. agitatio
artificium astrologus auctoritas
15613;

caerimonia carmen conmentum

conpositio consilium cursus dis-

disputatio doctrina documentum fabricatio fomentum

genus honor imitatio ingenium
positio

institutio

inspiratio instigatio
interpres interpretatio iudicium
lex litterae lumen raagisterium

maiestas medicus mens mos nu-

men

aZ.;

98 5 174 28 222 4 26121

artes 232 21 2629 auctoritatem
117 25 augmenta 98 20 dolores II
40 1 dominium 106 9 exemplum
70 16 exordium II 184 13 faculactus

5i7

opus perpetuitas poeta poI

'

testas praesidium prudentia ratio religio repertor res sacerdos

sapientia scientia secretum semen sententia simulacrum societas spiritus substantia testimonium vates vestigatio virtus; veteres {ind. I)

divus 3725
do 817 1914 5613 25316

'.

divitiae 23 22 2827 6331 II V. explicatio ingenium sententia

2012; facultatum 15422; adfluen- sermo
tes II 77 2 1791 317i8 325 1 33017
doctor campi II 34321
infinitae 11 *72 5 923 insperatae
doctrina 2i9 330 920 2224
106 22 maximae 112 32 143 13 213 18420; artium 169 10 sapientiae
30 potentes 225 26 repentinae II 2117; divina 3 15 magna II 98 7
201 2; V. absconsor adfluentia multiplex 1583; v. augmentum
augmentum cumulus desiderium disciplina falsitas gratia magidominium fructus incrementum sterium secretum splendor; pleinsignia lucrum opinio praesi- nus scius; insinuo poUeo
dium solacium subsidia substan- doctus 1642 II *7i3 116 151
tia; copiosus locuples; abundo 254 271 366 4012 56 15 331 17;
confero consequor decemo in- V. facilitas facundia institutio
struo largior orno
udicium orator sermo
:

IV.

documentum
V.

INDEX YERBORUM.

divinum 1085;

doleo ex

304 15
dolor 723 2815 464 7624 1402
1483 18515 aZ.; articulorum 1884
animi 2458 II 8io 94 18 corporis
10019 29 11926 1203 II 356 infortuniorum II 195 19 intestinorum
II 317 28 locorum 200 ii II 252 ii
matricis II 257 15 nervorum 101 1
D 4020 6122 ocuiorum II 197 ii
2005 partium 210 1 pulmonum
n 323 26 3504 vitiorum 23126;
orbitatis 103 9; sollicitudinis 11
244 tristitiae 15126 vulneris II
2215; abconsus 1203 II 89 1724
acerbus 103 9 212 18 II 6025 61 12
9418 adsiduus 15126 200 ii 210 1
2458 II 3813 4212 43 22 49 8 10
5123 893 317 28 crebri 11 2005
gravis II 43 26 2024 infinitus II
8 10 inmensus 1203 latens 99 14
10019 23126 II 35 7 335 9 maximi
II 3314 naturalis 6622 perpetuus
99 17 II 25715 varii II 4i6; v.
II

acerbitas aestus continuatio cruciatus inconmodum tormentum

vitium; colligo contemno contraho crucio decerno discrucio
do fatigo frango indico infero
inplico inpono lanio mitigo perfero prodo sopio sustineo tortristor

domesticus

v.

angustiae bel-

lum conmendatio
cinus

homo

dissensio fainimicitiae inpro-

malum mors

peri-

culum; domestici 2924 121 16

II

Syllana

imperium
II

temp<>rum

geniturae 253 30
33 7
v.
accipio
;

teneo

dominium

53i3

11

285i;

ac

potestas 4427; alienarum rerum

17ii decennii II 1962 divitia-

rum

726 domini 2449 funda-

II

mentorum 219 9 1132 21 47 25 53 9

geniturae 244 5 2505 257 10 man-

II 4026 maris et terrae

70 21 mobilium 106 10 II 539

55

cipiorum

orbis II 258 17

patrimonio55 15 possessionum 106 10

II 4026 726 potestatis atque honoris 116 10 stellarum II 234 17
substantiae 11 56 5 temporum 199 9
virorum ac mulierum II 47 25;
V. accipio consequor decerno do
exero habeo largior nanciscor

rum

II

possideo sortior suscipio

dominor 25i2 30i8 96io 14828;
in corpore II 96 15; v. licentia
potestas

tempus

dominus 322 37 23
24 225 28; d. ac rex

3822 II 224
128 14; auri

172 31 domus 67 1 fundamentorum 17119 2016 mortis ac vitae

11415 orbis 8617 12329 167 14

patrimonii 9928 11 50 7 pecuniarum 17231 possessionum 2016
specierum 171 19 vitae necisque
12323; potentes

dolus varius 11 3132; per dolum II 33916; v. instructus

bitas insidiae

19; v.

dominatus

389

II

dolium vinarium

queo

dominatio t244i7;
29

profero

429

II

22518; r.deus;

III
domitor equorum (equarum-

servio;

cf.

ind.

que) 13523

II

29611 342 9

domo feras II 3115

domuB 878; in domo

II

867;

potentium virorum 149 1; magna

11 4925 paterna 10523 106 2 re-

687 1774;
pulcherrimum atque inmortale II
282 1; V. constituo habeo muto

galis n 8819 regia 22520 II 428

4925 30823 355 1; v. dominus effractorianitor proprietas; alieno
deputo incendo ingredior muto;

transfero vario

cf.

4617

domicilium

64i5

ind.

III

INDICES.

430

donaria templorum
magnij&ca et praeclara
V. consecro

donatio v.
dono 1146

II

179 17;
70 ii;

titulus

II 7010
ex templis 148 18; maxima 183 20 209 7; v. conaequor

donum

largior

dormio

II

302i3

15

dorsus

22424; equorum II 296

12 signi II 27321 Cancri II 289 12
Leonis, Scorpii, Sagittarii, Capricorni, Aquarii, Piscis 11 289 24
2917 20 29213 20 293 6
dubitatio 26 21; erratica 206 21
nulla 153 II 306 20 varia II 1286;
sine d. 113 11 II 198 18 226 11
27612;

V.

desperatio trepidatio;

sollicitus

dubito
dubius

I61; quod I629

erroie 206 19 v. gressus trepidatio
ducatus 261 1; v. consequor
;

duritia

fabricor
9423; duratus auctoritate II 1198; v. nix
duruB V. conversatio tormentum vita
v.

duro me

dux 9920 10218 1071 24 II61&

123 22 12819 28 1294 9 15 aZ.; omnium atque princeps 388 bellorum 11413 exercitus II 34329
imperatorum 175 10 latronum 11
26615 minoris loci 1242 palaestricorum 158 14 159 3 provinciarum 1242; famosus 157 26 II 317 6
potens 123 29 13429 165 15 17630
n 33712 35710 praepotens horribilis 11724 nobilis II 3295 magnus gloriosus terribilis II 3222;
V. nuntius
dysenteria II 233 19
dysentericus IOO20 23125; v.
intereo

dyspnoicus
dysuriacus

II 307
23125

18

decerno

duco

35 7 36 24 II 5820 61 19
eblanditus v. consensus
exercitum 21 9 25 17 122 26
ebrietas lasciva II 22 8
2176 II 7022 31518 3224 14 3233
ebriosus II 342 13
3302 33712 35610 358 13 23 uxoecce 825 1214 17 30 13i8 198
rem 144 15 217 27 11 14 13 15 30 17 24 28 2123 22 7 23 23 dl.
35 7 37 25 24317 244 1 per geedax 248 3 II 32023 348 lo
nera II 12 17 19421 per loca II
editiones sacrilegae II 36026;
1744
V. poUuo
ductores audaces periculosi editus, us partus II 257 13
cito mobiles 2644
edo 313 906 19624 II 29421;
dulciarius II 30516
partum (-us) 46 7 97 17 1364 146 19
dulcis v.^ctus carmen lumen sobolem 163 26; librorum artifimodulatio modus organum ser- cium II 3614 tractatnm II 287 12;
mo sonus vox; dulciter II 1427 nomina II 295 12
34511
ediico filios 11 736
dulcisonus v. vox
efelmator II 30920
dumtaxat IO816
effectus 1030; decretorum U
duodecies 563 10 11
11319 nutrimentorum et desideduplex V. littera natura re- riorum 239 18 disputationum 276
28 latens morum 264 14 prosper
gnum signum
II 6220 8515 863 tardi II 19 is;
duplicatio 72i9V. minuo
duplico 72i2
122

7;

IV.

effeminatio extrema

INDEX VERBORUM.
corporis

273 22

effero filium
15 u 35

11014; misera 2255 11 1036;

angustiae calamitas squalor;
indico inpono
ego 4i5 1154 II 2O814
II
V.

effemino corpus 1194? 159 12;

effeminatus II 14020; v. cupiditas furor mos
II

431

II

15

uxorem

17

efferus agresti conversatione

9417

efficacia 23726 243i3

II

324;

coniunctionis 277 22 decernendi

6720 (vacua) decreti (-torum)
26613 II 19312 diametrorum II
100 11 duodecatemoriorum 191 17
Lunae 277 17 integrae mixturarum II 1145 partium II 64 14 si-

derum

II 2 24 temperationis II
676; sui 5513 II 11320; maximae
II 238 20; v. conpono debilito explico habeo inquiro intimo perdo

praesto sortior

egregius v. testimonium vita

Qicio partum II 218 12 inmaturum II 21916
eiectio articulorum 188 4

elabor 1426
elatus felicitatis augmento

II

337 14 scientia licentia II 295 13

v. animositas oratio sermo
.

elefantia

II

2562;

v.

aegri-

tudo

elefantiacus 138i6 2109

25317

21

11

32423

elefanticus II 33825 344ii

elefantiosus II 31825

elegans

619 II 3318

elementum

dispar 19820; v.
conmixtio diversitas substantia

efficaxl307 2027 203ii 215 15 vis

2281 24620 25423 II 543 60 21
elido ciura 26 25
61 16 62 10 18 80 3 129 3 1644 258 16
eligo 23i 11 37 29
;

administrator cogitatio coneloco meretrices 136 12

versatio licentia ratio studium;
eloquentia 330; Romana 40
efficaciter II 340i
15; V. nobilitas potestas splendor
efficio 22910 2319 25521 2654
eloquor 2023
II 23 24 6123 75i6aZ.; c.acc.praeemetior tempus II 52 1
dic. 12329 n 6112 73 1 7623 82 5
emplastrator 11 *279i6 31120
8712 9218 11718 23 1324; efficior fenarro sermone II 2073
5116 18 525 237 1 244 8 17 21 24510
enim 4 27 5 29 9 9 et sescenties;
26 247 11 28 248 21 249 18 II 42 20 21 in sent. relat. 8624; 75 18 cum A'
65 10 Z.; efficior superior 832 II emendandum; v. quod
5814 838 16 845 857 864 874 21
enitesco II 12720 conmenda89 5 90 1 16 9111 al.
tionibus II 249
effractor 1794 20626 27 226 13
enitor li3
22717 II 6314; famosi domorum
entheus II 33911; v. astrologus
II 15026
sacerdos vates
effrenatus v. a^imus animo- enumero 58 2330 2523 23
sitas cupiditas levitas multitudo
eo usque 93 25
rabies
eo, ire II 10 23 448 326 20 354 16
effusio aquae II 352 11 nimia
epilempsia II 25530 264i6
sanguinis II 261 16
epilempticus II 1378 1633
25214 25411 25521 2572 263423
egero 273
egestas 11 4423; mendicitatis 26727
V.

INDICES.

432
epulae

II

300 17 304 13;

v.

de-

ditus

equa

equarius v. pastor
eques II 3089 312 16;

v.

exer-

equinus

venter

v.

II

3087

30815; v. calx cultor

domitor dorsus exercitator ma-

equus

II

gister nutritor; deicio vehor

v. praepositus
1430 21i4 28i3 942
ergo
23921 24226 257 23 268 6 2596 II
28710 295 24

627

erigo cervices II 47 11 potestatem II 685 trepidationem 3 20 viresll 6420 vitam Il47i4; erigor
73 23 108 16 19911; actionibus
16 12 insignibus II 283
sublimitate 43 18; ad aliquid 2056;
II

II

sitas

centia

II

auctoritas

mens

17820; v. animoconfidentia li-

spiritus

eripio 28i7;

florem

139 6

II

honorem II 10223
erogationes profusae 15826
erogoIl474; animam275 potestatem

II

448 res

II

32

splen-

dorem II 1733 sumptus II 22 9

erraticus IOO15 22120 229ii
23225; V. amor conflictatio confusio cupiditas cursus dubitatio

mos

21;

II

consiliis

II

853
23 11

peregrinationibus 214 15
pluriII 35614; errans 11 1972;
V. actus animus cupiditas gressus homo maritus sententia stella
;

mum

dubius praepo-

erubesco originem II 281 19

erudio institutionibus407; studiis II

26 24ii

'\

eruptio sanguinis

26123

II

m asyn59 17 6826 aZ.;

etiam 1225 41 10 11 46 9 58 12
6I22 645 672 7 21 6925 709 18
et 298 41 15 505
7515 aZ.; et
73 20 al. et autem 139 26 ;. etiam
ipse sed
etiam antepositum 83 195 206
229 236 2427 279 14 19 2816 374
38 25 514 52 2 56 9 27 58 25 al.
postpositum 2 13 24 26 510 9 17 12
18 28 30 132 16 16 2919 33 29 35 14
38 20 4121 4316 5117 524 55 15
57 23aZ.; etiamet 67 6 168 9 1694
1993 23915 al. II 1812; etiam
ipse 311 1129 1227 132 3l2 40
e t sescenties ; ante ultimu

deti

membrum

4:1 ^b

V.

quin

etiamsi

91i8 1455
136i 15021 1684221
1415 270 2 27424 27; felix 11
II

eunuchus
27 II

genitura; concumbo
discrimen 11 30 ii 41 21
(473) ex periculis 115 23; v. fa-

322 6;

V.

cultas

evaporo 965; inluviem 11 1594

evenio 466
eventus cupiditatis II 108 22
militiae II 188

17 al.;

mortis

II

135

20

negotiorum II 50 25 pugnarum
errorf 2O7; levitatis 259 men- 17512 prosper28 24 9831 163 21 11
tis 87 3 17915 stellarum 2 22 vi342 5025 5512 5619 IO822 120i5
tae 87 28 II 59 17; adsidui II 41 22 19626 200 11 20219 varii mutabicaduci II 31426 fugitivus 11 5820 lesque 30 19; v. decerno habeo
10222 *11122 graves II 1168 ma- monstro sequor sortior
tractatus

1254

evado

responsio signum
erro 227 115ii 197i3

3521 3558

agitatus

erumpo

ergastulum

erectus 236

tium;

sterus; corrigp decerno inplico

libero pecco quatio turbo

citus praepositus

*equitiarius

II 1510 obstinatus 3624 sa

crilegus 218 18 sempiternus 2 22
28218 varius 11 898; v. confusio infortunium sollicitudo vi-

domitor

v.

ximi

IV.

INDEX VERBORUM.

eversio generis 1332 patrimo10114 crebra 11025

nii

excipio
maxima finem 2427

II

1708 283ii;

iniurias II 137 16 sum258 21; cf. ind. III

excito animas 825 animos 11

mam

988

eversor civitatum 12410 imperatorum vel iudicum f 116 22

everto 52 112i4;

35816 currum 11 308 15 do11916 n 16519

ex sescenties;
post 77 18
exactio adsidua operum 177

mum

14616 causam 145 10 certamina

142 31 discrimina 11939 infortunia II 118 8 inimicos 82 12 simultates II 192 16 turbas U 197 10
20017 ardoribus *15024
excludo II 684 animam 33i8
mala II 57 29 uxorem 11 345 vitia II 218
excogito II 59io
excolo II 2O817; me ad II 22i
corpus lenocinio II 30426 mores
955 vestes ad 11 3004
excubitus I8I23
excubo 19516 *n 5l4
fexcuso pro aliquo II 51 4

civitates 129

24 II

30; V.

2423

433

defatigo

exactor annonarum vel pecuniarum 173 2 imperatorum 180 18

''

praestationum 21328 11 72 lo
exacuo 78 10 ii 95 14; dentes
attritu n 30317 impetum 11 898'
exaestuo cogitatione II 2966
cupiditatibus 11 29625 violentia
3320; in amorem II 323 14
exagito 122i 1624 19io 14821

(;recte

x)

excutio 124
3320; animum (inlecebris) 11
202 2 2989 causas et simultates
execror ^11 1595; adfectus II
n 20016 conflictationes II 2004 23 6 odiis II 2313 159 2
executor facinorum 179?
indignationes II 201 18 mentem
n 137 9 odia II 171 ii populum exemplum 3028 II t306 2i; hoseditionibus II 297 8 seditiones II roscoporum II 132 11 imitationis
1094 tempestates II 101 19 ter- II 14822 metuenda mortis II 3063
virtutis 22 26 II 3614; antiquiora
roribus II 11120
25 1 breve 69 11 praesens 22 18
examino lli
exasperatio inhumana ieri- recens 22 22 Romana 25 13; v. detatis 94 22
monstro dico do doceo facio imiexaspero animum 11 888 cor- tor instruo monstro profero repus squamis II 157 29 malitiae peto sequor servo
exeo II 219 20; quadratum 11
potestatem II 68 17 vultum *II
55 26 tempus 2246
10514; odiis II 294 11726
excaeco lumina *II 1107 ocu- exequor 8013 II 6611 19026
los II 2313 2515
19319; actus II 254 facinora II
excedo partes II 189 24
144 29 negotia II 77 20 officia II
exceptor 136 22 causarum 227 16 4 12821; numerum II 2958
22 principum 17420 sententiarum
exerceo 2621 II 326 17 stupra
13626
et adulteria 11 305 1 armaturas
n 296 14 ai-tem215 7 2313 conpuexcerpo tractatum 11 287 12
excidia fabulosa patriae II tos 17025 disciplinam 883 (?) fa143 5
cinus n 9422 facundiam II 123 1
excido patrimonium et actus fenus 87 20 indignationes II 346 20
n 856
ingenium II 1256 inimicitias

}
'

FiRsncrs, edd. Kroll,

Skutsch

et

Ziegler.

II.

28

INDICES.

434

existo 673 II 229 1599 27125;

causa 87 6 ingratus 117 3 II 13 13
libidinesll'272 12 ministeria 189 14 29 1420 17i8 517 sim. 14830 174
officia II 95 23 palaestricam 206 9 19 17611 II 503 11 12312 15314
potestatem 27 lo II 12621 saltum talis 21121
n 30712 vires 25629 virus U 92 exitiabilisv. conflictatio ponvitiall270i8 22 27124 276 9 34923 duB
exitialis v. exitus
exercitatio crebra II 197; v.
exitium aegritudinis II 883
delecto possideo
exercitator athletarum II caecitatis II 117 17 155 25 calamitatis 223 6 233 1 234 19 23522
32417 equorum II 308 7
II 861 IO620 1117 11710 1204
exercitatus lOii
exercitus 26i2 II 306 ii; equi- conversationis II 854 deiectionis
tum peditumque II 3233 34125 II 1031 facinorum II 26021 nigri
35813; Romanus 26 lo 29 16 308 fellis II 116 1 infortuniorum 235 17
n 148 24 magnus II 34329 maxi- II 6820 100 22 109 24 1117 malomus 117 25 II 120 20 pedester II rum 23419 235 18 236 6 II 117 5
3224; V. dux; conmitto desero 120 2 mendicitatis II 145 13 morduco praepono prosterno
tis 20319 27415 II 848 1029 103 23
exero disciplinam 883 domi- 1165 23 12620 13512 1361 1373
nium 4428 potestatem *27io 42 21 15229 16417 dl. periculorum II
29 3 37 3 106 18 205 12 poenarum
44 28 vires 54 5; me *23 9 112 6
II 1269 salutis *30i7 vulnerum
exheredo filium II 236iii5
exhibeol9i6; adfectus II 40 lo II 186 16; acerbum II 1029 117 5
129 9 amicitiam II 14 17 amorem 25925 29825 citum II 84 8 cruenII 51 3 conmercium 25316 neces- tum II 20528 extremum II 145 13
situdinem II 17 12 patrocinium 261 13 flebile II 126 20 152 29 205 28
1961
grave II 29 3 883 135 12 insperaex- tum II 299 3 instans 11 30 11 maexpello 2030;
exigo
posco 3 25 328 16630 II 23416; lum II II64 maximum 11 10924
fidem 8722 iusiurandum 87 23 1117 1269 miserum 233 1 234 17
iurisiurandi necessitatemll 2086 II 93 6 116 5 23 11710 17 126 20
13512 15525 16917 20512 21123
praestationes II 25 6
exibilo murmur 2i3 II 31423 26524 pestifeium ac mortiferum
exilitas tenuis 375
II 19917 paricidale 227 6 repenexilium 207 81 16 24 82i4 83i6 tinall 37 3 2993 varium 11 IO620
12426; famosum 828 perpetuum violenta 274 15; v. discrimen; acII 58 17; V. damnatio; ago con- cedo armo concito conparo concito damno decerno do libero sequor decerno incurro indico
mitto patior
infero infligo minor mitigo muto
eximiusv. pulchritudo strages ostendo patior perimo praeparo
17616 iudicia II 343 27 iurgia
154 23 iu8 209 12 latrocinia II 171

exinventor

II
30

185i7; calculi et

organi 1726

existimatio v. fama naufragium

existimo 88io; me lll3i

drosterno tempero transfero

exitus II t41i4 31424; accusationis II 189 6 calamitatis (maior) II 9321 18623 discriminum
minaces II 103 11 fabularum II

INDEX VERBORUM.

IV.

435

159 u malonim metuendi II 969 testates II 13221 quaestionem

mortium 33 12 255 2 28 II 105 18 96 17 radiationem 11 114 7 ratio-

nem 786 secreta 264 16 substantiam 529 8625 191 18 197 11 28

23715 257 7 26411 27113 II 64 16
69 6 tractatum 19415; definitione
39 3 23815 interpretationibus 196
31 II 661 229 28 294 20 307 24 pro-

1128 12616 25918 28518 peregrinationis II 188 12 periculorum II

19016 sepulturae II 1902 Platonis 244 vitae II 284 11; citus II
123 21 exitiales II 186 23 felix 33 27
inmaturus II 126 16 malus 22 11
200 22 265 28 II 112 8 123 21 205 6
miserabilis 3326 prosperi II 80 12
violentus publicusque 255 2 varius 33 12; v. augeo decemo imitor indico intereo interimo largior monstro praeparo resolvo

nuntiationibus 59
786 25718 27811

exoletus II 320i
exorcista 123i3 167?

exordium conputationis II
184 14 institutionis 41 18 v. do fa;

cio

sumo

exorno

17i9 II 7024; mores

II 74 23 vitam splen*77 5 dignitate II 90 14

ornamento
dore

II

expavesco

suspicionibus

II

li5

experimentum

v. capio
litterarum II 277 1
templa 226i4
libidines II 1424 tem-

expertus
expilo
expleo

pu8 22914

explicatio

621 237i4; facilis

definitionis 689 mixturarum II

698 verae rationis 2i docilis ser-

monis

stellarum II 69ii;
133 3 praecedens 190
686 superior 193i4; v. deII

generalis
19 II

sententiis

6524 1334

I8O110 1815 3607 tractatibus II

293 22; breviter 7025 71 21 78 7
199 14 2549 manifestius (-ste) 884
1 71 2 II 146 22 specialiter 43 2 46 28
50 6 5314 618 7822 9319 12725
1659 25812 2721 II IOO12 1147
133 4 subtilius 4524; de aliqua
re 52 11; me ab aliqua re II 79 26;
V. difficilis; curo debeo
exploro 2004
expolio 22310
expono natos IIO13 115i7 175
217 28 {cf.
21 18714 II 209 23
12712 14628 20113 21 21419 225 10
II 166 20 167 25) sobolemll 134 12
Bubmersum II 102 1; == explico
142 497 618 13910 II 17419; expositus 2121 2326 11 6127; ad
omnium voluptatem 1507; v. filius; coUigo
exposco 24616
expositio 57io 9620; sfaerae
barbaricae II 280 12; diligens 93
20 manifesta 52 12 verissima 11
17423; V. intimo monstro
exprobro 888
fexpugno II 13313

II

3194

expecto

12

II

1 7

II

signo monstro
explico 26 17 349 I6 50 15 20 al; exquiro diligenter partem II
apotelesmata 242 28 cursus II 2 24 1802; exquisitus v. piscatio
decreta II 49 16 82 17 efficaciam
exa
V. ex
196 18 II 2 24 100 12 fata 40 21 194 12
exta 8610
27713 III14 181165 24 genituram
extendo me 93 25; continuatioII 35914 librum II 6526 661 lo- nem 11 48 16 numen 266 12 oracum 25718 27811 II 180 1 1815 tionem 11 29422 potestatem 1413
mixturas 11 661 omina *18527 vires 61 16 20; extendor 6217 27
opus II 71 5 ordines II 18 7 po- 638 18 643 10 II 29111
;

'

INDICES.

436

extenuatus 249
16; divina 90 17 II 2818; v. artificium ornamentum
externus v. periculum
fabricator II 556; publicus
exterus v. regio
extinguo 575 96i0; flammas sacrarum aedium II 728 auri
11515 lumen II 25030 oculos 18410 civitatum 124 10 deorum
121 5 II 156 22 321 22 spem II 103 1 139 21 hominis 90 11 mundi II
substantiam libidinis II 161 ii; 208 16 simulacrorum 2318 tempgladio 210 5 violento mortis ge- lorum 13923 230 28; v. deus
mo- fabrico II 148 21; corpus 19713;
nere 2286; extinguor
fabricor ex duritia 13725
rior II 21022 2134
fabula II2413; sermonum I18;
extollo II 29916; me 2613
honestae I17 variae I17 veteres
extorris 22i
I21 II 15914 295 7; v. exitus noextra 7222 258 17 II 22919
extraneus 1068 171i7 214io men; confero consero sero
II

17024;
gens hereditas
locus regio; percutio
extremus II 31326; v. cauda
II

V.

fines

comu corpus dies discrimen effeminatio exitium linea litus mendicitas onus pars paupertas pes

920
virus

II

32020

exul 216 2214 291114

II

17926 266 22;

exulceratio
II 2915; v.

24i6;

v.

17

V.

conmentum

cidium poeta
unitati8 352i uxoris II 12712 signi II 273 20 Arietis

27326 287
289 21 Tauri

129

lo

facio

exulceratus v. labes
exuo inconmodis II 28224

Leonis II 273 25
II 273 26 2885 Ge288 18 2894 Yirgi-

II

Aquarii II
290 7 2915 16 292 20 Capricorni II
273 25 2923; austera II 296 19 formosa II 3508 nigra3630 pristina
94 5 prolixa II 3435; v.contorqueo
corrumpo dedecoro deturpo dislivido perverto

facilis accessu 85 14 ad indignandum II 346 19 in actibus

la-

queis 1962

exurgo II 10017 IO620 2028

exuro 12131 1267; vivum 12022

'

21

vulnerum sipo innubilo

laboro

facies 36i7;

II

ex-

nis, Scorpii, Sagittarii,

exturbo

exudo

fabulosus

minorum

pinna spatium spina vita

extrico II 1146
extrinsecus 175 *19722

17216 in negotiis 172 22; v. designatio explicatio inquisitio levitas magisterium nuptiae persuasio ratio significatio; facile

313 7; flagrantia ignis II 166 4 1116 27 12l 1414 3830 7319 11527
flammis 16425 ignibus II 310 12; 1^22 12316 13310 aZ.; facilius
405 5820 19916 II 2842; facilexustus 944 II 352ii
exustio 942; publica 248 20; lime 813 24929 II 7i5 12926
293 18
V. indico
facilitas maxima adfluentiae
faber II 322 17; ferrarius II 320 II 12222 credulitatis 5i6 docta
26 33422
sermonis 159 13 instabilis ac vafabrica pulcherrima divini riata II 1323
facinorosus v. conmentum
operis II 282 21
fabricatio II 729; omnium II machinatio officium
2098 rerum 1492 templorum 132
facinus 7i6 2522 28i3 2053
II

1631

'

'

IV.

INDEX YERBORUM.

437

21530 22613 19 II 2011 595 6324

125 20 15018; criminum II 58 16
crudelitatis II 345? 3485 homilibidinum II 299 18
cidii II 231
342 20 perfidiaell 58 ii scelerum
227 2; domesticum 19 lo inmane
27 26 inpura 11 144 28 maximum
116 2 nefarium 179 7 periculosum
2208 praeposterum II 303?; v.
conscientia executor exitium in-

18326 19333 21023 2197 26 25318

26111 27512 II 615 816 94 135
28 1 al.; absconsae 161 15 alienae
18510 II 421 626 81 idoneae 219 26
locuples 154 22 magna (-nae) 169 25
182 22 2188 II 29 9 583 maxima
(-mae) II67 158i8 17226 183i8
21023 2197 27512 II 615 48x1
matemae II 106 2 23626 miserae
203 23 nimiae 2182 paternae 275
pulsus inventor invidia ostentatio 10 II 7415 10718 23618 28 2371
scelus studium terror; adiunctus regia (-ae) 157 11 27 II 35220 suffiadplicatus; abscondo accedo ad- cientes II 108 20 v. augmentum
mitto armo celo concipio con- damnum desiderium divitiae inmitto conprehendo decerno de- crementum praesidium solliciprehendo detego exequor exerceo tudo splendor subsidium subr,

stantia; mediocris; abundo acquiro amitto aufero augeo colligo

infero iungo publico tego

facio 26

21

3i 5ii 66

13

821

conparo consequor decerno dilapido dissipo do habeo largior

minuo perdo praepono quaero

in conputatione 56 11 11
715 9 72 13; c. a. c. i. 184 38 25
50 1 6729 82 20 84 16 97i6 2i 99 17
1007 21 1023 10520 23 28 1068 15
10913 III25 1127 11510 17 17 al;
facio ut 17 21 2518 116 5 II 80 12
20211; hominem 57 2; de 2820;

13

16 dl.\

12

inique 1025 bene 24621; exulem

8223 83 3 14 12910 1312 135 10
14018 26 16028 17523 21229 22327
reum 84 10 carmina II 310 23 contrarium II 18126 183 11 1855 exemplum 78 27 exordium 266 25 initium 58 5 78 16 iter 11 35 28 352 1
opus 113 23 stationem 23621 II
4126 42 2 43 12 14913 summam
23825 2398 II 17515 182 9 24425
transitum 929 20 933 2445 II 163
36 27 4516 52 27 55 27 victorias II
33713; V. mentio
factiosus 19317: v. cupiditas

servo sustento

facundia
99 14 sermonis
exerceo
I

homo
facta crudelia 29 19
facultas evadendi

II
205i4
potentiae 246 16; 1117 186 26 II
133 27 25 47 27; parentum II 37 12
patrimonii 629 116 7 1213 246 16
II 61 9 108 20 substantiae 158 18

docta orationis II
II 122 22 v. decemo
;

facundus 2525

v.

oratio

fallax 1019 117 22613

fallo 47 2114 852 11218 14214
1919 20625 2425 2645 II 40 17;
falsitate II 386; fallor 18 2 191 19
falsarius 22717 II I6821 26012
falsator 164i7
falsitas doctrinae 4 17; captiosa

II

385;

v.

fallo

falso tabulas
acta

publica

aut actus aut

164 17 litteras II

26619
I

falsus

V.

accusatio circumven-

mendacium mutatio
somnium
testimonium respondeo f a 1 s u m
tio

littera

opinio promissio sermo

;

1757;

t7.

crimen; deprehendo per-

ficio

famaexistimationisll 188 14 17;

II 483 78 11 121 20 crebra
11 12214 felixll 534 malall 26 17

bona

INDICES.

438

59 18; V. iudicium testimonium

decerno insinuo pulso

ritas

decretum fortuna imperium

iudicium lex necessitas ordo po-

fames

testas

familia

conpono decerno definio depingo

describo designo dispono do ex-

21628; v. defatigo
v. pater
famosus 10129 14523 1506 168
9 228 1 atrocitate 187 ii v. aegri-

fatuus II 2662 4
fauces 27iII 10424;

tudo carmen certamen dux effractor exilium gladiator honor

insignia iudicium locus magns

farmacopola 2216
fasces l9 112 22; consulares
209 25027 26128 proconsulares
26128 Romanae 305; v. insignia
nobilitas potestas: conmitto decerno
fastidium II 207 6; dissimulationis 46 12; v. aspernatio

verto

favor maiestatis 3728 numinis

1823 magnus spectantium II

30027 stellarum

II

312

febris 465; flagrans

fecunditas

lex necessitas sors

collecta

211 lO;

v.

aestuo

debilito

languesco

I
!

fatigoIl569; caput

II

4 16 cor-

20532;

seminum

v.

signum

soboles surculus
II 348 9 11526 25930;
abundantia exitium
felicitas 4917 6724 11816 190

felnigrum
V.

pus II 85 16 87 14 101 15 110 12 115 25

11716 vitam sudoribus II 12 29;

21331

26
!

1723 amissiobus et damnis 11 27 27 continuationibus II 520 101i5 11525 doloribus 9918 II 4i6 8io 355 4020
infortuniis II 55 9 734 884 inlecebris 125 29 laboribus 207 25 224
22 II 8 12 12 29 languoribus 161 17
20922 II 29 13 miseriis 20226 oneribus II 11121 periculis II 33 5!
tumore 207i5; fatigatus 3731
aegritudinibus

12

II

ardor languor; decerno

V.

fatigatio 179 II 53i5; adsidua 947; V. concipio

animi 13225 corporis 198 lO; mifecundus 250 14;
sera

arescentes

302 28 30315 tumescentes 11

298 25; Cancri II 289 lo Piscis II
293 3; V. stringo
fautor 889
favilla V. cinis pulvis; con-

tor potestas scaenicus scelus

V.

colligo

II

mercimonia mors nobilitas ora-

fatalifl

vis;

plico invenio prosterno

substantia

aZ.; agilitatisll

11

ani-

mi 157 29 bonorum 130 15 deorum

II

II 11 4 774 iugenii
1925 patris 11 175 27; adfluens
*108i adsidua II 21 2 80 12 2037
20411 altissima II 81 12 beatall
1521 bona 154 20 II 5 23 374 inmensa 262 22 magna 112 31 2198
226 7 22920 23526 237] II 10 14
17 3 72 2 179 2 maior 240 18 maxima 43 22 6330 10524 1129 21 12724
II 2807; V. corpus
13015 1346 15427 I6I1 165417114
fatuitas v. stupor
17210 al. media 6819 241 12 mifatum 2117 2210 18 2821 3122 nores 133 20 perennis 385 per32 15 11 al. f. ac sors 31 14 19 ho- petua 291 3828 99 24 130 19 166 9
minis (-num) 45 1 81 3 85 1 89 1 17122 II 615 plena 2086 potentes
9123 9313 15217 19413 277i2 II 112 31 prospera 29i 11 32 18 454
113 1813 195 6524.694 3605 im- 574 1031 quieta38 28 regia265 26
peratoris 86 6 13 15 17; integrum II repentina 20 20 tranquilla II 199

6822 filiorum

j
I

|
I

|
j

'

18 13 sinistrum 17428;

v.

aucto-

23

V.

augmentum conmodum

cu-

IV.

mulus

cursus

INDEX VERBORUM.

decretiim

fides

4B9

feritas 7i6 9426;

crudelis II

gaudium genus gloria gradus 1646 3124 327 7 inmanis6 22 Sylgratia incrementum initium in- lana 28 22; v animadversio atrosignia iter laetitia munus ordo citas crudelitas exasperatio; deornamentum ornatus pars poten- pono grassor trado
fero II 29617 29820; opem I828
tia praesidium spes substantia
tempus; perspicuus praepotens solacium II 298 11; patienter II
trado II 1405 quem
vicinus; accedo adprehendo au- 137 23;
curro 144
geo confero conparo decerno ferunt 225; feror
linio laetor minuo nobilito orno 5319 1029 10811 1208 1709 172
28 19124 19213 8 10 14 19 24 1932
promitto sublevo
felix 2517 2914 17 3724 6821 8 13 al.\ cursu 112 26

8123 10717 11416 11729 II815

122 22 14120 /.; f. in senectute
II

V.

31822;

augmentum

conmendatio

naedus
exitus

actus

fama

filius

ci-

eunuchus

genitura insi-

gnia licentia matrimonium pater

processus radiatio ratio senectus
servus soboies societas tempus;
feliciter II 3021 7022 767; v.

ferox 615

ferramentarius 1818
ferrarius v. faber
ferratus v. actus
ferreus v. vinculum

ferrum

I8I9 192ii 212i3 248

4Gii 49 9 178 21 3023; ignitum 2488; v. actus ars potestas
vulnus morior seco tracto versor
12 II

fervescens deflagratione33 20;

provenio

femina

11630

30

144io 2625

II

aqua vulnus
fervor nimius aestuum

V.

2321; ignobilis et abiecta II 37 29

nobilis 22024 potentissima II 122
V. coitus
defensor genitura
i;

17;

notitia

II

praesidium procurator;

misceo

femineus v. corpua opus

femininus v. ind. 111
femur 736 II 3319; v. perdo
feneratio v. negotium
fenerator 15628 II 279i8 317

V.

II

305

turbo

festinatio celer 17i3 19827

25 inmatura 32 14
festino 235i3 II 3052; festi-

natus

V.

gressus

festinus v. celeritas
festus V. dies
fideiussio 1808
fideiussor 176i8

3304 352 7; dives II 34423

fidelis 16228 II 543; v. amidebitorum grave II 1 1 1 12 citia conmendatio conmercium
pecuniae 8720 (grave) usurarum iudicium officium patrocinium
19

fe n u s

177

24

180 7;

V.

negotiatio

offi-

cium; exerceo inplico opprimo

quatio

pronuntiatio

radiatio ratio

se-

cretum taciturnitas tutatio

fides 284 301 II 78 16; amici-

fera II IO616 303 1 21 31326; tiae 87 16 II 52 15 astrologiae 426

saeviens 33 21; v. amator bestia (9 15) felicitatis 24626 iurisiurandi
cubilia ictus latebrae magister 87 22 promissorum II 2024 pudimansuetarius morsus nutritor ra- citiae II 81 15 ecripturarum 11
conpono 1118 125 23 tabularum 822 II
consumo decipio domo lacero 1118 veritatis 10 2 12 24 343 11
nutrio obicio pugno sector
1758 32022; honesta 37 17 incorbies; praepositus; capio

INDICES.

440

rupta 87 18 II 36 6 81 15 inlibata sterilitas uxor; aborto adopto

n 20916 integra II 121 16 1758; amitto coeo consequor creo decum fide II 508; v. conmercium bilito decerno denego diligo disinsinuatio ornamentum ratio se- socio do educo effero exheredo
nutrio perdo perimo procreo procretum testimonium
plenus
amitto conmitto conpleo con- sterno relinquo sortior suscipio
probo converto credo exigo ba- tribuo
beo inmuto muto promitto sefingo 610 35 26 94 10; arbores
in beluas II 3048 mores II 115
paro servo stringo
fidus v. adfectus amicitia ami- 1012 sapientiam 11 2025 vultum
cus amor auxilium comes custos II 31017; fictus V. bonitas pulfomentum meritum necessitudo chritudo simplicitas
finio felicitatem 157 15 biofigo pisces tridente vel cuspithanatus 17829
de II 3069; fixus v. gradus
finis 243 3122; libri II 17420
figulus n 3432
figura 59 15 13; corporis 24 17 mortis 21422 21625 mundi II 313
figuratio luminis 235 u orbis 19 vitae 3328 76 10 187 16 257 20
II 229 24
vivendi 3128 329 12;
20418; inhonesta II 158 1
figuro mores 264 12 substan- biothanatus 187 16 malus 124 12
tiam II 17524; ex temperationi- 18716 naturalis 969 similis 273
bus 2564
17; V. claudo conpleo decerno
filacterium II 25620
depereo do excipio incurro monfilia 25015 II 821 1544 240io stro perimo reddo; fines 37 15;
12 24718 22; sacerdotis 14423 so- terrae 35 11 extranei 215 2 pererorum 15324; v. concubitus ma- grini 115 11 215 2
fio 623 1327 2O1 2213 282 5014
ritus mors; coeo do stupro
filius 361121 3725 686 1192 5111 22 7121 96 1 in computatione
II 1329 24715 24815 al; fratrum 56 13; fit ut 1124 17 28; si fieri
20510 duorum patrum aut dua- potest II 2815
rum matrum II 55 15 patruorum firmo 1425 815; trepidationem
15330 potentium II 3293 regum maiestate *n 3i8 oratione 21 12
n 3293 alienae sobolis II 12 12; potestate II 68 18 77 19 ratione
alienus 99 13 II 34 14 329 1 ama- 61 5 6628; ad 6628 II 68 18; fortus 1113 expositus 214i2 felices tius II 68 18
firmus 26 7; v. adfectus con1930 gemini II 1747 2188 2193
masculi II 820 162 24 nobiles II silium praesidium sententia
fiscalis V. annona conputatio
346 2 perditi II 30 19 subtractus
21412 superstites II 387 17 347 25 instrumentum pecunia pondus
34825 3531120 35411 358 17; sine praestatio ratio
filiis 16815 II 3264 33320 334 10
fiscopatronus 1327
fiscus 1775; f. praepositus ra33918 34115 17 34231 350i8 351
14 3544; V. adfectus amissio ca- tio
ritas casus deus felicitas honor
fissio ungulae Tauri II 300 is
fistula II 297 3; circa anum
infortunium inimicus interemptor locus mors numerus paren- 101 2; V. valitudo
tes pater patruus praesidium
flagellum 28i4; v. lacero
;

IV.

INDEX YERBORUM.

flagitium 26 19; corporis 264

scelerum 95 17 II 21 20; v. labes;
accedo imbuo invenio trado
flagrans cupiditate 204 22; v.

441

foetorhircinusll32020; v.virus
fomentum fidum amicitiae 1

aquarum 23 17 ardo1216 divinum 17 22

fomites perpetui animi 17i6
perpetuitatis *91io maligni stel14 salutare

ris

animus febris incendium Sol

II 359 19
larum 94
exuro
flamma Martis II 115 14; sae- fontes fingentes {immo surviens 22? 33 15 ultrices II 314 13; gentes, v. add.) 23 16 perennes
II 209 6; V. unda; derivo rigo
V. concremo extinguo exuro
flammifer 389
forensis v. certamen lucrum
flatura II I6822
simultas studium
flatus ventorum (salutares) 14
forma 1528 I6416 II 189; co5 II 2 13 209 6; V. vario vegeto
loris 3529 corporis 16 14 152 13
flavus V. crinis
1978 24623 II 107i II89 15730
flebilis V. calamitas casus 15812 28122 300 1 hominum 15 25
exitium laceratio mors nex
90 10 imitationis 90 15 Lunae 196
flecto animum rationum va- 13 19912 18 2789 operis 1983 orrietatibus II 116 13 modos II 142 7 dinationis II 2874 signorum (navites in circulum II 3048; fle- turalis)52io 53 25 110 5 stellarum
xus molliter 249 25; v. capillus II 64 21; munda formosa candida
246 23 certa 152 13 dissimilis 379
flegma V. vitium
fletus Ingubris miserque om- diversa 199 20 integra 1983 II
nium 30 15
2874 pristina 945; v. designatio
flexus mollis corporis 11 1429 species varietas; dedecoro formo
sinuosi II 314 1
mollio muto sustento vario
f 1 o s 188 17 virginitatis II 139 6
formatio similitudinis 36 18;
rotunda 3423
V. inventor varietas; eripio
fluctusmaris Il2 6 208 19; sae- formidines variae II 3022
viens undarum II 102 1; v. conformo 620 II18 1527 I67 17
fusio; coarto disperdo perpetuo 13 26 3029 405 5718 9324; aniflumen II 299 10 304i6 31327; mum 524 8511 II 3i3 66 14 282 15
Lethaeum 823 Nilus 309; v. sub- 28313 consilium524formam 16i5
Solem et Lunam II 208 18 menmergo
fluo 27 6; fluens v. submergo tem II 282 23 mores 21 1 potesfluvius 10923 1639 115028 212 tatem 67 ii principia II li6 sen25 3103 31315;
grandis II 13i8 tentiam TI 6426 sermonem II 130 2
35 27 55 29 torrens II 102 1 v. un- substantiam 96 14; conparatioiie
da; adiaceo derivo navigo sub- II 6426 inspiratione II 3i3 institutione 44 5 87 27 11 65 14 1302
mergo
foca v. capio
147 24 magisterio 7 23 moderatiofoeditas coloris 11 348 gravis ne 35 9 26 monitione II 50 13 re(odoris) 14722 1918; inhonest cordatione II 28223 283 13 scienII 12713; V. deformis; deturpo tia 95 6 studio 2229; sub radiatione 2523; ad 524 4021 859 918
turpo
foedus V. inpuritas odor
9531 II 28313

flagrantia

ignis II 1664;

ardoris

v.

INDICES.

442
formosus

II

222 350i3;

t;.

cor-

pus facies forma

fornix II 3218

forsitan 21ii 277

forte 8628 f 169 26 II 15 24 31
475
fortis 2230 3019 10429 114i6

27

partem corporis 248 14 patrimoII 85 6 pedes II 325 17 po-

nium

testatem II 106 25 radios 11 65 21

substantiam 259 5 vires II 110 12
1686; frangor 11 307 13
frater 168 36iii8 685 9718 22
10520 13113 1542 23811 II 116 3
13613 14 145 27 238 8-20 247 7;
boni II 18124 maior 105 28 131
9 12 II 744 10518 plures II 47
*priores II 7 23; v. amissio consortium filius inimicus locus mors
praesidium uxor; amo coeo debilito denego diligo do interfi-

148 ]3 15120 154 8 1625 al. aniII 5828 56 3; v. administrator ardor augmentum bonum calamitas continuatio copulatio cumulus inimicus malum radiatio
substantia testimonium vir vitium; fortiter II 25i7 5l4 116
14; V. cresco; fortius 427 144 17
1544 24820; v. concito convalesco cresco iirmo noceo prosum
fortitudo 712 21 2425 284
fortuitus V. cursus
fortuna 215 225 2820 3018 28
17615; f. ac fatum 31 4; belli
382; decernens 33 27 magna II
57 9 maxima 14924 159 15 prospera II 9i4 saeviens 21 lo 239;
V. animadversio decretum impetus incrementum insignia invidia iudicium licentia minae sententia substantia vis; confero

tas casus causa continuatio discursio dissipatio gaudium iac-

conparo

tura

mo

forum

25 25

fossor auri 158 ii

jfoveo II 1522
foveus n 3022
fractura articulorum 1884
fragilis

v.

hospitium morta-

litas substantia

cio iungo perimo praefero prae

pono tollo
fraternitas v. numerus

fraternus
ignis

v.

fraudulentus
V.

adfectus gloria

nex sanguis
II

339i3 35l2i;

cupiditas

fraus V. vitium
freneticus 1382 1765 18420
1858
3546

II

31912 338 25 33917 35127

frequens

v.

accusatio calami-

inconmodum infamia mi-

seria ratio significatio turba valitudo; frequenter 3i8 2i 1327

2025 3713

21

6426 96

24

97

27 al.',

frequentius 199i5; frequentissime II 24824 32712 35916

3601

fretum

23

*fretus 15 19
fragilitas 3220; corporis 12 12
1718 3113 197 25 II 210 2826 infrigidus 72 35 6; animo et
genii l6; caduca 17 18 19725 II corporeIl6l3; ad coitumni61i2
28114 humana 93 25 terrena 127 ad Venerem II 118 13; v. aegri2128 II 282 19 V. vitium; adnecto tudo horror humor tempus torpor venter
guberno sustento
frango actus II 856 corpus 11 frigus 1216 31 46 5 11516; acer29816 crura II 298 19 dolorem II bum humorum II 855 (tardum)
19524 gulam 29 25 impetum II Saturni II 115 8 12 13 15 siderum
4426 iuventutem periculis 208 lO II 35918; adsiduum 23123 mix-

IV.

tnm

INDEX VERBORUM.

443

9627 integra mentis et consiliorum II 93 10 maxima promissionis II 1 3 scientiae II 17427;

caloribus II 84 1 v. glacies
societas temperies tor-

14

natura

por; coniungo decerno iungo tefundus 628

V. robur; iacto;
pefacio
frons obstinata II 29620 polita 1687; magna 2015; v. dominium
11299 20; Scorpionis II 172 28 dominus proprietas
fundatus ;. iudicium
2915 Tauri II 2885; ex fronte II
funditus 11214 17827
29618
fructus 1396 II 17730; bono- funerarius 135 21 168 20 II
rum II 21i divitiarum II 47 23 349 8
funestus t?. calamitas
48 3 laetitiae II 47 23 maximi possessionum 173 i (II 53 2i); sine
fungor legatione 253 11 officio
fructu II 24511 2805; v. accipio 13712
funus calamitatum 122 14
capio confero consequor decerno
fur 9830 15924 1794 20626 27
do habeo
22614 22718 II 6314 315 20 316 2
fruges IV condo pario
frumentum v. copia praepo- 34114 351 22; malus II 166 11 rasitus
pax 13028
fruor securitate 2828
furens 17. animus
furiosus 11421 17828 11 3039
frustra 7 26 28 29 84 14 al.
340 2; V. contentio cupiditas
fucatus V. adfectus
fuga 20 7; mulieris II 142 21; furor 11113; cupiditatis 2274
insaniae 11 137 2 libidinis II 23 10
V. concito subtraho verto
fugio 86 (c. gen.) 222 87i5 mentis 18 1 II 63 13 13425 166 12
1103 1237 11 12425 16212; uxo- 1703 temeritatis 87 2; effeminarem II 202 12; v. cupiditas; fu- tus n 1714 inmodicus II 166 12
insanus II 26 11 1703 obstinatus
giens V. anima
fugitivus 226 29i3 16028 175 II 6313 paricidalis II 338 5 per23 21229 II 26622 30114 35521; ditus 206 6 praepostei-us II 23 lo

'

'

V.

315 20 profanus 181

error

sacrilegue

fulceo 3830
22614 II 63 17; v. amentia ardor
fulgeo {plerumque fulgens) cupiditas indignatio insania in102 1; honestate 124 17 II 121 18
honoribus 204 11 licentia 252 24
luminis maiestate II 3574 nobilitate 20529 radiatione II 69 15
splendore 617 182 19 2117 2189
24924 II 2417 6920 122i8 1297;
V.

obstinatus praepostecapio conmoveo depono

grassor muto oppressus possessus rapio
furtum 9830 II 19730; spoliorum II 300 8 inmensa 1312
stinctus

rus;

oculus

fulgesco 3Si3
fulgidus 1322;
fulgor V. ardor

v.

splendor

fullo 16631 17313

II

32120

geniturae 61

II

15013 1623 2715 272l8

2733 15 27416
ganeo 13223
garrulus 27. verbositas
gaudeo c. abl. 87i4 1718; de

14021

fulmen II 146 14; v. ictus

funambulus II 3134

fundamentum

gallicarius 173i4
gallus II 15111; abscisus

INDICES.

444

358 22 coitu delitatis 2621 295 11 164 15 va345 22 pota- rium desperationis 232 28 varium
tione 245 2 potu 24927 255 14 so- dissensionis II 108 13 felicitatis
bole 250 M II 1128 12 27 42 18 11718 18929 26524 varium iactu1218 33017 stragibus II 3487
rarum 187 25 infelicitatis 208 18
gaudium 7624 II 51 ii; felici- II 120 1 27924 infortuniorum 26 16
tatis II 3825 28317 3008 laeti- *12523 II 12 16 199 8 iniuriarum
tiae 67 3 II 9023 202 20 laeti tem- II 137 20 varia insidiarum II 6 14
poris n 1 9 1 24 frequentia II 202 20 omnia malitiae 15929 matrimomaxima II 774 3008 prospera II niorum II 183 9 matris 276is
9023; V. laetitia; consequor de- mortis 30 12 2285 11 138 18 negocerno mutuor sublevo
tiorum II 62 19 33128 splendidum
nobilitatis 2754 varium odiorum
gelu 355
geminus 81 14; v. genitura; II 19 13 varium offensarum 16232
gemini 1094 II 218i 2205; v. varium peccatorum II 803 periculorum II 18 10 periuriorum
tilius; procreo
gemitus 27 18; cadentium II 1235 varium pigmentorum 231?
1431
II 300 1 pulchritudinis II 221 inigemma 2316; pretiosae 2316 micum societatis 84 8 II 100 17
II 605; V. mercator merx poli- varia solaciorum II 19520
(varia)
sollicitudinum II 105 16 194 21 23
tor; praepositus tracto
generalis v. atrocitas conpo- stuprorum II 13825 omne tristisitio
explicatio; generaliter tiae II 1615; ignobile et deiec11921 1418 17813 21431 2343 tum II 972 diversum (c. gen.) 220
24030 26216 263 27 al
4126 180 22 II 83 21 19421 23 digeneratio propriae originis vinum II 18 14 14 femininum 271 17
17 6; V. propagatio; concipio
II 1296 14515 1507 10 11 1724
genero 1512 II 1415; corpus 219 4 11 humanum27io 36 15 3828
198 22 servos II 223 25 sobolem 6824 9514 26 humile 1916 276 13
1857 21724
inauditum 11 135 18 masculinum
27117 II 14010 2194 maternum
genialis v. torus
geniculum Tauri II 2889 Ge- II 246 27 multiplex c. gen. 4 12
minorum II 289 5 Leonis II 290 2 180 22 &06 20 229 7 nefarium 30 12
genitalis v. semen
paternum 82 7 II 247 2 plurima
gens 620 35l9 374 10 II 3559; 26 16 II 33128 quodam 65 quohominum 35 23 363 95 17 2i; ex- libet II 343 359 489 1058 236 16
tranea II 258 2 humana 189 ini- 2689 3405 servile 1916 sordimica 1358; v. debello devinco dum 1314 varium (-ria, saepe c.
subigo subiugo
gen.; haud raro vario genere vel
genucula 736
variisg.) 12322 124 21 12523 134 1
genus 522 I612 2O9 al.; actn- 1574 18314 189 29 2103 217i8
um aut administrationum 180 22 22625 II IS 6 al. violentum 228 5;
animantium 35 10 17 II 2095 omne V. conciliatio cursus eversio lobonitatis II 57 10 varium calami- cus origo propagatio qualitaa
tatis II 836 gravia damnorum substantia; alienus; accedo alievel condemnationum 180 9 cru- no armo conparo deprimo duco
15926;

14519

caedibus

conviviis

II

II

INDEX VERBORUM.

