You are on page 1of 124

ANTOLOGA DE TEXTOS LATINOS PARA SELECTIVIDAD

2013

DEPARTAMENTO DE LATN del


IES JUAN CARLOS I
ANTOLOGA DE
TEXTOS
LATINOS PARA
SELECTIVIDAD

CURSO 2013-2014
DEPARTAMENTO DE LATN DEL IES JUAN CARLOS I. CURSO
2013-2014

ANTOLOGA DE TEXTOS LATINOS PARA SELECTIVIDAD

2013

NOTA DEL AUTOR.


Con esta ANTOLOGA de textos pretendemos que los alumnos de
LATN II se acerquen al planteamiento de las PPAUs en nuestra
asignatura. Bien es cierto que algunos textos planteados presentan
una longitud muy superior a la que se plantea en las Pruebas indicada
(Normalmente hasta 4 lneas en el caso de la prosa: los textos de
mayor frecuencia en las Pruebas). Uno de los objetivos que se
pretenden con esta Antologa es que el alumno pueda practicar con
todo tipo de textos, desde los de menor dificultad (1-2), dificultad
media (3) y mayor dificultad (4-5). Es obvio que, cuanta ms prctica
realice el alumno, mayores sern las posibilidades de acometer la
prueba con xito. Item ms, en una asignatura como la nuestra, en la
que se requiere una prctica casi diaria. El alumno debe tener unos
conocimientos previos de MORFOLOGA NOMINAL, PRONOMINAL Y
VERBAL (El Departamento de Latn ya les ha facilitado dichos
contenidos con Prctica para su asimilacin), as como de la
SINTAXIS DE LOS CASOS, y de SINTAXIS (Oraciones simples,
Compuestas Coordinadas y Subordinadas. De estas ltimas, ser
conveniente que se repase y profundice en las siguientes: ADJETIVAS O DE
RELATIVO; SUBORDINADAS DE CUM HISTRICO NARRATIVO; SUBORDINADAS TEMPORALES CON
NEXO UT,UBI, CUM,- SUBORDINADAS COMPLETIVAS O SUSTANTIVAS CON NEXO UT/NE-; FINALES
CON NEXO UT/NE-; INTERROGATIVAS INDIRECTAS CON NEXO QUIS; CONSECUTIVAS CON NEXO UT;
CONDICIONALES CON NEXO SI/NISI; CONCESIVAS CON NEXO ETSI; ADEMS DE LAS ESTRUCTURAS
PARTICIPIALES CONCERTADA Y ABSOLUTA-Y LAS DE INFINITIVO CONCERTADO Y SUSTANTIVA DE
INFINITIVO-, ETC)

El Departamento les facilitar a lo largo del curso de Latn II todo el material


imprescindible para poder cumplimentar correctamente el presente florilegio. No
cabe duda que para tal fin es conditio sine qua non la colaboracin del alumnado
en la adquisicin de los conocimientos necesarios morfolgico-sintcticos y la
prctica de al menos dos horas diarias. El alumno slo notar sus progresos en el
transcurso de este segundo o tercer ao de latn y, especialmente, a lo largo del
tercer trimestre.
STUDIA VEL OPTIMARUM RERUM SEDATA ET TRANQUILLA ESSE DEBENT
(CIC.)Los estudios, incluso de los mejores asuntos, deben ser reposados y

tranquilos

DEPARTAMENTO DE LATN DEL IES JUAN CARLOS I. CURSO


2013-2014

ANTOLOGA DE TEXTOS LATINOS PARA SELECTIVIDAD

2013

TEXTO A
Vida de un agricultor
Nivel de dificultad: 0

Agricola aprum cultro vulnerabat in agris et filiis sponsaeque monstrabat.


Agricola bonus vir erat et pulchros pueros habebat. Pueri agricolae libros
legebant et a magistro bono semper laudabuntur. Agricolae liberi apros non
captabant, nam etiam paruuli erant.

1. TRADUCCIN DEL TEXTO PROPUESTO (5 puntos)


2. ANLISIS MORFOLGICO DE LAS FORMAS aprum, magistro y
laudabuntur, indicando exclusivamente en qu forma
aparecen en el texto (1,5 Puntos)
3. a) Indica qu tipo de oracin es Agricolae liberi apros non
captabant, nam etiam paruuli erant (0,5 Punto)
b) Analiza el sintagma a magistro bono (0,5 Punto)
c) Seala todos los sujetos que hay en el TEXTO (0,5 Punto)
4. a) Escribe una palabra espaola relacionada etimolgicamente
por derivacin o composicin (NO timos directos) con BONUS, y
otra con el verbo lego, legis legere, legi, lectum. Explica su
significado. (0,5 Punto)
b) Indica y describe DOS cambios fonticos experimentados por
la palabra latina MAGISTRUM en su evolucin al castellano.
Seala el resultado final de dicha evolucin (0,5 Punto)
5. Seala tres gneros literarios latinos en prosa y tres en verso. Destaca
el mximo representante latino de cada uno de ellos (1 Punto)

DEPARTAMENTO DE LATN DEL IES JUAN CARLOS I. CURSO


2013-2014

ANTOLOGA DE TEXTOS LATINOS PARA SELECTIVIDAD

2013

TEXTOS B-C
Ddalo y su hijo caro salen del laberinto de Creta
Nivel de dificultad: 0

(A)

Daedalus, vir magno ingenio praeditus, in insula Creta exsulabat.


Ibi tyrannus Cretae Daedalo hospitium praebebat et Daedalus
magnum Labyrinthum tyranno aedificabat. Sed postea tyrannus
Daedalum cum filio Icaro in Labyrintho inclusit.

(B)

Tunc Daedalus alas pinnis et cer fecit et humeris accomodavit.


Deinde Daedalus cum filio Icaro evolabat. Icarus alas in caelo
agitabat, sed cera alarum liquatur et miser puer in undas
cadebat. Interea Daedalus in Italiam veniebat et in pulchro
templo alas deis offerebat.

1. TRADUCCIN DEL TEXTO PROPUESTO (5 +5 puntos)


2. ANLISIS MORFOLGICO DE LAS FORMAS vir, filio, inclusit (A), caelo, deis
y offerebat (B), indicando exclusivamente en qu forma aparecen en el texto
(3 Puntos)
3. a) Indica qu tipo de oraciones son tyrannus Cretae Daedalo hospitium
praebebat (A) e Icarus alas in caelo agitabat, sed cera alarum liquatur (B) (1
Punto)
b) Analiza los sintagmas VIR MAGNO INGENIO PRAEDITUS (A) y cum filio
Icaro (B) (1 Punto)
c) Seala todos los C.D. que hay en los TEXTOS A-B (1 Punto)
4. a) Escribe una palabra espaola relacionada etimolgicamente por derivacin o
composicin (NO timos directos) con VIR, VIRI (A) y MAGNUS (A), y otra con los
verbos facio, feci, factum y fero, fers, ferre, tuli latum (B) . Explica su significado.
(1 Punto)
b) Indica y describe DOS cambios fonticos experimentados por las palabras latinas
HOSPITIUM y UNDAM en su evolucin al castellano. Seala el resultado final de
dicha evolucin (1 Punto)

5. Indica las caractersticas del gnero de la pica latina. Destaca dos autores
latinos que cultivaran este gnero, as como sus obras ms representativas del
gnero (2 Puntos).

DEPARTAMENTO DE LATN DEL IES JUAN CARLOS I. CURSO


2013-2014

ANTOLOGA DE TEXTOS LATINOS PARA SELECTIVIDAD

2013

TEXTO A
ORFEO y EURDICE
Nivel de dificultad: 1

Orpheus poeta ferarum immanitatem domabat et lapides etiam lyrae


suavitate movebat. Eurydicam in matrimonio habebat, et beatissimus erat.
Tunc vipera Eurydicae pedem momordit et Eurydicam necavit. Tum Orpheus,
cum in Inferos intraret, Inferorum custodem domavit et deam Proserpinam
sua virtute verbisque canoris movit. Tandem Orpheus Eurydicam in terras
reducebat, sed cum ad Inferos respiceret, Eurydica in Inferis mansit.

1. TRADUCCIN DEL TEXTO PROPUESTO (5 puntos)


2. ANLISIS MORFOLGICO DE LAS FORMAS lapides,
beatissimus y respiceret, indicando exclusivamente en
qu forma aparecen en el texto (1,5 Puntos)
3. a) Indica qu tipo de oracin es Orpheus poeta ferarum
immanitatem domabat et lapides etiam lyrae suavitate
movebat (0,5 Punto)
b) Analiza el sintagma deam Proserpinam (0,5 Punto)

c) Seala todos los C.D. que hay en el TEXTO (0,5 Punto)


4.
a)
Escribe
una
palabra
espaola
relacionada
etimolgicamente por derivacin o composicin (NO timos
directos) con PES, PEDIS, y otra con el verbo MOVEO, MOVI,
MOTUM. Explica su significado. (0,5 Punto)
b) Indica y describe DOS cambios fonticos experimentados por
la palabra latina suavitatem en su evolucin al castellano.
Seala el resultado final de dicha evolucin (0,5 Punto)
5. Seala las caractersticas principales de la elega amorosa romana
y destaca a sus tres principales representantes latinos. (1 Punto)

DEPARTAMENTO DE LATN DEL IES JUAN CARLOS I. CURSO


2013-2014

ANTOLOGA DE TEXTOS LATINOS PARA SELECTIVIDAD

2013

TEXTO B
HRCULES Y ALGUNOS DE SUS TRABAJOS
Nivel de dificultad: 3

Hercules sua virtute sibi magnam gloriam comparavit. Hercules Iovis et


Alcmenae filius erat et iam in cunabulis duos serpentes paruis digitis suffocavit.
Ubi ad adultam aetatem pervenit, multis operis clarus factus est et terram
multis monstris liberavit. Hydram, quae septem capita habebat, necavit. Etiam
in Inferos descendit, ubi Cerberum custodem domavit et amicum suum
Theseum captivum liberavit.

1. TRADUCCIN DEL TEXTO PROPUESTO (5 puntos)


2. ANLISIS MORFOLGICO DE LAS FORMAS virtute, quae y
domavit, indicando exclusivamente en qu forma aparecen
en el texto (1,5 Puntos)
3. a) Indica qu tipo de oracin es Hercules Iovis et Alcmenae
filius erat (0,5 Punto)
b) Analiza el sintagma duos serpentes (0,5 Punto)
c) Seala los ablativos agentes que hay en el TEXTO (0,5
Punto)
4.
a)
Escribe
una
palabra
espaola
relacionada
etimolgicamente por derivacin o composicin (NO timos
directos) con caput, capitis, y otra con el verbo HABEO,
HABUI, HABITUM. Explica su significado. (0,5 Punto)
b) Indica y describe DOS cambios fonticos experimentados por
la palabra latina DIGITUM en su evolucin al castellano. Seala
el resultado final de dicha evolucin (0,5 Punto)
5. Seala las caractersticas principales de la POESA LRICA
ROMANA y destaca a sus dos principales representantes latinos. (1
Punto)

DEPARTAMENTO DE LATN DEL IES JUAN CARLOS I. CURSO


2013-2014

ANTOLOGA DE TEXTOS LATINOS PARA SELECTIVIDAD

2013

TEXTO A
TESEO y EL MINOTAURO
Nivel de dificultad: 2

Minotaurus, horridum monstrum, in corpore humano tauri caput gerebat.


In Labyrintho Cretae, qui a Daedalo aedificatus erat, inclusum erat. Quotannis
septem puellas semptemque pueros Athenienses devorabat, sed Theseus,
Athenarum regis filius, cum ab Ariadna, regis Cretae filia, adiuvaretur, hunc
monstrum vicit necavitque. Deinde Theseus e Labyrintho exiit auxilio fili, quod
antea in limine religaverat, atque in patriam rediit. Ibi rex factus est legesque
iustas dedit.

1. TRADUCCIN DEL TEXTO PROPUESTO (5 puntos)


2. ANLISIS MORFOLGICO DE LAS FORMAS corpore, qui y
adiuvaretur, indicando exclusivamente en qu forma aparecen
en el texto (1,5 Puntos)
3. a) Indica qu tipo de oracin es In Labyrintho Cretae, qui a
Daedalo aedificatus erat, inclusum erat (0,5 Punto)
b) Analiza el sintagma Athenarum regis filius (0,5 Punto)
c) Seala todos los Sujetos que hay en el TEXTO (0,5 Punto)
4. a) Escribe una palabra espaola relacionada etimolgicamente
por derivacin o composicin (NO timos directos) con corpus,
corporis, y otra con el verbo MOVEO, MOVI, MOTUM. Explica
su significado. (0,5 Punto)
b) Indica y describe DOS cambios fonticos experimentados por
la palabra latina SEPTEM en su evolucin al castellano. Seala
el resultado final de dicha evolucin (0,5 Punto)
5. Seala las caractersticas principales de la COMEDIA LATINA y
destaca a sus dos principales representantes latinos. (1 Punto)

DEPARTAMENTO DE LATN DEL IES JUAN CARLOS I. CURSO


2013-2014

ANTOLOGA DE TEXTOS LATINOS PARA SELECTIVIDAD

2013

TEXTO B
PROMETEO Y EL ENFRENTAMIENTO CON SU PRIMO ZEUS
Nivel de dificultad: 2

Prometheus, artifex magnus,, Iovem in bellis adversus Gigantes saepe


adiuverat. Postea, cum Iuppiter Prometheum e caelo in terram demitteret,
Prometheus, Minervae auxilio, homines ex terra et aqua creaverat. Deinde
ignem e caelo hominibus praebuit. Nam, cum aliquando in caelum veniret,
facem igneam secum de caelo in terram hominibus apportavit.

1. TRADUCCIN DEL TEXTO PROPUESTO (5 puntos)


2. ANLISIS MORFOLGICO DE LAS FORMAS hominibus,
praebuit y secum, indicando exclusivamente en qu forma
aparecen en el texto (1,5 Puntos)
3. a) Indica qu tipo de oracin es cum Iuppiter Prometheum e
caelo in terram demitteret, (0,5 Punto)
b) Analiza el sintagma ex terra et aqua (0,5 Punto)
c) Seala todos los C. Indirectos que hay en el TEXTO (0,5
Punto)
4. a) Escribe una palabra espaola relacionada etimolgicamente
por derivacin o composicin (NO timos directos) con homo,
hominis y otra con el verbo PORTO, PORTARE, PORTATUM.
Explica su significado. (0,5 Punto)
b) Indica y describe DOS cambios fonticos experimentados por
la palabra latina *CUMSECUM en su evolucin al castellano.
Seala el resultado final de dicha evolucin (0,5 Punto)
5. Definicin y caractersticas del gnero historiogrfico latino.
Seala a DOS mximos representantes de la poca imperial. (1 Punto).

DEPARTAMENTO DE LATN DEL IES JUAN CARLOS I. CURSO


2013-2014

ANTOLOGA DE TEXTOS LATINOS PARA SELECTIVIDAD

2013

TEXTO A
PROMETEO,CASTIGADO POR JPITER, FINALMENTE ES LIBERADO POR HERCULES.
Nivel de dificultad: 2

Itaque homines terrarum domini aemulique deorum facti sunt. Ob hanc


causam Prometheus in monte Caucaso ferreis catenis vinctus erat. Iuppiter
vulture quotidie mittebat, ut Promethei pectus laniaret et iecur ederet; sed ea
pars iecinoris, quam vultur interdiu devoraverat, noctu crescebat, ut rursus a
vulture devoraretur. Tandem Hercules, misericordia motus, vulturem sagittis
transfixit, Prometheumque catenis liberavit.

1. TRADUCCIN DEL TEXTO PROPUESTO (5 puntos)


2. ANLISIS MORFOLGICO DE LAS FORMAS hanc, vinctus erat
y misericordia, indicando exclusivamente en qu forma
aparecen en el texto (1,5 Puntos)
3. a) Indica qu tipo de oracin es ut Promethei pectus laniaret,
(0,5 Punto)
b) Analiza el sintagma misericordia motus (0,5 Punto)
c) Seala todos los SUJETOS que hay en el TEXTO (0,5 Punto)
4. a) Escribe una palabra espaola relacionada etimolgicamente
por derivacin o composicin (NO timos directos) con terra,
terrae y otra con el verbo FACIO, FACERE, FECI, FACTUM.
Explica su significado. (0,5 Punto)
b) Indica y describe DOS cambios fonticos experimentados por
la palabra latina AEMULUM en su evolucin al castellano.
Seala el resultado final de dicha evolucin (0,5 Punto)
5. Origen del gnero historiogrfico latino y destaca a sus
mximos representantes de la poca republicana (1 Punto).

DEPARTAMENTO DE LATN DEL IES JUAN CARLOS I. CURSO


2013-2014

dos

ANTOLOGA DE TEXTOS LATINOS PARA SELECTIVIDAD

2013

10

TEXTO B
PLUTN RAPTA A SU SOBRINA PROSRPINA
Nivel de dificultad: 1

Siciliae insulae incolae ceteraeque gentes antiquae Cererem, frumenti


frugumque deam, Proserpinamque, Iovis et Cereris filiam, magno amore
colebant. Insula Sicilia Cereri Proserpinaeque sacrata erat. In media
insula est lacus et circa lacum , locus amoenus. Ibi Proserpina a Plutone,
qui sub terris apud Inferos regnabat, in nemore prope urbem rapta est.
Pluto Proserpinam in Inferos, sua regna, secum duxit.

1. TRADUCCIN DEL TEXTO PROPUESTO (5 puntos)


2. ANLISIS MORFOLGICO DE LAS FORMAS frumenti, qui y rapta
est, indicando exclusivamente en qu forma aparecen en el texto
(1,5 Puntos)
3. a) Indica qu tipo de oracin es qui sub terris apud Inferos
regnabat (0,5 Punto)
b) Analiza el sintagma Iovis et Cereris filiam (0,5 Punto)
c) Seala todos los C. Directos que hay en el TEXTO (0,5
Punto)
4. a) Escribe una palabra espaola relacionada etimolgicamente
por derivacin o composicin (NO timos directos) con insula,
insulae y otra con el verbo COLO, -IS, -ERE, COLUI, CULTUM.
Explica su significado. (0,5 Punto)
b) Indica y describe DOS cambios fonticos experimentados por
la palabra latina LACUM en su evolucin al castellano. Seala el
resultado final de dicha evolucin (0,5 Punto)
5. Definicin de
epigrama como gnero, indica sus principales
caractersticas y destaca a su mximo representante. (1 Punto).

DEPARTAMENTO DE LATN DEL IES JUAN CARLOS I. CURSO


2013-2014

10

ANTOLOGA DE TEXTOS LATINOS PARA SELECTIVIDAD

2013

11

TEXTO A
CERES BUSCA PROFUNDAMENTE ENTRISTECIDA Y ANGUSTIADA A SU AMADA HIJA
PROSRPINA, RAPTADA POR SU HERMANO PLUTN
Nivel de dificultad: 3

Interea Ceres, cum filiam suam frustra quaereret, tandem taedas


ignibus, qui ex Aetnae vertice erumpunt, inflamavit omnesque terras
maesta peragravit. Cum sol cetera sidera fugaverat, suam filiam rursus
quaerebat. Tandem auxilium deorum imploravit precibusque impetravit ut
Proserpina, quam Pluto uxorem duxerat, partem anni apud Inferos cum
Plutone, sed alteram partem in terris cum sua matre viveret.

1. TRADUCCIN DEL TEXTO PROPUESTO (5 puntos)


2. ANLISIS MORFOLGICO DE LAS FORMAS ignibus, sua y
viveret, indicando exclusivamente en qu forma aparecen en el
texto (1,5 Puntos)
3. a) Indica qu tipo de oracin es Cum sol cetera sidera
fugaverat, (0,5 Punto)
b) Analiza el sintagma partem anni (0,5 Punto)
c) Seala todos los C.DIRECTOS que hay en el TEXTO (0,5
Punto)
4. a) Escribe una palabra espaola relacionada etimolgicamente
por derivacin o composicin (NO timos directos) con ignis, ignis
y otra con el verbo RUMPO, -IS, -ERE, RUPI, RUPTUM. Explica
su significado. (0,5 Punto)
b) Indica y describe DOS cambios fonticos experimentados por
la palabra latina FILIAM en su evolucin al castellano. Seala el
resultado final de dicha evolucin (0,5 Punto)
5. Origen y definicin del gnero de la stira, y destaca a dos
representantes latinos del gnero (1 Punto).

DEPARTAMENTO DE LATN DEL IES JUAN CARLOS I. CURSO


2013-2014

11

ANTOLOGA DE TEXTOS LATINOS PARA SELECTIVIDAD

12

2013

TEXTO B
JASN Y EL VIAJE DE LOS ARGONAUTAS EN BUSCA DEL VELLOCINO DE ORO. CON LA AYUDA
DE LA MAGA MEDEA, HIJA DE EETES, CONSIGUE ARREBATAR EL VELLN DE ORO.
Nivel de dificultad: 3

(I) Nobilis est fabula, quae miram Iasonis Argonautarumque navigationem


narrabat. Iason, Thesaliae regis filius, cum rapere voluisset vellus aureum arietis, qui
olim duos fratres per aera transportaverat, magnam expeditionem paravit. Colchorum
rex vellus aureum servabat, custoditumque erat ab immani dracone taurisque feris, qui
flammas ore vomebant.
(II) Cum Iason immensam navem, quae Argo dicta erat, construxisset, et in navem
conscendisset cum Theseo et Hercule multisque Graeciae principibus in Colchidem
pervenit. Ibi a Medea, regis filia, adiutus erat. Cum Iason Colchidae regem post multos
labores devicisset, vellus aureum rapuit et Medeam in patriam secum devexit. Cum
Argonautae in Graeciam venissent, Olympicos ludos instituerunt, qui ab omnibus
Graeciae populis semper celebrati sunt.
1. TRADUCCIN DEL TEXTO PROPUESTO (5 + 5 puntos)
2. ANLISIS MORFOLGICO DE LAS FORMAS (I) quae, rapere, fratres; (II)
conscendisset, adiutus erat y secum indicando exclusivamente en qu forma
aparecen en el texto (1,5 + 1, 5 Puntos)
3. a) Indica qu tipo de oracin es cum rapere voluisset vellus aureum arietis (I) y
qui ab omnibus Graeciae populis semper celebrati sunt (0,5 + 0,5 Punto)
b) Analiza los sintagmas Thesaliae regis filius y ab omnibus Graeciae populis (0,5
+ 0,5 Punto)
c) Seala todos los SUJETOS que hay en los TEXTOS I y II (0,5 + 0,5 Punto)
4. a) Escribe una palabra espaola relacionada etimolgicamente por derivacin o
composicin (NO timos directos) con frater, fratris y MULTUS; y otra con los
verbos PORTO, PORTARE, PORTATUM y STRUO, -IS, -ERE, STRUCTUM.
Explica su significado. (0,5 + 0,5 Punto)
b) Indica y describe DOS cambios fonticos experimentados por las palabras latinas
EXPEDITIONEM y en su evolucin al castellano. Seala el resultado final de
dicha evolucin (0,5 + 0,5 Punto)
5. Origen y principales caractersticas del gnero de la epistolografa romana. Cita a
su mximo representante e indica alguna obra de este gnero. Seala una obra
representativa de epistolografa potica latina y su representante ms insigne (1 + 1
Punto).

DEPARTAMENTO DE LATN DEL IES JUAN CARLOS I. CURSO


2013-2014

12

ANTOLOGA DE TEXTOS LATINOS PARA SELECTIVIDAD

13

2013

TEXTO A
NOBE Y LETO, MADRE DE APOLO Y RTEMIS (DIANA)
Nivel de dificultad: 2
Cum aliquando mulieres Thebanae Latonae, Apollinis et Dianae matri,
sacrificium facerent, Niobe, Thebanorum regina, eas vituperavit: ego
septem filias septemque filios habui; Latona autem tantum unum filium
unamque filiam habuit. Tunc Latona Niobae irascitur precibusque liberos
suos oravit ut Niobae superbiam vindicarent et iniuriam ulciscerentur. Illi
matris precibus statim paruerunt. Apollo omnes Niobae filios suis sagittis
interfecit. Misera mater suo corpore filias suas tegere tentavit, sed Diana
etiam septem sorores necavit. Tandem Niobe, deorum misericordia, mutata
est in saxum, quod perpetuo flet: nunc saxa Niobae lacrimas manant.

1. TRADUCCIN DEL TEXTO PROPUESTO (5 puntos)


2. ANLISIS MORFOLGICO DE LAS FORMAS eas, ulciscerentur y saxa,
indicando exclusivamente en qu forma aparecen en el texto (1,5 Puntos)
3. a) Indica qu tipo de oracin es Cum aliquando mulieres
Thebanae Latonae.sacrificium facerent (0,5 Punto)
b) Analiza el sintagma omnes Niobae filios (0,5 Punto)
c) Seala todos los C. Directos que hay en el TEXTO (0,5 Punto)
4. a) Escribe una palabra espaola relacionada etimolgicamente por
derivacin o composicin (NO timos directos) con omnis, omne, y otra
con el verbo TEGO, -IS, -ERE, TEXI, TECTUM. Explica su significado.
(0,5 Punto)
b) Indica y describe DOS cambios fonticos experimentados por la palabra
latina SAGITTAM en su evolucin al castellano. Seala el resultado final
de dicha evolucin (0,5 Punto)

5. Seala las caractersticas principales de la poesa pica latina.


Destaca tres poetas picos latinos. Haz un breve resumen de la temtica y
estructura de la Eneida. . (1 Punto)

DEPARTAMENTO DE LATN DEL IES JUAN CARLOS I. CURSO


2013-2014

13

ANTOLOGA DE TEXTOS LATINOS PARA SELECTIVIDAD

14

2013

TEXTO B
LA LEYENDA DEL REY MIDAS Y SU FASTUOSO DON CONVERTIDO EN CASTIGO
Nivel de dificultad: 3

Cum Midas, Phrigiae rex, Bacchum beneficio magno aliquando obligavisset et


cum Bacchus Midae optionem muneris dedisset, rex avarus ei dixit: Bacche,
effice ut omnia, quae tetigero, in aurum mutentur. Deus annuit: Midas omnia,
quae ille tangebat, in aurum statim mutabat. Tamen, cum servi cibos et vinum
apportavissent et cum dives miserque rex omnes dapes in aurum mutatas
vidisset, famesque eum urgeret sitique cruciaretur, rursus deum precatus est ut
donum suum revocaret.

1. TRADUCCIN DEL TEXTO PROPUESTO (5 puntos)


2. ANLISIS MORFOLGICO DE LAS FORMAS EI, TETIGERO y FAMES,
indicando exclusivamente en qu forma aparecen en el texto (1,5
Puntos)
3. a) Indica qu tipo de oracin es ut omnia in aurum mutentur (0,5
Punto)
b) Analiza el sintagma OMNES DAPES (0,5 Punto)
c) Seala todos los C. INDIRECTOS que hay en el TEXTO (0,5
Punto)
4. a) Escribe una palabra espaola relacionada etimolgicamente por
derivacin o composicin (NO timos directos) con VINUM, VINI, y
otra con el verbo VIDEO, -ES, -ERE, VIDI, VISUM. Explica su
significado. (0,5 Punto)
b) Indica y describe DOS cambios fonticos experimentados por la
palabra latina AURUM en su evolucin al castellano. Seala el
resultado final de dicha evolucin (0,5 Punto)
5. Origen y caractersticas de la Comedia Latina. Destaca a sus dos
mximos representantes, y cita, al menos, una de sus obras. (1 Punto)

DEPARTAMENTO DE LATN DEL IES JUAN CARLOS I. CURSO


2013-2014

14

ANTOLOGA DE TEXTOS LATINOS PARA SELECTIVIDAD

2013

15

TEXTO A
INFANCIA DEL DIOS JPITER
Nivel de dificultad: 3

Cum deus Saturnus suos filios , vix natos, voraret, Rhea, Saturni coniux Iovisque mater,
cum Iuppiter natus est1, ne infans etiam a patre voraretur, non puerum sed saxum linteis
involutum Saturno dedit. Iuppiter autem in insulam Cretam ab ancilla fideli vectus est. Ibi
in lata spelunca educatus est. Capra Amalthea Iovem dulci lacte aluit apesque in ore
infantis mel suum ponebant. Cum deus Iuppiter adolevisset, adversus Saturnum patrem
bellum gessit. Saturnus e caelo pulsus est, et in terris latuit.

1. TRADUCCIN DEL TEXTO PROPUESTO (5 puntos)


2. ANLISIS MORFOLGICO DE LAS FORMAS EDUCATUS EST,
IOVEM y DULCI, indicando exclusivamente en qu forma aparecen
en el texto (1,5 Puntos)
3. a) Indica qu tipo de oracin es cum Iuppiter natus est (0,5 Punto)
b) Analiza el sintagma Saturni coniux Iovisque mater (0,5 Punto)
c) Seala todos los C. DIRECTOS que hay en el TEXTO (0,5 Punto)
4. a) Escribe una palabra espaola relacionada etimolgicamente por
derivacin o composicin (NO timos directos) con INFANS,
INFANTIS, y otra con el verbo PELLO, -IS, -ERE, PEPULI,
PULSUM. Explica su significado. (0,5 Punto)
b) Indica y describe DOS cambios fonticos experimentados por la
palabra latina INVOLUTUM en su evolucin al castellano. Seala el
resultado final de dicha evolucin (0,5 Punto)
5. Origen y caractersticas de la Tragedia Latina. Destaca a un
representante latino y cita, al menos, una de sus obras. (1 Punto)

NACI
DEPARTAMENTO DE LATN DEL IES JUAN CARLOS I. CURSO
2013-2014

15

ANTOLOGA DE TEXTOS LATINOS PARA SELECTIVIDAD

2013

16

TEXTO B
LA LEYENDA DE FAETN
Nivel de dificultad: 3

Cum Phaeton in regiam patris Phoebi veniret, patrem oravit UT ei permitteret


currum et equos Solis unum diem regere. Phaeton prudentia patris consilia non
audivit atque laetitia exsultans levem currum occupavit et in manibus suis
habenis gessit. Volucres equi Solis, hinnitibus flammiferis auras implent,
pedibusque per aera motis, nebulas scindunt. Tellus flammis uritur, magnaeque
urbes incenduntur et silvae ardent. At Iuppiter, ne omnia incendio flagrarent,
fulmen in aurigam misit et infelix Phaeton in mare cecidit.

1. TRADUCCIN DEL TEXTO PROPUESTO (5 puntos)


2. ANLISIS MORFOLGICO DE LAS FORMAS EI, REGERE y
FULMEN, indicando exclusivamente en qu forma aparecen en el
texto (1,5 Puntos)
3. a) Indica qu tipo de oracin es ne omnia incendio flagrarent (0,5 Punto)
b) Analiza el sintagma volucres equi Solis (0,5 Punto)
c) Seala todos los C. INDIRECTOS que hay en el TEXTO (0,5 Punto)
4. a) Escribe una palabra espaola relacionada etimolgicamente por
derivacin o composicin (NO timos directos) con MANUS, MANUS,
y otra con el verbo MITTO, -IS, -ERE, MISI, MISSUM. Explica su
significado. (0,5 Punto)
b) Indica y describe DOS cambios fonticos experimentados por la
palabra latina NEBULAM en su evolucin al castellano. Seala el
resultado final de dicha evolucin (0,5 Punto)
5. Caractersticas de la elega amorosa latina. Destaca a los autores
ms representativos en poca de Augusto, a juicio del rhetor hispano
Quintiliano (1 Punto).

