Professional Documents
Culture Documents
1.
Fungsi
Tipe Tangki
Bahan
Kondisi Operasi :
Temperatur : 30 oC
Tekanan
Gambar
: 1 atm
LI
ST-301
1.
= 14 hari
C-2
= 2280,0986 kg/jam
Metil Asetat
33,7240
Air
29,8605 -3152E+03
-2.7204E+03
-3,1182E+00
-3,4310E-11
-7,304E+00
2,425E-09
E
3,3102E-06
1,809E-06
C-3
Kg/jam kmol/jam
Zf
2035,607
27,508 0,0686
C3H6O2
H2O
Jumlah
Pi, (mmHg)
266,7974
Ki = Pi/P
1,2569
yf = Ki . zf
0,8652
226,1786
12,5655 0,3136
31,8649
0,1501
0,0468
2280,0986
40,3212 1,0000
298,6623
1,4070
1,4070
= 35 oC
= 0,2760 atm
= 35 oC
= 2280,0986 kg/jam
Jumlah bahan baku metil asetat yang harus disimpan dalam 14 hari
sebanyak 766.113,1144 kg yang disimpan di dalam satu tangki.
Volume liquid
m liquid
liqud
Kg/jam
C3H6O2
H2O
Jumlah
2035,607
226,1786
2280,0986
Wi
(kg/m3)
0,9008
0,00992
1,0000
914,2893
1018,4091
wi/
0,0010
0,0001
0,0011
C-4
liquid
liquid
wi
wi
1
0,0011
= 923,6568 kg/m3
= 57,6619 lb/ft3
m liquid
liqud
766.113,11 44 kg
923,6568 kg/m 3
= 923,6568 m3
= 29.290,1473 ft3
Over Design
= 20 %
Vtangki
= (100/80) x Vliquid
= 1,1 x 923,6568 m3
= 1.036,7936 m3
= 36.612,6841 ft3
c.
= Vshell + Vtutup
= D2 H + 0,000049 D3 + D2 sf
Atangki
= Ashell + Atutup
= ( D2 + D H) + 0,842 D2
C-5
Keterangan :
D
= diameter tangki, in
sf
(Ulrich, 1984)
Rasio H/D yang diambil adalah rasio yang memberikan luas tangki yang
paling kecil. Hasil trial rasio H/D terhadap luas tangki dapat dilihat pada
Tabel C.2.4. berikut.
Tabel C.2.4. Hasil Trial Hs/D Terhadap Luas Tangki
trial H/D
D (ft)
1 0,5 38.0000
2 0,6 38.5566
3 0,7 38.5481
4 0,74 39.2244
5 0,8 39.6608
6 0,9 39.5288
H (ft)
A (ft2)
Vsilinder , ft3
Vhead, ft3
4616.4680
21537.2600
4646.1220
283.3850
26466.7670
23.1340
5219.4926
26997.0989
4853.2874
291.7475
32142.1337
26.9837
5683.7818
31475.7892
4850.0783
291.6189
36617.4863
29.0261
6078.2097
35056.6412
5109.8570
301.9411
40468.4393
31.7286
6510.5603
39178.1617
5282.3142
308.6971
44769.1730
35.5760
6957.9405
43636.9302
5229.7610
306.6463
49173.3375
= 38,5481 ft
= 462,5772 in
= 11,7496 m
Vtotal (ft3)
19.0000
Vsf, ft3
= 26,9837 ft
= 323,8040 in
= 8,2246 m
C-6
= 96 in
= 8 ft
Jumlah courses
30 ft
8 ft
= 3,75 = 4 buah
e. Menentukan Tinggi Cairan di dalam Tangki
Vshell
= D2 H
= (43 ft)2 x 32 ft
= 43.443,9500 ft3
Vdh
= 0,000049 D3
= 0,000049 (43)3
= 3,8958 ft3
Vsf
= D2 sf
= .(516)2 x 3
= 627.032,8800 in3
= 362,8663 ft3
Vtangki baru
+ 3,8958 + 362,8663
= 43.910,7121 ft3
= 1243,4196 m3
C-7
Vruang kosong
- 29.290,1473
= 14.620,5648 ft3
= Vruang kosong (Vdh + Vsf)
Vshell kosong
= 14.620,5648
(3,8958 + 362,8663)
= 14.253,9500 ft3
Hshell kosong
4.Vshell kosong
.D 2
4 14.253,950 0
432
= 9,8203 ft
= Hshell Hshell kosong
Hliquid
= 30 9,8203
= 20,1797 ft
f.
Phidrostatis
= Poperasi + Phidrostatis
g g H L
144
c
20,1797 ft
65,4838 lb/ft 3 9,81
9,81
=
144
= 8,0806 psi
C-8
Poperasi
= 14,6960 x 1,2760
= 18,7514 psi
Pabs
= 1,1 x Pabs
= 1,1 x 26,8320 psi
= 29,5152 psi
Berikut ini adalah tabel perhitungan tekanan desain untuk setiap courses :
Tabel C.2.5. Tekanan Desain Masing-masing Courses
Courses
H (ft)
HL (ft)
Phid (psi)
Pabsolut(psi)
Pdesain (psi)
1
2
3
4
30,0000
22,0000
14,0000
6,0000
20.1797
14.1797
8.1797
2.1797
8.0806
5.6780
3.2754
0.8728
26.8320
24.4294
22.0268
19.6243
29.5152
26.8724
24.2295
21.5867
Tebal Shell
Untuk menentukan tebal shell, persamaan yang digunakan adalah :
ts =
Pd .d
c
2.( f .E 0,6 P)
keterangan :
ts
Pd
= diameter tangki, in
C-9
+ 0,25 in
H (ft)
Pdesain (psi)
ts (in)
ts standar (in)
30.0000
22.0000
14.0000
6.0000
29.5152
26.8724
24.2295
21.5867
1.0541
0.9820
0.9099
0.8378
0.8500
0.8000
0.7500
0.7000
Panjang Shell
Untuk menghitung panjang shell, persamaan yang digunakan adalah :
L
Keterangan :
L
= Panjang shell, in
Do
weld length
= 0,25 in
C-10
Do
= Di + 2.ts
= 516 + (2 x 0,8500)
= 517,7000 in
= 4 buah
butt welding
= 5/32 in
weld length
= n . butt welding
= 4 . 5/32
= 0,6250 in
L
= 30,2461 ft
ts, (in)
do (in)
L (ft)
1
2
3
4
0,8500
0,8000
0,7500
0,7000
517,7000
517,6000
517,5000
517,4000
33,8532
33,8466
33,8401
33,8336
C-11
OD
b = tinngi
dish
OA
icr
sf
ID
1
rc
3
4
icr
Diketahui :
rc = 516 in
icr = 0,06 x 516 in
= 30,96 in
Maka :
w =
1
516
. 3
4
30,96
= 1,7706 in
C-12
P.rc .w
C
2fE 0,2P
Untuk th = 2,5 in, Dari Tabel 5.8 (Brownell and Young, 1959)
diperoleh:
sf = 1,5 4,5 in
Direkomendasikan nilai sf = 3 in
Keterangan :
th = Tebal head (in)
P = Tekanan desain (psi)
rc = Radius knuckle, in
icr = Inside corner radius ( in)
w = stress-intensitication factor
E = Effisiensi pengelasan
C = Faktor korosi (in)
ID
icr
b = rc (rc icr )
2
516
30,96
= 516 (516 30,96)
2
= 87,3782 in
C-13
= Hshell + Hhead
= 360 + 92,0954 in
= 452,0954 in
= 37,6742 ft
j.
w
1 Di2
4
Keterangan :
S1 = Compressive stress (psi)
w = Jumlah metil isobutil keton (lbm)
Di = Diameter dalam shell (in)
= konstanta (= 3,14)
C-14
S1 =
1688999 ,1279 lb
1 (3,14)(516 in ) 2
4
= 8,0809 psi
X s
144
Keterangan :
S2 = Compressive stress (psi)
X = Tinggi tangki (ft)
S2 =
37,6843 490
144
= 128,1840 psi
Tegangan total yang bekerja pada lantai :
St = S 1 + S2
= 8,0809 psi + 128,1840 psi
= 136,2649 psi
C-15
Kode
ST-301
Fungsi
Bentuk
Kapasitas
1.243,4196 m3
Dimensi
= 43 ft
= 30 ft
= 0,85 in
Tinggi atap
= 7,6707 ft
Tinggi total
= 37,6704 ft
Tekanan Desain
29,5152 psi
Bahan
C-16
2.