IV.

mngo oppnmo orior orno

oetendo procreo progigno separo
grassor

spero

155

geometra
II

24

159

sciplina dux insignia licentia

miles mors negotium nobilitas
officium pater potestas rex sermo

1643 stemma tempus uxor vita

glutino II 162i 3047;

33411

gerdius II 33424
gero 28 20 9523; me

445

orbi'

Solis 23519
adiect.

c.

8830; sollicitudinem 185

ii

1195 21630 11
25510 31617 32110 335 13 34119
342 27 34526 28
gibbus 1042 13817
gigno 1721 334 35i2 382
glacialis v. zona
glacies frigoris II 359 18; v.
concretus tempero
gladiator 121 20 II 231 20
30325 3296 33114; famosus II
27712 300 24

gibberosus

gonorroea 14728
gonorroicus 1858;

v.

mors

corpus sermo
gradatim 9820 1447 1516 184
25 20115 n 1125 5623
gradus II 926; aetatisll 105 17
primus aetatis 2i4 20i2 383 1274
213 21 23213 ultimus aetatis II
12 11 (maximi) dignitatis 146 2 11
107 20 alt(issim)us dignitatis 11 54
15 12 36 11 felicitatis II 44 3 rectus
partium 11 178 12; certus 11 287 7
fixus 24625 infimus 11 5 5 15 12

gracilis

v.

gladius 3011 II 25919; (con- summus 2083 II 443; pergradus

tendentium) minax 11 142 29 15024 953 per gradus singulos U I4
1653 30026; 1;. ius licentia mucro 47 14 V. accedo minuo pergo venio
potestas; amputo armo extinguo
grammaticus 1642 17021182
intereo morior percutio perimo 1 23317 n 2412; v. ars
;

grandis 11 35323; v. cumulus

dignitas fluvius gloria honor in-

plecto resisto stringo

globoBus V. rotunditas
globus 2i9 38i8

gloria 12220 jlbln

II

crementum pelagus
54io

121 20 33713; honesta castitatis

996 felicitatis II 1793 honorum II 27616 magnifica potestatum 6331 scientiae 85 18; fraterna II 1166 grandis 14924 magna
10226 26121 262 23 II 60 18 773
maxima 117 17 II 50 18 51 16 74 11
8815 27616 perseverans II 4 17;
II

conmodum
tum insignia

V.

gratia incremenlaus locus nomen

ornamentum
substantia

potestas splendor
confero conparo con-

sequor decemo do habeo largior

reporto sortior
gloriosus 10510 143i7 1715
19310 2014 21327 21527 217i8
24617 n 11 15 12 19 ah; v. actus
athleta certamen dignitas di-

periculum

simultas spatium terra vitium

grassator 178i6 2169 II I5O21
grassor 22 9 II 82 23; animositate II 3133 *ardore II 71 3 atrocitate 278 continuatione 25628
crudelitate 622 feritate D. 1646
312 4 3278 furore II 3152] tyrannico imperio 287 insania 2279;

per omnia genera 295 (vario) genere 125 23 II 137 20

gratia 213 13; puerilis aetatis
26 2 amicitiae 117 21 II 63 47 21
amicorum 14127 amoris II 33126
353 27 beneficiorum II 108 14 boconviviorum II
nitatis II 19 11
3078 dignitatis 108 24 II 364
doctrinae 1925 felicitatis et gloriae 22227 humanitatis 11 303 8
inorenii II 123 2 laetitiae II 1923

INDICES.

446

luminis II 2 lO tnatrimonii 11 140 3

247 19 obsequiorum sedula II 1025
operis II 24 21 orationis 329 ostentationis 1125 potestatis II 266 25
pudicitiae 11 241 2i sapientiae II
2625 securitatis II 3073 (lionesta)
sermonis 11 1428 993 splendoris
6 19 testimonii II 266 urbanitatis
II 33216 venustatis 151 19 222 23
2301 II 2413 7710 81l7 862l04i9
12113 17210 1743 1837 201ii
3329 338 22 34427 virtutis II 109 21
c.aHogen.Qli 141 14 1774 5 184 5
209 26 21416 276 20 aZ.; aliena II
30616 amabilis II 81 16 34427
bona II 338 22 coniugalis II 49 12
869 14216 1616 contrariaell 108
18 maxima II 77 10 121 13 201 11
35327 pares II 4i4; sine gratia
1171 2525 n 342 29; v. conmendatio laetitia splendor venustas
voluntas perspicuus plenus con;

langor morbus mors odor offensa

officium onus pater periculum

pondus procella pugna reprehensio sententia simultas sordes

tormentum valitudo
vulnus; graviter II 4O20; v.

tempestas
irascor

gravitas

7 29;

modesta37i3;
ratio

tuor

t?.

morum

II

instinctus

355i

mode-

ornamentum pondus; mu-

omo

onero II 133 19
25i6
gressus dubius II 314i8 errantes II 28217 festinatus II 28225;

gravo

gremium

V.

nitor

gubernacula civitatum 9927

hominum II 47 15 imperii 383 II
29418 totius orbis

108

17

12924

Orientis 3 22 populi II 32425;

conmitto
trado

credo

possideo

v.

teneo

coniungo conparo copulo

gubernatio 127; v. moderatio
decerno denego inficio iungo
gubernator 1849 209io 2293
largior orno perfruor praefero II 295 26 32217 32713 3439; nareddo rependo restituo separo vium 187 7 omnium II 2 16 periti
sublevo vito
n 35616; V. deus
gratus 1447 14622 1493 182i5 guberno 5i2 8522 8617 9l8;
218 7 22029 262 3 II 9 16 24 14 26 28 actus 186 293 959 fragilitatem
24130 35013; gr. (et) venustus corporis 197 25 imperia 265 naves
14226 14827 1518 21312 22221 II 32715 officia II 743 120 13 pe249 20 II 1026; pudicitia II 752 cunias aut thesauros 18125 subvenustate II82; v. adfectus lio- stantiam 198 14 II 16 17
nestas oculus praemium sermo
gula V. libido; frango
soboles splendor tempus venustas
*gymnasiarcha 262i
gravis 330 613 266 114i7 1325
habeo sescenties; actus 12025
15616 160 1 16226 166 1 24423 II
*7i3 31015; V. acerbitas aegritudo 188 16 22414 II 15 2 conmunem
casus certamen condemnatio con- II 282 8 domicilium 42 7 15 43 3 5
tinuatio contrarietas crimen cu- 11 dominium 245 28 250 18 II 275
mulus damnum dedecus discri- 27 efficaciam 97 11 II 238 19 evenmen dissensio dolor error exitium tu8l6321 II 50 25 5511 5619 108 22
fenus foeditas genus humor iac- facultates 210 22 11 8 16 108 19 299 7
tura incursio indignatio infamia fidem 24614 fructum 11 13 20 gloinfortunium inimicitiae insania riam 137 17 13926 II 16 17 honores
instinctus invidia iugum iurgium 107 7 13926 horoscopum 11 1652S
fero

IV.

INDEX VERBORUM.

29520 imperitim 42? 1304 ius

125 2 locnm 11 323 21 lucrum II
1130155 modum27ii notitiamll
37 28 52 2 occasum II 29520 partes II 117 9 23824 26 249 16 potentiam 157 9 potestatem 42 15 59 17
86 16 1243 13027 1528 1608 20116
22521 24024 26112 JI 321 9i 4021
al. principatum 8420 105 23 106 2
137 17 II 9 18 330 13 rationem 76 18
24322 signum II 14716 14819 sub8idia2459 11 13 27 14 10 17 28 34 14
3957 4410 522 10320 311422 33913
19 34516 34911 35020 352 10 21
35310 substantiam 4l6 1768 II
7i6 3613 27921 2999 33520 3548
355 12 tempus (-pora) II 30 15 53 23
vim 41 6 vitam II 64 9 9 13 20
3548 18 35530 vitium (-tia) 216 17
n 124 17 24 3415 356 3812 469
339 2 3415 342 4 358 17; in diametro sivi. stellam 118 13 1215 al.

secum stellam

11 16

aZ. sic

stellam

447

haustus poculorum
V.

11

*hebeo

viribus II 11322
II 1 1 5 13

h e b e t o calorem
77

302 27;

horreo

malitiam

II

103

lumen

lo

negotia
tarditate II 196 19 vim atque substantiam 1123; conversatione II
1944
hepaticus 18420
herba 11 312 17 35021; v. pigmentum potestas; coUigo servoherbarius 10920 1688 II 308 la
hereditas adfinium 27511; extranea 106 8 maxima 182 26 209 6.
n 72 15 non modica 1744 repentina II 32 20; v. titulus; confero
coDsequor decerno do largior
heres mulierum 16924 alieni
(-norum) patrimonii (-orum) 161
14 23 17017 17117 18510
hermafroditus 1042 1366150
21 22127 II 1415 2702 12

heroicus

v.

carmen versus

heros 11 173i8
983 10421 106 16 1076 1083 6 114
h i c haec hoc sescenties hic idemi
25 116126 121 16 1224 aZ.; habeor
45 5
456 5812 65i6 667 70ll 76i7 833
habitator 38i6; domus 679
al.; hoc honoris tl40 7; hic qui
habitus honestus dignitatis 11 265 2812 4021 7011 825 a/. haec
47 12; V. vestio
quae (neutr.) 102 29 1228 162 28
hac atque illac 107 1 208 10 11 18431 al. hic quicumque 69 18
95 23 243 24 al. hoc quod {coniunct.)
100 2
hactenus 472 8 13 18 24 482 7 4329 82 21 19628 aZ. per hoc 72 2a
12 17 22 27 492 59 18 9526 1019 11 ob hoc (quia) 83 20 9624 2236 31
2898 19 2905 14 2913 13 292 l 18 29 26419 II 2254; huiusce 906; v.
modus
*haemorragia II 26123
haemorroicusv. aemorroicus hic adv. 18 22 240 16
haereo 1049
hiemalis v. pruina
haesito conatibus 11 1785
hiems 538; v. vis
*hariolatio II 928
hierodulus II 32525 351i
harmonia v. armonia
hilaris II 322ii
haruspex 868 21 10129 162s hilaritas 2475 II 5626 205i816524 18525 25212 263i8 11 259
himarmene 315 8
3204 32519 32918 22
hinc3325 27 28 195ii; hincinde
haurio aquam 11 32420 34820 275
libros II 19 venenum II 3145
hircinus v. foetor odor
haustor aquarum II 349 14
hodiernuB v. dies
;

448

INDICES.

homicida 119ii 18825 226i5

27524 II 224 16414 168 24 173 19
26210 26615 22 35122
homicidium 12027 149i8 178

chritudo

sermo splendor

monium
honor

207 687 22524 25029 II

magistratus 8626
dignitatis II 3176
3 libertatis II 10223
nobilitatis II 33327 potentiae 204
10 II 60 1 sepulturae II 818 93 19
bonus II 8 18 89 19 crebri II 76 24
debitus II 93 19 divini II 358 8
famosus II 300 22 grandes 18426
magni II 54 14 89 19 120 21 333 27
maximi 84 16 107 7 1124 133i5
20410 14 II 9 13 49 2 512 80 16 1233
32224 novi et repentini II 3206
paterni 1408 perpetui II 298 12
verus 23 19; v. augmentum continuatio cumulus damnum deiectio
detrimentura dignitas dominium
12

'

I4;latensni64iipublicuml3625;
V. crimen facinus praepositus
homo sescenties\ adversans II
24 alienus II 17 15 damnatus 227
13 II 267 7 delirus 195 15 dome-

sticus II 8413 8510 errans 87 25

factiosus 195 7 humilis 11 57 21:
infamis II 56 1 inferior II 1324

testi-

29

3124;
et V. infra;
filiorum 247

13 19 inprobus 19513.
1964 laborans 1237 15 1645 167 8
183 7 195 21 II 3616 malivolus II
24malusll63 23 3109 minor mundus 90 22 miser 195 10 omnes 1525
perfectus 197 6 perfidus 1964 potens II 26 1 pravus 196 9 profanus
26420 semivir 30 11 *II 242 3 ser- gloria iactura imperium increvilis 17716 sterilis II 56i; v. ani- mentum insignia locus nobilitas
mus aspectus caedes caput con- ornamentum ornatus petitio pocubitus conversatio corpus cupi- tentia potestas processus promoditas decretum disciplina fabri- tio regimen splendor testimocator fatum forma genitura gens nium; hic perspicuus; adeo congubernacula insidiae iudicium fero consequor continuo cumulo
livor mos natura nex notitia po- decerno decoro denego depono
inperitus

regimen sermo status stra- eripio fulgeo habeo inpedio larges substantia testimonium vita gior nobilito possideo praefero
vitium; notus; conpono curo de- privo proveho
testas

fendo despero lacero occido praepono quasso sepelio servio

honestas pulchritudinis 2537
II 121 18 1314; gratall79i7 1314
maxima 25425 munda II 121 18;
V. insignia condecoro
conpono
decerno fulgeo largior orno
honesto initiis II 42 1 ornatu
21519
honestus 1455 I661 182i9 230
22 24617 25511 n 542 57 10 61 16;
moribus 112 17 156 15; v. actus
agricola amicus animus ars conversatio dignitas fabula fides gloria gratia habitus meiitum mos
iparentes professio provisio pul-

honoro 14929 186 1; actibus 11

5518 splendoribus II 70 12; honoratus 107 20 133io 24423 255
11; V. officium
hora 1218 7311 Il314i5; noctis
ac diei 5221 natalis (gen.) 2443;
diurnae nocturnaeque 533; per
omnes horas 24 13; v. momentum
spatium; decerno
horreo haustum II 30227

horreum

2143;

condo
horribilis

II

v.

praepositus;

1785; v. dux
v. continuatio

horridus 94 16;
tempus

horror

frigidus

corporis 998

IV.
crudelitatia

et

INDEX VERBORUM.

terroris

II

squaloris 9425; rutilus 38

282 3 deiecta 223 26 ignobilis 11

278 28 misera 274 14 II 61 97 5;

7027
19;

v.

decerno

V. continuatio deiectio
veneratio;
proiectus, blandior claudo decerno desidero inpugno prostemo

hortatio sennoiiis 320

hortor 22i7

hortulanus

16819 2228II 3363

34912 352 7
hortus V. cultura delectatio

337 23

449

separo
I

26

humilito parentes 2347 vitam

22015

humor

operarius praepositus
hospes 3612 6625 673411 262
12; domus 67 9
hospitium 67 1; (salutare)
partis II 6517 114i3 115i 11620
1184 11913 signi II 65i6 1213;

1708 2^3 22; coUectus

vesicae 21113; frigidus 11 616

graves II 1594 malignus *24ii

20714 16 2223 245 5 25528 II 20

882 1023 10623 32013 malitiosus
13810 207 2 II 87 14 pestifer II
186 17 pravi II 25329 vitiosi II
11715 1371 1668 19222 20511331
1;"^

fragile 9021; v. accipio copulo

hostilis V. manus dexter

hostis II 309 7; v. acervus cu- 10; V. abundantia aegritudo frimulus incursus sanguis; sequor gus incursus inundatio mors perseverantia tormentum vitium;
huc et illuc II 27 lo
humanitas aliena II 3326 po- concretus coUigo desudo intereo
lita 94 19; v. clementia
gratia intumesco onero opprimo stringo
vitio
moderatio officium ratio
;

humanus

254i9 II 107 34i2

hydropicus 2109 21I11 23125
3827 42 22; V. casus conciliatio 124525 II 20 16 16522 2533 267 24
conversatio corpus cruor fragi- 32014 3244 350 5; v. mors
litas gens genus iudicium lex
hydrops 138i6 II 256i
mors natio natura res sanguis
hymnodicus II 332i4
hymnologus 13924 17126 II
signum vox
humeru8262773322423; Tauri 32818 3315
n 2887 Leonis II 289 24; v. de- hymnus v. dico
I

bilito subicio

humidus

actus locus merx

negotium signum substantia
h u i I i patrimonium ac vitaaa

'

v.

II

644
24516

iactatio II 54i8
iacto animositatem 111 12 fun3712 5215 12824; ani- damenta 195 II 1 4 verba 9829;

II

mo et vita II

62

19325 211

26 in vita II

'

conflictatione

2026;

genus homo
potestas servus uxor
humilitas 17620 II 464 5720
V.

actus

ostentatio vitium

humilis 176i4 1915

26

iaceo 3023; iacens 13125

iactantia 76; v. animositas

deiectio

cipitia

3316

II

31

21

120i3i8

per prae-

IIl35i4

1708

iactura 28; corporis II 160 1

14121 deiec- 31025 dignitatis 135 7 II 36 10 84
tionis 27414 II 684 iners vd ab- 20 1924 maiestatis 13 12 fmatrisconaa locorum II 67 16 6821 ne- monii et honoris II 885 patrigotiorum II 55 25 vitae 263 2 11 monii 13128 1426 144 27 1913 II
163 22; caduca II 5 5 684 103 2 3119 33 24 *885 150 27 20213 3482
6122; concubitus

II

FiRMicus. edd. Kroll,

Skutsch

et

Ziegler.

II.

29

INDICES.

450

sanguinis II 306 17 adsidua 255 17

citae et frequentes II 31 19 gravis 13815 193 32 maxima 8824
14427 186 13 misera II 31025 voluntaria 13128; v. genus; decerno indico infligo patior sustineo
iactus testulae 2030

ignitus 248 5; V. actus adustio

aegritudo agitatio ardor ars cauteria color ferrum iudicium si-

iaculator sagittarum

II

dus signum

ignobilis 2827 44i 6826 827

8518 lllli 1425 16529 166 12
18912 II 6127 32617; v. concubitus femina genus humilitas ma-

3066

iam
21

40

ter officium pater uxor

7i4 823 192 12 201423 27

312 3216 20 21 25 3630 37 31

10

ignobilitas 183io 2618; maxima 142 9

al

ianitor II 152 12; domus II

30824 sepulchrorum 168 21
ianua sedis supernae II 38 vitae 32 6; v. custodia
aperio

ignominia
ignotus
illac

ille

pando
32210 325 15
ibidem 666
ictericus 211ii

ibi 224

66 24

II

illud

30916
II

298 17 morsu

V.

sescenties]

5922

qui

atri

41i;

354
ingenium

studiis

11911; disciplinis II 12221 flagitio 2620 litteris II 59 29 magisteriis 2125 II 18 16 122 19 131 18
religionibus 148 17 sacris 85 7
1^817 secretis II 621 vulneribus
11 327 1
imitatio3528; divinitatis 80 li
mundi 91 2 9530 96 12 servitutis
118 14 sideris 9420 similitudinis
15213; divina 90 15 II 14822 incauta 3024: v. exemplum forma;
II

v.

zona
ignis 26 33i5 3527 12026 1819

spiritus

19211 21213 24812 II 46 10 aZ.;

Martis 1231 stellarum 17 12 389;
caelestis 12 6 fraternus 13 15 incentivi I823 sempiterni 17 12 supremus 28 17; v. actus adustio ae-

iile

al.

huc

V.

*imbres

agricola facultas subsidium substantia vires

igitur 726 3523
ignavus 25i3 3020
igneus v. inmortalitas signum
lO;

locus

illud cur 70 25
(coniunct.) 68 16 illud

7020

quod

imbuo

al
11

V.

ratio; hic

idoneus

6826;

15210; corporis II 3003

divinitatis 858 mortis II 101 16
mundi 909 voluntatis 256 18 v accipio decerno ostendo transfero

ideo 524 49i2 502 5221 535

9 12

decerno

imago

idem 12 23 15 2 al.; idem ac

par 12 25 idem similisque 1528
6;

v.

hac

v.

26 29

illuc

II

16

46 26;

sequente sententia interrogativa

7310
illic I12 1626 23i8 3616 598
63 8 18 al.

ictus ferae vel bestiae II 1028

calcis II 31219 serpentis 3323 II
ictus fulmine
3145

II

infero

accedo

imitor

II

exempla

II

315 6; actus 149 21

3614 exitus fabularum 11 15914 institutum II 29621
flammo mitigo morior mutuor latratus canum II 303 16 pecuorno tempero tracto versor
nias artificiis II 168 23

gritudo ars color flagrantia scintilla vulnus; conburo concremo

cremo dissolvo eruro incendo in-

IV.

imm ... V. mm
immo 2127 37 ii
mp
V. inp
.

INDEX VERBORUM.
i

451

impetus animali8ll308i4
mi

ani-

1155 11915 bellorum metuendi II 3117 fortunae 22 31

i
imperator 215 269 102i8 1249 malorum 114426 Martis 122 17
127 27 13428 14311 15117 1607 12517 mentis II 85 ii 897 multi24120 II 7524 3342 33829 348 20; tudinis II 113 lo (minaces) pericuprinceps 323 3724 84 15 86 14 lorum 25918 II 116 14 maximus
24 30 10210; Romanus 80 2 invic- potestatis II 346 21 temeritatis II
tus 10816 iusti&simus 265 1 ma- 25 25; V. accedo conmoveo exacuo
ximus 18921 poten(ti8Bimu)8 II frango inpugno mitigo sopio
62 23 16320 praepotens 190 14; v. sublevo suscito sustineo
in sescenties; v. locus
amicus decretum deliciae deus
.

96

25

1964

II

dux eversor exactor fatum

inj

terpres iudicium iussus litterae

magister minister negotium odium officium potestas praenuntius

inaccessus V. locus
inaequabilitas II
tae II 53

10;

religio

15i3;

varia II 201

1;

v.

conmodum; mutabilis
inaequalis v. moderatio

protector sateUes secretum status venerator; coniungo insinuo

imperatorius v. dignitas lar-

tio vita

gitio

II

vi-

in-

ra-

infortuniorum
445 vitae 103 16 1192 11 52

inaequalitas

imperiosus 2177 2189 230i5 107 9;

variae II 29i0; v. varietas;

4013 50io 742
mutabilis; decerno deprimo
imperium 28i5 29i5 tl28i3; inanesco 1989
inanimans 96
dignitatis 11 7620 gOi6 divinitainauditus v. genus iurgium
tis 112829 dominationis 37 21 fatorum 22 15 honorum II 79 2 ne- malum mors
inaurator 11322 262io 11311
cessitatis 197 24 25629 potestatis
2716 32 3 21210 II 69 23 359 2 19 337 2
inbecillis II 250i4 29626; viregni II 149 14 terrae 198 15; alienum 22 3 liburnicum 11 359 8 ribus II 128 25
maximum II 6923 7620 359 2 na- inbecillitas 76 23; corporis
vale II 3223 3234 34125 353 26 25527 II 110 13 11716; v. debi35718 35813 3598 pedestre II Ht>
35718 perpetua 3825 potentissiinbecillus v. trepidatio
mum II 14914 proconsulare 112 inbellis II 15823
incalesco 12i6
23 25031 regale 11 337 9 14 Romanum 265 summum 212 lo tyran- incantatio II 256 19
nicum 28 7 v. cura gabernaincantator 11 3359
culum pars potestas; adtento incautus 2325; v. imitatio seramitto confero conmitto credo mo temeritas
decemo deicio denego depono incedo 1489
incendium 29 228 II 30321;
dirigo grassor guberno habeo
largior obligo reddo servio sor- amoris 152 2; flagrans 11 25928;
tior subiaceo trado
V. concipio decerno indico trado
impero 3827 *128i3 II 532 incendo 3524 20423; ignes II
952 355 1; v. modus votura
11510 domum II 314i2; incen-

24616 2486

II

INDICES.

452

sus 2104 tll897; liiminibus 34 17 153 6peregrinitati8ll8io 191 10

animus
21912 II 62 4 periculorum 216 18

30; V.

incentivus v. ignis
incertus v. res
incestus v. amor amplexus

23 22 proscriptionis 193 3 turbationis II 23 19 viduitatis II 138

14 vitae II 1510 36 25; acerbum
II

ar-

dor cupiditas cupido nuptiae; 21113 II 8516 298 5 17 adsidua

incestum 1537 11 II 31026; v. 216 18 II 34 10 crebra II 85 16 frecrimen
quentia II 202 1 maxima 215 1 II
inchoo ab 6927 75i9 789 23822 97 20 164 24 347 8 misera 122 15
II 18017 19 23 1818 1015 18210 14 16 II 46 24 126 23 30713 varia II 23 22
18320 al.', conputationem 23826 93 8 veniens II 2838; v. discriinitium 97 2
men capio contraho decerno deincido 30 12; vitium II 7 23
tero do exuo indico laboro paincipio ab 565 6l8 6920 7522 tior quasso relaxo solvo sublevo
2382 27 239 5 9 24214 18 II 175 16 sustineo
31512; opus II 1493
inconpletus v. derelinquo
;

incito 94; indignationibus II

inconstans v. virtus
inconstantia trepidationis 14
10812 stimulis II 1248; incitatus V. cursus
16 verecundiae 1 4
includoll20;inclusus 125 lo inconsultus v. pollicitatio raincognitus 94 18 II 2083 2847 bies sermo temeritas verbum
V. iter locus mare
incolae cuncti 23 12
incolo 120 224

29415;

incolumis

242;

res

corpore

II

33211

inconmoditas

376
inconmodumll 439 10; aegritudinum II 624 85 16 IIO20 12623
alienationis 203 27 amicitiae II
32 15 calamitatum II 93 8 contrarietatum II 45 1 damnationis
216 4 discriminum et sollicitudinum II 101 10 dissensionis II 24 7
doloris 21113 II 202 1 3478 inaequabilitatis II 88 infelicitatis
2151 *23622 II 17 25 2928 16424
28313 320 10 infortuniorum 122 15
II 3928 97 20 laboris II 89 10 languoris II 20419 malitiae II 1058
malorum II 4621 48 29 mendicitatis II 1 49 24 mortalitatis II 282 24
mortis 1933 II 192 28 298 17 307 13
II

incorruptus 266i4; v. adfectus amor animus conpago divinitas jfides iijsinuatio iter iudicatio lex licentia "necessitudo
potestas praesidium sapientia
incrementum beatitudinis 11
135 2 calamitatis 2464 dignitatis
13126 221 15 II 74 13 divitiarum
213 24 225 26 II 135 5 facultatum

226 2 262 20 II 6 6 felicitatis (-tum)

6717 13124 15420 18223 1899 213
17 24 21716 229 20 23526 24112 II
fortunae 187 4
7 7 12 11 76 4 aZ
II 9 14 gloriae 229 20 honorum II
8920 lucrorum II 206 7 patrimonii II 2054 spei ac possessionis
61 21 quaestus II 7321 sobolis II

234 substantiae 174i; adsidua

21716 grandia 1874 infinita213i7
maximum (-ma) 67 17 226 2 2464
262 20 II 1211 19518 2067 (non)
modica 13124 II 2054; v. accipio
orbitatis confero conquiro consequor de-

naufragiorum II .2985
2196 paupertatis II 46 24 112 18 cerno laetor largior minuo orno
149 24 157

peregrinationis II 38

incultus 94i6

INDEX VERBORUM.

IV.

incumbo

gladio 1921

incunabula prima

II

104 insidias

negotia II 1226 pericula

4514 30215 tempestates
valitudinem II 253 ii

'

(acerbae)

II

17 9
12 26
45 14

176 26
II 96 14
197 13

daemonum 167 8
damnorum II

miseriarum

II

11

incursio aegritudinis

maximae

infelicitatis

atque

gravis timoris II 297 20 (vitiivel) valitudinis III8610 187 1;

113

adsiduae

II

106 9;

II 33 21 138 12 inimicitias II
8511 inlecebras II 195 2 iurgium
'11 109 5 labores II814 laetitiam
II 161 6
miserias *109 27 234 7
odium 25 7 onus 124 24 204 7 224 3
22512 II 85 23 15211 orbitatem
133 21 *219ii pericula 259 2 11
192 26 pondus II 93 12 96 10 105 10
161 21 pugnas II 938 rixas II 944
sollicitudines II 192 26 2047 stridorem II 202 25 tempestates II
8622 tormenta IIlOli trepidationem II 113i4 valitudines 98 13
II 6025 vitia 134 17 II 60 25 14427
findigens II 85i2

20

vitae 32 18

incurro condemnationes 164i6

crimen 275^5 11 1119 discrimen
II 12i 284 4326 1174 21025 exitium II 16017 26524 finem 21423
inlecebras

453

indignatio gravis dissensionis II 20117 furoris 206 6 graves

v.

discrimen;
concutio inplico laboro libero
opprimo quatio spero turbo
incursus calamitatis II 16324

simultatum

II 108 12; principis

32215 25 regum II 32522 335 24
3589; magna 114 17 maxima II
repentinus hostium II 3345 hu- 322 25 perpetua II 19i4 2135 25 19
moris II 186 17 inimicitiarum II popularis II 109 5 severa II 7i4;
101 17 malitiae 15226 pauperta- V. iurgium; concitatus exagito
tis
130 16
valitudinum 1397; exerceo incito mitigo persequor
alienus; decerno libero
indignor v. facilis
incurvus 1042; v. signum
indignus II 169; c. dat. lOOi;
inde v. hinc; proficio
V. iuvenis matrimonium mulier
indecorus v. valitudo
indo 2428

II

indomitus v.
indulgentia

indefensus 21 3
indicium veritatis II 22 7
indico breviter II 287 19
indlco II 86 18; aegritudines
13417 11841 855 2O61 amorem
II

7712

angustias

II

97 4 101

lis

libido

30i6;

signum
principa-

25624

induo

13

vestibus 142 25
51 10 70 21 124 20
17924 1852 II 114 1; circa venerios actus 144 15; v. cupiditas

inefficax

2003 caecitates 274 11 calamitates II 1024 crimeu II 198 3 cu- ratio sermo studium tempus
piditatem II 2128 damna II 885
ineptia 1522
204 7 desideria 119022 discrimcn
ineptus v. disputatio
223 7 233 23 24912 274 21 II 94 4
iners 175 17; v. humilitas
11710 152 29 2006 15 25714 doloinevitabilis v. malum perires 10029 10310 II 89 3 egestaII 15211 exitia II 861 883

tem

exitum 255

incendia
exustiones languores II 206 1 iacturam II 84 21 885 inconmodum
219 6 II 8516 infortunia 67 21 214
28

culum sententia
inexplicabilis

v.

miseriae

nota

infamia II 130 u; captivitatis

302 sceleris 1927; adsidua 20420
23013 2634 crebra 22120 Il60u

454

INDICES.

frequens 215 23 gravis 153 8 17

15516 21018 II 10410 11810 125:
14 3202 latens II 197 21 maxima
14526 1475 multiplex 125 9 publica 25122 II 9 12 31725 333 7
34216 3533 turpis II 3408 varia
27615; V. dedecus detrimentum
labes maculatio reprehensio squalor vulnus; cogito concito contraho damno decerno infero infligo laboro perficio poUuo pulso
'

3213 754 107 21; de stellis II 83 2;

homo locus mulier vir; infi-

V.

mus

V.

gradus mulier

infernus

V.

daemon porta

{ind.

III)

infero accusationes II 203 28

angustias II 39 17 caecitatem II
250 25 25111 calamitatem II 39 17
causas 11 192 2 debilitatem II
18518 discrimen 227 14 II 107 14
1989 dolorem II 22 15 exitium
2276 II 629 19822 23316 25925
spargo
infamis 999 100 15 150i5i4| 298 25 310 28 facinus II 231 5
1685 1842 22 111596 3207; in- ignominiam II 39 17 infamiam II
famis libidinosus 143 20 147 11 197 21 insidias 176 18 iurgia II
153 5; V. amor homo mulier te- 19218 languores II 117 15 niorstula uxor vir
tem alicui 147 30 25327 II 259 20
infamo IO19 85 19 Il28i4; iu- 26116 34714 mortem mihi 13510
ventutem 17331 posteriorem ae- II 46 19 26512 297 2 necem mihi
tatem II 327 22; rumoribus 204 17 125 27 30 pericula II 30 7 202 7
infans II21O411; v. concido 26618 303 22 tumultum 11 139 13
turbas II 202 7 vitium II 230 11
profero seco
infantia vagiens 32 19; v. ini- 13 16 20 23 23115
1

tium
infatigabilis -y.consensiomo-

stellis) 668
III8O4; colore 3oi gratia 25614
maculis 20 8; male II 118 20

bilitas necessitas potestas

infaustus v. omen
infector colorum II 60 3

rum 1819
infecundus v. arbor
finfedo (= infoedo?)

infesto 2223
infestus v. ardor
inficio locum (de

corio-

infidus
i

infimus

v.

v.

cogitatio
inferior

infinitus t2168; v. continuainfelicitas 442 1153 5726; tio copiae cumulus divitiae dogravis 148 22 magnae 236 22 ma- lor incrementum infortunium inximae 109 31 1134 1144 21 misera signia iter licentia lucrum nex
20017 II 12716 prona 153i4; y. potentia potestas sanguis spaaugmentum cursus decretum dis- tium strages victoria vitiuni;
crimen genus inconmodum in- infinitum 207i2 II 5226 72i2
II

131 14

cursio

onus

infortunium inprobitas
squalor; confero decemo

12311 {v. add.); in infinitum

15014 16119

infirmitas 4i6; corporis

demergo deprimo
infelix IOO15 16721 1754 1865 1568 signi 56 21
infixus 4120; in uno loco
208 16 232 25 II 2513 217 5 33014

II

342 23 355 18

v.

actus genitura

nuptiae servus
inferi II 298ii
inferior 3020 1108 207

inflammo
'

12

11

II

313 20
}

297
825:

ignem

83; animos II 200 13

II

209

ardoribus

2;

inflammatus

v.

calor

IV.

INDEX VERBORUM.

inflexus v. crinis
infligo *138i6 cicatricem

infulae
II

damnum

17311

II 19730 discri103 19 15028 exitium II

155 25 iacturam II 15028 infamiam II 1325 notam II173ii periculum II 157 2 valitudinem II
17;^ii vitium 212i9 217 19 II 155
15 17311 1913 vulnus(-nera) 120i
133 27 20925 255 25 118414 124 1
142 29
inflor ad 246 15; inflatus 97
22 24423 2647; adfluentia Il303i2
3353 34317; V. spiritus venter
informo initia 588
infortuniumll84 1806 208 13
II 54 4423 97 6 10217 1032 II811
28412 346 21; calamitatis 120 10
II 83 10 captivitatis 21420 varia
eiTorum II 883 filiorum II 17 21
389 401 4322 I6I20 3313 3478
infelicitatum 43 25 iuventutis II
101 4 malorum 120 10 15425 241 31
matrimoniorum II 118 7 mortis
II 32 16 orbitatis II 19 18 uxoris

men

II

17

II

viduitatis

21

ex amissione
15

gravia
67 20
magna 115
finita

II

138912;

12 27; aliena II
II 101 4 152 30 inlugubre II 169 19
II

9
235 16 maiora II
144 9 maxima 50 1 165 5 188 21
210 7 mala 19029 misera II 166
11 8 7 nimia II 73 3; v. calamitas
casus conatus continuatio cumulus decretum discrimen dolor
exitium genus inaequalitas in-

250 9

ingeniosus 163i3i8 171 is

182 3 18411 20528 25128 26325
II 422 88 1322 146 1625 227 278
75 10 7 7 18 34328 35823; v. conversatio

medicus studium

ingenium
II

23

26

95

27

10 24;

vulnus

II

1329 25224 11
artis

discentis 97

nis II 33812

subtile

professio812; divi-

segetis
2i8 2124 40l7 142i8 17020
II 13020 146 23 147 23 293 21 docile
13126 mobile 95 14 praeclarum II 157 22 Romanum II 81
tenue 4i 9 26; v. augmentum bonitas disciplina felicitas fragili-

num

tas gratia inspiratio

tum

nutrimen-

orator

potestas prudentia
substantia; acutus talis; concipio decerno exerceo iml^uo inspiro largior
fingens 23i6 {v. add.)
ingenuitas 115i8 1892; v.in.signia
ingenuus 8625 130io II 9i
16 3; moribus 11544; v. mulier
natalis sanguis uxor
ingero 283; sententias 11 207
animo II
virus *II 102 9;
7

208

12

ingloriosus 245i7 (y. add.)

inglorius v. actus substantia
17 20 35215;

3433

9i3

615 14820 29416;

separatus; concito confero corrigo decemo excito fatigo indico inplico laboro libero mi-

II

vel spiritum

197 7
infusco 3529
1

uxor

infra

adorno corono

V.

infundo animum
corpori 17

inprobitas labes pondus squalor tormentum vitium;

infringo

coronarum

(aureae)

II 6 11;

conmodum

tigo opprimo perpetro perpetuo

sopio spero tempero

455

ingratuB 148
V.

22

II

4 14

15

23

existo

ingredior domum

67

iter

9429 limen senectutis 100 27 II

10 17 14 2 348 13 vestigia 94 18
1943 II 13411; de stellis: cardines II 3927 domum II 404 fines
277 9 locum II 44 27 52 17 65 1 2
partem 53 12 277 14 II 43 7 si-

INDICES.

456
gnum
39

22;

243 27
cf.

II

3521

*36i2

37

inhaereo

II 620; inter initia II 16 6

initium est ab 96

4516

II

in;

v.

51 10;

accipio

constitutus do facio honesto inchoo informo suscipio

iniungo II 11422
inhaeresco actibus 218 31 iniuria II 38 15 44 21; mariti II
amoribus II 635 delectationibus 13714 tori genialis 205 11 uxorum
II 1135 viri II 13716; crebrae II
2503
inhonestus-y. ars captivitas 1747; V. genus; adduco decerno
figuratio foeditas species turpi- excipio inrogo patior subiaceo
sustineo
tudo
inhumanus v. exasperatio
iniustus IO27 154 30 179i4 188

35

conplexibus 8
operibus 215 22

3;
26

alienis

animo

195 9
88 23

inicus V. iniquus
inimicitiae domesticorum

8510; capitales ac pestiferae 87 14

domesticae II 101 17 graves II

85 10; V. certamen dissensio incursus iurgium odium; exerceo
indico

inimicus

19 12 149 9 238 13
72 1612 28 13421; filiorum 149 10 fratrum ac parentum 24610 peregrinorum II 365
quietis ac pacis II 2979; capitalis n 23812 fortes ac mali II
90 5 maximi 111 9 potentes 113 5;
V. ardor gens genus locus qualitas radiatio radius substantia
testimonium turba; dissipo ex-

2765

"**

actus cupiditas

24; V.
II

II

*inlabor 207 16 {v. add.)

inlaesus 33 22
finlapido articulos 207 16
inlecebrae amoris (-rum) 125
15314 1756 21019 22330 II 103
90 19 14123 195 2 202 2 corporum
II 282 23 (luxuriosae) libidinum
7 28 II 241 18 orationis 1520 spectaculorum 889 voluptatum 8811;
adsiduae 12529 11 195 2 mediocres II 195 2 pravae 8811 210 19
II 28223 variae II 202 2; v. separatus capio decerno exagito fatigo incurro indico libero tempero
29

inlibatus

v. animus fides
inlicio aures II 1303
cito inpugno prostemo subiugo
inlicitus v. actus ars coitus
Buscito
concubitus cupiditas cupido litiniquus 7 I8 22 14; inique terae sacra vinculum
inlumino 3630
1025; inicum erat ut 2429
initio II 208 4; (animum) caeriinlustris v. insignia vir virtus
i n 1 u V i e s (intonsa) crinium 2764
moniis 8821 II 2074 2832 disci-

plinis II lu
sacris 857;

=religionibus
incipio 53

11

17128
69 14

II

4627

V.

evaporo tergeo

(tristis)

odoris

11

1593

10;

inmaculo IO18 8826 26623 II

65i7 787 12521; contagione II 104 16 corII 360 20; felicitatis 182 26 II 4127 pus notis II 157 27
423 4311 5426 142 6infantiae 32 1 8
inmanis v. facinus feritas
libri II 283 20 mundi II 313 19 neinmaturus v. adventus aetas
gotiorum II 42 1 8iderum97 2 si- casus exitus festinatio; eicio
gnorum 96 15 temporum 753 199 9 inmemor 258 II 2818
valitudinis II 254 14 vitae 32 11
inmensus 12168; v. dolor fe9421 II 620 vivendi 328; prima licitas furtum periculum
7013

initium 405 625 638

IV.

inmerito

INDEX VERBORUM.

7028 94i5

inpatientia

457
v.

ardor

inmineo 259i2; inminens v. inpedimentummagnum 1284

culmen malum mors partus pe- maximum 13127; v. decemo
'

riculum sententia

inminutus

inpedio 76 5623 68i4 251i4

lumen

2722; actus II 834 19 llOii

115i8inprobitateml34iilinguam
*inmoderationes tyrannicae n 104 24 252 1 lumina 245 23 partum II 169 21 sonum vocis 2119
3727 (v. add.)
inmodicus v. ardor cupiditas n *1192 31422 verba 224i3 II
v.

inmitto 12?

10425 119 2 vires 127

furor terror

inmolo II 299i;
inmoror actibus

28;

me

II

3082 9115; (in) actibus 11627 12421

23226 natio- 1322 1422 1618 17310 175 16 aZ.
nibus n 7 3 negotiationibus 209 lo contrarietatibus 131 19 II 1 10 ii in
in operibus 5 31 regionibus 1185 honoribus 142 2 langoribus 984
n 62 13 in temporibus 27 24
laqueis 11 17 obstaculis 1321 277
inmortalis 563i; v. anima 20; inpeditus lingua {oM.) 229
animus disciplina domicilium li- 10; V. ind. III
centia ordo substantia
inpello II 226 115i9 303i3;
inmortalitas animae 5i7 ig- animum ad II 130 1 ad coitus II
nea divinitatis lli7 perpetuitatis 1 7 13 ad concubitus II 142 12 242 17
16 26; v. iter; orno
ad vitia 11 144 15
inmotus v. robur
inpendo 261i5
inmulgeo alimenta 1947 *I1 inperfectus v. derelinquo de29716
sero
inmundus cupiditate 11 33023 inperitia IO18

inmutabilis

inmutatio

diis 11

5622
I

signorum 181 lO

inmutatus (= non
V.

mutatus')

ordo

inmuto domus

8421 fidem 11
1118 ordinem 67 22 II 1009 rationem II 234 26
i n n
c e n 8 19 9 21 29 30 20 26 22 12
19 2510

innocentia
finnotus II
innubilo 11

v.

testimonium

91 16
II

innumerabilis25i8

20;i;. vic-

toria
v.

angustiae
circa concubitus n 35328 circa libidinem II
1555 verbositate II 15824; v.
ardor cupiditas

inpatiens 2055;

v.

auris

homo
inpetigo 138i5 U 253 7 256i;
serpens moUiter II 157 29
*inpeto I8O4
inpetro 14429 14522

II

35329

35911

inpingo crimen

II 99 19 cul135 23 discrimen 20920

23214 II 192 23 vitium 232 14; me
radiis 83 22 24824 manibus 25 29;
ad aliquid 20 20 11 1 25 12 ad neces
227 5 ad studium II 3 12
inpius I8824 II 3276; v. scelus
inpleo annos II 51 23 circulum
II 27 23 306 35 11 44 7 muuus vitae
210 2 II 1669 318 2 spatiall57i7
perficio 10 16
tempora II 50i9;
7116 II 479
inplico animum 152 22 11 281 9
2965: accusationibus n 64 1 174 5

mina

II

293i3; faciem

1445

innumerus

inperitus IO29 ll5;

agitatio ratio

v.

conditionis

458

INDICES.
testatem 24 7 servitutem 213 1
sollicitudinem II 1169 squalorem
22511

actibus 6827 1608 17429 19332

21414 n 2721 47i 5915 296i 356i
aegritudinibus II 42 28 43 2 amoribus 14416 II 633 calamitatibus
254 83 28 13919 II 259 23 casibus

inportunus

676 29 2088 2157 21914 223 23

25120 II 2122 621 (in) causis 11
82 25 1745 cogitationibus 11 3072
contrarietatibus II 32 25 48 25
10112 cupiditatibus II 131 13 168
17 17815 debitis 177 24 difficultatibus n 4825 52 19 discriminibus 19517 II 2012 1023 11524
17814 2324 dissensionibus n 154
22 doloribus 2458 erroribus II 17 5
fenore 177 24 incursionibus II 96 14
infortuniis II 57 26 insidiis 195 17
laboribus 109 20 II 8 26 9 27 178 14
342 26 laqueis 176 23 210 ii 260 16
II 11 10 21517 2819 libidinibus
210 20 malis 169 17 21 II 36 26 moribus n 19 24 necessitatibus 169 17
II 10317 negotio 1854 II 65 occupationibus II 1027 354 officiis
II 88 18 periculis 25123 II 8 26
159 33 21 42 28 in seditionibus II
3225 soUicitudinibus II 9 27 3321
2965 studiis II 19 24 388 sumptibus II 16817 valitudinibus 1696
9 16912 175 26 19312 20318 212 3
21624 21720 2209 22315 2328 II
43 2 violentiis II 62 1 vitiis (-tio)
10913 1256 145 6 152 22 153i5
16015 16816 16912 17526 193i2
203 18 204 19 al. voluptatibus 15327
1868 II 296 24 29914
inploro 8724; precibus II 689
inpono cumulum II 93 7 detrimenta II 98 17 difficultates II
116 9 discrimen 258 26 II 101 16
26821 doloremll2024 egestatem
II 11014 iugum n 10224 maculam II 12617 munus II 73 2 necessitates 12424 onus 108 25 212 18
21420 22328 II 117 14 145 24 pondus 7i 27418 II 10318 196 18 po-

v.

profnsio

inpostor 20624
inpotentia v. inprobitas
inpraestabilis 11 35022
inprimis v. primus
inprobitas II 6325; adversa-

(in)

riorum II 533 ardoris Martis II

115 7 domesticorum 11 84 14 infelicitatis 134 11 infortuniorum II
87 9 inpotentiae 1958 malitiae
9517 25613 II 96 19 malivolarum
(stellarum) II 71i6 97 26

malorum

1043 11922 vitiorum II 14425

nociva II 963 97 26; v. inpedio

II

mitigo muto prohibeo supero tego

tempero
j

inprobo II 235i2
inprobus 3023; v. homo

vo-

luntas
i

'

inprovidus 2324
inprovisusv. vis
inpudens II 26ii; inpudenter

II

13719

inpudentia

3620

inpudicitia

v.

11

589

inpuritas
inpudicus 3022 II 34921; v.
coitus inpuritas labes libido; in-

147 16
II2 289 77i 11630
20713 2455 II 24 418 73i4 836
|86i8 932 IOO16 1092 1173 1182
purus;

inpudice

inpugno

12617; aciem

luminum nube

suf-

actus (contrarietate) n 8513 95 12 119 16 auditum

II 1194 claritatem II 5 6 cogitationes 11 119 16 corpus II 297 19
impetum 11 85 13 119 16 inimicos
II 32625 oculos II 11717 ordines
et votum n 108 5 scientiam 10 15
155 vires II 6420; humilitate II
684 stridore II 110 22
inpulsus facinoris 19 10
inpune 28i3 19
fusionis 25523

IV.

inpuritas

INDEX YERBORUM.

inpudicitiae

11

75

94 7 (absconsae) libidinum II 9423

27321; foeda II oils inpudica 11
9410 14426 15111 2929; v. labes
libido vitinm; decerno poUuo

sepono

inpurus 2244 II 151 16 159i6

3449; ore 11 270i5 2927; inp. inpudicus 1685 25119 II 23 7 144 16
3408 inp.libidinosus 143 20 147 lo
150 7 204 20 25119 II 634; v. cogi-

vitium
tento

decemo depereo grassor

insaniens v. populus
insanus 1046 1177 13918 I6813
17827 2108 II 63 21 158 7 252 3 5
25324 2544 25521 2573 18 26323
28 31912; mente 1765 II 1634;
V.

459

cupiditas furor

finscientia 117
*inscitia ll7

insepultus

v.

add.)
proicio

{v.

insequorII15024; actusll86i9

tatio coitus cupiditas facinus libido res signum vitium; inpure

II 147 patrimonia cupiditatibus 11 166 14; continuationibus II 112 5 seditione II 23 21

insero surculos 11 304 6

adversarios

14716

inquieto II 331io 3435

inquietus II 2976
inquinatus v. os
inquiro 1948 II 2802; effica-

insidiae 2925 152i 25228 259

22

II

30 13;

hominum

II

106 20;

ciam 277 22; diligenter 105 2 113 28 adsiduae 8125 crebrae 1257 doI

12715 14214 16511 19113 242 5

19016

II
I

mesticae 120 14 maximae 176 18

19516 variae II 313 2 6; v. genus;
adpeto concinno decerno incurro

inquisitio difficilis 11 -s diligens 19412 250 19 2578 facillimae infero inplico lanio opprimo paro
ac verissimae II 1908 manifesta patior
U 196 7 pervigil II 282 27 prudens insidior somno II 307 16
77 14 197 10 sagax 78 18 93 14 197 18
insido locum II 6815
II 6424 282 27 28410 secreta 57 17
insignis v. cicatrix licentia
sollers 19718 II 3149 subtilis 46 24 triumphus vitium; insigniall
vera 41 12 v. definitio ratio cerno 316 21; artium II 824 99 1 auctocolligo perquiro persequor per- ritatis 263 31 bonorum 236 2 contracto tracto
sulatus II 31020 coronarum 133 14
II 149 32 152 21 31921 330 21 dicinquit 15i2 I816
inreligiosus 7i9 162io 179i4 taturae 2825 dignitatis 7 25 12430
18824 22612 n 2124 25218 30124 1253 n 23 2 46 9 512 70i8 26 742
769 77 13 al. divinitatis II 316 24
31627; V. defensio verbum
329 19 divitiarum ingenuitatis 166
inrepo 424 372
17 fascium 25028 felicitatis 43 22
inreprehensibilis 2923
1628 18320 18427 21518 21917
inrigo sanitatem 23 18
225 25 2263 al. fortunae 219 17
inriguus v. campus
;

inrogo discrimina
iurias

20

26

204

27

II 31-2

in-

valitadines
I

9917
j

insania III13 II820

21

21612

26417; furoris II 302 26; gravis

17912 paricidalis 227 9; v. dis-

II

crimen furor periculum valitudo

gloriae 166 17 26122 II 11 22 35 25

43 13 52 14 60 18 763 77 3 8815 22521
339 24 34211 honestatis II 4128
176 27 honoris (-rum) 1928 20 11

23 17 40 16
8817 121 12
1221 187 24 institutionis 234 no-

2319

15422

262 3

II

U929 512 53 1 8419

INDICES.

460

127 21 II 97 24 141 29 152 17

325 6 330 25 344 17 potentiae
11 4920 70i 34812 potestatis 9921
19311 20414 21320 2487 2612
27611 II 47 17 563 70i5 7823 3236
promotionis 221 16 sobrietatis 37
12 statuarum 11 298 13 vitae 22 24
II 4313 749; clara II 14129 famosa II 149 32 336 12 felicia II
17615 gloriosa II 8817 infinita II
79 7 inlustria II 316 12 integra II
3525 maxima 19 28 99 21 125 3
15422 2063 21518 22525 276ii
II 11 22 304 34 27 al. principalia
248 7 II 10917 t?. accipio confero

64

bilitatis

1 7 1 16

diligenter 6024 27 73 13 199

2357 2576 2664 2786 II 65i
1008 partiliter 24126; v. debeo
inspiratio (divina) mentis 198
24;

22

16 11 2 11

divina II
sustento
\

divina ingenii
3 13

180 22;

II

v.