DEPARTAMENTO DE LATN DEL IES JUAN CARLOS I. CURSO


2013-2014

16

ANTOLOGA DE TEXTOS LATINOS PARA SELECTIVIDAD

17

2013

TEXTO A
Sacrificio de Ifigenia, hija de Agamenn
Nivel de dificultad: 3

Cum Graecorum exercitus ad Troiam urbem duceretur navibus, in portu classis


retinebatur diuturna tempestate ob iram Dianae. Agamemno, exercitus Graeci dux,
cervam Dianae sacram vulneraverat. Tantum mors Iphigeniae, Agamemnonis filiae,iram
deae placare poterat.Itaque pater, magno dolore anxius, filiam suam in castra vocavit,
simulans nuptias cum Achille. Sed cum sacrificii tempus appropinquavisset, Diana,
magna misericordia mota, cervam per aera traxit et Iphigeniae in sacrificio supponit.
Postea in terra Taurica Dianae templi sacerdos facta est.

1. TRADUCCIN DEL TEXTO PROPUESTO (5 puntos)


2. ANLISIS MORFOLGICO DE LAS FORMAS PORTU, PLACARE y
SACRIFICII, indicando exclusivamente en qu forma aparecen en
el texto (1,5 Puntos)
3. a) Indica qu tipo de oracin es Cum Graecorum exercitus ad Troiam
urbem duceretur navibus (0,5 Punto)
b) Analiza el sintagma filiam suam (0,5 Punto)
c) Seala todos los SUJETOS que hay en el TEXTO (0,5 Punto)
4. a) Escribe una palabra espaola relacionada etimolgicamente por
derivacin o composicin (NO timos directos) con URBS, URBIS, y
otra con el verbo TRAHO, -IS, -ERE, TRAXI, TRACTUM. Explica su
significado. (0,5 Punto)
b) Indica y describe DOS cambios fonticos experimentados por la
palabra latina EXERCITUM en su evolucin al castellano. Seala el
resultado final de dicha evolucin (0,5 Punto)
5. Origen y caractersticas de la Comedia latina. Destaca a dos
representantes latinos y cita, al menos, dos de sus obras. (1 Punto)

DEPARTAMENTO DE LATN DEL IES JUAN CARLOS I. CURSO


2013-2014

17

ANTOLOGA DE TEXTOS LATINOS PARA SELECTIVIDAD

2013

TEXTO B

18

ESTRATAGEMA DEL CABALLO DE TROYA


Nivel de dificultad: 3

Cum Graecorum exercitus urbem Troiam expugnare non posset, Graecique tam dubiam
victoriam tamque incertum in patriam reditum cernerent, dolum inauditum excogitaverunt: equum
ingentem in litore aedificaverunt et in vasti equi alvum duces acres inclusi sunt. Deinde Graeci
castra sua incendunt, et cum equum in litore reliquissent, in naves conscenderuntatque reditum
in patriam simulaverunt. Tum Troiani ab urbis moenibus in litus laeti concurrunt. Deinde Troiani in
urbem equum introducere statuerunt. Noctu, cum oppidani vino gravique somno opprimerentur,
duces Graeci ex equo descenderunt, urbisque portas sociis suis aperuerunt. Urbs Troia, quae per
decem annos hostium impetum fregerat, penitus una nocte direpta et incensa est.

1. TRADUCCIN DEL TEXTO PROPUESTO (5 puntos)


2. ANLISIS MORFOLGICO DE LAS FORMAS INCLUSI SUNT,
INTRODUCERE y URBS, indicando exclusivamente en qu forma
aparecen en el texto (1,5 Puntos)
3. a) Indica qu tipo de oracin es quae per decem annos hostium impetum
fregera (0,5 Punto)

b) Analiza el sintagma ab urbis moenibus (0,5 Punto)


c) Seala todos los C. DIRECTOS que hay en el TEXTO (0,5 Punto)
4. a) Escribe una palabra espaola relacionada etimolgicamente por
derivacin o composicin (NO timos directos) con VINUM, VINI, y
otra con el verbo APERIO, -IS, -IRE, APERUI, APERTUM. Explica
su significado. (0,5 Punto)
b) Indica y describe DOS cambios fonticos experimentados por la
palabra latina INCERTUM en su evolucin al castellano. Seala el
resultado final de dicha evolucin (0,5 Punto)
5. Caractersticas de la NOVELA LATINA. Destaca a sus principales
autores y menciona una de sus obras (1 Punto).

DEPARTAMENTO DE LATN DEL IES JUAN CARLOS I. CURSO


2013-2014

18

ANTOLOGA DE TEXTOS LATINOS PARA SELECTIVIDAD

2013

19

TEXTO A
ULISES EN LA GRUTA DEL CCLOPE POLIFEMO
Nivel de dificultad: 2
Ulixes post multos navigationis annos in insulam ignotam cum navibus pervenit. In insula
infandi Cyclopes inter altos montes silvasque densas habitabant et ibi caprarum oviumque greges
pascebant. Ulixes cum sociis strenuis loca ignota explorare voluit. Cum in immensum specum
intravissent, multos caseos magnamque lactis copiam in amphoris reconditam viderunt. At
subito vox horribilis auditur et in limine monstrum horrendum apparuit: in fronte unum oculum
habebat. Cum Cyclops oves suas in specum compulisset, ostium ingenti saxo obstruxit. Cum
advenas animadvertit, statim duos homines corripuit atque avide voravit. Postero die, cum
exitum non invenissent, callidus Ulixes poculum ingens vino implevit et Cyclopi dedit. Postremo
Ulixes et socii palum igne praeustum in monstri uno oculo totis viribus defixerunt.

1. TRADUCCIN DEL TEXTO PROPUESTO (5 puntos)


2. ANLISIS MORFOLGICO DE LAS FORMAS IGNOTA, SUAS y
IGNE, indicando exclusivamente en qu forma aparecen en el
texto (1,5 Puntos)
3. a) Indica qu tipo de oracin es cum exitum non invenissent,
(0,5 Punto)
b) Analiza el sintagma callidus Ulixes (0,5 Punto)
c) Seala todos los COMPLEMENTOS DIRECTOS que hay en
el TEXTO (0,5 Punto)
4. a) Escribe una palabra espaola relacionada etimolgicamente
por derivacin o composicin (NO timos directos) con HOMO,
HOMINIS, y otra con el verbo VIDEO, -ES, -ERE, VIDI, VISUM.
Explica su significado. (0,5 Punto)
b) Indica y describe DOS cambios fonticos experimentados por la
palabra latina NAVIGATIONEM en su evolucin al castellano.
Seala el resultado final de dicha evolucin (0,5 Punto)
5. Definicin y caractersticas del Epigrama.
representante. (1 Punto)

Destaca a su mximo

DEPARTAMENTO DE LATN DEL IES JUAN CARLOS I. CURSO


2013-2014

19

ANTOLOGA DE TEXTOS LATINOS PARA SELECTIVIDAD

2013

20

TEXTO B
LA ESCUELA DE UN NIO ROMANO
Nivel de dificultad: 2

Prima luce puer e lecto surgit; toga praetexta indutus ad ludum properat. Servus ei
ceratas tabellas ad schollae ianuam portabit. Discipuli omnes in subselliis
considunt atque, appropinquante magistro, silentium faciunt. Postea legere,
scribere, numerare, computare discunt clarorumque virorum dicta recitant.
Magister eos linquam latinam et linquam graecam docebat. Magister pigros
discpulos ferula castigabat.

1. TRADUCCIN DEL TEXTO PROPUESTO (5 puntos)


2. ANLISIS MORFOLGICO DE LAS FORMAS EI, COMPUTARE y
FERULA, indicando exclusivamente en qu forma aparecen en el
texto (1,5 Puntos)
3. a) Indica qu tipo de oracin es appropinquante magistro (0,5
Punto)

b) Analiza el sintagma e lecto (0,5 Punto)


c) Seala todos los C.

INDIRECTOS que hay en el TEXTO (0,5

Punto)

4. a) Escribe una palabra espaola relacionada etimolgicamente por


derivacin o composicin (NO timos directos) con LUDUS, LUDI, y
otra con el verbo DOCEO, -ES, -ERE, DOCUI, DOCTUM. Explica su
significado. (0,5 Punto)
b) Indica y describe DOS cambios fonticos experimentados por la
palabra latina GRAECAM en su evolucin al castellano. Seala el
resultado final de dicha evolucin (0,5 Punto)
5. Definicin, origen y caractersticas del gnero de la STIRA. Cita a dos
de sus mximos representantes (1 Punto).

DEPARTAMENTO DE LATN DEL IES JUAN CARLOS I. CURSO


2013-2014

20

ANTOLOGA DE TEXTOS LATINOS PARA SELECTIVIDAD

2013

21

TEXTO A
EL DIOS VULCANO
Nivel de dificultad: 1
Vulcanus deus deformis in vitam venit. Itaque de Olympo puer deiectus est
atque ictu ei crus fracta est. Sub Aetna monte, Cyclopes in vasto antro
ferrum exercent, fulminaque plurima, quae Iuppiter de caelo saepe demittit
in terras, cum Vulcano faciunt. Vulcanus cum clara Minerva artes homines in
terris docuit. Homines antea in montium speluncis, tamquam ferae,
habitabant. Iuppiter Vulcano in matrimonium Venerem, dearum
pulcherrimam, dedit.

1. TRADUCCIN DEL TEXTO PROPUESTO (5 puntos)


2. ANLISIS MORFOLGICO DE LAS FORMAS DEFORMIS, QUAE y
ARTES, indicando exclusivamente en qu forma aparecen en el texto
(1,5 Puntos)
3. a) Indica qu tipo de oracin es Cyclopes in vasto antro
ferrum exercent (0,5 Punto)
b) Analiza el sintagma cum clara Minerva (0,5 Punto)
c) Seala todos los COMPLEMENTOS INDIRECTOS que hay en el
TEXTO (0,5 Punto)
4. a) Escribe una palabra espaola relacionada etimolgicamente por
derivacin o composicin (NO timos directos) con VITA, VITAE, y otra
con el verbo FRANGO, -IS, -ERE, FREGI, FRACTUM. Explica su
significado. (0,5 Punto)
b) Indica y describe DOS cambios fonticos experimentados por la
palabra latina FERRUM en su evolucin al castellano. Seala el
resultado final de dicha evolucin (0,5 Punto)
5. Partes de la oratoria y del discurso.
Destaca al mximo
representante del gnero de la oratoria latina, y cita dos de sus obras (1
Punto)

DEPARTAMENTO DE LATN DEL IES JUAN CARLOS I. CURSO


2013-2014

21

ANTOLOGA DE TEXTOS LATINOS PARA SELECTIVIDAD

2013

22

TEXTO B
EL DIOS NEPTUNO
Nivel de dificultad: 1

Neptunus maris et omnium aquarum imperium a Iove fratre obtinuit. Sedes in


mari immenso ei sunt, ibique regiam magnificam habitabat. Fluctus tamen
interdum placide peragrat sedens in curru, quem albi equi per aequora inmensa
trahebant. Interdum graviter commotus sensit pontum misceri magno murmure
emissamque hiemem et stagna refusa imis vadis. Ipse tridenti temperat aequor
atque rotis levibus perlabitur summas undas. Cunctus pelagi fragor cadit, cum
Neptunus invectus caelo aperto equos flectit atque habenas tenet.

1. TRADUCCIN DEL TEXTO PROPUESTO (5 puntos)


2. ANLISIS MORFOLGICO DE LAS FORMAS FLUCTUS, SEDENS
y QUEM, indicando exclusivamente en qu forma aparecen en el
texto (1,5 Puntos)
3. a) Indica qu tipo de oracin es quem albi equi per aequora
inmensa trahebant. (0,5 Punto)

b) Analiza el sintagma in mari immenso (0,5 Punto)


c) Seala todos los C.

DIRECTOS que hay en el TEXTO (0,5

Punto)

4. a) Escribe una palabra espaola relacionada etimolgicamente por


derivacin o composicin (NO timos directos) con EQUUS, EQUI, y
otra con el verbo VEHO, -IS, -ERE, VEXI, VECTUM. Explica su
significado. (0,5 Punto)
b) Indica y describe DOS cambios fonticos experimentados por la
palabra latina APERTUM en su evolucin al castellano. Seala el
resultado final de dicha evolucin (0,5 Punto)
5. Definicin, origen y caractersticas de la LRICA romana. Cita a dos de
sus mximos representantes (1 Punto).

DEPARTAMENTO DE LATN DEL IES JUAN CARLOS I. CURSO


2013-2014

22

ANTOLOGA DE TEXTOS LATINOS PARA SELECTIVIDAD

2013

23

TEXTO A
EL DIOS APOLO
Nivel de dificultad: 2
Apollo, Iovis Latonaeque filius, lucis deus erat. Primos vitae annos in insula Delo, ubi
natus est, egit, insulaque deo semper cara mansit. Apollo puer serpentem crudelem,
Python, suis sagittis occidit. Deinde Delphos venit, ubi incolae templum illustrem deo
exstruxerunt. Ex omnibus mundi partibus homines frequentes Delphos apud Pythiam
veniebant, nam Pythia oracula Apollinis eis reddebat. In Italia Sybilla antrum immane
Cumis, prope Neapolim, habitabat. Apollo eam quoque futura Iovisque secreta
docebat, ut hominibus traderet.

1. TRADUCCIN DEL TEXTO PROPUESTO (5 puntos)


2. ANLISIS MORFOLGICO DE LAS FORMAS DEO, NATUS EST y
EAM, indicando exclusivamente en qu forma aparecen en el texto
(1,5 Puntos)
3. a) Indica qu tipo de oracin es ubi incolae templum illustrem deo
exstruxerunt (0,5 Punto)
b) Analiza el sintagma eam futura ET Iovis secreta (0,5 Punto)
c) Seala todos los COMPLEMENTOS INDIRECTOS que hay en el
TEXTO (0,5 Punto)
4. a) Escribe una palabra espaola relacionada etimolgicamente por
derivacin o composicin (NO timos directos) con ANNUS, ANNI, y
otra con el verbo TRADO,-IS, -ERE, TRADIDI, TRADITUM. Explica su
significado. (0,5 Punto)
b) Indica y describe DOS cambios fonticos experimentados por la
palabra latina SAGITTAM en su evolucin al castellano. Seala el
resultado final de dicha evolucin (0,5 Punto)
5. Definicin y caractersticas generales de la elega amorosa latina.
Cita a tres de sus mximos representantes. (1 Punto)

DEPARTAMENTO DE LATN DEL IES JUAN CARLOS I. CURSO


2013-2014

23

ANTOLOGA DE TEXTOS LATINOS PARA SELECTIVIDAD

2013

24

TEXTO B
REGRESO DE PROSRPINA DESDE EL MUNDO DE HADES
Nivel de dificultad: 3

Proserpina, Cereris filia, quondam a Plutone rapta est et in Inferos deducta est.
Tandem Iuppiter, Cereris precibus fatigatus, Plutoni fratri iussit UT Proserpinam ex
Inferis dimitteret. Proserpina gaudio exsultans in currum conscendit. Deus Mercurius
equos agitavit: neque montes neque valles equorum cursum tardaverunt. Ut primum
Ceres, quae ante templum maesta sedebat, currum vidit, accurrit. Mater filiam diu in
amplexu tenet totumque diem a doloribus animus matris et filiae requievit .

1. TRADUCCIN DEL TEXTO PROPUESTO (5 puntos)


2. ANLISIS MORFOLGICO DE LAS FORMAS FRATRI,
EXSULTANS y QUAE, indicando exclusivamente en qu forma
aparecen en el texto (1,5 Puntos)
3. a) Indica qu tipo de oracin es UT Proserpinam ex Inferis
dimitteret. (0,5 Punto)

b) Analiza el sintagma totum diem (0,5 Punto)


c) Seala todos los SUJETOS PACIENTES que hay en el TEXTO (0,5
Punto)

4. a) Escribe una palabra espaola relacionada etimolgicamente por


derivacin o composicin (NO timos directos) con DIES, DIEI, y
otra con el verbo VIDEO, -ES, -ERE, VIDI, VISUM. Explica su
significado. (0,5 Punto)
b) Indica y describe DOS cambios fonticos experimentados por la
palabra latina TOTUM en su evolucin al castellano. Seala el
resultado final de dicha evolucin (0,5 Punto)
5. Definicin y caractersticas del gnero historiogrfico romano. Cita
algn autor romano que cultivara la historiografa biogrfica, sealando
su obra ms destacada. (1 Punto).

DEPARTAMENTO DE LATN DEL IES JUAN CARLOS I. CURSO


2013-2014

24

ANTOLOGA DE TEXTOS LATINOS PARA SELECTIVIDAD

2013

25

TEXTO A
EL DIOS DIONISO-BACO y LA AVENTURA CON LOS PIRATAS CONVERTIDOS EN
DELFINES
Nivel de dificultad: 2
Bacchus quondam in maris litore ambulabat. Cum praedones quidam eum vidissent,
statim rapuerunt atque in naves suam adduxerunt. Omnes eum filium regis esse
existimabant. Itaque iuvenem ad malum vinculis ligare coeperunt. Praedonum dux
dixit: cum in Aegyptum aut Cyprum perveniemus, pro iuvene magnum pretium ab
emptoribus accipiemus. Tum vero prodigia mirabilia piratis apparuerunt; vinum dulce
per navem fluebat, ad summum velum ascendebat vitis, ex qua multas uvas
pendebant. Tunc iuvenis leo terribilis factus est. Leo autem praedonum ducem cepit.
Omnes alii, praeter gubernatorem, in mare desiluerunt delphinique facti sunt.

1. TRADUCCIN DEL TEXTO PROPUESTO (5 puntos)


2. ANLISIS MORFOLGICO DE LAS FORMAS EUM, PRODIGIA y
FACTI SUNT, indicando exclusivamente en qu forma aparecen en
el texto (1,5 Puntos)
3. a) Indica qu tipo de oracin es Cum praedones quidam eum
vidissent (0,5 Punto)
b) Analiza el sintagma vinum dulce (0,5 Punto)
c) Seala todos los COMPLEMENTOS DIRECTOS que hay en el
TEXTO (0,5 Punto)
4. a) Escribe una palabra espaola relacionada etimolgicamente por
derivacin o composicin (NO timos directos) con OMNIS, OMNE, y
otra con el verbo FLU-O, -IS, -ERE, FLUXI, FLUXUM. Explica su
significado. (0,5 Punto)
b) Indica y describe DOS cambios fonticos experimentados por la
palabra latina PRETIUM en su evolucin al castellano. Seala el
resultado final de dicha evolucin (0,5 Punto)
5. Define oratoria e indica las partes de un discurso. Cita a sus mximos
representante, y seala 2 sus discursos en contra de algn personaje
poltico. Cita a tres de sus mximos representantes. (1 Punto)

DEPARTAMENTO DE LATN DEL IES JUAN CARLOS I. CURSO


2013-2014

25

ANTOLOGA DE TEXTOS LATINOS PARA SELECTIVIDAD

2013

26

TEXTO B
EL RESPETO A LAS VIRGENES VESTALES
Nivel de dificultad: 3

Cum Galli copias Romanas magno proelio profligavissent atque Romam contenderent agrumque
Romanum passim vastarent, multi incolae urbem reliquerunt atque omnia sua secum
asportaverunt. Virgines vero Vestales, cum de urbis salute desperarent, sacra instrumenta partim
condiderunt in terram, partim secum tulerunt. Vi, quae ad Ianiculum ducebat, ingenti onere
discesserunt. Sed, cum in fugitivorum agmine eas vidisset homo plebeius, L. Albinius nomine,
qui plaustro coniugem liberosque vehebat, omnes eos e vehiculo statim descendere iussit.
Virginesque cum sacris in plaustrum impositae sunt.

1. TRADUCCIN DEL TEXTO PROPUESTO (5 puntos)


2. ANLISIS MORFOLGICO DE LAS FORMAS VASTARENT, INSTRUMENTA
y EOS, indicando exclusivamente en qu forma aparecen en el texto (1,5
Puntos)
3. a) Indica qu tipo de oracin es qui plaustro coniugem liberosque vehebat (0,5
Punto)
b) Analiza el sintagma copias Romanas (0,5 Punto)
c) Seala todos los C. C. DE L. QUO? que hay en el TEXTO (0,5
Punto)
4. a) Escribe una palabra espaola relacionada etimolgicamente por
derivacin o composicin (NO timos directos) con AGER, AGRI, y otra
con el verbo FERO, FERS, FERRE, TULI, LATUM Explica su
significado. (0,5 Punto)
b) Indica y describe DOS cambios fonticos experimentados por la
palabra latina SALUTEM en su evolucin al castellano. Seala el
resultado final de dicha evolucin (0,5 Punto)
5. Definicin de novela y caractersticas de este gnero. Cita a sus dos
mximos exponentes latinos, y seala su obra ms representativa del
gnero. (1 Punto)

DEPARTAMENTO DE LATN DEL IES JUAN CARLOS I. CURSO


2013-2014

26

ANTOLOGA DE TEXTOS LATINOS PARA SELECTIVIDAD

2013

27

TEXTO A
Orgenes de Roma- Leyenda de Rmulo y Remo (I)
Nivel de dificultad: 3

Proca, Albanorum rex, duos filios, Numitorem et Amulium, habuit.Numitori,


qui natu maior erat, regnum legavit; sed Amulius, invidia incitatus, fratrem
regno expulit et, ut eum subole privaret, Rheam Silviam eius filiam,
Vestalem fecit. Haec tamen geminos edidit, Romulum et Remum, quorum
pater Mars ipse erat. Statim Amulius, ir incensus, Rheam Silviam in
carcerem coniecit, eiusque filios, in alveo impositos, abiecit in Tiberim. Sed,
relabente flumine, aqua mox alveum in sicco reliquit. Lupa, ut fama est, ad
vagitum infantium accurrit et, matris ministerium suscipiens, eorum oribus
mammas admovit eosque lacte suo nutrivit.
1. TRADUCCIN DEL TEXTO PROPUESTO (5 puntos)
2. ANLISIS MORFOLGICO DE LAS FORMAS REGNUM, QUORUM e
IMPOSITOS, indicando exclusivamente en qu forma aparecen en el
texto (1,5 Puntos)
3. a) Indica qu tipo de oracin es ut eum subole privaret, (0,5 Punto)
b) Analiza el sintagma lacte suo (0,5 Punto)
c) Seala todos los SUJETOS que hay en el TEXTO (0,5 Punto)
4. a) Escribe una palabra espaola relacionada etimolgicamente por
derivacin o composicin (NO timos directos) con AQUA, AQUAE, y
otra con el verbo PELLO, -IS, -ERE, PEPULI, PULSUM Explica su
significado. (0,5 Punto)
b) Indica y describe DOS cambios fonticos experimentados por la
palabra latina INVIDIAM en su evolucin al castellano. Seala el
resultado final de dicha evolucin (0,5 Punto)
5. Definicin de STIRA y caractersticas de este gnero latino. Cita a
sus dos mximos exponentes latinos. (1 Punto)

DEPARTAMENTO DE LATN DEL IES JUAN CARLOS I. CURSO


2013-2014

27

ANTOLOGA DE TEXTOS LATINOS PARA SELECTIVIDAD

2013

28

TEXTO B
Rmulo y Remo: el abandono, encuentro y crianza por el pastor
Fastulo (II).
Nivel de dificultad: 3

Cum lupa saepius ad parvulos velut ad catulos reverteretur, Faustulus,


pastor regius, rem animadvertir, infantes in suam casam transtulit.
Accaeque Laurentiae coniugi tradidit, ut ab ea alerentur. Hi, inter pastores
educati sunt: primo ludibris certaminibus vires auxerunt, deinde feras venari
in saltibus coeperunt et latrones a pecorum rapinis arcere. Quodam die
Faustulus, necessitate compulsus, indicavit Romulo quis esset eius avus et
quae mater. Statim Romulus, armatis pastoribus, Albam, ubi Amulius
regnabat, properavit.

1. TRADUCCIN DEL TEXTO PROPUESTO (5 puntos)


2. ANLISIS MORFOLGICO DE LAS FORMAS INFANTES, AUXERUNT y
QUIS, indicando exclusivamente en qu forma aparecen en el texto (1,5
Puntos)
3. a) Indica qu tipo de oracin es quis esset eius avus (0,5 Punto)
b) Analiza el sintagma armatis pastoribus (0,5 Punto)
c) Seala todos los C. DIRECTOS que hay en el TEXTO (0,5 Punto)
4. a) Escribe una palabra espaola relacionada etimolgicamente por
derivacin o composicin (NO timos directos) con MATER, MATRIS, y
otra con el verbo FERO, FERS, FERRE, TULI, LATUM Explica su
significado. (0,5 Punto)
b) Indica y describe DOS cambios fonticos experimentados por la
palabra latina ARMATUM en su evolucin al castellano. Seala el
resultado final de dicha evolucin (0,5 Punto)
5. Definicin de EPIGRAMA y caractersticas de este gnero. Cita a su
mximo exponente. (1 Punto)

DEPARTAMENTO DE LATN DEL IES JUAN CARLOS I. CURSO


2013-2014

28

ANTOLOGA DE TEXTOS LATINOS PARA SELECTIVIDAD

2013

29

TEXTO A
Rmulo y Remo restituyen al reino a su abuelo Nmtor. (III)
Nivel de dificultad: 4

Interea latrones Romam ad Amulium regem perduxerant, eum afirmantes


in Numitoris agros multas incursiones fecisse. Ideo Remus Numitori a
rege traditus est ad supplicium: ut Numitor, considerato adulescentis
vultu, nepotem suum agnovit. Remus enim oris lineamentis erat matri
simillimus, eiusque aetas tempori expositionis congruebat. Dum ea res
animum Numitoris anxium tenet, repente Romulus Albam advenit, fratrem
liberabit, Amulioque interfecto, avum Numitorem in regnum restituet.

1. TRADUCCIN DEL TEXTO PROPUESTO (5 puntos)


2. ANLISIS MORFOLGICO DE LAS FORMAS LATRONES, EIUS e
INTERFECTO, indicando exclusivamente en qu forma aparecen en el
texto (1,5 Puntos)
3. a) Indica qu tipo de oracin es considerato adulescentis

vultu (0,5 Punto)


b) Analiza el sintagma avum Numitorem (0,5 Punto)
c) Seala todos los Sujetos que hay en el TEXTO (0,5 Punto)
4. a) Escribe una palabra espaola relacionada etimolgicamente por
derivacin o composicin (NO timos directos) con AGER, AGRI, y otra
con el verbo TRADO, -IS, -ERE, TRADIDI, TRADITUM. Explica su
significado. (0,5 Punto)
b) Indica y describe DOS cambios fonticos experimentados por la
palabra latina MATREM en su evolucin al castellano. Seala el
resultado final de dicha evolucin (0,5 Punto)
5. Definicin de HISTORIOGRAFA.
Indica tres subgneros
historiogrficos y destaca a un representante latino de cada uno de ellos.
(1 Punto)

DEPARTAMENTO DE LATN DEL IES JUAN CARLOS I. CURSO


2013-2014

29

ANTOLOGA DE TEXTOS LATINOS PARA SELECTIVIDAD

2013

30

TEXTO B
Enfrentamiento de Rmulo y Remo: muerte de ste ltimo (IV)
Nivel de dificultad: 3

Deinde Romulus et Remus urbem condere decreverunt in locis ipsis ubi


expositi educatique erant. Sed magna contentio de imperio inter eos acta
est, et, ut res a deis iudicaretur, auspicia adhibuerunt. Remus quidem
sex vultures vidit prior, Romulus autem paulo post duodecim. Hic igitur,
augurio victor, urbem futuram aratro designavit Romamque vocabit, et
edixit ne (ali)quis sulcum vomere circunductum transiliret. At Remus
hanc fossam sacram transiluit irridens. Tum vero Romulus iratus fratrem
interfectit.
1. TRADUCCIN DEL TEXTO PROPUESTO (5 puntos)
2. ANLISIS MORFOLGICO DE LAS FORMAS CONDERE, EOS y
AUSPICIA, indicando exclusivamente en qu forma aparecen en el
texto (1,5 Puntos)
3. a) Indica qu tipo de oracin es ut res a deis iudicaretur (0,5
Punto)
b) Analiza el sintagma urbem futuram (0,5 Punto)
c) Seala todos los SUJETOS que hay en el TEXTO (0,5 Punto)
4. a) Escribe una palabra espaola relacionada etimolgicamente por
derivacin o composicin (NO timos directos) con URBS, URBIS, y
otra con el verbo VIDEO, -ES, -ERE, VIDI, VISUM. Explica su
significado. (0,5 Punto)
b) Indica y describe DOS cambios fonticos experimentados por la
palabra latina AUSPICIUM en su evolucin al castellano. Seala el
resultado final de dicha evolucin (0,5 Punto)
5. Indica tres subgneros historiografcos y cita a un representante latino
de cada uno de ellos. (1 Punto)

DEPARTAMENTO DE LATN DEL IES JUAN CARLOS I. CURSO


2013-2014

30

ANTOLOGA DE TEXTOS LATINOS PARA SELECTIVIDAD

2013

31

TEXTO A
El reinado de Rmulo: el rapto de las Sabinas (V)
Nivel de dificultad: 3

Romulus imaginem urbis magis quam urbem fecerat; deerant enim incolae.
Erat autem in prximo lucus; hunc asylum fecit, quo statim multitudo
latronum pastorumque confugit. Cum vero ipse et populus uxores non
haberent,

legatos

ad

vicinas

gentes

misit,

et

per

eos

societatem

connubiumque petiit. Postea, Romulus, aegritudinem animi dissimulans, ludos


parat; spectaculum deinde finitimis indici iubet. Multi convenerunt, novam
urbem

videre cupientes, maxime Sabini, cum liberis et coniugibus. Ubi

spectaculi tempus venit, signo dato, virgines Sabinae raptae sunt. Haec
statim belli diuturni causa fuit.

1. TRADUCCIN DEL TEXTO PROPUESTO (5 puntos)


2. ANLISIS MORFOLGICO DE LAS FORMAS DEERANT, HUNC
y
VIRGINES, indicando exclusivamente en qu forma aparecen en el
texto (1,5 Puntos)
3. a) Indica qu tipo de oracin es Ubi spectaculi tempus venit
(0,5 Punto)
b) Analiza el sintagma signo dato (0,5 Punto)
c) Seala todos los C. Directos que hay en el TEXTO (0,5 Punto)
4. a) Escribe una palabra espaola relacionada etimolgicamente por derivacin
o composicin (NO timos directos) con LUDUS, LUDI, y otra con el verbo
PARO, -AS, -ARE, PARAVI, PARATUM. Explica su significado. (0,5 Punto)
b) Indica y describe DOS cambios fonticos experimentados por la palabra
latina POPULUM en su evolucin al castellano. Seala el resultado final de
dicha evolucin (0,5 Punto)
5. Definicin y origen del gnero de la comedia. Cita a los dos mximos
representantes de la fabula palliata e indica al menos una obra de
cada uno. (1 Punto)

DEPARTAMENTO DE LATN DEL IES JUAN CARLOS I. CURSO


2013-2014

31

ANTOLOGA DE TEXTOS LATINOS PARA SELECTIVIDAD

2013

TEXTO B

32

La muerte de Rmulo (VI)


Nivel de dificultad: 3

Romulus, foedere cum Tatio percusso, Sabinos in urbem recepit. Centum


ex senioribus elegit, ut eorum consilio omnia ageret: qui, ob senilem
aetatem,

senatus

vocati

sunt.

Tres

equitum

centurias

constituit;

populum in triginta curias distribuit. His ita ordinatis, cum ad Caprae


paludem exercitum lustraret, subito coorta est tempestas cum magno
fragore tonitribusque, et Romulus e conspectu ablatus est. Dicitur regem,
in curru Martis patris raptum, ad deos abiisse, cui rei fidem fecit
Proculus, vir nobilis. Romulus pro deo cultus est et Quirinus appellatus
est.