Kondisi Operasi :
Temperatur
: 303,15 K
Tekanan
: 20 atm
Tipe Tangki
: Bola (spherical)
2m
Gambar. Tangki CO
Komponen
kg/jam
wi
(kg/m3)
wi/
CO
770,224
1,0000
0,3009
3,1874
TOTAL
770,224
1,0000
wi
wi
1
3,1874
3,1874
C-17
= 0,2333 kg/m3
= 0,0146 lb/ft3
= 770,224 Kg
M t 24 jam / hari
Vtangki = (100/80) x VL
= (100/80) x 10.004,4124 m3
= 12.505,5155 m3
= 441.628,1 ft3
4
r 3
3
C-18
1/ 3
Vt x 3
=
4 x
12.505,515 5 x 3
=
4 x 3,14
= 14,4016 m
1/ 3
= 47,2492 ft
(h 1)
144
0,0146 x (47,2492 - 1)
144
= 0,0047 psi
P operasi
= 20 atm
= 20 x 14,696 psi
= 293,92 psi
P abs
C-19
Pdesain
= 1,1 x Pabs
= 1,1 x 293,9247 psi
= 323,3172 psi
5 P L
6xf
ts = C
Dimana :
= Tebal, in
= 12,0763 in
Diambil tebal standar = 12 in
Bentuk
Bola (spherical)
Kapasitas
10.004,4124 m3
Dimensi
= 14,5056 m = 47,5904 ft
Tebal
= 12 in
Tekanan Desain
323,3172 psi
Bahan konstruksi
C-20
3.
Fungsi
Jenis
Kondisi operasi : Isotermal pada suhu (T) 130 oC dan tekanan (P) 5 atm
Katalisator
: Rhodium (Rh)
Konversi
: 90%
CH3C(=O)OCH3(l) + CO(g)
Metil Asetat
CH3C(=O)O(O=)CCH3(l)
CO
(1)
Asetat Anhidirid
Berikut adalah neraca massa dan neraca energi reaktor (RE-201). Perhitungannya
dapat dilihat pada lampiran A dan Lampiran B
Komponen
Metil Asetat
Air
Karbon
Monoksida
Asetat
Anhidrid
Total
F1
Kg/jam
2.035,607
226,1768
-
F6
Kg/jam
770,224
Kg/jam
1832,5461
693,2016
Kg/jam
-
Massa
Keluar
F7
Kg/jam
203,5607
226,1768
77,0224
2525,253
2.525,253
2525,253
2525,253
3.032,0129
3.032,0129
Massa
Massa
Terkonsumsi Tergenerasi
C-21
Panas Keluar
Panas
(kJ/jam)
Konsumsi
(kJ/jam)
Hout
526.332,5255
44.643,0646
0,0000
0,0000
2.319.377,139
0,0000
2.319.377,139
0,0000
0,0000
99.574,9262
8.445,1646
1.640.381,458
-ra = k.Ca
Keterangan :
k
= Temperatur (K)
- 12.460
T
Panas
Akumulasi
(kJ/jam)
C-22
- 12.460
403,15
FA
W W
ID
FA
(Rate of mass input) - (Rate of mass output) - (Rate of mass reaction) = (Rate
of mass accumulation)
FA W FA W W (rA )
lim w 0
FA W W FA W
w
(rA )
d FA (rA )
dw
FA
dFA
= - FA0 dXA
Sehingga, FA0
d XA (rA )
dw
C-23
dXA
dW
(-rA )
FA0
Fin tot
mix
3032,0129
5,4688 m 3 /jam
554,41052
= 0,0911 m3/menit
2. Konsentrasi umpan reaktor
CA
= Metil Asetat
CA0
dXA
dW
k.C A
FA0
dX A
dW
k.(C A0 (1 X ))
FA0
dXA
dW
dXA
dW
(1,4158 x 10 - 6)
.(5,03x(1 - X))
FA0
Pressure Drop
dP
G'
1 1501
1,75 G'
dz
g DP
DP
C-24
Dimana :
m0
=m
(kg/s)
0.v0 = .v
dimana v = v0
= 0.(v0/v0) = 0
dP
G'
1 1501
3
1,75 G' 5)
dz
0 g DP
DP
dengan :
P = penurunan tekanan dalam tube, lb/ft2
Z = panjang pipa, ft
G = kecepatan aliran massa perluas penampang, lb/jam/ft2
0 = densitas fluida, lb/ft3
Dp = diameter partikel katalis, ft
C-25
PS
f GS2 IDS 12 L
5,22.1010 BS De Sg S
( PS
f GS2 IDS N 1
5,22.1010 De Sg S
(Dengan:
PS
IDs
= panjang pipa, ft
Bs
= jarak buffle, ft
Sg
= specific gravity,
= viscosity ratio
W
N+1
= Number of Crosses
0,14
Densitas
Campuran liquid dihitung dengan persamaan :
(kg/m3)
Temperatur Masukan = 130 oC = 403 K
mix
= 554,41052 kg/m3
Viskositas
Log = A +
+ C.T + D.