148 9;

formo

inspiro 3829;ingeniumlll4622
instabilis IOI24 114'2i 1338
*572 1678 31418; cupiditatibus
206 19 levitate II 100 2; circa II

II
;

37

20;

-y.

facilitas nuptiae varietas

instans

II

1639;

v.

exitium

periculum religio

instigatio divina mentis

II

conparo consequor cumulo de- 12812; V. perdisco

instinctus amoris I8623 223 6
bilito decerno do erigo largior
minuo muto orno praefero re- animi II 40 25 cupiditatis 88 18
13029 1959 II 13821 3385 diviporto vendico
insinuatio incorrupta fidei II nitatis (praesagus) II 1638 339 11
7217 mala II 73 12 89 12; v. invi- furoris 259 227 9 II 262 ii gravidia periculum; conmendo
tatis 7 29 libidinis 152 1 mentis
insinuoIl5920 67 6 81i6 350i6; Ill4; avarus 130 29 gravis 25 9
artes II 82 6 disciplinam 907 II latens II 1638 malitiosus 11 4 ne697 doctrinas II 13122 famam farius II 262 11 varius 227 9
II 25 18 scientiam II 209 19 secreta
instituo
doceo 404 57i7i8
animum II 207 2
22417 II 133 2 sonum II 3094;
3 789 8729;
j69
imperatoribus 11 76 2 populo II 28215; magisteriis 21 8 II 18 18;
2518 92 7 regi(bus) II 76 2 92 3 actus 18314; V. debeo
109 7 35310 (viris) potentibus II
institutio40io 18 7720^1832;
76 2 9213 109 7; conmendatione integra magisterii 32 22 sermonis
II 76 2 82 10 8817 9213 merito 11 40 20; caelestes II 147 22 24 divina
329 13 rumoribus II 95 13 testi- 212 23 3 II 6514 147 22 docta II
monio II 89 21 ad aliquid II 122 1 130 2 prima407 II 18 27; v. exordium insignia interpres liber
male 11 109 7
insperatus v. divitiae exitium magisterium officium ordo sepericulum
cretum; conpono erudio formo
inspicio 6615 I8 II 692 1762 institutum 9i4 I616 1923 77 18
184 23 186 6 1934 2795 conditiones 85 3 19 8815 2502 II 282 28; artis
278 8 II 179 29 conmixtiones 257 6 711 officii II 19413; varia 95 16;
corpus 2784 II 3605 genituram V. ars; decido desero imitor
19922 locum II 181 17 278 12 mixinstructio studii II 302 20
turas II 179 29 partem 11 284 20
instrumenta publica vel fipotestates 275i4 2786 II 18223 scalia 225 30 bellis necessaria II
radiationem 237 2^ 257 6 11 179 29 3416; V. custos negotium praeBocietatem 237 23 substantiam II positus; credo
i

'

IV.

INDEX VERBORUM.

instruo 32 20 893 247 lo;

461

ani- 120916 2152 225

mum

8512 23 II 65 15 (rationem)
exemplo 244 2 II 158 lo; coniectura II 65 15 radiationibus 256 7;
ad officium 11 3612; me 85 u;

al.',

aegritudi-

nibus II 23319 atrocitatibus II

162^5 exitu 200 22 gladio 120
20 2053 2533 n 1659 13 2418
morte (-tibus) 13328 164 19 16624
.II 7 24 23713 265 2 298 7 necessitatibus II 16213 veneno II 16525
2339; in aqua aut ex humoribus
II 2339; biothanatus 83 is 1309
1758 18619 20019 20212 2103 214
26 31 217 3 2206 16 al. dysentericus n 26527
interfector 1816 II 232i5;
(malus) uxorum 12530 II 153 14
interficio II 31124 3326 3396
341 2 343 12 29 fratres II 338 6 maritum II 241 11 patres vel matres
II 236 6 mulierem 178 8 uxorem
1788 II 2417 24522 246 10 3468;
me 17810
I

debeo; instructus conputo

aut calculo 158 13 divitiis II 317 19
dolis II 313 1 maUtia II 1255
insula 38
insurgo 11 IO611 IO813 III18
integer 1922 242 15 266u il
totus 277 27 II 18
20917 316 7;
13 ; V. adfectua amor animus conV.

efficacia

fatum

fides

forma

pago
fundamentum gnomon insignia
institutio

necessitudo

iudicatio

numerus ornamentumpraesidium
receptaculum scientia similitudo
spatium species substantia summaviresvita; pudicus; integre
2616 t76i6 II 35914

interiectus

integritas morum 11 310i7

intellego I822 II 215 20627;
7 manifestius 43 1
46 27 568 5826 75 13 79 25 II 3 27
24217
intemptatus 40i6
intentio 57ii 9325 95i4 2442
II I21; animi 2127 apotelesmatum 2425 coniecturae 85 2 mentis (obtusa) 10 26 II 294 1 quaerentium 147 sermonis 237 13 sollicitudinis 258 13 sagax 1325; v.
;

intentus *962i;
inter 430 520 79

v.

animus

aZ.; v. ceteri

v.

spatium

interim 41i7 57i4 6810

11

45

interimo 11927 120 14 121i6

30;

714

facilius 5820 59

transfero

parentes 187
!n 1129
j

202 26 23119; exitu

intermissio: sine i. 195 18

interpellatio adsiduadaemonis 148

22

plurimae 1333;

v.

de-

cerno pulso

interpres 159i8; artis medicinae 968 divinus carminis 11

14712 deorum 11124 disciplinae
II 64 10 imperatorum aut iudicum 1 56 21 institutionum II 147 22
iuris 213 29 legum 106 26 littera-

adsidua rum 25314 negotiorum 1739 regum II 34017 (divinus) somniointercessio??. defensio depen- rum 1025 148 13 16524; verus 11
do dispono
3616
intercipio annonam II 30526
interpretatio 20824 26322 11
interdum 5825 622i 632 1025 225 29325 38519; specialis apo105 11 106 21 22 110 23 al.
telesmatum II 662 divina (coninteremptor uxoris et filio- iecturae) 95 25 II li3 librorum 11
rum 989
293 23 sermonis II 1149 sfaerae
intereo 1226 1274 13729 187 15 barbaricae 238 16 II 283 22 ver-

interceptio 17724;

13813;

V.

deficio

INDICES.

462

borum 224 16 brevissima II 229 28 sentiam deorum 155 25 stellam

;

II 29420 manifesta 2604; radiationibus 205 20 2544

19630 II 1149 22928 28010 28713 societatibus II 12212; diligenter
obscura 96 21 studiosa II 307 24 II 28418; v. debeo
subtilis 6812 ver(issim)a 102 1 196
intumescohumoribusll 320 13
inumbratio nigri coloris te30 II 66 1 294 20; y. ordo; conpono
nuis 3629
explico intimo signo transfero
interpretor cursus siderum inundatio II 1373; aquarum
II 106 22 (vitiosa) humorum 96 5
2114
interrogo 85 26 27 86 i 6 9; v. 246 7
inundo conplementis 198 12 imrespondeo
bribus 354
intersum 87 30 9323
intervenio 111142 141 18 14220 inustus 3528
interventus medicinae II 230 inutilis 11 46i2
invalidus 116 29 1325; aetatis
26 mortis II 6io
intestinus v. bellum; inte- ac senectutis 32 26; v. vires
invenio 12i5 142 2 8 13 14; 62i8
stina II 61 6; v. dolor
intimo 20423 26625 IT 185 7l7; 28 6321 64416 656 70i5 732 76il
caerimonias *II 2084 conmenta 13 77 8 813 al.\ fata II li4 flan 20810 20914 disciplinam II gitia 95 18 iter II 282 16 lucra 223 1
206 27 efficacias II 1146 inter- principatum 229 19 religiones II
pretationem II 293 24 scientiam 208 7 res depositas et absconsas
196 27 II 36019 secreta II 18 24 2264 vitae spatium 258 14 the1905 28011 29423 sententias 243 sauros 107 9; diligenter 134 25;
15; carminibus II 15813 conmo- specialiter277i7 invenior45 27 46
nitionibus II 64 12 expositioni- 25 56 14 58 26 al.
(si stella sim.)
bu8 5213 98 21 interpretationibus fuerit inventa sescenties v. debeo
n 28011 28713 magisteriis 16128 inventio 17830
inventor aromatum 220 26 arrevelationibus II 25 24; breviter
II 29423 manifestius II 132 28 229 tium 1445 (calculi aut musicae
25 245 2 partiliter 71 13 II 27 16 aut notarum aut) litterarum 161 3
275 2 specialiter II 2 1 648; ?;.curo 17025 21828 colorum 148 22 flodebeo; intimatus omnibus II 388 rum et coronarum II 304 23 faintonsus v. crinis inluvies sor- cinorura 119 12 179 7 legum 182 1
metallorum II 814 8 modorum
des
intra 1710 2924 3424 146i9 207 musicorum 186 3 negotiorum 163
15 II 5124 128 22 16920 186 23 24 23
pigmentorum 143 29 184 15
24 20819 2123 23716 23815 25714 maximarum rerum 170 18 sophiae
21828
intrepidus II 3069
intrinsecus 175 19723 2455
investigatio artium 1 1 24
intro 5 22 86 19 11 3022; annos acutae mentis II 8 8 soUertiae
II 4814 loca II 436 spatia II 48 28 sagax 27812; assidua II IO20; v.
tempora II 5228 174i2; in si- adorno colligo perquiro
gnum II 49i
investigo ratione 23822
intrudo in carcerem 224 26
invicem I16 712 7 8O5 84i2
intueor caelum 11 282 19 prae- 17919 197 31 2406 II 693 869 a/.

diligentissima

IV.

INDEX VERBORUM.

invictus 248i II 11 u; in certaminibus 1772; v. athleta cervix imperator liberi licentia

invideo 1162; v. stiidmm
invidia 20i 140i3; accusationis II 6 6 criminis II 30828 crudelitatis 11 23 15 delationis 21 3 facinorum II 262 12 fortunae 21 10
23 3 insinuationis U 73x2 scelerum 8829 stellarum 141 17; adsidua II 34-24 crassa 196 4 graves 17727 II 299 9 3061 latens
II 8 6 73 12 magna 1466 maxima
128 4 II 97 24 popularis 252 29;
sine inv. 273 22; v. crimen labes
laqueus livor onus reprehensio

46a

24i 25 426 4526 50io 52i 54 9

5617 57 24 al
iste sescenties; v. Moore p. 14
ita 620 45 26; ita tamen 35 2a
ita
ut
tamquam 40 9 ita
72 18; apud adiect. 16 11 11819 3;
V. dico
.

itaque primo

loco

sententiae

semel (8826), secundo loco sescenties (114 3 16 26 4117 28 4214 43 21

4911 al.)

iter 259 23 II 298 11 felicitatia

47 3 incorruptum inmortalitatis II 282 16 maris 12 2 rectum
vitae 94 29 II 179 27 (107 5 II
;

li

28216); incognitum 14 20 infinita

II 326 21 prolixum lii; v. facio
tempestas
sepositus
concito conflo decerno libero ingredior invenio nescio
iterum II I810 8822 518; itepulso subeo vito
invidus 99i 169i2 II 34229; rum atque iterum 2782
V ardor cupiditas radiatio striitidem II 3584
dor taciturnitas
iuba Leonis II 17228
iubeo 828 I6O9 I8I25 2227 I2j
invigilo studio II 105i3
invito animos 5i6; ad coitum V. officium potestas votum
II 17410 ad concubitum II 1742
iudex IO27 1252 18712 198i&
ad consortium II 140 1
212 9 II 121 18 33611 24; litium
invitus 3226
2261; famosi 180 5 maximi 118
invoco deos 811 I810 numen 17 18027 II 31611 potentes 13027
8622
156 20 II 316 11; V. adsessor amiinvolvo ambagibus 264 18 II citia amicus animadversio ever-^
l7 229 27 negotiis II 33129 ob- sor interpres iussus nuntius praescuritatibus 271 1 tristitia II 106 6 positus scriba sententia
stridor

vitiis

17822;

involutus

fusio coniunctio

{cf.

v.

con-

ind. III)

iocularis v. decretum
ipse sescenties; et ipse 17

19

4014 45 3 8115 al.

ira II 21 15 deorum 1028 I8821
principis II 322 15 regis II 232 18
3451 35911; v. continuo persevero profero

iracundus

12i6 365 3039

11

irascor graviter
iratus v. numen
irr

V.

inr

is saepissime;

iudicatio t89

4; integra et
78i6
iudicium 4i 2026 a?.; amoris
fundatum ac stabilitum II 1319
animi 98 aurium 10 22 canctorum 218 25 222 14 dei summi 38
24 8617 hominum etdeorum2l23
famae II 59 18 fati 32 12 fortunae
2917 34 7 imperatoris II 258 25
26826 (constans) mentis 89 3 II
34 5 9119 mulieris II 137 21 famo-

incorrupta

II 7 13

id est 66 14 27

II

sum nobilitatis 2615 oculorum

4 20 16 4 omnium 2624 orbis 249 8
II

6225 populorum

II

82

10

331?

464

INDICES.

posteritatis Il24i8 provinciarum

183 22 potestate II 114 15 115 2

7814 doctissima prudentiae 4? 1186 1209 1237 20 1245 1253
verae rationis 344 sermonis II ad 13122 radiatione 71 10 26 27
59 3 9 stellarum (ignitum) 7 17 7216 22 80 29 200 24 II 64 19 aZ
24 28 probabile veritatis 31 1; ratione II 119 14 219 13 societate
bonum 213 27 humanum et di- 605 15412 II 6718 lUii II621
vinum 28 12 verum ac fidele 237 25 13222 vinculo II 12119; duodemaxima 263 20 obstinatum II 91 19 cies (bis) 71 5 72 14; iunctus v.
populare II 172 12 324 25 publi- societas
cum 224 26 II 11113 3107 333i4 iurgiosus v. certamen
340 13 rectum 31 1 244 24 25 II
iurgium: nova et inaudita
11 18 254 5919 regia II 7624 ve- causarum 11 303 13 latentia connerabile 3 24; v. dispositio me- tentionum II 192 17 dissensionis
tus ratio; adplico conmitto con- II 32 6 indignationis II 1095 iniprobo credo decemo exerceo op- micitiarum II 235 26 simultatis
(-tum) II 154 22 183 13 235 19
pono orno pertraho versor
iudico 18 415 1029 118 1521 acerba II 183 13 aeternum II 129 19
28 9 53 7 9 II 316 5; de sententiis alienum 87 13 gravia II 235 19
II 33613 34014 347 7 34816; iu- v. certamen conflictatio; concidicans v. animadversio auris to dissentio exerceo indico infero praeparo
potestas sententia
iugulo adfines 227 6; morte 11 iurgo cum uxoribus conflicta30215
tione 14611
iuridicus 10625 1717
iugulum V. persequor
iugum (grave) captivitatis 3731 i u 8 7 15 29 amicitiae 252 16 conII 15323 Librae II 290 18 19 ser- ductionis 209 12 divinitatis 10 10
vitutis II 102 23; aperta 8i3; v. gladii 11726 12225 1252 matrimonii *II 124 9 religionum II
accipio inpono
iumentum v. amator cultor 121 16; alienum 3620 II 16i3; v.
stabulum
interpres ordo potestas uxor; peiungo me 145 108 13 135 13 ritus; adstringo decerno exerceo
mihi adfines 205 13 couscientiam habeo restituo sancio sector ser20626 consortium II 58 7 III12 vo; ius iurandum v. auctorifrigus II 11515 sententias II 1333 tas fides necessitas religio; consorores fratribus II 145 28; aliis venio exigo
42 7 (552) concubinis aut noiussio 2617 25 123ii; potestavercis II 142 18 facinoribus II tis II 3123 259 29; v. auctoritas;
111 11 latronibus consortio II 63 28 servo
iussu 2826; ducum 106 30 impatri aut vitrico II 1403 regibus
amicitia II 325 20 societati 211 17 peratoris II 334 1 iadicum 132 16
II 277 28 stellis 200 1 viraginibus principum 106 30 132 16 II 233 6
178 21; cum cinaedis II 244 11; regis II 232 18; principali II
coitu II 159 19 coniunctione II 3342
170 24 copulationibus II 127 10
iustitia 7i2 2425 28i8 3021
genere 116 11 amicitiae gratia tl8624; singularis 20 28; ?;. praeII 47 21 matrimoniis 152 3 notitia potens
II

'

IV.

INDEX VERBORUM.

465

iustus 92 1925 2230 3020 249 maximus 11532 118i4 2082

25319 2624 II 1018 146 51 3 200 22 205 4 perpetui II 324

21

al; iuatus religiosus 252 17 II

12813 3236 33016 28 333 14 33430
33517 339 23 34012 3446 35319 27
3591 9; V. causa damnatio im-

pondus; deditus demersns adgredior adplico conparo decerno deprimo detero fapatientia
;

tigo indico inplico libero opprimo subicio sustineo versor

II

46; prima
20916 21923 II 299 353 417 3057
350 16; V. infortunium tempus;

laboriosus 10923 II620 119ii

I6612 1916 1921122 21521 245x6
26114 II 545 60 23 6317 14315 aZ.;
V. actus ars conversatio litterae

frango infamo
iuxta II 33013

necessitas negotium paupertas

servus sollicitudo vita
laboro 19823 25812 II 620 25 16

labefacto 4 12 23; patrimonium 1119 II83 substantiam II

21

350 22 proprius 1848 200 14 II 612

93 2923 74i sempitemus 220i8
22423 varius II 1228 178i3; v.
continuatio inconmodum onus

perator; iuste v. damno

iuvenis 198 20i8 3229; peregriniis pauper indignus II 1 74 13
V. amoi: coeo

iuventus 1454

II

'

280 6 2813; aegritudine 23 16

exulcerationibus II 29 16 inconmodis II 46 14 incursione 167 7
infamiis 147 6 infortuniis II 166
rum n 85i inpuritatis II 94i0i periculis II 12 6 vitio 179 12 186 16
27515 acerba invidiae 11 10112; 23124 II 106 1588; laborans
(inpudica) libidinum II 273 11 33i 16626 202 10 II 197 1; v. ani292 8 317 24 exulcerata macula- mus homo pecus
rum II 318 24 malitiae II 84 10 labrum Arietis II 144 12 Tauri
patrimonii 97 27 133 2 profusio- II 14413
nis 25218 vitiorum 153 2 II 3208;
laceratio corporis 2422 11926
i;.pos8essu8 sepositus; constringo II 102 15 169 16 31221 ferri 202 27
decemo polluo publico pulso patrimoniorum II 39 28 107 10
198 15; adsiduae 216 26 flebilis
purgo sopio
labor II 3612 445 518 314i; 1924 misera(e) IOO9 12126 19227
de alto II 32516 334 14 de alto 223 25 231 18 II 3227 37 15 39 21
loco II 324 6 de caelo II 306 22! 48 10 87 18 93 18 aZ. profusae II
per praecipitia I2I30; Iaben8i37i5 varia(e) 200i3 20924 21227
V. vestigium
23220 II 2124 83 7 116 2 1914; v.
labor II 41i4 465 63i8 8910, amitto concido conficio consumo
101 20 143 26; aegritudinis 210i decerao deperdo dilapido dislanio
pervigil animi 11 361 8 corpo- perdo dispergo
dissipo
rum II 28 14318 3618 operis praecipito quasso quatio
II 2213; scribendi 45; adsiduus
lacero artus 28 26 II 93 19
109 20 207 25 224 22 229 1 II 2122 *306 2 patrimonium IIIIO13 117i2
342 26 alienus II 72 16 cottidia- pecus 14619 viscera 25 19 hominus II 143 16 18 magnus 984 1166 nes flagellis 1374; laceror ma13126 II 318 4116 89 9 30118 nibus II 3062 morsibus II 26519
106 3

labes 20

corporis II 281 5
227 infamiae 153
flagitiorum
14 27 II 32113 340 9 infortunio9;
II

'

'

|
'

FiHMicus, edd. Kroll,

Skutsch

et

Ziegler.

II.

30

INDICES.

466

302 25 3032 morte II 30816 tormentis II 31011 a bestiis II 325 17

333 1 337 3 351 5 353 15 355 24
35618 a canibus II 2134 29 216
9 13 18 3186 3264 a feris II 301 20
3186 a pisce II 353 15
lacrima 28i6
;

lacteus

lacuna

orbis

V.

v.

304i7
laedo religiones II 2998
laetifico 38i7
laetitia 262i5 II 538 558 56
II

5 26

20518; felicitatisII81i8gaudiorum II 20322 gratiae II 1616

tranquilla serenitatis II 45 18 venustatis II 183 7 maxima vitae
(25015) II 199 23; magna II12l8;

augmentum conmodum frucgaudium gratia; deditus;

adconmodo confero consequor

V.

tus

decerno indico largior

laetor delectatione 25424

fe-

114 574 incrementis

n 9i5 senectute II 56 10 sobole
II 538 3333
laetus 105 13 182 19 246 18
24919 n 10 7 1418 2630 32211; v.
licitate II

numen strepitus tempus

laevus V. latus pars
lamentatio II 300i7
lana v. pertracto
lanarius 16631 173i4 II 3195
lanceatus II 3219 3419 34925

languens v. corpus
languesco 125i7 243i3;
gatione 198

13

maximus 98

vitiosus

II

lanio t52i5; coniugem 2278

II 16921; lanior a bestiis

pecus

laceratione 12126 a canibus 11

21219 doloribus II 317 28 insidiis

12014

purgo

lacus 29 2724

29

20418; V. continuatio inconmodum vitium; fatigo indico infero inpedio

fati-

10

languidus 1047 II628 131i7

16727 170 7 174 6 2071 II 28 3
35 3 267 3; (animo et) corpore
2453 II 613 10 ad Venerem II
161 10; V. animus corpus oculus
sensus vires

languor vel langor 118 20;

miseri febrium II 206 1 orbitatis
209 22; adsidui 161 17 gravis II

lapidarius 13520 2294

lapis pretiosus 2305;

v.

ad-

ars repertor
lapsus caeli II 148 21;

tritus

praeceps II 30717
laqueus calamitatis 210 11 invidiae 1963 vitiosi libidinum II
2819 miseriarum 26016 (maximi)
periculorum 176 23 II 11 10 ser-

215 16 terreni sordium

11 16; V. exuo inplico rumpo
solvo suspendo
lares paterni II 74 patrii II
58 19 * 153 22; V. desero
largior 15i5 10028 1036 104
aeta12 21311 II 132 25 14810;
tem 15511 amores 12428 artes

viles

11024 2031 augmenta 101 10 124

145 26 II 43 13 45 22 56 25 193 29
bona 15227 coronas 230 26 divitias 164 22 dominia 116 10 2199
II 72 6 dona 148 18 209 7 exitus
II 80 12 facultatem 193 33 gloriam 11 56 25 80 17 99 5 172 12
193 29 gratiam II 86 1 bereditates 209 7 honestates 192 2 honores II 19329 imperia 193 19 26031
incrementa 182 23 262 20 II 89 20
19117 206 8 ingenium II 13126
insignia 7 26 99 21 127 21 133 u
15421 18319 21917 2263 II 77s
92 11 requiem sanitatem laetitiam ordinem vitae II 45 22 licentiam 250 31 II 80 17 lucra II
1971 notitias 11222 II 56 25 officia 14818 II 1971 palmas 23026
potentiam potestatem II 56 25
28

IV.

INDEX VERBORUM.

praesidia II 196 lo promotiones

145 26 II 8920 spatia 127 2 subsidia 9824 substantiam 33 6 II
45 22 thesauros 209 7 uxores 11

86 7

largitio aliena 11 36
peratoria II 346 17

im-

*largu8 1146
lascivus
tas

II

exagonum

71

laevum 353
251 296 1
quadratum 724
al.

156
15

25

242 25 II 31 6 46 20 52 24 100 6
1651 25017 utrumque II 133 13;
ex omnibus 1. 83i2; v. vitium;
adhaereo adhaeresco possideo

latus V. corpus possessio; per

latum 143

29623; v. cupidiradiatio vo-

laudo 9l4 3023 11324 II 7723

327 21; admiratione 1435
laurea triumphalis 1114826
laus tl453 II 3118; deorum
139 24 gloriae 7 24; v. conmodum
splendor; consequor decanto
laxo 965
lectio 89 2; libiorum II 36024;
adsidua 11 19 5; v. magisterium

luptas

latebrae

ad 9923

respicio
v.

mos

ebrietas

...

sinistrum

cor-

lascivitas Asiana 7i;

rigo

846

467

latentes ferarum II

302 22

lateo 138; latens 123 18i8

814 98 21; v. adulterium
8
aegritudo animus cinaedus cor62

pus cupiditas dolor effectus homicidium infamia instinctus in- memoria; denego
vidia iurgium latebrae locus ralector malignus II 27 17
tio secretum thesaurus vena vilectus V. libido
tium zelus; latenter 37 2 *8833
legatio 1129810 339 1; patriae
119422 13824 2407 2487 270i8 II 33813; adsidua 253 lo prae27124 27212 2709 22
3051 349 22
latito 2911
lator legum 10626

latratus canum

II

296

303

18 24

15;

v.

imitor

munus
29i6

officium;

1832;

v.

legiones magnae 1306 22823;

praepositus tribunus
v. quaestio
II 184; carmina 11
310 22 libros 85 5 spongias 11

V.

latrina v. mundo purgo

latro 12014 121i5 178i6 2169
22615 24816 27524 II 63 28 150i8
16414 16625 16824 17129 25920
266 22 2675 33023 35126; v. dux

manus mucro

clara II 732; v.
credo fungor
legatus 26 8
mitto

receptor scelus;

conscius; capio iungo

latrocinium v. exerceo

latrocinor 1965 II 3277; latrocinans v. manus

laturarius *22424 II 32324

legitimus
lego t57 3i

3556

leno 13611 16024 22122

1454 32112 3283;

v.

II

94 15

loco

lenociuium
30426;

V.

pulchritudinis II
excolo

lentus

II 2662
31324
lepidus 21313
lepor amari sermonis *II 299

leo

II

latus II 156 28; Arietis II 29523

296 1 Capricomi Il292i5 Lunae 17; V. plenus; )>ulso
11 2155 quadrati II 156 25 signi
lepra 138i5 II 2537 256i;
72 4 II 294 25 trigoni 1179 3; vulnus
dextrum 353 82 28 II 78 24 839
lepus V. conprehendo
30*

v.

INDICES.

468
levis

104

II 26 12; v.
nuntius solacium testimonium leviter 127
28 II 33 29; V. adtingo tracto vi-

6 24

'

28

animiis conmotio

terminus; accipio conpleo conpono custodio explico haurio

mando

scribo

llber 16729;

v.

custodia defen-

sor ornamentum potestas rhythdeo

levitas 629 37 13; corporis II mus sermo
liberi 168 282 II 33519 24; in3013 mentis II 1001 facilis mobilitatis 14 26; effrenata

25

9; v.

error; instabilis

victissimi Constantini 38 22; sine

liberis II

levo aquas I6819 2226 2292;

357

20

liberalis II 53 28 579 35214;

V. animus ars meritum
liberalitas 11 IO817; nimia

altius 185 22

lex 1825 195 2811 II 3722 46 12

17025; necessitatis 3030 lex ne- II 4 12; V. constantia
libero 139 1914 204 3727 1238
cessitasque fatorum 317 stellarum 34 10; Porciae et Sempro- ,1678 1962 23524 25624 II 45l7
niae 27i7i8; bumana ac divina 29 57 28 143 26 228 19 254 15 257 6;
286 fatalis 31 16 329 incorrup- civitates (obsidionibus) II 3225
tae II 2 18; V. dispositio inter- 35719 patriamll311ii; ab aegripres lator necessitas; praeposi- tudine II 262 1 angustiis 32 16 II
tus; convenio promulgo sequor 36 21 128 27 animadversionibua
libellus l3
8 19 24 26 ex calamitatibus II
libenter lli4 26 I8O28 II 63 22 266 24 a (ex) captivitate 115 23
9021 9415 242 5 286 9 3038 3049 11 22815 ex criminibus II 260 25
ex damnationibus II 26826 a (ex)
34028; libentius II 2428
liber 328 41i3 I6 855 196ii27 discriminibus II 29 18 31 1 9623
242 8 27318 II 18 2124 229 24 241 19927 2546 25614 21 errore 87 28
16 28318 28711 36014 23; septem de exilio 83 16 ab incursione II
hi II 36012 liber I: II 360 13; li- 18610 ab incursu 1398 152 27 ab
ber II: II 8215
liber institu- infortuniis II 47 ii ab inlecebris
tionis (4013) 468 504 6810 71ii II 282 23 (ab) invidia 23 3 88 29
9617 19 12616 19913 25410 26423 de laboribus II 37 7 a malo 76 26
II 42 23 IOO13 1824 1865 19014 19 metu 30 16 (ex) necessitatibus II
29424; liber III: 249 14 II 08 7; 15 2 13314 a (de, ex) periculis
liber IV: (78 6) 194 15 liber Y: 19i9 299 1646 25920 II 152 30i6
27813; liber VI: II 65 27 3574 33 14 37 7 38 25 39 14 40 19 41 2
6 23; liber VII: II 174 25 1906: 435 21414 2649 (a) radiis 230
207 9; VIII: II 71 9 (postremus 17 19 2512 2741 II 1211 societate
id est octavus) 17426; apoteles- 193 30 a sollicitudinibus II 412
matum 57 15 76 7 (8814) mathe- a vitiis II 2549; praesidio 66 15
seos 403 posteriores 50 20 8814! 11829 II 1526 286 12418 22815
31 199 11 praecedentes II 1 10 16
libertas 3732 183i0; secura
248 23; Myriogeneseos II 71 4; 37 30; V. auctoritas honor munus praemium praesidium conantiqui 37 22 singularis 258 10
V. artificium conpleraentum cor- sequor reddo transfero
libet 527 9410
pus finis initium interpretatio
lectio pars principium secretum
libidinosus 10915 149i7 1507
j

|
1

I
j

:
;

'

IV.

INDEX VERBORUM.

469

153 26 18216 1841 21017 215 5 finita 45 1 inmortalis 86 28 in22028 23011 249 20 II 23 u 24 lo signis 25030 invicta 252 25 ma24122; in coitu II 608; v. actus xima II 71 1 798 359 24 poetica
cupiditas signum turpitudo vi- II 29514 pugnax 420; v. auctorirago voluptas; infamis inpurus tas potestas vires; elatus; conlibido 14716 15128 II 104 ii mitto constituo decerno largior
1748 24213; corporis 1130 gulae mutuor orno percipio persevero
ventrisque II 320 23 inpuritatis privo sortior subiugo sublevo
II 317 26 lecti 1543;
alienae II tribuo vendico
94 13 indomita II 124 8 inpurae
licet 2O2 284; c.inf. 8528; ut
et inpudicae 210 20 misera(e) 86;}
licet c.coniunct. 926 lli7 13i
160 15 22128 II 238 3216 muliebres II 1424 948 248 15 292 8 1525 25 22 3524 368 454 4620 56
turpes II 15326 venereae II 1595 28 6627 7521 aZ.; sine sententia ^h
vitiosa II 144 29 297 1; v. amor 1226 t396 9020 1242
animositas ardor concubitus conligo. vinculis II 642
versatio cupiditas facinus furor
limen II 296 8; nascendi II
2074 senecinlecebrae inpuritas instinctus 29823 secretorum
labes laqueus locus macula mi- tutis 10026 n 1017 14i 34813;
nister nundinatio sequester sti- V. accedo ingredior
mulus studium substantia vitium
limpidus v. stella
voluptas votum; inpatiens; calingua II 279 22; v. confusio
pio detego exerceo expleo in- obligatio; amputo debilito in'

plico obligo servio

libratus

v.

liburna v.
liburnicus

pedio obligo

liniamentatio

moderatio
praepono

v. imperium
licentia 67 11; administrationumL[78i3 argumentationis 1521
3129 argumentorum 3030 conditionum 257 17 decreti 243 5 2569

disputationis (vera) 31

6 II

147

corporis 36ii

liniamentum corporum 66
264 13 membrorum 167 152 11;
;

v.

cerno persigno

linteo 14321 I8I2 228i8

linum Piscium II 173 1 293 7
I

25

liquamen
liquidum

II

313i3

921

lis nova 11 19224 privata 226 1;

fortunae 238 gladii261i orationis 206 7 II 146 21 potestatis (-tum) V. denuntiatio iudex; decerno
190 25 197 25 20312 22625 24723 versor
25030 252 25 26125 2646ll47i8 70
litigiosus II 32528 343i3
20 711 73 23 78 17 8017 10722 120
litigo II 5511 1973
21 12819 15125 259 21 sermonislO
littera(e) 1427 141 14 2142
11 24 30 19630 (Romani) II 123 2
218 22 2539 27620 II 8 16; imperasortis 3128 temeritatis 10 30; c. torum 225 18 regis 1828 publiger.Gii animadvertendi 32 2 de- cae II 26619 regiae II 123 3; Atcemendi II 427 35924 deferendi ticae et Romanae 2 15 abscon216 2 dominandi 25627 nocendi ditae II 266i8 absconsae 84 13
26014; efficax II 2843 erecta II 183 5 218 30 difficiles 135i8i9
128 19 felix II 12 17 gloriosa II 1613 17025 21828 II 5911 divi79i 12014 incorrupta 117817 in- nae II 1527 duplices II 5929 fal]

INDICES.

470

sae 16914 inlicitae 2112 218 30 minor 9926 124 1 muliebria200ii

laboriosae 156 31 II 59 12 mali- 274 20 necessaria 274 20 II 38 13
tiosae II 59 11 philosophae 253 13 3424 peregrina 124 12 13930 162
religiosae 253 11 sacrae 15526 II 12 2552 II 9 24 1024 1730 6119
340 18 secretae 2112 253 11 II 1537 17130 1743 26610 342 5
14 5; V. actus arcanum auctor publicus 22124 II 7 17 9 9 11 21
interpres inventor magister me- 38 7 40 21 47 18 52 4 22527 regius
ritum mutatio notitia oflBcium II 7 17 religiosus II 11 21 semota
scientia studium; alienus peri- II 5819 sordida 132 23 varia 1774;
tus praepositus scius; credo fal- posteriori loco II 287 9 principe
so imbuo perlego tracto
(in) loco 908 19611 257 27 II 1864
litteratus 135i4 141io 182i8 3602 secundo loco 24326 2445

252 33326
litus extremum 27 15
*livedo 3814

277 9
3603

360 3 tertio 1. 94 28 II
sequenti 1. 54 1 II 297 26;
loca *ordinesque 2 27; de loco ad
liveo 2ii
locum II 162; v. conmutatio dolor dux magistratus operarius vilivido faciem 2536
lividus V. pallor
tium; constitutus; adsigno con1 i V
r hominis II 2 4 (malignus) sequor conversor deicio desero
invidiae 19512 26623 II li9 5 6; duco habeo ingredior labor praeV. depono
cipito praepono sector transfero
locator meretricum 221 21
longaevus II 36i8 39i 483
loco II 1928; me lenoni 150 10 31714 3I822 3253 33218 3382 17
locuples 102 23 110 32 1345 34016 aZ.
15110 2094 2IO16 2179 II 3417
longinquus v. locus peregri56 14; divitiis II 47 26; v. facul- natio regio
II

longitudo Luuae 2358

longus 13i6 197 3226 335 374

tas uxor

locus 59 I62 46 16;

quaestionis
885; corporis

9 414 4524 77 19
38 13 dignitatis 1243 princeps
honoris 221 15 quietae sedis 23 1;
abdita II 342? absconsa 132 23
2468 II 4211 25211 25627 agrestia 229 2 alta (-tas) 232 15 248 13
II 3818 1108 3246 aquosus 2459
2468 25517 n 624 1130 1320 149
3495 20 3528 35414 35524 deserta 12123 II 12i 3527 15021
25922 3427 22 3515 352 1 2 3542
extranea II 9 24 magna et famosa 157 8 humida 246 8 II 3214
32915 337 29 34612 3495 20 3528
354 3 14 355 24 ignota II 323 5
inaccessa 187 12 incognita 2468
II 30716
latens .IT 42 11 252 11!
longinqua 105 22 11 58 19 323 5

15

II

II

tll46; corpore 25420; v. aegritudo annus continuatio corpus

negotium oratio peregrinatio
pondus potestas preces senectus
substantia valitudo viduitas vilongum est 56 2330; longe
3722 14116 17918 II 2151
loquor 1324 40io 85ii 15429
23819 II 239 25; verum 3i8 verius 2126
ta;

'

luceo 307 fll 392

lucesco II 12824; crine 25421
lucidus V. nitor nox splendor

lucrum

7623 II 3456; divitia98 15; cottidiana II 79 i4

forensia 195 21 infinita II 32126
magna I6O4 maxima 118 10 133 7
15311 2231 II 73 20 98 15 177 11

rum

II

IV.

20220 280 5;

crementum

decemo

v.

INDEX VERBORUM.

conmodum

maculatio

in-

188

confero consequor
defero do habeo inve;

nio largior quaero

infamiae

25 14

poUuo

7; V.

maculo 1926; infamia 155i5

maculosus v. signum
maeror lugubris II 148 27; v.

luctator II 33020
ludibriosus 21i8
ludo pilis II 3018
ludus V. damnatio; addico do
lugubris 16815; v. fletus infortunium maeror tristitia

471

defleo
I

magicusv. ars opinio

magis oportunius II 2799
magister 15828 1643; artis

(-tium) 15523 158 5 12 168 24 170 21

obscuritatem 61 lo
2116 25312 athletarum 22028 11
lunaticus 1046 1177 138i2 277 20 32816 pecorum vel besti13918 20816 210 9 216 29 2256 arum 228 29 censualium 17023
23412 253 26 II 13425 1377 250i4 equorum II 3524 ferarum 116 22
25131 25718 2645; V. servus
imperatorum 263 14 litterarum
17026 25314 palaestrae II 277 20
lupanar v. deditus
32017 regum 225 21 II 340i8 stulupus V. comedo
luridus V. crassitudo
diorum 17023; publicus 18128
luscus II 2314
2116
lustro 2923
magisterium 40ii 141i4 224
lusus adsiduus 24920; v. vaco 15 n 33519; facile demonstralutum 259 26
tionis 3 11 doctrinae 3i6 II 122 19

lumino

lux 325;

V.

sarcina vestigium

facile
I

institutionis

97

lectio-

num

894 numinis II 18 16 proviluxo pedes 11 35126

dentiae 958 prudentiae 23 20 raluxuria v. voluptas
tionis 265 7 sapientium 392 scienluxuriosus 6i6 25 1126 187i9 tiae 91 6 perita studiorum 11
II 2314 16816; V. desiderium in105 12 virtutum 7 22; alienum
lecebrae voluptas
15719 divinum 21 8 23 20 39 2 91 6
lyra v. nervus; percutio
peregrinum 2125 praecedens 14
18 prudentissima 5327; v. discilyricus v. carmen
plina institutio studium; confero
conpono formo imbuo instituo
macer 23124
trado
fmacharius II 301 7
magistratus 92; minoris loci
vicinus

machinatio

nefariae

35519;

V.

II

95

facinorosa 95
27

organica

18

II

officium; destituo

macies adsidua

207

13; v.

con-

ficio

macula

138 15 17928; libidinis

24815 turpitudinis II'28i3 valitudinis II 126 18; albae 159 6
candidae 25524 serviles 20 8; v.
labes varietas; inficio inpono

sustineo vario

99 27;

V.

obsequium

magnifico 18522
magnificus v. adfluentia

di-

donaria gloria nobilitas

oratio potestas splendor vestis
magnitudo corporum II 324i4
gnitas

29328; v. sublimitas
13421 1627 2124 1759
I8O13 18928 20310 21015 211l8
22219 23016 n 2628 40 12; corpore 255 11 v. accusatio actus

signorum

II

magnus

INDICES.

472

adfluentia administratio admini-

fortuna

strator aegritudo aliquis amicitia

animus ars augmentum bonum
certamen civitas consilium cor-

gaudium

fructus

fundamentum

gradus gratia
hereditas honestas honor iactura
ignobilitas imperator imperium
pus difficultas dignitas doctrina impetus inconmodum incremendomus dux exercitus facultas fa- tum incursio indignatio infamia
vor felicitas fortuna fundamen- infelicitas infortunium inimicus
tum genitura gloria honor ind^i- inpedimentum insidiae insignia
gnatio infelicitas infortunium in- invidia iudex iudicium labor
pedimentum invidia labor laeti- laetitia languor laqueus licentia
tia lucrum malum mare medicus lucrum maiestas malum merimens meritum mobilia moderatio tum molestia inunus necessitas
molestia mulier necessitas nego- negotium nobilitas officium oratium nobilitas nota notitia numen tor ornatus pars patrimonium
officium opus orator pecunia pe- pericuhim populus possessio ponuiia periculum piscis plausus tentia potestas praemium praepopulus possessio potentia po- sidium principatus provincia ratestas princeps promotio provin- diatio rapina ratio regio religio
cia

pugna

ratio regio religio res

res

gloria

sapientia scientia

securitas

tem- seditio sollicitudo spatium spienplum vir viriDus vitium; adpeto dor subsidium substantia sudor
tinctor
tormentum
praesto; magne 174 21; ma- tempestas
tractatus trepidatio turba turgnopere II 2833
maior 97i8 14123 237 i; maius batio utilitas valitudo veneratio
13 18; in maioribus 3126; v. an- venustas violentia vir vis vires
nus apocatastasis augmentum vitium; optimus; maximeo5i6
dignitas discrimen exitus felici- 5723 11013 1112 *114l6 14511
tas frater infortunium malam 1 151 11 1662 17918 189 5; ajmd
mulier navis numerus officium adiect. 1249 1664
onus opus pars persona potestas
magnanimus II 2021
radiatio vir
magus 15717 162i5 17125 1836
maximus 3725 3821; potentia 185 26 II 356 2; famosus 10127
maiestas 38 17; divina artificii
1304; V. accusatio actus administratio administrator adversarius (21 29) II 209 5 deorum 185 8 regia
aegritudo aetas annona atrocitas luminis II 3574 divinae mentis
auctoritas augmentum bellum 1714 numinis958 maxima265i9

>

rex subsidium substantia

bonum calamitas cicatrix civitas praesaga 8833 regaHs 26 ii; v.

conmodum consortium constantia auctoritas confidentia favor iacdamna- tura lumen moderatio natura
dea debilitas debi- origo praesidium principium ra-

continuatio contrarietas
tio

damnum

tum

deiectio delectatio deliciae diatio recordatio splendor vis;

depraedatio difficultas dignitas firmo fulgeo
maleficium 1756 2532; v.
disciplina discrimen dissimilitudo divitiae dolor donum efficacia crimen
maleficus 164 i3 14 17 227i7
error eversio exercitus exitium
facilitas facinus facultas felicitas 2469 II 111 11 26012

'

'

'

INDEX VERBORUM.

lY.

473

873 143 22; V. acerbitas

malignitas v. decerno
malignus 256 ii II 341i5; m, continuatio discrimen

exitus impetus inconmodum infortunium inprobitas metus periculum vestigium; augeo conprimo decerno definio designo
excludo inplico libero mitigo

malitiosus 159 23 169 29 206 18

26 9 9521; v. accusator
215 29
circumscriptio conpositio daemon
fomes humor livor numen radiatio radius rumor sermo sidus
simultas spiritus stella vox vul-

obligo patior perficio perpetior

perpetro sopio tempero
malus 7 20 99 1 155 3 168 25
24610; m. malitiosus II 19 11 268
63 21 3397 345iom.malignus malitiosus II 95 21 3209; mali 207
*24 22 11 33 26; V. actus administratio ars auspicium calamitas
conscientia consilium continuatio contrarietas cursus discrimen
exitium exitus fama finis fur homo infortunium inimicus insinuatio interfector locus mens mors
mos negotium officium peregrini-

nus; malus

malitiall25i8; criminum 164

coniunctionis II II821 loci
63 3 8tellae(-arum) 11103 9 192 10
Martis 514 II 59 3 143 14 Mercurii
II 593 Saturni 56 23 II 65 16 143 u;
crescens 226 12 praecedens 152 26
II 9619 1068 prior II 84i0; v.
acerbitas ardor artificium atroci15;

tas

augmentum dissensio genus

inconmodum incursus inprobitas
labes potestas praerogativa taciturnitas virus: instructus sepositus; abscondo accendo de-

decerno
sopio sublevo

bilito

hebeto

tas

28

16413

99i 135i7
1691115 1761 II

ficio iiisinuo
I

63 14; in omnibus actibus 13620;

V. actus
cogitatio conmentum
cupiditas humor instinctus littera
meretrix potestas radiatio taci-

II

34115;

V.

homo;

cf.

ind.

pendeo positus
dextra

Virginis

11

29010
I

III

malum 520 827 IO19 19i7 2720

28 23 28 49 15 7610 26 II 91 16 96 16
10511 al. geniturae 1038; crebra
1175 domesticum 37 28 Ibrtia
23516 fortiora *10325 1175 119
24 20521 24518 II 36 25 inaudita
23617 inevitabile 16U21 inminens
II 283 9 magna 120 9 154 24 2365
maiora 102 11 1 13 12 maxima 103 8
IIO12 1158 11910 1658 16916
manifestum 119 24 potentiora 236
21 praecedens 241 31 II 3329 39 11

mamilla

turnitas tergiversatio vita; malignus malus

malivolus 7i8 99i 135i7 169i5

propositum res signum uxor

vitium; nihil; persequor; stella

106 20 1651 1; male 874 II 95i3;
V. collocatus deceruo dispono in-

mitigo

malitioBus 9828
1619

adventus
exitium

mancipiumv. dominium
mancipo vitam periculis 2026

mando II 3392; curam 106 30

135 22 15112 182 25 custodiam
13522 libros 11 3615; memoriae II
195 2418
manduco 11 341 20
maneo 139i4 1488
manifestus

v.

auctoritas ex-

inquisitio interpretatio
malum ratio revelatio sententia
tractatus ;manifestiustJ. doceo
positio

explico

intellego

nifestissime

11

mansuetarius

intimo;

ma-

293 18; v. dico

ferarum 11

31323

mansuetus 2647 11 2225;

moderatio temperatio

v.

474

INDICES.

maiiumissiones
^9

alienae

II

23

manumitto II 22221 223i

manus 2529 30 12 1359 II fllS
14517 20916 2417; cruentae laII 135 17 mariti II 245 21
246 11 multitudinis II 347 14 passivaepopulariumIl2995; dextra
II 29021 2917 24 29212 22 sinistra
II 2918 19 29224 hostiles 303 latrocinans II 15021 nefariae 29 26
populares II 306 2 propria(e) 136
10 178 7 supplices II 2 22; Gemi14

tronum

norum, Virginis, Librae, Scorpii,

masculi

stella;

*mastropus
mater 65io

II

22 24;

manu

carnificis

amputo cruento

828;

defluo

v.

dissipo

do lacero quaero tendo trado

mare 24 38 123 3423 10923

12128 1639 II 7021 212 25 30417
3102 31315 32213 332 6 349ii
35530; incognita II 354 17 maII 5028; v. dominium fluctus; adiaceo morior navigo sab-

^num

mergo

margarita

ars

v.

mercator

10

2714

decerno dedecoro interficio

lito

29212

271

27516; V. conubium filius genus

locus Luna mors soror viscera;
coeo concumbo corrumpo debi-

perimo prosterno

8 19 24

Sagittarii, Capricorni, Aquarii II

2917

182

99i5 16327 189i

1911 19220 200 10 al. II 232 5 ss.
247 15 humanorum corporum II
3 3 genituraell 153 18 237 24 omnium II 2 20; ancilla 20122 II
22612 14 17 20 22 28 227 5 debilis
201 22 27516 nobilis dives 1894
ignobilis 188 7 27 II 62 3 peregrina

28820 2907

21

II

27210

maternus

v.

adfectus facultas

genitura genus patrimonium res

signum substantia viscera
matrimonialis v. tabulae

matrimonium

1844; tori ge-

nialis II 17122; alienum II *609

1249 felix II 1224 indignum 100 1
prosperum II 524 79i6 1224 sta-

bile II 24510; v. copulatio

dam-

num

dissensio genus gratia iactura ius infortunium nuptiae

societas vinculum; adduco con-

praepositus; tracto
margaritarius 22026 II 311 20 traho copulo corrumpo decerno
marinus??. actus belua spongia dissocio dissolvo divido iungo
maritus 36 19 58 13 65 11 18828 persevero possideo sector servo
11 2812 54 12 13116 137 20 22 24 solvo sortior
18323 25 237 26 2417 24325 24518;
matrix v. dolor
filiarum 15330 mulierum II 33026
matrona 279
sororum 276 17 provectae aetatis
raaturus 6i4; v. pater; ma24620 adulter II 131 17 errans ture II 75ii
II 13115; V. iniuria locus manus
matutinus v. salutatio
me mei mihi saepius
nuptiae somnus; amitto coeo
decerno diligo interficio relinquo
meatus angustus 211 12
;

mechanicus

ortior

marmorarius
marsus 22827
3394 345 7 3562

mas

II

II
II

319i 33122
309i2 3142

12

161 24

masculinu^ cf. ind. III

masculus v. filius genitura

3416;

V.

medela
11

pecorum
conpono
mede
13827

18623

II

2324

ars

aegritudinum 265 7
308 11; v. confero

valitudines medentur

IV.

mediastrinus

II

INDEX VERBORUM.

3248 3333 tenax

II 196;
revoco trado

35518

medicamentum
medicina
Bollers 246 2;

II
v.

v.

repertor

tum 78 20

ais 968
interpres inter-

25623;

v.

'

V.

mando

falsa

falsa

relinquo

apotelesma-

responsorum 10 21

orno separatus

mendax
320

pigmentum

v.

mendacia

ventus remedium

medicinalis

475

21

II

335

1254
339

3132

132i
V.

respon-

medicus 14620 1623 16 1688 sum

2117 22027 23317 II 2527 2123
mendicatio misera 1925; v.
256 27 30 262 7 27813 279 20 312 17 sustento
3347 33812 344 u 349 7; chirurmendicitas II 46 26; extrema
gus 21214 divinus 166 25 inge- 212 18 misera 207 11 II 149 23 156 1
niosus II 27816 magnus II 3354 V. angustiae egestas exitium inmediocris 26523; animo ac conmodum necessitas onus sus;

mente

II 59 9

actibus 173 7
1903 in facultatibus 2312 patrimonio 1737 in substantia 107 16

tento

(in)

mendicus I6813 2254 2747

mens 244 5 II 1827; mundi387;

1737 29 1903 2308; v. caduca 11 1588 caelestis 90 20

genitura inlecebra^ mo- divina 17 3 14 I828 9324 1977
deratio pater ratio substantia 19816 II 2942 erecta 7 21 magna
turba vita; mediocriter 174i 157 23 mala 176 1 perdita 8821
23410 2367 II 17719
praepostera II 163 3 profana II
mediocritas nostra II I823 312 pura II 2 26 360 17 scelerata
28010
15625 subdola 37i7; v. animosimedius 19i8 2525 3429 al.\ v. tas ardor auctoritas iDonitas calor
aetas corpus cursus felicitas ge- confidentia cupiditas error funnitura moderatio pars radiatio damentum furor impetus inspiraspatium tempus; in medio 70 tio instigatio instinctus intentio
20 II 2093 2151 25110; medie investigatio iudicium levitas ma74 9 12
iestas moderatio ordo praesidium
(in)

vita

bonum

medullae

II

1028;

humani

'

corporis 1987

medullitus 96ii
melancholicus 104?

'

18420

21I11

cus insanus mediocris; capio

conturbo exagito formo noceo

mensae

melior 1112312 1325; meliora

ratio spiritus splendor stabilitas

taciturnitas timor torpor trepidatio vestigatio vis vitium; cae-

tempus votum; me- 31719;

II

16527; publicae 11

V.

9821;

v.

negotium; praepositus
lius 446 II 18014
mensis 73ii 763 ss.; v. spamembrum248 12; homini8738; tium substantia; accipio decerno
V. liniamentum; profero
defero deputo detineo reservo rememini I20822 126161135917; tineo sortior vendico
V. convenio debeo
menstruus v. cursus lumen
memor 262 8830
mensura 642 235 14 II 3349;
j

memor

a dignitatis sempiterantiquae lectionum II

1405; augusta ac veneranda 37 26

na

II

47

19

geniturae 105 12 174 13 26129 II

6 16 7 8 47 21 7213 8312 17822 193
29 20412 206 20 partium 11 28324

INDICES.

476
293 24 signorum II 293
circuli II 29326 2946

mentionem

facio

27

279 333 22 33419; ?;. negotium;

adveho negotior tracto

zodiaci

41

met V. se
meta 13i7

241

23 27

metallicus

mentior 11129 II 29622; pulcliritudinem II 29923

mercatio adsidua

1644;

metallum

ars res

actus conmercidamnatio inventor praepo-

um

v.

v.

v.

vendo

situs

mercator aromatum aut gemmarum aut margaritarum 184 13

merces cotidiana II 1453

II811 II 58i8 303

ruinas II 31420 secreta II 303
19; metuendus 38i9 II 32224;
auctoritate II3IO16; v. certamen

mercimoniae
publicae

1514

(famosae

215i3;

v.

metuo2326

10;

et)

crimen discrimen exemplum exi-

prae-

sum

mercor II 61i8
2315 aves

mereor

II
c.

tus bene 26

tus impetus
terror

313i3; aromata

religio seditio

metus

3093
inf. II
24

mors

18i8;

meri- rum

V.