1. TRADUCCIN DEL TEXTO PROPUESTO (5 puntos)


2. ANLISIS MORFOLGICO DE LAS FORMAS FOEDERE, QUI
y
RAPTUM, indicando exclusivamente en qu forma aparecen en el texto
(1,5 Puntos)
3. a) Indica qu tipo de oracin es cum ad Caprae paludem

exercitum lustraret (0,5 Punto)


b) Analiza el sintagma foedere cum Tatio percusso (0,5
Punto)
c) Seala todos los C.C.L que hay en el TEXTO (0,5 Punto)
4. a) Escribe una palabra espaola relacionada etimolgicamente por derivacin
o composicin (NO timos directos) con MAGNUS, -A, -UM, y otra con el
verbo COLO, -IS, -ERE, COLUI, CULTUM. Explica su significado. (0,5 Punto)
b) Indica y describe DOS cambios fonticos experimentados por la palabra
latina TEMPESTATEM en su evolucin al castellano. Seala el resultado final
de dicha evolucin (0,5 Punto)
5. Definicin y origen del gnero de la tragedia. Cita a dos representantes
de la tragedia romana e indica al menos una obra de cada uno. (1
Punto)

TEXTO A
DEPARTAMENTO DE LATN DEL IES JUAN CARLOS I. CURSO
2013-2014

32

ANTOLOGA DE TEXTOS LATINOS PARA SELECTIVIDAD

33

2013

El reinado de Servio Tulio (I)


Nivel de dificultad: 3

Servius Tullius matre nobili, sed captiva, natus est. Cum in Taquinii Prisci domo
educaretur, ferunt prodigium mirabile accidisse: flamma quaedam pueri dormientis caput
amplexa est. Hoc viso, Tanaquil summam dignitatem ei portendi intellexit, et coniugi
suasit UT eum non secus ac liberos suos educaret. Is postquam adolevit, a Tarquinio
gener assumptus est.; et cum Tarquinius occisus esset, Tanaquil, celata eius morte,
populum ex superiore parte aedium allocuta, ait regem, gravi quidem, sed non mortifero
vulnere accepto, petere UT, dum convalesceret, Servio Tullio omnes parerent.

1. TRADUCCIN DEL TEXTO PROPUESTO (5 puntos)


2. ANLISIS MORFOLGICO DE LAS FORMAS DORMIENTIS, EI y
GENER, indicando exclusivamente en qu forma aparecen en el texto
(1,5 Puntos)
3. a) Indica qu tipo de oracin es UT eum non secus ac liberos suos
educaret. (0,5 Punto)
b) Analiza el sintagma mortifero vulnere accepto (0,5 Punto)
c) Seala todos los C.DIR. que hay en el TEXTO (0,5 Punto)
4. a) Escribe una palabra espaola relacionada etimolgicamente por
derivacin o composicin (NO timos directos) con PUER, PUERI y otra
con el verbo VIDEO, -ES, -ERE, VIDI, VISUM. Explica su significado.
(0,5 Punto)
b) Indica y describe DOS cambios fonticos experimentados por la
palabra latina POPULUM en su evolucin al castellano. Seala el
resultado final de dicha evolucin (0,5 Punto)
5. Definicin de historia. Indica cuatro subgneros historiogrficos
latinos y cita a un representante latino de cada uno de ellos. (1 Punto)

DEPARTAMENTO DE LATN DEL IES JUAN CARLOS I. CURSO


2013-2014

33

ANTOLOGA DE TEXTOS LATINOS PARA SELECTIVIDAD

34

2013

TEXTO B
El reinado de Servio Tulio: el poder romano segn un orculo (II)
Nivel de dificultad: 3

Servius Tullius urbi aliquod decus addere voluit. Iam tum nobilissimum erat Dianae
Ephesiae templum. Id a civitatibus Asiae communiter aedificatum esse dicitur.
Itaque latinorum populis suasit UT ipsi Romae templum Dianae cum populo
Romano aedificarent. Templo aedificato, bos mirae magnitudinis in stabulo
ciuiusdam agricolae Sabini nata est, eique oraculum consulenti hoc est responsum:
is populus summam imperii habebit, cuius civis bovem illam Dianae immolaverit.
Sabinus extemplo bovem suam ad Dianae templum perduxit, et rem sacerdoti
Romano exposuit. Sacerdos dixit eum debere prius fluminis aqua manus abluere.
Dum Sabinus ad Tiberim descendebat, sacerdos bovem immolavit.
1. TRADUCCIN DEL TEXTO PROPUESTO (5 puntos)
2. ANLISIS MORFOLGICO DE LAS FORMAS ID, IMMOLAUERIT y
SACERDOS, indicando exclusivamente en qu forma aparecen en el
texto (1,5 Puntos)
3. a) Indica qu tipo de oracin es Sacerdos dixit eum debere prius fluminis
aqua manus abluere. (0,5 Punto)
b) Analiza el sintagma ad Dianae templum (0,5 Punto)
c) Seala todos los C. INDIRECTOS que hay en el TEXTO (0,5 Punto)
4. a) Escribe una palabra espaola relacionada etimolgicamente por
derivacin o composicin (NO timos directos) con CIVIS, CIVIS y otra
con el verbo PONO, -IS, -ERE, POSUI, POSITUM. Explica su
significado. (0,5 Punto)
b) Indica y describe DOS cambios fonticos experimentados por la
palabra latina CIVITATEM en su evolucin al castellano. Seala el
resultado final de dicha evolucin (0,5 Punto)
5. Definicin de oratoria. Partes del discurso. Principal representante del
gnero y cita tres discursos escritos en defensa de alguien. (1 Punto)

DEPARTAMENTO DE LATN DEL IES JUAN CARLOS I. CURSO


2013-2014

34

ANTOLOGA DE TEXTOS LATINOS PARA SELECTIVIDAD

35

2013

TEXTO A
Loa de Cicern a J. Csar
Nivel de dificultad: 3

Tu, Caesar, gentes immanitate barbaras, multitudine innumerabiles, locis infinitas, omni
copiarum genere abundantes domuisti. Sed tamen vicisti ea, quae habebant naturam et
condicionem ut vinci possent. Enim nulla est tanta vis, quae non ferro et viribus debilitari
frangique possit. Haec qui fecit, ego cum summis viris eum non comparo, sed deo
simillimum iudico (Pro Marcello, de CICERN)

1. TRADUCCIN DEL TEXTO PROPUESTO (5 puntos)


2. ANLISIS MORFOLGICO DE LAS FORMAS EA, FERRO
y
DEBILITARI, indicando exclusivamente en qu forma aparecen en el
texto (1,5 Puntos)
3. a) Indica qu tipo de oracin es tamen vicisti ea, quae habebant naturam
et condicionem (0,5 Punto)
b) Analiza el sintagma ferro et viribus (0,5 Punto)
c) Seala todos los C. DIRECTOS que hay en el TEXTO (0,5 Punto)
4. a) Escribe una palabra espaola relacionada etimolgicamente por
derivacin o composicin (NO timos directos) con OMNIS, OMNE y
otra con el verbo VINCO, -IS, -ERE, VICI, VICTUM. Explica su
significado. (0,5 Punto)
b) Indica y describe DOS cambios fonticos experimentados por la
palabra latina FERRUM en su evolucin al castellano. Seala el resultado
final de dicha evolucin (0,5 Punto)
5. Definicin de oratoria y retrica. Indica las partes de la retrica y
menciona las tres escuelas de elocuencia de procedencia griega, citando
a sus mximos representantes latinos. (1 Punto)

DEPARTAMENTO DE LATN DEL IES JUAN CARLOS I. CURSO


2013-2014

35

ANTOLOGA DE TEXTOS LATINOS PARA SELECTIVIDAD

2013

TEXTO B

36

Arquas merece la ciudadana, como otros grandes literatos griegos lo


han conseguido antes en otras ciudades.
Nivel de dificultad: 3

Igitur sit sanctum apud vos, iudices, hoc poetae nomen, quod nulla umquam barbaria
violavit. Saxa et solitudines voci repondent, bestiae saepe immanes cantu flectuntur atque
consistunt. At nos, non poetarum voce moveamur? Colophonii Homerum civem suum
esse dicunt, Chii suum vindicant, Salaminii repetunt, Smyrnaei vero suum esse
confirmant. Itaque etiam eius in oppido delubrum dedicaverunt (PRO ARCHIA POETA, de
Cicern)

1. TRADUCCIN DEL TEXTO PROPUESTO (5 puntos)


2. ANLISIS MORFOLGICO DE LAS FORMAS NOS, MOVEAMUR y
DELUBRUM, indicando exclusivamente en qu forma aparecen en el
texto (1,5 Puntos)
3. a) Indica qu tipo de oracin es Colophonii Homerum civem suum esse
dicunt. (0,5 Punto)
b) Analiza el sintagma hoc poetae nomen (0,5 Punto)
c) Seala todos los C. DIRECTOS que hay en el TEXTO (0,5 Punto)
4. a) Escribe una palabra espaola relacionada etimolgicamente por
derivacin o composicin (NO timos directos) con NOMEN, NOMINIS
y otra con el verbo DICO, -IS, -ERE, DIXI, DICTUM. Explica su
significado. (0,5 Punto)
b) Indica y describe DOS cambios fonticos experimentados por la
palabra latina SANCTUM en su evolucin al castellano. Seala el
resultado final de dicha evolucin (0,5 Punto)
5. Definicin de epistolografa y caractersticas formales del gnero. Cita
a uno de sus mximos representantes latinos (1 Punto).

DEPARTAMENTO DE LATN DEL IES JUAN CARLOS I. CURSO


2013-2014

36

ANTOLOGA DE TEXTOS LATINOS PARA SELECTIVIDAD

2013

37

TEXTO A
RMULO
Nivel de dificultad: 3

Condita civitate, quam ex nomine suo Romam vocavit, haec fere egit. Multitudinem
finitimorum in civitatem recepit, centum ex senioribus legit, quorum consilio omnia ageret,
quos senatores nominavit propter senectutem. Tum, cum uxores ipse et populus suus
non haberent, invitavit ad spectaculum ludorum vicinas urbi Romae nationes atque earum
virgines rapuit. Commotis bellis propter raptarum iniuriam Sabinos, Fidenates vicit. Haec
omnia oppida urbem cingunt (EPTOME, de Eutropio)
1. TRADUCCIN DEL TEXTO PROPUESTO (5 puntos)
2. ANLISIS MORFOLGICO DE LAS FORMAS QUAM, AGERET
y
OPPIDA, indicando exclusivamente en qu forma aparecen en el texto
(1,5 Puntos)
3. a) Indica qu tipo de oracin es cum uxores ipse et populus suus non
haberent (0,5 Punto)
b) Analiza el sintagma condita civitate (0,5 Punto)
c) Seala todos los SUJETOS que hay en el TEXTO (0,5 Punto)
4. a) Escribe una palabra espaola relacionada etimolgicamente por
derivacin o composicin (NO timos directos) con POPULUS, POPULI
y otra con el verbo AGO, -IS, -ERE, EGI, ACTUM. Explica su
significado. (0,5 Punto)
b) Indica y describe DOS cambios fonticos experimentados por la
palabra latina CONSILIUM en su evolucin al castellano. Seala el
resultado final de dicha evolucin (0,5 Punto)
5. Epistolografa: clasificacin y tipos de cartas. Cita a un autor latino de
carta epistolografa potica, as como su obra representativa
(1 Punto).

DEPARTAMENTO DE LATN DEL IES JUAN CARLOS I. CURSO


2013-2014

37

ANTOLOGA DE TEXTOS LATINOS PARA SELECTIVIDAD

2013

38

TEXTO B
NUMA POMPILIO
Nivel de dificultad: 2

Postea Numa Pompilius rex creatus est, qui bellum quidem nullum gessit, sed non minus
civitati quam Romulus profuit. Nam leges moresque constituit Romanis, qui consuetudine
proeliorum iam latrones ac semibarbari putabantur, et annum descripsit in decem
menses, et infinita Romae sacra ac templa constituit. Morbo decessit quadragesimo et
tertio imperii anno (EPTOME, de Eutropio).
1. TRADUCCIN DEL TEXTO PROPUESTO (5 puntos)
2. ANLISIS MORFOLGICO DE LAS FORMAS QUI, PUTABANTUR y
MORBO, indicando exclusivamente en qu forma aparecen en el texto
(1,5 Puntos)
3. a) Indica qu tipo de oracin es qui consuetudine proeliorum iam latrones
ac semibarbari putabantur (0,5 Punto)
b) Analiza el sintagma quadragesimo et tertio imperii anno (0,5 Punto)
c) Seala todos los C. DIRECTOS que hay en el TEXTO (0,5 Punto)
4. a) Escribe una palabra espaola relacionada etimolgicamente por
derivacin o composicin (NO timos directos) con MENSIS, MENSIS y
otra con el verbo GERO, -IS, -ERE, GESSI, GESTUM. Explica su
significado. (0,5 Punto)
b) Indica y describe DOS cambios fonticos experimentados por la
palabra latina ANNUM en su evolucin al castellano. Seala el resultado
final de dicha evolucin (0,5 Punto)
5. Teatro latino: cita sus dos gneros menores y destaca a un autor de
cada uno de ellos (1 Punto).

DEPARTAMENTO DE LATN DEL IES JUAN CARLOS I. CURSO


2013-2014

38

ANTOLOGA DE TEXTOS LATINOS PARA SELECTIVIDAD

2013

39

TEXTO A
NERN
Nivel de dificultad: 3

Successit Claudio Nero, Caligulae, avunculo suo, simillimus, qui Romanum imperium
deformavit et diminuit. Infinitam senatus partem interfecit, bonis omnibus hostis fuit. Ad
postremum se tanto dedecore prostituit, ut saltaret et cantaret in scaena citharoedico
habitu vel tragico. Parricidia multa commisit, fratre, uxore, sorore, matre interfectis. Urbem
Romam incendit, ut spectaculi eius imaginem cerneret (EPTOME, de Eutropio).
1. TRADUCCIN DEL TEXTO PROPUESTO (5 puntos)
2. ANLISIS MORFOLGICO DE LAS FORMAS IMPERIUM, INTERFECTIS
y EIUS, indicando exclusivamente en qu forma aparecen en el texto
(1,5 Puntos)
3. a) Indica qu tipo de oracin es ut spectaculi eius imaginem cerneret (0,5
Punto)
b) Analiza el sintagma bonis omnibus (0,5 Punto)
c) Seala todos los SUJETOS que hay en el TEXTO (0,5 Punto)
4. a) Escribe una palabra espaola relacionada etimolgicamente por
derivacin o composicin (NO timos directos) con FRATER, FRATRIS
y otra con el verbo MITTO, -IS, -ERE, MISI, MISSUM. Explica su
significado. (0,5 Punto)
b) Indica y describe DOS cambios fonticos experimentados por la
palabra latina SPECTACULUM en su evolucin al castellano. Seala el
resultado final de dicha evolucin (0,5 Punto)
5. pica latina: tema y estructura de la Eneida. Cita a dos autores de la
pica neoclsica con sus obras ms representativas (1 Punto).

DEPARTAMENTO DE LATN DEL IES JUAN CARLOS I. CURSO


2013-2014

39

ANTOLOGA DE TEXTOS LATINOS PARA SELECTIVIDAD

2013

40

TEXTO B
TRAJANO
Nivel de dificultad: 3

Successit ei Ulpius Crinitus Traianus, natus Italicae in Hispania, familia antiqua magis
quam clara. Nam pater eius primum consul fuit. Imperator autem apud Agrippinam in
Galliis factus est. Rem publicam administravit ita, ut omnibus principibus merito
praeferatur. Romani imperii fines longe lateque diffudit. Urbes trans Rhenum in Germania
reparavit. Daciam, Decibalo victo, subegit (EPTOME de Eutropio).

1. TRADUCCIN DEL TEXTO PROPUESTO (5 puntos)


2. ANLISIS MORFOLGICO DE LAS FORMAS EI, FACTUS EST y URBES,
indicando exclusivamente en qu forma aparecen en el texto (1,5
Puntos)
3. a) Indica qu tipo de oracin es ut omnibus principibus merito praeferatur
(0,5 Punto)
b) Analiza el sintagma Decibalo victo (0,5 Punto)
c) Seala todos los C. DIRECTOS que hay en el TEXTO (0,5 Punto)
4. a) Escribe una palabra espaola relacionada etimolgicamente por
derivacin o composicin (NO timos directos) con URBS, URBIS y otra
con el verbo FERO, FERS, FERRE, TULI, LATUM. Explica su
significado. (0,5 Punto)
b) Indica y describe DOS cambios fonticos experimentados por la
palabra latina IMPERATOREM en su evolucin al castellano. Seala el
resultado final de dicha evolucin (0,5 Punto)
5. pica latina: definicin y caractersticas del gnero pico. Cita a dos
autores de la pica arcaica, as como su obra ms representativa del
gnero (1 Punto).

DEPARTAMENTO DE LATN DEL IES JUAN CARLOS I. CURSO


2013-2014

40

ANTOLOGA DE TEXTOS LATINOS PARA SELECTIVIDAD

2013

41

TEXTO A
ADRIANO
Nivel de dificultad: 3

Defuncto Traiano, Aelius Hadrianus princeps creatus est, sine aliqua quidem voluntate
Traiani, sed operam dante Plotina, Traiani uxore; nam eum Traianus vivus noluerat
adoptare. Natus est etiam ipse Italicae in Hispania. Qui Traiani gloriae invidens statim
provincias tres reliquit, quas Traianus addiderat, et de Assyria, Mesopotamia, Armenia
revocavit exercitus ac finem imperii esse Euphraten voluit (EPTOME, de Eutropio).
1. TRADUCCIN DEL TEXTO PROPUESTO (5 puntos)
2. ANLISIS MORFOLGICO DE LAS FORMAS EUM, INVIDENS y
VOLUIT, indicando exclusivamente en qu forma aparecen en el texto
(1,5 Puntos)
3. a) Indica qu tipo de oracin es finem imperii esse Euphraten voluit (0,5
Punto)
b) Analiza el sintagma operam dante Plotina (0,5 Punto)
c) Seala todos los C. CIRCUNSTANCIALES que hay en el TEXTO (0,5
Punto)
4. a) Escribe una palabra espaola relacionada etimolgicamente por
derivacin o composicin (NO timos directos) con VIVUS, -A, -UM y
otra con el verbo VOCO, -AS, -ARE, -AVI, VOCATUM. Explica su
significado. (0,5 Punto)
b) Indica y describe DOS cambios fonticos experimentados por la
palabra latina EXERCITUM en su evolucin al castellano. Seala el
resultado final de dicha evolucin (0,5 Punto)
5. LUCANO: Obra y caractersticas de este poema pico. Quienes son
los tres grandes hroes de la obra de Lucano? (1 Punto).

DEPARTAMENTO DE LATN DEL IES JUAN CARLOS I. CURSO


2013-2014

41

ANTOLOGA DE TEXTOS LATINOS PARA SELECTIVIDAD

2013

42

TEXTO B
L. ANTONINO COMODO
Nivel de dificultad: 3

Huius2 successor L. Antoninus Commodus nihil paternum habuit, nisi quod contra
Germanos feliciter et ipse pugnavit. Septembrem mensem ad nomen suum transferre
conatus est, ut Commodus diceretur. Sed luxuria et obscenitate depravatus gladiatoriis
armis saepissime in ludo, deinceps etiam in amphitheatro cum huiusmodi hominibus
dimicavit. Obiit morte subita atque adeo, ut strangulatus vel veneno interfectus putaretur,
tanta execratione omnium, ut hostis humani generis etiam mortuus iudicaretur (EPTOME,
de Eutropio)

1. TRADUCCIN DEL TEXTO PROPUESTO (5 puntos)


2. ANLISIS MORFOLGICO DE LAS FORMAS HUIUS, INTERFECTUS y
HOSTIS, indicando exclusivamente en qu forma aparecen en el texto
(1,5 Puntos)
3. a) Indica qu tipo de oracin es ut strangulatus vel veneno interfectus
putaretur (0,5 Punto)
b) Analiza el sintagma hostis humani generis (0,5 Punto)
c) Seala todos los SUJETOS que hay en el TEXTO (0,5 Punto)
4. a) Escribe una palabra espaola relacionada etimolgicamente por
derivacin o composicin (NO timos directos) con NOMEN, NOMINIS
y otra con el verbo PUTO, -AS, -ARE, -AVI, PUTATUM. Explica su
significado. (0,5 Punto)
b) Indica y describe DOS cambios fonticos experimentados por la
palabra latina OBSCENITATEM en su evolucin al castellano. Seala el
resultado final de dicha evolucin (0,5 Punto)
5. Oratoria latina: definicin de oratoria y destaca tres gneros de la
elocuencia. Indica a su mximo representante latino, citando dos obras
escrits en contra de algn personaje (1 Punto).

De Antonino Pio
DEPARTAMENTO DE LATN DEL IES JUAN CARLOS I. CURSO
2013-2014

42

ANTOLOGA DE TEXTOS LATINOS PARA SELECTIVIDAD

2013

43

TEXTO A
ESCIPIN EL AFRICANO CONQUISTA HISPANIA
Nivel de dificultad: 3

Decimo anno postquam Hannibal in Italiam venerat, P. Sulpicio Gneo Fulvio consulibus,
Hannibal usque ad quartum miliarium Urbis accesit, sed equites eius usque ad portas
acceserunt. In Hispania a frater Hasdrubale ambo Scipiones, qui per multos annos
victores fuerant, interficiuntur, exercitus tamen integer remansit. Interea ad Hispanias,
ubi, occisis duobus Scipionibus, nullus Romanorum dux erat, Publius Cornelius Scipio
mittitur, filius Publii Scipionis, qui ibidem bellum gesserat. Is Carthaginem Hispaniae
cepit, in qua omne aurum et argentum Afri habebant (EPTOME, de Eutropio).

1. TRADUCCIN DEL TEXTO PROPUESTO (5 puntos)


2. ANLISIS MORFOLGICO DE LAS FORMAS EIUS, INTERFECTUS y
BELLUM, indicando exclusivamente en qu forma aparecen en el texto
(1,5 Puntos)
3. a) Indica qu tipo de oracin es qui ibidem bellum gesserat. (0,5 Punto)
b) Analiza el sintagma P. Sulpicio Gneo Fulvio consulibus (0,5
Punto)
c) Seala todos los C. DIRECTOS que hay en el TEXTO (0,5 Punto)
4. a) Escribe una palabra espaola relacionada etimolgicamente por
derivacin o composicin (NO timos directos) con ANNUS, ANNI y otra
con el verbo CAPIO, -IS, -ERE, CEPI, CAPTUM. Explica su significado.
(0,5 Punto)
b) Indica y describe DOS cambios fonticos experimentados por la
palabra latina AURUM en su evolucin al castellano. Seala el resultado
final de dicha evolucin (0,5 Punto)
5. Oratoria latina: definicin de RETRICA y destaca las partes del
discurso oratorio. Cita dos obras retricas de Cicern (1 Punto).

DEPARTAMENTO DE LATN DEL IES JUAN CARLOS I. CURSO


2013-2014

43

ANTOLOGA DE TEXTOS LATINOS PARA SELECTIVIDAD

2013

TEXTO B

44

ANBAL ES DERROTADO EN LA BATALLA DE ZAMA POR ESCIPIN EL


AFRICANO. FIN DE LA SEGUNDA GUERRA PNICA
Nivel de dificultad: 3

Hannibale veniente, ad Africam pax turbata est, multa hostilia ab Afris


facta sunt. Legati tamen eorum ex urbe venientes a Romanis capti sunt, sed
iubente Scipione dimissi sunt. Hannibal frequentibus proeliis victus a Scipione
petiit etiam ipse pacem. Carthaginiensibus condiciones displicuerunt iusseruntque
Hannibalem pugnare. Infertur a Scipione et Masinissa, alio rege Numidarum,
qui

amicitiam

cum

Scipione

fecerat,

Carthagini

bellum.

Hannibal

tres

exploratores ad Scipionis castra misit, quos captos Scipio circumduci per castra
iussit ostendique his totum exercitum. Scipio Romam rediit et ingenti gloria
triumphavit, atque AFRICANUS ex eo appellari coeptus est (EPTOME, de
Eutropio).
1. TRADUCCIN DEL TEXTO PROPUESTO (5 puntos)
2. ANLISIS MORFOLGICO DE LAS FORMAS EORUM, VICTUS y
EXPLORATORES, indicando exclusivamente en qu forma aparecen
en el texto (1,5 Puntos)
3. a) Indica qu tipo de oracin es Legati tamen eorum ex urbe venientes
a Romanis capti sunt (0,5 Punto)
b) Analiza el sintagma alio rege Numidarum (0,5 Punto)
c) Seala todos los C. AGENTES que hay en el TEXTO (0,5 Punto)
4. a) Escribe una palabra espaola relacionada etimolgicamente por
derivacin o composicin (NO timos directos) con BELLUM, BELLI y
otra con el verbo DUCO, -IS, -ERE, DUXI, DUCTUM. Explica su
significado. (0,5 Punto)
b) Indica y describe DOS cambios fonticos experimentados por la
palabra latina TOTUM en su evolucin al castellano. Seala el resultado
final de dicha evolucin (0,5 Punto)
5. Historiografa latina. Define la Analstica. Cita tres subgneros de
la historiografa, destacando a un autor latino representantivo de cada
una (1 Punto).
DEPARTAMENTO DE LATN DEL IES JUAN CARLOS I. CURSO
2013-2014

44

ANTOLOGA DE TEXTOS LATINOS PARA SELECTIVIDAD

2013

45

TEXTO A
PRIVILEGIOS DE LOS DRUIDAS. SU CIENCIA
Nivel de dificultad: 4

Britanniae pars interior ab eis incolitur quos natos in insula ipsi memoria proditum dicunt;
maritima ab eis, qui praedae ac belli inferendi causa ex Belgio transierunt et, bello illato,
ibi permanserunt atque agros colere coeperunt. Hominum est infinita multitudo
creberrimaque aedificia fere Gallicis consimilia, pecorum magnus numerus. Utuntur aut
aere aut nummo aureo aut taleis ferreis ad certum pondus examinatis. Nascitur ibi
plumbum album in mediterraneis regionibus, in maritimis ferrum, sed eius exigua est
copia; aere importato utuntur. Materia cuiusque generis praeter fagum atque abietem.
Leporem et gallinam et anserem gustare fas non putant; haec tamen alunt animi
voluptatisque causa. (DE BELLO GALLICO, de Csar)
1. TRADUCCIN DEL TEXTO PROPUESTO (5 puntos)
2. ANLISIS MORFOLGICO DE LAS FORMAS PECORUM, HAEC y
UTUNTUR, indicando exclusivamente en qu forma aparecen en el
texto (1,5 Puntos)
3. a) Indica qu tipo de oracin es qui praedae ac belli inferendi causa ex
Belgio transierunt (0,5 Punto)
b) Analiza el sintagma bello illato (0,5 Punto)
c) Seala todos los SUJETOS que hay en el TEXTO (0,5 Punto)
4. a) Escribe una palabra espaola relacionada etimolgicamente por
derivacin o composicin (NO timos directos) con FERRUM, FERRI y
otra con el verbo EO, IS, IRE, IUI, ITUM. Explica su significado. (0,5
Punto)
b) Indica y describe DOS cambios fonticos experimentados por la
palabra latina AEDIFICIUM en su evolucin al castellano. Seala el
resultado final de dicha evolucin (0,5 Punto)
5.
Define los subgneros historiogrficos de la biografa y la
monografa. Destaca un autor latino de cada uno de ellos, as como su
obra ms representativa (1 Punto).

DEPARTAMENTO DE LATN DEL IES JUAN CARLOS I. CURSO


2013-2014

45

ANTOLOGA DE TEXTOS LATINOS PARA SELECTIVIDAD

2013

46

TEXTO B
RELIGIN DE LOS DRUIDAS.
Nivel de dificultad: 3

Gallorum natio omnis admodum est dedita religionibus, atque, ob eam causam, qui sunt
adfecti gravioribus morbis quique in proeliis periculisque versantur, aut pro victimis
homines immolant aut se immolaturos vovent administrisque ad ea sacrificia druidibus
utuntur, quod non posse deorum immortalium numen placari arbitrantur, publiceque
eiusdem generis habent instituta sacrificia. Alii immani magnitudine simulacra habent,
quorum contexta viminibus membra vivis hominibus complent; quibus succensis
circumventi flamma exanimantur homines.
(DE BELLO GALLICO, de Csar)

1. TRADUCCIN DEL TEXTO PROPUESTO (5 puntos)


2. ANLISIS MORFOLGICO DE LAS FORMAS EIUSDEM, POSSE y
HOMINIBUS, indicando exclusivamente en qu forma aparecen en
el texto (1,5 Puntos)
3. a) Indica qu tipo de oracin es quorum contexta viminibus membra
vivis hominibus complent (0,5 Punto)
b) Analiza el sintagma ad ea sacrificia (0,5 Punto)
c) Seala todos los C. DIRECTOS que hay en el TEXTO (0,5 Punto)
4. a) Escribe una palabra espaola relacionada etimolgicamente por
derivacin o composicin (NO timos directos) con HOMO, HOMINIS y
otra con el verbo VENIO, -IS, -IRE, VENI, VENTUM. Explica su
significado. (0,5 Punto)
b) Indica y describe DOS cambios fonticos experimentados por la
palabra latina PERICULUM en su evolucin al castellano. Seala el
resultado final de dicha evolucin (0,5 Punto)
5. Cita cuatro subgneros historiogrficos latinos, un representante de
cada uno de ellos, as como una obra (1 Punto).

DEPARTAMENTO DE LATN DEL IES JUAN CARLOS I. CURSO


2013-2014

46

ANTOLOGA DE TEXTOS LATINOS PARA SELECTIVIDAD

2013

47

TEXTO A
LOS DIOSES ADORADOS POR LOS GALOS
Nivel de dificultad: 3

Deum Mercurium maxime colunt. Huius sunt plurima simulacra: hunc omnium inventorem
artium ferunt, hunc viarum atque itinerum ducem, hunc ad quaestus pecuniae
mercaturasque habere vim maximam arbitrantur. Post hunc Apollinem et Martem et
Iovem et Minervam colunt. De his eandem fere, quam reliquae gentes, habent opinionem:
Apollinem morbos depellere, Minervam operum atque artificiorum initia tradere, Iovem
imperium caelestium tenere, Martem bella regere. Huic, cum proelio dimicare
constituerunt, ea quae bello ceperunt plerumque devovent: cum superaverunt, animalia
capta immolant reliquasque res in unum locum conferunt. Multis in civitatibus harum
rerum exstructos tumulos locis consecratis conspicari licet; (DE BELLO GALLICO, de
Csar)

1. TRADUCCIN DEL TEXTO PROPUESTO (5 puntos)


2. ANLISIS MORFOLGICO DE LAS FORMAS HUIC, DEPELLERE y
RES, indicando exclusivamente en qu forma aparecen en el texto
(1,5 Puntos)
3. a) Indica qu tipo de oracin es cum proelio dimicare constituerunt
(0,5 Punto)
b) Analiza el sintagma reliquae gentes (0,5 Punto)
c) Seala todos los SUJETOS que hay en el TEXTO (0,5 Punto)
4. a) Escribe una palabra espaola relacionada etimolgicamente por
derivacin o composicin (NO timos directos) con VIA, VIAE y otra
con el verbo TRADO, -IS, -ERE, TRADIDI, TRADITUM. Explica su
significado. (0,5 Punto)
b) Indica y describe DOS cambios fonticos experimentados por la
palabra latina INVENTOREM en su evolucin al castellano. Seala el
resultado final de dicha evolucin (0,5 Punto)
5. Definicin del gnero de la lrica. Destaca dos subgneros lricos y
cita un representante latino de cada uno de ellos (1 Punto).