Pada T = 403 K
campuran
= 0,0651 cP
= 0,1575 lb/ft.hr
C-26
Kapasitas Panas
Kapasitas panas dihitung dengan persamaan sebagai berikut :
Cpi
Cp,camp
Keterangan :
Cp
= suhu, K
Cp,campuran = 2,2917
Konduktivitas Panas
Konduktivitas termal beberapa komponen dalam campuran dihitung
dengan persamaan Weber (Pers. 8.12 Coulson)
Konduktivitas campuran dihitung dengan metode Bretsnajder (1971)
Keterangan :
k
= Berat molekul
CP
= 7,777 W/m.K
= 4,494 Btu/ft.hr.F
(F.39)
Katalisator
Katalisator yang digunakan adalah Rhodium (Rh) dengan spesifikasi
sebagai berikut :
Nama katalis : Rhodium (Rh)
Bentuk
: Pellet
Diameter
: 1 mm
C-27
: 260 kg/m3
Densitas
0,1
0,15
0,2
0,25
hw/h
7,0
7,8
7,5
7,0
5,5
Dimana :
Dp/Dt = rasio diameter katalis per diameter pipa
hw/h = rasio koefisien transfer panas pipa berisi katalis disbanding
koefisien transfer panas pada pipa kosong
Dp
0,5 cm
= 3,3333 cm = 0,0333 in
0,15
0,15
= 1,5 in
ID
= 1,610 in
OD
= 1,90 in
C-28
= 2,04 in2
Susunan pipa yang digunakan adalah triangular pitch (segitiga sama sisi)
dengan tujuan agar memberikan turbulensi yang lebih baik, sehingga akan
memperbesar koefisien transfer panas konveksi (ho). Sehingga transfer
panasnya lebih baik daripada square pitch (Kern, 1983)
PT
PT
= Clearance = PT-OD
= 0,475 inchi = 0,0121 cm
CD
= PT sin 60O
C
PT
o
60
60
60
C'
Gambar F.2 Susunan pipa model triangular pitch
C-29
Jumlah pipa N =
IDs
IDS
IDS
4
4
4 N PT 2 0.866
De
dengan :
De = diameter ekivalen,m
PT = pitch,m
OD = diamater luar tube,m
(Kern,1950)
As
IDs Bs C'
PT
Medium Pendingin
Sifat air yang digunakan sebagai pendingin adalah sebagai berikut :
Tin = 30 oC
Tout = 45 oC
C-30
= 0.691 cP
= 0.6245 W/m.K
= 992.25 kg/m3
Cp = 4.187 kJ/kg.K
Perpindahan Panas dalam Reaktor
Koefisien Perpindahan Panas didalam Tube
Dihitung dengan persamaan Leva (Wallas, 1959) :
Untuk Dp/Dt < 0,35
hi = 0,813 (K/Dt) . e-G.Dp/Dt. (G.Dp/)0,9
untuk 0,35 < Dp/Dt < 0,6
hi = 0,125 (K/Dt) . (G.Dp/)0,75
dengan :
hi
Dt
= diameter pipa, m
Dp
= diameter partikel, m
Kp Des Gp
ho 0,36
Des p
dengan :
0, 55
Cp .p
P
Kp
(Kern,1950)
C-31
Gas organik
Pendingin
= 0,00017 hr.ft2.F/Btu
Rd total
= 0,00037 hr.ft2.F/Btu
= 0,0002 hr.ft2.F/Btu
UC
hio ho
hio ho
(F.44)
UD
1
1
Rd
Uc
(Kern,1950)(F.45)
dengan :
hio = koefisien perpindahan panas antara luar dan dalam tube,
kcal/j.m2.K.
ho = koefisien perpindahan panas luar tube, kcal/j.m2.K.
C-32
= 403 K
Tekanan
= 5 atm
Konversi reaksi
=0
Tinggi katalis
= 5,8522 meter
Diameter reaktor
= 2,98 m
= 3032,0129 kg/jam
BM campuran
= 101,333 kg/kmol
Densitas
= 665,6631 kg/m3
Viskositas
= 0,1192 cP
BM
74
18
28
Massa Masuk
kg/jam
2.035,607
226,1768
770,224
3032,0078
kmol/jam
27,508
12,5653
27,508
67,5813
C-33
dX A
a).
dW
b).
1,4158 x 10 -6 (5,03)
FA0
dP
G'
1 1501
3
1,75 G'
dz
g c DP
DP
Dengan:
k1
= f1 (wi, Xi) w
l1
= f2 (wi, Pi) w
k2
= f1 (wi +
w
k
, Xi + 1 ) w
2
2
l2
= f2 (wi +
w
l
, Pi + 1 ) w
2
2
k3
= f1 (wi +
w
k
, Xi + 2 ) w
2
2
l3
= f2 (wi +
w
l
, Pi + 2 ) w
2
2
k4
= f1 (wi+ w, Xi + k3) w
l4
C-34
X (Konversi)
P (Tekanan, atm)
0
25,2549
50,5098
75,7648
101,0197
126,2746
151,5295
176,7845
202,0394
227,2943
252,5492
277,8041
303,0591
328,3140
353,5689
378,8238
404,0788
429,3337
454,5886
479,8435
505,0984
530,3534
555,6083
580,8632
606,1181
631,3731
656,6280
681,8829
707,1378
732,3927
757,6477
782,9026
808,1575
833,4124
858,6674
883,9223
909,1772
934,4321
959,6870
984,9420
1.010,1969
0
0,0294
0,0576
0,0849
0,1111
0,1364
0,1607
0,1841
0,2066
0,2283
0,2492
0,2693
0,2886
0,3072
0,3251
0,3424
0,3590
0,3749
0,3903
0,4052
0,4195
0,4332
0,4465
0,4593
0,4716
0,4835
0,4950
0,5061
0,5168
0,5271
0,5371
0,5467
0,5560
0,5650
0,5737
0,5822
0,5903
0,5982
0,6058
0,6132
0,6204
5
4,9994
4,9988
4,9983
4,9977
4,9972
4,9967
4,9961
4,9957
4,9952
4,9947
4,9943
4,9938
4,9934
4,9930
4,9926
4,9922
4,9918
4,9914
4,9911
4,9907
4,9903
4,9900
4,9897
4,9894
4,9890
4,9887
4,9884
4,9881
4,9878
4,9875
4,9873
4,9870
4,9867
4,9865
4,9862
4,9860
4,9857
4,9855
4,9852
4,9850
C-35
1.035,4518
1.060,7067
1.085,9617
1.111,2166
1.136,4715
1.161,7264
1.186,9813
1.212,2363
1.237,4912
1.262,7461
1.288,0010
1.313,2560
1.338,5109
1.363,7658
1.389,0207
1.414,2756
1439,5306
1464,7855
1490,0404
1515,2953
1540,5503
1565,8052
1591,0601
1616,3150
1641,5699
1666,8249
1692,0798
1717,3347
1742,5896
1767,8446
1793,0995
1818,3544
1843,6093
1868,8642
1894,1192
1919,3741
1944,6290
1969,8839
1995,1389
2020,3938
2045,6487
2070,9036
2096,1585
2121,4135
0,6273
0,6340
0,6406
0,6469
0,6530
0,6590
0,6648
0,6704
0,6758
0,6811
0,6863
0,6913
0,6961
0,7009
0,7055
0,7099
0,7143
0,7185
0,7227
0,7267
0,7306
0,7345
0,7382
0,7418
0,7454
0,7488
0,7522
0,7555
0,7587
0,7618
0,7649
0,7679
0,7708
0,7737
0,7765
0,7792
0,7819
0,7845
0,7871
0,7896
0,7920
0,7944
0,7968
0,7990
4,9848
4,9845
4,9843
4,9841
4,9839
4,9837
4,9835
4,9833
4,9831
4,9829
4,9827
4,9825
4,9823
4,9821
4,9820
4,9818
4,9816
4,9814
4,9813
4,9811
4,9809
4,9808
4,9806
4,9805
4,9803
4,9801
4,9800
4,9798
4,9797
4,9796
4,9794
4,9793
4,9791
4,9790
4,9789
4,9787