22;

iudiciorum 195 10 malo2839 periculorum H 195

II

contemno

debilito libero

meretricius v. squalor
opprimo sopio
meretrix 1844 II 145i 161i7 meus passim
1711 2449 27124 27211 26 28 32822
337 25 34217 19; malitiosa II 174i
prostituta 11 27625 publica 1524
*1865 22123 n *136i2 15014 151
25 17121 2448; V. actus animus
locator vitium; conparo eloco
praepositus
meritorium 1509 II 142i5;
publicum II 1454
meritum 26i5 1875 II 2521
303; administrationis lio amicitiae 151 18 II 233 248 31820 artis
II 31614 dignitatis 140 lo 153 12
21321 247 3 II 729 77 22 89 22 925
3166 litterarum 206 2 253 9 II 329
13 peccatorum 20 24 2527 pulchritudinis II 3309 honestum ac liberale servitutis II 35623 severitatis II 310 20 virtutis 2028 192 17
II 31620 3617 vitae 20i8 28; fida
II 31820 magnum 2473 maximum
II 729 paternum 140 10 II 89 18
proprium II 89 18 v. confero coniungo insinuo orno
merx gemma<rum II 605; humidae II 304 11 peregrinae 214 16

mico II 31420; lumine

migro II 30115

II

70 14

miles 2915 11527 I8O27 2032

17

21212 21527 22322 22727; glo-

riosus 21716 miser 232 22;

pitus tribunus

v.

stre-

militaris 1144 II620 II 17820

V. armatura officium
militia V. eventus locus onus;

i31l5;
1

decerno

milito II 922 3089

mille 227; milia 166 2525

mimologus II 3018
minae fortunae 234
rum

II

19114;

minax
[

II

al.

periculo-

v.

mitigo
303 9; v. accusatio

coruscatio exitus gladius

impetus radiatio radius turba
acies

minister deorum 179 15 impeII 31114 libidinum II

153 26 necis 19 16 poenarum II
3125 regumll 345i9 templorum
233 27
ministerium servile 132 19 189

ratorum

14
{

V.

secunda negotiorum
exerceo tracto

II

8621;

IV.

minor
minor

exitium

II

199

INDEX VERBORUM.
sensio

17

egestas

477
exitium facultas

genitura homo
humilitas iactura inconmodum
infelicitas infortunium laceratio
merus pars potestas procurator languor libido mendicatio menepatium tutor vulnus; pracsto; dicitas miles mors mulier muminus adv. II 1035; nihilo m. tatio necessitas officium onus
11024 1225 12322 27 32 124 16 orbitas parentes paupertas per128 28 1304 29 142 9 15310 17915 grinatio poenapondusproscriptio
21021 a/.
publicatio quaestus ratio servitus
minuo 3125 4320 105i8 112i4 servus soboles squalor stimulus
27 1417 17324 20111 2506 II 298 stips studium timor tormentum
73 10 107 23 179 7 25 194 24; an- turbatio valitudo virus vitium
nos 1276 15514 bona 237 9 ef- vulnus
miserabilis v. exitus
fectum II 11319 facultatem II
27 25 felicitatem 6612 vitam gramiseratio publica II 305 23;
dus II 107 21 incrementa II 765 V. praesidium
miseria(e) caecitatis II 157 9 13
insignia II 92 16 ordinem II 121 1
patrimonium 192 20 202 25 219 11 calamitatum 118 24 orbitatis 202
22014 25517 II 4616 61 21 sub- 26; frequentiores 109 27 inexplistautiam 187 25 II 27 24 44 16 83 3 cabiles 260 15; v. casus continua107 21 12316; deiectionibus II tio incursio laqueus onus ratio;
107 21 121 1 12316 dissipaticnibus decerno fatigo indico mitigo
II 4111
misericordia aliena II 13415;
minutatim 276
V. praesidium
minutus 24 14; v. squama
mitesco 122i7 II 26i6
mirificus v. moderatio
mitigo IIO22 12512 13(5i7 255
miror 1923 II 53i2
30 II 2028 5223 1598 17830 1999
mirus v. splendor
2042 20; acerbitatem 139 3 acumisceo GI3 II 179 29; venena leos II 30913 angues II 309 13
822 sexies 71 16; misceor femi- angustias II 80 3 animos 206 8 II
nis II 37 28 mulieribus II 42 7 14617 decretum II 20626 discricoitu cura uxore 11 160 23; mix- mina 232 29 260 13 II 32 11 33 10
tus r. frigus temperatio tempe- 1038 11618 12721532 2673026824
ries
dolorem II 116 42 15 195 20 335 9
miser228 44i 83 27 98i7 16928 exitia 234 19 II 153 2 ignes II 115 9
179 24 1915 a?.; deiectione 221 21 impetus 12218 II 115 6 indignadenotationibus 13223 humilitate tionem II 7i6 infortunium 6612
223 26 in vita 1573; v. actus ali- 236 25 11 8310 232 21 2344 251 13
mentum angustiae ars atrocitas inprobitatem II 71i6 87 8 96 19
augmentum caecitas calamitas 14424 mala 10428 1154 1229 134
captivitas casus coitus conmotio 10 2368 II 87 3 9518 malitiam 11
contagio continuatio contractio 594 118 22 14315 rainas II 19115
cruciatus
copulatio
cupiditas miserias 118 24 periculum II 1698
damnatio damnum debilitas de- rabiem 6 27 37 15 severitatem II 236
cretum deiectio discrimen dis- iZsteUam 100 21 102 12 125 19 256
323; Mariu8 2624; y.annus corpus curator dignitas felicitas locus mulier mundus nu-

fatigatio

'

'

I
'

fletus

INDICES.

478

12 17 II 10218 19125 20625 2365

valitudines 139? II 42 15 vitia 11
4215 2564 27418; radiationibus
10218 rationibus II 26 ii temperationibus II 1156 testimoniis

24917

II

20420

mitis t397 10428

mitto 1072 II 29810; antiscium
78 11 18 23 25 29
ad 84 14 duo.

decatemorion 56 17 legatos

radium 41

II

338

97 1 sanguinem
II 253 27; in exilium 82 20
mixtura ac radiatio 3627 II
35915; Martis Lunaequell 80 14;
locorum partium II 6522 radio29

15

nis 389 maiestatis II 36 mentis

II 137 15 necessitatis II 209 7 282 5

sermonis
tarditatis

II

25i5 societatis 152 18

7 12 temperationis
11515 varietatis II 09 5;
aequabilis II 695 1154 aequalis
tl06 20aequata53i 1521811*24 27
65 23 209 3 clemens 359 conposita
35 25 delicata II 300 5 *inaequalis
106 20 magna II 2825 mansueta
II 7422 media 246 22 mirifica II
29613 necessaria II 25 21 quieta
23 12 87 15 II 8 7 sobria7i ttyrannica 37 27 (v. add.); v. officium;

3428

II

II

perspicuus; colligo conpono for-

1812 sideris 250 17 si- mo suspendo sustento

gnorum 11 64 13 65 22 stellarum 6 3 moderatus II 7i5; v. conpa1410 3627 5115 682 14718 25017 ratio dignitas
II 52 7 6513 22 66i 673 716 1414
moderor passive 23 15
179 28 185 20 (199 1) 233 26 2855
modestia aequitatis 7 29
359 15 (aequata) temperationis II
modestus 6i4 199 25128 II
17419 35919; conposita 36 27 con- 20918; gravitas pater
trariae 198 20 trigonae et quamodicus corpore 2453; v. bedratae II 1146; v. diversitas ef- stiola candor certamen cibus
ficacia explicatio potestas ratio differentia bereditas incremen-

rum

II

societas

explico
picio

substantia temperatio
perspicio res;

inspicio

mobilis 2482;

m. 2644;
V. agitatio ductor ingenium sententia signum; mobilia 62 8;

magna

1069;

v.

cito

dominium con-

fero repono

mobilitas
corporis

II

animi 6i8

velox

2964; perpetua atque

infatigabilis

17 ii;

v.

levitas;

perspicuus turbulentus

moderatio

3823;

aequabili-

36 aequab. mediocris *66i3 aequitatis 254 18 aeris

23 12 (specialis) artificii II 281 2i
306 7 327 15 severa religiosi carminis II 1488 tranquilla conmixtionis 35 11 gravitatis II 1154
salubris gubernationis 386 humanitatis 94 30 flammifera lumitatis librata

tum periculum potus

tudo

villa vita

res vali-

vox

modo modo 143

modulatio dulcis

(vocis)

II

60 2 82 8 172 7 278 22 33124 35422;

V. canto
modus carminis II 1304 1427
1489 297 4 34511 musicae II 60 2;
civilis
imperandi 218; dulces
n 2974 huiuscemodi 20 25 8124
8319 18126 227 24 II 232 3 233 20
31316 musici 18127 186 3 pari
49 10 quodam 621 10 9 29 26 3124
322 537 IIO2 1842 1963 235i9
'25614 II 6821 147 24 36026 simili
522 5627 6725 6910 23 758 13 78i7
922124 1013 11 11529 1293 16 al;
ad modum c. gen. 152 18 in modumc. gen. 38 17 4 264i2lll46i4
270 8 313 27 plurimum in modum
83 23 sine modo 126 20; ??. inven-

IV.

tor;

conpono dico

INDEX VERBORUM.

flecto

habeo;

moechus

morbus
24 14;

ultra
II

34426 345 lo

molestia magna 11631 maxi-

ma

II 15 8 plurimae
decerno detero

133

molestus dis precibus II

molior 5i3
molitio pigra 1224
mollio formam II 3002

4;

v.

479

v.

gravis 24 19 serpens
continuatio adpeto

mordax v. dictum
mor igeror 14623

morigerus viro 146i4 v. uxor

morior3l20 III20 124i4 13328

1402 17912 1857 2467 II923 I61

3618 al; in aqua II 3214 336 1
347 23 ferro II 324 19 334 17 336 la
gladio II 33619 igne II 337 17 in
mollis t396 14324; v. corpus mari II 355 13 morte II 1730 266
flexus; molliter v. ambulo fle- 28 26912 31626 32011 32119 3229
324 7 26 325 7 326 21 330 27 al
xus serpo
morte sua II 3169 15 3178 3182
mollities corporis 11 159i3
momentum horarum II 28226 3238 33316 346 22 357 13 biothanatus II 34115 35124
31419 3193; vitae II 29822
moror circa II 9020
monetarius II 314io
monitio adsidua deorum II mors 1913 68 6 107 10 178i5
238 12 246 5 al. domesticorum ad60 13; V. formo
finium patronorum 11 203 14 filimonitum 2l3i
orum (-arum) 1 1 1 4 149 10 II 45 11
monitus, a, um 8029 872
monitus deorum 17128 2018 15213 fratrum II 744 844 109 8
mons 28
matris II 240 10 mulierum 148 2
mon8trol2i2 13 3 154 185 41i4 parentum 192 25 II 61 20 203
497 905 11 917 9618 973 109i2 23717 patris 99 7 1426 II 2409
12617 162-29 1994 aZ.; casum II corrupti .sanguinis 24 12 uxorum
169 20 decretum 196 19 II 158 lo 14411 II 1605 245 26 2468; necis
eventum II 1885 exitum II 188 12 126 9; ex aquis aut ex humori189 6 190 2 finem et substantiam bus 253 26; acerba 1269 11 1098
257 21 locum II 17520 182 13 184 7 19822 2987 30215 3063 adsiduae
186 1 275 8 officium II 10 22 ordi- II 4511 aliena 101 12 1703 II 155
nem II 14 5 viam 87 27 auctoritate amoena II 300 18 biothanata 1224
II 3 28 definitione 41 12 543 58io
13920 16624 1674 17423 17631
designatione 68 13 disputatione 20316 223 9 22619 II 264 23 2652
34 11 exemplo 268 2 explicatione al bona II 340 20 celer 21929
19019 19315 II 18 687 133 3 ex- cita99 7 142 6 II 101 20 116 1 162 17
positione II 174 23 oratione II 69 1799 23712 crudelis II 332 26 334
19 *280i ratione 54 8 82 24 237 12 14 cruenta aut flebilis II 198 19
23 242 9 27314 II 189 20 190 15 famosa 24 24 251 24 gloriosa 250 16
t280i significatione 65 5 17 208 gonorroica II 2644 gravis 149 lo
24 24915 26631; v. curo debeo
humana 33 3 hydropica II 333 10
monstrum II 229i5
novella et inaudita II 31028 inmonstruosus v. partus timi- minens 19 18 2603 I6 mala 99
ditas
12821 12928 132 4 133 28 1527
monumentum 41i6; v. custos 16419 19221 1933 20919 al, memoratus v. uxor
tuenda II 101 16 misera 111 4
1422

480

INDICES.

21423 11 1918 467 643 87 23 96 12

1133 1361 1373 1708 20513 308i6
3246 nota 250 16 properata II
136 23 publica 169 2i 227 ii 15
23217 II 102 22 169 2 10 267x6
33119 repentina 122 4 144 ii
18514 24814 II 9 24 17 30 28 10
166 1 19819 326 21 34431 vicaria
II 7 24 violenta 203 19 2124 227 ii
24814 24912 11 7 22 9 24 22 21 264
17 33026 3387; m. ac vita 114i4;
V. adventus animadversio atrocitas auctor casus causa cruciatus
dies discrimen diversitas dominus eventus exemplum exitium
exitus finis genus

modum

II

213

1838; boni 173 22 *183 2 *II

confusi 95 16 divini 158 19

efi^eminati

II

3535

17926 honesti 102

erratici

II

10824 II 866
lascivi II 3075 mali 218 17 pudici II 86 6 serviles II 19 24 1786
simili more II 181 14; v. bonitas
conversatio effectus gravitas inte33

gritas unitas; ingenuus temperatus celo definio excolo exorno

;

figuro fingo

formo inplico orno

polluo purgo

motus terrae
moveo 12282

II

t209io 314i6

31425
136 22 (y. add)
mucro gladii II 165 3 saevus
latronum II 135 25; v. acies; per-

mox

imago incon-

infortunium interventus
locus necessitas occasus pericu-

t39 7

II

II

cutio

mula

lum

qualitas similitudo spectaculum tempus varietas; biothanatus vicinus; adfero adplico

cognosco contemno decerno deficio deperdo
depereo dissocio
divido infero intereo iugulo lacero morior nuntio orbo ostendo

V.

pastor

muliebris

v. actus ars concubitus cultus genitura libido

locus persona vitium; muliebria 99 16; v. patior
mulier 279 109i6 145ioi230
146 15 147 14 148 21 21 al. adultera
II 2444 aliena II 131 ii ancilla
II 220 1() inferiores aut degeneres
II 34 3 dives 16030 II 330 26 indigna 186 2i II 40 6 1186 infamis
II 56 1 infima II 12 13 ingenua II
mi22018 magna 148 2 maior
nor I[ 242 5 8 misera 183 ii parturiens 163 26 peregrina II 406
;

pereo perimo plecto praeparo

prosterno separo stringo trado
video viduo vito
morsus alituum II 3059 canum JI 152 24 302 25 3059 ferarum II 13513 22 265 20 303 2 20
305 9 serpent(i)uni II 106 17 314 5
pestiferi II 9527 venenati II 106
17; V. vulnus; adfero consumo

(potentissima ac) nobilis(sima)

24 2 272 22 prostituta II 330ii
3339 publica 221 12 scaenica 151 4
scelerata If 137 21 servilis 183 ii
mortalitas 942129; fragilis et II 406 sordida II 142 ii sterilis
caduca 205; v. dissolutio mcon- II 561 16123 27025 2719 vidua
modum
aut stuprata aut subiecta (I6O17)
mortifer v. calamitas exitium II 9 10 vaticinans *1852i; v. admortuus v. cadaver corpus; fectus amator amor causa coitus
concubitus conmendatio consornascor
mos 6 3 12 21 15 8 16 16 1815 19 3 tium cultus cura dissensio do37 10 88i6 18215; hominum 62: minium fuga genitura heres
34i3 26411 II 1154 10 16 uxorum iudicium maritus mors negotium

contemno

dissipo ictus iacero

mortalis 16 25;v.corpus;cuncti
mortales 13 22

II

*!

||

!|

'1

INDEX VERBORUM.

IV.

481

murmur argutum 2i3 tremunuptiae occasio osor patrocinium

persona praesidium procurator lum II 314 23; v. exibilo
mus araneus II 3189
substantia tuitio virago luppiter
inmusicus 1434 18127 184i2
(v. add.) Luna; coeo copulo
terficio misceo persequor solli- 22027 23317 26211 11 22 23 23 22
13011 1726 27821 27917 32117
cito subpono
mulio II 3187 34210 25; regis 32321 3255 3317 23 332 19 344 2;
II 352 5
publicus 149 29; v. amatorcarmen
delectatio modus vox; musica
mulomedicus II 3087
multiplex 18624; v. actuscon- 1428; V. amator inventor modus
tinuatio doctrina genus infamia sonus; scio tracto
musivarius 11322
mutatio ratio studium varietas
;

mutabilis

multiplicatus v. ornamentum radiatio ratio summa

multitudo 2528; populi 162;

II

4i5 11

16;

varia

diversitate 106 16 varia iuaequabilitate II

201

(5 2); v.

conditio

animus consilium diversitas eventus speimpetus manus; propitius; per- cies tempus varietas
mutatio 263 21; falsa litterasuadeo
multus 5io 2456 27 25 al.\ v. rum II 1261 temporum 9524
effrenata

II

113

lO;

v.

amicitia cibus continuatio notitia potatio potus res soboles

spatium terra; adpeto ago disco

variae vitae multiplicesque 139 28

misera II 197 9; y. conturbo con-

verto decerno

mutilo 272

praefero praesto scio

muto 37 19 113 2 122 14 16

amator
mundo cloacas II 3198 349 13 2585 II 442 65 16; actus 22210
II 1323 decreta II 91 1
100 10
latrinas 11 3198 stabula 222 12
mundus, a, um 2502 11 27i 17718 domicilium 118 4 169 1 II
54 2 5710; V. ars artificium forma 154 7 2433 exitium 233 1 fidem
tabularum 822 fines II 278 14 forbonestas tempus
munditia

v.

mundus 179 10 38 16 9021 9l9 mam II 107 1 15730 inprobitatem

93 22 II 2821 2953; minor {ie. 25612 insignia II 112 17 ordinem
homo) 9022; v. axis corpus fa- 11 11217 1638 patrimonium II 84
bricator finis genitura imago 12 7 domus sedesque 11296 7 solinitium mens natura licitudinem II 195 25 stabilitatem
imitatio
origo pars similitudo species II 124 2 statum 106 14 II 112 17
Bubstantia temperies vertex
studia II 27227 vitam 255 15 11
munio 2223 71 1; lumine 112i6 1114 15 11 11217 voluntatem 256
praesidio II 318 18 me suffragiis 8 7 21; a cursu 216 12; per formas
munus felicitatis 38 28 leora- 19918; furore II 1703 radiatione
tionis II 732 libertatis 37 30 (de- II 11425 ratione 1656 25515 II
bitum) vitae 2 10 2 II 166 9 305 2j 12 7 35 26 11217 varietate II llu
318 2 civile II 812 maxima 137 13 1511 *J004 27227
mutuor gaudium 674 gravipublica 173 20 regalia II 276 17
V aliquis; officium; adplico con- tatem II 115 11 ignem 35 28 licenfero conpleo consequor inpleo tiam 2569 partem 6625 spiritum
17i6substantiaml982i vim 152 16
inpono praepositus reddo
I

FiRMicus, edd. Kroll,

Skntsch

et

Ziegler.

II,

31

INDICES.

482
vires 11029;

mutuatus

gittarii II

passive

4014 19821

mutus V. signum
myropola 184u

suffixum

namque

v.

14 25

utrum

193

v.

stantia virtus

nauclerus 1849

209ii 2293
295 26 343 9
naufragium II 20512 299io;
Pjthagorae 21 20 rei publicae
25 18 pudoris existimationisque II
94 9 vitae II 136 9 v. inconmodum

421 2227 3l8

naneiscor [immo nactus) 384

11424 II 41 10; dominium 251 15
II

290 2 29123;

ii

50 2 66 22; naturalia 250 16; v.

ardor auctoritas bonitas coitus
consensus corpus dolor finis forma ratio scientia species sub-

262i3

nam l8 322 58 19 16 19 18
22 5 2310 3426 3711 al.

nam

288

amputo
naturaiis 5l3; quidam 43i8

locus;

II

13 19

nanus

27918

23

1042 II 335i3i5 341i8

342 27 34526
nare II 253 26; nares Leonis periculum; pereo submergo
II 28921; praesagae II 30222
naufragus II 101 24
narro 243; decreta II 149 3; nauta 222 8 II 309 21 322 17
sermone *n 207 3; narror 23 ii 32616 32713 34917
11 29615
nauticus 2293 II 35518
nascor 32ii27 97i8i9 2i22 98 navalis v. imperium
12 9912 15 10021 1016 10211 10412
navicularius II 29526 32212
adsidua
10520 21 28 107 20 aZ.; natalibus
navigatio 25922;
3623; mortuus II 213 29 primus 17925
13114 27417 II 19i8; nascens
navigium 120i5
V. Luna; natus 110i2; v. limen
navigo 214i6 II 343io 35624;
fluvios et maria 11 (13i8) 3526
soboles; exjDono nutrio perimo
nataie suhst. v. dies hora; in- 5529 pelagus II 13 is 35325 359 7;
in mari aut in fluviis II 50 27 per
genuis natalibus 36 23
natio humana *34i peregrina maria II 354 17
navis II 354 18; maior 1877; v.
*206i6 II 73; V. conversatio; inmoror
amator architectus Argo {ind. III)
nato 1423 II 31315; v. stu- gubernator; adveho guberno
dium
ne 27 23
natura 2? 20 1526 35 19 90ii 18 n e crebro v. ut
si forte 56 16
II 519 69 3 17026 282 2; caloris 17 18 23510 II 27911
nisi 40 11
II 1159 deorum 430 divinitatis
n e c sescenties nec
125 II 36021 frigoris 12 31 ho- nec enim {pro neque enim) 16 23
minum 319 197 ii maiestatis 2128 93 22; == nequidem 725 224 40 11
mundi 918 numinis 2128; aiti- 6320 8612 87 3 8822 146 7 II 37 28
fex 96 12 contraria 265 6 duplex 426 454 9119 1131 1834
136 7 humana 109 21; natura II
necessarius 55i7 1494 215i3
296 22; contra n. II 23 10; v. po- 26216 II 1626; vitae 11525; aliis
testas qualitas sacra substantia n 815 bellis II 3417; ad 149 3
vis vires; conparo .convenio pando ad actus 15223 1619 II 6226 in
perdo vinco;
genitale 735 II actibus 163i3; necessaria 250 16;
262 29 25712; Tauri, Leonis, Sa- II 517 omnia nec. 207 7;
pro;

IV.

INDEX VERBORUM.

483

pinquusll6i5; v. abundantia an- 22528; peregrinae 209 10 II 606;

gustiae instrumentum locus mo- V. negotium officium; sollicitus;
deratio negotiatio pars penuria inmoror occupo praepositus
res; destitutus; nece88ario468
negotiator 15628 1849 II 279
n e c e s 8 e est ut 57 3 c. coniunct. 18 31718 3221117 32615 23 33322
334 18 343 9 pigmentarius II 354ii
1129 1413 1113
necessitas 192 3l5 II 29ii; negotior 176io; merces II
!

30411

calamitatis II 94 14 corporis 11
9417 fatorum 19 6 2328 2528 26 17
317 iurisiurandi 1468 II 2085
legis 1630 329 mendicitatis II 152
13 mortis 32 8 332 II 162 13 per-

negotiosus 15826

16320 I8626 266io

1626 35 25 628 11518 128 8
200 11; civitatum 162 25 imperaegrinationis II 202 15 periculo- torum 112 7 142 20 156 4 162 25
rumll 107 4 perpetuitatis II 20817 mulierum 186 10 189 10 (magnovitae 1509; acerbae 11 162 13 rum sim.) virorum 112? 14220
alienae 87 20 fatalis 22 19 23 25 25 162 25 I[ 459; conductionum aut
24 3029 3123 33 7 342 infatigabilis instrumentorum aut vectigalium
II 2 14 laboriosae II 103 16 ma- aut negotiationum aut mensagna 197 24 25629 maxima 11520 rum et fenerationis 156 19 mer12425 16917 misera II 94 14 97 8 cium II 279; aquosa II 65 di16213 17416 publicall7i9regiae versa 181 11 gloriosa II 42 1 huII 783 servilis II 133 u varia 11 mida 9824 *laborio8a 1854 longa
7 20 107 4; V. angustiae imperium II 17 1 magna 163 19 180 20 II
lex locus moderatio ratio vis; 3122 40 14 maximum 106 6 1564
conpello constituo exigo inplico 11 49 23 56 2 malum II 63 23 noinpono intereo libero occupo or- civum 87 10 periculosa II 62 7
dino separo servio sustineo
publica 112 2 163 20 228 21 II 62
necessitudo amicitiae 87 26 12 violenta 2288; v. actus ad24922 II 108 1711 3174 3256 ministratio conductor conversa330 9 amoris II 3613 sanguinis tio dispositio eventus genus hu169 II 10910; fida II 17ii 3174 militas initium interpre.s inven3309 3613 integra et incorrupta tor ministerium officium ordo
249 22 pura II 108; v. amor auxi- strepitus;
facilis
praepositus
lium vinculum; exhibeo
princeps
ago concito conmitto
nefandus v. animadversio
conpleo consequor constituo cornefarius 274 15; y. actus ardor rigo credo decerno defendo execaedeB carmen coitus cupiditas quor hebeto incurro inplico incuriositas facinus genus instinc- volvo occupo perpetro persevero
tus machinatio manus scelus
suscipio tracto transfero
neglego 7 15 (neglexerit) ne- nemo 923 IO7
gligens II 33710 33823 3444 neocorus 14425 22522 23029
345 21 3588
II 267 18 307 22
nego 29 2 98 22; divinitatem nepos II 14 1
21819
neque 23i3; n. enim 427 021
negotiatio 159i4 18325 2143 50 20 al.
nervus lyrae vel citharae II
22415 II 24 24 35113; ex fenore

negotium

II 9 19

31*

INDICES.

484
1726;

V.

conpago contractio do-

toritas civitas

dux femina

filius

226 15
1645 3395; acerba II 13517
flebilis 120 23 fraternae 2274 infinitae 19 29; v. atrocitas dominus minister mors; armo decerno

genitura mater mulier parentes

pater scriba vita; notus
nobilitas 183ii II 26i9; artificii II 34413 famosa artis II334 8
carminis II 147 10 summa eloquentiae 205 2S fascium 20 10 honoris 116 11; clara II 152 17 gloriosa II 33025 magna 127 21 II
32911 18 maxima II 344 17 magnifica II 38016 praeclara II 82 6
171 16 regalis 623 v. augmentum

destino dispordo infero inpingo

genus honor insignia iudicium

praeparo

notitia
ornamentum splendor;
perspicuus; confero decerno fulgeo orno
nobilito II 78i6 3I620 33522

lor; percutio

nescio 3l20

2i 3622 8I20 2715

1109; iter II 17927 patrem
16613; nescioqui II 2 25

II

netus

V.

aurum

neurobatae II 3135
ncx 3013; hominum 821

II

nexus publici catenarum

V.

2762;

obligo

niger 67

15i3
8
color facies fel

366 377;

v.

nigraster 1145
nihil 17 5 3 13 13 aL; boni II
876 eorum 137 8 horum 216 30
2205 22514 II 642 126 19 mali
13317; magnum 247 23 II 44 11;
n. aliud nisi (ut) 4 10 1955 11 674
5 2084 2813 23 28225; v. minus;
ago consequor
nimis 42i 29i8 965 160 I6
nimius 956 lE 1313; v. ardor

augmentum cibus diligentia effusio facultas fervor inforfcunium

liberalitas potentia pofcus trepidatio vinolentia zelus;

nimium

apud

adiect.

192

2363 II 3379
nisi persaepe;

213

17

234 19

33812; carmina splendore 2517

parentes splendore II 83 11 vitam
II 10918; auctoritate229 23 digaitate lio felicitate 15427 honore
14b2i{v.add.) II 300 22 potestate
26129 II 10918
noceo 5020 51i 56 20 26 *llli
1192 1258 13319 2124 142 3 2377
al; (in) auribus 233 24 II 253 1
mentibus 233 23 oculis 202 14 II
12326; discriminibus II 19415;
fortius II 252 22; v. licentia voluntas votum; nocens 22*i2 18
3325 6614
fnocivolus II 853
nocivus V. continuatio detri

mentum

nec nihil non

nullus quis; nisi quod 70 11
v.

inprobitas negotium ra-

diafcio

nocturnus

v.

conditio geni-

nitidus II 29920; v. lumen

tura hora sacrificium sopor stella
nitor lucidus 139
vigiliae
nitor gressu It 282 25 viribus
nolo c. inf. IO22 llio 157 1
duratae 35 6
perpetuae pruinarum 362
nobilis 615 8626 105io 130ii
13421 14120 14317 1667 193io
2094 al.', in bello II 3259; v.
actus adfluentia ars athleta auc-

nix:

II 3419; c. acc. c. inf. 88 3;

conimict. 11 2i 8630 II 18 21;

2716

429
nives

gelu

c.

ut

II

20815

nomen

2io 279 *29i 62i II

340 12: fabularumll 295 7 gloriae
262 23 locorum 65 12 15 sfceliarum
II 295 11; V. definitio;
accipio

INDEX VERBORUM.

IV.

485

adpello adpono dico edo nomi- 22118 peregrinationibus II 174;

V. mors
no persequor profero
nomino 46 23 59 18; nomine novellus c. mors
noveni 25823; v. annus ratio
4121 42 9

non

sescenties',

non

nisi 406;

noverca

nondum 32i3 1385; nonnun- 247 27;

rumpo
quam II 31217
I

V.

II 13926 142i7 239i9

coeo concumbo cor-

nosco 471 6114 2i

futura II 33912; novi

II

29021;
3i6 1027

novus II 29722 23; v. ars denuntiatio honor iurgium lis opus

semen; sector; novissimus
6010 684 9510 II 22512; i\ aetas

3613 t39 5 17210; optirae 8424

nostrum

est

3118; i\ Fronto Mavortius

vigius Porphyrius

Na-

noster

nota

crehro\

iungo

novies 258 22
novitas v. pario

nos, nobis crebro

numerus pars pes tempus

nox 534

130 15; inexplicabilis

publici sermonis II 124 13; in
vultu II 17311; magna II 104 lo
publica n 2726; v. inventor; decerno infligo inmaculo

caeca II 307 14 lunocte 11127 122 23

1313; per noctem 499 52 20 5320
6718 24 9310 98 2 99 6 1002 101 13
102 7 30 103 4 7 a/.; v. hora
nubes obscura sulfusionis 255

II

cida

notabilis v. vita votum

notarius principum 174 19
notatio II 5720
uotio rerum caelestium 231 ii

23; V.

13

6;

27;

inpugno

nubo

vitricis II

24728 {cf.add)

nudo-deos 179i7; circumscrip-

popularis 11 tionibus 11964 proscriptionel2l4

147 27 *175 25 {cf. add.)
perspicuus
nudus 16i3 16813 20725 2339
notitia 2282 II 25i2 533 926;
feminae II 37 28 hominum 264 20 II 30522; (a) praesidio II 2 2 186
multorum II 1 7 4 omnium II 333 12 21 (a) testimoniis II *325 396;
regum II 345 24 maiorum viro- V. corpus sermo substantia; relum II 16 7 carceris 177 13 con- linquo
litterarum
nullus 324 153 199 10 20i2
versationis II 98 9
nisi 6322; n. alius
13518 nobilitatis II 78 lo; magna |23 2ia?.; n.
nisi 16 17 77 24; n. alius
sed
112 21 popularis Il26i8; d. confero consequor decerno habeo 2526; V. radiatio ratio res soscientiae II 282 29;

3334;

c.

iungo largior

omo

noto

cietas

perfero perj

venio

10

13 25

117

16324

10;

numen

18io 4525 II226 26613;

locum decanorum 265 16 deorum 18 4

24122 potestatis 265 12
Lunae
j

no- 27318 Mercurii 91 u Solis 51 9

Veneris biforme 250i3; divinum
86 27 iratum vel malignum II 137 9
laetum 95 7 magnum 26425 po10 317 20 353 23 popularibus II tentissimum 91 14 273 18 propi262 principibus 107 2 regibus II tium II 18 23 providum 16 15 2129
353 20 359 6 potentibus sim. viris 30 93 24 salutare 21 30 95 7 vene145 29 ni6i 34 18; cupiditatibus randum II 18 15 v. artificium auc-

notus 2121 114013;

n. et

14 u 56 13
bilis 2048
742 3266; hominibus II 10 24 omnibus 18617 II 827 112 388 57

27610

II

INDICES.

486
torifcas

cura cursus favor magisterium maiestas natura origo po-

24

testas praesidium providentia se-

242 1186 privignarum II 1558

II 35 15 1834; matrimonii II 79 16; bonae 2H6io difficiles II 15420 faciles II 130 u incestae II 239 24 infelices II 112 26
instabiles II 1316 tardae 144 9

108 22 110 20 143 4 154 21

6
19430; mariti II 141 19 mulieris

II

uxorum

cretum; accedo extendo invoco

numero 2382 II 225i2U 2353
23816 239 6
numerus 567 62i8 6824 715
II 638
18111 24424 27121 25 27
2722513; filiorum II 11 17 fraternitatis II 238 lO; annorum 73
23 26 74 21 24311 247 24 27 114419
partis II 183 21 partium 52 7 71
91624 72351220 271l0 IIl09l6
12314 132 6 7 14019 17514 181 u
182 15 185 32 288 13 siderum II
2958 signorum 238l 2659 II 234
stellarum II
22 24 235 2 275 4
36012 temporis K 16 23; amplior
II 132 7 integer 71 9 16 24 72 3 12
14 20 73 23 2G 24311 247 24 II 1117
1623 13613 maior 74 21 minor II
12314 132 6
novissimus 238 3
27110 II 18632 2354 238io 24429
2458 2757 totus 2392 12; in nu-

virginales II 288; v. locus quaquantitas; adipiscor con-

litas

pleo consequor contraho cruento decerno denego transeo vito

nuptialis v. adfectus signum

vinculum

nurus

V.

nusquam
nutans

coeo
229i2

tectum
v. alimentum
nutrimentum II13i; ingenii
v.

nutricius
II

14618;

V.

eflFectus

nutrio 97 21

locus

21
1345 15
21131 21227 2144 20 21513 16 216
217 1 4 13 17 21 25 28 228 6
21 25 27
2493; feras beluas 18028 canes
mero esse 86 19; v cursus sum- II 302 21 capillos II 32 u damna
ma; addo coUigo conpleo de- 13 12 (alienos) filios II 329 1 4
cerno divido exequor possideo natos 17522 palumbos II 309 5
praesto respicio subtraho
pestem 24 u serpentes II 345 9
numquam 32 627 243 26 1 sobolem II 735; deliciis II 41 13;
382 5631 8316 9831 IOO16 10825 bene 10524 II 54 2; nutrior primus 27417
al.] V. non
nunc 521 201'. 22 9 21 2423 25 nutritor avium aut ferarum
13 7.; n.
nunc 144 174 22 5 II 3184 equorum II 3086
374 II 15i2 37i2; n. quia 65l5;
nutrix II 23920; v. sinus

II

11

cum 17 23
nundinatio

n.

passiva

ob 1913 43 29 605 8116 82 2iaZ.;

libidi-

num II 353 6
nundino pudoremII1749 sanguinem II 306 16; nundinatus
V.

v.

pudor

nuntio
mortes

II

obicio bestii8l20i2 ferisl20i7

28 19 148 11 II 1762;
23 7 17 v. potestas

11

nuntius regum
iudicum

ducum vel
regum 180 29

vel

106 28.
22522; leves II 297

hic

obatresco 2 12
oberro 162i2
obesus V. crassitudo

20

31211; crimen 268 8224;

me

radiis 1104 (14228)

obiurgatio (orationis) severa
3 18 23 27 II 15814; v. castigo

nuptiae 186

237

II

20

30

obligatio linguae

II

104

26

IV.

INDEX VERBORUM.

207 16 lin87 i custodiis carcere et nexibus 2763 vinculis

197 22 II 2 21; adfectibus 250 ii
II 17 19 circumventionibus I77i5
cupiditatibus II 307 6 debitis 169
197 24
necessitatis imperio
28
libidinibus II 14 24 malis 1126610
vitiis 20919 217 30 2245 II 29 17
317 25; se radiationibus 157 25

obligo

obtempero

articulos

guam 233 24

II

487
II

obtineo 25226;

10 19
II 186 16; civi-

tates vel regiones 1815 (v. app.

crit) 211 19 21918 249 7 locum 11

6813 principatum 24024

obtundo acumen 73
21I9

II

87i;

obtusus

V.

aures
inten-

tio

obumbro lumen

tenebris

II

107 3 mendaciis 10 21 78 20 II
sibi invicem 71 2 2593; i\ summa 31512 vitiis II 31512
obliquus 35i3; i\agitatio; ex obvenio 778 163 11 II 91i8
occasio I6O4 206 11 21330 226
obliquo II 2868 18
24 23113 233 20; mulierum 1755;
oblitus unguentis II 299 u
oblivio 824
proficiendi II 93 1 venereae 161 1 ;
ex occasione II 139 12
obruo 21 3
obscuritas confusionis 61 9; occasus repentinus mortis II
variae 271 1; v. ambages; in- 298 18; V. opprimo patior; cf.
ind. III
volvo lumino solvo
obscurus 15625 1702 2111;! OCCldo 2721 12117 23 28 248l6
taciturnitate II 19 lo tristitia II II 316 3 337 28 3616; homines II
117 21; t\ caligo cogitatio inter- 3126 uxores II 2412
occupatio I8O2 13; bonae II
pretatio nubes; dico
obsequium 133 II 152i2 331 37 4 publicae 11 34i9; v. adplico
25; magistratuum II 307 3 sacro- decerno inplico; deditus
rum II 3369 templorum II 163? occupo {saepe occupatus) 186
336 9; praeeundi 136; palaestri- 24 24816; locum radiationibus II
ca II 32417; V. gratia; capio de- 6814 signum II 129 6; actibus
obsequor 1623 3824
[puto lllu I6612 1638 16627 18213
observatio adsidua conputa- (in) 18315 1917 2I82 IIII20 definitionibus II 1758 disputationitionis 1412
observo II *66io 2018 2188; bus II 282 30 necessitatibus II 7i9
V. debeo
negotiis et negotiationibus 183 15
obsideo 356; cardines 207 6; peregrinationibus 187 26 23121
rationibus 264 21
obsessus vitiis 26 4
religionibus
obsidio bellorum II 357 19; v 2113 studiis 218 2 II 297 2 volibero
luptatibus 6 26 II 281 13 30422;
;

j
'

obsitus pannis 2254

obstaculum

inpedio
329i

obstetrix II
obstinatio diametra
V.

pulso

occupatus V. animus
occurro lio 27720 11 1677

v.

II

IO621;
1

obstinatus furore II 63 16; v.\

animositas animus cupiditas dissimulatio error frons furor iuj

dicium

19

oculus 244 272 69io 25427

255 21 27412 II 1713 38 20 93 11
14524 15617 1575 23010 13 16 20 23
23114 25025 25111 31420 3415;
Cancri II 289 11 326 12 327 11;
dexter II 155 14 2318 2615 sinister II 166 17 231 10 grati ful-

INDICES.

488

languidi 52 16 pa- 23 15 munerum II 27617 negotiapulchri 246 24 jtionum 233 19 253 i5 276 21 II 10
sanguinolenti 2485; v. acies cae- 13 60 6 82 11 332 24 negotiorum 228
citas cupiditas debilitas dolor 21 II 62 7 12 8320 8820 924 1293
iudicium lumen substantia va- 145 30 17710 1971 principalium II
litudo visio vulnus; debilito de- 345 21 procurationis II 610 53 23
decoro excaeco extinguo inpugno 7214 11421 rationum 276 24 II 804
noceo orno perdo perverto verto regionum II 120 13 regum II 72
22 religionum II 15 28 magnarum
vitio
rerum 11 3446 sacrorum II 15 28
odi II 30310
odium imperatorum 1028 re- 325 24 sepulturae 229 5 II 3499
gis II 354 1 359 11; inimicitiarum societatis II 2426 stellarum 14 14
185 23 II 272 22 ex
II 29 3 117 26; acerbum 25 7 159 templorum
27 II 23 12 29 3
paricidalia 11 (in) templis 148 17 231 1 vecti117 26 17110; circa II 171 lO; v. galium II 307 5 virtutis 7 11 II
296 26 3612 vitae II 10 23
continuatio dissensio genus sij25io
multas concito exagito exaspero 1282; admittendi vel salutandi
lll 30825 iubendi II 1289 20 {cf.
execror indico persequor

gentes 249 23

tentes

II

282

20

'

'

odor aromatum

suavitatis

II
j

604; foedus II 320 19 gravis 166

v.
29 173 12 hircinus II 159 3;
foeditas

inluvies

pigmentum

II 3126 33327); adsidua 216 17

facinorosa 1815 fidele II 253 7
gloriosa 215 28 gravia misera
228 26 honorata 223 2 ignobilia
132 18 189 14 magna 231 1 II
33224 maiora 163 15 maxima 182
31 II 924 mala 179 2 militaria II
88 18 31614 publica 21528 II 59 13
6218 78 2 regalia II 346 11 ruralia II 30511 scelerata I8I5 228
26 servilia 173 11 2768 II 164;

squalidus; desidero possideo

offendo 1742126 22626; principem II 322 9 337 lo regem II
33717 33814 357 21
offensae adsiduae II 107 12
graves II 31924; v. genus; decerno
officium 163 9 17426 216 14 off. potestasque 14i4; v. insti228 2 II 19510 31312; actuum II tutum adplicatus alienus sepa26 21 73 1 8820 administrationum Iratus; confero conmendo con18126 II 4926 50 10 76 23 aequi- mitto conpleo constituo credo
II 310 6
animadversionis decerno depono deputo exequor
tatis
227 21 artium II 27 7 91 8 98 6 exerceo fungor guberno inplico
13612 2806 bonitatis 1120 30 cir- instruo largior monstro orno
cumscriptionum II 9523 civita- pertracto praeparo
praepono
tum II 7222 743 120 13 conputa- praesum prosequor sublevo sutionum 11 80 4 deorum 229 23 stineo tracto
folibatae II 3135
disciplinarum II 75 10 fenoris 233
19 276 24 humanitatis II 57 1 imoligochronius 11916 18 12411
peratorum 22923 institutionis II 1754 2OO21 20216 21630 22129
988 legationum 25214 littera- 2328 II 1124 16713 17814 2175
rum n 1528 5912 804 9l8 1233 31912 32527 33320 334ii 339i8
33521 340 18 3531-9 machinatio- 34223 31; V. servus
nis II 35519 tmoderationis U
olim 13
1

IV.

INDEX VERBORUM.
mo

oliva 8i3

omen

489

infaustum

II

14222;

v.

detero fatigo gravo indico

inpono opprimo praegravo sustineo

explico

omino

futura 11 2522
fomitto 23228
omnifariam 34i3 96ii 12022
1397 2278 II 96 3927 424 4428
60 6 1144 13526 14122 16910 2052
35217

omnino II 287i
omnis sescenties;

v.

fabricatio

opera v. do
operarius 22422
24

II 63i7 323
34919; agrestium locorum vel

hortorum 229 3
222 3l2i 51 15 58 13 8l8
4225 6823 283 26;
plurimum 368 *8323; ut 2022 II

operor

276 26

II 3 23

28111;

operans

I6630

genus gubernator homo notitia

opifex II 3361
ratio res vita voluntas; ceteri
opinio bona IOI23 falsa 1521
notus; amitto desidero disco do- magica 101 28; divitiarum II 44 12
ceo intimo praefero praesto scio;
opinor 1526 I61; opinatus
omnibus {neutr.) 114 21 145 28
2669 II 1114 18 164 2516 2721
3115 55 12 267 2; omnia super

V.

omnia

34023

in

II 3 5

philosophus

opitulor 25012

oplomachus

II

II

2344

277i9

32328

oneratus invidia 2l3

oportet tl^i3 15i5 85 10 23
onero caput humoribus 138 ii 8821 108 9; scire 515 7824 908
onus caecitatis JI 145 24 cap- 253 28; ut 863
225 ii II 309 8
111 21 damnationis 1631 infelicitatis 174 22 175
18 20124 24125 II 304 31 13 133
19 144 8 14513 227 9 32325 invidiae 1956 laboris II 21 22 31i3
32513 34820 34918 mendicitatis
212 2 17 II 39 29 85 23 militiae
tivitatis

223

conscientiae

ii

II

oppono 1113 1135918; corpus

operibus 98 18 iudiciis 22426; me
{de steUis) 113 17 125 16 II 69 4
1685; oppositus de diametro
137 30 diametra potestate sibi
II 13225
opprimo

{plerumque passive)
2926 343 362 3731 43 20
203 3 adsiduum miseriarum 233 1359 180 10 II 50 24 II61; adver12 orbitatis 2047 220i 224 3 II sarios II 13 7
corpus II 135 15
133 25 paupertatis 103 12 106 18 metus *II 19522 vires II 117i6;
108 25 2331 II 619 11217 11714 accusationibus 1806 actibus II
14315 14511 15211 305 20 pere- 154 aegritudinibus II 29 17 caegrinationis 12424 senectutis II citate II 29316 300 11 conmotio17 29 servitutis 201 21 214 19 223 nibus II 297 19 damnationibus
II 13330 22315 227 9; 16213 debilitatibus II 293 16 de28 232 7
extremum II 117 14 grave 195 6 lationibus 248 17 fenore II 111 13
II 85 23 maiora II 1448 miserum furore II 13426 genere mortis 11
20124 2122 22311 II 619 13325 13519 humoribus II 137 1 1668
14315 145 24 305 20 34820 perpe- incursionibus 176 26 infortuniis
tuum II 13330 323 25 325 13 sem- 43 25 II 283 17 insidiis II 21 27
piternum 201 21 2033 varium II laboribus II 22 14 350 22 occasu
14513; V. addico adfero confieio II 29818 onere 212 2 II 17 30 143
decerno defatigo depono depri- 6 a periculis II 285 pondere II
1917

INDICES.

490

orator 15527 1643 16810 18128

20528 2116 12214 23317 2523 24
2994 squalore 224 28 27424 tor- 26318 II 2415 14614 19 338 u
pore II 9217 valitudinibus 83 14 35427; bonus 14221 causidicus
II 278 5
II 316 28 vitiis 217 2 II 1707
doctus 123i famosus
ops V. fero; opes 9929; par- 1231 II 2789 magnus II 2789
vae 8517 regiae 225 19 II 308 20; maximus 142 21; divino ingenio
17021
V. credo custodio
optimus V. advocatus radia- oratorius v. ars
1620 10214 radiis 51 3 (a) ruina
12017 II 135 5 seditioiiibus II

tio;

Sol;

orhi&terrarum^^luZlUii Romanus 385 totus 86 16 18 108 17

mf. II 29527; v. debeo

531 2589 II 229; adsiII 22 13 alienum 40 14 con-

12329 12812 15 12924 1413 16714

24120 249 7 262 3; v. dominium
dominus gubernaculum iudicium

opt.

optime
opto
opus

duum

maximus

'

V.

v.

nosco

c.

positum 198 21 cottidianum 98 i8 spatium

166 26 2226 divinum II282 21 feorbitas misera 282 2047 209 22
mineum II 142 6 maius II 1 17 219 6 2243 perpetua 133 21 II 19
novum II 36015 perfectum 198 3 19; V. dolor inconmodum inforII 2 18 207 1 perpetuum II 63 19 tunium languor miseriae onus;
plenum II 123 promissum 237 13 decerno indico
U 3i9 294 23 publicum II 268 17 orbo morte 19226; a parenti319 8 sacratum 85 7 varia 215 bus 22014
orbus 23120 11 326 13 a paren21; magno opere 19824; v. damnatio definitio disciplina exac- tibus 16613 2138
tio fabrica forma gratia labor
orchestopalarius II 30920
ordinarius v. consul consuordo scientia secretum sollicitudo species substantia; con- latus
ordino II 2888; necessitates
pleo damno decerno explico incipio inhaereo inmoror oppono II 78 4; V. ind. III.
ordo*227 814 2810 10413; 8626;
promitto reddo
ora 226
consiliorum II 86 18 1242 converoraculum 2018
sationis II 99 2 31426 principales
oratio 4 12 *273i5 II 24 17 deorum 86 29 fatorum II 39 feli*1742i 27922; disputationis 84 citatis II 6 16 113 2 12025 futuro3420; angusta 9 26 brevis 524 29
20 II 6919 *280i copiosa 15
16 19 eiata 10 5 facunda II 82 2
longa 26 13 29 18 magnifica II
12218 perfecta 329 popularis II
2630; 0. ac sermo 1829; o. ac sti-

rum

34

lus 8422; V. facundia gratia inlecebrae licentia obiurgatio ordo

ornatus pars pondus praesidium

sermo splendor vestibulum; convenio extendo firmo monstro per-

sequor persuadeo transfero vendo

II

12812 institutionis 46 12

interpretationis
1

II

II

209 12 posses18828 potestatis 6722

procreationis 16 22 promotionis
22O24II931 provisionis 16 28 rationis 26 1 II 93 23 caelestium aut
sacrarum rerum II 145 substansionis

iuris

monis atque orationis 2i7 periculorum 11 65 ii 190 16 perpetuitatis inmortalis II

1 12

46 13 mentis II 1639 negotiorum

n 19411 operis II 3i8 1494 ser-

II

IV.

n 11216 temporum
venarum 86 ii verborum

INDEX VERBORUM.

193 2
25 u
vitae II 188 2320 4521 1704 194
11 13 197 9 285 ly; proficiendi II
1084 rectus vivendi 159 lo II 209
15; amplissimus 82 20 bonus II
13217 certus II 287 7 31422 conpositus II 2320 inmutatus II 2956
rectus II 4521 1242 1287 1704
tiae

II

II

491

1291 (libera) perspicua nobilita6332 potentiae II 109 19 potestatum 99 25 prudentiae 954

sanguinis 20 10 sapientiae II 20 20
semionis II 12 23 128 10 130 1
spleudoris 13 18 virtutis 20 12 21
32 2228 8513 8812 II 20 20 vitae
23425; integra 247 18 multiplieata
265 25; V. circumfero concipio
condecoro
consequor decerno
deperdo exorno orno percipio
tis

II 9323; ad ordinem II
234 22 per ordinem 59 7 61 9 75 23
24 7616 95 22 II 2351 2909 21 291 praefero
ornatorll 2324; deoruml39 23
5 8 15 2924 12 15 21 2936 in ordine
II 29117 2934 secundo vel tertio simulacrorum 2318
ornatus II 347 25; maximus
ordine 277 13 II 18225 26 1866; v.
aberro accipio conturbo custodio dignitatis 215 19 felicitatis 6729
decerno dispono explico inmuto *108i II 61 37 5 honoris II 152 20
inpugno largior minuo monstro orationis II 823 pudicitiae 23421
muto perdisco perdo reservo ser- sapientiae II 99 13 sermonis 253
vo sortior sublevo turbo
10; V. adsigno decerno honesto
rn
organarius 184i2 2306 2506
{plerumque o r n a t u s )
26211
mendacia umbra veritatis II 63 15
mores pondere gravitatis II 75 12
organicus v. machinatio
organum dulce II 2322; v. ex- oculos honestate 253 6; adfluentia 2524 II 24 16 35427 beneficio
inventor; adplicitus tracto
21919 bonitate II 24ii27 335i
oriens 33; v. guberijaculum
origo 27 t27 1719 II 28216; genere bonitatis II 57 10 consordeorum 187 generis humani 95 tio II 33518 conversatione II 121
26 maiestatis 2128 Il281i7 360 22 15 355 2 dignitate 11 1315 divimundi 9326 94 16 numinis 2128; tiis 23 22 II 33017 vario genere
prima 1429 94 16; t\ auctor con- felicitatis 18929 gratia 151 19 II
scientia
generatio
primordia 1428 2413 5117 1232 17210 3329
principium secretum; erubesco ignibus 13i6 incremento II 12 12
7413 inmortalitate 16 27 insignipatefacio
orior II 196 13; genere II 18i4; bus II 17615 179 2 316 11 iudicio
oriundo sum 1 21
II 254 licentia II 78 16 123 2 luforiputi II 3283; foriputri mine 365 II 703 merito II 3617
II 34513
moribus II 21 4 genere nobilitaornamentum 3i0; artium95i tis 2755 notitia II 26 19 78 11 ofII 1306 conversationis II 7423 ficio II 25 11 ornamentis 88 13
dignitatis 295 213 22 257 2 II 17 2 parte II 16 22 potentia II 337 6
fabricationum 95 1 felicitatis 232 B praeconio II 10 12 505 15129 prae24718 257 2 265 25 II 217 3428 conio bonitatis 8010 217 15 II
80 11 fidei 37 17 gloriae II 4i7 1298 3168 3I821 piaesidio 8813
316 12 perfecta gravitatis II 115 16 II 20915 radiis II 17525 sapientia
hononim 20 17 luminis 13 18 II II 12218 1298 sicrno II 16 22 so-

similis

INDICES.