DEPARTAMENTO DE LATN DEL IES JUAN CARLOS I. CURSO


2013-2014

47

ANTOLOGA DE TEXTOS LATINOS PARA SELECTIVIDAD

2013

48

TEXTO B
NUMA POMPILIO (I)
Nivel de dificultad: 3

Successit Romulo Numa Pompilius, vir incluta iustitia et religione. Is


Curibus oppido Sabinorum accitus est. Cum Romam venisset, ut populum
ferum religione molliret, sacra plurima instituit. Aram Vestae consecravit,
et ignem in ara perpetuo alendum virginibus dedit. Flaminem Iovis
sacerdotem creavit, eumque insigni veste et curuli sella ornavit. Duodecim
Salios Martis sacerdotes legit, qui ancilia quaedam imperii pignora e caelo
ut putabant, delapsa, ferre per urbem canentes et rite saltantes solebant.
Annum in duodecim menses ad cursum lunae descripsit: nefastos fastosque
dies fecit: portas Iano gemino aedificavit, ut esset index pacis et belli: nam
apertus in armis esse civitatem, clausus vero pacatos circa omnes populos,
significabat. (De viris illustribus urbis Romae)

1. TRADUCCIN DEL TEXTO PROPUESTO (5 puntos)


2. ANLISIS MORFOLGICO DE LAS FORMAS EUM, DELAPSA e
INDEX, indicando exclusivamente en qu forma aparecen en el texto
(1,5 Puntos)
3. a) Indica qu tipo de oracin es ut populum ferum religione
molliret (0,5 Punto)
b) Analiza el sintagma Cum Romam venisset (0,5 Punto)
c) Seala todos los C. DIRECTOS que hay en el TEXTO (0,5 Punto)
4. a) Escribe una palabra espaola relacionada etimolgicamente por
derivacin o composicin (NO timos directos) con IGNIS, IGNIS y
otra con el verbo CLAUDO, -IS, -ERE, CLAUSI, CLAUSUM. Explica su
significado. (0,5 Punto)
b) Indica y describe DOS cambios fonticos experimentados por la
palabra latina PORTAM en su evolucin al castellano. Seala el
resultado final de dicha evolucin (0,5 Punto)
5. Definicin de elega. Caractersticas de la elega amorosa latina y
destaca a tres de sus mximos representantes latinos (1 Punto).

DEPARTAMENTO DE LATN DEL IES JUAN CARLOS I. CURSO


2013-2014

48

ANTOLOGA DE TEXTOS LATINOS PARA SELECTIVIDAD

2013

49

TEXTO A
NUMA POMPILIO (II)
Nivel de dificultad: 2
Leges quoque plurimas et utiles tulit Numa. Ut vero maiorem institutis suis
auctoritatem conciliaret, simulavit sibi cum Dea Aegeria esse colloquia
nocturna, eiusque monitu se omnia quae ageret facere. Lucus erat quem
medium fons perenni rigabat aqua: eo saepe Numa sine arbitris se
inferebat, velut ad congressum Deae. Bellum quidem nullum gessit, sed
non minus civitati profuit quam Romulus. Morbo extinctus, in Ianiculo
monte sepultus est. Ita duo deinceps reges, ille bello, hic pace, civitatem
auxerunt. Romulus septem et triginta regnavit annos; Numa tres et
quadraginta.
(De viris illustribus urbis Romae)

1. TRADUCCIN DEL TEXTO PROPUESTO (5 puntos)


2. ANLISIS MORFOLGICO DE LAS FORMAS SIBI, MAIOREM y
SEPULTUS EST, indicando exclusivamente en qu forma aparecen
en el texto (1,5 Puntos)
3. a) Indica qu tipo de oracin es ut vero majorem institutis suis
auctoritatem conciliaret (0,5 Punto)
b) Analiza el sintagma septem et triginta annos (0,5 Punto)
c) Seala todos los SUJETOS que hay en el TEXTO (0,5 Punto)
4. a) Escribe una palabra espaola relacionada etimolgicamente por
derivacin o composicin (NO timos directos) con MORBUS, MORBI
y otra con el verbo FACIO, -IS, -ERE, FECI, FACTUM. Explica su
significado. (0,5 Punto)
b) Indica y describe DOS cambios fonticos experimentados por la
palabra latina SEPTEM en su evolucin al castellano. Seala el resultado
final de dicha evolucin (0,5 Punto)
5. Definicin de novela. Caractersticas de la novela como gnero. Cita
a sus principales autores e indica una de sus obras (1 Punto).

DEPARTAMENTO DE LATN DEL IES JUAN CARLOS I. CURSO


2013-2014

49

ANTOLOGA DE TEXTOS LATINOS PARA SELECTIVIDAD

2013

50

TEXTO B
ESPELUZNANTE MUERTE DE CICERN A MANOS DE SECUACES DE M.
ANTONIO
Nivel de dificultad: 4

Antonius, inita cum Octavio societate, Ciceronem iamdiu sibi inimicum proscripsit. Qua re
audita, Cicero fugit in villam quae a mari aberat, indeque navem conscendit, in
Macedoniam transiturus. Adventantibus percussoribus, cum servi parati essent ad
dimicandum, ipse lecticam, qua vehebatur, deponi iussit. Prominenti ex lectica immotam
cervicem praebenti caput praecisum est. Manus quoque abscissae sunt. Tunc caput
relatum est ad Antonium, eiusque iussu inter duas manus in rostris positum. Fulvia,
Antonii uxor, quae se a Cicerone laesam arbitrabatur, caput manibus sumpsit, in genua
imposuit, extractamque linguam acu confixit. (De viris illustribus urbis Romae)
1. TRADUCCIN DEL TEXTO PROPUESTO (5 puntos)
2. ANLISIS MORFOLGICO DE LAS FORMAS QUA, DEPONI y UXOR,
indicando exclusivamente en qu forma aparecen en el texto (1,5
Puntos)
3. a) Indica qu tipo de oracin es cum servi parati essent ad
dimicandum (0,5 Punto)
b) Analiza el sintagma adventantibus percussoribus (0,5 Punto)
c) Seala todos los C. DIRECTOS que hay en el TEXTO (0,5 Punto)
4. a) Escribe una palabra espaola relacionada etimolgicamente por
derivacin o composicin (NO timos directos) con CAPUT, CAPITIS y
otra con el verbo FIGO, -IS, -ERE, FIXI, FIXUM. Explica su
significado. (0,5 Punto)
b) Indica y describe DOS cambios fonticos experimentados por la
palabra latina CERVICEM en su evolucin al castellano. Seala el
resultado final de dicha evolucin (0,5 Punto)
5. Definicin de STIRA. Caractersticas de este gnero latino. Cita a
dos de sus principales autores (1 Punto).

DEPARTAMENTO DE LATN DEL IES JUAN CARLOS I. CURSO


2013-2014

50

ANTOLOGA DE TEXTOS LATINOS PARA SELECTIVIDAD

2013

51

TEXTO A
PROMETEO QUITA EL FUEGO A LOS DIOSES PARA DRSELO A LOS
HOMBRES, LO QUE LE ACARREA UN TERRIBLE CASTIGO
Nivel de dificultad: 1
Homines antea ab inmortalibus ignem petebant, neque in perpetuum
servare sciebant; postea Prometheus in ferula detulit3 in terras. Ob hanc
rem Mercurius Iovis iussu deligavit eum in monte Caucaso ad saxum clavis
ferreis, et aquilam apposuit quae cor eius exesset4. (Higino, 74, 1-2)

1. TRADUCCIN DEL TEXTO PROPUESTO (5 puntos)


2. ANLISIS MORFOLGICO DE LAS FORMAS HOMINES, DETULIT y
QUAE, indicando exclusivamente en qu forma aparecen en el texto (1,5
Puntos)
3. a) Indica qu tipo de oracin es Homines antea ab inmortalibus ignem
petebant (0,5 Punto)
b) Analiza el sintagma clavis ferreis (0,5 Punto)
c) Seala todos los SUJETOS que hay en el TEXTO (0,5 Punto)
4. a) Escribe una palabra espaola relacionada etimolgicamente por
derivacin o composicin (NO timos directos) con IGNIS, IGNIS, y
otra con el verbo PONO, -IS, -ERE, POSUI, POSITUM Explica su
significado. (0,5 Punto)
b) Indica y describe DOS cambios fonticos experimentados por la
palabra latina PERPETUUM en su evolucin al castellano. Seala el
resultado final de dicha evolucin (0,5 Punto)
5. Definicin de STIRA y caractersticas de este gnero. Cita a sus dos
mximos exponentes latinos, y seala su obra ms representativa (1
Punto).

3
4

ee.: IGNEM
del verbo EXEDO
DEPARTAMENTO DE LATN DEL IES JUAN CARLOS I. CURSO
2013-2014

51

ANTOLOGA DE TEXTOS LATINOS PARA SELECTIVIDAD

2013

52

TEXTO B
EL MITO DE PANDORA
Nivel de dificultad: 2

Prometheus, Iapeti filius, primus homines ex luto finxit. Postea


Vulcanus Iovis iussu ex luto mulieris effigiem fecit, cui Minerva
animam dedit, ceterique dii alius aliud donum dederunt; ob id
Pandoram nominaverunt. Ea data in coniugium Epimetheo fratri; inde
nata est Pyrrha, quae prima mortalis creata esse dicitur (FABULAS, de
Higino)

1. TRADUCCIN DEL TEXTO PROPUESTO (5 puntos)


2. ANLISIS MORFOLGICO DE LAS FORMAS PRIMUS, CUI y DATA,
indicando exclusivamente en qu forma aparecen en el texto (1,5
Puntos)
3. a) Indica qu tipo de oracin es cui Minerva animam dedit,
(0,5 Punto)
b) Analiza el sintagma ea data (0,5 Punto)
c) Seala todos los C. INDIRECTOS que hay en el TEXTO (0,5
Punto)
4. a) Escribe una palabra espaola relacionada etimolgicamente por
derivacin o composicin (NO timos directos) con HOMO, HOMINIS, y
otra con el verbo FACIO, -IS, -ERE, FECI, FACTUM. Explica su
significado. (0,5 Punto)
b) Indica y describe DOS cambios fonticos experimentados por la
palabra latina MULIEREM en su evolucin al castellano. Seala el
resultado final de dicha evolucin (0,5 Punto)
5. Definicin de EPIGRAMA y caractersticas de este gnero. Cita a su
mximo exponente (1 Punto).

DEPARTAMENTO DE LATN DEL IES JUAN CARLOS I. CURSO


2013-2014

52

ANTOLOGA DE TEXTOS LATINOS PARA SELECTIVIDAD

2013

53

TEXTO A
EL MITO DE de PHAETON, HIJO DEL SOL
Nivel de dificultad: 3

Phaethon, Solis et Clymenes filius, CUM clam patris currum conscendisset et


altius a terra esset elatus, decidit in flumen Eridanum. Hunc Iuppiter CUM fulmine
percussisset, omnia ardere coeperunt. Iuppiter, UT omne genus mortalium cum
causa interficeret, simulavit se velle extinguere; amnes undique irrigavit omneque
genus mortalium interiit praeter Pyrrham et Deucalionem. At sorores Phaethontis,
QUOD equos iniussu patris iunxerant, in arbores populos commutatae sunt.
(FABULAS, de Higino)

1. TRADUCCIN DEL TEXTO PROPUESTO (5 puntos)


2. ANLISIS MORFOLGICO DE LAS FORMAS HUNC, SORORES y
COMMUTATAE SUNT, indicando exclusivamente en qu forma
aparecen en el texto (1,5 Puntos)
3. a) Indica qu tipo de oracin es UT omne genus mortalium cum causa
interficeret (0,5 Punto)
b) Analiza el sintagma in arbores populos (0,5 Punto)
c) Seala todos los C. DIRECTOS que hay en el TEXTO (0,5 Punto)
4. a) Escribe una palabra espaola relacionada etimolgicamente por
derivacin o composicin (NO timos directos) con EQUUS, EQUI y
otra con el verbo MUTO, -AS, -ARE, -AUI, -ATUM. Explica su
significado. (0,5 Punto)
b) Indica y describe DOS cambios fonticos experimentados por la
palabra latina MORTALEM en su evolucin al castellano. Seala el
resultado final de dicha evolucin (0,5 Punto)
5. Definicin de POESA DIDCTICA y caractersticas de este gnero.
Cita a dos de sus mximos representantes latinos, as como una obra
didctica de cada uno (1 Punto).

DEPARTAMENTO DE LATN DEL IES JUAN CARLOS I. CURSO


2013-2014

53

ANTOLOGA DE TEXTOS LATINOS PARA SELECTIVIDAD

2013

54

TEXTO B
EL MITO DE DEUCALIN Y PIRRA
Nivel de dificultad: 2

CUM Diluvium factum est, omne genus humanum interiit praeter


Deucalionem et Pyrrham, qui in montem Aetnam, qui altissimus in
Sicilia esse dicitur, fugerunt. CUM hi propter solitudinem vivere non
possent, petierunt ab Iove, UT aut homines daret aut eos pari calamitate
afficeret. Tum Iuppiter iussit eos lapides post se iactare; quos Deucalion
iactavit, viros esse iussit, quos Pyrrha, mulieres. (FABULAS, de Higino)

1. TRADUCCIN DEL TEXTO PROPUESTO (5 puntos)


2. ANLISIS
MORFOLGICO
DE
LAS
FORMAS
INTERIIT,
ALTISSIMUS y QUOS, indicando exclusivamente en qu forma
aparecen en el texto (1,5 Puntos)
3. a) Indica qu tipo de oracin es UT aut homines daret (0,5
Punto)
b) Analiza el sintagma omne genus humanum (0,5 Punto)
c) Seala todos los SUJETOS que hay en el TEXTO (0,5 Punto)
4. a) Escribe una palabra espaola relacionada etimolgicamente por
derivacin o composicin (NO timos directos) con VIR, VIRI y otra
con el verbo DIC-O, -IS, -ERE, DIXI, DICTUM. Explica su significado.
(0,5 Punto)
b) Indica y describe DOS cambios fonticos experimentados por la
palabra latina CALAMITATEM en su evolucin al castellano. Seala el
resultado final de dicha evolucin (0,5 Punto)
5. Definicin de POESA BUCLICA y caractersticas de este gnero.
Cita a su principal representante latino y menciona su obra (1 Punto).

DEPARTAMENTO DE LATN DEL IES JUAN CARLOS I. CURSO


2013-2014

54

ANTOLOGA DE TEXTOS LATINOS PARA SELECTIVIDAD

2013

55

TEXTO A
EL MITO DE TRIPTLEMO
Nivel de dificultad: 2

Cum Ceres Proserpinam filiam suam quaereret, devenit ad Eleusinum regem,


cuius uxor Cothonea puerum Triptolemum pepererat, seque nutricem lactantem
simulavit. Hanc regina libens nutricem filio suo recepit. Ceres CUM vellet
alumnum suum immortalem reddere, interdiu lacte divino alebat, noctu clam in
igne obruebat. Cum Ceres eum vellet in ignem mittere, pater expavit. Illa
irata Eleusinum exanimavit, at Triptolemo alumno suo aeternum beneficium
tribuit. Sed, re cognita iussu Cereris, Triptolemo regnum dedit, quod ex patris
nomine Eleusinum nominavit, Cererique sacrum instituit (FABULAS, de Higino).

1. TRADUCCIN DEL TEXTO PROPUESTO (5 puntos)


2. ANLISIS MORFOLGICO DE LAS FORMAS CUIUS, REDDERE y
REGNUM, indicando exclusivamente en qu forma aparecen en el
texto (1,5 Puntos)
3. a) Indica qu tipo de oracin es CUM vellet alumnum suum
immortalem reddere (0,5 Punto)
b) Analiza el sintagma re cognita iussu Cereris (0,5 Punto)
c) Seala todos los C.INDIRECTOS que hay en el TEXTO (0,5 Punto)
4. a) Escribe una palabra espaola relacionada etimolgicamente por
derivacin o composicin (NO timos directos) con PUER, PUERI y otra
con el verbo NOMINO, -AS, -ARE, -AUI, -ATUM. Explica su significado.
(0,5 Punto)
b) Indica y describe DOS cambios fonticos experimentados por la
palabra latina AETERNUM en su evolucin al castellano. Seala el
resultado final de dicha evolucin (0,5 Punto)
5. Indica tres diferencias entre el gnero de la pica y de la lrica. Cita
a un autor latino que cultivara cada uno de esos gneros, y seala uno
de sus obras (1 Punto).

DEPARTAMENTO DE LATN DEL IES JUAN CARLOS I. CURSO


2013-2014

55

ANTOLOGA DE TEXTOS LATINOS PARA SELECTIVIDAD

56

2013

TEXTO B
EL MITO DE IO
Nivel de dificultad: 3

Inachi filia erat Argiva Io. Hanc Iuppiter dilectam compressit et in vaccae figuram
convertit, NE Iuno eam cognosceret. Id Iuno CUM rescivit, Argum, cui undique oculi
refulgebant, custodem ei misit; hunc Mercurius Iovis iussu interfecit. At Iuno
formidinem ei misit, cuius timore exagitatam coegit eam, UT se in mare
praecipitaret, quod mare Ionium est appellatum (FABULAS, de Higino).

1. TRADUCCIN DEL TEXTO PROPUESTO (5 puntos)


2. ANLISIS MORFOLGICO DE LAS FORMAS CUI, COEGIT y MARE,
indicando exclusivamente en qu forma aparecen en el texto (1,5
Puntos)
3. a) Indica qu tipo de oracin es NE Iuno eam cognosceret. (0,5
Punto)
b) Analiza el sintagma mare Ionium (0,5 Punto)
c) Seala todos los C. DIRECTOS que hay en el TEXTO (0,5 Punto)
4. a) Escribe una palabra espaola relacionada etimolgicamente por
derivacin o composicin (NO timos directos) con OCULUS, OCULI y
otra con el verbo APPELLO, -AS, -ARE, -AUI, -ATUM. Explica su
significado. (0,5 Punto)
b) Indica y describe DOS cambios fonticos experimentados por la
palabra latina UACCAM en su evolucin al castellano. Seala el
resultado final de dicha evolucin (0,5 Punto)
5. Destaca tres gneros en PROSA y otros tres en VERSO. Destaca un
autor latino de cada uno de esos gneros. (1 Punto).

DEPARTAMENTO DE LATN DEL IES JUAN CARLOS I. CURSO


2013-2014

56

ANTOLOGA DE TEXTOS LATINOS PARA SELECTIVIDAD

57

2013

TEXTO A
EL MITO DE PYTHON
Nivel de dificultad: 4

Python, Terrae filius, draco ingens erat. Hic ante Apollinem ex oraculo in
monte Parnasso responsa dare solitus erat. Huic ex Latonae partu interitus
erat fato futurus. Eo tempore Iovis cum Latona concubuit; Python ubi sensit
Latonam ex Iove gravidam esse, persequi coepit, ut eam interficeret. Quod
cum Python eam non invenisset, Parnassum redit. At Neptunus insulam
Ortygiam rettulit, quae postea insula Delos est appellata. Ibi Latona peperit
Apollinem et Dianam, quibus Vulcanus sagittas dedit donum. Apollo matris
poenas exsecutus est; nam Parnassum venit et Pythonem sagittis interfecit
ossaque eius in cortinam coniecit et in templo suo posuit, ludosque funebres
ei fecit (FABULAS, de Higino).

1. TRADUCCIN DEL TEXTO PROPUESTO (5 puntos)


2. ANLISIS MORFOLGICO DE LAS FORMAS HIC, APPELLATA EST y
APOLLO, indicando exclusivamente en qu forma aparecen en el
texto (1,5 Puntos)
3. a) Indica qu tipo de oracin es ut eam interficeret (0,5 Punto)
b) Analiza el sintagma Terrae filius (0,5 Punto)
c) Seala todos los C.C. LUGAR que hay en el TEXTO (0,5 Punto)
4. a) Escribe una palabra espaola relacionada etimolgicamente por
derivacin o composicin (NO timos directos) con INSULA, INSULAEy
otra con el verbo PONO, -IS, -ERE, POSUI, POSITUM. Explica su
significado. (0,5 Punto)
b) Indica y describe DOS cambios fonticos experimentados por la
palabra latina SAGITTAM en su evolucin al castellano. Seala el
resultado final de dicha evolucin (0,5 Punto)
5. Destaca dos gneros en VERSO, defnelos e indica sus caractersticas
y sus principales autores (1 Punto).

DEPARTAMENTO DE LATN DEL IES JUAN CARLOS I. CURSO


2013-2014

57

ANTOLOGA DE TEXTOS LATINOS PARA SELECTIVIDAD

58

2013

TEXTO B
EL MITO DE MARSIAS
Nivel de dificultad: 4

Minerva tibias dicitur prima ex osse cervino fecisse et ad epulum deorum cantatum venisse. Iuno
et Venus cum eam irriderent, quod et caesia erat et buccas inflabat, foeda visa et in cantu irrisa in
Idam silvam ad fontem venit, ibique cantans in aqua se aspexit et vidit se merito irrisam; unde
tibias ibi abiecit et imprecata est, ut, quisquis gravi supplicio afficeretur. Quas Marsyas, pastor
unus e satyris, invenit, quibus assidue commeletando sonum suaviorem in dies faciebat, adeo ut
Apollinem ad citharae cantum in certamen provocaret. Musas iudices sumpserunt, et CUM iam
Marsyas inde victor discederet, Apollo citharam versabat idemque sonus erat; quod Marsyas
tibiis facere non potuit. Itaque victum Marsyan ad arborem religatum tradidit Apollo, qui cutem ei
membratim separavit (FABULAS, de Higino).;

1. TRADUCCIN DEL TEXTO PROPUESTO (5 puntos)


2. ANLISIS MORFOLGICO DE LAS FORMAS FECISSE, QUAS y
IUDICES, indicando exclusivamente en qu forma aparecen en el
texto (1,5 Puntos)
3. a) Indica qu tipo de oracin es Iuno et Venus cum eam irriderent (0,5
Punto)
b) Analiza el sintagma Musas iudices (0,5 Punto)
c) Seala todos los SUJETOS que hay en el TEXTO (0,5 Punto)
4. a) Escribe una palabra espaola relacionada etimolgicamente por
derivacin o composicin (NO timos directos) con OS, OSSIS y otra
con el verbo SUMO, -IS, -ERE, SUMPSI, SUMPTUM. Explica su
significado. (0,5 Punto)
b) Indica y describe DOS cambios fonticos experimentados por la
palabra latina SUPPLICIUM en su evolucin al castellano. Seala el
resultado final de dicha evolucin (0,5 Punto)
5. Destaca dos gneros en PROSA, defnelos e indica sus caractersticas
y sus principales autores (1 Punto).

DEPARTAMENTO DE LATN DEL IES JUAN CARLOS I. CURSO


2013-2014

58

ANTOLOGA DE TEXTOS LATINOS PARA SELECTIVIDAD

2013

59

TEXTO A
EL MITO DE ESCULAPIO
Nivel de dificultad: 2

Aesculapius, Apollinis filius, Glauco, Minois filio, vitam reddidisse sive Hippolyto
dicitur. Ob eam causam Iuppiter fulmine eum percussit. Apollo, quod Iovi nocere
non potuit, Cyclopes, qui fulmina Iovi fecerant, interfecit; quod ob factum Apollo
datus est in servitutem Admeto, Thessaliae regi (FABULAS, de Higino).

1. TRADUCCIN DEL TEXTO PROPUESTO (5 puntos)


2. ANLISIS MORFOLGICO DE LAS FORMAS REDDIDISSE, EUM y
IOUI, indicando exclusivamente en qu forma aparecen en el texto
(1,5 Puntos)
3. a) Indica qu tipo de oracin es qui fulmina Iovi fecerant (0,5 Punto)
b) Analiza el sintagma quod ob factum (0,5 Punto)
c) Seala todos los C. DIRECTOS que hay en el TEXTO (0,5 Punto)
4. a) Escribe una palabra espaola relacionada etimolgicamente por
derivacin o composicin (NO timos directos) con VITA, VITAE y otra
con el verbo PERCUTIO, -IS, -ERE, PERCUSSI, PERCUSSUM. Explica su
significado. (0,5 Punto)
b) Indica y describe DOS cambios fonticos experimentados por la
palabra latina FACTUM en su evolucin al castellano. Seala el
resultado final de dicha evolucin (0,5 Punto)
5. Definicin y caractersticas de los gneros de la elega y el
epigrama. Destaca un autor representativo de cada gnero. (1 Punto).

DEPARTAMENTO DE LATN DEL IES JUAN CARLOS I. CURSO


2013-2014

59

ANTOLOGA DE TEXTOS LATINOS PARA SELECTIVIDAD

60

2013

TEXTO B
EL MITO DE ALCESTIS
Nivel de dificultad: 4

Complures proci petebant Alcestim, filiam Peliae, in coniugium; Pelias


vitans eorum condiciones repudiavit et simultatem constituit ei se daturum,
qui feras ad currum iunxisset et Alcestim in coniugio avexisset. Itaque
Admetus ab Apolline petiit, ut se adiuvaret. Apollo autem aprum et leonem
ei iunctos tradidit, quibus ille Alcestim avexit. Pro quo cum neque pater
neque mater mori voluisset, uxor se Alcestis obtulit et pro eo vicaria interiit;
quam postea Hercules ab inferis revocavit (FABULAS, de Higino).

1. TRADUCCIN DEL TEXTO PROPUESTO (5 puntos)


2. ANLISIS MORFOLGICO DE LAS FORMAS EI, VOLUISSET y
UXOR, indicando exclusivamente en qu forma aparecen en el texto
(1,5 Puntos)
3. a) Indica qu tipo de oracin es Admetus ab Apolline petiit, ut se
adiuvaret (0,5 Punto)
b) Analiza el sintagma ei se (0,5 Punto)
c) Seala todos los SUJETOS que hay en el TEXTO (0,5 Punto)
4. a) Escribe una palabra espaola relacionada etimolgicamente por
derivacin o composicin (NO timos directos) con PATER, PATRIS y
otra con el verbo VEHO, -IS, -ERE, VEXI, VECTUM. Explica su
significado. (0,5 Punto)
b) Indica y describe DOS cambios fonticos experimentados por la
palabra latina FERAM en su evolucin al castellano. Seala el resultado
final de dicha evolucin (0,5 Punto)
5. Definicin y caractersticas de los gneros de la PICA y la
BUCLICA. Destaca un autor representativo de cada uno. (1 Punto).

DEPARTAMENTO DE LATN DEL IES JUAN CARLOS I. CURSO


2013-2014

60

ANTOLOGA DE TEXTOS LATINOS PARA SELECTIVIDAD

61

2013

TEXTO A
EL MITO DE EUROPA y su hermano CADMO
Nivel de dificultad: 3

Europa Agenoris filia erat. Hanc Iuppiter in taurum conversus a Sidone Cretam
transportavit et ex ea procreavit Minoem, Sarpedonem et Rhadamanthum. Agenor, pater
huius, suos filios misit, ut sororem reducerent aut ipsi in suum conspectum non redirent.
Cadmus CUM erraret, Delphos devenit. Cadmus, sorte audita, CUM imperata perfecisset
et aquam quaereret, ad fontem Castaliam venit, quem draco, Martis filius, custodiebat.
Qui CUM socios Cadmi interfecisset, lapide a Cadmo est interfectus, dentesque eius
Minerva monstrante sparsit et aravit (FABULAS, de Higino).

1. TRADUCCIN DEL TEXTO PROPUESTO (5 puntos)


2. ANLISIS MORFOLGICO DE LAS FORMAS IPSI, INTERFECTUS
EST y DENTES, indicando exclusivamente en qu forma aparecen en
el texto (1,5 Puntos)
3. a) Indica qu tipo de oracin es ut sororem reducerent aut ipsi in suum
conspectum non redirent (0,5 Punto)
b) Analiza el sintagma Martis filius (0,5 Punto)
c) Seala todos los C.DIRECTOS que hay en el TEXTO (0,5 Punto)
4. a) Escribe una palabra espaola relacionada etimolgicamente por
derivacin o composicin (NO timos directos) con DENS, DENTIS y
otra con el verbo AUDIO, -IS, -IRE, -IUI, -ITUM. Explica su significado.
(0,5 Punto)
b) Indica y describe DOS cambios fonticos experimentados por la
palabra latina TAURUM en su evolucin al castellano. Seala el
resultado final de dicha evolucin (0,5 Punto)
5. Definicin y caractersticas de los gneros de la historiografa y de la
oratoria. Destaca un autor representativo de cada uno. (1 Punto).

DEPARTAMENTO DE LATN DEL IES JUAN CARLOS I. CURSO


2013-2014

61

ANTOLOGA DE TEXTOS LATINOS PARA SELECTIVIDAD

2013

62

TEXTO B
EL MITO DE SMELE
Nivel de dificultad: 4

Cadmus, Agenoris et Argiopes filius, ex Harmonia, Martis et Veneris filia, procreavit filias
quattuor: Semelen, Ino, Agauen, Autonoen, et Polydorum filium. Iuppiter cum Semele
voluit concumbere; quod Iuno CUM resciit, specie immutata in Beroen nutricem ad eam
venit et persuasit, ut peteret ab Iove, ut eodem modo ad se quomodo ad Iunonem venire.
Itaque Semele petiit ab Iove, ut ita veniret ad se. Qua re impetrata, Iuppiter cum fulmine
et tonitribus venit et Semele conflagravit. Ex utero eius Liber est natus, quem Mercurius
ab igne ereptum Nyso dedit educandum, et Graece Dionysus est appellatus (FABULAS, de
Higino).

1. TRADUCCIN DEL TEXTO PROPUESTO (5 puntos)


2. ANLISIS MORFOLGICO DE LAS FORMAS EAM, NATUS EST y RE,
indicando exclusivamente en qu forma aparecen en el texto (1,5
Puntos)
3. a) Indica qu tipo de oracin es ut peteret ab Iove (0,5 Punto)
b) Analiza el sintagma Martis et Veneris filia (0,5 Punto)
c) Seala todos los SUJETOS que hay en el TEXTO (0,5 Punto)
4. a) Escribe una palabra espaola relacionada etimolgicamente por
derivacin o composicin (NO timos directos) con FULMEN,
FULMINIS y otra con el verbo MUTO, -AS, -ARE, -AUI, -ATUM. Explica
su significado. (0,5 Punto)
b) Indica y describe DOS cambios fonticos experimentados por la
palabra latina UTERUM en su evolucin al castellano. Seala el
resultado final de dicha evolucin (0,5 Punto)
5. Definicin y caractersticas de los gneros de la NOVELA y de la
STIRA. Destaca un autor representativo de cada uno. (1 Punto).

DEPARTAMENTO DE LATN DEL IES JUAN CARLOS I. CURSO


2013-2014

62

ANTOLOGA DE TEXTOS LATINOS PARA SELECTIVIDAD

63

2013

TEXTO A
FRIXO y HELE: LA FBULA DEL VELLOCINO DE ORO
Nivel de dificultad: 3-4

Cum Phrixus et Helle in silva insani a Libero obiect errarent, Nebula mater eo dicitur
venisse et arietem auratum adduxisse, eumque natos suos ascendere iussit et Colchos
ad regem Aeolum, transire ibique arietem Marti immolare. Cum ii ascendissent et aries
eos in pelagus detulisset, Helle de ariete decidit, ex quo Hellespontum pelagus est
appellatum; aries autem Phrixum Colchos detulit; ibi, matris praeceptis, arietem immolavit
pellemque eius auratam in templo Martis posuit. (FABULAS, de Higino).
1. TRADUCCIN DEL TEXTO PROPUESTO (5 puntos)
2. ANLISIS MORFOLGICO DE LAS FORMAS OBIECTA, EUM y PELAGUS,
indicando exclusivamente en qu forma aparecen en el texto (1,5 Puntos)
3. a) Indica qu tipo de oracin es Cum Phrixus et Helle in silva errarent (0,5
Punto)
b) Analiza el sintagma insani a Libero obiect (0,5 Punto)
c) Seala tres COMPLEMENTOS CIRCUNSTANCIALES DE LUGAR
encuentres en el TEXTO (0,5 Punto)

que

4. a) Escribe una palabra espaola relacionada etimolgicamente por derivacin


o composicin (NO timos directos) con AURUM, AURI y otra con el verbo
APPELLO, -AS, -ARE, -AVI, -ATUM. Explica su significado. (0,5 Punto).
b) Indica y describe DOS cambios fonticos experimentados por la palabra
latina PRAECEPTUM en su evolucin al castellano. Seala el resultado final de
dicha evolucin (0,5 Punto)
5. Origen y caractersticas de la lrica romana. Cita a dos representantes
latinos del gnero e indica alguna de sus fuentes o modelos griegos que les
sirvieron de inspiracin potica (1 Punto).