4,9786
4,9785
4,9783
4,9782
4,9781
4,9779
4,9778
4,9777
C-36
2146,6684
2171,9233
2197,1782
2222,4332
2247,6881
2272,9430
2298,1979
2323,4528
2348,7078
2373,9627
2399,2176
2424,4725
2449,7275
2474,9824
2500,2373
2525,4922
2550,7471
2576,0021
2601,2570
2626,5119
2651,7668
2677,0218
2702,2767
2727,5316
2752,7865
2778,0414
2803,2964
2828,5513
2853,8062
2879,0611
2904,3161
2929,5710
2954,8259
2980,0808
3005,3357
3030,5907
3055,8456
3081,1005
3106,3554
3131,6104
3156,8653
3182,1202
3207,3751
3232,6300
0,8013
0,8035
0,8057
0,8078
0,8099
0,8119
0,8139
0,8158
0,8177
0,8196
0,8215
0,8233
0,8250
0,8268
0,8285
0,8302
0,8318
0,8334
0,8350
0,8366
0,8381
0,8396
0,8411
0,8426
0,8440
0,8454
0,8468
0,8481
0,8495
0,8508
0,8521
0,8534
0,8546
0,8558
0,8571
0,8582
0,8594
0,8606
0,8617
0,8628
0,8639
0,8650
0,8661
0,8672
4,9776
4,9775
4,9773
4,9772
4,9771
4,9770
4,9769
4,9768
4,9767
4,9765
4,9764
4,9763
4,9762
4,9761
4,9760
4,9759
4,9758
4,9757
4,9756
4,9755
4,9754
4,9753
4,9752
4,9751
4,9750
4,9749
4,9748
4,9747
4,9747
4,9746
4,9745
4,9744
4,9743
4,9742
4,9741
4,9740
4,9739
4,9739
4,9738
4,9737
4,9736
4,9735
4,9734
4,9734
C-37
3257,8850
3283,1399
3308,3948
3333,6497
3358,9047
3384,1596
3409,4145
3434,6694
3459,9243
3485,1793
3510,4342
3535,6891
3560,9440
3586,1990
3611,4539
3636,7088
3661,9637
3687,2186
3712,4736
3737,7285
3762,9834
3788,2383
3813,4933
3838,7482
3864,0031
3889,2580
3914,5129
3939,7679
3965,0228
3990,2777
4015,5326
4040,7876
4066,0425
4091,2974
4116,5523
4141,8072
4167,0622
4192,3171
4217,5720
4242,8269
4268,0819
4293,3368
0,8682
0,8692
0,8702
0,8712
0,8722
0,8732
0,8741
0,8750
0,8760
0,8769
0,8778
0,8787
0,8795
0,8804
0,8813
0,8821
0,8829
0,8837
0,8845
0,8853
0,8861
0,8869
0,8877
0,8884
0,8892
0,8899
0,8906
0,8913
0,8921
0,8928
0,8934
0,8941
0,8948
0,8955
0,8961
0,8968
0,8974
0,8981
0,8987
0,8993
0,8999
0,9005
4,9733
4,9732
4,9731
4,9730
4,9730
4,9729
4,9728
4,9727
4,9727
4,9726
4,9725
4,9724
4,9724
4,9723
4,9722
4,9722
4,9721
4,9720
4,9719
4,9719
4,9718
4,9717
4,9717
4,9716
4,9715
4,9715
4,9714
4,9713
4,9713
4,9712
4,9711
4,9711
4,9710
4,9709
4,9709
4,9708
4,9708
4,9707
4,9706
4,9706
4,9705
4,9705
C-38
V
V
katalis
4.293,3368 kg
16,5128 m3
260 kg/m 3
: 1,5 in
Sch. No.
: 40
: 1,90 in
= 0,0483m = 0,1583 ft
: 1,61 in
= 0,0409 m = 0,1342 ft
4 W
ID 2 katalis
Dengan :
Z
katalis
ID
4 x 4.293,3368
12.574,923 m
.0,0409 2 x 260
C-39
Tube
= Triangular pitch
Bahan
= Stainless steel
= 1,50 in
= 1,90 in
= 0,0483m = 0,1583 ft
= 1,61 in
= 0,0409 m = 0,1342 ft
Schedule number
= 40
Luas penampang
= 2,04 in2
= 5,8522 meter
= 7,3152 meter
Tebal pipa
= (OD-ID)/2
= (1,90 - 1,61)/2
= 0,145 in = 0,0037 m
= 1,25 x OD
= 1,25 x 1,90
= 0,0013 m2
C-40
= PT-OD
= 2,375 1,900
= 0,475 inchi = 0,0121 cm
hi
0, 33
.
w
0,14
IDt
(F.51)
Dimana :
Pr = Cp. / kf
Cp = kapasitas panas = 0,5474 btu/lb.F
kf = konduktivitas = 4,494 Btu/ft.hr.F
/ w = 1 ,karena non viskos
at N t at '
= 250. (
(F.52)
.IDt 2
4
= 3,1482 m2
Wt
at
25.135,0803
31,4167
= 800,0552 lb/jam.ft2
C-41
Maka,
2.
Shell
Bahan yang digunakan adalah Carbon Steel SA 167 grade 11 type 316
Ukuran Shell
IDs
4 0,866 Nt PT 2
0, 5
= 79,1985 in
= 6,5999 ft
= 2,0116 m
Jarak Buffle
Bs
= IDs x 0,3
0, 5
C-42
= 23,7956 in
= 1,99 ft
as
as
as
= 376,3442 in2
= 2,6135 ft2
Gs
W
a' s
Dimana :
W
= 25.068,9059 lb/jam
Gs
= 25.068,87/2,6135
Gs
= 9.592,077 lb/jam.ft2
Re
De G s
pendingin
Re =
Re = 605,0893
C-43
Maka,
(Kern, hal 137)
Dengan :
Kp
= 0,3623 Btu/hr.ft.oF
Cpp
= 1 Btu/lb.oF
= viskositas pendingin
= 0,001 hr.ft2.F/Btu
- Pendingin
= 0,003 hr.ft2.F/Btu
- Rd total
= 0,004 hr.ft2.F/Btu
=
= 41,8561 Btu/h.ft2.F
C-44
dimana
Ds = diameter shell (IDs)
= 6,5999 ft
= 9.592,077 lb/jam.ft2
= 0,1145 ft
s correctedcoefficient s
= 1,0
=1
= 0,0018 ft2/in2
Ps 0,28404 psi
Tebal Shell
Spesifikasi bahan Stainless steel SA 167 Grade 11 type 316
Tekanan yang diijinkan (f)
= 18.750 psi
Efisiensi sambungan ()
Corrosion allowanced
= 0,25 in
= efisiensi sambungan
ri
C-45
= 1,2 x 5 atm
= 6 atm
Pd = 80,8279 psi
maka,
ts
80,8279 122,0024/2
0,25
18.750 0,8 - 0,6 80,8279
= 0,4641 in
diambil tebal standar 0,5 inchi
Diameter luar shell (ODs)
ODs
= IDs + 2 ts
= 79,1985 + (2 x 0,5)
= 80,1985 in
3.
C-46
dengan bahan shell Carbon Steel SA 283 grade C. Tebal head dapat
dihitung dari persamaan :
Menentukan inside radius corner (icr) dan corner radius (rc).
OD
= ID + 2t
= 119,9719 in
r
1
. 3 c
4
icr
W = 1,75
Tebal head minimum dihitung dengan persamaan berikut:
th
P.rc .w
c (Pers. 7.77, Brownell&Young)
2 f 0,2P
= 0,7878 in
dari tabel 5.6 Brownell & Young untuk
th = 1 in
sf = 2 in
= 0,1667 ft
C-47
Spesifikasi head :
OA
OD
b=depth
of dish A
sf
icr
B
ID
a
r
Keterangan :
th
icr
sf
OD
ID
OA
b rc
rc icr 2 ID 2 icr
= 12,1782 in
C-48
= (1 + 12,1782 + 2) in
= 15,1782 in
= 0,3855 m
AB
= ID/2 icr
= (116/2) in 7,125 in
= 50,8750 in
BC
= rc icr
= 114 in 7,125 in
= 106,8750 in
AC
BC 2 AB 2
= 93,5873 in
4.
Tinggi Reaktor
Dari hasil perhitungan diperoleh tinggi tumpukan katalis yang dibutuhkan
yaitu 5,8522 m.