492
II 31817
splendore2742

bole

spiritu

II

21i4

27 2 6925 317 12
studiis 14111 substantia II 2i9
testimonio 21 1 II 265 81 4 92 7

vocibus

II

II

332 20; ornor Il90 2i;

ornatus 21824
oro 3 28; v. debeo
ortus II 2653; vitae 3328
08, oris 2226

quinatum
Sagittarii,

II

II

343

506 253 26

in-

16

Arietis,Leonis,
Capricorni, Piscium,

Canis, Lupi, Cervi II 287 22 289

pallor
253 6;

V.

palma
230 26;

V.

lividus 11 20i6

deformis
II 30025;

tenuis

certaminis

largior

palmatae aureae 26128 pictae aureaeque 29 lO; v. decerno

palmes 8i4
palpito 19 12; agitationibus II
30314

palumbus

v.

nutrio

palus 2911 10923 II 304i7

^pancratiastes II 341i7
pando 526 94i3; ianuam 326

3284 29117 2924 5 293 2 343 15

naturam II 360 22 secreta 273 23
35119 35611; v. inpurus; turpo
osor mulierum II 23 5
pannae male pendentes *208
19 II 305 21; V. obsitus
ossa valida 1086
ostendo 2ioi8 1127 125 165 pantomimus 2306 II 172 lO
195 2225 2810 332 41l4 56 57 3018 32124 32410 32822 3474
16 58 14 62 7 6510 76 7 82 8 91 7
par V. conditio gratia modus
radiatio ratio vincual.; decretum II 163 20 exitium potestas
II 16417 genituram II 140 27 ge- ]um; paria 2519; pariter 228
nus 27613 imaginem II 101 17 824 15215 19012 196 20 258 21
locum 1118022 18112 1842 185 2784; p. et 1726 124i3 16116
23 mortem II 845 1098 radios II 18015 2192 22011 23924 274i3
32813; breviter 5524 7130 763 II li4 3 5 5 12 al. p. ac (atque)
II 27119
specialiter 181 19; v. 3114 18215 1911 19625 246 lo
25316 2789 II 220 189 599 p.
debeo
aut 13 5
ostensio sui 1238
ostentatio 307; facinoris 27 parabolarius II 303 24
25 iactantiae 13925; v. gratia
paralyticus 104i 138i7 216
otium 1961
29 II 1685 23128; parte corporis
II 25511
ovans V. strepitus
ovis V. pastor
parentes 685 97i9 10524 130
14 146 28 17616 17 20415 207 ii
pabulum vitale II 134 ii; v. 213 20 21916 2201 222 26 II 8422
denego
232523728; filiorum II 346 3;
paene 927 1421 226 3224 37ii degeneres 200 16 honesti 141 5
4012 1088
miseri 2345 nobiles 1415 2044
paenitet II 3009
praefulgidi 2135 servi 200 16 II
palaestra v. amator magister 133 29 226122819; v. adfectus
palaestricus v. dux obse- amissio consortium facultas ini22

quium praepositus; palaestri- micus

exerceo
palam 88 i
palatium II308 24; reguml49i
pallidus corpore 2453

ca, V.

locus mors patrimonium

praesidium vita; orbus; alieno

coeo debilito dissocio divido humilito interimo nobilito orbo
perimo prosterno reddo separo

IV.

pareo

INDEX YERBORUM.

23520

262 lo
paricidalis 26 18 11 341i; v
amentia certamen coUatio exitium furor insania odium scelus
simultas
paries 2924
parietarius II 33121
pario novitatem frugibus II
30514
paro 194 9021 195 13 II 302i9;
insidias II 303 1 mihi subsidia II
3097; paratus ad 256i3 II 386,
pars 155 3421 dl.\ lli 88i0;
animi 17i5 coi-poris 27 2 72 24 26
11819 12931 13818 16816 20123
20213 2204 24814 255i al. felicitatis 66 24 1004 II 535 imperii
II 3583 libri 41 13 196 12 235 23
276 25 II 60 13 mundi 353 7 64 13
orationis 2324 339 34 12 philosophiae 22 23 quaestionis 15 16
(468) regionis 23 lo terrae 3 4
viscerum 24 14 II 169 22; pronuntiandi 11 9; absconsa(e) 209 27
II 4513 49 7
dextera 238 27 il
2515 29016 19 339 9 348 7 laeva
11 29018 3138 sinistra II 2517
29016 339 9 343 7 extrema 35 3,
24814 II 4211 45 13 49 7 maxima
4323 26 12214 13818 II 1019 3583
ex maxima p. 105 18 122 8 127 23
1335 II 1797 25 1921 media 35
35 7 6413 necessariaell45i3 3393
35817 posterior 196 12 273 17 superiores II IIO24 ultimae 196 20;
ex aliqua p. 9i8 16 12 17 19 18 12
194 313 3628 8817 10212 1036
10423 27 10516 10613 aZ. ex quacumque p. 115 3 ex qualicumque p. 12517 196 8; in ista p.
1127 in minoribus
maioribus

paricida

11

j
'

'

partibus 3125; v. dolor; accipio

adtingo amputo artuo confrango
consentio debilito divido frango

mutuor

493

particeps 672
participo 6629 676
particulatim Il214i3 2653
parturio 163 25; v. raulier
partus 16325 II 21024 2125
2I811 3181 3242 34110;
16719; inminens II 13217 monstruosus 46 7; v. angustiae editas
locus periculum conpleo edo in-

21410

II

pedio rumpo
parvus 375; parva II 7l4; v.
animus corpus opes potus praesidium spatium subsidium substantia

tempus victus vita

pasco pecora
caedibus 287
II 95 25

pascua

v.

passivus
amator

14

137i2;

pascor

de rebus alienis

decerno
in

coitu

conversatio

2336;

manus nundinatio
pastinator II 557
pastor 135 23; mularum
3188 ovium

v.

cupiditas

II

297 3 13; *equarius

22211 porcarius 13524
patefacio 526 905; oculorum
aciem II 281 23 originem II 36022
pateo II 360 24; patens v.
oculus
pater 168 659 8123 828 12 is
10413 Z. II175 11&-S. 2325 s^.;
familias 185 11 253i8 (alienorum)
filiorum II 34 15 325 2 geniturae
8114 11 1768 23214 omnium 11
2 20 alienae sobolis 214 11
degener et ignobilis 165 16 felix
139 27 gloriosus 107 11 II 117 24
gravis modestus maturus II 177
28 mediocris II 176 18 177 2 nobilis 10711 servus II 226 1228
II

19;

V.

licitas

stantia

concubina conspectus fefilius

locus mors subalieno coeo colo
debilito interficio iun-

uxor;

concumbo

go nescio perimo prosterno

paternus v. adfectus animad-

494

INDICES.

versio calamitas dignitas domus

facultas genus bonor lar locus
meritum patrimonium res signum substantia successio

patibulum
patienter
patientia

sequor labefacto lacero minuo

muto perdo possideo proscribo

quaero quatio suscipio

patrius

subfigo
II 137 16; v. fero
laboris II 305 12

patior 1823 2l7 252 346 6825

7

al;
208 5

c.

inf.

II

lar religio

22 22; (purum
ac fidele) defensionis 195 22 II
360 13 mulierum aut uxorum
146 1
v. accipio conmodo exhibeo tracto

prostituti pudoris II 94 12

109 21 114

v.

patrocinium

v.

113

1;

palronus

v.

clientela

mors

30 17 ; aegripatruus 20427 II 1392; filiotudines et inconmoda II 36 25 rum 154 1; v. filius; coeo

pauci 4013 II 1178 21227 2847
angustias II 29 14 ardores II 948
damna II 232 4 difficultates et 3252 2; pauca 2523 40 18 II 699
pericula 146 17 vincula et exi- 123618; pauciores 73ii
lium II 9922 exitia 11 233 25 iacpaulatim 24 9 33i8 Il47ii
turam 11 21 8824 II 208 11 359 21
paululum 1424 3228
inconmoda 1402 II 298 17 mala paulum: paulo ante comp. II
et iniurias JI 113 4 insidias II 245 1; paulo ante 2025 24 15 32
I611 muliebria 22128 II 144 28 21 3325 3622 7719 1036; paulo
occasum 33 22 profusionem II post 57 14
338 24 tormenta 13322 II 17 22
pauper44i 98i7 113i5 16721
35 5
1706 2077 20818 2254 229io
patria 222 255 64i5 II811 |232425 233911 2661 II143i5
23919 242 25 II 17413 252 20 338 144 3 33014; animo 9821; v. ci19; V. carnifex excidium legatio naedus iuvenis uxor
viscera derelinquo desero libero
pauperatus luminibus 13 12
c.

a. c. inf.

II

'

paupertas 17620; extrema II

627 112i8 1213 2003 laboriosa II 14923 misera
II 627; parentum 116 24 poten- II 15211; V. angustiae inconmotium virorum II 55 5 alienum dum incursus onus
16114 22 17017 17117 18510 II
pax V. inimicus
3413 40 23 50 7 5515 56 28 166 13
peccatum 1825 285 18 II 131
maternum 19220 212i6 26 II 236 15 V. genus meritum
19 maximum 99 28 14530 II 49 26
pecco 9 2 2218; errore II 89 9
paternum 997 19220 212i6 26 II pecten Cancri II 289i3
53 27 35213; iJ. amissio augustiae
pectus 734; nudum II 3118;

relinquo restituo

patrimonium

damnum dignitas
dilapidatio dominium dominus
eversio facultas heres iactura incrementum labes laceratio praesidium subsidium substantia

augmentum

mediocris; acquiro amitto augeo

colligo confero co.nmitto conparo

consequor dilapido dissipo

vido excido frango humilio

di-

in-

Arietis, Geminorum, Leonis, Virginis, Librae, Aquarii, Piscis II

'

287

23

2939;

288 20 290 i 9 22 292 21

claustrum; praeditus

V.

II 52 i6
8723 II 34424; adultera II 1983 adulterata 2533 II
2646 26619 alienae sed magnae
15819 cruentae 252i 2826 fisca-

peculiariter

pecunia

INDEX VERBORUM.

IV.

lesl73 3 publicae*188i4 II 16822

re^iae 181 24; v. absconsor actus
adulterator augmentum collatio
crimen cupiditas custos dispositor dominus exactor fenus locus praesidium stips; avidus;
augeo confero decerno deprehendo guberno imitor praepositus repono servo
pecuniosus 217 lo II 1124 324
3417
pecus II 31218; agrestia 22828
laborantia II 308 ii sacra 137 ii;
V. abactor amator magister medela; pasco;
partus: v. concido dissipo lacero lanio pro-

fero

pedes V. exercitus praepositus

pedester v. exercitus imperium

pedetemptim
peior

263

II

4021

II

1825

24

pelagus II 32714; grande II

1318 35114 35325 359 7; v. navigo transeo

495

aves II 306 7 citharam lyramque

1428 et suos et extraneos II
35123 nervos II 1727; animadversione (-ibus) 26 19 248 18 II
172 2 3057 gladio 3313 121 17 II
15319 16512 mucrone II 165 3
spina II 355 21 cf. ind. III
perdisco artes *II 3079 cuncta 2124 dicta II 146 i9 futura II
25 10 futurorum ordinem instigatione II 128 12 res absconsas
et abditas 231 12 secreta 13 31
II 14 27
perda 19ii 24io II 17io 33i
352 4318 4525 487 56l6 3302;
animum II 281 10 efficaciam 112
28 facultatem II 2726 pedem vel
femur II 826 10 filios II 348 8
fnaturam II 354 3 oculum II 340 5
ordinem II 1704 314 27 patrimonium 9829 II *6 23 13 9 10 potestatem 26619 praesidium II 68
16 22 sobolem II 2825 substanII

n 21326; perditus v. animus cupiditas filius furor mens

perduco 183ii 2085 230i II
tiam

pellarius 228 15
305 23; ad secreta II 282 29
pellio 1818
pello promotiones 16232
peregre 12426 1402 II 298ii
pendeo 27 26; pendens male 35610; de p. II811
V. panna
peregrinatio *62i 645 687

pendulus

v.

corpus

penetro ad secreta 2126 II 424

penuria 1217; magna II 3306;
necessariorum

II

per

29

14

sescenties; v. ordo;
8US latus; sto al.

peragro
35324 359

27

14

demer-

2922; terram

misera

21

208 11;

v.

exitus in-

conmodum locus necessitas

II

percipio augmenta 185 19 licentiam 256 27 260 15 ornamenta

26525 II 34 28 11517 sacramenta
12 21; intentione 1026 ratione
1118
percurro 1227 1429
percutio 829 25ii II 31726
318 9 326 9 3361 840 25 35126;
II

22415 II 30 7 3816 4125 44 16

46 3; adsidua 187 26 2141') 219 22
n 153 6 crebrae II 12 3 longae II
478 10519 longinqua 21228 231

deditus notus;

onus;

constituo decer-

no detineo divido erro occupo

pertraho separo subtraho

peregrinator II 8354
peregrinitas 12227 140i 1634
167

22;

malae 219 12;

v.

incon-

modum; decemo
peregrinor II 14i9 3125
peregrinus 36i2 11421 1849
18911 22912 23225

II

6023; pro-

INDICES.

496

fectione 232 4; v. finis inimicus

iuvenis magisterium mater merx
mulier natio negotiatio regio

c.

uxor

31024 3136

31421; pericula

v. agitatio felicitas
procreatio;
perenniter

perennitas genitalium

num

38

semi-

II

283

852 10321 1653 t2077 21*1

21426 21530 21917 30712
31012 26 31123 3145 31G21 32015
32516; animadversione II 327 9
morte 99 2 17631 192 22 II 266 16
26719 27 339 20 naufragio II 300
14; in aqua II 213 12; biothanatus 220 1 236 24 II 3544
perfectus 40 10; v. homo opus

ornamentum plenus
perfero 222o 2623 II 3i6; do-

oratio

ad notitiam 16527
ad scientiam 2615
perficio 225 720 14io 19i5
2O22 456 9012 11312 14316 158
14 1668 18517 188 1 al.', c. a. c.

lores II 143;

5911 9020 95 13 131

inf. 8213
10 20219

2693

praedic.

II

II

5 9

acc.

27018;
77 23 122 20; in conputatione 71 5 72 20 summam
259 3; acervos hostium II 173 20
actus 15011 25425 circulos orbesque 17 14 falsa 164 15 infac.

2726 mala II 102 14

perfidia 2146 II llli7; v.

mias

facinus

fa-

cinus; trado

615 7i8 lOu 294

2023 6312 30124 316 27;

perfidus
1^222

II

329

negotium

spatium
1664
periculum 688 10420 1108
1217 14013 14918 2II20 25228
259 6 8 10 II 33 2 al.\ (insinuationum et) accusationum II 89 13
26618 caecitatis II 1572 capitis
II 202 12
discriminis 251 23 insaniae II 126 malorum II 283 11
mortis 19 19 II 38 21 214 13 pugnarum II 296 27; ex aquis aut
ex naufragiis II 205 12 (11 48 20)
ex partu 146 17
externa et domestica 29 8 grande 25826 grave
21913 2591 II 15 24 30 8 39 12
102 21 110 9 inevitabilia 11 197 u
inmensa 120 20 inminens 25920
260 13 16 (II 39 18) insperata II
14820 instans 260 4 II 41 21 magna 12620 1284 14617 maxima
97 27 117 6 118 27 164 21 176 19
202 6 20318 II 15 8 335 45 15
462 106 18 19712 20023 non modica 118 6 repentina 118 19 vaest

ria II 192 25 veniens II 33 10 vio-

lentum 219 13

II

II

1668 17515 17826 2024 20322

21817 2482 II 283 353 258i6 340
26 34713; V. actus discrimen duc-

17 22

29627;

periculosus 1222 12321 124

pereo 12015 *1708 I8I13 209 ^tempus; periculosum

21

11

28

10

tor

12

302

periclitor 16320 1919

perennis
fons
9110

inf. II

v. calamitas casus continuatio cumulus discrimen exitium exitus genus im;

inconmodum laqueus meminae necessitas ordo procella substantia tempestas tempus violentia; adeo adfero concito
petus

tus

homo
perfringo 4i5
concutio conquasso decerno deperfruor gratia II 3073
nuntio evado fatigo frango inperfusus cruore II 164 15
pergo 20516 2396 II 37.s 180 curro indico infero infligo in-

V.

30716; cursu 262 24 gradu II

17812
perhorresco 114i6 II 30621

17

mancipo miopprimo patior perhorresco

plico laboro libero

tigo

quatio separo sopio trado

IV.

INDEX VERBORUM.

perimo 2205 22329 225i3 II

267 24 3057; filios 227 3 fratres
1319 matrem 200 19 202 ii 217 2
11 9612 10520 21123 (natos 127
12) parentes 203 16 212 17 232 13
patres 217 2 uxorem 103 9 II 1128
24519; atrocitatibus mortis II 96
12 1128 exitio II 21123 fine 216
25 gladio 12115 II 166 4 morte
20316
perinicum est ut 338
peritus 40i0; armoniae 1828
artium 165 30 II 3356 iuris 106
27 II 2527 iure 13621 167 26 litterarum 15526 156 31 1835 in
v.
artificium
litteris
II 333 6;
gubernator

conputatio
sterium

magi-

497

perpetuua 13726 II 2088; v,

aegritudo caecitas calamitas cedictatura dispositio dissensio dolor exilium felicitas fo-

leritas

mes honor imperium indignatio

labor mobilitas nix onus opus
orbitas propagatio rubor servitus
splendor valitudo vigiliae vin-

culum vitium; in
21729

perpetuum

4511 16028 3225

perquiro secreta II 10 10 absconsas res investigatione II 10
20 res
diviuas inquisitione II
282 27 (28411); ratione 5523 1944;
v.

II

debeo

perscribo 5326 19626

persecutio I8622

II

147io

persequor 8815 12O28 II 59i8

1087 11313 14621 3026 22 31010;
iugulum II 13525 malos indignaperiurus
24610 II 267 5 316 27 339 20 3403 tionibus 11 7i4 mulieres amoribus II 3443 nomen II 49 sobo34114 3459
perlego 19625; litteras II 144 lem cradeli potestate II 190 29
permaneo 577 87 18 24922 II venas inquisitionibus II 314 9;
108 22311 290 2; in artibus II odiis 15927 II 49 (19 13) oratione
10 5
2804
defensio genus
13222 179i4 226i2

periurium

permitto
inf.

20

v.

c.

inf.

vel

acc.

c.

114 19 II 1194
potestatem 1965 260 14;
2

26

13

203 24;
permittor 3i9

permodica t43
perniciosus
litas potestas

8228;

perseverantia stativa humorum 13811 decreti 142 3

persevero 2723 1024 1307
17426 2141 2266 II 616 lll7 21
267 2820 326 34i 42 6 52 15
872 9214 9321 10823 1319; iras
11 2520; gratus 1493; in actibus
178 1 180 3 18214 in amoribus
233 7 in artibus II 279 26 in
custodia et in vinculis 276 6 in
licentia 226 25 in matrimonio II
45 8 183 6 in negotio II 6228 in
16

v.

crude-

vitium

peroratio 7io
perpetior mala 16626
perpetro 133i8 II 9323; adulteria II 2129 197 23 infortunium

19210 mala II 82 22 negotia

56 2 stuprum II 1249 turba- statu eodem II 4io; perseverans v. gloria
tionem II 183 13
perpetuitas aeterna II 209i2 persigno liniamenta 152 12
divina II 2092; v. fomes inmorpersona 227 12 II 179; mulietalitas necessitas ordo substantia rum 229 25; maiores 102 26 muperpetuo 178 38io; fluctus 11 liebres 222 25 potentiores II 17 8
2 7 infortunia adsiduitate 210io
personalis v. causa
(preces)continuationell IO2 101 21
perspicio 64i8 73i6 779 II
II
II

FntMicus, edd. Kroll,

Skutach

et

Ziegler.

II.

32

INDICES.

498

2853; cursum stellarum 267 24

mixturas temperationesque II 185
21 rationem II 295 15 vitia II 186
13; ratione 257 24 II 185 21 199 1
2017; V. debeo
perspicuitas II 753
perspicuus 621; 186 16 II 179
18 317 21 32414; actibus *187i8
agilitate 11 309 21 felicitate II 1 1 7
gratia II 332 16 honore II 333 27
mobilitate II 296 4 moderatione
11 74 22 nobilitate II 326 19 329
12 18 33017 3348 notione II 3334
potentia II 326 19 potestate 108 3
puritate II 75 2 venustate II 347 4
;

V.

actus

ornamentum

substantiam

et actus

131

10

(v.

add.)

pervideo
pervigil

1328
v.

atrocitas cogitatio

cura inquisitio labor

pervolo II 2968
pes 73 7; anteriores

II

288

dexter II 289 16 290 11 2919 337

19 35127 352 8 sinister II 289 17
29012 29110 337 26 35125 extremi II 28917 29024 29226 33127
novissimi II 287 26 posteriores II
28810 29121; Arietis II 287 26
Tauri II 17227 288 7 Geminorum
II 28821 289 6 Cancri II 289 16 17

pulchritu-

Leonis II 289 23 Virginis II 290

1112 33127 Librae 11290 24 Scorperstringo brevi oratione pii II 291 9 10 337 19 20 22 23 ss.
525 29
Sagittarii II 291 19 21 Aquarii II
persuadeo 425 3121 87 1; mul- 292 26 Aquarii minoris II 352 8
titudini oratione II 26 30
Lupi II 35125 27 Cervi II 356 13
persuasio 87 2; promissionum V. amputo claudico debilito franII 139 11; facillima II 26 13; v.
go luxo perdo
capio transfero
pessimus 135 17; v. cupiditas
v.
adsiduitas
pertinax
uxor
pertineo 7828 II 283 23 33125;
pessumdo II 284 22; animum
pertine(n)t II25 31i7 342 629 8827 II 28115
90 3 143 9 19614 1975 277 17 II
pestifer v. anguis cupiditas
10 9 17427 29419 30220 3146 847
exitium humor inimicitiae mor25; quod pertinet 18 25
sus virus vitium
pertracto Il234i8; lanas purpestilentia v. discrimen
purasque II 317 22 officia 227 23
25315 II 1283 279 22; cogitatione
pestis concreta 25528 II 102 3;
II 1283 inquisitione 77i4ratione V. nutrio
25315 II 1851 188 22
petaminarius II 309i9
pertraho peregrinatione 208 petauristarius II 30920
11; ad iudicia II 111 14
petitio honoris 3023 praeturae
266
perturbo lOio 1320
pervenio 923 1225 626 165i2 petulans II 29622
11 817 53 13 17417; ad notitiam
petulantia v. vitium
26420 2713 II 34524 ad secreta
phalangio II 3188
2283 II lii 21 3ii
philologus 15631
perversus fll 1065; v. con- philosophia 4i3 2223
positio cupiditas vitium
philosophus 15623 1836; caperverto aciem II 327 3 fa- pillatus 1026 opinatus 10127; v.
ciem II 252 1 oculos II 338 22 littera

do vita

IV.

INDEX VERBORUM.

II 825 279
30021 35515; artifex 152 10
pictura 64 152i8 264 12 II 347 25

pictor 2506 262ii

plausus magnus spectantium

16

499

30027

plebs V. animus tribunus

plecto animadversione 164 24

pietas 283
piger 9826 1006 15928 166i2 17624 17819 2I610 22618 27527
176 14 216 21 23120 II 19 9; in
actibus 177 25; v. actus conatus
conversatio pondus torpor

124 24 1362 1693

3081 3099 31027

595
26219
346 9
22618

II

260 14
31525

18 26 gladio
267 16 33120 potestate animadvertente II 135 26
35010; V. negotiator
pigmentum 188 16; herbarum severitate II 15029
II 3143 odorum 143 15; mediciplenus doctrina ac sapientia
nale 184 u; v. ars genus inven- 'll38i fide(i) 246 26 254 16 grator repertor
tia^e) 1454 182 9 204 11 leporis
182 9 (lumine v. Luna) venustapila V. ludo
tis 204 11; pl. perfectus 1463; v.
pilus II 25423; v. demo
pingo similitudines 250? ve- conmodum disciplina felicitas lostes auro IIO23 11322; pictus cus lumen Luna opus pars po-

pigmentarius 2215

II

33427

coercitione

morte

II

testas radiatio radius ratio scien-

palmata
pinna extrema Capricorni
29216

V.

tia

II

substantia

52ii 907 222i7;

jnissime 505

pirata 19 28 121 15 28 178 17

18711 27524 II 33728 343i2 354
15 356 26; V. capio
piscatio II 24 24; exquisitae

V.

ple-

tractatus;

audio

17524 20327 212

22213 22329 2256 21 2314 20
2378 II 1521
II 30210; V. studium
pleumaticus 21I12 23125
piscator 10922 159i9 1739 pleumonicus 245 24
222 8 22829 n 32616 337 19 349 11
plumarius 14321 I8I2
3546 3555; magnorum piscium
plus 894 10921 1146 26114 II
II 31310
37 11 52 26; pl. aliquid II li4; v.
piscina II 304i7
do; plures 73ii 172i4 256i7
piscis magnus II 313 lO; v. 26220 II 117 9 22815 238 24 26
I

20

piscator; figo lacero

33112;

17314 11 305
3202S 33012 33623
pius 3724 24921 II 1428
placeo 87i5 II 1225 78i;
placet 25 13

pistor 16631

placidus V. severitas
plaga II 342 23; v. decerno

si

de-

latio

modus

mum

r.

platice 57i4i8
588 6812 1309 11 1414 18928
24019 24111 277 27; v. definio

tio disputatio;

plurimus

{ple-

molestia; pluriconfero erro operor pro-

ficio

plasta 2214 228i8

conputatio defini-

frater;

rumque plurimi)

v.

V.

V.

26 15 37 11 I8
8211 1075 1154 19912 II 720 ll2
132 5 362 aZ.; v. cibus conmunicatus conversatio genus interpel-

15

fatigo

platicus

plerumque

vendico;
confero

poculum
i

14; V.

II

plurima
165

26

II

132;

30017 304

haustus

podagricus 245

25

II

253

17

3513

31

poena

carceris 208 21

32*

misero-

500

INDICES.

=
=

rum

II 1646; publicae II 3125; adpono 2385;

depono 37 32
exitium minister; claudo
fac 56 9; ponor
24917; pone
poeta 22922 2516 2523 II 24 599 60l3; positus *36 7l0 175
16 27 1; carminis II 1478 1486; i20l2 2128 23 29 27 28 3118 27 32
disertissimus II 295 9 divinus II 10 22 345 363 49l3 5112 53 8 22
2413 147 8 1486 fabulosi Il297i5 al.; iu principiis 257 27; bene
poeticus V. ars licentia; poe- 74 20 10611 24013 250 24 258 5 II
tica V. disciplina
1947 3375 3445 353 22 35527
358 20 27 male 242 1 II 191 12 242
politor gemmarum 2315
16 oporfcune 244 21 simul II 953
politus V. frons humanitas
poUeo artificio 113 21 bonitate popinarius 2216 262 13
17128 doctrina 158 3 169 lo
popularis 25 10 II 6O21 62 17
297 7; V. acfcus animadversio conpoUiceor 20i8 II 296 18
pollicitatio inconsulta 3 26 versatio indignatio invidia iudi-

V.

captiosae II 1248; v. promitto

poUinctor 13521 I6820 222i3

2294

II

3498

poUuo

mum

(saepe pollutua) anicupiditate 8823 aures 10 9

conmenta editionibus

cium

notitia oratio seditio splen-

studium voluptas;
lares v. manus; notus
dor

popu-

populus 1524 3617 37i5 111

10 1124 11719 13315 14929 18529
11 2517 2621 42 20 56 3 70 10 345
20; Romanus 829 27 13 28 29; insaniens II 306 1 magnus 209 5 II
4016 3164 maximus II 709 120i3
saeviens 25 6; v. aerarium amor
animus conspectus cura guber-

II 360 26
conscientiam
8719 II 16411; contagione II 281?
34219 conversatione II 12716 infamiis 26 11 inpuritate II 3216
labe (-ibus) II 94 10 275 15 292 8
317 24 3208 32113 340 9 macula- naculum
iudicium
multitudo
tione 25 14 188 8 t^ioribus II praepositus princeps rabies ra1787 (immo sordibus, v. acld.) tio seditio vita vox; amabilis;
sanguine 227 8 squalore II 104 17 exagito insinuo praesum
178 7 33512 353 2
porcarius v. pastor
polychronius II 3462 34721
porrigor II 289 13 29024 292 26
pondus 19212 II 3349; caeci- portentum II 2299
tatis II 93 11 gravitatis 37 13 II
porticus virides II 3048
75 12 infortuniorum II 39 20 exitportio II 58i7
tiabile laboris II 105 10 orationis
posco alimenta II 305 24
3 28 grave ruinarum II 102 14
possessio 102 23; latissimae
longum senectutis II 16 20 pi- 201 5 magnae II 72 5 maximae
grum tarditatis II 196 18 grave 106 10; V. dominium dominus
tristitiae II 161 21 (acerbum) vi- fructus incrementum ordo spaduitatis 274 18 II 96 10 vitae labo- tium substantia
riosae II 103 17; fiscalia 225 31
possessor II 352 12
miserum 274 18 II 93 11 publica p s s i d e {vel possido? prae22531 26323; v. accipio indico sens noii occurrit) 27 14 II 17 10 28
inpono orno opprimo praepono 48 9 58 17; agrum II 348 11 anisublevo
mam II 96 15 corpus II 157 28
32019 dominium 2446 II 47 25
pono 27 19; vestigia 24625;

conmercia

II

111

15

ly.

INDEX VERBORUM.

501

posteri 38 25 fll I6824; posterorum 38 26

posterior 41i3 5020 II lli5

55 7 16 7021 25817 gubemacula

12924 honores II 3588 matrimonia II 524 patrimonium II 6 25
37 19 4023 56 28 principatum 38
18 96 25 provincias civitatesque
217 9 regnum II 328 lo 357 26 servitium II 47 25 substantiara 11
48 7 32620 terram II 3482 357 12
35812; anaforam II 231 14 cardinem 6719 24 28 97 25 111 14 123
26 12520 26 1261 1289 14011 al
domicilium 66 17 fines 47 3 9 12 15
19 23 aZ. horoscopum 113 7 II 67 9
latus 234 9 II 83 8 846 85 7 864
875 21 895 9017 9112 928 7. locum 65 26 66 19 6715 19 24 28 987
10431 11319 1345 aZ. MC. vel
IMC. 129 3 II 67 9 numerum II
132 6 14019 partem 387 44 27 265
14 28 266 20 27719 n 8226 8417
85 20 al. quadratum II 83 16 984
bignum 42 22 43 24 II 148 16 182 30
spatia 1205 II 2953 3176 34124
summam 2434 tempora II 52 12

18413; V. aetas liber locus pars

pes regio vita
posteritas II 146i9; v. iudi-

cium

postquam

{cf. add.)
liber pars re-

v.

gio tempus; ad

postremo

2649

II

postremus

833

postremum 27 1;
14

postulo II 70 10; remedia 1074

13914 veniam 3 28 10 1; precibus
23618
potatio multa 245 2; v. gaudeo
potens 79 6821 8I23 1249 134
121 14529 1511116 162 7 24 1924
19317 20310 210 16 aZ.; v. administratio administrator amicitia
i

dignitas dominus dux

femina homo imperator
imperium inimicus iudex malum
mulier numen persona potestas
zodiacum 266 8 II 29425; exerci- religio rex vir; servio subiugo
tatione II 19 7 odoribus II 320 19 versor; potens suhst. II 5527
potestate 217 9 111639 radiatio- 69 25 92 12 3308; v. filius; subne 14627 II 6222 217i5; pos- iaceo
sessus acerbitate II 19 27 ar- potentia 230i II 627 54 ii;
dore II 111 14 1247 138 15 140 1 (magna) felicitatis 266 26 II 3375
;

amicus

felicitas

17125 30715 calamitate II 96 21

cupiditate II 140 1 1712'. furore
II 166 13 labe 15327 II 31825 potestate II 96 15 trepidatione 27 17
vitio II 166 13 29210

possum
3

II

57

potestatis 204

19

infinita virtutis

112582;

2136 11347 22

nimia

maxima
II

326

18

principalis 157 9 regalis II 69 27;

V.
dignitas disciplina facultas
honor insignia ornamentum pomaximus pertestas spiritus
spicuus; accedo consequor decerno deicio habeo largior orno

28

v.

paulum
postea 149

u 24io 26ii 29i7

3017 337 589 7523 107i3 I8612
20113 a?.; p. cum 11 5024 fi?^
posteaquam c. ind. I18 27 13
29 7; c. coniunct. 197 5 6 235 11
II
15 3 27 27
50 19 *24
53 26
*254i?

honoris

sescenties

praepos. 12 23 14 24 19
2823 al; adverb. 8I18;

post
252

sublevo

potestas 17 25 23 29 31 18 25
12814 1308 0?. 8627; administrationum 12224 II 668 armorum
II 82 7 auctoritatis 43 20 dei II
19115 divinitatis 28 8 eloquentiae 206 5 fascium 26129 fato;

'

INDICES.

502
rum 195 247

21 30

346

ferri II

126 21 (cruenta) gladii 27 lo 1244

II 12621 343 26 gloriae 201 16 II
74 11 1167 herbarum 124 hominum II 4022 50 1 honoris II 1215
imperatoris 86 19 imperii 42 2i
(acerrima) ingenii II 24 15 77 19
147 23 iuris gladii 117 27 licentiae 8628 266 19 II 1.325 76 20 79
18 1201114 128 25 2843 malitiae
9522 II 6817 naturae 198 1 254 15
255 9 II 67 12 285 15 numinum
46 3 19615 1975 II 217 potentiae
21120 217 9 religionis II 163 9
spiritua II 96 15 substantiae II

419 verborum II 3359 virtutis

32811 vitae et (ac) necis 107
189 23 II 336 14
24 124 4 13027
337 7 3583 22; cardinum 64 ii
25716 25 II 6711 conditionis 84
24130 250 20 II 16 21 183 2
19
1916 decreti 2613 11 692 130 lo
domini 2582 finium II 180 lo locorum 616 64 18 223 12 236 23
24514 2569 25716 25 275l3 2786
n 7611 al. Lunae 1985 mixturarum II 13222 partium 682 275i3
27723 2786 n 6513 I8O9 radiaII

tionis 14228 II 10625 longaradio-

rum

1084 1092 15
110 4 17 1116 1123 14 26 11310
signorum 682 13525 223 12 256 9
26316 19 II 1809 1812 19 182 23aZ.
aequabilis societatis II 114 14 115
2 1185 1209 1237 20 1245 1253
12612 1276 12818 12924 1313
aequata societatis 2549 II 13121
18128 stellarum 3 15 610 14 15 18
13 23 27 2919 367 14 4215 4328 aZ.
temporum 94 24 29 II 44? longa
virium II 100 21 101 9 103 14 104
8 23 1084; severa animadvertentium 21 4 iudicantium II 111 19;
decernendi 544 86 16 152 10 261
13 27715 II 3 23 27 6825 docendi
1608 dominandi II 49 27 868 96
II

106 2 107 9

17

16 iubendi vel disponendi 22521

nuntiandi 111 19 regendi 32 4
(196 5); aequall256 8 aliena4620
11817 12413 15710 II 8620 109
20 22 3434 animadvertens II 135
26 caelestis II 283 1 clara II 109 18
contraria 265 6 11 67 11 100 16
119125 crebra 113 5 crudelis II
190 29 diametra II 132 24 divina
197 25 famosa 112 22 gloriosa
15421 II 79 1 humilis 11 132 26
incorrupta 266 21 infatigabilis
25 12 infinita 45 1 463 libera II
9i magna 151 12 174 13 204 14
21017 26425 II 5414 7015 7620
8017 266 25 336 25 maior 8623
9924 II 13010 maxima 544 11 69
12224 13422 166 23 19310 2045
210 24 21313 24024 2612 II 3 23
al. magnifica 213 19 II 120 21 malitiosa 57 6 70 10 minor 70 12 86
23 II 113 21 par II 8222 perniciosa 57 6 plena 95 22 potens 154
21 publica 24817 regalis
108 3
regia 27 22 II 69 10 similis II
24312 tyrannica 22623 varia 152
10 II 67 11 68 25; V. administratio
auctoritas cura dominium gloria

imperium impetus insignia iussio licentia locus numen

officium ordo ornamentum pogratia

tentia praesidium radius societas;

perspicuus possessus praevalidus secundus subiectus; accipio

addico

coUigo

concedo

concipio confero coniungo conmitto conparo conpleo conpono

consequor credo deicio decerno
depono deputo deterreo do erigo erogo exaspero exerceo exero explico extendo firmo formo

habeo inpono inspicio

iungo largior nobilito perdo permitto persequor plecto possideo
praefero prorogo pulso resisto
reapicio sequor sortior subcumfrango

INDEX VERBORUM.

IV.

503

bo subiaceo subiugo aublevo su-

dictus II 764 14424 2348 26222

spicio trado tribuo vendico

potior V. ratio turbatio;
tiora 3126 70 20 II 359 lo;

26825 2694 315 24

praedisco futura 1769

po-

po- praeditus dignitate II 34 16

tius 2127 1964; potissimum nudo pectore II 3118
2587
praedium 11 2997
potus 215 12; modicus 253 7 praeeo v. obsequium
multus 249 27 nimius II 166 1
praefectura urbi Romae81i9
praefect.us praetorii 116 15
parvus 25514; v. gaudeo sumo
praetorio 102 18
praebeo testimonium 2565
*praecanto carmina 2319 {v. praefero 3023 46i 6O23 21825
II 107 22 137 22;
ceteris 192 17
add.)
praecedo 60 18 21 II 184 I8 fratribus II 105 17 multis IT 1324
267 21; horoscopum II 145 20 or- omnibus II 2626 27 6; honoribus
bem (Solis vel Lunae) 50 15 51 7 II 16 28; gratiam II 307 7 insignia
14 5214 5 partem 189 25; prae- 37 12 n 31624 3173 3255 ornacedens 339 277ii 11 7025 83io menta 20 12 II 12 23 potestati po8419 878 9217 97 25 9821 102l3 testatem II 16 28 spatia vitae ali10310 10720 10923 III17 20 aZ.; cui n 821
V. explicatio liber magisterium
praefulgeo nitore 139
malitia

bus

II

in praecedenti-

malum;
3289

praeceps

praefulgidus

623;

auctori-

tate 213 6
v.

praeceptum

celeritas lapsus

2131 26

divinae scientiae 9 3o

v.

18

123ii;

animad-

versio

praegravo onere 17422 175i8

201 24 233 12 n 133 25 30 145 18
30521 323 25 32513 34820 349 18
praeiudico 3124
praemium libertatis II 220 12
222 18 22419 228 5 *grata victoriarum 14528 (cf. add.)\ maxima 183 21 v. confero conse-

25926 II 38 19;
decerno iacto labor proicio
praecipito 119 26 II 265 11;
de alto II 33414 ex altis locis
23215 24813 II 1108 ad vitia 11 quor
27327: iaceratione II 110 8
praemorior 32i5 1194
praecisio 248i2
praeniteo 34i9
praeclarus II 317i2; v. ars praenosco futura 1076 145 29
bonitas consortium disciplina 1721
donaria ingenium legatio nobipraenuntius imperatorum
litas soboles
17510
praeconium bonitatisSSg 217 praeparo 172 143ii 215is II
discidium 11 129 20 exi15 II 505 1298 15129 3168 31821 2462;
tium II 848 936 1164 exitum II
simplicitatis 11 10 11; v. orno
123 21 genituram 11 132 20 iur[praecoquis 396]
praeda 179i7
gium II 129 20 mortem II 162 17
praedico 12i8 8526; cuncta stuprum II 1393; ad necem 11
II 10 1 futurum (-ra) 13 25 *lll23 13521 ad officium II 1289 14630
14226 16526 18525 2017 II 4025
praepono 60 22 24 26 6I2 11
163 10; praedictus
conputationibus 11 75 15
supra 92 5;

praecipitium

V.

504

INDICES.

919 exercitui II 78 14 fratribus

187 5 hominibus II 77 21 liburnis
II 353 25 locis 157 8 officiis 215
28 ponderibus 22531 263 24 rationibus 206 14 225 28 suis II
3165; praepositus 124i 17629
*1815 II 31114; 17023; actibus
107 3 II 266 7 animalibus 143 19
annonae 169 2 11 72 11 apothecis
160 3 17112 armorum II 9 23 aromatum 169 4 athletis (-tarum)
U 60 1 32017 carceris 216 13 carnificum 1373 causis 172 25 certaminibus 172 2 25 23027 civitatibus 10511 1716 1734 2095 222
20 discussioni 172 25 equitibus
peditibusque II 322 15 ergastulis
II 3128 facultatibus II 083 ferarum 116 21 180 29 fisco 132 7 frumentorum 169 2 gemmarum 1694
homicidiis 13626 horreis 160 3
iustrumentis
hortorum 136 22
160 3 iudicibus 263 13 legibus
182 24 legionum 1306 228 23 litteris 1829 II 4 20 locorum (-cis)
169 2 18712 II 4020 margaritarum 169 4 mensis 160 3 171 12
meretricibus 160 23 metallorum
II 3128 mu(-llis) 1694 18416
neribus 173 20 negotiationibus
I6O3 17112 17225 2115 22529
negotiis (-orum) 10G6 171 10 II
4 20 palaestricorum (-cis) 158 14
1593 pecuniisl58i9 populis209 5
II 47 18
provinciis 167 15 173 4
rationibus 156 16 157 11 1582 27
1603 17112 172 25 II 255 782
919 267 2 rebus 11 2667 regionibus II 47 18 religionum (-nibus)
1024 14425 17225 17510 21329
sacerdotibus 1825 183 1 templis
14425 textrinis 1442 thesaurorum II 3304 voluptatum 143 9

furore II 26 11
casus cupiditas
mens vitium
18

amor ardor

v.

facinus

furor

felicitate ac iusti-

praepotens

dux imperator

tia 19015; v.

praerogativa malitiae IIO26

praesagus v. instinctus maiestas nares

praescius futurorum 275 6

praescribo 40ii; praescriptus

15825
de stella
13312 n 32323 32416 19 24 32719
33816 35317 3548 16 356 19 3579;
V. calamitas exemplum status
praesentia deorum 15525 lovis II 118 22 stellae II 3 22; v.
intueor
praesertim 57 3420 73i 23
[8418 87 22 25 9327 96 29 100 12
1013 1028 26 103113 21 al
praeses 12322 civitatum (vel
provinciarum) 22624 22824 riparum 116 15
praesidium 38 30 II 3116;
amicitiarum II 145 31 195 10 amicorum 133 11 1518 275 11 II 53 19
77 14 889 artificii II 169 23 benivolarum II 82 20 97 18 bonitatis
II 68 16 coniugii 221 14 decreti
n 3 17 defensionis 11 47 28 deorum (-i) 107 3 246 1 II 7 4 15 25
254 2 dignitatis II 17120 divinitatis 8 16 II 23025 (copiosa) divitiarum II 773 117 24 facultatum II 122 2 felicitatis II 116 6
feminarum II 90 12 142 4 filiorum II 889 fratrum II 318i8 libertatis II 2215 maiestatis 265
19 II 282 11 castum ac pudicum
mentis II 209 15 miserationis II
misericordiae II 134 15
305 23
mulierum 146 1 22024 222 21 nupraeposterus 111 12 (cf.add.)', minis 87 24 II 3 18 96 22 153 2
animositate 627 Cupiditate 109 25616 omnium 118 28 orationis
16 15316 calore 2488 errore 218 1645 parentum II 133 24 patrij

supra

praesens

scr. II

II

384

2;

IV.

INDEX YERBORUM.

505

monii 214 7 II 177 30 pecuniapraetermitto 324 52i 7721

210 23 potestatis II 6822 95 28 19414 208 26 2386 277 24 II
12417 139 25 pudoris 11 161 17 649 92 24 184 20 239 25
stellarum 6615 242 2 243 10 259
praetexta aurea 250 27; v.
19 n 286 30 10 4120 4422 25 88 6 vestis; decerno
10625 1126 aZ. uxorum 146i II
praetorium v. praefectus
77 u virtutis 23 5 8812 II 114 19
praetorius vir 2623
128 26 vitae 57 5 173 30 185 23
praetura v. petitio
21417 22915 II 511 15327 214i9;
praevalens 620
lovis 11917 n 97 25 al.; alienum
praevalidus calamitate 113
207 9 II 309 7 divinum 87 24 II 2 2 13 substantia
virtute
firmum 197 13 incorruptum 235 qualitate
potestate 266 6
n 11419 integrum 235 maxima praevenio amore II 338i7
n 122 2 177 30 parva 229 15 pro- praevideo futura II 40 25
sperum 11 195 22 228 15 repentipravus V. amor ardor concrena 11828 salutare 575 66 15 256 tio cupiditas homo bumor in18 25919 II 68 16 22 9622 1204 lecebrae spiritus voluptas; verto
14314 1532 1699 20626; v. anpreces longae et prolixae II
gustiae
desperatus destitutus 14 22 summae 236 18 *II 91 18; v.
nudus; adplico confero confugio molestus; desidero inploro perconmitto conparo conquiro con- petuo postulo
sequor contemno decerno deneprecor carmina 2319 {v. add.)
go desidero largior libero munio
prehendo serpentes II 356 12
orno perdo privo protego quaero
premo 29ii?; ruina 216ii
roboro spero sublevo vinco
pretiosus v. gemma lapis tu'

rum

praestatio annouarum 143 12} nica

annuae fiscalium 180 18;

fiscales

21328

exactor principiorum 4

256

72

10;

v.

primordia

primus

exigo repeto

praestigiator II 3017 3204

praesto 88 6628 117i 266i5;

II

originis

fines

II

sescenties\

354

inter

20

22

ad-

provinciae suae
II 32223 decem primi civitatum
c. acc. p}-aedic. 266 13 14
actus 10512 1124 15113 1717 17321;
26617 alimenta II 82 14 20 15 22; in primis 693; v. aetas caeri17 15 beneficia II 4 14 efficaciam monia cursus gradus incunabu266 13 magna II 353 29 aliqua lum initium institutio origo pars
minora 102 30 multa II 40 24 sacerdos signum tempus vesti322 7 323 7 35910 omnibus om- bulum vestigium vita; nascor
nia n 21 18; in numeris 182 2; nutrior; primum IO3 153 22
22 3 23 1 18 24 8 al. pr.
deinde
praestans II 3588
praesum 132 17 mercimoniis 6812 81i7 83 6 aZ.; primo 422
1515 officiis n 316 14 populo II 62 1331
316 5 sacris 137 10 vectigalibus
Caesar
princeps II 3222;
II 344 20
37 24 26 3822 87 1 107 1; athletarum 22027 certaminis 183 1 cipraeterea II 3115 t3l2i5
vitatum 173 21 182 23 II 129 7
8727
Romanae eloquentiae 40 15 no1

36

10

INDICES.

506

omnium II 2i6 procedo IOI9 III13 E 20521;

173 21 sacerdotum V. aetas cursus
142 24 225 23 23029 sacrorum II
procella periculorum 195 12;
3239 siderum II 34; magnus II graves 11 101 23; v. submergo
35717; V. actus deus dux exprocessus I18; aetatis 100 3
ceptor indignatio ira iussu lo- 1452 16718 18426 18519 19227
cus notarius salus; notus; of- 19332 21310 II 132 33818 340i9
fendo
345 14 352 15 honorum 263 30
principalis civitatum II 255 temporis (-rum) 107 16 141 21
1296; V. cardo divinitas indul- 1463 1702 17119 17215 17331
gentia insignia iussu locus offi- 1745 17612 1826 22 18318 187 20
cium ordo potentia
19325 al.\ felices 181 15 tardi II
principatus 38 18; actuuml65 148; V. accipio decerno
22; maximi 19326 206 12; v. conproconsul 326 1409 20 1909
sequor decerno habeo invenio
proconsularis 128i; v. fasobtineo possideo trado vendico ces imperium
principium 155 9l9 II3152; proconsulatus 81 18 19; v.
anni *772 apotelesmatum 257 26 consequor
libri 19415 1972 273 16 278 13 II
procreatio perennis 16 21; v.
I16 6527 69 11 maiestatis II 2943 ordo
v. prioriginis II 281 16 282 10
procreo 69 177 31ii 324 366
mordia; positus; formo recordor 108 9 20122; corpora 19822 filioB
II 24828 geminos II 219 13; gerelinquo subsequor
prior 8320 II 27 27 49ii 194i4 nere 1314 1916
2325 ss.; inter omnes II 8 20; in
procuratio 136 12; rerum aliegenitura II 1843 8; v. frater ma- narum 156 29; alienall69; v. otlitia; amitto; prius 77 8 12123 ficium suscipio sustento sustineo
16510 II 6426 17427; pr.
deprocurator 1719 2098; civiinde 26 26
tatum 132 6 feminarum 220 23
pristinus 12i9 9425; v. actus minorum 214 11 mulierum 148 30
facies forma status
16030 regum 107 26 111 18 157 26
privatus 2721 2924 869; v. potentium virorum 168 11 170 19
administratio animadversio lis
procuro 53
res sacrificium
prodeo 168
privigna v. nuptiae
proditor 119 13; suorum 1798
privignus 205ii II 351i4; v. 1817 II 63 16 267 6; v. animus
uxor; coeo
prodo 2i 2l4 56i; dolorem
privo 1725 2O11; honore 129i7 2816 religiones II 2087; me 125
licentia 247 22 praesidio II 133 24 II 20014
splendore II 157 21
produco 325
pro 37 32 4218 66 8 77 13 101 29 proelium II 356 11; v. certamen dispositio victor
al.', V. arbitrium
probabilis v. iudicium
profanus II 36024; v. auris
probo 4i6 113 19 7 2123 4111 furor homo mens
755 9530 II 9 17 182 22; rationem
profectio adsidua 2323; v.
II 243 26 27
conmotio; peregrinus
gotiorum 112 3

populorum

IV.

INDEX VERBORUM.

507

profero 3i2 3325 1023 271i5 insepultum II 3058 35124; tor6411 2654 29514; infan- porem II 120 verba II 137 lO;
tem II 21413 257 15 membra II 'proiectus ad II 386 humilitate
I

II 3 15

169 23 pecus 146 20 II 2124; ad

11 1; apotelesma II 3l5ioi4 consilia II 122 17 definitionem 2389
documenta 108 5 exemplum 21 14
37 23 iras 114 18 nomina 26624
sermonem 252 6 sententiam (-as)
22 27 3422 409 12012 13627 II
5510 14615 19524 20616 269 18
verba 132 25 138 14 188 20 II 119 3;
pronuntiatione II 315 lo
professio confessionis 33 lo;
honesta 78 19; v. ingenium
professor 11 6 88 25
proficio 731 II 25 16 31i5 41
49 22 34825; ad actum 216?2
28
ex actibus II 45 27 in actu 2049;
plurimum II 1 5: inde II 35621
quo 543 ubi 199 ii; v. occaeio
ordo
proficiscor 28 12621 626 63
7 17 642 22 65 1 7122 72 110 II 94 5
28413 285 6
profiteor 104 16 16127 II 185;
artem 150 1
profluvium sanguinis II 96 ii
profundo undas II 2i4
profusio sanguinis 2623 II
6113 1432 15022 338 24; acerba
II 143 2 inportuna II 61 13; repentina 37 19 varia II 352 13; v.
labes; cruento dilapido patior
profusus 1147 II 226 5328;
i'.
erogatio laceratio suraptus
progenero 35i2 20 364 II 24 15
progigno II 1216; genere II
1455
prohibe
inprobitatem II
11922
proicio II 35i7; corpus 1924
(natos) II 21225 28; ex (de) alto
n 308 13 3517 in tenebras in
caenumque 11 281 17 per praecipitia 19 24 II 259 26 281 lo 307i2;

278

II

28

2823;

V.

animus cupi-

ditas

prolixitas vivendi 32 24
prolixus v. barba facies

itef

preces sermo
''

promiscuus

v.

cupiditas

li-

bido voluptas
;

promissio 3i7 45 10i9; falsa

li9; V. fundamentum menda-

cia persuasio; decipio

promissum

3i9

27;

v.

fides;

reddo
;

promitto l4 3i3 18io 29i5

i34i6 391 19612 1973 25114 266
I

II 716 8 1756 1917 *20922

29517 31511 36011; felicitatem
2574 fidem 87 22 opus II l23;
21 24

3 26 pronuntiatio28315; promissus v. opus

promo sententiam 9 8 II 64 25
1007 269 22

pollicitatione

ne

'

II

16231; adsiduae di-

promotio

(crebrae) hono8920; magnae 11

1.S23
prospera(e) II 53 22
19511; V. augmentum insignia
ordo votum; constitutus; adorno
largior pello proveho sublevo
promoveo 55 13 II 1626
gnitatis II 74 lo

rum
!

'

21717
17731

II

promptus
promulgo

II

29921

leges 8i7
pronuntiatio decreti
15;
V.

fidelis II

sententia

II 283
315 lo verae 59 ii;

explico profero pro-

mitto

pronuntio 5i2 969 II 3157;

1028 118 2423; 405 6814 8124 25
jll 2714 2722 35913; uxorem II
13719; V. scientia
pronus ad concubitus II 359 9;
V. adfectus animositas ardor cu'

'

piditas

dium

infelicitas

lapsus

stu-

INDICES.

508
propagatio perpetua
17

tionis

35 18

II

prope
praepos.

22

18 15;

0.

generis

concipio

adverb.
2

cernospero; prospere 2l9 25i7

512 II 165 2030 2822 493 5012
5928 618 6214 7322 8O1 11520
12613 12811 1344 2038 t31l9
315i8 337i2;pro8periusII1345

genera-

(pei-petua)

163

6822
9 9 10

127 22;
13 11

II

43 26

prosperitas

'

II

v.