DEPARTAMENTO DE LATN DEL IES JUAN CARLOS I. CURSO


2013-2014

63

ANTOLOGA DE TEXTOS LATINOS PARA SELECTIVIDAD

2013

64

TEXTO B
EL MITO DE EETES
Nivel de dificultad: 3

Itaque Aeeta Iasoni hanc simultatem constituit: si volebat pellem auratam auferre,
ei imperauit UT iungeret tauros aeripedes, qui flammas naribus spirabant, et ut
adamanteo iugo araret dentesque draconis ex galea sereret, ex quibus gens
armatorum statim enasceretur et se mutuo interficerent. Itaque cum sciret Iasonem
sine Medeae consilio imperata perficere non posse, petiit a Venere, ut Medeae
amorem iniceret. Iason a Medea, Aeetae fili, Veneris impulsu amatus est;
(FABULAS, de Higino).
1. TRADUCCIN DEL TEXTO PROPUESTO (5 puntos)
2. ANLISIS MORFOLGICO DE LAS FORMAS VOLEBAT, DENTES y
QUIBUS, indicando exclusivamente en qu forma aparecen en el texto
(1,5 Puntos)
3. a) Indica qu tipo de oracin es ut iungeret tauros aeripedes (0,5
Punto)
b) Analiza el sintagma pellem auratam (0,5 Punto)
c) Seala tres COMPLEMENTOS DIRECTOS
TEXTO (0,5 Punto)

que encuentres en el

4. a) Escribe una palabra espaola relacionada etimolgicamente por derivacin


o composicin (NO timos directos) con DENS, DENTIS y otra con el verbo
SERO, -IS, -ERE, SEVI, SATUM. Explica su significado. (0,5 Punto).
b) Indica y describe DOS cambios fonticos experimentados por la palabra
latina PELLEM en su evolucin al castellano. Seala el resultado final de dicha
evolucin (0,5 Punto)
5. Definicin de epstola y caractersticas de la epistolografa romana.
Seala los tipos de cartas. Principal representante latino del gnero. Cita dos de
sus obras epistologrficas (1 Punto).

DEPARTAMENTO DE LATN DEL IES JUAN CARLOS I. CURSO


2013-2014

64

ANTOLOGA DE TEXTOS LATINOS PARA SELECTIVIDAD

2013

65

TEXTO A
LA TRAGEDIA DE MEDEA
Nivel de dificultad: 4

Medea, Aeetae filia, cum ex Iasone filios Mermerum et Pheretem procreauisset


summaque concordia viverent, obiciebatur ei hominem tam fortem ac formosum ac
nobilem uxorem habere. Huic Creon, rex Corinthius, filiam suam minorem Glaucen dedit
uxorem. Medea cum vidit se erga Iasonem bene merentem tanta contumelia affectam
esse, coronam ex venenis fecit auream eamque muneri filios suos iussit novercae dare.
Creusa, munere accepto, cum Iasone et Creonte conflagravit. Medea ubi regiam ardere
vidit, natos suos interfecit et profugit a Corintho (FABULAS, de Higino).

1.
TRADUCCIN DEL TEXTO PROPUESTO (5 puntos)
2.
ANLISIS MORFOLGICO DE LAS FORMAS HUIC, MUNERI y
ACCEPTO, indicando exclusivamente en qu forma aparecen en el texto (1,5
Puntos)
3.
a) Indica qu tipo de oracin es cum ex Iasone filios Mermerum et
Pheretem procreauisset (0,5 Punto)
b) Analiza el sintagma munere accepto (0,5 Punto)
c) Seala tres SUJETOS que encuentres en el TEXTO (0,5 Punto)
4. a) Escribe una palabra espaola relacionada etimolgicamente por derivacin
o composicin (NO timos directos) con UXOR, UXORIS y otra con el verbo
VIDEO, -ES, -ERE, VIDI, VISUM. Explica su significado. (0,5 Punto).
b) Indica y describe DOS cambios fonticos experimentados por la palabra
latina FILIUM en su evolucin al castellano. Seala el resultado final de dicha
evolucin (0,5 Punto)
5. Definicin de pica. Caracteristicas fundamentales del gnero pico. Destaca
dos representantes latinos del perodo clsico y postclsico, as como una obra
de cada uno de ellos (1 Punto).

DEPARTAMENTO DE LATN DEL IES JUAN CARLOS I. CURSO


2013-2014

65

ANTOLOGA DE TEXTOS LATINOS PARA SELECTIVIDAD

2013

TEXTO B

66

LA CREACIN DE LA PRIMERA MUJER: PANDORA, COMO REGALO DE LOS DIOSES A


LOS HOMBRES

Nivel de dificultad: 2

Prometheus, Iapeti filius, primus homines ex luto finxit. Postea Vulcanus


Iovis iussu ex luto mulieris effigiem fecit, cui Minerva animam dedit, ceterique dii
alius aliud donum dederunt; ob id eam Pandoram nominaverunt. Ea data in
coniugium Epimetheo fratri; inde nata est Pyrrha. Alii eam primam mortalem
creatam esse dicunt.
(FABULAS, de Higino).

1. TRADUCCIN DEL TEXTO PROPUESTO (5 puntos)


2. ANLISIS MORFOLGICO DE LAS FORMAS CUI, DII y
DATA,
indicando exclusivamente en qu forma aparecen en el texto (1,5
Puntos)
3. a) Indica qu tipo de oracin es cui Minerva animam dedit (0,5 Punto)
b) Analiza el sintagma Prometheus primus (0,5 Punto)
c) Seala tres COMPLEMENTOS DIRECTOS que encuentres en el
TEXTO (0,5 Punto)
4. a) Escribe una palabra espaola relacionada etimolgicamente por derivacin
o composicin (NO timos directos) con PRIMUS, -A, -UM y otra con el verbo
FINGO, -IS, -ERE, FINXI, FICTUM. Explica su significado. (0,5 Punto)
b) Indica y describe DOS cambios fonticos experimentados por la palabra
latina DEDERUNT en su evolucin al castellano. Seala el resultado final de
dicha evolucin (0,5 Punto)
5. Definicin de historiografa. Destaca cuatro subgneros historiogrficos
latinos y menciona a un representante latino de cada uno de ellos (1 Punto).

DEPARTAMENTO DE LATN DEL IES JUAN CARLOS I. CURSO


2013-2014

66

ANTOLOGA DE TEXTOS LATINOS PARA SELECTIVIDAD

2013

67

TEXTO A
DEYANIRA, ESPOSA DE HRCULES, TEMIENDO QUE SE CASARA CON YOLE, LE
ENTREGA A HRCULES UN VESTIDO ENVENENADO CON LA SANGRE DE NESO

Nivel de dificultad: 2-3

Deianira, Oenei filia uxorque Herculis, cum vidit Iolen, virginem captivam
eximiae formae, adductam esse verita est, ne se coniugio privaret. Itaque ea,
memor Nessi praecepti, Licham famulum misit, ut Herculi vestem tinctam
centauri sanguine ferret. Cum Hercules iam vestem induisset, statim flagrare
coepit (FABULAS, de Higino).
1. TRADUCCIN DEL TEXTO PROPUESTO (5 puntos)
2. ANLISIS MORFOLGICO DE LAS FORMAS VIDIT, SE y TINCTAM,
indicando exclusivamente en qu forma aparecen en el texto (1,5
Puntos)
3. a) Indica qu tipo de oracin es Cum Hercules iam vestem induisset
(0,5 Punto)
b) Analiza el sintagma ne se coniugio privaret (0,5 Punto)
c) Seala tres SUJETOS que encuentres en el TEXTO (0,5 Punto)
4. a) Escribe una palabra espaola relacionada etimolgicamente por derivacin
o composicin (NO timos directos) con SANGUIS, SANGUINIS y otra con el
verbo FERO, FERS, FERRE, TULI, LATUM. Explica su significado. (0,5 Punto)
b) Indica y describe DOS cambios fonticos experimentados por la palabra
latina CAPTIVAM en su evolucin al castellano. Seala el resultado final de
dicha evolucin (0,5 Punto)
5. Definicin de oratoria. Partes del discurso oratorio. Menciona a su principal
representante latino y cita cuatro de sus discursos en defensa (1 Punto).

DEPARTAMENTO DE LATN DEL IES JUAN CARLOS I. CURSO


2013-2014

67

ANTOLOGA DE TEXTOS LATINOS PARA SELECTIVIDAD

2013

68

TEXTO B
MUERTE DE HRCULES, PROVOCADA POR SU ESPOSA DEYANIRA. APOTEOSIS DE
HERACLES y MUERTE DE DEYANIRA

Nivel de dificultad: 3

Cum Hercules se in flumen coniecisset, ut ardorem extingueret, maior flamma


exibat; demere autem cum vellet, viscera sequebantur. Tunc Hercules Licham,
qui vestem attulerat, rotatum in mare iaculatus est, qui loco cecidit, petra nata
est, quae Lichas appellatur. Tunc dicitur Philoctetes pyram in monte Oetaeo
construxisse Herculi, eumque ascendisse immortalitatem. Ob id beneficium
Hercules Philocteti arcus et sagittas donavit. Deianira autem ob factum Herculis
ipsa se interfecit (FABULAS, de Higino).
1. TRADUCCIN DEL TEXTO PROPUESTO (5 puntos)
2. ANLISIS MORFOLGICO DE LAS FORMAS MAIOR, ASCENDISSE y
ARCUS, indicando exclusivamente en qu forma aparecen en el texto
(1,5 Puntos)
3. a) Indica qu tipo de oracin es Cum Hercules se in flumen
coniecisset (0,5 Punto)
b) Analiza el sintagma se in flumen (0,5 Punto)
c) Seala tres COMPLEMENTOS DIRECTOS que encuentres en el
TEXTO (0,5 Punto)
4. a) Escribe una palabra espaola relacionada etimolgicamente por derivacin
o composicin (NO timos directos) con PETRA, PETRAE y otra con el verbo
STRUO, -I, -ERE, STRUXI, STRUCTUM. Explica su significado. (0,5 Punto)
b) Indica y describe DOS cambios fonticos experimentados por la palabra
latina INMORTALITATEM en su evolucin al castellano. Seala el resultado
final de dicha evolucin (0,5 Punto)
5. Diferencias entre la FABULA PALLIATA y la FABULA TOGATA. Principales
representantes de cada una de ellas. Cita una obra de cada uno de ellos
(1
Punto).

DEPARTAMENTO DE LATN DEL IES JUAN CARLOS I. CURSO


2013-2014

68

ANTOLOGA DE TEXTOS LATINOS PARA SELECTIVIDAD

2013

69

TEXTO A
PASIFAE Y EL MINOTAURO
Nivel de dificultad: 2

Pasiphae, Solis filia uxorque Minois, sacra deae Veneris per aliquot annos non fecerat.
Ob id Venus amorem infandum illi obiecit, ut taurum amaret. Cum Daedalus exsul in hunc
locum venisset, petiit ab eo auxilium. Is ei vaccam ligneam fecit et verae vaccae corium
induxit, in qua illa cum tauro concubuit; ex quo compressu Minotaurum peperit capite
bubulo et parte inferiore humana. Tunc Daedalus Minotauro labyrinthum inextricabili exitu
fecit, in quo conclusus est (FABULAS, de Higino).
1. TRADUCCIN DEL TEXTO PROPUESTO (5 puntos)
2. ANLISIS MORFOLGICO DE LAS FORMAS FECERAT, ILLI y EXITU,
indicando exclusivamente en qu forma aparecen en el texto (1,5 Puntos)
3. a) Indica qu tipo de oracin es Cum Daedalus exsul in hunc locum
venisset (0,5 Punto)
b) Analiza el sintagma capite bubulo et parte inferiore humana (0,5
Punto)
c) Seala tres COMPLEMENTOS INDIRECTOS que encuentres
en el TEXTO (0,5 Punto)
4. a) Escribe una palabra espaola relacionada etimolgicamente por derivacin
o composicin (NO timos directos) con LOCUS, LOCI y otra con el verbo
FACIO, -IS, -ERE, FECI, FACTUM. Explica su significado. (0,5 Punto)
b) Indica y describe DOS cambios fonticos experimentados por la palabra
latina INEXTRICABILEM en su evolucin al castellano. Seala el resultado
final de dicha evolucin (0,5 Punto)
5. Origen y caractersticas de la FABULA PALLIATA. Indica sus dos principales
representantes romanos, y menciona tres obras de cada uno (1 Punto).

DEPARTAMENTO DE LATN DEL IES JUAN CARLOS I. CURSO


2013-2014

69

ANTOLOGA DE TEXTOS LATINOS PARA SELECTIVIDAD

2013

70

TEXTO B
MINOS, PASIFAE Y DDALO
Nivel de dificultad: 2

Minos, re cognita, Daedalum in custodiam coniecit, at Pasiphae eum vinculis liberavit;


itaque Daedalus pennas sibi et Icaro filio suo fecit et accommodavit et inde avolaverunt.
Sed Icarus altior volans, a sole cera calefacta, decidit in mare, quod ex eo Icarium
pelagus appellatum est. Daedalus pervolavit ad regem Cocalum in insulam Siciliam. At
cum Theseus Minotaurum occideret, Daedalum Athenas in patriam suam reduxit
(FABULAS, de Higino).

1. TRADUCCIN DEL TEXTO PROPUESTO (5 puntos)


2. ANLISIS MORFOLGICO DE LAS FORMAS CONIECIT, SIBI y VELA,
indicando exclusivamente en qu forma aparecen en el texto (1,5
Puntos)
3. a) Indica qu tipo de oracin es quod ex eo Icarium pelagus appellatum
est (0,5 Punto)
b) Analiza el sintagma Daedalum Athenas (0,5 Punto)
c) Seala tres COMPLEMENTOS DIRECTOS que encuentres en el
TEXTO e indica su verbo de referencia (0,5 Punto)
4. a) Escribe una palabra espaola relacionada etimolgicamente por derivacin
o composicin (NO timos directos) con CERA, CERAE y otra con el verbo
VOLO, -AS, -ARE, VOLAVI, VOLATUM. Explica su significado. (0,5 Punto)
b) Indica y describe DOS cambios fonticos experimentados por la palabra
latina UOLAUERUNT en su evolucin al castellano. Seala el resultado final de
dicha evolucin (0,5 Punto)
5. Origen y caractersticas de la STIRA y el EPIGRAMA. Indica tres
representantes romanos que cultivaran el primero, y menciona un autor latino
que cultivara el segundo (1 Punto).

DEPARTAMENTO DE LATN DEL IES JUAN CARLOS I. CURSO


2013-2014

70

ANTOLOGA DE TEXTOS LATINOS PARA SELECTIVIDAD

2013

71

TEXTO A
EL MITO DE TESEO Y ARIADNA
Nivel de dificultad: 2-3

Theseus in insula Dia tempestate retentus cogitans, si Ariadnen in patriam portavisset,


sibi opprobrium futurum esse, itaque in insula Dia eam dormientem reliquit; quam Liber
amans inde sibi in coniugium abduxit. Theseus autem cum navigaret, oblitus est vela atra
mutare, itaque Aegeus pater eius credens Theseum a Minotauro consumptum esse se
praecipitavit in mare, ex quo Aegeum pelagus dictum est. Theseus autem Phaedram,
Ariadnes sororem, in coniugium duxit (FABULAS, de Higino).

1. TRADUCCIN DEL TEXTO PROPUESTO (5 puntos)


2. ANLISIS MORFOLGICO DE LAS FORMAS PORTAVISSET, QUAM y
VELA, indicando exclusivamente en qu forma aparecen en el texto (1,5
Puntos)
3. a) Indica qu tipo de oracin es Aegeus pater eius credens Theseum a
Minotauro consumptum esse (0,5 Punto)
b) Analiza el sintagma eam dormientem (0,5 Punto)
c) Seala tres
COMPLEMENTOS CIRCUNSTANCIALES DE
LUGAR que encuentres en el TEXTO (0,5 Punto)
4. a) Escribe una palabra espaola relacionada etimolgicamente por derivacin
o composicin (NO timos directos) con INSULA, INSULAE y otra con el
verbo CREDO, -IS, -ERE, CREDIDI, CREDITUM. Explica su significado. (0,5
Punto)
b) Indica y describe DOS cambios fonticos experimentados por la palabra
latina PRAECIPITATIONEM en su evolucin al castellano. Seala el resultado
final de dicha evolucin (0,5 Punto)
5. Origen y caractersticas de la FBULA. Indica el mximo representante
romano que cultivara este gnero, y quin fue su modelo griego. De qu dos
lneas argumentales consta la fbula? (1 Punto).

DEPARTAMENTO DE LATN DEL IES JUAN CARLOS I. CURSO


2013-2014

71

ANTOLOGA DE TEXTOS LATINOS PARA SELECTIVIDAD

2013

72

TEXTO B
EL MITO DE FEDRA E HIPLITO
Nivel de dificultad: 3

Phaedra, Minois filia uxorque Thesei, Hippolytum privignum suum adamavit; quem cum
non potuisset ad suam voluntatem perducere, tabellas scriptas ad suum virum misit se ab
Hippolyto compressam esse, seque ipsa suspendio necavit. Et Theseus, re audita, filium
suum moenibus excedere iussit et optavit a Neptuno patre filio suo exitium. Itaque cum
Hippolytus equis iunctis veheretur, repente e mari taurus apparuit, cuius mugitu equi
expavefacti Hippolytum distraxerunt vitaque privaverunt (FABULAS, de Higino).

1. TRADUCCIN DEL TEXTO PROPUESTO (5 puntos)


2. ANLISIS MORFOLGICO DE LAS FORMAS POTUISSET, IPSA y EQUI,
indicando exclusivamente en qu forma aparecen en el texto (1,5
Puntos)
3. a) Indica qu tipo de oracin es quem cum non potuisset ad suam
voluntatem perducere (0,5 Punto)
b) Analiza el sintagma re audita (0,5 Punto)
c) Seala tres COMPLEMENTOS DIRECTOS que encuentres en el
TEXTO (0,5 Punto)
4. a) Escribe una palabra espaola relacionada etimolgicamente por derivacin
o composicin (NO timos directos) con VIR, VIRI y otra con el verbo
SCRIBO, -IS, -ERE, SCRIPSI, SCRIPTUM. Explica su significado. (0,5
Punto)
b) Indica y describe DOS cambios fonticos experimentados por la palabra
latina DISTRAXERUNT en su evolucin al castellano. Seala el resultado final
de dicha evolucin (0,5 Punto)
5. Origen y caractersticas de la elega amorosa romana. Temtica de la
elega de Propercio. Cita dos elegas de destierro del poeta Ovidio (1 Punto).

DEPARTAMENTO DE LATN DEL IES JUAN CARLOS I. CURSO


2013-2014

72

ANTOLOGA DE TEXTOS LATINOS PARA SELECTIVIDAD

73

2013

TEXTO A
DNAE, FECUNDADA POR JPITER EN FORMA DE LLUVIA DE ORO, DA A LUZ
AL HROE PERSEO
Nivel de dificultad: 3

Danae Acrisii et Aganippes filia erat. Huic fuit fatum, ut, id quod peperisset Acrisium
interficeret; quod timens Acrisius, eam in muro lapideo praeclusit. Iuppiter autem in
imbrem aureum conversus cum Danae concubuit, ex quo compressu natus est Perseus.
Quam pater ob stuprum inclusam in arca cum Perseo in mare deiecit. Ea voluntate Iovis
delata est in insulam Seriphum, quam piscator Dictys cum invenisset, effracta ea vidit
mulierem cum infante, quos ad regem Polydectem perduxit, qui eam in coniugio habuit
et Perseum educavit in templo Minervae (FABULAS, de Higino).

1. TRADUCCIN DEL TEXTO PROPUESTO (5 puntos)


2. ANLISIS MORFOLGICO DE LAS FORMAS EAM, NATUS EST y
CONIUGIO, indicando exclusivamente en qu forma aparecen en el
texto (1,5 Puntos)
3. a) Indica qu tipo de oracin es Danae Acrisii et Aganippes filia erat (0,5
Punto)
b) Analiza el sintagma timens Acrisius (0,5 Punto)
c) Seala tres SUJETOS que encuentres en el TEXTO (0,5 Punto)
4. a) Escribe una palabra espaola relacionada etimolgicamente por derivacin
o composicin (NO timos directos) con LAPIS, LAPIDIS y otra con el verbo
CLAUDO, -IS, -ERE, CLAUSI, CLAUSUM. Explica su significado. (0,5 Punto)
b) Indica y describe DOS cambios fonticos experimentados por la palabra
latina MULIEREM en su evolucin al castellano. Seala el resultado final de
dicha evolucin (0,5 Punto)
5. Caracteristicas de la atelana. Sus tipos ms frecuentes. Definicin de fabula
togata. Destaca un autor latino de togatas (1 Punto).

DEPARTAMENTO DE LATN DEL IES JUAN CARLOS I. CURSO


2013-2014

73

ANTOLOGA DE TEXTOS LATINOS PARA SELECTIVIDAD

2013

74

TEXTO B
PERSEO, CUMPLIENDO CON EL ORCULO, MATA A SU ABUELO ACRISIO

Nivel de dificultad: 3

Quod cum Acrisius rescisset eos ad Polydectem morari, repetitum eos profectus
est; quo cum venisset, Polydectes pro eis deprecatus est, Perseus Acrisio avo suo
fidem dedit se eum numquam interfecturum esse. Qui cum tempestate retineretur,
Polydectes moritur; cui cum funebres ludos facerent, Perseus, disco misso, quem
ventus distulit in caput Acrisii, eum interfecit. Ita quod voluntate sua noluit, sed
deorum voluntate factum est (FABULAS, de Higino).

1. TRADUCCIN DEL TEXTO PROPUESTO (5 puntos)


2. ANLISIS MORFOLGICO DE LAS FORMAS PROFECTUS EST, EUM y
DISCO, indicando exclusivamente en qu forma aparecen en el texto
(1,5 Puntos)
3. a) Indica qu tipo de oracin es Qui cum tempestate retineretur (0,5
Punto)
b) Analiza el sintagma deorum voluntate (0,5 Punto)
c) Seala tres COMPLEMENTOS DIRECTOS que encuentres en el
TEXTO (0,5 Punto)
4. a) Escribe una palabra espaola relacionada etimolgicamente por derivacin
o composicin (NO timos directos) con FIDES, FIDEI y otra con el verbo
FACIO, -IS, -ERE, FECI, FACTUM. Explica su significado. (0,5 Punto)
b) Indica y describe DOS cambios fonticos experimentados por la palabra
latina *AVOLUM en su evolucin al castellano. Seala el resultado final de
dicha evolucin (0,5 Punto)
5. Origen y caractersticas de la stira. Menciona a tres autores latinos que
cultivaran el gnero (1 Punto).

DEPARTAMENTO DE LATN DEL IES JUAN CARLOS I. CURSO


2013-2014

74

ANTOLOGA DE TEXTOS LATINOS PARA SELECTIVIDAD

2013

75

TEXTO A
PERSEO y ANDRMEDA
Nivel de dificultad: 4

Cassiope filiae suae Andromedae formam Nereidibus anteposuit. Ob id Neptunus


expostulavit, ut Andromeda ceto obiceretur. Quae cum esset obiecta, Perseus Mercurii
talaribus volans eo dicitur venisse et eam liberauisse a periculo; quam cum abducere
vellet, Cepheus, Andromedae pater, et Agenor Perseum clam interficere voluerunt. Ille,
cognita re, caput Gorgonis eis ostendit omnesque ab humana specie informati sunt in
saxum. Deinde Perseus cum Andromeda in patriam rediit. Ut primum5 Polydectes vidit
Perseum tantam virtutem habere, pertimuit eumque per dolum interficere voluit; qua re
cognita, Perseus caput Gorgonis ei ostendit et is ab humana specie in lapidem
immutatus est (FABULAS, de Higino).

1. TRADUCCIN DEL TEXTO PROPUESTO (5 puntos)


2. ANLISIS MORFOLGICO DE LAS FORMAS EIS, INTERFICERE y
CAPUT, indicando exclusivamente en qu forma aparecen en el texto
(1,5 Puntos)
3. a) Indica qu tipo de oracin es ut Andromeda ceto obiceretur (0,5 Punto)
b) Analiza el sintagma Perseum tantam virtutem (0,5 Punto)
c) Seala tres SUJETOS que encuentres en el TEXTO (0,5 Punto)
4. a) Escribe una palabra espaola relacionada etimolgicamente por derivacin
o composicin (NO timos directos) con CAPUT, CAPITIS y otra con el verbo
MUTO, -AS, -ARE, -AVI, -ATUM. Explica su significado. (0,5 Punto)
b) Indica y describe DOS cambios fonticos experimentados por la palabra
latina PERICULUM en su evolucin al castellano. Seala el resultado final de
dicha evolucin (0,5 Punto)
5. Origen y caractersticas del epigrama. Menciona a su principal
representante, e indica dos caractersticas de sus epigramas (1 Punto).

UT PRIMUM = tan pronto como


DEPARTAMENTO DE LATN DEL IES JUAN CARLOS I. CURSO
2013-2014

75

ANTOLOGA DE TEXTOS LATINOS PARA SELECTIVIDAD

76

2013

TEXTO B
LAYO Y YOCASTA, PADRES DE EDIPO

Nivel de dificultad: 3

Laio, Labdaci filio, ab Apolline erat responsum de filii sui manu mortem ut caveret. Itaque
Iocasta, Menoecei filia eiusque uxor, cum peperisset, iussit eum exponi. Hunc Periboea,
Polybi regis uxor, cum vestem ad mare lavaret, expositum sustulit; Polybo sciente, quod
orbi erant liberis, pro suo educaverunt eumque Oedipum nominaverunt, nam pedes
transiectos habebat (FABULAS, de Higino)..
1. TRADUCCIN DEL TEXTO PROPUESTO (5 puntos)
2. ANLISIS MORFOLGICO DE LAS FORMAS EIUS, EXPONI y PEDES,
indicando exclusivamente en qu forma aparecen en el texto (1,5
Puntos)
3. a) Indica qu tipo de oracin es Polybo sciente (0,5 Punto)
b) Analiza el sintagma Menoecei filia eiusque uxor (0,5 Punto)
c) Seala tres COMPLEMENTOS DIRECTOS que encuentres en el
TEXTO (0,5 Punto)
4. a) Escribe una palabra espaola relacionada etimolgicamente por derivacin
o composicin (NO timos directos) con MANUS, MANUS y otra con el verbo
PONO, -IS, -ERE, POSUI, POSITUM. Explica su significado. (0,5 Punto)
b) Indica y describe DOS cambios fonticos experimentados por la palabra
latina NOMINAVERUNT en su evolucin al castellano. Seala el resultado final
de dicha evolucin (0,5 Punto)
5. Caractersticas del gnero epistologrfico. Destaca los cuatro tipos bsicos
de cartas, a juicio de los crticos Caractersticas del mismo. Destaca sus dos
obras fundamentales (1 Punto).

DEPARTAMENTO DE LATN DEL IES JUAN CARLOS I. CURSO


2013-2014

76

ANTOLOGA DE TEXTOS LATINOS PARA SELECTIVIDAD

2013

TEXTO A

77

EL MITO DE EDIPO
Nivel de dificultad: 3

Postquam Oedipus, Laii et Iocastes filius, ad puberem aetatem pervenit, fortissimus


praeter ceteros erat eique per invidiam aequales obiciebant eum subditum esse Polybo,
eo quod Polybus tam clemens esset et ille impudens; quod Oedipus sensit non falso sibi
obici. Itaque Delphos est profectus sciscitatum de parentibus suis. Interim Laio in prodigiis
ostendebatur mortem ei adesse de nati manu (FABULAS, de Higino).

1. TRADUCCIN DEL TEXTO PROPUESTO (5 puntos)


2. ANLISIS MORFOLGICO DE LAS FORMAS EI, OBICI y NATI,
indicando exclusivamente en qu forma aparecen en el texto (1,5
Puntos)
3. a) Indica qu tipo de oracin es Postquam Oedipus ad puberem aetatem
pervenit (0,5 Punto)
b) Analiza el sintagma Laii et Iocastes filius (0,5 Punto)
c) Seala tres COMPLEMENTOS INDIRECTOS que encuentres en
el TEXTO (0,5 Punto)
4. a) Escribe una palabra espaola relacionada etimolgicamente por derivacin
o composicin (NO timos directos) con MORS, MORTIS y otra con el verbo
IACIO, IACIS, IACERE, IECI, IACTUM. Explica su significado. (0,5 Punto)
b) Indica y describe DOS cambios fonticos experimentados por la palabra
latina PARENTEM en su evolucin al castellano. Seala el resultado final de
dicha evolucin (0,5 Punto)
5. Qu tipo de subgnero historiogrfico cultiva SALUSTIO? Caractersticas
del mismo. Destaca sus dos obras fundamentales (1 Punto).

DEPARTAMENTO DE LATN DEL IES JUAN CARLOS I. CURSO


2013-2014

77

ANTOLOGA DE TEXTOS LATINOS PARA SELECTIVIDAD

2013

78

TEXTO B
EDIPO MATA SIN SABERLO A SU PADRE LAYO. LUEGO SE DIRIGE A TEBAS DONDE
RESUELVE EL ENIGMA DE LA ESFINGE

Nivel de dificultad: 4

Idem cum Delphos iret, obviam ei Oedipus venit, quem satellites cum viam regi dari
iuberent, neglexit. Rex equos immisit et rota pedem eius oppressit; Oedipus patrem suum
de curru detraxit et inscius occidit. Laio occiso, Creon regnum occupavit; interim Sphinx in
Boeotiam missa est, quae agros Thebanorum vexabat; ea regi Creonti simultatem
constituit, si carmen, quod posuisset, aliquis interpretatus esset, se inde abire, si autem
datum carmen non solvisset, eum se consumpturam esse dixit neque aliter de finibus
excessuram esse (FABULAS, de Higino).

1. TRADUCCIN DEL TEXTO PROPUESTO (5 puntos)


2. ANLISIS MORFOLGICO DE LAS FORMAS QUEM, DARI y REGNUM,
indicando exclusivamente en qu forma aparecen en el texto (1,5
Puntos)
3. a) Indica qu tipo de oracin es Idem cum Delphos iret (0,5 Punto)
b) Analiza el sintagma Laio occiso (0,5 Punto)
c) Seala tres SUJETOS que encuentres en el TEXTO (0,5 Punto)
4. a) Escribe una palabra espaola relacionada etimolgicamente por derivacin
o composicin (NO timos directos) con VIA, VIAE
y otra con el verbo
TRAHO, -IS, -ERE, TRAXI, TRACTUM. Explica su significado. (0,5 Punto)
b) Indica y describe DOS cambios fonticos experimentados por la palabra
latina BOEOTIAM en su evolucin al castellano. Seala el resultado final de
dicha evolucin (0,5 Punto)
5. Definicin de oratoria y retrica. Diferencias existentes entre los discursos
judiciales y los polticos de Cicern. Destaca dos de cada grupo (1 Punto).