Tinggi shell
Tinggi reaktor
C-49
= 2 x ( x IDs x sf + /4 x IDs2)
= 2 x (3,14 x 6,5999 x 0,25 + ((3,14/4) x 6,59992))
= 75,2983 ft2
C-50
dXA k CA
dW FA0
5. Menghitung volum total tumpukan katalis
0,1 m/s)
C-51
Kode
RE 201
Jenis
Kondisi Operasi
T = 130 oC
P = 5 atm
Dimensi
Diameter
Tinggi
Jumlah tube
Tinggi bed
Diameter tube
=
=
=
=
=
Rancangan Alat
Material
Tebal dinding
Posisi alat
Jumlah
1 Buah
2,0116 m
8,0863 m
2.149 tube
5,8522 m
0,0409 m
C-52
4.
Cooler (CO-201)
Fungsi
Jenis
Alasan pemilihan : Sesuai untuk HE dengan luas perpindahan panas kurang dari
200 ft2.
Data desain
Inner Pipe :
Fluida panas = Produk keluaran reaktor
Laju alir, W
T1
T2
= 30 oC (86 oF)
Annulus :
Fluida dingin = Air pendingin
Laju alir, w
t1
= 30 oC (86 oF)
t2
Q
U D . t
= 651.756,1849 kJ/jam
= 617.743,242 Btu/jam
C-53
Menghitung t LMTD
Fluida Panas (oF)
Fluida Dingin(oF)
t (oF)
266
Temperatur Tinggi
86
180
113
Temperatur Rendah
86
27
153
Difference
153
t LMTD
T1 t 2 T2 t 1
T t
ln 1 2
T2 t 1
= 80,5263 oF
= light organics
cold fluid
= steam
Range UD
dipilh UD
Q
U D . t
= 38,3566 ft2
Karena A < 200 ft2, maka digunakan tipe double pipe dengan ukuran
standar yang digunakan (tabel 11, kern, 1965):
Annulus
Inner Pipe
IPS (in)
IPS (in)
Sch. No.
40
Sch. No.
40
OD (in)
3,500
OD (in)
2,380
ID (in)
3,068
ID (in)
2,067
a' (ft )
0,917
a'' (ft )
0,622
C-54
2.
Uc Ud
Uc Ud
= 0,11 cP
Annulus :
Pada t = 86 oF
= 0,2925 cP
T1 T2
2
(266 113)o F
2
= `189,5 oF
tavg
t1 t 2
2
(86 86)O F
2
= 86 oF
C-55
hio .ho
hio ho
Untuk menghitung Uc, terlebih dahulu menghitung hio dan ho, dengan
algoritma sebagai berikut :
D2 = 3,068 in
Flow area, ap
Dp = 2,067 in
= 0,2557 ft
= 0,1723 ft
D1 = 2,38 in
ap =
= 0,1983 ft
Menggunakan Pers.6.3 Kern,
(D 2 D1 )
4
2
aa =
=
D 2
4
3,14 x 0,17232
4
= 0,0233 ft2
= 0,0204 ft2
Equivalent diameter, De
Menggunakan persamaan.6.3
Kern, 1965
(D 2 D1 )
D1
2
De =
= 0,1312 ft
W
aa
22.879,469 lb/jam
0,0204 ft 2
w
ap
6.701,5931 lb/jam
0,0233 ft 2
= 287.622,0215 lb/jam.ft2
C-56
= 86 oF
Pada Tav
= 0,7076 lb/jam ft
= 0,2661 lb/jam.ft
Rea =
=
De x Ga
Rep =
= 189,5 oF
Dp Gp
0,1723 x 287.622,02 15
0,2661
= 186.235,5291
= 207.951,3739
jH = 400
Pada tav
k
(Gambar.24, Kern)
cp = 1,0541 Btu/lb oF
1
= 1,0541 0,7076
0,3538
= 2,4915 0,2661
0,0838
k c
jH
D k
hi/p =
1
1
3
= 1,7120
1
3
= 1,282
k c
jH
D k
ho/a =
cp = 2,4915 Btu/lb oF
= 86 oF
= 189,5 oF
0,3538
x 1,282
= 400 x
0,1312
= 1.382,84 Btu/jam ft2 oF
0,0838
x 1,7120
= 380 x
0,1723
=316,407 Btu/jam ft2 oF
ID
OD
hio/p = hi/p x
ho / a
xTc t c
hio / p ho / a
= 189,5
1.382,84
x189,5 86
274,7955 1.382,84
C-57
= 293,8342 oF
Pada tw
= 293,8342 oF
Pada Tw
= 293,8342 oF
= (/w)0,14
= (/w)0,14
= (0,7076/0,3084)0,14
= (0,2661/0,2931)0,14
= 1,1233
= 0,9866
ho = ( ho/a). a
hio = ( hio/p). p
= 1.382,84 x 1,1233
= 274,7955 x 0,9866
hio .ho
hio ho
Uc
271,1132 x 1.553,3442
271,1132 1.553,3442
1
1
Rd
=
Ud Uc
1
1
=
0,001
Ud 230,826
1
= 0,0053
Ud
Ud = 188,6792 Btu/hr.ft2.oF
C-58
Q
U D . t
617.743,24 2
188,6792 80,5263
= 40,658 ft2
L =
A
a"
40,658
0,9170
= 44,338 ft
Panjang hairpin
= 12, 15, 20 ft
Diambil Lh
= 20 ft
(Kern, 1965)
L
2.L h
44,338
2 20
= 1,1085 2
= 2.Lh x hairpin
= 2 x 20 x 2
= 80 ft linier
C-59
= 80 x 0,622
= 49,76 ft2
Q
A t
617.743,24 2
49,76 80,5263
Uc Ud
Uc Ud
230,826 154,1665
230,826 154,1665
= 0,0022 hr.ft2.oF/Btu
Rd yang diperlukan = 0,001 hr.ft2.oF/btu (Tabel 8. Kern, 1965).
Rdhitung > Rddiperlukan
(memenuhi)
= 0,0574 ft
Rea' =
De'Ga
= 90.978,7261
Fanning Factor untuk Turbulen
f = 0,0035
0,264
(Re p ) 0, 42
C-60
f = 0,0035
0,264
(Re a ' ) 0, 42
( pers. 3.47b Kern )
1).
= 0,0057
2).
4 f Gp 2 L
1'). Fp =
2 g 2 D
= 42,8783 lb/ft3
2) Fa =
4 f Ga 2 L
2 g 2 De
(pers. 6.14, kern)
= 2,8443 ft
= 1,0490 ft
Pp =
Fp
144
Ga
Va = 3600
= 7,2657 ft/det
F1
V 2
= 1 x
2
g
= 0,8197 ft
Pa =
Fa Fi
144
C-61
Cooler
Fungsi
Bentuk
Dimensi pipa
Annulus
Inner
(air pendingin)
IPS
3 in
Sch. No
40
OD
3,500 in
ID
3,068 in
a'
0,917 ft2
Pa
1,091 psi
Panjang pipa
20
t
80,5263
A
Jumlah Hairpin
Bahan konstruksi
(keluaran reaktor)
IPS
2 in
Sch. No.
40
OD
2,38 in
ID
2,067 in
a''
0,622 ft2
Pp
0,4441 psi
Ft
o
F
40,658 ft2
Uc
230,826 Btu/jam.ft2 F
Ud
Rd
154,1665 Btu/jam.ft2 F
0,0022 jam ft2 oF/ Btu
2 buah
Stainless Steel (austenitic) AISI tipe 316
C-62
Tipe Tangki
Bahan
Pertimbangan
Kondisi Operasi
Temperatur design : 35 oC
Temperatur fluida
: 30 oC
Tekanan
: 1,2760 atm
LI
ST-301
C-63
semakin tebal. Semakin tebal dinding tangki, maka transfer panas dari
dinding ke fluida akan semakin kecil, sehingga dapat diabaikan.
Berikut adalah perhitungan tekanan fluida pada temperatur 35 oC.