53;

conmo-

propero *271i5 *II 17421; dum

prosterno 2922 3020 274i4;
properatus v. mors
propheta 14424 170i2 18230 exercitus II 14824 fatum vitam
22522 II 26718 307 22 32519 329
17 33029
propinquus 15927
propitiuB multitudini II 56 2;

numen
propositum
malum II 20 1;
V.

9i4 85 19

20 877;
detego
proprietas domorum aut fundamentorum II 192 2
proprius 621 13i3 I618 176 25
19 13 22 25 23 23 aZ.;
suiiuris
4622; V. animadversio arbitrium
labor manus meritum radiatio
v.

vires

substantiam

97 5 filios 1039
matres 126 9 II 88 1
parentes 219 29 274 14 patrem II
IOI20IIO6 1799 sobolem II 1133;
animadversione II 93 18 112 9
atrocitate 304 II 1106 continuatione 1568 1162 deiectione 20324
II 975 exitio II 1165 humilitate
27414 morte 1269 I2821 21929
924 1918 643 881 10120 1133
jli
1799 timore 26 9
prostituo corpus Il94i6 1712
pudorem II 94 12 3536; publice
II 3217; prostitutus II 1455;
V. meretrix mulier pudor
prosum 302 2124 50 19 5620
1838 2625; II 13l2 2225 24l2
3510 24 aZ.; fortius 11 252 23
protector imperatorum 175io
181 22
protego 2010 307 5l69i3

inimicos

II

II 6 2

propter 92i 87 23 23 1184 17727

1788 9 9 11 18313 18618 20 2239 30
22712 12 13 14 al.
*prorogo potestatem 5626 {cf.
add.)

prorsus 9125 II 2504 29621

proscribo 145 1; patrimonium

90 5 117i3; proII 95 1; adfines auxilio

jt229i9
25216 praesidio 119 17 de stellis
scriptus 1706 2746
proscriptio 12423 II 3928; II 257 27 29 258 14 radiatione 162 6
misera 1214; v. inconmodum ta- 18921 19014 testimonio 24629;
bula; nudo
protegor a benivolis 12720
prosequor animalia officiis prout 773 2612 II 29321
2I617
tprovectus, us 21924
prosper II 193i8 2835; pro- proveho 3815 958II 6510; conspera omnia 49 17 264 26 11 56 23 mendatione II 345 24 felicitate II
2854; V. actus augmentum auspi- 327 20 honoribus II 3206 promocium conatus conmendatio con- tionibus II 5321 senectute 11358
modum effectus eventus exitus 11; provectus v. aetas
felicitas fortuna gaudium matriprovenio 769 24 156io 179ii
monium praesidium promotio II8O22 1178 3220 11711 30018
radiatio radius ratio res soboles 1346 22 358 9; feliciter 665
societas temperatio tempus; deprovidentia 284 3021 158i7;
(publicatione)

II

INDEX VERBORUM.

IV.

1392 numinis 198

magistsrium ratio

divinitatis
V.

509

annona ara artifex

auctoritas calamitas carcer carnifex catena causa certamen cimadversio

13;

providus 2230 3724; v. numen

provincia 26? 1717; Campa- naedus
nia 19 Sicilia 2i5; magna 124 2 versatio
\

coetus conputatio concursus custodia defensio

delatio discrimen exitus exustio
fabricator gallus homicidium in-

167 14 18225 1908

78 14; V. administrator cura
dux iudicium praeses rector sa-

maximaf 11416
II

famia

instrumentum

iudicium

magister menaa
mercimonia meretrix meritorium
miseratio mors mulier munus
musicus necessitas negotium nexus nota occupatio officium opus

cerdos; praepositus primus terribilis; adsocio possideo subiugo

provisio honesta 86; v. ordo
proximus regi II 358 7 regum
II 33925; V. locus
prudens ll2 967 238i7; v. an-

locus

littera

pecunia poena pondus potestas

ratio res sacra sacrificium sententia sermo spectaculum tabellio tormentum uxor vectigal

tiquitas Babylonii inquisitio magisterium ratio responsio soUertia vir; prudentissime 9623

prudentia 7i2 1626 27 2030 vinculum voluptas; publicum

21212425 915 Il2i 6412 13211 27; 87 9 177 4 II 34515; publice8525
conputationis 1592 ingenii 2i8 II 2488 27022 35720; v. accuso
sapientiae 37 16: divina 16 19 II
697; V. auctoritas disciplina iu-

dicium magisterium

prostituo

pudicitia

tum
pruinae hiemales lii sempitemae 355; v. nix rigor
psefopaecta 1614
pgychrocoelios 23123
pthisicus vel thisicus lOOis
1049 16028 21111 2378
63 20 2424 342 29

thisis
23320 2561 25930

pthisis

vel

II

II

tio

mos praesidium uxor

nundinatus 25 16 II 150
1712 prostitutus II 94i2 22
61li: 10417 145 1 155 5 337 24; v. conmercium cura damnum detri14

138i6

11'

mentum

iactura naufragium papraesidium verecundia

vitium voluptas; addico nundino
prostituo vendo
puella v. concubitus
tientia

II

905;

v.

puer

19116; actus 1148 II

127 20 caerimonias Sii crimina
II 1268 facinus II 197 24 res absconsas 20623 scientiam 264 19
secreta II 194 19; in actibus 1636
in facinore II 344 29 in labe 11

27311

19;

v.

amator

amor

pugna 14013 181 13 II 135 24

259 20 3425 34330 358 18; gravis
II 142 29 magna 1285; v. certameu eventus periculum studium
I

accusator acta
administratio aedes aniv.

32

coitus concubitus conplexus

puerilis v. aetas

publico

actus

II
3; p. ac sobrius
3022 p. integer sobrius 85 16
20917 V. consortium conversa22

pudor

proscribo

publicus

gratia; gra-

54

pudicus
19

pubescens v. aetas
publicanus 1764 *2182i
publicatio misera

v. fides

ornamen- tus

victor;

superior; concito indico

18027; v. licentia stu-

pugnax
dium

INDICES.

510

V.

labem

425 15i6 38i II 3o6io;

II 30325; pugnans

pugno

cum

II 2 27 2815 sordes animi

2132 vitia I829 196 8; more8 9427
quaestionem 34 14 agrestia studia 95i2; purgatus 8829

feris

strepitus

pulcher ^. caput corpus domicilium faorica oculus virgo

pulchritudo
ris

25513

(eximia)
15;
V.

12

II

puritas v. perspicuus
purpuratriumphalis 29 9 30 10

324u; corpo-

(honesta) II 323 ii
324 11 (perspicua) 350

V.

purpureus v. vestis
purus I619 239 8826;

conposita II 299 23;

honestas lenocinium
venustas
speciosus

V. adamicitia animus mens

necessitudo patrocinium splendor tempus

ficta et

genus

meritum

fectus

mentior

pulmo

V.

dolor

puter V. corpus
puteus II 30416;

pulso 10 18
II

pertracto

II llii; de stellis
vitam II 353 3 vitia le-

altus I6819

2226 altissimus 229 1

1412;
poribus II 29917; accusatione II
262 13 dedecore 153 7 fama 11
12214 infamia (-is) 1446 153 17
20420 2IO18 21522 22I20 23013
25121 2634 27615 II 9 12 138 60 11
10410 11810 *125i4 (3202) 333 7
353 3 interpellatione 1488 invidia
11 6 6 8 6 34 24 7312 26212 299 9
806 1 308 28 labe II 101 12 reprehensione II 122 14 stridore II 15
26; conmixtionem 251 12 locum
testimoniis II 27520 radios obstinatione II 106 22 inpugnatione
57 28 potestate II 100 21 101 9 103
15 1048 23 IO62 1079 18 1084 109
315 1105 18 1116 1124 15 26 113l0
radiatione 84 1 133 1 164 u 207
19 21 21812 2376 2439 247 22 251
12 II 576 5815
739 1054 llli
11424 1544 192 27 21127 233 24
2532 25428 30011
pulvinar 2727
pulvis favillarum 94 6

puto 4i4 521 1025 12i 141 183

22 13 2319 22 25 29 55 24 9313 17
9510 20 97 6 10 19714 II 74 18 1
2025 8821 20813 2835; puta
V. ut
pycta II 27724 3017

quadriga v. deicio
quadrupes adiect.

transeo
v.

animal

genitura signum; suhst. 115 16

23215 II 3820 102 7 229 3 3 1517 21
337 21 3436; v. deicio
quadruplicatio 72i9
,

quadruplico 7224
quaero 2i 426 95 lOii al.; locum II 27829 29318 8ecreta252i4

II 274 17; *cogitade aliqua re 6624 27

86 30;
acqiiiro 100 8 104 15 1848
|ll 33 1 3714; alimenta I6627 192
II 143 18 augmenta II 163 11
[13
ifacultates 2IO22 II 299 48ii lucra n 72 16 patrimonium 131 16
punctus spinae II 3464 teli [18217 20114 25423 II 3719 6I18
n 3242
17025 praesidia 18523 2082 214
punio 28 6; animadversione 17 22915 quaestum 11 1713 sub16922
sidia 1625 I8I10 184i7 212i3
12144 2184 22 22124 22419 25 231
pupillus V. tutor
purgo 824 1511 12316; cluacas 13 23310 II 613 3915 60 21 30119
222 7 n 31918 lacunas 222 7 la- substantiam 180 16 200 15 2144
trinas II 319 18 stabula 222 12
23023 11 1210 vitam 16826 II 1443
I

'

testimonium
tione II 95

26

IV.

(manu);
spondeo

v. intentio;

INDEX VERBORUM.

511

sine enunt. 423 64 13 15 21

36 19 28 46 22 782 9022 949 97 8
102 2 14810 16416 17 II 9116

debeo re-

V. sic;

quaestio 9? 15i6 192 34ii;

legitima 1131012; v. locus; credo
quasso (animum et) corpus
208 9 II 12624 hominem II 158 1
explico purgo torqueo
quaestus II 153 27 1748; coti- vitam II 6024; aegritudinibuB II
dianus II 73 21 miser 11 1713 166 6 continuatione 2089 II 7 6
varii II 297 ii; v. continuatio in- 123 33 22 4619 6024 62 29 14317
160 6 dura vita et dura convercrementum; quaero
qualis 29 2120 41i3 572125 25 satione II 16 2 debilitate II 126 24
73i4 15 aZ.; qualiscumque 147 inconmodis II 624 320 10 lace27 20322111519 19612; qualiter ratione 2422 II 31221 tempestate
19929 259 28 II 284 17; v.parsratio 11 4911 50 21
qualitas corporis 2666 cursus quatenus 37 5722 589 67 1214
197 8 generis 42 18 62 18 inimi- 7318 7621 922 1949 19924 237i9
corum 654 mortis 63 21 naturae 24313 26018 II 6419 17524 1764
24311 nuptiarum 63 is vitae 239 1803 al
13; finium vel decani 56 24 geniquatio (corpus) animum(que)
turae 68 1 5 loci 5624 65 15 66 8 12310 II 33425 dentea 11 303 17
779 13 21511 2787 partium 2748 patrimonium lacerationibus II
2752 signi (-orum) 52io 5624 779 1914 substantiam II 1042 aegri10129 10628 1078 11623 11923 tudinibus 11 3026 continuationi120 15 127 9 14222 al; stellarum bus *208i II 8413 1042 erroribus
II 18719; V. praevalidus
18913 fenore 1808 incursione II
quam 15i 36 16 16 42i6 16 446 297 20 periculis 189 13 II 3026
723 894 al.; v. ante; quamdiu frationibus 208 1 terrore II 1 1 1 19
II 2520 334 3510 4919 5123 53i6 valitudine II 33425
545 13 56 20; V. tamdiu; quamque 223 33 19 21 4l4 17 25 55 11
714 16 16 22 24
vis 975 1239
12 14 20 24 62 4 10 11
quando 12i6 18 19 21 137 7 8 8 11 8110 9 8 14 16 2122 29 10l8 12l2 18
cum 104 ii; indefln. 861 14 10 15 28 15 20 25 28 ttl. pleruni'
al;
23618 II 6810
qu^ clausulae servit formandae,
et invenitur in libris
quantitas nuptiarum 63i3
quantuluscumque IOO3 174
1 64 locis in claus 19 extra cl.
25 2519 II 87 8 28228
5
II: 15

M
1

quantus 224 425 30 5i aZ.;

4 11
111:72

11

quanti
quot 51i7; quanto
1
iV 4y

tanto 425 198 25 quanto

in
4
13

tantum 26220; quantuscum11

VI: 41

que 3521 238124 II I8I9 23423 VII: 19

11
11
2351 2754; quanticumque = quot- VIII: 34

cumque II 2258 11 24323

307
loisinclaus.,h\extracl.^
quapropter II26 II 36026
quare 1723 85 13 8629 9l3 1983 i. e., si hos numeros ad centcnos
reduxeris, 85,75% in clausula,
quarto 8310
quasi c. enunt. 69 455 8032; 14,25 extra clausulam
'

''^

INDICES.

512
queo

II

quo 542

28628

qui, quae, quod

coniunctio 7 10 11 13 18
3118 19 37 7 84 13; pOSt VCTbum dicendi vel sentiendi: c. indic. 1129 14 12 15 28 16 29 58 11 13
*68l6 12623 26328 II 766 11322
16514 18325 18510 21628 289i
29230 2941 31415; c. coniunct.
1414 15 27 511 56 28 63 22 77 23 25
7824 822 85 26 868 871909 1984 5
*243 30 2447 27116 277 18; quod
enim 77 25; caus. 10 20 3423 5221
53 6 7 10 605 6123 62 11; v. liic
quodsi 88 15 102 28 103 10 15 22
1044 7 10525 1062 12 10722 25 27
108 22 26 1097 24 30 110119 111 15
11210 al
quoniam 1427
quoque 534 7128 73i8 II 80i7
1974 10119 12325 2711214 29328
30323 3146
quot 73i0 774; V. tot
quotiens 215 6 25 19 51ii 83i
11812 27718; V. tunc
quotienscumque 5169 868
884 963 10326 11825 26328 2783
II 13 10 328 6: V. totiens tunc
quotus 54i

quod

sescenties\ in-

27 20 70 16 768 84 26 93
1617; interrogative 71 12
quia caus. 7 19 9 3 15 119 26 aZ.
V. hic nunc
quicquid 3i3 1025 14x8 24i5
a?.
qu. horum 99 vitii 18 20;
paternum II 45 25
quicumque 1331 23i9 3522
37 14 53 13 56 2 6 58 22 59 2 al.\
sine enunt. 9832 10426 1064 1153
1344 13512 187 21 160 11 177i3a?.;
t;. hic
pars radiatio ratio; qui-

22 24

definite

1266
4524 5l2 al.;
quiddam 5 15 185 13; in quibusdam {neutr.) II 108 18; adiect. 423
64 43 18 aZ.; v. genus modus; na-

cumquelibet

quidam

subst. 37

turalis

quidem 53 9i3 20 IO3 1515 22

1613 I822 31427 al
quies II 20321 204 12; serenitatis II 19517; 'y. inimicus; decerno
quiescens

II 15027;

i;.

anima

animus

v. animus felimoderatio securitas sedes

quietus 12 22;
citas

tempus
quilibet 98i5 124i5 125 15

15
I

12611 1838 21425 22618 235i3

25219 2755 II 2716; v. genus ra-

diatio

quin etiam II 3429

quique
quicumque 2383;

ea quaeque 805 omnia quaeque

21710 23813

quis,

quid

interrog.

passini;

quis ... nisi 125 19i5 20i8 257;

quis deus 29 13; indefin. 7 14 21 24
4O16 6631 7720 8027 8515 28 866
88 9 95 28 9718 1117 al
quisquam {adiect) 815

quisque: futuraquaequelll23
nova quaeque II 297 23; cf. quique

rabidus v. canis
rabies inconsulta ferarum
21

populi 25 6

37

14; V.

*II

306

1;

33

eflrenata

concito mitigo

rapax II 2124 9524; v.

rapina maxima 1312

fur

rapio 8117 1964; res alienas

13029 furore II 23 lo ex aspectu
235 20 (Sol) Lunam orbe suo 2003
raritas capillorum 24521
ratio 3i5 4i9 727 1627 17i7
20 17 3029 II 7514; aequabilitatis
66 13 artificii 197 20 admirabilis
coniecturae 94 12 consilii (-orum)
25219 II 26 24 5927 7926 1004
consuetudinis II 35 16 plena fidei
II 1756 humanitatis 94i9 II 26 10
;

IV.

INDEX VERBORUM.

513

iudicii 24425 1148 15518 2177 26315 2645 II

mentisIIlSTs miseriarumf^OSi 4127 4315 pari 12 25 197 31 II 37
necessitatis 1U731 providentiae 18 18514 2017 partilis 238 lO 257

inquisitionis llis

22 31 scientiae 12 8 prudentissima
secreti 93 20 vitae et spiritus 197
14 veritatis 33 1 6l4 11 175 6 (veritas rationis 14 ii); septena vel
novena annorum 259 ii; antiBciorum 77 24 78 2 5 814 8 20 82 1
844 apotelesmatum 277 12 II 132
28 180 4 29615 aequata conditionis 92 24 coniunctionis *7l25 30
*72io geniturae II 20324 Lunae
199 6 mixturarum *8l2 aequata
partis n 14026 (aequata) societatis 6710 *71i0 27 11 683 119u
stellarum 168 29 temporum 7 6 10
11 23416; fisci aut populi 206 14;
adsidua(e) t208i 236 17 2456
248 3 II 24 6 35 26 37 13 *744 107 10
*11020 aequabilis 2635 II 985
11914 1229 aequata 258 25 aliqua 6626 12821 13329 16828 175
22 1814 225i4aZ. brevis II 280 1
diligens 5326 59 10 60 20 67 30
11329 1944 19617 23712 16 240?
24330 2579 24 25818 2599 26020
2719 27314 II 415 17420 28 1757
17929 185121 19024 20424 233 27
279 6 divina 197 20 265 7 eadem
12 25 132 efficax*162i facilisllis
14*18 29 6418 662831 76l3 9326
15615 15720 *16428 1669 18923
23112 237 23 al. felicissimae II
76 22 fidelis 61 4 fiscales II 78i
frequens 178 29 186 27 1902 5 1936
202 5 21127 24813 II 1981 inaequalis 256 15 inefficaces et miserae II 267 1 inmutabilis 2713 latens 814 25819 magnae 163
14|
maxima 11 193 27 manifesta 37 6!
242 25 II 1811 19015 mediocris
6613 multiplex 150 15 multiplicata 25818 naturalis 258 19 nulla
2431 7724 11423 15823 19519
2481 26017 (ex) omni(bu3) 846
FiRMicus, edd. Kroll,

Skutsch

et

2781 II 17512 18016 25 18116

18423 187 9 14 21 188114 25 1892 8
15 27 al. potior II 20029 prosperae
II 34 21 6117 79 26 prudens 94 lo
publica 132 6 1582 27 II 255 78 1
quacumque 98 32 1029 262 5 qualicumque 1014 1264 rectae II 5927
regiae 263i4 saepissima 17123 II
1808 8imili*95 1327 18i6 705 73
61 963 9817 13715 20 1656 1698
17214 21 17318 177 9 al simplex
10828 II 58 9 singularis 19720
2563 stabilis *II 283 16 subtilis
II 24423 varia II 12? 22 ii 27 lo
44 15 11217 19420 vera (-issima)
2i 183 2420 2823 344 10 4l9 238
18 243 28 2713 II 1811 23514 vivaces II 75 13; v. actus auctoritas
disputatio explicatio iudicium
magisterium officium ordo varie26

contrarius occupatus praeadtingo cerno colligo

concipio confundo coniungo con-

tas;

positus;

muto conpleo conpono conprobo

consentio credo deceruo decipio
demonstro discutio explico firmo habeo inmuto instruo investigo iungo mitigo monstro
muto percipio perquiro perspicio
pertracto probo quatio repperio
respicio sequor servo tracto turbo

utor video

rationalis 17222 180 19

regum 107 27 III18
raucus voce II 321 12;
rebellis

v.

II

256;

v.

vox

cogitatio

recedo 24 17 46 13; de stellis

1224 6I18 5213 1045 IO812 109
26 29 30 1102 6 11225 *11727 1946
19924 23612 II 106 7 2259
recens 13 23; v. exemplum

receptaculum

integruml9726

receptor latronum 227 18

Ziegler.

II.

33

INDICES.

514

50 1 potestatis atque honoris 116

v. conmitto sortior
II
regina II 329i2 33320 334i6
282 22 28312; v. formo
regio 34i7 36 5 54ii 17 22 28
recordor principia II 2943
55i 7; ventorum 144; terrenarum
recreo *soporibus II 29
altitudinum 13 26
(postremae)
rector I620; civitatum 1065 caeli 381120 198 14 vicinae sivel
II
civitatum
vel
295
desertae
116 21
4;
pro- gnorum
templorum
vinciarum II 3312
exterae II 258 2 extraneae II 153 7
rectus 404; v. consilium con- longinquae 105 22 II 301 15 maversatio corpus cursus gradus gnae II 120i2 maxima 211 18 219
iter iudicium ordo ratio via vita; 18 22318 249 6 II '257 29 peregrinae 1185 27522 II 13i7 62i3 315
cupidus; recte 18 26
reddo565 II 653; 72i5; II 1917 21 posteriores 198 14 variae II

recipio II 2923 736

recolo li6 2i3
recordatio maiestatis 12 13

19314; c. acc. praedic. 9427 9822

9916 1025 11123 1126 11629 119
18 14219 14428 146 7 147 3 148 12
al. requiem salutem securitatem
reditum finem abundantiam II
1971 gratiam II 2io libertatem
;

lumen II 3
8
munera 37 30 opus
255

libertatis

10:

3126;

V.

delectatio officium pars

conmoror detineo inmoror

obtineo praepono subiugo trans-

tuitio;

fero

regius II 24130; v. actus annona auriga cervix delectatio

domus

facultas felicitas iudicium

partes

littera locus maiestas necessitas

239 2 II 175 18 promissa

716 responsa II 25420 sanitatem II 19926 varietatem 11
2 15 votapromissa 18 ii; imperio
II 2589 libertati II 211 3i parentibus 20114
redeo 25i
redigo in custodiam 227 13
redimo 11523
reditus annui 2 23; deorum
15914 172 25 18326 regii 167 12;
V. reddo

opes pecunia potestas ratio reditus scriba thesaurus venia

regnum duplexll 328 ii 357 26;
V. imperium tuitio; amitto consequor decerno possideo
rego 5i2 175 323 919
reiectio sanguinis II 25930

II 2 1

signis

327

II

redivivus v. actio
redintegratio 9328 94i

reiecto 2454; sanguinem

11

23312 2534

relaxo
damna II

angustias II 195 21
199 26 inconmoda (solaciis) II 11219 157 7
relevo adfectum II 201 11 angustias II 201 2 augmento II 49 28
fomentis 1 14
religio 645 188 20 II 3083; deorum II 90 15 iurisiurandi II 209
;

refero 27 25 31 13 {cf. add.)

reficio vires II 29
refigo 8i8
refutatio lOi
21 sacrorum II 1284; absconsae
refuto 523 928 15io 289 339 II 4 23 1427 caelestes 2113 21829
regalis v. auctoritas domus n 11 19 12 20 divinae II 11 19 saimperium maiestas munus no- crae et inaccessae 11 7220 instans
bilitas officium potentia potestas
signum stella

regimen

126;

homimimIl47i5

1639 magnae 1759 maximae

18910 metuendae II 299 1 patriae
113167 potentissima 188 13 sanc-

II

IV.

tissima

294 17 307 23

INDEX VERBORUM.
repeno

v. antistes
auctoritas caerimonia
cultor cultus cura ius officium

II

arcanum

v.

515
repperio

artis divinus 11

14820
2215 disciplinarum 250
potestas sacerdos sacramentum 10 aromatum aut pigmentoram
secretum; deditus praepositus; aut colorum aut medicamentocolo conpono consecro convenio rum aut lapidum 2305
destino imbuo initio invenio
repeto exempla 198 pracstalaedo occupo prodo servio servo tiones 18019

repertor

coloris

replico 2614

suspicio tueor
religiosus li3 6i5 254i9 2755
II 1112 507 5516 12813 32918 22
36024; V. antistes auctoritas carmen conmercium consecratio cultor littera locus silentium trepidatio; iustus; religiose 18io
relinquo 26io 27i 34i2 40i6
4612 24326 26419 2712 11 53l6

repono pecuniam aurum

ar-

gentum mobilia 15825; repositus 629

reporto gloriam

II

signia II 14926 330

29

1793 in336 12

repperio
12

secreta

II 239i4 2i; artes 95

155 19 vires ratione

11329 (II 2O622); repperior {de

disciplinam 2717 II 18i6| stellis) II 43 217 7 12 249 15 284 17
maritum II 141 17 memoriam II; 28812 2903 18 2935 297 29
!

aZ.;

47i9patriam27522; partes265i4;

\
I

in principiis II 123; nudum 23 8

*242 2 26627 II 2 2 326 488 186 22

|
I

filios

solos II 2378

reprehendo
famiae

II

3i8

783; gravis in122 14 invidiae II 73 11;

reprehensio

II

(filios) super- V. pulso

33416 337 16
repudium v. divido separo
solvo
reliquiae II 2922
reliquus 247io II 2075
repugno I824 22i6; repugnans
remaneo 2265
519 II 2099
remedium 1396 7 1678 II 6819 r e q u i e 8 temporalis vitiorum II
25620; medicinae II 261 18 vali- 25617; V. consequor largior reddo
tudinisll 293 20; salutare II192io sortior
3143; v. conparo postulo
requiro 2i4 4i 34i6 5726 19824
renascor 13i7944ll 38221295; 23814 24319 II 1823 174 22 18026
renatus v. lumen
1826 26 207 1 283 25; causas 34 19
renes 735 II 61 12; Arietis, Leo- dominum II 17 31 substantiam
nis, Virginis, Librae, Aquarii II 103 98 27 II 117
28727 2903 12 23 292 27
res 416 18 54 9i3 al.; uxoris
renovo 13i7
14828; abditae 231 12 absconsae
rependo gratias II 4i4 108 18 20623 21831 2264 231 12 II IO20
156 alienae 116 1 130 28 156 2y
repente II 137io 336i9
repentinus v. actio caecitas 159 24, V. cura dominium procucalor casus divitiae exitium feli- ratio abnego desidero disperdo
citas hereditas bonor incursus pascor rapio; arduae 11 15 bonae
mors occasus periculum prae- 85 13015 173 23 II 82 caelestes
sidium profusio seditio sollici- V. notio ordo scrutor; conmentudo turba turbatio vulnus; re- datae 1795 2146 2I820 2265, v.
pentinum aUquid bonorum 13123 abnego; creditae 1795 20622 276

stites

18828

;
:

II

|
I

1
I

33*

INDICES.

516
23

definitae 418 II llii depositae

divinae 1128II282
humanae 7ii 12621 1553 169
II 2834 incerta 38 1 incognitae

2264
25
11

II

111

16

26413 II 9 28; mendax 10i7;

mendacium; do reddo

respuo

v.

2612 2076

II

restauro civitatesll342 2 358i5

restituo 227 33 II 7 4; gratias

10 28 inpurae 150 15 magnae II

266 7 3446 maximae 166 23 170 17 II 113 iura 1718 sanitatem I15
11 202 27 3165 345 20 malae 8 5 vota II 15 1; dignitatibus et papaternae ac maternae II 41 lo triae II 268 27
retardo l5 20i7 23
metallicae II 33422 modicae II
rete II 3022 19
1285 multae II 157 22 necessariae
II 422 nulla 943 13129 202 28 II
retineo ll3i 24i8 383 II lOii;
11 15 in omnibus II 16 16 priva- menses II 196 9
tae2099 prosperae 130 15 publica
retracto 36i5 9621 II 23925
2518 2625 27 27 28 26 107 20 II 307 7
retraho II 15322; uxores II
3379, V. naufragium status vul- 14218
retro 6920 706 8 18; c. acc. 1555
nus; adduco administro; sacrae
reuma II 250 26
V. ordo; singulae 2330 venereae
reumaticus IOI5 II 320i
147 5 21522 verae 1468 II 11 ii
reus 19i6 11912; adulterii 849;
vetus II 15 6; v. actus diversitas
fabricatio inventor officium scien- V. facio
tia tuitio
curiosus praepositus
revelatio manifesta II 2524;
abnego adpeto conmitto eredo V. intimo
revertor 12i9 2I20 25i3 34i2
dependo erogo invenio perdisco
4118 4613 57 29 II 7 3 29 2 42 19
perquiro publico tracto
reservo 2328 2721 11428 II 48 1494 17413 2II10 25220 282i6
13613 23626 2371; lumen II 156 34311
revoco I6I617 I81 3129 945
22 menses II 203 6 20425 ordinem
II811 II 55 1513 3622 11519; ad
II 295 7 tempus II 28320
resideo 271ii
memoriam 276 28
residuus 358 604 6 6115 20 II *revolvo II 282i9
rex305 99 20 1249 127 2812820 28
44; V. tractatus
resisto 421 195ii 20; gladio II 1294 9 15 24 134 28 1406 19 165 15
15024 potestatibus 18i3 II 10922; 17927 al. II 257 24 8S.; magnus
gloriosus II 347 20 35827 potens
cf. ind. III
resolvo 3113; exitus II 103ii 11 62 23 257 29 3286 357 25 terrirespicio 25i9 25928 2779 13 bilis II 257 29 sacrorum II 323 lo
n 17524 19020; numerum 2719; V. actus amicitia amicus amor
animal auriga deliciae dominus
ratione 2563; cf. ind. III
respondeo 4ii 91130 10 17 17 20 filius indignatio interpres ira
a?.; falsa 11 6 vera 107 12 23; in- iussu littera magister minister
terroganti 11 6 863 quaerenti 10 12 mulio notitia nuntius odium officium palatium procurator ra141 1523 8610
responsio 9i5 28 108 193; pru- tionalis satelles scriba textrina
erraticae 10 15 veredarius; notus proximus; condentium 155 1
trux ac severa 8631
iungo conmendo insinuo iungo
responsum 42S 8728 885 1022 ofi^endo
;

INDEX VERBORUM.

IV.

rhythmus

liber

ridiculus 104i

II

II

148?
15824 321io

33513 34119 34526

rigeo 248
rigidus 1024 22i5 t394
rigo terram fontibus II 2096

517

sacer t2349; v. aedes aegritudo annona caerimonia carmen

certamen dies disciplina littera
pecus religio simulacrum stem-

rigor pruinarum lii

ripa fluminis 30 lO; v. praeses

ma valitudo; sacra II IO13; naturae %13 7 ; inlicita 253 2 publica

II 10 16 11 3; y. caerimonia obsequium officium princeps religio

risus omnium

res

II

158 14;

v.

con-

cito

rivus V. derivo
rixa 1108; v. indico

tio

roboro 156 38io34i5; animum

14

(praesidio) 7 21 II

282

(viribus) 19730 II 22 19

II

28;

v.

12

corpus

solidita-

roboro

rotatus v. vertigo
rotunditas globosa

praesum

sacerdos

tem robore II 28
robur inmotum fundamento-

rum

rex sacramentum secretum

credo destino imbuo ini-

vigiliae

17i2;

v.

877 137 10 157i7 162

182 30 185 24 II 26718 307 22
323 9 32519 32917 21 330 29 33218
33919; fem. 144 22; provinciarum
262 1 religionis 188 13 templorum
10128; beati et primi II 331i7
boni 85 21 divini 162 2 divites II
33428 33523 entheus II 336 7; v,
filia

praepositus princeps
14225; v. conrotundus v. formatio
sequor
rubeus 67 8; v. capillus
sacramentum sacrorum au;
rubor perpetuus 35 1; v. color religionum II 12 21; v. secretumt
trepidatio
percipio
rudis 1416 94i7; v. animus
sacratus v. opus
1707
sacrificium 11 339i9 352i0;
ruginosus
ruina II625 25925 II 31123; nocturna 87 30 privata 8731 pupenduli corporis II 307 13 cul- blica 87 31 II 229 18; v. destino
minum II 135 15 31420 tectorum sacrilegium II 308i
33 17 216 11; V. pondus; conprimo
sacrilegus 819 162io 18823
decerno deprimo metuo opprimo 275 25 II 26216 26615 3403 36024;
V. animus ardor cupiditas despepremo spero
rumores adsidui 204 17 ma- ratio disputatio editio error fuligni II 95 12; v. infamo insinuo ror verbum
rumpo angustias II 167 19 la- saeculum v. continuatio
queum 19 12 partum 11 29526 saepe 3021 1066 10924 11321
vinculum 7i4
11518 12322 15524 1836 II 8211
ruo II 314 25
14824 29712 3319 335i2; saerupes Tarpeia 38 16 II 3i6
pius II 1228; saepissime 175
ruralis v officium
15 116512; saepissimus i\ratio
rursus 1224 13i6 25 19i9 25i saeviens 195 18; i;.fera flamma
36 6 46 1 53 9 7816 23 29 7933567 fluctus fortuna populus
8 9 9 10 10 11 12 al.
saevus 2l0i7; v. ardor mucro
rusticus V. carmen
sagaxll313i; v. coniunctio inrutiluB V. horror
quisitio intentio investigatio
species

sacerdotium

INDICES.

518
sagino 2829

25417
132 3;

sagitta II 30219
sagittator II 3295
sal

II

31312

salpista

II

salsamenta

32322
II 313i3

v.

moderatio ve-

getatio

salus principis 18123;

v.

exi-

tium; reddo servo

salutaris 38i7; v. beneficium

deus flatus fomentum hospitium
numen praesidium radiatio remedium sententia sidus voluntas
salutatio matutina II 2968

saluto V. officium
sancio iura 8i8
sanctus v. caerimonia

31921;

v.

ars mulier;

religio

7 16 al.

1229; v. ocu-

scaenica

1866
II
2908
292 11
sceleratus 865 119i2 169i5
11 1926 2674; V. cogitatio cupiditas mens mulier officium
scelestus II 5029
scelus 1930 2721; latronum II
125 23; facinorum II 209 17 fa-

scapulus

58ii 659 8525 10924 169

12 2048 21516 22129 246 27 250 1
2537 25816 2662 276i6 II 621

sanguinolentus

gisterium sidus vir

sapientia 2I21; divina I814
maxima 11
incorrupta II 26
157 22; V. doctrina gratia ornamentum ornatus prudentia secretum; docilis plenus; decerno
fingo orno
sarcina lucis 3227
satelles imperatorum 175 11
regum II 311 15
satietas v. vitium
s a ti
profusione sanguinis 26 23
strage 27 12
satis apud adiect. II 162 9 322 6
scabies diuturna II 157 30
scaena II 159 14
scaenicus 186 4; famosi II

Capricomi

sane

lus

20 25 2411 4012 7924

advocatus animus ma-

2.'j

salsus V. sermo
saltatio 2307
saltator II 1729 351i9
saltem 165 tl034 II 243i
salto II 228 1429 15914 3078
saltus II 296 11; v. exerceo

saluber 239;

II
V.

Yirginis

II

mosum

19

26

nefaria et inpia 36

16

3435; coniu- paricidale 227 2; v. abundantia

gis 227 7 infinitus hostium II 306 contagio discrimen facinus fla13 civilis 25 20 2623 concretus II gitium infamia invidia vindex;
33110 corruptus 24 12 fraternus separatus; conmitto
II 26211 humanus II 166 26 17130
scientia 424 88 9 19 al.-, artis
ingenuus 20 10 venerabilis 30 15; 52 12 astrologiae 11 295 13 naturalis disciplinarum 956 divinaV. effusio eruptio iactura mors
necessitudo ornamentum proflu- tionis II 209 19 divinitatis 41 1 85 6
vium profusio reiectio torpor 89 1 litterarum 8421 18515 156 25
cruentus cruento mitto nundino operis II 360i8 multarum rerum
II 157 23; pronuntiandi 405 68 14
poUuo reiecto vomo
sanitas 23i8 II 19521; v. con- 2005; divina 4i4 9 29 10 14 85 18
paro largior reddo restituo tribuo 196 27 26420 II 282 28 integra
sanoIl252i6; aegritudines 256 8832 II 20919 maxima ac varia
25 vulnera cauteriis 203 1
13515 plena 2005 veneranda 8824
-sapiens 3i4 2029 3421 16226 vera 406 89 1; v. disciplina fun-

sanguis

96ii

II

IV.

INDEX VERBORUM.

dainentum gloria magisterium

notio ratio secretum substantia;
alienus elatus accipio consequor
decerno formo inpugno insinuo
;

519

se, sibi sescenties\ sui 5 26 139

17 10 55 13 67 11; semetipsos 7922
846 13116 16217 17810 18217
20114 218 3 21921 II 298 21 42 30
45 27 48 10 53 26 al; sibimet II
295 2; pro is 3424

intimo perfero publico trado

scilicet 1023 254 26 24 324 34i3
secerno 888
37 25 4330 786 7925 805 90i3 928
seco n 25627 2627 2653; in10025 al.
fantem II 257i4; ferro 1126125
scintilla ignis 123
scio 17 430 93 10i6 aZ.; con- 262i; secatus II 25629 2576;
putos musicam 2068 cursus si- sectus 2726
derum 233 18 multa II 109 40 18 secretum amicorum 11 57 16
omnia II 27 9 secreta 231 ii; v. 30820 artium 25129 II 2809 caeli
convenit debeo oportet volo; 25213 consiliorum II 128 1 desciendum est 56 27 612 277 18 II cretorum 155i8 II 1332 deorum
16513 21628; scibo 20688; sciens II 33214 disciplinae 8819 26623
II 10 10 *dispositionis 13 30 disartium 252 12
sciscitor 107 85i5
putationis 469 206 10 divinitatis
scitum 8i8
915 21829 2715 II 14725 294i
scius artis (-ium) 19625 II 10 2i veneranda doctrinae 264 17 fidei
disciplinarum II 10 21 doctrina- II 588 geniturae (-rarum) 46 28
rum 1699 litterarum 84i3 2113 (57 19) 16512 imperatorum 225 18
institutionis II 18 27 libri II 207 9
omnium rerum II 9i4 1322
scopulus II 31024
(cumulata) matheseos 27323 11
I21 17424 1904 numinis II 3 11
scorpio II 3189
scortum v. sector
operis 11 18 25 29423 originis II
scriba 13621 16726 170i8 II 28229 religionum 252 13 II 423
78 1 3074 346 11; (iudicum aut 1427 7221 sacramenti aut saauctoritatum aut) senatus 1606 crorum II 1427 sapientiae 2126
17419 regis(-um) 174i9 II 33326 scientiae 15 12 91 14 11 lii side335 20 340 18 magnorum virorum rum II 785 silvarum II 3024 303 19
17111; nobiles II 3445 regii \l potentium virorum II 555 vitae
11 1427 5027
7515 35320
19419; caelestia
scribo 4116 785 803; librnm 22417 2.^^111 II 424 621 divina II
(-os) 40 3 13 1966 25812 II 2 28 lii fidelia II 17 16 latentia II 817
22924; specialiter 79 27; v. labor venerabile 15 12; v. limen ratio;
studium
accedo celo cognosco conmitto
scriptura II 197 29; absconsae contineo credo custodio disco
1756; V. fides
explico imbuo insinuo intimo
scrutor li9; res celestes 170 metuo pando penetro perdisco
24 secreta II 3024
perduco perquiro pervenio pusculptor 15919 1739 2214 II blico quaero repperio scio scru2324 2421 33317 349 1; simula- tor servo tracto venio; secrecrorum *1695 2318
tiora 57 19
scurra 25i6
secretusv. actus ars disputatip
scutarius I8I22
inquisitio littera; secrete 8731

INDICES.

520
secta 644 686;
V.

stoica 11 310i7;

sequor

sector
vestigia

feras II 3023 loca 132 24

II 18 19; coitus 217 28

307 14 3319 iura

matrimonii II 1249 matrimonia
II 7919 nova cupiditate II 297 24
scorta II 1049 studia II 3039
stupra II 13018
secundum 547 912021 1048
10913 1104 12112 12821 12930 30
13415 al
secundus 38 18 42i6 (cf.add.)
al.] in artibus 1502 in potestaconcubitus

II

tibus II 8 14;

V.

locus tempus

securitas 22i2;

maxima

II

sementis II 726; v. decerno

semivir v. homo
semotus 245i II 40i2; v. locus

semper

sescenties\

saepe

in

clausula

sempiternus v. adustio agitatio ardor caerimonia conmotio

custodia error ignis labor memoria onus pruinae substantia

senator 2725
senatus amplissimus

2829;

v.

decretum scriba

senectus II 1122 24 124 34825;

longa ac beata 11032 boua 133 6
173 22 II 35310 felix 107 lo 147 3
n 5610 vitiosa 32 25; v. aetas
limen onus pondus spatium tem-

2828 II 307 2; v.
pus; felix; laetor proveho
gratia; decerno reddo
securus 7i7 15ii 247 28i 295 senex 20i6 263 3229 II 1393
34 14 183 3 2602; v. anima ani- 317 22; V. coeo
senium corporis li3 deficienmositas libertas
sed saepissime; sed et 36 5 45 2 tis aetatis 20 14
sensus 16i8 3224; languidi II
4624 62 20 6314 65 7 27 6910 71 21
346 25; V. divinus
26 29 729 7315 7515 8319 al; cosententia 4i3 58 98 al.; forpulat, non adversat. 53 18 68 23
778 844 10223 1201 1306 13429 tunae 2422 iudicis 216 5 25623 II
33613 347 6 34816; severa ani14310 aZ.; v. solum
madvertentis II 164 19 iudicantis
s e d e s quieta 23 1 supema II 3 9
1914 12117 II 30618 3198; aniV. ianua; colloco constituo muto
seditio 87i5 lUio Il8i8 1217 madversionis severa 22 20 apoteII 3327 6618 136 7; metuendae lesmatum 409 418 damnationis
populi II 1094 maximae II 205 25 n 26918 22 definitionum II 1905
popularis II 2320 99 15 113 ii re- dictorum II 146 15 pronuntiatiopentinae Il48i9 terribiles II 101 nis 41 8; abruptae II 206 16 capi18 turbulentae2065ll297 7 2994; talis87 5 12012 certissimae 257i9
diversae mobilesque 5 20 divinae
V. discrimen tempestas; concinno
concito decerno exagito inplico 22 27 dociles 3422 graves firmaeinsequor opprimo
que 3 30 inevitabilis 343 inmiseditiosus v. vox
nens II 58 18 manifestae 785 273

20112

quieta

sedulus V. gratia
seges 8i2
semel 1224

semen divinum

8830 genitalia
305 13; v. conscientia defluctiofecunditas perennitas: sine s. 149 17 1684

38 11 94 7 nova

II

21

tpereuntesn207 7 publica829

9922 111 18 31413 salutaris H

26025 verae 41 8 277 13 11 180 1 11
1815 3607 verissimae 257 19 273
21 27811 II 6524 1905; v. animadversio argumentatio definitio discrimen diversitas exceptor seve-

II

IV.

INDEX VERBORUM.

ritae; explico formo ingero intimo iudico iungo profero promo

sentio 2330 242126 289 1987;
conmoda II 48 1 damna 235 13
separatim II 22524

separo {plerumquc

separatus)

24 1131 20i 8710 tl052l 24210

1142 9 11122; parentes 187 24 202
25 II 622 237 7 societatem dissensionibus II 129 13 uxorem II
28 10 456; radios II 1344; discidio II 28 10 237 7 diversitatibus
117 8 morte II 28 lo 42 9 456
136 15 201 19 necessitatibus II 202
15 peregrinatione II 136 15 repudio II 429 456 simultatibus 11
20119; ab (ex) actibus 8827 II
3429 8716 196 21 ab adfectibus
10715 2047 25426 255 20 ab audacia II 61 4 auditu II 287 1 a
coitu II 161 25 aconsortio II 37 27
5513 a desideriis II 283 3 a discrimine II 197 20 a fide II 32022
a genere 232 19 a gratia II 19 12
ab humilitatibus II 749 21 759 23
76l9 7719 18 789 22 7914 24 809
81 1 10 821 ab infortunio II 192 9
ab inlecebris 8810 11 241 18 a
mendacio 1467 ab officio II 24 26
29626 a parentibus 97 19 275 1
II 172 25 a periculis 11 3330 a
radiatione II 142 4 a scelere II
20917 a servitio II 3420 a societatibus II 17917 a sollicitudinibus II 33 30 a strepitu 23 2 25320
II 203 21 a studio II 302 18 a tri-

3488 ab uxoribus II 359

20119 a vinculo E 681 104 12
sepelio homines 222i4
sepono 4118 9426; sepositus
ab ardore 87 12 a conversatione
1967 II 2 27 a cura II 267 13 a deiectione II 281 22 ab inpuritate
II 752 ab invidia II 23 15 a labe
153 2 25218 a malitia II 21 4 a
voluptate 25319

stitia II

521

septeni v. annus
septies 25823

sepulchrum

v.

ratio

cura custodia

custos ianitor

sepultura

v.

exitus honor of-

ficium

sequester artium 17622 libidinum 11 153 26 345 10

sequor 10i3 135 2l3i 22 24 2824
32 30 344 408 41 5 a?.; concubitus
14120 conditionem 499 10 12
925 6 disciplinam II 60 3 exemplum 949 95 27 hostes 11 3118
legem II 208 15 partem 18925 potestatem 84 19 92 19 24130 II 16 21
183 2 1916 rationem 77 24 2387
24327 2442 sectam 11 310 18;
eventus sequitur aliquem 2824
9831 n 165 2030 342 493 5928
618 6214 7323 8O1 12613 2038;
sequitur ut 15 8; sequens 338
5916 239 5 24214 11 8 19 166 19
1805 17 20 I8I10 18210 18320 1845
212 8 2456 al.; v. locus

II

serenitas 1328; tranquilla

19517;

V. laetitia

serenus

sermo

11

quies

323

hominum II 59
matheseos 903 orationis 927;
acutus II 12 24 adulterinus 15 17
adultus II 1 5 amarus II 299 17 bonu8ll59i9 crescens II 15 docilis
4020 86 31 14722 2073 295 14 doctus 955 25310 n IO12 6410 1093
12312 130 1 35427 dulcis II 993
9 11 aZ.;

24;

elatus 4 15 falsus II 1 25

21

gloriosus

123 1 gracilisll 3 10 gratus 2524

honestus II 99 14 incautus II 303 13
inconsultus 3 12 inefficax 9 27 Latinus 196 29 liber II 51 4 128 10
malignus II 98 10 nudus praesidio II 2 2 prolixus II 29422 publicus II 52 22 12413 Romanus
19630 *salsus II 299 18 subtilis 42
tardus II 119 2 *tristi8 2920 ultimus 276 26 vanus II 343 17 veri

II

INDICES.

522

1089; V. adfluentia angustia

auctoritas bonitas definitio dictum disciplina explicatio fabula
facilitas gratia hortatio institutio
intentio interpretatio invidia iu-

II

dicium lepor licentia moderatio

nota oratio ordo ornamentum
ornatus studium vires; adpello
decoro enarro formo narro profero transfero

sero fabulas li8

II 309
morsus; nutrio pre-

serpens venenatus 33 22
16; V. ictus

hendo vestigo
serpo 24 13; molliter
V.

II

157

28;

inpetigo

servilis

v.

actus condicio de-

genitura genus homo laqueus macula ministerium mos

mulier necessitas officium sordes

iectio

status studium tumultus

pecunias 15823 religiones II 90 16

salutem 181 24 secreta II 50 8 52 11
55 29 57 16;
observo 1942 II
528 t56i0; rationem II 1805;
V. convenit debeo
servus36 23 104 19 1256 8 9 1425
16420 20 166 12 1672128 17715 16
27 27 212119 22712 2746 II 133
6-30 1393 15110 1786 2207-22819;
templorum 168 13 233 27 II 351 1;
aprocopus II 22423 biothanatus
II 262 27 bonus 11 133 18 caecus
II 225 26 captivus II 227 26 debilis II 22410 22526 felix II 22024
humilis II 32028 infelix II 22022
22314 2241 17 laboriosus II 221 17
22314 iunaticus II 224 13 miser
II 221 17 22423 oligochronius II

22423; V. cruciator locus nativiparentes pater substantia;

adsocio genero

tas

servio 3622 8627 197 24 II 2i7

severitas animadversionis 11
animo II 2829 caerimo- 15029 23613 sententiae II 58 18;

27324;

II 14021 1623
cantibus II
27029 conmodis II 54 12 dis 179
16 dominis II 2255 hominibus
II 5721 imperio 27 15 libidinibus
II 94 14 320 23 321 6 necessitati 196
potentioribus 266 9 potentibus
viris 1681 religionibus II 11 19
50 30 in templis 2255
servitium II 5021 18930; v.

niis

adstringo distringo possideo separatus

servitus 11524 1839 2123 II
2234; captivitatis 212 29; misera
22511 II 102 24 perpetuae 142i2;

detrimentum imitatio iugum

meritum onus squalor; decerno
inpono traho transfero
servo amorem II 9823 consortium II 12916 cursum 95 15 exemplum 804 facultatem II 89 1 fidem

placida

II

meritum

177 29;

v.

auctoritas

tristitia; terribilis;

mi-

tigo plecto

severus IO9 II 17821; v. animadversio coercitio decretum indignatio moderatio obiurgatio

potestas responsio sententia
sexus 262 42 19 1093; diversus
II 21913
si sescenties', post vide 2402 5;
si tamen 1196 1532 II 41 2; v.

tum tunc
sic 1419 20 2115 31io 454 4626
57 1 75 18 aZ.; sic
quasi 102 2;

habeo
sicarius 178i6
sicut I20 3i6 4i5 aZ.; v. similis; sicuti 245 II 686
sido 8310 (sedit)
significatio locorum6l7;breII 36 7 herbas II 308 12 iura II vis 65 17 diligens 208 23 facilis 655
121 16 iussiones II 1326 matri- frequensl07o specialis 249 15 266
monia II 81 15 ordinem II 1288 30; V. demonstro monstro
V.

v.

IV.

INDEX VERBORUM.

significo 56i 9726 2743

grandis

II

523

185i8 gravis II 1099

II 154 23 varia II

signo 354 23523 266 17; corpus 15421 maligna

varietate 25524; definitione 586

demonstratione II 237 20
pretatione II 1149

signum

in

inter-

168 24513; V. indignatio iurgium;

decerno depugno dissentio dissocio exagito excito separo soi^io

corpore 11 55 13
prima litterarum

circa os II 50 6 ;
14 19; cf. ind. III

sin 24110
sine 28 8ii

16 2s al.

silentium religiosum

iustitia

v.

singularis

liber

208 14 ratio vir

silva V. desertum secretum
singuli 58 83 2821 36ioi3 42
4 7 22 al.; singula horum *57i2;
silvester II 727
similis 1227 16ii 42i8 9021 V. annus dies gradus res
91 2 212 3 aZ. v. finis modus mos
sinister v. armus fatum latus
ordo potestas radiatio ratio idem manus oculus pes
sinuosus V. flexus
unus; his similes (-lia) 13524 137 5
sinus nutricum II 1628; cru16631 17314 17817 18421 II 305 16
319 1 32616 quae his sunt similia entus 19 29
sicut 705 similiter
1042; s.
siquidem II 23824
5414 20 25 31 554 10 155 17 f 244 19
siricarius II 3195
simul 2743
II 2115 17 5112;
situs Siciliae 120 diversi carsimilitudo 36i9t 23413; inte- dinum 202 19
sive
sive c. coniunct. 71i9
graecorporum 2507 cultus 113004
divinitatis 858 mortis II 466 mun- 87 31 12310; sine enuntiato 13 14
di 918 9530; aequa 36 18 confusa 16918 II 9710
36 24 corporalis 152 13 uniformis
soboles filiorum * 126 24 152 5
II 19 20 10119 11419 11811
formatio
V.
ac21729
3625;
imitatio;
cedo
12815 15511 1607 16228 185i5
simplex 24620; animoIl34i2; 19028 31817 33018 3383; aliena
V. ordinatio ratio; simpliciter 21411 n 12i2 734 fecunda 15821
II 215
felix II 115 28 12 27 11419 *12l8
simplicitas ficta II 345 12; v. 12815 33018 gratall42i8 misera
II 19028 multa 250 14 II 1128
praeconium; decipio
simul 168; constitutus vel sim. 31817 3383 nata II 134 12 prae1388 24 14124 14714 23 14820 149 clara II 318 17 prospera II 234;
15 15313 15415 n 1144-1328; s. V. filius incrementum locus pater
cum 1188 1317 16412: ;. positus decerno deuego desidero do edo
simulacrum deorum 132i4 II expono gaudeo genero laetor nu33318; divinum 13922 170 13 sa- trio orno perdo persequor procrum *1694 1826; v. baiulus con- sterno suscipio tolio
II

secratio consecrator cultor fabricator ornator sculptor vestitor;

dedico

ratio

simulo n 3009
simultas II 3l7 3299

5221;
109 ii cau192i6; forensis II 200 16

paricidalis

sarum

sobrietas v. insignia
sobrius 7i II 3167; v. mode-

II

odiorum

11

pudicus

societas divina ac terrena coniunctionis

111

10

monii

198 2

frigoris
II

142

19

conscientiae II
115 ii matri-

II

tori

genialis II

INDICES.

