Antygona

poniedziaek 17.10.2005 20:45 TVP 1

"Jakiemu prawu byam wic posuszn? To proste. Mogam mie innego ma lub inne
jeszcze na wiat wyda dzieci. Lecz skoro ojciec i matka nie yj, brat inny nigdy mi si
nie narodzi! Oto czemu uczci go musiaam". "Pikn jest rzecz czci zmarych. Lecz
ten, kto wadz sprawuje, gardzi ni nie pozwoli. Ty swego serca suchaa i w nim twej
zguby jest przyczynek" Nie darmo jednak arcydzieo Sofoklesa sprzed dwudziestu
piciu wiekw tyczy prawd uniwersalnych, niezawisych od czasu, miejsca i scenicznej
konwencji. Grecki mit przetransponowany w uniwersum sowiaskie, przeniesiony z
amfiteatru w znajomy plener, we wspczesnym przekadzie Antoniego Libery i Janusza
Szpotaskiego, ukazuje konflikty i ludzkie wybory w sposb bliski dzisiejszemu
odbiorcy. Przypomnijmy. Dramat przedstawia dzieje nieszczsnego, nkanego kolejnymi
ciosami losu rodu Labdakidw. Zbolay, zrozpaczony, okrutnie okaleczony wasn rk
krl Edyp opuci tebaski tron, oddajc dobro pastwa w rce swoich synw, Eteoklesa
i Polinika. Braterska wsppraca nie trwaa jednak dugo. Zacity spr o wadz
zakoczy si wygnaniem Polinika, ktry umkn do Argolidy i tam zjedna sobie
sprzymierzecw w walce o koron. Siedmiu wodzw ruszyo przeciwko Tebom,
bezskutecznie szturmujc siedem bram miasta. Nim odstpili, pod murami starli si w
pojedynku zwanieni synowie Edypa. Obaj ponieli mier. Nowy wadca Teb, Kreon,
urzdzi Eteoklesowi uroczysty pochwek i zakaza, pod najsrosz kar, grzeba
drugiego z braci wroga ojczyzny. Temu surowemu, cho usprawiedliwionemu
zdradzieckim czynem Polinika wyrokowi sprzeciwia si Antygona. Dylematu wyboru
dwch sprzecznych z natury racji, wyboru pomidzy posuszestwem wobec suwerena a
powinnoci moraln, midzy prawem ludzkim a boskim nakazem grzebania zmarych,
midzy gosem rozumu a porywem serca, nie sposb rozwiza poowicznie, ugodowo,
bezkarnie. Trzeba jednoznacznie opowiedzie si za jedn z racji, bd to obciajc na
zawsze swoje sumienie, bd naraajc si na najsurowsze konsekwencje. Bywa, e
nawet na zgub.
re.Andrzej Seweryn, wyk.Agnieszka Grochowska (Antygona), Krzysztof Gosztya
(Kreon), Izabela Olszewska, Maksymilian Seweryn, Zuzanna Wojtal (chr), Dominika
Bednarczyk (Ismena), Radosaw Krzyowski (Hajmon)
80min Polska 2004