Dengan cara trial tekanan pada temperatur 35 oC, maka diperoleh hasil
sebagai berikut:
Tabel C.2.1 Tekanan uap Asetat Anhidrid
Komponen
Metil Asetat
Asetat anhidrid
33,7240
-2.7204E+03
-3,1182E+00
-3,4310E-11
3,3102E-06
11.353
-2643.4
-0.7852
0.0000E+00
0.0000E+00
Air
29,8605 -3152E+03
-7,304E+00
2,425E-09
1,809E-06
C3H6O2
C4H6O3
H2O
Jumlah
Kg/jam kmol/jam
Zf
203,5607
2,7508 0,0686
Pi, (mmHg)
558,8980
Ki = Pi/P
2,7742
yf = Ki . zf
0,1904
2525,253
24,7574 0,6178
68266,5227
321,5993
198,6830
226,1786
12,5655 0,3136
92,6550
0,4365
0,1369
2594,9923
40,0737 1,0000
68948,4058
324,8101
324,8101
= 35 oC
= 0,2760 atm
= 35 oC
= 15 hari
C-64
Volume liquid
m liquid
liqud
(kg/m3)
wi/
203,5607
0,0689
914,2893
0,0001
2525,253
226,1786
2954,9923
0,8546
0,0765
1,0000
1064,4498
1018,4091
0,0008
0,0001
0,0010
Komponen
Kg/jam
C3H6O2
C4H6O3
H2O
Jumlah
liquid
liquid
wi
wi
1
0,0010
= 1048,9524 kg/m3
= 65,4838 lb/ft3
m liquid
liqud
1.063.797, 2115 kg
1048,9524 kg/m 3
= 1.014,1520 m3
= 35.813,1341 ft3
Over Design
= 20 %
Vtangki
= (100/80) x Vliquid
= 1,1 x 1.014,1520 m3
C-65
= 1.267,6900 m3
= 44.766,4176 ft3
m. Menentukan Rasio Hs/D
Vtangki
= Vshell + Vtutup
= D2 H + 0,000049 D3 + D2 sf
Atangki
= Ashell + Atutup
= ( D2 + D H) + 0,842 D2
Keterangan :
D
= diameter tangki, in
sf
(Ulrich, 1984)
Rasio H/D yang diambil adalah rasio yang memberikan luas tangki yang
paling kecil. Hasil trial rasio H/D terhadap luas tangki dapat dilihat pada
Tabel C.3.3. berikut.
Tabel C.2.4. Hasil Trial Hs/D Terhadap Luas Tangki
trial H/D
D (ft)
1 0,5 44,6589
2 0,6 42,7440
3 0,7 42,2300
4 0,74 41.1205
5 0,8 39,6608
6 0,9 39,5288
H (ft)
A (ft2)
22.3295
6376,6094
6414,4057
6.875,4511
6.680,1534
6.510,6239
6910,8967
25.6464
29.6790
30.4292
31.7286
35.5760
Vsilinder , ft3
Vhead, ft3
34959.3803
7541.6068
391.4044
42892.3915
36782.9359
6612.4942
358.5585
43753.9886
41881.5018
6453.4859
352.7871
48687.7748
40390.2496
5887.2839
331.8382
46609.3717
39178.1617
5282.3142
308.6971
44769.1730
43636.9302
5229.7610
306.6463
49173.3375
= 39,6608 ft
= 475,9296 in
Vsf, ft3
Vtotal (ft3)
C-66
= 12,0888 m
Dstandar = 43 ft (516 in)
H
= 31,7286 ft
= 380,7437 in
= 9,6709 m
= 96 in
= 8 ft
Jumlah courses
32 ft
8 ft
= 4 = 4 buah
o. Menentukan Tinggi Cairan di dalam Tangki
Vshell
= D2 H
= (43 ft)2 x 32 ft
= 46.446,8800 ft3
Vdh
= 0,000049 D3
= 0,000049 (43)3
= 3,8958 ft3
Vsf
= D2 sf
= .(516)2 x 3
C-67
= 627.032,8800 in3
= 362,8663 ft3
Vtangki baru
Vruang kosong
- 35.813,1341
= 11.000,5080 ft3
Vshell kosong
Hshell kosong
=
=
4.Vshell kosong
.D 2
4 10.633,745 9
432
= 7,3262 ft
Hliquid
C-68
Pabs
= Poperasi + Phidrostatis
Phidrostatis
g g H L
144
c
24,6738 ft
65,4838 lb/ft 3 9,81
9,81
=
144
= 11,2204 psi
Poperasi
= 14,6960 x 1,2760
= 18,7514 psi
Pabs
= 1,1 x Pabs
= 1,1 x 29,9718 psi
= 32,9690 psi
Berikut ini adalah tabel perhitungan tekanan desain untuk setiap courses :
Tabel C.2.5. Tekanan Desain Masing-masing Courses
Courses
H (ft)
HL (ft)
Phid (psi)
Pabsolut(psi)
Pdesain (psi)
1
2
3
4
32,0000
24,0000
16,0000
8,0000
24,6738
18,6738
12,6738
6,6738
11,2204
8,4919
5,7634
3,0349
29,9718
27,2433
24,5146
21,7863
32,9690
29,9676
26,9663
23,9650
Tebal Shell
Untuk menentukan tebal shell, persamaan yang digunakan adalah :
C-69
ts =
Pd .d
c
2.( f .E 0,6 P)
keterangan :
ts
Pd
= diameter tangki, in
+ 0,25 in
H (ft)
Pdesain (psi)
ts (in)
ts standar (in)
32,0000
24,0000
16,0000
8,0000
32,9690
29,9676
26,9663
23,9650
1,1450
1,0655
0,9846
0,9027
0,8500
0,8000
0,7500
0,7000
Panjang Shell
Untuk menghitung panjang shell, persamaan yang digunakan adalah :
L
Keterangan :
L
= Panjang shell, in
Do
C-70
weld length
= 0,25 in
Do
= Di + 2.ts
= 516 + (2 x 0,8500)
= 517,7000 in
= 4 buah
butt welding
= 5/32 in
weld length
= n . butt welding
= 4 . 5/32
= 0,6250 in
L
= 30,2461 ft
ts, (in)
do (in)
L (ft)
1
2
3
4
0,8500
0,8000
0,7500
0,7000
517,7000
517,6000
517,5000
517,4000
33,8532
33,8466
33,8401
33,8336
C-71
pressuse antara 15 psig (1,0207 atm) sampai dengan 200 psig (13,6092
atm) (Brownell and Young, 1959).
OD
b = tinngi
dish
OA
icr
sf
ID
1
rc
3
4
icr
Diketahui :
rc = 516 in
icr = 0,06 x 516 in
= 30,96 in
Maka :
w =
1
516
. 3
4
30,96
= 1,7706 in
C-72
th =
=
P.rc .w
C
2fE 0,2P
Untuk th = 2,5 in, Dari Tabel 5.8 (Brownell and Young, 1959)
diperoleh:
sf = 1,5 4,5 in
Direkomendasikan nilai sf = 3 in
Keterangan :
th = Tebal head (in)
P = Tekanan desain (psi)
rc = Radius knuckle, in
icr = Inside corner radius ( in)
w = stress-intensitication factor
E = Effisiensi pengelasan
C = Faktor korosi (in)
ID
icr
b = rc (rc icr )
2
516
30,96
= 516 (516 30,96)
2
= 87,3782 in
C-73
= Hshell + Hhead
= 360 + 92,0954 in
= 452,0954 in
= 37,6742 ft
t.
w
1 Di2
4
Keterangan :
S1 = Compressive stress (psi)
w = Jumlah metil isobutil keton (lbm)
Di = Diameter dalam shell (in)
= konstanta (= 3,14)
S1 =
2.345.283,6515 lb
1 (3,14)(516 in )2
4
= 11,2209 psi
C-74
X s
144
Keterangan :
S2 = Compressive stress (psi)
X = Tinggi tangki (ft)
S2 =
37,6843 490
144
= 135,0366 psi
Tegangan total yang bekerja pada lantai :
St = S 1 + S2
= 11,2209 psi + 135,0366 psi
= 146,2575 psi
C-75
Kode
ST-301
Fungsi
Bentuk
Kapasitas
1.325,6219 m3
Dimensi
= 43 ft
= 32 ft
= 0,85 in
Tinggi atap
= 7,6846 ft
Tinggi total
= 39,6842 ft
Tekanan Desain
32,6990 psi
Bahan
C-76
6.