524

12912; vicina 3527; v. coniunctio

officium potestas ratio; adiungo
coniungo conpono iungo separo;

solum amoenum

23 ii

solus 622 15l9 16l4 2127 233

solacium li5; divitiarum II

11219; leve II 29812; v. genus;
adfero fero relaxo
soleo 466 5817 148 ii 1645 1796
186 27 1904 202 5 245 22 248 3 25310
5927 6315 3143
soliditas terrae II 2 7; v. ro-

V. relinquo;
solum:
sed et(iam) 69 lo 87 28 II
48i6; solummodo 6323
solvo 573 8 9614; atrocitatem
13614 conpaginem II 168 5 inconmodumll 1058 laqueum 19i4
matrimonium repudio II 245 ii
obscuritatem 79 27 stationem II
31 16; cura 1966
somnio somnia 11128
somnium II 928 2524; falsum

boro

11128;

cf.

ind.

socio conversationibus
ad vinculum 276 18

II

313 25

solium

II

dl.\

s.

V.

interpres; somnio

somnus maritorum

30418

sollemnis v.
supplementum

soUers

24 18

non

III

conplementum

307

II

insidior
sonus dulcis musicae
vocis 2119 22413 II 87

16;

V.

II

824

10424
1191 27827 3094 31422; balbus
putatio inquisitio medicina
sollertiaconputationis 233i8; II 871 tardus 22413 II 104 24;
prudens 11 64 lo; v. disciplina in- V. inpedio insinuo
vestigatio studium
sophia V. inventor
sollicitatio blanda II 281i3;
sopio II 19910; aculeos II 309
V.

v.

ars coniectura con-

3458 pericula metus aegrituII 20520 cupiditatem II

16111 dissensionem II 566 do-

13

decipio

4i8 8712 21524 II

3006; mulieres 215 16
sollicitudo 211 19 IT 38 15 549;
damni II 109 voluptatum et de-

sollicito

lectationum 2217 errorum II 1169

facultatuml85ii operis laboriosa
II 63 19; adsidua U 297 ii maxima n 7i 42 30 204 6 3619 repentina n 3320 varia(e) II 192 25
2965 2989; cura sollicitudoque
106 29 2217; V. cura custos dolor

genusinconmodumintentio; cru-

dines

lores et tristitias et sollicitudines II 424 impetus II 3117 in-

45 21 labem II 84 10
33 29 58 1 malitiam II
19123 simultates II 192 16
*sopores nocturni II 29; v.
recreo
sordes 209; animi 2132 crinium intonsae II 5i6; graves
17312 serviles II 104i7 *178 6; v,
laqueus squalor; deformis squafortunia

mala

II

II

cio decerno gero indico inplico

inpono libero muto separo sopio lidus; coinquino poUuo purgo

Bustineo

sollicitus

11522 1282 1972;

verum diversitate 19522 dubitatione II 128 6 trepidatione 13120
II

II

1284 29718; in negotiatione

25317 ex timore

II

tatio consilium vita ;

57

81

12i;

v.

cogi-

fsollicite

sordesco 34i8 3629

sordido 245 18; squaloribus
16024

sordidus

2ii 1488 245i6 11

238 1784; v. actus
ars genus locus mulier tempus
soror 3618 153 19 II 145 27 161 2
23933 16; matrum II 15l2i; v.

1922 207

10

IV.

conscriptio corTuptio

INDEX VERBORUM.

filia

mari-

tremum

II

525

8 18 grandia

II

317

6 in-

corrumpo iungo stupro finita II 341 24 integrum II 41 3 insors n lOi; deorum 111 29; fa- teriectum 134 maximal093 127 2
talis 2331 3128; t?. fatum licentia medium 11 346 18 minora II 2145

tus; coeo

varietas

multum 21413

II

16

19

73

117

19

sortior 425 594 65 13; glorias parvum 203 7 periculosa II 198 11

amicitias II 5026 consortium II terrenum 86 18 ultimum II 28 19;
14123 conubium II 139 25 decen- V. accipio consequor decerno de'

nium 75 20

dies 774 dominium fero deputo discurro divido in2449 2506 2521 efficaciam 277 25 pleo intro invenio largior possin 67 20 9713 eventum 11 198 23 deo praefero trado transeo
filios II 14013 imperium 198i5
specialis v. decretum interlicentiam 243 5 II 120 22 359 24 pretatio moderatio significatio;
maritum 11 141 18 237 25 matri- specialiter 1035 7 18429 114124
monium II 1224 tempus aut men- 25113; V. conprehendo dico exintimo invenio ostendo
ses 7 7 11 ordinem II 132 18 pote- plico
statem 8628 II 50 1 regimen II scribo
50 1 requiem 11 15 10 uxorem 160 18
species II 3149; coloris 2317
22114 II 2818 3021 325 35 9 37 22 deformatiouis 36 9 mutabiles for24 26 38 12 40 9 43 21 458 4612 al marum 199 21 Lunae 196 13 199 12
mundi 909 integra operis 1983
spadaster 14328
spargo infamiam (-as) 1259 signorum aut partium naturalis
II 64 22 rotunditatis 17i3; depon 9810
sita 17118 diversa 369 inhonesta
sparsim 2589
spasmus 14729 II 186 17 25526 II 17312; V. dominus; adpingo
26416
speciosusll 32917; pulchrispasticus 1858 20325 24525 tudine II 323 12
25325
spectaculum mortis II 30617;
spatium aetatisl27 2(maxima) publicum 1864; v. inlecebrae
II 4827 34618 annorum 104 17 II destino
2015 2032 204 22 civitatis Il26i9
spectator 272
cursus II 57 17 dierum 77 7 horaspecto ad hoc ut 15525; v.
rum 25 mensium II 2015 203 2 debeo; spectantes v. favor
20422 27 orbis 86 18 128 15 1413 plausus
24121262 3 possessionum II 317 6
speculator 11 312i6
senectutis 111 1 11 8i8 signi 11
speculum 782
2949 temporis (-rum) 1226 139 7
spero 2O20 II 13i6; 103 466;
1205 15715 21413 25410 11 16i9 praesidia II 12 20; discrimen II
5124 736 11719 198112145 26825 65 18 infortuniorum genera 11
terrae (-rum) 38 II 317 6 34124 1998 incursionem II 187i pro3558 undarum 11 306 9 vitae 57 3 sperum II 1998 ruinas II 31420;
1093 19021 203 7 2141 25816 II V. debeo; speror 11 44io
821 2819 2919 413 433 126i6
spes 685 11129 23811; *felici295 27 305 21 angustavivendi2584; tatis II 102 26; v. incrementum
*
breve 12 26 134 157 15 190 21 II locus: extinguo
12616 certum 25 57 3 II 26825 exspiculator 216i II 33626
'

INDICES.

526

spina Virginis II 2908 Capricorni 11 173i extrema Piscis II

2935; y.coniunctio punctus; pereutio
spiritus 276 61i3 64u; daemonum 123 7 16 (pravi) divinae

spolium

II

3114;

spongiaemarinae

v.

furtum

II

33720;

v.

colligo lego

sponsa aliena II 16 14
sponsio 1808
spontaneus v. ardor crimen
spumae 2ii; summae undarum 14 26
squalidus (odoribus et) sor-

mentis 197? superbus potentiae

79 18 superbiae 97 23 254 17 II
10515 32315; acutus II 21 13 divinus 3112 9019 II 281 12 erectus dibus 17313 II 5 16; v. ars tempus
II 1223 10515 32315 igneus 3424
squalor carceris (et custodiainflatus 254 17 malignus II 96 14 rum) 29 12 22427 {cf. add.) egevitalis 32 17 v. aura circumfusio statis 22911 infamiae 16024 inpotestas ratio substantia; in- felicitatis 200 17 infortuniorum
II 19526 servitutis 37 29 225 lo
fundo mutuor orno sublevo
'27424 II 1786 sordium II 47i2
spissus V. capillus crinis
splendidus 6i9; v. candor ge- tristitiae II 2026; meretricius II
33511 3532 miser 67 5 229 ii II
nus stella
splendor 18310; animill3420 2026; t\horror; deformis demermirus artificii II 333 18 candoris sus; deprimo detergeo inpono
34 19 3630 carminis II 24 17 digni- opprimo polluo sordido
tatis II 77 5 doctrinae II 24 14
squamae minutae cadentes II
eloquentiae 206 3 2117 II 13021 157 29; V. exaspero
facultatis 274 2 gloriae 2188 II
squamosus v. signum
stabilis 255 lo; v. custos ma7012 83 11 gratiae 6i7 (honestus)
182 19 2517 maximus honoris trimonium ratio
stabilitas mentis II 1242
14121 laudis Il83ii luminis 249
stabilitus v. iudicium
II 157 20 1733 maiestatis II 69 24
stabulum iumentorum 222 ii;
7024 mentis II 209 18 nobilitatis
II1123 272 903 1297 31712 oratio- V. mundo purgo
nis 102 II 12218 radii 139 venustadiodromus 11 3016
statis 24924 II 5925; clarus 2742
stagnum 10224 12128 163i0;
II *775 903 129 7 fulgidus 13 17 V. adiaceo submergo
2517 gratus 24924 II 59 25 lucidus
statim 2415 2620 127 12 14628
II 69 20
magnificus II 13021 per- 18715 22 II 10815 136 23 209 27
petui II 70 12 popularis 6i9 pu- 211117 22 21216 26 al.\ st. ut ir
rus 34i9 II 20918; v. augmentum 42 1 21210; coniunctio II 167 18
II

gratia

lumen ornamentum ador-

{sed cf. add.)

no decoro erogo exorno fulgeo

honoro nobilito orno privo

stativus
!

V.

perseverantia tar-

ditas

statua y. insignia; decerno

statuarius 1818
statuo IO29 329 8621; horo18824 275 24 II 26217 266 15 26715 scopum II 18 8; me in 150 10
status corporis 2626 hominis
spolio deos 179 16 provinciam

spleneticus 211ii II 61ii

splenicus 23124
spoliator templorum 162 ii

267

90 10

II

11215

imperatoris

869

IV.

INDEX VERBORUM.

publicae 861 4; faturi et praesentes II 2523 pristinus I15 servilis II 2214; v. conditio; muto
persevero

rei

statutum

V.

decretum

527

stridulus 2i2
stringo fauces

II 31423 fidem
87 17 gladium 1920
humorem 211 13 venas in mortem
3323; vinculis 29io II 312 13

amicitiae

stemmata

structor 2294 II .'53121 349i

sacra et gloriosa
strumaticus II 31824
1562; V. corono
studiosus artis 906; v. anistercus v. baiulo
sterilis 144i4 145 17 149i6l51i mositas cupiditas interpretatio ;
1856 21724 26 27 22127 II 14020 studiose II 309 5
studium 9i II13 3329 34i5
1415 31715 3211 35018; v. homo
mulier signum stridor uxor vir; 1955 21823 II 1222 30021 3396;
invidentium II 1096; artis 10 20
concumbo
II 10513 304 22 efficax conatus II
sterilitas filiorum 99 12
stilus: oratio ac st. 8422
849 diligentiae 11 301 10 discistimulo I824
plinarum II 119 11 1254 facinoris
stimulus (miser) libidinis 11 II 303 6 litterarum 141 11 piscationis II 302 9 pugnarum II 300
1248 14416; V. concito incito
26 (sollertiae et) sermonis II 64 11
stips misera pecuniae 87 24
sto II 29612; permestatut 1020 29514 venationis II 302 118 vostoicus V. secta
luptatis II 13115; amoris II 297 1
stoliditas 77
pronum animositatis II 301 15
stolidus

6 24; V. stupor

*stomacaca II 25530
stomachicus 16632 II 25127
stomachus 734 99i7; Cancri

28913;

strabus
strages

hominum
20; V.

cupiditatis II 310 10 miserum libidinis II 142 u magisterii 94 13

violentiae II 3039; cf. 5 26 7 21

22

41

dicendi (4 17) 15 18 II
II 309 18 scribendi
agrestia 95 12 forensia II 346
inefficax 41 8 II 59 15 83 19 105

29

8;

debilito

2078 natandi

II

33821 3433
civium 27 12
348 6; eximia II 173

1 5

infinita

15

V.

II

gaudeo

satio

ingeniosum II 3094 multiplex

1437 popularia II 388 70 10 pugnaxll4 servile218i II 19 24 va13

strangulo II 29824 3554

strenuus 25 10 306 23; virtute ria 141 11; v. instructio magister
II 3259; strenue 1156
magisterium; adplicatus deditus
desero erudio formo imbuo instrepens 2i2
strepitus conversationis 232 pingo inplico invigilo muto oc253 20 laeti convivarum II 16527 cupo ornatus purgo sector
ovantes militum 11 148 26 nego- paro transfero
stultitia 98 28
tiorum II 203 20 pugnantium II
143 1; Martii II 1479; v. separo
stultus 3720 1619 17121
strictus II 1922
2662; animositas

stridens v. animus
stridor invidiae 503

stupor
II

27

18

II 20224; invidus 205 5 II

15 26 110 21 2849 sterilis II 206 6;
V. indico inpugno pulso
zeli

316 1;

V.

stolidus
conficio

fatuitatis

se-

II

II

stuprator II 1246
stupro sorores aut sororum
filias

aut

uxores

filiorum

aut

528

INDICES.

uxores privignorum 20424 uxores 6819 1746 gaudiis II 3826 283 17

2812 3020 37 25 459 5325 238 gratia 10824 II 364 licentia II
1217 7020 12819 officiis II 88 20
28; stupratus v. mulier
stuprum 14911 1537 II 13825; ordine II 1132 a pondere II 3920
V. crimen genus; cognitus; con- potentia2045 potestatibus 22623
maculo exerceo perpetro prae- praesidio (-is) 222 21 259 19 265 19
II 17 17 30 11 41 20 44 23 47 28 139 25
paro sector
suavis 13117
promotionibus II178i (superbiae)
spiritu 97 23 244 23 254 17 1112 23
f suavitas v. odor
79 18 10515 32316 testimonio II
sub 3524 882
28518 35712; sublevatus II
subcumbo potestati 215
subdolus 624 16413 II 14i8; 3713
sublimis 64ii; v. constantia
V. cogitatio dissimulatio mens
subeo accusationes et invidiam sublimitas magnitudinis 43
II 5222 discrimina II 62 30 102 16 18; V. erigo
subfigo patibulo II 164i9
auhmeigo {saepe submersus)
subiaceo 3123 II 29io 8922; II 30416; aquis II 261 12 fiuentiaequalibus 266 lo climati 54iii7 bus 2103 fluminibus 33 14 II 267
23 29 55 2 7 stellarum cursibus 86 25 2987 fluviis II 259 24 (in) mari
14 imperio I[ 282 lo iniuriis II 3314 121 28 II 2987 naufragio 120
137 14 potentibus II 356 20 potesta- 19 11 259 24 procellis II 10124
ti(bus) 8619 11816 15710 187 28 3103 in stagnis 12128 tempestaII 8620 10920 12719 ventis 55i4i7 tibus II 10124 13518 259 24 turbisubicio 3113 819; humeros la- nibus II 259 24 3 10 3 undis II 102 2
boribus 2339; subiectus 35 1668 26524 267 25
submersio v. trepidatio
5616 26114; potestate 11 12825
subministro II 1729
potestatibus II llli9; v. actus
submitto 13i5
mulier
subpedito alimenta I8810 II
subigo gentes 27 13 297
420 17 26
subito II 3206
subiugo 876 22310 248l II subpono mulieri II 220i6i8
2586 3234; barbaros II 342 1
subpuratus v. aegritudo
subruo 925
35815 (provincias et) civitates
135 2 20312 II 25730 3224 gentes
subsequor 135 51i2 528 II 53
II 2583 31112 inimicos 11 352 17 2013; horoscopum II 145 21 prinregiones 223 19 II 25730 2583; cipium 6518
subsidium 109 23; divitiarum
animadversioni II 268 29 potentiori II 13 1 potestatibus (223 19) II 31720 facultatum 184 17 22225
II 395 4411 522 5427 6O21 75i7
n 3434; licentia 203 12 2646
sublevo n 534; amicos ali- 7610 9114 10320 11720 1265 202
mentis II 17 17 angustias II 34 12 21 3097 3484 patrimonii 186 12
3615 civitates 12925 impetus 259 II 613 vitae 98 24 156 26 1624 16
1744 I8I10 18514 19712 2078
19 inconmoda II 2928 malitiam
63 3; augmentis 19 27 67 2 1896 21214 2144 2183 22 22123 22419
II 32 19 conversationibus II 582 al. vivendi 11 13 27; idonea 11
cupiditatibus 22029 felicitatibus 5427 6O21 11720 20221 magna

II

IV.

INDEX VERBORUM.

529

239i8 matheseos 530 71i

7517 31720 maximum
(-ma)|66i3
1744 18417 18612 2183 II 395 mixturarum II 696 mundi 96i3
4411 76io 1265 2183 31122 344 partium 725 15 signorum 52 ii
30 3484 parvum2332 sufficientia 1044 109i4 1105 (naturalis) 121 13
II 91 14; V. colligo confero con- 128 22 145 7 150 ii II 324 stellarum
paro consequor decerno denego II 24424; adfluens II 705 aliena
destituo do habeo largior paro II 114 22 326 20 bona II 218 fragilis et caduca II 18 17 divina
quaero
subsido II 12314
atque inmortalis 108 8 fortis II
2217 humida II 625 idonea II
subsisto 147
substantia 27 428 103 llii 97 15 ingloria II 132 19 integra
3426 369; 627 107i6 13329 151 72 15 198 21 magna II 10 15 564
amicorum inimicorum 68 7 6017 maxima 10026 102 25 15821
6;
animae 242 21 corporis 96 2 197 167 9 17910 18425 II 32 28 42 31
4 10 19813 II 21 8 22 17 11012 di- materna 98 ii 105 26 209 24 II 27
vinitatis 91 2 19728 divitiarum 24 29 2122 3110 41 9 42 29 44 14
18425 elementorum 90 18 facul- 487 8718 11917 236 23 mediocris
tatis (-tum) 157 27 179io 219 21 1116 II 13219 13419 nudall324
II 1015 1423 37i7 1063 fati 59 parva 209i3 paterna 98 ii 10526
11427 203 15 209 24 K 49 134 27
11 23715 257 7 felicitatis 11 1126
27 3 fortunae 17910 2394 II 117 24 2919 21 3110 40 1 419 42 29 44
13 12315 generis (humani) 16 13 14 487 83 7 Sisal plena 71 1 II
68 24 968 23814 gloriae 206 ii 17422 sempiterna II 2092 vera
hominis 57 2 90 lO tenuis ingemii 428 II 18 2; 1?. augmentum domi3830 libidinis II 161 ii luminis nium facultas incrementum ordo
II 213 25 mulierum 186 ii huma- potestas vis; mediocris praevalinae naturae 10922 oculorum II dus; amitto colligo confero con173 7 operis 19821 II li7 2 12 18 paro consequor credo debilito de17422 patrimonii 9826 1147 131 cerno denego deperdo dilapido
10
18720 24 1926 2OO15 2I615 dispergo dissipo dissolvo divido
23023 23914 11814 282 384 aZ. do explico extinguo figuro forpatris II 175 23 periculorum 259 mo frango gubemo habeo hebeto
20 perpetuitatis II 2 19 209 2 pos
inspicio labefacto largior misessionum II 188 24 scientiae 9 25 nuo monstro mutuor orno per15 6 servorum 655 spiritus 197 16 do perverto possideo prosterno
viri 2595 vitae 57 13 7320 10321 quaero quatio requiro transfero
(longa) 11426 13110 15821 167 9 vegeto
1768 19716 1994 20827 2144aZ.;| subtilis 375 95ii; v.artificium
animadvertendi 93 vivendi 33 6; corpus definitio disputatio ingeII

annorum ac mensium

II

190

12

nium

inquisitio interpretatio ra-

apotelesmatum 19118 astrologiae

tio

530 decennii 75 22 decreti(-orum)

257 20 26411 27113 II 67 5 geniturae 5525 61 17 6523 76ii 77i6 198
23 II 6416 25 654 9 19518 19610 199
18 28412 28519 loci (-orum) 65 16

subtraho 2331 3223; annonam II 30527 annos 103 25 numerum 24726; fuga aut peregri-

FiKMictTS, edd.

sermo; explico

nationibus
v.

II

47 8;

subtractus

filius

Kroll, SkutschetZiegler.

II.

34

INDICES.

530
subvenio 1646
succedo 35i8 9523
successio II 10 13;

125821 2594 II 17516 partium II

18019 184 5 temporum 11 206 15
paterna integra II 175 16 multiplicata et
invicem sibi obligata 2594; v.
2706
coUigo contineo distribuo divi;

1346

succinctus animo II
fsudarius 1536
sudores maximi 208 1
V.

1229;

varii II

50

fatigo

245 2 249 27 2538

35425 potum 2538; exordium 76 14 votum 25620
sumptuosus II 226
sumptus profusi II 168 16; v.

185i4 II
sufficiat 505 589

30 1; dixisse
27625 (edidisse
ficiens II 25 21;

II
v.

25614

3615); suffacultas sub-

sidium; sufficienter

II

149

2;

dico

suffoco

21O22 31117
suffragium artium 64 17
v.

II

erogo inplico
super II 343i;

II

gentiae 87;

21

sumo cibum

sufficio 2119 7821

V.

do excipio facio perficio possideo tribuo; in summa 22 16

dili-

v.

omnis

superbia v. spiritus
superbus 616 28i; v. spiritus
superior 82i3 Il72i3; in cer-

munio

245 24; v.
nubes valitudo vitium; deperdo tamine 177 6 in pugna II 35326;
suggeror {= trador) II 1433 de stellis II 82 26 v. explicatio

suffusio

adsidua

locus pars {ind.

14726

sulcus 812

ficio;

III

et

IV)

ef-

superius 881

25328; sic42 20 588 63 11

sum: hae formae inveniuntur: ut B. diximus

sum es est sumus sunt sit si- IO61 IO81 11529
mus (17 23) sint esto (85i4i6 87 supernus v. sedes
9 12 8826) esse esses (Is) esset
supero I819 2231 3020 II612
j

157

fuerit et fuerint
sit, sint aureae
latinitatis (99 11 20 30 13 14 26 16

fui (3 16) fuit;

sescenties pro

396 407

48 27

29

454 4625 al)

fuisse (15 1) fuera(n)t (27 2 30 6;

era(n)t 19 16 33 10 *384 41 9
al.) fuisset pro esset (40 16 83 le)
fore (I7); c. gen. poss. 18 22 24

29;

aves

inprobitatem
I

superstes

pro

II

3015

53 3
24i8 273
II

II *1032i;
relinquo
superstitiosus v. trepidatio
supersum II 283i8

V.
j

velocitate

animus

filius;

supervacuus v. disputatio
supervenio II 4625

supplementa soUemnia (Lugen. qiial. 4428; futuordo status; praescius; nae) 13 11

nosco omino perdisco praedico
supplex V. manus veneratio^
suppliciter I810
praedisco praenosco praevideo
summatim 504
supplicatio trepida II 222;
summus v. auctoritas beati- V. veneror
tudo clamor dedecus deus grasupplicium 274
dus imperium nobilitas preces
supra 96 26 153 18 II 220 21
spuma trepidatio vertex; ad 29714
summum 2123 208 5; summa aupremusv. ignis
surculi fecundi II 304 7; v.
23825; decretorum 19120 geniturae 2434 257 20 numeri 2398 insero
4620;

rus

c.

V.

IV.

INDEX VERBORUM.

Burdus

16111 22413 229io 11

31526 32122
8 u r g e n t e 8 fontes 23 16 (v. o^ci.)
susceptio animi 19729
suscipio 1976 1984 II 1522
44 14 45 25; certamen II 87 20
curam 55 23 7 14829 160 19 17 28
21827 22215 22418 defensionem
18313 filios 1930 17821 II 28 12
3018 323 3510 3725 42i6 45i0
894 (1165) 11813 18517 3237
33616 34017 352 22 negotium 87
11 patrimonia II 34 13 procurationem 5 5 sobolem II *115 2822
*25 53 8 113 3 1218 tuitionem
237 16019 1728 18313 21827 224
18; antiscium 7823 80 1 coniunctionem II 256 12 initium ac dominium tempoium 199 9 IMC.
occasumque II 67 lo tempus 768
87

suscito impetum et discrimina II 113 ii inimicos 11 20328

turbas

II

191

28; agitatione 11 19 91 1 dispositione 15712 mendicatione 19 26

mendicitate 207 11 II 225 28 moderatione 386 II 2093 296 13 procuratione II 421 radiatione 7325
sustineo 252 3226 198i II
407; curam (procurationemque)
15629 2218 damna II 385 dolores II 350 4 iacturam II 36 10

3483 impetus IIII615 inconmoda II 3816 8910 iniurias II 137

22 174 7 laborem II 116 15 macu-

lam

3006

suspicio subst 146i0; vanae

V.

24816 necessitatem

cundiam

II

94

38

II

27

vitam 207 9

vi-

tia II 15112

suus,

um

a,

sescenties;

sui

v.

alieno percutio praepono

sycofanta 99i
syllogismus 99
tabellae

expavesco

v.

tabellio

adplicatus
26 4;
publicus

II

218 22

tabernarius 14322 228i8 262

13 II

3194;

II

officium *II 69 onera 163 1

sollicitudinem 2218 tormenta II
810 turbationes II 1747 vere18

1427 886 II 3343;

19 ii 33 13 2104 II
26112 34818 35423 consilia 206
21 (cum) moderatione 36 II 25 15

suspendo
laqueo me

II

531

32616

tabesco 24i3
tabulae 818; proscriptionum

suspicio deo8 *25322 potesta- 2521 27 8 19; matrimoniales II

tem *1I 116 8 (religiones) cum 238 29; V. fides: falso
tabu*lariu8 II 3074
trepidatione *190i6 *253 22 *cum
admiratione *II 122 21 cum venetaciturnitas malitiae II 119
ratione *189

10

mentis

II

alta II 19 10

19i0;

11910 1281 fidelis II 25 15 52 11

suspiciosus II 1284 35224
5528 5716 308 20 invida ac malisuspicor 245 7722
sustentatio corporis (-rum) tiosa II I22; V. vitium; obscurus;
9019

II

30622

sustento 17ii 23i3 31i3 91io

3326 1384; alios 99 29 II 47 27

534 fangustiam 207 ii corpus
19817 facultates 157 12 II 4 21
formam 197 9 fragilitatem inspiratione 11 2 11 terram II 209 3
vitam 19 26 * 207 11 II 70 9 225

celo

tacitus 613 21I2 2647 Il25i3;

V.

cogitatio

taediosus 3226
talis 17 2020 50i4/.; animo
ac viribus 157 28 ingenio 162 16
tam 105 1624 257 273 309 31
29

78 19

a/.

tamdiu

quamdiu

34*

INDICES.

532

7 14 11410 radiorum II 1813 stellarum 2564 II 185 20 (199 1); conmixta 34 28 mansuetae II 115 6
tamen sescenties; v. ita si
mixtae II 67 6 prosperae II 71i4;
ta,mq\iB>m cum enunt. 19 20 409 V. coniuHctio efficacia mixtura
1084; sine enunt. 22 26 46 26 II moderatio conparo conpono fi-

105 304 3112 3322 406 445

46 13 48 28 56 15 57 21 167 4 6 t.
quam II 136 21
II

26

28110;

V.

ita

tantum: non

t.

sed

18
j

temperies

frigoris et caloris

mixta 35 9 mundi 388; conposi-

892 1942

tantundem II 182 19 183 19

18529 31 18716 22 1883 9 15 2126
1893 10 17 28 2389 17 239 7 10 271

ta 2315
I

20 26
1

tantus 28 428 55

v. vir;
al.-,
tot 16 6 2382 II 225 lo
13 24324; in tantum 262 22; tanto V. quanto

tanti

guro mitigo perspicio

tarditas 12i9;

stativa 146;

v.

36 27 61 4 11180 8
temeritatem et inprobitatem et ardorem II 115 8
avaritiem 74 colores 152 12 exitium 285 18 glaciem 11 359 19
ignes 1231 infortunia 229 14 inlecebras 7 28 malum 109 28 vitia
18 21; radiationem consensu 152
15 societatem II 69 2; temperatus 22 30; moribus 11 20 3: v.
administrator coniunctio; debeo

tempero

28425;

82;

moderatio pondus; hebeto

tardus 6i3 98i2 26 1005 107
14 11514 13716 1617 18819 216
21 II 1910 267 3; in actibus 166
tempestas II 45i7 548; ma14 II 34 18 61 10; v. actus agita- ximae invidiae II 8622 periculotio ardor conatus conmodum ef- rum II 50 20 crebrae seditionum
fectus frigus nuptiae processus II 101 18 temporis II 49 11 maxisermo sonus; tarde 9820 14720 mae vitae II 45 14 29; acerbae II
n 1126 2516 2810 391 754 894 13518 gravis II 5020; v. decemo
11813; tardius 132 9 147 3 II exagito incurro indico quasso
222 21
submergo
taurus II 31323
templum 1077 III25 132i8
tectum II 30716; cadentia 33 137 12 13 14422 148 8 11 182 31
16 21611 nutantia II 13523; v.
18525 18913 14 2232 2319 tt^.;

culmen ruina

tego 50

facinora II 126
inprobitatem II 14424
18;

tegumentum

Tarpeiae rupis II 3i6 magnum

881 1; V. cantus consecratio

II

conversatio cultus

telum V. punctus
temerarius 3i7

ll7 II 2l2i
2610 515 17813 33716 34027 347
13;

V.

actus

temeritas

inconsulta Martis II 115 6 incauta 21

13; V. ardor desperatio furor im3i2

petus licentia vis

lOiS;

tempero

temperantia 7i2 2425

temperatio mixturarum

custodia cu-

stos donaria donum

fabricafcor minister

36020

II

officium praepositus rector sacerdos servus spoliator tibicen;

conversor expilo servio
temporalis II21; v. requies
tempus 3 25 5 7 aZ,; aetatis 27
20 101 10 10713 (medium) II 174
13 19326 35128 medium diei 13
20

II

71

fabricatio

obsequium

tis

(purum ac mundum) felicitaII 19526 199 25 (primum) iu-

INDEX VERBORUM.

IV.

533

u mortium II teneo 7227 1953; gubernacula

23718 periculorum II 30 lo 15 33 IO817 II 29418; anaforam II 2305
6 11
4119 (ultimum) senectutis cardinem 13428 247 12 II I6620
II 1015 13610 stationis II 52 28 167 24 170 18 19 22
173 6 190 22
vitae 15oi3 187 15 2553 257 27 l21l6 21521 dominatum 757 8
258 6 18 II 827 47 10 5120 5517 fines t244i8 2554 II 24618 ho57 1 213 1 breve vitae * 190 21 roscopum II I6813 locum 99 5
*214 30 medium v. II 103 3 no- IOO2 1477 II 6027 14720 1484
vissimum v. 17422 II 11 23 ulti- 14911 15520 16826 17316 21428
mum V. 184 22 II 10 21 domi- 22319 MC. n 2359 partes II 164
nandi 95 2 vivendi 334; adul- 29 16928 2148 236 22 27017 situm f 397 agreste et horridum gnum II 14613 147 5 17 148 17
94 20 alio 815 bonum II 49 22 1508 2193; teneor II 446
20123 breve II 210 2 certum 24
tener II 23 14; v. adfectus ae3111 difficilia 11 29 12 50 12 felix tas
n 13610 frigidum II 4623 glorio- tento insania II 347 1
sum n 378 gratum II 5322 1928 tenuatus v. corpus
ventutis 2246 229

sordidum squalidum II
tenuis v. exilitas ingenium
laetum II 37 8 19124 201 inumbratio pallor societas sub-

inefficax

196

20

meliora II 4830 mutabile II stantia vox; tenuiter II 177i9

20029 parvum 160 27 periculosa
tenus 20 27
II 313 postremum 11 55 17 pritepefacio frigus II 115 13
mum II 5120 55 17 57 1 35128 tergeo inluviem H 15910 (terprosperum II 195 1 197 19 199
^git)
quietum II 203 20 secundo II
tergiversatio malitiosa II
43 17 Syllanica 27 24 varia 546 1258; V. contendo
vernum 53 lO; ante t. II 218 12;
termino 228 32i3
terminus 27723; dissolutionis
post t. II 266 24; V. aetas continuatio cursus distributio do- 13116 libri 273 15 certi terrae II
minatus dominium dominus gau- 209 1 vitae 276 6; v. conpleo
dium initium mutatio numerus terni 4426 4525 46i 26424 265
ordo potestas principatus pro- 11 13 n 4321
cessus ratio spatium summa
terra 35 34 23 38 17 II 36 20
tempestas varietas vices vita; 7021 2912 130620 31425 322i4
accipio adsigno augeo conpleo 355 21; grandis II 357 12 multa
decerno definio deputo divido II 348 2 35324 35812; v. circudo emetior exeo expleo habeo lus cultura desertum dominium
23

2.=.

'

inmoror inpleo intro posaideo

reservo eortior suscipio trado
transeo tribuo

temulentus

fines

sideo rigo sustento

terrenus v. altitudo conceptio
concretio conversatio corpus dae-

tenacitas II
tenax v. memoria
tendo manus II 222
tatis II 107

v.

II

297

mon
28; caeci-

obumbro

soli-

demersus circumeo peragro pos-

342i4
103 18

II

tenebrae 978

imperium motus pars

ditas spatium terminus tractus;

proicio

fragilitas

laqueus signum

societas spatium; cogito;

terrena 85

22

omnia

INDICES.

534

texo vestes 143 15

textor 14328 II 31721

terreo 123i2
terrester v. signum

3196
1307 176 10 33424; tunicarum 181 2
textrina regis 144i; r. prae19010 19510 20310 2178 223i7
22622 2281 2496 II 1644 258i6 positus
303 9 35718; adversariis 177 6
theatrum 163
provinciis et civitatibus 123 23] thesauri regii 157i3 181 24
daemonibus 123 6 diis 123 4;! 22519 latentes 1729; v. praepomaxime 1249; cum severitate II situs via; custodio guberno interribilis

12 30

177 29;

V.

auctoritas

dux rex

se-

venio largior

thisicus

ditio
i

terrorIl463; metuendus cauBarum II 111 19 facinorum II 111

trepidationis 85 16;
cus II 7027; V. horror
20

inmoditrepida-

tio; exagito quatio

tertio 2627 839

testimonium conmendationum II 8921 divinitatis 2030 fa-

thisis

V.

thynnus

V. pthisicus
pthisis

v.

capio

tibiae hominis 73 7; v. vatius

tibicen templorum 231 10

timeo

II

306

21;

deos I84

timiditas monstruosa 13 20

timidus 1762 II 29626 3193

timor animi 269 mentis II 91

mae

II 7811 927 12120 3177 325 16; miser 27i7; ?;. incursio trepi35712 fidei II 119 6 hominum datio; sollicitus; prosterno vito
85 24 innocentiae 19 20 magnotinctor 14322 1813 215io 220
rum virorum 246 29 egregiae vi- 26 228 18; colorum 184 12; maxitae 20 15; (aequabile) radiationis mus 14316
92 2 12 II 30112 siderum IT 1068
titulus 283 11 24823; donasocietatis II 814 stellarum 57 27 tionis II 19 25 hereditatia II 170
665 8410 9227 11830 12120 122 25; V. decerno
18 16425 20523 al.', bonum 74 18
toUo 7i2 818 II 16i3; fratres
in
12218 16716 n 265 8921 153i II 181 29 sobolem II 185 15
1698 17213 19714 2042 20 divi- crucem 11 16420 27 1697 298i8
num II 14321 falsa 87 19 fortiora 31211 3278 3341
11 25611 honestum II 357 12 initondeo arbores II 304 7 comicum II 73 13 leve II 165 16 mam 1489
oportunum 205 23 II 81 4 1038 tono II 31417 (tonaverit) 24
133 28 prosperum II 103 9 206 2
tonsor II 279 20 319 10 32120
26128 27816 28518 30112 30225 337 28
8177 31816 32510 329ii; v. gratormentum 2420 12027 1483
tia radiatio societas; destitutus 18515; aegritudinis 209 18 dura
nudus; adhibeo adiuvo adorno amoris II 2023 adsidua animi
confero conmodo conprobo con- II 4819 corporis II 354 misera
sequor denego insinuo mitigo damni II 32 17 doloris (-rum)
orno perhibeo praebeo protego 67 7 13322 II 810 1721 100 23
humoris II 61 6 infortunii 67 7;
pulso quaero sublevo
testis II 186 20; stella II 171 1 acerba II 100 23 gravia 179 11 II
testula infamis- 2029; v. iac- 17 21 maxima 13322 177 18 putus
blica II 31011; v. decerno de10

IV.

INDEX VERBORUM.

535

155 24 183 6 commercia 215 11

disciplinam musicamque 182 18
tornator 2214
ignem aut ferrum 2032 genitorpor piger (animi) II 87 16 turam 23821 257 23 2783 litteras
9217 desidiae II l20 piger fri- II 5911 locum 2355 merces 11
goris II 194 5 mentis II 8320 92 606 ministeria II 8621 negotia
17 20419 frigidus (sanguinis) 248 1127 15619 16225 18020 18213
186 10 II 27 9 33112 officia 1816
II 83 20 8619 20419;
v. deficio
18231 22821 2296 231 1 233 19
opprimo proicio
torqueo 4122 II 3342 354i7; II 15 28 26 22 53 23 60 6 6211 72 22
crines II 29921 (torquantur); do- 783 804 8211 al organa II 278
loribus 23126 quaestione II 310 12 22 patrocinia 1953 rationem 197
132 7 res
torrens v. fluvius unda
15 rationes publicas
metallicas II 334 23 secreta II
torridus 35j
tortor 11912 1798 1816 22826 287 6; cogitatione II 504 108 10
337 15 dispositione II 194 12 in11 3109
torus *coniugalis II20I10 ge- quisitione 78 19 ratione 196 17
nialis 1524 205 11 221 13 227 7 2781 II 20424; leviter II 2848;
II *127ii 12912 1401 1546 17122 de II n 23417 33715; v. debeo
tractus terrarum 14 10
174 14; V. adfectus coniunctio
trado 2 16 1126 128/.; corpus
consortium copulatio iniuria matrimonium societas
cupiditatibus II 1452 disciplitot 274 2921 309 28 29;t. quot ^am 2119 II 827 988 1304 360l5
II 1678
flagitia 95 19 gubernacula 3 24
totidem II 28922
imperium 1406 magisteria 14 19
totiens 25i7 30lO; t.
quo- scientiam 8832; potestatem temtienscumqiie II 8 5 44 4 90 23 357 27 porum 9428 principatum temV. porum 9415 spatia II 295 2 temtotus I20 *322 4ii 24 al
numerus orbis vita; totum 23 29 pus 95 20; carceri II 20 11 64 1
345 46 27 7612 totum quicquid 9516 30828 conversationibus 11
3415 10517 11213 32 12621 1554 813 custodiae II 20 11 95 16 2677
15824 19115 25113 2584 II 179 me feritati perfidiaeque 7i6 inomnes 738 cendiis II 25927 manibus II 135
504 718 a?.; toti
238 25 239 7 24219 II 180 20 2488 17 memoriae 8831 morti II 167i9
tractatus 46ii 7723 26422 periculis 11 267 7 potestatibus
2781 II 1008 20615 23819 279 15; 21 19 24817 vinculis 226 17 maantisciorum 77 I8 geniturarum gisterio (-is) 3 11 I6 53 27 77 22
884; creber 199 16 errantes II 917 15719
207 7 manifesti II 293 22 maximi
tragicus v. ars
3 29 plenissimus II 1906 residuus
tragoedus II 32115
traho 3619 24 Il308i6; ad ser27813; V. celo edo excerpo exvitutem 115i8
plico transfero
tracto 349 8425 85i tl408 tranquillus v. felicitas lae199 21 2OO4 27810 11 18130; aro- titia moderatio serenitas
mata aut gemmas aut margari- transeo 9227 1783 II 36i9 44
tas 1814 artes II 311 21 caelestia 10 5410 5617 95 25 964 (transivi
fatigo indico lacero patior sustineo

INDICES.

536
annum

II 334 petrepidas v. supplicatio

tribunus 12323 124i 17630
quadrigas II 296
12; cardinem II 167 7 diametrum 189 26 22822 249 6 II 311 14; leII 54 6 24 loca II 57 28
partes gionum 1306 militum 226 22 pleII 3328 136 23 (signa) 244i3 II bis 26 18
tribuo 59 64 827 17i 20i 22
3114 3323 spatia 104 17 steUam
II 1675 tempora II 254 16 trigo- 13 316 99 24 1464 23910;
augnum II 57 23; ad nuptias II 141 menta 219 8 lilios II 653 licen19; cursu II 167 5; cum dissimu- tiam 32 2 II 78 13 potestatem 12
latione 41 4
22 (-tati 23 28) sanitatem II 219
transfero33 1522 164 17i5 37 summam 19120 tempus 21430
21 40 20 8210 10615 11821 aZ.; anitriceni 239i
mum 88 17 artem II 2 29 deside- tridens v. figo
rium per II 122 8 domicilium II
triplicatio 72i9
31522 intentionem ad 57 ii 82 1
triplico 7123 II 44i9
23714 II 663 orationem (2i7) 208
tristis 24516 II 1785; v. dis25 27816 sermonem (2 17) 904 11 simulatio inluvies sermo vultus
6527 18211 280i2studiumll207 9
tristitia II 4124 43io; animi
substantiam ad alios II 19 25 trac- II 115 21 severitatis *!! 105 14;
tatum 27813 II 315 5; conmotio- lugubris 24517; v. dolor genus
nibus II 22 20 interpretationibus pondus squalor; obscurus sepaII I820 persuasionibus II 26 13; ratus; decerno involvo sopio
ad exitium II 231 21 ad libertatem
tristor dolore 6622
115 24 II 2234 ad regiones II 31 26
triumphalis v. laurea purad servitutem 1892; de locis et pura
de negbtiis II 37 14; in imaginem
triumpho II 311i3
II 3003; me 19826
triumphus 253 296 21; victransigo vitam 33 28 vitae toriae II 14825; insignis 309
trudo in carcerem II 99 21
spatium 57 2
transverto consilia II IOO3
trutina Librae II 290 16
tremor II 186 17; adsiduus II trux V. responsio
29718
tu, tibi, te passim
tremulus v. corpus murmur
tubus II 3275
tueor civitates 17421 domum
trepidans v. vestigium
trepidatio animi II 3i7 209 II 16518 religiones II 316 8
22 36011 dissimulationum II 281
tuitio anuum aut virginum
18 dubitationis 6814 nimia men- 18312 aquarum vel custodiarum
tis II 29718 ruboris 886 submer- 22418 civitatis 218 27 230 17 II
sionis 14 24 (varia) terroris 131 258 23 mulierum 1728 183 12 re20 19015 timoris 19 11 27 17 II gionum 230 17 regni II 322 7 re11314 (deiecta) 11916 (inbecilla); rum maximarum II 34520 rerum
dubial6 maxima 264 17 II 209 22 privatarum 209 9 virorum 160i9;
3619 religiosa 8i5 summa II 360 aliena 150 3; v. cura; conmitto
11 superstitiosa II 1284; y.incon- credo suscipio
stantia suspicio terror; possestum
si 24029

22 3

II 3114);

lagus

351

14

8U8 sollicitus; erigo firmo indico

tumescens

v.

fauces

INDEX VERBORUM.

IV.

tumor
14;

V.

adsiduus vulnerum 207

537

turpo corpus aut

os foeditate

1918

fatigo

tumultus seditiosae vocis II

13913; servilis 104 19; v. discrimen; iufero
tunc 165 49 17; cum 1428 50
18 5311 544 1649 20126 234ii
23815 2608 II 1017 14i 1824 52
16 20; quotiens 4322 24 16426 quotienscumque 516 9 2388 II 28 20
3521 5427 1141 si 11916 26 163
15 20117 21812 23413 II 28 22
tunica pretiosa 230 5; v.textor
turarius II 33427
turba 228 II818 1217 II 3326
417 438 4420 52i9 54i8 5523
1368; adversariorum II llii audientium II 1326 (minaces) inimicorum II 90 6 1912; maximae
et frequentes 98 10 mediocres II
2OO16 repentinae 114818; 1;. concitator; concito decemo excito
infero suscito
turbatio II 317 33 2 56i7;

tutatio *fidelis 225 19

tutor minorum 172 7 214

11

pupillorum 99 13

ftutus II 4l2
tuus passim; tuum
II

est

quod

224

*tympanum
tyrannicus
ditas

II
?;.

273

24

crudelitas cupi-

imperium inmoderatio mo-

deratio potestas

tyrannus
delis

II

1644 168 13; cru-

34712

ubi I625

26

238

12 13 15

285

10

11 al.

ubique 2l9

30i8

uUus

944
ultimus 567 959

19

II

23424;

sermo
spatium tempus; ad ultimum
2 16 227
ultra 262 6824 26527 II 35i5;

V.

dies gradus linea pars

misera discidiorumlllSSu; cre- ultra modum 63 30 6821 219 19

brae 11 174 6 maximae II 205 25 23611 2412 26524 II 130 17
ultrix V. deus flamma
potior II 19611 repentina II 23
umbra veritatis 11 63i5; v.
19; ?;. inconmodum; decerno perorno
petro sustineo
*una II 30019 {cf. add.)
turbo, -inis v. submergo
turbo 44 242 8622 9621 12124 unctor athletarum II 328 16
11 4919 19422; ordines II 23 20
unda (fontium ac) fluviorum
rationem 11 1379; fervore aut II 2i3 1022 torrentes II 1668; v.
angustiis aut incursione 11 305 18 circumfusio collisio fluctus spaconfusione 97 9 194 14 denuntia- tium spuma; disperdo profundo
tione II 19224 erroribus II 4122 submergo
turbulentus II 2976; mobi- unde proprie I21 1224 46 12;
litatibus 618; v. certamen con- translate 11 2 24 16 12 17 28 3028
fusio conversatio seditio
3610 11 12 376 40 18 547 7l7 72
turpis 168 5 221 20 233 11 II 13 7621 1109 13128 14111 1743
320 7 33511 3448; v. actus amor 182 26 2781 n 1316 100 18 208 14
coitus conversatio cupiditas infalibido vita; turpiter 24521

mia

turpitudo inhonesta
106 9; libidinosa
macula vitium
II

II

corporis

159

17;

v.

unguentum

v.

desidero obli-

tus

unguis Sagittarii II 291 21

ungula Tauri II 300 18;
fissio

v.

INDICES.

538
unicus II 35719
uniformis 3426
militudo

unioculus II 316l 3433; unoculus II 32613

unitas coloris 378 morum 621;
V.

facies

universus

3329 8425

unoculus V. unioculus
unus passim; unus similisque
10318

15 24 3425

u.

ac

similis

238 21
344 28 filiorum 204 24 fratris 153 10 22 276
18 patrum II 142 18 privigni 153
21 20425; provectae aetatis 221
n 12714 13611 1419 15126
12
1602128 24619 alieni iuris 0620
21517 II 16 13; adultera II 131 18
13719 18315 benivola II 54 11
145

si-

v.

3520;

30

2508;

146

23

II

al.;

amicorum

II

carissima et morata 111 3 adulterio vel stupro cognita II 14 15

14115 15219 2391 34431 copiosa

160 10 corrupta II 28 11 debilis
unusquisque 368 54i 668 146 13 II 118 9 deformis 147 22
23514
degener 147 21 gloriosae divites
II 183 2 bumilis II 171 19 183 12
urbanitas v. gratia
urbs
Boma 556; Roma 25 ignobilis 146 13 II 2394 infamis
186 4 ingenua 11 2393 ingloria
25 29 8 8119
urinator I6818 2229 II 27923 II 18312 locuples 21517 mala II
977 morigera 145 11 146 13 11 28
30919 34917
urna v. vertex
18 99 7
pauper II 127i4 1419
ursus II 31323
peregrina II 30 20 160 10 x^essima
II 2026 7 publica 186 6 pudica
usque ad 473 4 4 5 6 8 9 10
ad 495; 626 1079 151i9 18422 II 54 11 sterilis 147 22 II 118 9
16028 18315 vidua 146 13 147 21
2085 17 al.; v. eo
II 28 11 32 5 427 14112 192 12
usura V. fenus
ut compar. c. indic. 820 18 17 virgo II 3017 3126 27 35 7 37 24
21 11; sine enunt. 90 12; ut puta 26 42 7 43 20 455 4823 5325; v.
69 21 70 13; inteirog. v. video; actus adfectus amor animus cafin. vel consec. c. coniunct. pas- sus dissensio facies infortunium
sim; ut ne quid 111 7 ut nullus iniuria interemptor interfector
266 22; v. licet oportet; post locus Luna mors mos nuptiae
inicum est 242 9 perinicum est patrocinium praesidium res; ac33 8; pro quod 26 1 42 16
cipio amitto arripio aufero coeo
uterque 23i5 1093 19l2i 234 consentio consequor corrumpo
decerno dissentio do duco ef8 258 2124 2592?.; v. latus
alius 4222 (43
3115; u.
alter 53 is II 51 9

6)

u.

II

uterus V. angustiae
utilis 25317
utilitas

II 962; alienae

195i6

fero fugio interficio iurgo largior misceor occido perimo pronuntio retraho separo sortior

maximae II 35 24; v. conmodum stupro

utique 244 306 *332
utor rationem II 100 4 {cf. vaco 234; vacans

sibi

245i

25320 lusu 24920; v. locus

utrum
vacuus 237 2720 20724; ab
an II 1763; utruman 96 106 II 18224 2194 administratione II 35i a cura
uxor 282 5813 65 10 878 lOOi 514; V. efficacia pars signum;

add.)

nam

IV.

vacuum

207 17

19 23;

INDEX VERBORUM.
v.

22710 11685 signorum 222i6i6

22710 11 822 106 12 19823 2607
27227 27917 20 25 stellarum II
13826 15019; adsidua II 84 albae II 157 27 instabilis II 118 15
20027 multiplex 198 17 v. moderatio; conturbo dedecoro dissentio flecto muto reddo signo
vario actus 16830 corpora 35
22 159 6 decreta 2297 domicilia
n 2966 flatus II 209 7 formas
36 7 similitudinem 36 26 vitam
conmutatione II 51 19; ex diversitate 22810 maculis 159 6; va-

curro

dirigo

vagio

II

162i>;

vagiens

v.

in-

faatia

vagus

V.

vitium

valde 2652
valeo quantum 817
validus V. coniunctio

ossa so-

cietas vires

valitudinariusll339i7 35425
valitudo 686 IOO22 1704 184
II 42 9 45
cardiacorum 247 4 corporis 9814 fistulae II 253 10 insaniae II 33425 oculorum II 110 7
II 156 12
sufFusionis
vitiorum
1938 II 31628; absconsa 184i9
acerba II 103 19
*aemorroica
188 5 dedecorosa 159 9 frequens
21719 gravis 99 17 17525 219 13
2466 II 110 7 119 3 indecora II
112 20 longa 246 6 maximae 126
12 1389 22512 II 2669 miserae
II 628 non modica 104 22 perpetua 9814 99 14 sacra 225 7 va21

19029 192 21 23812

12

aZ.;

539

riatus v. facilitas
varius diversusque 36 13; v.
accusatio actus aetas animus
ardor calamitas casus cogitatio
coitus color conflictatio

conmo-

consilium

continuatio
trarietas cupiditas cursus
tio

con-

dam-

num

deiectio desperatio dies

dissensio
dissipatio
diversitas dolor doius dubitatio
error eventus exitium exitus fa-

discrimen

31628 vitiosa 159 6 bula formido geniis inaequabiliII 126 17;

circa 254 27; sine v. tas inaequalitas inconmodum in211 21; V. acerbitas adsiduitas famia infortunium inlecebrae indiscrimen incursio incursus ini- sidiae instinctus institutum latium I0CU8 macula remedium bor laceratio locus mutatio nevitium; coUigo conpesco curo cessitas obscuritas onus opus pedecerno incurro indico infligo riculum potestas profusio quaeinplico inrogo medeor mitigo stus ratio regio scientia simultas
soUicitudo studium tempus treopprimo quatio
vanitas II 438; v. decerno
pidatio valitudo vices vitium voriae II 43

'.

vanus

V.

sermo suspicio

varicosus II 340 10
varietas 56 3028 I8O22

luptas vultus
vates 102 1
II

12
14 8

actus II 15ii cursus

19817 florum 262 14 formarum
37 9 inaequalitatis II 11 14 macularum 255 24 mortium 33 24
mutabiles rationum II 116 12 sortis 21 6 temporum II 2 14 dissimilis vultus 1527; diversa decretorum 202 21 locorum 222 16 16
24;

II 316 23; divinus

32317 entheus II 319 15 323 17
vaticinor 148ii 2256 23325
II 319 15;
vaticinans v. mu-

II

lier

*vatius tibiis
ve in clausula
239 22

340io
59 17 2208
28514 31013 311 14; extra

claus.

244

II

II

vectigalia publica

II

307

INDICES.

540
34419; V. conductor
officium; praesum

32

tibus II 2

17;

13;

vegetatus
25 26;

fla-

111 30
1548:

II

militatis)

18

(hu-

1167 3168 supplex

ardor; suspicio

venerator imperatorum 1437

venereus vel venerius v. ac-

3335;

bido

vel sic 21

occasio

res

li-

venustas vo-

luptas

veneror Solem

296 13

vel (-vel) passim;

9; V.