DEPARTAMENTO DE LATN DEL IES JUAN CARLOS I. CURSO


2013-2014

78

ANTOLOGA DE TEXTOS LATINOS PARA SELECTIVIDAD

2013

79

TEXTO A
EDIPO , TRAS RESOLVER EL ENIGMA DE LA ESFINGE, SE CASA SIN SABERLO CON SU
MADRE YOCASTA.

Nivel de dificultad: 4

Rex, re audita, per Graeciam edixit, qui Sphingae carmen solvisset, regnum se et
Iocasten sororem ei in coniugium daturum esse promisit. Cum plures regni cupidine
venissent et a Sphinge consumpti essent, Oedipus venit et carmen interpretatus est;
Oedipus regnum paternum et Iocasten matrem inscius accepit uxorem, ex qua procreavit
Eteoclen et Polynicen, Antigonam et Ismenen. Interim Thebis sterilitas frugum et penuria
incidit ob Oedipodis scelera, interrogatusque Tiresias, quid ita Thebae vexaretur,
respondit, si quis6 ex draconteo genere superesset et pro patria interiisset, pestilentia
liberaturum esse (FABULAS, de Higino).

1. TRADUCCIN DEL TEXTO PROPUESTO (5 puntos)


2. ANLISIS MORFOLGICO DE LAS FORMAS EI, DATURUM ESSE y
STERILITAS, indicando exclusivamente en qu forma aparecen en
el texto (1,5 Puntos)
3. a) Indica qu tipo de oracin es Cum plures regni cupidine venissent
(0,5 Punto)
b) Analiza el sintagma ob Oedipodis scelera (0,5 Punto)
c) Seala tres COMPLEMENTOS DIRECTOS que encuentres en el
TEXTO (0,5 Punto)
4. a) Escribe una palabra espaola relacionada etimolgicamente por derivacin
o composicin (NO timos directos) con REX, REGIS
y otra con el verbo
CREO, -AS, -ARE, -AVI, -ATUM. Explica su significado. (0,5 Punto)
b) Indica y describe DOS cambios fonticos experimentados por la palabra
latina AUDITUM en su evolucin al castellano. Seala el resultado final de
dicha evolucin (0,5 Punto)
5. Origen y caractersticas de la lrica romana. Temtica de la poesa lrica
horaciana y modelos griegos que le inspiraron (1 Punto).

= ALIQUIS (alguien, alguno)


DEPARTAMENTO DE LATN DEL IES JUAN CARLOS I. CURSO
2013-2014

79

ANTOLOGA DE TEXTOS LATINOS PARA SELECTIVIDAD

2013

80

TEXTO B
EDIPO, AL DESCUBRIR QUE ES HIJO DE LAYO Y YOCASTA (MADRE Y ESPOSA) SE
ARRANCA LOS OJOS Y HUYE DE TEBAS CON SU HIJA ANTGONA

Nivel de dificultad: 3

Tum Menoeceus, Iocastae pater, se de muris praecipitavit. Dum haec Thebis geruntur,
Corintho Polybus decedit, nam Oedipus moleste ferre coepit aestimans patrem suum
obisse; item Menoetes senex, qui eum exposuerat, ex pedum cicatricibus et talorum
agnovit Lai filium esse. Oedipus, re audita, postquam vidit se tot scelera nefaria fecisse,
ex veste matris fibulas detraxit et se luminibus privavit, regnumque filiis suis alternis annis
tradidit et, Antigona filia duce, a Thebis profugit (FABULAS, de Higino).

1. TRADUCCIN DEL TEXTO PROPUESTO (5 puntos)


2. ANLISIS MORFOLGICO DE LAS FORMAS HAEC, AUDITA y
SCELERA, indicando exclusivamente en qu forma aparecen en el texto
(1,5 Puntos)
3. a) Indica qu tipo de oracin es postquam vidit se tot scelera nefaria
fecisse (0,5 Punto)
b) Analiza el sintagma Antigona filia duce (0,5 Punto)
c) Seala tres SUJETOS que encuentres en el TEXTO (0,5 Punto)
4. a) Escribe una palabra espaola relacionada etimolgicamente por derivacin
o composicin (NO timos directos) con PES, PEDIS
y otra con el verbo
AUDIO, -IS, -IRE, AUDIVI, AUDITUM. Explica su significado. (0,5 Punto)
b) Indica y describe DOS cambios fonticos experimentados por la palabra
latina EXPOSITUM en su evolucin al castellano. Seala el resultado final de
dicha evolucin (0,5 Punto)
5. Origen y caractersticas de la elega amorosa romana. Principales autores
latinos de poca augstea. Quin es considerado el poeta elegaco latino por
excelencia? (1 Punto).

DEPARTAMENTO DE LATN DEL IES JUAN CARLOS I. CURSO


2013-2014

80

ANTOLOGA DE TEXTOS LATINOS PARA SELECTIVIDAD

2013

81

TEXTO A
ANTGONA da sepultura a sus hermanos Eteocles y Polinices y es
condenada a muerte
Nivel de dificultad: 3

Creon, Menoecei filius, edixit, ne quis7 Polynicen sepulturae traderet, quod patriam
oppugnatum venerat; Antigona soror et Argia coniunx clam noctu Polynicis corpus
sublatum in eadem pyra, qua Eteocles sepultus est, imposuerunt. Quae cum a
custodibus deprehensae essent, Argia profugit, sed Antigona ad regem Creontem
perducta est; ille eam Haemoni filio, cuius sponsa fuerat, dedit interficiendam (FABULAS,
de Higino).

1. TRADUCCIN DEL TEXTO PROPUESTO (5 puntos)


2. ANLISIS MORFOLGICO DE LAS FORMAS CONIUNX, SEPULTUS EST
y CUIUS, indicando exclusivamente en qu forma aparecen en el texto
(1,5 Puntos)
3. a) Indica qu tipo de oracin es ne quis Polynicen sepulturae traderet (0,5
Punto)
b) Analiza el sintagma Haemoni filio (0,5 Punto)
c) Seala tres COMPLEMENTOS DIRECTOS que encuentres en el
TEXTO (0,5 Punto)
4. a) Escribe una palabra espaola relacionada etimolgicamente por derivacin
o composicin (NO timos directos) con CORPUS, CORPORIS
y otra con el
verbo VENIO, -IS, -IRE, VENI, VENTUM. Explica su significado. (0,5 Punto)
b) Indica y describe DOS cambios fonticos experimentados por la palabra
latina SPONSAM en su evolucin al castellano. Seala el resultado final de
dicha evolucin (0,5 Punto)
5. Orgenes de la novela romana. Principales autores latinos. Destaca una
obra novelstica de cada uno (1 Punto).

= ALIQUIS
DEPARTAMENTO DE LATN DEL IES JUAN CARLOS I. CURSO
2013-2014

81

ANTOLOGA DE TEXTOS LATINOS PARA SELECTIVIDAD

2013

82

TEXTO B
AMOR Y MUERTE DE ANTGONA, HIJA DE EDIPO
Nivel de dificultad: 3

Haemon, amore Antigonae captus, patris imperium neglexit et Antigonam ad pastores


demandavit, ementitusque est se eam interfecisse. Quae cum filium procreavisset et ad
puberem aetatem venisset, Thebas ad ludos venit; Cum Hercules pro Haemone
deprecaretur, ut ei ignosceret, non impetravit; Haemon se occidit et Creon Antigonam, filii
sui coniugem, interficere statuit (FABULAS, de Higino).
1. TRADUCCIN DEL TEXTO PROPUESTO (5 puntos)
2. ANLISIS MORFOLGICO DE LAS FORMAS CAPTUS, EI y FILII,
indicando exclusivamente en qu forma aparecen en el texto (1,5
Puntos)
3. a) Indica qu tipo de oracin es Quae cum filium procreavisset (0,5
Punto)
b) Analiza el sintagma amore Antigonae captus (0,5 Punto)
c) Seala tres SUJETOS que encuentres en el TEXTO (0,5 Punto)
4. a) Escribe una palabra espaola relacionada etimolgicamente por derivacin
o composicin (NO timos directos) con LUDUS, LUDI
y otra con el verbo
STATUO, -UIS, -UERE, STATUI, STATUTUM. Explica su significado. (0,5
Punto)
b) Indica y describe DOS cambios fonticos experimentados por la palabra
latina AETATEM en su evolucin al castellano. Seala el resultado final de
dicha evolucin (0,5 Punto)
5. La fabula palliata en Roma. Caractersticas del gnero. Destaca a sus dos
principales representantes latinos y seala dos obras de cada uno (1 Punto).

DEPARTAMENTO DE LATN DEL IES JUAN CARLOS I. CURSO


2013-2014

82

ANTOLOGA DE TEXTOS LATINOS PARA SELECTIVIDAD

2013

83

TEXTO A
Enfrentamiento fratricida entre Eteocles y Polinices
Nivel de dificultad: 3

Polynices, Oedipodis filius, anno peracto, regnum ab Eteocle fratre repetit; ille cedere
noluit. Itaque Polynices, Adrasto rege adiuvante, cum septem ductoribus Thebas
oppugnatum venit. Ibi Capaneus, qui contra Iovis voluntatem Thebas se capturum
dicebat, cum murum ascenderet, fulmine est percussus; Amphiaraus terra est devoratus;
Eteocles et Polynices inter se pugnantes alius alium interfecerunt (FABULAS, de Higino).
1. TRADUCCIN DEL TEXTO PROPUESTO (5 puntos)
2. ANLISIS MORFOLGICO DE LAS FORMAS PERACTO, QUI y TERRA,
indicando exclusivamente en qu forma aparecen en el texto (1,5
Puntos)
3. a) Indica qu tipo de oracin es qui contra Iovis voluntatem Thebas se
capturum dicebat (0,5 Punto)
b) Analiza el sintagma anno peracto (0,5 Punto)
c) Seala tres COMPLEMENTOS DIRECTOS que encuentres en el
TEXTO (0,5 Punto)
4. a) Escribe una palabra espaola relacionada etimolgicamente por derivacin
o composicin (NO timos directos) con ANNUS, ANNI
y otra con el verbo
AGO, -IS, -ERE, EGI, ACTUM. Explica su significado. (0,5 Punto)
b) Indica y describe DOS cambios fonticos experimentados por la palabra
latina VOLUNTATEM en su evolucin al castellano. Seala el resultado final de
dicha evolucin (0,5 Punto)
5. Orgenes de la pica romana. Cita tres autores de pica arcaica romana, as
como una de sus obras. Quin es considerado el alter Homerus hasta la
llegada de Virgilio? (1 Punto).

DEPARTAMENTO DE LATN DEL IES JUAN CARLOS I. CURSO


2013-2014

83

ANTOLOGA DE TEXTOS LATINOS PARA SELECTIVIDAD

2013

84

TEXTO B
Meneceo se sacrifica por la ciudad de Tebas
Nivel de dificultad: 4

Cum his Thebis parentaretur, etsi ventus vehemens esset, tamen fumus se numquam in
unam partem convertit, sed alius alio seducitur. Ceteri cum Thebas oppugnarent et
Thebani rebus suis diffiderent, Tiresias augur praemonuit, si ex dracontea progenie
aliquis interiisset, oppidum ea clade liberari. Menoeceus cum vidit se unum civium
salutem posse redimere, muro se praecipitavit (FABULAS, de Higino).

1. TRADUCCIN DEL TEXTO PROPUESTO (5 puntos)


2. ANLISIS MORFOLGICO DE LAS FORMAS SUIS, AUGUR y POSSE,
indicando exclusivamente en qu forma aparecen en el texto (1,5
Puntos)
3. a) Indica qu tipo de oracin es Ceteri cum Thebas oppugnarent (0,5
Punto)
b) Analiza el sintagma posse redimere (0,5 Punto)
c) Seala tres SUJETOS que encuentres en el TEXTO (0,5 Punto)
4. a) Escribe una palabra espaola relacionada etimolgicamente por derivacin
o composicin (NO timos directos) con CIVIS, CIVIS
y otra con el verbo
VIDEO, -ES, -ERE, VIDI, VISUM. Explica su significado. (0,5 Punto)
b) Indica y describe DOS cambios fonticos experimentados por la palabra
latina FUMUM en su evolucin al castellano. Seala el resultado final de dicha
evolucin (0,5 Punto)
5. Definicin de historiografa. Enumera las obras histricas de Julio Csar.
En qu subgnero suelen encuadrarse? Indica alguna de las caractersticas
ms destacadas de su obra (1 Punto).

DEPARTAMENTO DE LATN DEL IES JUAN CARLOS I. CURSO


2013-2014

84

ANTOLOGA DE TEXTOS LATINOS PARA SELECTIVIDAD

2013

TEXTO A

85

LA LEYENDA DE TIRESIAS SOBRE EL DOBLE SEXO


Nivel de dificultad: 3

In monte Cyllenio pastor Tiresias dicitur dracones baculo percussisse, alias calcavisse; ob
id in mulieris figuram conversus est; postea monitus a sortibus in eodem loco dracones
cum calcavisset, redit in pristinam speciem. Eodem tempore inter Iovem et Iunonem
iocosa altercatio fuit, quis magis de re venerea voluptatem caperet, masculus an femina,
de qua re Tiresiam iudicem sumpserunt, qui utrique erat expertus. Is cum secundum
Iovem iudicavisset, Iuno irata est et, manu aversa, eum excaecavit; at Iuppiter fecit, ut
septem aetates8 viveret vatesque praeter ceteros mortales esset (FABULAS, de Higino).
.
1. TRADUCCIN DEL TEXTO PROPUESTO (5 puntos)
2. ANLISIS MORFOLGICO DE LAS FORMAS PERCUSSISSE, EODEM y
VATES, indicando exclusivamente en qu forma aparecen en el texto
(1,5 Puntos)
3. a) Indica qu tipo de oracin es quis magis de re venerea voluptatem
caperet (0,5 Punto)
b) Analiza el sintagma manu aversa (0,5 Punto)
c) Seala tres C.C.LUGAR que encuentres en el TEXTO (0,5 Punto)
4. a) Escribe una palabra espaola relacionada etimolgicamente por derivacin
o composicin (NO timos directos) con MANUS, MANUS
y otra con el
verbo PERCUTIO, -IS, -ERE, PERCUSSI, PERCUSSUM. Explica su
significado. (0,5 Punto)
b) Indica y describe DOS cambios fonticos experimentados por la palabra
latina SEPTEM en su evolucin al castellano. Seala el resultado final de dicha
evolucin (0,5 Punto)
5. Temtica en la poesa lrica de Horacio. Cita tres de sus obras e indica los
modelos griegos que le sirvieron de inspiracin en las dos primeras (1 Punto).

Una generacin en la Antigedad = entre 50 / 75 aos.


DEPARTAMENTO DE LATN DEL IES JUAN CARLOS I. CURSO
2013-2014

85

ANTOLOGA DE TEXTOS LATINOS PARA SELECTIVIDAD

2013

86

TEXTO B
LOS MATRIMONIOS DE AGAMENN Y CLITEMNESTRA, Y DE HELENA Y
MENELAO

Nivel de dificultad: 3

Tyndareus ex Leda procreavit Clytaemnestram et Helenam; Clytaemnestram


Agamemnoni, Atrei filio, dedit in coniugium; Helenam propter formae dignitatem
complures ex civitatibus in coniugium proci petebant. Cum Tyndareus repudiari filiam
suam Clytaemnestram ab Agamemnone vereretur timeretque, ne quid ex ea re discordiae
nasceretur, monitus ab Ulixe iureiurando se obligavit et arbitrio Helenae posuit, ut, cui
vellet nubere, coronam imponeret. Menelao imposuit, cui Tyndareus eam dedit uxorem
regnumque moriens Menelao reliquit (FABULAS, de Higino).

1. TRADUCCIN DEL TEXTO PROPUESTO (5 puntos)


2. ANLISIS MORFOLGICO DE LAS FORMAS FILIO, CUI y VELLET,
indicando exclusivamente en qu forma aparecen en el texto (1,5
Puntos)
3. a) Indica qu tipo de oracin es Cum Tyndareus repudiari filiam suam
Clytaemnestram ab Agamemnone vereretur; (0,5 Punto)
b) Analiza el sintagma propter formae dignitatem (0,5 Punto)
c) Seala tres
Punto)

C.DIRECTOS

que encuentres en el TEXTO (0,5

4. a) Escribe una palabra espaola relacionada etimolgicamente por derivacin


o composicin (NO timos directos) con UXOR, UXORIS
y otra con el verbo
MONEO, -ES, -ERE, MONUI, MONITUM. Explica su significado. (0,5 Punto)
b) Indica y describe DOS cambios fonticos experimentados por la palabra
latina CIVITATEM en su evolucin al castellano. Seala el resultado final de
dicha evolucin (0,5 Punto)
5. Origen y caractersticas de la elega amorosa latina. Autores ms
representativos en poca de Augusto, a juicio de Quintiliano (1 Punto).

DEPARTAMENTO DE LATN DEL IES JUAN CARLOS I. CURSO


2013-2014

86

ANTOLOGA DE TEXTOS LATINOS PARA SELECTIVIDAD

2013

87

TEXTO A
Teseo y Pirtoo
Nivel de dificultad: 3

Theseus, Aegei et Aethrae filius, cum Pirithoo, Ixionis filio, Helenam, Tyndarei et Ledae
filiam, virginem de fano Dianae sacrificantem rapuerunt. Quod cum Iuppiter eos tantam
audaciam habere vidisset, ut se ipsi ad periculum offerrent, eis imperavit, ut ambo a
Plutone peterent Proserpinam in coniugium; qui cum per insulam Taenariam ad inferos
descendissent et Plutoni indicarent de qua re venissent, a furiis strati diuque lacerati sunt.
Quo cum Hercules ad canem tricipitem ducendum venisset, illi fidem eius implorauerunt;
qui a Plutone impetravit eosque incolumes eduxit. Ob Helenam Castor et Pollux fratres
belligerarunt et Aethram, Thesei matrem, et Phisadiem, Pirithoi sororem, ceperunt.
(FABULAS, de Higino).

1. TRADUCCIN DEL TEXTO PROPUESTO (5 puntos)


2. ANLISIS MORFOLGICO DE LAS FORMAS IPSI, LACERATI SUNT y
FRATRES, indicando exclusivamente en qu forma aparecen en el texto
(1,5 Puntos)
3. a) Indica qu tipo de oracin es ut se ipsi ad periculum offerrent; (0,5
Punto)
b) Analiza el sintagma eos incolumes (0,5 Punto)
c) Seala tres SUJETOS que encuentres en el TEXTO (0,5 Punto)
4. a) Escribe una palabra espaola relacionada etimolgicamente por derivacin
o composicin (NO timos directos) con CANIS, CANIS
y otra con el verbo
DUCO, -IS, -ERE, DUXI, DUCTUM. Explica su significado. (0,5 Punto)
b) Indica y describe DOS cambios fonticos experimentados por la palabra
latina PERICULUM en su evolucin al castellano. Seala el resultado final de
dicha evolucin (0,5 Punto)
5. Estructura temtica de la ENEIDA. Cita tres autores de la pica neoclsica.
Indica una obra de cada uno de ellos (1 Punto).

DEPARTAMENTO DE LATN DEL IES JUAN CARLOS I. CURSO


2013-2014

87

ANTOLOGA DE TEXTOS LATINOS PARA SELECTIVIDAD

2013

88

TEXTO B
EL MITO DE CSTOR Y PLUX (I)
Nivel de dificultad: 4

Idas et Lynceus Leucippi filias sponsas habuerunt; cum hae formosissimae virgines
essent et cum illae Minervae Dianaeque sacerdotes essent, Castor et Pollux amore
incensi eas rapuerunt. Illi, amissis sponsis, arma tulerunt, ut possent eas recuperare.
Castor Lynceum in proelio interfecit; Idas, amisso fratre, omisit bellum et sponsam, atque
fratrem sepelire coepit. Cum ossa eius collocaret in pila, intervenit Castor et prohibere
monumentum fieri coepit, quod dicebat se eum quasi feminam superauisse (FABULAS, de
Higino).

1. TRADUCCIN DEL TEXTO PROPUESTO (5 puntos)


2. ANLISIS MORFOLGICO DE LAS FORMAS ILLAE, AMISSIS y OSSA,
indicando exclusivamente en qu forma aparecen en el texto (1,5
Puntos)
3. a) Indica qu tipo de oracin es Cum ossa eius collocaret in pila; (0,5
Punto)
b) Analiza el sintagma amisso fratre (0,5 Punto)
c) Seala tres C. DIRECTOS que encuentres en el TEXTO (0,5
Punto)
4. a) Escribe una palabra espaola relacionada etimolgicamente por derivacin
o composicin (NO timos directos) con BELLUM, BELLI
y otra con el verbo
DICO, -IS, -ERE, DIXI, DICTUM. Explica su significado. (0,5 Punto)
b) Indica y describe DOS cambios fonticos experimentados por la palabra
latina FEMINAM en su evolucin al castellano. Seala el resultado final de
dicha evolucin (0,5 Punto)
5. Historiografa romana. Los epitomistas. Caractersticas del eptome. Cita
dos representantes latinos, e indica su obra ms representativa
(1 Punto).

DEPARTAMENTO DE LATN DEL IES JUAN CARLOS I. CURSO


2013-2014

88

ANTOLOGA DE TEXTOS LATINOS PARA SELECTIVIDAD

2013

89

TEXTO A
CSTOR Y PLUX: Muerte de Cstor. Catasterizacin de los gemelos
en la constelacin de GMINIS (II)
Nivel de dificultad: 3

Idas indignans gladio, quo cinctus erat, Castori inguina traiecit. Alii dicunt super
Castorem impulisse et sic interfectum. Quod cum adnuntiauissent Polluci, accurrit et
Idam uno proelio superavit corpusque fratris recuperatum sepulturae dedit; cum autem
ipse stellam ab Iove accepisset et fratri non data esset, quod Iuppiter dicebat Castorem
Tyndarei et Clytaemnestrae semine natos esse, Pollucem autem et Helenam Iovis filios
esse. Tunc deprecatus est ut liceret ei munus suum cum fratre communicare; (FABULAS,
de Higino).

1. TRADUCCIN DEL TEXTO PROPUESTO (5 puntos)


2. ANLISIS MORFOLGICO DE LAS FORMAS ALII, ACCEPISSET y
MUNUS, indicando exclusivamente en qu forma aparecen en el texto
(1,5 Puntos)
3. a) Indica qu tipo de oracin es Quod cum adnuntiauissent Polluci; (0,5
Punto)
b) Analiza el sintagma corpus fratris recuperatum (0,5 Punto)
c) Seala tres C. INDIRECTOS que encuentres en el TEXTO (0,5
Punto)
4. a) Escribe una palabra espaola relacionada etimolgicamente por
derivacin o composicin (NO timos directos) con STELLA, STELLAE
y otra con el verbo CAPIO, -IS, -ERE, CEPI, CAPTUM. Explica su
significado. (0,5 Punto)
b) Indica y describe DOS cambios fonticos experimentados por la
palabra latina IPSE en su evolucin al castellano. Seala el resultado
final de dicha evolucin (0,5 Punto)
5. El teatro latino: diferencias entre la fabula palliata y la togata. Cita
un representante de cada uno de estos gneros teatrales e indquese
una obra de cada uno (1 Punto).

DEPARTAMENTO DE LATN DEL IES JUAN CARLOS I. CURSO


2013-2014

89

ANTOLOGA DE TEXTOS LATINOS PARA SELECTIVIDAD

2013

90

TEXTO B
Alcmena-Anfitrin y Zeus y el nacimiento de HRCULES
Nivel de dificultad: 3

Cum Amphitryon abesset ad expugnandam Oechaliam, Alcimena aestimans


Iovem coniugem suum esse eum thalamis recepit. Cum ille in thalamos venisset
et ei referret, quae in Oechalia gessisset, ea credens coniugem esse cum eo
concubuit. Qui tam libens cum ea concubuit, ut unum diem usurparet, duas noctes
congeminaret, ita ut Alcimena tam longam noctem admiraretur.
Cum nuntiaretur ei coniugem victorem adesse, minime curavit, quod iam putabat
se coniugem suum vidisse. Cum Amphitryon in regiam intrasset et eam videret
neglegentius securam, mirari coepit et queri quod se advenientem non excepisset;
cui Alcimena respondit: "Iam pridem venisti et mecum concubuisti et mihi
narrauisti, quae in Oechalia gessisses. Amphitryon sensit numen aliquod fuisse
pro se, ex qua die cum ea non concubuit. Quae ex Iove compressa peperit
Herculem.
1. TRADUCCIN DEL TEXTO PROPUESTO (5 puntos)
2. ANLISIS MORFOLGICO DE LAS FORMAS AESTIMANS, EI y NUMEN,
indicando exclusivamente en qu forma aparecen en el texto (1,5 Puntos)
3. a) Indica qu tipo de oracin es Cum nuntiaretur ei coniugem victorem adesse; (0,5
Punto)
b) Analiza el sintagma ad expugnandam Oechaliam (0,5 Punto)
c) Seala tres C. DIRECTOS que encuentres en el TEXTO (0,5 Punto)
4. a) Escribe una palabra espaola relacionada etimolgicamente por derivacin
o composicin (NO timos directos) con DIES, DIEI
y otra con el verbo
VIDEO, -ES, -ERE. VIDI, VISUM. Explica su significado. (0,5 Punto)
b) Indica y describe DOS cambios fonticos experimentados por la palabra
latina SECURAM en su evolucin al castellano. Seala el resultado final de
dicha evolucin (0,5 Punto)
5. Orgenes de la novela romana Qu tipo de novela se cultiv en Roma?
Rasgos fundamentales del gnero de la novela latina, y cita a uno de sus
representantes (1 Punto).

DEPARTAMENTO DE LATN DEL IES JUAN CARLOS I. CURSO


2013-2014

90

ANTOLOGA DE TEXTOS LATINOS PARA SELECTIVIDAD

91

2013

TEXTO A
COMBATE SINGULAR AQUILES-HCTOR y muerte de ste ltimo
Nivel de dificultad: 3

Cum Argivi ab Hectore fugarentur, Achilles obiurgatus a Patroclo arma sua ei tradidit,
quibus ille Troianos fugavit aestimantes Achillem esse. Postea ipse Patroclus ab Hectore
interficitur, armaque eius sunt detracta, Patroclo occiso. Cum contra Hectorem inermis
prodiisset, Thetis mater a Vulcano arma ei impetravit, quae Nereides per mare attulerunt.
Quibus armis ille Hectorem occidit astrictumque ad currum traxit circa muros Troianorum,
quem sepeliendum cum patri nollet dare, Priamus in castra Danaorum venit et filii corpus
auro repensum accepit et eum sepulturae tradidit.
1. TRADUCCIN DEL TEXTO PROPUESTO (5 puntos)
2. ANLISIS MORFOLGICO DE LAS FORMAS ARMA, PRODIISSET y EI,
indicando exclusivamente en qu forma aparecen en el texto (1,5
Puntos)
3. a) Indica qu tipo de oracin es quibus ille Troianos fugavit; (0,5 Punto)
b) Analiza el sintagma Patroclo occiso (0,5 Punto)
c) Seala tres SUJETOS que encuentres en el TEXTO (0,5 Punto)
4. a) Escribe una palabra espaola relacionada etimolgicamente por
derivacin o composicin (NO timos directos) con ARMA, ARMORUM
y otra con el verbo TRAHO, -IS, -ERE, TRAXI, TRACTUM. Explica su
significado. (0,5 Punto)
b) Indica y describe DOS cambios fonticos experimentados por la
palabra latina AURUM en su evolucin al castellano. Seala el resultado
final de dicha evolucin (0,5 Punto)
5. Caractersticas del gnero epistologrfico. Cita los 4 tipos bsicos
de cartas. Menciona a su autor ms representativo (1 Punto).

DEPARTAMENTO DE LATN DEL IES JUAN CARLOS I. CURSO


2013-2014

91

ANTOLOGA DE TEXTOS LATINOS PARA SELECTIVIDAD

2013

TEXTO B

92

EL SUPLICIO DE TNTALO
Nivel de dificultad: 2

Tantalus, Iovis et Plutonis filius, procreavit ex Dione Pelopem. Iuppiter Tantalo concredere
sua consilia solitus erat et ad epulum deorum admittere, quae Tantalus ad homines
renuntiavit; ob id dicitur ad inferos in aqua media fine corporis stare semperque sitire et,
cum haustum aquae vult sumere, aquam recedere. Item super eius caput pendent poma,
quae cum vult sumere, rami vento moti recedunt. (FABULAS, de Higino).
1. TRADUCCIN DEL TEXTO PROPUESTO (5 puntos)
2. ANLISIS MORFOLGICO DE LAS FORMAS CONSILIA, ADMITTERE y
EIUS, indicando exclusivamente en qu forma aparecen en el texto
(1,5 Puntos)
3. a) Indica qu tipo de oracin es quae Tantalus ad homines renuntiavit;
(0,5 Punto)
b) Analiza el sintagma rami vento moti (0,5 Punto)
c) Seala tres
Punto)

C. DIRECTOS que encuentres en el TEXTO (0,5

4. a) Escribe una palabra espaola relacionada etimolgicamente por


derivacin o composicin (NO timos directos) con AQUA, AQUAE
y
otra con el verbo CEDO, -IS, -ERE, CESSI, CESSUM. Explica su
significado. (0,5 Punto)
b) Indica y describe DOS cambios fonticos experimentados por la
palabra latina CONSILIUM en su evolucin al castellano. Seala el
resultado final de dicha evolucin (0,5 Punto)
5. Caractersticas del subgnero historiogrfico de los Commentarii.
Cita al autor ms representativo e indica sus dos obras ms
representativas. (1 Punto).

DEPARTAMENTO DE LATN DEL IES JUAN CARLOS I. CURSO


2013-2014

92

ANTOLOGA DE TEXTOS LATINOS PARA SELECTIVIDAD

2013

TEXTO A

93

MITO DEL CENTAURO NESO Y DEYANIRA


Nivel de dificultad: 3

Nessus centaurus ab Deianira rogauit, ut se flumen Euhenum transferret. Nessus eam


sublatam in flumine ipso violare voluit. Hoc Hercules cum intervenisset et Deianira cum
fidem eius implorauisset, Nessum sagittis confixit. Ille moriens, cum sciret sagittas hydrae
Lernaeae felle tinctas, sanguinem suum exceptum Deianirae dedit et id philtrum esse
dixit; si vellet, ne se coniunx sperneret, eo iuberet vestem eius perungi (FABULAS, de
Higino).
1. TRADUCCIN DEL TEXTO PROPUESTO (5 puntos)
2. ANLISIS MORFOLGICO DE LAS FORMAS EAM, TINCTAS y
CONIUNX, indicando exclusivamente en qu forma aparecen en el
texto (1,5 Puntos)
3. a) Indica qu tipo de oracin es cum sciret sagittas hydrae Lernaeae felle
tinctas; (0,5 Punto)
b) Analiza el sintagma Ille moriens (0,5 Punto)
c) Seala tres SUJETOS que encuentres en el TEXTO (0,5 Punto)
4. a) Escribe una palabra espaola relacionada etimolgicamente por
derivacin o composicin (NO timos directos) con SANGUIS,
SANGUINIS y otra con el verbo FIGO, -IS, -ERE, FIXI, FIXUM.
Explica su significado. (0,5 Punto)
b) Indica y describe DOS cambios fonticos experimentados por la
palabra latina PHILTRUM en su evolucin al castellano. Seala el
resultado final de dicha evolucin (0,5 Punto)
5. Origen y caractersticas del epigrama latino. Destaque a su mximo
representante (1 Punto).