Fungsi
Jenis
Gland
Gland
Gland
Return
Bend
Return
Head
Tee
(Lampiran B)
t1
= 30 oC (86 oF)
(Lampiran B)
t2
(Lampiran B)
Annulus :
Fluida panas = steam
Laju alir, W
(Lampiran B)
T1
(Lampiran B)
T2
(Lampiran B)
C-77
Q
U D . t
= 569193,427 kJ/jam
(Lampiran B)
= 539489,1542 Btu/jam
Menghitung t LMTD
Fluida Panas (oF)
Fluida Dingin(oF)
t (oF)
302
Temperatur Tinggi
266
36
302
Temperatur Rendah
86
216
Difference
180
-180
t LMTD
T1 t 2 T2 t 1
T t
ln 1 2
T2 t 1
= 100,5728 oF
= steam
cold fluid
= light organics
Range UD
dipilh UD
Q
U D . t
= 26,8208 ft2
C-78
Karena A < 200 ft2, maka digunakan tipe double pipe dengan ukuran
standar yang digunakan (tabel 11, kern, 1965):
Annulus
Inner Pipe
IPS (in)
IPS (in)
Sch. No.
40
Sch. No.
40
OD (in)
3,500
OD (in)
2,380
ID (in)
3,068
ID (in)
2,067
a' (ft2)
0,917
a'' (ft2)
0,622
Uc Ud
Uc Ud
= 0,3390 cP
Annulus :
Pada T = 338 oF
= 0,11 cP
C-79
Tavg
T1 T2
2
(302 302) o F
=
2
= 302 oF
tavg
t1 t 2
2
(86 293)O F
2
= 176 oF
hio .ho
hio ho
Untuk menghitung Uc, terlebih dahulu menghitung hio dan ho, dengan
algoritma sebagai berikut :
Annulus : steam
Flow area, aa
D2 = 3,068 in
Dp = 2,067 in
= 0,2557 ft
Flow area, ap
= 0,1723 ft
D1 = 2,38 in
ap =
= 0,1983 ft
Menggunakan Pers.6.3 Kern,
(D 2 D1 )
4
2
aa =
=
= 0,0204 ft2
4
3,14 x 0,1723 2
4
= 0,0233 ft2
Equivalent diameter, De
D 2
w
ap
4986,3114 lb/jam
0,0233 ft 2
C-80
= 214087,4839 lb/jam.ft2
Menggunakan persamaan.6.3
Kern, 1965
(D 2 D1 )
De =
D1
2
= 0,5597 lb/jam.ft
= 0,1312 ft
Rep =
537,0855 lb/jam
0,0204 ft 2
= 65884,2177
jH = 500
Pada tav
(Gambar.24, Kern)
= 176 oF
Pada Tav
= 302 oF
= 0,1824 lb/jam ft
cp = 3,1357 Btu/lb oF
Rea =
=
De x Ga
= 2,4915 0,4473
0,0838
1
3
= 2,1502
0,1312 x 2685,1682
0,1824
= 7814,1563
Dp Gp
W
aa
= 176 oF
Pada tav
k c
jH
D k
hi/p =
0,1761
x 2,1502
0,1723
= 500 x
ID
hio/p = hi/p x
OD
= 954,7644 Btu/jam ft2 oF
Temperatur dinding tw
C-81
tw= t c
= 176
ho / a
xTc t c
hio / p ho / a
1500
x302 176
954,7644 1500
= 252,9931 oF
Pada tw = 252,9931 oF
w
= (/w)0,14
= (0,5597/0,3967)0,14
= 1,0494
hio .ho
hio ho
Uc
1001,9187 x1500
1001,9187 1500
= 0,001 hr.ft2.oF/btu
1
Ud
1
Rd
Uc
1
Ud
1
0,001
600,6902
1
Ud
= 0,0027
C-82
Ud
= 375,2695 Btu/hr.ft2.oF
Q
U D . t
539989 ,1541
375,2695 100,5628
= 14,2942 ft2
Menghitung jumlah hairpin
External surface / lin ft, a'' = 0,6220 ft2
Required length,
L =
=
A
a"
14,2942
0,6220
= 22,9810 ft
Panjang hairpin
= 12, 15, 20 ft
Diambil Lh
= 20 ft
(Kern, 1965)
L
2.L h
22,9810
2 20
= 0,5745 1
= 2.Lh x hairpin
= 2 x 20 x 1
= 40 ft linier
C-83
= 40 x 0,6220
= 24,88 ft2
Q
A t
539489 ,1542
24,88 100,5782
Uc Ud
Uc Ud
600,6902 215,6015
600,6902 215,6015
(memenuhi)
= 0,0573 ft
Rea' =
De'Ga
= 3413,6733
Fanning Factor untuk Turbulen
f = 0,0035
0,264
(Re a ' ) 0, 42
f = 0,0035
0,264
(Re p ) 0, 42
C-84
= 0,0060 ft2/in2
= 0,0122
5).
= 54,1784 lb/ft3
2). Fa =
4 f Ga 2 L
2 g 2 De
(pers. 6.14, kern)
2). Fp =
4 f Gp 2 L
2 g 2 D
= 3,82 ft
= 3,6 ft
3). Va =
Ga
3600
= 0,1382 ft/det
Fi
V 2
1
x
=
2
g
= 0,0003 ft
Pa =
Fa Fi
144
Pp =
Fp
144
C-85
HE 101
Nama Alat
Heater 101
Fungsi
Bentuk
Dimensi pipa
Annulus
IPS
Sch. No
OD
ID
a'
Pa
Inner
(steam)
3 in
40
3,500 in
3,068 in
0,917 ft2
0,0014 psi
Panjang pipa
t
A
IPS
Sch. No.
OD
ID
a''
Pp
(aseton)
2 in
40
2,380 in
2,067 in
0,622 ft2
0,0145 psi
15 Ft
100,5728 oF
14,2942 ft2
Uc
600,6902 Btu/jam.ft2 F
Ud
Rd
215,6015 Btu/jam.ft2 F
0,0031 jam ft2 oF/ Btu
Jumlah Hairpin
1 buah
Bahan konstruksi
Stainless Steel (austenitic) AISI tipe 316
Dengan melakukan perhitungan yang sama seperti HE-301, didapatkan spesifikasi
untuk Heater pada proses selanjutnya.
C-86
Heater
Fungsi
Bentuk
Dimensi pipa
Annulus
IPS
Sch. No
OD
ID
a'
Pa
(steam)
3 in
40
3,500 in
3,068 in
0,917 ft2
0,0012 psi
Panjang pipa
t
IPS
Sch. No.