II

vehemen- tus coitus conatus cupiditas

tissime 72 27 12028
vehiculum v. verso

vehor equo

caerimonia di-

tum stella
veneratio 123 12; maxima

substantiam

vehemens 1049 10430

vehementer 79 II 46i9
vehementius 4

t\

sciplina iudicium sanguis secre-

vectigaliarius 1764
vegetatio salubris 23 13

vegeto

venerabilis

negotium

15,

supplicatione

cum
veneran-

13i5 5l4;

II 2 23;

20615; vel certe 20627 II 2816 dus t?. conmentum memoria nu30417 3145 31825; v. aut
men scientia secretum
velocitas corporis II 303 26 venia regia 1439; v. do postulo
cursus *II 3014; v. supero
venio 123i 15i2 2221 326 567
velox V. agitatio cursor cursus 5715 al.', ad dignitatem U 356 22
mobilitas motus; velociter II ad dicrimina II 228 19 ad gradus
146 2 ad secreta II 17424; ve3727
vena ardens 33 19; latentes auri n i e n s y. inconmodum periculum
et argenti II 3148; v. deflagratio Luna Venus
venor aspides 22828
ordo; persequor stringo
venabulum II 302 19
venter 734 23122; Arietis,
venatio v. studium
Tauri, Geminorum Leonis, Savenator lOOis 18028 .11 302i8 gittarii equinus,
Capricorni,
303 23 318 3 32814 3398 341 12; Aquarii, Aquarii minoris II 287
25 2888 2895 23 29120 29214 25
bestiarum 22827
vendicoi?eZvindicoll9 42 19 352 5; frigidus 2454 inflatus II
II 25 21 282 7; mihi insignia 2487 3244; V. libido vitium
mihi licentiam II 4 27 mihi menvenustas 213i3; corporis 118 1
ses 11 19020 193 21 2019 mihi gratiae 192 2 II 176 28 pulchrituplurimum II 295 17 mihi pote- dinis 249 25; amabilis II 332 9
statem II 868 mihi principatum grata 249 25 maxima II 17628
venerea II 104 19 1;. gratia laeti1602; ex aliquo II 16 29
cf.

vendo
atque

21 17 II 1929; orationes
defensiones
mercatione

tia splendor; gratus

perspicuus
plenus; condecoro decerno
venustus 616 105i3 2624; v.

1644 pudorem II 32823 venena

3395 3458 vitam 179 27; me gratus

II
II

ver 53ii
verbositas garrula

30617

veneficus *169i5 II 3395

venenarius 164 u 246 10

II

25i8 lllii

venenatus v. morsus serpens

venenumll3142; v.aculeus virus

haurio intereo misceo vendo

V.

II

15824;

inpatiens

verbosus

II

v.

adfluentia

3352;
28i6 11 113i3 31421
24; aliena 138i4 inconsulta II
13710 inreligiosa 132 25 sacrilega

verbum

INDEX VERBORUM.

IV.

9829 188 21; V. copia interpretaordo potestas vis; confundo

nutiatio ratio res scientia sententia sermo substantia versus;

tio

verum vel vera 8613; v. loquor

respondeo; vere 42 11 15; verius
12713; verissime 26 16 41 15 77i5
26410
vescor 332i

iacto inpedio profero proicio

verecundia
II

3827;

v.

II

355i; pudoris

inconstantia; sustineo

verecundus

II

324i5

veredarius

II

312i6;

541

regum

18029

vesica

vereor ne IO23
vergo n 28818 22 293i
gens V. aetas

vestibulum

s;

ver-

mum

humor
;

13410 208 5 318 13

vestigatio divina mentis 122
vestigium aetatis 25 15 lucis
9418 1943 II 13411 malorum II

29519 disciplinae II 16i9; v.

indicium iudicium ratio

fides

umbra vires; colligo

vernus v. tempus
vero 34 5i6 612 79

calculus

aetatis II 318i3
orationis 49 vitae II 134 10 pri-

verisimilis 5i5 924

veritas 9 28; apotelesmatum
II

v.

II

19924;(labentia)trepidantia(que)
28218 31419 prima 1421 26 15
4610 9418 1943 II 134ii; v. con-

II

v.

al.]

at

stituo detergeo

356 12

contra

vestigo serpentes

versolll2;vehiculumll31220;
versor 56 II 5022 5725; cum

vestio habitu II 47i3

vestis accurata II 29921 pur-

aliquo

bus

II

5028

cum

pureae aut auratae 142 25 aureae

II 152 21 magnificae 143 15 prae-

potenti(ori)-

63 81 16 16 3124
6210; in contentionibus II 326 1
in iudiciisll 33222 333 12 in laboribus II 31 9 in litibus II 326 1
circa ignem ferrumque 232 22;
conversatione II 81
versus 40i3; heroici 40i7 verissimi et disertissimi 784
vertebrae 735
(viris)

II

vertex Aetnae26 summus

38 14 mundi

313
3496; primus 9626
II

20

caeli

umae

II

vertigo rotata caeli 33 9 23

verto in fugam 22328 22626 in
contrarium 9io 18431

II

91

in

II

'

texta 13314 II 162 21; v. cultus;

decerno decoro excolo induo
pingo texo
vestitor deorum 18230 simu-

lacrorum 170

vetus

12

auctor causa fabula

res; veteres II 310 18; cf. ind. 1
via originis 1429 thesaurorum
V.

17210; persuadendi426 recta viv. concipio monstro

vicarius 116i5; v. mors
vices variae temporum II 7 1
vicinitas 19815; coniunctionis

vendi 87 27;

717 Solis 612

pravum II 83 4; oculos II 3273; vicinus 13 13 36 12 II 139i8

versus ad II 291 11 2969 16
2 16 4; felicitatibus 2083 luci 11
V e r u m coniunctio 14 47218482 13217 mortis II 102 15 v. discri;

93 2 12527 207 22 II 1217

359 40 8 4125 521 30218 34428
34514 34618 3483 13
verus 169; r. adfectus definitio
6811

expositio honor inquisitio interpres interpretatio iudicium pro-

men

pars regio societas; abscondo; in vicino 363 *II 1442

vicissim 162i5
victimarius 137 10
victor certaminis II 14931; in
certaminibus 18230 II 60 3 in con-

INDICES.

542

flictatione 217 12 in congressione

tatis 7 14;

145 27 II 277 18 in proeliis II 358

14 359 8 in pugna II 353 27
victrix V. dextra
victoria252; infinitaell 337 13
innumerabiles II 30025; v. prae-

cordialia

mium

triumphus; facio

victus 177 5 21512; parvus 85

con-

1834

nuptialia II
adstringo con-

10412 19212; V.
mitto copulo decerno iungo ligo
obligo patior persevero rumpo
separo socio stringo trado
vindex scelerum 11 3106
vindico v. vendico

amator cultor
vinea
vinolentia nimia II 299 15;

confero
826 12328 14 15 23 aZ.;
mortes 1499 II 57 25 prostratum
sim. II 61 136; leviter 11 2864;
vide 4216 72 3 2409 24128 242 26
vides ut 1422 29 12 30 17 18; v. ne
17; V.

t'.

video

videor
-y. signum; debeo;
167 265 26 25 317 19 623aZ.; quid
videtur de 13 10 si videtur 89
sicut mihi videtur 23 24 II 2849
vidua 9916 1844 19220 21623
n 16 14; V. mulier uxor
viduitas II624; adsiduae 144
28 longa ac diuturna II 1389; v.
inconmodum infortunium pondus; decerno
viduo mortibus 144ii; viduatus ardoribus 36 1
vigilans II 2521
vigiliae nocturnae sacrorum
n 1398; adsiduae 2237 perpetuae 166 29; v. decerno
vilis II 32617
villa modica 168 19; v. actor
vinco 15i8 571 8520; deum
265 5 naturam 2654 praesidia II
82 21
vinctus catenis II 30828
vinculum II822 11927 120i0;
amicitiae II 40 14 custodiae carcerisque 226 17 caritatis 7 14 II
121 19 (amabile) 1383 (par); catenarum 29 10 (ferrea) 137 2 (publicarum) II 642 (publica) 14323
(ferrea) 31213 (perpetua); corporis 197 22 horoscopi II 67 23 matrimonii 276 18 II 13822 (inlicita)
17415 necessitudinisll2 2i socie-

artissima 252 17
II

v.

deditus

vinosus 18215

vinum

188 16 2474;

v.

bibo de-

ditus

violens r. decretum radiatio;

violenter II 358 142i4
violentia 12027 179io II 1395

8817;

25024; caloris 33 20 periculorum

maxima 177i9; v. studium; exaestuo inplico

II 6128;

violentus 202 5 220 7 223 14

2483 II 32619; v. daemon exitium exitus genus mors negotium periculum radiatio societas
vipera II 326 9 336 1
vir 1922 21 20 22 28 25 10 27 7
:il 1381 aZ.; adulter II 2444 bonus 85 II 12113 clari II 3124
divini3i4 913 94 10 II 18 19 294 16
fortis II 17318 infamis 160 18 II
:

'

5029 inferior II 14123 inlustris

3326 II 14215 1493 magnus 112 7
13013 1453 15117 1561 17111
24629 II 15 28 3212 3823 12113
maior II 622 16 7 40 14 maximus
106 25 1305 II 72 17 potens 117 20
14529 1491 162 25 167 29 168 11
17111 17927 18322 II 725 913
232 248 9 2911 al. praetorius 26
23 prudentissimus 18 17 2028 783
9317 163 24 sapien(ti8simu)s 96 22
II 15814 singularis 22 21 sterilis
II 15417 tantus II 29322; c. gen.
qual. 18 14 2028 15724 21824; v.
actus adfectus amicitia amicus
conmendatio consortium cura de-

IV.

INDEX YERBORUM.

543

cretum dominium domus geni- provisa temeritatis 21i4 verboiniuria luppiter {v. add.) rum 1238; antisciorum 81 7 8425
Luna negotium notitia patrimo- horoscopi *27l8 locorum 682
nium procurator scriba secretum *27l8 stellarum 3 15 22 10 2331
substantia testimonium tuitio; *27l8 II 64i3; maxima 9 20 tota
morigerus notus; concumbo con- 4 11 5 2; V. atque natura 35 19 ac
iungo conmendo insinuo servio potestates 3 15 2421 82 9 atque

tura

versor

virago 205i3

II

3025 34219; libidinosa II 273 17

mulier 136 2 II 27025 2719; v.
iungo

virginalis v. nuptiae
virginitas v. flos; addico
virgo II 13824 1392 12498;
pulchrae II 305 1 y. amator con;

cubitus tuitio uxor

viridis

v. porticus
virilis 177 2; v. actus animns
coitus cupiditas genitura; virilia V. abscisus amputo
virtus 2121 2425 306 223i8 II
1013 3007 3116 7 33713; animi
2116 157 29 2665 II 11614 corporis II 18819 stellarum II 82 20; divinae 7 22 inconstans 1004 inlustres II 316 20 magnall3454 naturalis II 283 6 propria 25422 11
1210 61 18 74i6; i;. auctoritas cu-

piditas

exemplum

sterium meritum

substantia 11 22 41 6 90 18 vires6 10; v.hebeto mutuor; vires

211 19 247 26 25318 II 3425 37 11
al.; argumentorum 428 15 10 licentiae 25629 naturae 198 1 sermonis 15 17 veritatis 15i9; geniturae II 583 locorum ac signorum II 82 13 partium II 315 13
stellae 11328; idoneae 11 22 19 integrae 199 invalidae 2669 languidae II 113 19 maximae 11028
II 128 21 propriae 23023 25225
II 1210 29 7 303 3111 3483 validissimae II 368; v. et virtutes
n 1210 16 13 32 27; V. potestas
vis; destitutus inbecillis talis;
cresco debilito deficio dissipo
exero extendo
erigo exerceo

144u 27229 que

gratia magiofficium orna-

mentum

potentia potestas praesidium vires; praevalidus stre-

frango hebeo inpedio inpugno

mutuor opprimo reficio repperio
roboro
II 257i4; ma16920 2123 2654 materna
patriae 25 19 v. angustiae

viscera 146i9
tris II

32 14 16
pars; lacero

visio oculorum 154

vita 511 1923 685 853 862
virus miserum foetoris II 32020 1126 12220 18912 al; II 9l5;
malitiae II 9 2 204 63 22 (pestife- animae 32 19 hominum 9426 parum) veneni 33 18 II 25 19 1029; rentum 116 24 II 4111) 129 12 1752
V. armatus: accedo exerceo expopulorum 11 709; parvi temposudo ingero
ris 160 27; aliena II 1425 bona
vis 304; armorum II 146 20 di- 101 23 23613 clara aut nobilis II
vinitatis 5 2 elementorum 90 18 4111 cotidiana 103 13 168 25 192 12
fati 20 21 2331 24 21 27 30 2 31 4 2078 23310 II 420 39i6 41i6 163
34 10 V. necessitasque fati 19 15 11 criminosa II 1 1 1 12 dura 11 16 2
25 11 29 18 fortunae 31 4 hiemis 23 egregia20i5 extremall3182 glo13 maiestatis 11 32 divinae mentis riosa notabilis 24625 inaequalis
nuus; augeo

1828 necessitatis 23 25 25 24 in-

109 27

integra ac recta

II

10 22

INDICES.

544

laboriosa 2456 11 103 17 longa

17321 II 29 18 inalitiosa2456 mediocris II 61 21 modica 124 11 in
omni V. 106 16 131i7 20324 250 1
II19 23 3526 898 parval31i8 per-

8picuall742i posteriorll2i3i3riII 343 sollicita 2456 tota 112

8 turpis n 34316; v. actus aetas
alimentum angustiae auctoritas
augmentum brevitas consortium
conversatio cursus dator dedecus dies discrimen dominus error
exitus finis ianua inaequa(bi)litas
inconmodum incunabula initium
insignia iter laetitia locus meri-

vitis 814;

vitium

94 246 264 656

139119 14918 179 27 28 aZ.; aegri-

tum momentum mors munus munaufragium necessitas

ficium ordo

ornamentum

of-

ortus

pars pondus potestas praesidium

qualitas ratio secretum spatium
subsidium substantia tempestas
tempus terminus testimonium vestibulum; clarus humilis mediocris miser necessarius; amitto
concutio constituo conturbo decerno dego deperdo deprimo dissipo erigo exorno fatigo habeo
humilio humilito largior man-

minuo muto

nobilito perprosterno pulso quaero

quasso sustento sustineo vario

cipo

spicio

vendo
vitalis v.aurapabulumspiritus
vitio II 18623 25 23212; corpus
humoribuB 11 20 15 320 13 lumina
II 26411 oculum II 2318 264i4;
luminibus II 2306; vitiatus II

'

23214

vitiosus I6I16 I6633 1672

16929 2OO21 20210 2071 222^1
23311 II 60 10; (animo et) corpore 1746 1855; v. aegritudo caecitas concubitus cupiditas humor inundatio languor laqueus
libido radiatio senectus valitudo

voluptas

7i9

II 195 21 amorum 186 16

20419 217 30*2245 animi7 27 64i7
15315 I8620 1968 II 2025 (25515)
avaritiae II 166 13 caecitatis II
2301116 23115 calamitatisII19l2
corporis II30 I829 833 (Il255i5)
cupiditatis 153 22 II 131 10 dissensionis II 62 2 doloris 212 18
vaga errorum II 110 19 flegmatum 23124 fragilitatis II 282 19
fraudis 2266 hominum 883 iactantiae 37 18 infortuniorum II 202
28
25023 inpuritatis II 144 26
15112 27327 29210 320 1 insaniae
17912 II 2549 Ianguorumll204i7
laterum 203 7 libidinis (-num) II
238 14415 22 I6O1 1715 24312
2711 2753 18 24 3449 34922 3532
loci 11029 mentis 1456 II 158 8
1707 meretricum II 272 23 petulantiae II 299 15 pudoris II 155 5
satietatis II 26 12 suifusionis II
15614 2312 taciturnitatis II l23
turpitudinis II 159 17 valitudinis
(-num) 9915 119 6 138 3 184 ii)
203 26 225 7 II 7 23 1516 219 11220
163 23 186 3 12 26125 ventrisl705;
ab veZ ex humoribus 233 22 253 24
II 255 21 circa250i5 25427 25521;
absconsum II 17 24 34 15 acerba
15315 II 186 12 adsidua 203 26
aliena II 299 17 forti(or)a 147 17
175 26 grande II 7 23 gravia 160
21913 27411 n 1516 16323 257 12
infinita 23124 236 16 inpura II
27518 24 31724 3532 insigne II
1189 latens 202 15 217 19 11 124
356 magna 17822 maximum 109
13 13413 14211 17711 21429 232i6
II 2916 15617 20417 maluml256
misera *2245 muliebria II 1715
perniciosa 18 29 perpetuall 186 22
perversa 152 22 pestiferum II 104

tudinum

ma

tatio

V. flecto

'

1."

IV.

INDEX VERBORUM.

545

praepostera 204 19 217 30 varia

21626; sine v. 211 21; v. acerbitas contagio continuatio dolor
incursio inprobitas labes locus
requies valitudo; accipio adfero

voluntarius v. iactura.
voluntas 7i3 3225 II 2i7; deorum 25 28 omnium 1120918; alie-

adplicatus amputo ardeo celo

ceino coinquino colligo concito
confGro conprimo consequor constringo contraho curo debilito
decerno deformo excludo exerceo
habeo incido indico infero infligo
inpello inpingo inplico involvo
laboro libero mitigo obligo ob-

V.

15

nae gratiae II 306 16; nocendi 256

21; inproba88 25 salutaris 25619;

muto
voluptas: promiscuae amorum

153 26 cupiditatumll 281 13 deliciarum 187 19 (amoenae) II 304 22

(variae); desideriorum libidinosae II 296 24 (libidinum) vitiosae
186 8 22119 luxuriarum 253 19
pudoris II 10418; alienae 2217
sessus obumbro opprimo perspi- luxuriosae et lascivae II 299 u pocio possessua praecipito pulso pulares II 82 9 130 12 pravae II
28113 296 24 publicae 11 331 16
purgo suBtineo tempero
vito aspectum II 302 26 discri- 3414 venerea II 300 16; v. cura
mina 2604 II 96 21 gratiam 11 19 desiderium inlecebrae soUicitu23 invidiam 21 10 locum II 71 19 do studium
deditus deputo exmortem vel periculum 260 17 nup- positus inplico occupatus prae;

28 9
tupero 9 15
tias II

vitricus

timore II 91 16
34810

= vi-

II

II

1392;

iungo nubo

vitupero II 1425
vivax V. ratio
vivesco 1723
vivo 311118 10924

v.

concumbo

positus sepositus
volvo agitatione II 2954

vomo sanguinem 209 20

votum coitus II 144 16 cupidinum 205 7 desideriorum II 115 83
215 23 promotionis II
1085; iubendi et imperandi II
93 melius decemendi 256 20 vivendi8828; notabilia ll5; v.concipio desero inpugno reddo re-

libidinis

II 4613 136
1674 6 9 2145 34920; v. finis
initium ordo prolixitas spatium
subsidium substantia tempus via stituo sumo
votum
vox 271 II 30315; maligna povivus V. exuro
puli II 11312; clara 8527 dulcis
vix 275 10313 tl9622
2308 dulcisonae II 332 20 huvocabilis 249i9
mana II 3094 modica 1436 muvocalis V. signum
sica II 27828 rauca II 328 3 sedivoco 4210 11 11 14 46*4 60 16 tiosa II 13913 tenuis 11 345 ii;
1998 23123 24221 2433 II 3139; V. modulatio signum sonus tuquem vocant 315 103 27 2774 11 multus; raucus; decerno orno
19014; qui vocatur 35 15
vulgus 12313
volans V. avis
vulnero 115i6
volo 22 118 153 al; scire 109
vulnus 275 11624; corporum
21 16911; vellem pro velim 10 3 minora II 186 14 adsidua ferri
13 31 15 23; =existimo 3l9i8 444 209 25 malignum infamiae II 84 u
19 45 26 46 7 61 2 9112 23 93 6 12 maligna leprae 25525 morsufl 11
94 20 95 7 al ut volunt 8 20 21 ii so 95 27 repentina oculorum 188
35
FiRMiccs, edd. KroU, Skutsch et Ziegler. II.
21

INDICES.

546

ex (de) ferro
11515 11629 120 1 13327 II (2215)
124 1 ex igni II 124 1; acerbum
II 22 15 calculosum IT 327 1 fervescens II 29 15 gravia II 142!
misera 11 186 16; v. dolor exitium
exulceratio tumor; accipio curo
decerno dedecoro imbuo infligo
infringo sano
rei publicae 2727;

Addenda
in textu

lectiones

Quas

numerorum

[ojrationum Stangl
5,2 conentur ^
N
recensere
5,27
6,25 luxuriosis N ut nihil addi
4,12

xifia

V.

capio

zelotypus

II

zelus latens
II

244;

cf.

MPV

2426 35224
20225 nimius

II

stridor

V.

esse

censemus,
cf. et

quo

7,25 lovi bona coniunctus societate Nemethy, Egyetemes

Philologiai Kozlony 1898,

p. Isqq.; certe quicquam
inseri vetat cJausula
9,5 talia Krollii falsum quia
praecedit atque, v. ind.
9,5 simiK ratione v recte, v. ind.
9,19 desperatione dubitationis
^ propter clausulam

11,1 proferuntur etiam N clausula prohatum

11,4 contradicendi A'] cf 119, 3
11,7 inscitia N quod clausulae
gratia coniecerat 6
12,24 rursus] cursus N
13,26 terrenorum halituum N
16,9 sanguinis {et N) commendatur clausula

crassiorihus

praefatio.

17,8 perpetuat v clausula adprohatur {ohiectum est cuncta)

17,10 cf Cicer. somn. Scip. 3,4

Edw. Mueller Be Posid.

Manilii

auctore.

lAps.

1901, 32
18,23 patimur

oporteat
fit;

nota varietas;

exaspero fingo

reponendas

^,

II220; varii
II 1445;

tristis

et Corrigenda.

2,27 ordinibusque ^
4,3 <(notitia> permodica 6

Saturnus obtundet

12 II

diversique 36 13
v. dissimilitudo

typis signandas curavimus;

12,12 conuitio Jahnii hdbet

clausula

vultus I611
|

Nemethy

mur
d^Ei

est

et]

petimus

{falso,

nam

tcccgxo^iev

ea

pati-

ie.

itd-

laboramus)

19,2 <[ordo^ quaestionis poscit

clausula
19,12 inimicus] vicinus Stangl
20,7 errore om. N {rectene?)

splendore Nemethy
21,14 improvisa vis. Vis ergo
aliud N vis inprovisa t
propter clausulam
22,12 innocentium (pericula, nocentium) securitates Ne-

methy; immo

et

nocentium

hoc quidem loco non recte

stare docet clausula
ostenderetur MPQ confir22.
matur clausula
23,9 exerere A' confirmatur clausula
23,13 neque] nec N

ADDENDA ET CORRIGENDA.

Bum quam secretum quam

23,16 ingentium] surgentium ^

ingenito BoU
24,27 etiam ipse ^
26, 13 convertit a hahet N

secundum naturam ut

orbem atque possessum,

extremum etiam Oceani
inventum N; aut hoc
accipiam aut est post inventum inseram ^

ros eqs.

litus

29,20

c/".W (praef.)
N suis

constitui

Nemethy

46,2 (iny singulis ^

46,11 constituti omnes Boll
49,13 in margine N legitur: hic

dearum N

sunt gesta ^

44,6 suis esse collocatas

Syllanis ^

dixisse

eqs.

recte?
beatos
felices
44,1 faciunt
splendidos potentes divites. In ipsorum vero humilitatibus faciunt mise-

27,13 gentibus, post peragratum

27,24
28,14
28,20
28,28
29,11

547

recte

defic

nodum

pega

abscidit.

cetera bihlio\

paludibus nec
nensibus habet
tristi

sermone

Mintur-

si

N
^

ficit

e.

plendum

(sermone

g.

esse.

Apparet deinveni

Quo

sup-

ipse

hrarius quae exhibet

certe poscit clausula)

30,17 exitum
31,6 contra

et

li-

N sup-

plementa ex aliis codidbus

a se conquisitis desumpta

demunt ut lex Nemethy; immo clausula do-

esse testatur

fatorum distin- 51,13 eius del. ^ {irrepsit ex v. 14)

guendum esse, unde lacu- 56,2 docetur N
nam ante contradicit statu- 56, 26 prorogatam ^
endam et pro et non posse 57,12 loca singula Nemethy sinut n. p. quod praehet A'
gula horum ^
58,19 diametron N
prohandum esse cemeo ^
31,13 revertamur ^ propter clau59,8 illic imus caeli locus idest
sulam
angulus terrae N
32,19 ille puer ille N ille puerili ^ 61,21 signo] loco N
{nam desideratur adiecti- 161,28 discemus N recte?
vum ad fragilitate)
62,1 peregrinationis habet N
cet

post

32, 25 vitiosae <^torpore)> senectutis e. g. ^

34,30 coruscis ^
37,14 quacumque] quandoque N
37,22 louga ^ cl 19,8
Constantii
37,25 ConstantiniJ
Boll t
37,27 inmoderationibus N
37,28 propriae] propiciae N
39,4 sq. Nec
discussa] Haec
.

discutias
41,1 divinationis N
.

42,u

Solis

42,16

quam

Leo

apte

et

Nemethy

quam

abscon-

62,6 pertinet ^
62, 28

invenimus ^ propter

68,18 quaerimus
clausida
66, 13

67

8,

claus.

confirmatur

<^mode^ratione ? ^
hospitis

N
N

{ut coniecerat x)

unde

v. 8 suppleam: erigunt, cum vero

male fuerint collocati |

67,7 stellas

68,17 <sit> ^
70,16 demus N efficit clausulam
71,5 in om. N
72,16 et 21 radiatione codices
recte, cf. ind. [? ? %\

36*

ADDENDA ET CORRIGENDA.

548

76,22 curae habebo] curabo ^

{cf.

clausula)

(=

-^-

77,28 ipse] iste N

78,3 attingit confirmat claus.
78.16 initium ante fecerimus
u) inseri

semetipsos
83,12 videt

85,2

mavult t

claus.

N
clau-

Nemethy refutatus
sularum

lege

85,13 exequerej exquire N

8G,4 dicamus {et N) recte ^;

^Zum Zeushymnus
Kallimachos
Bhen. 68
86,7 poteris et N
88,1 conseras cl.
88,3 exerce N

'

in

c/.

des

^ ibidem
1, ts t
cf.

94, 3

sin

95, 31 ecpyrohabet in textu

ita sed in mg.:
et

N (94, 3

cyrosi

al(iter) ecpyrosi)

coniecturae x habet
mobile y. habent
95, 17 vitae] varia ^
95,21 plenam habet N
95,

9G,26 primum] ipsum a

'

97, 12
97,22

98,20
100,
101,
101,
102,
102,

18
10
21

24

NW

{cl.

ipse bene positus bona a

habet N
lOG, 25 imo habet N
107,6 plurimi Sittelii hdbet N
107, 20 maximis] actionibus N
actibus J

maiorum
rum N

103, 5 Yeneris habet

unus habet N

103, 18

104,9 pthisicos

felicitatis

or-

natum N

108,19 ei Sittelii habet N

109, 27 indicit x habet N
109, 28 boc malum
temperatur: si sic ab eo N
110,20 malivolae ^
110, 25 desudabit N
111,1 locum habet N
111,2 moratam] morigeram N
111,6 patrimonii augmenta a
111,11 sq. stulta iactantiae animositate praeposteros, et
.

eqs. ?_

clausula
112, 10 posita habet N
II
113,5 deterant a refutat claus.
113,28 ex X Jiabet N

persona-

108,1 affluentis

111,23 lna.ediceie'S adstipulante

313, 20)
singulae N {ut coniec. a)
fuerint precedunt N
patrimoni x confirmatur
clausula
eum habet N
patrimonii augmenta a
collocatos X habet N
stagnis Sittelii habet N

26 et

Stangl et separa-

11

Mus.

90,17 exposuit commend. claus.

92,27 transit; nam in] transitum faciens N
et

tis

lOG,

85,8 disciplinam perdidiceris

93,29

Nb (etiam in Na)
105, 21 separabit et] separatim
vel -te

Q commendat

fallet

104, 23 se'' transponit e. g. ante

ex ^, ne clausula parte
coniunxerit evertatur
105, vel in posterius v, habet

114,6 alteros longiores] homines aliis largiores N'

alterofl]

114,16

atros a

maxime N

115,4 mutantur et ^
IIG, 16 praefectos habet N
117,24 maximi Sittelii habet N
118,1 venustate corporis x a habet

subiaceat a habet N
118, 16 ut
118, 21 ardore a habet N exusti N
radia118,26 luppiter * + *
tione t

ADDENDA ET CORRIGENDA.
119,4 in <^in^curvis ^
119, 29 dolores et aestus N
120,6 vero hdbet N Satumus
Sittelii habet N
120,7 in jt hahet N
persequitur x hahet N
scilicet om. N in
121, 10 cum

130, 29 hos

habet

Sitte.ii

131,2 furta Nemethyi habet

textu,

biles ^

sculptores Nemethy
132, 27 partiliter v hahet N
132, 28 in eo loco N
133,21 nocet N quo clausula ef-

cum ipso Marte

add. m. 1 in mg.
122, 10 partiliter x hahet N
123,28 dominos tribunos, terri-

123, 24 constitutus a hahet

124,4 vitae <ac)> necis

ficitur

^ (vitae

necisque N)
124, 10 fabricatores] sublevatores Nemethy cl. 129^ 25
falso

rec124, 29 amores] honores N

tene?
et omni125, 7 tales quibus
.

bus eis N
[NW
125, 23 <^infortuniorum^ genere
125, 24 in alio cardine et in alio
Mars fuerit N videtur ea
coniectura qxiam praebet
:

V in margine fuisse
textum irrepsisse

amorum
bet

illecebria

in textu^
in mg.

et

in

ha-

malorum

m. 2
126,4 aliquo...cardinea/<a6e<N
126,6 quomodocunque libet

(quocumque
bet]

126, 24

129,7 in] vel N, unde vel in ^

130, agit

131, 10 pro eversione] pervertitN

131,25 ad publicum N
131,28 iactura v hahet N
132, 13 deorum fabricatorea vel

125, 2

549

modo

[li-

134, 7 comparetur N
134, 28 aliquem geniturae cardinem a hahet N

137,2 publica ^ c7.

138. 17 gibbosos N
138. 18 corporum N

filiorum.

Si lo-

denegat
cus N, unde ita emetidandum: denegat filiorum.

filiorum^ locus ^
126,27 denegabit v habet N
127,22 radius accedat N {qui
falso antea in Sole)
<(Si

128, 12 per totum orbem faciet

(t add. VI. 2)
imperare
habet N
129,3 partiliter x habent

NW

64,

139,6 compesci aut mitigari N

omnifariam a habet N
139,9 lumine v.6 habet N
139, 19 ex his vitiis N
140, 10 ex patre pro dignitatis N
141,11 ornatos Sittelii hab
142, 5 frequenter v habet N
constitutae N
142, 29 Veneri
horoscopo V habet N
143,5 et quae v habet N
143,9 venias] veneres Nemtthy
143,11 imperatoribus N clausula

NW

confirmatum

143,21 plumarii v hahet N

143,23 Venerem p. d. positam

Saturnus

t)

II

143, 25 dulcibus

N
N

tnrpibus Ne-

methy
144,7 amoenos iuvenesN (in venereis om. in teoctu, add.
in mg. m. 1)

144, 24 fuerit et Luna N

et si cum ea

144,29 Sed

curius

Mer-

144, 81 frequenter etiam propter

Nemethyi

145,3 lautos Nemethy

ADDENDA ET CORRIGENDA.

550

146, 10 a 6 habet
145, 18

numquam

N
velint]

neque-

ant N
146, 18 atque om. N
146, 28 <^faciet)> famosos habet N
146, 24 honore nobilitatis <^praefulgidos^ N, unde scribendum: nobilitatis honore praefulgidos ^

146, 27 grata N
146, 22 quibus a habet N
146, 28 <(eos qui nati fuerint^
expositos N omissis verbis corruptis et statim
faciunt, quae ex nati fuerint videntur orta esse
(facient et statim facient

150, 24 excitati N {ubi concit. vel

suscit. propter clausulam
coniecerat g et masculinum desideraverant %6)
161,7 honorum x habet N

151,9 facit a^
151,11

maximae appetentes
am Nemethy

eti-

161, 18 merita {sic et N) confirmatur clausula; ergo scri-

bendum

fidelis

{cum

a)

amicitiae merita coniun-

gant

dum

et fortasse inserennescio quo loco eos ^

161,20 Veneri v habet

162, 18 corporalis
152, 23 reddit N

y.a

habet

interire Nemethy)
163,1 consequentur v habet N
153,6 sudarios] stuproso Ne147,6 qualitatemque v habet N
147, 11 <^et^ infames 6 propter
methy sordidari eos faclausulam
cit <et> Boll
147, 16 impurae et impudicae N 163, 14 infelicitate
(felicitate
codd.)] foeditate
sitate N)

rectene?

147,23 et a habet

N
N

147, 26 qui <(8ic^

147, 29 aut <(per> v. Winterfeld
147, 30 fertur N vero
propior

quam

ceteri

148,2 magna N
148, 17 imbuantur et N adstipulante clausula
148, 27 (a) mulieribus N rectene?
149, 26 cordatos et N in textu,
sed in mg.: al cordarum
rectissime; subsequuntur

in eodem mg. litterae obscurae & Inst cetera abscisa sunt {cf. praef)

160,1 profitentur Sittelii habefS

160,6 mulier a habet N
160,7 erit a habet N
160, 18 squamosis <(sicut diximus collocata talem mulierem reddjt. Si in ijs
{corrige his) vero signis)>
sicut diximus eqs.

(fal-

163, 26 amorum N
164, 14 collocatae a habet N
154, 16 aliam a habet N
164,28 Marti se a habet N
166,5 aut v.a habet N

instrumentorum

Sittelii

habet

166, 81 philologos V habet

157,9 ipsis actibus N

167,12 sua] posita

recte

et

N, propria

Nemethy

158,2 <id est> in IMC. Boll

168, 19 divinis v habet N
158, 21 fecunditas filiorumN rectene ?
159,6 qui
implicentur et N,
rectene?
.

159, 27 prosequantur N
160,11 possidet et N adprobante

clausula
161,4 Mercurio posito prophetae

{de

cf.

praef.)

ADDENDA ET CORRIGENDA.
N

161,9 stultos

hdbet N
cogitatione] ratione

161,23 heredes

>t

(cogitatione gemitiatione
litterarumcB,civocispraedentis efficaci ortum)
publicari Sittelii habet N
163,19 constitutus aut conduc-

torem
164,1
164,3
164, 24
165,9
166,5

actus] effectus N
8uas 0771.11 (alterum liahet)
Sol cum a hahet N

manifeste
Sat.

domo

N
si sic

cum

168, 26 malos

habet

Sittelii

Sole

fuerit inventus

N
N

169,4 simulacrorum x habet

(sed et sacrorum om.)
volent

169, 15 maleficos, sed qui N

170,8 nepereuntes et N Firr7ii~
CU771 scripsisse pereuntes
praecedente ablativo in
-one cadente docet claus.
;

173,14 caligarios

174,10 decreverant

N assentiente

clausula

175,25 nudari N

clausula)

{cf.

176,2 et audaces] edaces Boll

aut edaces a
176,24 et
plectuntur et N
177,4 deferantur ^
177,28 fiant a habet N in teoctu
at patiant) ; ac(in mg.
cidant Nemethy
177,30 exactionibus v habet N
.

(m

mg.: al exactoribus)

178, 18 perseveranti

versione

et

animad-

aptius

179,12 in om.

179, 20 arte] praesertim

clausulae

{u/nde

sed tunc^ praesertim ^)

179, 27
causa^ Sittelii habet N
180, 20 consueverint N
181, 6 supplementum A' procid
dubio genuinu77i habet et N

181, 12 loco <(ab horo8copo> N

181, 18 post Mars et in N scriptum fuit, quod in ceteris
est libris, deinde erasum
est et haecce partim in
spatio rasurae et in versu
sequenti (nam lemma deest spatio vacuo relicto)
partim in margine cum
multis siglis scripta sunt,

genuina

171,21 stultiores] sculptores

172,15 nobilitates N

551

scilicet

Firmici

verba exoptimofotite petita: maxima infortuniorum et maxima calamita-

exitia decernunt. Nam

qui sic Martem et Mercurium habuerint, falsi crimen incurrunt, aut omnibus facinoribus malae
societate
conscientiae
iunguntur, aut debitorum
gravi fenore semper oppressi, cum iactura putis

doris ad publica iudicia

pertrahuntur^ ut pravo
cupiditatis ardore reli-

giosa (sirreligiosa

cod.)

commercia (-tia cod.)

poUuentes, commendatas
fidei

res

abuegare

conentur

ut ex ista
perfidia vel ex praecedentibus criminibus publicae (-ce cod.) contra illos sententiae discrimen

(conantur

cod.),

178,25 faciet tales ut nihil ex

insurgat (iniurgat cod.)
iis {scr. his) quae cupiunt 182, 15 pariter x habet N
consequi possint N
183, 2 bonis aut instructos mo178, 29 finiunt] fiunt x

ribus

ADDENDA ET CORRIGENDA.

552

183,8 consueverint a habet

183,
184,
184,
184,

19 et felicitatis

12
22
26

om.

colorum] lanarum
tempus <(semper^

NW

maxima N

185,4 negotiis

scribendum

igitur: laboriosis
negotiis ^

186,8 apopletici N
185, 18 consequentur

cas ^
186, 22 multas patietur vel faciet N (W: cf. praef.)
186, 24 iustitiis] studiis ^ cl. 143^ 7
et 218,2. II 297,2
186, 25 decedant N aptius ad

(partim cum A')

188,5 aemorroicae ^
188, 13 potentissimae religionis
sacerdotes v habet N
188, 20 omnibus a habet N
l''8,26 imo ie. IMC. v habet

exhibet

v inserta
leguntur pJane a Firmici
qiiae et in

ea,

abhorrentia; textus
mendis, qutbus
hoc supplementum spurium in exemplari codicis N ab interpolatore ut
docto ita minus accurate
scribente addita esse veristilo

scatet

simile

bet

192,1 bomines quos N; rectum

puto honores quos {ita v) ^
193, 15 loco <^id est in horo-

8Copo> N
librorum
195,9 inhaerebant
clausula adprobatur
196, 22 einhnus vix] et Chnubis
Reitzenstein Poimandres
125 sq.
196, 25

scii] antistites

fit

189, 80 recte A' (posita ac SaturnuB N)

190, 12 medii {ie. MC.) parte ambos N

199,9 dominium v habet

199. 26 Bociet V habet

{deinde
et quibus unde origo depravationis ceterorum li-

brorum

187,15 temperamenta N
187, 18 claris [et] perspicuos t

189,9 augmenta N
189, 16 post respexerit

nitura N
191,6 procreari a habetH laboriosis semper actibus N
vel a ha191, 26 Si <^vero^ N

semper

185, 21 vaticinantes x habet N

185.27 consueverint N
185, 29 et Sittelii habet N
186,5 meretrices [aut] publi-

clausulam
187,14 faciet V habet

190, 22 sed et si
190, 28 Luna <^in nocturna)> ge-

200,8 et

<(sit)>

intellegitur)

crescens lumine

<^et^ ista

200, 16 iungatur ^'vel

ad Satur-

feratur^ N
200, 18 d.Qh\\\i?tX2L% SitteliihahefS
202, 10 vitio {cumY) laborantes N

num

202, 13 omni faciet parte (-tem

cod.)

corporis

<^debile8

aut parte corporis amputatos N; prope igitur

ad verum

accesserat

Ne-

methyi coniectura faciet

corpore debiles aut) parte
c. a.

202, 22 aliena esse a societate a

et SitteUi hahet N
202, 25 aut] et N
202, 28 vulnera] ulcera N
203, 1 possint habet N post cau-

teriis

204, 15 parentibus] potentibusN

205, 17 concitantur 6 habet

205, 24 respexerit (rint cod.) <^et

sit plena luminibus^ N

ADDENDA ET CORRIGENDA.
206, 19 correcturama cupiditatis
errore hahet N ita cupierroneos vel
ditatibus
cupiditatis errore dubios

219, 24 piovectae tempore aetates

207,
207,

10
16

per paup. ang. <^vitam^ ^

articulis

obli-

illapidat
gatus N in textu, in mg.
illabitur {cf. x)

cl.

NW

<^ad

Mercurium

ratur et> Mercurii

211,1 sit X hahet N
211,3 conscios N
211,15 213, 2 om. N

fe-

mg.

Sat. fer. minuta

in d. gen. N

224,6

<^complentur>

fiunt

coguntur

216,6 depugnare
216,8

infinitum

<(in)>

<^et)>

mensum N

17

facile

{scr.

aquamm

alii

Sittelii

ha-

224, 29 comatoa] coinquinatosN;

distinguendumigiturpost
oppressos, quo et clausida
efficitur satis

= hona(-&ram

in-

225,

11

^
o)
oppressos
inponit
indicit] indiN
cit
inponit
.

225, 29 tuitione et N
225,21 magistros] ministros x
227,23 ^tortorum^ officia Ne~

methy
229,6 tractantes.

<(Si vero in
Martis <^fuerit
ista\ coniunctio N
publicis actibus provi-

domo>

216,12 Si vero <^minuta lumine^

fuerit

plicentur

224,7 desideraverint
consequantur

Nemethy

clausulam
amomm amplexibus im-

befS

213,27 bonos iudices N

213,30 felicitatis (incrementa) N
215,6 venereis hahet N
215, 16 sollicitabunt a habet N
.

exspoliari] expelli N
18 potestatibua
^ propter
10

223,
223,

224,

mos Nemethy

216,4 aut

lumine

-quuntur)

212,6 <^civitatum decem)) pri212,22 diximus

219,25 bonitates N
220. 15 valitudinesque N
221,4 aut <^enim^ N
221. 16 Si vero a Ven. defl. L. ad

221, 29 oligochronii habet

113, 2

208,2 (vitae) ^isiesidia.Nemthy

208, 13 aetati v habet N
209, 18 artibus] actibus N
201), 15 se iungat] feratur N {cf. 6)
209, 27 partium 6 habent

Luna

Nemethy provectu

in textu, al profectu in

207, 19 pulsetur V Jiabet N

208, 1 rationibus] incursionibus
t

553

(iny noctuma

g.

229,

18

dentiam habere, et in
omnibus actibus inveni217,11 omni X habet N
unt principatum N publi217.18 patet] potentes Nemethy
cis actibus praeponi vel
217,30 aut sec.] ac v.Winterfeld
sim. G
218,21 publicanos N
218,31 artibus N
quaerant N
280, 22 et <^qui>
219,3 A Sole Luna si in diuma
231, 9 praecantantes {sic et N)
fames] famosaa

gen. ad Sat. feratur, patr.

diss.

219,11 decernit et

confirjnatur clausula

valitudinibusque N
282, 16 vitia valitudinesque
232,

c<

ADDENDA ET CORRIGENDA.

554

232, 27 in del N {ut v)

283,7 sed qui semper

245, 17 inglorios ^ {cf 191,

ince

ingloriosis

stis

si

n.

Nemethy
magnas infelicitates

238,8 veri definitio ex apotel.

proferetur N
12

mortem

<:^sic

itinera vel

religionem^ sic actus N

289,8 signum substantiamque

{cf.

claus.)

289, 15 oatenditur (sic et N) clausula confirmatur ; scrihendum igitur antea quasubstantia

litas
241, 28 vide an Sittelii hahet N
242,1 nuda a recte, cf. index
.

V.

nudus

faciet N
247, 21 malitiosa fuerint radiatione x() hahet N, deinde

248, 10
249, 2
249, 4
249, 15
249, 28
7

251,

56,4. 65,27. 85,25. 11

180, 26. 181, 14. 30. 182, 14
26- 183, 19.
184, 4. 11. 13.
185, 21 al.
243, 30 discute et invenies N;
aut discuties aut (debes)
diligenti ratione discutere cl. 258, 8 ^
244,1 positus potest inveniri N
possit inveniri ^

signum Virginis N
244,
244, 18 genitura Sittelii hahet N
244, 23 honoribus <(raro ridentes
iramque diu servantes])
.

bonos N
245.4 qui <cibos>

aut pulsatione pulsati

habentes % hahet N
constitutus SitteliihabetN
Marti v habet N
speciali a habet N

dentes

modum

om,

semper venereos N
nobilitat Nemethyi

{cf et clausula)
251, 15 deiectis v hahet N
251, 22 vel V hahet N
251, 23 adulterii -ao habet

minum

260,

inter ff. 85 et
lividet] inficiat a

liis

253,

NW
N

doom. N excisis 2 fo-

252, 30 respiciente

et

relinquo
242, 10 se^aietuT? ^ propterclaus.
242, 19 totis Sittelii hahet N divides fortasse recte, cf.
s.

26

236,6 <^secundum locorum potestatem aut^ eecundum

238,

cf 160, 24.

235, 10 Expetere N
235, 19 orbi V habet

236, 21

(J,

Saturnum N 245, 20 ei V hahet N

enim
exi- 245, 27 deficientis v habet N
bona N
247, 4 valitudines circa iecur
.

tia,

quam x

II 20,

234, 11 eadem
234, 15/ 17 lupiter

s.

peius

tri

Nemethy

<(doloribus)>

234,7 facit humiles, item pa

ubi

7,

tristitiae

V)

86

dantes tuetur clausula

{cf de err. prof rel. ed.
adn.)
Ziegler, p.
'

XXX

254,20 supplementum

non

recte stare docet clausula ;

varia tentari possunt

256, 16

sit

alio

velut

loco

si <^sit]>

ponendum
omnium a^

signum et locus malivO'

lam mitigat stellam a^
257,

11

258, 26

259
262,

sit

velut

transponendum

ante locis ^
grandis] gravis ^
ac] atque ^ cf index

emendationem

Sittelii

haud rectam puto

262, 6 iis X a habet N

262, 12 deiectis v habet
263, 27 ac] hac

ADDENDA ET CORRIGENDA.
264, 6 licentia subiugentur N
264, 11 mores hominum figurantur ut ad v habet N {cf.
152,

18)

264,17 <^divinaque^ secreta N,

sed om. divini
2(16, 6 qualitate x habent

NW

269, 2 XII] 11 IX et
269,4 VI] 5 N; 5t mimis Libra
haberet
partes

XXXI

usque ad 20. femininae, a 21. usque ad

272, 21 <(a 13.

30. ma8culinae)>

275,28 cernuntur codicum con276, 27

firmatur clausula
omnium ^'tractatuum^

Nemethy

n
multum

? ^
tradita lectio fortasse vera
12,23 acuti attributum voci sermonis ; ergo dele comma ^

3,23
7, 13

19,4 accipies
dependant]

recte

disponant ^

d. I 173, 2
26,2 coniectura ^ incerta
43,22 scr. assiduos
47, 21 coniungentur D recte, cf.
I 117, 21
51,4 excubabunt x recte
variam aetatem] varie-

tatem ^

555

115,8 coniunctis
123,

11

bus ? t
<^in)> delendum,

frigoricf.

index

127, 19 aliis] alienis ^

132, 19 geniturae substantia ^
136, 22 mox scmel dictum et sus-

pectum
145, 5 recto] regio ? ^
158, 3 <(de)>figuratione f
158, 14 severa orationis obiurgatione ^ cl I 23, 27

162,

163,

11

inmpto

^ {cf a)

augmenta] alimenta ^
ut au pronuntiatis)

(al

167. 18 statim

<ut> ^ cl. 1142,i.

(ante uteri .Q
178,6 moribus] sordibus ^
fecundis ^
185
grandi] gravi ? ^
maximae ^
<e) veneno 6 (cf clausula)
212,

qui nubunt] concumbunt

^, cf index
in del.Spropterclausulam

posteaquam ^, cf index
XI. pro XII. emendandum; sic enim quadrata
vel diametra, ie. inimica
radiatio efficitur, quae
decreto apta est.
276,1 horoscopum: iifimo horam ^
278, 29 artibus x recte, artibus ^

65,12 communicationis t
falso
63,25 ipsis ^
280, 1 oratione ^ cl II 69, 19
64,20 scr. erigant[ur]
284, 28 comma post benivolae
delendum
72,12 <^In)> delendum, cf. index
72,22 regum] regionum ^ cl. II 300. 19 una x dubium, cf ind.
120, 13
306, 2 popularium t cl. II 299, 5
73,8 <^con^mixtionem ^
312, 6 custos a recte, cf ind.
88,4 matrimonii] patrimonii ^ 318. 19 fidae ? ^
95,24 varia] avara ? ^
331, 30 <ad> amicitias ^, cf. ind.
95,26 cogitatione ^ recte
332.20 dulcibus sonis vocis ^
98,5 Praeclarae t
{cf J)
352, 21 corruptione ^
100,4 ratione mutatur ^
100. 17 exurgit; et scribendum
356, 20 potentibus] potestatibusl;

ADDENDA AD

556

INDICEM.

Addenda ad indicem.

373
386
394
396
401
415
424
425
426
432
436
443
450
454
463
466
469
469
475

luppiter] adde: mulieris II 137

acutus] adde: v. sermo
*artis 19625
antistes]
v. antistes

ars]

carmen]
insere:

dirigo]

viri II

138

sacrum 2319

*corruptio sororum

vel adfinium II 352

21

adde: per vacuum 231 17 232 3 12 25 233 6

discurro 35 16 198 18; per spatia II 2620

16

dies] adde: varii 54

insere:

26

errans] dele: sententia

facies] adde: v. inficio dele: livido

gallus]
iacturaj
inficio]

invidia]
lapsus]
libido]

publicus II 161 16
pudoris 22124 II 111 13
*faciem 253 6
publici sermonis II 52 22

caeli pronus rotatae vertiginis

promiscuae 205 6 215 23 II 159
livido] deJendum
mendacia] adde: promissionis 10 17

Comparatio capitum
Aldinae et huius editionis.
Aldinae

9 23
6

COMPARATIO CAPITUM ALDINAE ET HUIUS EDITIONIS. 557

Aldinae

558 COMPARATIO CAPITUM ALDINAE ET HUIUS EDITIONIS.

hnins edit.

Aldinae

lib

lib.

lib.

V
n

n
n
n
n

n
"

YI
VI
VI
VI
VI
VI

cap.

XXXI

XXXII

XXXIII

XXXIV

XXXV-XXXIX

XL

Vtl praefat.
VII cap. I VI
VII
VK

VII
.
IX
VII

X
VII

XI
VII

XII
VII

XIII
VII
.
VIl
XIV

XV
VII

XVI
VII

vm

VII
VII
VII
VII
VII
VII
VII
VII
VII
VII
VII

'

XVII

xvm

XIX

XX

XXI

XXII

XXIII

XXIV

XXV

XXVI

XXVII

=
=
=
=
=
=
=
=
=
=
=
=
=
=
=
=
=
=
=
=
=
=
=

=
=
=
=
V xxxm=

=
=
=
=
=
=
lib.

vm

XXm 4 XXX

VI
VI
VI
VI
VI
VI

XXX 2-XXXI

XXXII

XXXIII 1
XXXIII 2-9

XXXIV XXXVIII
XXXIX XL

VII cap. I
VII
II VII

Vn

VII
VII
VII

vn
VII
VII
VII
VII
VII

lib.

Vn

VIII praefat.
VIII cap. I-II
VIII 111
VIII IV

lib.

cap.

desunt in Aldina

VI

m
VII

vn
VII
VII
VII
VII
VII
VII
VII

XXV

vm

IX

1-2. 17

xii-3
XI 4
XI 5-6

2 XIII 3. XVI
XV
XXV 316. 1823
XII

XIII

4.

XII

XIV 2 4
XVI 2-5
XIV 1

1.

XXIII 10-29.

VIII cap. I
VIII II III
IV 1-14
VIII

VIII
IV 15-16

viii
xxxiii

XVI 1
V

(245,

XXVI 1
XXVI 24
XXVI 5
XXVI 6
XXVI 711
XXIV

5)

XXVI

12

-t3ctx^ difcuiTdu'

Omnifcnimftcuirnoftiiiatiunaf

molUf ftfitrm^/rucnim^alTm

ticetr

^rpccc^umi

fcdmojc adufctTtmj:>ortrrpiomaiareTu;

JluUf

iz

fi^lCl- ODATe]B->rj JWIOJIJ&

pef.et^qmintpftrra-eenWrpurpuri^aut^TBx^
gt30cx>f'

ucmiftof.>uircer finlUmaltiu)U ftdUfuj

Montepessulani H 180 manus variae:

f. 21^ extr.
(= I p. 39,5 sqq.)
II. f. 62^ V. 1014 (= I p. 142,22 sqq.)
I.

2 sq. (==

III.

f.

99^

IV.

f.

122^ extr.

V.

(finis

p.

217,22 sqq.)

codicis

I p.

265,1013).

Oniversity of Toronto

tOi
CVZ;

Library

Xi

-p

co c
-P r
0)

00

^^
W

DO NOT
REMOVE
THE

T3!

0)

CARD
FROM

03

CQ

THIS
d
ca
cji

POCKET

Q)

I
o
JS

05
(D

s
Acme

Library Card Pocket

LOWE-MARTIN CO.

Limite