DEPARTAMENTO DE LATN DEL IES JUAN CARLOS I. CURSO


2013-2014

93

ANTOLOGA DE TEXTOS LATINOS PARA SELECTIVIDAD

2013

TEXTO B

94

APOLO y DAFNE
Nivel de dificultad: 2

Cum Apollo, Iouis et Latonae filius et Dianae frater, Daphnen, Penei fluminis
filiam, persequeretur, illa a Terra praesidium petit. Haec eam recepit in se et in arborem
laurum commutavit. Tum Apollo ramum fregit et in eius caput imposuit.
(FABULAS, de Higino).

1. TRADUCCIN DEL TEXTO PROPUESTO (5 puntos)


2. ANLISIS
MORFOLGICO
DE
LAS
FORMAS
FLUMINIS,
PERSEQUERETUR y EIUS, indicando exclusivamente en qu forma
aparecen en el texto (1,5 Puntos)
3. a) Indica qu tipo de oracin es Cum Apollo Daphnen persequeretur;
(0,5 Punto)
b) Analiza el sintagma Iouis et Latonae filius (0,5 Punto)
c) Seala tres
Punto)

C. DIRECTOS que encuentres en el TEXTO (0,5

4.
a) Escribe una palabra espaola relacionada etimolgicamente por
derivacin o composicin (NO timos directos) con ARBOR, ARBORIS
y otra con el verbo FRANGO, -IS, -ERE, FREGI, FRACTUM. Explica su
significado. (0,5 Punto)
b) Indica y describe DOS cambios fonticos experimentados por la
palabra latina RECIPERE en su evolucin al castellano. Seala el
resultado final de dicha evolucin (0,5 Punto)
5. Origen y caractersticas de la STIRA. Cita a dos representantes
latinos del s I d C. (1 Punto).

DEPARTAMENTO DE LATN DEL IES JUAN CARLOS I. CURSO


2013-2014

94

ANTOLOGA DE TEXTOS LATINOS PARA SELECTIVIDAD

95

2013

TEXTO A
Nivel de dificultad: 3

MITO DE VENUS

In Euphratem flumen de caelo ovum mira magnitudine cecidisse dicitur,


quod pisces ad ripam evolverunt, super illud columbae consederunt et
excalfactum exclusisse Venerem, quae postea dea Syria est appellata;
ea iustitia et probitate cum ceteros exsuperauisset, ab Iove optione data
pisces in astrorum numerum relati sunt, et ob id Syri pisces et columbas
ex deorum numero habentes non edunt (FABULAS, de Higino).

1. TRADUCCIN DEL TEXTO PROPUESTO (5 puntos)


2. ANLISIS MORFOLGICO DE LAS FORMAS FLUMEN, CECIDISSE y
EA, indicando exclusivamente en qu forma aparecen en el texto (1,5
Puntos)
3. a) Indica qu tipo de oracin es quae postea dea Syria est
appellata; (0,5 Punto)
b) Analiza el sintagma Syri habentes (0,5 Punto)
c) Seala tres C.C.L. que encuentres en el TEXTO (0,5 Punto)
4. a) Escribe una palabra espaola relacionada etimolgicamente por
derivacin o composicin (NO timos directos) con PISCIS, PISCIS
y
otra con el verbo FERO, FERS, FERRE, TULI, LATUM. Explica su
significado. (0,5 Punto)
b) Indica y describe DOS cambios fonticos experimentados por la
palabra latina OUUM en su evolucin al castellano. Seala el resultado
final de dicha evolucin (0,5 Punto)
5. Elementos formales de la novela. Destaca dos autores latinos
representativos y menciona una obra de cada uno (1 Punto).

DEPARTAMENTO DE LATN DEL IES JUAN CARLOS I. CURSO


2013-2014

95

ANTOLOGA DE TEXTOS LATINOS PARA SELECTIVIDAD

96

2013

TEXTO B
Nivel de dificultad: 4

MITO DE VULCANO-VENUS-MARTE

Vulcanus cum resciuit Venerem cum Marte clam concumbere et se virtuti eius obsistere
non posse, catenam ex adamante fecit et circum lectum posuit, ut Martem astutia
deciperet. Ille cum ad constitutum venisset, concidit cum Venere in plagas adeo, ut se
exsolvere non posset. Id Sol cum Vulcano nuntiasset, ille eos nudos cubantes vidit; deos
omnes convocavit. Hi ubi viderunt, riserunt. Ex eo conceptu nata est Harmonia, cui
Minerva et Vulcanus vestem sceleribus tinctam muneri dederunt. Quamobrem progenies
eorum scelerata exstitit. (FABULAS, de Higino).
1. TRADUCCIN DEL TEXTO PROPUESTO (5 puntos)
2. ANLISIS MORFOLGICO DE LAS FORMAS RESCIVIT, CUI y
PROGENIES, indicando exclusivamente en qu forma aparecen en el
texto (1,5 Puntos)
3. a) Indica qu tipo de oracin es Hi ubi viderunt, riserunt; (0,5 Punto)
b) Analiza el sintagma se exsolvere (0,5 Punto)
c) Seala tres SUJETOS que encuentres en el TEXTO (0,5 Punto)
4. a) Escribe una palabra espaola relacionada etimolgicamente por
derivacin o composicin (NO timos directos) con deus, dei
y otra
con el verbo SOLUO, -IS, -ERE, SOLUI, SOLUTUM. Explica su
significado. (0,5 Punto)
b) Indica y describe DOS cambios fonticos experimentados por la
palabra latina UIDERUNT en su evolucin al castellano. Seala el
resultado final de dicha evolucin (0,5 Punto)
5. Caractersticas del subgnero historiogrfico de los biografa
Cita dos autores latinos representativos e indica una obra biogrfica de
cada uno. (1 Punto).

DEPARTAMENTO DE LATN DEL IES JUAN CARLOS I. CURSO


2013-2014

96

ANTOLOGA DE TEXTOS LATINOS PARA SELECTIVIDAD

97

2013

TEXTO A
EL MITO DE ALEJANDRO-PARIS (I)
Nivel de dificultad: 3

Priamus, Laomedontis filius, cum complures liberos haberet ex concubitu Hecubae, uxor
eius praegnans in quiete, vidit se facem ardentem parere, ex qua serpentes plurimos
exisse. Id visum omnibus coniectoribus cum narratum esset, imperauit ut puerum
interficerent, ne id patriae exitio esset. Postquam Hecuba peperit Alexandrum, datur
interficiendus. Quem autem satellites misericordi exponere statuerunt; eum pastores pro
suo filio expositum educaverunt eumque Parim nominaverunt (FABULAS, de Higino).
1. TRADUCCIN DEL TEXTO PROPUESTO (5 puntos)
2. ANLISIS MORFOLGICO DE LAS FORMAS PRAEGNANS, EIUS y
PASTORES, indicando exclusivamente en qu forma aparecen en el
texto (1,5 Puntos)
3. a) Indica qu tipo de oracin es ne id patriae exitio esset (0,5 Punto)
b) Analiza el sintagma eum Parim (0,5 Punto)
c) Seala tres SUJETOS que encuentres en el TEXTO (0,5 Punto)
4. a) Escribe una palabra espaola relacionada etimolgicamente por
derivacin o composicin (NO timos directos) con PUER, PUERI
y
otra con el verbo VIDEO, -ES, -ERE, VIDI, VISUM. Explica su
significado. (0,5 Punto)
b) Indica y describe DOS cambios fonticos experimentados por la
palabra latina EXPOSITUM en su evolucin al castellano. Seala el
resultado final de dicha evolucin (0,5 Punto)
5. Qu diferencia/s existe/n entre los discursos judiciales y polticos
ciceronianos? Destquense dos de cada grupo. (1 Punto).

DEPARTAMENTO DE LATN DEL IES JUAN CARLOS I. CURSO


2013-2014

97

ANTOLOGA DE TEXTOS LATINOS PARA SELECTIVIDAD

2013

98

TEXTO B
EL MITO DE ALEJANDRO-PARIS (II)
Nivel de dificultad: 3

Cum is ad puberem aetatem pervenisset, habuit taurum in deliciis; quo cum satellites
missi a Priamo, ut taurum aliquis adduceret, venissent, coeperunt Paridis taurum
abducere. Qui persecutus est eos et inquisivit, quo eum ducerent; illi indicant se eum ad
Priamum adducere. Ille amore incensus tauri sui descendit in certamen et omnia vicit,
fratres quoque suos superavit. Indignans Deiphobus gladium ad eum strinxit; at ille in
aram Iovis insiluit; quod cum Cassandra vaticinaretur eum fratrem esse, Priamus eum
agnovit regiaque recepit (FABULAS, de Higino).
1. TRADUCCIN DEL TEXTO PROPUESTO (5 puntos)
2. ANLISIS MORFOLGICO DE LAS FORMAS VENISSENT, EUM y
OMNIA, indicando exclusivamente en qu forma aparecen en el texto
(1,5 Puntos)
3. a) Indica qu tipo de oracin es Cum is ad puberem aetatem pervenisset
(0,5 Punto)
b) Analiza el sintagma indignans Deiphobus (0,5 Punto)
c) Seala tres C. DIRECTOS que encuentres en el TEXTO (0,5
Punto)
4. a) Escribe una palabra espaola relacionada etimolgicamente por
derivacin o composicin (NO timos directos) con OMNIS, OMNE
y
otra con el verbo MITTO, -IS, -ERE, MISI, MISSUM. Explica su
significado. (0,5 Punto)
b) Indica y describe DOS cambios fonticos experimentados por la
palabra latina ADDUCERE en su evolucin al castellano. Seala el
resultado final de dicha evolucin (0,5 Punto)
5. Qu tipo de subgnero historiogrfico cultiv SALUSTIO?
Caractersticas de este subgnero. Indica sus dos obras fundamentales.
(1 Punto).

DEPARTAMENTO DE LATN DEL IES JUAN CARLOS I. CURSO


2013-2014

98

ANTOLOGA DE TEXTOS LATINOS PARA SELECTIVIDAD

2013

99

TEXTO A
EL JUICIO DE PARIS (I), al que se presentan como
candidatas JUNO, MINERVA y VENUS.
Nivel de dificultad: 4

Cum Thetis Peleo nuberet, Iuppiter ad epulum omnes deos convocavit, excepta Eride, id
est Discordia, quae cum postea supervenisset nec admitteretur ad epulum, ab ianua misit
in medium malum, dixit ut attolleret eam quae esset formosissima. Iuno, Venus et
Minerva formam sibi vindicare coeperunt, inter quas magna discordia orta EST. Iuppiter
imperat Mercurio, ut deducat eas in Ida monte ad Alexandrum Paridem eumque iubeat
iudicare. Cui Iuno pollicita est, si secundum se iudicavisset, in omnibus terris eum
regnaturum esse et divitem praeter ceteros praestaturum esse (FABULAS, de Higino).
1. TRADUCCIN DEL TEXTO PROPUESTO (5 puntos)
2. ANLISIS MORFOLGICO DE LAS FORMAS PELEO, ORTA EST y EAS,
indicando exclusivamente en qu forma aparecen en el texto (1,5
Puntos)
3. a) Indica qu tipo de oracin es Iuno, Venus et Minerva formam sibi
vindicare coeperunt (0,5 Punto)
b) Analiza el sintagma excepta Eride (0,5 Punto)
c) Seala los C. INDIRECTOS que encuentres en el TEXTO (0,5
Punto)
4. a) Escribe una palabra espaola relacionada etimolgicamente por
derivacin o composicin (NO timos directos) con TERRA, TERRAE
y otra con el verbo CAPIO, -IS, -ERE, CEPI, CAPTUM. Explica su
significado. (0,5 Punto)
b) Indica y describe DOS cambios fonticos experimentados por la
palabra latina VINDICARE en su evolucin al castellano. Seala el
resultado final de dicha evolucin (0,5 Punto)
5. Destaca tres diferencias entre el gnero pico y el lrico. Seala dos
autores latinos que cultivaran cada gnero y cita una obra de cada uno
(1 Punto).

DEPARTAMENTO DE LATN DEL IES JUAN CARLOS I. CURSO


2013-2014

99

ANTOLOGA DE TEXTOS LATINOS PARA SELECTIVIDAD

2013

100

TEXTO B
EL JUICIO DE PARIS. LA DECISIN FINAL: LA UREA MANZANA LE
ES ENTREGADA A LA DIOSA VENUS, quien le ofrece como recompensa
a la mujer ms hermosa. (II)
Nivel de dificultad: 3

Minerva, si inde victrix discederet, ei pollicita est fortissimum inter mortales


futurum esse et omni artificio scium; Venus autem Helenam, Tyndarei filiam,
formosissimam omnium mulierum se in coniugium dare promisit. Paris donum prioribus
anteposuit Veneremque pulcherrimam trium dearum esse iudicavit; ob id Iuno et Minerva
Troianis infestae fuerunt. Alexander Veneris impulsu Helenam a Lacedaemone ab hospite
Menelao Troiam abduxit eamque in coniugio habuit cum ancillis duabus, quas Castor et
Pollux captivas ei assignauerant, aliquando reginas (FABULAS, de Higino).
1. TRADUCCIN DEL TEXTO PROPUESTO (5 puntos)
2. ANLISIS MORFOLGICO DE LAS FORMAS EI, PULCHERRIMAM y
ASSIGNAVERANT, indicando exclusivamente en qu forma aparecen
en el texto (1,5 Puntos)
3. a) Indica qu tipo de oracin es pollicita est fortissimum inter mortales
futurum esse (0,5 Punto)
b) Analiza el sintagma formosissimam omnium mulierum (0,5 Punto)
c) Seala TRES C. DIRECTOS que encuentres en el TEXTO (0,5
Punto)
4. a) Escribe una palabra espaola relacionada etimolgicamente por
derivacin o composicin (NO timos directos) con MORS, MORTIS y
otra con el verbo DUCO, -IS, -ERE, DUXI, DUCTUM. Explica su
significado. (0,5 Punto)
b) Indica y describe DOS cambios fonticos experimentados por la
palabra latina REGINAM en su evolucin al castellano. Seala el
resultado final de dicha evolucin (0,5 Punto)
5. Caractersticas de la historiografa romana. Cita tres subgneros e
indica el mximo representante latino de cada uno de ellos (1 Punto).

DEPARTAMENTO DE LATN DEL IES JUAN CARLOS I. CURSO


2013-2014

100

ANTOLOGA DE TEXTOS LATINOS PARA SELECTIVIDAD

2013

101

TEXTO A
LEYENDA DE ULISES
Nivel de dificultad: 4

Cum Agamemnon et Menelaus, Atrei filii, ad Troiam oppugnandam coniuratos duces


ducerent, in insulam Ithacam ad Ulixem Laertis filium venerunt, cui erat responsum, si ad
Troiam isset, post vicesimum annum solum sociis perditis egentem domum rediturum
esse. Itaque cum sciret ad se oratores venturos esse, insaniam simulans pileum sumpsit
et equum cum bove iunxit ad aratrum. Quem Palamedes ut vidit, sensit simulare atque
Telemachum filium eius cunis sublatum aratro ei subiecit. Tunc Ulixes fidem dedit se
venturum esse (FABULAS, de Higino).
1. TRADUCCIN DEL TEXTO PROPUESTO (5 puntos)
2. ANLISIS MORFOLGICO DE LAS FORMAS CUI, ORATORES y
VENTURUM ESSE, indicando exclusivamente en qu forma aparecen
en el texto (1,5 Puntos)
3. a) Indica qu tipo de oracin es Quem Palamedes ut vidit (0,5 Punto)
b) Analiza el sintagma ad Troiam oppugnandam (0,5 Punto)
c) Seala TRES SUJETOS que encuentres en el TEXTO (0,5 Punto)
4. a) Escribe una palabra espaola relacionada etimolgicamente por
derivacin o composicin (NO timos directos) con DOMUS, DOMUS
y otra con el verbo IUNGO, -IS, -ERE, IUNXI, IUNCTUM. Explica su
significado. (0,5 Punto)
b) Indica y describe DOS cambios fonticos experimentados por la
palabra latina ARATRUM en su evolucin al castellano. Seala el
resultado final de dicha evolucin (0,5 Punto)
5. Caractersticas de la ORATORIA romana. Define retrica. Destaca
al mximo representante latino de la oratoria, y cita tres de sus discursos
(1 Punto).

DEPARTAMENTO DE LATN DEL IES JUAN CARLOS I. CURSO


2013-2014

101

ANTOLOGA DE TEXTOS LATINOS PARA SELECTIVIDAD

102

2013

TEXTO B
LEYENDA DE AQUILES
Nivel de dificultad: 4

Thetis Nereis cum sciret Achillem filium suum, quem ex Peleo habebat, si ad
Troiam expugnandam isset, periturum (ESSE), commendavit eum in insulam Scyron ad
Lycomedem regem, quem ille inter virgines filias habitu femineo servabat nomine
mutato; nam virgines Pyrrham nominaverunt, quoniam capillis flavis fuit et Graece
rufum "pyrrhon" dicitur. Achivi autem cum rescissent ibi eum occultari, ad regem
Lycomeden oratores miserunt, qui rogarent, ut eum adiutorium Danais mitteret.
Rex cum negaret apud se esse, potestatem eis fecit, ut in regia quaererent. Qui
cum intellegere non possent, quis esset eorum, Ulixes in regio vestibulo munera
feminea posuit, in quibus clipeum et hastam, et subito tubicinem iussit canere
armorumque crepitum et clamorem fieri iussit. Achilles arbitrans hostem adesse vestem
muliebrem dilaniavit atque clipeum et hastam arripuit. Ex hoc est cognitus suasque
operas Argivis promisit et milites Myrmidones. (FABULAS, de Higino).

1. TRADUCCIN DEL TEXTO PROPUESTO (5 puntos)


2. ANLISIS MORFOLGICO DE LAS FORMAS QUEM, COGNITUS EST y
MILITES, indicando exclusivamente en qu forma aparecen en el texto (1,5
Puntos)
3. a) Indica qu tipo de oracin es ut eum adiutorium Danais mitteret. (0,5 Punto)
b) Analiza el sintagma Achillem filium suum (0,5 Punto)
c) Seala TRES C. CIRCUNSTANCIALES que hay en el TEXTO (0,5
Punto)
4. a) Escribe una palabra espaola relacionada etimolgicamente por derivacin
o composicin (NO timos directos) con NOMEN, NOMINIS y otra con el
verbo CANO, -IS, -ERE, CECINI, CANTUM. Explica su significado. (0,5
Punto)
b) Indica y describe DOS cambios fonticos experimentados por la palabra
latina HOSTEM en su evolucin al castellano. Seala el resultado final de dicha
evolucin (0,5 Punto)
5. Caractersticas de la BIOGRAFA y la MONOGRAFA romanas. Destaca
a un representante de cada subgnero historiogrfico, as como una obra (1
Punto).

DEPARTAMENTO DE LATN DEL IES JUAN CARLOS I. CURSO


2013-2014

102

ANTOLOGA DE TEXTOS LATINOS PARA SELECTIVIDAD

103

2013

TEXTO A
EL MITO DE FILOCTETES
Nivel de dificultad: 4

Cum Philoctetes in insula Lemno esset, eius pedem percussit serpens, quem Iuno
miserat, irata ob id, quia solus praeter ceteros ausus fuit Herculis pyram
construere, cum humanum corpus est exutus et ad immortalitatem est traditus. Ob
id beneficium Hercules suas sagittas divinas ei donavit. Sed cum Achivi ex
vulnere taetrum odorem ferre non possent, Agamemnonis regis iussu in Lemno
expositus est cum sagittis divinis. Graecis postea responsum est sine Herculis
sagittis Troiam capi non posse. Tunc Agamemnon Ulixem et Diomedem
exploratores ad eum misit; cui persuaserunt, ut in gratiam rediret et ad
expugnandam Troiam auxilio esset. (FABULAS, de Higino).

1. TRADUCCIN DEL TEXTO PROPUESTO (5 puntos)


2. ANLISIS MORFOLGICO DE LAS FORMAS EIUS, CAPI y EXPOSITUS
EST, indicando exclusivamente en qu forma aparecen en el texto (1,5
Puntos)
3. a) Indica qu tipo de oracin es cum Achivi ex vulnere taetrum
odorem ferre non possent; (0,5 Punto)
b) Analiza el sintagma quem Iuno miserat (0,5 Punto)
c) Seala TRES C. DIRECTOS que hay en el TEXTO (0,5 Punto)
4. a) Escribe una palabra espaola relacionada etimolgicamente por
derivacin o composicin (NO timos directos) con PES, PEDIS y otra
con el verbo PONO, -IS, -ERE, POSUI, POSITUM. Explica su
significado. (0,5 Punto)
b) Indica y describe DOS cambios fonticos experimentados por la
palabra latina EXPLORATOREM en su evolucin al castellano. Seala el
resultado final de dicha evolucin (0,5 Punto)
5. Caractersticas de la
historiografa romana. Destaca a tres
historiadores latinos y cita una obra de cada uno de ellos (1 Punto).

DEPARTAMENTO DE LATN DEL IES JUAN CARLOS I. CURSO


2013-2014

103

ANTOLOGA DE TEXTOS LATINOS PARA SELECTIVIDAD

2013

TEXTO B

104

EL JUICIO DE LAS ARMAS


Nivel de dificultad: 3

Hectore sepulto, cum Achilles circum Troianorum moenia vagaretur ac diceret


se solum Troiam expugnavisse, Apollo iratus Alexandrum Parin se simulans esse
talum sagitt percussit et occidit. Achille occiso ac sepulturae tradito, Aiax
Telamonius, quod frater patruelis eius fuit, postulavit a Danais, ut Achillis arma
sibi darent; quae ei Minervae ir abiurgata sunt ab Agamemnone et Menelao et
Ulixi data. Aiax, furi accept per insaniam, pecora sua et se ipsum vulneratum
occidit eo gladio (FABULAS, de Higino).
1. TRADUCCIN DEL TEXTO PROPUESTO (5 puntos)
2. ANLISIS MORFOLGICO DE LAS FORMAS SIMULANS, IPSUM y
DATA EST, indicando exclusivamente en qu forma aparecen en el
texto (1,5 Puntos)
3. a) Indica qu tipo de oracin es ut Achillis arma sibi darent;
(0,5 Punto)
b) Analiza el sintagma Hectore sepulto (0,5 Punto)
c) Seala TRES SUJETOS que hay en el TEXTO (0,5 Punto)
4. a) Escribe una palabra espaola relacionada etimolgicamente por
derivacin o composicin (NO timos directos) con ARMA, ARMORUM
y otra con el verbo PERCUTIO, -IS, -ERE, PERCUSSI, PERCUSSUM.
Explica su significado. (0,5 Punto)
b) Indica y describe DOS cambios fonticos experimentados por la
palabra latina TRADITIONEM en su evolucin al castellano. Seala el
resultado final de dicha evolucin (0,5 Punto)
5. Definicin de epistolografa e indica los tipos de cartas. Menciona a
su mximo representante (1 Punto).

DEPARTAMENTO DE LATN DEL IES JUAN CARLOS I. CURSO


2013-2014

104

ANTOLOGA DE TEXTOS LATINOS PARA SELECTIVIDAD

105

2013

TEXTO A
EL CABALLO DE TROYA EN LAS FBULAS DE HIGINO
Nivel de dificultad: 3

Cum Achivi per decem annos Troiam capere non possent, Epeus Minervae monitu
equum mirae magnitudinis ligneum fecit. Et in equo scripserunt DANAI MINERVAE
DONO DANT, et castra transtulerunt Tenedo. Troiani cum viderunt id, arbitrati
sunt hostes Graecos abisse; Priamus equum in arcem Minervae duci imperavit.
Cum vates Cassandra vociferaretur inesse hostes, fides ei habita non est. Quem
in arcem cum statuissent et ipsi noctu lusu atque vino lassi obdormissent, Achivi ex
equo aperto a Sinone exierunt et portarum custodes occiderunt et, dato signo,
socios receperunt et Troi sunt potiti. (FABULAS, de Higino).

1. TRADUCCIN DEL TEXTO PROPUESTO (5 puntos)


2. ANLISIS MORFOLGICO DE LAS FORMAS POSSENT, EI y DATO,
indicando exclusivamente en qu forma aparecen en el texto (1,5
Puntos)
3. a) Indica qu tipo de oracin es arbitrati sunt hostes Graecos abisse
(0,5 Punto)
b) Analiza el sintagma lusu atque vino lassi (0,5 Punto)
c) Seala todos los C. INDIRECTOS que hay en el TEXTO (0,5
Punto)
4. a) Escribe una palabra espaola relacionada etimolgicamente por
derivacin o composicin (NO timos directos) con NOX, NOCTIS y otra
con el verbo VIDEO, VIDES, VIDERE, VIDI, VISUM. Explica su
significado. (0,5 Punto)
b) Indica y describe DOS cambios fonticos experimentados por la
palabra latina DECEM en su evolucin al castellano. Seala el resultado
final de dicha evolucin (0,5 Punto)
5. Definicin de oratoria e indica las partes de un discurso oratorio. Cita
a su mximo representante latino y menciona dos obras de retrica de
este autor (1 Punto).

DEPARTAMENTO DE LATN DEL IES JUAN CARLOS I. CURSO


2013-2014

105

ANTOLOGA DE TEXTOS LATINOS PARA SELECTIVIDAD

106

2013

TEXTO B
EL MITO DE LAOCOONTE
Nivel de dificultad: 4

Cum Laocoon, Anchisae frater et Apollinis sacerdos, contra Apollinis voluntatem


uxorem duxisset atque liberos procreavisset, sorte ductus, ut sacrum faceret Neptuno ad
litus. Apollo, occasione data, a Tenedo per fluctus maris misit dracones duos qui filios
eius Antiphantem et Thymbraeum necarent, quibus Laocoon cum auxilium ferre vellet,
ipsum quoque nexum necaverunt. (FABULAS, de Higino).

1.
TRADUCCIN DEL TEXTO PROPUESTO (5 puntos)
2. ANLISIS MORFOLGICO DE LAS FORMAS FRATER, DUCTUS y
QUIBUS, indicando exclusivamente en qu forma aparecen en el texto
(1,5 Puntos)
3. a) Indica qu tipo de oracin es Cum Laocoon contra Apollinis

voluntatem uxorem duxisset (0,5 Punto)


b) Analiza el sintagma Anchisae frater et
Punto)

Apollinis sacerdos (0,5

c) Seala todos los C. DIRECTOS que hay en el TEXTO (0,5 Punto)


4. a) Escribe una palabra espaola relacionada etimolgicamente por
derivacin o composicin (NO timos directos) con FILIUS, FILII y otra
con el verbo FERO, FERS, FERRE, TULI, LATUM. Explica su
significado. (0,5 Punto)
b) Indica y describe DOS cambios fonticos experimentados por la
palabra latina DRACONEM en su evolucin al castellano. Seala el
resultado final de dicha evolucin (0,5 Punto)
5. Definicin de lrica e indica sus caractersticas generales. Cita a dos
representantes latinos as como una de sus obras. (1 Punto)

DEPARTAMENTO DE LATN DEL IES JUAN CARLOS I. CURSO


2013-2014

106

ANTOLOGA DE TEXTOS LATINOS PARA SELECTIVIDAD

2013

107

TEXTO A
LEYENDA DE POLIXENA
Nivel de dificultad: 4

Cum Danai victores ab Ilio classem conscenderent et vellent in patriam suam


quisque reverti et praedam quisque sibi duceret, ex sepulcro vox Achillis dicitur
praedae partem expostulavisse. Itaque cum Achilles Polyxenam, Priami filiam,
peteret et ad colloquium venisset, ab Alexandro et Deiphobo est occisus. Tunc
Danai ad Achillis sepulcrum eam immolaverunt. (FABULAS, de Higino).
1. TRADUCCIN DEL TEXTO PROPUESTO (5 puntos)
2. ANLISIS MORFOLGICO DE LAS FORMAS ADDUCI, QUEM y
SOROR, indicando exclusivamente en qu forma aparecen en el
texto (1,5 Puntos)
3. a) Indica qu tipo de oracin es Cum Clytaemnestra, Tyndarei filia et
Agamemnonis uxor, audivisset (0,5 Punto)
b) Analiza el sintagma Orestem fratrem infantem (0,5 Punto)
c) Seala todos los C. INDIRECTOS que hay en el TEXTO (0,5
Punto)
4. a) Escribe una palabra espaola relacionada etimolgicamente por
derivacin o composicin (NO timos directos) con FRATER, FRATRIS,
y otra con el verbo AUDIO, -IS, -IRE, AUDIVI, AUDITUM. Explica su
significado. (0,5 Punto)
b) Indica y describe DOS cambios fonticos experimentados por la
palabra latina ADDUCERE en su evolucin al castellano. Seala el
resultado final de dicha evolucin (0,5 Punto)
5. Definicin de pica e indica sus caractersticas generales. Cita a dos
representantes latinos as como una de sus obras picas. (1 Punto)

DEPARTAMENTO DE LATN DEL IES JUAN CARLOS I. CURSO


2013-2014

107

ANTOLOGA DE TEXTOS LATINOS PARA SELECTIVIDAD

2013

108

TEXTO B
LEYENDA DE CLITEMNESTRA
Nivel de dificultad: 3

Cum Clytaemnestra, Tyndarei filia et Agamemnonis uxor, audivisset ab Palamedis fratre


Cassandram sibi paelicem adduci, tunc Clytaemnestra cum Aegistho cepit consilium, ut
Agamemnonem et Cassandram interficeret, quem sacrificantem securi cum Cassandra
interfecerunt. At Electra, Agamemnonis filia, Orestem fratrem infantem sustulit, quem
demandavit in Phocide Strophio, cui fuit Astyochea Agamemnonis soror nupta.
(FABULAS, de Higino).

1. TRADUCCIN DEL TEXTO PROPUESTO (5 puntos)


2. ANLISIS MORFOLGICO DE LAS FORMAS ADDUCI, QUEM y
SOROR, indicando exclusivamente en qu forma aparecen en el
texto (1,5 Puntos)
3. a) Indica qu tipo de oracin es Cum Clytaemnestra, Tyndarei filia et
Agamemnonis uxor, audivisset (0,5 Punto)
b) Analiza el sintagma Orestem fratrem infantem (0,5 Punto)
c) Seala todos los C. INDIRECTOS que hay en el TEXTO (0,5
Punto)
4. a) Escribe una palabra espaola relacionada etimolgicamente por
derivacin o composicin (NO timos directos) con FRATER, FRATRIS,
y otra con el verbo AUDIO, -IS, -IRE, AUDIVI, AUDITUM. Explica su
significado. (0,5 Punto)
b) Indica y describe DOS cambios fonticos experimentados por la
palabra latina ADDUCERE en su evolucin al castellano. Seala el
resultado final de dicha evolucin (0,5 Punto)
5. Definicin y caractersticas formales del gnero de la comedia. Cita a
dos de sus mximos representantes latinos, e indica dos comedias de
cada uno (1 Punto)

DEPARTAMENTO DE LATN DEL IES JUAN CARLOS I. CURSO


2013-2014

108

ANTOLOGA DE TEXTOS LATINOS PARA SELECTIVIDAD

2013

109

TEXTO A
LEYENDA DE ORESTES Y EL ASESINATO DE CLITEMNESTRA Y EGISTO
Nivel de dificultad: 2

Orestes, Agamemnonis et Clytaemnestrae filius, postquam in puberem aetatem venit,


studebat patris sui mortem exsequi; itaque consilium capit cum Pylade et Mycenas venit
ad matrem Clytaemnestram, ET dicit se Aeolium hospitem esse et nuntiat Orestem esse
mortuum. Nec multo post Pylades, Strophii filius ad Clytaemnestram venit urnamque
secum affert ET dicit ossa Orestis condita esse. Occasione capta, noctu Orestes cum
Pylade Clytaemnestram matrem et Aegisthum interficiunt (FABULAS, de Higino).
1. TRADUCCIN DEL TEXTO PROPUESTO (5 puntos)
2. ANLISIS MORFOLGICO DE LAS FORMAS MISSUS, AFFERT y OSSA,
indicando exclusivamente en qu forma aparecen en el texto (1,5
Puntos)
3. a) Indica qu tipo de oracin es postquam in puberem aetatem venit (0,5
Punto)
b) Analiza el sintagma Occasione capta (0,5 Punto)
c) Seala todos los SUJETOS que hay en el TEXTO (0,5 Punto)
4. a) Escribe una palabra espaola relacionada etimolgicamente por
derivacin o composicin (NO timos directos) con MORS, MORTIS, y
otra con el verbo CAPIO, -IS, -ERE, CEPI, CAPTUM. Explica su
significado. (0,5 Punto)
b) Indica y describe DOS cambios fonticos experimentados por la
palabra latina AETATEM en su evolucin al castellano. Seala el
resultado final de dicha evolucin (0,5 Punto)
5. Definicin de lrica y caractersticas generales de la poesa lrica
latina. Cita a dos de sus mximos representantes latinos. (1 Punto)

DEPARTAMENTO DE LATN DEL IES JUAN CARLOS I. CURSO


2013-2014

109

ANTOLOGA DE TEXTOS LATINOS PARA SELECTIVIDAD

2013

110

TEXTO B
LEYENDA DE TELGONO, HIJO DE ULISES Y CIRCE
Nivel de dificultad: 4

Telegonus, Ulixis et Circes filius, missus a matre Circe ut genitorem quaereret.