OD
ID
a''
Pp
(gas CO)
2 in
40
2,380 in
2,067 in
0,622 ft2
0,0091 psi
20 Ft
99,272 oF
45,7649 ft2
Uc
18,1015 Btu/jam.ft2 F
Ud
Rd
Jumlah Hairpin
Bahan konstruksi
Inner
16,365 Btu/jam.ft2 F
0,0059 jam ft2 oF/ Btu
2 buah
Stainless Steel (austenitic) AISI tipe 316
C-87
7.
Pompa (PO-101)
Fungsi
Tipe Pompa
: Centrifugal pump
Alasan Pemilihan :
T1
P1
z1
FV
2
1
T2
P2
z2
FV
C-88
Asumsi :
Fluida incompressible
Data-data perhitungan :
feed = 968,5270 kg/m3
feed = 0,1237 cp = 0,0001 kg/m.s
Suction :
Discharge :
T1 = 30 oC
T2 = 30 oC
P1 = 1 atm
P2 = 5 atm
FV = 2261,7709 kg/jam
GV = 2261,7709 kg/jam
Gv
2487,948
968,5270
= 2,5688 m3/jam
= 1,5120 ft3/menit = 11,3114 gal/menit.
b. Menghitung Diameter Pipa
Diameter pipa optimum dihitung berdasarkan material pipa yang
digunakan, karena fluida yang ditangani
C-89
Dopt
In
1
40,0000
1,315
1,049
NPS
Sch
OD
ID
Meter
0,0254
1,0160
0,0334
0,0266
NRe =
x ID x v
Keterangan :
NRe = Bilangan Reynold
C-90
vpipa
vpipa
2
D pipa
v pipa
4 Qtan gki
D 2 pipa
4 0,0007
0,0266 2
= 1,2804 m/detik
NRe
0,0001 kg/m. s
Jumlah
1
3
1
2
0
Le (ft)
39,3696
2,5000
35,0000
0,6000
10,0000
Le (m)
20,0000
1.5240
15.2402
0,3658
3,0480
Total (m)
20,0000
4,5720
15,2402
0,7315
0,0000
40,5438
C-91
V2
A2 V 2
hc = 0,55 1
= Kc
2
A1 2
Keterangan :
hc
: friction loss
A2
A1
Dimana
: A2/A1
Kc
hc
= Kc
=0
= 0,55
V2
2
(1,2804) 2
= 0,55 x
2 1
= 0,4508 J/kg
2.
= 267.119,5674
/ID
= 0,0017
Ff
= 4f
L V 2
ID 2
= 4 x 0,0060
= 581,3558 J/kg
(20,0000) (1,2804) 2
(0,0266 ) (2 1)
C-92
3.
=3
V2
(1,2804) 2
K
4
0,75
=
f 2
(2 1)
= 1,8443 J/kg
4.
V 2
K
f 2
= 0,00 J/kg
5.
Kex
A
= 1 1
A2
A2
A1
A2/A1
=0
Kex
=1
he
= K ex
(1,2804) 2
V2
= 1
2
(2 1)
= 0,8197 J/kg
6.
C-93
V 2
K
f 2
(21,2804) 2
(2 1)
= 8,0657 J/kg
7.
V22 V12
p p
g Z2 Z1 2 1 F
2
1,2804 2 1,2804 2
405,300 - 101,325
9,8 6
592,5362
2 1
968,5270
= 1.011,0068 J/kg
Dari Gambar 10,62 hal. 380 (Coulson, 1993), untuk Q = 2,5688
m3/jam maka = 59 %.
(-Ws)
(-Ws)
1.011,0068 J/kg
1.011,0068 J/kg
0,59
= 1.713,5708 J/kg
C-94
Power, P = G. (-Ws )
= 0.6911 kg/s x 1.713,5708 J/kg
= 1.184,2431 J/s
= 1,5811 hp
Jadi digunakan pompa dengan daya 2 hp.
8.
Menghitung NSPH
Cek Kavitasi:
Pv = 0,48151 atm
NPSH (Net Positive Suction Head) available :
NPSH A
Fsuction
P1 PV
Hsuction Fsuction
g
f v2 L
2 g ID
0,006 (1,2804 )2 4,7069
2 9,81 1,03
= 0,3127 m
NPSH
1 0,4539
0,5 0,3127
968,5270 x9,81
NPSH A = 2,0032 m
= 3.500
= 11,3114 gal/menit
C-95
NPSH
N Q0 , 5
=
S
4/3
= 1,7019 ft = 0,5187 m
NPSH A > NPSH R, pompa aman dari kavitasi
Keterangan :
NPSHR = Net Positive suction head required (ft)
NPSHA= Net Positive suction head available (ft)
C-96
Power motor
NPSHA
Power motor
NPSHA
Pompa
Mengalirkan produk dari reaktor (RE-201)
menuju ke cooler (CO-201)
Centrifugal pump, single suction, single stage
Stainless Steel (austenitic) AISI tipe 316
13,5170 gpm
59%
NPS = 1 in
Sch
= 40 in
Beda ketinggian : 6,0427 m
2,5 hp
2,4033 m
C-97
Power motor
NPSHA
Pompa
Mengalirkan keluaran dari Expander Valve (EV301) menuju ke Tangki Produk (ST-301)
Centrifugal pump, single suction, single stage
Stainless Steel (austenitic) AISI tipe 316
13,5170 gpm
59%
NPS = 1 in
Sch
= 40 in
Beda ketinggian : 6,00 m
2,5 hp
1,7657 m
C-98
8.
Blower (BL-101)
Fungsi
Tipe
kg
jam
= 12,8371 kg/menit
Menentukan Densitas ()
Temperatur gas masuk (TG1) = 30 oC
Komponen
Massa
(kg/m3)
76,4398
(kg/jam)
CO
770,224
1,0000
Total
770,224
1,0000
GG
= 0,168 m3/menit
= 5,9329 ft3/menit
C-99
Keterangan:
Q = laju alir volumetrik gas,
ft 3
menit
Pteoritis
= 0,2653 hP 0,5 hp
Tabel. Spesifikasi Blower 101
Fungsi
Tipe
Centrifugal Blower
Power Motor
0,5 hP
Tipe
Centrifugal Blower
Power Motor
0,5 hP
C-100
8.
Jenis
: Globe Valve
Kondisi
:
Tin
= 30 oC
Pin
= 20 atm
Pout
= 5 atm
Komponen
CO
kg/jam
kmol/jam
770,224
27,5080
0,0183
273,3537
Total
770,224
27,5080
Dimana :
Di,opt = diameter, in
qf
Diketahui :
G = 770,224 kg/jam
= 0,2161 kg/s
= 1.711,5214 lb/jam
mix
= 273,3537 kg/m3
= 17,0486 lb/ft3
mix
= 0,0183 cP
= 0,0445 lb/ft.jam
= 0,0647 kg/m.jam
C-101
qf
=
= 2,8489 m3/jam
= 0,6458 ft3/s
= 0,0007 m3/s
Di
= 2,5 in
Schedul number
= 40
ID
= 2,4690 in
= 0,2057 ft
OD
= 2,8750 in
at
= 0,2030 ft2
= 12,7296 in2
= 38.972,7074 (turbulen)
C-102
hf =
= 0,1052 ft.lbf/lbm
C-103
Expansion Valve
Fungsi
Jenis
Kapasitas
770,224 kg/jam
Dimensi
ID = 2,4690 in
OD = 2,8750 in
a't
Bahan Konstruksi
= 0,2030 ft2
Expansion Valve
Jenis
Kapasitas
2.954,9894 kg/jam
Dimensi
ID = 2,4690 in
OD = 2,8750 in
a't
Bahan Konstruksi
= 0,2030 ft2