Tempestate in Ithacam est delatus ibique fame coactus agros depopulari coepit.
Ulixes et Telemachus arma ignari contulerunt. Ulixes a Telegono filio est
interfectus. Quem postquam cognovit, iussu Minervae cum Telemacho et Penelope
in patriam redierunt, in insulam Aeaeam; ad Circen Ulixem mortuum deportaverunt
ibique sepulturae tradiderunt. Eiusdem Minervae monitu Telegonus Penelopen et
Telemachus Circen duxerunt uxores. Circe et Telemacho natus est Latinus, qui ex
suo nomine Latinae linguae nomen imposuit; ex Penelope et Telegono natus est
Italus, qui Italiam ex suo nomine denominavit (FABULAS, de Higino).
1. TRADUCCIN DEL TEXTO PROPUESTO (5 puntos)
2. ANLISIS MORFOLGICO DE LAS FORMAS MISSUS, QUEM y
UXORES, indicando exclusivamente en qu forma aparecen en el
texto (1,5 Puntos)
3. a) Indica qu tipo de oracin es ut genitorem quaereret (0,5
Punto)
b) Analiza el sintagma ex Penelope et Telegono (0,5 Punto)
c) Seala todos los COMPLEMENTOS DIRECTOS que hay en el
TEXTO (0,5 Punto)
4. a) Escribe una palabra espaola relacionada etimolgicamente por
derivacin o composicin (NO timos directos) con ARMA, ARMORUM,
y otra con el verbo MONEO, -ES, -ERE, MONUI, MONITUM. Explica
su significado. (0,5 Punto)
b) Indica y describe DOS cambios fonticos experimentados por la
palabra latina *FAMINEM en su evolucin al castellano. Seala el
resultado final de dicha evolucin (0,5 Punto)
5. Definicin y caractersticas generales de la elega amorosa latina.
Cita a tres de sus mximos representantes. (1 Punto)

DEPARTAMENTO DE LATN DEL IES JUAN CARLOS I. CURSO


2013-2014

110

ANTOLOGA DE TEXTOS LATINOS PARA SELECTIVIDAD

111

2013

TEXTO A
Nivel de dificultad: 2

Ulises en la isla de los lotfagos


Cum Ulixes ab Ilio in patriam Ithacam rediret, tempestate ad Ciconas est delatus, quorum
oppidum Ismarum expugnavit praedamque sociis distribuit. Inde ad Lotophagos, homines
minime malos, qui loton ex foliis florem procreatum edebant, idque cibi genus tantam
suavitatem praestabat, ut, qui gustabant, oblivionem caperent domum reditionis. Ad eos
socii duo missi ab Ulixe cum gustarent herbas ab eis datas, ad naves obliti sunt reverti,
quos vinctos ipse reduxit (FABULAS, de Higino).

1. TRADUCCIN DEL TEXTO PROPUESTO (5 puntos)


2. ANLISIS MORFOLGICO DE LAS FORMAS HOMINES, OBLITI SUNT e
IPSE, indicando exclusivamente en qu forma aparecen en el texto (1,5
Puntos)
3. a) Indica qu tipo de oracin es Cum Ulixes ab Ilio in patriam Ithacam rediret
(0,5 Punto)
b) Analiza el sintagma herbas ab eis datas (0,5 Punto)
c) Selense TRES SUJETOS que haya en el TEXTO (0,5 Punto)
4. a) Escribe una palabra espaola relacionada etimolgicamente por
derivacin o composicin (NO timos directos) con FLOS, FLORIS y otra
con el verbo TRIBUO, -IS, -ERE, TRIBUI, TRIBUTUM. Explica su
significado. (0,5 Punto)
b) Indica y describe DOS cambios fonticos experimentados por la
palabra latina TEMPESTATEM en su evolucin al castellano. Seala el
resultado final de dicha evolucin (0,5 Punto)
5. La stira. Origen y caractersticas del gnero. Cita dos representantes
latinos que lo cultivaran. Quin fue considerado el iniciador del gnero en
Roma? (1 Punto).

DEPARTAMENTO DE LATN DEL IES JUAN CARLOS I. CURSO


2013-2014

111

ANTOLOGA DE TEXTOS LATINOS PARA SELECTIVIDAD

112

2013

TEXTO B
Nivel de dificultad: 4

Ulises en la gruta de Polifemo


Inde Ulixes ad Cyclopem Polyphemum, Neptuni filium, pervenit. Hic media fronte unum
oculum habebat et carnem humanam epulabatur. Qui postquam pecus in speluncam
redegerat, molem saxeam ingentem ad ianuam opponebat. Qui Ulixem cum sociis inclusit
sociosque eius consumere coepit. Ulixes cum videret eius immanitati atque feritati
resistere se non posse, vino eum inebriavit seque "Utin" vocari dixit. Itaque cum oculum
eius trunco ardenti exureret, ille clamore suo ceteros Cyclopas, eius fratres, convocavit
eisque spelunc praeclus dixit: "Utis me excaecat." Illi credentes eum deridendi gratia
dicere neglexerunt. At Ulixes socios suos ad pecora alligavit et ipse se ad arietem et ita
exierunt. (FABULAS, de Higino).

1. TRADUCCIN DEL TEXTO PROPUESTO (5 puntos)


2. ANLISIS MORFOLGICO DE LAS FORMAS QUI, VOCARI y PECORA,
indicando exclusivamente en qu forma aparecen en el texto (1,5 Puntos)
3. a) Indica qu tipo de oracin es Qui postquam pecus in speluncam redegerat
(0,5 Punto)
b) Analiza el sintagma Illi credentes (0,5 Punto)
c) Selense TRES COMPLEMENTOS DIRECTOS
TEXTO (0,5 Punto)

que haya en el

4. a) Escribe una palabra espaola relacionada etimolgicamente por


derivacin o composicin (NO timos directos) con OCULUS, OCULI y otra
con el verbo PONO, -IS, -ERE, POSUI, POSITUM. Explica su significado.
(0,5 Punto)
b) Indica y describe DOS cambios fonticos experimentados por la
palabra latina OCULUM en su evolucin al castellano. Seala el
resultado final de dicha evolucin (0,5 Punto)
5. La tragedia latina. Caractersticas de este subgnero teatral en Roma.
Principal representante latino y menciona tres obras dramticas de este autor
(1 Punto).

DEPARTAMENTO DE LATN DEL IES JUAN CARLOS I. CURSO


2013-2014

112

ANTOLOGA DE TEXTOS LATINOS PARA SELECTIVIDAD

2013

113

TEXTO A
Nivel de dificultad: 2

Ulises en la isla de Eolo


Deinde Ulixes venit ad Aeolum, Hellenis filium, cui ab Iove ventorum potestas tradita est;
is Ulixem hospitio libere accepit follesque ventorum ei plenos muneri dedit. Socii vero
aurum argentumque credentes cum accepissent et secum partiri vellent, folles clam
solverunt ventique evolaverunt. Rursum ad Aeolum est delatus, a quo eiectus est, quod
videbatur Ulixes numen deorum infestum habere (FABULAS, de Higino).

1. TRADUCCIN DEL TEXTO PROPUESTO (5 puntos)


2. ANLISIS MORFOLGICO DE LAS FORMAS EI, CREDENTES y NUMEN,
indicando exclusivamente en qu forma aparecen en el texto (1,5 Puntos)
3. a) Indica qu tipo de oracin es cui ab Iove ventorum potestas tradita est (0,5
Punto)
b) Analiza el sintagma Hellenis filium (0,5 Punto)
c) Selense TRES SUJETOS que haya en el TEXTO (0,5 Punto)
4. a) Escribe una palabra espaola relacionada etimolgicamente por
derivacin o composicin (NO timos directos) con AURUM, AURI y otra
con el verbo SOLVO, -IS, -ERE, SOLVI, SOLUTUM. Explica su significado.
(0,5 Punto)
b) Indica y describe DOS cambios fonticos experimentados por la
palabra latina VENTUM en su evolucin al castellano. Seala el
resultado final de dicha evolucin (0,5 Punto)
5. La comedia latina. Tipos de fabulae cmicas: caractersticas y cita un
representante de cada uno de ellas (1 Punto).

DEPARTAMENTO DE LATN DEL IES JUAN CARLOS I. CURSO


2013-2014

113

ANTOLOGA DE TEXTOS LATINOS PARA SELECTIVIDAD

2013

114

TEXTO B
Nivel de dificultad: 4

Ulises en la isla de la maga Circe


Deinde venit ad Laestrygonas, quorum rex fuit Antiphates devoravit navesque eius
undecim confregit, excepta nave, qua sociis eius consumptis evasit in insulam Aenariam
ad Circen, Solis filiam, quae potione data homines in feras bestias commutabat. Ad quam
Eurylochum cum viginti duobus sociis misit, quos illa ab humana specie immutavit; sed in
itinere Mercurius ei remedium dedit monstravitque, ut Circen deciperet. Qui postquam ad
Circen venit et poculum ab ea accepit, remedium Mercurii monitu coniecit ensemque
strinxit minatus, nisi socios sibi restitueret, se eam interfecturum esse. Tunc Circe
intellexit deorum voluntate id factum esse; Tunc ista socios eius ad pristinam formam
restituit (FABULAS, de Higino).

1. TRADUCCIN DEL TEXTO PROPUESTO (5 puntos)


2. ANLISIS MORFOLGICO DE LAS FORMAS QUORUM, INTERFECTURUM
ESSE y POCULUM, indicando exclusivamente en qu forma aparecen en el
texto (1,5 Puntos)
3. a) Indica qu tipo de oracin es quos illa ab humana specie immutavit (0,5
Punto)
b) Analiza el sintagma sociis eius consumptis (0,5 Punto)
c) Selense TRES SUJETOS que haya en el TEXTO (0,5 Punto)
4. a) Escribe una palabra espaola relacionada etimolgicamente por
derivacin o composicin (NO timos directos) con INSULA, INSULAE y
otra con el verbo VORO, -AS, -ARE, -AVI, -ATUM. Explica su significado.
(0,5 Punto)
b) Indica y describe DOS cambios fonticos experimentados por la
palabra latina VOLUNTATEM en su evolucin al castellano. Seala el
resultado final de dicha evolucin (0,5 Punto)
5. Definicin de oratoria y retrica. Partes del discurso oratorio. Principal
representante latino del gnero oratorio. Seala dos discursos y dos de retrica
de este autor (1 Punto).

DEPARTAMENTO DE LATN DEL IES JUAN CARLOS I. CURSO


2013-2014

114

ANTOLOGA DE TEXTOS LATINOS PARA SELECTIVIDAD

2013

115

TEXTO A
Nivel de dificultad: 3

Ulises desciende al mundo de Hades


Inde Ulixes proficiscitur ad lacum Avernum, ad inferos descendit, ibique invenit
Elpenorem socium suum, quem ad Circen reliquerat, interrogavitque eum, quomodo eo
pervenisset; cui Elpenor respondit se ebrium per scalam cecidisse et cervices fregisse et
deprecatus est eum, cum ad superos rediret, se sepulturae traderet et sibi in tumulo
gubernaculum poneret. Ibi etiam cum matre Anticlea est locutus de fine errationis suae.
Deinde ad superos reversus Elpenorem sepelivit et gubernaculum in tumulo ei fixit
(FABULAS, de Higino).

1. TRADUCCIN DEL TEXTO PROPUESTO (5 puntos)


2. ANLISIS MORFOLGICO DE LAS FORMAS QUEM, CECIDISSE y
CERVICES, indicando exclusivamente en qu forma aparecen en el texto (1,5
Puntos)
3. a) Indica qu tipo de oracin es cui Elpenor respondit se ebrium per scalam
cecidisse (0,5 Punto)
b) Analiza el sintagma se ebrium (0,5 Punto)
c) Selense TRES COMPLEMENTOS CIRCUNSTANCIALES DE
LUGAR que haya en el TEXTO (0,5 Punto)
4. a) Escribe una palabra espaola relacionada etimolgicamente por
derivacin o composicin (NO timos directos) con MATER, MATRIS y otra
con el verbo LOQUOR, -ERIS, LOQUI, LOCUTUS SUM. Explica su
significado. (0,5 Punto)
b) Indica y describe DOS cambios fonticos experimentados por la
palabra latina GUBERNATOREM en su evolucin al castellano. Seala
el resultado final de dicha evolucin (0,5 Punto)
5. Origen y caractersticas de la historiografa romana. Destaca tres
subgneros historiogrficos y menciona un autor latino representativo de cada
uno de ellos (1 Punto).

DEPARTAMENTO DE LATN DEL IES JUAN CARLOS I. CURSO


2013-2014

115

ANTOLOGA DE TEXTOS LATINOS PARA SELECTIVIDAD

2013

116

TEXTO B
Nivel de dificultad: 3

Ulises, las Sirenas y Escila


Tum Ulixes ad Sirenas, Melpomenes Musae et Acheloi filias, venit, quae partem
superiorem muliebrem habebant, inferiorem autem gallinaceam. Harum fatum fuit tam diu
vivere, ut diu earum cantum mortalis audiens nemo praetervectus esset. Ulixes monitus a
Circe sociis cera aures obturavit seque ad arborem malum constringi iussit et sic
praetervectus est. Inde ad Scyllam venit, quae superiorem corporis partem muliebrem,
inferiorem ab inguine piscis, et sex canes ex se natos habebat; eaque sex socios Ulixis
nave abreptos consumpsit (FABULAS, de Higino).

1. TRADUCCIN DEL TEXTO PROPUESTO (5 puntos)


2. ANLISIS MORFOLGICO DE LAS FORMAS HARUM, AURES y ABREPTOS,
indicando exclusivamente en qu forma aparecen en el texto (1,5 Puntos)
3. a) Indica qu tipo de oracin es ut diu earum cantum mortalis audiens nemo
praetervectus esset (0,5 Punto)
b) Analiza el sintagma partem superiorem muliebrem (0,5 Punto)
c) Selense TRES COMPLEMENTOS DIRECTOS que haya en el TEXTO
(0,5 Punto)
4. a) Escribe una palabra espaola relacionada etimolgicamente por
derivacin o composicin (NO timos directos) con CORPUS, CORPORIS y
otra con el verbo VIVO, -IS, -ERE, VIXI, VICTUM. Explica su significado.
(0,5 Punto)
b) Indica y describe DOS cambios fonticos experimentados por la
palabra latina FATUM en su evolucin al castellano. Seala el resultado
final de dicha evolucin (0,5 Punto)
5. Caractersticas de la epistolografa romana. Tipos de cartas. Principal
representante latino del gnero. Cita dos de sus obras epistologrficas (1
Punto).

DEPARTAMENTO DE LATN DEL IES JUAN CARLOS I. CURSO


2013-2014

116

ANTOLOGA DE TEXTOS LATINOS PARA SELECTIVIDAD

2013

117

TEXTO A
Nivel de dificultad: 4

ULISES EN LA ISLA DEL SOL


Deinde Ulixes in insulam Siciliam ad Solis pecus sacrum venerat, quod socii eius cum
coquerent, in aeneo mugiebat; Ulixes monitus est, id ne attingeret, ab Tiresia et a Circe;
itaque multos socios ob eam causam ibi amisit. Sed ira Solis, quod pecus eius erat
violatum (cum in insulam eius venisset et monitu Tiresiae vetuisset violari, cum Ulixes
condormiret socii involauerunt pecus; itaque cum coquerent, carnes ex aeneo dabant
balatus), ob id Iuppiter navem eius fulmine incendit (FABULAS, de Higino).

1. TRADUCCIN DEL TEXTO PROPUESTO (5 puntos)


2. ANLISIS MORFOLGICO DE LAS FORMAS ID, AMISIT y CARNES, indicando
exclusivamente en qu forma aparecen en el texto (1,5 Puntos)
3. a) Indica qu tipo de oracin es cum in insulam eius venisset (0,5 Punto)
b) Analiza el sintagma in insulam Siciliam (0,5 Punto)
c) Selense TRES COMPLEMENTOS CIRCUNSTANCIALES DE LUGAR
que haya en el TEXTO (0,5 Punto)
4. a) Escribe una palabra espaola relacionada etimolgicamente por
derivacin o composicin (NO timos directos) con PECUS, PECORIS y
otra con el verbo MONEO, -ES, -ERE, MONUI, MONITUM. Explica su
significado. (0,5 Punto)
b) Indica y describe DOS cambios fonticos experimentados por la
palabra latina MULTUM en su evolucin al castellano. Seala el
resultado final de dicha evolucin (0,5 Punto)
5. Origen y caractersticas de la lrica. Cita a dos representantes latinos del
gnero (1 Punto).

DEPARTAMENTO DE LATN DEL IES JUAN CARLOS I. CURSO


2013-2014

117

ANTOLOGA DE TEXTOS LATINOS PARA SELECTIVIDAD

2013

118

TEXTO B
Nivel de dificultad: 4

ULISES EN LA ISLA DEL CALIPSO


Ex his locis errans, naufragio facto sociisque amissis, enatavit in insulam Aeaeam, ubi
Calypso, Atlantis filia nympha, quae specie Ulixis capta anno toto eum retinuit neque a se
dimittere voluit, donec Mercurius, Iovis iussu, denuntiavit nymphae, ut eum dimitteret. Et
ibi, facta rate, Calypso omnibus rebus ornatum eum dimisit eamque ratim Neptunus
fluctibus disiecit, quod Cyclopem filium eius lumine privaverat. (FABULAS, de Higino).

1. TRADUCCIN DEL TEXTO PROPUESTO (5 puntos)


2. ANLISIS MORFOLGICO DE LAS FORMAS QUAE, DIMITTERE y REBUS,
indicando exclusivamente en qu forma aparecen en el texto (1,5 Puntos)
3. a) Indica qu tipo de oracin es quae specie Ulixis capta anno toto eum retinuit
(0,5 Punto)
b) Analiza el sintagma naufragio facto sociisque amissis (0,5 Punto)
c) Selense TRES COMPLEMENTOS DIRECTOS que haya en el TEXTO
(0,5 Punto)
4. a) Escribe una palabra espaola relacionada etimolgicamente por
derivacin o composicin (NO timos directos) con OMNIS, OMNE y otra
con el verbo IACIO, -IS, -ERE, IECI, IACTUM. Explica su significado. (0,5
Punto)
b) Indica y describe DOS cambios fonticos experimentados por la
palabra latina FACTUM en su evolucin al castellano. Seala el
resultado final de dicha evolucin (0,5 Punto)
5. Definicin de pica y caractersticas del gnero. Cita 5 representantes
latinos, y seala una obra pica de cada uno de ellos (1 Punto).

DEPARTAMENTO DE LATN DEL IES JUAN CARLOS I. CURSO


2013-2014

118

ANTOLOGA DE TEXTOS LATINOS PARA SELECTIVIDAD

2013

119

TEXTO A
Nivel de dificultad: 2

ULISES EN LA ISLA DE LOS FEACIOS


Inde Ulixes in insulam Phaeacum venit nudusque ex arborum foliis se obruit. Nausicaa,
Alcinoi regis filia, vestem ad flumen lavandam tulit. Ille erepsit e foliis et ab ea petit, ut sibi
opem ferret. Illa misericordi mot pallio eum operuit et ad patrem suum eum adduxit.
Alcinous hospitio liberaliter acceptum donisque decoratum in patriam Ithacam dimisit.
(FABULAS, de Higino).

1. TRADUCCIN DEL TEXTO PROPUESTO (5 puntos)


2. ANLISIS MORFOLGICO DE LAS FORMAS SIBI, MOTA y HOSPITIO,
indicando exclusivamente en qu forma aparecen en el texto (1,5 Puntos)
3. a) Indica qu tipo de oracin es ut sibi opem ferret. (0,5 Punto)
b) Analiza el sintagma misericordia mota (0,5 Punto)
c) Selense TRES COMPLEMENTOS CIRCUNSTANCIALES DE
LUGAR que haya en el TEXTO (0,5 Punto)
4. a) Escribe una palabra espaola relacionada etimolgicamente por
derivacin o composicin (NO timos directos) con PATER, PATRIS y
otra con el verbo FERO, FERS, FERRE, TULI, LATUM. Explica su
significado. (0,5 Punto)
b) Indica y describe DOS cambios fonticos experimentados por la
palabra latina DECORATUM en su evolucin al castellano. Seala el
resultado final de dicha evolucin (0,5 Punto)
5. Definicin de epigrama y caractersticas. Principal representante
latino. Breve descripcin de su obra (1 Punto).

DEPARTAMENTO DE LATN DEL IES JUAN CARLOS I. CURSO


2013-2014

119

ANTOLOGA DE TEXTOS LATINOS PARA SELECTIVIDAD

2013

120

TEXTO B
Nivel de dificultad: 2

ULISES LLEGA A SU PATRIA TACA


Post vicesimum annum, sociis amissis, solus in patriam rediit, et cum ab hominibus
ignoraretur domumque suam attigisset, procos, qui Penelopen in coniugium petebant,
obsidentes vidit regiam seque hospitem simulavit. Et Euryclia nutrix ipsius, dum pedes ei
lavat, ex cicatrice Ulixem esse cognovit. Postea procos Minerva adiutrice cum Telemacho
filio et duobus servis interfecit sagittis (FABULAS, de Higino).

4. TRADUCCIN DEL TEXTO PROPUESTO (5 puntos)


5. ANLISIS MORFOLGICO DE LAS FORMAS ATTIGISSET, EI y SERVIS,
indicando exclusivamente en qu forma aparecen en el texto (1,5 Puntos)
6. a) Indica qu tipo de oracin es cum ab hominibus ignoraretur (0,5 Punto)
b) Analiza el sintagma sociis amissis (0,5 Punto)
c) Selense TRES COMPLEMENTOS DIRECTOS
TEXTO (0,5 Punto)

que haya en el

4. a) Escribe una palabra espaola relacionada etimolgicamente por


derivacin o composicin (NO timos directos) con PES, PEDIS y otra con
el verbo TANGO, -IS, -ERE, TETIGI, TACTUM. Explica su significado. (0,5
Punto)
b) Indica y describe DOS cambios fonticos experimentados por la
palabra latina HOSPITEM en su evolucin al castellano. Seala el
resultado final de dicha evolucin (0,5 Punto)
5. Definicin y caractersticas de la novela. Principales autores latinos y
menciona sus respectivas obras (1 Punto).

DEPARTAMENTO DE LATN DEL IES JUAN CARLOS I. CURSO


2013-2014

120

ANTOLOGA DE TEXTOS LATINOS PARA SELECTIVIDAD

2013

121

TEXTO A
HRCULES: de sus inicios fabulosos a los Doce Trabajos.
El len de Nemea y la HIDRA DE LERNA
Nivel de dificultad: 3

Cum Hercules infans esset, dracones duos duabus


manibus necavit, quos Iuno miserat. Primum Hercules Leonem
Nemaeum, quem Luna nutriuerat in antro, necavit, cuius pellem
pro tegumento habuit.
Deinde ille Hydram Lernaeam cum
capitibus novem interfecit: haec tantam vim veneni habebat, ut
afflatu homines necaret. Minerva monstrante, Hercules hanc
interfecit et exinteravit et eius felle sagittas suas tinxit (FABULAS,
de Higino).

1. TRADUCCIN DEL TEXTO PROPUESTO (5 puntos)


2. ANLISIS MORFOLGICO DE LAS FORMAS CUIUS, NUTRIUERAT y
HOMINES, indicando exclusivamente en qu forma aparecen en el texto
(1,5 Puntos)
3. a) Indica qu tipo de oracin es ut afflatu homines necaret (0,5
Punto)
b) Analiza el sintagma Minerva monstrante (0,5 Punto)
c) Selense TRES SUJETOS que haya en el TEXTO (0,5 Punto)
4. a) Escribe una palabra espaola relacionada etimolgicamente por
derivacin o composicin (NO timos directos) con MANUS, MANUS y
otra con el verbo HABEO, -ES, -ERE, HABUI, HABITUM. Explica su
significado. (0,5 Punto)
b) Indica y describe DOS cambios fonticos experimentados por la
palabra latina SAGITTAM en su evolucin al castellano. Seala el
resultado final de dicha evolucin (0,5 Punto)
5. Definicin de COMEDIA. Caractersticas formales de la fabula
palliata. Indica dos autores latinos de fabulas palliatas, y seala dos de
sus obras (1 Punto).

DEPARTAMENTO DE LATN DEL IES JUAN CARLOS I. CURSO


2013-2014

121

ANTOLOGA DE TEXTOS LATINOS PARA SELECTIVIDAD

2013

122

TEXTO B
EL JABAL DEL ERIMANTO, EL CIERCO DE LA ARCADIA, LAS AVES DEL ESTNFALO Y LOS
ESTABLOS DE AUGIAS
Nivel de dificultad: 2

Deinde Hercules aprum Erymanthium occidit, et cervum ferocem in


Arcadia cum cornibus aureis vivum in conspectu Eurysthei regis adduxit.
Deinde ille heros aves Stymphalides in insula Martis, quae emissis
pennis suis iaculabantur, sagittis interfecit. Tandem Hercules Augeae
regis stercus bobile uno die purgavit, maiorem partem Iove adiutore;
flumine ammisso totum stercus abluit (FABULAS, de Higino).
1. TRADUCCIN DEL TEXTO PROPUESTO (5 puntos)
2. ANLISIS MORFOLGICO DE LAS FORMAS QUAE, EMISSIS y
STERCUS, indicando exclusivamente en qu forma aparecen en el texto
(1,5 Puntos)
3. a) Indica qu tipo de oracin es

bobile uno die purgavit


b) Analiza el sintagma

Hercules Augeae regis stercus

(0,5 Punto)

cum cornibus aureis (0,5 Punto)

c) Selense TRES COMPLEMENTOS DIRECTOS que haya en el


TEXTO (0,5 Punto)
4. a) Escribe una palabra espaola relacionada etimolgicamente por
derivacin o composicin (NO timos directos) con CORNU, CORNUS, y
otra con el verbo PURGO, -AS, -ARE,-AUI, -ATUM. Explica su
significado. (0,5 Punto)
b) Indica y describe DOS cambios fonticos experimentados por la
palabra latina CERVUM en su evolucin al castellano. Seala el
resultado final de dicha evolucin (0,5 Punto)
5. Definicin de lrica. Seala tres caractersticas del gnero lrico, e
indica dos poetas lricos latinos y detaca una de sus obras (1 Punto).

DEPARTAMENTO DE LATN DEL IES JUAN CARLOS I. CURSO


2013-2014

122

ANTOLOGA DE TEXTOS LATINOS PARA SELECTIVIDAD

123

2013

TEXTO A
LOS BUEYES DE GERONES, LAS MANZANAS DE ORO DEL JARDN DE LAS HESPRIDES,
EL CAN CERBERO
Nivel de dificultad: 2

EL TORO DE CRETA, LOS CABALLOS ANTROPFAGOS DE DIOMEDES,


EL CINTURN DE HIPLITA
Hercules taurum, cum quo Pasiphae concubuit, ex Creta insula
Mycenis vivum adduxit. Deinde Diomedem, Thraciae regem, et equos
quattuor eius, qui carne humana vescebantur, cum Abdero famulo
interfecit; Tandem ille Hippolyten Amazonam, Martis filiam, cui
reginae Amazonis balteum detraxit; tum Antiopam captivam Theseo
donavit (FABULAS, de Higino).

1. TRADUCCIN DEL TEXTO PROPUESTO (5 puntos)


2. ANLISIS MORFOLGICO DE LAS FORMAS QUO, VESCEBANTUR y FAMULO,
indicando exclusivamente en qu forma aparecen en el texto (1,5 Puntos)
3. a) Indica qu tipo de oracin es cui reginae Amazonis balteum detraxit (0,5 Punto)
b) Analiza el sintagma taurum vivum (0,5 Punto)
c) Selense TRES SUJETOS que haya en el TEXTO (0,5 Punto)
4. a) Escribe una palabra espaola relacionada etimolgicamente por derivacin o
composicin (NO timos directos) con EQUUS, EQUI, y otra con el verbo
TRAHO, -IS, -ERE, TRAXI, TRACTUM. Explica su significado. (0,5 Punto)
b) Indica y describe DOS cambios fonticos experimentados por la palabra latina
CAPTIUAM en su evolucin al castellano. Seala el resultado final de dicha
evolucin (0,5 Punto)
5. Definicin de pica, seala tres caractersticas del gnero pico. Indica tres
poetas picos latinos del perodo arcaico, y uno del clsico. Seala una obra de
cada uno (1 Punto).

DEPARTAMENTO DE LATN DEL IES JUAN CARLOS I. CURSO


2013-2014

123

ANTOLOGA DE TEXTOS LATINOS PARA SELECTIVIDAD

2013

124

TEXTO B
LOS BUEYES DE GERONES, LAS MANZANAS DE ORO DEL JARDN DE LAS HESPRIDES,
EL CAN CERBERO
Nivel de dificultad: 2

Geryonem, Chrysaoris filium, trimembrem uno telo interfecit.


Draconem immanem, qui mala aurea Hesperidum servare
debebat, ad montem Atlantem interfecit, et Eurystheo regi mala
attulit. Tandem canem Cerberum, Typhonis filium, ab inferis regi
in conspectum adduxit (FABULAS, de Higino).

1. TRADUCCIN DEL TEXTO PROPUESTO (5 puntos)


2. ANLISIS MORFOLGICO DE LAS FORMAS QUI, SERVARE y MALA,
indicando exclusivamente en qu forma aparecen en el texto (1,5 Puntos)
3. a) Indica qu tipo de oracin es

qui mala aurea Hesperidum servare

debebat (0,5 Punto)


b) Analiza el sintagma

Typhonis filium (0,5 Punto)

c) Selense TRES COMPLEMENTOS DIRECTOS que haya en el


TEXTO (0,5 Punto)
4. a) Escribe una palabra espaola relacionada etimolgicamente por
derivacin o composicin (NO timos directos) con UNUS, -A, UM, y
otra con el verbo SERVO, -AS, -ARE, -AVI, SERVATUM. Explica su
significado. (0,5 Punto)
b) Indica y describe DOS cambios fonticos experimentados por la
palabra latina DRACONEM en su evolucin al castellano. Seala el
resultado final de dicha evolucin (0,5 Punto)
5. Definicin de elega, seala dos caractersticas de la elega amorosa
latina. Cita a tres de sus mximos representantes. (1 Punto)

DEPARTAMENTO DE LATN DEL IES JUAN CARLOS I. CURSO


2013-2014

124

You might also like